B GIO DC V O TO

CC NH GIO V CN B QUN L C S GIO DCCHNG TRNH PHT TRIN GIO DC TRUNG HC

TI LIU TP HUN

CNG TC T TRNG CHUYN MN

CC TRNG THCS, THPT

(Bn tho sot ln cui, 03/7/2011)

H NI, 7-2011

BAN SON THO

1. ng Hong c Minh, Cc trng Cc NG&CBQLCSGD - Ch bin

2. B Nguyn Th Minh Phng, NCVCC Vin KHGD Vit Nam - ng ch bin

3. ng L Trn Tun, Chuyn vin chnh V Gio dc Trung hc.

4. B Trn Th Minh Hng, Trng khoa Qun l gio dc Hc vin Qun l gio dc

5. B Nguyn Th Tuyt Hnh, Ph Trng khoa Qun l gio dc Hc vin QLGD

6. B V Th Ngc Anh, NCVC Vin Khoa hc gio dc Vit Nam

7. ng Phm Quang Hun, Ph Vin trng Vin NCSP -Trng HSP H Ni

8. B Trn Th Hi Yn, Ph Hiu trng Trng THPT Trn Ph, H Ni

9. ng Phm Tun Anh, Trng phng CBQLCSGD Cc NG&CBQLCSGD

10. ng Nguyn c Luyn, Chuyn vin chnh Cc NG&CBQLCSGD

CC CH VIT TTB Gio dc v o toB GD&Ti hc s phmHSP

S Gio dc v o toS GD&TCao ng s phmCSP

Phng Gio dc v o toPhng GD&TTrangTr

Gio vinGVHc sinhHS

Cn b qun l gio dcCBQLGDTrung hc c sTHCS

Hng dn vinHDVTrung hc ph thngTHPT

Hc vinHVGio dcGD

K hochKHng ch/c

T chuyn mnTCMT trng chuyn mnTTCM

K hoch c nhnKHCNTrc nghim khch quanTNKQ

K hoch chuyn mnKHCMPhng php dy hcPPDH

Chng trnhCTSch gio khoaSGK

Gio dc ph thngGDPTPh thngPT

Nh xut bnNxbCng ngh thng tinCNTT

Gio vin ch nhimGVCNDy hc

DH

Phng php PP

MC LC

Trang

Bng k cc ch vit tt 2

Li ni u5

Qun trit t tng H Ch Minh vo dy hc gio dc qun l nh trng7

Chuyn 1: Nhng vn chung v qun l t chuyn mn trong trng trung hc51

I. Mc tiu51

1. Mc tiu chung51

2. Mc tiu c th51

II. Ni dung51

1. Khi qut v qun l, lnh o, qun l gio dc51

2. Khi qut v trng THCS v THPT trong h thng gio dc quc dn54

3. T chuyn mn trong trng THCS v THPT58

4. T trng chuyn mn v qun l t chuyn mn60

Chuyn 2. Xy dng k hoch ca t chuyn mn

I. Mc tiu

1. Mc tiu chung

2. Mc tiu c th

II. Ni dung

1. Nhng vn chung xy dng k hoch t chuyn mn

2. Xy dng k hoch hot ng trong nm hc ca t chuyn mn

3. Hng dn gio vin xy dng k hoch chuyn mn c nhn

4. Mt s k thut c th vn dng hiu qu vo vic xy dng KHTCM v KHCN

5. Thc hnh tng hp: Xy dng k hoch nm hc ca t chuyn mn

Chuyn 3. T trng chuyn mn vi cng tc qun l hot ng dy hc trong trng tung hc

I. Mc tiu

1. Mc tiu chung

2. Mc tiu c th

II. Ni dung

1. Hot ng dy hc v chng trnh gio dc ph thng

2. T trng chuyn mn vi cng tc qun l dy hc

3. Bin php qun l hot ng dy hc ca t trng chuyn mn

Chuyn 4. T trng chuyn mn vi cng tc qun l pht trin chuyn mn nghip v cho gio vin trong trng trung hc

I. Mc tiu

1. Mc tiu chung

2. Mc tiu c th

II. Ni dung

1. Vai tr ca t trng chuyn mn trong vic pht trin chuyn mn nghip v cho gio vin

2. Nhng yu cu v i ng gio vin ca trng THCS, THPT

3. Qun l pht trin chuyn mn nghip v cho GV trong t chuyn mn

4. Kim tra, nh gi gio vin

Hng dn trin khai tp hun a phng

LI GII THIU cc trng trung hc c s v trung hc ph thng, t chuyn mn ng mt vai tr ht sc quan trng trong vic chun b cc iu kin thc hin cc hot ng dy - hc trong nh trng. Ngi t trng chuyn mn c v nh cnh tay ni di ca Lnh o nh trng, trc tip iu hnh cc cng vic c th trong hot ng dy - hc. Cng tc lnh o, qun l ca t trng chuyn mn l mt trong nhng yu t quyt nh n hiu qu hot ng ca t chuyn mn, gp phn quan trng n cht lng gio dc ca cc nh trng.

Trong nhng nm qua, vn bi dng tng cng nng lc cho i ng hiu trng, ph hiu trng v gio vin trong cc nh trng c B Gio dc v o to ht sc quan tm. Tuy nhin, i vi i ng t trng chuyn mn th cha c s quan tm tha ng, cha c nhng ti liu mang tnh c th tp hun bi dng. Trc yu cu thc tin hin nay, vic bi dng tng cng nng lc qun l cho t trng chuyn mn l vn cp thit, l mt trong nhng gii php c tnh t ph nng cao cht lng dy - hc cc nh trng ni chung v trng trung hc ni ring.

Nhn thc c tm quan trng , ngy 19 thng 5 nm 2011, B trng B Gio dc v o to ban hnh K hoch s 242/KH-BGDT trin khai tp hun bi dng ct cn cc tnh, thnh ph v cng tc ca t trng chuyn mn trong trng THCS, THPT vi mc tiu: Bi dng cho ct cn cp tnh, thnh ph v kin thc, k nng cng tc t trng chuyn mn trng THCS, THPT; hng dn i ng ct cn cp tnh, thnh ph tip tc trin khai bi dng cho gio vin lm cng tc t trng chuyn mn trng THCS, THPT.

Thc hin K hoch trn, B Gio dc v o to trin khai t chc xy dng ti liu tp hun vi tiu : Ti liu tp hun t trng chuyn mn trong trng trung hc c s, trung hc ph thng. Ti liu c m u l ni dung Qun trit t tng H Ch Minh vo dy hc gio dc- qun l nh trng cng 4 chuyn :

1. Chuyn 1: Nhng vn chung v qun l t chuyn mn trong trng trung hc

2. Chuyn 4: Xy dng k hoch ca t chuyn mn

3. Chuyn 2: T trng chuyn mn vi cng tc qun l hot ng dy hc trong trng trung hc

4. Chuyn 3: T trng chuyn mn vi cng tc qun l pht trin chuyn mn, nghip v cho gio vin trng trung hc

Cc chuyn nu trn c gng bao qut kin thc, k nng qun l ch yu ca TTCM trng THCS, THPT. Ti liu c trnh by an xen, kt hp gia l thuyt v t chc cc hot ng nhm tng cng ti a kh nng vn dng, thc hnh ca cc hc vin tham gia tp hun. Ti liu c bin son bi tp th tc gi c nhiu kinh nghim t cc c quan: Vin Khoa hc gio dc Vit Nam, Hc vin Qun l gio dc, Trng HSP H Ni v i ng nh gio, cn b qun l c s gio dc ca mt s trng THCS, THPT trong ton quc. Ti liu nhn c nhiu kin ng gp qu bu ca cc nh khoa hc, cc nh gio v cc CBQL c b dy kinh nghim cc S GD&T, cc trng THCS, THPT.

Cc tc gi d c nhiu c gng, song trong s vn ng pht trin khng ngng v khoa hc qun l v thc tin gio dc ca trng THCS, THPT, chc chn ti liu cha p ng c mi nhu cu ca i ng TTCM, ng thi kh trnh khi thiu st.

Trong qu trnh trin khai, Hi ng bin son mong tip tc nhn c nhng kin ng gp ca cc nh khoa hc, nh gio, nh qun l thc tin v hc vin b sung, iu chnh ti liu thm hon thin v hu ch.

Hi ng bin son chn thnh cm n mi kin ng gp cho vic nng cao cht lng ca ti liu.

HI NG BIN SON

QUN TRIT T TNG H CH MINH

VO DY HC - GIO DC - QUN L NH TRNG

I. H CH MINH NH GIO DC KIT XUT CA NHN DN V THI I

Bc H c UNESCO tn vinh l Anh hng gii phng dn tc - Danh nhn vn ho th gii. ng Hans D'orvin - P.Tng Gim c UNESCO (ng nhim) gi H Ch Minh l ngi thy ca Vn ho ho bnh. H Ch Minh cng l nh gio dc kit xut ca nhn dn, thi i. Ngi li cho nhn dn ta, i ng ngi lm cng tc gio dc hin nay v mai sau kho tng v gi nhng t tng gio dc cch mng, bao qut nhiu lnh vc ca s nghip o to lp ngi mi ca dn tc.

Khng ch l nh t tng gio dc, Ngi cn l nh qun l gio dc thc tin, nh s phm ti nng, mu mc, trong sng ca mt nhn cch v cng cao p, nhng c ch gio dc nhn o ht lng v ngi hc, tm gng sng v "Hc khng bit chn, dy ngi khng bit mi".

T tng gio dc ca Ngi nh hnh cho trit l pht trin gio dc Vit Nam ngay nhng ngy u thnh lp nc Vit Nam Dn ch Cng ho. N bao qut c nm cp : Nn gio dc, H thng gio dc quc dn, Nh trng, Bi hc v Nhn cch. T tng ny va k tha tinh hoa vn ho ca dn tc, va thu gp tinh hoa vn ho ca thi i, hng ti vic xy dng v pht trin mt nn gio dc Vit Nam ton dn qun trit cc mc tiu: Dn ch, Nhn vn, Hin i, mt nn gio dc lm "Pht trin hi ho nhng nng lc sn c" ca th h tr Vit Nam. Do t tng gio dc ca Ngi, t nc t ch 95% nhn dn cn m ch thnh t nc c sc mnh vn ho lm tht bi hai cuc xm lc ca thc dn Php v quc M...

Bc vo thin nin k mi, UNESCO tng c khuyn co: "Quc gia no, cng ng no coi nh gio dc hoc khng bit cch lm gio dc th u lc hu v iu ny cn ti t hn l s ph sn".

T tng gio dc ca Bc H l di sn v gi cho cc th h ngi Vit Nam nhn thc ng n tm quan trng ca gio dc v lm gio dc hiu qu.

T tng ny lun lun l kim ch nam cho vic thc hin cng cuc i mi gio dc, chin lc gio dc chin lc con ngi t nc vng bc hon thnh cng nghip ho - hin i ha v thc hin s hi nhp quc t.

II. TT THNH - I QUC - CH MINH : NP NH - LP CH - THN DN

1. Cu i ngy Bc i xa

Cu chuyn sau y thng c k li: Ngy Bc i xa, Si Gn cn nm trong vng km kp ca M - Thiu. Cn thng bo cho ng bo, nhng cng khai th khng c. Mt b phn k th ca cch mng tuy knh n Bc nhng bn u s cn ngoan c. Mt t bo Si Gn cho ng i cu i sau:

Ch kh trng sn h, kim c anh hng duy hu nht

Minh tinh quang v tr, u ho kit th v song.

Ci hay ca i cu i l ch u ca v trn v v di khp li thnh tn Bc: "Ch Minh" v ni dung l tng kt nh gi s nghip v i ca Bc:

Ch kh quyn vo sng ni, anh hng xa nay him c ai nh Ngi

Ngi sao sng ny bng trong v tr, ho kit t sang u kh ngi no snh ni.

Tc gi i cu i cn khuyt danh. C ngi ni mt nhn s Si Gn tng nh Bc, li c ti liu cho rng l li ving Bc ca lnh t mt nc ln, bn thn thit ca Bc.

thi im thng 9-1969, c i cu i trn, ng bo ta t ho v Bc, qu trng tm lng v ti nng tc gi vit c hai v i hay, hm sc, song c ngh liu nhn loi ny, th gii ny c ng thun vi s ca ngi khng? iu ny sm c gii p: Trn hnh tinh ny bit bao bn b ng ch d c th v khc nhau u cng nhn: H Ch Minh l Anh hng gii phng dn tc, l con ngi tiu biu cho Nhn o v Nhn loi, l nhn cch ca thi i. Bc l lnh t Cng sn duy nht c tn vinh l Danh nhn vn ho th gii.

Mi cn b gio dc chng ta v cng t ho phn khi v Bc trn con ng cu nc gii phng dn tc, lc khi thu l mt nh gio - thy gio Nguyn Tt Thnh. Bc s Nguyn Knh Chi, nhn s ng knh l hc tr ca Bc ti trng Dc Thanh (trng gio dc thanh nin) k li trong hi k ca mnh:

"Trn b pha nam ca sng Phan Thit, cch ca bin chng vi cy s lc by gi c my ngi nh nho nh lp ngi m dng, chung quanh khng tng khng vch ch c nhng song g la tha, nhng hm tri nm gi bin thi vo mt ri. l trng hc Dc Thanh ca Hi Lin thnh. Trng v Hi u c lp ra trong phong tro Duy Tn my nm trc. Trong hon cnh hi by gi, l hnh ng yu nc nhm m mang dn tr khuyn khch thc nghip.

Trng dy c ch Hn, ch Php v ch Quc ng cho khong su, by mi hc sinh t lp t n lp nht. Thy Thnh dy ch Php v ch Quc ng cho lp ba v lp t. Thy Thnh y c by, tm thng. Bng mt bui sng th hai vo khong thng 10 nm 1911 c tin thy b i v khng cho ai bit. Hc sinh rt xn xao. Ngi no cng tic khng nhng v thy dy chu o m cn v ai ny u cm thy ngi thy ny dy hc khng ch v kim sng m cn v ci l g khc".

2/. Np nh - Lp ch - Thn dn

T thy gio Nguyn Tt Thnh n nh cch mng Nguyn i Quc, ng ch Vng, L Thy, ng Chn v ri lnh t H Ch Minh trong bt c hon cnh no, a im no, Bc cng thc hin: Cch mng l gio dc, gio dc phc v cch mng.

Bc l Anh hng gii phng dn tc - Danh nhn vn ho th gii v Ngi thu gp v pht trin tinh hoa ca dn tc, thi i.

Song i n s thu gp ny th khi nguyn Bc c tha hng mt "Np nh", nhn t quan trng to nn tnh cch mt con ngi, ci khc to vo con ngi nhng nguyn tc sng c bn nn ngi, thnh ngi.

Ch b Nguyn Sinh Cung v sau ny ngi thanh nin Nguyn Tt Thnh c nui dng trng thnh trong mt gia nh hp thu nhng iu cao p ca Nho gia phng ng.

T nm 1923, Bc tng tm s vi nh th Xvit xp Mandenxtam: "Ti xut thn t mt gia nh nh Nho Vit Nam. Bn nc ti nhng gia nh nh th thanh nin u theo hc o Khng".

Khi khai l lch vi t cch i biu tham d i hi Quc t Cng sn (1935) ti Matxcva mc thnh phn gia nh, Bc khng ngn ngi ghi "Nh nho".

"Nh nho" gia nh Nguyn Tt Thnh ng x theo nguyn tc:

"Khim - Cung - Tn - Mn - Hu"

(Khim tn, Cung knh, Trung tn, Cn mn, Hu i)

Khng phi ngu nhin m hai anh em Bc c ng ngoi t tn cho l Nguyn Sinh Khim - Nguyn Sinh Cung. Phi chng c Hong ng gi vo cc chu nim k vng "Khim - Cung" s l l tng hnh ng sng ca cc chu trong cuc i.

