14
စရင္လဿိဟ္မှိဟ္ ကုာံပ႐ူပရာသၛိကဿိန္ဍင္ဗဿာသှာံ ၂၀၁၄ စရင္လဿိဟ္မှိဟ္ ကုာံပ႐ူပရာသၛိကဿိန္ဍင္ဗဿာသှာံ ၂၀၁၄ အရာတီေထက္ဂမၜိင္ အရာတီေထက္ဂမၜိင္ #.nwnjezN.jek.pjk.YmNihjlupjtikjkuE\zhtjek.njÇ’cjkW.nj #.nwnjezN.jek.pjk.YmNihjlupjtikjkuE\zhtjek.njÇ’cjkW.nj #.n\zhtjek.njÇ’cjaercj #.n\zhtjek.njÇ’cjaercj ပြမထံက္ပင္နပညာ ဂေကာံၾသန္ဂအုလဿိဟ္မှိဟ္ကုလသမဂၢ ဂိတု November သှာံ ၂၀၁၃ မြန္

zhtje k.njÇ ’cja ercj - UNFPA Myanmarmyanmar.unfpa.org/sites/default/files/resource-pdf/qna_mon.pdf · ပႜဲကဿိန္ဍဳင္ဗဿာ စရင္လဿိဟ္မှိဟ္အလန္လက

  • Upload
    lytram

  • View
    227

  • Download
    4

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: zhtje k.njÇ ’cja ercj - UNFPA Myanmarmyanmar.unfpa.org/sites/default/files/resource-pdf/qna_mon.pdf · ပႜဲကဿိန္ဍဳင္ဗဿာ စရင္လဿိဟ္မှိဟ္အလန္လက

စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္ ေကုာံပ႐ူပရာသၛိကဿိန္ဍဳင္ဗဿာသှာံ ၂၀၁၄စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္ ေကုာံပ႐ူပရာသၛိကဿိန္ဍဳင္ဗဿာသှာံ ၂၀၁၄

အရာတီေထက္ဂမၜိဳင္အရာတီေထက္ဂမၜိဳင္

#.nwnjezN.jek.pjk.YmNihjlupjtikjkuE\zhtjek.njÇ’cjkW.nj#.nwnjezN.jek.pjk.YmNihjlupjtikjkuE\zhtjek.njÇ’cjkW.nj

#.n\zhtjek.njÇ’cjaercj#.n\zhtjek.njÇ’cjaercj

ပြမထံက္ပင္နဲပညာ ဂေကာံၾသန္ဂအံု လဿိဟ္မိှဟ္ကုလသမဂၢ ဂိတု

November သှာံ ၂၀၁၃

မြန္

Page 2: zhtje k.njÇ ’cja ercj - UNFPA Myanmarmyanmar.unfpa.org/sites/default/files/resource-pdf/qna_mon.pdf · ပႜဲကဿိန္ဍဳင္ဗဿာ စရင္လဿိဟ္မှိဟ္အလန္လက
Page 3: zhtje k.njÇ ’cja ercj - UNFPA Myanmarmyanmar.unfpa.org/sites/default/files/resource-pdf/qna_mon.pdf · ပႜဲကဿိန္ဍဳင္ဗဿာ စရင္လဿိဟ္မှိဟ္အလန္လက

(၁) စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္ဟီုဂွ ္ မူေရာ?စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္မြ ဲဟီုဂွ ္ ေျဂာပ္ဓလီုအလုံမြ ဲကဿိန္ဍဳင္တုဲ ဒွ္ပြမတက္ေကတ္ဗီုဓါတ္ ပႜဲအခိင္စဿတ္ လဝ္ဂွ ္ရ။ ႏူကႝုေလဿင္ကေမၜာန္ဏအ္တုဲ ပႜဲကႝုကဿိန္ဍဳင္ လဿိဟ္မှ ိဟ္ႏြ ံတဵၐိ ုတ္မူစိ လဿိဟ္မှ ိဟ္ၾတံဳ/မှိဟ္ျဗဵ လဿိဟ္မှ ိဟ္အယုက္ပိ ုင္ျခာ အကာဲအရာပေရင္မံင္စံင္တအ္ ပြမဂတာပ္တဲ ပေရင္ယိုက္လ်ဳိင္ သဇိုင္တအ္ဂွ ္ ဂြံတဵမာန္ရ။ ၾယဵတင္နင္တအ္ဝြ ံ သြက္သီုဖအိုတ္ ပဿိက္ေဇှာ္တဵရ။ စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္ အလုံမြ ဲကဿိန္ဍဳင္ဗဿာ ဂွ္ သှာံ ၂၀၁၄ ဂိတုမာတ္/ ဂိတုဨျဗဵမၢး စေရာင္မဒွ ္ရ။ အခိင္ေစှာန္ထၞး စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္ဂွ ္ေတွ္ သှာံ ၂၀၁၄ ဂိတုမာတ္ စဿတ္တၛဲ ၂၉ ဗတံသၢာတၛဲမဒွ ္ရ။

(၂) စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္ဂွ ္ ညးလႝုတအ္ ေကတ္တာလ်ဳိင္ေရင္တၜဳင္ကႝုေရာ?ဌာနကႜိဳက္ကႜိဳပ္ျဇဟတ္ ညးဍဳင္ကြာန္မှဳ ံသဿဝ္တုဲ ဌာနဝန္ေဇှာ္ျဇဟတ္ ညးဍဳင္ကြာန္ ေကုာံပြမျပံင္အာ ေဖ်ံသၨိဳင္ဒှါ ဲဝါ ဲဂွ ္ ေကတ္တာလ်ိဳင္ေရင္တၜဳင္ဒဿ ံင္ ကေမၜာန္ကံက္ေကတ္စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္တအ္ဂွ ္ရ။ ၾယဵဌာနဏအ္ဝြံ ဗြဲမကိတ္ည႘ကႝု ဥပေဒစရင္ လဿိဟ္မှ ိဟ္ ညံင္ဂြ ံကံက္ေကတ္စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္ကႝု တင္နင္ဍာံစဿတ္တအ္ဂွ ္ ညံင္ဂြ ံပတိတ္ကႝုဗြ ဲမည႘ကႝု အခိင္ဂွ ္ ေကတ္ကႝု တာလ်ိဳင္ ေရာင္မဒွ ္ရ။

(၃) မူဟိုတ္ သြက္ဂြ ံကံက္ေကတ္စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္ဂွ ္ ႏြံပဿ ိက္တဵေရာ?လဿိဟ္မှ ိဟ္မှဳ ံတန္တဵကဿိန္ဍဳင္(ဝါ) လဿိဟ္မှ ိဟ္မှဳ ံပႜ ဲဇဿာပ္ေဒသ အကာဲအရာပေရင္မံင္စံင္ကႝု အကာဲအရာ ပြမဂြံဂတာပ္တုဲ ပေရင္ယိုက္ လ်ိဳင္သဇိုင္ ဍာံစဿတ္တအ္ဂွ ္ နကႝုကံက္ေကတ္စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္ေဟင္ ဂြံမာန္ေရာင္ မဒွ္ရ။ သုင္ေစာဲတင္တအ္ဂွ ္တုဲ အလႝုသ႘ကဿိန္ဍဳင္ ဒွ္ဒွ ္ အလႝုသ႘ဟြံေသင္ ဂေကာံပုဂၢလိကတံဒွ ္ဒွ ္ ကိုန္အစ႘ဇန္တအ္ဂွ ္ ခ်ဴဓဇက္မာန္ေရာင္ မဒွ္ရ။ နကႝုရံင္ေကတ္တင္နင္ဂြ ံႏူ စရင္လဿိဟ္ မှိဟ္ဂွ ္တုဲ ပႜဲကႝုညးဍဳင္ကြာန္တအ္ ပေရင္ပညာ ပြမမင္မြ ဲပေရင္ထတ္ယုက္ ပေရင္ေဖ်ံဒှ ဲ ါဝဲါသၛိကႝု ပႜဲကႝုက႑ ပေရင္ပလံင္ဗစိ ုပ္တအ္ဂွ ္ တမ္႐ိ ုဟ္တအ္ ၐိုတ္လႝုႏြ ံပဿ ိက္ဒဿ ံင္တအ္ဂွ ္ ညးခ်ဴဓဇက္ကိုန္အစ႘ဇန္တအ္ တီကၜဳင္ေရာင္ မဒွ္ရ။ ဟိုတ္ဂွ ္ရ သှာံ ၂၀၁၄ ဂိတုမာတ္ စဿတ္တၛဲ ၃၀ ဏအ္မၢး ပႜဲကႝုကေမၜာန္ စကံက္ေကတ္ စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္ဂွ ္ မှိဟ္ဒဿ ံင္တန္တဵဒဿ ံင္ ပႜဲကႝုကဿိန္ဍဳင္ဏအ္ သီုဖအိုတ္ ညံင္ဂြ ံပါလုပ္ ပံင္ေကာံေရင္တၜဳင္ ပဿိက္ေဇှာ္ဗြ ဲေတဿင္ရ။

ပ႐ူပရာစရင္လဿ ိဟ္မှ ိဟ္ေကုာံ ပ႐ူပရာကဿ ိန္သၛ ိ သကၠရာဇ္ ၂၀၁၄ သှာံ

န ိဒါန္ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ဝြ ံ စရင္လဿ ိဟ္မှ ိဟ္လႝ ုဟြ ံဟီ ု ေဆင္စပ္ကႝ ုကေမၜာန္စရင္လဿ ိဟ္မှ ိဟ္တု ဲ သဿာန္တဵပုစၧာမြ ဲခဏမြ ဲခဏ ကီု တင္နင္ဂမၜ ိ ဳင ္တအ္ဂွ ္ေလဝ္မိက္ဂြ ံတီ ေသာင္င္ကၜးကၜးအိ ုတ္ရ။ ဒုင္သၨ ိ ဳင ္ကႝ ုပေရင္ဆႝ ုဂဗ အေဃာစမ္ၐတ္ကံက္ ေကတ္လဝ္ စရင္လဿ ိဟ္မှ ိဟ္တု ဲကၜဳင္ကႝ ု ပေရင္ဆႝ ုဂဗ အေဃာသ႘ကၜ ႘လဝ္ကႝ ု ဂေကာံေဝါဟာမှ ိဟ္ မှဳ ံပ ႜ ဲဇ ဿာပ္ေဒသ တအ္ဂွ ္တု ဲ ပုစၧာတံကႝ ု သြဟ္ဗြ ဲသဿဝ္တအ္ဂွ ္ ပေကာံပေကဝ္လဝ္ရ။ ပုစၧာကႝ ုသြဟ္ဗြ ဲသေရာပ္ဂွ ္ အတိုင္ဗြ ဲသဿဝ္မဒွ ္ရ။

