Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
verantwoord presteren
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
Algemene gegevens
Wassenaarsche Bouwstichting Starrenburglaan 12241 NA WassenaarPostbus 20182240 CA Wassenaartelefoon: 070-5114690telefax: 070-5177955website: www.wabs.nle-mail: [email protected]
Ingeschreven bij de Kamer van Koophandel Den Haag Handelsregister 27070711Instellingsnummer MVROM L0272Nationaal Register Volkshuisvestingsinstellingen (NRV) 3287BTW nummer 2815126B01Datum van oprichting 15 november 1912Toelating KB 20 juli 1970 nr. 77Laatste statutenwijziging 22 mei 2003Aangesloten bij:- Aedes Vereniging van Woningcorporaties- Vereniging Sociale Verhuurders Haaglanden (SVH)Houder KWH-Huurlabel sedert december 1999
verantwoord presteren
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
3
Inhoudsopgave
1. Inleiding 42. Betrokken omgeving 103. Blijven werken aan verbetering 164. Investeren 205. Inzet van de voorraad, omvang en benutting 246. Sociaal verslag 287. Financieel verslag 328. Verbindingen met andere rechtspersonen 409. Governanceverslag 44- Verkorte Jaarrekening 2007 50
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
Antwoord aan de samenlevingHoewel de sector het jaar goed leek te beginnen met het am-
bitieuze “Antwoord aan de samenleving” kan aan het eind
van het jaar worden geconstateerd dat wij nog wel achter de
inhoud van de ambities staan, maar overeenstemming met
de overheid over hoe daar invulling aan te geven lijkt verder
weg dan ooit. Het is lastig een overheid te vertrouwen die
aan de ene kant een intensief beroep doet op de corporaties
als maatschappelijke onderneming en in dat kader vraagt
het activiteitenpakket verder uit te breiden en aan de andere
kant stelt dat corporaties “gewone” ondernemingen zijn
die dan ook royaal belasting mogen betalen. Bij dat laatste
worden wij bovendien in een (veel) slechtere positie gesteld
dan vergelijkbare organisaties, zoals beleggers. De lasten
van het functioneren als toegelaten instelling worden op
deze wijze vele malen groter dan de lusten. Met het huidige
kabinet van sociaal-democraten en christen-democraten,
dat inzet op de dialoog met de maatschappij, zouden wij een
belangwekkend en inspirerend partnership hebben kunnen
opbouwen als het gaat om investeren in volkshuisvesting
en maatschappelijk vastgoed. In plaats daarvan worden be-
langrijke beleidsingrepen over de vastgelopen woningmarkt
vooruitgeschoven (hypotheekrente aftrek, huurbeleid), de
schuld voor dat vastlopen bij anderen in de schoenen gescho-
ven (gemeenten, ontwikkelaars, corporaties) en de financiële
ambities van de overheid voor een deel gefinancierd uit
de zak van de corporaties. Het gevolg is dat de huursector
eenzijdig opdraait voor vele lastenverzwaringen, gemaskeerd
door een lage huurverhoging en daardoor pas op termijn
zichtbaar, terwijl de koopsector wordt ontzien. In beide
sectoren (huur en koop) worden toetreders effectief geweerd
(de prijzen zijn hoog, de doorstroming hapert). Alleen zij
die al wonen en bezitten kunnen vooralsnog tevreden zijn.
Maar uiteindelijk betalen wij met z’n allen de prijs voor de
volledig vastgelopen, overgereguleerde woningmarkt, waar
stelselmatige uitputting van corporatievermogens op termijn
ook de investeringsruimte doet opdrogen. Korte termijn
successen in plaats van werken aan structuurversterking
en toekomst gerichte verbeteringen lijken voorlopig de
impliciete doelstellingen van het rijksbeleid.
Het afgelopen jaar is zowel buiten als binnen de corporatie een jaar met veel beweging.Volkshuisvesting in Nederland en de rol van de corporaties daarbinnen is een thema dat de laatste jaren volop in de belangstelling staat. Naast de discussie over de taak en de invulling daarvan door de corporaties is de discussie over de financiering van de overheid vanuit de middelen van de corporaties in 2007 gestart en beslecht met de invoering van de integrale vennootschapsbelasting voor alle activiteiten van de corporatie. De cumulatieve vraag naar (extra) investeringen (nieuwbouw, energiebesparing, maatschappelijk vastgoed), solidariteit met de 40 wijken van Vogelaar, invoering vennootschapsbelasting en een lage huurverhoging zorgen voor een totale omslag in de financiële positie van corporaties. Ze vragen een grote mate van inzicht en inzet om gestelde doelen te bereiken, aan alle administratieve voorwaarden te voldoen en het schip financieel op koers te houden.
1. Inleiding
1. In le id ing
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
Niet vanuit één perspectief naar ontwikkelingen kijken,
maar het maatschappelijk nut als uitgangspunt nemen.
De gemeenteraad heeft niet voor niets op 4 juni 2007 een
motie aangenomen met als strekking dat initiatieven om
voorzieningen te realiseren op het gebied van zorgverlening
meer door de gemeente dienen te worden ondersteund,
waarbij met name wordt gewezen op het maatschappelijk
nut (de zorgvraag) als criterium naast of boven ruimtelijke
afwegingen.
De Wassenaarsche Bouwstichting is zeer actief op het vlak
van wonen, welzijn en zorg. Met onze stakeholders achter
ons en deze motie in de hand rekenen wij op een positieve
samenwerking en daardoor snelle realisatie van een aantal
maatschappelijk relevante projecten, zoals het gezond-
heidscentrum, de zorgboerderij en de renovatie van het
zorgcentrum SWZ-Willibrord. De samenwerking met het
in 2006 gevormde college van burgemeester en wethouders
heeft in 2007 op het punt van volkshuisvesting en investeren
in maatschappelijk vastgoed nog niet gebracht wat wij daar
in het begin van hadden verwacht. De bedoelingen zijn
waarschijnlijk goed, maar de uitwerking is op z’n zachtst
gezegd onhandig en in goede bedoelingen kun je niet wonen
of je maatschappelijke functie uitoefenen. Een en ander
kost energie, tijd en geld van alle betrokkenen. Wij zien een
kentering en verwachten in 2008 in samenwerking met de
gemeente resultaten te boeken als het gaat om het volkshuis-
vestingsbeleid (woonvisie) en enkele concrete projecten.
Wat betekent dat voor ons bedrijf? Voor ons staan kwaliteit van dienstverlening en het actief
inzetten van vermogen voorop. Binnen onze organisatie
hebben wij in 2007 vooral gekeken naar de wijze waarop wij
werken en de resultaten die dat oplevert. In 2007 zijn een
nieuwe INK-positiebepaling uitgevoerd, een medewerkers-
tevredenheidsonderzoek gehouden, heeft het management-
team zich gebogen over het profiel van de organisatie en is
eind 2007 een visitatietraject gestart.
5
Wat kunnen wij lokaal doen?Op lokaal niveau zouden wij daar graag een tegenwicht
voor willen vinden. Een samenwerking tussen gemeente
en corporaties welke effectief inspeelt op de vragen van
de bevolking. Die vragen hebben betrekking op het be-
schikbaar komen van woningen voor starters en ouderen
en op het realiseren van maatschappelijke voorzieningen.
Op dit moment gaat de discussie tussen bestuurders te
vaak over wie “de regie” heeft. Wat ons betreft gaat het
om het benutten van kansen en mogelijkheden. Dat wil
zeggen wederzijdse initiatieven benaderen vanuit een
positieve invalshoek.
“Antwoord aan de samenleving”
Wat wilden wij bereiken in 2007 en hoe hebben wij het dan gedaan?Wij hebben een aantal concrete doelstellingen, gekop-
peld aan de organisatie- en prestatievelden van het
INK-managementmodel. Onze belangrijkste (algemene)
doelstellingen zijn:
- Bouwen en ontwikkelen: voldoende (eigen) plannen in
uitvoering en voorbereiding, eigen projecten verwerven en
in ontwikkeling nemen, ontwikkelen woonservicezone,
- Goede governance: transparant bestuur, toezicht en
verantwoording, deelname Aedex/IPD-index, inzet
financiële middelen, uitvoeren visitatie,
- Ontwikkelen organisatie: management en medewerkers,
voldoende groei en dynamiek, behoud KWH-huurlabel,
medewerkerstevredenheidsonderzoek, groei eigendom
en beheer, certificering VvE-beheer.
In de tabel op pagina 9 zijn deze doelstellingen en resultaten
weergegeven. Een aantal concreet benoemde resultaten
zijn gerealiseerd (financiële doelstellingen, bouwproductie,
KWH-scores). Bij een groot aantal anderen betreft de
doelstelling een activiteit welke in gang is gezet, nog loopt
of is afgerond (Aedex, visitatie, medewerkerstevredenheids-
onderzoek, woonservicezone). Op een aantal punten lopen
wij achter (certificering VvE-beheer, beheer serviceflats).
In 2008 gaan wij doelstellingen verder concretiseren in
afdelingsdoelstellingen en deze koppelen aan ons manage-
mentinformatiesysteem.
Blijven investerenOndanks de financiële druk op de corporaties vanuit de
landelijke overheid, willen wij blijven investeren. Bij
voorkeur in relevante lokale projecten. Er komt evenwel
een moment dat als op lokaal niveau de ruimte om te
investeren ontbreekt, gekozen moet worden voor een
bredere (regionale) inzet.
Met vier “vogelaarwijken” in onze regio en een grote
maatschappelijke opgave in de stad, zoals het onderdak
brengen van daklozen, zijn er voldoende opgaven in te
vullen. In het verleden hebben wij dat gedaan in de vorm
van collegiale ondersteuning bij studentenhuisvesting en
de realisatie van een opvangvoorziening in Den Haag.
1. In le id ing
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
7
Missie en visieDe Wassenaarsche Bouwstichting is een maatschappelijke ondernemer. De onderneming investeert duurzaam in het adequaat huisvesten van specifieke doelgroepen, waaronder huishoudens met een bijzondere woonvraag en/of hulp- of zorgvraag. Daarbij richt de onderneming zich in het bijzonder op huishoudens met een beperkt woonbudget. Daarnaast is de Wassenaarsche Bouwstichting in de brede zin actief op de woningmarkt, zelfstandig of in samenwerking met partners in wonen, welzijn en zorg, op een wijze welke bijdraagt aan de primaire doelstelling. Kwalitatief hoogwaardige producten en dienstverlening zijn daarbij uitgangspunt.
De missie kan in de volgende steekwoorden worden samengevat:
De Wassenaarsche Bouwstichting is: sociaal, herkenbaar, actief, aanspreekbaar, ondernemend.
De Wassenaarsche Bouwstichting werkt aan: wonen, welzijn en zorg, leefbaarheid, nieuwe woondiensten, kwaliteit.
De Wassenaarsche Bouwstichting werkt voor: ieder die huisvesting zoekt (huur/koop), met bijzondere aandacht voor
huishoudens die steun behoeven bij het invullen van hun huisvesting (inkomen, zorg of begeleiding).
Presteren naar vermogenAnders dan het op het eerste gezicht lijkt, is de Wassenaar-
sche Bouwstichting geen overdreven “rijke” corporatie.
Wij hebben de afgelopen jaren veel geïnvesteerd. Met
een minimaal verkoopprogramma leidt dat tot een snelle
toename van onze financieringsbehoefte. De kosten van
de toegenomen extra financiering kunnen niet (meer)
door dalende rentes op onze leningportefeuille worden
opgevangen.
De operationele jaarresultaten zijn onverminderd positief
en de organisatiekosten liggen – ondanks de investeringen
in de kwaliteit van de dienstverlening en de beleidsont-
wikkeling – op het niveau van de benchmark van het
Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting (CFV).
In 2006 bedroeg de vermogensovermaat volgens het CFV
9,5% van het balanstotaal. Dat is ruim onder de referentie
(18,7% en het landelijk gemiddelde van 14,9%). De ver-
mogensovermaat loopt de komende jaren geleidelijk op.
Werken naar vermogen betekent het actief inzetten van
de ruimte die wij hebben en daarom zullen wij een actief
investeringsbeleid binnen en zo nodig buiten Wassenaar
blijven voeren.
Bij het presteren naar vermogen hoort wel een kantteke-
ning. De ruimte om te presteren, met name te investeren
moet wel geboden worden. Wij wachten niet af, maar
nemen initiatief. Wij zijn trots op de projecten die wij
hebben gerealiseerd en die wij aan het voorbereiden zijn.
Hoewel initiatieven breed worden omarmd, dit blijkt
uit ons stakeholdersoverleg en de betrokkenheid van
onze partners, loopt de planontwikkeling in Wassenaar
moeizaam. Wij proberen daar samen met de gemeente
verandering in te brengen, o.a. door met (concept)plannen
en initiatieven de discussie over wonen en bouwen in
Wassenaar een duw in de rug te geven.
Uiteraard beïnvloeden de landelijke ontwikkelingen
(beperkte huurruimte, bijdrage heffing Centraal Fonds,
vennootschapsbelasting) de financiële positie sterk en dus
ook de ruimte om te investeren.
Desondanks hebben wij voor de komende jaren een ruime
projecten portefeuille. Dat voor het grootste deel bestaat
uit eigen initiatieven. Het totale investeringsprogramma
voor de komende vijf jaar (exclusief planmatig onderhoud)
bedraagt ca. € 45 mln.
Tot nu toe hebben wij ons als Wassenaarsche Bouwstichting
algemeen en breed opgesteld want dat geeft ons ruime
mogelijkheden om projecten te kunnen aanpakken, maar
die tijd is voorbij. Het is aan ons om samen met stakehol-
ders keuzen te maken.
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
9
1. In le id ing
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
Organisatie- en prestatievelden
Doelstelling Norm Resultaat
Leiderschap Versterken positie als beheerder
MarktleiderVvE beheerin Wassenaar
De Wassenaarsche Bouwstichting heeft 15 VvE’s in beheer met in totaal 620 eenheden. Daarvan komen 9 VvE’s uit Wassenaar. Daarnaast beheren wij 69 woningen voor derden.
Implementeren beheer serviceflats
Het is in 2007 helaas niet gelukt het beheer van een serviceflat te verwer-ven, ondanks uitvoerige onderhandelingen met diverse partijen.
Versterken rol sociale ontwikkelaar en verhuur-der in Wassenaar
Eigen projectenverwerven en in ontwikkeling nemen
GCW: 2800m² gezondheidscentrum, 20 huur- en 35 koopwoningen;Initiatiefplan voor 6 nieuwbouw- en 10 verbouwzorgeenheden; conceptplan starterswoningen;PiusXhof met 11 koopwoningen in uitvoering.
Strategieen beleid
Uitvoeren visitatie
Deelnemen aan de Aedex/IPD-index
Ontwikkelen woonzorg-zone rond gezondheids-centrum
In de periode november 2007 – maart 2008 vindt een -door KWH begeleide- visitatie plaats
Eind 2007 zijn de voorbereidingen gestart voor deelname aan de Aedex/IPD-index.
Dit onderwerp is op de politieke agenda geplaatst en wordt ingebracht in de discussie over het WMO-beleid van de gemeente Wassenaar en de planvorming rond het gezondheidscentrum.
Managementvanmedewerkers
Stimuleren employability
Aantal en budget opleidingen
In 2007 is ruim € 50.700 uitgegeven aan cursussen/opleidingen. Een mede-werker volgt in het kader van het lidmaatschap van de huurcommissie een opleiding. Uit het medewerkerstevredenheidsonderzoek komt naar voor dat er binnen de Wassenaarsche Bouwstichting ruime (en voldoende) opleidingsmogelijkheden zijn.
Managementvan middelen
Uitwerken strategisch voorraadbeheer
Investeringenin kader vanmutatiebeleid
Het nieuwe strategische voorraadbeleid is gereed. Onderdeel van het beleid is een indicatie van projectmatige investeringen in verbetering/(her)positionering van complexen en een streefbudget voor mutatieonderhoud.
Managementvan processen
Behoud en uitbreiding KWH-label(s)
Gemiddeldescore >7,0
Gemiddelde recente metingen 7,5Totale gemiddelde 7,8; landelijk 7,6
CertificeringVVE-beheer
Certificering is in 2007 niet gehaald. Het streven is dat wij dit in 2008 realiseren.
Bestuur en financiers
Eenheden ineigendom en beheer
3000 eenhedenultimo 2007
Eenheden in eigendom ultimo 2007: 2400Eenheden in (VvE)beheer ultimo 2007: 700
Financiële resultaten Bedrijfswaarde € 115 mln.
Solvabiliteit 26%
Jaarresultaat € 1,7 mln.
