Upload
buithu
View
214
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
รายงานการเขารวมโครงการเอพโอ 17-AG-06-GE-WSP-B
Workshop on Successful Model of Integrated Farming ระหวางวนท 7-11 พฤษภาคม 2560 ณ เมองธากา ประเทศบงคลาเทศ
จดท ำโดย นำงสำวธญลกษณ เกดบวทอง นกวชำกำรสงเสรมกำรเกษตรปฏบตกำร
ส ำนกงำนสงเสรมและพฒนำกำรเกษตรท 5 จงหวดสงขลำ กรมสงเสรมกำรเกษตร วนท 10 กรกฎำคม 2560
สวนท 1 ขอมลทวไปของโครงการ 1.1 รหสและชอโครงกำร
รหส 17-AG-06-GE-WSP-B ชอโครงกำร Workshop on Successful Model of Integrated Farming
1.2 ระยะเวลำ ระหวำงวนท 7-11 พฤษภำคม 2560 1.3 สถ ำนทจด (เมอง ประเทศ) เมองธำกำ ประเทศบงคลำเทศ 1.4 ชอเจำหนำทเอพโอประจ ำโครงกำร Dr. Shaikh Tanveer Hossain 1.5 จ ำนวนและรำยชอวทยำกรบรรยำย
จ ำนวนวทยำกร 7 ทำน ดงมรำยชอตอไปน 1. Dr. Digby Race 2. Dr. Md. Sirajul Islam 3. Mr. Jose Apollo Y. 4. Dr. Md. Sirajul Islam 5. Dr. Md. Nahiduzzaman 6. Dr. MahbubulAlam Mia 7. Mr. Sakiul Millat Morshed
1.6 ผเขำรวมโครงกำรและประเทศทเขำรวมโครงกำร จ ำนวนผเขำรวมโครงกำร 25 ทำน จ ำนวนประเทศทเขำรวมโครงกำร 13 ประเทศ ประกอบดวย ประเทศบงคลำเทศ ไตหวน ฟจ อหรำน อนเดย อนโดนเชย เนปำล ปำกสถำน ฟลปปนส ศรลงกำ เวยดนำม กมพชำ และประเทศไทย
Bangladesh
Mr. James Joab Soren Executive (Trainer) Nitol Agro Training and Development Center Nitol Motors Limited, Nitol Niloy Division Mainamoti, Comilla Telephone: 880-1919-091254 e-Mail: [email protected] Mr. Md. Mehedi Hasan Research Officer National Productivity Organisation (NPO) Ministry of Industries, 91 Motijheel C/A Dhaka Telephone: 880-2-9587501 e-Mail: [email protected]
[email protected] Mr. Md. Mostafizur Rahman Assistant General Manager Marketing & Business Development Partex Agro Ltd. Shanta Western Tower, Level-13, Bir Uttam Mir Shawkat Road, 186 Tejgoan I/A Dhaka Telephone: 880-2 887 8800 e-Mail: [email protected] Dr. Md. Robiul Alam Senior Scientific Officer On-Farm Research Division Bangladesh Agricultural Research Institute (BARI) Agricultural Rasearch Station, Poilanpur, Pabna Telephone: 880-731-65965 e-Mail: [email protected]
[email protected] Mr. Rakib Al Mahamud Managing Director Rokib Enterprise Rongdhonu-12, Lakri Para, Shibgonj, Post Office- Sylhet Sadar, P.S.
Sahaporan, Dist-Sylhet. Telephone: 880-1711 067 161 e-Mail: [email protected] Mr. Sakiul Millat Morshed Executive Director SHISUK 15/11/2 Modhubag Mogbazar Dhaka Telephone: 880-28314070 e-Mail: [email protected]
Cambodia
Ms. Bun Sieng Managing Director Natural Agriculture Village House number 58BEo, Street 310, Sangkat Boeung Keng Kang III, Khan Chamcarmon Phnom Penh Telephone: 855-78-809-202 e-Mail: [email protected]
[email protected] Ms. Hun Lina Quality Assurance (From farm to fork) Wot-Natural Khmer Moringa #861, St 61c, Trea 3, Steung Meanchey, Meanchey Phnom Penh Telephone: 855-16-206696 e-Mail: [email protected]
Fiji
Mr. Timoci Vakaboro Agriculture Officer Farm Management Section (Northern) Ministry of Agriculture Farm Management Section, Ministry Of Agriculture, Box 109, Labasa Telephone: 679-8812244 Fax: 679-8813634 e-Mail: tvakaboro@govnet. gov.fj
India
Dr. Biradar Appasahebagouda Paramanagouda Senior Scientist and Head University of Agricultural Sciences, Dharwad Krishi Vigyan Kendra, Badami Road, Bagalkote Telephone: 91-8354223543 e-Mail: [email protected]
