56
Orta Vadeli Program 2018 - 2020 27 Eylül 2017

Yeni Orta Vadeli Program (2018-2020) · PDF fileBİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİNİN YAYGINLAŞTIRILMASI Yeni teknoloji alanlarında yerel bilgi platformlarının desteklenmesi

  • Upload
    buiphuc

  • View
    238

  • Download
    1

Embed Size (px)

Citation preview

Orta Vadeli Program 2018-2020

27 Eylül 2017

Küresel Ekonomi

Türkiye Ekonomisi

Orta Vadeli Program

Sunum Planı

2

Küresel Ekonomi

Küresel Büyüme Toparlanıyor

4,8

3,3

3,7

2

3

4

5

2002-07 2008-17 2018-20 T

(Ort

. Bü

yüm

e, %

)

T: Tahmin 4

Kaynak: IMF Küresel Ekonomik Görünüm Raporu

53,1

57,4

48

50

52

54

56

58

Eyl.14

Ka

s.1

4

Oca

.15

Ma

r.1

5

Ma

y.1

5

Te

m.1

5

Eyl.15

Ka

s.1

5

Oca

.16

Ma

r.1

6

Ma

y.1

6

Te

m.1

6

Eyl.16

Ka

s.1

6

Oca

.17

Ma

r.1

7

Ma

y.1

7

Te

m.1

7

(İm

ala

t Sa

na

yi)

Küresel PMI Avro Bölgesi PMI

Kaynak: Bloomberg 5

Göstergeler Üretimde Canlanmaya İşaret Ediyor

7,7

3,1

3,9

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

2002-07 2008-17 2018-20 T

(Ort

. Bü

yüm

e, %

) Küresel Ticaret Hacmi Artıyor

6 T: Tahmin

Kaynak: IMF Küresel Ekonomik Görünüm Raporu

3,4

1,9

4,4

0

2

4

6

8

10

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

20

17

GT

20

18

T

(Ort

., %

)

Küresel Gelişmiş Ekonomiler Gelişmekte Olan Ekonomiler

Küresel Enflasyon Ilımlı Seyrediyor

7

GT: Gerçekleşme Tahmini T: Tahmin Kaynak: IMF Küresel Ekonomik Görünüm Raporu

-800

-600

-400

-200

0

200

400

6002

00

8

20

09

20

10

20

11

20

12

20

13

20

14

20

15

20

16

20

17

GT

20

18

T

(öze

l, n

et,

mily

ar

$)

Gelişmekte olan Ülkeler Gelişmekte olan Ülkeler (Çin hariç)

Gelişmekte olan Ülkelere Sermaye Akımı Pozitife Dönüyor

GT: Gerçekleşme Tahmini T: Tahmin 8 Kaynak: IIF

9

(Bre

nt,

va

ril,

Do

lar)

25,0

72,7

97,7

61,9

112,0

44,0

60,0

20

30

40

50

60

70

80

90

100

110

120

20

02

20

03

20

04

20

05

20

06

20

07

20

08

20

09

20

10

20

11

20

12

20

13

20

14

20

15

20

16

20

17

20

18

20

19

20

20

Petrol Fiyatlarında Sınırlı Artış Bekleniyor

Not: Kesikli çizgi OVP dönemini göstermektedir.

Kaynak: IMF Küresel Ekonomik Görünüm Raporu, Reuters Futures

Küresel Ekonomiye İlişkin Aşağı Yönlü Riskler

10

Beklenenden Hızlı Parasal Sıkılaştırma

Jeopolitik Gerginlikler

Küresel Ticarette Korumacılık Eğilimleri

Yüksek Borçluluk Oranları ve Yaşlanan Nüfus

Türkiye Ekonomisi

4,7

4,8

5,6

4,0

4,2

4,4

4,6

4,8

5,0

5,2

5,4

5,6

5,8

1924-2002 1924-2016 2003-16

(Ort

. GSY

H B

üyü

mes

i, %

)

Kaynak: TÜİK, Kalkınma Bakanlığı 12

Büyüme Performansını Artırdık

13

9.208

24.636

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

2002 2016

3.581

10.883

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

2002 2016

Kişi Başı Geliri Artırdık (K

işi B

aşı

GSY

H, $

)

(Kiş

i Ba

şı G

SYH

, SA

GP,

$)

Kaynak: TÜİK

14

Gelişmiş Ülkelerle Gelir Farkını Azalttık

37,1

62,2

30

40

50

60

702

00

2

20

03

20

04

20

05

20

06

20

07

20

08

20

09

20

10

20

11

20

12

20

13

20

14

20

15

20

16

(Kiş

i Ba

şı G

SYH

, SA

GP

$, T

ürk

iye/

AB

)

