บทท 3ปรากฏการณลมฟาอากาศ และภมอากาศ
ผลการเรยนรทคาดหวง
1. สงเกตสบคนขอมล อธบาย และเขยนสรปการเกดเมฆ ชนดของเมฆ การเกดฝน
2. สบคนขอมลเกยวกบปรมาณนำ#าฝนในทองถน วดปรมาณนำ#าฝนและอธบายผลของ ปรมาณนำ#าฝนตอมนษยและสงแวดลอม
3. สบคนขอมล เขยนรายงาน และอธบายการเกดลม และผลตอมนษยและสงแวดลอม
4. อธบาย และเสนอแนะวธปองกนภยทเกดจากปรากฏการณทางลมฟาอากาศ
จดประสงคการเรยนร
1. อธบายการเกดเมฆและชนดของเมฆ การเกดฝนและแสดงการวดปรมาณนำ#าฝนได
2. อธบายการเกดลมมรสมตาง ๆ พายหมนเขตรอนและพายฝนฟาคะนองได
3. อธบายผลของปรากฏการณเกยวกบลมและลมพายทมตอมนษยและ สงแวดลอมได4. เสนอแนะวธปองกนภยทเกดจากปรากฏการณทางลมฟา
อากาศได
สาระการเรยนร
1. กาลอากาศและ หยาดนำ'าฟา2. เมฆ และฝน3. ลมและพาย
54
ตอนท 1 กาลอากาศ และหยาดนำ'าฟา
ไอนำ#าในอากาศระเหยมาจากแหลงนำ#าตาง ๆ เชน ทะเล หวย หนอง คลอง บง และ จากการคายนำ#าของพช การระเหยของนำ#าทำาใหเกดปรากฏการณทางกาลอากาศตาง ๆ ข#นมากมาย ในชวงฤดหนาวหรอบรเวณภเขาทมอากาศเยน เราจะพบเหนหมอกในตอนเชาทอยใกลบรเวณพ#นดน บางสถานทเกดหมอกหนาทำาใหการคมนาคมไมสะดวก บางสถานทมหมอกมาก ๆเปนประจำาจงหวดจดใหสถานทน#นๆเปนแหลงทองเทยว เชนในภาคเหนอของไทย
กาลอากาศ (Weather)กาลอากาศ คอ สภาพของลมฟาอากาศในแตละชวงเวลาส #นใน
แตละสถานทซงแปรเปลยนตลอดเวลา เชน การเปลยนแปลง
55
อณหภมของอากาศ การเกดเมฆ หมอก นำ#าคาง ฝน ลม พาย ลกเหบ หมะ เปนตน การเปลยนแปลงอณหภมและอน ๆ เปนปจจยสำาคญทมอทธพลตอการดำารงชวตของมนษย
กาลอากาศเกดข#นไดจะตองอาศยปจจยจากสงตาง ๆ ดงน# คอ1. ดวงอาทตย ความรอนจากดวงอาทตยมผลตออณหภม
ของอากาศ อณหภมทเปลยนไปเปนสาเหตของการเกดปรากฏการณทางกาลอากาศ
2. โลก การหมนรอบตวเองของโลกทำาใหเกดกลางวนกลางคน และการโคจรรอบ ดวงอาทตยของโลกทำาใหเกดฤดกาลตาง ๆ
3. แหลงนำ'าซงทำาใหเกดไอนำ'า ความรอนจากดวงอาทตยจะทำาใหนำ#าในแหลงนำ#าตาง ๆ ระเหยกลายเปนไอนำ#าลอยข#นไปในอากาศ ซงเปนสาเหตททำาใหเกดเมฆ หมอก นำ#าคาง ฝน
4. อากาศ อากาศเมอเคลอนตวจะหอบเอาไอนำ#าในอากาศไปดวย มผลทำาใหเกดปรากฏการณทางลมฟาอากาศตางๆได
หยาดนำ'าฟา
หยาดนำ'าฟา (Precipitation) คอ สงทเกดข#นจากการควบแนนของไอนำ#าในอากาศและ ตกลงมาจากทองฟาสพ#นดนสภาวะทเปนนำ#าหรอนำ#าแขง เชน ฝน หมะ หรอลกเหบ ซงตองอาศยเมฆในการเกด และหยาดนำ#าฟามหลายชนด
ชนดของหยาดนำ'าฟาในประเทศไทย ม 4 ชนด คอ
56
1. ฝน เปนหยดนำ#ามขนาดประมาณ 0.5 – 5 มลลเมตร ฝนสวนใหญตกลงมาจากเมฆนมโบสเตรตส และเมฆควมโลนมบส ซงฝนมชอเรยกตามลกษณะของการตก เชน
ฝนซ เปนฝนทตกหนกในระยะเวลาส #น ๆ แลวหยดทนทพายฝนฟาคะนอง เปนฝนทเกดข#นพรอมกบพาย ฟาแลบ
ฟารอง ฟาผา2. ฝนละออง (Drizzle) เปนหยดนำ#าขนาดเลกกวา 0.5
มลลเมตร เนองจากมขนาดเลกมาก จงดคลายเปนละอองปลวลงมา เกดจากเมฆสเตรตส
3. ละอองหมอก (Mist) เปนหยดนำ#าขนาด 0.005 – 0.05 มลลเมตร เกดจากเมฆสเตรตส ทำาใหเรารสกช#นเมอเดนผานมกพบบนยอดเขาสง
4. ลกเหบ (Hail) เปนกอนนำ#าแขงสวนใหญมขนาดใหญกวา 5 มลลเมตร เกดข#นจากกระแสในอากาศไหลข#น ( updraft) และไหลลง (downdraft) ภายในเมฆควมโลนมบส พดใหผลกนำ#าแขงปะทะกบอากาศเยนกลายเปนกอนนำ#าแขง และตกลงมาได
ภาพท 24 ลกเหบ
57
ทมา : http://variety.thaiza.com/
นอกจากการเกดหยาดนำ#าฟาแลว ยงมปรากฏการณทางกาลอากาศทเกยวกบไอนำ#าและอณหภมของอากาศอก เชน การเกดหมอกและนำ#าคาง
หมอก คอ ละอองนำ#าขนาดเลก ทมองเหนไดดวยตาเปลาซงละอองนำ#าเหลาน# เกดจากการกลนตวของไอนำ#าทลอยอยในอากาศใกลกบพ#นดน หมอกมกจะเกดข#น เมออากาศอนและชนมาปะทะกบอากาศเยน ไอนำ#าจะกลนตวเปนหมอก ดงน#น หมอก กคอเมฆทเกดใกลผวดนนนเอง
ภาพท 25 หมอกทมา : http://www.oknation.net/blog/folkner/
ปรากฏการณทคลายคลงกบการเกดหมอกทพบเหนไดในชวตประจำาวน ไดแก
1. การเกดฝาบนกระจก เนองจากอากาศนอกหองเยนกวาในหอง เมออากาศในหองสวนทตดกบกระจกเยนลง ไอนำ#าในอากาศจะจบตวกนทกระจกเกดเปนฝาข#น
2. การมหมอกควนออกมากบลมหายใจในวนทมอากาศเยน เพราะลมหายใจเปนอากาศอนและช#น เมอออกมาปะทะกบอากาศเยนภายนอก ไอนำ#าในอากาศจะกลนตวเปนหมอกบางสงเปนการรวมตวกนระหวางหมอกกบควนไฟหรอแกสตาง ๆ ทปลอยออกมาจากโรงงานอตสาหกรรม หรอการเผาไมเช#อเพลงจากยานพาหนะและอาคารบานเรอนเกดการรวมตว เรยกวา หมอก
