วนพระ
วนธรรมสวนะ
วนสรางบญสรางกศล
ธรรมะในศาลา
ธรรมะในศาลา (ชดในพรรษาป พ.ศ. ๒๕๕๘)รวบรวมจากพระธรรมเทศนาของทานพระอาจารยสชาต อภชาโต ในศาลาอเนกกศล สว.กว. (ศาลาฉน)
วดญาณสงวรารามวรมหาวหาร จงหวดชลบร
แจกเปนธรรมทาน สงวนลขสทธหามจ�าหนาย
ISBN : 978-616-413-471-3
พมพครงแรก : กรกฎาคม ๒๕๕๙
จ�านวนพมพ : ๕,๐๐๐ เลม
ผจดพมพ : คณะศษยานศษย
พมพท : บรษท ศลปสยามบรรจภณฑและการพมพ จ�ากด
๖๑ ซ.เพชรเกษม ๖๙ ถ.เลยบคลองภาษเจรญฝงเหนอ
เขตหนองแขม กรงเทพฯ ๑๐๑๖๐
โทรศพท ๐-๒๔๔๔-๓๓๕๑-๙ โทรสาร ๐-๒๔๔๔-๐๐๗๘
e-mail : [email protected]
สจอธษฐาน ๒
พระพทธศาสนาคอยารกษาใจ ๗
ภารกจส�าคญ ๑๒
ศรทธา ๑๙
ความจ�าเปนของการเขาวด ๒๕
วธทดแทนบญคณตอบดามารดา ๓๓
มงคลของชวต ๓๙
วธสรางความสข
ความเจรญทแทจรง ๔๕
วธก�าจดความทกขภายในใจ ๔๙
พงตนเอง ๕๔
การสนสดของ
การเกด แก เจบ ตาย ๕๘
พระรตนตรย ๖๒
กรรมลขต ๖๙
เสบยงใจ ๗๗
สรางทพงถาวรใหแกจตใจ ๘๓
ความสขทมหศจรรย ๙๐
เรองของกฎแหงกรรม ๙๗
วธช�าระอกศล ๑๐ ประการ ๑๐๓
พระพทธ พระธรรม พระสงฆ ๑๐๙
ขนอยกบการกระท�าของใจ ๑๑๕
สมมาทฏฐ ๑๒๓
เหตแหงความสขความเจรญ ๑๓๒
ทพงขางนอกและทพงขางใน ๑๓๕
ความสขความเจรญ ๑๔๑
พระพทธเจาสอน
ใหท�าหนาท ๓ ประการ ๑๔๖
ฆราวาสธรรม ๔ ๑๕๕
พรหมวหาร ๔ ๑๖๒
ค�าสอนขอท ๓ ของพระพทธเจา ๑๗๒
สารบญ
1
ชดในพรรษาป พ.ศ. ๒๕๕๘
วดญาณสงวรารามวรมหาวหาร จงหวดชลบร
2
ชวงเข าพรรษาคอตลอดระยะเวลา
๓ เดอนน เปนชวงทชาวพทธเราจะเพม
การปฏบตใหมเพมมากขน ซงแตละคน
สามารถก�าหนดขนมาเองไดวาอยากจะท�า
อะไรใหมากขน อยากจะท�าทานใหมากขน
อยากจะรกษาศลใหมากขน อยากจะไหว
พระสวดมนต นงท�าสมาธกนใหมากขน
อยากจะฟงเทศนฟงธรรมกนใหมากขน
เพราะการกระท�าสงเหลานใหมากขนนน
มแตจะเกดประโยชนใหมากขน แลวกจะ
ลดโทษลดความทกขใหนอยลงไป
ธรรมะในศาลา
สจอธษฐาน๑ สงหาคม ๒๕๕๘
3
ดงนนแตละทานกอาจจะม
ความปรารถนาทจะท�าอะไรเปน
กรณพเศษในชวงระยะ ๓ เดอนน
บางทานไมเคยท�าบญใสบาตร
ทกวน กอาจจะตงสจอธษฐานวา
ตลอดเวลาระยะเวลา ๓ เดอนน
จะท�าบญใสบาตรทกวน ในกรณ
ทไมมพระผานมาทางบาน เราก
ยงสามารถท�าบญใสบาตรได
ดวยการเอาเงนทเราจะซอขาว
ของอาหารใสบาตรนนใสไว ใน
กระปกแทน เวลาทเราเอาใส
กระปก กขอใหเราคดวาเงนน
เปนเงนทเราซออาหารเพอจะเอา
ไปใสบาตรใหกบพระ แตตอนน
ไมมพระเดนผานมาทางบาน
เรากจะเอาใส กระปกไว ก อน
แลวพอเรามโอกาสทจะมาวด
เรากเอาเงนทเราใสกระปกนมา
ถวายวด กเทากบเราไดท�าบญ
ใสบาตรทกวน หรอเราอาจจะ
ท�าบญอยางอนกได เชน ญาตพนอง
มงานบญ เราไปรวมบญ เราเอา
เงนทเราจะถวายพระนไปรวมบญ
กไดเหมอนกน หรอเราจะเอาไป
บรจาคใหโรงพยาบาลใหโรงเรยน
กไดเหมอนกน ไดบญเหมอนกน
เปนเงนทเราเเบงเอาไวส�าหรบ
ท�าบญ จะเปนการท�าบญใสบาตร
หรอท�าบญผาปา ท�าบญสราง
โบสถ สรางเจดย สรางศาลา
สรางโรงเรยน สรางโรงพยาบาล
สรางหนงสอธรรมะ ท�าอะไรกได
ทเปนคณเปนประโยชน และ
เปนการเสยสละเงนทองขาวของ
ทเรามอย อยางนกเรยกวาเปน
การท�าทาน ท�าทานกเปนบญ
เราควรทจะหดท�าบญอย เปน
ประจ�า ท�าใหเปนนสย แลวการ
ท�าบญจะท�างาย และเมอท�างาย
เรากจะไดมบญมาก เราจะได
ท�ากนมากๆ ถาเรารอเวลา
วนส�าคญๆ คอยมาท�าบญกน
ปหนงกมเพยงไมกวน เรากจะ
ไมไดท�าบญมากเทาทเราควร
จะท�า เพราะการท�าบญนกเปน
เหมอนกบการรบประทานอาหาร
ท เ ราต อง รบประทานทกวน
4
วนละสองสามมอดวยกน รางกาย
ของเราจงจะอยไดอยางสขอยาง
สบาย ใจของเรากเปนเหมอน
รางกาย ใจของเรากตองการบญ
เหมอนกน บญทท�าใหใจของเรา
มความสขมความอมมความพอ
กคอการใหทานน เอง ดงนน
ในชวงเขาพรรษาน ถาเราอยาก
จะท�าบญใหมากขน เรากตอง
ตงสจอธษฐาน เพราะถาเราไมตง
สจอธษฐาน เราอาจจะไมไดท�า
กได
ค�าวา สจจะ คอ ความจรงใจ
ความตรงตอความคด ค�าพด
ของเรา คดอะไรพดอะไรถาม
สจจะกจะตองท�าตามทคดท�า
ตามท พด ส วนการอธษฐาน
คอการตงเปาของการกระท�าวา
เราจะท�าอะไร อธษฐานนไมได
แปลวา ขอ แตแปลวาการตงใจ
ทจะท�าบญอยางใดอยางหนง
เชน อธษฐานวาจะใสบาตรทกวน
อ น น ก เ รย ก ว า เ ป น ก า ร ต ง
เปาหมาย เพราะถาเราไมตง
เปาหมาย เรากจะไมไดท�านนเอง
เหมอนกบวนน ถ าญาต โยม
ไมไดตงเปาหมายวาจะมาวด
กจะไมไดมาวด การตงเปาหมาย
กเหมอนกบการตงเขมทศนเอง
เราตองการจะไปทศทางใด เราก
ตงเขมทศใหชไปในทศทางทเรา
ตองการจะไป แลวเรากออกเดน
ทางไป ดงนนเราตองตงอธษฐาน
แลวกตองมสจจะ ตงใจจะท�า
อะไรแลวตองท�าใหได ยกเวนใน
กรณสดวสยทไมสามารถจะท�า
ไดเทานน แตถาท�าไดเราตองท�า
เพราะเราเปนคนทมสจจะ คนท
มสจจะน ถ าตงใจจะท�าอะไร
แลวจะไมลมเหลว จะท�าไดตาม
ทไดตงใจไว คนทประสบกบ
ความส�าเรจในชวตกเพราะวาเขา
มสจจะ เขาตงใจจะท�าอะไรแลว
เขากท�าตามทเขาตงใจไว เขาตงใจ
จะเรยนหนงสอใหจบปรญญา
ถาเขาไมมสจจะ เขากอาจจะไมท�า
ไมเรยน เมอไมเรยนกอาจจะ
5
ไมไดจบปรญญา แตถามสจจะ
เขากจะไมเลกเรยนจนกวาเขา
จะไดปรญญา
ดงนนการจะท�าอะไรใหเกด
ความส�าเรจไดน เราตองมการ
อธษฐานกอน ตองตงเปาหมาย
ไวกอนวาเราจะท�าอะไรด เมอเรา
ตงเปาหมายแลว ขนทสอง เราก
ตองมสจจะ ความจรงใจทจะท�า
ตามทเราตงใจไว แลวเรากตองม
วรยะ คอความพากเพยร ความ
ขยน ถาเราขเกยจ เรากอาจจะ
ไมไดท�ากได มความตงใจมความ
จรงใจ แตพอถงเวลาจะใหท�าจรงๆ
ก เกดความเกยจคร านขนมา
กอาจจะลมเหลวได ดงนนเรา
ตองมความขยนดวย มความ
ขยนแลวกตองม ขนต ความ
อดทนดวย เพราะเวลาท�าความด
นมกจะมมารมาผจญอยเรอยๆ
เดยวกมเพอนมาชวนใหไปเทยว
มเพอนมาชวนใหไปดมสรา เงนท
จะเกบเอาไวใสบาตรกอาจจะตอง
เอาไปซอสราดมหรอเอาไปเทยว
กบเพอน แตถาเรามขนตความ
อดทน ไมยอมท�าตามทเพอน
มาชวนไป เรากจะสามารถรกษา
สจจะการกระท�าในสงทเราตองการ
กระท�าได
ดงนนในพรรษานถ าเรา
อยากจะท�าอะไรใหส�าเรจ เราตอง
มอธษฐาน มสจจะ มวรยะความ
อตสาหะ มขนตความอดทน
แลวเรากจะสามารถท�าสงทเรา
ปรารถนาท�ากนได เพราะชวต
ของเรานจะขนหรอจะลง จะสข
หรอจะเจรญนไมไดอย ท ใคร
ทงนน อยทตวเราเอง เราจะขน
สงก ได เราจะลงต� าก ได อย ท
การกระท�าของเรา ถาเราท�าบาป
ท�ากรรมเรากจะไปลงต�า ถ า
เราเสพอบายมขเลนการพนน
เทยวกลางคน คบคนไมดเปนมตร
มความเกยจคราน เรากจะไปส
ทต�า ไมมใครสงเราไป ไมมใคร
สาปใหเราไปเกดในอบายเกด
6
ในนรกได เรานนแหละเปนผสง
เปนผ สาปตวเราเองดวยการ
กระท�าของเรา เราจงตองใชอธษฐาน
เพอเปนการบงคบตวเราใหไปใน
ทศทางทด เชน ท�าบญ ท�าทาน
รกษาศล ปฏบตธรรม ฟงเทศน
ฟงธรรม การกระท�าเหลานจะพา
ใหเราไปส จดหมายปลายทาง
ทพระพทธเจาและพระอรหนต
สาวกทงหลายได เดนทางไป
ถงกน คอไปสความสขทถาวร
ไปสการสนสดของความทกข
ทงปวง เพราะเราจะไมตองกลบ
มาเวยนวายตายเกดอกตอไป
ตราบใดท เรายงต องกลบมา
เกดอย เรากยงตองมาทกขกบ
ความแก ความเจบ ความตายอย
ถาเราไมอยากจะทกข เรากตอง
ไมเกดเทานน เพราะทกขยอม
ไมมแกผ ไมเกด เมอไมมทกข
ไมมการเกด กจะไมมการแก ไมม
การเจบไขไดปวย ไมมการตาย
นคอสงทพวกเราสามารถท�าให
กบตวเราไดและไมมใครจะท�าให
ตวเราได เปนเรองของ อตตา ห
อตตโน นาโถ ตนเปนทพ ง
ของตน เหมอนกบการรบประทาน
อาหาร ไมมใครรบประทานอาหาร
ใหเราได เราตองรบประทานเอง
ถ าไม รบประทานกจะหวกจะ
ไมอม ถารบประทานแลวกจะอม
จะไมหว ฉนใด ถาเราอยากจะให
ชวตของเรามแตความสข ไมม
ความทกข และใหภพชาตของ
เราดขนไปเรอยๆ จากมนษยไป
เปนเทพ จากเทพไปเปนพรหม
จากพรหมไปเปนพระอรยเจา
จนถง ขนพระอรหนต ขน
พระพทธเจา เรากตองท�าตาม
ทพระพทธเจาทรงสอนใหเรา
กระท�ากน
7
บญกศลน เปนเหมอนยาทจะรกษา
โรคจตโรคใจของเราใหหาย ใหจตของ
เรานเปนปกต จตของเรากเปนเหมอน
รางกาย เจบไขไดปวยเหมอนกบรางกาย
แตความเจบไขไดปวยของจตใจนรายแรง
กวาความเจบไขไดปวยของรางกาย เพราะ
รางกายอยางมากกแคตายไป แตใจทม
ความทกขมความไมสบายใจนจะตองม
ความทกขมความไมสบายใจตอไปเปน
ภพเปนชาตในเวลาอนยาวนานหลงจากท
รางกายนตายไปแลว
ธรรมะในศาลา
พระพทธศาสนาคอยารกษาใจ
๒ สงหาคม ๒๕๕๘
8
ใจไมไดตายไปกบรางกาย ถาใจมความทกข
ตดตวไป ใจกยงตองทกขตอไป ตองเปนโรคภย
ไขเจบตอไป รางกายเจบไขไดปวยกไมกเดอน
กวนแลวกตาย พอรางกายตาย โรคภยไขเจบ
กหายหมด แตโรคภยไขเจบของจตใจนไมได
หายไปกบการตายของรางกาย ยงตดไปกบใจ
ตอไป เพราะใจเปนสงทไมตาย และสงทจะรกษา
ใจใหหายจากโรคภยของจตใจไดกคอการปฏบต
ตามค�าสอนของพระพทธเจา ถาเราปฏบตกจะ
ท�าใหใจของเรานมความสขมความสบาย ถาเรา
ไมท�าตามค�าสอน เรากจะมแตความทกข มแต
ความว นวายใจ ดงนนเราจงต องมาศกษาว า
พระพทธเจาทรงสอนใหเราท�าอะไรกน
สงทพระพทธเจาทรงสอนนเปนเหมอนยาทจะ
มาก�าจดเชอโรค เชอโรคทท�าใหจตใจของเราไมสบาย
กคอ ความโลภ ความโกรธ ความหลง เวลาใดทเราม
ความโลภ เราจะมความไมสบายใจ จะกระวนกระวาย
กระสบกระสาย กนไมได นอนไมหลบ และเวลาทเรา
โลภแลวไมไดดงใจอยากกจะเกดความโกรธขนมา
นเปนเพราะมความหลง
ตราบใดทเรายงหาความสขนอกตวเราอย
เราจะไมมวนไดความสข เราจะไดแตความทกข
ไดแตความหวความอยาก เหมอนกบคนทตด
ยาเสพตด คนทตดยาเสพตดนจะตองหายาเสพตด
9
มาเสพอย เรอยๆ เวลาใดทหา
ไมได เวลานนกจะทกขทรมานใจ
อยางมาก อาจจะถงกบตายไป
เลยกม ฤทธของการตดยาเสพตด
มนรายแรง ของตางๆ ทเรา
อยากไดอยากมนกเปนเหมอน
ยาเสพตด เวลาอยากได น
ใจเรากระวนกระวายไมสบายใจ
กนไมไดนอนไมหลบ ตองมา
เดอดรอนมารบกวนพระกน
มาขอพรกน ขอให ไดสงนน
ขอให ไดสงนกน ไมเคยฟง
พรของพระเลย พรของพระ
กคอวาอยาไปอยากไดอะไร
เพราะความอยากนเปนเชอ
โรคของใจ ท�าให ใจไมสบาย
ถาอยากจะสบายใจอยากจะม
ความสข อยาไปอยากไดอะไร
เพราะความสขทแทจรงอย
ในใจทไมมความอยากนนเอง
ถาใจไมมความอยากแลวใจจะ
มความสขมาก
ดงนนพระพทธเจาจงทรง
สอนใหพวกเรายตการหาความสข
ภายนอกใจ อยาไปหาลาภ ยศ
สรรเสรญ อยาไปหารป เสยง
กลน รส โผฏฐพพะ เพราะมน
จะเปนเหตทท�าใหเราไมสบายใจ
ใหเรามาหาความสงบกน ความ
สงบคอความสขทแทจรงของใจ
ความสงบจะท�าใหความอยาก
หายไป พอความอยากหายไป
กเหมอนกบเชอโรคหายไปจากใจ
พอไมมเชอโรค ใจกหายจาก
ความทกขความวนวาย ใจกมแต
ความสข
ยาของใจกคอธรรมะโอสถ ธรรมะกคอค�าสอนของพระพทธเจา
ทสอนใหพวกเราสละ ใหเรา
หยดการหาทรพย หาลาภ หายศ
หาความสขทางตา ห จมก ลน
กาย ดวยการท�าทาน เวลาทเรา
อยากจะเอาเงนไปซอความสข
กใหเอาเงนน ไปท�าบญ จะท�า
ใหใจมความสขมากกวาและเปน
ความสขทยาวกวานานกวา
10
การท�าทานจะท�าให เรา
สบายใจ การรกษาศลไมท�า
บาปกจะท�าให เราสบายใจ
และถ าอยากจะให สบายใจ
มากกว า นและนานกว า น ก
ต องท�าใจดวยการนงสมาธ
ท�าใจใหสงบ เพราะเวลาใจ
สงบ นจะได ความสบายใจ
เตมรอย ความสบายใจจาก
การท�าทานกบการรกษาศล
น ยงไม ได เตมร อยเหมอน
กบการท�าใจให สงบ เวลา
ท�าใจให สงบน เ ชอโรคจะ
ถกก�าลงของสมาธกดเอาไว
ท�าใหไมสามารถออกมาสราง
ความไมสบายใจใหกบใจได
แลวถาอยากจะใหความสงบน
สงบอยางถาวร เวลาออกจาก
สมาธมากต องใช ปญญามา
ฆาเชอโรคใหหมดไป สมาธน
ไมสามารถท�าลายเชอโรคได
อยางถาวร ถาอยากจะท�าลาย
เ ชอโรคอย างถาวรต องใช
ปญญา ปญญาจะบอกใหเรารวา
ความโลภ ความโกรธ ความหลง
เปนตนเหตของความทกขใจ
และสงทเราไดมากเปนความ
ทกขเพราะวามนไมอย กบเรา
ไปตลอด มนไมเปนเหมอนเดม
อยตลอด เวลาไดมาใหมๆ มนด
ไปหมด พออย กนไปไมนาน
เดยวมนกเปลยนไป นคอปญญา
ตองคอยสอนใจอยเรอยๆ แลว
ตอไปพอเหนวาเปนทกขกจะ
ไมอยากจะโลภ ไมอยากจะโกรธ
ไม อยากจะหลง พอไม โลภ
ไมโกรธไมหลง ความสงบความ
สขใจกจะอยกบใจไปตลอดไมม
11
วนสนสด นคอใจของพระพทธเจา
ใจของพระอรหนตสาวก และใจ
ของพวกเราถาพวกเราหมนช�าระ
ความโลภความโกรธความหลง
ใหหมดไปดวยการปฏบตตาม
พระธรรมค�าสอนของพระพทธเจา
นคอหนาทของพวกเราทควร
ปฏบต
ถาเราอยากจะรวาเราเกดมา
เพออะไร เรากเกดมาเพอรกษา
ใจทไมสบายน ใหหายจากการ
ไมสบายใจ เพราะเมอใจหายแลว
ใจกจะอยอยางเปนสขไปตลอด
ใจจะไมหลงไปกบการไปเกดใหม
เพราะการเกดนยอมเปนการหา
ความทกข นคอหนาทของพวกเรา
คอเกดมาเพอทจะมารกษาใจ
ใหหายขาดจากโรคภยไขเจบ
ตางๆ แลวจะรกษาไดกตอเมอม
หมอมยา ถาไมไดเจอพระพทธ
ศาสนากเหมอนกบไมไดเจอหมอ
ไมไดเจอยา กจะไมมโอกาสท
จะรกษาใจใหหายได แตชาตน
ภพนพวกเราโชคดไดมาเจอ
พระพทธศาสนา เหมอนกบได
มาเจอหมอเจอยา หมอกคอ
พระพทธเจา พระสาวกทงหลาย
ยากคอค�าสอนของพระพทธเจา
ถาเราเอายาทพระพทธเจามอบ
ใหกบเรามารบประทาน เรากจะ
หายจากโรคไมสบายใจ ยากคอ
การท�าทาน รกษาศล นงสมาธ
และเจรญปญญา ขอใหพยายาม รบประทานยา ๔ ชนดนใหบอยๆ
และมากๆ แลวตอไปเรองของ
ความไมสบายใจจะไมมอยใน
ใจของเราอยางแนนอน
12
ธรรมะในศาลา
ภารกจส�าคญ๗ สงหาคม ๒๕๕๘
การฟงเทศนฟงธรรมเปนภารกจส�าคญ
ของพทธศาสนกชน พทธศาสนกชนน
ควรจะรค�าสอนของพระพทธเจาวาทรง
สอนใหปฏบตอะไรบาง ถาไมศกษาจากผร
กอาจจะไมร หรอถาศกษาจากผทไมร
กจะไมไดความรทถกตอง ไมไดน�าพา
ไปสการปฏบตทถกตอง ไมไดน�าพาไป
สมรรคผลนพพานทเลศทประเสรฐได
13
การฟงธรรมเปนภารกจท
ส�าคญอยางมาก พระพทธเจา
จงทรงบญญตทรงก�าหนดวน
ธรรมสวนะขนมา เดอนหนง
ใหม ๔ ครง คอ วนขนแรม ๘ ค�า
วนขนแรม ๑๔ ค�า หรอ ๑๕ ค�า
ทเราเรยกวาวนพระ ภาษาพระ
ทานเรยกวาวนธรรมสวนะ ธรรม
สวนะ คอการฟงธรรม การฟง
ธรรมนเปนหนงในมงคล ๓๘
“กา เลนะ ธ มม สสะวะ น ง
เ อ ต ม ม ง ค ะ ล ะ ม ต ต ะ ม ง ”
การไดยนไดฟงธรรมตามกาล
ตามเวลาเปนมงคลอยางยง
ม ง ค ล ค อ อ ะ ไ ร ก ค อ
ความสขความเจรญของจตใจ
นนเอง จตใจจะไดรบความสข
ความเจรญถาไดฟงเทศนฟง
ธรรมอยอยางสม�าเสมอ เหมอน
ตนไมทไดรบการดแลดวยน�า
ดวยปยอยอยางสม�าเสมอ ตนไม
กจะเจรญเตบโตออกดอกออก
ผลขนมา จตใจของพวกเราก
เปนเหมอนตนไม ถาไดรบการ
ท�านบ�ารงดวยการฟงเทศนฟง
ธรรมดวยการปฏบตธรรม จตใจ
ของพวกเรากจะออกมรรคออก
ผลขนมา ออกพระนพพานขนมา
นคอประโยชนจากการท
เราไดศกษาและไดปฏบตตาม
พระธรรมค�าสอนของพระพทธเจา
ถาเราไมศกษาไมปฏบต เราก
จะท�าในสง ทพระพทธเจ า สง
ไมใหท�า เชน สงไมใหท�าบาป
เรากจะไปท�าบาปกน สงท�าบญ
เรากจะไมท�าบญกนเพราะใจ
ของเรานชอบท�าบาป ไมชอบ
ท�าบญ จงพาใหพวกเราตองกลบ
มาเกดแกเจบตาย ท�าใหพวกเรา
ตองไปเกดในอบายกน เพราะ
เราไมรเหตวาการทเรามาเกดใน
ภพตางๆ นนเกดจากอะไร เราท�า
อะไรกท�าไปตามความอยาก
ของเรา อยากไดอะไรกหามา
โดยวธไหนกได แตไมรวาถาไป
หามาโดยวธการกระท� าบาป
14
ตายไปจะตองไปรบผลของบาป
พวกทไมเชอบาปเชอบญกเพราะ
คดวารางกายเปนสวนเดยวกบ
ของเขา คดวารางกายตายไปแลว
ตวเขากสญไปกบรางกาย แต
ตวเราตวเขาน ไมไดสญไปกบ
รางกาย ตวเราตวเขานอยในใจ
ใจนเปนเหมอนกบร างกาย
ต า ง ก น ต ร ง ท ไ ม ม ร ป ร า ง
เหมอนรางกาย ใจจงไมตอง
ตายเหมอนรางกาย ใจเปน
เหมอนมนษยลองหน มนษย
ล องหนนเราเอาป นมายงก
ไมตาย เอาระเบดใสกไมตาย
เอามดมาฟนกไมตาย เพราะ
ไมมรปไมมราง ใจนเปนผทสง
ใหรางกายท�าอะไรตางๆ สงให
ร างกายท�าบญกคอใจ สงให
รางกายท�าบาปกคอใจ และผท
รบผลของบญและบาปทท�าก
คอใจ มผลทงปจจบนและใน
อนาคต ผลปจจบนกคอเวลา
ท�าบญแลวใจจะสบายมความสข
อยางวนนญาตโยมมาท�าบญกน
มความสบายอกสบายใจ ไมวนวายใจ
ไมเดอดรอน นคอบญคอความ
สขใจ ถาบญสะสมอยในใจมากๆ
ตายไปกจะพาใหใจไปเกดใน
สวรรค สวรรคกคอความสข
นนเอง ทๆ มแตความสข ไมม
ความทกข สวนอบายกคอท
เกดทไปของผทท�าบาป เวลา
ท�าบาปในปจจบนใจกรอน ใจก
จะวนวาย ใจจะเดอดรอนไมสงบ
ไมสบาย วตกกงวลตางๆ ถา
ไมเชอ คนทมสามมภรรยาแลว
ลองแอบไปมแฟนด แลวจะร
ว าเวลาเจอหนาสามเจอหนา
ภรรยาจะสบายใจหรอไม จะตอง
หวาดเสยวกลววาเขาอาจจะร
เกดตอนกลางคนนอนหลบ
ฝนไปๆ เอยชอของคนอนเขา
สาม ไดยน ตอนเชากจะถาม
แลวว าเมอคนน เธอเรยกใคร
กนแน เราไม ได ชออยางนน
ชออย างน สกหนอย นแหละ
เวลาท�าบาปแล วมนจะท�าให
ใจเราไมสบายใจ ไมสขไมเยน
15
ใจจะร อน เวลาไปลกทรพย
กเหมอนกน เวลาไปฆาสตว
ตดชวตกเหมอนกน เวลาไป
โกหกหลอกลวงกเหมอนกน
ใจไมมความสข ใจวนวาย เวลา
ตายไปกต องไปเกดในอบาย
ไปเกดเปนเดรจฉานบาง เปน
เปรตบาง ไปตกนรกบาง จนกวา
บาปทท�าไว จะหมดก�าลงกจะ
กลบมาเกดเปนมนษยใหม แต
การกลบมาเกดเปนมนษยจาก
การท�าบาปน จะมาเกดเปนแบบ
ผดอยอาภพวาสนา เกดมารปราง
หนาตาไมสวยงาม อาการ ๓๒
ไมครบ มสตปญญาทบ มอายสน
มโรคภยเบยดเบยน เกดมาจะ
ยากจนล�าบาก เพราะนเปนวบาก
คอผลของบาปทท�าไวยงมเหลอ
ตดตว เวลาออกจากอบายมา
เกดเปนมนษยกจะเปนมนษยท
ต�าตอย
โลกเราจงมมนษยหลาย
แบบดวยกน มนษยทต�าตอย
อาภพวาสนา มนษยทสงสงท
เตมไปดวยบญวาสนาบารม
กเพราะวามการสรางบญสราง
บารมไมเหมอนกนนนเอง ผท
ไมสรางบญสรางบารม สรางแต
บาปสรางแตกรรม เวลากลบ
มาจากอบายก เหม อนคน ท
ตดคก ออกจากคกจะไมมอะไร
ตดตวมา ออกมากตองไปเปน
ขอทาน ไปขอการชวยเหลอจาก
คนนนคนน เพราะเงนก ไม ม
งานกไมม บานกไมมอย ไมมอะไร
เหมอนคนสนเน อประดาตว
นคอลกษณะของคนทมาเกด
เวลาออกมาจากอบายหลงจาก
ทใชบาปใชกรรมไปแลว สวน
พวกทท�าบญมาก เวลาตายไปก
ไปเปนเทวดา เทวดากคอเศรษฐ
ทางโลกทพย น เอง ใจน เปน
รางทพย เปนกายทพย เวลาใจ
มบญกเหมอนกบมเงนตดตวไป
16
มทรพยภายในเรยกวา อรยทรพย
หรอเงนทพยทองทพย ตายไปก
ไปเปนเศรษฐ พวกเทวดานเขา
เปนพวกร�ารวยกน อยากจะได
อะไรกหามาได อยากจะดรปทพย
กซอมาได อยากจะไดยนเสยง
ทพยกซอมาได อยในโลกทพย
ดวยความสข พอบญหมดกกลบ
มาเกดเปนมนษยใหม แตจะกลบ
มาเกดเปนมนษยทสงสงดวยบญ
ดวยวาสนาดวยบารม
อยางพระพทธเจา สมยท
พระองคทรงเปนพระเวชสนดร
พระองคทรงท�าบญท�าทาน รกษา
ศลภาวนา วนพระกเขาวดแลวก
ปฏบตธรรม อยางทญาตโยมมา
ท�ากนอยางน มาท�าบญท�าทาน
มารกษาศล ๕ รกษาศล ๘ กน
แลวกภาวนาฝกท�าใจใหสงบ
แลวกสอนใจใหฉลาดใหเหนวา
ทกอยางในโลกนเปนของชวคราว
ไมใชของเราอยางแทจรง จงไมหง
ไมหวงทรพยสมบตตางๆ เพราะ
รวาเวลาตายไปกเอาตดตวไปไมได
แตสงทเอาตดตวไปไดคอทรพย
ภายใน ทรพยภายในกเกดจาก
การสละทรพยภายนอกใหแก
ผอนนนเอง อยางญาตโยมวนน
กมาสละทรพย ภายนอกเพอ
มาแลกเปลยนเปนทรพยภายใน
ทรพยภายนอกนเราเอาไปใน
โลกทพยไมได เราตองเอาทรพย
ภายใน เราจงตองมาท�าบญมา
แลกเปลยนเอาทรพยภายนอก
มาเปล ยนเปนทรพย ภายใน
พอเรามทรพยภายในแลว เวลา
ตายไปเราจะมทรพยทจะเอาไป
ใชในโลกทพย เรากจะเปนเทวดา
แทนทจะไปเปนเปรต
เปรต คอพวกทไมท�าบญ
แตท�าบาป เวลาตายไปกไมม
ทรพยภายในตดตว แตจะมบาป
ตดตวไป กเลยตองไปเปนเปรต
ตองไปรอขอทานขอรบสวนบญ
สวนกศลจากผทมชวตอย อยาง
พวกเราเวลาท�าบญ เรากจะอทศ
17
บญกศลให ผทจะรบบญอทศได
กมพวกเปรตนเทานน พวกอนเขา
รบไมได ถาไปเกดเปนเดรจฉาน
กหากนเองได ถ าเปนมนษย
กเหมอนกน ถาเปนเทวดากม
ทรพยภายในมากจนไมจ�าเปน
จะต องมาเปนขอทานมาขอ
ทรพยภายในจากผอน
พวกเปรตนเวลามชวตอย
ไม ชอบท�าบญ ชอบท�าบาป
โลภมาก ถามาวดกเอาของมา
นดหนง แตขากลบนเอาของ
เตมปนโตกลบไป อยางนลกษณะ
ของพวกเปนเปรตเขาใจไหม คอ
เอาแตไดอยางเดยว แลวเอาโดยวธ
ไมถกตองคอไปโกงเขา ไปขโมย
ของๆ เขา คนมาวดนถาเอาของ
กลบ จะเอาไปไดถาเปนของทวด
ใหแลวพระใหแลว อยางนไมเปน
เปรต เปนเปรตกต อเมอเขา
ไมไดใหแลวกไปหยบของๆ เขา
ไปแยงของคนอนเขา อยางน
ถงจะไปเปนเปรต นคอลกษณะ
ของเปรต แตถาท�าบญท�าทาน
รกษาศล รบรองไดวาตายไป
ไมไปเปนเปรตอยางแนนอน
ไปเปนเทวดารอยเปอรเซนต
อาน ส งส ของผ ท ได ท� า บญ
ไมท�าบาป ตายไปกไดกลบมา
เปนคนร� าคนรวย ม รปร า ง
หนาตาสวยงาม ผวพรรณผองใส
มอาการครบ ๓๒ มร างกาย
สขภาพสมบรณแขงแรง มอาย
ยนยาวนาน
นคออานสงสทเกดจากการ
ท�าบญ ไมท�าบาป เกดจากการ
ไดศกษาไดยนไดฟงพระธรรม
ค�าสอนของพระพทธเจ าอย
เรอยๆ ฟงแลวกจะไดเอาไปท�า
การฟงนเปนการศกษาแนวทาง
ศกษาวธทจะพาใหเราไปส จด
หมายปลายทางของพวกเรา
พอฟงแลวเราตองปฏบตดวย
ถาเราอยากจะไปสวรรคกท�าบญ
รกษาศล ถาอยากจะไปสวรรค
ชนพรหมกตองรกษาศล ๘ แลวก
18
นงสมาธท�าใจใหสงบ ถาอยากจะ
ไปพระนพพานกตองเจรญปญญา
ตองพจารณาใหเหนไตรลกษณ
ใหเหนวาทกสงทกอยางในโลก
นเปนไตรลกษณ พจารณาทกสง
ทกอยางวาไมเทยง ไมใชของเรา
ทกสงทกอยางเปนทกข เพราะ
มนจะตองจากเราไปสกวนหนง
ถาเรารอยางนแลวเราจะไมอยาก
มอะไรไมอยากไดอะไร พอไมม
อะไรไมอยากไดอะไรกจะไมม
ความทกข จะมความสขไปตลอด
นคอการศกษาของพระพทธ
ศาสนา คอสอนใหเราร วธการ
ปฏบตทถกตอง แลวถาเราน�า
เอาไปปฏบต เรากจะไดรบผล
อยางเดยวกบทพระพทธเจาได
รบอยางแนนอน
19
ธรรมะในศาลา
ศรทธา๘ สงหาคม ๒๕๕๘
วนนเปนวนททานทงหลายได
ตงใจมาวดดวยความมศรทธา ดวย
ความเชอในพระพทธ พระธรรม
พระสงฆ วาเปรยบเหมอนแสงสวาง
น�าทางในทมด
จตใจของพวกเราตอนนเหมอน
อยในทมด ไมไดมดเพราะสงตางๆ
รอบขาง แตมดเพราะใจถกความหลง
ครอบง�า เหมอนกบคนตาดแตถก
ผาปดตาไว จงไมสามารถมองเหน
อะไรตางๆ ไดตามความเปนจรง
20
เราจงตองอาศยคนตาดอยางพระพทธเจา อยาง
พระอรยสงฆสาวก ผมตาด ผเหนสขเปนสข เหนทกข
เปนทกข เหนกงจกรเปนกงจกร เหนดอกบวเปนดอกบว
แตพวกเรานเปนพวกตาทไมดถกความหลงครอบง�าอย
จงมองไมเหนตามความเปนจรง เหนสงทเปนทกขวา
เปนสข เหนสงทเปนสขวาเปนทกข เราจงเดนหนความสข
แลวกเดนเขาหาความทกข แลวเรากตองมารองหมรองไห
วนวายใจกนอยทกวทกวน เพราะเราไมเดนตามทางท
คนตาดอยางพระพทธเจาอยางพระอรยสงฆสาวกเดนกน
เราเดนสวนทางกบทาน ทานเดนเขาหากองสขทเปน
ความสขทแทจรงทถาวร แตพวกเราเดนเขาสกองสขท
เปนกองสขปลอม เปนกองสขทมความทกขหลบซอนอย
ความสขเปนเปลอกเปนผว แตความทกขนเปนเนอ
พวกเรากนแตเปลอกกน ถากนสมกกนแตเปลอก เนอไม
กน ถากนทเรยนกกนแตเปลอก เนอทเรยนกนไมเปนกน
เรากเลยไมไดเจอความสขทแทจรง เราไปหาความสขแบบ
เปลอกผลไมทมความทกขซอนอยขางใน เราจงทกขกน
ทกวนน ทกขกบสงทเราคดวาเปนความสข
