V25 2 2019 24080845 26511487 · 2020. 2. 12. · V25 2 2019 24080845 26511487 106 รูปแบบการจัดการธ ุิรกุจสดยอดหนึํ่าบล

The Golden Teak : Humanity and Social Science Journal (GTHJ.)

Vol.25 No.2 April - June 2019 ISSN 2408-0845 (Print) ISSN 2651-1487 (Online)106

รปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหารในเขตภาคเหนอ A Business Management Model for One Tambon One Product (OTOP) Food

Product in the Northern Region มะลวลย รอดกาเหนด*

Maliwan Rodkamnerd พรรณพมล กานกนก**

Panpimol Kankanok ปาจรย ผลประเสรฐ***

Pajaree Ponprasert ณฐเชษฐ พลเจรญ****

Nattachet Poolcharoen

Received : May 14, 2018 Revised : August 30, 2018

Accepted : Septemer 15, 2018 บทคดยอ

งานวจยฉบบนมวตถประสงคเพอ (1) เพอศกษาสภาพการจดการและปจจยดานศกยภาพในการจดการ ทสงผลตอความสาเรจของธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ (2) เพอสรางรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ และ (3) เพอประเมนและนาเสนอรปแบบการจดการของธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ การศกษาแบงเปน 3 ขนตอน คอ ขนท 1 ศกษาสภาพการจดการและปจจยดานศกยภาพในการจดการ ทสงผลตอความสาเรจของธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ใชการสมภาษณเชงลก (in depth-interview) ผบรหารของธรกจทประสบความสาเรจ 6 คน และตรวจสอบขอมลโดยใชแบบสอบถามผบรหาร ผปฏบตงาน ผบรโภค และคนกลางทรบไปจาหนาย 541 คน ขนท 2 การสรางรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ใชเทคนคการสนทนากลมโดยผทรงทรงคณวฒ กลมละ 9 คน 2 กลม ขนท 3 การประเมนรปแบบการจดการของธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ โดยผทรงคณวฒ 11 คน ในดานความเหมาะสม ความเปนไปได ความถกตองครอบคลม และความเปนประโยชน สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และรอยละ ผลการศกษา พบวา สภาพการจดการและปจจยดานศกยภาพในการจดการทสงผลตอความสาเรจในการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ตามความเหนของผบรหารและผปฏบตงาน เปนไปในทศทางเดยวกน ภาพรวมอยในเกณฑเปนจรงมาก เชนเดยวกนกบผล

*นกศกษาหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาบรหารธรกจ คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยรามคาแหง Doctor of Philosophy Program students Business Administration Faculty of Business Administration Ramkhamhaeng University **อาจารยประจาคณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยรามคาแหง Faculty of Business Administration Ramkhamhaeng University ***อาจารยประจาคณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏกาแพงเพชร Faculty of Management Science Kamphaeng Phet Rajabhat University ****อาจารยประจาคณะบรหารธรกจ เศรษฐศาสตร และการสอสาร มหาวทยาลยนเรศวร Lecturer, Faculty of Business Administration, Economics and Communication Naresuan University

ความพงพอใจของผบรโภคและคนกลางทรบไปจาหนาย ภาพรวมอยในเกณฑความพงพอใจระดบมาก และผลการประเมนรปแบบของผทรงคณวฒในภาพรวม มความความเหมาะสม ความเปนไปได ความถกตองครอบคลม และความเปนประโยชน อยในระดบมาก รปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ทสรางขน และผานการตรวจประเมนแลว ประกอบดวย องคประกอบทเปนปจจยปอน คอ 1) ภาวะผนา 2) ศกยภาพบคลากร 3) นวตกรรมและเทคโนโลย 4) ชมชนและการสรางเครอขาย 5) การสนบสนนจากภาครฐและเอกชน องคประกอบทเปนกระบวนการถายโยง คอ 1) แผนกลยทธ 2) การจดการดานการผลต 3) การจดการดานการตลาด 4) การจดการดานการเงนและบญช องคประกอบทเปนผลลพธ คอ 1) ความพงพอใจของผบรโภค 2) ยอดขาย 3) กาไรสทธ 4) จานวนลกคา และ 5) จานวนคนกลางทรบไปจาหนาย

คาสาคญ : รปแบบการจดการทสงผลตอความสาเรจของธรกจ / สภาพและศกยภาพในการจดการธรกจ / กระบวนการจดการธรกจ / โครงการหนงตาบลหนงผลตภณฑ

ABSTRACT In this dissertation, the researcher studies (1) the management conditions and management capability factors affecting the success of the One Tambon One Product (OTOP) business; constructs (2) a business management model for the OTOP business; and evaluates and presents (3) a business management model for the OTOP business. The study was divided into three steps. In Step One, the researcher studied management conditions and management capability factors affecting the success of the OTOP business. A method was adopted in which in-depth interviews were carried out with six chief executives of successful businesses. The data collected were then verified by means of a questionnaire used as a research instrument for collecting germane additional data from 541 executives, business operators, consumers, and middlemen in the business. In Step Two, the researcher constructed a business management model for the OTOP business. In this case, focus group discussions were held in the course of which two groups of experts of nine members each were discussants. In Step Three, the model constructed by the researcher was evaluated by eleven experts in the aspects of appropriateness, feasibility, correctness, and usefulness. Using techniques of descriptive statistics, the researcher analyzed the data collected in terms of mean (M), standard deviation (SD), and percentage (%). Findings showed that the management conditions and management capability factors affecting success in the business management of OTOPs all fell in the same direction as based on the opinions of executives and business operators. Overall actual standards were satisfied. The same was true in regard to the satisfaction of consumers and middlemen in the business. Satisfaction was overall evinced at a high level. Insofar as concerns the overall evaluation of the model, the experts found that it was appropriate, feasible, correct, and useful at a high level. The model constructed by the researcher and evaluated by the experts consisted of the following input factor components: (1) leadership; (2) personnel capabilities; (3) innovation and technology; (4) community and network building; and support from the public and private sectors. The components of the

สกทอง : วารสารมนษยศาสตรและสงคมศาสตร (สทมส.)

ปท 25 ฉบบท 2 เมษายน - มถนายน 2562 ISSN 2408-0845 (Print) ISSN 2651-1487 (Online)107

รปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหารในเขตภาคเหนอ A Business Management Model for One Tambon One Product (OTOP) Food

Product in the Northern Region มะลวลย รอดกาเหนด*

Maliwan Rodkamnerd พรรณพมล กานกนก**

Panpimol Kankanok ปาจรย ผลประเสรฐ***

Pajaree Ponprasert ณฐเชษฐ พลเจรญ****

Nattachet Poolcharoen

Received : May 14, 2018 Revised : August 30, 2018

Accepted : Septemer 15, 2018 บทคดยอ

งานวจยฉบบนมวตถประสงคเพอ (1) เพอศกษาสภาพการจดการและปจจยดานศกยภาพในการจดการ ทสงผลตอความสาเรจของธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ (2) เพอสรางรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ และ (3) เพอประเมนและนาเสนอรปแบบการจดการของธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ การศกษาแบงเปน 3 ขนตอน คอ ขนท 1 ศกษาสภาพการจดการและปจจยดานศกยภาพในการจดการ ทสงผลตอความสาเรจของธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ใชการสมภาษณเชงลก (in depth-interview) ผบรหารของธรกจทประสบความสาเรจ 6 คน และตรวจสอบขอมลโดยใชแบบสอบถามผบรหาร ผปฏบตงาน ผบรโภค และคนกลางทรบไปจาหนาย 541 คน ขนท 2 การสรางรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ใชเทคนคการสนทนากลมโดยผทรงทรงคณวฒ กลมละ 9 คน 2 กลม ขนท 3 การประเมนรปแบบการจดการของธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ โดยผทรงคณวฒ 11 คน ในดานความเหมาะสม ความเปนไปได ความถกตองครอบคลม และความเปนประโยชน สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และรอยละ ผลการศกษา พบวา สภาพการจดการและปจจยดานศกยภาพในการจดการทสงผลตอความสาเรจในการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ตามความเหนของผบรหารและผปฏบตงาน เปนไปในทศทางเดยวกน ภาพรวมอยในเกณฑเปนจรงมาก เชนเดยวกนกบผล

*นกศกษาหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาบรหารธรกจ คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยรามคาแหง Doctor of Philosophy Program students Business Administration Faculty of Business Administration Ramkhamhaeng University **อาจารยประจาคณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยรามคาแหง Faculty of Business Administration Ramkhamhaeng University ***อาจารยประจาคณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏกาแพงเพชร Faculty of Management Science Kamphaeng Phet Rajabhat University ****อาจารยประจาคณะบรหารธรกจ เศรษฐศาสตร และการสอสาร มหาวทยาลยนเรศวร Lecturer, Faculty of Business Administration, Economics and Communication Naresuan University

ความพงพอใจของผบรโภคและคนกลางทรบไปจาหนาย ภาพรวมอยในเกณฑความพงพอใจระดบมาก และผลการประเมนรปแบบของผทรงคณวฒในภาพรวม มความความเหมาะสม ความเปนไปได ความถกตองครอบคลม และความเปนประโยชน อยในระดบมาก รปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ทสรางขน และผานการตรวจประเมนแลว ประกอบดวย องคประกอบทเปนปจจยปอน คอ 1) ภาวะผนา 2) ศกยภาพบคลากร 3) นวตกรรมและเทคโนโลย 4) ชมชนและการสรางเครอขาย 5) การสนบสนนจากภาครฐและเอกชน องคประกอบทเปนกระบวนการถายโยง คอ 1) แผนกลยทธ 2) การจดการดานการผลต 3) การจดการดานการตลาด 4) การจดการดานการเงนและบญช องคประกอบทเปนผลลพธ คอ 1) ความพงพอใจของผบรโภค 2) ยอดขาย 3) กาไรสทธ 4) จานวนลกคา และ 5) จานวนคนกลางทรบไปจาหนาย

คาสาคญ : รปแบบการจดการทสงผลตอความสาเรจของธรกจ / สภาพและศกยภาพในการจดการธรกจ / กระบวนการจดการธรกจ / โครงการหนงตาบลหนงผลตภณฑ

ABSTRACT In this dissertation, the researcher studies (1) the management conditions and management capability factors affecting the success of the One Tambon One Product (OTOP) business; constructs (2) a business management model for the OTOP business; and evaluates and presents (3) a business management model for the OTOP business. The study was divided into three steps. In Step One, the researcher studied management conditions and management capability factors affecting the success of the OTOP business. A method was adopted in which in-depth interviews were carried out with six chief executives of successful businesses. The data collected were then verified by means of a questionnaire used as a research instrument for collecting germane additional data from 541 executives, business operators, consumers, and middlemen in the business. In Step Two, the researcher constructed a business management model for the OTOP business. In this case, focus group discussions were held in the course of which two groups of experts of nine members each were discussants. In Step Three, the model constructed by the researcher was evaluated by eleven experts in the aspects of appropriateness, feasibility, correctness, and usefulness. Using techniques of descriptive statistics, the researcher analyzed the data collected in terms of mean (M), standard deviation (SD), and percentage (%). Findings showed that the management conditions and management capability factors affecting success in the business management of OTOPs all fell in the same direction as based on the opinions of executives and business operators. Overall actual standards were satisfied. The same was true in regard to the satisfaction of consumers and middlemen in the business. Satisfaction was overall evinced at a high level. Insofar as concerns the overall evaluation of the model, the experts found that it was appropriate, feasible, correct, and useful at a high level. The model constructed by the researcher and evaluated by the experts consisted of the following input factor components: (1) leadership; (2) personnel capabilities; (3) innovation and technology; (4) community and network building; and support from the public and private sectors. The components of the



process of transference consisted of: (1) strategy planning; (2) production management; (3) marketing management; (4) finance and accounting management. The components of output consisted of: (1) consumer satisfaction; (2) sales; (3) net profits; (4) quantity of customers; and (5) quantity of middlemen.

