TOPRAK SANATLARINDA

TEKNİK TERİMLER

SÖZLÜĞÜ

Türkçe Açıklamalı

Almanca - Fransızca - İngilizce Karşılıklı

TÜLİN AYTA - 1983

T O P R A K S A N A T L A R I N D A

T E K N İ K T E R İ M L E R S Ö Z L Ü Ğ Ü

Türkçe Açıklamalı

Almanca/Fransızca/İngilizce Karşılıklı

DOÇ.DR.TÜLİN AYTA

1983

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ

SÖZLÜK

KAYNAKÇA

DİZİNLER : Eski Terimler Dizini

AlmancaDizin

Fransızca Dizin

İngilizce Dizin

Maddeler Dizini

ÖNSÖZ

Binlerce yıl öncesinden başlayarak günümüze değin aralıksız sürdürülen toprak eşya yapımı ve kullanımı,

uygarlık tarihi sürecinde insana ve toplumlara en çok hizmet veren uğraşlardan biri olmuştur. Ne mutlu bir

rastlantıdır ki, ülkemiz, bu alandaki en eski ve değerli örneklerin bulunduğu topraklarda yaşamış büyük

uygarlıklar üzerinde kurulmuştur.

Geleneksel Türk seramiğinde toplu-üretime geçilmesi ilk kez Anadolu Selçukluları dönemine rastlamaktadır.

Osmanlı İmparatorluğu döneminde ise 17. yy. sonlarına doğru üretim yavaşlamış, 18. yy. da ise tümüyle

duraklamıştır. Öte yandan, 19. yüzyıl Avrupa'sında başlayan endüstrileşme hareketleri arasında seramik

üretimi ise ön sıralarda yer almıştır.

Uzun bir duraklama devresinden sonra, ülkemizde ilk kez 1892'de Saray gereksinimlerinin karşılanması

amacıyla, Fransız mühendisler tarafından İstanbul Yıldız Çini Fabrikasının kurulmasıyla Batılı anlamda üretim

başlatılmıştı. Harp yıllarında üretimine ara verilen Yıldız Çini Fabrikası 1938'de devlet eliyle yeniden işletmeye

açılmış, ileri-ki yıllarda da özel atelye ve fabrikalar birbiri ardınca üretime başlamıştı .

Seramikçilik dalındaki usta-çırak geleneği ise 1929 yılında okul eğitiminin başlatılmasıyla yeni bir döneme

girmişti. Kısaca özetlemeye çalıştığımız seramik ve seramikçilik ortamı, hangi boyut ve biçimlerde olursa olsun

yaşamımızın ayrılmaz bir parçası olarak varlığını sürdürmektedir.

Ancak, ülkemizde çok eski zamanlara uzanan seramik geleneğine karşılık, bireysel olarak yirmibeş yılı aşkın bir

süredir içinde bulunduğumuz seramikçilik mesleğinde, yaptığımız çeşitli araştırma ve eğitim çalışmalarıyla,

henüz mesleki bir dil birliğine varılamamış olduğu gözlendi. Bu dil birliğinin bugüne kadar kuralamamış olması,

özellikle eğitim alanında oldukça önemli düzeyde bir kavram kargaşasına yol açmaktadır.

Kendi ilgi alanımız içine giren dallarda, Batılı anlamda üretim ve teknolojik olanaklara dayalı bir meslek

eğitiminin başlatılması üzerinden henüz çok uzun zaman geçmemiştir. Belki bu nedenledir ki, konularımızla

ilgili yararlı ve yetkili yayın hemen hemen yok denecek düzeydedir. Bunun sonucu, gerek öğrenci gerek

eğitmen gerekse konuyla ilişkili kişi ve kurumlar kaynak olarak yabancı yayınlara başvurmak zorundadır.

Doğaldır ki, eğitmenler de kullandıkları yabancı dil ve dallarına göre belledikleri kavram ve sözcükleri o

dillerdeki karşılıklarıyla aktarma ya da dilimize uyarlama durumunda bulunduğundan, meslek literatüründeki

bu kavram kargaşası giderek daha karmaşık bir hal arzetmektedir.

Dilimize yerleşmiş çok sayıdaki yabancı terim ve sözcük anlam itibariyle her zaman için özdeşlik

taşımamaktadır. Bu durum, sözlü ve yazılı iletişimde olduğu kadar karşılıklı anlama ve anlatmalarda da bir

takım yanlışlara yol açmaktadır. Aynı karmaşa, birbirine yakın ve bağıntılı meslek dalları arasında da

sürmektedir. İşte bu gibi nedenler bizi, mensubu bulunduğumuz seramikçilik mesleğindeki teknik terim ve

sözcüklerin Almanca, Fransızca, İngilizce gibi en çok kullanılan Batı dillerindeki karşılıklarını aramaya ve

derlemeye yöneltti.

Genellikle, Batı kültür ve teknolojisinin benimsenip uygulandığı ülkemizde, doğaldır ki, çok sayıda sözcük,

karşılıkları bulunmadığından yazım ve söyleniş tarzları dilimize uydurularak kullanılagelmiş ve bir bakıma

türkçeleştirilmiştir. Karo, kaolen, frit, pistole, feldis-pat, tünel, filter-presy emaye, fayans, seramik, file, pudra,

mermer vb. gibi.

Ancak, yine pek çok teknik terim ve sözcüğün örneklediğimiz Alm.,Fr., İng. gibi Batı dilleri arasında da, yazım

şekli itibariyle ortaklaşa kullanıldıklarını, yalnızca söyleniş tarzlarının farklılaştıklarını görmekteyiz. Adhesion,

Absorption, Engobe, Emulsion, Pore, Element, Latex, Base, Dimension, Inversion vb. gibi.

Günlük konuşma dilinin ayrılmaz sözcükleri olan bazıları ise, taşıdıkları çok yönlü anlam ve anlatım itibariyle

yanlış anlama ve anlatmalara çok yatkın sözcükler arasındadır. Kaset, fayans, plastik, seramik, emay(e), çini

vb. gibi.

Konumuzun, Türkçemizdeki ilk örneği olan bu çalışmayı başlatırken amacımız, derlenen teknik terim ve

sözcüklerin tümünün, bir seramikçiyi ilgilendiren en kısa, özlü, kapsamlı ve doğru olan tanımlarını vererek,

özellikle eğitim kademelerindeki yazılı ve sözlü iletişime açıklık kazandırmaktır. Ne var ki, tüm çabalarımıza

karşılık, yine de bazı eksiklerin bulunması olağandır. Çünkü, böylesine geniş kapsamlı bir mesleğin dili de

durağan değil, devingen bir nitelik taşımakta; 21. yy. teknolojisine doğru hızla ilerlerken hiç şüphesiz, meslek dili

de aynı hızlı gelişim içinde yenilenerek daima daha zengin bir içerik kazanmaktadır. Bu nedenle, bir başlangıç

olarak kabul ettiğimiz bu çalışmanın ileriki aşamalarında, gerekli ilavelerle daha da zenginleştirilmesi başlıca

amacımızdır.

Maddelerin belirlenmesinde genel olarak değişik ürün çeşitlerinin, temel hammaddelerin, üretimle ilgili araç

ve gereçlerin, fiziksel ve kimyasal yapı özelliklerinin, çeşitli dekor tarzlarının, fırın çeşitlerinin ve pişirim

malzemelerinin tanıtımı yapıldı. Seçilen ayrıntı-lardaki çeşitlilik nedeniyle, yer yer maddeler arası bağlantı

kurulması güçleşebilir. Ancak, çalışmalarını özellikle bilimsel ve teknik alanda yürütenler için, maddeler

arasındaki ilişkinin dikkate alınmasının yararlı olacağı kanısındayız.

Yazım tarzı itibariyle Filter-pres, Medium, Korunt, Şiferton, Sgrafitto, Vitreus gibi yaygın olarak kullanılan

sözcükler aynen alındı. Aventurine, Bone-china, Parian, Roller, Seladon gibi seyrek kullanılan karşılıksız bir

takım sözcükler ise altları çizgili olarak belirtildi.

Ayrıca, örneğin Aim. Rindshaarpinsel (sığır kılı fırçası): Dekor fırçası; Farbstoff (boya maddesi): Renklendirici;

Sandstein (kumtaşı): Pekişmiş çini; Fr. Blanc d'Espagne (İspanya beyazı): Kalsiyum karbonat; Engobe peigne

(taraklanmış angob): Ebru dekoru; Papier de verre (cam kağıdı): Zımpara; İng. Low solubility glaze (düşük

erirlikli sır): Cila; Royal water (kral suyu): Altın suyu; Biscuit firing (bisküvi pişirimi): Hamlama vb. gibi pek çok

deyiş, alışılmış kullanım biçimlerine uyularak, ilgili maddelerle anlamdaş olarak kullanıldı.

Günümüzde pek çok meslek dalı, çağdaş bilimin gereği yalnız kendi uğraş alanları içinde sınırlı kalmayıp, meslekler

arası ortak disiplinler zincirinin birbirine bağlı halkaları arasında yer almaktadır. Buna bağlı olarak da, teknoloji

üreten ülkelerin diğer ülkelerle yaptığı bilimsel ve teknik alış-verişde gerek ürünler gerekse üretim tarzları ile ilgili

deyişler geldikleri ülke diline rahatlıkla yerleşmektedir.

Bu nedenle, bağlantılı meslekler arası bir dilbirliğinin varlığı bilimsel ve teknolojik iletişimin sağlığı açısından,

günümüzde, herzaman olduğundan daha önemlidir.

"Toprak Sanatlarında Teknik Terimler Sözlüğü"nün özellikle, meslek eğitimi yapan ilgili kurum ve kuruluşlar ile

üretim kesiminde çalışanlar, amatörler ve meslekten kişi ve kuruluşlar arasında kurulması zorunlu dil birliğine

yararlı katkıda bulunabilmesini dileriz.

Tülin AYTA

AĞDALIK: Alm.Viskositât, Zahigkeit; Fr.Viscosite; İng.Viscosity -1) Bir akışkanın akıcılığının, moleküllerin yer

değiştirmesi sırasında oldukça güçlü bir moleküler toplaşma ya da iç direnç tarafından yavaşlatılması;

akışkansızlık. 2) Sırların, ergime sıcaklığında akma eğilimine karşı gösterdikleri iç direnç.

AĞI: Alm.Gift; Fr.,İng.Poison-Canlı bir organizmanın yaşamsal işlevlerinin tümünü yok eden ya da bozan

özellikli özdek; zehir.

AĞILI: Alm.giftig; Fr.Toxique; Ing.Toxic- Canlı ya da cansız organizmalar üzerinde ağı etkisi gösteren

özdek; zehirli.

AĞIRLIK: Alm.Gewicht; Fr.Poids; Ing.Gravity, weight- Bir cismin, kütlesine bağlı olarak yerçekimi etkisiyle

aşağı doğru çekilmesi; cisimleri aşağı çeken güç; bu gücün ölçütü; cismin ağır olma hali.

AĞIRLIKLI ÖLÇÜM: Alm.Gravimetrie; Fr.Gravimetrie; Ing.Gravimetry-Katı özdeklerin ve bileşenlerinin

kütlesel ağırlıklarının ölçümü.

AJUR: Alm.Ajourarbeit; Fr.Ajour; Ing.Basket ware, engraving, openwork-Kafes gibi işlemeli, oymalı tarzda

yapılan bir çeşit çiğ hamur dekoru.

AKICI SIR: Alm.Uberlaufglasur; Fr.Glaçure â faible solubilite; Ing. Fluid glaze- Ergime sıcaklığında, alkali ve

kurşun bileşikleri gibi akışkanlığı artıran hammaddelerden yüksek oranda içeren ve akma gösteren sırların

genel adı.

AKIŞKAN: Alm.Fluidum, Flüssigkeit; Fr.Fluide; Ing.Fluid- Sıvıların, gazların ve ergime sıcaklığındaki camsı yapıların

akıcılık hali.

AKITMA DEKORU: Alm.Schüttelmalerei; Fr.Peignage â la plume; Ing.Slip flow- Yaş çömlekçi işleri üzerinde

renkli angoblarla yapılan desenli mermer görünümlü bir çeşit çiğ hamur dekoru.

AKKOR: Alm.incandescent; Fr., Ing.Incandescent- Yüksek ısıya dayanıklı bir özdeğin ısıtılmasıyla ak ya da kızıl

renkli bir ışık oluşması, ışıklı görünmesi.

AKMAZLIK: Bk.Ağdalık.

1-

ALBARELLO: Fr.Albarello; Ing.Albarelli- Eskiden, italya ve Orta Avrupa'da kullanılan, kalay sırlı, üzerleri

mayolika tarzında dekorlarla resimlenmiş ecza kavanozları ile eczane kaplarına verilen ad.

ALBİT: Na 2O . Al2O3 . 6SiO2 ; Alm.Albit, Natronfeldspat; Fr.Albite, feldspath sodique; Ing.Albite, feldspar soda

Yüksek ısılarda pişirilen hamurlar ile sırlara katılan birinci dereceli ergitici. Yüksek oranda sodyum içeriği

bulunan bir çeşit feldspat.

ALÇAK (ISI) PİŞİRİM(İ): Fr.Cuisson de petit feu, feu de moufle- Genellikle, sır-üstü dekorların pişirildiği,

7000C – 8700C dereceler arasında yapılan pişirimler.

ALÇI: CaSO4 . 1/2H2O; Alm. Gips, Kalkgips; Fr.Plâtre de moulage; plâtre de Paris, Ing.Gypsum c ement, plaster of

Paris- Katı haldeyken 2000 C dereceye kadar ısıtıldığında suyunun büyük bir bölümünü kaybederek toz haline

gelen ak renkli madde. Alçı taşının ısıtılmasıyla toz haline getirilen, su ile karıştırıldığı zaman ısınarak kısa

sürede katılaşan kalsiyum bileşiği.

ALÇI MODEL GERECİ: Alm.Abdreheisen, Gipskratzer; Fr.Tournassin; Ing. Stem turning tool - Alçı tornasında

model hazırlamada kullanılan, tahta saplı kesici metal gereçlerin genel adı.

ALÇI TAŞI: CaSO4 . 2H2O; Alm.Gips-stein; Fr.Albâtre, gypse, plâtre; Ing.Alabaster, gypsum - Doğada

kristal halinde bulunan bir çeşit ak renkli mineral; alabaster.

ALET: Alm. Instrument, Werkzeug; Fr.Instrument, outil ; Ing.Instrument, tool - Belirli bir iş, işlem ya da

uygulama yapmaya yarayan basit el gereçleri.

ALKALİ: Bk. Bazlı

ALKALİ METALLER: Alm.Alkalimetalle, alkalische Metalle; Fr.Metaux alcalins; Ing.Alcaline metals- Periyotlar

dizgesinin birinci grubunda bulunan (+1) değerli, hafif, ergime noktaları düşük, hidroksitleri baz özelliği

gösteren, suda çözündüğündü (OH) hidroksil yükü veren,

2-

asitlerle birleştiğinde tuz yapan Na, K, Li gibi metallerin genel adı.

ALTIN: Au, At.ağ.197; Alm.Gold; Fr.Or; Ing.Gold- Su ve havadan etkilenmeyen, levha ve yaprak haline

getirilebilen, haddeden geçirilen, parlak sarı renkli metal.

ALTIN SUYU: Alm.Konigswasser; Fr.Eau regale; Ing.Aquaregia, royal water- 1 kısım HNO ile 3 kısım HCL

karışımından oluşan ve platin ile altın gibi değerli metalleri çözebilen güçlü bir çözücü.

ALÜMİNYUM: AL , At.ağ. 27; Alm., Fr., Ing. Aluminium; aluminum - Doğada yaygın halde bulunan

(litosferin %8'i kadar), hafif, levha halinde şekillendirilir, elektriği ileten ve endüstride demirden sonra en

çok kullanılan ak renkli metal.

ALÜMİNYUM OKSİT: Al 2O3, Alm.Aluminiumoxid, Tonerde ;Fr.Alumine; ing. Alumina- Ergime sıcaklığında

sırların akışkanlığa karşı dayanıklılığını sağlayan, akmazlığı artıran, pişme ısısını yükselten ve bazı hamurlara

katılan kavrulmuş alümin bileşiği; alümin. Bk. Kaolen

AMFOTER: Bk. Dönek.

AMORF: Bk. Şekilsizlik

ANA SIR: Alm. Grundglasur; Fr.Glaçure basique; Ing.Basic glaze- Matlaşma, renklenme, örtücülük gibi

değişimler yapılmasıyla farklı özellikler kazanabilen, bileşimleri sade ve düzenli temel sırlar.

ANATAS: TiO2, Alm.Anatas; Fr.,Ing. Anatase- Sırlarda kılcal çatlama ve asitlere dayanaklılık sağlayan,

mat beyaz ve sarı renklerin elde edilmesinde kullanılan titan bileşiği.

ANGOB: Aim.,Fr.,ing. Engobe- Toprak eşyayı astarlama ya da süsleme amacıyla kullanılan sulandırılmış doğal

killer ve seramik hamurlarına verilen genel ad.

ANGOB FIRÇASI: Alm.Engobepinsel; Fr.Pinceau â barbotine; Ing.Slip-lawn brushe- Angob uygulamalarında

kullanılan özel hazırlanmış, değişik boy ve biçimlerde sert kıllı ya da tüylü fırça.

3-

ANGSTROM: A., Al m.Angstrom; Fr.Angstroem; Ing.Angstrom - 1 cm'nin yüz

milyonda biri (1-8 cm) ya da 1 mm'nin on milyonda biri (1-7 mm) kabul

edilen mikroskopik uzunluk birimi.

ANHİDRİT: Alm.,Fr.,Ing.Anhydrite- Kimyasal bileşiminden su molekülü çıkarılmış bileşikler; yapısında su

bulunan maddelerin susuz hali. Bk. Susuz.

ANIK: Alm.Prâparat; Fr.Préparat; Ing.Preparat- Kimyasal yollarla bireşimi yapılarak elde edilen bileşikler.

ANIKLAMA: Alm.Preparation; Fr.Préparation; Ing.Preparation- 1) Bir karışımı hazırlama işlemi. 2) Bir deneyin

verilerine dayanarak, deneylik koşullarında hazırlanmış değişik özdekler karışımı-, bu karışımı hazırlama işlemi.

ANORGANİK: Alm.anorganisch; Fr .Inorganique; Ing.Inorganic - 1) Cansız organizmaların genel adı.

2) Karbon içeriği bulunmayan kimyasal özdek.

ANORTİT: CaO . Al2O3 . 2SİO2 ; Alm.Anorthit; Fr.Anorthite, feldpath calcique; Ing.Anorthite- Yüksek ısılarda

pişirilen seramik hamurları ile sırlara katılan birinci derecede ergitici bir feldispat çeşidi.

ANTİMON: St, At.Ağ. 122; Alm.Antimon; Fr . Antimoine; Ing.Antimony - Gümüş renkli, kolayca kırılıcı

metalsi element.

ANTİMON OKSİT: Sb2O3 , Sb2O5 ; Alm.Antimonoxid; Fr.Oxyde d'antimoine; Ing.Antimony oxide -

Örtücü sırlar ile, sarı renkli boyaların ve erguvan kırmızısının elde edilmesinde kullanılan antimon bileşiği.

ARALIKLI FIRIN: Alm.Kammerofen; Fr.Four discontinu ,four intermittent; Ing.Discontinuous kiln, intermittent kiln,

periodic kiln- Pişirimin belirli zaman aralıkları içinde yapıldığı, her pişirimden sonra soğutma, boşaltma ve

yeniden yükleme yapılan fırın tiplerine verilen genel ad. Kamara fırın

ARAP ZAMKI: Alm.Gummiarabikum; Fr.Gömme arabique; Ing.Gum Arabic- Akasya türü ağaçların gövde ve

dallarından akan özsuyun havayla temasında

4-

katılaşmasıyla oluşan bir çeşit zamk. Bazı dekor uygulamalarında kullanıldığında, pişme sırasında yanarak

kaybolur.

ARAYÜZEY: Alm.Phasengrenzflâche; Fr.,Ing.Interface- Pişmiş hamur ile sır tabakası arasında oluşan ve her iki

yüzeyin özelliklerini taşıyarak onları birbirine bağlayan tabaka.

ARAYÜZEY GERİLİMİ: Bk. Yüzey gerilimi

ARDUVAZ KİLİ: Bk. Şiferton

ARITMA: Alm.Reinigung; Fr.Depuration, purification; Ing.Purification-Bir özdeği bileşimindeki yabancı

katışkılardan temizleme, saf hale getirme.

ARTİFİCİAL PORCELAİN (Ing.): Bk. Soft paste (Ing.)

ASBOLİT: Temiz olmayan, katışkılı bir çeşit kobalt filizi. Çin kobaltı.

ASETİK ASİT: CH3 . CO2 H; Alm.Essigsaure; Fr.Acide acétique; Ing.Acetic acid- Özellikle asetat ve asetonların

yapımında kullanılan, renksiz, boğucu kokulu ve aşındırıcı, etilik alkolün oksitlenmesiyle elde edilen bileşik.

ASILTI: Alm.Kolloid; Fr.Colloide; Ing.Colloid- Bir sıvı içinde dağılmış, yapışkanlık özelliği gösteren, tane iriliği

ortalama 1-100 mikron arasında değişen aynı elektrik yüküyle yüklü tanecikler.

ASİT: Alm.SMure; Fr.Acide; Ing.Acid- Sulu çözelti halinde hidrojen yükünü veren hidrojenli bileşik.

ASİT-BORİK: B2O3 . 3H 2O ; Alm.Boricacid, Borsaure; Fr.Acide borique; Ing. Boric acid- Sır bileşiminde sodyum

içeriği istenmediği zaman boraks yerine katılan hidrojenli bir bor bileşiği.

ASİTLİK (PH): Alm.Aziditat, saure, Sâure-grad; Fr.Acidite; Ing.Acidity-Bir yapının su içinde çözündüğünde asit

özelliği göstermesi.

ASTAR: Bk.Angob

5-

AŞINDIRICI: Alm.Schleifer; Fr.,Ing.Abrasive- Zımpara, karborandum gibi, bir yüzeye sürtüldüğünde o yüzeyi

temizleyen, pürüzlerini gideren, cilalayan maddeler.

AŞIRI DOYMA: Alm.Sâttigung; Fr.Sursaturation; Ing.Oversaturation- Bir sıvı ya da çözeltinin belirli bir basınç ve

ısı etkisiyle, çözünmüş bir özdeği en yüksek miktarda içine alması, alabilmesi.

AŞIRI DOYURMA: Alm. sâttigen; Fr.,Ing.Supersaturation- Doymuş bir sıvı ya da çözeltinin sıcaklık ve basınç

etkilerinin değiştirilmesiyle daha fazla çözünmesi.

ATEŞ: Alm.Feuer; Fr.Feu; Ing.Fire- Odun, kömür, saman, akaryakıt gibi yanıcı özdeklerin yanma ile

oluşturdukları ısıl erke ve ışık.

ATEŞ KİLİ: Alm.Feuerton; Fr.Argile a feu; Ing.Fireclay- Özellikle, çok yüksek sıcaklara dayanıklı seramik ürünlerin

yapımında kullanılan doğal kaynaklı refrakter killerin genel adı.

ATEŞ SANATLARI: Alm.Feuergewerbe, künsliches Feuer; Fr.Arts du feu Ing.Fire arts- Çömlek, emaye,

porselen, cam gibi yüksek sıcaklıklarda pişirilmeyle son şeklini alan ürünleri ve bu ürünlerin üretim tarzlarını

kapsayan sanat dallarına verilen ad.

ATEŞ TUĞLASI: Alm.Feuerziegel, Flammsteine; Fr.Brique de fausse sole, brique refractaire; Ing.Fire brick,

flame brick- Bileşiminde yüksek oranda silis ve alümin bulunan, çok yüksek sıcaklıklara dayanıklı, yüksek ısı

fırınlarının iç kaplamalarında kullanılan tuğla çeşidi.

ATEŞE DAYANIKLILIK: Bk. Refrakterlik

ATEŞE DAYANIR: Alm.feuerfest, feuersicher; Fr.Incombustible, refractaire; Ing.Fireproof- Çok yüksek sıcaklıklara

dayanıklı olma. Yanmaz metal (Tungsten), yanmaz tuğla (Ateş tuğlası) ve benzeri refrakter malzemeler gibi

özellikleri bulunma.

ATMA: Bk. Pullanma

ATMOSFER: Bk. Havayuvar

6-

ATOM AĞIRLIĞI: Alm.Atomgewicht; Fr.Masse atomique, poids atomique; Ing.Atom weight- Bir

elementin nötr atomunun, ağırlığı 16 olarak kabul edilen nötr oksijen atomuna göre bağıl ağırlığı.

AVENTURİNE (SIRI): Alm.,Fr.,Ing. : İlk kez Venedikli çömlekçiler tarafından yapılan, bileşimleri yüksek

oranda demir katkısıyla doyurulmuş bir çeşit kristal sırı.

AYGIT: Alm.Apparat, Gerât; Fr.Apparat, appareil; Ing.Apparatus- Bir olguyu gözlemek, ölçümlemek.

uygulamak ya da bir işlevi gerçekleştirmek amacıyla kullanılan birleşik organlar, parçalar topluluğu.

AYGITSAL SAPMA: Alm.Instrumentabweichung. Instrument Irrtum; Fr. Deviation instrumentale;

Ing.Instrumental deviation- Hassas işlemler ya da ölçümlemelerin yapıldığı aygıtlarda görülen normal

işlem dışına çıkma, yanıltıcı sonuçlar verme.

AYIRAÇ: Alm.Reagens. Zusatzmittel; Fr.Reactif; Ing.Reagent- Üst üste uygulanan özdeklerin ısı etkisiyle

kimyasal tepkimeye yol açması-

AYIRICI: Alm.Scheider , Separator; Fr .Separateur; Ing.Separator- Bir karışımın bileşenlerini ayırmaya

yarayan aygıt; su , yağ, buhar ayırıcıları gibi.

AYRIŞMA: Alm.Dissoziation; Fr-Ing.Dissociation^- Kimyasal bir bileşiğin kendini meydana getiren

elemanlarına ayrılması, çözünme.

7-

BADANA: Bk.Angob

BAKIR: Cu. At.ağ.64; Alm.Kupfer; Fr.Cuivre; Ing.Copper- Saf halde 10840C derecede ergiyen.

elektriği ileten, yaprak ve levha haline getirilebilen, haddeden geçirilen kırmızı renkli metal.

BAKIR KIRMIZISI: Alm.Kupferrot; Fr.Rouge de cuivre. rouge flamme; Ing.Copper red- 12000 C derece

üstündeki indirgen atmosferli sıcaklıklarda pişirilen bakır oksitli sırlarda elde edilen kızıl kırmızı renk.

BAKIR OKSİT: Alm.Kupferoxid; Fr.Oxyde de cuivre; Ing.Copper oxide-Sırları boyama ve yeşil renkli

boyaların hazırlanmasında kullanılan siyah (CuO) ve kırmızı (Cu2O) renkli bakır bileşiği.

BAKIR PLAK BASKISI: Alm.Kupferumdruck; Fr.Impression de plaque de cuivre; Ing.Impression of cupper

plate- Bakır plaka üzerine çalışılan asitli ya da bürenli gravürden, sır-altı ve sır-üstü dekor boyalarıyla

baskı yapma. Bkz. Çıkartma.

BAKIR SÜLFAT: Alm.Kupfersulfat; Fr.Sulfate de cuivre; Ing.Copper sulphate- Sırları boyama ve boyaların

hazırlanmasında kullanılan beyaz (CuSO4) ve turkuvaz mavi (CuSo4 . 5H2O- Göztaşı) renkli bakır bileşiği.

BALÇIK SIRI: Alm.Lehmglasur; Ing.Slip glaze- Bileşiminde yüksek oranda demirli ve manganlı kil bulunan,

düşük sıcaklıklarda ergiyici bir çeşit kurşunlu çömlekçi sırı.

BALL KİLİ: Alm.,Fr.,Ing.Ball clay- İngiltere'de bulunan, yüksek ısılara dayanıklı, mavi ve siyah renkte, çok

plastik, avrupalı seramikçilerin sık sık kullandıkları kaolinitik bir tortul kil cinsi.

BALMUMU: Alm.Bienenwachs, Wachslicht; Fr.Cire; Ing.Beeswax, wax - Bitkisel ya da hayvansal

salgılardan oluşan yumuşak, sarımtrak renkli madde; mum» Bazı angob, sır-altı ve sır dekorlarının

yapımında, ısıtılarak sıvılaştırılarak suretiyle kullanılır. Pişirim sırasında yanarak kaybolur.

BALSAM: Bk.Pelesenk

8-

BARBOTİN: Alm.Schlicker; Fr.Barbotine; Ing.Slip- 1) Su içinde asıntıda tutulan kil, döküm çamuru.

Bk.Sulandırılmış kil 2) Su içinde asıntıda tutulan öğütülmüş sır.

BARYUM: Ba, At.ağ.137; Alm.Barium; Fr.Baryum; Ing.Barium- Normal sıcaklıkta suyu çözen, gümüş renkli,

sülfat (baritin) ve karbonat (vitherit) halinde bulunan metal, Bk. Vitherit,

BARYUM KARBONAT: BaCO3; Bk.Vitherit

BARYUM SÜLFAT: BaSO4 ; Alm.Schwerspat; Fr.Barytine, sulfate de baryum; Ing.Baryte(ta)- Ergitici olarak sır

bileşimlerine katılan bir barit (BaO) kaynağı.

BASINÇ: Alm.Druck; Fr.Pression; Ing.Pressure- Belirli bir yüzeye uygulanan kuvvet ve güç birimi.

BASINÇLI DÖKÜM: Alm.Druckgiessen; Fr,Coulage sous pression, soufflage; Ing.Pressure casting- Büyük

boyutlu parçaların dökümünde, döküm çamurunun sıkıştırılmış hava ile kalıplara doldurulması.

BASINÇLI KAP: Alm. Autoklav , Druckkessel; Fr. , Ing. Autoclave - Su buharı basıncıyla, içindeki madde ya da

eşyanın yüksek sıcaklıkta ısıtılmasını sağlayan, sıkı kapalı kap.

BAZ: Alm.Alkali, Base; Fr.Alcali, base; Ing.Alkali, base - 18. yüzyıldan bu yana, bazik metal oksitleri ile

hidroksitleri ve amonyum hidroksi-de verilen ad. Kırmızı turnusol kağıdını maviye boyayan, asitlerle

birleştiğinde tuz meydana getiren bileşikler.

BAZALT: Alm.Basalt; Fr.Basalte; Ing.Basalt- Büyük boyda feldspat kristallerinden oluşmuş sert ve siyah

renkli püskürük kayaçlar.

BAZLI: Alm.basisch; Fr .Alcalin(e), basique; Ing.Alkaline- 1) Baz miktarı yüksek olan., baz özellikleri taşıyan. 2)

Kimyasal tepkimelerde baz gibi hareket eden , suya hidroksil yükünü veren , elde kayganlık hissi bırakan

bileşikler.

9-

BELLARMİNE: 16. yy.da Köln/Almanya'da yapılmaya başlanan, armut biçimindeki tuz sırlı pekişmiş-çini

sürahilere verilen ad„ Bk.Tuz sırı

BENTONİT: Alm.Bentonit; Fr.,Ing.Bentonite- Ortalama %75 oranında montmorillonit minerali içeren,

alüminyum, demir, kalsiyum, bazen de sodyum silikattan oluşan bir kil çeşidi. Genellikle, su içinde

çözünerek şişer, Şişmeyen bentonitler ise su içinde berrak bir çözelti verirler.

BEZİR YAĞI: Alm.Leinöl; Fr.Huile de 1in; Ing.Linseed oil- Keten tohumundan elde edilen koyu sarı renkli,

yanıcı ve açık havada süratle kuruyan bitkisel yağ çeşidi.

BİÇİM BOZULMASI: Alm.Deformation , Formlosigkeit; Fr.Déformation; Ing. Deformation- Bir güç ya da basınç

altında, belirli biçimi olan bir kütlenin asıl şeklinin bozulması.

BİÇİMLENDİRME: Alm.Gestaltung; Fr.Formalisation; Ing.Formalization-1) Kullanılmakta olan

biçimlendirme araçlarıyla sanat yapıtının içeriğine biçim verme. 2) Kullanım araçlarının estetiksel tasarıma

dönüştürülmesi. Bk.Tasarım.

BİLEŞEN: Alm.Bestandteil, Komponente ; Fr.Composant, constituant; ing. Component- Bir bileşiğin yapısına

giren, bileşiği oluşturan öğeler.

BİLEŞİK: Alm.Bindung, Verbindung; Fr .Combinaison chimique, compose; Ing.Compound- İki ya da daha

fazla maddenin belirli oranlarda karışımıyla meydana gelen kimyasal tepkimeler sonucu ortaya çıkan yeni

madde.

BİLEŞİM: Alm.Zusammensetzung; Fr.,Ing.Composition- İki ya da daha çok maddenin, yeni bir madde

meydana getirmesi amacıyla, belirli oranlarda karışımı.

BİLEŞKEN: Bk.Bileşen

BİLEŞME: Alm.Verbindung; Fr.Ing.Combination- Bir bileşiği oluşturan atomların, moleküllerin ya da

öğelerin bir araya gelmesi.

10-

BİLİM: Alm.Wissenschaft; Fr.,Ing.Science- "İnsanın kuramsal etkinliğinin en yüksek biçimi. Bu etkinliğin doğa,

toplum ve düşünce yasalarına ilişkin bilgi sistemine bağlı toplumsal bilgi süreci içinde ortaya çıkan

sonuçları."

BİLYA: Alm.Mahlgut; Fr.Bill, boule, boulet; Ing.Ball, pebble- Öğütücü değirmenlerde sürtünme ile öğütme işlevi

gören, düzgün yüzlü, yuvarlak porselen taşlar ve çakıl taşları.

BİLYALI DEĞİRMEN: Alm.Kugelmühle, Muhler, Topfroller; Fr.Tambour a boulets, tambour broyeur; Ing.Ball

mill- Çeşitli hammadde ve bunların karışımlarının öğütülmesi, döküm çamuru, angob ve sır barbotininin

tektürel olarak karıştırılması amacıyla kullanılan mekanik düzenek.

BİNA SERAMİĞİ: Bk.Yapı seramiği.

BİRERİM NOKTASI: Alm.eutektische Punkt, eutektische Temperatur; Fr.Point d'eutectique; Ing.Eutectic point-

Belirli sıcaklıklara dayanıklı katı bir karışımının ısıtılmasıyla, bu karışımın bileşenlerinden herbirinin kendi ergime

sıcaklıklarından farklı olarak ergime gösterdikleri ortak sıcaklık.

BİREŞİMSEL: Alm.synthetisch; Fr .Synthetique; Ing.Synthetic- Bir bireşim ya da bileşme yoluyla yapay olarak elde

edilen; sentetik

BİRİNCİL KİL: Alm.primâr Ton; Fr.Argile primaire; Ing.Primary clay-Oluşumundan başlayarak, gelişimini yer

değiştirmeden ana kayacın yakınında tamamlayan ve oldukları yerde yığışarak biriken killerin genel adı.

BİSKÜVİ: Alm.Biskuit; Fr.,Ing.Biscuit- 1) Hamlama yapılmış sırsız toprak eşya. 2) Düşük dereceli sırlarla

sırlanmakla birlikte, yüksek sıcaklıklarda pişirilerek sertleştirilen seramik eşya. 3) Normal sıcaklıkta pişirilerek

pekiştirilmiş sırsız porselen eşya. Bk.Parian porseleni.

BİSKÜVİ İŞİ: Ing.Bisque ware- Bazı Amerikan ve İngiliz seramikçilerin Parian porselene verdikleri ad.

11-

BİSKÜVİ PİŞİRİMİ: Bk.Hamlama

BİTKİSEL KÜL: Alm.vegetarisch Asche, vegetabilische Asche; Fr.Cendre vegetale; Ing.Vegetable ash- Bazı yanıcı

organik özdeklerin, yanma sonucu geride bıraktıkları toz halindeki çok ince kalıntı.

BİTKİSEL YAĞ: Alm.Pflanzenöl; Fr.Huile végétale; Ing.Vegetable oil-Bitkilerin tohum ya da meyvalarından elde

edilen, normal sıcaklıkta sıvı halde, kıvamlı, yanıcı, suda çözünmeyen, büyük moleküllü yağ asitlerinin gliserin ile

meydana getirdikleri tri-esterlerin karışımı.

BİTÜM: Alm.Bitumen, Erdpech; Fr.Bitume; Ing.Bitumen- Koyu kahverengi ve siyah arası değişen renklerde sıvı

ya da katı halde, asfalt ya da brut petrol gibi bir hidrokarbonlar karışımı. Gravür baskılarında kullanılan bir

çeşit zift.

BİZMUT: Bi_, At.ağ.209; Alm.Wismut; Fr.,Ing.Bismuth- Ergiyici alaşımlar oluşturan, parlak kızıl renkte yansımalı,

çok kolay kırılıcı bir metal.

BONE CHİNA: Eskiden, yumuşak İngiliz porselenine verilen ad. Bk.Soft Paste.

BOR: B, At. ağ.11; Alm. Bor; Fr.Bore; Ing.Boron, Waste land- 19.yy.!da bulunmuş karbona benzer metalsi

element.

BORAKS: Na2 B4 O7 . 10H2O; Alm.,Fr.,Borax; Ing.Borax, tincal- 1) Beyaz, grimsi ya da renksiz kristallerden

oluşan, alkali tadında, suda çözünür doğal sodyum-borat bileşiği. 2) Ucuz ve güçlü bir ergitici olduğundan,

düşük dereceli sırların yapımında çok kullanılan önemli bir sır maddesi.

BORİK ASİT: Bk.Asit borik

BORO-KALSİT: Bk.Kolemanit

BOYA: Alm.Farbe; Fr.Peinture; Ing.Paint- Düzgün yayılabilir şekilde taşıyıcı bir sıvı ile karıştırılmış, sır-altı, sır-

üstü, mayolika dekorları yapmaya, angob ve sırları renklendirmeye yarayan, renklendirici metal oksitleri ve

bileşiklerinin bazı maddelerle karıştırılmasıyla özel hazırlanmış renk verici özdekler.

12-

BOYA FIRÇASI: Alm.Malpinsel; Fr.Pinceau â peindre (coloriage); Ing. Majolica pencil- El dekorları yapımında

kullanılan çok yumuşak tüylü, özel yapılmış ince uçlu fırça.

BOYAMA ARAÇLARI: Alm.Malwerkzeuge; Fr.Materiels de coloration; Ing. Colouring materials- Çeşitli boyama

ve dekorlama işlemlerinde kullanılan değişik özellikli ve farklı biçimlerdeki araçların tümü.

BOYAR ÖZDEK: Alm.Farbstoff, Pigment; Fr.Pigment; Ing.Dyestuff, pigment-Genellikle, metal, mineral, organik

ya da kimyasal asıllı, uygulandığı yüzeyi dokulara girmeksizin renklendiren ya da bir karışım içinde moleküller

arası tekdüze dağılan renk verici, çözünmez özdek.

BOYASAPTAR: Alm.Beizmittel; Fr.,Ing.Mordant- Boyama işlemlerinde, renklendirici özdeklerin karışımda

tutunmasını sağlayan Al, Fe, Cr, Sn gibi metallerin çözünür tuzları.

BOYUT: Alm.,Fr.,Ing.Dimension- Belirli bir doğrultu ya da büyüklüğe göre ölçülebilir büyüklük; bir bütün

tarafından işgal edilen boşluk parçasının ölçümlenebilir gerçek büyüklüğü.

BOZUKLUK: Alm.defekt; Fr.Defection; Ing.Defect, defection- Bir öğenin ya da öğeler dizisinin, ait olunan bir

şeyi, bir bölümü terketmesiy-le ortaya çıkan yapı değişikliğindeki kusurluluk.

BOZUNMA: Alm.Zersetzung, Zerlegung; Fr.Décomposition; Ing.Decomposition' Bir bütünün kendini oluşturan

elemanlarından ayrılması, parçalanması.

BÖLMELİ DEKOR: Alm.Zerlegen; Fr.Cloisonnement; Ing.Cloissone- 1) Uygulanan deseni kendi içinde bölmelere

ayırma suretiyle yapılan dekor tarzı. 2) Düşük derecelerde ergiyerek akma ve yayılma özelliği gösteren sırlarla

yapılan dekorlamalarda, sırların birbirine karışmasını önleyecek şekilde yapılan parçalı süsleme.

BROM: Br, At.ağ. 80; Alm.Brom; Fr.Brome; Ing.Bromine- Halojenler sınıfından, koyu kırmızı renkli, deniz

suyundan ve tuzlu kayaçlardan elde edilen boğucu kokulu metalsi element.

13-

BUHARLAŞMA: Alm.Verdampfung; Fr.,Ing.Vaporisation- Bir bileşiğin, kimyasal yapısı değişmeksizin sıvı halden

gaz hale geçmesi.

BUHARLAŞTIRICI: Alm.Dampfmaschine; Fr.Evaporateur; Ing.Evaporator- Bazı özdeklerin kurutulması, suyunun

uçurulması işlemlerinde kullanılan aygıt.

BUHARLAŞ(TIR)MA: Alm.Verdampfung, Abdampfung; Fr.,Ing.Evaporation-

Bir sıvının, her sıcaklıkta yüzeyden buhar haline geçmesi,, geçirilmesi.

BULAMAÇ: Alm.Tonschlamm; Fr.Barbotine, pate liquide; Ing.Slip- Döküm yoluyla şekillendirilen seramik

eşyanın yapımında, özel hazırlanan sulandırılmış, akışkan hamur.

BULANIKLIK: Alm.Trübheit, Trübung; Fr.Turbidité; Ing.Turbidity- Bir sıvının, içeriğindeki katı asıltılar nedeniyle,

karışık, çalkalanmış, saydamlığını yitirmiş hali.

BÜKÜLÜR ŞEKİLLENDİRME GERECİ: Alm.Ziehklingen; Fr.Palette flexible; Ing.Oblong steel palette- Tornada ve

elde yapılan şekillendirme çalışmalarında kullanılan, çeşitli biçimler verilmiş, esnek, düz, yassı metal gereç.

BÜKÜLME: Alm.Biegung, durchdrücken; Fr.Cintrage; Ing.Inclination-Esneme yeteneği olan bir nesnenin dış

yüzüne dairesel eğim verilmesi.

BÜK(ÜL)ME DAYANIMI: Bk. Eğilme dayanımı.

14-

CAM: Alm.Glas; Fr.Verre; Ing.Glass- Alkali ve toprak-alkali metallerin ergimiş silikatlarından elde edilen saydam,

sert, şekilsiz, kırılgan özdek.

CAM PLAKA: Alm.Glasplatte; Fr.Palette de verre; Ing.Glass slab- Boya ezmeye yarayan, cilasız, buzlu cam

levha.

CAM SUYU: Bk. Su camı

CAM TOKMAK: Alm.Glasreiber; Fr.Molette; Ing.Glass muller- Cilasız cam plaka üzerinde boya ezmeye

yarayan camdan yapılmış, düz tabanlı, saplı gereç.

CAMLAŞMA: Alm.Glasphase; Fr.,Ing.Vitrification- Bir bileşenin ya da bileşiğin ergime sıcaklığına kadar

ısıtıldıktan sonra soğumasıyla camsı yapı kazanması, cam haline geçmesi.

CAMSI: Alm.Glaskörper; Fr.Vitrifié; Ing.Glassy- Isı etkisiyle ergiye-rek cam gibi olmuş, cam özelliği

kazanmış özdek.

CAMSIZLAŞMA: Alm.Entglasung, glanzlos, Glanzlosigkeit; Fr.Dévitrification; Ing.Devitrification- 1) Camsı özellik

taşıyan bir bileşiğin bu özelliğini yitirmesi, saydamlığın bozulması. 2) Sırların, çeşitli nedenlerle gereği gibi

düzgün, pürüzsüz, kaygan bir yüzey oluşturmaması, donuk, mat ve pürüzlü bir görünüm alması.

CEVHER: Alm.Erz; Fr.Minéral; Ing.Mineral, ore- Yer kabuğunun bileşken-leri; mineral kimyasının, içlerindeki

metal ya da yarı metallerin ay-rılabildiği doğal haldeki cansız bileşenleri ya da bileşikleri.

CHİNA: Yumuşak Avrupa porselenine verilen ad. Bk. Yumuşak porselen.

