8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 136
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlSHARTIMI I TESTIT
(KLASAT 1- 9)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 236
2 3
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
AutoreumlAlfons HarizajMustafeuml Kadriu
Grupi punuesTom Gougeon ndash Universiteti i Kalgarit KanadeumlMelinda Mula - FSHMN Universiteti i PrishtineumlsSelim Mehmeti ndash Instituti Pedagogjik i KosoveumlsMirlinda Dehari Zeka - Divizioni peumlr Vlereumlsim Standarde dhe Monitorim MASHTFadil Latifi ndash Meumlsimdheumlneumls i nivelit 1-5Linda Ukimeraj - GIZCDBE
Dizajni dhe faqosja ngaEnvinion Prishtineuml
FaleumlnderimeProgrami ldquoZhvillimi i Kapaciteteve neuml Sektorin e Arsimit Fillor neuml Kosoveumlrdquo (GIZCDBE) faleumlnderon peumlr kontributin etyre neuml peumlrpilimin e keumltij udheumlzuesi Festim Shkodra Halim Jerliu Mallzum Qajani Zybejde Gogolli-Latifi PleuratRudi Alida Thaccedili Burim Kamishi Fatbardha Zogaj Reka Feumlllanza Juniku-Zeka Fehmi Sylejmani Florin Blakaj HataCcedilitaku Ibe Gashi Ilir Mazreku Islam Zuzaku Lindita Mustafa Lulzim Thaccedili Milazim Avdylaj Musaj Paccedilarizi ShpeumltimKastrati Vllaznim Balidemaj Xhevat Krasniqi Zana Meqa
Prishtineuml prill 2015
PEumlRMBAJTJAVLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT (KLASAT 1- 9) 4HYRJE 5
1 PROFILI I KOMPETENCAVE TEuml MEumlSIMDHEumlNEumlSVE 6
2 VLEREumlSIMI I BAZUAR NEuml KURRIKULEumlN E Re TEuml KOSOVEumlS921 Teuml kuptuarit e vlereumlsimit teuml bazuar neuml kompetenca 922 Kompetencat kryesore teuml teuml nxeumlnit 923 Rezultatet e meumlsimit 1024 Deumlshmiteuml 1125 Lidhja ndeumlrmjet rezultateve teuml teuml nxeumlnit peumlr shkalleuml dhe kompetencave kryesore merezultatet e teuml nxeumlnit teuml fusheumls12
3 ROLI I VLEREumlSIMIT PEumlRMBLEDHEumlS NEuml PROCESIN E MEumlSIMDHEumlNIES DHE TEuml NXEumlNIT DHE LLOJET EVLEREumlSIMEVE TEuml NXEumlNEumlSVE 13
31 Ccedilfareuml eumlshteuml vlereumlsimi 1332 Format kryesore teuml vlereumlsimit 1433 Parimet kryesore teuml vlereumlsimit 1634 Aspekte teuml peumlrgjithshme kulturore dhe gjuheumlsore teuml peumlrmbajtjes (Paanshmeumlria) 17
4 HARTIMI I TESTIT PEumlRMBLEDHEumlS 1841 Testi 1842 Nivelet e teuml nxeumlnit sipas taksonomiseuml seuml Bloom-it1843 Nivelet sipas taksonomiseuml seuml Bloom-it me shembuj (klasat 1-5 dhe 6-9) 19
431 Njohja 19432 Teuml kuptuarit 20433 Zbatimi 21434 Mendimi kritik dhe krijues (analizeuml sintezeuml vlereumlsim)22435 Shembull i kalimit teuml njeuml pyetjeje nga njeuml nivel neuml njeuml tjeteumlr 23
44 Tabela e peumlrmbajtjes seuml testit ndash tabela e specifkimeve 24441 Llojet e pyetjeve 25442 Rregulla bazeuml peumlr teuml gjitha formatet e pyetjeve 26433 Numri i mjaftuesheumlm i pyetjeve neuml njeuml test 26444 Llogaritja e koheumls seuml testit 26445 Pikeumlt notat dhe nivelet 27446 Teste qeuml janeuml pjeseuml teuml teksteve meumlsimore27
5 LLOJET KRYESORE TEuml PYETJEVE DHE RREGULLAT E TEuml SHKRUARIT TEuml TYRE 2851 Llojet kryesore teuml pyetjeve 2852 Pyetje me peumlrgjigje teuml strukturuar 2853 Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve 29
54 Pyetjet me ploteumlsim 2955 Pyetjet me alternativa 3056 Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar 3257 Pyetjet me shoqeumlrim 3358 Pyetje me prezantim vizivgrafk 3459 Problemat reumlndeumlsia dhe metoda teuml zgjidhjes seuml tyre 35
6 ANALIZEuml TESTIPYETJESH 3861 Analiza e pyetjeve 3862 Analiza e shpeshteumlsiseuml 3963 Veumlshtireumlsia e pyetjes 3964 Diskriminimi i pyetjes 40
ANEKS 1 MODELE TESTE PEumlR VLEREumlSIM PEumlRMBLEDHEumlS42ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPAS TAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-IT 48ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA 57REFERENCAT70
Copyrightcopy2013 Deutsche Gesellschaft fuumlr Internationale Zusammenarbeit (GIZ) GmbHTeuml gjitha teuml drejtat i peumlrkasin Deutsche Gesellschaft fuumlr Internationale Zusammenarbeit (GIZ) GmbH projektildquoZhvillimi i Kapaciteteve neuml Sektorin e Arsimit Fillor neuml Kosoveumlrdquo Ky material ose pjeseuml teuml tij nuk mund teumlndryshohen neuml ccedilfareumldo meumlnyre pa teuml drejtat autoriale Kopje teuml tij mund teuml beumlhen ose neuml meumlnyreuml elektroni-ke ose mekanike peumlrmes fotokopjimit apo neuml meumlnyra teuml tjera por pa ndeumlrhyreuml neuml tekstin origjinal
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 336
4 5
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
HYRJEVlereumlsimi i nxeumlneumlsve eumlshteuml shumeuml i reumlndeumlsisheumlm peumlr procesin e teuml meumlsuarit
Ccedildo meumlsimdheumlneumls duhet teuml gjejeuml meumlnyra peumlr teuml mbledhur inormacion mbi
eektivitetin e procesit meumlsimor dhe meumlnyra peumlr teuml matur arritjet e nxeumlneumlsve
Vlereumlsimi u jep edhe nxeumlneumlsve inormata kthyese lidhur me teuml meumlsuarit e tyre
dhe mund teuml jeteuml gjithashtu njeuml nxitje peumlr teuml peumlrmireumlsuar perormanceumln e tyre
Ccedildo nxeumlneumls eumlshteuml individ unik neuml klaseumln e tijsaj e peumlr pasojeuml i ndrysheumlm nga teuml
tjereumlt Disa nxeumlneumls janeuml meuml teuml mireuml neuml lexim e disa teuml tjereuml neuml matematikeuml apo
shkenca Meumlsuesi duhet teuml dijeuml sa meuml shumeuml peumlr nxeumlneumlsit e tij ccedilareuml ata dineuml dhe
si ndryshojneuml nga njeumlri-tjetri Neuml keumlteuml meumlnyreuml meumlsuesi mund teuml planifikojeuml oreumln
e meumlsimit me qeumlllim teuml ploteumlsimit teuml nevojave teuml secilit nxeumlneumls Meumlsuesi eumlshteuml
peumlrgjegjeumls peumlr marrjen e vendimeve qeuml ndikojneuml direkt neuml arsimimin e nxeumlneumlsve
Neuml keumlteuml meumlnyreuml ai ju jep nxeumlneumlsve materialet qeuml duhet teuml studiojneuml detyrat qeuml
duhet teuml kryejneuml meumlnyrat e organizimit peumlr teuml studiuar etj
Peumlr keumlteuml qeumlllim meumlsuesi duhet teuml shoqeumlrojeuml progresin e nxeumlneumlsit dhe veteumlm peumlrmes
njeuml vlereumlsimi teuml duhur meumlsuesi mund ta arrijeuml keumlteuml
Njeuml aspekt i reumlndeumlsisheumlm i vlereumlsimit teuml nxeumlneumlsve janeuml testet Testet kaneuml qeneuml
dhe ende janeuml burim i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml pareuml se ccedilareuml kaneuml meumlsuar nxeumlneumlsit
dhe ccedilareuml ata duhet teuml meumlsojneuml meuml mireuml Kjo do teuml thoteuml se meumlsuesit duhet teuml
zhvillojneuml ateumlsiteuml dhe teuml kuptuarit qeuml teuml dineuml se si teuml zhvillojneuml dhe teuml peumlrdorin
njeuml vlereumlsim cileumlsor dhe neuml keumlteuml rast si teuml hartojneuml njeuml test teuml mireuml teuml besuesheumlmdhe teuml sakteuml Doracaku do teuml kontribuojeuml neuml keumlteuml drejtim
PEumlRSHKRIMI I PROGRAMIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI ITESTIT (KLASAT 1- 9)
Synimi i peumlrgjithsheumlm i programit teuml trajnimitZhvillimi i kompetencave teuml meumlsimdheumlneumlsve teuml klasave 1-9 peumlr vlereumlsimin peumlrmbledheumls me okus neuml hartimin
e testit neuml usheumln e matematikeumls dhe shkencave teuml natyreumls dhe zbatimin praktik teuml njohurive teuml marra
Qeumlllimet e ProgramitMe peumlrveteumlsimin e keumltij programi pjeseumlmarreumlsit do teuml jeneuml neuml gjendje
bull teuml njihen me vlereumlsimin peumlrmbledheumls llojet e ormat kryesore teuml tij dhe reumlndeumlsineuml qeuml ai ka peumlr vlereumlsimine njohurive dhe kompetencave teuml fituara
bull teuml njihen me testin si ormeuml kryesore e vlereumlsimit peumlrmbledheumls dhe me treguesit e testitbull teuml njihen dhe ateumlsohen teuml peumlrdorin procedurat standarde teuml hartimit teuml njeuml testi peumlr vlereumlsim peumlrmbledheumlsbull teuml hartojneuml teste vlereumlsuese duke dalluar nivelet sipas taksonomiseuml seuml Blumitbull te ndeumlrtojneuml struktureumln e testit ndash tabeleumln e specifikimeve teuml testitbull teuml njihen me llojet kryesore teuml keumlrkesavepyetjeve dhe me rregullat e shkrimit teuml tyrebull teuml njihen dhe ateumlsohen qeuml teuml peumlrmireumlsojneuml teuml shkruarit e pyetjeve teuml ormateve teuml ndryshmebull teuml realizojneuml peumlr teuml njeumljteumln keumlrkeseumlpyetje kalimin nga njeuml nivel taksonomie neuml njeuml tjeteumlrbull teuml njihen dhe ateumlsohen teuml matin treguesit kryesoreuml teuml pyetjeve neuml peumlrbeumlrje teuml njeuml testi peumlrmbledheumlsbull teuml beumljneuml lidhjen ndeumlrmjet rezultateve meumlsimore peumlr usheuml me kompetencat e peumlrcaktuara peumlr shkalleuml teuml
kurrikuleumlsbull teuml realizojneuml njeuml vlereumlsim teuml drejteuml teuml sakteuml dhe teuml besuesheumlmbull teuml ateumlsohen teuml zbatojneuml vlereumlsimin peumlrmbledheumls neuml puneumln e tyre
Grupi i synuar
Ky program i dedikohet meumlsimdheumlneumlsve teuml klasave 1-9 neuml usheumln e matematikeumls dhe teuml shkencave teuml natyreumlspor nga i njeumljti mund teuml peumlrfitojneuml edhe meumlsimdheumlneumlsit e leumlndeumlve dhe ushave tjera qeuml kaneuml interes peumlr teumlavancuar neuml hartimin e testeve neuml keumlteuml nivel shkollimi Programi mund teuml jeteuml i dobisheumlm edhe p eumlr studenteumltteuml cileumlt janeuml duke u peumlrgatitur si meumlsimdheumlneumls teuml ardhsheumlm
Programi ka gjithsej 30 oreuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 436
6 7
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
1 PROFILI I KOMPETENCAVE TEumlMEumlSIMDHEumlNEumlSVEMASH-i ka peumlrgatitur njeuml profil teuml kompetencave teuml meumlsimdheumlneumlsve duke identifikuar ato kryesoretdhe duke i klasifikuar neuml disa kategori Ky program i adreson kompetencat edhe neuml kategoriteuml e tjera porposaccedileumlrisht ka parasysh zhvillimin e kompetencave teuml vlereumlsimit
VLEREumlSIMI
NR PIKAT EREFERIMIT
KOMPETENCA SHEumlNIME
1 Vlereumlsimi peumlrteuml nxeumlneuml dheteuml nxeumlnit
Kupton qeumlllimet evlereumlsimit teuml nxeumlneumlsve Analizon rezultatete instrumenteve peumlrvlereumlsim neuml klaseuml dhe jashteuml saj peumlr matjene cileumlsiseuml dhe sasiseuml seumlarritjeveNjeh dallimin mesvlereumlsimit peumlrmbledheumls(sumativ) dhe ormativPeumlrdoreuml rezultatet neuml teumlmireuml teuml teuml meumlsuarit teumlnxeumlneumlsve
Meumlsimdheumlneumlsit e kuptojneuml qeumlllimin e vlereumlsimit neumlklaseumln e neumlnteuml dhe neuml Matureuml dhe dineuml teuml analizojneumlrezultatin e keumltyre vlereumlsimeve teuml jashtme peumlr teumlpeumlrmireumlsuar praktikeumln e tyre teuml meumlsimdheumlniesMeumlsimdheumlneumlsit dineuml si teuml analizojneuml rezultatet evlereumlsimit cileumlsor dhe sasior dhe teuml peumlrmbledhingjetjet neuml raportet dhe sheumlnimet peumlr nxeumlneumlsit
2 Peumlrdorimi imetodave teumlllojllojshme teumlvlereumlsimit
Njeh dhe peumlrdornjeuml shumeumlllojshmeumlrimetodash peumlr vlereumlsimteuml teuml nxeumlnit dhe peumlrvlereumlsim peumlrundimtar
Meumlsimdheumlneumlsit e dineuml se vlereumlsimi peumlrshinveumlzhgimin e nxeumlneumlsve gjateuml puneumls neuml grupevlereumlsimin e puneumls me projekte dhe shkathteumlsiveteuml puneumls ekipore vlereumlsimin e shkathteumlsivekomunikuese etj
3 Peumlrdorimii proceseveveumlzhguese
Peumlrveccedil provimit me gojeumldhe shkrim aplikontestin edhe veumlzhgimine nxeumlneumlsve gjateuml puneumlsneuml grupe vlereumlsimin epuneumls neuml projekte dheshkathteumlsiteuml e puneumlsekipore vlereumlsimine shkathteumlsive teumlkomunikimit dhe ushateuml tjera
Meumlsimdheumlneumlsit e dineuml kur dhe si teuml vlereumlsojneumlnxeumlneumlsit peumlrmes teknikave teuml veumlzhgimit qoteumlindividualisht neuml grup apo gjateuml puneumls ekiporeMeumlsimdheumlneumlsit mund teuml dallojneuml zhurmeumln e puneumlsnga zhurma e lojeumls gjateuml lehteumlsimit teuml puneumls neumlgrupe neuml njeuml klaseuml teuml zhurmshme
4 Peumlrdorimi istrategjive teumlllojllojshmevlereumlsuese
Ka njohuri teuml duhurapeumlr teknika teuml ndryshmeteuml monitorimit dhevlereumlsimit teuml teuml nxeumlnit
Meumlsimdheumlneumlsit njohin dhe dineuml teuml peumlrdorin rubrikapeumlr sheumlnimin e pikeumlve harta konceptesh portolioteste me zgjedhje teuml shumeumlfishta provime anketaprezantime me gojeuml rishikime mes kolegeumlveraporte me shkrim studime teuml rasteve zgjidhje teumlproblemeve dhe vlereumlsim teuml perormanceumls
5 Peumlrcjellja evazhdueshmee kapacitetitteuml nxeumlneumlsit
Monitoron nxeumlneumlsitneuml vazhdimeumlsi peumlr teumlidentifikuar nevojatpeumlrpareumlsiteuml dobeumlsiteumlinteresat e tyre dhepeumlrparimin individual
neuml teuml nxeumlneuml
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml si dhe pse teuml okusohen neumlsjelljen individuale teuml nxeumlneumlsve peumlr teuml veumlrejturnevojat peumlrpareumlsiteuml dobeumlsiteuml dhe interesate nxeumlneumlsve peumlr teuml sheumlrbyer gjateuml hartimit teumlaktiviteteve meumlsimore me qeumlllim teuml avancimit teuml teumlnxeumlnit
6 Respektimi iparimeve
Kupton parimet dhestandardet e vlereumlsimitdhe teuml monitorimit
Meumlsimdheumlneumlsit e dineuml se 5 parimet e vlereumlsimit janeuml1 Orimi i inormatave kthyese eektive peumlr
nxeumlneumlsit2 peumlrshirja aktive e nxeumlneumlsve neuml procesin e teuml
nxeumlnit3 peumlrshtatja e meumlsimdheumlnies duke marreuml parasysh
rezultatet e vlereumlsimit4 Ndeumlrgjegjeumlsimi peumlrkitazi me ndikimin e madh
qeuml vlereumlsimi ka neuml motivimin dhe veteumlbesimin enxeumlneumlsve -qeuml teuml dyja keumlto me shumeuml reumlndeumlsi peumlrprocesin e teuml nxeumlnit
5 nevoja qeuml nxeumlneumlsit teuml keneuml mundeumlsi teuml vlereumlsojneumlveten dhe teuml kuptojneuml meumlnyreumln e peumlrmireumlsimit
7 Peumlrdorimii vlereumlsimitpeumlr teuml nxeumlneuml(ormativ)
Peumlrmireumlsonneuml vazhdimeumlsimeumlsimdheumlnien dhembeumlshtet procesin eteuml nxeumlnit gjithnjeuml neuml
bazeuml teuml rezultateve teumlvlereumlsimit
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml teuml vlereumlsojneuml duke peumlrdorurseuml paku 4 strategji dhe e dineuml pse vlereumlsimi eumlshteumli reumlndeumlsisheumlm jo veteumlm peumlr qeumlllim teuml vlereumlsimitpeumlrmbledheumls teuml teuml nxeumlnit por edhe peumlr teuml oruarinormata kthyese peumlr praktikeumln e tyre teuml
meumlsimdheumlnies
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 536
9
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
8
8 Dokumentimi Vlereumlson mbansheumlnime peumlr rastekonkrete dhe raportonpeumlr shkathteumlsiteumlnevojat e nxeumlneumlsve dhepeumlr zhvillimin e tyreindividual
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml si teuml beumljneuml regjistrimin erezultateve teuml vlereumlsimit dhe e kuptojneuml pseeumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml ato teuml jeneuml teuml sakta dheteuml ormuluara si duhet neuml kontekstin peumlrkateumlssi teuml jeneuml neuml peumlrputhje me politikat shteteumlrorepeumlr raportimin e suksesit teuml nxeumlneumlsve teuml sakteumldhe teuml kuptueshme lehteuml peumlr prindeumlrit bazuarneuml Kurrikulin Kombeumltar orimi i raporteve meprindeumlrit e nxeumlneumlsve me nevoja teuml veccedilanta arsimoreraporte keumlto qeuml janeuml neuml peumlrputhje me legjislacioninudheumlzimet dhe procedurat e caktuara neuml politikatqeuml kaneuml teuml beumljneuml me nxeumlneumlsit me nevoja teuml veccedilanta
arsimore reflektimi i rezultateve teuml pritshme teumlcaktuara neuml kurrikuleuml orimin e njeuml peumlrshkrimi teumlsjelljes seuml secilit nxeumlneumls
9 Sigurimi itransparenceumls
Sigurohet qeuml kriteretpeumlr keumlrkesat e teuml nxeumlnitdhe teuml vlereumlsimit teuml jeneuml transparente peumlrnxeumlneumlsit
Meumlsimdheumlneumlsit implementojneuml strategji teuml vlereumlsimitqeuml beumljneuml teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit teuml dineuml ccedilareuml teumlpresin dhe peumlr Ccedilareuml dhe pse vlereumlsohen
10 Vlereumlsimi iproceseve
Vlereumlson jo veteumlmrezultatet por edheprocesin e teuml nxeumlnit
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml pse dhe si teuml vlereumlsojneuml procesine teuml nxeumlnit peumlrveccedil rezultatit teuml teuml nxeumlnit
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml si teuml shryteumlzojneuml teoriteuml eteuml nxeumlnit peumlr teuml vlereumlsuar proceset kognitive dhebihejvioriste teuml nxeumlneumlsve
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml si teuml ndeumlrveprojneuml me nxeumlneumlsitpeumlr teuml kuptuar dhe vlereumlsuar teuml menduarit e tyregjateuml zgjidhjes seuml njeuml problemi apo gjateuml procesitteuml arritjes neuml njeuml peumlrundim e pastaj edhe peumlr teumlraportuar keumlteuml vlereumlsim
2 VLEREumlSIMI I BAZUAR NEuml KURRIKULEumlNE RE TEuml KOSOVEumlSNeuml Kornizeumln e Kurrikuleumls seuml Kosoveumls prezantohet njeuml qasje e re prej asaj qeuml ishte promovuar disa vite meuml hereumltneuml arsimin toneuml ku okusi tash eumlshteuml neuml kompetencat e teuml nxeumlnit e jo neuml objektivat e teuml nxeumlnit si meuml pareuml
21 Teuml kuptuarit e vlereumlsimit teuml bazuar neuml kompetencaVlereumlsimi i bazuar neuml kompetenceuml neuml vete peumlrmban inormata teuml holleumlsishme kthyese teuml sakta dhe kritikepeumlrmbajtjesore e konstruktive peumlr teuml ndihmuar nxeumlneumlsit neuml arritjen e rezultateve e teuml nxeumlnit neuml zoteumlrimin e
kompetencaveVlereumlsimi i bazuar neuml kompetenca eumlshteuml njeuml proces kompleks dhe shumeuml dimensional i mbledhjes seumlinormacioneve teuml reeruara neumlbull Kompetencat e Kurrikuleumlsbull Rezultatet e teuml nxeumlnit peumlr shkalleumlbull Rezultatet e teuml nxeumlnit peumlr usheumlleumlndeumlbull Deumlshmiteuml
22 Kompetencat kryesore teuml teuml nxeumlnit
Kompetencat peumlrshijneuml njeuml sistem teuml integruar dhe koherent teuml dijeve teuml shkathteumlsive dhe teuml qeumlndrimeve teumlaplikueshme dhe teuml transerueshme teuml cilat do trsquou ndihmojneuml nxeumlneumlsve qeuml teuml ballaaqohen me sfidat e epokeumlsdigjitale teuml ekonomiseuml seuml tregut teuml lireuml dhe teuml bazuar neuml dije neuml njeuml boteuml teuml marreumldheumlnieve teuml ndeumlrvaruraOrganizimi i vlereumlsimit i bazuar neuml kompetenca peumlrqendrohet neuml ateuml se ccedilka nxeumlneumlsit dineuml beumljneuml dhe janeuml neumlgjendje teuml beumljneuml
DemonstrimiPERFORMANCAE VLEREumlSIMIT
ZHVILLIMI IPROCESIT
I TEuml MEumlSUARIT
DOMENI
ARRITJA
Integrimiimeumlsimdheumlnies
Meumlsimdheumlnia
Kompetencat
Njohuri Afteumlsi Zoteumlsi ShprehiShkathteumlsi Qeumlndrim Vlera
Karakteristikat e FusheumlsMATEMATIKEuml amp SHKENCA
V
L
E
R
Euml
S
I
M
I
Peumlr teuml zoteumlruar njeuml kompetenceuml nxeumlneumlsit duhet teuml keneuml njohuriateumlsi zoteumlsi shkathteumlsi qeumlndrim dhe vlera teuml cilat i justifikojneumlpeumlrmes rezultateve teuml teuml nxeumlnit peumlr usheuml dhe ateuml peumlr nivel shkalleuml klaseuml dhe oreuml meumlsimore
Njohuria eumlshteuml teumlreumlsia e akteve parimeve dhe inormacioneveqeuml zoteumlrohenbull terminologjia simbolet konceptet metodat parimet kodet
aktet ideteuml Afteumlsia eumlshteuml uqia cileumlsia qeuml zoteumlron individi peumlr ta peumlrmbushurnjeuml veprim neuml meumlnyreuml teuml suksesshme brenda njeuml kohe teuml caktuarbull identifikim peumlrshkrim ormulim arsyetim zbatim veumlrtetim analizeuml sintezeuml vlereumlsim krijimZoteumlsia eumlshteuml mundeumlsia qeuml ka individi peumlr teuml arritur njeuml nivel teuml caktuar teuml ateumlsiseumlbull mesatare teuml larteuml me kufizime i pa varurShkathteumlsia eumlshteuml meumlnyra e veprimit qeuml kryhet pas njeuml peumlrseumlritje a ushtrimbull matje ndeumlrtime skicime zgjidhje peumlrdorim burimesh peumlrdorim inormacionesh peumlrdorim teuml
teknologjis euml lexim teuml modeleve krijim teuml modeleve teuml ndryshme
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 636
10 11
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shprehia eumlshteuml meumlnyra e veprimit a e sjelljes qeuml kryhet vetvetiu pas njeuml peumlrseumlritje a ushtrimi teuml gjateuml e teumlvazhduesheumlmbull ushtrime kurioziteti okusim neuml probleme marrje e iniciativaveQeumlndrimi eumlshteuml prirja peumlr teuml reaguar neuml meumlnyreuml specifike peumlrkundrejt njeuml situate ose vlere zakonisht e shoqeumlruarme ndjenja dhe emocionebull pjeseumlmarrje neuml diskutim bashkeumlpunim keumlrkim ndihme dheumlnie ndihme verifikim kritika konstruktive
Vlera eumlshteuml kriter sipas teuml cileumls gjykohet sjellja e individit neuml raport me grupinbull respektimi i mendimit teuml tjetrit marrje e peumlrgjegjeumlsive veumlmendje demonstrim vullneti respektim i
rregullave peumlrmbushje e detyrave
Kompetencat kryesore sipas kurrikuleumls re teuml Kosoveumls
NJOHJE KUPTIM ZBATIM
MENDIM KRITIKbull Analizeuml Sintezeumlbull Problembull Krijim
1 KOMUNIKUES EFEKTIV2 MENDIMTAR KREATIV3 NXEumlNEumlS I SUKSESSHEumlM
4 KONTRIBUES EFEKTIV5 INDIVID I SHEumlNDOSHEuml
8 QYTETAR I PEumlRGJEGJSHEumlM
DOMENI I FUSHEumlSMATEMATIKEuml DHE
SHKENCA
1 Kompetenca e komunikimit dhe e teuml shprehurit2 Kompetenca e teuml menduarit3 Kompetenca e teuml meumlsuarit
4 Kompetenca peumlr jeteuml peumlr puneuml dhe peumlr mjedis5 Kompetenca personale6 Kompetenca qytetare
23 Rezultatet e meumlsimitRezultatet e meumlsimit janeuml deumlshmi se ccedilareuml pritet qeuml nxeumlneumlsi teuml dijeuml teuml kuptojeuml dhe a eumlshteuml i ateuml ta realizojeuml ateumlpas peumlrundimit teuml suksessheumlm teuml procesit teuml meumlsimit (Udheumlzuesi i ECS 2009)
Rezultatet e peumlrgjithshme meumlsimore neuml fusheumln e matematikeumls
1 Zgjidhja e problemeve matematike2 Arsyetimi dhe deumlshmiteuml matematike3 Komunikimi matematik4 Lidhjet neuml matematikeuml5 Peumlraqeumlsimi matematik6 Modelimi matematik 7 euml menduarit matematik8 Peumlrdorimi i teknologjiseuml neuml matematikeuml
Rezultatet e peumlrgjithshme meumlsimore neuml usheumln e shkencave teuml natyreumls
1 Strukturimi i mendimit shkencor peumlr konceptet modelet teoriteuml dhe ligjet peumlr ndeumlrtimin e materiesproceseve dhe dukurive neuml natyreuml
bull Materia e gjalleuml dhe jo e gjalleuml dhe vetiteuml e sajbull Proceset dhe dukuriteuml fizike kimike biologjike neuml okeuml dhe Gjitheumlsi
2 Zhvillimi i shkathteumlsive teuml keumlrkimit shkencor peumlr ndeumlrtimin e materies proceseve dhe dukurive neuml natyreuml3 Ndeumlrlidhja ndeumlrmjet leumlndeumlve teuml shkencave teuml natyreumls dhe ushat tjera teuml kurrikuleumls4 Zbatimi i shkenceumls dhe teknologjiseuml neuml jeteumln e peumlrditshme5 Zhvillimi i shkathteumlsive teuml komunikimit neuml shkenceuml dhe peumlrmes shkenceumls
Kompetencat e kurrikuleumls rezultatet e teuml nxeumlnit peumlr shkalleuml dhe peumlr usheuml janeuml teuml peumlrcaktuara neuml kurrikuleumlnbeumlrthameuml ndeumlrsa deumlshmiteuml duhet teuml peumlrcaktohen nga meumlsimdheumlneumlsi
24 Deumlshmiteuml
Deumlshmiteuml janeuml deklarata peumlrmes teuml cilave beumlhet vlereumlsimi Peumlrmes deumlshmive beumlhet vlereumlsimi me noteuml qeuml eumlshteumlreal i arsyesheumlm i drejteuml dhe i besuesheumlmDeumlshmiteuml deklarojneuml sakteuml shkurt dhe qarteuml qeumlllimin e keumlrkeseumls (pyetjes) Deumlshmiteuml janeuml teuml matshme mereerenceuml numerike (apo pikeumlzimi) dhe teuml zbatueshme Po ashtu deumlshmiteuml janeuml teuml arritshme dhe janeuml teumlpeumlrmbushura Deumlshmiteuml mbeumlshteten neuml rezultatet e teuml nxeumlnit neuml meumlnyreuml qeuml teuml mbulojneuml teuml gjitha njohuriteumlateumlsiteuml zoteumlsiteuml shkathteumlsiteuml relevante dhe vlerat e keumlrkuara peumlr njeuml vlereumlsim teuml besuesheumlm Kur deumlshmiteuml embledhura teuml krahasohen me kriteret e perormanceumls eumlshteuml e mundur teuml matet peumlrmbushja e kompetenceumls
Meuml poshteuml kemi dy shembuj se si peumlrcaktohen deumlshmiteuml peumlr rezultate
a) Rezultati i fusheumls 1 Zgjidhja e problemeve
Cilat keumlrkesa priten nga nxeumlneumlsi identifikon problemin definon problemin beumln planin e zgjidhjes seumlproblemit analizon teuml dheumlnat zbaton inormatat dizajnon zgjidhjen beumln proveumln Realizimi beumlhet peumlrmesskenarit teuml problemit puneumls neuml grupe analizeumls seuml ndonjeuml rasti etj
Rezultati 1 Zbaton konceptet e probabilitetit
Deumlshmibull Peumlrveteumlson konceptin ldquorastrdquo (ldquoshanseumlrdquo ) dhe lidhjen me mundeumlsineuml qeuml njeuml ngjarje teuml ndodheumlbull Identifikon ngjarjet qeuml ndodhin me siguri ngjarjet e pamundura ngjarjet qeuml ndodhin neuml njeuml numeumlr
rasteshbull Nxjerr hipoteza nga rezultati peumlr ngjarjet e thjeshta (bazuar neuml ngjarjet e kaluara)bull Peumlrshkruan dhe parashikon rezultatet e ngjarjeve bazuar neuml eksperimentebull Peumlrdor thyesat peumlr teuml peumlrshkruar rezultate e eksperimentitbull Peumlrdor shembuj si bazeuml peumlr parashikimin e ngjarjeve ose peumlr gjeneralizimin e arsyetimevebull Paraqet teuml dheumlnat e grumbulluara neuml tabeleuml dhe beumln leximin dhe krahasimin e tyre
b) Rezultati i fusheumls 3 KomunikimiCilat keumlrkesa priten nga nxeumlneumlsi njohja e simboleve shkathteumlsi neuml teuml olurit dhe neuml teuml shkruarit Realizimibeumlhet peumlrmes prezantimit teuml shenjave dhe teuml shkruarit prezanton diskuton neuml grupe debaton luan rolinneuml grup etj
Rezultati 3 Zgjidh dhe peumlrdoreuml metoda dhe teknika teuml peumlrshtatshme peumlr teuml analizuar teuml dheumlnat
statistikore
Deumlshmibull Organizon dhe shaq teuml dheumlnat me njeuml variabeumll neuml grafikeumlt e duhur peumlr teuml peumlrcaktuar se cilat lloje teuml
grafikeumlve janeuml teuml peumlrshtatshme peumlr grupin e teuml dheumlnave teuml ndryshmebull Peumlrdoreuml thyesat dhe peumlrqindjet peumlr teuml krahasuar bashkeumlsiteuml e teuml dheumlnave sipas madheumlsivebull Radhiteuml sakteuml vlerat e teuml dheumlnave numerike teuml bashkeumlsiseuml seuml teuml dheumlnave qeuml peumlrmbajneuml thyesa dhe decimale
duke identifikuar maksimumin dhe minimumin e vlerave e teuml dheumlnave dhe llogarit rangun peumlr bashkeumlsineumle teuml dheumlnave
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 736
12 13
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
25 Lidhja ndeumlrmjet rezultateve teuml teuml nxeumlnit peumlr shkalleuml dhe kompetencavekryesore me rezultatet e teuml nxeumlnit teuml fusheumls
Rezultate thelbeumlsore meumlsimore
Rezultatet e peumlrgjithshme meumlsimore
Kompetencat kryesore
Deumlshmiteuml
Keumlrkesa pytja
Rezultati
Mendimtar kreativ [ aqe 20Kurrikula Beumlrthameuml]Rezultatet e teuml nxeumlnit teuml fusheumls -Rezultati 2 Arsyetimet dhe veumlrtetimetmatematike (50)
Nxeumlneumlsi (kl IIIIVV)Nxjerr rregullat arsyeton konceptet dhemodelet e thjeshta matematikore peumlr teuml
hapur rrugeumln peumlr koncepte teuml rejaDeumlshmi Identifikimi i numrave teuml thjesht (prej 1-100)
Shembull1 Ccedilareuml quhet numeumlr i thjeshteuml2 Sa numra teuml thjeshteuml ka nga 1-1003 Cileumlt numra teuml thjesht janeuml neuml dhjeteumlshen e shtateuml4 Neumlse secilit numeumlr teuml thjeshteuml i shtohet numri 1ateumlhereuml sa numra teuml thjeshteuml ka nga 1-100
3 ROLI I VLEREumlSIMIT PEumlRMBLEDHEumlSNEuml PROCESIN E MEumlSIMDHEumlNIES DHE TEumlNXEumlNIT DHE LLOJET E VLEREumlSIMEVE TEumlNXEumlNEumlSVE
31 Ccedilfareuml eumlshteuml vlereumlsimi
Vlereumlsimi peumlrkufizohet gjereumlsisht si procesi imbledhjes dhe interpretimit teuml inormacionitqeuml mund teuml peumlrdoret peumlr teuml inormuar meumlsuesitnxeumlneumlsit dhe kur eumlshteuml e mundur prindeumlrit osepeumlrdoruesit e tjereuml teuml inormacionit teuml vlereumlsimitrreth peumlrparimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolleuml(HannaampDettmer 2004) euml dheumlnat na japinpamje teuml aktiviteteve teuml ndryshme teuml vlereumlsimitsi detyrat e ndryshme veumlzhgimet provimet etjPasi i kemi mbledhur teuml dheumlnat jemi neuml gjendjeteuml beumljmeuml vlereumlsimin e nxeumlneumlsit Vlereumlsimi eumlshteumlnjeuml peumlrmbledhje e aktiviteteve vlereumlsuese teuml meumlsipeumlrme Neuml akt konsiderohet pjeseuml e keumltij vlereumlsimi edhepeumlrcaktimi i meumlnyrave si teuml peumlrmireumlsohen dobeumlsiteuml e shprehura boshlleumlqet dhe mungesat e njohuriveNeuml njeuml ormeuml vlereumlsimi i ngjan njeuml qarku teuml mbyllur Neuml figureumln 1 eumlshteuml paraqitur njeuml skemeuml e tilleuml meneuml qendeumlr meumlsuesin (Moskalrsquos model Moskal 2000 p 194)
Planifkim Teuml dheumlna Interpretim Peumlrdorim
Figura1 Vlereumlsimi sipas modelit Moskal
Pa praktikat e sheumlndosha teuml vlereumlsimit ne nuk mund teuml dimeuml neumlse nxeumlneumlsit po ecin sipas planit Peumlr meumlshumeuml ne nuk mund teuml jemi neuml gjendje teuml planifikojmeuml neuml meumlnyreuml eektive mundeumlsiteuml e meumlsimit teuml nxeumlneumlsveneuml teuml ardhmen
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 836
14 15
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
32 Format kryesore teuml vlereumlsimit
Vlereumlsimi mund teuml sheumlrbejeuml peumlr qeumlllime teuml ndryshme dhe orma qeuml ju zgjidhni do teuml varet nga qeumlllimi itij Njeuml nga qeumlllimet kryesore teuml vlereumlsimit i shprehur qarteuml edhe neuml Kornizeumln Kurrikulare teuml Kosoveumlseumlshteuml motivimi i nxeumlneumlsve dhe planifikimi i veprimtarive peumlr peumlrmireumlsimin e rezultateve neuml teuml ardhmen NeumlKurrikuleumln Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt sistemi i vlereumlsimit peumlrshkruhet si meuml poshteuml
Llojet e vlereumlsimit
Vlereumlsimi mund teuml klasifikohet si vlereumlsim ormues diagnostikues peumlrmbledheumls dhe motivuesbull Vlereumlsimi ormues (vlereumlsimi peumlr teuml nxeumlneuml) kryhet neuml meumlnyreuml teuml vazhdueshme peumlr marrjen e inormacioneve
teuml arritjes seuml nxeumlneumlsve gjateuml procesit meumlsimorbull Vlereumlsimi diagnostikues peumlrdoret peumlr marrjen e inormacioneve teuml arritjes seuml nxeumlneumlsve peumlr shkalleumln e
peumlrveteumlsimit teuml njohurive shkathteumlsive shprehive qeumlndrimeve dhe vlerave dhe i ndihmon meumlsimdheumlneumlsit
peumlr puneumln e meumltejshmebull Vlereumlsimi peumlrmbledheumls (vlereumlsimi i teuml nxeumlnit) peumlrshin aktivitetin e peumlrgjithsheumlm teuml teuml nxeumlnit teuml nxeumlneumlsve
Vlereumlsimi peumlrmbledheumls beumlhet neuml und teuml periudhave teuml caktuara bull Vlereumlsimi motivues peumlrdoret peumlr nxitjen e interesimit dhe deumlshireumln e nxeumlneumlsve peumlr teuml nxeumlneuml
Gjateuml vlereumlsimit peumlrdoren orma teuml ndryshme sibull vlereumlsimi i drejtpeumlrdrejteuml dhe i pandeumlrprereuml - peumlrcjellja e vazhdueshme e arritjeve teuml nxeumlneumlsve vlereumlsimi
indirekt me aneuml teuml testevebull vlereumlsimi nga nxeumlneumlsi - gjateuml puneumls neuml grupe ose gjateuml peumlrgjigjeve qeuml japin ku nxeumlneumlsit ploteumlsojneuml njeumlri-
tjetrin dhe vlereumlsojneuml mbi bazeumln e argumentevebull veteumlvlereumlsimi
Teks teuml veccedilanteuml gjateuml vlereumlsimit duhet trsquoi kushtojmeuml komunikimit neuml vazhdimeumlsi teuml shprehurit gojor peumlrmesndeumlrveprimit si dhe teuml shprehurit me shkrim1Vlereumlsimi ormativ quhet ndryshe edhe vlereumlsim peumlr teuml nxeumlneuml (VpN) Karakteristikat qeumlllimi dhe ormat ezbatimit teuml tij janeuml teuml shprehura neuml dokumentin e Kurrikuleumls seuml Kosoveumls dhe dokumente tjera meuml specifiketeuml lidhura me vlereumlsimin teuml MASH Ne keumltu po e prezantojmeuml shkurt pasi qeumlllimi yneuml kryesor neumlpeumlrmjetkeumltij materiali eumlshteuml thellimi neuml vlereumlsimin peuml rmbledheumlsVlereumlsimi ormativ eumlshteuml projektuar peumlr teuml ndihmuar nxeumlneumlsit teuml meumlsojneuml neuml meumlnyreuml meuml efikase duke u dheumlneumlatyre tregues dhe drejtime si mund teuml peumlrmireumlsohen Njeuml vlereumlsim ormues peumlr shembull mund teuml marreumlormeumln e njeuml testi neuml klaseuml qeuml eumlshteuml vlereumlsuar me pikeuml por nuk vendosim noteuml
Llojet e vlereumlsimit formativ
bull Veumlzhgimet e oreumlve teuml meumlsimitbull Detyrat e shteumlpiseuml dhe rishikimi e diskutimi i tyre neuml klaseumlbull Pyetje-peumlrgjigjet e planifikuara dhe spontane neuml meumlsimbull Bashkeumlbisedimi dhe ndeumlrveprimi meumlsues-nxeumlneumls sipas periudhavebull Aktiviteti i nxeumlneumlsit neuml klaseuml kur raporton rezultate teuml puneumlve individuale dhe neuml grupbull Vlereumlsimi i ndeumlrsjelleuml i nxeumlneumlsve dhe veteumlvlereumlsimiVlereumlsimi diagnostikues peumlrdoret peumlr teuml treguar peumlrgatitjen e njeuml nxeumlneumlsi peumlr njeuml njeumlsi kapitull apo programstudimi dhe identifikon ccedildo boshlleumlk teuml mundsheumlm neuml njohuriteuml ateumlsiteuml dhe teuml kuptuarit Vlereumlsimidiagnostikues eumlshteuml konsideruar edhe si njeuml ormeuml e zakonshme e vlereumlsimit ormativ
1 MASHT Kurrikula Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt 2012
Llojet e vlereumlsimit diagnostikues
bull estet diagnostikuese (peumlr peumlrmbajtjen mundeumlsiteuml etj)bull Veteumlvlereumlsimi (qeuml identifikon shkathteumlsiteuml dhe kompetencat)bull Diskutimi neuml grup dhe raportimibull Intervista apo diskutim me meumlsuesin zakonisht individuale dhe jo teuml gjata
Vlereumlsimi peumlrmbledheumls (sumativ) peumlrdoret peumlr teuml treguar shkalleumln e suksesit teuml nxeumlneumlsit neuml peumlrmbushjene rezultateve teuml teuml meumlsuarit peumlr njeuml njeumlsikapitull teuml programit dhe peumlr njeuml periudheuml teuml caktuar kohoreNjeuml vlereumlsim peumlrmbledheumls peumlrcakton noteumln qeuml merr apo nivelin qeuml arrin nxeumlneumlsi psh njeuml ese provimpeumlrundimtarVlereumlsimi duhet teuml jeteuml pjeseuml peumlrbeumlreumlse e planeve vjetore planeve mujore dhe ditore teuml meumlsimdheumlneumlsve2Meumlsimdheumlneumlsit duhet ta planifikojneuml vlereumlsimin peumlrmbledhes (vlereumlsimin e teuml nxeumlnit) neuml peumlrputhje mepolitikeumln e shkolleumls dhe rezultatet e pritshme teuml caktuara neuml kurrikuleuml
Vlereumlsimi peumlrmbledheumls kryhet neuml und teuml procesit teuml teuml nxeumlnit dhe jep inormata kthyese peumlr teuml meumlsuaritdhe teuml nxeumlnitVlereumlsimi peumlrmbledheumls eumlshteuml meuml shumeuml i shprehur si produkt dhe vlereumlson produktin final ndeumlrsa vlereumlsimiormues eumlshteuml procesi qeuml ccedilon neuml finalizimin e produktit Nuk eumlshteuml shumeuml e reumlndeumlsishme teuml peumlrpiqemi teuml gjejmeumldallimet ndeumlrmjet vlereumlsimeve ormativ dhe peumlrmbledheumls neuml vend qeuml teuml planifikojmeuml strategji vlereumlsimi qeuml iupeumlrshtaten dhe peumlrmbushin qeumlllimet e shprehura neuml fillim teuml ccedildo periudhe apo gjateuml gjitheuml vitit
Llojet e vlereumlsimeve peumlrmbledheumlse janeuml
bull Detyrat e ndryshme teuml peumlrditshmebull euml shprehurit me gojeuml dhe aktivizimi neuml meumlsimbull Projektet e dheumlna nga meumlsuesi dhe realizimi i tyre nga nxeumlneumlsibull Dosja e nxeumlneumlsitbull Veteumlvlereumlsimi i nxeumlneumlsit dhe motivimibull Provimet (njeumlsi kapitujgjysmeuml vjetoreuml)bull Provime peumlrundimtarebull Provime peumlrmbylleumlse
Shkolla duhet teuml keteuml njeuml sistem peumlr teuml verifikuar dhe peumlr teuml siguruar cileumlsi neuml kryerjen e vlereumlsimit peumlrmbledheumlsSi pjeseuml e planit zhvillimor shkollat duhet teuml zhvillojneuml dhe implementojneuml njeuml sistem peumlr verifikim teumlbrendsheumlm teuml vlereumlsimit me role teuml peumlrcaktuara dhe personel teuml kualifikuar Ky sistem kontrollon instrumentetvlereumlsuese sipas standardeve kritereve dhe kontrollon kushtet e procedurat peumlr administrim
Kategoriteuml kryesore teuml vlereumlsimit peumlrmbledheumls janeumlTradicional ndash periodik (me pjeseuml) vlereumlsimi peumlrmbledheumls tradicional eumlshteuml ai me ldquolaps e leteumlrrdquo neumlpeumlrundim teumlbull njeuml ore meumlsimibull njeuml njeumlsie kapitullibull njeuml periudhe kohore semesteumlrbull njeuml viti shkollorbull njeuml cikli
2 MASHT (2012) Udheumlzues Standardet e Vlereumlsimit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 936
16 17
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Vlereumlsimet peumlrmbledheumlse teuml tilla janeuml periodike dhe shpesh janeuml konceptuar teuml kryhen neuml und teuml ciklit teumlmeumlsimdheumlnies dhe teuml meumlsuarit
I Integruar Neuml dallim me vlereumlsimin tradicional teuml peumlrshkruar meuml sipeumlr sot zbatohet vlereumlsimi i integruarqeuml nuk vendos vlereumlsim me noteuml veteumlm me aneuml teuml njeuml apo disa provimeve Ky lloj vlereumlsimi ndjek nxeumlneumlsinmeuml nga aeumlr dhe neuml meumlnyreuml teuml vazhdueshme neumlpeumlrmjet veprimtarive teuml peumlrshkuara meuml sipeumlr neuml rubrikeumlnldquoLlojet e vlereumlsimeve peumlrmbledheumlserdquo Neuml peumlrundim meumlsuesi integron teuml gjitha rezultatet e nxeumlneumlsit neuml keumlteumlproces dhe rezultati peumlrundimtar eumlshteuml njeumlkoheumlsisht gjykim dhe shumeuml e keumltyre rezultateveVlereumlsimi peumlrmbledheumls nga ormati i pyetjeve teuml peuml rdorura mund teuml jeteuml objektiv apo subjektiv
Objektiv llojet e pyetjeve peumlrshijneuml pyetje objektive si e veumlrteteuml e gabuar me alternativa me shoqeumlrim etjVlereumlsim objektiv me test eumlshteuml orma e testit me pyetje qeuml kaneuml njeuml peumlrgjigje teuml sakteuml teuml vetme
Subjektiv llojet e pyetjeve janeuml subjektive si ese pyetje me und teuml hapur (detyra e problema peumlr trsquouzgjidhur) etj Vlereumlsim subjektiv me test eumlshteuml orma e testit me pyetje teuml cilat mund teuml keneuml meuml shumeuml senjeuml peumlrgjigje (ose meuml shumeuml se njeuml meumlnyreuml peumlr teuml shprehur peumlrgjigjen e veumlrteteuml)
33 Parimet kryesore teuml vlereumlsimit
Neuml meumlnyreuml teuml peumlrgjithshme vlereumlsimi i nxeumlneumlsve duhetbull teuml respektojeuml personalitetin e nxeumlneumlsitbull teuml nxiseuml veteumlbesimin e nxeumlneumlsit dhe ndjenjeumln peumlr peumlrparimbull teuml nxiteuml nxeumlneumlsin teuml verifikojeuml dijen e tijbull teuml ateumlsojeuml nxeumlneumlsin peumlr meumlsim teuml pavarur peumlr veteumlvlereumlsim dhe
vlereumlsim teuml teuml tjereumlve
Vlereumlsimi eektiv varet kryesisht nga keumlto parimebull vleshmeumlriabull besueshmeumlriabull dobiabull paanshmeumlria
Vlefshmeumlria tregon neumlse vlereumlsimi mat ateuml qeuml ka planifikuar neumlse eumlshteuml neuml peumlrputhje me rezultatet e teumlnxeumlnit dhe neuml peumlrpjeseumltim me veumlllimin e caktuar teuml njohurive Neuml kurrikuleumln beumlrthameuml ndeumlr teuml tjera thuhetrdquo peumlr leumlndeumlt e usheumls seuml edukimit sheumlndeteumlsor peumlr shkak teuml specifikimeve qeuml ka do teuml ishte e vleshme qeuml peumlrveccedil
vlereumlsimit numerik teuml aplikohej neuml maseuml teuml madhe vlereumlsimi peumlrshkrues pasi qeuml puna neuml grup projektet ateumlsiteuml
motorike ateumlsia e teuml olurit etj nuk mund teuml maten me aneuml teuml testeve Peumlr trsquoi matur dhe peumlr trsquoi vlereumlsuar ato
peumlrdoren instrumente teuml tjera Veumlzhgimi i drejtpeumlrdrejteuml eumlshteuml njeuml procedureuml e peumlrshtatshme peumlr usheumln e edukimit
sheumlndeteumlsor dhe qeuml mund teuml peumlrdoret neuml situata teuml ndryshme meumlsimore dhe neuml teuml gjitha nivelet e shkollimitldquo 3
Njeuml test nuk do teuml jeteuml i vlesheumlm psh peumlr teuml vlereumlsuar ateumlsiteuml si shoervoziteumls Njeuml meumlnyreuml meuml e vleshmedo teuml ishte kombinimi i testeve qeuml ndihmojneuml teuml peumlrcaktojneuml se ccedilareuml di dhe eumlshteuml neuml gjendje teuml beumljeuml praktikishtshoeri
3 MASHT (2012) Kurrikula Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt neuml Kosoveuml (klasat 6 7 8 dhe 9) Prishtineuml
Besueshmeumlria ka teuml beumljeuml me veumlrteteumlsineuml qeumlndrueshmeumlrineuml neuml peumlrseumlritjen e vlereumlsimitmatjes Besueshmeumlriana siguron se gjykimet janeuml teuml qeumlndrueshme dhe bazohen neuml njeuml sistem teuml dheumlnashNjeuml komponent kyccedil i besueshmeumlriseuml eumlshteuml sakteumlsia e vlereumlsimit me pikeuml teuml peumlrgjigjeveDiskutoni dhe pajtoni qasjen tuaj me vlereumlsuesit e tjereuml p ara se teuml filloni teuml vlereumlsoni Miratoni kriteret evlereumlsimit dhe peumlrdorni teuml njeumljteumln skemeuml vlereumlsimi teuml strukturuar Njeuml skemeuml vlereumlsimi e strukturuar lejonmundeumlson vendosjen e njeuml sasie teuml njeumljteuml pikeumlsh peumlr ccedildo pyetje teuml vlereumlsuar nga vlereumlsues teuml ndrysheumlmBesueshmeumlria neuml disa raste varet shumeuml nga leumlnda meumlsimore Psh qeuml njeuml test neuml leumlndeumln e historiseuml teuml keteumlbesueshmeumlri teuml larteuml ka nevojeuml qeuml teuml gjitha pyetjet teuml jeneuml objektive Ndryshe ndodh neuml leumlndeumln e matematikeumlskjo mund teuml arrihet meuml lehteuml edhe duke peumlrdorur pyetje teuml llojeve teuml tjera
Dobia e vlereumlsimit tregon qeuml vlereumlsimi eumlshteuml i dobisheumlm kur ka arritur teuml i dentifikojeuml mangeumlsiteuml neuml arritjet enxeumlneumlsve dhe i peumlrdor teuml dheumlnat e keumltij vlereumlsimi peuml r teuml planifikuar hapat dhe metodat e peumlrmireumlsimit teuml tyreneuml teuml ardhmen
34 Aspekte teuml peumlrgjithshme kulturore dhe gjuheumlsore teuml peumlrmbajtjes(Paanshmeumlria)
Aspektet kulturore dhe gjuheumlsore duhet teuml jeneuml prioritet i reumlndeumlsisheumlm i vlereumlsimeve dhe po saccedileumlrisht i vlereumlsimevekombeumltare Ato gjithashtu duhet teuml jeneuml tregues teuml vlereumlsimeve teuml tjera peumlrmbledheumlse (sumative) qeuml beumlhen neumlklaseuml apo shkolleuml Keumlto aspekte janeuml teuml lidhura me dallimet kulturore dhe gjuheumlsore teuml nxeumlneumlsvePraktikat e vlereumlsimit duhet teuml jeneuml teuml peumlrshtatshme peumlr nxeumlneumlsit e klaseumlsshkolleumls teuml cileumlt peumlraqeumlsojneumlprejardhje teuml ndryshme kulturore dhe gjuheumlsore Peumlr shembull suksesi i njeuml nxeumlneumlsi neuml peumlrgjigje teuml pyetjes megojeuml ose gjateuml peumlrgjigjeve teuml njeuml testi nuk duhet teuml pengohet neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml nga meumlsuesi peumlr shkak teumlsondit kulturor njohurive ose traditeumls Neumlse ndikimet kulturore dhe gjuheumlsore janeuml injoruar nxeumlneumlsi mundteuml prezantohet i tjeteumlrsuar apo i shkeumlputur nga teuml meumlsuarit dhe procesi i vlereumlsimit Meumlsuesit duhet teuml jeneuml teumlveteumldijsheumlm se si prejardhje teuml tilla mund teuml ndikojneuml neuml teuml meumlsuarit dhe perormanceumln e nxeumlneumlsve Meumlsuesitduhet teuml jeneuml teuml gatsheumlm peumlr teuml rregulluar praktikat e tyre teuml vlereumlsimit ku eumlshteuml e nevojshme peumlr teuml siguruarqeuml nxeumlneumlsit kaneuml mundeumlsi teuml demonstrojneuml ateuml qeuml ata dineuml dhe mund ta beumljneuml
Ndeumlr teuml tjera duhet qeuml
bull teuml jeni teuml ndjesheumlm ndaj atyre aspekteve teuml njeuml praktike vlereumlsimi qeumlmund teuml pengojeuml nxeumlneumlsit me kultura teuml ndryshme ose gjuha e teumlcileumlve nuk eumlshteuml e mjatueshme peumlr tlsquou peumlrgjigjur dhe demonstruarnjohuriteuml e tyre dhe ccedilareuml ata mund teuml beumljneuml
bull teuml njihni prejardhjen kulturore teuml nxeumlneumlsve ateumlsiteuml e ndryshmegjuheumlsore dhe teuml mundeumlsoni procedura peumlr teuml parandaluar qeuml keumltoprejardhje dhe ateumlsi teuml ndikojneuml padrejteumlsisht neuml demonstrimin e tyreteuml teuml meumlsuarit
bull teuml rregulloni neumlse eumlshteuml e nevojshme praktikat e vlereumlsimit qeuml keniplanifikuar ose jeni duke peumlrdorur
bull teuml shmangni peumlrmbajtjen dhe gjuheumln qeuml mund teuml shihen teuml ndjeshme nga ana kulturore apo mund teuml jeneuml yese peumlr njeuml nxeumlneumls ose njeuml pjeseuml nxeumlneumlsish
bull teuml peumlrdorni praktikat e vlereumlsimit qeuml lejojneuml nxeumlneumlsit teuml tregojneuml ateumlsiteuml shpreheumlse neuml gjuheumln e kultureumlne tyre
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1036
18 19
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
4 HARTIMI I TESTIT PEumlRMBLEDHEumlS
41 Testi
esti eumlshteuml njeuml instrument vlereumlsimi qeuml peumlrdoret peumlr teuml matur njohuriteuml dhe ateumlsiteuml e nxeumlneumlsve esti eumlshteuml ormeumlvlereumlsimi meuml seuml shumti e njohur dhe e peumlrdorur keumlshtu qeuml duke pasur parasysh reumlndeumlsineuml e njeuml vlereumlsimi teuml sakteumlteuml teuml nxeumlnit teuml nxeumlneumlsve eumlshteuml shumeuml e reumlndeumlsishme teuml dihet se si hartohet njeuml test i shkruar mireuml dhe i vlesheumlm
Njeuml nga hapat meuml teuml reumlndeumlsisheumlm neuml hartimin e njeuml testi eumlshteuml qeuml teuml merren parasysh rezultatet e teuml nxeumlnit dheteuml peumlrcaktohet se cilat aspekte duhet vlereumlsuar me keumlteuml test Pasi teuml identifikohen se cilat rezultate do teuml matenduhet teuml merret parasysh se ccedilareuml lloji i pyetjes meuml mireuml mundeumlson reflektimin e nxeumlneumlsve lidhur me ato teuml atij
rezultati Peumlr shembull a eumlshteuml qeumlllimi peumlr teuml krijuar njeuml test qeuml keumlrkon nga nxeumlneumlsit qeuml teuml japin peumlrkufizimeapo qeuml nxeumlneumlsit teuml demonstrojneuml ateumlsineuml e tyre peumlr teuml krahasuar koncepte teuml ndryshme dhe teuml mbrojneuml poziteumlne tyre neuml njeuml subjekt teuml diskutuesheumlm
Veteumlm pyetjet e mira veccedil e veccedil nuk garantojneuml medoemos qeuml testi teuml jeteuml i mireuml pasi testi si njeuml i teumlreuml eumlshteumlmeuml shumeuml se njeuml grupim i thjeshteuml pyetjesh Peumlr keumlteuml eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml seuml pari teuml dihet se ccedilka deumlshirojmeuml teumlmatim cilin rezultat teuml teuml nxeumlnit deumlshirojmeuml ta realizojmeuml cileumln kompetenceuml deumlshirojmeuml ta arrijmeumlNeuml hartimin e njeuml testi reumlndeumlsi teuml veccedilanteuml ka peumlrdorimi i aksonomiseuml seuml Bloom-it si njeuml struktureuml hierarkike eateumlsive teuml teuml menduarit dhe njeuml mjet peumlr teuml matur thelleumlsineuml njoheumlse teuml teuml meumlsuarit teuml nxeumlneumlsve
42 Nivelet e teuml nxeumlnit sipas taksonomiseuml seuml Bloom-itTaksonomia e Bloom-it
aksonomia eumlshteuml njeuml sistem peumlr klasifikimin e keumlrkesave pyetjeve sipas nivelit teuml hierarkiseuml seuml dijesQeumlllimi i paraqitjes seuml keumltyre keumlrkesave pyetjeve eumlshteuml qeuml meumlsimdheumlneumlsit teuml amiljarizohen me konceptetkryesore teuml taksonomiseuml seuml pyetjeve dhe teuml kuptojneuml si ta peumlrdorin ateuml gjateuml planifikimit dhe meumlsimdheumlniesneuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml meumlsojneuml meuml mireuml aksonomia eumlshteuml njeuml meumlnyreuml e klasifikimit teuml pyetjevekeumlrkesavedhe ndihmon qeuml teuml kemi lloje teuml ndryshme teuml pyetjeve
Nivelet e teuml nxeumlnit sipas taksonomiseuml seuml Bloom-it
MENDIMI
KRITIK
Vlereumlsimi
Sintezeuml
Analizeuml
Zbatimi
Kuptimi
Njohja
Krijimi i kritereve bazuar neuml gjykim
Peumlrdorimi i rregullave dhe parimeveneuml zgjidhje teuml problemeve
Kombinimi i ideve teuml ndryshme
Ndryshimi i informacioneve nga njeuml formeuml
neuml formeuml tjeteumlr
Mbajtja mend e fakteve peumlrkufizimeve
dhe vlerave
Zbeumlrthimi i informacioneve neuml pjeseuml- lidhja ndeumlrmjet gjeumlrave
Neuml dokumentet e vlereumlsimit teuml MASH njeumlmodel i tilleuml eumlshteuml paraqitur neuml meumlnyreuml meuml teuml ploteumldhe rekomanduar peumlr hartimin e testeve
Peumlrdoreni taksonomineuml si njeuml udheumlzues Shpeshklasifikimi neuml njeuml nivel teuml caktuar keumlrkon matje evlereumlsime shteseuml Nganjeumlhereuml disa pyetje peumlrmbajneumlelemente teuml disa niveleve teuml taksonomiseuml Kjo do teumlthoteuml se nuk duhet teuml beumlhemi sklleveumlr teuml sistemit teumlklasifikimit qeuml ai teuml na pengojeuml por ta peumlrdorimklasifikimin peumlr njeuml vlereumlsim teuml eektsheumlm
43 Nivelet sipas taksonomiseuml seuml Bloom-it me shembuj (klasat 1-5 dhe 6-9)
431 NJOHJA
Eumlshteuml niveli meuml i uleumlt por me reumlndeumlsi Eumlshteuml shprehje kritike e teuml meumlsuarit dhe nxeumlneumlsit mbajneuml mend akteparime peumlrkufizime dhe vlera Pra nxeumlneumlsi riprodhon inormacionePyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese thuaj peumlrshkruaj peumlrcakto dallo neumlnvizo kujto etjNjohja peumlrbeumlhet ngabull Njohja e termavebull Njohja e akteve specifikebull Njohja e konceptevebull Njohja e parimevebull Njohja e metodave dhe procedurave
Njohja e termave
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml barazimi 8 - 3 = 5 Si quhet numri 5 A I zbritshmiB ZbriteumlsiC NdryshimiD Hereumlsi
Detyra 2 Cili pohim peumlrkufizon keumlndin ploteumlsues A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90oB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180oC Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270oD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360o
Njohja e fakteve specifike
Detyra 3 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml
A 9B 13C 27D 49
Detyra 4 Shuma e ccedildo numri tek me numrin 1 eumlshteuml numeumlr ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Njohja e koncepteve
Detyra 5 Cila formeuml e materies ka veumlllim dhe formeuml teuml caktuar A Benzina B Azoti
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1136
20 21
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C OksigjeniD AkulliDetyra 6 Si quhen lakoret neuml diagramin si neuml figureuml qeuml paraqesin ligjin e Bojl-Mariotit A IzohipseB IzotermeC IzohoreD Izobare
Njohja e parimeveDetyra 7 Janeuml dheumlneuml numrat m dhe n Cila nga rregullat e poshteumlsheumlnuaraeumlshteuml e veumlrteteuml A m+ 0 = 0B m 983086 0 = 0C m 983086 1 = 1D m - 1 = n
Detyra 8 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Njohja e metodave dhe proceduraveDetyra 9 Cileumln veti kimike e ka vitamina C
A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlC Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
432 TEuml KUPTUARIT
Niveli i teuml kuptuarit eumlshteuml nivel meuml i larteuml se i njohjes Pyetjet keumlrkojneuml ndryshimin e inormacionevenga njeuml ormeuml neuml njeuml ormeuml tjeteumlr peumlrshkruajneuml lidhjen midis dy e meuml shumeuml ideve Pyetjet brenda tyrepeumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese interpreto parashiko mbro argumento etj Kryesisht janeuml pyetje qeumlduan ndryshimin e faleumlve teuml njeuml grupi me faleuml teuml tjera peumlrshkrimin e njeuml figure me faleuml lidhjen e dy e meumlshumeuml situatave etjbull Kuptimi i akteve dhe parimevebull Kuptimi i relacioneve shkak ndash pasojeumlbull Peumlrkthimi i materialitbull Interpretimi i grafikeve tabelave hartavebull Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Kuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
Kuptimi i relacioneve shkak ndash pasojeuml
Detyra 2 Sipas skemeumls seuml paraqitur peumlr struktureumln elektronike teuml karbonit neuml beumlrthameumln e tij aipeumlrmban A 6 elektrone dhe 0 neutroneB 6 elektrone dhe 6 protoneC 6 neutrone dhe 0 elektroneD 6 neutrone dhe 6 protone
Detyra 3 Ccedilfareuml keumlndi fitohet neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i zbresim njeuml keumlnd teuml drejteuml A i ngushteumlB i gjereumlC i shtrireumlD i ploteuml
Interpretimi i grafikeve tabelave hartave
Detyra 4 Sa kube njeumlsi gjenden neuml figureumln e dheumlneuml neumlse dihet se shtresa e fundit eumlshteuml e ploteumlsuar egjitha me kube njeumlsi A 12B 16C 23D 26
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 5 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e treteuml miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
433 ZBATIMI
Niveli i zbatimit beumln pjeseuml neuml nivelin e meseumlm teuml pyetjeve Nxeumlneumlsi duhet jo veteumlm teuml njoheuml dhe kuptojeumlinormacionet por duhet teuml jeteuml neuml gjendje edhe trsquoi zbatojeuml ato Peumlrmes tyre ai duhet teuml jeteuml neuml gjendje teumlzgjidheuml probleme neuml situata konkrete nga jeta reale Pyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruesendrysho demonstro zhvillo modifiko organizo vepro peumlrgatit lidh etj euml tilla pyetje janeuml kryesisht atoqeuml i keumlrkojneuml nxeumlneumlsit teuml zbatojeuml parimet metodat ormulat neuml situata teuml caktuarabull Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja bull Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktikebull Zbatimi i metodave dhe proceduravebull Zgjidhja e problemeve matematike
Zbatimi i fakteve dhe pari meve neuml situata te reja
Detyra 1 Numrat 2 5 10 17 26 ____ janeuml renditur sipas njeuml rregulle Gjeni numrin qeuml vjenneuml radheuml A 34B 35C 36D 37
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1236
22 23
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Zbatimi i ligjit dhe teo rive neuml situata praktike
Detyra 2 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Zbatimi i metodave dhe procedurave
Detyra 3 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Zgjidhja e problemeve matematike
Detyra 4 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendisa dyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
10 cm
8cm
3cm
Detyra 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur njeuml kuti prej llamarine pa kapaka) Sa cm2 llamarineuml eumlshteuml shpenzuarb) Sa decilitra ujeuml zeuml kutia
434 MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES (ANALIZEuml SINTEZEuml VLEREumlSIM)
bull Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimitbull Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i peumlrundimitbull Identifikimi i inormatave relevantebull euml analizuarit e peumlrundimeve
Pyetjet e analizeumls
Pyetjet e analizeumls keumlrkojneuml shprehi teuml menduarit kritik Zakonisht keumlto lloje pyetjesh keumlrkojneuml dy lloje teumlateumlsive teuml teuml menduaritbull Zbeumlrthimi i asaj ccedilareuml eumlshteuml dheumlneuml neuml pjeseumlt peumlrbeumlreumlsebull Keumlrkim i lidhjeve teuml dy a meuml shumeuml pjeseumlvePyetjet kryesisht brenda tyre peumlrmbajneuml oljet vepruese ndrysho demonstro zhvillo modifiko organizovepro peumlrgatit lidh etj Keumlrkesat e shprehura janeuml ilustro neumlnvizo dallo dierenco trego ndaj etj
Pyetjet e sintezeumls
Pyetjet e sintezeumls keumlrkojneuml shprehi teuml menduarit kritik dhe ateumlsi krijuese Zakonisht keumlto lloje pyetjeshkeumlrkojneuml qeuml nxeumlneumlsi teuml krijojeuml njeuml produkt teuml ri Nxeumlneumlsit i orohet mundeumlsia teuml jeteuml i pavarur dhe teuml keteuml lirimendimi dhe krijimi Pyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese karakterizo kompozo hartokrijo peumlrpilo peumlrmblidh etj
Pyetjet e vlereumlsimit
Pyetjet e vlereumlsimit keumlrkojneuml nxjerrjen e gjykimeve teuml bazuara neuml kriter dhe anasjelltas Pyetjet kryesishtbrenda tyre peumlrmbajneuml oljet vepruese vlereumlso krahaso mbro kritiko justifiko interpreto mbeumlshtet etj
Identifikimi i informatave relevante
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur 8 2 5- 3 a b c 4 6
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c
Teuml analizuarit e peumlrfundimeve teuml dheumlnaDetyra 2 Janeuml dheumlneuml shprehjet dhe Sa eumlshteuml vlera e a-seuml b-seuml dhe c-seuml neumlse shuma ea+b+c = 13
Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit
Detyra 3 Neumlse Rcba isin
dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a b c A - + -B - - -C + - +D - - +
[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln 31 d d perp dhe 42 d d perp Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml A 0
90=+ β α B 0
180=+ β α
C 270=+ β α 0
D 0380=+ β α
Detyra 5 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
435 Shembull i kalimit teuml njeuml pyetjeje nga njeuml nivel neuml njeuml tjeteumlr
Tema eorema e PitagoreumlsNjohje
Shembull 1 Formuloni teoremeumln e Pitagoreumls
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1336
24 25
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Teuml kuptuarit
Shembull 2 Shkruani me simbole matematike Shuma e syprinave teuml sipeumlraqeve katrore teuml ndeumlrtuarambi katetet a dhe b eumlshteuml e barabarteuml me syprineumln e sipeuml raqes katrore teuml ndeumlrtuar mbi hipotenuzeumlrsquorsquoShembull 3 euml lexohet ormula me shprehje matematike
Teuml zbatuarit
Shembull 4 Njeuml ndeumlrteseuml ka 220 shkalleuml dhe larteumlsia e secileumls shkalleuml eumlshteuml 18 cmGjeni sa eumlshteuml larteumlsia e ndeumlrteseumls Shembull 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml ABC
Informateuml relevante
Shembull 6 Cili nga pohimet eumlshteuml i sakteuml A Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsish t 15 cm
B Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e madhe se 15cmC Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsisht 1314 cmD Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e vogeumll se 1314 cm
44 Tabela e peumlrmbajtjes seuml testit ndash tabela e specifkimeve
Njeuml test mund teuml peumlrbeumlhet nga njeuml pyetje e vetme apo njeuml kombinim pyetjesh Peumlr teuml hartuar njeuml testmeumlsimdheumlneumlsi duhet teuml keteuml kujdes qeuml seuml pari teuml peumlrgatiseuml tabeleumln e testit Kjo tabeleuml peumlrmban ushat eprogramit peumlrmbajtjet e teuml cilave do teuml testohen si dhe numrin e pyetjeve dhe detyrave sipas niveleve teumlteuml nxeumlnit dhe ushave Peumlrgatitja e tabeleumls seuml testit varet nga shumeuml aktoreuml si psh volumi i peumlrmbajtjes qeumltestohet reumlndeumlsia e ushave qeuml peumlrshihen neuml vlereumlsim peumlrmbajtja e tyre koha neuml dispozicion etjabela e testit i orienton meumlsimdheumlneumlsit neuml hartimin e tij Caktimi i numrit teuml pyetjeve dhe detyrave sipas njeumlsivemeumlsimore dhe niveleve teuml teuml nxeumlnit e lehteumlson puneumln e meumlsuesit peumlr hartimin e testit Kjo pasi neuml vend qeuml meumlsuesiteuml shqyrtojeuml njeumlkoheumlsisht 4 njeumlsi meumlsimore peumlr teuml hartuar pyetje dhe zgjedhur detyra teuml ndryshme teuml cilat duhetklasifikuar sipas reumlndeumlsiseuml dhe nivelit teuml teuml nxeumlnit ai okusohet neuml hartimin e pyetjeve dhe detyrave sipas tabeleumlsPas peumlrgatitjes seuml tabeleumls seuml testit meumlsuesi kalon neuml hartimin e testit dhe kujdeset peumlr teuml si peumlr aneumlnpeumlrmbajteumlsore ashtu edhe peumlr tregues teuml tjereuml teuml pyetjeve teuml themi teuml ormeumls Me keumlto tregues do teuml vijojmeumlneuml pjeseumlt e meumlposhtme teuml keumltij materiali
abela e specifikimeve ka dy peumlrmasa njeumlra peumlrmaseuml (psh rresht) sheumlnon tematkonceptetetj Neuml peumlrmaseumlntjeteumlr(psh kolona) sheumlnohen nivelet njoheumlse qeuml do teuml maten Neuml rastin toneuml eumlshteuml marreuml njeuml tabeleuml shembullpeumlr 6 tema teuml njeuml kapitulli teuml ndareuml sipas niveleve teuml njohjes
TABELA 1 Tabeleuml testi me vlera numerike
