Terorizam i organizovani kriminal - maturski rad

8/19/2019 Terorizam i organizovani kriminal - maturski rad

1/19

JU DRUGA GIMNAZIJA U ZENICIDruštveni smjerPredmet: Socijologija

MATURSKI RAD

Terorizam i organizovani kriminal

Učenik/ca:Profesor/ica:

__________________________ _________________________ Lejla olu!" #$% &mraPrezime

'enica" januar ()*+,


2/19


S&D-.&

1. Uvod,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,%

1. Pojam i nastanak teoi!ma,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,0

". Ci#jevi teoi!ma,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,+

$. U!o%i nastanka teoi!ma,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,1

&. S'(ostav#janje teoi!m',,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,2

). Pojam i de*ni%ija o+ani!ovano+ kimina#a,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,*(

,. -#i%i is(o#javanja o+ani!ovano+ kimina#a,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,*0

/. Teoi!am kao o#ik o+ani!ovano+ kimina#a,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,*+

0. Zak#j'ak ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,*3

2. 3iteat'a,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,*1

1.Uvod

(


3/19


Nasilje poznato kao terorizam je prisutan od davnina, a danas je rasprostranjeno u

čitavom svijetu i predstavlja najsuroviji oblik sile u međunarodnim odnosima. Danas u

svijetu nema države koja u većoj ili u manjoj mjeri nije izložena raznim oblicima

terorizma, motivisanog različitim idejama interesima i ciljevima. Jačanje terorističkih

aktivnosti tokom poslednjih godina dovelo je do toga da terorizam postane najveće

svjetsko zlo i jedan od najaktivnijih i nerjeivih problema savremenog svijeta.

!eroristički napadi avionima bombama na "vjetski trgovinski centar u Njujorku i

zgradu #entagona u $aingtonu %%. septembra &''%. godine, do najnovijih

terorističkih dejstava irom svijeta, potvrđuju činjenicu da je terorizam u stalnoj

ekspanziji i predstavlja neunitiv problem savremenog čovječanstva.

(rganizovani kriminal je vrsta nezakonite radnje u kojem postoji organizacijska

struktura slična korporaciji ili udruženju. (snovi cilj organizovanog kriminala je

sticanje materijalne koristi ili dohotka. #rimjeri kriminalnih organizacija su) talijanska

ma*ija, japanske Jakuze, pirati, itd. Dohotak se stiče prodajom droge, prostitucijom,

krijumčarenjem oružja, vercom, piratsvo u muzici i *ilmovima, pornogra*iji, trgovanje

sa zemljama pod embargom i ostalim zabranjenim radnjama.

(rganizovani kriminal je uspjean u eksploataciji tržita i potražnje koja postoji u

nekoj zemlji i koja se ne mogu zadovoljiti zbog restriktivnih zakona i regulacijama

koje trenutno postoje. (rganizovani kriminal zanima se za ona tržita u kojima je

pro*it enorman u odnosu na ulaganja, i radi zatite tržita i poslovanja kriminalne

organizacije pribjegavaju nezakonitim postupcima) krađom, otmicom, liavanje

života, ucjenom, mitom, itd.

1.Pojam i nastanak teoi!ma

%


4/19


+iječ terorizam terrorism-, nastao je od latinske riječi terror ili strah, a pojam

terorizam je doktrina i metod borbe za određene ciljeve sistematskom upotrebom

nasilja.% !o znači da je teror vladavina nasilja, a terorizam kao ideologija je krajnji

metod borbe za ostvarivanje političkih ciljeva putem nasilja i ucjena. &

Dakle, izvorno značenje pojma terorizam odnosi se na državu kao počinioca

terorističkih akata i na građane kao žrtve. ako se pod terorizmom podrazumijeva

unaprijed smiljeno i organizovano nasilje u političke svrhe kojim pokuava da se

zastrai i slomi otpor onoga protiv koga se primjenjuje, u nauci ne postoji

opteprihvaćena de*inicija tog pojma zbog postojanja brojnih subjektivnih razloga,

prvenstveno zbog različitog pristupa de*iniciji objekta i subjekta terorizma.

