T.C.SAĞLIK BAKANLIĞI

TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

ÖRNEK ÖĞLE YEMEĞİ LİSTELERİ

TAM GÜN OKULLARA YÖNELİK GELİŞTİRİLEN

MENÜ MODELLERİ VE

ANKARA 2010

1. BasımISBNSağlık Bakanlığı Yayın No

: Eylül 2010, Ankara, 3500 Adet: 978-975-590-330-9: 798

Baskı : Deniz Matbaacılık - İvedik O.S.B. Matbaacılar Sitesi 1514. Sokak No:23Tel :0.312. 394 79 52 Yenimahalle / ANKARA

Bu yayın; T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Beslenme ve FizikselAktiviteler şkanlığı ından hazırlanmış ve bastırılmıştır.Daire Ba taraf .

Ücretsizdir. Parayla satılamaz.

Her türlü yayın hakkı, T.C. Sağlık Bakanlığına aittir. Kaynak gösterilmeksizin alıntı yapılamaz. Kısmendahi olsa alınamaz, çoğaltılamaz, yayınlanamaz. Alıntı yapıldığında kaynak gösterimi ‹Tam GünOkullara Yönelik Geliştirilen Menü Modelleri ve Örnek Öğle Yemeği Listeleri› Sağlık Bakanlığı TemelSağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayın No ve Tarihi şeklinde olmalıdır.

Irmak

Besler

Kurulu Üyesi

içİNDEKİLER SAYFA NO

GİRİş 7

BÖLÜM I: MENÜ PLANLAMA İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER

1. Menü Nedir? Menü Planlamayı Etkileyen Etmenler Nelerdir? 11

2. Menü Modeli Nedir? Nasıl Knllanılmalıdır? ıı

3. Okul çağı Çocuklarına Yönelik. Menü Planlama İlkeleri 12

4. Menillerin Denetimi 13

BÖLÜM II: MENÜ MODELi ÖRNEKLERİ VE MENÜ ÖRNEKLERİ 15

BÖLÜM III: MENÜ MODELLERİNDE BELİRTİLEN YEMEK

GRUPLARıNA AİT YEMEK ADLARı 25

BÖLÜM IV: MENÜLERDE YER ALAN YEMEKLERİN BİRER

PORSiYONLARlNIN içİNE GiREN yiYECEK GRAMAJ LisTESİ 29

KAYNAKLAR 35

EKLER 36

TUTANAK 40

5

İçİNDEKİLER SAYFA NO

GİRİş 7

BÖLÜM i: ıvIENÜ PLANLAMA İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER

ı. Menü N edir? Menü Planlamayı Etkileyen Etmenler N elerdir? ı ı

2. Menü Modeli Nedir? Nasıl Kullanılmalıdır? ıı

3. Okul çağı Çocuklarına Yönelik Menü Planlama İlkeleri ı2

4. Menülerin Denetimi 13

BÖLÜM II: MENÜ MODELİ ÖRNEKLERİ VE MENÜ ÖRNEKLERİ 15

BÖLÜM III: MENÜ MODELLERİNDE BELİRTİLEN YEMEK

GRUPLARıNA AİT YEMEK ADLARı 25

BÖLÜM IV: MENÜLERDE YER ALAN YEMEKLERİN BİRER

PORSİYONLARlNIN İçİNE GİREN YİYECEK GRAMAJ LİsTESİ 29

KAYNAKLAR 35

EKLER 36

TUTANAK 40

5

GİRİş

Bir ülkenin sosyal ve ekonomik yönden beklenen uygarlık seviyesine ulaşabilmesi

ancak bedensel ve zihinsel yönden güçlü, sağlıklı ve yetenekli bireylerin varlığına bağlıdır.

Ülkemiz nüfusunun büyük çoğunluğunu oluşturan çocuk ve gençlerimizin sağlıklı, üretken ve

verimli olınalarında yeterli ve dengeli beslenmeleri ve hareketli bir yaşam tarzı benimsemiş

olınaları büyük önem taşımaktadır.

Yeterli ve dengeli beslenme doğunıdan ölüme kadar insan yaşamı boyunca yalııız fızyolojik

gereksininıin giderilınesi için değil, aynı zamanda psikolojik ve sosyolojik gereksinimlerin

giderilınesinde de önemli roloynamaktadır. Okul çağı çocukları, beslenme yetersizliklerinden

en çok etkilenen gruplardan biri olup çocukluk döneminde edinilen yanlış beslenme

alışkanlıkları ve hareketsiz bir yaşam tarzı ilerleyen yaşlarda kalp hastalıkları, yüksek

tansiyon ve şişman1ık gibi hastalıklar için temel risk faktörü oluşturmaktadır.

Okul çağındaki çocuk ve gençlerin hızlı büyüme ve gelişme nedeniyle pek çok besin öğesine

olan gereksinimi yaşanıının diğer dönemlerine oranla dalıa fazladır. Bu dönemde iyi beslenme

alışkanlığı kazanmak ve besin öğeleri yönünden zengin bir diyet tüketmek çok önemlidir.

Çünkü "sağlıklı beslenme, sağlıklı çocukluk, sağlıklı çocukluk ise; sağlıklı yetişkinlik

demektir".

Çocuğun kişiliği özellikle okul öncesi ve okul çağlarının ilk yıllarında şekillenmekte,

yetişkin1ik çağındaki davranışları üzerinde etkili olacak alışkanlıkların edinilınesi bu yıllara

dayanmaktadır. Bu nedenle, okul içinde sağlıklı beslenmeye yönelik yapılan uygulama ve

faaliyetler ile eğitim kadrosunun sergilediği örnek davranışlar çocuklarınıız ve gençlerimizin

sağlıklı yaşam alışkanlıklarını kazanmalarında temel roloynamaktadır.

Günümüzde okul çağı çocuklarına yönelik verilen toplu beslenme hizmetleri irdelendiğinde,

okul kantinleri ve son yıllarda hızla artan hizmet özelleştirilınesi kapsamında dışarıdan yemek

hizmeti satın alarak verilen yemekhane hizmetlerinin öğrencilerin beslenmesinde önemli rol

oynadığı görühnektedir. Özellikle tam gün okullarda öğrencilerin beslenmelerine olumlu

katkı sağlayacak toplu beslenme hizmetlerinin kaliteli, yeterli ve dengeli beslenme ilkelerine

uygun yürütülınesi son derece önem kazanmaktadır.

Okul çağı çocuklarında beslenme, yaşa, cinsiyete ve yapılan fiziksel aktiviteye bağlı

olarak değişiklik göstermekle beraber büyüme ve gelişmedeki hızlanma nedeniyle

yetişkinlerden farklıdır. Büyüme ve gelişme olumlu katkı sağlanıası bakunından besinlerle

yaş grubuna ve cinsiyete göre enerji ve besin öğelerinin (karbonhidrat, protein, yağ, vitanıin

ve mineraller) günlük olarak yeterli miktarlarda ahıunası gerekir (Ek 1). Okul çağı

7

GİRİş

Bir ülkenin sosyal ve ekonomik yönden beklenen uygarlık seviyesine ulaşabilınesi

ancak bedensel ve zihinsel yönden güçlü, sağlıklı ve yetenekli bireylerin varlığına bağlıdır.

Ülkemiz nüfusunun büyük çoğunluğunu oluşturan çocuk ve gençlerimizin sağlıklı, üretken ve

verimli olmalannda yeterli ve dengeli beslenmeleri ve hareketli bir yaşam tarzı benimsemiş

olmalan büyük önem taşımaktadır.

Yeterli ve dengeli beslenme doğumdan ölüme kadar insan yaşamı boyunca yalmz fizyolojik

gereksinirnin giderilmesi için değil, aynı zamanda psikolojik ve sosyolojik gereksinimlerin

giderilmesinde de önemli roloynamaktadır. Okul çağı çocuklan, beslenme yetersizliklerinden

en çok etkilenen gruplardan biri olup çocukluk döneminde edinilen yanlış beslenme

alışkanlıklan ve hareketsiz bir yaşam tarzı ilerleyen yaşlarda kalp hastalıklan, yüksek

tansiyon ve şişmanlık gibi hastalıklar için temel risk faktörü oluşturmaktadır.

Okul çağındaki çocuk ve gençlerin hızlı büyüme ve gelişme nedeniyle pek çok besin öğesine

olan gereksinimi yaşamının diğer dönemlerine oranla daha fazladır. Bu dönemde iyi beslenme

alışkanlığı kazanmak ve besin öğeleri yönünden zengin bir diyet tüketrnek çok önemlidir.

Çünkü "sağlıklı beslenme, sağlıklı çocukluk, sağlıklı çocukluk ise; sağlıklı yetişkinlik

demektir" .

Çocuğun kişiliği özellikle okul öncesi ve okul çağlannın ilk yıllannda şekillenmekte,

yetişkinlik çağındaki davramşlan üzerinde etkili olacak alışkanlıklann edinilmesi bu yıllara

dayanmaktadır. Bu nedenle, okul içinde sağlıklı beslenmeye yönelik yapılan uygulama ve

faaliyetler ile eğitim kadrosunun sergilediği örnek davranışlar çocuklanmız ve gençlerimizin

sağlıklı yaşam alışkanlıklanm kazanmalannda temel roloynamaktadır.

Günümüzde okul çağı çocuklanna yönelik verilen toplu beslenme hizmetleri irdelendiğinde,

okul kantinleri ve son yıllarda hızla artan hizmet özelleştirilmesi kapsamında dışandan yemek

hizmeti satın alarak verilen yemekhane hizmetlerinin öğrencilerin beslenmesinde önemli rol

oynadığı görülmektedir. Özellikle tam gün okullarda öğrencilerin beslenmelerine olumlu

katkı sağlayacak toplu beslenme hizmetlerinin kaliteli, yeterli ve dengeli beslenme ilkelerine

uygun yürütülmesi son derece önem kazanmaktadır.

Okul çağı çocuklannda beslenme, yaşa, cinsiyete ve yapılan fiziksel aktiviteye bağlı

olarak değişiklik göstermekle beraber büyüme ve gelişmedeki hızlanına nedeniyle

yetişkinlerden farklıdır. Büyüme ve gelişme olumlu katkı sağlaması bakımından besinlerle

yaş grubuna ve cinsiyete göre enerji ve besin öğelerinin (karbonhidrat, protein, yağ, vitamin

ve mineraller) günlük olarak yeterli miktarlarda alınması gerekir (Ek 1). Okul çağı

7

çocuklarına yönelik menü modelleri geliştirilirken dikkat edilmesi gereken hususlar Bölüm

i' de belirtilmiştir. Bu doğrultuda tam gün eğitim veren okullarda toplu beslenme hizmeti

servislerinde uygulanabilecek üç kaptan oluşan set-seçimsiz menü modelleri geliştirilmiştir.

Menü modellerine uygun örnek öğle yemeği listeleri oluşturulmuştur (Bölüm ll). Ayrıca

hazırlanan menü modellerinde grup adı olarak belirtilen yemek isimleri verilmiş (III.Böıüm)

böylece bu programı uygulayacaklara mutfak, personel, mevsimsel ve yöresel farklılıklar,

araç-gereç imkanları doğrultusunda kendisi karar vererek son menü listesini oluşturma şansı

verilmiştir. Böyle bir sistem kuruluşun toplu beslenme sistemi olanakları çerçevesinde

uygulanıada esneklik getirecektir. Çalışmanm son bölümünde (IV. Bölüm) yemek grupları

kapsanunda yemeklerin içerisine giren yiyecek granıajları ile bu yemeklerin birer

porsiyonlarının enerji ve protein değerleri belirtilmiştir.

Hazırlanan menü modelleri dönüşümlü olarak her ay uygulanabilir niteliktedir. Menü

modellerinin oluşturulmasmda mevsimsel ve bölgesel farklılıklar da göz önüne alınarak i.

Kap yemeklere (ana yemek) alternatif yemek örneği de belirtilmiştir. Menü modelleri

örnekleri hazırlanırken her modelde farklı sıklıklarda yemeklerin kullanılmasına özen

gösterilmiştir. Örneğin kış ayları için ll. Kap yemeklerden olan çorbanın haftada 2-3, kııru

baklagillerin yemeklerinin 15 günde 1 kez verilmesine, bahar aylarında ise daha çok

zeytinyağlı yemeklere, salata, sebze ve meyvelere ağırlık verilmesine dikkat edilmiştir.

Hazırlanan tüm menü modellerinde çocukların günlük olarak kalsiyum alımlarına katkı

sağlayacak besinlerin/yemeklerin bulunmasına, ilerleyen yaşlarda doğru beslenme

alışkanlıklarının kazandırılması açısmdan sevilmediği düşünülen bazı sebze yemeklerine

kıırubaklagillere farklı sunumlar ile belirli aralıklarla yer verilmesine özen gösterilmiştir.

Birinci kap yemeklerden büyiik parça et yemeklerinin yerine genellikle çocukların daha ralıat

tükettikleri küçük parça et yemekleri ve köf'teler tercilı edilmiştir. Menü modellerinde haftada

lkez tatlı verilmiş ve örnek yemek listelerinde de tercilıen bu tatlılar sütlü tatlı olarak

kullanılmıştır. Ayrıca, menü modellerinin oluşturulınasında ekonomiklik, lezzet, görünüm,

besin değeri ve mevsimsel özellikler yönünden çeşitliliğin sağlanınasına özen gösterilmiştir.

8

çocuklarına yönelik menü modelleri geliştirilirken dikkat edilmesi gereken hususlar Bölüm

I'de belirtilmiştir. Bu doğrultuda tam gün eğitim veren okullarda toplu beslenme hizmeti

servislerinde uygulanabilecek üç kaptan oluşan set-seçimsiz menü modelleri geliştirilmiştir.

Menü modellerine uygun örnek öğle yemeği listeleri oluşturulmuştur (Bölüm II). Ayrıca

hazırlanan menü modellerinde grup adı olarak belirtilen yemek isimleri verilmiş (III.Böıüm)

böylece bu programı uygulayacaklara mutfak, personel, mevsimsel ve yöresel farklılıklar,

araç-gereç imkanları doğrultusunda kendisi karar vererek son menü listesini oluşturma şansı

verilmiştir. Böyle bir sistem kuruluşun toplu beslenme sistemi olanakları çerçevesinde

uygulamada esneklik getirecektir. Çalışmanın son bölümünde (LV. Bölüm) yemek grupları

kapsamında yemeklerin içerisine giren yiyecek gramajları ile bu yemeklerin birer

porsiyonlarının enerji ve protein değerleri belirtilmiştir.

Hazırlanan menü modelleri dönüşümlü olarak her ay uygulanabilir niteliktedir. Menü

modellerinin oluşturulmasında mevsimsel ve bölgesel farklılıklar da göz önüne alınarak ı.

Kap yemeklere (ana yemek) alternatif yemek örneği de belirtilmiştir. Menü modelleri

örnekleri hazırlanırken her modelde farklı sıklıklarda yemeklerin kullanılmasına özen

gösterilmiştir. Örneğin kış ayları için ıl. Kap yemeklerden olan çorbanın haftada 2-3, kuru

baklagillerin yemeklerinin 15 günde 1 kez verilmesine, bahar aylarında ise daha çok

zeytinyağlı yemeklere, salata, sebze ve meyvelere ağırlık verilmesine dikkat edilmiştir.

Hazırlanan tüm menü modellerinde çocukların günlük olarak kalsiyum alımlarına katkı

sağlayacak besinlerinlyemeklerin bulunmasına, ilerleyen yaşlarda doğru beslenme

alışkanlıklarının kazandırılması açısından sevilmediği düşünülen bazı sebze yemeklerine

kurubaklagillere farklı sunumlar ile belirli aralıklarla yer verilmesine özen gösterilmiştir.

Birinci kap yemeklerden büyük parça et yemeklerinin yerine genellikle çocukların daha rahat

tükettikleri küçük parça et yemekleri ve köfteler tercih edilmiştir. Menü modellerinde haftada

1kez tatlı verilmiş ve örnek yemek listelerinde de tercihen bu tatlılar sütlü tatlı olarak

kullanılmıştır. Ayrıca, menü modellerinin oluşturulmasında ekonomiklik,lezzet, görünüm,

besin değeri ve mevsimsel özellikler yönünden çeşitliliğin sağlanmasına özen gösterilmiştir.

8

BÖLÜM i

MENÜ PLANLAMA İLE İLGİLİ

GENEL BİLGİLER

•• ••

BOLUMI

MENÜ PLANLAMA İLE İLGİLİ

GENEL BİLGİLER

1. MENÜ NEDİR, MENÜ PLANLAMAYı ETKİLEYEN ETMENLER NELERDİR?

Menü; Toplu Beslenme Sistemlerinde servis edilen yemeklerin listesi olup tüketici ile

kuru1uşların beslenme servisi örgütleri arasında iletişimi sağlayan önemli bir araçtır. Daha

ayrıntılı bir tanımla; menü tüketicilerin gereksinim ve/veya talepleri doğrultusunda, tasarlanan

yiyecek ve içeceklerin bir planıdır. Menü planlamayı etkileyen en önemli etkenler beslenme

servisi örgütüne ve tüketici/müşteriye ait etmenlerdir.

Beslenme Servisi Örgütüne Ait Etmenler; beslenme servisi örgütünün şekli ve amacı,

bütçesi, piyasa koşulları, fiziksel inıkanlar, araç-gereçler, servis şekli ve personel durumu gibi

faktörlerdir.

TüketieilMüşteriye Ait Etmenler ise menü planlanan grubun besin gereksinimleri, beslenme

alışkanlıkları ve yemek tercihleri gibi etınenlerdir.

Planlanan menüler; gereksinmeyi karşılamalı, çeşitlilik ve uyıını sağlanabilıneli,

sübjektif kalitesi yiiksek olmalı, hijyenik kalitesi, besin değeri, korunumu ve çeşitliliği

sağlanabilir olınalı, aynı zamanda ekonomik de olınalıdır.