FUSHALEumlNDA MEumlSIMORE NJOHJA TEuml KUPTUARIT ZBATIMI MENDIMI KRITIKSHUMA
20 30 30 20
ema 1 20 2 3 3 2 10
ema 2 30 4 4 4 3 15
ema 3 15 2 2 2 2 8
ema 4 20 2 3 3 2 10
ema 5 15 2 2 2 1 7
Shumapikeuml ose pyetje 12 14 14 10 50
Njeuml tabeleuml testi me vlera teuml dheumlneuml neuml tabeleumln 1 paraqet dy aspekte teuml reumlndeumlsishme teuml vlereumlsimita Ccedilareuml teuml vlereumlsojeuml (prerjet e rreshtave me kolonat)b Sa reumlndeumlsitheks ka peumlr ccedildo kombinacion teuml vlereumlsimit (vlerat e qelizave)
Neuml shembullin e meumlsipeumlrm shohim qeuml vlereumlsimi mbulon 5 tema ku secila prej tyre shqyrtohet neuml tre nivelet eshkathteumlsiseuml seuml arsyetimit teuml mbajturit mend teuml kuptuarit teuml zbatuarit dhe mendimi kritik Vlerat e kutiveqelizave janeuml vendosur nga prodhimi ndeumlrmjet peshave teuml temave sipas shkathteumlsiseuml me totalin e pikeumlve teumlvlereumlsimit
Procedura e krijimit teuml njeuml tabele teuml tilleuml eumlshteuml si meuml poshteumla Identifikon temat qeuml do teuml vlereumlsohen dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar rreshtat)b Peumlrcakton nivelet e shkathteumlsiteuml njoheumlse dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar kolonat)c Peumlrcakton totalin e pikeumlve (ose totalin e pyetjeve) teuml vlereumlsimit peumlrmbledheumls
d Llogarit vlerat peumlr ccedildo kuti (prerje teuml rreshtave me shtyllat) duke shumeumlzuar totalin e pikeumlve me peshat ekombinimevee Beumln rregullime teuml vlerave neuml kutia (psh rrumbullakime etj) qeuml teuml sigurohet qeuml shuma e teuml gjitha vleraveteuml jeteuml e barabarteuml me totalin e pikeumlve teuml vlereumlsimit (ose totalin e pyetjeve teuml testit)abela e testit mund teuml jeteuml e njeumljta edhe peumlr pikeumlt edhe peumlr pyetjet si ajo neuml modelin e testit teuml matematikeumlsklasa 1 ndash 9
441 Llojet e pyetjeve
Pas peumlrcaktimit neuml keumlteuml meumlnyreuml teuml zoneumls seuml vlereumlsimit (tabela e testit me vlerat) hapi tjeteumlr eumlshteuml teuml vendosetpeumlr ormatin e vlereumlsimit dhe llojin e pyetjeve qeuml do teuml zgjidhen neuml peumlrmbajtje teuml testitPasi keni vendosur peumlr ormat e vlereumlsimit dhe llojet e pyetjeve qeuml do teuml peumlrdoren kalohet nga tabela e testit mevlera neuml tabeleumln e testit me pyetjet abela 4 paraqet njeuml shembull tabeleuml testi me pyetje sipas tabeleumls 3 teuml testitNeuml tabeleumln 4 shihet qeuml testi peumlr vlereumlsimin peumlrmbledheumls do teuml peumlrbeumlhet nga dy pjeseuml
1 pjesa I - me alternativa ose peumlrgjigje teuml strukturuara2 pjesa II ndashese apo problemaPjesa I (me laps e leteumlr) peumlrmban pyetje me alternativa peumlr vlereumlsimin e teuml mbajturit mend dhe pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar peumlr vlereumlsimin e teuml kuptuaritPjesa II (vlereumlsimi) do teuml testojeuml ateumlsineuml e nxeumlneumlsve peumlr teuml gjitha ushat duke peumlrunduar dy detyra ushtrime-problema
TABELA 2 Model-tabeleuml testi
NUMRI I PYETJEVE(PIKEumlT)
TEuml MBAJTURITMEND
TEuml KUPTUARIT TEuml ZBATUARIT MENDIMIKRITIK
SHUMA
Me alternativa Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
EseProblem
ema 1 5(5) 2(4) 1(3) 1(5)ema 2 8(8) 2(4)ema 3 4(4) 1(2) 1(2)ema 4 5(5) 1(2)ema 5 4(4) 1(2)otali 26(26) 7(14) 2(5) 1(5) 36(50)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1436
26 27
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shihet gjithashtu neuml tabeleumln 2 qeuml vlereumlsimi peumlrmbledheumls do teuml peumlrmbajeuml 36 pyetje nga teuml cilat 26 janeuml mealternativa 7 janeuml me peumlrgjigje teuml strukturuar dhe 2 janeuml pyetje peumlrmbushjejeperormanceuml dhe njeuml keumlrkeseumlese apo problemShpeumlrndarja e pyetjeve do teuml beumlhet sipas teuml gjitha kutive teuml tabeleumls Duke krahasuar kutiteuml neuml tabeleumln 2 meato peumlrkateumlse neuml tabeleumln 1 do teuml veumlrejmeuml se ccedildo pyetje me alternativeuml eumlshteuml vlereumlsuar 1 pikeuml ccedildo pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar eumlshteuml vlereumlsuar me 2 ose 3 pikeuml dhe pyetjet e undit teuml perormanceumls me meuml shumeumlse njeuml pikeuml ( neuml rastin toneuml 5 pikeuml secila)Pas skicimit teuml tabeleumls seuml testit me pyetje hapi i radheumls eumlshteuml teuml shkruhen (gjenden) pyetjet sipas tabeleumls 2
442 Rregulla bazeuml peumlr teuml gjitha formatet e pyetjeve
Neuml hartimin e keumltyre pyetjeve peumlrveccedil teuml tjerash duhet teuml respektojmeuml disa rregulla bazeuml si meuml poshteumlsigurohuni teuml matni konceptet meuml teuml reumlndeumlsishme
1 ormuloni pyetje teuml qarta dhe koncize2 sigurohuni qeuml pyetja i peumlrgjigjet qeumlllimit teuml caktuar3 shmangni pyetjet e papeumlrshtatshme neuml ormeuml e peumlrmbajtje4 shmangni pyetjet e veumlshtira teuml pajustifikuara5 shmangni pyetjet me kuptime teuml tjera logjike veccedil kuptimit qeuml synojmeuml6 vendosni teuml parat pyetjet meuml teuml lehta
443 Numri i mjaftuesheumlm i pyetjeve neuml njeuml test
Kjo eumlshteuml e varur teumlreumlsisht nga hapeumlsira qeuml vlereumlsojmeuml dhe qeumlllimet Ka njeuml rregull teuml peumlrgjithsheumlm qeuml dhjeteumlpyetje janeuml teuml nevojshme peumlr teuml vlereumlsuar kompetencat e teuml meumlsuarit peumlr njeuml njeumlsikapitull Megjithateuml neumlmjat raste edhe veteumlm 5 pyetje na sigurojneuml njeuml vlereumlsim teuml mireumlKur vlereumlsojmeuml nivelet e larta teuml njohjes dhe teuml tjera ateumlsi ne mund teuml peumlrdorim veteumlm disa pyetje dhendonjeumlhereuml veteumlm njeuml pyetje pasi ato keumlrkojneuml shumeuml koheuml peumlr peumlrgjigje
444 Llogaritja e koheumls seuml testit
Sigurohuni teuml jepni njeuml koheuml teuml mjatueshme peumlr peumlrgjigjen e teuml gjitha pyetjeve Meuml tepeumlr koheuml eumlshteuml meumlmireuml se meuml pak nga sa nevojitet Meumlsuesi duhet teuml vlereumlsojeuml koheumln qeuml i duhet atij peumlr tu peumlrgjigjur teuml gjithapyetjeve
Mbi keumlteuml koheuml ai duhet teuml shtojeuml koheuml peumlr eekt teuml aktoreumlve teuml meumlposhteumlm - Nxeumlneumlsi eumlshteuml meuml i ngadalteuml neuml procedurat e peumlrgjigjeve dhe zgjidhjeve - Nxeumlneumlsi eumlshteuml neumln presion - Nxeumlneumlsi beumln gabime dhe i duhet trsquoi rikthehet zgjidhjes seuml sakteuml - Nxeumlneumlsi peumlrgjitheumlsisht ndjek rrugeuml meuml teuml gjateuml zgjidhje dhe arsyetimi - Nxeumlneumlsi shpesh verifikon peumlr hereuml teuml dyteuml ose meuml tepeumlr peumlrgjigjet ose zgjidhjet
Meumlsuesi duhet teuml keteuml parasysh qeuml teuml shmangeuml zgjatjet e panevojshme Shumeuml nga vlereumlsimet e shkurtra(pak pyetje) mund teuml na japin njeuml pamje meuml teuml sakteuml teuml asaj ccedilareuml nxeumlneumlsi di neuml krahasim me njeuml vlereumlsim teumlgjateuml (shumeuml pyetje) E theumlneuml meuml ndryshe duhet teuml shmangim zgjatjen e panevojshme teuml njeuml testi Zgjatja e
panevojshme teuml shmang nga qeumlllimi kryesor krijon konuzion dhe p resion peumlr nxeumlneumlsinSigurohuni teuml konsideroni njeuml seumlreuml aktoreumlsh teuml tjereuml si socialeuml e psikologjikeuml teuml lidhura me koheumln dhe vendine testit reumlndeumlsineuml e tij mosheumln gjinineuml dhe peumlrkateumlsineuml kulturore-sociale teuml nxeumlneumlsit
445 Pikeumlt notat dhe niveletNeuml und paraqitet edhe tabela e kthimit teuml pikeumlve neuml noteuml pra notat neuml vareumlsi teuml peumlrqindjes seuml pikeumlve qeumlkaneuml fituar nxeumlneumlsit Nuk ka rregull qeuml peumlrcakton lidhjen e notave me peumlrqindjen e p ikeumlve teuml fituara Kjo meumlshumeuml varet nga synimi qeuml ka meumlsimdheumlneumlsi neuml testimin e nxeumlneumlsve dhe detyrat qeuml ka peuml rzgjedhur peumlr testNjeuml tabeleuml e tilleuml ka pamjen e meumlposhtme
TABELA 3 Nga pikeuml - neuml noteuml - neuml nivel
Intervalet e pikeumlve Niveli(notimi) Niveli
Nota91 ndash 100 5 A
81 ndash 90 4 B
61 ndash 80 3 C
41 ndash 60 2 D
40 1 Pikeumlt e caktuara peumlr secileumln detyreuml si dhe tabela e kalimit teuml tyre neuml noteuml janeuml elementet themelore teuml cilat e beumljneumltestin teuml jeteuml instrument peumlr vlereumlsimin objektiv dhe transparent teuml nxeumlneumlsve Ky objektivitet dhe kjo transparenceumlvlen peumlr nxeumlneumlsit prindeumlrit strukturat e ndryshme arsimore si dhe paleumlt e tjera teuml interesuara
446 Teste qeuml janeuml pjeseuml teuml teksteve meumlsimore
Meumlsuesit ankohen se ka raste kur provimet nuk janeuml neumlpeumlrputhje me programin peumlr teuml cilin testi eumlshteuml planifikuardhe ky eumlshteuml njeuml problem qeuml lidhet me vleshmeumlrineuml e testitNjeuml pjeseuml shprehen qeuml keumlto teste nuk janeuml gjithmoneuml teumlvleshmePra lypset teuml sigurohemi qeuml testet dhe provimet teumlpeumlrmbushin standardet e vleshmeumlriseuml dhe neuml keumlteuml meumlnyreumlteuml matin sa meuml sakteuml ateuml qeuml eumlshteuml e planifikuar Keumlshtu atosheumlrbejneuml si modele qeuml nxeumlneumlsi teuml vlereumlsojeuml veten neuml und teumlnjeuml njeumlsie kapitulli meumlsuesi gjithashtu trsquoi shqyrtojeuml si modelepeumlr hartimin e testit teuml njeumlsiseumlkapitullit apo si modele peumlrskicimin e testeve teuml tjereuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1536
28 29
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
5 LLOJET KRYESORE TEuml PYETJEVE DHERREGULLAT E TEuml SHKRUARIT TEuml TYRE
51 Llojet kryesore teuml pyetjevePyetjet me ploteumlsimKeumlto janeuml fali qeuml iu mungojneuml njeuml ose dy faleuml apo simbole Keumlto pyetje janeuml teuml dobishme peumlr vlereumlsimin enjohurive peumlr aktet konceptet ligjetprincipet dhe ormulat
Pyetjet me alternativa
Janeuml pyetje qeuml duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen e veumlrteteuml nga alternativat qeuml teuml orohen
E veumlrteteumlE gabuarPyetja eumlshteuml njeuml fali qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml zgjedheuml neumlse pohimi neumlpeumlrmjet saj eumlshteuml i veumlrteteuml apo i gabuar
Me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) Janeuml dy bashkeumlsi pyetjeshaktesh qeuml nxeumlneumlsi duhet trsquoi lidheuml sipas peumlrkateumlsiseuml neuml bazeuml teuml instruksioneve qeuml i jepen psh nga meumlsuesi
52 Pyetje me peumlrgjigje teuml strukturuarPeumlrgjigje e shkurteumlr (peumlrgjigje e dheumlneuml shkurt) Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje teuml shkurteumlr peumlr njeuml pyetje teuml dheumlneuml qeuml mund teuml jeteuml me disa faleuml njeuml listeuml ose disa fali
Etiketimi Nxeumlneumlsi gjen faleuml peumlr teuml identifikuar peumlrbeumlreumlsit psh neuml njeuml piktureuml ose skicim Peumlrgjigjet mund teuml jeneumldheumlneuml neuml njeuml bashkeumlsi peumlrgjigjesh nga e cila nxeumlneumlsi zgjedh dhe vendos neuml vendin e duhur
Paraqitje e puneumls ShpjegimArgumentim Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje duke beumlreuml ndonjeuml llogaritje ose paraqitje grafike peumlr teuml mbeumlrritur neuml njeuml peumlrgjigje Aiargumenton ose shpjegon peumlrgjigjen apo argumenton e shpjegon shkalleumln e teuml kuptuarit
Prezantim viziv
Nxeumlneumlsi mund teuml ndeumlrtojeuml grafikeuml skema matrica apo ilustrime peumlr teuml deumlshmuar njohjen dhe teuml kuptuarit
Detyrat bazuar neuml perormanceuml Eumlshteuml njeuml vlereumlsim qeuml peumlrmbledh disa veprimtari qeuml janeuml ta lidhura dhe keumlrkojneuml nga nxeumlneumlsi teuml
ormulojneuml njeuml peumlrgjigje krijojneuml njeuml produkt apo beumljneuml njeuml demonstrim qeuml vlereumlsohet nga disa kritere
Komunikim individual (i okusuar neuml proces)
Eumlshteuml metodeuml qeuml vlereumlson peumlrparimin e nxeumlneumlsit mbeumlshtetur neuml intervistat e strukturuara dialogunkonerencat veumlzhgimet shkrimet neuml revista peumlr teuml meumlsuarit publikimet etj
Ese-teuml apo pyetjet me und teuml hapur Nxeumlneumlsit i peumlrgjigjen njeuml ose disa pyetjeve me aneuml teuml disa paragraeumlve Kur eumlshteuml ese ai beumln njeuml krijimletrar social apo shkencor peumlr njeuml situateumltemeuml teuml dheumlneuml sipas njeuml strukture teuml caktuarKur pyetja jepet neuml ormeumln e detyreumls apo problemeumls peumlrgjigja do teuml jepet sipas ormatit qeuml keumlrkon detyraapo me aneuml teuml zgjidhjes seuml ploteuml qeuml e keumlrkon problema
53 Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve
Meuml poshteuml jemi peumlrpjekur teuml evidentojmeuml udheumlzime apo rregulla teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve Janeuml paraqiturdisa prej tyre peumlr disa nga ormat e pyetjeve Neumlpeumlrmjet tyre kemi synuar teuml teumlrheqim veumlmendjen qeuml shkrimii njeuml pyetje teuml mireuml eumlshteuml njeuml proces hereuml hereuml i gjateuml e i lodhsheumlm Ai keumlrkon verifikim e matje teuml treguesveteuml pyetjes teuml lidhura me peumlrmbajtjen gjuheumln e peumlrdorur aspektet kulturore e sociale qeuml mbulon veumlshtireumlsineumldiskriminimin etj Neuml peumlrgjitheumlsi shembujt neuml udheumlzime janeuml zgjedhur qeuml teuml ilustrojneuml sa meuml mireuml udheumlziminpeumlrkateumls Njeumlkoheumlsisht janeuml dheumlneuml shembuj teuml pyetjeve me standard teuml larteuml nga ciklet PISA teuml meumlparshme
54 Pyetjet me ploteumlsim
Keumlto janeuml pyetje neuml ormeumln e njeuml falie qeuml i mungon njeuml pjeseuml e cila mund teuml jeteuml faleuml a togfaleumlsh Mund teuml jeteuml edhe njeuml pjeseuml teksti me pjeseuml teuml paploteumlsuara Vendosja e pjeseumlve teuml munguara i jep kuptimin e duhurfaliseuml apo tekstit kuptimin e ploteuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1636
30 31
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me ploteumlsim
Ndeumlrtoni falineuml neuml meumlnyreuml qeuml peumlrgjigja e veumlrteteuml teuml jeteuml e shkurteumlr dhe veteumlm njeuml
Shembull
I dobeumlt Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml ldquoAmerikeuml rdquo ______________I peumlrmireumlsuar Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml neuml ldquoAmerikeumlrdquo neuml vitin _____________
Pjeseumln qeuml mungon eumlshteuml meuml mireuml ta vendosim neuml und teuml faliseuml se neuml fillim teuml saj
Shembull
I dobeumlt ____________ eumlshteuml elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumltI peumlrmireumlsuar Elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumlt eumlshteuml __________Lejoni veteumlm njeuml ose dy hapeumlsira boshe neuml fali
Shembull
I dobeumlt Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr ___________ me aneuml teuml trupit eumlshteuml_____________ I peumlrmireumlsuar Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr leumlvizjen e leumlndeumlve ushqyese neuml teuml gjitheumltrupin eumlshteuml ______________
55 Pyetjet me alternativa
Keumlto pyetje japin njeuml trung neuml ormeumln e njeuml pyetjeje apo falie teuml p aploteuml dhe disa alternativa (tre kateumlr ose meumlshumeuml) njeuml prej teuml cilave eumlshteuml e veumlrteteuml (ose peumlrgjigja meuml e veumlrteteuml dhe pjesa tjeteumlr janeuml alternativa hutuese Ato janeuml teuml vleshme peumlr vlereumlsimin e njohurive peumlr krahasime zbatime teuml thjeshta njohje e zbatim ligjesh erregullash teuml thjeshta ormula e koncepte peumlr vlereumlsim teuml njeuml materiali stimulues etj
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me alternativa
Sigurohuni qeuml trungu i pyetjes shpreh neuml meumlnyreuml teuml ploteuml njeuml ccedileumlshtje neuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml dineuml mireuml teumlbeumljneuml ateuml ccedilareuml shpresohet prej tyre para s e teuml lexojneuml alternativatForma e njeuml pyetje me alternativa Shembull Njeuml zog sapo ka ccedilelur nga njeuml vezeuml Cila nga keumlto aza ka shumeuml teuml ngjareuml qeuml vjen meuml pas neuml cikline jeteuml se zogut A LindjeB VdekjeC RritjeD Riprodhim
Shembull Shpejteumlsia e rrjedhjes 4 Inuzionet (ose injeksionet intravenoze) peumlrdoren peumlr teuml utur neuml trupin epacientit leumlngjet dhe ilaccedilet
Inermieret kaneuml nevojeuml teuml llogarisin shpejteumlsineuml e rrjedhjes RR neuml pika peumlrminuteuml peumlr injeksion Ato peumlrdorin ormuleumln =
pv
60n ku
4 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
p eumlshteuml aktori i pikeumls neuml pika peumlr mililiteumlr (ml) v eumlshteuml veumlllimi i injeksionit neuml ml n eumlshteuml numri i oreumlve qeuml keumlrkon injeksioni peumlr tu mbaruar
Pyetje 1
Inermieret gjithashtu kaneuml nevojeuml teuml llogarisin veumlllimin e inje ksionit v nga shpejteumlsia e rrjedhjes RRNjeuml injeksion me njeuml shpejteumlsi rrjedhje 50 pika peumlr minuteuml duhet ti jepet njeuml pacienti peumlr 3 oreuml Peumlr keumlteumlinjektim aktori i pikeumls eumlshteuml 25 pika peumlr mililiteumlrSa eumlshteuml veumlllimi neuml ml i injektimitVeumlllimi i injektimit ml
Pyetje 2 Njeuml inermiere deumlshiron teuml dyfishojeuml koheumln e njeuml injeksioni
Peumlrshkruaj sakteumlsisht si ndryshon RR neumlse n dyfishohet por p dhe v nuk ndryshojneuml Shmangni peumlrdorimin e negativeve
Nxeumlneumlsit neuml peumlrgjitheumlsi nuk e shohin ldquoNUKrdquo neuml njeuml trung pyetjeje Neumlse ajo duhet peumlrdorur patjeteumlr eumlshteumlmireuml ta dalloni duke e theksuar (bold) ose duke e kapitalizuar (NUK)
Sigurohuni qeuml teuml gjitha peumlrgjigjet janeuml neuml teuml njeumljteumln gjateumlsi gramatikeuml apo veumlshtireumlsi konceptimi
Mos peumlrdorni shtesa teuml panevojshme psh duke e beumlreuml meuml teuml zgjatur meuml teuml peumlrpunuar meuml teuml peumlrgjithshme apomeuml teknike
Shembull
I dobeumltPjesa e lules qeuml mban vezeumlt eumlshteuml quajtur njeuml A thekB vezoreC pistilD petal
I peumlrmireumlsuarPjesa e lules qeuml mban vezeumlt quhet A thekB vezoreC pistilD petal
Gjithashtu peumlrdorimi i faleumlve si zakonisht disa dhe peumlrgjitheumlsisht janeuml shtesa teuml peumlrgjigjes seuml sakteuml ndeumlrsapeumlrdorimi i faleumlve si asnjeumlhereuml dhe gjithmoneuml janeuml shtesa teuml peumlrgjigjeve teuml pasakta
- Shkruani alternativat e tjera qeuml teuml jeneuml qarteumlsisht teuml gabuara Alternativat janeuml teuml padobishme neumlse ato duken shumeuml qarteuml qeuml janeuml teuml gabuara Gabime tipike koncepteqeuml gabohet lehteuml sheumlrbejneuml si alternativa teuml mira
Shembull
I dobeumlt
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Peumlrgjysmohet
I peumlrmireumlsuar
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Nuk ndryshon
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1736
32 33
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
- MOS jepni alternativa qeuml janeuml pjeseumlrisht teuml sakta ose i mbivendosen peumlrgjigjes seuml sakteuml
- MOS peumlrdorni alternativat rdquoteuml gjitha meuml sipeumlrrdquo apo ldquoA dhe Brdquo teuml cilat e beumljneuml pyetjen teuml veumlshtireuml neuml meumlnyreuml teuml
panevojshme peumlr nxeumlneumlsit
- Peumlrdorni udheumlzime me gojeuml peumlr ata qeuml kaneuml veumlshtireumlsi leximi
- Peumlrdorni shkronja teuml meumldha shtypi peumlr teuml sheumlnuar alternativat Keumlshtu eumlshteuml meuml lehteuml peumlr nxeumlneumlsit me problemeteuml teuml lexuarit
- Jepni aq alternativa sa eumlshteuml e nevojshme
- Neumlse nuk eumlshteuml e arsyeshme teuml jepni meuml shumeuml se t re alternativa mos shtoni neuml meumlnyreuml teuml panevojshme Nuk kaasgjeuml magjike peumlr kateumlr apo peseuml alternativa
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund ta peumlrdorim peumlr teuml testuar shumeuml nivele teuml teuml meumlsuaritbull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml testuar ateumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr teuml integruar inormacionin
bull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml diagnostikuar veumlshtireumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr koncepte teuml caktuarabull Na siguron inormata kthyese peumlr alternativat e gabuara dhe teuml sakteumln peumlr meumlnyreumln si ato kaneuml unksionuarbull Mund teuml shtojmeuml meuml shumeuml pyetje peumlr teuml mbuluar meuml shumeuml programbull Mund teuml mbulojmeuml meuml shumeuml nivele veumlshtireumlsiebull Zakonisht duan meuml pak koheuml peumlr peumlrgjigje nga nxeumlneumlsit
Mangeumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund teuml perceptohet meuml e ndeumlrlikuarbull Nuk janeuml teuml peumlrshtatshme peumlr teuml matur qeumlndrimet ndaj teuml meumlsuarit pasi peumlrgjigja e veumlrteteuml mund teuml
gjendet lehteuml edhe indirekt edhe rasteumlsishtbull Nuk lejon teuml demonstrohen njohuri jashteuml opsioneve teuml dheumlnabull Keumlrkon koheuml peumlr teuml arritur neuml pyetje teuml cileumlsiseuml seuml larteuml teuml keumltij llojibull Favorizon parashikimin (marrjen mend) pasi gjithmoneuml njeuml eumlshteuml peumlrgjigje e veumlrteteumlbull Janeuml teuml mundshme peumlr keqinterpretim nga nxeumlneumlsit
56 Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar
Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar peumlrdoren neuml meumlnyreuml tipike peumlr teuml matur ateumlsineuml e teuml dalluarit neumlse njeuml pohimeumlshteuml ose jo i veumlrteteuml Pyetjet janeuml zakonisht neuml njeuml ormeuml deklarative qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml shprehet neumlse janeumlteuml veumlrteta apo teuml gabuara
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve ldquoE veumlrteteumlE gabuarrdquoShkruajeni pyetjen qeuml opsionet e peumlrgjigjes teuml jeneuml neuml peumlrputhje me logjikeumln e faliseuml Peumlr shembull neumlse doni teuml testoni ldquoshqiptiminrdquo nuk ka kuptim teuml peumlrdorni ormatin ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo siopsion teuml peumlrgjigjes e sakteumle pasakteuml do teuml ishte njeuml ormeuml meuml e peumlrshtatshme teuml shkruariPeumlrdorni ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo veteumlm peumlr teuml vlereumlsuar inormacionin qeuml eumlshteuml akt dhe jo objekt i debatit apogjykimit
Shembuj
I dobeumlt Njeuml paralelogram mund teuml jeteuml drejtkeumlndeumlsh V GI peumlrmireumlsuar Paralelogrami qeuml ka njeuml keumlnd teuml drejteuml eumlshteuml drejtkeumlndeumlsh V G
Shkruani fali qeuml janeuml ploteumlsisht teuml veumlrteta ose ploteumlsisht teuml gabuara MOS bashkoni inormacion teuml veumlrteteuml me teuml
gabuar neuml njeuml pyetje teuml vetme
I dobeumlt Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3 ose teuml numrave teuml tjereumlV G
I peumlrmireumlsuar Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3V G
Pohimet e gabuara duhet teuml jeneuml gabime teuml zakonshme Mos u mjatoni veteumlm duke vendosur NUKJO neuml njeuml
pohim peumlr ta beumlreuml ateuml teuml gabuar
Shembull
I rregullt Peumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml veumlrtetohet barazimi x n =(-x)n
3457
I gabuarPeumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml NUK veumlrtetohet barazimi x n
= (ndash x) n
3457
- Shmangni faliteuml e gjataShembull
I dobeumlt Njeuml filxhan me ujeuml teuml nxehteuml me njeuml lugeuml brenda tij do teuml tohet meuml shpejt nga njeuml filxhan me teumlnjeumljteumln sasi uji teuml nxehteuml por qeuml nuk ka lugeuml si neuml rastin e pareuml
V G
I peumlrmireumlsuar Uji i nxehteuml neuml njeuml goteuml tohet meuml shpejt neumlse vendosim njeuml lugeuml neuml teuml V G
- Shmangni faleumlt dhe aktet e pakuptimta ose triviale
Shembull
I dobeumlt Energjia e ujit ormohet nga uji V GI peumlrmireumlsuar Energjia ujore eumlshteuml njeuml nga llojet kryesore teuml energjiseuml seuml pasteumlr V G
Shmangni faleuml teuml tilla si asnjeumlhereuml gjitheuml ccedildo dhe absolutisht qeuml janeuml tipike qeuml teuml keumlshillojneuml alternativeumlne gabuar
Shmangni peumlrdorimin e mbiemrave dhe ndajoljeve teuml paqarta teuml tilla si shpesh ndonjeumlhereuml rasteumlsisht peumlrteuml vetmin akt qeuml ato peuml rdoren neuml meumlnyra teuml ndryshme nga studenteuml teuml ndrysheumlm
57 Pyetjet me shoqeumlrimPyetjet me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) ndeumlrtohen duke dheumlneuml njeuml listeuml faleumlsh stimuluese (mjedisepremisa) dhe njeuml bashkeumlsi tjeteumlr me peumlrgjigjet faleumlshprehje apo piktura
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1836
34 35
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
TABELA 12 Forma
PREMISA PEumlRGJIGJE
Premisa 1 Peumlrgjigjea
Premisa 2 Peumlrgjigje b
Premisa 3 Peumlrgjigje c
Premisa 4 Peumlrgjigje d
Peumlrgjigje e
Shembull 1Peumlr tabeleumln 12 meuml poshteuml gjeni kush nga kolona I i peumlrket kujt nga kolona II dhe lidhini me shigjeteuml
I peumlrmireumlsuarPeumlr ccedildo peumlrbeumlreumls neuml teuml majteuml neuml koloneumln I gjeni kushormuleuml i peumlrket nga kolona II dhe lidhini me shigjeteumlCcedildo ormuleuml peumlrdoreni veteumlm njeuml hereuml
Ujeuml bull H2SO
4
Kripeuml bull NH3
Amonjak bull Na Cl Acid sulurik bull H
2O
I dobeumltUjeuml bull Na Cl
Ka zbuluar Radiumin bull Curie
Kripeuml bull NH3
Viti i nisjes seuml luteumls II boteumlrore bull H2O
Amonjak bull 1939
Shembull 1- Pyetjet me shoqeumlrim
2 x ndash 1 = 0 Identitet
2a 2 + 3b Ekuacion
4a 3 Polinom
Monom
Si teuml peumlrmireumlsojmeuml pyetjen - Peumlrdorni ldquo material teuml njeumljteumlrdquo neuml teuml dy grupetbashkeumlsiteuml
58 Pyetje me prezantim vizivgrafk
RRITJATeuml rinjteuml rriten meuml shumeuml
Neuml vitin 1998 gjateumlsia mesatare e emrave dhe meshkujve teuml rinj neuml Holandeuml eumlshteuml paraqitur neuml keumlteuml grafik
GjateumlsiaGjateumlsia mesatare e teuml rinjve 1998
Gjateumlsia mesatare e teuml rejave 1998
Mosha
190
180
170
160
150
140
130
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
(cm)
Pyetja 1 Qeuml prej vitit 1980 gjateumlsia mesatare e emrave 20-vjeccedilare eumlshteuml rritur me 23 cm neuml 1706 cm Cila ka qeneumlgjateumlsia mesatare e njeuml 20-vjeccedilareje neuml vitin 1980
Peumlrgjigjja____________cm
Pyetja 2 Shpjegoni se si e tregon grafiku qeuml mesatarisht norma e rritjes peumlr vajzat ngadaleumlsohet pas mosheumls 12 vjeccedilare
Pyetja 3
Sipas keumltij grafiku mesatarisht gjateuml cileumls periudheuml neuml jeteumln e tyre janeuml emrat meuml teuml gjata sesa meshkujt e seumlnjeumljteumls mosheuml
59 Problemat reumlndeumlsia dhe metoda teuml zgjidhjes seuml tyreeoria dhe praktika sugjeron qeuml neuml zgjidhjen e problemave teuml menduarit eumlshteuml meuml i reumlndeumlsisheumlm senjohuriteuml Zgjidhja e problemeumls eumlshteuml njeuml prej kategorive meuml teuml larta teuml teuml menduarit qeuml meumlsuesit peumlrdorin menxeumlneumlsit trsquou meumlsojneuml si teuml mendojneuml kur veteumlm njohuriteuml nuk mjatojneuml peumlr zgjidhjen e problemeumls
Ccedilfareuml eumlshteuml zgjidhja e njeuml probleme
Neuml zgjidhjen e njeuml probleme nxeumlneumlsi peumlrmbledh gjitheuml sa ka meumlsuar meuml pareuml dhe i zbaton ato neuml situateumlne problemeumls qeuml eumlshteuml e re dhe e ndryshme nga ccedilareuml ai ka meumlsuar meuml pareuml
- Zgjidhja e njeuml probleme nuk eumlshteuml thjesht njeuml algoriteumlm Ekzistenca e njeuml problemi neumlnkupton se nxeumlneumlsi eumlshteuml peumlrballur me diccedilka qeuml nuk e njeh peumlr teuml cileumln nukmund teuml zbatohet thjesht njeuml model Njeuml problem nuk mund teuml konsiderohet meuml i tilleuml kur mund teumlzgjidhet lehteuml nga algoritme teuml meumlsuara meuml pareuml (Krulik and Rudnick -1980)- Zgjidhja e njeuml probleme lidh teorineuml me praktikeumlnNeuml meumlnyreuml specifike zgjidhja e njeuml probleme mundeumlson zbatimin e njohurive abstrakte teuml shkolleumls neumlpeumlrvoja konkrete teuml boteumls reale
- Zgjidhja e njeuml probleme na meumlson teuml jemi krijues Probleme teuml ndryshme teuml jeteumls reale keumlrkojneuml krijimtari Zgjidhja e problemave zhvillon te nxeumlneumlsitkapacitete krijuese
- Zgjidhja e problemeumls si njeuml varg instruksioneshEumlshteuml procesi i ndjekjes seuml njeuml radhe (vargu) instruksionesh (udheumlzimesh) qeuml nxeumlneumlsi peumlrdor neuml situata teumlndryshme jeteumlsore
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1936
36 37
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shembull Neuml njeuml darkeuml janeuml tuar 12 ccedilite ryeza e darkeumls eumlshteuml e ormuar nga Bashkimi i disa tryezave teumlvogla katrore qeuml ormojneuml njeuml tryezeuml teuml madhe teuml gjateuml Gjeni sa tavolina teuml vogla katrore duhen peumlr teuml ulurkeumlta 24 teuml tuar
Hapi I ndash teuml lexuarit e problemit Nxeumlneumlsi identifikon disa nga konceptet e dheumlna psh tavolina teuml vogla katrore 12 ccedilite bashkimi i disatryezave teuml vogla katrore tryezeuml e madhe e gjateuml 24 teuml tuar
Hapi II ndash keumlrkimi Nxeumlneumlsi keumlrkon teuml gjejeuml kush janeuml konceptet kryesore dhe si janeuml teuml lidhura me peumlrmbajtjen e problemeumlsNeuml njeuml areuml meumlnyre ai keumlrkon si ta kuptojeuml meuml thjesht problemeumln Neuml keumlteuml azeuml ai mund teuml vizatojeuml e dhenjeuml skiceumltabeleuml ku vendos neuml radhe njeuml tryezeuml dy tryeza tre e keumlshtu vazhdon
Hapi III ndash zgjedhja e njeuml strategjie
Nxeumlneumlsi nxjerr peumlrundime ose ngre hipoteza pas dy hapave meuml sipeumlr Neuml keumlteuml azeuml ai hamendeumlson osesupozon njeuml zgjidhje
Hapi IV ndash zgjidhja e problemeumls Pasi e ka zgjedhur metodeumln nxeumlneumlsi e zbaton ateuml neuml rastin e problemeumls Neuml shembullin toneuml ai do teumlvazhdojeuml sipas hapit III me skiceumln apo grafikun derisa teuml uleuml 24 teuml tuarit
Shembull Hapi II - KeumlrkimiVizaton njeuml skiceumldiagram me teuml dheumlnat e problemeumls
Beumln njeuml tabeleuml sheumlnon teuml dheumlnat dhe keumlrkon ose zbulon lidhjet e tyre
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 - - -
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 - - -
Rasti yneuml kur shtojmeuml njeuml tryezeuml numri i teuml tuarve qeuml ulen rritet me 2
Shembull Hapi III - Zgjedhja e njeuml strategjie
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 5 6 7
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16
Nxeumlneumlsi tenton teuml ngrejeuml njeuml hipotezeuml meqeuml modeli i krijuar eumlshteuml i veumlrteteuml ose unksionon peumlr 16 teuml tuar Nemund teuml vazhdojmeuml teuml shtojmeuml nga njeuml tavolineuml peumlr ccedildo ccedilit teuml tuarish qeuml kaneuml mbetur(16 + 8 = 24) Hipotezado teuml duhen 11 tryeza peumlr teuml ulur 24 teuml tuarit
Shembull Hapi IV - Zgjidhja e problemit
NUMRI I TAVOLINAVE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24
Hapi final prova dhe peumlrgjitheumlsimi
Nxeumlneumlsi veumlrteton peumlrgjigjen e tij dhe keumlrkon peumlr variacione teuml zgjidhjes seuml problemeumls Psh gjen njeuml ormuleuml t= (n ndash 2)2 ku kemi sheumlnuar t ndash numrin e tryezave dhe n ndash numrin e teuml tuarve Njeuml tjeteumlr psh mund teumlkeumlrkojeuml dhe gjejeuml njeuml ormuleuml qeuml lidh numrin e teuml tuarve neuml vareumlsi teuml tryezave n = 2t + 2 ose n = 2(t + 1)
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Peumlr disa objektiva meumlsimore testet qeuml peumlrmbajneuml pyetje me und teuml hapur janeuml meuml teuml vleshme se testet qeumlpeumlrmbajneuml veteumlm pyetje teuml mbyllura kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e veumlrteteuml kur nxeumlneumlsit vlereumlsohen peumlr shprehikompleksePyetjet me und teuml hapur u japin nxeumlneumlsve meuml shumeuml liri neuml ormulimin e peumlrgjigjeve teuml tyre duke u dheumlneumlmundeumlsi peumlr meuml shumeuml kreativitet
Mangeumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Janeuml teuml veumlshtira peumlr tu ormuluar sidomos neuml sensin qeuml nxeumlneumlsi ta kuptojeuml qarteumlsisht ccedilareuml lloj peumlrgjigjejeduhet teuml japeuml
Vlereumlsimi me pikeuml eumlshteuml i ndrysheumlm nga njeumlri vlereumlsues te tjetri Neuml akt ne synojmeuml qeuml sistemi i vlereumlsimitme pikeuml teuml jeteuml sa meuml i qeumlndruesheumlm Vlereumlsimi me pikeuml i peumlrgjigjeve merr meuml shumeuml koheuml
Peumlrveccedil rregullave teuml meumlsipeumlrme peumlr teuml gjitha ormat e pyetjeve ka edhe rregulla teuml tjera qeuml meumlsuesit especialisteumlt i njohin Ne kemi synuar teuml paraqesim disa prej tyre dhe mundeumlsisht ato meuml kryesoret Zbatimi irregullave teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve eumlshteuml njeuml garanci shumeuml e mireuml peumlr teuml prodhuar pyetje cileumlsore
Hartimi i pyetjeve sipas standardeve meuml teuml mira teuml peumlrshkruara dhe kombinimi i tyre sipas rubrikave teumlpeumlrshkuara neuml pjeseumlt e tjera teuml materialit na garanton ndeumlrtimin e njeuml testi peumlrmbledheumls me standarde teuml larta
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2036
38 39
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
6 ANALIZEuml TESTIPYETJESH
61 Analiza e pyetjeve Analiza e pyetjeve ngeumlrthen neuml vete vlereumlsimin sasior teuml pyetjeve sipas shkalleumls (pikeumlt e fituara) Qeumlllimi eumlshteumlpeumlr teuml marreuml meuml shumeuml inormacion mbi ccedildo pyetje peumlr teuml peumlrcaktuar mbajtjen shirjen apo rishikimin e tyreDy tregues teuml reumlndeumlsisheumlm peumlr analizimin e pye tjeve janeuml
A Veumlshtireumlsia e pyetjesB Diskriminimi i pyetjes
Vlereumlsimet tjera qeuml peumlrdoren peumlr analizeuml teuml pyetjeve janeuml
A Teuml hamendeumlsuarit - neumlse studenteumlt lehteuml mund teuml keneuml peumlrjashtuar njeuml ose meuml shumeuml alternativa ateumlhereumlshansi i teuml hamendeumlsuarit eumlshteuml rritur duke zvogeumlluar vlereumln e diskriminimit teuml asaj pyetje
B Pyetjet paragjykuese - pyetjet peumlr teuml cilat personat me zoteumlsi teuml barabarteuml nga grupe teuml ndryshmekulturore kaneuml probabilitete teuml ndryshme teuml suksesit Dallimet neuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes vlereumln ediskriminimit etj ccedilojneuml neuml modele teuml ndryshme peumlr teuml reflektuar Dierencimi mund teuml tregojeuml sepyetjet e testimit nuk janeuml duke matur teuml njeumljtin ormim peumlr secilin grup
C Pyetjet jashteuml programit - keumlto lloj pyetjesh mund teuml konstatohen kur nuk kaneuml marreuml peumlrgjigje nganxeumlneumlsit e avancuar Neuml keumlteuml rast pyetja duhet analizuar neumlse ka qeneuml e lehteuml ose jashteuml programit Kurpyetja eumlshteuml e lehteuml nxeumlneumlsi i avancuar shaq meuml shumeuml hezitim peumlr trsquou peumlrgjigjur duke menduar se pyetjamund teuml keteuml probleme Rasti i mbetur kur pyetja eumlshteuml brenda intervalit teuml veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml qeuml ajo teuml jeteuml jashteuml programit ose neuml zoneuml teuml pareumlndeumlsishme teuml tij Shmangia e keumltyre lloj pyetjesh mundeumlsohetnga beumlrja sa meuml mireuml e tabeleumls seuml peumlrmbajtjes seuml testit
Pyetjet paragjykuese ndash udheumlzime5
bull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime apo pyetje qeuml nxisin stereotipatbull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime qeuml mund teuml ndikojneuml neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml neuml perormanceumln e individeumlve
ose grupeve teuml nxeumlneumlsvebull Shmangni gjuheumln qeuml eumlshteuml tepeumlr konuze ose komplekse dhe ccedilon neuml vlereumlsime teuml padobishmebull Shmangni temat e vlereumlsimit qeuml mund teuml shqeteumlsojneuml ose teuml jeneuml shumeuml teuml ndjeshme peumlr nxeumlneumlsit neumlse
nuk ka njeuml keumlrkeseuml detyruese peumlr teuml vlereumlsuar keumlto temabull Minimizoni teuml gjitheuml aktoreumlt e pareumlndeumlsisheumlm qeuml mund teuml ndikojneuml neuml gjykimin dhe rezultatin e perormanceumls
seuml nxeumlneumlsve sibull Faktoreumlt stilistik teuml tilleuml si shkrimi i doreumls falori i peumlrdorur ose struktura e falive kur qeumlllimi i njeuml
vlereumlsimi teuml shkruar eumlshteuml teuml vlereumlsojeuml veteumlm peumlrmbajtjen dhe teuml menduaritbull Paragjykimi i meumlsuesit qeuml mund teuml rezultojeuml neuml njeuml tendenceuml teuml peumlrgjithshme peumlr teuml qeneuml shumeuml bujar
ose shumeuml i ashpeumlr dhebull Eekti ku njeuml peumlrshtypje e peumlrgjithshme ose vlereumlsim i meumlparsheumlm ndikon vlereumlsimin e tanisheumlm
5 httpwwwjcseeorgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
Rishikim Testi
bull Vlereumlsimi i aneumlve teuml orta dhe teuml dobeumlta teuml pyetjevebull Ndryshimet neuml bazeuml teuml analizave teuml rezultatevebull Rishikoni qeumlllimet e testit peumlr teuml zbatuar ccedildo ndryshim
62 Analiza e shpeshteumlsiseuml
Analiza e shpeshteumlsiseuml mat numrin e hereumlve qeuml zgjidhet secila alternativeuml nga nxeumlneumlsit Neumlse alternativa teumlcaktuara zgjidhen pak ato mund teuml jeneuml teuml paeektshme dhe duhet teuml mendoni trsquoi zeumlvendeumlsoni me alternativameuml konkuruese
63 Veumlshtireumlsia e pyetjesVeumlshtireumlsia e njeuml pyetjeje matet duke pjeseumltuar numrin e peumlrgjigjeve teuml sakta me numrin total teuml peumlrgjigjeveVeumlshtireumlsia shkon nga 0 neuml 1 (0 shumeuml e veumlshtireuml me asnjeuml nxeumlneumls qeuml teuml jeteuml peumlrgjigjur sakteuml dhe 1 qeumlneumlnkupton qeuml teuml gjitheuml pjeseumlmarreumlsit neuml test janeuml peumlrgjigjur sakteuml)
V = RN
V = VeumlshtireumlsiR = numri i nxeumlneumlsve qeuml kaneuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakta teuml pyetjesN = numri i peumlrgjithsheumlm i nxeumlneumlsve
Rekomandime peumlr variacionet e vlerave V Rekomandime peumlr vlerat e pranueshme teuml V Disa shembuj teumlvlerave teuml pranueshme peumlr V teuml hasura neuml literature janeuml 02 neuml 09 04 neuml 085 dhe 03 neuml 07Ne rekomandojmeuml intervalin 025 neuml 075 qeuml peumlrdoret edhe neuml Shqipeumlri Pyetja me vlereuml V neuml intervalin0-025 do teuml thoteuml se eumlshteuml meuml e veumlshtireuml se duhet Pyetja me vlereuml V neuml intervalin 075-100 do teuml thoteuml seeumlshteuml meuml e lehteuml se duhet
Shembull Le teuml konsiderojmeuml se jepen dy pyetje me alternativa ku peumlr secileumln duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen esakteuml ndeumlrmjet kateumlr mundeumlsive (A B C dhe D) Neuml tabeleumln 9 tregohet sa student zgjedhin peumlrkateumlsisht secileumlnprej alternativave (peumlr Pyetjen 1 dhe 2)
Veumlshtireumlsia e pyetjes
PYETJA A B C D
1 0 3 24 32 12 13 3 2
tregon peumlrgjigjen e sakteuml
Peumlr Pyetjen 1 ne veumlrejmeuml qeuml A nuk eumlshteuml njeuml alternativeuml e mireumlmdashasnjeumlri nga nxeumlneumlsit nuk e ka zgjedhur sipeumlrgjigje Ne gjithashtu mund teuml njehsojmeuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml kaneumlzgjedhur peumlrgjigjen e sakteuml (24) me numrin total teuml nxeumlneumlsve (30)Duke peumlrdorur keumlteuml ormuleuml veumlshtireumlsia e Pyetjes 1 eumlshteuml 2430 ose 08
Njeuml rregull i peumlrgjithsheumlm eumlshteuml qeuml neumlse vlera peumlr veumlshtireumlsineuml e pyetjes eumlshteuml meuml e madhe se 075 ajo eumlshteumlnjeuml pyetje e lehteuml Neumlse vlera e veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml meuml e vogeumll se 025 ajo eumlshteuml njeuml pyetje e veumlshtireuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2136
40 41
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Duke pasur parasysh keumlto parametra kjo pyetje do teuml mund teuml konsi derohet mesatarisht e lehteuml - shumica(80) e nxeumlneumlsve janeuml peumlrgjigjur korrekt
Pyetja 2 eumlshteuml shumeuml meuml e veumlshtireuml (1230 = 040) Neuml teuml veumlrteteuml neuml Pyetjen 2 meuml shumeuml nxeumlneumls zgjedhinpeumlrgjigjen (B) krahasuar me ata qeuml zgjedhin peumlrgjigjen (A) Kjo pyetje duhet analizuar me kujdes peumlr teumlsiguruar qeuml B eumlshteuml njeuml alternativeuml e duhur (e peumlrshtatshme)
64 Diskriminimi i pyetjesNjeuml tjeteumlr matje Koeficienti i Diskriminimit ka teuml beumljeuml me sa dierencon njeuml vlereumlsim ndeumlrmjet pikeumlve teumllarta dhe teuml uleumlta Me faleuml teuml tjera ju duhet teuml beumlni teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit me arritje teuml larta duhet teuml keneumlzgjedhur alternativeumln e sakteuml neuml njeuml pyetje meuml shumeuml hereuml sa e kaneuml zgjedhur ateuml te grupi i nxeumlneumlsve mearritje meuml teuml uleumlta
Neumlse arrijmeuml keumlteuml themi se kemi njeuml diskriminim pozitiv (ndeumlrmjet 0 dhe 1) Kjo do teuml thoteuml se nxeumlneumlsit qeumlkaneuml marreuml meuml shumeuml pikeuml neuml peumlrundim teuml testit zgjedhin alternativeumln e sakteuml peumlr njeuml pyetje teuml caktuar meumlshumeuml hereuml se e zgjedhin ateuml nga grupi i nxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta Neumlse ju gjeni qeuml grupi inxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta janeuml peumlrgjigjur sakteuml meuml shumeuml hereuml ateumlhereuml pyetja ka koeficientnegativ teuml diskriminimit (ndeumlrmjet -1 dhe 0)
D = (H-L)ND = diskriminimiH = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e sipeumlrme (gjysma qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml) e pikeumlve teuml testitL = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e nxeumlneumlsve qeuml ka fituar meuml pak pikeuml neuml testN = numri i nxeumlneumlsve teuml njeuml neumlngrupi
Shembull Neuml tabeleumln 9 tregohen rezultatet e 10 pye tjeve nxeumlneumlsve teuml njeuml testi Vini re qeuml nxeumlneumlsit janeumlrenditur duke vendosur neuml krye ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml
Diskriminimi i pyetjes
NXEumlNEumlS TOTALPIKEuml ()
PYETJET
1 2 3
Nxeumlneumls 1 93 1 0 1
Nxeumlneumls 2 90 1 0 1
Nxeumlneumls 3 82 0 0 1
Nxeumlneumls 4 80 1 0 1
Nxeumlneumls 5 70 1 0 1
Nxeumlneumls 6 60 1 0 0
Nxeumlneumls 7 60 1 0 1
Nxeumlneumls 8 50 1 1 0
Nxeumlneumls 9 44 1 1 0
Nxeumlneumls 10 40 0 1 0
ldquo1ldquo tregon qeuml peumlrgjigja eumlshteuml e sakteuml bdquo0ldquo tregon peumlrgjigje teuml pasakteuml
Ndiqni hapat e meumlposhteumlm peumlr teuml peumlrcaktuar Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml dhe Koeficientin e Diskriminimit1 Pasi trsquoi keni renditur nxeumlneumlsit duke vendosur meuml lart ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml numeumlroni sa nga
ata janeuml neuml grupin e pikeumlve meuml teuml larta dhe sa nga grupi i pikeumlve teuml uleumlta qeuml i janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjesPeumlr pyetjen 1 janeuml 4 nxeumlneumls neuml gjysmeumln e sipeumlrme qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml peumlr pyetjen dhe 4 nxeumlneumls neumlgjysmeumln e poshtme
2 Peumlrcaktoni Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml metotalin e numrit teuml nxeumlneumlsve Peumlr Pyetjen 1 ky do teuml jeteuml 810 ose V(p)=080
3 Peumlrcaktoni koeficientin e diskriminimit duke zbritur nga numri i nxeumlneumlsve qeuml i janeuml peumlrgjigjur pyetjes sakteuml neumlgrupin e pikeumlve teuml larta numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjes neuml grupin e pikeumlve teuml uleumlt Pastajrezultatin e pjeseumltoni me numrin e nxeumlneumlsve teuml ccedildo grupi (qeuml neuml rastin toneuml janeuml 5 neuml ccedildo grup)
Peumlr pyetjen 1 kjo do teuml thoteuml qeuml duhet teuml zbritni 4 nga 4 ta pjeseumltoni me 5 dhe rezultati peumlr Koe eDiskriminimit del 0
Peumlrgjigjet peumlr Pyetjet 1 ndash 3
PYETJA SAKTEuml (GRUPI I S IPEumlRM) SAKTEuml (GRUPI I ULEumlT) VEumlSHT IREumlSIA V(P) D ISKRIMINIMI (D)
Pyetja 1 4 4 080 0
Pyetja 2 0 3 030 -06
Pyetja 3 5 1 060 08
ani qeuml kemi tabeleumln e ploteumlsuar ccedilareuml neumlnkupton Ne veumlrejmeuml se Pyetja 2 ka njeuml koeficient veumlshtireumlsie 030(do teuml thoteuml shumeuml e veumlshtireuml) dhe peumlr meuml tepeumlr ka koeficientin e diskriminimit negativ -06 (do teuml thoteumlse nxeumlneumlsit me arritje meuml teuml uleumlta kaneuml qeneuml meuml teuml prirur peumlr teuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakteuml) Kjo pyetje duhetanalizuar me kujdes dhe ndoshta duhet ndryshuar ose hequr Pyetja meuml e mireuml nga teuml gjitha paraqitet Pyetja3 e cila ka njeuml nivel teuml keumlnaqsheumlm veumlshtireumlsie (060) dhe diskriminon jashteumlzakonisht mireuml (080)Sa nga pyetjet kaneuml veumlshtireumlsi mesatare Keumlto janeuml meuml teuml mirat sepse ato sigurojneuml mundeumlsineuml meuml teuml mireuml peumlrteuml diskriminuar (peumlr ta veumlrejtur keumlteuml shihni koeficientet e diskriminimit maksimal teuml tyre neuml radheumln e pareumlteuml titujve) Pyetjet teuml cilave shumica e nxeumlneumlsve u peumlrgjigjet mireuml ose shumica u peumlrgjigjet gabim thjesht nukmund teuml diskriminojneuml shumeumlProva meuml e reumlndeumlsishme peumlr diskriminimin e njeuml pyetje eumlshteuml ta krahasojmeuml ateuml me maksimumin e mundsheumlmSa mireuml diskriminon secila pyetje lidhur me maksimumin e mundsheumlm
Meuml poshteuml jepet njeuml rregull i peumlraeumlrtbull Diskriminimi eumlshteuml praneuml maksimumit teuml mundsheumlm = pyetje shumeuml
diskriminuesebull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa gjysma e maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje me diskriminim teuml keumlnaqsheumlmbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa ccedilereku i maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje e dobeumltbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlr zero = pyetje qeuml nuk diskriminonbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml negativ = pyetje e keqe (hiqeni neumlse
eumlshteuml meuml e vogeumll se -01)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2236
42 43
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 1 ndash MODELE TESTE PEumlRVLEREumlSIM PEumlRMBLEDHEumlSLeumlnda MatematikeumlTabela e specifkimeve teuml testit matematikeuml - Klasa 6-9
Matematikeuml - Fushat Peumlrmbajtjet Njohje Teuml kuptuarit Zbatim Anali zeuml Sintez euml Vlereumlsim Shuma
Numri22
Shprehje numerike 9c(1) 1(1) 2(2)
Numrat e ploteuml 11(2) 1(2)
Tyesat 2(1) 1(1)
Fuqiteuml 6(2) 4(1) 2(3)Krahasimi i numraveme paraqitje teumlndryshme
8(3) 1(3)
Algjebra dheFunksioni
32
Rreumlnja e ekuacionit 3(1) 1(1)
Vlera teuml unksioneve 7(3) 1(3)
Tjeshtimi ishprehjeve shkronjore 9a(2) 9b(2) 16(3) 3(7)
Sistemet e dyekuacioneve
20a(2) 1(2)
Grafiku i unksionevey= kx + a
Inekuac teuml uq seuml pareumlme njeuml ndrysh
18(3) 1(3)
Gjeometriadhe matjet
32
Kthimi i njeumlvlersheumlmneuml njeumlsi matje teuml tjera
5(1) 1(1)
Simetria 10(2) 1(2)
Ngjashmeumlria etrekeumlndeumlshave
12(1) 15(2) 2(3)
Gjetja e elementeveneuml trekeumlndeumlshinkeumlnddrejteuml
17(2) 12(2) 2(4)
Rrethi dhe tangjenca 19(4) 1(4)
Drejteumlzat neuml planinkoordinativ
20b(2) 1(2)
Mbledhja orgdhe peumlrpunimi
i teuml dheumlnave14
Mesatarja 14a(1) 14b(2) 2(3)
Leximi i teuml dheumlnave 13a(2) 13b(2) 2(4)
Totali 2(4) 6(11) 10(15) 3(8) 4(8) 1(4) 26 (50pikeuml)
TESTVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt - Klasa 6-9
Leumlnda Matematikeuml
Udheumlzime peumlr nxeumlneumlsin
esti neuml total ka 20 pyetje (26 keumlrkesa) Peseuml pyetjet e para janeuml pyetjet me alternativa dhe vlereumlsohen menga 1 pikeuml Pjesa tjeteumlr janeuml pyetjet me ploteumlsim me zgjidhje etj Pikeumlt peumlr secileumln keumlrkeseuml teuml pyetjeve janeumldheumlneuml peumlrbri tyreKoha peumlr zhvillimin e testit eumlshteuml 2 oreuml
Peumlr peumlrdorim nga komisioni i vlereumlsimit
Keumlrkesa 1 2 3 4 5 6 7 8 9a
Pikeuml
Keumlrkesa 9b 9c 10a 10b 11 12 13a 13b 14a
Pikeuml
Keumlrkesa 14b 15 16 17 18 19 20a 20b
Pikeuml
otali i pikeumlve KOMISIONI I VLEREumlSIMIT
NotaNiveli
Detyra 1 1 + 2(17 ndash 12) = 1 pikeuml A) 0B) 1
C)
D) 2
Detyra 2 Ccedil lsquopjeseuml e drejtkeumlndeumlshit eumlshteuml e ngjyrosur 1 pikeuml
A)
B)
C)
D)
Detyra 3 Zgjidhja e ekuacionit 3 ndash 2 x = x eumlshteuml 1 pikeuml
A) x = ndash 1B) x = 0
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2336
44 45
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C) x = 1D) x = 2
Detyra 4 42ndash2 middot 23 = 1 pikeuml A) 2ndash6
B) 2ndash5
C) 2D) 22
Detyra 5 Neumlse 1200 metra i peumlrshkoni neuml 12 minuta gjeni shpejteumlsineuml tuaj neuml kilometeumlr peumlr oreuml A) 4 kmoreuml 1 pikeumlB) 6 kmoreumlC) 8 kmoreumlD) 10 kmoreuml
Detyra 6 Ploteumlsoni barazimin(p+2)middot(p+2)middot_____middot 32middot____ = (p+2)3middot(32)2 2 pikeuml
Detyra 7 Ploteumlsoni tabeleumln me vlerat qeuml merr unksioni peumlr vlerat e dheumlna teuml x-it3 pikeuml
Detyra 8 Renditni numrat nga meuml i vogli te meuml i madhi 3 14 03 33 3 pikeuml
Detyra 9 Paraqitni meuml thjeshteuml shprehjet
a) k 2 - 2k + 5k 2 + 6k = 2 pikeuml
b) 14 - 8middot = 2 pikeuml
c) 002 middot 103 1 pikeuml
Detyra 10 Segmenti AD eumlshteuml ndareuml neuml tre pje seuml teuml barabarta
2 pikeumlPloteumlsoni kutizat
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
Detyra 11 Festivali i zeumlrave teuml rinj u hap diteumln e enjte dhe u ndoq nga 345 spektatoreuml Numri ispektatoreumlve dyfishohej ccedildo diteuml Sa spektatoreuml e ndoqeumln estivalin neuml nateumln finale qeuml u mbajt diteumln ediel
2 pikeuml
Detyra 12 Neuml trekeumlndeumlshin keumlnddrejteuml ABC keumlndi A eumlshteuml 30ordm DE = 1cm dhe AD=DC Gjeni gjateumlsiteumle brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit ABC
3 pikeuml
Detyra 13 Neuml grafik paraqitet numri i nxeumlneumlsve djem dhe vajza qeuml peumllqejneuml meuml shumeuml rutat oseeumlmbeumllsirata) Sa peumlrqind e tyre peumllqejneuml rutat 2 pikeuml
b) Zgjedhim rasteumlsisht njeuml nxeumlneumls Gjeni probabilitetin qeuml i zgjedhuri teuml jeteuml djaleuml 2 pikeuml
150
Fruta
Embelsira
D jem Vajza
100
50
0
Detyra 14 Jepet bashkeumlsia - 9 - 8 - 3 0 7 10a) Gjeni mesataren 1 pikeumlZgjidhen tre numra teuml ndrysheumlm a b dhe c Gjeni vlereumln meuml teuml madhe teuml mundshmeteuml prodhimit a middot b ndash c 2 pikeuml
Detyra 15 Jepet paralelogrami ABCD me sipeumlraqe 15 cm2 dhe brinjeuml aneumlsore AD = 3cmDiagonalja DB eumlshteuml pingule AD Gjeni perimetrin e paralelogramit 2 pikeuml
Detyra 16 Tjeshtoni 3 pikeuml
Detyra 17 Jepet trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml dybrinjeumlnjeumlsheumlm ABC me hipotenuzeuml BC =8cmGjeni gjateumlsiteuml e kateteve teuml trekeumlndeumlshit 2 pikeumlDetyra 18 Peumlr ccedillsquovlera teuml x - it nga R vlera e shprehjes eumlshteuml meuml e madhe se vlera e shprehjes x ndash1
3 pikeuml
Detyra 19 S1 dhe S
2 janeuml dy gjysmeumlrratheuml me rreze 1 njeumlsi dhe tangjenteuml si neuml figureuml Drejteumlza d eumlshteuml
tangjente me rrethin S2 neuml pikeumln B Gjeni sipeumlraqen e pjeseumls seuml ngjyrosur
4 pikeuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2436
46 47
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
S1 S2
A B
d
Detyra 20 Drejteumlzat e dheumlna neuml planin koordinativ priten neuml pikeumln Pa) Gjeni koordinatat e pikave P dhe Q 2 pikeumlb) Gjeni sipeumlraqen e trekeumlndeumlshit OPQ 2 pikeuml
y = x
y
y = 2 - x
P
Q0 x
62 Kthimi i pikeumlve neuml nota dhe nivele
Intervalet e pikeumlve Nota Niveli
41-50 Nota 5 A
31-40 Nota 4 B
21-30 Nota 3 C
11-20 Nota 2 D
00-10 Nota 1
TEST - Dituri natyreVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr gjysmeumlvjetorin e pareuml (shtator ndashdhjetor)
Detyra 1 Leumlnda nga e cila janeuml peumlrbeumlreuml keumlta trupa eumlshteuml1 pikeuml
A druriB qelqiC metaliD letra
Detyra 2 Njeumlsia bazeuml peumlr matjen e gjateumlsiseuml eumlshteuml1 pikeuml
A litriB metriC gradeumlD kilogrami
Detyra 3 Uji vlon neuml temperatureumln 1 pikeuml A 0oCB 50oCC 90oCD 100oC
Detyra 4 emperatura e ajrit qeuml tregon termometri neuml figureumln e meumlposhtme eumlshteuml
1 pikeuml A 38oCB 39oCC 40oCD 41oC
Detyra 5 Shkruani dy veti teuml leumlngjeve 2 pikeumla)___________________________________________________________b)___________________________________________________________
Detyra 6 Ploteumlsoni faliteuml5 pikeuml
a) Gjateumlsiteuml e objekteve i matim me _______________ b) Hapeumlsira qeuml zeuml njeuml trup quhet ___________________ c) Procesi qeuml shkakton largimin e ujit nga toka quhet ____________________ d) Leumlngjet marrin _____________________ e eneumls ku ndodhen e) Njeumlsiteuml themelore teuml matjes janeuml ___________________ neuml teuml gjitheuml boteumln
Detyra 7 Shkruani cileumlsiteuml e peumlrbashkeumlta teuml keumltyre trupave 3 pikeuml molleuml ccedilokollateuml karamele _______________________________ tavolineuml karrige tabeleuml __________________________________ top glob portokall __________________________________
Detyra 8 Shkruani disa veprime qeuml duhet teuml beumljneuml njereumlzit peumlr teuml patur njeuml mjedis teuml pasteumlr4 pikeuml
a) _____________________________________________________________________b) _____________________________________________________________________c) _____________________________________________________________________d) _____________________________________________________________________
Detyra 9 Ploteumlsoni faliteuml2 pikeuml
a) Neumln veprimin e njeuml orce trupat _______________b) Neuml sipeumlraqe teuml leumlmuara leumlvizja eumlshteuml _______________ se neuml sipeumlraqe teuml ashpra
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 236
2 3
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
AutoreumlAlfons HarizajMustafeuml Kadriu
Grupi punuesTom Gougeon ndash Universiteti i Kalgarit KanadeumlMelinda Mula - FSHMN Universiteti i PrishtineumlsSelim Mehmeti ndash Instituti Pedagogjik i KosoveumlsMirlinda Dehari Zeka - Divizioni peumlr Vlereumlsim Standarde dhe Monitorim MASHTFadil Latifi ndash Meumlsimdheumlneumls i nivelit 1-5Linda Ukimeraj - GIZCDBE
Dizajni dhe faqosja ngaEnvinion Prishtineuml
FaleumlnderimeProgrami ldquoZhvillimi i Kapaciteteve neuml Sektorin e Arsimit Fillor neuml Kosoveumlrdquo (GIZCDBE) faleumlnderon peumlr kontributin etyre neuml peumlrpilimin e keumltij udheumlzuesi Festim Shkodra Halim Jerliu Mallzum Qajani Zybejde Gogolli-Latifi PleuratRudi Alida Thaccedili Burim Kamishi Fatbardha Zogaj Reka Feumlllanza Juniku-Zeka Fehmi Sylejmani Florin Blakaj HataCcedilitaku Ibe Gashi Ilir Mazreku Islam Zuzaku Lindita Mustafa Lulzim Thaccedili Milazim Avdylaj Musaj Paccedilarizi ShpeumltimKastrati Vllaznim Balidemaj Xhevat Krasniqi Zana Meqa
Prishtineuml prill 2015
PEumlRMBAJTJAVLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT (KLASAT 1- 9) 4HYRJE 5
1 PROFILI I KOMPETENCAVE TEuml MEumlSIMDHEumlNEumlSVE 6
2 VLEREumlSIMI I BAZUAR NEuml KURRIKULEumlN E Re TEuml KOSOVEumlS921 Teuml kuptuarit e vlereumlsimit teuml bazuar neuml kompetenca 922 Kompetencat kryesore teuml teuml nxeumlnit 923 Rezultatet e meumlsimit 1024 Deumlshmiteuml 1125 Lidhja ndeumlrmjet rezultateve teuml teuml nxeumlnit peumlr shkalleuml dhe kompetencave kryesore merezultatet e teuml nxeumlnit teuml fusheumls12
3 ROLI I VLEREumlSIMIT PEumlRMBLEDHEumlS NEuml PROCESIN E MEumlSIMDHEumlNIES DHE TEuml NXEumlNIT DHE LLOJET EVLEREumlSIMEVE TEuml NXEumlNEumlSVE 13
31 Ccedilfareuml eumlshteuml vlereumlsimi 1332 Format kryesore teuml vlereumlsimit 1433 Parimet kryesore teuml vlereumlsimit 1634 Aspekte teuml peumlrgjithshme kulturore dhe gjuheumlsore teuml peumlrmbajtjes (Paanshmeumlria) 17
4 HARTIMI I TESTIT PEumlRMBLEDHEumlS 1841 Testi 1842 Nivelet e teuml nxeumlnit sipas taksonomiseuml seuml Bloom-it1843 Nivelet sipas taksonomiseuml seuml Bloom-it me shembuj (klasat 1-5 dhe 6-9) 19
431 Njohja 19432 Teuml kuptuarit 20433 Zbatimi 21434 Mendimi kritik dhe krijues (analizeuml sintezeuml vlereumlsim)22435 Shembull i kalimit teuml njeuml pyetjeje nga njeuml nivel neuml njeuml tjeteumlr 23
44 Tabela e peumlrmbajtjes seuml testit ndash tabela e specifkimeve 24441 Llojet e pyetjeve 25442 Rregulla bazeuml peumlr teuml gjitha formatet e pyetjeve 26433 Numri i mjaftuesheumlm i pyetjeve neuml njeuml test 26444 Llogaritja e koheumls seuml testit 26445 Pikeumlt notat dhe nivelet 27446 Teste qeuml janeuml pjeseuml teuml teksteve meumlsimore27
5 LLOJET KRYESORE TEuml PYETJEVE DHE RREGULLAT E TEuml SHKRUARIT TEuml TYRE 2851 Llojet kryesore teuml pyetjeve 2852 Pyetje me peumlrgjigje teuml strukturuar 2853 Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve 29
54 Pyetjet me ploteumlsim 2955 Pyetjet me alternativa 3056 Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar 3257 Pyetjet me shoqeumlrim 3358 Pyetje me prezantim vizivgrafk 3459 Problemat reumlndeumlsia dhe metoda teuml zgjidhjes seuml tyre 35
6 ANALIZEuml TESTIPYETJESH 3861 Analiza e pyetjeve 3862 Analiza e shpeshteumlsiseuml 3963 Veumlshtireumlsia e pyetjes 3964 Diskriminimi i pyetjes 40
ANEKS 1 MODELE TESTE PEumlR VLEREumlSIM PEumlRMBLEDHEumlS42ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPAS TAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-IT 48ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA 57REFERENCAT70
Copyrightcopy2013 Deutsche Gesellschaft fuumlr Internationale Zusammenarbeit (GIZ) GmbHTeuml gjitha teuml drejtat i peumlrkasin Deutsche Gesellschaft fuumlr Internationale Zusammenarbeit (GIZ) GmbH projektildquoZhvillimi i Kapaciteteve neuml Sektorin e Arsimit Fillor neuml Kosoveumlrdquo Ky material ose pjeseuml teuml tij nuk mund teumlndryshohen neuml ccedilfareumldo meumlnyre pa teuml drejtat autoriale Kopje teuml tij mund teuml beumlhen ose neuml meumlnyreuml elektroni-ke ose mekanike peumlrmes fotokopjimit apo neuml meumlnyra teuml tjera por pa ndeumlrhyreuml neuml tekstin origjinal
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 336
4 5
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
HYRJEVlereumlsimi i nxeumlneumlsve eumlshteuml shumeuml i reumlndeumlsisheumlm peumlr procesin e teuml meumlsuarit
Ccedildo meumlsimdheumlneumls duhet teuml gjejeuml meumlnyra peumlr teuml mbledhur inormacion mbi
eektivitetin e procesit meumlsimor dhe meumlnyra peumlr teuml matur arritjet e nxeumlneumlsve
Vlereumlsimi u jep edhe nxeumlneumlsve inormata kthyese lidhur me teuml meumlsuarit e tyre
dhe mund teuml jeteuml gjithashtu njeuml nxitje peumlr teuml peumlrmireumlsuar perormanceumln e tyre
Ccedildo nxeumlneumls eumlshteuml individ unik neuml klaseumln e tijsaj e peumlr pasojeuml i ndrysheumlm nga teuml
tjereumlt Disa nxeumlneumls janeuml meuml teuml mireuml neuml lexim e disa teuml tjereuml neuml matematikeuml apo
shkenca Meumlsuesi duhet teuml dijeuml sa meuml shumeuml peumlr nxeumlneumlsit e tij ccedilareuml ata dineuml dhe
si ndryshojneuml nga njeumlri-tjetri Neuml keumlteuml meumlnyreuml meumlsuesi mund teuml planifikojeuml oreumln
e meumlsimit me qeumlllim teuml ploteumlsimit teuml nevojave teuml secilit nxeumlneumls Meumlsuesi eumlshteuml
peumlrgjegjeumls peumlr marrjen e vendimeve qeuml ndikojneuml direkt neuml arsimimin e nxeumlneumlsve
Neuml keumlteuml meumlnyreuml ai ju jep nxeumlneumlsve materialet qeuml duhet teuml studiojneuml detyrat qeuml
duhet teuml kryejneuml meumlnyrat e organizimit peumlr teuml studiuar etj
Peumlr keumlteuml qeumlllim meumlsuesi duhet teuml shoqeumlrojeuml progresin e nxeumlneumlsit dhe veteumlm peumlrmes
njeuml vlereumlsimi teuml duhur meumlsuesi mund ta arrijeuml keumlteuml
