Vol. 1 No. 1 January - April 2017 …...21 Vol. 1 No. 1 January - April 2017 การจ ดการทร พยากรมน ษย ร วมสม ยในองค การ

21

Vol. 1 No. 1 January - April 2017

การจดการทรพยากรมนษยรวมสมยในองคการ

The Contemporary of Human Resource Management

in the Organization

ภราช รตนนต1*

Phirach Rattanunt

บทคดยอ

การจดการทรพยากรมนษยในปจจบน มการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมในหลายๆ ดาน

ทงเศรษฐกจ สงคม การเมองและเทคโนโลยอยางรวดเรว ท�าใหทกองคการไมวาจะเปนภาครฐและเอกชน

ตองปรบตวใหสอดคลอง และองคการทมระบบการจดการทรพยากรมนษยทดจะสามารถแขงขนได

ในยคโลกาภวตน และยงเปนสวนหนงทส�าคญขององคการเพราะเปนตวก�าหนดความส�าเรจ บทความน

มวตถประสงคเพอน�าเสนอกรอบแนวคดการจดการทรพยากรมนษยรวมสมย ประกอบดวย การจดการ

ทรพยากรมนษยเชงกลยทธ การพฒนาทรพยากรมนษยเชงกลยทธ การจดการทนมนษย การจดการทรพยากร

มนษยแนวสมรรถนะ การจดการทรพยากรมนษยทมความสามารถสง การจดการทรพยากรมนษยโดยใช

ระบบสารสนเทศ การจดการทรพยากรมนษยทมความหลากหลายในองคการ การจดการแรงงานขามชาต

การจดการทรพยากรมนษยในธรกจขามชาต นวตกรรมการจดการทรพยากรมนษย การจดการทรพยากร

มนษยตามปรชญาเศรษฐกจพอเพยง การจดการทรพยากรมนษยเชงวเคราะห การจดการความเสยง

ดานทรพยากรมนษย การจดการทรพยากรมนษยเชงพทธ และการจดการทรพยากรมนษยตามธรรมชาต

ค�าส�าคญ: การจดการทรพยากรมนษย การจดการทรพยากรมนษยรวมสมย

Abstract

Nowadays, the environments of Human resource management has been changed

rapidly, which made the public and private organization had to be changed cause of

economic, politic, social and technology. In any organizations which had the perfect Human

Resources Management System, can compete in the globalization and also be the most

significant part which indicated all successes. The objectives of this article are to present

the contemporary of HRM conceptual are as follows : 1) Strategic Human Resources

Management 2) Strategic Human Resources Development 3) Human capital management

4) Human Resources Management by competency 5) Talent Management 6) Human

1สาขาวชาการบรหารทรพยากรมนษยและการจดการ คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค*Corresponding Author e-mail: [email protected]


22

Resources Information System 7) Diversity of Human Resources Management in workplace

8) Migrant Workers Management 9) International Human Resources Management

10) Innovation of Human Resources Management 11) HRM in Philosophy of Sufficiency

Economy 12) Human Resource Management by Analysis 13) Human Resource Risk

Management 14) Buddhist Human Resource Management 15) HRM by Human Nature.

Keywords: Human Resource Management (HRM), Contemporary Human Resource

Management

บทน�า

เมอสภาพแวดลอมในการด�าเนนงานเปลยนแปลงอยตลอดเวลา องคการตางๆ ไมวาจะเปนองคการ

ภาคธรกจ ราชการ รฐวสาหกจ หรออกหลายองคการ มการแขงขนเพอสรางความไดเปรยบในการด�าเนนงาน

ใหเปนทประจกษกบสงคม และสรางความส�าเรจใหกบการด�าเนนงานตามเปาหมาย จงตองปรบเปลยนการ

บรหารจดการองคการใหสอดคลองกบความเปลยนแปลงและสงหนงทองคการตองใหความส�าคญเปนอยาง

มากกคอการจดการ “คน” หรอ “ทรพยากรมนษย” ซงมนษยนนเปนทรพยากรทมคาและมความส�าคญอยาง

ยงในองคการ รวมทงเปนปจจยส�าคญในการบรหารองคการไปสความส�าเรจไดเปนอยางด เนองจากมนษยม

ความร มความสามารถ สตปญญาและสามารถพฒนาศกยภาพไดอยางไมมขอจ�ากดและยงไมมเครองมอหรอ

เทคโนโลยใดทสามารถมาทดแทนมนษยไดอยางแทจรง จากในอดตทการบรหารองคการเนนการใหความ

ส�าคญกบปจจยในการบรหารดานอนๆ และเนนความส�าเรจขององคการ ผานก�าไรเปนหลก แตหลงจากไดเกด

ความเปลยนแปลงในหลายดาน ท�าใหองคการ ตองตระหนกและทบทวนถงเปาหมายและผลลพธขององคการ

กนใหมและเหนวาปจจยทส�าคญทสดในองคการทตองใหความส�าคญ คอ คนในองคการนนเอง สาเหตหนงท

องคการใหความส�าคญกบคนมากขน เนองจากวาคนเปนทรพยากรทมอยแลวเปนสงเดยวทมมลคาเพมมากขน

ซงตางจากเครองมอและเทคโนโลยตางๆ ทยงอยนานคณคายงหดหายไปหรอเสอมราคาลงเปนอนมากหรอ

ดานการเงนทยงใชไปกยงหดหายไปเชนกน โดยองคการใดทเหนความส�าคญของคนองคการนนมแนวโนม

ทประสบความส�าเรจเปนอยางสง ดงท พารณ อศรเสนา ณ อยธยา อดตกรรมการผจดการใหญบรษท

ปนซเมนตไทย จ�ากด (มหาชน) กลาวถงความส�าคญของคนวา “คนเปนทรพยากรทมความส�าคญสงสด

ทตองเอาใจใสดแล หมนพฒนาใหเพมพนความร ความสามารถตลอดเวลา การพฒนาคนเปนการลงทน

ไมใชคนเปนตนทน คนเปนสมบตทมคาทสดขององคการ”

แนวคดในอดตนนองคการมองคนเปนเครองมอหรอองคประกอบหนงของกระบวนการจดการ

ขององคการเทานน ซงทรพยากรในองคการประกอบดวย คน เงน และวสดอปกรณและการจดการ

ในการบรหารคนนนกเปนเพยงกระบวนการเกยวกบบคคลเพอใหไดมาซงบคคลทมสมรรถนะสงเหมาะสม

กบองคการ โดยมการพฒนาอยางตอเนองและธ�ารงรกษาใหมความสขในการท�างานเพอใหสามารถท�าหนาท

ไดอยางมประสทธภาพ โดยสรปกคอ ในอดตเพยงแตมการสรรหา การพฒนา การรกษาไว และการใช

ประโยชนจากทรพยากรมนษย ส�าหรบในปจจบนแนวคดเกยวกบการจดการทรพยากรมนษยกคอ คนเปน

ทรพยากรทส�าคญทสดขององคการ การใหความส�าคญในเรองคนจะท�าใหองคการเกดความเจรญกาวหนาและ

23


พฒนาเหนอองคการอนๆ ได กจกรรมทกอยางทผจดการใชในการสรรหาและคดเลอกบคลากรทเหมาะสม การพฒนาขดความสามารถของบคลากร การกระตนความสนใจ การรกษาบคลากร การสรางหลกประกนวาบคลากรจะปฏบตงานดวยดและสรางผลงานเพอใหบรรลความส�าเรจในเปาหมายตางๆ ขององคการ โดยองคการนนมขนมาเพอตอบสนองตอความตองการพนฐานของมนษย กรอบกตกาตางๆ ถกตงขนมา เพอเออประโยชนในการท�างานรวมกนของมนษย ซงโดยสรปแนวคดปจจบนในการจดการทรพยากรมนษย กคอ การพฒนาสงจงใจ การพฒนาขดความสามารถของทรพยากรมนษย และการก�าหนดกลยทธ ในการด�าเนนงานดานทรพยากรมนษย เพอท�าใหองคการบรรลสเปาหมาย วสยทศนและพนธกจขององคการนนเอง ทงนแนวคดในอดตและปจจบนตงอยบนพนฐานการจดการทรพยากรมนษยในสองระบบคอ ระบบคณธรรมและระบบอปถมภโดยแนวคดดงกลาวสามารถน�ามาเปรยบเทยบความแตกตางไดโดยสรป

ดงตารางท 1

ตารางท 1 เปรยบเทยบความแตกตางระหวางแนวคดเดมกบแนวคดปจจบน

การจดการงานบคคล (แนวคดเดม) การจดการทรพยากรมนษย (แนวคดปจจบน)

1. พนกงานในองคการเปนผถกควบคมใหท�างาน

2. เนนการแกปญหาตามสถานการณทเกดขน

3. การวางแผนด�าเนนงานเปนการวางแผนระยะสน

4. มบทบาทหนาทการท�างานจ�ากดเฉพาะงานบคคล

5. มรปแบบบรหารงานเทอะทะไมคลองตว

6. ไมค�านงถงสทธพนกงาน

7. การบรหารงานแบบทองถน

8. ใชระบบการบนทกขอมล

9. สภาพแวดลอมคงท

10. แรงงานไมมความหลากหลาย

11. การลดตนทน

12. เปนหนวยงานทใชเงน

1. พนกงานในองคการควบคมตนเองในการท�างาน

2. เนนการปองกน ท�างานเชงรกมากกวาการตงรบ

3. การวางแผนด�าเนนงานเปนการวางแผนระยะยาว

4. มบทบาทหนาทการท�างานทหลากหลายสายงาน

5. มรปแบบการบรหารทกระชบ ชดเจนเปนสดสวน

6. ค�านงถงสทธของพนกงานในองคการ

7. การบรหารงานแบบองคการขามชาต

8. ใชระบบเทคโนโลยสารสนเทศเขามาชวยด�าเนนการ

9. สภาพแวดลอมไมคงทมการเปลยนแปลงตลอดเวลา

10. แรงงานมความหลากหลายทงเพศ เชอชาต ศาสนา

11. ใชทรพยากรอยางคมคาใหมากทสด

12. เปนหนวยงานทสรางรายไดใหกบองคการ

จากตารางท 1 จะเหนถงความแตกตางของการจดการงานบคคล (แนวคดเดม) กบการจดการทรพยากรมนษย (แนวคดปจจบน) ทเหนภาพไดอยางชดเจนเมอสภาพแวดลอมในการด�าเนนงานเปลยนแปลงไปจากในอดตอยางมากท�าใหมผลกระทบตอการจดการทรพยากรมนษยในองคการทกประเภท

