38
TER TESTİ / CİLT TESTLERİ TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi 8. Toraks Kongresi 28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya 28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya Prof. Dr. Ayten PAMUKÇU UYAN Prof. Dr. Ayten PAMUKÇU UYAN İzzet Baysal Tıp Fakültesi İzzet Baysal Tıp Fakültesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı

TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi 28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

Embed Size (px)

DESCRIPTION

TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi 28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya. Prof. Dr. Ayten PAMUKÇU UYAN İzzet Baysal Tıp Fakültesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı. TER TESTİ. “Kistik fibrozis tanısında kullanılır”, İlk tanımlanan ve halen geçerli olan bir testtir. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

TER TESTİ / CİLT TESTLERİTER TESTİ / CİLT TESTLERİ

8. Toraks Kongresi 8. Toraks Kongresi 28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

Prof. Dr. Ayten PAMUKÇU UYANProf. Dr. Ayten PAMUKÇU UYAN

İzzet Baysal Tıp Fakültesiİzzet Baysal Tıp Fakültesi

Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim DalıÇocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı

Page 2: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

TER TESTİTER TESTİ

““Kistik fibrozis tanısında kullanılır”, Kistik fibrozis tanısında kullanılır”,

İlk tanımlanan ve halen geçerli olan bir testtir.İlk tanımlanan ve halen geçerli olan bir testtir.

1953’ de Gibson ve Cook; pilokarpin iyontoforez,1953’ de Gibson ve Cook; pilokarpin iyontoforez,

Terde klor ve/veya sodyum konsantrasyonu ölçülür.Terde klor ve/veya sodyum konsantrasyonu ölçülür.

Page 3: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

KİSTİK FİBROZİSKİSTİK FİBROZİS

Otosomal resesif, beyaz ırkta sık görülen genetik bir Otosomal resesif, beyaz ırkta sık görülen genetik bir hastalık,hastalık,

7. kromozomun uzun kolunda, KF geninde mutasyon,7. kromozomun uzun kolunda, KF geninde mutasyon,Bu gen, primer olarak epitel hücrelerinin apikal membranlarında Bu gen, primer olarak epitel hücrelerinin apikal membranlarında bulunan ve hücrelerde ATP ile aktive olan bir klor kanalı olarak rol bulunan ve hücrelerde ATP ile aktive olan bir klor kanalı olarak rol oynayan proteinin (KFTR) yapımından sorumludur. oynayan proteinin (KFTR) yapımından sorumludur.

Eksokrin glandlarda yaygın disfonksiyon.Eksokrin glandlarda yaygın disfonksiyon.

““Kronik akciğer infeksiyonu” Kronik akciğer infeksiyonu” Pankreatik yetersizlikPankreatik yetersizlik Aile hikayesi Aile hikayesi

Page 4: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

KİSTİK FİBROZİSKİSTİK FİBROZİS

Erken tanı !!!Erken tanı !!! Daha iyi prognoz, Daha iyi prognoz, Beslenmenin düzenlenmesi, Beslenmenin düzenlenmesi,

Anormal iyon transportu sonucu, terde sodyum ve Anormal iyon transportu sonucu, terde sodyum ve klorun konsantrasyonları artıyor. klorun konsantrasyonları artıyor.

Tanı : TER TESTİ Tanı : TER TESTİ

Page 5: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

TER TESTİ’ nin genel prensipleriTER TESTİ’ nin genel prensipleri

Pilokarpin kol veya bacakta küçük bir Pilokarpin kol veya bacakta küçük bir bölgeye uygulanır,bölgeye uygulanır,

Bakır elektrotlar bağlanır,Bakır elektrotlar bağlanır, Terlemeyi uyarmak için zayıf bir akım Terlemeyi uyarmak için zayıf bir akım

verilir verilir (5 dakika 2.5-3 mA)(5 dakika 2.5-3 mA)

30 dakika süre ile ter toplanır, 30 dakika süre ile ter toplanır, (gazlı bez, filtre kağıdı, ince plastik spiral kollektör tüp, (gazlı bez, filtre kağıdı, ince plastik spiral kollektör tüp, kapiler tüp, patch)kapiler tüp, patch)

Kantitatif analiz : Kantitatif analiz : Klor konsantrasyonu, Klor konsantrasyonu, Sodyum Sodyum

konsantrasyonu, konsantrasyonu, İletim ve osmolarite. İletim ve osmolarite.