/ savremenom političkom rečniku, pojam terorizam prvi put je popularno upotrijebljen

0'1tih godina djelovanjem pripadnika +21e u "jevernoj rskoj, 3!21e u 4paniji.

"avremeni terorizam nastao je u 3vropi i prenio se prvo na 5atinsku 2meriku, 6liski

istok, a zatim na ostatak svijeta, prilagođavajući se istorijskim i nacionalnim

karakteristikama i tradicijama.

!erorizam sa pojavom njemačkog *aizma dobija sasvim novu dimenziju, u obliku

novih *ormi i metoda djelovanja nacističkog pokreta. 3ra *aizma je karakteristična

za pojavu državnog terorizma u taliji, 4paniji a posebno u Njemačkoj.

#oslije svjetskog rata, usled izraženih narastanja drutveno1političkih sukoba u

svijetu, terorizam kao ideologija poprimila je svjetske razmjere posebno od 0'1tih

godina-, koristeći metod nasilja kao ekstremni oblik borbe za ostvarivanje političkih

ciljeva. / pojedinim regionima svijeta Južna 2merika, ndokina, 2*rika-, posebno su

bili izraženi nacionalni i politički pokreti koji su raspolagali sa gerilskim snagama u

borbi za slobodu protiv kolonijalne vlasti i autokratskih režima u određenim zemljama.

pored sve veće prisutnosti terorizma u svijetu i dalje su prisutni dvojni standardi

pristupu i klasi*ikaciji terorizma.

!akav odnos prema terorizmu su nastavile velike i moćne države zapada posebno

"2D, rukovodeći se prvenstveno sopstvenim interesima. 7lasičan primjer za to je

odnos "2D kao najveće vojno1ekonomske i političke sile prema terorizmu albanskih

* Politička enciklo4edija" Savremena administracija 5eograd" izdanje *236

( 7ala enciklo4edija" Prosveta 5eograd" izdanje *21+

0


5/19


separatista na 6alkanu, gdje su pripadnike albanske terorističke organizacije ($7

prikazali kao 8borce za slobodu9, dok su na primjer pripadnike 7urdistanske radničke

partije u !urskoj prikazali kao teroriste.

#oto se nije mogla donijeti opteprihvatljiva de*inicija terorizma na osnovu optihkarakteristika, *enomen terorizma može se svesti pod pet elemenata) politička

priroda akta terorizma, nasilje, izazivanje straha kod protivnika, uticaj na iru okolinu i

nepredvidljivost akta terorizma.

!erorizam nije samo najgrublji oblik nasilja, već planski sveobuhvatan i kontinuiran

sukob najčeće između destruktivnih subjekata i aktuelne vlasti unutar jedne države

ali i između država, u kojem napadač usklađen nenaoružanim i većinom oružanim

djelatnostima nastoji da kod napadnutog izazove strah, zbog kojeg će pristati na

političke ustupke, odnosno da ga potčini svojoj volji.

Slika 1. Teroristički napad na WTC 11.rujna 2001. godine

".Ci#jevi teoi!ma

6


6/19


!erorizam obično ima za cilj da zastrai ili prisili državni subjekt vladu, pojedine

grupe ljudi, pojedince- i tako objekat napada ispuni tražene zahtjeve koji mogu biti

političke, drutvene ili materijalne prirode. " obzirom na to da je terorizam složena

aktivnost u *unkciji namjernog izazivanja straha kod građana ili naruavanja

autoriteta države, nosioci terorizma raznim metodama djelovanja žele da postignu

konkretan cilj.

#olitička svrha terorizma je djelovanje na volju državnog ili međunarodnog političkog

subjekta nasilnim psiholokim i *izičkim e*ektima, u cilju ostvarivanja određenih

političkih interesa i ciljeva. / sutini, teroristi iroj javnosti žele dokazati da su

primorani da tako surovo djeluju jer državni aparat nema sluha za njihove zahtjeve i

time pokazati da su oni žrtve. !ako komuniciraju s jedne strane sa masom a sa drugestrane sa zvaničnim državnim aparatom, pokuavajući se staviti na nivo ravnopravne

pregovaračke pozicije u ispunjavanju svojih zahtjeva, uglavnom političke prirode.