Page 4: zhtje k.njÇ ’cja ercj - UNFPA Myanmarmyanmar.unfpa.org/sites/default/files/resource-pdf/qna_mon.pdf · ပႜဲကဿိန္ဍဳင္ဗဿာ စရင္လဿိဟ္မှိဟ္အလန္လက

၂ ပ႐ူပရာစရင္လဿ ိဟ္မှ ိဟ္ေကုာံ ပ႐ူပရာကဿ ိန္သၛ ိ သကၠရာဇ္ ၂၀၁၄ သှာံ

(၄) စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္ ကံက္ေကတ္အလန္လကၠရဵအိုတ္ ပႜဲကဿိန္ဍဳင္ဗဿာဂွ ္ ႏူအခိင္လႝု ကံက္ေကတ္လဝ္ေရာ?ပႜဲကဿိန္ဍဳင္ဗဿာ စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္ အလန္လကၠရဵအိုတ္ဂွ ္ ကံက္ေကတ္လဝ္ ပႜဲသှာံ (၁၉၈၃) ေတံရ။ ကံက္ေကတ္စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္ (၁၉၈၃) တုဲ (၃၀)သှာံလအ္မွ စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္သှာံ ၂၀၁၄ ဂွ္ ကံက္ေကတ္ေရာင္မဒွ ္ရ။ စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္ ကံက္ေကတ္လဿဳဟ္ဏအ္ ဝြံ သြက္တင္ႏြ ံပဿ ိက္ ကဿိန္ဍဳင္ေကုာံ သြက္အနာဂတ္ကဿိန္ဍဳင္ ပဿိက္ေဇှာ္တဵဗြ ဲမေလာန္ရ။

(၅) စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္မြ ဲဂွ ္ မြဲအလန္မၢး ၐိုတ္လႝုလအ္မွ ကံက္ေထက္ေရာ?ပႜဲကႝုကဿိန္ဍဳင္ ဗြဲမဂၜ ိ ဳင္မၢး စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္တအ္ဂွ ္ စွ္သှာံမြ ဲအလန္ အတိုင္ေသှာတ္ဗၞတ္ ကဿိန္ဍဳင္နာနာတုဲ ကံက္ေကတ္အိုတ္ရ။ ဟိုတ္ဂွ ္ရ ပႜဲကဿိန္ဍဳင္ဗဿာေလဝ္ ဗြဲမကိတ္ည႘ကႝု ေသှာတ္ဗၞတ္ကဿိန္ဍဳင္နာနာ စွ္သှာံမြ ဲအလန္ စကံက္ေကတ္အာ စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္ေရာင္ မဒွ္ရ။

(၆) ပႜဲကႝုစရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္ သှာံ ၂၀၁၄ ဏအ္ မူဟိုတ္ပ႙ ုတအ္ သြက္ဂြ ံပါလုပ္ေရင္တၜဳင္ကႝု ႏြံပဿ ိက္ေရာ?တင္နင္ ဂြံႏူစရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္တအ္ဂွ ္ သုင္ေစာဲအာ သြက္ဂြ ံခ်ဴဓဇက္ ကိုန္အစ႘ဇန္တအ္မဒွ္ရ။ ပေရင္ပါလုပ္မှးတအ္ ဟြံဂြ ံမၢး တင္နင္ကံက္ေကတ္ ဂြံလဝ္တအ္ဂွ ္ ဓမံက္ထၞးကႝုလဿိဟ္မှ ိဟ္ကဿိန္ဍဳင္ဗဿာ ဍာံစဿတ္မာန္ဟြံေသင္ရ။ အလႝုသ႘ကဿိန္ဍဳင္ ညးပံင္ေကာံ ေရင္တၜဳင္ဒဿ ံင္ သြက္ပေရင္ေဖာအ္ေျဗဝ္တဵတက္တအ္ ဂေကာံသုေတသနတအ္ကႝု နကႝုက႑ ပုဂၢလိကတအ္သြက္ ဂြံ ခ်ဴဓဇက္ မူဝါဒတအ္ေကုာံ အစ႘ဇန္ႏြ ံကႝု ပြမစိ ုပ္ဒတုဲတအ္ဂွ ္ တင္နင္ဍာံစဿတ္တအ္ ႏြံပဿ ိက္တဵရ။ စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္ဂွ ္မွ တင္ႏြ ံပဿ ိက္မှးတအ္ဂွ ္ စုတ္ခ်ဴဓဇက္အာ ပႜဲကႝု ကိုန္အစ႘ဇန္ကဿိန္ဍဳင္ေရာင္ မဒွ္ရ။

(၇) ပႜဲကႝုစရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္ဏအ္ ပ႙ုတအ္ေလဝ္ ဒးပံင္ေကာံေရင္တၜဳင္ကီုဟာ?ယြံ မှးတအ္ေလဝ္ ဒးပံင္ေကာံေရင္တၜဳင္ရ။ ကံက္ေကတ္စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္မြ ဲယ်ေဏာင္ဟီု ေတွ္ ကံက္ေကတ္စရင္ဇဿာပ္မှ ိဟ္ မဒွ္ရ။ နဲေသၢာံဂြ ံတင္နင္ ဒႝုကဆံင္ဂေကာံကြာန္/အရာပ္ မြဲမာန္ဂွ ္မၢး ပြမကံက္ေကတ္စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္ မဒွ္ရ သြက္ကေမၜာန္ပေရင္ခ်ဴဓဇက္ ကိုန္အစ႘ဇန္ ဗီုျပင္ပြမဆုဲျပံင္အာကၜဳင္ ပဿိက္ေဇှာ္တအ္ အကာဲအရာပေရင္ပညာ ညးအဝဲဟြံဍိဳက္ေပင္တအ္ အကာဲအရာ ပြမဂြံကေမၜာန္တအ္ ပြမသၜးဂဝ္ဂှ ဵတအ္ ပြမစုတိတအ္ကႝု အကာဲအရာ ပြမဂြံပေရင္ယိုက္လ်ဳိင္တအ္ဂွ ္ ဒႝုကႝုကဆံင္ကြာန္/အရာပ္ ဂြံမာန္တဵရ။ ဟိုတ္ဂွ ္ရ ပႜဲကႝုကေမၜာန္ကံက္ေကတ္ စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္ဂွ ္ ညံင္ဂြ ံပါလုပ္ ပံင္ေကာံေရင္တၜဳင္ အဖဝ္အၥာ/အၥာေဢာံ ညးမကံက္ေကတ္စရင္တအ္ကႝု ညံင္ေသၢာံကႝုတင္နင္ ဗြဲမဍာံစဿတ္တအ္ဂွ ္ မိက္ဂြ ံဖတိုက္ဖေအာဝ္ရ။

တင္စဿတ္။ ။ ဥပေဒစရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္သၸစဿတ္ကႝုလဝ္ ႏူကႝုကလုတ္ထဝ္ ညးဍဳင္ကြာန္ဂွ ္ ကႝုစႝ ုဒှါကႝု မှးတအ္ေရာင္ မဒွ္ရ။ အတိုင္ဥပေဒဏအ္ ပႜဲဗတမ္ကံက္ ေကတ္ စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္ဂွ ္မၢး နကႝုမှ ိဟ္တန္တဵဒဿ ံင္ ပႜဲကဿိန္ဍဳင္ဗဿာဏအ္သီုဖအိုတ္ ညံင္ေသၢာံသြဟ္ကႝု ပုစၧာ သဿာန္ႏူညးကံက္ေကတ္ စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္တအ္ဂွ ္ ႏြံပဿ ိက္တဵရ။ ဥပေဒတအ္ဂွ္ သြက္ဂြ ံ ပှဳက္ကႝုတင္နင္မှး တအ္ ကႝုလဝ္ဂွ ္ ဒုင္ကႝုလ်ဳိင္ေရာင္ မဒွ္ရ။ တင္န င္ ကံ က္ေ က တ္ စ ရ င္ လ ဿိ ဟ္ မှ ိ ဟ္ တ အ္ ဂွ ္

Page 5: zhtje k.njÇ ’cja ercj - UNFPA Myanmarmyanmar.unfpa.org/sites/default/files/resource-pdf/qna_mon.pdf · ပႜဲကဿိန္ဍဳင္ဗဿာ စရင္လဿိဟ္မှိဟ္အလန္လက

၃ပ႐ူပရာစရင္လဿ ိဟ္မှ ိဟ္ေကုာံ ပ႐ူပရာကဿ ိန္သၛ ိ သကၠရာဇ္ ၂၀၁၄ သှာံ

ရန္တဿအ္သုင္ေစာဲ သြက္ပေရင္ပေကာံပေကဝ္စရင္တုဲ တင္နင္ညးမြဲမြ ဲတအ္ဂွ ္ ညးလႝုမြ ဲမွေလဝ္ ေကဝ္ဂြ ံမာန္ဟြံေသင္ပုဟ္ဂွ ္ မိက္ဂြ ံဟီုဏာရ။

(၈) မှိဟ္စိ ုပ္ကၜဳင္ပါင္ၾတင္သၛိပ႙ ုတအ္ဂွ ္ဝြ ံ ဒွ္မှ ိဟ္ႏူကႝု႐ုင္စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္ေဏာင္ဂွ ္ ဗီုလႝုပ႙ ုဂြ ံတီမာန္ ေရာ?ဒွ္မှ ိဟ္ကံက္ေကတ္ စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္ေဏာင္ဂွ ္ ရံင္ေကတ္ကႝု အတိုင္တင္နင္ဗြ ဲသဿဝ္ဏအ္တုဲ တီေကတ္မာန္ရ။(၁) ကာတ္စဿတ္သမၲီ ဒွ္မှ ိဟ္ကံက္ေကတ္စရင္(၂) ကယ်ဳိင္သေကၤတ စဿတ္သမၲီ စရင္လဿိဟ္မှ ိဟ္ပါ၊(၃) ပြမရပ္လဝ္ပုစၧာစရင္လိဿဟ္မိ ှဟ္တံ၊(၄) ဗီုတိေဒသႏြံအယဲစကၠဴ (A3) မြဲကႝု(၅) ဗြဲမဂၜ ိ ဳင္(အဖဝ္ကႝုညးကံက္စရင္တံဂွ ္) ကႝု (မိှဟ္ေဇှာ္ကြာန္မှးတံဗက္အာကႝုဂြ ံဆႝုေကတ္ေရာင္မဒွ ္ရ။)နဒဒွ္မိ ှဟ္ကံက္စရင္မၢးအၥာဘာ/ အၥာေဢာံ ံမှဳ ံပႜ ဲေဒသမှးတံဂွ ္ ကံက္စရင္ေရာင္မဒွ ္ရ။ ႏူကၜာဟြံဂြ ံစဂေမၜာန္ ကံက္ေကတ္စရင္လိဿဟ္မိ ှဟ္ ဂွ္မၢးမိ ှဟ္ေဇှာ္ကြာန္တံဂွ ္ဆက္မိတ္ကႝုမှးတံညး ကံက္ေကတ္စရင္တံဂွ ္ရ။

