1

2015, Kasım-

Aralık, Sayı 7

Ç A N K A Y A R E H B E R L İ K V E A R A Ş T I R M A M E R K E Z İ

YENİDEN MERHABA !

Yayına Hazırlayan

Şermin Pınar YOGEV

Yayın Kurulu

Altan YAMAKOĞLU

Serpil TOPALCA

Şermin Pınar YOGEV

Muharrem ÖZAKSOY

Uğur GÜMÜŞ

Mürsel ALKAÇ

2

Ansiklopedi ve Zaman…

Aydın Afacan*

Zaman eskiyor mu? Yoksa Antonio Tabucchi gibi ‘zaman hızla yaşlanıyor’ mu demeli? ‘Daha dün’ kütüphane raflarındaki en işlek yerler içindeydi ansiklopedi bölümleri. Bugün ise, hemen internete girip istediğiniz ‘bilgi’ye ulaşabiliyorsunuz; o kalın, ciltli kitapları çıkarıp inceleme zahmetine katlanmadan! Tabii, bu ‘bilgi’nin niteliği; ‘kalın ciltli ansiklopedi’ ile ‘elektronik ansiklopedi’ arasındaki nitelik farkları başlı başına sorun…

Gülden Ortaç’ın fotoğrafı, insanı, kütüphane atmosferine kolayca çekebilen bir görüntü sunmakta; rafa düşen ışık tam bir kütüphane havası yaratmaktadır. İlk bakışta iki şey düşündürüyor: Biri, orada ışığın düştüğü yerdeki sabırlı ve sessiz ‘yavaşlık’; diğeri de ekran üzerindeki ‘hız’… İlk çağrışımlardan biri de nesne olarak kitap; buna derinden bir hüzün eşlik ediyor ister istemez.

Kavram kökeni Eski Yunan’a dayanan ansiklopedi (enkuklios padeia), ‘aydınlanma’ ile önem kazanır. İçeriğin belli bir sıra ile bir tür sözlük biçiminde sunulması, bilgilenme olanakları açısından bazı yönleriyle önemli bir çaba olarak değerlendirilirken diğer yandan da geniş bilginin ‘derinliği’ne yönelik kuşkuları da içinde barındıran çeşitli eleştirilere konu edilmiştir. Ama asıl korkulması gereken, ansiklopedinin bugün vardığı noktadır. Ciddi bir çaba içinde olanlar sayılmazsa, ‘internet’ ansiklopedi veya sözlüklerinde ‘bilgi kirliliğinin’ en ilginç türlerinin sergilendiğini görmek zor değil. Aydınlanmanın ‘bilgili ukalası’, elektronik ortamda her bakımdan ‘cahil cüreti’ sergileyen yeni bir ‘ukala’ tipine dönüşmüştür. Sartre’ın Bulantı’sındaki aydınlanmacı ‘otodidakt’ bile değildir bu…

Bulmaca ve yarışmalarda ‘maharet’ gösteren bu tip de artık dönüşüme uğramıştır. Bu yeni ‘tip’, en çok da Flaubert’in Bouvard ve Pécuchet’si gibi, düzeysiz ‘kitap’larla büyük yapıtları aynı kefede gören ‘yarı okumuş’lara benziyor.

Ansiklopedi okurları içinde, bilgiyi oradan alıp ‘yeni diyarlara’ açılan Borges benzeri gezgin tiplerin yazıya taşıdıklarını da unutmamak gerekir. Borges ve benzerlerinde hem estetik hem de bellek açısından bir tat vardır. Diğer yandan bu tür bilginin, doğası gereği daha çok ‘otodidakt’lar ve derinlikten yoksun ‘bilgi’ yığılmalarını marifet sayan tipler yetiştirdiği de açıktır. Daha da kötüsü bu tipin günümüzün ‘hızı’ içinde aldığı yeni biçimlerdir. Diderot’nunkinden günümüze varan ansiklopedilerin okur bağlamında durumu aşağı yukarı böyle… Diğer yandan ‘hız’ ve ‘yavaşlık’a, hem okuma hem de yazma açısından bakılabilecek başka noktalar da var. Örneğin, işe, yazma etkinliği açısından bakan Calvino, yazma sürecindeki ‘hızlılık’a değinirken, bunun ‘yavaşlığın zevklerini ihmal etmemeyi’ gerektirdiğini de ekler ve Latince bir deyişi aktarır: Festina lente (Yavaşça acele et)… Tabucchi ise Zaman Hızla Yaşlanıyor’daki bir öyküsünde şunları yazar: “Çünkü çağdaş diller fazlasıyla aceleci, diye yanıt verdi adam, bir an önce iletişim kuracağız telaşıyla yapaylaşıyorlar ve bu yüzden de tümceleri ayrıştırmak, incelemek zorlaşıyor”… Bunun bir de ‘sanal ortam’daki biçimleri düşünüldüğünde, hatta bu ortamlardaki ‘sözlük yazarı’ tiplerinin ortaya koyduğu ‘performans’(!) düşünüldüğünde; okuma ve yazmanın içine düştüğü durum için söylenecek çok da söz kalmıyor!