2. MENÜ MODELİ NEDİR, NASIL KULLANıLMALıDıR?

Menü modeli veya menü iskelet, yemek listeleri hazırlanmadan önce yemek gruplarına

göre (yemek adları verilıneksizin) menü taslağımn oluşturulduğu bir ön çalışmadır. Menü

modelinde i. II. ve III. kapta yer alan yemek grupları belirtilınek suretiyle uygulayıcılara hem

esneklik sağlanmış olur hem de menü tasarlayıcısının oluşturduğu menüyü daha sağlıklı bir

şekilde denetlemesine olanak verilıniş olur. Menü modelleri geliştirilirken öncelikle II. kap

yemeklerin sistematik dağılımı sağlanır, daha soma i. ve III. kap yemekler mevsim, piyasa

koşulları, personel vb. faktörler göz önünde bulundurn1arak modele yerleştirilir. Yemek

listeleri oluşturulurken yemek seçiminde her üç kabın birbiri ile besin değeri, renk, yapı,

kıvam, lezzet, hazırlama, pişirme yöntemleri ve servis ısıları bakımından uyıınıu

değerlendirilmelidir.

Menü Modeline Uygun Yemek Listelerinin Planlanmasında

Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

.:. Set-seçimsiz menüler genellikle üç kaptan oluşmaktadır. Bu nedenle, üç yemek grubunun

her birinden birer tane seçilerek menü oluşturulur .

• :. Aynı öğiindeki menü örüntüsünde yer alan yemeklerde renk, kıvam, şekil,lezzet, tat,

görünüm ve besin değeri yönünden çeşitlilik sağlanmalıdır. Örneğin hepsi sulu kıvamda

veya hepsi kırmızı renkli olan yemekler bir arada bulunmamalıdır.

II

ı. MENÜ NEDİR, MENÜ PLANLAMAYI ETKİLEYEN ETMENLER NELERDİR?

Menü; Toplu Beslenme Sistemlerinde servis edilen yemeklerin listesi olup tüketici ile

kuruluşların beslenme servisi örgütleri arasında iletişimi sağlayan önemli bir araçtır. Daha

ayrıntılı bir tanımla; menü tüketicilerin gereksinim ve/veya talepleri doğrultusunda, tasarlanan

yiyecek ve içeceklerin bir planıdır. Menü planlamayı etkileyen en önemli etkenler beslenme

servisi örgütüne ve tüketici/müşteriye ait etmenlerdir.

Beslenme Servisi Örgütüne Ait Etmenler; beslenme servisi örgütünün şekli ve amacı,

bütçesi, piyasa koşulları, fıziksel imkanlar, araç-gereçler, servis şekli ve personel durumu gibi

faktörlerdir.

TüketieilMüşteriye Ait Etmenler ise menü planlanan grubun besin gereksinimleri, beslenme

alışkanlıkları ve yemek tercihleri gibi etmenlerdir.

Planlanan menüler; gereksinmeyi karşılamalı, çeşitlilik ve uyum sağlanabilmeli,

sübjektif kalitesi yüksek olmalı, hijyenik kalitesi, besin değeri, korunumu ve çeşitliliği

sağlanabilir olmalı, aynı zamanda ekonomik de olmalıdır.

2. MENÜ MODELİ NEDİR, NASIL KULLANıLMALıDıR?

Menü modeli veya menü iskelet, yemek listeleri hazırlanmadan önce yemek gruplarına

göre (yemek adlan verilmeksizin) menü taslağının oluşturulduğu bir ön çalışmadır. Menü

modelinde i. II. ve III. kapta yer alan yemek grupları belirtilmek suretiyle uygulayıcılara hem

esneklik sağlanmış olur hem de menü tasarlayıcısının oluşturduğu menüyü daha sağlıklı bir

şekilde denetlemesine olanak verilmiş olur. Menü modelleri geliştirilirken öncelikle II. kap

yemeklerin sistematik dağılımı sağlanır, daha sonra i. ve III. kap yemekler mevsim, piyasa

koşulları, personel vb. faktörler göz önünde bulundurularak modele yerleştirilir. Yemek

listeleri oluşturulurken yemek seçiminde her üç kabın birbiri ile besin değeri, renk, yapı,

kıvam,lezzet, hazırlama, pişinne yöntemleri ve servis ısıları bakımından uyumu

değerlendirilmelidir.

Menü Modeline Uygun Yemek Listelerinin Planlanmasında

Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

.:. Set-seçimsiz menüler genellikle üç kaptan oluşmaktadır. Bu nedenle, üç yemek grubunun

her birinden birer tane seçilerek menü oluşturulur .

• :. Aynı öğündeki menü örüntüsünde yer alan yemeklerde renk, kıvam, şekil,lezzet, tat,

görünüm ve besin değeri yönünden çeşitlilik sağlanmalıdır. Örneğin hepsi sulu kıvamda

veya hepsi kırmızı renkli olan yemekler bir arada bulunmamalıdır.

11

.:. Yemek seçiminde menü örüntüsü açısmdan yemekler birbirini izleyen günler itibariyle de

çeşitlilik göstermeli, sık tekrarlardan kaçım1ına1ıdır .

• :. Haftanın aynı günlerine, benzer örüntüdeki menülerin gelmemesine dikkat edilmelidir .

• :. Birinci kap yemekler bütçe ve kuruluşun olanakları dlilıilinde ve yeterli ve dengeli

beslenme ilkeleri çerçevesinde büyük parça et yemekleri, küçük parça et yemekleri,

köf'teler ve etli sebze yemekleri birbirini izleyen günlerde dengeli bir şekilde dağıtı1ır.

.:. Birinci kap yemeklerden et1i sebze yemeklerinin yanma II. kap yemek olarak zeytinyağlı

sebze yemekleri, III. kap olarak da salatalar verilmemelidir .

• :. Etli dohna ve sarmalarm yanma II. kap olarak pilav verilmemelidir .

• :. Etli kuru baklagil yemeklerinin yanında II. kap olarak ınakarııa, börek veya zeytinyağlı

yemekler verilmemelidir .

• :. Çocukların kalsiyunı ihtiyaçlarımn karşılanması bakımından her gün mutlaka bir kalsiyunı

kaynağımn (süt ve ürünleri) bulunmasına özen gösterilmelidir .

• :. Zeytinyağlı yemeklerin yamna III. kap olarak salata verilmemelidir .

• :. Çorbaların yanma komposto, hoşaflar verilmemelidir .

• :. Pilav, makarna, börek yanma tatlı verilmemelidir.

3. OKUL ÇAGI ÇOCUKLARıNA YÖNELİK MENÜ PLANLAMA ILKELERI

Kreşler, anaokulları, ilköğretim ve lise çağındaki çocuklar ve ergenler ile yatılı

okullar, yetinıhaneler ve hastanelerde tedavisi süren aym grup bireylerin beslemneleri son

derece önemlidir. Çocuklara yönelik sunulacak beslenme hizmetleri hem yeterli ve dengeli

beslenmeyi teşvik etıne hem de küçük yaşlardan itibaren doğru beslenme alışkanlıklarım

kazandırma açısından son derece önemlidir. Birçok çocuk, hanıburger, patates cipsi ve

meşrubattan oluşan bir öğünü tiiketınekten büyük haz duyar. Ancak menü plan1anırken,

büyüme ve gelişme sürecinin hızlı ve devamlı olması nedeni ile ağırlık birimi başına enerji ve

besin öğelerine (özellikle hayvansal kaynaklı protein, kalsiyunı, demir gibi mineraller,

vitanıinler) bu yaş grubunun gereksinmelerinin fazla olduğu göz önüne alımnalıdır.

Menüde yer alan yemekler, çocukları cezbetınek için çekici hale getirilebilir ve

nadiren de olsa popüler tercihlere yer verilebilir.(hamburger menüleri gibi) Hamburger

menüleri; tam tahıl ekmeği kullamlarak, salata ilave edilerek ve içecek olarak ayran ya da taze

sıkılnuş meyve suları ile sağlıklı hale getirilebilir. Yağlı patates cipsi yerine, fırınlannuş elma

dilim patatesler çocuklar için daha sağlıklı lezzetler olacaktır. Bu şekilde yağ içeriği düşük,

posa oranı yeterli, besin öğeleri açısından dengeli ve sağlıklı bir hamburger menü elde edilmiş

12

.:. Yemek seçiminde menü örüntüsü açısından yemekler birbirini izleyen günler itibariyle de

çeşitlilik göstermeli, sık tekrarlardan kaçınılmalıdır .

• :. Haftanın aynı günlerine, benzer örüntüdeki menülerin gelmemesine dikkat edilmelidir.

.:. Birinci kap yemekler bütçe ve kuruluşun olanaklan dahilinde ve yeterli ve dengeli

beslenme ilkeleri çerçevesinde büyük parça et yemekleri, küçük parça et yemekleri,

köfteler ve etli sebze yemekleri birbirini izleyen günlerde dengeli bir şekilde dağıtılır.

.:. Birinci kap yemeklerden etli sebze yemeklerinin yanına II. kap yemek olarak zeytinyağlı

sebze yemekleri, III. kap olarak da salatalar verilmemelidir.

.:. Etli dolma ve sarmalann yanına II. kap olarak pilav verilmemelidir .

• :. Etli kuru baklagil yemelderinin yanında II. kap olarak makarna, börek veya zeytinyağlı

yemekler verilmemelidir .

• :. Çocuklann kalsiyum ihtiyaçlanrun karşılanması bakımından her gün mutlaka bir kalsiyum

kaynağırun (süt ve ürünleri) bulunmasına özen gösterilmelidir .

• :. Zeytinyağlı yemeklerin yanına III. kap olarak salata verilmemelidir.

.:. Çorbalann yanına komposto, hoşaf1ar verilmemelidir .

• :. Pilav, makarna, börek yanına tatlı verilmemelidir.

3. OKUL ÇAGI ÇOCUKLARıNA YÖNELİK MENÜ PLANLAMA İLKELERİ

Kreşler, anaokullan, ilköğretim ve lise çağındaki çocuklar ve ergenler ile yatılı

okullar, yetimhaneler ve hastanelerde tedavisi süren aynı grup bireylerin beslenmeleri son

derece önemlidir. Çocuklara yönelik sunulacak beslenme hizmetleri hem yeterli ve dengeli

beslenmeyi teşvik etme hem de küçük yaşlardan itibaren doğru beslenme alışkanlıklannı

kazandırma açısından son derece önemlidir. Birçok çocuk, hamburger, patates cipsi ve

meşrubattan oluşan bir öğünü tüketmekten büyük haz duyar. Ancak menü planlanırken,

büyüme ve gelişme sürecinin hızlı ve devamlı olması nedeni ile ağırlık birimi başına enerji ve

besin öğelerine (özellikle hayvansal kaynaklı protein, kalsiyum, demir gibi mineraller,

vitaminIer) bu yaş grubunun gereksinmelerinin fazla olduğu göz önüne alınmalıdır.

Menüde yer alan yemekler, çocuklan cezbetmek için çekici hale getirilebilir ve

nadiren de olsa popüler tercihlere yer verilebilir.(hamburger menüleri gibi) Hamburger

menüleri; tam tahıl ekmeği kullarnlarak, salata ilave edilerek ve içecek olarak ayran ya da taze

sıkılmış meyve sulan ile sağlıklı hale getirilebilir. Yağlı patates cipsi yerine, fınnlanmış elma

dilim patatesler çocuklar için daha sağlıklı lezzetler olacaktır. Bu şekilde yağ içeriği düşük,

posa oranı yeterli, besin öğeleri açısından dengeli ve sağlıklı bir hamburger menü elde edilmiş

12

olur. Makarna ve pilav çeşitleri çocuklar için cazip ve besleyici hale getirilebilir. Menüde

makarna çeşitlerine yer verirken; peynirli, sebzeli ve kıymalı gibi kombine seçenekler

sunulabilir. Hamur tatlılar yerine, sütlü meyveli tatlılar menüde yer alabilecek olumlu

seçeneklerdir.

Amerika Tarım örgütü (United States Department of Agriculture -USDA); okul

beslenme programlarında uygulanan menülerin enerji ve besin öğeleri içeriği Tablo l' de

olduğu gibi belirlemiştir. Okullarda sunulan menillerin enerji ve temel besin öğelerinin beş

günlük ortalama değerleri tabloda yer alan değerlere ulaşmalıdır.

Tablo 1: Okul Beslenme Programlarında Uygulanan Menillerin Enerji ve Besin Öğeleri İçeriği

KAHVALTI ÖGLEYEMEGİ 3-6 7-10 11-13 14 ve üzeri 3-6 7-10 11-13 14 ve üzeri yaş yaş yaş yaş Yaş yaş yaş yaş

Enerii (kkal) 419 500 588 625 558 667 783 846 Toplam ya!! (%) <30 <30 <30 <30 <30 <30 <30 <30 Doymus yai!; (%) <ıo <10 <ıo <ıo <ıo <10 <ıo <ıo

Protein (e) 5.5 7.0 11.25 12.5 7.3 9.3 15.0 16.7 Kalsiyum (me) 200 200 300 300 267 267 400 400 Demir (me) 2.5 2.5 3.4 3.4 3.3 3.3 4.5 4.5 A vitamini (RE) 119 175 225 225 158 233 300 300 C vitamini (me) 11.0 11.25 12.5 14.4 14.6 15.0 16.7 19.2 Kolesterol (me) <75 <75 <75 <75 <150 <150 <150 <150 Sodyum (m2) <600 <600 <600 <600 <1200 <1200 <1200 <1200 Posa (g) 1 4 4 5 1 4 4.5 6.5

4. MENÜLERİN DENETİMİ

Uygulanan menillerin tüketiciler açısından değerlendirilınesi ve denetlenmesi gerekir. Bu

denetim üç yolla yapılabilir;

1. Tüketicilere uygulanacak anket yöntemiyle,

2. Oluşan artıkların saptanması yöntemiyle,

3. Gözlem ve tüketicilerle görüşme yöntemiyle.

Bu yöntem/yöntemlerle uygunluğu saptanan menüler uygulanmaya konulınalıdır. Artık oranı

fazla olan ve tüketilınediği saptanan menü örüntüleri ise gerekli düzeltmeler yapılınak üzere

tekrar gözden geçirilınelidir. Özellikle öğrencilere menillerde yer alan ve sevmedikleri

saptanan yemekler/besinlerin yeterli ve dengeli beslenmeleri açısından önemi ile ilgili gerekli

eğitim verilerek onların bilinçlendirilınesi sağlanmalı, öğrencilere sağlıklı besin seçimleri

konusunda okul yönetimi olarak örnek olunmalıdır.

13

olur. Makarna ve pilav çeşitleri çocuklar için cazip ve besleyici hale getirilebilir. Menüde

makama çeşitlerine yer verirken; peynirli, sebzeli ve kıymalı gibi kombine seçenekler

sunulabilir. Hamur tatlılar yerine, sütlü meyveli tatlılar menüde yer alabilecek olumlu

seçeneklerdir.

Amerika Tarım Örgütü (United States Department of Agriculture -USDA); okul

beslenme programlarında uygulanan menülerin enerji ve besin öğeleri içeriği Tablo 1 'de

olduğu gibi belirlemiştir. Okullarda sunulan menülerin enerji ve temel besin öğelerinin beş

günlük ortalama değerleri tabloda yer alan değerlere ulaşmalıdır.

Tablo 1: Okul Beslenme Programlarında Uygulanan Menülerin Enerji ve Besin Öğeleri İçeriği

KAHVALTI ÖGLE YEMEGİ 3-6 7-10 11-13 14 ve üzeri 3-6 7-10 11-13 14 ve üzeri yaş yaş yaş yaş Yaş yaş yaş yaş

Enerji (kkal) 419 500 588 625 558 667 783 846 Toplam yağ (%) <30 <30 <30 <30 <30 <30 <30 <30 Doymuş yağ (%) <10 <10 <10 <10 <10 <10 <10 <10 Protein (g) 5.5 7.0 11.25 12.5 7.3 9.3 15.0 16.7 Kalsiyum (mg) 200 200 300 300 267 267 400 400 Demir (mg) 2.5 2.5 3.4 3.4 3.3 3.3 4.5 4.5 A vitamini (RE) 119 175 225 225 158 233 300 300 C vitamini (mg) 11.0 11.25 12.5 14.4 14.6 15.0 16.7 19.2 Kolesterol (mg) <75 <75 <75 <75 <150 <150 <150 <150 Sodyum (mg) <600 <600 <600 <600 <1200 <1200 <1200 <1200 Posa (g) 1 4 4 5 1 4 4.5 6.5

4. MENÜLERİN DENETİMİ

Uygulanan menülerin tüketiciler açısından değerlendirilmesi ve denetlenmesi gerekir. Bu

denetim üç yolla yapılabilir;

1. Tüketicilere uygulanacak anket yöntemiyle,

2. Oluşan artıkların saptanması yöntemiyle,

3. Gözlem ve tüketicilerle görüşme yöntemiyle.

Bu yöntem/yöntemlerle uygunluğu saptanan menüler uygulanmaya konulmalıdır. Artık oranı

fazla olan ve tüketilmediği saptanan menü örüntüleri ise gerekli düzeltmeler yapılmak üzere

tekrar gözden geçirilmelidir. Özellikle öğrencilere menülerde yer alan ve sevmedikleri

saptanan yemeklerlbesinlerin yeterli ve dengeli beslenmeleri açısından önemi ile ilgili gerekli

eğitim verilerek onların bilinçlendirilmesi sağlanmalı, öğrencilere sağlıklı besin seçimleri

konusunda okul yönetimi olarak örnek olunmalıdır.

13

~

@

©

@

Q

•• ~

Çok

İyi (

S P

uan)

İy

i(4

Pua

n)

Ort

a (

3 P

uan)

K

ötü

(2 P

uan)

Ç

ok K

ötü

(1 P

uan)

ı. Y

em

ekl

eri

n l

ezze

tilt

adı

2.Y

em

ekl

eri

n t

ab

akt

aki

gö

rün

üm

ü

3. Y

em

ekl

eri

n ç

eşitliliği

4. Y

em

ekl

eri

n sıc

aklı

ğ~

S. Y

em

ekl

eri

n i

yi pişip piş

medi

ği

6. Y

em

ekl

eri

n kıvamı

......

.j::..

7.