Kaynak: OECD

20,6

27,2

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

20

09

20

10

20

11

20

12

20

13

20

14

20

15

20

16

Kaynak: TÜİK

İsti

hd

am

(m

ilyo

n k

işi)

15

Güçlü İstihdam Artışı Sağladık

-8,3

-3,8

-10

-8

-6

-4

-2

0

22

01

2-Ç

1

Ç2

Ç3

Ç4

20

13

-Ç1

Ç2

Ç3

Ç4

20

14

-Ç1

Ç2

Ç3

Ç4

20

15

-Ç1

Ç2

Ç3

Ç4

20

16

-Ç1

Ç2

Ç3

Ç4

Cari İşlemler Dengesi Enerji ve Altın Hariç Cari İşlemler Dengesi

Kaynak: TÜİK, TCMB

(Yıll

ıkla

nd

ırılm

ış, G

SYH

’ye

ora

n, %

)

16

Cari İşlemler Açığı Yönetilebilir Düzeyde

70,7

9,0

0

10

20

30

40

50

60

70

80

1989-2002 2003-16

(Ort

., e

nfl

asy

on

, %, y

ıl so

nu

)

Kaynak: TÜİK, Kalkınma Bakanlığı 17

Fiyat İstikrarında Önemli Mesafe Kat Ettik

18

10,5

1,3

-1,5

0,0

1,5

3,0

4,5

6,0

7,5

9,0

10,5

12,02

00

2

20

03

20

04

20

05

20

06

20

07

20

08

20

09

20

10

20

11

20

12

20

13

20

14

20

15

20

16

Gen

el D

evle

t B

ütç

e A

çığ

ı (%

GSY

H)

Kaynak: Kalkınma Bakanlığı, TÜİK

Maastricht Kriteri: %3

Kamuda Mali Disiplini Sağladık

4,8

3,5

3,0

1,7

1,3

0

1

2

3

4

5

Gelişmekte OlanÜlkeler

G7 OECD Avro Alanı TÜRKİYE

Gen

el D

evle

t B

ütç

e A

çığ

ı (%

GSY

H, 2

01

6)

Maastricht Kriteri: %3

Kaynak: IMF, OECD, Kalkınma Bakanlığı, TÜİK

Bütçe Açığı Göreli Olarak Düşük Seviyede

19

20

72,1

28,1

20

30

40

50

60

70

802

00

2

20

03

20

04

20

05

20

06

20

07

20

08

20

09

20

10

20

11

20

12

20

13

20

14

20

15

20

16

Gen

el D

evle

t B

orç

Sto

ku (

% G

SYH

)

Maastricht Kriteri: %60

Kamu Borç Yükünü Önemli Ölçüde Azalttık

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı, TÜİK

120,4 113,5

91,3

47,3

28,1

20

40

60

80

100

120

140

G7 OECD Avro Alanı Gelişmekte OlanÜlkeler

TÜRKİYE

Gen

el D

evle

t B

orç

Sto

ku (

% G

SYH

, 20

16

)

Maastricht Kriteri: %60

Kamu Borcu Uluslararası Standartlara Göre Oldukça Düşük

21 Kaynak: IMF, OECD, Hazine Müsteşarlığı, TÜİK

Orta Vadeli Program 2018-2020

23

OVP’nin Temel Amaçları

OVP’nin temel amaçları büyümenin hızlandırılması, istihdamın

artırılması ve gelir dağılımının iyileştirilmesidir.

Makroekonomik istikrarın sürdürülmesi

Beşeri sermaye ve işgücünün kalitesinin artırılması

Yüksek katma değerli üretimin yaygınlaştırılması

İş ve yatırım ortamının iyileştirilmesi

Kamuda kurumsal kalitenin artırılması

24

3,2

5,5 5,5 5,5 5,5

2

3

4

5

6

2016 2017 GT 2018 P 2019 P 2020 P

GT: Gerçekleşme Tahmini P: Program

(GSY

H, %

değ

işim

)

Büyüme Oranı

25

10.883 10.579

11.409

12.100

13.024

8.000

9.000

10.000

11.000

12.000

13.000

14.000

2016 2017 GT 2018 P 2019 P 2020 P

GT: Gerçekleşme Tahmini P: Program Not: Dünya Bankası yüksek gelir sınırı Atlas metoda göre yapılan hesaplamadır.

