45
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel Kapasitenin Güçlendirilmesi Projesi

Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Tuumlrkiye Halk Sağlığı Kurumu Ccedilalışan Sağlığı ve Bilimsel Kapasitenin

Guumlccedillendirilmesi Projesi

Ccedilalışma protokoluuml Giriş

A 13 ppt Ders 1

Oumlğrenme Hedefleri

Protokol ile ilgili bu dersin sonunda

1 Ccedilalışma amacınızı gerccedilekleştirmek iccedilin uygun olan bir ccedilalışma protokoluuml geliştirebileceksiniz

2 Bu protokol ile mesleki epidemiyoloji bilgisini anlama ve uygulama kabiliyetinizi goumlsterebileceksiniz

3 Epidemiyolojik bir projeyi başlatabilecek veya projede etkin olarak yer alabileceksiniz

4 Diğer ccedilalışmaları eleştirel fakat yapıcı bir şekilde değerlendirebileceksiniz

Sunumun oumlzeti

Ccedilalışanların sağlık suumlrveyansı ile ilgili bu ccedilalışmayı

(araştırmayı) neden oumlnermekteyiz

Sorunun kavramsallaştırılması veya araştırmanızın konusu

Bir Ccedilalışma Protokoluumlnuumln Geliştirilmesi

İş Sağlığı ve Guumlvenliği alanında uygulamalı araştırmaya giriş niteliğinde eğitim

Genel giriş

Bu sunum serileri Latin Amerika yıllık ldquordquo başlangıccedil eğitimleri iccedilin geliştirilen sunum serilerinin (ve elkitapccedilığının) oumlnce İspanyolcadan İngilizceye sonra İngilizceden Tuumlrkccedileye uyarlanmış bir ccedilevirisidir 2012 senesinde başlatılan bu eğitimler prof Katja Radon ve ekibi tarafından Latin Amerikarsquodaki bir ccedilok ortağı ile işbirliği iccedilerisinde verilmektedir (wwwosh-munichde) ESPrIT Tuumlrkiye konsorsiyum programında ccedilalışan Frank van Dijk 2009 senesinden beri kendisinin ekibinin bir parccedilasıdır

Prof Katja Radon Almanya Muumlnihrsquote bulunan Uumlniversite Hastanesinin (LMU) Mesleki ve Ccedilevresel Epidemiyoloji amp Net Oumlğretimi biriminin şefidir

Metnin kısımları orijinal olarak İsveccedilrsquoten (Ulusal Ccedilalışma Hayatı Enstituumlsuuml Uluslararası Eğitim Programı İş Sağlığı ve Guumlvenliği amp Gelişim 2001-2003) ve PanAmerikan Sağlık Oumlrguumltuumlrsquonden (Washington ABD Araştırma protokoluuml yazma kılavuzu 2002) alınmıştır

Bu malzemenin ccedilevirisine uyarlanmasına ve kullanımına verilen izin iccedilin ccedilok minnettarız

Uluslararası İşbirliği İş Sağlığı ve Guumlvenliği alanında eğitim ve oumlğretimde bir ccedilok dev kuumlresel zorlu işlerle başa ccedilıkmamıza yardımcı olabilir

Kim daha once bir ccedilalışma protokoluuml geliştirdi veya

herhangi bir ccedilalışma yuumlruumlttuuml

Konu

Deneyimler

Ccedilalışma iccedilin neden bir protokolgeliştirmelisiniz

Proje protokoluuml

niccedilingereklidir

Bir proje protokoluuml başarılı bir projenin planlaması iccedilin yazılı bir temeldir

Etik komisyona başvurmak

Mantıklı odaklı ve verimli bir şekildeepidemiyolojik bir ccedilalışma yapılandırmak

Ccedilalışmanın kalitesini guumlvence altına almak

Kaynak talep etmek

Neden bir proje planlanmalı ve nedentaslak bir ccedilalışma protokoluuml

tasarlamalısınız

1 Eğitimin bir parccedilası

Projelere dayanan eğitimin erişkin oumlğreniminde yuumlksek oumllccediluumlde etkili olduğu kanıtlanmıştır

2 Uzun vadede İş Sağlığı ve Guumlvenliği politikalarının gelişimine katkıda bulunur

3 Bilimsel duumlzeyde uluslararası işbirliğini desteklemektedir

Projenin yararları

bull Alan ccedilalışması ve epidemiyolojik İş Sağlığı ve Guumlvenliği projesinin nasıl hazırlanacağını oumlğrenmek

bull Aşağıdaki konulardan herhangi birisinde oumlzel bir sorun hakkında bilgi temin etmeyi oumlğrenmekbull boumllgenizdebull belli bir meslekte veya sanayi kolundabull seccedililmiş bir hastalıkta

Hangileri kanıta dayalı onlemler veveya bir yayına donuumlşebilir

bull Projenin tadını ccedilıkarın

Protokoluumlnuumlzuumln ana hatları

bull Uzunluk 5-10 sayfa (atıflar ve oumlzet olmadan)bull Dil Tuumlrkccedile veya İngilizcebull Başlıklar

ndash AraştırmanınProjenin başlığındash Ccedilalışmanın amaccedillarındash Teorik temel veya kuruluşndash Youmlntemler

bull Ccedilalışma tuumlruuml ve tasarımbull Hedef kitle oumlrnekler ccedilalışma popuumllasyonubull Bilgi toplama araccedilları

bull Verinin kalitesini kontrol etmek ve veri youmlnetimi youmlntemleribull Etik accedilıları guumlvence altına alma suumlreccedilleribull İnceleme planı ve sonuccedilların kullanılması

bull Projenin guumlccedilluuml ve zayıf noktalarındash Katkılar ve kaynaklarndash Bibliyografik atıflarndash Zaman ccedilizelgesi

A eğitiminin iccedileriği

Ccedilalıştay I Giriş

Ccedilalıştay II Teorik arkaplan

Ccedilalıştay III Youmlntemler tasarım popuumllasyon

Ccedilalıştay IV Araccedillar operasyonel planlama

Ccedilalıştay V İnceleme planı

Ccedilalıştay VI Nihai protokoluuml yazma

Birey ccedilalışması mı goumlrev ccedilalışması mı

bull Protokol ccedilalışması bireysel katılımlı kuumlccediluumlk grup ccedilalışmasıdır

bull Gruptan diğer gruplardan ve eğitmenden geri bildirim

Eğitmenin roluuml

bull Eğitmen projenin başlatıcısı değildir

bull Eğitmen size yardım edebilir fakat yuumlruumlmeyi kendiniz oumlğrenmek zorundasınız

bull Bu eğitim suumlresince eğitmeninizle duumlzenli iletişim gereklidir

Neden araştıralım

bdquoHakkında konuştuğunuz konuyu oumllccedilebiliyor ve bunu sayılarla ifade edebiliyorsanız o zaman bunun hakkında bir şeyler bildiğinizi soumlyleyebilirsiniz ldquo

Lord Kelvin Fiacutesico 1824-1907httpdewikipediaorgwikiWilliam_Thomson_1_Baron_Kelvin

Projeleriniz iccedilin olası başlıklar

Guumlvencesiz

ccedilalışma

Boumlcek

ilaccedilları

( Pestisitler)

Kimyasallar

Psikososyalccedilalışma koşulları

Kan

basıncı

Akıl Sağlığı depresyon

Kronik

Obstruktif

Akciğer

Hastalığı

Maruz Sonuccedil Popuumllasyon

kalma

Ccediliftccedililer ve tarım işccedilileri

Goumlccedilmenler

Eğitmenler

Geri

doumlnuumlşuumlm

işccedilileri

Solunum yolu şikacircyetleri

Oumlrnekler

- Tuumlrkiyersquodeki geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki ccedilalışanlarda meslek hastalıkları ve işle ilgili hastalıklar

- Tuumlrkiyersquonin herhangi bir boumllgesinde kuafoumlrlerde aerosollere maruz kalma ve astım lsquogoumlruumllme sıklığırsquo

- Tuumlrkiyersquodeki hastanelerde doktor olarak ccedilalışma ve ciddi zihin sağlığı sorunları veya bozuklukları arasındaki ilişki

İSG profesyonelleri aşağıdaki fırsatlara sahip oldukları iccedilin suumlreccedilte oumlnemli paydaşlardır

ndash Veri kayıt etmek ve incelemek ve ccedilalışma ile sağlık hakkında yuumlksek geccedilerliliği olan guumlvenilir bilgiyi yayma

ndash kendi boumllgelerinde

ndash oumlzel bir meslek grubudalı iccedilin

ndash oumlzel bir hastalık veya yaralanma ile ilgili

- Muumldahale planı yapma

Bu suumlreccedilte siz oumlnemlisiniz

İşle ilgili hastalıklar ve meslek hastalıkları uumlzerine bir ccedilalışma sizin iccedilin neden oumlnemli

bull Ccedilalışma koşullarını değerlendirmek iccedilin İş baskısı hakkında anketGuumlruumlltuuml seviyesi oumllccedilme malzemeleri

bull İşin sağlık uumlzerindeki etkilerini değerlendirmek iccedilin aşağıdakilere ihtiyacınız var

Kas-iskelet şikacircyetleri hakkında anket

Kontakt dermatit veya idrar kesesi kanseri tıbbicirc teşhisleriAşağıdakiler iccedilin malzeme ve protokol

Spirometri

Odyometri

Kolinesteraz seviye değerlendirmesi

Değerlendirme oumllccedilme araccedilları

Tuumlrkiyersquoden bir oumlrnek Tuumlrkiyersquode Egeli kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların iş sağlığı

Mesleki Tıp 201262148ndash151

F Perccedilin1 O Akyol1 A Davas2 ve H Saygı21Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye 2Halk Sağlığı Anabilim Dalı Tıp Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir TuumlrkiyeYazışma adresi F Perccedilin Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye Tel 190 232 3884094 Faks 190 232 3883685 e-posta fatihpercingmailcom

Arka plan Balıkccedilılık her zaman tehlikeli bir meslek olmuştur ve birccedilok faktoumlruumln balıkccedilının sağlığı uumlzerinde doğrudan ve

dolaylı etkisi mevcuttur Hedefler Tuumlrk Ege Denizi kıyılarındaki kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılık filolarının sağlığı emniyeti ve ccedilalışma koşullarını incelemek

YoumlntemlerEge Denizi kıyıları boyunca kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların rastgele bir oumlrneğine dağıtılmış bir anketten veriler elde

edilmiştir Veri toplanması Eyluumll 2009 ile Ocak 2010 arasında yapılmıştır Sonuccedillar Ccedilalışmaya 5714 Ege Denizinde ccedilalışan kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıları dışında 76 balıkccedilılık limanından 1166 balıkccedilı dahakatılmıştır Balıkccedilıların 29rsquou hiccedilbir sosyal guumlvenlik kapsamında değildir Saptanan en yaygın sağlık sorunları (HastalıklarınUluslararası Sınıflandırmasına goumlre [ICD-10]) kas-iskelet (oumlrn diskopati kas gerginliği romatizma) ve goumlz kulak-burunsindirim ve boşaltım sistemi sorunlarıdır Alkol tuumlketimi balıkccedilılarda yuumlksektir (68) ve 72rsquosi balık avlama seferlerinde dahafazla sigara iccediltiklerini soumlylemiştir Sağlık sorunlarının goumlccedilebe statuumlsuuml gelir memnuniyeti balıkccedilılık tuumlruuml ve aşaması ve yıllıkkuumlmuumllatif iş hacmi dahil ccedilok sayıda unsur ile ilintili olduğu goumlruumlnmektedir

Neticeler Tuumlrkiyersquode kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar ccedilok sayıda sağlık sorunu yaşamaktadır ve sağlıksız yaşam tarzına sahiptir Kuumlccediluumlkoumllccedilekli balıkccedilıların ccedilalışma koşullarını iyileştirme amaccedillı tasarlanmış muumldahaleler mesleki yaralanma sayısını azaltmayayardımcı olabilir bu da dolayısıyla sağlıklarını olumlu şekilde etkileyebilir Alkol ve tuumltuumln tuumlketimini azaltma amaccedillı oumlnlemepolitikaları da geliştirilmelidir Anahtar Kelimeler Ege Denizi iş sağlığı kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar Tuumlrkiye

Tablo 1 ICD-10 kodlarına goumlre sağlık sorunlarının sıklığı

N ()

Kas-iskelet sistemi ve bağ dokusu hastalıkları 984 (84)

(M519 M509 M54 M626 M798 M796)

Romatizma (M79-0) (n 5 479)

Goumlz ve adneks hastalıkları (H52 385 vakaları H101 55 vakaları H01 31 vakaları) 471 (41)

Sindirim sistemi hastalıkları (K21 K25 K26 K27 K30 K458) 319 (27)

Kulak ve mastoid suumlreci hastalıkları (H609 H660 H729 H90 H91 H931) 248 (21)

Dolaşım sistemi hastalıkları (I10ndash11 I20 I25 I83) 196 (17)

Hemoroid sorunları (I84) (n 5 69)

Genito-uumlriner sistemi hastalıkları (N20ndash23 N300 N281 N499) 193 (17)

Solunum sistemi hastalıkları (J01 J03 J06 J15 J20 J22 J30ndash35 J41) 155 (13

Sinir sistemi hastalıkları (G312 G409 G448) 91 (8)

Migren (G43) (n 5 56)

Deri ve derialtı dokusu hastalıkları (L24ndash25 L40 L559) 66 (6)

Endokrin besinsel ve metabolik hastalıklar (E11 E13 E14) 38 (3)

Zihinsel ve davranış bozuklukları ile ilgili hastalıklar (F10 F32 F41 F519) 6 (05)

Balıkccedilılar birden fazla sağlık sorunu yaşayabilirler

Hollandarsquodan Oumlrnek Hollandarsquoda Ekonomik Sektoumlrlere Goumlre Meslek Hastalıklarının Yıllık İnsidansı

Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Amsterdam Hollanda

Yazışma adresi Dr Henk F van der Molen Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Posta Kutusu 22660 1100 DD Amsterda Hollanda hfvandermolenamcnl

10 Ocak 2012 tarihinde kabul edildi İlk ccedilevirim iccedili olarak 1 Mart 2012 tarihinde yayınlandı

MAKALEHedef Hollandarsquoda ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıklarının (OD) yıllık insidansını rapor etmekYoumlntemler İleriye youmlnelik 5 senelik bir kohort ccedilalışmasında (2009-2013 işyeri hekiminden meslek hastalıkları (OD) bildirimi iccedilin sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyans sistemine katılmaları istendi Katılım iccedilin dacirchil edilme kriterleri şunlardır (1) Ccedilalışan popuumllasyonu kapsıyor olmak (2) Ekonomik sektoumlrleri ve ccedilalışan popuumllasyon buumlyuumlkluumlğuumlnuuml raporlamak (3) Teşhis edilmiş tuumlm meslek hastalıklarını kaydetme konusunda istekli olmak Bu ccedilalışmada meslek hastalığı başlıca iş ile ilgili etmenlerden kaynaklanan oumlzel klinik teşhisi bulunan bir hastalık olarak tanımlandı Ekonomik sektoumlrler (n=21) NACErsquoye (Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikicirc Sınıflamasırsquona) goumlre belirlendiSonuccedillar 2009 senesinde 12 aydan fazla bir suumlre iccedilerisinde toplamda 514590 ccedilalışanlık bir ccedilalışan popuumllasyon arasından 1782 meslek hastalığı (rapor edildi Herhangi bir meslek hastalığı iccedilin tahmin edilen yıllık insidans100000 ccedilalışanda 346 idi (95 GA 362rsquode 330) Tıbbi olarak raporlanan tuumlm meslek hastalıkları iccedilerisinde zihinsel hastalıklar en sık bildirimi yapılan hastalık olmuştur (41) Bunu kas-iskelet hastalıkları takip etmektedir (39) ardından işitme ile ilgili hastalıklar (11) bulaşıcı hastalıklar (4) deri hastalıkları (3) noumlrolojik hastalıklar (2) ve solunum yolu hastalıkları (2) gelmektedir 100000 işccediliden en yuumlksek yıllık insidansa sahip olan doumlrt ekonomik sektoumlr inşaat (1127 95 GA 1253rsquote 1002) maden ve taş ocağı işletmeciliği (888 95 GA 1667rsquode 110) su ve atık su işletme (832 595 GA 1146rsquoda 518) ve nakliyat ve depolamadır (608 95 GA 690rsquoda 526)Sonuccedil Hollandarsquoda buumltuumln ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıkları rapor edilmektedir Meslek hastalıklarının 91rsquoi zihinsel hastalıklar kas-iskelet hastalıkları ve işitme ile ilgili hastalıklardır Meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirmelerin etkinliğini ve raporlama faaliyetlerine uyumu arttırmaya youmlnelik ccedilalışmalar huumlkuumlmet işverenler ve ccedilalışanlar tarafından insidans rakamlarının kullanılabilirliğini genişletmektedir

Bu makale ne ekliyor

Hollandarsquoda meslek hastalıkları raporediliyor fakat insidans oranları eksik

Motivasyonu yuumlksek işyeri hekimleriile sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyanssistemi ekonomik sektoumlrlerde meslekhastalıkları insidans oranlarını tahminetmek iccedilin uygulanabilir biryaklaşımdır

Tıbben rapor edilen meslekhastalıklarının 91rsquoi zihinselhastalıklar kas-iskelet hastalıkları veişitme ile ilgili hastalıklardır

Meslek hastalıklarının yıllık insidansoranları iş ile ilgili hastalıklarıoumlnlemede faaliyetlerin seccedililmesi veoumlnceliklendirilmesi konusundayardımcı olabilir

Tablo-1 2009 yılında Hollandarsquoda meslek hastalıklarının (OD) sayısı ve insidansı

Ekonomik Sektoumlr Meslek Hastalıkları sayısı İnsidans(100000 işccedili-yılında)

95 Guumlven aralığı

Tarım Orman ve Balıkccedilılık 16 421 215-328

Madencilik ve Taş Ocağı İşletmeciliği 5 888 110-1667

İmalat Sanayi 323 436 389-484

Elektrik Gaz ve Su Kaynakları 9 281 97-464

Su ve atık su işletme 27 832 518-1146

İnşaat 311 1127 1002-1253

Toptan Satış ve Perakende 87 139 109-168

Taşıma ve Depolama 210 608 526-690

Oteller ve Restaurantlar 19 146 80-211

Bilgi ve İletişim 60 374 279-469

Finansal Hizmetler 35 171 114-227

Gayrimenkul 6 100 20-180

Bilimsel ve Serbest Meslekler 27 243 151-335

Youmlnetim 48 230 165-295

Huumlkuumlmet ve savunma 117 376 308-444

Eğitim 125 320 264-376

Sanat Eğlence ve Rekreasyon 26 369 227-511

Hizmetler Dernekler Tamirat 13 76 35-118

Ev İşleri 4 517 10-1023

Dokunulmazlığı Olan Organizasyonlar 3 104 0-222Mesleki Ccedilevre Dergisi 201269519-521 doi 101136oemed-2011-100326

J Hosp Infect 2012 Nisan80(4)326-30 doi 101016jjhin201112020 Epub 2012 Şub 25

Tuumlrkiyede laboratuvar ilişkili brusellozSayın-Kutlu S1 Kutlu M Ergoumlnuumll O Akalın S Guumlven T Demiroğlu YZ Acicbe O Akova MMesleki Bulaşıcı Hastalıklar Ccedilalışma Grubu Bulaşıcı Hastalıklar ve Klinik Mikrobiyoloji Birimi Pamukkale Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Denizli Tuumlrkiye sayinkutluyahoocom

ARKAPLAN Laboratuvar sağlık ccedilalışanları daha fazla laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) riski altındalarHEDEF Laboratuvar sağlık ccedilalışanları arasında laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) risk faktoumlrlerini tarif etmekYOumlNTEMLER Tuumlrkiyersquonin 17 ilindeki 38 hastanede yuumlz-yuumlze goumlruumlşmeler ile ccedilok merkezli bir ccedilalışma yuumlruumltuumllduuml Brusellaenfeksiyonu riski altında olan bulaşıcı hastalıklar kliniklerinde ve mikrobiyoloji departmanlarında ccedilalışan sağlık ccedilalışanları arasında yapısal bir anket yuumlruumltuumllduumlBULGULAR Ankete cevap verme oranı 100 idi 667 laboratuar ccedilalışanlarından 38 (58) tanesinin laboratuar ilişkili bruselloz (LİB) geccedilmişi bulunuyordu Ccedilok değişkenli incelemede bağımsız olarak yuumlksek laboratuvarilişkili bruselloz (LİB) riski ile ilişkilendirilen faktoumlrler arasında şunlar bulunuyordu brusella bakterisiyle ccedilalışma (tahminicirc risk oranı 512 95 guumlven aralığı 228-1152 P lt 0001) ve erkek cinsiyeti (214 102-445 P = 0042) Biyoguumlvenlik kabine duumlzeyini kullanmak 2 (013 003-060 P = 0009) eldiven kullanımına tam uyum goumlsterme (027 011-065 P = 0004) mesleki hayatın daha uzun suumlrmesi (086 080-092 P lt 0001) koruyucu olarak bulundularSONUCcedilLAR Brusella bakterisiyle ccedilalışmak erkek olmak kişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesine uyum goumlstermeme laboratuvar ilişkili brusellozun (LİB) serilerimizde gelişmesinde bağımsız risk faktoumlrleri ydilerKişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesi kullanımına sıkı bağlılık goumlsterme laboratuvar ilişkili brusellozun(LİB) oumlnlenmesinde oumlncelik verilecek hedefler olmalıdır

Aynı guumlvenilir araccedilların(instrument)protokoluumln farklı konumlarda

ve zaman dilimlerinde kullanılmasının yararları

1 Halihazırdaki mevcut geccedilerliguumlvenilebilir metodolojiyi (kolaylıkla) kullanabilirsiniz

2 Sonuccedillarınızı farklı uumllkelerdeki ve başka zaman dilimlerindeki diğer katılımcıların sonuccedilları ile kıyaslayabilirsiniz

3 Sonuccedillar boumllgesel ulusal ve uluslararası veri toplamasında depolanabilir ve hatta bir eğilim incelemesi iccedilin kullanılabilir

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 2: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Ccedilalışma protokoluuml Giriş

A 13 ppt Ders 1

Oumlğrenme Hedefleri

Protokol ile ilgili bu dersin sonunda

1 Ccedilalışma amacınızı gerccedilekleştirmek iccedilin uygun olan bir ccedilalışma protokoluuml geliştirebileceksiniz

2 Bu protokol ile mesleki epidemiyoloji bilgisini anlama ve uygulama kabiliyetinizi goumlsterebileceksiniz

3 Epidemiyolojik bir projeyi başlatabilecek veya projede etkin olarak yer alabileceksiniz

4 Diğer ccedilalışmaları eleştirel fakat yapıcı bir şekilde değerlendirebileceksiniz

Sunumun oumlzeti

Ccedilalışanların sağlık suumlrveyansı ile ilgili bu ccedilalışmayı

(araştırmayı) neden oumlnermekteyiz

Sorunun kavramsallaştırılması veya araştırmanızın konusu

Bir Ccedilalışma Protokoluumlnuumln Geliştirilmesi

İş Sağlığı ve Guumlvenliği alanında uygulamalı araştırmaya giriş niteliğinde eğitim

Genel giriş

Bu sunum serileri Latin Amerika yıllık ldquordquo başlangıccedil eğitimleri iccedilin geliştirilen sunum serilerinin (ve elkitapccedilığının) oumlnce İspanyolcadan İngilizceye sonra İngilizceden Tuumlrkccedileye uyarlanmış bir ccedilevirisidir 2012 senesinde başlatılan bu eğitimler prof Katja Radon ve ekibi tarafından Latin Amerikarsquodaki bir ccedilok ortağı ile işbirliği iccedilerisinde verilmektedir (wwwosh-munichde) ESPrIT Tuumlrkiye konsorsiyum programında ccedilalışan Frank van Dijk 2009 senesinden beri kendisinin ekibinin bir parccedilasıdır

Prof Katja Radon Almanya Muumlnihrsquote bulunan Uumlniversite Hastanesinin (LMU) Mesleki ve Ccedilevresel Epidemiyoloji amp Net Oumlğretimi biriminin şefidir

Metnin kısımları orijinal olarak İsveccedilrsquoten (Ulusal Ccedilalışma Hayatı Enstituumlsuuml Uluslararası Eğitim Programı İş Sağlığı ve Guumlvenliği amp Gelişim 2001-2003) ve PanAmerikan Sağlık Oumlrguumltuumlrsquonden (Washington ABD Araştırma protokoluuml yazma kılavuzu 2002) alınmıştır

Bu malzemenin ccedilevirisine uyarlanmasına ve kullanımına verilen izin iccedilin ccedilok minnettarız

Uluslararası İşbirliği İş Sağlığı ve Guumlvenliği alanında eğitim ve oumlğretimde bir ccedilok dev kuumlresel zorlu işlerle başa ccedilıkmamıza yardımcı olabilir

Kim daha once bir ccedilalışma protokoluuml geliştirdi veya

herhangi bir ccedilalışma yuumlruumlttuuml

Konu

Deneyimler

Ccedilalışma iccedilin neden bir protokolgeliştirmelisiniz

Proje protokoluuml

niccedilingereklidir

Bir proje protokoluuml başarılı bir projenin planlaması iccedilin yazılı bir temeldir

Etik komisyona başvurmak

Mantıklı odaklı ve verimli bir şekildeepidemiyolojik bir ccedilalışma yapılandırmak

Ccedilalışmanın kalitesini guumlvence altına almak

Kaynak talep etmek

Neden bir proje planlanmalı ve nedentaslak bir ccedilalışma protokoluuml

tasarlamalısınız

1 Eğitimin bir parccedilası

Projelere dayanan eğitimin erişkin oumlğreniminde yuumlksek oumllccediluumlde etkili olduğu kanıtlanmıştır

2 Uzun vadede İş Sağlığı ve Guumlvenliği politikalarının gelişimine katkıda bulunur

3 Bilimsel duumlzeyde uluslararası işbirliğini desteklemektedir

Projenin yararları

bull Alan ccedilalışması ve epidemiyolojik İş Sağlığı ve Guumlvenliği projesinin nasıl hazırlanacağını oumlğrenmek

bull Aşağıdaki konulardan herhangi birisinde oumlzel bir sorun hakkında bilgi temin etmeyi oumlğrenmekbull boumllgenizdebull belli bir meslekte veya sanayi kolundabull seccedililmiş bir hastalıkta

Hangileri kanıta dayalı onlemler veveya bir yayına donuumlşebilir

bull Projenin tadını ccedilıkarın

Protokoluumlnuumlzuumln ana hatları

bull Uzunluk 5-10 sayfa (atıflar ve oumlzet olmadan)bull Dil Tuumlrkccedile veya İngilizcebull Başlıklar

ndash AraştırmanınProjenin başlığındash Ccedilalışmanın amaccedillarındash Teorik temel veya kuruluşndash Youmlntemler

bull Ccedilalışma tuumlruuml ve tasarımbull Hedef kitle oumlrnekler ccedilalışma popuumllasyonubull Bilgi toplama araccedilları

bull Verinin kalitesini kontrol etmek ve veri youmlnetimi youmlntemleribull Etik accedilıları guumlvence altına alma suumlreccedilleribull İnceleme planı ve sonuccedilların kullanılması

bull Projenin guumlccedilluuml ve zayıf noktalarındash Katkılar ve kaynaklarndash Bibliyografik atıflarndash Zaman ccedilizelgesi

A eğitiminin iccedileriği

Ccedilalıştay I Giriş

Ccedilalıştay II Teorik arkaplan

Ccedilalıştay III Youmlntemler tasarım popuumllasyon

Ccedilalıştay IV Araccedillar operasyonel planlama

Ccedilalıştay V İnceleme planı

Ccedilalıştay VI Nihai protokoluuml yazma

Birey ccedilalışması mı goumlrev ccedilalışması mı

bull Protokol ccedilalışması bireysel katılımlı kuumlccediluumlk grup ccedilalışmasıdır

bull Gruptan diğer gruplardan ve eğitmenden geri bildirim

Eğitmenin roluuml

bull Eğitmen projenin başlatıcısı değildir

bull Eğitmen size yardım edebilir fakat yuumlruumlmeyi kendiniz oumlğrenmek zorundasınız

bull Bu eğitim suumlresince eğitmeninizle duumlzenli iletişim gereklidir

Neden araştıralım

bdquoHakkında konuştuğunuz konuyu oumllccedilebiliyor ve bunu sayılarla ifade edebiliyorsanız o zaman bunun hakkında bir şeyler bildiğinizi soumlyleyebilirsiniz ldquo

Lord Kelvin Fiacutesico 1824-1907httpdewikipediaorgwikiWilliam_Thomson_1_Baron_Kelvin

Projeleriniz iccedilin olası başlıklar

Guumlvencesiz

ccedilalışma

Boumlcek

ilaccedilları

( Pestisitler)

Kimyasallar

Psikososyalccedilalışma koşulları

Kan

basıncı

Akıl Sağlığı depresyon

Kronik

Obstruktif

Akciğer

Hastalığı

Maruz Sonuccedil Popuumllasyon

kalma

Ccediliftccedililer ve tarım işccedilileri

Goumlccedilmenler

Eğitmenler

Geri

doumlnuumlşuumlm

işccedilileri

Solunum yolu şikacircyetleri

Oumlrnekler

- Tuumlrkiyersquodeki geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki ccedilalışanlarda meslek hastalıkları ve işle ilgili hastalıklar

- Tuumlrkiyersquonin herhangi bir boumllgesinde kuafoumlrlerde aerosollere maruz kalma ve astım lsquogoumlruumllme sıklığırsquo

- Tuumlrkiyersquodeki hastanelerde doktor olarak ccedilalışma ve ciddi zihin sağlığı sorunları veya bozuklukları arasındaki ilişki

İSG profesyonelleri aşağıdaki fırsatlara sahip oldukları iccedilin suumlreccedilte oumlnemli paydaşlardır

ndash Veri kayıt etmek ve incelemek ve ccedilalışma ile sağlık hakkında yuumlksek geccedilerliliği olan guumlvenilir bilgiyi yayma

ndash kendi boumllgelerinde

ndash oumlzel bir meslek grubudalı iccedilin

ndash oumlzel bir hastalık veya yaralanma ile ilgili

- Muumldahale planı yapma

Bu suumlreccedilte siz oumlnemlisiniz

İşle ilgili hastalıklar ve meslek hastalıkları uumlzerine bir ccedilalışma sizin iccedilin neden oumlnemli

bull Ccedilalışma koşullarını değerlendirmek iccedilin İş baskısı hakkında anketGuumlruumlltuuml seviyesi oumllccedilme malzemeleri

bull İşin sağlık uumlzerindeki etkilerini değerlendirmek iccedilin aşağıdakilere ihtiyacınız var

Kas-iskelet şikacircyetleri hakkında anket

Kontakt dermatit veya idrar kesesi kanseri tıbbicirc teşhisleriAşağıdakiler iccedilin malzeme ve protokol

Spirometri

Odyometri

Kolinesteraz seviye değerlendirmesi

Değerlendirme oumllccedilme araccedilları

Tuumlrkiyersquoden bir oumlrnek Tuumlrkiyersquode Egeli kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların iş sağlığı

Mesleki Tıp 201262148ndash151

F Perccedilin1 O Akyol1 A Davas2 ve H Saygı21Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye 2Halk Sağlığı Anabilim Dalı Tıp Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir TuumlrkiyeYazışma adresi F Perccedilin Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye Tel 190 232 3884094 Faks 190 232 3883685 e-posta fatihpercingmailcom

Arka plan Balıkccedilılık her zaman tehlikeli bir meslek olmuştur ve birccedilok faktoumlruumln balıkccedilının sağlığı uumlzerinde doğrudan ve

dolaylı etkisi mevcuttur Hedefler Tuumlrk Ege Denizi kıyılarındaki kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılık filolarının sağlığı emniyeti ve ccedilalışma koşullarını incelemek

YoumlntemlerEge Denizi kıyıları boyunca kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların rastgele bir oumlrneğine dağıtılmış bir anketten veriler elde

edilmiştir Veri toplanması Eyluumll 2009 ile Ocak 2010 arasında yapılmıştır Sonuccedillar Ccedilalışmaya 5714 Ege Denizinde ccedilalışan kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıları dışında 76 balıkccedilılık limanından 1166 balıkccedilı dahakatılmıştır Balıkccedilıların 29rsquou hiccedilbir sosyal guumlvenlik kapsamında değildir Saptanan en yaygın sağlık sorunları (HastalıklarınUluslararası Sınıflandırmasına goumlre [ICD-10]) kas-iskelet (oumlrn diskopati kas gerginliği romatizma) ve goumlz kulak-burunsindirim ve boşaltım sistemi sorunlarıdır Alkol tuumlketimi balıkccedilılarda yuumlksektir (68) ve 72rsquosi balık avlama seferlerinde dahafazla sigara iccediltiklerini soumlylemiştir Sağlık sorunlarının goumlccedilebe statuumlsuuml gelir memnuniyeti balıkccedilılık tuumlruuml ve aşaması ve yıllıkkuumlmuumllatif iş hacmi dahil ccedilok sayıda unsur ile ilintili olduğu goumlruumlnmektedir

Neticeler Tuumlrkiyersquode kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar ccedilok sayıda sağlık sorunu yaşamaktadır ve sağlıksız yaşam tarzına sahiptir Kuumlccediluumlkoumllccedilekli balıkccedilıların ccedilalışma koşullarını iyileştirme amaccedillı tasarlanmış muumldahaleler mesleki yaralanma sayısını azaltmayayardımcı olabilir bu da dolayısıyla sağlıklarını olumlu şekilde etkileyebilir Alkol ve tuumltuumln tuumlketimini azaltma amaccedillı oumlnlemepolitikaları da geliştirilmelidir Anahtar Kelimeler Ege Denizi iş sağlığı kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar Tuumlrkiye

Tablo 1 ICD-10 kodlarına goumlre sağlık sorunlarının sıklığı

N ()

Kas-iskelet sistemi ve bağ dokusu hastalıkları 984 (84)

(M519 M509 M54 M626 M798 M796)

Romatizma (M79-0) (n 5 479)

Goumlz ve adneks hastalıkları (H52 385 vakaları H101 55 vakaları H01 31 vakaları) 471 (41)

Sindirim sistemi hastalıkları (K21 K25 K26 K27 K30 K458) 319 (27)

Kulak ve mastoid suumlreci hastalıkları (H609 H660 H729 H90 H91 H931) 248 (21)

Dolaşım sistemi hastalıkları (I10ndash11 I20 I25 I83) 196 (17)

Hemoroid sorunları (I84) (n 5 69)

Genito-uumlriner sistemi hastalıkları (N20ndash23 N300 N281 N499) 193 (17)

Solunum sistemi hastalıkları (J01 J03 J06 J15 J20 J22 J30ndash35 J41) 155 (13

Sinir sistemi hastalıkları (G312 G409 G448) 91 (8)

Migren (G43) (n 5 56)

Deri ve derialtı dokusu hastalıkları (L24ndash25 L40 L559) 66 (6)

Endokrin besinsel ve metabolik hastalıklar (E11 E13 E14) 38 (3)

Zihinsel ve davranış bozuklukları ile ilgili hastalıklar (F10 F32 F41 F519) 6 (05)

Balıkccedilılar birden fazla sağlık sorunu yaşayabilirler

Hollandarsquodan Oumlrnek Hollandarsquoda Ekonomik Sektoumlrlere Goumlre Meslek Hastalıklarının Yıllık İnsidansı

Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Amsterdam Hollanda

Yazışma adresi Dr Henk F van der Molen Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Posta Kutusu 22660 1100 DD Amsterda Hollanda hfvandermolenamcnl

10 Ocak 2012 tarihinde kabul edildi İlk ccedilevirim iccedili olarak 1 Mart 2012 tarihinde yayınlandı

MAKALEHedef Hollandarsquoda ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıklarının (OD) yıllık insidansını rapor etmekYoumlntemler İleriye youmlnelik 5 senelik bir kohort ccedilalışmasında (2009-2013 işyeri hekiminden meslek hastalıkları (OD) bildirimi iccedilin sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyans sistemine katılmaları istendi Katılım iccedilin dacirchil edilme kriterleri şunlardır (1) Ccedilalışan popuumllasyonu kapsıyor olmak (2) Ekonomik sektoumlrleri ve ccedilalışan popuumllasyon buumlyuumlkluumlğuumlnuuml raporlamak (3) Teşhis edilmiş tuumlm meslek hastalıklarını kaydetme konusunda istekli olmak Bu ccedilalışmada meslek hastalığı başlıca iş ile ilgili etmenlerden kaynaklanan oumlzel klinik teşhisi bulunan bir hastalık olarak tanımlandı Ekonomik sektoumlrler (n=21) NACErsquoye (Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikicirc Sınıflamasırsquona) goumlre belirlendiSonuccedillar 2009 senesinde 12 aydan fazla bir suumlre iccedilerisinde toplamda 514590 ccedilalışanlık bir ccedilalışan popuumllasyon arasından 1782 meslek hastalığı (rapor edildi Herhangi bir meslek hastalığı iccedilin tahmin edilen yıllık insidans100000 ccedilalışanda 346 idi (95 GA 362rsquode 330) Tıbbi olarak raporlanan tuumlm meslek hastalıkları iccedilerisinde zihinsel hastalıklar en sık bildirimi yapılan hastalık olmuştur (41) Bunu kas-iskelet hastalıkları takip etmektedir (39) ardından işitme ile ilgili hastalıklar (11) bulaşıcı hastalıklar (4) deri hastalıkları (3) noumlrolojik hastalıklar (2) ve solunum yolu hastalıkları (2) gelmektedir 100000 işccediliden en yuumlksek yıllık insidansa sahip olan doumlrt ekonomik sektoumlr inşaat (1127 95 GA 1253rsquote 1002) maden ve taş ocağı işletmeciliği (888 95 GA 1667rsquode 110) su ve atık su işletme (832 595 GA 1146rsquoda 518) ve nakliyat ve depolamadır (608 95 GA 690rsquoda 526)Sonuccedil Hollandarsquoda buumltuumln ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıkları rapor edilmektedir Meslek hastalıklarının 91rsquoi zihinsel hastalıklar kas-iskelet hastalıkları ve işitme ile ilgili hastalıklardır Meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirmelerin etkinliğini ve raporlama faaliyetlerine uyumu arttırmaya youmlnelik ccedilalışmalar huumlkuumlmet işverenler ve ccedilalışanlar tarafından insidans rakamlarının kullanılabilirliğini genişletmektedir

Bu makale ne ekliyor

Hollandarsquoda meslek hastalıkları raporediliyor fakat insidans oranları eksik

Motivasyonu yuumlksek işyeri hekimleriile sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyanssistemi ekonomik sektoumlrlerde meslekhastalıkları insidans oranlarını tahminetmek iccedilin uygulanabilir biryaklaşımdır

Tıbben rapor edilen meslekhastalıklarının 91rsquoi zihinselhastalıklar kas-iskelet hastalıkları veişitme ile ilgili hastalıklardır

Meslek hastalıklarının yıllık insidansoranları iş ile ilgili hastalıklarıoumlnlemede faaliyetlerin seccedililmesi veoumlnceliklendirilmesi konusundayardımcı olabilir

Tablo-1 2009 yılında Hollandarsquoda meslek hastalıklarının (OD) sayısı ve insidansı

Ekonomik Sektoumlr Meslek Hastalıkları sayısı İnsidans(100000 işccedili-yılında)

95 Guumlven aralığı

Tarım Orman ve Balıkccedilılık 16 421 215-328

Madencilik ve Taş Ocağı İşletmeciliği 5 888 110-1667

İmalat Sanayi 323 436 389-484

Elektrik Gaz ve Su Kaynakları 9 281 97-464

Su ve atık su işletme 27 832 518-1146

İnşaat 311 1127 1002-1253

Toptan Satış ve Perakende 87 139 109-168

Taşıma ve Depolama 210 608 526-690

Oteller ve Restaurantlar 19 146 80-211

Bilgi ve İletişim 60 374 279-469

Finansal Hizmetler 35 171 114-227

Gayrimenkul 6 100 20-180

Bilimsel ve Serbest Meslekler 27 243 151-335

Youmlnetim 48 230 165-295

Huumlkuumlmet ve savunma 117 376 308-444

Eğitim 125 320 264-376

Sanat Eğlence ve Rekreasyon 26 369 227-511

Hizmetler Dernekler Tamirat 13 76 35-118

Ev İşleri 4 517 10-1023

Dokunulmazlığı Olan Organizasyonlar 3 104 0-222Mesleki Ccedilevre Dergisi 201269519-521 doi 101136oemed-2011-100326

J Hosp Infect 2012 Nisan80(4)326-30 doi 101016jjhin201112020 Epub 2012 Şub 25

Tuumlrkiyede laboratuvar ilişkili brusellozSayın-Kutlu S1 Kutlu M Ergoumlnuumll O Akalın S Guumlven T Demiroğlu YZ Acicbe O Akova MMesleki Bulaşıcı Hastalıklar Ccedilalışma Grubu Bulaşıcı Hastalıklar ve Klinik Mikrobiyoloji Birimi Pamukkale Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Denizli Tuumlrkiye sayinkutluyahoocom

ARKAPLAN Laboratuvar sağlık ccedilalışanları daha fazla laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) riski altındalarHEDEF Laboratuvar sağlık ccedilalışanları arasında laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) risk faktoumlrlerini tarif etmekYOumlNTEMLER Tuumlrkiyersquonin 17 ilindeki 38 hastanede yuumlz-yuumlze goumlruumlşmeler ile ccedilok merkezli bir ccedilalışma yuumlruumltuumllduuml Brusellaenfeksiyonu riski altında olan bulaşıcı hastalıklar kliniklerinde ve mikrobiyoloji departmanlarında ccedilalışan sağlık ccedilalışanları arasında yapısal bir anket yuumlruumltuumllduumlBULGULAR Ankete cevap verme oranı 100 idi 667 laboratuar ccedilalışanlarından 38 (58) tanesinin laboratuar ilişkili bruselloz (LİB) geccedilmişi bulunuyordu Ccedilok değişkenli incelemede bağımsız olarak yuumlksek laboratuvarilişkili bruselloz (LİB) riski ile ilişkilendirilen faktoumlrler arasında şunlar bulunuyordu brusella bakterisiyle ccedilalışma (tahminicirc risk oranı 512 95 guumlven aralığı 228-1152 P lt 0001) ve erkek cinsiyeti (214 102-445 P = 0042) Biyoguumlvenlik kabine duumlzeyini kullanmak 2 (013 003-060 P = 0009) eldiven kullanımına tam uyum goumlsterme (027 011-065 P = 0004) mesleki hayatın daha uzun suumlrmesi (086 080-092 P lt 0001) koruyucu olarak bulundularSONUCcedilLAR Brusella bakterisiyle ccedilalışmak erkek olmak kişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesine uyum goumlstermeme laboratuvar ilişkili brusellozun (LİB) serilerimizde gelişmesinde bağımsız risk faktoumlrleri ydilerKişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesi kullanımına sıkı bağlılık goumlsterme laboratuvar ilişkili brusellozun(LİB) oumlnlenmesinde oumlncelik verilecek hedefler olmalıdır

Aynı guumlvenilir araccedilların(instrument)protokoluumln farklı konumlarda

ve zaman dilimlerinde kullanılmasının yararları

1 Halihazırdaki mevcut geccedilerliguumlvenilebilir metodolojiyi (kolaylıkla) kullanabilirsiniz

2 Sonuccedillarınızı farklı uumllkelerdeki ve başka zaman dilimlerindeki diğer katılımcıların sonuccedilları ile kıyaslayabilirsiniz

3 Sonuccedillar boumllgesel ulusal ve uluslararası veri toplamasında depolanabilir ve hatta bir eğilim incelemesi iccedilin kullanılabilir

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 3: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Oumlğrenme Hedefleri

Protokol ile ilgili bu dersin sonunda

1 Ccedilalışma amacınızı gerccedilekleştirmek iccedilin uygun olan bir ccedilalışma protokoluuml geliştirebileceksiniz

2 Bu protokol ile mesleki epidemiyoloji bilgisini anlama ve uygulama kabiliyetinizi goumlsterebileceksiniz

3 Epidemiyolojik bir projeyi başlatabilecek veya projede etkin olarak yer alabileceksiniz

4 Diğer ccedilalışmaları eleştirel fakat yapıcı bir şekilde değerlendirebileceksiniz

Sunumun oumlzeti

Ccedilalışanların sağlık suumlrveyansı ile ilgili bu ccedilalışmayı

(araştırmayı) neden oumlnermekteyiz

Sorunun kavramsallaştırılması veya araştırmanızın konusu

Bir Ccedilalışma Protokoluumlnuumln Geliştirilmesi

İş Sağlığı ve Guumlvenliği alanında uygulamalı araştırmaya giriş niteliğinde eğitim

Genel giriş

Bu sunum serileri Latin Amerika yıllık ldquordquo başlangıccedil eğitimleri iccedilin geliştirilen sunum serilerinin (ve elkitapccedilığının) oumlnce İspanyolcadan İngilizceye sonra İngilizceden Tuumlrkccedileye uyarlanmış bir ccedilevirisidir 2012 senesinde başlatılan bu eğitimler prof Katja Radon ve ekibi tarafından Latin Amerikarsquodaki bir ccedilok ortağı ile işbirliği iccedilerisinde verilmektedir (wwwosh-munichde) ESPrIT Tuumlrkiye konsorsiyum programında ccedilalışan Frank van Dijk 2009 senesinden beri kendisinin ekibinin bir parccedilasıdır

Prof Katja Radon Almanya Muumlnihrsquote bulunan Uumlniversite Hastanesinin (LMU) Mesleki ve Ccedilevresel Epidemiyoloji amp Net Oumlğretimi biriminin şefidir

Metnin kısımları orijinal olarak İsveccedilrsquoten (Ulusal Ccedilalışma Hayatı Enstituumlsuuml Uluslararası Eğitim Programı İş Sağlığı ve Guumlvenliği amp Gelişim 2001-2003) ve PanAmerikan Sağlık Oumlrguumltuumlrsquonden (Washington ABD Araştırma protokoluuml yazma kılavuzu 2002) alınmıştır

Bu malzemenin ccedilevirisine uyarlanmasına ve kullanımına verilen izin iccedilin ccedilok minnettarız

Uluslararası İşbirliği İş Sağlığı ve Guumlvenliği alanında eğitim ve oumlğretimde bir ccedilok dev kuumlresel zorlu işlerle başa ccedilıkmamıza yardımcı olabilir

Kim daha once bir ccedilalışma protokoluuml geliştirdi veya

herhangi bir ccedilalışma yuumlruumlttuuml

Konu

Deneyimler

Ccedilalışma iccedilin neden bir protokolgeliştirmelisiniz

Proje protokoluuml

niccedilingereklidir

Bir proje protokoluuml başarılı bir projenin planlaması iccedilin yazılı bir temeldir

Etik komisyona başvurmak

Mantıklı odaklı ve verimli bir şekildeepidemiyolojik bir ccedilalışma yapılandırmak