Kitap ve bilgi konusunda yine de umutlu olmalı belki… Doğrusu bu konuda genel olarak iki yol var: William Joyce ve Brandon Oldenburg’un ‘The Fantastik Fliyng Books of Mr. Morris Lessmore’ adlı sevimli animasyon filmindeki gibi, kitaplar kendilerine bakan insanı yalnız bırakmayacak, onu mucizevî biçimde gençleştirecek, mutluluk ve hazlar sunmaya devam edecek… Diğer bir yol da Tabucchi’nin, Kritias’a atıfla aktardığı “karanlığı izleyerek zaman hızla yaşlanıyor” sözünde ifadesini bulan bir ‘sonuç’…

Evet, ikisinin de araçları insan elinde!

*Kocatepe Mimar Kemal Lisesi Rehber Öğretmeni

3

2015, Kasım-

Aralık, Sayı 7

AVNİ AKYOL İLKOKULU TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞI ÇALIŞMALARI

Türkiye Bağımlılıkla Mücadele Eğitimi Programı kapsamında, Avni Akyol İlkokulu Rehber Öğretmeni Esin ÜNGÖR tarafından sınıflar düzeyinde "Zarasız Teknoloji" konusu sunularla paylaşılmış ve çeşitli sınıf etkinlikleri (Sorun Nerede, Telefonsuz, televizyonsuz ve internetsiz bir günü nasıl geçirebiliriz) yapılmıştır. Bu çalışmadan görüntüler ….

4

BAĞIMLILIKTAN BAĞLILIĞA

Aile, bireylerin huzur ve emniyet içerisinde yaşamlarını sürdürdükleri, gönülden bağlılıkların iliklerine kadar hissedildiği, paylaşma ve dayanışma yörüngeli, sevgi ve saygının bir kanaviçe gibi yüreklere işlendiği, dünyanın her zaman ve her yerinde sığındıkları ve sığınabilecekleri güvenli bir liman olagelmiştir. O limana demir atanlar arkalarına bakmadan günlük yaşamlarını devam ettire gelmişlerdir.

Gel gör ki yaşamsal gayelerini hedonizmle, bencillikle belirlemiş bu çerçevenin kendini bilmez bireyleri yavrularımızı kendi ticari amaçlarına ulaşmak için kullanmada bu güvenli limanın parçalanmadan, önemini yitirmeden hedeflerine ulaşamayacaklarını bildiklerinden olsa gerek, çeşitli varyasyonlarla içinde yaşadığımız şu günlerde onu aşındırıp yıkmak için ellerinden geleni arkalarına koymadan sinsi planlar yapmaktan geri durmamaktadırlar.

Toplumsal yaşamın temeli olan bu muhteşem yuvanın iyilik, güzellik gibi fazilet abidesi dinamiklerini aile içi şiddet, bağımlılık, uyuşturucu, alkol ve sanal dünyanın sözüm ona getirileriyle yerle bir ederek; kendi sadist emellerini çeşitli vasıtalarla vizyona sokup gerçekleştirme peşinde olan bu hedonist düşünceliler karşısında bireyler olarak birbirimize her zamankinden daha fazla gönül gönüle bağlanmalı değil miyiz? Bugün hep birlikte okulda öğretmen öğrencisiyle, evde anne baba çocuğuyla, fabrikada işveren işçisiyle, çarşı pazarda esnaf müşterisiyle, sokakta, stat da, sinemada, tiyatroda sosyal yaşamın her alanında bireyler olarak nerede yanlış yapıyoruz özeleştirisiyle yola çıkıp, kendimizden başlayarak karanlığa sövüp saymak yerine oturup bir mum yakıp etrafımızı aydınlatmaya başlamalıyız. Bunun için birbirimizi dinleyerek işe başlamalıyız. Yarın çok geç olmadan bağımlı hale gelmeden bugün birbirimize sıkıca bağlanmalıyız. Dinleyip anlayarak aile sıcaklığında güvene dayalı, herkesin sorumluluk aldığı, kişiliğe saygı duyulan, düşüncelerin özgürce paylaşılabildiği bir armoni oluşturmak bizim elimizde. Öyle ki deniz kenarında birisi kıyıya vurmuş deniz analarını birer ikişer tekrar denize atıp yaşamaları için uğraş verirken, bencilin biri “beyefendi bu kadar denizanası kıyıya vurmuş, sen onları denize atsan ne fark edecek ki geride bir sürü var” diye söylenince, beyefendi hiç aldırış etmeden deniz analarını denize yollar ve şöyle seslenir “bak onlar için çok şey fark etti”…

