The Development of Creativity and Teamwork Through the ...journal.edu.cmu.ac.th/download/article/A20170812145214/A20170812145214.… · การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อน

CMU Journal of Education, Vol. 2 No. 1 2018 ศกษาศาสตรสาร มหาวทยาลยเชยงใหม ปท 2 ฉบบท 1 2561

33

การพฒนาความคดสรางสรรคและการท างานเปนทมผานกระบวนเรยนรแบบสะเตมศกษาของนกเรยนหองเรยนวศว-วทย (โครงการ วมว.) มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

The Development of Creativity and Teamwork Through the STEM Education Learning Process of the Students in the Engineering Science Classroom, King

Mongkut's University of Technology Thonburi (ESC-KMUTT) ชนกานต โฉมงาม1* รฐกานต ณ พทลง1 จนตนา วงศตะ1 สกญญาพฒน ดอกกหลาบ1

นอร วนารกษวงศ1 และวทร บญโพธ 1 Chanakan Chomngam , Ratthakarn Na Phatthalung, Jintana Wongta, Sukanyapat Dokkhularb , Nion Vinarukwong and Witoon Boonpho

1หองเรยนวศว-วทย (โครงการ วมว.) มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร (The Engineering Science Classroom, King Mongkut's University of Technology Thonburi

(ESC-KMUTT))

บทคดยอ การวจยนมวตถประสงคเพอน าเสนอกจกรรมคายในรปแบบสะเตมศกษาและประเมนผลสมฤทธของกจกรรมในดานทกษะ

การคด (soft skills) โดยกลมตวอยางคอ นกเรยนเขาใหมระดบมธยมศกษาปท 4 ประจ าปการศกษา 2558 จ านวน 26 คน หองเรยนวศว-วทย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กจกรรมในคายถกออกแบบมาเพอเตรยมความพรอมในการเรยนในหลกสตรทมการบรณาการขามสาระวชา หรอ story based learning นอกจากนนเพอกระตนและสงเสรมความคดสรางสรรคและการท างานเปนทม ผลจากกจกรรมพบวา กจกรรมลกชบท าใหนกเรยนไดสรางชนงาน (ลกชบ) ทมรปรางสสน แตกตางจากขนมลกชบทวไป ส าหรบกจกรรมสรางชนงานจากกระดาษ ดวยโจทยทใหนกเรยนออกแบบและสรางโมเดลของกรงเทพมหานครในอก 100 ปขางหนา (พ.ศ. 2658) เปนการกระตนใหนกเรยนคด จนตนาการซงเปนโจทยเปดทกระตนความคดสรางสรรคไดเปนอยางด และเมอประเมนความคดเหนในกจกรรมแลนดมารค คะแนนประเมนทมากทสดคอ นกเรยนฝกการท างานเปนทม และสามารถรบฟงและยอมรบความคดเหนทแตกตางของเพอนรวมกลมได ค าส าคญ : ความคดสรางสรรค; การท างานเปนทม; สะเตมศกษา

Abstract The objectives of this study are to introduce the STEM orientation camp and evaluate the achievement of activities

in part of soft skills. The 26 participants are freshman or M.4 students who were recruited to ESC- KMUTT in 2015. All activities at orientation camp were designed for preparing students who will start learning in story-based learning curriculum which integrated all subjects together. Furthermore, the activities should help stimulate or enhance creativity and team work. Activities evaluation shown that students could make creative Luk Chup in various shapes or colors which were different from typical Thai Kanom Luk Chup. In paper work, students were assigned to design and modelling Bangkok in 100 years forward (2115 A.D. ) . It was the main project for STEM orientation camp to enhance creativity which was stimulating imagination of Bangkok city in a hundred year forward. From questionnaire evaluation, most of the students chose that they could practice team work and could listen and accept the others opinion. Keywords: Creativity; Teamwork; STEM

*Corresponding author, E-mail: [email protected]

mailto:[email protected]


34

บทน า ระบบการศกษาในชวงศตวรรษท18-19 เปนตนมา มงเนนเพยงการสอนองคความร ตาง ๆ (Hard Skill) แกผเรยน

เฉพาะดานใดดานหนงเทานน เมอผเรยนจบการศกษา เขาสตลาดแรงงาน ยอมกลายเปนแรงงานทมคณสมบตเฉพาะดานตามอปสงคแรงงานตลาดเชนกน ซงเปนผลมาจากแนวคดลทธอตสาหกรรม ( Industrialism) โดยเชอวาการสรางมนษยใหมความสามารถเฉพาะดาน จะสงผลใหมนษยมประสทธภาพในการท างานทดขน และอาจจะสงผลใหเศรษฐกจมอตราการเจรญเตบโตกาวหนาอกดวย แตหลายปตอมากลบพบวาแรงงานทมคณสมบตเฉพาะดานเหลานน ไมสามารถแกไขปญหาในการท างานไดอยางมประสทธภาพ เพราะท างานไปตามหนาททไดรบมอบหมายเทานน อกทงผลผลตจากการท างาน เชน สนคาและบรการตาง ๆ มลกษณะเหมอนๆ กนและเปนการผลตจ านวนมาก (Mass Production) [1] ปญหาดงกลาวจงสงผลใหสนคาและบรการมราคาถกลง อกทงสนคาและบรการบางชนดกไมไดตอบสนองความตองการผบรโภคบางกลม ตลอดจนไมเกดการแขงขนทางการคาในการประดษฐหรอสรางนวตกรรมใหมๆ ทสามารถเพมมลคาได ดงนนจงสงใหเศรษฐกจอยในภาวะถดถอย ในศตวรรษท 21 ระบบการศกษาจงไมไดใหความส าคญกบผเรยนในเรององคความรตาง ๆ เฉพาะดานเทานน แตเปนการน าองคความรตาง ๆ บรณาการเขาดวยกน เพอใหผเรยนเกดการเรยนรสรางความเขาใจ เชอมโยง ผสมผสานความรแตละศาสตรเขาไวดวยกน รปแบบการเรยนการสอนแบบบรณาการ STEM EDUATION (สะเตมศกษา) เปนการเรยนการสอนทไดบรณาการเนอหาความรและทกษะทส าคญ 4 สาขา คอ วทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรมศาสตร และคณตศาสตร ซงผเรยนสามารถเชอมโยงเนอหาความรทง 4 สาขาไวดวยกน และสามารถน าความรดงกลาวมาใชในการแกปญหาตาง ๆ ในชวตจรง [2] ส าหรบบรบทของสะเตมศกษาในประเทศไทยเมอพจารณาจากหลกสตรทง 4 กลมวชาของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 ไมพบหลกสตรวศวกรรมศาสตรปรากฏอยางชดเจน ในระดบการศกษาขนพนฐานของประเทศ ปจจบนมแตเพยงหลกสตรวทยาศาสตร(S) เทคโนโลย (T) และคณตศาสตร(M) เทานน หากจะมวศวกรรมศาสตรแทรกอยบางกเปนเพยงลกษณะการสอดแทรกอยในวชาเทคโนโลยและวทยาศาสตร [3, 4]

โครงการสนบสนนการจดตงหองเรยนวทยาศาสตรภายในโรงเรยนโดยการก ากบดแลของมหาวทยาลย (โครงการ วมว.) มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร หรอ ส านกงานหองเรยนวศว- วทย จดตงขนในป พ.ศ.2550 มวตถประสงคเพอพฒนาศกยภาพนกเรยนในระดบชนมธยมศกษาตอนปลายทมความรความสามารถพเศษทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย เพอเตรยมความพรอมผเรยนในการพฒนาตนเองไปสนกวจยวศวกรในอนาคต รวมถงการสรางผเรยนใหเปนผน าการเปลยนแปลงของสงคมอกดวย (Change Agent) หลกสตรการเรยนการสอนจงเนนการบรณาการความรศาสตรตาง ๆ เขาไวดวยกน ภายใตแนวคดการรอยเรยงสาระการเรยนรตาง ๆ เปนเรองราวประวตศาสตรของมนษยชาต (Story Based Learning) ประกอบไปดวยความรทางวทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรมศาสตร คณตศาสตร ซงสอดคลองกบแนวคดบรณาการความรตาง ๆ แบบสะเตมศกษาอกดวย อกทงส านกงานหองเรยนวศว -วทยยงใหความส าคญกบการพฒนาผเรยนใหมความรความสามารถในการฝกฝนตนเองในดานทกษะทางอารมณ และทกษะทางสงคม (Soft Skill) เชน ทกษะความคดสรางสรรค ทกษะความคดเชงวพากษ ทกษะการท างานเปนทม ทกษะการสอสาร ทกษะเทคโนโลย ทกษะการคดเชงประดษฐ ทกษะการแกไขปญหา เปนตน [5, 6] เพราะเชอวาทกษะเหลานชวยเตมเตมใหนกเรยนเปนบคคลทมศกยภาพสมบรณทงองคความร และความคดสรางสรรค สามารถแกไขปญหาตาง ๆ รวมถงสามารถสรางนวตกรรมกรรมใหมๆ ของสนคาและบรการใหเกดความแตกตาง อนสงผลใหเกดการขบเคลอนเศรษฐกจและสงคมใหมความเจรญกาวหนาในโลกศตวรรษท21 ไดอยางมประสทธภาพ ดงนนคณะผวจยจงไดออกแบบกจกรรมพฒนาความคดสรางสรรคผานกระบวนเรยนรแบบสะเตมศกษา โดยใชวธการวดประเมนผลแบบตาง ๆ เพอเปนแนวทางในการจดการเรยนรแบบสะเตมส าหรบอาจารยผสอนของส านกงานหองเรยนวศว-วทยและอาจารยผสอนในระดบมธยมศกษาตอนปลายของประเทศไทย