Ccedilalışmanın kalitesini guumlvence altına almak

Kaynak talep etmek

Neden bir proje planlanmalı ve nedentaslak bir ccedilalışma protokoluuml

tasarlamalısınız

1 Eğitimin bir parccedilası

Projelere dayanan eğitimin erişkin oumlğreniminde yuumlksek oumllccediluumlde etkili olduğu kanıtlanmıştır

2 Uzun vadede İş Sağlığı ve Guumlvenliği politikalarının gelişimine katkıda bulunur

3 Bilimsel duumlzeyde uluslararası işbirliğini desteklemektedir

Projenin yararları

bull Alan ccedilalışması ve epidemiyolojik İş Sağlığı ve Guumlvenliği projesinin nasıl hazırlanacağını oumlğrenmek

bull Aşağıdaki konulardan herhangi birisinde oumlzel bir sorun hakkında bilgi temin etmeyi oumlğrenmekbull boumllgenizdebull belli bir meslekte veya sanayi kolundabull seccedililmiş bir hastalıkta

Hangileri kanıta dayalı onlemler veveya bir yayına donuumlşebilir

bull Projenin tadını ccedilıkarın

Protokoluumlnuumlzuumln ana hatları

bull Uzunluk 5-10 sayfa (atıflar ve oumlzet olmadan)bull Dil Tuumlrkccedile veya İngilizcebull Başlıklar

ndash AraştırmanınProjenin başlığındash Ccedilalışmanın amaccedillarındash Teorik temel veya kuruluşndash Youmlntemler

bull Ccedilalışma tuumlruuml ve tasarımbull Hedef kitle oumlrnekler ccedilalışma popuumllasyonubull Bilgi toplama araccedilları

bull Verinin kalitesini kontrol etmek ve veri youmlnetimi youmlntemleribull Etik accedilıları guumlvence altına alma suumlreccedilleribull İnceleme planı ve sonuccedilların kullanılması

bull Projenin guumlccedilluuml ve zayıf noktalarındash Katkılar ve kaynaklarndash Bibliyografik atıflarndash Zaman ccedilizelgesi

A eğitiminin iccedileriği

Ccedilalıştay I Giriş

Ccedilalıştay II Teorik arkaplan

Ccedilalıştay III Youmlntemler tasarım popuumllasyon

Ccedilalıştay IV Araccedillar operasyonel planlama

Ccedilalıştay V İnceleme planı

Ccedilalıştay VI Nihai protokoluuml yazma

Birey ccedilalışması mı goumlrev ccedilalışması mı

bull Protokol ccedilalışması bireysel katılımlı kuumlccediluumlk grup ccedilalışmasıdır

bull Gruptan diğer gruplardan ve eğitmenden geri bildirim

Eğitmenin roluuml

bull Eğitmen projenin başlatıcısı değildir

bull Eğitmen size yardım edebilir fakat yuumlruumlmeyi kendiniz oumlğrenmek zorundasınız

bull Bu eğitim suumlresince eğitmeninizle duumlzenli iletişim gereklidir

Neden araştıralım

bdquoHakkında konuştuğunuz konuyu oumllccedilebiliyor ve bunu sayılarla ifade edebiliyorsanız o zaman bunun hakkında bir şeyler bildiğinizi soumlyleyebilirsiniz ldquo

Lord Kelvin Fiacutesico 1824-1907httpdewikipediaorgwikiWilliam_Thomson_1_Baron_Kelvin

Projeleriniz iccedilin olası başlıklar

Guumlvencesiz

ccedilalışma

Boumlcek

ilaccedilları

( Pestisitler)

Kimyasallar

Psikososyalccedilalışma koşulları

Kan

basıncı

Akıl Sağlığı depresyon

Kronik

Obstruktif

Akciğer

Hastalığı

Maruz Sonuccedil Popuumllasyon

kalma

Ccediliftccedililer ve tarım işccedilileri

Goumlccedilmenler

Eğitmenler

Geri

doumlnuumlşuumlm

işccedilileri

Solunum yolu şikacircyetleri

Oumlrnekler

- Tuumlrkiyersquodeki geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki ccedilalışanlarda meslek hastalıkları ve işle ilgili hastalıklar

- Tuumlrkiyersquonin herhangi bir boumllgesinde kuafoumlrlerde aerosollere maruz kalma ve astım lsquogoumlruumllme sıklığırsquo

- Tuumlrkiyersquodeki hastanelerde doktor olarak ccedilalışma ve ciddi zihin sağlığı sorunları veya bozuklukları arasındaki ilişki

İSG profesyonelleri aşağıdaki fırsatlara sahip oldukları iccedilin suumlreccedilte oumlnemli paydaşlardır

ndash Veri kayıt etmek ve incelemek ve ccedilalışma ile sağlık hakkında yuumlksek geccedilerliliği olan guumlvenilir bilgiyi yayma

ndash kendi boumllgelerinde

ndash oumlzel bir meslek grubudalı iccedilin

ndash oumlzel bir hastalık veya yaralanma ile ilgili

- Muumldahale planı yapma

Bu suumlreccedilte siz oumlnemlisiniz

İşle ilgili hastalıklar ve meslek hastalıkları uumlzerine bir ccedilalışma sizin iccedilin neden oumlnemli

bull Ccedilalışma koşullarını değerlendirmek iccedilin İş baskısı hakkında anketGuumlruumlltuuml seviyesi oumllccedilme malzemeleri

bull İşin sağlık uumlzerindeki etkilerini değerlendirmek iccedilin aşağıdakilere ihtiyacınız var

Kas-iskelet şikacircyetleri hakkında anket

Kontakt dermatit veya idrar kesesi kanseri tıbbicirc teşhisleriAşağıdakiler iccedilin malzeme ve protokol

Spirometri

Odyometri

Kolinesteraz seviye değerlendirmesi

Değerlendirme oumllccedilme araccedilları

Tuumlrkiyersquoden bir oumlrnek Tuumlrkiyersquode Egeli kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların iş sağlığı

Mesleki Tıp 201262148ndash151

F Perccedilin1 O Akyol1 A Davas2 ve H Saygı21Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye 2Halk Sağlığı Anabilim Dalı Tıp Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir TuumlrkiyeYazışma adresi F Perccedilin Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye Tel 190 232 3884094 Faks 190 232 3883685 e-posta fatihpercingmailcom

Arka plan Balıkccedilılık her zaman tehlikeli bir meslek olmuştur ve birccedilok faktoumlruumln balıkccedilının sağlığı uumlzerinde doğrudan ve

dolaylı etkisi mevcuttur Hedefler Tuumlrk Ege Denizi kıyılarındaki kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılık filolarının sağlığı emniyeti ve ccedilalışma koşullarını incelemek

YoumlntemlerEge Denizi kıyıları boyunca kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların rastgele bir oumlrneğine dağıtılmış bir anketten veriler elde

edilmiştir Veri toplanması Eyluumll 2009 ile Ocak 2010 arasında yapılmıştır Sonuccedillar Ccedilalışmaya 5714 Ege Denizinde ccedilalışan kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıları dışında 76 balıkccedilılık limanından 1166 balıkccedilı dahakatılmıştır Balıkccedilıların 29rsquou hiccedilbir sosyal guumlvenlik kapsamında değildir Saptanan en yaygın sağlık sorunları (HastalıklarınUluslararası Sınıflandırmasına goumlre [ICD-10]) kas-iskelet (oumlrn diskopati kas gerginliği romatizma) ve goumlz kulak-burunsindirim ve boşaltım sistemi sorunlarıdır Alkol tuumlketimi balıkccedilılarda yuumlksektir (68) ve 72rsquosi balık avlama seferlerinde dahafazla sigara iccediltiklerini soumlylemiştir Sağlık sorunlarının goumlccedilebe statuumlsuuml gelir memnuniyeti balıkccedilılık tuumlruuml ve aşaması ve yıllıkkuumlmuumllatif iş hacmi dahil ccedilok sayıda unsur ile ilintili olduğu goumlruumlnmektedir

Neticeler Tuumlrkiyersquode kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar ccedilok sayıda sağlık sorunu yaşamaktadır ve sağlıksız yaşam tarzına sahiptir Kuumlccediluumlkoumllccedilekli balıkccedilıların ccedilalışma koşullarını iyileştirme amaccedillı tasarlanmış muumldahaleler mesleki yaralanma sayısını azaltmayayardımcı olabilir bu da dolayısıyla sağlıklarını olumlu şekilde etkileyebilir Alkol ve tuumltuumln tuumlketimini azaltma amaccedillı oumlnlemepolitikaları da geliştirilmelidir Anahtar Kelimeler Ege Denizi iş sağlığı kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar Tuumlrkiye

Tablo 1 ICD-10 kodlarına goumlre sağlık sorunlarının sıklığı

N ()

Kas-iskelet sistemi ve bağ dokusu hastalıkları 984 (84)

(M519 M509 M54 M626 M798 M796)

Romatizma (M79-0) (n 5 479)

Goumlz ve adneks hastalıkları (H52 385 vakaları H101 55 vakaları H01 31 vakaları) 471 (41)

Sindirim sistemi hastalıkları (K21 K25 K26 K27 K30 K458) 319 (27)

Kulak ve mastoid suumlreci hastalıkları (H609 H660 H729 H90 H91 H931) 248 (21)

Dolaşım sistemi hastalıkları (I10ndash11 I20 I25 I83) 196 (17)

Hemoroid sorunları (I84) (n 5 69)

Genito-uumlriner sistemi hastalıkları (N20ndash23 N300 N281 N499) 193 (17)

Solunum sistemi hastalıkları (J01 J03 J06 J15 J20 J22 J30ndash35 J41) 155 (13

Sinir sistemi hastalıkları (G312 G409 G448) 91 (8)

Migren (G43) (n 5 56)

Deri ve derialtı dokusu hastalıkları (L24ndash25 L40 L559) 66 (6)

Endokrin besinsel ve metabolik hastalıklar (E11 E13 E14) 38 (3)

Zihinsel ve davranış bozuklukları ile ilgili hastalıklar (F10 F32 F41 F519) 6 (05)

Balıkccedilılar birden fazla sağlık sorunu yaşayabilirler

Hollandarsquodan Oumlrnek Hollandarsquoda Ekonomik Sektoumlrlere Goumlre Meslek Hastalıklarının Yıllık İnsidansı

Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Amsterdam Hollanda

Yazışma adresi Dr Henk F van der Molen Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Posta Kutusu 22660 1100 DD Amsterda Hollanda hfvandermolenamcnl

10 Ocak 2012 tarihinde kabul edildi İlk ccedilevirim iccedili olarak 1 Mart 2012 tarihinde yayınlandı

MAKALEHedef Hollandarsquoda ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıklarının (OD) yıllık insidansını rapor etmekYoumlntemler İleriye youmlnelik 5 senelik bir kohort ccedilalışmasında (2009-2013 işyeri hekiminden meslek hastalıkları (OD) bildirimi iccedilin sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyans sistemine katılmaları istendi Katılım iccedilin dacirchil edilme kriterleri şunlardır (1) Ccedilalışan popuumllasyonu kapsıyor olmak (2) Ekonomik sektoumlrleri ve ccedilalışan popuumllasyon buumlyuumlkluumlğuumlnuuml raporlamak (3) Teşhis edilmiş tuumlm meslek hastalıklarını kaydetme konusunda istekli olmak Bu ccedilalışmada meslek hastalığı başlıca iş ile ilgili etmenlerden kaynaklanan oumlzel klinik teşhisi bulunan bir hastalık olarak tanımlandı Ekonomik sektoumlrler (n=21) NACErsquoye (Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikicirc Sınıflamasırsquona) goumlre belirlendiSonuccedillar 2009 senesinde 12 aydan fazla bir suumlre iccedilerisinde toplamda 514590 ccedilalışanlık bir ccedilalışan popuumllasyon arasından 1782 meslek hastalığı (rapor edildi Herhangi bir meslek hastalığı iccedilin tahmin edilen yıllık insidans100000 ccedilalışanda 346 idi (95 GA 362rsquode 330) Tıbbi olarak raporlanan tuumlm meslek hastalıkları iccedilerisinde zihinsel hastalıklar en sık bildirimi yapılan hastalık olmuştur (41) Bunu kas-iskelet hastalıkları takip etmektedir (39) ardından işitme ile ilgili hastalıklar (11) bulaşıcı hastalıklar (4) deri hastalıkları (3) noumlrolojik hastalıklar (2) ve solunum yolu hastalıkları (2) gelmektedir 100000 işccediliden en yuumlksek yıllık insidansa sahip olan doumlrt ekonomik sektoumlr inşaat (1127 95 GA 1253rsquote 1002) maden ve taş ocağı işletmeciliği (888 95 GA 1667rsquode 110) su ve atık su işletme (832 595 GA 1146rsquoda 518) ve nakliyat ve depolamadır (608 95 GA 690rsquoda 526)Sonuccedil Hollandarsquoda buumltuumln ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıkları rapor edilmektedir Meslek hastalıklarının 91rsquoi zihinsel hastalıklar kas-iskelet hastalıkları ve işitme ile ilgili hastalıklardır Meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirmelerin etkinliğini ve raporlama faaliyetlerine uyumu arttırmaya youmlnelik ccedilalışmalar huumlkuumlmet işverenler ve ccedilalışanlar tarafından insidans rakamlarının kullanılabilirliğini genişletmektedir

Bu makale ne ekliyor

Hollandarsquoda meslek hastalıkları raporediliyor fakat insidans oranları eksik

Motivasyonu yuumlksek işyeri hekimleriile sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyanssistemi ekonomik sektoumlrlerde meslekhastalıkları insidans oranlarını tahminetmek iccedilin uygulanabilir biryaklaşımdır

Tıbben rapor edilen meslekhastalıklarının 91rsquoi zihinselhastalıklar kas-iskelet hastalıkları veişitme ile ilgili hastalıklardır

Meslek hastalıklarının yıllık insidansoranları iş ile ilgili hastalıklarıoumlnlemede faaliyetlerin seccedililmesi veoumlnceliklendirilmesi konusundayardımcı olabilir

Tablo-1 2009 yılında Hollandarsquoda meslek hastalıklarının (OD) sayısı ve insidansı

Ekonomik Sektoumlr Meslek Hastalıkları sayısı İnsidans(100000 işccedili-yılında)

95 Guumlven aralığı

Tarım Orman ve Balıkccedilılık 16 421 215-328

Madencilik ve Taş Ocağı İşletmeciliği 5 888 110-1667

İmalat Sanayi 323 436 389-484

Elektrik Gaz ve Su Kaynakları 9 281 97-464

Su ve atık su işletme 27 832 518-1146

İnşaat 311 1127 1002-1253

Toptan Satış ve Perakende 87 139 109-168

Taşıma ve Depolama 210 608 526-690

Oteller ve Restaurantlar 19 146 80-211

Bilgi ve İletişim 60 374 279-469

Finansal Hizmetler 35 171 114-227

Gayrimenkul 6 100 20-180

Bilimsel ve Serbest Meslekler 27 243 151-335

Youmlnetim 48 230 165-295

Huumlkuumlmet ve savunma 117 376 308-444

Eğitim 125 320 264-376

Sanat Eğlence ve Rekreasyon 26 369 227-511

Hizmetler Dernekler Tamirat 13 76 35-118

Ev İşleri 4 517 10-1023

Dokunulmazlığı Olan Organizasyonlar 3 104 0-222Mesleki Ccedilevre Dergisi 201269519-521 doi 101136oemed-2011-100326

J Hosp Infect 2012 Nisan80(4)326-30 doi 101016jjhin201112020 Epub 2012 Şub 25

Tuumlrkiyede laboratuvar ilişkili brusellozSayın-Kutlu S1 Kutlu M Ergoumlnuumll O Akalın S Guumlven T Demiroğlu YZ Acicbe O Akova MMesleki Bulaşıcı Hastalıklar Ccedilalışma Grubu Bulaşıcı Hastalıklar ve Klinik Mikrobiyoloji Birimi Pamukkale Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Denizli Tuumlrkiye sayinkutluyahoocom

ARKAPLAN Laboratuvar sağlık ccedilalışanları daha fazla laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) riski altındalarHEDEF Laboratuvar sağlık ccedilalışanları arasında laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) risk faktoumlrlerini tarif etmekYOumlNTEMLER Tuumlrkiyersquonin 17 ilindeki 38 hastanede yuumlz-yuumlze goumlruumlşmeler ile ccedilok merkezli bir ccedilalışma yuumlruumltuumllduuml Brusellaenfeksiyonu riski altında olan bulaşıcı hastalıklar kliniklerinde ve mikrobiyoloji departmanlarında ccedilalışan sağlık ccedilalışanları arasında yapısal bir anket yuumlruumltuumllduumlBULGULAR Ankete cevap verme oranı 100 idi 667 laboratuar ccedilalışanlarından 38 (58) tanesinin laboratuar ilişkili bruselloz (LİB) geccedilmişi bulunuyordu Ccedilok değişkenli incelemede bağımsız olarak yuumlksek laboratuvarilişkili bruselloz (LİB) riski ile ilişkilendirilen faktoumlrler arasında şunlar bulunuyordu brusella bakterisiyle ccedilalışma (tahminicirc risk oranı 512 95 guumlven aralığı 228-1152 P lt 0001) ve erkek cinsiyeti (214 102-445 P = 0042) Biyoguumlvenlik kabine duumlzeyini kullanmak 2 (013 003-060 P = 0009) eldiven kullanımına tam uyum goumlsterme (027 011-065 P = 0004) mesleki hayatın daha uzun suumlrmesi (086 080-092 P lt 0001) koruyucu olarak bulundularSONUCcedilLAR Brusella bakterisiyle ccedilalışmak erkek olmak kişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesine uyum goumlstermeme laboratuvar ilişkili brusellozun (LİB) serilerimizde gelişmesinde bağımsız risk faktoumlrleri ydilerKişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesi kullanımına sıkı bağlılık goumlsterme laboratuvar ilişkili brusellozun(LİB) oumlnlenmesinde oumlncelik verilecek hedefler olmalıdır

Aynı guumlvenilir araccedilların(instrument)protokoluumln farklı konumlarda

ve zaman dilimlerinde kullanılmasının yararları

1 Halihazırdaki mevcut geccedilerliguumlvenilebilir metodolojiyi (kolaylıkla) kullanabilirsiniz

2 Sonuccedillarınızı farklı uumllkelerdeki ve başka zaman dilimlerindeki diğer katılımcıların sonuccedilları ile kıyaslayabilirsiniz

3 Sonuccedillar boumllgesel ulusal ve uluslararası veri toplamasında depolanabilir ve hatta bir eğilim incelemesi iccedilin kullanılabilir

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 4: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Sunumun oumlzeti

Ccedilalışanların sağlık suumlrveyansı ile ilgili bu ccedilalışmayı

(araştırmayı) neden oumlnermekteyiz

Sorunun kavramsallaştırılması veya araştırmanızın konusu

Bir Ccedilalışma Protokoluumlnuumln Geliştirilmesi

İş Sağlığı ve Guumlvenliği alanında uygulamalı araştırmaya giriş niteliğinde eğitim

Genel giriş

Bu sunum serileri Latin Amerika yıllık ldquordquo başlangıccedil eğitimleri iccedilin geliştirilen sunum serilerinin (ve elkitapccedilığının) oumlnce İspanyolcadan İngilizceye sonra İngilizceden Tuumlrkccedileye uyarlanmış bir ccedilevirisidir 2012 senesinde başlatılan bu eğitimler prof Katja Radon ve ekibi tarafından Latin Amerikarsquodaki bir ccedilok ortağı ile işbirliği iccedilerisinde verilmektedir (wwwosh-munichde) ESPrIT Tuumlrkiye konsorsiyum programında ccedilalışan Frank van Dijk 2009 senesinden beri kendisinin ekibinin bir parccedilasıdır

Prof Katja Radon Almanya Muumlnihrsquote bulunan Uumlniversite Hastanesinin (LMU) Mesleki ve Ccedilevresel Epidemiyoloji amp Net Oumlğretimi biriminin şefidir

Metnin kısımları orijinal olarak İsveccedilrsquoten (Ulusal Ccedilalışma Hayatı Enstituumlsuuml Uluslararası Eğitim Programı İş Sağlığı ve Guumlvenliği amp Gelişim 2001-2003) ve PanAmerikan Sağlık Oumlrguumltuumlrsquonden (Washington ABD Araştırma protokoluuml yazma kılavuzu 2002) alınmıştır

Bu malzemenin ccedilevirisine uyarlanmasına ve kullanımına verilen izin iccedilin ccedilok minnettarız

Uluslararası İşbirliği İş Sağlığı ve Guumlvenliği alanında eğitim ve oumlğretimde bir ccedilok dev kuumlresel zorlu işlerle başa ccedilıkmamıza yardımcı olabilir

Kim daha once bir ccedilalışma protokoluuml geliştirdi veya

herhangi bir ccedilalışma yuumlruumlttuuml

Konu

Deneyimler

Ccedilalışma iccedilin neden bir protokolgeliştirmelisiniz

Proje protokoluuml

niccedilingereklidir

Bir proje protokoluuml başarılı bir projenin planlaması iccedilin yazılı bir temeldir

Etik komisyona başvurmak

Mantıklı odaklı ve verimli bir şekildeepidemiyolojik bir ccedilalışma yapılandırmak

Ccedilalışmanın kalitesini guumlvence altına almak

Kaynak talep etmek

Neden bir proje planlanmalı ve nedentaslak bir ccedilalışma protokoluuml

tasarlamalısınız

1 Eğitimin bir parccedilası

Projelere dayanan eğitimin erişkin oumlğreniminde yuumlksek oumllccediluumlde etkili olduğu kanıtlanmıştır

2 Uzun vadede İş Sağlığı ve Guumlvenliği politikalarının gelişimine katkıda bulunur

3 Bilimsel duumlzeyde uluslararası işbirliğini desteklemektedir

Projenin yararları

bull Alan ccedilalışması ve epidemiyolojik İş Sağlığı ve Guumlvenliği projesinin nasıl hazırlanacağını oumlğrenmek

bull Aşağıdaki konulardan herhangi birisinde oumlzel bir sorun hakkında bilgi temin etmeyi oumlğrenmekbull boumllgenizdebull belli bir meslekte veya sanayi kolundabull seccedililmiş bir hastalıkta

Hangileri kanıta dayalı onlemler veveya bir yayına donuumlşebilir

bull Projenin tadını ccedilıkarın

Protokoluumlnuumlzuumln ana hatları

bull Uzunluk 5-10 sayfa (atıflar ve oumlzet olmadan)bull Dil Tuumlrkccedile veya İngilizcebull Başlıklar

ndash AraştırmanınProjenin başlığındash Ccedilalışmanın amaccedillarındash Teorik temel veya kuruluşndash Youmlntemler

bull Ccedilalışma tuumlruuml ve tasarımbull Hedef kitle oumlrnekler ccedilalışma popuumllasyonubull Bilgi toplama araccedilları

bull Verinin kalitesini kontrol etmek ve veri youmlnetimi youmlntemleribull Etik accedilıları guumlvence altına alma suumlreccedilleribull İnceleme planı ve sonuccedilların kullanılması

bull Projenin guumlccedilluuml ve zayıf noktalarındash Katkılar ve kaynaklarndash Bibliyografik atıflarndash Zaman ccedilizelgesi

A eğitiminin iccedileriği

Ccedilalıştay I Giriş

Ccedilalıştay II Teorik arkaplan

Ccedilalıştay III Youmlntemler tasarım popuumllasyon

Ccedilalıştay IV Araccedillar operasyonel planlama

Ccedilalıştay V İnceleme planı

Ccedilalıştay VI Nihai protokoluuml yazma

Birey ccedilalışması mı goumlrev ccedilalışması mı

bull Protokol ccedilalışması bireysel katılımlı kuumlccediluumlk grup ccedilalışmasıdır

bull Gruptan diğer gruplardan ve eğitmenden geri bildirim

Eğitmenin roluuml

bull Eğitmen projenin başlatıcısı değildir

bull Eğitmen size yardım edebilir fakat yuumlruumlmeyi kendiniz oumlğrenmek zorundasınız

bull Bu eğitim suumlresince eğitmeninizle duumlzenli iletişim gereklidir

Neden araştıralım

bdquoHakkında konuştuğunuz konuyu oumllccedilebiliyor ve bunu sayılarla ifade edebiliyorsanız o zaman bunun hakkında bir şeyler bildiğinizi soumlyleyebilirsiniz ldquo

Lord Kelvin Fiacutesico 1824-1907httpdewikipediaorgwikiWilliam_Thomson_1_Baron_Kelvin

Projeleriniz iccedilin olası başlıklar

Guumlvencesiz

ccedilalışma

Boumlcek

ilaccedilları

( Pestisitler)

Kimyasallar

Psikososyalccedilalışma koşulları

Kan

basıncı

Akıl Sağlığı depresyon

Kronik

Obstruktif

Akciğer

Hastalığı

Maruz Sonuccedil Popuumllasyon

kalma

Ccediliftccedililer ve tarım işccedilileri

Goumlccedilmenler

Eğitmenler

Geri

doumlnuumlşuumlm

işccedilileri

Solunum yolu şikacircyetleri

Oumlrnekler

- Tuumlrkiyersquodeki geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki ccedilalışanlarda meslek hastalıkları ve işle ilgili hastalıklar

- Tuumlrkiyersquonin herhangi bir boumllgesinde kuafoumlrlerde aerosollere maruz kalma ve astım lsquogoumlruumllme sıklığırsquo

- Tuumlrkiyersquodeki hastanelerde doktor olarak ccedilalışma ve ciddi zihin sağlığı sorunları veya bozuklukları arasındaki ilişki

İSG profesyonelleri aşağıdaki fırsatlara sahip oldukları iccedilin suumlreccedilte oumlnemli paydaşlardır

ndash Veri kayıt etmek ve incelemek ve ccedilalışma ile sağlık hakkında yuumlksek geccedilerliliği olan guumlvenilir bilgiyi yayma

ndash kendi boumllgelerinde

ndash oumlzel bir meslek grubudalı iccedilin

ndash oumlzel bir hastalık veya yaralanma ile ilgili

- Muumldahale planı yapma

Bu suumlreccedilte siz oumlnemlisiniz

İşle ilgili hastalıklar ve meslek hastalıkları uumlzerine bir ccedilalışma sizin iccedilin neden oumlnemli

bull Ccedilalışma koşullarını değerlendirmek iccedilin İş baskısı hakkında anketGuumlruumlltuuml seviyesi oumllccedilme malzemeleri

bull İşin sağlık uumlzerindeki etkilerini değerlendirmek iccedilin aşağıdakilere ihtiyacınız var

Kas-iskelet şikacircyetleri hakkında anket

Kontakt dermatit veya idrar kesesi kanseri tıbbicirc teşhisleriAşağıdakiler iccedilin malzeme ve protokol

Spirometri

Odyometri

Kolinesteraz seviye değerlendirmesi

Değerlendirme oumllccedilme araccedilları

Tuumlrkiyersquoden bir oumlrnek Tuumlrkiyersquode Egeli kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların iş sağlığı

Mesleki Tıp 201262148ndash151

F Perccedilin1 O Akyol1 A Davas2 ve H Saygı21Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye 2Halk Sağlığı Anabilim Dalı Tıp Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir TuumlrkiyeYazışma adresi F Perccedilin Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye Tel 190 232 3884094 Faks 190 232 3883685 e-posta fatihpercingmailcom

Arka plan Balıkccedilılık her zaman tehlikeli bir meslek olmuştur ve birccedilok faktoumlruumln balıkccedilının sağlığı uumlzerinde doğrudan ve

dolaylı etkisi mevcuttur Hedefler Tuumlrk Ege Denizi kıyılarındaki kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılık filolarının sağlığı emniyeti ve ccedilalışma koşullarını incelemek

YoumlntemlerEge Denizi kıyıları boyunca kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların rastgele bir oumlrneğine dağıtılmış bir anketten veriler elde

edilmiştir Veri toplanması Eyluumll 2009 ile Ocak 2010 arasında yapılmıştır Sonuccedillar Ccedilalışmaya 5714 Ege Denizinde ccedilalışan kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıları dışında 76 balıkccedilılık limanından 1166 balıkccedilı dahakatılmıştır Balıkccedilıların 29rsquou hiccedilbir sosyal guumlvenlik kapsamında değildir Saptanan en yaygın sağlık sorunları (HastalıklarınUluslararası Sınıflandırmasına goumlre [ICD-10]) kas-iskelet (oumlrn diskopati kas gerginliği romatizma) ve goumlz kulak-burunsindirim ve boşaltım sistemi sorunlarıdır Alkol tuumlketimi balıkccedilılarda yuumlksektir (68) ve 72rsquosi balık avlama seferlerinde dahafazla sigara iccediltiklerini soumlylemiştir Sağlık sorunlarının goumlccedilebe statuumlsuuml gelir memnuniyeti balıkccedilılık tuumlruuml ve aşaması ve yıllıkkuumlmuumllatif iş hacmi dahil ccedilok sayıda unsur ile ilintili olduğu goumlruumlnmektedir

Neticeler Tuumlrkiyersquode kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar ccedilok sayıda sağlık sorunu yaşamaktadır ve sağlıksız yaşam tarzına sahiptir Kuumlccediluumlkoumllccedilekli balıkccedilıların ccedilalışma koşullarını iyileştirme amaccedillı tasarlanmış muumldahaleler mesleki yaralanma sayısını azaltmayayardımcı olabilir bu da dolayısıyla sağlıklarını olumlu şekilde etkileyebilir Alkol ve tuumltuumln tuumlketimini azaltma amaccedillı oumlnlemepolitikaları da geliştirilmelidir Anahtar Kelimeler Ege Denizi iş sağlığı kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar Tuumlrkiye

Tablo 1 ICD-10 kodlarına goumlre sağlık sorunlarının sıklığı

N ()

Kas-iskelet sistemi ve bağ dokusu hastalıkları 984 (84)

(M519 M509 M54 M626 M798 M796)

Romatizma (M79-0) (n 5 479)

Goumlz ve adneks hastalıkları (H52 385 vakaları H101 55 vakaları H01 31 vakaları) 471 (41)

Sindirim sistemi hastalıkları (K21 K25 K26 K27 K30 K458) 319 (27)

Kulak ve mastoid suumlreci hastalıkları (H609 H660 H729 H90 H91 H931) 248 (21)

Dolaşım sistemi hastalıkları (I10ndash11 I20 I25 I83) 196 (17)

Hemoroid sorunları (I84) (n 5 69)

Genito-uumlriner sistemi hastalıkları (N20ndash23 N300 N281 N499) 193 (17)

Solunum sistemi hastalıkları (J01 J03 J06 J15 J20 J22 J30ndash35 J41) 155 (13

Sinir sistemi hastalıkları (G312 G409 G448) 91 (8)

Migren (G43) (n 5 56)

Deri ve derialtı dokusu hastalıkları (L24ndash25 L40 L559) 66 (6)

Endokrin besinsel ve metabolik hastalıklar (E11 E13 E14) 38 (3)

Zihinsel ve davranış bozuklukları ile ilgili hastalıklar (F10 F32 F41 F519) 6 (05)

Balıkccedilılar birden fazla sağlık sorunu yaşayabilirler

Hollandarsquodan Oumlrnek Hollandarsquoda Ekonomik Sektoumlrlere Goumlre Meslek Hastalıklarının Yıllık İnsidansı

Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Amsterdam Hollanda

Yazışma adresi Dr Henk F van der Molen Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Posta Kutusu 22660 1100 DD Amsterda Hollanda hfvandermolenamcnl

10 Ocak 2012 tarihinde kabul edildi İlk ccedilevirim iccedili olarak 1 Mart 2012 tarihinde yayınlandı

MAKALEHedef Hollandarsquoda ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıklarının (OD) yıllık insidansını rapor etmekYoumlntemler İleriye youmlnelik 5 senelik bir kohort ccedilalışmasında (2009-2013 işyeri hekiminden meslek hastalıkları (OD) bildirimi iccedilin sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyans sistemine katılmaları istendi Katılım iccedilin dacirchil edilme kriterleri şunlardır (1) Ccedilalışan popuumllasyonu kapsıyor olmak (2) Ekonomik sektoumlrleri ve ccedilalışan popuumllasyon buumlyuumlkluumlğuumlnuuml raporlamak (3) Teşhis edilmiş tuumlm meslek hastalıklarını kaydetme konusunda istekli olmak Bu ccedilalışmada meslek hastalığı başlıca iş ile ilgili etmenlerden kaynaklanan oumlzel klinik teşhisi bulunan bir hastalık olarak tanımlandı Ekonomik sektoumlrler (n=21) NACErsquoye (Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikicirc Sınıflamasırsquona) goumlre belirlendiSonuccedillar 2009 senesinde 12 aydan fazla bir suumlre iccedilerisinde toplamda 514590 ccedilalışanlık bir ccedilalışan popuumllasyon arasından 1782 meslek hastalığı (rapor edildi Herhangi bir meslek hastalığı iccedilin tahmin edilen yıllık insidans100000 ccedilalışanda 346 idi (95 GA 362rsquode 330) Tıbbi olarak raporlanan tuumlm meslek hastalıkları iccedilerisinde zihinsel hastalıklar en sık bildirimi yapılan hastalık olmuştur (41) Bunu kas-iskelet hastalıkları takip etmektedir (39) ardından işitme ile ilgili hastalıklar (11) bulaşıcı hastalıklar (4) deri hastalıkları (3) noumlrolojik hastalıklar (2) ve solunum yolu hastalıkları (2) gelmektedir 100000 işccediliden en yuumlksek yıllık insidansa sahip olan doumlrt ekonomik sektoumlr inşaat (1127 95 GA 1253rsquote 1002) maden ve taş ocağı işletmeciliği (888 95 GA 1667rsquode 110) su ve atık su işletme (832 595 GA 1146rsquoda 518) ve nakliyat ve depolamadır (608 95 GA 690rsquoda 526)Sonuccedil Hollandarsquoda buumltuumln ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıkları rapor edilmektedir Meslek hastalıklarının 91rsquoi zihinsel hastalıklar kas-iskelet hastalıkları ve işitme ile ilgili hastalıklardır Meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirmelerin etkinliğini ve raporlama faaliyetlerine uyumu arttırmaya youmlnelik ccedilalışmalar huumlkuumlmet işverenler ve ccedilalışanlar tarafından insidans rakamlarının kullanılabilirliğini genişletmektedir

Bu makale ne ekliyor

Hollandarsquoda meslek hastalıkları raporediliyor fakat insidans oranları eksik

Motivasyonu yuumlksek işyeri hekimleriile sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyanssistemi ekonomik sektoumlrlerde meslekhastalıkları insidans oranlarını tahminetmek iccedilin uygulanabilir biryaklaşımdır

Tıbben rapor edilen meslekhastalıklarının 91rsquoi zihinselhastalıklar kas-iskelet hastalıkları veişitme ile ilgili hastalıklardır

Meslek hastalıklarının yıllık insidansoranları iş ile ilgili hastalıklarıoumlnlemede faaliyetlerin seccedililmesi veoumlnceliklendirilmesi konusundayardımcı olabilir

Tablo-1 2009 yılında Hollandarsquoda meslek hastalıklarının (OD) sayısı ve insidansı

Ekonomik Sektoumlr Meslek Hastalıkları sayısı İnsidans(100000 işccedili-yılında)

95 Guumlven aralığı

Tarım Orman ve Balıkccedilılık 16 421 215-328

Madencilik ve Taş Ocağı İşletmeciliği 5 888 110-1667

İmalat Sanayi 323 436 389-484

Elektrik Gaz ve Su Kaynakları 9 281 97-464

Su ve atık su işletme 27 832 518-1146

İnşaat 311 1127 1002-1253

Toptan Satış ve Perakende 87 139 109-168

Taşıma ve Depolama 210 608 526-690

Oteller ve Restaurantlar 19 146 80-211

Bilgi ve İletişim 60 374 279-469

Finansal Hizmetler 35 171 114-227

Gayrimenkul 6 100 20-180

Bilimsel ve Serbest Meslekler 27 243 151-335

Youmlnetim 48 230 165-295

Huumlkuumlmet ve savunma 117 376 308-444

Eğitim 125 320 264-376

Sanat Eğlence ve Rekreasyon 26 369 227-511

Hizmetler Dernekler Tamirat 13 76 35-118

Ev İşleri 4 517 10-1023

Dokunulmazlığı Olan Organizasyonlar 3 104 0-222Mesleki Ccedilevre Dergisi 201269519-521 doi 101136oemed-2011-100326

J Hosp Infect 2012 Nisan80(4)326-30 doi 101016jjhin201112020 Epub 2012 Şub 25

Tuumlrkiyede laboratuvar ilişkili brusellozSayın-Kutlu S1 Kutlu M Ergoumlnuumll O Akalın S Guumlven T Demiroğlu YZ Acicbe O Akova MMesleki Bulaşıcı Hastalıklar Ccedilalışma Grubu Bulaşıcı Hastalıklar ve Klinik Mikrobiyoloji Birimi Pamukkale Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Denizli Tuumlrkiye sayinkutluyahoocom

ARKAPLAN Laboratuvar sağlık ccedilalışanları daha fazla laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) riski altındalarHEDEF Laboratuvar sağlık ccedilalışanları arasında laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) risk faktoumlrlerini tarif etmekYOumlNTEMLER Tuumlrkiyersquonin 17 ilindeki 38 hastanede yuumlz-yuumlze goumlruumlşmeler ile ccedilok merkezli bir ccedilalışma yuumlruumltuumllduuml Brusellaenfeksiyonu riski altında olan bulaşıcı hastalıklar kliniklerinde ve mikrobiyoloji departmanlarında ccedilalışan sağlık ccedilalışanları arasında yapısal bir anket yuumlruumltuumllduumlBULGULAR Ankete cevap verme oranı 100 idi 667 laboratuar ccedilalışanlarından 38 (58) tanesinin laboratuar ilişkili bruselloz (LİB) geccedilmişi bulunuyordu Ccedilok değişkenli incelemede bağımsız olarak yuumlksek laboratuvarilişkili bruselloz (LİB) riski ile ilişkilendirilen faktoumlrler arasında şunlar bulunuyordu brusella bakterisiyle ccedilalışma (tahminicirc risk oranı 512 95 guumlven aralığı 228-1152 P lt 0001) ve erkek cinsiyeti (214 102-445 P = 0042) Biyoguumlvenlik kabine duumlzeyini kullanmak 2 (013 003-060 P = 0009) eldiven kullanımına tam uyum goumlsterme (027 011-065 P = 0004) mesleki hayatın daha uzun suumlrmesi (086 080-092 P lt 0001) koruyucu olarak bulundularSONUCcedilLAR Brusella bakterisiyle ccedilalışmak erkek olmak kişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesine uyum goumlstermeme laboratuvar ilişkili brusellozun (LİB) serilerimizde gelişmesinde bağımsız risk faktoumlrleri ydilerKişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesi kullanımına sıkı bağlılık goumlsterme laboratuvar ilişkili brusellozun(LİB) oumlnlenmesinde oumlncelik verilecek hedefler olmalıdır

Aynı guumlvenilir araccedilların(instrument)protokoluumln farklı konumlarda

ve zaman dilimlerinde kullanılmasının yararları

1 Halihazırdaki mevcut geccedilerliguumlvenilebilir metodolojiyi (kolaylıkla) kullanabilirsiniz

2 Sonuccedillarınızı farklı uumllkelerdeki ve başka zaman dilimlerindeki diğer katılımcıların sonuccedilları ile kıyaslayabilirsiniz

3 Sonuccedillar boumllgesel ulusal ve uluslararası veri toplamasında depolanabilir ve hatta bir eğilim incelemesi iccedilin kullanılabilir

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 5: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Bir Ccedilalışma Protokoluumlnuumln Geliştirilmesi

İş Sağlığı ve Guumlvenliği alanında uygulamalı araştırmaya giriş niteliğinde eğitim

Genel giriş

Bu sunum serileri Latin Amerika yıllık ldquordquo başlangıccedil eğitimleri iccedilin geliştirilen sunum serilerinin (ve elkitapccedilığının) oumlnce İspanyolcadan İngilizceye sonra İngilizceden Tuumlrkccedileye uyarlanmış bir ccedilevirisidir 2012 senesinde başlatılan bu eğitimler prof Katja Radon ve ekibi tarafından Latin Amerikarsquodaki bir ccedilok ortağı ile işbirliği iccedilerisinde verilmektedir (wwwosh-munichde) ESPrIT Tuumlrkiye konsorsiyum programında ccedilalışan Frank van Dijk 2009 senesinden beri kendisinin ekibinin bir parccedilasıdır

Prof Katja Radon Almanya Muumlnihrsquote bulunan Uumlniversite Hastanesinin (LMU) Mesleki ve Ccedilevresel Epidemiyoloji amp Net Oumlğretimi biriminin şefidir

Metnin kısımları orijinal olarak İsveccedilrsquoten (Ulusal Ccedilalışma Hayatı Enstituumlsuuml Uluslararası Eğitim Programı İş Sağlığı ve Guumlvenliği amp Gelişim 2001-2003) ve PanAmerikan Sağlık Oumlrguumltuumlrsquonden (Washington ABD Araştırma protokoluuml yazma kılavuzu 2002) alınmıştır

Bu malzemenin ccedilevirisine uyarlanmasına ve kullanımına verilen izin iccedilin ccedilok minnettarız

Uluslararası İşbirliği İş Sağlığı ve Guumlvenliği alanında eğitim ve oumlğretimde bir ccedilok dev kuumlresel zorlu işlerle başa ccedilıkmamıza yardımcı olabilir

Kim daha once bir ccedilalışma protokoluuml geliştirdi veya

herhangi bir ccedilalışma yuumlruumlttuuml

Konu

Deneyimler

Ccedilalışma iccedilin neden bir protokolgeliştirmelisiniz

Proje protokoluuml

niccedilingereklidir

Bir proje protokoluuml başarılı bir projenin planlaması iccedilin yazılı bir temeldir

Etik komisyona başvurmak

Mantıklı odaklı ve verimli bir şekildeepidemiyolojik bir ccedilalışma yapılandırmak

Ccedilalışmanın kalitesini guumlvence altına almak

Kaynak talep etmek

Neden bir proje planlanmalı ve nedentaslak bir ccedilalışma protokoluuml

tasarlamalısınız

1 Eğitimin bir parccedilası

Projelere dayanan eğitimin erişkin oumlğreniminde yuumlksek oumllccediluumlde etkili olduğu kanıtlanmıştır

2 Uzun vadede İş Sağlığı ve Guumlvenliği politikalarının gelişimine katkıda bulunur

3 Bilimsel duumlzeyde uluslararası işbirliğini desteklemektedir

Projenin yararları

bull Alan ccedilalışması ve epidemiyolojik İş Sağlığı ve Guumlvenliği projesinin nasıl hazırlanacağını oumlğrenmek

bull Aşağıdaki konulardan herhangi birisinde oumlzel bir sorun hakkında bilgi temin etmeyi oumlğrenmekbull boumllgenizdebull belli bir meslekte veya sanayi kolundabull seccedililmiş bir hastalıkta

Hangileri kanıta dayalı onlemler veveya bir yayına donuumlşebilir

bull Projenin tadını ccedilıkarın

Protokoluumlnuumlzuumln ana hatları

bull Uzunluk 5-10 sayfa (atıflar ve oumlzet olmadan)bull Dil Tuumlrkccedile veya İngilizcebull Başlıklar

ndash AraştırmanınProjenin başlığındash Ccedilalışmanın amaccedillarındash Teorik temel veya kuruluşndash Youmlntemler

bull Ccedilalışma tuumlruuml ve tasarımbull Hedef kitle oumlrnekler ccedilalışma popuumllasyonubull Bilgi toplama araccedilları

bull Verinin kalitesini kontrol etmek ve veri youmlnetimi youmlntemleribull Etik accedilıları guumlvence altına alma suumlreccedilleribull İnceleme planı ve sonuccedilların kullanılması

bull Projenin guumlccedilluuml ve zayıf noktalarındash Katkılar ve kaynaklarndash Bibliyografik atıflarndash Zaman ccedilizelgesi

A eğitiminin iccedileriği

Ccedilalıştay I Giriş

Ccedilalıştay II Teorik arkaplan

Ccedilalıştay III Youmlntemler tasarım popuumllasyon

Ccedilalıştay IV Araccedillar operasyonel planlama

Ccedilalıştay V İnceleme planı

Ccedilalıştay VI Nihai protokoluuml yazma

Birey ccedilalışması mı goumlrev ccedilalışması mı

bull Protokol ccedilalışması bireysel katılımlı kuumlccediluumlk grup ccedilalışmasıdır

bull Gruptan diğer gruplardan ve eğitmenden geri bildirim

Eğitmenin roluuml

bull Eğitmen projenin başlatıcısı değildir

bull Eğitmen size yardım edebilir fakat yuumlruumlmeyi kendiniz oumlğrenmek zorundasınız

bull Bu eğitim suumlresince eğitmeninizle duumlzenli iletişim gereklidir

Neden araştıralım

bdquoHakkında konuştuğunuz konuyu oumllccedilebiliyor ve bunu sayılarla ifade edebiliyorsanız o zaman bunun hakkında bir şeyler bildiğinizi soumlyleyebilirsiniz ldquo

Lord Kelvin Fiacutesico 1824-1907httpdewikipediaorgwikiWilliam_Thomson_1_Baron_Kelvin

Projeleriniz iccedilin olası başlıklar

Guumlvencesiz

ccedilalışma

Boumlcek

ilaccedilları

( Pestisitler)

Kimyasallar

Psikososyalccedilalışma koşulları

Kan

basıncı

Akıl Sağlığı depresyon

Kronik

Obstruktif

Akciğer

Hastalığı

Maruz Sonuccedil Popuumllasyon

kalma

Ccediliftccedililer ve tarım işccedilileri

Goumlccedilmenler

Eğitmenler

Geri

doumlnuumlşuumlm

işccedilileri

Solunum yolu şikacircyetleri

Oumlrnekler

- Tuumlrkiyersquodeki geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki ccedilalışanlarda meslek hastalıkları ve işle ilgili hastalıklar

- Tuumlrkiyersquonin herhangi bir boumllgesinde kuafoumlrlerde aerosollere maruz kalma ve astım lsquogoumlruumllme sıklığırsquo

- Tuumlrkiyersquodeki hastanelerde doktor olarak ccedilalışma ve ciddi zihin sağlığı sorunları veya bozuklukları arasındaki ilişki

İSG profesyonelleri aşağıdaki fırsatlara sahip oldukları iccedilin suumlreccedilte oumlnemli paydaşlardır

ndash Veri kayıt etmek ve incelemek ve ccedilalışma ile sağlık hakkında yuumlksek geccedilerliliği olan guumlvenilir bilgiyi yayma

ndash kendi boumllgelerinde

ndash oumlzel bir meslek grubudalı iccedilin

ndash oumlzel bir hastalık veya yaralanma ile ilgili

- Muumldahale planı yapma

Bu suumlreccedilte siz oumlnemlisiniz

İşle ilgili hastalıklar ve meslek hastalıkları uumlzerine bir ccedilalışma sizin iccedilin neden oumlnemli

bull Ccedilalışma koşullarını değerlendirmek iccedilin İş baskısı hakkında anketGuumlruumlltuuml seviyesi oumllccedilme malzemeleri

bull İşin sağlık uumlzerindeki etkilerini değerlendirmek iccedilin aşağıdakilere ihtiyacınız var