Page 6: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

Kantitatif pilokarpin iyontoforez Kantitatif pilokarpin iyontoforez (QPIT)(QPIT)

Terde klor seviyesinin kantitatif analizi için, tanıda en Terde klor seviyesinin kantitatif analizi için, tanıda en çok kabul gören tekniktir. çok kabul gören tekniktir.

Pilokarpin iyontoforez ile terleme uyarılır ve ter Pilokarpin iyontoforez ile terleme uyarılır ve ter toplanır,toplanır,

Toplanan terde klor ve/veya sodyum analizi yapılır,Toplanan terde klor ve/veya sodyum analizi yapılır, Klor ölçümü, daha doğru sonuç verir.Klor ölçümü, daha doğru sonuç verir. İki elektrolit arasında çok farklı sonuçlar olduğunda İki elektrolit arasında çok farklı sonuçlar olduğunda

hatayı gösterir.hatayı gösterir. Elektrolitler orantılı olarak yükselir Elektrolitler orantılı olarak yükselir (15 mmol/L fark kabul (15 mmol/L fark kabul

edilebilir) edilebilir)

Klor /Sodyum oranı tanıda az bir yarar sağlıyor. Klor /Sodyum oranı tanıda az bir yarar sağlıyor.

Page 7: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

TERDE KLOR konsantrasyonuTERDE KLOR konsantrasyonu

Pozitif ter testi : Klor konsantrasyonu >60 mEq/L,Pozitif ter testi : Klor konsantrasyonu >60 mEq/L,

İkinci bir ter testi ile doğrulanması gerekli.İkinci bir ter testi ile doğrulanması gerekli.

Terde klor konsantrasyonu %5 hastada <60 mEq/LTerde klor konsantrasyonu %5 hastada <60 mEq/L 40-60 mEq/L sınırda (hafif mutasyonlarda)40-60 mEq/L sınırda (hafif mutasyonlarda) <40 mEq/L negatif<40 mEq/L negatif

Yenidoğanda cutoff değer 30 mEq/L …Yenidoğanda cutoff değer 30 mEq/L …

Page 8: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

Pediatr Pulmonol 2005Pediatr Pulmonol 2005

Page 9: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

GIBSON-COOK TekniğiGIBSON-COOK Tekniği

Gazlı bez, filtre kağıdına ter toplanır (2.5 x 2.5 cm) Gazlı bez, filtre kağıdına ter toplanır (2.5 x 2.5 cm) Minimum terleme hızı 1 gr/m2/dak. Minimum terleme hızı 1 gr/m2/dak. 75 mg /30 dak ter toplanmalıdır.75 mg /30 dak ter toplanmalıdır.

Page 10: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

MACRODUCT Ter Toplama TekniğiMACRODUCT Ter Toplama Tekniği

Ter kollektörde toplanır,Ter kollektörde toplanır, Elektrotlar ve uyarılan yüzey daha küçük, Elektrotlar ve uyarılan yüzey daha küçük, Elektrolitlerin analizi için kabul edilebilir minimum ter Elektrolitlerin analizi için kabul edilebilir minimum ter

miktarı 15 miktarı 15 µµl’ dir. l’ dir.

Terleme hızı ile ilişkili : terleme hızı düşük… terde Terleme hızı ile ilişkili : terleme hızı düşük… terde elektrolit konsantrasyonu düşük,elektrolit konsantrasyonu düşük,

Ter miktarı : Uyarılan alanın çapı, elektrodun çapı, ter Ter miktarı : Uyarılan alanın çapı, elektrodun çapı, ter toplama parçasının tipi ve çapı, ter toplama süresine toplama parçasının tipi ve çapı, ter toplama süresine bağlıdır. bağlıdır.