(vom strategijom djelovanja teroristi žele dovesti državni subjekat u poziciju

poputanja i time pokazati iroj javnosti njegovu nemoć i nesposobnost u rjeavanju

situacije.

!erorizam u načelu djeluje prema $ajtovoj: 8doktrini nužde9, koja znači da teroristička

organizacija na izvravanje terorističkog akta kreće tek kada su iscrpnjene svemogućnosti ostvarivanja ciljeva političkim sredstvima i procijeni da nema alternative

reavanju cilja nasilnim putem. !o znači, da u situacijama u kojima strane u

političkom kon*liktu nemaju načina da rijee spor na uzajamno zadovoljavajući način

a posebno kada je jedna strana drastično nadmoćnija, onda slabija strana pribjegava

terorizmu u cilju ostvarivanja svojih ciljeva i interesa. / toj situaciji slabija strana

poto nema silu i moć kao političko sredstvo ubjeđivanja, pribjegava upotrebu

terorizma bez alternative kao jedino političko sredstvo, sa ;akijavelističkimrazmiljanjem da cilj ne bira sredstvo.

#siholoki e*ekti terorističkog čina znatno nadmauju njegove *izičke učinke. "trah je

namjeravani e*ekat, a ne usputni produkt terorizma. "a strahom se povećava ukupan

e*ekat terorističkog akta i time neposredno djeluje na objekat terorizma.

% o!nantan -, 8!ite" američki 4olitički teoretičar koji je u svojoj knjizi

9Terorizam" izdanje ())(, godine" najstudioznije o;radio savremeni 4ro;lemterorizma,

+


7/19


+eakcija javnosti na teroristički akt može biti u dijapazonu od krajnjeg oduevljenja

do osude i najdubljeg gnuanja. / svakom slučaju terorizam nikoga ne ostavlja

ravnodunim.

Nepredvidljivost terorizma je u svojoj sutini jedna od glavnih karakteristika uizvođenju terorističkih akcija i dejstava. .

$.U!o%i nastanka teoi!ma

0


8/19


/zroci savremenog terorizma su vrlo nejasni to predstavlja najveći problem za

globalnu borbu protiv terorizma. /zroci terorizma se 8hrane9 nagomilanim i veoma

dubokim protivurečnostima klasnim, vjerskim, političkim?-, neprihvatljivim

uslovima života kao i neostvarenim ambicijama određenih drutvenih grupa.

!erorizam mogu podstaći) ekonomske i socijalne razlike unutar država@

nacionalna neizvjesnost odnosno ekstremni nacionalizam i ovinizam@ kolonijalna

i nekolonijalna nezavisnost@ narjeena etnička struktura i granice države@ vjerska

zastranjenost kao i neostvarene političke ambicije.

Uzroci terorizma mogu biti i: krutost sistema, zakona, propisa: osjećaj

ugroženosti; osjećaj krivice i manje vrijednosti; osjećaj beskorisnosti itd.5

3konomski uzroci terorizma su najmanje podložni bilo kakvim procjenama. Do

nedavno je terorizam bio najizraženiji u siromanim regionima, ali to vie nije

pravilo. 3konomski uzroci terorizma su raznovrsni i složeni pa ih je veoma teko

kontrolisati.

/zroci ugrožavanja predstavljaju pojave i procese koji svojom kombinacijom

dovode do terorizma, kao negativne drutvene pojave. (ni podrazumjevaju

objektivno postojanje onih drutvenih stanja i odnosa, koja se mogu utvrditi, i kojikao takvi, dovode do pojave terorizma. straživanje uzroka terorizma moguće je

samo na osnovu svestranog ispitivanja stanja u svakom drutvu i datom vremenu,

koje mora biti kvalitativno upečatljivo, da bi se terorizam mogao tumačiti kao

značajni drutveni *enomen, sa dozom simptomatične drutvene pojave.

;eđutim, s obzirom na to da trenutno nema konsenzusa o pojmu terorizma,

nema ni saglasnosti o uzrocima koji dovode do pojave terorizma. +azličiti autori

utvrđuju različite uzroke terorizma, u skladu sa svojim shvatanjima pojave

terorizma, koja su često dijametralno različita.