[email protected] Dr. Sanjay Swami Associate Professor School of Natural Resource Management, Collage of Post Graduate Studies Central Agricultural University, Imphal Umiam (Barapani) -793 103, Meghalaya Telephone: 91-364 2570614 Fax: 91-364 2570030 e-Mail: [email protected]
[email protected] [email protected]
Indonesia
Dr. I Dewa Nyoman Sudita Indonesian Association Farmers Organization (HKTI) Bali Province W.R. Supratman Street 281 Denpasar-Bali Telephone: 62-361461199 Fax: 62-361461199 e-Mail: [email protected]
[email protected] Ms. Sobri Rahmah Sofiatin Agricultural Instructor Vocational Training Centre Lembang The Ministry of Man Power Republic Indonesia Tangkuban Perahu Street, KM.4, Lembang Telephone: e-Mail: [email protected]
Islamic Republic of Iran
Dr. Saeed Saadat Scientific staff (Soil and Water Research Institute), Advisor of Deputy Minister of Agriculture, Manager of Extension program for resurrection of Urmieh Lake
Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO) Tabnak St. Tehran Telephone: 98-21-22413923 e-Mail: [email protected]
Nepal
Mr. Paudyal Ram Mani Agro Enterprise Team Leader Federation of Nepalese Chamber of Commerce and Industry (FNCCI), Agro Enterprise Center (AEC) FNCCI Building, Taku, Pachali P.O.Box- 7651 Kathmandu Telephone: 977-1-4262260, 4262245, 4267005 Fax: 977-1-4261671 e-Mail: [email protected]
Pakistan
Mr. Shaukat Ali Additional Secretary Agriculture Livestock and Cooperative Department Agriculture Livestock, Coop. And Fisheries Department, Government of khyber Pakhtunkhwa Telephone: 91-9210029 e-Mail: [email protected]
Philippines
Dr. Romel B. Armecin Professor Visayas State University Visca, Baybay City, Leyte Telephone: 63-53-563-7067 e-Mail: [email protected]
Republic of China
Mr. Chu-Chung Chen Assistant Researcher Agricultural Research Institute, Council of Agriculture, Executive Yuan No.189, Zhongzheng Rd., Wufeng Dist. Taichung City, 41362
Telephone: 886-4-2330-2301 #7434 Fax: 886-4-2330-2301 e-Mail: [email protected]
[email protected] Mr. Ming-Yi Wang Specialist of Agricultural extension Yunlin Country Farmers' Association No.57, Yong' an St., Dounan Township, Yunlin Country Telephone: 886-5-5974101 Fax: 886-5-5977105 e-Mail: [email protected]
Sri Lanka
Ms. Hindapothdeni Muhandiramalage Geethani Madura Kanthi Weerasooriya Assistant Director of Agriculture Provincial Department of Agriculture Office of the Provincial Department of Agriculture, Sarasavi Mawatha, Peradeniya Telephone: 94-71821092 Fax: 94-812384154 e-Mail: [email protected]
[email protected] Mr. Mudugamuwe Gamachchige Ajith Pushpa Kumara Director (Agric, Services & Agrarian Development) Ministry of Agriculture 80/5, Govijana Mandiraya, Battaramulla Telephone: 94-112869553 Fax: 94-112868910 e-Mail: [email protected]
Thailand
Ms. Nutthada Supphasin Head of Project Coordination Group 13 The Office of the Royal Development Projects Board 2012 Soi Arun-amarin 36 Arun-amarin Rd., Bang Yi-khan Bangplad Bangkok Telephone: 66-2-447-8500 ext.216 Fax: 66-2-447-8532
e-Mail: [email protected] Ms. Thanyalak Koedburtong Agricultural Extension Officer Office of Agricultural Extension and Development, No.5 Department of Agricultural Extension 424 Moo.2, Phawong, Muang Songkhla, Songkhla Telephone: 66-74-330260-62 e-Mail: [email protected]
Vietnam