Ye

me

k ye

me

sü

resi

nin

yeterliliği

8. Y

em

ekl

eri

n s

erv

is e

dile

n m

ikta

r Ç

okA

z Ç

ok U

ygun

Ç

ok F

azla

9. S

erv

is y

ap

an

pe

rso

ne

lin davranış

şekl

i

10.

Bu

ha

fta

içe

risi

nd

e e

n beğendiğiniz y

em

ek

neyd

i? N

eden

i ne

ydi?

ıı.

Bu

ha

fta

içe

risi

nd

e e

n beğenmediğiniz y

em

ek

neyd

i? N

eden

i ne

ydi?

l2.G

en

el

ola

rak

yem

ek

hiz

me

tle

rin

i de

ğerl

endi

rdiğ

iniz

de 1

00

pu

an

üze

rin

de

n k

aç p

uan

veri

rdin

iz?

Ad

i /S

oya

d i:

Sını

fı:

Ta

rih

:

~ @ ~~ ~/ --... /~.

( ~;C , ((-OJ;; ,

r •• 1 ,r-" " ,

.~ ~ "'-"/

".~ ~ " / - ' '- - --,,/' ~ .... /

Çok İyi (5 Puan) İyi(4 Puan) Orta (3 Puan) Kötü (2 Puan) Çok Kötü (1 Puan)

1. Yemeklerin lezzetijtadı

2.Yemeklerin tabaktaki görünümü

3. Yemeklerin çeşitliliği

4. Yemeklerin sıcaklığ~

5. Yemeklerin iyi pişip pişmediği

6. Yemeklerin kıvamı

7. Yemek yeme süresinin yeterliliği

8. Yemeklerin servis edilen miktar ÇokAz Çok Uygun Çok Fazla

9. Servis yapan personelin davranış şekli

10. Bu hafta içerisinde en beğendiğiniz yemek neydi? Nedeni neydi?

11. Bu hafta içerisinde en beğenmediğiniz yemek neydi? Nedeni neydi?

12.Genel olarak yemek hizmetlerini değerlendirdiğinizde 100 puan üzerinden kaç puan verirdiniz?

Adı/Soyadı:

Sınıfı:

Tarih:

BÖLÜM II

MENÜ MODELİ ÖRNEKLERİ VE

MENÜ ÖRNEKLERİ

•• •• BOLUMIl

MENÜ MODELİ ÖRNEKLERİ VE

MENÜ ÖRNEKLERİ

GÜ

Z DÖNEMİ M

EN

Ü MODELİ-l

GÜ

NL

ER

I.

HA

FT

A

II.I

lAF

fA

III.

HA

FT

A

IV.I

lAF

fA

V.I

lAF

fA

PAZARTESİ

Çor

ba

EtI

i seb

ze yemeği!

Çor

ba

EtI

i seb

ze yemeği!

Çor

ba

Köf

te /

Ell

i seb

ze yemeği

Küç

ük p

arça

et y

emeği!

Ell

i seb

ze yemeği

Küç

ük p

arça

et y

emeği!

"Küç

ük p

arça

el yemeği

Mak

arna

K

üçük

par

ça e

l yemeği

Pil

av

Büy

ük p

arça

el yemeği

Sal

ata

Cacı

k Ta

tlı

Mey

ve

Sal

ata

SA

LI

EtI

i kur

ubak

lagi

l yemeği!

Çor

ba

Etl

i kur

ubak

lagi

l yemeği!

Çor

ba

Etl

i seb

ze yemeği!

Ell

i seb

ze yemeği

Tav

uk yemeği!

Ell

i seb

ze yemeği

Tav

uk yemeği!

Ell

i seb

ze yemeği

Pil

av

Küç

ük p

arça

el yemeği

Pil

av

Köf

te

Mak

ama

Yoğurt

Sal

ata

Cacık

Sal

ata

Mey

ve

-ÇARŞAMBA

Çor

ba

EtI

i seb

ze yemeği!

Köf

tel

EtI

i seb

ze yemeği!

Etl

i kur

ubak

lagi

l yemeği!

-..ı

Küç

ük p

arça

et y

emeği!

Ell

i seb

ze yemeği

Küç

ük p

arça

el yemeği

Ell

i seb

ze yemeği

Ell

i seb

ze yemeği

Köf

te

Bör

ek

Zeyt

inya

ğlı

sebz

e yemeği

Bör

ek

Pil

av

Sal

ata

Mey

ve

Mey

ve

Ayr

an

Yoğurt

PERŞEMBE

Etl

i seb

ze yemeği!

Çor

ba

Etl

i dol

ma/

Ç

orba

E

tli s

ebze

yemeği!

Ell

i seb

ze yemeği

Köf

te!

Ell

i seb

ze yemeği

Köf

te!

Ell

i seb

ze yemeği

Bör

ek

Büy

ük p

arça

el yemeği

Mak

ama

Küç

ük p

arça

el yemeği

Bör

ek

Mey

ve

Tatl

ı Hoşaf

Tatl

ı M

eyve

CU

MA

T

avuk

yemeği!

EtI

i kur

ubak

lagi

l yemeği!

Çor

ba

EtI

i kur

ubak

lagi

l yemeği!

Çor

ba

Büy

ük p

arça

el yemeği

Eıli

seb

ze yemeği

Tav

uk yemeği!

Eıli

seb

ze yemeği

Tav

uk yemeği!

Zeytinyağlı

sebz

e yemeği

Pil

av

Küç

ük p

arça

el yemeği

Pil

av

Küç

ük p

arça

el yemeği

Tatl

ı Yoğurt

Sal

ata

Yoğurt

Tatl

ı

*lta

lik

olar

ak ya

zıla

nlar

1.

kap

yem

ek/e

re a

lter

nati

f ola

rak belirlenmiştir.

GÜZ DÖNEMİ MENÜ MODELİ-l

GÜNLER I. HAFTA II. HAFTA III. HAFTA IV. HAFTA V.HAFTA

PAZARTESİ Çorba Edi sebze yemeği! Çorba Edi sebze yemeği! Çorba

Köfte/ Eıli sebze yemeği Küçük parça et yemeği! Etli sebze yemeği Küçük parça et yemeği!

*Küçük parça et yemeği Makarna Küçük parça et yemeği Pilav Büyük parça el yemeği

Salata Cacık Tatlı Meyve Salata

SALI Etli kurubaklagil yemeği! Çorba Edi kurubaklagil yemeği! Çorba Etli sebze yemeği!

Eıli sebze yemeği Tavuk yemeği! Eıli sebze yemeği Tavuk yemeği! Eıli sebze yemeği

Pilav Küçük parça el yemeği Pilav Köfte Makarna

Yoğurt Salata Cacık Salata Meyve

..... ÇARŞAMBA Çorba Etli sebze yemeği! Köfte/ Edi sebze yemeği! Edi kurubaklagil yemeği!

.....:ı

Küçük parça et yemeği! Eıli sebze yemeği Küçük parça el yemeği Eıli sebze yemeği Etli sebze yemeği

Köfte Börek Zeytinyağlı sebze yemeği Börek Pilav

Salata Meyve Meyve Ayran Yoğurt

PERŞEMBE Edi sebze yemeği! Çorba Edi dolına! Çorba Etli sebze yemeği!

Eıli sebze yemeği Köfte/ Eıli sebze yemeği Köfte/ Eıli sebze yemeği

Börek Büyük parça el yemeği Makarna Küçük parça el yemeği Börek

Meyve Tatlı Hoşaf Tatlı Meyve

CUMA Tavuk yemeği! Edi kurubaklagil yemeği! Çorba Etli kurubaklagil yemeği/ Çorba

Büyük parça el yemeği Eıli sebze yemeği Tavuk yemeği! Eıli sebze yemeği Tavuk yemeği!

Zeytinyağlı sebze yemeği Pilav Küçük parça el yemeği Pilav Küçük parça el yemeği

Tatlı Yoğurt Salata Yoğurt Tatlı

*Italik olarak yazılanlar 1. kap yemeklere alternatif olarak belirlenmiştir.

GÜ

Z DÖNEMİ M

EN

Ü ÖRNEGİ -

1

GÜ

NL

ER

I.

HA

FT

A

II. H

AF

TA

II

I. H

AF

TA

LV

. HA

FT

A

V.H

AF

TA

PAZARTESİ

Yay

laço

rba

Kıymal! k

arna

baha

r E

zoge

lin

çorb

a E

tli b

amya

Kırmız!

Mer

cim

ek Ç

orba

Fm

nK

öft

e P

atat

es o

turt

ma

Seb

zeli

et y

ahni

E

tli b

ezel

ye

Kağıtkebap

Orm

anke

bap

Sos

lu m

akar

na

Tas

keba

p P

irin

ç P

ilav

! A

nkar

a ta

va

Çob

an s

alat

a Ca

cık

Mub

alle

bi

Arm

ut

Çob

an s

alat

a

SA

LI

Etl

i kur

u fa

suly

e Kırmızı

mer

cim

ek ç

orba

Kıymal! yeş

il m

erci

mek

Şe

hriy

e ço

rba

Kıymah ıSp

anak

(yo

ğurt

lu)

Etl

i bez

elye

Haşlama T

avuk

E

tli m

evsi

m tü

rlü

Tav

uk !z

gara

(pat

ates

) Kı

ymal

ı pa

zı

Şehr

iyel

i pi

rinç

pil

av!

Mant

arlı

et s

ote

Eriş

te P

ilav

! R

osto

köf

te (

püre

li)

Sos

lu s

page

tti

Yoğort

Yeşi

l sa

lata

Cacık

Mev

sim

sal

ata

Man

dali

na

ÇARŞAMBA

Man

tar

çorb

a E

tli t

aze

fasu

lye

Su

luk

öft

e Pa

tlıc

an m

usak

:ka

Etl

i noh

ut

-00 Ç

oban

kav

urm

a K

abak

kaiy

e Macargulaş

Etl

i pır

asa

Etl

i taz

efas

ulye

lzga

ra k

öfte

(pa

tate

s pü

re)

Pey

nirl

i tep

si bör

eği

Hav

oç kız

artı

na (yo

ğurt

lu)

Pey

nirl

i kol

bör

eği

Şehr

iyel

i pi

rinç

pil

av!

Mev

sim

sal

ata

Elm

a P

orta

kal

Ayr

an

Yoğort

PERŞEMBE

Kıymah ıSp

anak

(yo

ğort

lu)

Yoğurtluyarmaçorba

EtI

i kar

ışık

dol

ına

Tar

hana

Çor

bas!

E

tti b

iber

dol

ına (y

oğur

tlu)

Etl

i bib

er d

olm

a (y

oğur

tlu)

K

uru

köft

e (s

öğüş

seb

ze)

(yoğ

ortl

u)

Kad

mbu

du köf

te(s

öğüş

seb

ze)

Kab

ak m

usak

:ka

Pey

nirl

i kol

bör

eği

Dan

a ro

sto

(pat

ates

pür

e)

Yumu

rtal

ı ıspanak

Bah

çeva

n ke

bap

Pufböreği

Kav

un

Mey

veli

pud

ing

Sos

lu S

page

tti

Şeke

rpar

e Ü

züm

Kur

u üz

üm hoş

afı

CU

MA

F

mn

bag

et

Etl

i noh

ut

Ro

men

çorb

a E

tli k

uruf

asul

ye

Dom

ates

çor

bas!

Haşlama e

t Karnıyank

Tav

ukS

ote

Kıymal

karn

abah

ar

Mant

arlı

pil

iç s

ote

Zeyt

inya

ğlı

taze

fas

ülye

Şe

hriy

eli

piri

nç pil

avı

Şehr

iyel

i gü

veç

Seb

zeli

bul

gur p

ilav

! B

ahçe

van

keba

p

Kre

m şok

ela

Yoğort

Çob

an s

alat

a Yoğort

Sup

*lta

lik

olar

ak ya

zıla

nlar

1. k

ap y

emek

lere

alt

erna

tif o

lara

k belirlenmiştir.

-00

GÜZ DÖNEMİ MENÜ ÖRNEGİ - 1

GÜNLER I. HAFTA II. HAFTA III. HAFTA LV. HAFTA

PAZARTESİ Yayla çorba Kıymalı karnabahar Ezogelin çorba Edi bamya

FınnKöfte Patates oturtma Sebzeli et yahni Etli bezelye

Ormankebap Soslu makarna Tas kebap Pirinç Pilavı

Çoban salata Cacık Muhallebi Armut

SALI Edi kuru fasulye Kırmızı mercimek çorba Kıymalı yeşil mercimek Şehriye çorba

Etli bezelye Haşlama Tavuk Etli mevsim türlü Tavuk ızgara (patates)

Şehriyeli pirinç pilavı Mantarlı et sote Erişte Pilavı Rosto köfte (püreli)

Yoğurt Yeşil salata Cacık Mevsim sa1ata

ÇARŞAMBA Mantar çorba Edi taze fasulye Sulu köfte Patlıcan musakka

Çoban kavurma Kabakkaiye Macargulaş Edi pırasa

lzgara köfte (patates püre) Peynirli tepsi böreği Havuç kızartına (yoğurtlu) Peynirli kol böreği

Mevsim salata Elma Portakal Ayran

PERŞEMBE Kıymalı ıspanak (yoğurtlu) Yoğurtlu yarma çorba Edi karışık dolma Tarhana Çorbası

Etli biber dolma (yoğurtlu) Kuru köfte (söğüş sebze) (yoğurtlu) Kadınbudu köfte(söğüş sebze)

Peynirli kol böreği Dana rosto (patates püre) Yumurtalı ıspanak Bahçevan kebap

Kavun Meyveli puding Soslu Spagetti Şekerpare

Kuru üzüm hoşafı

CUMA Fırın baget Edi nohut Romençorba Edi kurufasulye

Haşlama et Karnıyarık Tavuk Sote Kıymal karnabahar

Zeytinyağlı taze fasülye Şehriyeli pirinç pilavı Şehriyeli güveç Sebzeli bulgur pilavı

Krem şokela Yoğurt Çoban salata Yoğurt

*Italik olarak yazılanlar 1. kap yemeklere alternatif olarak belirlenmiştir.

V.HAFTA

Kınnızı Mercimek Çorba

Kağıtkebap

Ankara tava

Çoban salata

Kıymalı ıspanak (yoğurdu)

Kıymalı pazı

Soslu spagetti

Mandalina

Edi nohut

Etli taze fasulye

Şehriyeli pirinç pilavı

Yoğurt

Edi biber dolma (yoğurtlu)

Kabak musakka

Pufböreği

Üzüm

Domates çorbası

Mantarlı piliç sote

Bahçevan kebap

Sup

GÜ

Z DÖNEMİ Ö

RN

EK

ME

NÜ

MODELİ-

2

GÜ

NL

ER

I.

HA

FT

A

II.H

AF

TA

m

.HA

FT

A

IV.H

AF

TA

V

.HA

FT

A

PAZARTESİ

Etl

i dol

ma

Küç

ük p

arça

et yemeği

Etl

idol

ma

çorb

a E

tli s

ebze

yemeği

Eıli

seb

ze yemeği

Köf

ie

Eıli

seb

ze yemeği

Küç

ük p

arça

et yemeği

Eıli

seb

ze yemeği

Mak

ama

Pil

av

Mak

ama

Köf

ie

Mak

ama

Mey

ve

Sal

ata

Mey

ve

Tatl

ı M

eyve

SA

LI

Çor

ba

Etl

i seb

ze yemeği

Köf

te

Etl

i seb

ze yemeği

Küç

ük p

arça

et yemeği

Küç

ük p

arça

et yemeği

Etl

i seb

ze yemeği

Küç

ük p

arça

et yemeği

Etl

i seb

ze yemeği

Köf

ie

Köf

ie

Bör

ek

Pil

av

Bör

ek

Pil

av

Tatl

ı M

eyve

S

alat

a K

ompo

sto

Ayr

an

ÇARŞAMBA

Etl

i kur

ubak

lagi

l K

öfte

E

tlid

olm

a K

öfte

Ç

orba

- '" E

tli s

ebze

yemeği

Küç

ük p

arça

el yemeği

Ell

i seb

ze yemeği

Küç

ük p

arça

el yemeği

Etl

i seb

ze yemeği

Pil

av

Zeytinyağlı

sebz

e yemeği

Bör

ek

Zeyt

inya

ğlı

sebz

e yemeği

Ell

i seb

ze yemeği

Yoğurt

Tatl

ı A

yran

M

eyve

M

eyve

PERŞEMBE

Köf

te

Etl

i dol

ma

Çor

ba

Etl

i seb

ze yemeği

Köf

te

Küç

ük p

arça

el yemeği

Ell

i seb

ze yemeği

Büy

ük p

arça

et yemeği

Etl

i kur

ubak

lagi

l yemeği

Küç

ük p

arça

el yemeği

Mak

ama

Mak

ama

Tav

uk yemeği

Pil

av

Mak

ama

Sal

ata

Mey

ve

Tatl

ı Cacık

Sal

ata

CU

MA

E

tli s

ebze

yemeği

Çor

ba

Etl

i kur

ubak

lagi

l yemeği

Tav

uk yemeği

Etl

i kur

ubak

lagi

l

Eıli

seb

ze yemeği

Tav

uk yemeği

Eıli

seb

ze yemeği

Köf

ie

Eıli

seb

ze yemeği

Bör

ek

Bü

yük p

arça

el yemeği

Pil

av

Mak

ama

Pil

av

Ayr

an

Sal

ata

Yoğurt

Mey

ve

Yoğurt

*/ta

lik

olar

ak ya

zıla

nlar

1.

kap

yem

ekle

re a

lter

nati

f ola

rak belirlenmiştir.