Njeuml aspekt i reumlndeumlsisheumlm i vlereumlsimit teuml nxeumlneumlsve janeuml testet Testet kaneuml qeneuml
dhe ende janeuml burim i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml pareuml se ccedilareuml kaneuml meumlsuar nxeumlneumlsit
dhe ccedilareuml ata duhet teuml meumlsojneuml meuml mireuml Kjo do teuml thoteuml se meumlsuesit duhet teuml
zhvillojneuml ateumlsiteuml dhe teuml kuptuarit qeuml teuml dineuml se si teuml zhvillojneuml dhe teuml peumlrdorin
njeuml vlereumlsim cileumlsor dhe neuml keumlteuml rast si teuml hartojneuml njeuml test teuml mireuml teuml besuesheumlmdhe teuml sakteuml Doracaku do teuml kontribuojeuml neuml keumlteuml drejtim
PEumlRSHKRIMI I PROGRAMIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI ITESTIT (KLASAT 1- 9)
Synimi i peumlrgjithsheumlm i programit teuml trajnimitZhvillimi i kompetencave teuml meumlsimdheumlneumlsve teuml klasave 1-9 peumlr vlereumlsimin peumlrmbledheumls me okus neuml hartimin
e testit neuml usheumln e matematikeumls dhe shkencave teuml natyreumls dhe zbatimin praktik teuml njohurive teuml marra
Qeumlllimet e ProgramitMe peumlrveteumlsimin e keumltij programi pjeseumlmarreumlsit do teuml jeneuml neuml gjendje
bull teuml njihen me vlereumlsimin peumlrmbledheumls llojet e ormat kryesore teuml tij dhe reumlndeumlsineuml qeuml ai ka peumlr vlereumlsimine njohurive dhe kompetencave teuml fituara
bull teuml njihen me testin si ormeuml kryesore e vlereumlsimit peumlrmbledheumls dhe me treguesit e testitbull teuml njihen dhe ateumlsohen teuml peumlrdorin procedurat standarde teuml hartimit teuml njeuml testi peumlr vlereumlsim peumlrmbledheumlsbull teuml hartojneuml teste vlereumlsuese duke dalluar nivelet sipas taksonomiseuml seuml Blumitbull te ndeumlrtojneuml struktureumln e testit ndash tabeleumln e specifikimeve teuml testitbull teuml njihen me llojet kryesore teuml keumlrkesavepyetjeve dhe me rregullat e shkrimit teuml tyrebull teuml njihen dhe ateumlsohen qeuml teuml peumlrmireumlsojneuml teuml shkruarit e pyetjeve teuml ormateve teuml ndryshmebull teuml realizojneuml peumlr teuml njeumljteumln keumlrkeseumlpyetje kalimin nga njeuml nivel taksonomie neuml njeuml tjeteumlrbull teuml njihen dhe ateumlsohen teuml matin treguesit kryesoreuml teuml pyetjeve neuml peumlrbeumlrje teuml njeuml testi peumlrmbledheumlsbull teuml beumljneuml lidhjen ndeumlrmjet rezultateve meumlsimore peumlr usheuml me kompetencat e peumlrcaktuara peumlr shkalleuml teuml
kurrikuleumlsbull teuml realizojneuml njeuml vlereumlsim teuml drejteuml teuml sakteuml dhe teuml besuesheumlmbull teuml ateumlsohen teuml zbatojneuml vlereumlsimin peumlrmbledheumls neuml puneumln e tyre
Grupi i synuar
Ky program i dedikohet meumlsimdheumlneumlsve teuml klasave 1-9 neuml usheumln e matematikeumls dhe teuml shkencave teuml natyreumlspor nga i njeumljti mund teuml peumlrfitojneuml edhe meumlsimdheumlneumlsit e leumlndeumlve dhe ushave tjera qeuml kaneuml interes peumlr teumlavancuar neuml hartimin e testeve neuml keumlteuml nivel shkollimi Programi mund teuml jeteuml i dobisheumlm edhe p eumlr studenteumltteuml cileumlt janeuml duke u peumlrgatitur si meumlsimdheumlneumls teuml ardhsheumlm
Programi ka gjithsej 30 oreuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 436
6 7
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
1 PROFILI I KOMPETENCAVE TEumlMEumlSIMDHEumlNEumlSVEMASH-i ka peumlrgatitur njeuml profil teuml kompetencave teuml meumlsimdheumlneumlsve duke identifikuar ato kryesoretdhe duke i klasifikuar neuml disa kategori Ky program i adreson kompetencat edhe neuml kategoriteuml e tjera porposaccedileumlrisht ka parasysh zhvillimin e kompetencave teuml vlereumlsimit
VLEREumlSIMI
NR PIKAT EREFERIMIT
KOMPETENCA SHEumlNIME
1 Vlereumlsimi peumlrteuml nxeumlneuml dheteuml nxeumlnit
Kupton qeumlllimet evlereumlsimit teuml nxeumlneumlsve Analizon rezultatete instrumenteve peumlrvlereumlsim neuml klaseuml dhe jashteuml saj peumlr matjene cileumlsiseuml dhe sasiseuml seumlarritjeveNjeh dallimin mesvlereumlsimit peumlrmbledheumls(sumativ) dhe ormativPeumlrdoreuml rezultatet neuml teumlmireuml teuml teuml meumlsuarit teumlnxeumlneumlsve
Meumlsimdheumlneumlsit e kuptojneuml qeumlllimin e vlereumlsimit neumlklaseumln e neumlnteuml dhe neuml Matureuml dhe dineuml teuml analizojneumlrezultatin e keumltyre vlereumlsimeve teuml jashtme peumlr teumlpeumlrmireumlsuar praktikeumln e tyre teuml meumlsimdheumlniesMeumlsimdheumlneumlsit dineuml si teuml analizojneuml rezultatet evlereumlsimit cileumlsor dhe sasior dhe teuml peumlrmbledhingjetjet neuml raportet dhe sheumlnimet peumlr nxeumlneumlsit
2 Peumlrdorimi imetodave teumlllojllojshme teumlvlereumlsimit
Njeh dhe peumlrdornjeuml shumeumlllojshmeumlrimetodash peumlr vlereumlsimteuml teuml nxeumlnit dhe peumlrvlereumlsim peumlrundimtar
Meumlsimdheumlneumlsit e dineuml se vlereumlsimi peumlrshinveumlzhgimin e nxeumlneumlsve gjateuml puneumls neuml grupevlereumlsimin e puneumls me projekte dhe shkathteumlsiveteuml puneumls ekipore vlereumlsimin e shkathteumlsivekomunikuese etj
3 Peumlrdorimii proceseveveumlzhguese
Peumlrveccedil provimit me gojeumldhe shkrim aplikontestin edhe veumlzhgimine nxeumlneumlsve gjateuml puneumlsneuml grupe vlereumlsimin epuneumls neuml projekte dheshkathteumlsiteuml e puneumlsekipore vlereumlsimine shkathteumlsive teumlkomunikimit dhe ushateuml tjera
Meumlsimdheumlneumlsit e dineuml kur dhe si teuml vlereumlsojneumlnxeumlneumlsit peumlrmes teknikave teuml veumlzhgimit qoteumlindividualisht neuml grup apo gjateuml puneumls ekiporeMeumlsimdheumlneumlsit mund teuml dallojneuml zhurmeumln e puneumlsnga zhurma e lojeumls gjateuml lehteumlsimit teuml puneumls neumlgrupe neuml njeuml klaseuml teuml zhurmshme
4 Peumlrdorimi istrategjive teumlllojllojshmevlereumlsuese
Ka njohuri teuml duhurapeumlr teknika teuml ndryshmeteuml monitorimit dhevlereumlsimit teuml teuml nxeumlnit
Meumlsimdheumlneumlsit njohin dhe dineuml teuml peumlrdorin rubrikapeumlr sheumlnimin e pikeumlve harta konceptesh portolioteste me zgjedhje teuml shumeumlfishta provime anketaprezantime me gojeuml rishikime mes kolegeumlveraporte me shkrim studime teuml rasteve zgjidhje teumlproblemeve dhe vlereumlsim teuml perormanceumls
5 Peumlrcjellja evazhdueshmee kapacitetitteuml nxeumlneumlsit
Monitoron nxeumlneumlsitneuml vazhdimeumlsi peumlr teumlidentifikuar nevojatpeumlrpareumlsiteuml dobeumlsiteumlinteresat e tyre dhepeumlrparimin individual
neuml teuml nxeumlneuml
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml si dhe pse teuml okusohen neumlsjelljen individuale teuml nxeumlneumlsve peumlr teuml veumlrejturnevojat peumlrpareumlsiteuml dobeumlsiteuml dhe interesate nxeumlneumlsve peumlr teuml sheumlrbyer gjateuml hartimit teumlaktiviteteve meumlsimore me qeumlllim teuml avancimit teuml teumlnxeumlnit
6 Respektimi iparimeve
Kupton parimet dhestandardet e vlereumlsimitdhe teuml monitorimit
Meumlsimdheumlneumlsit e dineuml se 5 parimet e vlereumlsimit janeuml1 Orimi i inormatave kthyese eektive peumlr
nxeumlneumlsit2 peumlrshirja aktive e nxeumlneumlsve neuml procesin e teuml
nxeumlnit3 peumlrshtatja e meumlsimdheumlnies duke marreuml parasysh
rezultatet e vlereumlsimit4 Ndeumlrgjegjeumlsimi peumlrkitazi me ndikimin e madh
qeuml vlereumlsimi ka neuml motivimin dhe veteumlbesimin enxeumlneumlsve -qeuml teuml dyja keumlto me shumeuml reumlndeumlsi peumlrprocesin e teuml nxeumlnit
5 nevoja qeuml nxeumlneumlsit teuml keneuml mundeumlsi teuml vlereumlsojneumlveten dhe teuml kuptojneuml meumlnyreumln e peumlrmireumlsimit
7 Peumlrdorimii vlereumlsimitpeumlr teuml nxeumlneuml(ormativ)
Peumlrmireumlsonneuml vazhdimeumlsimeumlsimdheumlnien dhembeumlshtet procesin eteuml nxeumlnit gjithnjeuml neuml
bazeuml teuml rezultateve teumlvlereumlsimit
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml teuml vlereumlsojneuml duke peumlrdorurseuml paku 4 strategji dhe e dineuml pse vlereumlsimi eumlshteumli reumlndeumlsisheumlm jo veteumlm peumlr qeumlllim teuml vlereumlsimitpeumlrmbledheumls teuml teuml nxeumlnit por edhe peumlr teuml oruarinormata kthyese peumlr praktikeumln e tyre teuml
meumlsimdheumlnies
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 536
9
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
8
8 Dokumentimi Vlereumlson mbansheumlnime peumlr rastekonkrete dhe raportonpeumlr shkathteumlsiteumlnevojat e nxeumlneumlsve dhepeumlr zhvillimin e tyreindividual
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml si teuml beumljneuml regjistrimin erezultateve teuml vlereumlsimit dhe e kuptojneuml pseeumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml ato teuml jeneuml teuml sakta dheteuml ormuluara si duhet neuml kontekstin peumlrkateumlssi teuml jeneuml neuml peumlrputhje me politikat shteteumlrorepeumlr raportimin e suksesit teuml nxeumlneumlsve teuml sakteumldhe teuml kuptueshme lehteuml peumlr prindeumlrit bazuarneuml Kurrikulin Kombeumltar orimi i raporteve meprindeumlrit e nxeumlneumlsve me nevoja teuml veccedilanta arsimoreraporte keumlto qeuml janeuml neuml peumlrputhje me legjislacioninudheumlzimet dhe procedurat e caktuara neuml politikatqeuml kaneuml teuml beumljneuml me nxeumlneumlsit me nevoja teuml veccedilanta
arsimore reflektimi i rezultateve teuml pritshme teumlcaktuara neuml kurrikuleuml orimin e njeuml peumlrshkrimi teumlsjelljes seuml secilit nxeumlneumls
9 Sigurimi itransparenceumls
Sigurohet qeuml kriteretpeumlr keumlrkesat e teuml nxeumlnitdhe teuml vlereumlsimit teuml jeneuml transparente peumlrnxeumlneumlsit
Meumlsimdheumlneumlsit implementojneuml strategji teuml vlereumlsimitqeuml beumljneuml teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit teuml dineuml ccedilareuml teumlpresin dhe peumlr Ccedilareuml dhe pse vlereumlsohen
10 Vlereumlsimi iproceseve
Vlereumlson jo veteumlmrezultatet por edheprocesin e teuml nxeumlnit
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml pse dhe si teuml vlereumlsojneuml procesine teuml nxeumlnit peumlrveccedil rezultatit teuml teuml nxeumlnit
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml si teuml shryteumlzojneuml teoriteuml eteuml nxeumlnit peumlr teuml vlereumlsuar proceset kognitive dhebihejvioriste teuml nxeumlneumlsve
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml si teuml ndeumlrveprojneuml me nxeumlneumlsitpeumlr teuml kuptuar dhe vlereumlsuar teuml menduarit e tyregjateuml zgjidhjes seuml njeuml problemi apo gjateuml procesitteuml arritjes neuml njeuml peumlrundim e pastaj edhe peumlr teumlraportuar keumlteuml vlereumlsim
2 VLEREumlSIMI I BAZUAR NEuml KURRIKULEumlNE RE TEuml KOSOVEumlSNeuml Kornizeumln e Kurrikuleumls seuml Kosoveumls prezantohet njeuml qasje e re prej asaj qeuml ishte promovuar disa vite meuml hereumltneuml arsimin toneuml ku okusi tash eumlshteuml neuml kompetencat e teuml nxeumlnit e jo neuml objektivat e teuml nxeumlnit si meuml pareuml
21 Teuml kuptuarit e vlereumlsimit teuml bazuar neuml kompetencaVlereumlsimi i bazuar neuml kompetenceuml neuml vete peumlrmban inormata teuml holleumlsishme kthyese teuml sakta dhe kritikepeumlrmbajtjesore e konstruktive peumlr teuml ndihmuar nxeumlneumlsit neuml arritjen e rezultateve e teuml nxeumlnit neuml zoteumlrimin e
kompetencaveVlereumlsimi i bazuar neuml kompetenca eumlshteuml njeuml proces kompleks dhe shumeuml dimensional i mbledhjes seumlinormacioneve teuml reeruara neumlbull Kompetencat e Kurrikuleumlsbull Rezultatet e teuml nxeumlnit peumlr shkalleumlbull Rezultatet e teuml nxeumlnit peumlr usheumlleumlndeumlbull Deumlshmiteuml
22 Kompetencat kryesore teuml teuml nxeumlnit
Kompetencat peumlrshijneuml njeuml sistem teuml integruar dhe koherent teuml dijeve teuml shkathteumlsive dhe teuml qeumlndrimeve teumlaplikueshme dhe teuml transerueshme teuml cilat do trsquou ndihmojneuml nxeumlneumlsve qeuml teuml ballaaqohen me sfidat e epokeumlsdigjitale teuml ekonomiseuml seuml tregut teuml lireuml dhe teuml bazuar neuml dije neuml njeuml boteuml teuml marreumldheumlnieve teuml ndeumlrvaruraOrganizimi i vlereumlsimit i bazuar neuml kompetenca peumlrqendrohet neuml ateuml se ccedilka nxeumlneumlsit dineuml beumljneuml dhe janeuml neumlgjendje teuml beumljneuml
DemonstrimiPERFORMANCAE VLEREumlSIMIT
ZHVILLIMI IPROCESIT
I TEuml MEumlSUARIT
DOMENI
ARRITJA
Integrimiimeumlsimdheumlnies
Meumlsimdheumlnia
Kompetencat
Njohuri Afteumlsi Zoteumlsi ShprehiShkathteumlsi Qeumlndrim Vlera
Karakteristikat e FusheumlsMATEMATIKEuml amp SHKENCA
V
L
E
R
Euml
S
I
M
I
Peumlr teuml zoteumlruar njeuml kompetenceuml nxeumlneumlsit duhet teuml keneuml njohuriateumlsi zoteumlsi shkathteumlsi qeumlndrim dhe vlera teuml cilat i justifikojneumlpeumlrmes rezultateve teuml teuml nxeumlnit peumlr usheuml dhe ateuml peumlr nivel shkalleuml klaseuml dhe oreuml meumlsimore
Njohuria eumlshteuml teumlreumlsia e akteve parimeve dhe inormacioneveqeuml zoteumlrohenbull terminologjia simbolet konceptet metodat parimet kodet
aktet ideteuml Afteumlsia eumlshteuml uqia cileumlsia qeuml zoteumlron individi peumlr ta peumlrmbushurnjeuml veprim neuml meumlnyreuml teuml suksesshme brenda njeuml kohe teuml caktuarbull identifikim peumlrshkrim ormulim arsyetim zbatim veumlrtetim analizeuml sintezeuml vlereumlsim krijimZoteumlsia eumlshteuml mundeumlsia qeuml ka individi peumlr teuml arritur njeuml nivel teuml caktuar teuml ateumlsiseumlbull mesatare teuml larteuml me kufizime i pa varurShkathteumlsia eumlshteuml meumlnyra e veprimit qeuml kryhet pas njeuml peumlrseumlritje a ushtrimbull matje ndeumlrtime skicime zgjidhje peumlrdorim burimesh peumlrdorim inormacionesh peumlrdorim teuml
teknologjis euml lexim teuml modeleve krijim teuml modeleve teuml ndryshme
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 636
10 11
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shprehia eumlshteuml meumlnyra e veprimit a e sjelljes qeuml kryhet vetvetiu pas njeuml peumlrseumlritje a ushtrimi teuml gjateuml e teumlvazhduesheumlmbull ushtrime kurioziteti okusim neuml probleme marrje e iniciativaveQeumlndrimi eumlshteuml prirja peumlr teuml reaguar neuml meumlnyreuml specifike peumlrkundrejt njeuml situate ose vlere zakonisht e shoqeumlruarme ndjenja dhe emocionebull pjeseumlmarrje neuml diskutim bashkeumlpunim keumlrkim ndihme dheumlnie ndihme verifikim kritika konstruktive
Vlera eumlshteuml kriter sipas teuml cileumls gjykohet sjellja e individit neuml raport me grupinbull respektimi i mendimit teuml tjetrit marrje e peumlrgjegjeumlsive veumlmendje demonstrim vullneti respektim i
rregullave peumlrmbushje e detyrave
Kompetencat kryesore sipas kurrikuleumls re teuml Kosoveumls
NJOHJE KUPTIM ZBATIM
MENDIM KRITIKbull Analizeuml Sintezeumlbull Problembull Krijim
1 KOMUNIKUES EFEKTIV2 MENDIMTAR KREATIV3 NXEumlNEumlS I SUKSESSHEumlM
4 KONTRIBUES EFEKTIV5 INDIVID I SHEumlNDOSHEuml
8 QYTETAR I PEumlRGJEGJSHEumlM
DOMENI I FUSHEumlSMATEMATIKEuml DHE
SHKENCA
1 Kompetenca e komunikimit dhe e teuml shprehurit2 Kompetenca e teuml menduarit3 Kompetenca e teuml meumlsuarit
4 Kompetenca peumlr jeteuml peumlr puneuml dhe peumlr mjedis5 Kompetenca personale6 Kompetenca qytetare
23 Rezultatet e meumlsimitRezultatet e meumlsimit janeuml deumlshmi se ccedilareuml pritet qeuml nxeumlneumlsi teuml dijeuml teuml kuptojeuml dhe a eumlshteuml i ateuml ta realizojeuml ateumlpas peumlrundimit teuml suksessheumlm teuml procesit teuml meumlsimit (Udheumlzuesi i ECS 2009)
Rezultatet e peumlrgjithshme meumlsimore neuml fusheumln e matematikeumls
1 Zgjidhja e problemeve matematike2 Arsyetimi dhe deumlshmiteuml matematike3 Komunikimi matematik4 Lidhjet neuml matematikeuml5 Peumlraqeumlsimi matematik6 Modelimi matematik 7 euml menduarit matematik8 Peumlrdorimi i teknologjiseuml neuml matematikeuml
Rezultatet e peumlrgjithshme meumlsimore neuml usheumln e shkencave teuml natyreumls
1 Strukturimi i mendimit shkencor peumlr konceptet modelet teoriteuml dhe ligjet peumlr ndeumlrtimin e materiesproceseve dhe dukurive neuml natyreuml
bull Materia e gjalleuml dhe jo e gjalleuml dhe vetiteuml e sajbull Proceset dhe dukuriteuml fizike kimike biologjike neuml okeuml dhe Gjitheumlsi
2 Zhvillimi i shkathteumlsive teuml keumlrkimit shkencor peumlr ndeumlrtimin e materies proceseve dhe dukurive neuml natyreuml3 Ndeumlrlidhja ndeumlrmjet leumlndeumlve teuml shkencave teuml natyreumls dhe ushat tjera teuml kurrikuleumls4 Zbatimi i shkenceumls dhe teknologjiseuml neuml jeteumln e peumlrditshme5 Zhvillimi i shkathteumlsive teuml komunikimit neuml shkenceuml dhe peumlrmes shkenceumls
Kompetencat e kurrikuleumls rezultatet e teuml nxeumlnit peumlr shkalleuml dhe peumlr usheuml janeuml teuml peumlrcaktuara neuml kurrikuleumlnbeumlrthameuml ndeumlrsa deumlshmiteuml duhet teuml peumlrcaktohen nga meumlsimdheumlneumlsi
24 Deumlshmiteuml
Deumlshmiteuml janeuml deklarata peumlrmes teuml cilave beumlhet vlereumlsimi Peumlrmes deumlshmive beumlhet vlereumlsimi me noteuml qeuml eumlshteumlreal i arsyesheumlm i drejteuml dhe i besuesheumlmDeumlshmiteuml deklarojneuml sakteuml shkurt dhe qarteuml qeumlllimin e keumlrkeseumls (pyetjes) Deumlshmiteuml janeuml teuml matshme mereerenceuml numerike (apo pikeumlzimi) dhe teuml zbatueshme Po ashtu deumlshmiteuml janeuml teuml arritshme dhe janeuml teumlpeumlrmbushura Deumlshmiteuml mbeumlshteten neuml rezultatet e teuml nxeumlnit neuml meumlnyreuml qeuml teuml mbulojneuml teuml gjitha njohuriteumlateumlsiteuml zoteumlsiteuml shkathteumlsiteuml relevante dhe vlerat e keumlrkuara peumlr njeuml vlereumlsim teuml besuesheumlm Kur deumlshmiteuml embledhura teuml krahasohen me kriteret e perormanceumls eumlshteuml e mundur teuml matet peumlrmbushja e kompetenceumls
Meuml poshteuml kemi dy shembuj se si peumlrcaktohen deumlshmiteuml peumlr rezultate
a) Rezultati i fusheumls 1 Zgjidhja e problemeve
Cilat keumlrkesa priten nga nxeumlneumlsi identifikon problemin definon problemin beumln planin e zgjidhjes seumlproblemit analizon teuml dheumlnat zbaton inormatat dizajnon zgjidhjen beumln proveumln Realizimi beumlhet peumlrmesskenarit teuml problemit puneumls neuml grupe analizeumls seuml ndonjeuml rasti etj
Rezultati 1 Zbaton konceptet e probabilitetit
Deumlshmibull Peumlrveteumlson konceptin ldquorastrdquo (ldquoshanseumlrdquo ) dhe lidhjen me mundeumlsineuml qeuml njeuml ngjarje teuml ndodheumlbull Identifikon ngjarjet qeuml ndodhin me siguri ngjarjet e pamundura ngjarjet qeuml ndodhin neuml njeuml numeumlr
rasteshbull Nxjerr hipoteza nga rezultati peumlr ngjarjet e thjeshta (bazuar neuml ngjarjet e kaluara)bull Peumlrshkruan dhe parashikon rezultatet e ngjarjeve bazuar neuml eksperimentebull Peumlrdor thyesat peumlr teuml peumlrshkruar rezultate e eksperimentitbull Peumlrdor shembuj si bazeuml peumlr parashikimin e ngjarjeve ose peumlr gjeneralizimin e arsyetimevebull Paraqet teuml dheumlnat e grumbulluara neuml tabeleuml dhe beumln leximin dhe krahasimin e tyre
b) Rezultati i fusheumls 3 KomunikimiCilat keumlrkesa priten nga nxeumlneumlsi njohja e simboleve shkathteumlsi neuml teuml olurit dhe neuml teuml shkruarit Realizimibeumlhet peumlrmes prezantimit teuml shenjave dhe teuml shkruarit prezanton diskuton neuml grupe debaton luan rolinneuml grup etj
Rezultati 3 Zgjidh dhe peumlrdoreuml metoda dhe teknika teuml peumlrshtatshme peumlr teuml analizuar teuml dheumlnat
statistikore
Deumlshmibull Organizon dhe shaq teuml dheumlnat me njeuml variabeumll neuml grafikeumlt e duhur peumlr teuml peumlrcaktuar se cilat lloje teuml
grafikeumlve janeuml teuml peumlrshtatshme peumlr grupin e teuml dheumlnave teuml ndryshmebull Peumlrdoreuml thyesat dhe peumlrqindjet peumlr teuml krahasuar bashkeumlsiteuml e teuml dheumlnave sipas madheumlsivebull Radhiteuml sakteuml vlerat e teuml dheumlnave numerike teuml bashkeumlsiseuml seuml teuml dheumlnave qeuml peumlrmbajneuml thyesa dhe decimale
duke identifikuar maksimumin dhe minimumin e vlerave e teuml dheumlnave dhe llogarit rangun peumlr bashkeumlsineumle teuml dheumlnave
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 736
12 13
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
25 Lidhja ndeumlrmjet rezultateve teuml teuml nxeumlnit peumlr shkalleuml dhe kompetencavekryesore me rezultatet e teuml nxeumlnit teuml fusheumls
Rezultate thelbeumlsore meumlsimore
Rezultatet e peumlrgjithshme meumlsimore
Kompetencat kryesore
Deumlshmiteuml
Keumlrkesa pytja
Rezultati
Mendimtar kreativ [ aqe 20Kurrikula Beumlrthameuml]Rezultatet e teuml nxeumlnit teuml fusheumls -Rezultati 2 Arsyetimet dhe veumlrtetimetmatematike (50)
Nxeumlneumlsi (kl IIIIVV)Nxjerr rregullat arsyeton konceptet dhemodelet e thjeshta matematikore peumlr teuml
hapur rrugeumln peumlr koncepte teuml rejaDeumlshmi Identifikimi i numrave teuml thjesht (prej 1-100)
Shembull1 Ccedilareuml quhet numeumlr i thjeshteuml2 Sa numra teuml thjeshteuml ka nga 1-1003 Cileumlt numra teuml thjesht janeuml neuml dhjeteumlshen e shtateuml4 Neumlse secilit numeumlr teuml thjeshteuml i shtohet numri 1ateumlhereuml sa numra teuml thjeshteuml ka nga 1-100
3 ROLI I VLEREumlSIMIT PEumlRMBLEDHEumlSNEuml PROCESIN E MEumlSIMDHEumlNIES DHE TEumlNXEumlNIT DHE LLOJET E VLEREumlSIMEVE TEumlNXEumlNEumlSVE
31 Ccedilfareuml eumlshteuml vlereumlsimi
Vlereumlsimi peumlrkufizohet gjereumlsisht si procesi imbledhjes dhe interpretimit teuml inormacionitqeuml mund teuml peumlrdoret peumlr teuml inormuar meumlsuesitnxeumlneumlsit dhe kur eumlshteuml e mundur prindeumlrit osepeumlrdoruesit e tjereuml teuml inormacionit teuml vlereumlsimitrreth peumlrparimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolleuml(HannaampDettmer 2004) euml dheumlnat na japinpamje teuml aktiviteteve teuml ndryshme teuml vlereumlsimitsi detyrat e ndryshme veumlzhgimet provimet etjPasi i kemi mbledhur teuml dheumlnat jemi neuml gjendjeteuml beumljmeuml vlereumlsimin e nxeumlneumlsit Vlereumlsimi eumlshteumlnjeuml peumlrmbledhje e aktiviteteve vlereumlsuese teuml meumlsipeumlrme Neuml akt konsiderohet pjeseuml e keumltij vlereumlsimi edhepeumlrcaktimi i meumlnyrave si teuml peumlrmireumlsohen dobeumlsiteuml e shprehura boshlleumlqet dhe mungesat e njohuriveNeuml njeuml ormeuml vlereumlsimi i ngjan njeuml qarku teuml mbyllur Neuml figureumln 1 eumlshteuml paraqitur njeuml skemeuml e tilleuml meneuml qendeumlr meumlsuesin (Moskalrsquos model Moskal 2000 p 194)
Planifkim Teuml dheumlna Interpretim Peumlrdorim
Figura1 Vlereumlsimi sipas modelit Moskal
Pa praktikat e sheumlndosha teuml vlereumlsimit ne nuk mund teuml dimeuml neumlse nxeumlneumlsit po ecin sipas planit Peumlr meumlshumeuml ne nuk mund teuml jemi neuml gjendje teuml planifikojmeuml neuml meumlnyreuml eektive mundeumlsiteuml e meumlsimit teuml nxeumlneumlsveneuml teuml ardhmen
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 836
14 15
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
32 Format kryesore teuml vlereumlsimit
Vlereumlsimi mund teuml sheumlrbejeuml peumlr qeumlllime teuml ndryshme dhe orma qeuml ju zgjidhni do teuml varet nga qeumlllimi itij Njeuml nga qeumlllimet kryesore teuml vlereumlsimit i shprehur qarteuml edhe neuml Kornizeumln Kurrikulare teuml Kosoveumlseumlshteuml motivimi i nxeumlneumlsve dhe planifikimi i veprimtarive peumlr peumlrmireumlsimin e rezultateve neuml teuml ardhmen NeumlKurrikuleumln Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt sistemi i vlereumlsimit peumlrshkruhet si meuml poshteuml
Llojet e vlereumlsimit
Vlereumlsimi mund teuml klasifikohet si vlereumlsim ormues diagnostikues peumlrmbledheumls dhe motivuesbull Vlereumlsimi ormues (vlereumlsimi peumlr teuml nxeumlneuml) kryhet neuml meumlnyreuml teuml vazhdueshme peumlr marrjen e inormacioneve
teuml arritjes seuml nxeumlneumlsve gjateuml procesit meumlsimorbull Vlereumlsimi diagnostikues peumlrdoret peumlr marrjen e inormacioneve teuml arritjes seuml nxeumlneumlsve peumlr shkalleumln e
peumlrveteumlsimit teuml njohurive shkathteumlsive shprehive qeumlndrimeve dhe vlerave dhe i ndihmon meumlsimdheumlneumlsit
peumlr puneumln e meumltejshmebull Vlereumlsimi peumlrmbledheumls (vlereumlsimi i teuml nxeumlnit) peumlrshin aktivitetin e peumlrgjithsheumlm teuml teuml nxeumlnit teuml nxeumlneumlsve
Vlereumlsimi peumlrmbledheumls beumlhet neuml und teuml periudhave teuml caktuara bull Vlereumlsimi motivues peumlrdoret peumlr nxitjen e interesimit dhe deumlshireumln e nxeumlneumlsve peumlr teuml nxeumlneuml
Gjateuml vlereumlsimit peumlrdoren orma teuml ndryshme sibull vlereumlsimi i drejtpeumlrdrejteuml dhe i pandeumlrprereuml - peumlrcjellja e vazhdueshme e arritjeve teuml nxeumlneumlsve vlereumlsimi
indirekt me aneuml teuml testevebull vlereumlsimi nga nxeumlneumlsi - gjateuml puneumls neuml grupe ose gjateuml peumlrgjigjeve qeuml japin ku nxeumlneumlsit ploteumlsojneuml njeumlri-
tjetrin dhe vlereumlsojneuml mbi bazeumln e argumentevebull veteumlvlereumlsimi
Teks teuml veccedilanteuml gjateuml vlereumlsimit duhet trsquoi kushtojmeuml komunikimit neuml vazhdimeumlsi teuml shprehurit gojor peumlrmesndeumlrveprimit si dhe teuml shprehurit me shkrim1Vlereumlsimi ormativ quhet ndryshe edhe vlereumlsim peumlr teuml nxeumlneuml (VpN) Karakteristikat qeumlllimi dhe ormat ezbatimit teuml tij janeuml teuml shprehura neuml dokumentin e Kurrikuleumls seuml Kosoveumls dhe dokumente tjera meuml specifiketeuml lidhura me vlereumlsimin teuml MASH Ne keumltu po e prezantojmeuml shkurt pasi qeumlllimi yneuml kryesor neumlpeumlrmjetkeumltij materiali eumlshteuml thellimi neuml vlereumlsimin peuml rmbledheumlsVlereumlsimi ormativ eumlshteuml projektuar peumlr teuml ndihmuar nxeumlneumlsit teuml meumlsojneuml neuml meumlnyreuml meuml efikase duke u dheumlneumlatyre tregues dhe drejtime si mund teuml peumlrmireumlsohen Njeuml vlereumlsim ormues peumlr shembull mund teuml marreumlormeumln e njeuml testi neuml klaseuml qeuml eumlshteuml vlereumlsuar me pikeuml por nuk vendosim noteuml
Llojet e vlereumlsimit formativ
bull Veumlzhgimet e oreumlve teuml meumlsimitbull Detyrat e shteumlpiseuml dhe rishikimi e diskutimi i tyre neuml klaseumlbull Pyetje-peumlrgjigjet e planifikuara dhe spontane neuml meumlsimbull Bashkeumlbisedimi dhe ndeumlrveprimi meumlsues-nxeumlneumls sipas periudhavebull Aktiviteti i nxeumlneumlsit neuml klaseuml kur raporton rezultate teuml puneumlve individuale dhe neuml grupbull Vlereumlsimi i ndeumlrsjelleuml i nxeumlneumlsve dhe veteumlvlereumlsimiVlereumlsimi diagnostikues peumlrdoret peumlr teuml treguar peumlrgatitjen e njeuml nxeumlneumlsi peumlr njeuml njeumlsi kapitull apo programstudimi dhe identifikon ccedildo boshlleumlk teuml mundsheumlm neuml njohuriteuml ateumlsiteuml dhe teuml kuptuarit Vlereumlsimidiagnostikues eumlshteuml konsideruar edhe si njeuml ormeuml e zakonshme e vlereumlsimit ormativ
1 MASHT Kurrikula Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt 2012
Llojet e vlereumlsimit diagnostikues
bull estet diagnostikuese (peumlr peumlrmbajtjen mundeumlsiteuml etj)bull Veteumlvlereumlsimi (qeuml identifikon shkathteumlsiteuml dhe kompetencat)bull Diskutimi neuml grup dhe raportimibull Intervista apo diskutim me meumlsuesin zakonisht individuale dhe jo teuml gjata
Vlereumlsimi peumlrmbledheumls (sumativ) peumlrdoret peumlr teuml treguar shkalleumln e suksesit teuml nxeumlneumlsit neuml peumlrmbushjene rezultateve teuml teuml meumlsuarit peumlr njeuml njeumlsikapitull teuml programit dhe peumlr njeuml periudheuml teuml caktuar kohoreNjeuml vlereumlsim peumlrmbledheumls peumlrcakton noteumln qeuml merr apo nivelin qeuml arrin nxeumlneumlsi psh njeuml ese provimpeumlrundimtarVlereumlsimi duhet teuml jeteuml pjeseuml peumlrbeumlreumlse e planeve vjetore planeve mujore dhe ditore teuml meumlsimdheumlneumlsve2Meumlsimdheumlneumlsit duhet ta planifikojneuml vlereumlsimin peumlrmbledhes (vlereumlsimin e teuml nxeumlnit) neuml peumlrputhje mepolitikeumln e shkolleumls dhe rezultatet e pritshme teuml caktuara neuml kurrikuleuml
Vlereumlsimi peumlrmbledheumls kryhet neuml und teuml procesit teuml teuml nxeumlnit dhe jep inormata kthyese peumlr teuml meumlsuaritdhe teuml nxeumlnitVlereumlsimi peumlrmbledheumls eumlshteuml meuml shumeuml i shprehur si produkt dhe vlereumlson produktin final ndeumlrsa vlereumlsimiormues eumlshteuml procesi qeuml ccedilon neuml finalizimin e produktit Nuk eumlshteuml shumeuml e reumlndeumlsishme teuml peumlrpiqemi teuml gjejmeumldallimet ndeumlrmjet vlereumlsimeve ormativ dhe peumlrmbledheumls neuml vend qeuml teuml planifikojmeuml strategji vlereumlsimi qeuml iupeumlrshtaten dhe peumlrmbushin qeumlllimet e shprehura neuml fillim teuml ccedildo periudhe apo gjateuml gjitheuml vitit
Llojet e vlereumlsimeve peumlrmbledheumlse janeuml
bull Detyrat e ndryshme teuml peumlrditshmebull euml shprehurit me gojeuml dhe aktivizimi neuml meumlsimbull Projektet e dheumlna nga meumlsuesi dhe realizimi i tyre nga nxeumlneumlsibull Dosja e nxeumlneumlsitbull Veteumlvlereumlsimi i nxeumlneumlsit dhe motivimibull Provimet (njeumlsi kapitujgjysmeuml vjetoreuml)bull Provime peumlrundimtarebull Provime peumlrmbylleumlse
Shkolla duhet teuml keteuml njeuml sistem peumlr teuml verifikuar dhe peumlr teuml siguruar cileumlsi neuml kryerjen e vlereumlsimit peumlrmbledheumlsSi pjeseuml e planit zhvillimor shkollat duhet teuml zhvillojneuml dhe implementojneuml njeuml sistem peumlr verifikim teumlbrendsheumlm teuml vlereumlsimit me role teuml peumlrcaktuara dhe personel teuml kualifikuar Ky sistem kontrollon instrumentetvlereumlsuese sipas standardeve kritereve dhe kontrollon kushtet e procedurat peumlr administrim
Kategoriteuml kryesore teuml vlereumlsimit peumlrmbledheumls janeumlTradicional ndash periodik (me pjeseuml) vlereumlsimi peumlrmbledheumls tradicional eumlshteuml ai me ldquolaps e leteumlrrdquo neumlpeumlrundim teumlbull njeuml ore meumlsimibull njeuml njeumlsie kapitullibull njeuml periudhe kohore semesteumlrbull njeuml viti shkollorbull njeuml cikli
2 MASHT (2012) Udheumlzues Standardet e Vlereumlsimit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 936
16 17
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Vlereumlsimet peumlrmbledheumlse teuml tilla janeuml periodike dhe shpesh janeuml konceptuar teuml kryhen neuml und teuml ciklit teumlmeumlsimdheumlnies dhe teuml meumlsuarit
I Integruar Neuml dallim me vlereumlsimin tradicional teuml peumlrshkruar meuml sipeumlr sot zbatohet vlereumlsimi i integruarqeuml nuk vendos vlereumlsim me noteuml veteumlm me aneuml teuml njeuml apo disa provimeve Ky lloj vlereumlsimi ndjek nxeumlneumlsinmeuml nga aeumlr dhe neuml meumlnyreuml teuml vazhdueshme neumlpeumlrmjet veprimtarive teuml peumlrshkuara meuml sipeumlr neuml rubrikeumlnldquoLlojet e vlereumlsimeve peumlrmbledheumlserdquo Neuml peumlrundim meumlsuesi integron teuml gjitha rezultatet e nxeumlneumlsit neuml keumlteumlproces dhe rezultati peumlrundimtar eumlshteuml njeumlkoheumlsisht gjykim dhe shumeuml e keumltyre rezultateveVlereumlsimi peumlrmbledheumls nga ormati i pyetjeve teuml peuml rdorura mund teuml jeteuml objektiv apo subjektiv
Objektiv llojet e pyetjeve peumlrshijneuml pyetje objektive si e veumlrteteuml e gabuar me alternativa me shoqeumlrim etjVlereumlsim objektiv me test eumlshteuml orma e testit me pyetje qeuml kaneuml njeuml peumlrgjigje teuml sakteuml teuml vetme
Subjektiv llojet e pyetjeve janeuml subjektive si ese pyetje me und teuml hapur (detyra e problema peumlr trsquouzgjidhur) etj Vlereumlsim subjektiv me test eumlshteuml orma e testit me pyetje teuml cilat mund teuml keneuml meuml shumeuml senjeuml peumlrgjigje (ose meuml shumeuml se njeuml meumlnyreuml peumlr teuml shprehur peumlrgjigjen e veumlrteteuml)
33 Parimet kryesore teuml vlereumlsimit
Neuml meumlnyreuml teuml peumlrgjithshme vlereumlsimi i nxeumlneumlsve duhetbull teuml respektojeuml personalitetin e nxeumlneumlsitbull teuml nxiseuml veteumlbesimin e nxeumlneumlsit dhe ndjenjeumln peumlr peumlrparimbull teuml nxiteuml nxeumlneumlsin teuml verifikojeuml dijen e tijbull teuml ateumlsojeuml nxeumlneumlsin peumlr meumlsim teuml pavarur peumlr veteumlvlereumlsim dhe
vlereumlsim teuml teuml tjereumlve
Vlereumlsimi eektiv varet kryesisht nga keumlto parimebull vleshmeumlriabull besueshmeumlriabull dobiabull paanshmeumlria
Vlefshmeumlria tregon neumlse vlereumlsimi mat ateuml qeuml ka planifikuar neumlse eumlshteuml neuml peumlrputhje me rezultatet e teumlnxeumlnit dhe neuml peumlrpjeseumltim me veumlllimin e caktuar teuml njohurive Neuml kurrikuleumln beumlrthameuml ndeumlr teuml tjera thuhetrdquo peumlr leumlndeumlt e usheumls seuml edukimit sheumlndeteumlsor peumlr shkak teuml specifikimeve qeuml ka do teuml ishte e vleshme qeuml peumlrveccedil
vlereumlsimit numerik teuml aplikohej neuml maseuml teuml madhe vlereumlsimi peumlrshkrues pasi qeuml puna neuml grup projektet ateumlsiteuml
motorike ateumlsia e teuml olurit etj nuk mund teuml maten me aneuml teuml testeve Peumlr trsquoi matur dhe peumlr trsquoi vlereumlsuar ato
peumlrdoren instrumente teuml tjera Veumlzhgimi i drejtpeumlrdrejteuml eumlshteuml njeuml procedureuml e peumlrshtatshme peumlr usheumln e edukimit
sheumlndeteumlsor dhe qeuml mund teuml peumlrdoret neuml situata teuml ndryshme meumlsimore dhe neuml teuml gjitha nivelet e shkollimitldquo 3
Njeuml test nuk do teuml jeteuml i vlesheumlm psh peumlr teuml vlereumlsuar ateumlsiteuml si shoervoziteumls Njeuml meumlnyreuml meuml e vleshmedo teuml ishte kombinimi i testeve qeuml ndihmojneuml teuml peumlrcaktojneuml se ccedilareuml di dhe eumlshteuml neuml gjendje teuml beumljeuml praktikishtshoeri
3 MASHT (2012) Kurrikula Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt neuml Kosoveuml (klasat 6 7 8 dhe 9) Prishtineuml
Besueshmeumlria ka teuml beumljeuml me veumlrteteumlsineuml qeumlndrueshmeumlrineuml neuml peumlrseumlritjen e vlereumlsimitmatjes Besueshmeumlriana siguron se gjykimet janeuml teuml qeumlndrueshme dhe bazohen neuml njeuml sistem teuml dheumlnashNjeuml komponent kyccedil i besueshmeumlriseuml eumlshteuml sakteumlsia e vlereumlsimit me pikeuml teuml peumlrgjigjeveDiskutoni dhe pajtoni qasjen tuaj me vlereumlsuesit e tjereuml p ara se teuml filloni teuml vlereumlsoni Miratoni kriteret evlereumlsimit dhe peumlrdorni teuml njeumljteumln skemeuml vlereumlsimi teuml strukturuar Njeuml skemeuml vlereumlsimi e strukturuar lejonmundeumlson vendosjen e njeuml sasie teuml njeumljteuml pikeumlsh peumlr ccedildo pyetje teuml vlereumlsuar nga vlereumlsues teuml ndrysheumlmBesueshmeumlria neuml disa raste varet shumeuml nga leumlnda meumlsimore Psh qeuml njeuml test neuml leumlndeumln e historiseuml teuml keteumlbesueshmeumlri teuml larteuml ka nevojeuml qeuml teuml gjitha pyetjet teuml jeneuml objektive Ndryshe ndodh neuml leumlndeumln e matematikeumlskjo mund teuml arrihet meuml lehteuml edhe duke peumlrdorur pyetje teuml llojeve teuml tjera
Dobia e vlereumlsimit tregon qeuml vlereumlsimi eumlshteuml i dobisheumlm kur ka arritur teuml i dentifikojeuml mangeumlsiteuml neuml arritjet enxeumlneumlsve dhe i peumlrdor teuml dheumlnat e keumltij vlereumlsimi peuml r teuml planifikuar hapat dhe metodat e peumlrmireumlsimit teuml tyreneuml teuml ardhmen
34 Aspekte teuml peumlrgjithshme kulturore dhe gjuheumlsore teuml peumlrmbajtjes(Paanshmeumlria)
Aspektet kulturore dhe gjuheumlsore duhet teuml jeneuml prioritet i reumlndeumlsisheumlm i vlereumlsimeve dhe po saccedileumlrisht i vlereumlsimevekombeumltare Ato gjithashtu duhet teuml jeneuml tregues teuml vlereumlsimeve teuml tjera peumlrmbledheumlse (sumative) qeuml beumlhen neumlklaseuml apo shkolleuml Keumlto aspekte janeuml teuml lidhura me dallimet kulturore dhe gjuheumlsore teuml nxeumlneumlsvePraktikat e vlereumlsimit duhet teuml jeneuml teuml peumlrshtatshme peumlr nxeumlneumlsit e klaseumlsshkolleumls teuml cileumlt peumlraqeumlsojneumlprejardhje teuml ndryshme kulturore dhe gjuheumlsore Peumlr shembull suksesi i njeuml nxeumlneumlsi neuml peumlrgjigje teuml pyetjes megojeuml ose gjateuml peumlrgjigjeve teuml njeuml testi nuk duhet teuml pengohet neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml nga meumlsuesi peumlr shkak teumlsondit kulturor njohurive ose traditeumls Neumlse ndikimet kulturore dhe gjuheumlsore janeuml injoruar nxeumlneumlsi mundteuml prezantohet i tjeteumlrsuar apo i shkeumlputur nga teuml meumlsuarit dhe procesi i vlereumlsimit Meumlsuesit duhet teuml jeneuml teumlveteumldijsheumlm se si prejardhje teuml tilla mund teuml ndikojneuml neuml teuml meumlsuarit dhe perormanceumln e nxeumlneumlsve Meumlsuesitduhet teuml jeneuml teuml gatsheumlm peumlr teuml rregulluar praktikat e tyre teuml vlereumlsimit ku eumlshteuml e nevojshme peumlr teuml siguruarqeuml nxeumlneumlsit kaneuml mundeumlsi teuml demonstrojneuml ateuml qeuml ata dineuml dhe mund ta beumljneuml
Ndeumlr teuml tjera duhet qeuml
bull teuml jeni teuml ndjesheumlm ndaj atyre aspekteve teuml njeuml praktike vlereumlsimi qeumlmund teuml pengojeuml nxeumlneumlsit me kultura teuml ndryshme ose gjuha e teumlcileumlve nuk eumlshteuml e mjatueshme peumlr tlsquou peumlrgjigjur dhe demonstruarnjohuriteuml e tyre dhe ccedilareuml ata mund teuml beumljneuml
bull teuml njihni prejardhjen kulturore teuml nxeumlneumlsve ateumlsiteuml e ndryshmegjuheumlsore dhe teuml mundeumlsoni procedura peumlr teuml parandaluar qeuml keumltoprejardhje dhe ateumlsi teuml ndikojneuml padrejteumlsisht neuml demonstrimin e tyreteuml teuml meumlsuarit
bull teuml rregulloni neumlse eumlshteuml e nevojshme praktikat e vlereumlsimit qeuml keniplanifikuar ose jeni duke peumlrdorur
bull teuml shmangni peumlrmbajtjen dhe gjuheumln qeuml mund teuml shihen teuml ndjeshme nga ana kulturore apo mund teuml jeneuml yese peumlr njeuml nxeumlneumls ose njeuml pjeseuml nxeumlneumlsish
bull teuml peumlrdorni praktikat e vlereumlsimit qeuml lejojneuml nxeumlneumlsit teuml tregojneuml ateumlsiteuml shpreheumlse neuml gjuheumln e kultureumlne tyre
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1036
18 19
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
4 HARTIMI I TESTIT PEumlRMBLEDHEumlS
41 Testi
esti eumlshteuml njeuml instrument vlereumlsimi qeuml peumlrdoret peumlr teuml matur njohuriteuml dhe ateumlsiteuml e nxeumlneumlsve esti eumlshteuml ormeumlvlereumlsimi meuml seuml shumti e njohur dhe e peumlrdorur keumlshtu qeuml duke pasur parasysh reumlndeumlsineuml e njeuml vlereumlsimi teuml sakteumlteuml teuml nxeumlnit teuml nxeumlneumlsve eumlshteuml shumeuml e reumlndeumlsishme teuml dihet se si hartohet njeuml test i shkruar mireuml dhe i vlesheumlm
Njeuml nga hapat meuml teuml reumlndeumlsisheumlm neuml hartimin e njeuml testi eumlshteuml qeuml teuml merren parasysh rezultatet e teuml nxeumlnit dheteuml peumlrcaktohet se cilat aspekte duhet vlereumlsuar me keumlteuml test Pasi teuml identifikohen se cilat rezultate do teuml matenduhet teuml merret parasysh se ccedilareuml lloji i pyetjes meuml mireuml mundeumlson reflektimin e nxeumlneumlsve lidhur me ato teuml atij
rezultati Peumlr shembull a eumlshteuml qeumlllimi peumlr teuml krijuar njeuml test qeuml keumlrkon nga nxeumlneumlsit qeuml teuml japin peumlrkufizimeapo qeuml nxeumlneumlsit teuml demonstrojneuml ateumlsineuml e tyre peumlr teuml krahasuar koncepte teuml ndryshme dhe teuml mbrojneuml poziteumlne tyre neuml njeuml subjekt teuml diskutuesheumlm
Veteumlm pyetjet e mira veccedil e veccedil nuk garantojneuml medoemos qeuml testi teuml jeteuml i mireuml pasi testi si njeuml i teumlreuml eumlshteumlmeuml shumeuml se njeuml grupim i thjeshteuml pyetjesh Peumlr keumlteuml eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml seuml pari teuml dihet se ccedilka deumlshirojmeuml teumlmatim cilin rezultat teuml teuml nxeumlnit deumlshirojmeuml ta realizojmeuml cileumln kompetenceuml deumlshirojmeuml ta arrijmeumlNeuml hartimin e njeuml testi reumlndeumlsi teuml veccedilanteuml ka peumlrdorimi i aksonomiseuml seuml Bloom-it si njeuml struktureuml hierarkike eateumlsive teuml teuml menduarit dhe njeuml mjet peumlr teuml matur thelleumlsineuml njoheumlse teuml teuml meumlsuarit teuml nxeumlneumlsve
42 Nivelet e teuml nxeumlnit sipas taksonomiseuml seuml Bloom-itTaksonomia e Bloom-it
aksonomia eumlshteuml njeuml sistem peumlr klasifikimin e keumlrkesave pyetjeve sipas nivelit teuml hierarkiseuml seuml dijesQeumlllimi i paraqitjes seuml keumltyre keumlrkesave pyetjeve eumlshteuml qeuml meumlsimdheumlneumlsit teuml amiljarizohen me konceptetkryesore teuml taksonomiseuml seuml pyetjeve dhe teuml kuptojneuml si ta peumlrdorin ateuml gjateuml planifikimit dhe meumlsimdheumlniesneuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml meumlsojneuml meuml mireuml aksonomia eumlshteuml njeuml meumlnyreuml e klasifikimit teuml pyetjevekeumlrkesavedhe ndihmon qeuml teuml kemi lloje teuml ndryshme teuml pyetjeve
Nivelet e teuml nxeumlnit sipas taksonomiseuml seuml Bloom-it
MENDIMI
KRITIK
Vlereumlsimi
Sintezeuml
Analizeuml
Zbatimi
Kuptimi
Njohja
Krijimi i kritereve bazuar neuml gjykim
Peumlrdorimi i rregullave dhe parimeveneuml zgjidhje teuml problemeve
Kombinimi i ideve teuml ndryshme
Ndryshimi i informacioneve nga njeuml formeuml
neuml formeuml tjeteumlr
Mbajtja mend e fakteve peumlrkufizimeve
dhe vlerave
Zbeumlrthimi i informacioneve neuml pjeseuml- lidhja ndeumlrmjet gjeumlrave
Neuml dokumentet e vlereumlsimit teuml MASH njeumlmodel i tilleuml eumlshteuml paraqitur neuml meumlnyreuml meuml teuml ploteumldhe rekomanduar peumlr hartimin e testeve
Peumlrdoreni taksonomineuml si njeuml udheumlzues Shpeshklasifikimi neuml njeuml nivel teuml caktuar keumlrkon matje evlereumlsime shteseuml Nganjeumlhereuml disa pyetje peumlrmbajneumlelemente teuml disa niveleve teuml taksonomiseuml Kjo do teumlthoteuml se nuk duhet teuml beumlhemi sklleveumlr teuml sistemit teumlklasifikimit qeuml ai teuml na pengojeuml por ta peumlrdorimklasifikimin peumlr njeuml vlereumlsim teuml eektsheumlm
43 Nivelet sipas taksonomiseuml seuml Bloom-it me shembuj (klasat 1-5 dhe 6-9)
431 NJOHJA
Eumlshteuml niveli meuml i uleumlt por me reumlndeumlsi Eumlshteuml shprehje kritike e teuml meumlsuarit dhe nxeumlneumlsit mbajneuml mend akteparime peumlrkufizime dhe vlera Pra nxeumlneumlsi riprodhon inormacionePyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese thuaj peumlrshkruaj peumlrcakto dallo neumlnvizo kujto etjNjohja peumlrbeumlhet ngabull Njohja e termavebull Njohja e akteve specifikebull Njohja e konceptevebull Njohja e parimevebull Njohja e metodave dhe procedurave
Njohja e termave
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml barazimi 8 - 3 = 5 Si quhet numri 5 A I zbritshmiB ZbriteumlsiC NdryshimiD Hereumlsi
Detyra 2 Cili pohim peumlrkufizon keumlndin ploteumlsues A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90oB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180oC Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270oD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360o
Njohja e fakteve specifike
Detyra 3 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml
A 9B 13C 27D 49
Detyra 4 Shuma e ccedildo numri tek me numrin 1 eumlshteuml numeumlr ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Njohja e koncepteve
Detyra 5 Cila formeuml e materies ka veumlllim dhe formeuml teuml caktuar A Benzina B Azoti
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1136
20 21
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C OksigjeniD AkulliDetyra 6 Si quhen lakoret neuml diagramin si neuml figureuml qeuml paraqesin ligjin e Bojl-Mariotit A IzohipseB IzotermeC IzohoreD Izobare
Njohja e parimeveDetyra 7 Janeuml dheumlneuml numrat m dhe n Cila nga rregullat e poshteumlsheumlnuaraeumlshteuml e veumlrteteuml A m+ 0 = 0B m 983086 0 = 0C m 983086 1 = 1D m - 1 = n
Detyra 8 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Njohja e metodave dhe proceduraveDetyra 9 Cileumln veti kimike e ka vitamina C
A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlC Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
432 TEuml KUPTUARIT
Niveli i teuml kuptuarit eumlshteuml nivel meuml i larteuml se i njohjes Pyetjet keumlrkojneuml ndryshimin e inormacionevenga njeuml ormeuml neuml njeuml ormeuml tjeteumlr peumlrshkruajneuml lidhjen midis dy e meuml shumeuml ideve Pyetjet brenda tyrepeumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese interpreto parashiko mbro argumento etj Kryesisht janeuml pyetje qeumlduan ndryshimin e faleumlve teuml njeuml grupi me faleuml teuml tjera peumlrshkrimin e njeuml figure me faleuml lidhjen e dy e meumlshumeuml situatave etjbull Kuptimi i akteve dhe parimevebull Kuptimi i relacioneve shkak ndash pasojeumlbull Peumlrkthimi i materialitbull Interpretimi i grafikeve tabelave hartavebull Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Kuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
Kuptimi i relacioneve shkak ndash pasojeuml
Detyra 2 Sipas skemeumls seuml paraqitur peumlr struktureumln elektronike teuml karbonit neuml beumlrthameumln e tij aipeumlrmban A 6 elektrone dhe 0 neutroneB 6 elektrone dhe 6 protoneC 6 neutrone dhe 0 elektroneD 6 neutrone dhe 6 protone
Detyra 3 Ccedilfareuml keumlndi fitohet neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i zbresim njeuml keumlnd teuml drejteuml A i ngushteumlB i gjereumlC i shtrireumlD i ploteuml
Interpretimi i grafikeve tabelave hartave
Detyra 4 Sa kube njeumlsi gjenden neuml figureumln e dheumlneuml neumlse dihet se shtresa e fundit eumlshteuml e ploteumlsuar egjitha me kube njeumlsi A 12B 16C 23D 26
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 5 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e treteuml miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
433 ZBATIMI
Niveli i zbatimit beumln pjeseuml neuml nivelin e meseumlm teuml pyetjeve Nxeumlneumlsi duhet jo veteumlm teuml njoheuml dhe kuptojeumlinormacionet por duhet teuml jeteuml neuml gjendje edhe trsquoi zbatojeuml ato Peumlrmes tyre ai duhet teuml jeteuml neuml gjendje teumlzgjidheuml probleme neuml situata konkrete nga jeta reale Pyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruesendrysho demonstro zhvillo modifiko organizo vepro peumlrgatit lidh etj euml tilla pyetje janeuml kryesisht atoqeuml i keumlrkojneuml nxeumlneumlsit teuml zbatojeuml parimet metodat ormulat neuml situata teuml caktuarabull Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja bull Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktikebull Zbatimi i metodave dhe proceduravebull Zgjidhja e problemeve matematike
Zbatimi i fakteve dhe pari meve neuml situata te reja
Detyra 1 Numrat 2 5 10 17 26 ____ janeuml renditur sipas njeuml rregulle Gjeni numrin qeuml vjenneuml radheuml A 34B 35C 36D 37
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1236
22 23
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Zbatimi i ligjit dhe teo rive neuml situata praktike
Detyra 2 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Zbatimi i metodave dhe procedurave
Detyra 3 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Zgjidhja e problemeve matematike
Detyra 4 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendisa dyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
10 cm
8cm
3cm
Detyra 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur njeuml kuti prej llamarine pa kapaka) Sa cm2 llamarineuml eumlshteuml shpenzuarb) Sa decilitra ujeuml zeuml kutia
434 MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES (ANALIZEuml SINTEZEuml VLEREumlSIM)
bull Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimitbull Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i peumlrundimitbull Identifikimi i inormatave relevantebull euml analizuarit e peumlrundimeve
Pyetjet e analizeumls
Pyetjet e analizeumls keumlrkojneuml shprehi teuml menduarit kritik Zakonisht keumlto lloje pyetjesh keumlrkojneuml dy lloje teumlateumlsive teuml teuml menduaritbull Zbeumlrthimi i asaj ccedilareuml eumlshteuml dheumlneuml neuml pjeseumlt peumlrbeumlreumlsebull Keumlrkim i lidhjeve teuml dy a meuml shumeuml pjeseumlvePyetjet kryesisht brenda tyre peumlrmbajneuml oljet vepruese ndrysho demonstro zhvillo modifiko organizovepro peumlrgatit lidh etj Keumlrkesat e shprehura janeuml ilustro neumlnvizo dallo dierenco trego ndaj etj
Pyetjet e sintezeumls
Pyetjet e sintezeumls keumlrkojneuml shprehi teuml menduarit kritik dhe ateumlsi krijuese Zakonisht keumlto lloje pyetjeshkeumlrkojneuml qeuml nxeumlneumlsi teuml krijojeuml njeuml produkt teuml ri Nxeumlneumlsit i orohet mundeumlsia teuml jeteuml i pavarur dhe teuml keteuml lirimendimi dhe krijimi Pyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese karakterizo kompozo hartokrijo peumlrpilo peumlrmblidh etj
Pyetjet e vlereumlsimit
Pyetjet e vlereumlsimit keumlrkojneuml nxjerrjen e gjykimeve teuml bazuara neuml kriter dhe anasjelltas Pyetjet kryesishtbrenda tyre peumlrmbajneuml oljet vepruese vlereumlso krahaso mbro kritiko justifiko interpreto mbeumlshtet etj
Identifikimi i informatave relevante
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur 8 2 5- 3 a b c 4 6
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c
Teuml analizuarit e peumlrfundimeve teuml dheumlnaDetyra 2 Janeuml dheumlneuml shprehjet dhe Sa eumlshteuml vlera e a-seuml b-seuml dhe c-seuml neumlse shuma ea+b+c = 13
Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit
Detyra 3 Neumlse Rcba isin
dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a b c A - + -B - - -C + - +D - - +
[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln 31 d d perp dhe 42 d d perp Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml A 0
90=+ β α B 0
180=+ β α
C 270=+ β α 0
D 0380=+ β α
Detyra 5 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
435 Shembull i kalimit teuml njeuml pyetjeje nga njeuml nivel neuml njeuml tjeteumlr
Tema eorema e PitagoreumlsNjohje
Shembull 1 Formuloni teoremeumln e Pitagoreumls
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1336
24 25
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Teuml kuptuarit
Shembull 2 Shkruani me simbole matematike Shuma e syprinave teuml sipeumlraqeve katrore teuml ndeumlrtuarambi katetet a dhe b eumlshteuml e barabarteuml me syprineumln e sipeuml raqes katrore teuml ndeumlrtuar mbi hipotenuzeumlrsquorsquoShembull 3 euml lexohet ormula me shprehje matematike
Teuml zbatuarit
Shembull 4 Njeuml ndeumlrteseuml ka 220 shkalleuml dhe larteumlsia e secileumls shkalleuml eumlshteuml 18 cmGjeni sa eumlshteuml larteumlsia e ndeumlrteseumls Shembull 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml ABC
Informateuml relevante
Shembull 6 Cili nga pohimet eumlshteuml i sakteuml A Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsish t 15 cm
B Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e madhe se 15cmC Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsisht 1314 cmD Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e vogeumll se 1314 cm
44 Tabela e peumlrmbajtjes seuml testit ndash tabela e specifkimeve
Njeuml test mund teuml peumlrbeumlhet nga njeuml pyetje e vetme apo njeuml kombinim pyetjesh Peumlr teuml hartuar njeuml testmeumlsimdheumlneumlsi duhet teuml keteuml kujdes qeuml seuml pari teuml peumlrgatiseuml tabeleumln e testit Kjo tabeleuml peumlrmban ushat eprogramit peumlrmbajtjet e teuml cilave do teuml testohen si dhe numrin e pyetjeve dhe detyrave sipas niveleve teumlteuml nxeumlnit dhe ushave Peumlrgatitja e tabeleumls seuml testit varet nga shumeuml aktoreuml si psh volumi i peumlrmbajtjes qeumltestohet reumlndeumlsia e ushave qeuml peumlrshihen neuml vlereumlsim peumlrmbajtja e tyre koha neuml dispozicion etjabela e testit i orienton meumlsimdheumlneumlsit neuml hartimin e tij Caktimi i numrit teuml pyetjeve dhe detyrave sipas njeumlsivemeumlsimore dhe niveleve teuml teuml nxeumlnit e lehteumlson puneumln e meumlsuesit peumlr hartimin e testit Kjo pasi neuml vend qeuml meumlsuesiteuml shqyrtojeuml njeumlkoheumlsisht 4 njeumlsi meumlsimore peumlr teuml hartuar pyetje dhe zgjedhur detyra teuml ndryshme teuml cilat duhetklasifikuar sipas reumlndeumlsiseuml dhe nivelit teuml teuml nxeumlnit ai okusohet neuml hartimin e pyetjeve dhe detyrave sipas tabeleumlsPas peumlrgatitjes seuml tabeleumls seuml testit meumlsuesi kalon neuml hartimin e testit dhe kujdeset peumlr teuml si peumlr aneumlnpeumlrmbajteumlsore ashtu edhe peumlr tregues teuml tjereuml teuml pyetjeve teuml themi teuml ormeumls Me keumlto tregues do teuml vijojmeumlneuml pjeseumlt e meumlposhtme teuml keumltij materiali
abela e specifikimeve ka dy peumlrmasa njeumlra peumlrmaseuml (psh rresht) sheumlnon tematkonceptetetj Neuml peumlrmaseumlntjeteumlr(psh kolona) sheumlnohen nivelet njoheumlse qeuml do teuml maten Neuml rastin toneuml eumlshteuml marreuml njeuml tabeleuml shembullpeumlr 6 tema teuml njeuml kapitulli teuml ndareuml sipas niveleve teuml njohjes
TABELA 1 Tabeleuml testi me vlera numerike
FUSHALEumlNDA MEumlSIMORE NJOHJA TEuml KUPTUARIT ZBATIMI MENDIMI KRITIKSHUMA
20 30 30 20
ema 1 20 2 3 3 2 10
ema 2 30 4 4 4 3 15
ema 3 15 2 2 2 2 8
ema 4 20 2 3 3 2 10
ema 5 15 2 2 2 1 7
Shumapikeuml ose pyetje 12 14 14 10 50
Njeuml tabeleuml testi me vlera teuml dheumlneuml neuml tabeleumln 1 paraqet dy aspekte teuml reumlndeumlsishme teuml vlereumlsimita Ccedilareuml teuml vlereumlsojeuml (prerjet e rreshtave me kolonat)b Sa reumlndeumlsitheks ka peumlr ccedildo kombinacion teuml vlereumlsimit (vlerat e qelizave)
Neuml shembullin e meumlsipeumlrm shohim qeuml vlereumlsimi mbulon 5 tema ku secila prej tyre shqyrtohet neuml tre nivelet eshkathteumlsiseuml seuml arsyetimit teuml mbajturit mend teuml kuptuarit teuml zbatuarit dhe mendimi kritik Vlerat e kutiveqelizave janeuml vendosur nga prodhimi ndeumlrmjet peshave teuml temave sipas shkathteumlsiseuml me totalin e pikeumlve teumlvlereumlsimit
Procedura e krijimit teuml njeuml tabele teuml tilleuml eumlshteuml si meuml poshteumla Identifikon temat qeuml do teuml vlereumlsohen dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar rreshtat)b Peumlrcakton nivelet e shkathteumlsiteuml njoheumlse dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar kolonat)c Peumlrcakton totalin e pikeumlve (ose totalin e pyetjeve) teuml vlereumlsimit peumlrmbledheumls
d Llogarit vlerat peumlr ccedildo kuti (prerje teuml rreshtave me shtyllat) duke shumeumlzuar totalin e pikeumlve me peshat ekombinimevee Beumln rregullime teuml vlerave neuml kutia (psh rrumbullakime etj) qeuml teuml sigurohet qeuml shuma e teuml gjitha vleraveteuml jeteuml e barabarteuml me totalin e pikeumlve teuml vlereumlsimit (ose totalin e pyetjeve teuml testit)abela e testit mund teuml jeteuml e njeumljta edhe peumlr pikeumlt edhe peumlr pyetjet si ajo neuml modelin e testit teuml matematikeumlsklasa 1 ndash 9
441 Llojet e pyetjeve
Pas peumlrcaktimit neuml keumlteuml meumlnyreuml teuml zoneumls seuml vlereumlsimit (tabela e testit me vlerat) hapi tjeteumlr eumlshteuml teuml vendosetpeumlr ormatin e vlereumlsimit dhe llojin e pyetjeve qeuml do teuml zgjidhen neuml peumlrmbajtje teuml testitPasi keni vendosur peumlr ormat e vlereumlsimit dhe llojet e pyetjeve qeuml do teuml peumlrdoren kalohet nga tabela e testit mevlera neuml tabeleumln e testit me pyetjet abela 4 paraqet njeuml shembull tabeleuml testi me pyetje sipas tabeleumls 3 teuml testitNeuml tabeleumln 4 shihet qeuml testi peumlr vlereumlsimin peumlrmbledheumls do teuml peumlrbeumlhet nga dy pjeseuml
1 pjesa I - me alternativa ose peumlrgjigje teuml strukturuara2 pjesa II ndashese apo problemaPjesa I (me laps e leteumlr) peumlrmban pyetje me alternativa peumlr vlereumlsimin e teuml mbajturit mend dhe pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar peumlr vlereumlsimin e teuml kuptuaritPjesa II (vlereumlsimi) do teuml testojeuml ateumlsineuml e nxeumlneumlsve peumlr teuml gjitha ushat duke peumlrunduar dy detyra ushtrime-problema
TABELA 2 Model-tabeleuml testi
NUMRI I PYETJEVE(PIKEumlT)
TEuml MBAJTURITMEND
TEuml KUPTUARIT TEuml ZBATUARIT MENDIMIKRITIK
SHUMA
Me alternativa Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
EseProblem
ema 1 5(5) 2(4) 1(3) 1(5)ema 2 8(8) 2(4)ema 3 4(4) 1(2) 1(2)ema 4 5(5) 1(2)ema 5 4(4) 1(2)otali 26(26) 7(14) 2(5) 1(5) 36(50)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1436
26 27
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shihet gjithashtu neuml tabeleumln 2 qeuml vlereumlsimi peumlrmbledheumls do teuml peumlrmbajeuml 36 pyetje nga teuml cilat 26 janeuml mealternativa 7 janeuml me peumlrgjigje teuml strukturuar dhe 2 janeuml pyetje peumlrmbushjejeperormanceuml dhe njeuml keumlrkeseumlese apo problemShpeumlrndarja e pyetjeve do teuml beumlhet sipas teuml gjitha kutive teuml tabeleumls Duke krahasuar kutiteuml neuml tabeleumln 2 meato peumlrkateumlse neuml tabeleumln 1 do teuml veumlrejmeuml se ccedildo pyetje me alternativeuml eumlshteuml vlereumlsuar 1 pikeuml ccedildo pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar eumlshteuml vlereumlsuar me 2 ose 3 pikeuml dhe pyetjet e undit teuml perormanceumls me meuml shumeumlse njeuml pikeuml ( neuml rastin toneuml 5 pikeuml secila)Pas skicimit teuml tabeleumls seuml testit me pyetje hapi i radheumls eumlshteuml teuml shkruhen (gjenden) pyetjet sipas tabeleumls 2
442 Rregulla bazeuml peumlr teuml gjitha formatet e pyetjeve
Neuml hartimin e keumltyre pyetjeve peumlrveccedil teuml tjerash duhet teuml respektojmeuml disa rregulla bazeuml si meuml poshteumlsigurohuni teuml matni konceptet meuml teuml reumlndeumlsishme
1 ormuloni pyetje teuml qarta dhe koncize2 sigurohuni qeuml pyetja i peumlrgjigjet qeumlllimit teuml caktuar3 shmangni pyetjet e papeumlrshtatshme neuml ormeuml e peumlrmbajtje4 shmangni pyetjet e veumlshtira teuml pajustifikuara5 shmangni pyetjet me kuptime teuml tjera logjike veccedil kuptimit qeuml synojmeuml6 vendosni teuml parat pyetjet meuml teuml lehta
443 Numri i mjaftuesheumlm i pyetjeve neuml njeuml test
Kjo eumlshteuml e varur teumlreumlsisht nga hapeumlsira qeuml vlereumlsojmeuml dhe qeumlllimet Ka njeuml rregull teuml peumlrgjithsheumlm qeuml dhjeteumlpyetje janeuml teuml nevojshme peumlr teuml vlereumlsuar kompetencat e teuml meumlsuarit peumlr njeuml njeumlsikapitull Megjithateuml neumlmjat raste edhe veteumlm 5 pyetje na sigurojneuml njeuml vlereumlsim teuml mireumlKur vlereumlsojmeuml nivelet e larta teuml njohjes dhe teuml tjera ateumlsi ne mund teuml peumlrdorim veteumlm disa pyetje dhendonjeumlhereuml veteumlm njeuml pyetje pasi ato keumlrkojneuml shumeuml koheuml peumlr peumlrgjigje
444 Llogaritja e koheumls seuml testit
Sigurohuni teuml jepni njeuml koheuml teuml mjatueshme peumlr peumlrgjigjen e teuml gjitha pyetjeve Meuml tepeumlr koheuml eumlshteuml meumlmireuml se meuml pak nga sa nevojitet Meumlsuesi duhet teuml vlereumlsojeuml koheumln qeuml i duhet atij peumlr tu peumlrgjigjur teuml gjithapyetjeve