CHINA CLAY (Ing.): Bk.Çin(i) kili

CHINESE SOFT PASTE (Ing.): Steatit ya da talk katkısıyla yapılmış bir çeşit porselen; yumuşak hamurların

düşük ısılarda pişirilmesiyle elde edilen porselene benzer eşya. Bk. Soft paste (Ing.)

CİLA: Alm.Töpferglasur; Fr.Vernis; Ing.Low solubility glaze- Özellikle, düşük ısılarda pişirilen çömlekçi işlerini

sırlamada kullanılan, ergime

15-

dereceleri çok düşük, yüksek oranda kurşun bileşikleri içeren, ince bir tabaka halindeki saydam sırlara

verilen ad. Bk. Parlatıcı

CİMENT: Bk. Şamot

CORNİSH-STONE (Ing.): Fr.Pierre de Cornouailles, stone; Ing.China-stone, Cornwall-stone- İngiltere'de Cornwall

(Kelt) yöresinden elde edilen, granitin bozunmasıyla oluşmuş, pegmatite benzeyen, öğütülmesi daha kolay

feldispatik bir kayaç türü; İngiliz feldispatı. Bk. Pegmatit

CREAM İŞİ: Ing.Cream ware- 1) Bileşimindeki demir oranı çok düşük olduğundan, beyaza yakın açık renkte

pişen bir ingiliz kili. 2) Bu gibi killere kuvars, feldispat, bazen de bir miktar kaolen katılarak hazırlanan

hamurlarla, ilk kez Wedgwood tarafından üretilen ince fayans eşyaya verilen genel ad. İngiliz fayansı.

ÇAKMAK TAŞI: Si02; Alm.Feuerstein, Flint, Silikastein; Fr.Silex; Ing. Flint, silex- Seramik hamurları ile sırlara katılan

doğal bir silis kaynağı.

ÇAMUR KESME TELİ: Alm.Schneidedraht; Fr.Fil â couper la terre; ing. Clay cutter- Belirli büyüklükteki seramik

hamurunu daha küçük parçalara bölme, dilimleme ve düzgün levha haline getirme işlemlerine yarayan,

naylon ya da çelik telden yapılmış basit gereç.

ÇAMUR MAKİNASI: Alm.Tonschneider; Fr.Malaxeur, pug mill; Ing.Pug mill-Su katkısıyla yumuşatılmış kil ve

hamurların tektürel karışımını yapan, havasını gideren ve düzgün biçimli kalıp halinde kullanıma hazırlayan

mekanik aygıt.

ÇANAK-ÇÖMLEK: Bk.Seramik

ÇARK: Bk.Çömlekçi tornası

ÇEKİCİ: Alm.anziehend; Fr.Attirant; Ing.Attractive- Bir yapıda, tanecikleri birbirine yaklaştırma, yakınlaşmalarına

neden olma gücü.

16-

ÇEKİM: Alm.Anziehung, Attraktion; Fr.,Ing.Attraction- Bir yapının taneciklerini birbirine yaklaştıran,

yakınlaşmalarına neden olan güç.

ÇEKME: Alm.Aufwerfen, Verziehen; Fr.Retrait; Ing.Shrinkage- Özlü killerin ve hamurların, kuruma ve pişme

sırasında fiziksel ve molekül suyunu kaybederek kütlesi ile küçülmesi, daralması.

ÇEVİKTİM: Alm.Konversion; Fr.,Ing.Conversion- Kimyasal türlerin başka türlere dönüştürülerek değişime

uğratılması.

ÇIKARTMA: Alm.Abziehbild; Fr.Chromo, decalcomanie; Ing.Ing.Decal, decalcomania, transfer paper- 1) Çeşitli

desen ve görüntülerin boyalı olarak üzerine aktarıldığı, akrilik reçina ile kaplanmış kağıt tabaka. 2) Bu gibi özel

kağıtlardaki baskının cam, tahta, seramik vb. gibi yüzeylere geçirilmesi işlemi.

ÇİÇEKSİME: Alm.Ausblühung, Effloreszenz; Fr.,Ing.Efflorescence- Bazı kimyasal tuzların hava etkisiyle örüt

suyunun bir bölümünü kaybederek, oluştukları yüzeyde tozlaşmaya uğramaları, toz haline gelmeleri. Çi-

çeklenme.

ÇİĞ PARÇA: Alm.Grüne Ware, Rohware, ungebrannt; Fr.Piece crue; Ing. Green body, green ware-

Şekillendirilip kurutularak sertleştirilmiş, ancak henüz pişmemiş ham toprak eşya.

ÇİN KIRMIZISI: Alm.China-Rot; Fr.Sang de Boeuf; Ing.Red-China- 1200°C derecenin üstündeki sıcaklıklarda

pişirilen sırlar ile indirgen atmosferde elde edilen porselen sırlarında koyu kırmızı renk; "öküz kanı kırmızısı".

ÇİNİ: Bk.Fayans

ÇİN(İ) KİLİ: Yaklaşık formülü: Al2O3.2Sİ02.2H20; Aim.China clay, Englischer kaolin; Fr.China-clay; Ing.China

clay- Granitik kayaçlarm bozunmasıyla, silis ve alüminden oluşan ak renkli, yüksek ısılara dayanıklı bir çeşit

birincil kil; İngiliz kaoleni, porselen kili olarak da anılır. Çoğu hamur hazırlamada, bazen de yüksek ısı sırlarında

silis ve alümin kaynağı olarak kullanılır. Bk. Kaolen.

17-

ÇİNKO: Zn, At. Ağ . 65; Alm. Zink; Fr., Ing.Zinc- Mavimsi ak renkli oldukça sert bir metal.

ÇİNKO BEYAZI: Alm.Zinkweiss; Fr.Blanc de zinc; Ing.White opaque tin-Yüksek oranda çinko-oksit katkısıyla

hazırlanan sırlarda mat, beyaz renkli, örtücü görünüm; çinko matı beyazlık.

ÇİNKO-OKSİT: ZnO; Alm.Zinkoxid; Fr.Oxyde de zinc; Ing.Zinc oxide-11000C dereceye kadar pişirilen sırlara

yapılan 0.05- 0.2 molekül arasındaki katkılar parlaklık verdiği halde», 0.3 molekülden daha yüksek katkılarla

mat sırlar elde edilen ve örtücü sırların yapımında kullanılan çinko bileşiği.

ÇİNKO ÜSTÜBECİ: Bk. Çinko oksit

ÇİZGE: Alm.Diagramm, Schaubild; Fr.Diagramme; Ing.Diagram- Bir olgunun çeşitli evrelerini, değişimlerini,

gelişimini çizgisel yolla anlatma, çizimle açıklama.

ÇİZGİSEL: Alm.linear, liniert; Fr.Lineaire; Ing.Linear- Çizgilerden oluşmuş; çizgili.

Ç0KTÜREL: Alm.heterogen; Fr.Heterogene; Ing.Heterogeneous- Farklı yapıdaki öğelerden oluşan

dizgeler topluluğu.

ÇÖKELEK: Alm.Niederschlag; Fr.Précipité; Ing.Precipitate- Fiziksel ya da kimyasal bir çökelme ortaya çıktığında

dipte toplanan, dibe çöken.

ÇÖKELME: Alm.Failung, niederschlagen; Fr.Précipitation; Ing.Precipitation- Fiziksel ya da kimyasal bir olgunun

ardından, çökelek denilen erimeyen yapının sıvı içinde çözünmeden katı halde kalması.

ÇÖMLEK: Alm.Gefâss, Keramik, Scherbe, Tongefâss, Topf; Fr.Céramique, poterie; Ing.Ceramic, pottery- Pişmiş

topraktan sırlı ve sırsız çeşitli mutfak eşyası, kap-kacak.

ÇÖMLEKÇİ: Alm.Geschirrhandler, Töpfer, Töpfermeister; Fr.Potier; Ing. Potter- Çanak-çömlek yapımıyla

uğraşan, çömlek yapan; çömlekçi ustası.

18-

ÇÖMLEKÇİ BIÇAĞI: Alm.Arbeitsmesser; Fr.Couteau céramique; Ing.Potter's knive- Toprak eşya yapımında yarı

yaş hamuru kesme işinde kullanılan keskin sivri uçlu, kalın sırtlı ve tahta saplı küçük bıçak çeşidi.

ÇÖMLEKÇİ İŞİ: Alm.Irdengut, Irdenware, Tonware, Topferware; Fr.Poterie; Ing.Earthenware, pottery- 1)

Porselen ve pekişmiş çini ürünleri dışında kalan sırlı ve sırsız seramik eşyanın genel adı. 2) Ortalama

9000 C-11500 C dereceleri arasındaki sıcaklıklarda pişirilen, gözenekli ve renkli hamurlardan yapılmış sırlı ve sırsız

eşyanın genel adı.

ÇÖMLEKÇİ TOPRAĞI: Alm.Töpferton; Fr.Terre â potier; Ing.Potter's clay-Genellikle düşük sıcaklıklarda pişirilen,

yüksek oranda demir ve mangan içerikli, özlü, plastik killerin genel adı.

ÇÖMLEKÇİ TORNASI: Alm.Töpferdrehbank, Töpferscheibe, Töpfertisch; Fr.Tour â taper, tour de potier;

Ing.Kickwheel, potter's whell- El, ayak ya da mekanik olarak hareket ettirilen metal ya da ahşap bir disk üzerine

yerleştirilmiş kilin şekillendirilmesine yarayan düzenek; çömlekçi çarkı.

ÇÖMLEKÇİLİK: Alm.Töpferei, Töpfergewerbe, Töpferkunst; Fr.Art du potier, ceramique; Ing.Pottery- Pişmiş

topraktan sırlı ve sırsız kap-kacak yapma sanatı. Çömlek yapma, çömlek işiyle uğraşma.

ÇÖMLEKHANE: Alm.Töpferei, Topferwerkstatt; Fr.Maison de potier; ing. Green house- Çanak çömlek yapılan

imalathane. Çömlek yapımıyla uğraşan çalışma yeri.

ÇÖZELTİ: Alm.Lösung; Fr.,Ing.Solution- 1) Katı bir özdeğin bir sıvı içinde erimesi, çözünmesi, 2) İki ya da

daha fazla türden molekülün tek bir evre oluşturan tektürel karışımı.

ÇÖZGEN: Alm.Lösungsmittel; Fr.Dissolvant, solvant; Ing.Solvent-1) Bir bileşiğin çözünmesine yol açarak çözeltiyi

oluşturan; kimyasal tepkime sonucu bir yapıyı çözen. 2) Çoğunlukla, sıvı halde olan ve bir takım özdekleri çözme,

eritme yeteneği bulunan özdek.

19-

ÇÖZMEK: Alm.auflösen; Fr.Dissoudre; Ing.Dissolve- Bir organizmayı ya da zerrecikler kümesini parçalayarak

bozunmasına yol açmak, çözeltiye sokmak.

ÇÖZÜCÜ: Bk. Çözgen

ÇÖZÜMLEME: Aim.,Fr.Analyse; Ing.Analysis- Bir karışımın bozunmasına yol açarak bileşenlerine ayırma; bir

bileşimi oluşturan öğeleri araştırma, katkı oranlarını belirleme.

ÇÖZÜNME: Alm.Lösung; Fr.Dissolution; Ing.Dissolution, dissolving- Katı, sıvı ve gaz evresindeki bir organizmanın

ya da zerrecikler kümesinin, kendini oluşturan öğelerin birbirinden ayrılmaları sonucu bozunması.

ÇÖZÜNMEZ: Alm.unlöslich; Fr.,Ing.Insoluble- Çözeltiye girmeyen, çözücü içinde özellikleri bozulmaksızın

erimeden kalan özdek.

ÇÖZÜNÜK: Alm.gelöst; Fr.Dissolu; Ing.Dissolute, dissolved- Bir çözelti içinde bulunan, çözünmeye

uğramış, erimiş olan.

ÇÖZÜNÜR: Alm.auflösbar, löslich; Fr.,Ing.Soluble- Bir sıvı içinde erime, çözünme özelliğine sahib özdek»

ÇÖZÜNÜRLÜK: Alm.Löslichkeit; Losbarkeit; Fr.Solubilite; Ing.Solubility-Çözünebilme özelliğine sahib bir özdeğin

çözgen içindeki birim niceliği, erirliği.

ÇUKURLUK: Alm.Höhle, Höhlung; Fr.Fossette; Ing.Dimple- Düşük dereceli ya da yetersiz pişirimler ile

normalden yüksek ısılarda yapılan aşırı pişirme sonucu sır yüzeyinde patlayan baloncukların doldurularak ka-

panmaması sonucu oluşan, küçük krater görünümünde delikler.

20-

DAĞILIM: Bk.Serpinme

DAĞLAMA: Alm.Âtzung; Fr.Attaque chimique; Ing.Etching- Asitli gravür ve litogravür dekorlarının

hazırlanmasında olduğu gibi; istenilen desenlerin elde edilmesi için çıplak yüzeyin asitlerle aşındırılması. Bk.

Bakır plak baskısı.

DALDIRMA: Alm.hineintauchen, Tauchen; Fr.Immersion, trempage; Ing. Dipping, immersion- 1) Bir katıyı sıvı

içine batırma. 2) Seramik eşyayı sırlama amacıyla, önceden belirlenen bir süreç içinde belirli yoğunluktaki sır

barbotinine batırarak, parça yüzeyinde gerekli kalınlıkta sır tutunmasını sağlama.

DAMITIK: Alm.Destillat; Fr.Distillat; Ing.Distillate, distilled- Damıtma yoluyla elde edilen özdek.

DAMITMA: Alm.Destination, Umsieden; Fr., Ing.Distillation- Uçmaz bir yapıya karışmış bulunan bir sıvıyı ısı

etkisiyle gaz halinde buharlaş-tırarak uçurma» karışık halde bulunan sıvı özdekleri birbirinden ayırma, özünü

çıkarma, saflaştırma; imbikten geçirme.

DEĞERLİK: Alm.Valenz, Wertigkeit; Fr.Valance; Ing»Valency- Bir eleman ya da bileşiğin elektron alışverişi.

DEĞİRMEN: Alm.Mahlmühle, Mahltopf, Topfroller; Fr.Broyeur a jarre (a boulet); Ing.Grinder, pot mill-

Hammeddelerin ince öğütülmelerine, sırların, angobların tektürel karışımlarına yarayan aygıt. Bk. Öğütücü.

DEKALKOMANİ: Özel, taşıyıcı kağıt üzerine seramik boyalarıyla desen ve çeşitli süslemeler basılarak

hazırlanan çıkartmaların genel adı. Bk. Çıkartma.

DEKOR FIRÇASI: Alm.Malpinsel, Rindshaarpinsel; Fr.Pinceau â decor, brosse â caractere; Ing.Majolica pencil-

Seramik eşyayı dekorlamada kullanılan çok ince ve yumuşak hayvan tüylerinden özel olarak yapılmış, çeşitli

boy ve biçimlerde fırçalar.

21-

DEMİR: Fe, At.ağ.56; Alm.Eisen; Fr.Fer; Ing.Iron- Grimsi renkli, 1500 0C derecede ergiyen, levha haline

getirilen ve haddeden geçen, hematit, limonit, pirit gibi minerallerden elde edilen sert metal.

DEMİR OKSİT: Alm.Eisenoxid; Fr.Oxyde de fer; Ing.Iron oxide - Sarı (Fe2O3 .xH2O), kırmızı (Fe2O),

siyah (FeO, Fe3O4) renklerde, sırları bej, sarı, kahverengi ve şarap kırmızısına boyayan, indirgen pişirimlerde

kül mavisi ve koyu gri renkler oluşturan, antimonlu sırları kızıla döndüren demir bileşiği.

DEMİR SÜLFÜR: Bk. Pirit

DENEY: Alm.Experiment, Versuch; Fr.Expéience, expérimenter; Ing.Experience, experiment- Yeteneklerin,

ilmin ve bilgi alanlarının zenginleşmesi, genişlemesi için birşeyi isbatlamak, doğruluğunu göstermek için

yapılan bilimsel gözlemler ve çalışmaların tümü.

DENEY PLAKASI: Alm.Probekörpern; Fr.Eprouvette; Ing.Test piece- Hamur, sır ve boya gibi malzemelerle ilgili

deneysel araştırmaların küçük boyutlu örnekleri.

DENEYİMSEL: Alm.empirisch; Fr.Empirique; Ing.Empirical- Belirli bir yöntem ya da bilimsel kuralları

dikkate almadan, kişisel ya da kol-lektif deneylerin ve bulguların verilerine dayanan.

DENEYLİK: Alm.Labor; Fr.Laboratoire; Ing.Laborator- Belirli bilimsel araştırma ve deneyler yapmaya uygun

tarzda özel suretle düzenlenmiş alan.

DENEYSEL: Alm.experimentell; Fr.Expérimental; Ing.Experimental- Bilimsel deneyimler, ölçümler, gözlemler,

bulgular, ilkeler ve olgulara dayanma; bu yolla elde edilen verileri yorumlayarak sonuca ulaşma.

DENİZ SÜNGERİ: Alm.Naturschwamm; Fr.Eponge naturelle; Ing.Natural sponge- Şekillendirme sürecinde

gerekli yüzey düzeltmeleri, çapakların temizlenmesi ve sert kenarların yumuşatılmasına yarayan sünger çeşidi.

22-

DENKLİK: Alm.Waage; Fr.,Ing.Balance- Belirli maddelerin ya da çeşitli karışımların incelikli ağırlık ölçümlerine,

tartımlarına yarayan gereç. Kütle ölçümlerine yarayan düzenek, tartaç.

DERİ SERTLİĞİ: Alm.leaderhart; Fr.Dureté du cuir; Ing.Leather-hard-Şekillendirilmiş toprak eşyanın kuruma

sürecinde suyunu kaybederek sertleşmeden önceki yarım yumuşaklık. Kazıma, kesme, oyma gibi işlemlerin

yapımına uygun kıvam.

DERİŞİK: Alm.konzentriert; Fr.Concentré; Ing.Concentrated- 1) İçindeki su oranı azalarak koyulaşmış sıvı.

Eritkeni çok, eriyeni az olan eriyik. 2) Bir çözeltinin birim hacminde niceliği en yüksek olan çözünmüş özdek.

DERİŞİKLİK: Alm.Konzentration; Fr.,Ing.Concentration- Bir çözelti içindeki çözünmüş özdek ya da

özdeklerin, birim hacmindeki sıklığı, yoğunluğu, kütlesi.

DESTEK: Alm.Aufbaustütze, Ofenstützen, Sparstützen; Fr.Des, quille,

support; Ing.Crank, prop, support- Bir fırının doldurulmasında rafların üst üste yerleştirilmesine, oylumlu

parçaların birbirine değmeden istiflenmesine yarayan, refrakter hamurlardan yapılmış, değişik boy ve

biçimlerdeki fırın malzemelerinin genel adı.

DEVİNGEN: Alm.beweglich, dynamisch; Fr.Dynamique, mobile; Ing.Dynamic, mobile- Kendinden hareket

halinde olma. Dışarıdan bir güç gerektirmeksizin bulunduğu yeri ve konumu değiştirebilme.

DEVİNGENLİK: Alm.Beweglichkeit, Mobilitât; Fr.Mobilité; Ing.Mobility-Devingen olma, yer ve durumunu

değiştirebilme yeteneği.

DEVİNİM: Alm.Bewegung; Fr.Mouvement; Ing.Motion- Belirli bir zaman sürecinde boşluktaki yerini,

konumunu, şeklini değiştirme. Kendiliğinden meydana gelen düzgün ve düzenli hareket içinde olma; niteliksel

gelişim halinde bulunma.

DIŞBÜKEY: Alm.konvex; Fr.Convexe; Ing.Convex- Yüzeyi düzgün küresel, tümsek, şişkin, kavisli olan.

23-

DIATOMİT: Bk.Kizelgur

DİNGİN: Alm.trâge; Fr.Inerte; Ing.Inactive, inert- 1) Kendine özgü bir hızı, hareketi olmayan, devinim halinde

bulunmayan. 2) Bazı gazlar ve sıvıların temas halinde olduğu ya da birlikte bulunduğu özdeklerle kimyasal

tepkimeye girmemesi; asal gazlardan Helyum, Neon, Kripton, Argon, Ksenon, Radon gibi atom halinde olup,

kimyasal tepkime göstermeyen.

DİNGİNLİK: Alm.Trâgheit; Fr.Inertie; Ing.Inertia- İçinde bulunulan hareketi, durgunluğu kendi kendine

değiştirme yetisi bulunmama; devinime karşı koyma.

DİŞ PORSELENİ: Alm.Dental-Keramik, Porzellan-zahne; Fr.Porcelaine dentale; Ing.Dental porcelain, tooth-

porcelain- Diş protezlerinin yapımında kullanılan, feldispat (%81), kaolen (%4), kuvars (%15) karışımıyla

hazırlanmış bir çeşit saydam, teknik porselen çeşidi.

DİZGE: Alm.System; Fr.Systeme; Ing.System- Bir bütün oluşturacak şekilde, karşılıklı olarak birbirine bağlı

öğeler topluluğu; bu öğeler arasındaki yapısal ilişki, kurallar dizisi.

DOĞRU ALEVLİ FIRIN: Alm.direktflammofen; Fr.Four â flammes directes; Ing.Open flame kiln- Sırlı ya da sırsız

toprak eşyanın doğrudan doğruya çıplak alevle temas edecek şekilde pişirilmesine uygun tarzda yapılmış

seramik fırınları.

DOLGU: Alm.Füllstoff; Fr.Substance de remplissage; Ing.Filler- Belirli amaçlarla kullanılmak üzere üretilen

birtakım karışımların özelliklerini geliştirmek, yapım harcamalarını azaltmak için bileşime eklenen uygun katkı.

Seramik boyası, frit, sir gibi yapımı pahalı malzemelerin, özelliklerini bozmadan, maliyetlerini düşürmek

amacıyla içlerine katılan düşük fiyatlı özdekler.

DOLOMİT: CaCO3 . MgCO3 ; Alm.Dolomit; Fr.Dolomite, dolomie; Ing.Dolomite - Kalsiyum ve magnezyum

karbonatlarının doğal haldeki minerolojik karışımı. Sırlara kalsiyum ve magnezyumun birlikte girmesini

sağlayan, ikinci derecede ergitici doğal mineral.

24-

DONANIM: Bk.Donatım

DONATIM: Alm.Ausrüstung; Fr.Equipement; Ing.Equipment- üretim amacıyla kurulmuş bir kuruluşa gerekli

üretim araçları ve gereçler topluluğu.

DOYGUN: Alm.satt; Fr.Saturé; Ing.Saturated- Belirli bir ısı ve basınca sahip bir sıvı ya da çözeltinin, içine

konulan bir özdeği artık eritmez hale gelmesi, erimiş özdekten en yüksek miktarda içine alabilmesi.

DOYMA: Alm.Sâttigung; Fr.,Ing.Saturation- Doygun olma; bir çözelti içinde, erimiş özdekten en yüksek

miktarda bulunma.

DOYMA NOKTASI: Alm.Sattigungspunkt; Fr.Point de saturation; Ing. Saturation point- Bir çözeltide,

çözünmüş özdeklerin en çok bulunabilir niceliği, miktarı, doymuşluğun en üst derecesi.

DOYURMA: Alm.sattigen; Fr.Saturer; Ing.Saturate- Bir maddeyi bir başka madde içinde alabildiği kadar

çözmek. İki maddeyi, doyma noktasına kadar birbiriyle karıştırmak, eritmek, doygunluk sağlamak.

DÖKME: Alm.Begiessen; Fr.Arrosage; Ing.Pouring- Tek yüzü, yer yer ya da düzenli şekilde Örtülmek istenen

seramik eşya üzerine angob ya da sır barbotininin dökülmesi suretiyle yapılan uygulama tarzı.

DÖKÜM: Alm.Giess; Fr.Coulage; Ing.Casting- Bk. Döküm çamuru.

DÖKÜM ÇAMURU: Alm.Giessmasse; Fr.Pate de coulage; Ing.Casting slip-Seramik eşyanın, alçı kalıplara

dökmeyle şekillendirilmesine yarayan sulu imalat hamuru; hamur barbotini.

DÖNEK: Alm.amphoter; Fr.Amphotere; Ing.Amphoter- Baz özelliğindeki bileşiklerle olduğu

kadar,.asitlerle de birleşme özelliği gösteren madde: ALO, gibi.

DÖNER FIRIN: Alm.Drehofen; Fr.Four rotatif; Ing.Rotary furnace (kiln)-Frit yapımında kullanılan, içi refrakter

tuğla kaplı, ekseni etrafında döndürülerek çalıştırılan, bir çeşit yüksek ısı fırını.

25-

DÖVÜLÜRLÜK: Alm.Schmiedbarkeit; Fr.Malleabilité; Ing.Malleability-Metal gibi bir özdeğin çekiçle dövülerek,

ezilerek levha ya da ince tabaka haline gelebilmesi özelliği.

DUMAN: Alm.Rauch; Fr.Fumée; Ing.Fume, smoke- 1) Yanmakta olan bir öz-dekten çıkan, değişik renkli,

oldukça yoğun gazlı artık. 2) Hamur ve sırların bileşimlerinde bulunan yanıcı maddelerin pişirim sırasında

gazlaşarak bileşimden ayrılmalarıyla ortama yayılan asıltı.

DURGUN EVRE: Alm.unbeweglichkeitsphase; Fr.Phase immobile; Ing.Immobile phase (stage)- Hareketsiz,

değişmeyen, olduğu yer ve durumda kalan dönem.

DURULTU: Alm.vorsichtiges; Fr.Décantation, décantage; Ing.Decantation-Sıvı bir karışım içindeki tortunun

ayrılması için yapılan durultma sonucu oluşan duruluk hali, berraklık, durulma.

DURULTUCU: Alm.Dekantierapparat,Vorrichtung; Fr.Décanteur; Ing.Decanter- Bir sıvı içindeki asıltılı tortuyu

çöktürmeye yarayan aygıt.

DÜZELTME: Alm.Retuschieren, Uberarbeitung; Fr.Retouche; Ing.Finishing, retouching- Bir bütünün ya da

bütünden bir bölümü, bir parçayı düzeltmek, yeniden elden, gözden geçirmek, yer yer değiştirmek; son el

işleri. Yeni şekillendirilmiş bir seramik eşyaya, kurumadan önce gerekli düzeltmeleri yapmak; sırlı ve dekorlu

seramiklerdeki hataları elden geçirmek.

DÜZENEK: Alm.Apparat; Fr.Appareil; Ing.Apparatus- Belirli bir üretim ya da deney düzeni için gerekli aygıt ve

gereçler topluluğu.

DÜZENLEYİCİ: Alm.Regulator; Fr.Régulateur; Ing.Regulator- Belirli bir ölçüyü, akımı, büyüklüğü, elektrikli ya da

mekanik çalışma düzenini bozarak değiştirebilir nitelikteki aygıtsal sapma, bozukluk ve karışıklıklara karşı

korumaya, işlevi düzenli ve sabit tutmaya yarayan kontrol dizgesi: Isı (termostat), elektrik (transformatör)

düzenleyici aygıtlar gibi.

DÜZENLİ: Alm.ordentlich; Fr.Régulier; Ing.Regular- Bilimsel dizgelere, bulgulara, deneylere, kurallara

uygun biçimde olma.

26-

EBRU DEKORU: Alm.Achatware; Fr.Engobe marbre, engobe peigné; Ing.Marbled ware, marbling- Boyalı

angoblar ya da değişik renkli hamurlarla yapılan damarlı mermer görünümündeki dekorların genel adı.

EĞİLME DAYANIMI: Alm.Biegefestigkeit; Fr.Résistance a la flexion; Ing.Bending strength- Seramik yapıların,

uygulanan güç altında eğilmeye karşı dayanıklılığı.

EL DEKORU: Alm.Handmalerei; Fr.Decoration a la main; Ing.Hand decoration, hand painting- Seramik eşya

üzerine angob, sır-altı, sır, sır-üstü tarzlarında fırça, sünger, tampon, şırınga vb. gibi basit el araçlarıyla yapılan

el işi dekorların genel adı.

ELEK: Alm.Sieb; Fr.Tamis; Ing.Sieve- Hammaddelerin kaba tanelilerini ayırma, döküm çamuru, sır barbotini ya da

bazı sulu ve kuru karışımları süzme işlemlerinde kullanılan basit gereç; süzgü. Naylon, bakır, çelik gibi

dokumalarla hazırlanmış elle kullanılan örnekler olduğu gibi, mekanik işlem gören endüstriyel örnekler de

vardır. Bk. Titreşimli elek.

ELEK BASKI: Alm.siebdruck; Fr.Sérigraphy; Ing.Silk screen- Özel seramik boyaları ve sırlarıyla doğrudan ya da

dolaylı yolla yapılan baskı işlemi; serigrafi.

ELEKTRİK MIKNATISI: Alm.Elektromagnet, Magnetische Reinigung; Fr.Epurateur électromagnétique,

séparateur magnétique; Ing.Electromagnet, iron separator-, magnetic separator- Minerolojik hammaddelerin

yapısında bulunan istenmeyen demir içeriğini ayırmaya yarayan aygıt; manyetik ayırıcı.

ELEKTRİK PORSELENİ: Alm.Elekroporzellan; Fr.Porcelaine éléctrique; Ing.Electro-porcelain- Yeterince

yalıtkan olmayan normal porselene göre alçak ve yüksek elektrik gerilimlerine dayanıklı porselen türü=

100.000 volt üstündeki gerilimlere dayanıklı, yüksek oranda steatit içeriği bulunan porselen hamurlarından

yapılmış özel yalıtım gereçleri. Bk. Steatit.

27-

ELEKTRİKLİ FIRIN: Alm.Elektrobrennofen, Widerstandsofen; Fr.Four â résistance, four éléctrique; Ing.Electric

kiln, resistance furnace-Elektrik erkesiyle çalıştırılan ve gerekli sıcaklık derecelerine kadar ısı sağlayan

seramik fırınları.

ELEME: Alm.sieben; Fr.Tamisage; Ing.Screening- Elekten geçirme. Belirli malzemeleri, karışımları tane iriliğine,

kıvamına göre ayırma, ayıklama, süzme.

EL İLE: Alm.Handwerk, mit der Hand, manuell; Fr.Manuel; Ing.Hand made, handwork, manual- Fiziksel işlevin

esas rolü oynadığı elle yapılan iş. Akıldan daha çok el becerisine dayalı olan işlemler; el işi.

EL TORNASI: Alm.Hand-Drehscheibe, Tischranderscheibe; Fr.Tournette;Ing. Bench whirler, hand wheel-

Seramik eşyanın elle şekillendirilmesi, düzeltme yapılması ve dekorlama işlemlerinde kullanılan, ayaklı bir mil

üzerine oturtulan döner tabladan oluşan basit el aracı; turnet.

ELLE ŞEKİLLENDİRME: Alm.Handmodellieren; Fr.Modeler a la main; Ing. Hand built, hand building, hand

modelled- Mekanik yollara başvurmaksızın, doğrudan bireyin fiziksel işlevleri ile el becerisine dayanarak

uygulanan biçimlendirme yöntemi.

EKŞİT: Bk.Asit

EMAYE: Alm.Emaille; Fr.Email; Ing.Enamel- 1) Ergime derecesi düşük renkli sırça. Yüksek sıcaklıklarda ergiyen

sert sırların yüzeylerine parlaklık sağlama amacıyla kullanılan renkli cila. 2) Ergitici camsı maddeler ve özel

renklendiricilerin birlikte pişirildikten sonra öğü-tülmesiyle elde edilen metal kaplama örtüsü.

EMDİRME: Alm.Imprâgnierung; Fr.Impregnation; Ing.Imprégnation- Bir katının bütün gözeneklerini akıcı bir

sıvı ile doldurma; derinliklerine kadar sıvıya doyurma.

EMEÇ: Alm.Saugapparat; Fr.Aspirateur; Ing.Aspirator- Havayı, sıvıları, tozları ve tozlaşmış maddeleri emerek

ortamdan çeken aygıt; aspiratör.

28-

ENDÜSTRİ: Alm.Industrie; Fr.Industrie; Ing.Industry- 1) Bir işi uygulama, yapma, yürütme becerisi. 2) Belirli bir

iş ya da üretim kolunda kar amacıyla kurulmuş, toplu-üretim yapımına yönelik faaliyetlerin tümü.

ENDÜSTRİ SIRLARI: Alm.Industrieglasuren; Fr.Glaçures industrielles; Ing.Industrial glazes- Endüstriyel yollarla,

seri halde fabrikalarda üretilen seramik eşyanın sırlanmasında kullanılan bileşimleri düzenli yüzeyleri düz ve

pürüzsüz, çizilmelere, darbelere dirençli, asitlerde çözünmeyen, sürekli sürtünmelere dayanıklı, önceden

belirlenen sıcaklıklarda camlaşan sırların genel adı.

ENDÜSTRİ TASARIMI: Alm.Formgestaltung; Fr.Dessin industriel; Ing.Industrial design- "Endüstri ürünlerinin

hazırlanışı ve ortaya konuşunun özgül yaratıcı süreci. Ürünlerin kullanım değerlerini yükselterek toplumun,

toplumsal ve estetik gerekleri doğrultusunda insanların maddi ve kültürel gereksinimlerine karşılık verecek

üretim özelliklerinin en verimli hale getirilmesi".

ENDÜSTRİYEL: Alm.industriell; Fr.Industriel; Ing.Industrial- 1 Endüstri tarafından üretilmiş mal, eşya, madde

vs. 2) Toplu-üretime uygun tarzda mal üretme.

ENGLİSH CHİNA (Ing.): Bk. Kemik porseleni

ENGLİSH SOFT PASTE (Ing.): Bk. Soft paste (Ing.)

ERGİME: Alm.Schmelzung; Fr.Fusion; Ing.Fusion, melting- Isı etkisiyle erime özelliğine sahip katı özdeklerin

yeterli sıcaklığa kadar ısı-tılmasıyla meydana gelen erime, yumuşama, akışkanlık kazanma hali.

ERGİME ISISI: Alm.Schmelztemperatur, Schmelzwarme; Fr.Chaleur de fusion; Ing.Heat of fusion- Ergime

özelliğine sahip özdeklerin, ergimeleri için gerekli ve yeterli sıcaklık.

ERGİME NOKTASI: Alm.Schmelzpunkt; Fr.Point de fusion; Ing.Fusion point, melting points Ergiyici özdeklerin

tam olarak ergimeleri için gerekli en yüksek sıcaklık derecesi.

29-

ERGİTİCİ: Alm.auflösend, Flussmittel; Fr.Fondant(e); Ing.Flux- Karışımdaki silis içeriğiyle birleşip ergiyici

silikatlar meydana getirerek camlaşmayı sağlayan baz özelliğindeki ergime ısıları düşük maddeler.

ERİRGENLİK: Alm.Schmelzbarkeit; Fr.Fusibilite; Ing.Fusibility- 1) Bazı katıların ısı etkisiyle akıcı hale geçmesi,

sıvılaşması, yumuşaya-rak erimesi. 2) Ergime noktasına kadar ısıtılmış sırların eriyebilme yeteneği.

ERİRLİK: Bk.Erirgenlik.

ERİTKEN: Bk.Çözgen

ERKE: Alm.,Fr.Energie; Ing.Energy- 1) Belirli bir gücün iş yapabilme yetisi, kuvveti, etkinliği. 2) Belirli bir iş

üretmeye yeterli güç: Isıl erke, elektrik erkesi gibi.

ESNEK: Alm.elastisch; Fr.Elastique; Ing.Elastic- 1) Bükülme, eğilme, kıvrılma, katlanma, yayılma, uzayıp kısalma

gibi fiziksel özelliklere

yatkın. 2) Bazı nesneler üzerindeki hareket yeteneğini engelleyen dış güç ortadan kalktıktan sonra ilk şeklini,

biçimini, oylumunu alabilen.

ESNEKLİK: Alm.Elastizitat; Fr.Elasticite; Ing.Elasticity- Bir dış güç altındaki nesnenin üzerindeki etkinin ortadan

kalkmasıyla eski haline dönebilmesi.

ESTER: Alm.,Fr.,Ing.Ester- Asitlerle alkollerin birleşmesinden su molekülünün ayrılmasıyla meydana

gelen bileşik.

ETKİ: Alm.Wirkung, Effekt; Fr.Effet,influence; Ing.Effect, influence-Bir cismin başka bir cisim üzerinde

uyguladığı güç, kuvvet, eylem.

ETKİSİZ: Alm.neutral; Fr.Neutre; Ing.Neuter, neutral- 1) Etkisi olmayan, tepkimelere etkisiz kalan, yansız. 2) Ne

asit ne de baz özelliği gösteren madde.

EUROPEEN SOFT PASTE (Ing.): Bk. Soft paste

30-

EVİRME: Alm.,Fr.,Ing.Inversion- Alışılmış, belirli bir yapının, bir hareketin ya da normal düzenin tersine

dönmesi, yer değiştirmesi.

EVRE: Alm.,Fr.,Ing.Phase- 1) Bir işin ya da olayın gelişmesinde birbiri ardınca görülen değişik durumların her

biri° çeşitli dönemler. 2) Dengeli bir dizge içinde, kesin yüzeylerle sınırlanmış, ortamda kendine özgü

durumunu koruyan, fiziksel özellikleri değişik, birbirinden farklı tektürel bölümlerin herbiri.

EVRE ÇİZGESİ: Alm.Phasendiagramm; Fr.Diagramme de phase; Ing.Phase diagram- Bir özdek ya da karışımın

farklı evrelerinde gözlenen değişimlerin çizgisel yolla kaydedilmesi, çizgiyle gösterilmesi, anlatımı.

EVRE GEÇİŞİ: Alm.Phasenübergang, Phasenumwandlung; Fr.Transition de phase; Ing.Phase transition- Belirli

bir durum ya da dönemin, başka bir durum ya da dönemlere geçmesi. Buzun eriyerek su haline, suyun

buharlaşarak gaz haline geçmesi gibi.

EYLEMSİZ: Bk.Dingin.

31-

FAYANS: Alm.Fayance, Steingut; Fr.Faience; Ing.Earthenware, faience-1) Hamur bileşimlerine göre genellikle,

10000 C – 12000 C dereceleri arasında pişirilen, beyaz ya da açık renkli, gözenekli hamurlardan yapılmış sırlı

süs ve kullanım eşyası ile yumuşak hamurlu sağlık gereçlerinin genel adı. 2) Fayans hamurlarından yapılmış,

beyaz ya da renkli sırlarla örtülü yer ve duvar kaplama karoları; çini.

FELDİSPAT: Alm.Feldspat; Fr.Feldspath; Ing.Feldspar- Feldispatik ka-yaçların bozunmasıyla oluşan, birinci

dereceli eritken olarak seramik hamurları ile sırların bileşimine katılan ak renkli mineral. Bk.Albit; Anortit;

Ortoklas

FIRÇA: Alm.Pinsel; Fr.Pinceau; Ing.Brush- Çeşitli el dekorları, fon boyamaları ve zıh çekiminde kullanılan

değişik boy ve biçimlerde hayvan kılları ve yumuşak tüylerden yapılmış saplı sabit gereç.

FIRIN: Alm.Brennofen, Ofen; Fr.Four; Ing.Furnace, kiln- Toprak eşyanın sırlı ve sırsız pişirilmesine, sertleştirilip

pekiştirilmesine yarayan düzenek. Odun, kömür, akaryakıt, elektrik ve likit gaz gibi değişik

ısı erkeleriyle elde edilen gerekli sıcaklıklara dayanıklı, çeşitli biçim ve boyutlarda yapılır.

FIRIN ARABASI: Alm.Wagen; Fr.Wagonnet; Ing.Kiln car- Pişirime hazır ürünlerin fırına sürülmesine yarayan,

ray üzerinde hareketli raf sistemi.

FIRIN BOŞALTMA: Alm.Ausbauen; Fr.Defournement; Ing.Unloading- Ürünlerin, pişirimden sonra uygun

sıcaklıklara kadar soğutularak fırından dışarı taşı'hması; tünel fırın arabalarının boşaltılması.

FIRIN DOLDURMA: Alm.Beschicken, Einsetzen, setzen; Fr.Enfournement; Ing.Loading- Pişirime hazır

ürünlerin, pişirilmek üzere belirli bir düzene göre fırın içinde istiflenmesi; tünel fırınlarda ürünlerin fırın

arabalarına yerleştirilmesi.

FIRIN GEREÇLERİ: Alm.Brennhilfsmittel; Fr.Matériels d'enfournements; Ing.Kiln furnitures- Toprak eşyanın

pişirilmesinde, parçaların fırına yerleştirilmesine, istiflenmesine yarayan değişik boy ve biçimlerde, refrakter

hamurlardan yapılmış pişirim malzemelerinin genel adı.

32-

FIRIN MAŞASI: Alm.Brennzange; Fr.Pince d'enfournement; Ing.Kiln claw-Sic ak haldeki seramik ya da emaye

eşyanın tutulmasına yarayan özel biçimli basit gereç.

FIRIN RAFI: Alm.Brennplatte, Regalplatte, Schmotteplatte, Setzpiatte; Fr.Plaque d'enfournement, plaque

d'etage; Ing.Setting slab, shelf slab, support- Sırlı ve sırsız seramik eşyanın fırın içinde katlar halinde

istiflenmesine yarayan, yüksek ısılara dayanıklı, özel bileşimli ref-rakter hamurlardan yapılmış değişik

boyutlarda raf plakaları.

FİLE: Bk.Zıh

FILLERS (Ing.): Filint ve kuvars gibi, seramik hamurlarına sertlik ve dayanıklılık veren maddelerin genel

adı.

FİLTER-PRES: Alm.Filterpress; Fr.Filtre-presse; Ing.Clay press, filter press-r 1) Sıvıların basınç altında

süzdürülmesine yarayan aygıt. 2) Toplu-üretimde, sıvılaştırılmış hamurların suyunu süzdürerek yumuşak

levha haline getirilmesine yarayan düzenek.

FİNE CHİNA: Sert Avrupa porselenine verilen ad. Bk. Sert porselen.

FİTİL: Alm.Wurzel; Fr.Colombinage, colombine; Ing.Coil, coil-built, coiling- Oylumlu parçaların elle

şekillendirilmesinde, hamurun elle yuvarlatılıp inceltilmesi; bu yolla hazırlanılan parçaların üst üste eklenmesi

suretiyle yapılan biçimlendirme.

FİZİKSEL ÖZELLİKLER: Alm.physikalische Eigenschaften; Fr.Proprietes physiques; Ing.Physical properties- Bir

özdeğin kimyasal yapı özelliklerinden ayrı olarak sertlik, yoğunluk, erime, kaynama, renk gibi maddesel

özellikleri.

FLUSSMİTTELN (Alm.): Zengin dekorların yapımında kullanılan altın çözeltilerine katılan ergitici maddelerin

genel adı. Bk. Ergitici.

FORMÜL: Alm.Formely Fr.Formüle; Ing.Formula- Bir bileşiği oluşturan öğelerin simgesel ve sayısal

değerlerle belirtilmesi.

33-

FORMÜL-GRAM: Alm.Formelgewicht; Fr.Poids de formule; Ing.Formula weight- Bir bileşiği oluşturan

öğelerin bileşikteki atom ağırlıkları toplamı.

FOSFOR: P, At.ağ.31; Alm.Phosphor; Fr.Phosphore; Ing.Phosphorus- Balmumu kıvamında, yarı saydam,

sarmısak kokulu, zehirli kimyasal element. Kolaylıkla yanıcı olup, doğada serbest bulunmaz; daha çok fos-

forik asidin tuzları halindedir.

FOSFORLANMA: Alm.Phosphoreszenz; Fr.,Ing.Phosphorescence- 1) Bazı canlı ya da cansız varlıkların, normal

sıcaklığında hissedilir bir artış olmaksızın, radyasyon etkisiyle karanlıkta ışık yayması. 2) Özel bir bileşik üzerine ışık

ışını düştükten sonra ışığın kesilmesiyle bileşiğin bir süre daha ışıması olayı.

FRANSIZ PORSELENİ: Bk.Frit porseleni.

FRİT: Alm.,Fr.Fritte; Ing.Fritt- Sır bileşimine katılan hammeddelerden bazılarının suda çözünmesi, saf halde

kullanımın sağlığa zararlı olması, sır oluşumunda zararlı gaz çıkışları bulunması gibi nedenlerle ön-ergitilmesi.

