BIBLIOTHECA BIBLIOGRAPHICA AURELIANA
CCXXII
BIBLIOTHECA DISSIDENTIUM
Repertoire des non-conformistes religieuxdes seizieme et dix-septieme siecles
edite par Andre Seguenny
Tome XXVI
UNGARLANDISCHE ANTITRINITARIER IV
FERENC DAVIDpar Mihaly Balazs
Baden-Baden & BouxwillerEDITIONS VALENTIN KOERNER
2008
General Index
Abaffy, Erzsebet 99Abelard, Pierre 189Aconcio, Iacopo 31,180Acquaviva, Claudio 86Ady, Endre 141Agrippa von Nettesheim,
Heinrich Cornelius 189Aiud —»• EnyedAlba Julia —» GyulafehervarAlciati, Paolo 56, 70Alesius, Dionysius (Denes)
23,53,118Alliaco, Petrus de
(Pierre d'Ailly) 189Allix, Peter 111Almasi, Andreas 105Altdorf 72, 101Alvinci, Gyorgy 73Ambroise, Jobert 128Ambrosius, Aurelius 161,169Amicinus, Titus 55Amsterdam 1, 105, 108, 109,
134Appold, Kenneth G. 138Aquinas, Thomas 255Areopolis (Szekelyudvarhely)
—• MarosvasarhelyAristotle 5,52,59,90,231,
233Arius 159, 167, 189, 198,
210,228,231Armenopolis, Arminierstadt
—> SzamosiijvarArnold, Nicolaus 108Athanasius 62, 159, 189, 228,
232
Aubert, Hippolyte 2Augsburg 11,13,16,68,151,
190Augustinus, Aurelius 162
Backus, Irena VI, 2Balassi, Balint 128Balazs, Eva, H. 127Balazs, Ferenc 142Balazs, Mihaly 1, 3, 4, 61, 62,
97, 106, 132, 136-142,180,233,235-237,253,327
Balduinus, Franciscus—* Baudouin
Balduin, Friedrich 101Ban, Imre 130Banfi, Szilvia 63Barat, family 9, 10Barat, Istvan 9, 36Barat, Kata 36Barcsai, Zsigmond 102Bardaisan (Bardesanus) 210Barlay O., Szabolcs 125,133Barta, Gabor 133Bartfa (Bardejov) 102, 151Barton, Peter F. 2Barycz, Henryk 81,126Basel 94, 124, 133, 135Basilius, Istvan 62, 83, 247,
261,326Basilius, Magnus 151Bathory, family 91Bathory, Istvan (Prince of
Transylvania, King ofPoland) 33, 36, 50, 68,
303
69,73,99,133,143Bathory, Kristof (Prince of
Transylvania) 74-76,81,83,86,87
Baudouin (Balduinus), Francois189
Beanlien, Armand 105Becker, Bruno 5Beckova, Marta 139Beke, Antal 50Bekes, Gaspar 72, 207, 238,
255Bel, Matyas 50,68Beleth,Jean 189Bellarmino, Roberto 87, 89,
100Benczedi, Gergely 119Benczedi, Pal 120, 124Benko,J6zsef 115,117,302Berethalom (Birthelm, Biertan)
269, 321Berlin VII, 5, 111Bern 56,273Beryllus 210Beszterce (Bistritz, Bistri^a)
14-16,95Beze (Beza), Theodore de
2, 32, 56, 57, 59, 60, 62,65,68,71-73,180,189,242, 273, 290
Biandrata (Blandrata), Giorgio23-25,36,38-41,47,53,54,56,58,59,61,63-65,68-71,73,78-82,85,86,94,97,100,105,106,113,114,118,130,135,143,171,172, 179-184, 186,187,207,220,223,224,226,228,260,261,263,267, 269, 280, 283, 284,286, 291
Bielinski, Daniel 79, 326
Bietenholz, Peter G. 138Binder, Pal 132Binder, Ludwig 130Bisterfeld, Johann Heinrich
105Biertan, Birthelm
—* BerethalomBistrija, Bistritz
—»BeszterceBlandrata
—> BiandrataBock, Friedrich Samuel
115,260Bocskay, Gyorgy 242Bod, Peter 2,114,115,119,
172, 299Bodnar, Zsigmond 119Bodor, Andras 81,128Bogati Fazakas, Miklos 81,
83, 87, 97, 132Bogner, Johann 52Boldi, Sebestyen
—> Karolyi Boldi,Sebestyen
Bolognetti, Alberti 82Borbely, Istvan 2, 96, 120,
121,235-237Borgias, Elias 282Bornemisza, Pal, 15Bornemisza, Peter 85, 86Boros, Gyorgy 2,119Borrhaus (Cellarius), Martin
207,209,211,227Boston 137Botar, Imre 54, 80, 122, 125,
126Botsack, Johann 104,105Branca, Vittore 129Brasso (Bra§ov, Corona,Kronstadt) 10-13,19,50,58,
68, 96, 124Bratislava —• Pozsony