Mbi keumlteuml koheuml ai duhet teuml shtojeuml koheuml peumlr eekt teuml aktoreumlve teuml meumlposhteumlm - Nxeumlneumlsi eumlshteuml meuml i ngadalteuml neuml procedurat e peumlrgjigjeve dhe zgjidhjeve - Nxeumlneumlsi eumlshteuml neumln presion - Nxeumlneumlsi beumln gabime dhe i duhet trsquoi rikthehet zgjidhjes seuml sakteuml - Nxeumlneumlsi peumlrgjitheumlsisht ndjek rrugeuml meuml teuml gjateuml zgjidhje dhe arsyetimi - Nxeumlneumlsi shpesh verifikon peumlr hereuml teuml dyteuml ose meuml tepeumlr peumlrgjigjet ose zgjidhjet
Meumlsuesi duhet teuml keteuml parasysh qeuml teuml shmangeuml zgjatjet e panevojshme Shumeuml nga vlereumlsimet e shkurtra(pak pyetje) mund teuml na japin njeuml pamje meuml teuml sakteuml teuml asaj ccedilareuml nxeumlneumlsi di neuml krahasim me njeuml vlereumlsim teumlgjateuml (shumeuml pyetje) E theumlneuml meuml ndryshe duhet teuml shmangim zgjatjen e panevojshme teuml njeuml testi Zgjatja e
panevojshme teuml shmang nga qeumlllimi kryesor krijon konuzion dhe p resion peumlr nxeumlneumlsinSigurohuni teuml konsideroni njeuml seumlreuml aktoreumlsh teuml tjereuml si socialeuml e psikologjikeuml teuml lidhura me koheumln dhe vendine testit reumlndeumlsineuml e tij mosheumln gjinineuml dhe peumlrkateumlsineuml kulturore-sociale teuml nxeumlneumlsit
445 Pikeumlt notat dhe niveletNeuml und paraqitet edhe tabela e kthimit teuml pikeumlve neuml noteuml pra notat neuml vareumlsi teuml peumlrqindjes seuml pikeumlve qeumlkaneuml fituar nxeumlneumlsit Nuk ka rregull qeuml peumlrcakton lidhjen e notave me peumlrqindjen e p ikeumlve teuml fituara Kjo meumlshumeuml varet nga synimi qeuml ka meumlsimdheumlneumlsi neuml testimin e nxeumlneumlsve dhe detyrat qeuml ka peuml rzgjedhur peumlr testNjeuml tabeleuml e tilleuml ka pamjen e meumlposhtme
TABELA 3 Nga pikeuml - neuml noteuml - neuml nivel
Intervalet e pikeumlve Niveli(notimi) Niveli
Nota91 ndash 100 5 A
81 ndash 90 4 B
61 ndash 80 3 C
41 ndash 60 2 D
40 1 Pikeumlt e caktuara peumlr secileumln detyreuml si dhe tabela e kalimit teuml tyre neuml noteuml janeuml elementet themelore teuml cilat e beumljneumltestin teuml jeteuml instrument peumlr vlereumlsimin objektiv dhe transparent teuml nxeumlneumlsve Ky objektivitet dhe kjo transparenceumlvlen peumlr nxeumlneumlsit prindeumlrit strukturat e ndryshme arsimore si dhe paleumlt e tjera teuml interesuara
446 Teste qeuml janeuml pjeseuml teuml teksteve meumlsimore
Meumlsuesit ankohen se ka raste kur provimet nuk janeuml neumlpeumlrputhje me programin peumlr teuml cilin testi eumlshteuml planifikuardhe ky eumlshteuml njeuml problem qeuml lidhet me vleshmeumlrineuml e testitNjeuml pjeseuml shprehen qeuml keumlto teste nuk janeuml gjithmoneuml teumlvleshmePra lypset teuml sigurohemi qeuml testet dhe provimet teumlpeumlrmbushin standardet e vleshmeumlriseuml dhe neuml keumlteuml meumlnyreumlteuml matin sa meuml sakteuml ateuml qeuml eumlshteuml e planifikuar Keumlshtu atosheumlrbejneuml si modele qeuml nxeumlneumlsi teuml vlereumlsojeuml veten neuml und teumlnjeuml njeumlsie kapitulli meumlsuesi gjithashtu trsquoi shqyrtojeuml si modelepeumlr hartimin e testit teuml njeumlsiseumlkapitullit apo si modele peumlrskicimin e testeve teuml tjereuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1536
28 29
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
5 LLOJET KRYESORE TEuml PYETJEVE DHERREGULLAT E TEuml SHKRUARIT TEuml TYRE
51 Llojet kryesore teuml pyetjevePyetjet me ploteumlsimKeumlto janeuml fali qeuml iu mungojneuml njeuml ose dy faleuml apo simbole Keumlto pyetje janeuml teuml dobishme peumlr vlereumlsimin enjohurive peumlr aktet konceptet ligjetprincipet dhe ormulat
Pyetjet me alternativa
Janeuml pyetje qeuml duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen e veumlrteteuml nga alternativat qeuml teuml orohen
E veumlrteteumlE gabuarPyetja eumlshteuml njeuml fali qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml zgjedheuml neumlse pohimi neumlpeumlrmjet saj eumlshteuml i veumlrteteuml apo i gabuar
Me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) Janeuml dy bashkeumlsi pyetjeshaktesh qeuml nxeumlneumlsi duhet trsquoi lidheuml sipas peumlrkateumlsiseuml neuml bazeuml teuml instruksioneve qeuml i jepen psh nga meumlsuesi
52 Pyetje me peumlrgjigje teuml strukturuarPeumlrgjigje e shkurteumlr (peumlrgjigje e dheumlneuml shkurt) Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje teuml shkurteumlr peumlr njeuml pyetje teuml dheumlneuml qeuml mund teuml jeteuml me disa faleuml njeuml listeuml ose disa fali
Etiketimi Nxeumlneumlsi gjen faleuml peumlr teuml identifikuar peumlrbeumlreumlsit psh neuml njeuml piktureuml ose skicim Peumlrgjigjet mund teuml jeneumldheumlneuml neuml njeuml bashkeumlsi peumlrgjigjesh nga e cila nxeumlneumlsi zgjedh dhe vendos neuml vendin e duhur
Paraqitje e puneumls ShpjegimArgumentim Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje duke beumlreuml ndonjeuml llogaritje ose paraqitje grafike peumlr teuml mbeumlrritur neuml njeuml peumlrgjigje Aiargumenton ose shpjegon peumlrgjigjen apo argumenton e shpjegon shkalleumln e teuml kuptuarit
Prezantim viziv
Nxeumlneumlsi mund teuml ndeumlrtojeuml grafikeuml skema matrica apo ilustrime peumlr teuml deumlshmuar njohjen dhe teuml kuptuarit
Detyrat bazuar neuml perormanceuml Eumlshteuml njeuml vlereumlsim qeuml peumlrmbledh disa veprimtari qeuml janeuml ta lidhura dhe keumlrkojneuml nga nxeumlneumlsi teuml
ormulojneuml njeuml peumlrgjigje krijojneuml njeuml produkt apo beumljneuml njeuml demonstrim qeuml vlereumlsohet nga disa kritere
Komunikim individual (i okusuar neuml proces)
Eumlshteuml metodeuml qeuml vlereumlson peumlrparimin e nxeumlneumlsit mbeumlshtetur neuml intervistat e strukturuara dialogunkonerencat veumlzhgimet shkrimet neuml revista peumlr teuml meumlsuarit publikimet etj
Ese-teuml apo pyetjet me und teuml hapur Nxeumlneumlsit i peumlrgjigjen njeuml ose disa pyetjeve me aneuml teuml disa paragraeumlve Kur eumlshteuml ese ai beumln njeuml krijimletrar social apo shkencor peumlr njeuml situateumltemeuml teuml dheumlneuml sipas njeuml strukture teuml caktuarKur pyetja jepet neuml ormeumln e detyreumls apo problemeumls peumlrgjigja do teuml jepet sipas ormatit qeuml keumlrkon detyraapo me aneuml teuml zgjidhjes seuml ploteuml qeuml e keumlrkon problema
53 Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve
Meuml poshteuml jemi peumlrpjekur teuml evidentojmeuml udheumlzime apo rregulla teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve Janeuml paraqiturdisa prej tyre peumlr disa nga ormat e pyetjeve Neumlpeumlrmjet tyre kemi synuar teuml teumlrheqim veumlmendjen qeuml shkrimii njeuml pyetje teuml mireuml eumlshteuml njeuml proces hereuml hereuml i gjateuml e i lodhsheumlm Ai keumlrkon verifikim e matje teuml treguesveteuml pyetjes teuml lidhura me peumlrmbajtjen gjuheumln e peumlrdorur aspektet kulturore e sociale qeuml mbulon veumlshtireumlsineumldiskriminimin etj Neuml peumlrgjitheumlsi shembujt neuml udheumlzime janeuml zgjedhur qeuml teuml ilustrojneuml sa meuml mireuml udheumlziminpeumlrkateumls Njeumlkoheumlsisht janeuml dheumlneuml shembuj teuml pyetjeve me standard teuml larteuml nga ciklet PISA teuml meumlparshme
54 Pyetjet me ploteumlsim
Keumlto janeuml pyetje neuml ormeumln e njeuml falie qeuml i mungon njeuml pjeseuml e cila mund teuml jeteuml faleuml a togfaleumlsh Mund teuml jeteuml edhe njeuml pjeseuml teksti me pjeseuml teuml paploteumlsuara Vendosja e pjeseumlve teuml munguara i jep kuptimin e duhurfaliseuml apo tekstit kuptimin e ploteuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1636
30 31
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me ploteumlsim
Ndeumlrtoni falineuml neuml meumlnyreuml qeuml peumlrgjigja e veumlrteteuml teuml jeteuml e shkurteumlr dhe veteumlm njeuml
Shembull
I dobeumlt Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml ldquoAmerikeuml rdquo ______________I peumlrmireumlsuar Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml neuml ldquoAmerikeumlrdquo neuml vitin _____________
Pjeseumln qeuml mungon eumlshteuml meuml mireuml ta vendosim neuml und teuml faliseuml se neuml fillim teuml saj
Shembull
I dobeumlt ____________ eumlshteuml elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumltI peumlrmireumlsuar Elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumlt eumlshteuml __________Lejoni veteumlm njeuml ose dy hapeumlsira boshe neuml fali
Shembull
I dobeumlt Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr ___________ me aneuml teuml trupit eumlshteuml_____________ I peumlrmireumlsuar Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr leumlvizjen e leumlndeumlve ushqyese neuml teuml gjitheumltrupin eumlshteuml ______________
55 Pyetjet me alternativa
Keumlto pyetje japin njeuml trung neuml ormeumln e njeuml pyetjeje apo falie teuml p aploteuml dhe disa alternativa (tre kateumlr ose meumlshumeuml) njeuml prej teuml cilave eumlshteuml e veumlrteteuml (ose peumlrgjigja meuml e veumlrteteuml dhe pjesa tjeteumlr janeuml alternativa hutuese Ato janeuml teuml vleshme peumlr vlereumlsimin e njohurive peumlr krahasime zbatime teuml thjeshta njohje e zbatim ligjesh erregullash teuml thjeshta ormula e koncepte peumlr vlereumlsim teuml njeuml materiali stimulues etj
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me alternativa
Sigurohuni qeuml trungu i pyetjes shpreh neuml meumlnyreuml teuml ploteuml njeuml ccedileumlshtje neuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml dineuml mireuml teumlbeumljneuml ateuml ccedilareuml shpresohet prej tyre para s e teuml lexojneuml alternativatForma e njeuml pyetje me alternativa Shembull Njeuml zog sapo ka ccedilelur nga njeuml vezeuml Cila nga keumlto aza ka shumeuml teuml ngjareuml qeuml vjen meuml pas neuml cikline jeteuml se zogut A LindjeB VdekjeC RritjeD Riprodhim
Shembull Shpejteumlsia e rrjedhjes 4 Inuzionet (ose injeksionet intravenoze) peumlrdoren peumlr teuml utur neuml trupin epacientit leumlngjet dhe ilaccedilet
Inermieret kaneuml nevojeuml teuml llogarisin shpejteumlsineuml e rrjedhjes RR neuml pika peumlrminuteuml peumlr injeksion Ato peumlrdorin ormuleumln =
pv
60n ku
4 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
p eumlshteuml aktori i pikeumls neuml pika peumlr mililiteumlr (ml) v eumlshteuml veumlllimi i injeksionit neuml ml n eumlshteuml numri i oreumlve qeuml keumlrkon injeksioni peumlr tu mbaruar
Pyetje 1
Inermieret gjithashtu kaneuml nevojeuml teuml llogarisin veumlllimin e inje ksionit v nga shpejteumlsia e rrjedhjes RRNjeuml injeksion me njeuml shpejteumlsi rrjedhje 50 pika peumlr minuteuml duhet ti jepet njeuml pacienti peumlr 3 oreuml Peumlr keumlteumlinjektim aktori i pikeumls eumlshteuml 25 pika peumlr mililiteumlrSa eumlshteuml veumlllimi neuml ml i injektimitVeumlllimi i injektimit ml
Pyetje 2 Njeuml inermiere deumlshiron teuml dyfishojeuml koheumln e njeuml injeksioni
Peumlrshkruaj sakteumlsisht si ndryshon RR neumlse n dyfishohet por p dhe v nuk ndryshojneuml Shmangni peumlrdorimin e negativeve
Nxeumlneumlsit neuml peumlrgjitheumlsi nuk e shohin ldquoNUKrdquo neuml njeuml trung pyetjeje Neumlse ajo duhet peumlrdorur patjeteumlr eumlshteumlmireuml ta dalloni duke e theksuar (bold) ose duke e kapitalizuar (NUK)
Sigurohuni qeuml teuml gjitha peumlrgjigjet janeuml neuml teuml njeumljteumln gjateumlsi gramatikeuml apo veumlshtireumlsi konceptimi
Mos peumlrdorni shtesa teuml panevojshme psh duke e beumlreuml meuml teuml zgjatur meuml teuml peumlrpunuar meuml teuml peumlrgjithshme apomeuml teknike
Shembull
I dobeumltPjesa e lules qeuml mban vezeumlt eumlshteuml quajtur njeuml A thekB vezoreC pistilD petal
I peumlrmireumlsuarPjesa e lules qeuml mban vezeumlt quhet A thekB vezoreC pistilD petal
Gjithashtu peumlrdorimi i faleumlve si zakonisht disa dhe peumlrgjitheumlsisht janeuml shtesa teuml peumlrgjigjes seuml sakteuml ndeumlrsapeumlrdorimi i faleumlve si asnjeumlhereuml dhe gjithmoneuml janeuml shtesa teuml peumlrgjigjeve teuml pasakta
- Shkruani alternativat e tjera qeuml teuml jeneuml qarteumlsisht teuml gabuara Alternativat janeuml teuml padobishme neumlse ato duken shumeuml qarteuml qeuml janeuml teuml gabuara Gabime tipike koncepteqeuml gabohet lehteuml sheumlrbejneuml si alternativa teuml mira
Shembull
I dobeumlt
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Peumlrgjysmohet
I peumlrmireumlsuar
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Nuk ndryshon
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1736
32 33
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
- MOS jepni alternativa qeuml janeuml pjeseumlrisht teuml sakta ose i mbivendosen peumlrgjigjes seuml sakteuml
- MOS peumlrdorni alternativat rdquoteuml gjitha meuml sipeumlrrdquo apo ldquoA dhe Brdquo teuml cilat e beumljneuml pyetjen teuml veumlshtireuml neuml meumlnyreuml teuml
panevojshme peumlr nxeumlneumlsit
- Peumlrdorni udheumlzime me gojeuml peumlr ata qeuml kaneuml veumlshtireumlsi leximi
- Peumlrdorni shkronja teuml meumldha shtypi peumlr teuml sheumlnuar alternativat Keumlshtu eumlshteuml meuml lehteuml peumlr nxeumlneumlsit me problemeteuml teuml lexuarit
- Jepni aq alternativa sa eumlshteuml e nevojshme
- Neumlse nuk eumlshteuml e arsyeshme teuml jepni meuml shumeuml se t re alternativa mos shtoni neuml meumlnyreuml teuml panevojshme Nuk kaasgjeuml magjike peumlr kateumlr apo peseuml alternativa
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund ta peumlrdorim peumlr teuml testuar shumeuml nivele teuml teuml meumlsuaritbull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml testuar ateumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr teuml integruar inormacionin
bull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml diagnostikuar veumlshtireumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr koncepte teuml caktuarabull Na siguron inormata kthyese peumlr alternativat e gabuara dhe teuml sakteumln peumlr meumlnyreumln si ato kaneuml unksionuarbull Mund teuml shtojmeuml meuml shumeuml pyetje peumlr teuml mbuluar meuml shumeuml programbull Mund teuml mbulojmeuml meuml shumeuml nivele veumlshtireumlsiebull Zakonisht duan meuml pak koheuml peumlr peumlrgjigje nga nxeumlneumlsit
Mangeumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund teuml perceptohet meuml e ndeumlrlikuarbull Nuk janeuml teuml peumlrshtatshme peumlr teuml matur qeumlndrimet ndaj teuml meumlsuarit pasi peumlrgjigja e veumlrteteuml mund teuml
gjendet lehteuml edhe indirekt edhe rasteumlsishtbull Nuk lejon teuml demonstrohen njohuri jashteuml opsioneve teuml dheumlnabull Keumlrkon koheuml peumlr teuml arritur neuml pyetje teuml cileumlsiseuml seuml larteuml teuml keumltij llojibull Favorizon parashikimin (marrjen mend) pasi gjithmoneuml njeuml eumlshteuml peumlrgjigje e veumlrteteumlbull Janeuml teuml mundshme peumlr keqinterpretim nga nxeumlneumlsit
56 Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar
Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar peumlrdoren neuml meumlnyreuml tipike peumlr teuml matur ateumlsineuml e teuml dalluarit neumlse njeuml pohimeumlshteuml ose jo i veumlrteteuml Pyetjet janeuml zakonisht neuml njeuml ormeuml deklarative qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml shprehet neumlse janeumlteuml veumlrteta apo teuml gabuara
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve ldquoE veumlrteteumlE gabuarrdquoShkruajeni pyetjen qeuml opsionet e peumlrgjigjes teuml jeneuml neuml peumlrputhje me logjikeumln e faliseuml Peumlr shembull neumlse doni teuml testoni ldquoshqiptiminrdquo nuk ka kuptim teuml peumlrdorni ormatin ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo siopsion teuml peumlrgjigjes e sakteumle pasakteuml do teuml ishte njeuml ormeuml meuml e peumlrshtatshme teuml shkruariPeumlrdorni ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo veteumlm peumlr teuml vlereumlsuar inormacionin qeuml eumlshteuml akt dhe jo objekt i debatit apogjykimit
Shembuj
I dobeumlt Njeuml paralelogram mund teuml jeteuml drejtkeumlndeumlsh V GI peumlrmireumlsuar Paralelogrami qeuml ka njeuml keumlnd teuml drejteuml eumlshteuml drejtkeumlndeumlsh V G
Shkruani fali qeuml janeuml ploteumlsisht teuml veumlrteta ose ploteumlsisht teuml gabuara MOS bashkoni inormacion teuml veumlrteteuml me teuml
gabuar neuml njeuml pyetje teuml vetme
I dobeumlt Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3 ose teuml numrave teuml tjereumlV G
I peumlrmireumlsuar Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3V G
Pohimet e gabuara duhet teuml jeneuml gabime teuml zakonshme Mos u mjatoni veteumlm duke vendosur NUKJO neuml njeuml
pohim peumlr ta beumlreuml ateuml teuml gabuar
Shembull
I rregullt Peumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml veumlrtetohet barazimi x n =(-x)n
3457
I gabuarPeumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml NUK veumlrtetohet barazimi x n
= (ndash x) n
3457
- Shmangni faliteuml e gjataShembull
I dobeumlt Njeuml filxhan me ujeuml teuml nxehteuml me njeuml lugeuml brenda tij do teuml tohet meuml shpejt nga njeuml filxhan me teumlnjeumljteumln sasi uji teuml nxehteuml por qeuml nuk ka lugeuml si neuml rastin e pareuml
V G
I peumlrmireumlsuar Uji i nxehteuml neuml njeuml goteuml tohet meuml shpejt neumlse vendosim njeuml lugeuml neuml teuml V G
- Shmangni faleumlt dhe aktet e pakuptimta ose triviale
Shembull
I dobeumlt Energjia e ujit ormohet nga uji V GI peumlrmireumlsuar Energjia ujore eumlshteuml njeuml nga llojet kryesore teuml energjiseuml seuml pasteumlr V G
Shmangni faleuml teuml tilla si asnjeumlhereuml gjitheuml ccedildo dhe absolutisht qeuml janeuml tipike qeuml teuml keumlshillojneuml alternativeumlne gabuar
Shmangni peumlrdorimin e mbiemrave dhe ndajoljeve teuml paqarta teuml tilla si shpesh ndonjeumlhereuml rasteumlsisht peumlrteuml vetmin akt qeuml ato peuml rdoren neuml meumlnyra teuml ndryshme nga studenteuml teuml ndrysheumlm
57 Pyetjet me shoqeumlrimPyetjet me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) ndeumlrtohen duke dheumlneuml njeuml listeuml faleumlsh stimuluese (mjedisepremisa) dhe njeuml bashkeumlsi tjeteumlr me peumlrgjigjet faleumlshprehje apo piktura
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1836
34 35
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
TABELA 12 Forma
PREMISA PEumlRGJIGJE
Premisa 1 Peumlrgjigjea
Premisa 2 Peumlrgjigje b
Premisa 3 Peumlrgjigje c
Premisa 4 Peumlrgjigje d
Peumlrgjigje e
Shembull 1Peumlr tabeleumln 12 meuml poshteuml gjeni kush nga kolona I i peumlrket kujt nga kolona II dhe lidhini me shigjeteuml
I peumlrmireumlsuarPeumlr ccedildo peumlrbeumlreumls neuml teuml majteuml neuml koloneumln I gjeni kushormuleuml i peumlrket nga kolona II dhe lidhini me shigjeteumlCcedildo ormuleuml peumlrdoreni veteumlm njeuml hereuml
Ujeuml bull H2SO
4
Kripeuml bull NH3
Amonjak bull Na Cl Acid sulurik bull H
2O
I dobeumltUjeuml bull Na Cl
Ka zbuluar Radiumin bull Curie
Kripeuml bull NH3
Viti i nisjes seuml luteumls II boteumlrore bull H2O
Amonjak bull 1939
Shembull 1- Pyetjet me shoqeumlrim
2 x ndash 1 = 0 Identitet
2a 2 + 3b Ekuacion
4a 3 Polinom
Monom
Si teuml peumlrmireumlsojmeuml pyetjen - Peumlrdorni ldquo material teuml njeumljteumlrdquo neuml teuml dy grupetbashkeumlsiteuml
58 Pyetje me prezantim vizivgrafk
RRITJATeuml rinjteuml rriten meuml shumeuml
Neuml vitin 1998 gjateumlsia mesatare e emrave dhe meshkujve teuml rinj neuml Holandeuml eumlshteuml paraqitur neuml keumlteuml grafik
GjateumlsiaGjateumlsia mesatare e teuml rinjve 1998
Gjateumlsia mesatare e teuml rejave 1998
Mosha
190
180
170
160
150
140
130
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
(cm)
Pyetja 1 Qeuml prej vitit 1980 gjateumlsia mesatare e emrave 20-vjeccedilare eumlshteuml rritur me 23 cm neuml 1706 cm Cila ka qeneumlgjateumlsia mesatare e njeuml 20-vjeccedilareje neuml vitin 1980
Peumlrgjigjja____________cm
Pyetja 2 Shpjegoni se si e tregon grafiku qeuml mesatarisht norma e rritjes peumlr vajzat ngadaleumlsohet pas mosheumls 12 vjeccedilare
Pyetja 3
Sipas keumltij grafiku mesatarisht gjateuml cileumls periudheuml neuml jeteumln e tyre janeuml emrat meuml teuml gjata sesa meshkujt e seumlnjeumljteumls mosheuml
59 Problemat reumlndeumlsia dhe metoda teuml zgjidhjes seuml tyreeoria dhe praktika sugjeron qeuml neuml zgjidhjen e problemave teuml menduarit eumlshteuml meuml i reumlndeumlsisheumlm senjohuriteuml Zgjidhja e problemeumls eumlshteuml njeuml prej kategorive meuml teuml larta teuml teuml menduarit qeuml meumlsuesit peumlrdorin menxeumlneumlsit trsquou meumlsojneuml si teuml mendojneuml kur veteumlm njohuriteuml nuk mjatojneuml peumlr zgjidhjen e problemeumls
Ccedilfareuml eumlshteuml zgjidhja e njeuml probleme
Neuml zgjidhjen e njeuml probleme nxeumlneumlsi peumlrmbledh gjitheuml sa ka meumlsuar meuml pareuml dhe i zbaton ato neuml situateumlne problemeumls qeuml eumlshteuml e re dhe e ndryshme nga ccedilareuml ai ka meumlsuar meuml pareuml
- Zgjidhja e njeuml probleme nuk eumlshteuml thjesht njeuml algoriteumlm Ekzistenca e njeuml problemi neumlnkupton se nxeumlneumlsi eumlshteuml peumlrballur me diccedilka qeuml nuk e njeh peumlr teuml cileumln nukmund teuml zbatohet thjesht njeuml model Njeuml problem nuk mund teuml konsiderohet meuml i tilleuml kur mund teumlzgjidhet lehteuml nga algoritme teuml meumlsuara meuml pareuml (Krulik and Rudnick -1980)- Zgjidhja e njeuml probleme lidh teorineuml me praktikeumlnNeuml meumlnyreuml specifike zgjidhja e njeuml probleme mundeumlson zbatimin e njohurive abstrakte teuml shkolleumls neumlpeumlrvoja konkrete teuml boteumls reale
- Zgjidhja e njeuml probleme na meumlson teuml jemi krijues Probleme teuml ndryshme teuml jeteumls reale keumlrkojneuml krijimtari Zgjidhja e problemave zhvillon te nxeumlneumlsitkapacitete krijuese
- Zgjidhja e problemeumls si njeuml varg instruksioneshEumlshteuml procesi i ndjekjes seuml njeuml radhe (vargu) instruksionesh (udheumlzimesh) qeuml nxeumlneumlsi peumlrdor neuml situata teumlndryshme jeteumlsore
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1936
36 37
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shembull Neuml njeuml darkeuml janeuml tuar 12 ccedilite ryeza e darkeumls eumlshteuml e ormuar nga Bashkimi i disa tryezave teumlvogla katrore qeuml ormojneuml njeuml tryezeuml teuml madhe teuml gjateuml Gjeni sa tavolina teuml vogla katrore duhen peumlr teuml ulurkeumlta 24 teuml tuar
Hapi I ndash teuml lexuarit e problemit Nxeumlneumlsi identifikon disa nga konceptet e dheumlna psh tavolina teuml vogla katrore 12 ccedilite bashkimi i disatryezave teuml vogla katrore tryezeuml e madhe e gjateuml 24 teuml tuar
Hapi II ndash keumlrkimi Nxeumlneumlsi keumlrkon teuml gjejeuml kush janeuml konceptet kryesore dhe si janeuml teuml lidhura me peumlrmbajtjen e problemeumlsNeuml njeuml areuml meumlnyre ai keumlrkon si ta kuptojeuml meuml thjesht problemeumln Neuml keumlteuml azeuml ai mund teuml vizatojeuml e dhenjeuml skiceumltabeleuml ku vendos neuml radhe njeuml tryezeuml dy tryeza tre e keumlshtu vazhdon
Hapi III ndash zgjedhja e njeuml strategjie
Nxeumlneumlsi nxjerr peumlrundime ose ngre hipoteza pas dy hapave meuml sipeumlr Neuml keumlteuml azeuml ai hamendeumlson osesupozon njeuml zgjidhje
Hapi IV ndash zgjidhja e problemeumls Pasi e ka zgjedhur metodeumln nxeumlneumlsi e zbaton ateuml neuml rastin e problemeumls Neuml shembullin toneuml ai do teumlvazhdojeuml sipas hapit III me skiceumln apo grafikun derisa teuml uleuml 24 teuml tuarit
Shembull Hapi II - KeumlrkimiVizaton njeuml skiceumldiagram me teuml dheumlnat e problemeumls
Beumln njeuml tabeleuml sheumlnon teuml dheumlnat dhe keumlrkon ose zbulon lidhjet e tyre
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 - - -
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 - - -
Rasti yneuml kur shtojmeuml njeuml tryezeuml numri i teuml tuarve qeuml ulen rritet me 2
Shembull Hapi III - Zgjedhja e njeuml strategjie
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 5 6 7
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16
Nxeumlneumlsi tenton teuml ngrejeuml njeuml hipotezeuml meqeuml modeli i krijuar eumlshteuml i veumlrteteuml ose unksionon peumlr 16 teuml tuar Nemund teuml vazhdojmeuml teuml shtojmeuml nga njeuml tavolineuml peumlr ccedildo ccedilit teuml tuarish qeuml kaneuml mbetur(16 + 8 = 24) Hipotezado teuml duhen 11 tryeza peumlr teuml ulur 24 teuml tuarit
Shembull Hapi IV - Zgjidhja e problemit
NUMRI I TAVOLINAVE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24
Hapi final prova dhe peumlrgjitheumlsimi
Nxeumlneumlsi veumlrteton peumlrgjigjen e tij dhe keumlrkon peumlr variacione teuml zgjidhjes seuml problemeumls Psh gjen njeuml ormuleuml t= (n ndash 2)2 ku kemi sheumlnuar t ndash numrin e tryezave dhe n ndash numrin e teuml tuarve Njeuml tjeteumlr psh mund teumlkeumlrkojeuml dhe gjejeuml njeuml ormuleuml qeuml lidh numrin e teuml tuarve neuml vareumlsi teuml tryezave n = 2t + 2 ose n = 2(t + 1)
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Peumlr disa objektiva meumlsimore testet qeuml peumlrmbajneuml pyetje me und teuml hapur janeuml meuml teuml vleshme se testet qeumlpeumlrmbajneuml veteumlm pyetje teuml mbyllura kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e veumlrteteuml kur nxeumlneumlsit vlereumlsohen peumlr shprehikompleksePyetjet me und teuml hapur u japin nxeumlneumlsve meuml shumeuml liri neuml ormulimin e peumlrgjigjeve teuml tyre duke u dheumlneumlmundeumlsi peumlr meuml shumeuml kreativitet
Mangeumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Janeuml teuml veumlshtira peumlr tu ormuluar sidomos neuml sensin qeuml nxeumlneumlsi ta kuptojeuml qarteumlsisht ccedilareuml lloj peumlrgjigjejeduhet teuml japeuml
Vlereumlsimi me pikeuml eumlshteuml i ndrysheumlm nga njeumlri vlereumlsues te tjetri Neuml akt ne synojmeuml qeuml sistemi i vlereumlsimitme pikeuml teuml jeteuml sa meuml i qeumlndruesheumlm Vlereumlsimi me pikeuml i peumlrgjigjeve merr meuml shumeuml koheuml
Peumlrveccedil rregullave teuml meumlsipeumlrme peumlr teuml gjitha ormat e pyetjeve ka edhe rregulla teuml tjera qeuml meumlsuesit especialisteumlt i njohin Ne kemi synuar teuml paraqesim disa prej tyre dhe mundeumlsisht ato meuml kryesoret Zbatimi irregullave teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve eumlshteuml njeuml garanci shumeuml e mireuml peumlr teuml prodhuar pyetje cileumlsore
Hartimi i pyetjeve sipas standardeve meuml teuml mira teuml peumlrshkruara dhe kombinimi i tyre sipas rubrikave teumlpeumlrshkuara neuml pjeseumlt e tjera teuml materialit na garanton ndeumlrtimin e njeuml testi peumlrmbledheumls me standarde teuml larta
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2036
38 39
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
6 ANALIZEuml TESTIPYETJESH
61 Analiza e pyetjeve Analiza e pyetjeve ngeumlrthen neuml vete vlereumlsimin sasior teuml pyetjeve sipas shkalleumls (pikeumlt e fituara) Qeumlllimi eumlshteumlpeumlr teuml marreuml meuml shumeuml inormacion mbi ccedildo pyetje peumlr teuml peumlrcaktuar mbajtjen shirjen apo rishikimin e tyreDy tregues teuml reumlndeumlsisheumlm peumlr analizimin e pye tjeve janeuml
A Veumlshtireumlsia e pyetjesB Diskriminimi i pyetjes
Vlereumlsimet tjera qeuml peumlrdoren peumlr analizeuml teuml pyetjeve janeuml
A Teuml hamendeumlsuarit - neumlse studenteumlt lehteuml mund teuml keneuml peumlrjashtuar njeuml ose meuml shumeuml alternativa ateumlhereumlshansi i teuml hamendeumlsuarit eumlshteuml rritur duke zvogeumlluar vlereumln e diskriminimit teuml asaj pyetje
B Pyetjet paragjykuese - pyetjet peumlr teuml cilat personat me zoteumlsi teuml barabarteuml nga grupe teuml ndryshmekulturore kaneuml probabilitete teuml ndryshme teuml suksesit Dallimet neuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes vlereumln ediskriminimit etj ccedilojneuml neuml modele teuml ndryshme peumlr teuml reflektuar Dierencimi mund teuml tregojeuml sepyetjet e testimit nuk janeuml duke matur teuml njeumljtin ormim peumlr secilin grup
C Pyetjet jashteuml programit - keumlto lloj pyetjesh mund teuml konstatohen kur nuk kaneuml marreuml peumlrgjigje nganxeumlneumlsit e avancuar Neuml keumlteuml rast pyetja duhet analizuar neumlse ka qeneuml e lehteuml ose jashteuml programit Kurpyetja eumlshteuml e lehteuml nxeumlneumlsi i avancuar shaq meuml shumeuml hezitim peumlr trsquou peumlrgjigjur duke menduar se pyetjamund teuml keteuml probleme Rasti i mbetur kur pyetja eumlshteuml brenda intervalit teuml veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml qeuml ajo teuml jeteuml jashteuml programit ose neuml zoneuml teuml pareumlndeumlsishme teuml tij Shmangia e keumltyre lloj pyetjesh mundeumlsohetnga beumlrja sa meuml mireuml e tabeleumls seuml peumlrmbajtjes seuml testit
Pyetjet paragjykuese ndash udheumlzime5
bull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime apo pyetje qeuml nxisin stereotipatbull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime qeuml mund teuml ndikojneuml neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml neuml perormanceumln e individeumlve
ose grupeve teuml nxeumlneumlsvebull Shmangni gjuheumln qeuml eumlshteuml tepeumlr konuze ose komplekse dhe ccedilon neuml vlereumlsime teuml padobishmebull Shmangni temat e vlereumlsimit qeuml mund teuml shqeteumlsojneuml ose teuml jeneuml shumeuml teuml ndjeshme peumlr nxeumlneumlsit neumlse
nuk ka njeuml keumlrkeseuml detyruese peumlr teuml vlereumlsuar keumlto temabull Minimizoni teuml gjitheuml aktoreumlt e pareumlndeumlsisheumlm qeuml mund teuml ndikojneuml neuml gjykimin dhe rezultatin e perormanceumls
seuml nxeumlneumlsve sibull Faktoreumlt stilistik teuml tilleuml si shkrimi i doreumls falori i peumlrdorur ose struktura e falive kur qeumlllimi i njeuml
vlereumlsimi teuml shkruar eumlshteuml teuml vlereumlsojeuml veteumlm peumlrmbajtjen dhe teuml menduaritbull Paragjykimi i meumlsuesit qeuml mund teuml rezultojeuml neuml njeuml tendenceuml teuml peumlrgjithshme peumlr teuml qeneuml shumeuml bujar
ose shumeuml i ashpeumlr dhebull Eekti ku njeuml peumlrshtypje e peumlrgjithshme ose vlereumlsim i meumlparsheumlm ndikon vlereumlsimin e tanisheumlm
5 httpwwwjcseeorgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
Rishikim Testi
bull Vlereumlsimi i aneumlve teuml orta dhe teuml dobeumlta teuml pyetjevebull Ndryshimet neuml bazeuml teuml analizave teuml rezultatevebull Rishikoni qeumlllimet e testit peumlr teuml zbatuar ccedildo ndryshim
62 Analiza e shpeshteumlsiseuml
Analiza e shpeshteumlsiseuml mat numrin e hereumlve qeuml zgjidhet secila alternativeuml nga nxeumlneumlsit Neumlse alternativa teumlcaktuara zgjidhen pak ato mund teuml jeneuml teuml paeektshme dhe duhet teuml mendoni trsquoi zeumlvendeumlsoni me alternativameuml konkuruese
63 Veumlshtireumlsia e pyetjesVeumlshtireumlsia e njeuml pyetjeje matet duke pjeseumltuar numrin e peumlrgjigjeve teuml sakta me numrin total teuml peumlrgjigjeveVeumlshtireumlsia shkon nga 0 neuml 1 (0 shumeuml e veumlshtireuml me asnjeuml nxeumlneumls qeuml teuml jeteuml peumlrgjigjur sakteuml dhe 1 qeumlneumlnkupton qeuml teuml gjitheuml pjeseumlmarreumlsit neuml test janeuml peumlrgjigjur sakteuml)
V = RN
V = VeumlshtireumlsiR = numri i nxeumlneumlsve qeuml kaneuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakta teuml pyetjesN = numri i peumlrgjithsheumlm i nxeumlneumlsve
Rekomandime peumlr variacionet e vlerave V Rekomandime peumlr vlerat e pranueshme teuml V Disa shembuj teumlvlerave teuml pranueshme peumlr V teuml hasura neuml literature janeuml 02 neuml 09 04 neuml 085 dhe 03 neuml 07Ne rekomandojmeuml intervalin 025 neuml 075 qeuml peumlrdoret edhe neuml Shqipeumlri Pyetja me vlereuml V neuml intervalin0-025 do teuml thoteuml se eumlshteuml meuml e veumlshtireuml se duhet Pyetja me vlereuml V neuml intervalin 075-100 do teuml thoteuml seeumlshteuml meuml e lehteuml se duhet
Shembull Le teuml konsiderojmeuml se jepen dy pyetje me alternativa ku peumlr secileumln duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen esakteuml ndeumlrmjet kateumlr mundeumlsive (A B C dhe D) Neuml tabeleumln 9 tregohet sa student zgjedhin peumlrkateumlsisht secileumlnprej alternativave (peumlr Pyetjen 1 dhe 2)
Veumlshtireumlsia e pyetjes
PYETJA A B C D
1 0 3 24 32 12 13 3 2
tregon peumlrgjigjen e sakteuml
Peumlr Pyetjen 1 ne veumlrejmeuml qeuml A nuk eumlshteuml njeuml alternativeuml e mireumlmdashasnjeumlri nga nxeumlneumlsit nuk e ka zgjedhur sipeumlrgjigje Ne gjithashtu mund teuml njehsojmeuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml kaneumlzgjedhur peumlrgjigjen e sakteuml (24) me numrin total teuml nxeumlneumlsve (30)Duke peumlrdorur keumlteuml ormuleuml veumlshtireumlsia e Pyetjes 1 eumlshteuml 2430 ose 08
Njeuml rregull i peumlrgjithsheumlm eumlshteuml qeuml neumlse vlera peumlr veumlshtireumlsineuml e pyetjes eumlshteuml meuml e madhe se 075 ajo eumlshteumlnjeuml pyetje e lehteuml Neumlse vlera e veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml meuml e vogeumll se 025 ajo eumlshteuml njeuml pyetje e veumlshtireuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2136
40 41
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Duke pasur parasysh keumlto parametra kjo pyetje do teuml mund teuml konsi derohet mesatarisht e lehteuml - shumica(80) e nxeumlneumlsve janeuml peumlrgjigjur korrekt
Pyetja 2 eumlshteuml shumeuml meuml e veumlshtireuml (1230 = 040) Neuml teuml veumlrteteuml neuml Pyetjen 2 meuml shumeuml nxeumlneumls zgjedhinpeumlrgjigjen (B) krahasuar me ata qeuml zgjedhin peumlrgjigjen (A) Kjo pyetje duhet analizuar me kujdes peumlr teumlsiguruar qeuml B eumlshteuml njeuml alternativeuml e duhur (e peumlrshtatshme)
64 Diskriminimi i pyetjesNjeuml tjeteumlr matje Koeficienti i Diskriminimit ka teuml beumljeuml me sa dierencon njeuml vlereumlsim ndeumlrmjet pikeumlve teumllarta dhe teuml uleumlta Me faleuml teuml tjera ju duhet teuml beumlni teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit me arritje teuml larta duhet teuml keneumlzgjedhur alternativeumln e sakteuml neuml njeuml pyetje meuml shumeuml hereuml sa e kaneuml zgjedhur ateuml te grupi i nxeumlneumlsve mearritje meuml teuml uleumlta
Neumlse arrijmeuml keumlteuml themi se kemi njeuml diskriminim pozitiv (ndeumlrmjet 0 dhe 1) Kjo do teuml thoteuml se nxeumlneumlsit qeumlkaneuml marreuml meuml shumeuml pikeuml neuml peumlrundim teuml testit zgjedhin alternativeumln e sakteuml peumlr njeuml pyetje teuml caktuar meumlshumeuml hereuml se e zgjedhin ateuml nga grupi i nxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta Neumlse ju gjeni qeuml grupi inxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta janeuml peumlrgjigjur sakteuml meuml shumeuml hereuml ateumlhereuml pyetja ka koeficientnegativ teuml diskriminimit (ndeumlrmjet -1 dhe 0)
D = (H-L)ND = diskriminimiH = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e sipeumlrme (gjysma qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml) e pikeumlve teuml testitL = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e nxeumlneumlsve qeuml ka fituar meuml pak pikeuml neuml testN = numri i nxeumlneumlsve teuml njeuml neumlngrupi
Shembull Neuml tabeleumln 9 tregohen rezultatet e 10 pye tjeve nxeumlneumlsve teuml njeuml testi Vini re qeuml nxeumlneumlsit janeumlrenditur duke vendosur neuml krye ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml
Diskriminimi i pyetjes
NXEumlNEumlS TOTALPIKEuml ()
PYETJET
1 2 3
Nxeumlneumls 1 93 1 0 1
Nxeumlneumls 2 90 1 0 1
Nxeumlneumls 3 82 0 0 1
Nxeumlneumls 4 80 1 0 1
Nxeumlneumls 5 70 1 0 1
Nxeumlneumls 6 60 1 0 0
Nxeumlneumls 7 60 1 0 1
Nxeumlneumls 8 50 1 1 0
Nxeumlneumls 9 44 1 1 0
Nxeumlneumls 10 40 0 1 0
ldquo1ldquo tregon qeuml peumlrgjigja eumlshteuml e sakteuml bdquo0ldquo tregon peumlrgjigje teuml pasakteuml
Ndiqni hapat e meumlposhteumlm peumlr teuml peumlrcaktuar Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml dhe Koeficientin e Diskriminimit1 Pasi trsquoi keni renditur nxeumlneumlsit duke vendosur meuml lart ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml numeumlroni sa nga
ata janeuml neuml grupin e pikeumlve meuml teuml larta dhe sa nga grupi i pikeumlve teuml uleumlta qeuml i janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjesPeumlr pyetjen 1 janeuml 4 nxeumlneumls neuml gjysmeumln e sipeumlrme qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml peumlr pyetjen dhe 4 nxeumlneumls neumlgjysmeumln e poshtme
2 Peumlrcaktoni Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml metotalin e numrit teuml nxeumlneumlsve Peumlr Pyetjen 1 ky do teuml jeteuml 810 ose V(p)=080
3 Peumlrcaktoni koeficientin e diskriminimit duke zbritur nga numri i nxeumlneumlsve qeuml i janeuml peumlrgjigjur pyetjes sakteuml neumlgrupin e pikeumlve teuml larta numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjes neuml grupin e pikeumlve teuml uleumlt Pastajrezultatin e pjeseumltoni me numrin e nxeumlneumlsve teuml ccedildo grupi (qeuml neuml rastin toneuml janeuml 5 neuml ccedildo grup)
Peumlr pyetjen 1 kjo do teuml thoteuml qeuml duhet teuml zbritni 4 nga 4 ta pjeseumltoni me 5 dhe rezultati peumlr Koe eDiskriminimit del 0
Peumlrgjigjet peumlr Pyetjet 1 ndash 3
PYETJA SAKTEuml (GRUPI I S IPEumlRM) SAKTEuml (GRUPI I ULEumlT) VEumlSHT IREumlSIA V(P) D ISKRIMINIMI (D)
Pyetja 1 4 4 080 0
Pyetja 2 0 3 030 -06
Pyetja 3 5 1 060 08
ani qeuml kemi tabeleumln e ploteumlsuar ccedilareuml neumlnkupton Ne veumlrejmeuml se Pyetja 2 ka njeuml koeficient veumlshtireumlsie 030(do teuml thoteuml shumeuml e veumlshtireuml) dhe peumlr meuml tepeumlr ka koeficientin e diskriminimit negativ -06 (do teuml thoteumlse nxeumlneumlsit me arritje meuml teuml uleumlta kaneuml qeneuml meuml teuml prirur peumlr teuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakteuml) Kjo pyetje duhetanalizuar me kujdes dhe ndoshta duhet ndryshuar ose hequr Pyetja meuml e mireuml nga teuml gjitha paraqitet Pyetja3 e cila ka njeuml nivel teuml keumlnaqsheumlm veumlshtireumlsie (060) dhe diskriminon jashteumlzakonisht mireuml (080)Sa nga pyetjet kaneuml veumlshtireumlsi mesatare Keumlto janeuml meuml teuml mirat sepse ato sigurojneuml mundeumlsineuml meuml teuml mireuml peumlrteuml diskriminuar (peumlr ta veumlrejtur keumlteuml shihni koeficientet e diskriminimit maksimal teuml tyre neuml radheumln e pareumlteuml titujve) Pyetjet teuml cilave shumica e nxeumlneumlsve u peumlrgjigjet mireuml ose shumica u peumlrgjigjet gabim thjesht nukmund teuml diskriminojneuml shumeumlProva meuml e reumlndeumlsishme peumlr diskriminimin e njeuml pyetje eumlshteuml ta krahasojmeuml ateuml me maksimumin e mundsheumlmSa mireuml diskriminon secila pyetje lidhur me maksimumin e mundsheumlm
Meuml poshteuml jepet njeuml rregull i peumlraeumlrtbull Diskriminimi eumlshteuml praneuml maksimumit teuml mundsheumlm = pyetje shumeuml
diskriminuesebull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa gjysma e maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje me diskriminim teuml keumlnaqsheumlmbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa ccedilereku i maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje e dobeumltbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlr zero = pyetje qeuml nuk diskriminonbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml negativ = pyetje e keqe (hiqeni neumlse
eumlshteuml meuml e vogeumll se -01)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2236
42 43
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 1 ndash MODELE TESTE PEumlRVLEREumlSIM PEumlRMBLEDHEumlSLeumlnda MatematikeumlTabela e specifkimeve teuml testit matematikeuml - Klasa 6-9
Matematikeuml - Fushat Peumlrmbajtjet Njohje Teuml kuptuarit Zbatim Anali zeuml Sintez euml Vlereumlsim Shuma
Numri22
Shprehje numerike 9c(1) 1(1) 2(2)
Numrat e ploteuml 11(2) 1(2)
Tyesat 2(1) 1(1)
Fuqiteuml 6(2) 4(1) 2(3)Krahasimi i numraveme paraqitje teumlndryshme
8(3) 1(3)
Algjebra dheFunksioni
32
Rreumlnja e ekuacionit 3(1) 1(1)
Vlera teuml unksioneve 7(3) 1(3)
Tjeshtimi ishprehjeve shkronjore 9a(2) 9b(2) 16(3) 3(7)
Sistemet e dyekuacioneve
20a(2) 1(2)
Grafiku i unksionevey= kx + a
Inekuac teuml uq seuml pareumlme njeuml ndrysh
18(3) 1(3)
Gjeometriadhe matjet
32
Kthimi i njeumlvlersheumlmneuml njeumlsi matje teuml tjera
5(1) 1(1)
Simetria 10(2) 1(2)
Ngjashmeumlria etrekeumlndeumlshave
12(1) 15(2) 2(3)
Gjetja e elementeveneuml trekeumlndeumlshinkeumlnddrejteuml
17(2) 12(2) 2(4)
Rrethi dhe tangjenca 19(4) 1(4)
Drejteumlzat neuml planinkoordinativ
20b(2) 1(2)
Mbledhja orgdhe peumlrpunimi
i teuml dheumlnave14
Mesatarja 14a(1) 14b(2) 2(3)
Leximi i teuml dheumlnave 13a(2) 13b(2) 2(4)
Totali 2(4) 6(11) 10(15) 3(8) 4(8) 1(4) 26 (50pikeuml)
TESTVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt - Klasa 6-9
Leumlnda Matematikeuml
Udheumlzime peumlr nxeumlneumlsin
esti neuml total ka 20 pyetje (26 keumlrkesa) Peseuml pyetjet e para janeuml pyetjet me alternativa dhe vlereumlsohen menga 1 pikeuml Pjesa tjeteumlr janeuml pyetjet me ploteumlsim me zgjidhje etj Pikeumlt peumlr secileumln keumlrkeseuml teuml pyetjeve janeumldheumlneuml peumlrbri tyreKoha peumlr zhvillimin e testit eumlshteuml 2 oreuml
Peumlr peumlrdorim nga komisioni i vlereumlsimit
Keumlrkesa 1 2 3 4 5 6 7 8 9a
Pikeuml
Keumlrkesa 9b 9c 10a 10b 11 12 13a 13b 14a
Pikeuml
Keumlrkesa 14b 15 16 17 18 19 20a 20b
Pikeuml
otali i pikeumlve KOMISIONI I VLEREumlSIMIT
NotaNiveli
Detyra 1 1 + 2(17 ndash 12) = 1 pikeuml A) 0B) 1
C)
D) 2
Detyra 2 Ccedil lsquopjeseuml e drejtkeumlndeumlshit eumlshteuml e ngjyrosur 1 pikeuml
A)
B)
C)
D)
Detyra 3 Zgjidhja e ekuacionit 3 ndash 2 x = x eumlshteuml 1 pikeuml
A) x = ndash 1B) x = 0
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2336
44 45
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C) x = 1D) x = 2
Detyra 4 42ndash2 middot 23 = 1 pikeuml A) 2ndash6
B) 2ndash5
C) 2D) 22
Detyra 5 Neumlse 1200 metra i peumlrshkoni neuml 12 minuta gjeni shpejteumlsineuml tuaj neuml kilometeumlr peumlr oreuml A) 4 kmoreuml 1 pikeumlB) 6 kmoreumlC) 8 kmoreumlD) 10 kmoreuml
Detyra 6 Ploteumlsoni barazimin(p+2)middot(p+2)middot_____middot 32middot____ = (p+2)3middot(32)2 2 pikeuml
Detyra 7 Ploteumlsoni tabeleumln me vlerat qeuml merr unksioni peumlr vlerat e dheumlna teuml x-it3 pikeuml
Detyra 8 Renditni numrat nga meuml i vogli te meuml i madhi 3 14 03 33 3 pikeuml
Detyra 9 Paraqitni meuml thjeshteuml shprehjet
a) k 2 - 2k + 5k 2 + 6k = 2 pikeuml
b) 14 - 8middot = 2 pikeuml
c) 002 middot 103 1 pikeuml
Detyra 10 Segmenti AD eumlshteuml ndareuml neuml tre pje seuml teuml barabarta
2 pikeumlPloteumlsoni kutizat
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
Detyra 11 Festivali i zeumlrave teuml rinj u hap diteumln e enjte dhe u ndoq nga 345 spektatoreuml Numri ispektatoreumlve dyfishohej ccedildo diteuml Sa spektatoreuml e ndoqeumln estivalin neuml nateumln finale qeuml u mbajt diteumln ediel
2 pikeuml
Detyra 12 Neuml trekeumlndeumlshin keumlnddrejteuml ABC keumlndi A eumlshteuml 30ordm DE = 1cm dhe AD=DC Gjeni gjateumlsiteumle brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit ABC
3 pikeuml
Detyra 13 Neuml grafik paraqitet numri i nxeumlneumlsve djem dhe vajza qeuml peumllqejneuml meuml shumeuml rutat oseeumlmbeumllsirata) Sa peumlrqind e tyre peumllqejneuml rutat 2 pikeuml
b) Zgjedhim rasteumlsisht njeuml nxeumlneumls Gjeni probabilitetin qeuml i zgjedhuri teuml jeteuml djaleuml 2 pikeuml
150
Fruta
Embelsira
D jem Vajza
100
50
0
Detyra 14 Jepet bashkeumlsia - 9 - 8 - 3 0 7 10a) Gjeni mesataren 1 pikeumlZgjidhen tre numra teuml ndrysheumlm a b dhe c Gjeni vlereumln meuml teuml madhe teuml mundshmeteuml prodhimit a middot b ndash c 2 pikeuml
Detyra 15 Jepet paralelogrami ABCD me sipeumlraqe 15 cm2 dhe brinjeuml aneumlsore AD = 3cmDiagonalja DB eumlshteuml pingule AD Gjeni perimetrin e paralelogramit 2 pikeuml
Detyra 16 Tjeshtoni 3 pikeuml
Detyra 17 Jepet trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml dybrinjeumlnjeumlsheumlm ABC me hipotenuzeuml BC =8cmGjeni gjateumlsiteuml e kateteve teuml trekeumlndeumlshit 2 pikeumlDetyra 18 Peumlr ccedillsquovlera teuml x - it nga R vlera e shprehjes eumlshteuml meuml e madhe se vlera e shprehjes x ndash1
3 pikeuml
Detyra 19 S1 dhe S
2 janeuml dy gjysmeumlrratheuml me rreze 1 njeumlsi dhe tangjenteuml si neuml figureuml Drejteumlza d eumlshteuml
tangjente me rrethin S2 neuml pikeumln B Gjeni sipeumlraqen e pjeseumls seuml ngjyrosur
4 pikeuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2436
46 47
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
S1 S2
A B
d
Detyra 20 Drejteumlzat e dheumlna neuml planin koordinativ priten neuml pikeumln Pa) Gjeni koordinatat e pikave P dhe Q 2 pikeumlb) Gjeni sipeumlraqen e trekeumlndeumlshit OPQ 2 pikeuml
y = x
y
y = 2 - x
P
Q0 x
62 Kthimi i pikeumlve neuml nota dhe nivele
Intervalet e pikeumlve Nota Niveli
41-50 Nota 5 A
31-40 Nota 4 B
21-30 Nota 3 C
11-20 Nota 2 D
00-10 Nota 1
TEST - Dituri natyreVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr gjysmeumlvjetorin e pareuml (shtator ndashdhjetor)
Detyra 1 Leumlnda nga e cila janeuml peumlrbeumlreuml keumlta trupa eumlshteuml1 pikeuml
A druriB qelqiC metaliD letra
Detyra 2 Njeumlsia bazeuml peumlr matjen e gjateumlsiseuml eumlshteuml1 pikeuml
A litriB metriC gradeumlD kilogrami
Detyra 3 Uji vlon neuml temperatureumln 1 pikeuml A 0oCB 50oCC 90oCD 100oC
Detyra 4 emperatura e ajrit qeuml tregon termometri neuml figureumln e meumlposhtme eumlshteuml
1 pikeuml A 38oCB 39oCC 40oCD 41oC
Detyra 5 Shkruani dy veti teuml leumlngjeve 2 pikeumla)___________________________________________________________b)___________________________________________________________
Detyra 6 Ploteumlsoni faliteuml5 pikeuml
a) Gjateumlsiteuml e objekteve i matim me _______________ b) Hapeumlsira qeuml zeuml njeuml trup quhet ___________________ c) Procesi qeuml shkakton largimin e ujit nga toka quhet ____________________ d) Leumlngjet marrin _____________________ e eneumls ku ndodhen e) Njeumlsiteuml themelore teuml matjes janeuml ___________________ neuml teuml gjitheuml boteumln
Detyra 7 Shkruani cileumlsiteuml e peumlrbashkeumlta teuml keumltyre trupave 3 pikeuml molleuml ccedilokollateuml karamele _______________________________ tavolineuml karrige tabeleuml __________________________________ top glob portokall __________________________________
Detyra 8 Shkruani disa veprime qeuml duhet teuml beumljneuml njereumlzit peumlr teuml patur njeuml mjedis teuml pasteumlr4 pikeuml
a) _____________________________________________________________________b) _____________________________________________________________________c) _____________________________________________________________________d) _____________________________________________________________________
Detyra 9 Ploteumlsoni faliteuml2 pikeuml
a) Neumln veprimin e njeuml orce trupat _______________b) Neuml sipeumlraqe teuml leumlmuara leumlvizja eumlshteuml _______________ se neuml sipeumlraqe teuml ashpra
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 336
4 5
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
HYRJEVlereumlsimi i nxeumlneumlsve eumlshteuml shumeuml i reumlndeumlsisheumlm peumlr procesin e teuml meumlsuarit
Ccedildo meumlsimdheumlneumls duhet teuml gjejeuml meumlnyra peumlr teuml mbledhur inormacion mbi
eektivitetin e procesit meumlsimor dhe meumlnyra peumlr teuml matur arritjet e nxeumlneumlsve
Vlereumlsimi u jep edhe nxeumlneumlsve inormata kthyese lidhur me teuml meumlsuarit e tyre
dhe mund teuml jeteuml gjithashtu njeuml nxitje peumlr teuml peumlrmireumlsuar perormanceumln e tyre
Ccedildo nxeumlneumls eumlshteuml individ unik neuml klaseumln e tijsaj e peumlr pasojeuml i ndrysheumlm nga teuml
tjereumlt Disa nxeumlneumls janeuml meuml teuml mireuml neuml lexim e disa teuml tjereuml neuml matematikeuml apo
shkenca Meumlsuesi duhet teuml dijeuml sa meuml shumeuml peumlr nxeumlneumlsit e tij ccedilareuml ata dineuml dhe
si ndryshojneuml nga njeumlri-tjetri Neuml keumlteuml meumlnyreuml meumlsuesi mund teuml planifikojeuml oreumln
e meumlsimit me qeumlllim teuml ploteumlsimit teuml nevojave teuml secilit nxeumlneumls Meumlsuesi eumlshteuml
peumlrgjegjeumls peumlr marrjen e vendimeve qeuml ndikojneuml direkt neuml arsimimin e nxeumlneumlsve
Neuml keumlteuml meumlnyreuml ai ju jep nxeumlneumlsve materialet qeuml duhet teuml studiojneuml detyrat qeuml
duhet teuml kryejneuml meumlnyrat e organizimit peumlr teuml studiuar etj
Peumlr keumlteuml qeumlllim meumlsuesi duhet teuml shoqeumlrojeuml progresin e nxeumlneumlsit dhe veteumlm peumlrmes
njeuml vlereumlsimi teuml duhur meumlsuesi mund ta arrijeuml keumlteuml
Njeuml aspekt i reumlndeumlsisheumlm i vlereumlsimit teuml nxeumlneumlsve janeuml testet Testet kaneuml qeneuml
dhe ende janeuml burim i reumlndeumlsisheumlm peumlr teuml pareuml se ccedilareuml kaneuml meumlsuar nxeumlneumlsit
dhe ccedilareuml ata duhet teuml meumlsojneuml meuml mireuml Kjo do teuml thoteuml se meumlsuesit duhet teuml
zhvillojneuml ateumlsiteuml dhe teuml kuptuarit qeuml teuml dineuml se si teuml zhvillojneuml dhe teuml peumlrdorin
njeuml vlereumlsim cileumlsor dhe neuml keumlteuml rast si teuml hartojneuml njeuml test teuml mireuml teuml besuesheumlmdhe teuml sakteuml Doracaku do teuml kontribuojeuml neuml keumlteuml drejtim
PEumlRSHKRIMI I PROGRAMIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI ITESTIT (KLASAT 1- 9)
Synimi i peumlrgjithsheumlm i programit teuml trajnimitZhvillimi i kompetencave teuml meumlsimdheumlneumlsve teuml klasave 1-9 peumlr vlereumlsimin peumlrmbledheumls me okus neuml hartimin
e testit neuml usheumln e matematikeumls dhe shkencave teuml natyreumls dhe zbatimin praktik teuml njohurive teuml marra
Qeumlllimet e ProgramitMe peumlrveteumlsimin e keumltij programi pjeseumlmarreumlsit do teuml jeneuml neuml gjendje
bull teuml njihen me vlereumlsimin peumlrmbledheumls llojet e ormat kryesore teuml tij dhe reumlndeumlsineuml qeuml ai ka peumlr vlereumlsimine njohurive dhe kompetencave teuml fituara
bull teuml njihen me testin si ormeuml kryesore e vlereumlsimit peumlrmbledheumls dhe me treguesit e testitbull teuml njihen dhe ateumlsohen teuml peumlrdorin procedurat standarde teuml hartimit teuml njeuml testi peumlr vlereumlsim peumlrmbledheumlsbull teuml hartojneuml teste vlereumlsuese duke dalluar nivelet sipas taksonomiseuml seuml Blumitbull te ndeumlrtojneuml struktureumln e testit ndash tabeleumln e specifikimeve teuml testitbull teuml njihen me llojet kryesore teuml keumlrkesavepyetjeve dhe me rregullat e shkrimit teuml tyrebull teuml njihen dhe ateumlsohen qeuml teuml peumlrmireumlsojneuml teuml shkruarit e pyetjeve teuml ormateve teuml ndryshmebull teuml realizojneuml peumlr teuml njeumljteumln keumlrkeseumlpyetje kalimin nga njeuml nivel taksonomie neuml njeuml tjeteumlrbull teuml njihen dhe ateumlsohen teuml matin treguesit kryesoreuml teuml pyetjeve neuml peumlrbeumlrje teuml njeuml testi peumlrmbledheumlsbull teuml beumljneuml lidhjen ndeumlrmjet rezultateve meumlsimore peumlr usheuml me kompetencat e peumlrcaktuara peumlr shkalleuml teuml
kurrikuleumlsbull teuml realizojneuml njeuml vlereumlsim teuml drejteuml teuml sakteuml dhe teuml besuesheumlmbull teuml ateumlsohen teuml zbatojneuml vlereumlsimin peumlrmbledheumls neuml puneumln e tyre
Grupi i synuar
Ky program i dedikohet meumlsimdheumlneumlsve teuml klasave 1-9 neuml usheumln e matematikeumls dhe teuml shkencave teuml natyreumlspor nga i njeumljti mund teuml peumlrfitojneuml edhe meumlsimdheumlneumlsit e leumlndeumlve dhe ushave tjera qeuml kaneuml interes peumlr teumlavancuar neuml hartimin e testeve neuml keumlteuml nivel shkollimi Programi mund teuml jeteuml i dobisheumlm edhe p eumlr studenteumltteuml cileumlt janeuml duke u peumlrgatitur si meumlsimdheumlneumls teuml ardhsheumlm
Programi ka gjithsej 30 oreuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 436
6 7
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
1 PROFILI I KOMPETENCAVE TEumlMEumlSIMDHEumlNEumlSVEMASH-i ka peumlrgatitur njeuml profil teuml kompetencave teuml meumlsimdheumlneumlsve duke identifikuar ato kryesoretdhe duke i klasifikuar neuml disa kategori Ky program i adreson kompetencat edhe neuml kategoriteuml e tjera porposaccedileumlrisht ka parasysh zhvillimin e kompetencave teuml vlereumlsimit
VLEREumlSIMI
NR PIKAT EREFERIMIT
KOMPETENCA SHEumlNIME
1 Vlereumlsimi peumlrteuml nxeumlneuml dheteuml nxeumlnit
Kupton qeumlllimet evlereumlsimit teuml nxeumlneumlsve Analizon rezultatete instrumenteve peumlrvlereumlsim neuml klaseuml dhe jashteuml saj peumlr matjene cileumlsiseuml dhe sasiseuml seumlarritjeveNjeh dallimin mesvlereumlsimit peumlrmbledheumls(sumativ) dhe ormativPeumlrdoreuml rezultatet neuml teumlmireuml teuml teuml meumlsuarit teumlnxeumlneumlsve
Meumlsimdheumlneumlsit e kuptojneuml qeumlllimin e vlereumlsimit neumlklaseumln e neumlnteuml dhe neuml Matureuml dhe dineuml teuml analizojneumlrezultatin e keumltyre vlereumlsimeve teuml jashtme peumlr teumlpeumlrmireumlsuar praktikeumln e tyre teuml meumlsimdheumlniesMeumlsimdheumlneumlsit dineuml si teuml analizojneuml rezultatet evlereumlsimit cileumlsor dhe sasior dhe teuml peumlrmbledhingjetjet neuml raportet dhe sheumlnimet peumlr nxeumlneumlsit
2 Peumlrdorimi imetodave teumlllojllojshme teumlvlereumlsimit
Njeh dhe peumlrdornjeuml shumeumlllojshmeumlrimetodash peumlr vlereumlsimteuml teuml nxeumlnit dhe peumlrvlereumlsim peumlrundimtar
Meumlsimdheumlneumlsit e dineuml se vlereumlsimi peumlrshinveumlzhgimin e nxeumlneumlsve gjateuml puneumls neuml grupevlereumlsimin e puneumls me projekte dhe shkathteumlsiveteuml puneumls ekipore vlereumlsimin e shkathteumlsivekomunikuese etj
3 Peumlrdorimii proceseveveumlzhguese
Peumlrveccedil provimit me gojeumldhe shkrim aplikontestin edhe veumlzhgimine nxeumlneumlsve gjateuml puneumlsneuml grupe vlereumlsimin epuneumls neuml projekte dheshkathteumlsiteuml e puneumlsekipore vlereumlsimine shkathteumlsive teumlkomunikimit dhe ushateuml tjera
Meumlsimdheumlneumlsit e dineuml kur dhe si teuml vlereumlsojneumlnxeumlneumlsit peumlrmes teknikave teuml veumlzhgimit qoteumlindividualisht neuml grup apo gjateuml puneumls ekiporeMeumlsimdheumlneumlsit mund teuml dallojneuml zhurmeumln e puneumlsnga zhurma e lojeumls gjateuml lehteumlsimit teuml puneumls neumlgrupe neuml njeuml klaseuml teuml zhurmshme
4 Peumlrdorimi istrategjive teumlllojllojshmevlereumlsuese
Ka njohuri teuml duhurapeumlr teknika teuml ndryshmeteuml monitorimit dhevlereumlsimit teuml teuml nxeumlnit
Meumlsimdheumlneumlsit njohin dhe dineuml teuml peumlrdorin rubrikapeumlr sheumlnimin e pikeumlve harta konceptesh portolioteste me zgjedhje teuml shumeumlfishta provime anketaprezantime me gojeuml rishikime mes kolegeumlveraporte me shkrim studime teuml rasteve zgjidhje teumlproblemeve dhe vlereumlsim teuml perormanceumls
5 Peumlrcjellja evazhdueshmee kapacitetitteuml nxeumlneumlsit
Monitoron nxeumlneumlsitneuml vazhdimeumlsi peumlr teumlidentifikuar nevojatpeumlrpareumlsiteuml dobeumlsiteumlinteresat e tyre dhepeumlrparimin individual
neuml teuml nxeumlneuml
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml si dhe pse teuml okusohen neumlsjelljen individuale teuml nxeumlneumlsve peumlr teuml veumlrejturnevojat peumlrpareumlsiteuml dobeumlsiteuml dhe interesate nxeumlneumlsve peumlr teuml sheumlrbyer gjateuml hartimit teumlaktiviteteve meumlsimore me qeumlllim teuml avancimit teuml teumlnxeumlnit
6 Respektimi iparimeve
Kupton parimet dhestandardet e vlereumlsimitdhe teuml monitorimit
Meumlsimdheumlneumlsit e dineuml se 5 parimet e vlereumlsimit janeuml1 Orimi i inormatave kthyese eektive peumlr
nxeumlneumlsit2 peumlrshirja aktive e nxeumlneumlsve neuml procesin e teuml
nxeumlnit3 peumlrshtatja e meumlsimdheumlnies duke marreuml parasysh
rezultatet e vlereumlsimit4 Ndeumlrgjegjeumlsimi peumlrkitazi me ndikimin e madh
qeuml vlereumlsimi ka neuml motivimin dhe veteumlbesimin enxeumlneumlsve -qeuml teuml dyja keumlto me shumeuml reumlndeumlsi peumlrprocesin e teuml nxeumlnit
5 nevoja qeuml nxeumlneumlsit teuml keneuml mundeumlsi teuml vlereumlsojneumlveten dhe teuml kuptojneuml meumlnyreumln e peumlrmireumlsimit
7 Peumlrdorimii vlereumlsimitpeumlr teuml nxeumlneuml(ormativ)
Peumlrmireumlsonneuml vazhdimeumlsimeumlsimdheumlnien dhembeumlshtet procesin eteuml nxeumlnit gjithnjeuml neuml
bazeuml teuml rezultateve teumlvlereumlsimit
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml teuml vlereumlsojneuml duke peumlrdorurseuml paku 4 strategji dhe e dineuml pse vlereumlsimi eumlshteumli reumlndeumlsisheumlm jo veteumlm peumlr qeumlllim teuml vlereumlsimitpeumlrmbledheumls teuml teuml nxeumlnit por edhe peumlr teuml oruarinormata kthyese peumlr praktikeumln e tyre teuml
meumlsimdheumlnies
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 536
9
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
8
8 Dokumentimi Vlereumlson mbansheumlnime peumlr rastekonkrete dhe raportonpeumlr shkathteumlsiteumlnevojat e nxeumlneumlsve dhepeumlr zhvillimin e tyreindividual
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml si teuml beumljneuml regjistrimin erezultateve teuml vlereumlsimit dhe e kuptojneuml pseeumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml ato teuml jeneuml teuml sakta dheteuml ormuluara si duhet neuml kontekstin peumlrkateumlssi teuml jeneuml neuml peumlrputhje me politikat shteteumlrorepeumlr raportimin e suksesit teuml nxeumlneumlsve teuml sakteumldhe teuml kuptueshme lehteuml peumlr prindeumlrit bazuarneuml Kurrikulin Kombeumltar orimi i raporteve meprindeumlrit e nxeumlneumlsve me nevoja teuml veccedilanta arsimoreraporte keumlto qeuml janeuml neuml peumlrputhje me legjislacioninudheumlzimet dhe procedurat e caktuara neuml politikatqeuml kaneuml teuml beumljneuml me nxeumlneumlsit me nevoja teuml veccedilanta
arsimore reflektimi i rezultateve teuml pritshme teumlcaktuara neuml kurrikuleuml orimin e njeuml peumlrshkrimi teumlsjelljes seuml secilit nxeumlneumls
9 Sigurimi itransparenceumls
Sigurohet qeuml kriteretpeumlr keumlrkesat e teuml nxeumlnitdhe teuml vlereumlsimit teuml jeneuml transparente peumlrnxeumlneumlsit
Meumlsimdheumlneumlsit implementojneuml strategji teuml vlereumlsimitqeuml beumljneuml teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit teuml dineuml ccedilareuml teumlpresin dhe peumlr Ccedilareuml dhe pse vlereumlsohen
10 Vlereumlsimi iproceseve
Vlereumlson jo veteumlmrezultatet por edheprocesin e teuml nxeumlnit
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml pse dhe si teuml vlereumlsojneuml procesine teuml nxeumlnit peumlrveccedil rezultatit teuml teuml nxeumlnit
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml si teuml shryteumlzojneuml teoriteuml eteuml nxeumlnit peumlr teuml vlereumlsuar proceset kognitive dhebihejvioriste teuml nxeumlneumlsve