58
ควน ซงเปนอนตรายตอสขภาพของประชากรทอาศยอยในบรเวณใกลเคยง
นำ'าคาง เกดจากอณหภมของอากาศลดตำาลง ไอนำ#าทปรากฏอยตามใบไมยอดหญา หรอวตถตาง ๆ ทอยใกลกบพ#นดนจะกลนตวกลายเปนหยดนำ#า นำ#าคางจะเกดข#นในตอนกลางคน และสวนใหญจะเกดข#นในเวลาใกลรง ซงเปนชวงเวลาทอณหภมของอากาศลดลงตำาสดในรอบวน ดงน#นในคนทมนำ#าคางปรากฏมากทสดจะตองเปนคนทมลมสงบ ทองฟา
แจมใสและมปรมาณความช#นสมพทธใกลพ#นดนสง
ภาพท 26 นำ#าคางทมา : รงษ พมขาล ถายภาพ
, 2551นำ'าคางแขง เกดข#นใน
ชวงทอณหภมของอากาศใกลพ#นดนลดลงตำากวาจดเยอกแขง ไอนำ#าในอากาศจะแขงตวกลายเปนเกลดนำ#าแขงและเกาะอยตามใบไม ใบหญา หรอวตถตาง ๆ ชาวบานจะเรยกวา เหมยหรอแมคน#ง
ภาพท 27 นำ#าคางแขงหรอ แมคน#ง
ทมา : http://www.neutron.rmutphysics.com/
59
กจกรรมท 3.1เรอง กาลอากาศและหยาดนำ'าคาง
คำาช'แจง ใหนกเรยนตอบคำาถามหรออธบายส'น ๆ ใหไดใจความทสมบรณ (คะแนนเตม 10 คะแนน)
1. กาลอากาศ คอ ............................................................................................................................ 2. ยกตวอยางปจจยทสำาคญททำาใหเกดกาลอากาศ.........................................................................
60
3. หยาดนำ#าฟา คอ ........................................................................................................................... 4. ฝนละออง เปนหยดนำ#าทมขนาดเทาใด........................................................................................ 5. หมอก คอ ........................................................................................................................... 6. นำ#าคาง คอ .................................................................................................................................. 7. นำ#าคางแขง เรยกอกอยางหนงวา ................................................................................................ 8. หมอกและเมฆตางกนอยางไร ................................................................................................... 9. ใหนกเรยนยกตวอยางปรากฏการณทคลายคลงกบการเกดหมอก ซงพบเหนได ในชวตประจำาวน .......................................................................................................................10. เพราะเหตใดในธรรมชาต นำ#าคางจงเกดเฉพาะกลางคนและตอนเชา ....................................................................................................................................................
61
ตอนท 2 เมฆและฝน
แสงจากดวงอาทตยทสองมายงพ#นผวโลกทำาใหอณหภมของ
อากาศเหนอพ#นนำ#าสงข#น นำ#าจงระเหยลอยตวข#น เมอกระทบอากาศเยนไอนำ#าบางสวนจะกลนตวเปนหยดนำ#าเลก ๆ ลอยตวรวมกนอยในอากาศ เมอมจำานวนมากจะเรยกวา เมฆ ถาหยดนำ#าทรวมกนเปนเมฆมขนาดใหญข#นจนอากาศไมสามารถอมไวไดกจะตกลงมาเปน ฝน
เมฆ คอ อนภาคนำ#าหรอผลกนำ#าแขงขนาดเลกลอยอยในอากาศ เมฆอาจประกอบดวยนำ#าหรอผลกนำ#าแขง ชนดของเมฆการแบงชนดของเมฆ แบงตามรปรางลกษณะและความสง
แบงตามรปรางลกษณะของเมฆ สามารถแบงได 3 ประเภทใหญๆ
1. เมฆควมลส ( Cumulus Cloud) มรปรางลกษณะเปนเมฆกอน
2. เมฆสเตรตส (Stratus Cloud) มรปรางลกษณะเปนเมฆแผนหรอเมฆช#น
3. เมฆเซอรส (Cirrus Cloud ) มรปรางลกษณะเปนเมฆทเปนร#ว ๆ คลายขนสตว
62
แบงตามระดบความสงของเมฆ สามารถแบงได 4 ประเภทใหญ ๆ
1. เมฆช'นสง (High Clouds) จะอยทความสง 6,000 - 18,000 เมตร ข#นไป สวนใหญ จะเปนผลกนำ#าแขง เนองจากอยทระดบสงมากมสขาวหรอเทาออน เมฆระดบสงมอย 3 ชนด ดงน#
1.1 เมฆเซอรส (Cirrus Cloud)
มลกษณะเปนแผนบางสขาวเจดจาหรอสเทาออน ดวงอาทตยสามารถสองผานไดอยางด เกดจากผลกนำ#าแขงขนาดจวมหลาย ๆ รปทรง เชน เปนฝอย เปนปยคลายใยไหม คลายขนนกบาง ๆ หรอเปนทางยาว
ภาพท 28 เมฆเซอรสทมา
:http://bbznet.pukpik.com/scripts2
1.2 เมฆเซอโรสควมลส