"Nh nho" trong gia nh Bc c thm nhun nguyn tc Tu thn v X th:

*/ "Ph qu bt nng dm

Bn tin bt nng di

Uy v bt nng khut"

(Giu sang khng th quyn r

Ngho kh khng th chuyn lay

Uy v khng th khut phc)

*/ "Honh mi lnh i thin phu ch

Ph th cam vi nh t ngu"

(Trn mt xem khinh ngn lc s

Ci u lm nga trc nhi ng)

Trong din vn b mc i hi ng ln th 2 ti chin khu Vit Bc nm 1951, nhng tng trn y ca Mnh T, L Tn c Ch tch H Ch Minh nhn mnh vi cc ng ch ca mnh.

"Np nh" m Nguyn Sinh Cung - Nguyn Tt Thnh ln ln l "Np nh" vi:

"Gia o nhn vn

Gia phong trong sng

Gia php nghim minh

Gia gio nn np

Gia cnh thun ho"

T "Np nh" ny ch b Nguyn Sinh Cung bc l ci "ch" ca mnh t lc 5 tui:

"Con sing hn hn ni

Con ng li hn con"

(Th Con ng)

Ta ln mau mau

Vt qua ao ln

(Th Bin)

T ng ngoi v cha, ch sm hp th tinh hoa trong "T th" ca Nho gia, ri "Minh tm bo gim", "u hc ng ngn thi" vi cc thng ip:

"Nht sinh hnh thin

Thin do bt tc

Nht nht hnh c

c t hu d"

(Mt i lm iu thin

M iu thin cha

Mt ngy lm iu c

Th iu c tha)

(Minh Tm bo gim)

c sn thng i hi

Luyn thch b thanh thin

Th thng v nan s

Nhn tm t bt kin

(o ni lp bin

Luyn v tri

Mi iu khng c g kh c

Ch s con ngi khng kin nhn)

(u hc ng ngn thi)

Cc tng ny truyn vo tm thc Nguyn Sinh Cung, ri sau ny trn bc ng hot ng cch mng, Bc H c nhng li t s hoc li khuyn thanh nin:

"Thin c nguyn lai v nh tnh

a do gio dc ch nguyn nhn"

(Hin d phi u l tnh sn

Phn nhiu do gio dc m nn)

"Khng c vic g kh

Ch s lng khng bn

o ni v lp bin

Quyt ch cng lm nn"

Trn con ng lp ch, Nguyn Tt Thnh c thn sinh - ng Bng Sc trang b cho mt vn tri thc nn tng. Khi Hu d gia cnh kh thanh bn, song ng Bng Sc mua tn th cho cc con c h sm c nhn thc mi. Trc tui 13, Nguyn Tt Thnh lm quen vi cc t "T do - Bnh ng - Bc i" v anh c ch hng tm n ci ngun cc phm tr ny.

Nh nghin cu Kblp ngi Nga k li:

"Qua tc phm "Th ti" ca Rousseau, Thnh bit c rng chng thanh nin Rousseau trc khi tr thnh nh khai sng v i c ti mi nm lu lc trn cc no ng ca cc nc chu u v ng hc c nhiu mt ngnh khoa hc quan trng v cng l kh khn nht - khoa hc v cuc sng".

Thnh nung nu ch "vt bin" tm n cc con ng m Rousseau i - Anh tm s vi nh th xp Mandenxtam:

"Ln u tin vo tui 13 ti nghe nhng t: T do, Bnh ng, Bc i. i vi chng ti by gi th ngi da trng no cng u l ngi Php c. Th l ti mun lm quen vi vn minh Php, tm xem nhng g n giu ng sau ci t y. Nhng trong cc trng bn x, bn Php dy nh vt. Chng nhng chng ti khng c php c cc nh vn mi, m thm ch cn b cm c c Rousseau v Montesquieu. Phi lm sao y? Ti quyt nh i ra nc ngoi. Ti ln m n tn b bin v th l ti ra i. Nm y ti hai mi mt tui".

nh cao kin thc trong hnh trnh lp ch ca Nguyn i Quc l s gic ng Ch ngha Mc - Lnin. Tuy nhin trong hnh trnh i ti nh cao ny Nguyn i Quc lun lun bit trau chut cc gi tr ca o Khng v tip nhn tinh hoa ca cc ngun nh sng khc ri gp bi chng li, tm ra cho bn thn mnh, dn tc mnh con ng gii phng.

Bc tng khuyn cc ng ch ca mnh:

"Chng ta, ngi Vit Nam, hy t hc, t tu dng bng cch c cc tc phm ca Khng T v hy nghin cu v cch mng trong cc tc phm ca Lnin".

(Pht biu trn bo Thanh nin Qung Chu s 80, ngy 20/02/1927)

Cun H Ch Minh truyn do Nh xut bn Tam lin Thng Hi n hnh nm 1949 ghi li nhn thc ca Bc:

"Hc thuyt ca Khng T c u im ca n l s tu dng o c c nhn.

Tn gio ca Gisu c u im ca n l lng nhn i cao c.

Ch ngha Mc c u im l phng php lm vic bin chng.

Ch ngha Tn Dt Tin c u im l chnh sch ca n thch hp vi iu kin nc ta.

Khng T, Gisu, Mc, Tn Dt Tin chng c u im chung sao.

H u mun mu hnh phc cho loi ngi, mu phc li cho x hi. Nu hm nay h cn sng trn i ny, nu h hp li mt ch, ti tin rng h nht nh chung sng vi nhau rt hon m nh nhng ngi bn thn thit.

Ti c gng lm ngi hc tr nh ca cc v y".(Sd tr 91)

Nguyn i Quc khng nh t nm 1921:

"c Khng v i khi xng nn i ng v thuyt gii quyn bnh ng v ca ci. Ngi ni tm tt l: Nn ho bnh trn th gii ch ny n t mt nn i ng trong thin h. Ngi ta khng s thiu m ch s khng cng bng. S cng bng s xo b s ngho kh" (1, 35). Sau ny nm 1927, trn bo Thanh nin, Ngi nhn mnh: "Nu Khng T cn sng thi i chng ta th chc hn bc v nhn y s sm tu thi bin dch v s nhanh chng tr thnh ngi k tc xng ng ca Lnin".

Nm 1950, trong Hi ngh bn v cng tc hun luyn ti chin khu Vit Bc, H Ch Minh cho treo song song thng ip ca Khng T vi li dy: "Hc nhi bt ym, gio nhn bt quyn" m Ngi dch l "Hc khng bit chn, dy ngi khng bit mi" v thng ip ca Lnin "Hc, hc na, hc mi".

Nh vn ho Nguyn Khc Vin c mt nhn xt kh xc ng: "Gia cc nh Mcxt v cc bc chn nho khng ch c s tng ng trong cc mc tiu chnh tr m cn c c s thn thit trong lnh vc t tng khin i bn d dng gn gi nhau. Nhiu nh nho nhy vt t o Khng sang hc thuyt ca Mc. Trng hp ni ting nht chc chn l trng hp ca H Ch Minh".

"Np nh" - "Lp ch" l nn mng Nguyn i Quc hng ti nh cao vn ho m con ngi ny l vn ho "Thn dn".

Nh th X vit xp Manenxtam d cm rt su sc khi ln u tin gp Nguyn i Quc nm 1923 (lc Nguyn i Quc 33 tui) ti Matxcva.

"C din mo ca Nguyn i Quc tot ln s lch thip v s t nh. T Nguyn i Quc to ra mt nn vn ho, khng phi nn vn ho chu u m c l nn vn ho tng lai.

Qua phong thi thanh cao trong ging ni trm m ca Nguyn i Quc ta nh nghe thy ngy mai, nh thy s yn tnh mnh mng ca tnh hu i trn ton th gii".

"Vn ho tng lai" m xp Manenxtam cp y chnh l vn ho ca mt con ngi sut i ch c mt ham mun:

"Ti ch c mt ham mun, ham mun n tt bc l lm sao cho nc ta hon ton c lp, dn ta hon ton t do, ng bo ta ai cng c cm n, ai cng c o mc, ai cng c hc hnh".

T mt tng ca nho gia trong sch i hc, H Ch Minh ni n phm tr thn dn.

Sch i hc nu:

"i hc chi o

Ti minh minh c

Ti tn dn"

Tn dn = lm mi nhn dn. Cch din t ny c th coi l tch cc khi nho gia khuyn ngi qun t phi bit lm mi nhn dn, em n cho nhn dn cuc sng mi. Ci ti tnh v su sc ca H Ch Minh l thm vo (trong cch vit ca ngi Vit) mt ch "H". "Tn dn" thnh "Thn dn" lm cho t tng ca Nho gia nhn vn hn, cao p hn, ch tnh, ch ngha hn.

Ni chuyn vi tri thc Th nm 1956, Bc H tm tt l tng ca con ngi trong 11 ch "i hc chi o, ti minh minh c, ti thn dn".

Ngi gii thch:

"Minh minh c l chnh tm"

Thn dn tc l phc v nhn dn, t li ch ca nhn dn ln trn ht" (8, 215).(1)

Quan im "Thn dn" ca H Ch Minh tuy da vo lun im ca nho gia "Dn vi bn", "Dn vi qu", song phn nh tm thc ca ngi Vit Nam.

Trong Di chc trc lc i xa, Ngi nhn mnh:

"u tin l cng vic i vi con ngi" (1969)

Sut qu trnh lnh o Nh nc, Ngi lun lun cn dn ng ch ca mnh:

"Chnh sch ca ng v Chnh ph l phi ht sc chm nom n i sng ca nhn dn:

Nu dn i, ng v Chnh ph c li

Nu dn rt, ng v Chnh ph c li

Nu dn dt, ng v Chnh ph c li

Nu dn m, ng v Chnh ph c li " (1955)

Quan im "Thn dn" ca H Ch Minh xem xt con ngi vi thi : "Mi con ngi u c ci thin, ci c trong lng. Ta phi bit lm cho phn tt trong mi con ngi ny n nh hoa ma xun v phn xu mt dn i" (12, 558).

t nc chng ta i vo con ng hi nhp su vi th gii trc bi cnh ton cu ho. Di nh sng t tng H Ch Minh cuc ci cch gio dc ln th nht (9/1950 - 1956) o to c nhng con ngi Vit Nam c cc phm cht "Nhn - Ngha - Tr - Dng - Lim" chin thng ch ngha thc dn c l bn thc dn Php. Cuc ci cch gio dc ln th hai (1956 - 1979) tip tc thnh qu cuc ci cch ln th nht o to nhng con ngi nh thng ch ngha thc dn mi l quc M. Cuc ci cch ln th ba t 1979 v ngy nay l cuc i mi gio dc ang thc hin o to th h tr c kh nng a t nc thot khi cnh ngho nn lc hu.

Ch c th thnh cng trong s nghip v i ny nu xy dng mi gia nh Vit Nam thnh "Gia nh hc hiu". Nm 1947, gia lc cuc khng chin chng Php bc vo thi k nng bng v gian kh, Bc H giao cho chnh quyn Thanh Ho, cc v tr thc Thanh Ho m i din l cc ng ng Thai Mai, L Thc nhim v xy dng cc gia nh tnh Thanh Ho thnh "Gia nh hc hiu", mi ngi dn Thanh Ho l mt "tiu gio vin". Ngy nay, UNESCO pht ng cc quc gia kin to x hi hc tp lu vn gia nh hc hiu (learning family). T ho thay tng ca thi i c Bc cm nhn t trc hng my thp nin khi t nc cn v vn kh khn v Bc truyn tm ca mnh cho ng ch, cho nhn dn thc hin tng ny.

"Np nh" l ci c bn c gia nh hc hiu, tui tr lp c ch v ri lp thn, lp nghip. Pht ng th h tr lp thn, lp nghip song khng lp ch lm sao lp c thn, lp c nghip.

Ngy 26/5/1946, trong mt ln n thm mt n v thanh nin, Bc cn dn: "Cc em cn lm c nh li Tn Trung Sn ni "Nhng ngi thanh nin tt mun lm vic to ch khng mun lm quan ln". Sau Bc trao cho h l c "Trung vi nc, hiu vi dn".

Bc cn cn dn thanh nin:

"Ngi ta thng ni: Thanh nin l ngi ch tng lai ca nc nh. Tht vy, nc nh thnh hay suy, yu hay mnh mt phn ln l do cc thanh nin. Thanh nin mun lm ch tng lai cho xng ng th ngay hin ti phi rn luyn tinh thn v lc lng ca mnh, phi lm vic chun b ci tng lai .

Chng ta phi nhn rng thanh nin ta rt hng hi. Nhng chng ta cng phi nhn rng phong tro thanh nin ta cn cht hp, mc du t ngy Cch mng thng Tm n nay, thanh nin c c hi pht trin mt cch mau chng v rng ri hn.

Vy nn nhim v ca cc bn l phi tm mi cch gy mt phong tro thanh nin to ln v mnh m.

Theo ti, mun t mc ch , th mi thanh nin, nht l mi cn b phi kin quyt lm bng c nhng iu sau y:

a) Cc s hi sinh kh nhc th mnh lm trc ngi ta, cn s sung sng thanh nhn th mnh nhng ngi ta hng trc (tin thin h u, hu thin h lc).

b) Cc vic ng lm, th c kh my cng quyt lm cho k c.

c) Ham lm nhng vic ch quc li dn. Khng ham a v v cng danh ph qu.

d) em lng ch cng v t m i vi ngi, i vi vic.

) Quyt tm lm gng v mi mt, sing nng, tit kim, trong sch.

e) Ch kiu ngo, t mn, t tc, nn ni t, lm nhiu, thn i on kt.

Ti li khuyn cc bn mt iu na, l ch t nhng chng trnh k hoch mnh mng, c nghe sng tai nhng khng thc hin c.

Vic g cng cn phi thit thc; ni c, lm c. Vic g cng phi t ch nh dn dn n to, t d dn dn n kh, t thp dn dn n cao. Mt chng trnh nh m thc hin c, hn hoi, hn l mt trm chng trnh to tt m lm khng c" (5, 185 - 186).

3/. Tt Thnh - i Quc - Ch Minh v nhn cch con ngi c 3H & 3T

Trong hnh trnh cch mng, Bc H mang nhiu tn, song "Nguyn Tt Thnh - Nguyn i Quc - H Ch Minh" gi m v thc y th h tr Vit Nam sng c mc ch, sng vi lng yu nc, s bn ch v thng minh. Mt nh gio dc kh knh ca Vit Nam t " Tt Thnh - i Quc - Ch Minh " thu hoch v 3H-3T ca ngi thanh nin trn con ng sng nghip.

Tt Thnh : Tnh mc ch: Th t lp (T1)

i Quc : Lng yu nc: Tnh gn b (T2)

Ch Minh: S bn ch thng minh: Tm n nh (T3)

(Tt Thnh & i Quc) : T duy Hin thc (H1)

(i Quc & Ch Minh): L tng Hoi bo (H2)

(Tt Thnh & Ch Minh) : Lm vic Hiu qu (H3)

"Np nh - Lp ch - Thn dn" trong hnh trnh cch mng ca Bc H mi mi l di sn v gi cho ngnh gio dc, cho cc nh trng rn luyn th h tr a t nc tin n i vinh quang snh vai vi cc cng quc nm chu.

III. BC H NGI KHAI SNG CHO T DUY V CHIN LC HNH NG XY DNG X HI HC TP VIT NAM NGAY NHNG NGY U CA CHNH QUYN CCH MNG

1/. Vn "X hi hc tp" m ngy nay cc quc gia coi l tiu im ca chnh sch pht trin c Bc H khai sng trong t duy v chin lc hnh ng cho nc ta ngay t nhng ngy u ca chnh quyn cch mng.