35

ระเบยบวธวจย/วธการสงเคราะหความร 1. ผเขารวมการวจย นกเรยนทก าลงจะเขาศกษาตอในระดบชนม.4 ประจ าปการศกษา 2558 จ านวน 26 คน ประกอบดวยนกเรยนชาย 7 คน นกเรยนหญง 19 คน นกเรยนทงหมดเขารวมกจกรรมคายปฐมนเทศ (orientation camp) ตงแตวนท 8 – 20 พฤษภาคม พ.ศ.2558 เพอใหนกเรยนมความเขาใจตอรปแบบการเรยนการสอน และเรยนรวฒนธรรมของการเปนนกเรยนหองเรยนวศว-วทย และฝกฝนทกษะดานตาง ๆ เชน การฝกคดวเคราะห การคดเชงสรางสรรค เปนตน ตลอดจนปรบทศนคตทด คายปฐมนเทศนจงเปนกระบวนการทใหนกเรยนเรยนรองคความรตาง ๆ ผานกระบวนการเรยนรแบบสะเตมศกษา อกทงยงเปนการการปรบทศนคตของนกเรยน ทงทกษะทางอารมณ ทกษะทางสงคม และทกษะอน ๆ ทจ าเปนกบนกเรยน โดยเฉพาะทกษะความคดสรางสรรค ในคายปฐมนเทศนกเรยนไดเรยนรและท ากจกรรมเพอพฒนาความคดสรางสรรค 3 กจกรรม ประกอบดวย 1. กจกรรมความคดสรางสรรค (Creative Class) : ปนสตวในจนตนาการทเกดจากการผสมของสตวหลากหลายชนด 2. กจกรรมขนมลกชบ 3. กจกรรมสรางชนงานจากกระดาษ (Bangkok Landmark: The vertical living). 2. แผนการออกแบบกจกรรม

กจกรรมความคดสรางสรรค (Creative Class) ใชเวลาในการเรยนการสอนในชนเรยนประมาณ 3 ชวโมง ในชวงแรกอาจารยใหนกเรยนระดมความคดวา ความคดสรางสรรคคออะไร และการประเมนความคดสรางสรรค ใชเกณฑอยางไร หลงจากนนอาจารยยกตวอยางสงทมความสรางสรรค เชน แนวคด งานศลปะ สงประดษฐ เปนตน และสอนวธการในการฝกฝนความคดสรางสรรคแกนกเรยน เชน การเขยนแผนผงความคด (mind map) และ การระดมสมอง (brainstorming) ตอมาจงเรมกจกรรมแรกคอ กจกรรมปนสตวในจนตนาการทเกดจากการผสมของสตวหลากหลายชนดจากดนน ามน ซงกจกรรมนไดรบแนวคดมาจากตวคเมรา (chimera) คอ สตวชนดหนงในเทพปกรณมกรก โดยทรางกายเกดจากการรวมตวของอวยวะของสตวราย 3 ชนด คอ สวนหวถงหนาอกเปนสงโต ล าตวเปนแพะ บนทายเปนมงกรหรอง ชวงแรก อาจารยไดแบงนกเรยนเปนกลม ใหนกเรยนวาดรปและปนสตวทตนเองไมเคยเหนตวจรง 1 ชนด จากนนอาจารยใหนกเรยนในกลมปนสตวทมรปรางแปลกประหลาด โดยเกดจากการผสมผสานจากสตวชนดตาง ๆ ทนกเรยนแตละคนไดปน และอธบายความสามารถพเศษและลกษณะทางกายภาพของสตวทผสมผสานกน ซงเปนการกระตนใหนกเรยนไดใชจนตนาการและความคดสรางสรรค ควบคกบเหตผลในการออกแบบ หลงจากนนจงเรมกจกรรมท2 คอกจกรรมท าขนมลกชบ โดยในกจกรรมนอาจารยไดแจกโจทยกระดาษแกนกเรยน ตอจากนนนกเรยนลงมอท าลกชบตามกระบวนการออกแบบของกลมตนเอง ซงหลงจากลงมอท าลกชบแลว นกเรยนในกลมตองระดมความคด หาขอสรปกระบวนการท าลกชบชดใหมทเกดจากการไดรบความร และประสบการณจากการลงมอปฏบตจรง

รปท 1 นกเรยนอานโจทยขนตอนการท าขนมลกชบ และเขยนภาพรางกระบวนการท าขนมลกชบโดยใชรปภาพเปนสอ


36

ในขนตอนการลงมอปนขนมลกชบของตนเอง นกเรยนแตละคนจะตองใหเหตผลวาท าไมถงปนสงนน และวเคราะห วจารณผลงานลกชบของนกเรยนคนอน ๆ อยางเปนเหตเปนผล ตอนทายกจกรรมใหนกเรยนทกคนจะโหวตชนงานลกชบทมความแปลกใหม ไมเหมอนใคร และสรางสรรคทสด กจกรรมนนกเรยนไดเรยนรทกษะการคดเปนภาพ (visual thinking) ทกษะการเขยนภาพดวยมอเปลา (freehand sketch) และความคดสรางสรรค สงส าคญอกอยางหนงทนกเรยนไดเรยนรในกจกรรมน คอลกชบกบวทยาศาสตร อาจารยตงค าถามเกยวกบขนมลกชบกบความรทางวทยาศาสตรและชกชวนใหนกเรยนคดหาค าตอบ เชน เมอน าถวไปกวนดวยความรอน ท าไมถวจงมความเหนยว หรอ ท าไมวนถงสามารถเคลอบอยบนลกชบได เปนตน

รปท 2 นกเรยนแตละกลมลงมอท าขนมลกชบและนกเรยนแตละคนปนขนมลกชบคนละ 1 ชนอยางสรางสรรค

กจกรรมสดทายของคายปฐมนเทศ คอ กจกรรมสรางชนงานจากกระดาษ Bangkok Landmark: The vertical living กจกรรมนมงใหนกเรยนฝกการวางแผน การคดแบบสรางสรรค การคดอยางมวจารณญาณ การออกแบบ การเขยนแบบ(drawing) และการลงปฏบตจรง โดยมโจทยใหนกเรยนคอ แบงนกเรยนออกเปนกลม ใหแตละกลมออกแบบและสรางเมองโมเดลของกรงเทพมหานครในอก 100 ปขางหนา (พ.ศ.2658) โดยมขอก าหนดดงน 1. เมองมความเปนเอกลกษณของกรงเทพมหานคร 2. ตวอาคารของเมองตองเปนรปทรงแนวตง (vertical living) มความสงเกน 100 เมตร 3. ความเปนเมองนตองมลกษณะอยางใดอยางหนงจากค าเหลาน spiral (เกลยว), upside down (คว า), wavy (คลน), sweet (หวาน), salty (เคม), sour (เปรยว), spicy (เผด), bitter (ขม), romantic (โรแมนตก), charming (เสนห), smart (ฉลาด), solemn (เครงขรม), cheerful (ราเรง), peaceful (เงยบสงบ) กอนทจะเรมออกแบบอาคารได นกเรยนจะตองทศนศกษาพนทตาง ๆ ในกรงเทพฯ เพอเดนทางไปยงสถานทตาง ๆ และสงเกตสงทตนเองคดวาเปนเอกลกษณของกรงเทพมหานคร โดยเอกลกษณนไมจ าเปนตองเปนสงทเปนรปธรรมอยางสถาปตยกรรมหรอสงกอสราง อาจเปนสงทเปนนามธรรม เชน วถชวต วฒนธรรม เปนตน การออกแบบตก “Bangkok Landmark” ได นกเรยนตองระดมความคด เพอหาความคดรวบยอด (concept) ของความเปนกรงเทพมหานครในอก 100 ป อยางสรางสรรค และถายทอดออกมาเปนการเขยนแบบ เพอฝกการถายทอดความคดออกมาเปนภาพ นอกจากความสวยงามแลว สงทตองค านงถงคอ ความสมเหตสมผล การใชงานของตกทออกแบบ และสดทายนกเรยนไดฝกการลงมอท าจากกระดาษ


37

รปท 3 นกเรยนแตละกลมน าเสนอแบบรางและอธบายแนวคด ของ Bangkok Landmark ของกลมตนเอง และนกเรยนลงมอท าชนงานจากกระดาษ ตารางท 1 : กจกรรม วตถประสงคในแตละกจกรรม และวธการประเมนผล

กจกรรม/ เวลาในการท ากจกรรม

สงทนกเรยนไดเรยนร วธการประเมน

(เครองมอวดและประเมนผล) รปแบบงาน

กจกรรมปนสตวในจนตนาการทเกดจาก

การผสมของสตวหลากหลายชนดจากดน

น ามน (2 ชวโมง)

- การฝกความคดรวบยอด (concept), ความคดสรางสรรค และลองฝกฝนคดอยางสรางสรรค

- ชนงานปนสตวในจนตนาการทเกดจากการผสมของสตวหลากหลาย - การสงเกตพฤตกรรมนกเรยน

งานเดยวและงานกลม

ท าขนมลกชบ (10 ชวโมง)