304
Bremen 101Brunswick 115Bruto, Giovanni Michele 83Bruyn, Gualter de 106Bucer, Martin 189, 227, 254Bucuresti (Bukarest) 115Bucsay, Mihaly 130Buda 174Budapest 2-8,61,62,85,89,'
96,97,99,116,119,120,122-124, 126-134, 136
Budny, Szymon 39, 87, 90Budovec of Budov, Vaclav
101Bullinger, Heinrich 56, 57,
59, 60, 62, 65, 228Burjanda, Jesus Martinez de
91Buzzale, Girolamo 182,189
Caccamo, Domenico 128Caligari, Giovanni Andrea 82Calov (Kalau), Abraham 104,
107, 108Calvin, Jean 21,22,24,38,
57,82, 117,169,182,186,189,213,232,237,254,260, 280, 290, 296
Cantimori, Delio 124,130Capita, Fabricius 207, 211,
227Cassovia —> KassaCastellio, Sebastian 5,25,
149,186, 189,233Cellarius —> Borrhaus, MartinCerdo 210Charles V (Holy Roman
Emperor), 11,68,226Chimelli, Claire 2Chmaj,Ludwik 7,81,126Chrysostom, John 159, 169Cibinium —* Szeben
Cicero, 83,223Cichowski, Mikolaj 108Claudiopolis —• KolozsvarCloppenburg, Johann 107Cluj-Napoca —> KolozsvarCologne 99, 100Comenius —»• Komensky, JanAmosConstantine the Great 232,
249, 260Corona —>• BrassoCostil, Pierre 123Crell, Johann 105Crell, Samuel (Mellerius,
Artemonius) 112,113Cyprian 169,260Czechowic, Marcin 77, 326Czegledi, Gyorgy 61, 62, 242,
249Czelder, Marton 117Czvittinger, David 3,111Csaki, Mihaly 11,85,226Csaszmai, Istvan 215, 326Csenger 247Csepregi, Zoltan 12,138Csetri,Elek 131Csonka, Ferenc 6
Dan, Robert 1, 3, 38,44, 128,129,131,132,283,284
Danila, Nicolae 137Darling, Edward 128Daroczi, Gyorgy 113Daugsch, Walter 133De Benedictis, Angela 138Debrecen (Debrecinum) 22-
24, 28, 57, 58, 60-68, 77,88,101,103,118,119,123,140-142, 186,239,259,290
Deimrich -+ DevaDemeter, Marton 112
305
Des (Dej) 43Desmarets (Maresius), Samuel
106, 108Detreko 85Deutschmann, Johann 108Deva (Deimrich, Deva) 41,
85, 99, 100, 142, 143, 296Dionysios the Areopagite 169Dionysius Colosiensis
—* Alesius, DionysiusDobner, Istvan 112Domanski, Juliusz 140Domokos, family 298Dostalova, Ruzena 91,140DudithAndras 3,59,71,72,
81,82,86,87,97,123Dufour, Alain 2Dumitrian, Ana 137Duns Scotus, John 255
Eber,Paul 81,83,87Eckhardt, Sandor 85Edward VI, King of England
25,32,180Eger 81Egidiopolis —> EnyedEgri, Lukacs 202Egypt 189,210,260Elisabeth I, Queen of England,
32,180Engel, Christian von 116Enyed (Egidiopolis, Strassburg,
Aiud), 47,53,77,271Enyedi Gyorgy 3,43, 94, 112,
136,137EossiAndras 90,129Epiphanius 152, 157, 161,
260Eppel, Johann 29, 55, 83Erasmus, Desiderius 11,12,
128,138,180,189,211,227,254, 302
Erasmus, Johann 132Erdei, Klara 99Erdo,Janos 97,106,131,134Erdodi, Andras 120Eunomius of Cyzicus 210Eusebius of Nicomedia 210Eutyches 260
Fabinyi, Tibor 133Fata, Marta 137Feja, Geza 142Fejerdi, Gal 284Fekete, Mihaly 118Felegyhazi, Tamas 28Fenesan, Costin 87Ferdinand I (Holy Roman
Emperor, King ofHungary), 15, 18
Ferencz, Jozsef 117, 126, 128Filstich, Laurentius (Lorinc)
54, 80-82, 125Firpo, Massimo 7Flacius Illyricus, Matthias
226, 227Fock,Otto 117Fodor, Balint (Valentinus) 51Fodor, Heinrich 126Font, Zsuzsa 6, 141Forgach, Ferenc 85, 106Foldesi, Ferenc 2France VI, 161Franciscus Hungarus
—>• Kolozsvari (?) FerencFrancken, Christian 88, 129,
264, 288, 326Franeker 105, 107Frankfurt (Main) 13, 89, 102,
111,133Frankfurt (Oder) 22, 88, 100,
102,108,111,119Franz, Wolfgang 102
306