สงใดทเราคดวาเปนความสขกคอ ลาภ ยศ สรรเสรญ
รป เสยง กลน รส โผฏฐพพะ ตางๆ เวลาพวกเราไดลาภ
ไดยศ ไดสรรเสรญ ไดเสพรป เสยง กลน รส โผฏฐพพะ
ตางๆ เรากดอกดใจกน แตพอเวลาทเราไมไดเสพ ความ
ดใจความสขใจกหายไป สงทมาแทนความสขใจกคอ
21
ความทกขใจ ตราบใดทเรายง
คดวาลาภ ยศ สรรเสรญ รป
เสยง กลน รส โผฏฐพพะ ตางๆ
น เปนสงท ให ความสขกบเรา
ตราบนนเรากยงจะตองเจอความ
ทกขอย เสมอ เพราะความจรง
สงทเราคดวาเปนความสขนน
เปนความทกข เ สยมากกว า
พระพทธเจา พระอรยสงฆสาวก
ทงหลาย ทานไดสมผสมาแลว
เหมอนพวกเรา ทานกเคยหลง
เหมอนพวกเรา เคยชอบเคย
อยากไดลาภ ยศ สรรเสรญ อยาก
ไดความสขทางตา ห จมก ลน
กาย แตไดมามากนอยเพยงไร
ไมชากเรวกตองสญเสยไป หรอ
ไมเชนนนกไมสามารถทจะใช
มนได พระพทธเจ ากบพระ
อรยสงฆสาวกทงหลาย ทานเหน
ความทกขในสงเหลาน ทานจง
เดนถอยออกจากการหาลาภ ยศ
สรรเสรญ หาความสขทางตา ห
จมก ลน กาย แลวกไปหาความ
สขอกแบบหนง เรยกวาความสข
ทเกดจากความสงบของใจ ความ
สขท ได จากความสงบของใจ
น เปนความสขทแทจรง ไมม
ความทกข เพราะมนจะไมหมด
ไปจากเรา มนจะอย กบเราไป
ตลอด หลงจากทรางกายนตาย
ไปแลว ความสขทไดจากความ
สงบของใจกยงอยกบเราตอไป
เพราะใจของเราไมมวนตาย
ถาเรามความสขภายในใจ
ของเราแลว เราไมตองออกไป
หาอะไรต างๆ พระพทธเจ า
พระอรยสงฆสาวก ทานไมตอง
ออกไปหาอะไรเหมอนพวกเรา
หากน ทานอยในปาในเขาสบาย
หาอยางมากกหาอาหารมาเลยง
ปากเลยงทองเทานนเอง ซงถา
หาไมไดทานกไมเดอดรอน ทาน
ปลอยใหรางกายตายไปได เพราะ
ไมชากเรวมนกตองตายไป การท
ทานยงเลยงรางกายของทานอย
กเพราะวาทานยงมความเมตตา
กบพวกเรา ทานยงสามารถใช
รางกายนมาสอนมาบอกพวกเรา
22
ใหมาหาความสขทแทจรงกน
ใหมาหาความสงบทางใจกน
การจะท�าใจใหสงบได เรา
กตองรกษาศล ๘ ขนไป รกษา
ศล ๘ คอการหยดการหาความ
สขทางรางกายนนเอง คนท
รกษาศล ๘ จะไมมแฟน จะอยคน
เดยว จะไมรวมหลบนอนกบแฟน
ไมไปเทยวกบแฟน แลวกจะไม
หาความสขจากการรบประทาน
อาหารมากจนเกนไป จะรบประทาน
เพออย ไมไดรบประทานตาม
ความอยาก คอ รบประทาน
วนละมอกพอ หรอ ๒ มอ แตจะ
ไมรบประทานหลงจากเทยงวน
ไปแลว รางกายไมตองการอาหาร
มากแบบทพวกเรารบประทานกน
อยทกวนน พวกเรารบประทาน
เพอความสขเพราะเกดความ
อยาก ถาไมไดรบประทานแลวก
จะทกข แตททกขไมใชรางกาย
ททกขคอใจ ถาเรากนตามความ
ตองการของรางกาย รางกาย
จะมห นท สวยงาม แต ถ า
รบประทานตามตณหาความ
อยากแลวมนจะไมเลอกเวลา
อยากเมอไหรกตองกนเมอนน
รางกายจงกลายเปนตมขนมา
แลวกตองไปเสยเงนไปเตนแรง
เตนกาตามฟตเนสตางๆ เตนไป
เทาไหรมนกไมลด พอเตนเสรจ
เหนอยกหว กออกไปกนใหม
วธทจะใหหนสวยคอตองรจก
ประมาณในการรบประทาน
อาหาร รบประทานวนละมอ
สองมอกพอแลว อยางพระปาน
พระพทธเจาสอนใหรบประทาน
วนละมอกพอ คอเราตองยตการ
หาความสขทางรางกายกนแลว
เราจะไดมเวลามาหาความสข
ทางใจ ถาเราไปหาความสขทาง
รางกาย เราจะไมมเวลามานง
สมาธ ท�าใจใหสงบ เพราะเราจะ
ตองไปกนเลยงกนอะไรกน ไปด
หนงฟงเพลงกน ไปดละคร
ไปร วมหลบนอนกบแฟนกน
เวลาทจะมานงท�าสมาธกจะไมม
23
ดงนนถ า เราอยากจะหา
ความสขทแทจรงคอความสข
ทางใจ เราตองเลกหาความสข
ทางรางกายดวยการถอศล ๘
พอเราถอศล ๘ ไดเรากจะมเวลา
ทจะมาฝกใจสอนใจใหสงบได
แล ว เราจะพบกบความสขท
พระพทธเจาบอกวาเปนความสข
ทยงใหญกวาความสขทงปวง
พอเราไดความสขอนนแลวเราก
จะไมอยากไดอะไร เรากจะหาแต
ความสขแบบน จะเอาความสขท
เกดจากความสงบ แลวกจะเปน
ความสงบทจะอยกบเราไปตลอด
หลงจากรางกายนตายไปแลว
ความสงบนกจะอยคกบเราตอไป
น แ ห ล ะ ค อ วถ ท า ง ข อ ง
นกปราชญของผ ฉลาดอยาง
พระพทธเจาและพระอรยสงฆ
สาวกทงหลาย พวกเราจงยด
พระพทธ พระธรรม พระสงฆ เปน
สรณะเปนทพง วธทยดกคอไมใช
พดแตปากเปลาวา พทธง ธมมง
สงฆง สรณง คจฉาม อนนเปน
เพยงแตการตงจตตงเปาไววา
เราจะเอาพระพทธ พระธรรม
พระสงฆ มาเปนทพง แตทพง
คอตองท�าตามตวอยาง ท�าตาม
ตวอยางของพระพทธเจา ของ
พระอรยสงฆสาวก พระพทธเจา
ทานเลกหาความสขทางตา ห
จมก ลน กาย ทานถอศลกน
ทานถอศล ๘ ศล ๑๐ ศล ๒๒๗
เรากตองถอศลแบบทาน แลว
เรากตองปฏบตแบบทาน ทานไม
ไปเทยว ไมไปหาความสขทาง
รางกาย ทานหาความสขจากการ
ท�าใจใหสงบดวยการไปอยตาม
ทสงบ เพราะถามคนมากจะท�าให
ใจสงบยาก ตองไปอยทไมมคน
อยเงยบๆ คนเดยว ถาไปขางนอก
บานไมได กอยในหองของเรา
กได ปดประตขงตวเราไวอย
ในหอง ไมตองออกไปรบรอะไร
อย ในหองกพทโธ พทโธ ไป
เดยวใจกสงบได สงบแลวกจะ
หายหลง จะรวาความสขทแทจรง
อยในตวของเรานเอง ไมไดอย
24
ทเงนทอง ไมไดอยทเสอผา ไมได
อยทขาวของ ไมไดอยทของกน
ของดมของเคยว แตอย ทการ
ท�าใจใหสงบ อยทการมสต มพทโธ
อยกบใจของเรา
ขอใหลองไปท�าด รบรองได
วาสงทพระพทธเจาทรงสงสอนน
เปนสงทไดรบการพสจนมาแลววา
เปนความจรง ผทน�าเอาไปปฏบต
ไดรบผลกนมาแลวกนทงนน
อยางแนนอน จงไมตองลงเล
สงสย ขอใหเราท�ากนเทานนเถด
ถาเราไมท�า มนกจะไมเกดขน
สงนมนจะตองเกดจากการกระท�า
ของเรา คนอนหยบยนใหกบเรา
ไมได พระพทธเจา พระอรยสงฆ
ทานหยบยนใหกบเราไมได เราตอง
หยบใหกบตวเราเองดวยการท�า
ตามค�าสอนของพระพทธเจา คอ
รกษาศล แลวกไปหาทสงบอย
ตามล�าพง แลวกฝกพทโธ พทโธ
ไปเรอยๆ รบรองไดวาเดยวกได
ดงนนขอใหเราเอาไปพสจน
ดว าค�าสอนของพระพทธเจ า
เปนค�าสอนทถกตองหรอเปน
ค� า โกหกหลอกลวง รบรอง
ไดวาเราจะเหนวาค�าสอนของ
พระพทธเจานเปนค�าสอนท
เปนความจรงทงหมด เปน
สวากขาโต ภควตา ธมโม
เพราะผทไดน�าเอาไปพสจนนน
ได เหนแล วว า เปนความจรง
เหมอนกนหมด จงไมตองลงเล
สงสย ขอใหน�าเอาไปปฏบตเทานน
แลวผลทพระพทธเจาไดรบกจะ
เปนผลทพวกเราไดรบกน คอ
การ สนสดของการเวยนว าย
ตายเกด สนสดของความทกข
ทงปวง มแตความสขทเรยกวา
บรมสขอย ภายในใจไปตลอด
ไมมวนสนสด
ค�ำพดของพระพทธเจำมมากมายกายกองขนาดไหนกตาม
จะไมมค�าโกหกอยในค�าพดของพระพทธเจาเลย# ธ ร ร ม ะ ใ น ศ า ล า
ไมมอะไรในโลกนทจะมคณคามคณประโยชน
... เทากบพระรตนตรย# ธ ร ร ม ะ ใ น ศ า ล า
25
ธรรมะในศาลา
ความจ�าเปนของการเขาวด
๙ สงหาคม ๒๕๕๘
วนน เปนวนททานทงหลายมเวลา
วางจากภารกจการงานตางๆ จงไดตงใจ
มาวดเพอมาหาทพงทางใจ เพราะวา
การท�ามาหากนของเรานหาทพงไดเพยง
รางกาย แตสงทเราหามาไดไมวาจะเปน
ทรพยสมบต ขาวของเงนทอง บคคลตางๆ
สงของตางๆ มากนอยเพยงไรกไมสามารถ
เปนทพงของใจได ไมสามารถมาปกปอง
คมครองรกษาใจไมใหทกข ไมใหวนวาย
ไปกบเหตการณตางๆ ได
26
แตถ าพวกเรามพระพทธ
พระธรรม พระสงฆ เปนทพง
ทางใจ เราจะม สงศกด สท ธ
คมครองจตใจของเราไมใหทกข
ไม ใหเดอดรอนกบเหตการณ
ตางๆ ทเราจะตองประสบพบ
เหนกนในชวตน การเขาวดจง
เปนสงทจ�าเปน
พระพทธเจาทรงสอนใหเขา
วดกนอยางนอยอาทตยละ ๑ ครง
เพอจะไดมาสร างทพงทางใจ
มาสร างพระพทธ พระธรรม
พระสงฆ ใหเกดขนมาส ในใจ
ของพวกเรา พระพทธ พระธรรม
พระสงฆ ถายงอย ขางนอกใจ
ของเรา กยงไมสามารถคมครอง
เราได เราตองนอมเอาพระพทธ
พระธรรม พระสงฆ เขามาสใจ
ของเรา วธทจะนอมเอาพระพทธ
พระธรรม พระสงฆ เข าส ใจ
ของเราๆ กตองศกษาใหรจกวา
พระพทธเจาคอใคร พระธรรม
ค�าสอนของพระพทธเจาสอน
อะไร พระอรยสงฆสาวกทาน
ท�าตวอย างไรถงได เปนพระ
อรยสงฆสาวก เพราะการทจะ
ส ร า งพ ร ะพ ทธ พ ร ะธ ร รม
พระสงฆ เขามาสใจได ตองสราง
ดวยการปฏบต คอเอาตวอยาง
27
ของพระพทธเจา เอาค�าสอน
ของพระพทธเจา เอาตวอยาง
ของพระอรยสงฆสาวกมาเปน
แบบฉบบมาเปนครเปนอาจารย
พอเกดศรทธาเหนการปฏบต
ของพระพทธเจาเปนทนาเลอมใส
ศรทธา กจะพยายามปฏบตตาม
พอปฏบตไดแลวกจะไดทพง
ทางใจขนมา
แบบฉบบการปฏบตของ
พระพทธเจาและพระอรยสงฆ
สาวกทานปฏบตอยางไร ทาน
ท�าด คดด พดด ทานท�าบญ
ละบาป ช�าระใจใหสะอาดบรสทธ
พวกเรากตองท�าแบบทาน อยาง
วนนเรามาท�าบญ เอาขาวของ
เงนทองตางๆ มาแบงปนใหแก
ผทไมม เชน พระภกษสามเณร
ตองอาศยการท�าทานการท�าบญ
จากพวกทานๆ จงจะมอาหาร
ม ทอย อาศย มยา รกษาโรค
มเครองนงหมไวสวมใส การทเรา
แบงปนของตางๆ ใหแกผอนน
เปนการท�าบญ ท�าบญแลวกจะ
ท�าใหใจของเรามความสข ถาไม
ท�าบญ ใจของเราจะไมมความสข
เหมอนกบไมไดรบประทานยา
ถาไมไดรบประทานยา ใจของเรา
จะกระวนกระวาย จะกระสบกระสาย
อยไมเปนสข เพราะมความอยาก
ตางๆ คอยมารบกวนใจของเรา
อยากไดสงนนอยากมสงน อยาก
จะไปทนนอยากจะมาทน อยากจะ
ไปเทยวอยากจะไปท�าอะไรตางๆ
แตถาเรามาท�าบญน การท�าบญ
จะเขาไปก�าจดความอยากตางๆ
จะท�าให ใจของเรามความสข
ความอม ความพอ ท�าใหเรา
ไมตองไปดนรนไปหาสงตางๆ
มาใหความสขกบเรา นคอการ
ท�าความดทเกดจากการท�าทาน
การท�าความดอยางอนกม
เชน การรบใชหรอชวยเหลอ
ผ อน รบใชบดามารดา ป ย า
ตายาย ครบาอาจารย ผมพระคณ
ของพวกเรา ถ าเราสละเวลา
28
แทนทจะเอาเวลาไปเทยวไปเลน
ตามความอยาก เราเอาเวลาน
มาดแลผมพระคณของพวกเรา
ไปเยยมเยยนทาน มขาวมของ
อะไรกซอตดไมตดมอไป ไปถง
แลวถามอะไรทจะชวยทานได
กชวย เชน ชวยกวาดบาน ชวย
ถบาน ชวยซกผา ชวยท�าอะไร
ตางๆ ทคนสงอายจะท�าไมได
หรอท�าล�าบาก ท�าแลวเราจะม
ความสขมากกวาการไปเทยว
ไปเลนไปท�าอะไรตางๆ นคอ
เรองของการท�าความด จะท�าให
เรามความสขใจและจะท�าใหเรา
ไมว นวายใจไปกบความอยาก
ตางๆ
นอกจากนนกทรงสอนให
เราไมกระท�าบาป ไมกระท�าสงท
ไมด บาป คอ ๑. การฆาสตว
๒. การลกทรพย ๓. การประพฤต
ผดประเวณ ๔. การพดปดโกหก
หลอกลวง ๕. การเสพอบายมข
คอสรายาเมา เทยวกลางคน
เลนการพนน คบคนไมดเปน
มตร ความเกยจคราน นคอสง
ไมดทเราควรจะเลก ถาเราม
ความเกยจคราน เราจะตองเอา
ความขยนเขามาท�าลาย อยาอย
เฉยๆ นงอย เฉยๆ อยาปลอย
ใหเวลาอนมคาของชวตของเรา
ผานไปโดยไมไดท�าประโยชน
เราสามารถท�าประโยชนไดตลอด
เวลาใหกบชวตของเรา ถาเรา
อยเฉยๆ ไมรจะท�าอะไร กดสวา
ในบ านนนสกปรกหรอเปล า
เสอผาสกปรกหรอเปลาเรยบรอย
หรอเปลา มาซกเสอผา มากวาด
บานถบาน มาจดบานใหสะอาด
เรยบรอย บานทสะอาดเรยบรอย
กจะนาอย จะไดไมตองออกไป
เทยวขางนอกกน ทเราอยบาน
ไมตดเพราะเหนบานแลวมนรก
รงรง เตมไปดวยขาวของตางๆ
แลวเราไมมเวลามาจดการมาจด
ระเบยบใหมนดสวยงามนาอยกน
เราจงอยากออกไปข างนอก
ไปตามรานคาตางๆ ทเขามการ
29
จดขาวของใหเปนระเบยบ ถาเรา
มาจดบานเราใหเปนระเบยบ เราก
จะมความสขอยกบบานของเรา
เรากไมตองออกไปนอกบาน
ถาเราจดบานเสรจแลวยง
ไมรจะท�าอะไร กใหมาฟงเทศน
ฟงธรรมกได หาหนงสอธรรมะ
มาเปดอานกได หรอถาเราอยาก
จะปฏบตธรรมกนงสมาธไปกได
ฝกเจรญสต พทโธๆ ไป อยาปลอย
ใหใจคดเรองราวตางๆ เพราะคด
แลวกจะเกดอารมณเกดความ
อยากตางๆ ขนมา พอเกดความ
อยากกตองเดอดรอนไปท�าตาม
ความอยาก ท�าตามความอยากก
ตองใชเงนใชทองท�ากน เงนทอง
กจะรอยหรอไปเรอยๆ พอเงน
หมดกตองเดอดรอน ตองไปก
หนยมสนถาหาเองไมได หรอ
ไมเชนนนกตองไปลกขโมย ไปท�า
บาปท�ากรรม เพราะเราไมรจกวธ
ใชเวลาของเราใชเงนทองของเรา
ใหเกดประโยชน ถาเราใชเงนทอง
ตามความอยากน มเทาไหรกไม
พอใช เพราะเหนอะไรกอยากได
ไปหมด เหนรองเทา เหนเสอผา
เหนกระเปา เหนของเลน เหน
โทรศพทมอถอ เหนอะไรจปาถะ
กอยากไดไปหมด ทงๆ ทไดมา
แลวมนกไมไดท�าใหเราดขนแต
อยางใด ไมไดท�าใหเรารวยขน
แตกลบท�าใหเราจนลงไปเรอยๆ
ดงนนเราตองระมดระวงเรอง
ของการใชเงน อยาไปใชตาม
ความอยาก ให ใชตามความ
จ�าเปน ถาเราอยากจะไดอะไร
กใหถามวาถาไมไดมาแลว
จะตายหรอไม ถ าไม ตายก
แสดงวาไมจ�าเปน กอยาไปซอ
เกบเงนไวดกวา เพราะเวลา
เกดจะตองซออะไรทจ�าเปนจะ
ไดมเงนซอ ไมตองไปขอยมเงน
หรอไปขอทานจากผอน ถาเรา
รจกควบคมการใชเงน ไมใชตาม
ความอยาก เราจะเปนเศรษฐ
ขนมาไดอยางรวดเรว พวกเราท
ไมไดเปนเศรษฐกนกเพราะวา
30
หยดใชเงนไมเปน ใชเงนเกงแต
หาเงนไมเกง ถาเรารจกควบคม
การใชจายเงนทอง ชวตของเราน
จะไมเดอดรอน จะมเงนทอง
ไวจบจายใชสอยกบสงทจ�าเปน
เสมอ แลวกจะมเงนทองเหลอ
มาท�าบญ
น ค อ สง ท พ ร ะ พ ท ธ เ จ า
และพระอรยสงฆสาวกทานได
ประพฤตไดปฏบตมาจนทานม
ทพงทางใจ ทพงทางใจเกดจาก
การกระท�า ๓ ประการ คอ ท�าบญ
ละบาป แลวกก�าจดความอยาก
ตางๆ ดวยการไมท�าตามความ
อยาก อยากไปเทยวกเปลยนใจ
อยบานดกวา อยบานแลวมานง
สมาธท�าใจใหสงบ จะไดความสข
มากกวาออกไปเทยวนอกบาน
การท�าตามความอยากนไมเรยกวา
เปนการช�าระจตใจ แตเปนการ
ท�าใหจตใจสกปรกมากขน สงท
ท�าใหจตใจของเราสกปรกกคอ
ความโลภ ความอยาก ความโกรธ
ความหลง พอใจสกปรกกท�า
ให ใจคดไมด พดไมด ท�าไมด
พอคดไมด พดไมด ท�าไมด ใจกม
แตความทกข แตถาใจไดรบการ
ช�าระอยเรอยๆ ดวยการฝน ไมท�า
ตามความอยากตางๆ เวลาอยาก
จะท�าอะไรกไมท�า ความอยาก
กจะนอยลงไป และเวลาท�าใจ
ใหสงบ ความอยาก ความโลภ
ความโกรธ ความหลง กจะสงบ
ตวลงไป เหลอแตความสะอาด
ของใจ
เหมอนกบน�า สมยกอนน
เวลาเขาจะใชน�า เขาจะตองไป
ตกน�าจากในแมน�า ซงแมน�านน�า
ไมสะอาด กอนจะใชน�าได เขาตอง
ใชสารสมแกวงมนกอน พอแกวง
สารสมแลวสงสกปรกกจะตก
ตะกอนแยกออกจากน�า ท�าให
31
น�าทขนนนใสขนมา จตใจของ
พวกเราทกวนนกข นมวดวย
ความโลภ ความโกรธ ความหลง
ความอยากตางๆ แตพอเรา
เอาสารส มคอการนงสมาธ
การเจรญสต บรกรรมพทโธ
พทโธ นมาแกว งในใจเรา
เดยวไมนานกเลสตณหาความ
โลภ ความโกรธ ความหลง กจะ
ตกตะกอนแยกออกจากใจ
ท�าให ใจนใสสะอาด บรสทธ
มความสข ใจยงสะอาดเทาไหร
ยงมความสขมากเทานน
นแหละความสขทแทจรง
อยทความสะอาดของใจ ไมได
อย ทความร�ารวย มขาวของ
เงนทอง มสงนนสงน มบคคลนน
มบคคลน พวกเรามกนหมดแลว
แลววเศษไหม ใจของเรามความ
สขไหม หรอกลบวนวายมากขน
มอะไรกตองวนวายกบสงทเราม
มลกกตองวนวายกบลก มสาม
มภรรยากตองวนวายกบสามกบ
ภรรยา มทรพยสมบตขาวของ
เงนทองกตองวนวายไปกบทรพย
สมบตขาวของเงนทอง ส ไมม
ดกวา อยเฉยๆ ท�าใจใหสงบ ท�าให
ก เลสตณหาตกตะกอนลงไป
ดกวา วธแยกตะกอนออกจากน�า
คอใชปญญาคอยสอนใจเตอนใจ
วาอยาท�าตามความอยาก อยาท�า
ตามความโลภ ความโกรธ ความ
หลง เพราะจะท�าให ใจข นมว
พอเรามปญญา เรากจะแยกใจ
ของเราใหออกจากตะกอนทท�า
ใหจตใจเราขนมวได พอปญญา
ก�าจดตะกอนแยกใจออกจาก
กเลสตณหาไดหมดแลว ใจกจะ
สะอาดบรสทธไปตลอด มความ
สขไปตลอดไมมวนสนสด ถงแม
รางกายนตายไป ใจกยงมความสข
ตอไป เพราะใจไมมวนตาย ไมตาย
ตามรางกายนนเอง ความสะอาด
32
บรสทธของใจน ท เราเ รยกว า
นพพาน พระนพพานกคอ
ความสะอาดบรสทธของใจ
ใ จ ท ป ร า ศ จ า ก ก เ ล ส ต ณ ห า
ความโลภ ความโกรธ ความอยาก
ตางๆ นคอใจของพระพทธเจา
ใจของพระอรยสงฆสาวกทงหลาย
เปนแบบน ถ าพวกเรา เอา
พระพทธเจา พระธรรม พระสงฆ
มาเปนแบบเปนฉบบแลวปฏบต
ตามได ตอไปใจของพวกเราน
จะมแตความสขไปตลอด จะไมม
ความทกข พอรางกายนตายไป
เรากไมตองไปหารางกายอนใหม
ถาใจเราสะอาดบรสทธ เราไมตอง
กลบมาแก มาเจบ มาตายใหม
เหมอนอยางทเราเปนกนอยน
33
ธรรมะในศาลา
วธทดแทนบญคณตอบดามารดา
๑๒ สงหาคม ๒๕๕๘
วนน เปนวนพธท ๑๒ สงหาคม
พทธศกราช ๒๕๕๘ เปนวนส�าคญของ
พวกเราทกคนเพราะเปนวนแมแหงชาต
เปนวนทพวกเราจะมานอบนอมคารวะ
ตอผมพระคณทสงสดของพวกเรากคอ
บดาและมารดา เพราะบดามารดาเปน
ผใหชวตใหรางกายนกบพวกเรา ถาเรา
ไมมบดามารดา เราจะไมมรางกายอนน
เมอเราไมมรางกายอนน เราจะไมสามารถ
ท�าอะไรตางๆ ทเราก�าลงท�ากนอยใน
ปจจบนนได
34
พระคณของบดามารดาจง
เปนบญคณทลนฟาทพวกเราน
ไมสามารถจะทดแทนได ตอให
เราเลยงดบดามารดาอยางด
ทสด อมทานแบกทานไวบนบา
บนไหล ใหทานอจจาระปสสาวะ
รดใสตวเรา เรากยงไมสามารถ
ท จ ะทดแทนบญคณท บดา
ม า ร ด า ใ ห ก บ พ ว ก เ ร า ไ ด
นอกจากการจะท�าใหทานได
เปนพระอรยบคคลเทานนถง
จะสามารถทดแทนบญคณของ
ทานได
การเปนพระอรยบคคล เชน
การเปนพระโสดาบน จะท�าให
พอแมไมตองไปใชกรรมในอบาย
อกตอไป ตอใหเคยท�าบาปท�า
กรรมมามากนอยเพยงไรกตาม
พระโสดาบนนจะไมไปเกดใน
อบายอกตอไป และเหลอภพชาต
ทจะตองกลบมาเกดเปนมนษย
อกไมเกน ๗ ชาตเปนอยางมาก
กจะบรรลถงพระนพพานเปน
พระอรหนต ยตการเกด แก เจบ
ตาย ทเปนกองทกขอนใหญโต
ทพวกเราต องแบกกนมาซง
นบไมไดวามากนอยเพยงไรแลว
ถาอยากจะร จ�านวนภพ
ชาตของพวกเรานวามมากนอย
เพยงไร พระพทธเจาทรงยก
ตวอยางใหเราเปรยบเทยบด
ตอนทเราเกดมาน เราตอง
รองหมรองไหกบความทกข
ตางๆ ถาเราสะสมน�าตาทเรา
หลงออกมารวมกนเอาไว ใน
ทกภพทกชาต มนจะมมาก
ยงกวาน�าในมหาสมทรเสยอก
คดดกแลวกนวาเราตองมาเกด
แก เจบ ตาย กนกครงถงจะ
35
สามารถหลงน�าตาใหไดมากกวา
น�าในมหาสมทร นนแหละคอ
ความทกขของพวกเรา แลว
จะเปนอยางนไปเรอยๆ ถาเรา
ไมไดมาพบกบพระพทธศาสนา
ไมไดมาศกษาพระธรรมค�าสอน
ของพระพทธเจา แลวนอมน�า
เอาค�าสอนของพระพทธเจา
ไปปฏบตจนไดบรรลเปนพระ
อรยบคคลขนตางๆ
ถาเราบรรล เปนพระอรย
บคคลไดแลว การทจะสอนให
ผ อน เช น บดามารดา กจะ
ไมใชของยากเยนอะไร ฉนใด
พระพทธเจาของพวกเรากเปน
อยางนน พระพทธเจาพอได
ตรสรแลว เปนพระอรหนตสมมา
สมพทธเจาแลว พระองคสามารถ
สงสอนผอนใหเปนพระโสดาบน
เปนพระสกทาคาม เปนพระ
อนาคาม และเปนพระอรหนต
ไดอยางงายดาย พระองคทดแทน
พระคณแกพระพทธมารดาททรง
ใหก�าเนดแกพระองค แมจะทรง
เสดจสวรรคตไป ๗ วนหลงจาก
ทไดทรงประสตเจาชายสทธตถะ
ออกมา หลงจากเจาชายสทธตถะ
ไดตรสร เปนพระพทธเจาแลว
ทรงร�าลกถงพระคณของพระพทธ
มารดาถงแมวาจะไมไดทรงเลยงด
แตทรงใหก�าเนด ทรงใหรางกาย
ทท�าใหพระองคสามารถน�าเอา
ไปปฏบตธรรมจนไดตรสรเปน
พระพทธเจ า ขนมา พระองค
จงได ทรงส งกระแสจตไปบน
สวรรค ไปหาพระพทธมารดา
เมอพบแลวกทรงแสดงธรรมให
พระพทธมารดาอย ๑ พรรษา
แลวกท�าใหพระพทธมารดาได
บรรลเปนพระโสดาบน ไมตอง
กลบไปเกดในอบายอกตอไป
นคอการทดแทนบญคณของ
บดามารดาใหหมดไปไดเลย
เพราะถาบดามารดายงไมไดเปน
พระโสดาบน บดามารดากยงจะ
ตองกลบมาเกด แก เจบ ตาย
ในภพนอยภพใหญอกตอไป
36
นแหละคอความวเศษของ
พระพทธศาสนาทไมมศาสนาใด
ท ไม มค� าสอนใดในโลกน จะ
สามารถกระท�าได คอท�าให
สตวโลกอยางพวกเราทงหลาย
ไดหลดพนจากวฏฏะแหงการ
เกด แก เจบ ตายได พระคณ
ของพระพทธ พระธรรม พระสงฆ
จงยงใหญกวาสงกวาพระคณของ
บดามารดา แตทานกบอกวาเวลา
ทเราไดตอบแทนบญคณของบดา
มารดานนเทากบไดตอบแทน
บญคณของพระอรหนต ท�าบญ
กบบดามารดาน ทานเปรยบวา
ไดท�าบญกบพระอรหนต ไดบญ
ไดอานสงสเทากน และในทาง
ตรงกนขาม ถาเกดไปฆาบดา
มารดา กเหมอนกบการไปฆา
พระอรหนต โทษของการฆาบดา
มารดา ฆาพระอรหนต นเปน
โทษทรายแรงทสด เรยกวาเปน
อนนตรยกรรม เปนบาปทหนก
ทสด ถาเปรยบเทยบกบสมย
ปจจบนนกเทากบโทษประหาร
ชวต
นคอคณค าของบคคลท
ตางกน ถาเราฆาคนทไมใชบดา
มารดาของเรา โทษจะไมเทากน
โทษนอยกวา ถ าเราฆาสตว
37
เดรจฉาน โทษกนอยกวาลงไป
โทษจะเกดขนมากนอยขนอย
ทบญคณของบคคลทเราฆา
ถาบคคลทเราฆาเปนบคคลท
มคณมประโยชนมาก โทษจะ
เกดมาก บาปกจะหนก ถาฆา
บคคลหรอเดรจฉานทมคณ
นอยมประโยชนนอย บาปกนอย
แต กยงมบาปอย ทางทด ก
ไมควรฆาเลย แตน เพยงพด
เปรยบเทยบให ร ให พง สงวร
อยางมากวาเราตองเคารพบดา
มารดาของเราเสมอ ตองอดทน
อดกลนเวลาท เราอย ต อหนา
บดามารดา ขอใหถอวาเหมอน
อย กบหนาพระอรหนต เวลา
ทานพดอะไร ทานสอนอะไร
ขอใหถอวาพระอรหนตก�าลง
สงสอนเรา เพราะสงทบดามารดา
สงสอนพวกเรานเปนสงทมคณ
มประโยชนกบพวกเรา เวลาพอแม
สงสอน เราหามเถยงหามโตแยง
ถงแมวาสงททานพดอาจจะไม
ถกกได แตไมใชหนาทของเรา
ทจะไปโตแยง เหมอนญาตโยม
ตอนนฟงเทศนอย ไมใชหนาท
ของญาตโยมจะมาโตแย งว า
พดผดหรอพดถก เราฟงแลว
เราเอาไปพจารณาด ถาไมถก
กไมตองท�าตาม กเทานนเอง
ไมเหนมปญหาอะไรเลย ถาถก
กน�าเอาไปท�าตาม
ดงนนขอให เราพยายาม
ร�าลกถงพระคณของบดามารดา
อย เ รอยๆ เพอท เราจะไดท�า
หนาทของลกอยางถกตอง หนาท
ของลกจะตองปฏบตตอบดา
มารดามอะไรบาง ๑. ตองให
ความเคารพนบถอ ยกยอง
สรรเสรญ บดามารดา ไมดา
ไมวาบดามารดาโดยเดดขาด
ไมวาทานจะพดหรอท�าอะไร
ทไมถกหรอถกกตาม ๒. ตอง
เชอฟงค�าสงค�าสอนของพอ
แมเสมอ ถาเปนค�าสอนทผด
ไม ถก ไม ต องท�าตามก ได
แตไม ต องไปเถยง ไม ต อง
38
ไปวาพอแมสอนผด บางครง
พอแมกอาจจะมความรไมมาก
พอทจะสอนทกสงทกอยางให
ถกตองได แตถาเราร ว าผดก
ไมต องท�าตามกได ๓. ตอง
ทดแทนบญคณใหแกพอแม
เวลาพอแมเจบไขไดปวยหรอ
ชราภาพ กตองเปนหนาทของ
เราจะตองดแลเลยงดทานไป
จนวนตาย ตายไปแลวกต อง
ท�าพธจดงานศพใหสมเกยรต
แลวกอทศสวนบญสวนกศลให
พอแมไปอก ทกครงทเราร�าลก
ถงพอแมกท�าบญอทศไปใหทาน
นคอการตอบแทนบญคณได
ในระดบหนงของลกทเรยกวา
ลกกตญญเปนอยางน การแสดง
ไมตรจต ความเมตตา ความเคารพ
ตอบดามารดา ควรกระท�าอย
อยางเนองๆ ควรกระท�าอยอยาง
สม�าเสมอ แลวบดามารดาจะ
มความสข แลวเราเองกจะม
ความสข ใครเหนเขากจะยกยอง
สรรเสรญวาเราเปนคนมความ
กตญญกตเวท
39
ธรรมะในศาลา
มงคลของชวต๑๕ สงหาคม ๒๕๕๘
ทานทงหลายไดตงใจมาวดเพอมาเสรม
ความเปนสรมงคลใหแกชวตดวยการกระท�า
สงทเปนมงคลตามทพระพทธเจาไดทรงสอน
ไวในมงคล ๓๘ ประการ ถาพวกเราสามารถ
ปฏบตตามไดครบทง ๓๘ ขอ พวกเราจะไป
ถงพระนพพานกนอยางแนนอน แตกอนทเรา
จะถงนพพาน กอนทเราจะสามารถท�ามงคล
ทง ๓๘ ขอใหไดครบถวน เราตองเรมท�า
ทละขอสองขอไป เรากจะกาวหนาขนไปตาม
ล�าดบ ทางสพระนพพานนกจะผานสวรรค
ชนตางๆ สวรรคชนเทพ สวรรคชนพรหม
สวรรคชนพระอรยเจ า ไปจนถงสวรรค
พระนพพาน ทเปนสวรรคชนสงสดซงเกดจาก
การกระท�าทเปนมงคลทง ๓๘ ประการ
40
มงคลนคออะไร มงคล กคอ
ความรมเยนเปนสข อายมน
ขวญยน มความสขกายสบายใจ
ปราศจากทกข ภยอนตราย
ทงหลาย นคอความหมายของ
ความเปนสรมงคล ถาพวกเรา
อยากจะไดความเปนสรมงคล
เราตองสรางเหตทท�าใหเกดผล
เหต ทจะท�าให เกดความเปน
สรมงคลกคอการกระท�ามงคล
ทง ๓๘ ขอ ในวนนจะฝากไว
๓ ขอแรก คอ อะเสวะนา จะ
พ า ล า น ง ป ณ ฑ ต า น ญ จ ะ
เสวะนา ปชา จะ ปชะนยานง
เอตมมงคะละมตตะมง ขอท ๑.