( Cirrocumulus Cloud ) มลกษณะเปนสขาวกอนเลก ๆ คลายระลอกคลนหรอปยนน
ภาพท 29 เมฆเซอโรสควมลสทมา
:http://www2.tmd.go.th/webboard/
63
1.3 เมฆเซอโรสเตรตส
(Cirrostratus Cloud) มลกษณะคลายกบเมฆเซอรสแตจะแผออกเปนแผนเยอบาง ๆ ตอเนองเปนแผนตามทศทางของลมในระดบสง เมฆชนดน#ทำาใหเกดวงแสงรอบ ๆดวงอาทตยหรอดวงจนทร เรยกวา การทรงกลด
ภาพท 30 เมฆเซอโรสเตรตส อาทตยทรงกลดทมา : รงษ พมขาล ถายภาพ
, 25512. เมฆช'นกลาง (Middle Clouds ) จะอยทความสง
ระหวาง 2,000 - 8,000 เมตร มอย 2 ชนด ดงน#
2.1 เมฆอลโตควมลส
( Altocumulus Cloud ) มลกษณะเปนกลมกอนเลก ๆ มลกษณะเปนคลนเปนลอนคลาย ฝงแกะทอยรวมกน กอนเมฆมสขาวหรอสเทา ภาพท 31 เมฆอลโตควมลส
ทมา : รงษ พมขาล ถายภาพ , 2551
2.2 เมฆอลโตสเตรตส
(Altostratus Cloud) มลกษณะเปนแผนปกคลมบรเวณ
กวาง บรเวณฐานเมฆจะเปนสเทาหรอสฟา สามารถบงดวงอาทตยหรอดวงจนทร ทำาให
64
เหนเปนฝา ๆ อาจทำาใหเกดฝนละอองบาง ๆ ได
ภาพท 32 เมฆอลโตรสเตรตสทมา : รงษ พมขาล ถายภาพ
, 2551
3. เมฆช'นตำา (Low Clouds) จะอยทความสงไมเกน 2,000 เมตร มอย 3 ชนด ดงน#
3.1 เมฆสเตรตรส (Stratus Cloud) มลกษณะเปนแผนหรอเปนช#นสเทา รวมตวกนอยเปนบรเวณไมกวางมากนก บางคร#งอาจเกดในระดบตำามากคลายหมอก จะเคลอนทตามลมไดเรวและอาจทำาใหเกดฝนละอองได บางคร#งจะเหนปกคลมอยบนยอดเขา
ภาพท 33 เมฆสเตรตสทมา :
http://www.rcthai.net/webboard/
3.2 เมฆสเตรโตรควมลส
(Stratocumulus Cloud) มลกษณะเปนกอนกลมคลายเมฆควมลส แตเรยงตดกนเปนแถว ๆ รวมกนคลายคลน บางคร #งอาจจะแยกตวออกเปนกลมทประกอบดวยเมฆกอนเลก ๆ
จำานวนมาก
65
ภาพท 34 เมฆสเตรโตรควมลส
ทมา : รงษ พมขาล ถายภาพ , 2551
3.3 เมฆนมโบสเตรตส
(Nimbostratus Cloud) มลกษณะเปนแผน สเทาเขมปกคลมเปนบรเวณกวางมาก ทำาใหเกดฝนหรอหมะตกในปรมาณเลกนอยถง ปานกลางตอเนองเปนเวลานาน ๆ ไดเมฆชนดน#ไมมฟาแลบฟารอง
ภาพท 35 เมฆนมโบสเตรตสทมา :
http://www.rcthai.net/webboard/
4. เมฆกอตวในแนวต'ง (Clouds with Vertical Development) จะเกดเมออากาศเหนอพ#นดนเมอไดรบความรอนจากแสงอาทตย อากาศรอนจะลอยตวสงข#นและเกดเปนเมฆ มอย 2 ชนด
4.1 เมฆควมลส ( Cumulus Cloud) เปนเมฆทลอยตวข#นชาๆพรอมกบอากาศทลอยตวสงข#น ถาขยายขนาดใหญข#นเรอย ๆ อาจพฒนาเปนเมฆควมโลนมบสได มลกษณะหนาทบกระจดกระจายเหมอนกอนสำาล
ภาพท 36 เมฆควมลสทมา : รงษ พมขาล ถายภาพ
, 2551
66
4.2 เมฆควมโลนมบส
(Cumulonimbus Cloud) เปนเมฆหนา กอนใหญกอตวสงมาก บางคร #งยอดเมฆจะแผออกเปนรปทงทำาใหเกดฝนตกหนก ฟาแลบ ฟารอง ลมแรง บางคร#งมลกเหบตก จงเรยกวา เมฆฝนฟาคะนอง
ภาพท 37 เมฆควมโลนมบสทมา :
http://www.google.co.th/imglanding?
ขอควรจำา
การเรยกชอเมฆ เมฆซงเกดข#นในธรรมชาตม 2 รปรางลกษณะ คอ เมฆกอน และเมฆแผน เราเรยกเมฆกอนวา เมฆควมลส“ ” (Cumulus) และเรยกเมฆแผนวา เมฆสเตรตส “ ” (Stratus) หากเมฆกอนลอยชดตดกน เรานำาชอท#งสองมารวมกน และเรยกวา เมฆสเตรโตควมลส“ ” (Stratocumulus) ในกรณทเปน เมฆฝน เราจะเพมคำาวา นม“โบ” หรอ นมบส“ ” ซงแปลวา ฝน“ ” เชน เราเรยกเมฆกอนทมฝนตก วา เมฆควมโลนมบส “ ” (Cumulonimbus) และเรยกเมฆแผนทมฝนตกวา เมฆนมโบสเตรตส“ ” (Nimbostratus) การเรยกชอเมฆระดบตาง ๆ เมฆระดบสง เมฆระดบกลาง และเมฆระดบตำา หากเปนเมฆระดบกลาง เราจะเตมคำาวา อลโต “ ” ซงแปลวา ช#นกลาง“ ” ไวขางหนา เชน เราเรยกเมฆกอนระดบกลางวา เมฆ“
อลโตควมลส ” (Altocumulus) และเรยกเมฆแผนระดบกลาง วา เมฆอลโตสเตรตส“ ” (Altostratus)
67
หากเปนเมฆระดบสง เราจะเตมคำาวา เซอโร ซงแปลวา ช #น“ ” “สง ไวขางหนา เชน ” เราเรยกเมฆกอนระดบสงวา เมฆเซอโรคว“มลส ” (Cirrocumulus) เรยกเมฆแผนระดบสงวา เมฆเซอ“โรสเตรตส ” (Cirrostratus) และเรยกเมฆระดบสงทมรปรางเหมอนขนนกวา เมฆเซอรส “ ” (Cirrus)
เมฆทอยระดบสงประกอบดวยผลกนำ#าแขง สวนเมฆทระดบกลางจะประกอบดวยผลกนำ#าแขงและอนภาคนำ#า สวนเมฆทระดบตำาจะประกอบดวยอนภาคนำ#าเกอบท#งหมด
ในแตละวนทองฟาจะมเมฆชนดตาง ๆ ในปรมาณทแตกตางกน นกอตนยมวทยา จงบอกลกษณะของทองฟา ดงน#
ตารางท 6 แสดงลกษณะของทองฟา
ลกษณะทองฟา ปรมาณเมฆ แจมใส โปรง บางสวน สวนมาก มาก เตมทองฟา