Friedman, Jerome 135Fuxius, Nicolaus 52, 58, 59Fugedi, Erik 127
Gagyhy, Denes 122Gal, Kelemen 3, 28, 29, 123Galli, Johann Christoph 108Gast, Christoph 72Gdansk 129Gelei Katona, Istvan 104-106Gellerd, Imre 44, 97, 133,
136,137, 143Gellerd, Judit 136,137Geneva 24, 62, 63, 65, 70, 72,
107Gentile, Valentino 56, 70,
189,273Gerdes, Daniel 113Gerendi, Janos 5, 129Gerezdi, Raban 128Germany 14, 15, 149, 151,
161,244Gerson, Johannes 209Gherla —• SzamosujvarGifford, William
(Reginaldus, Gulielmus)99
Gilly, Carlos 133Gioacchino da Fiore 189Godbey,John C. 132Gomarus, Franciscus 109Gorsa, Mihaly 72Gorski, Konrad 4, 182, 290Goudoever, Jan van 134Gone 59Gottingen 139Graffius, Gaspar 54Gratianus, Mate 223Grawer, Albert 100-102Graz 127Gregory XIII, Pope 73
Gribaldi, Matteo (AlphonsusLyncurius Tarraconensis)56, 189
Gross, Julius 6Groningen 108,113Grynaeus, Simon 227Grzegorz, Pawel 4, 54, 79,
88,179,182-184, 186,189,207,250,290
Giidor, Botond 137Giindisch, Gustav 14, 127Gundisch, Konrad 87, 133Gwalter, Rudolph 194Gyallay, Domokos 142Gyulafehervar
(Alba Julia, Weissenburg)11-13, 19,25,30,45,46,48,49,78-81,83,85,89,97,99, 100,106,118,131,136, 137, 174, 177, 179,186,187, 192,198,200,202,207,210,211,213,215,216,221,226,228,233,238,239,249, 255,277,283,291
Gyulafi, Lestar 85,100,117Gyulai, Farkas 244Gyulai Pal 85
Hagymasi, Kristof 249Halle 96,114HallerPal 113Haller, Johann 56, 57, 273Haner, Georg Jeremias 115,
152Haner, Georg, 111Hannover 100,110Hapsburg House 18, 20, 21,
23,33,301Hebler, Matthias 19, 50, 189Hegediis, Geza 125
307
Heidelberg 23, 24, 56, 57, 69,72, 102, 128, 171,276
Helmstadt 113,114HeltaiGaspar 12,16,22,27,
29,31,50,56,57, 121,126,141, 143, 152, 174,216,260,273,276,290
Helvidius 210Hermann, David 107Hermannstadt —• SzebenHermes Trismegistus 198,
205, 233Herner, Janos 6Hertel family 9, 10, 87, 90
98Hertel II, David 9, 36,Hertel, Gregor 9, 10, 80Hertel, Nicolaus 9Hertel, Peter 9Hertel, Johann 9, 36Hevessi, Mihaly 59Hieronymus, St. 228Hilarius of Poitiers 232, 255Hilarius, Thomas 72,Hildebrand, Joachim 114Hillerbrand, Hans J. 97Himmel, Johann 103Hochstraten, Jacob von 226Hoffhalter family 131Hoffhalter, Raphael 179Hoffmann, Gizella 4Hoffmann, Imanuel 112Holcot, Robert 189Homorodszentpali, Istvan 112Honter, Johann 12,118Hoornbeek, Johann 106Horvath, Cyrill 120Horvath, Ivan 6Horvath, Janos 126Hosius, Stanislaw 53Hotson, Howard 137Hubert Gabriella, H. 6, 291
Hund, Johannes 139Hunnius, Nicolaus 102Hunyadi, Demeter 83,90,
100,112,301,326Huszar, Gal 289Huszti, Andras 115
I. Fonyad Pal 70Ignatius 171,224,228,232Ilia, Andreas 114Incze, Gabor 289Ingolstadt 89,267Irenaeus 171,228,232Isabella, Queen of Hungary
18,21,50Italy 129Ivan, Laszlo 123
Jakab, Elek 4,5,15,27-29,36,53-58,80,95,96,115,117-119,144,154,159,267,271,281,283,289-291,294,296,298,299,301, 302
Jako, Zsigmond 131Jankovics, Jozsef 62, 136Jaszberenyi Pal 108Jena 100-103,108,111,112Jenei, Ferenc 126,174Jenei, G. Istvan 104, 105John of Damascus
(Damascenus) 162John Sigismund,
King of Hungary,Prince of Transylvania,12,18,21,23-25,30,32,37,53,54,60,61,67,76,77,80,81,95,123,128,141, 164, 169, 171, 174,180, 187,238,255
Jordan, Stephanus, Clausen-burgensis 61
308
Jordan, Thomas 81, 82Jordt-Jorgensen, Kai Edvard
107Jozan Miklos 142Jocher, Christian Gottlieb 96Juhasz Andras 94,135