Waardering klanten en leveranciers
Huisvesten doelgroep 70% vrijkomende woningen excl. nieuwbouw
In 2007 is 71% naar de doelgroep gegaan
Onderzoek leveranciers Deze actie staat voor 2008 in de planning.
Waardering medewerkers
Uitvoeren medewerkerste-vreden-heidsonderzoek
Tussen mei-september 2007 is dit onderzoek uitgevoerd (zie sociaal verslag).
Waardering maatschappij
Nieuw maatschap-pelijk project niet zijnde woningbouw
In 2007 is gestart met begeleiding van de totstandkoming van een gezamenlijke accommodatie voor de Wassenaarse Reddingsbrigade en de Van Woesikgroep.
Huurdersvereniging “De Wassenaarsche” (HVW)
In dit hoofdstuk beschrijven wij onze ambities en resultaten in de contacten met onze ‘omgeving’. Dat zijn op de eerste plaats de contacten met de vertegenwoordiging van de huurders, vervolgens de belanghouders (stakeholders) en tenslotte de activiteiten op het terrein van welzijn en zorg. Belangrijk daarbij zijn het contact en de intensieve samenwerking met de Stichting Wassenaarse Zorgverlening. Met deze “zorgpartij” delen wij de verantwoordelijkheid voor een groot deel van het Wassenaarse “zorgvastgoed” .
2. Betrokken omgeving
De Wassenaarsche Bouwstichting beschouwt haar huur-
dersvereniging als een serieuze en belangrijke overleg-
partner. Onder de vleugels van de huurdersvereniging
zijn sedert 2003 in bijna alle wijken bewonerscommissies
actief. Vier keer per jaar vergaderen directie en bestuur
van de huurdersvereniging met elkaar. De op voordracht
van de huurdersvereniging benoemde commissarissen
wonen deze vergaderingen bij.
In 2007 zijn de volgende onderwerpen besproken en waar
gevraagd heeft de huurdersvereniging gekwalificeerd
advies uitgebracht.
- Het huurbeleid, met name de jaarlijkse huurverhoging
- Een aanpassing van het beleid inzake Zelf Aanbrengen
van Voorzieningen door huurders
- Het activiteitenplan grootonderhoud
- Het beleid voor het collectief/individueel aanbrengen
van het Politie Keurmerk Veilig Wonen
- Het beleidsplan 2006-2010
- Het jaarverslag 2006
- De uitkomsten van de stakeholdersbijeenkomst
- De waardering van woningen in het kader van de WOZ
- De voorbereiding van de actualisatie huisvestingsbeleid/
woonvisie gemeente Wassenaar
- De voortgang van het groot onderhoud van 70 woningen
in de wijk Zijlwatering
- De gevolgen van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning
en de implementatie daarvan in Wassenaar
- De procedure voor de voordracht door de huurdersvereni-
ging voor een nieuw lid voor de Raad van Commissarissen
van de Wassenaarsche Bouwstichting.
BewonerscommissiesOnder de vleugels van de huurdersvereniging zijn bewo-
nerscommissies actief in bijna alle wijken. In twee wijken
is helaas te weinig belangstelling voor het oprichten en
bemensen van een bewonerscommissie. Met het bestuur
van de huurdersvereniging overlegt de Wassenaarsche
Bouwstichting op strategisch en beleidsmatig niveau. In het
overleg met de bewonerscommissies gaat het vooral om
praktische zaken zoals (onderhouds)beleid in wijken, leef-
baarheid en het op orde houden van de openbare ruimte.
Het overleg hierover geschiedt onder andere aan de hand
van jaarlijkse “wijkschouwen” waaraan ook gemeente
en politie deelnemen. Dit kan leiden tot concrete acties.
Zo is in overleg met bewonerscommissie Dr. Weederlaan
bij het achterpad van Dr. Weederlaan/Dr. Curtiusstraat
verlichting aangebracht. Met bewonerscommissie Oostdorp
wordt gesproken over de wijze waarop in 2008 een begin
kan worden gemaakt met de uitvoering van de wijkontwik-
kelingsvisie Oostdorp en de rol van de commissie hierbij.
Daarnaast is met commissies gesproken over meer
algemene onderwerpen, zoals de voorstellen voor de
introductie van het Politie Keurmerk Veilig Wonen en het
aangepaste beleid rondom het door huurders zelf aan te
brengen voorzieningen.
2 . Betrokken omgev ing
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
De huurdersvereniging houdt jaarlijks een of meer platfor-
moverleggen waarbij de besturen van alle bewonerscom-
missies aanschuiven.
Bij grootonderhoud/renovatie en nieuwbouw worden
op projectbasis bewonerscommissies of platformgroepen
gevormd. Dit was in 2007 in de wijk Zijlwatering (groot-
onderhoud), Hillenaar (renovatie en nieuwbouw) en de
Bonte Os (nieuwbouw) het geval.
Het periodieke overleg met de projectgroep groot
onderhoud Zijlwatering is als zeer nuttig, zinvol en prettig
ervaren. Het wekelijks spreekuur op locatie, voorzag in
een grote behoefte.
BewonerscommunicatieEen goed contact met bewoners is belangrijk en daarom
doen wij het volgende:
- Ons kantoor is iedere werkdag geopend van 8.00 tot
17.30 uur
- Wij houden structureel overleg met huurdersvereni-
ging ‘de Wassenaarsche’ en bewonerscommissies
- Wij houden onze website actueel
- Wij hebben een bewonersblad dat twee keer per jaar
verschijnt
- Wij houden onze bewoners op de hoogte over de stand
van zaken met nieuwsbrieven tijdens grootonderhoud-
en renovatieperiodes
Gemeente WassenaarDe gemeente Wassenaar is een belangrijke gesprekspartner.
Naast actief overleg op bestuurlijk niveau, participeren
wij in het overleg over de prestatieafspraken, de woonvisie
en de leefomgeving. Beide organisaties nemen deel aan
elkaars bijeenkomsten en interviews. Voorbeelden: raads-,
stakeholders-, politieke- en themabijeenkomsten, stake-
holders- en visitatieinterviews. Daarnaast is er uiteraard
het ambtelijk en bestuurlijk overleg over nieuwe projecten,
buitenruimten en sociale en maatschappelijke problemen.
contacten met onze ‘omgeving’
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
11
Actualisatie huisvestingsbeleid/woonvisie gemeente Wassenaar In 2008 kunnen wij de zo gewenste woonvisie voor
Wassenaar tegemoet zien. Wij hebben in 2006 met de
gemeente Wassenaar en Wbv. St. Willibrordus door het
onderzoeksinstituut OTB Delft een actualisatie van het
volkshuisvestingsbeleid 2000-2005 laten uitvoeren. Deze
rapportage bevat een evaluatie van het gevoerde beleid en
het opstellen van een toekomstvisie voor het wonen. Hier-
naast zijn de gegevens van het landelijk woononderzoek
van VROM en CBS in augustus 2007 bekend geworden.
De gemeente Wassenaar heeft het initiatief nu verder
naar zich toegetrokken en is samen met een extern bureau
begonnen aan het organiseren van een thema-avond begin
2008 en het schrijven van de woonvisie.
Convenant prestatieafspraken In de tussen de gemeente Wassenaar en beide Wassenaarse
corporaties afgesloten ‘convenant prestatieafspraken
2006 – 2009’ is afgesproken dat partijen streven naar
een gezamenlijk laatste kansbeleid. Op initiatief van de
gemeente Wassenaar en in overleg met beide corporaties
is in het derde kwartaal van 2007 een laatste kansbeleid
geformuleerd. Uitgangspunt is dat partijen gezamenlijk
een inspanning verrichten om te voorkomen dat mensen
dakloos worden. Met ingang van 1 januari 2008 maakt dit
beleid deel uit van de prestatieafspraken. Daarmee is een
eind gekomen aan het individuele laatste kansbeleid dat de
Wassenaarse corporaties tot op heden voeren. De overeen-
komst die de Wassenaarsche Bouwstichting in dit kader
met het Vierde Huis onderhoudt loopt in januari 2008 af.
Sociale Verhuurders Haaglanden (SVH)De Wassenaarsche Bouwstichting is – zoals iedere andere
corporatie in Haaglanden- lid van het regionale samenwer-
kingsverband Sociale Verhuurders Haaglanden en neemt
actief deel aan het overleg. In dit verband is de regionale
woonruimteverdeling georganiseerd en wordt met het
stadsgewest invulling gegeven aan het regionale ruimte-
lijke en volkshuisvestingsbeleid. Twee onderwerpen die
concreet de activiteiten van de Wassenaarsche Bouwstich-
ting raken worden kort uitgelicht.
Classificatie zorgwoningenAfgesproken is een classificatie te ontwikkelen voor de
toegankelijkheid van zorgwoningen. Dat gebeurt aan de
2 . Betrokken omgev ing
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
hand van vijf “niveaus”: uiteenlopend van woningen die
voor iedereen toegankelijk zijn tot woningen die ruimte
bieden voor bewoners met extra brede rolstoelen. Doordat
in woonadvertenties de toegankelijkheid is weergegeven
in pictogrammen wordt in één oogopslag duidelijk voor
wie de woning geschikt is. De Wassenaarsche Bouwstich-
ting heeft acht wooncomplexen (circa 400 woningen) die
voor een dergelijke classificatie in aanmerking komen.
Vier hiervan vallen in de categorie ‘rollatorwoning’, drie
in de categorie ‘rolstoelwoning’ en één in de categorie
‘extra ruime rolstoelwoning’.
WoonruimteverdelingBinnen de Sociale Verhuurders Haaglanden is de discussie
gestart over bijstelling van de wijze waarop woonruimte
door corporaties wordt aangeboden. De kritiek op het
huidige aanbodmodel neemt toe. Daarbij draait het om
de constatering dat de klant “geen gezicht meer heeft,
maar een woonbon is, waarbij criteria als inkomen,
huishoudgrootte en woonduur de uitgangspunten zijn”.
In steeds meer regio’s in Nederland worden naast of
als alternatief voor het aanbodmodel ook varianten als
lotingmodel en optiemodel gehanteerd. Minder regels en
meer keuzevrijheid voor de kandidaat-huurder zijn hierbij
sleutelwoorden.
Binnen het samenwerkingsverband lijkt de tijd rijp om het
huidige woonruimteverdelingsysteem aan te passen en
meer klantgericht te maken. Verwacht wordt dat medio
2008 hiervoor voorstellen komen.
Stichting Wassenaarse ZorgverleningStichting Wassenaarse Zorgverlening en de Wassenaarsche
Bouwstichting hebben sinds oktober 2002 een samenwer-
kingsverband met betrekking tot wonen en zorgen. De
samenwerking is in oktober 2006 verwoord in het beleids-
plan de Poort.
De directies van beide organisaties hebben maandelijks
directieoverleg. Tijdens dit overleg wordt gesproken over
de stand van zaken van de gezamenlijke activiteiten en de
verdere concretisering van voorgenomen activiteiten.
In 2007 is ieder kwartaal een gezamenlijke bijeenkomst
geweest van de managementteams. Hierbij is gesproken
over de gezamenlijk te realiseren projecten waaronder
het servicecentrum ‘De Peppel’ en de ADL-unit in het
nieuwbouwcomplex De Bonte Os, de ophanden zijnde
renovatie van Ridderhof/Willibrord en de concretisering
van activiteiten, zoals benoemd in het beleidsplan.
Samen invulling geven aan wonen, zorg en welzijnServicecentraIn samenwerking met de Stichting Welzijn Ouderen
Wassenaar en de Stichting Wassenaarse Zorgverlening
ontwikkelen wij mogelijkheden voor serviceverlening,
activiteiten en zorg op maat in wijkservicecentra. Dit zijn er
op dit moment drie. Servicecentrum “De Peppel” bij het pas
opgeleverde complex Hillenaar vormt het startpunt voor de
opzet van een wijk- en buurtgericht servicecentrum.
Hier wordt met ingang van 2008 door bewoners en samen-
werkende dienstverleners een breed scala aan activiteiten
en diensten voor mensen uit de buurt aangeboden.
Op 30 november 2007 hebben de drie samenwerkende
organisaties voor bewoners en omwonenden van het
appartementencomplex Hillenaar een open huis georga-
niseerd. Aan de bewoners en omwonenden is gevraagd
aan welke activiteiten en zorg behoefte is en wie hierbij als
vrijwilliger een bijdrage wil leveren. Het is de bedoeling
dat ‘De Peppel’ in 2008 uitgroeit tot een van de kernpun-
ten van een woonservicezone, waarbij wonen, zorg en
welzijn hand in hand gaan.
In servicecentrum Oosthof gevestigd in het complex
ouderenwoningen aan de Dr.Weederlaan/D. Curtiusstraat
lopen inmiddels diverse activiteiten, zoals bloemschikken
en aquarelleren.
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
13
Viermaal per week is er gelegenheid tot het gezamenlijk
nuttigen van een warme maaltijd tijdens de ‘Open Eet-
tafels’ van de servicecentra aan de Ernst Casimirstraat en
de Hillenaarlaan.
ADL projectIn het eerste kwartaal van 2007 zijn de 15 ADL-woningen
uit het nieuwbouwcomplex De Bonte Os verhuurd. Iedere
ADL-woning is op de specifieke handicap van de bewoner
aangepast. In de woningen kan assistentie worden ver-
leend met betrekking tot Algemeen Dagelijkse Levensver-
richtingen. Deze hulp wordt verleend door medewerkers
van Stichting Wassenaarse Zorgverlening en bestaat onder
meer uit hulp bij aan- en uitkleden, eten en drinken,
toiletgang, verplaatsen en eenvoudige verpleegtechnische
assistentie. De ADL-bewoners kunnen eveneens gebruik
maken van de op de begane grond aanwezige ADL-unit.
Via een draadloos alarm-oproepsysteem kan men vanuit
hun woning een spreekverbinding met deze unit realise-
ren. Deze unit is onder andere uitgerust met een badka-
mer, voorzien van een hoog/laag bad. Van hieruit wordt
op verzoek en aanwijzing van bewoners ADL-assistentie
verleend.
2 . Betrokken omgev ing
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
15
Stakeholdersbijeenkomst 2007Op 29 juni 2007 heeft de 3e stakeholdersbijeenkomst plaatsgevonden. De bijeenkomst is net als in 2006, gehouden in het Van der Valk hotel-restaurant De Bijhorst te Wassenaar. De organisatie stond onder begeleiding van het Bureau Gerrichhauzen en Partners (inhoudelijk) en het Bureau Hoe-zo (organisatorisch). Aan 144 personen van diverse organisaties (belanghouders) zijn uitnodigingen verzonden met als resultaat 68 aanwezigen en een zeer redelijk evaluatiecijfer: 7,6. Met bijna 50% aanwezigen kan er van een goede opkomst worden gesproken. Alle genodigden hebben een verslag ontvangen. Het verslag is ook te vinden op onze website.
Het programma van de bijeenkomst bestond uit:
- het tonen van een voor deze gelegenheid geproduceerde film over ‘Wonen in Wassenaar’;
- een presentatie met een verantwoording over ‘hoe wij als WBS presteren’;
- discussie over stellingen;
- de aanwezigen, in vijf workshops verdeeld, schetsen een toekomstbeeld van de eigen organisatie en de (mogelijke)
samenwerking met de Wassenaarsche Bouwstichting
- afsluitende netwerkborrel
De concrete resultaten van deze bijeenkomst zijn:
- meer woningen voor jongeren
- er moet een woonvisie komen
- aandacht voor specifieke wijken als Oostdorp, Zijlwatering, gebied rondom het Havenkanaal met het Gezond-
heidscentrum
- woonservicezones met multifunctionele ruimtes voor jongeren en ouderen
- goede samenwerking tussen maatschappelijke partijen en met de gemeente
- realisering woonzorgboerderij (woonvoorziening Weteringpark)
Een aantal projecten zijn in voorbereiding of lopen inmiddels zelfs al. Andere benoemde projecten (nog) niet.
Wij voelen ons gesterkt door de goede opkomst, de goede discussie en de aangedragen prioriteiten.
Wij houden onze stakeholders op de hoogte tijdens de bijeenkomsten, via de website en verslaglegging in jaarverslagen.
Het denken over kwaliteit, het streven naar continue verbeteren van de dienstverlening en de organisatie en het bieden van uitdagingen aan medewerkers heeft zich in de afgelopen jaren geworteld binnen onze organisatie. Daarnaast willen wij transparant zijn en ons adequaat verantwoorden en de inbreng van stakeholders een plek geven. Het jaar 2007 is een intensief “kwaliteitsjaar” geworden met metingen, een positiebepaling, interne bijeenkomsten en tenslotte aan het eind van het jaar als een ‘KWH-apotheose’ de start van het visitatietraject.