X hi hc tp ch thnh hnh v pht trin khi ngi qun l thc y c mi ngi dn c nhu cu hc tp, c kht vng hc tp. Nhu cu ny gn lin vi vic qun l h tr cho nhn dn nng cao nng lc tip nhn s hc tp v m rng c hi hc tp cho nhn dn.

Qun l phi lm sao cho b ba "Nhu cu - Nng lc - C hi" gn b cht ch vi nhau.

Khng to ra nhu cu ch thc th d c ra sc nng cao nng lc v m rng c hi n u cng khng th hin thc c mc tiu v x hi hc tp.

Song khi to ra nhu cu - Ngi dn c tha thit hc m ngi qun l khng gip ngi dn c nng lc "Hc c" v c hi "c hc" th cng khng th hnh thnh x hi hc tp.

Nhu cu cng ln th nng lc v c hi cng phi c nng cao v m rng v ngc li cng nng cao nng lc v m rng c hi hc tp th cng phi thc y nhu cu.

cho ba nhn t ny ri rc vi nhau th khng th ni n x hi hc tp. X hi hc tp hi t v lm pht trin ba ngun vn: vn con ngi, vn t chc, vn x hi (human capital, organizational capital, social capital), n l nhn t a quc gia tng trng c cht lng v pht trin bn vng.

Hin nay c quan nim x hi phi tin ti "Kinh t tri thc", t "Kinh t tri thc", mi c th xy dng x hi hc tp. Khng ai ph nhn tm quan trng ca kinh t tri thc to ra nhu cu rng ln v iu kin thun li v hc tp c mt x hi hc tp ch thc v bn vng.

Tuy nhin c phi ch c "Kinh t tri thc" mi xy dng c x hi hc tp th nhng nc ngho, nhng nc chm pht trin v ang pht trin s mt bao nhiu nm (?) mi i ti x hi hc tp.

Thc t ca Vit Nam t sau Cch mng thng Tm nm 1945 v sut nm 1946 chng minh mt iu khc hn. Khi bt u xy dng chnh quyn cch mng (2/9/1945), 95% nhn dn cn m ch, nn i lm kit qu nn kinh t; gic ngoi xm vi nhng k th hung bo xo quyt nht can thip vo nc ta.

Bc H ngi cho li con thuyn cch mng trong lc t nc cn nguy nan chn hng dn kh, khai sng cho dn tc ch quyt tm y li ci dt ca bn thn, ci dt ca cng ng, ca t nc. Bc lnh o, to cho ton dn c nhu cu tr thnh mt dn tc thng thi, lm cho mi ngi gic ng "Dn cng nc thnh", "Dn mnh nc giu" v trn c s ny Ngi t chc cho chnh quyn cch mng d cn trng nc c cc phng n qun l hiu qu nng cao nng lc hc tp ca mi ngi v m rng c hi hc tp cho mi ngi.

2/. Ngy 2/9/1945 tip theo bn Tuyn ngn c lp m v Ch tch nc long trng c trc quc dn ng bo, tuyn b s ra i ca Nh nc Vit Nam Dn ch Cng ho trc th gii, Chnh ph nu ra chng trnh, ni dung chnh ca chnh sch pht trin t nc. Mc tiu ca gio dc trong chng trnh ny c khng nh: "Nn gio dc mi ang thi k t chc. Chc chn l bc s hc s cp bch. Trong thi hn rt ngn s thi hnh lnh bt buc hc ch quc ng chng nn m ch n trit . Vn v cng quan trng y chng ta chng ch n lc s sinh hot tr nn bnh thng mi gii quyt m ngay trong hon cnh eo hp ny chng ta phi kin quyt tin hnh. (ng ch V Nguyn Gip c H Ch tch giao cho vic trnh by chnh sch ni chnh ca Chnh ph. T liu: Nhng s kin gio dc ph thng 1945 - 1985. Vin Khoa hc Gio dc 1985, tr2)".

Ngy 3/9/1945, trong phin hp u tin ca chnh ph Vit Nam Dn ch Cng ho, Ngi nu nhim v gio dc - chng gic dt l nhim v cp bch ca chnh quyn mi vi li khng nh:

"Mt dn tc dt l mt dn tc yu" (4, 8). Trong thng 9 nm 1945, Ngi c bc th tm huyt gi hc sinh cc la tui vi li ku gi tha thit: "Non sng Vit Nam c tr nn ti p hay khng, dn tc Vit Nam c bc ti i vinh quang snh vai vi cc cng quc nm chu c hay khng chnh l nh mt phn ln cng hc tp ca cc em" (4, 33).

Thng 10/1945, Ngi ra li ku gi chng nn tht hc nh mt mnh lnh hi t ton dn tc a t nc vo cng cuc i ngha m ra k nguyn mi ca t nc.

Ngi vit:

"Nhng ngi cha bit ch hy gng sc m hc cho bit i. V cha bit th chng bo, em cha bit th anh bo, cha m khng bit th con bo, ngi n ngi lm khng bit th ch nh bo, cc ngi giu c th m lp hc t gia dy cho nhng ngi khng bit ch hng xm lng ging, cc ch p, ch n in, ch hm m, nh my th m lp cho nhng t in nhng ngi lm ca mnh.

Ph n li cng cn phi hc, lu ch em b km hm, y l lc ch em phi c gng kp nam gii xng ng mnh l mt phn t trong nc c quyn bu c v ng c.

Cng vic ny mong anh ch em thanh nin st sng gip sc" (4, 37).

Di s lnh o ca Bc ch c 4 thng ca nm 1945 h thng gio dc quc dn vi cc thit ch: Nha bnh dn hc v, Nha gio dc ph thng, Hi ng c vn hc chnh hnh thnh. Trong hon cnh lc h thng ny to ra nhng c hi cho nhn dn xo c nn tht hc, h m nhng cnh ca cho nhn dn pht trin s tin ho.

Bc sang nm 1946, d cn bit bao s bn b ca cc vn kinh t, chnh tr, ngoi giao, qun s ca t nc, Bc H vn dnh cho s nghip gio dc s chm lo t m chu o.

Kin tr quc sch ca mt t nc di chnh th mi l lm cho ba lnh vc: kinh t, gio dc, quc phng phi lun lun gn b vi nhau, Bc ch o cho chnh quyn mi coi gio dc l then cht ca s kt hp ny.

Ngi ni ln c nguyn ca ngi cng l mc tiu ca ch mi: "Lm sao cho nc ta c hon ton c lp, dn ta c hon ton t do, ng bo ai cng c cm n o mc, ai cng c hc hnh". Ngi thng thn ni vi cng bc ca chnh quyn mi: "Chng ta tranh c t do c lp ri m dn c cht i, cht rt th t do c lp cng khng lm g. Dn ch bit gi tr ca t do ca c lp khi m dn n no mc ...

Chng ta phi thc hin ngay:

"Lm cho dn c n

Lm cho dn c mc

Lm cho dn c ch

Lm cho dn c hc hnh

Cc mc ch chng ta i n l 4 iu "

Ch trong nm 1946, Bc vit hng chc bi bo, thc hin hng chc ln tip xc vi nhn dn khch l mi ngi ham hc, ham dy. Gy ngc nhin cho th h ngy nay l ti thi im ny (1946), Ngi c thng ip "Hc sut i" (ni chuyn vi ng ch Nguyn Th nh), "Phi lm cho dn tc Vit Nam tr thnh dn tc thng thi" (c hm nh cc yu cu xy dng kinh t tri thc - Ni chuyn vi ng bo Hi Phng khi i Php v 10/1946).

V Ch tch nc coi lnh vc gio dc bnh dn l tiu im cho s pht trin h thng gio dc quc dn (ngy nay chnh l gio dc cng ng); Ngi ni vi anh ch em gio vin bnh dn hc v: "Anh ch em yu qu! Chng trnh ca Chnh ph ta l lm th no cho ng bo c nc ai cng c n, c mc, c hc.

Vy nn khu hiu ca chng ta l:

1. Tng gia sn xut

2. Chng nn m ch

Anh ch em lm vic m khng c lng bng, thnh cng m khng c ting tm, anh ch em l nhng ngi "V danh anh hng". Tuy l v danh nhng rt hu ch. Mt phn tng lai ca dn tc nc nh nm trong s c gng ca anh ch em.

Ti mong rng trong mt thi k rt ngn lng hng hi v s n lc ca anh ch em s c kt qu rt v vang: ng bo ta ai cng bit c, bit vit. Ci vinh d th tng ng, bia no cng khng bng" (4, 220).

Trc khi bc ln my bay i Php (4/5/1946), Ngi cn cn dn c Hunh Thc Khng, lc l Quyn Ch tch nc: "Ch n cng vic bnh dn hc v".

Ngay sau khi i Php v, Bc t chc k hp th 2 Quc hi kho 1 thnh lp Chnh ph mi (t 3/11/1946). D c rt nhiu cng vic khn trng ca thi gian nng bng ny (Thc dn Php to ra nhng gy chin khiu khch ngay trong lng H Ni), Bc vn quan tm n s nghip bnh dn hc v. Ngy 5/11/1946, Ngi vit vn kin "Cng vic khn cp by gi" ch ra nhim v v phng hng khng chin ton quc. Ti cng ngy Bc n thm cc lp bnh dn Trng Hng Than v khu ph Hng Bn (H Ni) st ni ng qun ca qun i Php. Vo tng lp hc Bc n cn hi hc vin lm nhng ngh g, hc vin tr li ngi th ko xe, ngi i , ngi i bn ko rong, ngi lm ni tr, Bc khen thy tr trng Hng Than: "Thy sing dy, tr sing hc th l tt lm".

Ngy 24/11/1946 (trc Ton quc khng chin 19/12/1946 gn mt thng), Bc c din vn khai mc Hi ngh Vn ho ton quc ln th nht, Bc ku gi cc nh vn ho Vit Nam xy dng nn vn ho mi sa i c: "Tham nhng, li bing, ph hoa, xa x, phi lm cho ai ai cng c l tng t ch c lp". Bc ku gi cc nh vn ho ch n vic hc tp ca nhi ng, gio dc cho nhn dn thc hin c lp, t cng v t ch.

T thng 3 nm 1947, khi cuc khng chin chng Php va bt u v bc vo giai on gian kh nht, v cng tc ti Thanh Ho, Bc H giao cho lnh o Thanh Ho qua cc ng L Thc, ng Thai Mai xy dng Thanh Ho c cc "Gia nh hc hiu", ngi dn Thanh Ho thnh "Tiu gio vin". Ngy nay, cp vn x hi hc tp, UNESCO nu ra vn "Gia nh hc hiu" (learning family). T ho thay tng ca thi i c Bc cm nhn t trc hng my thp nin khi t nc cn v vn kh khn v Ngi truyn tm cho ng ch, cho nhn dn hin thc c tng ny.

Nhng s kin ca Bc H vi ngnh gio dc thi k u chnh quyn cch mng thng 9 nm 1945 - thng 12 nm 1947 cng chng t vai tr ca cng tc qun l khi nm chc 3 khu c bn: Thc y nhu cu - Nng cao nng lc - M rng c hi ca ngi dn trong lnh vc gio dc v bit gn b ba khu ny vo vi nhau th l tin quan trng cho vic xy dng v pht trin x hi hc tp d trong bt c hon cnh no, k c lc kh khn.

3/. Sau gn by thp nin pht trin nn gio dc cch mng nc ta ngy nay trong nhng nm u tin ca thin nin k mi c mt bng gio dc vi s ngi ln bit ch 90,3%, t l thanh thiu nin 6 - 24 tui c hc ti cc nh trng l 64%, ch s pht trin gio dc l 0,82 (Bo co pht trin con ngi 2005).

Nu tnh trong s 177 quc gia v vng lnh th c mt trong Bo co pht trin con ngi th gio dc nc ta c th hng 93.

Gi tr v th hng ny cho php chng ta c th khng nh: Nhng tin xy dng x hi hc tp nc ta c, d rng mt bng kinh t ca nc ta cn kh thp trong tng quan chung (ch s kinh t mi t 0,572 xp th 122/177 nc).

Tiu ch

Lnh vcGi tr ch sTh hng

Gio dc

0,8296/177

Kinh t

0,572122/177

Xy dng x hi hc tp ca nc ta d c nhng tn hiu tt song cn nhng thch thc. D s ngi bit ch c t l cao, nhiu trng hc m ra, s thanh thiu nin c i hc ng, song c mt nn hc vn thit thc t nhu cu khng ph phim, to cho cng dn c k nng i sng pht trin cng ng bn vng th vn li cn nhiu ni bn khon.

Nc ta ang thc hin chng trnh gio dc cho mi ngi (Education for All-EFA), cc chng trnh ph cp gio dc tiu hc, trung hc c s, nhng d n m rng trung hc ph thng, nhng tng a i hc tinh hoa thnh i hc i chng nhm to ra nn mng ca "X hi hc tp". C th khng nh rng cc chng trnh ny ch c ngha nu ta qun trit c cc tng gio dc nhn vn v thn dn ca Bc H knh yu.

IV. MT THNG IP C NGHA VNH HNG

Ngy 13/09/1958 n thm lp hc chnh tr ca gio vin cp II, cp III ton min Bc t ti Hi trng Trng B tc Cng nng Trung ng (nay l Hc vin Qun l Gio dc), Bc H sau khi n cn thm hi khch l lp hc, ni v v tr ca gio dc trong giai on mi ra li ku gi:

"V li ch mi nm th phi trng cy,

V li ch trm nm th phi trng ngi"

Li ku gi ca Bc tr thnh thng ip ct li ca chin lc pht trin gio dc, chin lc pht trin con ngi ca t nc.

1/. Thng ip l kt tinh t tng "gio dc thn dn" coi gio dc va l mc tiu va l sc mnh ca qu trnh pht trin.

lnh hi kin su sc ca li dy, cn nhc li vi s kin lch s ca nn gio dc cch mng gn vi cng vic ca v Ch tch nc.

Ngy 03/9/1945 trong phin hp u tin ca chnh ph, Bc nu nhng nhim v cp bch ca nn Dn ch Cng ho m trong d gio dc c Ngi t vo v tr then cht:

Ngi ni: "Mt dn tc dt l mt dn tc yu"; Ngi yu cu "Chng ta c nhim v cp bch l phi gio dc li nhn dn chng ta. Chng ta phi lm cho dn tc chng ta tr nn mt dn tc dng cm, yu nc, yu lao ng, mt dn tc xng ng vi nc Vit Nam c lp".

Ngay nm hc u tin ca nc Vit Nam mi, nm hc 1945-1946, Bc gi th cho ton th hc sinh v giao nhim v cho ngnh gio dc Vit Nam: Mt nn gio dc s o to cc em nn nhng ngi cng dn hu ch cho nc Vit Nam, mt nn gio dc lm pht trin hon ton nhng nng lc sn c ca cc em.

Cuc khng chin chng thc dn Php xm lc Nam B t 23/9/1945 v ton quc t 19/12/1946 c lm cho nhng mc tiu ca nn gio dc mi cha trin khai trn phm vi ton quc. Nhng vng t do, di s lnh o ca ng, Chnh quyn cch mng pht trin nn gio dc mi theo tng ca H Ch Minh.

"Nc ta c hon ton c lp, dn ta c hon ton t do, ng bo ai cng c cm n, o mc, ai cng c hc hnh".

Ngi nhn mnh mt trong cc nhim v trng tm ca Chnh ph ngay trong lc khng chin gian kh:

M mang gio dc cho ai ny cng u bit c, bit vit.

