ULUSLARARASI İKTİSATULUSLARARASI İKTİSATDERS-9 SLAYT GÖSTERİSİDERS-9 SLAYT GÖSTERİSİ

• Slaytların fotokopi veya elektronik ortamda kopyalanması, her ne şekilde olursa olsun çoğaltılması, bilgisayarlara veya CD vb. depolama araçlarıyla çoğaltılması ve ticari olarak kullanılması yasaktır.

• Dersi öğrenmek için sadece bu slaytların kullanılması yetersizdir. Tavsiye edilen ek kaynaklara başvurulması zorunludur. Slaytlar derslerde anlatılan tüm konuları kapsamamaktadır.

ULUSLARARASI İKTİSATULUSLARARASI İKTİSATDERS-2 SLAYT GÖSTERİSİDERS-2 SLAYT GÖSTERİSİ

• Slaytların fotokopi veya elektronik ortamda kopyalanması, her ne şekilde olursa olsun çoğaltılması, bilgisayarlara veya CD vb. depolama araçlarıyla çoğaltılması ve ticari olarak kullanılması yasaktır.

• Dersi öğrenmek için sadece bu slaytların kullanılması yetersizdir. Tavsiye edilen ek kaynaklara başvurulması zorunludur. Slaytlar derslerde anlatılan tüm konuları kapsamamaktadır.

HECKSCHER-OHLIN TEORİSİHECKSCHER-OHLIN TEORİSİ

• 1919-Eli Filip Heckscher• 1933-Bertil Ohlin• Dört alt teoriden oluşur:1)H-O (Faktör Donanımı)Teorisi2)Faktör Fiyat Eşitliği Teorisi3)Gelir Dağılımı Teorisi4)Rybczynski Teorisi

Eli Filip Heckscher1879-1952

Bertil Ohlin1899-1979

H-O TEORİSİNİN VARSAYIMLARIH-O TEORİSİNİN VARSAYIMLARI

• Sadece iki üretim faktörü vardır• Ülkeler faktör zenginlikleri bakımından

farklıdır• Mallar faktör yoğunlukları bakımından

farklıdır• Üretim teknolojisi standarttır• Ölçeğe göre sabit verimler geçerlidir• Ülkelerin talep yapıları benzerdir.

Televizyon

Buğday0

xJ

xJ xT

xT

EMEK ZENGİNİEMEK ZENGİNİVarsayılanVarsayılanTürkiye’ninTürkiye’nin

Dönüşüm EğrisiDönüşüm Eğrisi

SERMAYE ZENGİNİSERMAYE ZENGİNİvarsayılanvarsayılan

Japonya’nın DönüşümJaponya’nın DönüşümEğrisiEğrisi

Buğday Emek YoğunBuğday Emek YoğunTV sermaye yoğunTV sermaye yoğun

Mal olduğu Mal olduğu varsayılmıştırvarsayılmıştır

FAKTÖR ZENGİNLİĞİ KAVRAMIFAKTÖR ZENGİNLİĞİ KAVRAMI

FAKTÖR ZENGİNLİĞİ KAVRAMIFAKTÖR ZENGİNLİĞİ KAVRAMI• Ülkelerin Faktör Zenginliği 3 şekilde

tanımlanır:1)Faktör Miktarı Tanımı (Fiziki Tanımlama)

Japonya’daki Sermaye MiktarıJaponya’daki Sermaye Miktarı

Japonya’daki Emek MiktarıJaponya’daki Emek Miktarı

Türkiye’deki Sermaye MiktarıTürkiye’deki Sermaye Miktarı

Türkiye’deki Emek MiktarıTürkiye’deki Emek Miktarı

Bu formülasyona göre, eşitsizliğin büyük olan tarafındaki ülkeSermaye Zengini, küçük olan taraftaki ülke ise emek zenginidir.

Eşitlik olursa H-O Teorisi geçersizdir.