- การคดเปนภาพ - การเขยนภาพดวยมอเปลา - ความคดสรางสรรค - เรยนรวทยาศาสตรผานการท าลก

ชบ

- แบบรางกระบวนการท าขนมลกชบ - ชนงานขนมลกชบ - แบบประเมนความคาดหวงกจกรรม

ลกชบกบวทยาศาสตร หรอ MPEX - แบบประเมนความพงพอใจกจกรรม

ท าขนมลกชบ

งานเดยวและ งานกลม

สรางชนงานจากกระดาษ

(Bangkok Landmark: The vertical living)

(5 วน)

- ความคดสรางสรรค / ความคดอยางมวจารณญาณ

- แบบราง - ทกษะจาการลงมอท า(Hands on

skill)

- แบบราง - ชนงานเมองจากกระดาษ - แบบประเมนตนเองในกจกรรม สราง

ชนงานจากกระดาษ - แบบสอบถามการท างานเปนทม

งานเดยวและ งานกลม


38

ผลการวจย/ผลการสงเคราะหความร สวนท 1 กจกรรมปนสตวในจนตนาการทเกดจากการผสมของสตวหลากหลายชนดจากดนน ามน ตารางท 2 : ผลงานของนกเรยนในกจกรรมปนสตวในจนตนาการทเกดจากการผสมของสตวหลากหลายชนดจากดนน ามน

ชอกลม ผลงานปนสตวในจนตนาการทเกดจากการผสมของสตวหลากหลายชนดของกลม

แนวคด

กลม แรดน านานาชาต (แรด ปลาปกเปา หม วาฬ และลเมอร)

ความสามารถพ เศษของแรดน านานาชาตคอ วายน าได มนอแขงแรงตอสได เปนสตวกนเนอลาสตวโดยใ ชนอและหนามท ห ล ง บ น ไ ด สามารถอาศยอยบนบกและในน าได รางกายทนตอสภาพอากาศทวโลก จมกดมกลนไดดกวาสนข มขนหนาทองเปนเรดารไวหาอาหาร มถงลมใตครบส าหรบส ารองอากาศ เวลาด าน าลกๆ ดวงตาสามารถมองเหน ในเวลากลางคนได

กลม Shacofucker (มงกรโคมาโด ปลาตกเบด ตนปากเปด เออรมน และฉลาม)

จดเดนของ shacofucker คอเปลยนสตามฤดกาล หว เร องแสงตอนกลางคน ออกลกเปนตว อายมากสด 5 ป ออกลกทละ 1-5 ตว ตงครรภ 3 เดอน โตเตมทใชเวลา 15 เดอน โดยเฉลยล าตวยาว 1 เมตร และสวนหาง1.5 เมตร วานน าเรว ด าน าลกได กนไดทงพชและสตว ฟนแหลม หางไวลาเหยอลนมแบคทเรยถง 300 ชนด


39

กลม NR -8430 (แมว หม อฐ เตาและ นกยง)

สตวทสามารถวายน าไดเรว ม 9ชวต ปนหนาผาได เปนนกลา พรางตวไดด ทนทานทกสภาพแวดลอม เดนชา หยง ขออน ขกลว ขตกใจ ชอบกนสาหราย และผกบง สามารถเกบน าไวใชได เปนตน

กลม Kawaii (กระต ายเขากวาง วาฬ ฉลาม ปลากระเบน โลมา)

ความสามารถพเศษ คอ ตาเรองแสงได วายน าเรวมาก ขวดไดในน า กนพชและสตว สงสญญาณโซนารได สตปญญาสง

กลมออมบ (ง หมโคลา กระเบน ฉลาม สงโต)

ความสามารถพเศษคอ มพษ อาศยอยไดทงบนบกและในน า มแผงคอขศตร มการสลดขนเพอบอกอาณาเขต บนไดโดยตวกระเบน (หางหมนไดเพอเพมความเรว) เวลาด าน าลกๆ ดวงตาสามารถมองเหนในเวลากลางคนได

หลงจากทนกเรยนปนชนงานสตวในจนตนาการทเกดจากการผสมของสตวหลากหลายชนดในแตละกลม ไดผลงาน

ดงน แรดน านานาชาต, Shacofucker, NR-8430, Kawaii และออมบ แตละกลมตองออกมาน าเสนองานปนสตวในจนตนาการ

ทเกดจากการผสมของสตวหลากหลายชนดในกลมของตนเอง วาเกดจากการผสมของสตวอะไรบาง และสตวตวนนมลกษณะ

พเศษอยางไร พรอมใหเหตผลประกอบ เชน กลมแรดน านานาชาต สตวเกดจากการผสมของแรด ปลาปกเปา หม วาฬ และล

เมอร (Lemur) โดยแรดน านานาชาต เกดจากการน าจดเดนของสตวแตละชนดทสมาชกในกลมปน เชน นอของแรด หนาม

ของปลาปกเปา กลม Shacofucker สตวทเกดจากการผสมของ มงกรโคมาโด ปลาตกเบด (anglerfish) ตนปากเปด เออรมน


40

(Ermine) และฉลาม Shacofucker จงเกดจากการน าหางของมงกรโคมาโด ไฟทหวของปลาตกเบดมาเปนจดเดนของสตวใน

จนตนาการ เปนตน กลม NR-8430 สตวในจนตนาการเกดจากการผสมของแมว หม อฐ เตา และนกยง มความสามารถในการ

วายน า กลม Kawaii สตวในจนตนาการทเกดจากการผสมของ กระตายเขากวาง (jackalope) วาฬ ฉลาม ปลากระเบน และ

โลมา โดยกระตายเขากวางมความสามารถในการขวด สดทายคอ กลมออมบ สตวทเกดจากการผสมของ ง หมโคลา กระเบน

ฉลาม สงโต จดเดนแผงคอขศตรของสงโต

กจกรรมปนสตวในจนตนาการทเกดจากการผสมของสตวหลากหลายชนดนเปนการกระตนใหนกเรยนแตละกลมได

ฝกจนตนาการ โดยเรมจากการปนสตวทนกเรยนไมเคยเหนตวจรงขนมา 1 ตวเปนงานเดยว จากนนตองปนสตวในจนตนาการ

ทเกดจากการผสมของสตวหลากหลายชนดของกลม ท าใหนกเรยนปนสตว โดยอาจมการรวมกน ดดแปลง เพมหรอลดขนาด

จดเรยงต าแหนงแตละสวนใหม ปรบเปลยนหนาท การใชงาน เพอใหเกดเปนสตว ชนดใหมทไมเคยมมากอน กอนจะได

ลกษณะของสตวในจนตนาการทเกดจากการผสมของสตวหลากหลายชนดกลมนน นกเรยนในกลมตองมการระดมสมองกน

เพอปนสตวชนดใหมตามจนตนาการ นอกจากนนยงมการใชเทคนค SCAMPER [7] ซงเปนเครองมอในการชวยผลตความคด

สรางสรรคขนมานนเอง กจกรรมปนสตวในจนตนาการทเกดจากการผสมของสตวหลากหลายชนด เปนกจกรรมทออกแบบมา

เพอ จงใจในการกลาแสดงความคด ใหนกเรยนมความกลาคด กลาแสดงออกกบความคดของตนเอง เนองจากกจกรรมนม

ขอจ ากดทไมมาก และเปนกจกรรมแรกทท าใหนกเรยนไดฝกการท างานเปนทมอกดวย จากการสงเกตพฤตกรรมของนกเรยน

กบกจกรรมปนสตวในจนตนาการทเกดจากการผสมของสตวหลากหลายชนดจะเหนวา นกเรยนมความสนกสนาน ตนเตน เรา

ใจกบการสรางสรรคชนงานและนกเรยนมการพดคย แลกเปลยนความคดของตนเองพรอมทงรบฟงความคดจากเพอน ทาง

ผวจยจงไดวเคราะหความคดสรางสรรคของชนงาน จาก ความคดคลองตว ( fluency) ความคดยดหยน (flexibility) และ

ความคดรเรม (originality) ดงตารางท 3

ตารางท 3 : คาคะแนนความคดสรางสรรคในกจกรรมปนสตวในจนตนาการทเกดจากการผสมของสตวหลากหลายชนด

กลม ความคดคลองตว (Fluency)

ความคดยดหยน (Flexibility)

ความคดรเรม (Orginality)

คะแนนรวมเฉลย

แรดน านานาชาต 3 1 1 5

Shacofucker 2 2 3 7

Kawaii 0 0 0 0

NR-8430 1 1 0 2

ออมบ 1 3 1 5


41

การใหคะแนนในตารางท 3 ใชเกณฑพจารณาความคดสรางสรรคของกลฟอรด [7] หรอความคดหลายทาง

(divergent thinking) ซงในการออกแบบกจกรรมปนสตวในจนตนาการทเกดจากการผสมของสตวหลากหลายชนดของกลม

ผวจยมวตถประสงคในการเนนความคดสรางสรรคในหลายๆ ดาน ไดแก 1. ความคดคลองตว (Fluency) นนคอนกเรยน

สามารถน าจดเดนของสตวผสม ไดหลายความคด หลายรปแบบ และคดไดอยางตรงประเดนใหไดจ านวนมากในเวลาทจ ากด