Kalau, Abraham—• Calov, Abraham
Kaldi, Gyorgy 104Kaldos, Janos 4,135Kalmancsehi Santa Marton
12, 17, 18,20,21, 126,154-157,163,269,270,299
Kanyaro, Ferenc 4, 96, 119,120, 179
Kaplay Schey, Ilona 129KaradiPal 83,86,138,296,
326Kardos, Andras 120Kardos, Tibor 6Karolyi, Boldi Sebestyen 12,
19,21,164Karolyi, Gaspar 59, 238, 242Karolyi, Peter 28,57,61,64,
69, 77, 85, 88, 106, 127,200,209,219,220,238,239, 247, 249, 250, 254,255, 257, 258, 273
Kassa (Cassovia, Kaschau,Koside) 18,19,21,49,103,112,298-300
Kathona, Geza 44,127-129,131,171,273
Kazinczy, Ferenc 116Keckermann, Bartholomaeus,
100Kecskemeti, C. Janos 102Kelemen, Lajos 44, 53, 54,
62-65,67, 121, 124Kelemen, Miklos 135
Kemeny, Jozsef 60Kendi, Antal 166Kenosi, Tozser Janos 2,4, 33,
43,70,139,267,281,289,291
Kerckhoven Polyander, Johann,105
Keseru, Balint 44, 141Keseru, Gizella 3, 136, 139,
141Kevehazi, Katalin 99,Kipping, Heinrich 108Kipping, Johann 108Kiralyfalvy, Janos 85Kircsfalva 302Kirksville 135Kiss, Andras 136Kiss, Aron 4,58,172,273,
289,290, 299Kiss, Erno 96, 120Kiss, Gy. Csaba 133Klaniczay, Tibor VII, 62,
127, 130,131, 137Kleyn, Thomas 298Kocsi, Csergo Balint 119Kohn, Samuel 119Kokavinus, Bricius 61Kolozsmonostor (Manastur)
50,81Kolozsvar (Claudiopolis,
Klausenburg,Cluj-Napoca) passim
Kolozsvari (?) Ferenc(Franciscus Hungarus)61
Kolozsvari, Gergely 80Komaromi, Csipkes Gyorgy,
109Komenski, Jan Amos 107,
108Komlos, Andras 63Koncz, Jozsef 119
309
Kosice —> KassaKot, Stanislaw 5, 87, 235-237Kovacs, Istvan 133Kovacs, Sandor 4,139Kozma, Ferenc 121Kozocsa, Sandor 99Koimives, Ferenc 80Konigsberg 77,105,115Kopeczi, Bela 135Kovary, Laszlo 117Kraft, Heinz 96Krakow 3, 4, 7, 47, 59, 62,
82,86,87,89-91,94,104,108,129, 267, 278
Kraszna 269Kratzer, Georg 29Kriegseisen, Wojciech 137Kromayer, Hieronym 110Kronstadt —> Brasso
Lako, Elemer 131, 294, 296Lampe, Friedrich Adolph 5,
59, 62, 80, 273, 276, 283,299
Lampeter 134Landsteiner, Karl 301Laski,Jan 137,190Lattis, James M. 7Latzkovits, Miklos 4,141Laursen, John Christian 137Lauterbach, Samuel Friedrich,
111Legdaeus, Valentin 102Leibniz, Gottfried Wilhelm : 5,
42, 109,110Leiden 104-106,115Leipzig 3,8,96,101,102,
110-113,119Leleszi, Janos 81,126Leo X Pope 226Leppin, Volker 4,138
Lessing, Gotthold Ephraim,73, 115
Lewiston 134Linda, Alina 77Lindsey, Theophil 115Lingens, Karl Heinz 138Lismanino, Francesco 189Lombardus, Petrus 149, 176,
255London 108,110,115,117Locse 106Loffler, Friedrich Simon 110Lorinczi, Mihaly 5, 44, 154,
270,296Lubieniecki, Stanislaw 107,
109Lublin 89-91Lucanus, Marcus Annaeus
298Ludovicochenius, Johannes,
114Lukacs, Laszlo S. J. 5Luther, Martin 14, 26, 116,
117,133,134,149, 155,157, 162, 183, 186, 189,190, 210, 226, 228, 242,260,280, 298, 29
Lyncurius, Alphonsus—• Gribaldi, Matteo
Maciejewska, Maria 77M^czynski, Jan 53Maggio, Lorenzo 81,83Maimbourg, Louis 109Maior, Georg 46, 61, 64, 113,
224, 226-228, 239, 258,259
Maior, Johann 189Majlath Istvan 13,68Makkai Laszlo 2, 124, 126,
127,132
310
Manastur—> Kolozsmonostor
Mansfeld 151Manyoki, Peter 73Marburg 190Marcion, 157Marchetti, Valerio 129,138Maresius
—> Desmarets, SamuelMargitai, Peter 102Markos, Albert 4, 264Marosvasarhely (Areopolis,
Neumarkt, Tirgu Mures)2,50,171,172, 174,290
Martini, Adam Jacob 103,105, 108