Silikat ve borat bileşiklerine dönüştürülen bileşimin cam-laştırılması.

FRİT PORSELENİ: Ergime özelliği yüksek hammaddeler ve alkali fritleri-nin kil ile karıştırılmasıyla elde edilen

hamurlarla yapılarak düşük dereceli sıcaklıklarda pişirilen bir çeşit porselen. Bk. Soft paste (Ing.)

FRİTLEME: Alm.Frittebildung; Fr.Frittage; Ing.Fritting- Frit hazırlama, frit haline getirme işlemi. Bk. Frit

FRİTLEME KABI: Alm.Sinterschale; Fr.Gazette pour frittage; Ing.Sintering bowl- Küçük miktarlar ya da deneylik

için frit hazırlama kabı; frit potası.

FÜKÜS: Fr.Fucus- Sır-altı el dekorlarında fırçayla işlemede kayganlık sağlama amacıyla boyalara katılan bir çeşit

deniz yosunu.

34-

GALEN: PbS; Alm.Bleierz, Bleiglanz, Galenit; Fr.Galene; Ing.Galena-Ortaçağ'da yapılan çömlekleri sırlamada

kullanılan, günümüzde hemen hemen terkedilmiş çok güçlü ergitici ve ağı etkili doğal kurşun sülfür.

GAZ FIRINI: Alm.Gasofen; Fr.Four â gaz; Ing.Gas (burning) kiln-Yag yakıt ya da LPG türü sıvı yakıtlar ile ısıtılan

seramik fırınlarının genel adı.

GAZ GİDERİCİ: Alm.Entgaser; Fr.Dispositif de dégazage; Ing.Degassifier-Bir sıvı içinde çözünmüş ya da gözenekli

bir katı tarafından emilmiş, tutunmuş gazların atılmasına, giderilmesine yarayan aygıt.

GAZ GİDERME: Alm.Entgasen; Gasenbefreien; Fr.dégazage; Ing.Outgassing, degassing- Bir sıvı içinde

çözünmüş, ya da gözenekli bir katı tarafından emilmiş gazların atılması, giderilmesi işlemi.

GAZET: Alm.Brennkasette, Tellerkapseln; Fr.Casette, gazette d'assiette; Ing.Sagger, setter- Bazı sırlı porselen

eşyanın pişirilmesinde olduğu gibi, pişme sırasında doğrudan doğruya ısıyla teması sakıncalı olan toprak

eşyanın, içine konularak kapalı kap sisteminde üst üste istif halinde pişirilmesine yarayan, yüksek ısılara dayanıklı

özel bileşim li hamurlardan yapılmış, değişik çap ve boyda fırınlama gereçleri; karo gazeti (kaseti).

GAZLAŞMA: Alm.Verflüchtigung; Fr.Volatilisation; Ing.Volatilization-Bir özdeğin çeşitli yollarla gaz haline

geçmesi, buharlaşarak uçması, gözden kaybolarak yayılması.

GEÇİRGEN: Alm.durchlassig; Fr.Perméable; Ing.Permeable- Sıvıların ve özellikle suyun geçmesine, içine

girmesine elverişli olan, gözenekli yapı.

GEÇİRGENLİK: Alm.Durchlassigkeit; Fr.Perméabilite; Ing.Permeability-Gözenekli yapıların gazları yada sıvıları

geçirmesi; geçirgen yapıların geçirim özelliği.

GEÇİRİMLİ: Bkz.Geçirgen.

35-

GEÇİRİMSİZ: Alm.undurchlassig; Fr.Imperméable; Ing.Impervious, un-permeable- Sıvıların geçmesine, içine

girmesine elverişsiz olan, gözeneksiz yapı.

GEÇİRİMSİZLİK: Alm.Undurchlassigkeit; Fr.Imperméabilite; Ing.Impermeability- Gözeneksiz yapıların gazları

ya da sıvıları geçirmezliği.

GELİŞ(TİR)ME: Alm.entwickeln; Fr.Développement; Ing.Development-1) Bir şeyin gelişimini, büyümesini,

çoğalmasını, yayılmasını, yaygınlık kazanmasını sağlama. 2) Bir hamur ya da sırın ana yapısındaki bazı özellik ya

da bozuklukların kimyasal bileşimde yapılan değişim ve yeni düzenlemelerle istenilene uygun gelişimini

sağlama; yeni bir sır yapma.

GENLEŞİRLİK: Alm.Ausdehnbarkeit; Fr.Expansivité; Ing.Expansivity- Bir sıvı ya da gaz üzerindeki basıncın azalıp

sıcaklığın artmasıyla yüzeysel genişleme, yayılma, oylum büyümesi.

GENLEŞME: Alm.Expansion; Fr.Dilatation; Ing.Expansion- Katı, sıvı ve

gaz halindeki yapıların sıcaklığın artmasıyla, kütlesi ve özellikleri değişmeden oylum büyümesi, yayılması,

şişmesi, genişlemesi.

GENLEŞME KATSAYISI: GK; Alm.Ausdehnungskoeffizient (AK); Fr.Coefficient de dilatation (c.d.d.);

Ing.Expansion coefficient, coefficient of expansion (C.E.)- 1) Birim nicelikte bir özdeğin, ısısının 1⁰ C artmasıyla,

uzunluk, yüzey ya da oylumun büyümesi. 2) Seramik hamurları ve sırların genleşmeleri ise yalnızca ısıl etkenlere

bağlı olmayıp, kimyasal bileşimleri ile kendi içbasmçları arasındaki farklılaşmalara da bağlıdır.

GENLEŞME ÖLÇER: Alm.Dilatometer; Fr.Dilatometre; Ing.Dilatometer- Farklı yapılardaki oylum değişimlerinin

ölçümlenmesine yarayan aygıt.

GEREÇ: Alm.Material; Fr.Matériel; Ing.Material- Bir iş yapılması için gerekli araçlar, aygıtlar, malzemeler

topluluğu.

36-

GERİLİM: Alm.Spannung; Fr.,Ing.Tension- 1) Esnek ya da eğilip bükülür bir maddenin gerginlik hali. 2) Bir yapıyı

oluşturan parçaları, bölümleri birbirinden ayırmaya, uzaklaştırmaya yönelik güçler. Denge halindeki bir yapıyı

sıkıştıran tazyik ya da içbasınç.

GERİLİM ÖLÇER: Alm.Voltmeter; Fr.Manométre, voltmétre; Ing.Manometer, voltmeter- Elektriksel gerilim

güçleri arasındaki farklar ile kapalı buhar ve gaz basıncı ve akıcı bir sıvının basıncını ölçmeye yarayan aygıt.

GLİSERİN: C3 H5 (OH)3 ; Alm.Glyzerin; Fr.Glycérine, glycerol; Ing.Glycerin, glycerol - Bazı boyaların hazırlanması

ve sır-altı dekor uygulamalarında kullanılan renksiz, şurup kıvamında, şeker tadında, alkolde çözünen, yağların

sabunlaşmasıyla elde edilen çok değerlikli bir alkol.

GLİSERİN BOYASI: Alm.Glyzerinfarbe; Fr.Couleur glycérique; Ing.Glycerin colouring- Akışkanlığı az, şurup

kıvamında, ısı etkisiyle gaz halinde kolaylıkla çözünen, renklendirici maden tuzlarıyla elde edilip, hafifçe

ısıtılarak kullanılan bir çeşit sır-altı boyası.

G0M(A)LAK(A): Alm.Gummilack, Schellack; Fr.Gomme-laque; Ing.Shellac-Tropikal Asya'da yetişen Ficus

Religiosa ile Ficus Laccifera ağaçları üzerinde yaşayan Coccus Lacca adlı böceğin salgılarıyla oluşan bir çeşit

reçine. İspirtoda eritilerek boya ve cila işlerinde; seramikçilikte ise altın ve lüsterli sır-üstü dekor hazırlamada

kullanılır; şel-lak.

GÖRSEL SANATLAR: Alm.Bildende Künste; Fr.Arts Plastiques, Arts Visuels; Ing.Plastic Arts- "İnsanın kendi

çevresindeki nesnel gerçeklikle olan yaratıcı, etkin, dönüştürücü ilişkisinin bu tarz ve yolla anlamlı olarak dile

getirilişi...; doğrudan görsel duyular üstünde etki yapacak biçimde, insanların estetiksel duyularını harekete

geçirmeye, yaşantı ve yargılama gücünü uyandırmaya bakar."

GÖRÜNÜR GÖZENEKLİLİK: Alm.Offene Porositât; Fr.Porosité ouverte; Ing. Apparent porosity- Bir yapının gerçek

kütlesinin, görünür kütlesine oranı.

37-

GÖSTERGE(Ç): Alm.Anzeiger, Indikator, Messzeiger; Fr.Indicataur; Ing. Indicator- Değişik ölçü araçlarında,

ölçümlenen niteliğin rakamsal değerlerini gösteren aygıt.

GÖZENEK: Alm.,Fr.,Ing.Pore- Bir yapıdaki boş alanlar, boşluklar, yüzeye açılan gözle görülemeyecek kadar

küçük delikçikler. Canlı ve cansız dokulardaki açık geçitler.

GÖZENEKLİ: Alm.poros; Schwamming; Fr.Poreuse, poreux; Ing.Porous- Çok delikli, süngerimsi, su

geçirimli olma.

GÖZENEKLİLİK: Alm.Porositât; Fr.Porosite; Ing.Porosity- Bir yapının çok sayıda boşluklarla kaplı, sünger gibi

olması. Su ve nem çekicilik gibi geçirgenlik kazanması.

GÖZLEM: Alm.Beobachtung; Fr.,Ing.Observation- Olguların bilimsel olarak araştırılması yöntemi. Ortaya çıkış

biçimiyle, olguları değiştirme amacı taşımaksızın yapılan gerçekliği doğrulama*, dikkatli bir dizgesel

araştırma eylemi.

GÖZTAŞI: CuSO4.5H20; Sırlara bakır kaynağı olarak katılan bakır sülfatın ticaretteki adı. Bk.Bakır sülfat.

GRE (KUMTAŞI): Bk.Pekişmiş çini.

GÜHERÇİLE: KNO3 ; Alm.Kaliumnitrat, Salpeter; Fr.Nitre, salpêtre; Ing. Nitre- Ergime ısısının çok düşük olması

nedeniyle, ergitici olarak alçak dereceli sıcaklıklarda pişirilen sırlara katılan, ak renkli potasyum nitrat.

GÜMÜŞ: Ag, At.ağ.108; Alm.Silber; Fr.Argent; Ing.Silver- 1) Saf olarak damar halinde, galen ve pirit

mineralleri içinde gümüş sülfür halinde, bazen de antimon ve klor ile birlikte bulunan, haddeden geçi-

rilebilen, levha ve yaprak haline getirilen ak renkli metal. 2) Sır-üstü zengin dekorların yapımında, altın ve

platin gibi çözelti halinde kullanılan değerli metal.

38-

HACIMSAL: Bk.Oylumsal

HAM SIR: Alm.Rochglasur; Fr.Glaçure crue; Ing.Raw glaze- Fritlenmek-sizin kullanılan elverişli

hammaddelerin gerekli ölçülerde doğrudan karışımıyla hazırlanmış sırlar.

HAMLAMA: Alm.Biskuitbrand, Erstebrand, Schrühbrand; Fr.Biscuiter, cuisson de biscuit; In.Biscuit

firing- Çiğ hamurların sırlamadan önce bileşimlerine göre, 7500 C-11000 C dereceleri arasında yapılan

ön pişirimleri; bisküvi pişirimi.

HAMMADDE: Alm.Rohstoff; Fr.Matiere premiere (primaire); Ing.Raw material- Elle ya da mekanik olarak

henüz işlenmemiş, çalışılmamış, değişime uğramamış malzeme, üretim maddesi ve özdeklere verilen ad.

HAMUR: Alm.Fertigton; Fr.Pâte céramique; Ing.Ceramics body, prepared clay- İstenilen nitelikteki seramik

eşya yapımında kullanılmak üzere doğal killere belirli ölçülerde bazı hammaddeler katılarak özel

suretle hazırlanan karışım.

HARD PASTE (Ing.): Eski İngiliz seramikçilerinin, sert hamurlardan yapılmış feldispatik porselene

verdikleri ad.

HASSAS TERAZİ: Alm.Feinwaage; Fr.Balance de précision, microbalance; Ing.Precision balance- Miligram

yüzdesi cinsinden çok küçük ağırlıkları incelikli tartmaya yarayan deneylik aracı.

HAVA-GİDERME: Alm.Entlüftung; Fr.Désaérage; Ing.De-airing- Hamurların kütlesi içinde sıkışmış hava

boşluklarının giderilmesi. Bu amaçla yapılan hava boşaltma işlemleri. Bk. Yoğurma.

HAVALANDIRMA: Alm.Lufterneuerung, Lüftungsanlage; Fr.Aérage, ventilation; Ing.Aering, ventilation- 1)

Teknik bir işlem süresince fiziksel ya da kimyasal olayların oluşumuna yol açmak ya da oluşumu kolaylaş-

tırmak amacıyla ortamda hava akımı oluşturmak. 2) Yükseltgen pişirimlerde, fırın atmosferine bol oksijen

girişini kolaylaştırma amacıyla, pişirim ortamında oksijenli hava dolaşımını sağlamak.

39-

HAVAN: Alm.Mörser, Reibschale; Fr.Mortier; Ing.Mortar- Bir takım katı özdeklerin ufalanıp öğütülmesine ve

toz haline getirilmesine yarayan, genellikle sert ve dayanıklı metaller ya da porselenden yapılmış çukur

çanak.

HAVANELİ: Alm.Pistille, Stössel, Stosser; Fr.Pilon; Ing.Pestle- Küçük miktarda boyalar ile deney yapımında

bazı maddelerin havanda dövülmesine yarayan sert ve dayanıklı metallerden ya da porselenden yapılmış

saplı basit gereç.

HAVAYUVAR: Alm.Atmosphare; Fr.Atmosphere; Ing.Atmosphere- Bir yapıyı çevreleyen akıcı, hareket

halindeki serbest hava tabakası.

HAZIRLAMA: Bk.Anıklama

HIZ YÖNEYİ: Alm.Geschwindigkeit; Fr.Vitesse; Ing.Velocity- Büyük bir alanı, bir uzaklığı kısa sürede ve belirli

bir yönde katetme ya da katetmeye yetkili olma. Çabukluk, sürat, hız derecesi.

HIZLI PİŞİRİM: Alm.Schnellbrand; Fr.Cuisson rapide; Ing.Fast firing-Roller tipi fırınlarda kısa süreli sır ve

dekor pişirimleri. Bk.Roller fırın.

HİÇLİK: Alm.Nichts; Fr.Nul(le); Ing.Null- Var olmamak, varlığı bulunmamak, hiç olmak.

HİDROKSİL: Alm.Hydroxil; Fr.Hydroxyle; Ing.Hydroxyl- Tek hidrojen ve oksijen atomundan oluşan (-1)

değerlikli kök.

HJSPANO-MAURESQUE İŞİ: Alm.Spanisch-maurische Keramiken; Fr.Hispano-Mauresque; Ing.Hispano-

Mauresque ware- 18. yy. İran seramikleri arasında örnekleri görülen, daha sonra İspanya'ya yerleşen

Moritanya'lı-lar tarafından yaygmlaştırılan metalsi parıltılı seramik eşyaya verilen ad. Arap desenleri ile

bezenmiş bu gibi seramikler indirgeme sırları ile sırlanmış olup, üzerleri özel perdah yöntemiyle cilalanarak

metalsi görünüm kazanır.

HUNİ: Alm.Trichter; Fr.Entonnoir; Ing.Funnel- Akışkan özdekleri doldurma ve boşaltma işlerinde kullanılan,

gövdesi koni biçimli, ince dar boyunlu basit gereç.

40-

ISI: Alm.Warme; Fr.Chaleur; Ing.Heat- Bir özdeğin sıcaklığının artışıyla ilgili erke niceliği.

ISI İLETİMİ: Alm.WSrmeleitfahigkeit, WSrmeleitung; Fr.Conductibilité calorifique, conductibilite thermique,

conduction de chaleur; Ing.Heat conduction, thermal conductivity- Bazı yapıların sıcaklıkla ilgili erke geçirimi.

Sıcaklığı yayma, dağıtma, geçirme niteliği; ısıl iletkenlik; ısının yapı boyunca akış debisi.

ISIL: Alm.thermisch; Fr.Thermique; Ing.Thermal- Sıcaklıkla ilgili erke ve buna bağlı fiziksel tepkimelerin

genel niteliği.

ISIL AĞIRLIKLI ÖLÇÜM: Alm.Thermogravimetrie; Fr.Thermogravimetrie; Ing.Thermogravimetry- Isıtılan

özdeklerdeki ağırlık değişimlerini saptayarak, evre geçişlerini belirleme.

ISIL ARALIK: Bk.Pişme aralığı

ISILÇİFT: Alm.Thermoelement; Fr.Couple thermoelectrique, thermocouple; Ing.Thermo-couples- Platin ya da

rodyumdan iki ayrı telin birleştiği noktadaki yüksek ısıların sıcaklık derecesini saptamaya ve ışıyan erke

gücünü ölçmeye yarayan aygıt.

ISIL GENLEŞME: Alm.Thermische Ausdehnung, Warmeausdehnung; Fr.Dilatation thermique; Ing.Thermal

expansion- Isı etkisiyle, özellikler de-ğişmeksizin oylumun genişlemesi, boyutları büyümesi.

ISIL İLETKENLİK: Bk.Isı iletimi

ISIL ŞOK: Alm.thermischeschock, Thermoschock; Fr.Choc thermique; Ing.Thermal shock- Ani sıcaklık

değişimlerine karşı direnci ölçme; sırların kılcal çatlamalara dayanımını saptama amacıyla, sırlı ve sırsız

örneklerin 100 C-200 C dereceleri arasındaki sıcaklıklarda süratle ısıtılıp, birden soğutulması

deneyi.

ISIL ŞOK(A) DAYANIM(I): Alm.TemperaturwechselbestMndigkeit; Fr.Résistance au choc thermique;

Ing.Thermal shock resistance- Yüksek sıcaklıklarda ısıtılan yapıların ani ısı değişimlerine gösterdiği direnç.

41-

ISITICI: Alm.Heizapparat; Fr.Réchaut; Ing.Heater- İçinde yanıcı bir özdek ya da yakıt bulunan kaptan ibaret, bir

şeyi ısıtmada kullanılan basit gereç.

İÇBASINÇ: Alm.Innendruck; Fr.Tension interne; Ing.Internal pressure-Denge halindeki bir yapıyı içten

sıkıştıran, tazyik eden güç.

İÇBASINÇ ÖLÇER: Alm.Druckmesser; Fr.Manometre; Ing.Manometer- Kapalı bir düzenek içinde sıkıştırılmış

bir sıvı, gaz ya da akışkanın basıncını ölçmeye yarayan aygıt.

İÇBÜKEY: Alm.konkav; Fr.,Ing.Concave- Düzgün küresel iç yüzeyi olan çukurluk.

İÇYAPIŞKANLIK: Alm.kohâsion; Fr.Cohésion; Ing.Cohesion- 1)Maddesel bir özdeğin moleküllerini bir

arada tutan güç. 2)Zerrecikleri arasında düzenli ve dengeli bir birlik bulunan bütün; türdeş yapışma.

İĞNELİ DELİK (İĞNE DELİĞİ): Alm.Nadelstich; Fr.Trous d'épingle; Ing.Pin hole- Öğütme sırasında sır içine

zerrecikler halinde karışan silisyum karbür ya da kalker parçacıkları gibi yabancı maddelerin gaz yayımından,

sırların bileşiminde bulunan sülfat ya da florürlü maddelerden gazlaşarak ayrılan kükürt ve florürlü

gazlardan ileri gelen çok küçük delikler halindeki iğneli yüzey görünümü.

İKİ DEĞERLİKLİ: Alm.zweiwertig; Fr.Bivalent; Ing.Bivalent, divalent-Oksijende olduğu gibi, iki elektron alış

verişiyle başka atom ve köklerle birleşebilme yeteneği olan öğe.

İKİNCİL KİL: Alm.Sekundârton; Fr.Argile secondaire; Ing.Secondary clay- Jeolojik zamanlar sürecinde

yağmur suları ile çözünüp, ilk oluştukları yerden akarsu ve sellerin etkisiyle uzaklara sürüklenerek başka

yerlerde yığışan killer.

İLETKEN: Alm.Leiter; Fr.Conducteur; Ing.Conductor- Isı ve elektrik gibi güçleri iletme özelliği gösteren

ortam, maddesel yapı.

42

İLETKENLİK: Alm.Leitfâhigkeit; Fr.Conductivity Ing.Conductance, conductibility, conductivity- Isı ve elektrik

güçlerini iletme, başka yere aktarma yeteneği.

İLLİT: 0.13Na.1.13K. 3Al . 0.73Fe. 0.8Mg. 3.3(OH); Alm.İllit; Fr.,Ing.IIlite - Doğadaki illitik kayaçların

bozunmasıyla oluşan bir çeşit kil minerali.

İLMENİT: FeO.TiO2 ; Alm.İlmenite; Fr.Ilmenite, titanate de fer; ing. Ilmenite- Renkli ve mat sırlara aynı

zamanda demir girmesini sağlayan bir titan bileşiği.

İNCİ TAŞI: Bk.Perlit

İNDİRGE(N)ME: Alm.Desoxydation, Reduktion; Fr.Reduction; Ing.Reduction- 1)(+) elektrik yüklü atom ya da

atom gruplarını durdurma. 2)Bir bileşik ya da ortamda bulunan oksijen miktarını azaltma ya da belirli bir süre

içinde tümüyle giderme, ortadan kaldırma.

İNDİRGEME SIRI: Alm.Geflammte Glasur; Fr.Glaçure lustree, glaçure reductrice; Ing.Reduction glaze-

1)İndirgen pişirim yoluyla elde edilen sarlara verilen genel ad. 2)Mavimtrak-beyaz renkli porselen sırı. 3) Çin

kırmızısı, Raku, Seladon gibi yalnız indirgeme yoluyla elde edilebilen özel renkli artistik sırlar.

İNDİRGEN: Alm.Reduktionsmittel; Fr.Réducteur; Ing.Reducing agent, Reductor- Bir bileşik ya da ortamda

bulunan oksijeni ortadan kaldıran, indirgeme oluşturmaya yeteneği olan.

İNDİRGEN ATMOSFER: Alm.reduzierender Atmosphâre; Fr.Atmosphere reductrice; Ing.Reducing

atmosphere- Özellikle bazı özel artistik sırların elde edilmesinde, belirli bir sıcaklıktan itibaren fırın

ortamındaki bol oksijenli hava akımının durdurularak, yoğun CO 'li bir ortam oluşturulması.

İNDİRGEN PİŞİRİM: Alm.Reduzierender Brand; Fr.Cuisson réductrice; Ing.Reduction firing- İndirgen

atmosferde yapılan pişirim.

43

İNGİLİZ KAOLENİ: Bk.Çin(i) kili

İPEK MATI: Alm.seidenmatt; Fr.Mate de soie,- semi-mate; Ing.Satin matt, silky matt- Yüzeysel kristalleşmenin

çok küçük boyutlarda oluşturulması suretiyle elde edilen ipeksi görünümlü, pürüzsüz, yarı mat yarı parlak

sırların genel adı. Bk.Kristal sır.

İVDİRİCİ: Alm.Accelerator, Beschleuniger; Fr.Accélerateur; Ing.Accelerator- 1)Kimyasal bir tepkimeyi

hızlandırıcı. 2)Çok yüksek hızların temel birimleriyle ilişkili olarak, daha yüksek hızlara geçirmeye yarayan

aygıt.

İVME: Alm.Beschleunigung; Fr.Accéleration; Ing.Acceleration- Devinim durumunda bulunan bir cismin çok

kısa bir zaman aralığında, hızında oluşan artırımın, bu zaman sürecine oranı; hızlanma, süratlenme.

JASPER İŞİ: Ing.Jasper ware- İlk kez 1774'de İngiltere'de Wedgwood

tarafından yapılmış olup, günümüzde bazı yapımcılar tarafından üretimi sürdürülen açık renkli hamurlardan

yapılmış, ince pekişmiş çini eşya.

JET İŞİ: Ing. Jetware- 1)Kırmızı topraktan yapılmış, yüksek oranda manganlı siyah renkli sırla örtülü bir

çeşit seramik eşya. 2)Daha çok İngilterede üretilen bir çeşit çaydanlık.

44

KABARCIK: Alm.Blase; Fr.Bulle; Ing.Bubble- Sırlı pişirimlerde, bileşimdeki gaz çıkışı tamamlanmadan pişme

sıcaklığı süratle yükseltildiğinde görülen, ergime ısısında yayılamadan kalan küçük baloncuklar.

KABUKLANMA: Bk.Soyulma

KADMİYUM: Cd, At.ağ.112; Alm.Kadmium, Cadmium; Fr.,İng.Cadmium- Sarı seramik boyaları ile sarı sırların

hazırlanmasında kullanılan, haddeden geçebilen ve levha haline getirilebilen ak renkli metal.

KADMİYUM SARISI: Alm.Cadmiumgelb; Fr.Jaune de cadmium; Ing.Cadmium yellow- Kadmiyum sülfürden

elde edilen açık sarı renk.

KALAY: Sn, At.ağ.119; Alm.Zinn; Fr.Etain; Ing.Tin- 232°C derecede er-giyici, kolaylıkla levha ve yaprak haline

gelebilen grimsi ak renkli metal.

KALAY OKSİT: SnO2; Alm.Zinndioxid; Fr.Oxyde d'étain; Ing.Tin oxide-Beyaz ve örtücü sırların elde edilmesine

yarayan, erirgenliği yükselten, kılcal çatlamalara dayanıklılığı artıran kalay bileşiği.

KALAY SIRI: Alm.Zinnglasure; Fr.Email stannifere; Ing.Tin glaze, stain glaze- Bileşiminde yüksek oranda kalay

oksidi bulunan örtücü beyaz sır.

KALEM PİSTOLE: Alm.Lackierpistole; Fr.Aérographe; Ing.Aerographe, airbruch- Çok küçük, ince ve ayrıntılı bazı

dekor işleri ile birtakım düzeltme işlemlerinin yapılmasına yarayan ufak hazneli, kalem gibi kullanılabilir havalı

püskürtücü.

KALIMLILIK: Alm.BestSndigkeit; Fr.Stabilité; Ing.Stability- Aynı durumda kalmaya yatkınlık; Bir yapının normal

basınçlara dirençli, kopma, kırılma ve yığılma yapmaksızın sürekli denge halinde kalabilme yeteneği.

KALSİNASYON: Alm.Kalzination, Kalzinieren, Kalzinierung; Fr .Calcination; Ing.Calcining- 1)Bir özdeğin ısıtılarak örüt

suyunun giderilmesi işlemi. 2)Bir bileşimin yapısını yüksek ısı etkisi altında değiştirerek toz haline getirme.

Bk.Su giderme.

45-

KALSİYUM: Ca, At.ağ.40; Alm.Calzium; Fr..Ing.Calcium- 810°C derecede ergiyen; yumuşak ak renkli metal.

KALSİYUM FLORÜR: CaF2 ; Alm.Calziumfluorid, Fluorit, Flusspat; Fr.Calcium fluorure; Ing.Fluospar- Sırlara kireç

kaynağı olarak katılan florürlü bir kalsiyum bileşiği; kireç spatı.

KALSİYUM KARBONAT: CaCO3; Alm.Calziumcarbonat; Fr.Carbonate de calcium; Ing.Calcium carbonate;

calcite- Genellikle alçak dereceli sırlara matlık veren, yüksek dereceli sırlarda ise erirgenliği artıran önemli bir

kalsiyum bileşiği.

KALSİYUM METASİLİKAT: Bk.Vollastonit

KALSİYUM OKSİT: CaO; Alm.Calziumoxid; Fr.Oxyde de calcium; Ing.Calcium oxide- Yüksek ısılarda pişirilen

bazı hamur ve sırlara katılan kireç kaynağı.

KAMARA FIRIN: Bk.Aralıklı fırın

KANTAŞI: MnO2 ; Alm.Braunstein; Fr.Oxyde de manganese; Ing.Manganese oxide- Siyah ve kahverenkleri ile

bej ve leylak renklerin elde edilmesine yarayan, siyah renkli kaplama karoları yapımında hamurlara katılan

doğal mineral.

KAOLEN: Al2O3.2SİO2.2H2O; Aim.Kaolin; Fr.Kaolin; Ing.Kaolin(e)- Adını, Çin'de bulunan ilk olarak çıkarıldığı

Kau-Ling (Yüksek-Tepe) dağından alan, yüksek ısılara dayanıklı, pişme rengi beyaz, bir çeşit öz-süz primer kil.

Yapısında kaolinit mineralinin hakim olduğu kaolen, kağıt, ilaç, sabun vb. gibi çeşitli endüstri kolları ile

porselen yapımı ve sır hazırlamada alümin kaynağı olarak kullanılır. Sırlarda kristalleşmeye karşı dayanıklılığı

ve ağdalığı artırırken, pişme ısısını yükseltir.

KAOLİNİT: Al2O3. 2SİO2 .2H20; Alm.Kaolinton; Fr. , Ing.Kaolinite- Killerin ve kaolenin temelini oluşturan,

kaolinitik kayaçlarm bozunmasıy-la meydana gelen en önemli kil minerali.

46-

KAP-KACAK: Alm.Geschirrkeramik; Fr.Vaisselle de céramique; Ing.Household pottery- Yemek yemeye, pişirmeye,

gıdaları saklamaya ve depolamaya yarayan sofra ve mutfak eşyası.

KARANFİL YAĞI: Alm.Nelkenöl; Fr.Huile de girofle; Ing.Oil of carnatin, clove-pink- Sır-üstü boya yapımı ile medium

hazırlamada kullanılan ve karanfil ağacı bitkisinin çiçek tomurcuklarından elde edilen değerli bitkisel yağ.

KARBON:C, At.ağ.12; Alm.Kohlenstoff; Fr.Carbone; Ing.Carbon- Örgen-sel yapıların tümünde, doğadaki cansız

yapıların pek çoğunda bileşikler halinde bulunan, fizik özellikleri birbirinden farklı, çok değişik biçimlere girebilen

metalsi kimyasal öğe.

KARIŞIM: Alm.Gemisch, Mischung; Fr.Melange, mixture; Ing.Mixture-Genellikle sıvı haldeki birden çok kimyasal

özdeğin, özelliklerini kaybetmeden belirli oranlarda karışımı. Karışık haldeki özdeklerin bir arada

bulunabilmeleri.

KARIŞ(TIR)MA: Alm.mischen; Fr.Mixtion; Ing.Mixing- Birden fazla özdeğin karıştırılarak, birbiri içinde dağıtılması.

KARIŞTIRICI: Alm.Agitator, Mischer; Fr.Agitateur, délayeur, mélangeur; Ing.Agitator, mixer- Genellikle sıvı özdeklerin,

çarpıcı bir hareket oluşturarak tektürel karışımlarını sağlayan aygıt.

KARO: Alm.Fliese, Kachel; Fr.Carreau; Ing.Tile, wall tile- Yer ve duvar kaplamalarında kullanılan, değişik hamurlardan

yapılmış, çeşitli boy ve biçimlerde seramik kaplama elemanlarının genel adı; fayans, karo fayans, çini.

KARO GAZETİ: Alm.Brennkapseln, Kapseln; Fr.Echelle carreau; Ing.Tile crank- Kaplama karolarının fırına

istiflenmesinde fazla yer kaplamamaları ve alabildiğince çok sayıda karonun aynı fırında pişirilebil-mesi için

yüksek ısılara dayanıklı hamurlardan özel olarak yapılmış değişik boy ve biçimlerde istifleme gereci.

KASET: Bk.Gazet.

47-

KASILMA: Alm.schrumpfen, Schrumpfung; Fr.,Ing.Contraction- Bir yapının kütlesi değişmeksizin

oylumunun küçülmesi; çekilip toplanma, büzülme, daralma.

KATI: Alm.fest; Fr.Solide; Ing.Solid- 1)Yumuşama gösterebildiği halde sıvılaşmayan; koyu, kıvamlı, sert.

2)Molekülleri birbirine çok sıkı şekilde yaklaşık bulunan, bir genişlemeyle denge durumunda titreşim

yapabilen örütsel yapı.

KATI ASILTI: Alm.,Fr.,Ing.Suspension- 1)Bir sıvı ya da gaz içindeki, çok ince ve küçük parçacıklara bölünmüş

katı maddelerin yüzmesi, yüz-dürülmesi, erimeden kalması. 2)Birbiri içinde çözünmeyen iki cismin dağılma

dizgesi.

KATI ÇÖZELTİ: Alm.feste Lösung; Fr.Solution solide; Ing.Solid solution- 1)İki ya da daha çok molekülden

ancak tek bir evre oluşturan tektürel karışım. 2)Bir katı, sıvı ya da gazın bir başka katı içinde çözünmesi.

KATI EVRE: Alm.feste Phase; Fr.Phase solide; Ing.Solid phase- Basınç altındaki bir katının biçim ve

boyutlarının, belirli koşullar ve zaman içinde ya da sürekli olarak değişmeden kalması.

KATILAŞ(TIR)MA: Alm.Erstarrung; Fr.,Ing.Solidification- Bir yapının, doğrudan doğruya sıvı evreden katı

evreye geçmesi.

KATIK: Alm.Zusatz; Fr.Agent d'addition; Ing.Additive- Bir özdeğe, bir karışıma ya da bir ürüne, özelliklerini

geliştirmek, yeni bileşimler elde etmek için eklenen katkı maddesi.

KATIŞKI: Alm.Unreinigkeit, Verunreinigung; Fr.Impureté; Ing.Impurity-Bir yapının içine doğal etkenlerle ya

da dışarıdan karışmış, az da olsa yapının saflığını olumsuz yönde etkileyen kirlilik, safsizlik.

KATSAYI: Alm.Koeffizient; Fr.,Ing.Coefficient- 1)Bir özelliği ayırd-edici sayı.2)Bir niceliğin kaç katı alındığını

gösteren sayı. 3)Ce-birsel bir niceliğin değerini artıran sayı.

48-

KAVURMA: Alm.Glühen rösten; Fr.Grillage; Ing.Roasting- Kalsinasyon ısısının artırılarak, ergime sıcaklığından

daha düşük ısılarda yapılan pişirim. Kimyasal bir madde ya da doğal bir hammaddenin, oksitlenme

oluşturulması amacıyla oksijenli ortamda ısıtılması.

KAVURMA FIRINI: Alm.Glühofen, Sinterofen; Fr.Four â calciner, four-nette; Ing.Roasting furnace- Kavurma

işlemleri yapılmasına yarayan bir fırın çeşidi.

KAYAR PLAKALAR: Alm.Schubplatten; Fr.Dalles glissantes; Ing.Pusher slabs- 1)Roller tipi fırın plakalarının

genel adı. 2)Teknik seramiklerin pişirimine yarayan, alçak kenarlı levha biçiminde gazet çeşidi.

KAYDIRIM: Alm.übersetzung; Fr.Déplacement; Ing.Displacement- 1)Yer değiştirme; bir nesneyi bir yerden

başka yere geçirme. 2)Bir birimin belirli koşullarda yer ve konum değiştirmesi.

KAYNAMA: Alm.kochen; Fr.Ebullition; Ing.Boiling- 1)Bir sıvı ya da akışkanın ısıtılmasıyla oluşan buhar

basıncının ortamın basıncından daha büyük olduğu gözlenen evre. 2)Sırların, pişirim sürecinde ergimeden

sonra geçtikleri evre.

KAYNAMA NOKTASI: Alm.Siedepunkt, Kochpunkt; Fr.Point d'ebullition; Ing.Boiling point- 1)Basınç altındaki

bir sıvı ya da akışkanın buharlaşmaya başladığı sıcaklık derecesi. 2)Sırlarm, pişirim sürecinde yayılmadan

önce kaynamaya başladığı sıcaklık derecesi.

KAZIMA GERECİ: Alm.Modellierschlinge; Fr.Grattoir en forme; Ing. Modelling tool, stirip tool, turning tool-

Şekillendirilmiş toprak eşya üzerinde kurumadan önce yapılacak kazıma işlemlerinde ve tornada

şekillendirmede kullanılan özel biçim ve boyutlarda telli kesici basit gereçlere verilen genel ad.

KEMİK KÜLÜ: Alm.Calzium phosphat, Knochenasche; Fr.Cendres d'os; Ing.Bone ash- Çin işi kemik

porseleninin bileşimine katılarak saydamlığı artıran, sırlarda ise kireç kaynağı olarak kullanılan bir kalsiyum

bileşiği: Yaklaşık formülü: Ca3(PO4)2

49-

KEMİK PORSELENİ: Alm.Knochenporzellan; Fr.,Ing.Bone-China- Bileşimine yüksek oranda kemik külü ya da

sentetik kalsiyum fosfat katılarak hazırlanan yarı-saydam ingiliz porselenine verilen ad. English-China

KESİMLEME: Alm.fraktionieren; Fr.Fractionnement; Ing.Fractionation-1)Parçalara bölme, ufaltma. 2)Bir

bileşik içine karışmış bulunan gazların ya da sıvıların ayrılması yöntemi.

KESME: Bk.Yontma

KILCAL ÇATLAK: Alm.Haarrisse, Krackelee; Fr.Craquelé tressaillage; Ing.Crackle, crazing- Hamurlar ile sırlar

arasındaki genleşme farklılıklarından ileri gelen sır çatlağı.

KIRICI:Aim.Breeher; Fr.Concasseur; Ing.Breaker- Kaba ve iri hammaddenin öğütülmesi için yapılan ön

parçalamaya yarar aygıt.

KIRILCA: Alm.Kristali; Fr.Cristal; Ing.Crystal - 1) Cam görünümlü, sert ve doğal mineral; kuvars gibi.

2) Normal cama göre daha ağır, berrak ve saydam kurşunlu cam; billur.

KIRILCAL: Alm.kristallin; Fr.Cristalline; Ing.Crystalline- Atom dağılımının düzenli geometrik biçimler

oluşturduğu katı durumda kırılca hali; örüt biçiminde bulunan, örütleşmiş.

KİRİLİM: Alm.Refraktion; Fr.Refraction; Ing.Refraction- Işık yayan bir ışının ya da elektro-manyetik bir

dalganın kırılması, yön'değiştirmesi, sapması.

KIRINIM: Alm.Diffraktion; Fr.,Ing.Diffraction- Bir ışık demetinin bir delik, yarık ya da saydamsız bir yapının

yakınından geçtiğinde saparak yayılması.

KIVAMLILIK: Alm.Konsistenz; Fr.Consistance; Ing.Consistency- Bir sıvının pelteleşmesi, koyulaşması. Akışkan

bir yapının zerrecikleri arasındaki yapışkanlık, katılık.

50-

KİL: Yaklaşık formül- Al20 . 2Si02.2H 2O; Alm.Ton, Tonerde; Fr.Argile, terre; Ing.Clay- Feldispatik kayaçların

bozunması sonucu oluşan, su geçirmez, su ile karıştırıldığında şekillendirilebilen, tane iriliği 2 mikrondan küçük

toprak bileşiği; sulu alüminyum bisilikat. Bk.Kaolinit

KİMYASAL BİLEŞİM: Alm.chemische Zusammensetzung; Fr.Composition chimique; Ing.Chemical composition-

Bir maddeyi oluşturan atom türlerini ve oranlarını belirten tanımlama, yazılı anlatım.

KİMYASAL BİLEŞME: Alm.chemische Verbindung; Fr.Combinaison chimique; Ing.Chemical combination- Değişik

özdeklerin bir araya gelmesiyle, kimyasal özellikleri farklı yeni özdekler oluşumu.

KİMYASAL BİREŞİM: Alm.chemische Synthese; Fr.Synthese chimique; Ing. Chemical synthesis- Bir dizi tepkimeler

sonucu kimyasal bir bileşim elde etme.

KİMYASAL ÖĞE: Alm.chemische Element; Fr.Elément chimique; Ing.Chemical element- Kimyasal bileşikleri

meydana getiren, yine kimyasal özelliklere sahip basit bileşen.

KİMYASAL ÖZELLİKLER: Alm.chemische Eigenschaften; Fr .Propriétes chimiques; Ing.Chemical properties- Bir

özdeğin kimyasal yapısı ve başka özdeklerle arasında oluşan tepkimelerdeki davranışlarıyla ilgili özellikler .

KİREÇ TAŞI: Alm.Kalkstein; Fr.Pierre a chaux; Ing.Limeston- Kalsine edildikten sonra sırlara kireç kaynağı olarak

katılan kalsiyum karbonat.

KİREÇLEŞME: Bk.Kalsinasyon

KİREMİT: Alm.Dachziegel; Fr.Tuile; Ing.Roof tile- Mimari yapılarda bir çeşit koruyucu çatı örtüsü olarak kullanılan,

değişik biçim ve boyutlarda pişmiş topraktan yapılmış, bazen renkli ve renksiz sırlarla sırlanmış kaplama

elemanı.

KİRLENME: Alm.Verschmutzung; Fr.,Ing.Contamination, pollution- Fiziksel ve kimyasal özellikleri itibariyle

çevresini bozan, olumsuz etkiler ortaya çıkaran yabancı özdeklerin çeşitli yollarla çevreye bulaşması,

yayılması.

51-

KİRLETİCİ: Aim.Verunreinigung; Fr.Contaminant; Ing.Contaminant, pollutant- İstenmediği halde, çeşitli yollarla

çevreye bulaşan, çevre özelliklerini bozan özdek.

KİTRE: Alm.Tragant; Fr.Gömme adragante; Ing.Gum dragon, gum tragacanth-Geven denilen odunlu bir dağ

bitkisinden çıkarılan beyaz renkli zamk. Suda şişerek pelteleşir. İstenilen kıvamda sulandırılarak, seramik

eşyanın bazı dekor uygulamalarında kullanılır. Pişirim sırasında yanarak kaybolur.

KİZELGUR: Alm.Diatomeenerde, Kieselguhr; Fr.Kieselgu(h)r; Ing.Diato-maceous earth, diatomite, kiselguhr-

Kabuklu deniz hayvanları ve fosillerin ufalanması sonucu oluşan ve yapısında su bulunan hafif ve çok gözenekli

silisyum dioksit. Silisli kil, silisli toprak, diyato-mit; bir çeşit ısı yalıtkanı malzemesi olarak kullanılır.

KLİNKER: Alm.Klinker; Fr.,Ing.Clinker- Kil ve kalkerin belirli oranda karıştırılıp, öğütüldükten sonra ortalama

14000 C derecedeki sıcaklıkta pişirilmesiyle elde edilen bir refrakter cinsi. Alçı taşı ile karıştırılıp öğütülerek

çimento yapımında kullanılır.

KLOR: Cl, At.ağ.35.5; Alm.Chlor; Fr.Chlore; Ing.Chlorine- Boğucu kokulu, yeşilimsi sarı renkli metalsi öğe.

KOBALT: Co , At. ağ.59; Alm.Kobalt; Fr .,Ing.Cobalt- Grimsi ak renkli, normal sıcaklıkta ferromanyetik,

sert metal.

KOBALT OKSİT: Co3O4, Co2O3, CoO; Alm.Kobaltoxid; Fr.Oxyde de cobalt; Ing.Cobalt oxide- Renklendirici

olarak ünlü kobalt mavilerinin elde edilmesinde, bazı özel hamurların renklendirilmesinde, bazı sırların lacivert

renge boyanmasında kullanılan kobalt bileşiği.

KOLEMANİT: CaO . B2O3 . .6H2O ; Alm.Borcalzit, Colemanit; Fr .Colemanite; Ing.Boro-calcite, colemanite - Güçlü bir

ergitici olarak borlu sırlara katılan, sularda çözünmeyen tek doğal borik asit kaynağı olduğundan

fritlenmeksizin kullanılabilen borokalsit.

52-

KOMPAS: Alm.Töpferzirkel; Fr.Compas d'épaisseur; Ing.Calipers-Hacımlı seramik eşyanın kalınlık ve

genişliğini ölçmeye yarayan pergele benzer, tahtadan yapılmış, uçları sivri iki bacaklı basit gereç.

KORDİYERİT: 2MgO.2Al2O3 .5H2O; Alm.Cordierit; Fr .Cordierite; Ing.Cor-dierite- Manyezi içeriği bulunan

porselen hamurlarında kendiliğinden oluşarak örütsü bir yapı meydana getirir.