2. ดานความคดยดหยน (flexibility) นกเรยนคดไดหลายแงมม นอกจากรปรางทน ามาผสมกน เชน พฤตกรรมของสตว

ความสามารถพเศษ เปนตน 3. ดานความคดรเรม (originality) เพอใหนกเรยนสรางสตวชนดใหม ทไมเคยมมากอน มรปราง

ลกษณะเดนแตกตางจากสตวอน ๆ หรอสตวทน ามาผสม ซงในการประเมนความคดรเรมในงานน ผวจยประเมนโดยใชเกณฑ

ความคดรเรมในระดบสงคม การประเมนความคดสรางสรรคในกจกรรมปนสตวในจนตนาการทเกดจากการผสมของสตว

หลากหลายชนดของกลม กลมทไดคะแนนความคดรเรม (originality) มากทสดคอ กลม Shacofucker ซงสามารถออกแบบ

ปนสตวในจตนาการทเกดจากการผสมของสตวหลากหลายชนดไดแปลกใหม ไมเหมอนทเคยเหนมากอน แตในกลมอนๆ นนยง

เปนสตวทรปรางลกษณะไมแตกตางจากสตวตนแบบกอนน ามาผสมกน ในกลม Shacofucker นนไดคะแนนความคด

สรางสรรคเฉลยรวมสงสด รองลงมา คอ กลมแรดน านานาชาต กลมออมบ กลม NR-8430m และกลม Kawaii ตามล าดบ จาก

การประเมนความคดสรางสรรคในแตละดาน ไดแก 1. ความคดคลองตว หรอความคดจ านวนมาก กลมทไดคะแนนสงสดคอ

กลมแรดน านานาชาต เพราะ ในกลมแรดน านานาชาต มการน าสวนประกอบตาง ๆ หรอยกจดเดนของสตวทน ามาผสมได

จ านวนมากทสด กลาวคอ น าสวนนอของแรด หนามของปลาปกเปา ล าตวของหม ครบของวาฬ และสวนตา หนวดของล

เมอร และมสวนประกอบอน ๆ เพมเตมจ านวนมากทสด ส าหรบความคดยดหยน (flexibility) กลมทไดคะแนนสงสดคอ กลม

ออมบ เพราะ ค าอธบายในงานปนสตวในจนตนาการทเกดจากการผสมของสตวหลากหลายชนดหรอสตวผสม มการคดหลาย

แงมมทสด ทงในดานกายภาพ (รปราง) ความสามารถ ประเภทหรอชนดของสตวผสม การสบพนธ และทางดานสงคมของสตว

ผสม ทไมมกลมอนอธบาย นอกจากการพจารณา และประเมนผลจากชนงาน ตามเกณฑการพจารณาความคดหลายทางของ

กลฟอรดแลว ปจจบนเครองมอทใชในการประเมนความคดสรางสรรคและนวตกรรมถกพฒนาอยางตอเนอง เพราะเปนทกษะ

ทจ า เปนอยางย งส าหรบนวตกร ในอนาคต ในบทความ Nurturing Creativity and Innovative Thinking through

Experiential Learning ไดศกษาเกยวกบวธการประเมนผลความคดสรางสรรค ในรปแบบตาง ๆ ไดแก การสงเกตพฤตกรรม

การสมภาษณ การท าแบบสอบถาม แบบทดสอบความคดสรางสรรค และการประเมนจากชนงาน โดยใชเกณฑของ Torrance

and Safter [8] ส าหรบกจกรรมลกชบเมอประเมนจากเกณฑดงกลาว พบวาจดเดนของกจกรรมปนสตวในจนตนาการ หรอค

เมราคอ 1. นกเรยนฝกวธการคดแบบ combination และ synthesis ทเปนการพนฐานของวธการคดแบบสรางสรรค โดยการ

น า concept ของสตวตางชนดกน มารวมกนเปนสตวผสม 2. ความใจกวาง (openness) หรอ การฟงคนอนโดยยงไมได

ตดสนใจ เพราะในกระบวนการออกแบบ และสรางสตวผสมนกเรยนตองมการแลกเปลยนความคดเหน กอนทจะลงมอสราง

สตวในจนตนาการ 3. นกเรยนฝกตงขอสงเกต สรางเรองราวอยางนาสนกและมอารมณขน ซงสามารถเหนไดจากการน าเสนอ

งานปนสตวในจนตนาการ ทนกเรยนแตละกลมไดแลกเปลยน และเลาถงลกษณะรปรางภายนอก และพฤตกรรมของสตวอยาง

มจนตนาการและตลกขบขน ซงเปนการเปดความกลา ความคดในการแสดงความคดเหน


42

สวนท 2: กจกรรมขนมลกชบ ขนตอนของรปแบบกจกรรมขนมลกชบ

นกเรยนไดรบโจทยการออกแบบกระบวนการท าขนมลกชบและการลงมอท าขนมลกชบ

โจทย เวลาทใช โจทยชวงท1 ข นตอนการออกแบบกระบวนการท าขนมลกชบ

1.1 นกเรยนแบงกลม 6 กลมๆ ละประมาณ 5 – 6 คน แตละกลมใหนกเรยนจบคๆละ 2 คน จะไดทงหมด 3 ค นกเรยนทงหมดอานโจทยทไดรบ และปรกษาหารอกนวาจะออกแบบกระบวนการท าขนมลกชบอยางไร เมอไดขอตกลงรวมกน นกเรยนแตละค ลงมอออกแบบกระบวนการท าขนมลกชบลงบนกระดาษดวยการใชรปภาพและสญลกษณแทนขอความ จากขอมลดงน “(ถวเขยวเลาะเปลอก 200 กรม) นาถวเขยวเลาะเปลอกไปแชนา (ใหมความนมและอมนา) จากนนทาใหสกดวยการนง นาถวทนงแลวมาบดละเอยดรวมกบนาตาล (170 กรม) และกะท (330 มลลลตร) ใหเปนเนอเดยวกน ตงกระทะตงไฟออนๆ นาถว นาตาล และกะททถกบดรวมเปนเนอเดยวกนแลวใสลงกระทะ ใชไมพายคอยๆ กวนเบาๆ จนถว นาตาล และกะทจบตวกนเปนกอน กอนถวทกวนเสรจแลวนามาใสภาชนะจนเยน จงลงมอปนกอนถวเปนรปทรงตาง ๆ ตามจนตนาการ ทาส และนาถวกวนทปนเปนรปทรงตาง ๆ ไปเคลอบในนาเดอดทผสมกบผงวนเปนเนอเดยวกน รอจนวนเคลอบตวถวกวนทปนไวเยนลงและแขงตว”

1.2 นกเรยนทง 3 คน าเสนอการออกแบบกระบวนการท าลกชบตอสมาชกในกลม และหรอหาขอสรปรวมกนเพอใหมกระบวนการท าลกชบแบบเดยวประจ ากลม

(2 ชวโมง)

โจทยชวงท2 นกเรยนลงมอท าขนมลกชบ นกเรยนแบงกลม 5 กลมเพอลงมอท าขนมลกชบจากขอมลทไดรบขางตน ขณะเดยวกนนกเรยนลงมอออกแบบกระบวนการท าลกชบลงบนกระดาษอกครง ซงครงนเปนการออกแบบโดยนกเรยนไดรบความรและประสบการณจากการลงมอท าขนมลกชบ

(5 ชวโมง)

โจทยชวงท3 แสดงผลงานลกชบ 3.1 นกเรยนแตละคนเลอกลกชบของตนเองอยางนอย 1 ชน และน ามาจดวางเรยงรวมกนกบลกชบของนกเรยนทงหมด พรอมเขยนชอเจาของผลงานลกชบ 3.2 นกเรยนแตละคนลงคะแนนเลอกชนงานลกชบอยางนอย 1 ชน ทนกเรยนคดวามความคดสรางสรรคมากทสด พรอมทงใหเหตผล

(1 ชวโมง)

โจทยชวงท4 นกเรยนน าเสนอกระบวนการท าลกชบของแตละกลม พรอมสะทอนสงทไดเรยนร ( 1 ชวโมง)

ท าความเขาใจโจทย/ ระบปญหา วทยาศาสตรและคณตศาสตร

(S & M)

ออกแบบ (Sketching) วศวกรรมศาสตร

(E)

สรางชนงาน (Prototype) วทยาศาสตรและคณตศาสตร

(S & M)

ทดสอบชนงาน & ประเมน วทยาศาสตรและ

วศวกรรมศาสตร (S& E)


43

เมอนกเรยนอานโจทยการออกแบบกระบวนการท าขนมลกชบและการลงมอท าขนมลกชบเสรจ นกเรยนแตละกลม

ชงน าหนกถวเขยวเลาะเปลอก 200 กรม จากการชงน าหนกถวครงนพบวามนกเรยนบางสวนทไมรวธการชงน าหนกดวยการใช

ตราชง เนองจากนกเรยนน าภาชนะวางบนตราชงและตกถวเขยวเลาะเปลอกใสลงไปในภาชนะจนถงน าหนกถง 200 กรม โดย

ทนกเรยนไมไดหกน าหนกของภาชนะ อาจารยจงไดอธบายวธการใชตราชงทถกวธแกนกเรยน ไดแก การชงวตถตาง ๆ เขม