(၉) ပႜဲကႝုစရင္လိဿဟ္မိ ှဟ္ဂွ ္ေတာ္ရု ိဟ္အာညးလႝုတံဂွ ္ေရာ?သှာံ (၂၀၁၄) ဂိတု March စဿတ္တၛဲ (၂၄)အခိင္ဗၲ ံဂွ ္မၢးေတာ္ရိ ုဟ္အာမိှဟ္ႏြ ံမံင္ပႜ ဲကိဿန္ဍဳင္ဗဿာသီုဖအိုတ္ေရာင္ဒွ ္တုဲေကာန္ဍဳင္ဟြံရု ဲ၊ဂကူဟြံရု ဲ၊ အဝဲကဆံင္ ္ဟြံရု ဲေတာ္ရိ ုဟ္အာဇဿာပ္မိ ှဟ္ေရာင္မဒွ ္ရ။ အခါကံက္ေကတ္စရင္လိဿဟ္မိ ှဟ္ဂွ ္မိ ှဟ္မံင္တန္တဵဒဿ ံင္ ပႜဲဂေကာံကိဿန္သိၛသာမညတံသဿးဟြံကမိှဟ္မံင္တန္တဵဒဿ ံင္ပႜ ဲရုင္ ္ဂဥဳဲတံ၊ ပႜဲ Hotel တံ၊ ပႜဲကႝုဘာေကာန္ကၜင္တံ၊ ပႜဲကႝုဘာလက်ာ္တံသီုဖအိုတ္ဂွ ္ေလဝ္ကံက္ေကတ္ေရာင္မဒွ ္ရ။ မိှဟ္ႏြ ံမံင္ ္ပႜ ဲဒပ္တၜဒဒိ ုက္တံသီုဖအိုတ္ဂွ ္ေလဝ္ပါလုပ္ေရာင္္မဒွ ္ရ။ မိှဟ္သိၛဗြ ဲမဗိ ုန္ဗတ္ဟြံမြ ဲတံဂွ ္ေလဝ္စုတ္ကံက္အာပႜဲစရင္လိဿဟ္မိ ှဟ္ေရာင္မဒွ ္ရ။

(၁၀) ရိုဟ္ေတာ္စုတ္အဲပႜ ဲစရင္လိဿဟ္မိ ှဟ္ယ်ဂွ ္ညံင္ဂြ ံခ်ဳ ိတ္ပိ ၜ ဳတ္မှးတံဗီ ုလႝုေကၜာန္ေရာ?ညးႏြံတာလ်ဳိင္ကေမၜာန္စရင္လိဿဟ္မိ ှဟ္တံဝြ ံဂေမၜာန္ပြမခ်ဴဓဇက္ဗီ ုတ႘ဂွ ္ေရင္တၜဳင္တုဲမဒွ ္ရ။ ဇဿာပ္ အရာပ္ေကုာံဇ ဿာပ္ဂေကာံကြာန္မှဳ ံ ပ ႜ ဲ မြ ဲအလံုကိ ဿ န္ ဍဳင္တံဂွ ္ ပ ၚဒှါ ဲကံက္တုဲ ခ်ဴဓဇက္ေပ ၜဝ္ေပ ၜတ္လဝ္ဗီ ုတိဒှါ ဲကံက္တံရ။ ညံင္ဂြ ံေျဂပ္ဓလီုေဒသမှံဳပႜ ဲကိဿန္ဍဳင္သီုဖအိုတ္မာန္ဂွ ္ဒးသုင္ေစာဲဗီ ုတိတံမဒွ ္ရ။ ကၜာဟြံဂြ ံကံက္ေကတ္စရင္လိဿဟ္မိ ှဟ္(၃)တၛဲဂွ ္မၢးစရင္ဂေကာံကိဿန္သိၛမှဳ ံပႜ ဲဒှါ ဲကံက္ဗြ ဲတံဂွ ္ဒးေကႅင္စဿ ႘စဿတ္ရ။ အခါ ကံက္ေကတ္စရင္ဂွ ္ဇဿာပ္ဇဿာပ္ဒှါ ဲကံက္ဗြ ဲအတိုင္စရင္ဂေကာံကိဿန္သိၛပြမကံက္ေကတ္ဂေကာံကိဿန္သိၛသီုဖအိုတ္ႏြ ံ၊ ဟြံမြ ဲသြက္ဂြ ံစ႘ ဿစဿတ္မဒွ ္ရ။ ဂေကာံကိဿန္သိၛမှးဂွ ္စႝ ုကႝုစိ ုပ္ဂိတု April စဿတ္တၛဲ(၁၀) ေတံပြမကံက္ေကတ္စရင္ဟြံမြ ဲဏီမၢးဒးဆက္ေစၜာံကႝုမိ ှဟ္ေဇှာ္ကြာန္ဇကုတံ ေထက္ရ။ဟြံေသင္မၢးနကႝုဂှန္Phone ႏူကႝုရုင္စရင္လိဿဟ္မိ ှဟ္ပိ ြ ဳင္ဍဳင္ဇကုကႝုလဝ္ညးဍဳင္ကြာန္တံဂွ ္ဆက္ေစၜာံကႝုပရိ ုင္မာန္ရ။ဒှါ ဲမှးမံင္ဂွ ္ဗလးကႝုဏါမိ ှ ္ဟ္ကံက္စရင္မြ ဲတုဲသြက္ဂြ ံကံက္စရင္ဂွ ္စ ႘ဇန္ ကႝုေရာင္မဒွ ္ရ။ ကံက္ေကတ္စရင္ဂေကာံကိဿန္သိၛမှးတုဲယ်ေဏါင္ဟီုမၢးတှး ကါတ္စှတ္သမီၲကံက္ေကတ္စရင္တုဲဂွ ္ဗါန္စြ ံကႝုလဝ္ပႜ ဲပါင္ၾတင္သိၛမှးေရာင္မဒွ ္ရ။ မၵးဆက္ေစၜာံကုႝ မိှဟ္ေဇှာ္ကြာန္ေထက္ရ။ ဟံြေသင္မၢး ပႜဲကြာန္မှး ဒှာဲရုင္ကံက္စရင္သၢာဂ္ ွ ကုႝလဝ္မုက္ဂှန္ဖုန္ဂ္ ွေဟင္ လဵကုႝပ႐ု ိင္မာန္မံင္ေရာင္ ဒှာဲမှးမံင္ဂ္ ွ ဗလးဏာမိှဟ္ကံက္စရင္ေရာင္ ယဝ္ရ ကံက္စရင္ဂေကာံသၛိမှးတံတုဲမၢး ဒဒ္ွရကံက္စရင္သၢာ ပႜဲသၛိမှးတအ္တုဲေဟင္ဂ္ ွ ပႜဲကုႝပါင္စရင္သၛိဇကုမၢးဗာန္လဝ္ လိက္စဿတ္သၸဒတန္ဂ္ ွရ။

Page 6: zhtje k.njÇ ’cja ercj - UNFPA Myanmarmyanmar.unfpa.org/sites/default/files/resource-pdf/qna_mon.pdf · ပႜဲကဿိန္ဍဳင္ဗဿာ စရင္လဿိဟ္မှိဟ္အလန္လက

(၁၁) တင္နင္အဲကႝုဏါလဝ္ အေဃာကံက္ေကတ္စရင္လိဿဟ္မိှဟ္တံဂွ္ သုင္ေစာဲသြက္အခါန္ဟြံေသင္ကႝု ညးႏြံတာလ်ဳိင္တံေကတ္ အေရဝ္ဟြံေသင္ပုဟ္ဂွ္ ဗီုလႝုဂြံတီမာန္ေရာ?ဥပေဒစရင္လိဿဟ္မိှဟ္သၸစဿတ္ကႝုလဝ္ႏူကႝုကၜတ္ဓရ္ညးဍဳင္ကြာန္ဝြံသြက္ဂြံပှဳက္လဝ္တင္နင္တံဂွ္ကႝုလဝ္ တင္ဒုင္လ်ဳိင္တံရ။ တင္နင္ကံက္ေကတ္လဝ္တံဂွ္ဇဿာပ္မိှဟ္ေဇှာ္စရင္လိဿဟ္မိှဟ္တံဗြဲမည႘ကႝုဥပေဒအပှဳက္လဝ္ရ။ညးယိုက္လ်ဳိင္ဌါနကိႜဳက္ကိႜဳပ္ျဇဟတ္ညးဍဳင္ကြာန္တံဂွ္ေလဝ္တင္နင္ဒးပှဳက္လဝ္ကာလညးတံယိုက္ေဂၜင္တာလ်ဳ ိင္တံဂွ ္ကႝ ုညးမြ ဲမွ ေလဝ္ဟြံကႝ ုသမီ ၲပုဟ္ဂွ ္ဒးတုပ္လဝ္စဿတ္တဲရ။ အတိုင္ဥပေဒစရင္လိဿဟ္မိှဟ္မၢးအတိုင္တာလ်ဳိင္မိှဟ္ဟြံ ေဆင္စပ္မိှဟ္ပူဂႝုတှဟ္မြဲကုႝဒွ္၊ ဂေကာံ(သီုကႝုဌါနအလႝုအသ႘တံေလဝ္ပါ)ကႝုဒွ္တင္နင္ကံက္ေကတ္လဝ္စရင္ လိဿဟ္မိှဟ္တံဂွ္အေခါင္အာတ္ေကတ္ဟြံမြဲရ။ ႏူကႝုဂေကာံအလႝုအသ႘ တှဟ္တံေလဝ္ ပႜဲကာလကံက္ေကတ္ စရင္လိဿဟ္မိှဟ္တံဂွ္ တင္နင္မိှဟ္လႝုမြဲေလဝ္ အေခါင္ပႝုဟြံမြဲရ။ ပေကာံပေကဝ္တင္နင္စရင္လိဿဟ္မိှဟ္တံဂွ္တုဲပိၲတ္လိက္ဒုင္စ႘ေရင္ေရာင္မဒွ္ရ။ အတၴဳပၸတိၲေသာဲေသာဲပေရာဲေရာဲညးသြဟ္ေရာင္ဟြံ ေသင္ရ။ ဖံက္ပၠဝ္ဥပေဒစရင္လိဿဟ္မိှဟ္တုဲဒုဟ္ႏြံေဏါင္ဂြံဆႝုေကတ္မၢးညးကံက္စရင္တံ(ဝါ)ညးယိုက္လ်ဳိင္ ႏူဌါနတံဂွ္ဒဏ္ၾသန္(ဝါ) ဒဏ္ထံင္(ဝါ) သီုၐါဒဏ္ဒးဒုင္ေရာင္မဒွ္ရ။