โดยปจจยทมผลตอการจดการทรพยากรมนษยในองคการสามารถแบงออกเปน 2 ประเภท ทมความส�าคญ คอ สภาพแวดลอมภายนอกองคการ ไดแก ก�าลงแรงงาน กฎหมาย สงคมและวฒนธรรม สหภาพแรงงานนอกองคการ ผรวมลงทน การแขงขน ลกคาและเทคโนโลย และสภาพแวดลอมภายในองคการ ไดแก พนธกจ นโยบายและกลยทธขององคการ วฒนธรรมองคการ สไตลการบรหารงานของผบรหารระดบสง เพอนรวมงาน สหภาพแรงงานภายในองคการ ลกษณะของงาน ตวพนกงานซงประกอบดวย ลกษณะนสยทาทางของพนกงาน ความสามารถและเชาวปญญา ทศนคตและคานยม และการจงใจ ลกษณะความสมพนธ

ภายในองคการและอนๆ


24

เมอเกดการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอกแหงยคโลกาภวตน

สงผลกระทบตอการจดการทรพยากรมนษยในองคการโดยสรป คอ การจดการทรพยากรมนษยมความ

ชดเจนและเปนระบบมากขน มแนวคดทเกยวกบสภาพแวดลอมของการปฏบตงานเกดขนมา การจดการ

ทรพยากรมนษยเปนแบบประชาธปไตย มการยอมรบบรรยากาศทางการเมอง บทบาทของผรบผดชอบ

การจดการทรพยากรมนษยจ�าเปนตองเปลยนแปลงไปคอ ตองเปนคนมวสยทศนในหลายๆ ดานเกยวกบคน

การเผชญกบสภาพความเปนจรง และมการน�าเทคนคการบรหารตางๆ มาใชในการจดการทรพยากรมนษย

การจดการทรพยากรมนษยในสภาวะทสภาพแวดลอมเปลยนแปลงนนมปญหาทจะตองด�าเนนการอยหลาย

ประการท�าใหฝายทรพยากรมนษยขององคการเกดความยงยากมากมาย โดยมปญหาทจะสรปเปนแนวทาง

เพอบรหารจดการประกอบดวย ตลาดแรงงานมขนาดใหญและเคลอนยายตลอดเวลา เกดการขาดแคลน

แรงงานในหลายภาคธรกจ ธรกจทใหญกวาไดเปรยบในการสรรหาและใชแรงงาน ลทธบรโภคนยม ท�าใหคน

ดหายากขนและคนเกงหายากยงกวา พนกงานคนรนใหมมความรและเชอมนตนเองสง และยากแกการพฒนา

ใหไดคณสมบตตามทองคการตองการ วชาการและเทคโนโลยกาวหนาอยางรวดเรวจนธรกจตองรบเรงพฒนา

งานทรพยากรมนษย กฎหมายและระเบยบทเกยวของกบพนกงานมมากขนและเขมงวดขน คาใชจายดาน

งานทรพยากรมนษยเพมขนอยางมากมหน�าซ�ายงควบคมและประหยดไมได การแทรกแซงการบรหารงาน

ทรพยากรมนษยจากสงคมและตางประเทศมมากขน และการขาดแคลนบคลากรทรอบรและช�านาญดาน

งานทรพยากรมนษย

เหลานคอปญหาทส�าคญยงของการจดการทรพยากรมนษยในปจจบน และเนองดวยนกธรกจและ

ผบรหารทกคนตางรกนดวา งานบรหารบคคลเปนงานทส�าคญทสดงานหนงของการท�าธรกจหรอด�าเนนงานใดๆ

กตาม ผเขยนเคยสอบถามเจาของกจการหลายคน สวนใหญตางกใหค�าตอบตรงกนวา งานดานการตลาด

บญช การเงน การผลตและบรหารงานบคคล ทงหมดนลวนส�าคญ แตงานดานบคคลนนเปนหวใจของความ

ส�าเรจหรอลมเหลวขององคการ โดยเฉพาะหากคดในระยะยาวแลว องคการจะอยไดหรอไมยอมขนกบทงคน

และการจดการ คนจงเปรยบเสมอนครงหนงของความส�าเรจขององคการ การทสภาพแวดลอมเปลยนแปลง

สงผลกระทบและปญหาตางๆ ตามมา ท�าใหการจดการทรพยากรมนษยในองคการตองปรบเปลยนวธ

การด�าเนนงานเพอใหสอดคลองเหมาะสมซงสามารถด�าเนนการไดหลายประการและแนวคดน�าไปสการ

จดการทรพยากรมนษยสมยใหมคอ “การจดการทรพยากรมนษยรวมสมย” ในความหลากหลายเพอใหเกด

ประโยชนสงสดตอการด�าเนนงานขององคการ ตงแตการวางแผน การสรรหา การคดเลอก คาตอบแทน

การประเมนผลการปฏบตงาน การพฒนาทรพยากรมนษย การรกษาทรพยากรมนษยและพนกงานพนออก

จากองคการไป ประกอบกบความทาทายขององคการ โดยทประชาชนมความตองการตลอดเวลา

ความกาวหนาทางเทคโนโลย คนรนใหมสนใจเรองการเมองนอยลง ลกษณะขององคการเปลยนแปลงไป

ความตองการผ น�าตวจรง การควบรวมกจการและการเปลยนแปลงโครงสรางองคการ ความร ในตว

พนกงาน การท�างานทยดหยนและการท�างานเปนทมและสดทายคอความตองการของพนกงานเปลยนไป

จงเกดแนวคดใหมๆ ทเหมาะสมกบการปฏบตงานดานทรพยากรมนษย

25


จากความส�าคญของทรพยากรมนษยดงกลาวขางตนในปจจบนจงมการศกษาหาแนวคดและ

หลกการตางๆ ในการจดการทรพยากรมนษยเพอใหเกดประโยชนสงสดตอองคการและสรางความไดเปรยบ

ทางการแขงขนทามกลางสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไป จงเกดความทาทายทส�าคญตอองคการ

ในการจดการทรพยากรมนษยคอ เพอตอบสนองโลกาภวตน รบเทคโนโลยใหม การจดการการเปลยนแปลง

สรางทนมนษย ตอบสนองตอตลาดและการลดตนทน บทความนจงไดทบทวนวรรณกรรมและสงเคราะห

ความรจากงานวจยและรวบรวมแนวคดและหลกการตางๆ ดานการจดการทรพยากรมนษยทส�าคญผาน

ค�าวา “การจดการทรพยากรมนษยรวมสมย” เพอน�าไปประยกตใชกบจดการทรพยากรมนษยในองคการ

ทงหลายใหสามารถสรางความไดเปรยบทางการแขงขนกบองคการอนตอไป

ส�าหรบบทความนจะน�าเสนอเพยงกรอบแนวคดอยางกวางๆ ของการจดการทรพยากรมนษย

จ�านวน 15 แนวคด ทไดจากการทบทวนวรรณกรรมและท�าการสงเคราะหความรขนมา โดยเรยงล�าดบความ

ส�าคญตามผลการวจยเรอง “การจดการทรพยากรมนษยรวมสมยขององคการไทย : การศกษาเชงคณภาพ”

ซงเปนงานวจยเชงคณภาพ ยงมไดเกบขอมลในเชงปรมาณกบกลมตวอยางในองคการจรง เพอเปนแนวทาง

การน�าไปประยกตใชใหเกดประโยชนตอองคการโดยมรายละเอยดทจะกลาวถงในหวขอถดไป

การจดการทรพยากรมนษยรวมสมยในองคการ

เมอกลาวถงค�าวา “การจดการทรพยากรมนษยรวมสมย” ซงตรงกบภาษาองกฤษ คอ Contemporary

Human Resources Management เปนแนวคดการจดการทรพยากรมนษยในองคการใหเกดประโยชน

สงสดและสอดคลองกบกระบวนการด�าเนนงานภายในองคการทเหมาะสมกบสภาพแวดลอมขององคการ

ทมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลาและเกดปญหากบงานทรพยากรมนษยตามมา แนวคดในการจดการ

ทรพยากรมนษยทนาสนใจรวมสมย เชน การจดการทรพยากรมนษยเชงกลยทธ การพฒนาทรพยากร

มนษยเชงกลยทธ และการจดการทนมนษย เปนตน โดยแนวคดดงกลาวไดรบความสนใจและเปนทนยม

ในประเทศไทย ซงในแตละแนวคดมรายละเอยดทส�าคญดงตอไปน

แนวคดการจดการทรพยากรมนษยเชงกลยทธ (Strategic Human Resource Management)

เปนแนวคดทไดรบความนยมเปนอนดบท 1 จากการวจย แนวคดนไดมการประยกตโดยหลกการจดการเชง

กลยทธมาใชกบการจดการดานทรพยากรมนษยในองคการ ซงกระบวนการจดการทรพยากรมนษยเชงกลยทธ

จะประกอบดวย 2 สวนคอ การจดท�ากลยทธ และการปฏบตตามกลยทธ โดยในการจดท�ากลยทธนน

เปนการรวมเอากระบวนการวางแผนเชงกลยทธ ซงเปนการก�าหนดทศทางขององคการมาเชอมโยง

และประสานกบการจดการทรพยากรมนษยทประกอบไปดวย การก�าหนดภารกจ การก�าหนดเปาหมาย

การวเคราะหสภาพแวดลอม การก�าหนดทางเลอกกลยทธ ไดแก กลยทธการเจรญเตบโต กลยทธการคงท

และกลยทธการตดทอน นอกจากนนแลวเพอสรางความไดเปรยบทางการแขงขนดานทรพยากรมนษยยง

สามารถเลอกใชกลยทธทวไปของพอรเตอรประกอบดวย กลยทธตนทนต�า กลยทธสรางความแตกตาง และ

กลยทธทมงเนนทงตนทนต�าและมงเนนสรางความแตกตางอกดวย ทงหมดนเปนเรองของการจดท�ากลยทธ

สวนการปฏบตตามกลยทธนนจะตองอาศยปจจยตางๆ ทสงผลตอความส�าเรจประกอบดวย โครงสรางองคการ

ความเปนผน�า สารสนเทศและระบบการควบคม ทรพยากรมนษย โดยทส�าคญคอบทบาทของหนวยงาน


26

ดานทรพยากรมนษยในการสนบสนนการปฏบตตามกลยทธและวธการปฏบตงานดานการจดการทรพยากร

มนษยในองคการ ซงไดแก การวเคราะหและออกแบบงาน การสรรหาและการคดเลอก การฝกอบรมและการ

พฒนาการจดการผลการปฏบตงาน การจายคาตอบแทน สงจงใจและประโยชนตางๆ พนกงานสมพนธและ

แรงงานสมพนธ และยงมในสวนของการประเมนผลกลยทธและการควบคมกลยทธอกดวย Theppawan,

P. (2011) เพอใหกลยทธดงกลาวประสบความส�าเรจโดยการประยกตมาจากหลกการจดการเชงกลยทธ

อนประกอบไปดวย การวเคราะหสภาพแวดลอม การก�าหนดทศทาง การก�าหนดกลยทธ การน�ากลยทธไปปฏบต