ของตราชงตองชทเลขศนยอยางเทยงตรง, หากวตถหรอสงของทตองการชงมความจ าเปนใสในภาชนะ ตองหกปรมาณน าหนก

ของภาชนะนนเสยกอน เมอนกเรยนไดรบถวเขยวเลาะเปลอกแลว นกเรยนแบงถวเขยวเลาะเปลอกออกเปน 2 ถวย เพอน าถว

เขยวเลาะเปลอกทง 2 ถวยไปแชน า โดยมระยะเวลาในการแชถวเขยวเลาะเปลอกในน าเปนเวลาประมาณ 12 ชวโมง โดยท

นกเรยนแตละกลมตองตงสมมตฐานวา ถวเขยวเลาะเปลอกปรมาณ 100 กรม ทง 2 ถวย ตองใชระยะเวลาในการแชน านาน

เทาไร เพอใหถวเขยวเลาะเปลอกมความนมและอมน าตามทโจทยก าหนดไว จากกจกรรมพบวาในขนตอนท 1 นกเรยนได

เรยนรวทยาศาสตรและคณตศาสตรทซอนอยในกระบวนการท าขนมลกชบ

2.1 แบบรางแบบกระบวนการท าขนมลกชบ นกเรยนแตละกลมลงมอออกแบบกระบวนการท าขนมลกชบลงบนกระดาษดวยการใชรปภาพและสญลกษณแทน

ขอความตามทโจทยก าหนดให ซงนกเรยนจะไดฝกฝนทกษะการคดเปนภาพ (visual thinking) ทกษะดานการออกแบบ (design) ทกษะการเขยนภาพดวยมอเปลา (freehand sketch) และทกษะการคดสรางสรรค (creative thinking) อปกรณทแตละกลมไดรบ ไดแก กระดาษบรฟ สเมจก สชอลค ดนสอ และยางลบ 2.2 แบบรางแบบกระบวนการท าขนมลกชบพรอมการลงมอท าขนมลกชบ นกเรยนทง 5 กลมลงมอท าลกชบพรอมออกแบบกระบวนการท าลกชบอกครงหนง ครงนนกเรยนไดเรยนรวา การลงมอปฏบตท าขนมลกชบจรง ขนตอนและกระบวนการท าลกชบจะมความแตกตางหรอมรายละเอยดของวธการท าขนมเพมขนจากทนกเรยนอานเพยงโจทย และรางแบบกระบวนการท าลกชบ เมอนกเรยนไดเรยนรดงนนแลว นกเรยนจงสามารถเขยนกระบวนการท าขนมลกชบทสมบรณจากการทไดลงมอปฏบตจรงวตถดบ ไดแก ถวเขยวเลาะเปลอก กะท น าตาลทราย ผงวน สผสมอาหาร น าเปลา อปกรณ เตาไฟฟา กระทะ ไมพาย เครองปนอาหาร ชอน ถวย ไมเสยบลกชน พกน

ตวอยางท 1: ขอมลทนกเรยนอธบายเพมเตมหลงจากไดลงมอท าลกชบ : ขนตอนการชงปรมาณถวเขยวเลาะเปลอก, ถวเขยวเลาะเปลอกควรแชน าไว 15 นาท ถวเขยวเลาะเปลอกจะมความนมและอมน า, ขนตอนการนงถวเขยวเลาะเปลอกใชเวลา 15 นาท ถวจงสก ความรทไดจากการนงถวเขยวเลาะเปลอก คอ เรองแรงดนไอน า การพาความรอน การเปลยนสถานะ การเปลยนอณหภม เปนตน


44

ตวอยางท 2 ขอมลทนกเรยนอธบายเพมเตมหลงจากลงมอท าลกชบ : ขนตอนการแชถวเขยวเลาะเปลอกควรแชน าไว 8 ชวโมง ถวเขยวเลาะเปลอกจะมความนมและอมน า ซงไดเรยนรเรองการออสโมซส (Osmosis) ของน าเขาไปในเมลดถว, ขนตอนการใสน าตาลลงไปขณะก าลงถวเขยวเลาะเปลอก ไดความรวาน าตาลเมอไดรบความรอน จะแตกตวเปนโมเลกลเลกๆ และสามารถเขาไปในถวทบดไวได เปนตน

จากขนตอนการออกแบบ หรอการรางกระบวนการท าลกชบเปนการฝกใหนกเรยนถายทอดความคด ออกมาเปน

ภาพหรอสญลกษณอยางงาย ผานการ sketching ซงเปนกระบวนการถอดความคด การออกแบบทางวศวกรรม นอกจากนน

จะพบวาเมอนกเรยนออกมาน าเสนอทงกระบวนการท าลกชบ นกเรยนสะทอนสงทไดรบกจกรรมคอ ความแตกตางของวสด

นนคอพบวาการปนดนน ามนหรอแปงจากลกชบนนมความแตกตางกนอยางมาก และเหนขอจ ากดของแตละวสด และใน

ขนตอนลงมอท าขนมลกชบ จากกจกรรมนกเรยนตองสงเกตและตงค าถาม เกยวกบปรากฏการณตาง ๆทเกดขนระหวางการ

ท าขนมลกชบ เชน ระยะเวลาในการสตรมมงนานเทาใด ระยะเวลาในการแชถวนานเทาใด หรอความนมของถวขนอยกบปจจย

ใดบาง และอาจารยจะอธบายวทยาศาสตรทเชอมโยงปรากฏการณทนกเรยนสงเกตและตงค าถาม เพอใหนกเรยนไดเหน

วทยาศาสตรทซอนอยเบองหลงในปรากฏการณชวตประจ าวน

2.3 ตวอยางช นงานขนมลกชบทมความคดรเรมสรางสรรคตางจากกลมเพอน

รปท 1 ปลาวาฬ รปท 2 คพเคกผลไม


45

2.4 ตวอยางช นงานขนมลกชบทซ ากนในรปรางและความหมาย

รปท 1 ไขหลากส

รปท 2 ไขอสเตอร

รปท 3 พระมดหลากส

รปท 4 พระมด

รปท 3 ผ

รปท 4 เพนกวน


46

2.5 ช นงานขนมลกชบทไดคะแนนโหวตจากนกเรยนโดยใชเกณฑความคดสรางสรรค

รปท 1 ตกตารสเซย แรงบนดาลใจในการสรางสรรคชนงาน : เพราะปนงาย สามารถวาดอะไรลงไปในตกตากได

รปท 2 ขนมปงปง

แรงบนดาลใจในการสรางสรรคชนงาน : ปนงาย ลงสงาย แลวกเหนบอยตารานขนม จงสามารถปนได นารกดวย

2.6 ความคดสรางสรรคกบช นงานขนมลกชบ นอกจากการเรยนร วทยาศาสตร (S) คณตศาสตร (M) และวศวกรรมศาสตร (E) ทอยในกจกรรม ทกษะความคด

สรางสรรคถกนพมาประเมนในกจกรรมเชนกน โดยจากการประเมนโดยใชเกณฑความคดสรางสรรคของกลฟอรด นนคอ

ความคดคลองตว ความคดยดหยน และความคดรเรมนน พบวาชนงานของนกเรยนในกลม มความคดในการปนขนมลกชบท

แตกตางกน (แสดงตวอยางในรปท 2.3) ส าหรบชนงานทซ ากน คอชนงานไข และพระมดทเทานน (แสดงตวอยางในรปท 2.4)

อยางไรกตาม จากการใหเหตผลของนกเรยนวาท าไมถงปนชนงานนน สวนใหญค าตอบคอปนงาย จงท าใหรปทรงของชนงาน

ลกชบสวนใหญเปนรปทรงพนฐานทพบเหนไดทวไป รปท 2.5 แสดงชนงานทไดรบโหวตชนงานทมความคดสรางสรรคสงสด

จากเพอนๆ นนคอ ชนงาน ตกตารสเซย และขนมปงปง ในชนงานตกตารสเซยจะเหนวามความสรางสรรคสงทงในการเลอก

รปราง สสน ชอชนงานทนาสนใจ รวมทงความละเอยดลออในงานอกดวย ส าหรบชนงานขนมปงปง ทไดรบการโหวต ความ

แปลกใหมอาจไมมาก แตในชนงานมการใหส ทละเอยด และเลยนแบบไดเหมอนของจรง ซงแสดงถงกา รจนตนาการของ

นกเรยนเปนอยางด

สวนท 3 : กจกรรม Bangkok Landmark: The vertical living

ขนตอนของรปแบบกจกรรมขนมลกชบ

ระบปญหา/ ท า ความเขาใจโจทย (T)

ออกแบบ (S&T&E&M)

สรางชนงาน (E&T)

ทดสอบชนงาน & ประเมน (S& M)


47

ข นตอนกจกรรม Bangkok Landmark วตถประสงค 1. ข นตอนการเดนทางส ารวจกรงเทพมหานคร (T)

ใหนกเรยนสงเกตจดเดน เอกลกษณของสถานทหรอสงตางๆ รอบตวทแสดงถงความเปนกรงเทพมหานคร รวมถงวถ ชวต วฒนธรรม ของความเปนกรงเทพมหานครจากสถานททนกเรยนไดเดนทางไปส ารวจ ใหมากทสด นกเรยนวางแผนการเดนทางดวยตนเอง โดยมขอก าหนดคอ นกเรยนศกษาสถานทตางๆ นอย 3 สถานทจากทงหมด 5 สถานท (วดอรณราชวรมหาวหาร, วดสระเกศราชวรมหาวหาร หรอวดภเขาทอง ชองนนทร หวล าโพง สยาม) ในกจกรรมนนกเรยนเรยนรการใชเทคโนโลย (T)ในการวางแผน เชน การคนหาขอมล การใช Google map

