Upload
serhat-evin
View
302
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
8/8/2019 turkce modulasyon
http://slidepdf.com/reader/full/turkce-modulasyon 1/24
Yrd. Doç. Dr. Hakan DOĞAN
Elektrik&Elektronik Mühendisliği
İletişim Kuramı -2
(Sayısal Haberleşme)
8/8/2019 turkce modulasyon
http://slidepdf.com/reader/full/turkce-modulasyon 2/24
Giriş Modülasyon
Taşıyıcı çeşitlerine göre modülasyon çeşitleri
Modülasyonun gerekliliği Kodlama
Elektromagnetik Spektrum
Atmosferden iletişimin kurulması
Sayısal İletişim/Analog iletişim karşılaştırması
8/8/2019 turkce modulasyon
http://slidepdf.com/reader/full/turkce-modulasyon 3/24
Çeşitli bilgi kaynakları tarafından temel bantta üretilen bir sinyal
verilen bir kanaldan iletimi her zaman uygun değildir. Busebeple, temel bantta verilen sinyal yüksek frekanslı taşıyıcı sinyalin bazı parametrelerini değiştirmek için kullanılır. Buişleme modülasyon (modulation) denir.
Temel banttaki işaretin alıcıda tekrar elde edilmesi için alınan
modüleli işarete demodülasyon ismi verilen ters işlem uygulanır.
8/8/2019 turkce modulasyon
http://slidepdf.com/reader/full/turkce-modulasyon 4/24
Sürekli Dalga Modülasyonu (Continuous Wave (CW) Modulation)
Temel banddaki işaretin genliği ile orantılı olarak yüksek frekansa sahip taşıyıcısinizoidal taşıyıcının parametrelerinden (genlik, frekans, faz)bir tanesinindeğiştiği modülasyon çeşitidir.
(a) Analog CW modülasyon: Modüle eden temel banttaki işaret anolog’tur. Budurumda
Genlik Modülasyonu Amplitude Modulation (AM)Frekans Modülasyonu Frequency Modulation (FM)
Faz Modülasyonu Phase Modulation (PM)
* : FM ve PM modülasyonları Açı Modülasyonu ( Angle Modulation)olarak taadlandırılır.
8/8/2019 turkce modulasyon
http://slidepdf.com/reader/full/turkce-modulasyon 5/24
Taşıyıcı (Carrier ) temel bantta (Baseband) olan modüle eden işarettendaha yüksek frekansa sahiptir . AM’de bilgi taşıyıcının genliğindegiderken, FM’te taşıyıcının frekansında gitmektedir.
8/8/2019 turkce modulasyon
http://slidepdf.com/reader/full/turkce-modulasyon 6/24
(b) Sayısal Sürekli Dalga Modülasyonu (Digital CW Modulation)
Modüle eden işaret sayısaldır ve analog CW’de olduğu gibi taşıyıcının genliği, frekansı veya fazını değiştirerek bilginin iletimini sağlamaktadır. 2 çeşit sayısal CW modülasyonçeşiti mevcuttur.
(i) İkili Modülasyon (Binary Modulation) : Modüleli işaret sıfıra dönmeyen (Non returnto Zero) diktörtgen dalgadan oluşmakta ve modüle eden parametre bir ayrıkdeğerden diğer değere anahtarlayarak çalışmaktadır.
Genlik Kaydırmalı Anahtarlama ( Amplitude Shift Keying- ASK) veya Aç-Kapa Anahtarlamalı (On-Off Keying)
Frekans Kaydırmalı Anahtarlama (Frequency Shift Keying-FSK)
Faz Kaydırmalı Anahtarlama (Phase Shift Keying-PSK) veya Faz Çevirmeli Anahtarlama (Phase-Reversal Keying)
8/8/2019 turkce modulasyon
http://slidepdf.com/reader/full/turkce-modulasyon 7/24
Genlik Kaydırmalı Anahtarlama ( Amplitude Shift Keying-ASK)
Frekans Kaydırmalı Anahtarlama (Frequency Shift Keying-FSK)
Faz Kaydırmalı Anahtarlama (Phase Shift Keying-PSK)
Modüle eden NRZ işaret
8/8/2019 turkce modulasyon
http://slidepdf.com/reader/full/turkce-modulasyon 8/24
(ii) Çoklu Sembol Modülasyonu Multisymbol (M-ary) Modulation
Haberleşmede M adet sembol kullanılarak yapılan modülasyondur.
M farklı genlik (Multiamplitude signalling)M farklı faz (Multiphase signalling)
M farklı genlik ve fazın kombinasyonu (M ary APK: Amplitude and Phase)
Örneğin, M=4 için farklı 4 sembolden bir tanesi gönderilir.
8/8/2019 turkce modulasyon
http://slidepdf.com/reader/full/turkce-modulasyon 9/24
Darbe Modülasyonu (Pulse Modulation)
Taşıyıcı periyodik darbe treninden oluşmakta ve temel banttaki işaretingenliğiyle orantılı olarak taşıyıcıya ait darbelerin genliği, genişliği veyapozisyonları değişmektedir.
Pulse Amplitude Modulation (PAM)Pulse Width Modulation (PWM) or Pulse Duration Modulation (PDM)Pulse Position Modulation (PPM)
Ayrıca düzgün kodlama işlemleri ile PAM sinyalleri aşağıda verilen Diğer moülasyon yöntemlerine çevrilebilirler.