($)

Kişi Başı Gelir

Dünya Bankası Yüksek Gelir Sınırı (12.235 $)

26

10,9 10,8

10,5

9,9

9,6

9,0

9,5

10,0

10,5

11,0

11,5

2016 2017 GT 2018 P 2019 P 2020 P

GT: Gerçekleşme Tahmini P: Program

(%)

İşsizlik Oranı

27

8,5

9,5

7,0

6,0

5,0

3

4

5

6

7

8

9

10

2016 2017 GT 2018 P 2019 P 2020 P

GT: Gerçekleşme Tahmini P: Program

(TÜ

FE, y

ıl so

nu

, % d

eğiş

im)

Enflasyon Oranı

28

3,8

4,6

4,3

4,1

3,9

3,0

3,5

4,0

4,5

5,0

2016 2017 GT 2018 P 2019 P 2020 P

GT: Gerçekleşme Tahmini P: Program

(% G

SYH

)

Cari İşlemler Açığı

29

1,1

2,0 1,9 1,9

1,6

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

2016 2017 GT 2018 P 2019 P 2020 P

GT: Gerçekleşme Tahmini P: Program

(% G

SYH

)

Merkezi Yönetim Bütçe Açığı

30

1,0

2,4

2,1

1,9

1,3

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

2016 2017 GT 2018 P 2019 P 2020 P

GT: Gerçekleşme Tahmini P: Program

(% G

SYH

)

Kamu Kesimi Borçlanma Gereği

31

28,1

28,5 28,5

28,0

27,5

27,0

27,5

28,0

28,5

29,0

2016 2017 GT 2018 P 2019 P 2020 P

GT: Gerçekleşme Tahmini P: Program

(% G

SYH

)

AB Tanımlı Borç Stoku

32

Makroekonomik istikrarın sürdürülmesi

Beşeri sermaye ve işgücünün kalitesinin artırılması

Yüksek katma değerli üretimin yaygınlaştırılması

İş ve yatırım ortamının iyileştirilmesi

Kamuda kurumsal kalitenin artırılması

Büyüme ve İstihdamı Destekleyen Öncelikli Politika Alanları

FİYAT İSTİKRARI

Kalıcı fiyat istikrarına odaklı para politikasının sürdürülmesi

Enflasyonda katılığa neden olan yapısal sorunların giderilmesine yönelik çalışmaların sürdürülmesi