Khng chin chng thc dn Php thng li v vic gii phng hon ton min Bc a t nc vo cc din mi: Khi phc pht trin kinh t theo l tng x hi ch ngha v u tranh ha bnh thng nht nc nh.

Lin tip trong cc nm 1955-1958, H Ch tch dy cng ch o cho ton ng ton dn a pht trin kinh t, pht trin gio dc gn b vi nhau. Trong thi gian ny, Bc n thm nhiu trng hc, nhiu hi ngh gio dc v c gn 30 bi ni chuyn hoc hun th quan trng cho ngnh gio dc, cho cc thy c gio, hc sinh t i hc n mu gio. Ngi cp mt tng th cc vn gio dc t phng thc pht trin n cch dy hc, s rn luyn tu dng ca thy tr.

Bc t gio dc v kinh t trong mt chnh th pht trin thng nht vi nhau. Ngi t yu cu phi c bin php lm cho hai lnh vc ny h tr ln nhau. Ti i hi gio dc ph thng ton quc 3/1956, Bc ch th: Hai vic lin quan mt thit vi nhau. Gio dc c kh khn th kinh t phi khc phc. Chng ta ng tm hip lc th kinh t cng thnh cng, gio dc cng thnh cng.

Ngi mong cc cn b lm cng tc gio dc nhn thc c: Khng c gio dc, khng c cn b th cng khng ni g n kinh t vn ha. Vic o to cn b gio dc cn phi coi l hng u. Tuy khng c g l oanh lit nhng lm trn nhim v ny cng l anh hng, tp th anh hng.

2/. Thng ip l s k tha chn lc v pht trin tng ca tin nhn

n li thng ip ca Bc H xin c nhc n danh nhn Qun Trng. L nh chnh tr Trung Hoa c i (725-645 TCN), ng tng c li pht biu sau y:

Nht nin chi k, mc nh th cc

Thp nin chi k, mc nh th mc

Chung thn chi k, mc nh th nhn.

...

(Tr liu vic mt nm khng g bng trng la

Tr liu vic mi nm khng g bng trng cy

Tr liu vic c i khng g bng trng ngi).

Nh chnh tr vn ha H Ch Minh khi tm ng cu nc nghin cu t tng chnh tr ca cc danh nhn Tin Tn v cc dng t tng khc. Trn nn tng ch ngha Mc - Lnin, Ngi cht lc ci hay gt i ci d ca cc t tng ny xy dng nhng quan im chnh tr gio dc thch hp vi hon cnh Vit Nam.

Qun Trng, cn ni: "o tr nc trc ht phi lm cho dn giu" (o tr quc tt tin ph dn), song ng quan nim:

"Dn giu th d sai, dn ngho th kh tr" (Dn ph tc d s d, dn bn tc nan tr d ).

ng by cho nh cm quyn:

Tr dn nh tr thy

Mc dn nh mc sc

Dng dn nh dng tho

(Tr dn nh tr nc

Nui dn nh nui sc vt

Chm dn nh chm cy c).

C th thy rng: L tng chnh tr, l tng gio dc ca H Ch Minh, ca Qun Trng l hon ton khc nhau. i vi H Ch Minh gio dc v chnh tr va l mc tiu, va l sc mnh thc y nhau v u hng vo li ch ca nhn dn, hnh phc ca nhn dn (Li vi bn).

Lu l ngay sau pht biu lun ny (lun "V li ch..."), Bc nhn nh c gio, thy gio: "Chng ta phi o to ra nhng cng dn tt v cn b tt cho nc nh. Nhn dn, ng, Chnh ph giao cc nhim v o to th h tng lai cho cc c, cc ch. l mt trch nhim nng n nhng rt v vang. Mong mi ngi phi c gng lm trn nhim v".

3/. Thng ip l phng chm cho chin lc gio dc m vic t chc gio dc, dy hc phi hng vo ngi hc, ly li ch ca ngi hc lm mc tiu ch o ca qu trnh o to.

Bc m u thng ip bng cm t "V li ch" vi hm nh mt li nhc nh mi cn b gio dc, gio vin cn c t duy mi v cng tc gio dc, dy hc.

Vi tm nhn chnh tr gio dc sc bn, Ngi tin liu cc thch thc t ra cho nn gio dc cch mng khi nhim v t chc vic hc hnh khng ch cho mt thiu s c dn m phi cho ton dn. Khng th ch ly nhit huyt v quyt tm ri theo cch lm c m thnh cng trong cng vic iu hnh tin trnh o to. Cn nhn cho rng suy cho k (Nhn quang ng i, tm ng t) i vi cng vic c tm quan trng c bit v c quan h n tng t bo ca i sng x hi, i sng mi gia nh, mi cng dn.

Dn ch ha i sng gio dc ch hin thc trn c s t duy mi, cch lm mi. Thng ip nh hng cho s pht trin nh trng phi t b c phng thc s phm quyn uy, ban n, xy dng pht trin phng thc s phm ca tinh thn cng tc dn ch, "Thy qu tr, tr knh thy"; t b li dy hc khng ch n nhu cu ca ngi hc, hon cnh ca ngi hc, nguyn vng ca ngi hc, "li ch - chc nng" ca ngi hc trong cuc sng cng ng.

ch li ca vic hc l iu kin cn, song li ch ca ngi hc phi l iu kin trong chin lc gio dc cho mi ngi.

S nht qun trong quan im gio dc ca Bc l phi xy dng pht trin c nn gio dc, h thng gio dc kiu nh trng, cch dy hc v li ch ca nhn dn, v li ch ca ngi hc. l nn gio dc dn tc, dn ch nhn vn, lao ng, thit thc gii quyt cc vn pht trin ca t nc v chnh tr, vn ha, kinh t, khoa hc k thut, nn gio dc phi cha ng cc thit ch "hp vi hon cnh mi ca t nc".

Thng ip:

"V li ch mi nm th phi trng cy

V li ch trm nm th phi trng ngi"ca Bc H c ngha vnh hng. mi mi l phng chm hnh ng ca nn gio dc Vit Nam nhm phc v c kt qu s nghip pht trin t nc bn vng, gii quyt thit thc, ton din v su sc cc vn pht trin con ngi ca nc ta.

VI. VN HO DY HC H CH MINH: THY QU TR, TR KNH THY, DY NN NGI V HC LM NGI

1. c trng nhn cch con ngi Vit Nam thi i mi

a/. Bc H coi "Thin" l ci gc trong o lm ngi

Bc nu ra "Thin" i lp vi "c"

"Chnh" i lp vi "T".

Ngi dy:

"Trong x hi tuy c trm cng nghn vic song nhng cng vic y cha lm hai th vic Chnh v vic T.

Lm vic Chnh l ngi thin.

Lm vic T l ngi c.

Sing nng (Cn), tn tin (Kim), trong sch (Lim) l Chnh, l Thin. Li bing, xa x, tham lam l T, l c".(5, 643)

Ngi nhn mnh:

"Vic thin th d nh my cng lm

Vic c th d nh my cng trnh". (5, 645)

Trong bi th "Na m" (D bn), Ngi vit:

Thy th tng thun lng hn

Tnh hu ti phn thin c nhn

Thin c nguyn lai v nh tnh

a do gio dc ch nguyn nhn.

Ng th ai cng nh lng thin

Tnh dy phn ra k d hin

Hin d phi u l tnh sn

Phn nhiu do gio dc m nn.

Nh vy theo H Ch Minh gio dc v t gio dc c vai tr quan trng hnh thnh t cht "Thin" trong mi con ngi, tt nhin phi l mt nn gio dc ly l tng l s pht trin nhn vn, dn ch v lao ng.

b/ Trn nn tng t cht "Thin" mun nn ngi phi rn luyn h thng cc phm cht. "Trung Hiu, Nhn - Tr - Dng, Cn - Kim - Lim - Chnh"

Cc quc gia ngy nay i vo nn kinh t tri thc trc bi cnh ton cu ho u xc nh chin lc con ngi, chin lc v ngun lc ngi. Chin lc ny phi bt u t vn nhn thc ton din n quyt tm, hin thc phm tr nhn cch, c quan im ng n v hng i v c gii php kh thi hnh thnh v pht trin nhn cch cho th h tr.

i vi t nc chng ta, iu rt may mn trong khi thc hin chin lc ny chng ta c di sn t tng H Ch Minh v gio dc. Nhng gi ca Ngi, nhng li dy ca Ngi chnh l kim ch nam cho chng ta hin thc c chin lc c ngha trng i ny.

Chin lc con ngi Vit Nam mi m H Ch Minh vch ra t trn nn tng h gi tr o lm ngi. H gi tr ny kt tinh o l ca dn tc v cp nht cc quan im nhn cch ca thi i mi.

H Ch Minh a khi nim "Trung - Hiu" vn l cc khi nim su m trong tm thc ngi Vit Nam n mt cht mi ph hp vi ch mi. Ngi cho rng o c ca ch mi cao rng hn, khng ch c hiu vi b m v "Trung" vi mt c nhn ai m Trung vi nc, Hiu vi dn. Khi nim Trung vi nc, Hiu vi dn c Ngi th hin trong bi th tng c V Lim Sn mt nhn s yu nc khi c tham d Hi ngh vn ho ton quc ln th hai (16 - 20/7/1948).

Ngi vit:

Tng V cng

Thin l cng tm ng

Bch cm nht ngn trung

S dn nguyn tn hiu

S quc nguyn tn trung

Cng lai ng hn h

Cng kh ng t cng

Tng cng ch nht c

Khng chin tt thnh cng (5, 540)

(Ngn dm c tm n

Mt li trm cm thng

Th dn trn o hiu

Th nc vn lng trung

C n ti mng r

C i ti nh nhung

Mt cu xin tng c

Khng chin t thnh cng).

"Trung vi nc - Hiu vi dn" li ca H Ch Minh ni vi c V Lim Sn hn 60 nm trc y thm vo np ngh, np sng ca mi ngi dn Vit Nam qua hai cuc khng chin ho hng chng xm lc, qua cng cuc xy dng kin thit t nc. Ngy nay, n l l tng cao c nht ca th h tr Vit Nam.

H Ch Minh xy dng h thng "Ng thng" mi cho dn tc Vit Nam. K tha Khng hc, bit cht lc cc tinh hoa v t vo hon cnh ca mt t nc phi tin hnh cuc khng chin chng bn xm lc, xy dng i sng mi, Ngi xc nh: "Ngi ng vin, ngi cn b tt mun tr nn ngi cch mng chn chnh khng c g l kh c. iu hon ton do lng mnh m ra, lng mnh ch bit v ng, v ng bo th mnh s tin n ch ch cng v t. Mnh ch cng v t th khuyt im s ngy cng t m nhng tnh tt nh sau ngy cng nhiu thm".

Tnh tt l:"Ng thng" mi, m theo Ngi bao gm: "Nhn - Ngha - Tr - Dng - Lim"

Ngi gii thch:

"Nhn l tht th thng yu, ht lng gip ng ch v ng bo v th m kin quyt chng li nhng ngi, nhng vic c hi n ng, n nhn dn. V th m sn lng chu cc kh trc mi ngi, hng hnh phc sau thin h. V th m khng ham giu sang, khng e cc kh, khng s oai quyn. Nhng ngi khng ham, khng e, khng s g, th vic g l vic phi h u lm c.

Ngha l ngay thng, khng c t tm, khng lm vic by, khng c vic g phi giu ng. Ngoi li ch ca ng khng c li ch ring, phi lo toan. Lc ng giao vic th bt k to nh u ra sc lm cn thn. Thy vic phi th lm, thy vic phi th ni, khng s ngi ta ph bnh mnh m ph bnh ngi khc cng lun lun ng n.

Tr: V khng c vic t ti lm m qung cho nn u c trong sch sng sut, d hiu l lun, d tm phng hng. Bit xem ngi, bit xt vic, v vy m bit lm vic c li, trnh vic c hi cho ng, bit v ng m ct nhc ngi tt, phng ngi gian.

Dng l dng cm, gan gc; gp vic phi c gan lm, thy khuyt im c gan sa cha. Cc kh, kh khn c gan chu ng, c gan chng li nhng s vinh hoa ph qu khng chnh ng. Nu cn th c gan hy sinh c tnh mng cho ng, cho T quc khng bao gi rt r nht nht.

Lim l khng tham a v, khng tham tin ti. Khng tham sung sng, khng ham ngi tng bc mnh. V vy m quang minh chnh i, khng bao gi h ho. Ch c mt th ham l ham hc, ham lm, ham tin b".

Ng thng ca Nho gia hng vo "Trung Hiu" hn hp, Ng thng ca H Ch Minh k tha ni dung chn chnh ca Nho gia v hng vo li ch ca t nc, nhn dn, cch mng: Trung vi nc, Hiu vi dn. H Ch Minh xc nh l o c cch mng. Ngi nhn mnh: "N l o c v i, n khng phi v danh vng ca c nhn m v li ch chung ca ng, ca dn tc, ca loi ngi" (5, 252).

Nguyn vng tha thit ca H Ch Minh l lm cho dn tc t b nhng thi xu li bing, gian gio, tham m ch thc dn u c. Ngay trong phin hp u tin ca Chnh ph nh nc Vit Nam Dn ch Cng ho (3/9/1945), v Ch tch nc xc nh nhim v cp bch ca nh nc mi l phi gio dc li nhn dn, lm cho dn tc Vit Nam tr nn mt dn tc dng cm, yu nc, yu lao ng, mt dn tc xng ng vi nc Vit Nam c lp. Nn tng ca vic gio dc theo Ngi l thc hin:

"Cn - Kim - Lim- Chnh"

H Ch Minh mong mi tha thit mi ngi Vit Nam, c dn tc Vit Nam phi ly "Cn - Kim - Lim - Chnh" l phng chm sng trong cuc sng mi. nhiu bi ni chuyn vi cn b, thanh nin, nhn dn v s tu dng, hnh ng ca h trong cng cuc xy dng kin thit ch mi, vn "Cn - Kim - Lim - Chnh" thng c Ngi nhc nh vi nhng gii thch pht trin va gin d, va su sc lm cho cc phm tr ny d hnh thc din t c tnh c in m tng li v cng sng ng trong hon cnh mi ca t nc.

ng ch V Nguyn Gip k li:

Ngy 19/5/1946, trong dp sinh nht Bc H, cc i biu trong Ban vn ng i sng mi n chc th Bc, xin Bc cho cuc vn ng mt khu hiu, Bc ni:

"Cc ch mun c mt khu hiu ! Cn Kim Lim Chnh Ch Cng V T. Khu hiu ".

Mt ng ch tha vi Bc khu hiu ny quen thuc xin Bc mt khu hiu mi.

Bc ci ri ni: "Hng ngy ta phi n cm ung nc, phi th kh tri sng. Nhng vic ngy xa ng cha ta phi lm, by gi chng ta phi lm, con chu ta sau ny cng phi lm. Vy n cm, ung nc, th kh tri em li cuc sng cho con ngi th l nhng vic khng bao gi c c. Cn Kim Lim Chnh Ch Cng V T i vi i sng mi cng nh vy".

(V Nguyn Gip. Nhng chng ng lch s - NXB Vn hc, H Ni 1977, tr 450).

Sau ny nm 1949, vi bt danh L Quyt Thng, Ngi ni thm v Cn Kim Lim Chnh nh sau:

"Tri c bn ma: Xun H Thu ng

t c bn phng: ng Ty Nam Bc

Ngi c bn c: Cn Kim Lim Chnh

Thiu mt ma th khng thnh tri

Thiu mt phng th khng thnh t

Thiu mt c th khng thnh ngi" (5, 631)

li dy ny, Bc gn ba phm tr Thin, a, Nhn - Tri, t, Con ngi (Tam ti) nu bt mt vn ct li v nhn cch con ngi ca ch mi.