Martinuzzi, Gyorgy 13, 14,15
Martyr, Petrus —• VermigliMassa, Christian 52Massa, Simon 99Massachusetts 125Matthias I Corvinus
(King of Hungary) 169Matthias, Martin 101, 105Maximilian II
(Holy Roman Emperor,King of Hungary) 5 9
Mayer, Johann 290Medgyes (Merasopolis,
Mediasch, Medias)24, 52, 53, 77, 273
Medgyesi, Ferenc 11,14,144, 181
Meisner, Balthasar 103Melanchthon,~Philipp 14, 17,
22,52,64,149, 151, 152,157, 162, 163, 166, 167,169,189,227,228,231,246
Melius, Juhasz Peter 22-24,32, 60, 62, 63, 64, 67, 68,130, 138,176, 177, 185,189,202,209-211,213,216,219,220,221,223,224, 228, 238, 239 242,247, 249,̂ 250, 252, 253,255, 258, 259, 290
Mellerius, Artemonius-»Crell, Samuel
Mercurian, Everard 71,73Mersenne, Marin 104Meszlenyi, Antal 122Metschkay, Ladislaus 52Meylan, Henri 3Mezotur 8Michael praedicator 55Mid-Szolnok county 249Miklos preacher 62, 63Mikola, Ferenc 192, 194Miles, Matthias 109Milotai Nyilas Istvan 101,
103Minneapolis 109, 128Minot, Simons O. 142Miskolc 247Miskolczy, Ambrus 136Missouri 135Modena 125Mohacs 133Molnar B. Lehel 4Molnos David 116Moravia 128Morgondai, Janos 49, 298Mosheim, Laurent 113Munch Peter 10Miinster 245
Nadal, Hieronymus 69Nadudvari, Peter 113Nagel, Georg 103
311
Nagy Geza 126,139,154,270
Nagy, Janos 118Nagy, Kalozi Balazs 127Nagy, Lajos 238Nagyilles, Janos 140Nagyszombat (Tyrnavia,
Tyrnau, Trnava) 111Nagytallyai, Bertalan 73Nazare, Daniel 138Nazare, Ruxandra 138Nemeth Laszlo 141,142Nemeth, S. Katalin 136, 192Neomorius, Johann 101Nepos 210Nestorius 210Neumarkt —* MarosvasarhelyNeuser,Adam 73,115,117Nicaea 171Nicephoros, Callistos
Xanthopulos 181Niemojewski, Jan 89, 90Nogradi, Matyas 109Nyiredy, Szabolcs 136Nyvelt, Jakab 14, 50
Ochino, Bernardino 189Odorheiu Secuiesc
—• SzekelyudvarhelyOecolampad, Johann 161,
189,227Olah, Szabolcs 138Olsztyn 53Oltard, Martin 90Oradea —> VaradOrelli, V. 96Origen 110,169,185,189,
205,210,246Osiander, Andreas 189Ostorodt, Krzysztof (Ostorodus,
Christophorus) 105Otvos Peter 141
Padua 36,301Pakozdy, M. Ladislaus 130Paksi, Mihaly 36, 69Palaeologus, Jacobus 1,26,
34-36, 38-40, 49, 78, 79,85,87,89,91,126,129,130, 137, 140, 235-237,257,278-280, 301
Palfi, Marton 121,123,144,187,294,296
Pall, Francisc 127Pannonia 19,46,111,159,
160,162,187,201,202,215
Pap, Domokos 121Papa 121Paris 104, 109Paruta, Niccolo 34, 35, 48,
72,279-280Paskandi, Geza 143Passuth, Laszlo 143Patko, Mihaly 65, 66Paul III (Pope) 12PaulofSamosata 210Pawlikovice 88Paxy, Gaspar 72Pazmany, Peter 6, 99, 100Pechi, Simon 119,133,134Pecsi, Janos 49,301Pelargus, Christophorus 88Peri, T. Istvan 106,107Pesti, Gaspar 12-14, 144Peter, Katalin 97, 136Peter, Lajos 127Peterfalva (Petersdorf, Petresti)
14, 15Petho, Gergely 112Petreius, Theodor 103Petrovics, Peter 16, 18, 20-
22,155Petrus Martyr —*• Vermigli,
Pietro Martire
312
Peucer, Caspar 57Pinczow 52,59Pintard, Rene 104Pinter Jeno 123Pinxner, Andreas 111Pioli, Giovanni 125Pirnat, Antal 1,5,9,27,39,
44,69,97,126-130,134,180,184,185,280,283,284, 291
Pisa, Alfonso 73, 82Pitters, Hermann 98P6kai,Jakab 198Pokoly, Jozsef 5, 120Poland (Polonia) 24,27,41,
60, 73, 79, 82, 83, 91, 103,111,114,128,139,144,149, 279
Polyander, Johann 104Pomarius (Baumgarten),
Christian 49,133,298Popkin, Richard 137Popovici, Florin 138Possevino, Antonio 89Poznan 89Pozsony (Posonium, Pressburg,