คอการไมคบคนพาลคนไมด
เปนมตร ๒. การคบบณฑตคนด
เปนมตร ๓. การบชาบคคลท
สมควรแกการบชา นคอสงท
พวกเราควรจะหดท�ากนให ได
ถาท�าไดแลวจะไดรบมงคลสาม
ขอแรกไป
ขอท ๑. ไมใหคบคนพาล
คนไมด อะไรคอคนพาลคนไมด
คอ คนทไมรกษาศล คนทไม
ท�าบญท�าทาน คนทไมเขาวด
ไมศกษาพระธรรมค�าสอนของ
พระพทธเจ า เปนคนทชอบ
ท�าบาป ชอบฆาสตว ตดชวต
ลกทรพย ประพฤตผดประเวณ
พดปด เสพสรายาเมา เลนการพนน
เทยวกลางคน คบคนพาลคบ
คนไมดเปนมตร และมความ
เกยจคร าน นคอ สญลกษณ
ของคนพาล คนพาลกคอคนโง
คนไมฉลาด คนทไมรวาอะไรด
อะไรชว ไมรจกบาปบญคณโทษ
ไมรจกนรกสวรรค ถาเราไปคบ
กบคนโง คบกบคนพาล เขาก
ชวนเราไปในทางทไมด เขาชอบ
เลนการพนน เขากจะชวนเรา
41
ไปเลนการพนน ชอบดมสรา
ยาเมากจะชวนไปดม ชอบเทยว
กจะชวนไปเทยว ชอบความ
เก ยจคร านก จ ะชวนให เ ร า
เกยจครานไปกบเขา การกระท�า
เหลาน ไมไดน�ามาซงความสข
ความเจรญ ไมไดน�ามาซงลาภ
ยศ สรรเสรญ สข แตอยางใด
ดงนนเราตองหลกเลยงบคคล
เหลาน ถาเรารวาเขาชอบเลน
การพนน ชอบท�าบาป ชอบเสพสรา
ยาเมา อยาเขาใกลถาไมจ�าเปน
ขอท ๒. ใหคบบณฑต ใหคบ
คนฉลาดคนด เพราะคนดคน
ฉลาดเขาจะดงเราไปในทางท
ดทฉลาด บณฑตทสงสดกคอ
พระพทธ พระธรรม พระสงฆ
ถาเราเขาพบกบพระพทธเจาได
เขาพบกบพระอรยสงฆสาวกได
เขาพบกบพระธรรมค�าสอนของ
พระพทธเจาได เราจะไดรบแต
สงดๆ ทจะน�าพาชวตของเราให
ไปพบกบความสขความเจรญ
ใหเราอยหางไกลจากความทกข
ความว นวายใจต างๆ ความ
เสอมเสยตางๆ บณฑตคนด
คอพระพทธเจา พระอรยสงฆ
สาวก รองลงมากคอพระภกษ
ทเครงครดในธรรมวนย แลว
รองลงมากคนธรรมดาสามญท
มศลมสตย คออยางนอยกตอง
มศล ๕ ไมฆาสตว ไมลกทรพย
ไมประพฤตผดประเวณ ไมพดปด
ไมเสพสรายาเมา ไมเลนการพนน
ไมเทยวกลางคน ไมคบคนไมด
เปนมตร ไมมความเกยจคราน
มแตความขยนหมนเพยร
บณฑตและคนพาลน ย ง
แบงเปน ๒ พวก จ�าพวกภายนอก
ก บจ� าพวกภาย ใน จ� าพวก
ภายนอก คอ พวกคนตางๆ ทเรา
คบคาสมาคมดวย ในทบานกด
ในทโรงเรยนกด ทท�างานกด
บคคลเหลานเราเรยกวาบณฑต
ภายนอก คนพาลภายนอก แตเรา
ยงมบณฑตภายในและคนพาล
42
ภายในอกดวย คอคนพาลและ
บณฑตทมอย ในใจเรานแหละ
ไดแกความคดตางๆ ของเราน
ถาคดไปในทางบาป แสดงวาเรา
ก�าลงมคนพาลเปนมตร ถาเรา
คดไปในทางบญกแสดงวาเราม
บณฑตเปนมตร ดงนนเราตอง
พยายามท�าลายคนพาลทมอยใน
ใจของเราอยในตวของเรา และ
พยายามสรางบณฑตทไมมอย
ในใจของเราใหเกดขน
วธทจะท�าลายคนพาลและ
สรางบณฑตกคอเราตองควบคม
ใจของเรา ตองรจกควบคมความ
คดของเรา เวลาใจของเราคดไป
ในทางทไมด คดไปในทางของ
คนพาล เราตองยบยง ตองหยด
วธยบย งวธหยดกคอต องใช
สต ใชค�าบรกรรมพทโธ พทโธ
หรอใช การสวดมนต หรอใช
ปญญาค�าสอนของพระพทธเจา
ทสอนใหเราอยาคบคนพาล ให
คบบณฑต พอคนพาลโผลขนมา
พระพทธเจาบอกวาตองหยด
อยาไปท�าตาม เรากตองยบยง
ถาเราหยดไมไดกตองใชพทโธ
ชวย ทองพทโธๆ ไปเรอยๆ เดยว
ความอยากความคดเหลานน
ทไมดกจะหายไป
ถาเราไมมบณฑตอยในตว
ของเรา เรากตองไปหาบณฑต
ข างนอก คอไปหาพระพทธ
พระธรรม พระสงฆ ไปฟงเทศน
ฟงธรรม ฟงค�าสอนวธทจะให
ตวเราเปนบณฑตนนท�าอยางไร
เมอเราไดรบค�าสอนมาแลว เราก
น�าเอามาสรางบณฑต วธสราง
บณฑตกคอการสรางสต บณฑต
นตองมสตเปนผน�า ถาไมมสตจะ
ไมสามารถน�าความคดทดตางๆ
ออกมาได จะถกความคดทไมด
ตางๆ ออกมาแทน แตถาเรามสต
เราจะสามารถยบยงความคด
ไมดทโผลออกมา แลวความคด
ทดทยงไมโผลขนมา เรากใช
การศกษาพระธรรมค�าสอนของ
พระพทธเจาอยเรอยๆ หมนฟง
43
เทศนฟงธรรมอย เรอยๆ แลว
ความคดทดตางๆ จะฝงเขามา
ในใจของเรา แลวตอไปใจของ
เรากจะคดไปในทางทด เรากจะ
มบณฑตภายในเปนมตร เราจะ
ไมมคนพาลภายในเปนมตร
ร ะ ห ว า ง บ ณ ฑ ต ก บ ค น
พาลภายใน กบบณฑตกบคน
พาลภายนอก อยางไหนจะราย
แรงกวากน อนตรายกวากน
กคอบณฑตภายในและคนพาล
ภายในน เอง ถงแม จะไม ม
บณฑตหรอคนพาลภายนอก
เรายงสามารถทจะสรางคนพาล
หรอ บณฑตภายใน ขนมาได
ดงนนเราต องระมดระวงให
มากคอคนพาลภายใน อย า
ปล อยให เกด ขนมา เวลาม
ความคดไมดน ตองรบท�าลาย
ดวยสตดวยปญญาทพระพทธเจา
ทรงสอน สวนความคดทดเรา
กพยายามปลกขนมา ความคด
ทดกมหลายอยางดวยกน เชน
คดท�าบญ ไมคดท�าบาป คดก�าจด
กเลสตณหาความโลภ ความโกรธ
ความหลงตางๆ ทมอยในใจของ
เราใหหมดไป
นคอเ รองของการไม คบ
คนพาล การคบบณฑต ทจะท�าให
เกดเปนมงคลแกเรา พระพทธเจา
บอกวาถาเราไมสามารถหาคนด
หาบณฑตคบได กสอยคนเดยว
ดกวา อยางนอยกไมขาดทน
ไมก�าไร ถาอยกบคนพาลแลว
เดยวเขาจะดงเราไปท�าในสงท
จะเกดความเสยหายขนมา นคอ
เรองของมงคลสองขอแรก คอ
การไมคบคนพาลและการคบ
บณฑตเปนมงคลอยางยง
ขอท ๓. คอการบชาบคคล
ทสมควรแกการบชา บคคลท
สมควรแกการบชากคอบคคล
ทมพระคณกบพวกเรานนเอง
ผ ใดทมพระคณกบเรา เราควร
จะใหความเคารพนบถอยกยอง
สรรเสรญ ไมควรทจะทอดทง
ไมใหความเคารพ ไมควรดถก
44
ดแคลนดหมนผทมพระคณกบเรา
เพราะผทมพระคณนเขาท�าแต
คณท�าแตประโยชนใหกบเรา
เชน บดามารดาของเรา เปนตน
ดงนนเราตองร จกบชาบคคล
ทสมควรแกการบชา คอบดา
มารดาของพวกเรา และส�าคญ
กวาบดามารดาของพวกเรากคอ
การบชาพระพทธ พระธรรม
พระสงฆ เพราะการบชาพระพทธ
พระธรรม พระสงฆ นจะท�าใหเรา
ดถงขนสงสดเลย คอจะท�าใหเรา
ไดไปเปนพระอรหนต ท�าใหเรา
ไมตองกลบมาเกด แก เจบ ตาย
อกตอไป
การบชาพระพทธ พระธรรม
พระสงฆ นนบชาดวยอะไร
กบชาดวยการปฏบตบชา ดวย
การศกษาพระธรรมค�าสอนของ
พระพทธเจ าแล วกน�าเอาไป
ปฏบตตามค�าสอน พระพทธเจา
สอนใหเราท�าบญ ละบาป ช�าระใจ
ใหสะอาดบรสทธ ถาเราปฏบต
ตามได เราจะไดมงคลอนสงสด
กคอจะได ไปถงพระนพพาน
ไปสทไมมการเวยนวายตายเกด
อกตอไป เมอไมมการเวยนวาย
ตายเกดกจะไมมความทกข จะม
แตความสขเพยงอยางเดยว
นคอเรองของการสรางมงคล
ใหแกชวตของเราสามประการ
คอ ๑. ไมคบคนพาล ๒. คบ
บณฑต ๓. บชาบคคลทพงตอ
การบชา ถาพวกเราสามารถท�า
สามขอนได ชวตของเราจะมแต
ความสขและความเจรญตามมา
อยางแนนอน
45
ธรรมะในศาลา
วธสรางความสขความเจรญ
ทแทจรง๑๖ สงหาคม ๒๕๕๘
ทานทงหลายไดตงใจมาวดเพอ
มาสรางความสขสรางความเจรญ
ทแทจรง ความสขความเจรญน
มอย สองแบบดวยกน คอ แบบ
ถาวร และแบบชวคราว
46
ความสขความเจรญทถาวรน
เปนของจรง เพราะจะไมมวนหาย
ไมมวนหมดไป แตความสขความ
เจรญทมเจรญแลวเสอมหมดไป
ไมถอวาเปนความสขความเจรญ
ทแทจรง เชน ความสขความเจรญ
ทางลาภ ยศ สรรเสรญ ทางรป
เสยง กลน รส โผฏฐพพะ ความสข
เหลานเปนความสขทไมยงยน
ไดมาแลวกหมดไป แมแตโลกน
ทเราอาศยกนอย สกวนหนงมน
กจะตองหมดสภาพไป มนหมด
ก�าลงทจะหมน หรอดวงอาทตย
ทเราอาศยอยกอาจจะหมดไฟไป
แสงสวางของดวงอาทตยกจะ
หมดไป ความรอนของดวงอาทตย
กจะหมดไป โลกนกจะกลาย
เปนโลกน�าแขง มนษยเรากจะไม
สามารถอยกนตอไปได กตอง
ไปอย โลกใหม ไปอย โลกทม
ดวงอาทตย หรอโลกทยงสามารถ
รองรบชวตของมนษยของสตว
เดรจฉานได พวกเรากโยกยาย
อพยพกนไป ซงโยกยายมาไมร
กโลกแลว
พวกเรามวาสนาทไดมาพบ
กบผทพบกบความสขความเจรญ
ทแทจรงกคอพระพทธเจา ทเรา
กราบไหวบชากนจนถงทกวนน
ก เพราะว าท านเปนคนเดยว
ในโลกนทคนพบความสขความ
เจ รญ ทแท จ รงท ถ าวร ทจะม
อย กบพวกเราไปตลอด แลว
47
ทานกสอนพวกเราใหมาสราง
ความสขความเจรญทแทจรง
ทถาวรกนดวยการปฏบตตาม
ค�าสอนของทาน ทานสอนใหเรา
สละทรพยสมบตทเปนสมบต
ปลอมไปเพอแลกเอาสมบตจรง
สมบตจรงของพวกเราคออะไร
กคอบญกศล บญกศลนแหละ
จะเปนตวพฒนาจตใจของพวก
เราใหเจรญขนไปตามล�าดบจน
เจรญถงขนสงสดกคอขนพระ
อรหนตสมมาสมพทธเจา หรอ
ขนพระอรหนตสาวก บญกศลน
จะเปนตวสงใหจตใจของพวก
เราเจรญขนมความสขขนไป
ตามล�าดบจนถงความสขทเตม
เป ยมภายในหวใจ ซงเกดจาก
การท�าทาน เกดจากการรกษาศล
เกดจากการบ�าเพญจตภาวนา นคอ
เครองมอหรอบนไดทพวกเรา
จะใช ในการกาวขนสความสข
ความเจรญทแทจรงทถาวร
ดงนนพวกเราจงไมควรจะไป
เสยเวลากบการพฒนาความสข
ความเจรญปลอมกน คอทาง
รางกาย ทางลาภ ยศ สรรเสรญ
ทางตา ห จมก ลน กาย เพราะ
เปนความสขทเราไมสามารถเอา
ตดตวไปไดเวลาทรางกายนตาย
ไปแลว เราไมสามารถเอาทรพย
สมบตข าวของเงนทองไปได
ไมสามารถเอาสามภรรยาไปได
ไมสามารถเอาลกเอาหลานไปได
ไมสามารถเอายศเอาต�าแหนง
ตางๆ ไปได ถาเราไมมาพฒนา
ไมมาสรางบญสรางกศล เราก
จะไปแบบขอทาน ไปแบบคน
ทไมมทรพยสมบตตดตวไป
แตถาเราเชอพระพทธเจาแลว
มาท�าตามทพระพทธเจาทรง
สงสอน คอใหท�าทาน รกษาศล
แลวภาวนาปฏบตธรม ท�าใจ
ใหสงบ ท�าใจใหฉลาด ถาเรา
กระท�าได เราจะมทรพยตดตวไป
เรยกวาทรพยภายใน เรยกวา
อรยทรพย เรยกวาบญ เรยก
วากศล นแหละเปนสมบตทแท
จรงของพวกเราทจะสงใหจตใจ
48
ของพวกเรานนเจรญร ง เรอง
มความสขแบบทไมมวนสนสด
อยางพระพทธเจา พระอรหนต
สาวกทงหลาย ทานไดพฒนาจตใจ
ของทานใหขนถงขนสงสดแลว
ขนสงสดนเราเรยกวาพระนพพาน
ผ ท ไดพระนพพานแลวกจะได
บรมสข ปรมง สขง ค�าวา บรมสข
กคอเปนความสขทถาวรนนเอง
ไมมวนเสอม ไมมวนหมดไป
วนนพวกเราไดมาวด ไดมา
ฟงเทศนฟงธรรม ไดยนไดฟง
แลววาความสขทแทจรงนเกด
จากการสรางบญสรางกศลตางๆ
นนเอง การท�าทานเปนการ
สรางบญสรางกศลในระดบตน
ในระดบอนบาล หรอในระดบ
ประถม การรกษาศลนกเปรยบ
เหมอนการสรางบญสรางกศล
ในระดบกลาง ระดบมธยม
สวนขนการภาวนา คอ สมถ
ภาวนาและวปสสนาภาวนา
เรยกวาเปนการสรางบญสราง
กศลขนอดมศกษา ขนระดบ
มหาวทยาลย ระดบปรญญาตร
โท เอก ถาจบปรญญาเอกก
ถอวาจบหลกสตร เปนผ ทม
ความรทสงสด มความสขมาก
ทสด ถาเปนทางโลก ผ ทจบ
ปรญญาเอกน เขากจะไดรบ
การยกยองวาเปนผทมความร
ความฉลาดมากทสด
13
ถ า ม ส ม ม า ท ฏ ฐ กจะคดถก พดถก ผลกจะเปนผลถก
# ธ ร ร ม ะ ใ น ศ า ล า
14
ถาตองการทจะดบความทกขใจ ต อ ง ไ ม ท ำ บ า ป
โดยเดดขาด# ธ ร ร ม ะ ใ น ศ า ล า
49
ธรรมะในศาลา
วธก�าจดความทกขภายในใจ
๒๒ สงหาคม ๒๕๕๘
พระธรรมค�าสอนของพระพทธเจา
เปนค�าสอนอนประเสรฐทไมม ใคร
สามารถจะน�าเอามาเผยแผสงสอนได
นอกจากพระบรมศาสดาพระอรหนต
สมมาสมพทธเจา ถาเราไมไดมาพบ
กบพระพทธศาสนา ไมไดมาพบกบ
ค�าสอนของพระพทธเจา พวกเราจะ
ไมรจกวธทจะก�าจดความทกขตางๆ
ทมอย ภายในใจของพวกเราใหหาย
ไปหมดและหายอยางถาวรได
50
แตถาเราไดมาฟงเทศนฟงธรรมแลวเราเอาไป
ปฏบต เราจะสามารถก�าจดความทกขทงหลายทม
อยในใจของเราใหหมดไปได การฟงเทศนฟงธรรม
จงเปนเรองส�าคญอยางมาก เพราะถาเราไมรจกวธ
การดบทกข เราจะไมสามารถดบทกขได และแทนท
จะดบทกข เรากลบสรางความทกขใหเพมมากขน
ไปเรอยๆ เพราะเราไมรสาเหตของความทกขวาเกด
จากอะไร แทนทจะตดหรอลดละสาเหตทท�าใหเกด
ความทกขขนมา เรากลบเพมสาเหตของความทกข
ใหมมากขน
ดงนนเราจงควรฟงเทศนฟงธรรมกนอยเรอยๆ
เพราะธรรมของพระพทธเจานเปนสงทหาฟง
ไดยาก และมคนทร จกธรรมของพระพทธเจา
ไมมาก ถาเราไมมาวด เราจะไมไดมาพบกบบคคล
ทรจกค�าสอนของพระพทธเจา เรากจะเหมอนกบ
คนตาบอดทไมมคนน�าทาง แตถาเรามาวดมาฟง
เทศนฟงธรรม เรากจะเปนเหมอนคนตาบอด
ทจะมคนน�าทางพาเราไปสจดหมายปลายทาง
ทปรารถนากน กคอสภาพทมแตความสข ไมม
ความทกข
ตอนนพวกเรายงมความทกขกนอยเพราะเรา
ยงถกความไมรความมดบอดความหลงครอบง�า
จตใจของพวกเรา หลอกใหพวกเราเหนผดเปนชอบ
51
เหนกงจกรเปนดอกบว เหนทกข
วาเปนสข เหนวาการกระท�าเหต
ทท�าใหเกดทกขเปนการกระท�า
ทท�าใหเกดสข เราจงตองผดหวง
กนอยเรอยๆ จนมาถงปจจบนน
สงท เ ราคดว าจะให ความสข
ท�าไปท�ามากลบกลายมาใหความ
ทกขกบเรา เพราะเราไมร ว า
เขาเปนความทกขนนเอง ของ
ทกอยางทพวกเราแสวงหากน
มนเปนเหมอนเหรยญ ๒ ดาน
มทงสขและมทงทกข แตเรามก
จะไมมองดานทกขกน เราจะมอง
เพยงแตดานสข กเลยคดวาจะ
ไดรบความสขจากสงตางๆ ทเรา
หากน แตพอไดมาแลวไมนาน
สงทเราไดมานนกจะเปลยนไป
เสอมไป หรอหมดไปจากเราไป
พอเวลาทเขาเปลยนไปเสอมไป
จากเรา เวลานนความสขกหายไป
ความทกขกเขามาแทนททนท
ถาเราไมระมดระวง ความทกขน
อาจจะรนแรงมากจนถงกบไม
สามารถทจะอยตอไปได ตองฆา
ตวตายไป เพราะมนทนกบความ
ทกขทเกดขนมาไมได
นคอ สง ทพวกเราไม เคย
คดกน เราไมเคยคดถงความ
ไมเทยงแทแนนอนของทกสง
ทกอยางทเรามอย หรอสงทเรา
ก�าลงหาอย ทกสงทกอยางในโลก
นพระพทธเจาทรงตรสสอนไวแลว
วาเปน อนจจง คอไมแนนอน
ไมเทยงแท ไมเหมอนเดม แลวก
ไมถาวร ไดมาแลวกตองเปลยนไป
จากดกกลายเปนไมด จากของ
ใหมกกลายเปนของเกา แลวใน
ทสดกจะตองมการพลดพราก
จากกน นคอสวนทเราไมดกน
ไมมองกน เราคดวาเราไดอะไร
มาแลวเขาจะอยกบเราไปตลอด
เหมอนเดม คงเสนคงวา ไมม
การเปลยนแปลง เราจงไมกลว
ความทกขทจะตามมากน เพราะ
คดวาเขาจะตองไมเปลยนแปลง
เราไม เหนว ามนเปนอนจจง
เรากลบไปเหนวามนเปนนจจง
พอเหนวามนเปนนจจงคอถาวร
52
กเลยคดวามนเปนสขง มนจะให
ความสขกบเราไปเสมอ แลวก
คดวาจะเปนของเราไปอยเรอยๆ
นจจง สขง อตตา ความคดแบบ
นเรยกวาเปนความเหนผด เปน
มจฉาทฏฐ เหนสงทไมเทยง
วาเทยง เหนสงททกขวาสข เหน
สงทไมใชของเราวาเปนของเรา
นคอสงทเราควรจะศกษา
และควรทจะเตอนใจสอนใจอย
เรอยๆ วาเรามาตวเปลาๆ เดยว
เรากตองไปตวเปลาๆ เราไมใช
รางกาย รางกายเปนเพยงทอย
อาศยชวคราว เราคอผ ร ผ คด
ทเราเรยกวาใจ ใจนแหละเปน
ผทมาเกดมาไดรางกายในขณะ
ทตงอยในทองของแม พอเจรญ
เตบโตเตมทกคลอดออกมา
พอคลอดออกมาเราก ส ง ให
รางกายท�าอะไรตางๆ ใหกบเรา
แลวรางกายกจะแกลงไป เจบไข
ไดปวย แลวในทสดกตายไป
พอตายไปเรากไมสามารถทจะ
อย ในรางกายนไดตอไป เราก
ตองไปหารางกายอนใหม กลบไป
เรมตนใหมเหมอนกบทเรามา
เรมตนในชาตน เรามาเรมตน
ในทองแมแลวเรากออกมาจาก
ทองแม แลวเรากเจรญเตบโต
มาร�าเรยนหนงสอหาวชาความร
ตางๆ แลวเรากมาหาเงนหาทอง
หาสงตางๆ ท เราคดว าจะให
ความสขกบเรา แต สงต างๆ
เหลานนใหความสขเราไดกเปน
ชวระยะเทานน พอไมชากเรว
กจะตองมการเปลยนไป มการ
พลดพรากจากกนไป เราเหนอย
ไปเปลาๆ ชวตของเราทกวนน
หาความสขซงในทสดกกลาย
เปนความทกขไป เพราะวาเรา
ไมร จกหาสงทเปนความสขท
แทจรง สงทเปนของเราอยาง
แทจรง สงทจะอยกบเราไปตลอด
ถาเราไมฟงเทศนฟงธรรม
เราจะไมร ว า สงทเปนของแท
ของจรงเปนความสขทถาวรท
จะไมมวนเปลยนแปลง ไมมวน
53
จากเราไปนนอยทไหน แตถาเรา
มาฟงเทศนฟงธรรมแลวเราจะร
พระพทธเจาบอกวาอย ในตว
ของเราอย ในใจของเราน เอง
ไมไดอยทไหนเลย คอหาความสข
จากการท�าใจใหสงบ ถาใจสงบ
แลวใจจะมความสข แลวเราจะ
สามารถทจะรกษาความสงบ
รกษาความสขนอย กบเราไป
ตลอด เพราะวาใจของเราไมได
แก เจบ ตาย ไปกบรางกาย แลว
ความสงบทเราไดสร างขนมา
กจะไมเสอมหมดไปเหมอนกบ
สงตางๆ ทงหลายในโลกน
ถ าเราอยากจะหมดทกข
อยากจะไดความสข เราตองเชอ
พระพทธเจา และปฏบตตามท
พระพทธเจาทรงสงสอนใหหยด
การหาความสขภายนอกเสย
อยาไปหาความสขจากสงตางๆ
ทงหลายในโลกน เพราะเปน
ความสขชวคราว พอรางกายเรา
ตายไป เรากเอาความสขเหลาน
ไปไมได ใหเรามาหาความสขท
เราเอาตดตวไปไดกคอความสข
ทเกดจากความสงบ แลวเรากจะ
ไดพบกบความสขทแทจรง
54
ธรรมะในศาลา
พงตนเอง๒๓ สงหาคม ๒๕๕๘
พระพทธเจาทรงสอนใหพวกเราสรางกน
ขนมากคอ อตตา ห อตตโน นาโถ
แปลวา ตนเปนทพงของตน สอนให
เราพงตนเอง อยาพงผอนมากจนเกนไป
ตอนตนถาเรายงพงตนเองไมไดกตอง
พงผ อนไปกอน แตพอเราสามารถจะ
พงตนเองไดแลวกควรทจะเลกพงผอน
เพราะวาผอนหรอสงตางๆ ทเราพงพา
อาศยนนไมอย กบเราไปตลอด เราก
ไม อย กบ เขาไปตลอด ไม ช า ก เรว
สกวนหนงเรากตองพลดพรากจากกน
55
แตตวเรานไมมวนทจะพลดพราก
จากเรา ตวเรานจะอยกบเราไป
ตลอดไมวาจะไปอยแหงหนใด
ต�าบลใด ภพใดชาตใด ตวเราน
จะอยกบเราไปเสมอ ตวเรานไมม
วนตาย
ตอนนตวเราไมสามารถเปน
ทพงของตวเราได เพราะไมมใคร
สอนใหรวาตวเรานแหละเปนท
พงทแทจรง เปนทพงทถาวรทจะ
อยคกบเราไปตลอด บคคลอน
สง อ นน น เปน ท พ ง ได เพ ย ง
ชวคราว เพราะวาเราอยในโลก
ของอนจจง คอความไมถาวร
ความไมแนนอน ทกสงทกอยาง
มเจรญแลวกตองเสอมไป เชน
ตอนเราเปนเดกเลก เรากตอง
อาศยพอแมเลยงดเรากอน เพราะ
ตอนนนเรายงไมสามารถเลยงด
ตวเราเองได แตพอโตแลวเรา
สามารถเลยงดตวเองได เราก
ไมตองอาศยพอแม นเปนเพยง
ทพงทางรางกายทยงถอวาเปน
ทพงชวคราว เพราะรางกายท
เราใชเปนทพงในทสดกตองแก
ตองเจบ และตองตายไป เราจง
พงรางกายไมไดอยางแทจรง
สงทเราพงไดนนคอตวเรา
ตวเราคอใคร กคอใจนแหละ
ใจเปนผทกระท�าอะไรตางๆ แลว
กรบผลตางๆ ทเกดจากการกระท�า
ของใจเอง ใจท�าด ใจกไดความสข
ใจท�าไมด ใจก ได ความทกข
ถาเราอยากจะมแตความสข มแต
ความเจรญ ปราศจากความทกข
ปราศจากภยอนตรายตางๆ เราก
ตองมาท�าความดกน มาละการ
กระท�าบาปกน แลวถาเราไม
อยากจะกลบมาพ ง สงต างๆ
ซ�าแลวซ�าอกอยางท เราก�าลง
ท�ากนอยน เรากตองช�าระกเลส
ตณหาทมอย ภายในใจของเรา
ใหหมดไป เพราะการทเราตอง
มาเกด ตองมาพงรางกาย ตองมา
พงพอแม ตองมาพงปจจย ๔ ตอง
มาพงสงตางๆ นนกเปนเพราะ
56
วาเรายงมความโลภความอยาก
อยภายในใจ พอรางกายของเรา
ตายไป ใจของเราทยงมความโลภ
ความอยากอย กจะไปเกดใหม
ไปหารางกายอนใหม ไปพงรางกาย
อนใหม ไปพงพอแมคนใหม แตก
พงไดเพยงชวคราว เดยวรางกาย
กตองแก เจบ ตาย แลวกตอง
ไปเกดใหม ไปพงใหมอยเรอยๆ
ไมมวนสนสด
การเกดแตละครงกไมใช
เปนสงทด เพราะเกดแลวกตอง
มาทกขกบการเลยงปากเลยง
ทอง ทกขกบการปองกนภย
อนตรายตางๆ ทกขกบความแก
ทกขกบความเจบไข ไดปวย
ทกขกบความตาย ทกขกบการ
พลดพรากจากของรกของชอบ
นคอปญหาของพวกเรา เพราะเรา
ยงไมสามารถช�าระใจใหสะอาด
บรสทธได ถาเราช�าระใจของ
เราใหสะอาดบรสทธได เราก
ไมตองพงอะไร เพราะใจของเรา
จะมความสขตลอดเวลา มความ
อมมความพอตลอดเวลา เมอเรา
มความอมความพอ เราก ไม
ตองการอะไร เรากไมตองมาเกด
มาแก มาเจบ มาตาย นคอวธ
พงตวเราเองตามหลกพระธรรม
ค�าสอนของพระพทธเจา
ดงนนในเบองต นก อนท
เราจะเปน อตตา ห อตตโน
นาโถ เปนทพงของเราได เราตอง
พง พทธง ธมมง สงฆง สรณง
คจฉาม เปนทพงกอน เพราะวา
เรายงไมร วธทจะสรางทพงของ
57
เราขนมา เราจงตองศกษาจาก
พระพทธเจา ศกษาจากพระธรรม
ค�าสอน ศกษาจากพระอรหนต
สาวก ผทไดเปนทพงของตนแลว
วาทานท�าอยางไรทานจงไดเปน
ทพงของตนเอง พอเรามาศกษา
ไดยนไดฟงพระธรรมค�าสอน
เรากจะรวธท�าตวของเราใหเปนท
พงของเรา วธทพระพทธเจาทรง
สงสอน กคอ ๑. ใหท�าความด
ทงหลายใหถงพรอม ๒. ใหละ
การกระท�าบาปทงปวง ๓. ให
ช�าระใจใหสะอาดบรสทธ นคอ
วธการทเราจะสรางทพงขนมา
ทเราจะเปน อตตา ห อตตโน
นาโถ ถาเราสามารถปฏบตตาม
ค�าสอนของพระพทธเจาไดทง
๓ ขอน เราจะเปนทพงของเราได
การทเราจะช�าระใจของเราให
สะอาดบรสทธ ปราศจากความ
โลภ โกรธ หลง ความอยากตางๆ
เรากต องเจรญจตภาวนาหรอ
การปฏบตธรรม ตองถอศล ๘
แลวกไปอย วดทมความสงบท
เออตอการบ�าเพญสมถภาวนา
และวปสสนาภาวนา
จงขอใหพวกเรามศรทธา
และมความพยายามเท านน
รบรองไดวาผลทพระพทธเจา
พระอรหนตสาวกไดรบ จะเปน
ผลทเราไดรบเชนเดยวกนอยาง
แนนอน
58
ธรรมะในศาลา
การสนสดของการเกด แก เจบ ตาย๓๐ สงหาคม ๒๕๕๘
เวลาทรางกายเราตายไป เวลานนใจของเรา
จะมบญและบาปมาดงใหไปทางใดทางหนง
ถาบญของพวกเรามมากกวาบาป บญกจะ
ดงเราไปทางสวรรค ถาบาปมมากกวาบญ
กจะดงใจของเราไปอบาย ดงไปจนกวาบาปกบ
บญมก�าลงเทากน คอไมสามารถดงใจของเรา
ใหอยในอบายหรอดงใหไปสวรรคได เวลานน
ใจของเรากจะกลบมาเกดเปนมนษยใหม
เกดมาท�าบญท�าบาปใหม กลบมาแก มาเจบ
มาตาย มาทกขใหม
59
จตใจของพวกเราเปนอยางน
จนกวาพวกเราจะไดมาพบกบ
พระพทธศาสนา มาพบกบพระธรรม
ค�าสอนของพระพทธเจา เราจะ
รจกวธทจะสามารถสงจตสงใจ
ของเราใหไปอยในชนทไมตอง
กลบมาเกด แก เจบ ตาย
อกตอไป ไมตองกลบไปเกดใน
อบาย ไมตองไปเปนเดรจฉาน
เปนเปรต ไมต องไปตกนรก
มพระพทธเจาเพยงพระองคเดยว
ทรจกวธจะชวยเหลอจตใจของ
เราใหหลดพนจากวฏฏะแหงการ
เวยนวายตายเกดได
จ�านวนภพชาตของพวกเรา
ทไดมาเกด แก เจบ ตาย น
นบไมถวน ถาอยากจะรวามาก
นอยเพยงไร ท านบอกวาให
เอาน�าตาทเราหลงในแตละภพ
แตละชาตนมารวบรวมเอาไว
น�าตาของเราทร องหมรองไห
กนน ท านบอกวามมากกวา
น�าในมหาสมทรเสยอก คดดก
แลวกนวาเราตองกลบมาเกดเปน
มนษยมารองหมรองไหเศราโศก
เสยใจกนกครงถงจะไดขนาด
น�าตามากกวาน�าในมหาสมทร
นนแหละคอจ�านวนของภพชาต
ของพวกเรา คอจ�านวนของการ
เกด แก เจบ ตาย ของพวกเรา
แลวยงจะตองเปนอยางนตอไป
เรอยๆ จนกวาเราจะไดมาพบ
กบพระพทธศาสนา มาพบกบ
ค�าสอนของพระพทธเจาทจะบอก
วธใหพวกเราไมตองกลบมาเกด
มาแก มาเจบ มาตาย อกตอไป
นแหละคอความประเสรฐของ
พระพทธศาสนาของพระพทธเจา
การเกด แก เจบ ตาย นมน
ไมด พวกเราทกวนนททกขกน
กทกขกบอะไร กทกขกบการเกด
เกดมาแลวกตองดนรน เวลา
อย ในท องแม ไม ต องหายใจ
ไมตองหากน เพราะมอาหารให
รบประทานตลอดเวลา ไมตอง
ขบไมตองถาย แตพอออกมา
60
จากทองแมแลวตองหายใจเอง
ตองหาอาหารกน ตองกนเอง
ตองดมเอง แลวกตองขบถาย
แลวกตองตอสกบภยตางๆ ภย
ทเกดจากเชอโรคท�าใหเจบไข
ไดปวย ภยทเกดจากสงตางๆ
รอบดานซงเปนความทกขตลอด
เวลาทพวกเรามองไมเหนกน
พอโตขนมากตองแก แกแลวก
ตองเจบไขไดปวย เจบไขไดปวย
แลวกตองตายไป นคอสงทเราจะ
ไดรบจากการมาเกด ถาเราไมมา
เกด เรากไมตองรบกบสงเหลาน
ถ าเราเปรยบเทยบดแล ว
เราจะเหนวาการไมมาเกดนมน
แสนจะสบายกวา เหมอนกบเดก
ทอยในทองแม ไมตองเดอดรอน
ไมตองกงวล มอาหารรบประทาน
ตลอดเวลา มแม คอยเลยงด
ตลอดเวลา แตอย ได ไมนาน
เพยง ๙ เดอนกตองออกมา แต
ถาเราไปถงพระนพพานแลว เรา
จะอยไดตลอด ไมตองออกมา
เกด ไมตองมาแก มาเจบ มาตาย
ไมตองมาเสยอกเสยใจเวลาทเรา
สญเสยสงทเรารกสงทเราชอบ
พวกเราทกคนนสกวนหนงกตอง
จากกนไป เพราะวาไมมใครอย
ในโลกนไดนานเกนไป ๑๒๐ ปน
กหมดสภาพ อยตอไปไมไหวแลว
ดงนนเราควรทจะเ กดความ
หวาดกลวกบความเกด แก เจบ
ตาย อยาไปคดวามนเปนสงทด
มน เหมอนกบอย ในกองไฟ
กองไฟนมนดไหม กองไฟนมน
61
รอน มนเผาเรา ฉนใด การมาเกด
แก เจบ ตาย กเหมอนกบการมา
อยในกองไฟ เพราะเราจะตอง
เจอกบทกขตางๆ ตลอดเวลา
ทกวนน เราเจอกบความ
ทกขกน เชน ทกขกบความหว
ตนขนมากหวขาวหวน�า แลวถา
ไมมขาวไมมน�ากยงจะทกขใหญ
แลวพอขาวหมดน�าหมดกตอง
ทกขกบการไปหาขาวหาน�า ตอง
ไปท�างานหาเงนหาทองมาซอ
กบขาวกบปลา ซอขาวของอะไร
ตางๆ เพอทจะมาเลยงดรางกาย
นกเปนความทกข แทนทจะอย
เฉยๆ ไมตองท�างาน กอยไมได
เพราะถาไมท�างานก ไมมเงน
พอไมมเงนกไมมขาวกน ไมม
เสอผาใส ไมมทอยอาศย เราจง
ตองทกขไปเรอยๆ ทกขไปจนถง
วาระสดทาย พอตายไปแลวก
ตองกลบมาเกดใหมอกถาเรา
ไม ได ปฏบตตามค�าสอนของ
พระพทธเจา
ถาเราไมอยากจะกลบมาเกด
อก กตองศกษาวาพระพทธเจา
สอนใหเราท�าอะไรกน พระพทธเจา
สอนใหเรา ๑. ใหท�าบญ ๒. ใหละ
บาป ไมใหท�าบาป ๓. ใหมาช�าระใจ
ของเราใหสะอาด นคองานทเรา
ตองท�าถาเราไมอยากจะกลบมา
เกด แก เจบ ตาย อกตอไป
62
ธรรมะในศาลา
พระรตนตรย๕ กนยายน ๒๕๕๘
วนนเปนวนททานทงหลายมเวลาวาง
จากภารกจการงานตางๆ จงไดตงใจมาวด
เพอเขาหาสงทมคณคายงกวาสงตางๆ
ทงหลายในโลกน กคอ พระรตนตรย รตนะ
แปลวา เพชร เปนเพชรนลจนดา เปนสง
ทมคา แตรตนะในรตนตรยนมคายงกวา
รตนะเชนเพชรพลอยตางๆ หลายลานเทา
ดวยกน
63
เพราะพระรตนตรย คอ
พระพทธ พระธรรม พระสงฆ เปน
สงทดบความทกขได หยดการ
เวยนวายตายเกดได แตเพชรนล
จนดาตางๆ ในโลกนไมสามารถ
ทจะดบความทกขได ไมสามารถ
ทจะยตการเกด แก เจบ ตาย ได
ถาพวกเราเบอกบการเกด แก
เจบ ตาย เบอกบความทกขทเรา
ตองแบกกนอย ทกภพทกชาต
เรากต องเขาหาพระรตนตรย
เข าหาพระพทธ พระธรรม
พระสงฆ เพราะทานเปนผร จก
วธทจะดบทกข ร จกวธทจะยต
การเวยนวายตายเกด การเกด แก
เจบ ตาย ได
เรองของการเกด แก เจบ
ตาย เปนเหมอนโรคของใจ
ชวตของเรานม ๒ สวนดวยกน
มรางกายและมใจ ใจนเปนอก
สวนหนงนอกเหนอจากรางกาย
รางกายเปนสวนทตองแก ตอง
เจบ ตองตาย สวนใจนเปนสวน
ทมาหลงยดตดกบรางกายกเลย
ตองทกขไปกบความแก ความ
เจบ ความตาย ถาเราเอายาคอ
พระพทธ พระธรรม พระสงฆ
เขามาสใจของเรา ใจของเรากจะ
หายทกข จะไมตองมาเกด มาแก
มาเจบ มาตาย อกตอไป นคอ
พระรตนตรยทมคณคาเพราะ
สามารถรกษาโรคภยไข เจบ
ของใจได ในโลกนไมว าจะ
เปนหมอ จะเปนยา จะเปน
ทรพยสมบตขาวของเงนทอง
กไมสามารถจะรกษาโรคของ
ใจคอความทกข ท เ กดจาก
ความเกด แก เจบ ตายได
มพระพทธ พระธรรม พระสงฆ
เทานนทจะรกษาใหหายได
พอใจของเราไดรกษาจน
หายขาดจากโรคเกด แก เจบ ตาย
แลว ไมไดหมายความวาใจของ
เราไดหายไปไหน ใจของพวกเรา
กยงมอยเหมอนเดม มอยเหมอน
ตอนทพวกเรามอย ในขณะน
64
ใจของเรานคอผคด ผร คอรบร
เ รองราวตางๆ ไม ใชร างกาย
รางกายเปนเพยงผท�าหนาทรบ
ขอมลตางๆ สงไปใหใจอกครง
หนง รางกายของเรามหนาทรบ
รปผานทางตา รบเสยงผานทางห
รบกลนผานทางจมก รบรสผาน
ทางลน และรบสมผสหนาวเยน
รอนนมแขงผานทางรางกาย แต
รางกายไมรเรองราวเหลาน เพยง
แตรบไปแลวสงไปใหใจอกทหนง
ใจเปนผรบร เหมอนกบกลอง
ถายรป เขาถายรป แตกลองเขา
ไมรวาเขาถายอะไร เปนรปหญง
รปชาย หรอเปนรปอะไร กลอง
ถายรปไมร กลองถายรปเพยง
ท�าหนาทถายรปใหกบคนถาย
เทานน คนถายเปนคนทรวารปท
กลองถายรปถายนเปนรปอะไร
ร างกายคอตาน กเหมอนกบ
กลองถายรปดๆ นเอง ตานไมรวา
ก�าลงดอะไรก�าลงเหนอะไร ผทร
ผ ทเหนรปนไมใชตาแตเปนใจ
หกเปนเหมอนไมโครโฟน ปากก
เหมอนล�าโพง ผทไดรบรางกายน
มาจากพอจากแมแลว กเอามาท�า
หนาทรบขอมลตางๆ ผานทางตา
ห จมก ลน กาย แลวกสงไปทใจ
คอผ ทรบร รป เสยง กลน รส
โผฏฐพพะ เวลารางกายตายไป
ใจนไมไดตายไปกบรางกาย ใจ
นแหละทยงอย
ถาเราไดมาพบกบพระพทธ
ศาสนา ไดมาพบกบพระพทธ
พระธรรม พระสงฆ เราจะได
เ รยนร วธท เราจะไม ต องแบก
ร างกายอนนและไมต องแบก
รางกายอนใหมอกตอไป แตเรา
จะไมไดหายไปไหน ใจของเรา
ยงอยเหมอนเดม และอยอยาง
มความสขมากกวาตอนท เรา
อยกนตอนน
ใจทไมมความทกขอยในใจ
มแตความสขเพยงเดยว เรยก
วา ปรมง สขง เปนความสขท
ยง ใหญ ท สดท ไม มความสข
อนใดในโลกนจะมาเสมอเทาได
65
เปนสงทพระพทธเจาไดทรงคนพบ
แลวกน�าเอามาสอนพวกเรากน
ถ าพวกเราเช อแล วพวกเรา
ปฏบตตาม เรากจะไดสงเดยว
กบทพระพทธเจาไดรบ มผ ท
เชอพระพทธเจาและปฏบตตาม
พระพทธเจากนเปนจ�านวนมาก
จนได รบผล ทพระพทธ เจ า
ไดรบ ทานเหลานเราเรยกวา
พระอรหนตสาวก ท านเปน
เหมอนพระพทธเจาทกอยาง
พระพทธเจาไมตองกลบมา
เกด แก เจบ ตาย ทานเหลานนก
ไมตองกลบมาเกด แก เจบ ตาย
เชนเดยวกน เวลารางกายของ
พระพทธเจาตายไป กระดก
กกลายเปนพระธาต เวลาพระ
อรหนตสาวกตายไป กระดก
ของพระอรหนตสาวกกกลาย
เปนพระธาตเหมอนกน นเปน
เครองยนยนวาไดหลดพนจาก
การเกด แก เจบ ตาย แลวถา
ใครตายไปแลวกระดกนกลาย
เปนพระธาต กเชอไดเลยวา
ใจของทานนนไมตองกลบมา
เกด แก เจบ ตาย อกตอไป
พระธาตนมไวเพยงแตเปน
เค รองยนยนให ร ว าพวกเรา
ทกคนนสามารถยตการเวยน
วายตายเกดได ถาพวกเราเชอ
พระพทธเจาและปฏบตตามท
พระพทธเจาทรงสงสอน พระธาต
นไมไดมใหพวกเราเกบไวเพอ
ท�าใหเราร�ารวยเปนมหาเศรษฐ
ไมไดท�าใหเราเรยนเกง ไมได
ท�าใหสามภรรยารกกนมากขนไป
แตอยางใด อยาไปท�าความคด
อยางนนเพราะจะเสยใจ เดยวจะ
มาบนวามพระธาตแลวท�าไมสาม
ทงเราได ท�าไมภรรยาทงเราได
ท�าไมเราจงลมละลายได มนไม
เกยวกน หนาทของพระธาตม
ไวเพอยนยนวากระดกของผ ใด
กลายเปนพระธาต จะไมตอง
กลบมาเกด แก เจบ ตาย อก
แลวเทานน เปนเครองยนยนวา
เปนสงทมคณคายงกวาการม
66
ทรพยสมบตข าวของเงนทอง
ถาเราไปหาหมอแลวเขาม ใบ
ประกาศตดไววาหมอคนนรกษา
โรคไดหายน เราอยากจะรกษาไหม
หรอไปรกษากบหมอทไมมใบ
ประกาศรบรอง เราจะเลอกเอา
คนไหนด
นแหละพระธาตกเหมอนกบ
ใบประกาศนยบตรวา ผใดปฏบต
ตามค�าสอนของพระพทธเจาท
เปนเหมอนหมอรกษาโรคของ
ความทกขใจ โรคของการเกด
แก เจบ ตาย ถาใครมารกษากบ
หมอคนนแลวรบรองไดวาหาย
อยางแนนอน ไมตองกลบมาเกด
มาแก มาเจบ มาตาย อยางแนนอน
น แหละคอความหมายของ
พระธาต ความหมายของการ
สรางพระเจดยขนมา
พระเจดยนเขาสรางขนมา
เพอบรรจพระธาตเพอใหเราร
วามพระอรหนตมพระพทธเจา
ปรากฏขนมาในโลกน ถงแมวา
จะตายไปนานแลวกตาม แต
พระธาตของทานยงอย และ
เปนเครองทจะมารบรองว า
ถาเราปฏบตตามค�าสอนของ
พระพทธเจาตามค�าสอนของ
พระอรหนตสาวก เรากจะได
กระดกทกลายเปนพระธาต
ตอไปอยางแนนอน เราจะได
ไมตองกลบมาเกด แก เจบ
ตาย อยางแนนอน
นคอเหตผลของการสราง
พระเจดยเพอใหอนชนรนหลง
ลกหลานเหลนของพวกเราทเวลา
เขามาเกดแลวเหนพระเจดย
เขาจะได ถามพ อถามแม ว า
พระเจดย น เปนอะไร มความ
ส�าคญอยางไร แตสมยนพอแม
กเปนเหมอนกบคนไมร เพราะ
ไมเคยศกษาไมเคยสนใจ ลกถาม
วาเจดยนมไวท�าไม กบอกไมร
เพราะไมเคยสนใจทจะศกษา
เดกกเลยไมร ความส�าคญของ
พระเจดยวาเปนทบรรจพระธาต
67
ของพระพทธเจา ของพระอรหนต
สาวก แตถาเราร ความหมาย
ของพระเจดย เวลาเขาถามวา
พระพทธเจาเปนใคร พระอรหนต
สาวกเปนใคร เรากจะไดบอกเขา
วาทานเปนผ ท ไดรกษาใจของ
ทานใหหายจากความทกขตางๆ
แลว แตพวกเรานยงไมไดรกษา
พวกเราจงตองทกขกน เวลาท
หนรองหมรองไหนนแหละเปน
เวลาทหนทกข เพราะวาหนยง
ไม ได รกษาใจของหนให หาย
จากโรคภยของใจนนเอง แตถา
หนเชอพระพทธเจาและท�าตาม
ค�าสอนของพระพทธเจา ตอไป
หนจะไมตองมารองหมรองไห
หนกจะไดหลดพนจากการเกด
แก เจบ ตาย และจะไดกระดกท
กลายเปนพระธาต
น แ ห ล ะ ค อ พ ร ะ พ ท ธ
พระธรรม พระสงฆ ของพวกเรา
เปนสงทเลศประเสรฐสดยงกวา
สงตางๆ ในโลกน ดงนนถาอยาก
จะสรางอะไร กใหสรางเจดย
ดกวา สรางพระอรหนตกนดกวา
ตอนตนเรากตองสรางตวเราให
เปนพระอรหนตกอน เมอเรา
เปนพระอรหนตแลว เดยวกจะ
มคนสรางเจดยเอาอฐธาตของ
เราไปเกบไวในเจดย แลวอนชน
รนหลงกจะไดเรยนรไดศกษา
68
และไดปฏบตตามไดประโยชน
จากการปฏบตของพวกเรา
ถาพวกเราทกคนปฏบตเหมอน
ทพระพทธเจาปฏบต พวกเราก
จะไดกลายเปนพระอรหนตกน
ทกคน แลวตอไปลกหลานเหลน
ของพวกเรากจะไดกลายเปนพระ
อรหนตเหมอนกน
ดงนนขอใหพวกเราจงเหน
คณคาของพระรตนตรย ขอให
พย าย ามศ กษาประว ต ขอ ง
พระพทธเจา ประวตของพระ
อรหนตสาวก ศกษาค�าสอนของ
ท านเพอทเราจะได น�าเอามา
ปฏบต เมอเราปฏบตแลว เรากจะ
ไดรบประโยชนสงสดทไมมอะไร
ในโลกนจะสามารถใหกบเราได
นอกจากพระพทธ พระธรรม
พระสงฆ นเทานน แลวเรากจะ
ไดหลดพนจากความทกขทงปวง
ยตการเวยนวายตายเกด ยตการ
เกด การแก การเจบ การตาย ได
พบกบความสขทแทจรงทถาวร
ทไมมวนสนสดตอไป
69
ธรรมะในศาลา
กรรมลขต๖ กนยายน ๒๕๕๘
คณประโยชนของพระพทธศาสนา
ของพระธรรมค�าสอนของพระพทธเจา
ถาผ ใดน�าเอามาศกษา ชวตของผนน
จะกาวหนาจะเจรญ จะมแตความสข
ปราศจากความทกขความวนวายใจตางๆ
พระธรรมค�าสอนของพระพทธเจาน
ทรงสอนใหรมเจดหวขอใหญๆ ถารเจด
หวขอใหญๆ แลวสามารถปฏบตตามได
ชวตจะมแตความสขความเจรญ
70
ความรเจดขอน คอ ขอท ๑.
ใหรเหต ขอท ๒. ใหรผล ขอท ๓.
ใหรตน ขอท ๔. ใหรบคคล ขอท ๕.