Page 11: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

TARAMA TESTLERİTARAMA TESTLERİ

► ► Wescor Sweat-Chek conductivity analyzer Wescor Sweat-Chek conductivity analyzer

►► Orion skin electrode for chloride Orion skin electrode for chloride

►► Scandipharm CF Indicator System chloride patch Scandipharm CF Indicator System chloride patch

►► Sweat osmolarity measurementsSweat osmolarity measurements

Osmolarite ve Osmolarite ve İletim ölçülüyor İletim ölçülüyor (terde klor seviyesinden 15mmol/L daha yüksek (terde klor seviyesinden 15mmol/L daha yüksek

saptanır),saptanır), Toplanan ter miktarını bildirmez,Toplanan ter miktarını bildirmez, Yanlış negatif ve yanlış pozitif sonuçlar yüksek,Yanlış negatif ve yanlış pozitif sonuçlar yüksek, Yetersiz terleme, buharlaşma …. Yetersiz terleme, buharlaşma ….

Sonucu doğrulamak için QPIT yapılmalıdır. Sonucu doğrulamak için QPIT yapılmalıdır.

Page 12: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

TER TESTİ NASIL YAPILIR ?TER TESTİ NASIL YAPILIR ?

1. Terletme cihazı

Pilo-jel diskler Pilo-jel diskler 5 dak 1.5 mA akım (9 volt pil)5 dak 1.5 mA akım (9 volt pil)

2. Ter toplama Pilo-jelin temas ettiği Pilo-jelin temas ettiği yere kollektör yere kollektör

yerleştirilir, yerleştirilir, 30 dak… 60 30 dak… 60 µµl ter l ter

toplanır.toplanır.

3. Ter ölçüm cihazıKlor ve sodyum konsantrasyonu Klor ve sodyum konsantrasyonu ölçülür. ölçülür.

Page 13: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

TER TESTİ CİHAZLARITER TESTİ CİHAZLARI

İletim tipi analiz yapan cihazlar (MCS) günümüzde en İletim tipi analiz yapan cihazlar (MCS) günümüzde en yaygın kullanılan cihazlardır. yaygın kullanılan cihazlardır.

Yalnızca tarama değil, tanıda da kullanılmakta. Yalnızca tarama değil, tanıda da kullanılmakta. Dilue edilmemiş terde, “osmolarite ve iletim” tayini ile Dilue edilmemiş terde, “osmolarite ve iletim” tayini ile

total solut konsantrasyonunu direkt olarak total solut konsantrasyonunu direkt olarak ölçmektedir. ölçmektedir.

Absorbsiyon ilişkili hatalar ortadan kalkıyor,Absorbsiyon ilişkili hatalar ortadan kalkıyor, Yöntem kolay, Yöntem kolay, Eğitilmiş personel, sık kalibrasyon, cihazın temizliği, Eğitilmiş personel, sık kalibrasyon, cihazın temizliği,

disposibl malzeme kullanılması gerekli. disposibl malzeme kullanılması gerekli.

Page 14: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

KF Dışında Pozitif Ter TestiKF Dışında Pozitif Ter Testi

Reversible : Reversible :

Adrenal yetmezlikAdrenal yetmezlik Anoreksiya nervozaAnoreksiya nervoza Atopik dermatitAtopik dermatit Çölyak hastalığıÇölyak hastalığı Ailevi hipoparatiroidizmAilevi hipoparatiroidizm Hipotiroidizm Hipotiroidizm (tedavi edilmemiş)(tedavi edilmemiş) MalnutrisyonMalnutrisyon MunchausenMunchausen Nefrojenik DMNefrojenik DM NefrozisNefrozis Prostoglandin E1 infüz. Prostoglandin E1 infüz. (uzun (uzun

süre) süre) PsödohipoaldosteronismPsödohipoaldosteronism Egzersiz (sıcakta)Egzersiz (sıcakta) Fizyolojik büyüme geriliğiFizyolojik büyüme geriliği