Mr. Pham Cao Khai Deputy Manager of Scientific Management and Technology Transfer Research and Development Center for Hi-tech Agriculture Hamlet 1 – Pham Van Coi Ward – Cu Chi District Ho Chi Minh City Telephone: 84-838862726 Fax: 84-837990500 e-Mail: [email protected]
[email protected] Ms. To Thi Thuy Trinh Staff Research and Application of Technology for Plant Division Research & Development Center for High Technology Agriculture Pham Van Coi Ward, Cu Chi District Ho Chi Minh City Telephone: 84-838862726 Fax: 84-837949743 e-Mail: [email protected]
สวนท 2 เนอหา/องคความรจากการเขารวมโครงการ 2.1 ทมำหรอวตถประสงคของโครงกำรโดยยอ
1) เพอทบทวนแนวโนมในกำรพฒนำและกำรน ำกำรเกษตรแบบผสมผสำนมำใช 2) เพอแบงปนโมเดลกำรเกษตรแบบผสมผสำนทประสบควำมส ำเรจ 3) เพอจดท ำแผนกำรขยำยขนำดโมเดลทประสบควำมส ำเรจและแนวปฏบตทดของกำรเกษตร
ผสมผสำนในบงคลำเทศ
4) เพอใหเกดกำรสงเสรมควำมยงยนในภำคกำรเกษตร เพมผลตภำพทำงกำรเกษตร เพอใหเกดกำรเตบโตแบบทวถง
2.2 เนอหำ/องคควำมรทไดจำกกำรฟงบรรยำย พรอมแสดงควำมคดเหนหรอยกตวอยำงประเดนทสำมำรถน ำมำปรบใชในองคกรหรอประเทศไทย 2.2.1 Sustainable integrated farming systems in Asia and the Pacific (Dr. Digby Race)
1) เกษตรกรรำยยอย เกษตรกรกวำ 60% อำศยอยในทวปเอเชย (จน+อนเดย=60%) และ เกษตรกร 70% มพนทปลกนอยกวำ 1 เฮกแตร โดยขนำดฟำรมในทวเอเชยเรมลดลงตงแตป 1960 กำรท ำกำรเกษตรในอดตเปนกำรใชปจจยกำรผลตและกำรจดกำรเพอตอบสนองควำมตองกำรของทองถนและเพำะปลกเพอกำรด ำรงชวต แตเมอเวลำผำนไปเกดชมชนเมอง มผลผลตมำกขน มตลำดขนำดใหญขน ท ำใหตองใชทรพยำกรมำกขน ตองกำรกำรขนสงทรวดเรวขน
2) กำรท ำกำรเกษตรแบบยงยน คอในกำรผลตผลตภณฑและผลผลตเดยวกนตลอดไป
ลกษณะ:อนรกษทรพยำกร (ควำมอดมสมบรณน ำ) มควำมยดหยน (สำมำรถรบมอกบเหตกำรณรนแรง) มควำมสมดล
3) กำรเกษตรแบบผสมผสำน ลกษณะ: มกจกรรมกำรเกษตรหลำยชนดในพนทเดยวกน และในชวงเวลำเดยวกน เชนกำรเลยงแพะกบวว กำรปลกกลวยกบกำรท ำนำ กำรปลกไมสกกบเผอก หรอกำรปลกกำแฟและเลยงแพะ มควำมยดหยนสงกวำกำรปลกพชเชงเดยว เกษตรกรแตกตำงกนอำจตองกำรระบบกำรเลยงทแตกตำงกน (มควำมสำมำรถและควำมตองกำรทแตกตำงกน) อำจตองใชแรงงำนมำก ใชเวลำนำนและตองกำรควำมช ำนำญมำกกวำกำรปลกพชเชงเดยวแตกำรเกษตรแบบผสมผสำนมควำมเสยงนอยกวำ
4) ระบบกำรเกษตรแบบผสมผสำน มองคประกอบทเชอมโยงกนในกำรผลต กระบวนกำร และผลผลตของฟำรม รวมถงมตทำงกำรเกษตรและระบบนเวศ เศรษฐกจและสงคม
2.2.2 Integrated Approach for Improving Productivity in The 'Gher' Ecosystem in the Southwestern Parts of Bangladesh (Dr. Md. Sirajul Islam) 1) กำรเปลยนแปลงโครงสรำงทำงเศรษฐกจของบงคลำเทศ ในอดตบงคลำเทศเปนประเทศเกษตรกรรม กำรท ำกำรเกษตรคดเปน 62% ของ GDP มกำรขยำยตวทำงเศรษฐกจเพมขน 6% ในทศวรรษทผำนมำ สงผลใหมกำรท ำกำรเกษตรลดลงเหลอ 16% ของ GDP แตเกอบครงหนงของแรงงำนยงอยในภำคเกษตรกรรม 2) กำรขยำยตวของกำรท ำกำรเกษตร บงคลำเทศเรมปลกขำวในป 2533 โดยกำรผลตขำวสำล พชน ำมน และออย มปรมำณลดลงอยำงตอเนองในทศวรรษทผำนมำ สวนกำรปลกพชผกและมนฝรงมกำรเพมขนอยำงรวดเรวและมควำมสำมำรถในกำรสงออก ส ำหรบปลำ และผลตภณฑจำกสตวมกำรผลตไมเพยงพอตอควำมตองกำร 3) จดออนในภำคใตของบงคลำเทศ - พนทท ำนำบรเวณชำยฝงทะเลไดรบผลกระทบอยำงรนแรงจำกควำมเคมในพนทแหงแลงและน ำทวม ในฤดฝน - เกษตรยงผลตขำวแบบดงเดมซงใหผลผลตต ำ และมผลผลตเฉลยนอยทสดในประเทศ - พนทบำงสวนถกทงใหรกรำงในฤดแลง และฤดมรสม 4) โครงกำร BRAC