Kas-iskelet şikacircyetleri hakkında anket

Kontakt dermatit veya idrar kesesi kanseri tıbbicirc teşhisleriAşağıdakiler iccedilin malzeme ve protokol

Spirometri

Odyometri

Kolinesteraz seviye değerlendirmesi

Değerlendirme oumllccedilme araccedilları

Tuumlrkiyersquoden bir oumlrnek Tuumlrkiyersquode Egeli kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların iş sağlığı

Mesleki Tıp 201262148ndash151

F Perccedilin1 O Akyol1 A Davas2 ve H Saygı21Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye 2Halk Sağlığı Anabilim Dalı Tıp Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir TuumlrkiyeYazışma adresi F Perccedilin Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye Tel 190 232 3884094 Faks 190 232 3883685 e-posta fatihpercingmailcom

Arka plan Balıkccedilılık her zaman tehlikeli bir meslek olmuştur ve birccedilok faktoumlruumln balıkccedilının sağlığı uumlzerinde doğrudan ve

dolaylı etkisi mevcuttur Hedefler Tuumlrk Ege Denizi kıyılarındaki kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılık filolarının sağlığı emniyeti ve ccedilalışma koşullarını incelemek

YoumlntemlerEge Denizi kıyıları boyunca kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların rastgele bir oumlrneğine dağıtılmış bir anketten veriler elde

edilmiştir Veri toplanması Eyluumll 2009 ile Ocak 2010 arasında yapılmıştır Sonuccedillar Ccedilalışmaya 5714 Ege Denizinde ccedilalışan kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıları dışında 76 balıkccedilılık limanından 1166 balıkccedilı dahakatılmıştır Balıkccedilıların 29rsquou hiccedilbir sosyal guumlvenlik kapsamında değildir Saptanan en yaygın sağlık sorunları (HastalıklarınUluslararası Sınıflandırmasına goumlre [ICD-10]) kas-iskelet (oumlrn diskopati kas gerginliği romatizma) ve goumlz kulak-burunsindirim ve boşaltım sistemi sorunlarıdır Alkol tuumlketimi balıkccedilılarda yuumlksektir (68) ve 72rsquosi balık avlama seferlerinde dahafazla sigara iccediltiklerini soumlylemiştir Sağlık sorunlarının goumlccedilebe statuumlsuuml gelir memnuniyeti balıkccedilılık tuumlruuml ve aşaması ve yıllıkkuumlmuumllatif iş hacmi dahil ccedilok sayıda unsur ile ilintili olduğu goumlruumlnmektedir

Neticeler Tuumlrkiyersquode kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar ccedilok sayıda sağlık sorunu yaşamaktadır ve sağlıksız yaşam tarzına sahiptir Kuumlccediluumlkoumllccedilekli balıkccedilıların ccedilalışma koşullarını iyileştirme amaccedillı tasarlanmış muumldahaleler mesleki yaralanma sayısını azaltmayayardımcı olabilir bu da dolayısıyla sağlıklarını olumlu şekilde etkileyebilir Alkol ve tuumltuumln tuumlketimini azaltma amaccedillı oumlnlemepolitikaları da geliştirilmelidir Anahtar Kelimeler Ege Denizi iş sağlığı kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar Tuumlrkiye

Tablo 1 ICD-10 kodlarına goumlre sağlık sorunlarının sıklığı

N ()

Kas-iskelet sistemi ve bağ dokusu hastalıkları 984 (84)

(M519 M509 M54 M626 M798 M796)

Romatizma (M79-0) (n 5 479)

Goumlz ve adneks hastalıkları (H52 385 vakaları H101 55 vakaları H01 31 vakaları) 471 (41)

Sindirim sistemi hastalıkları (K21 K25 K26 K27 K30 K458) 319 (27)

Kulak ve mastoid suumlreci hastalıkları (H609 H660 H729 H90 H91 H931) 248 (21)

Dolaşım sistemi hastalıkları (I10ndash11 I20 I25 I83) 196 (17)

Hemoroid sorunları (I84) (n 5 69)

Genito-uumlriner sistemi hastalıkları (N20ndash23 N300 N281 N499) 193 (17)

Solunum sistemi hastalıkları (J01 J03 J06 J15 J20 J22 J30ndash35 J41) 155 (13

Sinir sistemi hastalıkları (G312 G409 G448) 91 (8)

Migren (G43) (n 5 56)

Deri ve derialtı dokusu hastalıkları (L24ndash25 L40 L559) 66 (6)

Endokrin besinsel ve metabolik hastalıklar (E11 E13 E14) 38 (3)

Zihinsel ve davranış bozuklukları ile ilgili hastalıklar (F10 F32 F41 F519) 6 (05)

Balıkccedilılar birden fazla sağlık sorunu yaşayabilirler

Hollandarsquodan Oumlrnek Hollandarsquoda Ekonomik Sektoumlrlere Goumlre Meslek Hastalıklarının Yıllık İnsidansı

Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Amsterdam Hollanda

Yazışma adresi Dr Henk F van der Molen Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Posta Kutusu 22660 1100 DD Amsterda Hollanda hfvandermolenamcnl

10 Ocak 2012 tarihinde kabul edildi İlk ccedilevirim iccedili olarak 1 Mart 2012 tarihinde yayınlandı

MAKALEHedef Hollandarsquoda ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıklarının (OD) yıllık insidansını rapor etmekYoumlntemler İleriye youmlnelik 5 senelik bir kohort ccedilalışmasında (2009-2013 işyeri hekiminden meslek hastalıkları (OD) bildirimi iccedilin sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyans sistemine katılmaları istendi Katılım iccedilin dacirchil edilme kriterleri şunlardır (1) Ccedilalışan popuumllasyonu kapsıyor olmak (2) Ekonomik sektoumlrleri ve ccedilalışan popuumllasyon buumlyuumlkluumlğuumlnuuml raporlamak (3) Teşhis edilmiş tuumlm meslek hastalıklarını kaydetme konusunda istekli olmak Bu ccedilalışmada meslek hastalığı başlıca iş ile ilgili etmenlerden kaynaklanan oumlzel klinik teşhisi bulunan bir hastalık olarak tanımlandı Ekonomik sektoumlrler (n=21) NACErsquoye (Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikicirc Sınıflamasırsquona) goumlre belirlendiSonuccedillar 2009 senesinde 12 aydan fazla bir suumlre iccedilerisinde toplamda 514590 ccedilalışanlık bir ccedilalışan popuumllasyon arasından 1782 meslek hastalığı (rapor edildi Herhangi bir meslek hastalığı iccedilin tahmin edilen yıllık insidans100000 ccedilalışanda 346 idi (95 GA 362rsquode 330) Tıbbi olarak raporlanan tuumlm meslek hastalıkları iccedilerisinde zihinsel hastalıklar en sık bildirimi yapılan hastalık olmuştur (41) Bunu kas-iskelet hastalıkları takip etmektedir (39) ardından işitme ile ilgili hastalıklar (11) bulaşıcı hastalıklar (4) deri hastalıkları (3) noumlrolojik hastalıklar (2) ve solunum yolu hastalıkları (2) gelmektedir 100000 işccediliden en yuumlksek yıllık insidansa sahip olan doumlrt ekonomik sektoumlr inşaat (1127 95 GA 1253rsquote 1002) maden ve taş ocağı işletmeciliği (888 95 GA 1667rsquode 110) su ve atık su işletme (832 595 GA 1146rsquoda 518) ve nakliyat ve depolamadır (608 95 GA 690rsquoda 526)Sonuccedil Hollandarsquoda buumltuumln ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıkları rapor edilmektedir Meslek hastalıklarının 91rsquoi zihinsel hastalıklar kas-iskelet hastalıkları ve işitme ile ilgili hastalıklardır Meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirmelerin etkinliğini ve raporlama faaliyetlerine uyumu arttırmaya youmlnelik ccedilalışmalar huumlkuumlmet işverenler ve ccedilalışanlar tarafından insidans rakamlarının kullanılabilirliğini genişletmektedir

Bu makale ne ekliyor

Hollandarsquoda meslek hastalıkları raporediliyor fakat insidans oranları eksik

Motivasyonu yuumlksek işyeri hekimleriile sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyanssistemi ekonomik sektoumlrlerde meslekhastalıkları insidans oranlarını tahminetmek iccedilin uygulanabilir biryaklaşımdır

Tıbben rapor edilen meslekhastalıklarının 91rsquoi zihinselhastalıklar kas-iskelet hastalıkları veişitme ile ilgili hastalıklardır

Meslek hastalıklarının yıllık insidansoranları iş ile ilgili hastalıklarıoumlnlemede faaliyetlerin seccedililmesi veoumlnceliklendirilmesi konusundayardımcı olabilir

Tablo-1 2009 yılında Hollandarsquoda meslek hastalıklarının (OD) sayısı ve insidansı

Ekonomik Sektoumlr Meslek Hastalıkları sayısı İnsidans(100000 işccedili-yılında)

95 Guumlven aralığı

Tarım Orman ve Balıkccedilılık 16 421 215-328

Madencilik ve Taş Ocağı İşletmeciliği 5 888 110-1667

İmalat Sanayi 323 436 389-484

Elektrik Gaz ve Su Kaynakları 9 281 97-464

Su ve atık su işletme 27 832 518-1146

İnşaat 311 1127 1002-1253

Toptan Satış ve Perakende 87 139 109-168

Taşıma ve Depolama 210 608 526-690

Oteller ve Restaurantlar 19 146 80-211

Bilgi ve İletişim 60 374 279-469

Finansal Hizmetler 35 171 114-227

Gayrimenkul 6 100 20-180

Bilimsel ve Serbest Meslekler 27 243 151-335

Youmlnetim 48 230 165-295

Huumlkuumlmet ve savunma 117 376 308-444

Eğitim 125 320 264-376

Sanat Eğlence ve Rekreasyon 26 369 227-511

Hizmetler Dernekler Tamirat 13 76 35-118

Ev İşleri 4 517 10-1023

Dokunulmazlığı Olan Organizasyonlar 3 104 0-222Mesleki Ccedilevre Dergisi 201269519-521 doi 101136oemed-2011-100326

J Hosp Infect 2012 Nisan80(4)326-30 doi 101016jjhin201112020 Epub 2012 Şub 25

Tuumlrkiyede laboratuvar ilişkili brusellozSayın-Kutlu S1 Kutlu M Ergoumlnuumll O Akalın S Guumlven T Demiroğlu YZ Acicbe O Akova MMesleki Bulaşıcı Hastalıklar Ccedilalışma Grubu Bulaşıcı Hastalıklar ve Klinik Mikrobiyoloji Birimi Pamukkale Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Denizli Tuumlrkiye sayinkutluyahoocom

ARKAPLAN Laboratuvar sağlık ccedilalışanları daha fazla laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) riski altındalarHEDEF Laboratuvar sağlık ccedilalışanları arasında laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) risk faktoumlrlerini tarif etmekYOumlNTEMLER Tuumlrkiyersquonin 17 ilindeki 38 hastanede yuumlz-yuumlze goumlruumlşmeler ile ccedilok merkezli bir ccedilalışma yuumlruumltuumllduuml Brusellaenfeksiyonu riski altında olan bulaşıcı hastalıklar kliniklerinde ve mikrobiyoloji departmanlarında ccedilalışan sağlık ccedilalışanları arasında yapısal bir anket yuumlruumltuumllduumlBULGULAR Ankete cevap verme oranı 100 idi 667 laboratuar ccedilalışanlarından 38 (58) tanesinin laboratuar ilişkili bruselloz (LİB) geccedilmişi bulunuyordu Ccedilok değişkenli incelemede bağımsız olarak yuumlksek laboratuvarilişkili bruselloz (LİB) riski ile ilişkilendirilen faktoumlrler arasında şunlar bulunuyordu brusella bakterisiyle ccedilalışma (tahminicirc risk oranı 512 95 guumlven aralığı 228-1152 P lt 0001) ve erkek cinsiyeti (214 102-445 P = 0042) Biyoguumlvenlik kabine duumlzeyini kullanmak 2 (013 003-060 P = 0009) eldiven kullanımına tam uyum goumlsterme (027 011-065 P = 0004) mesleki hayatın daha uzun suumlrmesi (086 080-092 P lt 0001) koruyucu olarak bulundularSONUCcedilLAR Brusella bakterisiyle ccedilalışmak erkek olmak kişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesine uyum goumlstermeme laboratuvar ilişkili brusellozun (LİB) serilerimizde gelişmesinde bağımsız risk faktoumlrleri ydilerKişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesi kullanımına sıkı bağlılık goumlsterme laboratuvar ilişkili brusellozun(LİB) oumlnlenmesinde oumlncelik verilecek hedefler olmalıdır

Aynı guumlvenilir araccedilların(instrument)protokoluumln farklı konumlarda

ve zaman dilimlerinde kullanılmasının yararları

1 Halihazırdaki mevcut geccedilerliguumlvenilebilir metodolojiyi (kolaylıkla) kullanabilirsiniz

2 Sonuccedillarınızı farklı uumllkelerdeki ve başka zaman dilimlerindeki diğer katılımcıların sonuccedilları ile kıyaslayabilirsiniz

3 Sonuccedillar boumllgesel ulusal ve uluslararası veri toplamasında depolanabilir ve hatta bir eğilim incelemesi iccedilin kullanılabilir

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 6: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Bu sunum serileri Latin Amerika yıllık ldquordquo başlangıccedil eğitimleri iccedilin geliştirilen sunum serilerinin (ve elkitapccedilığının) oumlnce İspanyolcadan İngilizceye sonra İngilizceden Tuumlrkccedileye uyarlanmış bir ccedilevirisidir 2012 senesinde başlatılan bu eğitimler prof Katja Radon ve ekibi tarafından Latin Amerikarsquodaki bir ccedilok ortağı ile işbirliği iccedilerisinde verilmektedir (wwwosh-munichde) ESPrIT Tuumlrkiye konsorsiyum programında ccedilalışan Frank van Dijk 2009 senesinden beri kendisinin ekibinin bir parccedilasıdır

Prof Katja Radon Almanya Muumlnihrsquote bulunan Uumlniversite Hastanesinin (LMU) Mesleki ve Ccedilevresel Epidemiyoloji amp Net Oumlğretimi biriminin şefidir

Metnin kısımları orijinal olarak İsveccedilrsquoten (Ulusal Ccedilalışma Hayatı Enstituumlsuuml Uluslararası Eğitim Programı İş Sağlığı ve Guumlvenliği amp Gelişim 2001-2003) ve PanAmerikan Sağlık Oumlrguumltuumlrsquonden (Washington ABD Araştırma protokoluuml yazma kılavuzu 2002) alınmıştır

Bu malzemenin ccedilevirisine uyarlanmasına ve kullanımına verilen izin iccedilin ccedilok minnettarız

Uluslararası İşbirliği İş Sağlığı ve Guumlvenliği alanında eğitim ve oumlğretimde bir ccedilok dev kuumlresel zorlu işlerle başa ccedilıkmamıza yardımcı olabilir

Kim daha once bir ccedilalışma protokoluuml geliştirdi veya

herhangi bir ccedilalışma yuumlruumlttuuml

Konu

Deneyimler

Ccedilalışma iccedilin neden bir protokolgeliştirmelisiniz

Proje protokoluuml

niccedilingereklidir

Bir proje protokoluuml başarılı bir projenin planlaması iccedilin yazılı bir temeldir

Etik komisyona başvurmak

Mantıklı odaklı ve verimli bir şekildeepidemiyolojik bir ccedilalışma yapılandırmak

Ccedilalışmanın kalitesini guumlvence altına almak

Kaynak talep etmek

Neden bir proje planlanmalı ve nedentaslak bir ccedilalışma protokoluuml

tasarlamalısınız

1 Eğitimin bir parccedilası

Projelere dayanan eğitimin erişkin oumlğreniminde yuumlksek oumllccediluumlde etkili olduğu kanıtlanmıştır

2 Uzun vadede İş Sağlığı ve Guumlvenliği politikalarının gelişimine katkıda bulunur

3 Bilimsel duumlzeyde uluslararası işbirliğini desteklemektedir

Projenin yararları

bull Alan ccedilalışması ve epidemiyolojik İş Sağlığı ve Guumlvenliği projesinin nasıl hazırlanacağını oumlğrenmek

bull Aşağıdaki konulardan herhangi birisinde oumlzel bir sorun hakkında bilgi temin etmeyi oumlğrenmekbull boumllgenizdebull belli bir meslekte veya sanayi kolundabull seccedililmiş bir hastalıkta

Hangileri kanıta dayalı onlemler veveya bir yayına donuumlşebilir

bull Projenin tadını ccedilıkarın

Protokoluumlnuumlzuumln ana hatları

bull Uzunluk 5-10 sayfa (atıflar ve oumlzet olmadan)bull Dil Tuumlrkccedile veya İngilizcebull Başlıklar

ndash AraştırmanınProjenin başlığındash Ccedilalışmanın amaccedillarındash Teorik temel veya kuruluşndash Youmlntemler

bull Ccedilalışma tuumlruuml ve tasarımbull Hedef kitle oumlrnekler ccedilalışma popuumllasyonubull Bilgi toplama araccedilları

bull Verinin kalitesini kontrol etmek ve veri youmlnetimi youmlntemleribull Etik accedilıları guumlvence altına alma suumlreccedilleribull İnceleme planı ve sonuccedilların kullanılması

bull Projenin guumlccedilluuml ve zayıf noktalarındash Katkılar ve kaynaklarndash Bibliyografik atıflarndash Zaman ccedilizelgesi

A eğitiminin iccedileriği

Ccedilalıştay I Giriş

Ccedilalıştay II Teorik arkaplan

Ccedilalıştay III Youmlntemler tasarım popuumllasyon

Ccedilalıştay IV Araccedillar operasyonel planlama

Ccedilalıştay V İnceleme planı

Ccedilalıştay VI Nihai protokoluuml yazma

Birey ccedilalışması mı goumlrev ccedilalışması mı

bull Protokol ccedilalışması bireysel katılımlı kuumlccediluumlk grup ccedilalışmasıdır

bull Gruptan diğer gruplardan ve eğitmenden geri bildirim

Eğitmenin roluuml

bull Eğitmen projenin başlatıcısı değildir

bull Eğitmen size yardım edebilir fakat yuumlruumlmeyi kendiniz oumlğrenmek zorundasınız

bull Bu eğitim suumlresince eğitmeninizle duumlzenli iletişim gereklidir

Neden araştıralım

bdquoHakkında konuştuğunuz konuyu oumllccedilebiliyor ve bunu sayılarla ifade edebiliyorsanız o zaman bunun hakkında bir şeyler bildiğinizi soumlyleyebilirsiniz ldquo

Lord Kelvin Fiacutesico 1824-1907httpdewikipediaorgwikiWilliam_Thomson_1_Baron_Kelvin

Projeleriniz iccedilin olası başlıklar

Guumlvencesiz

ccedilalışma

Boumlcek

ilaccedilları

( Pestisitler)

Kimyasallar

Psikososyalccedilalışma koşulları

Kan

basıncı

Akıl Sağlığı depresyon

Kronik

Obstruktif

Akciğer

Hastalığı

Maruz Sonuccedil Popuumllasyon

kalma

Ccediliftccedililer ve tarım işccedilileri

Goumlccedilmenler

Eğitmenler

Geri

doumlnuumlşuumlm

işccedilileri

Solunum yolu şikacircyetleri

Oumlrnekler

- Tuumlrkiyersquodeki geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki ccedilalışanlarda meslek hastalıkları ve işle ilgili hastalıklar

- Tuumlrkiyersquonin herhangi bir boumllgesinde kuafoumlrlerde aerosollere maruz kalma ve astım lsquogoumlruumllme sıklığırsquo

- Tuumlrkiyersquodeki hastanelerde doktor olarak ccedilalışma ve ciddi zihin sağlığı sorunları veya bozuklukları arasındaki ilişki

İSG profesyonelleri aşağıdaki fırsatlara sahip oldukları iccedilin suumlreccedilte oumlnemli paydaşlardır

ndash Veri kayıt etmek ve incelemek ve ccedilalışma ile sağlık hakkında yuumlksek geccedilerliliği olan guumlvenilir bilgiyi yayma

ndash kendi boumllgelerinde

ndash oumlzel bir meslek grubudalı iccedilin

ndash oumlzel bir hastalık veya yaralanma ile ilgili

- Muumldahale planı yapma

Bu suumlreccedilte siz oumlnemlisiniz

İşle ilgili hastalıklar ve meslek hastalıkları uumlzerine bir ccedilalışma sizin iccedilin neden oumlnemli

bull Ccedilalışma koşullarını değerlendirmek iccedilin İş baskısı hakkında anketGuumlruumlltuuml seviyesi oumllccedilme malzemeleri

bull İşin sağlık uumlzerindeki etkilerini değerlendirmek iccedilin aşağıdakilere ihtiyacınız var

Kas-iskelet şikacircyetleri hakkında anket

Kontakt dermatit veya idrar kesesi kanseri tıbbicirc teşhisleriAşağıdakiler iccedilin malzeme ve protokol

Spirometri

Odyometri

Kolinesteraz seviye değerlendirmesi

Değerlendirme oumllccedilme araccedilları

Tuumlrkiyersquoden bir oumlrnek Tuumlrkiyersquode Egeli kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların iş sağlığı

Mesleki Tıp 201262148ndash151

F Perccedilin1 O Akyol1 A Davas2 ve H Saygı21Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye 2Halk Sağlığı Anabilim Dalı Tıp Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir TuumlrkiyeYazışma adresi F Perccedilin Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye Tel 190 232 3884094 Faks 190 232 3883685 e-posta fatihpercingmailcom

Arka plan Balıkccedilılık her zaman tehlikeli bir meslek olmuştur ve birccedilok faktoumlruumln balıkccedilının sağlığı uumlzerinde doğrudan ve

dolaylı etkisi mevcuttur Hedefler Tuumlrk Ege Denizi kıyılarındaki kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılık filolarının sağlığı emniyeti ve ccedilalışma koşullarını incelemek

YoumlntemlerEge Denizi kıyıları boyunca kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların rastgele bir oumlrneğine dağıtılmış bir anketten veriler elde

edilmiştir Veri toplanması Eyluumll 2009 ile Ocak 2010 arasında yapılmıştır Sonuccedillar Ccedilalışmaya 5714 Ege Denizinde ccedilalışan kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıları dışında 76 balıkccedilılık limanından 1166 balıkccedilı dahakatılmıştır Balıkccedilıların 29rsquou hiccedilbir sosyal guumlvenlik kapsamında değildir Saptanan en yaygın sağlık sorunları (HastalıklarınUluslararası Sınıflandırmasına goumlre [ICD-10]) kas-iskelet (oumlrn diskopati kas gerginliği romatizma) ve goumlz kulak-burunsindirim ve boşaltım sistemi sorunlarıdır Alkol tuumlketimi balıkccedilılarda yuumlksektir (68) ve 72rsquosi balık avlama seferlerinde dahafazla sigara iccediltiklerini soumlylemiştir Sağlık sorunlarının goumlccedilebe statuumlsuuml gelir memnuniyeti balıkccedilılık tuumlruuml ve aşaması ve yıllıkkuumlmuumllatif iş hacmi dahil ccedilok sayıda unsur ile ilintili olduğu goumlruumlnmektedir

Neticeler Tuumlrkiyersquode kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar ccedilok sayıda sağlık sorunu yaşamaktadır ve sağlıksız yaşam tarzına sahiptir Kuumlccediluumlkoumllccedilekli balıkccedilıların ccedilalışma koşullarını iyileştirme amaccedillı tasarlanmış muumldahaleler mesleki yaralanma sayısını azaltmayayardımcı olabilir bu da dolayısıyla sağlıklarını olumlu şekilde etkileyebilir Alkol ve tuumltuumln tuumlketimini azaltma amaccedillı oumlnlemepolitikaları da geliştirilmelidir Anahtar Kelimeler Ege Denizi iş sağlığı kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar Tuumlrkiye

Tablo 1 ICD-10 kodlarına goumlre sağlık sorunlarının sıklığı

N ()

Kas-iskelet sistemi ve bağ dokusu hastalıkları 984 (84)

(M519 M509 M54 M626 M798 M796)

Romatizma (M79-0) (n 5 479)

Goumlz ve adneks hastalıkları (H52 385 vakaları H101 55 vakaları H01 31 vakaları) 471 (41)

Sindirim sistemi hastalıkları (K21 K25 K26 K27 K30 K458) 319 (27)

Kulak ve mastoid suumlreci hastalıkları (H609 H660 H729 H90 H91 H931) 248 (21)

Dolaşım sistemi hastalıkları (I10ndash11 I20 I25 I83) 196 (17)

Hemoroid sorunları (I84) (n 5 69)

Genito-uumlriner sistemi hastalıkları (N20ndash23 N300 N281 N499) 193 (17)

Solunum sistemi hastalıkları (J01 J03 J06 J15 J20 J22 J30ndash35 J41) 155 (13

Sinir sistemi hastalıkları (G312 G409 G448) 91 (8)

Migren (G43) (n 5 56)

Deri ve derialtı dokusu hastalıkları (L24ndash25 L40 L559) 66 (6)

Endokrin besinsel ve metabolik hastalıklar (E11 E13 E14) 38 (3)

Zihinsel ve davranış bozuklukları ile ilgili hastalıklar (F10 F32 F41 F519) 6 (05)

Balıkccedilılar birden fazla sağlık sorunu yaşayabilirler

Hollandarsquodan Oumlrnek Hollandarsquoda Ekonomik Sektoumlrlere Goumlre Meslek Hastalıklarının Yıllık İnsidansı

Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Amsterdam Hollanda

Yazışma adresi Dr Henk F van der Molen Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Posta Kutusu 22660 1100 DD Amsterda Hollanda hfvandermolenamcnl

10 Ocak 2012 tarihinde kabul edildi İlk ccedilevirim iccedili olarak 1 Mart 2012 tarihinde yayınlandı

MAKALEHedef Hollandarsquoda ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıklarının (OD) yıllık insidansını rapor etmekYoumlntemler İleriye youmlnelik 5 senelik bir kohort ccedilalışmasında (2009-2013 işyeri hekiminden meslek hastalıkları (OD) bildirimi iccedilin sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyans sistemine katılmaları istendi Katılım iccedilin dacirchil edilme kriterleri şunlardır (1) Ccedilalışan popuumllasyonu kapsıyor olmak (2) Ekonomik sektoumlrleri ve ccedilalışan popuumllasyon buumlyuumlkluumlğuumlnuuml raporlamak (3) Teşhis edilmiş tuumlm meslek hastalıklarını kaydetme konusunda istekli olmak Bu ccedilalışmada meslek hastalığı başlıca iş ile ilgili etmenlerden kaynaklanan oumlzel klinik teşhisi bulunan bir hastalık olarak tanımlandı Ekonomik sektoumlrler (n=21) NACErsquoye (Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikicirc Sınıflamasırsquona) goumlre belirlendiSonuccedillar 2009 senesinde 12 aydan fazla bir suumlre iccedilerisinde toplamda 514590 ccedilalışanlık bir ccedilalışan popuumllasyon arasından 1782 meslek hastalığı (rapor edildi Herhangi bir meslek hastalığı iccedilin tahmin edilen yıllık insidans100000 ccedilalışanda 346 idi (95 GA 362rsquode 330) Tıbbi olarak raporlanan tuumlm meslek hastalıkları iccedilerisinde zihinsel hastalıklar en sık bildirimi yapılan hastalık olmuştur (41) Bunu kas-iskelet hastalıkları takip etmektedir (39) ardından işitme ile ilgili hastalıklar (11) bulaşıcı hastalıklar (4) deri hastalıkları (3) noumlrolojik hastalıklar (2) ve solunum yolu hastalıkları (2) gelmektedir 100000 işccediliden en yuumlksek yıllık insidansa sahip olan doumlrt ekonomik sektoumlr inşaat (1127 95 GA 1253rsquote 1002) maden ve taş ocağı işletmeciliği (888 95 GA 1667rsquode 110) su ve atık su işletme (832 595 GA 1146rsquoda 518) ve nakliyat ve depolamadır (608 95 GA 690rsquoda 526)Sonuccedil Hollandarsquoda buumltuumln ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıkları rapor edilmektedir Meslek hastalıklarının 91rsquoi zihinsel hastalıklar kas-iskelet hastalıkları ve işitme ile ilgili hastalıklardır Meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirmelerin etkinliğini ve raporlama faaliyetlerine uyumu arttırmaya youmlnelik ccedilalışmalar huumlkuumlmet işverenler ve ccedilalışanlar tarafından insidans rakamlarının kullanılabilirliğini genişletmektedir

Bu makale ne ekliyor

Hollandarsquoda meslek hastalıkları raporediliyor fakat insidans oranları eksik

Motivasyonu yuumlksek işyeri hekimleriile sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyanssistemi ekonomik sektoumlrlerde meslekhastalıkları insidans oranlarını tahminetmek iccedilin uygulanabilir biryaklaşımdır

Tıbben rapor edilen meslekhastalıklarının 91rsquoi zihinselhastalıklar kas-iskelet hastalıkları veişitme ile ilgili hastalıklardır

Meslek hastalıklarının yıllık insidansoranları iş ile ilgili hastalıklarıoumlnlemede faaliyetlerin seccedililmesi veoumlnceliklendirilmesi konusundayardımcı olabilir

Tablo-1 2009 yılında Hollandarsquoda meslek hastalıklarının (OD) sayısı ve insidansı

Ekonomik Sektoumlr Meslek Hastalıkları sayısı İnsidans(100000 işccedili-yılında)

95 Guumlven aralığı

Tarım Orman ve Balıkccedilılık 16 421 215-328

Madencilik ve Taş Ocağı İşletmeciliği 5 888 110-1667

İmalat Sanayi 323 436 389-484

Elektrik Gaz ve Su Kaynakları 9 281 97-464

Su ve atık su işletme 27 832 518-1146

İnşaat 311 1127 1002-1253

Toptan Satış ve Perakende 87 139 109-168

Taşıma ve Depolama 210 608 526-690

Oteller ve Restaurantlar 19 146 80-211

Bilgi ve İletişim 60 374 279-469

Finansal Hizmetler 35 171 114-227

Gayrimenkul 6 100 20-180

Bilimsel ve Serbest Meslekler 27 243 151-335

Youmlnetim 48 230 165-295

Huumlkuumlmet ve savunma 117 376 308-444

Eğitim 125 320 264-376

Sanat Eğlence ve Rekreasyon 26 369 227-511

Hizmetler Dernekler Tamirat 13 76 35-118

Ev İşleri 4 517 10-1023

Dokunulmazlığı Olan Organizasyonlar 3 104 0-222Mesleki Ccedilevre Dergisi 201269519-521 doi 101136oemed-2011-100326

J Hosp Infect 2012 Nisan80(4)326-30 doi 101016jjhin201112020 Epub 2012 Şub 25

Tuumlrkiyede laboratuvar ilişkili brusellozSayın-Kutlu S1 Kutlu M Ergoumlnuumll O Akalın S Guumlven T Demiroğlu YZ Acicbe O Akova MMesleki Bulaşıcı Hastalıklar Ccedilalışma Grubu Bulaşıcı Hastalıklar ve Klinik Mikrobiyoloji Birimi Pamukkale Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Denizli Tuumlrkiye sayinkutluyahoocom

ARKAPLAN Laboratuvar sağlık ccedilalışanları daha fazla laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) riski altındalarHEDEF Laboratuvar sağlık ccedilalışanları arasında laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) risk faktoumlrlerini tarif etmekYOumlNTEMLER Tuumlrkiyersquonin 17 ilindeki 38 hastanede yuumlz-yuumlze goumlruumlşmeler ile ccedilok merkezli bir ccedilalışma yuumlruumltuumllduuml Brusellaenfeksiyonu riski altında olan bulaşıcı hastalıklar kliniklerinde ve mikrobiyoloji departmanlarında ccedilalışan sağlık ccedilalışanları arasında yapısal bir anket yuumlruumltuumllduumlBULGULAR Ankete cevap verme oranı 100 idi 667 laboratuar ccedilalışanlarından 38 (58) tanesinin laboratuar ilişkili bruselloz (LİB) geccedilmişi bulunuyordu Ccedilok değişkenli incelemede bağımsız olarak yuumlksek laboratuvarilişkili bruselloz (LİB) riski ile ilişkilendirilen faktoumlrler arasında şunlar bulunuyordu brusella bakterisiyle ccedilalışma (tahminicirc risk oranı 512 95 guumlven aralığı 228-1152 P lt 0001) ve erkek cinsiyeti (214 102-445 P = 0042) Biyoguumlvenlik kabine duumlzeyini kullanmak 2 (013 003-060 P = 0009) eldiven kullanımına tam uyum goumlsterme (027 011-065 P = 0004) mesleki hayatın daha uzun suumlrmesi (086 080-092 P lt 0001) koruyucu olarak bulundularSONUCcedilLAR Brusella bakterisiyle ccedilalışmak erkek olmak kişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesine uyum goumlstermeme laboratuvar ilişkili brusellozun (LİB) serilerimizde gelişmesinde bağımsız risk faktoumlrleri ydilerKişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesi kullanımına sıkı bağlılık goumlsterme laboratuvar ilişkili brusellozun(LİB) oumlnlenmesinde oumlncelik verilecek hedefler olmalıdır

Aynı guumlvenilir araccedilların(instrument)protokoluumln farklı konumlarda

ve zaman dilimlerinde kullanılmasının yararları

1 Halihazırdaki mevcut geccedilerliguumlvenilebilir metodolojiyi (kolaylıkla) kullanabilirsiniz

2 Sonuccedillarınızı farklı uumllkelerdeki ve başka zaman dilimlerindeki diğer katılımcıların sonuccedilları ile kıyaslayabilirsiniz

3 Sonuccedillar boumllgesel ulusal ve uluslararası veri toplamasında depolanabilir ve hatta bir eğilim incelemesi iccedilin kullanılabilir

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 7: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Kim daha once bir ccedilalışma protokoluuml geliştirdi veya

herhangi bir ccedilalışma yuumlruumlttuuml

Konu

Deneyimler

Ccedilalışma iccedilin neden bir protokolgeliştirmelisiniz

Proje protokoluuml

niccedilingereklidir

Bir proje protokoluuml başarılı bir projenin planlaması iccedilin yazılı bir temeldir

Etik komisyona başvurmak

Mantıklı odaklı ve verimli bir şekildeepidemiyolojik bir ccedilalışma yapılandırmak

Ccedilalışmanın kalitesini guumlvence altına almak

Kaynak talep etmek

Neden bir proje planlanmalı ve nedentaslak bir ccedilalışma protokoluuml

tasarlamalısınız

1 Eğitimin bir parccedilası

Projelere dayanan eğitimin erişkin oumlğreniminde yuumlksek oumllccediluumlde etkili olduğu kanıtlanmıştır

2 Uzun vadede İş Sağlığı ve Guumlvenliği politikalarının gelişimine katkıda bulunur

3 Bilimsel duumlzeyde uluslararası işbirliğini desteklemektedir

Projenin yararları

bull Alan ccedilalışması ve epidemiyolojik İş Sağlığı ve Guumlvenliği projesinin nasıl hazırlanacağını oumlğrenmek

bull Aşağıdaki konulardan herhangi birisinde oumlzel bir sorun hakkında bilgi temin etmeyi oumlğrenmekbull boumllgenizdebull belli bir meslekte veya sanayi kolundabull seccedililmiş bir hastalıkta

Hangileri kanıta dayalı onlemler veveya bir yayına donuumlşebilir

bull Projenin tadını ccedilıkarın

Protokoluumlnuumlzuumln ana hatları

bull Uzunluk 5-10 sayfa (atıflar ve oumlzet olmadan)bull Dil Tuumlrkccedile veya İngilizcebull Başlıklar

ndash AraştırmanınProjenin başlığındash Ccedilalışmanın amaccedillarındash Teorik temel veya kuruluşndash Youmlntemler

bull Ccedilalışma tuumlruuml ve tasarımbull Hedef kitle oumlrnekler ccedilalışma popuumllasyonubull Bilgi toplama araccedilları

bull Verinin kalitesini kontrol etmek ve veri youmlnetimi youmlntemleribull Etik accedilıları guumlvence altına alma suumlreccedilleribull İnceleme planı ve sonuccedilların kullanılması

bull Projenin guumlccedilluuml ve zayıf noktalarındash Katkılar ve kaynaklarndash Bibliyografik atıflarndash Zaman ccedilizelgesi

A eğitiminin iccedileriği

Ccedilalıştay I Giriş

Ccedilalıştay II Teorik arkaplan

Ccedilalıştay III Youmlntemler tasarım popuumllasyon

Ccedilalıştay IV Araccedillar operasyonel planlama

Ccedilalıştay V İnceleme planı

Ccedilalıştay VI Nihai protokoluuml yazma

Birey ccedilalışması mı goumlrev ccedilalışması mı

bull Protokol ccedilalışması bireysel katılımlı kuumlccediluumlk grup ccedilalışmasıdır

bull Gruptan diğer gruplardan ve eğitmenden geri bildirim

Eğitmenin roluuml

bull Eğitmen projenin başlatıcısı değildir

bull Eğitmen size yardım edebilir fakat yuumlruumlmeyi kendiniz oumlğrenmek zorundasınız

bull Bu eğitim suumlresince eğitmeninizle duumlzenli iletişim gereklidir

Neden araştıralım

bdquoHakkında konuştuğunuz konuyu oumllccedilebiliyor ve bunu sayılarla ifade edebiliyorsanız o zaman bunun hakkında bir şeyler bildiğinizi soumlyleyebilirsiniz ldquo

Lord Kelvin Fiacutesico 1824-1907httpdewikipediaorgwikiWilliam_Thomson_1_Baron_Kelvin

Projeleriniz iccedilin olası başlıklar

Guumlvencesiz

ccedilalışma

Boumlcek

ilaccedilları

( Pestisitler)

Kimyasallar

Psikososyalccedilalışma koşulları

Kan

basıncı

Akıl Sağlığı depresyon

Kronik

Obstruktif

Akciğer

Hastalığı

Maruz Sonuccedil Popuumllasyon

kalma

Ccediliftccedililer ve tarım işccedilileri

Goumlccedilmenler

Eğitmenler

Geri

doumlnuumlşuumlm

işccedilileri

Solunum yolu şikacircyetleri

Oumlrnekler

- Tuumlrkiyersquodeki geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki ccedilalışanlarda meslek hastalıkları ve işle ilgili hastalıklar

- Tuumlrkiyersquonin herhangi bir boumllgesinde kuafoumlrlerde aerosollere maruz kalma ve astım lsquogoumlruumllme sıklığırsquo

- Tuumlrkiyersquodeki hastanelerde doktor olarak ccedilalışma ve ciddi zihin sağlığı sorunları veya bozuklukları arasındaki ilişki

İSG profesyonelleri aşağıdaki fırsatlara sahip oldukları iccedilin suumlreccedilte oumlnemli paydaşlardır

ndash Veri kayıt etmek ve incelemek ve ccedilalışma ile sağlık hakkında yuumlksek geccedilerliliği olan guumlvenilir bilgiyi yayma

ndash kendi boumllgelerinde

ndash oumlzel bir meslek grubudalı iccedilin

ndash oumlzel bir hastalık veya yaralanma ile ilgili

- Muumldahale planı yapma

Bu suumlreccedilte siz oumlnemlisiniz

İşle ilgili hastalıklar ve meslek hastalıkları uumlzerine bir ccedilalışma sizin iccedilin neden oumlnemli

bull Ccedilalışma koşullarını değerlendirmek iccedilin İş baskısı hakkında anketGuumlruumlltuuml seviyesi oumllccedilme malzemeleri

bull İşin sağlık uumlzerindeki etkilerini değerlendirmek iccedilin aşağıdakilere ihtiyacınız var

Kas-iskelet şikacircyetleri hakkında anket

Kontakt dermatit veya idrar kesesi kanseri tıbbicirc teşhisleriAşağıdakiler iccedilin malzeme ve protokol

Spirometri

Odyometri

Kolinesteraz seviye değerlendirmesi

Değerlendirme oumllccedilme araccedilları

Tuumlrkiyersquoden bir oumlrnek Tuumlrkiyersquode Egeli kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların iş sağlığı

Mesleki Tıp 201262148ndash151

F Perccedilin1 O Akyol1 A Davas2 ve H Saygı21Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye 2Halk Sağlığı Anabilim Dalı Tıp Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir TuumlrkiyeYazışma adresi F Perccedilin Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye Tel 190 232 3884094 Faks 190 232 3883685 e-posta fatihpercingmailcom

Arka plan Balıkccedilılık her zaman tehlikeli bir meslek olmuştur ve birccedilok faktoumlruumln balıkccedilının sağlığı uumlzerinde doğrudan ve

dolaylı etkisi mevcuttur Hedefler Tuumlrk Ege Denizi kıyılarındaki kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılık filolarının sağlığı emniyeti ve ccedilalışma koşullarını incelemek

YoumlntemlerEge Denizi kıyıları boyunca kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların rastgele bir oumlrneğine dağıtılmış bir anketten veriler elde

edilmiştir Veri toplanması Eyluumll 2009 ile Ocak 2010 arasında yapılmıştır Sonuccedillar Ccedilalışmaya 5714 Ege Denizinde ccedilalışan kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıları dışında 76 balıkccedilılık limanından 1166 balıkccedilı dahakatılmıştır Balıkccedilıların 29rsquou hiccedilbir sosyal guumlvenlik kapsamında değildir Saptanan en yaygın sağlık sorunları (HastalıklarınUluslararası Sınıflandırmasına goumlre [ICD-10]) kas-iskelet (oumlrn diskopati kas gerginliği romatizma) ve goumlz kulak-burunsindirim ve boşaltım sistemi sorunlarıdır Alkol tuumlketimi balıkccedilılarda yuumlksektir (68) ve 72rsquosi balık avlama seferlerinde dahafazla sigara iccediltiklerini soumlylemiştir Sağlık sorunlarının goumlccedilebe statuumlsuuml gelir memnuniyeti balıkccedilılık tuumlruuml ve aşaması ve yıllıkkuumlmuumllatif iş hacmi dahil ccedilok sayıda unsur ile ilintili olduğu goumlruumlnmektedir

Neticeler Tuumlrkiyersquode kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar ccedilok sayıda sağlık sorunu yaşamaktadır ve sağlıksız yaşam tarzına sahiptir Kuumlccediluumlkoumllccedilekli balıkccedilıların ccedilalışma koşullarını iyileştirme amaccedillı tasarlanmış muumldahaleler mesleki yaralanma sayısını azaltmayayardımcı olabilir bu da dolayısıyla sağlıklarını olumlu şekilde etkileyebilir Alkol ve tuumltuumln tuumlketimini azaltma amaccedillı oumlnlemepolitikaları da geliştirilmelidir Anahtar Kelimeler Ege Denizi iş sağlığı kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar Tuumlrkiye

Tablo 1 ICD-10 kodlarına goumlre sağlık sorunlarının sıklığı

N ()

Kas-iskelet sistemi ve bağ dokusu hastalıkları 984 (84)

(M519 M509 M54 M626 M798 M796)

Romatizma (M79-0) (n 5 479)

Goumlz ve adneks hastalıkları (H52 385 vakaları H101 55 vakaları H01 31 vakaları) 471 (41)

Sindirim sistemi hastalıkları (K21 K25 K26 K27 K30 K458) 319 (27)

Kulak ve mastoid suumlreci hastalıkları (H609 H660 H729 H90 H91 H931) 248 (21)

Dolaşım sistemi hastalıkları (I10ndash11 I20 I25 I83) 196 (17)

Hemoroid sorunları (I84) (n 5 69)

Genito-uumlriner sistemi hastalıkları (N20ndash23 N300 N281 N499) 193 (17)

Solunum sistemi hastalıkları (J01 J03 J06 J15 J20 J22 J30ndash35 J41) 155 (13

Sinir sistemi hastalıkları (G312 G409 G448) 91 (8)

Migren (G43) (n 5 56)

Deri ve derialtı dokusu hastalıkları (L24ndash25 L40 L559) 66 (6)

Endokrin besinsel ve metabolik hastalıklar (E11 E13 E14) 38 (3)

Zihinsel ve davranış bozuklukları ile ilgili hastalıklar (F10 F32 F41 F519) 6 (05)

Balıkccedilılar birden fazla sağlık sorunu yaşayabilirler

Hollandarsquodan Oumlrnek Hollandarsquoda Ekonomik Sektoumlrlere Goumlre Meslek Hastalıklarının Yıllık İnsidansı

Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Amsterdam Hollanda

Yazışma adresi Dr Henk F van der Molen Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Posta Kutusu 22660 1100 DD Amsterda Hollanda hfvandermolenamcnl

10 Ocak 2012 tarihinde kabul edildi İlk ccedilevirim iccedili olarak 1 Mart 2012 tarihinde yayınlandı

MAKALEHedef Hollandarsquoda ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıklarının (OD) yıllık insidansını rapor etmekYoumlntemler İleriye youmlnelik 5 senelik bir kohort ccedilalışmasında (2009-2013 işyeri hekiminden meslek hastalıkları (OD) bildirimi iccedilin sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyans sistemine katılmaları istendi Katılım iccedilin dacirchil edilme kriterleri şunlardır (1) Ccedilalışan popuumllasyonu kapsıyor olmak (2) Ekonomik sektoumlrleri ve ccedilalışan popuumllasyon buumlyuumlkluumlğuumlnuuml raporlamak (3) Teşhis edilmiş tuumlm meslek hastalıklarını kaydetme konusunda istekli olmak Bu ccedilalışmada meslek hastalığı başlıca iş ile ilgili etmenlerden kaynaklanan oumlzel klinik teşhisi bulunan bir hastalık olarak tanımlandı Ekonomik sektoumlrler (n=21) NACErsquoye (Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikicirc Sınıflamasırsquona) goumlre belirlendiSonuccedillar 2009 senesinde 12 aydan fazla bir suumlre iccedilerisinde toplamda 514590 ccedilalışanlık bir ccedilalışan popuumllasyon arasından 1782 meslek hastalığı (rapor edildi Herhangi bir meslek hastalığı iccedilin tahmin edilen yıllık insidans100000 ccedilalışanda 346 idi (95 GA 362rsquode 330) Tıbbi olarak raporlanan tuumlm meslek hastalıkları iccedilerisinde zihinsel hastalıklar en sık bildirimi yapılan hastalık olmuştur (41) Bunu kas-iskelet hastalıkları takip etmektedir (39) ardından işitme ile ilgili hastalıklar (11) bulaşıcı hastalıklar (4) deri hastalıkları (3) noumlrolojik hastalıklar (2) ve solunum yolu hastalıkları (2) gelmektedir 100000 işccediliden en yuumlksek yıllık insidansa sahip olan doumlrt ekonomik sektoumlr inşaat (1127 95 GA 1253rsquote 1002) maden ve taş ocağı işletmeciliği (888 95 GA 1667rsquode 110) su ve atık su işletme (832 595 GA 1146rsquoda 518) ve nakliyat ve depolamadır (608 95 GA 690rsquoda 526)Sonuccedil Hollandarsquoda buumltuumln ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıkları rapor edilmektedir Meslek hastalıklarının 91rsquoi zihinsel hastalıklar kas-iskelet hastalıkları ve işitme ile ilgili hastalıklardır Meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirmelerin etkinliğini ve raporlama faaliyetlerine uyumu arttırmaya youmlnelik ccedilalışmalar huumlkuumlmet işverenler ve ccedilalışanlar tarafından insidans rakamlarının kullanılabilirliğini genişletmektedir