Nonreversible : Nonreversible :

Otonomik disfonksiyon Otonomik disfonksiyon Ektodermal displaziEktodermal displazi Familyal kolestaz Familyal kolestaz FukosidozisFukosidozis Glukoz 6-fosfat Glukoz 6-fosfat

dehidro.eksik.dehidro.eksik. Glikojen depo hastalığı tip Glikojen depo hastalığı tip

1 1 HipogammaglobulinemiHipogammaglobulinemi Kleinfelter sendromu Kleinfelter sendromu Mauriac sendromuMauriac sendromu Mukopolisakkaridozis tip 1Mukopolisakkaridozis tip 1

Page 15: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

Yanlış-negatif Ter TestiYanlış-negatif Ter Testi

Teknik problemler;Teknik problemler; İşlemden önce cildin kurulanmamasıİşlemden önce cildin kurulanmaması Toplanan miktarın ölçümünde veya dilusyonda Toplanan miktarın ölçümünde veya dilusyonda

hata.hata.

Fizyolojik;Fizyolojik; Düşük terleme hızına bağlı yetersiz ter miktarı,Düşük terleme hızına bağlı yetersiz ter miktarı, Ödem olması.Ödem olması.

Page 16: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya
Page 17: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

CİLT TESTLERİCİLT TESTLERİ

Allerji testleriAllerji testleri Patch (yama) testi Patch (yama) testi Tüberkülin deri testi Tüberkülin deri testi

Page 18: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

ALLERJİK CİLT TESTİALLERJİK CİLT TESTİ

Deriye uygulanan provokasyon Deriye uygulanan provokasyon testleridir,testleridir,

Kişinin derisinde bulunan mast Kişinin derisinde bulunan mast hücrelerinin yüzeyindeki reseptörlere hücrelerinin yüzeyindeki reseptörlere bağlanmış antijen spesifik IgE’ ler, bağlanmış antijen spesifik IgE’ ler, deriye verilen allerjenle bağlanır ve deriye verilen allerjenle bağlanır ve mast hücreleri degranüle olur. mast hücreleri degranüle olur.

Histamin ve diğer mediatörler açığa Histamin ve diğer mediatörler açığa çıkarak, vasodilatasyon, permeabilite çıkarak, vasodilatasyon, permeabilite artışı, kaşıntı, kızarıklık ve kabartı m.g. artışı, kaşıntı, kızarıklık ve kabartı m.g.

Page 19: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

ALLERJİK CİLT TESTİALLERJİK CİLT TESTİ

Kullanılan antijenler : Kullanılan antijenler : Yiyecekler Yiyecekler İnhalen allerjenler İnhalen allerjenler (ev tozu, mantar, ağaç, ot, çiçek, hayvan (ev tozu, mantar, ağaç, ot, çiçek, hayvan

epiteli…)epiteli…)

w/vw/v (ağırlık / volum)(ağırlık / volum) PNUPNU (protein nitrojen ünitesi)(protein nitrojen ünitesi) AU veya BAUAU veya BAU (allerji ünitesi veya biyolojik all. ünitesi)(allerji ünitesi veya biyolojik all. ünitesi)

Serum fizyolojikSerum fizyolojik (negatif kontrol)(negatif kontrol) Histamin Histamin (pozitif kontrol) (pozitif kontrol)

Page 20: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

ALLERJİK CİLT TESTİALLERJİK CİLT TESTİ

Prick (delme), multipl prick puncture Prick (delme), multipl prick puncture

Scratch (çizme) şeklinde uygulanır, Scratch (çizme) şeklinde uygulanır,

Bu testlerde genellikle 1/10, 1/20 w/v antijenler Bu testlerde genellikle 1/10, 1/20 w/v antijenler kullanılır,kullanılır,

İntradermal testlerde 1/100, 1/1000, 1/5000 w/v İntradermal testlerde 1/100, 1/1000, 1/5000 w/v dilusyonlar kullanılır. dilusyonlar kullanılır. (Düşük allerjenik potansiyeli olan zehir veya ilaç (Düşük allerjenik potansiyeli olan zehir veya ilaç

ekstratları ID olarak verilir). ekstratları ID olarak verilir).