Japonya sermaye zengini, Türkiye Emek Zengini öngörüsü yapılırsa

FAKTÖR ZENGİNLİĞİ KAVRAMIFAKTÖR ZENGİNLİĞİ KAVRAMI• Ülkelerin Faktör Zenginliği 3 şekilde

tanımlanır:2)Faktör Fiyatı Tanımı (Ekonomik Tanımlama)

Japonya’daki Sermaye FiyatıJaponya’daki Sermaye Fiyatı

Japonya’daki Emek FiyatıJaponya’daki Emek Fiyatı

Türkiye’deki Sermaye FiyatıTürkiye’deki Sermaye Fiyatı

Türkiye’deki Emek FiyatıTürkiye’deki Emek Fiyatı

Bu formülasyona göre, eşitsizliğin büyük olan tarafındaki ülkeEmek Zengini, küçük olan taraftaki ülke ise Sermaye zenginidir.

Eşitlik olursa H-O Teorisi geçersizdir.

Japonya sermaye zengini, Türkiye Emek Zengini öngörüsü yapılırsa

FAKTÖR ZENGİNLİĞİ KAVRAMIFAKTÖR ZENGİNLİĞİ KAVRAMI• Ülkelerin Faktör Zenginliği 3 şekilde

tanımlanır:3)Faktör Kullanımı Tanımı (Lancester Tanımı)

İhracat sektörlerinde yoğun kullanılan faktör bol faktördür.İthal İkamesi sektörlerinde yoğun kullanılan faktör kıt faktördür.

FAKTÖR YOĞUNLUĞU KAVRAMIFAKTÖR YOĞUNLUĞU KAVRAMI

• Malların faktör yoğunlukları farklıdır. Mallardan birisi emek yoğun tekniklerle, diğeri ise sermaye yoğun tekniklerle üretilmektedir.

Faktör yoğunluğu kavramını anlayabilmek için;Üretim Fonksiyonu kavramınıEş-ürün eğrilerini ve özellikleriniMarjinal Teknik İkame OranınıEş maliyet doğrularınıKısaca, üretici dengesi analizlerini iyi bilmek gerekir

FAKTÖR YOĞUNLUĞU KAVRAMIFAKTÖR YOĞUNLUĞU KAVRAMI

• Üretim Fonksiyonu:

Bir malın üretiminde kullanılan girdilerle, çıktılar arasındakiilişkidir

• Eş ürün Eğrisi:

Üreticiye aynı üretim düzeyini sağlayan farklı faktör Bileşimlerinin geometrik yeridir

FAKTÖR YOĞUNLUĞU KAVRAMIFAKTÖR YOĞUNLUĞU KAVRAMI

• Eş ürün Eğrilerinin Özellikleri:Birbirini kesmezler

Sol yukarıdan sağ aşağıya doğru inerlerYani negatif eğilimlidirler

Orjine göre dış bükeydirler.Nedeni; MTİO’nın azalan bir seyir izlemesidir.

Orjinden İleriye gittikçe daha yüksek üretim düzeyiniifade ederler.

Bir eşürün eğrisi üzerindeki her nokta aynı üretim düzeyini verir

FAKTÖR YOĞUNLUĞU KAVRAMIFAKTÖR YOĞUNLUĞU KAVRAMISermaye

Emek

Q1

s1

s2

e1 e2

A

BC

DQ2

Q3

∆S

∆E

MTİO=Azaltılan Faktör Miktarı

Artırılan Faktör Miktarı

∆S

∆E= = Tan

Eş Ürün EğrileriEş Ürün Eğrileri

FAKTÖR YOĞUNLUĞU KAVRAMIFAKTÖR YOĞUNLUĞU KAVRAMI• Eş Maliyet Doğrusu Belirli bir bütçe ile

faktör fiyatları veri ikenher iki faktörden satın alınabilecek bileşimlerin geometrik yeridir.Üzerindeki herNoktada aynıHarcama miktarıvardır