(၁၂) မုဟိုတ္ဂြံႏြံပိဿက္ယဿဳအဲဍိဳက္က္ေပင္င္ဂွ္ေရာ?ႏူကႝုဌါနကိႜဳက္ကိႜဳပ္ျဇဟတ္ညးဍဳင္ကြာန္တံဟိုတ္ဖႝုဂြံသဿာန္ယဿဳမိှဟ္လုပ္ဂေကာံကဿိန္သိၛသီုဖအိုတ္ကႝုဟိုတ္ဖႝုဂြံဗါန္(တှးကါတ္စဿတ္သမီၲကံက္ေကတ္စရင္လိဿဟ္မိှဟ္တုဲ) ဂွ္သြက္ဂြံစ႘ဿစဿတ္ပေရင္ဍာံစဿတ္မဒွ္ရ။ ပႜဲကႝုစရင္လိဿဟ္မိှဟ္ညံင္ဂြံကံက္ေကတ္ဂေကာံကိဿန္သိၛသီုဖ အိုတ္ကႝုမိှဟ္ဒးကံက္ေကတ္ဍာံဍာံတံဂွ္ပြမကံက္ေကတ္ႏြံ/ ဟြံမြဲညံင္ဂြံခ်ဳိတ္ပိၜဳတ္မဒးသဿာန္ယဿဳဂွ္မဒွ္ရ။ ဂေကာံကိဿန္သိၛမှးဂွ္ဗြဲမဍိဳက္ေပင္အခါကံက္ေကတ္တုဲမၢးတင္နင္အတၴဳပၸတၲိမှးတံ(ဥပမာ-ယဿဳနကႝုဗီုျပင္ပုစၧာလုပ္အာပႜဲစရင္ေရာင္မဒွ္ရ။ ပြမဍာံစဿတ္တင္နင္တံဂွ္္ညံင္ဂြံခ်ဳိတ္ပိၜဳတ္ေကၜာန္တုဲဗက္ဂွ္ယရဵတင္နင္တံဂွ္ရစုတ္ပႜဲ Computer ေရာင္မဒွ္ရ။ စက္ရပ္သိှင္ဂွ္ဗွ္ေကတ္ယဿဳဂွ္မာန္ဟြံေသင္ရ။ ကဆံင္လကၠရဵအိုတ္အခိင္ပေကာံပေကဝ္စရင္မၢးတင္နင္ဂေကာံကိဿန္သိၛတံဂွ္နဒဒွ္စရင္ယဿဳဟြံပါျပံင္ကႝုေရာင္မဒွ္ရ။ ဟိုတ္ဂွ္ရႏူကႝုတင္နင္ပိၲတ္တံဂွ္ဂေကာံကိဿန္သိၛမြဲဂေကာံ(ဝါ) ဇဿာပ္မိှဟ္မြဲမြဲဂွ္ပြမေကႅင္ရံင္ဝင္အတိတ္မာန္တံဟြံမြဲရ။

(၁၃)။ ဗီုျပင္ပုစၧာစရင္လိဿဟ္မိှဟ္တံဂွ္ပေကာံပေကဝ္လဝ္နကႝုဘာသာလႝုေရာ?ပုစၧာစရင္လိဿဟ္မိှဟ္တံဂွ္ပေကာံပေကဝ္လဝ္နကႝုဘာသာဗဿာရ။ သြက္ဂြံကံက္ေကတ္စရင္ေကာန္ဍဳင္သၟာင္းတံမၢးပေကာံပေကဝ္လဝ္ နကႝုဘာသာအဂႍလိက္ရ။ နကႝုညးကံက္စရင္တံအေရဝ္ဘာသာဒုင္ေဒသတံဂွ္ဒးဟီုေလပ္ရ။ ပႜဲကႝုလိက္ေစၜာံတဲတင္ေစှာန္ထၞးတံဂွ္ မၢးတင္နင္ပိဿက္ေဇှာ္လႝၛဳတံဂွ္ပေကာံပေကဝ္ကႝုလဝ္နကႝုအေရဝ္ဘာသာမှးတံဂွ္ရ။ ေဝါဟာရလႝၛဳမှံဳပႜဲပုစၧာတံဂွ္အခါေသာင္ကၜးထၞးမၢးပ ေရင္ကိတ္ည႘ႏြံေရာင္မဒွ္ရ။

(၁၄)။ သြက္ဂြံဗေပင္ဗီုျပင္ပုစၧာဂွ္အခိင္ၐိုတ္လႝုလအ္ေရာ?သြက္ဂြံဗေပင္ဗီုျပင္ပုစၧာဂွ္ၐိုတ္(၂၅) မိေနတ္လအ္မာန္ရ။ ပႜဲပၲံစဿတ္တၛဲ(၂၉) ဂိတုMarch ဂွ္မၢးတန္တဵကႝုလိဿဟ္မိှဟ္မှံဳဒံဿင္ပႜဲဂေကာံကိဿန္ သိၛမှးတုဲအခိင္ဗှတ္ညိညးယအ္၊ ပႝုႏြံမာန္ရ။

(၁၅) ။ဗီုျပင္ပုစၧာဂွ္အလႝုဇကုဗေပင္မာန္ဟာ?ဟြံဂြံရ။ ဗီုျပင္ပုစၧာဂွ္ ညံင္ဂြံဗေပင္စုတ္ျပဟ္ျပဟ္မာန္ကႝုလဝ္တန္ေဗၲာန္ပၠတ္ေပၠင္ကုႝညးကံက္စရင္တံဂွ္ရ။ ညးကံက္စရင္ကႝုလဝ္ပၠတ္ ေပၠင္တံဂွ္မွသြက္ဂြံဗေပင္ဗီုျပင္ပုစၧာတံဂွ္ေထက္ၾကိဳက္ရ။

ပ႐ူပရာစရင္လဿ ိဟ္မှ ိဟ္ေကုာံ ပ႐ူပရာကဿ ိန္သၛ ိ သကၠရာဇ္ ၂၀၁၄ သှာံ

Page 7: zhtje k.njÇ ’cja ercj - UNFPA Myanmarmyanmar.unfpa.org/sites/default/files/resource-pdf/qna_mon.pdf · ပႜဲကဿိန္ဍဳင္ဗဿာ စရင္လဿိဟ္မှိဟ္အလန္လက

(၁၆)။ ဗီုျပင္ပုစၧာဗေပင္လဝ္တင္နင္ဂေကာံကိဿန္သိၛပ႙ုတံဂွ္ဇေရင္ရုင္စရင္လိဿန္မိှဟ္ေတံနကႝုအလႝုဇကုပလံင္ဗစိုပ္ဂြံဟာ?ဟြံဂြံရ။ ဗီုျပင္ပုစၧာတံဂွ္အလႝုညးကံက္စရင္တံဒးေကႅင္အပ္ျပာပ္ေရာင္မဒွ္ရ။ ဗီုျပင္ပုစၧာကႝုလဝ္ညးတံဂွ္အလႝုညးတံေကတ္တာလ်ဳိင္ ဒးပအပ္ေရာင္မဒွ္ရ။

(၁၇)။ မိှဟ္ကၜဳင္ကံက္စရင္တံဂွ္ဒးကႝုအေခါင္လုပ္ပႜဲသိၛဟာ?သြက္ဂြံကံက္ေကတ္စရင္လိဿဟ္မိှဟ္မြဲဂေကာံကိဿန္သိၛဂွ္အခိင္လအ္ေလာန္ဂွ္ရညံင္ဂြံဒုင္တၜဳင္ကႝုညးကံက္စရင္ဂွ္မိက္ဂြံအာတ္ဒုင္ဂုဏ္သီုဖအိုတ္ရ။ ညးကံက္စရင္တံဝြံဗေပင္စုတ္ဗီုျပင္ပုစၧာတုဲကၜာဟြံဂြံတိတ္ႏူသိၛမှးဂွ္မၢးတင္နင္တံပြမဍိဳက္ေပင္ႏြံ/ ဟြံမြဲေကႅင္စ႘ဿစဿတ္ ေရာင္မဒွ္ရ။ ယဝ္မှးဟြံမိက္ကႝုအေခါင္မၢးဂြံမၛးသိၛတုဲသြဟ္ကႝုပုစၧာတံဂွ္မာန္ရ။ ဒွ္မာန္ေဏါင္မၢးညးကံက္စရင္ဂၨံတုဲဒှါဲဂြံခ်ဴစရင္မာန္ဂွ္ကႝု မိက္ဂြံစ႘ဇန္ကႝုရ။

(၁၈)။ ဗီုျပင္ပုစၧာဂွ္ႏူကႝု (Internet) မြဲကဆံင္ဗေပင္ကႝုဂြံဟာ?ဟြံဂြံရ။ ပုစၧာတံဂွ္ဆက္လဝ္ကႝုသေကႍတပထဝီေဒသစဿတ္လဝ္မြဲတံဂွ္ရ။ နကႝုဗီုျပင္တှးလိက္ပုစၧာတံမွကံက္ေကတ္အာစရင္ဂေကာံ ကိဿန္သိၛတံေရာင္မဒွ္ရ။

(၁၉)။ ဗီုျပင္ပုစၧာဂွ္တက္ပိၲတ္ႏူလၲဴ (Website) မြဲတုဲအလႝုဇကုဗေပင္ေကတ္ဂြံဟာ?ဟြံဂြံရ။ တင္နင္တံဂွ္သြက္ဂြံရပ္သှိင္ (Scan) ကႝုသြက္ဂြံဂၜာဲဗြဲမေလာဲသြာမာန္ရန္တဿအ္တုဲပုစၧာတံဂွ္စုတ္လဝ္သေကႍတစဿတ္သမီၲ (barcode) တံရ။ ဗီုျပင္ပုစၧာစရင္ေကတ္ဂြံလဝ္ႏူ (Website) တံဂွ္ (barcode) ဟြံပါဂွ္ရ ဗီုျပင္ပုစၧာတံဂွ္ဆက္လဝ္ကႝုေဒသစဿတ္ လဝ္တံမဒွ္ရ။ အတိုင္ေသှာတ္နဲဏံမၢးအခါေကတ္တင္နင္တံဂွ္ကႝုဒွ္အထံက္အရုီပြမဍာံစဿတ္ဂွ္ရ။

(၂၀)။ အဲဝြံအခိင္ေစှာန္ထၞးစရင္လိဿဟ္မိှဟ္ဂွ္မံင္ဒဿံင္ပႜဲျဇပ္ညးအာယုက္ေဇှာ္ဂူဒီု(ဝါ) Hotel (ဝါ) ဂေကာံမြဲမြဲေဏါင္မၢးမုဒွ္ေရာ?စရင္လိဿဟ္မိှဟ္ကံက္ေကတ္လဿဳဟ္ဏံဝြံသုင္ေစာဲဗီုျပင္ပုစၧာ(၂) ဂကူေရာင္မဒွ္ရ။ ဗီုျပင္ပုစၧာဂေကာံကိဿန္ သိၛကႝုဗီုျပင္ပုစၧာဂေကာံမဒွ္ရ။ ဗီုျပင္ပုစၧာဂေကာံဂွ္မၢးသြက္ရုင္ဂဥဳဲတံ၊ ထံင္တံ၊ သိၛဇမိၜင္ေကာန္ပှာန္တံ၊ Hotel တံ၊ ဘာလက်ာ္တံကႝု သြက္ညးမံင္ဒဿံင္နကႝုဗီုျပင္ဂ ေကာံတံမဒွ္ရ။ ဟိုတ္ဂွ္ရ တန္တဵကႝုဒှါဲမံင္တုဲကံက္ေကတ္စရင္ေရာင္မဒွ္ရ။