Page 21: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

ALLERJİK CİLT TESTİALLERJİK CİLT TESTİ

Gıda allerjilerinde testler, delme veya çizik şeklinde Gıda allerjilerinde testler, delme veya çizik şeklinde uygulanır,uygulanır,

Bazen taze meyva ve sebze ekstreleri direkt uygulanır,Bazen taze meyva ve sebze ekstreleri direkt uygulanır,

Prick testin negatif olduğu durumlarda intradermal Prick testin negatif olduğu durumlarda intradermal testler uygulanabilir.testler uygulanabilir.

Sistemik reaksiyon nadirdir, Sistemik reaksiyon nadirdir, Test ortamında daima acil müdahale için gerekli alet Test ortamında daima acil müdahale için gerekli alet

ve ilaçlar bulundurulmalıdır !! ve ilaçlar bulundurulmalıdır !!

Page 22: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

PRİCK TEST UYGULAMASIPRİCK TEST UYGULAMASI

Allerjen içeren damlalar, önkol- içyüze Allerjen içeren damlalar, önkol- içyüze damlatılır,damlatılır,

İnce lancet ile damlanın içinden epidermise İnce lancet ile damlanın içinden epidermise hafifçe girilir ve kanatmadan delinir,hafifçe girilir ve kanatmadan delinir,

Bir dakika kadar sonra solusyon silinir,Bir dakika kadar sonra solusyon silinir, Allerjenlerin karışmaması için ayrı lancetler Allerjenlerin karışmaması için ayrı lancetler

kullanılmalıdır.kullanılmalıdır.

Sonuçlar 15-20 dakika sonra hiperemi ve Sonuçlar 15-20 dakika sonra hiperemi ve endürasyon çapına göre ölçülerek endürasyon çapına göre ölçülerek değerlendirilir. değerlendirilir.

Page 23: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

Deri Testlerinin DeğerlendirilmesiDeri Testlerinin Değerlendirilmesi

Reaksiyon yokReaksiyon yok 00

<21 mm eritem<21 mm eritem 1+1+

>21 mm eritem>21 mm eritem 2+2+

Eritem ve psödopotsuz endur.Eritem ve psödopotsuz endur. 3+3+

Eritem ve psödopotlu enduras.Eritem ve psödopotlu enduras. 4+4+

Page 24: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

Sonucu Etkileyen Faktörler Sonucu Etkileyen Faktörler

Verilen antijenin gücü ve miktarı,Verilen antijenin gücü ve miktarı, Testin yapıldığı bölgenin duyarlılığı,Testin yapıldığı bölgenin duyarlılığı,

Sırtın üst ortası > aşağı sırt > üst kol > ön kol Sırtın üst ortası > aşağı sırt > üst kol > ön kol

Hastanın yaşı,Hastanın yaşı, Polen mevsimi deri duyarlılığını etkiler,Polen mevsimi deri duyarlılığını etkiler, Antihistaminikler testten 24-48 saat önce, hidroksizin Antihistaminikler testten 24-48 saat önce, hidroksizin

5 gün önce, astemizol 3-6 hafta önce kesilmelidir,5 gün önce, astemizol 3-6 hafta önce kesilmelidir, Steroid kesilmelidir, Steroid kesilmelidir, Antigripal ve öksürük ilaçları kesilmelidir,Antigripal ve öksürük ilaçları kesilmelidir, Anksiyolitikler testten4 gün önce kesilmelidir. Anksiyolitikler testten4 gün önce kesilmelidir.

