TÜRKİYE–ALMANYA İLİŞKİLERİVE TÜRKİYE’NİN AB’YE ÜYELİK SÜRECİ

Bihter ANIL

Siyasi İlişkiler

Türkiye ve Almanya arasındaki siyasi ilişkiler genel olarak düzenli, dostça. Her konuda karşılıklı güvene dayanan bir işbirliği anlayışı hakim.

Özellikle ikili görüşmelere ağırlık veriliyor.

2010 yılında Dışişleri Bakanı Westerwelle, Federal Meclis Başkanı Lammert, Eğitim ve Araştırma Bakanı Schavan, Şansölye Merkel ve son olarakta cumhurbaşkanı Wulff Türkiye’yi ziyaret etti.

Son Dönem Alman Dış Politikası

Çok yönlü Uluslararası çıkarlar ve ulusal çıkarlar birarada Dış politika ‘barış politikası’ dır sloganı Transatlantik ilişkileri yapıtaşı Avrupa entegrasyonu genişleme ve entegrasyona destek Rusya enerji güvenliği, silahlanma Yakın ve Ortadoğubu bölgede barış ağırlık noktası Afganistan Afganistan‘da asker-NATO

Almanya’da Türk ve Türkiye Algısı

Entegre olamamış Türkler

Kültürlerini korumuş Türkler

Müslüman Türkler

Avrupa kıtasında bulunmayan Türkiye

AB’de yeri olmayan Türkiye

Almanya ve Türk Dış Politikası

Batılı değerlerden vazgeçmeden ,Orta Doğu’da yumuşak güç kullanan bir devlet

AB üyelik politikasından uzaklaşmış, daha kendine özgün bir dış politika

Eksen kayması tartışması

Çin-Türkiye Ortak Askeri Tatbikatı

Ekonomik İlişkiler

Almanya, Türkiye’nin en büyük ticaret ortağı 19,8 milyar € (2009)

8,3 milyar € ihracat 11,5 milyar € ithalat 25 milyar € (2008) ekonomik kriz

4000 Alman sermayeli Türk ve Alman firması

Türkiye’den Almanya’ya giyim, elektrikli makineler, otomotiv, kazanlar, meyve-sebze ve kauçuk ithal ederken; Almanya’dan Türkiye’ye giyim, plastik, demir-çelik, ecza, gemi ve organik kimya malzemeleri ihracatı yapmaktadır.

Türkiye, savunma sanayinde Almanya’nın en büyük müşterisidir.

Turizm: 2009 yılında 4,4 m turist Almanya’dan Türkiye’ye tatile gelmiştir.

Türk Alman İşbirliği Konseyi, iki ülke arasında ticari işbirliği ve danışma kurulları ve bunların içinde de Endüstri-yatırım, ticaret, turizm ve bilim ana konularında çalıştaylar var.

Alman Endüstri ve Ticaret Odaları 1985 yılından beri Türkiye’de varlığını sürdürüyor.

Ayrıca Ziraat ve Gıda endüstrisi Güçlendirme İşbirliğinin Türk-Alman komitesi var.

2004 yılında Türk–Alman Ticaret odası Köln’de kuruldu. 2009 yılında ise Berlin’de kuruldu.

Kültürel İlişkiler

Nazi yönetimi 1960 “Gastarbeiter” Türk

işçilerinin Almanya’ya gidişi Türkiye’deki işsizlik -

Almanya’daki işçi açığı 20’li yaşlarda, Türkiye’nin

daha çok doğusunda, eğitim seviyesi düşük erkekler

1970li yıllarda tekrar işçi çağırdı.

Türkler’in ailelerini yanına getirmeleri

2010 Almanya’da yaşayan Türk sayısı 2,8 milyon

Eğitim ve İş Sorunu: Bu kişilerin ailesinin eğitim seviyesi düşük, bu durum ailelerin çocuklarını okula göndermemelerine sebep oluyor. Eğitimsiz olunca iş bulmak zorlaşıyor, nitelikli işlerde çalışamıyorlar.

Dil Sorunu: Türkçe öğrenmeden Almanca öğrenmeye çalışıyorlar. Almancaları iyi olmadığı için diğer derslerde de başarısızlar.