และการประเมนควบคมกลยทธ โดยกลยทธนน จะตองยอมรบอทธพลของสภาพแวดลอมภายนอกองคการ

ซงเปนโอกาส และอปสรรคตอองคการ เชน กฎหมาย สภาวะทางเศรษฐกจ การเปลยนแปลงทางสงคมและ

ประชากร การเมอง เทคโนโลย เปนตน ในการก�าหนดกลยทธของกจกรรมดานการจดการทรพยากรมนษย

จะน�าเรองตางๆ เกยวกบสภาพแวดลอมมาประกอบการจดท�าแผนกลยทธแตละดาน โดยจะใชมาตรการ

เชงรกกบโอกาสทจะเกดขน ขณะเดยวกนกพยายามหาวธการแกไขขจดอปสรรคใหหมดไป การยอมรบอทธพล

ของการแขงขนและความเคลอนไหวเปลยนแปลงของตลาดแรงงาน องคประกอบทเกยวของกบการแขงขน

และความเคลอนไหวในตลาดแรงงาน เชน การจงใจ คาตอบแทนและผลประโยชนเกอกล การเปลยนแปลง

อตราคาจาง อตราการวางงาน สภาพการท�างานและชอเสยงของคแขง คณภาพชวตในการท�างาน เปนตน

องคประกอบตางๆ เหลานจะสงผลกระทบถงการตดสนใจดานทรพยากรมนษยและตลาดแรงงานเดยวกน

กจะไดรบผลกระทบดวยเชนกน การเนนแผนระยะยาว แนวคดของการจดท�าแผนกลยทธขององคการ

จะมงเนนเปาหมายในอนาคต และทศทางการปฏบตงานในระยะยาว จงตองมการก�าหนดวสยทศน

ขององคการใหชดเจน ตอจากนนจะก�าหนดกลยทธการจดการทรพยากรมนษยเพอผลกดนใหมการปฏบต

ภารกจตางๆ ไดด�าเนนการไปสเปาหมายเชงกลยทธทไดก�าหนดไว เปนการแปลวสยทศนลงสการปฏบต

ทเปนรปธรรม การเนนการพฒนาทางเลอกในการปฏบตงานและการตดสนใจการจดการทรพยากรมนษย

เชงกลยทธมงเนนการพฒนาทางเลอก กลยทธทก�าหนดจะไดมาจากทางเลอกหลายๆ ทาง โดยมผทเกยวของ

จะมสวนรวมในการเสนอทางเลอกในการด�าเนนการไปสเปาหมายในอนาคตทก�าหนดไว และการตดสนใจ

จะพจารณาเลอกกลยทธทเหมาะสมทสดในบรรดาทางเลอกทงหมดทมอย ก�าหนดขอบเขตการพจารณา

ครอบคลมทกคนในหนวยงาน โดยกลมเปาหมายของการจดการทรพยากรมนษย คอบคลากรทกคนในองคการ

นบตงแตพนกงานระดบปฏบตการจนกระทงถงผบรหาร

ตามแนวคดดงเดมนนจะม งเนนเฉพาะพนกงานระดบปฏบตการเทานน เชน เมอพจารณา

เรองการพฒนากจะมโปรแกรมการพฒนาผบรหารส�าหรบคณะผบรหาร และมการฝกอบรมใหกบพนกงาน

ระดบปฏบตการ เปนตน และตองมการบรณาการระหวางกลยทธดานทรพยากรมนษยและกลยทธดานธรกจ

กลยทธด านทรพยากรมนษยทองคการก�าหนดจะตองสอดคลองและสนบสนนกลยทธทางธรกจ

ผบรหารฝายทรพยากรมนษยจะมสวนรวมในการวางแผนเปาหมายกลยทธระดบองคการและรวมกนก�าหนด

เปาหมายกลยทธดานงานบรหารทรพยากรมนษยในองคการ เพอใหมนใจวาเปาหมายดานทรพยากรมนษย

สนบสนนและสนองตอบตอเปาหมายของธรกจ ประกอบการตดสนใจเชงกลยทธตอไป โดยในการตดสนใจ

เชงกลยทธของผบรหารในแตละครงจะสงผลกระทบทมตอกจกรรมการจดการทรพยากรมนษย เชน

การตดสนใจเชงกลยทธเกยวกบการซอเครองใหมทใชเทคโนโลยระดบสงมาใชในองคการจะสงผลกระทบ

27


ตอการปฏบตการดานทรพยากรมนษย คอ การฝกอบรมดานการใชเทคโนโลยใหมนน หรอ การหาสถานทใหม

เพอสรางโรงงาน สงผลกระทบคอ การโอน-ยาย และการสรรหา คดเลอกพนกงานใหมหรออาจจะเปน

การใชกลยทธการแขงขนดวยตนทนต�า สงผลกระทบคอ การจดการคาตอบแทนและแรงงานสมพนธ เปนตน

โดยกลยทธดงกลาวท�าเพอสรางความไดเปรยบทางการแขงขนขององคการตางๆ ผานการจดการทรพยากร

มนษยเชงกลยทธขององคการ

แนวคดการพฒนาทรพยากรมนษยเชงกลยทธ (Strategic Human Resource Development)

เปนแนวคดทไดรบความนยมเปนอนดบท 2 จากการวจย เปนแนวคดทเนนในเรองของมมมองของกลมบคคล

โดยเนนทงความสามารถ ศกยภาพ และการด�าเนนการดวยการพฒนาความร ทกษะ และศกยภาพของบคคล

โดยมความสอดคลองกบกลยทธขององคการ เพอท�าใหองคการบรรลเปาหมาย ดวยกจกรรมการพฒนา

ทประกอบดวย การเรยนร การฝกอบรม การพฒนาและการศกษา เพอใหองคการมความไดเปรยบทางการ

แขงขน จากการทมทรพยากรมนษยทมความร ความสามารถ และมการพฒนาอยตลอดเวลา เกดความเชอมโยง

สอดคลอง และครอบคลมการพฒนาทรพยากรมนษยกบกลยทธขององคการและกลยทธการเรยนร

ของแตละบคคล ตลอดจนเพมประสทธภาพทรพยากรมนษยขององคการ เนองจากทรพยากรมนษย

เปนทรพยากรหลกทจะเพมความสามารถในการแขงขน โดยแนวคดนเนนการพฒนาทงความร สตปญญาและ

จรยธรรมของทรพยากรมนษยจงมความส�าคญตออนาคตขององคการเปนอยางมาก

แนวคดการจดการทนมนษย (Human Capital Management) เป นแนวคดทได รบ

ความนยมเปนอนดบท 3 จากการวจยและเปนแนวคดในเรองทองคการและนกทรพยากรมนษย

ใหความส�าคญมาก ซงทนมนษย กคอ ความสามารถของบคคลในการสราง การผลต การใหบรการ

ทตองใชความรและทกษะทเกดจากการศกษาเลาเรยน การฝกอบรม ประสบการณการท�างาน ความเชยวชาญ

ทศนคตความกระตอรอรนและแรงจงใจทจะเปนสวนหนงขององคการ เลอกน�าความรความสามารถทกษะ

ทมอย มาใชในการท�างาน สรางสรรคและพฒนานวตกรรม เพอใหองคการนนประสบความส�าเรจ

ตามเปาหมายทตงไว ซงทนมนษยนนประกอบดวยลกษณะทส�าคญคอ ทนมนษยดานการบรหารจดการทวไป

ทนมนษยดานกลยทธ ทนมนษยดานอตสาหกรรม ทนมนษยดานความสมพนธและทนมนษยดานความ

สามารถเฉพาะงาน โดยทงหมดจะใหความส�าคญกบการสรางมลคาเพมใหกบทนมนษย หากน�ามาจดการ

ทนมนษย กคอ การพฒนาความร ทกษะและความสามารถของแตละบคคลทน�ามาสการสรางคณคาให

กบองคการ ซงทผานมาองคการตางๆ ไดใชการฝกอบรมเปนเครองมอหลกในการพฒนาทรพยากรมนษย

ซงในความเปนจรงแลวการฝกอบรมเปนเทคนควธการทใชในการสอสารหรอถายทอดความร ความคดเหน

ขอเทจจรง ประสบการณหรอขอมลตางๆ เพอใหผ เขารวมการฝกอบรมเกดความเขาใจ มทกษะ

มทศนคตทดและมความสามารถในการปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ ในปจจบนการพฒนาทนมนษย

มการใชเครองมอใหมๆ เชน การจดการความร การเทยบเคยงสมรรถนะและเครองมออนๆ อกหลายประการ

โดยทฤษฎการพฒนาทนมนษย มองการฝกอบรมและการพฒนาผปฏบตงานวาเปนการสรางการเขามา

มสวนรวมในองคการหรอสรางความผกพนในองคการ สวนการพฒนาทนมนษยนนขนอยกบความสามารถ

สวนบคคลทจะจ�าแนกและจดการความตองการในการเรยนร การเรยนรและการใชความรนนในการวางแผน

ดานอาชพ การหาทกษะจากการท�างานและการจดการกบความสมดลของชวตและการท�างาน ซงในอดตการ


28

ลงทนในการพฒนาผปฏบตงานเปนหนาทขององคการ แตในปจจบนผปฏบตงานตองเปนผรบผดชอบในการ

พฒนาตนเองดวยสวนหนง ดงนนจงเปนการเชอมโยงความตองการของทงสองฝายเขาหากนทงตวองคการ

และผปฏบตงาน โดยองคการทใหความส�าคญกบการจดการทนมนษยจะเนนทการท�าใหคนในองคการ

ชวยกนน�า “ทน” ทแตละคนมนนออกมาใชในการท�างานผลกดนองคการ ใหบรรลเปาหมายความส�าเรจ

ทตงไวและเปนหนาทขององคการทจะตองลงทนในมนษย เพอเพมมลคาในตวเอง ขณะเดยวกนผปฏบต

งานแตละคน กตองรบผดชอบเพอพฒนาทนในตนเองใหเหมาะสม ทนสมยและเปนทตองการขององคการ

ตลอดเวลา ซงตองอาศยการเรยนรทไมใชการอบรมอยางเดยว

การพฒนาทนมนษยในปจจบนจะน�าไปสการจดการองคการสมยใหม โดยองคการจะตองมกรอบ

แนวทางการพฒนาทงความร ทกษะ ทศนคตทเกยวของกบเรองทตองการใหเกดการเรยนร ความเขาใจ ทกษะ

และทศนคตเพอสรางจตส�านกในการมสวนรวมในการแกไขปญหารวมกน นอกจากนนการสรางทนมนษยใน

องคการ ผบรหารจ�าเปนตองพฒนาความร ทกษะและประสบการณในการท�างานในระดบสงอยางสม�าเสมอ

โดยผานการจ�าแนก การสรรหา การคดเลอกคนทดทสดและคนทมความเกงในการท�างาน ในเรองแนวคดการ