Page 25: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

Yalancı pozitif durumlarYalancı pozitif durumlar

Atopik egzemaAtopik egzema Gıda testleriGıda testleri İyi standardize edilmemiş solusyonlarİyi standardize edilmemiş solusyonlar Fazla volum enjeksiyonuFazla volum enjeksiyonu

Page 26: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

Yalancı negatif durumlarYalancı negatif durumlar

İnfantlar ve yaşlı hastalarİnfantlar ve yaşlı hastalar Steroid (sistemik, topikal) kullananlar,Steroid (sistemik, topikal) kullananlar, Antihistaminik ve antidepresan kullananlar,Antihistaminik ve antidepresan kullananlar, Periferik nöropati,Periferik nöropati, 4-6 hafta önce anafilaksi geçirmiş hastalar.4-6 hafta önce anafilaksi geçirmiş hastalar.

Page 27: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

PATCH (yama) TESTİPATCH (yama) TESTİ

Kontakt dermatitte uygulanan testlerdir,Kontakt dermatitte uygulanan testlerdir, Kullanılan antijenlerKullanılan antijenler

- metaller- metaller

- ilaçlar- ilaçlar

- kozmetikler - kozmetikler

- besinler- besinler

Sonuç : 48. saatte erkenSonuç : 48. saatte erken

72-96 saatte geç reaksiyon olarak 72-96 saatte geç reaksiyon olarak değerlendirilir. değerlendirilir.

Page 28: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya
Page 29: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

TÜBERKÜLİN DERİ TESTİTÜBERKÜLİN DERİ TESTİ

Tüberkülin testinde; M. Tüberkülozis kültürlerinden elde Tüberkülin testinde; M. Tüberkülozis kültürlerinden elde edilen basilin ısı ile öldürülüp, supernatan sıvılarının edilen basilin ısı ile öldürülüp, supernatan sıvılarının filtrasyonundan elde edilen antijenler kullanılır, filtrasyonundan elde edilen antijenler kullanılır,

Genellikle saflaştırılmış protein türevi (PPD) veya old Genellikle saflaştırılmış protein türevi (PPD) veya old tüberkülin kullanılır.tüberkülin kullanılır.

Tüberkülin, etkisinin kaybolmaması için bir kaptan Tüberkülin, etkisinin kaybolmaması için bir kaptan diğerine transfer edilmemeli,diğerine transfer edilmemeli,

Şırıngaya çekildikten hemen sonra bekletilmeden Şırıngaya çekildikten hemen sonra bekletilmeden uygulanmalıdır, uygulanmalıdır, (20 dak. sonra etkisinin %25’ i, 24 saat sonra %80’ i (20 dak. sonra etkisinin %25’ i, 24 saat sonra %80’ i

kaybolur).kaybolur). PPD ışığa hassastır, karanlıkta muhafaza edilmelidir. PPD ışığa hassastır, karanlıkta muhafaza edilmelidir.

Page 30: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

TÜBERKÜLİN DERİ TESTİTÜBERKÜLİN DERİ TESTİ

Teknik : Mantoux ve multipl puncture testleri,Teknik : Mantoux ve multipl puncture testleri,

Mantoux yöntemi ile 5 ünite=1 dizyem Mantoux yöntemi ile 5 ünite=1 dizyem standart PPD uygulanır,standart PPD uygulanır,

Test 27 no. iğne ile ön kolun, 2/3 alt kısmına, Test 27 no. iğne ile ön kolun, 2/3 alt kısmına, iç yüze intradermal olarak yapılır,iç yüze intradermal olarak yapılır,

Uygulama yerinde 6-10 mm çaplı papül Uygulama yerinde 6-10 mm çaplı papül oluşur,oluşur,

Testin yapıldığı yer işaretlenir, Testin yapıldığı yer işaretlenir,

Deri içine uygulanan tüberküline karşı Deri içine uygulanan tüberküline karşı hücresel tipte gecikmiş aşırı duyarlılık hücresel tipte gecikmiş aşırı duyarlılık reaksiyonu gelişir.reaksiyonu gelişir.