มเมฆนอยกวา 1/10 ของทองฟามเมฆ 1/10 แตไมเกน 3/10มากกวา 3/10 แตไมเกน 5/10มากกวา 5/10 แตไมเกน 8/10มากกวา 8/10 แตไมเกน 9/1010/10
ทมา : สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย ,2548 หนา 101
ฝนไอนำ#าในอากาศทรวมกนเปนเมฆ เมออนภาคของนำ#าหรอเกลด
นำ#าแขงในเมฆมขนาด ใหญข#นและมความหนาแนนและมนำ#าหนกมากข#นจนอากาศไมสามารถอมนำ#าหรอเกลดนำ#าแขง ไวได จงตกลง
68
มายงพ#นโลกในรปตางๆ เชน เปนฝน หมะ หรอลกเหบ ซงเรยกวา หยาดนำ#าฟา
1. การเกดฝนฝนเปนนำ#าทเกดจาก
กระบวนการกลนตวของไอนำ#าในอากาศทรวมกนเปนเมฆกลายเปนหยดนำ#า เมอหยดนำ#ามขนาดใหญและ มนำ#าหนกมากจนอากาศไมสามารถอมไวได จงตกเปนฝน โดยเฉลยเมดฝนจะมเสนผานศนยกลางมากกวา 0.5 มลลเมตร ถาตำากวา 0.5 มลลเมตร ซงสามารถลอยปลวไปตามกระแสลมไดเรยกวา ฝนละออง สวนเมดฝนขนาดใหญและตกลงมา ในระยะเวลาส #น ๆ เรยกวา ฝนไลชางหรอฝนซ
เปนฝนทตกหนกในระยะเวลาส #น ๆ แลวหยดทนท
ภาพท 38 ฝนตกทมา :
http://www.jorpor.com/variety/?p=904
2. ชนดของฝนฝนมลกษณะการเกดทแตกตางกน แบงออกได 4 ชนด ดงน#
2.1 ฝนพาความรอน เปนฝนทเกดจากเมฆทกอตวข#นจากมวลอากาศรอนและลอยตวข#นสงจนไปกระทบกบอากาศเยน ทำาใหเกดฝนตกลงมา ฝนพา
ความรอนมกจะตก ในตอนบายหรอตอนคำา เวลาฝนตกจะมพาย ฟาแลบ และฟารองเกดข#นเรยกวา พายฝนฟาคะนอง ในประเทศไทยฝนชนดน#จะพบ
69
มากในชวงฤดรอน ประมาณเดอนมนาคมถงตนเดอนพฤษภาคม
ภาพท 39 การเกดฝนพาความรอน
ทมา : http://www.neutron.rmu
tphysics.com/
2.2 ฝนภเขา เปนฝนทเกดจากมวลอากาศช#นไหลมาปะทะภเขาทขวางก#นทศทางลม
มวลอากาศจะถกยกตวใหสงข#นและเยนลง ไอนำ#าจงกลนตวกลายเปนเมฆหนาทบและตกลงมา เปนฝน โดยฝนจะตกหนกทางดานตนลมแตทางดานปลายลมฝนจะตกนอยลง เรยกวา เงาฝน
ภาพท 40 การเกดฝนภเขาทมา : http://www.neutron.rmutphysics.com/2.3 ฝนพายหมน เปน
ฝนทเกดจากพายหมนทมมวลอากาศไหลเขาสศนยกลาง
หยอมความกดอากาศตำา มวลอากาศทไหล เขามาจะถกยกตวใหสงข#นอยางรวดเรว ทำาใหไอนำ#ากลนตวกลายเปนเมฆ
70
หนาทบและตกลงมาเปนฝน ฝนชนดน#จะตกหนกแผเปนบรเวณกวางและจะตกตดตอกนเปนเวลานาน เชน ฝนจากพายดเปรสชน พายโซนรอน พายไตฝน เปนตน
ภาพท 41 พายหมนทมา :
http://dvbs.ee.ku.ac.th/elearning/
2.4 ฝนแนวปะทะ เปนฝนทเกดจากมวลอากาศรอนกบมวลอากาศเยนเคลอนมาปะทะกน มวลอากาศเยนจะดนใหมวลอากาศรอนทชมช#นและเบากวาลอยข#นสเบ#องบน ไอนำ#าในมวลอากาศรอนจะกลนตวกลายเปนเมฆและตกลงมาเปนฝน ฝนแนวปะทะจะตกไมรนแรงนก แตตกสมำาเสมอและตดตอกนเปนเวลานาน
ภาพท 42 การเกดฝนแนวปะทะ
ทมา: http://www.neutron.rmutphysics.com/
เครองวดนำ'าฝน
เครองวดนำ#าฝน ม 2 ชนด คอ1. เครองวดนำ'าฝนแบบ
ธรรมดาหรอแบบแกวตวง มลกษณะเปนรปกระบอกโลหะ
โดยสวนหนงของกระบอกจะฝงอยในพ#นดน การวดปรมาณนำ#าฝนจะวดจากความสงของนำ#าฝน
71
ทเกบจากจดน#น ๆ แลวนำามาเทใสกระบอกตวง ปรมาณนำ#าฝนทเกบไดจะวดหนวยเปนมลลเมตร ภาพท 43 เครองวดนำ#าฝนและ
อปกรณสวนตาง ๆ ของเครองวดนำ#าฝน
ทมา : http://guru.sanook.com/s
earch/knowledge2.เครองวดนำ'าฝนแบบ
บนทกสามารถวดปรมาณนำ#าฝนแบบอตโนมตสามารถบนทกปรมาณนำ#าฝนไดตลอด 24 ชวโมงหรอตลอดสปดาห ภาพท 44 เครองวดนำ#าฝน
แบบบนทกทมา : http://guru.sanook.com/search/knowledge
3. การวดปรมาณนำ'าฝน ทำาไดโดย ใชอปกรณอยางงายเปนภาชนะทรงกระบอกรองรบนำ#าฝนโดยมภาชนะทมลกษณะเปนกรวยเสนผานศนยกลางของปากกรวยเทากบปากภาชนะทรองรบ การบอกปรมาณนำ#าฝนจะบอกเปนมลลเมตร
ภาพท 45 การวดปรมาณนำ#าฝน
ทมา : http://kpclouds.blogspot
.com/
72
ในการวดปรมาณนำ'าฝน ถาจะใชวดโดยนำาไปเทยบกบเกณฑการวดนำ#าฝน ซงกำาหนดเปน
มาตรฐานสำาหรบประเทศไทย คอฝนตกเลกนอย มปรมาณ 0.1 - 10 มลลเมตรฝนตกปานกลาง มปรมาณ 10.1 - 35 มลลเมตรฝนตกหนก มปรมาณ 35.1 - 90 มลลเมตรฝนตกหนกมาก มปรมาณ 90.1 มลลเมตรข#นไป
วฎจกรนำ'า
วฏจกรนำ'า คอ นำ#าเมอไดรบพลงงานความรอนจากดวงอาทตยจะระเหยข#นไป ในบรรยากาศ จนถงระดบทอณหภมตำาพอกจะควบแนนเปนละอองนำ#า กลายเปนเมฆ และเปนฝนตกลงสผวโลก ไหลรวมสแหลงนำ#าและเมอไดรบความรอนจะระเหยกลายเปนไอไปสบรรยากาศอก
73
ภาพท 46 วฏจกรของนำ#า
ทมา : http://oldpdn.com/thai/showfeature.