GÜZ DÖNEMİ ÖRNEK MENÜ MODELİ- 2

GÜNLER I.HAFTA Il.HAFTA ID.HAFTA IV.HAFTA V.HAFTA

PAZARTESİ Etli dolma Küçük parça et yemeği Etli dolma Çorba Etli sebze yemeği

Etli sebze yemeği Köfte Etli sebze yemeği Küçük parça et yemeği Etli sebze yemeği

Makarna Pilav Makarna Köfte Makarna

Meyve Salata Meyve Tatlı Meyve

SALI Çorba Etli sebze yemeği Köfte Etli sebze yemeği Küçük parça et yemeği

Küçük parça et yemeği Etli sebze yemeği Küçük parça et yemeği Etli sebze yemeği Köfte

Köfte Börek Pilav Börek Pilav

Tatlı Meyve Salata Komposto Ayran

ÇARŞAMBA Etli kurubaklagil Köfte Etlidolma Köfte Çorba

Etli sebze yemeği Küçük parça et yemeği Etli sebze yemeği Küçük parça et yemeği Etli sebze yemeği

Pilav Zeytinyağlı sebze yemeği Börek Zeytinyağlı sebze yemeği Etli sebze yemeği

Yoğurt Tatlı Ayran Meyve Meyve

PERŞEMBE Köfte Etli dolma Çorba Etli sebze yemeği Köfte

Küçük parça et yemeği Etli sebze yemeği Büyük parça et yemeği Etli kurubaklagil yemeği Küçük parça et yemeği

Makarna Makarna Tavuk yemeği Pilav Makarna

Salata Meyve Tatlı Cacık Salata

CUMA Etli sebze yemeği Çorba Etli kurubaklagil yemeği Tavuk yemeği Etli kurubaklagil

Etli sebze yemeği Tavuk yemeği Etli sebze yemeği Köfte Etli sebze yemeği

Börek Büyük parça et yemeği Pilav Makarna Pilav

Ayran Salata Yoğurt Meyve Yoğurt

* ltalik olarak yazılanlar 1. kap yemeklere alternatif olarak belirlenmiştir.

N

O

GÜ

Z DÖNEMİ Ö

RN

EK

ME

NÜ

ÖRNEGİ-

2

GÜ

NL

ER

I.

HA

FT

A

II. H

AF

TA

ID

. HA

FT

A

IV. H

AF

TA

PA

ZA

RT

ES

i E

tli k

abak

dol

ma (y

oğur

tlu)

O

rman

keb

ap

Etl

i bam

ya

Ezo

geli

n Ç

orba

Kıymalı t

azef

asul

ye

Hasanpaşa K

öfte

E

tli

türl

ü S

ebze

li k

ebap

Sos

lu s

page

tti

Bul

gur p

ilav

ı Er

işte

mak

ama

İzmi

rköf

te

Elm

a M

evsi

m s

alay

a K

avun

F

mn

süt

laç

SA

LI

Tarl

ıana

çor

ba

Kıyma!ı ıspaoak (yo

ğurt

lu)

Ter

biye

li k

öfte

E

tli k

arış

ık d

olm

a

Tas

keb

ap

Kıymalı k

arna

baha

r Mantarlı e

t sot

e (y

oğur

tlu)

Kur

u kö

fte (s

öğüş

seb

ze)

Pey

nirl

i kol

bör

eği

Şehriyeli

piri

nç pil

avı

Etl

i ta

zefa

suly

e

Kalb

urab

astı

Ü

züm

Ç

oban

sal

ata

Pufböreği

Kırmızı

eri

k ko

mpo

stos

u

ÇARŞAMBA

Etl

i noh

ut

Sul

uköf

te

Kıymalı s

ebze

ogr

aten

Salçalı

köft

e

Etl

i bez

elye

Ç

oban

kav

urm

a Yu

murt

alı ıspanak

Macargulaş

Şehriyeli

piri

nç pil

avı

Zeyt

inya

ğlı

barb

unya

S

igar

a bö

reği

H

avuç

kız

arto

la (yo

ğurt

lu)

Yoğurt

Keşkül

Ayr

an

Kar

puz

PERŞEMBE

Dal

yan

Köf

te/p

üre

Etl

i bib

er d

olm

a (y

oğur

tlu)

Şe

hriy

e ço

rba

Karn

ıyar

ık

Mantarlı t

avuk

sot

e K

abak

mus

akka

D

ana

rost

o (p

atat

es p

ürel

i)

Etl

i noh

ut

Pey

nirl

i mak

ama

Sos

lu m

akam

a T

avuk

ızg

ara

(seb

ze g

arni

li)

Şehriyeli

piri

nç pil

avı

Çob

an s

alat

a A

rmut

M

eyve

li p

udin

g Cacık

CU

MA

Kıymalı k

apus

ka

K.m

erci

mek

çor

ba

Etl

i yeş

il m

erci

mek

T

avuk

Haş1ama

Patl

ıcan

mus

akka

F

mn

da

bage

t (pa

tate

s Kıymalı b

ezel

ye

Kadınbudu k

öfte

(se

bze

Tala

ş bö

reği

di

lim

leri

) B

ulgu

r pil

avı

haşlama)

Ayr

an

Ank

ara

tava

Yoğurt

Sos

lu s

page

tti

Hav

uç s

alat

a M

anda

lina

*Ita

lik

olar

ak ya

zıla

nlar

i.ka

p y

emek

/ere

alt

erna

tif o

lara

k belirlenmiştir.

V.H

AF

TA

Etl

i paz

ı ka

vurm

a

Ka

ba

kka

iye

Fm

nm

akam

a

Üzü

m

Et s

ote

Ekşi

li k

öfte

Bul

gur p

ilav

ı

Ayr

an

Yay

laço

rba

Pat

ates

otu

rtm

a

Kıymalı k

apus

ka

Elın

a

Sa1ı

an k

öfte

Çif

tlik

keb

ap

Sos

lu m

akam

a

Sal

ata

Etl

i kur

u fa

suly

e

Patl

ıcan

mus

akka

Şehr

iyel

i pi

rinç

pil

avı

Yoğurt

N O

GÜZ DÖNEMİ ÖRNEK MENÜ ÖRNEGİ- 2

GÜNLER I. HAFTA II. HAFTA III. HAFTA ıv. HAFTA

PAZARTESİ Edi kabak dolma (yoğurtlu) Onnankebap Etli bamya Ezogelin Çorba

Kıyma/ı taze fasulye Hasanpaşa Köfte Etli türlü Sebzeli kebap

Soslu spagetti Bulgur pilavı Erişte makarna İzmir köfte

Elma Mevsim salaya Kavun Fınn sütlaç

SALI Tarhana çorba Kıymalı ıspanak (yoğurtlu) Terbiyeli köfte Etli karışık doIma

Taskebap Kıymalı karnabahar Mantarlı et sote (yoğurtlu)

Kuru köfte (söğüş sebze) Peynirli kol böreği Şehriyeli pirinç pilavı Etli taze fasulye

Kalburabastı Üzüm Çoban salata Pufböreği

Kırmızı erik kompostosu

ÇARŞAMBA Edi nohut Sulu köfte Kıymalı sebze ograten Salçalı köfte

Etli bezelye Çoban kavurma Yumurtalı ıspanak Macargulaş

Şehriyeli pirinç pilavı Zeytinyağlı barbunya Sigara böreği Havuç kızartına (yoğurtlu)

Yoğurt Keşkül Ayran Karpuz

PERŞEMBE Dalyan Köfte/püre Etli biber dolma (yoğurtlu) Şehriye çorba Karnıyarık

Mantarlı tavuk sote Kabak musakka Dana rosto (patates püreli) Etli nohut

Peynirli makarna Soslu makarna Tavuk ızgara (sebze garnili) Şehriyeli pirinç pilavı

Çoban salata Armut Meyveli puding Cacık

CUMA Kıymalı kapuska K.mercimek çorba Etli yeşil mercimek Tavuk Haşlama

Patlıcan musakka Fırında baget (patates Kıymalı bezelye Kadınbudu köfte (sebze

Talaş böreği dilimleri) Bulgur pilavı haşlama}

Ayran Ankara tava Yoğurt Soslu spagetti

Havuç salata Mandalina

*Ita/ik olarak yazılanlar I. kap yemeklere alternatif olarak belirlenmiştir.

V.HAFTA

Edi pazı kavurma

Kabakkaiye

Fınn makarna

Üzüm

Et sote

Ekşili köfte

Bulgur pilavı

Ayran

Yayla çorba

Patates oturtma

Kıymalı kapuska

Elma

Sahan köfte

Çiftlik kebap

Soslu makarna

Salata

Edi kuru fasulye

Patlıcan musakka

Şehriyeli pirinç pilav ı

Yoğurt

BA

HA

R DÖNEMİ Ö

RN

EK

ME

NÜ

MODELİ-l

GÜ

NL

ER

L

HA

FT

A

II. H

AF

TA

m

.HA

FT

A

IV. H

AF

TA

V

.HA

FT

A

PAZARTESİ

Çor

ba

Etl

i seb

ze yemeği

Çor

ba

Çor

ba

Köf

te

Tav

uk yemeği

Ell

i seb

ze yemeği

Büy

ük p

arça

et yemeği

Etl

i seb

ze yemeği

Küç

ük p

arça

el yemeği

Küç

ük p

arça

el yemeği

Bör

ek

Köf

te

Eıli

seb

ze yemeği

Pil

av

Tatl

ı M

eyve

S

alat

a Tatlı

Sal

ata

SA

LI

Etl

i seb

ze yemeği

Etl

i kur

u ba

klag

il

Etl

i seb

ze yemeği

Tav

uk yemeği

Etl

i seb

ze yemeği

Ell

i seb

ze yemeği

Ell

i seb

ze yemeği

Ell

i seb

ze yemeği

Küç

ük p

arça

el yemeği

Ell

i seb

ze yemeği

Bör

ek

Pil

av

Mak

arna

P

ilav

M

akar

na

Mey

ve

Cacık

Mey

ve

Sal

ata

Yoğurt

ÇARŞAMBA

Köf

te

Çor

ba

Küç

ük p

arça

et yemeği

Etl

i seb

ze yemeği

Çor

ba

N ......

Küç

ük p

arça

el yemeği

Tav

uk yemeği

Köf

te

Ell

i seb

ze yemeği

Büy

ük p

arça

et yemeği

Mak

arna

K

üçük

par

ça e

l yemeği

Zeyt

inya

ğlı

sebz

e yemeği

Bör

ek

Küç

ük p

arça

el yemeği

Sal

ata

Sal

ata

Tatl

ı Hoşaf

Tatlı

PERŞEMBE

Etl

i kur

u ba

klag

il

Etl

i seb

ze yemeği

Etl

i kur

u ba

klag

il

Köf

te

Etl

i kur

u ba

klag

il

Ell

i seb

ze yemeği

Ell

i seb

ze yemeği

Ell

i seb

ze yemeği

Küç

ük P

arça

el yemeği

Ell

i seb

ze yemeği

Pil

av

Mak

arna

P

ilav

Ze

ytin

yağl

ı. s

ebze

yemeği

Pil

av

Yoğurt

Mey

ve

Cacık

Tatlı

Cacık

CU

MA

B

üyük

par

ça e

t yemeği

Küç

ük p

arça

et yemeği

Tav

uk yemeği

Etl

i kur

u ba

klag

il

Tav

uk yemeği

Köf

te

Bü

yük p

arça

el yemeği

Küç

ük p

arça

el yemeği

Eıli

seb

ze yemeği

Köf

te

Zeyt

inya

ğlı

sebz

e yemeği

Zeyt

inya

ğlı

kuru

bak

lagi

l M

akar

na

Pil

av

Zeyt

inya

ğlı.

sebz

e yemeği

Mey

ve

yemeği

Sal

ata

Ayr

an

Mey

ve

Tatl

ı

*lta

lik

olar

ak ya

zıla

nlar

1.

kap

yem

ekle

re a

lter

nati

f ola

rak belirlenmiştir.

BAHAR DÖNEMİ ÖRNEK MENÜ MODELİ-l

GÜNLER I. HAFTA II. HAFTA lll. HAFTA LV. HAFTA V.HAFTA

PAZARTESİ Çorba Edi sebze yemeği Çorba Çorba Köfte

Tavuk yemeği Etli sebze yemeği Büyük parça et yemeği Edi sebze yemeği Küçük parça et yemeği

Küçük parça et yemeği Börek Köfte Etli sebze yemeği Pilav

Tatlı Meyve Salata Tatlı Salata

SALI Edi sebze yemeği Edi kuru baklagil Edi sebze yemeği Tavuk yemeği Edi sebze yemeği

Etli sebze yemeği Etli sebze yemeği Etli sebze yemeği Küçük parça et yemeği Etli sebze yemeği

Börek Pilav Makama Pilav Makama

Meyve Cacık Meyve Salata Yoğurt

ÇARŞAMBA Köfte Çorba Küçük parça et yemeği Edi sebze yemeği Çorba

tv - Küçük parça et yemeği Tavuk yemeği Köfte Etli sebze yemeği Büyük parça et yemeği

Makama Küçük parça et yemeği Zeytinyağlı sebze yemeği Börek Küçük parça et yemeği

Salata Salata Tatlı Hoşaf Tatlı

PERŞEMBE Edi kuru baklagil Edi sebze yemeği Edi kuru baklagil Köfte Edi kuru baklagil

Etli sebze yemeği Etli sebze yemeği Elli sebze yemeği Küçük Parça et yemeği Etli sebze yemeği

Pilav Makama Pilav Zeytinyağlı. sebze yemeği Pilav

Yoğurt Meyve Cacık Tatlı Cacık

CUMA Büyük parça et yemeği Küçük parça et yemeği Tavuk yemeği Edi kuru baklagil Tavuk yemeği

Köfte Büyük parça et yemeği Küçük parça et yemeği Etli sebze yemeği Köfte

Zeytinyağlı sebze yemeği Zeytinyağlı kuru baklagil Makama Pilav Zeytinyağlı.sebze yemeği

Meyve yemeği Salata Ayran Meyve

Tatlı

*ltalik olarak yazılanlar 1. kap yemeklere alternatif olarak belirlenmiştir.

BA

HA

R DÖNEMİ M

EN

Ü ÖRNEGİ-l

GÜ

NL

ER

I.

HA

FT

A

II. H

AF

TA

m

.HA

FT

A

IV. H

AF

TA

V

.HA

FT

A

PAZARTESİ

Kremalı m

anta

r ço

rba

Kıymalı paz

ı (y

oğur

tlu)

D

omat

es ç

orba

Y

ayla

çorb

a Kaşarlı

köft

e

Tav

ukso

te

Etl

i mev

sim

tür

lü

Etkavurına

Kıymalı pır

asa

Kağıtkebap

Tas

keba

p P

eyni

rli k

ol bör

eği

İzmi

rköf

te

Pat

ates

otu

rtm

o Er

işte

pil

avı

Kremşokela

Arm

ut

Hav

uç s

alat

a E

lma

Mev

sim

sal

ata

SA

LI

Etl

i kab

ak d

ohua

(yo

ğ.)

Etl

i kur

u fa

suly

e Kı

ymal

ı ıs

pana

k (y

oğ)

Tav

uk Iz

gara

Pa

tlıc

an M

usak

ka

Yumu

rtal

ı ıspanak

Kab

ak m

usak

ka

Kıymalı

karn

abah

ar

İsli

mkeb

ap

Etl

i taz

e fa

suly

e

Tala

ş bö

reği

Şe

hriy

eli

piri

nç pil

avı

Sos

lu s

page

tti

Seb

zeli

pir

inç pi

lavı

S

oslu

mak

arna

Ehu

a Cacık

Por

taka

l Ç

oban

sal

ata

Yoğurt

ÇARŞAMBA

Kadın b

udu

köft

e Y

oğur

t çc

rba

Orm

anke

bap

Etl

i kar

ışık

dol

ma (y

oğur

tlu)

S

ebze

çorb

a

~

(pür

eli)

S

oslu

fır

ın ta

vuk

Ros

to k

öfte

(pa

tate

s pü

re)

Kıymalı

sem

izot

u (y

oğur

tlu)

Şe

hriy

eli

göve

ç

Sebz

eli e

t sot

e Ç

oban

kav

urm

a Zeytinyağlı pı

rasa

P

atat

esli

pıı

fbör

eği

Mant

arlı

et s

ote

Sos

lu s

page

tti

Mev

sim

sal

ata

Kemalpaşa tat

lısı

K

uru ka

yısı

hoş

afı

Sup

angl

e

Mev

sim

sal

ata

PERŞEMBE

Etl

i noh

ut

Etl

i bib

er d

olm

a (y

oğur

tlu)

Kı

ymal

ı ye

şil

mer

cim

ek

Hasanpaşa k

öfte

E

tli k

uru

fasu

lye

Etl

i bez

elye

Kıymalı

kapu

ska

Karn

ıyar

ık

Macargulaş

Etl

i bam

ya

Bul

gur p

ilav

! S

oslu

mak

arna

S

ade

piri

nç pil

avı

Zeyt

inya

ğlı

kere

viz

Şehr

iyel

i pi

rinç

pil

avı

Yoğurt

Elm

a Ca

cık

Şeke

rpar

e Ca

cık

CU

MA

D

ana Haşlama

Mant

arlı

et s

ote

Tav

uk Haşlama

Etl

i noh

ut

Fırı

n ba

get (

parm

ak

Sul

uköf

te

Şehr

iyel

i gü

veç

Beğe

ndil

i ke

bap

Etl

i mev

sim

türl

ü pa

tate

s)

Zeyt

inya

ğlı

taze

fasu

lye

Zeytinyağlı

barb

unya

C

eviz

li eri

şte

Bul

gur p

ilav

! T

erbi

yeli

köf

te

Por

taka

l K

azan

dibi

M

evsi

m s

alat

a Yoğurt

Zeyt

inya

ğlı

bakl

a

Por

taka

l

* !tal

ik o

lara

k ya

zıla

nlar

1. k

ap y

emek

lere

alt

erna

tif o

lara

k belirlenmiştir.

tv tv

BAHAR DÖNEMİ MENÜ ÖRNEGİ-l

GÜNLER i. HAFTA II. HAFTA III. HAFTA

PAZARTESİ Kremalı mantar çorba Kıymalı pazı (yoğurtlu) Domates çorba

Tavuk sote Etli mevsim türlü Et kavurma

Tas kebap Peynirli kol böreği İzmirköfte

Krem şokela Armut Havuç salata

SALI Edi kabak dolma (yoğ.) Etli kuru fasulye Kıymalı ıspanak (yoğ)

Yumurtalı ıspanak Kabak musakka Kıymalı karnabahar

Talaş böreği Şehriyeli pirinç pilavı Soslu spagetti

Ehna Cacık Portakal

ÇARŞAMBA Kadın budu köfte Y oğurt çorba Ormankebap

(pÜTeli) Soslu fırın tavuk Rosto köfte (patates püre)

Sebzeli et sote Çoban kavurma Zeytinyağlı pırasa

Soslu spagetti Mevsim salata Kemalpaşa tatlısı

Mevsim salata

PERŞEMBE Edi nohut Etli biber dolma (yoğurtlu) Kıymalı yeşil mercimek

Etli bezelye Kıymalı kapuska Karnıyarık

Bulgur pilavı Soslu makarna Sade pirinç pilavı

Yoğurt Elma Cacık

CUMA Dana Haşlama Mantarlı et sote Tavuk Haşlama

Sulu köfte Şehriyeli güveç Beğendili kebap

Zeytinyağlı taze fasulye Zeytinyağlı barbunya Cevizli erişte

Portakal Kazandibi Mevsim salata

*Italik olarak yazılanlar 1. kap yemeklere alternatif olarak belirlenmiştir.