Page 31: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

TÜBERKÜLİN DERİ TESTİTÜBERKÜLİN DERİ TESTİ

Önceden duyarlanmış T lenfositleri, deride Önceden duyarlanmış T lenfositleri, deride toplanır ve lenfokinleri salgılarlar,toplanır ve lenfokinleri salgılarlar,

Lenfokinlerin etkisi ile vasodilatasyon, ödem, Lenfokinlerin etkisi ile vasodilatasyon, ödem, fibrin depolanması ve nötrofil ve makrofajları fibrin depolanması ve nötrofil ve makrofajları içeren inflamatuvar hücrelerin bölgeye göçü içeren inflamatuvar hücrelerin bölgeye göçü gerçekleşir,gerçekleşir,

Reaksiyon 48-72. saatte maksimuma ulaşır,Reaksiyon 48-72. saatte maksimuma ulaşır, Tükenmez kalem yöntemi ile ölçüm yapılır, Tükenmez kalem yöntemi ile ölçüm yapılır, Endürasyonun en büyük çapı mm olarak Endürasyonun en büyük çapı mm olarak

ölçülür.ölçülür.

Page 32: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

TÜBERKÜLİN DERİ TESTİTÜBERKÜLİN DERİ TESTİ

15 mm ve üzeri endürasyon15 mm ve üzeri endürasyonBCG olup olmadığına bakılmaksızın enfeksiyon lehine BCG olup olmadığına bakılmaksızın enfeksiyon lehine değerlendirilir,değerlendirilir,

10-14 mm endürasyon10-14 mm endürasyonBCG aşısına bağlı olabilir,BCG aşısına bağlı olabilir,Çevresel mikobakteriler ile çapraz reaksiyon olabilir,Çevresel mikobakteriler ile çapraz reaksiyon olabilir,TB basili ile enfeksiyona bağlı olabilir,TB basili ile enfeksiyona bağlı olabilir,

5-9 mm endürasyon 5-9 mm endürasyon BCG veya çevresel mikobakteriler ile çapraz reaksiyonBCG veya çevresel mikobakteriler ile çapraz reaksiyonBağışıklığı baskılayan durumlarda enfeksiyon düşünülebilir,Bağışıklığı baskılayan durumlarda enfeksiyon düşünülebilir,

5 mm ve altında endürasyon 5 mm ve altında endürasyon NegatifNegatifAğır immun yetmezlik yoksa enfeksiyon düşünülmez.Ağır immun yetmezlik yoksa enfeksiyon düşünülmez.

Page 33: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

TÜBERKÜLİN DERİ TESTİTÜBERKÜLİN DERİ TESTİ

BCG aşısından sonra TT’ ne cevap değişken olabilir. BCG aşısından sonra TT’ ne cevap değişken olabilir. Bu aşının niteliğine, kullanılan suşa, yaşa, beslenmeye Bu aşının niteliğine, kullanılan suşa, yaşa, beslenmeye ve bağışıklık durumuna bağlıdır. ve bağışıklık durumuna bağlıdır.

Hastalığın zamanı, şiddeti ve aktivitesi, endürasyonun Hastalığın zamanı, şiddeti ve aktivitesi, endürasyonun çapı ve cilt reaksiyonunun tipi ile ilişkili değildir.çapı ve cilt reaksiyonunun tipi ile ilişkili değildir.

Pozitif tüberkülin deri testi, M. Tüberkülozis ile gelişen Pozitif tüberkülin deri testi, M. Tüberkülozis ile gelişen primer enfeksiyonun temel bulgusudur.primer enfeksiyonun temel bulgusudur.

Page 34: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

TÜBERKÜLİN DUYARLILIĞITÜBERKÜLİN DUYARLILIĞI

Tüberküline duyarlılık canlı basil ile infeksiyon veya ölü Tüberküline duyarlılık canlı basil ile infeksiyon veya ölü basil antijenlerinin injeksiyonu (BCG) ile oluşur.basil antijenlerinin injeksiyonu (BCG) ile oluşur.

Canlı basil ile infeksiyon sonrası duyarlılık 2-10 haftada Canlı basil ile infeksiyon sonrası duyarlılık 2-10 haftada gelişir, basil sayısı ve virulans etkilidir.gelişir, basil sayısı ve virulans etkilidir.