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml si teuml ndeumlrveprojneuml me nxeumlneumlsitpeumlr teuml kuptuar dhe vlereumlsuar teuml menduarit e tyregjateuml zgjidhjes seuml njeuml problemi apo gjateuml procesitteuml arritjes neuml njeuml peumlrundim e pastaj edhe peumlr teumlraportuar keumlteuml vlereumlsim
2 VLEREumlSIMI I BAZUAR NEuml KURRIKULEumlNE RE TEuml KOSOVEumlSNeuml Kornizeumln e Kurrikuleumls seuml Kosoveumls prezantohet njeuml qasje e re prej asaj qeuml ishte promovuar disa vite meuml hereumltneuml arsimin toneuml ku okusi tash eumlshteuml neuml kompetencat e teuml nxeumlnit e jo neuml objektivat e teuml nxeumlnit si meuml pareuml
21 Teuml kuptuarit e vlereumlsimit teuml bazuar neuml kompetencaVlereumlsimi i bazuar neuml kompetenceuml neuml vete peumlrmban inormata teuml holleumlsishme kthyese teuml sakta dhe kritikepeumlrmbajtjesore e konstruktive peumlr teuml ndihmuar nxeumlneumlsit neuml arritjen e rezultateve e teuml nxeumlnit neuml zoteumlrimin e
kompetencaveVlereumlsimi i bazuar neuml kompetenca eumlshteuml njeuml proces kompleks dhe shumeuml dimensional i mbledhjes seumlinormacioneve teuml reeruara neumlbull Kompetencat e Kurrikuleumlsbull Rezultatet e teuml nxeumlnit peumlr shkalleumlbull Rezultatet e teuml nxeumlnit peumlr usheumlleumlndeumlbull Deumlshmiteuml
22 Kompetencat kryesore teuml teuml nxeumlnit
Kompetencat peumlrshijneuml njeuml sistem teuml integruar dhe koherent teuml dijeve teuml shkathteumlsive dhe teuml qeumlndrimeve teumlaplikueshme dhe teuml transerueshme teuml cilat do trsquou ndihmojneuml nxeumlneumlsve qeuml teuml ballaaqohen me sfidat e epokeumlsdigjitale teuml ekonomiseuml seuml tregut teuml lireuml dhe teuml bazuar neuml dije neuml njeuml boteuml teuml marreumldheumlnieve teuml ndeumlrvaruraOrganizimi i vlereumlsimit i bazuar neuml kompetenca peumlrqendrohet neuml ateuml se ccedilka nxeumlneumlsit dineuml beumljneuml dhe janeuml neumlgjendje teuml beumljneuml
DemonstrimiPERFORMANCAE VLEREumlSIMIT
ZHVILLIMI IPROCESIT
I TEuml MEumlSUARIT
DOMENI
ARRITJA
Integrimiimeumlsimdheumlnies
Meumlsimdheumlnia
Kompetencat
Njohuri Afteumlsi Zoteumlsi ShprehiShkathteumlsi Qeumlndrim Vlera
Karakteristikat e FusheumlsMATEMATIKEuml amp SHKENCA
V
L
E
R
Euml
S
I
M
I
Peumlr teuml zoteumlruar njeuml kompetenceuml nxeumlneumlsit duhet teuml keneuml njohuriateumlsi zoteumlsi shkathteumlsi qeumlndrim dhe vlera teuml cilat i justifikojneumlpeumlrmes rezultateve teuml teuml nxeumlnit peumlr usheuml dhe ateuml peumlr nivel shkalleuml klaseuml dhe oreuml meumlsimore
Njohuria eumlshteuml teumlreumlsia e akteve parimeve dhe inormacioneveqeuml zoteumlrohenbull terminologjia simbolet konceptet metodat parimet kodet
aktet ideteuml Afteumlsia eumlshteuml uqia cileumlsia qeuml zoteumlron individi peumlr ta peumlrmbushurnjeuml veprim neuml meumlnyreuml teuml suksesshme brenda njeuml kohe teuml caktuarbull identifikim peumlrshkrim ormulim arsyetim zbatim veumlrtetim analizeuml sintezeuml vlereumlsim krijimZoteumlsia eumlshteuml mundeumlsia qeuml ka individi peumlr teuml arritur njeuml nivel teuml caktuar teuml ateumlsiseumlbull mesatare teuml larteuml me kufizime i pa varurShkathteumlsia eumlshteuml meumlnyra e veprimit qeuml kryhet pas njeuml peumlrseumlritje a ushtrimbull matje ndeumlrtime skicime zgjidhje peumlrdorim burimesh peumlrdorim inormacionesh peumlrdorim teuml
teknologjis euml lexim teuml modeleve krijim teuml modeleve teuml ndryshme
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 636
10 11
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shprehia eumlshteuml meumlnyra e veprimit a e sjelljes qeuml kryhet vetvetiu pas njeuml peumlrseumlritje a ushtrimi teuml gjateuml e teumlvazhduesheumlmbull ushtrime kurioziteti okusim neuml probleme marrje e iniciativaveQeumlndrimi eumlshteuml prirja peumlr teuml reaguar neuml meumlnyreuml specifike peumlrkundrejt njeuml situate ose vlere zakonisht e shoqeumlruarme ndjenja dhe emocionebull pjeseumlmarrje neuml diskutim bashkeumlpunim keumlrkim ndihme dheumlnie ndihme verifikim kritika konstruktive
Vlera eumlshteuml kriter sipas teuml cileumls gjykohet sjellja e individit neuml raport me grupinbull respektimi i mendimit teuml tjetrit marrje e peumlrgjegjeumlsive veumlmendje demonstrim vullneti respektim i
rregullave peumlrmbushje e detyrave
Kompetencat kryesore sipas kurrikuleumls re teuml Kosoveumls
NJOHJE KUPTIM ZBATIM
MENDIM KRITIKbull Analizeuml Sintezeumlbull Problembull Krijim
1 KOMUNIKUES EFEKTIV2 MENDIMTAR KREATIV3 NXEumlNEumlS I SUKSESSHEumlM
4 KONTRIBUES EFEKTIV5 INDIVID I SHEumlNDOSHEuml
8 QYTETAR I PEumlRGJEGJSHEumlM
DOMENI I FUSHEumlSMATEMATIKEuml DHE
SHKENCA
1 Kompetenca e komunikimit dhe e teuml shprehurit2 Kompetenca e teuml menduarit3 Kompetenca e teuml meumlsuarit
4 Kompetenca peumlr jeteuml peumlr puneuml dhe peumlr mjedis5 Kompetenca personale6 Kompetenca qytetare
23 Rezultatet e meumlsimitRezultatet e meumlsimit janeuml deumlshmi se ccedilareuml pritet qeuml nxeumlneumlsi teuml dijeuml teuml kuptojeuml dhe a eumlshteuml i ateuml ta realizojeuml ateumlpas peumlrundimit teuml suksessheumlm teuml procesit teuml meumlsimit (Udheumlzuesi i ECS 2009)
Rezultatet e peumlrgjithshme meumlsimore neuml fusheumln e matematikeumls
1 Zgjidhja e problemeve matematike2 Arsyetimi dhe deumlshmiteuml matematike3 Komunikimi matematik4 Lidhjet neuml matematikeuml5 Peumlraqeumlsimi matematik6 Modelimi matematik 7 euml menduarit matematik8 Peumlrdorimi i teknologjiseuml neuml matematikeuml
Rezultatet e peumlrgjithshme meumlsimore neuml usheumln e shkencave teuml natyreumls
1 Strukturimi i mendimit shkencor peumlr konceptet modelet teoriteuml dhe ligjet peumlr ndeumlrtimin e materiesproceseve dhe dukurive neuml natyreuml
bull Materia e gjalleuml dhe jo e gjalleuml dhe vetiteuml e sajbull Proceset dhe dukuriteuml fizike kimike biologjike neuml okeuml dhe Gjitheumlsi
2 Zhvillimi i shkathteumlsive teuml keumlrkimit shkencor peumlr ndeumlrtimin e materies proceseve dhe dukurive neuml natyreuml3 Ndeumlrlidhja ndeumlrmjet leumlndeumlve teuml shkencave teuml natyreumls dhe ushat tjera teuml kurrikuleumls4 Zbatimi i shkenceumls dhe teknologjiseuml neuml jeteumln e peumlrditshme5 Zhvillimi i shkathteumlsive teuml komunikimit neuml shkenceuml dhe peumlrmes shkenceumls
Kompetencat e kurrikuleumls rezultatet e teuml nxeumlnit peumlr shkalleuml dhe peumlr usheuml janeuml teuml peumlrcaktuara neuml kurrikuleumlnbeumlrthameuml ndeumlrsa deumlshmiteuml duhet teuml peumlrcaktohen nga meumlsimdheumlneumlsi
24 Deumlshmiteuml
Deumlshmiteuml janeuml deklarata peumlrmes teuml cilave beumlhet vlereumlsimi Peumlrmes deumlshmive beumlhet vlereumlsimi me noteuml qeuml eumlshteumlreal i arsyesheumlm i drejteuml dhe i besuesheumlmDeumlshmiteuml deklarojneuml sakteuml shkurt dhe qarteuml qeumlllimin e keumlrkeseumls (pyetjes) Deumlshmiteuml janeuml teuml matshme mereerenceuml numerike (apo pikeumlzimi) dhe teuml zbatueshme Po ashtu deumlshmiteuml janeuml teuml arritshme dhe janeuml teumlpeumlrmbushura Deumlshmiteuml mbeumlshteten neuml rezultatet e teuml nxeumlnit neuml meumlnyreuml qeuml teuml mbulojneuml teuml gjitha njohuriteumlateumlsiteuml zoteumlsiteuml shkathteumlsiteuml relevante dhe vlerat e keumlrkuara peumlr njeuml vlereumlsim teuml besuesheumlm Kur deumlshmiteuml embledhura teuml krahasohen me kriteret e perormanceumls eumlshteuml e mundur teuml matet peumlrmbushja e kompetenceumls
Meuml poshteuml kemi dy shembuj se si peumlrcaktohen deumlshmiteuml peumlr rezultate
a) Rezultati i fusheumls 1 Zgjidhja e problemeve
Cilat keumlrkesa priten nga nxeumlneumlsi identifikon problemin definon problemin beumln planin e zgjidhjes seumlproblemit analizon teuml dheumlnat zbaton inormatat dizajnon zgjidhjen beumln proveumln Realizimi beumlhet peumlrmesskenarit teuml problemit puneumls neuml grupe analizeumls seuml ndonjeuml rasti etj
Rezultati 1 Zbaton konceptet e probabilitetit
Deumlshmibull Peumlrveteumlson konceptin ldquorastrdquo (ldquoshanseumlrdquo ) dhe lidhjen me mundeumlsineuml qeuml njeuml ngjarje teuml ndodheumlbull Identifikon ngjarjet qeuml ndodhin me siguri ngjarjet e pamundura ngjarjet qeuml ndodhin neuml njeuml numeumlr
rasteshbull Nxjerr hipoteza nga rezultati peumlr ngjarjet e thjeshta (bazuar neuml ngjarjet e kaluara)bull Peumlrshkruan dhe parashikon rezultatet e ngjarjeve bazuar neuml eksperimentebull Peumlrdor thyesat peumlr teuml peumlrshkruar rezultate e eksperimentitbull Peumlrdor shembuj si bazeuml peumlr parashikimin e ngjarjeve ose peumlr gjeneralizimin e arsyetimevebull Paraqet teuml dheumlnat e grumbulluara neuml tabeleuml dhe beumln leximin dhe krahasimin e tyre
b) Rezultati i fusheumls 3 KomunikimiCilat keumlrkesa priten nga nxeumlneumlsi njohja e simboleve shkathteumlsi neuml teuml olurit dhe neuml teuml shkruarit Realizimibeumlhet peumlrmes prezantimit teuml shenjave dhe teuml shkruarit prezanton diskuton neuml grupe debaton luan rolinneuml grup etj
Rezultati 3 Zgjidh dhe peumlrdoreuml metoda dhe teknika teuml peumlrshtatshme peumlr teuml analizuar teuml dheumlnat
statistikore
Deumlshmibull Organizon dhe shaq teuml dheumlnat me njeuml variabeumll neuml grafikeumlt e duhur peumlr teuml peumlrcaktuar se cilat lloje teuml
grafikeumlve janeuml teuml peumlrshtatshme peumlr grupin e teuml dheumlnave teuml ndryshmebull Peumlrdoreuml thyesat dhe peumlrqindjet peumlr teuml krahasuar bashkeumlsiteuml e teuml dheumlnave sipas madheumlsivebull Radhiteuml sakteuml vlerat e teuml dheumlnave numerike teuml bashkeumlsiseuml seuml teuml dheumlnave qeuml peumlrmbajneuml thyesa dhe decimale
duke identifikuar maksimumin dhe minimumin e vlerave e teuml dheumlnave dhe llogarit rangun peumlr bashkeumlsineumle teuml dheumlnave
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 736
12 13
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
25 Lidhja ndeumlrmjet rezultateve teuml teuml nxeumlnit peumlr shkalleuml dhe kompetencavekryesore me rezultatet e teuml nxeumlnit teuml fusheumls
Rezultate thelbeumlsore meumlsimore
Rezultatet e peumlrgjithshme meumlsimore
Kompetencat kryesore
Deumlshmiteuml
Keumlrkesa pytja
Rezultati
Mendimtar kreativ [ aqe 20Kurrikula Beumlrthameuml]Rezultatet e teuml nxeumlnit teuml fusheumls -Rezultati 2 Arsyetimet dhe veumlrtetimetmatematike (50)
Nxeumlneumlsi (kl IIIIVV)Nxjerr rregullat arsyeton konceptet dhemodelet e thjeshta matematikore peumlr teuml
hapur rrugeumln peumlr koncepte teuml rejaDeumlshmi Identifikimi i numrave teuml thjesht (prej 1-100)
Shembull1 Ccedilareuml quhet numeumlr i thjeshteuml2 Sa numra teuml thjeshteuml ka nga 1-1003 Cileumlt numra teuml thjesht janeuml neuml dhjeteumlshen e shtateuml4 Neumlse secilit numeumlr teuml thjeshteuml i shtohet numri 1ateumlhereuml sa numra teuml thjeshteuml ka nga 1-100
3 ROLI I VLEREumlSIMIT PEumlRMBLEDHEumlSNEuml PROCESIN E MEumlSIMDHEumlNIES DHE TEumlNXEumlNIT DHE LLOJET E VLEREumlSIMEVE TEumlNXEumlNEumlSVE
31 Ccedilfareuml eumlshteuml vlereumlsimi
Vlereumlsimi peumlrkufizohet gjereumlsisht si procesi imbledhjes dhe interpretimit teuml inormacionitqeuml mund teuml peumlrdoret peumlr teuml inormuar meumlsuesitnxeumlneumlsit dhe kur eumlshteuml e mundur prindeumlrit osepeumlrdoruesit e tjereuml teuml inormacionit teuml vlereumlsimitrreth peumlrparimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolleuml(HannaampDettmer 2004) euml dheumlnat na japinpamje teuml aktiviteteve teuml ndryshme teuml vlereumlsimitsi detyrat e ndryshme veumlzhgimet provimet etjPasi i kemi mbledhur teuml dheumlnat jemi neuml gjendjeteuml beumljmeuml vlereumlsimin e nxeumlneumlsit Vlereumlsimi eumlshteumlnjeuml peumlrmbledhje e aktiviteteve vlereumlsuese teuml meumlsipeumlrme Neuml akt konsiderohet pjeseuml e keumltij vlereumlsimi edhepeumlrcaktimi i meumlnyrave si teuml peumlrmireumlsohen dobeumlsiteuml e shprehura boshlleumlqet dhe mungesat e njohuriveNeuml njeuml ormeuml vlereumlsimi i ngjan njeuml qarku teuml mbyllur Neuml figureumln 1 eumlshteuml paraqitur njeuml skemeuml e tilleuml meneuml qendeumlr meumlsuesin (Moskalrsquos model Moskal 2000 p 194)
Planifkim Teuml dheumlna Interpretim Peumlrdorim
Figura1 Vlereumlsimi sipas modelit Moskal
Pa praktikat e sheumlndosha teuml vlereumlsimit ne nuk mund teuml dimeuml neumlse nxeumlneumlsit po ecin sipas planit Peumlr meumlshumeuml ne nuk mund teuml jemi neuml gjendje teuml planifikojmeuml neuml meumlnyreuml eektive mundeumlsiteuml e meumlsimit teuml nxeumlneumlsveneuml teuml ardhmen
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 836
14 15
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
32 Format kryesore teuml vlereumlsimit
Vlereumlsimi mund teuml sheumlrbejeuml peumlr qeumlllime teuml ndryshme dhe orma qeuml ju zgjidhni do teuml varet nga qeumlllimi itij Njeuml nga qeumlllimet kryesore teuml vlereumlsimit i shprehur qarteuml edhe neuml Kornizeumln Kurrikulare teuml Kosoveumlseumlshteuml motivimi i nxeumlneumlsve dhe planifikimi i veprimtarive peumlr peumlrmireumlsimin e rezultateve neuml teuml ardhmen NeumlKurrikuleumln Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt sistemi i vlereumlsimit peumlrshkruhet si meuml poshteuml
Llojet e vlereumlsimit
Vlereumlsimi mund teuml klasifikohet si vlereumlsim ormues diagnostikues peumlrmbledheumls dhe motivuesbull Vlereumlsimi ormues (vlereumlsimi peumlr teuml nxeumlneuml) kryhet neuml meumlnyreuml teuml vazhdueshme peumlr marrjen e inormacioneve
teuml arritjes seuml nxeumlneumlsve gjateuml procesit meumlsimorbull Vlereumlsimi diagnostikues peumlrdoret peumlr marrjen e inormacioneve teuml arritjes seuml nxeumlneumlsve peumlr shkalleumln e
peumlrveteumlsimit teuml njohurive shkathteumlsive shprehive qeumlndrimeve dhe vlerave dhe i ndihmon meumlsimdheumlneumlsit
peumlr puneumln e meumltejshmebull Vlereumlsimi peumlrmbledheumls (vlereumlsimi i teuml nxeumlnit) peumlrshin aktivitetin e peumlrgjithsheumlm teuml teuml nxeumlnit teuml nxeumlneumlsve
Vlereumlsimi peumlrmbledheumls beumlhet neuml und teuml periudhave teuml caktuara bull Vlereumlsimi motivues peumlrdoret peumlr nxitjen e interesimit dhe deumlshireumln e nxeumlneumlsve peumlr teuml nxeumlneuml
Gjateuml vlereumlsimit peumlrdoren orma teuml ndryshme sibull vlereumlsimi i drejtpeumlrdrejteuml dhe i pandeumlrprereuml - peumlrcjellja e vazhdueshme e arritjeve teuml nxeumlneumlsve vlereumlsimi
indirekt me aneuml teuml testevebull vlereumlsimi nga nxeumlneumlsi - gjateuml puneumls neuml grupe ose gjateuml peumlrgjigjeve qeuml japin ku nxeumlneumlsit ploteumlsojneuml njeumlri-
tjetrin dhe vlereumlsojneuml mbi bazeumln e argumentevebull veteumlvlereumlsimi
Teks teuml veccedilanteuml gjateuml vlereumlsimit duhet trsquoi kushtojmeuml komunikimit neuml vazhdimeumlsi teuml shprehurit gojor peumlrmesndeumlrveprimit si dhe teuml shprehurit me shkrim1Vlereumlsimi ormativ quhet ndryshe edhe vlereumlsim peumlr teuml nxeumlneuml (VpN) Karakteristikat qeumlllimi dhe ormat ezbatimit teuml tij janeuml teuml shprehura neuml dokumentin e Kurrikuleumls seuml Kosoveumls dhe dokumente tjera meuml specifiketeuml lidhura me vlereumlsimin teuml MASH Ne keumltu po e prezantojmeuml shkurt pasi qeumlllimi yneuml kryesor neumlpeumlrmjetkeumltij materiali eumlshteuml thellimi neuml vlereumlsimin peuml rmbledheumlsVlereumlsimi ormativ eumlshteuml projektuar peumlr teuml ndihmuar nxeumlneumlsit teuml meumlsojneuml neuml meumlnyreuml meuml efikase duke u dheumlneumlatyre tregues dhe drejtime si mund teuml peumlrmireumlsohen Njeuml vlereumlsim ormues peumlr shembull mund teuml marreumlormeumln e njeuml testi neuml klaseuml qeuml eumlshteuml vlereumlsuar me pikeuml por nuk vendosim noteuml
Llojet e vlereumlsimit formativ
bull Veumlzhgimet e oreumlve teuml meumlsimitbull Detyrat e shteumlpiseuml dhe rishikimi e diskutimi i tyre neuml klaseumlbull Pyetje-peumlrgjigjet e planifikuara dhe spontane neuml meumlsimbull Bashkeumlbisedimi dhe ndeumlrveprimi meumlsues-nxeumlneumls sipas periudhavebull Aktiviteti i nxeumlneumlsit neuml klaseuml kur raporton rezultate teuml puneumlve individuale dhe neuml grupbull Vlereumlsimi i ndeumlrsjelleuml i nxeumlneumlsve dhe veteumlvlereumlsimiVlereumlsimi diagnostikues peumlrdoret peumlr teuml treguar peumlrgatitjen e njeuml nxeumlneumlsi peumlr njeuml njeumlsi kapitull apo programstudimi dhe identifikon ccedildo boshlleumlk teuml mundsheumlm neuml njohuriteuml ateumlsiteuml dhe teuml kuptuarit Vlereumlsimidiagnostikues eumlshteuml konsideruar edhe si njeuml ormeuml e zakonshme e vlereumlsimit ormativ
1 MASHT Kurrikula Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt 2012
Llojet e vlereumlsimit diagnostikues
bull estet diagnostikuese (peumlr peumlrmbajtjen mundeumlsiteuml etj)bull Veteumlvlereumlsimi (qeuml identifikon shkathteumlsiteuml dhe kompetencat)bull Diskutimi neuml grup dhe raportimibull Intervista apo diskutim me meumlsuesin zakonisht individuale dhe jo teuml gjata
Vlereumlsimi peumlrmbledheumls (sumativ) peumlrdoret peumlr teuml treguar shkalleumln e suksesit teuml nxeumlneumlsit neuml peumlrmbushjene rezultateve teuml teuml meumlsuarit peumlr njeuml njeumlsikapitull teuml programit dhe peumlr njeuml periudheuml teuml caktuar kohoreNjeuml vlereumlsim peumlrmbledheumls peumlrcakton noteumln qeuml merr apo nivelin qeuml arrin nxeumlneumlsi psh njeuml ese provimpeumlrundimtarVlereumlsimi duhet teuml jeteuml pjeseuml peumlrbeumlreumlse e planeve vjetore planeve mujore dhe ditore teuml meumlsimdheumlneumlsve2Meumlsimdheumlneumlsit duhet ta planifikojneuml vlereumlsimin peumlrmbledhes (vlereumlsimin e teuml nxeumlnit) neuml peumlrputhje mepolitikeumln e shkolleumls dhe rezultatet e pritshme teuml caktuara neuml kurrikuleuml
Vlereumlsimi peumlrmbledheumls kryhet neuml und teuml procesit teuml teuml nxeumlnit dhe jep inormata kthyese peumlr teuml meumlsuaritdhe teuml nxeumlnitVlereumlsimi peumlrmbledheumls eumlshteuml meuml shumeuml i shprehur si produkt dhe vlereumlson produktin final ndeumlrsa vlereumlsimiormues eumlshteuml procesi qeuml ccedilon neuml finalizimin e produktit Nuk eumlshteuml shumeuml e reumlndeumlsishme teuml peumlrpiqemi teuml gjejmeumldallimet ndeumlrmjet vlereumlsimeve ormativ dhe peumlrmbledheumls neuml vend qeuml teuml planifikojmeuml strategji vlereumlsimi qeuml iupeumlrshtaten dhe peumlrmbushin qeumlllimet e shprehura neuml fillim teuml ccedildo periudhe apo gjateuml gjitheuml vitit
Llojet e vlereumlsimeve peumlrmbledheumlse janeuml
bull Detyrat e ndryshme teuml peumlrditshmebull euml shprehurit me gojeuml dhe aktivizimi neuml meumlsimbull Projektet e dheumlna nga meumlsuesi dhe realizimi i tyre nga nxeumlneumlsibull Dosja e nxeumlneumlsitbull Veteumlvlereumlsimi i nxeumlneumlsit dhe motivimibull Provimet (njeumlsi kapitujgjysmeuml vjetoreuml)bull Provime peumlrundimtarebull Provime peumlrmbylleumlse
Shkolla duhet teuml keteuml njeuml sistem peumlr teuml verifikuar dhe peumlr teuml siguruar cileumlsi neuml kryerjen e vlereumlsimit peumlrmbledheumlsSi pjeseuml e planit zhvillimor shkollat duhet teuml zhvillojneuml dhe implementojneuml njeuml sistem peumlr verifikim teumlbrendsheumlm teuml vlereumlsimit me role teuml peumlrcaktuara dhe personel teuml kualifikuar Ky sistem kontrollon instrumentetvlereumlsuese sipas standardeve kritereve dhe kontrollon kushtet e procedurat peumlr administrim
Kategoriteuml kryesore teuml vlereumlsimit peumlrmbledheumls janeumlTradicional ndash periodik (me pjeseuml) vlereumlsimi peumlrmbledheumls tradicional eumlshteuml ai me ldquolaps e leteumlrrdquo neumlpeumlrundim teumlbull njeuml ore meumlsimibull njeuml njeumlsie kapitullibull njeuml periudhe kohore semesteumlrbull njeuml viti shkollorbull njeuml cikli
2 MASHT (2012) Udheumlzues Standardet e Vlereumlsimit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 936
16 17
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Vlereumlsimet peumlrmbledheumlse teuml tilla janeuml periodike dhe shpesh janeuml konceptuar teuml kryhen neuml und teuml ciklit teumlmeumlsimdheumlnies dhe teuml meumlsuarit
I Integruar Neuml dallim me vlereumlsimin tradicional teuml peumlrshkruar meuml sipeumlr sot zbatohet vlereumlsimi i integruarqeuml nuk vendos vlereumlsim me noteuml veteumlm me aneuml teuml njeuml apo disa provimeve Ky lloj vlereumlsimi ndjek nxeumlneumlsinmeuml nga aeumlr dhe neuml meumlnyreuml teuml vazhdueshme neumlpeumlrmjet veprimtarive teuml peumlrshkuara meuml sipeumlr neuml rubrikeumlnldquoLlojet e vlereumlsimeve peumlrmbledheumlserdquo Neuml peumlrundim meumlsuesi integron teuml gjitha rezultatet e nxeumlneumlsit neuml keumlteumlproces dhe rezultati peumlrundimtar eumlshteuml njeumlkoheumlsisht gjykim dhe shumeuml e keumltyre rezultateveVlereumlsimi peumlrmbledheumls nga ormati i pyetjeve teuml peuml rdorura mund teuml jeteuml objektiv apo subjektiv
Objektiv llojet e pyetjeve peumlrshijneuml pyetje objektive si e veumlrteteuml e gabuar me alternativa me shoqeumlrim etjVlereumlsim objektiv me test eumlshteuml orma e testit me pyetje qeuml kaneuml njeuml peumlrgjigje teuml sakteuml teuml vetme
Subjektiv llojet e pyetjeve janeuml subjektive si ese pyetje me und teuml hapur (detyra e problema peumlr trsquouzgjidhur) etj Vlereumlsim subjektiv me test eumlshteuml orma e testit me pyetje teuml cilat mund teuml keneuml meuml shumeuml senjeuml peumlrgjigje (ose meuml shumeuml se njeuml meumlnyreuml peumlr teuml shprehur peumlrgjigjen e veumlrteteuml)
33 Parimet kryesore teuml vlereumlsimit
Neuml meumlnyreuml teuml peumlrgjithshme vlereumlsimi i nxeumlneumlsve duhetbull teuml respektojeuml personalitetin e nxeumlneumlsitbull teuml nxiseuml veteumlbesimin e nxeumlneumlsit dhe ndjenjeumln peumlr peumlrparimbull teuml nxiteuml nxeumlneumlsin teuml verifikojeuml dijen e tijbull teuml ateumlsojeuml nxeumlneumlsin peumlr meumlsim teuml pavarur peumlr veteumlvlereumlsim dhe
vlereumlsim teuml teuml tjereumlve
Vlereumlsimi eektiv varet kryesisht nga keumlto parimebull vleshmeumlriabull besueshmeumlriabull dobiabull paanshmeumlria
Vlefshmeumlria tregon neumlse vlereumlsimi mat ateuml qeuml ka planifikuar neumlse eumlshteuml neuml peumlrputhje me rezultatet e teumlnxeumlnit dhe neuml peumlrpjeseumltim me veumlllimin e caktuar teuml njohurive Neuml kurrikuleumln beumlrthameuml ndeumlr teuml tjera thuhetrdquo peumlr leumlndeumlt e usheumls seuml edukimit sheumlndeteumlsor peumlr shkak teuml specifikimeve qeuml ka do teuml ishte e vleshme qeuml peumlrveccedil
vlereumlsimit numerik teuml aplikohej neuml maseuml teuml madhe vlereumlsimi peumlrshkrues pasi qeuml puna neuml grup projektet ateumlsiteuml
motorike ateumlsia e teuml olurit etj nuk mund teuml maten me aneuml teuml testeve Peumlr trsquoi matur dhe peumlr trsquoi vlereumlsuar ato
peumlrdoren instrumente teuml tjera Veumlzhgimi i drejtpeumlrdrejteuml eumlshteuml njeuml procedureuml e peumlrshtatshme peumlr usheumln e edukimit
sheumlndeteumlsor dhe qeuml mund teuml peumlrdoret neuml situata teuml ndryshme meumlsimore dhe neuml teuml gjitha nivelet e shkollimitldquo 3
Njeuml test nuk do teuml jeteuml i vlesheumlm psh peumlr teuml vlereumlsuar ateumlsiteuml si shoervoziteumls Njeuml meumlnyreuml meuml e vleshmedo teuml ishte kombinimi i testeve qeuml ndihmojneuml teuml peumlrcaktojneuml se ccedilareuml di dhe eumlshteuml neuml gjendje teuml beumljeuml praktikishtshoeri
3 MASHT (2012) Kurrikula Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt neuml Kosoveuml (klasat 6 7 8 dhe 9) Prishtineuml
Besueshmeumlria ka teuml beumljeuml me veumlrteteumlsineuml qeumlndrueshmeumlrineuml neuml peumlrseumlritjen e vlereumlsimitmatjes Besueshmeumlriana siguron se gjykimet janeuml teuml qeumlndrueshme dhe bazohen neuml njeuml sistem teuml dheumlnashNjeuml komponent kyccedil i besueshmeumlriseuml eumlshteuml sakteumlsia e vlereumlsimit me pikeuml teuml peumlrgjigjeveDiskutoni dhe pajtoni qasjen tuaj me vlereumlsuesit e tjereuml p ara se teuml filloni teuml vlereumlsoni Miratoni kriteret evlereumlsimit dhe peumlrdorni teuml njeumljteumln skemeuml vlereumlsimi teuml strukturuar Njeuml skemeuml vlereumlsimi e strukturuar lejonmundeumlson vendosjen e njeuml sasie teuml njeumljteuml pikeumlsh peumlr ccedildo pyetje teuml vlereumlsuar nga vlereumlsues teuml ndrysheumlmBesueshmeumlria neuml disa raste varet shumeuml nga leumlnda meumlsimore Psh qeuml njeuml test neuml leumlndeumln e historiseuml teuml keteumlbesueshmeumlri teuml larteuml ka nevojeuml qeuml teuml gjitha pyetjet teuml jeneuml objektive Ndryshe ndodh neuml leumlndeumln e matematikeumlskjo mund teuml arrihet meuml lehteuml edhe duke peumlrdorur pyetje teuml llojeve teuml tjera
Dobia e vlereumlsimit tregon qeuml vlereumlsimi eumlshteuml i dobisheumlm kur ka arritur teuml i dentifikojeuml mangeumlsiteuml neuml arritjet enxeumlneumlsve dhe i peumlrdor teuml dheumlnat e keumltij vlereumlsimi peuml r teuml planifikuar hapat dhe metodat e peumlrmireumlsimit teuml tyreneuml teuml ardhmen
34 Aspekte teuml peumlrgjithshme kulturore dhe gjuheumlsore teuml peumlrmbajtjes(Paanshmeumlria)
Aspektet kulturore dhe gjuheumlsore duhet teuml jeneuml prioritet i reumlndeumlsisheumlm i vlereumlsimeve dhe po saccedileumlrisht i vlereumlsimevekombeumltare Ato gjithashtu duhet teuml jeneuml tregues teuml vlereumlsimeve teuml tjera peumlrmbledheumlse (sumative) qeuml beumlhen neumlklaseuml apo shkolleuml Keumlto aspekte janeuml teuml lidhura me dallimet kulturore dhe gjuheumlsore teuml nxeumlneumlsvePraktikat e vlereumlsimit duhet teuml jeneuml teuml peumlrshtatshme peumlr nxeumlneumlsit e klaseumlsshkolleumls teuml cileumlt peumlraqeumlsojneumlprejardhje teuml ndryshme kulturore dhe gjuheumlsore Peumlr shembull suksesi i njeuml nxeumlneumlsi neuml peumlrgjigje teuml pyetjes megojeuml ose gjateuml peumlrgjigjeve teuml njeuml testi nuk duhet teuml pengohet neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml nga meumlsuesi peumlr shkak teumlsondit kulturor njohurive ose traditeumls Neumlse ndikimet kulturore dhe gjuheumlsore janeuml injoruar nxeumlneumlsi mundteuml prezantohet i tjeteumlrsuar apo i shkeumlputur nga teuml meumlsuarit dhe procesi i vlereumlsimit Meumlsuesit duhet teuml jeneuml teumlveteumldijsheumlm se si prejardhje teuml tilla mund teuml ndikojneuml neuml teuml meumlsuarit dhe perormanceumln e nxeumlneumlsve Meumlsuesitduhet teuml jeneuml teuml gatsheumlm peumlr teuml rregulluar praktikat e tyre teuml vlereumlsimit ku eumlshteuml e nevojshme peumlr teuml siguruarqeuml nxeumlneumlsit kaneuml mundeumlsi teuml demonstrojneuml ateuml qeuml ata dineuml dhe mund ta beumljneuml
Ndeumlr teuml tjera duhet qeuml
bull teuml jeni teuml ndjesheumlm ndaj atyre aspekteve teuml njeuml praktike vlereumlsimi qeumlmund teuml pengojeuml nxeumlneumlsit me kultura teuml ndryshme ose gjuha e teumlcileumlve nuk eumlshteuml e mjatueshme peumlr tlsquou peumlrgjigjur dhe demonstruarnjohuriteuml e tyre dhe ccedilareuml ata mund teuml beumljneuml
bull teuml njihni prejardhjen kulturore teuml nxeumlneumlsve ateumlsiteuml e ndryshmegjuheumlsore dhe teuml mundeumlsoni procedura peumlr teuml parandaluar qeuml keumltoprejardhje dhe ateumlsi teuml ndikojneuml padrejteumlsisht neuml demonstrimin e tyreteuml teuml meumlsuarit
bull teuml rregulloni neumlse eumlshteuml e nevojshme praktikat e vlereumlsimit qeuml keniplanifikuar ose jeni duke peumlrdorur
bull teuml shmangni peumlrmbajtjen dhe gjuheumln qeuml mund teuml shihen teuml ndjeshme nga ana kulturore apo mund teuml jeneuml yese peumlr njeuml nxeumlneumls ose njeuml pjeseuml nxeumlneumlsish
bull teuml peumlrdorni praktikat e vlereumlsimit qeuml lejojneuml nxeumlneumlsit teuml tregojneuml ateumlsiteuml shpreheumlse neuml gjuheumln e kultureumlne tyre
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1036
18 19
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
4 HARTIMI I TESTIT PEumlRMBLEDHEumlS
41 Testi
esti eumlshteuml njeuml instrument vlereumlsimi qeuml peumlrdoret peumlr teuml matur njohuriteuml dhe ateumlsiteuml e nxeumlneumlsve esti eumlshteuml ormeumlvlereumlsimi meuml seuml shumti e njohur dhe e peumlrdorur keumlshtu qeuml duke pasur parasysh reumlndeumlsineuml e njeuml vlereumlsimi teuml sakteumlteuml teuml nxeumlnit teuml nxeumlneumlsve eumlshteuml shumeuml e reumlndeumlsishme teuml dihet se si hartohet njeuml test i shkruar mireuml dhe i vlesheumlm
Njeuml nga hapat meuml teuml reumlndeumlsisheumlm neuml hartimin e njeuml testi eumlshteuml qeuml teuml merren parasysh rezultatet e teuml nxeumlnit dheteuml peumlrcaktohet se cilat aspekte duhet vlereumlsuar me keumlteuml test Pasi teuml identifikohen se cilat rezultate do teuml matenduhet teuml merret parasysh se ccedilareuml lloji i pyetjes meuml mireuml mundeumlson reflektimin e nxeumlneumlsve lidhur me ato teuml atij
rezultati Peumlr shembull a eumlshteuml qeumlllimi peumlr teuml krijuar njeuml test qeuml keumlrkon nga nxeumlneumlsit qeuml teuml japin peumlrkufizimeapo qeuml nxeumlneumlsit teuml demonstrojneuml ateumlsineuml e tyre peumlr teuml krahasuar koncepte teuml ndryshme dhe teuml mbrojneuml poziteumlne tyre neuml njeuml subjekt teuml diskutuesheumlm
Veteumlm pyetjet e mira veccedil e veccedil nuk garantojneuml medoemos qeuml testi teuml jeteuml i mireuml pasi testi si njeuml i teumlreuml eumlshteumlmeuml shumeuml se njeuml grupim i thjeshteuml pyetjesh Peumlr keumlteuml eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml seuml pari teuml dihet se ccedilka deumlshirojmeuml teumlmatim cilin rezultat teuml teuml nxeumlnit deumlshirojmeuml ta realizojmeuml cileumln kompetenceuml deumlshirojmeuml ta arrijmeumlNeuml hartimin e njeuml testi reumlndeumlsi teuml veccedilanteuml ka peumlrdorimi i aksonomiseuml seuml Bloom-it si njeuml struktureuml hierarkike eateumlsive teuml teuml menduarit dhe njeuml mjet peumlr teuml matur thelleumlsineuml njoheumlse teuml teuml meumlsuarit teuml nxeumlneumlsve
42 Nivelet e teuml nxeumlnit sipas taksonomiseuml seuml Bloom-itTaksonomia e Bloom-it
aksonomia eumlshteuml njeuml sistem peumlr klasifikimin e keumlrkesave pyetjeve sipas nivelit teuml hierarkiseuml seuml dijesQeumlllimi i paraqitjes seuml keumltyre keumlrkesave pyetjeve eumlshteuml qeuml meumlsimdheumlneumlsit teuml amiljarizohen me konceptetkryesore teuml taksonomiseuml seuml pyetjeve dhe teuml kuptojneuml si ta peumlrdorin ateuml gjateuml planifikimit dhe meumlsimdheumlniesneuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml meumlsojneuml meuml mireuml aksonomia eumlshteuml njeuml meumlnyreuml e klasifikimit teuml pyetjevekeumlrkesavedhe ndihmon qeuml teuml kemi lloje teuml ndryshme teuml pyetjeve
Nivelet e teuml nxeumlnit sipas taksonomiseuml seuml Bloom-it
MENDIMI
KRITIK
Vlereumlsimi
Sintezeuml
Analizeuml
Zbatimi
Kuptimi
Njohja
Krijimi i kritereve bazuar neuml gjykim
Peumlrdorimi i rregullave dhe parimeveneuml zgjidhje teuml problemeve
Kombinimi i ideve teuml ndryshme
Ndryshimi i informacioneve nga njeuml formeuml
neuml formeuml tjeteumlr
Mbajtja mend e fakteve peumlrkufizimeve
dhe vlerave
Zbeumlrthimi i informacioneve neuml pjeseuml- lidhja ndeumlrmjet gjeumlrave
Neuml dokumentet e vlereumlsimit teuml MASH njeumlmodel i tilleuml eumlshteuml paraqitur neuml meumlnyreuml meuml teuml ploteumldhe rekomanduar peumlr hartimin e testeve
Peumlrdoreni taksonomineuml si njeuml udheumlzues Shpeshklasifikimi neuml njeuml nivel teuml caktuar keumlrkon matje evlereumlsime shteseuml Nganjeumlhereuml disa pyetje peumlrmbajneumlelemente teuml disa niveleve teuml taksonomiseuml Kjo do teumlthoteuml se nuk duhet teuml beumlhemi sklleveumlr teuml sistemit teumlklasifikimit qeuml ai teuml na pengojeuml por ta peumlrdorimklasifikimin peumlr njeuml vlereumlsim teuml eektsheumlm
43 Nivelet sipas taksonomiseuml seuml Bloom-it me shembuj (klasat 1-5 dhe 6-9)
431 NJOHJA
Eumlshteuml niveli meuml i uleumlt por me reumlndeumlsi Eumlshteuml shprehje kritike e teuml meumlsuarit dhe nxeumlneumlsit mbajneuml mend akteparime peumlrkufizime dhe vlera Pra nxeumlneumlsi riprodhon inormacionePyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese thuaj peumlrshkruaj peumlrcakto dallo neumlnvizo kujto etjNjohja peumlrbeumlhet ngabull Njohja e termavebull Njohja e akteve specifikebull Njohja e konceptevebull Njohja e parimevebull Njohja e metodave dhe procedurave
Njohja e termave
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml barazimi 8 - 3 = 5 Si quhet numri 5 A I zbritshmiB ZbriteumlsiC NdryshimiD Hereumlsi
Detyra 2 Cili pohim peumlrkufizon keumlndin ploteumlsues A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90oB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180oC Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270oD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360o
Njohja e fakteve specifike
Detyra 3 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml
A 9B 13C 27D 49
Detyra 4 Shuma e ccedildo numri tek me numrin 1 eumlshteuml numeumlr ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Njohja e koncepteve
Detyra 5 Cila formeuml e materies ka veumlllim dhe formeuml teuml caktuar A Benzina B Azoti
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1136
20 21
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C OksigjeniD AkulliDetyra 6 Si quhen lakoret neuml diagramin si neuml figureuml qeuml paraqesin ligjin e Bojl-Mariotit A IzohipseB IzotermeC IzohoreD Izobare
Njohja e parimeveDetyra 7 Janeuml dheumlneuml numrat m dhe n Cila nga rregullat e poshteumlsheumlnuaraeumlshteuml e veumlrteteuml A m+ 0 = 0B m 983086 0 = 0C m 983086 1 = 1D m - 1 = n
Detyra 8 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Njohja e metodave dhe proceduraveDetyra 9 Cileumln veti kimike e ka vitamina C
A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlC Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
432 TEuml KUPTUARIT
Niveli i teuml kuptuarit eumlshteuml nivel meuml i larteuml se i njohjes Pyetjet keumlrkojneuml ndryshimin e inormacionevenga njeuml ormeuml neuml njeuml ormeuml tjeteumlr peumlrshkruajneuml lidhjen midis dy e meuml shumeuml ideve Pyetjet brenda tyrepeumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese interpreto parashiko mbro argumento etj Kryesisht janeuml pyetje qeumlduan ndryshimin e faleumlve teuml njeuml grupi me faleuml teuml tjera peumlrshkrimin e njeuml figure me faleuml lidhjen e dy e meumlshumeuml situatave etjbull Kuptimi i akteve dhe parimevebull Kuptimi i relacioneve shkak ndash pasojeumlbull Peumlrkthimi i materialitbull Interpretimi i grafikeve tabelave hartavebull Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Kuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
Kuptimi i relacioneve shkak ndash pasojeuml
Detyra 2 Sipas skemeumls seuml paraqitur peumlr struktureumln elektronike teuml karbonit neuml beumlrthameumln e tij aipeumlrmban A 6 elektrone dhe 0 neutroneB 6 elektrone dhe 6 protoneC 6 neutrone dhe 0 elektroneD 6 neutrone dhe 6 protone
Detyra 3 Ccedilfareuml keumlndi fitohet neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i zbresim njeuml keumlnd teuml drejteuml A i ngushteumlB i gjereumlC i shtrireumlD i ploteuml
Interpretimi i grafikeve tabelave hartave
Detyra 4 Sa kube njeumlsi gjenden neuml figureumln e dheumlneuml neumlse dihet se shtresa e fundit eumlshteuml e ploteumlsuar egjitha me kube njeumlsi A 12B 16C 23D 26
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 5 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e treteuml miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
433 ZBATIMI
Niveli i zbatimit beumln pjeseuml neuml nivelin e meseumlm teuml pyetjeve Nxeumlneumlsi duhet jo veteumlm teuml njoheuml dhe kuptojeumlinormacionet por duhet teuml jeteuml neuml gjendje edhe trsquoi zbatojeuml ato Peumlrmes tyre ai duhet teuml jeteuml neuml gjendje teumlzgjidheuml probleme neuml situata konkrete nga jeta reale Pyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruesendrysho demonstro zhvillo modifiko organizo vepro peumlrgatit lidh etj euml tilla pyetje janeuml kryesisht atoqeuml i keumlrkojneuml nxeumlneumlsit teuml zbatojeuml parimet metodat ormulat neuml situata teuml caktuarabull Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja bull Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktikebull Zbatimi i metodave dhe proceduravebull Zgjidhja e problemeve matematike
Zbatimi i fakteve dhe pari meve neuml situata te reja
Detyra 1 Numrat 2 5 10 17 26 ____ janeuml renditur sipas njeuml rregulle Gjeni numrin qeuml vjenneuml radheuml A 34B 35C 36D 37
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1236
22 23
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Zbatimi i ligjit dhe teo rive neuml situata praktike
Detyra 2 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Zbatimi i metodave dhe procedurave
Detyra 3 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Zgjidhja e problemeve matematike
Detyra 4 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendisa dyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
10 cm
8cm
3cm
Detyra 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur njeuml kuti prej llamarine pa kapaka) Sa cm2 llamarineuml eumlshteuml shpenzuarb) Sa decilitra ujeuml zeuml kutia
434 MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES (ANALIZEuml SINTEZEuml VLEREumlSIM)
bull Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimitbull Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i peumlrundimitbull Identifikimi i inormatave relevantebull euml analizuarit e peumlrundimeve
Pyetjet e analizeumls
Pyetjet e analizeumls keumlrkojneuml shprehi teuml menduarit kritik Zakonisht keumlto lloje pyetjesh keumlrkojneuml dy lloje teumlateumlsive teuml teuml menduaritbull Zbeumlrthimi i asaj ccedilareuml eumlshteuml dheumlneuml neuml pjeseumlt peumlrbeumlreumlsebull Keumlrkim i lidhjeve teuml dy a meuml shumeuml pjeseumlvePyetjet kryesisht brenda tyre peumlrmbajneuml oljet vepruese ndrysho demonstro zhvillo modifiko organizovepro peumlrgatit lidh etj Keumlrkesat e shprehura janeuml ilustro neumlnvizo dallo dierenco trego ndaj etj
Pyetjet e sintezeumls
Pyetjet e sintezeumls keumlrkojneuml shprehi teuml menduarit kritik dhe ateumlsi krijuese Zakonisht keumlto lloje pyetjeshkeumlrkojneuml qeuml nxeumlneumlsi teuml krijojeuml njeuml produkt teuml ri Nxeumlneumlsit i orohet mundeumlsia teuml jeteuml i pavarur dhe teuml keteuml lirimendimi dhe krijimi Pyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese karakterizo kompozo hartokrijo peumlrpilo peumlrmblidh etj
Pyetjet e vlereumlsimit
Pyetjet e vlereumlsimit keumlrkojneuml nxjerrjen e gjykimeve teuml bazuara neuml kriter dhe anasjelltas Pyetjet kryesishtbrenda tyre peumlrmbajneuml oljet vepruese vlereumlso krahaso mbro kritiko justifiko interpreto mbeumlshtet etj
Identifikimi i informatave relevante
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur 8 2 5- 3 a b c 4 6
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c
Teuml analizuarit e peumlrfundimeve teuml dheumlnaDetyra 2 Janeuml dheumlneuml shprehjet dhe Sa eumlshteuml vlera e a-seuml b-seuml dhe c-seuml neumlse shuma ea+b+c = 13
Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit
Detyra 3 Neumlse Rcba isin
dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a b c A - + -B - - -C + - +D - - +
[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln 31 d d perp dhe 42 d d perp Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml A 0
90=+ β α B 0
180=+ β α
C 270=+ β α 0
D 0380=+ β α
Detyra 5 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
435 Shembull i kalimit teuml njeuml pyetjeje nga njeuml nivel neuml njeuml tjeteumlr
Tema eorema e PitagoreumlsNjohje
Shembull 1 Formuloni teoremeumln e Pitagoreumls
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1336
24 25
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Teuml kuptuarit
Shembull 2 Shkruani me simbole matematike Shuma e syprinave teuml sipeumlraqeve katrore teuml ndeumlrtuarambi katetet a dhe b eumlshteuml e barabarteuml me syprineumln e sipeuml raqes katrore teuml ndeumlrtuar mbi hipotenuzeumlrsquorsquoShembull 3 euml lexohet ormula me shprehje matematike
Teuml zbatuarit
Shembull 4 Njeuml ndeumlrteseuml ka 220 shkalleuml dhe larteumlsia e secileumls shkalleuml eumlshteuml 18 cmGjeni sa eumlshteuml larteumlsia e ndeumlrteseumls Shembull 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml ABC
Informateuml relevante
Shembull 6 Cili nga pohimet eumlshteuml i sakteuml A Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsish t 15 cm
B Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e madhe se 15cmC Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsisht 1314 cmD Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e vogeumll se 1314 cm
44 Tabela e peumlrmbajtjes seuml testit ndash tabela e specifkimeve
Njeuml test mund teuml peumlrbeumlhet nga njeuml pyetje e vetme apo njeuml kombinim pyetjesh Peumlr teuml hartuar njeuml testmeumlsimdheumlneumlsi duhet teuml keteuml kujdes qeuml seuml pari teuml peumlrgatiseuml tabeleumln e testit Kjo tabeleuml peumlrmban ushat eprogramit peumlrmbajtjet e teuml cilave do teuml testohen si dhe numrin e pyetjeve dhe detyrave sipas niveleve teumlteuml nxeumlnit dhe ushave Peumlrgatitja e tabeleumls seuml testit varet nga shumeuml aktoreuml si psh volumi i peumlrmbajtjes qeumltestohet reumlndeumlsia e ushave qeuml peumlrshihen neuml vlereumlsim peumlrmbajtja e tyre koha neuml dispozicion etjabela e testit i orienton meumlsimdheumlneumlsit neuml hartimin e tij Caktimi i numrit teuml pyetjeve dhe detyrave sipas njeumlsivemeumlsimore dhe niveleve teuml teuml nxeumlnit e lehteumlson puneumln e meumlsuesit peumlr hartimin e testit Kjo pasi neuml vend qeuml meumlsuesiteuml shqyrtojeuml njeumlkoheumlsisht 4 njeumlsi meumlsimore peumlr teuml hartuar pyetje dhe zgjedhur detyra teuml ndryshme teuml cilat duhetklasifikuar sipas reumlndeumlsiseuml dhe nivelit teuml teuml nxeumlnit ai okusohet neuml hartimin e pyetjeve dhe detyrave sipas tabeleumlsPas peumlrgatitjes seuml tabeleumls seuml testit meumlsuesi kalon neuml hartimin e testit dhe kujdeset peumlr teuml si peumlr aneumlnpeumlrmbajteumlsore ashtu edhe peumlr tregues teuml tjereuml teuml pyetjeve teuml themi teuml ormeumls Me keumlto tregues do teuml vijojmeumlneuml pjeseumlt e meumlposhtme teuml keumltij materiali
abela e specifikimeve ka dy peumlrmasa njeumlra peumlrmaseuml (psh rresht) sheumlnon tematkonceptetetj Neuml peumlrmaseumlntjeteumlr(psh kolona) sheumlnohen nivelet njoheumlse qeuml do teuml maten Neuml rastin toneuml eumlshteuml marreuml njeuml tabeleuml shembullpeumlr 6 tema teuml njeuml kapitulli teuml ndareuml sipas niveleve teuml njohjes
TABELA 1 Tabeleuml testi me vlera numerike
FUSHALEumlNDA MEumlSIMORE NJOHJA TEuml KUPTUARIT ZBATIMI MENDIMI KRITIKSHUMA
20 30 30 20
ema 1 20 2 3 3 2 10
ema 2 30 4 4 4 3 15
ema 3 15 2 2 2 2 8
ema 4 20 2 3 3 2 10
ema 5 15 2 2 2 1 7
Shumapikeuml ose pyetje 12 14 14 10 50
Njeuml tabeleuml testi me vlera teuml dheumlneuml neuml tabeleumln 1 paraqet dy aspekte teuml reumlndeumlsishme teuml vlereumlsimita Ccedilareuml teuml vlereumlsojeuml (prerjet e rreshtave me kolonat)b Sa reumlndeumlsitheks ka peumlr ccedildo kombinacion teuml vlereumlsimit (vlerat e qelizave)
Neuml shembullin e meumlsipeumlrm shohim qeuml vlereumlsimi mbulon 5 tema ku secila prej tyre shqyrtohet neuml tre nivelet eshkathteumlsiseuml seuml arsyetimit teuml mbajturit mend teuml kuptuarit teuml zbatuarit dhe mendimi kritik Vlerat e kutiveqelizave janeuml vendosur nga prodhimi ndeumlrmjet peshave teuml temave sipas shkathteumlsiseuml me totalin e pikeumlve teumlvlereumlsimit
Procedura e krijimit teuml njeuml tabele teuml tilleuml eumlshteuml si meuml poshteumla Identifikon temat qeuml do teuml vlereumlsohen dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar rreshtat)b Peumlrcakton nivelet e shkathteumlsiteuml njoheumlse dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar kolonat)c Peumlrcakton totalin e pikeumlve (ose totalin e pyetjeve) teuml vlereumlsimit peumlrmbledheumls
d Llogarit vlerat peumlr ccedildo kuti (prerje teuml rreshtave me shtyllat) duke shumeumlzuar totalin e pikeumlve me peshat ekombinimevee Beumln rregullime teuml vlerave neuml kutia (psh rrumbullakime etj) qeuml teuml sigurohet qeuml shuma e teuml gjitha vleraveteuml jeteuml e barabarteuml me totalin e pikeumlve teuml vlereumlsimit (ose totalin e pyetjeve teuml testit)abela e testit mund teuml jeteuml e njeumljta edhe peumlr pikeumlt edhe peumlr pyetjet si ajo neuml modelin e testit teuml matematikeumlsklasa 1 ndash 9
441 Llojet e pyetjeve
Pas peumlrcaktimit neuml keumlteuml meumlnyreuml teuml zoneumls seuml vlereumlsimit (tabela e testit me vlerat) hapi tjeteumlr eumlshteuml teuml vendosetpeumlr ormatin e vlereumlsimit dhe llojin e pyetjeve qeuml do teuml zgjidhen neuml peumlrmbajtje teuml testitPasi keni vendosur peumlr ormat e vlereumlsimit dhe llojet e pyetjeve qeuml do teuml peumlrdoren kalohet nga tabela e testit mevlera neuml tabeleumln e testit me pyetjet abela 4 paraqet njeuml shembull tabeleuml testi me pyetje sipas tabeleumls 3 teuml testitNeuml tabeleumln 4 shihet qeuml testi peumlr vlereumlsimin peumlrmbledheumls do teuml peumlrbeumlhet nga dy pjeseuml
1 pjesa I - me alternativa ose peumlrgjigje teuml strukturuara2 pjesa II ndashese apo problemaPjesa I (me laps e leteumlr) peumlrmban pyetje me alternativa peumlr vlereumlsimin e teuml mbajturit mend dhe pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar peumlr vlereumlsimin e teuml kuptuaritPjesa II (vlereumlsimi) do teuml testojeuml ateumlsineuml e nxeumlneumlsve peumlr teuml gjitha ushat duke peumlrunduar dy detyra ushtrime-problema
TABELA 2 Model-tabeleuml testi
NUMRI I PYETJEVE(PIKEumlT)
TEuml MBAJTURITMEND
TEuml KUPTUARIT TEuml ZBATUARIT MENDIMIKRITIK
SHUMA
Me alternativa Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
EseProblem
ema 1 5(5) 2(4) 1(3) 1(5)ema 2 8(8) 2(4)ema 3 4(4) 1(2) 1(2)ema 4 5(5) 1(2)ema 5 4(4) 1(2)otali 26(26) 7(14) 2(5) 1(5) 36(50)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1436
26 27
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shihet gjithashtu neuml tabeleumln 2 qeuml vlereumlsimi peumlrmbledheumls do teuml peumlrmbajeuml 36 pyetje nga teuml cilat 26 janeuml mealternativa 7 janeuml me peumlrgjigje teuml strukturuar dhe 2 janeuml pyetje peumlrmbushjejeperormanceuml dhe njeuml keumlrkeseumlese apo problemShpeumlrndarja e pyetjeve do teuml beumlhet sipas teuml gjitha kutive teuml tabeleumls Duke krahasuar kutiteuml neuml tabeleumln 2 meato peumlrkateumlse neuml tabeleumln 1 do teuml veumlrejmeuml se ccedildo pyetje me alternativeuml eumlshteuml vlereumlsuar 1 pikeuml ccedildo pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar eumlshteuml vlereumlsuar me 2 ose 3 pikeuml dhe pyetjet e undit teuml perormanceumls me meuml shumeumlse njeuml pikeuml ( neuml rastin toneuml 5 pikeuml secila)Pas skicimit teuml tabeleumls seuml testit me pyetje hapi i radheumls eumlshteuml teuml shkruhen (gjenden) pyetjet sipas tabeleumls 2
442 Rregulla bazeuml peumlr teuml gjitha formatet e pyetjeve
Neuml hartimin e keumltyre pyetjeve peumlrveccedil teuml tjerash duhet teuml respektojmeuml disa rregulla bazeuml si meuml poshteumlsigurohuni teuml matni konceptet meuml teuml reumlndeumlsishme
1 ormuloni pyetje teuml qarta dhe koncize2 sigurohuni qeuml pyetja i peumlrgjigjet qeumlllimit teuml caktuar3 shmangni pyetjet e papeumlrshtatshme neuml ormeuml e peumlrmbajtje4 shmangni pyetjet e veumlshtira teuml pajustifikuara5 shmangni pyetjet me kuptime teuml tjera logjike veccedil kuptimit qeuml synojmeuml6 vendosni teuml parat pyetjet meuml teuml lehta
443 Numri i mjaftuesheumlm i pyetjeve neuml njeuml test
Kjo eumlshteuml e varur teumlreumlsisht nga hapeumlsira qeuml vlereumlsojmeuml dhe qeumlllimet Ka njeuml rregull teuml peumlrgjithsheumlm qeuml dhjeteumlpyetje janeuml teuml nevojshme peumlr teuml vlereumlsuar kompetencat e teuml meumlsuarit peumlr njeuml njeumlsikapitull Megjithateuml neumlmjat raste edhe veteumlm 5 pyetje na sigurojneuml njeuml vlereumlsim teuml mireumlKur vlereumlsojmeuml nivelet e larta teuml njohjes dhe teuml tjera ateumlsi ne mund teuml peumlrdorim veteumlm disa pyetje dhendonjeumlhereuml veteumlm njeuml pyetje pasi ato keumlrkojneuml shumeuml koheuml peumlr peumlrgjigje
444 Llogaritja e koheumls seuml testit
Sigurohuni teuml jepni njeuml koheuml teuml mjatueshme peumlr peumlrgjigjen e teuml gjitha pyetjeve Meuml tepeumlr koheuml eumlshteuml meumlmireuml se meuml pak nga sa nevojitet Meumlsuesi duhet teuml vlereumlsojeuml koheumln qeuml i duhet atij peumlr tu peumlrgjigjur teuml gjithapyetjeve
Mbi keumlteuml koheuml ai duhet teuml shtojeuml koheuml peumlr eekt teuml aktoreumlve teuml meumlposhteumlm - Nxeumlneumlsi eumlshteuml meuml i ngadalteuml neuml procedurat e peumlrgjigjeve dhe zgjidhjeve - Nxeumlneumlsi eumlshteuml neumln presion - Nxeumlneumlsi beumln gabime dhe i duhet trsquoi rikthehet zgjidhjes seuml sakteuml - Nxeumlneumlsi peumlrgjitheumlsisht ndjek rrugeuml meuml teuml gjateuml zgjidhje dhe arsyetimi - Nxeumlneumlsi shpesh verifikon peumlr hereuml teuml dyteuml ose meuml tepeumlr peumlrgjigjet ose zgjidhjet
Meumlsuesi duhet teuml keteuml parasysh qeuml teuml shmangeuml zgjatjet e panevojshme Shumeuml nga vlereumlsimet e shkurtra(pak pyetje) mund teuml na japin njeuml pamje meuml teuml sakteuml teuml asaj ccedilareuml nxeumlneumlsi di neuml krahasim me njeuml vlereumlsim teumlgjateuml (shumeuml pyetje) E theumlneuml meuml ndryshe duhet teuml shmangim zgjatjen e panevojshme teuml njeuml testi Zgjatja e
panevojshme teuml shmang nga qeumlllimi kryesor krijon konuzion dhe p resion peumlr nxeumlneumlsinSigurohuni teuml konsideroni njeuml seumlreuml aktoreumlsh teuml tjereuml si socialeuml e psikologjikeuml teuml lidhura me koheumln dhe vendine testit reumlndeumlsineuml e tij mosheumln gjinineuml dhe peumlrkateumlsineuml kulturore-sociale teuml nxeumlneumlsit
445 Pikeumlt notat dhe niveletNeuml und paraqitet edhe tabela e kthimit teuml pikeumlve neuml noteuml pra notat neuml vareumlsi teuml peumlrqindjes seuml pikeumlve qeumlkaneuml fituar nxeumlneumlsit Nuk ka rregull qeuml peumlrcakton lidhjen e notave me peumlrqindjen e p ikeumlve teuml fituara Kjo meumlshumeuml varet nga synimi qeuml ka meumlsimdheumlneumlsi neuml testimin e nxeumlneumlsve dhe detyrat qeuml ka peuml rzgjedhur peumlr testNjeuml tabeleuml e tilleuml ka pamjen e meumlposhtme
TABELA 3 Nga pikeuml - neuml noteuml - neuml nivel
Intervalet e pikeumlve Niveli(notimi) Niveli
Nota91 ndash 100 5 A
81 ndash 90 4 B
61 ndash 80 3 C
41 ndash 60 2 D
40 1 Pikeumlt e caktuara peumlr secileumln detyreuml si dhe tabela e kalimit teuml tyre neuml noteuml janeuml elementet themelore teuml cilat e beumljneumltestin teuml jeteuml instrument peumlr vlereumlsimin objektiv dhe transparent teuml nxeumlneumlsve Ky objektivitet dhe kjo transparenceumlvlen peumlr nxeumlneumlsit prindeumlrit strukturat e ndryshme arsimore si dhe paleumlt e tjera teuml interesuara
446 Teste qeuml janeuml pjeseuml teuml teksteve meumlsimore
Meumlsuesit ankohen se ka raste kur provimet nuk janeuml neumlpeumlrputhje me programin peumlr teuml cilin testi eumlshteuml planifikuardhe ky eumlshteuml njeuml problem qeuml lidhet me vleshmeumlrineuml e testitNjeuml pjeseuml shprehen qeuml keumlto teste nuk janeuml gjithmoneuml teumlvleshmePra lypset teuml sigurohemi qeuml testet dhe provimet teumlpeumlrmbushin standardet e vleshmeumlriseuml dhe neuml keumlteuml meumlnyreumlteuml matin sa meuml sakteuml ateuml qeuml eumlshteuml e planifikuar Keumlshtu atosheumlrbejneuml si modele qeuml nxeumlneumlsi teuml vlereumlsojeuml veten neuml und teumlnjeuml njeumlsie kapitulli meumlsuesi gjithashtu trsquoi shqyrtojeuml si modelepeumlr hartimin e testit teuml njeumlsiseumlkapitullit apo si modele peumlrskicimin e testeve teuml tjereuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1536
28 29
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
5 LLOJET KRYESORE TEuml PYETJEVE DHERREGULLAT E TEuml SHKRUARIT TEuml TYRE
51 Llojet kryesore teuml pyetjevePyetjet me ploteumlsimKeumlto janeuml fali qeuml iu mungojneuml njeuml ose dy faleuml apo simbole Keumlto pyetje janeuml teuml dobishme peumlr vlereumlsimin enjohurive peumlr aktet konceptet ligjetprincipet dhe ormulat
Pyetjet me alternativa
Janeuml pyetje qeuml duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen e veumlrteteuml nga alternativat qeuml teuml orohen
E veumlrteteumlE gabuarPyetja eumlshteuml njeuml fali qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml zgjedheuml neumlse pohimi neumlpeumlrmjet saj eumlshteuml i veumlrteteuml apo i gabuar
Me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) Janeuml dy bashkeumlsi pyetjeshaktesh qeuml nxeumlneumlsi duhet trsquoi lidheuml sipas peumlrkateumlsiseuml neuml bazeuml teuml instruksioneve qeuml i jepen psh nga meumlsuesi
52 Pyetje me peumlrgjigje teuml strukturuarPeumlrgjigje e shkurteumlr (peumlrgjigje e dheumlneuml shkurt) Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje teuml shkurteumlr peumlr njeuml pyetje teuml dheumlneuml qeuml mund teuml jeteuml me disa faleuml njeuml listeuml ose disa fali
Etiketimi Nxeumlneumlsi gjen faleuml peumlr teuml identifikuar peumlrbeumlreumlsit psh neuml njeuml piktureuml ose skicim Peumlrgjigjet mund teuml jeneumldheumlneuml neuml njeuml bashkeumlsi peumlrgjigjesh nga e cila nxeumlneumlsi zgjedh dhe vendos neuml vendin e duhur
Paraqitje e puneumls ShpjegimArgumentim Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje duke beumlreuml ndonjeuml llogaritje ose paraqitje grafike peumlr teuml mbeumlrritur neuml njeuml peumlrgjigje Aiargumenton ose shpjegon peumlrgjigjen apo argumenton e shpjegon shkalleumln e teuml kuptuarit
Prezantim viziv
Nxeumlneumlsi mund teuml ndeumlrtojeuml grafikeuml skema matrica apo ilustrime peumlr teuml deumlshmuar njohjen dhe teuml kuptuarit
Detyrat bazuar neuml perormanceuml Eumlshteuml njeuml vlereumlsim qeuml peumlrmbledh disa veprimtari qeuml janeuml ta lidhura dhe keumlrkojneuml nga nxeumlneumlsi teuml
ormulojneuml njeuml peumlrgjigje krijojneuml njeuml produkt apo beumljneuml njeuml demonstrim qeuml vlereumlsohet nga disa kritere
Komunikim individual (i okusuar neuml proces)
Eumlshteuml metodeuml qeuml vlereumlson peumlrparimin e nxeumlneumlsit mbeumlshtetur neuml intervistat e strukturuara dialogunkonerencat veumlzhgimet shkrimet neuml revista peumlr teuml meumlsuarit publikimet etj
Ese-teuml apo pyetjet me und teuml hapur Nxeumlneumlsit i peumlrgjigjen njeuml ose disa pyetjeve me aneuml teuml disa paragraeumlve Kur eumlshteuml ese ai beumln njeuml krijimletrar social apo shkencor peumlr njeuml situateumltemeuml teuml dheumlneuml sipas njeuml strukture teuml caktuarKur pyetja jepet neuml ormeumln e detyreumls apo problemeumls peumlrgjigja do teuml jepet sipas ormatit qeuml keumlrkon detyraapo me aneuml teuml zgjidhjes seuml ploteuml qeuml e keumlrkon problema
53 Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve
Meuml poshteuml jemi peumlrpjekur teuml evidentojmeuml udheumlzime apo rregulla teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve Janeuml paraqiturdisa prej tyre peumlr disa nga ormat e pyetjeve Neumlpeumlrmjet tyre kemi synuar teuml teumlrheqim veumlmendjen qeuml shkrimii njeuml pyetje teuml mireuml eumlshteuml njeuml proces hereuml hereuml i gjateuml e i lodhsheumlm Ai keumlrkon verifikim e matje teuml treguesveteuml pyetjes teuml lidhura me peumlrmbajtjen gjuheumln e peumlrdorur aspektet kulturore e sociale qeuml mbulon veumlshtireumlsineumldiskriminimin etj Neuml peumlrgjitheumlsi shembujt neuml udheumlzime janeuml zgjedhur qeuml teuml ilustrojneuml sa meuml mireuml udheumlziminpeumlrkateumls Njeumlkoheumlsisht janeuml dheumlneuml shembuj teuml pyetjeve me standard teuml larteuml nga ciklet PISA teuml meumlparshme
54 Pyetjet me ploteumlsim
Keumlto janeuml pyetje neuml ormeumln e njeuml falie qeuml i mungon njeuml pjeseuml e cila mund teuml jeteuml faleuml a togfaleumlsh Mund teuml jeteuml edhe njeuml pjeseuml teksti me pjeseuml teuml paploteumlsuara Vendosja e pjeseumlve teuml munguara i jep kuptimin e duhurfaliseuml apo tekstit kuptimin e ploteuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1636
30 31
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me ploteumlsim
Ndeumlrtoni falineuml neuml meumlnyreuml qeuml peumlrgjigja e veumlrteteuml teuml jeteuml e shkurteumlr dhe veteumlm njeuml
Shembull
I dobeumlt Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml ldquoAmerikeuml rdquo ______________I peumlrmireumlsuar Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml neuml ldquoAmerikeumlrdquo neuml vitin _____________
Pjeseumln qeuml mungon eumlshteuml meuml mireuml ta vendosim neuml und teuml faliseuml se neuml fillim teuml saj
Shembull
I dobeumlt ____________ eumlshteuml elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumltI peumlrmireumlsuar Elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumlt eumlshteuml __________Lejoni veteumlm njeuml ose dy hapeumlsira boshe neuml fali
Shembull
I dobeumlt Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr ___________ me aneuml teuml trupit eumlshteuml_____________ I peumlrmireumlsuar Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr leumlvizjen e leumlndeumlve ushqyese neuml teuml gjitheumltrupin eumlshteuml ______________
55 Pyetjet me alternativa
Keumlto pyetje japin njeuml trung neuml ormeumln e njeuml pyetjeje apo falie teuml p aploteuml dhe disa alternativa (tre kateumlr ose meumlshumeuml) njeuml prej teuml cilave eumlshteuml e veumlrteteuml (ose peumlrgjigja meuml e veumlrteteuml dhe pjesa tjeteumlr janeuml alternativa hutuese Ato janeuml teuml vleshme peumlr vlereumlsimin e njohurive peumlr krahasime zbatime teuml thjeshta njohje e zbatim ligjesh erregullash teuml thjeshta ormula e koncepte peumlr vlereumlsim teuml njeuml materiali stimulues etj
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me alternativa
Sigurohuni qeuml trungu i pyetjes shpreh neuml meumlnyreuml teuml ploteuml njeuml ccedileumlshtje neuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml dineuml mireuml teumlbeumljneuml ateuml ccedilareuml shpresohet prej tyre para s e teuml lexojneuml alternativatForma e njeuml pyetje me alternativa Shembull Njeuml zog sapo ka ccedilelur nga njeuml vezeuml Cila nga keumlto aza ka shumeuml teuml ngjareuml qeuml vjen meuml pas neuml cikline jeteuml se zogut A LindjeB VdekjeC RritjeD Riprodhim
Shembull Shpejteumlsia e rrjedhjes 4 Inuzionet (ose injeksionet intravenoze) peumlrdoren peumlr teuml utur neuml trupin epacientit leumlngjet dhe ilaccedilet
Inermieret kaneuml nevojeuml teuml llogarisin shpejteumlsineuml e rrjedhjes RR neuml pika peumlrminuteuml peumlr injeksion Ato peumlrdorin ormuleumln =
pv
60n ku
4 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
p eumlshteuml aktori i pikeumls neuml pika peumlr mililiteumlr (ml) v eumlshteuml veumlllimi i injeksionit neuml ml n eumlshteuml numri i oreumlve qeuml keumlrkon injeksioni peumlr tu mbaruar
Pyetje 1