De omslag naar klantgericht en verantwoord presterenIn de afgelopen jaren is de Wassenaarsche Bouwstichting
veranderd van “sociale huisvester” naar een dienstver-
lenend bedrijf dat een breed pakket aanbiedt aan een
brede groep klanten en daarbij samenwerkt met andere
aanbieders/organisaties. Natuurlijk verliezen wij daarbij
onze “core business” niet uit het oog, daar draait nog steeds
80% van ons werk om. Maar wij doen meer en dan niet
alleen omdat dat financieel interessant zou zijn, maar vooral
omdat daarmee het draagvlak van de organisatie wordt ver-
groot, het prikkels oplevert om meer klantgericht te werken
en uitdagingen biedt voor medewerkers. De twee kanten
van ons bedrijf zorgen voor dynamiek en vooruitgang.
Dynamiek die in eerste instantie voor iedereen tot uit-
drukking komt in de klantenverzoeken die ons dagelijks
bereiken. Dit vraagt een grote ommezwaai van onze
onderneming en de mensen die er werken. Wij zijn (te) lang
gewend alleen met sociale problematiek om te gaan. Nu
krijgen wij de kans ons echt te verdiepen in hoe klanten te
winnen en te houden.
KWH Wij mogen inmiddels al negen jaar het KWH-Huurlabel
voeren en zijn hier bijzonder trots op. Het behoud van dit
label is een belangrijke doelstelling van ons bedrijf. Via de
jaarlijkse metingen ‘bewaken’ wij immers de tevredenheid
van onze klanten. De resultaten van de metingen van 2007
3. Blijven werken aan verbetering
3 . Bl i j ven wer ken aan ver beter ing
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
zijn goed met een gemiddelde van 7,5. Niettemin kunnen
wij verbeteren en hebben wij verbeterpunten benoemd,
zoals:
- Het informeren van de klant bij woningonderhoud;
- Het melden van de juiste meldteksten bij een telefoni-
sche benadering;
- Het bereiken van een hoger tevredenheidgehalte bij
grootonderhoud;
- De te ondernemen acties rondom een binnengekomen
klacht (geschil);
- Het sneller toesturen van de eindafrekening bij het
verlaten van de woning;
- De woningplattegronden;
- Het aanleveren van de juiste gegevens over de aanwezige
installaties in een woning.
Wij mogen het huurlabel tot juli 2009 blijven voeren.
INK Voor wat betreft de interne bedrijfsvoering werken wij
vanaf 2001 met het INK-managementmodel. Voor ons is
een INK-positiebepaling een belangrijk onderdeel van het
beleidsproces. In 2007 hebben wij al voor de derde keer een
positiebepaling uitgevoerd. Wij verkrijgen hierdoor inzicht
op de effecten van eerder opgepakte verbetertrajecten.
De INK-positiebepaling leert ons dat wij momenteel
functioneren op procesmatig niveau (fase 2). Op een
aantal deelgebieden bevinden wij ons ruim boven dat
niveau; systeem georiënteerd (fase 3). Een fase 3 organisatie
is een klantgerichte, resultaatgerichte, kwalitatief goed
functionerende organisatie. In vergelijking met vorige
positiebepalingen is een gelijkmatiger beeld ontstaan. Onze
organisatie heeft op vrijwel alle gebieden van dit model
vooruitgang geboekt.
Het managementteam heeft de ambitie uitgesproken de
organisatie zich zo te laten ontwikkelen dat de systeem-
georiënteerde fase over de volle breedte wordt bereikt.
De verbeterpunten moeten leiden tot een meer resultaat-
gerichte bedrijfsvoering en procesmanagement.
StakeholdersHet overleg met onze stakeholders is vanaf 2005 een vast
gegeven in onze jaarplanning. In 2007 was het alweer de
derde keer dat wij een stakeholdersbijeenkomst hebben
georganiseerd. Telkens weer met een aangepaste opzet,
onderwerpen en vragen. Maar vaste doelstelling is invul-
ling te geven aan de betrokkenheid van de stakeholders bij
het beleid van de Wassenaarsche Bouwstichting. Wellicht
de belangrijkste constatering is de goede opkomst. De
uitdaging is iedere keer met een uitnodigend en prikke-
lend programma te komen. Tijdens de stakeholdersbijeen-
komst besteden wij aandacht aan onze maatschappelijke
taak, doelstellingen en vooral resultaten. Wij leggen uit
waar wij mee bezig zijn en zoeken naar draagvlak, input
en nieuwe ideeën.
MedewerkerstevredenheidsonderzoekIn de zomer van 2007 hebben wij na de eerdere gehouden
onderzoeken in 2002 en 2005 voor de derde keer een
medewerkerstevredenheidsonderzoek gehouden. Het
onderzoek bestaat uit een kwantitatief deel, hiervoor vul-
len medewerkers anoniem een vragenformulier in en een
kwalitatief deel met groepsdiscussies. De uitkomsten zijn
tijdens een plenaire personeelsbijeenkomst besproken.
Alle medewerkers hebben tijdens deze bijeenkomst posi-
tief, actief en oplossingsgericht suggesties ter verbetering
aangedragen. De suggesties zijn met het managementteam
besproken tijdens een beleidsdag. In het sociaal verslag
wordt inhoudelijk op het onderzoek ingegaan.
Beleidsvisiedag Met de resultaten van de verschillende metingen en
bijeenkomsten dit jaar heeft het managementteam genoeg
input gekregen voor een beleidsdag over de cultuur van de
organisatie, het aanscherpen van de visie en het managen
van veranderingen. Deze dag kreeg de titel mee ‘Binnen
beginnen is buiten winnen’. De externe klant merkt
immers het resultaat. Het managementteam heeft eerste
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
17
actiepunten benoemd: het delen van en de interactie over
doelstellingen en verantwoordelijkheid en het benoemen van
prestatie-indicatoren met de vertaalslagen naar de individu-
ele medewerker. Met deze acties wordt begin 2008 gestart.
Visitatie Visiteren is vanaf 2008 een verplichting voor woningcor-
poraties. Wij hebben in 2006 al besloten in te gaan op het
aanbod van de KWH mee te doen aan hun pilot-visitatie-
traject. Wij vinden het uitbrengen van een visitatierapport
een goed middel omdat wij een grote mate van trans-
parantie en maatschappelijke
verantwoording nastreven.
De KWH legt met haar rap-
portage de nadruk op leren
en verbeteren. Dit is de basis
van het INK-managementmodel. Deze constateringen
sluiten aan op onze visie van bedrijfsvoering. Het gehele
visitatiemodel bevat drie modules. Onze keuze voor het
pilot-visitatie-traject is gevallen op de modules 1 en 2.
Module 1 betreft de zelfanalyse op onze maatschappelijke
prestaties en module 2 het extern perspectief door middel
van het interviewen met onze stakeholders. Module 3
heeft voornamelijk betrekking op het interne perspectief,
gericht op organisatie en bedrijfsvoering. Hiermee waren
wij al volop aan de gang en hebben besloten dit keer (nog)
niet aan deze module mee. Meten is uitstekend, maar dub-
belop meten teveel. Er moet immers voldoende tijd zijn
om met benoemde verbeterpunten aan de slag te gaan.
Op 22 oktober 2007 was de kick-off van de visitatiecom-
missie waarbij het managementteam aanwezig was. In
maart/april 2008 volgt de rapportage.
Continue verbeterenTelefonische bereikbaarheid na kantoortijdSinds juli 2007 waarborgt de Haagse Service Telefoon Cen-
trale (STC) de telefonische bereikbaarheid van ons bedrijf
na kantoortijd. In een protocol is vastgelegd op welke
wijze de STC spoedeisende reparatieverzoeken dient af te
handelen. In de periodieke KWH-metingen wordt ook de
telefonische bereikbaarheid van de STC meegenomen.
ZAV-beleid aangepast Het beleid rondom het zelf aanbrengen van voorzieningen
is sinds half september aangepast. In de nieuwe brochure
‘het zelf aanbrengen van voorzieningen’ is een klusover-
zicht opgenomen. In deze brochure is ook beschreven hoe
een aanvraag kan worden ingediend om (voorlopige) toe-
stemming te krijgen. Nieuwe huurders
ontvangen deze brochure bij onderte-
kening van de huurovereenkomst. Na
het verlenen van deze toestemming
ontvangt de klussende huurder een
Kluswijzer met bijbehorende kwaliteitseisen.
Aan de hand van deze eisen wordt uiteindelijk beoordeeld
of een aangebrachte voorziening bij huurbeëindiging
mag achterblijven en zo ja, of deze voor een vergoeding in
aanmerking komt.
Geschillencommissie Kwaliteitszorg is onlosmakelijk verbonden aan goede
dienstverlening, maar het blijft mensenwerk.
Een oplossing in een geschil wordt daarom niet altijd
door beide partijen als de enige juiste beschouwd. Ook al
hebben wij hiervoor klachtenprocedures, registraties en
een intern klachtenprotocol dan nog kan het gebeuren
dat een klacht niet naar tevredenheid wordt afgehandeld.
In zo’n geval kan men de klacht voorleggen aan een
onafhankelijke geschillencommissie. Gelukkig komen wij
er meestal uit en zijn er in 2007 bij deze commissie geen
klachten ingediend.
‘Binnen beginnen is buiten winnen’.
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
19
3. Bl i j ven wer ken aan ver beter ing
Huurdersvereniging “de Wassenaarsche’ Het afgelopen kalenderjaar heeft de WOZ 2005 kwestie zijn afronding gekregen. Mede door de inspan-ning van de Wassenaarsche Bouwstichting is het gelukt voor een vrij groot aantal woningen tot een lagere WOZ waarde te komen. Wij hebben ons daarom teruggetrokken uit reeds lopende rechtzaken met betrekking tot deze kwestie. De gemeente heeft als deel van de tegenprestatie de griffiekosten terugbetaald. Het andere deel van de tegenprestatie, meepraten over meer dan 30% sociale huisvesting in de nieuwbouw in Wassenaar, moet echter nog waargemaakt worden.
Na de algemene ledenvergadering zijn wij als bestuur versterkt met mw. N. Buscop (2e secretaris). Het bestuur bestaat verder
uit dhr. J. Klaver (voorzitter), dhr. A. van Egmond (penningmeester) en dhr. S. Thomas (secretaris).
Het bestuur heeft 4 keer met de directie van de Wassenaarsche Bouwstichting en door de huurdersvereniging voorgedragen
leden van de Raad van Commissarissen vergaderd, daarnaast zijn in het afgelopen jaar diverse informele ontmoetingen op dit
niveau geweest. Verder is er door het bestuur en een aantal bewonerscommissies deelgenomen aan het stakeholdersoverleg
georganiseerd door de Wassenaarsche Bouwstichting. Daarnaast is er 2 keer overleg geweest met alle actieve bewonerscom-
missies. Het bestuur heeft zelf 27 keer overleg gevoerd. Daarbij werd vaak een bewonerscommissie uitgenodigd om te spreken
over lopende kwesties. Het bestuur is dit jaar ook een beperkt aantal keren in de bres gesprongen voor de belangen van
individuele huurders.
Als huurdersvereniging hebben wij gemeend ons actief met het gemeentelijk huisvestingsbeleid te moeten bezighouden. Naar
aanleiding van een rapport Huisvestingsbeleid uit november 2006 en ons commentaar hebben wij daarom de discussie in
Wassenaar gezocht. Er is dit jaar overleg geweest met wethouder Alkemade en het ambtelijk apparaat. Tevens is de huurders-
vereniging uitgenodigd het onderwerp huisvestingsbeleid in brede zin naar voren te brengen tijdens een discussieavond van
de lokale politieke partij Wat Wassenaar Wil (WWW). Ook hebben wij als huurdersvereniging onze warme belangstelling
voor dit onderwerp kenbaar gemaakt op een kennismakingsbijeenkomst met de nieuwe burgemeester.
Dit verslag bevat naast genoemde positieve elementen ook een aantal elementen waarin wij ons als bestuur teleurgesteld
voelen.
Ondanks menige brief en het aanspreken van mensen in de wijken Centrum, Molenaar en Weteringoever zijn wij er als
bestuur niet in geslaagd om gegadigden te vinden voor een doorstart van een bewonerscommissie voor deze wijken.
De gesprekken die vorig jaar met de huurdersvereniging Rozenstein hebben plaatsgevonden, hebben dit jaar geen noemens-
waardig vervolg gehad ondanks herhaalde pogingen het contact op peil te houden. Het lijkt een te rechtvaardigen conclusie
dat Rozenstein op dit moment geen behoefte heeft aan samenwerking.
De opgezette website heeft een ongelukkige start gehad als gevolg van problemen met onze provider, ook zijn wij er ondanks
diverse pogingen nog niet in geslaagd een vrijwilliger te vinden voor het bijhouden van de website.
Opgeleverde en in voorbereiding zijnde projecten
Project Status Investering Aantal en soort eenheden
Nieuwbouw Bonte Os Opgeleverd 2006/2007 € 3,5 mln.30 huurwoningen ADL-unit
Vernieuwbouw Hillenaar Opgeleverd 2006/2007 € 8,5 mln.47 woningen gerenoveerd18 nieuwe woningenServicecentrum
Grootonderhoud “Zijlwatering” Opgeleverd 2007 € 3,0 mln.Grootonderhoud70 huurwoningen
Restauratie Paulusschool In uitvoering € 2,5 mln. 11 koopwoningen
Gezondheidscentrum In voorbereiding € 27,6 mln.
Gezondheidscentrum 20 huurwoningen35 koopwoningenParkeergarage
Renovatie en nieuwbouw Poortlaan
In voorbereiding € 27,5 mln.Renovatie t.b.v. 90 verzorgingsplaatsenNieuwbouw 65 zorgwoningen
Vernieuwbouw zorgwoningen Weteringpark
In voorbereiding € 2,5 mln.Verbouwing van 10 eenheden Nieuwbouw 6 eenheden
Vernieuwbouw zorgwoningen Kerkehout
In voorbereiding pm Ombouw 12 kleine eengezinswoningen
4. InvesterenDe Wassenaarsche Bouwstichting zet z’n vermogen al jaren lang actief in. Dat komt tot uitdrukking in de projectenportefeuille. In 2007 zijn 3 projecten opgeleverd met een totaal investeringsvolume van circa € 15 mln. De portefeuille voor de komende vijf jaar bedraagt in totaal circa € 45 mln. Hier zijn het reguliere planmatig onderhoud en het mutatieonderhoud (waarbij ook verbeteringen worden uitgevoerd) niet in begrepen. De basis voor onderhoud en ingrepen in de bestaande voorraad ligt vast in het strategisch voorraadbeleid.
Strategisch VoorraadbeleidIn 2007 is het voorraadbeleid geherijkt. De kern – de in-
deling in product-markt-combinaties - is gelijk gebleven.
Wel zijn de doelgroepen en de ingrepen “verfijnd” tot op
blok-/straatniveau. Van het hele bezit is nu bekend welke
doelgroepen waar gehuisvest kunnen worden en wat
daarvoor nodig is (ingrepen en prijzen). Dat leidt tot een
differentiatie in kwaliteit en huurprijs. De streefhuren
die per (deel van een) complex zijn vastgesteld worden
bij mutatie toegepast. Hierbij zijn de grenzen, die in
het kader van de toekenning van huurtoeslag worden
gehanteerd, de ijkpunten. Binnen het gedifferentieerde
aanbod moet ruimte zijn voor alle doelgroepen. Ruim
80% van ons bezit blijft uiteindelijk structureel tot de
sociale woningvoorraad behoren, waarvan drievierde
onder de aftoppingsgrens.
Woningen voor specifieke doelgroepenDe afgelopen jaren hebben wij in onze relatie met onze
zorgpartner een aantal specifieke projecten voor ouderen
kunnen realiseren. Naast de overname van bestaande
woningen voor ouderen in de Ridderhof en de Luciehof
hebben wij woningen in Sophieke Hoven en Hillenaar
kunnen realiseren. Voor mensen met een lichamelijke be-
perking zijn 15 appartementen in de Bonte Os gerealiseerd.
4 . Inve s teren
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
In Den Haag bezit de Wassenaarsche Bouwstichting sinds
1998 een opvangvoorziening voor dak- en thuislozen dat
geëxploiteerd wordt door het Leger des Heils. In 2007 is dit
uitgebreid met een begeleid wonen project. Voor de huis-
vesting van een groot pleeggezin hebben wij in 1999 twee
naast elkaar gelegen woningen verbouwd en verhuurd.
Zorgwoningen in complex HillenaarIn het eerste helft van het jaar is het renovatie- en nieuw-
bouwcomplex Hillenaar opgeleverd. Dit appartementen-
complex dat zich aan de gelijknamige Hillenaarlaan in
Deijleroord bevindt, is bestemd voor senioren en bestaat
uit drie afzonderlijke woongebouwen. De 47 bestaande
woningen zijn gerenoveerd. Door het creëren van een
tweede bouwlaag zijn 18 nieuwe woningen gerealiseerd,
waarmee het totaal aantal woningen 65 bedraagt.