- นกเรยนฝกวางแผนการเดนทางจากสถานทและระยะเวลาจากทโจทยก าหนดให - นกเรยนไดเหนและรบรถงสภาพความเปนจรงของวถชวต สถาปตยกรรม วฒนธรรมของกรงเทพมหานครในปจจบน เพอใหนกเรยนสามารถจนตนาการและออกแบบ Bangkok Landmark ในอก 100 ไดอยางสมเหตสมผล

2. แจกโจทยและเขยนแบบ (drawing) (S&T&E&M) อาจารยกระตนใหนกเรยนคดวา ในอก 100 ปขางหนา (พ.ศ. 2658) เมองกรงเทพมหานครจะมสภาพเปนอยางไร (สภาพแวดลอม วถชวต สงปลกสราง วฒนธรรม) จากนนอาจารยแจกโจทย Bangkok Landmark โจทย คอ ใหนกเรยนเขยนแบบรางและเขยนค าบรรยายของสถานททสงเกน 100 เมตร (vertical living) ท สร างขน เพ อเปน Bangkok Landmark ในอก 100 ปขางหนา โดยยงมเอกลกษณของกรงเทพมหานคร และสถานทนตองมลกษณะอยางหนงอยางใดจากค าเหลาน spiral (เกลยว), upside down (คว า), wavy (คลน), sweet (หวาน), salty (เคม), sour (เปรยว), spicy (เผด), bitter (ขม), romantic (โมแมนตก), charming (เสนห), smart (ฉลาด), solemn (เครงขรม), cheerful (ราเรง), peaceful (เงยบสงบ) ในขนตอนนนกเรยนตองจนตนาการ และค านงถงสภาพสงคม ความเจรญทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยในอก 10 ปขางหนา ตอจากนนนกเรยนถายทอดความคดออกมาผานการเขยนแบบและค านงถงสดสวนทสมจรงทงเมอง

- นกเรยนฝกระดมความคด เพอหาแนวคดของแลนดมารคอยางสรางสรรค - นกเรยนฝกการถายทอดความคดออกมาเปนภาพ - นกเรยนฝกทกษะการเขยนแบบ (drawing) ตามสดสวนทสมจรง (scale) - นกเรยนฝกการจบประเดน การวพากษ จากขอมลทไดรบ

3. สรางช นงานจากกระดาษ (S&E&M) ในขนตอนการสรางชนงานจากกระดาษ นกเรยนไดฝกทกษะการสรางชนงาน (hands-on skill) ซงเปนทกษะพนฐานของวศวกร และนกเรยนตองค านงถงโครงสรางของชนงาน ผานการพจารณาสมดลของแรงอกดวย

- นกเรยนสรางชนงานจากขอจ ากดตางๆ ไดแก วตถดบทจ ากด, สดสวน (scale) ทก าหนด (100:1), หนาทการใชงาน และสามารถเคลอนยายได - นกเรยนฝกความละเอยดลออในการสรางชนงาน - นกเรยนฝกการแกปญหาอยางสรางสรรค - นกเรยนฝกการท างานเปนทม


48

3.1 แบบรางช นงาน และแนวคดของแลนดมารค

แนวคด : Bangkok cheerful cake แลนดมารคมลกษณะตรงกบค าวา Cheerful (ราเรง) จดเดนของแลนดมารคคอ การสรางอาคารทมรปทรงมอพนม (ไหว) อยบนยอดสงสด ซงเปรยบเสมอนตวแทนของความเปนไทย สวนนวนางมอขวาสวมแหวนนพรตน หมายถงความเปนกรงเทพมหานคร (ชอเตมของกรงเทพมหานคร ประกอบดวยค าวา นพรตนราชธานบรรมย ซงหมายถง เมองหลวงทบรบรณดวยรตนชาตทงเกาประการ) แรงบนดาลใจในการสรางสรรคแลนดมารคน เกดจากการทนกเรยนไดไปทศนศกษาทวดสระเกศราชวรมหาวหาร แ ละรสกประทบใจรปทรงพระปรางคภเขาทอง (พระบรมบรรพต) นกเรยนจงสรางแลนดมารคทมลกษณะคลายคลงกบพระปรางคภเขาทอง โดยก าหนดใหตวอาคารสง 17ชน ชนท1-13 เปนสวนของแขน ซงเปนพนทจดแสดงเรองราวของศาสนา วรรณกรรม จตรกรรม หตถกรรม รวมถงประวตศาสตรของกรงเทพมหานคร สวนชนท14-17 เปนจดชมทศนยภาพของกรงเทพมหานครและหอศลป ต าแหนงทตงของแลนดมารค คอ พนทรมแมน าเจาพระยา ใกลกบวดอรณราชวรมหาวหารในปจจบน

แนวคด : เอรามณ ในอก 100 ปขางหนาเมองหลวงอยางกรงเทพมหานครจะเกดเปลยนเเปลงไปอยางมาก เนองจากวทยาศาสตรเเละเทคโนโลยมความเจรญกาวหนาอยางรวดเรว การจดการกบโรครายพฒนาไปมากท าใหมอตราการตายจากโรคตาง ๆ นอยลง ในขณะททรพยากรยงคงมอยจ ากด การเเขงขนระหวางผคนจงมมากขนเพอใหตนอยรอดเเละมความสะดวกสบายทสด นอกจากน วทยาศาสตรเเละเทคโนโลยกาวหนาไปอยางรวดเรวท าใหคนสวนใหญใชเวลาหลงระเรงไปกบเทคโนโลยใหมๆ ท าใหคนละเลยศาสนาซงถอเปนสงทชวยใหคนมสตเเละจตใจทสงบ สงคมจงเกดวนวายมากขน สถานปฏบตธรรมเอรามณ จงเกดขนเพอใหคนเขาถงศาสนางายขน โดยมการน า


49

เทคโนโลยมาใชกบสถานปฏบตธรรมนดวย เมอผคนหนมาเขาถงศาสนาไดมากขน ความสงบ (Peaceful) ซงเปนเปาหมายของเรากจะเกดมากขนดวยและในทนเราเลอกทจะท าสถานปฏบตธรรมของศาสนาพทธ เพราะพระพทธศาสนาเปนศาสนาประจ าชาตไทยเเละประชากรสวนใหญกนบถอศาสนาพทธ สถานปฏบตธรรมเอรามณมเเนวคดมาจากการน าชางเอราวณซงยานพาหนะของพระอนทร (พระอนทรทรงชางเอราวณเปนสญลกษณของกรงเทพ) มาผสมผสานกบเจดยจฬามณ ซงเปนเจดยทบรรจ จฬาโมล (มวยผม) ของพระพทธเจาในสวรรคชนดาวดงส ตวตกจะเปนทรงกรวยตดยอด โดยเปลยนยอดของกรวยใหเปนเจดยจฬามณทมหนาชางเอรามณตดอยโดยมงวงชางพนรอบตวตกเพอเเสดงถงการปกปองดเเล ภายในตวตก สองชนลางจะเปนทอ านวยความสะดวกใหคนทมาปฏบตธรรม เชน โรงอาหาร พนทซกผา สวนชนถดไปมการจดเเบงพนทใหคนไดปฏบตธรรม ชนละประมาณ 100 คน มต าราบทสวดเปนอเลกทรอนกส เเละชนบนสดทเปนตวเจดย มพระบรมสารรกธาตใหไปกราบไวบชาเเละเปนจดชมววดวย ภายนอกรอบ ๆ ตวตกจะมสวนเเละมทเดนจงกรมเปนรปเลขหนงไทย (๑) สวนการเขาไปภายในตกจะใชวารปเกต (Warp gate) ทมอยรอบ ๆ สวนหรออาจใชวารปเกตทอยใตซมประตทางเขารปเสาชงชา สถานปฏบตธรรมเอรามณนจะถกสรางขนในใจกลางเมองอยางชองนนทร เพราะจะสามารถดงดดความสนใจจากคนในเมองไดมาก

แนวคด : สพรรณนะเปด แลนดมารคมลกษณะตรงกบค าวา charming (สเนห) โดยสมมตวาในอก 100 ปขางหนาเชอวาน าจะทวมกรงเทพมหานคร จงยายสถานทไปอยบนเรอเพอรกษาคนจ านวนมากไว โดยตงแลนดมารกไวบรเวณแมน าเจาพระยา บนเรอมตก อาคาร เพอสามารถรองรบประชากรไดจ านวนหนง แตตกเหลานกไมไดทงความเปนกรงเทพนนกคอเมองทมสสน และสรางตกทงหมดดวยกระจกทสามารถหมนได 360 องศา (กระจกทขางในมองเหนขางนอกไดเทานน สวนขางนอกจะเหนกระจกเปนสตาง ๆขนอยความเขมของแสง) ในตกจะมหองนอน สนามกฬา ลานกนขาว สระวายน า หางขนาดเลก รานอาหาร และอน ๆ อกมากมาย ภายนอกมนาขาว แปลงเกษตรไวส าหรบเลยงคนบนเรอ มลานบนส าหรบออกตรวจสถานการณภายนอก หรอ ตดตอกบเรอล าอน สวนดานลางเปนพพธภณฑสตวน าใหชมสตวน าใตทะเล ตรงหวเปดจะเปนทใหกปตนเรอ