Inermieret gjithashtu kaneuml nevojeuml teuml llogarisin veumlllimin e inje ksionit v nga shpejteumlsia e rrjedhjes RRNjeuml injeksion me njeuml shpejteumlsi rrjedhje 50 pika peumlr minuteuml duhet ti jepet njeuml pacienti peumlr 3 oreuml Peumlr keumlteumlinjektim aktori i pikeumls eumlshteuml 25 pika peumlr mililiteumlrSa eumlshteuml veumlllimi neuml ml i injektimitVeumlllimi i injektimit ml
Pyetje 2 Njeuml inermiere deumlshiron teuml dyfishojeuml koheumln e njeuml injeksioni
Peumlrshkruaj sakteumlsisht si ndryshon RR neumlse n dyfishohet por p dhe v nuk ndryshojneuml Shmangni peumlrdorimin e negativeve
Nxeumlneumlsit neuml peumlrgjitheumlsi nuk e shohin ldquoNUKrdquo neuml njeuml trung pyetjeje Neumlse ajo duhet peumlrdorur patjeteumlr eumlshteumlmireuml ta dalloni duke e theksuar (bold) ose duke e kapitalizuar (NUK)
Sigurohuni qeuml teuml gjitha peumlrgjigjet janeuml neuml teuml njeumljteumln gjateumlsi gramatikeuml apo veumlshtireumlsi konceptimi
Mos peumlrdorni shtesa teuml panevojshme psh duke e beumlreuml meuml teuml zgjatur meuml teuml peumlrpunuar meuml teuml peumlrgjithshme apomeuml teknike
Shembull
I dobeumltPjesa e lules qeuml mban vezeumlt eumlshteuml quajtur njeuml A thekB vezoreC pistilD petal
I peumlrmireumlsuarPjesa e lules qeuml mban vezeumlt quhet A thekB vezoreC pistilD petal
Gjithashtu peumlrdorimi i faleumlve si zakonisht disa dhe peumlrgjitheumlsisht janeuml shtesa teuml peumlrgjigjes seuml sakteuml ndeumlrsapeumlrdorimi i faleumlve si asnjeumlhereuml dhe gjithmoneuml janeuml shtesa teuml peumlrgjigjeve teuml pasakta
- Shkruani alternativat e tjera qeuml teuml jeneuml qarteumlsisht teuml gabuara Alternativat janeuml teuml padobishme neumlse ato duken shumeuml qarteuml qeuml janeuml teuml gabuara Gabime tipike koncepteqeuml gabohet lehteuml sheumlrbejneuml si alternativa teuml mira
Shembull
I dobeumlt
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Peumlrgjysmohet
I peumlrmireumlsuar
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Nuk ndryshon
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1736
32 33
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
- MOS jepni alternativa qeuml janeuml pjeseumlrisht teuml sakta ose i mbivendosen peumlrgjigjes seuml sakteuml
- MOS peumlrdorni alternativat rdquoteuml gjitha meuml sipeumlrrdquo apo ldquoA dhe Brdquo teuml cilat e beumljneuml pyetjen teuml veumlshtireuml neuml meumlnyreuml teuml
panevojshme peumlr nxeumlneumlsit
- Peumlrdorni udheumlzime me gojeuml peumlr ata qeuml kaneuml veumlshtireumlsi leximi
- Peumlrdorni shkronja teuml meumldha shtypi peumlr teuml sheumlnuar alternativat Keumlshtu eumlshteuml meuml lehteuml peumlr nxeumlneumlsit me problemeteuml teuml lexuarit
- Jepni aq alternativa sa eumlshteuml e nevojshme
- Neumlse nuk eumlshteuml e arsyeshme teuml jepni meuml shumeuml se t re alternativa mos shtoni neuml meumlnyreuml teuml panevojshme Nuk kaasgjeuml magjike peumlr kateumlr apo peseuml alternativa
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund ta peumlrdorim peumlr teuml testuar shumeuml nivele teuml teuml meumlsuaritbull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml testuar ateumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr teuml integruar inormacionin
bull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml diagnostikuar veumlshtireumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr koncepte teuml caktuarabull Na siguron inormata kthyese peumlr alternativat e gabuara dhe teuml sakteumln peumlr meumlnyreumln si ato kaneuml unksionuarbull Mund teuml shtojmeuml meuml shumeuml pyetje peumlr teuml mbuluar meuml shumeuml programbull Mund teuml mbulojmeuml meuml shumeuml nivele veumlshtireumlsiebull Zakonisht duan meuml pak koheuml peumlr peumlrgjigje nga nxeumlneumlsit
Mangeumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund teuml perceptohet meuml e ndeumlrlikuarbull Nuk janeuml teuml peumlrshtatshme peumlr teuml matur qeumlndrimet ndaj teuml meumlsuarit pasi peumlrgjigja e veumlrteteuml mund teuml
gjendet lehteuml edhe indirekt edhe rasteumlsishtbull Nuk lejon teuml demonstrohen njohuri jashteuml opsioneve teuml dheumlnabull Keumlrkon koheuml peumlr teuml arritur neuml pyetje teuml cileumlsiseuml seuml larteuml teuml keumltij llojibull Favorizon parashikimin (marrjen mend) pasi gjithmoneuml njeuml eumlshteuml peumlrgjigje e veumlrteteumlbull Janeuml teuml mundshme peumlr keqinterpretim nga nxeumlneumlsit
56 Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar
Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar peumlrdoren neuml meumlnyreuml tipike peumlr teuml matur ateumlsineuml e teuml dalluarit neumlse njeuml pohimeumlshteuml ose jo i veumlrteteuml Pyetjet janeuml zakonisht neuml njeuml ormeuml deklarative qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml shprehet neumlse janeumlteuml veumlrteta apo teuml gabuara
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve ldquoE veumlrteteumlE gabuarrdquoShkruajeni pyetjen qeuml opsionet e peumlrgjigjes teuml jeneuml neuml peumlrputhje me logjikeumln e faliseuml Peumlr shembull neumlse doni teuml testoni ldquoshqiptiminrdquo nuk ka kuptim teuml peumlrdorni ormatin ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo siopsion teuml peumlrgjigjes e sakteumle pasakteuml do teuml ishte njeuml ormeuml meuml e peumlrshtatshme teuml shkruariPeumlrdorni ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo veteumlm peumlr teuml vlereumlsuar inormacionin qeuml eumlshteuml akt dhe jo objekt i debatit apogjykimit
Shembuj
I dobeumlt Njeuml paralelogram mund teuml jeteuml drejtkeumlndeumlsh V GI peumlrmireumlsuar Paralelogrami qeuml ka njeuml keumlnd teuml drejteuml eumlshteuml drejtkeumlndeumlsh V G
Shkruani fali qeuml janeuml ploteumlsisht teuml veumlrteta ose ploteumlsisht teuml gabuara MOS bashkoni inormacion teuml veumlrteteuml me teuml
gabuar neuml njeuml pyetje teuml vetme
I dobeumlt Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3 ose teuml numrave teuml tjereumlV G
I peumlrmireumlsuar Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3V G
Pohimet e gabuara duhet teuml jeneuml gabime teuml zakonshme Mos u mjatoni veteumlm duke vendosur NUKJO neuml njeuml
pohim peumlr ta beumlreuml ateuml teuml gabuar
Shembull
I rregullt Peumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml veumlrtetohet barazimi x n =(-x)n
3457
I gabuarPeumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml NUK veumlrtetohet barazimi x n
= (ndash x) n
3457
- Shmangni faliteuml e gjataShembull
I dobeumlt Njeuml filxhan me ujeuml teuml nxehteuml me njeuml lugeuml brenda tij do teuml tohet meuml shpejt nga njeuml filxhan me teumlnjeumljteumln sasi uji teuml nxehteuml por qeuml nuk ka lugeuml si neuml rastin e pareuml
V G
I peumlrmireumlsuar Uji i nxehteuml neuml njeuml goteuml tohet meuml shpejt neumlse vendosim njeuml lugeuml neuml teuml V G
- Shmangni faleumlt dhe aktet e pakuptimta ose triviale
Shembull
I dobeumlt Energjia e ujit ormohet nga uji V GI peumlrmireumlsuar Energjia ujore eumlshteuml njeuml nga llojet kryesore teuml energjiseuml seuml pasteumlr V G
Shmangni faleuml teuml tilla si asnjeumlhereuml gjitheuml ccedildo dhe absolutisht qeuml janeuml tipike qeuml teuml keumlshillojneuml alternativeumlne gabuar
Shmangni peumlrdorimin e mbiemrave dhe ndajoljeve teuml paqarta teuml tilla si shpesh ndonjeumlhereuml rasteumlsisht peumlrteuml vetmin akt qeuml ato peuml rdoren neuml meumlnyra teuml ndryshme nga studenteuml teuml ndrysheumlm
57 Pyetjet me shoqeumlrimPyetjet me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) ndeumlrtohen duke dheumlneuml njeuml listeuml faleumlsh stimuluese (mjedisepremisa) dhe njeuml bashkeumlsi tjeteumlr me peumlrgjigjet faleumlshprehje apo piktura
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1836
34 35
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
TABELA 12 Forma
PREMISA PEumlRGJIGJE
Premisa 1 Peumlrgjigjea
Premisa 2 Peumlrgjigje b
Premisa 3 Peumlrgjigje c
Premisa 4 Peumlrgjigje d
Peumlrgjigje e
Shembull 1Peumlr tabeleumln 12 meuml poshteuml gjeni kush nga kolona I i peumlrket kujt nga kolona II dhe lidhini me shigjeteuml
I peumlrmireumlsuarPeumlr ccedildo peumlrbeumlreumls neuml teuml majteuml neuml koloneumln I gjeni kushormuleuml i peumlrket nga kolona II dhe lidhini me shigjeteumlCcedildo ormuleuml peumlrdoreni veteumlm njeuml hereuml
Ujeuml bull H2SO
4
Kripeuml bull NH3
Amonjak bull Na Cl Acid sulurik bull H
2O
I dobeumltUjeuml bull Na Cl
Ka zbuluar Radiumin bull Curie
Kripeuml bull NH3
Viti i nisjes seuml luteumls II boteumlrore bull H2O
Amonjak bull 1939
Shembull 1- Pyetjet me shoqeumlrim
2 x ndash 1 = 0 Identitet
2a 2 + 3b Ekuacion
4a 3 Polinom
Monom
Si teuml peumlrmireumlsojmeuml pyetjen - Peumlrdorni ldquo material teuml njeumljteumlrdquo neuml teuml dy grupetbashkeumlsiteuml
58 Pyetje me prezantim vizivgrafk
RRITJATeuml rinjteuml rriten meuml shumeuml
Neuml vitin 1998 gjateumlsia mesatare e emrave dhe meshkujve teuml rinj neuml Holandeuml eumlshteuml paraqitur neuml keumlteuml grafik
GjateumlsiaGjateumlsia mesatare e teuml rinjve 1998
Gjateumlsia mesatare e teuml rejave 1998
Mosha
190
180
170
160
150
140
130
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
(cm)
Pyetja 1 Qeuml prej vitit 1980 gjateumlsia mesatare e emrave 20-vjeccedilare eumlshteuml rritur me 23 cm neuml 1706 cm Cila ka qeneumlgjateumlsia mesatare e njeuml 20-vjeccedilareje neuml vitin 1980
Peumlrgjigjja____________cm
Pyetja 2 Shpjegoni se si e tregon grafiku qeuml mesatarisht norma e rritjes peumlr vajzat ngadaleumlsohet pas mosheumls 12 vjeccedilare
Pyetja 3
Sipas keumltij grafiku mesatarisht gjateuml cileumls periudheuml neuml jeteumln e tyre janeuml emrat meuml teuml gjata sesa meshkujt e seumlnjeumljteumls mosheuml
59 Problemat reumlndeumlsia dhe metoda teuml zgjidhjes seuml tyreeoria dhe praktika sugjeron qeuml neuml zgjidhjen e problemave teuml menduarit eumlshteuml meuml i reumlndeumlsisheumlm senjohuriteuml Zgjidhja e problemeumls eumlshteuml njeuml prej kategorive meuml teuml larta teuml teuml menduarit qeuml meumlsuesit peumlrdorin menxeumlneumlsit trsquou meumlsojneuml si teuml mendojneuml kur veteumlm njohuriteuml nuk mjatojneuml peumlr zgjidhjen e problemeumls
Ccedilfareuml eumlshteuml zgjidhja e njeuml probleme
Neuml zgjidhjen e njeuml probleme nxeumlneumlsi peumlrmbledh gjitheuml sa ka meumlsuar meuml pareuml dhe i zbaton ato neuml situateumlne problemeumls qeuml eumlshteuml e re dhe e ndryshme nga ccedilareuml ai ka meumlsuar meuml pareuml
- Zgjidhja e njeuml probleme nuk eumlshteuml thjesht njeuml algoriteumlm Ekzistenca e njeuml problemi neumlnkupton se nxeumlneumlsi eumlshteuml peumlrballur me diccedilka qeuml nuk e njeh peumlr teuml cileumln nukmund teuml zbatohet thjesht njeuml model Njeuml problem nuk mund teuml konsiderohet meuml i tilleuml kur mund teumlzgjidhet lehteuml nga algoritme teuml meumlsuara meuml pareuml (Krulik and Rudnick -1980)- Zgjidhja e njeuml probleme lidh teorineuml me praktikeumlnNeuml meumlnyreuml specifike zgjidhja e njeuml probleme mundeumlson zbatimin e njohurive abstrakte teuml shkolleumls neumlpeumlrvoja konkrete teuml boteumls reale
- Zgjidhja e njeuml probleme na meumlson teuml jemi krijues Probleme teuml ndryshme teuml jeteumls reale keumlrkojneuml krijimtari Zgjidhja e problemave zhvillon te nxeumlneumlsitkapacitete krijuese
- Zgjidhja e problemeumls si njeuml varg instruksioneshEumlshteuml procesi i ndjekjes seuml njeuml radhe (vargu) instruksionesh (udheumlzimesh) qeuml nxeumlneumlsi peumlrdor neuml situata teumlndryshme jeteumlsore
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1936
36 37
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shembull Neuml njeuml darkeuml janeuml tuar 12 ccedilite ryeza e darkeumls eumlshteuml e ormuar nga Bashkimi i disa tryezave teumlvogla katrore qeuml ormojneuml njeuml tryezeuml teuml madhe teuml gjateuml Gjeni sa tavolina teuml vogla katrore duhen peumlr teuml ulurkeumlta 24 teuml tuar
Hapi I ndash teuml lexuarit e problemit Nxeumlneumlsi identifikon disa nga konceptet e dheumlna psh tavolina teuml vogla katrore 12 ccedilite bashkimi i disatryezave teuml vogla katrore tryezeuml e madhe e gjateuml 24 teuml tuar
Hapi II ndash keumlrkimi Nxeumlneumlsi keumlrkon teuml gjejeuml kush janeuml konceptet kryesore dhe si janeuml teuml lidhura me peumlrmbajtjen e problemeumlsNeuml njeuml areuml meumlnyre ai keumlrkon si ta kuptojeuml meuml thjesht problemeumln Neuml keumlteuml azeuml ai mund teuml vizatojeuml e dhenjeuml skiceumltabeleuml ku vendos neuml radhe njeuml tryezeuml dy tryeza tre e keumlshtu vazhdon
Hapi III ndash zgjedhja e njeuml strategjie
Nxeumlneumlsi nxjerr peumlrundime ose ngre hipoteza pas dy hapave meuml sipeumlr Neuml keumlteuml azeuml ai hamendeumlson osesupozon njeuml zgjidhje
Hapi IV ndash zgjidhja e problemeumls Pasi e ka zgjedhur metodeumln nxeumlneumlsi e zbaton ateuml neuml rastin e problemeumls Neuml shembullin toneuml ai do teumlvazhdojeuml sipas hapit III me skiceumln apo grafikun derisa teuml uleuml 24 teuml tuarit
Shembull Hapi II - KeumlrkimiVizaton njeuml skiceumldiagram me teuml dheumlnat e problemeumls
Beumln njeuml tabeleuml sheumlnon teuml dheumlnat dhe keumlrkon ose zbulon lidhjet e tyre
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 - - -
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 - - -
Rasti yneuml kur shtojmeuml njeuml tryezeuml numri i teuml tuarve qeuml ulen rritet me 2
Shembull Hapi III - Zgjedhja e njeuml strategjie
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 5 6 7
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16
Nxeumlneumlsi tenton teuml ngrejeuml njeuml hipotezeuml meqeuml modeli i krijuar eumlshteuml i veumlrteteuml ose unksionon peumlr 16 teuml tuar Nemund teuml vazhdojmeuml teuml shtojmeuml nga njeuml tavolineuml peumlr ccedildo ccedilit teuml tuarish qeuml kaneuml mbetur(16 + 8 = 24) Hipotezado teuml duhen 11 tryeza peumlr teuml ulur 24 teuml tuarit
Shembull Hapi IV - Zgjidhja e problemit
NUMRI I TAVOLINAVE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24
Hapi final prova dhe peumlrgjitheumlsimi
Nxeumlneumlsi veumlrteton peumlrgjigjen e tij dhe keumlrkon peumlr variacione teuml zgjidhjes seuml problemeumls Psh gjen njeuml ormuleuml t= (n ndash 2)2 ku kemi sheumlnuar t ndash numrin e tryezave dhe n ndash numrin e teuml tuarve Njeuml tjeteumlr psh mund teumlkeumlrkojeuml dhe gjejeuml njeuml ormuleuml qeuml lidh numrin e teuml tuarve neuml vareumlsi teuml tryezave n = 2t + 2 ose n = 2(t + 1)
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Peumlr disa objektiva meumlsimore testet qeuml peumlrmbajneuml pyetje me und teuml hapur janeuml meuml teuml vleshme se testet qeumlpeumlrmbajneuml veteumlm pyetje teuml mbyllura kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e veumlrteteuml kur nxeumlneumlsit vlereumlsohen peumlr shprehikompleksePyetjet me und teuml hapur u japin nxeumlneumlsve meuml shumeuml liri neuml ormulimin e peumlrgjigjeve teuml tyre duke u dheumlneumlmundeumlsi peumlr meuml shumeuml kreativitet
Mangeumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Janeuml teuml veumlshtira peumlr tu ormuluar sidomos neuml sensin qeuml nxeumlneumlsi ta kuptojeuml qarteumlsisht ccedilareuml lloj peumlrgjigjejeduhet teuml japeuml
Vlereumlsimi me pikeuml eumlshteuml i ndrysheumlm nga njeumlri vlereumlsues te tjetri Neuml akt ne synojmeuml qeuml sistemi i vlereumlsimitme pikeuml teuml jeteuml sa meuml i qeumlndruesheumlm Vlereumlsimi me pikeuml i peumlrgjigjeve merr meuml shumeuml koheuml
Peumlrveccedil rregullave teuml meumlsipeumlrme peumlr teuml gjitha ormat e pyetjeve ka edhe rregulla teuml tjera qeuml meumlsuesit especialisteumlt i njohin Ne kemi synuar teuml paraqesim disa prej tyre dhe mundeumlsisht ato meuml kryesoret Zbatimi irregullave teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve eumlshteuml njeuml garanci shumeuml e mireuml peumlr teuml prodhuar pyetje cileumlsore
Hartimi i pyetjeve sipas standardeve meuml teuml mira teuml peumlrshkruara dhe kombinimi i tyre sipas rubrikave teumlpeumlrshkuara neuml pjeseumlt e tjera teuml materialit na garanton ndeumlrtimin e njeuml testi peumlrmbledheumls me standarde teuml larta
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2036
38 39
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
6 ANALIZEuml TESTIPYETJESH
61 Analiza e pyetjeve Analiza e pyetjeve ngeumlrthen neuml vete vlereumlsimin sasior teuml pyetjeve sipas shkalleumls (pikeumlt e fituara) Qeumlllimi eumlshteumlpeumlr teuml marreuml meuml shumeuml inormacion mbi ccedildo pyetje peumlr teuml peumlrcaktuar mbajtjen shirjen apo rishikimin e tyreDy tregues teuml reumlndeumlsisheumlm peumlr analizimin e pye tjeve janeuml
A Veumlshtireumlsia e pyetjesB Diskriminimi i pyetjes
Vlereumlsimet tjera qeuml peumlrdoren peumlr analizeuml teuml pyetjeve janeuml
A Teuml hamendeumlsuarit - neumlse studenteumlt lehteuml mund teuml keneuml peumlrjashtuar njeuml ose meuml shumeuml alternativa ateumlhereumlshansi i teuml hamendeumlsuarit eumlshteuml rritur duke zvogeumlluar vlereumln e diskriminimit teuml asaj pyetje
B Pyetjet paragjykuese - pyetjet peumlr teuml cilat personat me zoteumlsi teuml barabarteuml nga grupe teuml ndryshmekulturore kaneuml probabilitete teuml ndryshme teuml suksesit Dallimet neuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes vlereumln ediskriminimit etj ccedilojneuml neuml modele teuml ndryshme peumlr teuml reflektuar Dierencimi mund teuml tregojeuml sepyetjet e testimit nuk janeuml duke matur teuml njeumljtin ormim peumlr secilin grup
C Pyetjet jashteuml programit - keumlto lloj pyetjesh mund teuml konstatohen kur nuk kaneuml marreuml peumlrgjigje nganxeumlneumlsit e avancuar Neuml keumlteuml rast pyetja duhet analizuar neumlse ka qeneuml e lehteuml ose jashteuml programit Kurpyetja eumlshteuml e lehteuml nxeumlneumlsi i avancuar shaq meuml shumeuml hezitim peumlr trsquou peumlrgjigjur duke menduar se pyetjamund teuml keteuml probleme Rasti i mbetur kur pyetja eumlshteuml brenda intervalit teuml veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml qeuml ajo teuml jeteuml jashteuml programit ose neuml zoneuml teuml pareumlndeumlsishme teuml tij Shmangia e keumltyre lloj pyetjesh mundeumlsohetnga beumlrja sa meuml mireuml e tabeleumls seuml peumlrmbajtjes seuml testit
Pyetjet paragjykuese ndash udheumlzime5
bull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime apo pyetje qeuml nxisin stereotipatbull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime qeuml mund teuml ndikojneuml neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml neuml perormanceumln e individeumlve
ose grupeve teuml nxeumlneumlsvebull Shmangni gjuheumln qeuml eumlshteuml tepeumlr konuze ose komplekse dhe ccedilon neuml vlereumlsime teuml padobishmebull Shmangni temat e vlereumlsimit qeuml mund teuml shqeteumlsojneuml ose teuml jeneuml shumeuml teuml ndjeshme peumlr nxeumlneumlsit neumlse
nuk ka njeuml keumlrkeseuml detyruese peumlr teuml vlereumlsuar keumlto temabull Minimizoni teuml gjitheuml aktoreumlt e pareumlndeumlsisheumlm qeuml mund teuml ndikojneuml neuml gjykimin dhe rezultatin e perormanceumls
seuml nxeumlneumlsve sibull Faktoreumlt stilistik teuml tilleuml si shkrimi i doreumls falori i peumlrdorur ose struktura e falive kur qeumlllimi i njeuml
vlereumlsimi teuml shkruar eumlshteuml teuml vlereumlsojeuml veteumlm peumlrmbajtjen dhe teuml menduaritbull Paragjykimi i meumlsuesit qeuml mund teuml rezultojeuml neuml njeuml tendenceuml teuml peumlrgjithshme peumlr teuml qeneuml shumeuml bujar
ose shumeuml i ashpeumlr dhebull Eekti ku njeuml peumlrshtypje e peumlrgjithshme ose vlereumlsim i meumlparsheumlm ndikon vlereumlsimin e tanisheumlm
5 httpwwwjcseeorgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
Rishikim Testi
bull Vlereumlsimi i aneumlve teuml orta dhe teuml dobeumlta teuml pyetjevebull Ndryshimet neuml bazeuml teuml analizave teuml rezultatevebull Rishikoni qeumlllimet e testit peumlr teuml zbatuar ccedildo ndryshim
62 Analiza e shpeshteumlsiseuml
Analiza e shpeshteumlsiseuml mat numrin e hereumlve qeuml zgjidhet secila alternativeuml nga nxeumlneumlsit Neumlse alternativa teumlcaktuara zgjidhen pak ato mund teuml jeneuml teuml paeektshme dhe duhet teuml mendoni trsquoi zeumlvendeumlsoni me alternativameuml konkuruese
63 Veumlshtireumlsia e pyetjesVeumlshtireumlsia e njeuml pyetjeje matet duke pjeseumltuar numrin e peumlrgjigjeve teuml sakta me numrin total teuml peumlrgjigjeveVeumlshtireumlsia shkon nga 0 neuml 1 (0 shumeuml e veumlshtireuml me asnjeuml nxeumlneumls qeuml teuml jeteuml peumlrgjigjur sakteuml dhe 1 qeumlneumlnkupton qeuml teuml gjitheuml pjeseumlmarreumlsit neuml test janeuml peumlrgjigjur sakteuml)
V = RN
V = VeumlshtireumlsiR = numri i nxeumlneumlsve qeuml kaneuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakta teuml pyetjesN = numri i peumlrgjithsheumlm i nxeumlneumlsve
Rekomandime peumlr variacionet e vlerave V Rekomandime peumlr vlerat e pranueshme teuml V Disa shembuj teumlvlerave teuml pranueshme peumlr V teuml hasura neuml literature janeuml 02 neuml 09 04 neuml 085 dhe 03 neuml 07Ne rekomandojmeuml intervalin 025 neuml 075 qeuml peumlrdoret edhe neuml Shqipeumlri Pyetja me vlereuml V neuml intervalin0-025 do teuml thoteuml se eumlshteuml meuml e veumlshtireuml se duhet Pyetja me vlereuml V neuml intervalin 075-100 do teuml thoteuml seeumlshteuml meuml e lehteuml se duhet
Shembull Le teuml konsiderojmeuml se jepen dy pyetje me alternativa ku peumlr secileumln duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen esakteuml ndeumlrmjet kateumlr mundeumlsive (A B C dhe D) Neuml tabeleumln 9 tregohet sa student zgjedhin peumlrkateumlsisht secileumlnprej alternativave (peumlr Pyetjen 1 dhe 2)
Veumlshtireumlsia e pyetjes
PYETJA A B C D
1 0 3 24 32 12 13 3 2
tregon peumlrgjigjen e sakteuml
Peumlr Pyetjen 1 ne veumlrejmeuml qeuml A nuk eumlshteuml njeuml alternativeuml e mireumlmdashasnjeumlri nga nxeumlneumlsit nuk e ka zgjedhur sipeumlrgjigje Ne gjithashtu mund teuml njehsojmeuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml kaneumlzgjedhur peumlrgjigjen e sakteuml (24) me numrin total teuml nxeumlneumlsve (30)Duke peumlrdorur keumlteuml ormuleuml veumlshtireumlsia e Pyetjes 1 eumlshteuml 2430 ose 08
Njeuml rregull i peumlrgjithsheumlm eumlshteuml qeuml neumlse vlera peumlr veumlshtireumlsineuml e pyetjes eumlshteuml meuml e madhe se 075 ajo eumlshteumlnjeuml pyetje e lehteuml Neumlse vlera e veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml meuml e vogeumll se 025 ajo eumlshteuml njeuml pyetje e veumlshtireuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2136
40 41
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Duke pasur parasysh keumlto parametra kjo pyetje do teuml mund teuml konsi derohet mesatarisht e lehteuml - shumica(80) e nxeumlneumlsve janeuml peumlrgjigjur korrekt
Pyetja 2 eumlshteuml shumeuml meuml e veumlshtireuml (1230 = 040) Neuml teuml veumlrteteuml neuml Pyetjen 2 meuml shumeuml nxeumlneumls zgjedhinpeumlrgjigjen (B) krahasuar me ata qeuml zgjedhin peumlrgjigjen (A) Kjo pyetje duhet analizuar me kujdes peumlr teumlsiguruar qeuml B eumlshteuml njeuml alternativeuml e duhur (e peumlrshtatshme)
64 Diskriminimi i pyetjesNjeuml tjeteumlr matje Koeficienti i Diskriminimit ka teuml beumljeuml me sa dierencon njeuml vlereumlsim ndeumlrmjet pikeumlve teumllarta dhe teuml uleumlta Me faleuml teuml tjera ju duhet teuml beumlni teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit me arritje teuml larta duhet teuml keneumlzgjedhur alternativeumln e sakteuml neuml njeuml pyetje meuml shumeuml hereuml sa e kaneuml zgjedhur ateuml te grupi i nxeumlneumlsve mearritje meuml teuml uleumlta
Neumlse arrijmeuml keumlteuml themi se kemi njeuml diskriminim pozitiv (ndeumlrmjet 0 dhe 1) Kjo do teuml thoteuml se nxeumlneumlsit qeumlkaneuml marreuml meuml shumeuml pikeuml neuml peumlrundim teuml testit zgjedhin alternativeumln e sakteuml peumlr njeuml pyetje teuml caktuar meumlshumeuml hereuml se e zgjedhin ateuml nga grupi i nxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta Neumlse ju gjeni qeuml grupi inxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta janeuml peumlrgjigjur sakteuml meuml shumeuml hereuml ateumlhereuml pyetja ka koeficientnegativ teuml diskriminimit (ndeumlrmjet -1 dhe 0)
D = (H-L)ND = diskriminimiH = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e sipeumlrme (gjysma qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml) e pikeumlve teuml testitL = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e nxeumlneumlsve qeuml ka fituar meuml pak pikeuml neuml testN = numri i nxeumlneumlsve teuml njeuml neumlngrupi
Shembull Neuml tabeleumln 9 tregohen rezultatet e 10 pye tjeve nxeumlneumlsve teuml njeuml testi Vini re qeuml nxeumlneumlsit janeumlrenditur duke vendosur neuml krye ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml
Diskriminimi i pyetjes
NXEumlNEumlS TOTALPIKEuml ()
PYETJET
1 2 3
Nxeumlneumls 1 93 1 0 1
Nxeumlneumls 2 90 1 0 1
Nxeumlneumls 3 82 0 0 1
Nxeumlneumls 4 80 1 0 1
Nxeumlneumls 5 70 1 0 1
Nxeumlneumls 6 60 1 0 0
Nxeumlneumls 7 60 1 0 1
Nxeumlneumls 8 50 1 1 0
Nxeumlneumls 9 44 1 1 0
Nxeumlneumls 10 40 0 1 0
ldquo1ldquo tregon qeuml peumlrgjigja eumlshteuml e sakteuml bdquo0ldquo tregon peumlrgjigje teuml pasakteuml
Ndiqni hapat e meumlposhteumlm peumlr teuml peumlrcaktuar Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml dhe Koeficientin e Diskriminimit1 Pasi trsquoi keni renditur nxeumlneumlsit duke vendosur meuml lart ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml numeumlroni sa nga
ata janeuml neuml grupin e pikeumlve meuml teuml larta dhe sa nga grupi i pikeumlve teuml uleumlta qeuml i janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjesPeumlr pyetjen 1 janeuml 4 nxeumlneumls neuml gjysmeumln e sipeumlrme qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml peumlr pyetjen dhe 4 nxeumlneumls neumlgjysmeumln e poshtme
2 Peumlrcaktoni Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml metotalin e numrit teuml nxeumlneumlsve Peumlr Pyetjen 1 ky do teuml jeteuml 810 ose V(p)=080
3 Peumlrcaktoni koeficientin e diskriminimit duke zbritur nga numri i nxeumlneumlsve qeuml i janeuml peumlrgjigjur pyetjes sakteuml neumlgrupin e pikeumlve teuml larta numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjes neuml grupin e pikeumlve teuml uleumlt Pastajrezultatin e pjeseumltoni me numrin e nxeumlneumlsve teuml ccedildo grupi (qeuml neuml rastin toneuml janeuml 5 neuml ccedildo grup)
Peumlr pyetjen 1 kjo do teuml thoteuml qeuml duhet teuml zbritni 4 nga 4 ta pjeseumltoni me 5 dhe rezultati peumlr Koe eDiskriminimit del 0
Peumlrgjigjet peumlr Pyetjet 1 ndash 3
PYETJA SAKTEuml (GRUPI I S IPEumlRM) SAKTEuml (GRUPI I ULEumlT) VEumlSHT IREumlSIA V(P) D ISKRIMINIMI (D)
Pyetja 1 4 4 080 0
Pyetja 2 0 3 030 -06
Pyetja 3 5 1 060 08
ani qeuml kemi tabeleumln e ploteumlsuar ccedilareuml neumlnkupton Ne veumlrejmeuml se Pyetja 2 ka njeuml koeficient veumlshtireumlsie 030(do teuml thoteuml shumeuml e veumlshtireuml) dhe peumlr meuml tepeumlr ka koeficientin e diskriminimit negativ -06 (do teuml thoteumlse nxeumlneumlsit me arritje meuml teuml uleumlta kaneuml qeneuml meuml teuml prirur peumlr teuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakteuml) Kjo pyetje duhetanalizuar me kujdes dhe ndoshta duhet ndryshuar ose hequr Pyetja meuml e mireuml nga teuml gjitha paraqitet Pyetja3 e cila ka njeuml nivel teuml keumlnaqsheumlm veumlshtireumlsie (060) dhe diskriminon jashteumlzakonisht mireuml (080)Sa nga pyetjet kaneuml veumlshtireumlsi mesatare Keumlto janeuml meuml teuml mirat sepse ato sigurojneuml mundeumlsineuml meuml teuml mireuml peumlrteuml diskriminuar (peumlr ta veumlrejtur keumlteuml shihni koeficientet e diskriminimit maksimal teuml tyre neuml radheumln e pareumlteuml titujve) Pyetjet teuml cilave shumica e nxeumlneumlsve u peumlrgjigjet mireuml ose shumica u peumlrgjigjet gabim thjesht nukmund teuml diskriminojneuml shumeumlProva meuml e reumlndeumlsishme peumlr diskriminimin e njeuml pyetje eumlshteuml ta krahasojmeuml ateuml me maksimumin e mundsheumlmSa mireuml diskriminon secila pyetje lidhur me maksimumin e mundsheumlm
Meuml poshteuml jepet njeuml rregull i peumlraeumlrtbull Diskriminimi eumlshteuml praneuml maksimumit teuml mundsheumlm = pyetje shumeuml
diskriminuesebull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa gjysma e maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje me diskriminim teuml keumlnaqsheumlmbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa ccedilereku i maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje e dobeumltbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlr zero = pyetje qeuml nuk diskriminonbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml negativ = pyetje e keqe (hiqeni neumlse
eumlshteuml meuml e vogeumll se -01)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2236
42 43
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 1 ndash MODELE TESTE PEumlRVLEREumlSIM PEumlRMBLEDHEumlSLeumlnda MatematikeumlTabela e specifkimeve teuml testit matematikeuml - Klasa 6-9
Matematikeuml - Fushat Peumlrmbajtjet Njohje Teuml kuptuarit Zbatim Anali zeuml Sintez euml Vlereumlsim Shuma
Numri22
Shprehje numerike 9c(1) 1(1) 2(2)
Numrat e ploteuml 11(2) 1(2)
Tyesat 2(1) 1(1)
Fuqiteuml 6(2) 4(1) 2(3)Krahasimi i numraveme paraqitje teumlndryshme
8(3) 1(3)
Algjebra dheFunksioni
32
Rreumlnja e ekuacionit 3(1) 1(1)
Vlera teuml unksioneve 7(3) 1(3)
Tjeshtimi ishprehjeve shkronjore 9a(2) 9b(2) 16(3) 3(7)
Sistemet e dyekuacioneve
20a(2) 1(2)
Grafiku i unksionevey= kx + a
Inekuac teuml uq seuml pareumlme njeuml ndrysh
18(3) 1(3)
Gjeometriadhe matjet
32
Kthimi i njeumlvlersheumlmneuml njeumlsi matje teuml tjera
5(1) 1(1)
Simetria 10(2) 1(2)
Ngjashmeumlria etrekeumlndeumlshave
12(1) 15(2) 2(3)
Gjetja e elementeveneuml trekeumlndeumlshinkeumlnddrejteuml
17(2) 12(2) 2(4)
Rrethi dhe tangjenca 19(4) 1(4)
Drejteumlzat neuml planinkoordinativ
20b(2) 1(2)
Mbledhja orgdhe peumlrpunimi
i teuml dheumlnave14
Mesatarja 14a(1) 14b(2) 2(3)
Leximi i teuml dheumlnave 13a(2) 13b(2) 2(4)
Totali 2(4) 6(11) 10(15) 3(8) 4(8) 1(4) 26 (50pikeuml)
TESTVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt - Klasa 6-9
Leumlnda Matematikeuml
Udheumlzime peumlr nxeumlneumlsin
esti neuml total ka 20 pyetje (26 keumlrkesa) Peseuml pyetjet e para janeuml pyetjet me alternativa dhe vlereumlsohen menga 1 pikeuml Pjesa tjeteumlr janeuml pyetjet me ploteumlsim me zgjidhje etj Pikeumlt peumlr secileumln keumlrkeseuml teuml pyetjeve janeumldheumlneuml peumlrbri tyreKoha peumlr zhvillimin e testit eumlshteuml 2 oreuml
Peumlr peumlrdorim nga komisioni i vlereumlsimit
Keumlrkesa 1 2 3 4 5 6 7 8 9a
Pikeuml
Keumlrkesa 9b 9c 10a 10b 11 12 13a 13b 14a
Pikeuml
Keumlrkesa 14b 15 16 17 18 19 20a 20b
Pikeuml
otali i pikeumlve KOMISIONI I VLEREumlSIMIT
NotaNiveli
Detyra 1 1 + 2(17 ndash 12) = 1 pikeuml A) 0B) 1
C)
D) 2
Detyra 2 Ccedil lsquopjeseuml e drejtkeumlndeumlshit eumlshteuml e ngjyrosur 1 pikeuml
A)
B)
C)
D)
Detyra 3 Zgjidhja e ekuacionit 3 ndash 2 x = x eumlshteuml 1 pikeuml
A) x = ndash 1B) x = 0
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2336
44 45
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C) x = 1D) x = 2
Detyra 4 42ndash2 middot 23 = 1 pikeuml A) 2ndash6
B) 2ndash5
C) 2D) 22
Detyra 5 Neumlse 1200 metra i peumlrshkoni neuml 12 minuta gjeni shpejteumlsineuml tuaj neuml kilometeumlr peumlr oreuml A) 4 kmoreuml 1 pikeumlB) 6 kmoreumlC) 8 kmoreumlD) 10 kmoreuml
Detyra 6 Ploteumlsoni barazimin(p+2)middot(p+2)middot_____middot 32middot____ = (p+2)3middot(32)2 2 pikeuml
Detyra 7 Ploteumlsoni tabeleumln me vlerat qeuml merr unksioni peumlr vlerat e dheumlna teuml x-it3 pikeuml
Detyra 8 Renditni numrat nga meuml i vogli te meuml i madhi 3 14 03 33 3 pikeuml
Detyra 9 Paraqitni meuml thjeshteuml shprehjet
a) k 2 - 2k + 5k 2 + 6k = 2 pikeuml
b) 14 - 8middot = 2 pikeuml
c) 002 middot 103 1 pikeuml
Detyra 10 Segmenti AD eumlshteuml ndareuml neuml tre pje seuml teuml barabarta
2 pikeumlPloteumlsoni kutizat
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
Detyra 11 Festivali i zeumlrave teuml rinj u hap diteumln e enjte dhe u ndoq nga 345 spektatoreuml Numri ispektatoreumlve dyfishohej ccedildo diteuml Sa spektatoreuml e ndoqeumln estivalin neuml nateumln finale qeuml u mbajt diteumln ediel
2 pikeuml
Detyra 12 Neuml trekeumlndeumlshin keumlnddrejteuml ABC keumlndi A eumlshteuml 30ordm DE = 1cm dhe AD=DC Gjeni gjateumlsiteumle brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit ABC
3 pikeuml
Detyra 13 Neuml grafik paraqitet numri i nxeumlneumlsve djem dhe vajza qeuml peumllqejneuml meuml shumeuml rutat oseeumlmbeumllsirata) Sa peumlrqind e tyre peumllqejneuml rutat 2 pikeuml
b) Zgjedhim rasteumlsisht njeuml nxeumlneumls Gjeni probabilitetin qeuml i zgjedhuri teuml jeteuml djaleuml 2 pikeuml
150
Fruta
Embelsira
D jem Vajza
100
50
0
Detyra 14 Jepet bashkeumlsia - 9 - 8 - 3 0 7 10a) Gjeni mesataren 1 pikeumlZgjidhen tre numra teuml ndrysheumlm a b dhe c Gjeni vlereumln meuml teuml madhe teuml mundshmeteuml prodhimit a middot b ndash c 2 pikeuml
Detyra 15 Jepet paralelogrami ABCD me sipeumlraqe 15 cm2 dhe brinjeuml aneumlsore AD = 3cmDiagonalja DB eumlshteuml pingule AD Gjeni perimetrin e paralelogramit 2 pikeuml
Detyra 16 Tjeshtoni 3 pikeuml
Detyra 17 Jepet trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml dybrinjeumlnjeumlsheumlm ABC me hipotenuzeuml BC =8cmGjeni gjateumlsiteuml e kateteve teuml trekeumlndeumlshit 2 pikeumlDetyra 18 Peumlr ccedillsquovlera teuml x - it nga R vlera e shprehjes eumlshteuml meuml e madhe se vlera e shprehjes x ndash1
3 pikeuml
Detyra 19 S1 dhe S
2 janeuml dy gjysmeumlrratheuml me rreze 1 njeumlsi dhe tangjenteuml si neuml figureuml Drejteumlza d eumlshteuml
tangjente me rrethin S2 neuml pikeumln B Gjeni sipeumlraqen e pjeseumls seuml ngjyrosur
4 pikeuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2436
46 47
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
S1 S2
A B
d
Detyra 20 Drejteumlzat e dheumlna neuml planin koordinativ priten neuml pikeumln Pa) Gjeni koordinatat e pikave P dhe Q 2 pikeumlb) Gjeni sipeumlraqen e trekeumlndeumlshit OPQ 2 pikeuml
y = x
y
y = 2 - x
P
Q0 x
62 Kthimi i pikeumlve neuml nota dhe nivele
Intervalet e pikeumlve Nota Niveli
41-50 Nota 5 A
31-40 Nota 4 B
21-30 Nota 3 C
11-20 Nota 2 D
00-10 Nota 1
TEST - Dituri natyreVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr gjysmeumlvjetorin e pareuml (shtator ndashdhjetor)
Detyra 1 Leumlnda nga e cila janeuml peumlrbeumlreuml keumlta trupa eumlshteuml1 pikeuml
A druriB qelqiC metaliD letra
Detyra 2 Njeumlsia bazeuml peumlr matjen e gjateumlsiseuml eumlshteuml1 pikeuml
A litriB metriC gradeumlD kilogrami
Detyra 3 Uji vlon neuml temperatureumln 1 pikeuml A 0oCB 50oCC 90oCD 100oC
Detyra 4 emperatura e ajrit qeuml tregon termometri neuml figureumln e meumlposhtme eumlshteuml
1 pikeuml A 38oCB 39oCC 40oCD 41oC
Detyra 5 Shkruani dy veti teuml leumlngjeve 2 pikeumla)___________________________________________________________b)___________________________________________________________
Detyra 6 Ploteumlsoni faliteuml5 pikeuml
a) Gjateumlsiteuml e objekteve i matim me _______________ b) Hapeumlsira qeuml zeuml njeuml trup quhet ___________________ c) Procesi qeuml shkakton largimin e ujit nga toka quhet ____________________ d) Leumlngjet marrin _____________________ e eneumls ku ndodhen e) Njeumlsiteuml themelore teuml matjes janeuml ___________________ neuml teuml gjitheuml boteumln
Detyra 7 Shkruani cileumlsiteuml e peumlrbashkeumlta teuml keumltyre trupave 3 pikeuml molleuml ccedilokollateuml karamele _______________________________ tavolineuml karrige tabeleuml __________________________________ top glob portokall __________________________________
Detyra 8 Shkruani disa veprime qeuml duhet teuml beumljneuml njereumlzit peumlr teuml patur njeuml mjedis teuml pasteumlr4 pikeuml
a) _____________________________________________________________________b) _____________________________________________________________________c) _____________________________________________________________________d) _____________________________________________________________________
Detyra 9 Ploteumlsoni faliteuml2 pikeuml
a) Neumln veprimin e njeuml orce trupat _______________b) Neuml sipeumlraqe teuml leumlmuara leumlvizja eumlshteuml _______________ se neuml sipeumlraqe teuml ashpra
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 436
6 7
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
1 PROFILI I KOMPETENCAVE TEumlMEumlSIMDHEumlNEumlSVEMASH-i ka peumlrgatitur njeuml profil teuml kompetencave teuml meumlsimdheumlneumlsve duke identifikuar ato kryesoretdhe duke i klasifikuar neuml disa kategori Ky program i adreson kompetencat edhe neuml kategoriteuml e tjera porposaccedileumlrisht ka parasysh zhvillimin e kompetencave teuml vlereumlsimit
VLEREumlSIMI
NR PIKAT EREFERIMIT
KOMPETENCA SHEumlNIME
1 Vlereumlsimi peumlrteuml nxeumlneuml dheteuml nxeumlnit
Kupton qeumlllimet evlereumlsimit teuml nxeumlneumlsve Analizon rezultatete instrumenteve peumlrvlereumlsim neuml klaseuml dhe jashteuml saj peumlr matjene cileumlsiseuml dhe sasiseuml seumlarritjeveNjeh dallimin mesvlereumlsimit peumlrmbledheumls(sumativ) dhe ormativPeumlrdoreuml rezultatet neuml teumlmireuml teuml teuml meumlsuarit teumlnxeumlneumlsve
Meumlsimdheumlneumlsit e kuptojneuml qeumlllimin e vlereumlsimit neumlklaseumln e neumlnteuml dhe neuml Matureuml dhe dineuml teuml analizojneumlrezultatin e keumltyre vlereumlsimeve teuml jashtme peumlr teumlpeumlrmireumlsuar praktikeumln e tyre teuml meumlsimdheumlniesMeumlsimdheumlneumlsit dineuml si teuml analizojneuml rezultatet evlereumlsimit cileumlsor dhe sasior dhe teuml peumlrmbledhingjetjet neuml raportet dhe sheumlnimet peumlr nxeumlneumlsit
2 Peumlrdorimi imetodave teumlllojllojshme teumlvlereumlsimit
Njeh dhe peumlrdornjeuml shumeumlllojshmeumlrimetodash peumlr vlereumlsimteuml teuml nxeumlnit dhe peumlrvlereumlsim peumlrundimtar
Meumlsimdheumlneumlsit e dineuml se vlereumlsimi peumlrshinveumlzhgimin e nxeumlneumlsve gjateuml puneumls neuml grupevlereumlsimin e puneumls me projekte dhe shkathteumlsiveteuml puneumls ekipore vlereumlsimin e shkathteumlsivekomunikuese etj
3 Peumlrdorimii proceseveveumlzhguese
Peumlrveccedil provimit me gojeumldhe shkrim aplikontestin edhe veumlzhgimine nxeumlneumlsve gjateuml puneumlsneuml grupe vlereumlsimin epuneumls neuml projekte dheshkathteumlsiteuml e puneumlsekipore vlereumlsimine shkathteumlsive teumlkomunikimit dhe ushateuml tjera
Meumlsimdheumlneumlsit e dineuml kur dhe si teuml vlereumlsojneumlnxeumlneumlsit peumlrmes teknikave teuml veumlzhgimit qoteumlindividualisht neuml grup apo gjateuml puneumls ekiporeMeumlsimdheumlneumlsit mund teuml dallojneuml zhurmeumln e puneumlsnga zhurma e lojeumls gjateuml lehteumlsimit teuml puneumls neumlgrupe neuml njeuml klaseuml teuml zhurmshme
4 Peumlrdorimi istrategjive teumlllojllojshmevlereumlsuese
Ka njohuri teuml duhurapeumlr teknika teuml ndryshmeteuml monitorimit dhevlereumlsimit teuml teuml nxeumlnit
Meumlsimdheumlneumlsit njohin dhe dineuml teuml peumlrdorin rubrikapeumlr sheumlnimin e pikeumlve harta konceptesh portolioteste me zgjedhje teuml shumeumlfishta provime anketaprezantime me gojeuml rishikime mes kolegeumlveraporte me shkrim studime teuml rasteve zgjidhje teumlproblemeve dhe vlereumlsim teuml perormanceumls
5 Peumlrcjellja evazhdueshmee kapacitetitteuml nxeumlneumlsit
Monitoron nxeumlneumlsitneuml vazhdimeumlsi peumlr teumlidentifikuar nevojatpeumlrpareumlsiteuml dobeumlsiteumlinteresat e tyre dhepeumlrparimin individual
neuml teuml nxeumlneuml
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml si dhe pse teuml okusohen neumlsjelljen individuale teuml nxeumlneumlsve peumlr teuml veumlrejturnevojat peumlrpareumlsiteuml dobeumlsiteuml dhe interesate nxeumlneumlsve peumlr teuml sheumlrbyer gjateuml hartimit teumlaktiviteteve meumlsimore me qeumlllim teuml avancimit teuml teumlnxeumlnit
6 Respektimi iparimeve
Kupton parimet dhestandardet e vlereumlsimitdhe teuml monitorimit
Meumlsimdheumlneumlsit e dineuml se 5 parimet e vlereumlsimit janeuml1 Orimi i inormatave kthyese eektive peumlr
nxeumlneumlsit2 peumlrshirja aktive e nxeumlneumlsve neuml procesin e teuml
nxeumlnit3 peumlrshtatja e meumlsimdheumlnies duke marreuml parasysh
rezultatet e vlereumlsimit4 Ndeumlrgjegjeumlsimi peumlrkitazi me ndikimin e madh
qeuml vlereumlsimi ka neuml motivimin dhe veteumlbesimin enxeumlneumlsve -qeuml teuml dyja keumlto me shumeuml reumlndeumlsi peumlrprocesin e teuml nxeumlnit
5 nevoja qeuml nxeumlneumlsit teuml keneuml mundeumlsi teuml vlereumlsojneumlveten dhe teuml kuptojneuml meumlnyreumln e peumlrmireumlsimit
7 Peumlrdorimii vlereumlsimitpeumlr teuml nxeumlneuml(ormativ)
Peumlrmireumlsonneuml vazhdimeumlsimeumlsimdheumlnien dhembeumlshtet procesin eteuml nxeumlnit gjithnjeuml neuml
bazeuml teuml rezultateve teumlvlereumlsimit
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml teuml vlereumlsojneuml duke peumlrdorurseuml paku 4 strategji dhe e dineuml pse vlereumlsimi eumlshteumli reumlndeumlsisheumlm jo veteumlm peumlr qeumlllim teuml vlereumlsimitpeumlrmbledheumls teuml teuml nxeumlnit por edhe peumlr teuml oruarinormata kthyese peumlr praktikeumln e tyre teuml
meumlsimdheumlnies
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 536
9
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
8
8 Dokumentimi Vlereumlson mbansheumlnime peumlr rastekonkrete dhe raportonpeumlr shkathteumlsiteumlnevojat e nxeumlneumlsve dhepeumlr zhvillimin e tyreindividual
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml si teuml beumljneuml regjistrimin erezultateve teuml vlereumlsimit dhe e kuptojneuml pseeumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml ato teuml jeneuml teuml sakta dheteuml ormuluara si duhet neuml kontekstin peumlrkateumlssi teuml jeneuml neuml peumlrputhje me politikat shteteumlrorepeumlr raportimin e suksesit teuml nxeumlneumlsve teuml sakteumldhe teuml kuptueshme lehteuml peumlr prindeumlrit bazuarneuml Kurrikulin Kombeumltar orimi i raporteve meprindeumlrit e nxeumlneumlsve me nevoja teuml veccedilanta arsimoreraporte keumlto qeuml janeuml neuml peumlrputhje me legjislacioninudheumlzimet dhe procedurat e caktuara neuml politikatqeuml kaneuml teuml beumljneuml me nxeumlneumlsit me nevoja teuml veccedilanta
arsimore reflektimi i rezultateve teuml pritshme teumlcaktuara neuml kurrikuleuml orimin e njeuml peumlrshkrimi teumlsjelljes seuml secilit nxeumlneumls
9 Sigurimi itransparenceumls
Sigurohet qeuml kriteretpeumlr keumlrkesat e teuml nxeumlnitdhe teuml vlereumlsimit teuml jeneuml transparente peumlrnxeumlneumlsit
Meumlsimdheumlneumlsit implementojneuml strategji teuml vlereumlsimitqeuml beumljneuml teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit teuml dineuml ccedilareuml teumlpresin dhe peumlr Ccedilareuml dhe pse vlereumlsohen
10 Vlereumlsimi iproceseve
Vlereumlson jo veteumlmrezultatet por edheprocesin e teuml nxeumlnit
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml pse dhe si teuml vlereumlsojneuml procesine teuml nxeumlnit peumlrveccedil rezultatit teuml teuml nxeumlnit
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml si teuml shryteumlzojneuml teoriteuml eteuml nxeumlnit peumlr teuml vlereumlsuar proceset kognitive dhebihejvioriste teuml nxeumlneumlsve
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml si teuml ndeumlrveprojneuml me nxeumlneumlsitpeumlr teuml kuptuar dhe vlereumlsuar teuml menduarit e tyregjateuml zgjidhjes seuml njeuml problemi apo gjateuml procesitteuml arritjes neuml njeuml peumlrundim e pastaj edhe peumlr teumlraportuar keumlteuml vlereumlsim
2 VLEREumlSIMI I BAZUAR NEuml KURRIKULEumlNE RE TEuml KOSOVEumlSNeuml Kornizeumln e Kurrikuleumls seuml Kosoveumls prezantohet njeuml qasje e re prej asaj qeuml ishte promovuar disa vite meuml hereumltneuml arsimin toneuml ku okusi tash eumlshteuml neuml kompetencat e teuml nxeumlnit e jo neuml objektivat e teuml nxeumlnit si meuml pareuml
21 Teuml kuptuarit e vlereumlsimit teuml bazuar neuml kompetencaVlereumlsimi i bazuar neuml kompetenceuml neuml vete peumlrmban inormata teuml holleumlsishme kthyese teuml sakta dhe kritikepeumlrmbajtjesore e konstruktive peumlr teuml ndihmuar nxeumlneumlsit neuml arritjen e rezultateve e teuml nxeumlnit neuml zoteumlrimin e
kompetencaveVlereumlsimi i bazuar neuml kompetenca eumlshteuml njeuml proces kompleks dhe shumeuml dimensional i mbledhjes seumlinormacioneve teuml reeruara neumlbull Kompetencat e Kurrikuleumlsbull Rezultatet e teuml nxeumlnit peumlr shkalleumlbull Rezultatet e teuml nxeumlnit peumlr usheumlleumlndeumlbull Deumlshmiteuml
22 Kompetencat kryesore teuml teuml nxeumlnit
Kompetencat peumlrshijneuml njeuml sistem teuml integruar dhe koherent teuml dijeve teuml shkathteumlsive dhe teuml qeumlndrimeve teumlaplikueshme dhe teuml transerueshme teuml cilat do trsquou ndihmojneuml nxeumlneumlsve qeuml teuml ballaaqohen me sfidat e epokeumlsdigjitale teuml ekonomiseuml seuml tregut teuml lireuml dhe teuml bazuar neuml dije neuml njeuml boteuml teuml marreumldheumlnieve teuml ndeumlrvaruraOrganizimi i vlereumlsimit i bazuar neuml kompetenca peumlrqendrohet neuml ateuml se ccedilka nxeumlneumlsit dineuml beumljneuml dhe janeuml neumlgjendje teuml beumljneuml
DemonstrimiPERFORMANCAE VLEREumlSIMIT
ZHVILLIMI IPROCESIT
I TEuml MEumlSUARIT
DOMENI
ARRITJA
Integrimiimeumlsimdheumlnies
Meumlsimdheumlnia
Kompetencat
Njohuri Afteumlsi Zoteumlsi ShprehiShkathteumlsi Qeumlndrim Vlera
Karakteristikat e FusheumlsMATEMATIKEuml amp SHKENCA
V
L
E
R
Euml
S
I
M
I
Peumlr teuml zoteumlruar njeuml kompetenceuml nxeumlneumlsit duhet teuml keneuml njohuriateumlsi zoteumlsi shkathteumlsi qeumlndrim dhe vlera teuml cilat i justifikojneumlpeumlrmes rezultateve teuml teuml nxeumlnit peumlr usheuml dhe ateuml peumlr nivel shkalleuml klaseuml dhe oreuml meumlsimore
Njohuria eumlshteuml teumlreumlsia e akteve parimeve dhe inormacioneveqeuml zoteumlrohenbull terminologjia simbolet konceptet metodat parimet kodet
aktet ideteuml Afteumlsia eumlshteuml uqia cileumlsia qeuml zoteumlron individi peumlr ta peumlrmbushurnjeuml veprim neuml meumlnyreuml teuml suksesshme brenda njeuml kohe teuml caktuarbull identifikim peumlrshkrim ormulim arsyetim zbatim veumlrtetim analizeuml sintezeuml vlereumlsim krijimZoteumlsia eumlshteuml mundeumlsia qeuml ka individi peumlr teuml arritur njeuml nivel teuml caktuar teuml ateumlsiseumlbull mesatare teuml larteuml me kufizime i pa varurShkathteumlsia eumlshteuml meumlnyra e veprimit qeuml kryhet pas njeuml peumlrseumlritje a ushtrimbull matje ndeumlrtime skicime zgjidhje peumlrdorim burimesh peumlrdorim inormacionesh peumlrdorim teuml
teknologjis euml lexim teuml modeleve krijim teuml modeleve teuml ndryshme
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 636
10 11
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shprehia eumlshteuml meumlnyra e veprimit a e sjelljes qeuml kryhet vetvetiu pas njeuml peumlrseumlritje a ushtrimi teuml gjateuml e teumlvazhduesheumlmbull ushtrime kurioziteti okusim neuml probleme marrje e iniciativaveQeumlndrimi eumlshteuml prirja peumlr teuml reaguar neuml meumlnyreuml specifike peumlrkundrejt njeuml situate ose vlere zakonisht e shoqeumlruarme ndjenja dhe emocionebull pjeseumlmarrje neuml diskutim bashkeumlpunim keumlrkim ndihme dheumlnie ndihme verifikim kritika konstruktive
Vlera eumlshteuml kriter sipas teuml cileumls gjykohet sjellja e individit neuml raport me grupinbull respektimi i mendimit teuml tjetrit marrje e peumlrgjegjeumlsive veumlmendje demonstrim vullneti respektim i
rregullave peumlrmbushje e detyrave
Kompetencat kryesore sipas kurrikuleumls re teuml Kosoveumls
NJOHJE KUPTIM ZBATIM
MENDIM KRITIKbull Analizeuml Sintezeumlbull Problembull Krijim
1 KOMUNIKUES EFEKTIV2 MENDIMTAR KREATIV3 NXEumlNEumlS I SUKSESSHEumlM
4 KONTRIBUES EFEKTIV5 INDIVID I SHEumlNDOSHEuml
8 QYTETAR I PEumlRGJEGJSHEumlM
DOMENI I FUSHEumlSMATEMATIKEuml DHE
SHKENCA
1 Kompetenca e komunikimit dhe e teuml shprehurit2 Kompetenca e teuml menduarit3 Kompetenca e teuml meumlsuarit
4 Kompetenca peumlr jeteuml peumlr puneuml dhe peumlr mjedis5 Kompetenca personale6 Kompetenca qytetare
23 Rezultatet e meumlsimitRezultatet e meumlsimit janeuml deumlshmi se ccedilareuml pritet qeuml nxeumlneumlsi teuml dijeuml teuml kuptojeuml dhe a eumlshteuml i ateuml ta realizojeuml ateumlpas peumlrundimit teuml suksessheumlm teuml procesit teuml meumlsimit (Udheumlzuesi i ECS 2009)
Rezultatet e peumlrgjithshme meumlsimore neuml fusheumln e matematikeumls
1 Zgjidhja e problemeve matematike2 Arsyetimi dhe deumlshmiteuml matematike3 Komunikimi matematik4 Lidhjet neuml matematikeuml5 Peumlraqeumlsimi matematik6 Modelimi matematik 7 euml menduarit matematik8 Peumlrdorimi i teknologjiseuml neuml matematikeuml
Rezultatet e peumlrgjithshme meumlsimore neuml usheumln e shkencave teuml natyreumls
1 Strukturimi i mendimit shkencor peumlr konceptet modelet teoriteuml dhe ligjet peumlr ndeumlrtimin e materiesproceseve dhe dukurive neuml natyreuml
bull Materia e gjalleuml dhe jo e gjalleuml dhe vetiteuml e sajbull Proceset dhe dukuriteuml fizike kimike biologjike neuml okeuml dhe Gjitheumlsi
2 Zhvillimi i shkathteumlsive teuml keumlrkimit shkencor peumlr ndeumlrtimin e materies proceseve dhe dukurive neuml natyreuml3 Ndeumlrlidhja ndeumlrmjet leumlndeumlve teuml shkencave teuml natyreumls dhe ushat tjera teuml kurrikuleumls4 Zbatimi i shkenceumls dhe teknologjiseuml neuml jeteumln e peumlrditshme5 Zhvillimi i shkathteumlsive teuml komunikimit neuml shkenceuml dhe peumlrmes shkenceumls
Kompetencat e kurrikuleumls rezultatet e teuml nxeumlnit peumlr shkalleuml dhe peumlr usheuml janeuml teuml peumlrcaktuara neuml kurrikuleumlnbeumlrthameuml ndeumlrsa deumlshmiteuml duhet teuml peumlrcaktohen nga meumlsimdheumlneumlsi
24 Deumlshmiteuml
Deumlshmiteuml janeuml deklarata peumlrmes teuml cilave beumlhet vlereumlsimi Peumlrmes deumlshmive beumlhet vlereumlsimi me noteuml qeuml eumlshteumlreal i arsyesheumlm i drejteuml dhe i besuesheumlmDeumlshmiteuml deklarojneuml sakteuml shkurt dhe qarteuml qeumlllimin e keumlrkeseumls (pyetjes) Deumlshmiteuml janeuml teuml matshme mereerenceuml numerike (apo pikeumlzimi) dhe teuml zbatueshme Po ashtu deumlshmiteuml janeuml teuml arritshme dhe janeuml teumlpeumlrmbushura Deumlshmiteuml mbeumlshteten neuml rezultatet e teuml nxeumlnit neuml meumlnyreuml qeuml teuml mbulojneuml teuml gjitha njohuriteumlateumlsiteuml zoteumlsiteuml shkathteumlsiteuml relevante dhe vlerat e keumlrkuara peumlr njeuml vlereumlsim teuml besuesheumlm Kur deumlshmiteuml embledhura teuml krahasohen me kriteret e perormanceumls eumlshteuml e mundur teuml matet peumlrmbushja e kompetenceumls
Meuml poshteuml kemi dy shembuj se si peumlrcaktohen deumlshmiteuml peumlr rezultate
a) Rezultati i fusheumls 1 Zgjidhja e problemeve
Cilat keumlrkesa priten nga nxeumlneumlsi identifikon problemin definon problemin beumln planin e zgjidhjes seumlproblemit analizon teuml dheumlnat zbaton inormatat dizajnon zgjidhjen beumln proveumln Realizimi beumlhet peumlrmesskenarit teuml problemit puneumls neuml grupe analizeumls seuml ndonjeuml rasti etj
Rezultati 1 Zbaton konceptet e probabilitetit
Deumlshmibull Peumlrveteumlson konceptin ldquorastrdquo (ldquoshanseumlrdquo ) dhe lidhjen me mundeumlsineuml qeuml njeuml ngjarje teuml ndodheumlbull Identifikon ngjarjet qeuml ndodhin me siguri ngjarjet e pamundura ngjarjet qeuml ndodhin neuml njeuml numeumlr
rasteshbull Nxjerr hipoteza nga rezultati peumlr ngjarjet e thjeshta (bazuar neuml ngjarjet e kaluara)bull Peumlrshkruan dhe parashikon rezultatet e ngjarjeve bazuar neuml eksperimentebull Peumlrdor thyesat peumlr teuml peumlrshkruar rezultate e eksperimentitbull Peumlrdor shembuj si bazeuml peumlr parashikimin e ngjarjeve ose peumlr gjeneralizimin e arsyetimevebull Paraqet teuml dheumlnat e grumbulluara neuml tabeleuml dhe beumln leximin dhe krahasimin e tyre
b) Rezultati i fusheumls 3 KomunikimiCilat keumlrkesa priten nga nxeumlneumlsi njohja e simboleve shkathteumlsi neuml teuml olurit dhe neuml teuml shkruarit Realizimibeumlhet peumlrmes prezantimit teuml shenjave dhe teuml shkruarit prezanton diskuton neuml grupe debaton luan rolinneuml grup etj
Rezultati 3 Zgjidh dhe peumlrdoreuml metoda dhe teknika teuml peumlrshtatshme peumlr teuml analizuar teuml dheumlnat
statistikore
Deumlshmibull Organizon dhe shaq teuml dheumlnat me njeuml variabeumll neuml grafikeumlt e duhur peumlr teuml peumlrcaktuar se cilat lloje teuml
grafikeumlve janeuml teuml peumlrshtatshme peumlr grupin e teuml dheumlnave teuml ndryshmebull Peumlrdoreuml thyesat dhe peumlrqindjet peumlr teuml krahasuar bashkeumlsiteuml e teuml dheumlnave sipas madheumlsivebull Radhiteuml sakteuml vlerat e teuml dheumlnave numerike teuml bashkeumlsiseuml seuml teuml dheumlnave qeuml peumlrmbajneuml thyesa dhe decimale
duke identifikuar maksimumin dhe minimumin e vlerave e teuml dheumlnave dhe llogarit rangun peumlr bashkeumlsineumle teuml dheumlnave
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 736
12 13
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
25 Lidhja ndeumlrmjet rezultateve teuml teuml nxeumlnit peumlr shkalleuml dhe kompetencavekryesore me rezultatet e teuml nxeumlnit teuml fusheumls
Rezultate thelbeumlsore meumlsimore
Rezultatet e peumlrgjithshme meumlsimore
Kompetencat kryesore
Deumlshmiteuml
Keumlrkesa pytja
Rezultati
Mendimtar kreativ [ aqe 20Kurrikula Beumlrthameuml]Rezultatet e teuml nxeumlnit teuml fusheumls -Rezultati 2 Arsyetimet dhe veumlrtetimetmatematike (50)
Nxeumlneumlsi (kl IIIIVV)Nxjerr rregullat arsyeton konceptet dhemodelet e thjeshta matematikore peumlr teuml
hapur rrugeumln peumlr koncepte teuml rejaDeumlshmi Identifikimi i numrave teuml thjesht (prej 1-100)
Shembull1 Ccedilareuml quhet numeumlr i thjeshteuml2 Sa numra teuml thjeshteuml ka nga 1-1003 Cileumlt numra teuml thjesht janeuml neuml dhjeteumlshen e shtateuml4 Neumlse secilit numeumlr teuml thjeshteuml i shtohet numri 1ateumlhereuml sa numra teuml thjeshteuml ka nga 1-100
3 ROLI I VLEREumlSIMIT PEumlRMBLEDHEumlSNEuml PROCESIN E MEumlSIMDHEumlNIES DHE TEumlNXEumlNIT DHE LLOJET E VLEREumlSIMEVE TEumlNXEumlNEumlSVE
31 Ccedilfareuml eumlshteuml vlereumlsimi
Vlereumlsimi peumlrkufizohet gjereumlsisht si procesi imbledhjes dhe interpretimit teuml inormacionitqeuml mund teuml peumlrdoret peumlr teuml inormuar meumlsuesitnxeumlneumlsit dhe kur eumlshteuml e mundur prindeumlrit osepeumlrdoruesit e tjereuml teuml inormacionit teuml vlereumlsimitrreth peumlrparimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolleuml(HannaampDettmer 2004) euml dheumlnat na japinpamje teuml aktiviteteve teuml ndryshme teuml vlereumlsimitsi detyrat e ndryshme veumlzhgimet provimet etjPasi i kemi mbledhur teuml dheumlnat jemi neuml gjendjeteuml beumljmeuml vlereumlsimin e nxeumlneumlsit Vlereumlsimi eumlshteumlnjeuml peumlrmbledhje e aktiviteteve vlereumlsuese teuml meumlsipeumlrme Neuml akt konsiderohet pjeseuml e keumltij vlereumlsimi edhepeumlrcaktimi i meumlnyrave si teuml peumlrmireumlsohen dobeumlsiteuml e shprehura boshlleumlqet dhe mungesat e njohuriveNeuml njeuml ormeuml vlereumlsimi i ngjan njeuml qarku teuml mbyllur Neuml figureumln 1 eumlshteuml paraqitur njeuml skemeuml e tilleuml meneuml qendeumlr meumlsuesin (Moskalrsquos model Moskal 2000 p 194)
Planifkim Teuml dheumlna Interpretim Peumlrdorim
Figura1 Vlereumlsimi sipas modelit Moskal
Pa praktikat e sheumlndosha teuml vlereumlsimit ne nuk mund teuml dimeuml neumlse nxeumlneumlsit po ecin sipas planit Peumlr meumlshumeuml ne nuk mund teuml jemi neuml gjendje teuml planifikojmeuml neuml meumlnyreuml eektive mundeumlsiteuml e meumlsimit teuml nxeumlneumlsveneuml teuml ardhmen
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 836
14 15
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
32 Format kryesore teuml vlereumlsimit
Vlereumlsimi mund teuml sheumlrbejeuml peumlr qeumlllime teuml ndryshme dhe orma qeuml ju zgjidhni do teuml varet nga qeumlllimi itij Njeuml nga qeumlllimet kryesore teuml vlereumlsimit i shprehur qarteuml edhe neuml Kornizeumln Kurrikulare teuml Kosoveumlseumlshteuml motivimi i nxeumlneumlsve dhe planifikimi i veprimtarive peumlr peumlrmireumlsimin e rezultateve neuml teuml ardhmen NeumlKurrikuleumln Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt sistemi i vlereumlsimit peumlrshkruhet si meuml poshteuml
Llojet e vlereumlsimit
Vlereumlsimi mund teuml klasifikohet si vlereumlsim ormues diagnostikues peumlrmbledheumls dhe motivuesbull Vlereumlsimi ormues (vlereumlsimi peumlr teuml nxeumlneuml) kryhet neuml meumlnyreuml teuml vazhdueshme peumlr marrjen e inormacioneve
teuml arritjes seuml nxeumlneumlsve gjateuml procesit meumlsimorbull Vlereumlsimi diagnostikues peumlrdoret peumlr marrjen e inormacioneve teuml arritjes seuml nxeumlneumlsve peumlr shkalleumln e
peumlrveteumlsimit teuml njohurive shkathteumlsive shprehive qeumlndrimeve dhe vlerave dhe i ndihmon meumlsimdheumlneumlsit
peumlr puneumln e meumltejshmebull Vlereumlsimi peumlrmbledheumls (vlereumlsimi i teuml nxeumlnit) peumlrshin aktivitetin e peumlrgjithsheumlm teuml teuml nxeumlnit teuml nxeumlneumlsve
Vlereumlsimi peumlrmbledheumls beumlhet neuml und teuml periudhave teuml caktuara bull Vlereumlsimi motivues peumlrdoret peumlr nxitjen e interesimit dhe deumlshireumln e nxeumlneumlsve peumlr teuml nxeumlneuml
Gjateuml vlereumlsimit peumlrdoren orma teuml ndryshme sibull vlereumlsimi i drejtpeumlrdrejteuml dhe i pandeumlrprereuml - peumlrcjellja e vazhdueshme e arritjeve teuml nxeumlneumlsve vlereumlsimi
indirekt me aneuml teuml testevebull vlereumlsimi nga nxeumlneumlsi - gjateuml puneumls neuml grupe ose gjateuml peumlrgjigjeve qeuml japin ku nxeumlneumlsit ploteumlsojneuml njeumlri-
tjetrin dhe vlereumlsojneuml mbi bazeumln e argumentevebull veteumlvlereumlsimi
Teks teuml veccedilanteuml gjateuml vlereumlsimit duhet trsquoi kushtojmeuml komunikimit neuml vazhdimeumlsi teuml shprehurit gojor peumlrmesndeumlrveprimit si dhe teuml shprehurit me shkrim1Vlereumlsimi ormativ quhet ndryshe edhe vlereumlsim peumlr teuml nxeumlneuml (VpN) Karakteristikat qeumlllimi dhe ormat ezbatimit teuml tij janeuml teuml shprehura neuml dokumentin e Kurrikuleumls seuml Kosoveumls dhe dokumente tjera meuml specifiketeuml lidhura me vlereumlsimin teuml MASH Ne keumltu po e prezantojmeuml shkurt pasi qeumlllimi yneuml kryesor neumlpeumlrmjetkeumltij materiali eumlshteuml thellimi neuml vlereumlsimin peuml rmbledheumlsVlereumlsimi ormativ eumlshteuml projektuar peumlr teuml ndihmuar nxeumlneumlsit teuml meumlsojneuml neuml meumlnyreuml meuml efikase duke u dheumlneumlatyre tregues dhe drejtime si mund teuml peumlrmireumlsohen Njeuml vlereumlsim ormues peumlr shembull mund teuml marreumlormeumln e njeuml testi neuml klaseuml qeuml eumlshteuml vlereumlsuar me pikeuml por nuk vendosim noteuml