TM/FsA

B

β

TM/Fe

SermayeninSermayeninEmek cinsindenEmek cinsinden

FiyatınıFiyatınıverirverir

EmeğinEmeğinSermaye cinsindenSermaye cinsinden

FiyatınıFiyatınıverirverir

Sermaye

Emek

B

FAKTÖR YOĞUNLUĞU KAVRAMIFAKTÖR YOĞUNLUĞU KAVRAMI

A

β

TV üretimindeTV üretimindeSermaye YoğunSermaye Yoğun

TeknolojiTeknoloji

Buğday ÜretimindeBuğday ÜretimindeEmek YoğunEmek Yoğun

TeknolojiTeknoloji

Sermaye

Emek

QTV

QBuğ

DüTV

DüBuğ

s1

s2

e1 e2

MallarınMalların Faktör YoğunluklarıFaktör Yoğunlukları

Farklı olmalıdırFarklı olmalıdır

H-O FAKTÖR ZENGİNLİĞİ TEORİSİH-O FAKTÖR ZENGİNLİĞİ TEORİSİ

ANA FİKİR:ANA FİKİR:Bir ülke hangi Bir ülke hangi

üretim faktörüne zengin olarak sahipse, üretim faktörüne zengin olarak sahipse, o üretim faktörünü Yoğun olarak kullanan o üretim faktörünü Yoğun olarak kullanan

üretim dallarında uzmanlaşır üretim dallarında uzmanlaşır ve karşılaştırmalıve karşılaştırmalı

üstünlük elde eder.üstünlük elde eder.

DİJ

DİT

1

β1

H-O FAKTÖR ZENGİNLİĞİ TEORİSİ H-O FAKTÖR ZENGİNLİĞİ TEORİSİ GEOMETRİK İSPAT (Artan Maliyet)GEOMETRİK İSPAT (Artan Maliyet)

Televizyon

Buğday

FİT

β2

2

0 b1b2

U1

xJ

xJ xT

xT

FİJ

t1

t2

Türkiye Türkiye emek zenginiemek zenginiolduğu için olduğu için

emeği yoğun emeği yoğun kullanankullananBuğday Buğday

ÜretimindeÜretimindeKarşılaştırmalı Karşılaştırmalı

Üstünlük Üstünlük elde ederelde eder

JaponyaJaponyaSermaye zenginiSermaye zengini

Olduğu içinOlduğu içinSermayeyi yoğunSermayeyi yoğun

Kullanan Kullanan TV üretimindeTV üretimindeKarşılaştırmalıKarşılaştırmalı

Üstünlük elde eder.Üstünlük elde eder.

2

DİJ

DİT

1

β1

H-O FAKTÖR ZENGİNLİĞİ TEORİSİ H-O FAKTÖR ZENGİNLİĞİ TEORİSİ GEOMETRİK İSPAT (Sabit Maliyet)GEOMETRİK İSPAT (Sabit Maliyet)

Televizyon

Buğday

FİT

β2

0 b1b2

U1

xJ

xJ xT

xT

FİJ

t1

t2

Türkiye Türkiye emek zenginiemek zenginiolduğu için olduğu için

emeği yoğun emeği yoğun kullanankullananBuğday Buğday

ÜretimindeÜretimindeKarşılaştırmalı Karşılaştırmalı

Üstünlük Üstünlük elde ederelde eder

JaponyaJaponyaSermaye zenginiSermaye zengini

Olduğu içinOlduğu içinSermayeyi yoğunSermayeyi yoğun

Kullanan Kullanan TV üretimindeTV üretimindeKarşılaştırmalıKarşılaştırmalı

Üstünlük elde eder.Üstünlük elde eder.

Talep şartları benzervarsayıldığı için

tek farksızlık eğrisiçizilir

GELECEK DERSGELECEK DERS• Faktör Fiyatlarının Eşitliği Teorisi• Stolper-Samuelson Gelir Dağılımı Teorisi• Rybczynski Teorisi• H-O Teorisinin Eksikleri• H-O Teorisinin Gerçek Hayata Uygunluğu• Alternatif Dış Ticaret Teorileriİşlenecektir.