Bratislava) 50, 68, 104Prague 101Praxeas 210Pressburg —• PozsonyPrzypkowski, Samuel 104,
111
Qeenston 135
Radecius, Istvan 81Radecke, Matthaeus 89Radecke,Valentin 43Raemond, Florimond de 100Rakow (Racovia) 37, 99Rambach, Johann Jacob 112
Rath Matyas 116Ravasz, Laszlo 121Rechenberg, Adam 41, 114Reginaldus, Gulielmus-> Gifford, WilliamRejchtrova, Noemi 101Reszka (Rescius), Stanislaw
94Reuchlin, Johann 227Revesz, Imre 123,290Revesz, Kalman 118,120Regeni (Rhegenius) Pal Mihaly
110Rivet, Andre 104Rochot, Bernard 105Rome 32,73,91,180,202,
226,237Rostock 22,102,111Roth, Erich 12, 127Rotondo, Antonio 130,134Rott, Jean 2Rotterdam 110Rufinus 181
Sabellius 198,210,232,275,294
Sagittarius, Caspar 111Salig, Christian August 51Salwa, Piotr 137Sand, Christoph 7, 109, 179,
260, 277Sarospatak 119,302Sarpataki, Nagy Mihaly 109Saubert, Johann 101Sauzet, Robert 134Schadel, Erwin 107Schaller, Hieronymus 72Scherer, Andreas 68Schesaeus, Christian 6, 52,
68,86Schiel, Friedrich 50
313
Schliisselburg, Conrad 77Schmalz, Valentin 100, 101,
106Schmeizel, Martin 111Schomer, Christoph 111Schreiter, Johann 101Schrock, Johann Matthias 116Schuller, Adolf 7, 22, 122,
154,162,269,270Schwarz, Karl 117, 152, 154,
269Scribner, Robert W. 136Sebesi Pal 96, 97Seebass, Gottfried 139Segesvar (Schessburg,
Sighisoara) 53Segesvari Domokos 57Seguenny, Andre v-vii, 2Selmecbanya 72Servet, Miguel 1, 5, 25-27,
31,47,56-58,60,70,73,77, 100, 132, 137, 171,176, 181-183, 185, 189,190,194-196,220,221,223,227,231,232,235-237, 273
Severus, Sulpicius 210Sibiu —>• SzebenSic - • SzekSigisoara -> SegesvarSigler, Michael 50, 53, 68Siklosi, Peter 73Simand (Simand) 86,138Simen, Daniel 124, 125Simen, Domokos 118, 238Simler, Josias 32, 60, 65, 69,
71,77, 189,242,277Simon, Richard 110Sipayllo, Maria 54Skalic (Scalichius), Pavao
189Skaricza, Marton 289
Skene, John 72Socrates 181Soltesz, Zoltanne 127Sommer, Johann 31, 35, 36,
47,67,72,89,91,106,107,180,267,278
Somogyi, Istvan 72Sozzini, Fausto 26, 27, 34,
38, 40, 42, 43, 49, 79, 80,86-90,94,95,97,104,106, 111, 115,116, 125,131,138,139,143,200,221,232,233,253,254,257,261,262,264,267,284,288, 296, 302
Sozzini, Lelio 26, 27, 54, 70,72, 134, 176, 177, 186,187, 189,194,231
Spanger, Andras 112Spanheim, Friedrich 107Spears, Robert 116Spengler, Lazarus 12Squarcialupi, Marcello 86Stancaro, Francesco 14, 16,
20,21,32,45,50-53,68,124, 149-152, 163, 164,166, 167,177,189,209
Stegmann, Josua 103Stockel, Leonard 151Strasbourg' vii, 209Strassburg —• EnyedStuttgart 4, 130, 139Switzerland 25Sylvester, Gyorgy 116Sylvester, Pope 226, 232,
249, 260Symmachus the Ebionite 210Szabo, Andras 138Szabo, Arpad 106,137Szabo, Attila 128Szabo, Geza 132Szabo, Gyorgy 115
314
Szabo, Jozsef S. 123Szabo, Karoly 6,85,118, 298Szabo, Laszlo, Cs. 142Szabo, Miklos 7,135Szakaly, Ferenc 7, 65, 72, 73Szamoskozy, Istvan 99, 100Szamosujvar (Armenopolis,
Armenierstadt, Gherla),108
Szanto (Arator), Istvan 69,71,73,86,94,95,
Szasz, Ferenc 143Szasz, Janos 97,126-128,
133Szczucki, Lech 3, 7, 77, 99,
129,131,132, 139, 140,182,184
Szeben (Cibinium, Hermann-stadt, Sibiu), 1,2,4,14,15,17,19,49,50,53,68,109, 151,298
Szeged 1,2,7,99,141Szegedi, Edit 136, 138Szegedi, Kis Istvan 72Szegedi, Lajos 20, 269Szeitz, Leo 115Szek(Sic) 149,152Szekely, Gyorgy 127Szekely, Sandor 117Szekelykeresztur (Kreutz,