&.S'(ostav#janje teoi!m'

6 8!ittaker" D,,A 9T!e Terrorism -eader" London" -outledge" ())*,

1


9/19


Nasuprot terorizmu kao kriminalnoj djelatnosti koja ne obuhvata samo oružano

djelovanje AdejstvaA- stoje raznovrsne aktivnosti drutvene zajednice, prije svega

države na eliminisanju uzroka moguće terorističke aktivnosti, ali i organizovanju i

djelovanju snaga odbrane u suprotstavljanju ispoljene terorističke djelatnosti. #rilikom

organizovanja protivterorističke djelatnosti treba polaziti od terorizma kao procesa, u

kome postoje veze i odnosi između elemenata procesa) uzroci 1 nosilac 1 cilj 1 žrtve 1

posljedice.

#reduslov uspjenog suprotstavljanja terorističkim dejstvima jeste poznavanje

mogućih uzroka terorizma. (tklanjanje svih uzroka koji uslovljavaju pojavu terorizma

praktično je nemoguće, zbog toga to su oni mnogobrojni, različiti, pa i nepoznati.

#ojedine države odbijaju da priznaju njihovo postojanje. #ored toga ne postoji optasaglasnost o de*iniciji i karakteristikama terorizma. "ve to kao rezultat daje različite

vrednosne sisteme u različitim drutvima.0

$eoma važno je angažovanje svih drutvenih struktura, ako je riječ o jednoj zemlji,

odnosno uključivanje svih međunarodnih subjekata država- različitih političkih i

ekonomskih sistema a koji će se zalagati za postepeno mjenjanje postojećih

međunarodnih odnosaB jer i u njima leže uzroci terorizma pre svega međunarodnog-.

!akođe, bitni uslovi uspjenog suprotstavljanja svakom terorizmu jesu ekonomska ipolitička stabilnost drutvenog sistema, priznavanje i potovanje jednak tretman-

svih građanskih i etničkih prava građana i etničkih zajednica.

/ načelu suprotstavljanje terorizmu obuhvata)

a- preventivne mjere@

b- represivne mjere@

c- borbene aktivnosti protivteroristička dejstva.

a- #reventivne mjere obuhvataju)

+ -adoslav Ba>inovi>" ako 4rotiv terorizma" 7ladost" 5eograd" *22+,g" str,*%6,

3 #sto" str, *%+,

2


10/19


1 vaspitno1obrazovne) razvijanje bezbjednosne kulture kod najirih slojeva

stanovnitva, patriotizma, rasne, etničke i socijalne tolerancije i zajednitvo, sticanje

saznanja o metodama i sredstvima koje koriste teroristi i sl. @

1 normativno1pravne) donoenje potrebnih zakona kojima se inkriminiu terorističkiakti, usvajanje međunarodnih konvencija o sprečavanju različitih oblika terorizma@

1 organizacione) *ormiranje odgovarajućih službi, organa i jedinica za borbu protiv

terorističkog djelovanja@

1 preventivne policijske i kriminalističke taktičko1tehničke- mjere) evidencija

kriminalnih lica i njihova identi*ikacija, evidencija, kontrola nad prometom i

korićenjem oružja izvan vojske i policije, oružja i ;3", sprečavanje *alsi*ikovanja

novca i dokumenata, kontrola komunikacija i graničnih prelaza, evidencija motornih

vozila, sprečavanje prometa opojnih droga@

1 psiholoko1propagandne) razotkrivanje sutine političkog karaktera terorističkih

organizacija, razvijanje uvjerenja u sposobnost i e*ikasnost drutva, države i snaga

odbrane u suprotstavljanju teroristima, izrada i dostavljanje sredstvima javnog

in*ormisanja, međunarodnim vladinim i nevladinim organizacijama, in*ormacija o

teroristima i njihovoj kriminalnoj aktivnosti i dr.@

1 bezbjednosne mjere) *izičko i tehničko obezbeđenje i zatita vitalnih objekata,

najvažnijih državnih rukovodilaca, masovnih skupova i mani*estacija,

kontraobavetajna zatita i dr.@

1 administrativne mjere) oduzimanje pasoa i sl.

b- +epresivne neborbne- mjere 1 represivne policijske mjere) hapenje lica

osumnjičenih za terorizam, racije, blokade, ograničenje kretanja na određenomprostoru, izolacija, razbijanje separatističkih demonstracija i trajkova@