Keywords : Management Model that Affect the Success of the Business / Condition and Potential of, Business Management / Business Management Process / One Tambom One Product

ความเปนมาและความสาคญของปญหา

การจดการโครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑ ภายใตแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559) ตอเนองถงปจจบนฉบบท 12 (พ.ศ. 2560-2564) ไดอนเชญแนวคดปรชญาเศรษฐกจแบบพอเพยง ตามพระราชดารสของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ รชกาลท 9 มาเปนปรชญาในการพฒนาและบรหารประเทศ ซงมเปาหมายหลกคอ การมงพฒนาคณภาพชวตของประชาชนสสงคมแหงภมปญญาและการสรางความเขมแขงในชมชน (Office of the National Economic and Social Development Council, 2017) จากการศกษาของนกวชาการหลายทานพบวา โครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑ เปนโครงการตามนโยบายของรฐทสงผลใหเศรษฐกจชมชนดขน สมาชกชมชนมรายไดเพมขน มชวตความเปนอยทดกวาเดม และมการพฒนาเรยนรในการประกอบอาชพ สามารถพฒนาเศรษฐกจในระดบรากหญาของประเทศได และมความสาคญอยางมากตอการสรางเศรษฐกจชมชน Surasil (2005) อยางไรกตาม ถงแมวาผลตภณฑโครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑ จะมความสาคญตอการสรางเศรษฐกจชมชนดงทกลาวมาแลวขางตน จากการศกษาของนกวชาการหลายทาน พบวา ดานการจดการธรกจยงประสบกบปญหาหลายประการ อาท ผประกอบการยงขาดแนวคดเชงธรกจ Watjanatapin & Rabob (2012) ทงในดานความร ทกษะ และประสบการณในการพฒนาและสรางมลคาเพมใหกบตวสนคา ขาดขอมลและความรเกยวกบการสงออก Wailerdsak (2013) ขาดการพฒนาทางดานเทคโนโลยหรอการใชความรเทคนคทนสมยมาใชเพอชวยในการผลต ทาใหมสนคาหรอบรการทมความเปนนวตกรรมมจานวนนอย การใชเทคโนโลยสารสนเทศ อาท E-commerce ในการประกอบธรกจยงอยในวงจากด ขาดความรความเขาใจในการรวมกลมเพอพฒนาเครอขายวสาหกจ และโอกาสทจะไดแสดงผลตภณฑในงานและนทรรศการตางๆ ทภาครฐจดขน Wonganupornkul (2009)

ดงนน จากความเปนมาและความสาคญของปญหาดงทกลาวมาแลว ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาเกยวกบประเดนปญหาทสาคญ คอ ทาอยางไรใหผลตภณฑของธรกจโครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑมคณภาพมาตรฐาน มความเปนเอกลกษณทโดดเดน และมคณคา เปนทตองการและยอมรบทงในประเทศและตางประเทศ ในการศกษาครงน ผวจยสนใจศกษาธรกจอาหารหมวดผลตภณฑผกและผลไมแปรรป ซงเปนผลผลตทางการเกษตรและอาหารแปรรปและพชเศรษฐกจหลกทสาคญของภาคเหนอ นอกจากน ธรกจอาหารถอเปนอตสาหกรรมเชงยทธศาสตรของทกประเทศทมความสาคญยง และยงมบทบาทสาคญในการขบเคลอนระบบเศรษฐกจของประเทศ สามารถสรางมลคาเพมใหผลผลตทางเกษตร และมความเชอมโยงกบภาคเกษตร ซงเปนกลมประชากรหลกของประเทศ นาไปสการกระจายความเจรญสภมภาคตางๆ ทวประเทศ

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาสภาพการจดการและปจจยดานศกยภาพในการจดการทสงผลตอความสาเรจของธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหาร ในเขตภาคเหนอ 2. เพอสรางรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหารในเขตภาคเหนอ

3. เพอประเมนและนาเสนอรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหาร ในเขตภาคเหนอ

วธดาเนนการวจย ขนตอนท 1 ศกษาสภาพการจดการและปจจยดานศกยภาพในการจดการทสงผลตอความสาเรจของธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ เปนการศกษาวจยเชงคณภาพและเชงปรมาณ โดยการสมภาษณเชงลกผบรหาร ตาแหนงประธานกรรมการ หรอผจดการของธรกจทไดรบการคดสรรใหเปนสดยอดสนคาหนงตาบล หนงผลตภณฑ ตดตอกนสองสมย คอในป พ.ศ. 2553 และ 2555 มทงหมด 6 ธรกจ การวจยเชงปรมาณ ไดกาหนดประชากร ขนาดของกลมตวอยาง และวธการสมตวอยางจากธรกจทไดรบการคดสรรใหเปนสดยอด OTOP ทงหมด 11 ธรกจ (8 จงหวดในภาคเหนอ) ดงน 1. กลมผบรหารไดแก ผทดารงตาแหนงรองประธาน หรอรองผจดการ หรอกรรมการ ของธรกจ ธรกจละ 2 คน รวมจานวนทงสน 22 คน (ไมใชบคคลทสมภาษณเจาะลก) โดยพจารณาจากจานวนของผบรหารในแตละธรกจทม 2-5 คน โดยเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง 2. กลมผปฏบตงานไดแก พนกงาน ทไดรบมอบหมายใหรบผดชอบงาน ในหนาทตางๆ ในระบบการดาเนนงานของกลมธรกจหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประกอบดวย เจาหนาทการผลต เจาหนาทการเงนและบญช เจาหนาทการตลาด และอนๆ จานวน 11 ธรกจ ธรกจละ4 คน รวม 44 คน (พจารณาจากจานวนเจาหนาททปฏบตงานในแตละตาแหนงสวนใหญม 1-2 คน) โดยเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง 3. กลมคนกลางทรบไปจาหนาย ซงจากการสมภาษณผผลต ผประกอบการ พบวา ทง 11 ธรกจ มจานวนคนกลางทรบไปจาหนายอยระหวาง 5-15 คน และจากการเปดตารางสาเรจรปของ Krejcie & Morgan Akakun (2000) ซงกาหนดใหสดสวนของลกษณะทสนใจในประชากรเทากบ 0.5 และระดบความเชอมน 95% ไดกลมตวอยางรวมทงสน 90 คน โดยเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง 4. กลมผบรโภค เนองจากไมทราบจานวนประชากรทแนนอน จงกาหนดกลมตวอยางไวทสงสดทสามารถกระทาได จากคาสงสดในตารางสาเรจรปของ Krejcie & Morgan Akakun (2000) กาหนดใหสดสวนของลกษณะทสนใจในประชากรเทากบ 0.5 ระดบความเชอมน 95% ไดขนาดของกลมตวอยางรวม 384 คน ผวจยจงไดแบงกลมของประชากรทง 11 ธรกจใน 8 จงหวด ออกเปน 3 กลม ตามลกษณะของธรกจ คอ กลมผผลตชมชน (วสาหกจชมชน) กลมผผลตชมชนทเปนเจาของรายเดยว และกลมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ใชวธการสมตวอยางแบบแบงชนภมทเปนสดสวน (Proportionate Stratified Sampling) ทาใหไดกลมตวอยางธรกจละ 35 คน จากทงหมด 11 ธรกจ รวมทงสน 385 คน วเคราะหขอมลโดยการหาคาเฉลย (x�) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของคะแนนความคดเหน ขนตอนท 2 สรางรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑโดยทาการวเคราะหและสงเคราะหเอกสารขอมลในขนตอนท 1 เพอยกรางรปแบบ และจดใหมการสนทนากลม (Focus Group Discussion) ของผทรงคณวฒ เพอรวมกนพจารณา วพากษ ใหขอเสนอแนะ และสรางรปแบบการจดการธรกจ ตามแนวทางการสนทนากลม กลมละ 6-10 คนประกอบดวย ตวแทนผบรหารและผปฏบตงาน ตวแทนผบรหารภาครฐทเกยวของกบโครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑ ตวแทนคณะกรรมการพจารณาคดสรรสดยอดหนง



process of transference consisted of: (1) strategy planning; (2) production management; (3) marketing management; (4) finance and accounting management. The components of output consisted of: (1) consumer satisfaction; (2) sales; (3) net profits; (4) quantity of customers; and (5) quantity of middlemen.

Keywords : Management Model that Affect the Success of the Business / Condition and Potential of, Business Management / Business Management Process / One Tambom One Product

ความเปนมาและความสาคญของปญหา

การจดการโครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑ ภายใตแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559) ตอเนองถงปจจบนฉบบท 12 (พ.ศ. 2560-2564) ไดอนเชญแนวคดปรชญาเศรษฐกจแบบพอเพยง ตามพระราชดารสของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ รชกาลท 9 มาเปนปรชญาในการพฒนาและบรหารประเทศ ซงมเปาหมายหลกคอ การมงพฒนาคณภาพชวตของประชาชนสสงคมแหงภมปญญาและการสรางความเขมแขงในชมชน (Office of the National Economic and Social Development Council, 2017) จากการศกษาของนกวชาการหลายทานพบวา โครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑ เปนโครงการตามนโยบายของรฐทสงผลใหเศรษฐกจชมชนดขน สมาชกชมชนมรายไดเพมขน มชวตความเปนอยทดกวาเดม และมการพฒนาเรยนรในการประกอบอาชพ สามารถพฒนาเศรษฐกจในระดบรากหญาของประเทศได และมความสาคญอยางมากตอการสรางเศรษฐกจชมชน Surasil (2005) อยางไรกตาม ถงแมวาผลตภณฑโครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑ จะมความสาคญตอการสรางเศรษฐกจชมชนดงทกลาวมาแลวขางตน จากการศกษาของนกวชาการหลายทาน พบวา ดานการจดการธรกจยงประสบกบปญหาหลายประการ อาท ผประกอบการยงขาดแนวคดเชงธรกจ Watjanatapin & Rabob (2012) ทงในดานความร ทกษะ และประสบการณในการพฒนาและสรางมลคาเพมใหกบตวสนคา ขาดขอมลและความรเกยวกบการสงออก Wailerdsak (2013) ขาดการพฒนาทางดานเทคโนโลยหรอการใชความรเทคนคทนสมยมาใชเพอชวยในการผลต ทาใหมสนคาหรอบรการทมความเปนนวตกรรมมจานวนนอย การใชเทคโนโลยสารสนเทศ อาท E-commerce ในการประกอบธรกจยงอยในวงจากด ขาดความรความเขาใจในการรวมกลมเพอพฒนาเครอขายวสาหกจ และโอกาสทจะไดแสดงผลตภณฑในงานและนทรรศการตางๆ ทภาครฐจดขน Wonganupornkul (2009)

ดงนน จากความเปนมาและความสาคญของปญหาดงทกลาวมาแลว ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาเกยวกบประเดนปญหาทสาคญ คอ ทาอยางไรใหผลตภณฑของธรกจโครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑมคณภาพมาตรฐาน มความเปนเอกลกษณทโดดเดน และมคณคา เปนทตองการและยอมรบทงในประเทศและตางประเทศ ในการศกษาครงน ผวจยสนใจศกษาธรกจอาหารหมวดผลตภณฑผกและผลไมแปรรป ซงเปนผลผลตทางการเกษตรและอาหารแปรรปและพชเศรษฐกจหลกทสาคญของภาคเหนอ นอกจากน ธรกจอาหารถอเปนอตสาหกรรมเชงยทธศาสตรของทกประเทศทมความสาคญยง และยงมบทบาทสาคญในการขบเคลอนระบบเศรษฐกจของประเทศ สามารถสรางมลคาเพมใหผลผลตทางเกษตร และมความเชอมโยงกบภาคเกษตร ซงเปนกลมประชากรหลกของประเทศ นาไปสการกระจายความเจรญสภมภาคตางๆ ทวประเทศ

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาสภาพการจดการและปจจยดานศกยภาพในการจดการทสงผลตอความสาเรจของธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหาร ในเขตภาคเหนอ 2. เพอสรางรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหารในเขตภาคเหนอ

3. เพอประเมนและนาเสนอรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหาร ในเขตภาคเหนอ

วธดาเนนการวจย ขนตอนท 1 ศกษาสภาพการจดการและปจจยดานศกยภาพในการจดการทสงผลตอความสาเรจของธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ เปนการศกษาวจยเชงคณภาพและเชงปรมาณ โดยการสมภาษณเชงลกผบรหาร ตาแหนงประธานกรรมการ หรอผจดการของธรกจทไดรบการคดสรรใหเปนสดยอดสนคาหนงตาบล หนงผลตภณฑ ตดตอกนสองสมย คอในป พ.ศ. 2553 และ 2555 มทงหมด 6 ธรกจ การวจยเชงปรมาณ ไดกาหนดประชากร ขนาดของกลมตวอยาง และวธการสมตวอยางจากธรกจทไดรบการคดสรรใหเปนสดยอด OTOP ทงหมด 11 ธรกจ (8 จงหวดในภาคเหนอ) ดงน 1. กลมผบรหารไดแก ผทดารงตาแหนงรองประธาน หรอรองผจดการ หรอกรรมการ ของธรกจ ธรกจละ 2 คน รวมจานวนทงสน 22 คน (ไมใชบคคลทสมภาษณเจาะลก) โดยพจารณาจากจานวนของผบรหารในแตละธรกจทม 2-5 คน โดยเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง 2. กลมผปฏบตงานไดแก พนกงาน ทไดรบมอบหมายใหรบผดชอบงาน ในหนาทตางๆ ในระบบการดาเนนงานของกลมธรกจหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประกอบดวย เจาหนาทการผลต เจาหนาทการเงนและบญช เจาหนาทการตลาด และอนๆ จานวน 11 ธรกจ ธรกจละ4 คน รวม 44 คน (พจารณาจากจานวนเจาหนาททปฏบตงานในแตละตาแหนงสวนใหญม 1-2 คน) โดยเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง 3. กลมคนกลางทรบไปจาหนาย ซงจากการสมภาษณผผลต ผประกอบการ พบวา ทง 11 ธรกจ มจานวนคนกลางทรบไปจาหนายอยระหวาง 5-15 คน และจากการเปดตารางสาเรจรปของ Krejcie & Morgan Akakun (2000) ซงกาหนดใหสดสวนของลกษณะทสนใจในประชากรเทากบ 0.5 และระดบความเชอมน 95% ไดกลมตวอยางรวมทงสน 90 คน โดยเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง 4. กลมผบรโภค เนองจากไมทราบจานวนประชากรทแนนอน จงกาหนดกลมตวอยางไวทสงสดทสามารถกระทาได จากคาสงสดในตารางสาเรจรปของ Krejcie & Morgan Akakun (2000) กาหนดใหสดสวนของลกษณะทสนใจในประชากรเทากบ 0.5 ระดบความเชอมน 95% ไดขนาดของกลมตวอยางรวม 384 คน ผวจยจงไดแบงกลมของประชากรทง 11 ธรกจใน 8 จงหวด ออกเปน 3 กลม ตามลกษณะของธรกจ คอ กลมผผลตชมชน (วสาหกจชมชน) กลมผผลตชมชนทเปนเจาของรายเดยว และกลมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ใชวธการสมตวอยางแบบแบงชนภมทเปนสดสวน (Proportionate Stratified Sampling) ทาใหไดกลมตวอยางธรกจละ 35 คน จากทงหมด 11 ธรกจ รวมทงสน 385 คน วเคราะหขอมลโดยการหาคาเฉลย (x�) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของคะแนนความคดเหน ขนตอนท 2 สรางรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑโดยทาการวเคราะหและสงเคราะหเอกสารขอมลในขนตอนท 1 เพอยกรางรปแบบ และจดใหมการสนทนากลม (Focus Group Discussion) ของผทรงคณวฒ เพอรวมกนพจารณา วพากษ ใหขอเสนอแนะ และสรางรปแบบการจดการธรกจ ตามแนวทางการสนทนากลม กลมละ 6-10 คนประกอบดวย ตวแทนผบรหารและผปฏบตงาน ตวแทนผบรหารภาครฐทเกยวของกบโครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑ ตวแทนคณะกรรมการพจารณาคดสรรสดยอดหนง