H Ch Minh cn nu ra mi lin h khng kht ca cc phm tr ny:

"Ch lim phi i i vi ch kim

Ch kim phi i i vi ch cn

Cn kim lim l gc r ca chnh

Mt ngi phi cn kim lim nhng cn phi chnh trc mi l hon ton. "T mnh phi chnh trc mi gip c ngi khc chnh. Mnh khng chnh m mun ngi khc chnh l v l".

Ni rng ra, theo H Ch Minh mt dn tc bit cn kim, bit lim l mt dn tc giu v vt cht, mnh v tinh thn, l mt dn tc vn minh tin b.

c/. H Ch Minh coi phm tr "Tnh" (Tm lng), "Ngha" (Trch nhim) l im ta cho cc phm cht "Trung - Hiu", "Nhn - Ngha - Tr - Dng - Lim", "Cn - Kim - Lim - Chnh" pht trin mt cch bn vng.

Xut pht t l tng Mc - Lnin, Ngi a cc gi tr "Tnh - Ngha" (Tm lng - Trch nhim), vn l cc gi tr thing ling trong cuc sng ca ngi Vit Nam n trng thi mi, cht lng mi. l tnh ngha ng bo, ng ch, tnh ngha nm chu bn bin mt nh.

Khi hi cc ng ch ca mnh:

"Cc ch c bit nhn dn ta sng vi nhau th no khng?" v c nghe tr li "Tha Bc, nhn dn ta c cu: Tt la ti n c nhau", Ngi nhc nh: "ng l nh vy! Nhn dn ta t lu sng vi nhau c tnh c ngha. T khi c ng ta lnh o v gio dc, tnh ngha y cng cao p hn tr thnh tnh ngha ng bo, ng ch, tnh ngha nm chu bn bin mt nh".

Ngi cn dn: "Hiu Ch ngha Mc - Lnin l phi sng vi nhau c tnh c ngha. Nu thuc bao nhiu sch m sng khng c tnh c ngha th sao gi l hiu ch ngha Mc - Lnin c".

Ngi khng nh: "My chc nm nay nhn dn ta thc hnh ch ngha Mc - Lnin bng cch ra sc lm trn nhim v cch mng v sng vi nhau c tnh c ngha" (12, 554).

d/. Cc gi tr o c nhn cch Bc H ni vi hc sinh

Cc gi tr: Trung - Hiu, Nhn - Tr - Dng, Cn - Kim - Lim- Chnh, Tnh - Ngha c v Ch tch nc ni vi cc em hc sinh thanh thiu nin vi tm lng ca "Mt ngi anh ln lc no cng n cn mong mi cho cc em c gii giang" mt cch dung d nh sau:

1 - Phi sing hc

2 - Phi gi sch s

3 - Phi gi k lut

4 - Phi lm theo i sng mi

5 - Phi thng yu gip cha m anh em

(Th gi cc chu thiu nhi sau khi Ngi i Php v 24/10/1946, 4.421)

- Yu T quc, yu ng bo

- Hc tp tt, lao ng tt

- on kt tt, k lut tt

- Gi gn v sinh

- Tht th, dng cm

(Th gi Thiu nin - Nhi ng ton quc nhn dp k nim 20 nm ngy thnh lp i TNTP thng 5/1961 - 10, 356; 10, 356)

Ngi xc nh th h tr l ngi ch ca nc nh. Ngi mong h phi rn luyn o c cch mng chun b tr nn ngi cng dn tt, ngi cn b tt ca t nc.

H Ch Minh xc nh cho thanh nin hc sinh vic rn luyn nhn cch theo cc mc tiu:

"- Yu T quc: Ci g tri vi quyn li ca T quc, chng ta kin quyt chng li.

- Yu nhn dn: Vic g hay ngi no phm n li ch chung ca nhn dn chng ta kin quyt chng li.

- Yu lao ng: Ai khinh r lao ng, chng ta kin quyt chng li

- Yu khoa hc: Ci g tri vi khoa hc chng ta kin quyt chng li.

- Yu o c: Chng ta phi thc hin c tnh trong sch, cht phc, hng hi, cn kim xo b ht nhng vt tch n l trong t tng v hnh ng".

Ngi cng khuyn h lun lun phi c ng c hc tp ng n vi vic ra cu hi "Hc phng s ai" v Ngi gp :

phng s T quc, phng s nhn dn, lm cho dn giu nc mnh tc l lm trn nhim v ngi ch ca nc nh.

Hc phi i i vi hnh: Khi nh phi thng yu cha m, gip cha m v cng vic, gip v tinh thn (hc c iu g tnh hnh trong nc v th gii th ni li cho cha m nghe).

trng th phi on kt gip anh ch em thi ua hc tp, phi on kt gia thy v tr cho trng mnh lun lun tin b.

x hi: Cc chu c th gip c nhiu vic c ch. Th d tuyn truyn v sinh, gip cc em nhi ng, xung phong dy bnh dn hc v".

(Bi ni vi hc sinh cc trng trung hc Nguyn Tri, Chu Vn An, Trng Vng H Ni. Ngy 18/12/1954. 7-398 - 399).

2/. Dy nn ngi v Hc lm ngi

a/. Bc H coi dy hc l con ng ch o hnh thnh v pht trin nhn cch

Ngi nhn mnh mc tiu ca vic hc "Hc lm vic, lm ngi ... "

Ngi ch ra ci "Hc" ch thc l ci "Hc gn lin vi Hnh", hc gn vi lao ng sn xut vi thc tin, kt hp Hc v T hc.

Ngi dy: "Mt ngi hc xong i hc c th gi l c tri thc. Song y khng bit cy rung, khng bit lm cng, khng bit nh gic, khng bit lm nhiu vic khc. Ni tm li: Cng vic thc t y khng bit g c. Th l y ch c tri thc mt na. Tri thc ca y l tri thc hc sch cha phi tri thc hon ton. Y mun thnh ngi tri thc hon ton th phi em tri thc p dng vo thc t" (5, 235).

H Ch Minh ch nhng ngi "Xem nhiu sch m lo, lm ra ta y", Ngi coi nhng con ngi khng phi l bit l lun. Ngi khuyn mi ngi phi cha c bnh km l lun, khinh l lun v l lun sung.

H Ch Minh khng nh con ng hc vn l rng ln, mun t c hc vn ch thc th phi c o c trong sng, c s chnh tm, s thnh bit em kt qu hc tp ca mnh phc v cho hnh phc ca nhn dn.

H Ch Minh khuyn th h tr phi bit kt hp lao ng tr c v lao ng chn tay, Ngi dy: "Lao ng chn tay cng phi c vn ho m ngi lao ng tr c cng phi lm c lao ng chn tay. Nu lao ng tr c khng lm c lao ng chn tay v lao ng chn tay khng c tr c th l ngi lao ng bn thn bt toi". (Bi ni ti i hi sinh vin Vit Nam ln th hai 7/5/1958. 9, 174).

Trong qu trnh hc tp, Ngi cn dn phi lun lun khim tn: "Ci g bit th ni bit, khng bit th ni khng bit. Kiu ngo, t ph, t mn l k th s mt ca hc tp" (8, 499).

Ngi khuyn phi bit "T ng hc tp", "Ly t hc lm ct":

tc phm "Sa i li lm vic" (1947), khi ni v cng tc hun luyn cn b, Ngi c ch dn:

"Ly t hc lm ct. Do tho lun v ch o gip vo".

Ngi dy thm: "Sp xp thi gian v bi hc phi cho kho, phi c mch lc vi nhau" (5, 273).

Sau ny khi ni v cng tc hun luyn v hc tp (1950), Ngi li nhn mnh: "Phi nng cao v hng dn vic t hc".

Ngi khuyn: "Khng phi c thy th hc, thy khng n th a. Phi bit t ng hc tp" (6, 50).

Nhng li dy ngn gn ca Ngi lm ni bt ln tnh cn thit ca vic t hc v mi lin h khng kht ca cc ch th tham gia qu trnh t hc.

b/. Trng hc do lnh t Nguyn i Quc m PcB th hin tinh thn s phm hp tc

Nm 1941, Bc t nc ngoi tr v trc tip ch o phong tro cch mng m s ch huy l hang Pc B (Cao Bng). Mt trong nhng cng tc trc mt ca ng lc by gi l m cc lp hun luyn v Chng trnh Vit Minh, iu l Hi cu quc cho ct cn ngi a phng v qun chng trung kin. S ny, phn ln l ng bo Nng, ch quc ng khng bit, nghe v ni ting ph thng cha tho. Bc cho rng, mun hun luyn cch mng cho s cn b ny phi dy vn ho cho h v thng qua dy vn ho m tuyn truyn ng li cch mng. Bc ch nh cc ng ch Cao Hng Lnh, L Qung Ba, Bo An lm thy gio v ng ch Cao Hng Lnh lm T trng t gio vin xung phong vi nhim v lp ra k hoch dy hc.

Lc ny thy ng ch Cao Hng Lnh cn lng tng, Bc n cn hng dn ng ch suy ngh v 5 iu sau:

Hun luyn cho ai?

Hun luyn nhng g?

Hun luyn trong bao lu?

Hun luyn ch no?

Ly g n m hun luyn?

Trn nn ca 5 iu trn, ng ch Cao Hng Lnh phc tho k hoch m lp, ri cc lp hc dn hnh thnh v hot ng.

Vi hon cnh lc , trng hc tht n s: mt ln nh lp bng l rng, sn bng cc khc g nh t st nhau. Lp hc d phng l mt hang - phng lc thi tit xu hoc khi gic lng sc th rt vo . Hc vin d hun luyn mang theo go, ng, mui, rau t tc, mt phn trch ra nui thy, ng thi h cn tng gia sn xut t ci thin. Lc u cha c giy bt. Bc gi cho thy tr ly than ci, que cng lm bt, dng mt nhn, mt t phng lm giy. Tri rt qu th t la cho m hc, va c than vit. Bc quy nh T gio vin, mi tun cng Bc hi mt ln v kt qu hc tp v tnh hnh sc kho ca hc vin. Ai lm tt, Bc khen, lm cha tt, Bc ch bo, un nn. Bc tr chuyn vi ngi hc bit kt qu dy ca gio vin. Thng sau bui hc, Bc hi hc vin c hiu bi khng. Nu nhiu ngi khng hiu, Bc gii thch thm. Cui ngy, Bc cn dn t gio vin: "Lm thy phi hiu tr, cc ch ln lp m c thao thao bt tuyt chuyn trong nc v th gii th khng ai hiu cn k u. y gi c, tr c, ta phi tm ra ni dung thch hp dy ci g cho thit thc, d hiu".

Ngoi vic m lp cho ngi ln tui, Bc cn gi m lp cho tr em bn. Bc khuyn: "Tr em l tng lai ca nc nh, o lm cha m ai cng mong con em c hc hnh. Con em nhn dn c n hc s ng h cch mng. iu cn thit khi t chc lp l lm sao cho tr ham hc, thy ham dy".

Bc tham gia son bi ging cho t gio vin. Mt s bui, Bc trc tip dy lch s nc nh, vi li m u:

"Dn ta phi bit s ta

Cho tng gc tch nc nh Vit Nam"

v bi a l Cao Bng:

"Cao Bng ng bc gip Tu

H Giang, Bc Cn vo pha Ty"

y l nhng ti liu do Bc son v em dy cc lp, c cc hc vin thuc mi la tui thch th.

Mt s hc vin k li: Bc quy nh mi hc vin trong ngy phi hc thuc mt on th hoc v a l, hoc v lch s. Vo bui sng tip , mi ngi ngi thnh vng trn cng kim tra ln nhau, di s iu khin ca Bc. Bc cho mt ngi xung phong c trc, ri ln lt theo pha tay phi, ai cng phi c phn k ca mnh. Bc chm kt qu vi thang im: Ngi nh tt, c lu lot t mc c "i my bay", trung bnh "i t", ngc ng nhiu "i xe b". Nhng ngi t mc "i xe b", Bc nhc hm sau phi c gng hn. Cch cho im ca Bc, khng lm ai xu h, v ai cng c "i" bng mt phng tin vn chuyn nht nh, ch khc nhau v tc m thi, nn vn khch l c s c gng ca tng ngi, ng thi cng ng vin mi ngi phi chm hc.

Thng 8/1942, Bc sang Trung Quc lin lc vi nhng ngi Vit Nam ang l lc lng khng Nht . Trc khi i, Bc dn ng ch Cao Hng Lnh v cc gio vin trong t: "Ta cn ngho, cha c tin gip dn, nhng c nhng iu ta p ng c nguyn vng ca dn. l vic dy cho h v con em h hc ch v gic ng h v mc tiu cch mng. on th pht trin n u, cn t chc cc lp hc ngay n ".

ng ch Cao Hng Lnh k li: "Trng hc gia rng Pc B (1941), v sau ny pht trin mnh ra cc vng khc ca Cao Bng. u nm 1944, ti chu Hng Phong (nay l huyn H Qung), c hng trm ngi i hc v chu Hng Phong c gi l ni gieo mm vn ho".

T im sng Nh trng Pc B (1941), n nay nn gio dc cch mng, c nc ta c trn 15.000 nh trng. iu hnh mng li nh trng ny c hng vn cn b qun l gio dc. Tt c trng s hm nay khng phi n s nh trng Pc B hi no, c nhiu trng tuy cn kh khn, nhng to ln hn nhiu. Ni dung, phng php v iu kin o to khc xa so vi trng Pc B trc y, song vn qun l cc yu t ny vn l chuyn nng hi v thc t cu chuyn qun l nh trng Pc B do Bc H iu hnh lun l bi hc hu ch cho mi cn b qun l gio dc. Xin rt ra i iu thu hoch:

1- Ngi cn b qun l (CBQL) ca bt c nh trng no phi lun lun c quan im h thng v qu trnh o to.

5 iu Bc cn dn t gio vin ni trn thc s nhc nh mi CBQL v gio vin phi bit iu hnh ng b cc vn : i tng, ni dung, phng thc, mi trng, v iu kin o to. Hin nay c khng t CBQL nh trng lng tng trc "m cung" cng vic nh trng, khng tm ra li g v chy vng quanh nhng ci khng phi l thit yu ca vic o to. Phong cch qun l khng tip cn h thng; khng nm ly khu u tin v trng yu trong hot ng o to th khng th no to ra hiu qu v cht lng o to ch thc.

2/. Tnh u vit v cng l nt ni bt trong tin trnh xy dng nh trng mi na th k qua l ta pht trin kiu ging dy t phng thc "s phm quyn uy" chuyn sang phng thc "s phm ca tnh bn, dn ch". Hc sinh - ngi hc trong qu trnh tip nhn tri thc, va l i tng o to cng l ch th o to. Nn gio dc Vit Nam mi trong bt k hon cnh no cng tun theo phng chm "Lm pht trin nhng nng lc sn c ca cc em" (Th Bc H gi hc sinh nhn ngy khai trng, 9/1945). Nhng lun im "Tt c v hc sinh thn yu", "Dy hc ly hc sinh lm trung tm", khng phi l khu hiu n thun. Chng cha ng tnh nhn vn cao c v hnh ng cch mng trong phng php o to ca nh trng Vit Nam. Ngy nay Vit Nam vn dng quan im ca UNICEF xy dng "Trng hc thn thin - Hc sinh tch cc". Tht ra trit l ny c Vit Nam v ngi khai sinh ra n l Bc H knh yu. t mc tiu ny, vai tr qun l nh trng ca ngi CBQL l rt quan trng. Ngi CBQL phi l tc nhn lnh o gn kt thy v tr nhng lc lng ny hp tc thin ch, cht ch; bin qu trnh o to thnh qu trnh t o to. Mun vy, ngi CBQL phi h tr gio vin, h phi hp hi ho quyn uy v s khoan dung, hiu c hc sinh c k hoch v phng php dy hc sinh t kt qu theo hon cnh v nhu cu ca h. Ngi CBQL cn phi quan tm st sao ti hc sinh, rn luyn cho h s bo dn v bn lnh trong ng x thc hin k nng i sng.