ပ႐ူပရာစရင္လဿ ိဟ္မှ ိဟ္ေကုာံ ပ႐ူပရာကဿ ိန္သၛ ိ သကၠရာဇ္ ၂၀၁၄ သှာံ

Page 8: zhtje k.njÇ ’cja ercj - UNFPA Myanmarmyanmar.unfpa.org/sites/default/files/resource-pdf/qna_mon.pdf · ပႜဲကဿိန္ဍဳင္ဗဿာ စရင္လဿိဟ္မှိဟ္အလန္လက

(၂၁)။ အဲဂွ္စိုပ္ဒဿံင္ပႜဲဒပ္ပေရင္ဟံင္ျပာ္ေဏါင္ဟီုစရ။ ကံက္စုတ္အဲ ပႜဲစရင္လိဿဟ္မိှဟ္ကီုဟာ?ယြံ၊ ကံက္စုတ္အာေရာင္၊ ပႜဲပၲံကံက္စရင္လိဿဟ္မိှဟ္ဂွ္မိှဟ္မံင္တန္တဵမံင္ပႜဲကိဿန္ဍဳင္ဗဿာသီုဖအိုတ္ (မိှဟ္စိုပ္မံင္ပႜဲဒပ္ပေရင္ဟံင္ျပာ္ ေလဝ္ပါ) ကံက္ေကတ္အာစရင္ေရာင္မဒွ္ရ။ သြက္ဂြံေျဂပ္ဓလီုကံက္ေကတ္မိှဟ္ႏြံမံင္ပႜဲကိဿန္ဍဳင္ဗဿာသီုဖအိုတ္မာန္ဂွ္ပံင္ေကာံစ႘ဇန္ အာကႝုညးအုပ္ဓုပ္စ႘ေရင္မံင္ပႜဲဒပ္ပေရင္ဟံင္ျပာ္တံဂွ္ေရာင္မဒွ္ရ။

(၂၂)။ ပႜဲပၲံစဿတ္တၛဲ (၂၉) ဂိတုMarch ဂွ္မၢးယဝ္ရအဲႏြံမံင္ပႜဲဍဳင္သၟာင္တံဂွ္ေလဝ္ကံက္ေကတ္ေရာင္မဒွ္ရ။ အာစိုပ္မံင္ဍဳင္သၟာင္နကႝု လုပ္ေသှာဝ္ကႝုဒွ္၊ ကံက္စုတ္ပႜဲစရင္ေရာင္မဒွ္ရ။

(၂၃)။ ပႜဲပၲံစဿတ္တၛဲ(၂၉) ဂိတုMarch ဂွ္ယဝ္ရပႜဲအဲကဿဳဲႏြံမံင္ေဏါင္မၢးရိုဟ္ကံက္စုတ္ညးတံပႜဲဂေကာံကိဿန္သိၛအဲကီုဟာ?ပႜဲပၲံစဿတ္တၛဲ (၂၉) ဂွ္မၢးညးလႝုဟြံဟီုမိှဟ္တိတ္လဝ္ပႜဲသိၛမှးဂွ္ကံက္စုတ္အာစရင္ပႜဲဂေကာံကိဿန္သိၛမှးေရာင္မဒွ္ရ။ ပႜဲပၲံစဿတ္တၛဲ (၂၉) ဂိတုMarch ဂွ္ညးေကၜာန္မံင္ဂေမၜာန္တံညးအာမံင္တရဵတံ၊ ညးတုိန္မံင္ (party) တံဂွ္ပႜဲစဿတ္တၛဲ(၃၀) ဂိတု March ဂွ္မၢးညးတံေကႅင္စိုပ္ကၜဳင္သိၛညးတံေတွ္စုတ္ကံက္အာပႜဲဂေကာံကိဿန္သိၛ ေဆင္စပ္ကႝုညးတံဂွ္ေရာင္မဒွ္ရ။

(၂၄)။ ပႜဲပၲံစဿတ္တၛဲ (၂၉) ဂိတု March ဂွ္မိှဟ္ဂေကာံကိဿန္သိၛပ႙ုဟြံေသင္မြဲဂွ္ယဝ္ရတိက္လဝ္ပႜဲသိၛပ႙ုမၢးဒှါဲေဍံမံင္ဒဿံင္တႝြဳေတံဂွ္ကံက္/ ဟြံကံက္ေဍံဂွ္ဗီုလႝုဂြံတီမာန္ေရာ?ပႜဲပၲံစဿတ္တၛဲ(၂၉) ဂိတု March ဂွ္မိှဟ္ဂမိၜဳင္ပႜဲဂေကာံကိဿန္သိၛဂွ္ႏြံ/ ဟြံမြဲညံင္ဂြံခ်ဳိတ္ပိၜဳတ္သဿာန္တုဲမွညံင္ဂြံကံက္ေကတ္စရင္ၾယဵမိှဟ္တံဂွ္ ကႝုလဝ္ပၠတ္ေပၠင္ကႝုညးပုဟ္မၢးညးဂွ္ကံက္ေကတ္အာစရင္ဟြံေသင္ရ။

(၂၅)။ ယဝ္ခါအဲဒွ္မံင္ေကာန္ဍဳင္သၟာင္မၢးကံက္စုတ္အဲပႜဲစရင္လိဿဟ္မိှဟ္ကီုဟာ?ယြံ၊ ေကာန္ဍဳင္ကႝုဒွ္၊ ေကာန္ဍဳင္သၟာင္ကႝုဒွ္ မိှဟ္မံင္ဒဿံင္ပႜဲဂေကာံကိဿန္သိၛ(ဝါ) ပႜဲဂေကာံ(ဝါ) ပႜဲဒပ္ပေရင္ဟံင္ျပာ္မှဳံပႜဲကိဿန္ဍဳင္ဗဿာတံ သီုဖအိုတ္ဂွ္္ကံက္စုတ္အာပႜဲစရင္လိဿဟ္မိှဟ္ေရာင္မဒွ္ရ။

(၂၆)။ သြဟ္ဂြံႏူစရင္လိဿဟ္မိှဟ္သှာံ (၂၀၁၄) ဂွ္အခိင္ၐိုတ္လႝုလအ္မွဂြံလေလာင္ၾတးဇေရင္ညးဍဳင္ကြာန္တံဂွ္ေရာ?သြဟ္စရင္လိဿဟ္မိှဟ္လကၠရဵအိုတ္ဂွ္သှာံ (၂၀၁၅) ပႜဲဂိတုပထမသတၲဟကၜာဂွ္မၢး လေလာင္ၾတးေရာင္ဒွ္တုဲ သြဟ္ျပဟ္တံဂွ္ သှာံ(၂၀၁၄)ပႜဲဂိတုAugust မၢးဂြံတီေရာင္မဒွ္ရ။

(၂၇)။ သြက္ဂြံလေလာင္ၾတးသြဟ္စရင္လိဿဟ္မိှဟ္တံဂွ္မုဟိုတ္ဒးေကတ္အခိင္ဟလအ္ဏံေရာ?ႏူကႝုတင္ေထင္ခယ်ဂေကာံကိဿန္သိၛလိဿဟ္ပံင္ၐိုတ္(၁၁၀) ကတ္ဂွ္ကံက္ေကတ္တင္နင္တံဇဿာပ္မြဲဂွ္ရ သြက္ဂြံေပၠာံေပၠဝ္ၾယဵတင္နင္ဏံ ကႝုသြက္ဂြံေပၠာံေပၠဝ္စရင္ဂွ္ႏြံပိဿက္အခိင္ဗြဲမလအ္ရ။ တုဲပၜန္ပြမစ႘ဿစဿတ္ တင္နင္တံ၊ ပြမသိၛဂၜိပ္တံေကၜာန္သၸတုဲနကႝုဗီုျပင္ညးဍဳင္ကြာန္တံ ကိၜဳဟ္တီေကတ္ဗြဲမေလာဲသြာမာန္ဂွ္လ ေလာင္ၾတးကႝုေဏါင္ဂွ္ရဒးေကတ္အခိင္လအ္မဒွ္ရ။

(၂၈)။ မိှဟ္လုပ္စိုပ္ကၜဳင္ဟြံလုပ္ကႝုေသှာဝ္တံဂွ္ေလဝ္ကံက္ေကတ္စရင္ကီုဟာ?ယြံ၊ ပႜဲပၲံစဿတ္တၛဲ(၂၉) ဂိတု March ဂွ္မိှဟ္မှံဳဒံဿင္ပႜဲကိဿန္ဍဳင္ဗဿာဏံသီုဖအိုတ္လုပ္ေသှာဝ္ကႝုဒွ္၊ ဟြံလုပ္ေသှာဝ္ကႝုဒွ္၊ ကံက္စုတ္စရင္ေရာင္မဒွ္ရ။

ပ႐ူပရာစရင္လဿ ိဟ္မှ ိဟ္ေကုာံ ပ႐ူပရာကဿ ိန္သၛ ိ သကၠရာဇ္ ၂၀၁၄ သှာံ

Page 9: zhtje k.njÇ ’cja ercj - UNFPA Myanmarmyanmar.unfpa.org/sites/default/files/resource-pdf/qna_mon.pdf · ပႜဲကဿိန္ဍဳင္ဗဿာ စရင္လဿိဟ္မှိဟ္အလန္လက

(၂၉)။ ယဝ္ရဟြံေျပျပံင္ကႝုညးကံက္စရင္တာလ်ဳိင္ေစွ္ဏံတံဂွ္မၢးဒုင္ကံက္ေကတ္ကႝုညးကံက္စရင္တှဟ္တှဟ္မြဲဂြံဟာ?ယဝ္ရဆႏၵမိက္ဂြံသြဟ္ကႝုညးကံက္စရင္တံဟြံမြဲပုဟ္မၢးဆက္ေစၜာံကႝုညးစဿ႘စဿတ္စရင္တုဲအာတ္အရီုအဗင္မာန္ရ။

