ÜNİTE 2 : KILASİK MANTIK

KONU: BEŞ TÜMEL VE KAVRAMLAR ARASI İLİŞKİLER

BEŞ TÜMEL

1).CİNS

2).TÜR

3).AYRIM

4).ÖZGÜLÜK

5).İLİNTİ

BEŞ TÜMEL

1). CİNS:

Gerçeklikleri çeşitli olan bir çok şeye Bunlar Nedir? sorusu sorulduğunda alınan cevaptır.

Türlerin altında sıralandığı sıralandığı kavramdır. İki genel kavramdan kaplamı daha fazla olan kavram cinsi verir.

2). TÜR

Ortak özelliği olan iki terimden içlemi daha fazla olan kavramdır.

Cinsin altında sıralanan kavramlardır.

BUNLAR NEDİR?

BUNLAR VARLIKTIR

BEŞ TÜMEL

3). AYRIM

Cinleri ve türleri birbirinden ayıran temel özelliklerdir. Her türü cinsten ayıran yönleri vardır buna ayrım denir.

İNSANIN DÜŞÜNEBİLMESİ

ARILARIN BAL YAPABİLMESİ

BEŞ TÜMEL

4. ÖZGÜLÜK (HASSA)

Bir türe özgü sadece o türe ait özelliklere Özgülük ya da Hassa denir.

Örneğin

Konuşmak

Kültürleşmek

Sosyalleşmek insan türüne özgü özelliklerdir. Arının bal

yapması da arı türüne özgü özelliklerdir.

BEŞ TÜMEL

5) İLİNTİ

Çeşitli türlere ait ortak özelliklere İLİNTİ denir.

Bir den fazla türün ortak nitelikleri o türlerin ilintileridir.

Yemek yemek, hareket etmek, uyumak bir çok canlı türünün ortak özelliği olduğu için canlıların ilintisidir.

KAVRAMLAR ARASI

İLİŞKİLER

EŞİTLİK TAM GİRİŞİMLİLİKEKSİK

GİRİŞİMLİLİKAYRIKLIK

EŞİTLİK

İki kavramdan her biri diğerinin bütün elemanlarını karşılıyorsa (içine alıyorsa) bu iki kavram arasında EŞİTLİK ilişkisi vardır.

DÜŞÜNEN

İNSAN

Bütün düşünenler insandır.

Bütün insanlar düşünendir.

Düşen ve insan kavramları arasında Eşitlik ilişkisi vardır. Birbirlerin tüm elemanlarını içine alırlar.

AYRIKLIK

İki kavram arasında hiçbir ilişki yoksa, iki kavram grubu birbirlerinin hiçbir üyesini karşılamıyorsa bu iki kavram arasında AYRIKLIK ilişkisi vardır.

PAPAĞAN BALIK

Hiçbir papağan balık değildir.

Hiçbir balık papağan değildir.

TAM GİRİŞİMLİLİK

İki kavramdan sadece biri diğerinin tüm elemanlarını karşılıyorsa (içine alıyorsa) bu iki kavram arasında Tam Girişimlilik ilişkisi vardır.

CANLI

İNSAN

Bütün insanlar canlıdır.

Bazı canlılar insandır.

EKSİK GİRİŞİMLİLİK

İki kavramdan her biri diğerinin bazı kavramlarını karşılıyorsa içine alıyorsa bu iki kavram arasında Eksik Girişimlilik ilişkisi vardır.