In 2005 is met de renovatie- en nieuwbouwwerkzaam-
heden van Hillenaar begonnen. De woningen zijn in het
eerste kwartaal 2007 gefaseerd verhuurd. Van de oorspron-
kelijke bewoners zijn 16 naar het complex Hillenaar terug-
gekeerd. De overige 49 bewoners zijn nieuw. Ongeveer de
helft hiervan is afkomstig uit Wassenaar.
De buitengevels van de drie gebouwen zijn volledig nieuw.
De plattegronden van de renovatiewoningen zijn aange-
past en evenals de nieuwbouwwoningen met eigentijdse
voorzieningen uitgerust, waardoor senioren die met mo-
biliteitsbeperkingen of een toenemende zorgbehoefte te
maken krijgen in hun woning kunnen blijven wonen. Zo
beschikt ieder woongebouw over een (afgesloten) centrale
entree, voorzien van een lift. Op de begane grond en de
brede, afgesloten galerijen zijn voorzieningen getroffen om
scootmobiles te plaatsen. De nieuwbouwwoningen zijn
volledig rolstoeltoegankelijk.
Op 19 oktober 2007 is ‘Hillenaar’ feestelijk geopend.
Wethouder P. van de Locht heeft de openingshandeling
verricht door een plaquête te onthullen.
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
21
Onderhoud Het onderhoudsbeleid is gestoeld op het strategisch voor-
raadbeleid. Dat betekent dat het planmatig onderhoud
bestaat uit conserverende maatregelen en dat woontech-
nische ingrepen en verbeteringen in projectmatig verband
worden uitgevoerd en/of bij mutatie.
Planmatig onderhoudIn 2007 is ongeveer € 2,1 mln. aan planmatig onderhoud
geïnvesteerd. Dat is ongeveer € 0,2 mln. minder dan be-
groot. Een aantal projecten is doorgeschoven naar 2008. In
het kader van het wijkplan Kerkehout zijn voor de aanpak
van de laatste achterpaden de plannen opgedragen en
uitgevoerd.
In het volgende overzicht is het grootonderhoud in de
wijk Zijlwatering verwerkt. In totaal is een bedrag van
€ 2.546.200 uitgegeven. Van dit bedrag is € 1.791.000
geactiveerd. Het verschil zit in de onderhoudsuitgaven.
De uitgaven voor leefbaarheid betreffen uitgaven aan het
wijkplan Kerkehout (laatste fase) ad € 148.400 en kosten
certificering Politie Keurmerk Veilig Wonen ad € 12.400.
Mutatieonderhoud Het aantal woningen waarin mutatieonderhoud heeft
plaatsgevonden bedraagt 119. De gemiddelde kosten per
mutatie zijn in 2007 gestegen van € 5.600 naar € 7.100.
De relatief hoge kosten van mutatieonderhoud hebben
te maken met de ouderdom van de woningen, de lange
‘De Bonte Os’ Op het voormalige terrein van de American Baseball
Foundation in de wijk weteringpark IV is het apparte-
mentencomplex ‘De Bonte Os’ gerealiseerd. ‘De Bonte
Os’ telt vijf bouwlagen met in totaal 30 drie- en vierkamer
appartementen. Iedere bouwlaag telt 6 woningen, drie
voor starters en drie voor ADL-ers. De 24-uurs zorg wordt
geleverd vanuit de in De Bonte Os aanwezige ADL-unit.
De helft van de 30 drie- en vierkamerappartementen
is reeds eind 2006 verhuurd aan starters afkomstig uit
Wassenaar. De overige 15 appartementen zijn bestemd
voor mensen met een lichamelijke beperking die wel
zelfstandig kunnen en willen wonen, maar op afroep
gedurende 24-uur per dag hulp moeten kunnen inroepen.
Deze ADL-woningen, die op de handicap van de bewo-
ners zijn aangepast, zijn in februari 2007 verhuurd. De
bewoners zijn afkomstig uit geheel Nederland. Zij krijgen
een woning toegewezen op basis van indicatiestelling door
het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ).
4 . Inve s teren
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
woonduur (gemiddeld ca. 20 jaar) en het strategisch
voorraadbeleid. Het deel van de verbetering dat in de
huur wordt doorberekend, wordt geactiveerd en is niet in
voorgenoemd gemiddelde opgenomen. In totaal is circa
€ 1.455.000 (totaal incl. activeringen) aan mutatieonder-
houd besteed (€ 12.200 per mutatie).
Reparatieverzoeken/serviceonderhoudHet aantal reparatieverzoeken bedraagt in 2007: 3052, dit
is vergelijkbaar met 2006. De gemiddelde nettobesteding
per verzoek bedraagt € 120,-- een stijging van circa 2,5%
ten opzichte van 2006. Ruim 1285 huurders maken
gebruik van het serviceabonnement of hebben een
contract voor de service van een huismeester. [Zie ook
de tabel ‘specificatie van de lasten onderhoud in 2007’ op
pagina 35]
Veilig Wonen voorkomt inbraakVanaf september 2007 wordt huurders de mogelijkheid
geboden tegen een beperkte huurverhoging, de woning
aan te laten passen aan de eisen van het Certificaat Veilige
Woning, onderdeel van het Politie Keurmerk Veilig Wo-
nen®. Van ons woningbezit beschikt inmiddels 20% over
een dergelijk certificaat. Bij mutatie- en grootonderhoud
worden woningen standaard met inbraakwerend hang- en
sluitwerk uitgerust. In de brochure ‘Veilig wonen’ wordt
uitgelegd op welke wijze huurders een aanvraag voor
het aanbrengen van inbraakwerend hang- en sluitwerk
kunnen indienen.
Energie certificeringIn 2008 moeten eigenaren van alle woningen, gebouwd
voor 1998 bij mutatie een energielabel kunnen overdragen.
Een dergelijk certificaat geeft inzicht in het energieverbruik
van de woning. Bepalend zijn daarvoor de isolatie van
vloer, spouw en dak, de zuinigheid van de verwarmings-
installatie en het gebruik van duurzame energie. Het
certificaat onderscheidt 7 energieklassen van A t/m G,
waarbij A zeer energiezuinig is en G niet energiezuinig.
In 2005 is voor het hele woningbezit reeds een Energie
Prestatie Advies (EPA) uitgebracht. In het eerste kwartaal
2008 worden alle EPA’s omgezet naar een Energie Prestatie
Certificaat (EPC). Certificering biedt de Wassenaarsche
Bouwstichting de mogelijkheid energie besparende
maatregelen te nemen.
Resultaat planmatig onderhoud 2007, inclusief BTW € €
Begroot 2007 2.903.500 Gerealiseerd 2007 2.102.400
Wijziging begroting - 595.700 Doorschuif naar 2008 421.800
Overheveling 2006 95.800 Resultaat begroting * -26.300
Leefbaarheid 160.800 Niet uitgevoerd 66.500
Totaal 2.564.400 Totaal 2.564.400
* het resultaat begroting betreft besparingen en onderbestedingen
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
23
5. Inzet van de voorraad: omvang en benutting
Ontwikkeling voorraad en verkoopbeleidDe bestaande woningvoorraad wordt zoveel mogelijk in
stand gehouden. Er wordt een terughoudend verkoopbe-
leid gevoerd, ondanks dat de verkoop van huurwoningen
wordt gezien als een instrument om aan de onderkant van
de koopwoningmarkt woningen vrij te krijgen. Hieraan
ten grondslag liggen de beperkte mogelijkheden in Was-
senaar woningen aan de voorraad toe te voegen.
In 2007 zijn twee woningen van het enige verkoopcomplex
Molenaar verkocht. In totaal zijn in de wijk Molenaar
ultimo 2007 21 van de 70 woningen verkocht.
Naar aanleiding van de bij de gemeente in voorbereiding
zijnde woonvisie en de (extra) aandacht voor starters (op
de koopwoningenmarkt) komt het onderwerp verkoop-
beleid weer onder de aandacht. Wij bereiden ons daarop
voor door ons te oriënteren op de mogelijkheid woningen
aan te bieden onder het “Koopgarant”-label.
Begin 2007 zijn 15 zogenaamde ADL-woningen in het ap-
partementencomplex De Bonte Os opgeleverd. In dezelfde
periode zijn 18 nieuwe woningen in het renovatie- en
nieuwbouwcomplex Hillenaar opgeleverd.
In dit hoofdstuk besteden wij aandacht aan de ontwikkeling van de bestaande voorraad, aantal, prijs-klasse, mutaties en verhuringen. Dit is naast investeren de belangrijkste opdracht van de corporatie. Het dagelijkse beheer van de voorraad is een kerncompetentie van de organisatie. Deze competentie zetten wij ook in voor derden.
5 . Inzet v an de voor r aad: omv ang en benut t ing
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
Wassenaarsche Bouwstichting heeft eind 2007 2375
verhuureenheden in eigendom. Dat zijn 31 eenheden meer
dan eind 2006. Dit is het saldo van 33 toevoegingen door
nieuwbouw en de verkoop van twee woningen.
Verhuur voor derdenWassenaarsche Bouwstichting beheert 69 huurwoningen:
7 huurwoningen voor de gemeente, 8 huurwoningen voor
stichting Rust & Vreugd, 36 huurwoningen voor stichting
Wavopark en 18 huurwoningen voor Duinwaterbedrijf
Zuid-Holland. Voor deze instellingen worden naast
genoemde woningen ook nog enkele tientallen andere ob-
jecten en contracten beheerd. De 309 studentenwoningen
in Den Haag die ons eigendom zijn, worden door Stichting
DUWO te Delft beheerd.
Het bezit telt vanwege het aandeel vooroorlogse en
vroeg-naoorlogse woningen relatief veel woningen met
een huurprijs lager dan de kwaliteitskortingsgrens en de
aftoppingsgrens voor de huurtoeslag. Huurharmonisatie
na verbetering leidt tot een beperkte verschuiving.
Nieuwbouw is gemiddeld duurder in huurprijs dan be-
staande woningen. Het bouwen van duurdere woningen
heeft twee redenen: het betreft veelal de ‘top’ in kwaliteit
van het bezit (ruime woningen voor ouderen met veel
voorzieningen) en bevordert de doorstroming. Uiteraard
houden wij rekening met de bereikbaarheid voor huis-
houdens die afhankelijk zijn van huurtoeslag (ca. 25% van
onze huurders). Daarvoor worden extra goedkope wonin-
gen en bereikbare woningen gereserveerd en in bijzondere
gevallen de huur op individuele basis aangepast. Van de in
Woningen (in eigendom) per huurcategorieHuurprijs afgerond in hele euro’s per maand Aantal woningen per 31-12-2006 Aantal woningen per 31-12-2007
< € 343 (kwaliteitskortingsgrens) 594 530
€ 343 - € 492 (aftoppingsgrens) 763 867
€ 492 - € 622 (max. grens huurtoeslag) 428 428
> € 622 76 67
1861 1892
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
25
Verhuureenheden in eigendom 2006 2007
Woningen en wooneenheden 1861 1892
Wooneenheden studenten 309 309
Plaatsen in verzorgingshuizen en opvang 152 152
Winkel/woningen in eigendom 13 13
Garages in eigendom 5 5
Overige m.n. bedrijfspanden 4 4
Totaal in eigendom 2344 2375
2007 opgeleverde nieuwbouw kunnen wij nog steeds een
aantal woningen onder de aftopppingsgrens houden.
HuurontwikkelingHet huurbeleid wordt feitelijk bepaald door de rijksoverheid.
Een inflatievolgend huurbeleid biedt geen ruimte voor dif-
ferentiatie en is feitelijk onvoldoende om prijs- en kwaliteits-
ontwikkelingen te volgen. Voor 2007 en de komende jaren is
de huurverhoging gebaseerd op de inflatie. Voor 2007 is dat
de inflatie over 2006 te weten 1,1%. De huurdersvereniging
heeft kennis genomen van deze aanpassing. De gemiddelde
netto huur bedraagt ultimo 2007 afgerond € 420 per maand.
HuurcommissieDe huurcommissie heeft in 2007 geen bezwaarschriften ter
behandeling aangeboden gekregen.
OntruimingenIn 2007 hebben er twee ontruimingen plaatsgevonden.
Dit is gebeurd op basis van gerechtelijke uitspraken als
gevolg van huurachterstand en oneigenlijk gebruik van
de woning. Het laatste kansbeleid heeft er voor gezorgd
dat in twee gevallen niet tot uitzetting is overgegaan.
Aanbieden van woningen en verhuringenDat gebeurd via het regionaal aanbodsysteem. Meer dan
90% van de woningzoekenden reageert inmiddels via
internet op een woonadvertentie. Het grote verschil in
verhuringen tussen 2006 en 2007 komt op het conto van
de nieuw opgeleverde woningen. De verhuringen aan de
doelgroep is 71%.
Verhuringen naar herkomst: 50% aan Wassenaarders en
50% van buiten Wassenaar.
Huurachterstand en –incassoWij trachten door een actief incassobe leid te voorkomen
dat er grote huurachterstanden ontstaan. Het incassobe-
leid is onderdeel van het KWH-Huurlabel. Het betalen
van de huur via een automatische incasso wordt gestimu-
leerd door elk half jaar onder degenen die op deze wijze
betalen, drie waardebonnen van € 50 te verloten.
HuurachterstandenAchterstand in maanden Aantal Bedrag
2006 2007 2006 2007
1 78 64 € 18.810 € 20.552
2 23 20 € 15.980 € 13.272
3 6 6 € 6.680 € 6.254
>3 9 14 € 23.380 € 30.294
Totaal 116 104 € 64.850 € 70.372
Hoewel het aantal bewoners met een huurachterstand in 2007 is afgenomen is het bedrag van de achterstand met bijna € 5.500
toegenomen. Dit heeft te maken met de toename van het aantal bewoners met een huurachterstand groter dan 3 maanden.
5 . Inzet v an de voor r aad: omv ang en benut t ing
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
In 2007 opgeleverde nieuwbouwwoningen Aantal
Hillenaar Bonte Os
Categorie Huurprijs Gerenoveerd Nieuwbouw Nieuwbouw
Goedkoop < € 492 42 6
Bereikbaar € 492 - € 622 5 18 9
Totaal huurwoningen 47 18 15
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
27
Verhuringen 2006 2007
Verhuringen via het aanbodmodel 86 91
Bijzondere bemiddeling* 6 4
Aanleunwoningen ** 6 -
Woningruil 2 2
Woningen in beheer 2 -
Vrijgekomen woningen 102 97
(Ver)nieuwbouw 15 77
Totaal 114 174
* De bijzondere bemiddeling heeft betrekking op het huisvestingstaakstelling vergunninghouders (regulier) en status-houders (in het kader van de generaal pardon regeling). ** Sinds januari 2007 worden de (aanleun)woningen van de Ridderhof via het aanbodmodel aangeboden.
WoonfraudeWoonfraude staat extra in de belangstelling. Het gaat
daarbij met name om het zonder toestemming onder- of
doorverhuren van (sociale) huurwoningen. De Wasse-
naarsche Bouwstichting heeft hier geen concrete gegevens
over of heeft hier niet nader onderzoek naar gedaan. Toch
kan worden gesteld dat dit binnen ons bestand een niet
voorkomend of marginaal verschijnsel is. De sociale con-
trole is groot en wij reageren direct op signalen wanneer
er iets niet in de haak zou zijn. Er wordt onderzoek gedaan
en waar mogelijk treden wij direct op. In 2007 is dit in
een geval gebeurd en heeft geleid tot een ontruiming. Wij
blijven hier aandacht aan geven.
Serviceabonnement en PaauwpasIn samenwerking met onze zorgpartner de Stichting
Wassenaarse Zorgverlening krijgen onze bewoners een
servicepakket met een pas, ‘de Paauwpas’, aangeboden.
Het pakket bevat servicediensten van beide organisaties,
zoals een serviceabonnement, waardoor een deel van het
klein dagelijks onderhoud voor rekening van de huurder
door de Wassenaarsche Bouwstichting wordt uitgevoerd.
Ook kunnen componenten van het servicepakket voor wat
betreft te leveren zorg-en-hulp-op-maat bij onze zorg-
partner worden afgenomen. In 2007 zijn 107 (+ 65 t.b.v.
Hillenaar) abonnementen afgesloten. Van de zorgdiensten
is 6 keer gebruik gemaakt.