(၃၀)။ ယဝ္ရပႜဲကႝုသိၛပ႙ုသဿာဂေမၜာန္ေကၜာန္ကိစၥပေရင္သိၛတံႏြံမံင္မၢးသဿာဂေမၜာန္တံဂွ္ေလဝ္ကံက္စုတ္စရင္ပႜဲဂေကာံကိဿန္သိၛပ႙ုကီုဟာ?ၾယဵဏံဂွ္တန္တဵကႝုအကာဲအရာရ ယဝ္သဿာဂေမၜာန္ဂွ္မံင္ပႜဲဂေကာံကိဿန္သိၛမှးတုဲစအဖဝ္မှးတံတုပ္တုပ္မၢးၾယဵသဿာဂေမၜာန္ဂွ္ဝြံဒွ္မိှဟ္လုပ္ ဂေကာံကိဿန္သိၛမှးတံမြဲဂွ္ရ ဒးကံက္စုတ္စရင္ပႜဲဂေကာံကိဿန္သိၛမှးရ။ ယဝ္ရသဿာဂေမၜာန္ဂွ္မံင္ဒဿံင္တှဟ္ျခာတုဲနကႝုအစ႘အဇန္ညးညးဍဳန္ တိုပ္စေကတ္ေကတ္မၢးနဒဒွ္ဂေကာံကိဿန္သိၛတှဟ္ျခာစဿတ္တုဲကံက္ေကတ္စရင္ေရာင္မဒွ္ရ။

(၃၁)။ မုဟိုတ္ပုစၧာေဆင္စပ္ကႝုၾတံဳ/ျဗဵတံဂွ္သဿာန္တုဲပေရာပရာလိင္ (Gender) စမံင္ေခတ္လဿဳဟ္ဂွ္မုဟိုတ္ဟြံသဿာန္ေရာ?ၾတံဳ/ ျဗဵဝြံ အတိုင္ဇ႘ဝေဗဒပၚျခာလဝ္အၾကာမိှဟ္ၾတံဳတံကႝု မိှဟ္ျဗဵတံတုဲၾတံဳ/ ျဗဵဝြံပႝုတုဲတင္စဿတ္အဓိပၸါယ္ေစွ္ကႝုနဲသိပၸံရ။ ပေရာပရာလိင္ (Gender) ဂွ္မၢးေတွ္အၾကာမိှဟ္ၾတံဳတံကႝုမိှဟ္ျဗဵတံဂွ္ပြမပၚျခာလဝ္အတိုင္ပေရင္ေဝါဟာမိှဟ္မဒွ္ရ။

(၃၂)။ ပုစၧာေဆင္စပ္ကႝုေကာန္ဂကူမုဟိုတ္ဂြံသဿာန္ေရာ?သြက္ဂြံလၛတ္ပေရာပရာလိဿဟ္မိှဟ္ဇဿာပ္မြဲေသှဝ္ဂကူဂွ္တုဲမဒးသဿာန္ပုစၧာေဆင္စပ္ကႝုေကာန္ဂကူမဒွ္ရ။ ေကာန္ဂကူလႝုတံဂွ္မံင္ဒဿံင္ပႜဲ ကိဿန္ဍဳင္ဗဿာ၊ ဗီုလႝုတှဟ္ျခာတံဂွ္သြက္ဂြံတီႏြံပိဿက္ကီုတင္ႏြံပိဿက္ေကာန္ဂကူတံဂွ္ေလဝ္သြက္ဂြံထမံက္ပိၲတ္ကႝုဂွ္ပိဿက္ေဇှာ္တဵရ။ ပႜဲစရင္လိဿဟ္မိှဟ္ကိဿန္ဍဳင္ဗဿာဝြံပုစၧာေကာန္ဂကူတံဂွ္ရန္တဿံသြက္ကိစၥစရင္သဿးတုဲမဒးသဿာန္မဒွ္ရ။ေဆင္စပ္ကႝုပုစၧာေကာန္ဂကူတုဲညးလႝုဟြံဟီုယဿဳေကာန္ဂကူဇကုဂွ္အလႝုဇကုအေခါင္ဟီုပိၲတ္ႏြံရ။ ေကာန္ဂကူေဇှာ္(၈) ဂကူကႝုဂေကာံေကာန္ဂကူ(၁၃၅) ဂေကာံဂွ္ေတွ္ကႝု လဝ္ဂှန္သေကႍတတံတုဲယဝ္ရဟြံပါပႜဲ(၁၃၅) ဂကူဂွ္မၢးဂှန္သေကႍတ တှဟ္ဂွ္ရုဲတုဲယဿဳဂကူဟီုႏူမိှဟ္သြဟ္ဂွ္ခ်ဴ စုတ္ပႜဲဒှါဲ သၜးဂွ္ေရာင္မဒွ္ရ။

(၃၃)။ ပုစၧာေဆင္စပ္ကႝုကေပါတ္ႏြံပႜဲသိၛပ႙ုတုဲမုဟိုတ္ဒးသဿာန္ေရာ?သြက္ဂြံတီကဆံင္ပေရင္မံင္မိှဟ္ကႝုသြက္ဂြံေပၠံေပၠဝ္မဂှန္ေစှာန္ထၞးပေရင္ေဝါဟာမိှဟ္ေကုာံပေရင္ပိုန္ျဂပ္တုဲမဒးသဿာန္ရ။

(၃၄)။ ပုစၧာေဆင္စပ္ကႝုမိှဟ္အဝဲဟြံဍိဳက္ေပင္တံဂွ္မုဟိုတ္ဒးသဿာန္ေရာ?ညံင္ဂြံပၚျခာကဆံင္ပေရင္အဝဲဟြံဍိဳက္ေပင္တံကႝုညံင္ဂြံတီဂကူပေရင္အဝဲဟြံဍိဳက္ေပင္ဂွ္တုဲတင္နင္ေဆင္စပ္ကႝုပေရင္အဝဲဟြံဍိဳက္ ေပင္တံဝြံပိဿက္ေဇှာ္တဵရ။ ႏူကႝုတင္နင္ဏံတံတုဲတင္ႏြံပိဿက္ပေရင္ထတ္ယုတ္ညးတံကႝုတင္ႏြံပိဿက္ပေရင္ယိုက္လ်ဳိင္သၨိဳင္တံဂွ္ဟဍိဳက္ဗ ေပင္ကႝုမာန္ေရာင္မဒွ္ရ။

(၃၅)။ မိှဟ္မံင္ဒံဿင္ပႜဲထံင္တံ၊ ပႜဲရုင္ဂဥဳဲတံ၊ ပႜဲဂေကာံတံဂွ္ဗီုလႝုကံက္ေကတ္စရင္ေရာ?ပႜဲထံင္၊ ပႜဲရုင္ဂဥဳဲကႝု ပႜဲ Hotel တံမၢးမိှဟ္ယိုက္ေဂၜင္ဒံဿင္တာလ်ဳိင္ပႜဲဂေကာံတံဂွ္ရနဒဒွ္ညးကံက္စရင္ပအပ္

ပ႐ူပရာစရင္လဿ ိဟ္မှ ိဟ္ေကုာံ ပ႐ူပရာကဿ ိန္သၛ ိ သကၠရာဇ္ ၂၀၁၄ သှာံ

Page 10: zhtje k.njÇ ’cja ercj - UNFPA Myanmarmyanmar.unfpa.org/sites/default/files/resource-pdf/qna_mon.pdf · ပႜဲကဿိန္ဍဳင္ဗဿာ စရင္လဿိဟ္မှိဟ္အလန္လက

ကုႝတာလ်ဳိင္ေရာင္မဒ္ွရ။ တင္နင္ညးကံက္စရင္တံႏြပိံဿက္ဂ္ွညံင္ညးႏြတံာလ်ဳိင္တံဂြထံံက္ပင္ကုႝဂ္ွဒုင္္အာတ္ ဂုဏ္ေရာင္မဒွ္ရ။ ပႜဲကႝုဒှါဲဂေကာံဗီု (Hotel) တံမၢးသုင္ေစာဲလိက္အုပ္စရင္(မွတ္ပံုတင္) ကဿဳဲတုဲ ပႜဲပၲံကံက္ ေကတ္စရင္လိဿဟ္မိှဟ္ဂွ္မၢးကံက္ေကတ္အာမိှဟ္မှံဳဒံံဿင္ပႜဲ (Hotel) တံဂွ္ေရာင္မဒွ္ရ။ သုင္ေစာဲဗီုျပင္ပုစၧာပ ေကာံလဝ္သြက္ဂေကာံတံဂွ္တုဲတင္နင္တံဂွ္ကံက္ေကတ္စရင္ေရာင္မဒွ္ရ။

(၃၆)။ ပုစၧာပ႙ုဗီုလႝုသဿာန္ေရာ?ပႜဲကႝုဗီုျပင္ပုစၧာဂွ္မၢးေဆင္စပ္ကႝုၾတံဳ/ ျဗဵ၊ အာယုက္၊ အကာဲအရာပေရင္အိန္ထံင္၊ ဘာသာေရွ္ေသွ္၊ ေကာန္ဂကူ၊ ဒှါဲမံင္ ၊ တုဲပၜန္ပုစၧာေဆင္စပ္ပြမျပံင္အာကၜဳင္တံ၊ ေဆင္စပ္ကႝုပေရင္ထတ္ယုတ္တံ၊ ပေရင္ပညာတံ၊ ပေရင္ဂေမၜာန္တံ၊ ပြမသၜးဂဝ္ဂှဵ၊ ပြမစုတိတံကႝု ပြမဂြံပေရင္ယိုက္လ်ဳိင္တံဂွ္သဿာန္ေရာင္မဒွ္ရ။

(၃၇)။ ယဝ္ရပႜဲပၲံကံက္ေကတ္စရင္လိဿဟ္မိှဟ္ဂွ္အဲတိတ္မံင္တရဵေဏါင္မၢး(ဝါ) နကႝုကိစၥပေရင္ေဝါဟာမိှဟ္မြဲမြဲတုဲစိုပ္မံင္မၛးေဏါင္မၢးမု ဒွ္ေရာ? ကံက္စုတ္အဲပႜဲစရင္လႝုေရာ?ပႜဲစဿတ္တၛဲ (၃၀) ဂိတု March ဂွ္ ေကႅင္စိုပ္မံင္သိၛဇကုတုဲ ယဝ္ဟြံတိတ္လဝ္ဒှါဲတှဟ္တှဟ္တံမၢး ကံက္စုတ္ပႜဲစရင္ဒှါဲေဒသသိၛ မှးမံင္ဒဿံင္တႝြဳဂွမဒွ္ရ။ ဆၢးစဿတ္တၛဲ(၂၉) ဂိတု March အခိင္တၛဲေစင္ဂွ္ႏူကႝုဍဳင္အင္ဝကၜဳင္ဍဳင္လၢဳင္(ဟြံတိတ္ပႜဲဂၜံင္တရဵ) တုဲစိုပ္ကၜဳင္ဍဳင္လၢဳင္စဿတ္တၛဲ(၃၀) ဂိတုMarch ဂွ္မၢးေတွ္ပႜဲပၲံကံက္စရင္္လိဿဟ္မိှဟ္ဂွ္ဒွ္ညံင္ရဵမှးႏြံပႜဲသိၛမှးဍဳင္အင္ဝေတံတုဲမှးဂွ္ပႜဲကႝုသိၛမံင္ ဍဳင္အင္ဝေတံရကံက္ေကတ္စရင္ေရာင္မဒွ္ရ။ ဗြဲသာမညမၢးမိှဟ္တိတ္မံင္တရဵပႜဲပၲံကံက္ေကတ္ပႜဲဒှါဲညးယံစတိတ္တရဵဂွ္ေရာင္မဒွ္ရ။