KORİNDON: Sertlik bakımından elmastan sonra gelen, cam parlaklığında, refrakter endüstrisinde kullanılan,

renkli ve saydam, aşındırıcı taş. Bk.Korunt

KORNİŞ-STON: Bk.Cornish-stone

KORUNT: Alm.Korund; Fr.Corindon; Ing.Corindon, corundum- Renklendiri-ci metal oksitler tarafından doğal

olarak boyanmış değerli bir mineral. Bk.Korindon

KOVUK: Alm.Gasblase, Gasenhohraum; Fr.Cavité; Ing.Cavity- Bir katı içindeki boşluk, çukurluk.

KÖPÜRME: Alm.Aufbrausen; Fr.,Ing.Effervescence- Bazı özdeklerin bir başka özdekle değinmesiyle oluşan

gazlaşmadan ileri gelen kabarcıklı kaynama hali.

KRATER SIRI: Alm.Kraterglasur; Fr.Glaçure â cratere; Ing.Crater glaze- Bileşimi özel olarak değiştirilerek elde

edilmiş, yüzeyi krater benzeri patlak çukurlarla örtülü artistik sır çeşidi.

KRİSTAL SIRI: Alm.Kristallglasur; Fr.Glaçure â effet cristalise (cristalloide); Ing.Crystalline glaze- Soğuma

sırasında yüzeyde değişik şekillerde serpinerek kristalleşmeye yol açan özdekler katkısıyla hazırlanmış çok

güzel görünümlü artistik sırların genel adı.

KRİSTOBALİT: Alm.Cristobalit; Fr.,Ing.Cristobalite- Çatlamaları önleme amacıyla hamurlara ve sırlara katılan,

yüksek sıcaklıkta ısıtılma suretiyle ortalama %17 oylum genişlemesine uğrayan kuvars.

53-

KRİYOLİT: AlF3 . 3NaF; Alm.Kryolit; Fr. ,Ing.Cryolite- Sodyum ve alüminyum kaynağı olarak pekişmiş çini

sırlarına katılan ak renkli mineral.

KROM: Cr, At.ağ.52; Alm.Chrom; Fr.Chrome; Ing.Chromium- Gri renkli, sert, parlak, renklendirici etkisi çok

güçlü bir metal.

KROM OKSİT: Cr2O3, Cr2O3 . 3H2O; Alm.Chromoxid; Fr.Oxyde de chrome; Ing.Chrome oxide- Seramik

boyalarının hazırlanması ve sırların krom yeşillerine boyanmasında kullanılan, çok düşük sıcaklıklarda pişirilen

kurşunlu sırlarda turuncu renk veren, yüksek ısılara dayanıklı, yeşil ve siyah renkli krom bileşiği.

KUM: Alm.Sand; Fr.Sable; Ing.Sand- Çok küçük parçacıklara bölünmüş halde doğada yaygın olarak

bulunan kuvars mineralleri topluluğu.

KURŞUN: Pb, At.ağ.207; Alm.Blei; Fr.Plomb; Ing.Lead- Mavimsi gri renkli, tek başına kolaylıkla ergiyici,

yumuşak ve çok ağır metal.

KURŞUN ÇÖZÜNÜRLÜĞÜ: Alm.Bleilösbarkeit; Fr.Solubilité du plomb; ing. Lead solubility- Saf kurşun

bileşikleriyle fritlenmeksizin hazırlanmış ham sırlardaki kurşunun asitli ortamlarda ağı etkisi oluşturan

çözünme yeteneği.

KURŞUN OKSİT: Alm.Bleioxid; Fr.Oxyde de plomb; Ing.Lead oxide- Bk. Mürdesenk; Kurşun üstübeci;

Sülyen

KURŞUN SİLİKAT: PbO.Si02; Alm.Bleisilikat; Fr.Silicate de plomb; Ing.Lead silicate- Kurşun bileşikleri ile silis ya

da silisyumlu bileşiklerin birerimiyle oluşmuş, düşük dereceli sıcaklıklarda ergi-yerek camlaşan, çift

bileşenli basit sır(ça).

KURŞUN SÜLFÜR: Bk.Galen

KURŞUN ÜSTÜBECİ: 2PbCO3 . Pb(OH)2 ; Alm.Bleiweiss; Fr.Céruse; Ing.Ceruse, White lead- Düşük

sıcaklıklarda ergime yeteneği yüksek, sırlarda güzel bir parlaklık ve saydamlık oluşturan, fritlenmeksizin

kullanıldığında şiddetli ağı etkisi yapan beyaz renkli bazik kurşun karbonat.

54

KURŞUN ZEHİRLENMESİ: Alm.Bleivergiftung; Fr.Intoxication saturnine; saturnisme; Ing.Lead poisoning- Saf

halde kurşun ve bileşiklerinden içeren fritlenmemiş ham çömlekçi sırlarının uzun süreli kullanımıyla canlı

organizmalarda beliren bir çeşit zehirlenme.

KURŞUNLU SAYDAM FRİT: Alm.Transparente bleihaltige fritte; Fr.Fritte transparente plombeuse;

Ing.Transparent leadbearing fritt- Bileşiminde temel ergitici olarak kurşun bileşikleri bulunan, önergitilmiş,

saydam, camsı sır maddesi.

KURŞUNSUZ SAYDAM FRİT: Alm.Transparente bleifreie fritte; Fr.Fritte transparente non-plombeuse;

Ing.Transparent leadless fritt- Ergitici olarak bileşiminde kurşun bulunmayan önergitilmiş, camsı sır maddesi.

KURŞUNSUZ SIR: Alm.Bleifreie Glasur; Fr.Glaçure non-plombeuse; Ing. Leadless glaze- Bileşiminde kurşun

bileşikleri bulunmayan sır.

KURU(T)MA: Alm.Trocknen; Fr.Sechage; Ing.Drying- Yaş ya da nemli yöntemle şekillendirilmiş hamurların,

pişirimden önce açık hava, kurutma dolabı, kurutma fırını gibi uygun sıcaklıktaki ortamlarda belirli sürelerde

bekletilerek fiziksel suyunun uçması, uçurulması.

KURUTMA DOLABI: Alm.Trockenschrank; Fr.Etüve; Ing.Drying oven, drying stove- Bir takım özdekleri belirli bir

süre düşük sıcaklıkta ısıtarak, içlerindeki su ve nemin giderilmesine yarayan deneylik aygıt.

KURUTMA KABI: Alm.Exsikkator; Fr.Dessicateur; Ing.Dessicator- İnce ölçümlerde camekanlı hassas terazilerin

içine ya da suyu ve nemi giderilmek istenilen özdeklerin içine konulan, içinde nem çekici kimyasal bir özdek

bulunan ve bulunduğu ortamda nem gideren kapaklı cam kap.

KURUTUCU: Alm.Trockner; Fr.Sechoir; Ing.Dryer, drier- Islak ya da nemli maddelerin içindeki suyun

buharlaşmasını hızlandıracak tarzda ısınmasına yarayan aygıt; ısıtılmış kurutma bölgesi.

KUTU FIRIN: Alm.elektrischer Schachtofen; Fr.Four â enfournement par le haut; Ing.Top Loading kiln-

Üstten açılan kapaktan yükleme yapılan fırın çeşidi.

55-

KUVARS: Si02; Alm.Kuvartz, Quarz; Fr.,Ing.Quartz- Özellikle tortul kayaçlarm tümünde bulunan,

saydam oluşundan ötürü camcılık ve seramikçilikte yaygın olarak kullanılan, ani sıcaklık değişimleri ve

asitlere dayanıklı, silis grubu silikatları tipinde bir mineral.

KUVARS DEĞİŞİMİ: Alm.Umwandlung der Kuvartz; Fr.Modification de quartz, inversion de quartz;

Ing.Quartz inversion- Hamurların pişirimi sırasında, hamurun yapısında serbest kuvars halinde bulunan si-

lisin büyük bölümünün, 5730 C dereceye kadar tridimit ve kristobalit haline dönüşmesi.

KUVERT: Alm.Porzellanglasur; Fr.Couverte; Ing.Cover- Genellikle, pekişmiş çini ve porselen hamurları

üzerinde kullanılan ve bileşiminde kolaylıkla ergiyici maddeler bulunan saydam yüksek ısı sırları.

KÜÇÜLME: Bk.Çekme

KÜL: Alm.Asche; Fr.Cendre; Ing.Ash- 1) Bazı organik özdeklerin yanması sonucu ortaya çıkan toz halindeki

kalıntı. 2) Doğal kül sırları ya da küllü sırların ana maddesi.

KÜKÜRT: S, At.ağ.32; Alm.Schwefel; Fr.Soufre; Ing.Sulphur- Doğada saf halde ya da bileşikler halinde

bulunan sarı renkli basit öğe.

KÜTLE: Alm.,Fr.Masse; Ing.Mass- 1) Bir cismin üzerine uygulanan kuvvet ile o cisimde ortaya çıkan ivme

arasındaki oran. 2) Katı bir öz-değin şekilsiz yığını, en büyük kümesi, tümü.

KÜVE TOPRAK: Kütahya'nın Küve köyünden çıkan, ak renkli plastik bir kil çeşidi.

56-

LADEN YAĞI: Alm.Rosmarinöl; Fr.Huile de romarin; Ing.Pitch-pine oil- Medium hazırlamada kullanılan ve

bir çeşit çamdan çıkarılan zift gibi, siyah ve kokulu zamk.

LASTİK ŞIRINGA: Alm.Engobemalbâllchen, Engobemalhorn, Gummibâlle; Fr.Poire; Ing.Slip trailer- Bazı angob

ve sır dekorlarının yapımında kullanılan kauçuk hazneli, ucu delik ince boyunlu basit gereç; puar.

LATEKS: Alm.,Fr.,Ing.Latex- Bazı bitki gövdelerinin kanal boşluklarında dolaşan, süt görünümlü, yapışkan

özsuyu. Bu özsudan elde edilen yapışkan, lastik gibi esnek madde bazı özel dekorların yapımında kullanılır.

LEPİD0LİT:(LiKNa)2.F(0H)2.Al203.3Si02; Alm.Lepidolith; Fr.Lépidolithe; Ing.Lepidolithe- Daha çok yüksek

sıcaklıklarda pişirilen lityumlu alkali sırlarda lityum kaynağı olarak kullanılan bir mineral.

LİTYUM: Li, At.ağ.7; Alm, Fr ., Ing. Lithium- Gümüş renkli, katılar içinde en hafif alkali metal.

LÜLECİ TOPRAĞI: Bk.Kil

LÜLE-TAŞI: Bk.Sepiyolit

LÜSTER: Alm.Luster; Fr.Lustre; Ing.Lustre, luster- Sırlı seramik eşya yüzeyinde sedef görünümlü, metalik

parıltılı dekorların yapımında kullanılan, pişirildiğinde renkli ve parlak, metalik reçinat eriyiklerinden özel

yollarla elde edilen çözeltilere verilen ad.

57-

MADDE: Alm.Materie, Stoff; Fr.Matiere; Ing.Matter- 1) Değişmeye elverişli bir nesnede sürekli kalıcı olan;

boşlukta yer tutan. 2) Bilimsel ve teknik etkinlikler tarafından kullanılmaya, şekli değiştirilmeye uygun ürün,

malzeme. Bk.Özdek.

MAGNETİK AYIRICI: Bk.Elektrik mıknatısı

MAGNEZYUM: Mg, At.ağ.24; Aim.Magnesium; Fr.Magnésium; Ing.Magnesium-Gümüş gibi ak renkli, yaşam

için gerekli, levha haline getirilebilir, haddeden geçirilir, 651 C derecede ergiyici hafif bir metal.

MAGNEZYUM KARBONAT: MgCO3 ; Alm.Magnesiumkarbonat; Fr.Carbonate de magnesium; Ing.Magnesium

carbonate- Yüksek dereceli sırlara manyezi sağlayan magnezyum bileşiği.

MAKARALI FIRIN: Bk.Roller fırın

MANGAN: Bk.Manganez

MANGAN DİOKSİT: Bk.Kantaşı

MANGANEZ: Mn At.ağ.55; Alm.Mangan; Fr.Manganese; Ing.Manganese- Grimsi ak renkli, sert ve kolaylıkla

kınlıcı, 1200 C derecede ergiyen bir metal; siyah manyezi.

MANÜFAKTÜR: Alm.Manufaktur; Fr.Manufacture; Ing.Manufactory- üretimin el işçiliğine,bireysel bilgi ve

beceriye dayalı olarak yapıldığı endüstriyel kuruluş. Makina kullanmaksızm üretim yapılan fabrika.

MANYEZİ: MgO; Alm.Magnesit; Fr.Magnésie; Ing.Magnesia- Ak renkli, pudra halinde, hafif, suda çok az

çözünür magnezyum bileşiği.

MARN: Alm. Kalziurnkarbonathaltige Tone, Mergel; Fr.Marne; Ing.Calcareous clay, marl- Kil ve kalkerin doğal

karışımıyla oluşmuş bir kil çeşidi; kalkerli kil.

MASSE AUF MASSE (Alm.): Bk.Pate sur pâte (Fr.)

58-

MASTAR: Alm.Kaliber, Schablone; Fr.Calibre; Ing.Profile- Bir kabın iç ya da dış yüzünün yandan görünüşüne göre

kesilmiş metal, tahta vb. gibi kalıp levha; profil; şablon.

MASTARLA KALIPLAMA: Bk.Şablon ile şekillendirme

MAT SIR: Alm.matte Glasur, Steinmatt; Fr.Glaçure matte (mate); Ing.Matt glaze- Yüksek oranda matlaştırıcı

özdekler katkısıyla hazırlanmış, parlaklık göstermeyen, donuk görünümlü sırlar.

MATLAŞTIRICI: Alm.Mattierungsmittel; Fr.Substance cristallisante; Ing. Matting agent- Talk, kemik külü, çinko,

kaolen gibi, normal parlak sırlarda yüzeysel bir kristalleşmeye yol açarak matlık veren özdeklerin genel adı.

MAVİ-BEYAZ: Alm.Blau-Weiss; Fr.Bleu-Blanc; Ing.Blue-and-White- İlk olarak Çin'de, sonraları Avrupa'da

uygulanan, saf kobalt oksit mavisi ile işlenmiş sır-altı dekorlu porselen ve seramiklerin genel adı.

MAYALA(N)MA: Alm.Fermentation, Gârung; Fr.,Ing.Fermentation- Organik asıllı bir maddenin, bir maya etkisiyle

özelliklerini değiştirmesi, tek gözeli diğer organik öğeler tarafından başka maddelere dönüştürülmesi.

MAYOLİKA BOYALARI: Alm.Mayolikafarben; Fr.Couleurs majolique (maiolique); Ing.Majolika coulers- Genellikle,

kalaylı ya da zirkonlu sırlar üzerine pişirimden önce uygulanan ve sır ile aynı derecede gelişerek sır tabakasının

içine giren bir çeşit dekorlama boyası.

MEDIUM (Alm.,Ing.): Toz halindeki sır-üstü boyalara karıştırılan, bu gibi boyaları ezmeye yarayan; sırlı,

kaygan yüzey üzerinde fırçayla kullanılmalarını kolaylaştıran, yanıcı, bitkisel asıllı yağlara verilen genel ad.

MELAS: Alm.Melasse; Fr.Melasse; Ing.Melasses- Pancar ve şeker kamışından elde edilen, şekerin

kristalleşmesinden sonra geriye kalan şurup kıvamında, koyu kahverengi, yapışkan artık.

MERMER: CaCO3 ; Alm.Marmor; Fr.Marbre; Ing.Marble- İnce öğütülmüş, ak renkli pudra halinde, bazı

hamurlar ile yüksek ısı sırlarına tebeşir

59-

yerine katılan bir kalsiyum bileşiği.

METAL: Alm.Metali; Fr.Métal; Ing.Metal- Kimyasal tepkimelerde asitler-deki hidrojenle yer değiştirebilen,

hidroksil köküyle bazları oluşturan, kendine özgü parıltıya sahip, ısı ve elektriği ileten maddelerin genel adı.

MISIR MAVİSİ: Alm.Agyptisch-Blau; Fr.Bleu d'Egypte; Ing.Egyptian blue-Eski Mısır'da yapılmış toprak eşya

arasında çok görülen, turkuvaz mavi rengi andırır parlak canlı mavi renk.

MİKA: Alm.Glimmer; Fr.,Ing.Mica- Volkanik ve metamorfik kayaçların oluşturduğu müskovit, biotit, lepidolit

gibi ince katmanlı mineraller; yüksek sıcaklıkta pişirilen hamurlara katılan, alkali özellikli bir çeşit ergitici olarak

kullanılır. Müskovit- K20 . 3Al2 03 . 6Sİ02 . 2H2 0

MİL: Bk.Kil

MİNERAL: Alm.Mineral; Fr.Minéral; Ing.Mineral- Doğadaki anorganik tepkimeler sonucu oluşmuş, yer

kabuğunu meydana getiren, belirli kimyasal

yapılara sahip doğal öğeler ya da bileşikler.

MİNİLGÖZLER: Alm.Mikroskop; Fr.,Ing.Microscope- Nesnelerin çıplak gözle görülemeyen yapılarını mercekler

düzeniyle belirli oranlarda büyüterek görünür hale getiren deneylik aygıtı.

MODELCİ: Alm.Modellmacher, Modellzeichner; Fr.Modéliste; Ing.Designer of patterns, model-designer- Tek

parça ya da toplu-üretim yapımında özgün model hazırlayan, modeli yaratan sanatçı.

MODLAJ ALETLERİ: Alm.Graviereisen, Modellierhölzer, Modellierschlingen; Fr.Ebauchoir, materiels de modelage,

mirette; Ing.Modelling tools- Seramik eşyanın elle şekillendirilmesine ya da bazı düzeltme işlerine yarayan telli ya

da sert ağaçlardan yapılmış, değişik boy ve biçimlerde basit el araçları.

MODÜL: Alm.Modül; Fr.,Ing.Module- İstenildiği ya da gerektiği kadar üst üste, yan yana tekrarlanabilen ve bu

yolla değişik yüzeysel ya da oy-lumsal bir yapı oluşturabilen birim nitelikli biçim.

60-

MOLEKÜL: Alm.Molekül; Fr.Molécule; Ing.Molecule- Bir öğe ya da bileşiğin tüm özelliklerini taşıyan, tek başına

var olabilen ve atomlardan oluşan en küçük parçası; maddenin temel yapışma ait, fiziksel yollarla

parçalanabilen çok küçük bir bölümü; özdecik.

MOLEKÜL AĞIRLIĞI: Alm.Molekulargewicht; Fr.Poids moléculaire; Ing. Molecular weight- Bir molekülü

oluşturan atomların ağırlıkları toplamı.

MOLİBDEN: Mo, At.ağ.96; Alm.Molybdân; Fr.Molybdene; Ing.Molybdenum-26200C derecede

ergiyen ak renkli sert metal.

MOLİBDEN OKSİT: MoO ; Alm.Molybdanoxid; Fr.Oxyde de molybdene; Ing. Molybdenum oxide- Yüksek

derecelerde elde edilen kristal sırlarının yapımında kullanılan molibden bileşiği.

MURDESENK: PbO; Alm.Bleigiatte; Fr.,Ing.Litharge- En çok 1150°C derecedeki sıcaklıklara kadar pişirilebilen

çömlekçi sırlarının sarı renkli güçlü ergiticisi kurşun bileşiği.

61-

NAFTA: Bk.Neft yağı

NANE YAĞI (RUHU): Alm.Pfefferminzöl; Fr.Huile de menthe; Ing.Pepper-mint-oil- Sır-üstü boyalara katılan,

medium hazırlamada kullanılan, nane yapraklarından elde edilmiş esans-

NEFT (YAĞI): Alm.Naphtha; Fr.Naphte; Ing.Naphtha- Benzin ile gazyağı arasında damıtılmış, renksiz, uçucu

ve yağ çözücü bir petrol türevi. Sır-üstü-dekor yapımında mediumlu boya inceltici ve eritici olarak

kullanılır.

NEM: Alm.Feuchtigkeit, Gebundenes Wasser; Fr.Humidité; Ing.Humidity, moisture- 1) Havadaki su buharının

niceliği, 2) Su buharı ya da su ile ıslanma, ıslaklık.

NEM ÇEKİCİ: Alm.hygroskopisch; Fr.Hygroscopique; Ing.Hygroscopic, hygroscopical- Havadaki su buharını, ya

da bir maddenin içindeki nemi kendi yapısına alıp tutan, ıslanan kimyasal özdek.

NEM ÖLÇER: Alm.Feuchtigkeitmesser; Fr.Hygrometre; Ing.Hygrometer-

Havadaki nem oranını incelikli olarak ölçmeye yarayan aygıt.

NEMLENDİRME: Alm.Anfeuchtung, Befeuchtung; Fr.Humidification, humec-tation; Ing.Humidification- Bir

özdeğin içine su buharı çektirme, ıslatma, nemli ortamda bırakarak ıslanmasına yol açma, su buharı oranını

artırma.

NEMLİLİK GENİŞLEMESİ: Alm.Feuchtigkeitsdehnung; Fr.Expansion d'humidi-te; Ing.Moisture expansion-

Gözenekli hamurlardan yapılmış seramik eşyanın zamanla su ve nem çekmesinden ileri gelen oylum

büyümesi.

NİKEL: Ni, At. ağ. 59; Alm. ,Fr .,Ing . Nickel- 1452°C derecede ergiyici , gümüş renkli, çok dayanıklı ve kolay bozulmaz,

levha haline gelebilir, haddeden geçirilir bir metal.

NİKEL OKSİT: Alm.Nickeloxid; Fr.Oxyde de nickel; Ing.Nickel oxide-Sırları, bileşimlerine göre sarı, kahverengi

ve yeşil tonlara boyayan, siyah (Ni2 03) ve yeşil (NiO) renkli nikel bileşiği.

62-

NİŞASTA: ( C6 H10 O5 ) x ; Alm.Stârke; Fr.Amidon; Ing.Starch- Bazı bitkilerden elde edilen ak renkli

bir karbonhidrat.

NİTELİK: Alm.Qualitat; Fr.Qualité; Ing.Quality- Canlı ya da cansız ortamlardaki varlıkların özellikleri, yapısal

nitelikleri, diğerlerinden ayrı olan kimlikleri, nicelik dışındaki durumları belirten tanımların, değerlerin,

değerlendirmelerin tümü.

OCAK: Alm.Bergwerk; Fr.,Ing.Mine- Çeşitli mineral ve cevherlerin bulunduğu ve bunların yer kabuğundan

çıkarıldığı mâden yatağı.

ODUN FIRINI: Alm.Holzofen; Fr.Four â bois; Ing.Wood-burning kiln-Odun ateşlemeyle ısıtılan, çeşitli biçim ve

boyutlarda ki geleneksel çömlekçi fırınlarının genel adı.

OKSİJEN: 0, At.ağ.16; Alm.Sauerstoff; Fr.Oxygene; Ing.Oxygen- Atmosferin yaklaşık beşte birini oluşturan,

sıvılaştırılması güç, renksiz,

kokusuz gaz halinde metalsi element.

OKSİT: Alm.Oxid; Fr.Oxyde; Ing.Oxide- Bir yapının oksijenle birleşmesinden ortaya çıkan bileşik.

OKSİT-SERAMİK: Alm.Einstoff-system, Oxidkeramik; Fr.Céramique oxydée; Ing.Oxide ceramics- Asıltılı

maddeler katılarak döküm ya da kuru presleme yoluyla şekillendirilen, saydamsız, sırsız, tek-bileşkenli

seramik sistemler.

OKSİTLEME: Alm.Oxidation; Fr.Oxydation; Ing.Oxidation- Oksit haline getirme, oksijenle birleştirme.

Bk.Yükseltge(n)me.

OKSİTLEYİCİ ATMOSFER: Alm.Oxidierender Atmosphare; Fr.Atmosphere oxydante; Ing.Oxidising

atmosphere- Pişme sürecinde fırın ortamında yüksek oranda serbest oksijen bulunması.

OKSİTLEYİCİ PİŞİRİM: Alm.Oxidierender Brand; Fr.Cuisson oxydante; Ing. Oxidising firing- Oksitleyici

atmosferde yapılan pişirim.

63-

OLUŞUM: Alm.Bildung; Fr.,Ing.Formation- Bir şeyin, bir olgunun şekillenmesi, şekillendirilmesi, gelişmesi.

Çeşitli öğelerin birleşerek bir tarz, bir biçim ortaya çıkarması.

OLUŞUM ISISI: Alm.Bildungwarme; Fr.Chaleur de formation; Ing.Heat of formation- Isı etkisiyle gelişimi

tamamlanan bir oluşum için gerekli ısıl nicelik.

OPAL IŞIMA: Alm.schillernd; Fr..Ing.Opalescence- Opal ya da sedefte olduğu gibi renkleri dağınık ve mat

gösterme özelliği.

ORGANİK: Alm.organisch; Fr.Organique; Ing.Organic- Bitkisel ya da hayvansal kökenli yapı; örgensel.

Bileşimindeki öğelerin büyük ve belirgin bölümü canlı varlıklardan gelen; organik kayaçlar ve killer gibi.

ORTAM: Alm.Mittel; Fr.Milieu; Ing.Medium- Bir varlık, kuvvet ya da nesneyi içinde bulunduran, bir tepkime ya

da devinime neden olan maddesel çevre.

ORTOKLAS: K20.A120 6Si02; Alm.Orthoklas, kalifeldspat; Fr.Orthose,

feldspath potassique; Ing.Feldspar potash- Birinci dereceli ergitici olarak, özellikle yüksek ısılarda pişirilen

hamurlar ile sırlara katılan ve yüksek oranda potasyum içeriği bulunan bir çeşit feldspat.

ORTON PİRAMİDİ: Amerikan pişirim standartlarına göre hazırlanmış bir çeşit ısı kontrol piramidi.

Bk.Seger piramidi.

OYLUM: Alm.Rauminhalt, Volumen; Fr.,Ing.Volume- 1) Bir yapının bir molekül-gramının molekül hacmi. 2) Bir

yapının sahip olduğu üç boyutlu alan.

OYLUMSAL: Alm.bandereich. vielbandig; Fr.Volumetrique, volumineux; Ing.Volumetric- 1) Yüzeylerle sınırlı üç

boyutlu biçimi bulunma. 2) Bir yapıdaki oylumların kesinlik ve doğrulukla saptanmasına ilişkin

ölçümleme dizgesi.

64

ÖĞE: Alm.Element; Fr.Elément; Ing.Element- 1) Aynı cins atomlardan meydana gelmiş basit madde;

bozunamaz kabul edilen varlık. 2) Bir şeyi meydana getiren, oluşturan, bilim ve tekniğin üzerine kurulduğu

başlangıç.

ÖĞÜTME: Alm.mahlen; Fr.Broyage, mouture; Ing.Grinding, milling, powdering- Katıların belirli boyutlarda

ufalanması, parçacıklarının yatay ve dikey doğrultularda bölünerek küçültülmesi.

ÖĞÜTME KABI: Alm.Mahltopf; Fr.Jarre de broyeur; Ing.Grinding pot, porcelain pot- Ortalama 2-8 Lt.

arasındaki karışımların öğütülmesinde kullanılan, sert porselenden yapılmış, değirmen kavanozu.

ÖĞÜTÜCÜ: Alm.Mahlanlage, Mahlend; Fr.Broyeur; Ing.Grinder- Katı seramik hammaddelerini kuru yada

sulu parçalamaya, kırmaya, ufalamaya, ezmeye, pudra haline getirmeye yarayan aygıt.

ÖLÇÜ: Alm.Mass; Fr.Mesure; Ing.Measure- Genişlik, uzunluk, oylum, basınç, ısı, zaman, iş gibi nicelikleri

kendi cinsinden, değişmeyen bir değerle kesin olarak belirleyen birim nicelikli değer.

ÖLÇÜM: Alm.Messung; Fr.Mesurage; Ing.Measurement- Bir niceliği doğrudan ve somut bir tarzda ölçme

eylemi. Nesnelere, belirli kurallara göre nitelikleriyle uygun sayısal değerler verme.

ÖN ISITMA: Alm.Vorwarmen, Vorwarmung; Fr.Prechauffage; Ing.Preheating-Bazı özdekleri kullanımdan

önce yumuşatma, kurutma ya da örüt suyunu çekme amacıyla önceden belirli bir sıcaklıkta ısıtma.

ÖRGÜ : Alm.Gitter; Fr.Reseau; Ing.Lattice- Bir örütün atom, yükün ya da moleküllerinin üç boyutlu düzen

içinde bir kurgu oluşturması.

ÖRNEK: Alm.Probe; Fr.Echantillon; Ing.Sample- Belirli bir özdeğin bütünü üzerindeki tüm özellikleri taşıyan

küçük bir bölümü, bir parçası.

ÖRTÜCÜ MADDE: Alm.deckende Rohstoff; Fr.Opacifiant; Ing.Opacifier-Çinko, titan, kalay, zirkon gibi,

saydam sırlara örtücülük veren, saydamlığı etkileyen ya da ortadan kaldıran özdekler.

65-

ÖRTÜCÜ SIR: Alm.deckende Glasur; Fr.Glaçure opaque; Ing.Opaque glaze-Örtücü katkılar eklenmesiyle

hazırlanmış, saydamlık göstermeyen, üzerini örttüğü hamurun rengini belli etmeyen sırlar.

ÖRTÜLÜ FIRIN: Alm.Muffelofen; Fr.Moufle; Ing.Muffle kiln- Pişme sürecinde, parçaların ateş ve duman ile

temas ettirilmeden pişirimi yapılmasına yarayan, bir çeşit kapalı gazet sistemi porselen fırınlarına verilen

genel ad.

ÖRÜT: Alm.Kristali; Fr.Cristal; Ing.Crystal- Atom ve molekülleri belirli ve bunlar arasındaki açı ve uzaklıkları

değişik, kendine özgü biçimlerde düzenlenmiş katı nesne; kristal.

ÖRÜT SUYU: Alm.Kristallwasser; Fr.Eau de cristallisation; Ing.Crystal water- Bir takım yapıların, sulu çözelti

halinden katı evreye geçerken oluşturdukları örüt yapıya kattıkları su.

ÖRÜTLEN(DİR)ME: Alm.Kristallbildungen, kristallisieren; Fr.Cristallisation; Ing.Crystallization- Çözünmüş,

erimiş ve ergimiş durumdaki bir sıvı, gaz ya da akışkanın düzenli ve kendine özel biçimli katı evreye geçişi.

ÖRÜTSÜ: Alm Kristallite; Fr.Cristallite; Ing.Crystallite- Bir maddenin örüt yapı özelliği göstermesi.

ÖZDECİKSEL YAPI: Alm.Molekülaufbau, Molekülverband; Fr.Structure moléculaire; Ing.Molecular structure-

Özdeciği meydana getiren öğe-cikler arasındaki geometrik düzen.

ÖZDEK: Alm.Substanz; Fr.Matiere, substance; Ing.Matter, substance-Somut biçimlerde var olan, belirli bir

kimyasal yapıya sahip varlıkların tümü; cisim. Bk.Madde

ÖZDEŞ: Alm.identisch: Fr,Identique; Ing.Identical- Birbirlerinden ayrı oldukları halde nitelikleri bakımından

aralarında kusursuz bir benzerlik bulunan varlıklar ya da nesneler arasındaki eşitlik.

ÖZEL SIRLAR: Alm.Spezialglasuren; Fr.Glaçures spéciales; Ing.Special glazes- Bileşimleri, renkleri, yüzey

dokuları, pişirimleri gibi bir

66-

takım nitelikleri bakımından alışılmış sırlara benzemeyen ve genellikle sanat sırları kapsamına giren sır

çeşitleri.

ÖZELLİK: Alm.Eigenschaft, Eigenschaftswerte; Fr.Caractéristique, particularity, propriete; Ing.Property, special

feature- Doğadaki tüm varlıkların yapısal nitelikleri, tepkimeleri, karakter ve davranışları ile değişir ve

değişmez değerlerinin tümü.

ÖZGÜL AĞIRLIK: Alm.spezifisches Gewicht; Fr.Poids specifique; Ing.Specific gravity (weight)- Belirli bir sıcaklık ve

basınç altındaki bir özdeğin 1 cm. küpünün ağırlığı; bir özdeğin belirli bir hacimdeki (boyutsuz) kütlesinin, aynı

şartlardaki suyun kütlesine oranı.

ÖZGÜL ISI: Alm.spezifische Warme; Fr.Chaleur specifique; Ing.Specific heat- Bir özdeğin bir gramının ısısını

bir derece yükseltmek için verilmesi gereken ısı.

ÖZGÜL YÜZEY ALANI: Alm.spezifisches Flachenraum; Ing.Specific surface area- Küp şeklinde bir katının bir

gramındaki yüzeylerin toplamı.

ÖZSÜZ KİL: Alm.Kurze, Magerton; Fr.Argile courte, argile maigre; ing. Lean clay- Plastikliği az olmakla birlikte

işlenebilir, şekillendirmeye elverişli killer.

ÖZSÜZLEŞTİRİCİ: Alm.Magerungsmittel; Fr .Dégraissant, matiere non plastique; Ing.Non-plastic material- Bazı

killerin aşırı plastik oluşundan ileri gelen biçim bozulmaları, fazla küçülme, pişme çatlakları gibi uygunsuz

niteliklerin değiştirilmesi amacıyla içlerine katılan kum, şa-mot, mika gibi plastik olmayan maddelere

verilen ad.

ÖZÜMLEME: Alm.,Fr.,Ing.Assimilation- Bir özdeğin içine aldığı bir başka özdek ya da etkinin özünü değiştirerek

kendi yapısına katması, kendine benzetmesi; kendi öğeleriyle özdeş kılması.

67-

PAÇALLAMA: Alm.Mischung; Fr.Mélange; Ing.Blending- Çeşitli maddelerin birbirine karışması, karıştırılması.

Mekanik olarak ayrı kalmakla birlikte, özgül yapılarını koruyan birden fazla öğe ya da maddenin bir bütün

görünümünde karışması, belirli oranlarda birleşmeleri. Bk. Karışım.

PALET BIÇAĞI: Alm.Spachtelpalette; Fr.Couteau â palette; Ing.Palette knive- Bazı boyaları cilasız cam palet

üzerinde ezerek karıştırmaya yarayan tahta saplı esnek, ince metal spatula.

PALİSSY, BERNARD: 1510-1590; Fransa kralı II.Henri'nin karısı Catherine de Medicis tarafından korunan ve

desteklenen ünlü fransız seramikçi , sır ve cam ustası, ressam, yazar, doğa bilgini.

PARÇACIK: Alm.Teilchen; Fr .Particule; Ing.Partide- 1) Bir özdeğin atomlarını meydana getiren bileşkenleri. 2)

Bir yapının çok küçük parçası, zerrecik.

PARİAN PORSELENİ: Alm.Parianporzellan; Fr.Parian; Ing.Parian ware-Hamur yapısı çok ince taneli ve sıkı»

hafif sarımtrak renkli, mermer görünümünde, yüksek ısıda pekiştirilmiş sırsız porselen eşya.

PARLAK SIRLAR: Alm.Glanzglasuren; Fr.Glaçures brillantes; Ing.Brightly glazes, glossy glazes- Yüzeyine gelen

ışık ışınlarını yansıtan, matlık göstermeyen, ışıklı, parıltılı sırların genel adı.

PARLAKLIK: Alm.glânzend; Fr.Brillance, luminance; Ing.Brightness, glossiness, luminescence- Isı

vermeyen ve ateş halinde olmayan bir yapıdan yayılan ışıma.

PARLATICI: Alm.Glanz-, Fr.Vernis; Ing.Glaze- Genellikle, gözenekli hamurlardan yapılan toprak eşyanın

korunması amacıyla, ince bir tabaka halinde uygulanan, düşük ısılarda ergiyici, renksiz, saydam kurşunlu

sırça. Bk.Cila

PÂTE D'APPLİCATİON (Fr.): Bk.Pate-sur-pâte (Fr.)

PÂTE DURE (Fr.): Bk.Hard paste (Ing).

68-

PÂTE-SUR-PÂTE (Fr.): 18.yy. Çin porselenlerinde görülerek Avrupa'da uygulanmaya başlanan beyaz renkli, yarı

akışkan hamur barbotininin porselen üzerinde çalışılmasıyla yapılan bir çeşit kabartma dekoruna verilen ad.

Bk.Masse auf Masse (Aim.)

PÂTE TENDRE (Fr.): Bk.Soft paste (Ing.)

PEGMATİT: Alm.Pegmatit ; Fr.,Ing.Pegmatite- Ergitici olarak hamurlara ve yüksek ısı sırlarına katılan, kuvars ve

feldispatın doğal karışımından oluşmuş, büyük boy minerallere sahip bir granit cinsi. Çok sert kayaç türü.

PEKİŞMİŞ ANGOB: Alm.Sinterengobe; Fr.Engobe endurcie; Ing.Self glazing engobe- Bileşimine belirli oranlarda

ergitici maddeler katılarak pişirildiğinde sertleşen, yarı camsı özellikli, gözenekli hamurlarda su emiciliği

azaltan bir çeşit angob. Bk.Balçık sırı

PEKİŞMİŞ ÇİNİ: Alm.Sandstein, Steinzeug; Fr.Gres; Ing.Stonware- Doğal olarak yoğun şekilde toplaşmış silis

taneciklerinden oluşan tortul

kayaçlarm öğütülmesiyle hazırlanmış hamurlar; bu gibi hamurlardan yapılan su emiciliği çok düşük,

gözeneksiz, 1250 C-1280 C dereceleri arasında pişirilen camsı yapılı seramik eşya; plastik refrakter kil ve ince

öğütülmüş granit karışımıyla hazırlanan gre-seramik.

PELESENK: Alm.Balsam; Fr.Baume; Ing.Balm, balsam- Kendine özgü kokusu olan türlü ağaç ve bitkilerden

çıkarılan bir çeşit kokulu reçine, balsam.

PERDAH(LI) SIR(I): Alm.Lüsterglasur; Fr.Glaçure lustrée; Ing.Lustre glaze- 1) Metalik tuzlar ve karbonatlar

katılarak hazırlanan, yüzeyleri metal gibi parıltılı sırlar. 2) Sır tabakasının, pişirimden sonra gümüş nitrat ya da

bakır oksalatlı bir karışım ile sıvanıp yeniden pişirilerek perdahlanmasıyla elde edilen özel görünümlü bir çeşit

sanat sırı. Bk.Sanat sırları

PERLİT: Aim.Perlit; Fr.,Ing.Perlite- Yapısında genellikle sodyum bulunan ve ısıtıldığı zaman genleşen volkanik bir

silikat kayaç türü.

69-

PETUNZE: Bk.Cornish-stone; Pegmatit

PIEZOELEKTRIK SERAMİK: (PZT); Alm.Titanat-Zirkon-Keramik; Fr.Ceramique de titanate et de zircon;

Ing.Titanate-zircon-ceramics- Ultrasonik uygulama malzemesi ve elektronik alanında algılayıcı, dönüştürücü ve

filtre elemanı olarak kullanılan bir kurşun-zirkonat-titanat bileşiği.

PİRİT: Alm.Eisen Pyrit, Pyrit; Fr.,Ing.Pyrite- 1) Sülfürik asit yapımında kullanılan doğal demir sülfür bileşiği. 2)

Renkli sırlara demir kaynağı sağlayan, ancak ısı etkisiyle bozunma sonucu serbest kükürt çıkartması nedeniyle

kullanımı pek tercih edilmeyen FeS2

PİROLÜSİT: Bk.Magnezi

PİROMETRE: Alm.Pyrometer; Fr.Pyrometre; Ing.Pyrometer- Isı yükseliminin evrelerini belirten aygıt; değişik

ölçü araçlarında, ölçümlenen niteliğin rakamsal değerlerini gösteren düzenek.

PİSTOLE: Alm.Spritzpistole, Spritzapparat; Fr.Pistolet, pulvérisateur; Ing.Spray gun- Seramik eşyanın sırlanması

ile bazı dekorlama işlemlerinde basınçlı havayla sır, angob ya da boya püskürtmeye yarayan aygıt, püskürtücü;

püskürtme tabancası.

PİSTOLE KABİNİ: Alm.Spritzstand; Fr.Cabine de ventilation; Ing.Spray booth- İçinde basınçlı hava ile boyama ve

sırlama işlemleri yapılan püskürtme mahalli.

PİŞİRİM: Alm.Brennen; Fr.Cuisson; Ing.Firing- Sırlı ya da sırsız toprak eşyanın çeşitli yollarla sağlanan ısıl

ortamlarda sertleştirilmesi, son şeklini almasının sağlanması.

PİŞİRİM MALZEMELERİ: Bk.Fırın gereçleri

PİŞME ARALIĞI: Alm.Brennbereich; Fr.Intervalle de cuisson; Ing.Firing range- Sırların, pişirilmeyle normal

gelişime eriştikleri, camlaştık-ları en düşük sıcaklık ile özelliklerini koruyabildikleri en yüksek sıcaklık

arasındaki pişirim evresi: t1 – t20 C

70-

PİŞMİŞ-TOPRAK: Alm.Irdenware, Terrakotta; Fr.Terre-cuite, terracotta; Ing.Terracotta, unglazed ware- Düşük

dereceli sıcaklıklarda pişirilen çömlekçi hamurlarından yapılmış sırsız ya da basit balçık sırlarıyla örtülü toprak

eşya.

PLASTİK KİL: Alm.Fette Ton, Plastische Ton, Töpferton; Fr.Argile grasse, argile plastique; Ing.Fat clay, plastic clay-

Kolaylıkla biçimlendirmeye elverişli, su içeriği yüksek, kuru küçülmesi oldukça fazla özlü, yağlı killerin genel

adı.

PLASTİKLİK: Alm.Plastizitât; Fr.Plasticité; Ing.Plasticity- Bir katının yumuşak, eğilip bükülür olması; istenilen şekli

alabilme özelliği. Bk.Yoğrukluk

PLATİN: Pt, At.ağ.195; Aim.Platin; Fr.Platine; Ing.Platinum- 1773°C derecede ergiyici, grimsi ak renkli değerli

maden.

PORSELEN: Alm.Porzellan; Fr.Porcelaine; Ing.Porcelain- Kaolen, kuvars ve feldispatm uygun oranlarda

karıştırılıp şekillendirilmesinden sonra, ortalama 13000 C ile 10000 C dereceli arasındaki s ıcaklıklarda pişirilen

ak renkli, yarı saydam, su geçirmez, yarı camsı seramik eşyanın genel adı.

PORSELEN KAP-KACAK: Alm.Geschirrporzellan; Fr.Porcelaine de vaisselle; Ing.Domestic porcelain- Porselen

hamurlarından yapılan çeşitli sofra ve mutfak eşyası. Bu amaçla hazırlanmış özel bileşimli porselen eşya.

Bk.Kap-kacak.

POTAS: K2CO3 ; Alm.Pottasche; Fr.Perlasse; Ing.Pearl ash- Potasyum kaynağı olarak sırlara katılan, su da

çözünücü potasyum bileşiği; inci külü

POTASYUM: K, At.ağ.39; Alm.Kalium; Fr.,Ing.Potassium- Tek başına 64°C derecede ergiyici, çok tepkin,

yumuşak, gümüş renkli alkali metal.

POTTERY (Ing.): 1) Fayans, pekişmiş çini, porselen tipinde topraktan yapılmış eşyanın tümü.

2) Seri-üretimde pişirimi yapılmış ürünler. 3) Pekişmiş çini ve porselen dışında, gözenekli ve renkli pişen

hamurlardan yapılmış sırlı ya da sırsız toprak eşya; çömlek.

71-

PUDRA: Bk.Toz

PULLANMA: Alm.Abschâlen, Abschuppen, Schuppe; Fr.Ecaillage; Ing.Peeling-Seramik hamurları ile sırlar

arasındaki genleşme farklılıklarından ileri gelen bir çeşit sır hatası. Hamur GK'sı, sır GK'smdan büyük olduğunda

sır tabakasının pullanarak dökülmesi. Bk. Genleşme Katsayısı

PÜSKÜRTME: Alm.spritzen, Zerstaubung; Fr.Atomisation, pulverisation; Ing.Pulverisation, spraying- Sıvı

özdekleri, püskürtücü bir aygıt kullanarak basınçlı hava ile sulu ince toz haline getirerek serpme.