1 kazneno1pravne mjere) krivično gonjenje lica optuženih za terorizam.

c- 6orbene aktivnosti C dejstva

*)


11/19


(buhvataju borbena dejstva organa i jedinica ;inistarstva unutranjih poslova ;/#1

a-, odnosno policije i $ojske. !u spadaju razoružavanje naoružanih terorista,

oslobađanje zadržanih talaca, AčićenjeA terena od terorističkih bandi, napadi na

uporita pobunjenika i centre za obuku, oružane vojnopolicijske akcije većih razmjera

protiv većih naoružanih terorističkih bandi na većem prostoru. / borbene aktivnosti

mogu se svrstati i akcije uzvraćanja silom kada je reč o međunarodnom terorizmu,

kao odgovor na terorističke akcije koje dolaze sa teritorije drugih država napadi

avijacijom i specijalnim snagama na objekte i uporita terorista i sl.-.

Da bi suprotstavljanje terorističkim dejstvima bilo e*ikasno neophodno je da se

organizuje kao sistem. / principu postoje dva modela odbrane od terorizma)

autonomni i koalicioni i u perspektivi proireni koalicioni model.

2utonomni modelpredstavlja prioritetno oslanjanje na sopstvene mogućnosti. kod koalicionog modela

oslanjanja na sopstvene mogućnosti predstavlja osnovu, ali uz njegovo

prilagođavanje i naddržavnim nadnacionalnim- zahtjevima koalicije saveza-.

).Pojam i de*ni%ija o+ani!ovano+ kimina#a

1 7r 7ilan 7ijalkovski"


12/19


De*iniciju pojma organizovanog kriminala kao kriminalističkog pojma je vrlo teko

dati, a da se ne nabrajaju njegova obilježja koja ga karakteriu. 6ez pretjerivanja

možemo reći od momenta kada je prvi upotrijebljen izraz C organizovani kriminal,

jedan je od najkontroverznijh pojmova kojim se operie u humanitarnim naukama.

Njegovo porjeklo nas vodi u 3nglesku s početka %. vijeka kada je djelatnost jedne

bande kradljivaca na čijem se čelu nalazio Jonathan Eild nazvana upravo tim

imenom. 7riminalnih bandi bilo je i ranije, ali ova je pokazala neke speci*ičnosti) Eild1

ovi ljudi su prvo krali stvari, da bi ih FFgazdaFF kasnije pronalazio i vračao vlasnicima uz

veliku naknadu, u protivnom, prodavao ih je preko svoje mreže ne samo u 3ngleskoj,

nego i u Grancuskoj, Holandiji, 6elgiji. Eild je imao zatitu tadanjeg engleskog kralja

Ieorge1a #rvog i tek kada je ovaj umro, biva optužen i objeen &>. maja %B&.

godine. !ako je djelatnost jedne bande koja je kriminalne delatnosti obavljala kao

biznis, sa međunarodnim vezama i pod zatitom najvie vlasti dobio naziv

FForganizovani kriminalFF, da bi se kasnije ovaj izraz počeo upotrebljavati u

najrazličitijem kontekstu, to često stvara veliku kon*uziju.

Dananje stanje organizovanog kriminala čini borbu protiv te drutveno patoloke

pojave vrlo složenom i tekom. (rganizovani kriminal ima svoju speci*ičnu

*izionomiju, vieslojnost, prirodu i intenzitet njegove drutvene opasnosti. Naravno,

kako se mjenjaju opte prilike u svijetu, sam način života i mnoge druge drutvene

promjene tako se mijenja i pristup ovom problemu.

Drutvo na kraju &'. i početku &%. vijeka suočava se sa kriminalom takve vrste i

intenziteta koji poprima apsolutno alarmantne razmjere. (vo naročito pogađa države

koje nemaju stabilnu ekonomsko1političku situaciju, odnosno zemlje u tranziciji tzv.


13/19


ekonomije i životne okoline, kao i osnovana dostignuća i vrijednosti ljudske

civilizacije.