İnsanlığın mayasındaki renk cümbüşünü harekete geçirecek potansiyelin var olduğunu düşünüyorum. Yeter ki bir yerden başlayalım. Gerisi gelecek… İnsanlık aile atmosferinin oluşturacağı güven, sevgi, saygı, gayret, fedakârlık, huzur ve mutluluk, paylaşma ve dayanışma ruhu gibi evrensel güzelliklerde bir araya gelecektir.

Mürsel ALKAÇ

Rehber Öğretmen

5 2015, Kasım-

Aralık, Sayı 7

Bilyeler

Behiç Ak

Günışığı Kitaplığı / İlk Kitaplar (3-8 Yaş)

OKUMA ÖNERİLERİ

Christine Nöstlinger Türkçe yayın editörü: Müren Beykan Resimleyen: Huban Korman Türkçesi: Suzan Geridönmez 2. ve 3. sınıflar

Annem ve Hayatın Anlamı

(Psikoterapi Öyküleri)

Irvin D. Yalom Kabalcı Yayınevi / İnceleme Dizisi

6

Ç A N K A Y A R E H B E R L İ K V E A R A Ş T I R M A M E R K E Z İ

ÇANKAYA REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Adres: İşçi Blokları Mah. 1505. Cd. 1511 Sk. No:6 Yüzüncü Yıl ÇANKAYA- ANKARA Telefon: 0 (312) 4666776 Faks: 0 (312) 4666776 E-posta: http://cankayaram.meb.k12.tr/

E-Bülten’de yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur. Kaynak gösterilerek alıntı yapılabilir.

BİZDEN HABERLER

2015-2016 Eğitim-Öğretim Yılı sene başı rehber öğretmenler toplantısı ilçemizde çalışan rehber öğretmenlerin katılımları ile Çankaya Üniversitesi, Yüzüncü Yıl Kampüsünde yapılmıştır.

Çankaya Rehberlik ve Araştırma Merkezi olarak bu yıl başlattığımız bölge toplantıların da özel eğitim ve rehberlik hizmetleri bölümlerinin iş ve işleyişlerine ilişkin konular anlatılmıştır.

İlçe Krize Müdahale Ekibi toplantısı tüm kriz ekibi üyelerinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Toplantıda “Etkili Müdahale Yönetim Planı ve Kriz durumlarında doldurulması gereken formlar gözden geçirilmiş, okullarda karşılaşılan güçlükler ve bu güçlükler karşısında neler yapılabileceğine ilişkin çalışmalar tartışılmıştır.

İlçe Kriz ekibinden üyelerin katılımı ile 2 günlük çalıştay gerçekleştirilmiştir. Bu çalıştayda ilgili materyaller gözden geçirilmiş ve okullarda meydana gelebilecek kriz durumlarında yapılacak çalışmalar ile ilgili kontrol listesi oluşturulmuştur.

Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümünden Prof. Dr. Figen Şahin Dağlı, Bozok Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık A.B.D.’dan Yrd.Doç.Dr. Filiz AKAR, Ankara İl Emniyet Müdürlüğü, Siber Suçlar Şube Müdürlüğü Sanal Bürodan Valit ASLANKOL ve Eralp Avukatlık Bürosundan Avukat Özgür Eralp hocalarımızın katılımları ile Sanal Zorbalık panelimiz gerçekleştirilmiştir.

Resim kaynak:http://pixabay.com/tr/postac%C4%B1-ekspres-ko%C5%9Fu-mektup-154744/

2015, Kasım-

Aralık, Sayı 7