Gıda enflasyonundaki oynaklığın azaltılmasına yönelik tedbirlerin alınması

Makroekonomik İstikrarın Sürdürülmesi – I

33

KAMUDA MALİ SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

Kamu harcamalarında etkinliğin artırılması

Kamu yatırımlarının verimliliğinin artırılması

Kamu gelirlerinin kalitesinin artırılması

Verimsiz kullanılan veya atıl kamu varlıklarının değerlendirilmesi

Kamu mali sisteminin kurumsal yapısının güçlendirilmesi

Makroekonomik İstikrarın Sürdürülmesi – II

34

FİNANSAL PİYASALARDA İSTİKRARIN KORUNMASI ve YURTİÇİ TASARRUFLARIN ARTIRILMASI

Sistemik risklerin sınırlandırılması

Finansal sistemin derinleştirilmesi ve yurtiçi tasarrufların artırılması

Faizsiz finans sisteminin geliştirilmesi

Makroekonomik İstikrarın Sürdürülmesi – III

35

CARİ DENGEDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

İhracatın artırılması

Enerjide ithalata olan bağımlılığın azaltılması

Finansman imkanlarının iyileştirilmesi

Lojistik hizmetlerin etkinleştirilmesi

Makroekonomik İstikrarın Sürdürülmesi – IV

36

EĞİTİM KALİTESİNİN ARTIRILMASI

Fırsat eşitliğinin artırılması

Öğretmen niteliklerinin artırılması

Mesleki ve teknik eğitimin güçlendirilmesi

Üniversitelerin ihtisaslaşması

Eğitim sisteminde yönetişim etkinliğinin artırılması

Beşeri Sermaye ve İşgücünün Kalitesinin Artırılması – I

37

İŞGÜCÜ PİYASASININ ETKİNLİĞİNİN ARTIRILMASI

Dijital dönüşüm ve teknolojik değişime uyum sağlanması

İş ve işgücü arasındaki beceri uyumunun artırılması

Özel politika gerektiren grupların istihdamının artırılması

Kayıt dışı istihdamın azaltılması

Beşeri Sermaye ve İşgücünün Kalitesinin Artırılması – II

38

AR-GE ve YENİLİK KAPASİTESİNİN ARTIRILMASI

TÜBİTAK ve Enstitülerinin yeniden yapılandırılması

Kritik alanlarda yeni araştırma altyapılarının oluşturulması

Özel Ar-Ge ve tasarım merkezleri sayısının artırılması

Biyoteknoloji, bilişim ve ileri malzeme teknolojisi alanlarının desteklenmesi

Bilişim Vadisi Projesinin hayata geçirilmesi

Türkiye Uzay Ajansının kurulması

Yüksek Katma Değerli Üretimin Yaygınlaştırılması – I

39

BİLGİ ve İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİNİN YAYGINLAŞTIRILMASI

Yeni teknoloji alanlarında yerel bilgi platformlarının desteklenmesi

Yeni nesil erişim şebekelerinin yaygınlaştırılması

Bilgi ve iletişim teknolojileri destekli akıllı uygulamalara geçişin hızlandırılması

Yerli uydu teknolojisi geliştirme çalışmalarının hızlandırılması

Kamuda açık kaynak kodlu yazılımların kullanımıyla bilgi güvenliğinin ve tasarrufların artırılması

Siber güvenliğe yönelik yasal düzenlemelerin tamamlanması

Yüksek Katma Değerli Üretimin Yaygınlaştırılması – II

40

İMALAT SANAYİİ ve MADENCİLİĞİN ÖNCELİKLENDİRİLMESİ

Büyük OSB’lerde tasarım ve dijital dönüşüm merkezlerinin kurulması

İlaç, tıbbi cihaz, diğer ulaşım araçları, enerji ekipmanları, savunma, bilişim ve haberleşme sistemlerinin desteklenmesi

Yerli marka otomobil destek programının hayata geçirilmesi

Madencilikte arama yatırımlarının artırılması

Yüksek Katma Değerli Üretimin Yaygınlaştırılması – III

41

TARIMSAL ÜRETİMİN GÜÇLENDİRİLMESİ

Tarımsal desteklerin yeniden düzenlenmesi

Büyük ölçekli tarımsal işletme modeline geçişin desteklenmesi

Su kullanımının etkinleştirilmesi

Atıl tarım arazilerinin üretime kazandırılması

Hayvancılıkta üretimin artırılması

Yüksek Katma Değerli Üretimin Yaygınlaştırılması – IV

42

İŞ ve YATIRIM SÜREÇLERİNİN İYİLEŞTİRİLMESİ

Bürokratik izin, onay ve işlemler elektronik ortama aktarılarak, sürecin hızlandırılması ve kalitesinin arttırılması

Yatırım Destek Ofislerinin kapasitesinin güçlendirilmesi

ÇED kararlarının azami 2 ay içerisinde sonuçlandırılması

İş ve Yatırım Ortamının İyileştirilmesi – I

43

YATIRIM YERİ TAHSİSİNİN KOLAYLAŞTIRILMASI

Yatırım alanlarının tespiti için coğrafi bilgi sistemleri altyapısının tamamlanması

Büyük ölçekli yatırımlara uygun yer tahsisinin kolaylaştırılması

İş ve Yatırım Ortamının İyileştirilmesi – II

44

İŞ ve TİCARET UYUŞMAZLIKLARINDA HUKUKİ ÖNGÖRÜLEBİLİRLİĞİN ARTIRILMASI

Yatırım, ticaret ve finans konularında mahkemelerin ihtisaslaşmasının sağlanması ve yargı sürelerinin kısaltılması

Yeni icra dairesi modelinin yaygınlaştırılması

İş ve Yatırım Ortamının İyileştirilmesi – III

45

KOBİ’LERİN FİNANSMANA ERİŞİMİNİN KOLAYLAŞTIRILMASI

Yenilikçi finansman imkanları ve teknolojik girişimciliği destek modellerinin geliştirilmesi

Bölgesel girişim sermayesi uygulamasının başlatılması

Kefalet sigortasının geliştirilmesi

İş ve Yatırım Ortamının İyileştirilmesi – IV

46

KAMUDA YENİDEN YAPILANMA ve KOORDİNASYON

Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine uygun yol haritasının hazırlanması

Kurumlar arası görev ve yetki paylaşımının netleştirilmesi

Kamuda yeni kurum kurulmasının sınırlandırılması, ihtiyaç doğrultusunda mevcut kurumların yeniden yapılandırılması