Berlin Nüfus ve Gelişim Enstitüsü’nün indeksine göre Almanya’daki

Türklerin entegrasyon puanı 2,4/8, bu Almanya’daki diğer azınlıkların puanına oranla en kötü puan. (Afrikalılar 3,2)

Vatandaşlık Sorunu

Çifte vatandaşlık Vatandaşlık haklarından

yararlanamama

Vize Sorunu AB’ye üyelik İş adamları, öğrencilere

ayrıcalık

Entegrasyon Sorunu ve Almanya

Türklerin kalıcı olmadığı fikri Almanca Siyasi haklardan yoksunluk Entegrasyonu, Türkler’in sorumluluğu olarak

görmek Uyum kursları: Hollanda 1980’ler de Almanya

2005’te 9/11 ve İslamiyet’e bakış

Göçmen Uyum Zirveleri

İlki 2006’a yapıldı Ulusal Entegrasyon Planı

açıklanıyor

3 Kasım 2010 ‘da IV. Uyum Zirvesi

2015’e kadar tüm

göçmenlere uyum kursu

Göçmenlerden gelen istekler

Türkiye’nin AB Üyelik Sürecinde Almanya’nın Rolü

1998’den önce CDU/CSU- FDP, Kohl Türkiye’nin AB üyeliğini desteklemiyor

1998 ‘den sonraSosyal Demokratlar ve Yeşiller, Schröder

Avrupa Tanımı coğrafik çerçeve, insan haklarına saygı, barışçıl ortam

1999 Almanya Konsey başkanlığı

Yunan muhalefeti Helsinki Zirvesi’nde

Türkiye’nin AB’ye tam üyeliği

2000 Toprak esasını da içeren yeni vatandaşlık kanunun yürürlüğe girmesi (jus sanguinus-jus soli).

Bu durumda benimsenen ‘Leitkultur’ yani Alman kültürünün diğer kültürlere üstünlüğü anlayışı terk edilmesi

Türkiye, jeopolitik ve jeoekonomik açıdan Almanya için önemli Merkez Avrupa ve Güneydoğu Avrupa’daki istikrarsızlık

İlişkilerde Merkel Faktörü

Merkel’den Schröder’e ‘imtiyazlı ortaklık’ önerisi Avrupa’dan fazla bir şey istemeden yakın ilişkiler içine girebileceği bir ortaklık

Merkel Türkiye’yi AB’de istemiyor

Din faktörü Hıristiyan Demokrat Merkel, Müslüman Türkiye Nüfus faktörüTürkiye,Avrupa Parlamentosu’nda 96 koltuk Kamuoyu faktörü Türkleri ve Türkiye’yi istemeyen seçmenler Ekonomi faktör AB’yi en çok finanse eden devlet ve Almanya’da

istihdam

2009 Liberallerle yeni hükümet, Türkiye’ye bakış konusunda belirsizlik

İmtiyazlı ortaklık, Türkiye tarafından reddediliyor.

AB Antlaşmaları’nda bahsedilmiyor İçi doldurulamayan, tanımı

olmayan bir ortaklık

2010 Ankara ziyareti

Ahde vefa ilkesine vurgu

Almanya’da Türk liselerinin açılması

Vize düzenlemeleri (işadamları, öğrenciler vb.)

Ucu açık müzakereler

İran ve nükleer program

Merkel’in gençlik kollarına yaptığı konuşmada çokkültürlülük konusunda başarısız olunduğunu açıklaması

Almanya Cumhurbaşkanı Wulff’un Türkiye ziyareti

İslam’ın Almanya’nın bir

parçası olması

Entegrasyona vurgu

Eğitim sistemi

Diyanet İşleri Başkanı’yla görüşmesi

Westerwelle-Davutoğlu Görüşmesi

Türkiye henüz üyeliğe hazır değil

Hukuk devleti olma ve ekonomik kriterleri yerine getirmede çaba

Türkiye’ye destek verilmesi gerekiyor

Daha çok Güney Kıbrıs Rum Kesimi sorunu

Türk-Alman Üniversitesi’nin önemi

Ruprecht Polenz

(Alman Meclisi Dış İlişkiler Komisyon Başkanı)

Türkiye’nin AB’ye üyeliğinden yana ve ‘Besser für Beide,die Türkei gegört in die EU’ kitabı

Türkiye’nin AB’ye kültürel olarak uyum sağlayamayacağı konusundaki görüşler İslam’ın etkisi

Ruprecht Polenz’in yaklaşımı:

Almanya’daki Türklerin uyum konusu ve AB’ye üyelik ayrı ele alınmalıdır.

Türkiye’nin ‘komşularla iyi ilişkiler’ politikası olumlu bir süreçtir.

İç politikadaki reformlar ‘iki adım ileri bir adım geri’ olarak algılanmaktadır.

Mevcut hükümetin gizli İslami amaçları yoktur.

Sonuç

İki devletin kültürel, ekonomik ve siyasi ilişkileri ileri düzeyde Almanya ekonomik gücüyle AB içinde önemli bir konuma sahip Son 15 sene zarfında Alman hükümetlerinin değişmesi ve AB’ye

üyelik durumu Merkel’in yabancılara ve özellikle Türklere olan antipatisi Almanya’nın entegrasyon için çalışmaması Hükümet’in ve devletin diğer temsilcilerinin Türkiye’nin AB

üyeliğine bakışı Merkel’in çok kültürlülüğün başarısız olduğunu açıklaması ve

üyeliğin buna yapacağı katkı