(၃၈)။ စရင္လိဿဟ္မိှဟ္ဂွ္ပႜဲဂိတုMarch စဿတ္တၛဲ (၃၀) ဂွ္စတုဲကံက္ေကတ္စရင္ေရာင္ဂြံတီလဝ္ရ။ ဆၢးသြက္ဂြံကံက္စရင္လိဿဟ္မိှဟ္ဂး တုဲမိှဟ္မြဲကၜဳင္အာရၾယဵမိှဟ္ဂွ္ဝြံစရင္ရုင္တံဂွ္ဒးေပၠံေပၠဝ္ရ။ စရင္ဏံဂွ္ေတွ္ရုင္ႏြံမံင္လၲဴတိတံကႝုဒှါဲမံင္တံမဒွ္ရ။ ဒွ္စရင္ကႝုတာလ်ဳိင္စဿတ္ ဒှါဲသြက္ညးကံက္စရင္တံဂြံကံက္ေကတ္စရင္မဒွ္ရ။ အခါကံက္စရင္တိုန္မြဲသိၛေစွ္မြဲသိၛဂွ္ေလဝ္ညံင္မိှဟ္ဟြမဂြံေသွ္ဂွ္ဒွ္စရင္ကႝုအထံက္ အရုီမႊဲရ။ သြက္ဂြံေရင္တၜဳင္ဂေမၜာန္ကံက္ေကတ္စရင္လိဿဟ္မိှဟ္ဂွ္ဒးျပဟ္ေပၜဝ္လဝ္ၾယဵစရင္တံဂွ္မဒွ္ရ။

(၃၉)။ ပႜဲစဿတ္တဲၛ (၂၉) ဂိတု March ဂွ္အဲႏြံမံင္ပႜဲသိၛ္ရ။ ဆၢးပႜဲစဿတ္တၛဲ (၃၀) ဂိတု March ဂွ္ဒးတိတ္အာတရဵ ေဏါင္ဒွ္တုဲတဲၛကံက္ ေကတ္စရင္လိဿဟ္မိှဟ္လကၠရဵအိုတ္ေလာန္တုဲမွဂြံေကႅင္စိုပ္သိၛေရာင္မဒွ္ရ။ ညံင္အဲဂြံပါလုပ္ပႜဲစရင္လိဿဟ္မိှဟ္ဂွ္ဗီုလႝုဂြံသၸေရာ?နကႝုဒှါဲမံင္ဒးဆက္ေစၜာံကႝုမိှဟ္ေဇှာ္ကြာန္(ဝါ) မိှဟ္ေဇှာ္ရုင္စရင္လိဿဟ္မိှဟ္ပိြဳင္ဍဳင္ရ။ ႏူကၜာဟြံဂြံတီႏူသိၛဗလးကႝုညးကံက္စရင္ဇေရင္ သိၛမှးတံမြဲတုဲသြက္ဂြံကံက္စရင္ဂွ္ေရင္တၜဳင္ကႝုေရာင္မဒွ္ရ။

(၄၀)။ စရင္လိဿဟ္မိှဟ္ကႝုေပါဲရုဲမာဲသှာံ(၂၀၁၅)ဂွ္ဗီုလႝုေဆင္စပ္မံင္ကီုေရာ?စရင္လိဿဟ္မိှဟ္ကႝုေပါဲရုဲမာဲသှာံ (၂၀၁၅) ဂွ္ပေရင္ေဆင္စပ္ညိဟြံမြဲရ။ ႏူကႝုစရင္လိဿဟ္မိှဟ္တံဂွ္လိဿဟ္မိှဟ္ၾတဳံ/ ျဗဵကႝုအာယုက္အပိုင္ အျခာကိဿန္ဍဳင္တံဂွ္ဂြံေရာင္မဒွ္ရ။ ဆၢးၾယဵတင္နင္တံဂွ္အတိုင္ဥပေဒပှဳက္လဝ္ေရာင္မဂွ္ရ။ မိက္ဂြံသၢးဂွ္မၢးမိှဟ္မြဲဝြံဒွ္ညးလႝုေရာဂွ္လႝုမြဲ ေလဝ္တီေကတ္မာန္ဟြံေသင္ရ။ ဟိုတ္ဂွ္ရ ညးတံဂွ္နဒဒွ္တၜဆႏၵမာဲတံဂြံပိၲဳန္ဗီုစဿတ္(မွတ္ပံုတင္) ဂွ္ဂြႏမာန္ေရာင္ဟြံေသင္ရ။ နကႝု Commission(ေကာ္မရွင္) ေပါဲရုင္မာဲတံ၊ ဂေကာံအလႝုအသ႘ဟြံေသင္တံ၊ နကႝုဂေကာံသုေတသနႏူတကၠသႝုတံဂွ္မၢးစရင္ဂြံႏူ စရင္ လိဿဟ္မိှဟ္ဂွ္မွသုင္ေစာဲမာန္ရ။ ယဝ္ရလိဿဟ္မိှဟ္ပံင္အာယုက္(၁၈)သှာံလၸာ္လၲဴေဒသပေရင္အုပ္ဓုပ္မြဲဂြံပ

ပ႐ူပရာစရင္လဿ ိဟ္မှ ိဟ္ေကုာံ ပ႐ူပရာကဿ ိန္သၛ ိ သကၠရာဇ္ ၂၀၁၄ သှာံ

Page 11: zhtje k.njÇ ’cja ercj - UNFPA Myanmarmyanmar.unfpa.org/sites/default/files/resource-pdf/qna_mon.pdf · ပႜဲကဿိန္ဍဳင္ဗဿာ စရင္လဿိဟ္မှိဟ္အလန္လက

ေရင္ကိတ္ည႘ကႝုလိဿဟ္ တၜဆႏၵမာဲပိၲဳန္လဝ္ဗီုစဿတ္ (မွတ္ပံုတင္) တံဂွ္ႏြံ/ ဟြံမြဲ လၛတ္စ႘ဿစဿတ္မာန္ရ။ နကႝုနဲဏံတုဲအခါစ႘ဿစဿတ္ဇဿာပ္မိှဟ္အေခါင္ကႝုမာဲႏြံသြက္ေပါဲရုဲ မာဲတံမၢးပြမပိၲဳန္လဝ္ဗီုစဿတ္ (မွတ္ပံုတင္) ႏြံ/ ဟြံမြဲဂွ္သၸအထံက္အရီုမာန္ေရာင္မဒွ္ရ။

(၄၁)။ စရင္လိဿဟ္မိှဟ္ကုႝစရင္လိဿဟ္မိှဟ္ဂေကာံကဿိန္သိၛဂွ္ဗီုလႝုဆက္စပ္မံင္ေရာ?စရင္လိဿဟ္မိှဟ္ကႝုစရင္လိဿဟ္မိှဟ္ဂေကာံကိဿန္သိၛဂွ္ဗီုလႝုမွပေရင္ဆက္စပ္ဟြံမြဲရ။စရင္လိဿဟ္မိှဟ္မြဲသြက္ ကိဿန္ဍဳင္ညံင္ဂြံတီတင္နင္ လိဿဟ္မိှဟ္ဍာံစဿတ္တံကႝုတင္ႏြံပိဿက္ညးဍဳင္ကြာန္တံတုဲဒွ္ဂေမၜာန္ကံက္ေကတ္စ ရင္မြဲရ။ ကိဿန္ဍဳင္အလံုဂၜးတိသီုဖအိုတ္တံေလဝ္ကံက္ ေကတ္စရင္လိဿဟ္မိှဟ္ႏြံတဵအိုတ္ရ။အခါညးကံက္ စရင္တံက ၜဳ င္သိ ၛ မှးတံ မၢး စ ရင္လိ ဿဟ္္ မိှဟ္ ဂေကာံကိ ဿ န္သိ ၛ ဂွ္အာတ္ ဗီုေ ရာ င္ဟြံ ရ ။ ညးကံက္စရင္တံဂွ္သှာံ(၂၀၁၄) ပႜဲဗၲံစဿတ္တၛဲ (၂၉) ဂိတုMarch ဂွ္ညးလႝုတံႏြံမံင္ပႜဲသိၛမှးဂွ္ရ။ သဿာန္ေရာင္မဒွ္ရ။ ေရင္တၜဳင္ဗီုဏံဝြံလိဿဟ္မိှဟ္ကိဿန္ဍဳင္မှံပႜဲတၛဲစဿတ္ဂွ္ဂြံေရာင္ မဒွ္ရ။ စရင္လိဿဟ္မိှဟ္မြဲဟီုဂွ္တုပ္တဵညံင္ရဵတက္ ေကတ္ဗီုဓါတ္ (လၽပ္တစ္ျပက္) လိဿဟ္မိှဟ္ကိဿန္ဍဳင္မြဲကိဿန္ဍဳင္ရ။