จดการทนมนษยน “ทนมนษย” เปนสนทรพยทไมสามารถจบตองไดแตพฒนาได โดยมความเกยวพนอยาง

ใกลชดกบกลยทธขององคการและเปนเรองของทกฝายในองคการไมเฉพาะฝายทรพยากรมนษยเทานน ท�าให

เกดแนวคดใหมในเรองของการพฒนาทรพยากรมนษยเชงกลยทธเพอสราง “ทนมนษย” ในองคการควบคไป

กบแนวคดเรองการจดการทรพยากรมนษยเชงกลยทธ

แนวคดการจดการทรพยากรมนษยแนวสมรรถนะ (Human Resource Management

by Competency) เปนแนวคดทไดรบความนยมเปนอนดบท 4 จากการวจย แนวคดนน�าหลกสมรรถนะ

มาประยกตใชกบการจดการทรพยากรมนษย ซงสมรรถนะคอ คณลกษณะทจ�าเปนในการปฏบตงาน

ของบคคล ไดแก ความร ทกษะ ความสามารถ และคณลกษณะอนๆ เชน อปนสย ทศนคต บคลกภาพ เปนตน

ซงสามารถวดไดและตองมความเหมาะสมสอดคลองกบวสยทศน คานยม และเปาหมายขององคการ

เพอใหการปฏบตงานในหนาทของบคคลเปนไปอยางมประสทธภาพและประสทธผลสงสด รวมถงตอง

สามารถจ�าแนกความแตกตางระหวางบคคลทมผลการปฏบตงานสงจากบคคลทมผลการปฏบตงานต�าได

โดยเราสามารถน�าหลกสมรรถนะมาใชในงานการจดการทรพยากรมนษยสรป เชน การสรรหาและการคดเลอก

บคลากร ในกระบวนการสรรหาและการคดเลอกบคคลเขามาท�างานในสายงานหรอต�าแหนงตางๆ นน สมรรถนะ

ถอเปนสวนหนงทจะชวยพจารณาไดวาบคคลทจะเขามาท�างานในต�าแหนงตางๆ ควรจะมคณสมบต และความร

ความสามารถอยางไร ระดบไหนจงจะเหมาะสมกบต�าแหนงงานนนๆ การพฒนาทรพยากรมนษย สมรรถนะ

จะเปนเครองมอชวยในการวางแผนพฒนาทรพยากรมนษยในแตละขนตอนของการเตบโตในวชาชพ สามารถ

ชวยใหการก�าหนดสงทตองพฒนา การออกแบบโครงการพฒนาบคลากรแตละระดบเปนไปอยางถกตอง

และชดเจนมากขน บคลากรในระดบตางๆ สามารถทจะทราบและเหนแนวทางในการทจะตองพฒนาตนเอง

เพอเสรมสรางศกยภาพใหสอดคลองกบภารกจในการท�างานไดอยางถกตอง การประเมนผลการปฏบตงาน

ระบบสมรรถนะมประโยชนอยางยงตอการประเมนผลการปฏบตงานคอ ชวยใหทราบวาสมรรถนะใดบาง

ทจะชวยท�าใหผปฏบตงานสามารถท�างานไดสงกวามาตรฐานทวไป และยงชวยในการก�าหนดวาพฤตกรรม

การท�างานอะไรบางทจดวาเปนพฤตกรรมทเหมาะสม และสมควรจะไดรบการยกยองและใหรางวล

29


การจายคาตอบแทน ระบบสมรรถนะจะชวยในการก�าหนดอตราคาตอบแทนวา พนกงานแตละคนควรจะได

รบคาตอบแทนเทาไร จงจะเหมาะสมกบระดบสมรรถนะทมอย ถาบคลากรในองคการมการพฒนาสมรรถนะ

ของตนเองใหอยในระดบสงอยตลอดเวลา กจะสงผลตอผลงานโดยรวมขององคการ ดงนน หากบคลากรคนใด

มการพฒนาไดตามทก�าหนดไวหรอสงกวา องคการกควรจะพจารณาใหผลตอบแทนเปนพเศษ

และการวางแผนความกาวหนาทางอาชพ เมอมการประเมนสมรรถนะของบคลากรในสายงานหรอ

ต�าแหนงตางๆ แลว องคการสามารถน�าผลการประเมนมาจดกล มของบคลากรตามความสามารถ

ไดอยางชดเจนยงขนวาบคคลใดมสมรรถนะในระดบทสง ระดบกลางหรอระดบต�า และสามารถเอามาใช

ในเรองของการก�าหนดการวางแผนความกาวหนาในอาชพตามต�าแหนงตางๆ ได เพราะการจดการทรพยากร

มนษยจะใชหลกความสามารถตามสมรรถนะทแตละบคคลม บคคลทมสมรรถนะสง อาจจะไดรบการแตงตง

ใหอยในต�าแหนงทมความส�าคญมากขน ดงนน บคลากรจะเหนความส�าคญและพยายามพฒนาตวเอง

ใหมความสามารถอยในระดบทสง ผลสดทายกคอ องคการจะไดบคลากรทมความสามารถในระดบ

ทคอนขางสงและคนเหลานจะไปท�าผลงานใหเกดขนในองคการในระดบทสงอยางตอเนอง (Smithikrai, C.,

2007)

แนวคดการจดการทรพยากรมนษยทมความสามารถสง (Talent Management) หรอการจดการ

คนเกง เปนแนวคดทไดรบความนยมเปนอนดบท 5 จากการวจย เปนแนวคดทางการจดการทรพยากรมนษย

ในปจจบนทองคการจ�านวนมากใหความสนใจกบการจดการคนเกงทมอยในองคการ หากจะก�าหนดค�านยาม

ของ การจดการคนเกงกอาจกลาวไดวา การจดการคนเกง หมายถง กระบวนการวเคราะหและวางแผน

ทมความสอดคลองกนในการหาแหลงทมา กลนกรอง การคดเลอก การน�าไปใช การพฒนาและการท�าใหคงอย

ของทรพยากรมนษยทมความสามารถสงหรอมศกยภาพสง และสามารถท�างานไดอยางมประสทธภาพสงสด

หากจะพจารณาถง “คนเกง” กอาจกลาวไดวา “คนเกง” ทพดถง ตองเปน “คนเกง” แบบทองคการ

ตองการ ซงอาจมลกษณะไมเหมอนกน ขนกบลกษณะธรกจ แผนกลยทธ ทศทาง ความเชอ คานยมและ/หรอ

วฒนธรรมองคการ ลกษณะรวมของ “คนเกง” คอ ตองเปนคนทใฝร ชอบคดใหมท�าใหม มวสยทศนกวางไกล

กลาตดสนใจ กลาเสยง กลาคด กลาท�า กลาพด กลาเปลยนแปลง นอกเหนอจากลกษณะของ “คนเกง”

ทควรตองตรงตามความตองการขององคการแลว การจะประเมนวา ใคร-เกง สามารถพจารณาไดจากการท�างาน

โดยกระบวนการประเมนผลการปฏบตงาน ซงตองมการก�าหนดดชนชวดผลการปฏบตงานใหชดเจน และ

สามารถวดได “คนเกง” จะตองเปนคนท High Performance และ High Potential โดยดไดจากปจจย 3 ดาน

ไดแก คณสมบตเชงบคคล ซงตองสอดคลองกบคานยมหรอวฒนธรรมขององคการ คณสมบตในการบรหาร

ทงในเรองของงาน คนและระบบ และคณสมบตในการทสามารถเปนผน�าทองคการอยากได อยางไรกตาม

การทองคการจะสามารถเตบโตกาวหนาทามกลางการแขงขน จ�าตองมกระบวนการและกลไกทสราง “คนเกง”

อยางตอเนอง และคง “คนเกง” ใหอยในองคการนานทสด เทาทจะท�าได กระบวนการและกลไกตางๆ

เรยกวา Talent Pipeline ซงประกอบดวย HR Management Activities ทถกออกแบบมาเพอกลม “คนเกง”

โดยในระบบการบรหารจดการ “คนเกง” สงทองคการตองใหความส�าคญและพงระวง คอ การทองคการ

จะสามารถด�าเนนการบรหารจดการ “คนเกง” ได ผบรหารระดบสงตองเหนความส�าคญสนบสนนและผลกดน

อยางจรงจง การบรหารจดการ “คนเกง” เปนกระบวนการทตองท�าอยางตอเนอง (Talent Pipeline) และ


30

มการทบทวนปจจยตางๆ เปนระยะๆ การออกแบบ Human Resource Management Activities ของ

“คนเกง” มกตองพจารณาออกแบบใหตางจากบคลากรอน การออกแบบตนแบบ “คนเกง” ตองสอดคลอง

กบจดประสงค/เปาหมายขององคการ เพอใหได “คนเกง” ทองคการตองการ การระบและคนหา “คนเกง”

ตองมประสทธภาพ เพอใหได “คนเกง” ทแทจรง คณสมบตของ “คนเกง” ตองมการทบทวนเปนระยะๆ

เนองจากสภาพแวดลอมมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว “คนเกง” จงตองเรยนรและพฒนาอยางตอเนอง