PÜSKÜRTÜCÜ: Alm.Spritzapparat; Fr.Pulverisateur; Ing.Pulverizer-Basınçlı hava ile sulu ve ince toz haline

getirilen sıvıların içinden geçirilerek bir yüzeye serpilmesine yarayan aygıt: Bk.Kalem pistole; pistole.

QUEEN'S İŞİ: Ing.Queen's ware- Bk.Cream işi

RAF AYAKLARI: Alm.Brennstützen, Stützen; Fr.Pillers; Ing.Supports - Fırın raf

plakalarının katlar halinde istiflenmesine yarayan, çeşitli biçim ve boyutlarda

taşıyıcı desteklerin genel adı.

RAF PLAKALARI: Bk.Fırın rafı

RAKU: Alm.,Fr.Raku; Ing.Raku ware- Kurşun ve boraks bileşikleri katkısıyla hazırlanmış sırlarla örtülü, pişirim

tarzı nedeniyle ısı şoklarına dayanıklı özel bileşimli hamurlardan yapılan bir çeşit Uzak Doğu seramiği.

RASYONEL FORMÜL: Bir hamur ya da sır bileşimine katılan hammaddelerin minerolojik katkı oranlarını

belirten formül.

REÇİNE: Alm.Harz; Fr.Résine; Ing.Resin- Bazı ağaçların yarıklarından salgılanan, kırıldığında camsı görünüm

veren, sarı ya da kahverenkli çoğuz (polimer) madde. Ağaç sakızı

72-

REFRAKTER: Alm.Refraktâr; Fr.Refractaire; Ing.Refractory- En az 15000C derecedeki ısılara dayanıklı

malzemelerin genel adı. Ateş tuğlası, atık su borusu, yüksek fırın kaplamaları gibi en az 18000 C (SK.37)

derecedeki sıcaklıklara dayanıklı malzemeler ise "Üstün refrakter" olarak adlandırılır. Bk.Ateşe dayanır

REFRAKTERLİK: Alm.Feurfestigkeit; Fr .Réfractairité; Ing.Refractoriness-Sıcaklık etkisi ile meydana gelecek

değişimlere dayanıklı olma.

RENK: Alm.Farbe; Fr.Couleur; Ing.Colo(u)r- 1) Işığın eşya üzerine çarpmasıyla yansıyan ışınların niteliğine göre

gözde oluşan duyumlar. 2) Boyama özelliği taşıyan, boyayıcı özdek.

RENKLENDİRİCİ: Alm.Farbstoff; Fr.Colorant, teinture; Ing.Dye, dyestuff-Bir maddeyi boyamak üzere, o maddeye

tutunan, renk veren boyar madde.

RENK ÖLÇÜMÜ: Alm.Farbmessung, Kolorimetrie; Fr.Colorimétrie; Ing.Co-lorimetry- Bir sıvının boyama

derecesinin saptanması işlemi.

ROLLER FIRIN: Alm.Rollofen; Fr.Four â plaque roulante, four Roller; Ing.Roller kiln- Makaralı merdaneler üzerinde

yürüyen refrakter plakaların, programlı zaman aralıkları içinde hareket ettirilmesi suretiyle kısa sürelerde

(30-90 dak.) sır ve dekor pişirimlerinin yapıldığı bir çeşit tünel fırın. Bk. Hızlı pişirim.

RÖTUŞLAMA: Bk.Düzeltme

RUTİL: Ti02; Alm.Rutil; Fr.,Ing.Rutile- Doğada, kızıl kahverengi, sarımsı, mavi ve leylak renklerinde bulunan bir

titan bileşiği, özel mat ve kristal sırların katkı maddesi.

73-

SAFSIZLIK: Bk.Katışkı

SAĞLIK GEREÇLERİ: Alm.Sanitarkeramik; Fr.Céramique sanitaire, installation sanitaire; Ing.Sanitary ware -

Mimari yapılarda su dağıtımına, kullanımına ve kirli suların atılmasına yarayan aygıt ve düzeneklerin genel

adı. Sıhhi tesisat.

SANAT SIRLARI: Alm.Effektglasuren, Kunstglasuren; Fr.Glaçures â effets; Ing.Effect glazes- Belirli ve düzenli

bileşimleri bulunmayan, endüstri sırlarına göre görünümleri farklı, elde edilmeleri bazen kolay bazende güç ve

karmaşık olan artistik sırların genel adı. Bk.Özel sırlar

SAYDAM: Alm.transparent; Fr.,Ing.Transparent- Üzerine yansıyan ışınları dağıtmadan geçiren ve arkasındaki

nesneleri açıkça gösteren, gösterme özelliğine sahip olan.

SAYDAMLIK: Alm.Transparenz; Fr.,Ing.Transparence- Bazı cisimlerin, ışık ışınlarını geçirmesi özelliği.

SAYDAMSIZ: Alm.deckend; Fr.Opaque; Ing.Non-transparency, opaque- Işığı geçirmeyen örtücü madde.

Saydam olmayan cisimlerdeki örtücülük hali.

SCHLİCKERMALEREİ (Alm.): Deri sertliğindeki parçalar üzerinde, lastik şırınga ile yapılan bir çeşit angob dekoru.

Bk.Barbotin

SEGER PİRAMİDİ: Alm.Segerkegel; Fr.Montre fusible; Ing.Pyrometric cone- Ortalama 6000C-20000 C dereceleri

arasındaki sıcaklıklarda ergime özelliği gösteren, belirli ısı derecelerinde yumuşaması için özel bileşimli

hamurlardan yapılmış, piramit biçimli ısı kontrol çubukları. Avrupa standartlarına göre düzenlenen seger

piramitleri, yerleştirildiği pişme ortamındaki gerçek sıcaklığı en doğru olarak göstermeye yarar.

Bk. Orton piramidi

SELADON: Alm.Seladon; Fn.Ing.Celadon- 1230°C-1300°C dereceleri arasındaki indirgen atmosferli sıcaklıklarda

elde edilen bir çeşit sanat sırı. Uzak Doğu kaynaklı bu gibi demir içerikli sırlarla sırlanmış porselen eşyanın

genel adı.

74-

SELEN KIRMIZISI: Alm.Seienrot; Fr.Rouge de sélénium; Ing.Selenium red-Selenyumlu bileşiklerle elde edilen

parlak canlı kırmızı renk. Kadmi-yumlu renklerle uygun oranlarda karıştırıldığında sarıdan turuncuya kadar

değişen değişik tonlar elde edilir.

SELENYUM: S_e, At.ağ.79; Alm.Selen; Fr.Sélénium; Ing.Selenium- Fizik özellikleri birbirinden farklı, değişik yapılar

gösteren metalsi basit öğe.

SEPİYOLİT: Mg4(OH)2 . Si6O15 . 6H2O ; Alm.Sepiolith; Fr.Ecume de mer, pierre de savon, sepiolite;

Ing.Sepiolite- Doğal magnezyum silikat bileşiği. Bir çeşit kil minerali.

SERAMİK: Alm.Keramik, keramisch; Fr.Céramique; Ing.Ceramics- 1) Porselen, fayans, pişmiş toprak

hamurlarından üretilen kap-kacak. Çömlekçilik sanatı, sırlı ve sırsız toprak eşya. 2) Anorganik ve non-metalik

malzemelerin üretim ve kullanımı.

SERAMİK TARİHİ: Fr.Céramographie; Ing.Ceramography- Eski uygarlıklara ait seramikleri ve tarihsel

gelişimini bilimsel yöntemlerle inceleyen araştırma dalı.

SERAMİKÇİ: Alm.Keramlker; Fr.Ceramiste; Ing.Potter- Genellikle, özgün ve sanatsal nitelikli toprak eşya

yapan kişi.

SERAMİKÇİLİK: Alm.keramische Kunst; Fr.Art de céramique, céramique; Ing.Ceramics arts- 1) Genellikle,

sanatsal nitelikli toprak eşya yapma, bu tarzda çalışma. 2) Toplu üretime yönelik toprak eşya üretme, bu

alanda üretime katılma.

SERPİNME: Alm.Dispersion, Zerstreuung; Fr.,Ing.Dispersion- Asıltılı bir çözeltinin, asıltılı bir ortamda,

çözünmeksizin katı asıltı halinde kalması, dağılması; dağılım.

SERT PORSELEN: Alm.echtes Porzellan, Hartporzellan; Fr.Pâte dure, porcelaine dure, porcelaine a feu; Ing.Hard

paste, hard porcelain-Genellikle kaolen, feldispat, Cornish-stone ve diğer doğal hammaddelerin karışımıyla

hazırlanmış, 13600 C-14000 C dereceleri arasındaki

75-

sıcaklıklarda pişirilen sert ve dayanıklı, ısıl iletkenliğe sahip, genleşmesi küçük ve teknik amaçlarla kullanılmaya

elverişli bir porselen çeşidi. Bk.Fine-China

SERTLEŞ(TİR)ME: Alm.Hartsein, Hartwerden, Verhârtung; Fr.Durcissement, endurcir; Ing.Hardening- Bir yapıyı

daha sert ve dayanıklı hale getirme, güçlendirme.

SERTLİK: Alm.Harte; Fr.Dureté; Ing.Hardness- Basınç altında kalmaya dayanıklı, kolayca parçalanmayan, farklı

yapıdaki başka bir güç tarafından uygulanan basıncın etkilerine dayanma niteliği.

SEVR MAVİSİ: Alm.,Fr.,Ing.Bleu celeste, Bleu de Sévres - Kimyacı J.Hellot tarafından 1752 de geliştirilmiş, pişmiş

porselen sırı üzerinde uygulanarak daha düşük sıcaklıkta pekiştirilen saydam, koyu lacivert renkli bir fon

boyama sırı. Bu renkte fon üzerine altın yaldız ve sır-üstü dekor uygulanmış porselen eşyaya verilen ad.

SEYRELTİCİ: Alm.Verdünnungsmittel; Fr.Diluant; Ing.Diluent- Bir özdeği herhangi bir sıvı içinde sulandıran,

seyrekleştirerek karışmasını sağlayan madde; sulandırıcı.

SEYRELTİK: Alm.verdünnbar; Fr.Dilue; Ing.Dilute- Sulandırılmış, inceltilmiş bir karışım içinde az miktarda

bulunan özdek. Birim çözelti niceliği içinde çözünmüş özdeği az olan.

SEYREL(T)ME: Alm.verdünnen; Fr.,Ing.Dilution- Birim çözelti içine daha çok seyreltici katarak derişikliği

azaltma.

SGRAFİTTO: Alm.sgraffito; Fr.Egratigné, sgraffite; Ing.Sgrafitto- Deri sertliğindeki düz ya da angoblu yüzeyler

üzerinde çizgisel kazımalarla yapılan bir dekorlama tarzı.

SICAKLIK: Alm.Temperatur; Fr.Température; Ing.Temperature- Bir maddenin, ısıl etkime ile moleküllerinin

yer değiştirmesi suretiyle ortaya çıkan devingen erke niteliği.

76-

SIKIŞTIRMA: Alm.zusamraendrücken; Fr.,Ing.Compression- Bir şeyin üstüne basınç uygulayarak sıkma;

basınçla oylumu küçültme.

SINIFLANDIRMA: Alm.Klassifizieren, Klassifizierung; Fr.,Ing.Classification- Kendi aralarında bağıntılı öğeler dizisini

sınıflara ayırarak dağıtma; bir konuyu türüne, kökenine, cinsine, şekline vb. gibi niteliklerine göre belirli bir

düzen içinde kümelere ayırma, kümeler arasında gruplama.

SIR: Alm.Glasur; Fr.Glaçure; Ing.Glaze- Gözenekli hamurları geçirimsiz hale getirme, toprak eşyaya sertlik ve

dayanıklılık sağlayarak kullanımı kolaylaştırma ve estetik etkiyi artırma gibi amaçlarla seramik yüzeylere

uygulanan camsı madde. Yüksek ısılara dayanıklı bir çeşit seramik camı.

SIR-ALTI BOYA: Alm.Unterglasurfarbe; Fr.Couleur sous-glaçure; Ing.Underglaze color- Bazı ergitici maddeler

katkısıyla hazırlanarak saydam sırlar altındaki sır-altı dekorların yapımında kullanılan renklendirici karışım.

SIR-ALTI DEKORU: Alm.unterglasurdekoration; Fr.Décoration sous glaçure; Ing.Underglaze decoration -

Çiğ ve bisküvi yüzeylerde fırça, baskı, püskürtme, çıkartma gibi yöntemlerle elde edilen bir dekorlama tarzı.

Bk.Sır-altı boya.

SIR BOYASI: Alm.Farbekörper; Fr.Colorant céramique; Ing.Glaze stain-En az iki ya da daha çok renk verici metal

bileşiklerinin belirli sıcaklıklarda kavrulması suretiyle elde edilen ve sırların renklendirilmişinde kullanılan

boyalara verilen ad.

SIR DEKORU: Alm.Glasurdekoration; Fr.Décoration a glaçure; Ing.Glaze decoration- 1) Farklı renk ya da

özellikli uygun sırların, çiğ ya da bisküvi yüzeylerde üst üste, yanyana vb. gibi konularak birlikte uygulanması

suretiyle elde edilen bir dekorlama tarzı. 2) Bir ya da birden fazla uygun özellikli sır ile parçanın tüm yüzeyi

örtülmeksizin, istenilen motif ve süslemenin uygulanması tarzı.

77-

SIR FIRÇASI: Alm.Glasurpinsel; Fr.Pinceau â glaçure; Ing.Glaze brushe, mops- Bazı sır dekorları ve elle yapılan

uygulamalarda kullanılan özel biçimli ve el yapması fırça çeşitleri.

SIR HATALARI: Alm.Glasurfenler; Fr.Défauts de glaçure; Ing.Glaze defects- Sırlı yüzeylerde pişirimden önce,

pişme sırasında, pişirimden sonra, bazen de kullanım sürecinde görülen ve istenilmeyen yapı bozuklukları.

SIR-İÇİ BOYA: Alm.Inglasurfarbe; Fr.Couleur sur glaçure crue; Ing. Inglaze color- Yüksek dereceli sıcaklıklarda

elde edilen sır-içi dekorlarının yapımında kullanılan, üzerinde uygulandığı sır ile aynı pişme aralığına sahip

camsı özellikli renklendirici.

SIR-İÇİ DEKORU: Alm.Inglasurdekoration; Fr.Décoration sur glaçure crue; Ing.inglaze decoration -

Çiğ sırlı yüzeyler üzerinde, sır-içi boyalarının baskı ya da çıkartma yöntemleriyle uygulanması suretiyle elde

edilen bir yüksek ısı dekor tarzı.

SIR PİŞİRİMİ: Alm.Glasurbrand; Fr.Cuisson de glaçure; Ing.Glost firing-Çiğ ve bisküvi parçaların sertlik

kazanmaları için sırlama yapılmasından sonra yüksek dereceli sıcaklıklarda yapılan pişirim; ikinci pişirim.

SIR-ÜSTÜ BOYA: Alm.Aufglasurfarbe, Muffelfarbe, Schmelzfarbe; Fr.Couleur vitrifiable; Ing.Onglaze color,

overglaze color- Sır-üstü dekorların yapımında kullanılan yüksek oranda ergitici özdekler katkısıyla hazırlanmış,

genellikle 6000 C- 8000 C dereceleri arasındaki sıcaklıklarda pişirilen camsı özellikli renklendirici.

SIR-ÜSTÜ DEKORU: Alm.Aufglasurdekoration, Emailmalerei, Scharffeuermalerei; Fr.Décoration de petit-feu

(du moufle); Ing.Onglaze decoration, overglaze decoration- Pişmiş sırlı yüzeyler üzerine fırça, baskı, püskürtme,

çıkartma gibi yöntemlerin uygulanması suretiyle elde edilen bir dekorlama tarzı.

SIRÇA: Bk.Parlatıcı

SIRLAMA: Alm.glasieren, Uberglasen; Fr.Emaillage, glaçage; Ing.Glazing-

78-

Çiğ ve bisküvi eşyaya sır uygulama, sırla kaplama.

SIRLAMA MAŞASI: Alm.Glasierzange; Fr.Pince d'émaillage; Ing.Glazing claw- Özellikle daldırma yoluyla yapılan

sırlama işlemlerinde, parçaları sır barbotinine daldırmaya yarayan özel biçimli basit gereç.

SIRLI PARÇA: Alm.Glasierte Stuck; Fr.Piece émaillé; Ing.Glazed ware-Üzeri camsı tabaka ile örtülü

toprak eşya.

SIVI: Alm.Flüssigkeit; Fr.Liquide; Ing.Liquid- İçinde bulunduğu kabın biçimini alan, molekülleri devinim

halinde, koyuluk göstermeyen akışkan özdek.

SIVI ASILTI: Alm.,Fr.,Ing.Emulsion- Bir sıvının başka bir sıvı içinde çok ince parçacıklar halinde dağılmasıyla

oluşmuş çoktürel ortam.

SIVI EVRE: Alm.flüssige Phase; Fr.Phase liquide; Ing.Liquid phase-İçinde bulunduğu kabın şeklini alan,

molekülleri devinim halinde olmakla birlikte, bir basınç uygulandığında akışkanlığın bozulmadığı evre.

SIVILAŞ(TIR)MA: Alm.Verflüssigung; Fr.Liquefaction; Ing.Liquefaction-Gaz halindeki bir yapıyı sıvı hale

geçirme.

SİLEKS: Bk.Silis

SİLİCA-GEL: Alm.Kieselgel; Fr.,Ing.Silica-gel- Silis özellikli bazı nem çekici ve koku giderici kimyasal

maddelerin genel adı.

SİLİS: SiO2; Alm.Silizium dioxid; Fr.Silice; Ing.Silica- Yer kabuğunun yarıdan çoğunu oluşturan, renksiz ya da

ak renkli, çok sert ve katı bir silisyum bileşiği; çakmaktaşı.

SİLİSYUM: Si, At. ağ. 28; Alm.Silizium; Fr. ,Ing.Silicium- Oksijenli bileşikler halinde doğada yaygın olarak bulunan,

gri renkli metalsi özdek.

SİLİSYUM KARBÜR: SiC; Alm.Karborundum, Siliziumkarbid; Fr.,Ing.Carborundum, silicon carbide

Bk.Korindon

79-

SİMGE: Alm.Symbol; Fr.Symbole; Ing.Symbol- Bir öğeyi ya da basit bir yapıyı belirleyen, tanımlayan bir büyük

harf ya da iki harften ibaret işaret sistemi.

SINTER ANGOB: Bk.Pekişmiş angob

SİNTERLEME: Alm.Sinterung; Fr.Sintérisation; Ing.Sintering- Ön-öğütme-den geçirilmiş bir kütlenin,

malzemenin ya da karışımın uygun sıcaklıkta ısıtılarak, kütlesi daha yoğun olan yeni bir bileşim elde edilmesi

işlemi; pekiştirme.

SİSTRE: Alm.Ziehklinge; Fr.Palette flexible; Ing.Steel palette- Elle şekillendirmede pürüzleri gidermeye,

düzeltme yapmaya yarayan basit gereç.

SODA: Na2CO3; Na2CO3 . 10H2O; Alm.Soda; Fr.Soude; Ing.Soda ash- Boraks ve silis ile birleşerek ergitici

bileşikler oluşturan sodyum bileşiği. Normal sırlarda ergime derecesini düşürür. Alkalili saydam sırların

bileşimine girer.

SODYUM: Na, At.ağ.23; Alm.Natrium; Fr.,Ing.Sodium- Gümüş renkli, 97°C derecede ergiyici, çok yumuşak,

doğada yalnızca bileşikler halinde bulunan alkali metal.

SOFRA EŞYASI: Alm.Tafelzeug; Fr.Vaisselle de table; Ing.Table ware-Yemek yeme, içme ve gıdaların

sunulmasına yarayan seramik ve porselen kap-kacak; yemek (sofra) takımlarının genel adı.'

SOFT PASTE (Europeean) (Ing.): Batı’da kaolenin henüz keşfedilmediği dönemlerde, Çin porselenini taklit

amacıyla, seramik hamurlarına bir miktar frit ya da saydam sır katılarak, düşük dereceli sıcaklıklarda gelişen

porselen benzeri bir hamur elde ediliyordu. Bu gibi hamurlara ve onlarla yapılan eşyaya verilen ad.

SOFT PASTE İŞİ: Ing.Soft paste ware- Soft paste hamurlarından yapılmış yumuşak Avrupa porselenine

eskiden verilen ad.

SOĞUKTA BASINCA DAYANIKLILIK: Alm.Kaltdruckfestigkeit; Fr.Résistance a la compression a. froid; Ing.Cold

cruching strength- Seramik yapılarda

80

donma sıcaklıklarındaki içbasınç dayanımı.

SOĞURMA: Alm.,Fr.,Ing.Absorption- Bir sıvı ya da gazın, başka bir sıvı ya da gaz içinde farklı biçim ve türlere

dönüşerek tektürel dağılımı.

SOYULMA: Alm.Fell; Fr.Pelage; Ing.Peeling- Farklı nedenlerden ileri gelmekle birlikte, genellikle, sır ve hamur

arasındaki gerilimin hamur tarafında büyümesiyle ortaya çıkan, sırın kabuklanarak dökülmesi şeklinde

görülen ender rastlanır bir çeşit sır hatası.

SÖZLEŞMELİ PİŞİRİM: Alm.konventionellen Brand; Fr.Cuisson conventionel-le; Ing.Conventional firing- 1)

Seramik ürünlerin, üretici ülkeler arasında karşılıklı anlaşma ve işbirliği sonucu kabul edilen kurallara uygun

olarak yapılan pişirim tarzları. 2) Alışılmış, geleneksel pişirim tarzları.

STEATİT: Alm.Steatit; Fr.Craie de Briançon, stéatite; Ing.Steatite-İnce, yumuşak ve kaygan toz halinde bir çeşit

talk.

STOKİYOMETRİ: Alm.stöchiometrie; Fr.Stoechiométrie; Ing.Stoechiometry,

stoicheiometry- Aralarında kimyasal bir tepkime oluşturan bir bileşimin bileşenlerinin atom ağırlıkları ve

birbirine oranlarını inceleyen kimya bilimi dalı. Karma bilgisi.

STOKİYOMETRİK FORMÜL: Hamur ve sırların kuramsal kimyasal formüllerini stokiyometri yoluyla

anlatma yöntemi.

STRECKMİTTELN (Alm.): Altın dekorlarının yapımında kullanılan altınlı çözeltilerin inceltilmesine yarayan bir

çeşit ergitici; sulandırma maddesi.

STRONSİYUM: Sr, At.ağ.88; Alm.,Fr.,Ing.Strontium- 771°C derecede ergiyen, gümüş renkli, kurşun gibi

yumuşak bir toprak-alkali metal.

SUCAMI: Na2 SiO3; Alm.Wasserglas; Fr.Verre soluble; Ing.Water glass-Su içinde yoğun bir çözelti oluşturan,

hamur barbotininde yumaklanmayı önleyen, sıvılığı artıran, yapıştırıcı nitelikli bir sodyum silikat bileşiği.

81-

SU GEÇİRGENLİK: Alm.durchdringlich, Durchlâssigkeit; Fr.Absorption d'eau; Ing.Water absorption- Bir

maddenin, sıvıları içine çekme özelliği. Gözenekli yapıların su emme niteliği.

SU GİDERME: Alm.Entwasserung; Fr.Déhydratation; Ing.Dehydratation, Dehydration- Bir bileşik ya da

örütsel yapının suyunu yok etme, kurutma, Bk.Kalsinasyon

SULANDIRILMIŞ KİL: Alm.Angüsse, Begüsse, Engoben, Tonschlicker; Fr., Ing.Barbotine - Bk.Barbotin

SUSUZ: Alm.Wasserfrei; Fr.Anhydre; Ing.Anhydrous- Yapısında su bulunmayan, suyu bitmiş olan.

SU YUNAĞI: Alm.Wasserbad; Fr.,Ing.Bain-marie- Doğrudan ateş üzerinde ısıtılması sakıncalı özdeklerin

ısıtılması için hazırlanmış, içinde ısıtılacak olan özdeğin bulunduğu bir kabın sıcak su doldurulmuş başka bir

kap içine oturtulmasıyla yapılan ısıtma.

SÜLYEN: Pb3O4 ; Alm.Bleimennige; Fr.,Ing.Minium- Düşük dereceli saydam sırların yapımında kullanılan bol

oksijenli, turuncuya bakan parlak kırmızı renkli kurşun bileşiği.

SÜZME: Alm.filtrieren; Fr.Filtrage, filtration; Ing.Filtration- İçinde katı halde katışkılar bulunan sıvı bir karışımı

filtreden geçirerek katışkılarmdan ayırma işlemi.

82-

ŞABLON İLE ŞEKİLLENDİRME: Alm.Schablonenformerei; Fr.Calibrage; Ing. Jiggering- Bir kabı biçimlendirmek

için, kabın içten ya da dıştan çıkarılmış yan görünümü ile, alçı kalıp üzerinde seramik hamuruna mastar çekme,

Bk.Mastarş mastarla-kalıplama.

ŞABLON TORNA: Alm.Schablonendrehbank; Fr.Calibreuse; Ing.Jiggering machine- Şablon ile şekillendirme

yapılan, çeşitli biçim ve tekniklere göre hazırlanmış torna makinalarma verilen genel ad.

ŞAMOT: Alm.Bruchscherben, Schamotte; Fr.Chamotte, ciment; Ing.Grog - Özsüzleştirici olarak, plastikliği

yüksek özlü hamurlara katılan, ancak karışımın kimyasal bileşimini etkilemeyen, karıştırıldığı hamurlara

benzer yapıya sahip öğütülmüş pişmiş toprak.

ŞEKİLLENDİRME: Alm.formen, Formgebungs, modellieren, gestalten, Gestaltungs; Fr.Façonnage, modelage;

Ing.Forming, modelling, shaping-Yumuşak hamurlara istenilen biçimi verme, model hazırlama, biçimlendirme.

Bir maddeye özel şekil vermek için yapılan çalışma.

ŞEKİLLENDİRME GERECİ: Alm.Modellierschlinge; Fr.Mirette, multimirette; Ing.Modelling tool- Yumuşak

hamurlardan model yapımında kullanılan, kazıma ve kesmeye yarayan tahta saplı, özel biçimlendirilmiş telli

basit el gereci.

ŞEKİLSİZ(LİK): Alm.amorph, gestaltlos, Gestaltlosigkeit; Fr.Amorphe; Ing.Amorphous- Belirli bir örüt yapısı ya da

biçimi olmayan katıların yapısındaki düzensizlik; biçimsizlik.

ŞİFERTON: Alm.,Fr.,Ing.Schieferton- Yaklaşık olarak, bileşiminde alumin (Al2O3, silis (SiO2) , demir (Fe2O3),

organik katışkılar ile eser miktarda kalsiyum, magnezyum ve zirkon içeren refrakter bir kil çeşidi. Yoğrukluk

özelliğini kaybetmiş, yüksek ısılara dayanıklı olup, ateş ve şamot tuğlası yapımında kullanılır.

Bk.Ateş kili

83-

TABANCA: Bk.Pistole

TALK: 3Mg0 . 4SiO2 . H20; Alm.Talkum; Fr.,Ing.Talc- İnce pudra halinde öğütülmüş olarak hamur ve sırların

bileşimine katılan, doğada tabakalar halinde yayılmış bir magnezyum silikat bileşiği; Fransız tebeşiri.

TAMKATLAMA: Bk.Stokiyometri

TANE: Alm.Teilchen; Fr.,Ing.Grain- Organik ya da inorganik katı bir kütleyi oluşturan, gözle görülebilir irilikteki en

küçük parçacıklar, zerre.

TANELİ: Alm.Granulat, Kornig; Fr.Granule, granule; Ing.Granule, granular- Küçük taneciklerden oluşan,

tanecikli kütle.

TARAMA: Alm.Kammen; Fr.Peignage; Ing.Combed decoration, combing- Deri sertliğindeki yüzeyler üzerinde

kauçuk, tahta, deri, kemik gibi malzemelerle yapılan taraklı dekorlama tarzı.

TASARIM: Alm.Auslegung, Entwurf, Vorstellung; Fr.Design, representation; Ing.Design representation- Bir

süreci, bir olguyu ya da biçimi zihinsel faaliyetlerle tasarlama, düzenleme, düşüncede canlandırma.

Bk„Biçimlendirme

TEBEŞİR: CaCO3 ; Alm.Kreide; Ing.Craie; Ing.Whiting- Alçak dereceli sırlara çokça katıldığında mat ve pürüzlü

yüzeyler oluşturan, sırı sertleştiren, ergime gücünü azaltan, pekişmiş çini ve porselen sırlarında ise birinci

derecede ergitici olarak kullanılan toprak-alkali kalsiyum bileşiği.

TEK PİŞİRİM: Alm.Einbrand; Fr.Mono-cuisson; Ing.One-firing- özel bileşikli hamurların, bisküvi pişirimi

yapılmaksızın sırlanıp, istendiğinde değişik yollarla dekorlanarak, sertlik kazanması için yalnız bir defada

pişirilmesi.

TEKNİK: Alm.Technik; Fr.Technique; Ing.Technic- "Doğa yasalarının bilgisi ve pratik uygulanışı temelleri

üzerinde çalışma işlevlerinin, deneyin ve bilginin doğa gereçleri halinde nesnelleşmesiyle ortaya çıkan ve buna

bağlı teknolojileri içeren toplumsal etkinliğe ilişkin yapma organlar sistemi “

84-

TEKNİK SERAMİK: Alm.technische Keramik; Fr.Céramique technique; Ing. Fine ceramics, technical

ceramics- Elektrik porseleni, steatit, fer-rit, oksit seramik gibi ürünlerin genel adı.

TEKTUREL: Alm.homogen; Fr.Homogene; Ing.Homogeneous- Benzer ya da eş yapıdaki elemanlardan

oluşan dizgeler, türdeş yapılar.

TEKTÜRELLEME: Alm.Homogenisieren; Fr.Homogeneiser; Ing.Homogenize-Katı yada sıvı, çoktürel bir yapıyı

tektürel hale getirme; iyice karıştırma.

TEPKİME: Alm.Reaktion; Fr.Réaction; Ing.Reaction- İki ya da daha çok sayıdaki varlık arasında kimyasal

değişim ve dönüşümlere yol açan karşılıklı eylem; bir maddenin etkisiyle başka bir maddede beliren

değişiklik.

TEPKİME BOYALARI: Alm.Reaktionsfarben; Fr.Couleurs reactives; Ing. Reactive colours- üzerinde kullanıldığı

sırlarla, ergime sürecinde, ısı etkisiyle karşılıklı tepkimeye girerek artistik görünüm oluşturan özel bileşikli

yüksek ısı boyaları.

TEPKİME ISISI: Alm.Reaktionstemperatur, Reaktionswarme; Fr.Chaleur de reaction; Ing.Heat Of reaction-

Birlikte bulunan iki ya da daha çok özdeğin arasında oluşan kimyasal tepkimeyi hızlandıran ya da tepkime

için gerekli sıcaklık.

TEPKİME SIRLARI: Alm.Reaktionsglasuren; Fr.Glaçures réactives; Ing. Reactive glazes- Birlikte kullanıldığı

sırlarla, ergime sürecinde, ısı etkisiyle karşılıklı tepkimeye girerek özel görünüm oluşturan artistik sırların bir

bölümüne verilen genel ad. Özellikle, bazı endüstri ürünlerinde alışılmış düz yüzeyler yerine dekoratif

yüzeyler oluşturulması amacıyla kullanılırlar.

TEPKİN: Alm.gegenwirkend, reagens; Fr.Réactif; Ing.Reactive- Kimyasal bir tepkimeye girme ya da fiziksel bir

tepkimeye neden olma.

85-

TERAZİ: Bk.Denklik

TEREBENTİN: Alm.Terpentinöl; Fr.Essence de térébenthine; Ing.Turpentine oil- Terebinthaceae familyasına ait

ağaçlardan elde edilen yarı sıvı bir çeşit reçine. Renksiz ve uçucu olup, sır-üstü dekor yapımında boya inceltici

ve eritici olarak kullanılır.

TERRAKOTTA: Bk.Pişmiş toprak

TERSİNİRLİK: Alm.Umkehrbarkeit; Fr .Réversibilité; Ing.Reversibility-Kimyasal ve fiziksel olgular sonucu, belirli bir

yönde ya da aksi yönde aynı seriden değişimlere uğrama; herhangi bir süreç içinde yön değiştirebilme,

tersinme, geri dönme.

TERSİNMEZLİK: Alm.Irreversibilitât; Fr.Irréversibility; Ing.Irreversibility- Doğal olaylarda olduğu gibi, ancak tek

yönlü olma, zaman içinde tersine dönmeden işleme, tersinme yeteneği bulunmama; ters yönde uygulanan

güç ne kadar büyük olursa olsun tek yönde çalışma, geriye dö-nememe.

TIKSOTROPLUK: Alm.Thixotrophie; Fr.Thixotropie; Ing.Thixotropy- Durduğu zaman katılaşarak, bir güç

uygulandığında yeniden sıvılaşma; jel halindeki bazı özdeklerin hareket ettirildiğinde sıvılaşıp, dinlenmeye

bırakıldığında eski haline dönmesi.

TİTAN: Ti, At.ağ.48; Alm.Titan; Fr.Titane; Ing.Titanium- Genellikle 1800 0C derecede ergiyici, tortul kayaçlar

arasında rastlanılan ak renkli parlak metal.

TİTREŞİMLİ ELEK: Alm.Schwingungsieb, Vibrationssieb; Fr.Tamis vibrant; Ing.Vibrating sieve- Sulandırılmış

seramik hamurları ile sır barboti-nini süzme işleminde kullanılan mekanik süzgü.

TOPLAŞMA: Alm.Assoziation; Fr.Agglomeration, association; Ing.Agglomeration, association- Bir yapıyı

oluşturan özdekciklerin, aralarındaki fiziksel güçler etkisiyle toplu halde bulunmaları.

TOPLU-ÜRETİM: Bk.Endüstri

86-

TOPRAK-ALKALİ METALLER: Alm.Erdalkalimetalle; Fr.Metaux terreux ; Ing.Earth metals- Periyotlar dizgesi

cetvelinin ikinci düşey baş grup öğelerine verilen ad. (2+) değerlikli olup, hidroksitleri orta derecede baz

özelliği gösterir.

TORNACI: Alm.Drechsler, Dreher; Fr.Tourneur; Ing.Turner- Elektrik ya da ayakla döndürülen çarkta (çömlekçi

tornasında) seri olarak çömlek yapan, kili tornada şekillendiren zanaatkar.

TORNADA ŞEKİLLENDİRME: Alm.Abdrehen, drehen, drechseln, Freidrehen; Fr.Tournage; Ing.Throwing,

turning- Plastik, özlü killerle, çömlekçi tornasında yapılan biçim verme işlemi.

TORTU: Alm.Niederschlag, Sediment; Fr.Sédiment; Ing.Sediment- Bir sıvı içinde çözünmeksizin kalan

özdekciklerin, aralarındaki iç devingenlik etkisiyle, toplaşarak dipte oluşturdukları çöküntü.

TORTULAŞ(TIR)MA: Alm.Absetzen, Sedimentation; Fr.Sédimentation; Ing. Sedimentation- Sıvı ya da gaz

ortamda dağılmış ışıltıların, çekim etkisiyle dipte toplaşmaları, çöküntü oluşturmaları.

TOZ: Alm.Pulver; Fr.Poudre; Ing.Powder- Bir katının, daha çok mekanik bir biçimde, yaklaşık bir mikron

büyüklükteki parçacıklara bölünmüş hali; çıplak gözle ayırdedilemez irilikteki parçacık; pudra.

TRUE PORCELAİN (Ing.): Bk.Hard paste (Ing.)

TURNAZEN: Bk. Alçı model gereci

TUZ: Alm.Salz, steinsalz; Fr.Sel; Ing.Salt- 1) Bir asitin hidrojenlerinin tümü ya da bir bölümü metal ya da

köklerle yer değiştirdiğinde oluşan bileşik. 2) Kaya tuzunun (NaCl) ticaretteki adı.

TUZ SIRI: Alm.Salzglasur; Fr.Glaçure au sel; Ing.Salt glaze- Genellikle pekişmiş çini hamurlarından yapılmış

eşyanın hamur pişirimi sırasında, belirli ısılardan başlayarak fırın içine kaya tuzu atılır. Yüksek sıcaklık

nedeniyle bozunarak, hamur bileşimindeki silisle bileşen tuz, parçaların yüzeyinde sır görünümündeki

ince ve saydam

87-

bir sodyum silikat tabakası oluşturur. Bu tarzda, tuzlama ile elde edilen sırlara verilen genel ad.

TÜNEL FIRIN: Alm.Tunnelofen; Fr.Four continu, four tunnel; Ing.Continuous kiln, tunnel kiln- Fırın ağzından

merkeze doğru kademeli olarak ısıtılan, merkezden fırın çıkışına doğru ise yine kademeli olarak sıcaklığı

azaltılan, orta bölümü sabit sıcaklıkta ve aralıksız (kesintisiz) pişirim yapılan endüstri fırınlarının genel adı.

UFAK ÖLÇEKTE: Alm.mikroskopisch; Fr.Microscopique; Ing.Microscopic-Çıplak gözle görülemeyecek kadar

küçük olup, ancak bir minilgözler ile seçilebilen irilikte yapı özelliğine sahip olma.

ULEKSİT: Na20.2Ca0.5B203.12H20; Alm.Ulexit; Fr.Ulexite, Hayesine; Ing.Ulexite- Düşük dereceli sıcaklıklarda

pişirilen, sırlara sodyum ve kalsiyumun birlikte girmesini sağlayan birinci derecede ergitici

alkalili bor bileşiği.

URAN OKSİT: UO2 ; Alm.Uranoxid; Fr.Oxyde d'uranium; Ing.Uranium oxide-Turuncuya bakan kırmızı renkli

sırların boyanmasında kullanılan uran bileşiği.

URANYUM: U; At.ağ.238; Alm.Uran; Fr. ,Ing.Uranium- Doğada radyum ile birlikte bulunan sert ve gri renkli

radyo-aktif öğe.

ÜÇAYAK: Alm.Dreifuss; Fr.Pattes de coq, pernette, trepied; Ing.Stilt - Sırlı parçaların pişme sırasında

yapışmalarını önlemek amacıyla altlarına yerleştirilen, refrakter malzemelerden yapılmış özel biçimli basit

fırın gereci.

ÜRETİM: Alm.Herstellung, Produktion, Produzierung; Fr.Fabrication, production; Ing.Manufacture,

manufacturing, production- Toplumsal gereksinimlerin karşılanması amacıyla gerekli, aynı cinsten

hammadde

88-

ve ürünün çok sayıda toplu halde elde edilmesi, çoğaltılması, yetiştirilmesi; ürün yaratma, üretme olgusu.

Maddenin ve doğal güçlerin insan yararına yeniden düzenlenmesi.

ÜRÜN: Alm.Produkt; Fr.Produit; Ing.Product- İnsan eliyle uygulanan bir işlem sonunda elde edilen ya da

doğal yollardan ve belirli bir süreç içinde kendiliğinden meydana gelen ve getirilen maddesel varlıkların

tümü.

ÜSTÜBEÇ: Bk.Kurşun üstübeçi

VANADYUM: V, At.ağ.51; Alm.Vanadin; Fr.,Ing.Vanadium- Bazaltik killi kayaçlar ile minerallerin çoğunda az

miktarda dağınık halde bulunan ak renkli metal.

VANADYUM OKSİT: V203, V205 ; Alm.Vanadinoxid; Fr.Oxyde de vanadium; Ing.Vanadium oxide -

Sarı renkli boyaların yapımı ve sırların sarı renge boyanmasında kullanılan vanadyum bileşiği.

VERİ: Alm.Angabe, Daten; Fr.Donnée; Ing.Data- Bilimsel araştırmalarda sonuçlara ve yasalara ulaşabilmek

için gerekli ön bilgi. Bir araştırmaya başlangıç kabul edilen eylemin temeli.

VİTHERİT: BaCO ; Alm.Witherit; Fr.Withérite; Ing.Witherite- özellikle pekişmiş çini sırlarına matlık veren, ağı

etkili doğal baryum karbonat kaynağı.

VİTREUS: Alm.,Fr.,Ing.Vitreous-China- Fiziksel özellikleri bakımından sert fayans, pekişmiş çini ve yumuşak

porselene benzeyen ,hamur yapısı sert, su geçirgenliği çok az, ortalama 12300 C-13000C dereceleri arasındaki

sıcaklıklarda pişirilen bir seramik çeşidi. Dayanıklılığı nedeniyle daha çok otel ve lokanta gibi kullanım

yerlerinde sofra ve mutfak eşyası ile sağlık gereçleri yapımında kullanılır.

VİTREUS İŞİ: Ing.Vitreous ware- Vitreus hamurlarından üretilmiş, darbelere, sürtünmelere, asit ve alkaliler ile

89-

sentetik temizleme malzemelerine dayanıklı kullanım eşyası.

VOLLASTONİT: CaO.SiO2; Alm.Wollastonit; Fr.Wollastonite; Ing.Calsium metasilicate, wollastonite- Bir kalsiyum

kaynağı olarak bazı hamurlara ve sırlara katılan doğal kalsiyum metasilikat.

WEDW00D, JOSİAH: 1730-1795 tarihleri arasında yaşamış olan ünlü ingiliz seramikçi ve toplu-üretimci.

Queen's ware olarak adlandırılan porselen benzeri ince fayans çeşidini yarattı ve üretimini sürdürdü. Kendi

buluşu olan renkli bisküvi işlerini günümüze kadar getiren ve kurucusunun adını taşıyan "Wedwood"

manüfaktürüdür.

YAĞ YAKIT: Alm.Heizöl; Fr.Combustible liquide; Ing.Fuel-oil- Petrolün damıtılmasıyla elde edilen, parlama ve

kaynama noktaları yüksek hidrokarbonlar; akaryakıt.

YAĞLITAŞ KİLİ: Bk.Kizelgur

YAKIT: Alm.Brennstoff; Fr.Combustible; Ing.Fuel- Yanıcı olan ve yandığı zaman ısı veren maddelerin

genel adı.

YALAZ: Alm.,Fr.Flamme; Ing.Flame- Yanma sonucu oluşan kızgın ve ışıklı gaz kütlesi.

YALITIM: Alm. Fr.Isolation; Ing.Insulation- İletken bir yapının çevresi ile bağıntısını kesme, dış ortamla enerji

alış verişini ortadan kaldırma.

YALITKAN: Alm.Isolator; Fr.Isolateur; Ing.Insulator, isolator- üzerinden elektrik akımı geçişine yol vermeyen;

elektrik iletkenliği sıfır ya da çok zayıf olan.

YANMA: Alm.Verbrennung; Fr.,Ing.Combustion- Bileşiminde karbon bulunan yanıcı maddelerin ateşlenmesi

ile ısı ve ışık yayarak gaz ve kül haline dönmesi.

90-

YANMA ISISI: Alm.oberer Heizwert, Verbrennungswarme; Fr.Chaleur de combustion; Ing.Heat of

combustion- Bir özdeğin birim kütlesinin yanmasıyla oluşan ısıl nicelik.

YANSIMA: Alm.Reflexion, Rückstrahlung; Fr.Réflection; Ing.Reflection-Işıklı bir dalganın örtücü bir yüzeye

çarpmasıyla dalga boylarının sapması, yön değiştirmesi.

YANSIZLAŞTIRMA: Alm.Abstumpfen, Neutralisation; Fr.Neutralisation; Ing.Neutralization- Kimyasal bir

tepkimede hidroksil (0H)- ve hidronyum (H3O)+ yükünlerini denkleştirme; bir asidin bir baz tarafından yansız

hale getirilmesi; yansız hale getirme, dengede tutma.

YAPI: Alm.Struktur; Fr.,Ing.Structure- Bir bütünün çeşitli bölümlerinin, parçacık, molekül ve atomlarının toplu

halde gruplaşması, türdeş yapışıklık halinde bulunması.

YAPI SERAMİĞİ: Alm.Baukeramik; Fr.Céramique de batiment; Ing.Achitectural ceramics, structural

ceramics- Mimari yapılarda kullanılan tuğla, kiremit, yer ve duvar kaplamaları ile blok bölme elemanı gibi

seramik malzemelerin genel adı.

YAPIŞKAN: Alm.anhaftend, klebrig, Klebstoff; Fr.Adhésif, collant; Ing.Adhesive- Uygulandığı yere fiziksel güçle

tutunan, yapışık kalan; değişik maddeleri fiziksel ya da kimyasal olarak birbirine bağlayan.