กจกรรมการทดลองท 3.2เรอง การสรางแบบจำาลองการเกดเมฆ
คำาสง ใหนกเรยนแตละกลมศกษากจกรรมการทดลองและปฏบตการทดลอง ( คะแนนเตม 10 คะแนน)
อปกรณการทดลอง1. โหลแกว 1 ใบ2. นำ#ารอน 1/5 โหล3. นำ#าแขง 1 กโลกรม4. ถาดโลหะ 1 ใบ
วธการทดลอง
74
กจกรรมท 3.2เรอง การสรางแบบจำาลองการ
เกดเมฆ
1. เทนำ#ารอนใสในโหลแกว สงเกตการณเปลยนแปลงทเกดข#นบนทกผลลงในตารางบนทกผลการทดลอง
2. นำาถาดโลหะทใสนำ#าแขงวางปดไวทปากโหลแกวทใสนำ#ารอน สงเกตการเปลยนแปลงทเกดข#นบนทกผลลงในตารางบนทกผลการทดลอง
สมาชกกลม 1. ………………………………………... 2……………………….………………
3. ………………………………………... 4……………………….………………
5. ………………………………………... 6……………………….………………
จดประสงคของการทดลอง.........................................................................................................................................
75
แบบบนทกกจกรรมท 3.2เรอง การสรางแบบจำาลองการ
เกดเมฆ
สมมตฐาน.........................................................................................................................................
ตาราง บนทกผลการทดลอง การทดลอง สงทสงเกตเหน
เทนำ#ารอนใสโหลแกวนำาถาดใสนำ#าแขงวางปดปากโหลแกว
คำาถามหลงการทดลอง1. เมอเทนำ#ารอนใสโหลแกว จะสงเกตเหนการเปลยนแปลง
อยางไร.................................................................................
..........................................................................
.. 2. เมอวางถาดใสนำ#าแขงไวบนโหลทใสนำ#ารอน จะสงเกตเหนการเปลยนแปลงอยางไร
.................................................................................
...........................................................................
สรปผลการทดลอง.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
76
กจกรรมท 3.3เรอง เมฆ และฝน
คำาช'แจง ใหนกเรยนตอบคำาถามหรออธบายส'น ๆ ใหไดใจความทสมบรณ (คะแนนเตม 10 คะแนน)
1. เมฆ คอ........................................................................................................................................ 2. เมฆเซอรส มลกษณะอยางไร..................................................................................................... 3. เมฆอลโตควมลส เปนเมฆช#นใดมลกษณะอยางไร.................................................................... .................................................................................................................................................... 4. เมฆสเตรตส เปนเมฆช#นใดมลกษณะอยางไร............................................................................. .................................................................................................................................................... 5. เมฆทกอตวในแนวดง ททำาใหเกดฝนตกหนก ฟาแลบ ฟารองคอเมฆชนดใด............................ ...................................................................................................................................................... 6. ฝนเกดจากอะไร...........................................................................................................................
77
7. ฝนมกชนด อะไรบาง................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... 8. ใหนกเรยนยกตวอยาง เครองมอวดนำ#าฝนมา 2 ชนด................................................................... ...................................................................................................................................................... 9. ในประเทศไทยเกณฑการวดนำ#าฝน ถาฝนตกหนก จะมปรมาณนำ#าฝนกมลลเมตร ......................................................................................................................................................10. จงอธบายวฏจกรของนำ#ามาพอเขาใจ ....................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................