Bu makale ne ekliyor

Hollandarsquoda meslek hastalıkları raporediliyor fakat insidans oranları eksik

Motivasyonu yuumlksek işyeri hekimleriile sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyanssistemi ekonomik sektoumlrlerde meslekhastalıkları insidans oranlarını tahminetmek iccedilin uygulanabilir biryaklaşımdır

Tıbben rapor edilen meslekhastalıklarının 91rsquoi zihinselhastalıklar kas-iskelet hastalıkları veişitme ile ilgili hastalıklardır

Meslek hastalıklarının yıllık insidansoranları iş ile ilgili hastalıklarıoumlnlemede faaliyetlerin seccedililmesi veoumlnceliklendirilmesi konusundayardımcı olabilir

Tablo-1 2009 yılında Hollandarsquoda meslek hastalıklarının (OD) sayısı ve insidansı

Ekonomik Sektoumlr Meslek Hastalıkları sayısı İnsidans(100000 işccedili-yılında)

95 Guumlven aralığı

Tarım Orman ve Balıkccedilılık 16 421 215-328

Madencilik ve Taş Ocağı İşletmeciliği 5 888 110-1667

İmalat Sanayi 323 436 389-484

Elektrik Gaz ve Su Kaynakları 9 281 97-464

Su ve atık su işletme 27 832 518-1146

İnşaat 311 1127 1002-1253

Toptan Satış ve Perakende 87 139 109-168

Taşıma ve Depolama 210 608 526-690

Oteller ve Restaurantlar 19 146 80-211

Bilgi ve İletişim 60 374 279-469

Finansal Hizmetler 35 171 114-227

Gayrimenkul 6 100 20-180

Bilimsel ve Serbest Meslekler 27 243 151-335

Youmlnetim 48 230 165-295

Huumlkuumlmet ve savunma 117 376 308-444

Eğitim 125 320 264-376

Sanat Eğlence ve Rekreasyon 26 369 227-511

Hizmetler Dernekler Tamirat 13 76 35-118

Ev İşleri 4 517 10-1023

Dokunulmazlığı Olan Organizasyonlar 3 104 0-222Mesleki Ccedilevre Dergisi 201269519-521 doi 101136oemed-2011-100326

J Hosp Infect 2012 Nisan80(4)326-30 doi 101016jjhin201112020 Epub 2012 Şub 25

Tuumlrkiyede laboratuvar ilişkili brusellozSayın-Kutlu S1 Kutlu M Ergoumlnuumll O Akalın S Guumlven T Demiroğlu YZ Acicbe O Akova MMesleki Bulaşıcı Hastalıklar Ccedilalışma Grubu Bulaşıcı Hastalıklar ve Klinik Mikrobiyoloji Birimi Pamukkale Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Denizli Tuumlrkiye sayinkutluyahoocom

ARKAPLAN Laboratuvar sağlık ccedilalışanları daha fazla laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) riski altındalarHEDEF Laboratuvar sağlık ccedilalışanları arasında laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) risk faktoumlrlerini tarif etmekYOumlNTEMLER Tuumlrkiyersquonin 17 ilindeki 38 hastanede yuumlz-yuumlze goumlruumlşmeler ile ccedilok merkezli bir ccedilalışma yuumlruumltuumllduuml Brusellaenfeksiyonu riski altında olan bulaşıcı hastalıklar kliniklerinde ve mikrobiyoloji departmanlarında ccedilalışan sağlık ccedilalışanları arasında yapısal bir anket yuumlruumltuumllduumlBULGULAR Ankete cevap verme oranı 100 idi 667 laboratuar ccedilalışanlarından 38 (58) tanesinin laboratuar ilişkili bruselloz (LİB) geccedilmişi bulunuyordu Ccedilok değişkenli incelemede bağımsız olarak yuumlksek laboratuvarilişkili bruselloz (LİB) riski ile ilişkilendirilen faktoumlrler arasında şunlar bulunuyordu brusella bakterisiyle ccedilalışma (tahminicirc risk oranı 512 95 guumlven aralığı 228-1152 P lt 0001) ve erkek cinsiyeti (214 102-445 P = 0042) Biyoguumlvenlik kabine duumlzeyini kullanmak 2 (013 003-060 P = 0009) eldiven kullanımına tam uyum goumlsterme (027 011-065 P = 0004) mesleki hayatın daha uzun suumlrmesi (086 080-092 P lt 0001) koruyucu olarak bulundularSONUCcedilLAR Brusella bakterisiyle ccedilalışmak erkek olmak kişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesine uyum goumlstermeme laboratuvar ilişkili brusellozun (LİB) serilerimizde gelişmesinde bağımsız risk faktoumlrleri ydilerKişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesi kullanımına sıkı bağlılık goumlsterme laboratuvar ilişkili brusellozun(LİB) oumlnlenmesinde oumlncelik verilecek hedefler olmalıdır

Aynı guumlvenilir araccedilların(instrument)protokoluumln farklı konumlarda

ve zaman dilimlerinde kullanılmasının yararları

1 Halihazırdaki mevcut geccedilerliguumlvenilebilir metodolojiyi (kolaylıkla) kullanabilirsiniz

2 Sonuccedillarınızı farklı uumllkelerdeki ve başka zaman dilimlerindeki diğer katılımcıların sonuccedilları ile kıyaslayabilirsiniz

3 Sonuccedillar boumllgesel ulusal ve uluslararası veri toplamasında depolanabilir ve hatta bir eğilim incelemesi iccedilin kullanılabilir

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 8: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Ccedilalışma iccedilin neden bir protokolgeliştirmelisiniz

Proje protokoluuml

niccedilingereklidir

Bir proje protokoluuml başarılı bir projenin planlaması iccedilin yazılı bir temeldir

Etik komisyona başvurmak

Mantıklı odaklı ve verimli bir şekildeepidemiyolojik bir ccedilalışma yapılandırmak

Ccedilalışmanın kalitesini guumlvence altına almak

Kaynak talep etmek

Neden bir proje planlanmalı ve nedentaslak bir ccedilalışma protokoluuml

tasarlamalısınız

1 Eğitimin bir parccedilası

Projelere dayanan eğitimin erişkin oumlğreniminde yuumlksek oumllccediluumlde etkili olduğu kanıtlanmıştır

2 Uzun vadede İş Sağlığı ve Guumlvenliği politikalarının gelişimine katkıda bulunur

3 Bilimsel duumlzeyde uluslararası işbirliğini desteklemektedir

Projenin yararları

bull Alan ccedilalışması ve epidemiyolojik İş Sağlığı ve Guumlvenliği projesinin nasıl hazırlanacağını oumlğrenmek

bull Aşağıdaki konulardan herhangi birisinde oumlzel bir sorun hakkında bilgi temin etmeyi oumlğrenmekbull boumllgenizdebull belli bir meslekte veya sanayi kolundabull seccedililmiş bir hastalıkta

Hangileri kanıta dayalı onlemler veveya bir yayına donuumlşebilir

bull Projenin tadını ccedilıkarın

Protokoluumlnuumlzuumln ana hatları

bull Uzunluk 5-10 sayfa (atıflar ve oumlzet olmadan)bull Dil Tuumlrkccedile veya İngilizcebull Başlıklar

ndash AraştırmanınProjenin başlığındash Ccedilalışmanın amaccedillarındash Teorik temel veya kuruluşndash Youmlntemler

bull Ccedilalışma tuumlruuml ve tasarımbull Hedef kitle oumlrnekler ccedilalışma popuumllasyonubull Bilgi toplama araccedilları

bull Verinin kalitesini kontrol etmek ve veri youmlnetimi youmlntemleribull Etik accedilıları guumlvence altına alma suumlreccedilleribull İnceleme planı ve sonuccedilların kullanılması

bull Projenin guumlccedilluuml ve zayıf noktalarındash Katkılar ve kaynaklarndash Bibliyografik atıflarndash Zaman ccedilizelgesi

A eğitiminin iccedileriği

Ccedilalıştay I Giriş

Ccedilalıştay II Teorik arkaplan

Ccedilalıştay III Youmlntemler tasarım popuumllasyon

Ccedilalıştay IV Araccedillar operasyonel planlama

Ccedilalıştay V İnceleme planı

Ccedilalıştay VI Nihai protokoluuml yazma

Birey ccedilalışması mı goumlrev ccedilalışması mı

bull Protokol ccedilalışması bireysel katılımlı kuumlccediluumlk grup ccedilalışmasıdır

bull Gruptan diğer gruplardan ve eğitmenden geri bildirim

Eğitmenin roluuml

bull Eğitmen projenin başlatıcısı değildir

bull Eğitmen size yardım edebilir fakat yuumlruumlmeyi kendiniz oumlğrenmek zorundasınız

bull Bu eğitim suumlresince eğitmeninizle duumlzenli iletişim gereklidir

Neden araştıralım

bdquoHakkında konuştuğunuz konuyu oumllccedilebiliyor ve bunu sayılarla ifade edebiliyorsanız o zaman bunun hakkında bir şeyler bildiğinizi soumlyleyebilirsiniz ldquo

Lord Kelvin Fiacutesico 1824-1907httpdewikipediaorgwikiWilliam_Thomson_1_Baron_Kelvin

Projeleriniz iccedilin olası başlıklar

Guumlvencesiz

ccedilalışma

Boumlcek

ilaccedilları

( Pestisitler)

Kimyasallar

Psikososyalccedilalışma koşulları

Kan

basıncı

Akıl Sağlığı depresyon

Kronik

Obstruktif

Akciğer

Hastalığı

Maruz Sonuccedil Popuumllasyon

kalma

Ccediliftccedililer ve tarım işccedilileri

Goumlccedilmenler

Eğitmenler

Geri

doumlnuumlşuumlm

işccedilileri

Solunum yolu şikacircyetleri

Oumlrnekler

- Tuumlrkiyersquodeki geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki ccedilalışanlarda meslek hastalıkları ve işle ilgili hastalıklar

- Tuumlrkiyersquonin herhangi bir boumllgesinde kuafoumlrlerde aerosollere maruz kalma ve astım lsquogoumlruumllme sıklığırsquo

- Tuumlrkiyersquodeki hastanelerde doktor olarak ccedilalışma ve ciddi zihin sağlığı sorunları veya bozuklukları arasındaki ilişki

İSG profesyonelleri aşağıdaki fırsatlara sahip oldukları iccedilin suumlreccedilte oumlnemli paydaşlardır

ndash Veri kayıt etmek ve incelemek ve ccedilalışma ile sağlık hakkında yuumlksek geccedilerliliği olan guumlvenilir bilgiyi yayma

ndash kendi boumllgelerinde

ndash oumlzel bir meslek grubudalı iccedilin

ndash oumlzel bir hastalık veya yaralanma ile ilgili

- Muumldahale planı yapma

Bu suumlreccedilte siz oumlnemlisiniz

İşle ilgili hastalıklar ve meslek hastalıkları uumlzerine bir ccedilalışma sizin iccedilin neden oumlnemli

bull Ccedilalışma koşullarını değerlendirmek iccedilin İş baskısı hakkında anketGuumlruumlltuuml seviyesi oumllccedilme malzemeleri

bull İşin sağlık uumlzerindeki etkilerini değerlendirmek iccedilin aşağıdakilere ihtiyacınız var

Kas-iskelet şikacircyetleri hakkında anket

Kontakt dermatit veya idrar kesesi kanseri tıbbicirc teşhisleriAşağıdakiler iccedilin malzeme ve protokol

Spirometri

Odyometri

Kolinesteraz seviye değerlendirmesi

Değerlendirme oumllccedilme araccedilları

Tuumlrkiyersquoden bir oumlrnek Tuumlrkiyersquode Egeli kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların iş sağlığı

Mesleki Tıp 201262148ndash151

F Perccedilin1 O Akyol1 A Davas2 ve H Saygı21Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye 2Halk Sağlığı Anabilim Dalı Tıp Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir TuumlrkiyeYazışma adresi F Perccedilin Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye Tel 190 232 3884094 Faks 190 232 3883685 e-posta fatihpercingmailcom

Arka plan Balıkccedilılık her zaman tehlikeli bir meslek olmuştur ve birccedilok faktoumlruumln balıkccedilının sağlığı uumlzerinde doğrudan ve

dolaylı etkisi mevcuttur Hedefler Tuumlrk Ege Denizi kıyılarındaki kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılık filolarının sağlığı emniyeti ve ccedilalışma koşullarını incelemek

YoumlntemlerEge Denizi kıyıları boyunca kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların rastgele bir oumlrneğine dağıtılmış bir anketten veriler elde

edilmiştir Veri toplanması Eyluumll 2009 ile Ocak 2010 arasında yapılmıştır Sonuccedillar Ccedilalışmaya 5714 Ege Denizinde ccedilalışan kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıları dışında 76 balıkccedilılık limanından 1166 balıkccedilı dahakatılmıştır Balıkccedilıların 29rsquou hiccedilbir sosyal guumlvenlik kapsamında değildir Saptanan en yaygın sağlık sorunları (HastalıklarınUluslararası Sınıflandırmasına goumlre [ICD-10]) kas-iskelet (oumlrn diskopati kas gerginliği romatizma) ve goumlz kulak-burunsindirim ve boşaltım sistemi sorunlarıdır Alkol tuumlketimi balıkccedilılarda yuumlksektir (68) ve 72rsquosi balık avlama seferlerinde dahafazla sigara iccediltiklerini soumlylemiştir Sağlık sorunlarının goumlccedilebe statuumlsuuml gelir memnuniyeti balıkccedilılık tuumlruuml ve aşaması ve yıllıkkuumlmuumllatif iş hacmi dahil ccedilok sayıda unsur ile ilintili olduğu goumlruumlnmektedir

Neticeler Tuumlrkiyersquode kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar ccedilok sayıda sağlık sorunu yaşamaktadır ve sağlıksız yaşam tarzına sahiptir Kuumlccediluumlkoumllccedilekli balıkccedilıların ccedilalışma koşullarını iyileştirme amaccedillı tasarlanmış muumldahaleler mesleki yaralanma sayısını azaltmayayardımcı olabilir bu da dolayısıyla sağlıklarını olumlu şekilde etkileyebilir Alkol ve tuumltuumln tuumlketimini azaltma amaccedillı oumlnlemepolitikaları da geliştirilmelidir Anahtar Kelimeler Ege Denizi iş sağlığı kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar Tuumlrkiye

Tablo 1 ICD-10 kodlarına goumlre sağlık sorunlarının sıklığı

N ()

Kas-iskelet sistemi ve bağ dokusu hastalıkları 984 (84)

(M519 M509 M54 M626 M798 M796)

Romatizma (M79-0) (n 5 479)

Goumlz ve adneks hastalıkları (H52 385 vakaları H101 55 vakaları H01 31 vakaları) 471 (41)

Sindirim sistemi hastalıkları (K21 K25 K26 K27 K30 K458) 319 (27)

Kulak ve mastoid suumlreci hastalıkları (H609 H660 H729 H90 H91 H931) 248 (21)

Dolaşım sistemi hastalıkları (I10ndash11 I20 I25 I83) 196 (17)

Hemoroid sorunları (I84) (n 5 69)

Genito-uumlriner sistemi hastalıkları (N20ndash23 N300 N281 N499) 193 (17)

Solunum sistemi hastalıkları (J01 J03 J06 J15 J20 J22 J30ndash35 J41) 155 (13

Sinir sistemi hastalıkları (G312 G409 G448) 91 (8)

Migren (G43) (n 5 56)

Deri ve derialtı dokusu hastalıkları (L24ndash25 L40 L559) 66 (6)

Endokrin besinsel ve metabolik hastalıklar (E11 E13 E14) 38 (3)

Zihinsel ve davranış bozuklukları ile ilgili hastalıklar (F10 F32 F41 F519) 6 (05)

Balıkccedilılar birden fazla sağlık sorunu yaşayabilirler

Hollandarsquodan Oumlrnek Hollandarsquoda Ekonomik Sektoumlrlere Goumlre Meslek Hastalıklarının Yıllık İnsidansı

Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Amsterdam Hollanda

Yazışma adresi Dr Henk F van der Molen Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Posta Kutusu 22660 1100 DD Amsterda Hollanda hfvandermolenamcnl

10 Ocak 2012 tarihinde kabul edildi İlk ccedilevirim iccedili olarak 1 Mart 2012 tarihinde yayınlandı

MAKALEHedef Hollandarsquoda ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıklarının (OD) yıllık insidansını rapor etmekYoumlntemler İleriye youmlnelik 5 senelik bir kohort ccedilalışmasında (2009-2013 işyeri hekiminden meslek hastalıkları (OD) bildirimi iccedilin sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyans sistemine katılmaları istendi Katılım iccedilin dacirchil edilme kriterleri şunlardır (1) Ccedilalışan popuumllasyonu kapsıyor olmak (2) Ekonomik sektoumlrleri ve ccedilalışan popuumllasyon buumlyuumlkluumlğuumlnuuml raporlamak (3) Teşhis edilmiş tuumlm meslek hastalıklarını kaydetme konusunda istekli olmak Bu ccedilalışmada meslek hastalığı başlıca iş ile ilgili etmenlerden kaynaklanan oumlzel klinik teşhisi bulunan bir hastalık olarak tanımlandı Ekonomik sektoumlrler (n=21) NACErsquoye (Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikicirc Sınıflamasırsquona) goumlre belirlendiSonuccedillar 2009 senesinde 12 aydan fazla bir suumlre iccedilerisinde toplamda 514590 ccedilalışanlık bir ccedilalışan popuumllasyon arasından 1782 meslek hastalığı (rapor edildi Herhangi bir meslek hastalığı iccedilin tahmin edilen yıllık insidans100000 ccedilalışanda 346 idi (95 GA 362rsquode 330) Tıbbi olarak raporlanan tuumlm meslek hastalıkları iccedilerisinde zihinsel hastalıklar en sık bildirimi yapılan hastalık olmuştur (41) Bunu kas-iskelet hastalıkları takip etmektedir (39) ardından işitme ile ilgili hastalıklar (11) bulaşıcı hastalıklar (4) deri hastalıkları (3) noumlrolojik hastalıklar (2) ve solunum yolu hastalıkları (2) gelmektedir 100000 işccediliden en yuumlksek yıllık insidansa sahip olan doumlrt ekonomik sektoumlr inşaat (1127 95 GA 1253rsquote 1002) maden ve taş ocağı işletmeciliği (888 95 GA 1667rsquode 110) su ve atık su işletme (832 595 GA 1146rsquoda 518) ve nakliyat ve depolamadır (608 95 GA 690rsquoda 526)Sonuccedil Hollandarsquoda buumltuumln ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıkları rapor edilmektedir Meslek hastalıklarının 91rsquoi zihinsel hastalıklar kas-iskelet hastalıkları ve işitme ile ilgili hastalıklardır Meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirmelerin etkinliğini ve raporlama faaliyetlerine uyumu arttırmaya youmlnelik ccedilalışmalar huumlkuumlmet işverenler ve ccedilalışanlar tarafından insidans rakamlarının kullanılabilirliğini genişletmektedir

Bu makale ne ekliyor

Hollandarsquoda meslek hastalıkları raporediliyor fakat insidans oranları eksik

Motivasyonu yuumlksek işyeri hekimleriile sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyanssistemi ekonomik sektoumlrlerde meslekhastalıkları insidans oranlarını tahminetmek iccedilin uygulanabilir biryaklaşımdır

Tıbben rapor edilen meslekhastalıklarının 91rsquoi zihinselhastalıklar kas-iskelet hastalıkları veişitme ile ilgili hastalıklardır

Meslek hastalıklarının yıllık insidansoranları iş ile ilgili hastalıklarıoumlnlemede faaliyetlerin seccedililmesi veoumlnceliklendirilmesi konusundayardımcı olabilir

Tablo-1 2009 yılında Hollandarsquoda meslek hastalıklarının (OD) sayısı ve insidansı

Ekonomik Sektoumlr Meslek Hastalıkları sayısı İnsidans(100000 işccedili-yılında)

95 Guumlven aralığı

Tarım Orman ve Balıkccedilılık 16 421 215-328

Madencilik ve Taş Ocağı İşletmeciliği 5 888 110-1667

İmalat Sanayi 323 436 389-484

Elektrik Gaz ve Su Kaynakları 9 281 97-464

Su ve atık su işletme 27 832 518-1146

İnşaat 311 1127 1002-1253

Toptan Satış ve Perakende 87 139 109-168

Taşıma ve Depolama 210 608 526-690

Oteller ve Restaurantlar 19 146 80-211

Bilgi ve İletişim 60 374 279-469

Finansal Hizmetler 35 171 114-227

Gayrimenkul 6 100 20-180

Bilimsel ve Serbest Meslekler 27 243 151-335

Youmlnetim 48 230 165-295

Huumlkuumlmet ve savunma 117 376 308-444

Eğitim 125 320 264-376

Sanat Eğlence ve Rekreasyon 26 369 227-511

Hizmetler Dernekler Tamirat 13 76 35-118

Ev İşleri 4 517 10-1023

Dokunulmazlığı Olan Organizasyonlar 3 104 0-222Mesleki Ccedilevre Dergisi 201269519-521 doi 101136oemed-2011-100326

J Hosp Infect 2012 Nisan80(4)326-30 doi 101016jjhin201112020 Epub 2012 Şub 25

Tuumlrkiyede laboratuvar ilişkili brusellozSayın-Kutlu S1 Kutlu M Ergoumlnuumll O Akalın S Guumlven T Demiroğlu YZ Acicbe O Akova MMesleki Bulaşıcı Hastalıklar Ccedilalışma Grubu Bulaşıcı Hastalıklar ve Klinik Mikrobiyoloji Birimi Pamukkale Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Denizli Tuumlrkiye sayinkutluyahoocom

ARKAPLAN Laboratuvar sağlık ccedilalışanları daha fazla laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) riski altındalarHEDEF Laboratuvar sağlık ccedilalışanları arasında laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) risk faktoumlrlerini tarif etmekYOumlNTEMLER Tuumlrkiyersquonin 17 ilindeki 38 hastanede yuumlz-yuumlze goumlruumlşmeler ile ccedilok merkezli bir ccedilalışma yuumlruumltuumllduuml Brusellaenfeksiyonu riski altında olan bulaşıcı hastalıklar kliniklerinde ve mikrobiyoloji departmanlarında ccedilalışan sağlık ccedilalışanları arasında yapısal bir anket yuumlruumltuumllduumlBULGULAR Ankete cevap verme oranı 100 idi 667 laboratuar ccedilalışanlarından 38 (58) tanesinin laboratuar ilişkili bruselloz (LİB) geccedilmişi bulunuyordu Ccedilok değişkenli incelemede bağımsız olarak yuumlksek laboratuvarilişkili bruselloz (LİB) riski ile ilişkilendirilen faktoumlrler arasında şunlar bulunuyordu brusella bakterisiyle ccedilalışma (tahminicirc risk oranı 512 95 guumlven aralığı 228-1152 P lt 0001) ve erkek cinsiyeti (214 102-445 P = 0042) Biyoguumlvenlik kabine duumlzeyini kullanmak 2 (013 003-060 P = 0009) eldiven kullanımına tam uyum goumlsterme (027 011-065 P = 0004) mesleki hayatın daha uzun suumlrmesi (086 080-092 P lt 0001) koruyucu olarak bulundularSONUCcedilLAR Brusella bakterisiyle ccedilalışmak erkek olmak kişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesine uyum goumlstermeme laboratuvar ilişkili brusellozun (LİB) serilerimizde gelişmesinde bağımsız risk faktoumlrleri ydilerKişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesi kullanımına sıkı bağlılık goumlsterme laboratuvar ilişkili brusellozun(LİB) oumlnlenmesinde oumlncelik verilecek hedefler olmalıdır

Aynı guumlvenilir araccedilların(instrument)protokoluumln farklı konumlarda

ve zaman dilimlerinde kullanılmasının yararları

1 Halihazırdaki mevcut geccedilerliguumlvenilebilir metodolojiyi (kolaylıkla) kullanabilirsiniz

2 Sonuccedillarınızı farklı uumllkelerdeki ve başka zaman dilimlerindeki diğer katılımcıların sonuccedilları ile kıyaslayabilirsiniz

3 Sonuccedillar boumllgesel ulusal ve uluslararası veri toplamasında depolanabilir ve hatta bir eğilim incelemesi iccedilin kullanılabilir

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 9: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Neden bir proje planlanmalı ve nedentaslak bir ccedilalışma protokoluuml

tasarlamalısınız

1 Eğitimin bir parccedilası

Projelere dayanan eğitimin erişkin oumlğreniminde yuumlksek oumllccediluumlde etkili olduğu kanıtlanmıştır

2 Uzun vadede İş Sağlığı ve Guumlvenliği politikalarının gelişimine katkıda bulunur

3 Bilimsel duumlzeyde uluslararası işbirliğini desteklemektedir

Projenin yararları

bull Alan ccedilalışması ve epidemiyolojik İş Sağlığı ve Guumlvenliği projesinin nasıl hazırlanacağını oumlğrenmek

bull Aşağıdaki konulardan herhangi birisinde oumlzel bir sorun hakkında bilgi temin etmeyi oumlğrenmekbull boumllgenizdebull belli bir meslekte veya sanayi kolundabull seccedililmiş bir hastalıkta

Hangileri kanıta dayalı onlemler veveya bir yayına donuumlşebilir

bull Projenin tadını ccedilıkarın

Protokoluumlnuumlzuumln ana hatları

bull Uzunluk 5-10 sayfa (atıflar ve oumlzet olmadan)bull Dil Tuumlrkccedile veya İngilizcebull Başlıklar

ndash AraştırmanınProjenin başlığındash Ccedilalışmanın amaccedillarındash Teorik temel veya kuruluşndash Youmlntemler

bull Ccedilalışma tuumlruuml ve tasarımbull Hedef kitle oumlrnekler ccedilalışma popuumllasyonubull Bilgi toplama araccedilları

bull Verinin kalitesini kontrol etmek ve veri youmlnetimi youmlntemleribull Etik accedilıları guumlvence altına alma suumlreccedilleribull İnceleme planı ve sonuccedilların kullanılması

bull Projenin guumlccedilluuml ve zayıf noktalarındash Katkılar ve kaynaklarndash Bibliyografik atıflarndash Zaman ccedilizelgesi

A eğitiminin iccedileriği

Ccedilalıştay I Giriş

Ccedilalıştay II Teorik arkaplan

Ccedilalıştay III Youmlntemler tasarım popuumllasyon

Ccedilalıştay IV Araccedillar operasyonel planlama

Ccedilalıştay V İnceleme planı

Ccedilalıştay VI Nihai protokoluuml yazma

Birey ccedilalışması mı goumlrev ccedilalışması mı

bull Protokol ccedilalışması bireysel katılımlı kuumlccediluumlk grup ccedilalışmasıdır

bull Gruptan diğer gruplardan ve eğitmenden geri bildirim

Eğitmenin roluuml

bull Eğitmen projenin başlatıcısı değildir

bull Eğitmen size yardım edebilir fakat yuumlruumlmeyi kendiniz oumlğrenmek zorundasınız

bull Bu eğitim suumlresince eğitmeninizle duumlzenli iletişim gereklidir

Neden araştıralım

bdquoHakkında konuştuğunuz konuyu oumllccedilebiliyor ve bunu sayılarla ifade edebiliyorsanız o zaman bunun hakkında bir şeyler bildiğinizi soumlyleyebilirsiniz ldquo

Lord Kelvin Fiacutesico 1824-1907httpdewikipediaorgwikiWilliam_Thomson_1_Baron_Kelvin

Projeleriniz iccedilin olası başlıklar

Guumlvencesiz

ccedilalışma

Boumlcek

ilaccedilları

( Pestisitler)

Kimyasallar

Psikososyalccedilalışma koşulları

Kan

basıncı

Akıl Sağlığı depresyon

Kronik

Obstruktif

Akciğer

Hastalığı

Maruz Sonuccedil Popuumllasyon

kalma

Ccediliftccedililer ve tarım işccedilileri

Goumlccedilmenler

Eğitmenler

Geri

doumlnuumlşuumlm

işccedilileri

Solunum yolu şikacircyetleri

Oumlrnekler

- Tuumlrkiyersquodeki geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki ccedilalışanlarda meslek hastalıkları ve işle ilgili hastalıklar

- Tuumlrkiyersquonin herhangi bir boumllgesinde kuafoumlrlerde aerosollere maruz kalma ve astım lsquogoumlruumllme sıklığırsquo

- Tuumlrkiyersquodeki hastanelerde doktor olarak ccedilalışma ve ciddi zihin sağlığı sorunları veya bozuklukları arasındaki ilişki

İSG profesyonelleri aşağıdaki fırsatlara sahip oldukları iccedilin suumlreccedilte oumlnemli paydaşlardır

ndash Veri kayıt etmek ve incelemek ve ccedilalışma ile sağlık hakkında yuumlksek geccedilerliliği olan guumlvenilir bilgiyi yayma

ndash kendi boumllgelerinde

ndash oumlzel bir meslek grubudalı iccedilin

ndash oumlzel bir hastalık veya yaralanma ile ilgili

- Muumldahale planı yapma

Bu suumlreccedilte siz oumlnemlisiniz

İşle ilgili hastalıklar ve meslek hastalıkları uumlzerine bir ccedilalışma sizin iccedilin neden oumlnemli

bull Ccedilalışma koşullarını değerlendirmek iccedilin İş baskısı hakkında anketGuumlruumlltuuml seviyesi oumllccedilme malzemeleri

bull İşin sağlık uumlzerindeki etkilerini değerlendirmek iccedilin aşağıdakilere ihtiyacınız var

Kas-iskelet şikacircyetleri hakkında anket

Kontakt dermatit veya idrar kesesi kanseri tıbbicirc teşhisleriAşağıdakiler iccedilin malzeme ve protokol

Spirometri

Odyometri

Kolinesteraz seviye değerlendirmesi

Değerlendirme oumllccedilme araccedilları

Tuumlrkiyersquoden bir oumlrnek Tuumlrkiyersquode Egeli kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların iş sağlığı

Mesleki Tıp 201262148ndash151

F Perccedilin1 O Akyol1 A Davas2 ve H Saygı21Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye 2Halk Sağlığı Anabilim Dalı Tıp Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir TuumlrkiyeYazışma adresi F Perccedilin Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye Tel 190 232 3884094 Faks 190 232 3883685 e-posta fatihpercingmailcom

Arka plan Balıkccedilılık her zaman tehlikeli bir meslek olmuştur ve birccedilok faktoumlruumln balıkccedilının sağlığı uumlzerinde doğrudan ve

dolaylı etkisi mevcuttur Hedefler Tuumlrk Ege Denizi kıyılarındaki kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılık filolarının sağlığı emniyeti ve ccedilalışma koşullarını incelemek

YoumlntemlerEge Denizi kıyıları boyunca kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların rastgele bir oumlrneğine dağıtılmış bir anketten veriler elde

edilmiştir Veri toplanması Eyluumll 2009 ile Ocak 2010 arasında yapılmıştır Sonuccedillar Ccedilalışmaya 5714 Ege Denizinde ccedilalışan kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıları dışında 76 balıkccedilılık limanından 1166 balıkccedilı dahakatılmıştır Balıkccedilıların 29rsquou hiccedilbir sosyal guumlvenlik kapsamında değildir Saptanan en yaygın sağlık sorunları (HastalıklarınUluslararası Sınıflandırmasına goumlre [ICD-10]) kas-iskelet (oumlrn diskopati kas gerginliği romatizma) ve goumlz kulak-burunsindirim ve boşaltım sistemi sorunlarıdır Alkol tuumlketimi balıkccedilılarda yuumlksektir (68) ve 72rsquosi balık avlama seferlerinde dahafazla sigara iccediltiklerini soumlylemiştir Sağlık sorunlarının goumlccedilebe statuumlsuuml gelir memnuniyeti balıkccedilılık tuumlruuml ve aşaması ve yıllıkkuumlmuumllatif iş hacmi dahil ccedilok sayıda unsur ile ilintili olduğu goumlruumlnmektedir

Neticeler Tuumlrkiyersquode kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar ccedilok sayıda sağlık sorunu yaşamaktadır ve sağlıksız yaşam tarzına sahiptir Kuumlccediluumlkoumllccedilekli balıkccedilıların ccedilalışma koşullarını iyileştirme amaccedillı tasarlanmış muumldahaleler mesleki yaralanma sayısını azaltmayayardımcı olabilir bu da dolayısıyla sağlıklarını olumlu şekilde etkileyebilir Alkol ve tuumltuumln tuumlketimini azaltma amaccedillı oumlnlemepolitikaları da geliştirilmelidir Anahtar Kelimeler Ege Denizi iş sağlığı kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar Tuumlrkiye

Tablo 1 ICD-10 kodlarına goumlre sağlık sorunlarının sıklığı

N ()

Kas-iskelet sistemi ve bağ dokusu hastalıkları 984 (84)

(M519 M509 M54 M626 M798 M796)

Romatizma (M79-0) (n 5 479)

Goumlz ve adneks hastalıkları (H52 385 vakaları H101 55 vakaları H01 31 vakaları) 471 (41)

Sindirim sistemi hastalıkları (K21 K25 K26 K27 K30 K458) 319 (27)

Kulak ve mastoid suumlreci hastalıkları (H609 H660 H729 H90 H91 H931) 248 (21)

Dolaşım sistemi hastalıkları (I10ndash11 I20 I25 I83) 196 (17)

Hemoroid sorunları (I84) (n 5 69)

Genito-uumlriner sistemi hastalıkları (N20ndash23 N300 N281 N499) 193 (17)

Solunum sistemi hastalıkları (J01 J03 J06 J15 J20 J22 J30ndash35 J41) 155 (13

Sinir sistemi hastalıkları (G312 G409 G448) 91 (8)

Migren (G43) (n 5 56)

Deri ve derialtı dokusu hastalıkları (L24ndash25 L40 L559) 66 (6)

Endokrin besinsel ve metabolik hastalıklar (E11 E13 E14) 38 (3)

Zihinsel ve davranış bozuklukları ile ilgili hastalıklar (F10 F32 F41 F519) 6 (05)

Balıkccedilılar birden fazla sağlık sorunu yaşayabilirler

Hollandarsquodan Oumlrnek Hollandarsquoda Ekonomik Sektoumlrlere Goumlre Meslek Hastalıklarının Yıllık İnsidansı

Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Amsterdam Hollanda

Yazışma adresi Dr Henk F van der Molen Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Posta Kutusu 22660 1100 DD Amsterda Hollanda hfvandermolenamcnl

10 Ocak 2012 tarihinde kabul edildi İlk ccedilevirim iccedili olarak 1 Mart 2012 tarihinde yayınlandı

MAKALEHedef Hollandarsquoda ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıklarının (OD) yıllık insidansını rapor etmekYoumlntemler İleriye youmlnelik 5 senelik bir kohort ccedilalışmasında (2009-2013 işyeri hekiminden meslek hastalıkları (OD) bildirimi iccedilin sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyans sistemine katılmaları istendi Katılım iccedilin dacirchil edilme kriterleri şunlardır (1) Ccedilalışan popuumllasyonu kapsıyor olmak (2) Ekonomik sektoumlrleri ve ccedilalışan popuumllasyon buumlyuumlkluumlğuumlnuuml raporlamak (3) Teşhis edilmiş tuumlm meslek hastalıklarını kaydetme konusunda istekli olmak Bu ccedilalışmada meslek hastalığı başlıca iş ile ilgili etmenlerden kaynaklanan oumlzel klinik teşhisi bulunan bir hastalık olarak tanımlandı Ekonomik sektoumlrler (n=21) NACErsquoye (Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikicirc Sınıflamasırsquona) goumlre belirlendiSonuccedillar 2009 senesinde 12 aydan fazla bir suumlre iccedilerisinde toplamda 514590 ccedilalışanlık bir ccedilalışan popuumllasyon arasından 1782 meslek hastalığı (rapor edildi Herhangi bir meslek hastalığı iccedilin tahmin edilen yıllık insidans100000 ccedilalışanda 346 idi (95 GA 362rsquode 330) Tıbbi olarak raporlanan tuumlm meslek hastalıkları iccedilerisinde zihinsel hastalıklar en sık bildirimi yapılan hastalık olmuştur (41) Bunu kas-iskelet hastalıkları takip etmektedir (39) ardından işitme ile ilgili hastalıklar (11) bulaşıcı hastalıklar (4) deri hastalıkları (3) noumlrolojik hastalıklar (2) ve solunum yolu hastalıkları (2) gelmektedir 100000 işccediliden en yuumlksek yıllık insidansa sahip olan doumlrt ekonomik sektoumlr inşaat (1127 95 GA 1253rsquote 1002) maden ve taş ocağı işletmeciliği (888 95 GA 1667rsquode 110) su ve atık su işletme (832 595 GA 1146rsquoda 518) ve nakliyat ve depolamadır (608 95 GA 690rsquoda 526)Sonuccedil Hollandarsquoda buumltuumln ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıkları rapor edilmektedir Meslek hastalıklarının 91rsquoi zihinsel hastalıklar kas-iskelet hastalıkları ve işitme ile ilgili hastalıklardır Meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirmelerin etkinliğini ve raporlama faaliyetlerine uyumu arttırmaya youmlnelik ccedilalışmalar huumlkuumlmet işverenler ve ccedilalışanlar tarafından insidans rakamlarının kullanılabilirliğini genişletmektedir

Bu makale ne ekliyor

Hollandarsquoda meslek hastalıkları raporediliyor fakat insidans oranları eksik

Motivasyonu yuumlksek işyeri hekimleriile sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyanssistemi ekonomik sektoumlrlerde meslekhastalıkları insidans oranlarını tahminetmek iccedilin uygulanabilir biryaklaşımdır

Tıbben rapor edilen meslekhastalıklarının 91rsquoi zihinselhastalıklar kas-iskelet hastalıkları veişitme ile ilgili hastalıklardır

Meslek hastalıklarının yıllık insidansoranları iş ile ilgili hastalıklarıoumlnlemede faaliyetlerin seccedililmesi veoumlnceliklendirilmesi konusundayardımcı olabilir

Tablo-1 2009 yılında Hollandarsquoda meslek hastalıklarının (OD) sayısı ve insidansı

Ekonomik Sektoumlr Meslek Hastalıkları sayısı İnsidans(100000 işccedili-yılında)

95 Guumlven aralığı

Tarım Orman ve Balıkccedilılık 16 421 215-328

Madencilik ve Taş Ocağı İşletmeciliği 5 888 110-1667

İmalat Sanayi 323 436 389-484

Elektrik Gaz ve Su Kaynakları 9 281 97-464

Su ve atık su işletme 27 832 518-1146

İnşaat 311 1127 1002-1253

Toptan Satış ve Perakende 87 139 109-168

Taşıma ve Depolama 210 608 526-690

Oteller ve Restaurantlar 19 146 80-211

Bilgi ve İletişim 60 374 279-469

Finansal Hizmetler 35 171 114-227

Gayrimenkul 6 100 20-180

Bilimsel ve Serbest Meslekler 27 243 151-335

Youmlnetim 48 230 165-295

Huumlkuumlmet ve savunma 117 376 308-444

Eğitim 125 320 264-376

Sanat Eğlence ve Rekreasyon 26 369 227-511

Hizmetler Dernekler Tamirat 13 76 35-118

Ev İşleri 4 517 10-1023

Dokunulmazlığı Olan Organizasyonlar 3 104 0-222Mesleki Ccedilevre Dergisi 201269519-521 doi 101136oemed-2011-100326

J Hosp Infect 2012 Nisan80(4)326-30 doi 101016jjhin201112020 Epub 2012 Şub 25

Tuumlrkiyede laboratuvar ilişkili brusellozSayın-Kutlu S1 Kutlu M Ergoumlnuumll O Akalın S Guumlven T Demiroğlu YZ Acicbe O Akova MMesleki Bulaşıcı Hastalıklar Ccedilalışma Grubu Bulaşıcı Hastalıklar ve Klinik Mikrobiyoloji Birimi Pamukkale Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Denizli Tuumlrkiye sayinkutluyahoocom

ARKAPLAN Laboratuvar sağlık ccedilalışanları daha fazla laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) riski altındalarHEDEF Laboratuvar sağlık ccedilalışanları arasında laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) risk faktoumlrlerini tarif etmekYOumlNTEMLER Tuumlrkiyersquonin 17 ilindeki 38 hastanede yuumlz-yuumlze goumlruumlşmeler ile ccedilok merkezli bir ccedilalışma yuumlruumltuumllduuml Brusellaenfeksiyonu riski altında olan bulaşıcı hastalıklar kliniklerinde ve mikrobiyoloji departmanlarında ccedilalışan sağlık ccedilalışanları arasında yapısal bir anket yuumlruumltuumllduumlBULGULAR Ankete cevap verme oranı 100 idi 667 laboratuar ccedilalışanlarından 38 (58) tanesinin laboratuar ilişkili bruselloz (LİB) geccedilmişi bulunuyordu Ccedilok değişkenli incelemede bağımsız olarak yuumlksek laboratuvarilişkili bruselloz (LİB) riski ile ilişkilendirilen faktoumlrler arasında şunlar bulunuyordu brusella bakterisiyle ccedilalışma (tahminicirc risk oranı 512 95 guumlven aralığı 228-1152 P lt 0001) ve erkek cinsiyeti (214 102-445 P = 0042) Biyoguumlvenlik kabine duumlzeyini kullanmak 2 (013 003-060 P = 0009) eldiven kullanımına tam uyum goumlsterme (027 011-065 P = 0004) mesleki hayatın daha uzun suumlrmesi (086 080-092 P lt 0001) koruyucu olarak bulundularSONUCcedilLAR Brusella bakterisiyle ccedilalışmak erkek olmak kişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesine uyum goumlstermeme laboratuvar ilişkili brusellozun (LİB) serilerimizde gelişmesinde bağımsız risk faktoumlrleri ydilerKişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesi kullanımına sıkı bağlılık goumlsterme laboratuvar ilişkili brusellozun(LİB) oumlnlenmesinde oumlncelik verilecek hedefler olmalıdır

Aynı guumlvenilir araccedilların(instrument)protokoluumln farklı konumlarda

ve zaman dilimlerinde kullanılmasının yararları

1 Halihazırdaki mevcut geccedilerliguumlvenilebilir metodolojiyi (kolaylıkla) kullanabilirsiniz

2 Sonuccedillarınızı farklı uumllkelerdeki ve başka zaman dilimlerindeki diğer katılımcıların sonuccedilları ile kıyaslayabilirsiniz

3 Sonuccedillar boumllgesel ulusal ve uluslararası veri toplamasında depolanabilir ve hatta bir eğilim incelemesi iccedilin kullanılabilir

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 10: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Projenin yararları

bull Alan ccedilalışması ve epidemiyolojik İş Sağlığı ve Guumlvenliği projesinin nasıl hazırlanacağını oumlğrenmek

bull Aşağıdaki konulardan herhangi birisinde oumlzel bir sorun hakkında bilgi temin etmeyi oumlğrenmekbull boumllgenizdebull belli bir meslekte veya sanayi kolundabull seccedililmiş bir hastalıkta

Hangileri kanıta dayalı onlemler veveya bir yayına donuumlşebilir

bull Projenin tadını ccedilıkarın

Protokoluumlnuumlzuumln ana hatları

bull Uzunluk 5-10 sayfa (atıflar ve oumlzet olmadan)bull Dil Tuumlrkccedile veya İngilizcebull Başlıklar

ndash AraştırmanınProjenin başlığındash Ccedilalışmanın amaccedillarındash Teorik temel veya kuruluşndash Youmlntemler

bull Ccedilalışma tuumlruuml ve tasarımbull Hedef kitle oumlrnekler ccedilalışma popuumllasyonubull Bilgi toplama araccedilları

bull Verinin kalitesini kontrol etmek ve veri youmlnetimi youmlntemleribull Etik accedilıları guumlvence altına alma suumlreccedilleribull İnceleme planı ve sonuccedilların kullanılması

bull Projenin guumlccedilluuml ve zayıf noktalarındash Katkılar ve kaynaklarndash Bibliyografik atıflarndash Zaman ccedilizelgesi

A eğitiminin iccedileriği

Ccedilalıştay I Giriş

Ccedilalıştay II Teorik arkaplan

Ccedilalıştay III Youmlntemler tasarım popuumllasyon

Ccedilalıştay IV Araccedillar operasyonel planlama

Ccedilalıştay V İnceleme planı

Ccedilalıştay VI Nihai protokoluuml yazma

Birey ccedilalışması mı goumlrev ccedilalışması mı

bull Protokol ccedilalışması bireysel katılımlı kuumlccediluumlk grup ccedilalışmasıdır

bull Gruptan diğer gruplardan ve eğitmenden geri bildirim

Eğitmenin roluuml

bull Eğitmen projenin başlatıcısı değildir

bull Eğitmen size yardım edebilir fakat yuumlruumlmeyi kendiniz oumlğrenmek zorundasınız

bull Bu eğitim suumlresince eğitmeninizle duumlzenli iletişim gereklidir

Neden araştıralım

bdquoHakkında konuştuğunuz konuyu oumllccedilebiliyor ve bunu sayılarla ifade edebiliyorsanız o zaman bunun hakkında bir şeyler bildiğinizi soumlyleyebilirsiniz ldquo

Lord Kelvin Fiacutesico 1824-1907httpdewikipediaorgwikiWilliam_Thomson_1_Baron_Kelvin

Projeleriniz iccedilin olası başlıklar

Guumlvencesiz

ccedilalışma

Boumlcek

ilaccedilları

( Pestisitler)

Kimyasallar

Psikososyalccedilalışma koşulları

Kan

basıncı

Akıl Sağlığı depresyon

Kronik

Obstruktif

Akciğer

Hastalığı

Maruz Sonuccedil Popuumllasyon

kalma

Ccediliftccedililer ve tarım işccedilileri

Goumlccedilmenler

Eğitmenler

Geri

doumlnuumlşuumlm

işccedilileri

Solunum yolu şikacircyetleri

Oumlrnekler

- Tuumlrkiyersquodeki geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki ccedilalışanlarda meslek hastalıkları ve işle ilgili hastalıklar

- Tuumlrkiyersquonin herhangi bir boumllgesinde kuafoumlrlerde aerosollere maruz kalma ve astım lsquogoumlruumllme sıklığırsquo

- Tuumlrkiyersquodeki hastanelerde doktor olarak ccedilalışma ve ciddi zihin sağlığı sorunları veya bozuklukları arasındaki ilişki