ตาบล หนงผลตภณฑไทย ตวแทนนกวจย ตวแทนคนกลาง และผบรโภคสนคาโครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑ จานวนกลมละ 9 คน 2 กลม เพอใหเกดแนวทางการแสดงความคดเหนอยางกวางขวาง ลกซง และทวถง

ขนตอนท 3 ประเมนรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ใชวธการประเมนรปแบบโดยผทรงคณวฒ Eisner (1998) ดานความเหมาะสม ความเปนไปได ความถกตองครอบคลม และความเปนประโยชน ไดแก ผทรงคณวฒทเปนนกวชาการดานการบรหารจดการ ผทรงคณวฒทเปนนกวชาการดานการจดการธรกจชมชน ผทรงคณวฒทเปนผบรหารทมสวนเกยวของกบธรกจชมชน และผทรงคณวฒทเปนผประกอบการทประสบผลสาเรจ รวมทงสน 11 คน

สรปผลการวจย ขนตอนท 1 ผลการศกษาสภาพการจดการและปจจยดานศกยภาพในการจดการทสงผลตอความสาเรจ

ของธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหาร ในเขตภาคเหนอ สรปไดดงน 1. ผลการศกษาสภาพการจดการธรกจ ในภาพรวมสภาพการปฏบตอยในเกณฑเปนจรงมาก (x�= 4.05, S.D.=0.38) เมอพจารณาเฉพาะดานสภาพการจดการธรกจ พบวา ผบรหารและผปฏบตงานมความคดเหนตรงกนวา ดานการผลตและความเขมแขงชมชน มผลตอความสาเรจในการจดการธรกจมากกวาดานการสนบสนนจากภาครฐและเอกชน โดยดานการผลตและความเขมแขงชมชน ในมมมองของผบรหาร พบวา การรกษาสงแวดลอมในกระบวนการผลตอยางมคณภาพเปนอนดบแรกมากทสด ซงแตกตางจากผปฏบตงานมองดานความสามารถในการผลตสนคาจานวนมากเพอการจดจาหนาย สาคญเปนอนดบแรก สาหรบดานการสนบสนนจากภาครฐและเอกชน ในมมมองของผบรหาร พบวา การเขารวมโครงการฝกอบรม ศกษาดงานจดโดยหนวยงานภาครฐและเอกชน เปนอนดบแรก ซงแตกตางจากผปฏบตงานทเหนวาการสนบสนนดานการรบรองคณภาพมาตรฐานผลตภณฑ มาเปนอนดบแรก แตเมอพจารณาความเหนทมการปฏบตเปนลาดบสดทาย กลมผบรหาร พบวา เปนเรองของการสนบสนนดานเครองมอเครองใช และเทคนคตางๆ ในดานการผลต สวนผปฏบตงาน พบวา การสนบสนนการออกรานจดแสดง และจาหนายสนคาในตางประเทศ มาเปนอนดบสดทาย สภาพการปฏบตอยในเกณฑเปนจรงปานกลาง

2. ผลการศกษาศกยภาพทสงผลตอความสาเรจในการจดการธรกจ ในภาพรวมสภาพการปฏบตอยในเกณฑเปนจรงมาก (x�= 3.9, S.D.=0.39) เมอพจารณาเฉพาะดานศกยภาพทสงผลตอความสาเรจในการจดการธรกจ ประกอบดวย ดานภาวะผนา การมสวนรวมของพนกงาน การพฒนาศกยภาพของพนกงาน ความสามารถดานการเงน ความสามารถดานนวตกรรมและเทคโนโลย ความสามารถดานการสรางเครอขายทางธรกจ พบวา ผบรหารและผปฏบตงานมความคดตรงกนวา ภาวะผนา การมสวนรวมของพนกงาน มผลตอความสาเรจในการจดการธรกจเปนอนดบแรก รองลงมาคอ การพฒนาศกยภาพของพนกงาน และปจจยทผบรหารเหนวามการปฏบตเปนอนดบสดทายคอ ความสามารถดานการเงน 3. ผลการศกษาดานกระบวนการจดการธรกจ ในภาพรวมสภาพการปฏบตอยในเกณฑเปนจรงมาก (x�= 4.03, S.D.=0.62) เมอพจารณาเฉพาะดานกระบวนการจดการธรกจโดยแบงเปนดานการกาหนดกลยทธของธรกจ การกาหนดผลตภณฑ การพฒนาคณภาพผลตภณฑ การตลาดและการกระจายสนคา การตดตามประเมนผล พบวา ผบรหารและผปฏบตงานมความคดเหนตรงกนวา ดานการกาหนดผลตภณฑ มผลตอความสาเรจในการจดการธรกจ มาเปนอนดบแรก สาหรบความคดเหนการปฏบตทผปฏบตงานใหความสาคญเปนอนดบแรกอกประการหนง คอ การพฒนาคณภาพผลตภณฑ และการปฏบตทใหความสาคญเปนอนดบ

สดทายในมมมองของผบรหารพบวา เปนการตดตามประเมนผล สวนผปฏบตงานเหนวา การกาหนดกลยทธของธรกจ มการปฏบตเปนอนดบสดทาย 4. ผลการศกษาผลลพธการดาเนนงาน (เฉพาะกลมผบรหาร) ในภาพรวมสภาพการปฏบตอยในเกณฑเปนจรงมาก (x�= 3.78, S.D.=0.45) เมอพจารณาผลลพธการดาเนนงานการจดการธรกจ ซงผตอบแบบสอบถามเปนกลมเฉพาะกลมผบรหาร พบวา ผบรหารใหความสาคญกบจานวนลกคา มาเปนอนดบแรก รองลงมาเปนยอดขาย จานวนคนกลางทรบไปจาหนาย และกาไรสทธ ตามลาดบ 5. ผลการศกษาความพงพอใจของผบรโภค ในภาพรวมอยในระดบมาก (x�= 4.02, S.D.=0.29) และคนกลางทรบไปจาหนาย ในภาพรวมอยในระดบมาก (x�= 3.80, S.D.=0.32) เมอพจารณาความพงพอใจดานการจดการธรกจ และดานการตลาด (4P’s) ของผบรโภคและคนกลางทรบไปจาหนายของธรกจ พบวาในภาพรวมมความพงพอใจอยในระดบมาก และทสอดคลองตรงกนวา ดานการจดการมความพงพอใจเปนลาดบแรก รองลงมาเปนดานผลตภณฑ ดานการจดจาหนาย ดานการสงเสรมการตลาด และดานราคา ตามลาดบ ตอนท 2 สรปผลการศกษาการสรางรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหาร ในเขตภาคเหนอ ผลการศกษาสรางรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหาร ในเขตภาคเหนอ พบวา รปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประกอบดวย องคประกอบดานการจดการธรกจ ไดแก ภาวะผนา ศกยภาพของบคลากร การสนบสนนจากภาครฐและเอกชน นวตกรรมและเทคโนโลย ชมชนและการสรางเครอขาย องคประกอบดานกระบวนการจดการธรกจ (Management process) ไดแก แผนกลยทธ การจดการดานการผลต การจดการดานการตลาด การจดการดานการเงนและบญช และองคประกอบดวยผลลพธ (Output) ไดแก ยอดขาย กาไรสทธ จานวนลกคา จานวนคนกลางทรบไปจาหนาย ความพงพอใจของผบรโภคและคนกลางทรบไปจาหนาย ตอนท 3 สรปผลการศกษาการประเมนรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหาร ในเขตภาคเหนอ ผลการประเมนรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหาร ในเขตภาคเหนอ โดยผทรงคณวฒ จานวน 11 คน พบวา รปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ดานความเหมาะสม ความเปนไปได ความถกตองครอบคลม และความเปนประโยชน ในภาพรวมมคาเฉลยในระดบมาก โดยองคประกอบทใหความสาคญเปนลาดบแรก คอ องคประกอบในการจดการธรกจ ไดแก ภาวะผนา องคประกอบกระบวนจดการธรกจ ไดแก การจดการผลต และองคประกอบผลลพธ ไดแก ความพงพอใจของผบรโภค ผวจยไดทาการปรบปรงแกไข ตามขอเสนอแนะ ทาใหไดรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ฉบบสมบรณ ซงประกอบดวย (1) องคประกอบในการจดการธรกจ ไดแก ภาวะผนา ศกยภาพบคลากร นวตกรรมและเทคโนโลย ชมชนและการสรางเครอขาย และการสนบสนนจากภาครฐและเอกชน (2) องคประกอบกระบวนการจดการ ไดแก แผนกลยทธ การจดการผลตการจดการตลาด การจดการการเงนและบญช และ (3) องคประกอบผลลพธในการดาเนนงาน ไดแก ความพงพอใจของผบรโภค ยอดขาย กาไรสทธ จานวนลกคา และจานวนคนกลางทรบไปจาหนาย



ตาบล หนงผลตภณฑไทย ตวแทนนกวจย ตวแทนคนกลาง และผบรโภคสนคาโครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑ จานวนกลมละ 9 คน 2 กลม เพอใหเกดแนวทางการแสดงความคดเหนอยางกวางขวาง ลกซง และทวถง

ขนตอนท 3 ประเมนรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ใชวธการประเมนรปแบบโดยผทรงคณวฒ Eisner (1998) ดานความเหมาะสม ความเปนไปได ความถกตองครอบคลม และความเปนประโยชน ไดแก ผทรงคณวฒทเปนนกวชาการดานการบรหารจดการ ผทรงคณวฒทเปนนกวชาการดานการจดการธรกจชมชน ผทรงคณวฒทเปนผบรหารทมสวนเกยวของกบธรกจชมชน และผทรงคณวฒทเปนผประกอบการทประสบผลสาเรจ รวมทงสน 11 คน

สรปผลการวจย ขนตอนท 1 ผลการศกษาสภาพการจดการและปจจยดานศกยภาพในการจดการทสงผลตอความสาเรจ

ของธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหาร ในเขตภาคเหนอ สรปไดดงน 1. ผลการศกษาสภาพการจดการธรกจ ในภาพรวมสภาพการปฏบตอยในเกณฑเปนจรงมาก (x�= 4.05, S.D.=0.38) เมอพจารณาเฉพาะดานสภาพการจดการธรกจ พบวา ผบรหารและผปฏบตงานมความคดเหนตรงกนวา ดานการผลตและความเขมแขงชมชน มผลตอความสาเรจในการจดการธรกจมากกวาดานการสนบสนนจากภาครฐและเอกชน โดยดานการผลตและความเขมแขงชมชน ในมมมองของผบรหาร พบวา การรกษาสงแวดลอมในกระบวนการผลตอยางมคณภาพเปนอนดบแรกมากทสด ซงแตกตางจากผปฏบตงานมองดานความสามารถในการผลตสนคาจานวนมากเพอการจดจาหนาย สาคญเปนอนดบแรก สาหรบดานการสนบสนนจากภาครฐและเอกชน ในมมมองของผบรหาร พบวา การเขารวมโครงการฝกอบรม ศกษาดงานจดโดยหนวยงานภาครฐและเอกชน เปนอนดบแรก ซงแตกตางจากผปฏบตงานทเหนวาการสนบสนนดานการรบรองคณภาพมาตรฐานผลตภณฑ มาเปนอนดบแรก แตเมอพจารณาความเหนทมการปฏบตเปนลาดบสดทาย กลมผบรหาร พบวา เปนเรองของการสนบสนนดานเครองมอเครองใช และเทคนคตางๆ ในดานการผลต สวนผปฏบตงาน พบวา การสนบสนนการออกรานจดแสดง และจาหนายสนคาในตางประเทศ มาเปนอนดบสดทาย สภาพการปฏบตอยในเกณฑเปนจรงปานกลาง