Kültür pozitif TB’li hastalarda Montoux testinin Kültür pozitif TB’li hastalarda Montoux testinin hassasiyeti %87, aşılanmamış popülasyonda spesifikliği hassasiyeti %87, aşılanmamış popülasyonda spesifikliği %80 ve deri testinin okunmasındaki hata payı %13-15 %80 ve deri testinin okunmasındaki hata payı %13-15 olarak bildirilmektedir. olarak bildirilmektedir.

Page 35: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

TÜBERKÜLİN DERİ TESTİ CEVABITÜBERKÜLİN DERİ TESTİ CEVABI

TT cevabı, bir, iki ve üç kez BCG ile aşılanmış çocuklarda TT cevabı, bir, iki ve üç kez BCG ile aşılanmış çocuklarda farklılık göstermektedir. Bu durum tekrarlanan aşılar farklılık göstermektedir. Bu durum tekrarlanan aşılar nedeni ile tüberkülin sensitivitesinde artışa bağlı olarak nedeni ile tüberkülin sensitivitesinde artışa bağlı olarak açıklanabilir ve endürasyon çapında artışa neden olur. açıklanabilir ve endürasyon çapında artışa neden olur.

Skar sayısına göre TT cevapları (ortalama endürasyon çapı Skar sayısına göre TT cevapları (ortalama endürasyon çapı mm) :mm) :

Skar yokSkar yok Bir skarBir skar İki skarİki skarÜç skarÜç skar

SepulvedaSepulveda 19901990 2.3 2.3 6.7 6.7 10.9 10.9 13.2 13.2 OkmanOkman 19941994 ---- 5.5 5.5 8.0 8.0 9.8 9.8 Ildırım Ildırım 19951995 3.2 3.2 6.3 6.3 10.710.7 14.814.8Başkan Başkan 19961996 1 1 88 1313 1616Pamukçu Pamukçu 20002000 4.4 4.4 6.4 6.4 10.210.2 12.612.6

Page 36: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

Yalancı negatif sonuçYalancı negatif sonuç

Bağışıklığı baskılayan hastalık olması,Bağışıklığı baskılayan hastalık olması, İlaçlar,İlaçlar, İnkubasyon dönemi (2-10 hafta),İnkubasyon dönemi (2-10 hafta), Aktif hastalıkta başlangıçta negatif olabilir.Aktif hastalıkta başlangıçta negatif olabilir.

PPD’nin uygun saklanmaması, ısı ve ışık teması,PPD’nin uygun saklanmaması, ısı ve ışık teması, Uygun olmayan dilusyon,Uygun olmayan dilusyon, Bakteriyel kontaminasyon.Bakteriyel kontaminasyon.

Uygulama (deri altı) ve okuma hataları,Uygulama (deri altı) ve okuma hataları, Hastaların %10-25’ inde sonuç negatif olabilir,Hastaların %10-25’ inde sonuç negatif olabilir,

Page 37: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

Yalancı pozitif sonuçYalancı pozitif sonuç

Yalancı pozitif reaksiyon özellikle multiple-puncture Yalancı pozitif reaksiyon özellikle multiple-puncture testlerde oluşur. testlerde oluşur.

** Deriye verilen antijenin dozu standardize edilemez, Deriye verilen antijenin dozu standardize edilemez, pozitif vakalara Montoux testi yapılmalıdır. pozitif vakalara Montoux testi yapılmalıdır.

PPD solusyonunda bulunan koruyucu maddelere karşı PPD solusyonunda bulunan koruyucu maddelere karşı hassasiyet yine yalancı pozitif reaksiyona neden olabilir, hassasiyet yine yalancı pozitif reaksiyona neden olabilir, testten sonra 24-48 saat içinde, geçici eritem meydana testten sonra 24-48 saat içinde, geçici eritem meydana gelir ve sonuç yanlış yorumlanabilir. gelir ve sonuç yanlış yorumlanabilir.

Page 38: TER TESTİ / CİLT TESTLERİ 8. Toraks Kongresi  28.Nisan-1.Mayıs.2005, Antalya

TEŞEKKÜRLERTEŞEKKÜRLER