Vistvæn innkaupmeiri yfirsýn – minni

útgjöld

Af hverju umhverfismál?

Neysla hefur áhrif á umhverfið

• Magn - hráefni og úrgangur

1,5 kg 75 kg 1.500 kg

Efni

Í lofti, vatni, jarðvegi – sest í vöðva, blóð, fitu, brjóstamjólk

Kokteiláhrif Hormónaraskandi Safnast fyrir í lífverum Krabbameinsvaldandi Ofnæmisvaldandi

Af hverju umhverfismál í innkaupum

• Innkaupamáttur ríkisins– Miklum völdum fylgir mikil ábyrgð

Vistvæn innkaupastefna ríkisins– Kaupandi gerir kröfu, seljandinn

bregst við

Er ríkisstarfssemi mengandi?

• Hver eru umhverfisáhrifin af okkar starfsemi?– Bílar– Húsnæði– Úrgangur

Er skrifstofustarfsemi mengandi?

Umhverfisstofnun – Suðurlandsbraut 24

• Eknir 2.500 km/ársverk• Rafmagn 2588 kWst/ársverk• Óflokkaður úrgangur 8 kg/ársverk

Hvað með ríkið – 20.000 starfsmenn?

Er starfsemi ríkisins mengandi?

• Eknir 50 milljónir km• Rafmagn ca: 50.000 MWh

– Búrfellsvirkun í 5 mánuði• Óflokkaður úrgangur 160 tonn

(10%) eða1.600 tonn (90%)– 2.000 baggar í urðun árlega

• Þyngd jafnmargra fólksbíla - flutningur

• Óendurvinnanlegt afgangs hráefni:

• Tyggjó• Gúmmíteygjur• bleijur/dömubindi• svampur....

• Varla mikið af þessu, eða hvað?

• Úrgangsflokkar í boði hjá UST:

• Gæðapappír• Pappír og sléttur pappír• Plastumbúðir• Bylgjupappa• Málma • Rafhlöður• Blekhylki• Lífrænan úrgang• Almennur

úrgangur/óendurvinnanlegt afgangs hráefni

Afgangs hráefni

• Neysla veldur úrgangi• Kalt mat:

– Úrgangur = afgangs hráefni– Hráefni í notkun = verðmæti– Hráefni sem úrgangur = mengun

Grænt bókhald hjá UST

• Kortlagning neyslu og innkaupa• Einfalt og afmarkað • Excel skjal

• Deilitölur m2 og ársverk

• Breytt verklag við gagnasöfnun• Rafræn reikningsviðskipti við

leigubílastöð• Setja teljara á prentara? • Óflokkaður úrgangur með krókavigt

Vistvæn innkaup

Vistvæn innkaup = Skynsöm innkaupMeðvituð innkaup = Hagkvæm innkaup

IF (spörum hráefni)THEN (spörum peninga)

Hvað getur kaupandinn gert?

• Formlegur hluti af innkaupunum• Beiðnabók, samþykktarferli, útboð• Kortleggja, þurfum að vita hvað við

kaupum og hvað við viljum

Pressa á seljanda

• Skýr framsetning fyrir kaupanda• Breitt úrval umhverfismerktrar

vörur og þjónusta• Bregst hratt við

• Svansmerktar prentsmiðjur eða ræstingarþjónusta

• Nota umhverfisskilyrði í rammasamningum

Neytandinn getur valið...

– Umhverfismerktar vörur og þjónustu

– Umhverfisskilyrði í rammasamningum

... en þarf ekki að vera vel að sér í öllu!

Vistvæn innkauphegðun

• Framkvæmd– Umhverfismerkt, markmiðasetning,

grænt bókhald o.s.frv.

• Hegðun– Endurnota, samnýta, skiptimarkaðir,

draga úr óþarfa neyslu, kaupa meðvitað,

Hvað gefa vistvæn innkaup okkur?

• Yfirsýn yfir neyslu/innkaup• Möguleika til

hagræðingar/nýtni/sparnaðar

• Auðveldar markmiðasetningu• Verklag styður við eftirfylgni

• Umhverfisþættir• Möguleiki á að lágmarka umhverfisáhrif• Framtíðarkostnaður v/umhverfisáhrifa

NJÓTUM UMHVERFISINS OG STÖNDUM VÖRÐ UM ÞAÐ SAMAN