3/. Cng vic Bc iu hnh trng Pc B l bi hc su sc cho ngi CBQL nh trng, l bit pht huy ci tm ca thy v s tin b ca ngi hc, ng thi to ra vin cnh cho tr d l mt n v kin thc nh; y chnh l ci gc c c ng lc dy v hc trong nh trng (cch kim tra v cho im ca Bc va ng nguyn tc dy hc to ra vin cnh, va c o).

Dn ch ho s pht trin gio dc, dn ch ho qun l nh trng, mt cuc vn ng ln ca ngnh GD&T. Cuc vn ng ny c nhiu thnh tu, cn c tng kt. Trong vic tng kt, nhng ngi CBQL gio dc, qun l cc nh trng nn thm nhun li dy ca Bc H, nhn dp Ngi n d l khai mc Trng i hc Nhn dn Vit Nam (ngy 19/01/1955): "Trong trng cn c dn ch. i vi mi vn , thy v tr cng nhau tho lun, ai c kin g u tht th pht biu, iu g cha thng sut th hi, bn cho thng sut. Dn ch nhng tr phi knh thy, thy phi qu tr, ch khng phi "c i bng u "Mun c bu khng kh dn ch ny th ngi hiu trng phi lun lun l tc nhn ch o gn kt cc lc lng s phm trong nh trng".

S ch o ca Bc vi "Nh trng Pc B" d lui xa gn by thp k nhng tng ca s ch o ny vi nh trng Vit Nam hm nay vn gi nguyn tnh sinh ng ca n.VI. VN HO QUN L H CH MINH : CNG HNG NHN VN L TNG QUN L & HNH NG QUN L V S VN DNG VO NH TRNG

Ni n vn ho qun l l ni n nhng nt p trong l tng qun l v hnh ng qun l t n cc mc tiu nhn vn v hiu qu ch thc.

Bc H hi t mt cch su sc hi ho nhng kha cnh ny trong cuc i mnh. Xin trnh by di y nhng thu hoch v c trung vn ho qun l H Ch Minh.

1/. Qun l l s i thc tnh tm hn con ngi.

Mt hc gi nc ngoi nhn xt : " H Ch Minh c khng ch l mt ngi ch huy, c l ngi i thc tnh tm hn con ngi".

Qun l hc hin i ngy nay thng cp kiu qun l "SM" (Soul management). l s qun l kt hp hi ho c tr v Php tr, s qun l khu gi c lng tm, thc y c c lng nng v pht trin c lng tri ca con ngi.

H Ch Minh khng li chuyn lun ring v qun l song Ngi c nhng thng ip, c nhng li dy v chnh cuc i, tm gng o c ca Ngi l mt tp i thnh v qun l theo tinh thn "SM".

Ngi c li dy: "Mi con ngi c ci thin , ci c trong lng ta phi lm sao cho phn tt trong mi con ngi ny n nh hoa ma xun v phn xu mt dn i" (Ton tp tp 12. trang 558).

Theo H Ch Minh ngi qun l c hai nhim v ch yu: "Tu thn v X th".

Tu thn chnh l s t qun l v X th l tc ng n cc quan h ngi trong qu trnh qun l .

S tu thn c H Ch Minh nhn mnh trong thng ip.

"Dc thnh i s nghip

Tinh thn cnh yiu i"

(Mun nn s nghip ln, tinh thn phi cao. Ton tp tp 3. tr265).

S X th c Ngi lu trong thng ip:

"X th nguyn lai phi d d

Nhi kim x th cnh nan nan"

(X th t xa khng phi d, m nay x th kh khn hn. Tp 3 Tr 271)

H Ch Minh coi s x th lun lun kh khn bi v cuc sng vn ng khng ngng. Nag hm nay phc tp hn ngy hm qua do quan h ngi rt a dng. Chung quanh ngi qun l c nm nhn vt: i th, i tc, ng minh, ng ch, Tri m tm giao. Ngi qun l phi c s tnh to v kho lo a i th thnh i tc, a i tc thnh ng minh, a ng minh thnh ng ch, a ng ch thnh tri m tm giao theo phng chm: "Sng khng ngoan, sng bao dung, sng t t, sng hn hoi".

H Ch Minh sng nh vy trong cuc i mnh v gio dc cho ng ch, cho hc tr lm theo mnh.

S qun l ca H Ch Minh nhm lm cho con ngi trc vic sai, vic xu khng dm lm, khng n lm, khng th lm, cn trc vic ng vic tt th t gic lm, t nguyn lm, t tin lm. H Ch Minh bit phi hp c o l, c php l , c cng l tc ng n con ngi thc hin mc tiu trn.

2/. Qun l ng v Kho.

ng v Kho l cc t Ngi s dng nhiu ln trong chuyn lun "Sa i li lm vic".

Chuyn lun ny c Ngi vit ti chin khu Vit Bc nm 1947 khi Khng chin chng Php mi bng n Tc phm nhanh chng tr thnh cm nang qun lch cn b cc cp ng v Chnh quyn. Ngy nay trong s nghip i mi tc phm vn gi nguyn tnh thi s.

Gio trnh qun l hin i thng c li khuyn: "Ngi qun l phi chn c vic ng m lm v lm ng, lm tt vic chn" (Righit Doyng - Doyng Righit ).

Tinh t thay ny c H Ch Minh ni t nm 1947.

"ng ta hy sinh tranh u on kt lnh o nhn dn tranh li thng nht v c lp. Cng vic c kt qu v vang. Nhng nu mi cn b mi ng vin lm vic ng hn kho hn th thnh tch ca ng cn to tt hn na. Cn b ng vin lm vic khng ng khng kho th cn nhiu khuyt im" (Tp 5 Tr 233).

Qun l bt k cng vic g xt cho cng l x l hai phm tr: Ci g v cch g tc l chn ni dung g v phng php no trong iu hnh .

Nu hai phm tr ny u c gi tr (+) th mc tiu t ra c kt qu.

Nu ni dung (+) m phng php (-) hoc ni dung (-) m phng php (+) th cng khng thnh cng.

S c nhiu khuyt im v hn ch nu ni dung (-) v phng php (-); iu m Bc ch ra l khng ng v khng kho.

lm vic ng v Kho Bc cn dn cn b (tc l ngi qun l) phi c lng t trng v t tin. Bc dy: "Ai cng phi c lng t trng v t tin, khng c lng t trng v t tin l ngi v dng" (Tp 5 Tr 282).

Ngi cnh bo mi hai bnh m cn b qun l gp phi s hng vic l:

(i). Bnh ba hoa

(ii). Bnh a phng

(iii). Bnh ham danh v

(iv). Bnh thiu k lut

(v). Bnh cu th

(vi). Bnh xa qun chng

(vii). Bnh ch quan

(viii). Bnh hnh thc

(ix). Bnh ch k

(x). Bnh h ho (H lu - tha ho bt)

(xi). Bnh thiu ngn np

(xii). Bnh li bing

Ngi nhc nh: "Mc phi mt bnh trong mi hai bnh l hng vic. V vy chng ta phi ro rit ph bnh v t ph bnh gip nhau cha cho ht nhng bnh ny"(tp 5 Tr 267)

Trong Tc phm Sa i li lm vic Ngi cn c nhng li bn su sc v cng tc t chc cn b, cch dng ngi cch lnh o ni chung, kim sot ni ring theo tinh thn cu th thc tin nhn vn.

C ti hai ln Bc cn dn cn b: "Hc n, Hc ni, Hc gi, Hc m" (Tp 5 Tr 247, Tr 301)

Hc n tc l hc cch lnh hi vn

Hc ni l hc cch din t vn .

Hc m l hc cch trin khai vn .

Hc gi l hc cch kt thc vn

Trc trong nm 1946 khi Cch mng mi ginh c chnh quyn Ngi c nhng pht biu khuyn cn b qun l nhng vic rt tinh t nh sau:

*. Ngi dn:

"Phi cn m phi cn" (Tp 4 Tr 39)

Ngi yu cu cn b qun l va chm ch, va cn thn trong cng vic.

*. Ngi lu :

"T ng m khng c t tin"

Theo ngi: "T ng l khng phi ta vo ai l t minh bit bin bo xoay s t mnh bt thc hnh cng tc theo nhiu hnh thi mi m phong ph .... Phi rn luyn tinh thn t ng mnh m nhng phi b tnh ci g cng t tin" (Tp 4 Tr 40,41).

*. Ngi nhc nh s kt hp:

"Lnh o k thut v lnh o tinh thn" (Tp 4 Tr.149)

tng ny trong qun l hin i thng ni ngi qun l phi c naqng lc chuyn mn v nng lc lin nhn cch.

*. Ngi yu cu cn b qun l thc hin c ba vic.

- Kh cn

- Hnh cn

- Thc cn

Bc gii thch: "Kh cn l lm vic ht sc mnh, Hnh cn l lm vic c cht lng, Thc cn l lm vic c nng sut hiu qu" (Tp.4 Tr.152)

*. Bc dn cn b qun l:

"phi bit chng mc" (Tp.4 Tr.358)

Bc ly chuyn mt v tng ti danh v ngng cung khng bit "Tri tc v Tri ch" (bit bit dng) nn s nghip thm bi khuyn cn b phi bit chng mc khi tin hnh cng vic v ng x. Ngy nay sch bo qun l hin i thng c li khuyn. Ngi qun l phi bit "Tri ", "Tri gii hn", phi thc "Cc nc y ch thm mt git l trn ly" .

3/. Qun l l bit "cng th vn tr".

Trong tc phm Ngc trung nht k (Nht k trong t) vit nm 1944, Bc c bi th Hc dch k (Hc nh c). Bi th ngn ch c 12 cu song c th coi l mt "i gio khoa" c tnh hin i cho ngi cn b qun l.

Xin rt ra mt s thu hoch sau v bi th ny v s vn dng vo qun l nh trng.

Nguyn vn bi th ch Hn:

I

B ta v liu hc dch k

Thin binh vn m cng khu tr

Tn cng thoi th ng thn tc

Cao ti, tt tc tin c chi.

II

Nhn quang ng i, tm ng t

Kin quyt thi thi yu tn cng

Thc l song xa mt dng

Phng thi nht tt kh thnh cng.

III

Song phng th lc bn bnh qun

Thng li chung tu thuc nht nhn

Cng th vn tr v lu ton

Ti xng anh dng i tng qun.

Dch ngha:

I

B t tng, ta hc nh c.

Thin binh vn m cng ui nhau

Tn cng thoi th phi ht sc thn tc.

Ti cao, chn nhanh th c trc

II

Nhn phi rng, ngh phi k.

Kin quyt khng ngng ch tn cng;

mt "nc" th hai qun xe cng v dng.

Gp "thi" ch mt qun tt cng thnh cng.

III

Th lc hai bn vn ngang nhau.

Kt cc thng li ch v mt ngi

Phi vn tr trong tn cng phng th.

Khng s h mi ng gi l i tng anh hng.

*

* *

2/. Vi 3 kh th bn cu, nh th a ta t chuyn chi c n nhng vn trng yu ca cng tc ch huy, qun l. Xin c thu hoch i iu t gc hot ng qun l gio dc (QLGD).

a/. QLGD l vic trin khai cc mc tiu pht trin gio dc v o to theo mt thi hn nht nh nhm t c kt qu mong i. Ngi qun l c quan gio dc, qun l nh trng iu phi nhn lc, ti lc, vt lc ca x hi t chc thnh i ng, b my, h thng, thc hin k hoch o to vch ra. Hin thc c k hoch o to vo cuc sng th "thng li", nu khng th "thua". Cng vic CBQLGD xt cho cng cng ging ngi chi c iu khin "tng s tng, xe pho m tt" dn i phng vo nc chiu ht. Ci khc ca CBQLGD ch: i phng ca h l s dt nt, s tha ho, s khng n nh ca pht trin gio dc. Trong cng vic ca mnh, bt c hon cnh no ngi CBQLGD cng phi "mc chc" vo thi gian, nhy bn bao qut trong iu hnh trn c s kt hp cht ch tr v lc; bin cc phng tin o to thnh tc ng tng hp vo i tng o to, to ra hiu qu cao nht.

c kh th:

"T tng em c hc nh chi

Thin binh vn m ui nhau hoi

Tn cng thoi th nhanh nh chp

Chn l ti cao t thng ngi"

chc chn mi CBQLGD cm nhn c s cp thit phi qun trit quy lut kinh t thi gian ang t ra kh khc nghit vi qu trnh o to i ti nn kinh t tri thc.

b/. ch kin quyt thnh t c cc mc tiu (s tn cng) trong k hoch pht trin v o to c tnh nguyn tc trong hnh ng thng xuyn ca CBQLGD. Tuy nhin "s tn cng" phi t trn c s c tm nhn rng, c suy ngh su. S thin cn v nng cn i vi hot ng QLGD s em li bi kch khng phi ch cho mt thiu s ngi m cho ng o ngi khi nn gio dc c ph cp.

Cn "Tri K, Tri B, Nng Nhc, Nng Cng" tc l bit c ch quan im no mnh (M), im no yu (Y), bit c khch quan ci g l c may (C), ci g l e da () i vi c quan mnh, nh trng mnh l iu cn thit u tin vi CBQLGD.

Kt qu qu trnh trn gip cho ngi CBQLGD "tri th - tri thi", c gii php cho qu trnh pht trin o to din ra hp l.

Nhng s kin gio dc thc t cho ta thy khi ngi ch huy "lc nc" th d c gio vin gii, c kinh ph nhiu, c c s vt cht s phm b th vn b tht bi. Tri li nhiu trng hp ngi ch huy bit tn dng tranh th thi c th iu kin o to c bnh thng, bt cp vn pht trin nh trng, a phng mnh thnh n v gio dc anh hng.

Kh th:

"Phi nhn cho rng, suy cho k

Kin quyt khng ngng th tin cng

Lc nc hai xe nh b ph

Gp thi mt tt cng thnh cng"

mang ngha nh mt bi dy hm sc v phn tch "MYC" (SWOT) mt kin thc rt c bn v qun l cho mi CBQLGD (thng gi l phn tch im "Mnh" - Strong; im "Yu" - Weak; "Thi c" - Opportunity; "e da" - Threat).

c/. iu hnh c quan gio dc, iu hnh nh trng l iu hnh mt h thng ng phc tp v rt a dng. Ni lc, ngoi lc ch quan, khch quan tch hp vo nhau hnh thnh bn trng thi sau:

Ch quan

Khch quanS (Mnh)W (yu)

O

(Thi c)Mnh v c thi c tt (SO)Yu song c thi c tt (WO)

T

(e da)Mnh song c e da

(ST)Yu v c nhiu e da (WT)

- SO (ch quan mnh, khch quan c thi c tt)

- WO (ch quan yu, khch quan c thi c tt)

- ST (ch quan mnh, khch quan c nhiu e da)

- WT (ch quan yu, khch quan c nhiu e da)

Gp trng thi (SO) ngi CBQL phi bit pht trin mc tiu (tn cng), a gio dc v nh trng ti cc cht lng mi.

Gp trng thi (WO) hoc (ST) phi bit kin tr mc tiu song c s thn trng trong vic chn la phng n hnh ng n nh thch ng hoc n nh tng trng gio dc v nh trng.