50

แนวคด : Bamboo tower แลนดมารคตรงกบค าวา spiral (เกลยว) เอกลกษณเปนสวรรค 6 ชน แรงบนดาลใจมาจากค าขวญ กรงเทพมหานคร “กรงเทพฯ ดจเทพสราง เมองศนยกลางการปกครอง วด วง งามเรองรองเมองหลวงของประเทศไทย” ลกษณะทโดดเดนคอ จะมทอน าทแกนกลางของตก เพอสบน าขนไปบนชนสงสดแลวคอยปลอยน าออกมาเหมอนสปรงเกล (springer) ทหมนได เพอใหน าชวยลดอณหภมลงและ เพอเปนการประหยดพลงงานไฟฟา นอกจากนนยงมกระจกทเปนเซลลแสงอาทตย (solar cell) ชนบนสดของตกเปนหอดดาว และชนลางๆ ลงมาเปนทจอด capsule ทใชเปนยานพาหนะในสมยนน นอกจากนนทชนลางสดของตกมพพธภณฑสตวน าทสรางดวยเปนกระจก สามารถมองเหนสตวน าไดผานทะลกระจก

แนวคด : Tuk Tuk Tower แลนดมารคมลกษณะตรงกบค าวา Solem (เครงขรม) เอกลกษณของแลนดมารค คอ การสรางอาคารทมรปทรงคลายคลงกบรถสามลอเครองรบจาง (รถตกตก) เพราะรถตกตกเปนยานพาหนะทนกทองเทยวตางชาตมกนกเปนอนตนๆ เมอคดถงกรงเทพมหานคร รถตกตกจงกลายเปนตวแทนของความเปนกรงเทพมหานคร แลนดมารคแหงนถกสรางเปนพพธภณฑยานพาหนะของคนไทย โครงสรางของอาคารเปนรปหกเหลยม มหอนาฬกาอยดานหนาของอาคาร พนทแตละชนของอาคารประกอบดวยโรงแรม หางสรรพสนคา รานอาหาร เพออ านวยความสะดวก เทคโนโลยทส าคญทถกน ามาใชในแลนดมารค คอ เซลลแสงอาทตย (solar cell) ทใหพลงงานไฟฟาไวใชภายในอาคาร

3.2 ความคดเหนของนกเรยนตอกจกรรม Bangkok Landmark

ประเมนดาน คะแนนประเมนโดยเฉลย (สวนเบยงเบนมาตรฐาน) Bangkok cheerful

cake

เอรามณ สพรรณนะเปด

Bamboo tower

Tuk Tuk Tower

1. การออกแบบและสรางชนงานของนกเรยนมความแปลกใหม

3.6 (0.5) 3.6 (0.5) 3.6 (0.5) 3.6(0.5) 3.0 (0)

2. น ก เ ร ย น ไ ด ฝ ก ก า รถ า ยทอดความคดออกมาเปนภาพแบบ free hand sketch

3.8 (0.4) 3.0 (1.4) 4.2 (0.4) 4.0(0.7) 4.0 (0)


51

จากการประเมนความคดเหนของนกเรยนทมตอกจกรรมแลนดมารค คะแนนประเมนทมากทสดคอ การประเมนในขอ 9

และ 10 มคะแนนสงสด คอ นกเรยนฝกการท างานเปนทม และสามารถรบฟงและยอมรบความคดเหนทแตกตางของเพอนรวมกลมได

ซงไดคะแนนเฉลย 4.48 และ 4.40 ตามล าดบ และเมอใชแบบทดสอบถามการท างานเปนทม [9] พบวาคะแนนทไดสงสด คอขอค าถาม

นกเรยนคนพบวาการทางานกลมในหองเปนประสบการณทมคณคามาก, นกเรยนคนพบวาการทางานเปนทมชวยพฒนาทกษะการ

ทางานรวมกบผอนใหแกนกเรยนได และ การวจารณงานของอาจารยเปนประโยชนตอการทางาน Bangkok Landmark ของนกเรยน

เปนอยางมาก ไดคะแนนเฉลย คอ 4.77, 4.69 และ 4.65 ตามล าดบ จะเหนไดวา งานนชวยท าใหนกเรยนเหนถงคณคาของการท างาน

เปนทมซงจะชวยใหการพฒนาทกษะการท างานเปนทมของนกเรยนเปนไปไดโดยงายขนในอนาคต ในสวนของค าวจารณงานจาก

อาจารยถอเปนปจจยทส าคญทจะชวยท าใหงานของนกเรยนเปนไปในทศทางทถกตองมากขนท าใหนกเรยนพงพอใจตอการแนะน าของ

อาจารย และขอทไดคะแนนต าสด คอ นกเรยนคดวาระยะเวลาในการทางาน Bangkok Landmark มความเหมาะสมดแลว, นกเรยน

รสกวาตวเองมความเปนผนาในการทางาน Bangkok Landmark และเกดความขดแยงขนในทม Bangkok Landmark ของนกเรยน

ไดคะแนนเฉลย คอ 3.54, 3.50 และ 2.77 ตามล าดบ จากคะแนนต าสดท าใหเหนวา นกเรยนยงคดวาเวลาในการท างานไมคอย

3. นกเรยนไดทราบหลกการและการฝกเขยนแบบตามสเกลทถกตอง

3.8 (0.8) 3.0 (0.7) 3.4 (0.5) 4.8(0.4) 3.6(0.5)

4. นกเรยนสามารถสรางชนงานไดตามสดสวน (สเกล) ทตรงกบความเปนจรงทวางแผนไว

3.6 (0.5) 3.2 (0.4) 3.2 (0.8) 4.4(0.5) 3.8 (0.8)

5. นกเรยนสามารถสรางชนงานทมค ว ามสอดคล อ งก บคว ามจร งทวางแผนไว

3.4 (0.5) 3.2 (0.4) 3.6 (0.9) 4.0(0.7) 3.6 (0.5)

6. นกเรยนสามารถสรางชนงานจากขอจ ากดตาง ๆ ทก าหนดไว เ ชน วตถดบ เวลา การเคลอนยายเปนตน

4.6 (0.5) 3.2 (1.1) 3 (0.7) 4.2(0.8) 3.8 (0.8)

7. นกเรยนฝกความละเอยดประณตในการสรางชนงาน

3.8 (0.4) 3.6 (1.5) 4.2 (0.8) 4.4 (0.5) 3.8 (1.1)

8. นกเรยนไดฝกการแกปญหาอยางสรางสรรค

4.0 (0.7) 4.0 (0.7) 4.2 (0.8) 4.2 (0.4) 3.6 (0.5)

9. นกเรยนฝกการท างานเปนทม 4.6 (0.5) 4.2 (1.3) 5.0 (0.0) 4.4(0.5) 4.2 (0.8) 10. น ก เ ร ยนสามารถรบฟ ง และยอมรบความคดเหนทแตกตางของเพอนรวมกลมได

4.8 (0.4) 4.2 (1.3) 4.8 (0.4) 4.4(0.5) 3.8 (0.8)

11. นกเรยนไดฝกทกษะการน าเสนอผลงานในทสาธารณะ

4.6 (0.5) 3.8 (0.4) 4.4 (0.5) 4.8(0.4) 4.2 (0.4)

12. นกเรยนไดฝกทกษะการตงค าถามและตอบค าถามทตรงประเดนได

3.8 (0.4) 3.8 (0.4) 3.8 (0.8) 4.4(0.5) 3.2 (0.4)


52

เหมาะสมและยงไมสามารถแสดงความเปนผน าในทมออกมาไดมาก ซงตองน าประเดนเหลานไปปรบปรงส าหรบการท างานเปนทมของ

นกเรยนกลมนในอนาคต แตในสวนของความขดแยงจะเหนวามไมมาก ซงเปนสงทดในการท างานเปนทมของนกเรยนกลมน ส าหรบใน

การประเมนดานความคดสรางสรรค ไดแก ขอ 1 การออกแบบและสรางชนงานของนกเรยนมความแปลกใหม และ ขอ 8 นกเรยนได

ฝกการแกปญหาอยางสรางสรรค ไดคะแนนเฉลย 3.48 และ 4.0 ตามล าดบ จะเหนวาคะแนนทนกเรยนประเมนตนเองในดาน การ

ออกแบบและสรางชนงานของนกเรยนมความแปลกใหม มคะแนนไมสงเมอเทยบกบดานอน ซงกสอดคลองเปนอยางดกบผลงานของ

นกเรยน ทไมแตกตางจากสงทเคยมมากอน เชน การดงเอกลกษณ ของชาง การไหว เรอสพรรณหงส และรถตกๆ น ามาสรางสรรคเปน

ชนงาน แตอยางไรกตามในแตละกลมกมการดดแปลงชนงานใหมความแตกตางจากเดมพอสมควร กลม Tuk Tuk tower ไดคะแนน

เฉลยในดานการออกแบบและสรางชนงานอยางสรางสรรคต าสด ซงกสอดคลองกบชนงานทออกมา

สรปผลการวจย/การสงเคราะหความร

กจกรรมคายปฐมนเทศ หองเรยนวศว-วทย สามารถชวยเตรยมความพรอมในการเรยนการสอนส าหรบนกเรยน ทจะถกบม