Kamu Sermayeli Kuruluşlar Yönetişim Kanununun çıkarılması

Büyükşehir Belediye Kanununun yeniden düzenlenmesi

Kalkınma Ajanslarının güçlendirilerek yönetim, denetim ve mali yapılarının iyileştirilmesi

Kamuda Kurumsal Kalitenin Artırılması – I

47

KAMUDA İNSAN KAYNAĞI KALİTESİNİN ARTIRILMASI

Merkez ve taşra teşkilatının ilişkisinin güçlendirilmesi

TODAİE’nin kamu personeli yetiştirme merkezi olarak yeniden yapılandırılması

Kamu hizmetlerine yönelik performans değerlendirmesi yapılması ve kamuoyuyla paylaşılması

Kamuda Kurumsal Kalitenin Artırılması – II

48

ADALET ve GÜVENLİK HİZMETLERİNDE ETKİNLİĞİN ARTIRILMASI

Yargılama sürelerinin kısaltılması

Güvenlik güçlerinin teknik kabiliyet ve kapasitesinin artırılması

Kamuda Kurumsal Kalitenin Artırılması – III

49

Tablolar

2016 2017GT 2018P 2019P 2020P

GSYH Büyümesi (%) 3,2 5,5 5,5 5,5 5,5

GSYH (Milyar TL) 2.609 3.035 3.446 3.872 4.321

Kişi Başına Milli Gelir ($) 10.883 10.579 11.409 12.100 13.024

Kişi Başına Milli Gelir (SAGP, $) 24.636 26.140 27.915 29.804 31.774

TÜFE Yıllık Artış Hızı (%) 8,5 9,5 7,0 6,0 5,0

51 51 GT: Gerçekleşme Tahmini

P: Program

Büyüme ve Enflasyon

2016 2017GT 2018P 2019P 2020P

İhracat (Fob) 142,5 156,5 169,0 182,0 195,0

İthalat (Cif) 198,6 222,0 237,0 253,0 272,0

Dış Ticaret Dengesi -56,1 -65,5 -68,0 -71,0 -77,0

Seyahat Gelirleri 18,7 20,0 23,0 26,0 29,0

Cari İşlemler Dengesi -32,6 -39,2 -40,0 -40,9 -41,9

Cari İşlemler Dengesi/GSYH (%) -3,8 -4,6 -4,3 -4,1 -3,9

(Milyar $)

52 52

Ödemeler Dengesi

GT: Gerçekleşme Tahmini P: Program

2016 2017GT 2018P 2019P 2020P

İstihdam Düzeyi (Bin Kişi) 27.205 28.152 29.193 30.281 31.369

Tarım Dışı İstihdam (Bin Kişi) 21.900 22.852 23.918 25.048 26.219

İstihdam Oranı (%) 46,3 47,0 47,8 48,7 49,5

İşgücüne Katılım Oranı (%) 52,0 52,7 53,4 54,1 54,7

İşsizlik Oranı (%) 10,9 10,8 10,5 9,9 9,6

53 53

İşgücü Piyasası

GT: Gerçekleşme Tahmini P: Program

2016 2017GT 2018P 2019P 2020P

Toplam Harcamalar 584,1 673,7 762,8 838,5 912,9

Faiz Dışı Harcamalar 533,8 616,2 691,1 753,5 816,9

Faiz Harcamaları 50,2 57,5 71,7 85,0 96,0

Toplam Gelirler 554,1 612,0 696,8 765,3 842,3

Vergi Gelirleri 459,0 520,5 599,4 663,9 730,5

Diğer Gelirler 95,1 91,6 97,4 101,4 111,8

Bütçe Dengesi -29,9 -61,7 -65,9 -73,2 -70,5

(Milyar TL)

54 54

Merkezi Yönetim Bütçesi

GT: Gerçekleşme Tahmini P: Program

2016 2017GT 2018P 2019P 2020P

Kamu Kesimi Dengesi -1,0 -2,4 -2,1 -1,9 -1,3

Merkezi Yönetim Bütçesi -1,1 -2,0 -1,9 -1,9 -1,6

Diğer Kamu 0,1 -0,4 -0,2 0,0 0,3

Program Tanımlı Kamu Kesimi Dengesi -0,6 -1,5 -1,0 -0,4 0,2

Merkezi Yönetim Bütçesi -0,5 -1,0 -0,6 -0,2 0,1

Diğer Kamu -0,1 -0,5 -0,4 -0,2 0,1

(GSYH’ye Oran, %)

55 55

Kamu Maliyesi

GT: Gerçekleşme Tahmini P: Program

Orta Vadeli Program 2018-2020

27 Eylül 2017