De medewerkers zijn actief, positief en oplossingsgericht
MedewerkerstevredenheidsonderzoekTen opzichte van het onderzoek uit 2005 heeft de Was-
senaarsche Bouwstichting vooruitgang geboekt. In het
kwantitatieve deel van het onderzoek zijn de scores over
de hele linie hoger, van een 7 naar een 7,5. Met name de
onderdelen personeelsmanagement, werk en processen
zijn verbeterd. De medewerkers zijn tevreden over de
ruimte die zij krijgen binnen het eigen werk en/of de
afdeling, de zelfstandigheid en eigen verantwoordelijk-
heid. Zij beoordelen het dienstverleningsniveau van de
organisatie positief.
Uit het onderzoek kwam ook naar voren dat medewerkers
genoeg punten voor verbetering zien, zoals de communi-
catie tussen afdelingen, communicatie vanuit en met de
directie, de interne informatievoorziening, luisteren naar
elkaar en terugkoppelen van resultaten, nakomen van
afspraken en voorbeeldgedrag.
De komende jaren gaan wij daarom werken aan (interne)
communicatie over doelstellingen, prestaties en resul-
taten, verbetering van de interne samenwerking en de
cultuur van de organisatie.
6. Sociaal VerslagHet kapitaal van de organisatie zit mede in de mensen die er werken. Goed werkgeverschap is een vanzelf-sprekendheid. Om dat te meten laat de Wassenaarsche Bouwstichting onderzoeken uitvoeren. In 2007 heeft een INK-positiebepaling plaatsgevonden en is een medewerkerstevredenheidsonderzoek gehouden. De uitkomsten geven zicht op de wijze waarop de organisatie zich ontwikkelt, hoe deze (intern) functioneert en hoe de medewerkers dat ervaren. Opvallend is de bereidheid van de medewerkers mee te denken over verdere verbetering van de organisatie. De medewerkers zijn actief, positief en oplossingsgericht.
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
Het managementteam heeft dit opgepakt tijdens een eerste
bijeenkomst in het najaar van 2007. Eerste stappen zijn:
het benoemen, borgen en meten van prestatie-indicatoren
(ook op afdelingsniveau), verbeteren interne communica-
tie en de “interne klantrelatie”. Het doel is dat bedrijf en
medewerkers in de toekomst herkenbaar zijn en met een
flexibele instelling, gespecialiseerd, doelgericht, stimule-
rend, motiverend presteren.
FormatieIn 2006 is de organisatie relatief fors uitgebreid in verband
met de uitbreiding van de dienstverlening. In 2007 is
sprake van stabilisatie van de formatie. In het beleidsplan
is nog een groei voorzien tot 29 fte in 2010. Deze groei
loopt parallel aan de verwachte groei van het werkpakket,
onder andere bij het beheer voor derden. Aan deze laatste
taak zijn op dit moment circa 4 fte toe te rekenen.
PersoneelsbeleidIn het personeelsbeleid staat employability centraal.
Mede met het oog op ondersteuning en begeleiding van
medewerkers en ter uitvoering van het personeelsbeleid
is in 2006 een personeelsconsulent ingehuurd voor enkele
uren per week.
In 2007 is in totaal € 50.700,- uitgegeven aan opleidingen
en cursussen. Nieuwe medewerkers volgen veelal een
introductiecursus Volkshuisvesting. Daarnaast hebben
enkele medewerkers opleidingen gericht op verbreding
van hun vakkennis gevolgd.
In 2007 hebben twee mensen de organisatie verlaten en is een nieuwe medewerker in dienst getreden. Er zijn nu 29 mede-
werkers werkzaam bij de Wassenaarsche Bouwstichting, 9 vrouwen en 20 mannen. De gemiddelde leeftijd bedraagt 46 jaar.
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
29
fte per functiegebiedAfdeling 2004 2005 2006 2007
Directie/beleid 2,0 2,0 3,0 3,0
Financiële administratie/VvE-beheer 3,0 3,0 4,3 4,3
Projecten/planmatig onderhoud 3,0 2,0 4,0 4,0
Woondiensten; waarvan servicedienst incl. huismeesters 8,8 fte 14,6 14,8 16,1 15,6
Totaal 22,6 21,8 27,4 27,3
6. S oc iaal Ver sl ag
Nieuwe medewerkers volgen veelal een introductiecursus Volkshuisvesting
ActiviteitenDe Wassenaarsche Bouwstichting kent een personeels-
vereniging welke activiteiten organiseert en zorg draagt
voor attenties bij persoonlijke gebeurtenissen. In 2007
is een personeelsreis naar Düsseldorf georganiseerd. In
december heeft de personeelsvereniging voor het eerst een
sinterklaasmiddag georganiseerd voor (klein)kinderen
van medewerkers.
Naast de personeelsvereniging worden vanuit het bedrijf
activiteiten rond het werk georganiseerd. Zo heeft het
personeel in maart een werkbezoek gebracht aan Bruyn-
zeel Keukens in Bergen op Zoom en is deze zomer weer
een barbecue gehouden. Daarnaast zijn er de gebruikelijke
kerst- en nieuwjaarsbijeenkomsten.
In 2007 hebben wij een 25 jarig jubileum kunnen vieren,
naast de geboorte van twee zoons en een dochter van de
medewerkers en twee trouwerijen.
ZiekteverzuimHet ziekteverzuim kent een grillig verloop. Enkele
langdurige – niet arbeidsgerelateerde – ziektegevallen en
een zwangerschap zorgen voor een relatief hoog verzuim-
percentage. Het korte ziekteverzuim is minimaal.
Interne processenRegelmatig worden de interne processen doorgelicht en
aangepast. De procesbeschrijvingen zijn voor alle mede-
werkers toegankelijk via het interne netwerk. De efficien-
cy die wij daarmee willen bereiken en de duidelijkheid
over verantwoordelijkheden en interne samenwerking
die wij nastreven, zijn nog niet bereikt. Wij willen in 2008
de processen verder uitwerken naar persoonsgebonden
verantwoordelijkheden.
OndernemingsraadDe Wassenaarsche Bouwstichting heeft sedert september
1999 een ondernemingsraad. In 2007 hebben de twee
zittende leden aangegeven een nieuwe termijn van 4 jaar
te aanvaarden. Eind 2007 is de (derde) vacature ingevuld.
De ondernemingsraad heeft in 2007 zes maal vergaderd
waarvan drie maal met de directie over de volgende
onderwerpen:
- Verbouwing kantoor
- Tijdelijke uitplaatsing servicedienst
- Verplichte vrije dagen 2008
- Opleidingen voor OR leden
Onderverdeling ziekteverzuimpercentage 2007
Langdurig verzuim Kort verzuim Zwangerschap
3,6 0,8 0,6
Ziekteverzuimpercentage
2003 2004 2005 2006 2007
5,3 1,8 6,0 6,7 5,0
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
31
6. S oc iaal Ver sl ag
Personeelsvereniging Wassenaarsche Bouwstichting Texel met zijn Jutters Museum, Brussel met zijn chocolade brasserie, Mosa met zijn tegeltjes, Parijs met zijn Eiffeltoren, Arnhem met zijn aapjes, Gent met zijn bierbrouwerij, Londen met zijn Beefeater en Maastricht met zijn Vrijthof.Een greep uit wat de personeelsvereniging de afgelopen jaren heeft georganiseerd.
Dit jaar zijn wij op vrijdag 23 maart om 8.00 uur afgereisd voor twee dagen naar Düsseldorf. Per luxe touringcar, voorzien
van alle gemakken, werd afgereisd richting Duitsland. Onderweg is een tussenstop gemaakt voor het nuttigen van een kopje
koffie met gebak. Aangekomen in Düsseldorf werden wij bij het hotel ontvangen en stond de lunch klaar. Hierna konden wij
inchecken, de spullen naar de kamers brengen en even opfrissen.
Om een eerste indruk te krijgen van Düsseldorf maakten wij een rondrit met de touringcar door de stad. Bij terugkomst
kon iedereen zich opmaken voor het avondprogramma. In het hotel werden wij om 19.00 uur verwacht voor het diner. Er
stond een uitgebreid buffet klaar waar gretig gebruik van werd gemaakt. Voor de rest van de avond was iedereen vrij. Er was
gelegenheid in het hotel om te gaan fitnissen en naar de bar te gaan, maar men kon natuurlijk ook de stad ingaan om het
uitgaansleven van Düsseldorf te beleven. De volgende morgen, na het genot van het ontbijt, stond er een fikse stadswandeling
op het programma. Wij werden bij het VVV kantoor opgewacht door twee Nederlandstalige gidsen. De groep werd in tweeën
gesplitst, de tocht van ca. 2 uur langs diverse bezienswaardigheden was de moeite waard. Na deze fikse wandeling was er
gelegenheid om te winkelen, een musea te bezoeken of gezellig een drankje te nemen in een van de vele kroegen die Düssel-
dorf rijk is. Op de terugweg, net over de grens in Nederland, hebben wij nog genoten van een heerlijk diner.
Ook voor het sociale gebeuren onder collega’s was er in 2007 aandacht. Wij hebben afscheid genomen van Elif Turan. Bij Carlo
Elzakkers, Marika Bakker en Luuk van den Oever was er gezinsuitbreiding, Carlo en Marika hebben een zoon gekregen en
Luuk een dochter. Rachida Srour en Herbert Smit zijn getrouwd. Betty Paardekooper was 25 jaar aan de zaak. Wij hebben hen
kunnen verblijden met bloemen en een cadeau. Ook een collega die langdurig ziek was ontving van ons bloemen.
Voor het eerst in de geschiedenis van de Wassenaarsche Bouwstichting heeft Sinterklaas een bezoek gebracht aan de Star-
renburglaan 1. Op zaterdagmiddag 1 december 2007 was de grote zaal gevuld met 10 (klein)kinderen en hun (groot)ouders.
Voordat Sinterklaas kwam, keken de kinderen naar een sinterklaas-dvd van Sesamstraat met een zeer speciale film, want de
arme Sint was in Sesamstraat zijn mijter kwijt. Toeval of niet? Maar toen de Sint de zaal in kwam was hij ook zijn mijter kwijt.
Na met de kinderen het kantoor doorzocht te hebben is de mijter gelukkig toch weer gevonden maar ook ………………….. de
grote doos met cadeautjes, want die was verstopt onder een van de bureaus. Nadat Sinterklaas ieder kind had toegesproken
werden de cadeautjes uitgepakt en kon worden teruggekeken op een geslaagd sinterklaasfeest.
Het was weer een bewogen jaar. Het bestuur van de personeelsvereniging heeft het organiseren van bovengenoemde evene-
menten weer met veel plezier gedaan en is zich weer aan het beraden voor de activiteiten in 2008.
Namens de personeelsvereniging
Aad de Groot, voorzitter
AlgemeenDe begroting laat een positief resultaat zien. De jaar-
rekening sluit met een fors negatief saldo. Dat komt op het
conto van de waardeveranderingen. Die hebben te maken
met aan de ene kant het huurbeleid van de rijksover-
heid, waardoor lagere inkomsten zijn geraamd en aan
de andere kant hogere kosten voor onderhoud en hef-
fingen. De waardeontwikkeling heeft gevolgen voor het
vermogen. Het deel van het (eigen) vermogen waarin de
waarde-ontwikkeling tot uitdrukking komt, is de reserve
waardevermeerdering materiële vaste activa. Deze daalt
van € 27,4 mln. in 2006 naar € 14,3 mln. in 2007.
Aan de solvabiliteitsdoelstellingen (intern en CFV) wordt
vooralsnog voldaan. Er is voldoende ruimte voor (finan-
ciering van) investeringen.
Het resultaat voor waardeverandering is positief (€ 1,7
mln.) en ligt nagenoeg op het niveau van de begroting.
Het positieve jaarresultaat komt na verrekening met
afschrijvingen (€ 1,6 mln., die niet meer via het resultaat
lopen) en verkoopopbrengsten (€ 0,4 mln.) ten gunste van
de gewone reserve. De afschrijvingen komen ten gunste
van de reserve waardevermeerdering materiële vaste
activa.
Waardering activa Voor de waardering van de activa – met name de woningen
– is het strategisch voorraadbeleid relevant. Het voorraad-
beleidsplan wordt regelmatig geactualiseerd. Kern van het
beleid is de opdeling van het woningbezit in Wassenaar in
zeven product-markt-combinaties (pmc’s) en de vaststelling
van parameters voor elk van deze pmc’s afzonderlijk.
Zie in dit verband de tabel Product-markt-combinaties op
pagina 33.
Het verschil in actuele bedrijfswaarde tussen 2006 en
2007 is per saldo minimaal. Zie tabel Verschillenanalyse
bedrijfswaarde 2007-2006 op pagina 34. Het geringe
verschil is het gevolg van een forse neerwaartse aanpassing
als gevolg van de huurontwikkeling (€ 9,5 mln.) welke
de positieve bijdrage van de opgeleverde woningen en
bedrijfspanden (samen € 9,3 mln.) te niet doet. Daarnaast
zijn een aantal mutaties die elkaar per saldo in evenwicht
houden, zoals de verlenging van de levensduur van enkele
oudere complexen als gevolg van het hanteren van een mi-
nimum levensduur van 15 jaar en levensduurverlengende
investeringen en hogere onderhoudslasten. Een en ander
conform de uitgangspunten van het herziene strategisch
voorraadbeleid.
7. Financieel VerslagMet ingang van het jaarverslag 2004 werken wij op basis van actuele waarde waarbij wij ook een nieuwe indeling van complexen naar product-markt-combinaties (pmc’s) hebben gemaakt. Met ingang van 2007 presenteren wij een geconsolideerde jaarrekening. Daar zijn de resultaten van alle deelnemingen in verwerkt. De geconsolideerde jaarrekening wordt opgesteld met toepassing van de grond-slagen voor waardering en resultaatbepaling van de Wassenaarsche Bouwstichting.
7. F inanc ieel Ver sl ag
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
In voorgaande jaren rekenden wij nog met een eigen
beleidsruimte voor de huurontwikkeling. Inmiddels is de
huurontwikkeling voor het afgelopen jaar en de komende
drie jaar vastgelegd op inflatieniveau. Dat betekent voor
de berekening van onze bedrijfswaarde een neerwaartse
bijstelling van 1,2% per jaar.
De woningen in de wijk Molenaar zijn bestemd voor
verkoop. Van de resterende woningen zijn er vooralsnog –
uitgaande van het huidige verkooptempo – 21 op ver-
koopwaarde gewaardeerd. De gemiddelde taxatiewaarde
bedraagt inmiddels € 258.000, de boekwaarde bedraagt
€ 36.000.
In het kader van de overeenkomst met de Belastingdienst
voor de vennootschapsbelasting is de economische
eigendom van een viertal bedrijfspanden en de resterende
woningen van complex Molenaar, op 31 december 2007
overgegaan naar WaBS Vastgoed BV.
Product-markt-combinaties op concernniveauComplex
1Complex
2Complex
3Complex
4Complex
5Complex
6Overig
bezitTotaal
tuindorpenbetaalbare eengezins-woningen
bereikbare eengezins-woningen
jonge eengezins-woningen
appartemen-ten
zorg-woningen
bijzondere woon voor-zieningen
Bouwperiode jaren 10/50 jaren 60/70 jaren 60/70 jaren 80/90 jaren 60/90 jaren 70/00
wijken/buurtenOostdorp
Kerkehout
Zijlwatering Kempenaar
Duiven-voorde 2
Duiven-voorde1
MolenaarDr Weeder 1 Burman/
Duiv
Haagweg 7SpinbaanWetering-
park 1 Wetering-
park 2Kerckehorst
Havenstraat Molenweg 1 Zijlwatering
Duiven-voorde 3
Haagweg 7Nw
Rijksdorp Wetering-
park 1Bonte Os (starters)
Hillenaar Ridderhof Luciehof
Molenweg 2 Kloosterland
Ernst Casimir
Oosthof Dui-venvoorde 5
Sophieke Hoven
Willibrord Studenten-eenhedenOpvang
Voorzienin-gen
ADL woningen
Bedrijfspan-den
Aantal woningen/eenheden
617 206 201 180 259 426 468 2.357
Gem. niveau/maand
337 411 580 526 333 390
Gem. levensduur 16 jaar 21 jaar 20 jaar 29 jaar 22 jaar 27 jaar
Boekwaarde 1) 6.346 4.068 4.632 8.202 8.909 26.873 25.658 84.687
Bedrijfswaarde 1) 9.826 6.731 14.547 10.857 6.843 19.238 25.399
Rentabiliteits-waarde 1) 578 396 856 639 405 1.132 524 115.081
Grondwaarde 1) 224 432 836 1.658 1.500 5.665 6.793
(x € 1.000)
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
33
Opbrengsten- en lastenontwikkelingDe bedrijfsopbrengsten bestaan voor ruim 90% uit huren
en vergoedingen. De huuropbrengsten stijgen jaarlijks
door de jaarlijkse huurverhoging, aanpassing huren bij
mutatie en ingebruikname van nieuwe woningen.