Cn gp trng thi (WT) phi bit iu chnh mc tiu, cn nhc k cc gii php thc hin n nh gio dc v nh trng.

Nh vy, ch o t chc qu trnh o to thc cht l s "cng th" v mt kinh t - s phm. Ngi qun l phi nhm ti s cn bng ng ca h thng. Quan im "vn tr" cng th phi c qun trit vo cc khu khc nhau t thit k chng trnh ni dung o to n t chc bi hc, gi hc.

Quan im ny i hi ngi CBQLGD bit phn tch tht khoa hc tng hin tng, s kin gio dc; vch ra cc mu thun, gy cn, xung t, tm ra xu hng pht trin ca s kin, lng ho c kt qu mong i theo cc phng n gii quyt khc nhau, khng cho h thng b r r, s h, mt n nh.

Kh th:

"Vn trc hai bn ngang th lc

M sau thng li mt bn ginh

Cng th vn tr khng s h

i tng anh hng mi xng danh"

nh li nhn nh mi CBQLGD phi rn luyn Ch & Minh, bit "vn tr" trong t chc, ra quyt nh hp l i vi qu trnh o to. Ngi CBQLGD s c nim vui "i tng anh hng" khi quyt nh qun l mang li kt qu cho nn gio dc, cho nh trng, em li hnh phc cho hc sinh, cho gia nh h.

Chng ti xin c thu hoch thm v cu th "Cng th vn tr v lu ton". Cu th ny cc bn dch ang n hnh vit l: "Tn cng phng th khng s h"; Khi nim vn tr b mt i trong nguyn tc m Bc th hin. "Vn tr" c Bc ni n mt ln na vo nhng ngy cui i. Ngy 30/7/1969, tip nh ton hc Hong Tu n bo co "D n vn tr hc" phn phi hng ho gp phn gii quyt chen chc trc cc ca hng, Ngi khuyn nn tm cch din t "Vn tr hc" cho d hiu Vit Nam. Ngi cho bit Trng Lng (chin lc gia ca Lu Bang Hn Cao T - Bt) ni cu:

"Vn tr duy c chi trung

Quyt thng thin l chi ngoi"

(Ngi trong mn trng bit vn tr chin thng ngoi ngn dm - Bt)

Ngi ni thm: Vn tr cng l tham mu. B i ta c nhiu ngi khng hc tnh ton c nhiu m lm vn tr cng kh l nh ci ny. Ri Ngi ch vo tri tim mnh.

(T liu Bin nin tiu s, tp 10, tr 385)

iu m Bc H ni vi nh ton hc Hong Tu l vn thng minh cm xc (Emotion quotient - EQ).

y l s thng minh rt cn thit cn b qun l. CBQLGD khng phi ch c thng minh tr tu (IQ) m cn cn c thng minh cm xc EQ trong iu hnh vn tr hot ng nh trng.

"Vn tr" l s bit vn ng tch cc v tr tnh liu nh mt cch chu o.

CBQLGD tch cc vn ng nhng khng bit lo liu chu o s khng thnh cng. Tuy nhin lo liu chu o m khng nng ng th cng vic cng khng tin trin tt. "Vn tr" khi c s ch o bi l tng nhn vn trong sng s em li kt qu tch cc cho i sng cng ng, cho i sng s phm ca nh trng.

VII. PHT TRIN CON NGI T QUAN IM N CHIN LC HNH NG: S TNG NG TRONG TNG CA H CH MINH V UNDP

1/. Quan im v pht trin con ngi ca Lin Hp quc

Hi nhp vo tro lu chung ca nhn loi t nghin cu sc lao ng - vn con ngi, ngun nhn lc n nghin cu v pht trin con ngi, hn mt thp nin qua t nhng nm 90 ca th k trc, nc ta qung b rng ri cc quan im v pht trin con ngi (Human Development - HD) v quan im v ch s pht trin con ngi (Human Development Index - HDI) m UNDP (Chng trnh Pht trin ca Lin hp quc) xy dng v ph bin.

tng ca UNDP v vn ny c th khi qut nh sau:

a. S pht trin con ngi - pht trin nhn vn l s pht trin ca con ngi, do con ngi v v con ngi.

b. S pht trin con ngi l s bao qut va nng cao nng la la chn ca con ngi va m rng c hi la chn ca con ngi.

c. S pht trin con ngi gn lin vi qu trnh dn ch ha x hi, s pht trin bn vng ca cng ng, t chc cho mi cng dn tch cc, ch ng tham gia vo cc qu trnh x hi lm tng tin vn x hi, vn t chc m con ngi l thnh vin ca x hi, ca t chc .

d. S pht trin con ngi nhm vo s p ng khng ngng cc nhu cu ca con ngi t nhu cu c bn nh n, mc, ... n cc nhu cu c giao lu, c khng nh, c thng tin, c sng to.

. S pht trin con ngi phi c lng ha (o c) thng qua cc ch s, t cc ch s c bn v thu nhp, v gio dc, v tui th n cc ch s khc bao qut nhng mt khc nhau ca i sng vn ha, an ninh v mi trng t nhin, mi trng x hi ca con ngi.

UNDP chn ba phng din: Sc khe, hc vn v mc sng l nhng thnh t quan trng, tiu biu phn nh thnh tu v pht trin con ngi ca cc cng ng, quc gia khi thc hin tng o c pht trin con ngi bng ch s HDI, ch s pht trin con ngi.

S ra i ch s HDI v vic xy dng cc Bo co pht trin con ngi (Human Development Report - HDR) nh du mt bc tin trong t duy v pht trin con ngi ca nhn loi. tng o c pht trin con ngi bng h thng ch s HDI nhanh chng c nhiu quc gia v cng ng nghin cu p dng. T 1990 n nay, c hng trm Bo co pht trin con ngi cp quc gia v di quc gia do 120 nc n hnh hng nm.ngi thy

2/. T Tng ca Ch tch H Ch Minh v con ngi v pht trin con ngi

iu rt may mn cho chng ta l trong qu trnh tip cn nhng tng v pht trin con ngi m UNDP ang qung b v nhn c s hng ng rng ri ca cng ng quc t, chng ta c di sn qu bu l t tng v vn pht trin con ngi Vit Nam ca Ch tch H Ch Minh. Di sn ny l kim ch nam cho chng ta: Mt mt chng ta tip thu thun li cc tng hay ca nhn loi trn nn tng tm thc Vit Nam; mt khc chng ta c c s phng php lun ng n hoch nh cc chnh sch pht trin con ngi Vit Nam ph hp vi thc tin Vit Nam.

T tng v con ngi ca Ch tch H Ch Minh l kt tinh ca quan im Mc - Lnin, ca nhiu t tng phng ng v phng Ty. T tng ca Bc v con ngi, gii phng v pht trin con ngi xuyn sut qu trnh t khi l ngi thanh nin Nguyn Tt Thnh, n nh hot ng cch mng Nguyn i Quc v Ch tch nc Vit Nam H Ch Minh.

Hy bt u t li trong Di chc ca Bc. Trc lc i xa Bc tha thit cn dn ton ng, ton dn:

"'u tin l cng vic i vi con ngi" (12, 503).

y l iu tm nim c tnh nht qun trong sut cuc i ca Bc. iu tm nim ny c Bc c th ha bng nhng k hoch hnh ng thit thc c lp dn tc gn lin vi t do, hnh phc cho con ngi nhng kha cnh c th: n, mc, , hc tp, vic lm...

T thng 9/1945 v bc sang nm 1946, khi nc nh mi c lp, vi trng trch Ch tch nc Vit Nam Dn ch Cng ha non tr, ti cuc hp u tin ca U ban Nghin cu k hoch kin quc, Bc xc nh r i sng m no, hc vn ca ngi dn gn b mt thit vi t do c lp ca dn tc:

"Chng ta hy sinh phn u ginh c lp...

Chng ta tranh c t do, c lp ri m dn c cht i, cht rt th t do c lp cng khng lm g. Dn ch bit r gi tr ca t do, ca c lp khi m dn c n no mc .

Chng ta phi thc hin ngay:

1. Lm cho dn c n

2. Lm cho dn c mc

3. Lm cho dn c ch

4. Lm cho dn c hc hnh

Ci mc ch chng ta i ln l 4 iu .

Nm 1947, trong hon cnh th trong gic ngoi, cuc khng chin chng Php mi bt u, bo v chnh quyn, bo v t nc l nhim v v cng cp bch, Bc kin tr xc nh mc ch ca ton ng, ton dn ta khng ch l phn u cho s no m m cn phi quan tm n hc vn, n thc hnh dn ch, nhng nn tng c bn nng cao nng lc, m rng c hi cho ngi dn tin b, pht trin:

"Sau ht, chng trnh ni chnh ca Chnh ph v ca qun dn ta ch c ba iu m thi.

a. Tng gia sn xut lm cho dn ai cng mc n.

b. M mang gio dc cho ai ny u bit c

bit vit.

c. Thc hnh dn ch lm cho dn ta ai cng c hng quyn dn ch t do".

Ba lnh vc c bn c UNDP coi l quan trng nht i vi pht trin con ngi c Bc khng nh l nhim v ca ng v Chnh ph ta ngay t nm 1955:

"Chnh sch ca ng v Chnh ph l phi ht sc chm nom n i sng ca nhn dn.

- Nu dn i l ng v Chnh ph c li.

- Nu dn rt l ng v Chnh ph c li.

- Nu dn dt l ng v Chnh ph c li.

- Nu dn m l ng v Chnh ph c li".

Trong quan nim ca Ch tch H Ch Minh, ni n con ngi, pht trin con ngi l phi c cc chnh sch lm cho con ngi/nhn dn c m no, lm cho con ngi/nhn dn c hc hnh v lm cho con ngi/nhn dn c sc khe. Trong s nghip ca Ch tch H Ch Minh, mi suy ngh, tnh cm v cng vic u hng v con ngi, pht trin con ngi. V chnh Bc, trc sau nh mt, cng l ngi lun nhn thy sc mnh ca nhn dn, tin tng vo sc mnh ca nhn dn trong s nghip dng nc v gi nc:

" ginh thng li trong cuc chin u khng l ny, cn phi ng vin ton dn, t chc v gio dc ton dn, da vo lc lng v i ca ton dn".

Sc mnh ca nhn dn c Bc nhn thy t th h tr, t nhng hc sinh mi cp sch n trng:

"Non sng Vit Nam c tr nn ti p hay khng, dn tc Vit Nam c bc ti i vinh quang snh vai vi cc cng quc nm chu c hay khng, chnh l nh mt phn ln cng hc tp ca cc em".

Nu nh rng sau Chin tranh th gii th hai v cho n nay, th gii tch cc thc hin cuc chin chng ngho kh. Tuy nhin vn cn nhng ni, nhng lc ngi ta chp nhn tng trng kinh t bng mi gi, qun con ngi l mc tiu ca pht trin, mi thy ht ngha nhng li dy, tm nhn v t tng su sc ca Bc. Bc c s nht qun trc sau nh mt, d trong bt c hon cnh no, thi bnh cng nh thi chin, d t nc cn ngho nn nhng mc tiu ti cao m Bc vch ra l thc hin s pht trin phc v cho cc mc tiu ch yu ca con ngi, mang li m no, hnh phc, mang li nng lc, c hi v hc vn, sc khe cho ton dn. Bc lun tin tng vo nhn dn, coi l lc lng then cht dng nc v gi nc.

Tht t ho thy rng vi hnh trang l t tng v con ngi ca Ch tch H Ch Minh, vi thc tin xy dng t nc, t nm 1990, chng ta khng hon ton b ng khi ha ng vo dng t duy ca nhn loi, khi tip cn vi phm tr pht trin con ngi (HD) v ch s pht trin con ngi (HDI).

TI LIU THAM KHO

1. H Ch Minh , v vn gio dc , NXB Gio dc H ni 1990

2. H Ch Minh ton tp, NXB Chnh tr quc gia H ni .2000

3. V Nguyn Gip T tng H Ch Minh, NXB Chnh tr quc gia H Ni,2000

4. B Gio dc. Ch tch H Ch Minh v s nghip gio dc - K yu Hi tho khoa hc nm 1990, Vin Khoa hc gio dc - H ni, Vin Nghin cu gio dc pha Nam - TP H Ch Minh

5. o Phan. Suy tng trc Ba nh, NXB Vn ho - Thng tin H ni .1998

6. Nguyn Khc Phi. Cc t liu gii thiu v Qun Trng v sch Qun Trng.

7. Nhiu tc gi. Danh nhn H Ch Minh, NXB Lao ng H ni .2000

8. Nhiu tc gi. H Ch Minh vi s nghip gio dc, NXB S tht - NXB Gio dc H ni .1990

9. Nhiu tc gi. Nhng vn vn ho Vit Nam hin i, NXB Gio dc H ni .1998

10. Phm Minh Hc. Gio dc Vit Nam trc ngng ca th k XXI, NXB Chnh tr quc gia H ni .1999

11. V Ngc Khnh. Minh trit H Ch Minh, NXB Vn ho - Thng tin H ni,1999

CHUYN 1

NHNG VN CHUNG V QUN L

T CHUYN MN TRONG TRNG TRUNG HC

I. MC TIU

1. Mc tiu chung: Nng cao hiu bit cho TTCM v lnh o, qun l, qun l gio dc; V tr, vai tr, nhim v ca TCM trong trng THCS v THPT; Lm r chc nng nhim v, quyn hn ca TTCM trong qun l TCM thc hin cc nhim v theo cc qui nh hin hnh nh hng cho vic hc tp, bi dng tng cng nng lc thc hin nhim v p ng yu cu pht trin gio dc hin nay.

2. Mc tiu c th:

- Nm c mt s khi nim v lnh o, qun l, qun l gio dc, ngi qun l v vai tr ca h.

- Hiu c mt s vn khi qut v nh trng ph thng; v tr vai tr, nhim v ca TCM trong trng THCS v THPT (sau y gi l trng trung hc).

- Hiu r chc nng, nhim v v quyn hn ca TTCM trng trung hc theo quy nh hin hnh.

- thc r trch nhim, ngha v v quyn hn ca TTCM trong trng trung hc, ch ng tch cc hc tp thc hin tt vai tr ca mnh trong iu hnh hot ng TCM t hiu qu.

II. NI DUNG

1. Khi qut v qun l, lnh o, qun l gio dc

1.1. Lnh oLnh o l kh nng gy nh hng, ng vin, ch dn, ch th ngi khc hnh ng nhm thc hin mc tiu mong mun. Lnh o l qu trnh nh hng di hn cho chui cc tc ng ca cng tc qun l.

1.2. Qun lQun l l qu trnh tc ng c k hoch, c ch ch, hp qui lut ca ch th qun l n i tng qun l, nhm s dng c hiu qu cc tim nng, cc c hi ca t chc, a t chc t n mc tiu xc nh.

Ni cch khc, qun l l qu trnh thc hin cc chc nng k hoch, t chc, ch o v kim tra a t chc t n mc tiu ra.

Qun l gio dc l nhng tc ng c h thng, c mc ch, c k hoch, hp qui lut ca ch th qun l gio dc n h thng gio dc nhm lm cho h thng gio dc vn hnh theo ng li v nguyn l gio dc ca ng, thc hin c cc tnh cht ca nh trng XHCN Vit Nam, m tiu im hi t l qu trnh dy hc gio dc, a h thng gio dc ti mc tiu d kin, tin ln trng thi mi v cht.