2. ผลการศกษาศกยภาพทสงผลตอความสาเรจในการจดการธรกจ ในภาพรวมสภาพการปฏบตอยในเกณฑเปนจรงมาก (x�= 3.9, S.D.=0.39) เมอพจารณาเฉพาะดานศกยภาพทสงผลตอความสาเรจในการจดการธรกจ ประกอบดวย ดานภาวะผนา การมสวนรวมของพนกงาน การพฒนาศกยภาพของพนกงาน ความสามารถดานการเงน ความสามารถดานนวตกรรมและเทคโนโลย ความสามารถดานการสรางเครอขายทางธรกจ พบวา ผบรหารและผปฏบตงานมความคดตรงกนวา ภาวะผนา การมสวนรวมของพนกงาน มผลตอความสาเรจในการจดการธรกจเปนอนดบแรก รองลงมาคอ การพฒนาศกยภาพของพนกงาน และปจจยทผบรหารเหนวามการปฏบตเปนอนดบสดทายคอ ความสามารถดานการเงน 3. ผลการศกษาดานกระบวนการจดการธรกจ ในภาพรวมสภาพการปฏบตอยในเกณฑเปนจรงมาก (x�= 4.03, S.D.=0.62) เมอพจารณาเฉพาะดานกระบวนการจดการธรกจโดยแบงเปนดานการกาหนดกลยทธของธรกจ การกาหนดผลตภณฑ การพฒนาคณภาพผลตภณฑ การตลาดและการกระจายสนคา การตดตามประเมนผล พบวา ผบรหารและผปฏบตงานมความคดเหนตรงกนวา ดานการกาหนดผลตภณฑ มผลตอความสาเรจในการจดการธรกจ มาเปนอนดบแรก สาหรบความคดเหนการปฏบตทผปฏบตงานใหความสาคญเปนอนดบแรกอกประการหนง คอ การพฒนาคณภาพผลตภณฑ และการปฏบตทใหความสาคญเปนอนดบ

สดทายในมมมองของผบรหารพบวา เปนการตดตามประเมนผล สวนผปฏบตงานเหนวา การกาหนดกลยทธของธรกจ มการปฏบตเปนอนดบสดทาย 4. ผลการศกษาผลลพธการดาเนนงาน (เฉพาะกลมผบรหาร) ในภาพรวมสภาพการปฏบตอยในเกณฑเปนจรงมาก (x�= 3.78, S.D.=0.45) เมอพจารณาผลลพธการดาเนนงานการจดการธรกจ ซงผตอบแบบสอบถามเปนกลมเฉพาะกลมผบรหาร พบวา ผบรหารใหความสาคญกบจานวนลกคา มาเปนอนดบแรก รองลงมาเปนยอดขาย จานวนคนกลางทรบไปจาหนาย และกาไรสทธ ตามลาดบ 5. ผลการศกษาความพงพอใจของผบรโภค ในภาพรวมอยในระดบมาก (x�= 4.02, S.D.=0.29) และคนกลางทรบไปจาหนาย ในภาพรวมอยในระดบมาก (x�= 3.80, S.D.=0.32) เมอพจารณาความพงพอใจดานการจดการธรกจ และดานการตลาด (4P’s) ของผบรโภคและคนกลางทรบไปจาหนายของธรกจ พบวาในภาพรวมมความพงพอใจอยในระดบมาก และทสอดคลองตรงกนวา ดานการจดการมความพงพอใจเปนลาดบแรก รองลงมาเปนดานผลตภณฑ ดานการจดจาหนาย ดานการสงเสรมการตลาด และดานราคา ตามลาดบ ตอนท 2 สรปผลการศกษาการสรางรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหาร ในเขตภาคเหนอ ผลการศกษาสรางรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหาร ในเขตภาคเหนอ พบวา รปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประกอบดวย องคประกอบดานการจดการธรกจ ไดแก ภาวะผนา ศกยภาพของบคลากร การสนบสนนจากภาครฐและเอกชน นวตกรรมและเทคโนโลย ชมชนและการสรางเครอขาย องคประกอบดานกระบวนการจดการธรกจ (Management process) ไดแก แผนกลยทธ การจดการดานการผลต การจดการดานการตลาด การจดการดานการเงนและบญช และองคประกอบดวยผลลพธ (Output) ไดแก ยอดขาย กาไรสทธ จานวนลกคา จานวนคนกลางทรบไปจาหนาย ความพงพอใจของผบรโภคและคนกลางทรบไปจาหนาย ตอนท 3 สรปผลการศกษาการประเมนรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหาร ในเขตภาคเหนอ ผลการประเมนรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหาร ในเขตภาคเหนอ โดยผทรงคณวฒ จานวน 11 คน พบวา รปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ดานความเหมาะสม ความเปนไปได ความถกตองครอบคลม และความเปนประโยชน ในภาพรวมมคาเฉลยในระดบมาก โดยองคประกอบทใหความสาคญเปนลาดบแรก คอ องคประกอบในการจดการธรกจ ไดแก ภาวะผนา องคประกอบกระบวนจดการธรกจ ไดแก การจดการผลต และองคประกอบผลลพธ ไดแก ความพงพอใจของผบรโภค ผวจยไดทาการปรบปรงแกไข ตามขอเสนอแนะ ทาใหไดรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ฉบบสมบรณ ซงประกอบดวย (1) องคประกอบในการจดการธรกจ ไดแก ภาวะผนา ศกยภาพบคลากร นวตกรรมและเทคโนโลย ชมชนและการสรางเครอขาย และการสนบสนนจากภาครฐและเอกชน (2) องคประกอบกระบวนการจดการ ไดแก แผนกลยทธ การจดการผลตการจดการตลาด การจดการการเงนและบญช และ (3) องคประกอบผลลพธในการดาเนนงาน ไดแก ความพงพอใจของผบรโภค ยอดขาย กาไรสทธ จานวนลกคา และจานวนคนกลางทรบไปจาหนาย



ภาพท 1 รปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหาร ในเขตภาคเหนอ

อภปรายผลการวจย ตอนท 1 อภปรายผลการศกษาสภาพการจดการและปจจยดานศกยภาพในการจดการ ทสงผลตอ

ความสาเรจของธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ สรปไดดงน 1. จากการศกษาสภาพการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ พบวา ความสาเรจ ในการจดการธรกจนน ชมชนสามารถพงตนเองดวยความเขมแขงของชมชนเอง มากกวาการรอการสนบสนนจากภาครฐหรอเอกชน โดยใหความสาคญกบสงแวดลอมในกระบวนการผลต เพอคณภาพมาตรฐานของผลตภณฑ และการผลตสนคาจานวนมากเพอการจดจาหนายไดอยางตอเนอง สนคาไมขาดตลาด รวมทงการมสวนรวมกบชมชนทงในดานการจางแรงงานและ วตถดบ ซงสวนใหญเปนวตถดบในชมชนรอยละ 80 ขนไป สาหรบการพฒนารปแบบผลตภณฑและบรรจภณฑ ในรอบ 1 ป การจดสรรผลกาไรบางสวนใหเปนประโยชนแกชมชน และการจดทาบญชอยางเปนระบบ นน กลบมความสาคญเปนสามอนดบสดทาย ซงสอดคลองกบการสมภาษณเชงลกทผบรหาร เหนวา การพฒนาหรอเปลยนแปลงผลตภณฑและบรรจภณฑเปนเรองของตนทน และในประเดนเรองของการจดสรรผลกาไรเพอชมชนนน มกจกรรมเพอชมชนในระดบหนง เนองจากการมองวาวสาหกจนนเตบโตและพฒนาดวยตนเอง สวนการวางระบบจดทาบญชนนสามารถทาได หากมการจางโปรแกรมทาบญชหรอเจาหนาทบญช อาจทาใหมตนทนมากขน สอดคลองกบผลการศกษาของ Chantawongsri (2004) พบวา ปจจยทสาคญสาหรบนาไปปรบใชเพอความสาเรจของการจดการธรกจชมชน ไดแก ปจจยดานการผลต การมสวนรวม และทสาคญทสด คอ หลกการแหงการพงพาตนเองของชาวบาน ความรวมมอรวมใจและความเปนนาหนงใจเดยว สาหรบในดานการสนบสนนจากภาครฐและเอกชน พบวา ธรกจใหความสาคญในการเขารวมโครงการฝกอบรม ศกษาดงานซงจดโดยหนวยงานภาครฐและเอกชน เนองจากเหนวาความรมความสาคญตอการจดการธรกจใหประสบความสาเรจ

2. จากผลการศกษาศกยภาพทสงผลตอความสาเรจในการจดการธรกจ พบวา ธรกจใหความสาคญกบภาวะผนา การมสวนรวมของพนกงาน เปนอนดบแรก รองลงมา คอ การพฒนาศกยภาพของพนกงาน ความสามารถดานการสรางเครอขายทางธรกจ ความสามารถดานนวตกรรมและเทคโนโลย และปจจยทมการปฏบตเปนอนดบสดทาย คอ ความสามารถดานการเงน ซงสอดคลองกบการสมภาษณผบรหาร พบวา ปจจยทสงผลใหธรกจประสบผลสาเรจไดแก ภาวะผนาตองมคณธรรม จรยธรรม มงมน ทมเท คดตาง สรางสรรคสงใหมๆ เสมอ โดยเฉพาะยดหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ รชการท 9 เปนแนวทางในการดาเนนธรกจ คอ เตบโตแบบคอยเปนคอยไปไมสรางหนสน เมอพจารณาเฉพาะดาน สรปไดดงน 1. ดานภาวะผนา ในดานนใหความสาคญศกยภาพดานจรยธรรม คณธรรม ปฏบตงานดวยความโปรงใสและรบผดชอบ อกทงมความพรอมรบตอการเปลยนแปลงทกดาน ความสามารถในการหาตลาดจาหนายผลตภณฑ และความสามารถวเคราะหและหาวธแกปญหาทเกดขน รวมทงมความคดรเรมสรางสรรคสงใหม ๆ เขามาใชในธรกจเสมอ จากผลการศกษาดงกลาวสอดคลองกบ Yawirat. (2004) ไดเสนอคณลกษณะของผนาในยคปจจบนทมประสทธภาพประกอบดวยคณลกษณะคอ มแรงขบสง มแรงจงใจ มความซอสตย มความเชอมนในตนเอง มความรในดานธรกจมวสยทศน มความสามารถดานทกษะการสอสาร สามารถทาใหผอนไววางใจเหนถงความสามารถมพลงและมงปฏบตใหบรรลผลสาเรจ 2. การมสวนรวมของพนกงาน ในดานนจะใหความสาคญศกยภาพดานความเขาใจเปาหมายของธรกจในทศทางเดยวกน พนกงานมการชวยเหลอกจกรรมอนๆ ทนอกเหนอจากงานในหนาท การมสวนรวมในการแบงงานตามหนาท ตามความรความสามารถ และความถนด การมสวนรวมในการวเคราะหปญหาและแกไขปญหาในงาน สอดคลองกบการสมภาษณผบรหารพบวา มการทางานแบบเครอญาต มความรกและเขาใจใน



ภาพท 1 รปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหาร ในเขตภาคเหนอ

อภปรายผลการวจย ตอนท 1 อภปรายผลการศกษาสภาพการจดการและปจจยดานศกยภาพในการจดการ ทสงผลตอ

ความสาเรจของธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ สรปไดดงน 1. จากการศกษาสภาพการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ พบวา ความสาเรจ ในการจดการธรกจนน ชมชนสามารถพงตนเองดวยความเขมแขงของชมชนเอง มากกวาการรอการสนบสนนจากภาครฐหรอเอกชน โดยใหความสาคญกบสงแวดลอมในกระบวนการผลต เพอคณภาพมาตรฐานของผลตภณฑ และการผลตสนคาจานวนมากเพอการจดจาหนายไดอยางตอเนอง สนคาไมขาดตลาด รวมทงการมสวนรวมกบชมชนทงในดานการจางแรงงานและ วตถดบ ซงสวนใหญเปนวตถดบในชมชนรอยละ 80 ขนไป สาหรบการพฒนารปแบบผลตภณฑและบรรจภณฑ ในรอบ 1 ป การจดสรรผลกาไรบางสวนใหเปนประโยชนแกชมชน และการจดทาบญชอยางเปนระบบ นน กลบมความสาคญเปนสามอนดบสดทาย ซงสอดคลองกบการสมภาษณเชงลกทผบรหาร เหนวา การพฒนาหรอเปลยนแปลงผลตภณฑและบรรจภณฑเปนเรองของตนทน และในประเดนเรองของการจดสรรผลกาไรเพอชมชนนน มกจกรรมเพอชมชนในระดบหนง เนองจากการมองวาวสาหกจนนเตบโตและพฒนาดวยตนเอง สวนการวางระบบจดทาบญชนนสามารถทาได หากมการจางโปรแกรมทาบญชหรอเจาหนาทบญช อาจทาใหมตนทนมากขน สอดคลองกบผลการศกษาของ Chantawongsri (2004) พบวา ปจจยทสาคญสาหรบนาไปปรบใชเพอความสาเรจของการจดการธรกจชมชน ไดแก ปจจยดานการผลต การมสวนรวม และทสาคญทสด คอ หลกการแหงการพงพาตนเองของชาวบาน ความรวมมอรวมใจและความเปนนาหนงใจเดยว สาหรบในดานการสนบสนนจากภาครฐและเอกชน พบวา ธรกจใหความสาคญในการเขารวมโครงการฝกอบรม ศกษาดงานซงจดโดยหนวยงานภาครฐและเอกชน เนองจากเหนวาความรมความสาคญตอการจดการธรกจใหประสบความสาเรจ