Llojet e vlereumlsimit formativ
bull Veumlzhgimet e oreumlve teuml meumlsimitbull Detyrat e shteumlpiseuml dhe rishikimi e diskutimi i tyre neuml klaseumlbull Pyetje-peumlrgjigjet e planifikuara dhe spontane neuml meumlsimbull Bashkeumlbisedimi dhe ndeumlrveprimi meumlsues-nxeumlneumls sipas periudhavebull Aktiviteti i nxeumlneumlsit neuml klaseuml kur raporton rezultate teuml puneumlve individuale dhe neuml grupbull Vlereumlsimi i ndeumlrsjelleuml i nxeumlneumlsve dhe veteumlvlereumlsimiVlereumlsimi diagnostikues peumlrdoret peumlr teuml treguar peumlrgatitjen e njeuml nxeumlneumlsi peumlr njeuml njeumlsi kapitull apo programstudimi dhe identifikon ccedildo boshlleumlk teuml mundsheumlm neuml njohuriteuml ateumlsiteuml dhe teuml kuptuarit Vlereumlsimidiagnostikues eumlshteuml konsideruar edhe si njeuml ormeuml e zakonshme e vlereumlsimit ormativ
1 MASHT Kurrikula Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt 2012
Llojet e vlereumlsimit diagnostikues
bull estet diagnostikuese (peumlr peumlrmbajtjen mundeumlsiteuml etj)bull Veteumlvlereumlsimi (qeuml identifikon shkathteumlsiteuml dhe kompetencat)bull Diskutimi neuml grup dhe raportimibull Intervista apo diskutim me meumlsuesin zakonisht individuale dhe jo teuml gjata
Vlereumlsimi peumlrmbledheumls (sumativ) peumlrdoret peumlr teuml treguar shkalleumln e suksesit teuml nxeumlneumlsit neuml peumlrmbushjene rezultateve teuml teuml meumlsuarit peumlr njeuml njeumlsikapitull teuml programit dhe peumlr njeuml periudheuml teuml caktuar kohoreNjeuml vlereumlsim peumlrmbledheumls peumlrcakton noteumln qeuml merr apo nivelin qeuml arrin nxeumlneumlsi psh njeuml ese provimpeumlrundimtarVlereumlsimi duhet teuml jeteuml pjeseuml peumlrbeumlreumlse e planeve vjetore planeve mujore dhe ditore teuml meumlsimdheumlneumlsve2Meumlsimdheumlneumlsit duhet ta planifikojneuml vlereumlsimin peumlrmbledhes (vlereumlsimin e teuml nxeumlnit) neuml peumlrputhje mepolitikeumln e shkolleumls dhe rezultatet e pritshme teuml caktuara neuml kurrikuleuml
Vlereumlsimi peumlrmbledheumls kryhet neuml und teuml procesit teuml teuml nxeumlnit dhe jep inormata kthyese peumlr teuml meumlsuaritdhe teuml nxeumlnitVlereumlsimi peumlrmbledheumls eumlshteuml meuml shumeuml i shprehur si produkt dhe vlereumlson produktin final ndeumlrsa vlereumlsimiormues eumlshteuml procesi qeuml ccedilon neuml finalizimin e produktit Nuk eumlshteuml shumeuml e reumlndeumlsishme teuml peumlrpiqemi teuml gjejmeumldallimet ndeumlrmjet vlereumlsimeve ormativ dhe peumlrmbledheumls neuml vend qeuml teuml planifikojmeuml strategji vlereumlsimi qeuml iupeumlrshtaten dhe peumlrmbushin qeumlllimet e shprehura neuml fillim teuml ccedildo periudhe apo gjateuml gjitheuml vitit
Llojet e vlereumlsimeve peumlrmbledheumlse janeuml
bull Detyrat e ndryshme teuml peumlrditshmebull euml shprehurit me gojeuml dhe aktivizimi neuml meumlsimbull Projektet e dheumlna nga meumlsuesi dhe realizimi i tyre nga nxeumlneumlsibull Dosja e nxeumlneumlsitbull Veteumlvlereumlsimi i nxeumlneumlsit dhe motivimibull Provimet (njeumlsi kapitujgjysmeuml vjetoreuml)bull Provime peumlrundimtarebull Provime peumlrmbylleumlse
Shkolla duhet teuml keteuml njeuml sistem peumlr teuml verifikuar dhe peumlr teuml siguruar cileumlsi neuml kryerjen e vlereumlsimit peumlrmbledheumlsSi pjeseuml e planit zhvillimor shkollat duhet teuml zhvillojneuml dhe implementojneuml njeuml sistem peumlr verifikim teumlbrendsheumlm teuml vlereumlsimit me role teuml peumlrcaktuara dhe personel teuml kualifikuar Ky sistem kontrollon instrumentetvlereumlsuese sipas standardeve kritereve dhe kontrollon kushtet e procedurat peumlr administrim
Kategoriteuml kryesore teuml vlereumlsimit peumlrmbledheumls janeumlTradicional ndash periodik (me pjeseuml) vlereumlsimi peumlrmbledheumls tradicional eumlshteuml ai me ldquolaps e leteumlrrdquo neumlpeumlrundim teumlbull njeuml ore meumlsimibull njeuml njeumlsie kapitullibull njeuml periudhe kohore semesteumlrbull njeuml viti shkollorbull njeuml cikli
2 MASHT (2012) Udheumlzues Standardet e Vlereumlsimit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 936
16 17
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Vlereumlsimet peumlrmbledheumlse teuml tilla janeuml periodike dhe shpesh janeuml konceptuar teuml kryhen neuml und teuml ciklit teumlmeumlsimdheumlnies dhe teuml meumlsuarit
I Integruar Neuml dallim me vlereumlsimin tradicional teuml peumlrshkruar meuml sipeumlr sot zbatohet vlereumlsimi i integruarqeuml nuk vendos vlereumlsim me noteuml veteumlm me aneuml teuml njeuml apo disa provimeve Ky lloj vlereumlsimi ndjek nxeumlneumlsinmeuml nga aeumlr dhe neuml meumlnyreuml teuml vazhdueshme neumlpeumlrmjet veprimtarive teuml peumlrshkuara meuml sipeumlr neuml rubrikeumlnldquoLlojet e vlereumlsimeve peumlrmbledheumlserdquo Neuml peumlrundim meumlsuesi integron teuml gjitha rezultatet e nxeumlneumlsit neuml keumlteumlproces dhe rezultati peumlrundimtar eumlshteuml njeumlkoheumlsisht gjykim dhe shumeuml e keumltyre rezultateveVlereumlsimi peumlrmbledheumls nga ormati i pyetjeve teuml peuml rdorura mund teuml jeteuml objektiv apo subjektiv
Objektiv llojet e pyetjeve peumlrshijneuml pyetje objektive si e veumlrteteuml e gabuar me alternativa me shoqeumlrim etjVlereumlsim objektiv me test eumlshteuml orma e testit me pyetje qeuml kaneuml njeuml peumlrgjigje teuml sakteuml teuml vetme
Subjektiv llojet e pyetjeve janeuml subjektive si ese pyetje me und teuml hapur (detyra e problema peumlr trsquouzgjidhur) etj Vlereumlsim subjektiv me test eumlshteuml orma e testit me pyetje teuml cilat mund teuml keneuml meuml shumeuml senjeuml peumlrgjigje (ose meuml shumeuml se njeuml meumlnyreuml peumlr teuml shprehur peumlrgjigjen e veumlrteteuml)
33 Parimet kryesore teuml vlereumlsimit
Neuml meumlnyreuml teuml peumlrgjithshme vlereumlsimi i nxeumlneumlsve duhetbull teuml respektojeuml personalitetin e nxeumlneumlsitbull teuml nxiseuml veteumlbesimin e nxeumlneumlsit dhe ndjenjeumln peumlr peumlrparimbull teuml nxiteuml nxeumlneumlsin teuml verifikojeuml dijen e tijbull teuml ateumlsojeuml nxeumlneumlsin peumlr meumlsim teuml pavarur peumlr veteumlvlereumlsim dhe
vlereumlsim teuml teuml tjereumlve
Vlereumlsimi eektiv varet kryesisht nga keumlto parimebull vleshmeumlriabull besueshmeumlriabull dobiabull paanshmeumlria
Vlefshmeumlria tregon neumlse vlereumlsimi mat ateuml qeuml ka planifikuar neumlse eumlshteuml neuml peumlrputhje me rezultatet e teumlnxeumlnit dhe neuml peumlrpjeseumltim me veumlllimin e caktuar teuml njohurive Neuml kurrikuleumln beumlrthameuml ndeumlr teuml tjera thuhetrdquo peumlr leumlndeumlt e usheumls seuml edukimit sheumlndeteumlsor peumlr shkak teuml specifikimeve qeuml ka do teuml ishte e vleshme qeuml peumlrveccedil
vlereumlsimit numerik teuml aplikohej neuml maseuml teuml madhe vlereumlsimi peumlrshkrues pasi qeuml puna neuml grup projektet ateumlsiteuml
motorike ateumlsia e teuml olurit etj nuk mund teuml maten me aneuml teuml testeve Peumlr trsquoi matur dhe peumlr trsquoi vlereumlsuar ato
peumlrdoren instrumente teuml tjera Veumlzhgimi i drejtpeumlrdrejteuml eumlshteuml njeuml procedureuml e peumlrshtatshme peumlr usheumln e edukimit
sheumlndeteumlsor dhe qeuml mund teuml peumlrdoret neuml situata teuml ndryshme meumlsimore dhe neuml teuml gjitha nivelet e shkollimitldquo 3
Njeuml test nuk do teuml jeteuml i vlesheumlm psh peumlr teuml vlereumlsuar ateumlsiteuml si shoervoziteumls Njeuml meumlnyreuml meuml e vleshmedo teuml ishte kombinimi i testeve qeuml ndihmojneuml teuml peumlrcaktojneuml se ccedilareuml di dhe eumlshteuml neuml gjendje teuml beumljeuml praktikishtshoeri
3 MASHT (2012) Kurrikula Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt neuml Kosoveuml (klasat 6 7 8 dhe 9) Prishtineuml
Besueshmeumlria ka teuml beumljeuml me veumlrteteumlsineuml qeumlndrueshmeumlrineuml neuml peumlrseumlritjen e vlereumlsimitmatjes Besueshmeumlriana siguron se gjykimet janeuml teuml qeumlndrueshme dhe bazohen neuml njeuml sistem teuml dheumlnashNjeuml komponent kyccedil i besueshmeumlriseuml eumlshteuml sakteumlsia e vlereumlsimit me pikeuml teuml peumlrgjigjeveDiskutoni dhe pajtoni qasjen tuaj me vlereumlsuesit e tjereuml p ara se teuml filloni teuml vlereumlsoni Miratoni kriteret evlereumlsimit dhe peumlrdorni teuml njeumljteumln skemeuml vlereumlsimi teuml strukturuar Njeuml skemeuml vlereumlsimi e strukturuar lejonmundeumlson vendosjen e njeuml sasie teuml njeumljteuml pikeumlsh peumlr ccedildo pyetje teuml vlereumlsuar nga vlereumlsues teuml ndrysheumlmBesueshmeumlria neuml disa raste varet shumeuml nga leumlnda meumlsimore Psh qeuml njeuml test neuml leumlndeumln e historiseuml teuml keteumlbesueshmeumlri teuml larteuml ka nevojeuml qeuml teuml gjitha pyetjet teuml jeneuml objektive Ndryshe ndodh neuml leumlndeumln e matematikeumlskjo mund teuml arrihet meuml lehteuml edhe duke peumlrdorur pyetje teuml llojeve teuml tjera
Dobia e vlereumlsimit tregon qeuml vlereumlsimi eumlshteuml i dobisheumlm kur ka arritur teuml i dentifikojeuml mangeumlsiteuml neuml arritjet enxeumlneumlsve dhe i peumlrdor teuml dheumlnat e keumltij vlereumlsimi peuml r teuml planifikuar hapat dhe metodat e peumlrmireumlsimit teuml tyreneuml teuml ardhmen
34 Aspekte teuml peumlrgjithshme kulturore dhe gjuheumlsore teuml peumlrmbajtjes(Paanshmeumlria)
Aspektet kulturore dhe gjuheumlsore duhet teuml jeneuml prioritet i reumlndeumlsisheumlm i vlereumlsimeve dhe po saccedileumlrisht i vlereumlsimevekombeumltare Ato gjithashtu duhet teuml jeneuml tregues teuml vlereumlsimeve teuml tjera peumlrmbledheumlse (sumative) qeuml beumlhen neumlklaseuml apo shkolleuml Keumlto aspekte janeuml teuml lidhura me dallimet kulturore dhe gjuheumlsore teuml nxeumlneumlsvePraktikat e vlereumlsimit duhet teuml jeneuml teuml peumlrshtatshme peumlr nxeumlneumlsit e klaseumlsshkolleumls teuml cileumlt peumlraqeumlsojneumlprejardhje teuml ndryshme kulturore dhe gjuheumlsore Peumlr shembull suksesi i njeuml nxeumlneumlsi neuml peumlrgjigje teuml pyetjes megojeuml ose gjateuml peumlrgjigjeve teuml njeuml testi nuk duhet teuml pengohet neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml nga meumlsuesi peumlr shkak teumlsondit kulturor njohurive ose traditeumls Neumlse ndikimet kulturore dhe gjuheumlsore janeuml injoruar nxeumlneumlsi mundteuml prezantohet i tjeteumlrsuar apo i shkeumlputur nga teuml meumlsuarit dhe procesi i vlereumlsimit Meumlsuesit duhet teuml jeneuml teumlveteumldijsheumlm se si prejardhje teuml tilla mund teuml ndikojneuml neuml teuml meumlsuarit dhe perormanceumln e nxeumlneumlsve Meumlsuesitduhet teuml jeneuml teuml gatsheumlm peumlr teuml rregulluar praktikat e tyre teuml vlereumlsimit ku eumlshteuml e nevojshme peumlr teuml siguruarqeuml nxeumlneumlsit kaneuml mundeumlsi teuml demonstrojneuml ateuml qeuml ata dineuml dhe mund ta beumljneuml
Ndeumlr teuml tjera duhet qeuml
bull teuml jeni teuml ndjesheumlm ndaj atyre aspekteve teuml njeuml praktike vlereumlsimi qeumlmund teuml pengojeuml nxeumlneumlsit me kultura teuml ndryshme ose gjuha e teumlcileumlve nuk eumlshteuml e mjatueshme peumlr tlsquou peumlrgjigjur dhe demonstruarnjohuriteuml e tyre dhe ccedilareuml ata mund teuml beumljneuml
bull teuml njihni prejardhjen kulturore teuml nxeumlneumlsve ateumlsiteuml e ndryshmegjuheumlsore dhe teuml mundeumlsoni procedura peumlr teuml parandaluar qeuml keumltoprejardhje dhe ateumlsi teuml ndikojneuml padrejteumlsisht neuml demonstrimin e tyreteuml teuml meumlsuarit
bull teuml rregulloni neumlse eumlshteuml e nevojshme praktikat e vlereumlsimit qeuml keniplanifikuar ose jeni duke peumlrdorur
bull teuml shmangni peumlrmbajtjen dhe gjuheumln qeuml mund teuml shihen teuml ndjeshme nga ana kulturore apo mund teuml jeneuml yese peumlr njeuml nxeumlneumls ose njeuml pjeseuml nxeumlneumlsish
bull teuml peumlrdorni praktikat e vlereumlsimit qeuml lejojneuml nxeumlneumlsit teuml tregojneuml ateumlsiteuml shpreheumlse neuml gjuheumln e kultureumlne tyre
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1036
18 19
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
4 HARTIMI I TESTIT PEumlRMBLEDHEumlS
41 Testi
esti eumlshteuml njeuml instrument vlereumlsimi qeuml peumlrdoret peumlr teuml matur njohuriteuml dhe ateumlsiteuml e nxeumlneumlsve esti eumlshteuml ormeumlvlereumlsimi meuml seuml shumti e njohur dhe e peumlrdorur keumlshtu qeuml duke pasur parasysh reumlndeumlsineuml e njeuml vlereumlsimi teuml sakteumlteuml teuml nxeumlnit teuml nxeumlneumlsve eumlshteuml shumeuml e reumlndeumlsishme teuml dihet se si hartohet njeuml test i shkruar mireuml dhe i vlesheumlm
Njeuml nga hapat meuml teuml reumlndeumlsisheumlm neuml hartimin e njeuml testi eumlshteuml qeuml teuml merren parasysh rezultatet e teuml nxeumlnit dheteuml peumlrcaktohet se cilat aspekte duhet vlereumlsuar me keumlteuml test Pasi teuml identifikohen se cilat rezultate do teuml matenduhet teuml merret parasysh se ccedilareuml lloji i pyetjes meuml mireuml mundeumlson reflektimin e nxeumlneumlsve lidhur me ato teuml atij
rezultati Peumlr shembull a eumlshteuml qeumlllimi peumlr teuml krijuar njeuml test qeuml keumlrkon nga nxeumlneumlsit qeuml teuml japin peumlrkufizimeapo qeuml nxeumlneumlsit teuml demonstrojneuml ateumlsineuml e tyre peumlr teuml krahasuar koncepte teuml ndryshme dhe teuml mbrojneuml poziteumlne tyre neuml njeuml subjekt teuml diskutuesheumlm
Veteumlm pyetjet e mira veccedil e veccedil nuk garantojneuml medoemos qeuml testi teuml jeteuml i mireuml pasi testi si njeuml i teumlreuml eumlshteumlmeuml shumeuml se njeuml grupim i thjeshteuml pyetjesh Peumlr keumlteuml eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml seuml pari teuml dihet se ccedilka deumlshirojmeuml teumlmatim cilin rezultat teuml teuml nxeumlnit deumlshirojmeuml ta realizojmeuml cileumln kompetenceuml deumlshirojmeuml ta arrijmeumlNeuml hartimin e njeuml testi reumlndeumlsi teuml veccedilanteuml ka peumlrdorimi i aksonomiseuml seuml Bloom-it si njeuml struktureuml hierarkike eateumlsive teuml teuml menduarit dhe njeuml mjet peumlr teuml matur thelleumlsineuml njoheumlse teuml teuml meumlsuarit teuml nxeumlneumlsve
42 Nivelet e teuml nxeumlnit sipas taksonomiseuml seuml Bloom-itTaksonomia e Bloom-it
aksonomia eumlshteuml njeuml sistem peumlr klasifikimin e keumlrkesave pyetjeve sipas nivelit teuml hierarkiseuml seuml dijesQeumlllimi i paraqitjes seuml keumltyre keumlrkesave pyetjeve eumlshteuml qeuml meumlsimdheumlneumlsit teuml amiljarizohen me konceptetkryesore teuml taksonomiseuml seuml pyetjeve dhe teuml kuptojneuml si ta peumlrdorin ateuml gjateuml planifikimit dhe meumlsimdheumlniesneuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml meumlsojneuml meuml mireuml aksonomia eumlshteuml njeuml meumlnyreuml e klasifikimit teuml pyetjevekeumlrkesavedhe ndihmon qeuml teuml kemi lloje teuml ndryshme teuml pyetjeve
Nivelet e teuml nxeumlnit sipas taksonomiseuml seuml Bloom-it
MENDIMI
KRITIK
Vlereumlsimi
Sintezeuml
Analizeuml
Zbatimi
Kuptimi
Njohja
Krijimi i kritereve bazuar neuml gjykim
Peumlrdorimi i rregullave dhe parimeveneuml zgjidhje teuml problemeve
Kombinimi i ideve teuml ndryshme
Ndryshimi i informacioneve nga njeuml formeuml
neuml formeuml tjeteumlr
Mbajtja mend e fakteve peumlrkufizimeve
dhe vlerave
Zbeumlrthimi i informacioneve neuml pjeseuml- lidhja ndeumlrmjet gjeumlrave
Neuml dokumentet e vlereumlsimit teuml MASH njeumlmodel i tilleuml eumlshteuml paraqitur neuml meumlnyreuml meuml teuml ploteumldhe rekomanduar peumlr hartimin e testeve
Peumlrdoreni taksonomineuml si njeuml udheumlzues Shpeshklasifikimi neuml njeuml nivel teuml caktuar keumlrkon matje evlereumlsime shteseuml Nganjeumlhereuml disa pyetje peumlrmbajneumlelemente teuml disa niveleve teuml taksonomiseuml Kjo do teumlthoteuml se nuk duhet teuml beumlhemi sklleveumlr teuml sistemit teumlklasifikimit qeuml ai teuml na pengojeuml por ta peumlrdorimklasifikimin peumlr njeuml vlereumlsim teuml eektsheumlm
43 Nivelet sipas taksonomiseuml seuml Bloom-it me shembuj (klasat 1-5 dhe 6-9)
431 NJOHJA
Eumlshteuml niveli meuml i uleumlt por me reumlndeumlsi Eumlshteuml shprehje kritike e teuml meumlsuarit dhe nxeumlneumlsit mbajneuml mend akteparime peumlrkufizime dhe vlera Pra nxeumlneumlsi riprodhon inormacionePyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese thuaj peumlrshkruaj peumlrcakto dallo neumlnvizo kujto etjNjohja peumlrbeumlhet ngabull Njohja e termavebull Njohja e akteve specifikebull Njohja e konceptevebull Njohja e parimevebull Njohja e metodave dhe procedurave
Njohja e termave
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml barazimi 8 - 3 = 5 Si quhet numri 5 A I zbritshmiB ZbriteumlsiC NdryshimiD Hereumlsi
Detyra 2 Cili pohim peumlrkufizon keumlndin ploteumlsues A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90oB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180oC Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270oD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360o
Njohja e fakteve specifike
Detyra 3 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml
A 9B 13C 27D 49
Detyra 4 Shuma e ccedildo numri tek me numrin 1 eumlshteuml numeumlr ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Njohja e koncepteve
Detyra 5 Cila formeuml e materies ka veumlllim dhe formeuml teuml caktuar A Benzina B Azoti
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1136
20 21
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C OksigjeniD AkulliDetyra 6 Si quhen lakoret neuml diagramin si neuml figureuml qeuml paraqesin ligjin e Bojl-Mariotit A IzohipseB IzotermeC IzohoreD Izobare
Njohja e parimeveDetyra 7 Janeuml dheumlneuml numrat m dhe n Cila nga rregullat e poshteumlsheumlnuaraeumlshteuml e veumlrteteuml A m+ 0 = 0B m 983086 0 = 0C m 983086 1 = 1D m - 1 = n
Detyra 8 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Njohja e metodave dhe proceduraveDetyra 9 Cileumln veti kimike e ka vitamina C
A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlC Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
432 TEuml KUPTUARIT
Niveli i teuml kuptuarit eumlshteuml nivel meuml i larteuml se i njohjes Pyetjet keumlrkojneuml ndryshimin e inormacionevenga njeuml ormeuml neuml njeuml ormeuml tjeteumlr peumlrshkruajneuml lidhjen midis dy e meuml shumeuml ideve Pyetjet brenda tyrepeumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese interpreto parashiko mbro argumento etj Kryesisht janeuml pyetje qeumlduan ndryshimin e faleumlve teuml njeuml grupi me faleuml teuml tjera peumlrshkrimin e njeuml figure me faleuml lidhjen e dy e meumlshumeuml situatave etjbull Kuptimi i akteve dhe parimevebull Kuptimi i relacioneve shkak ndash pasojeumlbull Peumlrkthimi i materialitbull Interpretimi i grafikeve tabelave hartavebull Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Kuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
Kuptimi i relacioneve shkak ndash pasojeuml
Detyra 2 Sipas skemeumls seuml paraqitur peumlr struktureumln elektronike teuml karbonit neuml beumlrthameumln e tij aipeumlrmban A 6 elektrone dhe 0 neutroneB 6 elektrone dhe 6 protoneC 6 neutrone dhe 0 elektroneD 6 neutrone dhe 6 protone
Detyra 3 Ccedilfareuml keumlndi fitohet neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i zbresim njeuml keumlnd teuml drejteuml A i ngushteumlB i gjereumlC i shtrireumlD i ploteuml
Interpretimi i grafikeve tabelave hartave
Detyra 4 Sa kube njeumlsi gjenden neuml figureumln e dheumlneuml neumlse dihet se shtresa e fundit eumlshteuml e ploteumlsuar egjitha me kube njeumlsi A 12B 16C 23D 26
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 5 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e treteuml miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
433 ZBATIMI
Niveli i zbatimit beumln pjeseuml neuml nivelin e meseumlm teuml pyetjeve Nxeumlneumlsi duhet jo veteumlm teuml njoheuml dhe kuptojeumlinormacionet por duhet teuml jeteuml neuml gjendje edhe trsquoi zbatojeuml ato Peumlrmes tyre ai duhet teuml jeteuml neuml gjendje teumlzgjidheuml probleme neuml situata konkrete nga jeta reale Pyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruesendrysho demonstro zhvillo modifiko organizo vepro peumlrgatit lidh etj euml tilla pyetje janeuml kryesisht atoqeuml i keumlrkojneuml nxeumlneumlsit teuml zbatojeuml parimet metodat ormulat neuml situata teuml caktuarabull Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja bull Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktikebull Zbatimi i metodave dhe proceduravebull Zgjidhja e problemeve matematike
Zbatimi i fakteve dhe pari meve neuml situata te reja
Detyra 1 Numrat 2 5 10 17 26 ____ janeuml renditur sipas njeuml rregulle Gjeni numrin qeuml vjenneuml radheuml A 34B 35C 36D 37
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1236
22 23
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Zbatimi i ligjit dhe teo rive neuml situata praktike
Detyra 2 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Zbatimi i metodave dhe procedurave
Detyra 3 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Zgjidhja e problemeve matematike
Detyra 4 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendisa dyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
10 cm
8cm
3cm
Detyra 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur njeuml kuti prej llamarine pa kapaka) Sa cm2 llamarineuml eumlshteuml shpenzuarb) Sa decilitra ujeuml zeuml kutia
434 MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES (ANALIZEuml SINTEZEuml VLEREumlSIM)
bull Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimitbull Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i peumlrundimitbull Identifikimi i inormatave relevantebull euml analizuarit e peumlrundimeve
Pyetjet e analizeumls
Pyetjet e analizeumls keumlrkojneuml shprehi teuml menduarit kritik Zakonisht keumlto lloje pyetjesh keumlrkojneuml dy lloje teumlateumlsive teuml teuml menduaritbull Zbeumlrthimi i asaj ccedilareuml eumlshteuml dheumlneuml neuml pjeseumlt peumlrbeumlreumlsebull Keumlrkim i lidhjeve teuml dy a meuml shumeuml pjeseumlvePyetjet kryesisht brenda tyre peumlrmbajneuml oljet vepruese ndrysho demonstro zhvillo modifiko organizovepro peumlrgatit lidh etj Keumlrkesat e shprehura janeuml ilustro neumlnvizo dallo dierenco trego ndaj etj
Pyetjet e sintezeumls
Pyetjet e sintezeumls keumlrkojneuml shprehi teuml menduarit kritik dhe ateumlsi krijuese Zakonisht keumlto lloje pyetjeshkeumlrkojneuml qeuml nxeumlneumlsi teuml krijojeuml njeuml produkt teuml ri Nxeumlneumlsit i orohet mundeumlsia teuml jeteuml i pavarur dhe teuml keteuml lirimendimi dhe krijimi Pyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese karakterizo kompozo hartokrijo peumlrpilo peumlrmblidh etj
Pyetjet e vlereumlsimit
Pyetjet e vlereumlsimit keumlrkojneuml nxjerrjen e gjykimeve teuml bazuara neuml kriter dhe anasjelltas Pyetjet kryesishtbrenda tyre peumlrmbajneuml oljet vepruese vlereumlso krahaso mbro kritiko justifiko interpreto mbeumlshtet etj
Identifikimi i informatave relevante
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur 8 2 5- 3 a b c 4 6
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c
Teuml analizuarit e peumlrfundimeve teuml dheumlnaDetyra 2 Janeuml dheumlneuml shprehjet dhe Sa eumlshteuml vlera e a-seuml b-seuml dhe c-seuml neumlse shuma ea+b+c = 13
Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit
Detyra 3 Neumlse Rcba isin
dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a b c A - + -B - - -C + - +D - - +
[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln 31 d d perp dhe 42 d d perp Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml A 0
90=+ β α B 0
180=+ β α
C 270=+ β α 0
D 0380=+ β α
Detyra 5 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
435 Shembull i kalimit teuml njeuml pyetjeje nga njeuml nivel neuml njeuml tjeteumlr
Tema eorema e PitagoreumlsNjohje
Shembull 1 Formuloni teoremeumln e Pitagoreumls
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1336
24 25
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Teuml kuptuarit
Shembull 2 Shkruani me simbole matematike Shuma e syprinave teuml sipeumlraqeve katrore teuml ndeumlrtuarambi katetet a dhe b eumlshteuml e barabarteuml me syprineumln e sipeuml raqes katrore teuml ndeumlrtuar mbi hipotenuzeumlrsquorsquoShembull 3 euml lexohet ormula me shprehje matematike
Teuml zbatuarit
Shembull 4 Njeuml ndeumlrteseuml ka 220 shkalleuml dhe larteumlsia e secileumls shkalleuml eumlshteuml 18 cmGjeni sa eumlshteuml larteumlsia e ndeumlrteseumls Shembull 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml ABC
Informateuml relevante
Shembull 6 Cili nga pohimet eumlshteuml i sakteuml A Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsish t 15 cm
B Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e madhe se 15cmC Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsisht 1314 cmD Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e vogeumll se 1314 cm
44 Tabela e peumlrmbajtjes seuml testit ndash tabela e specifkimeve
Njeuml test mund teuml peumlrbeumlhet nga njeuml pyetje e vetme apo njeuml kombinim pyetjesh Peumlr teuml hartuar njeuml testmeumlsimdheumlneumlsi duhet teuml keteuml kujdes qeuml seuml pari teuml peumlrgatiseuml tabeleumln e testit Kjo tabeleuml peumlrmban ushat eprogramit peumlrmbajtjet e teuml cilave do teuml testohen si dhe numrin e pyetjeve dhe detyrave sipas niveleve teumlteuml nxeumlnit dhe ushave Peumlrgatitja e tabeleumls seuml testit varet nga shumeuml aktoreuml si psh volumi i peumlrmbajtjes qeumltestohet reumlndeumlsia e ushave qeuml peumlrshihen neuml vlereumlsim peumlrmbajtja e tyre koha neuml dispozicion etjabela e testit i orienton meumlsimdheumlneumlsit neuml hartimin e tij Caktimi i numrit teuml pyetjeve dhe detyrave sipas njeumlsivemeumlsimore dhe niveleve teuml teuml nxeumlnit e lehteumlson puneumln e meumlsuesit peumlr hartimin e testit Kjo pasi neuml vend qeuml meumlsuesiteuml shqyrtojeuml njeumlkoheumlsisht 4 njeumlsi meumlsimore peumlr teuml hartuar pyetje dhe zgjedhur detyra teuml ndryshme teuml cilat duhetklasifikuar sipas reumlndeumlsiseuml dhe nivelit teuml teuml nxeumlnit ai okusohet neuml hartimin e pyetjeve dhe detyrave sipas tabeleumlsPas peumlrgatitjes seuml tabeleumls seuml testit meumlsuesi kalon neuml hartimin e testit dhe kujdeset peumlr teuml si peumlr aneumlnpeumlrmbajteumlsore ashtu edhe peumlr tregues teuml tjereuml teuml pyetjeve teuml themi teuml ormeumls Me keumlto tregues do teuml vijojmeumlneuml pjeseumlt e meumlposhtme teuml keumltij materiali
abela e specifikimeve ka dy peumlrmasa njeumlra peumlrmaseuml (psh rresht) sheumlnon tematkonceptetetj Neuml peumlrmaseumlntjeteumlr(psh kolona) sheumlnohen nivelet njoheumlse qeuml do teuml maten Neuml rastin toneuml eumlshteuml marreuml njeuml tabeleuml shembullpeumlr 6 tema teuml njeuml kapitulli teuml ndareuml sipas niveleve teuml njohjes
TABELA 1 Tabeleuml testi me vlera numerike
FUSHALEumlNDA MEumlSIMORE NJOHJA TEuml KUPTUARIT ZBATIMI MENDIMI KRITIKSHUMA
20 30 30 20
ema 1 20 2 3 3 2 10
ema 2 30 4 4 4 3 15
ema 3 15 2 2 2 2 8
ema 4 20 2 3 3 2 10
ema 5 15 2 2 2 1 7
Shumapikeuml ose pyetje 12 14 14 10 50
Njeuml tabeleuml testi me vlera teuml dheumlneuml neuml tabeleumln 1 paraqet dy aspekte teuml reumlndeumlsishme teuml vlereumlsimita Ccedilareuml teuml vlereumlsojeuml (prerjet e rreshtave me kolonat)b Sa reumlndeumlsitheks ka peumlr ccedildo kombinacion teuml vlereumlsimit (vlerat e qelizave)
Neuml shembullin e meumlsipeumlrm shohim qeuml vlereumlsimi mbulon 5 tema ku secila prej tyre shqyrtohet neuml tre nivelet eshkathteumlsiseuml seuml arsyetimit teuml mbajturit mend teuml kuptuarit teuml zbatuarit dhe mendimi kritik Vlerat e kutiveqelizave janeuml vendosur nga prodhimi ndeumlrmjet peshave teuml temave sipas shkathteumlsiseuml me totalin e pikeumlve teumlvlereumlsimit
Procedura e krijimit teuml njeuml tabele teuml tilleuml eumlshteuml si meuml poshteumla Identifikon temat qeuml do teuml vlereumlsohen dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar rreshtat)b Peumlrcakton nivelet e shkathteumlsiteuml njoheumlse dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar kolonat)c Peumlrcakton totalin e pikeumlve (ose totalin e pyetjeve) teuml vlereumlsimit peumlrmbledheumls
d Llogarit vlerat peumlr ccedildo kuti (prerje teuml rreshtave me shtyllat) duke shumeumlzuar totalin e pikeumlve me peshat ekombinimevee Beumln rregullime teuml vlerave neuml kutia (psh rrumbullakime etj) qeuml teuml sigurohet qeuml shuma e teuml gjitha vleraveteuml jeteuml e barabarteuml me totalin e pikeumlve teuml vlereumlsimit (ose totalin e pyetjeve teuml testit)abela e testit mund teuml jeteuml e njeumljta edhe peumlr pikeumlt edhe peumlr pyetjet si ajo neuml modelin e testit teuml matematikeumlsklasa 1 ndash 9
441 Llojet e pyetjeve
Pas peumlrcaktimit neuml keumlteuml meumlnyreuml teuml zoneumls seuml vlereumlsimit (tabela e testit me vlerat) hapi tjeteumlr eumlshteuml teuml vendosetpeumlr ormatin e vlereumlsimit dhe llojin e pyetjeve qeuml do teuml zgjidhen neuml peumlrmbajtje teuml testitPasi keni vendosur peumlr ormat e vlereumlsimit dhe llojet e pyetjeve qeuml do teuml peumlrdoren kalohet nga tabela e testit mevlera neuml tabeleumln e testit me pyetjet abela 4 paraqet njeuml shembull tabeleuml testi me pyetje sipas tabeleumls 3 teuml testitNeuml tabeleumln 4 shihet qeuml testi peumlr vlereumlsimin peumlrmbledheumls do teuml peumlrbeumlhet nga dy pjeseuml
1 pjesa I - me alternativa ose peumlrgjigje teuml strukturuara2 pjesa II ndashese apo problemaPjesa I (me laps e leteumlr) peumlrmban pyetje me alternativa peumlr vlereumlsimin e teuml mbajturit mend dhe pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar peumlr vlereumlsimin e teuml kuptuaritPjesa II (vlereumlsimi) do teuml testojeuml ateumlsineuml e nxeumlneumlsve peumlr teuml gjitha ushat duke peumlrunduar dy detyra ushtrime-problema
TABELA 2 Model-tabeleuml testi
NUMRI I PYETJEVE(PIKEumlT)
TEuml MBAJTURITMEND
TEuml KUPTUARIT TEuml ZBATUARIT MENDIMIKRITIK
SHUMA
Me alternativa Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
EseProblem
ema 1 5(5) 2(4) 1(3) 1(5)ema 2 8(8) 2(4)ema 3 4(4) 1(2) 1(2)ema 4 5(5) 1(2)ema 5 4(4) 1(2)otali 26(26) 7(14) 2(5) 1(5) 36(50)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1436
26 27
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shihet gjithashtu neuml tabeleumln 2 qeuml vlereumlsimi peumlrmbledheumls do teuml peumlrmbajeuml 36 pyetje nga teuml cilat 26 janeuml mealternativa 7 janeuml me peumlrgjigje teuml strukturuar dhe 2 janeuml pyetje peumlrmbushjejeperormanceuml dhe njeuml keumlrkeseumlese apo problemShpeumlrndarja e pyetjeve do teuml beumlhet sipas teuml gjitha kutive teuml tabeleumls Duke krahasuar kutiteuml neuml tabeleumln 2 meato peumlrkateumlse neuml tabeleumln 1 do teuml veumlrejmeuml se ccedildo pyetje me alternativeuml eumlshteuml vlereumlsuar 1 pikeuml ccedildo pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar eumlshteuml vlereumlsuar me 2 ose 3 pikeuml dhe pyetjet e undit teuml perormanceumls me meuml shumeumlse njeuml pikeuml ( neuml rastin toneuml 5 pikeuml secila)Pas skicimit teuml tabeleumls seuml testit me pyetje hapi i radheumls eumlshteuml teuml shkruhen (gjenden) pyetjet sipas tabeleumls 2
442 Rregulla bazeuml peumlr teuml gjitha formatet e pyetjeve
Neuml hartimin e keumltyre pyetjeve peumlrveccedil teuml tjerash duhet teuml respektojmeuml disa rregulla bazeuml si meuml poshteumlsigurohuni teuml matni konceptet meuml teuml reumlndeumlsishme
1 ormuloni pyetje teuml qarta dhe koncize2 sigurohuni qeuml pyetja i peumlrgjigjet qeumlllimit teuml caktuar3 shmangni pyetjet e papeumlrshtatshme neuml ormeuml e peumlrmbajtje4 shmangni pyetjet e veumlshtira teuml pajustifikuara5 shmangni pyetjet me kuptime teuml tjera logjike veccedil kuptimit qeuml synojmeuml6 vendosni teuml parat pyetjet meuml teuml lehta
443 Numri i mjaftuesheumlm i pyetjeve neuml njeuml test
Kjo eumlshteuml e varur teumlreumlsisht nga hapeumlsira qeuml vlereumlsojmeuml dhe qeumlllimet Ka njeuml rregull teuml peumlrgjithsheumlm qeuml dhjeteumlpyetje janeuml teuml nevojshme peumlr teuml vlereumlsuar kompetencat e teuml meumlsuarit peumlr njeuml njeumlsikapitull Megjithateuml neumlmjat raste edhe veteumlm 5 pyetje na sigurojneuml njeuml vlereumlsim teuml mireumlKur vlereumlsojmeuml nivelet e larta teuml njohjes dhe teuml tjera ateumlsi ne mund teuml peumlrdorim veteumlm disa pyetje dhendonjeumlhereuml veteumlm njeuml pyetje pasi ato keumlrkojneuml shumeuml koheuml peumlr peumlrgjigje
444 Llogaritja e koheumls seuml testit
Sigurohuni teuml jepni njeuml koheuml teuml mjatueshme peumlr peumlrgjigjen e teuml gjitha pyetjeve Meuml tepeumlr koheuml eumlshteuml meumlmireuml se meuml pak nga sa nevojitet Meumlsuesi duhet teuml vlereumlsojeuml koheumln qeuml i duhet atij peumlr tu peumlrgjigjur teuml gjithapyetjeve
Mbi keumlteuml koheuml ai duhet teuml shtojeuml koheuml peumlr eekt teuml aktoreumlve teuml meumlposhteumlm - Nxeumlneumlsi eumlshteuml meuml i ngadalteuml neuml procedurat e peumlrgjigjeve dhe zgjidhjeve - Nxeumlneumlsi eumlshteuml neumln presion - Nxeumlneumlsi beumln gabime dhe i duhet trsquoi rikthehet zgjidhjes seuml sakteuml - Nxeumlneumlsi peumlrgjitheumlsisht ndjek rrugeuml meuml teuml gjateuml zgjidhje dhe arsyetimi - Nxeumlneumlsi shpesh verifikon peumlr hereuml teuml dyteuml ose meuml tepeumlr peumlrgjigjet ose zgjidhjet
Meumlsuesi duhet teuml keteuml parasysh qeuml teuml shmangeuml zgjatjet e panevojshme Shumeuml nga vlereumlsimet e shkurtra(pak pyetje) mund teuml na japin njeuml pamje meuml teuml sakteuml teuml asaj ccedilareuml nxeumlneumlsi di neuml krahasim me njeuml vlereumlsim teumlgjateuml (shumeuml pyetje) E theumlneuml meuml ndryshe duhet teuml shmangim zgjatjen e panevojshme teuml njeuml testi Zgjatja e
panevojshme teuml shmang nga qeumlllimi kryesor krijon konuzion dhe p resion peumlr nxeumlneumlsinSigurohuni teuml konsideroni njeuml seumlreuml aktoreumlsh teuml tjereuml si socialeuml e psikologjikeuml teuml lidhura me koheumln dhe vendine testit reumlndeumlsineuml e tij mosheumln gjinineuml dhe peumlrkateumlsineuml kulturore-sociale teuml nxeumlneumlsit
445 Pikeumlt notat dhe niveletNeuml und paraqitet edhe tabela e kthimit teuml pikeumlve neuml noteuml pra notat neuml vareumlsi teuml peumlrqindjes seuml pikeumlve qeumlkaneuml fituar nxeumlneumlsit Nuk ka rregull qeuml peumlrcakton lidhjen e notave me peumlrqindjen e p ikeumlve teuml fituara Kjo meumlshumeuml varet nga synimi qeuml ka meumlsimdheumlneumlsi neuml testimin e nxeumlneumlsve dhe detyrat qeuml ka peuml rzgjedhur peumlr testNjeuml tabeleuml e tilleuml ka pamjen e meumlposhtme
TABELA 3 Nga pikeuml - neuml noteuml - neuml nivel
Intervalet e pikeumlve Niveli(notimi) Niveli
Nota91 ndash 100 5 A
81 ndash 90 4 B
61 ndash 80 3 C
41 ndash 60 2 D
40 1 Pikeumlt e caktuara peumlr secileumln detyreuml si dhe tabela e kalimit teuml tyre neuml noteuml janeuml elementet themelore teuml cilat e beumljneumltestin teuml jeteuml instrument peumlr vlereumlsimin objektiv dhe transparent teuml nxeumlneumlsve Ky objektivitet dhe kjo transparenceumlvlen peumlr nxeumlneumlsit prindeumlrit strukturat e ndryshme arsimore si dhe paleumlt e tjera teuml interesuara
446 Teste qeuml janeuml pjeseuml teuml teksteve meumlsimore
Meumlsuesit ankohen se ka raste kur provimet nuk janeuml neumlpeumlrputhje me programin peumlr teuml cilin testi eumlshteuml planifikuardhe ky eumlshteuml njeuml problem qeuml lidhet me vleshmeumlrineuml e testitNjeuml pjeseuml shprehen qeuml keumlto teste nuk janeuml gjithmoneuml teumlvleshmePra lypset teuml sigurohemi qeuml testet dhe provimet teumlpeumlrmbushin standardet e vleshmeumlriseuml dhe neuml keumlteuml meumlnyreumlteuml matin sa meuml sakteuml ateuml qeuml eumlshteuml e planifikuar Keumlshtu atosheumlrbejneuml si modele qeuml nxeumlneumlsi teuml vlereumlsojeuml veten neuml und teumlnjeuml njeumlsie kapitulli meumlsuesi gjithashtu trsquoi shqyrtojeuml si modelepeumlr hartimin e testit teuml njeumlsiseumlkapitullit apo si modele peumlrskicimin e testeve teuml tjereuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1536
28 29
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
5 LLOJET KRYESORE TEuml PYETJEVE DHERREGULLAT E TEuml SHKRUARIT TEuml TYRE
51 Llojet kryesore teuml pyetjevePyetjet me ploteumlsimKeumlto janeuml fali qeuml iu mungojneuml njeuml ose dy faleuml apo simbole Keumlto pyetje janeuml teuml dobishme peumlr vlereumlsimin enjohurive peumlr aktet konceptet ligjetprincipet dhe ormulat
Pyetjet me alternativa
Janeuml pyetje qeuml duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen e veumlrteteuml nga alternativat qeuml teuml orohen
E veumlrteteumlE gabuarPyetja eumlshteuml njeuml fali qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml zgjedheuml neumlse pohimi neumlpeumlrmjet saj eumlshteuml i veumlrteteuml apo i gabuar
Me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) Janeuml dy bashkeumlsi pyetjeshaktesh qeuml nxeumlneumlsi duhet trsquoi lidheuml sipas peumlrkateumlsiseuml neuml bazeuml teuml instruksioneve qeuml i jepen psh nga meumlsuesi
52 Pyetje me peumlrgjigje teuml strukturuarPeumlrgjigje e shkurteumlr (peumlrgjigje e dheumlneuml shkurt) Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje teuml shkurteumlr peumlr njeuml pyetje teuml dheumlneuml qeuml mund teuml jeteuml me disa faleuml njeuml listeuml ose disa fali
Etiketimi Nxeumlneumlsi gjen faleuml peumlr teuml identifikuar peumlrbeumlreumlsit psh neuml njeuml piktureuml ose skicim Peumlrgjigjet mund teuml jeneumldheumlneuml neuml njeuml bashkeumlsi peumlrgjigjesh nga e cila nxeumlneumlsi zgjedh dhe vendos neuml vendin e duhur
Paraqitje e puneumls ShpjegimArgumentim Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje duke beumlreuml ndonjeuml llogaritje ose paraqitje grafike peumlr teuml mbeumlrritur neuml njeuml peumlrgjigje Aiargumenton ose shpjegon peumlrgjigjen apo argumenton e shpjegon shkalleumln e teuml kuptuarit
Prezantim viziv
Nxeumlneumlsi mund teuml ndeumlrtojeuml grafikeuml skema matrica apo ilustrime peumlr teuml deumlshmuar njohjen dhe teuml kuptuarit
Detyrat bazuar neuml perormanceuml Eumlshteuml njeuml vlereumlsim qeuml peumlrmbledh disa veprimtari qeuml janeuml ta lidhura dhe keumlrkojneuml nga nxeumlneumlsi teuml
ormulojneuml njeuml peumlrgjigje krijojneuml njeuml produkt apo beumljneuml njeuml demonstrim qeuml vlereumlsohet nga disa kritere
Komunikim individual (i okusuar neuml proces)
Eumlshteuml metodeuml qeuml vlereumlson peumlrparimin e nxeumlneumlsit mbeumlshtetur neuml intervistat e strukturuara dialogunkonerencat veumlzhgimet shkrimet neuml revista peumlr teuml meumlsuarit publikimet etj
Ese-teuml apo pyetjet me und teuml hapur Nxeumlneumlsit i peumlrgjigjen njeuml ose disa pyetjeve me aneuml teuml disa paragraeumlve Kur eumlshteuml ese ai beumln njeuml krijimletrar social apo shkencor peumlr njeuml situateumltemeuml teuml dheumlneuml sipas njeuml strukture teuml caktuarKur pyetja jepet neuml ormeumln e detyreumls apo problemeumls peumlrgjigja do teuml jepet sipas ormatit qeuml keumlrkon detyraapo me aneuml teuml zgjidhjes seuml ploteuml qeuml e keumlrkon problema
53 Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve
Meuml poshteuml jemi peumlrpjekur teuml evidentojmeuml udheumlzime apo rregulla teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve Janeuml paraqiturdisa prej tyre peumlr disa nga ormat e pyetjeve Neumlpeumlrmjet tyre kemi synuar teuml teumlrheqim veumlmendjen qeuml shkrimii njeuml pyetje teuml mireuml eumlshteuml njeuml proces hereuml hereuml i gjateuml e i lodhsheumlm Ai keumlrkon verifikim e matje teuml treguesveteuml pyetjes teuml lidhura me peumlrmbajtjen gjuheumln e peumlrdorur aspektet kulturore e sociale qeuml mbulon veumlshtireumlsineumldiskriminimin etj Neuml peumlrgjitheumlsi shembujt neuml udheumlzime janeuml zgjedhur qeuml teuml ilustrojneuml sa meuml mireuml udheumlziminpeumlrkateumls Njeumlkoheumlsisht janeuml dheumlneuml shembuj teuml pyetjeve me standard teuml larteuml nga ciklet PISA teuml meumlparshme
54 Pyetjet me ploteumlsim
Keumlto janeuml pyetje neuml ormeumln e njeuml falie qeuml i mungon njeuml pjeseuml e cila mund teuml jeteuml faleuml a togfaleumlsh Mund teuml jeteuml edhe njeuml pjeseuml teksti me pjeseuml teuml paploteumlsuara Vendosja e pjeseumlve teuml munguara i jep kuptimin e duhurfaliseuml apo tekstit kuptimin e ploteuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1636
30 31
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me ploteumlsim
Ndeumlrtoni falineuml neuml meumlnyreuml qeuml peumlrgjigja e veumlrteteuml teuml jeteuml e shkurteumlr dhe veteumlm njeuml
Shembull
I dobeumlt Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml ldquoAmerikeuml rdquo ______________I peumlrmireumlsuar Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml neuml ldquoAmerikeumlrdquo neuml vitin _____________
Pjeseumln qeuml mungon eumlshteuml meuml mireuml ta vendosim neuml und teuml faliseuml se neuml fillim teuml saj
Shembull
I dobeumlt ____________ eumlshteuml elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumltI peumlrmireumlsuar Elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumlt eumlshteuml __________Lejoni veteumlm njeuml ose dy hapeumlsira boshe neuml fali
Shembull
I dobeumlt Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr ___________ me aneuml teuml trupit eumlshteuml_____________ I peumlrmireumlsuar Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr leumlvizjen e leumlndeumlve ushqyese neuml teuml gjitheumltrupin eumlshteuml ______________
55 Pyetjet me alternativa
Keumlto pyetje japin njeuml trung neuml ormeumln e njeuml pyetjeje apo falie teuml p aploteuml dhe disa alternativa (tre kateumlr ose meumlshumeuml) njeuml prej teuml cilave eumlshteuml e veumlrteteuml (ose peumlrgjigja meuml e veumlrteteuml dhe pjesa tjeteumlr janeuml alternativa hutuese Ato janeuml teuml vleshme peumlr vlereumlsimin e njohurive peumlr krahasime zbatime teuml thjeshta njohje e zbatim ligjesh erregullash teuml thjeshta ormula e koncepte peumlr vlereumlsim teuml njeuml materiali stimulues etj
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me alternativa
Sigurohuni qeuml trungu i pyetjes shpreh neuml meumlnyreuml teuml ploteuml njeuml ccedileumlshtje neuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml dineuml mireuml teumlbeumljneuml ateuml ccedilareuml shpresohet prej tyre para s e teuml lexojneuml alternativatForma e njeuml pyetje me alternativa Shembull Njeuml zog sapo ka ccedilelur nga njeuml vezeuml Cila nga keumlto aza ka shumeuml teuml ngjareuml qeuml vjen meuml pas neuml cikline jeteuml se zogut A LindjeB VdekjeC RritjeD Riprodhim
Shembull Shpejteumlsia e rrjedhjes 4 Inuzionet (ose injeksionet intravenoze) peumlrdoren peumlr teuml utur neuml trupin epacientit leumlngjet dhe ilaccedilet
Inermieret kaneuml nevojeuml teuml llogarisin shpejteumlsineuml e rrjedhjes RR neuml pika peumlrminuteuml peumlr injeksion Ato peumlrdorin ormuleumln =
pv
60n ku
4 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
p eumlshteuml aktori i pikeumls neuml pika peumlr mililiteumlr (ml) v eumlshteuml veumlllimi i injeksionit neuml ml n eumlshteuml numri i oreumlve qeuml keumlrkon injeksioni peumlr tu mbaruar
Pyetje 1
Inermieret gjithashtu kaneuml nevojeuml teuml llogarisin veumlllimin e inje ksionit v nga shpejteumlsia e rrjedhjes RRNjeuml injeksion me njeuml shpejteumlsi rrjedhje 50 pika peumlr minuteuml duhet ti jepet njeuml pacienti peumlr 3 oreuml Peumlr keumlteumlinjektim aktori i pikeumls eumlshteuml 25 pika peumlr mililiteumlrSa eumlshteuml veumlllimi neuml ml i injektimitVeumlllimi i injektimit ml
Pyetje 2 Njeuml inermiere deumlshiron teuml dyfishojeuml koheumln e njeuml injeksioni
Peumlrshkruaj sakteumlsisht si ndryshon RR neumlse n dyfishohet por p dhe v nuk ndryshojneuml Shmangni peumlrdorimin e negativeve
Nxeumlneumlsit neuml peumlrgjitheumlsi nuk e shohin ldquoNUKrdquo neuml njeuml trung pyetjeje Neumlse ajo duhet peumlrdorur patjeteumlr eumlshteumlmireuml ta dalloni duke e theksuar (bold) ose duke e kapitalizuar (NUK)
Sigurohuni qeuml teuml gjitha peumlrgjigjet janeuml neuml teuml njeumljteumln gjateumlsi gramatikeuml apo veumlshtireumlsi konceptimi
Mos peumlrdorni shtesa teuml panevojshme psh duke e beumlreuml meuml teuml zgjatur meuml teuml peumlrpunuar meuml teuml peumlrgjithshme apomeuml teknike
Shembull
I dobeumltPjesa e lules qeuml mban vezeumlt eumlshteuml quajtur njeuml A thekB vezoreC pistilD petal
I peumlrmireumlsuarPjesa e lules qeuml mban vezeumlt quhet A thekB vezoreC pistilD petal
Gjithashtu peumlrdorimi i faleumlve si zakonisht disa dhe peumlrgjitheumlsisht janeuml shtesa teuml peumlrgjigjes seuml sakteuml ndeumlrsapeumlrdorimi i faleumlve si asnjeumlhereuml dhe gjithmoneuml janeuml shtesa teuml peumlrgjigjeve teuml pasakta
- Shkruani alternativat e tjera qeuml teuml jeneuml qarteumlsisht teuml gabuara Alternativat janeuml teuml padobishme neumlse ato duken shumeuml qarteuml qeuml janeuml teuml gabuara Gabime tipike koncepteqeuml gabohet lehteuml sheumlrbejneuml si alternativa teuml mira
Shembull
I dobeumlt
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Peumlrgjysmohet
I peumlrmireumlsuar
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Nuk ndryshon
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1736
32 33
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
- MOS jepni alternativa qeuml janeuml pjeseumlrisht teuml sakta ose i mbivendosen peumlrgjigjes seuml sakteuml
- MOS peumlrdorni alternativat rdquoteuml gjitha meuml sipeumlrrdquo apo ldquoA dhe Brdquo teuml cilat e beumljneuml pyetjen teuml veumlshtireuml neuml meumlnyreuml teuml
panevojshme peumlr nxeumlneumlsit
- Peumlrdorni udheumlzime me gojeuml peumlr ata qeuml kaneuml veumlshtireumlsi leximi
- Peumlrdorni shkronja teuml meumldha shtypi peumlr teuml sheumlnuar alternativat Keumlshtu eumlshteuml meuml lehteuml peumlr nxeumlneumlsit me problemeteuml teuml lexuarit
- Jepni aq alternativa sa eumlshteuml e nevojshme
- Neumlse nuk eumlshteuml e arsyeshme teuml jepni meuml shumeuml se t re alternativa mos shtoni neuml meumlnyreuml teuml panevojshme Nuk kaasgjeuml magjike peumlr kateumlr apo peseuml alternativa
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund ta peumlrdorim peumlr teuml testuar shumeuml nivele teuml teuml meumlsuaritbull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml testuar ateumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr teuml integruar inormacionin
bull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml diagnostikuar veumlshtireumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr koncepte teuml caktuarabull Na siguron inormata kthyese peumlr alternativat e gabuara dhe teuml sakteumln peumlr meumlnyreumln si ato kaneuml unksionuarbull Mund teuml shtojmeuml meuml shumeuml pyetje peumlr teuml mbuluar meuml shumeuml programbull Mund teuml mbulojmeuml meuml shumeuml nivele veumlshtireumlsiebull Zakonisht duan meuml pak koheuml peumlr peumlrgjigje nga nxeumlneumlsit
Mangeumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund teuml perceptohet meuml e ndeumlrlikuarbull Nuk janeuml teuml peumlrshtatshme peumlr teuml matur qeumlndrimet ndaj teuml meumlsuarit pasi peumlrgjigja e veumlrteteuml mund teuml
gjendet lehteuml edhe indirekt edhe rasteumlsishtbull Nuk lejon teuml demonstrohen njohuri jashteuml opsioneve teuml dheumlnabull Keumlrkon koheuml peumlr teuml arritur neuml pyetje teuml cileumlsiseuml seuml larteuml teuml keumltij llojibull Favorizon parashikimin (marrjen mend) pasi gjithmoneuml njeuml eumlshteuml peumlrgjigje e veumlrteteumlbull Janeuml teuml mundshme peumlr keqinterpretim nga nxeumlneumlsit
56 Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar
Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar peumlrdoren neuml meumlnyreuml tipike peumlr teuml matur ateumlsineuml e teuml dalluarit neumlse njeuml pohimeumlshteuml ose jo i veumlrteteuml Pyetjet janeuml zakonisht neuml njeuml ormeuml deklarative qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml shprehet neumlse janeumlteuml veumlrteta apo teuml gabuara
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve ldquoE veumlrteteumlE gabuarrdquoShkruajeni pyetjen qeuml opsionet e peumlrgjigjes teuml jeneuml neuml peumlrputhje me logjikeumln e faliseuml Peumlr shembull neumlse doni teuml testoni ldquoshqiptiminrdquo nuk ka kuptim teuml peumlrdorni ormatin ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo siopsion teuml peumlrgjigjes e sakteumle pasakteuml do teuml ishte njeuml ormeuml meuml e peumlrshtatshme teuml shkruariPeumlrdorni ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo veteumlm peumlr teuml vlereumlsuar inormacionin qeuml eumlshteuml akt dhe jo objekt i debatit apogjykimit
Shembuj
I dobeumlt Njeuml paralelogram mund teuml jeteuml drejtkeumlndeumlsh V GI peumlrmireumlsuar Paralelogrami qeuml ka njeuml keumlnd teuml drejteuml eumlshteuml drejtkeumlndeumlsh V G
Shkruani fali qeuml janeuml ploteumlsisht teuml veumlrteta ose ploteumlsisht teuml gabuara MOS bashkoni inormacion teuml veumlrteteuml me teuml
gabuar neuml njeuml pyetje teuml vetme
I dobeumlt Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3 ose teuml numrave teuml tjereumlV G
I peumlrmireumlsuar Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3V G
Pohimet e gabuara duhet teuml jeneuml gabime teuml zakonshme Mos u mjatoni veteumlm duke vendosur NUKJO neuml njeuml
pohim peumlr ta beumlreuml ateuml teuml gabuar
Shembull
I rregullt Peumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml veumlrtetohet barazimi x n =(-x)n
3457
I gabuarPeumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml NUK veumlrtetohet barazimi x n
= (ndash x) n
3457
- Shmangni faliteuml e gjataShembull
I dobeumlt Njeuml filxhan me ujeuml teuml nxehteuml me njeuml lugeuml brenda tij do teuml tohet meuml shpejt nga njeuml filxhan me teumlnjeumljteumln sasi uji teuml nxehteuml por qeuml nuk ka lugeuml si neuml rastin e pareuml
V G
I peumlrmireumlsuar Uji i nxehteuml neuml njeuml goteuml tohet meuml shpejt neumlse vendosim njeuml lugeuml neuml teuml V G
- Shmangni faleumlt dhe aktet e pakuptimta ose triviale
Shembull
I dobeumlt Energjia e ujit ormohet nga uji V GI peumlrmireumlsuar Energjia ujore eumlshteuml njeuml nga llojet kryesore teuml energjiseuml seuml pasteumlr V G
Shmangni faleuml teuml tilla si asnjeumlhereuml gjitheuml ccedildo dhe absolutisht qeuml janeuml tipike qeuml teuml keumlshillojneuml alternativeumlne gabuar
Shmangni peumlrdorimin e mbiemrave dhe ndajoljeve teuml paqarta teuml tilla si shpesh ndonjeumlhereuml rasteumlsisht peumlrteuml vetmin akt qeuml ato peuml rdoren neuml meumlnyra teuml ndryshme nga studenteuml teuml ndrysheumlm
57 Pyetjet me shoqeumlrimPyetjet me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) ndeumlrtohen duke dheumlneuml njeuml listeuml faleumlsh stimuluese (mjedisepremisa) dhe njeuml bashkeumlsi tjeteumlr me peumlrgjigjet faleumlshprehje apo piktura
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1836
34 35
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
TABELA 12 Forma
PREMISA PEumlRGJIGJE
Premisa 1 Peumlrgjigjea
Premisa 2 Peumlrgjigje b
Premisa 3 Peumlrgjigje c
Premisa 4 Peumlrgjigje d
Peumlrgjigje e
Shembull 1Peumlr tabeleumln 12 meuml poshteuml gjeni kush nga kolona I i peumlrket kujt nga kolona II dhe lidhini me shigjeteuml
I peumlrmireumlsuarPeumlr ccedildo peumlrbeumlreumls neuml teuml majteuml neuml koloneumln I gjeni kushormuleuml i peumlrket nga kolona II dhe lidhini me shigjeteumlCcedildo ormuleuml peumlrdoreni veteumlm njeuml hereuml
Ujeuml bull H2SO
4
Kripeuml bull NH3
Amonjak bull Na Cl Acid sulurik bull H
2O
I dobeumltUjeuml bull Na Cl
Ka zbuluar Radiumin bull Curie
Kripeuml bull NH3
Viti i nisjes seuml luteumls II boteumlrore bull H2O
Amonjak bull 1939
Shembull 1- Pyetjet me shoqeumlrim
2 x ndash 1 = 0 Identitet
2a 2 + 3b Ekuacion
4a 3 Polinom
Monom
Si teuml peumlrmireumlsojmeuml pyetjen - Peumlrdorni ldquo material teuml njeumljteumlrdquo neuml teuml dy grupetbashkeumlsiteuml
58 Pyetje me prezantim vizivgrafk
RRITJATeuml rinjteuml rriten meuml shumeuml
Neuml vitin 1998 gjateumlsia mesatare e emrave dhe meshkujve teuml rinj neuml Holandeuml eumlshteuml paraqitur neuml keumlteuml grafik
GjateumlsiaGjateumlsia mesatare e teuml rinjve 1998
Gjateumlsia mesatare e teuml rejave 1998
Mosha
190
180
170
160
150
140
130
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
(cm)
Pyetja 1 Qeuml prej vitit 1980 gjateumlsia mesatare e emrave 20-vjeccedilare eumlshteuml rritur me 23 cm neuml 1706 cm Cila ka qeneumlgjateumlsia mesatare e njeuml 20-vjeccedilareje neuml vitin 1980
Peumlrgjigjja____________cm
Pyetja 2 Shpjegoni se si e tregon grafiku qeuml mesatarisht norma e rritjes peumlr vajzat ngadaleumlsohet pas mosheumls 12 vjeccedilare
Pyetja 3
Sipas keumltij grafiku mesatarisht gjateuml cileumls periudheuml neuml jeteumln e tyre janeuml emrat meuml teuml gjata sesa meshkujt e seumlnjeumljteumls mosheuml
59 Problemat reumlndeumlsia dhe metoda teuml zgjidhjes seuml tyreeoria dhe praktika sugjeron qeuml neuml zgjidhjen e problemave teuml menduarit eumlshteuml meuml i reumlndeumlsisheumlm senjohuriteuml Zgjidhja e problemeumls eumlshteuml njeuml prej kategorive meuml teuml larta teuml teuml menduarit qeuml meumlsuesit peumlrdorin menxeumlneumlsit trsquou meumlsojneuml si teuml mendojneuml kur veteumlm njohuriteuml nuk mjatojneuml peumlr zgjidhjen e problemeumls
Ccedilfareuml eumlshteuml zgjidhja e njeuml probleme
Neuml zgjidhjen e njeuml probleme nxeumlneumlsi peumlrmbledh gjitheuml sa ka meumlsuar meuml pareuml dhe i zbaton ato neuml situateumlne problemeumls qeuml eumlshteuml e re dhe e ndryshme nga ccedilareuml ai ka meumlsuar meuml pareuml
- Zgjidhja e njeuml probleme nuk eumlshteuml thjesht njeuml algoriteumlm Ekzistenca e njeuml problemi neumlnkupton se nxeumlneumlsi eumlshteuml peumlrballur me diccedilka qeuml nuk e njeh peumlr teuml cileumln nukmund teuml zbatohet thjesht njeuml model Njeuml problem nuk mund teuml konsiderohet meuml i tilleuml kur mund teumlzgjidhet lehteuml nga algoritme teuml meumlsuara meuml pareuml (Krulik and Rudnick -1980)- Zgjidhja e njeuml probleme lidh teorineuml me praktikeumlnNeuml meumlnyreuml specifike zgjidhja e njeuml probleme mundeumlson zbatimin e njohurive abstrakte teuml shkolleumls neumlpeumlrvoja konkrete teuml boteumls reale
- Zgjidhja e njeuml probleme na meumlson teuml jemi krijues Probleme teuml ndryshme teuml jeteumls reale keumlrkojneuml krijimtari Zgjidhja e problemave zhvillon te nxeumlneumlsitkapacitete krijuese
- Zgjidhja e problemeumls si njeuml varg instruksioneshEumlshteuml procesi i ndjekjes seuml njeuml radhe (vargu) instruksionesh (udheumlzimesh) qeuml nxeumlneumlsi peumlrdor neuml situata teumlndryshme jeteumlsore
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1936
36 37
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shembull Neuml njeuml darkeuml janeuml tuar 12 ccedilite ryeza e darkeumls eumlshteuml e ormuar nga Bashkimi i disa tryezave teumlvogla katrore qeuml ormojneuml njeuml tryezeuml teuml madhe teuml gjateuml Gjeni sa tavolina teuml vogla katrore duhen peumlr teuml ulurkeumlta 24 teuml tuar
Hapi I ndash teuml lexuarit e problemit Nxeumlneumlsi identifikon disa nga konceptet e dheumlna psh tavolina teuml vogla katrore 12 ccedilite bashkimi i disatryezave teuml vogla katrore tryezeuml e madhe e gjateuml 24 teuml tuar
Hapi II ndash keumlrkimi Nxeumlneumlsi keumlrkon teuml gjejeuml kush janeuml konceptet kryesore dhe si janeuml teuml lidhura me peumlrmbajtjen e problemeumlsNeuml njeuml areuml meumlnyre ai keumlrkon si ta kuptojeuml meuml thjesht problemeumln Neuml keumlteuml azeuml ai mund teuml vizatojeuml e dhenjeuml skiceumltabeleuml ku vendos neuml radhe njeuml tryezeuml dy tryeza tre e keumlshtu vazhdon
Hapi III ndash zgjedhja e njeuml strategjie
Nxeumlneumlsi nxjerr peumlrundime ose ngre hipoteza pas dy hapave meuml sipeumlr Neuml keumlteuml azeuml ai hamendeumlson osesupozon njeuml zgjidhje
Hapi IV ndash zgjidhja e problemeumls Pasi e ka zgjedhur metodeumln nxeumlneumlsi e zbaton ateuml neuml rastin e problemeumls Neuml shembullin toneuml ai do teumlvazhdojeuml sipas hapit III me skiceumln apo grafikun derisa teuml uleuml 24 teuml tuarit
Shembull Hapi II - KeumlrkimiVizaton njeuml skiceumldiagram me teuml dheumlnat e problemeumls
Beumln njeuml tabeleuml sheumlnon teuml dheumlnat dhe keumlrkon ose zbulon lidhjet e tyre
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 - - -
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 - - -
Rasti yneuml kur shtojmeuml njeuml tryezeuml numri i teuml tuarve qeuml ulen rritet me 2
Shembull Hapi III - Zgjedhja e njeuml strategjie
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 5 6 7
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16
Nxeumlneumlsi tenton teuml ngrejeuml njeuml hipotezeuml meqeuml modeli i krijuar eumlshteuml i veumlrteteuml ose unksionon peumlr 16 teuml tuar Nemund teuml vazhdojmeuml teuml shtojmeuml nga njeuml tavolineuml peumlr ccedildo ccedilit teuml tuarish qeuml kaneuml mbetur(16 + 8 = 24) Hipotezado teuml duhen 11 tryeza peumlr teuml ulur 24 teuml tuarit
Shembull Hapi IV - Zgjidhja e problemit
NUMRI I TAVOLINAVE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24
Hapi final prova dhe peumlrgjitheumlsimi
Nxeumlneumlsi veumlrteton peumlrgjigjen e tij dhe keumlrkon peumlr variacione teuml zgjidhjes seuml problemeumls Psh gjen njeuml ormuleuml t= (n ndash 2)2 ku kemi sheumlnuar t ndash numrin e tryezave dhe n ndash numrin e teuml tuarve Njeuml tjeteumlr psh mund teumlkeumlrkojeuml dhe gjejeuml njeuml ormuleuml qeuml lidh numrin e teuml tuarve neuml vareumlsi teuml tryezave n = 2t + 2 ose n = 2(t + 1)
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Peumlr disa objektiva meumlsimore testet qeuml peumlrmbajneuml pyetje me und teuml hapur janeuml meuml teuml vleshme se testet qeumlpeumlrmbajneuml veteumlm pyetje teuml mbyllura kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e veumlrteteuml kur nxeumlneumlsit vlereumlsohen peumlr shprehikompleksePyetjet me und teuml hapur u japin nxeumlneumlsve meuml shumeuml liri neuml ormulimin e peumlrgjigjeve teuml tyre duke u dheumlneumlmundeumlsi peumlr meuml shumeuml kreativitet
Mangeumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Janeuml teuml veumlshtira peumlr tu ormuluar sidomos neuml sensin qeuml nxeumlneumlsi ta kuptojeuml qarteumlsisht ccedilareuml lloj peumlrgjigjejeduhet teuml japeuml