(၄၂)။ ယဝ္ေဒသ႗ိပကၡလႝၛဳတံမၢးညးကံက္စရင္တံဗီုလႝုကံက္စရင္ေရာ?အခိင္စကံက္စရင္လိဿဟ္မိှဟ္သှာံ(၂၀၁၄) ဂိတုApril ေတံမၢးပြမတင္တုပ္စုိတ္ပေရင္ေဒံါပန္ေပွာ္တံဂွ္ဂြံ မာန္ေရာင္ညးႏြံတာလ်ဳိင္တံပ ေတွ္ရန္တံံဿလဝ္အိုတ္ရ။ ဒႝုကႝုတဲၛဏံနကႝုဝန္ေဇှာ္ဌါနဝန္ေဇှာ္ျဇဟတ္ညးဍဳင္ကြာန္ေကုာံပြမျပံင္အာေဖ်ံသၨိဳင္ဒှါဲဝါဲဂွ္ဆႝုဂဗကႝုဂေကာံရပ္ လြဟ္တံတုဲေကၜာန္သၸမံင္ပေရင္ေသာင္ကၜးသ႘ကၜ႘ပေရာစရင္လိဿဟ္မိှဟ္တံရ။ ညးကိႜဳက္သိၠဳပ္ဂေကာံရပ္လြဟ္ဗြဲမဂိၜဳင္တံဂွ္ေလဝ္သြက္ ပေရင္ေဝါဟာမိှဟ္ဂြံေဖာအ္ေျဗဝ္တဵတက္ဂွ္စရင္လိဿဟ္မိှဟ္ဝြံပိ ဿက္ေဇှာ္ကီုကိၜဳဟ္ကၜဳင္အိုတ္ဂွ္ရသြက္ဂြံပါလုပ္ပံင္ေကာံဂွ္စိုတ္ထတ္မံင္ကီုထမံက္ပိၲတ္ဟီုမံင္အိုတ္ရ။ ေဒသေကုာံလိဿဟ္မိှဟ္မှံဳမံင္ပႜဲကိဿန္ဍဳင္ဗဿာသီုဖအုိတ္တံဂွ္ညံင္ဂြံေျဂပ္ဓလီုကံက္စုတ္ပႜဲစရင္လိဿဟ္မိှဟ္ မာန္ပႜဲတင္စ႘ေရင္စရင္လိဿဟ္မိှဟ္ကႝုဗီုဒက္ပၲန္ေဆင္စပ္ကႝုပေရင္အုပ္ဓုပ္ဂွ္ညံင္ဂြံဂြံပေရင္ပါလုပ္ပံင္ေကာံဂေကာံပေရင္ေဝါဟာမိှဟ္တံကုႝဂေကာံေကာန္ဂကူတံသီုဖအုိတ္ မာန္ေရင္တၜဳင္လဝ္ရ။ဂေကာံေကာန္ဂကူတံဂွ္ပႜဲကႝုေဒသညးတံနဒဒွ္ညးကံက္စရင္ညံင္ဂြံေကတ္တာလ်ဳိင္ဂွ္အာတ္ေရာင္မဒွ္ရ။ေဆင္စပ္ကႝုစရင္လိဿဟ္မိှဟ္တုဲဂေမၜာန္ကႝုပညာကႝုညးဍဳင္ကြာန္တံဂွ္သၜဲသၜဲလးလးညံင္ဂြံေကၜာန္ကႝုမာန္အစ႘ဇန္ဂေမၜာန္တံဂွ္ခ်ဴဓဇက္လဝ္တုဲမဒွ္ရ။ ၾယဵေလဿင္ဂေမၜာန္တံဂွ္ႏူကႝုညးဍဳင္ကြာန္တံညံင္ဂြံပါလုပ္ပံင္ေကာံကႝုစရင္လိဿဟ္မိှ္ဟ္ဂြံေဆင္စပ္မံင္ကႝုသီုညးဖအိုတ္ ေဏါင္ဂွ္ညံင္ဂြံတီေကတ္မာန္နကႝုအေရဝ္ဘာသာေကာန္ဍဳင္အေရင္တံၐိုတ္သၸမာန္ျခာဟြံလအ္ညံင္ဂြံၾတးပိၲတ္မာန္ဂွ္ေရင္တၜဳင္မံင္ရ သြက္ဂြံဒုင္ကံက္ေကတ္စရင္လိဿဟ္မိှဟ္ဂွ္ဇဿာပ္မိှဟ္တံအေခါင္အရာႏြံတုဲညံင္ဂြံကႝုတင္္နင္ဍာံစဿတ္တံဂွ္ေလဝ္တာလ်ဳိင္ႏြံေရာင္ဂွ္ညးဍဳင္ကြာန္တံဒးတီလဝ္ေထက္ရ။ပႜဲကႝုကမၼတ႘စရင္လိဿဟ္မိှဟ္ကဆံင္ပိြဳင္ဍဳင္ဂွ္ပူဂႝုႏူကႝုဂေကာံညးဍဳင္ကြာန္တံဂမိၜဳင္ေလဝ္ပါလုပ္ေရာင္မဒွ္ရ။

ပ႐ူပရာစရင္လဿ ိဟ္မှ ိဟ္ေကုာံ ပ႐ူပရာကဿ ိန္သၛ ိ သကၠရာဇ္ ၂၀၁၄ သှာံ

Page 12: zhtje k.njÇ ’cja ercj - UNFPA Myanmarmyanmar.unfpa.org/sites/default/files/resource-pdf/qna_mon.pdf · ပႜဲကဿိန္ဍဳင္ဗဿာ စရင္လဿိဟ္မှိဟ္အလန္လက

ပႜ ဲကႝ ုပ ုစၧာစရင္လိ ဿဟ္မိ ှဟ္ကႝ ုပေရာပရာသိၛသှာံ(၂၀၁၄) ဂွ ္ပ ုစၧာသဿာန္(၄၁)တင္

သြက္ဂြ ံသဿာန္ဇဿာပ္မိ ှဟ္

(၁)။ ယဿဳ(၂)။ ကိႜဳက္ကိႜဳပ္အိန္ထံင္ကႝုဗီ ုေဆင္စပ္(၃)။ ၾတံဳ/ ျဗဵ(၄)။ အာယုက္ေပင္တုဲ(၅)။ အကာဲအရာပေရင္အိန္ထံင္(၆)။ ဘာသာေရွ္ေသွ္(၇)။ ေကာန္ဂကူ(၈)။ အကာဲအရာပေရင္အဝဲဟြံဍိဳက္ေပင္(၉)။ ဂကူစဿတ္တဲရပ္လဝ္(၁၀)။ ဇာတိဒွ ္မိ ှဟ္(၁၁)။ ဒှါ ဲမံင္တႝြဳ (ဍဳင္ / ကြာန္)(၁၂)။ ကာလမံင္ပႜ ဲဒှါ ဲမံင္တႝြဳ(၁၃)။ ဟိုတ္ဖႝ ုဂြ ံဆုဲျပံင္အာမြဲေဒသကႝုမြ ဲေဒသ(၁၄)။ ေဒသမံင္လဝ္လကၠရဵအိုတ္ႏူကၜာဟြံျပံင္ကၜဳင္ဒှါ ဲမံင္တႝြဳဂွ ္ (ဍဳင္/ ကြာန္)(၁၅)။ အကာဲအရာေလပ္လိက္ပတ္( နကႝုအေရဝ္ဘာသာလႝုဟြံဟီု)(၁၆)။ အကာဲအရာပြမေဗၲာန္တန္ပညာလဿဳဟ္(၁၇)။ တန္အံင္ဇှးလဝ္သၜဳင္အိုတ္(၁၈)။ ဂကူဂေမၜာန္ေကၜာန္လဝ္ေလာန္ကၜဳင္ (၁၂) ဂိတုေတံ(၁၉)။ ဂေမၜာန္အဓိက(၂၀)။ ဂေမၜာန္- ဂေကာံဂေမၜာန္ေကၜာန္ကႝုယဿဳ

ပုစၧာသြက္ဂြ ံသဿာန္ဇဿာပ္မိ ှဟ္ျဗဵေကင္သၸအိန္ထံင္တံ(၂၁)။ လိဿဟ္ေကာန္ငၛာ္သၜးလဝ္ဂဝ္ဂှ ဵ(၂၂)။ လိဿဟ္ေကာန္ငၛာ္ဂ်ဳ ိင္တန္တဵမံင္(၂၃)။ လိဿဟ္ေကာန္ငၛာ္ခ်ဳ ိတ္အာ(၂၄)။ ပေရာပရာေဆင္စပ္ကႝုေကာန္ငၛာ္သၜးဂဝ္ဂှ ဵလကၠရဵအိုတ္

၁၀ ပ႐ူပရာစရင္လဿ ိဟ္မှ ိဟ္ေကုာံ ပ႐ူပရာကဿ ိန္သၛ ိ သကၠရာဇ္ ၂၀၁၄ သှာံ

Page 13: zhtje k.njÇ ’cja ercj - UNFPA Myanmarmyanmar.unfpa.org/sites/default/files/resource-pdf/qna_mon.pdf · ပႜဲကဿိန္ဍဳင္ဗဿာ စရင္လဿိဟ္မှိဟ္အလန္လက

၁၁

ပုစၧာေဆင္စပ္ကႝုပေရာပရာသိၛတံ(၂၅)။ ဂကူသိၛ(၂၆)။ အကာဲအရာပေရင္ပိ ုင္ျပ႘သိၛ(၂၇)။ ဂကူပဿတ္အဓိကသုင္ေစာဲမံင္သြက္လ်းအရံင္(၂၈)။ အကာဲအရာအဓိကဂြံမံင္ဍာ္သြက္္ဍာ္သုင္ကႝုဍာ္သုင္ေစာဲ(၂၉)။ ဂကူစှပဿတ္အဓိကဍဳန္တိုပ္မံင္သြက္စှးစ(၃၀)။ ဂကူသိၛဍာ္(၃၁)။ ကေပါတ္အဓိကသုင္ေစာဲမံင္ပႜ ဲသိၛ (ကဿ႘၊ ဒှါ ဲ၊ လး)(၃၂)။ ဂကူကေပါတ္ႏြ ံပႜ ဲဂေကာံကိဿန္သိၛ (Radio. TV. Phone. Computer. ပြမပဂပ္လဝ္ Internet ပႜဲသိၛ၊ ကြ႘စက္၊ က႘ြလိုန္ဓါတ္၊ ကြ႘သၜာပိ၊ ကြ႘လိုန္၊ စက္ဇိက္၊ ကြ႘(ဂၜဵ၊ ေခ်ာံ၊ ေျပင္)

မိှဟ္စိ ုပ္မံင္ဍဳင္သၟာင္တံ(၃၃)။ ယဿဳ(၃၄)။ အာယုက္ေပင္တုဲ(၃၅)။ ၾတံဳ/ ျဗဵ(၃၆)။ သှာံတိတ္အာ(၃၇)။ ကိဿန္ဍဳင္စိ ုပ္မံင္

ပေရာပရာပြမစုတိ္ပႜ ဲဂေကာံကိဿန္သိၛဇကုေလာန္ကၜဳင္(၁၂)ဂိတုေတံ(၃၈)။ ယဿဳ(၃၉)။ ၾတံဳ/ ျဗဵ(၄၀)။ အာယုက္အေဃာစုတိ(၄၁)။ မိှဟ္စုတိဝြ ံဒွ ္မိ ှဟ္ျဗဵအာယုက္အၾကာ (၁၅-၄၉)သှာံမၢးစုတိအာဟိုတ္ႏူဂဝ္ဂှ ဵ၊ စုတိအာအေဃာသၜးဂဝ္ဂှ ဵ၊ စုတိအာသၜးဂဝ္ဂှ ဵတုဲပႜ ဲ

ပ႐ူပရာစရင္လဿ ိဟ္မှ ိဟ္ေကုာံ ပ႐ူပရာကဿ ိန္သၛ ိ သကၠရာဇ္ ၂၀၁၄ သှာံ

Page 14: zhtje k.njÇ ’cja ercj - UNFPA Myanmarmyanmar.unfpa.org/sites/default/files/resource-pdf/qna_mon.pdf · ပႜဲကဿိန္ဍဳင္ဗဿာ စရင္လဿိဟ္မှိဟ္အလန္လက

To fi nd out more information visit:

www.dop.gov.mm

http://myanmar.unfpa.org/census

Email: [email protected]

ယဝ္မိက္ဂြံတီေသာဲေသာဲပေရာဲမၢးယဝ္မိက္ဂြံတီေသာဲေသာဲပေရာဲမၢး

www.dop.gov.mmwww.dop.gov.mm

http://myanmar.unfpa.org/censushttp://myanmar.unfpa.org/census