Nh vy iu hnh hot ng ca TCM mn hiu qu, TTCM cn c lnh o v qun l. Lnh o th hin qua cc hot ng xc nh tm nhn, s mng, h gi tr, nh hng hot ng ca t tp hp cc t vin cng hng v mc tiu chung, to ra s thay i cn thit trong t thch ng v pht trin. Qun l th hin qua cc hot ng thc hin cc chc nng m bo s n nh, nht qun trong cc hot ng ca t theo chng trnh, k hoch nhm t c mc tiu nh. 1.3. Ngi qun l v cc vai tr

Ngi qun l l ngi lm vic trong t chc, iu khin cng vic ca ngi khc v chu trch nhim trc cp trn v kt qu hot ng ca h; chu trch nhim trong vic lp k hoch, t chc, ch o v kim tra con ngi, ti chnh, vt cht v thng tin ...ca b phn hay t chc mt cch c hiu qu a t chc t c mc tiu ra.

Cc vai tr c bn ca ngi qun lC nhiu cch tip cn xc nh v vai tr ca ngi qun l. y gii thiu cch xc nh vai tr theo Henry Mintzberg- mt cch tip cn gip ngi qun l mi cp nhn thy r trch nhim v yu cu nng lc thc hin. Theo Mintberg, ngi qun l c 10 vai tr chia lm 3 nhm chnh:

+ Vai tr quan h con ngi (interpersonal roles): bao hm nhng cng vic trc tip vi nhng ngi khc. Nh qun l l ngi i din cho n v mnh trong cc cuc gp chnh thc (vai tr ngi i din); to ra v duy tr ng lc cho ngi lao ng nhm hng c gng ca h ti mc tiu chung ca t chc (vai tr ngi lnh o); m bo mi lin h vi cc i tc (vai tr ngi lin lc).

+ Vai tr thng tin (informational roles): bao hm s trao i thng tin vi nhng ngi khc. Nh qun l tm kim nhng thng tin cn thit cho qun l (vai tr ngi gim st); chia s thng tin vi nhng ngi trong n v (vai tr ngi truyn tin); v chia s thng tin vi nhng ngi bn ngoi (vai tr ngi pht ngn).

+ Vai tr quyt nh (dicisional roles): bao hm vic ra quyt nh tc ng ln con ngi. Nh qun l tm kim c hi tn dng, xc nh vn gii quyt (vai tr ngi ra quyt nh); ch o vic thc hin quyt nh (vai tr ngi iu hnh); phn b ngun lc cho nhng mc ch khc nhau (vai tr ngi m bo ngun lc); v tin hnh m phn vi nhng i tc (vai tr ngi m phn).

TTCM mun hon thnh nhim v qun l t theo qui nh cn lm tt tt c cc vai tr ny.

Yu cu v phm cht, nng lc ca ngi qun l

V phm cht:

Tn tm vi ngh nghip v cng vic c giao.

Sng c o c, c vn ha, tun th php lut v cc chun mc o c x hi.

C bn lnh, t ch, dm ngh, dm lm, dm chu trch nhim.

V nng lc:

- Nng lc chuyn mn k thut (hiu bit v ni dung chuyn mn v phng php tc nghip c lin quan, c kh nng hng dn, kim tra ngi khc thc hin, c kh nng s dng ngoi ng, tin hc v ng dng cc cng ngh hin i trong cng tc..).

- Nng lc quan h con ngi ( tp hp, nh hng dn dt ngi khc thng qua giao tip, ng x, thit lp v pht trin cc mi quan h ngi - ngi, gii quyt xung t, ng vin khch l, to ng lc cho nhn vin).

- Nng lc t duy chin lc (d bo, xc nh tm nhn, hoch nh chin lc, sng to v i mi).

phn sau ca cc chuyn , cc yu cu ny s c c th ha gn vi yu cu i vi TTCM thc hin c cc nhim v theo quy nh.1.4. Cc chc nng qun l c bnXt theo qu trnh qun l co bn chc nng qun l c bn m ngi qun l d cp qun l no cng phi thc hin, l:1.4.1. Chc nng k hoch l qu trnh xc nh cc mc tiu v la chn cc bin php tt nht t cc mc tiu .

Ni dung thc hin chc nng k hoch:

- Phn tch bi cnh, xc nh mc tiu pht trin t chc.

- Lp cc k hoch thc hin mc tiu.

- Trin khai thc hin k hoch.

- nh gi, iu chnh k hoch (nu cn).

1.4.2. Chc nng t chc l qu trnh tip nhn, phn phi, sp xp cc ngun lc to ra mt c cu t chc thch hp m bo thc hin tt mc tiu ra t chc pht trin.

Ni dung chc nng t chc bao gm:

- Xy dng c cu t chc hp l v nng ng, ph hp vi yu cu thc thi nhim v.

- Xy dng, pht trin i ng m bo yu cu ca t chc.

- Xc lp mi quan h v c ch hot ng .

- T chc cng vic khoa hc.

1.4.3. Chc nng ch o L qu trnh tc ng, nh hng ti hnh vi thi ca cp di thng qua cc hot ng hng dn, gip , n c, ng vin v thc y nhng ngi di quyn lm vic vi hiu qu cao nhm t c mc tiu ra.

Ni dung chc nng ch o:

- Thc hin quyn ch huy, giao vic v hng dn trin khai nhim v.

- n c, ng vin, kch thch to ng lc lm vic cho nhn vin.

- Gim st, sa cha m bo cc hot ng ng hng, bm st yu cu thc thi k hoch ca t chc.

- Xy dng mi trng thc y cc hot ng pht trin.

1.4.4.Chc nng kim tra l qu trnh xem xt thc tin, nh gi thc trng, khuyn khch nhng ci tt, pht hin nhng sai phm, iu chnh nhm t ti nhng mc tiu t ra v gp phn a ton b h thng c qun l ln mt trnh cao hn.

Ni dung thc hin chc nng kim tra:

- Xc nh cc tiu chun nh gi

- nh gi kt qu thc t: thu thp thng tin v i tng c kim tra;

- So snh kt qu o c thc t vi chun pht hin mc thc hin tt, va, xu ca cc i tng qun l:

- iu chnh. Bao gm: t vn (un nn, sa cha); thc y (pht huy thnh tch tt); hoc x l.

1.5. Phng php qun lL tng th cc cch thc tc ng c th c v c ch ch ca ch th qun l n i tng qun l trin khai thc hin cc nhim v ca t chc t c cc mc tiu ra.

Theo ni dung v c ch tc ng c th cp n 3 phng php qun l ch yu:

- Phng php hnh chnh.

- Phng php tm l- x hi.

- Phng php kinh t.

Ty theo iu kin, i tng qun l, tnh hung, kh nng m TTCM la chn, kt hp cc phng php qun l t hiu qu qun l.

2. Khi qut v trng THCS v THPT trong h thng gio dc quc dn

2.1 Mc tiu, ni dung v phng php gio dc

Hot ng 1: Cn c vo Lut Gio dc v iu l trng trung hc c s, trng trung hc ph thng v trng ph thng nhiu cp hc (gi tt l iu l trng trung hc), hy nu mc tiu, ni dung v phng php gio dc trng trung hc.

Thng tin c bn hot ng 1:Theo Lut Gio dc hin hnh, iu 27 qui nh mc tiu ca gio dc ph thng ni chung v mc tiu ca gio dc THCS v THPT l:

- Mc tiu ca gio dc ph thng l gip HS pht trin ton din v o c, tr tu, th cht, thm m v cc k nng c bn, pht trin nng lc c nhn, tnh nng ng v sng to, hnh thnh nhn cch con ngi Vit Nam x hi ch ngha, xy dng t cch v trch nhim cng dn; chun b cho HS tip tc hc ln hoc i vo cuc sng lao ng, tham gia xy dng v bo v T quc.

- Gio dc THCS nhm gip HS cng c v pht trin nhng kt qu ca gio dc tiu hc; c hc vn ph thng trnh c s v nhng hiu bit ban u v k thut v hng nghip tip tc hc THPT, trung cp, hc ngh hoc i vo cuc sng lao ng.

- Gio dc THPT nhm gip HS cng c v pht trin nhng kt qu ca gio dc THCS, hon thin hc vn ph thng v c nhng hiu bit thng thng v k thut v hng nghip, c iu kin pht huy nng lc c nhn la chn hng pht trin, tip tc hc i hc, cao ng, trung cp, hc ngh hoc i vo cuc sng lao ng.

Theo iu 28 Lut Gio dc,

Ni dung gio dc trung hc

- Ni dung gio dc ph thng phi bo m tnh ph thng, c bn, ton din, hng nghip v c h thng; gn vi thc tin cuc sng, ph hp vi tm sinh l la tui ca HS, p ng mc tiu gio dc mi cp hc.

- Gio dc THCS phi cng c, pht trin nhng ni dung hc tiu hc, bo m cho HS c nhng hiu bit ph thng c bn v ting Vit, ton, lch s dn tc; kin thc khc v khoa hc x hi, khoa hc t nhin, php lut, tin hc, ngoi ng; c nhng hiu bit cn thit ti thiu v k thut v hng nghip.

- Gio dc THPT phi cng c, pht trin nhng ni dung hc THCS, hon thnh ni dung gio dc ph thng; ngoi ni dung ch yu nhm bo m chun kin thc ph thng, c bn, ton din v hng nghip cho mi HS cn c ni dung nng cao mt s mn hc pht trin nng lc, p ng nguyn vng ca HS.

Phng php gio dc

Phng php gio dc ph thng phi pht huy tnh tch cc, t gic, ch ng, sng to ca HS; ph hp vi c im ca tng lp hc, mn hc; bi dng phng php t hc, kh nng lm vic theo nhm; rn luyn k nng vn dng kin thc vo thc tin; tc ng n tnh cm, em li nim vui, hng th hc tp cho HS.

2.2. C cu t chc v m hnh hot ng

Hot ng 2: Tm hiu c cu v m hnh hot ng ca nh trng trung hc hin nay

Thng tin c bn cho hot ng 2: C cu t chc: T chc c hiu nh l tp hp ca hai hay nhiu ngi cng hot ng trong nhng hnh thi v c cu nht nh t c mc ch chung. Nh vy c th hiu t chc nh mt nhm ngi c nhng cu trc nht nh, c mc ch hot ng chung.

H thng t chc qun l ca trng trung hc l mt chnh th gm cc b phn c chc nng, quyn hn trch nhim c th, c mi lin h rng buc ln nhau, c b tr thnh tng t, thc hin cc chc nng qun l nhm t c mc tiu xc nh. Mi b phn ca trng c tnh c lp tng i, c chc nng, nhim v v quyn hn nht nh. C cu t chc cc trng trung hc Vit Nam hin nay thng s dng l c cu trc tuyn- chc nng- tham mu.

M hnh hot ng:

Theo qui nh ti iu 4 ca iu l, trng trung hc c t chc theo hai loi hnh cng lp v t thc.

C 3 kiu trng:

* Cc trng c mt cp hc gm:

- Trng trung hc c s.

- Trng trung hc ph thng.

* Cc trng ph thng c nhiu cp hc gm:

- Trng tiu hc v trung hc c s.

- Trng trung hc c s v trung hc ph thng.

- Trng tiu hc, trung hc c s v trung hc ph thng.

* Cc trng chuyn bit gm:

- Trng ph thng dn tc ni tr, trng ph thng dn tc bn tr.

- Trng chuyn, trng nng khiu.

- Trng dnh cho ngi tn tt, khuyt tt.

- Trng gio dng.

Nh vy, xt theo cp hc th hin nay cc trng ph thng Vit Nam c trng tiu hc, THCS, THPT v cn tn ti hnh thc trng lin cp mt s vng. Nu phn loi theo ch th thnh lp th hin c trng cng lp v ngoi cng lp; nu phn loi theo tiu ch c im ca i tng HS th c trng dnh cho mi i tng HS v trng chuyn bit.

Trng trung hc hot ng theo m hnh:

Hi ng trng i vi trng trung hc cng lp, Hi ng qun tr i vi trng trung hc t thc (sau y gi chung l Hi ng trng) l t chc chu trch nhim quyt nh v phng hng hot ng ca nh trng, huy ng v gim st vic s dng cc ngun lc dnh cho nh trng, gn nh trng vi cng ng v x hi, bo m thc hin mc tiu gio dc.

Mi trng trung hc c Hiu trng v mt s Ph Hiu trng. Hiu trng nh trng c trch nhim thc hin cc quyt ngh ca Hi ng trng v mc tiu, chin lc, cc d n, k hoch v phng hng pht trin ca nh trng; v quy ch hoc sa i, b sung quy ch t chc v hot ng ca nh trng;v s dng ti chnh, ti sn ca nh trng.

Cc TCM thc hin cc nhim v theo qui nh ca iu l v yu cu ca hiu trng.

Hi ng thi ua khen thng c thnh lp vo u mi nm hc gip Hiu trng t chc cc phong tro thi ua, ngh danh sch khen thng i vi cn b, GV, nhn vin, HS trong nh trng. Hi ng k lut c thnh lp xt hoc xo k lut i vi HS, xt v ngh x l k lut i vi cn b, GV, vin chc khc theo tng v vic.

Hiu trng c th thnh lp cc hi ng t vn khc theo yu cu c th ca tng cng vic. Nhim v, thnh phn v thi gian hot ng ca cc hi ng ny do Hiu trng quy nh.

T chc ng Cng sn Vit Nam trong nh trng lnh o nh trng v hot ng trong khun kh Hin php v php lut.

Cng on, on thanh nin Cng sn H Ch Minh, i Thiu nin Tin phong H Ch Minh v cc t chc x hi khc trong nh trng hot ng theo quy nh ca php lut nhm gip nh trng thc hin mc tiu, nguyn l gio dc.3. T chuyn mn trong trng THCS v THPT

3.1. Khi nim v phn loi

Hot ng 3: Suy ngh c nhn v trnh by hiu bit v:

- Th no l t chuyn mn?

- Cc loi TCM mn trong trng trung hc hin nay?

Thng tin c bn cho hot ng 3:

Theo Thng t s 12/2011/Q-BGD&T ngy 28 thng 3 nm 2011 ca B trng B GD&T v vic ban hnh iu l trng trung hc c s, trng trung hc ph thng v trng ph thng nhiu cp hc (gi tt l iu l trng trung hc), quy nh iu 16:

Hiu trng, cc Ph Hiu trng, gio vin, vin chc lm cng tc th vin, thit b gio dc, cn b lm cng tc t vn cho hc sinh ca trng trung hc c t chc thnh t chuyn mn theo mn hc, nhm mn hc hoc nhm cc hot ng tng cp hc THCS, THPT. Mi t chuyn mn c t trng, t 1 n 2 t ph chu s qun l ch o ca Hiu trng, do Hiu trng b nhim trn c s gii thiu ca t chuyn mn v giao nhim v vo u nm hc

Nh vy theo qui nh ca iu l c th hiu:

- T chuyn mn l mt b phn ca nh trng, gm mt nhm gio vin (t 3 ngi tr ln) cng ging dy v mt mn hc hay mt nhm mn hc hay mt nhm vin chc lm cng tc th vin, thit b gio dc, t vn hc ngc t chc li cng nhau thc hin cc nhim v theo qui nh ti khon 2 iu 16 ca iu l nh trng.

- Mi TCM c t trng v t 1-2 t ph do hiu trng b nhim vo u nm hc

- Trong trng trung hc c 2 loi TCM ph bin: T n mn v t lin mn. i vi nhng trng THPT c qui m ln th c t n mn (t Ton, t L, t Vn,), nhng trng qui m nh v cp THCS thng c t lin mn (t khoa hc t nhin, t khoa hc x hi, hay t Ton - L, T Ha - Sinh, T vn - s). Nhiu khi trong mt trng cng c c hai loi TCM mn ny. i vi t lin mn, trong sinh hot chuyn mn i khi li c tch thnh cc nhm chuyn mn sinh hot theo iu kin thc