ผลกระทบจำกกำรเปลยนแปลงสภำพภมอำกำศตอควำมมนคงทำงอำหำรท ำใหเกด BRAC เพอเสรมสรำงควำมพยำยำมในดำนกำรเกษตร - เปำหมำย : บรรลควำมมนคงดำนอำหำรและปรบปรงภำวะโภชนำกำรของคนพกำรชำยแดน จ ำนวน 2 ลำนคนในป พ.ศ.2563 โดยกำรเพมผลผลตโดยกำรสงเสรมกำรใชเทคโนโลยทำงกำรเกษตรทหลำกหลำยในพนทชำยฝงทะเลและพนทลมน ำทออนแอตอสภำพภมอำกำศ - ภำรกจ : 1. กำรตรวจสอบควำมสมบรณและกำรขยำยพนธพช 2. กำรสงเสรมเทคโนโลยกำรเพำะเลยงสตวน ำ 3. กำรผลตเมลดพนธและกำรตลำด (วสำหกจเพอสงคม) 5) กำรตรวจสอบและกำรมสวนรวมของเกษตรกร - ยทธศำสตรกำรเผยแพรเทคโนโลย เปลยนระบบกำรเพำะปลกเชงเดยวเปนกำรเพำะปลกแบบผสมผสำนเพอเพมควำมมนคงดำนอำหำร - แนะน ำขำว HYV ระยะสนเพอหลกเลยงฤดมรสม - ปลกขำวทเปนทนยม - กำรแนะน ำพนธขำวททนตอควำมเครยด (ควำมแหงแลง ควำมเคม ควำมเยน) เพอตอตำนผลกระทบจำกกำรเปลยนแปลงสภำพภมอำกำศ - กำรเพมผลผลตผำนกำรท ำฟำรมแบบผสมผสำนและกำรเพำะเลยงสตวน ำในพนททมน ำทวมขงและตำมฤดกำล 6) ระบบนเวศของ Gher ระบบนเวศของ Gher แตกตำงจำกกำรเพำะเลยงกงแบบดงเดมเนองจำกระบบกำรจดกำรฟำรมและโครงสรำงของหนวยกำรผลต เกษตรกรรวมขำว, กง, ปลำและผกในกำรเลยงกง โดยวฏจกรจะเรมดวยกำรเพำะเลยงกง/ปลำ ในเดอนพฤษภำคม - มถนำยนเมอเกษตรกรปลอยลกกง (PL) และปลำตะเพยน ปลำคำรพ และจบในเดอนธนวำคม จำกเดอนธนวำคมถงในชวงฤดหนำว (มกรำคมถงเมษำยน) ชำวนำมกปลกขำวโบรอล ปลำจะไดรบอำหำรจำกธำตอำหำรทเหลออยหลงเกบเกยวขำว และจะปลกผกทงในชวงฤดหนำวและฤดรอนในรองน ำ
2.2.3 Role of Government, NGOs, Agribusiness Sector, and farmers in Stimulating the Adoption of Integrated Farming (Mr. Jose Apollo Y.) 1) บทน ำ
- ประชำกรทยำกจนและอำหำรทไมปลอดภยมกอำศยอยในชนบท มรำยไดและอำหำรมำจำกกำรท ำกำรเกษตรเปนหลก - องคกำรอำหำรและกำรเกษตรแหงสหประชำชำต มงเนนกำรแกปญหำไปทกำรอดอยำก ควำมไมมนคงทำงอำหำรและกำรขำดสำรอำหำร ประชำกรเกอบ 1.4 พนลำนคนยำกจนมำก กำรด ำรงชพขนอยกบปศสตว - การเพาะเลยงแบบผสมผสาน: เปนจดจบของความหวโหย
2) แนวโนมกำรเกษตรแบบผสมผสำนในฟลปปนส
✤กำรบรณำกำรของกำรท ำเกษตรอนทรยและมควำมหลำกหลำยระบบกำรท ำฟำรม
✤กำรเพมมลคำ / หวงโซคณคำ
✤ขบเคลอนตลำดโดยชนชนสงและชนชนกลำง
✤กำรไดรบเงนอดหนนจำกรฐบำล
✤นโยบำยของรฐบำลเกยวกบกำรจดหำเงนทนเพอพฒนำกำรเกษตร
3) รปแบบกำรท ำกำรเกษตรผสมผสำนในฟลปนส
- Rice-based Integrated Farming System
- Integrated and Diversified Farming - Coconut –based
- Integrated and Diversified Farming - Coconut-Cacao based with value adding
- Diversified and Integrated Farming with recycling of industrial waste as growing pot
4) ประเดนกำรพฒนำ - กระตนกำรขยำยตวของระบบกำรเลยงสตวแบบผสมผสำนและบรณำกำร 2.2.4 Resource Management in Integrated Farming System (Dr. N. Devakumar) 1) ปญหำในกำรท ำกำรเกษตร - ควำมเสยงในกำรท ำเกษตรเชงเดยว - กำรวำงงำนชวงมรสม - ขำดอำหำรทมคณภำพและอำหำรสตวส ำหรบปศสตว - สญเสยควำมอดมสมบรณของดน - ขนอยกบกำรใชประโยชนทรพยำกรชวภำพของฟำรม
2) ระบบการท าฟารม แนวทำงของระบบกำรเพำะปลกเปน "แนวทำงทเฉพำะเจำะจงมำก เกยวของกบกำรผสมผสำนของกจกรรมทเหมำะสม เชนระบบกำรปลกพช ปศสตว กำรประมง สตวปก และวธกำรทเกษตรกรสำมำรถท ำก ำไรได" 3) การเกษตรแบบผสมผสาน เปนกำรรวมกนของระบบกำรท ำฟำรมหลำหลำย (หลก / เสรม) และกจกรรมเพอเพมรำยไดของครอบครว โดยกำรใชประโยชนทรพยำกรอยำงยงยนและเหมำะสมทสด 4) ท าไมตองท าการเกษตรแบบผสมผสาน - ตนทนกำรผลตเพมขน - กำรลดลงของควำมหลำกหลำยทำงชวภำพ - ประชำกรทเพมขน - กำรลดลงของพนทกำรเกษตร - กำรควำมตองกำรอำหำรเพมขน - กำรลดลงของน ำใตดน - กำรเกษตรเชงเดยว - เพมศตรพชและโรค - กำรเสอมสภำพของดน 5) องคประกอบของการท าการเกษตรแบบผสมผสาน 5.1 กจกรรมหลก - ก ำหนดกจกรรมหลกของฟำรมซงเปนแหลงรำยไดหลกของฟำรมทส ำคญและยงยน - ผลตภณฑหลกฟำรม 5.2 กจกรรมประกอบ โดยทวไปใชผลพลอยไดจำกธรกจอน ๆ อยำงมประสทธภำพ โดยมควำมสมพนธทเกอกลกนกบ กจกรรมหลก และเปนปจจยกำรผลตส ำหรบกจกรรมอน ๆ 5.3 กจกรรมเสรม เปนกจกรรมเพมเตมเพอใชประโยชนจำกทรพยำกร และผลผลอยไดจำกกจกรรมอน ๆ อยำงมประสทธภำพเพอเสรมรำยไดของเกษตรกร 6) การเลอกกจกรรมเพอการจดการทรพยากรในฟารมใหมประสทธภาพ - เงอนไขของสภำพอำกำศ - ประเภทของดน - ควำมถนดของเกษตรกร - ขนำดของฟำรม - ควำมร ทกษะ เทคโนโลย และควำมสำมำรถในกำรจดกำร - กำรขนสง และกำรตลำด - กำรรวบรวมทรพยำกร - หนวยงำนดำนสนเชอและกำรตลำด