De bedrijfslasten bestaan uit lonen, onderhoud en overige
bedrijfslasten. Er is geen voorziening onderhoud, dus de
jaarlijkse onderhoudslasten lopen via de winst- en verlies-
rekening. De ontwikkeling van de lonen is voor de helft
een gevolg van CAO-ontwikkelingen en de andere helft de
individuele stijgingen (jaarlijkse “periodieken”).
In de overige bedrijfsresultaten en de bedrijfslasten zitten
veel door te berekenen posten die elkaar compenseren.
In de begroting wordt onvoldoende rekening gehouden
met deze posten waardoor er sprake is van grote bruto
verschillen.
VermogenOns totale vermogen is de afgelopen jaren onder invloed
van de vele investeringen en de hiervoor beschreven
stelselwijziging fors toegenomen. In 2007 is voor het
eerst sprake van een daling met ca. € 12,5 mln. als gevolg
van andere parameters voor de waardeontwikkeling.
Tot 2002 lag het eigen vermogen redelijk stabiel rond € 12,0
mln. Na de stelselwijziging zijn de daarmee te vergelijken
overige reserves gegroeid naar € 16,5 mln. ultimo 2006 tot
€ 17,1 mln. ultimo 2007. Inclusief herwaarderingsreserve
bedraagt het eigen vermogen € 31,0 mln. De solvabiliteit
ligt daarmee op 26%, exclusief de herwaarderingreserve is
dat 16,0%. De Wassenaarsche Bouwstichting streeft er naar
dit laatste percentage te consolideren op ten minste 15,0%,
zodat er een ruime marge is ten opzichte van de door het
Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting minimaal nood-
zakelijk geachte 13,2%. De vermogensovermaat bedraagt
volgens de parameters van het Centraal fonds 9,5%.
In verband met de voorwaarden voor borging door het
Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) dient een
obligo te worden aangehouden ter grootte van € 5,3 mln.
Verschillenanalyse bedrijfswaarde 2007-2006 op concernniveau
Bedragen x € 1 mln.Bedrijfswaarde
per ultimove
rsch
il
verk
open
/inv
este
ring
en
Hur
en
onde
rhou
d
over
ige
last
en
leve
nsdu
ur
nieu
wbo
uw
over
ige
nieu
we
leni
ngen
aflos
sing
en
rent
econ
vers
ie
2007 2006
Woningen 89,2 92,4 -/-3,2 -/-0,2 -/-9,5 -/-1,0 -/-0,7 0,9 6,7 0,6
Grondwaarde woningen 16,3 14,3 2,0 2,0
Bedrijfspanden 4,3 3,7 0,6 0,2 0,4
Grondwaarde bedrijfspanden 0,8 0,8 0
Rentabiliteit 4,5 4,0 0,5 0,5 -/-0,4 0,4
Totaal 115,1 115,2 -/-0,1 0,0 -/-9,5 -/-1,0 -/-0,7 0,9 8,7 1,0 0,5 -/-0,4 0,4
7. F inanc ieel Ver sl ag
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
FinancieringDe uitgangspunten van het financieringsbeleid en de
bevoegdheden van de verschillende betrokkenen zijn
vastgelegd in een treasurystatuut. Het streven is risico’s
te vermijden door overtollige middelen tot een mini-
mum te beperken en optimaal gebruik te maken van
financierings- en rentearrangementen.
De totale leningportefeuille is in 2007 met € 1,2 mln.
toegenomen tot € 84,3 mln., waarvan € 82,9 mln. is
opgenomen. Het verschil bestaat uit aflossingen op an-
nuïtaire leningen. In 2007 is een lening gestort en is een
lening afgelost. De tabel op de volgende pagina biedt een
overzicht van de totale externe financiering via langlo-
pende leningen. De gemiddelde rentevoet (gebaseerd op
in 2007 betaalde en transitorische rente) is gestegen van
4,79% naar 4,92%.
Ultimo 2007 zijn geen grote posities ingenomen met
‘kort geld’ en/of variabele renten. De spreiding van de
leningen zorgt voor een beheersing van herfinancie-
ringsrisico’s binnen een marge van 15% per jaar.
Rente-instrumentenMet het oog op herfinancieringsverplichtingen en
toekomstige investeringen in 2008 en 2009 en gelet op het
relatief lage niveau van de lange rente zijn in 2007 twee
zogenaamde payerswaps aangetrokken. In totaal zijn in de
afgelopen jaren vijf swaps afgesloten. Voor drie swaps zijn
nog geen onderliggende leningen aangetrokken omdat
deze betrekking hebben op de toekomstige financierings-
behoefte (aflossingen en investeringen). Het betreft een
swap met een loop tijd van augustus 2008 tot augustus 2017
ad € 4,0 mln. met een rente van 4,435%. Een swap met een
looptijd van november 2008 tot november 2018 ad € 4,0
mln. en een rente van 4,495%.
En tenslotte een swap voor de periode april 2009 tot april
2019 voor een bedrag ad € 6,0 mln. à 4,687%. De hoofd-
sommen zullen te zijner tijd worden aangetrokken als
roll-over met een tarief gebaseerd op euribor. De tarieven
liggen onder de gemiddelde (reken)rente van de lening-
portefeuille en het investeringsprogramma.
Een specificatie van de lasten onderhoud in 2007 (x € 1.000)Begroting Realisatie
Werkzaamheden Netto Bruto kosten Netto kosten 1) Elders te dekken kosten 2)
Klachtenonderhoud 328 562 362
Mutatieonderhoud 565 1.455 844
Planmatig onderhoud 2.308 4.054 2.102
Kosten werkapparaat 3) -178 -245
Doorberekende kosten 4) 253
Kosten servicecontract 39
Totaal 3.023 6.071 3.308 47
Jaarrekening 3.355
1) na aftrek van geactiveerde kosten2) onderdeel bruto kosten
3) zitten in loonkosten WBS4) doorberekend aan derden of aan WMO-voorzieningen
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
35
BeleggingenDe corporatie heeft buiten de deelnemingen geen beleg-
gingen.
Overige gegevensEr staan voor ca. € 3,9 mln. bedrijfspanden e.d. op de ba-
lans. De waarde van het totale bezit voor de OZB bedraagt
na de herwaardering € 429 mln. In 2006 was dat € 402 mln.
De verzekerde waarde bedraagt € 184 mln.
VennootschapbelastingVanaf 1 januari 2006 zijn corporaties vennootschapsbe-
lasting verschuldigd over de commerciële activiteiten.
De Wassenaarsche Bouwstichting heeft sinds 2000
een holding WaBs Beheer BV opgericht. Deze holding
heeft een governance structuur analoog aan de Was-
senaarsche Bouwstichting. In dochtermaatschappijen
van deze BV zijn, in verscheidene BV’s, de commerciële
activiteiten ondergebracht.
7. F inanc ieel Ver sl ag
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
Tabel overzicht leningen
HoofdsomStand per
31.12.2007Rente
%
Datum renteherziening
en/of einde looptijd
Restant bij renteherziening
en/of einde looptijd
1 4.000.000 4.000.000 3,3700 1 februari 2008 4.000.000
2 2.268.901 2.268.901 5,0900 1 augustus 2008 2.268.901
3 2.268.901 2.268.901 5,1500 3 november 2008 2.268.901
4 1.767.717 1.557.165 5,1900 1 juli 2009 1.538.418
5 2.900.000 2.900.000 4,3650 1 september 2009 2.900.000
6 5.500.000 5.500.000 5,4600 1 augustus 2009 5.500.000
7 1.361.341 1.361.341 5,9800 30 maart 2010 1.361.341
8 2.268.901 2.106.255 5,1900 1 juli 2010 2.054.222
9 4.000.000 4.000.000 4,1960 1 november 2010 4.000.000
10 3.000.000 3.000.000 3,8600 2 september 2010 3.000.000
11 6.806.703 6.806.703 5,4100 3 oktober 2011 6.806.703
12 2.758.843 2.582.545 4,8400 1 april 2012 2.455.464
13 6.806.750 6.806.750 5,5075 3 mei 2012 6.806.750
14 1.480.000 916.836 0,5000 1 december 2012 0
15 3.713.910 3.506.893 4,8300 1 februari 2013 3.249.880
17 6.806.703 6.806.703 5,6800 4 maart 2013 6.806.703
18 6.000.000 6.000.000 3,6650 1 juli 2014 6.000.000
19 3.000.000 3.000.000 euribor+0,05 1) 2 februari 2015 3.000.000
20 1.669.079 1.551.699 4,0700 15 maart 2015 1.267.922
21 4.000.000 4.000.000 3,845 1 juni 2015 4.000.000
22 6.000.000 6.000.000 4,874 3 juli 2017 6.000.000
23 6.000.000 6.000.000 4,092 1 december 2021 6.000.000
84.377.748 82.940.692
1) Roll-over met variabele hoofdsom.
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
37
Fiscale positieOp basis van gewijzigde fiscale regelgeving vallen een
aantal activiteiten van de Wassenaarsche Bouwstichting
vanaf 1 januari 2006 (partieel) onder de vennoot-
schapsbelasting. De vennootschapsbelasting had in
2007 betrekking op de door de fiscus als commercieel
aangeduide activiteiten over 2006 en 2007. Bij de Was-
senaarsche Bouwstichting is het commerciële vastgoed
(complex Molenaar en een viertal bedrijfsruimten) op
31 december 2007 overgedragen aan WABS Vastgoed
BV. Onder de Vaststellingsovereenkomst die gold tussen
woningbouwcorporaties en de Belastingdienst (hierna te
noemen: “VSO”) heeft deze BV te gelden als een Fiscale
Beleggingsinstelling waardoor de resultaten die aan deze
BV onder de werking van de VSO zijn toe te kennen over
de jaren 2006 en 2007 worden belast tegen een tarief van
nihil procent. Hieruit ontstaat dus geen acute belasting-
plicht. Daarnaast is er sprake van modelkeuze 1 waarbij de
resterende commerciële activiteiten van de Wassenaarsche
Bouwstichting vallen onder de in de VSO vastliggende
buffers waardoor ook voor de Wassenaarsche Bouwstichting
geen verschuldigde vennootschapsbelasting ontstaat.
In de jaarrekening 2007 zijn geen belastinglatenties
gevormd die samenhangen met de ingang van de integrale
vennootschapsbelastingplicht per 1 januari 2008.
Verder is de wijziging van het belastingregime nog niet
uitgewerkt in voor de sector specifieke waarderingsgrond-
slagen in een VSO II. Op dit moment zijn er nog zodanige
beleidsonzekerheden en discussiepunten hieromtrent dat
het meest verstandig lijkt om op dit moment geen verdere
informatie hierover te verstrekken.
Integrale Belastingplichtper 1 januari 2008Per 1 januari 2008 zijn alle activiteiten van de toegelaten
instellingen onderhevig aan vennootschapsbelasting.
Hoe de exacte invulling van de van toepassing zijnde
regels zal zijn wordt nog nader vastgelegd in een tweede
versie van de VastStellingsOvereenkomst. Deze overeen-
komst komt tot stand tussen de woningcorporatie en de
belastingdienst, dit alles begeleid door de brancheorgani-
satie Aedes.
7. F inanc ieel Ver sl ag
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
Op basis van een eerste grove inschatting zal deze
invoering voor de Wassenaarsche Bouwstichting grote
invloed hebben op de investeringscapaciteit en op
kortere termijn beslag leggen op de beschikbare liquide
middelen.
Gebeurtenissen na balansdatumOp 17 september 2007 sloten Aedes en de minister van
WWI het Onderhandelaarsakkoord. Het Onderhande-
laarsakkoord is door de leden van Aedes niet bekrachtigd,
maar de leden hebben wel solidariteit uitgesproken met
de investeringen in de 40 wijken. De corporaties hebben
vanaf 17 september 2007 tot begin februari 2008 de tijd
gehad om de vormgeving van hun bijdrage in de investe-
ringen in de 40 wijken uit te werken. Over de vormgeving
is geen overeenstemming bereikt met minister Vogelaar.
In februari 2008 heeft minister Vogelaar besloten om de
corporaties een heffing op te leggen van € 75 miljoen in
2008. Op 19 maart 2008 heeft minister Vogelaar de Tweede
Kamer geïnformeerd over de heffingsgrondslag voor 2008.
Voor de hoogte van de heffingen in de jaren 2009 tot en
met 2017 zal zij voor de zomer 2008 een voorstel doen.
Corporaties met tenminste 10% van hun bezit in één of
meerdere van de 40 wijken en corporaties die in één of
meerdere van de 40 wijken tenminste 15% van de daar
aanwezige corporatiewoningen in die wijk in eigendom
hebben komen in aanmerking voor kwijtschelding van de
heffing. De Wassenaarsche Bouwstichting behoort niet tot
deze corporaties. Voor de Wassenaarsche Bouwstichting
betekent dit dat naar verwachting een jaarlijkse bijdrage
van circa € 50,- per woongelegenheid voor de jaren 2008 tot
en met 2017 verschuldigd is. Deze heffing wordt ten laste
van de winst- en verliesrekening van de betreffende jaren
gebracht. De heffing is niet meegenomen in de bedrijfs-
waardeberekeningen, zoals deze ten grondslag liggen aan
de jaarrekening .
Niet in de balans opgenomen verplichtingenUltimo 2007 bestaat een feitelijke verplichting tot het
betalen van een heffing in de jaren 2008 tot en met 2017.
De verplichting wordt niet in de balans verwerkt (en dus
geen last in 2007 voor de gehele heffing van 2008 tot en met
2017) omdat de last is toe te rekenen aan de jaren 2008 tot
en met 2017, analoog aan andere belastingen en heffingen
zoals de OZB.
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
39
In 2000 is daartoe WaBS Beheer BV opgericht, een holding
waaronder de bedrijven vallen die belastingplichtige
dienstverlenende activiteiten uitvoeren, zoals het beheer
voor derden. In 2007 is daar in het kader van de afspraken
met de Belastingdienst over vennootschapsbelasting (vast-
stellingsovereenkomst) WaBS Vastgoed BV bijgekomen
en zal in het voorjaar 2008 WaBS Projecten BV worden
opgericht. De jaarrekening omvat de geconsolideerde
cijfers van de Wassenaarsche Bouwstichting als geheel
inclusief de onderstaande deelnemingen. In dit hoofdstuk
wordt toegelicht wat de deelnemingen inhouden, zowel
wat werkpakket als financieel.
De financiële relaties tussen Wassenaarsche Bouwstich-
ting en de deelnemingen zijn beperkt tot storting van het
aandelenkapitaal en de onderlinge verrekeningen. Er zijn
geen garanties of achtergestelde leningen verstrekt. De
onderlinge verrekeningen geschieden marktconform.
8. Verbindingen met andere rechtspersonenMet het oog op het verruimen van het werkterrein van de Wassenaarsche Bouwstichting en de aange-scherpte regels omtrent het werkgebied van corporaties, voert de Wassenaarsche Bouwstichting een beleid waarbij activiteiten die niet direct te maken hebben met verhuur van sociale woningen aan de doelgroep, in afzonderlijke rechtspersonen worden ondergebracht.
Organigram
Wassenaarsche Bouwstichting (TI)
WaBS Beheer BV (2000) 100%
WaBS Vastgoed BV (2007) 100%
WaBS projecten BV i.o.100%
GCW BV i.o.100%
WaBS Services BV(2000) 100%
WaBS Duurzame Energie BV (2005) 100%
DEE ‘Wassenaar’ BV (2006) 50%
VOF Kerckehorst50%
8 . Ver b indingen met andere recht sper sonen
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
Toelichting organigramWaBS Beheer BV heeft een holdingstructuur en fungeert
als aandeelhouder voor de daaronder hangende BV’s
waarin alle commerciële dienstverlenende activiteiten zijn
ondergebracht. Bestuur en toezicht zijn in WaBS Beheer
BV overeenkomstig de structuur van de Wassenaarsche
Bouwstichting ingericht.
WaBS Vastgoed BV is opgezet als een fiscale beleggings-
instelling waarin het economische eigendom van het
commerciële vastgoed is ondergebracht. Tot het commer-
ciële vastgoed behoren bedrijfspanden en te verkopen
woningcomplexen.
WaBS Projecten BV i.o. wordt een holding waarin pro-
jectontwikkelingsactiviteiten worden ondergebracht. Op
dit moment is één project in voorbereiding dat hieronder
– als een afzonderlijke rechtspersoon – wordt ingebracht
namelijk het Gezondheidscentrum Wassenaar.