YAPIŞMA: Alm.Adhesion; Fr.Adhésion; Ing.Adhesion- Moleküller arası çekim etkisinde bulunan iki ayrı

maddenin birbirinden ayrılmasına karşı koyan güç.

YARI GEÇİRGEN: Alm.halbdurchlassig, semipermeabel; Fr.Semipermeable; Ing.Semi-permeable- 1) Bir

bölme ya da zarın bazı özdekleri geçirip, bazılarını bırakmaması. 2) Gözenekli ve yarı camsı yapılardaki geçi-

rimliliğin düşük olması.

YARI SAYDAM: Alm.durchscheinend, Transluzent; Fr.Translucidé; ing. Translucent, translucid- Yüzeyine

çarpan ışık dalgalarının bir bölümünü geçirerek arkasındaki nesnelerin açıkça görülmesine engel olan.

91-

YARI SAYDAMLIK: Alm.Durchscheinen; Fr.Translucidité; Ing.Translucency-Yarı saydam olma.

YAYGI: Alm.Schicht; Fr.Couche; Ing.Film- Bir madde ile üst üste gelerek ikinci bir yüzey oluşturmuş ince

öğelerin dağılarak bir tabaka halini alması, bir başka yüzey üzerinde yayılması.

YAYINIM: Alm.,Fr.,Ing.Diffusion- Bir akışkanın ya da katı madde içindeki öğelerin farklı nicelikli bulunduğu

alanlar arasında eşit olarak dağılımı, yer değiştirmesi, temel bileşenlerin yer değiştirerek tek-türellik

kazanması.

YEĞİNLİK: Alm.Intensitat; Fr.Intensité; Ing.Intensity- Bir güç ya da devinimin derecesi, niceliği.

YENİM: Alm.Korrosion; Fr.,Ing.Corrosion- Bazı katıların, kimyasal bir etkime ya da fiziksel çözülmelerle yavaş

yavaş aşınması, kemirilmesi, tahrib edilmesi.

YIĞINSAL YOĞUNLUK: Alm.Raumgewicht; Fr.Masse spécifique, masse volumique; Ing.Bulk density- Kütle

yoğunluğu üzerine basınç uygulandığında değişen yoğunluk; yığın yoğunluğu.

YIĞIŞIK: Alm.Anhaufung; Fr.Aggloméré; Ing.Agglomerate- Çeşitli malzemelerin karışımından oluşmuş düzgün

biçimli ya da gelişi güzel bir araya gelmiş küme. Kütle halinde toplaşma.

YIĞIŞIM: Alm.Aggregat; Fr.Agrégat; Ing.Aggregate- Katı zerreciklerin düzensiz bir şekilde bir araya gelmeleriyle

oluşan çokturel kümeleşme.

YILDIZTAŞI: Bk.Aventurine

YOĞRUK: Alm.plastisch; Fr.Plastique; Ing.Plastic- Katı özdeklerin şekillendirilmeye, bükülmeye,

yumuşatılmaya yatkın özelliği.

YOGRUKLUK: Alm.Plastischlichkeit; Fr.Plasticite; Ing.Plasticity- Esneme ve şekillendirilmeye elverişli, yoğruk

olma. Bk.Plastiklik.

92-

YOĞUN: Alm.dicht; Fr.,Ing.Dense- Bulunduğu evre içinde ya da yerde kütle niceliği fazla, özgül ağırlığı daha

yüksek olma.

YOĞUNLUK: Alm.Dichte; Fr.Densité; Ing.Density- Belirli bir maddenin belirli bir hacimdeki (boyutlu) kütlesi;

birim hacminin ağırlığı.

YOĞUNLUK ÖLÇER: Alm.Araometer, Dichtemesser; Fr.Aréometre, Densimetre; Ing.Areometer, densimeter-

Sıvıların özgül ağırlıklarını, yoğunluğun niceliğini ölçmeye yarayan aygıt.

YOĞURMA: Alm.Kneten; Fr.Petrissage; Ing.Kneading- Yoğruk özellikli killerin havasını giderme, tektürel hale

getirme ve biçimlendirme amacıyla, elle ya da mekanik yöntemlerle her yönde kuvvetle sıkıştırarak ezme

işlemi.

YOĞUNLAŞMA: Alm.Kondensation; Fr.,Ing.Condensation- 1) Bir gaz ya da buharın oylum küçülmesine karşı

yoğunluğunun artması. 2) Bir takım molekül ya da parçacıkların bir araya toplaşarak asıltılı tanecikler

oluşturması.

YOĞUŞMA: Bk.Yoğunlaşma

YONTMA: Alm.Ausschneiden; Fr.Ciseler, tailler; Ing.Carved- Deri sertli-ğindeki bir hamur yüzeyini kesme ve

yontma suretiyle biçimlendirme, dekorlama, son şeklini verme.

YUMAKSI ÇÖKEL(T)ME: Alm.Flockenbildung, Flockung; Fr.Floculation; Ing.Flocculation- Bir çözücü içinde

yumaklaşarak bir araya toplanan asıltılı bir maddenin çözücüden ayrılması, yumak görünümünde dibe

oturması.

YUMURTA KABUĞU: Alm.Eierschale; Fr.Coquille d'oeuf; Ing.Egg shell-Hatalı sır yüzeylerinde görülen iğneli

delikciklere benzer bir bozukluk. Pişirimin yetersiz ya da pişme sıcaklığına göre sırın çok sert oluşundan ileri

gelen çok küçük gözeneklerle örtülü, mat, donuk ve pürüzlü sır yüzeyi.

93-

"YUMURTA KABUĞU" PORSELENİ: Alm.Eierschalenporzellan; Fr.Porcelaine de coquille d'oeuf; Ing.Egg shell

porcelain- Yumurta kabuğu gibi ince ve hafif olduğu kadar, normal porselene göre daha fazla ışık geçirme

özelliğine sahip bir porselen çeşidi.

YUMUŞAK PORSELEN: Alm.Weichporzellan; Fr.Porcelaine tendre; Ing.Soft porcelain- Sert porselenin tersine,

camsı yapı kazanması amacıyla önce 11100 C-12500 C dereceleri arasındaki sıcaklıklarda hamur pişirimi

yapıldıktan sonra daha düşük derecelerde ergiyici sırlarla örtülen, çiziklere, darbelere ve sürtünmelere

dayanıksız bir porselen çeşidi. Bk.China

YUMUŞAMA: Alm.Erweichung; Fr.Ramolissement; Ing.Softening- Bir katının ısı etkisiyle sertliğinin azalması,

gevşek bir hal alması.

YUMUŞAMA ISISI: Alm.Erweichungstemperatur; Fr.Température de ramollissement; Ing.Softening

temperature- Sırların, katı evreden ergime evresine geçmeden önce yumuşamaya başladığı sıcaklık derecesi.

YÜKSEK (ISI) PİŞİRİM(İ): Fr.Cuisson de grand feu- Genellikle porselen eşyanın yüksek ısılarda yapılan sır-altı

dekor ve sır-üstü fon boyamalarının pişirim sıcaklığının tanımı.

YÜKSELTGE(N)ME: Alm.Oxidation; Fr.Oxydation; Ing.Oxidation- 1) Bir bileşik ya da ortamda bulunan oksijen

miktarını artırma. 2) Hamur ve sır pişirimlerinde fırın içinde bol oksijenli bir hava akımı oluşumunu sağlama.

YÜKÜN: Alm.,Fr.,Ing.İon- Genellikle sıvılarda, hareket yeteneğine sahip (+) ve (-) elektrik yüklü

tanecikler.

YÜZDESEL FORMÜL: Alm.Gewichtsantell; Fr.Centésimal formüle; Ing.Weight ratio- Bir hamur ve sır bileşimine

katılan hammaddelerin, ağırlıklarının yüzde oranlarını gösteren sayısal yazım tarzı.

YÜZERME: Aim.,Fr.,Ing.Adsorbtion- Bir takım özdeciklerin fiziksel ve kimyasal güçlerle katı bir yüzeye

tutunmaları.

94-

YÜZEY: Alm.Oberflâche; Fr.,Ing.Surface- Bir yapının dışta kalan ve onu her yönden sınırlayan bölümü.

YÜZEY GERİLİMİ: Alm.Oberflâchenspannung; Fr.Tension superficielle; Ing.Surface tension- Bir yapının molekül

güçleri arasındaki dengesizlikten ileri gelen gerilim.

ZENGİN DEKOR: Altın, gümüş, platin gibi değerli maden çözeltileri kullanılarak yapılan sır-üstü

dekorların genel adı.

ZIH: Alm.Einfassung, Litze, Rândern; Fr.Filet; Ing.Liner- Bazı seramik kullanım eşyasının dekor uygulamalarında

yapılan iplik gibi ince çizgi, şerit, kenar çizgisi.

ZIH FIRÇASI: Alm.Rânderpinsel; Fr.Pinceau â filet, pinceau â sifflet; Ing.Cut liners, square banders, square

liners, sword liners- Zıh çekmeye yarayan, özel biçimli dekor fırçası.

ZIMPARA: Alm.Glaspapier, Sandpapier; Fr.Papier d'émeri, papier de verre; Ing.Sand paper- Pürüzlü ve çapaklı

yüzeyleri aşındırarak düzeltmeye yarayan, üzeri korindon tozu ile kaplı karton kağıt.

ZIMPARA TAŞI: Alm.Schleifscheiben; Fr.Meule abrasive; Ing.Emery disc, grindstone- Mekanik zımpara

çarkı.

ZİRKON: ZrO2 ; Alm.Zirkondioxid; Fr.Zircone; Ing.Zirconium oxide- Özel refrakterlerin yapımı ile, örtücü beyaz

ve renkli sırların hazırlanmasında kullanılan zirkon bileşiği.

ZİRKON SİLİKAT: ZrSiO4; Alm.Zirkonsilikat; Fr.Silicate de zirconium, zircon; Ing.Zirconium silicate- Özel

refrakterlerin hazırlanması ve örtücü sırların yapımında kullanılan silisyumlu zirkon bileşiği.

ZİRKONYUM: Zr, At. ağ. 91; Alm.Zirkon; Fr., Ing.Zirconium- Yer kabuğunda yaygın halde bulunan, metalsi parıltılı,

ak renkli metal; Seylan taşı.

95-

KAYNAKÇA

ALAURENT, L.: Traité Pratique de Décoration Céramique, J.B.Bailliere et Fils, Paris, 1960.

ANNAWERK: Keramishe Betriebe GMBH, Cremer-Gruppe, Rödental, 1985.

ARKUN, Ender: Tuğla ve Kiremit Yapımına Uygun Topraklar, TÜBİTAK, Bilgi Profili No.14.

AYTA, Tülin : Fayans Mamullerin Yapısal Özellikleri Üzerine İnceleme, Mimar Sinan Üniversitesi, İstanbul, 1977

(Doçentlik Tezi-Basılmadı).

AYTA, Tülin : Toprak Sanatlarında Dekoratif Uygulama Yöntemleri, Mimar Sinan Üniversitesi, İstanbul, 1976

(Yeterlik Tezi- Basılmadı)

BETTERİDGE, H. : Cassel's Worterbuch, Macmillan Pub. Co., Inc., New York, 1978.

BROCKHAUS ENZYKL0PÂDİE: F.A. Brockhaus, Wiesbaden, 1966.

CERAMİC ENGINEERING: Japan International Cooperation Agency, Japan, 1984.

CLARK, Kenneth: The Potter's Manuel, Macdonald, London, 1983.

ÇALIŞLAR, Aziz : Ansiklopedik Kültür Sözlüğü, Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul, 1983-

DUBOİS, M.M,: Larousse Dictionary, Cardinal, 1955.

EİTEL, Wilhelm: Physical Chemistry of the Silicates, The University of Chicago Press, Chicago, 1954.

ENCYCLOPEDIA BRITANNICA: Encyclopedia Britannica, Inc.,Vol.I-XXIII, U.S.A., 1965.

FRANSIZCA-TÜRKÇE SÖZLÜK, Ahmet Halit Kitabevi, İstanbul, 1945.

GIRARD, Denis : Cassel's Dictionary, Macmillan Pub., Co., Inc., New York, 1981.

GRAND LAROUSSE ENCYCLOPEDIQUE: Librairie Larousse, Vol. I-XX, Paris, 1964.

96-

GREBER, E. : Traite de Ceramique, Sfelt, 1947.

GROSSES DEUTSCH-TÜRKISCHES WORTERBUCH, Istanbul Kanaat Kitabevi, Istanbul, 1947.

GÜNER, Muharrem : Kimya Mühendisliği Teknik Sözcükler Dizini, Bilişim Yayıncılık, İstanbul, 1981.

HAMILTON, David : Manuel of Architectural Ceramics, Thames and Hudson, London, 1978.

HARKORT, Dr.Hermann : Keramisches Praktikum, Verlag des Sprechsaal, Coburg, 1958.

HARRISON MAYER : Catalogue, Stoke-On-Trent, 1980.

HARRISON MAYER : Catalogue, Hayes Ltd., England, 1981.

HARRISON MAYER : The Potter's Catalogue, C.B.Dorey Ltd.,England, 1982.

HAUSSONNE, M. : Technologie Ceramique Generale, J.B. Bailliere et Fils, Vol. I-II- Paris, 1969-

İHSANOGLU, Ekmeleddin: Açıklamalı Türk Kimya Eserleri Bibliografyası, Beta Yayınları, İstanbul, 1985.

İSKENDER, Can : Perlit, TÜBİTAK. Bilgi Profili, No. 43.

JAGER, Carl: Rohstoffe und Einrichtungs gegenstande für die Arbeit mit Ton, Höhr-Grenzhausen, 1980.

JOURDAIN, A. : La Technologie des Produits Céramiques Réfractaires, Gauthier-Villars Paris, 1966.

KARASAR, Prof.Dr.Niyazi: Araştırmalarda Rapor Hazırlama, Hacettepe-Taş. Kitapçılık Ltd.Şti., Ankara, 1984. (4.

Baskı)

KARASAR, Prof.Dr.Niyazi: Bilimsel Araştırma Yöntemi, Hacettepe-Taş Kitapçılık Ltd.Şti., Ankara, 1984 (2.

Baskı).

KERAMISCHE ZEITSCHRIFT: Verlag-Schmid, Freiburg, 1972.

KİMYA VE KİMYA MÜHENDİSLİĞİ TERİMLERİ KILAVUZU: Kimya Mühendisleri Odası Ankara Şubesi Dil

Yarkurulu, Ankara, 1977.

97-

KİMYA VE KİMYA MÜHENDİSLİĞİ TERİMLERİ KILAVUZU: T.M.M.O.B. Kimya Mühendisleri Odası, 2.

Basım, Ankara, 1978.

KINGERY, W.D. : Ceramic Fabrication Processes, The Technology Press of Massachusetts Institute of

Technology, Newyork, 1958.

LA GRAND ENCYCLOPEDIE: Societe Anonyme de la Grande Encyclopedie, Paris,

LAROUSSE: Dictionnaire Encyclopedique, Librairie Larousse, Paris, 1952.

LAROUSSE DU 20'éme SIECLE: Librairie Larousse, Paris, 1933-

LEACH, Bernard: A Potter's Book, Faber and Faber, Londra, 19^4.

LEHNHAUSER, W.: Glasuren und ihre Farben, Knapp, Düsseldorf, 1973.

LOISIRS CERAM: Société d'Etudes et de Diffusion des Moyen et Techniques d'Education Artistique,

Paris, 1972.

MCGRAW-HILL ENCYCLOPEDIA OF SCIENCE AND TECHNOLOGY: McGraw-Hill Book Company Inc.,

U.S.A., 1960.

MORAN, V.: Turkish-English Dictionary, Milli Eğitim Bakanlığı, İstanbul, 1945.

TÜBİTAK DOĞA BİLİM DERGİSİ, Mühendislik ve Çevre: Tübitak, Seri: B, Cilt: 9, Sayı:1, Ankara, 1985.

ÖZÖN, M.N. : Osmanlıca-Türkçe Sözlük, İnkilab Kitabevi, İstanbul, 1955

PFOHL, Prof.Ernest: Dictionnaire Brockhaus Illustre, F.A.Brockhaus, Wiesbaden, 1961.

PHANNKUCHE, Bernd: Keramikglasur, Dumont Buchverlag, Köln, 1984.

POTTERY CRAFTS MATERIAL and EQUIPMENT FOR THE CRAFT POTTER: Pottery crafts Ltd., Nederland,

1985.

RADA, P. : Techniken der Kunsttöpferei, Veb Verlag, Berlin, 1960.

REFRAKTER HAMMADDELERİ: T.M.M.O.B. Jeoloji Mühendisleri Odası, No.18, Ankara, 1985.

RENAULT, Pierre: Pour Le Ceramiste, Dunod, Paris, 1941.

98-

REVISED REDHOUSE DICTIONARY : Amerikan Bord Neşriyat Dairesi, Istanbul, 1966.

RHODES, Daniel: Clay and Glazes For The Potter, Greenberg, Newyork, 1957.

RHODES, Daniel: Clay and Glazes For The Potter, Pitman Pub., Great Britain, 1973.

RHODES, Daniel: Les Fours, Dessain-Tolra, Paris, 1976.

RHODES, Daniel: Terre et Glaçures, Dessain-Tolra, Liege, 197*1.

ROBERT, Paul: Dictionnaire, Societe du Nouveau Littre, Paris, 1970.

SANDER, Herbert: Glazes For Special Effects, Watson-Guptill Pub., Newyork, 1975.

SAVAGE, George; NEWMAN, Harold: An Illustrated Dictionary of Ceramics, Thames and Huston, London,

1974.

SERAMİK: T.M.M.O.B. Kimya Mühendisleri Odası, Ankara, 1980.

SERAMİK TEKNİK KONGRESİ BİLDİRİLER KİTABI: Kimya ve Metalürji Mühendisleri Odası, Ankara, 1985.

SİNANOĞLU, Prof.Dr.0ktay: Fiziksel Kimya Terimleri Sözlüğü, Türk Dil Kurumu, Ankara, 1978.

SİNGER, Felix: Les Glaçures Céramique, Publi-Europe, Paris, 1960.

STEUERWALD, K.: Türkisch-Deutsches Worterbuch, Wiesbaden, 1972.

STEUERWALD, K.: Almanca-Türkçe Sözlük, Otto Harrassowitz, Wiesbaden, 1974.

TAŞPINAR, Adnan Halet: Technisches Worterbuch, Taşpınar Verlag, İstanbul, 1971.

TAŞPINAR, Adnan Halet: Technisches Worterbuch, Taşpınar Verlag, İstanbul, 1982.

THE FUNDAMENTALS of THE GLAZE PREPARATION: Japan International Cooperation Agency, Japan,

1984.

THE NEW GROLIER WEBSTER INTERNATIONAL DICTIONARY: Grolier, The English Language Institute of

America Inc., U.S.A. 1975.

99-

THE OXFORD UNIVERSAL DICTIONARY ILLUSTRATED: The Caxton Pub., Co., Ltd., London, 1965.

THORPE, Harold E.: Basic Pottery, Academy Editions, London, 1974.

TUĞLACI, Pars: Büyük Türkçe-İngilizce Sözlük, Sermet Matbaası, Istanbul, 1966.

TUĞLACI, Pars: Büyük Türkçe-Fransızca Sözlük, Sermet Matbaası, İstanbul, 1968.

TUĞLACI, Pars: Okyanus, Ansiklopedik Sözlük, Pars Yayınları, İstanbul, 1972.

TÜRK DİL KURUMU: Türkçe Sözlük, Bilgi Basımevi, 1974.

I.ULUSAL KİL SEMPOZYUMU BİLDİRİLERİ: Çukurova Üniversitesi, Adana, 1984.

II.ULUSAL KİL SEMPOZYUMU BİLDİRİLERİ: Hacettepe Üniversitesi, Ankara, 1985.

ÜNERİ, Prof.Dr.Saadet; Doç.Dr.Ömer Kuleli; Dr.Osman Gürel: Kimya Terimleri Sözlüğü, Türk Dil Kurumu,

Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 1981.

WEBSTER, Noah: Webster's New Twentieth Century Dictionary, The World Pub., Co., Vol. I-XX,

Newyork, 1959.

100-

ESKİ TERİMLER DİZİNİ

Abrasif

Absorbsiyon

Adsorbsiyon

Akaryakıt

Akseleratör

Aktarım

Alabaster

Alev

Alkali

Alkalili

Alümin

Amfoter

Analiz

Anhidrit

Asit

Aspiratör

Astar

Aşikar porozite

Atmosfer

Aşındırıcı

Soğurma

Yüzerme

Yağ yakıt

İvdirici

Durultu

Alçı taşı

Yalaz

Baz

Bazlı, bazik

Alüminyum oksit

Dönek

Çözümleme

Susuz

Ekşit

Emeç

Angob

Görünür gözeneklilik

Hayayuvar

Barbotin

Ben-mari

Billur

Bisküvi pişirimi

Bivalan

Bulamaç

Su yunağı

Kırılca

Hamlama

İki değerlikli

Cam suyu

Cihaz

Cila

Cisim

Su camı

Aygıt, düzenek

Parlatıcı

Özdek

Çark

Çevirtim

Çömlekçi çarkı

Çömlekçi tornası

Evirme

Çömlekçi tornası

101-

Data

Deformasyon

Dekorapozisyon

Desikatör

Difraksiyon

Difüzyon

Dispersiyon

Distilasyon

Distile

Diyagram

Dizayn

Veri

Biçim bozulması

Bozunma

Kurutma kabı

Kırınım

Yayınım

Serpinme

Damıtma

Damıtık

Çizge

Tasarım

Elastik

Elastikiyet

Elektro-mıknatıs

Elektro-porselen

Eleman

Element

Emülsiyon

Enerji

Erime

Erirgen

Erirgenlik

Eritken

Eriyik

Etkisizleştirme

Euteknik

Etüv

Esnek

Esneklik

Elektrik mıknatısı

Elektrik porseleni

Öğe

Öğe

Sıvı asıltı

Erke

Çözünme

Çözünür

Çözünürlük

Çözgen

Çözelti

Yansızlaştırma

Birerim

Kuratma kabı

Fağfur

Faz

Faz diyagramı

File

Film

Filtrasyon

Porselen

Evre

Evre çizgesi

Zıh

Yaygı

Süzme

102-

Fondan

Formasyon

Fosforışıma

Ergitici

Oluşum

Fosforlanma

Granül

Geçirimli

Geçirimlilik

Geçirmez

Geçirmezlik

Grafik

Gravimetri

Taneli

Geçirgen

Geçirgerlik

Geçirimsiz

Geçirimsizlik

Çizge

Ağırlıklı ölçüm

Habbecik

Hacım

Hacımsal

Hammadde

Hareket

Hareketli

Hareketlilik

Heterojen

Hız

Hızlandırıcı

Hidroskopik

Higrometre

Homojen

Hususiyet

Kabarcık

Oylum

Oylumsal

Hamözdek

Devinim

Devingen

Devingenlik

Çoktürel

Hız yöneyi

İvdirici

Nem çekici

Nem ölçer

Tektürel

Özellik

İdantik

İmalat

İnbisat

inert

İyon

İzolatör

Özdeş

Üretim

Genleşme

Dingin

Yükün

Yalıtkan

103-

Kalevi metaller

Karıştırma

Katkı maddesi

Kesafet

Kesif

Kırılma

Kıvam

Kirlilik

Kohezyon

Kolloit

Kompozisyon

Konkav

Konsantrasyon

Konsantre

Konveks

Konversiyon

Korozyon

Kral suyu

Kristal

Kristal suyu

Kristalit

Kristalsi

Kristalizasyon

Kurşun sülfür

Alkali metaller

Paçallama

Katık

Yoğunluk

Yoğun

Kınlım

Kıvamlılık

Katışkı

İç yapışkanlık, türdeş yapışma

Asıltı

Bileşim

İçbükey

Derişiklik

Derişik

Dışbükey

Çevirtim

Yenim

Altın suyu

Kırılca, örüt

Örüt suyu

Örütsü

Kırılca, örütsü

Örütlen(dir)me

Galen

Likit

Laboratuvar

Sıvı

Deneylik

Maden

Malzeme

Manometre

Mikroskop

Mikroskopik

Molekül

Mordan

Metal, mineral, ocak

Gereç

İçbasmç ölçer

Minilgözler

Ufak ölçekte

Özdecik

Boya saptar

104-

Mufl fırın

Mürekkep

Örtülü fırın

Bileşik

Nakil

Nakletme

Nar-ı beyza

Nebati yağ

Numune

İletken

İletkenlik

Akkor

Bitkisel yağ

Örnek

Oksidasyon

Opak

Organik

Otoklav

Yükseltgenme

Örtücü, saydamsız

Örgensel

Basınçlı kap

Palet

Parçalama

Partikül

Pigment

Plastik

Plastiklik

Plastisite

Porozite

Preparat

Primer kil

Cam plak

Kesimleme

Parçacık

Boyarözdek

Yoğruk

Yoğrukluk

Plastiklik

Gözeneklilik

Anık

Birincil kil

Reaksiyon

Reaktif

Redüksiyon

Refrakter

Regülatör

Rotatif

Rötuşlama

Rutubet

Tepkime

Ayıraç, tepkin

İndirge(n)me

Ateşe dayanır

Düzenleyici

Döner

Düzeltme

Nem

Sabuntaşı Steatit

105-

Saflaştırma

Sanayii

Satine

Sekonder kil

Sembol

Sentetik

Separator

Seramografi

Seyyal

Sıcaklık

Sıhhi tesisat

Sınıflama

Sırça

Sirke asidi

Sistem

Solübilite

Solüsyon

Stokiyometri

Sühunet

Süngerimsi

Süspansiyon

Arıtma

Endüstri

Perdahlı

İkincil kil

Simge

Bireşimsel

Ayırıcı

Seramik tarihi

Akışkan

Isı

Sağlık gereçleri

Bölümleme

Cila

Asetik asit

Dizge

Çözünürlük

Çözelti

Tamkatlama

Sıcaklık

Gözenekli

Katı asıltı

Şebeke

Şeffaf

Şeffaflık

Şellak

Şiddet

Örgü

Saydam

Saydamlık

Gom(a)lak(a)

Yeğinlik

Tahlil

Tansiyon

Tasnif

Tazyik

Tebahhur

Tecrit

Tecrübe

Çözümleme

Gerilim

Bölümleme

Basınç

Buharlaşma

Yalıtım

Deney

106-

Tecrübi

Teçhizat

Tembel

Terazi

Terkip

Termik

Termo-element

Termogravimetri

Termokupl

Tesir

Tesirsiz

Turnet

Deneysel, deneyimsel

Donatım

Dingin

Denklik, tartaç

Bileşim, bileşme

Isıl

Isıl çift

Isıl ağırlıklı ölçüm

Isılçift

Etki

Etkisiz

El tornası

Unsur Bileşen, bileşken

Vakum-pres

Varlık

Vasıf

Viskozite

Voltmetre

Çamur makinası

Özdek

Nitelik

Ağdalık

Gerilim ölçer

Yapıştırıcı Yer

değiştirme

Yoğunlaşma

Yokluk

Yapışkan

Kaydırım

Yoğuşma

Hiçlik

Zehir

Zehirli

A ğ ı

A ğ ı l ı

107-

ALMANCA DİZİN

Abdampfung

Abdreheisen

Abdrehen

Abschâlen

Abschuppen

Absetzen

Absorption

Abstumpfen

Abziehbild

Accelerator

Achatware

Adhasion

Adsorbtion

Aggregat

Agitator

Agyptisch-Blau

Ajourarbeit

Albit

Alkali

Alkalimetalle

alkalische Metalle

Aluminium

Aluminiumoxid

amorph

amphoter

Analyse

Anatas

Anfeuchtung

Angabe

Angstrom

Angüsse

anhaftend

Anhâufung

Anhydrite

Buharlaştırma

Alçı model gereci

Tornada şekillendirme

Pullanma

Pullanma

Tortulaş(tır)ma

Soğurma

Yansızlaştırma

Çıkartma

İvdirici

Ebru dekoru

Yapışma

Yüzerme

Yığışım

Karıştırıcı

Mısır mavisi

Ajur

Albit

Baz

Alkali metaller

Alkali metaller

Alüminyum

Alüminyum oksit

Şekilsizdik)

Dönek

Çözümleme

Anatas

Nemlendirme

Veri

Angstrom

Sulandırılmış kil

Yapışkan

Yığışık

Anhidrit

108

ânorganisch

Anorthit

Antimon

Antimonoxid

Anzeiger

anziehend

Anziehung

Apparat

Arâometer

Arbeitmesser

Asche

Assimilation

Assoziation

Atmosphâre

Atomgewicht

Attraktion

Atzung

Aufbaustütze

Aufbrausen

Aufglasurdekoration

Aufglasurfarbe

auflösbar

auflösen

auflösend

Aufwerfen

Ausbauen

Ausblühung

Ausdehnbarkeit

Ausdehnungskoeffizient

Auslegung

Ausrüstung

Ausschneiden

Autoklav

Aziditat

Anorganik

Anortit

Antimon

Antimon oksit

Gösterge(ç)

Çekici

Çekim

Aygıt, düzenek

Yoğunluk ölçer

Çömlekçi bıçağı

Kül

Özümleme

Toplaşma

Havayuvar

Atom ağırlığı

Çekim

Dağlama

Destek

Köpürme

Sır-üstü dekoru

Sır-üstü boya

Çözünür

Çözmek

Ergitici

Çekme

Fırın boşaltma

Çiçeksime

Genleşirlik

Genleşme katsayısı

Tasarım

Donatım

Yontma

Basınçlı kap

Asitlik

Ball Clay (Ing.) Ball kili

109

Balsam

bandereich

Barium

Basalt

Base

basisch

Baukeramik

Befeuchtung

Begiessen

Begüsse

Beizmittel

Bentonit

Beobachtung

Bergwerg

Beschicken

Beschleuniger

Beschleunigung

Bestandigkeit

Bestandteil

beweglich

Beweglichkeit

Bewegung

Biegefestigkeit

Biegung

Bienenwachs

Bildende Künste

Bildung

Bildungwarme

Bindung

Biskuit

Biskuitbrand

Bitumen

Blase

Blau-Weiss

Blei

Bleierz

Pelesenk

Oylumsal

Baryum

Bazalt

Baz

Bazlı

Yapı seramiği

Nemlendirme

Dökme

Sulandırılmış kil

Boyasaptar

Bentonit

Gözlem

Ocak

Fırın doldurma

İvdirici

İvme

Kalımlılık

Bileşen

Devingen

Devingenlik

Devinim

Eğilme dayanımı

Bükülme

Balmumu

Görsel sanatlar

Oluşum

Oluşum ısısı

Bileşik

Bisküvi

Hamlama

Bitüm

Kabarcık

Mavi-Beyaz

Kurşun

Galen

110-

Bleifreie Glasur

Bleiglanz

Bleigiatte

Bleilösbarkeit

Bleimennige

Bleioxid

Bleisilikat

Bleivergiftung

Bleiweiss

Bleu celeste (Fr.)

Bleu de Sevres (Fr.)

Bor

Borax

Borcalzit

Boricacid

Borsaure

Braunstein

Brecher

Brennbereich

Brennen

Brennhilfsmittel

Brennkapseln

Brennkassette

Brennofen

Brennplatte

Brennstoff

Brennstützen

Brennzange

Brom

Bruchscherben

Kurşunsuz sır

Galen

Mürdesenk

Kurşun çözünürlüğü

Sülyen

Kurşun oksit

Kurşun silikat

Kurşun zehirlenmesi

Kurşun üstübeci

Sevr mavisi

Sevr mavisi

Bor

Boraks

Kolemanit

Asit borik

Asit borik

Kantaşı

Kırıcı

Pişme aralığı

Pişirim

Fırın gereçleri

Karo gazeti

Gazet

Fırın

Fırın rafı

Yakıt

Raf ayakları

Fırın maşası

Brom

Şamot

Cadmium

Cadmiumgelb

Calzium

Calziumcarbonat

Kadmiyum

Kadmiyum sarısı

Kalsiyum

Kalsiyum karbonat

111-

Calziumfluorid

Calziumoxid

Calziumphosphat

chemische Eigenschaften

chemische Element

chemische Synthese

chemische Verbindung

chemische Zusammensetzung

China-Clay (Ing.)

China-Rot

Chlor

Chrom

Chromoxid

Colemanit

Cordierit

Cristobalit

Dachziegel

Dampfmaschine

Daten

deckend

deckende Glasur

deckende Rohstoff

defekt

Deformation

Dekantierapparat

Dental-Keramik

Desoxydation

Destillat

Destination

Diagramm

Diatomeenerde

dicht

Dichte

Dichtemesser

Kalsiyum florür

Kalsiyum oksit

Kemik külü

Kimyasal özellikler

Kimyasal öğe

Kimyasal bireşim

Kimyasal bileşme

Kimyasal bileşim

Çin(i) kili

Çin kırmızısı

Klor

Krom

Krom oksit

Kolemanit

Kordiyerit

Kristobalit

Kiremit

Buharlaştırıcı

Veri

Saydamsız

Örtücü sır

Örtücü madde

Bozukluk

Biçim bozulması

Durultucu

Diş porseleni

İndirge(n)me

Damıtık

Damıtma

Çizge

Kizelgur

Yoğun

Yoğunluk

Yoğunluk ölçer

112-

Diffraktion

Diffusion

Dilatometer

Dimension

direktflammofen

Dispersion

Dissoziation

Dolomit

drechseln

Drechsler

drehen

Dreher

Drehofen

Dreifuss

Druck

Druckgiessen

Druckkessel

Druckmesser

durchdringlich

durchdrücken

durchl&ssig

Durchlassigkeit

Durchscheinen

durchscheinend

dynamisch

Kırınım

Yayınım

Genleşme ölçer

Boyut

Doğru alevli fırın

Serpinme

Ayrışma

Dolomit

Tornada şekillendirme

Tornacı

Tornada şekillendirme

Tornacı

Döner fırın

Üçayak

Basınç

Basınçlı döküm

Basınçlı kap

İçbasmç ölçer

Su geçirgenlik

Bükülme

Geçirgen

Geçirgenlik, su geçirgenlik

Yarı saydamlık

Yarı saydam

Devingen

echtes Porzellan

Effekt

Effektglasuren

Effloreszenz

Eierschale

Eierschalenporzellan

Eigenschaft

Eigenschaftswerte

Einbrand

Sert porselen

Etki

Sanat sırları

Çiçeksime

Yumurta kabuğu

"Yumurta kabuğu" porseleni

Özellik

Özellik

Tek-pişirim

113-

Einfassung

Einsetzen

Einstoff-system

Eisen

Eisenoxid

Eisen Pyrit

elastisch

Elastizitat

elektrischer Schachtofen

Elektrobrennofen

Elektromagnet

Elektroporzellan

Element

Emaille

Emaillemalerei

empirisch

Emulsion

Energie

Englischer kaolin

Engobe

Engobemalbâllchen

Engobemalhorn

Engoben

Engobepinsel

Entgasen

Entgaser

Entglasung

Entlüftung

Entwasserung

entwickeln

Entwurf

Erdalkalimetalle

Erdpech

Erstarrung

Erstebrand

Zıh

Fırın doldurma

Oksit-seramik

Demir

Demir oksit

Pirit

Esnek

Esneklik

Kutu fırın

Elektrikli fırın

Elektrik mıknatısı

Elektro-porselen

Öğe

Emaye

Sır-üstü dekoru

Deneyimsel

Sıvı asıltı

Erke

Çin(i) kili

Angob

Lastik şırınga

Lastik şırınga

Sulandırılmış kil

Angob fırçası

Gaz giderme

Gaz giderici

Camsızlaşma

Hava-giderme

Su giderme

Geliş(tir)me

Tasarım

Toprak-alkali metaller

Bitüm

Katılaş(tır)ma

Hamlama

114-

Erweichung

Erweichungstemperatur

Ester

Erz

Essigsâure

eutektische Temperatur

eutektische Punkt

Expansion

Experiment

experimentell

Exsikkator

Yumuşama

Yumuşama ısısı

Ester

Cevher

Asetik asit

Birerim noktası

Birerim noktası

Genleşme

Deney

Deneysel

Kurutma kabı

Fallung

Farbe

Farbekörper

Farbmessung

Farbstoff

Fayance

Feinwaage

Feldspat

Fell

Fermentation

Fertigton

fest

feste Lösung

feste Phase

Fette Ton

Feuchtigkeit

Feuchtigkeitsdehnung

Feuchtigkeitsmesser

Feuer

feuerfest

Feuerfestigkeit

Feuergewerbe

feuersicher

Çökelme

Boya, renk

Sır boyası

Renk ölçümü

Renklendirici

Fayans

Hassas terazi

Feldispat

Soyulma

Mayalanma

Hamur

Katı

Katı çözelti

Katı evre

Plastik kil

Nem

Nemlilik genleşmesi

Nem ölçer

Ateş

Ateşe dayanır

Refrakterlik

Ateş sanatları

Ateşe dayanır

115-

Feuerstein

Feuerton

Feuerziegel

Filterpresse

filtrieren

Flamme

Flammstein

Fliese

Flint

Flockenbildung

Flockung

Fluidura

Fluorit

Flussmittel

Flusspat

flüssige Phase

Flüssigkeit

Formel

Formelgewicht

Formen

Formgebungs

Formgestaltung

Formlosigkeit

fraktionieren

Freidrehen

Fritte

Frittebildung

Füllstoff

Çakmak taşı

Ateş kili

Ateş tuğlası

Filter-pres

Süzme

Yalaz

Ateş tuğlası

Karo

Çakmak taşı

Yumaksı çökel(t)me

Yumaksı çökel(t)me

Akışkan

Kalsiyum florür

Ergitici

Kalsiyum florür

Sıvı evre

Akışkan, sıvı

Formül

Formül-gram

Şekillendirme

Şekillendirme

Endüstri tasarımı

Biçim bozulması

Kesimleme

Tornada şekillendirme

Frit

Fritleme

Dolgu

Galenit

Gârung

Gasblase

Gasenbefreien

Gasenhohraum

Gasofen

Galen

Mayala(n)ma

Kovuk

Gaz giderme

Kovuk

Gaz fırını

116-

Gebundenes Wasser

Gefâss

Geflammte Glasur

gegenwirkend

gelöst

Gemisch

Gerat

Geschirrhandler

Geschirrkeramik

Geschirrporzellan

Geschwindigkeit

gestalten

gestaltlos

Geştaltlosigkeit

Gestaltung

Gestaltungs

Gewicht

Gewichtsanteil

Giess

Giessmasse

Gift

giftig

Gips

Gips-stein

Gipskratzer

Gitter

Glanz

glânzend

Glanzglasuren

glanzlos

Glanzlosigkeit

Glas

glasieren

Glasierte Stuck

Glasierzange

Nem

Çömlek

İndirgeme sırı

Tepkin

Çözünük

Karışım

Aygıt

Çömlekçi

Kap-kacak

Porselen kap-kacak

Hız yöneyi

Şekillendirme

Şekilsizdik)

Şekilsizdik)

Biçimlendirme

Şekillendirme

Ağırlık

Yüzdesel formül

Döküm

Döküm çamuru

Ağı

Ağılı

Alçı

Alçı taşı

Alçı model gereci

Örgü

Parlatıcı

Parlaklık

Parlak sırlar

Camsızlaşma

Camsızlaşma

Cam

Sırlama

Sırlı parça

Sırlama maşası

117-

Glaskörper

Glaspapier

Glasphase

Glasplatte

Glasreiber

Glasur

Glasurbrand

Glasurdekoration

Glasurfehler

Glasurpinsel

Glimmer

Glühen

Glühofen

Glyzerin

Glyzerinfarbe

Gold

Granulat

Graviereisen

Gravimetrie

Grenzflachenwinkel

Grundglasur

Grüne Ware

Gummiarabikum

Gummiballe

Gummilack

Camsı

Zımpara

Camlaşma

Cam palet

Cam tokmak

Sır

Sır pişirimi

Sır dekoru

Sır hataları

Sır fırçası

Mika

Kavurma

Kavurma fırını

Gliserin

Gliserin boyası

Altın

Taneli

Modlaj aletleri

Ağırlıklı ölçüm

Ara yüzey

Ana sır

Çiğ parça

Arap zamkı

Lastik şırınga

Gom(a)lak(a)

Haarrisse

Handmodellieren

halbdurchlassig

Hand-Drehscheibe

Handmalerei

Handwerk

Hârte

Hartporzellan

Hartsein

Kılcal çatlak

Elle şekillendirme

Yarı geçirgen

El tornası

El dokuru

El ile

Sertlik

Sert porselen

Sertleş(tir)me

118-

Hartwerden

Harz

Heizapparat

Heizöl

Herstellung

heterogen

hineintauchen

Holzofen

homogen

Homogenisieren

Höhle

Höhlung

Hydroxil

hygroskopisch

Sertleş(tir)me

Reçine

Isıtıcı

Yağ yakıt

Üretim

Çoktürel

Daldırma

Odun fırını

Tektürel

Tektürelleme

Çukurluk

Çukurluk

Hidroksil

Nem çekici

îdentisch

Illit

Ilmenit

Impragnierung

Incandescent

Indikator

Industrie

Industriell

Industrieglasuren

Inglasur dekoration

Inglasurfarbe

Innendruck

Instrument

Instrumentabweichung

Instrument Irrtum

Intensitât

Inversion

Ion

Irdengut

Irdenware

Özdeş

İ l l i t

İlmenit

Emdirme

Akkor

Gösterge(ç)

Endüstri

Endüstriyel

Endüstri sırları

Sır-içi dekoru

Sır-içi boya

İçbasınç

Alet

Aygıtsal sapma

Aygıtsal sapma

Yeğinlik

Evirme

İyon

Çömlekçi işi

Çömlekçi işi, pişmiş-toprak

119-

Irreversibilitât

Isolation

Isolator

Kadmium

Kachel

Kaliber

Kalifeldspat

K a l i u m

Kaliumnitrat

Kalkgips

Kalkstein

Kaltdruckfestigkeit

Kalzination

Kalzinieren

Kalzinierung

Kalziumkarbonathaltige Tone

Kammen

Kammerofen

Kaolin

Kaolinton

Kapseln

Karborundum

Keramik

Keramiker

keramisch

keramische Kunst

Kieselgel

Kieselguhr

Klassifizieren

Klassifizierung

klebrig

Klebstoff

Klinker

Kneten

Tersinmezlik

Yalıtım

Yalıtkan

Kadmiyum

Karo

Mastar

Ortoklas

Potasyum

Güherçile

Alçı

Kireçtaşı

Soğukta basınca dayanıklılık

Kalsinasyon

Kalsinasyon

Kalsinasyon

Marn

Tarama

Aralıklı fırın

Kaolen

Kaolinit

Karo gazeti

Silisyum karbür

Çömlek, seramik

Seramikçi

Seramik

Seramikçilik

Silica-gel

Kizelgur

Sınıflandırma

Sınıflandırma

Yapışkan

Yapışkan

Klinker

Yoğurma

120-

Knochenasche

Knochenporzellan

Kobalt

Kobaltoxid

kochen

Kochpunkt

Koeffizient

Kohâsion

Kohlenstoff

Kolloid

Kolorimetrie

Komponente

Kondensation

konkav

Konsistenz

konventionellen Brand

Konversion

konvex

Konzentration

konzentriert

kornig

Korrosion

Korund

Konigswasser

Krackelee

Kraterglasur

Kreide

Kristali

Kristallbildungen

Kristallglasur

kristallin

kristallisieren

Kristallite

Kristallwasser

Kryolith

Kemik külü

Kemik porseleni

Kobalt

Kobalt oksit

Kaynama

Kaynama noktası

Katsayı

İç yapışkanlık, türdeş yapışma

Karbon

Asıltı

Renk ölçümü

Bileşen

Yoğunlaşma

İçbükey

Kıvamlılık

Sözleşmeli pişirim

Çevirtim

Dışbükey

Derişiklik

Derişik

Taneli

Yenim

Korunt

Altın suyu

Kılcal çatlak

Krater sırı

Tebeşir

Kırılca, örüt

Örütlen(dir)me

Kristal sırı

Kırılcal

Örütlen(dir)me

Örütsü

Örüt suyu

Kriyolit

121-

Kugelmühle

Kunstglasuren

Kupfer

Kupferoxid

Kupferrot

Kupfersulfat

Kupferumdruck

Kurze

Kuvartz

künstliches Feuer

Bilyalı değirmen

Sanat sırları

Bakır

Bakır oksit

Bakır kırmızısı

Bakır sülfat

Bakır plak baskısı

Özsüz kil

Kuvars

Ateş sanatları

Labor

Lackierpistole

Latex

leaderhart

Lehmglasur

Leinöl

Leiter

Leitfâhigkeit

Lepidolith

linear

liniert

Lithium

Litze

Lösbarkeit

Löslich

Löslichkeit

Lösung

Lösungsmittel

Lufterneuerung

Lüftungsanlage

Lüster

Lüsterglasur

Deneylik

Kalem piskole

Lateks

Deri sertliği

Balçık sırı

Beziryağı

İletken

İletkenlik

Lepidolit

Çizgisel

Çizgisel

Lityum

Zıh

Çözünürlük

Çözünür

Çözünürlük

Çözelti, çözünme

Çözgen

Havalandırma

Havalandırma (aygıtı)