7) คณสมบตของระบบการเกษตรแบบผสมผสาน - พจำรณำกจกรรมทงหมดในพนทกำรเกษตรเพอเพมผลก ำไร - จดกำรทดนแรงงำนและเงนไดอยำงมประสทธภำพ - จดท ำงบประมำณกำรปลกพชและงบประมำณรำยป - พฒนำเกษตรกรรำยยอยใหเปนผประกอบกำร - สงเสรมใหเกดกำรเพำะปลกทดขนในพนทและพชตำงๆ - สงเสรมและน ำแนวทำงปฏบตดำนกำรเกษตร - ปรบปรงงบประมำณส ำหรบฟำรม - พฒนำระบบกำรท ำฟำรมแบบผสมผสำนใหเปนศนยเรยนรทำงกำรเกษตรในทองถน 8) ผลลพธของการเกษตรแบบผสมผสาน - ผลผลต - ผลก ำไร - กำรพฒนำอยำงยงยน - อำหำรทสมดล - รไซเคล - เปนมตรตอสงแวดลอม - กำรใชเทคโนโลยใหม - ประหยดพลงงำน - แกวกฤตน ำมนเชอเพลงและไม - กำรสรำงสมรรถนะ - เกษตร - อตสำหกรรม - เพมประสทธภำพกำรปอนขอมล - เพมมำตรฐำนคำครองชพของเกษตรกร 9) ผลของการจดการทรพยากรทมประสทธภาพในระบบเกษตรแบบผสมผสาน - ลดตนทนกำรผลต - ควำมหลำกหลำยทำงชวภำพเพมขน - ควำมมนคงดำนอำหำร - ควำมมนคงทำงเศรษฐกจ - ประกนสงคม - ชวยเพมปรมำณน ำใตดน
2.2.5 Integrated Rice-Duck Farming System for Rural Development and Economic Empowerment (Mr. Jose Apollo Y. Pacamalan)
1) ระบบกำรเกษตรแบบผสมผสำน- กำรเลยงเปดในนำขำวแบบอนทรย
2) เปำหมำย - สรำงโอกำสกำรจำงงำนและกำรด ำรงชวตส ำหรบครวเรอนยำกจนดวยกำรเลยงเปดและกำร
พฒนำหวงโซคณคำขำวอนทรย 3) Market Driven Agriculture Development
4) ผไดรบประโยชน
5) ผลจำกกำรเลยงเปดในนำขำวแบบอนทรย - เพมผลผลตได 25%
- เพมรำยได 37% - เพมสวนแบงกำรตลำด
6) ขอดของกำรเลยงเปดในนำขำวแบบอนทรย - ผลตขำวอนทรยได 5.2 ตน / เฮกตำร
- ผลผลตเพม - รำยไดเพม - ลดควำมยำกจน - สรำงกำรจำงงำน - สงเสรมกำรเตบโตของธรกจ 2.2.6 Successful models of agro forestry Digby Race TF&PRC, USC, Australia (Dr. Digby Race) 1) การออกแบบระบบวนเกษตรทประสบความส าเรจ •กำรออกแบบโดยชำวนำ •ลกษณะทำงกำยภำพและระบบนเวศของฟำรม (สภำพภมอำกำศ, ดน, น ำ) •บรบทเชงพำณชย – กำรเปลยนแปลงของตลำดในประเทศและระดบโลก •บรบทของนโยบำยและกฎระเบยบ - ล ำดบควำมส ำคญกำรพฒนำและขอก ำหนด, ขอ จ ำกด ทำงกำรคำและกำรสนบสนน, •กำรสนบสนนดำนขององคกรทเกยวของ – กลมชำวนำทองถน NGOs 2) ประโยชนของวนเกษตร •รมเงำและทพกพง (พชปศสตวบำน): •กำรไหลเวยนของลม (สขภำพสตวและพช ควำมสบำยของมนษย) •กำรไหลของน ำและกำรเกบรกษำน ำ (ใชงำนไดหลำยประเภท) •ประโยชนจำกแรงโนมถวงลมและแสงแดด (ใชพลงงำน 'ฟร' - อบแหง, เครองปนไฟ) •ใชประโยชนจำกตนไมไดหลำกหลำย (อำหำร, เสนใย, ทพกพง, โครงสรำงพนฐำน) •เฟอรนเจอร
3) การท าวนเกษตรในประเทศแถบเอเชยแปซฟก - ฟำรมขนำดเลกชวยใหกำรผลตมมลคำสงขน - ท ำใหดนทอดมสมบรณในพนทต ำ ปกคลมดวยเนนดนลดผลกระทบจำกน ำขง - ในพนทต ำมดนอดมสมบรณ มกำรสะสมน ำบำดำล
- ไมเนอออน และไมทมคำทำงเศรษฐกจ (เชนไมจนทนและไมสก) ไดรบแสงแดดสำมำรถ เจรญเตบโตไดด
- มผลตภณฑจำกปำชมชน ตวอยำงท เชน กำรเพำะปลกปำตำมล ำดบ: * ตนไมปำทไดรบกำรคดเลอกและมกำรจดกำรส ำหรบปลกไม ผลไม และถว – มทงใหผลผลตระยะสน และระยะยำว * ชนบนไดปลกมนเทศ / เผอก มนหวำน, กลวย, ถวลสงและพชอน ตำมล ำดบ วนเกษตรในอนโดนเซย: - ครวเรอนในชนบทมกรวมกำรเพำะปลกจำกสวนภำยในบำน ฟำรมขนำดเลกและปำชมชน ตวอยำงเชน : บำนสวนแบบบรณำกำรฟำรมและปำชมชน: *สวนทมกำรจดกำรและวำงแผนกำรผลตของผลไม ผก สตวปกและ ปศสตว (วว) *ฟำรมเลก ๆ ทมกำรปลกขำว (ชลประทำน) ทปลกตนไม และไมผล รอบพนท * ปำชมชนทมกำรจดกำรอำหำรสตวพชสมนไพรและวสดอน ๆ วนเกษตรในประเทศจน: กำรท ำฟำรมปศสตวในประเทศจน ตวอยำงเชน: สวนยำงพำรำทพฒนำไปสปำทมควำมหลำกหลำยทำงชวภำพ: จำกปำธรรมชำตเปนพนทรกรำงในชวงทศวรรษท 1980 เนองจำกเกษตรกรสนใจผลประโยชนเชงพำณชย ลดควำมพอเพยง กำรสญเสยปำ กำรสญเสยควำมรดำนกำรท ำอำหำรและยำ ปรบปรงพนทปำไม 'ยำงพำรำ' โดยออกแบบใหมใหมงเนนไปทพชทใหผลผลตสง และเพมพนททแสงสองถงเพอกำรปลกผกและสมนไพร วนเกษตรในอนเดย: เกษตรกรมประวตอนยำวนำนในกำรเพมผลก ำไรจำกระบบวนเกษตรทประสบควำมส ำเรจแทนทจะเปนกำรเกษตรหรอปำไมเชงเดยว ตวอยำงเชน: ปลกพชตำมฤดกำล + ปศสตว: แปลงขำวสำลและขำวบำรเลยทปลกตนยคำลปตสและตนปอปลำร เปนอำณำเขต กำรปลกตนไมท ำใหม 'ไมเนอแขง” ขำยใหกบโรงงำนผลตแผนไมอดพนบำน, ปศสตวและควบคมวชพชลดควำมเสยงจำกไฟไหมและเพมควำมอดมสมบรณของดน 4) ปจจยในการท าวนเกษตรใหประสบความส าเรจ: 1. เกษตรกรมแรงจงใจ 2. มเครอขำย (แบงปนประสบกำรณและขอมลควำมรใหม), 3. ตอบสนองควำมตองกำรของครวเรอนและตลำด (ผลตภณฑทมมลคำสง) 4. ควำมหลำกหลำย (ควำมเชยวชำญ สำมำรถลดควำมเสยงตอสภำพอำกำศทรนแรง และผลกระทบ จำกภำวะตลำด, แหลงอำหำร)