2. จากผลการศกษาศกยภาพทสงผลตอความสาเรจในการจดการธรกจ พบวา ธรกจใหความสาคญกบภาวะผนา การมสวนรวมของพนกงาน เปนอนดบแรก รองลงมา คอ การพฒนาศกยภาพของพนกงาน ความสามารถดานการสรางเครอขายทางธรกจ ความสามารถดานนวตกรรมและเทคโนโลย และปจจยทมการปฏบตเปนอนดบสดทาย คอ ความสามารถดานการเงน ซงสอดคลองกบการสมภาษณผบรหาร พบวา ปจจยทสงผลใหธรกจประสบผลสาเรจไดแก ภาวะผนาตองมคณธรรม จรยธรรม มงมน ทมเท คดตาง สรางสรรคสงใหมๆ เสมอ โดยเฉพาะยดหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ รชการท 9 เปนแนวทางในการดาเนนธรกจ คอ เตบโตแบบคอยเปนคอยไปไมสรางหนสน เมอพจารณาเฉพาะดาน สรปไดดงน 1. ดานภาวะผนา ในดานนใหความสาคญศกยภาพดานจรยธรรม คณธรรม ปฏบตงานดวยความโปรงใสและรบผดชอบ อกทงมความพรอมรบตอการเปลยนแปลงทกดาน ความสามารถในการหาตลาดจาหนายผลตภณฑ และความสามารถวเคราะหและหาวธแกปญหาทเกดขน รวมทงมความคดรเรมสรางสรรคสงใหม ๆ เขามาใชในธรกจเสมอ จากผลการศกษาดงกลาวสอดคลองกบ Yawirat. (2004) ไดเสนอคณลกษณะของผนาในยคปจจบนทมประสทธภาพประกอบดวยคณลกษณะคอ มแรงขบสง มแรงจงใจ มความซอสตย มความเชอมนในตนเอง มความรในดานธรกจมวสยทศน มความสามารถดานทกษะการสอสาร สามารถทาใหผอนไววางใจเหนถงความสามารถมพลงและมงปฏบตใหบรรลผลสาเรจ 2. การมสวนรวมของพนกงาน ในดานนจะใหความสาคญศกยภาพดานความเขาใจเปาหมายของธรกจในทศทางเดยวกน พนกงานมการชวยเหลอกจกรรมอนๆ ทนอกเหนอจากงานในหนาท การมสวนรวมในการแบงงานตามหนาท ตามความรความสามารถ และความถนด การมสวนรวมในการวเคราะหปญหาและแกไขปญหาในงาน สอดคลองกบการสมภาษณผบรหารพบวา มการทางานแบบเครอญาต มความรกและเขาใจใน



เปาหมายองคกร มความพงพอใจการทางานทตรงกบความถนด มสวสดการดานอาหารและคาตอบแทนทพงพอใจ สอดคลองกบการศกษาของ Chantawongsri (2004) พบวา ปจจยทสาคญในการนาไปปรบใชเพอความสาเรจของการจดการธรกจชมชน คอปจจยดานการบรหารจดการ การมสวนรวม ความเปนผนาแรงงาน สมาชก และทสาคญทสดคอ หลกการแหงการพงพาตนเองของชาวบาน ความรวมมอรวมใจและความเปนนาหนงใจเดยวกน 3. การพฒนาศกยภาพของพนกงาน ในดานนใหความสาคญศกยภาพดานความสามารถแลกเปลยนเรยนรระหวางพนกงานดวยกน มการมอบหมายงานตรงกบความรความสามารถและประสบการณ พฒนาใหพนกงานมความสามารถในการควบคมคณภาพผลตภณฑใหไดมาตรฐาน การสนบสนนดานขวญกาลงใจและแรงจงใจดานตางๆ ทาใหบคลากร มความมงมน ทมเท รบผดชอบตอการทางาน รวมทงมการทางานทรวมมอรวมใจกน โดยคานงถงนโยบายและเปาหมายของธรกจแตการพฒนาดานภาษาตางประเทศมการปฏบตนอย สอดคลองกบการสมภาษณผบรหารของธรกจ พบวา มการแลกเปลยนเรยนรระหวางพนกงาน สวนใหญทางานมานาน มทกษะสง สามารถแกไขปญหาในงานไดเปนอยางด สาหรบการพฒนาดานภาษาตางประเทศยงมการดาเนนการนอย แตยงใหความสาคญทจะพฒนาในโอกาสตอไป และผลการศกษาของ Hogeforster (2014) พบวาการจดการทมคณภาพ หรอคณภาพของพนกงานมความสาคญทสดรองลงมา คอ บรรยากาศการทางานทรวมมอรวมใจกน นอกจากน ยงสอดคลองกบ Chiarakul (2014) พบวา การเตรยมความพรอมในการพฒนาทกษะของพนกงานทงทกษะทางดานภาษาและ ทกษะการทางานเฉพาะดาน มความสาคญยง ในการเตรยมความพรอมรบการเปดการคาเสรของประเทศไทย 4. ความสามารถดานการเงน ในดานนใหความสาคญศกยภาพดานการใหผลตอบแทนทนาพอใจกบพนกงานวา ธรกจมความพรอมในการจดหาเงนมาลงทนและการจดการเงนทนหมนเวยนมาใชในธรกจอยางพอเพยง ซงสอดคลองกบการสมภาษณผบรหาร พบวาในการจดการธรกจใหประสบความสาเรจนน ยดถอหลกการเตบโตแบบคอยเปนคอยไป ไมสรางหนสน ตามปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ รชการท 9 เปนแนวทางในการดาเนนธรกจ สอดคลองกบการศกษาของ Pibulsarawut (2006) พบวา หลกการของเศรษฐกจพอเพยง สามารถประยกตใชไดกบภาคธรกจในดานการเงน คอ การตดสนใจในการดาเนนธรกจทพอประมาณ มเหตผล และสรางภมคมกนใหกบตนเอง บนพนฐานของความรและคณธรรม เพอลดความเสยง และ Chantawongsri (2004) พบวา พบวา ปจจยทสาคญในการนาไปปรบใชเพอความสาเรจของการจดการธรกจชมชน คอ ดานการเงน และทสาคญทสด คอ หลกการแหงการพงพาตนเองของชาวบาน 5. ความสามารถดานนวตกรรมและเทคโนโลย ในดานนใหความสาคญศกยภาพดานการวางแผนควบคม ดแลซอมบารงอปกรณการผลต ตามคมอหรอมาตรฐาน การพฒนากระบวนการผลตทแตกตางจากเดมและเปนประโยชนสาหรบการปฏบตทยงมการดาเนนการนอย เปนดานการวจยพฒนาเทคโนโลยทใช สอดคลองกบการสมภาษณผบรหารวา ธรกจมการประยกตใชเทคโนโลยโดยการนาตอบขนาดใหญทมโครงสรางเหมาะสมกบการอบแหง (ไดรบการสนบสนนจากภาครฐ) มาประยกตใชฟนเปนเชอเพลง เพราะจะทาใหผลตภณฑมคณภาพ มลกษณะพเศษเฉพาะคงความเปนเอกลกษณและคณภาพ เชน ความหอม นม และไมแขงกระดาง เปนตน นอกจากน การใชเทคโนโลยหรอนวตกรรมมาชวยในการเพมมลคาใหกบผลตภณฑ อาท การใชพาราโบลาโดมพลงงานแสงอาทตย และการประยกตใชวธการใหมๆ จนกลายเปนระเบยบปฏบตทดแกบคลากร รวมทงการนาเทคโนโลยวธมาชวยในการจดสงผลตภณฑถงผบรโภค สอดคลองกบ Bell & Pavitt (1997) ไดกาหนดความสามารถทางเทคโนโลยและนวตกรรมเพอนาสความสาเรจไว 3 ประการหลก คอ 1) ความสามารถ

ในการผลต (Production Capabilities) 2) ความสามารถในการลงทน (Investment Capabilities) และ 3) ความสามารถทางดานนวตกรรม และ Chiarakul (2014) พบวา การเรยนรเทคโนโลยใหมในกระบวนการผลต พรอมลงทนเครองจกรททนสมย จะชวยลดตนทนในการผลตและชวยใหสามารถพฒนาผลตภณฑไดทนตามความตองการของตลาด ยกระดบความรความสามารถของแรงงานในการใชเทคโนโลยทสงขน และการผลตสนคาควรเนนการสรางนวตกรรมอยางมคณคา 6. ความสามารถดานการสรางเครอขายทางธรกจ ในดานนใหความสาคญศกยภาพดานการตดตอสอสารของเครอขายทด มการพฒนาและขยายผลเครอขายเปนแหลงเรยนรระหวางกน การเขารวมกจกรรมออกรานในงานตางๆ ของกลมเครอขายทงในระดบจงหวดและประเทศ มการจดการกลมเครอขายเปนไปอยางโปรงใสตรวจสอบได มการแลกเปลยนขาวสารขอมลในกลมเครอขายอยางสมาเสมอ สอดคลองกบการสมภาษณผบรหารพบวา การสรางเครอขายทางธรกจนนไมมองวาแตละธรกจเปนคแขง ซงตางกมตลาดกลมเปาหมายของตนอยแลว ดงนน จงมการแลกเปลยนเรยนร การศกษาดงาน ระหวางผผลต ผประกอบการ ขนาดใหญกบขนาดเลก สวนใหญจะชวยกนเองมากกวารฐเขามาชวย สอดคลองกบการศกษาของ Chiarakul (2014) พบวา การหาพนธมตรทางธรกจหรอเครอขายธรกจ เปนการหาคนมาชวยเตมเตมใหธรกจเขมแขง และความสามารถแขงขนไดงายขน โดขอใหหนวยงานภาครฐชวยประสานงานหรอจบคธรกจ

3. ดานกระบวนการจดการธรกจ ทสงผลตอความสาเรจในการจดการธรกจ พบวา ธรกจใหความสาคญดานการกาหนดผลตภณฑ และการพฒนาคณภาพผลตภณฑ รองลงมาเปนการตลาดและการกระจายสนคา การตดตามประเมนผล และการกาหนดกลยทธของธรกจ เมอพจารณาเฉพาะดานสรปไดดงน 1. ดานการกาหนดกลยทธของธรกจ ในดานนใหความสาคญดานการวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส อปสรรคเพอกาหนดวสยทศน ปรชญา เปาหมาย และกลยทธ ในกระบวนการจดการของธรกจ รวมทงจากการแลกเปลยนเรยนรกบลกคา ผแทนจาหนาย และเครอขาย วสยทศนของผนา ความตองการแกไขปญหาความยากจนตามหลกเศรษฐกจพอเพยง ยทธศาสตรโครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑ ปญหาการดาเนนงานดานตางๆ และมการประชาสมพนธทาความเขาใจใหพนกงานฝายตางๆ และผเกยวของ ทราบ เกยวกบการขบเคลอนกลยทธของธรกจ 2. ดานการกาหนดผลตภณฑ ทสงผลใหธรกจประสบความสาเรจในดานนใหความสาคญดานการใชภมปญญาของบรรพบรษและนามาพฒนาตอยอด การคดเลอกผลตภณฑทมเรองราวเปนเอกลกษณโดดเดนของชมชน หรอในทองถน จากความตองการของลกคา ผแทนจาหนาย เครอขายทางการตลาด วสยทศนผนา และจากการแลกเปลยนความรกบกลมเครอขาย 3. ดานการพฒนาคณภาพผลตภณฑ สงผลใหธรกจประสบความสาเรจในดานนใหความสาคญดานการวางแผนพฒนาคณภาพและรปแบบผลตภณฑ เพอเพมมลคาใหกบผลตภณฑ นอกจากน ยงมการพฒนาจากความตองการพฒนาคณภาพผลตภณฑไปสเกณฑมาตรฐานตางๆ จากความตองการของลกคา การตอยอดภมปญญาของบรรพบรษ ผนา และปญหาผลตภณฑทไมมคณภาพ สอดคลองกบผลการศกษาของ Dangayach & Deshmukh (2001) พบวา การพฒนาคณภาพผลตภณฑคอ การผลตสนคาทมคณภาพและประสทธภาพสง ดวยการตรวจสอบเกยวกบความสามารถของธรกจ เพอการปรบปรงผลตภณฑ กระบวนการออกแบบผลตภณฑ และการควบคมกระบวนการผลต เพอใหไดผลตภณฑทมคณภาพ สามารถแขงขนและดารงได 4. ดานการตลาดและการกระจายสนคา สงผลใหธรกจประสบความสาเรจในดานนใหความสาคญดานการวเคราะหความตองการของลกคาและคนกลางทรบไปจาหนาย การดาเนนการเชงกลยทธทางการตลาดในดานการปรบปรงพฒนาผลตภณฑ การกาหนดราคา การจดจาหนาย และการสงเสรมการตลาด