Cristurul Secuiesc) 123Szekelyudvarhely (Areopolis,
Oderhen, OdorheiuSecuiesc) 2
Szelestei; N. Laszlo 61Szendrey, Istvan 65Szentabrahami, Lombard
Mihaly 113,295,296Szentabrahami, Lorincz Geza
142Szentegyhaz, (Vlahi$a) 143
Szenterzsebeti, Marton 21,164
Szentgyorgyi, Balint 106Szentgyorgyi, Jozsef 116Szentivanyi, Marton 111Szentivanyi, Sandor 124Szentmartoni, Kalman 123Szentpali, Boldizsar 283Szepessy, Tibor 3Szephalom 116Szikszai, Fabricius Balazs 28,
238,239, 242Szikszai, Gergely 59Szikszai, Hellopaeus Balint 73Szilady, Aron 289Szilagyi, Sandor 3, 100, 141Szinnyei, Jozsef 7Szorc, Alojzy 53Szonyi, Etelka 6Sztojka, Anna 302Sztojka, Gyorgy 302Sztojka, Laszlo 302
Takacs, Istvan 291Tallyai, Z. Marton 104, 105Tannery, Marie Paul 104Tatian of Syria 210Tauler, Johann 228Tazbir, Janusz 99Tedeschi, John 7,97,116,
124, 130, 132, 135Telegdi, Miklos 86Temes county 16, 18Temesvar (Temesvarium,
Temeschwar, Timisoara),83
Tertullian 169, 182, 209,226,228, 271
Teutsch, Andreas 96Teutsch, Friedrich 122Teutsch, Georg Daniel 7
315
Thenaud, Jean 59Theobald 85Theodoretos of Kyrrhos,
181,260Theophilactus 194Theophilus, Nicolaides
—y Schmalz, ValentinThordai, Adam 238Thorday, Andras Sandor 33,
78.Thorenburg —»TordaThretius —»• TrecyThumm, Theodor 103Tilsch Janos 141Timisoara —> TemesvarTirgu Mures
—* MarosvasarhelyTonk Sandor 7,131,135Torda (Thorenburg, Turda)
17,21,32,33,37,40,47-49, 69, 78, 80, 94, 164,202,221,237,283,302
Tordai; Sandor Andras 33Torino 130Toroczkai Mate 43,90,91,
291Toth, Gyorgy 121,122Torn, Istvan 136Toth, William 124, 125Torok, Gyorgy 82Torok, Istvan 120Torok, Tamas 143Transylvania, Transsilvania,
Siebenbiirgen, Ardealpassim
Traugott, Michael 95Trausch, Joseph 96, 99Trauschenfels, Eugen 68Trauzner, Lukacs 36, 87, 283Trecy (Thretius), Krzysztof
62,68Tmava —• Nagyszombat
Trocsanyi, Zoltan 121Trombitas, Janos 72Turchetti, Mario 2Turda —• TordaTuri, Farkas Pal 61Tun, Matyas 59,73Turkey 18Turretini, Johann Adolph 114Tubingen 98,103,112,138,
139Tyrnavia —> Nagyszombat
Uhlius, Johann Ludwig 113Unghvary, Sandor (Alexander)
134Ungler, Lucas 70Ursin, Zacharias 69Utrecht 5, 106Uzoni Foszto, Istvan 4, 33,
43,70,139,267,281,289,291
Vaczy, Janos 116Vadai, Istvan 6Valaszuti, Gyorgy 62,140Valdes, Juan de 135, 182, 189Valla, Lorenzo 22Varad (Varadinum, Wardein,
Oradea), 32,46, 49, 60-62,73,106,131,200,221,224, 237, 238, 240, 242,247, 258, 299
Varga, Bela 97Varga, David 10Varga, Imre 291Vari, Albert 121,123,124Varjas,Bela 131,134Vasarhelyi, Gergely 103Veesenmeyer, Georg 117Vehe-Glirius, Matthias 3, 26,
34,38-40,91,131,132,283
316
Venard, Marc 135Verancsics, Antal 13Veres, Imre 118Veresmarti, Hies 73Veress, Endre 83Vermigli, Pietro Martire
(Petrus Martyr), 22, 169,254,259
Vezer, Erzsebet 141Vienna 11,13,68,69,71,81-
83,94,95,98,109,115,116, 130,131,133-135
Vigand, Johann 189Vilnius 88Vitrelin Alexander, 86Vives, Juan Luis 209Vizakna 94Vizaknai, Gergely 14, 50Voetius, Gisbert 106Volan, Andreas 87, 88Volkel, Johann 94
Waard, Cornelius de 104Wagner, Ernst 98Walch, Johann Georg 112Wallace, Robert 117Walther, Andreas 102Warga, Lajos 119Warsaw 6,54,81,91,99,
104, 108,109, 126, 129,131,132,137,140