ตอนท 3 ลม
ลม คอ อากาศทเคลอนทจากบรเวณหนงไปยงอกบรเวณหนงในแนวระดบ เกดจาก
78
ความแตกตางของอณหภม (ความกดอากาศ) ของอากาศใน 2 บรเวณ ลมจะพดจากบรเวณทมความกดอากาศสงเขาสบรเวณทมความกดอากาศตำา
ภาพท 47 ลมพดจากความกดอากาศสงไปยงความกดอากาศตำาทมา : http://www.tmd.go.th/province_stat.php?StationNumber=48380
1. ลมประจำาเวลา คอ ลมทเกดข'นในชวงเวลาตางกน ไดแก ลมบกและลมทะเล
ลมทะเล คอ ลมทพดจากทะเลข#นส
พ#นดนและเกดข#นในเวลากลางวนเนองจากในเวลากลางวนพ#นดนรอนกวาพ#นนำ#า ทำาใหความกดอากาศเหนอพ#นดนตำากวาความกดอากาศเหนอพ#นนำ#าอากาศจงเคลอนทจากพ#นนำ#าสพ#นดน
ภาพท 48 การเกดลมทะเลทมา : www.ttp.ac.th/
ลมบก คอ ลมทพดจากพ#นดนออก
สทะเลและเกดข#นในเวลากลางคน เนองจากในเวลากลางคน
79
เยนกวาพ#นนำ#า ทำาใหความกดอากาศเหนอพ#นดนสงกวาความกดอากาศเหนอพ#นนำ#า อากาศจงเคลอนทจากพ#นดนไปสพ#นนำ#า
ภาพท 49 การเกดลมบกทมา : www.ttp.ac.th/
2. ลมประจำาฤดเปนลมทเกดข#นเฉพาะทองถนหนง ๆ มบรเวณกวางและเปนลม
ทพดเปนเวลานานตลอดฤดของทกป ไดแก ลมมรสม ซงเปนลมทมการเปลยนแปลงทศทางของลมทพดจากฤดหนงไปยงอกฤดหนงในทศทางตรงกนขาม และเกดข#นในภมภาคเอเชยตะวนออก และเอเชยตะวนออกเฉยงใต และเอเชยใต ลมมรสมแบงได 2 ชนด คอ
2.1 ลมมรสมฤดรอน เกดข#นในชวงฤดรอน เนองจากภาคพ#นทวปเอเชยมอากาศอบอนข#น เพราะในชวงน#โลกหนซกโลกเหนอเขาหาดวงอาทตย สวนซกโลกใตจะไดรบแสงเฉยงจาก ดวงอาทตย ทำาใหอณหภมของอากาศในทองทะเลลดตำาลงและเกดหยอมความกดอากาศสงข#น ในมหาสมทร สวนบนภาคพ#นทวปจะเกดหยอมความกดอากาศตำาทำาใหมวลอากาศรอนและช#น จากภาคพ#นมหาสมทรไหลเขาสภาคพ#นทวปเรยกวา ลมมรสมฤดรอน ในประเทศไทยจะรจกลมน# ในชอของ ลมมรสมตะวนตกเฉยงใต มแหลงกำาเนดในมหาสมทรอนเดยเปนลมรอนและชมช#น มไอนำ#ามาก เมอพดมายงประเทศไทยทำาใหมเมฆมากและฝนตกชกทวไป ลมน#จะเรมประมาณ เดอนพฤษภาคมไปจนถงกลางเดอนตลาคม
80
ภาพท 50 แสดงทศทางของลมมรสมฤดรอนทมา : http://www.colorado.edu/geography/2.2 ลมมรสมฤดหนาว เปนลมมรสมทพดจากภาคพ#นทวปลงสทะเล เปนลมเยนและแหง
ดงน#นเมอลมมรสมฤดหนาวพดผานบรเวณใดจะทำาใหอณหภมของอากาศลดตำาลงและแหงแลง ลมน#จะพดในชวงเดอนตลาคมถงเดอนกมภาพนธ ลมมรสมฤดหนาวเกดข#นเนองจากในฤดหนาวซกโลกใตไดรบความรอนจากดวงอาทตยมากกวาซกโลกเหนอ อณหภมของพ#นนำ#าในมหาสมทรอนเดยตอนใตเสนศนยสตรลงมาจงสงกวาภาคพ#นดนซงทำาใหเกดลมมรสมข#น ในประเทศไทยรจกลมมรสมฤดหนาวในชอ ลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอ มแหลงกำาเนดในประเทศจน เปนลมหนาว อากาศแหงแลงมไอนำ#านอย เมอพดมายงประเทศไทยทำาใหภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคกลาง มอากาศหนาวเยนยกเวนภาคใตฝงตะวนออกจะมฝนตก เนองจากลมน#เมอพดผานอาวไทยจะรบเอาไอนำ#าไว และเมอข#นสฝงจงนำาฝนมาตกดวย
ภาพท 51 แสดงทศทางของลมมรสมฤดหนาวทมา : http://www.colorado.edu/geography/
81
3.ลมประจำาปหรอลมประจำาภมภาคตาง ๆเปนลมทเกดจากความกดอากาศทมอยเดมตลอดป เนองจาก
บรเวณข#วโลกและบรเวณ เสนศนยสตรไดรบความรอนจากดวงอาทตยไมเทากน ทำาใหเกดลมพดผานสวนตาง ๆ ของโลก เปนประจำาเชน ลมสนคา
ลมสนคาตะวนออกเฉยงใต คอ ลมทพดจากหยอมความกดอากาศสงกงศนยสตร ทางซกโลกใตเขาหาหยอมความกดอากาศตำาบรเวณเสนศนยสตร
ลมสนคาตะวนออกเฉยงเหนอ คอ ลมทพดจากหยอมความกดอากาศสงกงศนยสตร ทางซกโลกเหนอเขาหาหยอมความกดอากาศตำาบรเวณเสนศนยสตร
ภาพท 52 แสดงทศทางลมสนคาทมา
:http://www.kanta.ac.th/media/sci/www.lesa.in.th/atmosphere/
เครองมอวดทศทางลมและความเรวลม 1. เครองวดทศทางลมหรอศรลม (Wind Vane) ม
ลกษณะเปนลกศรยาว มแพนหาง ต#งตรงเปนตวบงคบใหปลายศรลมช#ไปในทศทางทลมพดเขามา โดยทแกนของศรลมหมน ไปโดยรอบ และตอเขากบวงจรไฟฟาอานทศทางลมตามทศทปลายศรลมช#ไปทหนาปดของเครอง
82
ภาพท 53 เครองวดทศลมทมา : ถนด ศรบญเรองและคณะ , 2549
2. เครองวดความเรวลม หรอ อะนโมมเตอร (Anemometer) ใชวดความเรวลม มลกษณะเปนถวยกลมครงซก 3 ถง 4 ถวยตดอยกบกานซงหมนไดอสระรอบแกนกลาง จำานวนรอบแสดงความเรวลมและสามารถอานความเรวลมไดจากหนาปดหรอสงไปเครองบนทกเวลา
ภาพท 54 เครองวดความเรวลมหรออะนโมมเตอรทมา : ถนด ศรบญเรอง และคณะ , 2549
พายหมน
ลมพาย คอ ลมทพดดวยความเรวสง เพราะความกดอากาศในสองบรเวณแตกตางกนมาก
เรยกลมพายทหมนรอบจดศนยกลางวา พายหมน
83
พายหมนทเกดข#นในสวนตาง ๆ ของโลกในแตละคร #งจะมความรนแรงแตกตางกน การเกดพายหมนข#นในแตละคร#งจะครอบคลมพ#นทกวาง 150 – 500 กโลเมตร
การจำาแนกขนาดของพายหมนโดยใชความเรวลมรอบศนยกลางเปนเกณฑ แบงได 3 ชนด คอ
1. พายดเปรสชน เปนพายทมความเรวรอบศนยกลางเฉลยไมเกน 63 กโลเมตรตอชวโมง ในบรเวณทเกดพายหรอมพายชนดน#เคลอนทผาน ทองฟาจะมดคร#มและปกคลมดวยเมฆหนาทบ มฝนตกปานกลางหรอตกหนกแผเปนบรเวณกวางและตกตดตอกนเปนเวลานาน พายดเปรสชน เปนพายทพดมาถงประเทศไทยมากทสด
2. พายโซนรอน เปนพายหมนทเกดข#นในเขตรอน มความเรวลมรอบศนยกลางระหวาง 63 – 118 กโลเมตรตอชวโมง
3. พายรนแรง มความเรวของลมรอบศนยกลางเกนกวา 118 กโลเมตรตอชวโมง มชอเรยกแตกตางกนตามบรเวณทเกด ดงน#
ภาพท 55 พายใตฝน ทมา :
http://www.nanmeebooks.com/webboard/topic.