ตามแผนกลยทธทเปลยนไป ผบรหารตองสอสารใหบคลากรขององคการ เขาใจในหลกการบรหารจดการ

“คนเกง” เพอไมใหเกดปญหาระหวาง “คนเกง” และบคลากรอน บคลากรในองคการทไมใช “คนเกง”

ตองมโอกาสไดรบการพฒนาเชนกน เพอใหบคลากรไดรบรถงการใหความส�าคญขององคการกบบคลากร

การพฒนา “คนเกง” ตองครอบคลมมตดานคณธรรมและจรยธรรมเพอใหเกด “คนเกงทเปนคนด”

อยางไรกตาม เมอองคการม “คนเกง” กตองพยายามรกษาและบรหารจดการ “คนเกง” ทมอยใหเกด

ประโยชนและมประสทธภาพสงสด

แนวคดการจดการทรพยากรมนษยโดยใชระบบสารสนเทศ (Human Resource Information

System) เปนแนวคดทไดรบความนยมเปนอนดบท 6 จากการวจย เปนแนวคดทน�าระบบสารสนเทศ

มาใชกบงานทรพยากรมนษยเพอใหเกดความสะดวกรวดเรวในการด�าเนนงาน ซงในปจจบนจะเหนได

วาองคการตางๆ ใหความส�าคญกบการน�าระบบสารสนเทศมาใชกบงานการจดการทรพยากรมนษย

ในองคการเพอใหเกดประสทธภาพสงสดกบการด�าเนนงานขององคการและทนตอการเปลยนแปลง

ในหลายๆ ดาน สอดคลองกบความตองการขององคการโดยทวไป โดยน�ามาใชทงระบบตงแต

ระบบการวางแผนก�าลงคนขององคการ การจ�าแนกต�าแหนงงาน การสรรหาและคดเลอกบคลากร

เขาท�างาน การประเมนผลการปฏบตงานของพนกงาน การจดการคาตอบแทน การพฒนาทรพยากรมนษย

การจดสวสดการและผลประโยชนเกอกล การประกนสงคม กองทนเงนทดแทนพนกงาน กองทนส�ารองเลยงชพ

การธ�ารงรกษาพนกงาน การรกษาระเบยบวนย การแรงงานสมพนธ ตลอดจนระบบงานอนๆ ทเกยวของ

โดยการน�าโปรแกรมส�าเรจรปในระบบสารสนเทศเพอการจดการทรพยากรมนษยมาใชใหเกดประโยชนสงสด

ตอองคการ

แนวคดการจดการทรพยากรมนษยทมความหลากหลายในองคการ (Diversity of Human

Resource Management in Workplace) เปนแนวคดทไดรบความนยมเปนอนดบท 7 จากการวจย

แนวคดนทไดรบผลกระทบมาจากการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมอนเนองมาจากโลกาภวตน

ซงโดยทวไปแลว ความหลากหลายของบคลากรในองคการนนผบรหารตองบรหารจดการอยางเหมาะสม

มอยหลายดานดวยกน เชน เชอชาต ซงเปนลกษณะทางกายภาพทเหนไดชด ไดแก สผม สผว สตา

ลกษณะเสนผม หรอชาตพนธ อนเปนความแตกตางทางขนบธรรมเนยมประเพณ ภาษา และวฒนธรรม

โดยการสบทอดมาจากบรรพบรษ ซงจะเหนไดจากองคการในปจจบนทจางคนตางชาตตางภาษาเขามา

ท�างานในองคการ นอกจากนนยงมความแตกตางทางเพศ ความแตกตางดานอาย เชน พนกงาน Gen-X

เกดระหวางป ค.ศ. 1965 - ค.ศ. 1980 พนกงาน Gen–Y เกดหลง ป ค.ศ. 1980 และพนกงานทเปน Gen-Z

ซงเปนชวงอายทแตกตางกนสงผลตอการจดการทรพยากรมนษยในองคการอยางมาก เปนความทาทาย

ทผบรหารองคการดานทรพยากรมนษยจะตองรกษาบคลากรเหลานเอาไวเพอปฏบตงานใหกบองคการตอไป

31


แนวคดการจดการแรงงานขามชาต (Migrant Worker Management) เปนแนวคดทไดรบความ

นยมเปนอนดบท 8 จากการวจย แนวคดนเรยกอกอยางหนงกคอ การจดการแรงงานตางดาว ซงแรงงาน

ตางดาว คอ บคคลทไมมสญชาตไทยและเดนทางเขามาเปนลกจางหรอพนกงาน เขามาท�างานในประเทศไทย

โดยตองขออนญาตท�างานและไดรบใบอนญาตท�างานจากอธบดหรอผทอธบดมอบหมายกอนจะเขามา

ท�างานได แรงงานเหลานมการเคลอนยายแรงงานจากประเทศหนงสประเทศหนง โดยผานชองทางในการ

วาจางแรงงานซงอาจจะเปนนายหนาหรอบรษทนตบคคล เกดขนในแทบทกภมภาคของโลก โดยปจจยส�าคญ

ทท�าใหเกดแรงงานขามชาตคอ เศรษฐกจ สงคม การเมองและเทคโนโลยทเปลยนแปลงอยางรวดเรวและ

ซบซอนมากขน แรงงานเหลานมผลกระทบหลายดาน ไดแก เศรษฐกจ การเมองและสงคมโดยเฉพาะของ

ประเทศไทย จากทกลาวมาท�าใหแรงงานขามชาตไดรบความสนใจจากองคการตางๆ ทจะรบเขาปฏบตงานใน

องคการ และจะบรหารจดการแรงงานเหลานอยางไร สวนใหญแรงงานขามชาตจะมาจากประเทศเพอนบาน เชน

ลาว เวยดนาม กมพชา พมา มาเลเซยและประเทศอนๆ ซงนบวนจะมมากขนเรอยๆ การเพมขนของแรงงาน

เหลานเนองมาจากองคการตางๆ สวนใหญจะเปนองคการธรกจซงจะเหนถงจดเดนของเขาเหลานน คอ

มความขยน อดทน ไมกลวความล�าบากและความสกปรก ยนดท�างานหนก สวนใหญจะท�างานในอตสาหกรรม

ขนาดเลก หรอ ธรกจเอสเอมอ พนกงานในบรษทรบเหมาท�าความสะอาด หรอเปนพนกงานรกษาความปลอดภย

เพราะมคาแรงถกจงเปนทสนใจของผประกอบการทงหลายท�าใหผประกอบการไดก�าไรเพมขน ในการจดการ

แรงงานขามชาตเหลานองคการตางๆ จงจ�าเปนตองท�าความเขาใจและตองมการวเคราะหและส�ารวจความ

ตองการแรงงานขามชาต ประเภทของงานทผประกอบการตองการวามอะไรบางและจ�านวนมากนอยเพยงใด

ตองพจารณาการอนญาตใหท�างานทถกตองตามกฎหมาย ควรจดใหมการตรวจสขภาพแรงงานกอนเขาท�างาน

จดท�าแฟมประวตแรงงาน หรอมการด�าเนนการดานสทธมนษยชนและสรางภาพลกษณของประเทศไทย

ตอประชาคมโลกดวยหลกมนษยธรรม เหลานซงเปนเพยงการจดการแรงงานขามชาตในเบองตนเทานน

แนวคดการจดการทรพยากรมนษยในธรกจขามชาต (International Human Resource

Management) เปนแนวคดทไดรบความนยมเปนอนดบท 9 จากการวจย เนองจากปจจบนมหลายองคการ

ทเปนองคการขามชาตมาประกอบกจการในประเทศไทยและกจการของประเทศไทยไปประกอบกจการ

ในตางประเทศ มการแขงขนอยางไรพรมแดนในยคโลกาภวตน สงผลใหองคการตางๆ ทเคยด�าเนนธรกจ

ภายในประเทศไดขยายธรกจของตนไปสธรกจระหวางประเทศมากขน การด�าเนนธรกจในตางประเทศนน

มความยงยากและซบซอนมากกวา เพราะนอกจากการแขงขนเพอชงความไดเปรยบทางการตลาดแลว

มปจจยทเกยวของกคอ ความแตกตางทางดานวฒนธรรม ภาษา คานยม ความเชอ กฎหมายและระเบยบ

ขอบงคบตางๆ เปนสงทองคการตองน�ามาเพอพจารณาประกอบในการด�าเนนงาน การจดการทรพยากรมนษย

ในธรกจเหลาน จงเปนการด�าเนนนโยบายและแนวปฏบตเกยวกบการจดการทรพยากรมนษยทสอดคลอง

และสนบสนนการด�าเนนงานขององคการธรกจระหวางประเทศ การท�าความเขาใจกบปจจยทก�าหนด

ประสทธผลของกลยทธหรอแนวปฏบตการจดการทรพยากรมนษยตอไป นอกจากนนสงททาทายการจดการ

ทรพยากรมนษยในบรษทขามชาต ความทาทายกบทรพยากรมนษย ผบรหารระดบสงและผน�าทตองมทกษะ

ระดบสากลและสมรรถนะทท�าใหองคการเหลานประสบความส�าเรจในตลาดระดบโลก จากการศกษาพบวา

ประเดนทการจดการทรพยากรมนษยในธรกจขามชาตทตองใหความส�าคญไดแก การก�าหนดเกยวกบคาใชจาย


32

การจดการอาชพ การคนหาผสมครทเหมาะสม การฟองรองดวยกฎหมายทองถน การควบคมนโยบายทคาดหวง

การรกษาขอก�าหนด การไมสามารถใชประสบการณเดมๆ การเคลอนไหวของทมงาน การขาดแคลนเทคโนโลย

เคลอนท และความไมเตมใจโยกยายของพนกงาน เปนตน โดยปจจยทสงผลตอการจดการทรพยากรมนษย

ในธรกจขามชาตคอ กลยทธธรกจระหวางประเทศ แนวคดการจดการธรกจระหวางประเทศ ทนมนษย

กบการศกษาและมตทางวฒนธรรม ส�าหรบการจดการทรพยากรมนษยในธรกจขามชาตน จะประกอบดวย

การคดเลอกผบรหาร พนกงาน ไปปฏบตงานในตางประเทศ การเตรยมความพรอม การฝกอบรม การจงใจ

ดวยระบบคาตอบแทนและโอกาสความกาวหนาในอาชพ และอนๆ เหลานเปนหนาทหลกของฝายทรพยากร

มนษยในบรษทขามชาต เหลานเปนเพยงหลกเบองตนซงมรายละเอยดอกมากมายทไมไดน�ามากลาวถง

ในบทความน

แนวคดนวตกรรมการจดการทรพยากรมนษย (Innovation Human Resource Management)