ıv. HAFTA V.HAFTA

Yayla çorba Kaşarlı köfte

Kıymalı pırasa Kağıtkebap

Patates oturtma Erişte pilavı

Elma Mevsim salata

Tavuk Izgara Patlıcan Musakka

İslim kebap Etli taze fasulye

Sebzeli pirinç pilavı Soslu makarna

Çoban salata Yoğurt

Etli karışık dohna (yoğurtlu) Sebze çorba

Kıymalı semizotu (yoğurtlu) Şehriyeli güveç

Patatesli pufböreği Mantarlı et sote

Kuru kayısı hoşafı Supangle

Hasanpaşa köfte Etli kuru fasulye

Macargulaş Etli bamya

Zeytinyağlı kereviz Şehriyeli pirinç pilavı

Şekerpare Cacık

Etli nohut Fırın baget (parmak

Etli mevsim türlü patates)

Bulgur pilavı Terbiyeli köfte

Yoğurt Zeytinyağlı bakla

Portakal

tv

W

BA

HA

R DÖNEMİ Ö

RN

EK

ME

NÜ

MODELİ-2

GÜ

NL

ER

I.

HA

FT

A

II. H

AF

TA

m

.HA

FT

A

IV. H

AF

TA

PAZARTESİ

Küç

ük p

arça

et yemeği

Etl

i seb

ze yemeği

K.p

arça

et yemeği

Etl

i seb

ze yemeği

Küç

ük p

arça

el yemeği

Eıli

seb

ze yemeği

Küç

ük p

arça

el yemeği

Eıli

seb

ze yemeği

Pil

av

Mak

ama

Pil

av

Bör

ek

Sal

ata

Mey

ve

Sal

ata

Hoşaf

SA

LI

EtI

i dol

ına

Çor

ba

EtI

i seb

ze yemeği

Tav

uk yemeği

Eıli

seb

ze yemeği

Küç

ük p

arça

el yemeği

Eıli

seb

ze yemeği

Küç

ük p

arça

el yemeği

Mak

arna

K

öfte

M

akar

na

Pil

av

Mey

ve

Mev

sim

sal

ata

Mey

ve

Ayr

an

ÇARŞAMBA

Köf

te

Etl

i kur

u ba

klag

il

Köf

te

Etl

i seb

ze yemeği

Tav

uk yemeği

Eıli

seb

ze yemeği

Köf

te

Eıli

seb

ze yemeği

Zeytinyağlı

sebz

e yemeği

Pil

av

Zeyt

inya

ğlı

sebz

e M

akar

na

Tatl

ı Yoğort

Tatl

ı M

eyve

PERŞEMBE

EtI

i seb

ze yemeği

Tav

uk yemeği

Etl

i seb

ze yemeği

Çor

ba

Ell

i seb

ze yemeği

Küç

ük p

arça

el yemeği

Ell

i seb

ze yemeği

Köf

te

Bör

ek

Mak

ama

Pil

av

Küç

ük p

arça

el yemeği

Mey

ve

Sal

ata

Ayr

an

Sal

ata

CU

MA

B

üyük

par

ça e

t yemeği

Etl

i seb

ze yemeği

Tav

uk yemeği

Etl

i kur

u ba

klag

il

Köf

te

Eıli

seb

ze yemeği

Köf

te

Eıli

seb

ze yemeği

Pil

av

Bör

ek

Mak

arna

P

ilav

Sal

ata

Kom

post

o M

eyve

Ca

cık

*lta

lik

olar

ak ya

zıla

nlar

1.

kap

yem

ekle

re a

lter

nati

f ola

rak belirlenmiştir.

V.H

AF

TA

Küç

ük p

arça

et yemeği

Tav

uk yemeği

Zeyt

inya

ğlı

kuru

bak

lagi

l

Mey

ve

Etl

i seb

ze yemeği

Eıli

seb

ze yemeği

Bör

ek

Mey

ve

Köf

te

Küç

ük p

arça

el yemeği

Mak

ama

Sal

ata

Etl

i seb

ze yemeği

Ell

i seb

ze yemeği

Pil

av

Cacı

k

Çor

ba

Büy

ük p

arça

et yemeği

Köf

te

Tatl

ı

BAHAR DÖNEMİ ÖRNEK MENÜ MODELİ-2

GÜNLER I. HAFTA II. HAFTA III. HAFTA LV. HAFTA V.HAFTA

PAZARTESi Küçük: parça et yemeği Etli sebze yemeği K.parça et yemeği Etli sebze yemeği Küçük: parça et yemeği

Küçük parça et yemeği Etli sebze yemeği Küçük parça et yemeği Etli sebze yemeği Tavuk yemeği

Pilav Makarna Pilav Börek Zeytinyağlı kuru baklagil

Salata Meyve Salata Hoşaf Meyve

SALI Etlidolma Çorba Etli sebze yemeği Tavuk yemeği Etli sebze yemeği

Etli sebze yemeği Küçük parça et yemeği Etli sebze yemeği Küçük parça et yemeği Etli sebze yemeği

Makarna Köfte Makarna Pilav Börek

Meyve Mevsim salata Meyve Ayran Meyve

ÇARŞAMBA Köfte Etli kuru baklagil Köfte Etli sebze yemeği Köfte

Tavuk yemeği Etli sebze yemeği Köfte Etli sebze yemeği Küçük parça et yemeği

Zeytinyağlı sebze yemeği Pilav Zeytinyağlı sebze Makama Makarna

Tatlı Yoğurt Tatlı Meyve Salata

PERŞEMBE Edi sebze yemeği Tavuk yemeği Edi sebze yemeği Çorba Edi sebze yemeği

Etli sebze yemeği Küçük parça et yemeği Etli sebze yemeği Köfte Etli sebze yemeği

Börek Makarna Pilav Küçük parça et yemeği Pilav

Meyve Salata Ayran Salata Cacık

CUMA Büyük: parça et yemeği Etli sebze yemeği Tavuk yemeği Etli kuru baklagil Çorba

Köfte Etli sebze yemeği Köfte Etli sebze yemeği Büyük: parça et yemeği

Pilav Börek Makarna Pilav Köfte

Salata Komposto Meyve Cacık Tatlı

*İtalik olarak yazılanlar 1. kap yemeklere alternatif olarak belirlenmiştir.

BA

HA

R DÖNEMİ Ö

RN

EK

ME

NÜ

-2

GÜ

NL

ER

I.

HA

FT

A

II. H

AF

TA

m

.HA

FT

A

IV. H

AF

TA

V

.HA

FT

A

PAZARTESİ

Tas

keb

ap

Kıymalı s

emiz

otu

Dan

a Ya

hni

Kıymalı pazı(yoğ.)

Mant

arlı

et s

ote

Çob

an k

avur

ma

Etl

i pat

ates

P

ürel

i keb

ap

Etl

i mev

sim

tür

lü

Tavu

k ız

gara

sö

ğüş

Şehr

iyel

i pi

rinç

pila

V!

Pey

nirl

i mak

arna

B

ulgu

r pila

V!

Pey

nirl

i pufböreği

Zeytinyağlı

barb

unya

Mev

sim

sal

ata

Por

taka

l H

aVIIÇ

sal

atas

ı K

uru

üzü

m hoş

afı

Elm

a

SAL

I E

tli k

abak

dol

ma (y

oğur

tlu)

T

arha

na çorbası

Etl

i bez

elye

T

avuk

Haşlama

Kıymalı ıspanak (yo

ğ.)

Etl

i taz

efas

ulye

S

ehri

yeli

Güv

eç

Bib

er d

olm

a (y

oğur

tlu)

E

t kav

urm

a Pa

tlıc

an m

usak

ka

Sos

lu m

akar

na

Kadın b

udu

köft

e(pü

reli

) S

oslu

mak

arna

B

ulgu

r pila

V!

Kıymalı t

epsi

bör

eği

Elm

a M

evsi

m s

alat

a E

lma

Ayr

an

Mey

ve

ÇARŞAMBA

Izga

ra k

öfte

(sö

ğiiş

seb

ze)

Etl

i ku

ru f

asul

ye

İzmi

rköf

te

Kıymalı s

ebze

gra

ten

Kaşarlı

köft

e

~

Tav

ukso

te

Karnıyank

Sulu

köft

e E

tli t

azef

asul

ye

Çif

tlik

keb

ap

Zeyt

inya

ğlı pı

rasa

S

ade

piri

nç pil

avı

Zeyt

inya

ğlı

bakl

a S

oslu

spa

gett

i S

oslu

mak

arna

Kremşokola

Yoğurt

Kemalpaşa tat

lısı

A

rmu

t H

aVIIÇ

sal

ata

PERŞEMBE

Kıymalı ıspanak (yo

ğ.)

Pil

iç b

agel

(p

ann

ak p

atat

esli

) E

lli k

erev

iz

Yay

la çorbası

Etl

i bam

ya

Kıymalı k

apus

ka

Mant

arlı

Et s

ote

Patl

ıcan

mus

akka

R

osto

köf

te

Kab

akka

lye

Sig

ara bö

reği

C

eviz

li eri

şte

Şehr

iyel

i pi

rinç

pil

avı

Kağıtkebap

Şehr

iyel

i pi

rinç

pil

avı

Arm

ut

Çob

an s

alat

a A

yran

M

evsi

m S

alat

a Cacık

CU

MA

D

ana başlama

Kab

ak m

usak

ka

Fınn T

avuk

Kıymalı yeş

il m

erci

mek

E

zoge

lin

çorb

a

Salç

alı

köft

e Kıymalı K

arna

baha

r Hasanpaşa K

öfte

Kıymalı k

abak

gra

ten

Dan

a ro

sto

(pat

ates

pür

eli)

Bul

gur p

ilaV

! P

eyni

rli t

epsi

bör

eği

Pey

nirl

i eri

şte

Şehr

iyel

i pi

rinç

pil

avı

Saha

nköf

te

Çob

an s

alat

a E

lma

kom

post

o P

orta

kal

Cacık

Keşkül

*lta

lik

olar

ak ya

zıla

nlar

1.

kap

yem

ekle

re a

lter

nati

f ola

rak belirlenmiştir.

BAHAR DÖNEMİ ÖRNEK MENÜ -2

GÜNLER I. HAFTA II. HAFTA III. HAFTA ıv. HAFTA V.HAFTA

PAZARTESİ Tas kebap Kıymalı semizotu Dana Yahni Kıymalı pazı(yoğ.) Mantarlı et sote

Çoban kavurma Etli patates Püreli kebap Etli mevsim türlü Tavuk ızgara sö ğüş

Şehriyeli pirinç pilavı PeynirI i makama Bulgur pilavı Peynirli pufböreği Zeytinyağlı barbunya

Mevsim salata Portakal Havuç salatası Kuru üzüm hoşafı Elma

SALI Etli kabak dolma (yoğurtlu) Tarhana çorbası Etli bezelye Tavuk Haşlama Kıymalı ıspanak (yoğ.)

Etli taze fasulye Sehriyeli Güveç Biber dolma (yoğurtlu) Et kavurma Patlıcan musakka

Soslu makama Kadın budu köfte(püreli) Soslu makama Bulgur pilavı Kıymalı tepsi böreği

Elma Mevsim salata Elma Ayran Meyve

ÇARŞAMBA Izgara köfte (söğüş sebze) Etti kuru fasulye İzmir köfte Kıymalı sebze graten Kaşarlı köfte

Tavuksote Karnıyank Sulu köfte Etli taze fasulye Çiftlik kebap

Zeytinyağlı pırasa Sade pirinç pilavı Zeytinyağlı bakla Soslu spagetti Soslu makama

Kremşokola Yoğurt Kemalpaşa tatlısı Armut Havuç salata

PERŞEMBE Kıymalı ıspanak (yoğ.) Piliç baget (parmak patatesli) Edi kereviz Yayla çorbası Edi bamya

Kıymalı kapuska Mantarlı Et sote Patlıcan musakka Rosto köfte Kabakkalye

Sigara böreği Cevizli erişte Şehriyeli pirinç pilavı Kağıtkebap Şehriyeli pirioç pilavı

Armut Çoban salata Ayran Mevsim Salata Cacık

CUMA Dana haşlama Kabak musakka Fırın Tavuk Kıymalı yeşil mercimek Ezogelin çorba

Salçalı köfte Kıymalı Karnabahar Hasanpaşa Köfte Kıymalı kabak graten Dana rosto (patates püreli)

Bulgur pilavı Peynirli tepsi böreği Peynirli erişte Şehriyeli pirioç pilavı Sahan köfte

Çoban salata Elma komposto Portakal Cacık Keşkül

*/talik olarak yazzlanlar 1. kap yemeklere alternatif olarak belirlenmiştir.

BÖLÜMIII

MENÜ MODELLERİNDE BELİRTİLEN YEMEK GRUPLARıNA AİT

YEMEK ADLARı

BÖLÜMIII

MENÜ MODELLERİNDE BELİRTİLEN

YEMEK GRUPLARıNA AİT

YEMEK ADLARı

iv

o-,

ME

NÜ

MODELLERİNDE BELİRTİLEN Y

EM

EK

GRUPLARıNA A

h Y

EM

EK

ADLARı ÇİZELGESİ

I.

KA

P Y

EM

EK

LE

R

Büy

ük p

arça

et

Küç

ük p

arça

et

Köf

tele

r T

avuk

ihin

di!

Balı

k ye

mek

leri

E

lli k

uru

yem

ekle

ri

yem

ekle

ri

yem

ekle

ri

bakl

agil

ye

mek

leri

• K

uzu!

Koy

un

• B

ahçe

van

keba

p •

Kadı

nbud

u •

Haşl

arna

tavu

k •

Balı

k pi

laki

•

Etli

kur

u fa

suly

e kızartına

• T

aske

bap

köft

e •

Fınnda ta

vuk

• Fınnda bal

ık

• E

tIi n

ohut

•

Kuz

u!k:

oyun

•

Onn

anke

bap

• D

alya

n kö

fte

• T

avuk

dol

ma

• Ba

lık bu

ğula

rna

• E

tli yeş

il

kapa

rna

• Ç

iftli

k ke

bap

• İz

mirk

öfte

•

Sebz

eli t

avuk

•

Balı

ktav

a m

erci

mek

•

Kuz

u!k:

oyun

•

Patl

ıcan

keb

ap

• T

erbi

yeli

köfte

•

Tav

ukro

ti

kızartına

• Ç

oban

kav

urm

a •

Çif

tlik

köft

e •

Sütlü

tavu

k Yu

mur

tal!

yem

ekle

r E

tli s

ebze

•

Kuz

u ta

ndır

•

Mac

ar gul

aş

• Iz

gara

köf

te

• T

avuk

kızartına

• Fınnda

• H

ünka

r beğendi

• Salçalı

köft

e •

Tav

uk ızg

ara

yem

ekle

ri

kıız

uIko

yun

• E

t sot

e •

Tep

sikö

fte

• Ma

ntar

lı p

iliç

sote

•

Yumu

rtal

ı ıs

pana

k •

Haşl

arna

et

Fınn

köft

e •

Mant

arlı

et s

ote

• •

Pili

çtop

kapı

•

Kıym

a1ı yu

nıuı

1:a

SöğÜ

§ et

•

Sebz

eli g

üveç

•

• Sa

çkav

urm

a •

Kay

seri

köft

e •

Piliç

boh

çala

ma

• M

enem

en

• D

anar

osto

Ek

şili

köf

te

Hin

di s

ote

• E

tli b

amya

•

Mant

arlı

tas

keba

p •

• •

Yumu

rtai

ı pa

z!

İsli

mkeb

ap

• E

tIi ta

ze!