เปาหมายองคกร มความพงพอใจการทางานทตรงกบความถนด มสวสดการดานอาหารและคาตอบแทนทพงพอใจ สอดคลองกบการศกษาของ Chantawongsri (2004) พบวา ปจจยทสาคญในการนาไปปรบใชเพอความสาเรจของการจดการธรกจชมชน คอปจจยดานการบรหารจดการ การมสวนรวม ความเปนผนาแรงงาน สมาชก และทสาคญทสดคอ หลกการแหงการพงพาตนเองของชาวบาน ความรวมมอรวมใจและความเปนนาหนงใจเดยวกน 3. การพฒนาศกยภาพของพนกงาน ในดานนใหความสาคญศกยภาพดานความสามารถแลกเปลยนเรยนรระหวางพนกงานดวยกน มการมอบหมายงานตรงกบความรความสามารถและประสบการณ พฒนาใหพนกงานมความสามารถในการควบคมคณภาพผลตภณฑใหไดมาตรฐาน การสนบสนนดานขวญกาลงใจและแรงจงใจดานตางๆ ทาใหบคลากร มความมงมน ทมเท รบผดชอบตอการทางาน รวมทงมการทางานทรวมมอรวมใจกน โดยคานงถงนโยบายและเปาหมายของธรกจแตการพฒนาดานภาษาตางประเทศมการปฏบตนอย สอดคลองกบการสมภาษณผบรหารของธรกจ พบวา มการแลกเปลยนเรยนรระหวางพนกงาน สวนใหญทางานมานาน มทกษะสง สามารถแกไขปญหาในงานไดเปนอยางด สาหรบการพฒนาดานภาษาตางประเทศยงมการดาเนนการนอย แตยงใหความสาคญทจะพฒนาในโอกาสตอไป และผลการศกษาของ Hogeforster (2014) พบวาการจดการทมคณภาพ หรอคณภาพของพนกงานมความสาคญทสดรองลงมา คอ บรรยากาศการทางานทรวมมอรวมใจกน นอกจากน ยงสอดคลองกบ Chiarakul (2014) พบวา การเตรยมความพรอมในการพฒนาทกษะของพนกงานทงทกษะทางดานภาษาและ ทกษะการทางานเฉพาะดาน มความสาคญยง ในการเตรยมความพรอมรบการเปดการคาเสรของประเทศไทย 4. ความสามารถดานการเงน ในดานนใหความสาคญศกยภาพดานการใหผลตอบแทนทนาพอใจกบพนกงานวา ธรกจมความพรอมในการจดหาเงนมาลงทนและการจดการเงนทนหมนเวยนมาใชในธรกจอยางพอเพยง ซงสอดคลองกบการสมภาษณผบรหาร พบวาในการจดการธรกจใหประสบความสาเรจนน ยดถอหลกการเตบโตแบบคอยเปนคอยไป ไมสรางหนสน ตามปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ รชการท 9 เปนแนวทางในการดาเนนธรกจ สอดคลองกบการศกษาของ Pibulsarawut (2006) พบวา หลกการของเศรษฐกจพอเพยง สามารถประยกตใชไดกบภาคธรกจในดานการเงน คอ การตดสนใจในการดาเนนธรกจทพอประมาณ มเหตผล และสรางภมคมกนใหกบตนเอง บนพนฐานของความรและคณธรรม เพอลดความเสยง และ Chantawongsri (2004) พบวา พบวา ปจจยทสาคญในการนาไปปรบใชเพอความสาเรจของการจดการธรกจชมชน คอ ดานการเงน และทสาคญทสด คอ หลกการแหงการพงพาตนเองของชาวบาน 5. ความสามารถดานนวตกรรมและเทคโนโลย ในดานนใหความสาคญศกยภาพดานการวางแผนควบคม ดแลซอมบารงอปกรณการผลต ตามคมอหรอมาตรฐาน การพฒนากระบวนการผลตทแตกตางจากเดมและเปนประโยชนสาหรบการปฏบตทยงมการดาเนนการนอย เปนดานการวจยพฒนาเทคโนโลยทใช สอดคลองกบการสมภาษณผบรหารวา ธรกจมการประยกตใชเทคโนโลยโดยการนาตอบขนาดใหญทมโครงสรางเหมาะสมกบการอบแหง (ไดรบการสนบสนนจากภาครฐ) มาประยกตใชฟนเปนเชอเพลง เพราะจะทาใหผลตภณฑมคณภาพ มลกษณะพเศษเฉพาะคงความเปนเอกลกษณและคณภาพ เชน ความหอม นม และไมแขงกระดาง เปนตน นอกจากน การใชเทคโนโลยหรอนวตกรรมมาชวยในการเพมมลคาใหกบผลตภณฑ อาท การใชพาราโบลาโดมพลงงานแสงอาทตย และการประยกตใชวธการใหมๆ จนกลายเปนระเบยบปฏบตทดแกบคลากร รวมทงการนาเทคโนโลยวธมาชวยในการจดสงผลตภณฑถงผบรโภค สอดคลองกบ Bell & Pavitt (1997) ไดกาหนดความสามารถทางเทคโนโลยและนวตกรรมเพอนาสความสาเรจไว 3 ประการหลก คอ 1) ความสามารถ

ในการผลต (Production Capabilities) 2) ความสามารถในการลงทน (Investment Capabilities) และ 3) ความสามารถทางดานนวตกรรม และ Chiarakul (2014) พบวา การเรยนรเทคโนโลยใหมในกระบวนการผลต พรอมลงทนเครองจกรททนสมย จะชวยลดตนทนในการผลตและชวยใหสามารถพฒนาผลตภณฑไดทนตามความตองการของตลาด ยกระดบความรความสามารถของแรงงานในการใชเทคโนโลยทสงขน และการผลตสนคาควรเนนการสรางนวตกรรมอยางมคณคา 6. ความสามารถดานการสรางเครอขายทางธรกจ ในดานนใหความสาคญศกยภาพดานการตดตอสอสารของเครอขายทด มการพฒนาและขยายผลเครอขายเปนแหลงเรยนรระหวางกน การเขารวมกจกรรมออกรานในงานตางๆ ของกลมเครอขายทงในระดบจงหวดและประเทศ มการจดการกลมเครอขายเปนไปอยางโปรงใสตรวจสอบได มการแลกเปลยนขาวสารขอมลในกลมเครอขายอยางสมาเสมอ สอดคลองกบการสมภาษณผบรหารพบวา การสรางเครอขายทางธรกจนนไมมองวาแตละธรกจเปนคแขง ซงตางกมตลาดกลมเปาหมายของตนอยแลว ดงนน จงมการแลกเปลยนเรยนร การศกษาดงาน ระหวางผผลต ผประกอบการ ขนาดใหญกบขนาดเลก สวนใหญจะชวยกนเองมากกวารฐเขามาชวย สอดคลองกบการศกษาของ Chiarakul (2014) พบวา การหาพนธมตรทางธรกจหรอเครอขายธรกจ เปนการหาคนมาชวยเตมเตมใหธรกจเขมแขง และความสามารถแขงขนไดงายขน โดขอใหหนวยงานภาครฐชวยประสานงานหรอจบคธรกจ

3. ดานกระบวนการจดการธรกจ ทสงผลตอความสาเรจในการจดการธรกจ พบวา ธรกจใหความสาคญดานการกาหนดผลตภณฑ และการพฒนาคณภาพผลตภณฑ รองลงมาเปนการตลาดและการกระจายสนคา การตดตามประเมนผล และการกาหนดกลยทธของธรกจ เมอพจารณาเฉพาะดานสรปไดดงน 1. ดานการกาหนดกลยทธของธรกจ ในดานนใหความสาคญดานการวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส อปสรรคเพอกาหนดวสยทศน ปรชญา เปาหมาย และกลยทธ ในกระบวนการจดการของธรกจ รวมทงจากการแลกเปลยนเรยนรกบลกคา ผแทนจาหนาย และเครอขาย วสยทศนของผนา ความตองการแกไขปญหาความยากจนตามหลกเศรษฐกจพอเพยง ยทธศาสตรโครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑ ปญหาการดาเนนงานดานตางๆ และมการประชาสมพนธทาความเขาใจใหพนกงานฝายตางๆ และผเกยวของ ทราบ เกยวกบการขบเคลอนกลยทธของธรกจ 2. ดานการกาหนดผลตภณฑ ทสงผลใหธรกจประสบความสาเรจในดานนใหความสาคญดานการใชภมปญญาของบรรพบรษและนามาพฒนาตอยอด การคดเลอกผลตภณฑทมเรองราวเปนเอกลกษณโดดเดนของชมชน หรอในทองถน จากความตองการของลกคา ผแทนจาหนาย เครอขายทางการตลาด วสยทศนผนา และจากการแลกเปลยนความรกบกลมเครอขาย 3. ดานการพฒนาคณภาพผลตภณฑ สงผลใหธรกจประสบความสาเรจในดานนใหความสาคญดานการวางแผนพฒนาคณภาพและรปแบบผลตภณฑ เพอเพมมลคาใหกบผลตภณฑ นอกจากน ยงมการพฒนาจากความตองการพฒนาคณภาพผลตภณฑไปสเกณฑมาตรฐานตางๆ จากความตองการของลกคา การตอยอดภมปญญาของบรรพบรษ ผนา และปญหาผลตภณฑทไมมคณภาพ สอดคลองกบผลการศกษาของ Dangayach & Deshmukh (2001) พบวา การพฒนาคณภาพผลตภณฑคอ การผลตสนคาทมคณภาพและประสทธภาพสง ดวยการตรวจสอบเกยวกบความสามารถของธรกจ เพอการปรบปรงผลตภณฑ กระบวนการออกแบบผลตภณฑ และการควบคมกระบวนการผลต เพอใหไดผลตภณฑทมคณภาพ สามารถแขงขนและดารงได 4. ดานการตลาดและการกระจายสนคา สงผลใหธรกจประสบความสาเรจในดานนใหความสาคญดานการวเคราะหความตองการของลกคาและคนกลางทรบไปจาหนาย การดาเนนการเชงกลยทธทางการตลาดในดานการปรบปรงพฒนาผลตภณฑ การกาหนดราคา การจดจาหนาย และการสงเสรมการตลาด



การวางแผนการจดจาหนายผลตภณฑสตลาดภายในประเทศ วสยทศนของผนา และการดาเนนการตามกลยทธการตลาดหนงตาบลหนงผลตภณฑ สอดคลองกบ Chiarakul (2014) พบวา ในยคการเปลยนแปลงและการเตรยมความพรอมเขาสการแขงขนในตลาดการคาเสรนน ผประกอบการ OTOP ควรใหความสาคญกบการปรบปรงประสทธภาพดานการตลาดและการพฒนากลยทธการตลาด ไมวาจะเปนการสรางนวตกรรมสนคาใหมๆ การหาตลาดใหม ใชสอสงคมออนไลน (Social Media) ในการสอสารการตลาด ทาใหมการสอสารทเขาถงกลมเปาหมายไดงาย ดวยตนทนตา 5. ผลการศกษาดานการตดตามประเมนผล ทสงผลใหธรกจประสบความสาเรจในดานน ใหความสาคญดานการตดตามประเมนผลจากการศกษาความพงพอใจของผบรโภค ความตองการของลกคา ระบบบญชรายรบรายจาย โดยเฉพาะการนาผลการประเมนไปปรบปรง สอดคลองกบ Schermerhorn (2011) พบวา การตดตามประเมนผล เปนขนตอนของการวดผลการทางาน และดาเนนการแกไข เพอใหบรรลผลทตองการ วดผลการทางาน และดาเนนการแกไข และกรอบกระบวนการจดการโครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑ ใหประสบความสาเรจ 5 ขนตอนของคณะกรรมการหนงตาบล หนงผลตภณฑ (กอ.นตผ.) Limskul. (2001) เกณฑและองคประกอบการคดสรรสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑไทย ป พ.ศ. 2555 ประกอบดวยการกาหนดกลยทธของธรกจ การกาหนดผลตภณฑ การพฒนาคณภาพผลตภณฑ การตลาดและกระจายสนคา และการตดตามประเมนผล 4. ผลลพธการดาเนนงานในการจดการธรกจ ผวจยไดศกษาโดยการสมภาษณและใชแบบสอบถามผบรหาร ทาใหไดขอมลทมความใกลเคยงและตรงกบการปฏบตจรง ในภาพรวมเปนไปตามเปาหมาย และมแนวโนมเพมขน และจากการศกษาพบวา ผผลต ผประกอบการ ธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ใหความสาคญกบผลลพธดานจานวนลกคา มาเปนอนดบแรก รองลงมาเปนยอดขาย จานวนคนกลางทรบไปจาหนาย และกาไรสทธ ตามลาดบ การปฏบตอยในระดบมาก แตเมอนามาพจารณาในขนตอนการประเมนรปแบบการจดการดานผลลพธ ทงในดานความเหมาะสม ความเปนไปได ความถกตองครอบคลม และความเปนประโยชน พบวา ใหความสาคญดานความพงพอใจของผบรโภค มาเปนอนดบ 1 รองลงมาเปนกาไรสทธ ยอดขาย จานวนลกคา จานวนคนกลาง และความพงพอใจของคนกลาง เปนอนดบสดทาย สอดคลองกบ Such & Kim (2014) ทศกษาเกยวกบ SMEs จะกาวขนเปนธรกจผนาในธรกจระหวางประเทศนน ผประกอบการตองใหความสาคญดานความพงพอใจของผบรโภค (Customer Satisfaction) โดยเนนทราคา คณภาพสนคา และการบรการหลงการ นอกจากน Frese (2000) กลาววา ความสาเรจของผประกอบการสามารถวดไดจากสงตางๆ คอ จากขอมลดานการเงน จานวนลกคาทเพมขนหรอลดลง ผลกาไร และยอดขาย 1- 2 ป ลาสด วดจากผเกยวของในธรกจ ทงดานการรบรของลกคาและพนกงาน ตอนท 2 อภปรายผลการสรางรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหาร ในเขตภาคเหนอ

กระบวนการสรางรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหาร ในเขตภาคเหนอ ผวจยดาเนนการวเคราะหและสงเคราะหเอกสารจากขอมลทศกษาในขนตอนท 1 โดยการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ การสมภาษณเจาะลก ตรวจสอบขอมลโดยใชแบบสอบถาม และการจดสนทนากลมของผทรงคณวฒ กลมละ 9 คน 2 กลม เพอรวมกนวพากษ ใหขอเสนอแนะ และสรางรปแบบการจดการธรกจ จากนนประเมนรปแบบการจดการ โดยผทรงคณวฒ 11 ทาน เพอใหไดรปแบบการจดการทมความเหมาะสม ความเปนไปได ความถกตองครอบคลม และความเปนประโยชน ประกอบดวย ผทรงคณวฒ นกวจย นกวชาการทเกยวของกบการบรหารธรกจและธรกจชมชน และผผลต ผประกอบการ ทประสบความสาเรจ ซง

ผทรงคณวฒไดใหขอเสนอแนะ ในการปรบปรงแกไขผวจย จงนามาปรบปรง แกไข สงผลใหไดรปแบบการจดการธรกจทสามารถนาไปใชในการพฒนาธรกจใหสามารถพฒนาสระดบทสงขน หรอรกษามาตรฐานใหคงอย หรอยกระดบเปนธรกจ SMEs หรอพฒนาเปนผลตภณฑทมคณภาพ มาตรฐาน มความโดดเดนเปนเอกลกษณและคณคา เปนทยอมรบทงภายในประเทศและตางประเทศ สามารถเตบโตดวยตนเองไดอยางยงยน ซงกระบวนการดงทกลาวมานน จะเหนไดวาแตละขนตอนมการศกษาอยางเปนระบบ ซงผลการศกษา สอดคลองกบขอคนพบของรปแบบการบรหารของ Suntawan (2007) ไดศกษาวจยเรอง รปแบบการบรหารเพอพฒนาจรยธรรมของนกศกษา ทประกอบดวย 3 องคประกอบคอ องคประกอบทเปนปจจยปอน องคประกอบทเปนกระบวนการ แปรสภาพ และองคประกอบทเปนผลลพธ

ตอนท 3 อภปรายผลการประเมนรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหารในเขตภาคเหนอ

รปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบลหนงผลตภณฑ ประเภทอาหาร ในเขตภาคเหนอ ผวจยสรางขน โดยผานขนตอน กระบวนการศกษาเกบขอมลทงเชงคณภาพและเชงปรมาณและเชง นอกจากน ยงไดไปดสภาพการจดการธรกจในสถานการณจรง ทาใหผวจยไดขอมลทชดเจนตรงกบประเดนทศกษา สามารถนามาวเคราะห สงเคราะหยกรางรปแบบการจดการธรกจไดครอบคลมตามกรอบแนวคดการวจย รวมทงยงไดเกบรวบรวมขอมลความพงพอใจของผบรโภคและคนกลางทรบไปจาหนาย ในดานการจดการธรกจและดานการตลาด (สวนประสมทางการตลาด 4P’s) เพอเปนขอมลอกสวนหนงในการพจารณากาหนดเปนกลยทธรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ และรางรปแบบดงกลาวยงไดผานการตรวจสอบเบองตนจากผทรงคณวฒทเกยวของในดานการจดการธรกจชมชน และในการประเมนรปแบบการจดการ ผวจยใชแนวคดการประเมนของ Eisner (1998) เปนเทคนคการวจยทอาศยความร ความเชยวชาญและประสบการณในรายละเอยดของรปแบบนนๆ ของผทรงคณวฒ จานวน 11 คน ผลการประเมนในภาพรวมทกองคประกอบพบวา อยในระดบมาก สอดคลองกบการประเมนรปแบบทเปนขอคนพบของ Wongnaya (2012) ทไดทาการวจยเรอง การพฒนารปแบบการจดการความรเครอขายสอเพอเดกและเยาวชนภาคเหนอ ซงดาเนนการประเมนรปแบบดานความเหมาะสม ความเปนไปได ความเปนประโยชน และความถกตองครอบคลม และผลการศกษาวจยเรอง รปแบบการพฒนาศกยภาพการทาวจยในชนเรยนของครปฐมวย Boonpituk (2011)

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใช ดานการพฒนากลไกระดบนโยบาย กระทรวงมหาดไทย โดยกรมการพฒนาชมชน และหนวยงานทเกยวของสามารถนาองคความรดานการจดการและแนวทางการพฒนาระบบการจดการ ตลอดจนปจจยทสงเสรมใหกระบวนการจดการของธรกจประสบความสาเรจ ทไดจากการวจยครงนไปใชเปนแนวทางในการกาหนดนโยบายในการขบเคลอนโครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑไทย เพอสรางกระบวนการทางานรวมกนทงในภาครฐ ผบรหาร ผนาธรกจ พนกงาน คนกลาง เครอขาย คนในชมชน รวมทงประชาชนทวไป ซงถอวาเปนกลมผบรโภค และเปนเครองมอพฒนากลไก กลยทธการขบเคลอน เพอสงเสรม สนบสนนและประสานงานใหโครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑไทย สามารถดาเนนไปไดอยางมประสทธภาพและบรรลเปาหมายตามบรบทและขนาดของธรกจ กอใหเกดความคมคา สามารถแกไขปญหา และพฒนาคณภาพดานการผลตทตรงกบความตองการของผผลต ผประกอบการ ผบรโภค เนนคณภาพ มาตรฐาน ภมปญญา และความเขมแขงของชมชน เพอการสรางงาน สรางอาชพ สรางรายได สรางความเจรญใหกบคนในชมชน สามารถยกระดบความเปนอยใหดยงขน และเตบโตไดดวยตนเองอยางยงยน



การวางแผนการจดจาหนายผลตภณฑสตลาดภายในประเทศ วสยทศนของผนา และการดาเนนการตามกลยทธการตลาดหนงตาบลหนงผลตภณฑ สอดคลองกบ Chiarakul (2014) พบวา ในยคการเปลยนแปลงและการเตรยมความพรอมเขาสการแขงขนในตลาดการคาเสรนน ผประกอบการ OTOP ควรใหความสาคญกบการปรบปรงประสทธภาพดานการตลาดและการพฒนากลยทธการตลาด ไมวาจะเปนการสรางนวตกรรมสนคาใหมๆ การหาตลาดใหม ใชสอสงคมออนไลน (Social Media) ในการสอสารการตลาด ทาใหมการสอสารทเขาถงกลมเปาหมายไดงาย ดวยตนทนตา 5. ผลการศกษาดานการตดตามประเมนผล ทสงผลใหธรกจประสบความสาเรจในดานน ใหความสาคญดานการตดตามประเมนผลจากการศกษาความพงพอใจของผบรโภค ความตองการของลกคา ระบบบญชรายรบรายจาย โดยเฉพาะการนาผลการประเมนไปปรบปรง สอดคลองกบ Schermerhorn (2011) พบวา การตดตามประเมนผล เปนขนตอนของการวดผลการทางาน และดาเนนการแกไข เพอใหบรรลผลทตองการ วดผลการทางาน และดาเนนการแกไข และกรอบกระบวนการจดการโครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑ ใหประสบความสาเรจ 5 ขนตอนของคณะกรรมการหนงตาบล หนงผลตภณฑ (กอ.นตผ.) Limskul. (2001) เกณฑและองคประกอบการคดสรรสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑไทย ป พ.ศ. 2555 ประกอบดวยการกาหนดกลยทธของธรกจ การกาหนดผลตภณฑ การพฒนาคณภาพผลตภณฑ การตลาดและกระจายสนคา และการตดตามประเมนผล 4. ผลลพธการดาเนนงานในการจดการธรกจ ผวจยไดศกษาโดยการสมภาษณและใชแบบสอบถามผบรหาร ทาใหไดขอมลทมความใกลเคยงและตรงกบการปฏบตจรง ในภาพรวมเปนไปตามเปาหมาย และมแนวโนมเพมขน และจากการศกษาพบวา ผผลต ผประกอบการ ธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ใหความสาคญกบผลลพธดานจานวนลกคา มาเปนอนดบแรก รองลงมาเปนยอดขาย จานวนคนกลางทรบไปจาหนาย และกาไรสทธ ตามลาดบ การปฏบตอยในระดบมาก แตเมอนามาพจารณาในขนตอนการประเมนรปแบบการจดการดานผลลพธ ทงในดานความเหมาะสม ความเปนไปได ความถกตองครอบคลม และความเปนประโยชน พบวา ใหความสาคญดานความพงพอใจของผบรโภค มาเปนอนดบ 1 รองลงมาเปนกาไรสทธ ยอดขาย จานวนลกคา จานวนคนกลาง และความพงพอใจของคนกลาง เปนอนดบสดทาย สอดคลองกบ Such & Kim (2014) ทศกษาเกยวกบ SMEs จะกาวขนเปนธรกจผนาในธรกจระหวางประเทศนน ผประกอบการตองใหความสาคญดานความพงพอใจของผบรโภค (Customer Satisfaction) โดยเนนทราคา คณภาพสนคา และการบรการหลงการ นอกจากน Frese (2000) กลาววา ความสาเรจของผประกอบการสามารถวดไดจากสงตางๆ คอ จากขอมลดานการเงน จานวนลกคาทเพมขนหรอลดลง ผลกาไร และยอดขาย 1- 2 ป ลาสด วดจากผเกยวของในธรกจ ทงดานการรบรของลกคาและพนกงาน ตอนท 2 อภปรายผลการสรางรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหาร ในเขตภาคเหนอ

กระบวนการสรางรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหาร ในเขตภาคเหนอ ผวจยดาเนนการวเคราะหและสงเคราะหเอกสารจากขอมลทศกษาในขนตอนท 1 โดยการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ การสมภาษณเจาะลก ตรวจสอบขอมลโดยใชแบบสอบถาม และการจดสนทนากลมของผทรงคณวฒ กลมละ 9 คน 2 กลม เพอรวมกนวพากษ ใหขอเสนอแนะ และสรางรปแบบการจดการธรกจ จากนนประเมนรปแบบการจดการ โดยผทรงคณวฒ 11 ทาน เพอใหไดรปแบบการจดการทมความเหมาะสม ความเปนไปได ความถกตองครอบคลม และความเปนประโยชน ประกอบดวย ผทรงคณวฒ นกวจย นกวชาการทเกยวของกบการบรหารธรกจและธรกจชมชน และผผลต ผประกอบการ ทประสบความสาเรจ ซง

ผทรงคณวฒไดใหขอเสนอแนะ ในการปรบปรงแกไขผวจย จงนามาปรบปรง แกไข สงผลใหไดรปแบบการจดการธรกจทสามารถนาไปใชในการพฒนาธรกจใหสามารถพฒนาสระดบทสงขน หรอรกษามาตรฐานใหคงอย หรอยกระดบเปนธรกจ SMEs หรอพฒนาเปนผลตภณฑทมคณภาพ มาตรฐาน มความโดดเดนเปนเอกลกษณและคณคา เปนทยอมรบทงภายในประเทศและตางประเทศ สามารถเตบโตดวยตนเองไดอยางยงยน ซงกระบวนการดงทกลาวมานน จะเหนไดวาแตละขนตอนมการศกษาอยางเปนระบบ ซงผลการศกษา สอดคลองกบขอคนพบของรปแบบการบรหารของ Suntawan (2007) ไดศกษาวจยเรอง รปแบบการบรหารเพอพฒนาจรยธรรมของนกศกษา ทประกอบดวย 3 องคประกอบคอ องคประกอบทเปนปจจยปอน องคประกอบทเปนกระบวนการ แปรสภาพ และองคประกอบทเปนผลลพธ

ตอนท 3 อภปรายผลการประเมนรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหารในเขตภาคเหนอ

รปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบลหนงผลตภณฑ ประเภทอาหาร ในเขตภาคเหนอ ผวจยสรางขน โดยผานขนตอน กระบวนการศกษาเกบขอมลทงเชงคณภาพและเชงปรมาณและเชง นอกจากน ยงไดไปดสภาพการจดการธรกจในสถานการณจรง ทาใหผวจยไดขอมลทชดเจนตรงกบประเดนทศกษา สามารถนามาวเคราะห สงเคราะหยกรางรปแบบการจดการธรกจไดครอบคลมตามกรอบแนวคดการวจย รวมทงยงไดเกบรวบรวมขอมลความพงพอใจของผบรโภคและคนกลางทรบไปจาหนาย ในดานการจดการธรกจและดานการตลาด (สวนประสมทางการตลาด 4P’s) เพอเปนขอมลอกสวนหนงในการพจารณากาหนดเปนกลยทธรปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ และรางรปแบบดงกลาวยงไดผานการตรวจสอบเบองตนจากผทรงคณวฒทเกยวของในดานการจดการธรกจชมชน และในการประเมนรปแบบการจดการ ผวจยใชแนวคดการประเมนของ Eisner (1998) เปนเทคนคการวจยทอาศยความร ความเชยวชาญและประสบการณในรายละเอยดของรปแบบนนๆ ของผทรงคณวฒ จานวน 11 คน ผลการประเมนในภาพรวมทกองคประกอบพบวา อยในระดบมาก สอดคลองกบการประเมนรปแบบทเปนขอคนพบของ Wongnaya (2012) ทไดทาการวจยเรอง การพฒนารปแบบการจดการความรเครอขายสอเพอเดกและเยาวชนภาคเหนอ ซงดาเนนการประเมนรปแบบดานความเหมาะสม ความเปนไปได ความเปนประโยชน และความถกตองครอบคลม และผลการศกษาวจยเรอง รปแบบการพฒนาศกยภาพการทาวจยในชนเรยนของครปฐมวย Boonpituk (2011)