Lüster

Perdah(lı) sır(ı)

122-

Magerton

Magerungsmittel

Magnesit

Magnesium

Magnesiumkarbonat

Magnetische Reinigung

Mahlanlage

mahlen

Mahlend

Mahlgut

Mahlmühle

Mahltopf

Malpinsel

Malwerkzeuge

Mangan

Manuell

Manufaktur

Marmor

Mass

Masse

Material

Materie

matte Glasur

Mattierungsmittel

Mayolikafarben

Melasse

Mergel

Messung

Messzeiger

Metali

Mikroskop

mikroskopisch

Mineral

mischen

Mischer

Özsüz kil

Özsüzleştirici

Manyezi

Magnezyum

Magnezyum karbonat

Elektrik mıknatısı

Öğütücü

Öğütme

Öğütücü

Bilya

Değirmen

Değirmen, öğütme kabı

Boya fırçası, dekor fırçası

Boyama araçları

Manganez

El ile

Manüfaktür

Mermer

Ölçü

Kütle

Gereç

Madde

Mat sır

Matlaştırıcı

Mayolika boyalar

Melas

Marn

Ölçü, ölçüm

Gösterge(ç)

Metal

Minilgözler

Ufak ölçekte

Mineral

Karış(tır)ma

Karıştırıcı

Mischung

mit der Hand

Mittel

Mobilitat

modellieren

Modellierhölzer

Modellierschlinge(n)

Modellmacher

Modellzeichner

Modül

Molekül

Molekulargewicht

Molekülaufbau

Molekülverband

Molybdân

Molybdanoxid

Mörser

Muffelfarbe

Muffelofen

Muhler

Karışım, paçallama

El ile

Ortam

Devingenlik

Şekillendirme

Modlaj aletleri

Kazıma gereci, modlaj aletleri, şekillendirme gereci

Modelci

Modelci

Modül

Molekül

Molekül ağırlığı

Özdekciksel yapı

Özdekciksel yapı

Molibden

Molibden oksit

Havan

Sır-üstü boya

Örtülü fırın

Bilyalı değirmen

Nadelstich

Naphtha

Natrium

Naturschwamm

Nelkenöl

neutral

Neutralisation

Nichts

Nickel

Nickeloxid

Niederschlag

niederschlagen

İğneli delik

Neft (yağı)

Sodyum

Deniz süngeri

Karanfil yağı

Etkisiz

Yansızlaştırma

Hiçlik

Nikel

Nikel oksit

Çökelek,- tortu

Çökelme

124-

oberer Heizwert

OberflMche

Oberflachenspannung

Ofen

Ofenstützen

Offene Porositat

ordentlich

organisch

Orthoklas

Oxid

Oxidation

Oxidierender Atmosphare

Oxidierender Brand

Oxidkeramik

Parian-Porzellan

Pegmatit

Perlit

Pfefferminzöl

Pflanzenöi

Phase

Phasendiagramm

Phasengrenzflâche

Phasenübergang

Phasenumwandlung

Phosphor

Phosphoreszenz

physikalische Eigenschaften

Pigment

Pinsel

Pistille

plastisch

Plastische Ton

Plastischlichkeit

Plastizitat

Yanma ısısı

Yüzey

Yüzey gerilimi

Fırın

Destek

Görünür gözeneklilik

Düzenli

Organik

Ortoklas

Oksit

Oksitleme, yükseltgenme

Oksitleyici atmosfer

Oksitleyici pişirim

Oksit-Seramik

Parian porseleni

Pegmatit

Perlit

Nane yağı (ruhu)

Bitkisel yağ

Evre

Evre çizgesi

Ara yüzey

Evre geçişi

Evre geçişi

Fosfor

Fosforlanma

Fiziksel öze l l i k l e r

Boyar özdek

Fırça

Havan eli

Yoğruk

Plastik kil

Yoğrukluk

Plastiklik

125-

Platin

Pore

poros

Porositat

Porzellan

Porzellanglasur

Porzellan-zâhne

Pottasche

Praparat

Prâparation

primair Ton

Probe

Probekörpern

Produkt

Produktion

Produzierung

Pulver

Pyrit

Pyrometer

Qualitat

Quarz

Raku

Randern

Randerpinsel

Rauch

Raumgewicht

Rauminhalt

Reagens

reagens

Reaktion

Reaktionsfarben

Reaktionsglasuren

Reaktionstemperatur

Platin

Gözenek

Gözenekli

Gözeneklilik

Porselen

Kuvert

Diş porseleni

Potas

Anık

Anıklama

Birincil kil

Örnek

Deney plakası

ürün

Üretim

üretim

Toz

Pirit

Pirometre

Nitelik

Kuvars

Raku

Zıh

Zıh fırçası

Duman

Yığınsal yoğunluk

Oylum

Ayıraç

Tepkin

Tepkime

Tepkime boyaları

Tepkime sırları

Tepkime ısısı

Reduktion

Reduktionsmittel

reduzierender Atmosphare

Reduzierender Brand

Reflexion

Refraktâr

Refraktion

Regalplatte

Regulator

Reibschale

Reinigung

Retuschieren

Rindshaarpinsel

Rohglasur

Rohstoff

Rohware

Rollofen

Rosmarinöl

rösten

Rutil

Rückstrahlung

İndirge(n)me

İndirgen

İndirgen atmosfer

İndirgen pişirim

Yansıma

Refrakter

Kınlım

Fırın rafı

Düzenleyici

Havan

Arıtma

Düzeltme

Dekor fırçası

Ham sır

Hammadde

Çiğ parça

Roller fırın

Laden yağı

Kavurma

Rutil

Yansıma

Salpeter

Salz

Salzglasur

Sand

Sandpapier

Sandstein

Sanitârkeramik

satt

sâttigen

Sattigung

Sâttigungspunkt

Sauerstoff

Saugapparat

Güherçile

Tuz

Tuz sırı

Kum

Zımpara

Pekişmiş çini

Sağlık gereçleri

Doygun

Doyurma

Doyma

Doyma noktası

Oksijen

Emeç

Saure

saure

Sâuregrad

Schablone

Schablonendrehbank

Schablonenformerei

Schamotte

Scharaotteplatte

Scharffeuermalerei

Schaubild

scheibe

Scheider

Schellack

Scherbe

Schicht

Schieferton

Schleifer

Schleifscheiben

Schlicker

schillernd

Schmelzbarkeit

Schmelzfarbe

Schmelzpunkt

Schmelztemperatur

Schmelzung

Schmelzwarme

Schmiedbarkeit

Schmotteplatte

Schneidedraht

Schnellbrand

schrumpfen

Schrumpfung

Schrühbrand

Schubplatten

Schuppe

Asit

Asitlik

Asitlik

Mastar

Şablon torna

Şablon ile şekillendirme

Şamot

Fırın rafı

Sır-üstü dekoru

Çizge

Camsızlaşma

Ayırıcı

Gom(a)lak(a)

Çömlek

Yaygı

Şiferton

Aşındırıcı

Zımpara taşı

Barbotin

Opal ışıma

Erirgenlik

Sır-üstü boya

Ergime noktası

Ergime ısısı

Ergime

Ergime ısısı

Dövülürlük

Fırın rafı

Çamur kesme teli

Hızlı pişirim

Kasılma

Kasılma

Hamlama

Kayar plakalar

Pullanma

128-

Schüttelmalerei

schwamming

Schwefel

Schwerspat

Schwingungsieb

Sediment

Sedimentation

Segerkegel

seidenmatt

Sekundârton

Seladon

Selen

Seienrot

semipermeabel

Separator

Sepiolith

Setzen

Setzplatte

sgraffito

Sieb

sieben

Siebdruck

Siedepunkt

Silber

Silikastein

Silizium

Siliziumdioxid

Siliziumkarbid

Sinterengobe

Sinterofen

Sinterschale

Sinterung

Soda

Spachtelpalette

Spanisch-maurische Keramik

Akıtma dekoru

Gözenekli

Kükürt

Baryum sülfat

Titreşimli elek

Tortu

Tortulaş(tır)ma

Seger piramidi

İpek matı

İkincil kil

Seladon

Selenyum

Selen kırmızısı

Yarı geçirgen

Ayırıcı

Sepiyolit

Fırın doldurma

Fırın rafı

Sgrafitto

Elek

Eleme

Elek baskı

Kaynama noktası

Gümüş

Çakmak taşı

Silisyum

Silis

Silisyum karbür

Pekişmiş angob

Kavurma fırını

Fritleme kabı

Sinterleme

Soda

Palet bıçağı

Hispano-Mauresque işi

Spannung

Sparstützen

Spezialglasuren

spezifische Warme

spezifisches Flâchenraum

spezifisches Gewicht

Spritzapparat

spritzen

Spritzpistole

Spritzstand

Starke

Steatit

Steingut

Steinmatt

Steinsalz

Steinzeug

Stoff

Stöchiometrie

Stössel

Stösser

Strontium

Struktur

Stützen

Substanz

Suspension

Symbol

synthetisch

System

Tafelzeug

Talkum

Tauchen

Technik

technische Keramik

Teilchen

Gerilim

Destek

Özel sırlar

Özgül ısı

Özgül yüzey alanı

Özgül ağırlık

Pistole, püskürtücü

Püskürtme

Pistole

Pistole kabini

Nişasta

Steatit

Fayans

Mat sır

Tuz

Pekişmiş çini

Madde

Stokiyometri

Havaneli

Havaneli

Stronsiyum

Yapı

Raf ayakları

Özdek

Katı asıltı

Simge

Bireşimsel

Dizge

Sofra eşyası

Talk

Daldırma

Teknik

Teknik seramik

Parçacık, tane

Tellerkapseln

Temperatur

Temperaturwechselbestandigkeit

Terpentinöl

Terrakotta

thermisch

Thermische Ausdehnung

thermischeschock

Thermoelement

Thermogravimetrie

Thermoschock

Thixotrophie

Tischranderscheibe

Titan

Titanat-Zirkon-Keramik

Ton

Tonerde

Tongefass

Tonschlamm

Tonschlicker

Tonschneider

Tonware

Topf

Topfroller

Töpfer

Töpferdrehbank

Töpferei

Topfergewerbe

Töpferglasur

Töpferkunst

Töpfermeister

Töpferscheibe

Töpfertisch

Töpferton

Topferware

Gazet

Sıcaklık

Isıl şok(a) dayanım(ı)

Terebentin

Pişmiş-toprak

Isıl

Isıl genleşme

Isıl şok

Isılçift

Isıl ağırlıklı ölçüm

Isıl şok

Tiksotropluk

El tornası

Titan

Piezoelektrik seramik

Kil

Kil

Çömlek

Bulamaç

Sulandırılmış kil

Çamur makinası

Çömlekçi işi

Çömlek

Bilyalı değirmen, değirmen

Çömlekçi

Çömlekçi tornası

Çömlekçilik, çömlekhane

Çömlekçilik

Cila

Çömlekçilik

Çömlekçi

Çömlekçi tornası

Çömlekçi tornası

Çömlekçi toprağı, plastik kil

Çömlekçi işi

131-

Topferwerkstatt

Töpferzirkel

Tragant

trage

Tragheit

Transluzent

transparent

Transparente bleifreie Fritte

Transparente bleihaltige Fritte

Transparenz

Trichter

Trockenschrank

Trocknen

Trockner

Trübheit

Trübung

Tunnelofen

Çömlekhane

Kompas

Kitre

Dingin

Dinginlik

Yarı saydam

Saydam

Kurşunsuz saydam frit

Kurşunlu saydam frit

Saydamlık

Huni

Kurutma dolabı

Kuru(t)ma

Kurutucu

Bulanıklık

Bulanıklık

Tünel fırın

Ulexit

Umkehrbarkeit

Umsieden

Umwandlung der Kuvartz

Unbeweglichkeitsphase

undurchlâssig

Undurchlâssigkeit

ungebrannt

unlöslich

Unreinigkeit

unterglasurdekoration

Unterglasurfarbe

Uran

Uranoxid

Uleksit

Tersinirlik

Damıtma

Kuvars değişimi

Durgun evre

Geçirimsiz

Geçirimsizlik

Çiğ parça

Çözünmez

Katışkı

Sır-altı dekoru

Sır-altı boya

Uranyum

Uran oksit

Überarbeitung

Überglasen

Düzeltme

Sırlama

Überlaufglasur

Übersetzung

Valenz

Vanadin

Vanadinoxid

vegetabilische Asche

vegetarisch Asche

Verbindung

Verbrennung

Verbrennungswarme

Verdampfung

verdünnbar

verdünnen

Verdünnungsmittel

Verflüchtigung

Verflüssigung

Verhârtung

Verschmutzung

Versuch

Verunreinigung

Verziehen

Vibrationssieb

vielbandig

Viskositât

Vitreous-China

Voltmeter

Volumen

Vorrichtung

vorsichtiges

Vorstellung

Vorwarmen

Vorwarmung

Akıcı sır

Kaydırım

Değerlik

Vanadyum

Vanadyum oksit

Bitkisel kül

Bitkisel kül

Bileşik, bileşme

Yanma

Yanma ısısı

Buharlaş(tır)ma

Seyreltik

Seyrel(t)me

Seyreltici

Gazlaşma

Sıvılaş(tır)ma

Sertleş(tir)me

Kirlenme

Deney

Katışkı, kirletici

Çekme

Titreşimli elek

Oylumsal

Ağdalık

Vitreus

Gerilim ölçer

Oylum

Durultucu

Durultu

Tasarım

Ön ısıtma

Ön ısıtma

Waage

Wachslicht

Wagen

Warme

Warmeausdehnung

Warmeleitfahigkeit

Warmeleitung

Wasserbad

wasserfrei

Wasserglas

Weichporzellan

Werkzeug

Wertigkeit

Widerstandsofen

wilder Tiere

Wirkung

Wismut

Wissenschaft

Witherit '

Wollastonit

Wurzel

Denklik

Balmumu

Fırın arabası

Isı

Isıl genleşme

Isı iletimi

Isı iletimi

Su yunağı

Susuz

Sucamı

Yumuşak porselen

Alet

Değerlik

Elektrikli fırın

Soyulma

Etki

Bizmut

Bilim

Vitherit

Vollastonit

Fitil

Zâhigkeit

Zerlegen

Zerlegung

Zersetzung

Zerstaubung

Zerstreuung

Ziehklinge

Ziehklingen

Zink

Zinkoxid

Zinkweiss

Zinn

Zinndioxid

Ağdalık

Bölmeli dekor

Bozunma

Bozunma

Püskürtme

Serpinme

Sistre

Bükülebilir şekillendirme gereci

Çinko

Çinko asit

Çinko beyazı

Kalay

Kalay oksit

134-

Zinnglasur

Zirkon

Zirkondioxid

Zirkonsilikat

Zusammendrüçken

Zusammensetzung

Zusatz

Zusatzmittel

zweiwertig

Kalay sırı

Zirkonyum

Zirkon

Zirkon silikat

Sıkıştırma

Bileşim

Katık

Ayıraç

İki değerlikli

135-

FRANSIZCA DİZİN

Abrasive

Absorption

Absorption d'eau

Accelérateur

Accelération

Acide

Acide acétique

Acide borique

Acidité

Adhésif

Adhésion

Adsorbtion

Aérage

Aérographe

Agent d'addition

Agglomération

Aggloméré

Agitateur

Agrégat

Ajour (ee)

Albarello

Albatre

Albite

Alcali

Alcalin(e)

Alumine

Aluminium

Amidon

Amorphe

Amphotere

Analyse

Anatase

Angstroem

Aşındırıcı

Soğurma

Su geçirgenlik

İvdirici

İvme

Asit

Asetik asit

Asit borik

Asitlik

Yapışkan

Yapışma

Yüzerme

Havalandırma

Kalem pistole

Katık

Toplaşma

Yığışık

Karıştırıcı

Yığışım

Ajour

Albarello

Alçı taşı

Albit

Baz

Bazlı

Alüminyum oksit

Alüminyum

Nişasta

Şekilsizdik)

Dönek

Çözümleme

Anatas

Angstrom

136

Anhydre

Anhydrite

Anorthite

Antimoin

Apparat

Appareil

Aréometre

Argent

Argile

Argile a feu

Argile courte

Argile grasse

Argile maigre

Argile plastique

Argile primaire

Argile sécondaire

Arrosage

Art de céramique

Art du potier

Arts Plastiques

Arts Visuels

Aspirateur

Assimilation

Association

Atmosphere

Atmosphere oxydante

Atmosphere reductrice

Atomisation

Attaque chimique

Attirant

Attraction

Autoclave

Susuz

Anhidrit

Anortit

Antimon

Aygıt

Aygıt, düzenek

Yoğunluk ölçer

Gümüş

Kil

Ateş kili

Özsüz kil

Plastik kil

Özsüz kil

Plastik kil

Birincil kil

İkincil kil

Dökme

Seramikçilik

Çömlekçilik

Görsel sanatlar

Görsel sanatlar

Emeç

Özümleme

Toplaşma

Havayuvar

Oksitleyici atmosfe

İndirgen atmosfer

Püskürtme

Dağlama

Çekici

Çekim

Basınçlı kap

137

Bain-marie

Balance

Balance de precision

Ball clay

Barbotine

Barytine

Baryum

Basalte

Base

Basique

Baume

Bentonite

Bill

Biscuit

Biscuiter

Bismuth

Bitume

Bivalent

Blanc d'Espagne

Blanc de zinc

Bleu-Blanc

Bleu celeste

Bleu d'Egypte

Bleu de Sevres

Bone-China

Borax

Bore

Boule(t)

Brillance

Brique de fausse sole

Brique réfractaire

Brome

Brosse â caracteres

Broyage

Broyeur

Su yunağı

Denklik

Hassas terazi

Ball kili

Barbotin, bulamaç, s

Baryum sülfat

Baryum

Bazalt

Baz

Bazlı

Pelesenk

Bentonit

Bilya

Bisküvi

Hamlama

Bizmut

Bitüm

İki değerlikli

Kalsiyum karbonat

Çinko beyazı

Mavi-Beyaz

Sevr mavisi

Mısır mavisi

Sevr mavisi

Kemik porseleni

Boraks

Bor

Bilya

Parlaklık

Ateş tuğlası

Ateş tuğlası

Brom

Dekor fırçası

Öğütme

Öğütücü

138

Broyeur â boulet

Broyeur â jarre

Bulle

Cabine de ventilation

Cadmium

Calcination

Calcium

Calcium fluorure

Calibrage

Calibre

Calibreuse

Caractéristique

Carbonate de calcium

Carbonate de magnésium

Carbone

Carborundum

Carreau

Casette

Cavité

Celadone

Cendre

Cendre d'os

Cendre vegetale

Centésimal formüle

Céramique

Céramique de batiment

Céramique de titanate et de zircon

Céramique oxydée

Céramique sanitaire

Céramique technique

Céramiste

Céramographie

Céruse

Chaleur

Değirmen

Değirmen

Kabarcık

Pistole kabini

Kadmiyum

Kalsinasyon

Kalsiyum

Kalsiyum florür

Şablon ile şekillendirme

Mastar

Şablon torna

Özellik

Kalsiyum karbonat

Magnezyum karbonat

Karbon

Silisyum karbür

Karo

Gazet

Kovuk

Seladon

Kül

Kemik külü

Bitkisel kül

Yüzdesel formül

Çömlek, çömlekçilik, seramik, seramikçilik

Yapı seramiği

Piezoelektrik seramik

Oksit seramik

Sağlık gereçleri

Teknik seramik

Seramikçi

Seramik tarihi

Kurşun üstübeci

Isı

139-

Chaleur de combustion

Chaleur de formation

Chaleur de fusion

Chaleur de reaction

Chaleur specifique

Chamotte

China-clay

Chlore

Choc thermique

Chrome

Chromo

Ciment

Cintrage

Cire

Ciseler

Classification

Clinker

Cloisonnement

Cobalt

Coefficient

Coefficient de dilatation

Cohésion

Colémanite

Collant

Colloide

Colombinage

Colombine

Colorant

Colorant céramique

Colorimétrie

Combinaison chimique

Combination

Combination compose

Combustible

Combustible liquide

Yanma ısısı

Oluşum ısısı

Ergime ısısı

Tepkime ısısı

Özgül ısı

Şamot

Çin(i) kili

K l o r

Isıl şok

Krom

Çıkartma

Şamot

Bükülme

Balmumu

Yontma

Sınıflandırma

Klinker

Bölmeli dekor

Kobalt

Katsayı

Genleşme katsayısı

İç yapışkanlık

Kolemanit

Yapışkan

Asıltı

Fitil

Fitil

Renklendirici

Sır boyası

Renk ölçümü

Bileşik, kimyasal bileşme

Bileşme

Bileşik

Yakıt

Yağ yakıt

140-

Combustion

Compas d'épaisseur

Composant

Compose

Composition

Composition chimique

Compression

Concasseur

Concave

Concentration

Concentre

Condensation

Conducteur

Conductibilité

Conductibilité calorifique

Conductibilité thermique

Conduction de chaleur

Conductivity

Consistance

Constituant

Contaminant

Contamination

Contraction

Conversion

Convexe

Coquille d'oeuf

Cordierite

Corindon

Corrosion

Couche

Coulage

Coulage sous pression

Couleur

Couleur glycerique

Couleur(s) majolique

Yanma

Kompas

Bileşen

Bileşik

Bileşim

Kimyasal bileşim

Sıkıştırma

Kırıcı

İçbükey

Derişiklik

Derişik

Yoğunlaşma

İletken

İletkenlik

Isı iletimi

Isı iletimi

Isı iletimi

İletkenlik

Kıvamlılık

Bileşen

Kirletici

Kirlenme

Kasılma

Çevirtim

Dışbükey

Yumurta kabuğu

Kordiyerit

Korunt

Yenim

Yaygı

Döküm

Basınçlı döküm

Renk

Gliserin boyası

Mayolika boya(lar)

141-

Couleur(s) maiolique

Couleur(s) réactive(s)

Couleur sous glaçure

Couleur sur glaçure crue

Couleur vitrifiable

Couple thermoéléctrique

Couteau â palette

Couteau céramique

Couverte

Craie

Craie de Briançon

Craquele

Cristal

Cristalline

Cristallisation

Cristallite

Cristobalite

Cryolite

Cuisson

Cuisson conventionelle

Cuisson de biscuit

Cuisson de glaçure

Cuisson de grand feu

Cuisson de petit feu

Cuisson oxydante

Cuisson rapide

Cuisson reductrice

Cuivre

Dalles glissantes

Décalcomanie

Décantage

Décantation

Décanteur

Décomposition

Mayolika boya(lar)

Tepkime boyaları

Sır-altı boya

Sır-içi boya

Sır-üstü boya

Isıl çift

Palet bıçağı

Çömlekçi bıçağı

Kuvert

Tebeşir

Steatit

Kılcal çatlak

Kırılca, örüt

Kırılcal

Örütlen{dir)me

Örütsü

Kristobalit

Kriyolit

Pişirim

Sözleşmeli pişirim

Hamlama

Sır pişirimi

Yüksek (ısı) pişirim(i)

Alçak (ısı) pişirim(i)

Oksitleyici pişirim

Hızlı pişirim

İndirgen pişirim

Bakır

Kayar plakalar

Çıkartma

Durultu

Durultu

Durultucu

Bozunma

142

Décoration â glaçure

Décoration â la main

Décoration de petit feu

Décoration sous glaçure

Décoration sur glaçure crue

Défauts de glaçure

Défection

Déformation

Défournement

Dégazage

Dégraissant

Délayeur

Dense

Densimetre

Densité

Déplacement

Dépuration

Des

Désaerage

Déshydratation

Design

Dessicateur

Dessin industriel

Développement

Déviation instrumentale

Dévitrification

Diagramme

Diagramme de phase

Diffraction

Diffusion

Dilatation

Dilatation thérmique

Dilatometre

Diluant

Dilue

Sır dekoru

El dekoru

Sır-üstü dekoru

Sır-altı dekoru

Sır-içi dekoru

Sır hataları

Bozukluk

Biçim bozulması

Fırın boşaltma

Gaz giderme

Özsüzleştirici

Karıştırıcı

Yoğun

Yoğunluk ölçer

Yoğunluk

Kaydırım

Arıtma

Destek

Hava giderme

Su giderme

Tasarım

Kurutma kabı

Endüstri tasarımı

Geliş(tir)me

Aygıtsal sapma

Camsızlaşma

Çizge

Evre çizgesi

Kırınım

Yayınım

Genleşme

Isıl genleşme

Genleşme ölçer

Seyreltici

Seyreltik

143

Dilution

Dimension

Dispersion

Dispositif de degazage

Dissociation

Dissolu

Dissolution

Dissolvant

Dissoudre

Distillat

Distillation

Dolomie

Dolomite

Donnée

Durcissement

Dureté

Dureté du cuir

Dynamique

SeyreK t)me

Boyut

Serpinme

Gaz giderici

Ayrışma

Çözünük

Çözünme

Çözgen

Çözmek

Damıtık

Damıtma

Dolomit

Dolomit

Veri

Sertleş(tir)me

Sertlik

Deri sertliği

Devingen

Eau de cristallisation

Eau régale

Ebauchoir

Ebullition

Ecaillage

Echantillon

Echelle carreau

Ecume de mer

Effervescence

Effet

Efflorescence

Egratigné

Elasticité

Elastique

Element

Örüt suyu

Altın suyu

Modlaj aletleri

Kaynama

Pullanma

Örnek

Karo gazeti

Sepiyolit

Köpürme

Etki

Çiçeksime

Sgrafitto

Esneklik

Esnek

Öğe

144

Elément chimique

Email

Email stannifere

Emaillage

Empirique

Emulsion

Endurcir

Enérgie

Enfournement

Engobe

Engobe endurcie

Engobe marbré

Engobe peigné

Entonnoir

Eponge naturelle

Eprouvette

Epurateur electro-magnetique

Equipement

Essence de terebenthine

Ester

Etage

Etain

Etuve

Evaporateur

Evaporation

Expansion d'humidite

Expansivité

Experience

Experimental

Experimenter

Kimyasal öğe

Emaye

Kalay sırı

Sırlama

Deneyimsel

Sıvı asıltı

Sertleş(tir)me

Erke

Fırın doldurma

Angob

Pekişmiş angob

Ebru dekoru

Ebru dekoru

Huni

Deniz süngeri

Deney plakası

Elektrik mıknatısı

Donatım

Terebentin

Ester

Fırın rafı

Kalay

Kurutma kabı

Buharlaştirıcı

Buharlaş(tır)ma

Nemlilik genleşmesi

Genleşirlik

Deney

Deneysel

D e n e y

145

Fabrication

Façonnage

Faience

Feldspath

Feldspath calcique

Feldspath potassique

Feldspath sodique

Fer

Fermentation

Feu

Feu de mouffle

Fil a couper la terre

Filet

Filtrage

Filtration

Filtre-presse

Flamme

Floculation

Fluide

Fondant

Formalisation

Formation

Formüle

Fossette

Four

Four â bois

Four â calciner

Four â enfournement par le haut

Four â flamme directes

Four â gaz

Four a plaque roulante

Four â resistance

Four continu

Four discontinu

Four éléctrique

Üretim

Şekillendirme

Fayans

Feldispat

Anortit

Ortoklas

Albit

Demir

Mayala(n)ma

Ateş

Alçak ısı pişirimi

Çamur kesme teli

Zıh

Süzme

Süzme

Filter-pres

Yalaz

Yumaksı çökel(t)me

Akışkan

Ergitici

Biçimlendirme

Oluşum

Formül

Çukurluk

F ı r ı n

Odun fırını

Kavurma fırını

Kutu fırın

Doğru alevli fırın

Gaz fırını

Roller fırın

Elektrikli fırın

Tünel fırın

Aralıklı fırın

Elektrikli fırın

146-

Four intermittent

Four Roller

Four rotatif

Four tunnel

Fournette

Fractionnement

Frittage

Fritte

Fritte transparente non-plombeuse

Fritte transparente plombeuse

Fucus

F u m é e

Fusibilité

Fusion

Aralıklı fırın

Roller fırın

Döner fırın

Tünel fırın

Kavurma fırını

Kesimleme

Fritleme

Frit

Kurşunsuz saydam frit

Kurşunlu saydam frit

Füküs

Duman

Erirgenlik

Ergime

Galene

Gazette d'assiette

Gazette pour frittage

Glaçage

Glaçure

Glaçure â cratere

Glaçure â effet cristallisee

Glaçure a effet cristalloide

Glaçures â effets

Glaçure â faible solubilite

Glaçure au sel

Glaçure basique

Glaçure c rue

Glaçure lustrée

Glaçure matte (mate)

Glaçure non-plombeuse

Glaçure opaque

Glaçure réductrice

Glaçures brillantes

Glaçures industrielles

Galen

Gazet

Fritleme kabı

Sırlama

S ı r

Krater sırı

Kristal sırı

Kristal sırı

Sanat sırları

Akıcı sır

Tuz sırı

Ana sır

Ham sır

İndirgeme sırı, perdah(lı) sır(ı)

Mat sır

Kurşunsuz sır

Örtücü sır

İndirgeme sırı

Parlak sırlar

Endüstri sırları

147—

Glaçures réactives

Glaçures spéciales

Glycérine

Glycerol

Gomme adragante

Gomme arabique

Gomme-laque

Grain

Granule(é)

Grattoire en forme

Gravimétrie

'G r e s

Grillage

Gypse

Hayésine

Hétérogene

Hispano-Mauresque

Homogene

Homogeneiser

Huile de girofle

Huile de lin

Huile de menthe

Huile de romarin

Huile vegetale

Humectation

Humidification

Humidité, Hygrometre

Hygroscopique

Hydroxyle

Tepkime sırları

Özel sırlar

Gliserin

Gliserin

Kitre

Arap zamkı

Gom(a)lak(a)

Tane

Taneli

Kazıma gereci

Ağırlıklı ölçüm

Pekişmiş çini

Kavurma

Alçı taşı

Uleksit

Çoktürel

Hispano-Mauresque

Tektürel

Tektürelleme

Karanfil yağı

Bezir yağı

Nane yağı (ruhu)

Laden yağı

Bitkisel yağ

Nemlendirme

Nemlendirme

Nem, Nem ölçer

Nem çekici

Hidroksil

Identique

Illite

Ilmenite

Immersion

Imperméabilite

Imperméable

Imprégnation

Impression de plaque de cuivre

Impureté

Incandescent

Incombustible

Indicateur

Industrie

Industriel

Inerte

Inertie

Influence

Inorganique

Insoluble

Installation sanitaire

Instrument

Intensité

Interface

Intervalle de cuisson

Intoxication saturnine

Inversion

Inversion de quartz

Ion

Irreversibility

Isolateur

Isolation

Özdeş

İ l l i t

İ lmenit

Daldırma

Geçirimsizlik

Geçirimsiz

Emdirme

Bakır plak baskısı

Katışkı

Akkor

Ateşe dayanır

Gösterge(ç)

Endüstri

Endüstriyel

Dingin

Dinginlik

Etki

Anorganik

Çözünmez

Sağlık gereçleri

Alet

Yeğinlik

Ara yüzey

Pişme aralığı

Kurşun zehirlenmesi

Evirme

Kuvars değişimi

Yükün

Tersinmezlik

Yalıtkan

Yalıtım

149

Jarre de broyeur

Jaune de cadmium

Öğütme kabı

Kadmiyum sarısı

Kaolin

Kaolinite

Kieselgu(h)r

Kaolen

Kaolinit

Kizelgur

Laboratoire

Latex

Lépidolithe

Les arts du feu

Linéaire

Liquefaction

Liquide

Litharge

Lithium

Luminance

Lustre

Deneylik

Lateks

Lepidolit

Ateş sanatları

Çizgisel

Sıvılaş(tır)ma

Sıvı

Mürdesenk

Lityum

Parlaklık

Lüster

Magnesie

Magnésium

Maison du potier

Malaxeur

Malléabilite

Manganese

Manometre

Manuel

Manufacture

Marbre

Marne

Masse

Masse atomique

Masse spécifique

Masse volumique

Mate de soie

Manyezi

Magnezyum

Çömlekhane

Çamur makinası

Dövülürlük

Manganez

Gerilim ölçer, içbasmç ölçer

El ile

Manüfaktür

Mermer

Marn

Kütle

Atom ağırlığı

Yığınsal yoğunluk

Yığınsal yoğunluk

İpek matı

150-

Matériel

Matériels de coloration

Matériels de raodelage

Matériels d'enfournements

Matiere

Matiere non-plastique

Matiere premiere

Matiere primaire

Mélange

Mélangeur

Mélasse

Mesurage

Mesure

Métal

Métaux alcalins

Métaux terreux

Meule abrasive

Mica

Microbalance

Microscope

Microscopique

Milieu

Mine

Mineral

Minium

Mirette

Mixtion

Mixture

Mobile

Mobilite

Modelage

Modeler â la main

Modéliste

Modification de quartz

Gereç

Boyama araçları

Modlaj aletleri

Fırın gereçleri

Madde, özdek

Özsüzleştirici

Hammadde

Hammadde

Karışım, paçallama

Karıştırıcı

Melas

Ölçüm

Ölçü

Metal

Alkali metaller

Toprak-alkali metaller

Zımpara taşı

Mika

Hassas terazi

Minilgözler

Ufakölçekte

Ortam

Ocak

Cevher, mineral

Sülyen

Modlaj aletleri, şekillendi gereci

Karış(tır)ma

Karışım

Devingen

Devingenlik

Şekillendirme

Elle şekillendirme

Modelci

Kuvars değişimi

151

Module

Molécule

Molette

Molybdene

Mono-cuisson

Montre fusible

Mordant

Mortier

Moufle

Mouture

Mouvement

Multimirette

Modül

Molekül

Cam tokmak

Molibden

Tek-pişirim

Seger piramidi

Boya saptar

Havan

Örtülü fırın

Öğütme

Devinim

Şekillendirme gereci

Naphte

Neutralisation

Neutre

Nickel

Nitre

Null

Nulle

Neft (yağı)

Yansızlaştırma

Etkisiz

Nikel

Gühercile

Hiçlik

Hiçlik

Observation

Opacifiant

Opalescence

Opaque

Or

Organique

Orthose

Outil

Oxydation

Oxyde

Oxyde d'antimoine

Oxyde de calcium

Oxyde de chrome

Oxyde de cobalt

Gözlem

Örtücü madde

Opal ışıma

Saydamsız

Altın

Organik

Ortoklas

Alet

Oksitleme, yükseltge(n)me

Oksit

Antimon oksit

Kalsiyum oksit

Krom oksit

Kobalt oksit

152-

Oxyde de cuivre

Oxyde d'etain

Oxyde de fer

Oxyde de manganese

Oxyde de molybdene

Oxyde de nickel

Oxyde de plomb

Oxyde de vanadium

Oxyde de zinc

Oxyde d'uranium

Oxygene

Palette de verre

Palette flexible

Papier d'émeri

Papier de verre

Parian

Particularity

Particule

Pâte céramique

Pâte de coulage

Pâte dure

Pâte liquide

Pattes de coq

Pégmatite

Peignage

Peignage a la plume

Peinture

Pelage

Perlasse

Perlite

Perméabilite

Perméable

Pernette

Pétrissage

Bakır oksit

Kalay oksit

Demir oksit

Kantaşı

Molibden oksit

Nikel oksit

Kurşun oksit

Vanadyum oksit

Çinko oksit

Uranyum oksit

Oksijen

Cam plaka

Bükülür şekillendi sistre

Zımpara

Zımpara

Parian porseleni

Özellik

Parçacık

Hamur

Döküm çamuru

Sert porselen

Bulamaç

Üçayak

Pegmatit

Tarama

Akıtma

Boya

Soyulma

Potas

Perlit

Geçirgenlik

Geçirgen

Üçayak

Yoğurma

153

Phase

Phase immobile

Phase liquide

Phase solide

Phosphore

Phosphorescence

Piece crue

Piece emailee

Pierre a chaux

Pierre de Cornouailles

Pierre de savon

Pigment

Piliers

Pilon

Pince d'emaillage

Pince d'enfournement

Pinceau

Pinceau a barbotine

Pinceau â coloriage

Pinceau â decor

Pinceau â filet

Pinceau a glaçure

Pinceau â peindre

Pinceau a sifflet

Pistolet

Plaque d'enfournement

Plaque d'etage

Plasticite

Plastique

Platine

Plâtre

Plâtre de moulage

Plâtre de Paris

Plomb

Poids

Evre

Durgun evre

Sıvı evre

Katı evre

Fosfor

Fosforlanma

Çiğ parça

Sırlı parça

Kireç taşı

Cornish-stone

Sepiyolit

Boyar özdek

Raf ayakları

Havan eli

Sırlama maşası

Fırın maşası

Fırça

Angob fırçası

Boyama fırçası

Dekor fırçası

Zıh fırçası

Sır fırçası

Boyama fırçası

Zıh fırçası

Pistole

Fırın rafı

Fırın rafı

Plastiklik, yoğrukluk

Yoğruk

Platin

Alçı taşı

Alçı

Alçı

Kurşun

Ağırlık

154

Poids atomique

Poids de formüle

Poids moleculaire

Poids spécifique

Point d'ébullition

Point d'eutectique

Point de fusion

Point de saturation

Poire

Poison

Pollution

Porcelaine

Porcelaine â feu

Porcelaine de coquille d'oeuf

Porcelaine dentale

Porcelaine de vaisselle

Porcelaine dure

Porcelaine electrique

Porcelaine tendre

Pore

Poreuse

Poreux

Porosité

Porosite ouverte

Potassium

Poterie

Potier

Poudre

Atom ağırlığı

Formül-gram

Molekül ağırlığı

Özgül ağırlık

Kaynama noktası

Birerim noktası

Ergime noktası

Doyma noktası

Lastik şırınga

A ğ ı

Kirlenme

Porselen

Sert porcelen

"Yumurta kabuğu" porseleni

Diş porseleni

Porselen kap-kacak

Sert porselen

Elektro-porselen

Yumuşak porselen

Gözenek

Gözenekli

Gözenekli

Gözeneklilik

Görünür gözeneklilik

Potasyum

Çömlek, çömlekçi işi

Çömlekçi

Toz

Préchauffage

Précipitation

Précipite

Préparat

Préparation

Pression

Production

Ön ısıtma

Çökelme

Çökelek

Anık

Anıklama

Basınç

Üretim

155-

Produit

Propriété

Propriétés chimiques

Propriétés physiques

Pug mill (Ing.)

Pulvérisateur

Pulvérisation

Purification

Pyrite

Pyrometre

Qualite

Quartz

Quille

Raku

Ramolissement

Réactif

Réaction

Réchaut

Réducteur

Réduction

Réflexion

Réfractaire

Réfractairité

Réfraction

Régulateur

Régulier

Représentation

Réseau

Résine

Résistance â la compression a froid

Résistance â la flexion

Résistance au choc thermique

Retouche

Retrait

Ürün

Özellik

Kimyasal özellikler

Fiziksel özellikler

Çamur makinası

Pistole, püskürtücü

Püskürtme

Arıtma

Pirit

Pirometre

Nitelik

Kuvars

Destek

Raku

Yumuşama

Ayıraç, tepkin

Tepkime

Isıtıcı

İndirgen

İndirge(n)me

Yansıma

Ateşe dayanır

Refrakterlik

Kınlım

Düzenleyici

Düzenli

Tasarım

Örgü

Reçine

Soğukta basınca dayanıklılık

Eğilme dayanımı

Isıl şok(a) dayanım(ı)

Düzeltme

Çekme

156

Reversibilité

Rouge de cuivre

Rouge flame

Rouge de selenium

Rutile

Tersinirlik

Bakır kırmızısı

Bakır kırmızısı

Selen kırmızısı

Rutil

Sable

Salpêtre

Sang de Boeuf

Saturation

Sature

Saturer

Saturnisme

Schieferton

Science

Séchage

Séchoir

Sédiment

Sédimentation

Sel

Sélénium

Semi-mate

Semipermeable

Séparateur

Séparateur magnétique

Sépiolite

Sérigraphy

Sgraffite

Silex

Silica-gel

Silicate de plomb

Silicate de zirconium

Silice

Silicium

Silicon carbide

Kum

Güherçile

Çin kırmızısı

Doyma

Doygun

Doyurma

Kurşun zehirlenmesi

Şiferton

Bilim

Kuru(t)ma

Kurutucu

Tortu

Tortulaş(tır)ma

Tuz

Selenyum

İpek matı

Yarı geçirgen

Ayırıcı

Elektrik mıknatısı

Sepiyolit

Elek baskı

Sgrafitto

Çakmak taşı

Silica-gel

Kurşun silikat

Zirkon silikat

Silis

Silisyum

Silisyum karbür

157-

Sintérisation

Sodium

Solide

Solidification

Solubilite

Solubilite du plomb

Soluble

Solution

Solution solide

Solvent

Soude

Soufflage

Soufre

Stabilite

Stéatit

Stoechiométrie

Stone

Strontium

Structure

Structure moléculaire

Substance

Substance cristallisante

Substance de remplissage

Sulfate de baryum

Sulfate de cuivre

Supérsaturation

Support

Surface

Sursaturation

Suspension

Synthese chimique

Synthétique

Symbole

Systeme

Sinterleme

Sodyum

Katı

Katılaş(tır)ma

Çözünürlük

Kurşun çözünürlüğü

Çözünür

Çözelti

Katı çözelti

Çözgen

Soda

Basınçlı döküm

Kükürt

Kıvamlılık

Steatit

Stokiyometri

Cornish-stone

Stronsiyum

Yapı

Özdeciksel yapı

Özdek

Matlaştırıcı

Dolgu

Baryum sülfat

Bakır sülfat

Aşırı doyurma

Destek

Yüzey

Aşırı doyma

Katı asıltı

Kimyasal bireşim

Bireşimsel

Simge

Dizge

158-

Tailler

Talc

Tambour â boulets

Tambour broyeur

Tamis

Tamis vibrant

Tamisage

Technique

Teinture

Température

Température de ramolissement

Tension

Tension interne

Tension supérficielle

Terracotta

Terre

Terre a potier

Terre-cuite

Thermique

Thermocouple

Thermogravimetrle

Thixotropie

Titanat de fer

Titane

Tour a taper

Tour de potier

Tournassin

Tournage

Tournette

Tourneur

Toxique

Transition de phase

Translucide

Translucidité

Transparence

Transparent

Yontma

Talk

Bilyalı değirmen

Bilyalı değirmen

Elek

Titreşimli elek

Eleme

Teknik

Renklendirici

Sıcaklık

Yumuşama ısısı

Gerilim

İçbasınç

Yüzey gerilimi

Pişmiş toprak

Kil

Çömlekçi toprağı

Pişmiş-toprak

Isıl

Isılçift

Isıl ağırlıklı ölçüm

Tiksotropluk

İlmenit

Titan

Çömlekçi tornası

Çömlekçi tornası

Alçı model gereci

Tornada şekillendirme

El tornası

Tornacı

Ağılı

Evre geçişi

Yarı saydam

Yarı saydamlık

Saydamlık

Saydam

Trempage

Trepied

Tressaillage

Trous d'epingle

Tuile

Turbidité

Daldırma

üçayak

Kılcal çatlak

İğneli delik

Kiremit

Bulanıklık

Ulexite

Uranium

Uleksit

Uranyum

Vaisselle de céramique

Vaisselle de table

Valence

Vanadium

Vaporisation

Ventilation

Vernis

Verre

Verre soluble

Viscosite

Vitesse

Vitreous China

Vitrification

Vitrifie

Volatilisation

Voltmetre

Volume

Volumétrique

Volumineux

Kap-kacak

Sofra eşyası

Değerlik

Vanadyum

Buharlaşma

Havalandırma

Cila, parlatıcı

Cam

Sucamı

Ağdalık

Hız yöneyi

Vitreus

Camlaşma

Camsı

Gazlaşma

Gerilim ölçer

Oylum

Oylumsal

Oylumsal

Wagonnet

Witherite

Wollastonite

Fırın arabası

Vitherit

Vollastonit

160-

Zinc Çinko

Zircon Zirkon silikat

Zircone Zirkon

Zirconium Zirkonyum

161-

İNGİLİZCE DİZİN

Abrasive

Absorption

Acceleration

Accelerator

Acetic acid

Acid

Acidity

Additive

Adhesion

Adhesive

Adsorbtion

Aering

Aerographe

Agglomerate

Agglomeration

Aggregate

Agitator

Airbrush

Alabaster

Albarelli

Albite

Alkali

Alkaline

Alkaline metals

Alumina

Aluminium

Amorphous

Amphoter

Analysis

Anatase

Angstrom

Anhydrite

Anhydrous

Anorthite

Aşındırıcı

Soğurma

İvme

İvdirici

Asetik asit

Asit

Asitlik

Katık

Yapışma

Yapışkan

Yüzerme

Havalandırma

Kalem pistole

Yığışık

Toplaşma

Yığışım

Karıştırıcı

Kalem pistole

Alçı taşı

Albarello

Albit

Baz

Bazlı

Alkali metaller

Alüminyum oksit

Alüminyum

Şekilsiz(lik)

Dönek

Çözümleme

Anatas

Angstrom

Anhidrit

Susuz

Anortit

162

Antimony

Antimony oxide

Apparatus

Apparent porosity

Aquaregia

Architectural ceramics

Areometer

Ash

Aspirator

Assimilation

Association

Atmosphere

Atom weight

Attraction

Attractive

Autoc lave

Bain-marie (Fr.)