เพาะใหกลายเปนนกวทยาศาสตรและเทคโนโลยในอนาคต กจกรรมตาง ๆ ไดแก กจกรรมปนชนงานจากสตวในจนตนาการ กจกรรม

ท าขนมลกชบ และกจกรรมสรางชนงานจากกระดาษ ซงเปนกจกรรมการเรยนรแบบสะเตมศกษา จดเดนทชดเจนขอหนงของการ

จดการเรยนการเรยนรแบบสะเตม คอการผนวกหรอบรณาการแนวคดการออกแบบเชงวศวกรรมเขากบการเรยนรวทยาศาสตร

คณตศาสตร และเทคโนโลย ในขณะทนกเรยนท ากจกรรมเพอพฒนาความร ความเขาใจ และฝกทกษะดานวทยาศาสตร คณตศาสตร

และเทคโนโลย ผเรยนตองมโอกาสน าความรมาออกแบบวธการหรอกระบวนการเพอตอบสนองความตองการหรอแกปญหาทเกยวของ

กบชวตประจ าวน เพอใหไดเทคโนโลยซงเปนผลผลตจากกระบวนการออกแบบเชงวศวกรรม [11] นอกจากนนส าหรบการพฒนาทกษะ

ในศตวรรษท 21 กจกรรมชวยพฒนาทกษะการคด (soft skills) เชน ความคดสรางสรรค การท างานเปนทม ผานกจกรรมหลกๆ ของ

คายปฐมนเทศ ไดแก 1. กจกรรมความคดสรางสรรค (Creative Class) : ปนสตวในจนตนาการทเกดจากการผสมของสตวหลากหลาย

ชนด เพอใหนกเรยนไดลองฝกสรางสงทมรปรางแปลกประหลาด จากสตวทนกเรยนรจกและเลอกมา เปนการกระตนใหนกเรยนไดใช

จนตนาการและความคดสรางสรรค 2. กจกรรมขนมลกชบ เปนกจกรรมตอยอดจากกจกรรมแรกท าใหนกเรยนไดสรางชนงาน (ลกชบ)

ทมรปรางสสน แตกตางจากขนมลกชบทวไป ผานกระบวนการออกแบบ (design) และผานกระบวนการท าขนมทมความเชอมโยงกบ

ความรทางวทยาศาสตร ส าหรบกจกรรมสดทาย สรางชนงานจากกระดาษ (Bangkok Landmark: The vertical living) ดวยโจทยท

ใหนกเรยนออกแบบและสรางโมเดลของกรงเทพมหานครในอก 100 ปขางหนา (พ.ศ. 2658) เปนการกระตนใหนกเรยนคด จนตนาการ

ถงเมองในอก 100 ปขางหนา ซงเปนโจทยเปดทกระตนความคดสรางสรรคไดเปนอยางด นอกจากนนในกจกรรมสรางชนงานจาก

กระดาษ ยงฝกกระบวนการตความโจทย สรางแนวคดส าคญ (concept) ออกแบบ (drawing) และสรางชนงาน (prototype) ผาน

ขอจ ากดตาง ๆ เชน วสดทเปนกระดาษ เวลาสเกล โดยกระบวนการเหลาน เปนการเตรยมความพรอมในการสรางนวตกร ทจะสรางสง

ใหมๆ ตอไปในอนาคต กจกรรมในคายปฐมนเทศ ทางคณะผจดท าไดค านงถงบรรยากาศ (atmosphere) ทท าใหเกดการกระตน

ความคดสรางสรรคในการสรางชนงาน ทสามารถจบตองได มความใหม (new) [12] โดยรปแบบลกษณะกจกรรมทงหมดในคายคอ

การสรางโจทยเปด (open- ended) นกเรยนเปนศนยกลาง (Student centered) การเรยนการสอนแบบ Hands-on และเนน

กจกรรมภายนอกหองเรยน ซงเปนกระบวนการสอนทกระตนทกษะการคดสรางสรรค [13] นอกจากนนรปแบบของกจกรรม นกเรยน

ตองค านงถงความเปนจรงทาง วทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลย กจกรรมในคายทออกแบบขนมาเพอท าใหเกดรปแบบการ

เรยนการสอนส าหรบนกเรยนในระดบมธยมปลายในประเทศไทย ทแตกตางจากการสอนแบบดงเดม (traditional school )


53

เอกสารอางอง [1] Ken Robinson and Lou Aronica แปลโดย วชยา ปดชามก, 2559, โรงเรยนบนดาลใจ CREATIVE SCHOOLS,

กรงเทพฯ : โอเพลเวลดส พบลชชง เฮาส, หนา 84-88. [2 ] Edward M. Reeve. (2013) . Implementing Science , Technology , Mathematics , and Engineering

(STEM) Education in Thailand and in ASEAN. A Report Prepared for The Institute for the Promotion of Teaching Science and Technology (IPST).

[3] พรทพย ศรภทราชย , 2556, STEM Education กบการพฒนาทกษะในศตวรรษท 21 , วารสารนกบรหาร Executive Journal ปท 33 ฉบบท 2 เมษายน-มถนายน 2556 , หนา 49-56.

[4] จ ารส อนทลาภาพร, มารต พฒผล, วชย วงษใหญ และ ศรสมร พมสะอาด, 2558, การศกษาแนวทางการจดการเรยนรตามแนวสะเตมศกษาสาหรบผเรยนระดบประถมศกษา , วารสารวชาการ Veridian E-Journal ปท 8 ฉบบท 1 เดอนมกราคม – เมษายน 2558, หนา 61-73.

[5] James Bellanca and Ron Brandt แปลโดย วรพจน วงศกจรงเรอง และอธป จตตฤกษ , 2554, ทกษะแหงอนาคตใหม : การศกษาเพอศตวรรษท21, กรงเทพฯ : โอเพลเวลดส พบลชชง เฮาส, หนา 118-133.

[6] Bellanca,J.and Brandt, R.(2010). 21st Century Skills, Rethinking How Students learn. Bloomington, IN: Solution Tree

[7] Melodi OZYAPRAK (2015). The Effectiveness of SCAMPER Technique on Creative Thinking Skill. Journal for the Education of Gifted Young Scientists, 4(1), 31-40. [8] Afida Ayob, Aini Hussian, Mohd Marzuki Mustafa, Muhd Fauzi, Aminuddin Shazi Shaaranu. (2011).

Nurturing Creativity and Innovative Thinking through Experiential Learning. Procedia Social and Behavioral Sciences 18) 247-254

[9] Guilford, J.P. and Hopefner, R (1967). The analysis of intelligence. New York. McGraw-Hill book 538p.

[10] Gallegos, P. J. & Peeters, J. M. (2011) . A measure of teamwork perceptions for team-based learning. Currents in Pharmacy Teaching & Learning, 3, 30-35.

[11] National Research Council, 2012. A Framework for K-12 Science Education: Practices, Crosscutting Concept, and Core Ideas. Committee on New Science Education Standards, Board on Science Education, Division of Behavioral and Social Science and Education. Washington, DC: National Academy Press.

[12] Biljana Stojanova. (2010) Development of creativity as a basic task of the modern educational system. Procedia Social and Behavioral Science 2,3395-3400.


54

[13] Sibel Demir, Fatma Sahin. (2014). Assessment of open-ended questions directed to prospective science teachers in terms of scientific creativity. Procedia Social and Behavioral Science 152,692-697.

ประวตผเขยนบทความ ชอ-สกล ชนกานต โฉมงาม

วฒการศกษาสงสด ปรญญาโทสาขาวชาฟสกส คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย... ต าแหนงปจจบน อาจารย.สงกดมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร มความเชยวชาญดาน ศกษาศาสตร/ ฟสกสศกษ

ชอ-สกล รฐกานต ณ พทลง วฒการศกษาสงสด .ปรญญาโทสาขาวชาประวตศาสตร คณะศลปะศาสตร สถาบนมหาวทยาลยธรรมศาสตร... ต าแหนงปจจบน.อาจารยสงกดมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร มความเชยวชาญดานสงคมศาสตรและประวตศาสตร

ชอ-สกล จนตนา วงศตะ วฒการศกษาสงสด ปรญญาโทสาขาวชาวศวกรรมสงแวดลอม คณะวศวกรรมศาสตรมหาวทยาลยฮอกไกโด. ต าแหนงปจจบน อาจารย สงกด มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร มความเชยวชาญดาน ศกษาศาสตร/ ชววทยา/สงแวดลอม

ชอ-สกล นอร วนารกษวงศ วฒการศกษาสงสด .....ปรญญาตรสาขาวชาสตวแพทย

คณสตวแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ต าแหนงปจจบน อาจารยสงกดมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร. มความเชยวชาญดานชววทยา/สตวศาสตร

ชอ-สกล สกญญาพฒน ดอกกหลาบ ต าแหนงปจจบน อาจารยสงกดมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

มความเชยวชาญดาน คณตศาสตร/สถต


55

ชอ-สกล วทร บญโพธ ต าแหนงปจจบน .อาจารย สงกดมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

มความเชยวชาญดาน ศกษาศาสตร/ พละศกษา

Documents

The Development of Creativity and Teamwork Through the ...journal.edu.cmu.ac.th/download/article/A20170812145214/A20170812145214.… · การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อน