• •

Sebz

eli k

ebap

•

Sah

ankö

fte

• H

indi

boh

çala

rna

kavu

rma

• A

nkar

a ta

va

• Pa

paz ya

lıni

•

İspa

nyol

köf

te

• H

indi

tas

keba

p ko

nser

ve f

asul

ye

• Şe

hriy

eli

• E

tli tü

rlü

• Ka

ğıt ke

babı

•

Kur

uköf

te

• H

indi

ba

hçev

an

güve

ç •

Kıym

alı

• Sa

rayk

ebap

•

Ada

nakö

fte

keba

p •

Elb

asan

tava

Maraş ta

va

Urf

aköf

te

karn

abah

ar

• •

Yeşil

soğanh

•

Kab

akka

iye

• D

öner

keba

p •

Isla

ma

köfte

•

et

• Kamıyarık

• R

osto

köf

te

Soğa

ulı

bift

ek

• E

tli yaz/kış tü

rlü

• Kaşarlı

köft

e •

• İn

cik ya

lıni

•

EtIi

se

miz

otu/

etli

• Şi

ş kö

fte

ıspa

nak

• E

tli paz

ı

Ell

i seb

ze y

emek

leri

• E

tli te

rbiy

eli k

erev

iz

• E

tli te

rbiy

eli p

ıras

a

• Pa

tlıc

an o

turt

ma

• E

tli b

ezel

ye

• E

tli p

atat

es

• Pa

tate

s ot

urtm

a •

Patl

ıcan

mus

akka

•

Kab

ak m

usak

ka

• Fınn p

atat

es

• E

tli k

apus

ka

• T

erbi

yeli

etli

kere

viz

• Se

bze

grat

en

• E

tli b

iber

dol

ma

• E

tli k

abak

dol

ma

• E

tli kan

şık

dolm

a •

Etli

yap

rak

sarm

a •

Etli

laha

na s

arm

a •

Etli

paz

! sa

rma

• E

tli pat

lıca

n do

lma

MENÜ MODELLERİNDE BELİRTiLEN YEMEK GRUPLARıNA AİT YEMEK ADLARı ÇiZELGESi

i. KAP YEMEKLER

Büyük parça et Küçük parça et Köfteler Tavuk/hindi/ Balık yemekleri Etli kuru yemekleri yemekleri yemekleri baklagil

yemekleri

• KuzulKoyoo • Bahçevan kebap • Kadınbudu • Haşlama tavuk • Balık pilaki • Etli kuru fasulye kızartına • Tas kebap köfte • Fınndatavuk • Fınnda balık • Edi nohut

• Kuzu/koyoo • Onnankebap • Dalyan köfte • Tavukdolma • Balık buğulama • Edi yeşil kapama • Çiftlik kebap • İzmir köfte • Sebzeli tavuk • Balık tava mercimek

• Kuzu/koyoo • Patlıcan kebap • Terbiyeli köfte • Tavukroti kızartına • Çoban kavunna • Çiftlik köfte • Südü tavuk Yumurtalı yemekler Etli sebze • Kuzu tandır • Macar gulaş • Izgara köfte • Tavuk kızartına

• Fınnda • Hünkar beğendi • Salçalı köfte • Tavuk ızgara yemekleri

kuzu/koyoo • Et sote • Tepsi köfte • Mantarlı piliç sote • Yumurtalı ıspanak • Haşlama et • Mantarlı et sote • Fırın köfte • Piliç topkapı • Kıymalı yumurta • Söğüş et Kayseri köfte • Sebzeli güveç • Saç kavunna • • Piliç bohçalama • Menemen • Danarosto Ekşili köfte • Edi bamya • Mantarlı tas kebap • • Hindi sote • Yumurtalı pazı

İslim kebap • Edi taze/ • • Sebzeli kebap • Sahanköfte • Hindi bohçalama kavunna • Ankara tava • Papazyahni • İspanyol köfte • Hindi tas kebap

konserve fasulye

• Şehriyeli • Edi türlü • Kağıt kebabı • Kuru köfte • Hindi bahçevan güveç • Kıymalı • Saraykebap • Adanaköfte kebap

• Elbasan tava Maraş tava Urfaköfte karnabahar

• • Yeş il soğanlı • Kabakkalye • Dönerkebap • Islama köfte • et • Kamıyarık • Rosto köfte Soğanlı biftek • Edi yaz/kış türlü • Kaşarlı köfte • İncik yalıni • Edi semizotu! etli • Şiş köfte •

ıspanak

• Edi pazı

Etli sebze yemekleri

• Edi terbiyeli kereviz • Edi terbiyeli pırasa • Patlıcan oturtma • Edi bezelye • Edi patates • Patates oturtma • Patlıcan musakka • Kabak musakka • Fınn patates • Edi kapuska • Terbiyeli edi kereviz • Sebze graten • Edi biber dolma • Edi kabak dolma • Edi karışık dolma • Edi yaprak sanna • Edi lahana sarma • Edi pazı sarma • Edi patlıcan dolma

N

-..:ı

n.

KA

P Y

EM

EK

LE

R

Çor

bala

r

• Kı

r. M

erci

mek

çor

ba

• E

zoge

lin

çorb

a •

Seb

ze ç

orba

•

Dom

ates

çor

ba

• Ye

şil

mer

cim

ek ç

orba

•

Tar

hana

çor

ba

• P

atat

es e

zme

çorb

a •

Bez

elye

unu

çor

ba

• M

erci

mek

unu

çor

ba

• Unçorbası

• Ba

lıç!

van

çorb

a •

Düğünçorba

• K

öy

lüço

rba

• M

anta

r ço

rba

• P

irin

ç ço

rba

• Y

ayla

çorb

a •

Şehriye

çorb

a •

Bor

ç ço

rbas

!

Pil

avla

r

• P

irin

ç pi

lavı

• Şe

hriy

eli

piri

nç p

ilav

! •

Dom

ates

li p

irin

ç pi

lav!

•

İç p

ilav

•

Per

deli

pil

av

• M

eyha

ne p

ilav

! •

Bul

gur p

ilav

ı

• N

ohut

lu p

ilav

•

Mer

cim

ekli

bul

gur

pila

v!

• Ö

zbek

pil

av!

• B

uhar

a pi

lavı

• M

elek

pil

av!

• Al

ipaş

a pi

lav!

•

Ana

dolu

bul

gur p

ilav

ı

• İs

tanb

ul p

ilav

! •

Patl

ıcan

lı p

ilav

•

Yuf

kah

pila

v •

Mant

arlı

pil

av

• B

ezel

yeli

pil

av

• Ç

iftl

ik p

ilav

! •

Kus

kus pi

lavı

Mak

arna

lar

Bör

ekle

r Zetinyağlı y

emek

ler

• P

eyni

rli m

akam

a •

Kol

böreği

• İmam bayıldı

• Kı

yına

lı m

akam

a •

Tala

ş böreği

• K

abak

bayıldı

• S

oslu

mak

ama

• B

ohça

böreği

• M

ücve

r •

Sos

lu s

page

tti

• P

eyni

rli t

epsi

bör

eği

• Z

y. b

akla

•

Fırı

n m

akar

na

• S

erpm

e bö

rek

• Z

y. t

aze

fasu

lye

• S

ebze

li m

akam

a •

Ispa

nakl

ı bö

rek

• Z

y. k

on fa

suly

e •

Eriş

te

• M

erci

mek

li b

ükm

e bö

rek

• Z

y. pır

asa

• S

igar

a böreği

• Z

yb

amy

a •

Kol

böreği

• Z

y. h

avuç

•

Su böreği

• Z

y. y

er elınası

• M

ilfö

y bö

rek

• Z

y. k

erev

iz

• M

uska

böreği

• Z

y. e

ngin

ar

• M

ekik

böreği

• Ka

rışı

k kı

zart

ına

• Pufböreği

• Pa

tlıc

an kız

artı

na

• Ayböreği

• B

iber

kız

artı

na

• G

ül böreği

• H

avuç

kız

artı

na

• Kı

ımab

alıa

r kı

zart

ına

• K

abak

kız

artı

na

• M

anta

r kız

artı

na

Dol

ma/

ar v

e Sa

rmal

ar

• Z

y. y

apra

k sa

rma

• Z

y. pat

lıca

n do

lma

• Z

y. lalıana s

arm

a •

Zy.

bib

er d

olm

a •

Zy.

bar

buny

a •

Zy.

fas

ulye

pil

aki

II. KAP YEMEKLER

Çorbalar Pilavlar Makarnalar Börekler Zetinyağb yemekler

• Kır. Mercimek çorba • Pirinç pilavı • Peynirli makarna • Kol böreği • İmam bayıldı • Ezogelin çorba • Şehriyeli pirinç pilavı • Kıymalı makarna • Talaş böreği • Kabak bayıldı • Sebze çorba • Domatesli pirinç pilavı • Soslu makarna • Bohça böreği • Mücver • Domates çorba • İç pilav • Soslu spagetti • Peynirli tepsi böreği • Zy. bakla • Yeşil mercimek çorba • Perdeli pilav • Fırınmakarna • Serpme börek • Zy. taze fasulye • Tarhana çorba • Meyhane pilavı • Sebzeli makarna • Ispanaklı börek • Zy. kon fasulye • Patates ezme çorba • Bulgur pilavı • Erişte • Mercimekli bükme börek • Zy. pırasa • Bezelye unu çorba • Nohutlu pilav • Sigara böreği • Zybamya • Mercimek unu çorba • Mercimekli bulgur • Kol böreği • Zy. havuç • Un çorbası pilavı • Su böreği • Zy. yer elması • Bahçıvan çorba • Özbek pilavı • Milföy börek • Zy. kereviz • Düğünçorba • Buhara pilavı • Muska böreği • Zy. enginar • Köylü çorba • Melek pilavı • Mekik böreği • Karışık kızartına

• Mantar çorba • Alipaşa pilavı • Pufböreği • Patlıcan kızartına

• Pirinç çorba • Anadolu bulgur pilavı • Ay böreği • Biber kızartına • Yayla çorba • İstanbul pilavı • Gül böreği • Havuç kızartına • Şehriye çorba • Patlıcanlı pilav • Karnabahar kızartına • Borç çorbası • Yufkalı pilav • Kabak kızartına

• Mantarlı pilav • Mantar kızartına • Bezelyeli pilav Do/ma/ar ve Sarma/ar • Çiftlik pilavı • Zy. yaprak sarma • Kuskus pilavı • Zy. patlıcan dolma

• Zy.lahana sarma • Zy. biber dolma • Zy. barbunya • Zy. fasulye pilaki

LV

00

m.

KA

P Y

EM

EK

LE

R

Sal

atal

ar

• Ç

oban

sal

ata

• D

omat

es s

alat

a •

Karışık

mev

sim

sal

ata

• H

avuç

sal

ata

• Kı

vırc

ık s

alat

a •

Mar

ul s

alat

a •

Kırm

ızı

laha

na sal

atas

ı

• S

emiz

otu

sala

ta

• P

atat

es sal

atas

ı

• K

.fas

ulye

piy

azı

Sütl

ü ta

tlıl

ar

• S

ütla

ç •

Kaz

andi

bi

• M

uhal

lebi

•

Fırı

n sü

tlaç

•

Keşkül

• Ta

vıık

göğsü

• S

up

• Çi

kola

ta1ı

pud

ing

• Va

nily

alı

pudi

ng

• Kremşokola

• G

ülla

ç

Ham

ur tat

lıla

rı

• B

akla

va

• Telkadayıf

• E

kmek

kad

ayıf

ı

• Yassı kad

ayıf

• Tulıımba tat

lısı

Tatl

ılar

• Kemalpaşa tat

lısı

Diğer tat

lıla

r •

Şambaba tat

lısı

•

Aşure

• Şe

kerp

are

• K

abak

tatlısı

• K

Ülle

fe

• Ka

lbur

abas

tı

• H

urm

a ta

tlıs

ı M

eyve

ler

• Şöbiyet

Mev

sim

ine

uygu

n m

eyve

ler

• Hanımgöbeği

• Vezirparmağı

• Y

oğur

t ta

t1ls

ı Diğer I

II k

apla

r

• Ca

cık

Hel

vala

r •

Turşu

• İr

mikh

elva

•

Tah

inhe

lva

Mey

veli

tat

lıla

r

• A

yva

tatl

ısı

• İn

cir ta

tlıs

ı •

Kayı

sı d

olm

a

N 00

III. KAP YEMEKLER

Salatalar

• Çoban salata • Domates salata • Karışık mevsim salata • Havuç salata • Kıvırcık salata • Marul salata • Kınnızı lahana salatası • Semizotu salata • Patates salatası • K.fasulye piyazı

Sütlü tatlılar

• Sütlaç • Kazandibi • Muhallebi • Fınn sütlaç • Keşkül

• Tavuk göğsü • Sup • Çikolatalı puding • Vanilyalı puding • Krem şokola • Güllaç

Hamur tatlıları

• Baklava • Tel kadayıf • Ekmek kadayıfı • Yassı kadayıf

• Tulumba tatlısı

TatWar

• Kemalpaşa tatlısı Diğer tatlılar • Şambaba tatlısı

• Aşure • Şekerpare

• Kabak tatlısı • Künefe • Kalburabastı

• Hurma tatlısı Meyveler • Şöbiyet Mevsimine uygun meyveler • Hanımgöbeği

• Vezirparmağı

• Y oğurt tatlısı Diğer III kaplar

• Cacık Helvalar • Turşu

• İnnikhelva • Tahinhelva

Meyveli tatlılar

• Ayva tatlısı • İncir tatlısı • Kayısı dolma

BÖLÜM LV

MENÜLERDE YER ALAN YEMEKLERİN BiRER PORSiYONLARININ içiNE

GiREN YiYECEK GRAMAJ LisTESi

BÖLÜM LV

MENÜLERDE YER ALAN YEMEKLERİN BiRER PORSiYONLARININ içiNE

GiREN YiYECEK GRAMAJ LisTESi

MENÜLERDE YER ALAN YEMEKLERİN BİRER PORSİYONLARININ

içİNE GİREN YİYECEK GRAMAJ LisTESİ*

BesinAdı Yemeklerin cinsine göre bir öğünde bir porsiyonun içine sıirecek miktarlar (sı)

Et Yemeklerinde A. Büyük Parça Et Yemekleri" - Kemikli 200 - Kemiksiz 150 B. Küçük Parça Et Yemekleri - Kemikli 120 - Kemiksiz 90 C. Köftelerde - Kemikli 75 - Kemiksiz 60 D. Etti Sebze ve Kurubaklagil Yemekleri - Kemikli 50 - Kemiksiz 40 E.Tavuk-Hindi 250 (brüt) F.Balık 200 (brüt) G. Izgara Çeşitleri 120 H. Etti Dolına ve Sarmalar - Kemikli 60 - Kemiksiz 50 l. Çorbalarda - Kemikli 30 - Kemiksiz 20 İ. Kıymalı Yumurta - Kemikli 75 - Kemiksiz 60 J. Börekler - Kemikli 40 - Kemiksiz 30 Kuru baklagil Yemeklerinde A. Etli Kurubaklagil Yemekleri 50 B. Çorbalar 20 C. Aşure 10 D. Pilavlar LO E. Corbalarda kurubaklagil unu olarak 10 Pirinç A. Pilav 60 B. Çorba 20 C. Garnitür Pilav 30 D. Etti Dolına ve Sarmalar 20 E. Zeytinyağlı DoIma ve Sarmalar 40 F. Zeytinyağlı ve Etli Yemekler 10 G. Süt!ü Tatlılar 15 H. Köfte (Kadınbudu vb) LO

30

MENÜLERDE YER ALAN YEMEKLERİN BiRER PORSiYONLARININ

içiNE GiREN YiYECEK GRAMAJ LisTESi*

Besin Adı Yemeklerin cinsine göre bir öğünde bir porsiyonun içine girecek miktarlar (g)

Et Yemeklerinde A. Büyük Parça Et Yemekleri * - Kemikli 200 - Kemiksiz 150 B. Küçük Parça Et Yemekleri - Kemikli 120 - Kemiksiz 90 C. Köftelerde - Kemikli 75 - Kemiksiz 60 D. Etli Sebze ve Kurubaklagil Yemekleri - Kemikli 50 - Kemiksiz 40 E. Tavuk-Hindi 250 (brüt) F.Balık 200 (brüt) G. Izgara Çeşitleri 120 H. Etli Dolma ve Sarmalar - Kemikli 60 - Kemiksiz 50 i. Çorbalarda - Kemikli 30 - Kemiksiz 20 İ. Kıymalı Yumurta - Kemikli 75 - Kemiksiz 60 J. Börekler - Kemikli 40 - Kemiksiz 30 Kuru baklagil Yemeklerinde A. Etli Kurubaklagil Yemekleri 50 B. Çorbalar 20 C. Aşure 10 D. Pilavlar 10 E. Çorbalarda kurubaklagil unu olarak 10 Pirinç A. Pilav 60 B. Çorba 20 C. Garnitür Pilav 30 D. Etli Dolma ve Sarmalar 20 E. Zeytinyağlı DoIma ve Sarmalar 40 F. Zeytinyağlı ve Etli Yemekler 10 G. Sütlü Tatlılar 15 H. Köfte (Kadınbudu vb) 10

30

Pirinç UnulAşurelik Buğday A.Aşure 15 B. Corba 20 Bulgur

A. Pilav 50

B. Çorba 5

C. Köfte 10

Makarna veya Kuskus 50

Fırın Makarna 50

Şehriye

A. Çorba 15

B. Pilav (Çeşni olarak) 10

Tarhana 10

BuğdayUnu

A.Ekmek 50

B. Börek 50

C. Unlu Çorbalar 10

D. Diğer Çorbalarda ve Terbiye işlemi 5

E.Revam 20

F. Hamur Tatlıları 40

G. Helva 50

l. Köfteler 5

Pirinç Unu

SÜt1Ü Tatlılar 15

İrmik

A. Revani 20

B. Helva 50

Tel ve Yassı Kadayıf 50

Taze Sebzeler (brüt) Yemeklerinde

A. Yeşil yaprakl) sebzeler ve diğerleri 250

B. Patates

- Yemekte 150

- Pfue 100

- Kızartına 100

- Salata 150

- Garnitür 100

- Börekler 75

31

Pirinç Unu/Aşurelik Buğday A.Aşure 15 B. Çorba 20 Bulgur

A. Pilav 50

B. Çorba 5

C. Köfte ıo

Makarna veya Kuskus 50

Fınn Makarna 50

Şehriye

A. Çorba 15

B. Pilav (Çeşni olarak) 10

Tarhana 10

Buğday Unu

A.Ekmek 50

B. Börek 50

C. Unlu Çorbalar 10

D. Diğer Çorbalarda ve Terbiye İşlemi 5

E. Revani 20

F. Hamur Tatlılan 40

G. Helva 50

i. Köfteler 5

Pirinç Unu

Süt1ü Tatlılar 15

İrmik

A. Revani 20

B. Helva 50

Tel ve Yassı Kadayıf 50

Taze Sebzeler (brüt) Yemeklerinde

A. Yeşil yaprak!> sebzeler ve diğerleri 250

B. Patates

- Yemekte 150

- Pfue 100

- Kızartma 100

- Salata 150

- Gamitür 100

- Börekler 75

31

c. Dondurulmuş veya Konserve Sebze 150 Yemeklerinde (Süzme Ağırlık) D. Patlıcan, taze fasulye, pırasa, lahana 200