7onvencija protiv transnacionalnog organizovanog kriminala koja je potpisana u

#alermu &'''. godine sadrži de*iniciju grupe za organizovani kriminal u kojoj se

navodi) FF to je grupa koja se sastoji od tri ili vie lica, koja postoji jedno izvjesno

vrijeme i koja djeluje sa ciljem izvrenja jednog ili vie ozbiljnih krivičnih dela, radi

neposrednog ili posrednog ostvarivanja naučne ili neke druge materijalne koristi. A

(rganizovani kriminal se može opisati kao oblik vladavine nezakonitog tržita. / biti,

radi se o kriminalcima pojedincima koji rade u mrežama i koji djeluju na legitimnom i

nelegitimnom tržitu.FF (rganizovani kriminal je vrsta bezakonite radnje u kojem

postoji organizacijska struktura slična korporaciji ili udruženju FF%'. (snovni cilj

organizovanog kriminala je sticanje materijalne koristi ili dohotka. #rimjeri kriminalnih

organizacija su) !25J2N"72 ;2GJ2, J2#2N"73 J27/


14/19


,.-#i%i is(o#javanja o+ani!ovano+ kimina#a

(rganizovani kriminal teži da se permanentno razvija i nastoji da uspostavi ili učvrsti

već postojeće veze sa određenim organima koji će mu garantovati veći stepen

sigurnosti i proirenje polja kriminalističke djelatnosti kroz pojedine oblike legalnog

poslovanja. , F*221G,


15/19


FFpranja novcaFF, gdje se opet dolazi do izvrenja određenih krivičnih djela iz oblasti

privrednog kriminala.

/ sklopu globalnih uslova koji pogoduju nastanku i razvoju organizovanog kriminala,

treba istaći one pojave koje su u direktnoj vezi sa organizovanim oblicima kriminalne

djelatnosti, naročito u oblasti općeg i privrednog kriminala)

ratno okruženje,

ekonomska blokada odnosa sa susednim državama,

prekid ekonomskih odnosa sa susednim državama,

in*lacija koja se ispoljava u različitom intenzitetu,

vlasnička trans*ormacija i privatizacija drutvene svojine,

smanjena proizvodnja i ponuda proizvoda,

niska primanja i pad standarda,

nezaposlenost,

FFsiva ekonomijaFF i FFcrno tržiteFF,

nekonvertibilnost domaće valute,

monopolistički položaj velikih poslovnih sistema i dr. preduzeća,

smanjena kredibilnost banaka,

pekulativno ponaanje,

težnja bogatih i dužnika za devalvacijom, prvih da bi uvećali vrijednost

kapitala, a drugih da bi obezvredili dugovanja.

"vi navedeni *aktori u različitom obimu omogućuju nastojanje i razvoj novih oblika

kriminala i doprinose njegovom prerastanju u organizovani kriminal. 7ada govorimo o

vezi organizovanog kriminala sa organima vlasti i državnim organima, ne može se u

svakoj situaciji i činiti odgovornom država za nastale uslove koji pogoduju nastanku i

razvoju organizovanog kriminala. ;nogi uslovi nastali su voljom moćnih i

neodgovarajućih pristupa u rjeavanju ekonomskih, sigurnosnih i drugih problema u

drutvu.

*6


16/19


/.Teoi!am kao o#ik o+ani!ovano+ kimina#a

+azni oblici terorističkih djelatnosti prisutni su u mnogim zemljama svijeta i

karakteriu ih organizovanost, obučenost, opremljenost, brutalnost i nehumanost.

!erorizam je prisutan u svim drutveno1političkim sistemima i u svim *azama razvoja

drutva. !erorizam je akt organizovane subverzivne djelatnosti i svrha mu je

izazivanje straha, panike i nesigurnosti kod ljudi s ciljem nastupanja opasnosti za

sigurnost zemlje. !erorizam je doživio izvjesnu trans*ormaciju. "ve vie se ispoljavakao oblik organizovanog kriminala, čemu su doprinijeli razvoj i dostignuća prirodnih i

tehničkih nauka.

"avremeni terorizam kao vid organizovanog kriminala, teži da ostvari određene

političke, *inansijske, vojne i druge ciljeve od otmica aviona, diplomatskog osoblja i

lica iz viih političkih, pravosudnih, policijskih i privrednih struktura, i ubacivanjem

dobro pripremljenih terorističkih grupa na teritoriju druge zemlje, u cilju ostvarenja

planiranih ciljeva. #rostorno djelovanje kriminalne terorističke aktivnosti ne poklapa

se sa teritorijom države koja je u sprezi sa kriminalnom terorističkom organizacijom.