เปนแนวคดทไดรบความนยมเปนอนดบท 10 จากการวจย แนวคดนจะใหความส�าคญเกยวกบการคด

หรอคนหาแนวทางใหมๆ ในการจดการทรพยากรมนษยโดยนกทรพยากรมนษยหรอผทท�างานเกยวกบ

ทรพยากรมนษย ซงขออธบายโดยสรปวา ในเรองนผเขยนเหนวานกทรพยากรมนษยหรอคนทท�างานดาน

การจดการทรพยากรมนษยทสามารถคดและท�าสงใหมขนมาใชในงาน โดยสงใหมนนสรางความแตกตาง

อยางชดเจน เพอน�าไปแกไขปญหางานทรพยากรมนษยในองคการของตนเองได ส�าหรบบทความนผเขยน

ขอยกตวอยางนวตกรรมในงานทรพยากรมนษย เชน ดานการสรรหาและคดเลอก ไดแก การสรรหาพนกงาน

ใหมโดยพนกงานในปจจบน การคดเลอกขนสดทายโดยใชเพอนรวมงาน การสรางเครอขายกบอดตพนกงาน

ทเกษยณอายไปแลว หรออาจจะเปน ดานการฝกอบรมและพฒนา คอ การเปลยนวธการฝกอบรมทใหวทยากร

เปนศนยกลางดวยการยดผเรยน (พนกงาน) เปนหลกและอกหลายๆ เทคนคและดานคาตอบแทนและพนกงาน

สมพนธ เชน ไมมงเนนการจายคาตอบแทนทเปนตวเงนอยางเดยว ลดเวลาการท�างานลงโดยใหพนกงานมเวลา

สวนตวมากขน หรออาจจะเปนจดชวงเพชฌฆาตความเครยด เพอเปลยนบรรยากาศการท�างานทตงเครยด

เปนตน เหลานถอวาเปนนวตกรรมการจดการทรพยากรมนษย

แนวคดการจดการทรพยากรมนษยตามปรชญาเศรษฐกจพอเพยง (Human Resource

Management in Philosophy of Sufficiency Economy) เปนแนวคดทไดรบความนยมเปนอนดบท 11

จากการวจย แนวคดนทน�าเสนอการประยกตปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในการจดการทรพยากรมนษย

ผานขนตอนตางๆ ของกระบวนการจดการทรพยากรมนษย ไดแก การวางแผนสรรหาและคดเลอกบคลากร

การฝกอบรมและพฒนา การประเมนผลการปฏบตงานและการบรหารคาตอบแทน เพอเปนความรและ

สามารถน�าไปเปนแนวทางในการจดการทรพยากรมนษยใหเกดความส�าเรจอยางสมดลและยงยนตอไป

การจดการทรพยากรมนษยมความส�าคญมากในปจจบนเนองจากทรพยากรมนษยถอเปนทรพยากร

ทมคาสงสดขององคการ หรอมการเปรยบเทยบทรพยากรมนษยเปน “ทนมนษย” ทมแตจะสรางมลคาเพม

ใหกบองคการ โดยน�าคณลกษณะทส�าคญ 3 ประการของปรชญาเศรษฐกจพอเพยง คอ ความพอประมาณ

ความมเหตผลและการมภมคมกนทดในตว รวมทงเงอนไขทส�าคญ 2 เงอนไข คอ ความรและคณธรรม

โดยจะขอเสนอผานแตละขนตอนของกระบวนการจดการทรพยากรมนษย เชน ในการวางแผนสรรหาและ

คดเลอกบคลากรตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงการวางแผนสรรหาและคดเลอกถอเปนขนตอนแรกๆ

33


ในกระบวนการบรหารทรพยากรมนษยเปนขนตอนทมความส�าคญอยางยงในการทจะไดคนด คนเกงและ

มความเหมาะสมมารวมงานกบองคการ การวางแผนสรรหาและคดเลอกบคลากรทยดปรชญาของ

เศรษฐกจพอเพยง ประกอบดวย ความพอประมาณในการวางแผนสรรหาและคดเลอกบคลากร

เปนททราบกนวาตนทนดานทรพยากรมนษยถอเปนตนทนทสงสด ในการบรหารจดการในองคการ

ดงนนในการวางแผนสรรหาและคดเลอกบคลากร องคการจะตองค�านงถงความพอประมาณ กลาวคอ

จะตองวางแผนใหมบคลากรในปรมาณทเหมาะสมไมมากไป “คนลนงาน” หรอนอยไป “งานลนคน”

เครองมอการบรหารทรพยากรมนษยทมความส�าคญในการวเคราะหความเหมาะสมในการค�านวณปรมาณ

ของบคลากรใหมความเหมาะสมกบปรมาณงาน คอ การวเคราะหงาน เปนขนตอนการก�าหนดลกษณะของ

เขตของงานตางๆ ทงนโดยมการส�ารวจและศกษาเพอใหไดมาซงขอมลตางๆ ทเกยวของกบงานทผท�างาน

จ�าตองมอยอยางครบถวน คอ ทงในแงความช�านาญทตองการ ความรทตองใชความสามารถทตองมและ

ความรบผดชอบทตองมอย การวเคราะหงานนอกจากจะชวยใหองคการสามารถค�านวณปรมาณบคลากร

ไดสอดคลองกบปรมาณงานแลว ยงสามารถชวยใหบคลากรสามารถท�างานจนส�าเรจผลไดและขอมลตางๆ

เหลานทวเคราะหขนมาส�าหรบแตละงานในทสดกจะชใหเหนถงความแตกตางระหวางงานตางๆ

สามารถน�าไปใชในการบรหารทรพยากรมนษยในดานอนๆ ไดอกดวย อยางไรกตามในการวางแผน

สรรหาบคลากรนอกจากองคการจะพจารณาถงปรมาณของบคลากรทเหมาะสมกบปรมาณงานแลว

ยงจะตองพจารณาถงคณภาพของบคลากรทสรรหาและคดเลอกอกดวย ความมเหตผลในการวางแผนสรรหา

และคดเลอกบคลากร คอ การมหลกเกณฑในการพจารณาคดเลอกบคลากรทชดเจน มการค�านงถงเหตปจจย

ทเกยวของ ตลอดจนค�านงถงผลทคาดวาจะเกดขนจากการกระท�านนๆ อยางรอบคอบ Kusumalee, S.

(2009) ไดอธบายถงความมเหตผลในการวางแผนสรรหาและคดเลอกบคลากรวาองคการตองมคณะกรรมการ

คดเลอกพนกงานอยางเปนระบบ เพอใหมฉนทามตในการคดเลอกคนอยางมเหตมผลและไมเกดระบบทเกด

อคตขนและการมภมคมกนทดในการวางแผนสรรหาและคดเลอกบคลากร ปจจบนมการแขงขนทางดาน

แรงงานคอนขางสง ปจจยส�าคญประการหนงคอการเปดเสรทางดานแรงงาน ซงองคการจะตองสรางภมคมกน

ในดานก�าลงแรงงาน คอการเตรยมการดานก�าลงคนใหสามารถพรอมรบผลกระทบและการเปลยนแปลง

ดานตางๆ ทคาดวาจะเกดขนและสงผลกระทบตออตราก�าลงในอนาคต โดยองคการตองมการวางแผนก�าลงคน

ไวลวงหนาเปนกระบวนการในการก�าหนดความตองการดานทรพยากรมนษยขององคการ เพอใหเกด

ความมนใจวาองคการจะมจ�านวนบคลากรทมคณสมบตทเหมาะสมและเพยงพอกบงานในชวงเวลาตางๆ

ตามความจ�าเปนในอนาคต

แนวคดการจดการทรพยากรมนษยเชงวเคราะห (Human Resource Management by Analysis)

เปนแนวคดทไดรบความนยมเปนอนดบท 12 จากการวจย แนวคดนเนนการน�าสภาพแวดลอมขององคการ

ทงภายนอกและภายในมาด�าเนนการวเคราะหเพอหาแนวทางในการจดการทรพยากรมนษย ในประเดน

จดออน จดแขง โอกาสและอปสรรค ผสมผสานกบหลกการทางสถตหรอคณตศาสตรและการใหคา

น�าหนกของแตละประเดนทวเคราะห (Rattanunt, P., 2008) ดงตวอยางแบบวเคราะหสภาพแวดลอม

เพอประเมนสถานภาพการจดการทรพยากรมนษยในองคการ โดยจดแขงประกอบดวย มบคลากรทมความร

ความสามารถและความเชยวชาญจ�านวนมาก บคลากรมการท�างานเปนทม และมนโยบายดานการพฒนา


34

ศกยภาพบคลากร ใหความส�าคญ/ใหโอกาสในการพฒนา สวนจดออนประกอบดวย การพฒนาคน แตมอบ

หมายงานไมตรงกบความรความสามารถ บคลากรเฉพาะดานไมเพยงพอ เชน จ�านวนพนกงานฝายผลต

มนอยเมอเทยบกบฝายอนๆ และการพฒนาบคลากรไมครอบคลมทกสายงานภายใน ส�าหรบโอกาส

ประกอบดวย คแขงขององคการมจ�านวนนอย มเครองมอใหมๆ ในการบรหารทรพยากรมนษย เชน

HR Scorecard, Knowledge Management (KM) และความกาวหนาของเทคโนโลย สวนสดทายคอ

อปสรรค ประกอบดวย มนโยบายดานเศรษฐกจ และการเมองทเปลยนแปลงบอย มขอจ�ากดของกฎระเบยบ

ภายในองคการ และมนโยบายลดจ�านวนคนในขององคการ

แนวคดการจดการความเสยงดานทรพยากรมนษย (Human Resource Risk Management)