ใหรสงคม ขอท ๖. ใหรกาลเทศะ
และ ขอท ๗. ใหรประมาณ นคอ
สงทเราควรจะรและปฏบตใหถก
ตามความเปนจรง เพราะถาเรา
ไมปฏบตใหถกตอง ผลเสยหาย
กจะเกดขนกบเรา
ค�าวา เหต คอใหรวาเปนสง
ทท�าใหเกดผลขนมา และการร
ผล คอรวาเปนสงทเกดจากเหต
เหตคออะไรทท�าใหมผลกระทบ
กบชวตของเรา เหตทมผลกระทบ
กบชวตของเรากคอการกระท�า
ของเรานนเอง การกระท�าของ
เราทางกาย ทางวาจา และทางใจ
การคด การพด การกระท�าตางๆ
ดวยรางกาย ท�าแลวจะเกดผล
ขนมา ผลทเราปรารถนาและผลท
เราไมปรารถนา ผลทเราปรารถนา
กคอความสขความเจรญ ผลท
เราไมปรารถนากคอความทกข
ความเสอมเสยตางๆ แตมนเปน
ผลทจะเกดจากการกระท�าของ
เราเอง เราจงตองศกษาเหตคอ
71
การกระท�าของเราวามอะไรบาง
พระพทธ เจ าทรงค นพบว า
การกระท�าของเรานม ๓ รปแบบ
ดวยกน คอ ๑. การกระท�าด
๒. การกระท�าบาปหรอการกระท�า
ไมด และ ๓. การกระท�าทไมด
และไมบาป คอเปนการกระท�า
กลางๆ การกระท�าทง ๓ ทางน
จะท�าใหเกดผล ๓ อยางขนมา
การกระท�าดกจะได ความสข
ความเจรญ การกระท�าไมดการ
กระท�าบาปกจะไดความทกข
ความเสอมเสย และการกระท�าท
เปนกลางๆ ไมดไมชว กจะไมม
ผลอยางใดเกดขน นคอเหตและ
ผลทจะเปนตวก�าหนดชะตาชวต
ของพวกเรา
ชะตาชวตของพวกเราน
ไมม ใครมาลขตใหกบเราได
ไมใชพรหมลขต แตเปนกรรม
ลขต กรรม แปลวาการกระท�า
การทพวกเรามาเกดเปนมนษย
เปนหญงเปนชาย มความสามารถ
ตางกน มรปรางหนาตาตางกน
มฐานะการเงนการทองตางกน
กเปนผลการกระท�าของเราใน
อดตชาต ในอดตเราเคยมรางกาย
แบบน และเราเคยท�าบญบาง
ท�าบาปบาง สลบกนไป มากนอย
สดแทแต พอเรามาเกดชาตน
ผลการกระท�าของเราในอดตชาต
กเปนตวทสงใหเรามาเกดเปน
มนษยทมความสงต�าไมเหมอนกน
ไมเทากน ท�าไมบางคนถงมา
เกดเปนผหญง ท�าไมถงมาเกด
เปนผชาย และท�าไมมาเกดแบบ
ไม ใช เปนหญงไม ใช เปนชาย
กเพราะกรรมคอการกระท�าทเรา
ไดท�ามาในอดตนนเอง สงผล
ใหเรามาเกดเปนหญงเปนชาย
เปนคนจนเปนคนรวย เปนคน
ฉลาดเปนคนโง เปนอะไรทแตก
ตางกนไป ไมไดเปนเหตบงเอญ
ทท�าใหเรามาเปนอะไรตางๆ กน
แตเปนเพราะการกระท�าของ
เ ร า ม ก า ร ก ร ะ ท� า ท ต า ง ก น
บางคนท�าบญมากท�าบาปนอย
72
บางคนท�าบาปมากท�าบญนอย
บางคนเกยจคราน บางคนขยน
บางคนชอบศกษาหาความร
บางคนไมชอบศกษาหาความร
การกระท�าตางๆ เหลานท�าใหเรา
เกดมามความแตกตางกน และ
การกระท�าของเราในภพนชาตน
กจะเปนตวทจะท�าใหเราไปเกด
ตางกนในภพหนาชาตหนาตอไป
ด ง น น ส� า ห ร บ ภ พ ห น า
ชาตหน าหรอส�าหรบพร ง น
เราสามารถทจะก�าหนดชะตา
ชวตของพวกเราได ถาเราอยาก
ใหชวตเราดขนกวาเดม วนนเรา
ควรท�าความดใหมากขนกวาเดม
งดการกระท�าบาปใหนอยลงไป
กวาเดม โดยเรมนบตงแตพรงนไป
ผลกจะดขนกวาวนน และจะด
ขนไปตามล�าดบ ดขนไปเรอยๆ
ถาเราพยายามกระท�าแตความด
ไมกระท�าบาป ชวตของเรากจะ
มความสขความเจรญเพมขน
ไปตามล�าดบ แลวเวลาทเรา
ตายไป เรากจะไปสสถานภาพ
ทดกวาทเราเปนอย
ทางศาสนาทานสอนไววา
ถาเราท�าบญ เราไมท�าบาป เวลา
ตายไปเราจะได ไปเปนเทพไป
เปนเทวดาชนตางๆ และถาเรา
ท�าบญเพมขนอกชนหนง คอบญ
ทเกดจากการท�าใจใหสงบ เชน
การไหวพระสวดมนต การนง
ท�าใจใหสงบ นงท�าสมาธ ถาเรา
ท�าใจใหสงบได ใจของเรากจะ
ขนไปอก ขนหน งคอ ขนของ
พรหมโลก ไดไปเกดบนสวรรค
ชนพรหม สวรรคชนเทพ แต
สวรรคชนพรหมนเปนสวรรค
ชวคราวเพราะวาหลงจากบญ
ทเราไดท�าไวหมดไป เหมอน
กบน�ามนรถยนตทเราเตมไว
ในถง พอเราขบไปเรอยๆ น�ามน
กจะหมด พอน�ามนหมด เราก
ตองหาสถานบรการเพอจะได
เตมน�ามนตอและจะไดเดนทาง
ตอไปได ฉนใด บญทเกดจาก
73
การท�าบญ บญทเกดจากการ
ไมท�าบาป บญทเกดจากการ
ท� า ใจให สงบ กจะส ง ให เ รา
ขนไปสสวรรคชนเทพ สวรรค
ชนพรหม แลวพอบญทสงให
หมดลงไป เรากจะกลบลงมา
เตมบญใหม กลบมาเกดเปน
มนษยใหม การมาเปนมนษยน
เปนภพเดยวทจะสามารถท�าให
เราสรางบญหรอสรางบาปได
ถาเราไปเกดบนสวรรคชนเทพ
หรอบนสวรรคชนพรหม เราจะ
ไมสามารถทจะไปเตมบญได
เพราะเปนทเราไปรบรางวล เวลา
ทเราไปเกดเปนเทวดาไปเกด
เปนพรหม เปนเวลาทเราไปใช
บญของเราทไดท�ากนไวในขณะ
ทเปนมนษย พอเราใชบญหมด
เรากตองกลบมาเกดเปนมนษย
มาสรางบญกนใหม เหมอนกบ
การไปเทยว เรากเอาเงนไปเทยว
เอาไปใชกน พอเงนหมดเราก
ตองกลบมาท�างานมาหาเงนใหม
เพอทเราจะได ไปเทยวกนอก
ฉนใด บญนกเปนเหมอนเงนท
เราจะสามารถเอาตดตวไปกบ
เราได เวลาทเราตายจากโลกน
ไปแลว เรากจะไดไปสวรรคชน
ตางๆ แลวพอหมดเรากกลบมา
เกดเปนมนษยใหม ทนการกลบ
มาเกดเปนมนษยแตละครงนมน
กไมแนนอนวาเราจะมาเกดมา
พบใครบาง ถาเรามาพบคนไมด
เขากจะสอนใหเราไปท�ากรรมท
ไมด สอนใหเราไปท�าบาป สอน
ใหเราไมไปท�าบญ เชน เราไปเกด
ในครอบครวของคนใจบาป เขาก
จะสอนใหเราท�าบาป ใหยงนก
ตกปลา ใหดมสรายาเมา ใหเลน
การพนน ใหคบคนไมดเปนมตร
ถาเราเปนคนใจออน เขาสอน
อะไรเรากท�าตามเขา แทนทเรา
จะกลบมาเ พมบญมาต อบญ
เรากลบมาท�าบาป ทนพอเรา
ท�าบาปแลว พอเราตายไป แทนท
เราจะไดกลบไปบนสวรรค เรา
กจะต องไปใช กรรมในอบาย
ตองไปเกดเปนเดรจฉานบาง
74
ไปเกดเปนเปรตไปตกนรกบาง
เพราะเหตทพาใหเราไปเกดกคอ
การกระท�าบาป คอ การฆาสตว
การลกทรพย การประพฤตผด
ประเวณ การพดปดมดเทจ การ
เสพสรายาเมาและอบายมขตางๆ
นคอการกระท�าบาป การกระท�า
ทจะสงผลใหจตของเราเสอมลง
ไปจากมนษยกลายเปนเดรจฉาน
กลายเปนเปรต กลายเปนสตว
นรกไป เปนตงแตในขณะทม
ชวตอย แตใจไดกลายพนธไปแลว
กลายพนธจากการเปนมนษยไป
เปนเดรจฉานไปเปนเปรตไป
ถาอยากจะรกษาพนธของ
มนษยไวกตองไมท�าบาป ถาไม
ท�าบาปและไมไดท�าบญกถอวา
เปนมนษย มนษยนถอวาเปน
กลางๆ บาปกไมไดท�า บญกไมท�า
จงได เปนมนษย แต ถ าบาป
ไมท�าและท�าบญกไดเปนเทพ
ถาบาปไมท�าแลวท�าบญแลวก
ท�าใจใหสงบไดกจะเปนพรหม
ถาเราอยากทจะขนไปแบบไม
กลบลงมา เรากตองท�ากรรม
อกระดบหนงคอปฏบตธรรม
ทเรยกวา ปญญา หรอ วปสสนา
คอการสรางปญญาขนมา ปญญา
นจะเปนผมาท�าลายตนเหตของ
การทเราตองไปเวยนวายตาย
เกดกน ถาเรามปญญา เราจะเหน
วาทกสงทกอยางในโลกนมนเปน
ทกข ไมใชเปนสข ท�าไมถงเปน
ทกข เพราะวามนไมเทยง มนไม
ถาวร เราไดอะไรมาใหความสข
กบเรา แตไมนานสงทเราไดมา
กตองเสอมหมดไป พระพทธเจา
ทรงสอนใหเรามองความทกขท
มนตามมากบความสขทเราคด
ทเราเหน ไมวาจะเปนอะไรทเรา
เหนวาเปนความสข ไมชากเรว
มนจะตองกลายเปนความทกขไป
ถามปญญาตองมองใหเหนวา
ทกสงทกอย างทเราคดว าให
ความสขกบเรานมนเปนความสข
ชวคราวเทานน เพราะมนจะตอง
มวนหมดไปนนเอง ไดอะไรมา
75
ไมชากเรวกตองจากกน เขาไม
จากเราไป เรากตองจากเขาไป
เวลาจากกนนม ใครยมแย ม
แจ มใสหวเราะร า เรงหรอไม
เหนมแตรองหมรองไหกนทงนน
ไมเชอไปดงานศพตางๆ ดเวลา
เขาเผาศพกน มคนหวเราะราเรง
ยมแยมแจมใสกนหรอเปลา มแต
หนาเครยด หนาซมเศรา น�าตา
หลงรองไหกน เพราะไมเหนวา
มนเปนความทกขนนเอง
การมา เกดก เหมอนกน
กคดวาด เกดแลวจะไดมรางกาย
ไปท�าอะไรตางๆ ได แตพอเจอ
ความแก ความเจบ ความตาย
เขามากรอง โอย ไมไหวแลว
ไมอยากจะกลบมาเกดแลว ถาไม
อยากจะกลบมาเกดจรงกตองท�า
ตามทพระพทธเจาทรงสงสอนให
สอนใจอยเรอยๆ วาการมาเกดน
ไมด เปนทกข ไมเปนสข การจะ
ท�าอะไรตางๆ ดวยรางกายนไมด
เพราะวารางกายนจะท�าไดเพยง
ชวคราว ไมนานมนกตองตาย
ดงนนถาเราไมอยากจะกลบ
มาเกด เราตองหยดตวทท�าให
เรามาเกด ตวทท�าใหเรามาเกด
กคอความอยากตางๆ นเอง
อยากด อยากฟง อยากดม อยาก
รบประทาน อยากไปเทยว อยาก
มสาม อยากมภรรยา อยากเปนใหญ
เปนโต อยากร�าอยากรวย อยาก
ไมแก อยากไมเจบ อยากไมตาย
ความอยากเหลานแหละเปนตว
ทท�าใหเรามาเกดกน ถาเราอยาก
จะหยดความอยากกตองสราง
ปญญาขนมา พระพทธเจากใช
ปญญาสอนใจวาอยาไปอยากได
อะไร อยาไปอยากมอะไร อยาไป
อยากเปนอะไร เพราะไดมาแลว
เปนมาแลวมแลว มนจะตองเสอม
หมดไป เวลามนเสอมหมดไปก
จะตองทกขทรมานใจ อยแบบ
ไมมดกวา อยกบความสงบทได
จากการท�าใจใหสงบ มนจะเปน
ความสขทจะอยกบเราไปตลอด
ไมมวนเสอมไปจากเรา
76
นแหละสงทพระพทธเจ า
ทรงสอนใหพวกเราท�ากน คอ
สรางเหตทดกน เหตทดกคอ
การท�าบญ การไมท�าบาป การท�า
ใจใหสงบ และการท�าใจใหฉลาด
ถาเราสามารถท�าเหตตางๆ เหลาน
ไดอยางครบถวนบรบรณ เราก
จะไดรบผลทดตามล�าดบ ตงแต
การไดไปเกดบนสวรรคชนเทพ
สวรรคชนพรหม และไดหลดพน
จากการเกด แก เจบ ตาย ในทสด
ตอนน เรามครมอาจารย
มพระพทธเจ า เปนพระบรม
ศาสดาทจะสอนเหตทด ใหกบ
พวกเรา ถ าพวกเราเชอแล ว
นอมน�าเอาไปปฏบต เรากจะได
ผลทพระพทธเจาไดรบคอไดไป
ถงพระนพพาน ไดไปสสวรรคชน
สงสดทไมมวนเสอมไมมวนหมด
เปนสวรรคทมความสขเตมเปยม
รอยเปอรเซนต ไมมความทกข
เขาไปผสมอยดวยเลย และเปน
ความสขทถาวร นแหละคอเหต
ทพวกเราควรจะกระท�ากนเพอ
ผลอน เลศอนประ เส รฐ ทจะ
ตามมา
77
ธรรมะในศาลา
เสบยงใจ๑๒ กนยายน ๒๕๕๘
วนพระ วนธรรมสวนะ วนสรางบญสรางกศล
ตามทพระพทธเจาไดทรงบญญตไวใหสาธชน
พทธบรษทมเวลาปลอยวางจากภารกจการ
งานตางๆ เพอจะไดมาท�าภารกจของจตใจท
จะตองมการเดนทางตอไปหลงจากทรางกาย
นตายไปแลว จตใจทไมไดตายไปกบรางกาย
กจะตองออกเดนทาง เวลาจะเดนทางถา
ไมไดเตรยมเสบยง ไมไดเตรยมขาวของ
เงนทอง เวลาไปกจะไปดวยความทกขยาก
ล�าบาก ถาเตรยมขาวของเงนทอง เตรยม
เสบยง เตรยมอะไรตางๆ ไป กจะไปอยาง
สะดวกอยางสบาย
78
เวลาทรางกายของเราแตกดบไปแลว เปรยบ
เหมอนบานทไฟไหมพงไปแลว ใจกตองไปหา
ทอยใหม การจะไปของใจกอยทการเตรยมตว
ของใจในปจจบนน ถาเราเชอพระพทธเจา แลวมา
ท�าตามทพระพทธเจาทรงสงสอน อยางนอย
อาทตยละ ๑ ครง ใหมาสรางบญสรางกศล ซงเปน
เหมอนกบเสบยงเปนเหมอนกบเงนทองทเรา
สามารถจะเอาตดตวไปได ถาเราสรางบญสราง
กศลไวมาก มเงนทองมาก มเสบยงมาก เวลาไป
เรากจะไปแบบเศรษฐ เหมอนกบเวลาทเราไปเทยว
ตางประเทศ ถาเรามเงนทองตดตวไปมาก เราก
สามารถไปอยตามโรงแรมราคาแพงๆ ได โรงแรม
ระดบ ๕ ดาว รานอาหารระดบ ๕ ดาว เทยวแบบ
๕ ดาว ใจของเราถามบญมกศลมาก กจะไปส
สวรรคชนทมความสขมาก ถามบญนอยคอสราง
บญสรางกศลนอย กจะไปอยสวรรคชนต�า สวรรค
ชนประหยด มความสขไมเทากบความสขชนสง
สวรรคกมหลายระดบดวยกน ระดบเทวโลก
ระดบพรหมโลก และระดบโลกตระ คออย
เหนอโลก เปนความสขขนสงสด ความสขหรอ
สวรรคชนสงสดนเปนทไปของพระพทธเจาและ
พระอรหนตสาวกทงหลาย ผทยงไมไดตรสรยงไมได
บรรลธรรมกจะไปไดแคระดบสวรรคชนเทวโลก
79
และสวรรคชนพรหมโลก แลวยง
ตองกลบมาเกดเปนมนษยใหม
อกหลงจากทได ใชบญใชกศล
หมดไป เหมอนกบเวลาเราไป
เทยวตางประเทศ พอเงนหมด
เรากตองกลบบานกลบมาหาเงน
หาทองใหมเพอทเราจะได ไป
เทยวใหม ฉนใด เวลาทเรามา
เกดเปนมนษยกเปนเวลาทเรา
มาหาเงนใหม เงนของโลกทพย
คอบญกศลทพระพทธเจาทรง
สอนใหพวกเรากระท�ากน กคอ
การท�าทาน การรกษาศล การภาวนา
ท�าใจใหสงบ นคอบญกศลทจะ
พาใหเราไดไปสสวรรคชนตางๆ
หลงจากทรางกายนตายไปแลว
ถาเราไมเชอพระพทธเจา
ไมท�าบญ ไมรกษาศล ไมภาวนา
ท�าแตบาปกรรม เสพอบายมข
ตางๆ เวลารางกายตายไป ใจก
ไมไดไปสวรรคเพราะไมมเสบยง
ไมมเงนตดตว ไมมตวเครองบน
ไมมวซา แตตองไปทเขาไมตอง
ใชวซากคอไปทคกทตะรางนเอง
คกตะรางของดวงวญญาณของ
จตใจกคออบายนเอง
อบายนมอย ๔ ชอง ชองแรก
เรยกวา เดรจฉาน ชองทสอง
เรยกวา เปรต ชองทสาม เรยกวา
อสรกายหรอผ และชองท ส
เรยกวา นรก นคอทไปส�าหรบ
ผ ท ไม เชอพระพทธเจ า ผ ท
ไมท�าบญใหทาน ไมรกษาศล
ไมภาวนา และหลงจากทไดไป
ใชกรรมใชบาปหมดแลวกกลบ
มาเกดเปนมนษยใหม แตผท
กลบมาเกดจากอบายนจะเปน
ผทอาภพวาสนา เกดมายากจน
รปร างหน าตาไม สวยงาม
ผวพรรณไมผองใส สตปญญา
ไมฉลาด อายไมยนยาวนาน
มโรคภยเบยดเบยน อาการ
ไมครบ ๓๒ เพราะอานสงสของ
บาปทท�าไวยงตดมากบใจอย
แตผทไดไปสวรรคชนเทพ
ไปสวรรคชนพรหม พอกลบมา
80
เกดเปนมนษย กจะเปนมนษย
ท ม บญม ว าสนา เก ดมา ใน
ครอบครวของคนร�ารวย หรอ
เกดมามความร ความฉลาด
ความสามารถ สามารถหาเงนหา
ทองเปนมหาเศรษฐได มรปราง
หน าตาทสวยงาม ผวพรรณ
ผองใส มสขภาพสมบรณแขงแรง
อาการครบ ๓๒ และอายยน
ยาวนาน นคออานสงสของผทเชอ
พระพทธเจาและท�าบญปฏบต
ธรรมไปถงขนสมถภาวนาคอ
ขนสมาธ ซงเปนขนทยงไมสงสด
ถาอยากจะไปสงกวาน คอไปแบบ
ไมกลบ ไปอยบนสวรรคตลอดเวลา
ไมตองมาเกด แก เจบ ตาย ไมตอง
มาหาเงนหาทอง ไมตองมาสราง
บญสรางกศลอยเรอยๆ กตอง
ปฏบตธรรมขนสงสดใหได คอ
ขนวปสสนาภาวนา
ตอนตนเรากมาท�าทานกอน
เพราะวามนเปนเหมอนกบขน
บนไดหรอเหมอนกบการเรยน
หนงสอ กอนทเราจะเรยนจบ
ปรญญาได เรากตองเรมตนท
ชนอนบาลกอน พอเราเรยนจบ
ชนอนบาล เรากขนสชนประถม
จากชนประถมกส ชนมธยม
จากชนมธยมกสชนอดมศกษา
ชนปรญญา ตร โท เอก ตามล�าดบ
ตอไปได ฉนใด การสรางบญ
สรางกศลสรางสวรรคทพวกเรา
จะไปอยกนในอนาคตหลงจาก
ทรางกายนตายไปแลวกตองท�า
เปนขนๆ เหมอนกน เพราะมน
มความยากงายตางกน ขนท ๑
มนงายกวาขนท ๒ ขนท ๒
งายกวาขนท ๓ ขนท ๓ งายกวา
ขนท ๔ แตกไมไดหมายความ
วาคนทเกดมาในโลกมนษยน
จะตองเรมตนทขนท ๑ ใหม
ถาเคยท�าขนท ๑ ไดแลวกท�า
ขนท ๒ ไดเลย ถาท�าขนท ๒ ได
กท�า ขนท ๓ ต อไปได เลย
เพราะการท�าตามค�าสอนของ
พระพทธเจานมนตดอยกบใจ
มนไมหายไปเหมอนกบทรพย
81
สมบตข าวของเงนทองหรอ
วชาความรทางโลก ถงแมเรา
จะจบปรญญาเอก ถาเรากลบมา
เกดใหม เรากตองกลบมาเรม
เรยนอนบาลใหม เรยน ป.๑
ป.๒ ใหม แตอาจจะเรยนเรวกวา
คนอน อยางพวกเดกอจฉรยะ
พวกนบางทเขาสามารถเรยนจบ
ปรญญาดวยอายเพยง ๑๐ ขวบ
๑๒ ขวบ นนกเปนเพราะว า
ในอดตเขาเรยนมามากแล ว
เขาจ�าได พอเขามาเรยนใหม
เขากเรยนไดอยางรวดเรวอยาง
งายดาย ฉนใด การปฏบตตาม
ค�าสอนของพระพทธเจากเปน
อยางนน ถาเราท�าบญท�าทานอย
เรอยๆ จนช�านาญแลว สมมตวา
เราตายไป เรากลบมาเกดใหม
เรากสามารถท�าขนท ๒ ตอไป
ไดเลย กคอท�าขนศล ขนศล
เรากม ๒-๓ ขนๆ ศล ๕ ขนศล ๘
ขนศล ๑๐ ขนศล ๒๒๗ คนท
เคยท�ามาแลว พอกลบมาเกด
กรกษาศลไดเลย บางคนกรกษา
ศล ๕ ไดเลย บางคนกรกษาศล
๘ ไดเลย บางคนกบวชเปนพระ
ไดเลย บางคนกบวชตงแตเปน
เณรตงแตเปนเดกไดเพราะเขา
เคยท�ามาแลวในอดต แตคนท
ไมเคยท�านจะร สกยาก จะให
รกษาศล ๕ กรสกวายาก จะรกษา
ศล ๘ กยงยากใหญ จะใหมาบวช
เปนพระนยงบอกวาไมเอาเลย
ไมไหว เพราะอะไร เพราะในอดต
ไมเคยท�ามา แตถาไมเคยท�า เราก
ต องบงคบตวเรา ของพวกน
มนจะยากอยางไรถาเรามความ
พยายาม ทมนยากเพราะเรา
ไมเคยท�าเทานนเอง เหมอนกบ
เราไมเคยใชมอซาย เราถนด
ม อขวา พอม อขวา เ ร า เ ส ย
เราตองใชมอซาย เรากจะรสก
วามนยาก แตถาเราพยายามฝน
หดท�าไปเรอยๆ หดใชมอซาย
ไปเรอยๆ ตอไปมอซายกจะถนด
จะใชมอซายไดเหมอนกบมอขวา
82
ฉนใด การปฏบตตามค�าสอนของ
พระพทธเจาเปนสงทยากเพราะ
วาเราไมคอยปฏบตกน เพราะ
ใจของเรานนชอบไปท�าบาปกน
มากกวา ไมชอบท�าบญ ชอบไป
เสพอบายมขกนมากกวาชอบไป
วดกน พอตองมาท�าบญท�าทาน
มาวดมารกษาศล กจะ ร สก
วายาก แตถาเราบงคบตวเราให
มาอย เรอยๆ ใหมๆ กจะร สก
ยากหนอย แตพอเราท�าไปเรอยๆ
เรากจะเกดความช�านช�านาญ
ขนมา แลวกจะรสกวางาย
นแหละคอวธทจะท�าใหเรา
ไมตองกลบมาเกด มาแก มาเจบ
มาตาย อกตอไป เปนวธทจะท�า
ใหเรามความสขตลอดเวลาอยาง
ทพระพทธเจาและพระอรหนต
สาวกทงหลายไดม ได พบกน
ทานจงน�าวธททานไดพบความสข
แบบนมาสอนพวกเรา ถาพวกเรา
พยายามปฏบตตามใหได รบรอง
วาเราจะไดพบกบความสขอยาง
เดยวกบทพระพทธเจ าและ
พระอรหนตสาวกทงหลายไดพบ
เราจะไมพบกบความทกขเลย
ไมวากบสงใดๆ ทงสน
83
ธรรมะในศาลา
สรางทพงถาวรใหแกจตใจ
๑๙ กนยายน ๒๕๕๘
ทพงทางใจคออะไร กคอทหลบภย
อนเกดจากความทกขตางๆ ของใจ
ของตางๆ ในโลกน เปนทพงของ
รางกายเทานน เชน เรามบานอย
มอาหารรบประทาน มเครองนงหม
มยารกษาโรค สงเหลานเปนทพงทาง
รางกาย แตไมสามารถเปนทพงทาง
ใจได ไมสามารถปองกนความทกขใจ
ใหเกดขนได และไมสามารถท�าลาย
ความทกขใจตางๆ ใหหมดไปจากใจได
84
มเพยงสงเดยวเทานนทสามารถ
ท�าไดกคอพระธรรมค�าสอนของ
พระพทธเจ า ท ได ทรงค นพบ
พระธรรมอนเลศอนประเสรฐท
ท�าใหพระพทธเจานนไดหลดพน
จากความทกขทงปวง หลงจาก
พระองค ได ทรงหลดพนแลว
พระองคก ไดน�าเอาความจรง
อนน วธดบทกข นมา เผยแผ
สงสอนให แก สตว โลกอย าง
พวกเราผมจตศรทธามความเชอ
นอมน�าเอาไปปฏบตกสามารถ
หลดพนจากความทกขไดเชน
เดยวกบทพระพทธเจาไดทรง
หลดพน ทานกกลายเปนพระ
อรหนตสาวก แลวทานกชวย
พระพทธเจาเผยแผสงสอนวธ
ของการดบทกขน ใหแกผ อน
ตอไป ผ อนเมอมารบฟงน�าไป
ปฏบตกสามารถหลดพนจาก
ความทกขได เปนพระอรหนตสาวก
ขนมาไดเชนเดยวกน แลวกน�า
เอาค�าสอนนมาเผยแผตอ นคอ
การสบทอดพระพทธศาสนา
ท�ามาตงแตวนแรกทพระพทธเจา
ไดทรงตรสร แล วกท�ากนมา
อยางตอเนองจนมาถงปจจบนน
พระพทธศาสนาคอพระธรรม
ค�าสอนของพระพทธเจาจงยงอย
ในโลกนได
การรกษาถาวรวตถตาง เชน
โบสถ เจดย วหาร พระพทธรป
ตางๆ นเปนสงทเราไมสามารถ
รกษากนได เพราะวาถาวรวตถ
ตางๆ นเปนอนจจง เปนของ
ชวคราว มการสรางขนมาแลว
กตองมการพงทลายเสอมไปได
แตการเสอมของถาวรวตถตางๆ
น ไมไดเปนการเสอมของพระ
พทธศาสนา การเจรญของถาวร
วตถตางๆ กไมไดเปนการเจรญ
85
ของพระพทธศาสนา การเจรญ
หรอการเสอมของพระพทธ
ศาสนาอยทพระธรรมค�าสอน
ของพระพทธเจาวายงมอยใน
โลกนหรอไม ยงมผ สามารถ
นอมน�าเอาไปปฏบตและไดรบ
ผลจากพระธรรมค�าสอนจาก
พระพทธเจาหรอไม
ดงนนถาพวกเราอยากจะ
รกษาพระพทธศาสนาใหอย ไป
นานๆ พวกเรากตองรกษาดวย
วธการศกษา ดวยวธการปฏบต
ด วยวธการบรรลผล ด วยวธ
การน�าเอาผลทไดบรรลแลวน
มาเผยแผ สงสอนใหแกผ อน
ตอไป ถามพระธรรมอย ในใจ
ของพทธศาสนกชน กไมมใคร
สามารถทจะท�าลายได ไมมอะไร
ทจะท�าใหเสอมได แตเรองของ
ถาวรวตถ ตอใหเราสรางขน
มามากนอยเพยงไรกตามกจะ
ตองเสอมหมดไป และถาวรวตถ
กไมสามารถเปนทพงทางใจได
เชน โบสถ เจดย ศาลา วหาร กฏ
สงเหลานเปนทพงทางรางกาย
เพราะผทศกษาผทปฏบตธรรม
จ�าเปนจะตองมสถานทหลบแดด
หลบฝนหลบภยตางๆ จงมการ
สรางโบสถ สรางเจดย สรางศาลา
สรางกฏ อนนมไวส�าหรบรางกาย
ของผศกษาของผปฏบต แตไมได
มไวเพอรกษาพระธรรมค�าสอน
ของพระพทธเจา
พระธรรมค� าสอนของ
พระพทธเจาไมไดอยในโบสถ
ไมไดอยในเจดย ไมไดอยใน
ศาลา ไมไดอยในกฏ ไมไดอย
ในพระพทธรป ไมไดอย ใน
พระธาต ทพวกเรากราบไหว
บชากน แตอย ทพระธรรม
ค�าสอนของพระพทธเจา ดงท
ทรงตรสไววา ผใดเหนธรรม ผนน
เหนเรา ผ ท เหนเรากคอผ ท
เหนธรรม ผทจะสามารถเหนเรา
เหนธรรมได กคอพระอรยสงฆ
สาวกทงหลาย นแหละคอแกน
86
คอศาสนาทแทจรง อยทพระพทธ
พระธรรม พระสงฆ อนเกดจาก
การศกษา เกดจากการปฏบต
เกดจากการบรรลธรรม และ
เกดจากการเผยแผธรรมใหแก
ผอนตอไป
สมยพระพทธกาลน พระ
พทธเจาไม ไดสร างวดแมแต
วดเดยว พระพทธเจาสรางแต
พระอรหนตสาวก พระอรหนตสาวก
สมยทพระพทธเจาทรงมชวต
อยนมจ�านวนเปนหมนเปนแสน
แตสมยนหาพระอรหนตแตละ
องคนแทบจะหาไมไดกน มแต
วดเตมไปหมด มแตโบสถ มแต
เจดย มแตกฏ มแตศาลา มแต
พระพทธรปเตมไปหมด นนก
เปนเพราะวาชาวพทธเราหลง
ทางกนแลว แทนทจะมาสราง
พระพทธ พระธรรม พระสงฆ
ใหเกดขนมาภายในใจ เรากลบมา
สรางพระพทธรปไวประดษฐานใน
ศาลาในโบสถกน และคดวาเปน
ทพงของพวกเรา พวกเรามาศาลา
มาโบสถมากราบพระพทธรปกน
ตลอดเวลาแลวความทกขภายในใจ
ของพวกเรานมนลดนอยถอยไป
บางหรอเปลา หรอมอยเหมอนเดม
หรออาจจะมเพมมากขนกวาเดม
เพราะพระพทธรป นไม ใช
พระพทธเจา ไมใชพระธรรม
ค�าสอน ไมใชเปนทพงทางใจ
เปนเพยงท เตอนสตเท านน
ทเรยกวา พทธานสต
การทเรามากราบพระพทธเจา
พระพทธรป น เปนการใหเรา
ร�าลกถงองคแทของพระพทธเจา
ทไดตรสรธรรมและไดประกาศ
พระธรรมค�าสอนและไดสราง
พระอรหนตสาวกใหเปนตวแทน
ในการน�าเอาพระธรรมอนเลศ
อนประเสรฐนมาใหกบพวกเรา
พวกเรากราบพระพทธรปเพอ
ใหเราร�าลกถงพระธรรมค�าสอน
ของพระพทธเจา ใหเราร�าลก
ถงหนาทของเราทเปนชาวพทธ
87
ถาเราอยากจะตองการทพงทางใจ
ตองการดบความทกขตางๆ ทม
อยภายในใจใหหมดไป เราตอง
ศกษาพระธรรมค�าสอนและตอง
ปฏบตตามพระธรรมค�าสอนของ
พระพทธเจาจนกวาเราจะบรรล
ธรรม เมอบรรลธรรมแลว เราจะ
มธรรมไวปกปองคมครองรกษา
ใจของเราไมใหความทกขเขามา
สรางความว นวายสรางความ
เดอดรอนใหแกใจของพวกเรา
อนนแหละคอหนาทของพระ
พทธรป
พระพทธรปไมไดมหนาทมา
ใหพรกบพวกเรา ใหสงนนสงน
กบพวกเรา วนทลอตเตอรออก
กมาโบสถมาวดกน จดธปเทยน
๓ ดอก แลวกนงขอบารมของ
พระพทธเจาใหสงเลขตวเดดๆ
มาใหเพอทจะไดไปแทงหวยแทง
ลอตเตอรเพอจะได ไมตองท�า
มาหากนใหเหนอยยากใหล�าบาก
ถงวนก ไปแทงหวยแทงลอต-
เตอรกน แลวเงนทองกจะไหล
มาเทมา ถ ามนเปนอย างน
ป านนคนไทยเราได เปนมหา
เศรษฐกนเตมบานเตมเมองกน
ไปหมดแลว ลอตเตอรกคงจะเจง
เพราะวาไมมรางวลทจะมาจาย
ใหคนทถกหวยกนได แตมน
ไมไดเปนอยางนน เพราะมนไม
ไดเปนหนาทของพระพทธรป
พระพทธรปไมมความสามารถ
ทจะใหหวยใหเลขใหเบอรกบ
พวกเราได ไมสามารถทจะใหเรา
ร�ารวยเปนมหาเศรษฐขนมาได
หนาทของพระพทธรปมเพยง
แต ให เราเข าหาพระธรรม
ค�าสอนของพระพทธเจา ใหเรา
ศกษาและใหเราปฏบต ถาเรา
ศกษาและเราปฏบตแลวเรา
จะกลายเปนมหาเศรษฐขนมา
อยางแนนอน
ม ห า เ ศ ร ษ ฐท แ ท จ รง น
เปนอยางไร กคอผทมความพอ
นนเอง ตราบใดทยงไมมความพอ
88
จะไมเ รยกว าเปนมหาเศรษฐ
เพราะยงอยากไดเพมขน แสดงวา
ยงรวยไมพอ ยงอยากจะไดเงน
ทองมากขนไปเรอยๆ ตอใหม
เงนเปนหมนลานแสนลาน แตถา
ยงอยากไดเพมขนไปอก กถอวา
ยงไมไดเปนมหาเศรษฐ แตผท
มธรรมอยในใจนจะมความพอ
จะไมอยากไดอะไรในโลกน จะไม
อยากไดเงนทองขาวของตางๆ
จะไมอยากไดลาภ ยศ สรรเสรญ
จะไมอยากไดความสขทางตา
ห จมก ลน กาย เพราะมทรพย
ภายใน คอ อรยทรพย มมรรคผล
นพพานเปนสมบต ผใดมมรรค
ผลนพพานเปนสมบต ผนนจะม
ความพอตลอดเวลา ผนนแหละ
เปนเศรษฐทแทจรง และมอะไร
มากนอยเพยงใดกสามารถยกให
แกผอนไดหมดเลย ไมมความคด
ทอยากจะเกบเอาไวเลย เพราะม
กเหมอนกบไมม เพราะใจไมได
มความสขจากสงทไดมา ใจม
ความสขจากการบรรลธรรม ใจม
ความสขจากมรรคผลนพพาน
นแหละคอเศรษฐทแทจรง คอ
พระพทธเจ าและพระอรหนต
สาวกทงหลาย
สมบตทแทจรงนอยขางในใจ
ไมไดอยขางนอก สมบตขางนอก
ตอใหมมากนอยเพยงใดจะไม
สามารถท�าให ใจเกดความอม
เกดความพอได แตกลบจะท�าให
เกดความหวเกดความอยากเพม
มากขนไปเรอยๆ ดงในสภาษตท
มพดเอาไววา พอไดคบกอยาก
จะไดศอก พอไดศอกกอยากจะ
ไดวา ไดเทาไหรกไมมความอม
ไมมความพอ เพราะวาตณหาคอ
ความอยากนมนไมมขอบไมมฝง
ไมเหมอนกบมหาสมทรทกวาง
ใหญไพศาลขนาดไหนกตามกยง
มขอบมฝง แตตณหาความอยาก
นไมมขอบไมมฝง ไดมาเทาไหร
จะไมมวนพอ เปนพลทหารก
อยากจะเปนนายสบ เปนนายสบ
กอยากจะเปนจา เปนจากอยาก
จะเปนนายรอย เปนนายรอยก
89
อยากจะเปนนายพน เปนนายพน
กอยากจะเปนนายหมนเปน
นายพล เปนเท าไหร ก ไม ม
ความพอ เพราะความอยากมน
ไมมวนหมดไปดวยการไดมา
ได มามากเท า ไหร ก ยง เกด
ความอยากไดมากขนเทานน
ถาเกดความอยากกไมตางจาก
ขอทาน ขอทานมนกมความ
อยากเหมอนกบมหาเศรษฐ
มหาเศรษฐรอยลานพนลานก
ยงอยากไดเปนหมนลานเปน
แสนลาน ขอทานมนไมม มนก
อยากจะไดวนละ ๕๐ อยากจะ
ไดวนละ ๑๐๐ มนกดใจ มนก
ไมตางกน ตางกนตรงจ�านวนเงน
ทมเทานนเองวามมากมนอย
แตความอยากนม เหมอนกน
ถาเปนมหาเศรษฐมความอยากอย
มนกไมตางจากขอทานทมเงน
เพยง ๑๐ มเงนเพยง ๑๐๐ แต
ใจเหมอนกน ใจเปนขอทาน
เหมอนกน ไมไดเปนมหาเศรษฐ
แตใจทมความพอนแหละคอใจ
ทเปนมหาเศรษฐทแทจรง ตอให
ใครใหมาเทาไรกไมยนด ตอให
สญเสยไปเทาไหรก ไมเสยใจ
เพราะวาสงทมอยในใจคอความ
พอน ไม ม ใครสามารถเอาไป
จากใจได นแหละคอทพ ง ท
แทจรงของใจคอพระธรรมของ
พระพทธเจา ถาเราสามารถนอม
เอาเขามาประดษฐานภายในใจ
ของเราได กจะท�าใหใจของเราน
มความสขตลอดเวลา เปน ปรมง
สขง ตลอดเวลา ไมเหมอนกบ
มหาเศรษฐทมความอยากใน
เงนหมนลานแสนลาน กจะมแต
ปรมง ทกขง ตลอดเวลา
90
ธรรมะในศาลา
ความสขทมหศจรรย๒๐ กนยายน ๒๕๕๘
ก า ร ม า ฟ ง เ ท ศ น ฟ ง ธ ร ร ม น ม ค ณ
มประโยชนมาก ดงทพระพทธเจาไดทรง
ตรสไววาเปนมงคลอยางยง เพราะจะได
รบประโยชนถง ๕ ประการดวยกน คอ
๑. จะไดยนไดฟงเรองราวทเราไมเคยไดยน
ไดฟงมากอน ๒. เรองราวทเราไดยนไดฟง
แลว พอเราฟงซ�าอกกจะเกดความเขาใจดขน
จนสามารถบรรลธรรมขนมาได ๓. จะก�าจด
ความลงเลสงสยตางๆ ใหหมดไปได ๔. จะท�า
ใหมสมมาทฏฐ มความเหนทถกตองคอม
ปญญา ๕. จะท�าใหใจสงบผองใส มความสข
นคออานสงสทจะไดรบ ๕ ประการ
91
การทจะไดรบอานสงสน
ผฟงตองฟงดวยกาย วาจา ใจ
ทสงบ เพราะถากาย วาจา ใจ
ไมสงบ จะไมสามารถรบธรรม
เขาไปสใจ และจะไมสามารถ
รบประโยชนจากการไดยนได
ฟงธรรมอยางเตมท ดงนนเวลา
ทเราฟงธรรม เราไมควรท�าภารกจ
อะไรตางๆ ควรนงเฉยๆ เรยกวา
สงบกาย แลวกไมคยกน เรยกวา
สงบวาจา สงบกาย สงบวาจา กคอ
การถอศลนนเอง ส วนความ