3.1 พายไตฝน เกดในทะเลจนใต ถาพดข#นฝงในทวปอเมรกา เรยกวา พายทอรนาโด
84
3.2 พายไซโคลน เกดในอาวเบงกอลและมหาสมทรอนเดย
3.3 พายเฮอรรเคนหรอสลาตน เกดในมหาสมทรแอตแลนตกเหนอ ทะเลแครบเบยน อาวเมกซโก และทะเลฝงตะวนตกของอาวเมกซโก
3.4 พายวลล วลล– เกดในออสเตรเลยพายหมนเขตรอน
พายหมนเขตรอนจะกอตวข#นในบรเวณรองความกดอากาศตำาแถบศนยสตร คอ ในบรเวณละตจด 8 องศาหรอ 15 องศาเหนอและใต อณหภมทจะเกดไดตองมอณหภมทพ#นนำ#าทะเลสงกวา 27 องศาเซลเซยส พายหมนเขตรอนเปนพายหมนทมศนยกลางความกดอากาศตำาทลมบดเปนเกลยวมความเรวลมมาก และทำาใหเกดฝนตกหนก มขนาดเสนผานศนยกลาง 150 ถง 500 กโลเมตร ความเรวลม 120 ถง 200 กโลเมตร
การเรยกชอพายหมน โดยใชเกณฑความเรวสงสดใกลศนยกลาง ดงในตารางท 7
ตารางท 7 แสดงประเภทของพายหมนจำาแนกตามความเรวสงสดใกลศนยกลาง
ประเภทความเรวลมสงสดใกล
ศนยกลาง(กโลเมตร/ชวโมง)
ลกษณะของพาย
1. พายดเปรสชน
2. พายโซน
ไมเกน 63
63 – 118มากกวา 118
พายทมกำาลงออนมฝนตกปานกลางถงตกหนกมฝนตกหนก
85
รอน3. พายไตฝน
มฝนตกหนกมาก ลมพดแรง
ทมา : บญชา แสนทวและคณะ , 2550 หนา 218
บรเวณทเกดพายหมนเขตรอน ไดแก1. แถบหมเกาะอนดสตะวนตก ทะเลแครบเบยน และอาว
เมกซโก2. ทางดานตะวนตกของมหาสมทรแปซฟกเหนอรวม
ทะเลจนใต หมเกาะ ฟลปปนส และหมเกาะญปน3. ทางดานตะวนตกของมหาสมทรแปซฟกใตรวมหมเกาะฟจ
และชายฝงดานตะวนออก ของทวปออสเตรเลย4. ชายฝงมหาสมทรแปซฟกทางดานตะวนออกของเมกซโก
และสหรฐอเมรกา5. มหาสมทรอนเดยแถบเกาะมาดากสการ6. ทะเลอาหรบ และอาวเบงกอล
พายฟาคะนองพายฟาคะนอง เปนพายทพบบรเวณทมอากาศรอนและช#นจะ
เกดพายทมลมพดแรง ฝนตกหนก และเกดฟาแลบ ฟารอง และฟาผาข#น บางคร#งมลกเหบเกดข#น
การเกดพายฟาคะนอง แบงออกไดเปน 3 ข#นตอน ดงน#1. ข'นเรมกอตว เปนข#นเรมตนมลกษณะเมฆเปนแบบควมล
สทกำาลงจะพฒนาเปน เมฆควมโลนมบส ในข #นน#จะมกระแสลมพดข#นตามแนวต#งตลอดต#งแตฐานเมฆไปจนถงยอดเมฆ ความเรว
86
ลมทพดข#นไปอาจแรงถง 10 กโลเมตรตอชวโมง บางคร#งอาจถง 50 กโลเมตรตอชวโมง
ภาพท 56 เมฆควมลสซงกำาลงเจรญเปนเมฆควมโลนมบสทมา : http://www.aeromet.tmd.go.th/met/story/show
2. ข'นพฒนาเตมท ข #นน#ภายในเมฆควมลสยงมกระแสลมทพดข#นตามแนวต#ง และมกระแสลมพดลงตามแนวต#งจากเมฆลงมาสพ#นดนตามเมดฝนลงมา ไอนำ#าจะเกดการกลนตวเปนเมดนำ#าและมขนาดโตข#นจนหนกเกนกวาทกระแสลมจะพยงไว แตในระดบสงของเมฆข#นไปจะมท#งฝนและหมะ สำาหรบพายฟาคะนองทมกระแสลมพดข#นอยางแรงเมดนำ#าจะถกพดข#นไปในระดบสงมาก และอาจตกลงมาเปนลกเหบได
3. ข'นสลายตว ข #นน#กระแสลมทพดลงตามแนวต#งจะแผไปทวกอนเมฆจนกระทง กระแสลมทพดข#นจะหมดไปทำาใหหยาดนำ#าคอย ๆ ลดลง และพายฟาคะนองกคอย ๆ ออนกำาลงลง
87
ภาพท 57 เมฆควมโลนมบสทเจรญเตมททมา : http://www.aeromet.tmd.go.th/met/story/showภมอากาศ
กาลอากาศและภมอากาศ มความสำาคญตอชวตมนษยเชนเดยวกบอากาศยกตวอยาง เชน การประกอบอาชพ การอยอาศย และกจวตรประจำาวนของมนษย
ภมอากาศ หมายถง คาสถตของลมฟาอากาศในระยะเวลายาวนาน เชน ปรมาณฝนเฉลย รายปจากขอมล 30 ป อณหภมสงสดในรอบ 50 ป
เราสามารถแบงเขตภมอากาศในแตละซกโลกออกเปน 3 เขต ดงน#
1. เขตรอน อยระหวางเสนทรอปคออฟแคนเซอรกบเสนทรอปคออฟแคปรคอน
(ละตจด 23.5 ใต) แสงอาทตยตกกระทบพ#นโลกเปนมมชน และมโอกาสทดวงอาทตยจะอย เหนอศรษะได พ#นทเขตน#จงรบพลงงานจากดวงอาทตยไดมากกวาสวนอน ๆ ของโลก
2. เขตอบอน อยระหวางเสนทรอปคออฟแคนเซอร (ละตจด 23.5 เหนอ) กบเสน
อารคตกเซอรเคล (ละตจด 66.5 เหนอ) และพ#นทระหวางเสนทรอปคออฟแคปรคอน (ละตจด 23.5 ใต) กบเสนแอนตารคตกเซอรเคล (ละตจด 66.5 ใต) แสงอาทตยตกกระทบพ#นโลกเปนมมเฉยง แมวาไมมโอกาสทดวงอาทตยจะอยเหนอศรษะแตกยงไดรบแสงอาทตยตลอดป
3. เขตหนาว อยเหนอเสนอารคตกเซอรเคล (ละตจด 66.5 เหนอ) ข#นไป และใตเสน
แอนตารคตกเซอรเคล (ละตจด 66.5 ใต) ลงมา แสงอาทตยตกกระทบพ#นโลกเปนมมลาด มโอกาสไดรบแสงอาทตย
88
ในชวงฤดหนาวนอยมาก
ภาพท 58 ภมอากาศเขตหนาวทมา : http://play.kapook.com/photo/showfull-56076-
2
ผลของการเกดพายตอมนษยและสงแวดลอมพายเปนสงแวดลอมทางภมอากาศทมความสำาคญตอการ
ดำารงชวตของมนษยมาก พายจะปรากฏไมคอยบอย แตเมอมพายเกดข#นและเคลอนทผานบรเวณใดจะกอความเสยหายข#นมากมายดงน#
1. ทำาใหเกดฝนตกหนกและเกดนำ#าทวมอยางรนแรง บานเรอนหลายหลงพงทลาย ประชากรเสยชวตเปนจำานวนมาก
2. ทำาใหพชผลทปลกไวและทนาหลายหมนไรไดรบความเสยหาย
3. มผลกระทบและกอใหเกดความเสยหายตอกจการขนสงท#งทางบก ทางอากาศ และ ทางเรอ ดงน#
89