เปนแนวคดทไดรบความนยมเปนอนดบท 13 จากการวจย โดยแนวคดนสวนใหญจะเนนไปในองคการ

ธรกจดานอตสาหกรรม เนองจากการด�าเนนงานขององคการธรกจอตสาหกรรม ตองประสบกบความเสยง

ทเกยวของกบทรพยากรมนษย จนเปนอปสรรคตอการด�าเนนงานขององคการ โดยตวอยางความเสยง

ดานทรพยากรมนษยไดแก ความเสยงทจะขาดบคลากรทเหมาะสม ทงจ�านวนและคณภาพ ความเสยง

ทจะเกดการหมนเวยนของบคลากรสง ความเสยงทบคลากรจะประสบปญหาดานสขภาพอนามยและ

ความปลอดภยจากการท�างาน ความเสยงทจะเกดการสญเสยทางทรพยสนหรอทางการเงนอนเนองมาจาก

ความบกพรองของบคลากร ความเสยงทจะเสยชอเสยงเนองจากปญหาในการจดการทรพยากรมนษย

ความเสยงทจะเกดจากการทจรตและความทจะเกดการปฏบตทไมสอดคลองตอกฎหมาย กฎระเบยบหรอ

ขอบงคบตางๆ

นอกจากความเสยงทไดกลาวมาแลวนน ยงมความเสยงอกมากมายหลายชนดทมโอกาสเกดและ

สงผลกระทบตอการจดการทรพยากรมนษยและการจดการในดานอนๆ ขององคการ เชน ดานการสรรหาและ

คดเลอก ไดแก ขาดบคลากรทมประสบการณ การดงตวพนกงานโดยการเสนอคาจางและผลประโยชนทสงกวา

การแขงขนในตลาดแรงงานทรนแรง ผจดการขาดทกษะในการสรรหาและคดเลอก ดานการอบรมและพฒนา

ผจดการไมมสวนรวมในการอบรม บคลากรออกจากงานหลงการอบรม บคลากรเขาอบรมไมครบตามหลกสตร

ดานการประเมนผลการปฏบตงาน ไดแก ขาดขนตอนและกระบวนการประเมนผลการปฏบตงาน

การคาดหวงคาจางทสงกวาหลงการประเมนผลการปฏบตงาน ความเปนธรรมในการประเมนผล และ

ยงมความเสยงในดานอนๆ อกหลายประการซงการด�าเนนงานการจดการทรพยากรมนษยตองพบเจอ

แนวคดการจดการทรพยากรมนษยเชงพทธ (Buddhist Human Resource Management)

เปนแนวคดทไดรบความนยมเปนอนดบท 14 จากการวจย แนวคดนไดจากการสงเคราะหเอกสารดานการ

บรหารงานธรกจซงเปนการน�าเอาหลกธรรมทางพทธศาสนามาใชในการจดการทรพยากรมนษยในองคการ

เพอใหบคลากรขององคการท�างานใหประสบความส�าเรจ โดยหลกธรรมทางพระพทธศาสนาทจะน�ามาใช

ในการจดการทรพยากรมนษย ไดแก หลกพรหมวหาร 4 มาเปนแนวทางในการจดการทรพยากรมนษย

ธรรมของพรหมหรอของผประเสรฐ พรหมวหารเปนหลกธรรมส�าหรบทกคน เปนหลกธรรมประจ�าใจทน�ามาใช

ในการด�ารงชวตและการท�างานได เพอใหตนเองมความสขและอยรวมกนในสงคมอยางมความสข หลกดงกลาว

มองคประกอบดงน เมตตา กรณา มทตาและอเบกขา ซงมรายละเอยดในการน�ามาประยกตเพอบรหาร

องคการดานทรพยากรมนษยประกอบดวยรายละเอยด เมตตา คอ ความรก ความปรารถนาใหผอนไดรบ

35


ความสข ซงเปนสงททกคนปรารถนา ความสขเกดขนไดทงกายและใจ หากพนกงานมความเมตตาจะท�าให

เปนคนทมความหนกแนน ไมววาม ท�าใหมมตรมากซงเปนผลดตอการท�างาน กรณา คอ ความปรารถนา

ใหผอนพนทกข ปลดเปลองความทกข ความเดอดรอนใหกบผอน เปนความปรารถนาดตอผอนอยางจรงใจ

เมอเราแสดงความจรงใจตอผอนกจะท�าใหไดรบความจรงใจตอบกลบมา เมอเรามความทกขตองการความ

ชวยเหลอกจะไดรบความชวยเหลอจากผอนดวยเชนเดยวกน มทตา คอ ความยนดเมอเหนผอนมความสข

การมความสขในความเจรญกาวหนาของผอนเมอเขาไดด จงหมายถง ความปรารถนาใหผอนมความสข

ความเจรญกาวหนายงๆ ขนไปอยางจรงใจ โดยไมมจตใจอจฉา รษยา เปนการสรางอธยาศยทดตอกน และ

อเบกขา คอ ความวางใจเปนกลาง มองโลกตามความเปนจรง คนท�าดตอยอมไดด คนท�าชวยอมไดชว

เปนไปตามกฎแหงกรรม การปฏบตตนเชนนจะท�าใหพนกงานเปนผทมใจเปนกลาง หรอมความเปนธรรมนนเอง

อกทงหลกอทธบาท 4 มาเปนแนวทางในการจดการทรพยากรมนษยในองคการ เพอความส�าเรจ ไดแก

ฉนทะ วรยะ จตตะ และวมงสา ซงแตละหลกธรรมนนจะมรายละเอยด คอ ฉนทะ คอ ความรกงาน

ความพอใจในงานทท�าอย วรยะคอ ความขยนหมนเพยรตองาน จตตะ คอ ความเอาใจใสรบผดชอบ

ในงานและวมงสา คอ การพนจพเคราะหและใชปญญาตรวจสอบงาน โดยอทธบาท 4 เปนธรรมะแหงความส�าเรจ

เปนแนวทางส�าหรบการศกษาและพจารณาแลวน�าไปประยกตใชในการท�างานไดเปนอยางดยง เพราะใน

ยคปจจบนนมปญหาเกดขนมากมายทงทมสาเหตจากตนเองและจากผอน ดงนน การพจารณาตนเอง

วามคณสมบตตามหลกอทธบาท 4 แลวหรอยง จะเปนหนทางหนงทจะชวยใหแตละคนใชสต และปญญา

ในการแกไขปญหา มากกวาการโยนความผดใหกบเพอนรวมงานหรอบคคลอน ซงหลกธรรมอทธบาท 4

มความเกยวของกบความส�าเรจในการท�างาน

แนวคดการจดการทรพยากรมนษยตามธรรมชาต (Human Resource Management by Human

Nature) เปนแนวคดทไดรบความนยมเปนอนดบท 15 จากการวจย แนวคดนเนนเรองของการจดการคน

ในองคการทตามธรรมชาต อนประกอบดวย การเขาใจมนษย การจงใจมนษย การสานใจมนษยและจะได

ใจมนษยในการท�างานใหกบองคการ ในประเดนเขาใจมนษยนนกคอ ตองเขาใจวามนษยมความแตกตาง

กนทงดานสรระ สตปญญาและจตใจ เราจงจ�าเปนจะตองเขาใจเขา ไมวาจะเปนจดเดน จดดอย ความร

ความสามารถ จรต อดมการณ ความคด พนฐานครอบครว และอนๆ อกหลายประการ เขาใจความแตกตาง

ของมนษย ท�าใหเราสามารถเลอกมอบหมายหนาทการงานใหถกตองกบคนแตละประเภท เปนการน�าเอาความร

ความสามารถ ความเกงกาจของเขาออกมาใชใหไดผลอยางเตมท ในขณะเดยวกนกหลกเลยงการมอบหมายงาน

ใหกบคนทไมสามารถท�างานนน เพอจะไดไมเกดผลลพธอนไมพงประสงคขนได คนทไดมโอกาสท�างานในสง

ทตนรก ตนถนด ยอมจะท�างานนนอยางมความสขและไดผลงานทมคณภาพ ส�าหรบการจงใจมนษยนน

มนษยทกคนมความสขใจหรอความสะดวกใจทจะท�าสงหนงสงใดมากนอยไมเทากน เราเรยกขอบเขตความ

สะดวกใจนนวา “Comfort Zone” เมอเราเขาใจเขาดแลว เรากจะรวา “Comfort Zone” ของเขาวา

มากนอยเพยงใด และจะดขนมากถาคนเราม “Comfort Zone” ทใหญขนเรอยๆ เมอเวลาผานไป

ศกยภาพในการท�าสงหนงสงใดกจะมากขนเรอยๆ การจงใจนจงประกอบดวย 5 ความกลา ประกอบดวย

กลาเรยนร กลาคด กลาน�าเสนอ กลาท�าและกลารบผดชอบ ปจจบนความรและวทยาการตางๆ ไดถกคนคด

ขนใหมอยตลอดเวลา ประกอบกบการปฏบตงานใหสมฤทธผลมความซบซอนยงขน จ�าเปนจะตองใชความร


36

ทผสมผสานกนหลายแขนง วศวกรอาจจะตองใชความรดานบญชการเงนหรอวทยาศาสตรอาหารเพมเตม

นกการตลาดอาจจะตองใชความรดานเทคโนโลยสารสนเทศเพมเตม เปนตน การจงใจใหกลาทจะเรยนร

ในสงทตนเองไมถนด จะท�าใหวนหนงสงนนกลายเปนสงทรและถนดขนมาได ขอบเขตความสะดวกใจในความร

กจะกวางใหญขน รมากกมวตถดบในการคดมาก เรากจงใจใหเขากลาคดและกลาทจะน�าความคดนนมา

แลกเปลยนกบคนอนในองคการ ความคดนนอาจเออประโยชนในการเพมประสทธภาพการท�างานใหกบ

ผอนกได เมอความมนใจในสงทคดมมากขน ขอบเขตความสะดวกใจในการน�าเสนอกใหญขนและกจะพฒนา

จากความกลาเสนอไปสความกลาท�าและกลารบผดชอบในทสด เราจ�าเปนทจะตองเปดโอกาสใหเขาไดเกด

5 ความกลาน ผลลพธอาจมถกมผดได ถกเปนพลงใจ ผดเปนคร และจะถกน�าไปแกไขปรบปรงใหดขน

ตอไป แตจะตองไมถกน�ามาเปนอปสรรคปดกนความกลานไป สวนในเรองของสานใจมนษยในองคการ

ประกอบดวยคนจ�านวนมาก มหนาทแตกตางกนไป หากไดน�าเอาความรความสามารถของแตละคนมาเกอกล

กนจะเกดพลงขนอยางมาก ดงนนจงจ�าเปนทจะตองมการสงเสรมการท�างานเปนทม ดวยการจดการทมงาน

ขามสายงานทมเปาหมายรวมกน นอกจากการท�างานเปนทมโดยม “งาน” เปนตวสานใจแลว เรายงสามารถใช