5. กำรรวมกนของพชและ / หรอสตว (สรำงควำมรในทองถน ใชพนธทเจรญเตบโต) 6. กำรบรหำรจดกำร (แรงงำนและทกษะ) 7. ระบบทมควำมยดหยน 2.2.7 Successful Models of Integrated Farming for Small Farmers (Dr. Md. Nahiduzzaman) 1) กรอบการพฒนาแบบจ าลอง Integrated Farming System (IFS)
ลกษณะทำงกำยภำพ (ฝนและดน) ควรรวมฟำรม 2-3 แหงเขำดวยกน ไมตองพงพำปจจยกำรผลตจำกภำยนอก รไซเคลทรพยำกรในฟำรมไดอยำงมประสทธภำพ สำมำรถท ำตลำดสนคำเกษตรในภมภำคไดมำกขน มกำรจำงงำนตลอดทงป 2) โมเดล IFS อาศยน าฝน - ปลกพชและปศสตว - ปลกพช + ปศสตว + สตวปก - ปลกพชผก + พชสวน - ปลกพชผก + พชสวน + Sericulture - ปลกพชผก + กำรประมง + สตวปก - ปลกพชผก + Silvi + ทงหญำเลยงสตว มชลประทาน - ปลกพชผก + พชสวน + ปศสตว - ปลกพชผก + ปศสตว + สตวปก - ปลกพชผก + พชสวน + Sericulture - ปลกพชผก + กำรประมง + สตวปก - ปลกพชผก + ปศสตว + ปำไม - ปลกพชผก + ทงหญำ + ปศสตว + กำรประมง
สวนประกอบของแบบจ าลองระบบวนเกษตรแบบผสมผสาน (Agroforest) - 1 ha Rainfed พนท 1 เฮกตำรแบงออกเปน 5 ยนตและพฒนำแนวควำมคดลมน ำดวยวธกำรอนรกษดนและควำมชนทเหมำะสมและโครงสรำง 1. พชและระบบกำรปลกพช 2. Agroforestry 3. สตวเลยง 4. Biogas unit 5. กำรท ำปยอนทรย 6. เลยงปลำ
2.3 เนอหำ/องคควำมรทไดจำกกรณศกษำของประเทศสมำชก (Country Paper) พรอมแสดงควำมคดเหนหรอยกตวอยำงประเดนเชงเปรยบเทยบกบบรบทประเทศไทยและ/หรอประเดนทสำมำรถน ำมำปรบใชในองคกรหรอประเทศไทย (จ ำแนกตำมรำยชอประเทศ) ควำมรทไดจำกกรณศกษำของประเทศสมำชกทไดรบคดเลอกใหรบรำงวลกำรน ำเสนอดเดน จ ำนวน 3 ประเทศ คอ ไตหวน กมพชำ และบงคลำเทศ 1) ประเทศไตหวน 1.1 กำรเกษตรแบบผสมผสำนในประเทศไตหวน มควำมหลำกหลำย ขนอยกบควำมเหมำะสมของพนท เชน - กำรเลยงเปดในนำขำว กำรเลยงเปดในนำขำวในไตหวนเปนกำรท ำเกษตรอนทรย โดยไดรบกำรถำยทอดจำกประเทศญปน โดยใชเปดในกำรควบคมศตรพช เชนหอยเชอร และควบคมวชพช กำรเลยงเปดในนำขำวดวยระบบอนทรยท ำใหผลผลตทไดเปนสนคำอนทรย ปลอดภยและเปนมตรตอสงแวดลอม ซงผบรโภคยนดจะจำยเงนเพมขนเพอซอสนคำอนทรย - วนเกษตร กำรท ำกำรเกษตรแบบวนเกษตรในไตหวน สวนใหญอยในพนททมควำมลำดเอยงซงอยทำงตอนเหนอของประเทศ โดยมกำรปลกตนไมใหญรวมกบกำรท ำนำ หรอปลกเผอกแบบขนบนได - กำรประมงแบบผสมผสำน กำรท ำประมงแบบผสมผสำนในไตหวน ไมคอยเปนทนยมมำกนก มเพยงกำรปลกไผน ำรวมกบกำรเลยงปลำ ในเมอง Ilan ซงปลำทเลยงในฟำรมปลกไผน ำจะชวยก ำจดแมลงศตรพช และ อควำโพนคเปนเทคโนโลยใหมทนำสงเสรมในกำรท ำฟำรมขนำดใหญ 1.2 ควำมทำทำย - เกษตรกรรำยยอยมปรมำณเพมขน - มชองทำงกำรตลำดนอย - ควำมชอบธรรมทำงกฎหมำยส ำหรบวนเกษตร 1.3 ควำมส ำเรจของเกษตรผสมผสำนในไตหวน กำรท ำเกษตรแบบผสมผสำนทประสบควำมส ำเรจในไตหวนคอ กำรเลยงเปนในนำขำว ของ The The Sanxing rice-duck agricultural production and marketing group กอตงขนโดย Mr. Wen-Lian Chen ใน ค.ศ. 2001 ซง Mr. Chen เรมตนจำกกำรเลยงเปด และไดรบกำรสงเสรมใหเลยงเปดในนำขำวจำกเจำหนำทสงเสรมกำรเกษตร ในเมองIlan เปนเมองทมกำรเลยงเปดเปนรำยไดหลกของเมอง กำรท Mr. Chen เปลยนระบบกำรท ำฟำรมเปนอนทรยท ำใหสำมำรถขำยเปดไดในรำคำสงขน และยงมขำวอนทรยเปนสนคำเพมขนอกชนดดวย 2) ประเทศกมพชำ Adoption of new technologies and contract farming in organic farming 2.1 บทน ำ - มำกกวำ 50% ของผกทน ำเขำจำกตำงประเทศเสยงตอกำรปนเปอนสำรเคม - กมพชำมควำมตองกำรอำหำรอนทรยในปรมำณมำก
- กำรท ำกำรเกษตรแบบดงเดมของเกษตรกรไมสำมำรถผลตผกอนทรยไดตำมควำมตองกำร - เทคโนโลยททนสมยชวยพฒนำกำรเกษตรของกมพชำได - กำรเกษตรแบบพนธะสญญำท ำใหกำรท ำเกษตรอนทรยประสบควำมส ำเรจ 2.2 กำรยอมรบเทคโนโลยใหม และปจจยควำมส ำเรจ - ใชมงและพลำสตก UV - ใชระบบชลประทำน - ใชเมลดพนธทไดรบกำรพฒนำทำงพนธกรรม - เงนกจำกสถำบนกำรเงนขนำดเลก - ใชระบบกำรประกนรำคำในกำรควบคมคณภำพ - ท ำเกษตรพนธะสญญำ 2.3 กลไกกำรท ำสญญำซอขำยลวงหนำ