E. Kabak: 150

F. Banıya 75

G. Kabuklu taze bezelye 300

H. Kuru soğan 20 (Z.y.lı dolma ve sarmalarda 50 gr. diğer z.y.lı sebze yemeklerinde 40 gr)

I.Yumurtalı sebze yemeklerinde sebze 200

İ. Kahvaltıda mevsim sebzeleri 100

J. Domates

- Yemeklerde 50 (Çorbalarda 20 gr)

- Salatada 150

K. Maydanoz, nane, dereotu, vb. 5

L. Taze soğan 25

Taze Meyveler (Brüt)

A. Kavuo, karpuz 500

B. Diğerleri 200

C. Kompostolar 60

D. Kahvaltıda 200

Limon

A. Salatalar Y.

B. Limonata yı

C. Z. Yağlı Yemekler Y.

D. Çorbalar Y.

E. Şuruplar 1/8

Kuru Meyveler-Dondurulmuş Meyveler

A. Hoşaflar 30

B. Aşure 20

Yağlı Tohumlar

A. Ceviz içi, fındık içi

- Aşure 5

- Diğer Tatlılar 15

B. Çanı Fıstığı 5

Ekmek 125

32

c. Dondurulmuş veya Konserve Sebze 150 Yemeklerinde (Süzme Ağırlık) D. Patlıcan, taze fasulye, pırasa, lahana 200

E. Kabak 150

F. Bamya 75

G. Kabuklu taze bezelye 300

H. Kuru soğan 20 (Z.y.lı do lma ve sannalarda 50 gr. diğer z.y.lı sebze yemeklerinde 40 gr)

LYumurta1ı sebze yemeklerinde sebze 200

i. Kahvaltıda mevsim sebzeleri 100

J. Domates

- Yemeklerde 50 (Çorbalarda 20 gr)

- Sa1atada 150

K.~aydanoz,nane,dereotu, vb. 5

L. Taze soğan 25

Taze Meyveler (Brüt)

A. Kavun, karpuz 500

B. Diğerleri 200

C. Kompostolar 60

D. Kahvaltıda 200

Limon

A. Salatalar v.ı

B. Limonata yı

C. Z. Yağlı Yemekler v.ı

D. Çorbalar v.ı

E. Şuruplar 1/8

Kuru Meyveler-Dondurulmuş Meyveler

A. Hoşa:flar 30

B.Aşure 20

Yağlı Tohumlar

A. Ceviz içi, fındık içi

- Aşure 5

- Diğer Tatlılar 15

B. Çam Fıstığı 5

Ekmek 125

32

Süt-Yoğurt

A. Sütıü tatlılar 200

B. İrmik helva vb.diğer tatlılar 30

C. Çorbalar 30

D. Börek, fınn Makama 30

E. Püreler 30

Yoğurt

A. 3. Kap yemek olarak 200

B. Bazı yemeklerin yanında (Kıymalı ıspanak, vb) 80

C. Çorbalar 50

D. Cacık 100

Şeker

A. Sütıü tatlılar 30

B. Şuruplu hanıur tatlıları 75

C.Komposto 40

D.Hoşaf 30

E. Hanıur tatlıları 40

F. Helvalar 40

Beyaz Peynir

A. Börek ve mııkama 30

Yumurta

A. Börekler Y. adet

B. Kek ve Tatlılar Y. adet

C. Çorbalar 1/10 adet

D. Köfteler 1110 adet

E. Kadınbudu köfie Y. adet

F. Sütlü tatlılar 1/6 adet

G. Sebze kızartmalar 1/8 adet

I.Kıymalı yumurta ve yumurtalı sebze yemekleri 1 adet

Reçel-Marmelat-Bal-Pekmez 25

Zeytin (Yeşil veya Siyah)

A. Salata, piyaz, vb LO

33

Süt-Yoğurt

A. Sütıü tatlılar 200

B. İnnik helva vb. diğer tatlılar 30

C. Çorbalar 30

D. Börek, fınn Makarna 30

E. Püreler 30

Yoğurt

A. 3. Kap yemek olarak 200

B. Bazı yemeklerin yanında (Kıymalı ıspanak, vb) 80

C. Çorbalar 50

D. Cacık 100

Şeker

A. Sütıü tatlılar 30

B. Şuruplu hamur tatlıları 75

C. Komposto 40

D. Hoşaf 30

E. Hamur tatlıları 40

F. Helvalar 40

Beyaz Peynir

A. Börek ve makarna 30

Yumurta

A. Börekler v.ı adet

B. Kek ve Tatlılar v.ı adet

C. Çorbalar 1110 adet

D. Köfteler 1110 adet

E. Kadınbudu köfte v.ı adet

F. Sütlü tatlılar 116 adet

G. Sebze kızartınalar 118 adet

I.Kıymalı yumurta ve yumurtalı sebze yemekleri 1 adet

Reçel-Marmelat-Bal-Pekmez 25

Zeytin (Yeşil veya Siyah)

A. Salata, piyaz, vb 10

33

Yağ

A. Yemeklik yağ

- Çorbalar 5

- Yemekler 5

- Pilav 10

-Makama 10

B. Böreklik yağ

- Börekler 20

- Yağlı Hamurlar 40

C. Bitkisel sıvı yağ

- Kızartınalar 40

- Salatalar 5

- Zeytinyağlı yemeklerde 10

* Listede yer alan gramajlar çiğ standart gramajlardır. Yemek servisi sırasında

diyetisyen kontrolünde pişmiş yemeklerin porsiyon ölçüleri her yaş grubunun ihtiyaçları göz önünde bulundurularak ayarlanıp dağıtımının yapılması sağlanmalıdır.

34

Yağ

A. Yemeklik yağ

- Çorbalar 5

- Yemekler 5

- Pilav 10

-Makama 10

B. Böreklik yağ

- Börekler 20

- Yağlı Hamurlar 40

C. Bitkisel sıvı yağ

- Kızartınalar 40

- Salatalar 5

- Zeytinyağlı yemeklerde 10

* Listede yer alan gramajlar çiğ standart gramajlardır. Yemek servisi sırasında

diyetisyen kontrolünde pişmiş yemeklerin porsiyon ölçüleri her yaş grubunun ihtiyaçları göz önünde bulundurularak ayarlanıp dağıtımının yapılması sağlanmalıdır.

34

KAYNAKLAR

1. Türkiye'ye Özgü Beslenme Rehberi, T.C Sağlık Bakanlığı, 2009.

2. Karaağaoğlu N. ilköğretim Çocukları için Sağlıklı Beslenme, Beslenme Bilgi

Serisi,T. C Sağlık Bakanlığı, 2208, Ankara.

3. The School Healthy Eating Toolkit. Health Eats Project, Publle Health Ageney of

Canada, Canaılian Diabetes Strategy, 2005.

4. Baysal, A., Merdol, T.K.: Toplu Beslenme Yapılan Kurumlar için Yemek Planlama

Kuralları ve Yıllık Listeleri, Hatipoğlu Yayınevi, Ankara, 1994.

5. Beyhan Y, Ciğerinı N: Toplu Beslenme Sistemlerinde Menü Yönetim ve Denetimi,

Kök Yayıncılık, Ankara 1995.

6. Ciğerim, N, Beyhan, Y.: Menü Tipleri ve Çeşitli Menü örnekleri, Yiyecek içecek

Hizmeti Veren işletmelerde Menü Planlama, Unipro Eğitim Seminerleri, Ankara, 1994.

7. Cousins, J, Foskett,D, Shortt,D.: Food and Beverage Management , Longman Ltd,

England, 1995.

8. Khan, MA.: Concepts of Food Service Operations and Managements, Van Nostrand

Reinhold, New York,1991.

9. Kivela, J.: Menu Planning for the Hospitality Industry, Hospitality Press, Melbome,

1994.

10. Splaver, B, Reynolds, W.N, Roman M.: Successful Catering, Van Nostrand Reinhold

Comp, New York, 1991.

35

KAYNAKLAR

ı. Türkiye'ye Özgü Beslenme Rehberi, T.C Sağlık Bakanlığı, 2009.

2. Karaağaoğlu N. ilköğretim Çocuklan için Sağlıklı Beslenme, Beslenme Bilgi

Serisi,T.C Sağlık Bakanlığı, 2208, Ankara.

3. The School Healthy Eating Toolkit. Health Eats Project, Public Health Agency of

Canada, Canadian Diabetes Strategy, 2005.

4. Baysal, A, Merdol, T.K.: Toplu Beslenme Yapılan Kurumlar için Yemek Planlama

Kurallan ve Yıllık Listeleri, Hatipoğlu Yayınevi, Ankara, 1994.

5. Beyhan Y, Ciğerim N: Toplu Beslenme Sistemlerinde Menü Yönetim ve Denetimi,

Kök Yayıncılık, Ankara 1995.

6. Ciğerim, N, Beyhan, Y.: Menü Tipleri ve Çeşitli Menü Örnekleri, Yiyecek içecek

Hizmeti Veren işletmelerde Menü Planlama, Unipro Eğitim Seminerleri, Ankara, 1994.

7. Cousins, J, Foskett,D, Shortt,D.: Food and Beverage Management , Longman Ltd,

England,I 995.

8. Khan, MA.: Concepts of Food Service Operations and Managements, Van Nostrand

Reinhold, New York,1991.

9. Kivela, J.: Menu Planning for the Hospitality Industry, Hospitality Press, Melborne,

1994.

10. Splaver, B, Reynolds, W.N, Roman M.: Successful Catering, Van Nostrand Reinhold

Comp, New York, 199 ı.

35

w

0\

Ek -1

i T

ab

lo 1

: T

ürk

iye

Için

Ön

eri

len

Gü

nlü

k E

ne

rji v

e B

esin

Ög

ele

ri G

üve

nilir

Alı

m D

üze

yle

ri (

i)

Yaş

Ağırlık

Bo

y B

MH

(2)

(3

) E

ne

rji(

4)

Pro

tein

P

rote

in

Diy

et

(yıl

) (k

g)

(cm

) (k

kal)

P

AL

(k

kal)

kk

al/k

g

(glk

g)

(5)(

g/gü

n)

Posası

(g)

O -6

ay

6 57

54

5 1,

5 9.

0 -

7-12

ay

9 71

71

0 1.

6-2.

0 14

.9-1

8.0

-

1 -

3 12

,5

87

1250

1.

2-1.

5 15

-18.

8 19

4 -8

18

,2

108

1650

1.

1-1.

4 20

-25.

5 25

7 -9

25

,8

128

1870

1.

0-1.

5 26

-38.

7 25

ER

KE

K

10 -

13

46

15

7 14

38

1,7

2445

53

1.

0-1.

3 39

-59.

8 29

14 -

18

65

17

6 17

88

1,6

2860

44

0.

9-1.

1 54

-71.

5 29

19 -

30

72

17

7 17

80

1,6

2850

(a)

40

0.8-

1.0

58-7

2.0

29

31 -

50

75

17

7 17

49

1,5

2623

35

0.

8-1.

0 60

-75.

0 29

51 -

65

75

17

6 15

00

1,5

2250

30

0.

8-1.

0 60

-75.

0 29

65+

75

173

1500

1,

4 21

00

28

0.8-

1.0

60-7

5.0

29

KADıN

10 -

13

35

15

7 13

10

1,7

2200

48

1.

0-1.

3 39

-45.

5 26

14 -

18

55

16

3 14

17

1,6

2260

41

0.

8-1.

2 43

-66.

0 26

19 -

30

59

16

4 13

63

1,6

2180

(a)

37

0.8-

1.0

47-5

9.0

25

31 -

50

63

16

3 13

77

1,5

2065

33

0.

8-1.

0 50

-63.

0 25

51 -

65

65

16

0 12

78

1,5

1917

29

0.

8-1.

0 52

-65.

0 21

85+

65

159

1278

1,

4 17

90

27

0.8-

1.0

52-6

5.0

21

Avit

. D

vit

. E

vit.

(mg

) K

vit

. (m

cg)(

d)

(mcg

)(e)

(k

) (m

cg)

40

0

10

4 2

50

0

10

5 2,

5

30

0

10

6 30

40

0

10

7 55

50

0

10

7 60

600

10

11

60

90

0

10

15

75

90

0

10

15

120

90

0

10

15

120

90

0

10

15

120

90

0

10

15

120

600

10

11

60

700

10

15

75

700

10

15

90

700

10

15

90

700

10

15

90

700

10

15

90

Ek -11 Tablo 1: Türkiye için Önerilen Günlük Enerji ve Besin Ögeleri Güvenilir Alım Düzeyleri (1)

Yaş Ağırlık Boy BMH (2) (3) Enerji(4) Protein Protein Diyet Avit. D vit. E vit.(mg) Kvit. (yıl) (kg) (cm) (kkal) PAL (kkal) kkal/kg (glkg) (5)(g/gün) Posası (mcg)(d) (mcg)(e) (k) (mcg) (g)

O- 6 ay 6 57 545 1,5 9.0 - 400 10 4 2

7-12 ay 9 71 710 1.6-2.0 14.9-18.0 - 500 10 5 2,5

1 - 3 12,5 87 1250 1.2-1.5 15-18.8 19 300 10 6 30

4 -6 18,2 108 1650 1.1-1.4 20-25.5 25 400 10 7 55

7 -9 25,8 128 1870 1.0-1.5 26-38.7 25 500 10 7 60

ERKEK

10 -13 46 157 1438 1,7 2445 53 1.0-1.3 39-59.8 29 600 10 11 60

14 -18 65 176 1788 1,6 2860 44 0.9-1 .1 54-71.5 29 900 10 15 75

19 - 30 72 177 1780 1,6 2850(a) 40 0.8-1.0 58-72.0 29 900 10 15 120

31 - 50 75 177 1749 1,5 2623 35 0.8-1.0 60-75.0 29 900 10 15 120

51 - 65 75 176 1500 1,5 2250 30 0.8-1.0 60-75.0 29 900 10 15 120

65+ 75 173 1500 1,4 2100 28 0.8-1.0 60-75.0 29 900 10 15 120

KADıN

10 -13 35 157 1310 1,7 2200 48 1.0-1.3 39-45.5 26 600 10 11 60

14 -18 55 163 1417 1,6 2260 41 0.8-1.2 43-66.0 26 700 10 15 75

19 - 30 59 164 1363 1,6 2180(a) 37 0.8-1 .0 47-59.0 25 700 10 15 90

31 - 50 63 163 1377 1,5 2065 33 0.8-1.0 50-63.0 25 700 10 15 90

51 - 65 65 160 1278 1,5 1917 29 0.8-1.0 52-65.0 21 700 10 15 90

65+ 65 159 1278 1,4 1790 27 0.8-1.0 52-65.0 21 700 10 15 90

w

...;

ı

Yaş

(yıl

)

O -6

ay

7-12

ay

1 -

3

4 -6

7 -9

ER

KE

K

10 -

13

14 -

18

19 -

30

31 -

50

51 -

65

65+

KADıN

10 -

13

14 -

18

19 -

30

31 -

50

51 -

65

65+

Kal

siyu

m

Fo

sfo

r (m

g)

(miL

)

210

100

600

270

800

460

800

500

800

500

1300

12

50

1300

12

50

1000

70

0

1000

70

0

1200

70

0

1200

70

0

1300

12

50

1300

12

50

1000

70

0

1000

70

0

1200

70

0

1200

70

0

Dem

ir

Çin

ko

Iyo

t F

lor

(miL

) -(

miL

) (m

cıı)

(m

il)

0,27

2

110

0,01

11

3 13

0 0,

5

7 3

90

0,7

10

5 90

1

10

5 90

1

10

11

120

2

10

11

150

3

10

11

150

4

10

11

150

4

10

11

150

4

10

11

150

4

10

10

120

2

18

10

150

3

18

10

150

3

18

10

150

3

10

10

150

3

10

10

150

3

Mag

nez

-yu

m

Man

ga-

Kro

m

Bakır

Mo

libd

en

Sel

enyu

m

n-3

n-6

Im

ıı)

nez

(m

il)

(mcı

ı)

(mcı

ı)

(mcı

ı)

(mcı

ı)

Yal

iAsi

di

Yal

iAsi

di

30

0,00

3 0,

2 20

0 2

15

0,5

4,4

75

0,6

5,5

220

3 20

0,

5 4,

6

80

1,2

11

340

17

20

0,7

7

130

1,5

15

440

22

30

0,9

10

130

1,5

15

440

22

30

0,9

10

240

1,9

25

700

34

40

1,2

12

410

2,2

35

890

43

55

1,6

16

400

2,3

33

900

45

55

1,6

17

420

2,3

35

900

45

55

1,6

17

420

2,3

30

900

45

55

1,6

14

420

2,3

30

900

45

55

1,6

14

240

1,6

21

700

34

40

1,0

10

360

1,6

24

890

43

55

1,1

11

310

1,8

25

900

45

55

1,1

12

320

1,8

25

900

45

55

1,1

12

320

1,8

20

900

45

55

1,1

11

320

1,8

20

900

45

55

1,1

11

Magnez-Yaş Kalsiyum Fosfor Demir Çinko Iyot Flor yum Manga- Krom Bakır Molibden Selenyum n-3 n-6 (yıl) (mg) (mg) (mg) (mg) (mcg) (mg) (mg) nez (mg) (mcg) (mcg) (mcg) (mcg) YağAsidi YağAsidi

O -6 ay 210 100 0,27 2 110 0,01 30 0,003 0,2 200 2 15 0,5 4,4

7-12 ay 600 270 11 3 130 0,5 75 0,6 5,5 220 3 20 0,5 4,6

1 - 3 800 460 7 3 90 0,7 80 1,2 11 340 17 20 0,7 7

4 -6 800 500 10 5 90 1 130 1,5 15 440 22 30 0,9 10

7 -9 800 500 10 5 90 1 130 1,5 15 440 22 30 0,9 10

ERKEK

10 -13 1300 1250 10 11 120 2 240 1,9 25 700 34 40 1,2 12

14 -18 1300 1250 10 11 150 3 410 2,2 35 890 43 55 1,6 16

19 - 30 1000 700 10 11 150 4 400 2,3 33 900 45 55 1,6 17

31 - 50 1000 700 10 11 150 4 420 2,3 35 900 45 55 1,6 17

51 - 65 1200 700 10 11 150 4 420 2,3 30 900 45 55 1,6 14

65+ 1200 700 10 11 150 4 420 2,3 30 900 45 55 1,6 14

KADıN

10 -13 1300 1250 10 10 120 2 240 1,6 21 700 34 40 1,0 10

14 -18 1300 1250 18 10 150 3 360 1,6 24 890 43 55 1,1 11

19 - 30 1000 700 18 10 150 3 310 1,8 25 900 45 55 1,1 12

31 - 50 1000 700 18 10 150 3 320 1,8 25 900 45 55 1,1 12

51 - 65 1200 700 10 10 150 3 320 1,8 20 900 45 55 1,1 11

65+ 1200 700 10 10 150 3 320 1,8 20 900 45 55 1,1 11

w

00

Yaş

(yıl

)

O -6

ay

7-12

ay

1 -

3

4 -6

7 -9

ER

KE

K

10 -

13

14 -

18

19 -

30

31 -

50

51 -

65

65+

KADıN

10 -

13

14 -

18

19 -

30

31 -

50

51 -

65

65+

Cv

it.