สงบใจ กคอใจตงใจฟง ไมไปคด
เรองราวตางๆ ใหคดอยกบเรอง
ทไดยนไดฟง อยางนกเรยกวา
สงบใจ เปนสมาธ ถานงฟงธรรม
แลวกาย วาจา ใจ ไมสงบ ผลจะ
ไมไดรบเทาทควร เชน บางทาน
คดวาเปดธรรมะฟงทบานแลวก
ท�าภารกจอะไรไปควบคดวย เชน
กวาดบาน ถบาน ลางถวย ลางชาม
ท�างานอะไรตางๆ ในบาน แลว
กเปดธรรมะฟงไป การฟงแบบน
จะไมไดประโยชนเทากบการ
นงเฉยๆ ฟง เพราะเวลาท�างาน
ใจจะตองแบงไปคดเกยวกบเรอง
งานทก�าลงท�าอย แลวธรรมทเขา
มาในใจกจะไมไดรบร ชวงใดทไป
คดอยกบเรองงาน ชวงนนเรอง
ของธรรมะกจะไมเขาสใจ และ
ธรรมะนเปนเรองของเหตของผล
เปนเรองทจะตองฟงอยางตอเนอง
เหมอนกบดภาพยนตร ถาเรา
ดภาพยนตรไป ๑๐ นาท แลวก
เดนเขาหองน�าไป พอกลบมาดตอ
กจะไมร ว าเรองไปถงไหนแลว
อนนกเหมอนกน เวลาฟงธรรมแลว
เราไปท�านนท�าน ไปคดเรองนน
คดเรองน พอกลบมาฟงใหม
กฟงไมร เรองแลวเพราะวามน
ไมตอเนอง
ถาเราตงจตตงใจฟงอยาง
ตอเนอง ไมไปคดอะไร ไมไปท�า
อะไร ธรรมทเขามาสมผสกจะ
เขาไปสใจได แลวเมอเขาไปสใจก
จะท�าใหเกดประโยชนได ๒ อยาง
ประโยชนอยางแรกคอท�าใหเกด
92
ความเขาอกเขาใจ เรยกวาเกด
ปญญา ถาฟงแลวไมเขาอกเขาใจ
แตยงตงใจฟงอย ไมไปคดเรอง
นนเรองน กจะท�าใหใจสงบเปน
สมาธได ดงนนบางทานเวลาทนง
สมาธแลวไมสามารถควบคมใจ
ใหอยกบลมหายใจได ไมสามารถ
ควบคมใหอยกบบรกรรมพทโธได
กใหใชการฟงธรรมไปกอน อาศย
การฟงเสยงธรรมเปนตวกลอมใจ
ใหเขาสความสงบ พอฟงเสรจ
แลวใจสงบกสามารถดลมหายใจ
ตอได บรกรรมพทโธตอไปได
แลวใจกจะเขาส ความสงบลก
เขาไปอก
การฟงธรรมจะไดความสงบ
ในระดบตนๆ ยงไมถงระดบ
สงสด แตจะท�าใหไมวนวายไม
ฟงซาน ฟงแลวพอใจหายฟงซาน
ไมว นวาย กสามารถทจะดลม
หายใจตอไปได ถาดลมหายใจ
ตอไปได ไมชากเรวใจกจะรวม
เขาสความสงบ พอเขาสความ
สงบกจะไดพบกบสงมหศจรรย
ทเราไมสามารถจะพบไดจาก
สงตางๆ ทมอยในโลกน นนคอ
ความสงบ พระพทธเจาตรสไววา
ความมหศจรรยของความสงบน
เหนอกวาความมหศจรรยทงปวง
ผใดไดสมผสกบความมหศจรรย
ของความสงบแลวจะไมสนใจ
กบสงตางๆ ในโลกนอกตอไป
จะอยากไดความสงบนเพยง
อยางเดยว เพราะเปนความสข
ท เหนอกวาความสขทงปวง
อนนแหละคอสงทพระพทธเจา
ตองการใหพวกเราไดมาพบได
มาสมผส เพราะถาเรามความ
สงบแลว เราจะสามารถดบความ
ทกขใจตางๆ ใหหมดไปไดเลย
ความทกขใจทเกดจากความ
วตกกงวลหวงใย ความทกขใจ
ทเกดจากความหวาดกลวกบภย
ตางๆ เชน หวาดกลวกบความแก
ความเจบ ความตาย ทกขทเกด
จากการจะตองพลดพรากจาก
สงทเรารกเราชอบ จากบคคลท
93
เรารกเราชอบ ความทกขตางๆ
เหลานจะหายไปหมดเลยในเวลา
ทใจของเราเขาสความสงบ
ดงนนขอใหพวกเราจงเหน
คณคาของความสงบ และพยายาม
แสวงหาพยายามเขาพบกบความ
สงบนใหได เพราะเปนเหมอน
ทรพยทแทจรง และจะเปนสง
ทจะปกปองดแลรกษาใจใหอย
อยางรมเยนเปนสข ใหมความอม
ความพอ จะไมตองการไดอะไร
ตางๆ ในโลกน ในเบองตนให
พวกเราเขาหาดวยการศกษา
ดวยการฟงเทศนฟงธรรม ใหร
วามสงทเลศสงทวเศษทพวกเรา
สามารถเอามาเปนสมบตของ
พวกเราได เปนสมบตทดกวา
สมบตตางๆ ทเรามกนอย ใน
ปจจบนน
การฟงเทศนฟงธรรมนกเปน
เหมอนกบการฟงโฆษณาของ
พระพทธเจาของพระพทธศาสนา
วาพระพทธศาสนามสนคาทด
ทวเศษกวาสนคาทงหลายทมอย
ในโลกน พอเราไดยนไดฟงได
เหนโฆษณา เรากจะเกดความ
อยากไดขนมาแลวเรากอยากจะ
รวาเราจะไดสนคาชนดนมาได
อยางไร เรากตองศกษาตอไป
ฟงเทศนตอไป ฟงเทศนไปแลว
เรากจะไดร ว าพระพทธเจาได
สนคานมาอยางไร แลวทานก
จะเอาวธทท านไดสนคานคอ
ได ความสงบได ความ สข ท
มหศจรรยใจนมาบอกเรา ทาน
บอกวาทานไดสนคานมาดวย
การท�าทาน ดวยการรกษาศล
ดวยการภาวนา เพยงแตฟงธรรม
เพยงอยางเดยวแตไมท�าทาน
ไมรกษาศล ไมภาวนา จะไมได
ความสงบทมหศจรรยน
ค�าวา ท�าทาน กคอใหเอาเงน
ทเราจะไปซอความสขตางๆ
ในโลกน เชน ไปซอขนม ไปซอ
ของเลน ไปซอของกนของใชท
ไมจ�าเปน เอาไปเทยวตามสถานท
94
ตางๆ ใหเราเอาเงนนมาซอความ
สงบดกวา ความสงบทจะไดจาก
การซอด วยเงนทองกคอการ
ท�าทาน เอาเงนนไปท�าประโยชน
ให แก ผ ท เขาตกทกข ได ยาก
เดอดรอน อยางญาตโยมมาวดก
มาท�ากบพระเณรนเอง พระเณรน
ขาดทอยอาศย ขาดยารกษาโรค
ขาดอาหาร ขาดเครองน งหม
ถาไมมญาตโยมมาท�าทาน มาซอ
ของตางๆ มาถวายพระ พระกจะ
ไมสามารถอยไดเพราะวาจะตอง
ลมหายตายจากไป นกคอเรอง
ของการท�าทาน
เวลาท�าทานดวยการเอาเงน
มาชวยเหลอคนอน จะท�าใหใจเรา
เกดความสงบขนมา เกดความ
สขขนมาในระดบตนๆ ยงไม
สงบเตมท แตเปนสงบระดบแรก
ดกวาการทเราเอาเงนไปซอขาว
ของตางๆ ทไมจ�าเปน ความสข
ทเราไดจากการซอสงเหลานเปน
ความสขเดยวเดยวเทานนเอง
ชวขณะทเราไดไปสมผส พอเวลา
ผานไปไมนานความสขนนก
หายไป แตความสขทเราไดรบ
จากการท�าทานนมนจะอย ตด
กบใจเราไปนาน ทกครงทเรา
คดถงทานทเราให ความสขนน
กจะกลบคนขนมาใหม ถาท�า
บอยๆ กจะยงมความสขใจเพม
มากขน และกจะมความเมตตา
ความกรณาเพมมากขน จะท�าให
เราสามารถรกษาศลซงเปนขน
ตอไปได
การรกษาศล กคอการไม
เบยดเบยนผอน ไมสรางความทกข
สรางความเสยหายใหแกผ อน
ผ ทท�าทานนจะเปนผ มจตใจท
ปรารถนาดตอผอน จะไมชอบ
ท�าบาป ไมชอบท�ากรรม ไมชอบ
สร างความทกข สร างความ
เดอดร อนใหแก ผ อน พอจะ
ตองรกษาศล ๕ กรกษาไดอยาง
งายดาย ตางกบคนทไมท�าทาน
คนทไมท�าทานนจะเปนคนท
เหนแกตว คดแตจะเอาประโยชน
สขใสตนเอง เวลาตองการอะไร
95
ไมสนใจวาท�าไปแลวจะท�าให
ผ อนเดอดรอนหรอไม เพราะ
ตองการความสขใสตนเองเพยง
อยางเดยว จงท�าให รกษาศล
ไมได เพราะถารกษาศลแลวจะไม
สามารถท�าตามความอยากตางๆ
ทตนเองอยากท�าไดนนเอง
นคอเหตผลทเราตองท�าทาน
กอน เมอเราท�าทานแลวเรากจะ
รกษาศลได เมอเรารกษาศลได
ใจกจะสงบเพมมากขน คนท
ไมรกษาศลกบคนทรกษาศลน
จตใจจะมความตางกนมาก คนท
ไมรกษาศลนจตจะไมสงบ จะวตก
กงวล จะหวาดกลวกบวบากกรรม
ทจะตามมานนเอง แตถ าเรา
รกษาศลได กจะท�าใหเราเปนคน
มหนามตา นาเคารพเลอมใส และ
เปนคนมจตใจทรมเยนเปนสข
น คอความสขระดบ ท ๒ ท
มากกวาความสขทไดจากการ
ท�าทาน แตยงนอยกวาความสข
ระดบท ๓ คอระดบภาวนา
การภาวนา คอการท�าใจให
สงบ ถาท�าใจใหสงบไดนจะได
ความสขระดบเตมรอย คอจะไม
ตองการมอะไร แมแตรางกายน
จะตายไปกไมเดอดรอน เพราะผ
ทมความสขนไมใชรางกาย ผทม
ความสขคอใจ ใจกบรางกายเปน
คนละคนกน เมอมความสขแลว
กไมตองใชรางกายเปนเครองมอ
ไมตองใชรางกายมาเปนเครองมอ
หาความสขตางๆ ผ ทมความ
สขใจเตมรอยอยางพระพทธเจา
อยางพระอรหนต ท านจงไม
ตองมอะไร ทานมสมบตเพยง
๘ ชนเทานนเอง ตางกบพวกเรา
ท ไมมความสขทางใจ ตองม
สมบตขาวของมากมายกายกอง
นบไมถวน อย ในบานลองไป
นบสมบตขาวของตางๆ ทเรา
มอยซมสกกชนกอนกน นบไม
หมดวามมากเทาไหร แลวท�าให
เราพอหรอไม ท�าใหเรามความ
สขใจหรอไม กไมม เพราะเรา
ไมรจกวธท�าความสงบท�าความ
96
สขใหแกใจนเอง ถาเรามความ
สงบมความสขใจแลว เราจะ
เหมอนพระพทธเจา มสมบต
เพยง ๘ ชน
สมบต ๘ ชนของพระพทธเจา
คออะไร บาตร ๑ ใบ ผาจวร ๓ ผน
ทรดเอว ๑ ชน ใบมดโกน ๑ อน
เขมกบดาย แลวกทกรองน�า
นคอสมบตของพระพทธเจา
ของพระอรหนตสาวก และของ
พระภก ษ นกบวชท งหลาย
พระองคบอกวาเอาสมบตภาย
นอกแคนกพอ แตใหหนมาหา
สมบตภายในคอความสงบให
ได เพราะไดสมบตภายในแลว
จะไมตองมอะไร ไมตองอาศย
อะไรอก รางกายแก เจบ ตาย
กไมเดอดรอน และไมตองกลบ
มาหารางกายอนใหมตอไปอก
ไมตองมาแก มาเจบ มาตาย
อกตอไป แตถาใจยงไมมความ
สงบเตมรอย มนยงตองกลบ
มาเกดใหมอย เรอยๆ ทกครง
ทกลบมาเกดกตองมาทกขกบ
การแก การเจบ การตาย ตองมา
ทกขกบการหาความสขตางๆ
ตองท�างานท�าการ ตองมาทะเลาะ
กบคนนนคนน ตองมาแกงแยง
ชงดกบคนนนคนน มแตทกข
อยตลอดเวลาเพราะไมมความ
สงบภายในใจ
ดงนนขอใหเราจงเหนคณคา
ของการมความสงบภายในใจ
แ ล ว พ ย า ย า ม ป ฏ บ ต ต า ม ท
พระพทธเจ าทรงสอนให ได
พยายามท�าทานใหมากๆ รกษา
ศลใหมากๆ ภาวนาใหมากๆ แลว
รบรองไดวาจะไดพบกบความ
สงบไดพบกบความสขของใจ
แลวจะอย อยางรมเยนเปนสข
ไปตลอด ไมมความทกขปรากฏ
ขนมาภายในใจอกตอไปเลย
สวรรค นรก มนอยในโลกทพย ตองเหนดวยตาทพย
# ธ ร ร ม ะ ใ น ศ า ล า
ชะตาชวตของพวกเรานไมมใครมาลขตใหกบเราได
ไมใชพรหมลขตแตเปนกรรมลขต# ธ ร ร ม ะ ใ น ศ า ล า
97
ธรรมะในศาลา
เรองของกฎแหงกรรม
๒๖ กนยายน ๒๕๕๘
พระพทธเจาทรงสอนวา คนเราจะด
จะไมด จะเจรญหรอเสอม ไมไดอยกบสง
ศกดสทธทงหลายในโลกน แตอยทกรรม
คอการกระท�า ๓ ประการ กระท�าทางกาย
กระท�าทางวาจา และกระท�าทางใจเทานน
แมแตพระพทธเจาเองกไมสามารถท
จะท�าใหเราสขใหเราเจรญได และใน
ทางตรงกนขาม กไมสามารถท�าใหเรา
ทกข ท�าใหเราเสอมเสยได แตการกระท�า
ของเราเองทเปนเหตใหเราสขใหเราเจรญ
ทท�าใหเราทกข ท�าใหเราเสอมเสย
98
การมาวดนกเปนเหมอนกบ
การมาโรงเรยน มาเรยนกฎแหง
กรรมกน เพอทเราจะไดรจกวธ
กระท�าตวของเราใหมแตความสข
และความเจรญ ถาเราปฏบตตาม
ทพระพทธเจาทรงสอนได เชน
ใหคดด พดด ท�าด รบรองไดวา
จะมแตผลดตามมา ผลเสยหาย
ตางๆ จะไมปรากฏขนเลย แตการ
ทเราจะพดด ท�าด คดด ได
เราตองมจตใจทด ถาจตใจเราม
ความสข จตใจเรากจะคดด พดด
ท�าด ถาจตใจเรามความทกข
เราจะคดไมด พดไมด ท�าไมด
เชน เวลาทเราโกรธ เราจะไม
สามารถคดด พดด ท�าด ได
พระพทธเจ าจงทรงสอนให
พวกเรามธรรมะทจะมาชวยดบ
ความโกรธ ความคดไมดตอผอน
กคอสอนใหเราแผเมตตา
ค�าว า เมตตา นแปลวา
ความรกความปรารถนาดตอ
ผอน ความอยากทจะใหผอน
มความสขมความเจรญ การ
แผเมตตานตองแผในขณะทเรา
อยในเหตการณจรง เชน ตอนน
เรามาวด เราอยในเหตการณจรง
เรามาหาพระภกษสามเณร เราก
แผเมตตาดวยการน�าขาวของ
ตางๆ มาถวายพระ สวนการ
แผเมตตาในขณะทเราไหวพระ
99
สวดมนตนยงไมไดแผ เรยกวา
เปนการซอมหรอเปนการศกษา
เปนการเตอนใจวาเราตองมความ
เมตตาตอสรรพสตวทงหลาย
ทเราสวดวา สพเพ สตตา อเวรา
โหนต นเปนการสอนตวเรา
เปนการเตอนใจวา ขอใหสรรพ
สตวทงหลาย จงไมมเวรกนเถด
คอเราอยาไปมเวรกบสรรพสตว
ทงหลาย อยาไปมเวรกรรมกบ
คนนนคนน เขาพดอะไรท�าอะไร
ไมดอยาไปโกรธเขา ถาโกรธเขา
กตองพยายามระงบความโกรธ
อยาระบายความโกรธดวยการไป
ดาเขาไปวาเขา ไปทบตเขา เพราะ
เรยกวาเปนความไรเมตตา และ
เมอไมมความเมตตากจะท�าสง
ทไมด เมอท�าไปแลวใจกจะทกข
ใจกจะวนวายไมสบายใจ และผท
เสยหายอาจจะโตตอบดวยการ
กลบมาท�ารายเราได
พระพทธเจาจงสอนวา เวรไม
ระงบดวยการจองเวร เวรยอม
ระงบกนดวยการไมจองเวร
ตองรจกค�าวาใหอภย ใหอภย
คอยกโทษให ใครจะท�าอะไรกบ
เรายกโทษใหเขาดกวา เพราะเรอง
มนจะจบ แลวเรากจะสบายใจ
ถาเรายกโทษใหเขาไมได ใจเรา
จะแคน จะกนไมไดนอนไมหลบ
ใจจะลกเปนไฟเหมอนไฟนรก
และจะท�าใหเราไปตกนรกได
ถ าเราระบายไฟนด วยการไป
ท�าร ายผ อน เชน ไปฆาผ อน
ท�าไปแลวจะท�าใหเราตองไปตด
คกตดตะราง หลงจากตายไปแลว
กตองไปตกนรกตออกครงหนง
แตถาเรามความเมตตา ใหอภย
คดเสยวาเราอยดวยกน เราเปน
พ เปนน องกน เปนสาม เปน
ภรรยากน เปนเพอนกน เราตอง
ยบยงความคดทไมดคอความ
โกรธน ให ได เพราะถาเราไม
ยบยง มนจะเกดโทษทงกบตวเรา
และโทษกบผอน ไฟไหมนมน
ไมเกดประโยชนกบใคร พอไฟ
เผาไปทไหน มนกมแตจะไหม
100
ใหวอดวายไปเทานน เราตองใช
น�าดบไฟเวลาเกดไฟ ไมใชเอา
ไฟทเกดในบานเราแลวเอาไปให
บานอนเขา อนนไมถก ทางทด
เราตองหาน�ามาดบไฟ น�าทจะ
ดบไฟนรกคอความโกรธเกลยด
อาฆาตพยาบาท จองเวรจองกรรม
กคอความเมตตานเอง
ถาเราเปนชาวพทธ เราเขาวด
อยเรอยๆ แลวเราหมนแผเมตตา
สอนใจอยเรอยๆ สพเพ สตตา
อเวรา โหนต มนจะฝงอยในใจ
ของเรา แลวพอเวลาเกดความ
โกรธขนมา เราจะหยดความโกรธ
ไดอยางงายดาย หยดมนตงแต
กอนทไฟมนจะลามปาม การดบ
ไฟนต องดบเวลามนเรมต น
มนจะง าย เพราะไฟเรมลกน
เราเอาน�าขนเดยวมาราดมนก
ดบแลว แตถาปลอยใหมนลาม
ไปทวบานแลวคอยเอาน�ามาดบน
มนจะดบยาก และการทเราจะ
ดบไฟคอความโกรธไดเราตองม
น�าคอความเมตตา เราตองเจรญ
อยเรอยๆ สรางความเมตตาขน
มาอยในใจอยเรอยๆ ทงในขณะ
ทเราอย คนเดยวและในขณะท
เราพบปะกบบคคลตางๆ เวลา
เจอบคคลตางๆ ให เราคดด
ม ค ว า ม ป ร า ร ถ น า ด ก บ เ ข า
มองเขาว าเปนเหมอนเพอน
รวมโลก เพอนเกดแกเจบตาย
เปนเหมอนพเหมอนนอง สราง
มตรดกวาสรางศตร สรางมตร
แลวปลอดภย เวลาเดอดรอนจะ
มมตรมาดแลชวยเหลอเรา สราง
ศตรแลวจะมแตภย จะตองคอย
ระมดระวงอยเรอยๆ วาเขาจะมา
ท�ารายเราเมอไหร นคอเรองของ
การท�าใจใหมความรมเยนเปนสข
ดวยการเจรญเมตตากรณา ใหม
ความปรารถนาด ไมใหมการจอง
เวรจองกรรม ไมใหเบยดเบยน
ไม ให สร างความทกข ไม ให
สรางความเดอดรอนใหแกผอน
ถาเรามความเมตตาแลว เราจะ
ไดรบอานสงสของความเมตตา
101
หลายประการดวยกน เชน ทาน
บอกวาผทมความเมตตาน ตน
กเปนสข หลบกเปนสข เวลา
หลบกจะไมฝนราย แลวกจะ
มมนษยและเทวดาทงหลาย
คอยคมครองรกษา เปนทรก
ของมนษยและเทวดาทงหลาย
แลวเวลาตายไปกจะไปสสคต
จะไมไปตกนรก ถามความ
เมตตา
นคอประโยชนทเราจะไดรบ
จากการทเรามาฟงเทศนฟงธรรม
แล วเราน�าเอาไปปฏบตสร าง
ความเมตตาให เกดขนกบใจ
ของเรา ไมวาใครกตามเวลาเขา
ดาเราเขาวาเรา เขาพดดหรอพด
ไมด มเจตนาดหรอเจตนาไมด
อยาไปโกรธเขา ใหคดวาเราหาม
เขาพดไมได แตสงทเราหามได
กคอใจของเรา ใจของเราน
สามารถหามไมใหมนโกรธได
ถาเราซอมหยดความโกรธ เราก
มหลายวธ ถาโกรธแลวไมรจะท�า
อะไรกใหพทโธไปกได อยาไป
ฟงเสยงทท�าใหเราโกรธ อยาไป
ดการกระท�าทท�าให เราโกรธ
ถาเราหลกไดหลบไดกแยกไป
อยาอยเผชญหนา ขอใหถอคต
ค�าวา แพเปนพระ ชนะเปนมาร
ผ ทแพ น เปนพระจะเปนผ ท
ประเสรฐ เพราะไมไปสรางความ
ทกขสรางความเดอดรอนใหแก
ผอน ผทชนะนเปนมาร เพราะ
ว าไปสร างความทกข ความ
เดอดรอนใหแกผอน ถงแมจะเปน
การตอบโตกไมสมควร ถาเขาเลว
แตเราไปตอบโตเขา เรากเลว
เทาเขา หรอดไมดเลวกวาเขา
เสยอก ถ าเราอยากจะรกษา
ความดงามในตวเรา เราตองแพ
เปนพระ ชนะเปนมาร สงทควร
จะชนะไมใชคนทท�าใหเราโกรธ
แตควรชนะความโกรธ
พระพทธเจาทรงตรสวา การ
ทเราไปเอาชนะคนอนเปนหมน
เปนแสน มนกสชนะความโกรธ
102
ของเราไมได สชนะใจของเรา
ไมได เพราะเวลาไปชนะผอนกจะ
ไปสรางความเกลยดแคนอาฆาต
พยาบาทใหแกผอน เขากจะมา
ตามจองเวรจองกรรม แตถาเรา
เอาชนะความโกรธได เรากจะ
ไมไปตอบโต เรากจะไมไปท�าราย
ไปสรางความเสยหายใหแกผอน
เมอเราไมไปสรางความเสยหาย
ใหแกผอน ผอนเขากจะไมสราง
ความเสยหายใหกบเรา เราก
จะอยอยางรมเยนเปนสข นคอ
ความหมายของค�าวา แพเปนพระ
ชนะเปนมาร ขอใหเรายอมแพ
ยอมแพแลวจตจะหยดตอตาน
หยดตอส เมอหยดตอสแลวก
จะเยน
ขอใหจ�าสตร ๓ ย. น ไว
ยอม หยด เยน เวลาไปพบปะ
กบใคร ไปปะทะกบใคร เขาพด
ไมด เขาท�าไมด ขอใหทองคาถา
ยอม หยด เยน แพเปนพระ ชนะ
เปนมาร แลวเรองตางๆ จะกลาย
เปนเรองเลกนอยไป แตถาไมยอม
ไมหยด ไมเยน รบรองไดวาจะ
กลายเปนเรองใหญโต ดไมดอาจ
จะถงฆาฟนกนตายได นแหละ
คอการพดด คดด ท�าด นจะเกด
ขนไดกตอเมอเรามความเมตตา
พระพทธศาสนานแหละทสอน
ใหมความเมตตาตอกน ดงนน
ถาเราอยากจะใหชวตของเราม
แตความรมเยนเปนสข ขอให
เราหมน เจรญ เมตตาภาวนา
ใหคดแตสงทดต อกนและกน
เวลาความคดไมดเกดขน กให
พยายามระงบมนเสย อยาปลอย
ใหมนลามปาม เพราะถามน
ลามปามแลวจะหยดยาก
นคอเรองของการมศรทธา
ความเชอในกฎแหงกรรม เชอวา
ท�าดไดด ท�าชวไดชว กระท�าดก
ตองมเมตตา กระท�าชวกเพราะวา
ไรความเมตตากรณานนเอง
103
ธรรมะในศาลา
วธช�าระอกศล ๑๐ ประการ
๒๗ กนยายน ๒๕๕๘
วนนเปนวนพระ วนธรรมสวนะ วนฟงธรรม
วนช�าระกายวาจาใจใหปราศจากอกศล ๑๐
ประการดวยกน ไดแก อกศลทางกาย มอย
๓ อยาง คอ การฆาสตวตดชวต การลกทรพย
การประพฤตผดประเวณ อกศลทางวาจา
มอย ๔ อยาง คอ การพดปด การพดค�าหยาบ
การพดเพอเจอไรสาระ และการพดสอเสยด
ยยงใหเกดการแตกแยกสามคค อนนเปน
วาจาทไมด พดไปแลวจะท�าใหใจเศราหมอง
ใจมวหมอง ไมสดชนไมเบกบาน และอกศล
ทางใจ มอย ๓ อยาง คอ ความโลภ ความโกรธ
และความหลง
104
พระพทธเจาจงก�าหนดวนพระขนมาเพอให
สาธชนไดปลอยวางภารกจการงานตางๆ เพอ
จะไดมาวดมาช�าระกายวาจาใจทง ๓ สวนนให
สะอาด เพราะความสะอาดของกายวาจาใจน�า
ความสขมาให
ความสขของพวกเรานไมไดอยทขาวของ
เงนทอง แตความสขของพวกเราอยทการไมท�าบาป
ไมโลภ ไมโกรธ ไมหลง ถาเราสามารถช�าระกาย
วาจาใจของเราได ใจของเราจะมความรมเยน
เปนสข ไมตองมทรพยสมบตขาวของเงนทอง
อะไรมากมาย เพราะมนไมไดเปนสงทจะท�าใหใจ
มความสขนนเอง ถาจะมความสขกเปนความสข
เดยวเดยวคอกเลสตณหา เวลาเราไดอะไรมา
กเลสตณหาจะดอกดใจ แตพอเวลาผานไปสก
ระยะหนงความสขนนกหายไป กเลสตณหา
กเกดขนใหม อยากไดใหม อยากท�าอะไรใหม
ท�าเทาไหรมนกจะไมอมไมพอ
พระพทธเจาทานไดพสจนมาแลว พระองคก
เคยอยในกองสขแหงลาภ ยศ สรรเสรญ แหงรป
เสยง กลน รส โผฏฐพพะ แตพระองคทรง
เหนวามนไมจรงถาวร ไดมาแลวเดยวเดยว
กหายไป กนเลยงเสรจแลวมนกหายไป ตอง
กนใหมตองจดงานเลยงอย เรอยๆ ไปเทยว
105
ทไหนพอกลบมาบานมนกหายไป
ตองออกไปเทยวอยเรอยๆ แลว
ถาเงนทองขาดมอกจะไมสามารถ
ทจะไปท�าตามความอยากได หรอ
เวลารางกายแก รางกายเจบไข
ไดปวย เปนอมพฤกษอมพาต กจะ
ไมสามารถหาความสขผานทาง
รางกายได พระพทธเจาบอกให
มาหาความสขภายในใจดกวา
ความสขท ไม ต องใช ร างกาย
ความสขท ใช พระธรรมของ
พระพทธเจาทไดทรงคนพบเปน
เครองมอทจะสรางความสขให
แกใจของเรา ถาเรามธรรมะท
พระพทธเจาทรงสอนใหเจรญ
เราจะมความสขตลอดเวลา เพราะ
ใจของเราน ไมมวนแกไมมวน
เจบไมมวนตาย แตสวนอนน
ตองแกตองเจบตองตาย รางกาย
ตองแกเจบตาย ขาวของเงนทอง
ต างๆ กต องมวนเ สอมมวน
หมดไป นคอสงทพระพทธเจาได
ทรงตรสรแลวน�าเอามาสงสอนให
กบพวกเรา ถาพวกเรามศรทธา
นอมน�าเอาไปปฏบต อยางวนน
เรากมาปฏบตการช�าระอกศล
ทง ๑๐ ประการ ดวยการถอศล
เมอกนเรากไดสมาทานศล
การสมาทานศล กคอการ
ตงใจจะรกษาศล เมอเราตงใจ
แลวเรากจะไดรวาเราตองรกษา
ศล แลวพอเรารกษาศลได ใจของ
เรากจะเยนจะสบาย ไมว นวาย
ไมเดอดรอน ถาเรารกษาศลไมได
ใจเราจะวนวายจะเดอดรอน แลว
ถ า เรามาก�าจดความหลงได
เรากจะตดความโลภได ตดความ
โกรธได เรากจะมแตความสข
ตลอดเวลา วธทจะก�าจดความ
หลงนต องอาศยการภาวนา
สมถภาวนาและวปสสนาภาวนา
เบองตนท�าใจใหสงบกอน
ถาเรามาท�าใจใหสงบ กเลสกจะ
ถกกดเอาไวชวคราว เวลาเขาไป
ในสมาธนก เลสท�างานไม ได
ความโลภ ความโกรธ ความหลง
ท�างานไมได พอมนท�างานไมได
106
ใจเรากเยนสบาย มความสข
เรากจะรวาความสขทแทจรงอย
ทความสงบน เอง ไม ไดอย ท
ลาภ ยศ สรรเสรญ ไมไดอยท
บคคลนนบคคลน แตอยทการ
ท�าใจใหสงบ
พอเราไดสมาธแลว ขนตอไป
เวลาเราออกจากสมาธมา เราก
ตองรกษาความสงบตอไปดวย
กา ร ใช ปญญาคอย เต อน ใจ
สอนใจวา อยาไปโลภ อยาไป
อยากไดสงตางๆ เพราะมนเปน
ความทกข ไมใชเปนความสข
เพราะว า สงท เราอยากได นน
พอไดมาแลวเดยวมนกหมดไป
เวลาหมดไปความสขกหายไป
ความทกขกมาแทนท กต อง
คอยหาอยเรอยๆ หาไดเทาไหร
กจะหมดไปเทานน นคอปญญา
สอนใจใหเหนวาสงตางๆ ทกเลส
ตณหาอยากไดนมนเปนความ
ทกข ไมใชเปนความสข ใหเอา
ตามแบบพระพทธเจาททรงสละ
ความสขทางตา ห จมก ลน กาย
แลวออกไปบ�าเพญอยในปาเพอ
ท�าใจใหสงบ เพราะเวลาท�าใจให
สงบนตองอยหางไกลจากแสง ส
เสยง ตางๆ เพราะถาอยใกลแสง
ส เสยง กจะมายวยวนกวนใจ
ท�าใหตบะแตก ท�าใหไมสามารถ
ทจะยบยงความโลภ ความอยาก
ในรป เสยง กลน รส โผฏฐพพะ
ได ตองไปอยทเงยบๆ เชน ไปอย
ตามวดปาวดเขาทเปนวดปฏบต
ทานจะไมมแสง ส เสยง ไมมรป
เสยง กลน รส โผฏฐพพะ มาคอย
ยวยวนกวนใจ จะมแตทางเดน
จงกรม ทนงสมาธ ทจะท�าใหใจ
สงบ แลวกท�าให ใจเกดปญญา
ขนมา ถาเราไดสมาธและได
ปญญา เรากจะสามารถรกษา
ความสงบใหอยกบเราไปอยาง
ถาวรได
ความสงบ นเปนบญทยง
ใหญกวาบญทไดจากการท�าทาน
การท�าทานนกเปนบญในระดบ
107
แรกๆ ถาเปรยบเปนเงนทองก
เปนเหมอนเหรยญหา เหรยญสบ
แตความสงบทไดจากการภาวนาน
เปนเหมอนแบงคหารอย นคอ
ความสขระดบตางๆ บญระดบ
ตางๆ ทจะตดไปกบใจของพวกเรา
พระพทธเจาจงใหพวกเราหยด
พกหนงวน หยดการหาลาภ ยศ
สรรเสรญ หาความสขทางตา
ห จมก ลน กาย กนหนงวน
เชน ถาเปนไปไดกใหถอศล ๘
ถาถอศล ๘ นกจะตดการหาความ
สขทางตา ห จมก ลน กาย ถาเรา
พจารณาแลวเราจะไดเบอกบการ
หาความสขทางรางกายเพราะจะ
ตองหาไปเรอยๆ หามาไดเทาไหร
กตองหมดไปเทานน เวลาเจบไข
ไดปวยกเดอดรอน เวลาตายก
เดอดรอน แตถามความสงบทาง
ใจนไมตองใชรางกาย รางกาย
จะเปนอะไรไมเดอดรอน เพราะ
ไมตองอาศยรางกายเปนเครองมอ
หาความสข อาศยสต สมาธ
ปญญา ทเราสามารถสรางขนมา
ไดแลว เมอเราสรางขนมาแลวมน
กจะอยกบเราไปตลอด
ธรรมตางๆ ทพระพทธเจา
ทรงสอนใหเราเจรญ ถาเราหมน
เจรญอยเรอยๆ มนจะไปถงจดท
จะไมเสอม มนจะเจรญอยเรอยๆ
เชน สต ถาเจรญไปเรอยๆ ตอไป
สตจะไมเสอม เวลานงสมาธกจะ
เขาสความสงบไดอยางงายดาย
สมาธกไมเสอม ทเสอมกเพราะ
วาสตไมตอเนอง พอจะเขาสมาธ
กเขาไมได แตถามสตอยอยาง
ตอเนอง เวลาจะเขาสความสงบ
กเขาไดอยางงายดาย แลวเวลา
ออกจากความสงบกใชปญญา
สอนใจวาทกสงทกอยางเปนทกข
ทกสงทกอยางไมเทยง ทกสงทก
อยางไมใชของเรา เปนเหมอน
ของยมเขามา ไมชากเรวเจาของ
เขากจะมาขอเอาคนไป นคอ
ปญญาทเราสามารถจะเจรญจน
อยกบใจเราไปตลอด ถามปญญา
อย กบใจเราไปตลอด เรากจะ
108
ไมหลงกบการหาสงทไมเทยง
สงทเปนทกข สงทไมใชของเรา
เราจะหาแตสงทเทยง สงทสข
สงทเปนของเรา นนกคอความ
สงบทเกดจากการภาวนานเอง
นคอเรองของชาวพทธท
พระพทธเจาไดทรงมอบภารกจ
นไวเพอจะไดมความสข เพอจะ
ไดไมตองเจอกบความทกขของ
รางกาย ความทกขของรางกายน
มนเกดจากความอยากของเรา
อยากจะใชรางกาย พอรางกาย
ไมสามารถตอบสนองความอยาก
เราได เรากจะทกข แตถาเรา
ไมตองใชร างกาย รางกายจะ
เปนอะไร เราจะไมทกข
109
ไม มอะไรในโลกน ทจะมคณค า
มคณประโยชนเทากบพระรตนตรย
คอพระพทธ พระธรรม พระสงฆ
เพราะไมมอะไรในโลกนทจะสามารถ
เปนทพงทางใจได ทจะสามารถดบ
ความทกขตางๆ ใหหมดไปจากใจได
นอกจากพระรตนตรย คอ พระพทธ
พระธรรม พระสงฆ นเทานน
ธรรมะในศาลา
พระพทธ พระธรรม พระสงฆ
๓ ตลาคม ๒๕๕๘
110
รตนะ แปลวา แกวอนประเสรฐ เปน
เหมอนเพชรนลจนดาทมคณคาราคามหาศาล
แตเพชรนลจนดาทเรามกนอยนไมสามารถดบ
ความทกขใจได ไมสามารถปองกนความทกขใจ
ไมใหเกดขนได ไมสามารถยตการเวยนวาย
ตายเกดของพวกเราได แตพระรตนตรย
นสามารถปองกนความทกข ไม ใหเกดขน
ภายในใจได สามารถดบความทกขตางๆ
ทเกดขนภายในใจให หมดไปได และยต
การเวยนวายตายเกดได นคอสงทเราควร
เขาหากน คอ พระพทธ พระธรรม พระสงฆ
ซงนานๆ จะปรากฏใหเปนทพงของโลก
สกครงหนง นานๆ จะมพระพทธเจามาตรสร
เมอพบธรรมแลวกเอาธรรมอนประเสรฐ
ทท�าใหพระพทธเจาหลดพนจากความทกข
หลดพนจากการเวยนวายตายเกด เอาธรรมน
มาเผยแผสงสอนใหแกผทยงไมมธรรม พอผ
ทไมมธรรมไดยนไดฟงกจะไดธรรมเขาไป
สใจ กจะกลายเปนพระอรยสงฆสาวกขนมา
เปนพระรตนตรยองคทสามขนมา นคอความ
เปนมาของพระพทธ พระธรรม พระสงฆ
วธทจะเขาหาพระพทธ พระธรรม พระสงฆ
กเกดจาก ๑. การศกษาวาการจะเขาถงพระพทธ
111
พระธรรม พระสงฆ นตองท�า
อะไรบาง ๒. เมอไดศกษาแลว
ร วธการทจะเข า ถงพระพทธ
พระธรรม พระสงฆ กตองปฏบต
ตามวธการนน ตอนนพระพทธ
พระธรรม พระสงฆ ทเรารจกน
ยงไมไดเปนของเรา ยงไมไดอย
ภายในใจของเรา ใจของเราจง
ยงมความทกขความว นวายใจ
อย เ รอยๆ เพราะวาพระพทธ
พระธรรม พระสงฆ ทจะมาดบ
ความทกขใจของเรานยงไมได
เขามาในใจ พอเราปฏบตไดแลว
เรากจะไดพระพทธ พระธรรม
พระสงฆ ปรากฏขนมาภายในใจ
ของพวกเรา แลวใจของพวกเรา
กจะมสงศกดสทธค มครองเรา
อยางแทจรง
ตอนน สงศ กด ส ทธท อย
ภายนอกนยงไมสามารถคมครอง
พวกเราได แมแตพระพทธรป
เองย ง ไม สามารถค มครอง
พระพทธรปเองไดเลย บางทก
ถกขโมยมาตดเศยรไปขายกม
พระพทธรปทเราหอยคอบางท
กถกขโมยไปกม ของพวกนยง
ไมไดเปนของศกดสทธ เวลาทเรา
มพระพทธรปทบานกด ทวดกด
ทเราหอยคอหรอทเราเอาไวตดตว
กด ยงไม ไดเปนสงศกด สทธ
เปนเพยงปายเปนเพยงโฆษณา
ใหเรารจกสนคา ฉนใด ถาเรา
ต องการพระพทธ พระธรรม
พระสงฆ ใหมาค มครองจตใจ
ของพวกเรา พวกเรากตองนอม
เอาพระพทธ พระธรรม พระสงฆ
เขามาสใจของพวกเราดวยการ
ปฏบต เพราะถาเราปฏบตตามได
แลว เราจะปลอดภย จะไมมอะไร
มาท�าลายเราได แตถาเราไม
ศกษาเราไมปฏบต เราจะไมมสง
ศกดสทธคมครอง เรากจะมแต
ความทกขความเดอดรอน ตอให
มพระพทธรปราคาเปนลานหอย
คอไวกไมเกดประโยชนอะไร
เพราะเปนเพยงวตถเทานนเอง
ไมสามารถทจะมาปองกนภย
112
ตางๆ ทจะมาเหยยบย�าท�าลาย
จตใจของพวกเราไดเลย สงทจะ
มาปกปองค มครองความทกข
ตางๆ ไมใหมาเหยยบย�าท�าลาย
จตใจของพวกเรากคอการปฏบต
ตามค�าสอนของพระพทธเจ า
อยางททานทงหลายวนนไดมา
ปฏบตกน อนนแหละเปนวธท
จะนอมเอาพระพทธ พระธรรม