2.4 ขอตกลงกำรท ำสญญำซอขำยลวงหนำ - ภำระผกพนของ บรษท ทส ำคญ: เพอใหแผนกำรผลต, เพอใหแนใจวำเกษตรกรมปจจยกำรผลตทด (เมลดพนธ, ปยหมก, ... ), ตรวจสอบและควบคมคณภำพ หำกตองกำรซอพชผลของเกษตรกร กำรขนสงและกำรบรรจ - ภำระหนำทของเกษตรกร ปลกพชตำมค ำสงและท ำตำมแนวทำงมำตรฐำนอนทรย เพอตรวจสอบซงกนและกนระหวำงกลมเกษตรกรของตนไมมสำรก ำจดศตรพช หรอใชปยเคมเลย
ใชขอมลกำรผลตทถกตองตำมรำยกำรขอมลทตกลงไว, ขำยทงกำรผลตให NAV ขำยผลตตำมทตกลงไวรำคำ เขำรวมกำรประชมชมชนตำมทไดรบเชญ - รปแบบกำรเกษตร หมนเวยนพชผสมกำรกระจำยพนธของพช ปยและดนทอดมสมบรณ สงเสรมกำรเลยงสตว ควบคมศตรพชไดหลำยวธโดยไมตองใชสำรก ำจดศตรพช - บทบำทของรฐบำล เพอท ำหนำทเปนผอ ำนวยควำมสะดวก เพอใหกำรสนบสนนดำนเทคนคแกเกษตรกร เพอควบคมคณภำพและออกใบรบรอง, พฒนำเทคโนโลยใหม ๆ ใหกบเกษตรกร - ปญหำ / ควำมทำทำย คำใชจำยสงส ำหรบปจจยกำรผลต กำรเพำะปลกพช จ ำกด สำมำรถปลกไดในมง แผนกำรผลตทไมชดเจน ตดตอกบเกษตรกร แตไมมสญญำกบผซอ ตนทนกำรขนสงสง ควำมรท จ ำกด เกยวกบกำรควบคมศตรพชดวยกำรใชสำรก ำจดศตรพชทำง พฤกษศำสตร - บทเรยนทไดรบ แนวทำงกำรท ำกำรตลำด กำรท ำเกษตรพนธะสญญำ มำตรฐำนเกษตรอนทรย กำรเชอมโยงธนำคำร / สถำบนกำรเงนขนำดเลก ผสมผสำนกบเทคโนโลยใหม ๆ กำรสนบสนนเกษตรกร (เทคนคกำรตลำด ปจจยกำรผลต ฯลฯ ) กระแสเงนสดทยงยน ปลกพชตำมควำมตองกำรของตลำด 3) ประเทศบงคลำเทศ A successful model of integrated farming through holistic approach in Bangladesh กำรท ำเกษตรแบบดงเดมในประเทศบงคลำเทศ เกษตรกรจะตองลงทนสงเพอใหไดผลตอบแทนทสง
ขน เนองจำกจ ำนวนประชำกรทเพมขน พนทกำรเกษตรลดลง และมกำรเปลยนแปลงทำงสภำพอำกำศท ำใหระยะเวลำทสำมำรถเพำะปลกนอยลง BARI จงไดจดท ำโครงกำร FSRD ในป พ.ศ. 2540 เพอหำโมเดล และสงเสรมกำรท ำกำรเกษตรแบบผสมผสำน โดยกำรถำยทอดควำมร เทคโนโลย และสงเสรมกำรท ำเกษตรแบบผสมผสำนใหแกเกษตรกร โดยมโมเดลของกำรท ำกจกรรมทหลำกหลำย รวมกจกรรมทำงกำรเกษตรทงหมด คอ กำรเพำะปลกพช ประมง ปศสตว และวนเกษตร เพอเพมรำยได ลดกำรวำงงำน สรำงควำมมนคงดำนอำหำร มอำหำรทปลอดภย และกำรบรหำรจดกำรทรพยำกรในพนทใหมประโยชนสงสด โดยมงเนนใหเกษตรกรมคณภำพชวตทดขนอยำงยงยน
2.4 เนอหำ/องคควำมรทไดจำกกำรศกษำดงำน และองคควำมรทไดจำกกำรเขำรวมกจกรรมกลม
(Group Discussion) ในกจกรรมกลม (Group discussion) ไดแบงออกเปน 4 กลม โดยดฉนอยในกลมท 4 ประกอบดวยผแทนจำก ประเทศไทย บงคลำเทศ อหรำน ฟจ และอนโดนเซย รวม 6 คน มกำรหำรอในกลมถงควำมรทไดจำกกำรศกษำดงำนท SHISUK Enterprise มวทยำกรคอ Mr. Sakiul Millat Morshed กลมท4 ศกษำและวเครำะหในดำน ชววทยำ SHISUK เปนองคกรทมกำรสงเสรมใหเกษตรกรรวมพนทกนเลยงปลำนลในชวงฤดน ำหลำก และมกำรปลกขำวในชวงพนฤดมรสม โดยมกจกรรมในพนท ดงภำพ
CYCLE OF FISH - CROP
Urea
TPS
PKK
Crop
Fertilizer
Plankton
Compost
Fish
PlanktonFertilizer
และจำกกำรน ำกำรเกษตรแบบผสมผสำนท ำใหมรำยไดจำกกำรเลยงปลำและกำรปลกขำวเพมขนทง 2 กจกรรม เนองจำกกำรมตนทนทลดลง
PRESENT SITUATIONcostlbenefits Before intervention After intervention
production 5600 (Kg/ha) 7000 (Kg/ha)
Value of product 70000 TK 87000 TK
Cleaning 5000-7000 TK 0
Irrigation 20000 TK 10000TK
Fertilizer 25000-30000 TK 10000 TK
Tillage 3000 TK 0
Pesticides/ hrbicides 3000 TK 0
Total cost 56000 TK 20000 TK
benefits 14000 TK 67000 TK
RICE PRODUCTION PER UNIT AREA
RICE – Variety
B28, B29
BEFORE
INTERVENTION
AFTER
INTERVENTION
Production/ha 5600 Kg/ha 7000 Kg/ha
Total Cost 56000 BTK 20000 BTK
Cost of Production 70000 BTK 87000 BTK
Profit 14000 BTK 67000 BTK