Weber, Georg 133,134Weber, Renate 133,134We_gierski, Andreas 109Weissenburg —» Alba JuliaWeissmann, Christian Eberhard
112
Welti, Manfred E. 133.Wien,Ulrich 4,11,68Wigand, Johann 77Wilbur, Morse Earl 7,125Wilini, Alexander (Sandor)
244Williams, George Huntston
8, 109, 132, 135Wiszowaty, Andrzej 111Wiszowaty, Benedykt 294,
296Witrelin, Alexander 261Wittenberg 10-15,22,59,61,
64, 67, 102, 125, 127, 139,152,226,227,245
Wittstock, Karl 117Woetschke, Theodor 8, 60-
62,81Wolf, Johann 36, 59, 69, 290Wolphard, Adrian 11,12Wroclaw 129Wujek, Jakob 42,87,101Wusts, Balthasar Christoph
102
Zalewski, Ludwik 91Zanchi, Girolamo 60, 70Zawadzkf, Zdzislaw 77Zeltner, Gustav Georg 111,
112Zerbst 91Zoltan Sandor 124ZovanyiJeno 8,119,121-
125,130Ziiniga, Diego Lopez de 189Zurich 57,60,62,65,68,71,
277Zwingli, Ulrich 17,161,189
317
Biblical Index
I Mos 1:26 186,197,220,231,252,273
I Mos 18 252,253I Mos 19 252,253I Mos 21 192I Mos 22 192I Mos 32 253II Mos 3 253V.Mos 1:39 204V Mos 4 274, 275V Mos 5:1 231V Mos 6 200V Mos 6:4 203,211,238
Job 1:2 274,275
Psal 2 252Psall2:7 211Psal 33 275Psal45 274Psal 46 289Psal 51:8 187Psal 68 220Psal 72 252,253Psal 81:10 255Psal 102 242, 252Psal 110 210
Isa4:l 192,193Isa7:14 209Isa 9: 6-7 209, 253Isa 35 253Isa 42 253Isa 43 253Isa 45 274Isa 48 220, 253Isa 51:16 187Isa 53 253,274Isa 61 274
Jer3:22 173Jer4:3 172,173,243Jer 10 252Jer 17 252Jer 23 253
Ezec 17:6 274Ezec 36:25 206
Micah 5 253
Zech 2 253Zech 11 253Zech 12 253Zech 13:9 206, 253Zech 14 242, 260
Prov 1 302Prov8 213,220,253 Mai 2,7 281Prov 30 213, 253
Matt 1 176, 254, 275Eccl7 67,253 Matt 5 250Eccl37 216,217 Matt 13 83
Matt 14:16 281
318
Matt 15 281Matt 16:24 204Matt 19:14 162Matt 28:19-19 162,190,204,
210,231,245,253Matt 25: 14-30 281Matt 26: 26-28 159,161,167,
169,270,271,272Matt 28:18 210,245,253
Mark 1:4 205Mark 16:16 245Mark 12 280
Luke 1:41 247,254Luke 2 176,275Luke 3:3 206Luke 10: 22 292Luke 12 54-59 281Luke 18 281Luke 19:11-28 281Luke 24:25-44 242
Johnl 186,194,200,221,231,233,239,252-254,273,
John 2 283John 3: 5-6 204, 206, 254John 3 34-35 210,254,274John 5:17-26 234,272,274,
278John 5:43 224, 225John 6: 55-56 167,168,254John 8 254, 275John 10:16 149,254John 10:22 210,254John 11 275John 13:3 275John 17:3 184,190,252,254John 17: 20 268John 20 252,254, 280John 20:28 302
Acts 2:13 275Acts 2:38 205Acts 5:38-39 180,207,238,Acts 7:59 261Acts 8:5 204Acts 8:26-40 206Acts 10:36 273Acts 13:24 273Acts 16:13-40 205 -Acts 19 280Acts 19:4-5 246Acts 22:16 206
Rom 1 275Rom 3:5 272Rom 4 205,280Rom 5:24-26 274Rom 6: 3 206Rom 10:10 205,232Rom 10:17 205Rom 16:25 272
I Cor 1:14I Cor 1:20I Cor 1:23I Cor 2:3I Cor 6:19I Cor 8:6I Cor 12:13I Cor 11:16
Gal 3:18Gal 6:14
204, 275195250-249
154206
265, 274,276206, 260221
206228
Eph 1 275Eph3:9 272Eph 4:5 206, 276
Phil 1 196Phil 2:5-9 210
319
Coll 186,200,239,259,272 I Johnl 275Col 2:9 210 I John 2 226,252Col 2:20 206 I John 4:3 164, 165,252Col 3:5 206 I John 5:5-9 231,254,274
I John 5:20 211,252,254I. Thess5:21 178 II John 1:6 205
I.Tim 1 275 Rev 12:6 232I. Tim 2 274 Rev 17:14 236II. Tim 1:10 272 Rev 19 275II Tim 3:2 248,272 Rev 20:11-15 281
Rev 22 254 f
Tit 3:5 206 Rev 22:16 198
Hebl 176,186,190,210, Judith 213259,270
Heb6:2 206 Tobit 213Heb 10:22,23 206
Maccabees 213I Pet 1 275I.Pet3:14 290I Pet 3.18,22 206I Pet 4:10 208
320