พระสงฆ เขามาสใจของพวกเรา
เวลาเราปฏบตตามค�าสอน เชน
สอนใหท�าทาน เรากท�าทานกน
สอนใหรกษาศล เรากรกษาศลกน
สอนใหภาวนาท�าใจใหสงบ เราก
ภาวนากน ถาเราท�า ๓ ขอนได
เราจะคอยๆ นอมเอาพระพทธ
พระธรรม พระสงฆ เขามาสใจ
พอเราท�าไปๆ ใจของเรากจะม
ธรรมเพมมากขนไป ท�าใหใจของ
เรามความสงบมากขนไปตาม
ล�าดบ ใจทสงบนจะไมมความ
วนวาย และความวนวายตางๆ ก
จะไมสามารถเขามาสใจทสงบได
ใ จ ท ส ง บ น เ ห ม อ น ก บ
ห องปรบอากาศ ห องปรบ
อากาศนจะมความเยนสบาย
ความร อนทอย ภายนอกจะ
ไม สามารถเข ามาส ภายใน
ห องปรบอากาศได ต อให
ขางนอกรอนขนาดไหนกตาม
แต ข างในจะเ ยนจะสบาย
ฉนใด ใจของผทมความสงบ
ก เปนเหมอนใจท ม เ ครอ ง
ปรบอากาศ ใจจะเยนจะสบาย
ตลอดเวลา ภายนอกนนจะ
ว นวายขนาดไหนกตาม จะม
เหตการณร ายแรงมากนอย
113
เกดขนเพยงไรกตาม เหตการณ
เหลานนจะไมเขามาสใจของ
ผทมความสงบ
ดงนน พระพทธเจาจงสอน
ให พวกเราพยายามท�าใจให
สงบกน อยาคดมาก แลวถาจะคด
ก ให คดวธทจะท�าให ใจสบาย
คดอยางไรถงจะท�าใหใจของเรา
สบาย กคอคดตามความจรงของ
สงตางๆ ของบคคลตางๆ ทม
อยในโลกน ความจรงคอทกสง
ทกอยางทกบคคลน เปนของ
ชวคราว ไมม ใครอย ในโลกน
ไปไดตลอด ไมชากเรวสกวน
หนงกตองมวนตายกน ถาคด
แบบนแลวเวลาเกดเหตการณ
ท จ ะต อ ง สญ เ ส ย สงน น สงน
บคคลนนบคคลนไป ใจของเรา
จะไมทกข จะไมวนวาย ใจของเรา
จะสงบ
พระพทธเจ าสอนว าของ
ทกอยางน ไม ใชของเราไม ใช
ตวเรา นคอลกษณะของสงตางๆ
ทมอย ในโลกน เขาไมใชเปน
ของเรา ไมใชเปนตวเรา รางกายน
ไมใชของเรา ไมใชตวเรา เปน
ของทเราไดมาจากพอจากแม
แลวกเปนของชวคราว เปนของ
ทจะตองจากเราไปในวนหนง
ถาเรารความจรงอยางนกจะได
ไมเสยหลก เราจะไดเตรยมตว
เตรยมใจรบกบเหตการณเมอถง
เวลาทจะตองเสยสงตางๆ ไป
ถาเราคดไดแลวเราจะไมทกข
ส�าหรบคนทไมร ความจรงกจะ
ทกขกบสงตางๆ จะทกขกบ
114
บคคลตางๆ เพราะไมร ว าจะ
ตองเสยจะตองจากสงตางๆ จะ
ตองจากบคคลตางๆ ไปนนเอง
เพราะไมร ว าเปนของชวคราว
ไมรวาไมใชของเรา นคอวธคด
ทพระพทธเจาทรงสอนใหคด
ถ าจะคด ถ าไมคดกหยดคด
หยดคดไดกสบาย ไมมเรองมราว
อะไรตองมาหนกอกหนกใจ
นแหละคอการสรางพระพทธ
พระธรรม พระสงฆ ขนมา
สรางความร ความรนเรยกวาธรรม
ถามธรรมอย ในใจแลวเรากจะ
ม สงทปกปองค มครองตวเรา
แลวเรากจะรวาธรรมนแหละคอ
พระพทธเจา พระพทธเจาตรสไว
วา ผ ใดเหนธรรม ผนนเหนเรา
ผทเหนเราคอผทเหนธรรม และ
ผ ทจะเหนธรรมเหนเรา กคอ
ผ ทปฏบตดปฏบตชอบ กคอ
พระอรยสงฆนเอง ถาเราสามารถ
ท�าตามทพระพทธเจาทรงสอนได
เรากจะกลายเปนพระอรยสงฆ
ขนมา เปนรตนะดวงท ๓ ขนมา
เปนทพงของใจของเราขนมา
ตอไป ดวยการนอมเอาพระธรรม
ของพระพทธเจาเขามาสใจของ
พวกเรา
115
วนนเปนวนททานทงหลายมเวลา
วางจากภารกจการงานตางๆ จงได
เดนทางมาวดเพอมาท�าบญ มาละบาป
มาช�าระใจใหสะอาดบรสทธ ดวยความ
ศ รทธาด วยความ เช อ ในค� าสอน
ของพระพทธเจาททรงสงสอนไวว า
สตวทงหลายมกรรมเปนของๆ ตน
จะท�ากรรมอนใดไว ดหรอชว บญหรอบาป
จะตองเปนผรบผลของกรรมนน
ธรรมะในศาลา
ขนอยกบการกระท�า
ของใจ๔ ตลาคม ๒๕๕๘
116
นคอหลกใหญของการทพวกเรามาท�าบญ
มาละบาป มาช�าระใจใหสะอาด เพราะใจของเรา
นแหละเปนผท�าบญเปนผท�าบาป และเปนผรบ
ผลบญผลบาป ไมใชรางกายของเรา รางกายเปน
เพยงสมนเปนเพยงคนรบใช ใจเปนผสงการให
รางกายไปท�าอะไรตางๆ แตผลทเกดขนจากการท�า
นเกดขนทใจ เกดขนเวลาทมความสขหรอม
ความทกข สขทกขนไมไดอยทรางกาย รางกายน
เปนเหมอนวตถชนหนง เขาไมรสขรทกข ผทรสข
รทกขคอใจ และเปนผทไมตายไปกบรางกาย
พอรางกายนตายไป ผทรสขรทกขนยงตองแบก
ผลของบญผลของบาปตอไป แบกตงแตในขณะ
ทมรางกาย เชน ตอนนพวกเรามรางกายกนแตใจ
ของพวกเรานท�าบญท�าบาป ช�าระใจไมเทาเทยมกน
บางคนท�าบญมาก บางคนช�าระใจมากใจกสง
บางคนท�าบาปมากใจกต�า ทงทยงมรางกายอย
ดงทมค�าพดวา รางกายเปนมนษยแตใจอาจจะ
เปนเดรจฉานเปนเปรตเปนนรกไปแลวกได
ซงขนอยกบการกระท�าของใจ ถาใจท�าบาป ใจก
จะเปนเดรจฉานบางเปนเปรตบางเปนนรกบาง
ทงๆ ทรางกายนยงไมตายแตใจไดกลายเปน
ไปตามบาปทตนเองไดท�าไวแลว เชนเดยวกบ
การท�าบญ เวลาท�าบญท�าความดแลวใจกกลาย
เลยไปจากมนษยกลายเปนเทพเปนเทวดา
117
จากเทวดากไปเปนพรหม จาก
พรหมกไปเปนพระอรยเจา เปน
พระอรหนต เปนพระพทธเจา
อยางพระพทธเจาของพวก
เราน ตอนททรงตรสรในวนเพญ
เดอน ๖ รางกายของพระพทธเจา
กเปนรางกายอนเดม ไมมการ
เปลยนแปลง รางกายกยงเปน
รางกายของเจาชายสทธตถะอย
แตใจนเปลยนไปแลว ใจเปลยน
จากใจของเจาชายสทธตถะกลาย
เปนใจของพระพทธเจา ใจของ
พระพทธเจาตางจากใจของเจาชาย
สทธตถะตรงไหน ใจของเจาชาย
สทธตถะยงมความโลภ ความโกรธ
ความหลงอย แตใจของพระพทธเจา
นไดช�าระความโลภ ความโกรธ
ความหลง จนหมดสนจากใจ จน
ใจสะอาดบรสทธกลายเปนพระ
นพพานไป
นคอเรองใจของเราทเปน
ผท�าบญท�าบาปท�ากรรม แลวก
เปนผรบผลบญผลบาปผลกรรม
โดยทไมตองมใครมาคอยเกบ
คะแนนใหกบเรา มาคอยให
รางวลเรา หรอมาคอยลงโทษเรา
เวลาเราท�าบาปนเราไดรบโทษ
ทนท ใจของเรารอนขนมาทนท
เดอดรอนวตกกงวลขนมาทนท
ไมเชอลองไปท�าบาปด ลองไป
ขโมยเงนใครเขาด แลวดสวา
ใจเยนสบายหรอใจจะว นใจจะ
เดอดร อน แตถ าท�าบญแลว
เปนอยางไร ท�าบญแลวใจจะเยน
สบาย ไมเดอดรอน ไมวนวาย
นแหละเรยกวาผ ทท�าบญ
ท�าบาป แลวผทรบผลบญผลบาป
กคอใจ ไมใชรางกาย รางกาย
เปนเพยงลกนองทอาจจะตองรบ
เคราะหกรรมไปดวย เชน ไปฆา
ใครเขา เขากกลบมาฆา แตเขา
ไมสามารถฆาใจได เขากเลย
ตองไปฆาทร างกาย ใจไมได
ตายไปกบรางกาย แตใจทไป
ฆาคนอนนมนกลายเปนนรก
118
ขนมา ใจรอนใจทรมาน อนน
เปนนรกตงแตยงไมตาย แลวพอ
ตายไปแลวกยงเปนนรกตอไป
เปนนรกโดยทไมมรางกาย จนกวา
บาปทท�าไว มนหมดก�าลงลง
พอบาปมนหมดก�าลงลงไปถงจะ
ไดกลบมาเกดเปนมนษย เชน
เดยวกบการไปเกดบนสวรรค
เวลาท�าบญใจมความสข ใจก
เปนสวรรคขนมา เปนเทวดา
ขนมาตงแตยงไมตาย แลวพอ
รางกายตายไปใจกเปนเทวดา
ตอไปจนกวาก�าลงของบญทได
ท�าไวหมดไป เมอก�าลงของบญ
หมดไปกกลบมาไดรางกายของ
มนษยใหม มาเปนมนษยใหม
มาท�าบญท�าบาปกนใหม แลวก
กลบขนไปใหมลงไปใหม ท�าอยางน
มานบเวลาไมไดแลว เราเกด แก
เจบ ตาย อยางนมาเปนจ�านวน
มากมายเปนหลายรอยลานชาต
ดวยกน
แตกอนพระพทธเจากเปน
เหมอนพวกเรา ทานกกลบมา
เกด มาแก มาเจบ มาตาย ซ�าแลว
ซ� าอก จนในทสดท านก เ บอ
ทานบอกไมไหวแลว ไมอยาก
จะมาแก ไม อยากจะมาเจบ
ไมอยากจะมาตายอก แลวจะ
ท�าอยางไร พระพทธเจากทรงถาม
กมคนบอกวาตองไปบวช เพราะ
พวกนกบวชน เขาจะเปนผ ม
ความสามารถหาทางแหงการ
ไมกลบมาเกดได ถาไมอยาก
จะกลบมาเกด ไมอยากจะตอง
มารองหมรองไหมาหลงน�าตา
อยางทเปนอยในขณะน กตองไป
บวชกน เพราะผทไปบวชจะตอง
มเวลาศกษาคนควาหาตนตอของ
ภพชาตของการเกดแกเจบตาย
วามาจากอะไร พระพทธเจากเลย
สละราชสมบต ยอมสละความสข
ของเจาชายสทธตถะราชกมารท
มความสขทางโลกทางรางกายน
119
อยางมากมายกายกอง แตความ
สขเหลาน ไม สามารถทจะดบ
ความทกขใจได เหนความแกทไร
เหนความเจบไข ได ป วยทไร
เหนความตายทไร กจะเกดความ
ทกขใจขนมาทนทจนทนไมไหว
เลยตองสละราชสมบตเพอไป
ออกบวชเพอจะไดหาวธยตการ
กลบมาเกดแกเจบตาย
หลงจากทไดบวชและได
ทรงปฏบตทดลองผดทดลองถก
ศกษากบครบาอาจารยต างๆ
จนในทสดกไดทรงคนพบตนตอ
ของผทท�าใหเรามาเกด มาแก
มาเจบ มาตาย กน นนกคอตณหา
ความอยากของพวกเรานแหละ
ตณหาความอยากมอย ๓ สวน
สวนแรกเรยกวา กามตณหา
ความอยากในกาม ค�าวากาม คอ
กามคณ ๕ คอ รป เสยง กลน
รส โผฏฐพพะ นคอสงทพวกเรา
อยากกน อยากดกน อยากฟงกน
อยเฉยๆ ไมได ตานตองมอะไร
ใหดอยเรอยๆ หกตองมอะไรให
ฟงอยเรอยๆ จมกกตองมกลน
ใหดมอยเรอยๆ ลนกตองมรสให
สมผสอยเรอยๆ เวลาใดทไมได
เสพรป เสยง กลน รส โผฏฐพพะ
กเปนเวลาทเหมอนกบคนตดยา
เสพตดแลวไมไดเสพยาเสพตด
นนเอง จะทรมานใจ จะหงดหงด
ร�าคาญใจ แตพอไดดไดฟงแลว
กหายไปชวคราว ความอยาก
เหลานแหละทท�าให ใจเราตอง
ไปหาสงตางๆ ทมอย ในโลกน
และการจะหาสงตางๆ ทมอย
ในโลกนไดเรากตองมรางกาย
ถาไมมรางกายเชนตอนน เปน
ดวงวญญาณ จะมาดจะมาฟง
อะไรกไมได ตองไปหารางกายกอน
พอมรางกายแลว พอคลอด
ออกมากจะไดใชรางกายนมาเสพ
เพราะรางกายมตาไวด มหไวฟง
มจมกไวดมกลน มลนไวลมรส
มรางกายทจะสมผสรบร ความ
รสกตางๆ เชน หนาว เยน รอน
120
ออน แขง อยางน พอไดสมผส
แล วกมความสขใจ แต เปน
ความสขใจท ไม มวนอมไม ม
วนพอ พวกเราตงแตเกดมาก
อยากดอยากฟง อยากดมอยาก
รบประทานกนมาตลอด จนถง
วนนเรากไดดมไดรบประทาน
ไดดไดฟงกนมาอยางมากมาย
แล ว มนถงความพอหรอยง
ความอมนไมมวนอม เหมอนกบ
เทน�าลงไปในถงทมนรว เทไป
เทาไหรเดยวเดยวมนกรว เทไป
ใหมนเตม เดยวไมนานมนก
รวไหลออกมาจากถงหมด พอมน
รวกตองมาเทน�าใสเขาไปใหม
นท�าอยางนมาตงแตเกดจนถง
วนตาย แลวพอตายกกลบมา
ท� าอย างน อก น ค อ เ รยกว า
กามตณหา ทเปนตวท�าใหเราตอง
กลบมาเกดกนอยเรอยๆ
เชนเดยวกบ ภวตณหา คอ
ความอยากไดสงตางๆ อยากให
ทกอยางด อยากใหทกอยางให
ความสขกบเรา อยากเปนใหญ
อยากเปนโต อยากร�าอยากรวย
อยากให มคนนบหน า ถอตา
ยกยองสรรเสรญ และประการ
สดทายกคอ วภวตณหา ความ
อยากไมมอยากไมเปน อยาก
ไมแก อยากไมเจบ อยากไมตาย
อยากไมยากจน อยากไมใหคน
เขาดาเราวาเรา อนนเปนตวท
ท�าใหเราตองดน อยเฉยๆ ไมได
พอเจอความแก กหนกน ฆาตว
ตายกนไป แตฆาตวตายกไมได
ท�าใหความแกมนหมดไป เพราะ
ฆาตวตายมนกกลบมาเกดใหม
กลบมาแกใหมอยด
วธทจะไมกลบมาเจอความ
แก ความเจบ ความตาย กตอง
หยดความอยากทง ๓ ตวน
หยดกามตณหา หยดภวตณหา
และหยดวภวตณหา และวธท
จะหยดกตองท�าบญท�าทาน
รกษาศล แลวกปฏบตธรรม
วธทจะท�าให ไดผลงายและเรว
คนฉลาดเขาไมเดนเขากองไฟกน เขาเดนออกจากกองไฟกน# ธ ร ร ม ะ ใ น ศ า ล า
ตองไปบวชเทานนแหละ ... ถงจะไปตดความอยากตางๆ ได
# ธ ร ร ม ะ ใ น ศ า ล า
121
ท สดกคอการไปบวช ถ ายง
ไมบวชกจะไมมเวลาพอ เพราะ
ตองไปท�างาน แทนทจะมาตด
ตณหาความอยาก เวลาไป
ท�างานก ไปเสรมตณหาความ
อยาก อยากไดต�าแหนงสงขนไป
เรอยๆ อยากไดเงนเดอนมากขน
ไปเรอยๆ แทนทจะไปตดความ
อยาก กลบไปเพมความอยาก
ขนไปอก ดงนนจงตองไปบวช
เทานนถงจะไปตดความอยาก
ตางๆ ได แตความอยากไปบวช
น ไมไดเปนตณหา เขาใจไหม
บางคนคดว าถ าอยากท�าบญ
อยากรกษาศล อยากปฏบต
ธรรม อนน เปนตณหา อนน
ไมใชเปนตณหาทพระพทธเจา
บอกวาเปนตนเหตของการเกด
แก เจบ ตาย การอยากท�าบญ การ
อยากรกษาศล การอยากปฏบต
ธรรม อยากบวช นเปนตนเหต
ทจะท�าใหสนสดของการเกด
แก เจบ ตาย ดงนนไมตองกลว
ถาเราอยากบวช อยากท�าบญ
อยากรกษาศล ท�าไปเลย มแต
ประโยชน แตความอยากอยาง
อนอยาไปท�า อยากไปเทยว
อยากไปดหนงฟงเพลง อยาก
จะไปนอนกบคนนนคนน ของ
พวกนอยาไปท�า ท�าแลวมนจะ
ท�าใหเราตดเหมอนตดยาเสพตด
แลวกตองเสพไปเรอยๆ เวลาใด
ไมเสพกหงดหงดร�าคาญใจ แลว
เวลาตายไปกตองกลบมาเกด
แก เจบ ตาย ใหม
นแหละคอสงทพระพทธเจา
ไดทรงตรสรแลวน�ามาสงสอน
พวกเรา ตอนนพวกเราโชคดได
มาเจอพระพทธเจา เจอค�าสอน
ของพระพทธเจาทสอนวาพวก
เรานสามารถทจะหยดการเกด
แก เจบ ตาย ได เพราะพระองคได
ท�ามาแลว และผลทพระพทธเจา
สงสอนและน�าเอาไปปฏบตก
หยดความเกด แก เจบ ตาย ไดแลว
พระอรยสงฆสาวกทงหลายทานก
เปนคนธรรมดาเหมอนพวกเรา
122
แตพอไดยนไดฟงค�าสอนของ
พระพทธเจาแลวเชอศรทธาน�า
เอาไปปฏบต กสามารถหยด
ความอยากตางๆ ได พอไมม
ความอยากหลงเหลออย ในใจ
แลว การเกด แก เจบ ตาย กไมม
ตามมาตอไป
จงขอฝาก เ รอ งของการ
มาวดเพอมาท�าบญ มาละบาป
มาช�าระความอยากตางๆ ให
หมดไปจากใจน ใหทานไดน�าเอา
ไปพนจพจารณาและปฏบตเพอ
การ สนสดแห งการเวยนว าย
ตายเกดตอไป
123
วนนเปนวนพระ วนธรรมสวนะ
วนฟงธรรม วนทเราจะมาท�าความ
เหนใหถกตองดวยการศกษาพระ
ธรรมค�าสอนของพระพทธเจาดวย
การไดยนไดฟงพระธรรมค�าสอนของ
พระพทธเจาทเปน สวากขาโต ภควตา
ธมโม เปนธรรมทตรสไวชอบแลว คอ
ถกตองตามความเปนจรงทกประการ
ถาเราไดยนไดฟงเรากจะไดสมมาทฏฐ
ความเหนทถกตอง
ธรรมะในศาลา
สมมาทฏฐ๕ ตลาคม ๒๕๕๘
124
ความเหนนส�าคญอยางมากตอชวตของ
พวกเรา เพราะการกระท�าของเราทงหมด
ตงแตความคด ตงแตการพด ตงแตการกระท�า
ทางกาย ขนอยกบความเหนของเรา ถาเราเหน
อะไรด เรากจะท�าด เราเหนอะไรไมด เรากจะท�า
ไมด ดงนนเราตองมสมมาทฏฐใหเหนความจรง
ทจะมความเกยวของกบชวตของพวกเรา ความ
จรงทพระพทธเจาไดทรงตรสรแลวน�ามาเผยแผ
สงสอนนแหละทเรยกวา สมมาทฏฐ ความเหน
ทถกตอง
พระพทธเจาทรงเหนอะไรทเปนความจรงท
พวกเรายงไมเหนยงสงสยกน กคอเรองบญเรอง
บาป เรองผลของบญคอสวรรคชนตางๆ เรอง
ผลของบาปคออบายชนตางๆ เรองของการเวยน
วายตายเกด ตายแลวสญหรอตายแลวไปเกดใหม
พระพทธเจาเหนแลววาตายแลวไมสญ สงท
สญไปคอรางกายๆ ไมใชตวเราของเรา
เปนเหมอนรถยนตคนหนงทเราใชเปนพาหนะ
พาเราไปไหนมาไหน พอรถยนตพงไป คนขบ
ไมไดพงไปกบรถยนต คนขบกคอใจ ใจเปน
ผขบรางกายอนน เปนผสงใหรางกายพด สงให
รางกายท�าตามความเหนของตน ถาเหนผด
กจะพดผดท�าผด ถาเหนถกกจะพดถกท�าถก
125
เชน ถามความเหนผดวาบาป
ไมม บญไมม ท�าไปแลวไมม
ผลตามมา กจะไมมความกลว
บาป เพราะท�าแลวไมเกดผล
ท�าบญกบท�าบาป ท�าอยางไหน
จะสนกกวากน ท�าบาปมนตอง
สนกกวาการท�าบญ เพราะการ
ท�าบญมนท�ายาก ท�าบาปมนงาย
ระหวางพดความจรงกบพดโกหก
อนไหนมนงายกวากน ระหวาง
ลกขโมยทรพยของคนอนกบ
การไมลกขโมยทรพยของคนอน
อนไหนมนจะยากงายกวากน
คนทมความเหนผดเปนชอบ
คอมมจฉาทฏฐ กจะท�าบาป
จะไมท�าบญ เพราะท�าบญมนยาก
ท�าบาปมนงาย แตไมรวาท�าไป
แลวจะตองรบผลบญผลบาป
ตามมาตอไป
พวกเดรจฉานตางๆ นเขามา
อยางไร เขามทมาทไปอยางไร
เราไมร คดวาเขากมาตามเรอง
ของเขา แลวเดยวเขากไปตาม
เรองของเขา การทเขามานมเหต
พาใหเขามา เหตกคอการท�าบาป
นนเอง ท�าบาปแลวกจะตอง
ไปเกดในอบายเปนเดรจฉาน
เปนเปรต เปนอสรกาย เปนสตวนรก
มอย ๔ ประเภทดวยกนส�าหรบ
ผทท�าบาป อะไรเปนเครองจ�าแนก
แยกประเภทสตว ๔ ประเภทน
กคอความอยากหรอเรยกว า
กเลสตณหาทเปนตวแยกจ�านวน
เพศพวกนใหเปนตางกนไป เชน
ถาท�าบาปดวยความหลง มความ
ไมร มมจฉาทฏฐ คดวาท�าแลว
ไมมผลตามมา ทตองท�าบาป
เพราะตองท�ามาหากนเลยงชพ
คนทฆาสตว ตดชวตเพอทจะ
เลยงชพ ยงนกตกปลา เพราะถา
ไมฆาเขา เรากจะอดตาย เราก
เลยตองท�าอาชพนโดยคดวาเปน
สงทจ�าเปน สงทจะตองท�า เพราะ
ถาไมท�ากจะอดตาย แลวกไมร
ว าท�าแลวจะมผลอะไรตามมา
คดวาตายแลวกสญ นคอพวกท
ท�าบาปดวยความไมร ตายไปก
126
ไปเปนเดรจฉาน เดรจฉานเขา
กไมรวาเขาท�าบาป เวลาเขาหว
เขากต องกน นคอธรรมชาต
ของสตวเดรจฉาน เขาจะอยกน
แบบน เขาจะอยดวยการฆากน
สตว ใหญ กว ากจะฆ า สตว ท
เลกกวา นคอเหตของการท�าบาป
ทท�าไปแลวจะท�าใหตองไปเปน
เดรจฉาน
ถาเหตของการท�าบาปคอ
ความโลภ คอพอมพอกนแลว
บางทร�ารวยเสยดวยซ�าไป แตยง
อยากไดมากๆ ทงๆ ทกนไปใช
ไปในชาตนกไมหมด เหนคนอน
เขารวยกวาเราแลวอจฉา ร สก
นอยเนอต�าใจ กตองรวยกวาเขา
ใหได ถาไมสามารถรวยไดดวย
วธทไมตองท�าบาปกจะท�าบาป
ถาหาเงนหาทรพยหาอะไรตางๆ
มาดวยความโลภดวยการท�าบาป
กจะมผลท�าใหเกดเปนเปรต
แตถามความโลภแตไมไดท�าบาป
ท�ามาหากนดวยความสจรตน
จะไมเปนเปรต เพราะไมไดท�าบาป
ถาท�าบาปดวยความโกรธ
เกลยด เคยดแคน อาฆาต
พยาบาท เชน ใครท�าอะไรให
เราไมพอใจ เรากอยากจะฆาเขา
แลวกฆาเขาดวยวธใดวธหนง
อนนเรยกวาไปนรก ตายไป
จะตองไปนรก เพราะท�าบาป
ดวยความโกรธเกลยด อาฆาต
พยาบาท
ส วนพวกทท�าบาปด วย
ความกลววาเขาจะมาท�าเรากอน
เรากเลยไปท�าเขากอน พวกน
กจะตองไปเปนอสรกาย
นคอท ไปของผ ทท�าบาป
๔ ชนดดวยกน ท�าบาปดวย
ความหลงหรอความไม ร ว าม
ผลบาปตามมากเปนเดรจฉาน
ท�าบาปดวยความโลภกเปนเปรต
ท�าบาปดวยความโกรธเกลยด
เคยดแคน อาฆาตพยาบาท กเปน
นรก ท�าบาปดวยความกลวกเปน
อสรกาย
127
แตถาละบาปได อยางวนน
ญาตโยมมความเหนวาการท�า
บาปนไมด จะตองมผลเสยหาย
ตามมา ถงแมวาจะไมเหนกบ
ตาของตนเอง เพราะตอนนตา
ทจะมองของเหลานยงมดบอด
อย คอตาใน เลยตองอาศยตา
ของพระพทธเจ าทสว างแล ว
ทไดลมตาแลว การตรสร ของ
พระพทธเจาคอการลมตาใน คอ
ตาทพยนเอง คนเราม ๒ สวน
มรางกายหยาบ กบรางกายทพย
รางกายทพยของพวกเรายง
ตาบอดอยเพราะเราไมเคยเปด
มนนนเอง การจะเปดตาทพย
นตองปฏบตธรรม ตองนงสมาธ
ตองภาวนา สมถภาวนาและ
วปสสนาภาวนา แลวตาทพยก
จะเปดขนมาเอง พระพทธเจา
พระอรหนตสาวกทงหลายน
ตาทพยของทานเปด ทานเหนหมด
แตพวกเราเหนเพยงครงเดยว
ถ าเปนตนไมกเหนสวนทอย
เหนอดนขนมาแตเรามองไมเหน
สวนทอยใตดน เรามองไมเหน
รากของตนไมว ามนเลอยมน
ไชไปถงไหน มขนาดเลกใหญ
ขนาดไหน เรามองไมเหน ฉนใด
พวกเราทตามดบอดกจะมอง
ไมเหนนรก มองไมเหนสวรรค
มองไมเหนนพพาน มองไมเหน
การเวยนวายตายเกด มองไมเหน
กายทพยตางๆ เชน เทวดา อนทร
พรหม หรอเปรต อสรกาย สตว
นรก พวกนเขาไมมรางกายหยาบ
เหมอนมนษย ห รอเดรจฉาน
เขามรางกายทพยทตองใชตาทพย
ถงจะมองเหน ผ ทจะเหนได
กตองเปดตาทพย เปดตาใน วธ
เปดตาในกตองปดตานอก เชน
นงหลบตาแลวกบรกรรมพทโธๆ ไป
ถาจตรวมเขาสความสงบ มนกจะ
เปดตาในขนมา จะท�าใหเหนสง
ตางๆ เหนกายทพยตางๆ เหน
ดวงวญญาณตางๆ เหนอดตเหน
อนาคตทปรากฏเปนของเรา คอ
ระลกชาตได รวมไปถงมอภญญา
ตางๆ สามารถเหนความคดของ
128
คนอนได คนอนก�าลงนงคดบน
อะไรกร หรอมหทพยไดยนเสยง
ทเขาพดกนไกลๆ แตอยตรงน
ไดยนชดเจน นคอเรองของกาย
ทพยรางทพย
ตอนนตาทพยของพวกเรา
มนถกป ดด วยโมหะอวชชา
ความหลง ความไมรความจรง
ตางๆ เราเลยตองอาศยตาทพย
ของพระพทธเจา ตาทพยของ
พระอรหนตสาวก เปนผพาเรา
ไปกอน เหมอนกบคนตาบอด
ตองอาศยคนตาดน�าทางไปกอน
น�าทางไปจนกวาคนตาบอดสามารถ
รกษาตาของตนเองจนหายจาก
การบอดไดแลวกไมตองอาศย
คนตาดตอไป
ในเบองตนพวกเรายงไมม
ตาทพยกน แตถาเรามาฟงเทศน
ฟงธรรม เรากจะไดร เรองราว
เหลาน ตาทพยของเรากจะคอยๆ
สวางขนไปตามล�าดบ แตจะ
สวางจากการฟงอยางเดยวไมได
มนไมพอ ตองเกดจากการปฏบต
ตามค�าสอนของพระพทธเจาดวย
ถาปฏบตแลวตาทพยกจะคอยๆ
เปดขนมาจนกระทงเปดไดเตมดวง
เหนชดแจงแดงแจเหมอนทพระ
พทธเจาและพระอรหนตสาวก
ทงหลายเหนกน พระพทธเจา
กบพระอรหนตน ทานไมเคย
ทะเลาะกนเลยเรองนรก เรอง
สวรรค เรองเวยนวายตายเกด
เรองมรรคผลนพพาน ทานไม
ถกเถยงกน เหมอนคนตาดทนง
อยในศาลานกไมมาเถยงกนวา
ในศาลานมอะไรหรอไมมอะไร
เพราะเหนเหมอนกนหมด จะมา
โกหกมาหลอกกนไดอยางไร
ทกคนกเหนว ามพระพทธรป
จะมาบอกวาศาลานไมมพระพทธรป
กโกหกไมได หลอกไมได เพราะ
มคนตาดอยดวยกน แตถามคน
ตาบอดอยกหลอกกนได ฉนใด
ผทมดวงตาเหนธรรมแลวจะ
ไมมานงถกเถยงเรองธรรมะกน
มแต พวกทยงไม เหนธรรม
129
นแหละมานงมาถกมาเถยงกน
ปากเปยกปากฉก เถยงไปก
เสยเวลาไปเปลาๆ เอาเวลามา
ปฏบตดกวา เอาเวลามาเปด
ตาดกวา อยาไปเสยเวลากบ
การนงถกเถยงธรรมะกนเลย
ธรรมะไมไดมไวใหถกเถยงกน
ธรรมะมไว ให เราปฏบตกน
ถาเราปฏบตแล วเรากจะเหน
อย างเดยวกบทพระพทธเจ า
และพระอรหนตสาวกไดเหน
ใครจะเหนอะไรแตกตางจากท
พระพทธเจาไดเหน เรากไมสนใจ
ทจะไปเสยเวลาถกเถยงกบเขา
ถาคณคดว าคณร จรงเหนจรง
กท�าไปเลย ผดถกคณกจะตอง
เปนผ รบผลของการกระท� า
ของคณ ถามสมมาทฏฐกจะ
คดถก พดถก ผลกจะเปนผลถก
ถามมจฉาทฏฐ มความเหนผด
กจะคดผด ท�าผด พดผด แลว
กจะไดผลผดตามมา แทนท
จะไดสขกจะไดทกข แทนทจะ
ไดสวรรคกจะไดนรก ไดอบาย
เพราะวามความเหนทไมถกตอง
ตามความเปนจรง
การมาฟงเทศนฟงธรรมจง
เปนเรองส�าคญอยางมาก เราจะ
ไดยนธรรมทเราไมคอยไดยนได
ฟงมากอน เชน เรองนรก เรอง
สวรรค เ รองตาทพย หทพย
อยางน อยขางนอกไมมใครเขา
คยกน เขาจะคยแตเรองการเงน
การทอง การบานการเมอง คยแต
เ รองราวเหล านน แต เขาจะ
ไมคยเรองบญเรองบาป เรอง
นรกเรองสวรรค เรองนพพาน
เ รอ งกา ร เ วยนว า ยตาย เก ด
เพราะเขามองไมเหน เขาไมร
เขาจงไม ร จะพดได อย างไร
พอไมไดยนไดฟงกเลยคดวาไมม
ของพวกน มนไมสามารถเหน
ไดดวยตาเนอ ถาจะหาสวรรคดวย
ตาเนอกหาไมเจอ หานรกดวย
ตาเนอกหาไมเจอ จะขดลงไปใน
ดนลกขนาดไหนกจะไมเจอนรก
จะนงจรวดขนไปสงขนาดไหน
กจะไมเจอสวรรค เพราะสวรรค
130
นรก มนอยในโลกทพย ตองเหน
ดวยตาทพย นแหละคอเหตผล
ท�าไมคนสวนใหญสมยนจงม
มจฉาทฏฐ มความเหนผดเปน
ชอบกน กเพราะวาไมไดยน
ไดฟงค�าสอนของผทมสมมา-
ทฏฐคอพระพทธเจากบพระ
อรหนตสาวกทงหลายนนเอง
พระพทธเจาจงเหนความส�าคญ
ของการศกษาของการฟงเทศน
ฟงธรรม จงต อง บญญตวน
ธรรมสวนะขนมา
ถาเรามาฟงเทศนฟงธรรม
กนอย เรอยๆ กจะน�าพาใหเรา
ด�าเนนไปสการปฏบตตอไปเพอ
ทจะไดเหนดวยตวเอง ตอนน
เหนดวยความเชอ เหนดวย
ความศรทธา เชอวาพระพทธเจา
พระอรหนตสาวกทงหลายทาน
มเครดตด ทานไมเคยโกหกใคร
ค�าพดของพระพทธเจามมากมาย
กายกองขนาดไหนกตาม จะไม
มค� า โกหกอย ในค� าพดของ
พระพทธเจาเลย ไดรบการยนยน
มาตลอดระยะเวลา ๒,๕๐๐ กวา
ปแลว พระอรหนตสาวกทกรป
กเหมอนกน ไมมรปไหนทพดปด
มดเทจเลยแมแตค�าเดยว ดงนน
การททานมศลทสะอาดบรสทธ
นแหละจงท�าใหเราเกดศรทธา
เกดความเชอขนมา เหมอนกบเรา
เชอพอแมของเรา เราเชอวาพอ
แมของเรานรกเราหวงดกบเรา
อยากจะใหเรามความสข ฉนใด
พระพทธเจา พระอรหนตสาวก
กเหมอนพอแมของเราทางจต
วญญาณ ทางรางทพย ทานอยาก
131
จะใหพวกเรามความสข อยาก
จะใหพวกเราหลดพนจากความ
ทกขทงหลาย เราเชอไดเหมอน
กบเราเชอพอแมของเรา ถาเรา
เชอแลวเรากจะไดคดในสงทด
ท�าในสงทด พดในสงทด
นแหละคอสงทพวกเราจะได
รบจากการฟงเทศนฟงธรรม
จะท�าใหเกดมสมมาทฏฐ แลวน�า
ไปส การปฏบตทจะท�าใหเหน
สมมาทฏฐดวยตนเอง ตอนตน
ตองอาศยสมมาทฏฐของพระ
พทธเจาของพระอรหนตสาวก
กอน แลวพอเราปฏบต พอเรา
ลมตาในของเราได เรากไมตอง
อาศยตาของพระพทธเจา ตาของ
พระอรหนตแลว เพราะเราเหน
อย างเดยวกบทพระพทธเจ า
พระอรหนตเหนแลว
นคอเปาหมายของการมาวด
เพอใหเราเกดสมมาทฏฐทจะได
เปนทพงของเราตอไป เราจะได
ไมตองพงพระพทธ พระธรรม
พระสงฆ ไมตองพงใครทงนน
ถาเรามสมมาทฏฐ เราพงตนเองได
เปน อตตา ห อตตโน นาโถ
หลดพนจาการเวยนวายตายเกด
หลดพนจากความทกขทงปวงได
ดวยสมมาทฏฐเปนผน�าไป
132
พระพทธเจาทรงสอนใหหมนท�าบญ
ใหหมนรกษาศล ใหหมนช�าระใจใหสะอาด
เพราะการกระท�าบญจะน�าความสข
ความเจรญมาให การไมท�าบาปจะท�าให
ไมตองไปใชกรรม ไมตองเกดความทกข
เกดความวนวายใจตางๆ การช�าระใจ
ใหสะอาดบรสทธจะท�าใหไมตองกลบมา
เวยนวายตายเกดอกตอไป
ธรรมะในศาลา
เหตแหงความสขความเจรญ๑๐ ตลาคม ๒๕๕๘
133
นเปนค�าสอนของพระพทธเจา
ทกๆ พระองค ไมวาพระพทธเจา
องคไหนกตามทมาตรสร กจะ
น�าเอาความรนมาเผยแผสงสอน
ใหแกสตวโลก ผใดทมความเชอ
และสามารถปฏบตตามได กจะ
ไดรบผลเชนเดยวกบทพระพทธเจา
ไดทรงรบ คอไดรบการหลดพน
จากการเวยนวายตายเกด ไมตอง
กลบมาเกด มาแก มาเจบ มาตาย
ในภพตางๆ อกตอไป
ดงนนพระพทธเจาจงสอน
พวกเราใหท�าบญ อยาท�าบาป
เพราะท�าบญจะมแตสงทดเกด
ขนกบเรา ท�าบาปจะมสงทไมด
เกดขนกบเรา อนนพวกเราจะเชอ
หรอไมเชอ กเหมอนกบเราจะเชอ
กฎหมายตางๆ ทมอยในประเทศ
นหรอไม ถาเราเชอแลวเราปฏบต
ตามกฎหมาย เราจะปลอดภย
จากการถกเจาหนาทต�ารวจจบเรา
ไปลงโทษ แตถาเราไมเชอแลว
เราปฏบตผดกฎหมาย เจาหนาท
ต�ารวจเขากจะตองมาตามจบเรา
ไปลงโทษอยางแนนอน ดงนน
ไมไดอยทการเชอหรอไมเชอ
แตอยทการกระท�า บางคนอาจ
จะไมเคยมาพบกบพระพทธ
ศาสนา แตเขามจตส�านกวา
การท�าบาปไมด การท�าบญด
เขากท�าไปตามจตส�านกของเขา
เขากจะไดรบผลจากการกระท�า
ของเขา ไมใชหมายความวา
ถาเราเปนชาวพทธแลวเราจะ
ไมตองรบผลบาปตางๆ อนน
ไม ได เปนเพราะความเ ชอ
ความเชอนเปนเพยงจดเรมตน
เปนจดทจะพาใหเราไปสการ
กระท�าทดท ถกต องนนเอง
เหมอนกบแสงสวาง ถาเราอยใน
ทมด ไมมแสงสวาง เราจะมอง
ไมเหนสงตางๆ รอบตวเรา แตถา
เรามแสงสวาง เรากจะสามารถ
เหนสงตางๆ รอบตวเราได จะเหน
วาสงไหนเปนโทษ สงไหนไมเปน
โทษ เราจะไดหลกเลยงสงทเปน
โทษ เชน ถาเราเหนง เรากจะ
134
ไมเดนไปหาง ถาเราเหนทองค�า
เรากเดนไปเกบมา ถาไมมแสง
สวางในทมด เรากจะไมเหนทง
ทองค�า ไมเหนทงง เรากจะคล�า
ไปตามความรสกของเรา เราอาจ
จะคดวาตรงนเปนทองค�า แตพอ
ไปจบเขาตรงนกลายเปนงขนมา
นคอความเหนผดเปนชอบ
คนเราส วนใหญ ท� าบาปกน
กเพราะเหนผดเปนชอบ เชน
ไปเหนทรพย ของผ อ นแล ว
อยากจะได คดวาไดทรพยเขามา
แลวจะมความสข แตทไหนได
กลบมความทกข ใจกมความ
หวาดกลว มความวตกกงวลท
จะถกจบไปลงโทษ เวลาถกเขา
จบไปลงโทษกต องไปตดคก
ตดตะราง ไปทกขทรมาน หลงจาก
ทตายไปแลวยงตองไปเกดเปน
เดรจฉานอกเพราะไปขโมยขาวของ
ของคนอนมา นคอเรองกฎแหง
กรรมทมมาตลอด ไมวาจะอย
ยคไหนสมยใด ถาท�าบาปแลว
จะตองมโทษตามมา ถาท�าบญ