(va sprega omogućava realizaciju terorističkih akcija na prostorima druge države.

!erorizam kao oblik organizovanog kriminala, podrazumeva postojanje dobro

organizovane i strukturisane kriminalne organizacije, koju *inansira država sa kojom

su uspostavljene odgovarajuće konekcije, to pripadnicima terorističke organizacije

obezbjeđuje imovinsku dobit. !ime se stiču nužni elementi za postojanje speci*ičnih

oblika organizovanog kriminala.

*+


17/19


0.Zak#j'ak

!erorizam je veliki možda i najveći- problem savremenog drutva. ;ožda je bolje

reći da je terorizam prepreka na putu razvoja savremenog svijeta kao globalnog

drutva. (n je postao pojava, pojam, misao i termin koji je uao u svakodnevni život

savremenog čovjeka. /poredo sa razvojem i napretkom čovječanstva, u tehničkom,

materijalnom i kulturnom pogledu, razvija se i terorizam, samo jo bržim tempom.

!erorizam se stalno menja po *ormi, sadržini, tipovima i oblicima organizovanja,načinima djelovanja, tehničkoj opremljenosti i slično.

Danas organizovani kriminal, kao drutveni *enomen i sigurnosni problem,

predstavlja jednu od najsloženijih prijetnji za ekonomsku i socijalnu stabilnost i

sigurnost država, ali i za čitavu međunarodnu zajednicu, da njegova

internacionalizacija dovodi do ozbiljnih implikacija u međusobnoj saradnji država, a

postupak njegovog razjanjavanja, sprečavanja i dokazivanja je dudgotrajan i težak

posao koji od onih koji se protiv njega bore zahtjeva veliku spremnost i odlučnost.

Djelovanje na suzbijanju organizovanog kriminala i terorizma nije i ne smije biti

obaveza samo onih državnih tijela kojima ta obaveza proizlazi iz delokruga rada, već

djelovanje na suzbijanju svih oblika organizovanog kriminala i korupcija treba biti

drutvena akcija najirih razmjera u koju će se uključiti sva državna tijela, kao i

zainteresovane organizacije, privredni subjekti, nevladine organizacije, građani itd.

*3


18/19


2.3iteat'a

%. Dimitrijević, $ojin@ A!erorizam, +adnička tampa, 6eograd, %&.&. Dimitrijević $.@ A!erorizamA, 7.$."., 6eograd, &'''.:. Dr. Iaćinović, +adoslav@ K"avremeni terorizamL, Ira*omark, 6eograd, %.>. Dr. Iaćinović, +adoslav@ 8!erorizam9, Ira*omark, 6eograd, &''M.M. #olitička enciklopedija, "avremena administracija 6eograd, izdanje %BM0. ;ala enciklopedija, #rosveta 6eograd, izdanje %0.B. Ehittaker, D.J.@ 8!he !errorism +eader9, 5ondon, +outledge, &''%.. 6., #etrović@ Iorazd, ;. &''>-. 7riminologija. "arajevo) #ravni *akultet. 6., #etrović. &''>-. Narkokriminal. "arajevo) #ravni *akultet.%'.7onvencija /N1a protiv transnacionalnog kriminala, #alermo &'''. godine%%. .bs.ikipedia.org

*1

http://www.bs.wikipedia.org/http://www.bs.wikipedia.org/


19/19


K-MENTAR

PITANJA NA USMEN-J -D4RANI RADA

-CJENA PISAN-G MATURSK-G RADA5 ________________________ F ____ G

-CJENA USMENE -D4RANE RADA5 ________________________ F ____ G

K-NA6NA -CJENA MATURSK-G RADA5 _______________________ F ____ G

6#anovi komisije5 *, ___________________________ F predsjednikkomisijeG

(, ___________________________ Fispitivač/mentor G

%, ___________________________ Fčlan komisijeG

*2

*,

(,

%,

Documents

Terorizam i organizovani kriminal - maturski rad