VOF Kerckehorst is een samenwerking met Pangro Pro-
jectontwikkeling BV en heeft betrekking op een in 2005
opgeleverd nieuwbouwplan in Kerkehorst (19 koop- en 10
huurwoningen). De VOF is nog niet geliquideerd omdat
de financiering van de bodemwarmteinstallatie die hier
gerealiseerd is nog formeel moet worden overgedragen aan
DEE Wassenaar BV (financieel belang ca. € 135.000).
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
41
In WaB Services BV zijn alle dienstverlenende activiteiten
voor derden ondergebracht, zoals beheer van (huur)
woningen van derden, VvE-beheer e.d. In deze BV worden
de volgende administraties gevoerd:
- 16 Verenigingen van Eigenaars
- 3 Bedrijfspanden
- 2 Stichtingen
- 3 Beheercomplexen
WaBS Duurzame Energie BV (WaBS DE BV) is opgericht
om activiteiten met betrekking tot (de exploitatie van)
duurzame energie installaties te kunnen onderbrengen.
Op dit moment is de enige functie van WaBS DE BV
het aandeelhouderschap van DE Wassenaar BV. Deze is
in samenwerking met Panagro Duurzame Energie BV
opgericht om de collectieve duurzame energie installatie
in het project Kerckehorst (19 koop- en 10 huurwoningen)
te kunnen exploiteren.
Enkelvoudige gegevens per deelnemingWaBS Beheer
100%WaB Services
100%WaBS Duurzame
Energie 100%Duurzame Energie Exploitatie-
maatschappij 50%WaBS Vastgoed
100%
Statutair vermogen 100.000 100.000 90.000 90.000 90.000
Gestort kapitaal 20.000 20.000 18.000 18.000 18.000
Totaal vermogen 41.000 293.400 10.700 318.900 13.604.600
Resultaat voor belasting -/- 1.900 1.600 -/- 1.600 -/- 7.100 0
Reserves 19.000 10.200 -/- 9.000 -/- 6.000 0
Jaaromzet 0 375.200 0 31.400 0
Rekening- courant WBS 0 87.200 0 0 0
Doorberekende kosten * 0 159.600 300 1.600 0
Doorberekende opbrengsten 0 209.500 0 0 0
*Doorberekende kosten:1. De deelneming in WaB Services heeft een rekening- courant verhouding met de Wassenaarsche Bouwstichting; geldleningen en garanties zijn niet verstrekt.2. De inzet van personeel van de corporatie wordt via tijdschrijven en via contactbasis doorberekend aan de betrokken deelneming.
ConsolidatieDe financiële gegevens van de groepsmaatschappijen
worden volledig in de geconsolideerde jaarrekening opge-
nomen onder eliminatie van onderlinge verhoudingen en
transacties. Duurzame Energie Exploitatiemaatschappij
Wassenaar B.V. betreft een joint venture welke voor 50%
in de consolidatie is betrokken.
De Wassenaarsche Bouwstichting is, alhoewel formeel
niet verplicht, overgegaan tot consolidatie van de
balanscijfers. De geconsolideerde jaarrekening verschaft
ten opzichte van de enkelvoudige jaarrekening beter
inzicht in de financiële situatie en de resultaten van het
geheel in de consolidatie opgenomen rechtspersonen en
vennootschappen.
Overige verbindingen/deelnemingenParticipatie NCCWMet ingang van 2004 participeert de Wassenaarsche
Bouwstichting financieel in het NCCW ad. € 175.537.
Het NCCW levert automatiseringsdiensten voor de
sleutelprocessen van de organisatie. De eigendom van
NCCW berust via deelnemingen bij de belangrijkste
groep afnemers. In 2007 is € 11.900 dividend uitgekeerd.
Dit is in de exploitatierekening verantwoord onder
resultaat deelnemingen. Tevens is in dit verslagjaar de
teveel betaalde dividendbelasting over 2006 ad € 3.500
verantwoord.
8 . Ver b indingen met andere recht sper sonen
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
43
ToezichtstaakIn de brochure “Toezicht op scherp” van de Vereniging
van Toezichthouders in Woningcorporaties (VTW) wordt
heel kernachtig de toezichtstaak als volgt weergegeven:
De Raad van Commissarissen ziet er op toe dat het bestuur
op een behoorlijke manier besluiten neemt, het beleid
bepaalt, leiding geeft aan de organisatie en toeziet of het
bestuur zich houdt aan geldende wet- en regelgeving,
brancheafspraken en intern toezicht.
Informatie en de toezichtstaakHet beleidsplan 2006-2010 : “Sociaal, actief, ondernemen
en samenwerken in Wassenaar” is de basis van de huidige
strategie van de Wassenaarsche Bouwstichting.
Dit beleidsplan wordt jaarlijks uitgewerkt en geactuali-
seerd in het jaarplan met de bijbehorende begroting.
Doelen uit het beleidsplan zijn ‘vertaald’ naar de doelstel-
lingen voor de periode 2007-2008. Via maand- en kwar-
taalrapportages, managementrapportages, voortgangs-
verslagen over projecten, strategisch voorraadbeheer,
onderhoud etc. wordt de Raad van Commissarissen tijdig
geïnformeerd over de gang van zaken bij de Wassenaar-
sche Bouwstichting en haar verbindingen in de loop van
het jaar. Over nieuwe projecten vindt separaat overleg
plaats. Majeure besluiten, zoals vastgelegd in de statuten,
worden uitgebreid gedocumenteerd en toegelicht en ter
goedkeuring voorgelegd.
De uiteindelijke uitgebreide verantwoording van de acti-
viteiten in de verslagperiode vindt plaats in het jaarverslag
2007 van de Wassenaarsche Bouwstichting welke het slot-
stuk is van het toezicht van de Raad van Commissarissen.
De Raad van Commissarissen van de Wassenaarsche Bouwstichting heeft zich tot taak gesteld toezicht te houden op het bestuur en op de algemene gang van zaken bij de Wassenaarsche Bouwstichting en de met haar verbonden ondernemingen en staat tevens het bestuur met raad ter zijde.
9. Governanceverslag Verslag van de Raad van Commissarissen
9. Gover nancever sl ag
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
De raad stelt zich steeds kritisch en onafhankelijk op bij
haar toezicht en advisering waarbij uitgegaan wordt van de
voor de sector geldende governance regels (VTW/Aedes).
In het verslagjaar 2007 is de Raad van Commissarissen
vijf maal bijeen geweest met het bestuur. In het najaar
heeft een 2 daagse conferentie plaatsgevonden waarbij
het lopende beleid, de strategie voor de komende jaren
en de ontwikkelingen in de branche onderwerpen van
bespreking waren. Bij deze vergaderingen zijn alle leden
frequent aanwezig geweest. Eind 2007 is een auditcommis-
sie ingesteld bestaande uit drs. A.M.A van den Heuvel en
J. Poldervaart.
Het door het Centaal Fonds Volkshuisvesting minimaal
nodig geachte eigen vermogen bedraagt € 13,2 mln.
De Wassenaarsche Bouwstichting streeft voor de continu-
iteit naar een eigen vermogen van minimaal 15%, ultimo
2007 was het eigen vermogen 26,6%. Gezien de huidige
activiteiten en de lopende plannen zijn er geen niet-nood-
zakelijke middelen en kan aan de financieringsbehoefte
voor de aangegane verplichtingen goed worden voldaan.
Leidend bij het financieringsbeleid van de lopende
activiteiten en de nieuw op te starten projecten is het
treasurystatuut. De Wassenaarsche Bouwstichting wordt
bij haar financieringsactiviteiten begeleid door een extern
gespecialiseerd bureau. De verkoop van woningen is
gezien de grote behoefte aan betaalbare huurwoningen in
Wassenaar beperkt gebleven.
De samenwerking met de Stichting Wassenaarse Zorg-
verlening op het gebied van wonen, zorg en welzijn is
geïntensiveerd middels gerealiseerde en nog uit te werken
gemeenschappelijke projecten.
De voortgang en uitvoering van het goedgekeurde beleids-
plan 2006-2010 was ook dit jaar een belangrijk onderdeel
van het toezicht door de Raad van Commissarissen en
wordt als volgt getoetst:
- Realisatie van de doelstellingen
- Strategie en de risico s verbonden aan de activiteiten
- Opzet en werking interne controle en risicobeheersing
- Maatschappelijke verantwoording
- Financiële verslaglegging
- Naleving van de toepasselijke wet –en regelgeving.
Op vorenstaande punten wordt uitgebreid ingegaan in
het Jaarverslag 2007 zodat in het Governanceverslag kan
worden volstaan met een korte vermelding.
Dat kwaliteit voor de Wassenaarsche Bouwstichting hoog
in het vaandel staat blijkt onder andere uit de KWH-
metingen, INK-positiebepaling, stakeholdersbijeenkomst,
medewerkerstevredenheidsonderzoek, visitatietraject
(gestart eind 2007), voorbereidingen deel te nemen aan de
Aedex/IPD index en het volgen van cursussen en opleidin-
gen door de medewerkers.
Voor de derde keer organiseerde de Wassenaarsche
Bouwstichting een stakeholdersbijeenkomst waarbij deze
keer het accent lag op de verantwoording.
De volkshuisvestelijke taken zoals deze voortvloeien uit
het beleidsplan zijn voor 2007 gerealiseerd. Dit kunt u zie
in de tabel op pagina 9 van dit jaarverslag.
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
45
“Sociaal, actief, ondernemen en samenwerken in Wassenaar”
Bezoldiging BestuurderSinds 1996 wordt het bestuur van de Wassenaarsche
Bouwstichting gevormd door de heer mr. ing. A.M. Zopfi
( 1955). De bezoldiging van de bestuurder bestaat uit de
volgende bestanddelen:
- een vast salaris, inclusief vakantiegeld
- een variabele beloning
- een pensioenregeling
- emolumenten als een bedrijfsauto en een kostenvergoeding
De verhouding tussen vaste en variabele beloning is op
80-20 vastgesteld. De honorering van het bestuur past
binnen de bandbreedte zoals deze wordt geadviseerd door
de Commissie Arbeidsvoorwaarden Statutair Directeur
Woningcorporatie (Commissie Izeboud). De beloning
is gebaseerd op indeling in functiegroep E. De variabele
beloning is afhankelijk van de realisatie van de met het
bestuur afgesproken doelstellingen en resultaten. Bij het
jaarlijkse functioneringsgesprek wordt bepaald welk deel
van de variabele beloning wordt toegekend. Voor dit jaar
is dit evenals vorig jaar het maximale bedrag toegekend.
Voor 2008 zijn nieuwe afspraken gemaakt. De overige
arbeidsvoorwaarden zijn gebaseerd op de CAO Woon-
diensten. Er is geen plicht tot publicatie in het kader van
de Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinan-
cierde Topinkomens.
Functioneren Raad van CommissarissenEind 2007 is afscheid genomen van de voorzitter de heer
F.V.C. Huisman en het lid de heer E.B. Odemaere, beiden
benoemd in 1994. Gekozen is verder te gaan met een Raad
van Commissarissen bestaande uit vijf leden gezien de om-
vang en de activiteiten van de Wassenaarsche Bouwstich-
ting. Ter vervanging van de voorzitter is aansluitend
benoemd de heer drs. P.H. Schoute. Hij is gekozen uit de
door de Raad van Commissarissen opgestelde groslijst.
Deze lijst was opgesteld op basis van de voor de functie van
voorzitter vastgestelde criteria.
In de raad zijn deskundigheden aanwezig op het gebied
van financiën, juridische zaken, gezondheidszorg, project-
ontwikkeling, organisatiekennis en volkshuisvestiging.
De Raad van Commissarissen heeft in 2007 onder andere
het volgende ondernomen om zich op de hoogte te houden
van wat zich afspeelt in en rond de Wassenaarsche
Bouwstichting:
- Overleg met het bestuur en het MT
- Overleg met de externe accountants
- Overleg met de huurdersvereniging
- Overleg met de ondernemingsraad
- Volgen van seminars/cursussen van de VTW, waarvan de
leden van de raad lid zijn.
Tevens wordt de Raad van Commissarissen geïnformeerd
middels MT-verslagen, maand- en kartaalrapportages en
de managementletter. Tijdens gesprekken met bestuur en
controller krijgen wij antwoorden op specifieke vragen.
Ook waren vertegenwoordigers van de raad aanwezig bij
de diverse activiteiten van de Wassenaarsche Bouwstich-
ting.
Leden van de raad van Commissarissen hebben informeel
gesprekken gevoerd met leden van de Raad van Commis-
sarissen van de andere Wassenaarse corporatie over een
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
samenwerking tussen de twee corporaties. Deze gesprek-
ken hebben niet geleid tot concrete zaken.
De honorering van de leden van de Raad van Commis-
sarissen is gekoppeld aan de zwaarte van de functie van de
afzonderlijke leden en is niet gerelateerd aan de prestaties
van de Wassenaarsche Bouwstichting. De adviesregeling
honorering toezichthouders bij woningcorporaties is als
basis genomen voor de aanpassingen en bepaling van de
vergoedingen over 2007.
Per saldo is in 2007 aan vergoedingen uitbetaald € 32.500,
dit was is 2006 € 19.930.
In de najaarsconferentie, welke onder externe begeleiding
plaatsvond, is het eigen functioneren van de Raad van
Commissarissen evenals dat van haar individuele leden
besproken. Hierbij is uitdrukkelijk betrokken de visie van
het bestuur over het functioneren van de raad.
Tevens zijn de in 2006 vastgestelde functieprofielen en de
daarbij behorende algemene en specifieke competenties,
alsmede het reglement voor de Raad van Commissarissen
geëvalueerd. Het reglement is op de website van de Was-
senaarsche Bouwstichting te raadplegen.
De leden van de Raad van Commissarissen zijn allen onaf-
hankelijk en er zijn geen tegenstrijdige belangen geweest
in het verslagjaar. Deze items worden jaarlijks getoetst.
In verband met de vacatures in de raad in 2008 is een
verkiezingscommissie benoemd bestaande uit de leden
drs. A.M.A van den Heuvel en J. Poldervaart.
De leden van de Raad van Commissarissen worden pri-
mair benoemd voor vier jaar. Deze termijn kan maximaal
met een zittingstermijn van vier jaar worden verlengd.
De samenstelling van de Raad eind 2007 is als volgt:
NaamHuidige
maatschappelijke functie
Functie binnen de Raad van
CommissarissenGeboortedatum Benoemd Herbenoemd Aftredend
dhr. drs. P.H. Schoute*
Zelfstandig adviseur
Voorzitter 26 april 1942 1 november 2007 2011
dhr. J. Poldervaart RA*
Zelfstandig bedrijfsadviseur
Vice-voorzitter 6 april 1942 28 juni 1994 2004 2008
dhr. drs. A.M.A. van den Heuvel
Zelfstandig adviseur en ondernemer
Lid op voordracht van de huurdersver-
eniging4 juli 1955 20 juni 1997 2005 2009
mw. mr. D.C. Everard-Timisela
Senior accountmanager
Lid op voordracht van de huurders-
vereniging24 augustus 1959 1 oktober 2001 2004 2008
dhr. ing. Th.A.M. van Leeuwen*
Ondernemer Lid 25 juni 1937 1 oktober 2001 2005 2009
* Relevante nevenfuncties: voorzitter Raad van Commissarissen SLS Wonen, Lid van de Raad van Toezicht SWZ en voorzitter Raad van Toezicht SWZ
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
47
9. Gover nancever sl ag
Toezicht verbindingenDe beheeractiviteiten voor derden en dienstverleningen
die niet tot het primaire takenpakket van de Wassenaar-
sche Bouwstichting behoren zijn ondergebracht in de
100% deelneming WaBS Beheer BV en haar deelnemin-
gen. Er is geen onroerend goed ondergebracht in deze
deelnemingen.
In verband met de vennootschapsbelastingplicht, waar-
van de consequenties voor de Wassenaarsche Bouwstich-
ting uitgebreid zijn besproken, ingaande 2006 is ultimo
2007 opgericht de 100% deelneming WaBS Vastgoed BV
waarin het commerciële onroerend goed en de woningen
met een huurprijs boven de € 615,00 kunnen worden
ondergebracht.
De verbindingen zijn integraal meegeconsolideerd.
Voor al deze verbindingen geldt onverkort het hiervoor
geschetste toezicht van de Raad van Commissarissen.
9. Gover nancever sl ag
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
Verklaring van de raad bij het jaarverslag en de jaarrekeningDe Raad van Commissarissen heeft kennis genomen van de door de directeur-bestuurder voorgelegde jaarstukken 2007.
Deze jaarstukken zijn gecontroleerd door Deloitte Accountants BV te Den Haag overeenkomstig de aan hen verstrekte
opdracht.