กจกรรมของ SHISUK มควำมทำทำยคอ 1. มกำรพฒนำระบบระบำยน ำทเหมำะสมกบสภำพพนท 2. สำมำรรถขยำยไปสธรกจทหลำกหลำยขน 3. กำรจดกำรมลพษของดนและน ำ 4. ผลผลตลดลงเนองจำกกำรเกดโรค 5. ขำดแคลนแรงงำน 6. กำรบ ำบดน ำเสย 7. ไมสำมำรถผลตขำวอนทรยได 8. รำยไดต ำ
โอกำสในกำรพฒนำ
1. วเครำะหขอบเขตของงำนไดด 2. เพมงำนใหแกลกจำงได 3. อนรกษดนและน ำ 4. ไมมคำแรงงำนในกำรเตรยมดน 5. ปรบปรงคณภำพน ำ 6. อำหำรปลอดภย 7. ประชำคมเพอสรำงกำรมสวนรวม 8. มรำยไดเพมขน
ควำมเสยง 1. รำคำปลำอำจจะลดลง 2. ปลำเปนโรค 3. ปรมำณฝนลดลง 4. อำหำรปลำรำคำสงขน 5. ปยมรำคำสงขน
ขอแนะน ำ 1. ควรมกำรท ำผงทดนใหชดเจน 2. ควรก ำหนดรปแบบกำรปลกพชและก ำหนดชนดของพชทเหมำะสม และเลอกพชทมมลคำ
ทำงเศรษฐกจและมลคำเพมอน ๆ 3. ควรเพมประสทธภำพในกำรรกษำควำมหลำกหลำยทำงชวภำพ เชนปลกพชศตรพชทขบไล
ศตรพชได 4. เชอมโยงควำมสมพนธระหวำงกำรประมง, ปศสตว, กำรเกษตรและกำรวำงแผนผงกำรใช
ทดน
5. พฒนำเปนกำรทองเทยวเชงเกษตรทนกทองเทยวสำมำรถซอสนคำเกษตรและสนคำแปรรปได
6. ใชวทยำกำรหลงกำรเกบเกยว 7. ควรวจยเกยวกบกำรผลตปลำกำรผลตขำวและระบบกำรปลกพช 8. กำรผลตปยอนทรยจำกฟำงขำว 9. ควรใชหนฟอสเฟตแทน TSP 10. กำรใชจลธำตเพอเพมคณภำพของขำว
สวนท 3 ประโยชนทไดรบจากการเขารวมโครงการ 3.1 ประโยชนตอตนเอง ไดควำมรเพมเตมในดำนกำรท ำเกษตรแบบผสมผสำนทงจำกวทยำกร และจำกผรวมโครงกำรประเทศตำงๆ ซงประสบกำรณของผรวมโครงกำรมควำมหลำกหลำยทงเปนนกวจย นกวชำกำร พนกงำนบรษท และนกศกษำและสำมำรถน ำแนวทำงมำปรบใชกบประเทศไทย นอกจำกนยงไดเรยนรประเพณ ศลปะ วฒนธรรมของประเทศบงคลำเทศดวย 3.2 ประโยชนตอหนวยงำนตนสงกด
องคควำมรทไดรบจำกผเชยวชำญ และผเขำรวมโครงกำรสำมำรถน ำไปถำยทอดใหกบเจำหนำทสงเสรมกำรเกษตร และเผยแพรใหแกเกษตรกรได
3.3 ประโยชนตอสำยงำนหรอวงกำรในหวขอนนๆ ไดมกำรแชรขอมลของวทยำกรผเชยวชำญ และผเขำรวมอบรมจำกนำนำประเทศตอกลมงำนเพอให สำยงำนทเกยวของตดตอประสำนขอขอมลเพอใชประโยชนตอไป
3.4 กจกรรมกำรขยำยผลทไดด ำเนนกำรภำยในระยะเวลำ 60 วนนบจำกวนสดทำยของโครงกำร ไดรำยงำนผลกำรเขรวมโครงกำรในทประชมส ำนกงำน และไดเผยแพรประสบกำรณผำนกำรจดรำยกำรวทยเพอกำรศกษำในพนทจงหวดสงขลำ https://youtu.be/aAAWrehmoDM
3.5 กจกรรมกำรขยำยผลทจะด ำเนนกำรภำยใน 6 เดอนหลงเขำรวมโครงกำร จะน ำควำมร ประสบกำรณทไดรบมำใชในกำรด ำเนนโครงกำรเกษตรทฤษฎใหม และเกสรผสมผสำน ซงเปนโครงกำรทอยในควำมรบผดชอบของดฉน นอกจำกนยงมกำรเขยนบทควำมวชำกำรเผยแพรในเวบไซตของส ำนกงำนอกดวย
สวนท 4 เอกสารแนบ 4.1 ก ำหนดกำรฉบบลำสด (Program) 4.2 เอกสำรประกอบกำรประชม/สมมนำ (Training Materials) 4.3 ประวตโดยสงเขปของวทยำกรบรรยำย (CV) 4.4 รำยงำนกอนกำรเดนทำง (Country Paper-Thailand) 4.5 เอกสำรน ำเสนอผลงำนหลงจำกเขำรวมกจกรรมกลม (Group Presentation)
_______________________________________
หมายเหต 1. ตวอกษรและขนำดของตวอกษรทใช คอ Cordia New 14 pt. 2. รำยงำนกำรเขำรวมโครงกำรเอพโอ ตองจดท ำเปนรำยบคคล และมก ำหนดจดสงภำยในระยะเวลำ 60 วนนบจำกวน
สดทำยของโครงกำร 3. กำรจดสงรำยงำน สำมำรถด ำเนนกำรดวยวธตอไปน ก. ในกรณเอกสำรแนบเปนซอฟตไฟล ใหบนทกไฟลรำยงำนและเอกสำรแนบทงหมดลงแผนซดและจดสงมำทำง
ไปรษณย หรอ ข. ในกรณเอกสำรแนบเปนกระดำษ ใหสงไฟลรำยงำนทำงอเมล ([email protected]) และสงส ำเนำเอกสำรแนบ
ทงหมดมำทำงไปรษณย ทอย ... สวนวเทศสมพนธ สถาบนเพมผลผลตแหงชาต
อาคารยาคลท ชน 12 เลขท 1025 ถนนพหลโยธน แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400 4. กำรเผยแพร สำมำรถตดตำมกำรเผยแพรรำยงำนกำรเขำรวมโครงกำรเอพโอหรอรำยงำนทจดท ำโดยผเขำรวมโครงกำร
เอพโอในโครงกำรอนๆ ไดท http://www.ftpi.or.th/services/apo/apo-article 5. หำกทำนไมด ำเนนกำรจดท ำเอกสำรหลงกำรสมมนำตำมเงอนไขขำงตน สวนวเทศสมพนธจะจดสงหนงสอแจงกำรขน
ทะเบยน Black list ไปยงหนวยงำนตนสงกด โดย (1) ในกรณทไมจดสงรำยงำน จะขนทะเบยนรำยชอของทำนเปนกำรถำวรและหนวยงำนตนสงกดเปนระยะเวลำ 2 ป หรอ (2) ในกรณจดสงเกนก ำหนดระยะเวลำ 60 วน จะขนทะเบยนรำยชอของทำนเปนระยะเวลำ 2 ป นบจำกวนทสงรำยงำน ทงน เพอใชประกอบในกำรพจำรณำเสนอชอเปนผสมครเขำรวมโครงกำรเอพโอในครงตอไป