İSG profesyonelleri aşağıdaki fırsatlara sahip oldukları iccedilin suumlreccedilte oumlnemli paydaşlardır

ndash Veri kayıt etmek ve incelemek ve ccedilalışma ile sağlık hakkında yuumlksek geccedilerliliği olan guumlvenilir bilgiyi yayma

ndash kendi boumllgelerinde

ndash oumlzel bir meslek grubudalı iccedilin

ndash oumlzel bir hastalık veya yaralanma ile ilgili

- Muumldahale planı yapma

Bu suumlreccedilte siz oumlnemlisiniz

İşle ilgili hastalıklar ve meslek hastalıkları uumlzerine bir ccedilalışma sizin iccedilin neden oumlnemli

bull Ccedilalışma koşullarını değerlendirmek iccedilin İş baskısı hakkında anketGuumlruumlltuuml seviyesi oumllccedilme malzemeleri

bull İşin sağlık uumlzerindeki etkilerini değerlendirmek iccedilin aşağıdakilere ihtiyacınız var

Kas-iskelet şikacircyetleri hakkında anket

Kontakt dermatit veya idrar kesesi kanseri tıbbicirc teşhisleriAşağıdakiler iccedilin malzeme ve protokol

Spirometri

Odyometri

Kolinesteraz seviye değerlendirmesi

Değerlendirme oumllccedilme araccedilları

Tuumlrkiyersquoden bir oumlrnek Tuumlrkiyersquode Egeli kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların iş sağlığı

Mesleki Tıp 201262148ndash151

F Perccedilin1 O Akyol1 A Davas2 ve H Saygı21Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye 2Halk Sağlığı Anabilim Dalı Tıp Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir TuumlrkiyeYazışma adresi F Perccedilin Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye Tel 190 232 3884094 Faks 190 232 3883685 e-posta fatihpercingmailcom

Arka plan Balıkccedilılık her zaman tehlikeli bir meslek olmuştur ve birccedilok faktoumlruumln balıkccedilının sağlığı uumlzerinde doğrudan ve

dolaylı etkisi mevcuttur Hedefler Tuumlrk Ege Denizi kıyılarındaki kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılık filolarının sağlığı emniyeti ve ccedilalışma koşullarını incelemek

YoumlntemlerEge Denizi kıyıları boyunca kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların rastgele bir oumlrneğine dağıtılmış bir anketten veriler elde

edilmiştir Veri toplanması Eyluumll 2009 ile Ocak 2010 arasında yapılmıştır Sonuccedillar Ccedilalışmaya 5714 Ege Denizinde ccedilalışan kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıları dışında 76 balıkccedilılık limanından 1166 balıkccedilı dahakatılmıştır Balıkccedilıların 29rsquou hiccedilbir sosyal guumlvenlik kapsamında değildir Saptanan en yaygın sağlık sorunları (HastalıklarınUluslararası Sınıflandırmasına goumlre [ICD-10]) kas-iskelet (oumlrn diskopati kas gerginliği romatizma) ve goumlz kulak-burunsindirim ve boşaltım sistemi sorunlarıdır Alkol tuumlketimi balıkccedilılarda yuumlksektir (68) ve 72rsquosi balık avlama seferlerinde dahafazla sigara iccediltiklerini soumlylemiştir Sağlık sorunlarının goumlccedilebe statuumlsuuml gelir memnuniyeti balıkccedilılık tuumlruuml ve aşaması ve yıllıkkuumlmuumllatif iş hacmi dahil ccedilok sayıda unsur ile ilintili olduğu goumlruumlnmektedir

Neticeler Tuumlrkiyersquode kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar ccedilok sayıda sağlık sorunu yaşamaktadır ve sağlıksız yaşam tarzına sahiptir Kuumlccediluumlkoumllccedilekli balıkccedilıların ccedilalışma koşullarını iyileştirme amaccedillı tasarlanmış muumldahaleler mesleki yaralanma sayısını azaltmayayardımcı olabilir bu da dolayısıyla sağlıklarını olumlu şekilde etkileyebilir Alkol ve tuumltuumln tuumlketimini azaltma amaccedillı oumlnlemepolitikaları da geliştirilmelidir Anahtar Kelimeler Ege Denizi iş sağlığı kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar Tuumlrkiye

Tablo 1 ICD-10 kodlarına goumlre sağlık sorunlarının sıklığı

N ()

Kas-iskelet sistemi ve bağ dokusu hastalıkları 984 (84)

(M519 M509 M54 M626 M798 M796)

Romatizma (M79-0) (n 5 479)

Goumlz ve adneks hastalıkları (H52 385 vakaları H101 55 vakaları H01 31 vakaları) 471 (41)

Sindirim sistemi hastalıkları (K21 K25 K26 K27 K30 K458) 319 (27)

Kulak ve mastoid suumlreci hastalıkları (H609 H660 H729 H90 H91 H931) 248 (21)

Dolaşım sistemi hastalıkları (I10ndash11 I20 I25 I83) 196 (17)

Hemoroid sorunları (I84) (n 5 69)

Genito-uumlriner sistemi hastalıkları (N20ndash23 N300 N281 N499) 193 (17)

Solunum sistemi hastalıkları (J01 J03 J06 J15 J20 J22 J30ndash35 J41) 155 (13

Sinir sistemi hastalıkları (G312 G409 G448) 91 (8)

Migren (G43) (n 5 56)

Deri ve derialtı dokusu hastalıkları (L24ndash25 L40 L559) 66 (6)

Endokrin besinsel ve metabolik hastalıklar (E11 E13 E14) 38 (3)

Zihinsel ve davranış bozuklukları ile ilgili hastalıklar (F10 F32 F41 F519) 6 (05)

Balıkccedilılar birden fazla sağlık sorunu yaşayabilirler

Hollandarsquodan Oumlrnek Hollandarsquoda Ekonomik Sektoumlrlere Goumlre Meslek Hastalıklarının Yıllık İnsidansı

Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Amsterdam Hollanda

Yazışma adresi Dr Henk F van der Molen Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Posta Kutusu 22660 1100 DD Amsterda Hollanda hfvandermolenamcnl

10 Ocak 2012 tarihinde kabul edildi İlk ccedilevirim iccedili olarak 1 Mart 2012 tarihinde yayınlandı

MAKALEHedef Hollandarsquoda ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıklarının (OD) yıllık insidansını rapor etmekYoumlntemler İleriye youmlnelik 5 senelik bir kohort ccedilalışmasında (2009-2013 işyeri hekiminden meslek hastalıkları (OD) bildirimi iccedilin sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyans sistemine katılmaları istendi Katılım iccedilin dacirchil edilme kriterleri şunlardır (1) Ccedilalışan popuumllasyonu kapsıyor olmak (2) Ekonomik sektoumlrleri ve ccedilalışan popuumllasyon buumlyuumlkluumlğuumlnuuml raporlamak (3) Teşhis edilmiş tuumlm meslek hastalıklarını kaydetme konusunda istekli olmak Bu ccedilalışmada meslek hastalığı başlıca iş ile ilgili etmenlerden kaynaklanan oumlzel klinik teşhisi bulunan bir hastalık olarak tanımlandı Ekonomik sektoumlrler (n=21) NACErsquoye (Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikicirc Sınıflamasırsquona) goumlre belirlendiSonuccedillar 2009 senesinde 12 aydan fazla bir suumlre iccedilerisinde toplamda 514590 ccedilalışanlık bir ccedilalışan popuumllasyon arasından 1782 meslek hastalığı (rapor edildi Herhangi bir meslek hastalığı iccedilin tahmin edilen yıllık insidans100000 ccedilalışanda 346 idi (95 GA 362rsquode 330) Tıbbi olarak raporlanan tuumlm meslek hastalıkları iccedilerisinde zihinsel hastalıklar en sık bildirimi yapılan hastalık olmuştur (41) Bunu kas-iskelet hastalıkları takip etmektedir (39) ardından işitme ile ilgili hastalıklar (11) bulaşıcı hastalıklar (4) deri hastalıkları (3) noumlrolojik hastalıklar (2) ve solunum yolu hastalıkları (2) gelmektedir 100000 işccediliden en yuumlksek yıllık insidansa sahip olan doumlrt ekonomik sektoumlr inşaat (1127 95 GA 1253rsquote 1002) maden ve taş ocağı işletmeciliği (888 95 GA 1667rsquode 110) su ve atık su işletme (832 595 GA 1146rsquoda 518) ve nakliyat ve depolamadır (608 95 GA 690rsquoda 526)Sonuccedil Hollandarsquoda buumltuumln ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıkları rapor edilmektedir Meslek hastalıklarının 91rsquoi zihinsel hastalıklar kas-iskelet hastalıkları ve işitme ile ilgili hastalıklardır Meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirmelerin etkinliğini ve raporlama faaliyetlerine uyumu arttırmaya youmlnelik ccedilalışmalar huumlkuumlmet işverenler ve ccedilalışanlar tarafından insidans rakamlarının kullanılabilirliğini genişletmektedir

Bu makale ne ekliyor

Hollandarsquoda meslek hastalıkları raporediliyor fakat insidans oranları eksik

Motivasyonu yuumlksek işyeri hekimleriile sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyanssistemi ekonomik sektoumlrlerde meslekhastalıkları insidans oranlarını tahminetmek iccedilin uygulanabilir biryaklaşımdır

Tıbben rapor edilen meslekhastalıklarının 91rsquoi zihinselhastalıklar kas-iskelet hastalıkları veişitme ile ilgili hastalıklardır

Meslek hastalıklarının yıllık insidansoranları iş ile ilgili hastalıklarıoumlnlemede faaliyetlerin seccedililmesi veoumlnceliklendirilmesi konusundayardımcı olabilir

Tablo-1 2009 yılında Hollandarsquoda meslek hastalıklarının (OD) sayısı ve insidansı

Ekonomik Sektoumlr Meslek Hastalıkları sayısı İnsidans(100000 işccedili-yılında)

95 Guumlven aralığı

Tarım Orman ve Balıkccedilılık 16 421 215-328

Madencilik ve Taş Ocağı İşletmeciliği 5 888 110-1667

İmalat Sanayi 323 436 389-484

Elektrik Gaz ve Su Kaynakları 9 281 97-464

Su ve atık su işletme 27 832 518-1146

İnşaat 311 1127 1002-1253

Toptan Satış ve Perakende 87 139 109-168

Taşıma ve Depolama 210 608 526-690

Oteller ve Restaurantlar 19 146 80-211

Bilgi ve İletişim 60 374 279-469

Finansal Hizmetler 35 171 114-227

Gayrimenkul 6 100 20-180

Bilimsel ve Serbest Meslekler 27 243 151-335

Youmlnetim 48 230 165-295

Huumlkuumlmet ve savunma 117 376 308-444

Eğitim 125 320 264-376

Sanat Eğlence ve Rekreasyon 26 369 227-511

Hizmetler Dernekler Tamirat 13 76 35-118

Ev İşleri 4 517 10-1023

Dokunulmazlığı Olan Organizasyonlar 3 104 0-222Mesleki Ccedilevre Dergisi 201269519-521 doi 101136oemed-2011-100326

J Hosp Infect 2012 Nisan80(4)326-30 doi 101016jjhin201112020 Epub 2012 Şub 25

Tuumlrkiyede laboratuvar ilişkili brusellozSayın-Kutlu S1 Kutlu M Ergoumlnuumll O Akalın S Guumlven T Demiroğlu YZ Acicbe O Akova MMesleki Bulaşıcı Hastalıklar Ccedilalışma Grubu Bulaşıcı Hastalıklar ve Klinik Mikrobiyoloji Birimi Pamukkale Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Denizli Tuumlrkiye sayinkutluyahoocom

ARKAPLAN Laboratuvar sağlık ccedilalışanları daha fazla laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) riski altındalarHEDEF Laboratuvar sağlık ccedilalışanları arasında laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) risk faktoumlrlerini tarif etmekYOumlNTEMLER Tuumlrkiyersquonin 17 ilindeki 38 hastanede yuumlz-yuumlze goumlruumlşmeler ile ccedilok merkezli bir ccedilalışma yuumlruumltuumllduuml Brusellaenfeksiyonu riski altında olan bulaşıcı hastalıklar kliniklerinde ve mikrobiyoloji departmanlarında ccedilalışan sağlık ccedilalışanları arasında yapısal bir anket yuumlruumltuumllduumlBULGULAR Ankete cevap verme oranı 100 idi 667 laboratuar ccedilalışanlarından 38 (58) tanesinin laboratuar ilişkili bruselloz (LİB) geccedilmişi bulunuyordu Ccedilok değişkenli incelemede bağımsız olarak yuumlksek laboratuvarilişkili bruselloz (LİB) riski ile ilişkilendirilen faktoumlrler arasında şunlar bulunuyordu brusella bakterisiyle ccedilalışma (tahminicirc risk oranı 512 95 guumlven aralığı 228-1152 P lt 0001) ve erkek cinsiyeti (214 102-445 P = 0042) Biyoguumlvenlik kabine duumlzeyini kullanmak 2 (013 003-060 P = 0009) eldiven kullanımına tam uyum goumlsterme (027 011-065 P = 0004) mesleki hayatın daha uzun suumlrmesi (086 080-092 P lt 0001) koruyucu olarak bulundularSONUCcedilLAR Brusella bakterisiyle ccedilalışmak erkek olmak kişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesine uyum goumlstermeme laboratuvar ilişkili brusellozun (LİB) serilerimizde gelişmesinde bağımsız risk faktoumlrleri ydilerKişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesi kullanımına sıkı bağlılık goumlsterme laboratuvar ilişkili brusellozun(LİB) oumlnlenmesinde oumlncelik verilecek hedefler olmalıdır

Aynı guumlvenilir araccedilların(instrument)protokoluumln farklı konumlarda

ve zaman dilimlerinde kullanılmasının yararları

1 Halihazırdaki mevcut geccedilerliguumlvenilebilir metodolojiyi (kolaylıkla) kullanabilirsiniz

2 Sonuccedillarınızı farklı uumllkelerdeki ve başka zaman dilimlerindeki diğer katılımcıların sonuccedilları ile kıyaslayabilirsiniz

3 Sonuccedillar boumllgesel ulusal ve uluslararası veri toplamasında depolanabilir ve hatta bir eğilim incelemesi iccedilin kullanılabilir

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 11: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Protokoluumlnuumlzuumln ana hatları

bull Uzunluk 5-10 sayfa (atıflar ve oumlzet olmadan)bull Dil Tuumlrkccedile veya İngilizcebull Başlıklar

ndash AraştırmanınProjenin başlığındash Ccedilalışmanın amaccedillarındash Teorik temel veya kuruluşndash Youmlntemler

bull Ccedilalışma tuumlruuml ve tasarımbull Hedef kitle oumlrnekler ccedilalışma popuumllasyonubull Bilgi toplama araccedilları

bull Verinin kalitesini kontrol etmek ve veri youmlnetimi youmlntemleribull Etik accedilıları guumlvence altına alma suumlreccedilleribull İnceleme planı ve sonuccedilların kullanılması

bull Projenin guumlccedilluuml ve zayıf noktalarındash Katkılar ve kaynaklarndash Bibliyografik atıflarndash Zaman ccedilizelgesi

A eğitiminin iccedileriği

Ccedilalıştay I Giriş

Ccedilalıştay II Teorik arkaplan

Ccedilalıştay III Youmlntemler tasarım popuumllasyon

Ccedilalıştay IV Araccedillar operasyonel planlama

Ccedilalıştay V İnceleme planı

Ccedilalıştay VI Nihai protokoluuml yazma

Birey ccedilalışması mı goumlrev ccedilalışması mı

bull Protokol ccedilalışması bireysel katılımlı kuumlccediluumlk grup ccedilalışmasıdır

bull Gruptan diğer gruplardan ve eğitmenden geri bildirim

Eğitmenin roluuml

bull Eğitmen projenin başlatıcısı değildir

bull Eğitmen size yardım edebilir fakat yuumlruumlmeyi kendiniz oumlğrenmek zorundasınız

bull Bu eğitim suumlresince eğitmeninizle duumlzenli iletişim gereklidir

Neden araştıralım

bdquoHakkında konuştuğunuz konuyu oumllccedilebiliyor ve bunu sayılarla ifade edebiliyorsanız o zaman bunun hakkında bir şeyler bildiğinizi soumlyleyebilirsiniz ldquo

Lord Kelvin Fiacutesico 1824-1907httpdewikipediaorgwikiWilliam_Thomson_1_Baron_Kelvin

Projeleriniz iccedilin olası başlıklar

Guumlvencesiz

ccedilalışma

Boumlcek

ilaccedilları

( Pestisitler)

Kimyasallar

Psikososyalccedilalışma koşulları

Kan

basıncı

Akıl Sağlığı depresyon

Kronik

Obstruktif

Akciğer

Hastalığı

Maruz Sonuccedil Popuumllasyon

kalma

Ccediliftccedililer ve tarım işccedilileri

Goumlccedilmenler

Eğitmenler

Geri

doumlnuumlşuumlm

işccedilileri

Solunum yolu şikacircyetleri

Oumlrnekler

- Tuumlrkiyersquodeki geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki ccedilalışanlarda meslek hastalıkları ve işle ilgili hastalıklar

- Tuumlrkiyersquonin herhangi bir boumllgesinde kuafoumlrlerde aerosollere maruz kalma ve astım lsquogoumlruumllme sıklığırsquo

- Tuumlrkiyersquodeki hastanelerde doktor olarak ccedilalışma ve ciddi zihin sağlığı sorunları veya bozuklukları arasındaki ilişki

İSG profesyonelleri aşağıdaki fırsatlara sahip oldukları iccedilin suumlreccedilte oumlnemli paydaşlardır

ndash Veri kayıt etmek ve incelemek ve ccedilalışma ile sağlık hakkında yuumlksek geccedilerliliği olan guumlvenilir bilgiyi yayma

ndash kendi boumllgelerinde

ndash oumlzel bir meslek grubudalı iccedilin

ndash oumlzel bir hastalık veya yaralanma ile ilgili

- Muumldahale planı yapma

Bu suumlreccedilte siz oumlnemlisiniz

İşle ilgili hastalıklar ve meslek hastalıkları uumlzerine bir ccedilalışma sizin iccedilin neden oumlnemli

bull Ccedilalışma koşullarını değerlendirmek iccedilin İş baskısı hakkında anketGuumlruumlltuuml seviyesi oumllccedilme malzemeleri

bull İşin sağlık uumlzerindeki etkilerini değerlendirmek iccedilin aşağıdakilere ihtiyacınız var

Kas-iskelet şikacircyetleri hakkında anket

Kontakt dermatit veya idrar kesesi kanseri tıbbicirc teşhisleriAşağıdakiler iccedilin malzeme ve protokol

Spirometri

Odyometri

Kolinesteraz seviye değerlendirmesi

Değerlendirme oumllccedilme araccedilları

Tuumlrkiyersquoden bir oumlrnek Tuumlrkiyersquode Egeli kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların iş sağlığı

Mesleki Tıp 201262148ndash151

F Perccedilin1 O Akyol1 A Davas2 ve H Saygı21Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye 2Halk Sağlığı Anabilim Dalı Tıp Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir TuumlrkiyeYazışma adresi F Perccedilin Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye Tel 190 232 3884094 Faks 190 232 3883685 e-posta fatihpercingmailcom

Arka plan Balıkccedilılık her zaman tehlikeli bir meslek olmuştur ve birccedilok faktoumlruumln balıkccedilının sağlığı uumlzerinde doğrudan ve

dolaylı etkisi mevcuttur Hedefler Tuumlrk Ege Denizi kıyılarındaki kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılık filolarının sağlığı emniyeti ve ccedilalışma koşullarını incelemek

YoumlntemlerEge Denizi kıyıları boyunca kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların rastgele bir oumlrneğine dağıtılmış bir anketten veriler elde

edilmiştir Veri toplanması Eyluumll 2009 ile Ocak 2010 arasında yapılmıştır Sonuccedillar Ccedilalışmaya 5714 Ege Denizinde ccedilalışan kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıları dışında 76 balıkccedilılık limanından 1166 balıkccedilı dahakatılmıştır Balıkccedilıların 29rsquou hiccedilbir sosyal guumlvenlik kapsamında değildir Saptanan en yaygın sağlık sorunları (HastalıklarınUluslararası Sınıflandırmasına goumlre [ICD-10]) kas-iskelet (oumlrn diskopati kas gerginliği romatizma) ve goumlz kulak-burunsindirim ve boşaltım sistemi sorunlarıdır Alkol tuumlketimi balıkccedilılarda yuumlksektir (68) ve 72rsquosi balık avlama seferlerinde dahafazla sigara iccediltiklerini soumlylemiştir Sağlık sorunlarının goumlccedilebe statuumlsuuml gelir memnuniyeti balıkccedilılık tuumlruuml ve aşaması ve yıllıkkuumlmuumllatif iş hacmi dahil ccedilok sayıda unsur ile ilintili olduğu goumlruumlnmektedir

Neticeler Tuumlrkiyersquode kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar ccedilok sayıda sağlık sorunu yaşamaktadır ve sağlıksız yaşam tarzına sahiptir Kuumlccediluumlkoumllccedilekli balıkccedilıların ccedilalışma koşullarını iyileştirme amaccedillı tasarlanmış muumldahaleler mesleki yaralanma sayısını azaltmayayardımcı olabilir bu da dolayısıyla sağlıklarını olumlu şekilde etkileyebilir Alkol ve tuumltuumln tuumlketimini azaltma amaccedillı oumlnlemepolitikaları da geliştirilmelidir Anahtar Kelimeler Ege Denizi iş sağlığı kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar Tuumlrkiye

Tablo 1 ICD-10 kodlarına goumlre sağlık sorunlarının sıklığı

N ()

Kas-iskelet sistemi ve bağ dokusu hastalıkları 984 (84)

(M519 M509 M54 M626 M798 M796)

Romatizma (M79-0) (n 5 479)

Goumlz ve adneks hastalıkları (H52 385 vakaları H101 55 vakaları H01 31 vakaları) 471 (41)

Sindirim sistemi hastalıkları (K21 K25 K26 K27 K30 K458) 319 (27)

Kulak ve mastoid suumlreci hastalıkları (H609 H660 H729 H90 H91 H931) 248 (21)

Dolaşım sistemi hastalıkları (I10ndash11 I20 I25 I83) 196 (17)

Hemoroid sorunları (I84) (n 5 69)

Genito-uumlriner sistemi hastalıkları (N20ndash23 N300 N281 N499) 193 (17)

Solunum sistemi hastalıkları (J01 J03 J06 J15 J20 J22 J30ndash35 J41) 155 (13

Sinir sistemi hastalıkları (G312 G409 G448) 91 (8)

Migren (G43) (n 5 56)

Deri ve derialtı dokusu hastalıkları (L24ndash25 L40 L559) 66 (6)

Endokrin besinsel ve metabolik hastalıklar (E11 E13 E14) 38 (3)

Zihinsel ve davranış bozuklukları ile ilgili hastalıklar (F10 F32 F41 F519) 6 (05)

Balıkccedilılar birden fazla sağlık sorunu yaşayabilirler

Hollandarsquodan Oumlrnek Hollandarsquoda Ekonomik Sektoumlrlere Goumlre Meslek Hastalıklarının Yıllık İnsidansı

Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Amsterdam Hollanda

Yazışma adresi Dr Henk F van der Molen Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Posta Kutusu 22660 1100 DD Amsterda Hollanda hfvandermolenamcnl

10 Ocak 2012 tarihinde kabul edildi İlk ccedilevirim iccedili olarak 1 Mart 2012 tarihinde yayınlandı

MAKALEHedef Hollandarsquoda ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıklarının (OD) yıllık insidansını rapor etmekYoumlntemler İleriye youmlnelik 5 senelik bir kohort ccedilalışmasında (2009-2013 işyeri hekiminden meslek hastalıkları (OD) bildirimi iccedilin sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyans sistemine katılmaları istendi Katılım iccedilin dacirchil edilme kriterleri şunlardır (1) Ccedilalışan popuumllasyonu kapsıyor olmak (2) Ekonomik sektoumlrleri ve ccedilalışan popuumllasyon buumlyuumlkluumlğuumlnuuml raporlamak (3) Teşhis edilmiş tuumlm meslek hastalıklarını kaydetme konusunda istekli olmak Bu ccedilalışmada meslek hastalığı başlıca iş ile ilgili etmenlerden kaynaklanan oumlzel klinik teşhisi bulunan bir hastalık olarak tanımlandı Ekonomik sektoumlrler (n=21) NACErsquoye (Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikicirc Sınıflamasırsquona) goumlre belirlendiSonuccedillar 2009 senesinde 12 aydan fazla bir suumlre iccedilerisinde toplamda 514590 ccedilalışanlık bir ccedilalışan popuumllasyon arasından 1782 meslek hastalığı (rapor edildi Herhangi bir meslek hastalığı iccedilin tahmin edilen yıllık insidans100000 ccedilalışanda 346 idi (95 GA 362rsquode 330) Tıbbi olarak raporlanan tuumlm meslek hastalıkları iccedilerisinde zihinsel hastalıklar en sık bildirimi yapılan hastalık olmuştur (41) Bunu kas-iskelet hastalıkları takip etmektedir (39) ardından işitme ile ilgili hastalıklar (11) bulaşıcı hastalıklar (4) deri hastalıkları (3) noumlrolojik hastalıklar (2) ve solunum yolu hastalıkları (2) gelmektedir 100000 işccediliden en yuumlksek yıllık insidansa sahip olan doumlrt ekonomik sektoumlr inşaat (1127 95 GA 1253rsquote 1002) maden ve taş ocağı işletmeciliği (888 95 GA 1667rsquode 110) su ve atık su işletme (832 595 GA 1146rsquoda 518) ve nakliyat ve depolamadır (608 95 GA 690rsquoda 526)Sonuccedil Hollandarsquoda buumltuumln ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıkları rapor edilmektedir Meslek hastalıklarının 91rsquoi zihinsel hastalıklar kas-iskelet hastalıkları ve işitme ile ilgili hastalıklardır Meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirmelerin etkinliğini ve raporlama faaliyetlerine uyumu arttırmaya youmlnelik ccedilalışmalar huumlkuumlmet işverenler ve ccedilalışanlar tarafından insidans rakamlarının kullanılabilirliğini genişletmektedir

Bu makale ne ekliyor

Hollandarsquoda meslek hastalıkları raporediliyor fakat insidans oranları eksik

Motivasyonu yuumlksek işyeri hekimleriile sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyanssistemi ekonomik sektoumlrlerde meslekhastalıkları insidans oranlarını tahminetmek iccedilin uygulanabilir biryaklaşımdır

Tıbben rapor edilen meslekhastalıklarının 91rsquoi zihinselhastalıklar kas-iskelet hastalıkları veişitme ile ilgili hastalıklardır

Meslek hastalıklarının yıllık insidansoranları iş ile ilgili hastalıklarıoumlnlemede faaliyetlerin seccedililmesi veoumlnceliklendirilmesi konusundayardımcı olabilir

Tablo-1 2009 yılında Hollandarsquoda meslek hastalıklarının (OD) sayısı ve insidansı

Ekonomik Sektoumlr Meslek Hastalıkları sayısı İnsidans(100000 işccedili-yılında)

95 Guumlven aralığı

Tarım Orman ve Balıkccedilılık 16 421 215-328

Madencilik ve Taş Ocağı İşletmeciliği 5 888 110-1667

İmalat Sanayi 323 436 389-484

Elektrik Gaz ve Su Kaynakları 9 281 97-464

Su ve atık su işletme 27 832 518-1146

İnşaat 311 1127 1002-1253

Toptan Satış ve Perakende 87 139 109-168

Taşıma ve Depolama 210 608 526-690

Oteller ve Restaurantlar 19 146 80-211

Bilgi ve İletişim 60 374 279-469

Finansal Hizmetler 35 171 114-227

Gayrimenkul 6 100 20-180

Bilimsel ve Serbest Meslekler 27 243 151-335

Youmlnetim 48 230 165-295

Huumlkuumlmet ve savunma 117 376 308-444

Eğitim 125 320 264-376

Sanat Eğlence ve Rekreasyon 26 369 227-511

Hizmetler Dernekler Tamirat 13 76 35-118

Ev İşleri 4 517 10-1023

Dokunulmazlığı Olan Organizasyonlar 3 104 0-222Mesleki Ccedilevre Dergisi 201269519-521 doi 101136oemed-2011-100326

J Hosp Infect 2012 Nisan80(4)326-30 doi 101016jjhin201112020 Epub 2012 Şub 25

Tuumlrkiyede laboratuvar ilişkili brusellozSayın-Kutlu S1 Kutlu M Ergoumlnuumll O Akalın S Guumlven T Demiroğlu YZ Acicbe O Akova MMesleki Bulaşıcı Hastalıklar Ccedilalışma Grubu Bulaşıcı Hastalıklar ve Klinik Mikrobiyoloji Birimi Pamukkale Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Denizli Tuumlrkiye sayinkutluyahoocom

ARKAPLAN Laboratuvar sağlık ccedilalışanları daha fazla laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) riski altındalarHEDEF Laboratuvar sağlık ccedilalışanları arasında laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) risk faktoumlrlerini tarif etmekYOumlNTEMLER Tuumlrkiyersquonin 17 ilindeki 38 hastanede yuumlz-yuumlze goumlruumlşmeler ile ccedilok merkezli bir ccedilalışma yuumlruumltuumllduuml Brusellaenfeksiyonu riski altında olan bulaşıcı hastalıklar kliniklerinde ve mikrobiyoloji departmanlarında ccedilalışan sağlık ccedilalışanları arasında yapısal bir anket yuumlruumltuumllduumlBULGULAR Ankete cevap verme oranı 100 idi 667 laboratuar ccedilalışanlarından 38 (58) tanesinin laboratuar ilişkili bruselloz (LİB) geccedilmişi bulunuyordu Ccedilok değişkenli incelemede bağımsız olarak yuumlksek laboratuvarilişkili bruselloz (LİB) riski ile ilişkilendirilen faktoumlrler arasında şunlar bulunuyordu brusella bakterisiyle ccedilalışma (tahminicirc risk oranı 512 95 guumlven aralığı 228-1152 P lt 0001) ve erkek cinsiyeti (214 102-445 P = 0042) Biyoguumlvenlik kabine duumlzeyini kullanmak 2 (013 003-060 P = 0009) eldiven kullanımına tam uyum goumlsterme (027 011-065 P = 0004) mesleki hayatın daha uzun suumlrmesi (086 080-092 P lt 0001) koruyucu olarak bulundularSONUCcedilLAR Brusella bakterisiyle ccedilalışmak erkek olmak kişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesine uyum goumlstermeme laboratuvar ilişkili brusellozun (LİB) serilerimizde gelişmesinde bağımsız risk faktoumlrleri ydilerKişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesi kullanımına sıkı bağlılık goumlsterme laboratuvar ilişkili brusellozun(LİB) oumlnlenmesinde oumlncelik verilecek hedefler olmalıdır

Aynı guumlvenilir araccedilların(instrument)protokoluumln farklı konumlarda

ve zaman dilimlerinde kullanılmasının yararları

1 Halihazırdaki mevcut geccedilerliguumlvenilebilir metodolojiyi (kolaylıkla) kullanabilirsiniz

2 Sonuccedillarınızı farklı uumllkelerdeki ve başka zaman dilimlerindeki diğer katılımcıların sonuccedilları ile kıyaslayabilirsiniz

3 Sonuccedillar boumllgesel ulusal ve uluslararası veri toplamasında depolanabilir ve hatta bir eğilim incelemesi iccedilin kullanılabilir

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 12: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

A eğitiminin iccedileriği

Ccedilalıştay I Giriş

Ccedilalıştay II Teorik arkaplan

Ccedilalıştay III Youmlntemler tasarım popuumllasyon

Ccedilalıştay IV Araccedillar operasyonel planlama

Ccedilalıştay V İnceleme planı

Ccedilalıştay VI Nihai protokoluuml yazma

Birey ccedilalışması mı goumlrev ccedilalışması mı

bull Protokol ccedilalışması bireysel katılımlı kuumlccediluumlk grup ccedilalışmasıdır

bull Gruptan diğer gruplardan ve eğitmenden geri bildirim

Eğitmenin roluuml

bull Eğitmen projenin başlatıcısı değildir

bull Eğitmen size yardım edebilir fakat yuumlruumlmeyi kendiniz oumlğrenmek zorundasınız

bull Bu eğitim suumlresince eğitmeninizle duumlzenli iletişim gereklidir

Neden araştıralım

bdquoHakkında konuştuğunuz konuyu oumllccedilebiliyor ve bunu sayılarla ifade edebiliyorsanız o zaman bunun hakkında bir şeyler bildiğinizi soumlyleyebilirsiniz ldquo

Lord Kelvin Fiacutesico 1824-1907httpdewikipediaorgwikiWilliam_Thomson_1_Baron_Kelvin

Projeleriniz iccedilin olası başlıklar

Guumlvencesiz

ccedilalışma

Boumlcek

ilaccedilları

( Pestisitler)

Kimyasallar

Psikososyalccedilalışma koşulları

Kan

basıncı

Akıl Sağlığı depresyon

Kronik

Obstruktif

Akciğer

Hastalığı

Maruz Sonuccedil Popuumllasyon

kalma

Ccediliftccedililer ve tarım işccedilileri

Goumlccedilmenler

Eğitmenler

Geri

doumlnuumlşuumlm

işccedilileri

Solunum yolu şikacircyetleri

Oumlrnekler

- Tuumlrkiyersquodeki geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki ccedilalışanlarda meslek hastalıkları ve işle ilgili hastalıklar

- Tuumlrkiyersquonin herhangi bir boumllgesinde kuafoumlrlerde aerosollere maruz kalma ve astım lsquogoumlruumllme sıklığırsquo

- Tuumlrkiyersquodeki hastanelerde doktor olarak ccedilalışma ve ciddi zihin sağlığı sorunları veya bozuklukları arasındaki ilişki

İSG profesyonelleri aşağıdaki fırsatlara sahip oldukları iccedilin suumlreccedilte oumlnemli paydaşlardır

ndash Veri kayıt etmek ve incelemek ve ccedilalışma ile sağlık hakkında yuumlksek geccedilerliliği olan guumlvenilir bilgiyi yayma

ndash kendi boumllgelerinde

ndash oumlzel bir meslek grubudalı iccedilin

ndash oumlzel bir hastalık veya yaralanma ile ilgili

- Muumldahale planı yapma

Bu suumlreccedilte siz oumlnemlisiniz

İşle ilgili hastalıklar ve meslek hastalıkları uumlzerine bir ccedilalışma sizin iccedilin neden oumlnemli

bull Ccedilalışma koşullarını değerlendirmek iccedilin İş baskısı hakkında anketGuumlruumlltuuml seviyesi oumllccedilme malzemeleri

bull İşin sağlık uumlzerindeki etkilerini değerlendirmek iccedilin aşağıdakilere ihtiyacınız var

Kas-iskelet şikacircyetleri hakkında anket

Kontakt dermatit veya idrar kesesi kanseri tıbbicirc teşhisleriAşağıdakiler iccedilin malzeme ve protokol

Spirometri

Odyometri

Kolinesteraz seviye değerlendirmesi

Değerlendirme oumllccedilme araccedilları

Tuumlrkiyersquoden bir oumlrnek Tuumlrkiyersquode Egeli kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların iş sağlığı

Mesleki Tıp 201262148ndash151

F Perccedilin1 O Akyol1 A Davas2 ve H Saygı21Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye 2Halk Sağlığı Anabilim Dalı Tıp Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir TuumlrkiyeYazışma adresi F Perccedilin Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye Tel 190 232 3884094 Faks 190 232 3883685 e-posta fatihpercingmailcom

Arka plan Balıkccedilılık her zaman tehlikeli bir meslek olmuştur ve birccedilok faktoumlruumln balıkccedilının sağlığı uumlzerinde doğrudan ve

dolaylı etkisi mevcuttur Hedefler Tuumlrk Ege Denizi kıyılarındaki kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılık filolarının sağlığı emniyeti ve ccedilalışma koşullarını incelemek

YoumlntemlerEge Denizi kıyıları boyunca kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların rastgele bir oumlrneğine dağıtılmış bir anketten veriler elde

edilmiştir Veri toplanması Eyluumll 2009 ile Ocak 2010 arasında yapılmıştır Sonuccedillar Ccedilalışmaya 5714 Ege Denizinde ccedilalışan kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıları dışında 76 balıkccedilılık limanından 1166 balıkccedilı dahakatılmıştır Balıkccedilıların 29rsquou hiccedilbir sosyal guumlvenlik kapsamında değildir Saptanan en yaygın sağlık sorunları (HastalıklarınUluslararası Sınıflandırmasına goumlre [ICD-10]) kas-iskelet (oumlrn diskopati kas gerginliği romatizma) ve goumlz kulak-burunsindirim ve boşaltım sistemi sorunlarıdır Alkol tuumlketimi balıkccedilılarda yuumlksektir (68) ve 72rsquosi balık avlama seferlerinde dahafazla sigara iccediltiklerini soumlylemiştir Sağlık sorunlarının goumlccedilebe statuumlsuuml gelir memnuniyeti balıkccedilılık tuumlruuml ve aşaması ve yıllıkkuumlmuumllatif iş hacmi dahil ccedilok sayıda unsur ile ilintili olduğu goumlruumlnmektedir

Neticeler Tuumlrkiyersquode kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar ccedilok sayıda sağlık sorunu yaşamaktadır ve sağlıksız yaşam tarzına sahiptir Kuumlccediluumlkoumllccedilekli balıkccedilıların ccedilalışma koşullarını iyileştirme amaccedillı tasarlanmış muumldahaleler mesleki yaralanma sayısını azaltmayayardımcı olabilir bu da dolayısıyla sağlıklarını olumlu şekilde etkileyebilir Alkol ve tuumltuumln tuumlketimini azaltma amaccedillı oumlnlemepolitikaları da geliştirilmelidir Anahtar Kelimeler Ege Denizi iş sağlığı kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar Tuumlrkiye

Tablo 1 ICD-10 kodlarına goumlre sağlık sorunlarının sıklığı

N ()

Kas-iskelet sistemi ve bağ dokusu hastalıkları 984 (84)

(M519 M509 M54 M626 M798 M796)

Romatizma (M79-0) (n 5 479)

Goumlz ve adneks hastalıkları (H52 385 vakaları H101 55 vakaları H01 31 vakaları) 471 (41)

Sindirim sistemi hastalıkları (K21 K25 K26 K27 K30 K458) 319 (27)

Kulak ve mastoid suumlreci hastalıkları (H609 H660 H729 H90 H91 H931) 248 (21)

Dolaşım sistemi hastalıkları (I10ndash11 I20 I25 I83) 196 (17)

Hemoroid sorunları (I84) (n 5 69)

Genito-uumlriner sistemi hastalıkları (N20ndash23 N300 N281 N499) 193 (17)

Solunum sistemi hastalıkları (J01 J03 J06 J15 J20 J22 J30ndash35 J41) 155 (13

Sinir sistemi hastalıkları (G312 G409 G448) 91 (8)

Migren (G43) (n 5 56)

Deri ve derialtı dokusu hastalıkları (L24ndash25 L40 L559) 66 (6)

Endokrin besinsel ve metabolik hastalıklar (E11 E13 E14) 38 (3)

Zihinsel ve davranış bozuklukları ile ilgili hastalıklar (F10 F32 F41 F519) 6 (05)

Balıkccedilılar birden fazla sağlık sorunu yaşayabilirler

Hollandarsquodan Oumlrnek Hollandarsquoda Ekonomik Sektoumlrlere Goumlre Meslek Hastalıklarının Yıllık İnsidansı

Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Amsterdam Hollanda

Yazışma adresi Dr Henk F van der Molen Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Posta Kutusu 22660 1100 DD Amsterda Hollanda hfvandermolenamcnl

10 Ocak 2012 tarihinde kabul edildi İlk ccedilevirim iccedili olarak 1 Mart 2012 tarihinde yayınlandı

MAKALEHedef Hollandarsquoda ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıklarının (OD) yıllık insidansını rapor etmekYoumlntemler İleriye youmlnelik 5 senelik bir kohort ccedilalışmasında (2009-2013 işyeri hekiminden meslek hastalıkları (OD) bildirimi iccedilin sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyans sistemine katılmaları istendi Katılım iccedilin dacirchil edilme kriterleri şunlardır (1) Ccedilalışan popuumllasyonu kapsıyor olmak (2) Ekonomik sektoumlrleri ve ccedilalışan popuumllasyon buumlyuumlkluumlğuumlnuuml raporlamak (3) Teşhis edilmiş tuumlm meslek hastalıklarını kaydetme konusunda istekli olmak Bu ccedilalışmada meslek hastalığı başlıca iş ile ilgili etmenlerden kaynaklanan oumlzel klinik teşhisi bulunan bir hastalık olarak tanımlandı Ekonomik sektoumlrler (n=21) NACErsquoye (Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikicirc Sınıflamasırsquona) goumlre belirlendiSonuccedillar 2009 senesinde 12 aydan fazla bir suumlre iccedilerisinde toplamda 514590 ccedilalışanlık bir ccedilalışan popuumllasyon arasından 1782 meslek hastalığı (rapor edildi Herhangi bir meslek hastalığı iccedilin tahmin edilen yıllık insidans100000 ccedilalışanda 346 idi (95 GA 362rsquode 330) Tıbbi olarak raporlanan tuumlm meslek hastalıkları iccedilerisinde zihinsel hastalıklar en sık bildirimi yapılan hastalık olmuştur (41) Bunu kas-iskelet hastalıkları takip etmektedir (39) ardından işitme ile ilgili hastalıklar (11) bulaşıcı hastalıklar (4) deri hastalıkları (3) noumlrolojik hastalıklar (2) ve solunum yolu hastalıkları (2) gelmektedir 100000 işccediliden en yuumlksek yıllık insidansa sahip olan doumlrt ekonomik sektoumlr inşaat (1127 95 GA 1253rsquote 1002) maden ve taş ocağı işletmeciliği (888 95 GA 1667rsquode 110) su ve atık su işletme (832 595 GA 1146rsquoda 518) ve nakliyat ve depolamadır (608 95 GA 690rsquoda 526)Sonuccedil Hollandarsquoda buumltuumln ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıkları rapor edilmektedir Meslek hastalıklarının 91rsquoi zihinsel hastalıklar kas-iskelet hastalıkları ve işitme ile ilgili hastalıklardır Meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirmelerin etkinliğini ve raporlama faaliyetlerine uyumu arttırmaya youmlnelik ccedilalışmalar huumlkuumlmet işverenler ve ccedilalışanlar tarafından insidans rakamlarının kullanılabilirliğini genişletmektedir

Bu makale ne ekliyor

Hollandarsquoda meslek hastalıkları raporediliyor fakat insidans oranları eksik

Motivasyonu yuumlksek işyeri hekimleriile sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyanssistemi ekonomik sektoumlrlerde meslekhastalıkları insidans oranlarını tahminetmek iccedilin uygulanabilir biryaklaşımdır

Tıbben rapor edilen meslekhastalıklarının 91rsquoi zihinselhastalıklar kas-iskelet hastalıkları veişitme ile ilgili hastalıklardır

Meslek hastalıklarının yıllık insidansoranları iş ile ilgili hastalıklarıoumlnlemede faaliyetlerin seccedililmesi veoumlnceliklendirilmesi konusundayardımcı olabilir

Tablo-1 2009 yılında Hollandarsquoda meslek hastalıklarının (OD) sayısı ve insidansı

Ekonomik Sektoumlr Meslek Hastalıkları sayısı İnsidans(100000 işccedili-yılında)

95 Guumlven aralığı

Tarım Orman ve Balıkccedilılık 16 421 215-328

Madencilik ve Taş Ocağı İşletmeciliği 5 888 110-1667

İmalat Sanayi 323 436 389-484

Elektrik Gaz ve Su Kaynakları 9 281 97-464

Su ve atık su işletme 27 832 518-1146

İnşaat 311 1127 1002-1253

Toptan Satış ve Perakende 87 139 109-168

Taşıma ve Depolama 210 608 526-690

Oteller ve Restaurantlar 19 146 80-211

Bilgi ve İletişim 60 374 279-469

Finansal Hizmetler 35 171 114-227

Gayrimenkul 6 100 20-180

Bilimsel ve Serbest Meslekler 27 243 151-335

Youmlnetim 48 230 165-295

Huumlkuumlmet ve savunma 117 376 308-444

Eğitim 125 320 264-376

Sanat Eğlence ve Rekreasyon 26 369 227-511

Hizmetler Dernekler Tamirat 13 76 35-118

Ev İşleri 4 517 10-1023

Dokunulmazlığı Olan Organizasyonlar 3 104 0-222Mesleki Ccedilevre Dergisi 201269519-521 doi 101136oemed-2011-100326

J Hosp Infect 2012 Nisan80(4)326-30 doi 101016jjhin201112020 Epub 2012 Şub 25

Tuumlrkiyede laboratuvar ilişkili brusellozSayın-Kutlu S1 Kutlu M Ergoumlnuumll O Akalın S Guumlven T Demiroğlu YZ Acicbe O Akova MMesleki Bulaşıcı Hastalıklar Ccedilalışma Grubu Bulaşıcı Hastalıklar ve Klinik Mikrobiyoloji Birimi Pamukkale Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Denizli Tuumlrkiye sayinkutluyahoocom

ARKAPLAN Laboratuvar sağlık ccedilalışanları daha fazla laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) riski altındalarHEDEF Laboratuvar sağlık ccedilalışanları arasında laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) risk faktoumlrlerini tarif etmekYOumlNTEMLER Tuumlrkiyersquonin 17 ilindeki 38 hastanede yuumlz-yuumlze goumlruumlşmeler ile ccedilok merkezli bir ccedilalışma yuumlruumltuumllduuml Brusellaenfeksiyonu riski altında olan bulaşıcı hastalıklar kliniklerinde ve mikrobiyoloji departmanlarında ccedilalışan sağlık ccedilalışanları arasında yapısal bir anket yuumlruumltuumllduumlBULGULAR Ankete cevap verme oranı 100 idi 667 laboratuar ccedilalışanlarından 38 (58) tanesinin laboratuar ilişkili bruselloz (LİB) geccedilmişi bulunuyordu Ccedilok değişkenli incelemede bağımsız olarak yuumlksek laboratuvarilişkili bruselloz (LİB) riski ile ilişkilendirilen faktoumlrler arasında şunlar bulunuyordu brusella bakterisiyle ccedilalışma (tahminicirc risk oranı 512 95 guumlven aralığı 228-1152 P lt 0001) ve erkek cinsiyeti (214 102-445 P = 0042) Biyoguumlvenlik kabine duumlzeyini kullanmak 2 (013 003-060 P = 0009) eldiven kullanımına tam uyum goumlsterme (027 011-065 P = 0004) mesleki hayatın daha uzun suumlrmesi (086 080-092 P lt 0001) koruyucu olarak bulundularSONUCcedilLAR Brusella bakterisiyle ccedilalışmak erkek olmak kişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesine uyum goumlstermeme laboratuvar ilişkili brusellozun (LİB) serilerimizde gelişmesinde bağımsız risk faktoumlrleri ydilerKişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesi kullanımına sıkı bağlılık goumlsterme laboratuvar ilişkili brusellozun(LİB) oumlnlenmesinde oumlncelik verilecek hedefler olmalıdır