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใช ดานการพฒนากลไกระดบนโยบาย กระทรวงมหาดไทย โดยกรมการพฒนาชมชน และหนวยงานทเกยวของสามารถนาองคความรดานการจดการและแนวทางการพฒนาระบบการจดการ ตลอดจนปจจยทสงเสรมใหกระบวนการจดการของธรกจประสบความสาเรจ ทไดจากการวจยครงนไปใชเปนแนวทางในการกาหนดนโยบายในการขบเคลอนโครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑไทย เพอสรางกระบวนการทางานรวมกนทงในภาครฐ ผบรหาร ผนาธรกจ พนกงาน คนกลาง เครอขาย คนในชมชน รวมทงประชาชนทวไป ซงถอวาเปนกลมผบรโภค และเปนเครองมอพฒนากลไก กลยทธการขบเคลอน เพอสงเสรม สนบสนนและประสานงานใหโครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑไทย สามารถดาเนนไปไดอยางมประสทธภาพและบรรลเปาหมายตามบรบทและขนาดของธรกจ กอใหเกดความคมคา สามารถแกไขปญหา และพฒนาคณภาพดานการผลตทตรงกบความตองการของผผลต ผประกอบการ ผบรโภค เนนคณภาพ มาตรฐาน ภมปญญา และความเขมแขงของชมชน เพอการสรางงาน สรางอาชพ สรางรายได สรางความเจรญใหกบคนในชมชน สามารถยกระดบความเปนอยใหดยงขน และเตบโตไดดวยตนเองอยางยงยน



ดานการพฒนากลไกระดบธรกจ ผผลต ผประกอบการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหาร ในเขตภาคเหนอทงระดบ 2-4 ดาว ระดบ 5 ดาว (113 แหง) และหมวดผลตภณฑอนๆ ทมลกษณะใกลเคยงกนทกระดบ ในประเภทตาง ๆ ทกภมภาคทวประเทศ สามารถนารปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑไประยกตใชเปนแนวทางในการพฒนาระบบการจดการกาหนดกลยทธ ตลอดจนปจจยทสงเสรมใหกระบวนการจดการของธรกจ ประสบความสาเรจ ใหสอดคลองกบบรบทของธรกจเพอใหธรกจสามารถพฒนาสระดบทสงขน หรอรกษามาตรฐานใหคงอย หรอยกระดบเปนธรกจ SMEs หรอพฒนาเปนผลตภณฑทมคณภาพ มาตรฐาน มความโดดเดนเปนเอกลกษณและคณคาเปนทยอมรบทงภายในประเทศและตางประเทศ สามารถสรางความไดเปรยบทางการแขงขนในยคการเปดการคาเสร AEC ของประเทศไทย และเตบโต ยนหยดไดดวยตนเองอยางยงยน ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป ควรมการศกษาวจยและพฒนาตอยอด เพอสรางความเขมแขงใหกบธรกจโครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑ ใหสามารถเตบโตไดดวยตนเองอยางยงยนไดแก การวจยรปแบบการจดการธรกจเพอการพฒนาทยงยนตามแนวคดเศรษฐกจพอเพยงของธรกจโครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑ รปแบบการจดการตลาดในยคไทยแลนด 4.0 การพฒนานวตกรรมและเทคโนโลยในยคไทยแลนด 4.0 การพฒนาศกยภาพภาวะผนาในยคไทยแลนด 4.0 การพฒนากลยทธทางการตลาดเพอการสงออกในกลมประเทศ AEC

References Akakun, T. (2000). Research methods in behavioral science and social science. Ubon Ratchathani : Rajabhat Institute Ubon Ratchathani. Bell, M. & Pavitt, C. (1997). Technological accumulation and industrial growth : Contrast between developed and developing countries. Industrial and Corporate Change, 2(2), 157-210. Boonpituk, S. (2011). Model of Development Early Childhood Teachers Classroom research Capability. Ph.D. Thesis. Naresuan University. Chantawongsri, W. (2004). Factots Affecting the Success of Community Enterprise Group Kantharawichai District Mahasarakham Province. Independent Study Report Master of Economics. College Khon Kaen University. Chiarakul, T. (2014). The Problems and the Adaptation of OTOP to AEC. Executive Journal Huachiew Chalermprakiet University, 34(1), 181-184. Dangayach, G.S. & Deshmukh, S.G. (2001). Manufacturing strategy, International. Journal of Operations and Production Management, 21(7), 884-932. Eisner, E.W. (1998). Educational Connoisseurship. The Enlightened Eye. USA : Prentice Hall. Frese M. (2000). Success and failure of microbusiness owners in Afraca : A Psychological Approach. The United States of America : Greenwood Publishing Group, Inc. Hogeforster, M. (2014). Future challenges for innovations in SMEs in the Baltic Sea Region. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 110, 241-250.

Limskul, K. (2001). The Development of Local Public Participation. “One Tambon One Product” (One Tambon One Product). [Online]. Available : http://www.Thaitambon.com/OTOP/project.pdf [2553, December 25]. Office of the Nationan Economic and Social Development Council. (2017). National Economic and Social Development Plan. No. 12.[Online]. Available : http://www.nesdb.go.th/ service.nso.go.th/nso/nsopublish/servopin/files/OTOPRep54.pdf [2560, October 20]. Pibulsarawut, P. (2006). The Concept of Sufficiency Ecomomy. [Online]. Available : http://www.sufficiencyeconomy.org [2555, January 15]. Schermerhorn, J.R. (2011). Introduction to Management. New York : John Wiley & Son. Suh, Y. & Kim, M. (2014). International leading SMEs vs. Internationalized SMEs: Evidence of success factors from South Korea. International Business Review, 23, 115-129. Suntawan, T. (2007). The Administrative Model of Ethical Development for Rajabhat University on Lower Northern Region. Ph.D. Thesis. Naresuan University. Surasil, S. (2005). Administrative guidelines for One Tambon One Product According to the view of the producer group was chosen OTOP PRODUCT CHAMPION. Master of Science on Industrial Business. Graduate School King Mongkut’s University of Technology North Bangkok. Wailerdsak, N. (2013). Thai Kitchen to the World Kitchen in ASEAN : Processed food export business. [Online]. Available : http://www.bangkokbiznews. com/home/detail/ politics/opinion/asean/20130725/518913 [2557, August 14]. Watjanatapin, S. & Rabob, C. (2012). Food Industry quality Development Project and Processed agricultural products OTOP Nakhom Nayok. Academic Journal, 15(30), 89-105. Wonganupornkul, P. (2009). Marketing development guidelines of community enterprise : Case study of community enterprise, Wat Chan Pattana Tambon Wat Chan Mueang Phitsanulok. Master of Arts Thesis. Pibulsongkram Rajabhat University. Wongnaya, N. (2012). The Development Knowledge Management Model of Media Network for Children and Youth in the Northern Region. Ph.D. Thesis. Silpakorn University. Yawirat, N. (2004). Leadership and strategic leaders. Bangkok : Central Express.



ดานการพฒนากลไกระดบธรกจ ผผลต ผประกอบการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑ ประเภทอาหาร ในเขตภาคเหนอทงระดบ 2-4 ดาว ระดบ 5 ดาว (113 แหง) และหมวดผลตภณฑอนๆ ทมลกษณะใกลเคยงกนทกระดบ ในประเภทตาง ๆ ทกภมภาคทวประเทศ สามารถนารปแบบการจดการธรกจสดยอดหนงตาบล หนงผลตภณฑไประยกตใชเปนแนวทางในการพฒนาระบบการจดการกาหนดกลยทธ ตลอดจนปจจยทสงเสรมใหกระบวนการจดการของธรกจ ประสบความสาเรจ ใหสอดคลองกบบรบทของธรกจเพอใหธรกจสามารถพฒนาสระดบทสงขน หรอรกษามาตรฐานใหคงอย หรอยกระดบเปนธรกจ SMEs หรอพฒนาเปนผลตภณฑทมคณภาพ มาตรฐาน มความโดดเดนเปนเอกลกษณและคณคาเปนทยอมรบทงภายในประเทศและตางประเทศ สามารถสรางความไดเปรยบทางการแขงขนในยคการเปดการคาเสร AEC ของประเทศไทย และเตบโต ยนหยดไดดวยตนเองอยางยงยน ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป ควรมการศกษาวจยและพฒนาตอยอด เพอสรางความเขมแขงใหกบธรกจโครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑ ใหสามารถเตบโตไดดวยตนเองอยางยงยนไดแก การวจยรปแบบการจดการธรกจเพอการพฒนาทยงยนตามแนวคดเศรษฐกจพอเพยงของธรกจโครงการหนงตาบล หนงผลตภณฑ รปแบบการจดการตลาดในยคไทยแลนด 4.0 การพฒนานวตกรรมและเทคโนโลยในยคไทยแลนด 4.0 การพฒนาศกยภาพภาวะผนาในยคไทยแลนด 4.0 การพฒนากลยทธทางการตลาดเพอการสงออกในกลมประเทศ AEC

References Akakun, T. (2000). Research methods in behavioral science and social science. Ubon Ratchathani : Rajabhat Institute Ubon Ratchathani. Bell, M. & Pavitt, C. (1997). Technological accumulation and industrial growth : Contrast between developed and developing countries. Industrial and Corporate Change, 2(2), 157-210. Boonpituk, S. (2011). Model of Development Early Childhood Teachers Classroom research Capability. Ph.D. Thesis. Naresuan University. Chantawongsri, W. (2004). Factots Affecting the Success of Community Enterprise Group Kantharawichai District Mahasarakham Province. Independent Study Report Master of Economics. College Khon Kaen University. Chiarakul, T. (2014). The Problems and the Adaptation of OTOP to AEC. Executive Journal Huachiew Chalermprakiet University, 34(1), 181-184. Dangayach, G.S. & Deshmukh, S.G. (2001). Manufacturing strategy, International. Journal of Operations and Production Management, 21(7), 884-932. Eisner, E.W. (1998). Educational Connoisseurship. The Enlightened Eye. USA : Prentice Hall. Frese M. (2000). Success and failure of microbusiness owners in Afraca : A Psychological Approach. The United States of America : Greenwood Publishing Group, Inc. Hogeforster, M. (2014). Future challenges for innovations in SMEs in the Baltic Sea Region. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 110, 241-250.

Limskul, K. (2001). The Development of Local Public Participation. “One Tambon One Product” (One Tambon One Product). [Online]. Available : http://www.Thaitambon.com/OTOP/project.pdf [2553, December 25]. Office of the Nationan Economic and Social Development Council. (2017). National Economic and Social Development Plan. No. 12.[Online]. Available : http://www.nesdb.go.th/ service.nso.go.th/nso/nsopublish/servopin/files/OTOPRep54.pdf [2560, October 20]. Pibulsarawut, P. (2006). The Concept of Sufficiency Ecomomy. [Online]. Available : http://www.sufficiencyeconomy.org [2555, January 15]. Schermerhorn, J.R. (2011). Introduction to Management. New York : John Wiley & Son. Suh, Y. & Kim, M. (2014). International leading SMEs vs. Internationalized SMEs: Evidence of success factors from South Korea. International Business Review, 23, 115-129. Suntawan, T. (2007). The Administrative Model of Ethical Development for Rajabhat University on Lower Northern Region. Ph.D. Thesis. Naresuan University. Surasil, S. (2005). Administrative guidelines for One Tambon One Product According to the view of the producer group was chosen OTOP PRODUCT CHAMPION. Master of Science on Industrial Business. Graduate School King Mongkut’s University of Technology North Bangkok. Wailerdsak, N. (2013). Thai Kitchen to the World Kitchen in ASEAN : Processed food export business. [Online]. Available : http://www.bangkokbiznews. com/home/detail/ politics/opinion/asean/20130725/518913 [2557, August 14]. Watjanatapin, S. & Rabob, C. (2012). Food Industry quality Development Project and Processed agricultural products OTOP Nakhom Nayok. Academic Journal, 15(30), 89-105. Wonganupornkul, P. (2009). Marketing development guidelines of community enterprise : Case study of community enterprise, Wat Chan Pattana Tambon Wat Chan Mueang Phitsanulok. Master of Arts Thesis. Pibulsongkram Rajabhat University. Wongnaya, N. (2012). The Development Knowledge Management Model of Media Network for Children and Youth in the Northern Region. Ph.D. Thesis. Silpakorn University. Yawirat, N. (2004). Leadership and strategic leaders. Bangkok : Central Express.

Documents

V25 2 2019 24080845 26511487 · 2020. 2. 12. · V25 2 2019 24080845 26511487 106 รูปแบบการจัดการธ ุิรกุจสดยอดหนึํ่าบล