De Raad van Commissarissen heeft kennis genomen van de mededeling van de accountant bij het volkshuisvestingsverslag en
de goedkeurende verklaring bij de jaarrekening. De Raad van Commissarissen geeft zijn goedkeuring aan de jaarstukken.
Wassenaar, 21 april 2008
Drs. P.H. Schoute, voorzitter
J. Poldervaart RA, vice-voorzitter
Mr. D.C. Everard-Timisela
Drs. A.M.A. van den Heuvel
Ing. Th.A.M. van Leeuwen
BestuursverklaringDe aan de Wassenaarsche Bouwstichting ter beschikking staande middelen zijn uitsluitend aangewend in het belang van
de volkshuisvesting. De beheeractiviteiten voor derden zijn ondergebracht in een afzonderlijke rechtspersoon, welke deel-
neming is gewaardeerd tegen netto vermogenswaarde. Ultimo 2007 zijn de middelen, met uitzondering van deelneming in
de WaBs Beheer en een deelneming in het NCCW ad € 175.537,60.
Wassenaar, 21 april 2008
Mr. ing. A.M. Zopfi,
directeur-bestuurder
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
49
Balans (x € 1.000) na resultaat bestemming 31-12-07 31-12-06
Activa
Materiële vaste activa 118.491 127.901
Onroerende en roerende zaken in exploitatie 115.081 115.221
Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling 2.311 11.547
Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie 1.099 1.133
Financiële vast activa 277 314
Te vorderen BWS-subsidies 101 138
Deelnemingen 176 176
Voorraden 76 71
Vorderingen 1.008 1.125
Huurdebiteuren 119 117
Overige vorderingen 88 64
Overlopende activa 801 944
Liquide middelen 370 827
Totaal 120.223 130.238
Passiva
Eigen Vermogen 31.459 43.993
Reserve waardevermeerdering materiële vaste activa 14.356 27.443
Overige reserves 17.103 16.550
Voorzieningen 11 8
Lang lopende schulden 82.941 81.760
Kortlopende schulden 5.812 4.476
Schulden kredietinstellingen 3.113 823
Schulden leveranciers 606 1.252
Belastingen en premie sociale verzekeringen 139 403
Overlopende passiva 1.954 1.998
Totaal 120.223 130.238
Verkorte Jaarrekening geconsolideerd
9. Gover nancever sl ag
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
ActivaMateriële vaste activa- Onroerende en roerende zaken in exploitatieMet ingang van 2004 zijn de materiële vaste activa gewaar-deerd tegen actuele waarde en kunnen als volgt worden gespecificeerd (x € 1.000):
- Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling.Deze post betreft de investeringen in nieuwbouwprojec-ten, waaronder het ontwikkelen van een aanbouw bij het kantoorgebouw.Tevens is in deze post de ontwikkeling van een nieuw gezondheidscentrum met woningen begrepen.
- Onroerende en roerende zaken ten dienst van de exploitatie.Deze post betreft hoofdzakelijk de investering van het kantoorgebouw.
De OZB-waarde bedraagt ca. € 429 mln. (inclusief de pan-den in Den Haag). Dit betreft de waarde die is vastgesteld op de waarderingsuitgangspunten van het basisjaar 2006.Het verzekerd bedrag is € 184 mln.
Financiële vaste activaTe vorderen BWS-subsidiesDit betreft de complexen Weteringpark-Oost en Ernst Casimir.
Overige financiële vaste activaDeze post betreft de deelneming in de financiële partici-patie in het computerbedrijf NCCW.Overige vorderingenIn deze post is begrepen debiteuren ad € 0,09 mln.
Overlopende activaDit betreft met name nog te verrekenen posten inzake, rente Laakhaven € 656.800, niet vervallen exploitatie-bijdragen € 19.800, te verrekenen kosten Kerkehout VOF € 35.000.
PassivaReserve waardevermeerdering materiële vaste activaDeze post kan als volgt worden toegelicht (x € 1.000):
VoorzieningenDe voorziening betreft een reservering voor de DE installatie.
Eigen VermogenHet positieve jaarresultaat ad. € 1.701.173 is ten gunste van deze post gebracht.Hierop zijn in mindering gebracht de afschrijvingen over 2007. Deze kosten zijn ten gunste gebracht van de reserve waardevermeerdering materiële vaste activa. Ook zijn de verkoopresultaten ten gunste bijgeschreven.
SchuldenLeningen kredietinstellingenDe wijzigingen in deze post betreffen grotendeels leningen voor de nieuwbouw. Alle leningen zijn gewaarborgd via het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). In verband hiermee dient een obligo te worden aangehouden van € 5.327.705.
Overlopende passivaDeze post bestaat in hoofdzaak uit niet vervallen rente op leningen ad. € 1.688.116, vooruit ontvangen huur ad. € 102.200.
- Stand per 01-01-2007 - Mutatie materiële activa/voorraad - Afschrijvingen
27.443 -14.688
1.601
Saldo 14.356
Toelichting op de balans
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
51
- Woningen en woongebouwen ter verhuur- Onroerende zaken niet zijnde woningen ter verhuur- Restwaarde- Rentabiliteitswaarde- Leveringen en diensten
89.6043.838
17.1084.531
0
Totaal onroerende en roerende zaken in exploitatie
115.081
Begroting 2007 Verslag 2007 Verslag 2006
Bedrijfsopbrengsten 11.234 11.733 11.050
Huren 10.302 10.606 10.002
Vergoedingen 576 633 585
Overheidsbijdragen 57 57 62
Opbrengst bedrijfsactiviteiten 210 27 72
Verkoop woning 11
Overige bedrijfsopbrengsten 89 399 329
Bedrijfslasten 6.697 7.203 8.345
Overige waardeveranderingen materiële vaste activa 1.913
Lonen en salarissen 1.247 1.266 1.227
Sociale lasten 351 364 311
Lasten onderhoud 3.023 3.356 2.630
Overige bedrijfslasten 2.076 2.217 2.264
Saldo 4.537 4.530 2.705
Rentebaten 1.050 1.121 1.130
Rentelasten -/-3.861 -/-3.965 -/-3.535
Resultaat deelneming 19 15 18
Resultaat gewone bedrijfsvoering 1.745 1.701 318
Vennootschapsbelasting 0 -6
Resultaat na belastingen voor mutatie actuele waarde 1.745 1.701 312
Mutatie actuele waarde mat vaste activa 0 -14.688 4.977
Resultaat na belastingen na mutatie actuele waarde 1.745 -12.987 5.289
Winst- en verliesrekening (bedragen x € 1.000)
9. Gover nancever sl ag
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
BedrijfsopbrengstenHurenDe netto-huur is ten opzichte van 2006 gewijzigd als gevolg van: de gemiddelde huurverhoging per 1 juli 2007 met 1,10%, nawerking nieuwbouw en incidentele aanpassingen. Het verschil ten opzichte van de begroting is het gevolg van de wettelijke beperking van het huurverhogingspercentage.
VergoedingenDe vergoedingen betreffen servicekosten die de huurders betalen boven de netto huurprijs.De stijging wordt veroorzaakt door kostenverhogingen en uitbreiding diensten.
Opbrengst bedrijfsactiviteitenDit betreft huuropbrengsten van bedrijfspanden. Door het be-heren van het Johannahuis en het verhuren van de woningen boven het kantoorgebouw is ten opzichte van de begroting een hogere ontvangst ontstaan.
Overige bedrijfsopbrengstenDeze post betreft met name de vergoedingen en verrichte diensten ad. € 271.800. Hierin is begrepen onderhoud/aanpas-singen in het kader van de Wet Voorzieningen Gehandicapten ad. € 88.500 en onderhoudskosten ten behoeve van de beheer-complexen ad. € 154.200 en doorberekend aan huurders ad. € 10.800. Andere posten betreffen vergoedingen voor diensten aan derden (administratie en onderhoud €136.700) en een subsidie voor de achterpaden in Kerkehout ad. € 18.300.In de begroting zijn de meeste van deze posten lager geraamd.
BedrijfslastenLonen, salarissen en sociale lastenDe stijging van de loonkosten is het gevolg van het uitbreiden van het personeelsbestand. Een personeelslid is in dienst getreden per december 2006 en in 2007 volledig meegenomen. Voorts zijn de salarissen gestegen door de loonsverhogingen via de nieuwe cao. Voor het pensioen zijn wij aangesloten bij een bedrijfstakpensioenfonds. Voor het voldoen van aanvullende bedragen in het geval van een tekort bij het bedrijfstakpensioen-fonds is geen verplichting, anders dan het voldoen van hogere premies. De lasten zijn gelijk aan de betaalde premies en zijn als zodanig in de jaarrekening verwerkt.
Lasten onderhoudDe onderhoudslasten zijn ten opzicht van 2006 gestegen. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door een groot onderhouds-project. Ten opzichte van de begroting is een hoger bedrag
uitgegeven. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door hogere uitgaven voor mutatie onderhoud. De mutaties vonden plaats in relatief oudere woningen, die een grote investering vereiste. Bij planmatig onderhoud is minder uitgegeven, wat hoofdzakelijk wordt veroorzaakt door verschuivingen naar het volgende jaar.
Overige bedrijfslastenDeze post is ten opzichte van de begroting gestegen en het vorig jaar gedaald. Een kwart (€ 489.000) betreft algemene beheerkosten (automatisering, advieskosten, inventaris, drukwerk, adviezen, auto’s e.d.). Daarnaast gaat het om huis-vestingskosten, verzekeringen, belastingen en servicekosten.
De overige bedrijfslasten kunnen als volgt worden gespecifi-ceerd (x € 1.000)
Resultaat deelnemingenDe financiële gegevens van de groepsmaatschappijen worden volledig in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen onder eli-minatie van onderlinge verhoudingen en transacties. Duurzame Energie Exploitatiemaatschappij Wassenaar B.V. betreft een joint venture welke voor 50% in de consolidatie is betrokken.
De Wassenaarsche Bouwstichting is, alhoewel formeel niet verplicht, over gegaan tot consolidatie van de balanscijfers. De geconsolideerde jaarrekening verschaft ten opzichte van de enkelvoudige jaarrekening beter inzicht in de financiële situatie en de resultaten van het geheel in de consolidatie opgenomen rechtspersonen en vennootschappen.
Rentebaten/rentelastenIn 2007 zijn de rentelasten gestegen en de rentebaten nagenoeg gelijk gebleven.
Toelichting op de winst- en verliesrekening
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
53
€
Algemene beheerkostenBelasting en verzekeringenServicekostenHuisvestingskostenOverige
489514680165369
2.217
Accountantsverklaring
OpdrachtWij hebben gecontroleerd of de in dit jaarverslag op bladzijde 50 tot en met 53 opgenomen verkorte jaarrekening
van de Wassenaarsche Bouwstichting te Wassenaar over 2007 op de juiste wijze is ontleend aan de door ons
gecontroleerde jaarrekening 2007 van de Wassenaarsche Bouwstichting. Bij die jaarrekening hebben wij op
21 april 2008 een goedkeurende accountantsverklaring verstrekt. De directeur-bestuurder is verantwoordelijk
voor het opstellen van de verkorte jaarrekening in overeenstemming met de grondslagen zoals gehanteerd in
de jaarrekening 2007 van de Wassenaarsche Bouwstichting te Wassenaar. Het is onze verantwoordelijkheid een
accountantsverklaring inzake de verkorte jaarrekening te verstrekken.
WerkzaamhedenWij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig dienen wij
onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de
verkorte jaarrekening op de juiste wijze is ontleend aan de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons
verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.
OordeelNaar ons oordeel is de verkorte jaarrekening in alle van materieel belang zijnde aspecten op de juiste wijze
ontleend aan de jaarrekening.
ToelichtingWij vestigen er de aandacht op dat voor het inzicht dat vereist is voor een verantwoorde oordeelsvorming omtrent
de financiële positie en de resultaten van de stichting en voor een toereikend inzicht in de reikwijdte van onze
controle de verkorte jaarrekening dient te worden gelezen in samenhang met de volledige jaarrekening, waaraan
deze is ontleend, alsmede met de door ons daarbij op 21 april 2008 verstrekte goedkeurende accountantsverklaring.
Deze toelichting doet geen afbreuk aan ons oordeel.
Voorburg, 28 mei 2008
Deloitte Accountants B.V.
was getekend:
drs. M.A. van Buul RA
Verklaring van de accountant
Bi j l age
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
55
Bijlage
leeftijd hoofd-bewoner
periode 1 januari t/m 30 juni periode 1 juli t/m 31 december
totaalBruto inkomen in euro’s per jaar
huurklasse in euro per maand Bruto inkomen in euro’s per jaar
huurklasse in euro per maand
<339 339-485 >485 <343 343-491 >491
<65< 20.300 2 12 6 < 20.300 5 12 0 37
> 20.300 0 0 2 > 20.300 1 0 0 3
>65< 18.250 3 11 8 < 18.250 1 9 4 36
> 18.250 0 0 23 > 18.250 0 0 2 25
Totaal 5 23 39 7 21 6 101
Tabel Verhuringen eenpersoonshuishoudens
leeftijd hoofd-bewoner
periode 1 januari t/m 30 juni periode 1 juli t/m 31 december
totaalBruto inkomen in euro’s per jaar
huurklasse in euro per maand Bruto inkomen in euro’s per jaar
huurklasse in euro per maand
<339 339-485 >485 <343 343-491 >491
<65< 27.575 0 12 8 < 27.575 2 4 2 28
> 27.575 0 2 0 > 27.575 0 0 1 3
>65< 24.275 1 2 7 < 24.275 0 3 0 13
> 24.275 0 0 10 > 24.275 0 0 0 10
Totaal 1 16 25 2 7 3 54
Tabel Verhuringen tweepersoonshuishoudens
leeftijd hoofd-bewoner
periode 1 januari t/m 30 juni periode 1 juli t/m 31 december
totaalBruto inkomen in euro’s per jaar
huurklasse in euro per maand Bruto inkomen in euro’s per jaar
huurklasse in euro per maand
<339 339-485 >485 <343 343-491 >491
<65< 27.575 0 3 3 < 27.575 0 6 3 15
> 27.575 0 1 0 > 27.575 0 0 1 2
>65< 24.275 0 1 0 < 24.275 0 0 0 1
> 24.275 0 1 0 > 24.275 0 0 0 1
Totaal 0 6 3 0 6 4 19
Tabel Verhuringen tweepersoonshuishoudens
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
Boekjaar 2007 2006 2005 2004
Vermogensontwikkeling x €1.000
1 Totale vermogen 120.223 130.238 115.669 122.762
2 Eigen vermogen 17.103 16.550 17.334 18.022
3 Herwaarderingsreserve 14.356 27.443 19.783 25.435
4 Langlopende schulden 82.941 81.760 74.341 71.812
Resultaatontwikkeling x€ 1.000
1 Huuropbrengsten 10.194 9.624 9.081 8.771
2 Bedrijfsresultaat 4.530 2.704 2.492 6.310
3 Rente e.d. 2.845 2.404 2.388 2.419
4 Buitengewone baten/lasten 0 0 0 0
5 Jaarresultaat na mutatie actuele waarde -12.987 5.289 -6.960 3.661
6 Jaarresultaat uit gewone bedrijfsvoering 1.701 312 103 3.892
Omvang Eigendom en Beheer1 Aantal verhuureenheden, inclusief studentenhuisvesting en verzorgingsplaats
2375 2344 2331 2266
2 Beheerpanden 69 70 71 73
3 VVE’s 620 312 175 175
4 Bedrijfswaarde (x € 1 mln.) 115 115 110 105
5 Verzekerde waarde (x € 1mln.) 184 170 161 165
Financiële kengetallen
Rentabiliteit eigen vermogen (jaarresultaat/tot. eigen vermogen) 5,41 0,71 0,28 8,95
- Rentabiliteit vreemd vermogen 4,92 4,79 5,05 5,46
Rentabiliteit totaal vermogen -7.57 6,72 9.10 8,10
- Solvabiliteit (oude stijl) 16,16 16,12 14,98 18,35
Solvabiliteit (totaal eigen vermogen/balanstotaal) 26,17 33,82 32,10 35,14
- Liquiditeit 0,23 0,43 0,50 1,04
2007
Kengetallen
jaarverslag 2007Wassenaarsche Bouwstichting
vera
ntw
oo
rd p
res
tere
n
57
Colofon
Redactie Wassenaarsche Bouwstichting
Fotografie J. Stegeman Wassenaar / Clownfish
Ontwerp/Opmaak Clownfish Creatieve Communicatie
Drukwerk ATP digitale Media Hoofddorp
Starrenburglaan 12241 NA WassenaarPostbus 20182240 CA Wassenaartelefoon: 070-5114690telefax: 070-5177955e-mail: [email protected] website: www.wabs.nl