Aynı guumlvenilir araccedilların(instrument)protokoluumln farklı konumlarda

ve zaman dilimlerinde kullanılmasının yararları

1 Halihazırdaki mevcut geccedilerliguumlvenilebilir metodolojiyi (kolaylıkla) kullanabilirsiniz

2 Sonuccedillarınızı farklı uumllkelerdeki ve başka zaman dilimlerindeki diğer katılımcıların sonuccedilları ile kıyaslayabilirsiniz

3 Sonuccedillar boumllgesel ulusal ve uluslararası veri toplamasında depolanabilir ve hatta bir eğilim incelemesi iccedilin kullanılabilir

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 13: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Birey ccedilalışması mı goumlrev ccedilalışması mı

bull Protokol ccedilalışması bireysel katılımlı kuumlccediluumlk grup ccedilalışmasıdır

bull Gruptan diğer gruplardan ve eğitmenden geri bildirim

Eğitmenin roluuml

bull Eğitmen projenin başlatıcısı değildir

bull Eğitmen size yardım edebilir fakat yuumlruumlmeyi kendiniz oumlğrenmek zorundasınız

bull Bu eğitim suumlresince eğitmeninizle duumlzenli iletişim gereklidir

Neden araştıralım

bdquoHakkında konuştuğunuz konuyu oumllccedilebiliyor ve bunu sayılarla ifade edebiliyorsanız o zaman bunun hakkında bir şeyler bildiğinizi soumlyleyebilirsiniz ldquo

Lord Kelvin Fiacutesico 1824-1907httpdewikipediaorgwikiWilliam_Thomson_1_Baron_Kelvin

Projeleriniz iccedilin olası başlıklar

Guumlvencesiz

ccedilalışma

Boumlcek

ilaccedilları

( Pestisitler)

Kimyasallar

Psikososyalccedilalışma koşulları

Kan

basıncı

Akıl Sağlığı depresyon

Kronik

Obstruktif

Akciğer

Hastalığı

Maruz Sonuccedil Popuumllasyon

kalma

Ccediliftccedililer ve tarım işccedilileri

Goumlccedilmenler

Eğitmenler

Geri

doumlnuumlşuumlm

işccedilileri

Solunum yolu şikacircyetleri

Oumlrnekler

- Tuumlrkiyersquodeki geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki ccedilalışanlarda meslek hastalıkları ve işle ilgili hastalıklar

- Tuumlrkiyersquonin herhangi bir boumllgesinde kuafoumlrlerde aerosollere maruz kalma ve astım lsquogoumlruumllme sıklığırsquo

- Tuumlrkiyersquodeki hastanelerde doktor olarak ccedilalışma ve ciddi zihin sağlığı sorunları veya bozuklukları arasındaki ilişki

İSG profesyonelleri aşağıdaki fırsatlara sahip oldukları iccedilin suumlreccedilte oumlnemli paydaşlardır

ndash Veri kayıt etmek ve incelemek ve ccedilalışma ile sağlık hakkında yuumlksek geccedilerliliği olan guumlvenilir bilgiyi yayma

ndash kendi boumllgelerinde

ndash oumlzel bir meslek grubudalı iccedilin

ndash oumlzel bir hastalık veya yaralanma ile ilgili

- Muumldahale planı yapma

Bu suumlreccedilte siz oumlnemlisiniz

İşle ilgili hastalıklar ve meslek hastalıkları uumlzerine bir ccedilalışma sizin iccedilin neden oumlnemli

bull Ccedilalışma koşullarını değerlendirmek iccedilin İş baskısı hakkında anketGuumlruumlltuuml seviyesi oumllccedilme malzemeleri

bull İşin sağlık uumlzerindeki etkilerini değerlendirmek iccedilin aşağıdakilere ihtiyacınız var

Kas-iskelet şikacircyetleri hakkında anket

Kontakt dermatit veya idrar kesesi kanseri tıbbicirc teşhisleriAşağıdakiler iccedilin malzeme ve protokol

Spirometri

Odyometri

Kolinesteraz seviye değerlendirmesi

Değerlendirme oumllccedilme araccedilları

Tuumlrkiyersquoden bir oumlrnek Tuumlrkiyersquode Egeli kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların iş sağlığı

Mesleki Tıp 201262148ndash151

F Perccedilin1 O Akyol1 A Davas2 ve H Saygı21Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye 2Halk Sağlığı Anabilim Dalı Tıp Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir TuumlrkiyeYazışma adresi F Perccedilin Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye Tel 190 232 3884094 Faks 190 232 3883685 e-posta fatihpercingmailcom

Arka plan Balıkccedilılık her zaman tehlikeli bir meslek olmuştur ve birccedilok faktoumlruumln balıkccedilının sağlığı uumlzerinde doğrudan ve

dolaylı etkisi mevcuttur Hedefler Tuumlrk Ege Denizi kıyılarındaki kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılık filolarının sağlığı emniyeti ve ccedilalışma koşullarını incelemek

YoumlntemlerEge Denizi kıyıları boyunca kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların rastgele bir oumlrneğine dağıtılmış bir anketten veriler elde

edilmiştir Veri toplanması Eyluumll 2009 ile Ocak 2010 arasında yapılmıştır Sonuccedillar Ccedilalışmaya 5714 Ege Denizinde ccedilalışan kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıları dışında 76 balıkccedilılık limanından 1166 balıkccedilı dahakatılmıştır Balıkccedilıların 29rsquou hiccedilbir sosyal guumlvenlik kapsamında değildir Saptanan en yaygın sağlık sorunları (HastalıklarınUluslararası Sınıflandırmasına goumlre [ICD-10]) kas-iskelet (oumlrn diskopati kas gerginliği romatizma) ve goumlz kulak-burunsindirim ve boşaltım sistemi sorunlarıdır Alkol tuumlketimi balıkccedilılarda yuumlksektir (68) ve 72rsquosi balık avlama seferlerinde dahafazla sigara iccediltiklerini soumlylemiştir Sağlık sorunlarının goumlccedilebe statuumlsuuml gelir memnuniyeti balıkccedilılık tuumlruuml ve aşaması ve yıllıkkuumlmuumllatif iş hacmi dahil ccedilok sayıda unsur ile ilintili olduğu goumlruumlnmektedir

Neticeler Tuumlrkiyersquode kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar ccedilok sayıda sağlık sorunu yaşamaktadır ve sağlıksız yaşam tarzına sahiptir Kuumlccediluumlkoumllccedilekli balıkccedilıların ccedilalışma koşullarını iyileştirme amaccedillı tasarlanmış muumldahaleler mesleki yaralanma sayısını azaltmayayardımcı olabilir bu da dolayısıyla sağlıklarını olumlu şekilde etkileyebilir Alkol ve tuumltuumln tuumlketimini azaltma amaccedillı oumlnlemepolitikaları da geliştirilmelidir Anahtar Kelimeler Ege Denizi iş sağlığı kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar Tuumlrkiye

Tablo 1 ICD-10 kodlarına goumlre sağlık sorunlarının sıklığı

N ()

Kas-iskelet sistemi ve bağ dokusu hastalıkları 984 (84)

(M519 M509 M54 M626 M798 M796)

Romatizma (M79-0) (n 5 479)

Goumlz ve adneks hastalıkları (H52 385 vakaları H101 55 vakaları H01 31 vakaları) 471 (41)

Sindirim sistemi hastalıkları (K21 K25 K26 K27 K30 K458) 319 (27)

Kulak ve mastoid suumlreci hastalıkları (H609 H660 H729 H90 H91 H931) 248 (21)

Dolaşım sistemi hastalıkları (I10ndash11 I20 I25 I83) 196 (17)

Hemoroid sorunları (I84) (n 5 69)

Genito-uumlriner sistemi hastalıkları (N20ndash23 N300 N281 N499) 193 (17)

Solunum sistemi hastalıkları (J01 J03 J06 J15 J20 J22 J30ndash35 J41) 155 (13

Sinir sistemi hastalıkları (G312 G409 G448) 91 (8)

Migren (G43) (n 5 56)

Deri ve derialtı dokusu hastalıkları (L24ndash25 L40 L559) 66 (6)

Endokrin besinsel ve metabolik hastalıklar (E11 E13 E14) 38 (3)

Zihinsel ve davranış bozuklukları ile ilgili hastalıklar (F10 F32 F41 F519) 6 (05)

Balıkccedilılar birden fazla sağlık sorunu yaşayabilirler

Hollandarsquodan Oumlrnek Hollandarsquoda Ekonomik Sektoumlrlere Goumlre Meslek Hastalıklarının Yıllık İnsidansı

Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Amsterdam Hollanda

Yazışma adresi Dr Henk F van der Molen Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Posta Kutusu 22660 1100 DD Amsterda Hollanda hfvandermolenamcnl

10 Ocak 2012 tarihinde kabul edildi İlk ccedilevirim iccedili olarak 1 Mart 2012 tarihinde yayınlandı

MAKALEHedef Hollandarsquoda ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıklarının (OD) yıllık insidansını rapor etmekYoumlntemler İleriye youmlnelik 5 senelik bir kohort ccedilalışmasında (2009-2013 işyeri hekiminden meslek hastalıkları (OD) bildirimi iccedilin sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyans sistemine katılmaları istendi Katılım iccedilin dacirchil edilme kriterleri şunlardır (1) Ccedilalışan popuumllasyonu kapsıyor olmak (2) Ekonomik sektoumlrleri ve ccedilalışan popuumllasyon buumlyuumlkluumlğuumlnuuml raporlamak (3) Teşhis edilmiş tuumlm meslek hastalıklarını kaydetme konusunda istekli olmak Bu ccedilalışmada meslek hastalığı başlıca iş ile ilgili etmenlerden kaynaklanan oumlzel klinik teşhisi bulunan bir hastalık olarak tanımlandı Ekonomik sektoumlrler (n=21) NACErsquoye (Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikicirc Sınıflamasırsquona) goumlre belirlendiSonuccedillar 2009 senesinde 12 aydan fazla bir suumlre iccedilerisinde toplamda 514590 ccedilalışanlık bir ccedilalışan popuumllasyon arasından 1782 meslek hastalığı (rapor edildi Herhangi bir meslek hastalığı iccedilin tahmin edilen yıllık insidans100000 ccedilalışanda 346 idi (95 GA 362rsquode 330) Tıbbi olarak raporlanan tuumlm meslek hastalıkları iccedilerisinde zihinsel hastalıklar en sık bildirimi yapılan hastalık olmuştur (41) Bunu kas-iskelet hastalıkları takip etmektedir (39) ardından işitme ile ilgili hastalıklar (11) bulaşıcı hastalıklar (4) deri hastalıkları (3) noumlrolojik hastalıklar (2) ve solunum yolu hastalıkları (2) gelmektedir 100000 işccediliden en yuumlksek yıllık insidansa sahip olan doumlrt ekonomik sektoumlr inşaat (1127 95 GA 1253rsquote 1002) maden ve taş ocağı işletmeciliği (888 95 GA 1667rsquode 110) su ve atık su işletme (832 595 GA 1146rsquoda 518) ve nakliyat ve depolamadır (608 95 GA 690rsquoda 526)Sonuccedil Hollandarsquoda buumltuumln ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıkları rapor edilmektedir Meslek hastalıklarının 91rsquoi zihinsel hastalıklar kas-iskelet hastalıkları ve işitme ile ilgili hastalıklardır Meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirmelerin etkinliğini ve raporlama faaliyetlerine uyumu arttırmaya youmlnelik ccedilalışmalar huumlkuumlmet işverenler ve ccedilalışanlar tarafından insidans rakamlarının kullanılabilirliğini genişletmektedir

Bu makale ne ekliyor

Hollandarsquoda meslek hastalıkları raporediliyor fakat insidans oranları eksik

Motivasyonu yuumlksek işyeri hekimleriile sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyanssistemi ekonomik sektoumlrlerde meslekhastalıkları insidans oranlarını tahminetmek iccedilin uygulanabilir biryaklaşımdır

Tıbben rapor edilen meslekhastalıklarının 91rsquoi zihinselhastalıklar kas-iskelet hastalıkları veişitme ile ilgili hastalıklardır

Meslek hastalıklarının yıllık insidansoranları iş ile ilgili hastalıklarıoumlnlemede faaliyetlerin seccedililmesi veoumlnceliklendirilmesi konusundayardımcı olabilir

Tablo-1 2009 yılında Hollandarsquoda meslek hastalıklarının (OD) sayısı ve insidansı

Ekonomik Sektoumlr Meslek Hastalıkları sayısı İnsidans(100000 işccedili-yılında)

95 Guumlven aralığı

Tarım Orman ve Balıkccedilılık 16 421 215-328

Madencilik ve Taş Ocağı İşletmeciliği 5 888 110-1667

İmalat Sanayi 323 436 389-484

Elektrik Gaz ve Su Kaynakları 9 281 97-464

Su ve atık su işletme 27 832 518-1146

İnşaat 311 1127 1002-1253

Toptan Satış ve Perakende 87 139 109-168

Taşıma ve Depolama 210 608 526-690

Oteller ve Restaurantlar 19 146 80-211

Bilgi ve İletişim 60 374 279-469

Finansal Hizmetler 35 171 114-227

Gayrimenkul 6 100 20-180

Bilimsel ve Serbest Meslekler 27 243 151-335

Youmlnetim 48 230 165-295

Huumlkuumlmet ve savunma 117 376 308-444

Eğitim 125 320 264-376

Sanat Eğlence ve Rekreasyon 26 369 227-511

Hizmetler Dernekler Tamirat 13 76 35-118

Ev İşleri 4 517 10-1023

Dokunulmazlığı Olan Organizasyonlar 3 104 0-222Mesleki Ccedilevre Dergisi 201269519-521 doi 101136oemed-2011-100326

J Hosp Infect 2012 Nisan80(4)326-30 doi 101016jjhin201112020 Epub 2012 Şub 25

Tuumlrkiyede laboratuvar ilişkili brusellozSayın-Kutlu S1 Kutlu M Ergoumlnuumll O Akalın S Guumlven T Demiroğlu YZ Acicbe O Akova MMesleki Bulaşıcı Hastalıklar Ccedilalışma Grubu Bulaşıcı Hastalıklar ve Klinik Mikrobiyoloji Birimi Pamukkale Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Denizli Tuumlrkiye sayinkutluyahoocom

ARKAPLAN Laboratuvar sağlık ccedilalışanları daha fazla laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) riski altındalarHEDEF Laboratuvar sağlık ccedilalışanları arasında laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) risk faktoumlrlerini tarif etmekYOumlNTEMLER Tuumlrkiyersquonin 17 ilindeki 38 hastanede yuumlz-yuumlze goumlruumlşmeler ile ccedilok merkezli bir ccedilalışma yuumlruumltuumllduuml Brusellaenfeksiyonu riski altında olan bulaşıcı hastalıklar kliniklerinde ve mikrobiyoloji departmanlarında ccedilalışan sağlık ccedilalışanları arasında yapısal bir anket yuumlruumltuumllduumlBULGULAR Ankete cevap verme oranı 100 idi 667 laboratuar ccedilalışanlarından 38 (58) tanesinin laboratuar ilişkili bruselloz (LİB) geccedilmişi bulunuyordu Ccedilok değişkenli incelemede bağımsız olarak yuumlksek laboratuvarilişkili bruselloz (LİB) riski ile ilişkilendirilen faktoumlrler arasında şunlar bulunuyordu brusella bakterisiyle ccedilalışma (tahminicirc risk oranı 512 95 guumlven aralığı 228-1152 P lt 0001) ve erkek cinsiyeti (214 102-445 P = 0042) Biyoguumlvenlik kabine duumlzeyini kullanmak 2 (013 003-060 P = 0009) eldiven kullanımına tam uyum goumlsterme (027 011-065 P = 0004) mesleki hayatın daha uzun suumlrmesi (086 080-092 P lt 0001) koruyucu olarak bulundularSONUCcedilLAR Brusella bakterisiyle ccedilalışmak erkek olmak kişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesine uyum goumlstermeme laboratuvar ilişkili brusellozun (LİB) serilerimizde gelişmesinde bağımsız risk faktoumlrleri ydilerKişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesi kullanımına sıkı bağlılık goumlsterme laboratuvar ilişkili brusellozun(LİB) oumlnlenmesinde oumlncelik verilecek hedefler olmalıdır

Aynı guumlvenilir araccedilların(instrument)protokoluumln farklı konumlarda

ve zaman dilimlerinde kullanılmasının yararları

1 Halihazırdaki mevcut geccedilerliguumlvenilebilir metodolojiyi (kolaylıkla) kullanabilirsiniz

2 Sonuccedillarınızı farklı uumllkelerdeki ve başka zaman dilimlerindeki diğer katılımcıların sonuccedilları ile kıyaslayabilirsiniz

3 Sonuccedillar boumllgesel ulusal ve uluslararası veri toplamasında depolanabilir ve hatta bir eğilim incelemesi iccedilin kullanılabilir

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 14: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Neden araştıralım

bdquoHakkında konuştuğunuz konuyu oumllccedilebiliyor ve bunu sayılarla ifade edebiliyorsanız o zaman bunun hakkında bir şeyler bildiğinizi soumlyleyebilirsiniz ldquo

Lord Kelvin Fiacutesico 1824-1907httpdewikipediaorgwikiWilliam_Thomson_1_Baron_Kelvin

Projeleriniz iccedilin olası başlıklar

Guumlvencesiz

ccedilalışma

Boumlcek

ilaccedilları

( Pestisitler)

Kimyasallar

Psikososyalccedilalışma koşulları

Kan

basıncı

Akıl Sağlığı depresyon

Kronik

Obstruktif

Akciğer

Hastalığı

Maruz Sonuccedil Popuumllasyon

kalma

Ccediliftccedililer ve tarım işccedilileri

Goumlccedilmenler

Eğitmenler

Geri

doumlnuumlşuumlm

işccedilileri

Solunum yolu şikacircyetleri

Oumlrnekler

- Tuumlrkiyersquodeki geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki ccedilalışanlarda meslek hastalıkları ve işle ilgili hastalıklar

- Tuumlrkiyersquonin herhangi bir boumllgesinde kuafoumlrlerde aerosollere maruz kalma ve astım lsquogoumlruumllme sıklığırsquo

- Tuumlrkiyersquodeki hastanelerde doktor olarak ccedilalışma ve ciddi zihin sağlığı sorunları veya bozuklukları arasındaki ilişki

İSG profesyonelleri aşağıdaki fırsatlara sahip oldukları iccedilin suumlreccedilte oumlnemli paydaşlardır

ndash Veri kayıt etmek ve incelemek ve ccedilalışma ile sağlık hakkında yuumlksek geccedilerliliği olan guumlvenilir bilgiyi yayma

ndash kendi boumllgelerinde

ndash oumlzel bir meslek grubudalı iccedilin

ndash oumlzel bir hastalık veya yaralanma ile ilgili

- Muumldahale planı yapma

Bu suumlreccedilte siz oumlnemlisiniz

İşle ilgili hastalıklar ve meslek hastalıkları uumlzerine bir ccedilalışma sizin iccedilin neden oumlnemli

bull Ccedilalışma koşullarını değerlendirmek iccedilin İş baskısı hakkında anketGuumlruumlltuuml seviyesi oumllccedilme malzemeleri

bull İşin sağlık uumlzerindeki etkilerini değerlendirmek iccedilin aşağıdakilere ihtiyacınız var

Kas-iskelet şikacircyetleri hakkında anket

Kontakt dermatit veya idrar kesesi kanseri tıbbicirc teşhisleriAşağıdakiler iccedilin malzeme ve protokol

Spirometri

Odyometri

Kolinesteraz seviye değerlendirmesi

Değerlendirme oumllccedilme araccedilları

Tuumlrkiyersquoden bir oumlrnek Tuumlrkiyersquode Egeli kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların iş sağlığı

Mesleki Tıp 201262148ndash151

F Perccedilin1 O Akyol1 A Davas2 ve H Saygı21Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye 2Halk Sağlığı Anabilim Dalı Tıp Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir TuumlrkiyeYazışma adresi F Perccedilin Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye Tel 190 232 3884094 Faks 190 232 3883685 e-posta fatihpercingmailcom

Arka plan Balıkccedilılık her zaman tehlikeli bir meslek olmuştur ve birccedilok faktoumlruumln balıkccedilının sağlığı uumlzerinde doğrudan ve

dolaylı etkisi mevcuttur Hedefler Tuumlrk Ege Denizi kıyılarındaki kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılık filolarının sağlığı emniyeti ve ccedilalışma koşullarını incelemek

YoumlntemlerEge Denizi kıyıları boyunca kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların rastgele bir oumlrneğine dağıtılmış bir anketten veriler elde

edilmiştir Veri toplanması Eyluumll 2009 ile Ocak 2010 arasında yapılmıştır Sonuccedillar Ccedilalışmaya 5714 Ege Denizinde ccedilalışan kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıları dışında 76 balıkccedilılık limanından 1166 balıkccedilı dahakatılmıştır Balıkccedilıların 29rsquou hiccedilbir sosyal guumlvenlik kapsamında değildir Saptanan en yaygın sağlık sorunları (HastalıklarınUluslararası Sınıflandırmasına goumlre [ICD-10]) kas-iskelet (oumlrn diskopati kas gerginliği romatizma) ve goumlz kulak-burunsindirim ve boşaltım sistemi sorunlarıdır Alkol tuumlketimi balıkccedilılarda yuumlksektir (68) ve 72rsquosi balık avlama seferlerinde dahafazla sigara iccediltiklerini soumlylemiştir Sağlık sorunlarının goumlccedilebe statuumlsuuml gelir memnuniyeti balıkccedilılık tuumlruuml ve aşaması ve yıllıkkuumlmuumllatif iş hacmi dahil ccedilok sayıda unsur ile ilintili olduğu goumlruumlnmektedir

Neticeler Tuumlrkiyersquode kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar ccedilok sayıda sağlık sorunu yaşamaktadır ve sağlıksız yaşam tarzına sahiptir Kuumlccediluumlkoumllccedilekli balıkccedilıların ccedilalışma koşullarını iyileştirme amaccedillı tasarlanmış muumldahaleler mesleki yaralanma sayısını azaltmayayardımcı olabilir bu da dolayısıyla sağlıklarını olumlu şekilde etkileyebilir Alkol ve tuumltuumln tuumlketimini azaltma amaccedillı oumlnlemepolitikaları da geliştirilmelidir Anahtar Kelimeler Ege Denizi iş sağlığı kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar Tuumlrkiye

Tablo 1 ICD-10 kodlarına goumlre sağlık sorunlarının sıklığı

N ()

Kas-iskelet sistemi ve bağ dokusu hastalıkları 984 (84)

(M519 M509 M54 M626 M798 M796)

Romatizma (M79-0) (n 5 479)

Goumlz ve adneks hastalıkları (H52 385 vakaları H101 55 vakaları H01 31 vakaları) 471 (41)

Sindirim sistemi hastalıkları (K21 K25 K26 K27 K30 K458) 319 (27)

Kulak ve mastoid suumlreci hastalıkları (H609 H660 H729 H90 H91 H931) 248 (21)

Dolaşım sistemi hastalıkları (I10ndash11 I20 I25 I83) 196 (17)

Hemoroid sorunları (I84) (n 5 69)

Genito-uumlriner sistemi hastalıkları (N20ndash23 N300 N281 N499) 193 (17)

Solunum sistemi hastalıkları (J01 J03 J06 J15 J20 J22 J30ndash35 J41) 155 (13

Sinir sistemi hastalıkları (G312 G409 G448) 91 (8)

Migren (G43) (n 5 56)

Deri ve derialtı dokusu hastalıkları (L24ndash25 L40 L559) 66 (6)

Endokrin besinsel ve metabolik hastalıklar (E11 E13 E14) 38 (3)

Zihinsel ve davranış bozuklukları ile ilgili hastalıklar (F10 F32 F41 F519) 6 (05)

Balıkccedilılar birden fazla sağlık sorunu yaşayabilirler

Hollandarsquodan Oumlrnek Hollandarsquoda Ekonomik Sektoumlrlere Goumlre Meslek Hastalıklarının Yıllık İnsidansı

Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Amsterdam Hollanda

Yazışma adresi Dr Henk F van der Molen Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Posta Kutusu 22660 1100 DD Amsterda Hollanda hfvandermolenamcnl

10 Ocak 2012 tarihinde kabul edildi İlk ccedilevirim iccedili olarak 1 Mart 2012 tarihinde yayınlandı

MAKALEHedef Hollandarsquoda ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıklarının (OD) yıllık insidansını rapor etmekYoumlntemler İleriye youmlnelik 5 senelik bir kohort ccedilalışmasında (2009-2013 işyeri hekiminden meslek hastalıkları (OD) bildirimi iccedilin sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyans sistemine katılmaları istendi Katılım iccedilin dacirchil edilme kriterleri şunlardır (1) Ccedilalışan popuumllasyonu kapsıyor olmak (2) Ekonomik sektoumlrleri ve ccedilalışan popuumllasyon buumlyuumlkluumlğuumlnuuml raporlamak (3) Teşhis edilmiş tuumlm meslek hastalıklarını kaydetme konusunda istekli olmak Bu ccedilalışmada meslek hastalığı başlıca iş ile ilgili etmenlerden kaynaklanan oumlzel klinik teşhisi bulunan bir hastalık olarak tanımlandı Ekonomik sektoumlrler (n=21) NACErsquoye (Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikicirc Sınıflamasırsquona) goumlre belirlendiSonuccedillar 2009 senesinde 12 aydan fazla bir suumlre iccedilerisinde toplamda 514590 ccedilalışanlık bir ccedilalışan popuumllasyon arasından 1782 meslek hastalığı (rapor edildi Herhangi bir meslek hastalığı iccedilin tahmin edilen yıllık insidans100000 ccedilalışanda 346 idi (95 GA 362rsquode 330) Tıbbi olarak raporlanan tuumlm meslek hastalıkları iccedilerisinde zihinsel hastalıklar en sık bildirimi yapılan hastalık olmuştur (41) Bunu kas-iskelet hastalıkları takip etmektedir (39) ardından işitme ile ilgili hastalıklar (11) bulaşıcı hastalıklar (4) deri hastalıkları (3) noumlrolojik hastalıklar (2) ve solunum yolu hastalıkları (2) gelmektedir 100000 işccediliden en yuumlksek yıllık insidansa sahip olan doumlrt ekonomik sektoumlr inşaat (1127 95 GA 1253rsquote 1002) maden ve taş ocağı işletmeciliği (888 95 GA 1667rsquode 110) su ve atık su işletme (832 595 GA 1146rsquoda 518) ve nakliyat ve depolamadır (608 95 GA 690rsquoda 526)Sonuccedil Hollandarsquoda buumltuumln ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıkları rapor edilmektedir Meslek hastalıklarının 91rsquoi zihinsel hastalıklar kas-iskelet hastalıkları ve işitme ile ilgili hastalıklardır Meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirmelerin etkinliğini ve raporlama faaliyetlerine uyumu arttırmaya youmlnelik ccedilalışmalar huumlkuumlmet işverenler ve ccedilalışanlar tarafından insidans rakamlarının kullanılabilirliğini genişletmektedir

Bu makale ne ekliyor

Hollandarsquoda meslek hastalıkları raporediliyor fakat insidans oranları eksik

Motivasyonu yuumlksek işyeri hekimleriile sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyanssistemi ekonomik sektoumlrlerde meslekhastalıkları insidans oranlarını tahminetmek iccedilin uygulanabilir biryaklaşımdır

Tıbben rapor edilen meslekhastalıklarının 91rsquoi zihinselhastalıklar kas-iskelet hastalıkları veişitme ile ilgili hastalıklardır

Meslek hastalıklarının yıllık insidansoranları iş ile ilgili hastalıklarıoumlnlemede faaliyetlerin seccedililmesi veoumlnceliklendirilmesi konusundayardımcı olabilir

Tablo-1 2009 yılında Hollandarsquoda meslek hastalıklarının (OD) sayısı ve insidansı

Ekonomik Sektoumlr Meslek Hastalıkları sayısı İnsidans(100000 işccedili-yılında)

95 Guumlven aralığı

Tarım Orman ve Balıkccedilılık 16 421 215-328

Madencilik ve Taş Ocağı İşletmeciliği 5 888 110-1667

İmalat Sanayi 323 436 389-484

Elektrik Gaz ve Su Kaynakları 9 281 97-464

Su ve atık su işletme 27 832 518-1146

İnşaat 311 1127 1002-1253

Toptan Satış ve Perakende 87 139 109-168

Taşıma ve Depolama 210 608 526-690

Oteller ve Restaurantlar 19 146 80-211

Bilgi ve İletişim 60 374 279-469

Finansal Hizmetler 35 171 114-227

Gayrimenkul 6 100 20-180

Bilimsel ve Serbest Meslekler 27 243 151-335

Youmlnetim 48 230 165-295

Huumlkuumlmet ve savunma 117 376 308-444

Eğitim 125 320 264-376

Sanat Eğlence ve Rekreasyon 26 369 227-511

Hizmetler Dernekler Tamirat 13 76 35-118

Ev İşleri 4 517 10-1023

Dokunulmazlığı Olan Organizasyonlar 3 104 0-222Mesleki Ccedilevre Dergisi 201269519-521 doi 101136oemed-2011-100326

J Hosp Infect 2012 Nisan80(4)326-30 doi 101016jjhin201112020 Epub 2012 Şub 25

Tuumlrkiyede laboratuvar ilişkili brusellozSayın-Kutlu S1 Kutlu M Ergoumlnuumll O Akalın S Guumlven T Demiroğlu YZ Acicbe O Akova MMesleki Bulaşıcı Hastalıklar Ccedilalışma Grubu Bulaşıcı Hastalıklar ve Klinik Mikrobiyoloji Birimi Pamukkale Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Denizli Tuumlrkiye sayinkutluyahoocom

ARKAPLAN Laboratuvar sağlık ccedilalışanları daha fazla laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) riski altındalarHEDEF Laboratuvar sağlık ccedilalışanları arasında laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) risk faktoumlrlerini tarif etmekYOumlNTEMLER Tuumlrkiyersquonin 17 ilindeki 38 hastanede yuumlz-yuumlze goumlruumlşmeler ile ccedilok merkezli bir ccedilalışma yuumlruumltuumllduuml Brusellaenfeksiyonu riski altında olan bulaşıcı hastalıklar kliniklerinde ve mikrobiyoloji departmanlarında ccedilalışan sağlık ccedilalışanları arasında yapısal bir anket yuumlruumltuumllduumlBULGULAR Ankete cevap verme oranı 100 idi 667 laboratuar ccedilalışanlarından 38 (58) tanesinin laboratuar ilişkili bruselloz (LİB) geccedilmişi bulunuyordu Ccedilok değişkenli incelemede bağımsız olarak yuumlksek laboratuvarilişkili bruselloz (LİB) riski ile ilişkilendirilen faktoumlrler arasında şunlar bulunuyordu brusella bakterisiyle ccedilalışma (tahminicirc risk oranı 512 95 guumlven aralığı 228-1152 P lt 0001) ve erkek cinsiyeti (214 102-445 P = 0042) Biyoguumlvenlik kabine duumlzeyini kullanmak 2 (013 003-060 P = 0009) eldiven kullanımına tam uyum goumlsterme (027 011-065 P = 0004) mesleki hayatın daha uzun suumlrmesi (086 080-092 P lt 0001) koruyucu olarak bulundularSONUCcedilLAR Brusella bakterisiyle ccedilalışmak erkek olmak kişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesine uyum goumlstermeme laboratuvar ilişkili brusellozun (LİB) serilerimizde gelişmesinde bağımsız risk faktoumlrleri ydilerKişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesi kullanımına sıkı bağlılık goumlsterme laboratuvar ilişkili brusellozun(LİB) oumlnlenmesinde oumlncelik verilecek hedefler olmalıdır

Aynı guumlvenilir araccedilların(instrument)protokoluumln farklı konumlarda

ve zaman dilimlerinde kullanılmasının yararları

1 Halihazırdaki mevcut geccedilerliguumlvenilebilir metodolojiyi (kolaylıkla) kullanabilirsiniz

2 Sonuccedillarınızı farklı uumllkelerdeki ve başka zaman dilimlerindeki diğer katılımcıların sonuccedilları ile kıyaslayabilirsiniz

3 Sonuccedillar boumllgesel ulusal ve uluslararası veri toplamasında depolanabilir ve hatta bir eğilim incelemesi iccedilin kullanılabilir

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 15: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Projeleriniz iccedilin olası başlıklar

Guumlvencesiz

ccedilalışma

Boumlcek

ilaccedilları

( Pestisitler)

Kimyasallar

Psikososyalccedilalışma koşulları

Kan

basıncı

Akıl Sağlığı depresyon

Kronik

Obstruktif

Akciğer

Hastalığı

Maruz Sonuccedil Popuumllasyon

kalma

Ccediliftccedililer ve tarım işccedilileri

Goumlccedilmenler

Eğitmenler

Geri

doumlnuumlşuumlm

işccedilileri

Solunum yolu şikacircyetleri

Oumlrnekler

- Tuumlrkiyersquodeki geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki ccedilalışanlarda meslek hastalıkları ve işle ilgili hastalıklar

- Tuumlrkiyersquonin herhangi bir boumllgesinde kuafoumlrlerde aerosollere maruz kalma ve astım lsquogoumlruumllme sıklığırsquo

- Tuumlrkiyersquodeki hastanelerde doktor olarak ccedilalışma ve ciddi zihin sağlığı sorunları veya bozuklukları arasındaki ilişki

İSG profesyonelleri aşağıdaki fırsatlara sahip oldukları iccedilin suumlreccedilte oumlnemli paydaşlardır

ndash Veri kayıt etmek ve incelemek ve ccedilalışma ile sağlık hakkında yuumlksek geccedilerliliği olan guumlvenilir bilgiyi yayma

ndash kendi boumllgelerinde

ndash oumlzel bir meslek grubudalı iccedilin

ndash oumlzel bir hastalık veya yaralanma ile ilgili

- Muumldahale planı yapma

Bu suumlreccedilte siz oumlnemlisiniz

İşle ilgili hastalıklar ve meslek hastalıkları uumlzerine bir ccedilalışma sizin iccedilin neden oumlnemli

bull Ccedilalışma koşullarını değerlendirmek iccedilin İş baskısı hakkında anketGuumlruumlltuuml seviyesi oumllccedilme malzemeleri

bull İşin sağlık uumlzerindeki etkilerini değerlendirmek iccedilin aşağıdakilere ihtiyacınız var

Kas-iskelet şikacircyetleri hakkında anket

Kontakt dermatit veya idrar kesesi kanseri tıbbicirc teşhisleriAşağıdakiler iccedilin malzeme ve protokol

Spirometri

Odyometri

Kolinesteraz seviye değerlendirmesi

Değerlendirme oumllccedilme araccedilları

Tuumlrkiyersquoden bir oumlrnek Tuumlrkiyersquode Egeli kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların iş sağlığı

Mesleki Tıp 201262148ndash151

F Perccedilin1 O Akyol1 A Davas2 ve H Saygı21Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye 2Halk Sağlığı Anabilim Dalı Tıp Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir TuumlrkiyeYazışma adresi F Perccedilin Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye Tel 190 232 3884094 Faks 190 232 3883685 e-posta fatihpercingmailcom

Arka plan Balıkccedilılık her zaman tehlikeli bir meslek olmuştur ve birccedilok faktoumlruumln balıkccedilının sağlığı uumlzerinde doğrudan ve

dolaylı etkisi mevcuttur Hedefler Tuumlrk Ege Denizi kıyılarındaki kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılık filolarının sağlığı emniyeti ve ccedilalışma koşullarını incelemek

YoumlntemlerEge Denizi kıyıları boyunca kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların rastgele bir oumlrneğine dağıtılmış bir anketten veriler elde

edilmiştir Veri toplanması Eyluumll 2009 ile Ocak 2010 arasında yapılmıştır Sonuccedillar Ccedilalışmaya 5714 Ege Denizinde ccedilalışan kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıları dışında 76 balıkccedilılık limanından 1166 balıkccedilı dahakatılmıştır Balıkccedilıların 29rsquou hiccedilbir sosyal guumlvenlik kapsamında değildir Saptanan en yaygın sağlık sorunları (HastalıklarınUluslararası Sınıflandırmasına goumlre [ICD-10]) kas-iskelet (oumlrn diskopati kas gerginliği romatizma) ve goumlz kulak-burunsindirim ve boşaltım sistemi sorunlarıdır Alkol tuumlketimi balıkccedilılarda yuumlksektir (68) ve 72rsquosi balık avlama seferlerinde dahafazla sigara iccediltiklerini soumlylemiştir Sağlık sorunlarının goumlccedilebe statuumlsuuml gelir memnuniyeti balıkccedilılık tuumlruuml ve aşaması ve yıllıkkuumlmuumllatif iş hacmi dahil ccedilok sayıda unsur ile ilintili olduğu goumlruumlnmektedir

Neticeler Tuumlrkiyersquode kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar ccedilok sayıda sağlık sorunu yaşamaktadır ve sağlıksız yaşam tarzına sahiptir Kuumlccediluumlkoumllccedilekli balıkccedilıların ccedilalışma koşullarını iyileştirme amaccedillı tasarlanmış muumldahaleler mesleki yaralanma sayısını azaltmayayardımcı olabilir bu da dolayısıyla sağlıklarını olumlu şekilde etkileyebilir Alkol ve tuumltuumln tuumlketimini azaltma amaccedillı oumlnlemepolitikaları da geliştirilmelidir Anahtar Kelimeler Ege Denizi iş sağlığı kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar Tuumlrkiye

Tablo 1 ICD-10 kodlarına goumlre sağlık sorunlarının sıklığı

N ()

Kas-iskelet sistemi ve bağ dokusu hastalıkları 984 (84)

(M519 M509 M54 M626 M798 M796)

Romatizma (M79-0) (n 5 479)

Goumlz ve adneks hastalıkları (H52 385 vakaları H101 55 vakaları H01 31 vakaları) 471 (41)

Sindirim sistemi hastalıkları (K21 K25 K26 K27 K30 K458) 319 (27)

Kulak ve mastoid suumlreci hastalıkları (H609 H660 H729 H90 H91 H931) 248 (21)

Dolaşım sistemi hastalıkları (I10ndash11 I20 I25 I83) 196 (17)

Hemoroid sorunları (I84) (n 5 69)

Genito-uumlriner sistemi hastalıkları (N20ndash23 N300 N281 N499) 193 (17)

Solunum sistemi hastalıkları (J01 J03 J06 J15 J20 J22 J30ndash35 J41) 155 (13

Sinir sistemi hastalıkları (G312 G409 G448) 91 (8)

Migren (G43) (n 5 56)

Deri ve derialtı dokusu hastalıkları (L24ndash25 L40 L559) 66 (6)

Endokrin besinsel ve metabolik hastalıklar (E11 E13 E14) 38 (3)

Zihinsel ve davranış bozuklukları ile ilgili hastalıklar (F10 F32 F41 F519) 6 (05)

Balıkccedilılar birden fazla sağlık sorunu yaşayabilirler

Hollandarsquodan Oumlrnek Hollandarsquoda Ekonomik Sektoumlrlere Goumlre Meslek Hastalıklarının Yıllık İnsidansı

Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Amsterdam Hollanda

Yazışma adresi Dr Henk F van der Molen Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Posta Kutusu 22660 1100 DD Amsterda Hollanda hfvandermolenamcnl

10 Ocak 2012 tarihinde kabul edildi İlk ccedilevirim iccedili olarak 1 Mart 2012 tarihinde yayınlandı

MAKALEHedef Hollandarsquoda ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıklarının (OD) yıllık insidansını rapor etmekYoumlntemler İleriye youmlnelik 5 senelik bir kohort ccedilalışmasında (2009-2013 işyeri hekiminden meslek hastalıkları (OD) bildirimi iccedilin sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyans sistemine katılmaları istendi Katılım iccedilin dacirchil edilme kriterleri şunlardır (1) Ccedilalışan popuumllasyonu kapsıyor olmak (2) Ekonomik sektoumlrleri ve ccedilalışan popuumllasyon buumlyuumlkluumlğuumlnuuml raporlamak (3) Teşhis edilmiş tuumlm meslek hastalıklarını kaydetme konusunda istekli olmak Bu ccedilalışmada meslek hastalığı başlıca iş ile ilgili etmenlerden kaynaklanan oumlzel klinik teşhisi bulunan bir hastalık olarak tanımlandı Ekonomik sektoumlrler (n=21) NACErsquoye (Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikicirc Sınıflamasırsquona) goumlre belirlendiSonuccedillar 2009 senesinde 12 aydan fazla bir suumlre iccedilerisinde toplamda 514590 ccedilalışanlık bir ccedilalışan popuumllasyon arasından 1782 meslek hastalığı (rapor edildi Herhangi bir meslek hastalığı iccedilin tahmin edilen yıllık insidans100000 ccedilalışanda 346 idi (95 GA 362rsquode 330) Tıbbi olarak raporlanan tuumlm meslek hastalıkları iccedilerisinde zihinsel hastalıklar en sık bildirimi yapılan hastalık olmuştur (41) Bunu kas-iskelet hastalıkları takip etmektedir (39) ardından işitme ile ilgili hastalıklar (11) bulaşıcı hastalıklar (4) deri hastalıkları (3) noumlrolojik hastalıklar (2) ve solunum yolu hastalıkları (2) gelmektedir 100000 işccediliden en yuumlksek yıllık insidansa sahip olan doumlrt ekonomik sektoumlr inşaat (1127 95 GA 1253rsquote 1002) maden ve taş ocağı işletmeciliği (888 95 GA 1667rsquode 110) su ve atık su işletme (832 595 GA 1146rsquoda 518) ve nakliyat ve depolamadır (608 95 GA 690rsquoda 526)Sonuccedil Hollandarsquoda buumltuumln ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıkları rapor edilmektedir Meslek hastalıklarının 91rsquoi zihinsel hastalıklar kas-iskelet hastalıkları ve işitme ile ilgili hastalıklardır Meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirmelerin etkinliğini ve raporlama faaliyetlerine uyumu arttırmaya youmlnelik ccedilalışmalar huumlkuumlmet işverenler ve ccedilalışanlar tarafından insidans rakamlarının kullanılabilirliğini genişletmektedir

Bu makale ne ekliyor

Hollandarsquoda meslek hastalıkları raporediliyor fakat insidans oranları eksik

Motivasyonu yuumlksek işyeri hekimleriile sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyanssistemi ekonomik sektoumlrlerde meslekhastalıkları insidans oranlarını tahminetmek iccedilin uygulanabilir biryaklaşımdır

Tıbben rapor edilen meslekhastalıklarının 91rsquoi zihinselhastalıklar kas-iskelet hastalıkları veişitme ile ilgili hastalıklardır

Meslek hastalıklarının yıllık insidansoranları iş ile ilgili hastalıklarıoumlnlemede faaliyetlerin seccedililmesi veoumlnceliklendirilmesi konusundayardımcı olabilir

Tablo-1 2009 yılında Hollandarsquoda meslek hastalıklarının (OD) sayısı ve insidansı

Ekonomik Sektoumlr Meslek Hastalıkları sayısı İnsidans(100000 işccedili-yılında)

95 Guumlven aralığı

Tarım Orman ve Balıkccedilılık 16 421 215-328

Madencilik ve Taş Ocağı İşletmeciliği 5 888 110-1667

İmalat Sanayi 323 436 389-484

Elektrik Gaz ve Su Kaynakları 9 281 97-464

Su ve atık su işletme 27 832 518-1146

İnşaat 311 1127 1002-1253

Toptan Satış ve Perakende 87 139 109-168

Taşıma ve Depolama 210 608 526-690

Oteller ve Restaurantlar 19 146 80-211

Bilgi ve İletişim 60 374 279-469

Finansal Hizmetler 35 171 114-227

Gayrimenkul 6 100 20-180

Bilimsel ve Serbest Meslekler 27 243 151-335

Youmlnetim 48 230 165-295

Huumlkuumlmet ve savunma 117 376 308-444

Eğitim 125 320 264-376

Sanat Eğlence ve Rekreasyon 26 369 227-511

Hizmetler Dernekler Tamirat 13 76 35-118

Ev İşleri 4 517 10-1023

Dokunulmazlığı Olan Organizasyonlar 3 104 0-222Mesleki Ccedilevre Dergisi 201269519-521 doi 101136oemed-2011-100326

J Hosp Infect 2012 Nisan80(4)326-30 doi 101016jjhin201112020 Epub 2012 Şub 25

Tuumlrkiyede laboratuvar ilişkili brusellozSayın-Kutlu S1 Kutlu M Ergoumlnuumll O Akalın S Guumlven T Demiroğlu YZ Acicbe O Akova MMesleki Bulaşıcı Hastalıklar Ccedilalışma Grubu Bulaşıcı Hastalıklar ve Klinik Mikrobiyoloji Birimi Pamukkale Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Denizli Tuumlrkiye sayinkutluyahoocom

ARKAPLAN Laboratuvar sağlık ccedilalışanları daha fazla laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) riski altındalarHEDEF Laboratuvar sağlık ccedilalışanları arasında laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) risk faktoumlrlerini tarif etmekYOumlNTEMLER Tuumlrkiyersquonin 17 ilindeki 38 hastanede yuumlz-yuumlze goumlruumlşmeler ile ccedilok merkezli bir ccedilalışma yuumlruumltuumllduuml Brusellaenfeksiyonu riski altında olan bulaşıcı hastalıklar kliniklerinde ve mikrobiyoloji departmanlarında ccedilalışan sağlık ccedilalışanları arasında yapısal bir anket yuumlruumltuumllduumlBULGULAR Ankete cevap verme oranı 100 idi 667 laboratuar ccedilalışanlarından 38 (58) tanesinin laboratuar ilişkili bruselloz (LİB) geccedilmişi bulunuyordu Ccedilok değişkenli incelemede bağımsız olarak yuumlksek laboratuvarilişkili bruselloz (LİB) riski ile ilişkilendirilen faktoumlrler arasında şunlar bulunuyordu brusella bakterisiyle ccedilalışma (tahminicirc risk oranı 512 95 guumlven aralığı 228-1152 P lt 0001) ve erkek cinsiyeti (214 102-445 P = 0042) Biyoguumlvenlik kabine duumlzeyini kullanmak 2 (013 003-060 P = 0009) eldiven kullanımına tam uyum goumlsterme (027 011-065 P = 0004) mesleki hayatın daha uzun suumlrmesi (086 080-092 P lt 0001) koruyucu olarak bulundularSONUCcedilLAR Brusella bakterisiyle ccedilalışmak erkek olmak kişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesine uyum goumlstermeme laboratuvar ilişkili brusellozun (LİB) serilerimizde gelişmesinde bağımsız risk faktoumlrleri ydilerKişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesi kullanımına sıkı bağlılık goumlsterme laboratuvar ilişkili brusellozun(LİB) oumlnlenmesinde oumlncelik verilecek hedefler olmalıdır

Aynı guumlvenilir araccedilların(instrument)protokoluumln farklı konumlarda

ve zaman dilimlerinde kullanılmasının yararları

1 Halihazırdaki mevcut geccedilerliguumlvenilebilir metodolojiyi (kolaylıkla) kullanabilirsiniz

2 Sonuccedillarınızı farklı uumllkelerdeki ve başka zaman dilimlerindeki diğer katılımcıların sonuccedilları ile kıyaslayabilirsiniz