แลวจะมคณตามมา
นคอสงทพวกเราในฐานะ
ทเปนเหมอนคนทอย ในทมด
ยงมองไมเหนบาปบญคณโทษ
ยงมองไมเหนนรก สวรรค ยง
มองไมเหนการเวยนวายตายเกด
เ รากต อง เช อคนท เหนแล ว
คนทเหนแลวกคอพระพทธเจา
และพระอรหนตสาวกทงหลาย
ขอใหเชอทานเหลาน เพราะวา
การเชอทานเหลานกเปนเหมอน
กบมแสงสวางน�าทางนนเอง
135
ไมมอะไรในโลกนทเราจะสามารถ
พงไดอยางถาวรนอกจากตวของเราเอง
ตวของเรานอยกบเราไปตลอดไมวาเรา
จะไปเกดทไหน เราจะมตวเราอยกบเรา
เสมอ อยางทเรามาเกดในชาตนเรากม
ตวเราตดตามมา ถาเราสอนตวเราให
เปนทพงของตวเองได เรากไมตองพง
สงตางๆ พงบคคลตางๆ แตตอนนพวกเรา
ยงพงตนเองไมได เรายงตองพงสงตางๆ
บคคลตางๆ ในโลกนใหความสขกบเรา
ธรรมะในศาลา
ทพงขางนอกและทพงขางใน
๑๑ ตลาคม ๒๕๕๘
136
แตสงตางๆ บคคลตางๆ ทเราพงนบางทเขาก
หายไป บางทเขากจากเราไป เวลาทเขาจากเราไป
เรากจะเดอดรอน เพราะเปนเหมอนกบเราขาด
ทพง เพราะเราไมร จกทพงทแทจรงทไมมวน
จากเราไป และเปนทพงทดทสดส�าหรบตวเรา
กคอตวเรา
พระพทธเจาทรงตรสรและพบความจรงวา
ความสขทแทจรงทเราหากนอยทกวนน ไมได
อยทสงนนสงน ไมไดอยทบคคลนนบคคลน
แตอยทใจของเรา อยทความสงบของใจ ถาใจ
ของเรามความสงบแลว เราจะมความสขมาก
แลวเราจะไมตองการมอะไรเพราะวาสงตางๆ
ทเราหามาเพอใหความสขกบเรานนจะสกบ
ความสขจากความสงบของใจไมไดเลย เปนสง
ทพวกเราทงหลายไมรกน ถาไมมพระพทธเจา
มาทรงตรสรเอาความรความจรงอนนมาเผยแผ
สงสอนใหกบพวกเรา พวกเรากจะอยแบบไมม
ทพงทถาวร ทพงตางๆ ทเรามอยนลวนเปน
ทพงชวคราวเทานน
ตอนทเราคลอดออกมาใหมๆ ทพงกคอ
พอแมของเรา แตตอไปพอแมของเรากตองตาย
จากเราไป เรากตองพงสงอนตอไป สวนหนง
เรากพงตวเอง คอเราเจรญเตบโตขนมาแลว
137
เรากไปโรงเรยนไปหาวชาความร
เ พอท เ ราจะได มงานมการม
รายได ถาเรามงานมรายได เราก
ไมตองพงพอแมตอไป เพราะเรา
รวาตอไปพอแมของเรากตองแก
ลงไปแลวกตองจากเราไป ถาเรา
ยงตองพงพอแมอย เวลาทพอแม
จากเราไป เราจะเดอดรอน แตถา
เราสามารถพงตวเราเองไดดวย
การท�างานท�าการมรายได เราก
สามารถทจะพงตวเราเองได
การพงตวเองนเรากไดเพยง
ครงเดยว คอเราได ทพ งทาง
รางกาย เราสามารถหาปจจย ๔
คอ หาอาหาร หาทอย อาศย
หาเครองนงหม หายารกษาโรค
มาเลยงดรกษารางกายของเราได
แตเรายงขาดทพงอกสวนหนง
คอทพงทางใจคอความสขใจ
เมอเรายงไมร จกทพงทางใจท
แทจรงทพระพทธเจาไดทรงตรสร
ไดทรงคนพบ เราจงตองไปหาท
พงความสขทางใจจากผอน เชน
พอเราโตขนเรากไปมแฟน มสาม
มภรรยา เพราะถาอยคนเดยวเรา
จะมความรสกวาเหวเศราสรอย
หงอยเหงา แต ถ าเรามแฟน
เรากจะมความสข มครอบครว
มสาม มภรรยา มบตรมธดา แต
ทพงแบบนไมไดเปนทพงท ให
ความสขเพยงอยางเดยว ทพง
อยางนยงมความทกขแถมมา
ให ด วย เพราะเวลาทเราได
แฟนเรามาอย ด วย ตอไปกม
ปญหาตามมา เพราะมความคด
ไม เหมอนกน มความชอบ
ไม เหมอนกน คนหน งชอบ
อยางหนง อกคนชอบอยางหนง
กจะล�าบาก เพราะจะไมสามารถ
ชอบในสงททงสองคนชอบได
พรอมๆ กน ถาฝายใดฝายหนง
ไมยอมแพ ไมยอมเสยสละ จะเอา
ของตนเองกจะเกดปญหา ความ
สขทไดจากแฟนกจะกลายเปน
ความทกขขนมา เพราะแฟนก
อยากจะท�าตามใจเขา เรากอยาก
จะท�าตามใจเรา เมอตางฝายตาง
138
ไมยอมกน กเลยตองทะเลาะกน
หรอแยกกนท�า คณชอบอยางน
คณกไปท�าอยางน เราชอบอยางน
เรากไปท�าอยางน ความสขทเรา
คดวาเราจะไดจากการมแฟนก
เลยกลายเปนความทกขขนมา
จงไมไดเปนทพงทแทจรง แตถา
เราอยดวยกนแลวไมทะเลาะกน
มความรกความชอบกน ยนดทจะ
ยอมกน เสยสละกน ผลดกนแพ
ผลดกนชนะ คราวนเขาอยาก
จะท�าอยางน เรากยอมใหเขาท�า
คราวหนาเราอยากจะท�าอยางน
เขายอมท�าตามเรา อยางนกจะ
พออย กนได อย างมความสข
แตรางกายของเราและของเขา
กเปนของทไมแนนอนเหมอนกน
ตอไปรางกายเขากแกลง เขาก
ตองเจบไขไดปวย หรอเขาอาจจะ
เกดอบตเหตหรอเกดโรคภยไข
เจบทจะท�าใหเขาเสยชวตไปกอน
เวลาอนควรกได ทพงทใหความ
สขกบเรากจะหายไป แลวเรากจะ
กลบมาทจดเรมตนใหม จดตอนท
เราไมมแฟน เรากจะกลบมา
รสกเศราสรอยหงอยเหงาวาเหว
เพราะวานคอลกษณะของทพง
ตางๆ ทพวกเราก�าลงหากนอย
เพราะเราไมรจกทพงทถาวรทจะ
ใหความสขกบเราไปตลอด
นคอลกษณะของทพงทอย
นอกใจของเราจะเปนแบบน จะม
ทงสขมทงทกขสลบกนไป เราจะ
เอาแตสขอยางเดยวไมได เวลา
สขเรากดอกดใจ แตพอทกขเรา
กเสยอกเสยใจ นเปนเพราะเรายง
ไมสามารถสรางทพงในตวของ
เราได แตถาเราสามารถสรางท
พงในตวของเราได ดวยการท�าใจ
ใหสงบได เราจะไมตองไปพง
สงตางๆ อกตอไป พระพทธเจา
และพระอรหนตสาวกทงหลาย
หลงจากทไดสรางทพงทางใจแลว
ทานไมตองมอะไร ทานไมตอง
ม เงนมทอง มสาม มภรรยา
มบตรมธดา มขาวของอะไรตางๆ
มากมาย ทานอยแบบเรยบงาย
139
มสมบตไว ดแลร างกายเพยง
๘ ชนเทานน ทเรยกวาอฐบรขาร
นคอสมบตของผมความสข
ซงมทพงในตนเองแลว ไมตองพง
อะไรมากไปกวาน และถาพงไมได
ค อถาไมสามารถหาอาหารจาก
บณฑบาตได ทานกไมเดอดรอน
เพราะใจของทานมอาหารหลอเลยง
อยตลอดเวลา อาหารของใจกคอ
คว ามสงบ สวนททานหามาน
เรยกวาอาหารทางรางกาย ททาน
ตองหาอาหารทางรางกายกเพราะ
ว าทานยงตองอยตอไปเพราะวา
รางกายยงไมตาย ถาไปฆารางกาย
ก บาปอก เลยตองอยกบมนไป
ตามเหตตามผล และในขณะทอย
ทานกใชรางกายนท�าประโยชนให
แกสตวโลกอยางพวกเรา ถาพวกเรา
ไมมพระพทธเจา พระอรหนต
ทเสยสละเวลาของทานเอาความร
ทมสอนใหเรามทพงในตวเรา
พว กเรากจะไมมวนรจก แตเปน
เพ ราะวาทานไมตองการอะไร
ทานไมมอะไรตองท�า ทานไมตอง
หา การหางานเหมอนพวกเรา
ทานไมตองหาแฟน หาครอบครว
ท านมเวลาวาง ทานเลยเอาเวลา
วางนมาสงสอนพวกเราใหไดรจก
คว ามสขทแทจรงวาอยทตวเรา
พว กเราจงมโอกาสไดรบรและ
มโอกาสทจะสรางทพงทแทจรงน
ใหเกดขนในตวของเราได
เมอเราได สร างทพงแล ว
เร าจะไมตองพงอะไรอกตอไป
เมอเราไมตองพงอะไร เรากไมตอง
กลบมาเกดอกตอไป การกลบมา
เกดแตละครงนเปนการเดนเขา
หา กองไฟ เพราะการเกดนยอม
ม ความแกตามมา ยอมมความ
เจบไข ไดปวยตามมา ยอมม
คว ามตายตามมา ผใดเกดแลว
จะหนความแก ความเจบ ความ
ตาย ไปไมได และไมมใครอยาก
จะเจอความแก ความเจบ ความ
ตา ยกน แตท�าอยางไรไดเมอเรา
ยงอยากไดความสขจากสงตางๆ
140
เร ากเลยตองมาเกดมามรางกาย
แลวเรากหาความสขจากสงตางๆ
ด วยรางกายของเราอยางทก�าลง
ท�า กนอย น พอตอไปรางกาย
ของเราแก เจบไขไดปวย และตาย
เรา กจะไมสามารถหาความสข
ตางๆ ได ถาเรายงไมมทพงในตว
ของ เราเอง เรากจะตองเปน
อย างนไปเรอยๆ ไมมวนจบสน
ตาย จากชาตนไปกตองกลบมา
เก ดใหม แลวกมาแก มาเจบ
มาตายใหม มาหาความสขปลอม
พอใ หเรามความสขไดเปนครง
เป นคราวไป แตในทสดเรากจะ
ต องเจอกองทกขของความแก
คว ามเจบ ความตาย ดวยกน
ทกคน
ด งน น เ ร าจงควรจะ เช อ
พระพทธเจาแลวพยายามปฏบต
ตา มพระพทธเจาใหได เพราะ
ถ าเราปฏบตได เรากจะมทพง
ทถาวร และเราจะไมตองกลบ
มา เกด มาแก มาเจบ มาตาย
อกตอไป
141
พระพทธเจากลาววา ความสขและความเจรญ
ทพวกเราปรารถนากนนเกดจากการท�าความด
เชน การท�าบญท�าทาน การรกษาศล การฟงเทศน
ฟงธรรม การปฏบตธรรม ไมไดเกดจากการขอ
จากสงศกดสทธ เชน การจดธปเทยน ๓ ดอก
แ ลวกกราบขอสงศกดสทธ ขอใหมความสข
ค วามเจรญ อยางน ไม ใช เปนค�าสอนของ
พ ระพทธเจา ค�าสอนของพระพทธเจาไมม
ค�าวาขอ แตสอนใหท�า เพราะท�าเปนเหตทจะ
ท�าให เกดผลคอความสขความเจรญทเรา
ปรารถนากน ถาขอเปนเหต ปานนพวกเรากสบาย
กนไปหมดแลว เปนมหาเศรษฐเปนพระราชา
มหากษตรยเปนประธานาธบดกนไปหมดแลว
ธรรมะในศาลา
ความสขความเจรญ๑๘ ตลาคม ๒๕๕๘
142
แตการขอนไมไดเปนเหต พวกเราเลยตอง
เปนอยางทพวกเราเปนกนอยในขณะน แต
เราสามารถเปลยนแปลงชวตของเราใหดขน
กวานไดถาเราเชอค�าสอนของพระพทธเจา
แลวท�าตามค�าสอน ดงนนอยาไปขอ ขอไป
จนวนตายกจะไมมวนได เหมอนเดกนกเรยน
ขอใหจบปรญญา แตไมไปโรงเรยนไมเขา
หองเรยน ไปเลนไปเทยวกน อยางนขอจน
วนตายกไมมทางทจะไดรบปรญญา แตถาตงใจ
ไปโรงเรยน เขาหองเรยน ฟงครฟงอาจารย
ท�าการบานอานหนงสอ เดยวกจบปรญญา
เพราะนคอเหต เหตเกดจากการกระท�า ไมได
เกดจากการขอ
ดงนนชาวพทธเราตองท�าความเขาใจให
ถกตองวาถาเราตองการความสขความเจรญ
เราตองท�า ความสขความเจรญของทาง
พระพทธศาสนานอาจจะไมไดเปนความสข
ความเจรญอยางทพวกเราคดกนกได เพราะ
วาความสขความเจรญของทางศาสนาน
ทานมงไปทความสขความเจรญของจตใจ
ทมความส�าคญกวาสงตางๆ ทงหลายใน
โลกน เพราะสงตางๆ ทงหลายในโลกนเปน
ของชวคราว มวนจะตองหมดไปตองจากไป
143
แต ใจของเราน เปนของถาวร
เปนของทจะอยกบเราไปตลอด
ถาใจเราสขใจเราเจรญ เรากจะ
มความสขความเจรญไปกบเรา
ตลอด ถ าใจเรามความทกข
มความเสอมเสย เรากจะมความ
ทกขกบความเสอมเสยตดไปกบ
เราตลอด
ดงนนเราจงตองมาปฏบต
ตามค�าสอนของพระพทธเจ า
มาท�าบญ มาละบาป แลวกมา
ช�าระใจใหสะอาด เพราะนคอวธ
ทจะสรางความสขความเจรญให
แกจตใจของเราและชวตของเรา
เราจะไดทง ๒ อยาง คอมความสข
ความเจรญทางจตใจแล วเรา
กจะมความเจรญทางลาภ ยศ
สรรเสรญ สข ดวย แตความเจรญ
ทางลาภ ยศ สรรเสรญ สข นบางท
กอาจจะชาบางเรวบาง เวลาเรา
ท�าความดแลวเรายงไมไดเจรญ
ทางลาภ ยศ สรรเสรญ สข กอยา
ไปกงวล ขอใหเราดผลทเกดขน
แลวกคอความสขความเจรญทาง
จตใจ ถาเราสามารถรกษาศลได
สามารถท�าบญท�าทานได ใจของ
เราก ได เปนเทวดาแลว แลว
ถาเราท�าใจใหสงบนงสมาธได
ใจของเรากเปนพรหมแลว และ
ถ าเราสามารถสอนใจใหเหน
อรยสจ ๔ ใหเหนวาความทกข
ของพวกเราเกดจากความอยาก
ไมไดเกดจากใคร เวลาเราทกข
เวลาเราไมสบายใจ ไมไดเปน
เพราะวาคนนนคนนพดอยางนน
หรอท�าอยางน แตเปนเพราะวา
ใจของเราไม อยากให เขาพด
อยางนนนนเอง พอเขาพดไมด
เรากไมสบายใจ แตถาเราไมม
ความอยากแลว เวลาเขาจะพด
ไมดกเปนเรองของเขา เวลาเขา
พดไมดเรากจะไมทกขใจ เราก
จะไมมความไมสบายใจ ความ
ไม สบายใจความทกข ใจของ
พวกเราเกดจากความอยากของ
พวกเรา อยากในสงทเราบงคบ
ควบคมไมได อยากใหคนนน
144
เขาท�าอยางนน คนนเขาท�าอยางน
อยากใหสงนนเปนอยางนนเปน
อยางน อยากไปแลวมนกท�าให
เราทกขใจ ถาไดเรากดใจ แตมน
ไมไดเสมอไป บางทกได บางท
กไมได เวลาไมไดกตองทกขใจ
รองหมรองไหกน แตถาเราสามารถ
ทจะหยดความอยากของเรากบ
สงตางๆ ได ปลอยใหสงตางๆ
เขาเปนไปตามเ รองของเขา
เขาจะดกปลอยเขาไป เขาจะชว
กปลอยเขาไป เราอยาไปอยาก
ใหเขาดอยากใหเขาชว เราจะไม
ทกข
ถาเราเขาใจสงตางๆ ในโลกน
วาเปนสงทเราไมสามารถทจะไป
ควบคมบงคบสงใหเปนอยางน
ไดเสมอไป ถาเราเขาใจความจรง
อนน เราจะไดไมไปอยากใหเขา
เปนอยางนนอยางน เขาเปนเหมอน
ฝนฟาอากาศทเรารวาเราไมสามารถ
ทจะไปสงใหตกหรอไมตก สงให
แดดออกหรอแดดไมออกได
ฝนจะตกเขากตก แดดจะออก
เขากออก เขาไมไดตกหรอเขา
ไมไดออกตามค�าสงของเรา เราจง
ไมคอยทกขกบเรองฝนฟาอากาศ
เพราะรวาเราไปสงเขาไมได แต
เรากลบตองมาทกขกบเรองนน
เรองน คนนนคนน เพราะเราคด
วาเราสงเขาได ซงบางเวลาเราก
สงได แตบางเวลาเรากสงไมได
นคอสงทพระพทธเจาสอน
ให พวกเรามกนคอ ปญญา
ใหเหนวาทกสงทกอยางในโลกน
เปนทกข เพราะเราไปอยาก
ใหเขาเปนอยางนนเปนอยางน
ถาเราไมอยากใหเขาเปนอยางนน
เปนอยางน เราจะไมทกขกบเขา
เพราะเราตองร ว าเขาเปนสงท
เราควบคมบงคบไมได เขาเปน
สงทตองมการเปลยนแปลงไป
ถาเราสอนใจใหเหนสงตางๆ ไป
ตามความเปนจรงได ใจของเรา
จะไมทกขกบอะไร ใจของเรา
จะเปนใจของพระอรยเจาขนมา
145
เปนใจของพระอรหนต เปนใจ
ของพระพทธเจาขนมา
เราจะหยดความอยากได
กตองท�าใจใหสงบ ถาท�าใจให
สงบไดกจะหยดความอยากได
เราจงตองมาไหวพระสวดมนต
มานงบรกรรมพทโธๆ หยดความ
คดให ได ถาหยดความคดได
ความอยากกจะหยดไปดวย ใจก
สงบ ใจกจะไมทกขกบเรองของ
รางกายไมวาจะเปนรางกายของ
เราหรอรางกายของใครกตาม
เราจะรวาเขาตองแก เขาตองเจบ
และเขากตองตายไป และรางกาย
นกไมใชตวเขา ตวเขาไมไดอย
ทรางกาย ตวเขาอยทใจทไมตาย
นคอเรองใจของเราทจะเจรญ
หรอเสอมอยทการกระท�าของเรา
146
การฟงเทศน ฟงธรรมเปนจด
เรมตน เปนการศกษาเหตทจะน�ามา
ซงผลทพวกเราทกคนปรารถนากน
พ ว ก เ ร า ท ก ค น ป ร า ร ถ น า อ ะ ไ ร
กปรารถนาความสข ปรารถนาความ
เจรญ ไมมใครอยากจะมความทกข
ไม ม ใครปรารถนาความเสอมกน
แตพวกเราไมรวาความสขและความ
เจรญทแทจรงนนอย ท ไหนนนเอง
ธรรมะในศาลา
พระพทธเจาสอนใหท�าหนาท ๓ ประการ๒๐ ตลาคม ๒๕๕๘
147
เราจงเดนผดทางหลงทาง แทนท
จะไปหาความเจรญทางจตใจ
เรากลบไปหาความสขความเจรญ
ทางลาภ ยศ สรรเสรญ ทางตา ห
จมก ลน กาย ซงเปนความสข
ความเจรญชวคราว เวลาทเราได
เรากมความสข แตเวลาทเขา
เปลยนไปหรอเวลาทเขาจากเรา
ไปเรากจะมความทกข
นคอความสขทพวกเราหากน
แทนทจะเปนความสขกกลาย
เปนความทกข เปนเหมอนเหยอ
ทตดอย ปลายเบด ความสขท
พวกเราไดจากลาภ ยศ สรรเสรญ
นเหมอนกบเหยอทตดอยปลาย
เบด พอปลาทไมฉลาดไปฮบ
เหยอทตดอยปลายเบดเขา กตอง
ถกตะขอเบดเกยวปากทนท เวลา
ถกตะขอเกยวปากนเปนอยางไร
เจบหรอไมเจบ ทกขหรอไมทกข
แลวเวลาทถกเขาลากขนออก
จากน�าแลวเอาไปย�าเอาไปแกง
เปนอยางไรบาง ฉนใด ใจของ
พวกเรากเปนเหมอนปลา ปลา
ทไมฉลาด ปลาทไมรวาลาภ ยศ
สรรเสรญ สข ทางตา ห จมก ลน
กาย นเปนทกข ไมใชเปนสข
พวกเราจงทกขกนอยเรอยๆ แลว
กไมไดทกขกบเรองอะไร ทกข
กบเ รองเงนทองคอลาภน เอง
ทกขกบยศคอต�าแหนงตางๆ
ทกขกบการสรรเสรญ พอเวลา
ไมไดยนค�าสรรเสรญหรอไดยน
ค�าต�าหนตเตยนกเกดความทกข
ขนมา เวลาทเราไมไดเสพรป
เสยง กลน รส โผฏฐพพะ ทเรา
อยากจะเสพกเกดความทกข
ขนมา บางทรป เสยง กลน รส
โผฏฐพพะ ทเราเสพไมอยกบเรา
เชน เเฟนเรา สามเรา ภรรยาเรา
ลกเรา เวลาเขาอยกบเรา เรากม
ความสขกบเขา แตพอเวลาเขา
ไมอยกบเรา เรากเกดความเหงา
เกดความเศราสรอยหงอยเหงา
เกดความว าเหว ขนมา นคอ
ความทกขทจะตามมาตราบใดท
พวกเรายงหาความสขความเจรญ
ในทางลาภ ยศ สรรเสรญ สข อย
148
การหาลาภ ยศ สรรเสรญ
หาความสขทางตา ห จมก ลน
กาย นไมไดเปนทางทจะน�าไปส
ความสขความเจรญอยางแทจรง
แตเปนทางทน�าไปสความทกข
อย างแทจรง และไม ใช ทกข
เฉพาะชาตนเทานน หลงจากท
รางกายนตายไปแลว ใจนไมได
ตายไปกบร างกาย ใจกจะไป
หารางกายอนใหม ไปเกดใหม
แลวกไปหาความทกขจากลาภ
ยศ สรรเสรญ สข ใหมอกรอบหนง
หาอยางนมาแลวไมรกลานรอบ
และจะหาอยางนไปเรอยๆ นคอ
สงทพระพทธเจาทรงร และทรงร
ดวยวาสงทจะท�าใหใจนไดครอบ
ครองความสขอยางแทจรง ไมม
ความทกขตามมา กคอความสข
จากการท�าตามค�าสอนของพระ
พทธเจา ๓ ประการดวยกน คอ
การท�าบญ การไมท�าบาป และ
การช�าระใจใหสะอาดบรสทธ
การท�าบญจะท�าให ใจเราม
ความสข จะท�าใหเราเปนเทวดา
รกษาศลได ไมท�าบาป จะท�าให
เราไมตองไปเกดในอบาย ไมตอง
ไปทกขกบการเปนสตวเดรจฉาน
เปนสตวนรก เปนเปรต นไมใช
เปนสงทด เปนภพชาตทนากลว
อยางมาก ม ใครอยากไปเปน
เดรจฉานบาง ม ใครอยากจะ
ตกนรกบาง แตอยากไมอยาก
ถาท�าบาปเขาแลวกตองไปทนท
เพราะนคอกฎแหงกรรม จะเชอ
หรอไมเชอ จะรหรอไมร กตองไป
รบผลของบาปทท�าไว ถาท�าบาป
ดวยความไมร กเปนเดรจฉาน
ถาท�าบาปดวยความโลภ อยากได
มากๆ อยากรวย อยากมอะไร
มากๆ กเปนเปรต ถาท�าบาปดวย
ความกลว กลวอดอยาก กลวจะ
ถกท�าราย กเลยไปท�าบาปเพอ
ปองกนตวเอง กจะกลายเปน
อสรกายเปนผไป แลวถ าไป
ท�าบาปดวยความโกรธเกลยด
149
อาฆาตพยาบาท เชน มใครมา
ท�าใหเราเดอดรอน ท�าใหเรา
เสยหาย กไปจางมอปนไปยงไป
ฆาเขาอยางน ถงแมไมไดท�าเอง
กเหมอนกบท�าเอง ทานบอกวา
บาปนเกดไดทงท�าดวยตนเอง
หรอสงใหผอนท�า มผลเทากน
นคอทไป ๔ สถาน อบาย ๔ แหง
ของผ ทท� าบาปด วยเหตผล
ตางๆ กน
ดงนนถาเราไมอยากจะไป
พบกบความทกขความเสอม
ของจตใจ อยาไปท�าบาป อยางท
พระพทธเจาสอนใหเรามาวด
มารกษาศลกน แตการรกษาศล
เพยงวนพระวนเดยวนไมพอ
เพราะอก ๖ วน ไปท�าบาป บาปมน
มก�าลงมากกวาการไมท�าบาป
มนกยงจะดงเราไปสอบายได
การทใหมาถอศลในวนพระก
เปนจดเรมตนส�าหรบคนทไม
เคยรกษาศล เพราะไมรวาศลม
อะไรบาง ตองรกษาอยางไร กตอง
มาหาพระ มาขอศลจากพระ ค�าวา
ขอศล นไมไดขอศลของพระ
ศลของพระใหไมได ถาศลของ
พระใหโยมไดแลวพระก ไมม
ศลซใชไหม ศลของพระนของใคร
ของมน ขอกนไมได ทมาขอศล
กคอวธรกษาศล หรอมาขอวา
ศลมอะไรบาง ขอความรเพอท
จะไดไปรกษาได
อยางวนนญาตโยมกมาขอศล
ผทยงไมเคยรกษาศลกเอาไป
๕ ขอกอน ขอท ๑ อยาฆาสตว
อยาท�ารายชวตของผอน ไมวาจะ
เปนมนษยหรอเดรจฉาน มบาป
เหมอนกน เพยงแตวาหนกเบา
แตกตาง ถาเราไปท�ารายชวต
ของผทมคณมประโยชนกเปน
บาปหนก ถาเราไปท�าลายชวต
ของผ ไมมคณไมมประโยชนก
เปนบาปนอย เชน เปนเพชฌฆาต
แลวไปฆานกโทษอยางน บาป
นอยกวาไปฆาพอฆาแมของ
ตนเอง ฆาพอฆาแมนเปนบาป
150
หนกทสด แตถาไปฆาปลาฆาเปด
ฆาไกนบาปไมหนกเทากบการ
ฆาพอฆาแม เพราะพอแมนมบญ
มคณกบพวกเราเปนอยางมาก
สวนเปดไกปปลามนไมมคณอะไร
กบเรา นอกจากเปนอาหารใหกบ
เราเทานนเอง ผลของบาปจงไม
เทากน ผลของบาปกวดดวยวธ
งายๆ เราท�าอะไรไว ตอไปเราก
จะถกเขากลบมาท�าอยางนน
เชน เราฆาพอฆาแม ชาตตอไป
เวลาเรามาเกดเปนพอเปนแม
เรากจะถกลกเรานฆาเรา เราไป
ฆาปฆาปลา ตายไปเราไปเกด
เปนปเปนปลากจะถกเขาจบไป
ฆาไปแกง นคอเรองกฎแหงกรรม
เปนอยางน พระพทธเจาจงทรง
สอนวาอยาท�าบาป ถาไมอยาก
จะรบผลบาปทจะตองเกดขน
ตามมา ขอท ๑ คออยาฆาสตว
ขอท ๒ คอ อยาลกทรพย
คออยาไปเอาขาวของเงนทอง
สงของตางๆ ของผอน โดยทเขา
ไมอนญาต ถาเขาอนญาตใหน
ไมถอวาเปนการลกทรพย แตถา
ถอวสาสะน เขายงไม ได บอก
แตเราคดวาเขาใหเราแลว อยางน
กยงบาปอย ยงผดศลอย ถาเรา
ไมแนใจอยาไปเอา การลกทรพย
กแบบเดยวกน เราลกทรพยของ
คนอน ตอไปคนอนเขากจะมา
ลกทรพยของเรา ถาเราไมอยาก
ใหคนอนลกทรพยของเรา เราก
อยาไปลกทรพยของคนอน นคอ
ผลทจะตามมา
ขอท ๓ คอ ไมใหประพฤต
ผดประเวณ กคอประเพณของ
คนทจะอยรวมกนเปนสามเปน
ภรรยา ประเพณของชาวพทธเรา
คอจะร วมหลบนอนกบสาม
หรอกบภรรยาของเราเทานน
เราจะไมไปรวมหลบนอนกบสาม
หรอภรรยาของคนอน เพราะ
ถอวาผดประเพณ ถาเราไปรวม
หลบนอนกบสามภรรยาของ
คนอน ตอไปคนอนเขากจะมารวม
151
หลบนอนกบสามภรรยาของเรา
ถาเราไมอยากใหคนอนมารวม
หลบนอนกบสามกบภรรยา
ของเรา เรากอยาไปรวมหลบนอน
กบสามกบภรรยาของคนอน
ขอท ๔ คอ ไมใหพดปด
ใหพดความจรง ถาพดความจรง
ไม ได ก ให หบปากไว เฉยๆ
เขาถามอะไรแลวเราพดไมได
กไมตองพด ไมเสยหายไมผด
แตถาไปพดปดนเสยหาย ดงนน
อยาพดปด เพราะวาพดปดแลว
จะท�าใหเราเปนคนไมมเครดต
ไมมใครเขาเชอถอ เชน ไปยมเงน
เขาแลวไมคนอยางน เปน ๒
กระทง ลกทรพย ๑ กระทง คอ
เอาทรพยของเขาไปโดยทไม
คนเขา แลวพดปดอก ๑ กระทง
ท�าใหเสยสจจะ เสยเครดต ตอไป
เวลาจะยมเงนใคร เขากจะไมให
ยมเงน ตอไปจะบอกใครเขาวา
เรองนนเรองนเปนอยางนนเปน
อยางน กจะไมมใครเขาเชอเรา
เหมอนกบเรองเดกเลยงแกะ
ทชอบโกหกหลอกคนอน กไป
ตะโกนรองขอความชวยเหลอ
ว ามหมาป าจะมากดกนแกะ
ของตน ชาวบานไดยนกรบวงมา
ชวยเหลอ แตพอมาถงกไมเหน
มหมาปา มแตเดกเลยงแกะ
นงหวเราะยกๆ สนกสนานท
หลอกคนอนได ตอมามหมามา
กดแกะจรงๆ กตะโกนเรยกรอง
ขอใหคนมาชวยเหลอ กไมมใคร
มาชวยเหลอเพราะเขาไมเชอแลว
เขาไมรวาพดจรงหรอไมพดจรง
ดงนนเราตองพยายามรกษาสจจะ
ไวใหได เพราะเปนสงส�าคญตอ
การอยรวมกน เราจะอยกบใคร
แลวไดรบความไววางใจนอยท
การมสจจะ คอการไมพดปดน
ขอท ๕ ขอสดทาย คอ ไมให
เสพสรายาเมาหรอสงเสพตด
ตางๆ ทท�าใหไมมสตคมครอง
การกระท�าทางกาย ทางวาจา
ทางใจ คนทดมสราพอไมมสตแลว
152
พอคดอะไรไมดกจะปลอยออก
มาทางวาจาทนท พดไมด ท�าไมด
แลวถาไปท�าอะไร เชน ขบรถ
ขบรากอาจจะท�าใหเกดอบตเหต
ขนมาท�าให ผ อน เ สยชวตได
ขอท ๕ นความจรงทานไมถอวา
เปนบาป คอถาดมเมาแลวกนอน
อยางนก ไมมปญหา ไมได ไป
ท�าใหเขาใครเดอดรอน แตขอน
ททานหามไมใหดมสราเพราะ
พอดมแล วจะไม มก�าลงทจะ
ยบยงความคดใฝต�าได จะท�าให
ไปท�าสงทเสยหายกบผอนและ
กบตนเอง แตถายงอยากจะดม
สราอย กผกเชอกลามโซไวกบ
เตยงแลวกดมใหมนเมาไปเลย
เมาแลวกนอน ถาจะมโทษเกดขน
กเกดกบตวเราเทานน โทษท
เกดกบตวเรามอะไร ๑. เสยเวลา
แทนทจะเอาเวลาทดมสรานไป
ท�างานท�าการกจะไมไดท�า เพราะ
ตนเชาขนมากตนไมไหว เพราะ
ตนสายปวดศรษะกไมไปท�างาน
เสยเวลาเสยงาน เสยรายได แลว
๒. เสยสขภาพ ดมสรามากๆ จะท�า
ใหตบไตไสพงนพงเรวขน ถงแก
ความตายเรวกวาปกต ๓. เสยเงน
เสยทองไปซอสรามาดม ถามอง
ดๆ สรานมนกยาพษดๆ นเอง
เพยงแตวามนไมไดท�าใหเราตาย
ทนททนใด คอมนคอยๆ ฆาเรา
ทละเลกทละนอย ไปดคนทเปน
โรคพษสราเรอรงด อายไมยน
แลวกตองทกขทรมานกบโรคไต
ตบ ล�าไส กระเพาะ นคอโทษของ
การดมสราทจะเกดกบตนเอง
และถาไมเกบตวแลวออกไปท�า
อะไรขางนอก กจะสรางความ
เสยหายใหแกผอน
การท� าบาปท ง ๕ ข อน
นอกจากมโทษในปจจบนแลว
ในอนาคตหลงจากทตายไป
กต องไปเกดในอบาย ท�าไม
เราจงมแมว มหม มเปด มไก
เพราะวาพวกเหลานเคยท�าบาป
มานนเอง เขาจงตองมาเกดเปน
สตวเดรจฉาน แลวพวกทเรามอง
153
ไมเหนเปนพวกกายทพย เชน
เปรต อสรกาย สตวนรก พวกน
กมแตความทกข มแตความ
รมรอนเผาผลาญหวใจจนกวา
พลงของบาปจะหมดไปถงจะ
ไดกลบมาเปนมนษยใหม แตพอ
มาเปนมนษยกมาเปนมนษย
ทอาภพวาสนา รปรางหนาตา
ไมสวยไมงาม สขภาพไมเเขงแรง
สมบรณ มโรคภยไขเจบเบยด
เบยน มอาการไมครบ ๓๒ แลวก
มนสยไมดตดตวมา เคยท�าบาป
กจะตดนสยนมา กจะกลบมา
ท�าบาปใหม พอตายไปกตอง
กลบไปใชกรรมใหม กจะวนเวยน
อยอยางนไปเรอยๆ จนกวาจะ
สามารถรกษาศลได ถารกษา
ศลได เวลาตายไปกไมตองไป
เกดในอบาย ตายไปกไปเกดเปน
เทวดา เปนพรหม เปนพระอรยเจา
ถากลบมาเกดเปนมนษยกจะเปน
มนษยทมวาสนาบารม มรปราง
หนาตาทสวยงาม มฐานะการเงน
การทองทด มแตสงทดเกดขน
ถารกษาศลไดและท�าบญได และ
ถาไมอยากจะกลบมาเกดกตอง
มาช�าระเหตทท�าให ใจเราตอง
กลบมาเกด
เหตทท�าใหเราตองกลบมา
เกดกคอตณหาความอยากนเอง
ความอยากเทยว อยากด อยากฟง
อยากดม อยากรบประทาน ทเรยก
วาความอยากในกาม อยากในรป
เสยง กลน รส โผฏฐพพะ ความ
อยากมอยากเปน อยากร�าอยาก
รวย อยากเปนใหญอยากเปนโต
อยากมหนามตา อยากใหคน
เคารพนบถอ แลวกความอยาก
ไมแก อยากไมเจบ อยากไมตาย
อนนกเปนความอยากทจะท�า
ใหต องกลบมาเกดอย เ รอยๆ
ถาอยากจะไมกลบมาเกดกตอง
ท�าลายความอยากนด วยการ
ปฏบตธรรม นงสมาธ แลวก
พจารณาทางปญญาใหเหนวา
สงตางๆ ทเราอยากนมนเปนทกข
เปนเหมอนยาพษ ถาเราเหน
154
ยาพษนเรากลากนหรอไม แต
ถาเขาไมไดเขยนวาเปนยาพษ
เขาเขยนวาเปนขนมน�าตาลอยาง
นเรากจะไมร เรากจะตกใสกาฟง
กาแฟกนกน พอกนเขาไปกตาย
แตถาเหนเขาเขยนปายไววาอนน
เปนยาพษ ไมใชเปนน�าตาล เรา
กจะไมกลาแตะ ฉนใด สงทเรา
อยากได เชน ลาภ ยศ สรรเสรญ
สข นเปนยาพษทงนน เปนทกข
ทงนน แตเราไมเหนกน ดงนน
เราตองเชอพระพทธเจ าแลว
พยายามมองใหเหนวามนเปน
ทกขอยางไร อยางทพดไววา
ทกขเพราะมนไมเทยง เวลาม
มนกสข เวลามนหมดไปมนจาก
เราไปเวลานนกเปนเวลาทกข
ทกขจนกระทงบางทอยากจะ
กระโดดตกตายกน เวลาเสยของ
ทรกไปเสยสงท รกไปกอย คน
เดยวไมได
น แ หละค อค� า สอนของ
พระพทธเจาทพวกเราจะตองน�า
เอามาปฏบตกนใหได ถาปฏบต
ไดแลว ภพชาตของเรานบตงแต
บดนจะเปนภพชาตทด ขนไป
ตามล�าดบ จะไมตองไปเกดใน
อบาย จะเปนเทวดา เปนพรหม
เปนพระอรยเจาไปจนกวาจะเปน
พระอรหนต แลวกไมตองกลบ
มาเกด แก เจบ ตาย อกตอไป
ไมตองกลบมาทกขกบเรองราว
ตางๆ อยางทพวกเราก�าลงทกข
กนอยในปจจบนน
155
วนนเปนวนพระปยมหาราช เปนวนท
เรามาร�าลกถงพระคณทพระบาทสมเดจ
พระเจาอยหว รชกาลท ๕ ผมพระคณแก
ปวงชนชาวไทยในการพฒนาประเทศชาต
ใหเจรญกาวหนาตามความเจรญของโลก
สงตางๆ ทพวกเรามใชมกนมอะไรกนอย
สวนหนงกเกดจากการกระท�าของพระปย-
มหาราช ทานจงเปนผทมประชาชนเคารพ
นบถอทงรกและเคารพ จนไดตงชอพระ
ฉายาวาพระปยมหาราช ปยะ แปลวา ผนารก
พระมหาราชาทนารกของปวงชนชาวไทย
ธรรมะในศาลา
ฆราวาสธรรม ๔๒๓ ตลาคม ๒๕๕๘
156
พระพทธเจาทรงตรสวา
ความนารกของคนไมไดอยท
รปรางหนาตา แตอยทคณธรรม
ของจตใจ ผใดมคณธรรมทท�าให
เกดความรกจากผอน ผนนจะ
เปนผทนารก ไมจ�าเปนตองเสรม
ความงามทางรางกายแตอยางใด
ไมตองแตงหนาทาปาก ใชเครอง
ส�าอาง ท�าผมท�าเผาท�าอะไรตางๆ
เกยวกบรางกาย ไมตองใสเสอผา
อาภรณวจตรพสดารสวยงาม
ถาไมมคณธรรมความดงามความ
นารกอยในใจ ตอใหแตงดขนาด
ไหนกเหมอนกบจบลงมาแตงตว
นนเอง ลงมนมคณธรรมอะไรบาง
จบมนแตงตวเดยวเดยวมนก
เตนแรงเตนกาไปตามธรรมชาต
ของมน คนเราก เหมอนกน
คนเราจะนารกนาเคารพไมได
อย ทรปรางหนาตา ไมไดอย ท
เสอผาอาภรณทสวมใส แตอยท
คณธรรม ๔ ประการดวยกนท
พระพทธเจาไดทรงแสดงไว ให
ผ ทอยากจะใหคนรกตนมากๆ
ใหพยายามสรางคณธรรม ๔
ประการนขนมา แลวรบรองไดวา
อย กบใครท ไหนจะมแตคนรก
มแตคนชอบ
คณธรรม ๔ ประการ คอ
๑. จาคะ แปลวา เสยสละ ๒.