3.1 ทางบก การเกดนำ#าทวมอยางรนแรงทำาใหถนนและสะพานขาดหรอชำารด กจการขนสงตองหยดชะงก รฐตองเสยงบประมาณในการกอสรางและซอมแซมเปนจำานวนมาก
3.2 ทางอากาศ พายทพดอยางรนแรงจะทำาใหเครองบนไดรบอนตรายจากฝนทตกหนก ลกเหบ และฟาผาทเกดข#นอาจทำาใหเครองบนตกได
3.3 ทางเรอ การเกดพายข#นในทะเลทำาใหเกดคลนขนาด
ใหญ และความแรงของพายทำาใหเรออบปางได ดงน #น เมอเกดพายรนแรงข#นในทองทะเลจะตองหยดการเดนเรอ และหาทางนำาเรอเขาทกำาบงหรอจอดพกตามทาเรอทอยใกลเคยง
ภาพท 59 ความเสยหายทเกดจากพายทมา : http://www.krookhunkhao.com/
กจกรรมท 3.4เรอง ลมและพาย
90
คำาช'แจง ใหนกเรยนตอบคำาถามหรออธบายส'น ๆ ใหไดใจความทสมบรณ (คะแนนเตม 10 คะแนน) 1. ในเวลากลางวนพ#นดนรบความรอนไดเรวกวาพ#นนำ#า ผลทเกดข#น คอ....................................... ....................................................................................................................................................... 2. ในเวลากลางคนพ#นดนคายความรอนไดเรวกวาพ#นนำ#า ผลทเกดข#น คอ...................................... ....................................................................................................................................................... 3. สาเหตสำาคญททำาใหเกดลม คอ................................................................................................... ........................................................................................................................................................ 4. ลม คอ......................................................................................................................................... 5. ลมมรสมฤดรอน คอ ................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... 6 . ลมมรสมฤดหนาว คอ ................................................................................................................ ......................................................................................................................................................
91
7. เครองมอวดทศทางลมและความเรวลม คอ ........................................................................... ...................................................................................................................................................... 8. เกณฑทใชต#งชอพายหมนเขตรอน คอ ..................................................................................... ........................................................................................................................................................ 9. พายโซนรอนมความเรวลมสงสดใกลศนยกลางประมาณกกโลเมตร/ชวโมง .......................... ....................................................................................................................................................... 10. พายใตฝนมความเรวลมสงสดใกลศนยกลางประมาณกกโลเมตร/ชวโมง ............................. .......................................................................................................................................................
สรป เรอง ปรากฏการณลมฟาอากาศ
92
เมฆ การเยนตวของอากาศช#นแลวลอยตวสงข#นแบงเปนเมฆช#นสง เมฆช#นกลาง เมฆช#นตำาและเมฆทกอตวในแนวต#ง
เกดจาก
หมอก
การเยนตวของอากาศช#นแลวลอยตวลงใกลพ#นผวโลกเกดจาก
ฝน การรวมกนของอนภาคไอนำ#าในกอนเมฆเมอมขนาดใหญข#นจะตกลงมาเปนฝน
เกดจาก
หมะ เมดฝนทตกผานอากาศเยนจด แลวไมละลายเกดจาก
เกดจาก
ลกเหบ
กอนนำ#าแขงทถกกระแสลมในเมฆควมโลนมบสพดพาข#นลงนบคร#งไมถวน จงเกดการรวมตวใหญข#นและหลดตกลงมายงพ#นผวโลก
เกดจาก
ลม ความแตกตางของความกดอากาศทพดจากบรเวณทมความกดอากาศสงเขาสบรเวณทมความกดอากาศตำา ถาความกดอากาศในทสองแหงแตกตางกนมากจะทำาใหมลมพดดวยความเรวสง เชน พายหมน พายฝนฟาคะนอง เปนตน
เกดการ
เปลยนแปลงจาก
ลมฟาอากาศ
สภาวะของอากาศทเกดข#นประจำา ณ ทแหงหนงในชวงเวลาส#นๆ
คอ
ความแตกตางของ
ลมฟาอากาศทำาใหเกด
ภมอากาศ
ผลเฉลยของสภาวะอากาศระยะยาวประเทศไทยอยในเขตโซนรอน มลมมรสม ซงพดตามฤดกาลตางๆ
คอ
93