3 Sonuccedillar boumllgesel ulusal ve uluslararası veri toplamasında depolanabilir ve hatta bir eğilim incelemesi iccedilin kullanılabilir

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 16: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Oumlrnekler

- Tuumlrkiyersquodeki geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki ccedilalışanlarda meslek hastalıkları ve işle ilgili hastalıklar

- Tuumlrkiyersquonin herhangi bir boumllgesinde kuafoumlrlerde aerosollere maruz kalma ve astım lsquogoumlruumllme sıklığırsquo

- Tuumlrkiyersquodeki hastanelerde doktor olarak ccedilalışma ve ciddi zihin sağlığı sorunları veya bozuklukları arasındaki ilişki

İSG profesyonelleri aşağıdaki fırsatlara sahip oldukları iccedilin suumlreccedilte oumlnemli paydaşlardır

ndash Veri kayıt etmek ve incelemek ve ccedilalışma ile sağlık hakkında yuumlksek geccedilerliliği olan guumlvenilir bilgiyi yayma

ndash kendi boumllgelerinde

ndash oumlzel bir meslek grubudalı iccedilin

ndash oumlzel bir hastalık veya yaralanma ile ilgili

- Muumldahale planı yapma

Bu suumlreccedilte siz oumlnemlisiniz

İşle ilgili hastalıklar ve meslek hastalıkları uumlzerine bir ccedilalışma sizin iccedilin neden oumlnemli

bull Ccedilalışma koşullarını değerlendirmek iccedilin İş baskısı hakkında anketGuumlruumlltuuml seviyesi oumllccedilme malzemeleri

bull İşin sağlık uumlzerindeki etkilerini değerlendirmek iccedilin aşağıdakilere ihtiyacınız var

Kas-iskelet şikacircyetleri hakkında anket

Kontakt dermatit veya idrar kesesi kanseri tıbbicirc teşhisleriAşağıdakiler iccedilin malzeme ve protokol

Spirometri

Odyometri

Kolinesteraz seviye değerlendirmesi

Değerlendirme oumllccedilme araccedilları

Tuumlrkiyersquoden bir oumlrnek Tuumlrkiyersquode Egeli kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların iş sağlığı

Mesleki Tıp 201262148ndash151

F Perccedilin1 O Akyol1 A Davas2 ve H Saygı21Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye 2Halk Sağlığı Anabilim Dalı Tıp Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir TuumlrkiyeYazışma adresi F Perccedilin Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye Tel 190 232 3884094 Faks 190 232 3883685 e-posta fatihpercingmailcom

Arka plan Balıkccedilılık her zaman tehlikeli bir meslek olmuştur ve birccedilok faktoumlruumln balıkccedilının sağlığı uumlzerinde doğrudan ve

dolaylı etkisi mevcuttur Hedefler Tuumlrk Ege Denizi kıyılarındaki kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılık filolarının sağlığı emniyeti ve ccedilalışma koşullarını incelemek

YoumlntemlerEge Denizi kıyıları boyunca kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların rastgele bir oumlrneğine dağıtılmış bir anketten veriler elde

edilmiştir Veri toplanması Eyluumll 2009 ile Ocak 2010 arasında yapılmıştır Sonuccedillar Ccedilalışmaya 5714 Ege Denizinde ccedilalışan kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıları dışında 76 balıkccedilılık limanından 1166 balıkccedilı dahakatılmıştır Balıkccedilıların 29rsquou hiccedilbir sosyal guumlvenlik kapsamında değildir Saptanan en yaygın sağlık sorunları (HastalıklarınUluslararası Sınıflandırmasına goumlre [ICD-10]) kas-iskelet (oumlrn diskopati kas gerginliği romatizma) ve goumlz kulak-burunsindirim ve boşaltım sistemi sorunlarıdır Alkol tuumlketimi balıkccedilılarda yuumlksektir (68) ve 72rsquosi balık avlama seferlerinde dahafazla sigara iccediltiklerini soumlylemiştir Sağlık sorunlarının goumlccedilebe statuumlsuuml gelir memnuniyeti balıkccedilılık tuumlruuml ve aşaması ve yıllıkkuumlmuumllatif iş hacmi dahil ccedilok sayıda unsur ile ilintili olduğu goumlruumlnmektedir

Neticeler Tuumlrkiyersquode kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar ccedilok sayıda sağlık sorunu yaşamaktadır ve sağlıksız yaşam tarzına sahiptir Kuumlccediluumlkoumllccedilekli balıkccedilıların ccedilalışma koşullarını iyileştirme amaccedillı tasarlanmış muumldahaleler mesleki yaralanma sayısını azaltmayayardımcı olabilir bu da dolayısıyla sağlıklarını olumlu şekilde etkileyebilir Alkol ve tuumltuumln tuumlketimini azaltma amaccedillı oumlnlemepolitikaları da geliştirilmelidir Anahtar Kelimeler Ege Denizi iş sağlığı kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar Tuumlrkiye

Tablo 1 ICD-10 kodlarına goumlre sağlık sorunlarının sıklığı

N ()

Kas-iskelet sistemi ve bağ dokusu hastalıkları 984 (84)

(M519 M509 M54 M626 M798 M796)

Romatizma (M79-0) (n 5 479)

Goumlz ve adneks hastalıkları (H52 385 vakaları H101 55 vakaları H01 31 vakaları) 471 (41)

Sindirim sistemi hastalıkları (K21 K25 K26 K27 K30 K458) 319 (27)

Kulak ve mastoid suumlreci hastalıkları (H609 H660 H729 H90 H91 H931) 248 (21)

Dolaşım sistemi hastalıkları (I10ndash11 I20 I25 I83) 196 (17)

Hemoroid sorunları (I84) (n 5 69)

Genito-uumlriner sistemi hastalıkları (N20ndash23 N300 N281 N499) 193 (17)

Solunum sistemi hastalıkları (J01 J03 J06 J15 J20 J22 J30ndash35 J41) 155 (13

Sinir sistemi hastalıkları (G312 G409 G448) 91 (8)

Migren (G43) (n 5 56)

Deri ve derialtı dokusu hastalıkları (L24ndash25 L40 L559) 66 (6)

Endokrin besinsel ve metabolik hastalıklar (E11 E13 E14) 38 (3)

Zihinsel ve davranış bozuklukları ile ilgili hastalıklar (F10 F32 F41 F519) 6 (05)

Balıkccedilılar birden fazla sağlık sorunu yaşayabilirler

Hollandarsquodan Oumlrnek Hollandarsquoda Ekonomik Sektoumlrlere Goumlre Meslek Hastalıklarının Yıllık İnsidansı

Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Amsterdam Hollanda

Yazışma adresi Dr Henk F van der Molen Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Posta Kutusu 22660 1100 DD Amsterda Hollanda hfvandermolenamcnl

10 Ocak 2012 tarihinde kabul edildi İlk ccedilevirim iccedili olarak 1 Mart 2012 tarihinde yayınlandı

MAKALEHedef Hollandarsquoda ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıklarının (OD) yıllık insidansını rapor etmekYoumlntemler İleriye youmlnelik 5 senelik bir kohort ccedilalışmasında (2009-2013 işyeri hekiminden meslek hastalıkları (OD) bildirimi iccedilin sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyans sistemine katılmaları istendi Katılım iccedilin dacirchil edilme kriterleri şunlardır (1) Ccedilalışan popuumllasyonu kapsıyor olmak (2) Ekonomik sektoumlrleri ve ccedilalışan popuumllasyon buumlyuumlkluumlğuumlnuuml raporlamak (3) Teşhis edilmiş tuumlm meslek hastalıklarını kaydetme konusunda istekli olmak Bu ccedilalışmada meslek hastalığı başlıca iş ile ilgili etmenlerden kaynaklanan oumlzel klinik teşhisi bulunan bir hastalık olarak tanımlandı Ekonomik sektoumlrler (n=21) NACErsquoye (Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikicirc Sınıflamasırsquona) goumlre belirlendiSonuccedillar 2009 senesinde 12 aydan fazla bir suumlre iccedilerisinde toplamda 514590 ccedilalışanlık bir ccedilalışan popuumllasyon arasından 1782 meslek hastalığı (rapor edildi Herhangi bir meslek hastalığı iccedilin tahmin edilen yıllık insidans100000 ccedilalışanda 346 idi (95 GA 362rsquode 330) Tıbbi olarak raporlanan tuumlm meslek hastalıkları iccedilerisinde zihinsel hastalıklar en sık bildirimi yapılan hastalık olmuştur (41) Bunu kas-iskelet hastalıkları takip etmektedir (39) ardından işitme ile ilgili hastalıklar (11) bulaşıcı hastalıklar (4) deri hastalıkları (3) noumlrolojik hastalıklar (2) ve solunum yolu hastalıkları (2) gelmektedir 100000 işccediliden en yuumlksek yıllık insidansa sahip olan doumlrt ekonomik sektoumlr inşaat (1127 95 GA 1253rsquote 1002) maden ve taş ocağı işletmeciliği (888 95 GA 1667rsquode 110) su ve atık su işletme (832 595 GA 1146rsquoda 518) ve nakliyat ve depolamadır (608 95 GA 690rsquoda 526)Sonuccedil Hollandarsquoda buumltuumln ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıkları rapor edilmektedir Meslek hastalıklarının 91rsquoi zihinsel hastalıklar kas-iskelet hastalıkları ve işitme ile ilgili hastalıklardır Meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirmelerin etkinliğini ve raporlama faaliyetlerine uyumu arttırmaya youmlnelik ccedilalışmalar huumlkuumlmet işverenler ve ccedilalışanlar tarafından insidans rakamlarının kullanılabilirliğini genişletmektedir

Bu makale ne ekliyor

Hollandarsquoda meslek hastalıkları raporediliyor fakat insidans oranları eksik

Motivasyonu yuumlksek işyeri hekimleriile sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyanssistemi ekonomik sektoumlrlerde meslekhastalıkları insidans oranlarını tahminetmek iccedilin uygulanabilir biryaklaşımdır

Tıbben rapor edilen meslekhastalıklarının 91rsquoi zihinselhastalıklar kas-iskelet hastalıkları veişitme ile ilgili hastalıklardır

Meslek hastalıklarının yıllık insidansoranları iş ile ilgili hastalıklarıoumlnlemede faaliyetlerin seccedililmesi veoumlnceliklendirilmesi konusundayardımcı olabilir

Tablo-1 2009 yılında Hollandarsquoda meslek hastalıklarının (OD) sayısı ve insidansı

Ekonomik Sektoumlr Meslek Hastalıkları sayısı İnsidans(100000 işccedili-yılında)

95 Guumlven aralığı

Tarım Orman ve Balıkccedilılık 16 421 215-328

Madencilik ve Taş Ocağı İşletmeciliği 5 888 110-1667

İmalat Sanayi 323 436 389-484

Elektrik Gaz ve Su Kaynakları 9 281 97-464

Su ve atık su işletme 27 832 518-1146

İnşaat 311 1127 1002-1253

Toptan Satış ve Perakende 87 139 109-168

Taşıma ve Depolama 210 608 526-690

Oteller ve Restaurantlar 19 146 80-211

Bilgi ve İletişim 60 374 279-469

Finansal Hizmetler 35 171 114-227

Gayrimenkul 6 100 20-180

Bilimsel ve Serbest Meslekler 27 243 151-335

Youmlnetim 48 230 165-295

Huumlkuumlmet ve savunma 117 376 308-444

Eğitim 125 320 264-376

Sanat Eğlence ve Rekreasyon 26 369 227-511

Hizmetler Dernekler Tamirat 13 76 35-118

Ev İşleri 4 517 10-1023

Dokunulmazlığı Olan Organizasyonlar 3 104 0-222Mesleki Ccedilevre Dergisi 201269519-521 doi 101136oemed-2011-100326

J Hosp Infect 2012 Nisan80(4)326-30 doi 101016jjhin201112020 Epub 2012 Şub 25

Tuumlrkiyede laboratuvar ilişkili brusellozSayın-Kutlu S1 Kutlu M Ergoumlnuumll O Akalın S Guumlven T Demiroğlu YZ Acicbe O Akova MMesleki Bulaşıcı Hastalıklar Ccedilalışma Grubu Bulaşıcı Hastalıklar ve Klinik Mikrobiyoloji Birimi Pamukkale Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Denizli Tuumlrkiye sayinkutluyahoocom

ARKAPLAN Laboratuvar sağlık ccedilalışanları daha fazla laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) riski altındalarHEDEF Laboratuvar sağlık ccedilalışanları arasında laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) risk faktoumlrlerini tarif etmekYOumlNTEMLER Tuumlrkiyersquonin 17 ilindeki 38 hastanede yuumlz-yuumlze goumlruumlşmeler ile ccedilok merkezli bir ccedilalışma yuumlruumltuumllduuml Brusellaenfeksiyonu riski altında olan bulaşıcı hastalıklar kliniklerinde ve mikrobiyoloji departmanlarında ccedilalışan sağlık ccedilalışanları arasında yapısal bir anket yuumlruumltuumllduumlBULGULAR Ankete cevap verme oranı 100 idi 667 laboratuar ccedilalışanlarından 38 (58) tanesinin laboratuar ilişkili bruselloz (LİB) geccedilmişi bulunuyordu Ccedilok değişkenli incelemede bağımsız olarak yuumlksek laboratuvarilişkili bruselloz (LİB) riski ile ilişkilendirilen faktoumlrler arasında şunlar bulunuyordu brusella bakterisiyle ccedilalışma (tahminicirc risk oranı 512 95 guumlven aralığı 228-1152 P lt 0001) ve erkek cinsiyeti (214 102-445 P = 0042) Biyoguumlvenlik kabine duumlzeyini kullanmak 2 (013 003-060 P = 0009) eldiven kullanımına tam uyum goumlsterme (027 011-065 P = 0004) mesleki hayatın daha uzun suumlrmesi (086 080-092 P lt 0001) koruyucu olarak bulundularSONUCcedilLAR Brusella bakterisiyle ccedilalışmak erkek olmak kişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesine uyum goumlstermeme laboratuvar ilişkili brusellozun (LİB) serilerimizde gelişmesinde bağımsız risk faktoumlrleri ydilerKişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesi kullanımına sıkı bağlılık goumlsterme laboratuvar ilişkili brusellozun(LİB) oumlnlenmesinde oumlncelik verilecek hedefler olmalıdır

Aynı guumlvenilir araccedilların(instrument)protokoluumln farklı konumlarda

ve zaman dilimlerinde kullanılmasının yararları

1 Halihazırdaki mevcut geccedilerliguumlvenilebilir metodolojiyi (kolaylıkla) kullanabilirsiniz

2 Sonuccedillarınızı farklı uumllkelerdeki ve başka zaman dilimlerindeki diğer katılımcıların sonuccedilları ile kıyaslayabilirsiniz

3 Sonuccedillar boumllgesel ulusal ve uluslararası veri toplamasında depolanabilir ve hatta bir eğilim incelemesi iccedilin kullanılabilir

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 17: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

İSG profesyonelleri aşağıdaki fırsatlara sahip oldukları iccedilin suumlreccedilte oumlnemli paydaşlardır

ndash Veri kayıt etmek ve incelemek ve ccedilalışma ile sağlık hakkında yuumlksek geccedilerliliği olan guumlvenilir bilgiyi yayma

ndash kendi boumllgelerinde

ndash oumlzel bir meslek grubudalı iccedilin

ndash oumlzel bir hastalık veya yaralanma ile ilgili

- Muumldahale planı yapma

Bu suumlreccedilte siz oumlnemlisiniz

İşle ilgili hastalıklar ve meslek hastalıkları uumlzerine bir ccedilalışma sizin iccedilin neden oumlnemli

bull Ccedilalışma koşullarını değerlendirmek iccedilin İş baskısı hakkında anketGuumlruumlltuuml seviyesi oumllccedilme malzemeleri

bull İşin sağlık uumlzerindeki etkilerini değerlendirmek iccedilin aşağıdakilere ihtiyacınız var

Kas-iskelet şikacircyetleri hakkında anket

Kontakt dermatit veya idrar kesesi kanseri tıbbicirc teşhisleriAşağıdakiler iccedilin malzeme ve protokol

Spirometri

Odyometri

Kolinesteraz seviye değerlendirmesi

Değerlendirme oumllccedilme araccedilları

Tuumlrkiyersquoden bir oumlrnek Tuumlrkiyersquode Egeli kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların iş sağlığı

Mesleki Tıp 201262148ndash151

F Perccedilin1 O Akyol1 A Davas2 ve H Saygı21Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye 2Halk Sağlığı Anabilim Dalı Tıp Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir TuumlrkiyeYazışma adresi F Perccedilin Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye Tel 190 232 3884094 Faks 190 232 3883685 e-posta fatihpercingmailcom

Arka plan Balıkccedilılık her zaman tehlikeli bir meslek olmuştur ve birccedilok faktoumlruumln balıkccedilının sağlığı uumlzerinde doğrudan ve

dolaylı etkisi mevcuttur Hedefler Tuumlrk Ege Denizi kıyılarındaki kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılık filolarının sağlığı emniyeti ve ccedilalışma koşullarını incelemek

YoumlntemlerEge Denizi kıyıları boyunca kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların rastgele bir oumlrneğine dağıtılmış bir anketten veriler elde

edilmiştir Veri toplanması Eyluumll 2009 ile Ocak 2010 arasında yapılmıştır Sonuccedillar Ccedilalışmaya 5714 Ege Denizinde ccedilalışan kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıları dışında 76 balıkccedilılık limanından 1166 balıkccedilı dahakatılmıştır Balıkccedilıların 29rsquou hiccedilbir sosyal guumlvenlik kapsamında değildir Saptanan en yaygın sağlık sorunları (HastalıklarınUluslararası Sınıflandırmasına goumlre [ICD-10]) kas-iskelet (oumlrn diskopati kas gerginliği romatizma) ve goumlz kulak-burunsindirim ve boşaltım sistemi sorunlarıdır Alkol tuumlketimi balıkccedilılarda yuumlksektir (68) ve 72rsquosi balık avlama seferlerinde dahafazla sigara iccediltiklerini soumlylemiştir Sağlık sorunlarının goumlccedilebe statuumlsuuml gelir memnuniyeti balıkccedilılık tuumlruuml ve aşaması ve yıllıkkuumlmuumllatif iş hacmi dahil ccedilok sayıda unsur ile ilintili olduğu goumlruumlnmektedir

Neticeler Tuumlrkiyersquode kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar ccedilok sayıda sağlık sorunu yaşamaktadır ve sağlıksız yaşam tarzına sahiptir Kuumlccediluumlkoumllccedilekli balıkccedilıların ccedilalışma koşullarını iyileştirme amaccedillı tasarlanmış muumldahaleler mesleki yaralanma sayısını azaltmayayardımcı olabilir bu da dolayısıyla sağlıklarını olumlu şekilde etkileyebilir Alkol ve tuumltuumln tuumlketimini azaltma amaccedillı oumlnlemepolitikaları da geliştirilmelidir Anahtar Kelimeler Ege Denizi iş sağlığı kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar Tuumlrkiye

Tablo 1 ICD-10 kodlarına goumlre sağlık sorunlarının sıklığı

N ()

Kas-iskelet sistemi ve bağ dokusu hastalıkları 984 (84)

(M519 M509 M54 M626 M798 M796)

Romatizma (M79-0) (n 5 479)

Goumlz ve adneks hastalıkları (H52 385 vakaları H101 55 vakaları H01 31 vakaları) 471 (41)

Sindirim sistemi hastalıkları (K21 K25 K26 K27 K30 K458) 319 (27)

Kulak ve mastoid suumlreci hastalıkları (H609 H660 H729 H90 H91 H931) 248 (21)

Dolaşım sistemi hastalıkları (I10ndash11 I20 I25 I83) 196 (17)

Hemoroid sorunları (I84) (n 5 69)

Genito-uumlriner sistemi hastalıkları (N20ndash23 N300 N281 N499) 193 (17)

Solunum sistemi hastalıkları (J01 J03 J06 J15 J20 J22 J30ndash35 J41) 155 (13

Sinir sistemi hastalıkları (G312 G409 G448) 91 (8)

Migren (G43) (n 5 56)

Deri ve derialtı dokusu hastalıkları (L24ndash25 L40 L559) 66 (6)

Endokrin besinsel ve metabolik hastalıklar (E11 E13 E14) 38 (3)

Zihinsel ve davranış bozuklukları ile ilgili hastalıklar (F10 F32 F41 F519) 6 (05)

Balıkccedilılar birden fazla sağlık sorunu yaşayabilirler

Hollandarsquodan Oumlrnek Hollandarsquoda Ekonomik Sektoumlrlere Goumlre Meslek Hastalıklarının Yıllık İnsidansı

Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Amsterdam Hollanda

Yazışma adresi Dr Henk F van der Molen Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Posta Kutusu 22660 1100 DD Amsterda Hollanda hfvandermolenamcnl

10 Ocak 2012 tarihinde kabul edildi İlk ccedilevirim iccedili olarak 1 Mart 2012 tarihinde yayınlandı

MAKALEHedef Hollandarsquoda ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıklarının (OD) yıllık insidansını rapor etmekYoumlntemler İleriye youmlnelik 5 senelik bir kohort ccedilalışmasında (2009-2013 işyeri hekiminden meslek hastalıkları (OD) bildirimi iccedilin sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyans sistemine katılmaları istendi Katılım iccedilin dacirchil edilme kriterleri şunlardır (1) Ccedilalışan popuumllasyonu kapsıyor olmak (2) Ekonomik sektoumlrleri ve ccedilalışan popuumllasyon buumlyuumlkluumlğuumlnuuml raporlamak (3) Teşhis edilmiş tuumlm meslek hastalıklarını kaydetme konusunda istekli olmak Bu ccedilalışmada meslek hastalığı başlıca iş ile ilgili etmenlerden kaynaklanan oumlzel klinik teşhisi bulunan bir hastalık olarak tanımlandı Ekonomik sektoumlrler (n=21) NACErsquoye (Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikicirc Sınıflamasırsquona) goumlre belirlendiSonuccedillar 2009 senesinde 12 aydan fazla bir suumlre iccedilerisinde toplamda 514590 ccedilalışanlık bir ccedilalışan popuumllasyon arasından 1782 meslek hastalığı (rapor edildi Herhangi bir meslek hastalığı iccedilin tahmin edilen yıllık insidans100000 ccedilalışanda 346 idi (95 GA 362rsquode 330) Tıbbi olarak raporlanan tuumlm meslek hastalıkları iccedilerisinde zihinsel hastalıklar en sık bildirimi yapılan hastalık olmuştur (41) Bunu kas-iskelet hastalıkları takip etmektedir (39) ardından işitme ile ilgili hastalıklar (11) bulaşıcı hastalıklar (4) deri hastalıkları (3) noumlrolojik hastalıklar (2) ve solunum yolu hastalıkları (2) gelmektedir 100000 işccediliden en yuumlksek yıllık insidansa sahip olan doumlrt ekonomik sektoumlr inşaat (1127 95 GA 1253rsquote 1002) maden ve taş ocağı işletmeciliği (888 95 GA 1667rsquode 110) su ve atık su işletme (832 595 GA 1146rsquoda 518) ve nakliyat ve depolamadır (608 95 GA 690rsquoda 526)Sonuccedil Hollandarsquoda buumltuumln ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıkları rapor edilmektedir Meslek hastalıklarının 91rsquoi zihinsel hastalıklar kas-iskelet hastalıkları ve işitme ile ilgili hastalıklardır Meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirmelerin etkinliğini ve raporlama faaliyetlerine uyumu arttırmaya youmlnelik ccedilalışmalar huumlkuumlmet işverenler ve ccedilalışanlar tarafından insidans rakamlarının kullanılabilirliğini genişletmektedir

Bu makale ne ekliyor

Hollandarsquoda meslek hastalıkları raporediliyor fakat insidans oranları eksik

Motivasyonu yuumlksek işyeri hekimleriile sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyanssistemi ekonomik sektoumlrlerde meslekhastalıkları insidans oranlarını tahminetmek iccedilin uygulanabilir biryaklaşımdır

Tıbben rapor edilen meslekhastalıklarının 91rsquoi zihinselhastalıklar kas-iskelet hastalıkları veişitme ile ilgili hastalıklardır

Meslek hastalıklarının yıllık insidansoranları iş ile ilgili hastalıklarıoumlnlemede faaliyetlerin seccedililmesi veoumlnceliklendirilmesi konusundayardımcı olabilir

Tablo-1 2009 yılında Hollandarsquoda meslek hastalıklarının (OD) sayısı ve insidansı

Ekonomik Sektoumlr Meslek Hastalıkları sayısı İnsidans(100000 işccedili-yılında)

95 Guumlven aralığı

Tarım Orman ve Balıkccedilılık 16 421 215-328

Madencilik ve Taş Ocağı İşletmeciliği 5 888 110-1667

İmalat Sanayi 323 436 389-484

Elektrik Gaz ve Su Kaynakları 9 281 97-464

Su ve atık su işletme 27 832 518-1146

İnşaat 311 1127 1002-1253

Toptan Satış ve Perakende 87 139 109-168

Taşıma ve Depolama 210 608 526-690

Oteller ve Restaurantlar 19 146 80-211

Bilgi ve İletişim 60 374 279-469

Finansal Hizmetler 35 171 114-227

Gayrimenkul 6 100 20-180

Bilimsel ve Serbest Meslekler 27 243 151-335

Youmlnetim 48 230 165-295

Huumlkuumlmet ve savunma 117 376 308-444

Eğitim 125 320 264-376

Sanat Eğlence ve Rekreasyon 26 369 227-511

Hizmetler Dernekler Tamirat 13 76 35-118

Ev İşleri 4 517 10-1023

Dokunulmazlığı Olan Organizasyonlar 3 104 0-222Mesleki Ccedilevre Dergisi 201269519-521 doi 101136oemed-2011-100326

J Hosp Infect 2012 Nisan80(4)326-30 doi 101016jjhin201112020 Epub 2012 Şub 25

Tuumlrkiyede laboratuvar ilişkili brusellozSayın-Kutlu S1 Kutlu M Ergoumlnuumll O Akalın S Guumlven T Demiroğlu YZ Acicbe O Akova MMesleki Bulaşıcı Hastalıklar Ccedilalışma Grubu Bulaşıcı Hastalıklar ve Klinik Mikrobiyoloji Birimi Pamukkale Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Denizli Tuumlrkiye sayinkutluyahoocom

ARKAPLAN Laboratuvar sağlık ccedilalışanları daha fazla laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) riski altındalarHEDEF Laboratuvar sağlık ccedilalışanları arasında laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) risk faktoumlrlerini tarif etmekYOumlNTEMLER Tuumlrkiyersquonin 17 ilindeki 38 hastanede yuumlz-yuumlze goumlruumlşmeler ile ccedilok merkezli bir ccedilalışma yuumlruumltuumllduuml Brusellaenfeksiyonu riski altında olan bulaşıcı hastalıklar kliniklerinde ve mikrobiyoloji departmanlarında ccedilalışan sağlık ccedilalışanları arasında yapısal bir anket yuumlruumltuumllduumlBULGULAR Ankete cevap verme oranı 100 idi 667 laboratuar ccedilalışanlarından 38 (58) tanesinin laboratuar ilişkili bruselloz (LİB) geccedilmişi bulunuyordu Ccedilok değişkenli incelemede bağımsız olarak yuumlksek laboratuvarilişkili bruselloz (LİB) riski ile ilişkilendirilen faktoumlrler arasında şunlar bulunuyordu brusella bakterisiyle ccedilalışma (tahminicirc risk oranı 512 95 guumlven aralığı 228-1152 P lt 0001) ve erkek cinsiyeti (214 102-445 P = 0042) Biyoguumlvenlik kabine duumlzeyini kullanmak 2 (013 003-060 P = 0009) eldiven kullanımına tam uyum goumlsterme (027 011-065 P = 0004) mesleki hayatın daha uzun suumlrmesi (086 080-092 P lt 0001) koruyucu olarak bulundularSONUCcedilLAR Brusella bakterisiyle ccedilalışmak erkek olmak kişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesine uyum goumlstermeme laboratuvar ilişkili brusellozun (LİB) serilerimizde gelişmesinde bağımsız risk faktoumlrleri ydilerKişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesi kullanımına sıkı bağlılık goumlsterme laboratuvar ilişkili brusellozun(LİB) oumlnlenmesinde oumlncelik verilecek hedefler olmalıdır

Aynı guumlvenilir araccedilların(instrument)protokoluumln farklı konumlarda

ve zaman dilimlerinde kullanılmasının yararları

1 Halihazırdaki mevcut geccedilerliguumlvenilebilir metodolojiyi (kolaylıkla) kullanabilirsiniz

2 Sonuccedillarınızı farklı uumllkelerdeki ve başka zaman dilimlerindeki diğer katılımcıların sonuccedilları ile kıyaslayabilirsiniz

3 Sonuccedillar boumllgesel ulusal ve uluslararası veri toplamasında depolanabilir ve hatta bir eğilim incelemesi iccedilin kullanılabilir

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 18: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

bull Ccedilalışma koşullarını değerlendirmek iccedilin İş baskısı hakkında anketGuumlruumlltuuml seviyesi oumllccedilme malzemeleri

bull İşin sağlık uumlzerindeki etkilerini değerlendirmek iccedilin aşağıdakilere ihtiyacınız var

Kas-iskelet şikacircyetleri hakkında anket

Kontakt dermatit veya idrar kesesi kanseri tıbbicirc teşhisleriAşağıdakiler iccedilin malzeme ve protokol

Spirometri

Odyometri

Kolinesteraz seviye değerlendirmesi

Değerlendirme oumllccedilme araccedilları

Tuumlrkiyersquoden bir oumlrnek Tuumlrkiyersquode Egeli kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların iş sağlığı

Mesleki Tıp 201262148ndash151

F Perccedilin1 O Akyol1 A Davas2 ve H Saygı21Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye 2Halk Sağlığı Anabilim Dalı Tıp Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir TuumlrkiyeYazışma adresi F Perccedilin Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye Tel 190 232 3884094 Faks 190 232 3883685 e-posta fatihpercingmailcom

Arka plan Balıkccedilılık her zaman tehlikeli bir meslek olmuştur ve birccedilok faktoumlruumln balıkccedilının sağlığı uumlzerinde doğrudan ve

dolaylı etkisi mevcuttur Hedefler Tuumlrk Ege Denizi kıyılarındaki kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılık filolarının sağlığı emniyeti ve ccedilalışma koşullarını incelemek

YoumlntemlerEge Denizi kıyıları boyunca kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların rastgele bir oumlrneğine dağıtılmış bir anketten veriler elde

edilmiştir Veri toplanması Eyluumll 2009 ile Ocak 2010 arasında yapılmıştır Sonuccedillar Ccedilalışmaya 5714 Ege Denizinde ccedilalışan kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıları dışında 76 balıkccedilılık limanından 1166 balıkccedilı dahakatılmıştır Balıkccedilıların 29rsquou hiccedilbir sosyal guumlvenlik kapsamında değildir Saptanan en yaygın sağlık sorunları (HastalıklarınUluslararası Sınıflandırmasına goumlre [ICD-10]) kas-iskelet (oumlrn diskopati kas gerginliği romatizma) ve goumlz kulak-burunsindirim ve boşaltım sistemi sorunlarıdır Alkol tuumlketimi balıkccedilılarda yuumlksektir (68) ve 72rsquosi balık avlama seferlerinde dahafazla sigara iccediltiklerini soumlylemiştir Sağlık sorunlarının goumlccedilebe statuumlsuuml gelir memnuniyeti balıkccedilılık tuumlruuml ve aşaması ve yıllıkkuumlmuumllatif iş hacmi dahil ccedilok sayıda unsur ile ilintili olduğu goumlruumlnmektedir

Neticeler Tuumlrkiyersquode kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar ccedilok sayıda sağlık sorunu yaşamaktadır ve sağlıksız yaşam tarzına sahiptir Kuumlccediluumlkoumllccedilekli balıkccedilıların ccedilalışma koşullarını iyileştirme amaccedillı tasarlanmış muumldahaleler mesleki yaralanma sayısını azaltmayayardımcı olabilir bu da dolayısıyla sağlıklarını olumlu şekilde etkileyebilir Alkol ve tuumltuumln tuumlketimini azaltma amaccedillı oumlnlemepolitikaları da geliştirilmelidir Anahtar Kelimeler Ege Denizi iş sağlığı kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar Tuumlrkiye

Tablo 1 ICD-10 kodlarına goumlre sağlık sorunlarının sıklığı

N ()

Kas-iskelet sistemi ve bağ dokusu hastalıkları 984 (84)

(M519 M509 M54 M626 M798 M796)

Romatizma (M79-0) (n 5 479)

Goumlz ve adneks hastalıkları (H52 385 vakaları H101 55 vakaları H01 31 vakaları) 471 (41)

Sindirim sistemi hastalıkları (K21 K25 K26 K27 K30 K458) 319 (27)

Kulak ve mastoid suumlreci hastalıkları (H609 H660 H729 H90 H91 H931) 248 (21)

Dolaşım sistemi hastalıkları (I10ndash11 I20 I25 I83) 196 (17)

Hemoroid sorunları (I84) (n 5 69)

Genito-uumlriner sistemi hastalıkları (N20ndash23 N300 N281 N499) 193 (17)

Solunum sistemi hastalıkları (J01 J03 J06 J15 J20 J22 J30ndash35 J41) 155 (13

Sinir sistemi hastalıkları (G312 G409 G448) 91 (8)

Migren (G43) (n 5 56)

Deri ve derialtı dokusu hastalıkları (L24ndash25 L40 L559) 66 (6)

Endokrin besinsel ve metabolik hastalıklar (E11 E13 E14) 38 (3)

Zihinsel ve davranış bozuklukları ile ilgili hastalıklar (F10 F32 F41 F519) 6 (05)

Balıkccedilılar birden fazla sağlık sorunu yaşayabilirler

Hollandarsquodan Oumlrnek Hollandarsquoda Ekonomik Sektoumlrlere Goumlre Meslek Hastalıklarının Yıllık İnsidansı

Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Amsterdam Hollanda

Yazışma adresi Dr Henk F van der Molen Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Posta Kutusu 22660 1100 DD Amsterda Hollanda hfvandermolenamcnl

10 Ocak 2012 tarihinde kabul edildi İlk ccedilevirim iccedili olarak 1 Mart 2012 tarihinde yayınlandı

MAKALEHedef Hollandarsquoda ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıklarının (OD) yıllık insidansını rapor etmekYoumlntemler İleriye youmlnelik 5 senelik bir kohort ccedilalışmasında (2009-2013 işyeri hekiminden meslek hastalıkları (OD) bildirimi iccedilin sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyans sistemine katılmaları istendi Katılım iccedilin dacirchil edilme kriterleri şunlardır (1) Ccedilalışan popuumllasyonu kapsıyor olmak (2) Ekonomik sektoumlrleri ve ccedilalışan popuumllasyon buumlyuumlkluumlğuumlnuuml raporlamak (3) Teşhis edilmiş tuumlm meslek hastalıklarını kaydetme konusunda istekli olmak Bu ccedilalışmada meslek hastalığı başlıca iş ile ilgili etmenlerden kaynaklanan oumlzel klinik teşhisi bulunan bir hastalık olarak tanımlandı Ekonomik sektoumlrler (n=21) NACErsquoye (Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikicirc Sınıflamasırsquona) goumlre belirlendiSonuccedillar 2009 senesinde 12 aydan fazla bir suumlre iccedilerisinde toplamda 514590 ccedilalışanlık bir ccedilalışan popuumllasyon arasından 1782 meslek hastalığı (rapor edildi Herhangi bir meslek hastalığı iccedilin tahmin edilen yıllık insidans100000 ccedilalışanda 346 idi (95 GA 362rsquode 330) Tıbbi olarak raporlanan tuumlm meslek hastalıkları iccedilerisinde zihinsel hastalıklar en sık bildirimi yapılan hastalık olmuştur (41) Bunu kas-iskelet hastalıkları takip etmektedir (39) ardından işitme ile ilgili hastalıklar (11) bulaşıcı hastalıklar (4) deri hastalıkları (3) noumlrolojik hastalıklar (2) ve solunum yolu hastalıkları (2) gelmektedir 100000 işccediliden en yuumlksek yıllık insidansa sahip olan doumlrt ekonomik sektoumlr inşaat (1127 95 GA 1253rsquote 1002) maden ve taş ocağı işletmeciliği (888 95 GA 1667rsquode 110) su ve atık su işletme (832 595 GA 1146rsquoda 518) ve nakliyat ve depolamadır (608 95 GA 690rsquoda 526)Sonuccedil Hollandarsquoda buumltuumln ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıkları rapor edilmektedir Meslek hastalıklarının 91rsquoi zihinsel hastalıklar kas-iskelet hastalıkları ve işitme ile ilgili hastalıklardır Meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirmelerin etkinliğini ve raporlama faaliyetlerine uyumu arttırmaya youmlnelik ccedilalışmalar huumlkuumlmet işverenler ve ccedilalışanlar tarafından insidans rakamlarının kullanılabilirliğini genişletmektedir

Bu makale ne ekliyor

Hollandarsquoda meslek hastalıkları raporediliyor fakat insidans oranları eksik

Motivasyonu yuumlksek işyeri hekimleriile sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyanssistemi ekonomik sektoumlrlerde meslekhastalıkları insidans oranlarını tahminetmek iccedilin uygulanabilir biryaklaşımdır

Tıbben rapor edilen meslekhastalıklarının 91rsquoi zihinselhastalıklar kas-iskelet hastalıkları veişitme ile ilgili hastalıklardır

Meslek hastalıklarının yıllık insidansoranları iş ile ilgili hastalıklarıoumlnlemede faaliyetlerin seccedililmesi veoumlnceliklendirilmesi konusundayardımcı olabilir

Tablo-1 2009 yılında Hollandarsquoda meslek hastalıklarının (OD) sayısı ve insidansı

Ekonomik Sektoumlr Meslek Hastalıkları sayısı İnsidans(100000 işccedili-yılında)

95 Guumlven aralığı

Tarım Orman ve Balıkccedilılık 16 421 215-328

Madencilik ve Taş Ocağı İşletmeciliği 5 888 110-1667

İmalat Sanayi 323 436 389-484

Elektrik Gaz ve Su Kaynakları 9 281 97-464

Su ve atık su işletme 27 832 518-1146

İnşaat 311 1127 1002-1253

Toptan Satış ve Perakende 87 139 109-168

Taşıma ve Depolama 210 608 526-690

Oteller ve Restaurantlar 19 146 80-211

Bilgi ve İletişim 60 374 279-469

Finansal Hizmetler 35 171 114-227

Gayrimenkul 6 100 20-180

Bilimsel ve Serbest Meslekler 27 243 151-335

Youmlnetim 48 230 165-295

Huumlkuumlmet ve savunma 117 376 308-444

Eğitim 125 320 264-376

Sanat Eğlence ve Rekreasyon 26 369 227-511

Hizmetler Dernekler Tamirat 13 76 35-118

Ev İşleri 4 517 10-1023

Dokunulmazlığı Olan Organizasyonlar 3 104 0-222Mesleki Ccedilevre Dergisi 201269519-521 doi 101136oemed-2011-100326

J Hosp Infect 2012 Nisan80(4)326-30 doi 101016jjhin201112020 Epub 2012 Şub 25

Tuumlrkiyede laboratuvar ilişkili brusellozSayın-Kutlu S1 Kutlu M Ergoumlnuumll O Akalın S Guumlven T Demiroğlu YZ Acicbe O Akova MMesleki Bulaşıcı Hastalıklar Ccedilalışma Grubu Bulaşıcı Hastalıklar ve Klinik Mikrobiyoloji Birimi Pamukkale Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Denizli Tuumlrkiye sayinkutluyahoocom

ARKAPLAN Laboratuvar sağlık ccedilalışanları daha fazla laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) riski altındalarHEDEF Laboratuvar sağlık ccedilalışanları arasında laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) risk faktoumlrlerini tarif etmekYOumlNTEMLER Tuumlrkiyersquonin 17 ilindeki 38 hastanede yuumlz-yuumlze goumlruumlşmeler ile ccedilok merkezli bir ccedilalışma yuumlruumltuumllduuml Brusellaenfeksiyonu riski altında olan bulaşıcı hastalıklar kliniklerinde ve mikrobiyoloji departmanlarında ccedilalışan sağlık ccedilalışanları arasında yapısal bir anket yuumlruumltuumllduumlBULGULAR Ankete cevap verme oranı 100 idi 667 laboratuar ccedilalışanlarından 38 (58) tanesinin laboratuar ilişkili bruselloz (LİB) geccedilmişi bulunuyordu Ccedilok değişkenli incelemede bağımsız olarak yuumlksek laboratuvarilişkili bruselloz (LİB) riski ile ilişkilendirilen faktoumlrler arasında şunlar bulunuyordu brusella bakterisiyle ccedilalışma (tahminicirc risk oranı 512 95 guumlven aralığı 228-1152 P lt 0001) ve erkek cinsiyeti (214 102-445 P = 0042) Biyoguumlvenlik kabine duumlzeyini kullanmak 2 (013 003-060 P = 0009) eldiven kullanımına tam uyum goumlsterme (027 011-065 P = 0004) mesleki hayatın daha uzun suumlrmesi (086 080-092 P lt 0001) koruyucu olarak bulundularSONUCcedilLAR Brusella bakterisiyle ccedilalışmak erkek olmak kişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesine uyum goumlstermeme laboratuvar ilişkili brusellozun (LİB) serilerimizde gelişmesinde bağımsız risk faktoumlrleri ydilerKişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesi kullanımına sıkı bağlılık goumlsterme laboratuvar ilişkili brusellozun(LİB) oumlnlenmesinde oumlncelik verilecek hedefler olmalıdır

Aynı guumlvenilir araccedilların(instrument)protokoluumln farklı konumlarda

ve zaman dilimlerinde kullanılmasının yararları

1 Halihazırdaki mevcut geccedilerliguumlvenilebilir metodolojiyi (kolaylıkla) kullanabilirsiniz

2 Sonuccedillarınızı farklı uumllkelerdeki ve başka zaman dilimlerindeki diğer katılımcıların sonuccedilları ile kıyaslayabilirsiniz

3 Sonuccedillar boumllgesel ulusal ve uluslararası veri toplamasında depolanabilir ve hatta bir eğilim incelemesi iccedilin kullanılabilir

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 19: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Tuumlrkiyersquoden bir oumlrnek Tuumlrkiyersquode Egeli kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların iş sağlığı

Mesleki Tıp 201262148ndash151

F Perccedilin1 O Akyol1 A Davas2 ve H Saygı21Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye 2Halk Sağlığı Anabilim Dalı Tıp Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir TuumlrkiyeYazışma adresi F Perccedilin Balıkccedilılık Fakuumlltesi Ege Uumlniversitesi 35100 Bornova İzmir Tuumlrkiye Tel 190 232 3884094 Faks 190 232 3883685 e-posta fatihpercingmailcom

Arka plan Balıkccedilılık her zaman tehlikeli bir meslek olmuştur ve birccedilok faktoumlruumln balıkccedilının sağlığı uumlzerinde doğrudan ve

dolaylı etkisi mevcuttur Hedefler Tuumlrk Ege Denizi kıyılarındaki kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılık filolarının sağlığı emniyeti ve ccedilalışma koşullarını incelemek

YoumlntemlerEge Denizi kıyıları boyunca kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıların rastgele bir oumlrneğine dağıtılmış bir anketten veriler elde

edilmiştir Veri toplanması Eyluumll 2009 ile Ocak 2010 arasında yapılmıştır Sonuccedillar Ccedilalışmaya 5714 Ege Denizinde ccedilalışan kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilıları dışında 76 balıkccedilılık limanından 1166 balıkccedilı dahakatılmıştır Balıkccedilıların 29rsquou hiccedilbir sosyal guumlvenlik kapsamında değildir Saptanan en yaygın sağlık sorunları (HastalıklarınUluslararası Sınıflandırmasına goumlre [ICD-10]) kas-iskelet (oumlrn diskopati kas gerginliği romatizma) ve goumlz kulak-burunsindirim ve boşaltım sistemi sorunlarıdır Alkol tuumlketimi balıkccedilılarda yuumlksektir (68) ve 72rsquosi balık avlama seferlerinde dahafazla sigara iccediltiklerini soumlylemiştir Sağlık sorunlarının goumlccedilebe statuumlsuuml gelir memnuniyeti balıkccedilılık tuumlruuml ve aşaması ve yıllıkkuumlmuumllatif iş hacmi dahil ccedilok sayıda unsur ile ilintili olduğu goumlruumlnmektedir

Neticeler Tuumlrkiyersquode kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar ccedilok sayıda sağlık sorunu yaşamaktadır ve sağlıksız yaşam tarzına sahiptir Kuumlccediluumlkoumllccedilekli balıkccedilıların ccedilalışma koşullarını iyileştirme amaccedillı tasarlanmış muumldahaleler mesleki yaralanma sayısını azaltmayayardımcı olabilir bu da dolayısıyla sağlıklarını olumlu şekilde etkileyebilir Alkol ve tuumltuumln tuumlketimini azaltma amaccedillı oumlnlemepolitikaları da geliştirilmelidir Anahtar Kelimeler Ege Denizi iş sağlığı kuumlccediluumlk oumllccedilekli balıkccedilılar Tuumlrkiye

Tablo 1 ICD-10 kodlarına goumlre sağlık sorunlarının sıklığı

N ()

Kas-iskelet sistemi ve bağ dokusu hastalıkları 984 (84)

(M519 M509 M54 M626 M798 M796)

Romatizma (M79-0) (n 5 479)

Goumlz ve adneks hastalıkları (H52 385 vakaları H101 55 vakaları H01 31 vakaları) 471 (41)

Sindirim sistemi hastalıkları (K21 K25 K26 K27 K30 K458) 319 (27)

Kulak ve mastoid suumlreci hastalıkları (H609 H660 H729 H90 H91 H931) 248 (21)

Dolaşım sistemi hastalıkları (I10ndash11 I20 I25 I83) 196 (17)

Hemoroid sorunları (I84) (n 5 69)

Genito-uumlriner sistemi hastalıkları (N20ndash23 N300 N281 N499) 193 (17)

Solunum sistemi hastalıkları (J01 J03 J06 J15 J20 J22 J30ndash35 J41) 155 (13

Sinir sistemi hastalıkları (G312 G409 G448) 91 (8)

Migren (G43) (n 5 56)

Deri ve derialtı dokusu hastalıkları (L24ndash25 L40 L559) 66 (6)

Endokrin besinsel ve metabolik hastalıklar (E11 E13 E14) 38 (3)

Zihinsel ve davranış bozuklukları ile ilgili hastalıklar (F10 F32 F41 F519) 6 (05)

Balıkccedilılar birden fazla sağlık sorunu yaşayabilirler

Hollandarsquodan Oumlrnek Hollandarsquoda Ekonomik Sektoumlrlere Goumlre Meslek Hastalıklarının Yıllık İnsidansı

Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Amsterdam Hollanda

Yazışma adresi Dr Henk F van der Molen Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Posta Kutusu 22660 1100 DD Amsterda Hollanda hfvandermolenamcnl

10 Ocak 2012 tarihinde kabul edildi İlk ccedilevirim iccedili olarak 1 Mart 2012 tarihinde yayınlandı

MAKALEHedef Hollandarsquoda ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıklarının (OD) yıllık insidansını rapor etmekYoumlntemler İleriye youmlnelik 5 senelik bir kohort ccedilalışmasında (2009-2013 işyeri hekiminden meslek hastalıkları (OD) bildirimi iccedilin sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyans sistemine katılmaları istendi Katılım iccedilin dacirchil edilme kriterleri şunlardır (1) Ccedilalışan popuumllasyonu kapsıyor olmak (2) Ekonomik sektoumlrleri ve ccedilalışan popuumllasyon buumlyuumlkluumlğuumlnuuml raporlamak (3) Teşhis edilmiş tuumlm meslek hastalıklarını kaydetme konusunda istekli olmak Bu ccedilalışmada meslek hastalığı başlıca iş ile ilgili etmenlerden kaynaklanan oumlzel klinik teşhisi bulunan bir hastalık olarak tanımlandı Ekonomik sektoumlrler (n=21) NACErsquoye (Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikicirc Sınıflamasırsquona) goumlre belirlendiSonuccedillar 2009 senesinde 12 aydan fazla bir suumlre iccedilerisinde toplamda 514590 ccedilalışanlık bir ccedilalışan popuumllasyon arasından 1782 meslek hastalığı (rapor edildi Herhangi bir meslek hastalığı iccedilin tahmin edilen yıllık insidans100000 ccedilalışanda 346 idi (95 GA 362rsquode 330) Tıbbi olarak raporlanan tuumlm meslek hastalıkları iccedilerisinde zihinsel hastalıklar en sık bildirimi yapılan hastalık olmuştur (41) Bunu kas-iskelet hastalıkları takip etmektedir (39) ardından işitme ile ilgili hastalıklar (11) bulaşıcı hastalıklar (4) deri hastalıkları (3) noumlrolojik hastalıklar (2) ve solunum yolu hastalıkları (2) gelmektedir 100000 işccediliden en yuumlksek yıllık insidansa sahip olan doumlrt ekonomik sektoumlr inşaat (1127 95 GA 1253rsquote 1002) maden ve taş ocağı işletmeciliği (888 95 GA 1667rsquode 110) su ve atık su işletme (832 595 GA 1146rsquoda 518) ve nakliyat ve depolamadır (608 95 GA 690rsquoda 526)Sonuccedil Hollandarsquoda buumltuumln ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıkları rapor edilmektedir Meslek hastalıklarının 91rsquoi zihinsel hastalıklar kas-iskelet hastalıkları ve işitme ile ilgili hastalıklardır Meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirmelerin etkinliğini ve raporlama faaliyetlerine uyumu arttırmaya youmlnelik ccedilalışmalar huumlkuumlmet işverenler ve ccedilalışanlar tarafından insidans rakamlarının kullanılabilirliğini genişletmektedir

Bu makale ne ekliyor

Hollandarsquoda meslek hastalıkları raporediliyor fakat insidans oranları eksik

Motivasyonu yuumlksek işyeri hekimleriile sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyanssistemi ekonomik sektoumlrlerde meslekhastalıkları insidans oranlarını tahminetmek iccedilin uygulanabilir biryaklaşımdır

Tıbben rapor edilen meslekhastalıklarının 91rsquoi zihinselhastalıklar kas-iskelet hastalıkları veişitme ile ilgili hastalıklardır

Meslek hastalıklarının yıllık insidansoranları iş ile ilgili hastalıklarıoumlnlemede faaliyetlerin seccedililmesi veoumlnceliklendirilmesi konusundayardımcı olabilir

Tablo-1 2009 yılında Hollandarsquoda meslek hastalıklarının (OD) sayısı ve insidansı

Ekonomik Sektoumlr Meslek Hastalıkları sayısı İnsidans(100000 işccedili-yılında)

95 Guumlven aralığı

Tarım Orman ve Balıkccedilılık 16 421 215-328

Madencilik ve Taş Ocağı İşletmeciliği 5 888 110-1667

İmalat Sanayi 323 436 389-484

Elektrik Gaz ve Su Kaynakları 9 281 97-464

Su ve atık su işletme 27 832 518-1146

İnşaat 311 1127 1002-1253

Toptan Satış ve Perakende 87 139 109-168

Taşıma ve Depolama 210 608 526-690

Oteller ve Restaurantlar 19 146 80-211

Bilgi ve İletişim 60 374 279-469

Finansal Hizmetler 35 171 114-227

Gayrimenkul 6 100 20-180

Bilimsel ve Serbest Meslekler 27 243 151-335

Youmlnetim 48 230 165-295

Huumlkuumlmet ve savunma 117 376 308-444

Eğitim 125 320 264-376

Sanat Eğlence ve Rekreasyon 26 369 227-511

Hizmetler Dernekler Tamirat 13 76 35-118

Ev İşleri 4 517 10-1023

Dokunulmazlığı Olan Organizasyonlar 3 104 0-222Mesleki Ccedilevre Dergisi 201269519-521 doi 101136oemed-2011-100326

J Hosp Infect 2012 Nisan80(4)326-30 doi 101016jjhin201112020 Epub 2012 Şub 25

Tuumlrkiyede laboratuvar ilişkili brusellozSayın-Kutlu S1 Kutlu M Ergoumlnuumll O Akalın S Guumlven T Demiroğlu YZ Acicbe O Akova MMesleki Bulaşıcı Hastalıklar Ccedilalışma Grubu Bulaşıcı Hastalıklar ve Klinik Mikrobiyoloji Birimi Pamukkale Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Denizli Tuumlrkiye sayinkutluyahoocom

ARKAPLAN Laboratuvar sağlık ccedilalışanları daha fazla laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) riski altındalarHEDEF Laboratuvar sağlık ccedilalışanları arasında laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) risk faktoumlrlerini tarif etmekYOumlNTEMLER Tuumlrkiyersquonin 17 ilindeki 38 hastanede yuumlz-yuumlze goumlruumlşmeler ile ccedilok merkezli bir ccedilalışma yuumlruumltuumllduuml Brusellaenfeksiyonu riski altında olan bulaşıcı hastalıklar kliniklerinde ve mikrobiyoloji departmanlarında ccedilalışan sağlık ccedilalışanları arasında yapısal bir anket yuumlruumltuumllduumlBULGULAR Ankete cevap verme oranı 100 idi 667 laboratuar ccedilalışanlarından 38 (58) tanesinin laboratuar ilişkili bruselloz (LİB) geccedilmişi bulunuyordu Ccedilok değişkenli incelemede bağımsız olarak yuumlksek laboratuvarilişkili bruselloz (LİB) riski ile ilişkilendirilen faktoumlrler arasında şunlar bulunuyordu brusella bakterisiyle ccedilalışma (tahminicirc risk oranı 512 95 guumlven aralığı 228-1152 P lt 0001) ve erkek cinsiyeti (214 102-445 P = 0042) Biyoguumlvenlik kabine duumlzeyini kullanmak 2 (013 003-060 P = 0009) eldiven kullanımına tam uyum goumlsterme (027 011-065 P = 0004) mesleki hayatın daha uzun suumlrmesi (086 080-092 P lt 0001) koruyucu olarak bulundularSONUCcedilLAR Brusella bakterisiyle ccedilalışmak erkek olmak kişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesine uyum goumlstermeme laboratuvar ilişkili brusellozun (LİB) serilerimizde gelişmesinde bağımsız risk faktoumlrleri ydilerKişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesi kullanımına sıkı bağlılık goumlsterme laboratuvar ilişkili brusellozun(LİB) oumlnlenmesinde oumlncelik verilecek hedefler olmalıdır

Aynı guumlvenilir araccedilların(instrument)protokoluumln farklı konumlarda

ve zaman dilimlerinde kullanılmasının yararları

1 Halihazırdaki mevcut geccedilerliguumlvenilebilir metodolojiyi (kolaylıkla) kullanabilirsiniz

2 Sonuccedillarınızı farklı uumllkelerdeki ve başka zaman dilimlerindeki diğer katılımcıların sonuccedilları ile kıyaslayabilirsiniz

3 Sonuccedillar boumllgesel ulusal ve uluslararası veri toplamasında depolanabilir ve hatta bir eğilim incelemesi iccedilin kullanılabilir

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 20: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Tablo 1 ICD-10 kodlarına goumlre sağlık sorunlarının sıklığı

N ()

Kas-iskelet sistemi ve bağ dokusu hastalıkları 984 (84)

(M519 M509 M54 M626 M798 M796)

Romatizma (M79-0) (n 5 479)

Goumlz ve adneks hastalıkları (H52 385 vakaları H101 55 vakaları H01 31 vakaları) 471 (41)

Sindirim sistemi hastalıkları (K21 K25 K26 K27 K30 K458) 319 (27)

Kulak ve mastoid suumlreci hastalıkları (H609 H660 H729 H90 H91 H931) 248 (21)

Dolaşım sistemi hastalıkları (I10ndash11 I20 I25 I83) 196 (17)

Hemoroid sorunları (I84) (n 5 69)

Genito-uumlriner sistemi hastalıkları (N20ndash23 N300 N281 N499) 193 (17)

Solunum sistemi hastalıkları (J01 J03 J06 J15 J20 J22 J30ndash35 J41) 155 (13

Sinir sistemi hastalıkları (G312 G409 G448) 91 (8)

Migren (G43) (n 5 56)

Deri ve derialtı dokusu hastalıkları (L24ndash25 L40 L559) 66 (6)

Endokrin besinsel ve metabolik hastalıklar (E11 E13 E14) 38 (3)

Zihinsel ve davranış bozuklukları ile ilgili hastalıklar (F10 F32 F41 F519) 6 (05)

Balıkccedilılar birden fazla sağlık sorunu yaşayabilirler

Hollandarsquodan Oumlrnek Hollandarsquoda Ekonomik Sektoumlrlere Goumlre Meslek Hastalıklarının Yıllık İnsidansı

Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Amsterdam Hollanda

Yazışma adresi Dr Henk F van der Molen Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Posta Kutusu 22660 1100 DD Amsterda Hollanda hfvandermolenamcnl

10 Ocak 2012 tarihinde kabul edildi İlk ccedilevirim iccedili olarak 1 Mart 2012 tarihinde yayınlandı

MAKALEHedef Hollandarsquoda ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıklarının (OD) yıllık insidansını rapor etmekYoumlntemler İleriye youmlnelik 5 senelik bir kohort ccedilalışmasında (2009-2013 işyeri hekiminden meslek hastalıkları (OD) bildirimi iccedilin sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyans sistemine katılmaları istendi Katılım iccedilin dacirchil edilme kriterleri şunlardır (1) Ccedilalışan popuumllasyonu kapsıyor olmak (2) Ekonomik sektoumlrleri ve ccedilalışan popuumllasyon buumlyuumlkluumlğuumlnuuml raporlamak (3) Teşhis edilmiş tuumlm meslek hastalıklarını kaydetme konusunda istekli olmak Bu ccedilalışmada meslek hastalığı başlıca iş ile ilgili etmenlerden kaynaklanan oumlzel klinik teşhisi bulunan bir hastalık olarak tanımlandı Ekonomik sektoumlrler (n=21) NACErsquoye (Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikicirc Sınıflamasırsquona) goumlre belirlendiSonuccedillar 2009 senesinde 12 aydan fazla bir suumlre iccedilerisinde toplamda 514590 ccedilalışanlık bir ccedilalışan popuumllasyon arasından 1782 meslek hastalığı (rapor edildi Herhangi bir meslek hastalığı iccedilin tahmin edilen yıllık insidans100000 ccedilalışanda 346 idi (95 GA 362rsquode 330) Tıbbi olarak raporlanan tuumlm meslek hastalıkları iccedilerisinde zihinsel hastalıklar en sık bildirimi yapılan hastalık olmuştur (41) Bunu kas-iskelet hastalıkları takip etmektedir (39) ardından işitme ile ilgili hastalıklar (11) bulaşıcı hastalıklar (4) deri hastalıkları (3) noumlrolojik hastalıklar (2) ve solunum yolu hastalıkları (2) gelmektedir 100000 işccediliden en yuumlksek yıllık insidansa sahip olan doumlrt ekonomik sektoumlr inşaat (1127 95 GA 1253rsquote 1002) maden ve taş ocağı işletmeciliği (888 95 GA 1667rsquode 110) su ve atık su işletme (832 595 GA 1146rsquoda 518) ve nakliyat ve depolamadır (608 95 GA 690rsquoda 526)Sonuccedil Hollandarsquoda buumltuumln ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıkları rapor edilmektedir Meslek hastalıklarının 91rsquoi zihinsel hastalıklar kas-iskelet hastalıkları ve işitme ile ilgili hastalıklardır Meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirmelerin etkinliğini ve raporlama faaliyetlerine uyumu arttırmaya youmlnelik ccedilalışmalar huumlkuumlmet işverenler ve ccedilalışanlar tarafından insidans rakamlarının kullanılabilirliğini genişletmektedir

Bu makale ne ekliyor

Hollandarsquoda meslek hastalıkları raporediliyor fakat insidans oranları eksik

Motivasyonu yuumlksek işyeri hekimleriile sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyanssistemi ekonomik sektoumlrlerde meslekhastalıkları insidans oranlarını tahminetmek iccedilin uygulanabilir biryaklaşımdır

Tıbben rapor edilen meslekhastalıklarının 91rsquoi zihinselhastalıklar kas-iskelet hastalıkları veişitme ile ilgili hastalıklardır

Meslek hastalıklarının yıllık insidansoranları iş ile ilgili hastalıklarıoumlnlemede faaliyetlerin seccedililmesi veoumlnceliklendirilmesi konusundayardımcı olabilir

Tablo-1 2009 yılında Hollandarsquoda meslek hastalıklarının (OD) sayısı ve insidansı

Ekonomik Sektoumlr Meslek Hastalıkları sayısı İnsidans(100000 işccedili-yılında)

95 Guumlven aralığı

Tarım Orman ve Balıkccedilılık 16 421 215-328

Madencilik ve Taş Ocağı İşletmeciliği 5 888 110-1667

İmalat Sanayi 323 436 389-484

Elektrik Gaz ve Su Kaynakları 9 281 97-464

Su ve atık su işletme 27 832 518-1146

İnşaat 311 1127 1002-1253

Toptan Satış ve Perakende 87 139 109-168

Taşıma ve Depolama 210 608 526-690

Oteller ve Restaurantlar 19 146 80-211

Bilgi ve İletişim 60 374 279-469

Finansal Hizmetler 35 171 114-227

Gayrimenkul 6 100 20-180

Bilimsel ve Serbest Meslekler 27 243 151-335

Youmlnetim 48 230 165-295

Huumlkuumlmet ve savunma 117 376 308-444

Eğitim 125 320 264-376

Sanat Eğlence ve Rekreasyon 26 369 227-511

Hizmetler Dernekler Tamirat 13 76 35-118

Ev İşleri 4 517 10-1023

Dokunulmazlığı Olan Organizasyonlar 3 104 0-222Mesleki Ccedilevre Dergisi 201269519-521 doi 101136oemed-2011-100326

J Hosp Infect 2012 Nisan80(4)326-30 doi 101016jjhin201112020 Epub 2012 Şub 25

Tuumlrkiyede laboratuvar ilişkili brusellozSayın-Kutlu S1 Kutlu M Ergoumlnuumll O Akalın S Guumlven T Demiroğlu YZ Acicbe O Akova MMesleki Bulaşıcı Hastalıklar Ccedilalışma Grubu Bulaşıcı Hastalıklar ve Klinik Mikrobiyoloji Birimi Pamukkale Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Denizli Tuumlrkiye sayinkutluyahoocom

ARKAPLAN Laboratuvar sağlık ccedilalışanları daha fazla laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) riski altındalarHEDEF Laboratuvar sağlık ccedilalışanları arasında laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) risk faktoumlrlerini tarif etmekYOumlNTEMLER Tuumlrkiyersquonin 17 ilindeki 38 hastanede yuumlz-yuumlze goumlruumlşmeler ile ccedilok merkezli bir ccedilalışma yuumlruumltuumllduuml Brusellaenfeksiyonu riski altında olan bulaşıcı hastalıklar kliniklerinde ve mikrobiyoloji departmanlarında ccedilalışan sağlık ccedilalışanları arasında yapısal bir anket yuumlruumltuumllduumlBULGULAR Ankete cevap verme oranı 100 idi 667 laboratuar ccedilalışanlarından 38 (58) tanesinin laboratuar ilişkili bruselloz (LİB) geccedilmişi bulunuyordu Ccedilok değişkenli incelemede bağımsız olarak yuumlksek laboratuvarilişkili bruselloz (LİB) riski ile ilişkilendirilen faktoumlrler arasında şunlar bulunuyordu brusella bakterisiyle ccedilalışma (tahminicirc risk oranı 512 95 guumlven aralığı 228-1152 P lt 0001) ve erkek cinsiyeti (214 102-445 P = 0042) Biyoguumlvenlik kabine duumlzeyini kullanmak 2 (013 003-060 P = 0009) eldiven kullanımına tam uyum goumlsterme (027 011-065 P = 0004) mesleki hayatın daha uzun suumlrmesi (086 080-092 P lt 0001) koruyucu olarak bulundularSONUCcedilLAR Brusella bakterisiyle ccedilalışmak erkek olmak kişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesine uyum goumlstermeme laboratuvar ilişkili brusellozun (LİB) serilerimizde gelişmesinde bağımsız risk faktoumlrleri ydilerKişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesi kullanımına sıkı bağlılık goumlsterme laboratuvar ilişkili brusellozun(LİB) oumlnlenmesinde oumlncelik verilecek hedefler olmalıdır

Aynı guumlvenilir araccedilların(instrument)protokoluumln farklı konumlarda

ve zaman dilimlerinde kullanılmasının yararları

1 Halihazırdaki mevcut geccedilerliguumlvenilebilir metodolojiyi (kolaylıkla) kullanabilirsiniz

2 Sonuccedillarınızı farklı uumllkelerdeki ve başka zaman dilimlerindeki diğer katılımcıların sonuccedilları ile kıyaslayabilirsiniz

3 Sonuccedillar boumllgesel ulusal ve uluslararası veri toplamasında depolanabilir ve hatta bir eğilim incelemesi iccedilin kullanılabilir

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 21: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Hollandarsquodan Oumlrnek Hollandarsquoda Ekonomik Sektoumlrlere Goumlre Meslek Hastalıklarının Yıllık İnsidansı

Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Amsterdam Hollanda

Yazışma adresi Dr Henk F van der Molen Akademik Tıp Merkezi Amsterdam Uumlniversitesi Coronel İş Sağlığı Enstituumlsuuml Hollanda Meslek Hastalıkları Merkezi Posta Kutusu 22660 1100 DD Amsterda Hollanda hfvandermolenamcnl

10 Ocak 2012 tarihinde kabul edildi İlk ccedilevirim iccedili olarak 1 Mart 2012 tarihinde yayınlandı

MAKALEHedef Hollandarsquoda ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıklarının (OD) yıllık insidansını rapor etmekYoumlntemler İleriye youmlnelik 5 senelik bir kohort ccedilalışmasında (2009-2013 işyeri hekiminden meslek hastalıkları (OD) bildirimi iccedilin sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyans sistemine katılmaları istendi Katılım iccedilin dacirchil edilme kriterleri şunlardır (1) Ccedilalışan popuumllasyonu kapsıyor olmak (2) Ekonomik sektoumlrleri ve ccedilalışan popuumllasyon buumlyuumlkluumlğuumlnuuml raporlamak (3) Teşhis edilmiş tuumlm meslek hastalıklarını kaydetme konusunda istekli olmak Bu ccedilalışmada meslek hastalığı başlıca iş ile ilgili etmenlerden kaynaklanan oumlzel klinik teşhisi bulunan bir hastalık olarak tanımlandı Ekonomik sektoumlrler (n=21) NACErsquoye (Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistikicirc Sınıflamasırsquona) goumlre belirlendiSonuccedillar 2009 senesinde 12 aydan fazla bir suumlre iccedilerisinde toplamda 514590 ccedilalışanlık bir ccedilalışan popuumllasyon arasından 1782 meslek hastalığı (rapor edildi Herhangi bir meslek hastalığı iccedilin tahmin edilen yıllık insidans100000 ccedilalışanda 346 idi (95 GA 362rsquode 330) Tıbbi olarak raporlanan tuumlm meslek hastalıkları iccedilerisinde zihinsel hastalıklar en sık bildirimi yapılan hastalık olmuştur (41) Bunu kas-iskelet hastalıkları takip etmektedir (39) ardından işitme ile ilgili hastalıklar (11) bulaşıcı hastalıklar (4) deri hastalıkları (3) noumlrolojik hastalıklar (2) ve solunum yolu hastalıkları (2) gelmektedir 100000 işccediliden en yuumlksek yıllık insidansa sahip olan doumlrt ekonomik sektoumlr inşaat (1127 95 GA 1253rsquote 1002) maden ve taş ocağı işletmeciliği (888 95 GA 1667rsquode 110) su ve atık su işletme (832 595 GA 1146rsquoda 518) ve nakliyat ve depolamadır (608 95 GA 690rsquoda 526)Sonuccedil Hollandarsquoda buumltuumln ekonomik sektoumlrlerde meslek hastalıkları rapor edilmektedir Meslek hastalıklarının 91rsquoi zihinsel hastalıklar kas-iskelet hastalıkları ve işitme ile ilgili hastalıklardır Meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirmelerin etkinliğini ve raporlama faaliyetlerine uyumu arttırmaya youmlnelik ccedilalışmalar huumlkuumlmet işverenler ve ccedilalışanlar tarafından insidans rakamlarının kullanılabilirliğini genişletmektedir

Bu makale ne ekliyor

Hollandarsquoda meslek hastalıkları raporediliyor fakat insidans oranları eksik

Motivasyonu yuumlksek işyeri hekimleriile sentinel (noumlbetccedili) suumlrveyanssistemi ekonomik sektoumlrlerde meslekhastalıkları insidans oranlarını tahminetmek iccedilin uygulanabilir biryaklaşımdır

Tıbben rapor edilen meslekhastalıklarının 91rsquoi zihinselhastalıklar kas-iskelet hastalıkları veişitme ile ilgili hastalıklardır

Meslek hastalıklarının yıllık insidansoranları iş ile ilgili hastalıklarıoumlnlemede faaliyetlerin seccedililmesi veoumlnceliklendirilmesi konusundayardımcı olabilir

Tablo-1 2009 yılında Hollandarsquoda meslek hastalıklarının (OD) sayısı ve insidansı

Ekonomik Sektoumlr Meslek Hastalıkları sayısı İnsidans(100000 işccedili-yılında)

95 Guumlven aralığı

Tarım Orman ve Balıkccedilılık 16 421 215-328

Madencilik ve Taş Ocağı İşletmeciliği 5 888 110-1667

İmalat Sanayi 323 436 389-484

Elektrik Gaz ve Su Kaynakları 9 281 97-464

Su ve atık su işletme 27 832 518-1146

İnşaat 311 1127 1002-1253

Toptan Satış ve Perakende 87 139 109-168

Taşıma ve Depolama 210 608 526-690

Oteller ve Restaurantlar 19 146 80-211

Bilgi ve İletişim 60 374 279-469

Finansal Hizmetler 35 171 114-227

Gayrimenkul 6 100 20-180

Bilimsel ve Serbest Meslekler 27 243 151-335

Youmlnetim 48 230 165-295

Huumlkuumlmet ve savunma 117 376 308-444

Eğitim 125 320 264-376

Sanat Eğlence ve Rekreasyon 26 369 227-511

Hizmetler Dernekler Tamirat 13 76 35-118

Ev İşleri 4 517 10-1023

Dokunulmazlığı Olan Organizasyonlar 3 104 0-222Mesleki Ccedilevre Dergisi 201269519-521 doi 101136oemed-2011-100326

J Hosp Infect 2012 Nisan80(4)326-30 doi 101016jjhin201112020 Epub 2012 Şub 25

Tuumlrkiyede laboratuvar ilişkili brusellozSayın-Kutlu S1 Kutlu M Ergoumlnuumll O Akalın S Guumlven T Demiroğlu YZ Acicbe O Akova MMesleki Bulaşıcı Hastalıklar Ccedilalışma Grubu Bulaşıcı Hastalıklar ve Klinik Mikrobiyoloji Birimi Pamukkale Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Denizli Tuumlrkiye sayinkutluyahoocom

ARKAPLAN Laboratuvar sağlık ccedilalışanları daha fazla laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) riski altındalarHEDEF Laboratuvar sağlık ccedilalışanları arasında laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) risk faktoumlrlerini tarif etmekYOumlNTEMLER Tuumlrkiyersquonin 17 ilindeki 38 hastanede yuumlz-yuumlze goumlruumlşmeler ile ccedilok merkezli bir ccedilalışma yuumlruumltuumllduuml Brusellaenfeksiyonu riski altında olan bulaşıcı hastalıklar kliniklerinde ve mikrobiyoloji departmanlarında ccedilalışan sağlık ccedilalışanları arasında yapısal bir anket yuumlruumltuumllduumlBULGULAR Ankete cevap verme oranı 100 idi 667 laboratuar ccedilalışanlarından 38 (58) tanesinin laboratuar ilişkili bruselloz (LİB) geccedilmişi bulunuyordu Ccedilok değişkenli incelemede bağımsız olarak yuumlksek laboratuvarilişkili bruselloz (LİB) riski ile ilişkilendirilen faktoumlrler arasında şunlar bulunuyordu brusella bakterisiyle ccedilalışma (tahminicirc risk oranı 512 95 guumlven aralığı 228-1152 P lt 0001) ve erkek cinsiyeti (214 102-445 P = 0042) Biyoguumlvenlik kabine duumlzeyini kullanmak 2 (013 003-060 P = 0009) eldiven kullanımına tam uyum goumlsterme (027 011-065 P = 0004) mesleki hayatın daha uzun suumlrmesi (086 080-092 P lt 0001) koruyucu olarak bulundularSONUCcedilLAR Brusella bakterisiyle ccedilalışmak erkek olmak kişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesine uyum goumlstermeme laboratuvar ilişkili brusellozun (LİB) serilerimizde gelişmesinde bağımsız risk faktoumlrleri ydilerKişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesi kullanımına sıkı bağlılık goumlsterme laboratuvar ilişkili brusellozun(LİB) oumlnlenmesinde oumlncelik verilecek hedefler olmalıdır

Aynı guumlvenilir araccedilların(instrument)protokoluumln farklı konumlarda

ve zaman dilimlerinde kullanılmasının yararları

1 Halihazırdaki mevcut geccedilerliguumlvenilebilir metodolojiyi (kolaylıkla) kullanabilirsiniz

2 Sonuccedillarınızı farklı uumllkelerdeki ve başka zaman dilimlerindeki diğer katılımcıların sonuccedilları ile kıyaslayabilirsiniz

3 Sonuccedillar boumllgesel ulusal ve uluslararası veri toplamasında depolanabilir ve hatta bir eğilim incelemesi iccedilin kullanılabilir

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 22: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Tablo-1 2009 yılında Hollandarsquoda meslek hastalıklarının (OD) sayısı ve insidansı

Ekonomik Sektoumlr Meslek Hastalıkları sayısı İnsidans(100000 işccedili-yılında)

95 Guumlven aralığı

Tarım Orman ve Balıkccedilılık 16 421 215-328

Madencilik ve Taş Ocağı İşletmeciliği 5 888 110-1667

İmalat Sanayi 323 436 389-484

Elektrik Gaz ve Su Kaynakları 9 281 97-464

Su ve atık su işletme 27 832 518-1146

İnşaat 311 1127 1002-1253

Toptan Satış ve Perakende 87 139 109-168

Taşıma ve Depolama 210 608 526-690

Oteller ve Restaurantlar 19 146 80-211

Bilgi ve İletişim 60 374 279-469

Finansal Hizmetler 35 171 114-227

Gayrimenkul 6 100 20-180

Bilimsel ve Serbest Meslekler 27 243 151-335

Youmlnetim 48 230 165-295

Huumlkuumlmet ve savunma 117 376 308-444

Eğitim 125 320 264-376

Sanat Eğlence ve Rekreasyon 26 369 227-511

Hizmetler Dernekler Tamirat 13 76 35-118

Ev İşleri 4 517 10-1023

Dokunulmazlığı Olan Organizasyonlar 3 104 0-222Mesleki Ccedilevre Dergisi 201269519-521 doi 101136oemed-2011-100326

J Hosp Infect 2012 Nisan80(4)326-30 doi 101016jjhin201112020 Epub 2012 Şub 25

Tuumlrkiyede laboratuvar ilişkili brusellozSayın-Kutlu S1 Kutlu M Ergoumlnuumll O Akalın S Guumlven T Demiroğlu YZ Acicbe O Akova MMesleki Bulaşıcı Hastalıklar Ccedilalışma Grubu Bulaşıcı Hastalıklar ve Klinik Mikrobiyoloji Birimi Pamukkale Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Denizli Tuumlrkiye sayinkutluyahoocom

ARKAPLAN Laboratuvar sağlık ccedilalışanları daha fazla laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) riski altındalarHEDEF Laboratuvar sağlık ccedilalışanları arasında laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) risk faktoumlrlerini tarif etmekYOumlNTEMLER Tuumlrkiyersquonin 17 ilindeki 38 hastanede yuumlz-yuumlze goumlruumlşmeler ile ccedilok merkezli bir ccedilalışma yuumlruumltuumllduuml Brusellaenfeksiyonu riski altında olan bulaşıcı hastalıklar kliniklerinde ve mikrobiyoloji departmanlarında ccedilalışan sağlık ccedilalışanları arasında yapısal bir anket yuumlruumltuumllduumlBULGULAR Ankete cevap verme oranı 100 idi 667 laboratuar ccedilalışanlarından 38 (58) tanesinin laboratuar ilişkili bruselloz (LİB) geccedilmişi bulunuyordu Ccedilok değişkenli incelemede bağımsız olarak yuumlksek laboratuvarilişkili bruselloz (LİB) riski ile ilişkilendirilen faktoumlrler arasında şunlar bulunuyordu brusella bakterisiyle ccedilalışma (tahminicirc risk oranı 512 95 guumlven aralığı 228-1152 P lt 0001) ve erkek cinsiyeti (214 102-445 P = 0042) Biyoguumlvenlik kabine duumlzeyini kullanmak 2 (013 003-060 P = 0009) eldiven kullanımına tam uyum goumlsterme (027 011-065 P = 0004) mesleki hayatın daha uzun suumlrmesi (086 080-092 P lt 0001) koruyucu olarak bulundularSONUCcedilLAR Brusella bakterisiyle ccedilalışmak erkek olmak kişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesine uyum goumlstermeme laboratuvar ilişkili brusellozun (LİB) serilerimizde gelişmesinde bağımsız risk faktoumlrleri ydilerKişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesi kullanımına sıkı bağlılık goumlsterme laboratuvar ilişkili brusellozun(LİB) oumlnlenmesinde oumlncelik verilecek hedefler olmalıdır

Aynı guumlvenilir araccedilların(instrument)protokoluumln farklı konumlarda

ve zaman dilimlerinde kullanılmasının yararları

1 Halihazırdaki mevcut geccedilerliguumlvenilebilir metodolojiyi (kolaylıkla) kullanabilirsiniz

2 Sonuccedillarınızı farklı uumllkelerdeki ve başka zaman dilimlerindeki diğer katılımcıların sonuccedilları ile kıyaslayabilirsiniz

3 Sonuccedillar boumllgesel ulusal ve uluslararası veri toplamasında depolanabilir ve hatta bir eğilim incelemesi iccedilin kullanılabilir

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 23: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

J Hosp Infect 2012 Nisan80(4)326-30 doi 101016jjhin201112020 Epub 2012 Şub 25

Tuumlrkiyede laboratuvar ilişkili brusellozSayın-Kutlu S1 Kutlu M Ergoumlnuumll O Akalın S Guumlven T Demiroğlu YZ Acicbe O Akova MMesleki Bulaşıcı Hastalıklar Ccedilalışma Grubu Bulaşıcı Hastalıklar ve Klinik Mikrobiyoloji Birimi Pamukkale Uumlniversitesi Tıp Fakuumlltesi Denizli Tuumlrkiye sayinkutluyahoocom

ARKAPLAN Laboratuvar sağlık ccedilalışanları daha fazla laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) riski altındalarHEDEF Laboratuvar sağlık ccedilalışanları arasında laboratuvar ilişkili bruselloz (LİB) risk faktoumlrlerini tarif etmekYOumlNTEMLER Tuumlrkiyersquonin 17 ilindeki 38 hastanede yuumlz-yuumlze goumlruumlşmeler ile ccedilok merkezli bir ccedilalışma yuumlruumltuumllduuml Brusellaenfeksiyonu riski altında olan bulaşıcı hastalıklar kliniklerinde ve mikrobiyoloji departmanlarında ccedilalışan sağlık ccedilalışanları arasında yapısal bir anket yuumlruumltuumllduumlBULGULAR Ankete cevap verme oranı 100 idi 667 laboratuar ccedilalışanlarından 38 (58) tanesinin laboratuar ilişkili bruselloz (LİB) geccedilmişi bulunuyordu Ccedilok değişkenli incelemede bağımsız olarak yuumlksek laboratuvarilişkili bruselloz (LİB) riski ile ilişkilendirilen faktoumlrler arasında şunlar bulunuyordu brusella bakterisiyle ccedilalışma (tahminicirc risk oranı 512 95 guumlven aralığı 228-1152 P lt 0001) ve erkek cinsiyeti (214 102-445 P = 0042) Biyoguumlvenlik kabine duumlzeyini kullanmak 2 (013 003-060 P = 0009) eldiven kullanımına tam uyum goumlsterme (027 011-065 P = 0004) mesleki hayatın daha uzun suumlrmesi (086 080-092 P lt 0001) koruyucu olarak bulundularSONUCcedilLAR Brusella bakterisiyle ccedilalışmak erkek olmak kişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesine uyum goumlstermeme laboratuvar ilişkili brusellozun (LİB) serilerimizde gelişmesinde bağımsız risk faktoumlrleri ydilerKişisel koruyucu ekipmanlar ile biyoguumlvenlik kabinesi kullanımına sıkı bağlılık goumlsterme laboratuvar ilişkili brusellozun(LİB) oumlnlenmesinde oumlncelik verilecek hedefler olmalıdır

Aynı guumlvenilir araccedilların(instrument)protokoluumln farklı konumlarda

ve zaman dilimlerinde kullanılmasının yararları

1 Halihazırdaki mevcut geccedilerliguumlvenilebilir metodolojiyi (kolaylıkla) kullanabilirsiniz

2 Sonuccedillarınızı farklı uumllkelerdeki ve başka zaman dilimlerindeki diğer katılımcıların sonuccedilları ile kıyaslayabilirsiniz

3 Sonuccedillar boumllgesel ulusal ve uluslararası veri toplamasında depolanabilir ve hatta bir eğilim incelemesi iccedilin kullanılabilir

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 24: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Aynı guumlvenilir araccedilların(instrument)protokoluumln farklı konumlarda

ve zaman dilimlerinde kullanılmasının yararları

1 Halihazırdaki mevcut geccedilerliguumlvenilebilir metodolojiyi (kolaylıkla) kullanabilirsiniz

2 Sonuccedillarınızı farklı uumllkelerdeki ve başka zaman dilimlerindeki diğer katılımcıların sonuccedilları ile kıyaslayabilirsiniz

3 Sonuccedillar boumllgesel ulusal ve uluslararası veri toplamasında depolanabilir ve hatta bir eğilim incelemesi iccedilin kullanılabilir

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 25: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

1 Aynı ccedilalışma tasarımını araccedillarını ve ccedilalışılan popuumllasyonun tanımının aynısını gerektirir

2 Bazı uumllkelerde basit tercih ederlerken diğer uumllkelerde daha pahalı araccedilları tercih edebilirler

3 Ccedilalışmalar pek fazla farklılık goumlstermez

4 Daha az bireysel proje

Aynı araccedilların farklı uumllkelerdeki kullanımının dezavantajları

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 26: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Ccedilalışma protokoluuml Boumlluumlm1

Sorunun veya konunun kavramsallaştırılması

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 27: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Bir protokol şeması

1 Sorunun veya araştırma konusunun kavramsallaştırılması

2 Ccedilalışma stratejisi ve youmlntemlerinin seccedilimi

3 Operasyonel planlama

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 28: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Sorunun kavramsallaştırılması

bull Sorunun tanımlanması ve projenin hedefleri

bull İlgili bilginin halihazırdaki duumlzeyinin goumlzden geccedilirilmesi

-gt literatuumlr ve diğer araştırmalar ve eleştirel okuma

bull Teorik arka planın tanımlanması

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 29: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Başlık

Başlık protokoluumlnuumlzuumln lsquoruhudurrsquo

Ccedilekici bir başlık zorunlu değildir fakat başlık aşağıdakiler iccedilin ccedilalışmanızı daha ccedilekici bir hale getirebilir

bull protokoluumlnuumlzuuml değerlendiren kimseler

bull youmlneticiler

bull katılımcılar

bull Ancak dikkatli olun oumlnerisel başlıklardan kaccedilının

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 30: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Başlık

Başlık

bull Kısa

bull Oumlz

bull Projenin parametrelerini ve hedeflerini accedilıklar biccedilimde olmalıdır

bull Başlığı hedeflerin ve hedef kitlenin belirlenmesinden sonra da oluşturabilirsiniz

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 31: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Projenin hedefleri

bull İyi bir soru iyi bir proje iccedilin gerekli bir koşuldur

bull Protokoluumlnuumlzuumln en oumlnemli parccedilasıdır

bull Ccedilalışmanın hedeflerini isimlendirmek iccedilin başka yollar- Hipotez- Ccedilalışma soru(ları)

bull Bunlar hedefi belirlemek iccedilin farklı yollardırbull Bunlardan sadece birisini yazmanız gerekir

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 32: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Genel hedefler

Aşağıdaki sonuccedillara ulaşabilmek iccedilin farklı uumllkelerdeki insanların iccedilinde ccedilalıştığı koşulların iccedil yuumlzuumlnuuml kavrayabilmek anlayabilmek iccedilin

ndash Daha iyi ccedilalışma koşulları

ndash Daha yuumlksek uumlretkenlik

ndash Daha yuumlksek ccedilalışma katılım oranları

Avrupa anketinin youmlnelimi (Dublin)

Bu ccedilok geneldir

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 33: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Oumlzel hedefler

Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ve ccedilalışma koşulları arasındaki ilişki hakkında bilgi edinme

Hipotez

Ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Ccedilalışma sorusu

Hangi ccedilalışma koşulları Avrupalı ccedilalışanların sağlığı ile ilişkilendirilmiştir

Yine de oldukccedila geneldir

Alternatif ccediloumlzuumlmler

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 34: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

İyi bir soru

1 Boumllgenizdeki veya şirketinizdeki İş Sağlığı ve Guumlvenliği iccedilin oumlnemli olmalıdır

2 Sizin meslektaşlarınız ve katılımcılar iccedilin ilgi ccedilekici olmak zorundadır

3 Sorunuzun cevabı henuumlz bilinmemektedir

Bilimsel literatuumlruuml kontrol edin

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 35: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

4 Accedilık bir hipotez iccedilermelidirBir popuumllasyona sahip misiniz ne ve ne zaman

5 Soruyu cevaplamak gereklidir ve soru aşağıdaki oumlzellikleri taşımalıdır

UygulanabilirEtikBasitProjeyi yuumlruumltmek iccedilin araccedillarınız var

6 Değişiklik getirecek bir oumlneriyle sonuccedillanacak

İyi bir soru

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 36: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Oumlzet Proje sorusuhedefi

Hedeflerin AKILLI olması gereklidir

Hedef goumlstergeleri aşağıdaki sorulara cevap vermelidir

Oumlzguumll ( Specific) Hangi risk faktoumlrleri Hangi sağlık etkileri Nerede

Oumllccediluumllebilir (Measurable) Proje sonuccedillarını nasıl oumllccedilmelidir Araccedillar

Yapılabilir (achievable) Nasıl yapılmalı Kaynaklar Fırsatlar Zorluklar

İlgili (relevant) Kim iccedilin Pay sahibi olan kimseyi neden alakadar eder

Zaman-kısıtlamalı (time-bound) Proje ne zaman başlıyor Hangi doumlnem

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 37: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 38: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodakiulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarınıve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi

bull Oumllccediluumllebilir mi

bull Uygulanabilir mi

bull Zaman yeterli mi

bull Etik mi

bull Yeni mi

bull Belirli mi

Geliştirilmesi muumlmkuumln muumlduumlr

Oumlrnek 1

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 39: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Oumlrnek 1

Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki işccedililerin (ccedilalışanların) ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

bull İlgili mi Evet kamu sektoumlruuml

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet anketle

bull Uygulanabilir mi Evet kontaktlarınız var ise

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Bunu kontrol etmemiz lazım

bull Oumlzguumln muuml Değilse bunu nasıl geliştirebiliriz

Kontrol gerekli mi Meslek hastalığı teşhisi gerekli mi Uygulanabilir mi

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 40: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls) işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendirmektir

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın veya projenin belirli hedefi)Bu kesitsel ccedilalışmanın hedefi aşağıdakileri değerlendirmektirbull Ergonomik ve psikososyal ccedilalışma koşulları vebull 2017 senesinde İstanbulrsquodaki ulaşım sektoumlruumlndeki (metrobuumls)

ccedilalışanların kas-iskelet sistemi ile ilgili hastalık şikayetlerinin goumlruumllme sıklığının ilişkisi

Oumlrnek 1

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 41: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquodeki bir boumllgede geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi

ccedilalışanların sağlığını ve ccedilalışma koşullarını değerlendirmek

ŞTİ

Yeni Mah Bahtiyar Tosunbaş Cad No 141 Manisa Tuumlrkiye

Otomotiv parccedilaları yedek parccedilaları doumlkuumlm aluumlminyum doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm duumlşuumlk

basınccedillı kalıp doumlkuumlm makinesi kokil doumlkuumlm duumlşuumlk basınccedillı kalıp doumlkuumlm ocağı

STARGAZ ISI SAN VE TİC AŞ

Sanayi Mah 60357 Nolu Cad 149 Sk No 21 Şehitkamil Gaziantep Tuumlrkiye

ham petrol rafinerileri petrol rafinerileri atık yağ geri doumlnuumlştuumlrme tesisleri bitkisel yağ tesisleri

ayccediliccedileği yağı tesisleri buhar kazanları basınccedillı tanklar boru kıvırma damıtma sistemleri

BALKAN TEKSTİL MAKİNALARI SAN VE TİC LTD ŞTİ

Astım Organize Sanayi Boumllgesi 5 Cad No 1Aydın Tuumlrkiye

balya accedilıcılar temizleme bilgisayar kontrolluuml tartma sistemleri yoğunlaştırıcılar pamuk ve sentetik

ağır lifler accedilıcı toz ayırıcılar besleme uumlniteleri ince accedilıcılar ccedilırccedilır makineleri giyotin

AKKAYA MAKİNA ELEKTRONİK İMALAT SAN TİC LTD ŞTİ

Doğu Sanayi Sitesi 5 Blok No9 34530 Yenibosna İstanbul Tuumlrkiye

eps strapor makineleri eps strapor malzemeleri oumln genişleticiler ana kalıplar kesim ccedilizgileri geri

doumlnuumlştuumlrme uumlniteleri oumlğuumltuumlcuumller karıştırma uumlniteleri silo sistemleri eps kalıplama makineleri eps

kalıpları dolgu

FİMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Estim Sanayi Sitesi 3 Cad No95 Kısıkkoumly İzmir Tuumlrkiye

geri doumlnuumlştuumlrme sistemi geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik geri doumlnuumlştuumlrme pet şişe geri

doumlnuumlştuumlrme sistemleri plastik kırma makineleri kablo hurdası geri doumlnuumlştuumlrme sistemleri

NET PLASMAK PLASTİK MAKİNA SAN VE TİC LTD ŞTİ

Adresler Bestekar Medenicirc Aziz Efendi Sok No 46 Maltepe Topkapı-İstanbul Tuumlrkiye

pe uumlfuumlrme zar makineleri tanecik sıkma aygıtları pp uumlfuumlrme zar makineleri yığışma makineleri pe

geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pp geri doumlnuumlştuumlrme makineleri pet geri doumlnuumlştuumlrme makineleri

BASAR AĞIR MAKİNA SAN VE LTD ŞTİ

Birlik Sanayi Sitesi 2 Cad No46 BeylikduumlzuumlBuumlyuumlkccedilekmece Tuumlrkiye

ayarlanabilir kalibrasyon manşonları aluumlminyum folyo kaplama istasyonları aluumlminyum folyo geri

doumlnuumlştuumlrme makineleri buumlkme makineleri soğutma tankları sıkma aygıtları ters doumlnduumlruumlcuuml kesme

uumlniteleri normal kalibrasyon

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 42: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

bull Ozguumln muuml Pek değil

bull İlgili mi Evet

bull Oumllccediluumllebilir mi Evet

bull Uygulanabilir mi Evet ccedilalışanlar kabul ettiği zaman

bull Zaman yeterli mi Evet 2017

bull Etik mi Evet

bull Yeni mi Varsayımsal olarak fakat kontrol etmemiz gerekiyor

Oumlrnek 2

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve sağlığını değerlendiriniz

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 43: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

İlk versiyon (ccedilalışmanın genel amacı)

2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin bir boumllgesinde geri doumlnuumlşuumlm

sektoumlruumlndeki gayrı resmi işccedililerin ccedilalışma koşullarını ve

sağlığını değerlendirmek

Goumlzden geccedilirme (ccedilalışmanın belirli hedefi)

Bu kesitsel ccedilalışmanın oumlzel hedefi 2017 senesinde Tuumlrkiyersquonin

bir boumllgesindeki gayrı resmi işccedililerin iş yerinde maruz kaldıkları

oumlzellikle sağlık uumlzerine sistemik etkileri olan toksikolojik riskleri

değerlendirmektir

Oumlrnek 2

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 44: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Ccedilalıştay 1

Grupta

bull Projenizin sorununu kavramsallaştırın

ndash Ccedilalışmanın hedeflerini tartışın

ndash Ccedilalışmanın genel hedeflerini belirleyin

ndash Ccedilalışma iccedilin daha ozguumln(specific) hedefler koyun

ndash Sorunuz mu var Eğitmeninize sorunuz

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin

Page 45: Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel ...±m_2016... · A 1.3 ppt Ders 1 . Öğrenme Hedefleri Protokol ile ilgili bu dersin sonunda: 1. Çalışma amacınızıgerçekleştirmekiçinuygun

Yarın Literatuumlruuml bir kere daha aşağıdakilerden emin olmak amacıyla kontrol edeceğiz

o Başlığın yeteri kadar yeni olduğundan ve

o Projenin ozguumln (specific) hedefleri hakkında (daha iyi) fikirler elde edebilmek iccedilin

o Literatuumlre goumlre proje sorunuzu daha belirgin hale getirmek iccedilin