สจจะ คอ ความซอสตย ๓. ขนต
ความอดทน และ ๔. ทมะ แปลวา
การอดกลน นคอคณธรรมส�าคญ
๔ ประการทจะท�าใหเปนทนารก
นาชนชมยนดแกผ อน ถาใคร
มจาคะมการเสยสละ มสจจะ
มความซอตรง มขนตมความ
อดทน มทมะมความอดกลน
157
รบรองไดวาอยกบใครจะไมมใคร
รงเกยจ จะมแตคนรกคนชอบ
เสมอ แตบคคลใดทไมมจาคะ
ไมมสจจะ ไมมทมะ จะอยกบใคร
จะไมมใครรกไมมใครชอบ มแต
คนสาปคนแชงอยากจะใหตาย
ไปเรวๆ หายไปเรวๆ เพราะอย
แลวสรางความวนวายสรางความ
เดอดร อนให แก ผ อนนนเอง
ดงนนถาเราอยากจะเปนคนท
นารก คนทผอนยนดตอนรบ ยนด
เชอเชญใหอยรวมดวย ขอใหเรา
มาสรางคณธรรม ๔ ประการน
กนเถด
ขอท ๑. จาคะ แปลวา การ
เสยสละ เสยสละประโยชนสข
ของเราใหแกผอนบาง อยาเอาแต
ประโยชนสขใสตวเพราะจะกลาย
เปนคนเหนแกตว แลวจะไมเปน
คนทมใครชนชมยนด คนเหน
แก ตวกบคนท ไม เหนแก ตว
เราชอบแบบไหน เราอยรวมกบใคร
เรากอยากจะอยกบคนทไมเหน
แกตว คนทไมเหนแกตวกตอง
ร จกการเสยสละ ไมใชเอาแต
ประโยชนสขใสตวเพยงถายเดยว
เอาใสไดบางเทาทจ�าเปน คนเรา
ทกคนกตองมความสขมประโยชน
กอนอยแลว ถามมากเกนความ
จ�าเปนเกนความตองการกควร
ทจะแบงปนใหแกผอน
อยางวนนญาตโยมกมาท�า
การ เ สยสละด วยการน� า เอา
ข าวของเงนทองทมมากเกน
ตองการทจะตองใช กเอามา
แบงปนใหกบพระภกษสามเณร
แทนทจะเกบเอาไวหวงเอาไว
กน�าเอามาแบงปนใหแกผ อน
เพอใหผ อนไดมความสขไดม
ความสบาย โดยความคดทวา
ทรพยสมบตข าวของเงนทอง
ตางๆ ทมมากเกนความตองการ
เกนความจ�าเปน เกบไวกไมเกด
ประโยชนอะไร ตายไปกเอาไป
ไมได สเอามาแบงปนเอามาท�าบญ
ท�าทาน จะไดมมตรมผทรกผท
158
ชอบเรา เพราะมตรนแหละจะเปน
ผทปกปองคมครองเรา ถาเราม
มตรแลว อยทไหนจะปลอดภย
จะไมมใครคดท�ารายเรา แตถา
เราไมมมตร มแตศตรเพราะเรา
มความเหนแกตว ไมยอมเสยสละ
เอาแตได อยกบใครกจะไมมมตร
มแตศตร ถงแมจะมทรพยสมบต
ขาวของเงนทองมากมายแตจะ
ไมมความสขจากทรพยสมบต
เหลานน เพราะจะตองมาคอย
วตกกงวลกบการปกปองรกษา
ทรพยสมบตและชวตของตน
เพราะไดไปสรางศตรไว เวลาท
เราอยากจะไดอะไรมากๆ เรามก
จะไปท�าใหผ อนเขาเดอดรอน
โดยทเราไมรสกตว ไมคดวาผอน
เขาจะเดอดรอน ผอนเขาจะเจบ
ช�าน�าใจจากการกระท�าของเรา
คนทมการเสยสละนไปอย
ทไหนจะไมมใครรงเกยจ เชน
ไปอย กบใครเหนเขาท�าอะไรก
ไปชวยเหลอเขา ไมใชอยเฉยๆ
จะเอาแตกนแตนอนอยางเดยว
แตงานการไมยอมท�า อยางน
เ รยกว า เปนการ เห นแก ต ว
เอาประโยชนใสตว แตไมยอม
เสยสละเวลาของตนเพอทมา
ท�าประโยชนใหแกผอน ชวยกน
ท�างานท�าการทจ�าเปน เชน การ
ดแลรกษาความสะอาดตางๆ
หรองานการอะไรตางๆ ทเกดขน
ทมความจ� า เปนท จะต องท�า
อยางนกเรยกวาเปนการเสยสละ
เหมอนกน ถาอยแบบมการเสย
สละ จะท�าใหผอนเขาไมรงเกยจ
จะท�าใหผ อนเขายนดชอบเรา
อยาเอาแตความสขใสตวมากจน
เกนไป เอาพออยไดกพอ แลวเอา
มาท�าประโยชนใหแกผ อนบาง
จะไดมมตรจะไดมความสข
ข อท ๒. สจจะ แปลวา
ความซอสตย ซอตรง ไมคด
ไมเคยว ไมเบยวไมขโกง ตรงไป
ตรงมา ใจกบปากตรงกน ใจคด
อะไรกพดไป แลวกท�าตามทคด
159
สญญากบใครวาจะท�าอะไรกท�า
ตามสญญา ไมผดสญญา ไมโกหก
ไมพดปดไมหลอกลวง พดตาม
ความเปนจรง คนทมสจจะน
อยกบใครกจะใหความสบายใจ
แกคนทอยดวย เพราะเขาไมตอง
มาวตกกงวลวาก�าลงถกหลอก
ก�าลงถกลอกคาบหรอเปลาดวย
วาจาอนเเสนหวาน ดวยเจตนา
ทโหดรายทารณมงเพอทจะเอา
ทรพยเอาสมบตของผ อนโดย
ไม ไดท�าอะไรใหกบผ อนเปน
สงตอบแทน นคอลกษณะของ
คนไมมสจจะ ไมมความซอสตย
เปนคนปลนปลอนโกหกหลอกลวง
พดเพอจะหลอกใหผอนตายใจ
แลวจะไดเอาประโยชนจากเขา
ไปนนเอง
ฉะนน ผใดไมมสจจะ ไมม
ความซอสตย จะไมเปนทนบหนา
ถอตา จะไมเปนทนารกนาชอบ
ของผอน แตผทมสจจะนจะเปน
ผทมคนรกมคนชอบ เพราะอย
รวมกนแลวมความรสกสบายใจ
ปลอดภย ไมตองมาหวาดระแวง
วาเขาจะมาท�ารายเราหรอเปลา
ดงนน ขอให เรามความ
ซอสตย วชาลกเสอเขาสอนไว
ตงแตเดกๆ วา ใหเสยชพดกวา
เสยสตย ชพนไมชากเรวกตองเสย
ชวตของคนเราทกคนเกดมาแลว
กตองตายไป แตการเสยชวตไป
โดยทไมไดเสยสตยนจะท�าใหเรา
ไมไดเสยคณงามความดทเปนสง
จะเสรมสรางชวตจตใจของเรา
ใหมความรมเยนเปนสข แตถา
เราเสยสตยเพอรกษาชวต เราจะ
เสยสงทมคณคาในตวของเรา
จะท�าใหเราเปนคนทไมม ใคร
เคารพนบถอ ไมมใครเขาเชอถอ
จะอยกบใครจะท�าอะไรกบใครน
จะยากเพราะไมมใครอยากจะให
อยดวย ไมอยากจะใหท�าอะไร
ดวย ดงนนอยาไปเสยดายชวต
เพราะชวตน ไมช ากเรวกต อง
เสยอยด ใหเสยดายสจจะความ
160
ซอสตยดกวา เพราะถามสจจะ
แลวจะมความสขตามมา
ขอท ๓. ขนต แปลวา ความ
อดทน ชวตของเรากตองมทงสข
มทงทกข เวลามความสขนนไมม
ปญหา แตเวลามความทกขน
ถาเราไมมขนต เราจะไมสามารถ
รกษาสจจะไมสามารถเสยสละได
ความเหนแกตว ความคดโกง
อะไรตางๆ จะเขามาทนทเพอท
จะท�าใหความทกขยากล�าบาก
ตางๆ ผานไป แตถามขนตจะ
ไมยอมเสยสจจะ จะไมยอมเสย
จาคะ จะยอมอดทนอยกบความ
ทกขยากล�าบากไป ไมชากเรว
มนกผานไป เพราะไมมอะไรทจะ
เทยงแทถาวรไมวาจะเปนความสข
หรอความทกขกตาม แตสงท
เทยงแทถาวรกคอคณธรรมท
อยกบใจของเรานแหละ ถาเรา
รกษามนไว มนกจะอยกบเราไป
ตลอด ถาเราสามารถรกษาสจจะ
รกษาจาคะได สจจะกบจาคะน
กจะอยคกบเราไปไมวาเราจะเปน
จะตาย ไมวาเราจะสขเราจะทกข
แลวเมอเรามคณธรรมทดงามน
เราจะอยอยางมความสข เราจะ
อยทามกลางมตรทงหลาย เราจะ
ไมมศตร ไมม ใครทจะมาคด
ท� าร ายเรา นคอ ขนต ทต อง
พยายามสรางขนมาใหได เพราะ
ขนตนจะท�าใหเราสามารถรกษา
คณธรรมความดงามตางๆ ไวได
ขอท ๔. ทมะ แปลวา ความ
อดกลน กคอความอดกลน
อารมณตางๆ ทมอย ภายใน
ใจของเรา เวลาเราเกดอารมณ
ไมดขนมา ถาเราไมมความอดกลน
มนกจะระบายออกมาทางวาจา
ทางกาย จะพดจะท�าอะไรกจะ
เสยหาย แลวกจะสรางความ
เสยหายใหแกผ อน ท�าใหเรา
กลายเปนคนนาเกลยดนาชงไป
แทนทจะเปนคนนารก ถาเราเปน
คนมความอดกลน เราไมระบาย
ความโลภ ความโกรธ ความหลง
ไมระบายความเกลยดความชง
ความอาฆาตพยาบาทออกมา
161
เรากจะรกษาความสวยงามของ
จตใจเราได
นแหละคอสงทพระพทธเจา
ทรงสอนให พวกเรามาเสรม
ความงามกนดวยคณธรรมทง ๔
ประการ อยาเสรมความงามท
รางกายดวยเสอผาอาภรณทสวย
สดงดงามวจตรพสดาร ดวยการ
ท�าเผาท�าผม ดวยการแตงหนา
ทาปาก อนนเวลาเจอกนกจะเหน
วาสวย แตพอเวลาเหนพฤตกรรม
แลวกจะไม ม ใครชนชมยนด
ถาไมมจาคะ มแตความเหนแกตว
ถาไมมสจจะ ไมมความซอสตย
มแตความโกหกหลอกลวง ไมม
ขนต ความอดทน ไมมทมะ
ความอดกลน ถงแมจะมรปราง
หนาตาสวยงามหรอมเ สอผา
อาภรณสวยงามไวสวมใส กจะ
ไมเปนทนาชนชมยนดของผท
ไดรจกมกคนเลย
นแหละคอความสวยงาม
ทแทจรงและความสวยงามท
ไมแทจรง ความสวยงามไมแทจรง
กคอการเสรมสวยทางรางกาย
สวยยงไงต อไปร างกายมนก
ตองแก มนกตองเจบ มนกตายไป
หนงกตองเหยว ผมกตองหงอก
ผมกตองรวงไป เสรมยงไงกเสรม
ไมได แตความงามทางจตใจน
ไมเสอมไปกบความแก ความเจบ
ความตาย ยงอยกบใจเหมอนเดม
จะแกขนาดไหน รปรางหนาตา
ไมนาดไมนาชมขนาดไหนกยง
สวยงามเพราะมจาคะ มสจจะ
มขนต และมทมะ คณธรรม
เหลานไมเสอมไปจากชวตจตใจ
ของเรา ถาเรารกษาไดแลวมน
จะอย กบเราไปตลอด เหมอน
พระพทธเจาททรงเปนทรกท
เคารพของพวกเรา เพราะทาน
มจาคะ ทานมสจจะ ทานมขนต
ทานมทมะ พวกเราจงกราบไหว
พระพทธเจาไดอยางสนทใจ
162
จตใจของพวกเรานตกอยภายใตกฎแหงกรรม
คดดกมความสข คดไมดกจะมความทกข ดงนน
เราต องสร างคณธรรมทเปนสงจะผลกดน
ใหเราคดด ท�าด พดด ใหเราไมคดราย ท�าราย
พดราย นคอสงทพระพทธเจาไดทรงตรสร
ม ๒ อยางทจะผลกดนจตใจของเราใหไปในทาง
ทดและไปในทางทไมด สงทจะผลกดนจตใจ
ของเราไปในทางทดกคอ ความเมตตา กรณา
มทตา อเบกขา สวนสงทจะผลกดนใหเรา
ไปในทางทไมดกคอ ความโลภ ความโกรธ
ความหลง เราจงตองมาสรางสงทดทงามและ
มาละสงทไมดไมงามเพอจตใจของเราจะไดไป
สทางของความสขและความเจรญ
ธรรมะในศาลา
พรหมวหาร ๔๒๔ ตลาคม ๒๕๕๘
163
ขอท ๑ ความเมตตา คอ
อะไร กคอไมตรจต มความ
ปรารถนาด มองทกคนเปนมตร
ไมไดเปนศตร มองวาเปนเพอน
เกดแกเจบตายดวยกน เหมอน
ผเดนทางบนเครองบน ถาตก
กตกดวยกน ถาไปถงจดหมาย
ปลายทา งก ไป ถ ง จ ดหมาย
ปลายทางดวยกน เราควรทจะรก
สามคคกน เราไมควรทจะโกรธ
เกลยดกน ทะเลาะววาทกน เพราะ
การโกรธเกลยดทะเลาะววาท
จะมแต ท�าให ใจของเราทกข
ใจของเราไมสบาย แตถาเราม
ความรก มความปรารถนาด ม
ความสามคค ชวตของเรากจะม
ความรมเยนเปนสข พระพทธเจา
จงทรงสอนใหพทธศาสนกชน
หดเจรญเมตตา
การเจรญเมตตาม ๒ ลกษณะ
ลกษณะแบบท�าการบ านและ
ลกษณะแบบเขาหองสอบ การท�า
การบานกเหมอนกบเราเรยน
หนงสอกลบมา อาจารย กม
การบานมาใหเราท�าเปนแบบ
ฝกหดไว เพราะเวลาสอบเขา
กจะเอาแบบฝกหดมาสอบเรา
อกทหนง ถาท�าการบานเรากจะ
ร วธท�าขอสอบ เวลาสอบกจะ
สอบผาน สอบไมตก การท�า
เมตตาแบบท�าการบานกคอเวลา
เราอยล�าพง เราไมไดพบปะกบใคร
เรากสอนใจอยางท ใหสวดวา
สพเพ สตตา อเวรา โหนต
แปลวา ขอใหเราอยามเวรม
กรรมกบสรรพสตวทงหลาย
ไมวาจะเปนมนษย เทวดา หรอ
เดรจฉาน ขอใหเราอยาจองเวร
จองกรรม ขอใหเราใหอภยกน
เพราะเวลาอยรวมกนกเหมอน
ลนกบฟนทมโอกาสจะขบกนบาง
เปนธรรมดา เวลาขบกนกอยา
โกรธ อยาอาฆาตพยาบาท ถาไป
กดกนขบกนตอ มนกจะยงเจบ
ใหญ เวลาใครเขาพดอะไรไมด
ท�าอะไรไมด ท�าใหเรามความ
เสยหายเดอดรอนกคดเสยวา
164
เปนเหมอนลนกบฟนทตองอย
รวมกน ถาเราอาฆาตพยาบาท
จองเวรจองกรรม เรากจะไปคดราย
พดรายท�ารายกบเขา แลวกจะ
ท�าใหเขาคดรายพดรายท�ารายเรา
กลบมา กจะมเเตเรองการตอส
ท�าลายกน ใจของทงสองฝาย
กจะรอนเปนไฟ แตถาเราเปน
ฝายทหยด ยอมคดเสยวาเปน
เรองธรรมชาตเรองธรรมดาทคน
อยรวมกนยอมมความคดความ
เหนท ไม ตรงกน และมคนท
ชอบและไมชอบเราเปนธรรมดา
ถาเราเจอคนทเขาไมชอบเรา
เขากมกจะพดหรอท�าในสงท
ไมดกบเรา ถาเรามความเมตตา
เราจะไมร สกเดอดรอน เราคด
เสยวาใหอภยเขา ปลอยเขาไป
เปนเรองของเขา เราหามเขาไมได
แตเราสามารถควบคมการพด
การกระท�าของเราได ถ าเรา
ควบคมใจของเราไมใหไปโกรธ
ไปเกลยด ไปอาฆาตพยาบาท
ใจของเรากจะสงบมความสข
ทงๆ ทถกเขาพดไมดท�าไมด
กบเรา แตถาเราควบคมใจไมได
แผเมตตาไมได ใหอภยไมได
ใจของเราจะรอนเปนฟนเปนไฟ
ขนมา ไฟนแหละทจะเปนไฟนรก
ตอไปถาเราไมก�าจดมน ถาเรา
ปลอยใหมนระบายออกมาดวย
การกระท�าดวยการพด มนกจะ
กลายเปนไฟนรกตอไป เชน การ
ทเราไปพดแลวกไปท�ารายเขา
ถงกบท�าใหเขาเสยชวต พอไป
ฆาเขาแลวเรากตองไปตกนรก
แตถาเราใหอภย คดเสยวาเปน
การท�าบญ เปนการอภยทาน
พระพทธเจาสอนบอกวาการ
ท�าทานนมอย ๔ ชนดดวยกน
วตถทาน กคอสงทญาตโยม
มาท�ากนในวนน คอเอากบขาว
กบปลา อาหารของคาวของ
หวานตางๆ มาถวายพระ อยางน
เรยกวาเปนวตถทาน ถาญาตโยม
มวชาความร แล วเอาไปสอน
ผอนโดยไมคดสตางค เชน เปน
165
ตวเตอรเปนอะไรใหกบเดกน
โดยไมคดเงนคดทอง กเรยกวา
วทยาทาน ถาญาตโยมมธรรมะ
หรอมหนงสอธรรมะ ญาตโยม
เอาไปแจกจายใหแกผอน กเรยก
วา ธรรมทาน และอภยทาน คอ
เวลาทใครเขามาท�าใหเราเดอดรอน
เสยหาย เรากใหอภยเขา เรากจะ
ไดบญเพราะวาเราใหอภย ใจของ
เราจะไมรอน ใจของเราจะเยน
มความสข ตายไปกไปสสคต
แตถาใหอภยไมได ใจเรารอน
เรากจะไปพดราย ท�าร ายเขา
ตายไปเรากตองไปอบาย
นคอเรองของการแผเมตตา
ตอนตนตองหดซอมไว ก อน
ซอมแผอยเรอยๆ วาเราจะตอง
ใหอภยใหได เพราะการใหอภย
เปนประโยชนกบเรา ไมไดเปน
ประโยชนกบผ ท เราใหอภย
ผทไดรบประโยชนจรงๆ กคอ
ใจเรา เราไดดบความโกรธเกลยด
ความเคยดแคนอาฆาตพยาบาท
ทจะท�าใหเราตองไปท�าสงทไมด
สงท เ สยหายกบตวเราต อไป
แตถาเราใหอภยได ใจของเรา
กจะเยนจะสบาย นต องซอม
คดอยเรอยๆ นกถงเหตการณ
ต างๆ เวลาเจอคนนนคนน
ตองคดวา เอาละ เดยวตองดา
เราละ เดยวตองท�าอะไรทเรา
ไมชอบหรอเสยหายแลว เราตอง
ใหอภยละ ถาเราเตรยมตวไวกอน
เวลาเจอเหตการณจรง เราจะ
ท�าใจไดเพราะเราซอมไวกอน
แตถาเราไมซอมไวกอน พอเรา
ไปเจอเหตการณกเหมอนกบ
ไมไดตงหลก พอไมไดตงหลก
สญชาตญาณของเรากมกจะ
ตอบโตทนท จะโกรธจะเกลยด
ขนมาทนท ด งนนขอให เรา
พยายามฝกซอมการใหอภย
ซงเปนการแผเมตตาอยางหนง
การแผเมตตาอกอยางกคอ
การใหความสขแกผอน มความ
ปรารถนาด เจอใครกยมใหเขา
166
ทกทายเขา มขาวของทจะเเบงปน
แจกกนไดกเอามาแจกจายกน
อยางปใหม เรากสง ส.ค.ส. ค�าวา
ส.ค.ส. แปลวา สงความสข
สงความสขกคอการแผเมตตา
เราไมตองรอวนขนปใหมแลว
คอยมาสง ส.ค.ส. กน เราควร
จะสง ส.ค.ส. กนทกวน ขอให
ถอว าทกวนเปนวนขนปใหม
วนนวนท ๒๔ ตลาคม กเปน
วนขนปใหม เรากสง ส.ค.ส. กน
เรากสมมตวาทกวนเปนวนขน
ปใหมไปกแลวกน พวกเราจะได
สง ส.ค.ส. ใหกบคนนนใหกบคนน
แลวเวลาเราสง ส.ค.ส. เราจะ
รสกมความสขใจ เพราะการให
ความสขแกผอน มนจะน�าความสข
กลบมาสตวของเรา ดงนนขอให
เราพยายามหดแผเมตตาอยเรอยๆ
สง ส.ค.ส. ใหกนอยเรอยๆ อยาสง
ส.ค.ท. ใหกนอยเรอยๆ ส.ค.ท.
คอการสงความทกขใหแกกน
ดวยการโกรธเกลยดอาฆาต
พยาบาทเคยดแคน เราตองสง
ส.ค.ส. คอตองใหอภย ตองแบง
ความสขทเรามอย ใหแกผ อน
แลวเราจะมความสข
อานสงสของผทแผเมตตา
นมหลายประการดวยกน เชน
จะเปนเปนทรกทงของมนษย
และเทวดาทงหลาย จะไมมใคร
โกรธใครเกลยดเรา จะไมมใคร
คดท�ารายเราดวยศาสตราวธ
กดดวยอาวธตางๆ กด แลว
เวลาตนกมความสข เวลาหลบ
กมความสข เวลานอนหลบ
กไมฝนราย และเวลาตายไปก
ไปสสคต ไดไปเปนเทพ ไดเปน
พรหม ไดเปนพระอรยเจา นคอ
ประโยชนของการแผเมตตาทเรา
จะไดทงในปจจบนและในอนาคต
พระพทธเจาจงทรงสอนใหชาว
พทธเราเจรญเมตตาอยเรอยๆ
ข อท ๒ ท านทรงสอน
ใหเรามความกรณา คอใหม
ความสงสารผ อน สงสารผ ท
เขาดอยกวาเรา ผทเขาทกขยาก
167
ล�าบากกวาเรา เวลาเหนใครทเขา
ทกขเดอดรอน เราพอมอะไรท
จะชวยเหลอเขาไดกควรชวยเขา
เชน เหนขอทาน กใหสตางคเขา
ไปซอขาวกนบาง อยาไปคดวา
เขามาแกลงเปนขอทาน ไมมใคร
อยากจะแกลงเปนขอทานหรอก
แตมนไมมทางไปกเลยตองมา
เปนขอทาน อยางเราท�างาน
ท�าการหาเงนไดมากกวาการนง
เปนขอทานอก เรากเลยไมตอง
มานงแกลงเปนขอทานกน แต
เขาไมมทางไป เขากเลยตองมา
แกลงเปนขอทาน เรากใหเขา
ไปเลกๆ นอยๆ เราไมเดอดรอน
ตรงไหน คดเสยวาเปนการท�าบญ
ท�าทานไปกแลวกน อยาไปจองผด
อยาไปคดวาเขามาแกลงเปน
ขอทานอะไรตางๆ เหลาน มนจะ
ท�าใหใจเราแคบ ใจไมกวาง เรา
ตองคดวาถาเผอเราเปนเขา เราจะ
ร สกอยางไร ทกคนเกดมาน
ไมแนนอน บญกรรมมดวยกน
ทกคน ถาเวลากรรมมนสงผล
ขนมาอาจจะหมดเนอหมดตว
สนเนอประดาตวกได อาจจะ
ตองไปพงผอน ขอรองขอความ
ชวยเหลอจากผอนไดเหมอนกน
ดงนนถาผ อนเขาเดอดรอน
เขามาขอพงขอความชวยเหลอ
กให ไปตามความเหมาะสม
ตามเหตตามผลเทาทเราจะ
พสจน ได ถ าเรากลวเขาจะ
มาหลอกเรากอยาไปใหมาก
ถาเขาเดอดรอนอะไรกใหเขา
ไปในสงทเขาเดอดรอน ไมม
ขาวกไปซอขาวสารใหเขา ไมม
เสอผากหาเสอผาทเราพอจะ
ใหเขาไดใหเขาไป แตไมควรให
เงนทอง นอกจากเรารแนนอนวา
เขาจะเอาเงนทองนไปใชใหเกด
ประโยชนกบเขาจรงๆ ถงจะใหไป
เพราะคนบางคนนชอบโกหก
หลอกลวง แลวกมาสรางเรอง
เศราโศกเสยใจใหฟงแลวกขอเงน
ขอทองไป
นคอความกรณาทเราควร
จะมต อเพอนมนษยและสตว
168
ทงหลายเพราะพวกเราเปนเพอน
รวมทกขเกดแกเจบตายดวยกน
เพอนรวมบญรวมกรรมดวยกน
สกวนหนงเราอาจจะตองไปเกด
เปนเดรจฉานบางกได อาจจะ
ตกต�าสนเนอประดาตวไปกได
อาจจะพกลพการ อาการไมครบ ๓๒
ไปเกดในครอบครวทยากจนกได
ดงนนเวลาท เราเหนคนทเขา
ดอยกวาเรา เดอดรอน ล�าบาก
ถาเรามอะไรพอจะชวยเขาได
ขอใหชวยเขาไป แลวจะท�าใหเรา
มความสข แลวจะท�าใหเรามมตร
จะไมมศตร วนขางหนาเราอาจจะ
ตองสลบพลดเปลยนกน เขาอาจ
จะรวยขนมาแลวเราอาจจะจนลง
ไปกได ถาเราเคยชวยเหลอเขา
เขาจะจ�าได และถาเขาชวยเหลอ
เราได เขากยนดทจะชวยเหลอเรา
แตเปาหมายของการชวยเหลอ
ผ อนทแทจรงกคอให ใจเรา
มความสขนนเอง สวนเขาจะ
ชวยเหลอตอบแทนบญคณเรา
หรอไมน เราอยาไปหวง เขาอาจ
จะท�าใหเราผดหวงกได เพราะ
บางคนเขากไมมความกตญญ
กตเวท เขาไมมความส�านกในบญ
คณของผอน แตเราชวยเพราะ
เราไมตองการจะรบสงตอบแทน
จากเขา เราชวยเพราะเราอยาก
จะพฒนาจตใจของเราใหสงขน
ใหเปนเทพ ใหเปนพรหม ใหม
ความสขดวยการชวยเหลอ
โดยไมหวงผลตอบแทน ถาเรา
หวงผลตอบแทนเรากอาจจะ
ผดหวงและอาจจะเสยใจได
แตถาเราไมหวงผลตอบแทน
เราจะมความสข นคอเรองของ
ความกรณาทพระพทธเจาทรง
สอนใหพวกเราพยายามท�ากนอย
เรอยๆ เปดใจใหกวาง อยาเปน
คนใจแคบ อยาเปนคนไรความ
กรณา แล วชวตของเราจะม
ความสข
ขอท ๓ ทรงสอนใหเราม
มทตา คอใหเรามความชนชม
ยนดกบความสขความเจรญ
169
ของผ อนเวลาทผ อนได รบ
ความสขความเจรญ เชน ได
รบต�าแหน ง ได เลอนขนได
เล อนอะไร ห รอได เ รยนจบ
ปรญญา ไดท�าอะไรทส�าเรจ ได
แตงงานกบคนทเขารก ถงแมวา
คน ท เขารกอาจจะเปนแฟน
ของเรามากอน ถาเราเปนคน
ทจตใจสง เรากแสดงมทตาจต
ไปใหกบเขาใหเขามความสข
เพราะถาเราใหความสขกบเขา
เรากจะมความสข ถาเราไมให
ความสขกบเขา เรากจะไมม
ความสข เชน ถาใครไดดบไดด
แล วเราเกดความอจฉารษยา
ไม อยาก ให เ ข า ได ด บ ได ด
ใจของเรากจะไม มความสข
ยงเหนเขาไดดเทาไร เรากจะยง
มความทกขมากเทานน เพราะ
เ รา ไม มความม ทตาน น เอง
ดงนนขอใหเราฝกมทตา ใหเรา
คดว าความดความชอบของ
แต ละคนน ม น เก ดจากการ
กระท�าของเขา เขาท�าดเขายอม
ไดด ชาหรอเรวเทานนเอง อาจจะ
เปนผลของการท�าความดในอดต
ชาตกได มนไมไดหมายความวา
เราท�าดในวนนแลวพรงนเราจะ
ไดรบผลตอบแทนทนท มนอาจ
จะข ามภพข ามชาต ไปก ได
ดงนนเวลาเขาไดดบไดด เขาม
ความสขความเจรญ อยาไป
อจฉารษยาใหเสยเวลาเปลาๆ
เพราะยงไงๆ สงไหนทจะเปน
ของเขา เขากจะไดรบอยด ดงท
พระพทธเจาทรงตรสวา สตว
ทงหลายมกรรมเปนของๆ ตน
จะท�ากรรมอนใดไว ดหรอชว
กจะต อง เปนผ ร บผลของ
กรรมนน ไมมใครจะมาลบลาง
มาขดขวางได ถาเขาท�าความด
เขากจะตองไดดบไดด ตอให
เราไปพยายามหาวธเลอยขา
เกาอเขา ไปท�าอะไรตางๆ อยาง
เทวทตทพยายามท�ากบพระ
พทธเจา ท�าอยางไรกท�าไมส�าเรจ
เพราะเรองของบญของกรรมน
ไมมใครทจะไปหามไปขวางได
170
ดงนนใครเขาไดดบไดดกแสดง
ความชนชมยนด ไป เราจะม
ความสขมความสบายใจ จะม
มตรแทนทจะมศตร ตอไปเราอาจ
จะตองพงพาอาศยเขากได นคอ
เรองของมทตาจต
ขอท ๔ เรองของอเบกขา
คอใหเราหดท�าใจเฉยๆ บาง
ถ าเราอย ในเหตการณทไม
สามารถจะชวยใครได เช น
เจอใครเขาตกทกขยากล�าบาก
เดอดรอนแลวมนอยเหนอวสย
ของเราทจะชวยเขาได เชน เปน
โรคภยไข เจบท รกษาไม หาย
จะตองตายภายในระยะอนใกลน
ถงแมเราจะรกเขาชอบเขา อยาก
ใหเขาหาย แตเรากไมสามารถ
จะไปยบยงเหตการณทจะเกดขน
กบเขาได อนนกแบบเดยวกบ
กฎแหงกรรมเหมอนกน คนเรา
ท�าดก ได ด ท�าไม ดก ได ไม ด
เวลาทเขาไดสงทไมด เรากไม
สามารถทจะไปหามไปชวยเขาได
ถาเราไปวนวายไปทกขใจ อยาก
จะใหเขาหลดพนจากความทกข
ความเดอดรอน เรากจะทกข
ไปเปลาๆ เพราะเราไมสามารถ
จะไปแกกรรมของเขาได เราก
ตองท�าใจ การท�าใจนเรยกวา
อเบกขา ท�าใจปลอยวาง ใหคด
ว าสตว ทงหลายมกรรมเปน
ของๆ ตน ถาเรามอเบกขา
เรากจะอย ในโลกนไดอยาง
สบาย เพราะในโลกนมทงผท
มความสขและผทมความทกข
171
เราไมสามารถจะไปท�าใหทกคน
มแตความสขได เพราะทกคน
เปนคนท�าตวของเขาเอง ถาเขา
ท�าตวด เขากมความสข ถาเขา
ท�าตวไมด เขากจะมความทกข
แตถาเขาท�าตามทพระพทธเจา
ทรงสอนคอใหเขามเมตตา กรณา
มทตา อเบกขา เขากจะมความสข
ไมว าเขาจะรวยหรอจะจนมน
ไมส�าคญ เพราะคณธรรมทง ๔
ประการนไมตองใชเงนซอ เปนสง
ทเราสามารถสรางขนมาไดดวย
ตนเอง
มค�าพดวา บญนซอไมได
ความด น ซอไม ได ต องท�า
กนเอง ถาอยากจะมความสข
ขอให เรามาเจรญคณธรรม
ทง ๔ ประการนเถด คอใหม
เมตตา กรณา มทตา อเบกขา
แลวเราจะคดด ท�าด พดด เราจะ
ไมคดราย พดราย ท�ารายใคร
เมอเราไมคดราย ท�าราย พดราย
ผลเสยหายกจะไม มตามมา
ถาเราคดด ท�าด พดด กจะมแต
ผลดตามมา นคอหลกของกฎ
แหงกรรมทพระพทธเจาไดทรง
ตรสรแลวน�ามาเผยแผสงสอนให
แกพวกเราทปรารถนาความสข
ไมปรารถนาความทกขใหปฏบต
ตาม แลวชวตของเราจะมแตความ
สขความเจรญ ปราศจากความ
ทกขความเสอมเสยทงหลาย
172
พระพทธเจาทรงสอนใหเราหมน
ถามตวเองอยเรอยๆ วา วนเวลาผานไปๆ
เราก�าลงท�าอะไรกนอย เราก�าลงท�าบญ
หรอเราก�าลงท�าบาป หรอเราก�าลงท�าสง
ทไมใชเปนบญและเปนบาป การกระท�า
ของเรานแบงเปน ๓ ทางดวยกน ทางบญ
ทางบาป และทางทไมใชบญไมใชบาป
เรากท�าทง ๓ อยางนสลบกนไปคลกเคลา
กนไปตามเวลาตามเหตการณ
ธรรมะในศาลา
ค�าสอนขอท ๓ ของพระพทธเจา๒๕ ตลาคม ๒๕๕๘
173
การกระท�าบญกคอการ
กระท�าประโยชนสขใหแกผอน
การกระท�าบาปกคอการกระท�า
ความทกข ความเดอดรอนให
แกผอน การกระท�าทไมใชบญ
ไมใชบาป กคอการกระท�าท
ไมเปนคณ ไมเปนประโยชน
ไมเปนโทษแกผอน การกระท�า
ทไมเปนบญไมเปนบาปคอการ
กระท�าทเกยวกบรางกายของเรา
ชวตของเรา เชน อาบน�า แตงเนอ
แตงตว รบประทานอาหาร ไปท�า
งานหาเงนหาทองเพอมาเลยง
ปากเลยงทอง การกระท�าแบบ
น เ รยกวาไม ได เปนบญไม ได
เปนบาป เพราะไมไดท�าใหเกด
ประโยชนสขหรอท�าใหเกดความ
ทกขเสยหายแกผ อน ผลของ
การกระท�าทไมเปนบญไมไดเปน
บาปกคออบายกไมไดไป สวรรค
กไมไดไป กจะกลบมาเปนมนษย
มนษยนคอทเกดของผทมบญม
บาปเทากน บญไมมก�าลงทจะดง
ไปสวรรค บาปกไมมก�าลงทจะดง
ไปอบาย กเลยมาเกดเปนมนษย
แลวกกลบมาสรางบญสรางบาป
อยางนใหม ท�าอยางนมาเปนเวลา
อนยาวนาน เวลามาเกดแตละครง
กตองทกขกบการทจะตองเลยงด
ปากทอง ดนรนท�ามาหากน ตอส
กบอปสรรคปญหาตางๆ เพอให
ชวตมความสข ไมมความทกข
ในขณะทกระท�าการเหลานบางท
กพลงเผลอหรอถกเหตการณ
บงคบใหไปท�าบาป เชน เวลาท�ามา
หากนแลวหามาไมคอยพอใช
กเลยตองไปหามาดวยวธท�าบาป
โดยท ไมร ว าการท�าบาปนจะม
ผลตออนาคตของตนหลงจาก
ทรางกายนตายไปแลว
ดงนนการกระท�าของเรา
มนจงสงผลทงในปจจบนและ
ในอนาคต ในปจจบนกท�าใหใจ
ของเรามความสขหรอมความ
ทกข แลวอนาคตเวลาทรางกายน
ตายไปแลว ถาเราท�าบาปมากกวา
ท�าบญ เราตองไปเกดในอบาย
174
ถาเราท�าบญมากกวาท�าบาป
บญกจะดงเราไปเกดในสวรรค
แต เกดในสวรรค หรออย ใน
อบาย พอบญกบบาปทเราท�าไว
หมดก�าลง เรากกลบมาเกดเปน
มนษยใหม ถาเราไมอยากจะกลบ
มาเกดอกซ�าๆ ซากๆ แบบน
เรากตองท�าอกขอหนง คอให
เรามาช�าระใจของเราใหสะอาด
บรสทธ ตอนนใจของเราสกปรก
ดวยกเลสตณหาท เปนตวฉด
ลากใจของเราใหไปเกดตามภพ
ตางๆ ตามบญตามบาป และ
เวลากลบมาเกดเปนมนษยกมา
สรางภพสรางชาตใหมดวยความ
อยากดวยความโลภตางๆ ถาเรา
อยากจะตดภพตดชาตตดการ
เวยนวายตายเกด พระพทธเจา
บอกวาเราตองมาก�าจดช�าระกเลส
ตณหาทมอยในใจของเราให
หมดไปเหมอนกบทพระพทธเจา
ไดทรงช�าระ
พระพทธเจาเปนคนแรกของ
โลกทไดช�าระใจของตนเองได
สะอาดบรสทธ ไดยตการเวยน
วายตายเกดได ไมม ใครทจะ
สามารถช�าระใจของตนเองได
โดยไมมใครสอนไมมใครบอก
มเพยงแต พระพทธเจ าเพยง
พระองคเดยว เพราะพระองค
ทรงมพระบารม มความรความ
สามารถ ท เหนอกว ามนษย
ธรรมดาอยางพวกเราทงหลาย
พระองคทรงมความปรารถนา
อยางแรงกลาทไมอยากจะกลบ
มาเกด มาแก มาเจบ มาตาย
ซ�าแลวซ�าอก เพราะทรงเหน
ความทกขเวลาทแก เวลาท
เจบไขไดปวย และเวลาทตาย
พระองคทรงคนพบเหตทท�าให
มาเกดกคอตณหาความอยาก
นเอง ตณหาความอยากท�าให
พวกเราอยเฉยๆ ไมได อยไม
เปนสข แลวในทสดกทรงพบวธท
จะหยดความอยากตางๆ ไดดวย
การเหนความจรงวาสงตางๆ ท
ใจอยากไดอยากมอยากเปนนน
มนไมไดใหความสขกบใจ เปน
175
ความสขปลอม เปนความสข
ชวคราว แลวกมความทกขตามมา
พระองคมปญญาทรงเหนความ
ไมเทยงแทแนนอนของสรรพสง
ทงหลาย จงสามารถทจะสอนใจ
ใหเลกอยากไดสงตางๆ ไดเพราะ
เปนเหมอนกบอยากไดยาพษมา
นนเอง นคอสงทพวกเราจะตอง
ท�าตองศกษาแลวกสอนใจเราอย
เรอยๆ วาอยาไปอยากไดอะไร
อยาไปอยากดอะไร อยาไปอยาก
ฟงอะไร อยาไปอยากดมอยาก
รบประทานอะไร ถาเราจะดม
จะกนกใหท�าดวยความจ�าเปน
แบบกนยาดมยา แบบนไมเปน
ปญหา ไมเปนความอยาก จะไม
น�ามาสความเกด แก เจบ ตาย
พระพทธเจ ากยงกนหลงจาก
ทตรสรแลว พระอรหนตสาวก
ทงหลายทานกยงกนยงดม แต
ทานไมกนไมดมเหมอนพวกเรา
ทกนและดมด วยความอยาก
เวลาจะกนกต องเลอกอาหาร
เลอกเครองดม แตพระพทธเจา
พระอรหนต นท านกนตามม
ตามเกด มอะไรกกนไป มอะไร
กดมไป กนใหมนอมทองกพอ
นคอเรองของตณหาความ
อยากกบเรองทไมใชเปนตณหา
ความอยาก ส�าหรบพวกเราน
ไมวาจะท�าอะไรกท�าดวยตณหา
ความอยากทงนน นานๆ ถงจะ
ท�าดวยความจ�าเปน เชน เวลา
ไปหาหมอกไปดวยความจ�าเปน
หมอใหยามากน ไมอยากกน
กตองกน แตเรองอนนท�าดวย
ความอยากทงนน อยบานเบอก
อยากจะออกไปขางนอก อยากจะ
ไปเทยวตามสถานทตางๆ เทยว
แลวกไมอมไมพอ พอกลบมาอย
บานไมนานกอยากจะไปเทยวอก
กตองเทยวไปเรอยๆ ตายไปก
ตองกลบมาหารางกายใหม มาซอ
รางกายใหม มาเกดใหม เพอท
จะไดมรางกายไปเทยวใหม แต
ถาหยดความอยากไดกจะไมตอง
กลบมาเกดใหม นคอวธช�าระใจ
176
ตองช�าระดวยปญญา ตองร วา
ความอยากในสงตางๆ นเปน
การพาไปสความทกข ไมใชไป
สความสข ถาเหนวาเปนทกข
แลวกจะไมอยากได ถาเหนวา
เปนยาพษกจะไมอยากได ดงนน
เราต องพยายามมองทกสง
ทกอย างให เหนว ามนเปน
เหมอนยาพษ แตวาฤทธบาง
อยางกออกเรว ฤทธบางชนด
กออกชา แตในทสดกจะตอง
ขมขนอยางแนนอน ถาเราช�าระ
ใจใหสะอาดได กไมตองกลบมา
เวยนวายตายเกดอกตอไป ถายง
ช�าระไม ได กต องกลบมาเกด
แกเจบตายแลวกตองไปเกดใน
อบายบาง ไปเกดในสวรรคบาง
ตามก�าลงของบญของบาปทเรา
ก�าลงท�ากนอย แตถาเราสามารถ
จะท�าแตบญอยางเดยว ไมท�าบาป
แลวกช�าระใจของเราไปเรอยๆ
ภพชาตของเราตอไปกจะเปนแต
สวรรคจนกวาจะไปถงพระนพพาน
ไปถงทสนสดของการเวยนวาย
ตายเกด
ด ง น น ก า ร ก ร ะ ท� า ต า ม
ค�าสอนของพระพทธเจ าจงม
แต ได มแตก�าไร ไมขาดทน
ถาไมท�าตามค�าสอนนนแหละ
ถงจะขาดทน จะตองไปตกนรก
ไปเกดเปนเดรจฉาน จะตอง
ไปทนทกขทรมานกบสภาพท
ไมดตางๆ เพราะการกระท�าบาป
ทไดท�าเอาไว ถาไมท�าบาปแลว
สภาพทไมนาดไมนาปรารถนา
จะไมเกดขนกบพวกเรา จะมแต
สภาพทด ทพวกเราปรารถนา
เกดขนกบพวกเรา
ศาลาอเนกกศล สว.กว. (ศาลาฉน)วดญาณสงวรารามวรมหาวหาร จงหวดชลบร
177
178
กจและเวลาประจ�าวนทสามารถเขาพบพระอาจารยสชาต อภชาโต
แผนทเสนทางเดน
เวลา ๐๕.๕๐-๐๖.๔๕ น. (โดยประมาณ)
เดนบณฑบาตพรอมคณะสงฆ วดญาณฯ บรเวณบานอ�าเภอ เรมทซอย
นาจอมเทยน ๓๐ (เรมเดนเมอฟาสวางเหนลายมอ ทงนเวลาสามารถ
เปลยนแปลงตามสภาพอากาศ)
179
เวลา ๐๗.๓๐-๑๐.๐๐ น. (โดยประมาณ)
ฉนเชาทศาลาอเนกกศล สว.กว. (ศาลาฉน) โดยจะมการแสดงธรรมกอนฉน
ประมาณ ๓๐ นาท ในวนพระ วนส�าคญทางศาสนา วนเสาร-อาทตย และ
วนหยดตามท ครม. ประกาศ
เวลา ๑๔.๐๐-๑๖.๐๐ น. (โดยประมาณ)
ณ จลศาลา เขตปฏบตธรรมเขาชโอน
- วนเสาร-อาทตย และวนส�าคญทางศาสนา แสดงธรรมและตอบปญหาขอสงสย
เกยวกบการปฏบต
- วนจนทรถงศกร (วนพระ) หรอวนหยดตามท ครม. ประกาศ สนทนาและตอบ
ปญหาธรรมะ
หมายเหต : ขอความกรณางดเขาพบพระอาจารยนอกเหนอจากเวลา
ดงกลาว และขอความรวมมอสภาพสตรงดสวมกางเกงขาสนและกระโปรงสน
**งดรบกจนมนตในทกกรณ**
180
ขอใหพวกเรามศรทธาและมความพยายามเทานน รบรองไดวาผลทพระพทธเจา พระอรหนตสาวกไดรบ จะเปนผลทเราไดรบเชนเดยวกนอยางแนนอน # พ ร ะ อ า จ า ร ย ส ช า ต อ ภ ช า โ ต