Balance

Ball

Ball clay

Ball mill

Balm

Balsam

Barbotine

Barium

Baryte(ta)

Basalt

Base

Basic glaze

Basket ware

Beeswax

Bench whirler

Bending strength

Bentonite

Antimon

Antimon oksit

Aygıt, düzenek

Görünür gözeneklilik

Altın suyu

Yapı seramiği

Yoğunluk ölçer

Kül

Emeç

Özümleme

Toplaşma

Havayuvar

Atom ağırlığı

Çekim

Çekici

Basınçlı kap

Su yunağı

Denklik

Bilya

Ball kili

Bilyalı değirmen

Pelesenk

Pelesenk

Sulandırılmış kil

Baryum

Baryum sülfat

Bazalt

Baz

Ana sır

Ajur

Balmumu

El tornası

Eğilme dayanımı

Bentonit

163

Biscuit

Biscuit firing

Bismuth

Bisque ware

Bitumen

Bivalent

Blending

Bleu celeste (Fr.)

Bleu de Sevres (Fr.)

Blue-and-white

Boiling

Boiling point

Bone ash

Bone-China

Borax

Boric acid

Boro-calcite

Boron

Breaker

Brightly glazes

Brightness

Bromine

Brush

Bubble

Bulk density

Bisküvi

Hamlama

Bizmut

Bisküvi işi

Bitüm

İki değerlikli

Paçallama

Sevr mavisi

Sevr mavisi

Mavi Beyaz

Kaynama

Kaynama noktası

Kemik külü

Kemik porseleni

Boraks

Asit borik

Kolemanit

Bor

Kırıcı

Parlak sırlar

Parlaklık

Brom

Fırça

Kabarcık

Yığınsal yoğunluk

Cadmium

Cadmium yellow

Calcareous clay

Calcining

Calcite

Calcium

Calcium carbonate

Calcium metasilicate

Calcium oxide

Kadmiyum

Kadmiyum sarısı

Marn

Kalsinasyon

Kalsiyum karbonat

Kalsiyum

Kalsiyum karbonat

Vollastonit

Kalsiyum oksit

164-

Calipers

Carbon

Carborundum

Carved

Casting

Casting slip

Cavity

Celadon

Ceramic

Ceramics

Ceramics arts

Ceramics body

Ceramography

Ceruse

Chemical combination

Chemical composition

Chemical element

Chemical properties

Chemical synthesis

China clay

China-stone

Chlorine

Chrome oxide

Chromium

Classification

Clay

Clay cutter

Clay-press

Clinker

Cloissone

Cobalt

Cobalt oxide

Coefficient

Coefficient of expansion

Cohesion

Kompas

Karbon

Silisyum karbür

Yontma

Döküm

Döküm çamuru

Kovuk

Seladon

Çömlek

Seramik

Seramikçilik

Hamur

Seramik tarihi

Kurşun üstübeci

Kimyasal bileşme

Kimyasal bileşim

Kimyasal öğe

Kimyasal özellikler

Kimyasal bireşim

Çin(i) kili

Cornish-stone

Klor

Krom oksit

Krom

Sınıflandırma

Kil

Çamur kesme teli

Filter-pres

Klinker

Bölmeli dekor

Kobalt

Kobalt oksit

Katsayı

Genleşme katsayısı

İç yapışkanlık,

Türdeş yapışma

165

Coil

Coil-built

Coiling

Cold crushing strength

Colemanite

Colloid

Colorimetry

Colo(u)r

Colouring materials

Combed decoration

Combination

Combing

Combution

Component

Composition

Compound

Compression

Concave

Concentrated

Concentration

Condensation

Conductance

Conductibility

Conductivity

Conductor

Consistency

Contaminant

Contamination

Continuous kiln

Contraction

Conventional firing

Conversion

Convex

Copper

Copper oxide

Copper red

Fitil

Fitil

Fitil

Soğukta basınca dayanıklılık

Kolemanit

Asıltı

Renk ölçümü

Renk

Boyama araçları

Tarama

Bileşme

Tarama

Yanma

Bileşen

Bileşim

Bileşik

Sıkıştırma

İçbükey

Derişik

Derişiklik

Yoğunlaşma

İletkenlik

İletkenlik

İletkenlik

İletken

Kıvamlılık

Kirletici

Kirlenme

Tünel fırın

Kasılma

Sözleşmeli pişirim

Çevirtim

Dışbükey

Bakır

Bakır oksit

Bakır kırmızısı

166-

Copper sulphate

Cordierite

Corindon

Cornwall-stone

Corrosion

Corundum

Cover

Crackle

Crank

Crater glaze

Crazing

Cream ware

Cristobalite

Cryolite

Crystal

Crystal water

Crystalline

Crystalline glaze

Crystallite

Crystallization

Cut liners

Data

De-airing

Decal

Decalcomania

Decantation

Decanter

Decomposition

Defect

Defection

Deformation

Degassifier

Degassing

Dehydratation

Bakır sülfat

Kordiyerit

Korunt

Cornish-stone

Yenim

Korunt

Kuvert

Kılcal çatlak

Destek

Krater sırı

Kılcal çatlak

Cream işi

Kristobalit

Kriyolit

Kırılca, örüt

Örüt suyu

Kırılcal

Kristal sırı

Örütsü

Örütlen(dir)me

Zıh fırçası

Veri

Hava-giderme

Çıkartma

Çıkartma

Durultu

Durultucu

Bozunma

Bozukluk

Bozukluk

Biçim bozulması

Gaz giderici

Gaz giderme

Su giderme

167

Dense

Densimeter

Density

Dental porcelain

Design

Designer

Designer of patterns

Dessicator

Development

Devitrification

Diagram

Diatomaceous earth

Diatomite

Diffraction

Diffusion

Dilatometer

Diluent

Dilute

Dilution

Dimension

Dimple

Dipping

Discontinuous kiln

Dispersion

Displacement

Dissociation

Dissolute

Dissolution

Dissolve

Dissolved

Dissolving

Distillate

Distillation

Distilled

Divalent

Yoğun

Yoğunluk ölçer

Yoğunluk

Diş porseleni

Tasarım

Modelci

Modelci

Kurutma kabı

Geliş(tir)me

Camsızlaşma

Çizge

Kizelgur

Kizelgur

Kırınım

Yayınım

Genleşme ölçer

Seyreltici

Seyreltik

SeyreK t) me

Boyut

Çukurluk

Daldırma

Aralıklı fırın

Serpinme

Kaydırım

Ayrışma

Çözünük

Çözünme

Çözmek

Çözünük

Çözünme

Damıtık

Damıtma

Damıtık

İki değerlikli

168-

Dolomite

Domestic porcelain

Drier

Dryer

Drying

Drying oven

Drying-stove

Dye

Dyestuff

Dynamic

Dolomit

Porselen kap-kacak

Kurutucu

Kurutucu

Kuru(t)ma

Kurutma dolabı

Kurutma dolabı

Renklendirici

Boyar özdek, renklendirici

Devingen

Earth metals

Earthenware

Effect

Effect glazes

Effervescence

Efflorescence

Egg shell

Egg shell porcelain

Egyptian blue

Elastic

Elasticity

Electric kiln

Electromagnet

Electro-porcelain

Element

Emery disc

Empirical

Emulsion

Enamel

Energy

Engobe

Engraving

Equipement

Ester

Toprak-alkali metaller

Çömlekçi işi, fayans

Etki

Sanat sırları

Köpürme

Çiçeksime

Yumurta kabuğu

"Yumurta kabuğu" porseleni

Mısır mavisi

Esnek

Esneklik

Elektrikli fırın

Elektrik mıknatısı

Elektrik-porseleni

Öğe

Zımpara taşı

Deneyimsel

Sıvı asıltı

Emaye

Erke

Angob

Ajur

Donatım

Ester

169

Etching

Eutectic point

Evaporation

Evaporator

Expansion

Expansion coefficient

Expansivity

Experience

Experiment

Experimental

Faience

Fast firing

Fat clay

Feldspar

Feldspar potash

Feldspar soda

Fermentation

Filler

Film

Filter press

Filtration

Fine ceramics

Finishing

Fire

Fire arts

Fire brick

Fire clay

Fireproof

Firing

Firing range

Flame

Flame brick

Flint

Flocculation

Fluid

Dağlama

Birerim noktası

Buharlaş(tır)ma

Buharlaştırıcı

Genleşme

Genleşme katsayısı

Genleşirlik

Deney

Deney

Deneysel

Fayans

Hızlı pişirim

Plastik kil

Feldispat

Ortoklas

Albit

Mayala(n)ma

Dolgu

Yaygı

Filter-pres

Süzme

Teknik seramik

Düzeltme

Ateş

Ateş sanatları

Ateş tuğlası

Ateş kili

Ateşe dayanır

Pişirim

Pişme aralığı

Yalaz

Ateş tuğlası

Çakmak taşı

Yumaksı çökel(t)me

Akışkan

170

Fluid glaze

Fluospar

Flux

Formalization

Formation

Forming

Formula

Formula weight

Fractionation

Fritt

Fritting

Fuel

Fuel oil

Fume

Funnel

Furnace

Fusibility

Fusion

Fusion point

Akıcı sır

Kalsiyum florür

Ergitici

Biçimlendirme

Oluşum

Şekillendirme

Formül

Formül-gram

Kesimleme

Frit

Fritleme

Yakıt

Yağ yakıt

Duman

Huni

Fırın

Erirgenlik

Ergime

Ergime noktası

Galena

Gas (burning) kiln

Glass

Glass muller

Glass slab

Glassy

Glaze

Glaze bruche

Glaze decoration

Glaze defects

Glaze stain

Glazed ware

Glazing

Glazing claw

Glossiness

Glossy glazes

Galen

Gaz fırını

Cam

Cam tokmak

Cam plaka

Camsı

Parlatıcı, sır

Sır fırçası

Sır dekoru

Sır hataları

Sır boyası

Sırlı parça

Sırlama

Sırlama maşası

Parlaklık

Parlak sırlar

171-

Glost firing

Glycerin

Glycerin colouring

Glycerol

Gold

Grain

Granular

Granule

Gravimetry

Gravity

Green body

Green house

Green ware

Grinder

Grinding

Grinding pot

Grindstone

Grog

Gum Arabic

Gum dragon

Gum tragacanth

Gypsum

Gypsum cement

Hand built

Hand building

Hand decoration

Hand made

Hand modeled

Hand painting

Hand work

Hand wheel

Hard paste

Hard porcelain

Hardening

Hardness

Sır pişirimi

Gliserin

Gliserin boyası

Gliserin

Altın

Tane

Taneli

Taneli

Ağırlıklı ölçüm

Ağırlık

Çiğ parça

Çömlekhane

Çiğ parça

Değirmen, öğütücü

Öğütme

Öğütme kabı

Zımpara taşı

Şamot

Arap zamkı

Kitre

Kitre

Alçı taşı

Alçı

Elle şekillendirme

Elle şekillendirme

El dekoru

El ile

Elle şekillendirme

El dekoru

El ile

El tornası

Sert porselen

Sert porselen

Sertleş(tir)me

Sertlik

172

Heat

Heat conduction

Heat of combustion

Heat of formation

Heat of fusion

Heat of reaction

Heater

Heterogeneous

Hispano-Mauresque ware

Homogeneous

Homogenize

Household pottery

Humidification

Humidity

Hydroxyl

Hygrometer

Hygroscopic

Hygroscopical

Identical

Illite

Ilmenite

Immersion

Immobile phase

Immobile stage

Impermeability

Impervious

Impregnation

Impression of copper plate

Impurity

Inactive

Incandescent

Inclination

Indicator

Industrial

Isı

Isı iletimi

Yanma ısısı

Oluşum ısısı

Ergime ısısı

Tepkime ısısı

Isıtıcı

Çoktürel

Hispano-Mauresque işi

Tektürel

Tektürelleme

Kap-kaçak

Nemlendirme

Nem

Hidroksil

Nem ölçer

Nem çekici

Nem çekici

Özdeş

İ l l i t

İlmenit

Daldırma

Durgun evre

Durgun evre

Geçirimsizlik

Geçirimsiz

Emdirme

Bakır plak baskısı

Katışkı

Dingin

Akkor

Bükülme

Gösterge(ç)

Endüstriyel

173

Industrial design

Industrial glazes

Industry

Inert

Inertia

Influence

Inglaze color

Inglaze decoration

Inorganic

Insoluble

Instrument

Instrumental deviation

Insulation

Insulator

Intensity

Interface

Intermittent kiln

Internal pressure

Inversion

Ion

Iron

Iron oxide

Iron separator

Irreversibility

Isolator

Jasper ware

Jet ware

Jiggering

Jiggering machine

Kaolin(e)

Kaolinete

Kickwheel

Kieselguhr

Kiln

Endüstri tasarımı

Endüstri sırları

Endüstri

Dingin

Dinginlik

Etki

Sır-içi boya

Sır-içi dekoru

Anorganik

Çözünmez

Alet

Aygıtsal sapma

Yalıtım

Yalıtkan

Yeğinlik

Ara yüzey

Aralıklı fırın

İçbasınç

Evirme

Yükün

Demir

Demir oksit

Elektrik mıknatısı

Tersinmezlik

Yalıtkan

Jasper işi

Jet işi

Şablon ile şekillendirme

Şablon torna

Kaolen

Kaolinit

Çömlekçi tor n a s ı

Kizelgur

Fırın

174

Kiln car

Kiln claw

Kiln furnitures

Kneading

Laborator

Latex

Lattice

Lead

Lead oxide

Lead poisoning

Lead silicate

Lead solubility

Leadless glaze

Lean clay

Leather-hard

Lepidolithe

Limeston

Linear

Liner

Linseed oil

Liquefaction

Liquid

Liquid phase

Litharge

Lithium

Loading

Low solubility glaze

Luminescence

Luster

Lustre

Lustre glaze

Firm arabası

Fırın maşası

Fırın gereçleri

Yoğurma

Deneylik

Lateks

Örgü

Kurşun

Kurşun oksit

Kurşun zehirlenmesi

Kurşun silikat

Kurşun çözünürlüğü

Kurşunsuz sız

Özsüz kil

Deri sertliği

Lepidolit

Kireçtaşı

Çizgisel

Zıh

Bezir yağı

Sıvılaş(tır)ma

Sıvı

Sıvı evre

Mürdesenk

Lityum

Fırın doldurma

Cila

Parlaklık

Lüster

Lüster

Perdah(lı) sır(ı)

175

Magnesia

Magnesium

Magnesium carbonate

Magnetic separator

Majolika colours

Majolika pencil

Malleability

Manganese

Manganese oxide

Manometer

Manuel

Manufactory

Manufacture

Manufacturing

Marble

Marbled ware

Marbling

Marl

Mass

Material

Matt glaze

Matter

Matting agent

Measure

Measurement

Medium

Melasses

Melting

Melting point

Metal

Mica

Microscope

Microscopic

Milling

Mine

Manyezi

Magnezyum

Magnezyum karbonat

Elektrik mıknatısı

Mayolika boyaları

Boya fırçası, dekor fırçası

Dövülürlük

Manganez

Kantaşı

Gerilim ölçer, içbasmç ölçer

El ile

Manüfaktür

Üretim

Üretim

Mermer

Ebru dekoru

Ebru dekoru

Marn

Kütle

Gereç

Mat sır

Madde, özdek

Matlaştırıcı

Ölçü

Ölçüm

Ortam

Melas

Ergime

Ergime noktası

Metal

Mika

Minilgözler

Ufakölçekte

Öğütme

Ocak

176-

Mineral

Minium

Mixer

Mixing

Mixture

Mobile

Mobility

Model-designer

Modelling

Modelling tool

Modelling tools

Module

Moisture

Moisture expansion

Molecular structure

Molecular weight

Molecule

Molybdenum

Molybdenum oxide

Mops

Mordant

Mortar

Motion

Muffle kiln

Cevher, mineral

Sülyen

Karıştırıcı

Karış(tır)ma

Karışım

Devingen

Devingenlik

Modelci

Şekillendirme

Kazıma gereci, şekillendirme gereci

Modlaj aletleri

Modül

Nem

Nemlilik genleşmesi

özdekciksel yapı

Molekül ağırlığı

Molekül

Molibden

Molibden oksit

Sır fırçası

Boya saptar

Havan

Devinim

Örtülü fırın

Naphtha

Natural sponge

Neuter

Neutral

Neutralization

Nickel

Nickel oxide

Nitre

Non-plastic material

Non-transparency

Null

Neft (yağı)

Deniz süngeri

Etkisiz

Etkisiz

Yansızlaştırma

Nikel

Nikel oksit

Güherçile

Özsüzleştirici

Saydamsız

Hiçlik

177-

Oblong steel palette

Observation

Oil of carnatin

Oil of turpentine

One-firing

Onglaze color

Onglaze decoration

Opacifier

Opalescence

Opaque

Opaque glaze

Open flame kiln

Openwork

Ore

Organic

Outgassing

Overglaze color

Overglaze decoration

Oversaturation

Oxidation

Oxide

Oxide ceramics

Oxidising atmosphare

Oxidising firing

Oxygen

Bükülebilir şekillendirme gereci

Gözlem

Karanfil yağı

Neft yağı

Tek pişirim

Sır-üstü boya

Sır-üstü dekoru

Örtücü madde

Opal ışıma

Saydamsız

Örtücü sır

Doğru alevli fırın

Ajur

Cevher

Organik

Gaz giderme

Sır-üstü boya

Sır-üstü dekoru

Aşırı doyma

Oksitleme, yükseltge(n)me

Oksit

Oksit seramik

Oksitleyici atmosfer

Oksitleyici pişirim

Oksijen

Paint

Palette knive

Parian ware

Partide

Pearl ash

Pebble

Peeling

Pegmatite

Peppermint oil

Boya

Palet bıçağı

Parian porseleni

Parçacık

Potas

Bilya

Pullanma, soyulma

Pegmatit

Nane yağı (ruhu)

178-

Periodic kiln

Perlite

Permeability

Permeable

Pestle

Phase

Phase diagram

Phase transition

Phosphorescence

Phosphorus

Physical properties

Pigment

Pin hole

Pitch-pine oil

Plaster of Paris

Plastic

Plastic Arts

Plastic clay

Plasticity

Platinum

Poison

Pollutant

Pollution

Porcelain

Porcelain pot

Pore

Porosity

Porous

Pot mill

Potassium

Potter

Potter's clay

Potter's knive

Potter's wheel

Pottery

Pouring

Aralıklı fırın

Perlit

Geçirgenlik

Geçirgen

Havaneli

Evre

Evre çizgesi

Evre geçişi

Fosforlanma

Fosfor

Fiziksel özellikler

Boyar özdek

İğneli delik

Laden yağı

Alçı

Yoğruk

Görsel sanatlar

Plastik kil

Plastiklik, yogrukluk

Platin

Ağı

Kirletici

Kirlenme

Porselen

Öğütme kabı

Gözenek

Gözeneklilik

Gözenekli

Değirmen

Potasyum

Çömlekçi, seramikçi

Çömlekçi toprağı

Çömlekçi bıçağı

Çömlekçi tornası

Çömlek, çömlekçi işi, çömlekçilik

Dökme

179-

Powder

Powdering

Precipitate

Precipitation

Precision balance

Preheating

Preparat

Preparation

Prepared clay

Pressure

Pressure casting

Primary clay

Product

Production

Profile

Prop

Property

Pucher slabs

Pug mill

Pulverisation

Pulverizer

Purification

Pyrite

Pyrometer

Pyrometric cone

Toz

Öğütme

Çökelek

Çökelme

Hassas terazi

Ön ısıtma

Anık

Anıklama

Hamur

Basınç

Basınçlı döküm

Birincil kil

Ürün

Üretim

Mastar

Destek

Özellik

Kayar plakalar

Çamur makinası

Püskürtme

Püskürtücü

Arıtma

Pirit

Pirometre

Seger piramidi

Quality

Quartz

Quartz inversion

Queen's ware

Nitelik

Kuvars

Kuvars değişimi

Quenn's işi

Raku ware

Raw glaze

Raw material

Reaction

Reactive

Reactive colours

Raku işi

Ham sir

Hammadde

Tepkime

Tepkin

Tepkime boyaları

180-

Reactive glazes

Reagent

Red-China

Reducing agent

Reducing atmosphare

Reduction

Reduction firing

Reduction glaze

Reductor

Reflection

Refraction

Refractoriness

Refractory

Regular

Regulator

Representation

Resin

Resistance furnace

Retouching

Reversibility

Roasting

Roasting furnace

Roller kiln

Roof tile

Rotary furnace

Rotary kiln

Royal water

Rutile

Sagger

Salt

Salt glaze

Sample

Sand

Sand paper

Tepkime sırları

Ayıraç

Çin kırmızısı

İndirgen

İndirgen atmosfer

İndirge(n)me

İndirgen pişirim

İndirgeme sırı

İndirgen

Yansıma

Kınlım

Refrakterlik

Refrakter

Düzenli

Düzenleyici

Tasarım

Reçine

Elektrikli fırın

Düzeltme

Tersinirlik

Kavurma

Kavurma fırını

Roller fırın

Kiremit

Döner fırın

Döner fırın

Altın suyu

Rutil

Gazet

Tuz

Tuz sırı

Örnek

Kum

Zımpara

181-

Sanitary ware

Satin matt

Saturate

Saturated

Saturation

Saturation point

Schieferton

Science

Screening

Secondary clay

Sediment

Sedimentation

Selenium

Selenium red

Self glazing engobe

Semi-permeable

Separator

Sepiolite

Setter

Setting slab

Shaping

Shelf slab

Shellac

Shrinkage

Sieve

Silex

Silica

Silica-gel

Silicium

Silicon carbide

Silk screen

Silky matt

Silver

Sintering

Sintering bowl

Sağlık gereçleri

İpek matı

Doyurma

Doygun

Doyma

Doyma noktası

Şiferton

Bilim

Eleme

İkincil kil

Tortu

Tortulaş(tır)ma

Selenyum

Selen kırmızısı

Pekişmiş angob

Yarı geçirgen

Ayırıcı

Sepiyolit

Gazet

Fırın rafı

Şekillendirme

Fırın rafı

Gom(a)lak(a)

Çekme

Elek

Çakmak taşı

Silis

Silica-gel

Silisyum

Silisyum karbür

Elek baskı

İpek matı

Gümüş

Sinterleme

Fritleme kabı

182-

Slip

Slip flow

Slip glaze

Slip-lawn brushe

Slip trailer

Smoke

Soda ash

Sodium

Soft paste ware

Soft porcelain

Softening

Softening temperature

Solid

Solid phase

Solid solution

Solidification

Solub i l I t y

Soluble

Solution

Solvent

Special feature

Special glazes

Specific gravity

Specific heat

Specific surface area

Specific weight

Spray booth

Spray gun

Spraying

Square banders

Square liners

Stability

Stain glaze

Starch

Steatite

Barbotin, bulamaç

Akıtma dekoru

Balçık sırı

Angob fırçası

Lastik şırınga

Duman

Soda

Sodyum

Soft paste işi

Yumuşak porselen

Yumuşama

Yumuşama ısısı

Katı

Katı evre

Katı çözelti

Katılaş(tır)ma

Çözünürlük

Çözünür

Çözelti

Çözgen

Özellik

özel sırlar

Özgül ağırlık

Özgül ısı

Özgül yüzey alanı

Özgül ağırlık

Pistole kabini

Pistole

Püskürtme

Zıh fırçası

Zıh fırçası

Kalımlılık

Kalay sırı

Nişasta

Steatit

183

Steel palette

Stem turning tool

Stilt

Stirip tool

Stoechiometry

Stoicheiometry

Stoneware

Strontium

Structural ceramics

Structure

Substance

Sulphur

Süpersaturation

Support

Surface

Surface tension

Suspension

Sword liners

Symbol

Synthetic

System

Sistre

Alçı model gereci

Üç ayak

Kazıma gereci

Stokiyometri

Stokiyometri

Pekişmiş çini

Stronsiyum

Yapı seramiği

Yapı

Özdek

Kükürt

Aşırı doyma

Destek, fırın rafı, raf ayakları

Yüzey

Yüzey gerilimi

Katı asıltı

Zıh fırçası

Simge

Bireşimsel

Dizge

Table ware

Talc

Technic

Technical ceramics

Temperature

Tension

Terra-cotta

Test piece

Thermal

Thermal conductivity

Thermal expansion

Thermal shock

Thermal shock resistance

Sofra eşyası

Talk

Teknik

Teknik seramik

Sıcaklık

Gerilim

Pişmiş-toprak

Deney plakası

Isıl

Isı iletimi

Isıl genleşme

Isıl şok

Isıl şok(a) dayanım(ı)

184-

Thermo-couples

Thermogravimetry

Thixotropy

Throwing

Tile

Tile crank

Tin

Tin glaze

Tin oxide

Tincal

Titanate-zircon-ceramies

Titanium

Tool

Tooth-porcelain

Top loading kiln

Toxic

Transfer paper

Translucency

Translucent

Transparence

Transparent

Transparent leadbearing fritt

Transparent leadless fritt

Tunnel kiln

Turbidity

Turner

Turning

Turning tool

Turpentine oil

Ulexite

Underglaze color

Underglaze decoration

Unglazed ware

Unloading

Isılçift

Isıl ağırlıklı ölçüm

Tiksotropluk

Tornada şekillendirme

Karo

Karo gazeti

Kalay

Kalay sırı

Kalay oksit

Boraks

Piezoelektrik seramik

Titan

Alet

Diş porseleni

Kutu fırın

Ağılı

Çıkartma

Yarı saydamlık

Yarı saydam

Saydamlık

Saydam

Kurşunlu saydam frit

Kurşunsuz saydam frit

Tünel fırın

Bulanıklık

Tornacı

Tornada şekillendirme

Kazıma gereci

Terebentin

Uleksit

Sır-altı boya

Sır-altı dekoru

Pişmiş-toprak

Fırın boşaltma

185-

Unpermeable

Uranium

Uranium oxide

Geçirimsiz

Uranyum

Uranyum oksit

Valency

Vanadium

Vanadium oxide

Vaporisation

Vegetable ash

Vegetable oil

Velocity

Ventilation

Vibrating sieve

Viscosity

Vitreous-China

Vitreous ware

Vitrification

Volatilization

Voltmeter

Volume

Volumetric

Değerlik

Vanadyum

Vanadyum oksit

Buharlaşma

Bitkisel kül

Bitkisel yağ

Hız yöneyi

Havalandırma

Titreşimli elek

Ağdalık

Vitreus

Vitreus işi

Camlaşma

Gazlaşma

Gerilim ölçer

Oylum

Oylumsal

Wall tile

Waste land

Water absorption

Water glass

Wax

Weight

Weight ratio

White lead

White opaque tin

Whiting

Witherite

Wollastonite

Wood-burning kiln

Karo

Bor

Su geçirgenlik

Sueami

Balmumu

Ağırlık

Yüzdesel formül

Kurşun üstübeci

Çinko beyazı

Tebeşir

Vitherit

Vollastonit

Odun fırını

186-

Zinc Çinko

Zinc oxide Çinko oksit

Zirconium Zirkonyum

Zirconium oxide Zirkon

Zirconium silicate Zirkon silikat

187-

MADDELER DİZİNİ

Ağdalık

Ağı

Ağılı

Ağırlık

Ağırlıklı ölçüm

Ajur

Akıcı sır

Akışkan

Akıtma dekoru

Akkor

Akmazlık

Albarello

Albit

Alçak(ısı) pişirim(i)

Alçı

Alçı model gereci

Alçı taşı

Alet

Alkali

Alkali metaller

Altın

Altın suyu

Alüminyum

Alüminyum oksit

Amfoter

Amorf

Ana sır

Anatas

Angob

Angob fırçası

Angstrom

Anhidrit

Anık

Anıklama

Anorganik

Anortit

Antimon

Antimon oksit

Aralıklı fırın

Arap zamkı

Arayüzey

Arayüzey gerilimi

Arduvaz kili

Arıtma

Artificial porcelain

Asbolit

Asetik asit

Asıltı

Asit

Asit borik

Asitlik

Astar

Aşındırıcı

Aşırı doyma

Aşırı doyurma

Ateş

Ateş kili

Ateş sanatları

Ateş tuğlası

Ateşe dayanıklılık

Ateşe dayanır

Atma

Atmosfer

Atom ağırlığı

Aventurine (sırı)

Aygıt

Aygıtsal sapma

Ayıraç

Ayırıcı

Ayrışma

Badana

Bakır

Bakır kırmızısı

Bakır oksit

Bakır plak baskısı

Bakır sülfat

Balçık sırı

Ball kili

Balmumu

Balsam

Barbotin

Baryum

Baryum karbonat

Baryum sülfat

Basınç

Basınçlı döküm

Basınçlı kap

Baz

Bazalt

Bazlı

Ballarmine

Bentonit

Bezir yağı

Biçim bozulması

Biçimlendirme

Bileşen

Bileşik

Bileşim

Bileşken

Bileşme

Bilim

Bilya

Bilyalı değirmen

Bina seramiği

Birerim noktası

Biresimsel

Birincil kil

Bisküvi

Bisküvi işi

Bisküvi pişirimi

Bitkisel kül

Bitkisel yağ

Bitüm

Bizmut

Bone China

Bor

Boraks

Borik asit

Boro-kalsit

Boya

Boya fırçası

Boyama araçları

Boyar özdek

Boya saptar

Boyut

Bozukluk

Bozunma

Bölmeli dekor

Brom

Buharlaşma

Buharlaştırıcı

Buharlaş(tır)ma

Bulamaç

Bulanıklık

Bükülür şekillendirme

189

Bükülme

Bük(ül)me dayanımı

Cam

Cam plaka

Cam suyu

Cam tokmak

Camlaşma

Camsı

Camsızlaşma

Cevher

China

China clay

Chinese soft paste

Cila

Ciment

Cornich-stone

Cream işi

Çakmak taşı

Çamur kesme teli

Çamur makinası

Çanak-çömlek

Çark

Çekici

Çekim

Çekme

Çevirtim

Çıkartma

Çiçeksime

Çiğ parça

Çin kırmızısı

Çini

Çin(i) kili

Çinko

Çinko beyazı

Çinko oksit

Çinko üstübeci

Çizge

Çizgisel

Çoktürel

Çökelek

Çökelme

Çömlek

Çömlekçi

Çömlekçi bıçağı

Çömlekçi işi

Çömlekçi toprağı

Çömlekçi tornası

Çöblekçilik

Çömlekhane

Çözelti

Çözgen

Çözmek

Çözücü

Çözümleme

Çözünme

Çözünmez

Çözünük

Çözünür

Çözünürlük

Çukurluk

Dağılım

Dağlama

Daldırma

Damıtık

Damıtma

Değerlik

Değirmen

190-

Dekalkomani

Dekor fırçası

Demir

Demir oksit

Demir sülfür

Deney

Deney plakası

Deneyimsel

Deneylik

Deneysel

Deniz süngeri

Denklik

Deri sertliği

Derişik

Derişiklik

Destek

Devingen

Devingenlik

Devinim

Dışbükey

Diatomit

Dingin

Dinginlik

Diş porseleni

Dizge

Doğru alevli fırın

Dolgu

Dolomit

Donanım

Donatım

Doygun

Doyma

Doyma noktası

Doyurma

Dökme

Döküm

Döküm çamuru

Dönek

Döner fırın

Dövülürlük

Duman

Durgun evre

Durultu

Durultucu

Düzeltme

Düzenek

Düzenleyici

Düzenli

Ebru dekoru Eğilme

dayanımı El dekoru

Elek

Elek baskı

Elektrik mıknatısı

Elektrik porseleni

Elektrikli fırın

Eleme

El ile

El tornası

Elle şekillendirme

Ekşit

Emaye

Emdirme

Emeç

Endüstri

Endüstri sırları

Endüstri tasarımı

Endüstriyel

English china

191

English soft paste

Ergime

Ergime ısısı

Ergime noktası

Ergitici

Erirgenlik

Erirlik

Eritken

Erke

Esnek

Esneklik

Ester

Etki

Etkisiz

Europeen soft paste

Evirme

Evre

Evre çizgesi

Evre geçişi

Eylemsiz

Fayans

Feldispat

Fırça

Fırın

Fırın arabası

Fırın boşaltma

Fırın doldurma

Fırın gereçleri

Fırın maşası

Fırın rafı

File

Fillers

Filter-pres

Fine china

Fitil

Fiziksel özellikler

Flussmitteln

Formül

Formül-gram

Fosfor

Fosforlanma

Fransız porseleni

Frit

Frit porseleni

Fritleme

Fritleme kabı

Füküs

Galen

Gaz fırını

Gaz giderici

Gaz giderme

Gazet

Gazlaşma

Geçirgen

Geçirgenlik

Geçirimli

Geçirimsiz

Geçirimsizlik

Geliş(tir)me

Genleşirlik

Genleşme

Genleşme katsayısı

Genleşme ölçer

Gereç

Gerilim

Gerilim ölçer

Gliserin

Gliserin boyası

Gom(a)lak(a)

192

Görsel sanatlar

Görünür gözeneklilik

Gösterge(ç)

Gözenek

Gözenekli

Gözeneklilik

Gözlem

Göztaşı

Gre

Güherçile

Gümüş

Hacımsal

Ham sır

Hamlama

Hammadde

Hamur

Hard paste

Hassas terazi

Hava giderme

Havalandırma

Havan

Havaneli

Havayuvar

Hazırlama

Hız yöneyi

Hızlı pişirim

Hiçlik

Hidroksil

Hispano-Mauresque işi

Huni

Isı

Isı iletimi

Isıl

Isıl ağırlıklı ölçüm

Isıl aralık

Isılçift

Isıl genleşme

Isıl iletkenlik

Isıl şok

Isıl şok(a) dayanım(ı)

Isıtıcı

İçbasmç

İçbasmç ölçer

İçbükey

İçyapışkanlık

İğneli delik

İki değerlikli

İkincil kil

İletken

İletkenlik

İllit

İlmenit

İnci taşı

İndirge(n)me

İndirgeme sırı

İndirgen

İndirgen atmosfer

İndirgen pişirim

İngiliz kaoleni

İpek matı

İvdirici

İvme

Jagper işi Jet işi

193

Kabarcık

Kabuklanma

Kadmiyum

Kadmiyum sarısı

Kalay

Kalay oksit

Kalay sırı

Kalem pistole

Kalımlılık

Kalsinasyon

Kalsiyum

Kalsiyum florür

Kalsiyum karbonat

Kalsiyum metasilikat

Kalsiyum oksit

Kamara fırın

Kantaşı

Kaolen

Kaolinit

Kap-kacak

Karanfil yağı

Karbon

Karışım

Karış(tır)ma

Karıştırıcı

Karo

Karo gazeti

Kaset

Kasılma

Katı

Katı asıltı

Katı çözelti

Katı evre

Katılaş(tır)ma

Katık

Katışkı

Katsayı

Kavurma

Kavurma fırını

Kayar plakalar

Kaydırım

Kaynama

Kaynama noktası

Kazıma gereci

Kemik külü

Kemik porseleni

Kesimleme

Kesme

Kılcal çatlak

Kırıcı

Kırılca

Kırılcal

Kınlım

Kırınım

Kıvamlılık

Kil

Kimyasal bileşim

Kimyasal bileşme

Kimyasal bireşim

Kimyasal öğe

Kimyasal özellikler

Kireç taşı

Kireçleşme

Kiremit

Kirlenme

Kirletici

Kitre

Kizelgur

Klinker

Klor

194

Kobalt

Kobalt oksit

Kolemanit

Kompas

Kordiyerit

Korindon

Korniş-ston

Korunt

Kovuk

Köpürme

Krater sırı

Kristal sırı

Kristobalit

Kriyolit

Krom

Krom oksit

Kum

Kurşun

Kurşun çözünürlüğü

Kurşun oksit

Kurşun silikat

Kurşun sülfür

Kurşun üstübeci

Kurşun zenirlenmesi

Kurşunlu saydam frit

Kurşunsuz saydam frit

Kurşunsuz sır

Kuru(t)ma

Kurutma dolabı

Kurutma kabı

Kurutucu

Kutu fırın

Kuvars

Kuvars değişimi

Kuvert

Küçülme

Kül

Kükürt

Kütle

Küve toprak

Laden yağı

Lastik şırınga

Lateks

Lepidolit

Lityum

Lüleci toprağı

Lüle-taşı

Lüster

Madde

Magnetik ayırıcı

Magnezyum

Magnezyum karbonat

Makaralı fırın

Mangan

Mangan dioksit

Manganez

Manüfaktür

Manyezi

Marn

Masse auf Masse

Mastar

Mastarla kalıplama

Mat sır

Matlaştırıcı

Mavi-Beyaz

Mayala(n)ma

Mayolika boyaları

Medium

Melas

Mermer

195-

Metal

Mısır mavisi

Mika

Mil

Mineral

Minilgözler

Modelci

Modlaj aletleri

Modül

Molekül

Molekül ağırlığı

Molibden

Molibden oksit

Mürdesenk

Nafta

Nane yağı

Neft yağı

Nem

Nem çekici

Nem ölçer

Nemlendirme

Nemlilik genleşmesi

Nikel

Nikel oksit

Nişasta

Nitelik

Ocak

Odun fırını

Oksijen

Oksit

Oksit seramik

Oksitleme

Oksitleyici atmosfer

Oksitleyici pişirim

Oluşum

Oluşum ısısı

Opal ışıma

Organik

Ortam

Ortoklas

Orton piramidi

Oylum

Oylumsal

Öğe

Öğütme

Öğütme kabı

Öğütücü

Ölçü

Ölçüm

Ön ısıtma

Örgü

Örnek

Örtücü madde

Örtücü sır

Örtülü fırın

Örüt

Örüt suyu

Örütlen(dir)me

Örütsü

Özdeciksel yapı

Özdek

Özdeş

Özel sırlar

Özellik

Özgül ağırlık

Özgül ısı

Özgül yüzey alanı

196

Özsüz kil

Özsüzleştirici

Özümleme

Paçallama

Palet bıçağı

Palissy

Parçacık

Parian porseleni

Parlak sırlar

Parlaklık

Parlatıcı

Pâte d'application

Pâte dure

Pâte-sur-pâte

Pâte tendre

Pegmatit

Pekişmiş angob

Pekişmiş çini

Pelesenk

Perdah(lı) sır(ı)

Perlit

Petunze

Piezoelektrik seramik

Pirit

Pirolüsit

Pirometre

Pistole

Pistole kabini

Pişirim

Pişirim malzemeleri

Pişme aralığı

Pişmiş toprak

Plastik kil

Plastiklik

Platin

Porselen

Porselen kap-kacak

Potas

Potasyum

Pottery

Pudra

Pullanma

Püskürtme

Püskürtücü

Queen's işi

Raf ayakları

Raf plakaları

Raku

Rasyonel formül

Reçine

Refrakter

Refrakterlik

Renk

Renklendirici

Renk Ölçümü

Roller fırın

Rötuşlama

Rutil

Safsızlık

Sağlık gereçleri

Sanat sırları

Saydam

Saydamlık

Saydamsız

Schlickermalerei

Seger piramidi

Seladon

197

Selen kırmızısı

Selenyum

Sepiyolit

Seramik

Seramik tarihi

Seramikçi

Seramikçilik

Serpinme

Sert porselen

Sertleş(tir)me

Sertlik

Sevr mavisi

Seyreltici

Seyreltik

SeyreK t) me

Sgrafitto

Sıcaklık

Sıkıştırma

Sınıflandırma

Sır

Sır-altı boya

Sır-altı dekoru

Sır boyası

Sır dekoru

Sır fırçası

Sır hataları

Sır-içi boya

Sır-içi dekoru

Sır pişirimi

Sır-üstü boya

Sır-üstü dekoru

Sırça

Sırlama

Sırlama maşası

Sırlı parça

Sıvı

Sıvı asıltı

Sıvı evre

Sıvılaş(tır)ma

Sileks

Silica-gel

Silis

Silisyum

Silisyum karbür

Simge

Sinter angob

Sinterleme

Sistre

Soda

Sodyum

Sofra eşyası

Soft paste

Soft paste işi

Soğukta basınca dayanıklılık

Soğurma

Soyulma

Sözleşmeli pişirim

Steatit

Stokiyometri

Stokiyometrik formül

Streckmitteln

Stronsiyum

Sueami

Su geçirgenlik

Su giderme

Sulandırılmış kil

Susuz

Su yunağı

Sülyen

Süzme

198

Şablon ile şekillendirme

Şablon torna

Şamot

Şekillendirme

Şekillendirme gereci

Şekilsiz(lik)

Şiferton

Talk

Tamkatlama

Tane

Taneli

Tarama

Tasarım

Tebeşir

Tek pişirim

Teknik

Teknik seramik

Tektürel

Tektürelleme

Tepkime

Tepkime boyaları

Tepkime ısısı

Tepkime sırları

Tepkin

Terazi

Terebentin

Terrakotta

Tersinirlik

Tersinmezlik

Tiksotropluk

Titan

Titreşimli elek

Toplaşma

Toplu-üretim

Toprak-alkali metaller

Tornacı

Tornada şekillendirme

Tortu

Tortulaş(tır)ma

Toz

True porcelain

Turnazen

Tuz

Tuz sırı

Tünel fırın

Ufak-ölçekte Uleksit

Uran oksit Uranyum

Üçayak

Üretim

Ürün

Üstübeç

Vanadyum

Vanadyum oksit

Veri

Vitherit

Vitreus

Vitreus işi

Vollastonit

Wedwood, Josiah

Yağ yakıt Yağlıtaş kili

Yakıt

199-

Yalaz

Yalıtım

Yalıtkan

Yanma

Yanma ısısı

Yansıma

Yansızlaştırma

Yapı

Yapı seramiği

Yapışkan

Yapışma

Yarı geçirgen

Yarı saydam

Yarı saydamlık

Yaygı

Yayınım

Yeğinlik

Yenim

Yığınsal yoğunluk

Yığışık

Yığışım

Yıldıztaşı

Yoğruk

Yoğrukluk

Yoğun

Yoğunlaşma

Yoğunluk

Yoğunluk ölçer

Yoğurma

Yoğuşma

Yontma

Yumaksı çökel(t)me

Yumurta kabuğu

"Yumurta kabuğu" porseleni

Yumuşak porselen

Yumuşama

Yumuşama ısısı

Yüksek (ısı) pirişim(i)

Yükseltge(n)me

Yükün

Yüzdesel formül

Yüzerme

Yüzey

Yüzey gerilimi

Zengin dekor

Zıh

Zıh fırçası

Zımpara

Zımpara taşı

Zirkon

Zirkon silikat

Zirkonyum

200-