“ความชอบ” ทเหมอนกนของแตละคนมาเปนตวสานใจโดยผานการท�ากจกรรมรวมกน อาท คนทชอบเลน

ดนตร เมอเราจดใหมชมรมดนตร มเครองดนตรครบครน พวกเขาเหลานนกจะมารวมตวกนเลนดนตรในเวลา

ทเวนวางจากการท�างานได คนใดคนหนงอาจมหลาย “ความชอบ” กอาจรวมกจกรรมกบคนไดหลายกลม

จงเปนการขยายขอบขายการสานใจใหกวางขวางยงขน การท�างานเปนทมและการท�ากจกรรมรวมกนยงชวย

สงเสรมใหเกดการ “เขาใจ” และการ “จงใจ” ใน 2 ขอแรกทกลาวมาแลวดวย เปนลกโซตอเนองกนไปกบคนอนๆ

อกดวยและสดทายคอการไดใจมนษยในองคการ ในองคการทมความยงยนจะตองเปนองคการทมชวต

มการพฒนาอยางตอเนองเพอตอบสนองตอสงแวดลอมทเปลยนแปลงไป และแนนอนวาในทกชวงเวลา

ทผานไปจะมอปสรรคอยบาง แตสงทจะยดเหนยวใหทกคนในองคการรวมแรงรวมใจในการฝาฟนอปสรรค

เหลานนไปได มทกขรวมตาน มสขรวมเสพ กดวยใจท “รกและผกพน”ตอองคการเสมอนครอบครวเดยวกน

ผอาวโสมากกวาจะตองมความเมตตา ผอาวโสนอยกวาจะตองมความนบถอ โดยทกๆ คน เปนแบบอยางทด

ตอกนและกน ซงหลกการจดการทรพยากรมนษยตามหลกธรรมชาตนจะท�าใหการจดการคนในองคการ

ประสบความส�าเรจ และมเครองมอทจะตองสรางความเขาใจรวมกนคอ “การสอสารเพอความเขาใจ

ในองคการ” ซงอาจจะท�าไดหลายประการ เชน การตดประกาศ วทยเสยงตามสาย Digital Signage

เวบไซต การประชม การสมมนา เปนตน (Phattarapasit, P., 2015)

นอกจากแนวคดการจดการทรพยากรมนษยรวมสมยดงกลาวแลว ยงมแนวคดอนๆ อกหลายประการท

คดคนขนมาเพอสรางความสามารถในการแขงขนใหกบองคการตางๆ และเพอเพมประสทธภาพในการจดการ

ทรพยากรมนษยในองคการไมวาจะเปนองคการภาคราชการ รฐวสาหกจและองคการธรกจ ทงขนาดเลก

ขนาดกลางและขนาดใหญ เชน การจดการทรพยากรมนษยแบบลน การจดการทรพยากรมนษยตามความ

รบผดชอบตอสงคม ภาวะผน�าการเปลยนแปลง การก�ากบดแลดานทรพยากรมนษย จรยธรรมในการจดการ

ทรพยากรมนษย ตวชวดในงานการจดการทรพยากรมนษย ซงไมไดน�ามาเสนอในบทความนเนองจาก

ผเขยนไดคดมาน�าเสนอเพยง 15 แนวคด จากผลการวจยเทานน และในการน�าเสนอขางตนเปนเพยงภาพรวม

ของในแตละแนวคดมไดกลาวถงในรายละเอยดเชงลก ซงผอานอาจตองศกษาเพมเตมในเรองนนๆ ตอไป

37


สรป

ในสภาวะทเกดการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอม ท�าใหทกองคการตองแขงขนกนคอนขางสง

เพอทจะมความสามารถเหนอค แขงขน สงหนงทตองจดการคอ เรองของคน หรอทรพยากรมนษย

ซงตองมระบบการจดการทรพยากรมนษยทดจงจะสามารถแขงขนไดในยคโลกาภวตน และยงเปนสวนหนง

ทส�าคญขององคการเพราะเปนตวก�าหนดความส�าเรจ แนวคดการจดการทรพยากรมนษยรวมสมย

ทจะน�ามาประยกตใชกบองคการทเปนทนยม คอ การจดการทรพยากรมนษยเชงกลยทธ การพฒนาทรพยากร

มนษยเชงกลยทธ การจดการทนมนษย การจดการทรพยากรมนษยแนวสมรรถนะ การจดการทรพยากร

มนษยทมความสามารถสง การจดการทรพยากรมนษยโดยใชระบบสารสนเทศ การจดการทรพยากรมนษย

ทมความหลากหลายในองคการ การจดการแรงงานขามชาต การจดการทรพยากรมนษยในธรกจขามชาต

นวตกรรมการจดการทรพยากรมนษย การจดการทรพยากรมนษยตามปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

การจดการทรพยากรมนษยเชงวเคราะห การจดการความเสยงดานทรพยากรมนษย การจดการทรพยากรมนษย

เชงพทธ และการจดการทรพยากรมนษยตามธรรมชาต โดยทงหมดทกลาวมานเปนแนวคดทไดรบความนยม

ประเทศไทย

ขอเสนอแนะ

การจดการทรพยากรมนษยในทามกลางกระแสความเปลยนแปลงดงเชนปจจบน นกทรพยากร

มนษยในองคการทางภาครฐและภาคเอกชนควรหาวธการด�าเนนการตางๆ ดานทรพยากรมนษย

เพอใหการด�าเนนงานขององคการดานอนๆ และโดยเฉพาะดานทรพยากรมนษยประสบความส�าเรจ สามารถ

ตอบสนองความตองการขององคการได โดยอาศยแนวคดการจดการทรพยากรมนษยรวมสมยอนไดแก

แนวคดการจดการทรพยากรมนษยเชงกลยทธ การพฒนาทรพยากรมนษยเชงกลยทธ การจดการทนมนษย

การจดการทรพยากรมนษยแนวสมรรถนะ การจดการทรพยากรมนษยทมความสามารถสงหรอการจดการ

คนเกง การจดการทรพยากรมนษยโดยใชระบบสารสนเทศ การจดการทรพยากรมนษยทมความหลากหลาย

ในองคการ การจดการแรงงานขามชาต การจดการทรพยากรมนษยในธรกจขามชาต นวตกรรมการ

จดการทรพยากรมนษย การจดการทรพยากรมนษยตามปรชญาเศรษฐกจพอเพยง การจดการทรพยากร

มนษยเชงวเคราะห การจดการความเสยงดานทรพยากรมนษย การจดการทรพยากรมนษยเชงพทธ

และการจดการทรพยากรมนษยตามธรรมชาต โดยการจดการทรพยากรมนษยตามแนวคดทไดกลาวไวขางตน

เปนเพยงแนวคดและหลกการโดยสรปพอสงเขป ในการน�าไปประยกตใชใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอม

ขององคการตางๆ โดยนกทรพยากรมนษยจะตองตระหนกอยตลอดเวลาวา พนกงานทผานการสรรหานน

ตองเปนคนทมความเขาใจตอระบบการแขงขนของธรกจในยคแหงการเปลยนแปลงดงกลาว โดยตองมความร

ทกษะ ความสามารถ ทศนคต ความเชอเฉพาะบคคล และน�าเอาสงเหลานนมาประยกตหรอน�ามาใช

กบพฤตกรรมพนกงานในองค การซ งท� า ให เ กดความส�า เรจในงานและก อให เ กดผลงานท ด

มคณภาพ ประสทธภาพและประสทธผล เพอผลกดนใหองคการขบเคลอนไปในทศทางทมงสความส�าเรจ

โดยนกทรพยากรมนษยจะตองใชแนวคดในการจดการทรพยากรมนษยรวมสมยนปรบเปลยนพนธกจการ

ด�าเนนงานดานทรพยากรมนษยขององคการใหสอดคลองกบสภาพแวดลอมในยคแหงการเปลยนแปลง


38

ในการก�าหนดนโยบายการจดการทรพยากรมนษยมงใหความส�าคญกบพนกงานในองคการใหมความร

ในวทยาการสมยใหม วางแผนก�าลงคนขององคการใหสอดคลองกบนโยบาย สรรหาและคดเลอก

เพอใหไดทรพยากรมนษยทตรงกบความตองการขององคการ ในการจางงานและคาตอบแทนตองมกลยทธ

ควรออกแบบใหมการจงใจบคลากรทงในภาพรวมและเฉพาะบคคลหรอต�าแหนง และมการฝกอบรม

เพอพฒนาบคลากรใหมความร ความสามารถ ทกษะใหเทาทนตอความกาวหนาของเทคโนโลย

การสอสารและสารสนเทศเพอเออตอการจดการทรพยากรมนษยขององคการในปจจบนและในอนาคต

หากมการเปลยนแปลงทงในเรองระบบงาน และการเตรยมความพรอมของบคลากรเพอรองรบการ

เปลยนแปลง ตามแนวคดการจดการทรพยากรมนษยรวมสมยทไดกลาวมาแลวในขางตน กจะสามารถน�าพา

องคการไปสความส�าเรจและสรางความไดเปรยบทางการแขงขนไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลตอไป

ReferencesKusumalee, S. (2009). Philosophy of Sufficiency Economy in the Private Sector. Case

Study : SCG Human Resources Management, Research papers submitted to National Economic and Social Council. Retrieved October 16, 2015, from http://cse.nida.ac.th/main/images/books/yellowbook.pdf (In Thai)

Phattarapasit, P. (2015). Human Resources Management by Human Nature. (Power Points lides). (In Thai)

Rattanunt, P. (2016a). The Contemporary of Human Resources Management in the Organization, Thailand : Qualitative Study. Paper presented at the 2nd National Academic Minutes, Chaopraya University, Thailand. (In Thai)

_______. (2016b). Human Resources Management. Nakhon Sawan : Faculty of Management Sciences, Nakhon Sawan Rajabhat University, Thailand. (In Thai)

_______. (2016c). The Contemporary of Human Resources Management in the Organization, Thailand : Qualitative Study (Working Paper). Nakhon Sawan : Faculty of Management Sciences, Nakhon Sawan Rajabhat University. (In Thai)

_______. (2015). Mission and Roles of Human Resources Management in the Organization. Journals and Social Science Research, 10, 1-16 (In Thai)

_______. (2008). The Contemporary of Human Resources Management in the Organization. Documents of Human Resources Management Subject. Bangkok : Business Administration Sector, Faculty of Social Sciences, Srinakharinwirot University. (In Thai)

Smithikrai, C. (2007). Recruitment, Selection and Performance Appraisal. 2nd ed. Bangkok : V-print (1991). (In Thai)

Theppawan, P. (2011). Strategic Human Resource Management. Bangkok : Se-Education. (In Thai)