(mg)

40

50

60

60

60

75

75

90

90

90

90

75

75

90

90

90

90

Tiam

in

Rib

ofla

vin

N

iasi

n(g

) (m

g)

(mg)

(m

g)

0,2

0,3

2

0,3

0,3

4

0,5

0,4

6

0,6

0,5

8

0,6

0,6

8

0,9

0,9

12

1,2

1,3

16

1,2

1,3

16

1,2

1,3

16

1,2

1,3

16

1,2

1,3

16

0,9

0,9

12

1,0

1,0

14

1,1

1,1

14

1,1

1,1

14

1,1

1,1

14

1,1

1,1

14

B6v

it.

Fo

lat

B12

vit.

P

anto

ten

ik

Bio

tin

Kol

in

(mg)

(m

cg)

(mcg

) A

sit (

mg

) (m

cg)

(mg

)

0.1

65

0,4

1,7

5 12

5

0.3

80

0,5

1,8

6 15

0

0.5

150

0,9

2 8

200

0.6

200

1,2

3 12

25

0

0.6

200

1,2

3 12

25

0

1 30

0 1,

8 4

20

375

1,3

400

2,4

5 25

55

0

1,3

400

2,4

5 30

55

0

1,3

400

2,4

5 30

55

0

1,7

400

2,4

5 30

55

0

1,7

400

2,4

5 30

55

0

1 40

0 1,

8 4

20

375

1,2

400

2,4

5 25

40

0

1,3

400

2,4

5 30

42

5

1,3

400

2,4

5 30

42

5

1,3

400

2,4

5 30

42

5

1,5

400

2,4

5 30

42

5

w 00

Yaş

(yıl)

0-6 ay

7-12 ay

1 - 3

4 -6

7 -9

ERKEK

10 -13

14 -18

19 - 30

31 - 50

51 - 65

65+

KADıN

10 -13

14 -18

19 - 30

31 - 50

51 - 65

65+

C yit. (mg)

40

50

60

60

60

75

75

90

90

90

90

75

75

90

90

90

90

Tiamin RiboflaYin Niasin(g) (mg) (mg) (mg)

0,2 0,3 2

0,3 0,3 4

0,5 0,4 6

0,6 0,5 8

0,6 0,6 8

0,9 0,9 12

1,2 1,3 16

1,2 1,3 16

1,2 1,3 16

1,2 1,3 16

1,2 1,3 16

0,9 0,9 12

1,0 1,0 14

1,1 1,1 14

1,1 1,1 14

1,1 1,1 14

1,1 1,1 14

B6 yit. Folat B12 yit. Pantotenik Biotin Kolin (mg) (mcg) (mcg) Asit (mg) (mcg) (mg)

0.1 65 0,4 1,7 5 125

0.3 80 0,5 1,8 6 150

0.5 150 0,9 2 8 200

0.6 200 1,2 3 12 250

0.6 200 1,2 3 12 250

1 300 1,8 4 20 375

1,3 400 2,4 5 25 550

1,3 400 2,4 5 30 550

1,3 400 2,4 5 30 550

1,7 400 2,4 5 30 550

1,7 400 2,4 5 30 550

1 400 1,8 4 20 375

1,2 400 2,4 5 25 400

1,3 400 2,4 5 30 425

1,3 400 2,4 5 30 425

1,3 400 2,4 5 30 425

1,5 400 2,4 5 30 425

Tablolar ile ilgili Açıklamalar: (I) Önerilen değerler aşağıda verilen kaynaklardan yararlanarak, ülkemizin beslenme

sorunları ve olanakları dikkate alınarak oluşturu1muştur. www.nap.edu sayfasından ulaşılabilen raporlar

Dietary Reference Intakes for Calcium, Phosphorus, Magnesium, Vitamin D, and Fluoride. 200 I.

Dietary Reference Intakes for Thiamin, Riboflavin, Niacin, Vitamin B6, Folate, Vitamin B 12, Pantothenic Acid, Biotin, and Choline. 2001.

Dietary Reference Intakes for Vitamin C, Vitamin E, Selenium, and Carotenoids. 2000.

Dietary Reference Intakes for Energy, Carbohydrate, Fiber, Fat, Fatty Acids, Cholesterol, Protein, and Amino Acids (Macronutrients). 2002.

Dietary Reference Intakes for Vitamin A, Vitamin K, Arsenic, Boron, Chromium, Copper, lodine, Iron, Manganese, Molybdenum, Nickel, Silicon, Vanadium, and Zinc. 2001.

WHO, Energy and Protein Requirements. Geneva, 1985. James WPT, Schofield EC. Human Energy Requirements. Oxford University

Press. Oxford.1990.

National Research CounciL. Recommended Dietary Allowances: Food and Nutrition Board, Commission on Life Sciences, 10th Edition. 1989.

(2) BMH: Bazal Metabolik Hız. Mutlak dinlenme anında harcanan enerji miktarıdır. Zayıflama diyetleri enerjisi bu değerlerin altında olduğunda kişinin sağlığı tehlikeye girer. Son yıllarda BMH yerine DMH (Dinlenme Metabolik Hızı) kullanılmaktadır. Aralarında çok önemli bir farklılık yoktur. Ancak bilimsel araştırmalar için önem taşır.

(3) PAL (physical Activity Level): Fiziksel Aktivite Düzeyi. Kişilerin enerji harcamaları yaptıkları aktiviteye bağlı olarak değişir. Tablonun bu sütıınunda verilen katsayılar orta düzeyaktiviteler için verilen değerlerdir. Her yaş grubunda yapılan aktivite tür ve miktarına bağlı olarak enerji harcaması değişir.

(4) Enerji: a) 19 ve üzeri yaşlarda her yıl için erkeklerde 10 kkaVgün ve kadınlarda 7 kkaVgün eksiltilınetidir.

Vitaminler: d) Retinol aktivitesi eşdeğeridir. Bir Retinol Aktivitesi Eşdeğeri : i mcg retinol, 12 mcg

karoten, 24 mcg alfa-karoten veya 24 mcg beta-kriptoksantindir. e) Kolekalsiferol. 1 mcg kolekalsiferol= 40 Lu vitamin D. 1U=0.025 mcg f) Alfa-tokoferol. g) Niasin eşdeğeri = niasin + 1160 triptofan. 0-6 ay bebeklerde niasin.

(5) Bu değerler yaşgruplarında birinci sütünda verilen ideal ağırlık değerleri kullanılarak hesaplanmıştır. Protein ihtiyacı diyetin hayvansal ya da bitkisel kaynaklı olmasına göre değişir. Diyet hayvansal protein ağırlıklı ise birinci değerler, bitkisel ağırlıklı ise diğer ikinci değerler kullanılınalıdır. Bebek anne sütü alınıyorsa protein 0-3 ayarası 2.2 g/kg/gün önerilir.

(6) 0-6 ay bebek beslenmesi çok özel bir durumdur. Enerji ve besin ögeleri bebeğin ağırlık artışına göre hesaplanır. Bu dönemde anne sütü ile beslenme temelolduğundan farklı durunı1arda nasıl beslenileceği ilgili uzıııanların görüşü alınarak bebeğe özelolarak belirlenmelidir.

39

Tablolar ile ilgili Açıklamalar: (1) Önerilen değerler aşağıda verilen kaynaklardan yararlanarak, ülkemizin beslenme

sorunları ve olanakları dikkate alınarak oluşturulmuştur. www.nap.edu sayfasından ulaşılabilen raporlar

Dietary Reference Intakes for Calcium, Phosphorus, Magnesium, Vitamin D, and Fluoride. 2001.

Dietary Reference Intakes for Thiamin, Riboflavin, Niacin, Vitamin B6, Folate, Vitamin B12, Pantothenic Acid, Biotin, and Choline. 2001.

Dietary Reference Intakes for Vitamin C, Vitamin E, Selenium, and Carotenoids. 2000.

Dietary Reference Intakes for Energy, Carbohydrate, Fiber, Fat, Fatty Acids, Cholesterol, Protein, and Amino Acids (Macronutrients). 2002.

Dietary Reference Intakes for Vitamin A, Vitamin K, Arsenic, Boron, Chromium, Copper, lodine, lron, Manganese, Molybdenum, Nickel, Silicon, Vanadium, and Zinc. 2001.

WHO, Energy and Protein Requirements. Geneva, 1985. James WPT, Schofield EC. Human Energy Requirements. Oxford University

Press. Oxford. 1990.

National Research CounciL. Recommended Dietary Allowances: Food and Nutrition Board, Commission on Life Sciences, 10th Edition. 1989.

(2) BMH: Bazal Metabolik Hız. Mutlak dinlenme anında harcanan enerji miktarıdır.

Zayıflama diyetleri enerj isi bu değerlerin altında olduğunda kişinin sağlığı tehlikeye girer. Son yıllarda BMH yerine DMH (Dinlenme Metabolik Hızı) kullanılmaktadır. Aralarında çok önemli bir farklılık yoktur. Ancak bilimsel araştırmalar için önem taşır.

(3) PAL (physical Activity Level): Fiziksel Aktivite Düzeyi. Kişilerin enerji harcamaları yaptıkları aktiviteye bağlı olarak değişir. Tablonun bu sütununda verilen katsayılar orta düzeyaktiviteler için verilen değerlerdir. Her yaş grubunda yapılan aktivite tür ve miktarına bağlı olarak enerji harcaması değişir.

(4) Enerji: a) 19 ve üzeri yaşlarda her yıl için erkeklerde 10 kkallgün ve kadınlarda 7 kkal/gün eksiltilmelidir.

VitaminIer: d) Retinol aktivitesi eşdeğeridir. Bir Retinol Aktivitesi Eşdeğeri : 1 mcg retinol, 12 mcg

karoten, 24 mcg alfa-karoten veya 24 mcg beta-kriptoksantindir. e) Kolekalsiferol. 1 mcg kolekalsiferol= 40 Lu vitamin D. IU=0.025 mcg t) Alfa-tokoferol. g) Niasin eşdeğeri = niasin + 1/60 triptofan. 0-6 ay bebeklerde niasin.

(5) Bu değerler yaşgruplarında birinci sütünda verilen ideal ağırlık değerleri kullanılarak hesaplanmıştır. Protein ihtiyacı diyetin hayvansal ya da bitkisel kaynaklı olmasına göre değişir. Diyet hayvansal protein ağırlıklı ise birinci değerler, bitkisel ağırlıklı ise diğer ikinci değerler kullanılmalıdır. Bebek anne sütü almıyorsa protein 0-3 ayarası 2.2 g/kg/gün önerilir.

(6) 0-6 ay bebek beslenmesi çok özel bir durumdur. Enerji ve besin ögeleri bebeğin ağırlık artışına göre hesaplanır. Bu dönemde anne sütü ile beslenme temelolduğundan farklı durumlarda nasıl beslenileceği ilgili uzmanların görüşü alınarak bebeğe özelolarak belirlenmelidir.

39

Tarih: 29.03.2010

TUTANAKTIR

T.C Sağlık Bakanlığı Beslenme ve Gıda Danışma Komitesi Toplu Besleıune Sistemleri Çalışma Grubu Uyelerinin "Tam Gün Okullam Yönelik Geliştirilen Menü Modelleri ve Örnek Öğle Yemeği Listeleri" konulu çalışma ile ilgili olarak gürlişleri aşağıda belil1ilmiştil'. i . Okul çağı çocuklarında doğru beslenme alışkanlığı kazanılması büyük önem taşımakta ve bu nedenle okul içinde sağlıklı beslenmeye yönelik yapılan uygulama ve faaliyetler ile eğitim kadrosuııuıı sergilediği örnek davranışlar çoeuk ve gençlerimize sağlıklı yaşam alışkanhklal'llun kazandUllmasında temel roloynamaktadır. 2. "TUl'kiye Obezite ile Mlicadcle ve Kontrol Programı (20 i 0-20 14)" çerçevesinde okullarda. toplu beslenme hizmetlerinin kaliteli, yeterli ve dengeli beslenme ilkelerine uygun yürütülmesi ve bu kapsamda özellikle tam gün hizmet veren okullarda yemek hizmetlerinin yaygınlaştırılması gerekmektedir. 3. "Tam Gün Okuııara Yüııclik Geliştirilen Menü Modelleri ve Öınek Öğle Yemeği Listeleri" nin yemek hizmeti veren okullarda uygulanınasının toplu beslenme hizmetlerinin kalitesi ve stamlardizasyomınun sağlanması açısından yararlı olacağı dilşünühnektedir.

\kj""f i lacellepe Oniversiıesi Ilcslennıe ve Diyeıetik \3Im. Başkanı

Prof. Dr. Yasemin BEYHAN Türkiye Diyetisyenler Derneği Yöııetin] Kurulu Üyesi

ft~--J Yrd. ~. ~r. Saııiye DILICi Gaı:i Üniversitesi Beslenme ve Diyetelik Bölümü Öğretim Üyesi

~""""KIZIL Hacettepe Universiıesi Heslenillo ye Diyetetik BölUmıı Araştırma Görevlisi

Dyt. Cansel TÜTÜNCÜOGLU TC. Saglık Bakanlığı

J/ v: i/&!c(.., ı~ Ç ı - c . vL p~ôtfr.)r, Nevin ŞANLIER Gnzi Üniversiıesi

DOÇ~ Başkent Onivcrsitesi

Beslenille ve Diyetetik Dım . Daşkanı Beslenme vı: Diycıctik Hlııı.Başkalıı

_ /J 9--./df~?/'~':~

Prof. Dr. Fatilla SAGLAM Emekli Öğretim Üyesi

!J:;:{Y'U ~. ır~ ) i lacettepe Üniversitesi "et tıS'1L-Reslennıe ve Diyetetik Dölümii Tophı Beslenuıe Sistemleri ADD Başkanı

Uzm. 0)1. Mchıap ERSıN BAYRAK Mesa Hastanesi

/~ Ileslenme ve Fi7.iksel Aktiviteler Daire Bşk.

40

Tarih: 29.03.2010

TUTANAKTIR

T.C Sağlık Bakanlığt Beslenme ve Gıua Danışma Komitesi Tophı Beslerune Sistemleri Çalışma Grubu Uyelerinin "Tanı Gün Ok1lllara Yönelik Geliştirilen Menü Modelleri ve Örnek Öğle Yemeği Listeleri" konuhı çalışma ile ilgili olarak görüşleri a~ağıda belirtilmiştir. 1. Okul çağı çocuklarında doğıu beslenme alışkaıılığı kazanılması büyük önem taşımakta ve bu nedenle okul içinde sağlıklı beslenmeyc yönelik yapılan uygulnma ve faaliyetler ilc eğitim kadrosunun sergilediği örnek davnınışlar çoeuk ve gençlerimize sağlıklı yaşam alışkaııJıkJarının kazandmlınasında temel roloynamaktadır. 2. "Türkiye Obezite i le Müeadele ve Kontrol Programı (20 10-2014)" çerçevesinde okullarda, toplu beslenme hizmetlerinin kaliteli, yeterli ve dengeli beslenme ilkelerine uygun yürütülmesi ve bu knpsamda özellikle tam gün hizmet veren okullarda yemek hizmetlerinin yaygırıJaştırılmasl

gerekmek1edir. 3. "Tam <HIn Okullam Yönelik Geliştirilen Menü Modelleri ve Örnek Öğle Yemeği Listeleri" nin yemek hizmeti veren okullarda uygulanmasının toplu beslenme hizmetlerinin kalitesi ve slamlardizasyonunun sağlanması açısındnn yararlı olacağı dıışüniilmcktedir.

rı -'" JI () pn~~ranjllll"SL~. i lacellepe Üniversitesi neSIl'nme ve Diyetetik Blm. Başkanı

Prof. Dr. Yasemin DEYHAN Tilrkiye Diyetisyenler Derneği Yöııetim Kurulu Üyesi

f3 .. -) ~ (U~-- . _/;

Yrd. i oç. Dr. Saniye DILlci Gad Üniversitesi Beslenme ve Diyeteıik DölUmU Ögrelim Üyesi

bi""", KLZIL Hacenepe Universitesi Heslenme ve Diyetetik BölUmO Araştırmn Görevlisi

Dyı. Cansel TÜTÜNCÜüGLU TC. Saglık nukunhğı

./1 >~ {J i(/ / (:<" (" \.. . ' i - Ci' t .. ProffDr. Nevilı Şi\NLlER Gni Üniversitesi

/.~ Doç. ~:ra~AŞ Başkenl Oniversiıesi

Beslenme ve Diyeteıik Dım . Dnşkaııı Beslenme ve Diyetetik Klın .Başkanl

:~~~Lf:- Lt'>\ Prof. Dr. Failila SAÖLAM Emekli Öğretim Üyesi

b;;;,{y'ıJ ~. ı~[~) Ilacenepe Üniversiıesi i er Us1t/ Reslenıne ve Diyetetik DölUmil Toplu Beslenme Sistemleri ADD Daşkaııı

Uzın . Dy!. Mchtap ERSİN BA YRAL(

Mesa Hastanesi Sorumlu Diyeıisyen

i~

neslenmc ve Fi7.iksel Aktiviteler Daire Bşk.

40