Pulse Code Modulation (PCM)Differential Pulse Code Modulation (DPCM)Delta Modulation (DM)
Adaptive Delta Modulation (ADM)
8/8/2019 turkce modulasyon
http://slidepdf.com/reader/full/turkce-modulasyon 10/24
D A R BE
Modülasyonları
8/8/2019 turkce modulasyon
http://slidepdf.com/reader/full/turkce-modulasyon 11/24
Elektromagnetik enerjinin verimli bir şekilde yayılabilmesi için yayınımı yapan antenin
Boyunun 1/10 dalga boyunun katları şeklinde olması gerekmektedir. Pratik olarak
1 1
2 4veya
olmalıdır. 8
( 3 10 / )c
c m sn f
100 ... 3000
3000 ... 100
f Hz f Hz
Km Km
Ses sinyalleri için
8/8/2019 turkce modulasyon
http://slidepdf.com/reader/full/turkce-modulasyon 12/24
100 ... 3000
3000 ... 100
f Hz f Hz
Km Km
100 3900 ()
f Mz mGhz cm
Bu sebeble modülasyon temel banttaki işaretin frekans bileşenlerinin taşıyıcısinyalin frekansı etrafına kaydırılması için gereklidir.
Therefore, modulation is necessary in order to shift frequency components of the baseband signal araound the frequency of the carrier signal
8/8/2019 turkce modulasyon
http://slidepdf.com/reader/full/turkce-modulasyon 13/24
Birden fazla temel bantta sinyalin aynı anda aynı iletim ortamından göndermekiçin gereklidir.
Modulation is necessary to transmit several baseband signals over the same
transmission medium at the same time
Frekans Bölmeli Çoğullama (Frequency Division Multiplexing (FDM) )
Her bir temel banttaki işareti modüle etmek için farklı taşıyıcı kullanılır. Taşıyıcıların birbirleri ile karışmaması için birbirlerinden yeteri kadar uzakalınır.
Alıcıda istenen istasyonu dinlemek ayarlanabilen bandgeçiren filtrelerkullanılır.
Böylece, sinyaller karışmadan bandgenişliğini kullanırlar.
8/8/2019 turkce modulasyon
http://slidepdf.com/reader/full/turkce-modulasyon 14/24
Zaman Bölmeli Çoğullama (Time Division Multiplexing (TDM) )
Temel banttaki sinyal PAM sinyaline dönüştürülür. Dönüşme işleminde aradakalan darbe aralıkları için diğer sinyalin darbe aralıkları kullanılır.
Darbe trenlerinin birbirlerinin arasına girmesi ile iletim zamanı kullanıcılararasında bölüştürülür. Alıcıda ilgili darbe treni kullanıcı tarafından seçilir.
Frekans ve faz modülasyonu SNR değeri ve bant genişliğinin kontrolünü sağlar.
8/8/2019 turkce modulasyon
http://slidepdf.com/reader/full/turkce-modulasyon 15/24
Aşağı hat (Downlink) Yukarı hat (Uplink) kavramları GSMŞebekelerinde de kullanılmaktadır.
8/8/2019 turkce modulasyon
http://slidepdf.com/reader/full/turkce-modulasyon 16/24
İletim bir yönlü veya çift yönlü olabilir: Bir yönlü (Simplex) : ör. TV, radyo, GPS alıcısı
Tam çift- yönlü (Full-duplex): her iki yönde eşzamanlı iletim (ör. Cep telefonu)
Yarım çift- yönlü (Half-duplex): her iki yöndeancak eş zamanlı olmayan iletim (örn. Wolki-tolki)
8/8/2019 turkce modulasyon
http://slidepdf.com/reader/full/turkce-modulasyon 17/24
8/8/2019 turkce modulasyon
http://slidepdf.com/reader/full/turkce-modulasyon 18/24
8/8/2019 turkce modulasyon
http://slidepdf.com/reader/full/turkce-modulasyon 19/24
AF(Audio Freq)
LW(Long Wave)
MW (Middle Wave)
ELEKTROMAGNETİK SPEKTRUM (THE ELECTROMAGNETIC SPECTRUM)
8/8/2019 turkce modulasyon
http://slidepdf.com/reader/full/turkce-modulasyon 20/24
SW(Short Wave)
VSW (Very Short Wave)
Micro Wave(Satellite Com)
ELEKTROMAGNETİK SPEKTRUM (THE ELECTROMAGNETIC SPECTRUM)
8/8/2019 turkce modulasyon
http://slidepdf.com/reader/full/turkce-modulasyon 21/24
Kablolu iletişim Kablosuz iletişim
8/8/2019 turkce modulasyon
http://slidepdf.com/reader/full/turkce-modulasyon 22/24
8/8/2019 turkce modulasyon
http://slidepdf.com/reader/full/turkce-modulasyon 23/24
8/8/2019 turkce modulasyon
http://slidepdf.com/reader/full/turkce-modulasyon 24/24
1. Reflected Wave(Yansıyan Dalga) 2. Direct Wave(Direk Dalga)3. Ground Wave(Yer Dalgası) 4. Sky Wave(Gökyüzü Dalgası) 5. Satellite Com. Wave(Uydu Haberleşme Dalgası)