Vlereumlsimi me pikeuml eumlshteuml i ndrysheumlm nga njeumlri vlereumlsues te tjetri Neuml akt ne synojmeuml qeuml sistemi i vlereumlsimitme pikeuml teuml jeteuml sa meuml i qeumlndruesheumlm Vlereumlsimi me pikeuml i peumlrgjigjeve merr meuml shumeuml koheuml
Peumlrveccedil rregullave teuml meumlsipeumlrme peumlr teuml gjitha ormat e pyetjeve ka edhe rregulla teuml tjera qeuml meumlsuesit especialisteumlt i njohin Ne kemi synuar teuml paraqesim disa prej tyre dhe mundeumlsisht ato meuml kryesoret Zbatimi irregullave teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve eumlshteuml njeuml garanci shumeuml e mireuml peumlr teuml prodhuar pyetje cileumlsore
Hartimi i pyetjeve sipas standardeve meuml teuml mira teuml peumlrshkruara dhe kombinimi i tyre sipas rubrikave teumlpeumlrshkuara neuml pjeseumlt e tjera teuml materialit na garanton ndeumlrtimin e njeuml testi peumlrmbledheumls me standarde teuml larta
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2036
38 39
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
6 ANALIZEuml TESTIPYETJESH
61 Analiza e pyetjeve Analiza e pyetjeve ngeumlrthen neuml vete vlereumlsimin sasior teuml pyetjeve sipas shkalleumls (pikeumlt e fituara) Qeumlllimi eumlshteumlpeumlr teuml marreuml meuml shumeuml inormacion mbi ccedildo pyetje peumlr teuml peumlrcaktuar mbajtjen shirjen apo rishikimin e tyreDy tregues teuml reumlndeumlsisheumlm peumlr analizimin e pye tjeve janeuml
A Veumlshtireumlsia e pyetjesB Diskriminimi i pyetjes
Vlereumlsimet tjera qeuml peumlrdoren peumlr analizeuml teuml pyetjeve janeuml
A Teuml hamendeumlsuarit - neumlse studenteumlt lehteuml mund teuml keneuml peumlrjashtuar njeuml ose meuml shumeuml alternativa ateumlhereumlshansi i teuml hamendeumlsuarit eumlshteuml rritur duke zvogeumlluar vlereumln e diskriminimit teuml asaj pyetje
B Pyetjet paragjykuese - pyetjet peumlr teuml cilat personat me zoteumlsi teuml barabarteuml nga grupe teuml ndryshmekulturore kaneuml probabilitete teuml ndryshme teuml suksesit Dallimet neuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes vlereumln ediskriminimit etj ccedilojneuml neuml modele teuml ndryshme peumlr teuml reflektuar Dierencimi mund teuml tregojeuml sepyetjet e testimit nuk janeuml duke matur teuml njeumljtin ormim peumlr secilin grup
C Pyetjet jashteuml programit - keumlto lloj pyetjesh mund teuml konstatohen kur nuk kaneuml marreuml peumlrgjigje nganxeumlneumlsit e avancuar Neuml keumlteuml rast pyetja duhet analizuar neumlse ka qeneuml e lehteuml ose jashteuml programit Kurpyetja eumlshteuml e lehteuml nxeumlneumlsi i avancuar shaq meuml shumeuml hezitim peumlr trsquou peumlrgjigjur duke menduar se pyetjamund teuml keteuml probleme Rasti i mbetur kur pyetja eumlshteuml brenda intervalit teuml veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml qeuml ajo teuml jeteuml jashteuml programit ose neuml zoneuml teuml pareumlndeumlsishme teuml tij Shmangia e keumltyre lloj pyetjesh mundeumlsohetnga beumlrja sa meuml mireuml e tabeleumls seuml peumlrmbajtjes seuml testit
Pyetjet paragjykuese ndash udheumlzime5
bull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime apo pyetje qeuml nxisin stereotipatbull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime qeuml mund teuml ndikojneuml neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml neuml perormanceumln e individeumlve
ose grupeve teuml nxeumlneumlsvebull Shmangni gjuheumln qeuml eumlshteuml tepeumlr konuze ose komplekse dhe ccedilon neuml vlereumlsime teuml padobishmebull Shmangni temat e vlereumlsimit qeuml mund teuml shqeteumlsojneuml ose teuml jeneuml shumeuml teuml ndjeshme peumlr nxeumlneumlsit neumlse
nuk ka njeuml keumlrkeseuml detyruese peumlr teuml vlereumlsuar keumlto temabull Minimizoni teuml gjitheuml aktoreumlt e pareumlndeumlsisheumlm qeuml mund teuml ndikojneuml neuml gjykimin dhe rezultatin e perormanceumls
seuml nxeumlneumlsve sibull Faktoreumlt stilistik teuml tilleuml si shkrimi i doreumls falori i peumlrdorur ose struktura e falive kur qeumlllimi i njeuml
vlereumlsimi teuml shkruar eumlshteuml teuml vlereumlsojeuml veteumlm peumlrmbajtjen dhe teuml menduaritbull Paragjykimi i meumlsuesit qeuml mund teuml rezultojeuml neuml njeuml tendenceuml teuml peumlrgjithshme peumlr teuml qeneuml shumeuml bujar
ose shumeuml i ashpeumlr dhebull Eekti ku njeuml peumlrshtypje e peumlrgjithshme ose vlereumlsim i meumlparsheumlm ndikon vlereumlsimin e tanisheumlm
5 httpwwwjcseeorgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
Rishikim Testi
bull Vlereumlsimi i aneumlve teuml orta dhe teuml dobeumlta teuml pyetjevebull Ndryshimet neuml bazeuml teuml analizave teuml rezultatevebull Rishikoni qeumlllimet e testit peumlr teuml zbatuar ccedildo ndryshim
62 Analiza e shpeshteumlsiseuml
Analiza e shpeshteumlsiseuml mat numrin e hereumlve qeuml zgjidhet secila alternativeuml nga nxeumlneumlsit Neumlse alternativa teumlcaktuara zgjidhen pak ato mund teuml jeneuml teuml paeektshme dhe duhet teuml mendoni trsquoi zeumlvendeumlsoni me alternativameuml konkuruese
63 Veumlshtireumlsia e pyetjesVeumlshtireumlsia e njeuml pyetjeje matet duke pjeseumltuar numrin e peumlrgjigjeve teuml sakta me numrin total teuml peumlrgjigjeveVeumlshtireumlsia shkon nga 0 neuml 1 (0 shumeuml e veumlshtireuml me asnjeuml nxeumlneumls qeuml teuml jeteuml peumlrgjigjur sakteuml dhe 1 qeumlneumlnkupton qeuml teuml gjitheuml pjeseumlmarreumlsit neuml test janeuml peumlrgjigjur sakteuml)
V = RN
V = VeumlshtireumlsiR = numri i nxeumlneumlsve qeuml kaneuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakta teuml pyetjesN = numri i peumlrgjithsheumlm i nxeumlneumlsve
Rekomandime peumlr variacionet e vlerave V Rekomandime peumlr vlerat e pranueshme teuml V Disa shembuj teumlvlerave teuml pranueshme peumlr V teuml hasura neuml literature janeuml 02 neuml 09 04 neuml 085 dhe 03 neuml 07Ne rekomandojmeuml intervalin 025 neuml 075 qeuml peumlrdoret edhe neuml Shqipeumlri Pyetja me vlereuml V neuml intervalin0-025 do teuml thoteuml se eumlshteuml meuml e veumlshtireuml se duhet Pyetja me vlereuml V neuml intervalin 075-100 do teuml thoteuml seeumlshteuml meuml e lehteuml se duhet
Shembull Le teuml konsiderojmeuml se jepen dy pyetje me alternativa ku peumlr secileumln duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen esakteuml ndeumlrmjet kateumlr mundeumlsive (A B C dhe D) Neuml tabeleumln 9 tregohet sa student zgjedhin peumlrkateumlsisht secileumlnprej alternativave (peumlr Pyetjen 1 dhe 2)
Veumlshtireumlsia e pyetjes
PYETJA A B C D
1 0 3 24 32 12 13 3 2
tregon peumlrgjigjen e sakteuml
Peumlr Pyetjen 1 ne veumlrejmeuml qeuml A nuk eumlshteuml njeuml alternativeuml e mireumlmdashasnjeumlri nga nxeumlneumlsit nuk e ka zgjedhur sipeumlrgjigje Ne gjithashtu mund teuml njehsojmeuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml kaneumlzgjedhur peumlrgjigjen e sakteuml (24) me numrin total teuml nxeumlneumlsve (30)Duke peumlrdorur keumlteuml ormuleuml veumlshtireumlsia e Pyetjes 1 eumlshteuml 2430 ose 08
Njeuml rregull i peumlrgjithsheumlm eumlshteuml qeuml neumlse vlera peumlr veumlshtireumlsineuml e pyetjes eumlshteuml meuml e madhe se 075 ajo eumlshteumlnjeuml pyetje e lehteuml Neumlse vlera e veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml meuml e vogeumll se 025 ajo eumlshteuml njeuml pyetje e veumlshtireuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2136
40 41
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Duke pasur parasysh keumlto parametra kjo pyetje do teuml mund teuml konsi derohet mesatarisht e lehteuml - shumica(80) e nxeumlneumlsve janeuml peumlrgjigjur korrekt
Pyetja 2 eumlshteuml shumeuml meuml e veumlshtireuml (1230 = 040) Neuml teuml veumlrteteuml neuml Pyetjen 2 meuml shumeuml nxeumlneumls zgjedhinpeumlrgjigjen (B) krahasuar me ata qeuml zgjedhin peumlrgjigjen (A) Kjo pyetje duhet analizuar me kujdes peumlr teumlsiguruar qeuml B eumlshteuml njeuml alternativeuml e duhur (e peumlrshtatshme)
64 Diskriminimi i pyetjesNjeuml tjeteumlr matje Koeficienti i Diskriminimit ka teuml beumljeuml me sa dierencon njeuml vlereumlsim ndeumlrmjet pikeumlve teumllarta dhe teuml uleumlta Me faleuml teuml tjera ju duhet teuml beumlni teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit me arritje teuml larta duhet teuml keneumlzgjedhur alternativeumln e sakteuml neuml njeuml pyetje meuml shumeuml hereuml sa e kaneuml zgjedhur ateuml te grupi i nxeumlneumlsve mearritje meuml teuml uleumlta
Neumlse arrijmeuml keumlteuml themi se kemi njeuml diskriminim pozitiv (ndeumlrmjet 0 dhe 1) Kjo do teuml thoteuml se nxeumlneumlsit qeumlkaneuml marreuml meuml shumeuml pikeuml neuml peumlrundim teuml testit zgjedhin alternativeumln e sakteuml peumlr njeuml pyetje teuml caktuar meumlshumeuml hereuml se e zgjedhin ateuml nga grupi i nxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta Neumlse ju gjeni qeuml grupi inxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta janeuml peumlrgjigjur sakteuml meuml shumeuml hereuml ateumlhereuml pyetja ka koeficientnegativ teuml diskriminimit (ndeumlrmjet -1 dhe 0)
D = (H-L)ND = diskriminimiH = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e sipeumlrme (gjysma qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml) e pikeumlve teuml testitL = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e nxeumlneumlsve qeuml ka fituar meuml pak pikeuml neuml testN = numri i nxeumlneumlsve teuml njeuml neumlngrupi
Shembull Neuml tabeleumln 9 tregohen rezultatet e 10 pye tjeve nxeumlneumlsve teuml njeuml testi Vini re qeuml nxeumlneumlsit janeumlrenditur duke vendosur neuml krye ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml
Diskriminimi i pyetjes
NXEumlNEumlS TOTALPIKEuml ()
PYETJET
1 2 3
Nxeumlneumls 1 93 1 0 1
Nxeumlneumls 2 90 1 0 1
Nxeumlneumls 3 82 0 0 1
Nxeumlneumls 4 80 1 0 1
Nxeumlneumls 5 70 1 0 1
Nxeumlneumls 6 60 1 0 0
Nxeumlneumls 7 60 1 0 1
Nxeumlneumls 8 50 1 1 0
Nxeumlneumls 9 44 1 1 0
Nxeumlneumls 10 40 0 1 0
ldquo1ldquo tregon qeuml peumlrgjigja eumlshteuml e sakteuml bdquo0ldquo tregon peumlrgjigje teuml pasakteuml
Ndiqni hapat e meumlposhteumlm peumlr teuml peumlrcaktuar Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml dhe Koeficientin e Diskriminimit1 Pasi trsquoi keni renditur nxeumlneumlsit duke vendosur meuml lart ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml numeumlroni sa nga
ata janeuml neuml grupin e pikeumlve meuml teuml larta dhe sa nga grupi i pikeumlve teuml uleumlta qeuml i janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjesPeumlr pyetjen 1 janeuml 4 nxeumlneumls neuml gjysmeumln e sipeumlrme qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml peumlr pyetjen dhe 4 nxeumlneumls neumlgjysmeumln e poshtme
2 Peumlrcaktoni Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml metotalin e numrit teuml nxeumlneumlsve Peumlr Pyetjen 1 ky do teuml jeteuml 810 ose V(p)=080
3 Peumlrcaktoni koeficientin e diskriminimit duke zbritur nga numri i nxeumlneumlsve qeuml i janeuml peumlrgjigjur pyetjes sakteuml neumlgrupin e pikeumlve teuml larta numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjes neuml grupin e pikeumlve teuml uleumlt Pastajrezultatin e pjeseumltoni me numrin e nxeumlneumlsve teuml ccedildo grupi (qeuml neuml rastin toneuml janeuml 5 neuml ccedildo grup)
Peumlr pyetjen 1 kjo do teuml thoteuml qeuml duhet teuml zbritni 4 nga 4 ta pjeseumltoni me 5 dhe rezultati peumlr Koe eDiskriminimit del 0
Peumlrgjigjet peumlr Pyetjet 1 ndash 3
PYETJA SAKTEuml (GRUPI I S IPEumlRM) SAKTEuml (GRUPI I ULEumlT) VEumlSHT IREumlSIA V(P) D ISKRIMINIMI (D)
Pyetja 1 4 4 080 0
Pyetja 2 0 3 030 -06
Pyetja 3 5 1 060 08
ani qeuml kemi tabeleumln e ploteumlsuar ccedilareuml neumlnkupton Ne veumlrejmeuml se Pyetja 2 ka njeuml koeficient veumlshtireumlsie 030(do teuml thoteuml shumeuml e veumlshtireuml) dhe peumlr meuml tepeumlr ka koeficientin e diskriminimit negativ -06 (do teuml thoteumlse nxeumlneumlsit me arritje meuml teuml uleumlta kaneuml qeneuml meuml teuml prirur peumlr teuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakteuml) Kjo pyetje duhetanalizuar me kujdes dhe ndoshta duhet ndryshuar ose hequr Pyetja meuml e mireuml nga teuml gjitha paraqitet Pyetja3 e cila ka njeuml nivel teuml keumlnaqsheumlm veumlshtireumlsie (060) dhe diskriminon jashteumlzakonisht mireuml (080)Sa nga pyetjet kaneuml veumlshtireumlsi mesatare Keumlto janeuml meuml teuml mirat sepse ato sigurojneuml mundeumlsineuml meuml teuml mireuml peumlrteuml diskriminuar (peumlr ta veumlrejtur keumlteuml shihni koeficientet e diskriminimit maksimal teuml tyre neuml radheumln e pareumlteuml titujve) Pyetjet teuml cilave shumica e nxeumlneumlsve u peumlrgjigjet mireuml ose shumica u peumlrgjigjet gabim thjesht nukmund teuml diskriminojneuml shumeumlProva meuml e reumlndeumlsishme peumlr diskriminimin e njeuml pyetje eumlshteuml ta krahasojmeuml ateuml me maksimumin e mundsheumlmSa mireuml diskriminon secila pyetje lidhur me maksimumin e mundsheumlm
Meuml poshteuml jepet njeuml rregull i peumlraeumlrtbull Diskriminimi eumlshteuml praneuml maksimumit teuml mundsheumlm = pyetje shumeuml
diskriminuesebull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa gjysma e maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje me diskriminim teuml keumlnaqsheumlmbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa ccedilereku i maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje e dobeumltbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlr zero = pyetje qeuml nuk diskriminonbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml negativ = pyetje e keqe (hiqeni neumlse
eumlshteuml meuml e vogeumll se -01)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2236
42 43
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 1 ndash MODELE TESTE PEumlRVLEREumlSIM PEumlRMBLEDHEumlSLeumlnda MatematikeumlTabela e specifkimeve teuml testit matematikeuml - Klasa 6-9
Matematikeuml - Fushat Peumlrmbajtjet Njohje Teuml kuptuarit Zbatim Anali zeuml Sintez euml Vlereumlsim Shuma
Numri22
Shprehje numerike 9c(1) 1(1) 2(2)
Numrat e ploteuml 11(2) 1(2)
Tyesat 2(1) 1(1)
Fuqiteuml 6(2) 4(1) 2(3)Krahasimi i numraveme paraqitje teumlndryshme
8(3) 1(3)
Algjebra dheFunksioni
32
Rreumlnja e ekuacionit 3(1) 1(1)
Vlera teuml unksioneve 7(3) 1(3)
Tjeshtimi ishprehjeve shkronjore 9a(2) 9b(2) 16(3) 3(7)
Sistemet e dyekuacioneve
20a(2) 1(2)
Grafiku i unksionevey= kx + a
Inekuac teuml uq seuml pareumlme njeuml ndrysh
18(3) 1(3)
Gjeometriadhe matjet
32
Kthimi i njeumlvlersheumlmneuml njeumlsi matje teuml tjera
5(1) 1(1)
Simetria 10(2) 1(2)
Ngjashmeumlria etrekeumlndeumlshave
12(1) 15(2) 2(3)
Gjetja e elementeveneuml trekeumlndeumlshinkeumlnddrejteuml
17(2) 12(2) 2(4)
Rrethi dhe tangjenca 19(4) 1(4)
Drejteumlzat neuml planinkoordinativ
20b(2) 1(2)
Mbledhja orgdhe peumlrpunimi
i teuml dheumlnave14
Mesatarja 14a(1) 14b(2) 2(3)
Leximi i teuml dheumlnave 13a(2) 13b(2) 2(4)
Totali 2(4) 6(11) 10(15) 3(8) 4(8) 1(4) 26 (50pikeuml)
TESTVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt - Klasa 6-9
Leumlnda Matematikeuml
Udheumlzime peumlr nxeumlneumlsin
esti neuml total ka 20 pyetje (26 keumlrkesa) Peseuml pyetjet e para janeuml pyetjet me alternativa dhe vlereumlsohen menga 1 pikeuml Pjesa tjeteumlr janeuml pyetjet me ploteumlsim me zgjidhje etj Pikeumlt peumlr secileumln keumlrkeseuml teuml pyetjeve janeumldheumlneuml peumlrbri tyreKoha peumlr zhvillimin e testit eumlshteuml 2 oreuml
Peumlr peumlrdorim nga komisioni i vlereumlsimit
Keumlrkesa 1 2 3 4 5 6 7 8 9a
Pikeuml
Keumlrkesa 9b 9c 10a 10b 11 12 13a 13b 14a
Pikeuml
Keumlrkesa 14b 15 16 17 18 19 20a 20b
Pikeuml
otali i pikeumlve KOMISIONI I VLEREumlSIMIT
NotaNiveli
Detyra 1 1 + 2(17 ndash 12) = 1 pikeuml A) 0B) 1
C)
D) 2
Detyra 2 Ccedil lsquopjeseuml e drejtkeumlndeumlshit eumlshteuml e ngjyrosur 1 pikeuml
A)
B)
C)
D)
Detyra 3 Zgjidhja e ekuacionit 3 ndash 2 x = x eumlshteuml 1 pikeuml
A) x = ndash 1B) x = 0
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2336
44 45
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C) x = 1D) x = 2
Detyra 4 42ndash2 middot 23 = 1 pikeuml A) 2ndash6
B) 2ndash5
C) 2D) 22
Detyra 5 Neumlse 1200 metra i peumlrshkoni neuml 12 minuta gjeni shpejteumlsineuml tuaj neuml kilometeumlr peumlr oreuml A) 4 kmoreuml 1 pikeumlB) 6 kmoreumlC) 8 kmoreumlD) 10 kmoreuml
Detyra 6 Ploteumlsoni barazimin(p+2)middot(p+2)middot_____middot 32middot____ = (p+2)3middot(32)2 2 pikeuml
Detyra 7 Ploteumlsoni tabeleumln me vlerat qeuml merr unksioni peumlr vlerat e dheumlna teuml x-it3 pikeuml
Detyra 8 Renditni numrat nga meuml i vogli te meuml i madhi 3 14 03 33 3 pikeuml
Detyra 9 Paraqitni meuml thjeshteuml shprehjet
a) k 2 - 2k + 5k 2 + 6k = 2 pikeuml
b) 14 - 8middot = 2 pikeuml
c) 002 middot 103 1 pikeuml
Detyra 10 Segmenti AD eumlshteuml ndareuml neuml tre pje seuml teuml barabarta
2 pikeumlPloteumlsoni kutizat
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
Detyra 11 Festivali i zeumlrave teuml rinj u hap diteumln e enjte dhe u ndoq nga 345 spektatoreuml Numri ispektatoreumlve dyfishohej ccedildo diteuml Sa spektatoreuml e ndoqeumln estivalin neuml nateumln finale qeuml u mbajt diteumln ediel
2 pikeuml
Detyra 12 Neuml trekeumlndeumlshin keumlnddrejteuml ABC keumlndi A eumlshteuml 30ordm DE = 1cm dhe AD=DC Gjeni gjateumlsiteumle brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit ABC
3 pikeuml
Detyra 13 Neuml grafik paraqitet numri i nxeumlneumlsve djem dhe vajza qeuml peumllqejneuml meuml shumeuml rutat oseeumlmbeumllsirata) Sa peumlrqind e tyre peumllqejneuml rutat 2 pikeuml
b) Zgjedhim rasteumlsisht njeuml nxeumlneumls Gjeni probabilitetin qeuml i zgjedhuri teuml jeteuml djaleuml 2 pikeuml
150
Fruta
Embelsira
D jem Vajza
100
50
0
Detyra 14 Jepet bashkeumlsia - 9 - 8 - 3 0 7 10a) Gjeni mesataren 1 pikeumlZgjidhen tre numra teuml ndrysheumlm a b dhe c Gjeni vlereumln meuml teuml madhe teuml mundshmeteuml prodhimit a middot b ndash c 2 pikeuml
Detyra 15 Jepet paralelogrami ABCD me sipeumlraqe 15 cm2 dhe brinjeuml aneumlsore AD = 3cmDiagonalja DB eumlshteuml pingule AD Gjeni perimetrin e paralelogramit 2 pikeuml
Detyra 16 Tjeshtoni 3 pikeuml
Detyra 17 Jepet trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml dybrinjeumlnjeumlsheumlm ABC me hipotenuzeuml BC =8cmGjeni gjateumlsiteuml e kateteve teuml trekeumlndeumlshit 2 pikeumlDetyra 18 Peumlr ccedillsquovlera teuml x - it nga R vlera e shprehjes eumlshteuml meuml e madhe se vlera e shprehjes x ndash1
3 pikeuml
Detyra 19 S1 dhe S
2 janeuml dy gjysmeumlrratheuml me rreze 1 njeumlsi dhe tangjenteuml si neuml figureuml Drejteumlza d eumlshteuml
tangjente me rrethin S2 neuml pikeumln B Gjeni sipeumlraqen e pjeseumls seuml ngjyrosur
4 pikeuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2436
46 47
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
S1 S2
A B
d
Detyra 20 Drejteumlzat e dheumlna neuml planin koordinativ priten neuml pikeumln Pa) Gjeni koordinatat e pikave P dhe Q 2 pikeumlb) Gjeni sipeumlraqen e trekeumlndeumlshit OPQ 2 pikeuml
y = x
y
y = 2 - x
P
Q0 x
62 Kthimi i pikeumlve neuml nota dhe nivele
Intervalet e pikeumlve Nota Niveli
41-50 Nota 5 A
31-40 Nota 4 B
21-30 Nota 3 C
11-20 Nota 2 D
00-10 Nota 1
TEST - Dituri natyreVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr gjysmeumlvjetorin e pareuml (shtator ndashdhjetor)
Detyra 1 Leumlnda nga e cila janeuml peumlrbeumlreuml keumlta trupa eumlshteuml1 pikeuml
A druriB qelqiC metaliD letra
Detyra 2 Njeumlsia bazeuml peumlr matjen e gjateumlsiseuml eumlshteuml1 pikeuml
A litriB metriC gradeumlD kilogrami
Detyra 3 Uji vlon neuml temperatureumln 1 pikeuml A 0oCB 50oCC 90oCD 100oC
Detyra 4 emperatura e ajrit qeuml tregon termometri neuml figureumln e meumlposhtme eumlshteuml
1 pikeuml A 38oCB 39oCC 40oCD 41oC
Detyra 5 Shkruani dy veti teuml leumlngjeve 2 pikeumla)___________________________________________________________b)___________________________________________________________
Detyra 6 Ploteumlsoni faliteuml5 pikeuml
a) Gjateumlsiteuml e objekteve i matim me _______________ b) Hapeumlsira qeuml zeuml njeuml trup quhet ___________________ c) Procesi qeuml shkakton largimin e ujit nga toka quhet ____________________ d) Leumlngjet marrin _____________________ e eneumls ku ndodhen e) Njeumlsiteuml themelore teuml matjes janeuml ___________________ neuml teuml gjitheuml boteumln
Detyra 7 Shkruani cileumlsiteuml e peumlrbashkeumlta teuml keumltyre trupave 3 pikeuml molleuml ccedilokollateuml karamele _______________________________ tavolineuml karrige tabeleuml __________________________________ top glob portokall __________________________________
Detyra 8 Shkruani disa veprime qeuml duhet teuml beumljneuml njereumlzit peumlr teuml patur njeuml mjedis teuml pasteumlr4 pikeuml
a) _____________________________________________________________________b) _____________________________________________________________________c) _____________________________________________________________________d) _____________________________________________________________________
Detyra 9 Ploteumlsoni faliteuml2 pikeuml
a) Neumln veprimin e njeuml orce trupat _______________b) Neuml sipeumlraqe teuml leumlmuara leumlvizja eumlshteuml _______________ se neuml sipeumlraqe teuml ashpra
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 536
9
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
8
8 Dokumentimi Vlereumlson mbansheumlnime peumlr rastekonkrete dhe raportonpeumlr shkathteumlsiteumlnevojat e nxeumlneumlsve dhepeumlr zhvillimin e tyreindividual
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml si teuml beumljneuml regjistrimin erezultateve teuml vlereumlsimit dhe e kuptojneuml pseeumlshteuml e reumlndeumlsishme qeuml ato teuml jeneuml teuml sakta dheteuml ormuluara si duhet neuml kontekstin peumlrkateumlssi teuml jeneuml neuml peumlrputhje me politikat shteteumlrorepeumlr raportimin e suksesit teuml nxeumlneumlsve teuml sakteumldhe teuml kuptueshme lehteuml peumlr prindeumlrit bazuarneuml Kurrikulin Kombeumltar orimi i raporteve meprindeumlrit e nxeumlneumlsve me nevoja teuml veccedilanta arsimoreraporte keumlto qeuml janeuml neuml peumlrputhje me legjislacioninudheumlzimet dhe procedurat e caktuara neuml politikatqeuml kaneuml teuml beumljneuml me nxeumlneumlsit me nevoja teuml veccedilanta
arsimore reflektimi i rezultateve teuml pritshme teumlcaktuara neuml kurrikuleuml orimin e njeuml peumlrshkrimi teumlsjelljes seuml secilit nxeumlneumls
9 Sigurimi itransparenceumls
Sigurohet qeuml kriteretpeumlr keumlrkesat e teuml nxeumlnitdhe teuml vlereumlsimit teuml jeneuml transparente peumlrnxeumlneumlsit
Meumlsimdheumlneumlsit implementojneuml strategji teuml vlereumlsimitqeuml beumljneuml teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit teuml dineuml ccedilareuml teumlpresin dhe peumlr Ccedilareuml dhe pse vlereumlsohen
10 Vlereumlsimi iproceseve
Vlereumlson jo veteumlmrezultatet por edheprocesin e teuml nxeumlnit
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml pse dhe si teuml vlereumlsojneuml procesine teuml nxeumlnit peumlrveccedil rezultatit teuml teuml nxeumlnit
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml si teuml shryteumlzojneuml teoriteuml eteuml nxeumlnit peumlr teuml vlereumlsuar proceset kognitive dhebihejvioriste teuml nxeumlneumlsve
Meumlsimdheumlneumlsit dineuml si teuml ndeumlrveprojneuml me nxeumlneumlsitpeumlr teuml kuptuar dhe vlereumlsuar teuml menduarit e tyregjateuml zgjidhjes seuml njeuml problemi apo gjateuml procesitteuml arritjes neuml njeuml peumlrundim e pastaj edhe peumlr teumlraportuar keumlteuml vlereumlsim
2 VLEREumlSIMI I BAZUAR NEuml KURRIKULEumlNE RE TEuml KOSOVEumlSNeuml Kornizeumln e Kurrikuleumls seuml Kosoveumls prezantohet njeuml qasje e re prej asaj qeuml ishte promovuar disa vite meuml hereumltneuml arsimin toneuml ku okusi tash eumlshteuml neuml kompetencat e teuml nxeumlnit e jo neuml objektivat e teuml nxeumlnit si meuml pareuml
21 Teuml kuptuarit e vlereumlsimit teuml bazuar neuml kompetencaVlereumlsimi i bazuar neuml kompetenceuml neuml vete peumlrmban inormata teuml holleumlsishme kthyese teuml sakta dhe kritikepeumlrmbajtjesore e konstruktive peumlr teuml ndihmuar nxeumlneumlsit neuml arritjen e rezultateve e teuml nxeumlnit neuml zoteumlrimin e
kompetencaveVlereumlsimi i bazuar neuml kompetenca eumlshteuml njeuml proces kompleks dhe shumeuml dimensional i mbledhjes seumlinormacioneve teuml reeruara neumlbull Kompetencat e Kurrikuleumlsbull Rezultatet e teuml nxeumlnit peumlr shkalleumlbull Rezultatet e teuml nxeumlnit peumlr usheumlleumlndeumlbull Deumlshmiteuml
22 Kompetencat kryesore teuml teuml nxeumlnit
Kompetencat peumlrshijneuml njeuml sistem teuml integruar dhe koherent teuml dijeve teuml shkathteumlsive dhe teuml qeumlndrimeve teumlaplikueshme dhe teuml transerueshme teuml cilat do trsquou ndihmojneuml nxeumlneumlsve qeuml teuml ballaaqohen me sfidat e epokeumlsdigjitale teuml ekonomiseuml seuml tregut teuml lireuml dhe teuml bazuar neuml dije neuml njeuml boteuml teuml marreumldheumlnieve teuml ndeumlrvaruraOrganizimi i vlereumlsimit i bazuar neuml kompetenca peumlrqendrohet neuml ateuml se ccedilka nxeumlneumlsit dineuml beumljneuml dhe janeuml neumlgjendje teuml beumljneuml
DemonstrimiPERFORMANCAE VLEREumlSIMIT
ZHVILLIMI IPROCESIT
I TEuml MEumlSUARIT
DOMENI
ARRITJA
Integrimiimeumlsimdheumlnies
Meumlsimdheumlnia
Kompetencat
Njohuri Afteumlsi Zoteumlsi ShprehiShkathteumlsi Qeumlndrim Vlera
Karakteristikat e FusheumlsMATEMATIKEuml amp SHKENCA
V
L
E
R
Euml
S
I
M
I
Peumlr teuml zoteumlruar njeuml kompetenceuml nxeumlneumlsit duhet teuml keneuml njohuriateumlsi zoteumlsi shkathteumlsi qeumlndrim dhe vlera teuml cilat i justifikojneumlpeumlrmes rezultateve teuml teuml nxeumlnit peumlr usheuml dhe ateuml peumlr nivel shkalleuml klaseuml dhe oreuml meumlsimore
Njohuria eumlshteuml teumlreumlsia e akteve parimeve dhe inormacioneveqeuml zoteumlrohenbull terminologjia simbolet konceptet metodat parimet kodet
aktet ideteuml Afteumlsia eumlshteuml uqia cileumlsia qeuml zoteumlron individi peumlr ta peumlrmbushurnjeuml veprim neuml meumlnyreuml teuml suksesshme brenda njeuml kohe teuml caktuarbull identifikim peumlrshkrim ormulim arsyetim zbatim veumlrtetim analizeuml sintezeuml vlereumlsim krijimZoteumlsia eumlshteuml mundeumlsia qeuml ka individi peumlr teuml arritur njeuml nivel teuml caktuar teuml ateumlsiseumlbull mesatare teuml larteuml me kufizime i pa varurShkathteumlsia eumlshteuml meumlnyra e veprimit qeuml kryhet pas njeuml peumlrseumlritje a ushtrimbull matje ndeumlrtime skicime zgjidhje peumlrdorim burimesh peumlrdorim inormacionesh peumlrdorim teuml
teknologjis euml lexim teuml modeleve krijim teuml modeleve teuml ndryshme
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 636
10 11
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shprehia eumlshteuml meumlnyra e veprimit a e sjelljes qeuml kryhet vetvetiu pas njeuml peumlrseumlritje a ushtrimi teuml gjateuml e teumlvazhduesheumlmbull ushtrime kurioziteti okusim neuml probleme marrje e iniciativaveQeumlndrimi eumlshteuml prirja peumlr teuml reaguar neuml meumlnyreuml specifike peumlrkundrejt njeuml situate ose vlere zakonisht e shoqeumlruarme ndjenja dhe emocionebull pjeseumlmarrje neuml diskutim bashkeumlpunim keumlrkim ndihme dheumlnie ndihme verifikim kritika konstruktive
Vlera eumlshteuml kriter sipas teuml cileumls gjykohet sjellja e individit neuml raport me grupinbull respektimi i mendimit teuml tjetrit marrje e peumlrgjegjeumlsive veumlmendje demonstrim vullneti respektim i
rregullave peumlrmbushje e detyrave
Kompetencat kryesore sipas kurrikuleumls re teuml Kosoveumls
NJOHJE KUPTIM ZBATIM
MENDIM KRITIKbull Analizeuml Sintezeumlbull Problembull Krijim
1 KOMUNIKUES EFEKTIV2 MENDIMTAR KREATIV3 NXEumlNEumlS I SUKSESSHEumlM
4 KONTRIBUES EFEKTIV5 INDIVID I SHEumlNDOSHEuml
8 QYTETAR I PEumlRGJEGJSHEumlM
DOMENI I FUSHEumlSMATEMATIKEuml DHE
SHKENCA
1 Kompetenca e komunikimit dhe e teuml shprehurit2 Kompetenca e teuml menduarit3 Kompetenca e teuml meumlsuarit
4 Kompetenca peumlr jeteuml peumlr puneuml dhe peumlr mjedis5 Kompetenca personale6 Kompetenca qytetare
23 Rezultatet e meumlsimitRezultatet e meumlsimit janeuml deumlshmi se ccedilareuml pritet qeuml nxeumlneumlsi teuml dijeuml teuml kuptojeuml dhe a eumlshteuml i ateuml ta realizojeuml ateumlpas peumlrundimit teuml suksessheumlm teuml procesit teuml meumlsimit (Udheumlzuesi i ECS 2009)
Rezultatet e peumlrgjithshme meumlsimore neuml fusheumln e matematikeumls
1 Zgjidhja e problemeve matematike2 Arsyetimi dhe deumlshmiteuml matematike3 Komunikimi matematik4 Lidhjet neuml matematikeuml5 Peumlraqeumlsimi matematik6 Modelimi matematik 7 euml menduarit matematik8 Peumlrdorimi i teknologjiseuml neuml matematikeuml
Rezultatet e peumlrgjithshme meumlsimore neuml usheumln e shkencave teuml natyreumls
1 Strukturimi i mendimit shkencor peumlr konceptet modelet teoriteuml dhe ligjet peumlr ndeumlrtimin e materiesproceseve dhe dukurive neuml natyreuml
bull Materia e gjalleuml dhe jo e gjalleuml dhe vetiteuml e sajbull Proceset dhe dukuriteuml fizike kimike biologjike neuml okeuml dhe Gjitheumlsi
2 Zhvillimi i shkathteumlsive teuml keumlrkimit shkencor peumlr ndeumlrtimin e materies proceseve dhe dukurive neuml natyreuml3 Ndeumlrlidhja ndeumlrmjet leumlndeumlve teuml shkencave teuml natyreumls dhe ushat tjera teuml kurrikuleumls4 Zbatimi i shkenceumls dhe teknologjiseuml neuml jeteumln e peumlrditshme5 Zhvillimi i shkathteumlsive teuml komunikimit neuml shkenceuml dhe peumlrmes shkenceumls
Kompetencat e kurrikuleumls rezultatet e teuml nxeumlnit peumlr shkalleuml dhe peumlr usheuml janeuml teuml peumlrcaktuara neuml kurrikuleumlnbeumlrthameuml ndeumlrsa deumlshmiteuml duhet teuml peumlrcaktohen nga meumlsimdheumlneumlsi
24 Deumlshmiteuml
Deumlshmiteuml janeuml deklarata peumlrmes teuml cilave beumlhet vlereumlsimi Peumlrmes deumlshmive beumlhet vlereumlsimi me noteuml qeuml eumlshteumlreal i arsyesheumlm i drejteuml dhe i besuesheumlmDeumlshmiteuml deklarojneuml sakteuml shkurt dhe qarteuml qeumlllimin e keumlrkeseumls (pyetjes) Deumlshmiteuml janeuml teuml matshme mereerenceuml numerike (apo pikeumlzimi) dhe teuml zbatueshme Po ashtu deumlshmiteuml janeuml teuml arritshme dhe janeuml teumlpeumlrmbushura Deumlshmiteuml mbeumlshteten neuml rezultatet e teuml nxeumlnit neuml meumlnyreuml qeuml teuml mbulojneuml teuml gjitha njohuriteumlateumlsiteuml zoteumlsiteuml shkathteumlsiteuml relevante dhe vlerat e keumlrkuara peumlr njeuml vlereumlsim teuml besuesheumlm Kur deumlshmiteuml embledhura teuml krahasohen me kriteret e perormanceumls eumlshteuml e mundur teuml matet peumlrmbushja e kompetenceumls
Meuml poshteuml kemi dy shembuj se si peumlrcaktohen deumlshmiteuml peumlr rezultate
a) Rezultati i fusheumls 1 Zgjidhja e problemeve
Cilat keumlrkesa priten nga nxeumlneumlsi identifikon problemin definon problemin beumln planin e zgjidhjes seumlproblemit analizon teuml dheumlnat zbaton inormatat dizajnon zgjidhjen beumln proveumln Realizimi beumlhet peumlrmesskenarit teuml problemit puneumls neuml grupe analizeumls seuml ndonjeuml rasti etj
Rezultati 1 Zbaton konceptet e probabilitetit
Deumlshmibull Peumlrveteumlson konceptin ldquorastrdquo (ldquoshanseumlrdquo ) dhe lidhjen me mundeumlsineuml qeuml njeuml ngjarje teuml ndodheumlbull Identifikon ngjarjet qeuml ndodhin me siguri ngjarjet e pamundura ngjarjet qeuml ndodhin neuml njeuml numeumlr
rasteshbull Nxjerr hipoteza nga rezultati peumlr ngjarjet e thjeshta (bazuar neuml ngjarjet e kaluara)bull Peumlrshkruan dhe parashikon rezultatet e ngjarjeve bazuar neuml eksperimentebull Peumlrdor thyesat peumlr teuml peumlrshkruar rezultate e eksperimentitbull Peumlrdor shembuj si bazeuml peumlr parashikimin e ngjarjeve ose peumlr gjeneralizimin e arsyetimevebull Paraqet teuml dheumlnat e grumbulluara neuml tabeleuml dhe beumln leximin dhe krahasimin e tyre
b) Rezultati i fusheumls 3 KomunikimiCilat keumlrkesa priten nga nxeumlneumlsi njohja e simboleve shkathteumlsi neuml teuml olurit dhe neuml teuml shkruarit Realizimibeumlhet peumlrmes prezantimit teuml shenjave dhe teuml shkruarit prezanton diskuton neuml grupe debaton luan rolinneuml grup etj
Rezultati 3 Zgjidh dhe peumlrdoreuml metoda dhe teknika teuml peumlrshtatshme peumlr teuml analizuar teuml dheumlnat
statistikore
Deumlshmibull Organizon dhe shaq teuml dheumlnat me njeuml variabeumll neuml grafikeumlt e duhur peumlr teuml peumlrcaktuar se cilat lloje teuml
grafikeumlve janeuml teuml peumlrshtatshme peumlr grupin e teuml dheumlnave teuml ndryshmebull Peumlrdoreuml thyesat dhe peumlrqindjet peumlr teuml krahasuar bashkeumlsiteuml e teuml dheumlnave sipas madheumlsivebull Radhiteuml sakteuml vlerat e teuml dheumlnave numerike teuml bashkeumlsiseuml seuml teuml dheumlnave qeuml peumlrmbajneuml thyesa dhe decimale
duke identifikuar maksimumin dhe minimumin e vlerave e teuml dheumlnave dhe llogarit rangun peumlr bashkeumlsineumle teuml dheumlnave
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 736
12 13
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
25 Lidhja ndeumlrmjet rezultateve teuml teuml nxeumlnit peumlr shkalleuml dhe kompetencavekryesore me rezultatet e teuml nxeumlnit teuml fusheumls
Rezultate thelbeumlsore meumlsimore
Rezultatet e peumlrgjithshme meumlsimore
Kompetencat kryesore
Deumlshmiteuml
Keumlrkesa pytja
Rezultati
Mendimtar kreativ [ aqe 20Kurrikula Beumlrthameuml]Rezultatet e teuml nxeumlnit teuml fusheumls -Rezultati 2 Arsyetimet dhe veumlrtetimetmatematike (50)
Nxeumlneumlsi (kl IIIIVV)Nxjerr rregullat arsyeton konceptet dhemodelet e thjeshta matematikore peumlr teuml
hapur rrugeumln peumlr koncepte teuml rejaDeumlshmi Identifikimi i numrave teuml thjesht (prej 1-100)
Shembull1 Ccedilareuml quhet numeumlr i thjeshteuml2 Sa numra teuml thjeshteuml ka nga 1-1003 Cileumlt numra teuml thjesht janeuml neuml dhjeteumlshen e shtateuml4 Neumlse secilit numeumlr teuml thjeshteuml i shtohet numri 1ateumlhereuml sa numra teuml thjeshteuml ka nga 1-100
3 ROLI I VLEREumlSIMIT PEumlRMBLEDHEumlSNEuml PROCESIN E MEumlSIMDHEumlNIES DHE TEumlNXEumlNIT DHE LLOJET E VLEREumlSIMEVE TEumlNXEumlNEumlSVE
31 Ccedilfareuml eumlshteuml vlereumlsimi
Vlereumlsimi peumlrkufizohet gjereumlsisht si procesi imbledhjes dhe interpretimit teuml inormacionitqeuml mund teuml peumlrdoret peumlr teuml inormuar meumlsuesitnxeumlneumlsit dhe kur eumlshteuml e mundur prindeumlrit osepeumlrdoruesit e tjereuml teuml inormacionit teuml vlereumlsimitrreth peumlrparimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolleuml(HannaampDettmer 2004) euml dheumlnat na japinpamje teuml aktiviteteve teuml ndryshme teuml vlereumlsimitsi detyrat e ndryshme veumlzhgimet provimet etjPasi i kemi mbledhur teuml dheumlnat jemi neuml gjendjeteuml beumljmeuml vlereumlsimin e nxeumlneumlsit Vlereumlsimi eumlshteumlnjeuml peumlrmbledhje e aktiviteteve vlereumlsuese teuml meumlsipeumlrme Neuml akt konsiderohet pjeseuml e keumltij vlereumlsimi edhepeumlrcaktimi i meumlnyrave si teuml peumlrmireumlsohen dobeumlsiteuml e shprehura boshlleumlqet dhe mungesat e njohuriveNeuml njeuml ormeuml vlereumlsimi i ngjan njeuml qarku teuml mbyllur Neuml figureumln 1 eumlshteuml paraqitur njeuml skemeuml e tilleuml meneuml qendeumlr meumlsuesin (Moskalrsquos model Moskal 2000 p 194)
Planifkim Teuml dheumlna Interpretim Peumlrdorim
Figura1 Vlereumlsimi sipas modelit Moskal
Pa praktikat e sheumlndosha teuml vlereumlsimit ne nuk mund teuml dimeuml neumlse nxeumlneumlsit po ecin sipas planit Peumlr meumlshumeuml ne nuk mund teuml jemi neuml gjendje teuml planifikojmeuml neuml meumlnyreuml eektive mundeumlsiteuml e meumlsimit teuml nxeumlneumlsveneuml teuml ardhmen
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 836
14 15
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
32 Format kryesore teuml vlereumlsimit
Vlereumlsimi mund teuml sheumlrbejeuml peumlr qeumlllime teuml ndryshme dhe orma qeuml ju zgjidhni do teuml varet nga qeumlllimi itij Njeuml nga qeumlllimet kryesore teuml vlereumlsimit i shprehur qarteuml edhe neuml Kornizeumln Kurrikulare teuml Kosoveumlseumlshteuml motivimi i nxeumlneumlsve dhe planifikimi i veprimtarive peumlr peumlrmireumlsimin e rezultateve neuml teuml ardhmen NeumlKurrikuleumln Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt sistemi i vlereumlsimit peumlrshkruhet si meuml poshteuml
Llojet e vlereumlsimit
Vlereumlsimi mund teuml klasifikohet si vlereumlsim ormues diagnostikues peumlrmbledheumls dhe motivuesbull Vlereumlsimi ormues (vlereumlsimi peumlr teuml nxeumlneuml) kryhet neuml meumlnyreuml teuml vazhdueshme peumlr marrjen e inormacioneve
teuml arritjes seuml nxeumlneumlsve gjateuml procesit meumlsimorbull Vlereumlsimi diagnostikues peumlrdoret peumlr marrjen e inormacioneve teuml arritjes seuml nxeumlneumlsve peumlr shkalleumln e
peumlrveteumlsimit teuml njohurive shkathteumlsive shprehive qeumlndrimeve dhe vlerave dhe i ndihmon meumlsimdheumlneumlsit
peumlr puneumln e meumltejshmebull Vlereumlsimi peumlrmbledheumls (vlereumlsimi i teuml nxeumlnit) peumlrshin aktivitetin e peumlrgjithsheumlm teuml teuml nxeumlnit teuml nxeumlneumlsve
Vlereumlsimi peumlrmbledheumls beumlhet neuml und teuml periudhave teuml caktuara bull Vlereumlsimi motivues peumlrdoret peumlr nxitjen e interesimit dhe deumlshireumln e nxeumlneumlsve peumlr teuml nxeumlneuml
Gjateuml vlereumlsimit peumlrdoren orma teuml ndryshme sibull vlereumlsimi i drejtpeumlrdrejteuml dhe i pandeumlrprereuml - peumlrcjellja e vazhdueshme e arritjeve teuml nxeumlneumlsve vlereumlsimi
indirekt me aneuml teuml testevebull vlereumlsimi nga nxeumlneumlsi - gjateuml puneumls neuml grupe ose gjateuml peumlrgjigjeve qeuml japin ku nxeumlneumlsit ploteumlsojneuml njeumlri-
tjetrin dhe vlereumlsojneuml mbi bazeumln e argumentevebull veteumlvlereumlsimi
Teks teuml veccedilanteuml gjateuml vlereumlsimit duhet trsquoi kushtojmeuml komunikimit neuml vazhdimeumlsi teuml shprehurit gojor peumlrmesndeumlrveprimit si dhe teuml shprehurit me shkrim1Vlereumlsimi ormativ quhet ndryshe edhe vlereumlsim peumlr teuml nxeumlneuml (VpN) Karakteristikat qeumlllimi dhe ormat ezbatimit teuml tij janeuml teuml shprehura neuml dokumentin e Kurrikuleumls seuml Kosoveumls dhe dokumente tjera meuml specifiketeuml lidhura me vlereumlsimin teuml MASH Ne keumltu po e prezantojmeuml shkurt pasi qeumlllimi yneuml kryesor neumlpeumlrmjetkeumltij materiali eumlshteuml thellimi neuml vlereumlsimin peuml rmbledheumlsVlereumlsimi ormativ eumlshteuml projektuar peumlr teuml ndihmuar nxeumlneumlsit teuml meumlsojneuml neuml meumlnyreuml meuml efikase duke u dheumlneumlatyre tregues dhe drejtime si mund teuml peumlrmireumlsohen Njeuml vlereumlsim ormues peumlr shembull mund teuml marreumlormeumln e njeuml testi neuml klaseuml qeuml eumlshteuml vlereumlsuar me pikeuml por nuk vendosim noteuml
Llojet e vlereumlsimit formativ
bull Veumlzhgimet e oreumlve teuml meumlsimitbull Detyrat e shteumlpiseuml dhe rishikimi e diskutimi i tyre neuml klaseumlbull Pyetje-peumlrgjigjet e planifikuara dhe spontane neuml meumlsimbull Bashkeumlbisedimi dhe ndeumlrveprimi meumlsues-nxeumlneumls sipas periudhavebull Aktiviteti i nxeumlneumlsit neuml klaseuml kur raporton rezultate teuml puneumlve individuale dhe neuml grupbull Vlereumlsimi i ndeumlrsjelleuml i nxeumlneumlsve dhe veteumlvlereumlsimiVlereumlsimi diagnostikues peumlrdoret peumlr teuml treguar peumlrgatitjen e njeuml nxeumlneumlsi peumlr njeuml njeumlsi kapitull apo programstudimi dhe identifikon ccedildo boshlleumlk teuml mundsheumlm neuml njohuriteuml ateumlsiteuml dhe teuml kuptuarit Vlereumlsimidiagnostikues eumlshteuml konsideruar edhe si njeuml ormeuml e zakonshme e vlereumlsimit ormativ
1 MASHT Kurrikula Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt 2012
Llojet e vlereumlsimit diagnostikues
bull estet diagnostikuese (peumlr peumlrmbajtjen mundeumlsiteuml etj)bull Veteumlvlereumlsimi (qeuml identifikon shkathteumlsiteuml dhe kompetencat)bull Diskutimi neuml grup dhe raportimibull Intervista apo diskutim me meumlsuesin zakonisht individuale dhe jo teuml gjata
Vlereumlsimi peumlrmbledheumls (sumativ) peumlrdoret peumlr teuml treguar shkalleumln e suksesit teuml nxeumlneumlsit neuml peumlrmbushjene rezultateve teuml teuml meumlsuarit peumlr njeuml njeumlsikapitull teuml programit dhe peumlr njeuml periudheuml teuml caktuar kohoreNjeuml vlereumlsim peumlrmbledheumls peumlrcakton noteumln qeuml merr apo nivelin qeuml arrin nxeumlneumlsi psh njeuml ese provimpeumlrundimtarVlereumlsimi duhet teuml jeteuml pjeseuml peumlrbeumlreumlse e planeve vjetore planeve mujore dhe ditore teuml meumlsimdheumlneumlsve2Meumlsimdheumlneumlsit duhet ta planifikojneuml vlereumlsimin peumlrmbledhes (vlereumlsimin e teuml nxeumlnit) neuml peumlrputhje mepolitikeumln e shkolleumls dhe rezultatet e pritshme teuml caktuara neuml kurrikuleuml
Vlereumlsimi peumlrmbledheumls kryhet neuml und teuml procesit teuml teuml nxeumlnit dhe jep inormata kthyese peumlr teuml meumlsuaritdhe teuml nxeumlnitVlereumlsimi peumlrmbledheumls eumlshteuml meuml shumeuml i shprehur si produkt dhe vlereumlson produktin final ndeumlrsa vlereumlsimiormues eumlshteuml procesi qeuml ccedilon neuml finalizimin e produktit Nuk eumlshteuml shumeuml e reumlndeumlsishme teuml peumlrpiqemi teuml gjejmeumldallimet ndeumlrmjet vlereumlsimeve ormativ dhe peumlrmbledheumls neuml vend qeuml teuml planifikojmeuml strategji vlereumlsimi qeuml iupeumlrshtaten dhe peumlrmbushin qeumlllimet e shprehura neuml fillim teuml ccedildo periudhe apo gjateuml gjitheuml vitit
Llojet e vlereumlsimeve peumlrmbledheumlse janeuml
bull Detyrat e ndryshme teuml peumlrditshmebull euml shprehurit me gojeuml dhe aktivizimi neuml meumlsimbull Projektet e dheumlna nga meumlsuesi dhe realizimi i tyre nga nxeumlneumlsibull Dosja e nxeumlneumlsitbull Veteumlvlereumlsimi i nxeumlneumlsit dhe motivimibull Provimet (njeumlsi kapitujgjysmeuml vjetoreuml)bull Provime peumlrundimtarebull Provime peumlrmbylleumlse
Shkolla duhet teuml keteuml njeuml sistem peumlr teuml verifikuar dhe peumlr teuml siguruar cileumlsi neuml kryerjen e vlereumlsimit peumlrmbledheumlsSi pjeseuml e planit zhvillimor shkollat duhet teuml zhvillojneuml dhe implementojneuml njeuml sistem peumlr verifikim teumlbrendsheumlm teuml vlereumlsimit me role teuml peumlrcaktuara dhe personel teuml kualifikuar Ky sistem kontrollon instrumentetvlereumlsuese sipas standardeve kritereve dhe kontrollon kushtet e procedurat peumlr administrim
Kategoriteuml kryesore teuml vlereumlsimit peumlrmbledheumls janeumlTradicional ndash periodik (me pjeseuml) vlereumlsimi peumlrmbledheumls tradicional eumlshteuml ai me ldquolaps e leteumlrrdquo neumlpeumlrundim teumlbull njeuml ore meumlsimibull njeuml njeumlsie kapitullibull njeuml periudhe kohore semesteumlrbull njeuml viti shkollorbull njeuml cikli
2 MASHT (2012) Udheumlzues Standardet e Vlereumlsimit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 936
16 17
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Vlereumlsimet peumlrmbledheumlse teuml tilla janeuml periodike dhe shpesh janeuml konceptuar teuml kryhen neuml und teuml ciklit teumlmeumlsimdheumlnies dhe teuml meumlsuarit
I Integruar Neuml dallim me vlereumlsimin tradicional teuml peumlrshkruar meuml sipeumlr sot zbatohet vlereumlsimi i integruarqeuml nuk vendos vlereumlsim me noteuml veteumlm me aneuml teuml njeuml apo disa provimeve Ky lloj vlereumlsimi ndjek nxeumlneumlsinmeuml nga aeumlr dhe neuml meumlnyreuml teuml vazhdueshme neumlpeumlrmjet veprimtarive teuml peumlrshkuara meuml sipeumlr neuml rubrikeumlnldquoLlojet e vlereumlsimeve peumlrmbledheumlserdquo Neuml peumlrundim meumlsuesi integron teuml gjitha rezultatet e nxeumlneumlsit neuml keumlteumlproces dhe rezultati peumlrundimtar eumlshteuml njeumlkoheumlsisht gjykim dhe shumeuml e keumltyre rezultateveVlereumlsimi peumlrmbledheumls nga ormati i pyetjeve teuml peuml rdorura mund teuml jeteuml objektiv apo subjektiv
Objektiv llojet e pyetjeve peumlrshijneuml pyetje objektive si e veumlrteteuml e gabuar me alternativa me shoqeumlrim etjVlereumlsim objektiv me test eumlshteuml orma e testit me pyetje qeuml kaneuml njeuml peumlrgjigje teuml sakteuml teuml vetme
Subjektiv llojet e pyetjeve janeuml subjektive si ese pyetje me und teuml hapur (detyra e problema peumlr trsquouzgjidhur) etj Vlereumlsim subjektiv me test eumlshteuml orma e testit me pyetje teuml cilat mund teuml keneuml meuml shumeuml senjeuml peumlrgjigje (ose meuml shumeuml se njeuml meumlnyreuml peumlr teuml shprehur peumlrgjigjen e veumlrteteuml)
33 Parimet kryesore teuml vlereumlsimit
Neuml meumlnyreuml teuml peumlrgjithshme vlereumlsimi i nxeumlneumlsve duhetbull teuml respektojeuml personalitetin e nxeumlneumlsitbull teuml nxiseuml veteumlbesimin e nxeumlneumlsit dhe ndjenjeumln peumlr peumlrparimbull teuml nxiteuml nxeumlneumlsin teuml verifikojeuml dijen e tijbull teuml ateumlsojeuml nxeumlneumlsin peumlr meumlsim teuml pavarur peumlr veteumlvlereumlsim dhe
vlereumlsim teuml teuml tjereumlve
Vlereumlsimi eektiv varet kryesisht nga keumlto parimebull vleshmeumlriabull besueshmeumlriabull dobiabull paanshmeumlria
Vlefshmeumlria tregon neumlse vlereumlsimi mat ateuml qeuml ka planifikuar neumlse eumlshteuml neuml peumlrputhje me rezultatet e teumlnxeumlnit dhe neuml peumlrpjeseumltim me veumlllimin e caktuar teuml njohurive Neuml kurrikuleumln beumlrthameuml ndeumlr teuml tjera thuhetrdquo peumlr leumlndeumlt e usheumls seuml edukimit sheumlndeteumlsor peumlr shkak teuml specifikimeve qeuml ka do teuml ishte e vleshme qeuml peumlrveccedil
vlereumlsimit numerik teuml aplikohej neuml maseuml teuml madhe vlereumlsimi peumlrshkrues pasi qeuml puna neuml grup projektet ateumlsiteuml
motorike ateumlsia e teuml olurit etj nuk mund teuml maten me aneuml teuml testeve Peumlr trsquoi matur dhe peumlr trsquoi vlereumlsuar ato
peumlrdoren instrumente teuml tjera Veumlzhgimi i drejtpeumlrdrejteuml eumlshteuml njeuml procedureuml e peumlrshtatshme peumlr usheumln e edukimit
sheumlndeteumlsor dhe qeuml mund teuml peumlrdoret neuml situata teuml ndryshme meumlsimore dhe neuml teuml gjitha nivelet e shkollimitldquo 3
Njeuml test nuk do teuml jeteuml i vlesheumlm psh peumlr teuml vlereumlsuar ateumlsiteuml si shoervoziteumls Njeuml meumlnyreuml meuml e vleshmedo teuml ishte kombinimi i testeve qeuml ndihmojneuml teuml peumlrcaktojneuml se ccedilareuml di dhe eumlshteuml neuml gjendje teuml beumljeuml praktikishtshoeri
3 MASHT (2012) Kurrikula Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt neuml Kosoveuml (klasat 6 7 8 dhe 9) Prishtineuml
Besueshmeumlria ka teuml beumljeuml me veumlrteteumlsineuml qeumlndrueshmeumlrineuml neuml peumlrseumlritjen e vlereumlsimitmatjes Besueshmeumlriana siguron se gjykimet janeuml teuml qeumlndrueshme dhe bazohen neuml njeuml sistem teuml dheumlnashNjeuml komponent kyccedil i besueshmeumlriseuml eumlshteuml sakteumlsia e vlereumlsimit me pikeuml teuml peumlrgjigjeveDiskutoni dhe pajtoni qasjen tuaj me vlereumlsuesit e tjereuml p ara se teuml filloni teuml vlereumlsoni Miratoni kriteret evlereumlsimit dhe peumlrdorni teuml njeumljteumln skemeuml vlereumlsimi teuml strukturuar Njeuml skemeuml vlereumlsimi e strukturuar lejonmundeumlson vendosjen e njeuml sasie teuml njeumljteuml pikeumlsh peumlr ccedildo pyetje teuml vlereumlsuar nga vlereumlsues teuml ndrysheumlmBesueshmeumlria neuml disa raste varet shumeuml nga leumlnda meumlsimore Psh qeuml njeuml test neuml leumlndeumln e historiseuml teuml keteumlbesueshmeumlri teuml larteuml ka nevojeuml qeuml teuml gjitha pyetjet teuml jeneuml objektive Ndryshe ndodh neuml leumlndeumln e matematikeumlskjo mund teuml arrihet meuml lehteuml edhe duke peumlrdorur pyetje teuml llojeve teuml tjera
Dobia e vlereumlsimit tregon qeuml vlereumlsimi eumlshteuml i dobisheumlm kur ka arritur teuml i dentifikojeuml mangeumlsiteuml neuml arritjet enxeumlneumlsve dhe i peumlrdor teuml dheumlnat e keumltij vlereumlsimi peuml r teuml planifikuar hapat dhe metodat e peumlrmireumlsimit teuml tyreneuml teuml ardhmen
34 Aspekte teuml peumlrgjithshme kulturore dhe gjuheumlsore teuml peumlrmbajtjes(Paanshmeumlria)
Aspektet kulturore dhe gjuheumlsore duhet teuml jeneuml prioritet i reumlndeumlsisheumlm i vlereumlsimeve dhe po saccedileumlrisht i vlereumlsimevekombeumltare Ato gjithashtu duhet teuml jeneuml tregues teuml vlereumlsimeve teuml tjera peumlrmbledheumlse (sumative) qeuml beumlhen neumlklaseuml apo shkolleuml Keumlto aspekte janeuml teuml lidhura me dallimet kulturore dhe gjuheumlsore teuml nxeumlneumlsvePraktikat e vlereumlsimit duhet teuml jeneuml teuml peumlrshtatshme peumlr nxeumlneumlsit e klaseumlsshkolleumls teuml cileumlt peumlraqeumlsojneumlprejardhje teuml ndryshme kulturore dhe gjuheumlsore Peumlr shembull suksesi i njeuml nxeumlneumlsi neuml peumlrgjigje teuml pyetjes megojeuml ose gjateuml peumlrgjigjeve teuml njeuml testi nuk duhet teuml pengohet neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml nga meumlsuesi peumlr shkak teumlsondit kulturor njohurive ose traditeumls Neumlse ndikimet kulturore dhe gjuheumlsore janeuml injoruar nxeumlneumlsi mundteuml prezantohet i tjeteumlrsuar apo i shkeumlputur nga teuml meumlsuarit dhe procesi i vlereumlsimit Meumlsuesit duhet teuml jeneuml teumlveteumldijsheumlm se si prejardhje teuml tilla mund teuml ndikojneuml neuml teuml meumlsuarit dhe perormanceumln e nxeumlneumlsve Meumlsuesitduhet teuml jeneuml teuml gatsheumlm peumlr teuml rregulluar praktikat e tyre teuml vlereumlsimit ku eumlshteuml e nevojshme peumlr teuml siguruarqeuml nxeumlneumlsit kaneuml mundeumlsi teuml demonstrojneuml ateuml qeuml ata dineuml dhe mund ta beumljneuml
Ndeumlr teuml tjera duhet qeuml
bull teuml jeni teuml ndjesheumlm ndaj atyre aspekteve teuml njeuml praktike vlereumlsimi qeumlmund teuml pengojeuml nxeumlneumlsit me kultura teuml ndryshme ose gjuha e teumlcileumlve nuk eumlshteuml e mjatueshme peumlr tlsquou peumlrgjigjur dhe demonstruarnjohuriteuml e tyre dhe ccedilareuml ata mund teuml beumljneuml
bull teuml njihni prejardhjen kulturore teuml nxeumlneumlsve ateumlsiteuml e ndryshmegjuheumlsore dhe teuml mundeumlsoni procedura peumlr teuml parandaluar qeuml keumltoprejardhje dhe ateumlsi teuml ndikojneuml padrejteumlsisht neuml demonstrimin e tyreteuml teuml meumlsuarit
bull teuml rregulloni neumlse eumlshteuml e nevojshme praktikat e vlereumlsimit qeuml keniplanifikuar ose jeni duke peumlrdorur
bull teuml shmangni peumlrmbajtjen dhe gjuheumln qeuml mund teuml shihen teuml ndjeshme nga ana kulturore apo mund teuml jeneuml yese peumlr njeuml nxeumlneumls ose njeuml pjeseuml nxeumlneumlsish
bull teuml peumlrdorni praktikat e vlereumlsimit qeuml lejojneuml nxeumlneumlsit teuml tregojneuml ateumlsiteuml shpreheumlse neuml gjuheumln e kultureumlne tyre
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1036
18 19
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
4 HARTIMI I TESTIT PEumlRMBLEDHEumlS
41 Testi
esti eumlshteuml njeuml instrument vlereumlsimi qeuml peumlrdoret peumlr teuml matur njohuriteuml dhe ateumlsiteuml e nxeumlneumlsve esti eumlshteuml ormeumlvlereumlsimi meuml seuml shumti e njohur dhe e peumlrdorur keumlshtu qeuml duke pasur parasysh reumlndeumlsineuml e njeuml vlereumlsimi teuml sakteumlteuml teuml nxeumlnit teuml nxeumlneumlsve eumlshteuml shumeuml e reumlndeumlsishme teuml dihet se si hartohet njeuml test i shkruar mireuml dhe i vlesheumlm
Njeuml nga hapat meuml teuml reumlndeumlsisheumlm neuml hartimin e njeuml testi eumlshteuml qeuml teuml merren parasysh rezultatet e teuml nxeumlnit dheteuml peumlrcaktohet se cilat aspekte duhet vlereumlsuar me keumlteuml test Pasi teuml identifikohen se cilat rezultate do teuml matenduhet teuml merret parasysh se ccedilareuml lloji i pyetjes meuml mireuml mundeumlson reflektimin e nxeumlneumlsve lidhur me ato teuml atij
rezultati Peumlr shembull a eumlshteuml qeumlllimi peumlr teuml krijuar njeuml test qeuml keumlrkon nga nxeumlneumlsit qeuml teuml japin peumlrkufizimeapo qeuml nxeumlneumlsit teuml demonstrojneuml ateumlsineuml e tyre peumlr teuml krahasuar koncepte teuml ndryshme dhe teuml mbrojneuml poziteumlne tyre neuml njeuml subjekt teuml diskutuesheumlm
Veteumlm pyetjet e mira veccedil e veccedil nuk garantojneuml medoemos qeuml testi teuml jeteuml i mireuml pasi testi si njeuml i teumlreuml eumlshteumlmeuml shumeuml se njeuml grupim i thjeshteuml pyetjesh Peumlr keumlteuml eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml seuml pari teuml dihet se ccedilka deumlshirojmeuml teumlmatim cilin rezultat teuml teuml nxeumlnit deumlshirojmeuml ta realizojmeuml cileumln kompetenceuml deumlshirojmeuml ta arrijmeumlNeuml hartimin e njeuml testi reumlndeumlsi teuml veccedilanteuml ka peumlrdorimi i aksonomiseuml seuml Bloom-it si njeuml struktureuml hierarkike eateumlsive teuml teuml menduarit dhe njeuml mjet peumlr teuml matur thelleumlsineuml njoheumlse teuml teuml meumlsuarit teuml nxeumlneumlsve
42 Nivelet e teuml nxeumlnit sipas taksonomiseuml seuml Bloom-itTaksonomia e Bloom-it
aksonomia eumlshteuml njeuml sistem peumlr klasifikimin e keumlrkesave pyetjeve sipas nivelit teuml hierarkiseuml seuml dijesQeumlllimi i paraqitjes seuml keumltyre keumlrkesave pyetjeve eumlshteuml qeuml meumlsimdheumlneumlsit teuml amiljarizohen me konceptetkryesore teuml taksonomiseuml seuml pyetjeve dhe teuml kuptojneuml si ta peumlrdorin ateuml gjateuml planifikimit dhe meumlsimdheumlniesneuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml meumlsojneuml meuml mireuml aksonomia eumlshteuml njeuml meumlnyreuml e klasifikimit teuml pyetjevekeumlrkesavedhe ndihmon qeuml teuml kemi lloje teuml ndryshme teuml pyetjeve
Nivelet e teuml nxeumlnit sipas taksonomiseuml seuml Bloom-it
MENDIMI
KRITIK
Vlereumlsimi
Sintezeuml
Analizeuml
Zbatimi
Kuptimi
Njohja
Krijimi i kritereve bazuar neuml gjykim
Peumlrdorimi i rregullave dhe parimeveneuml zgjidhje teuml problemeve
Kombinimi i ideve teuml ndryshme
Ndryshimi i informacioneve nga njeuml formeuml
neuml formeuml tjeteumlr
Mbajtja mend e fakteve peumlrkufizimeve
dhe vlerave
Zbeumlrthimi i informacioneve neuml pjeseuml- lidhja ndeumlrmjet gjeumlrave
Neuml dokumentet e vlereumlsimit teuml MASH njeumlmodel i tilleuml eumlshteuml paraqitur neuml meumlnyreuml meuml teuml ploteumldhe rekomanduar peumlr hartimin e testeve
Peumlrdoreni taksonomineuml si njeuml udheumlzues Shpeshklasifikimi neuml njeuml nivel teuml caktuar keumlrkon matje evlereumlsime shteseuml Nganjeumlhereuml disa pyetje peumlrmbajneumlelemente teuml disa niveleve teuml taksonomiseuml Kjo do teumlthoteuml se nuk duhet teuml beumlhemi sklleveumlr teuml sistemit teumlklasifikimit qeuml ai teuml na pengojeuml por ta peumlrdorimklasifikimin peumlr njeuml vlereumlsim teuml eektsheumlm
43 Nivelet sipas taksonomiseuml seuml Bloom-it me shembuj (klasat 1-5 dhe 6-9)
431 NJOHJA
Eumlshteuml niveli meuml i uleumlt por me reumlndeumlsi Eumlshteuml shprehje kritike e teuml meumlsuarit dhe nxeumlneumlsit mbajneuml mend akteparime peumlrkufizime dhe vlera Pra nxeumlneumlsi riprodhon inormacionePyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese thuaj peumlrshkruaj peumlrcakto dallo neumlnvizo kujto etjNjohja peumlrbeumlhet ngabull Njohja e termavebull Njohja e akteve specifikebull Njohja e konceptevebull Njohja e parimevebull Njohja e metodave dhe procedurave
Njohja e termave
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml barazimi 8 - 3 = 5 Si quhet numri 5 A I zbritshmiB ZbriteumlsiC NdryshimiD Hereumlsi
Detyra 2 Cili pohim peumlrkufizon keumlndin ploteumlsues A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90oB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180oC Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270oD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360o
Njohja e fakteve specifike
Detyra 3 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml
A 9B 13C 27D 49
Detyra 4 Shuma e ccedildo numri tek me numrin 1 eumlshteuml numeumlr ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Njohja e koncepteve
Detyra 5 Cila formeuml e materies ka veumlllim dhe formeuml teuml caktuar A Benzina B Azoti
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1136
20 21
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C OksigjeniD AkulliDetyra 6 Si quhen lakoret neuml diagramin si neuml figureuml qeuml paraqesin ligjin e Bojl-Mariotit A IzohipseB IzotermeC IzohoreD Izobare
Njohja e parimeveDetyra 7 Janeuml dheumlneuml numrat m dhe n Cila nga rregullat e poshteumlsheumlnuaraeumlshteuml e veumlrteteuml A m+ 0 = 0B m 983086 0 = 0C m 983086 1 = 1D m - 1 = n
Detyra 8 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Njohja e metodave dhe proceduraveDetyra 9 Cileumln veti kimike e ka vitamina C
A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlC Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
432 TEuml KUPTUARIT
Niveli i teuml kuptuarit eumlshteuml nivel meuml i larteuml se i njohjes Pyetjet keumlrkojneuml ndryshimin e inormacionevenga njeuml ormeuml neuml njeuml ormeuml tjeteumlr peumlrshkruajneuml lidhjen midis dy e meuml shumeuml ideve Pyetjet brenda tyrepeumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese interpreto parashiko mbro argumento etj Kryesisht janeuml pyetje qeumlduan ndryshimin e faleumlve teuml njeuml grupi me faleuml teuml tjera peumlrshkrimin e njeuml figure me faleuml lidhjen e dy e meumlshumeuml situatave etjbull Kuptimi i akteve dhe parimevebull Kuptimi i relacioneve shkak ndash pasojeumlbull Peumlrkthimi i materialitbull Interpretimi i grafikeve tabelave hartavebull Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Kuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
Kuptimi i relacioneve shkak ndash pasojeuml
Detyra 2 Sipas skemeumls seuml paraqitur peumlr struktureumln elektronike teuml karbonit neuml beumlrthameumln e tij aipeumlrmban A 6 elektrone dhe 0 neutroneB 6 elektrone dhe 6 protoneC 6 neutrone dhe 0 elektroneD 6 neutrone dhe 6 protone
Detyra 3 Ccedilfareuml keumlndi fitohet neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i zbresim njeuml keumlnd teuml drejteuml A i ngushteumlB i gjereumlC i shtrireumlD i ploteuml
Interpretimi i grafikeve tabelave hartave
Detyra 4 Sa kube njeumlsi gjenden neuml figureumln e dheumlneuml neumlse dihet se shtresa e fundit eumlshteuml e ploteumlsuar egjitha me kube njeumlsi A 12B 16C 23D 26
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 5 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e treteuml miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
433 ZBATIMI
Niveli i zbatimit beumln pjeseuml neuml nivelin e meseumlm teuml pyetjeve Nxeumlneumlsi duhet jo veteumlm teuml njoheuml dhe kuptojeumlinormacionet por duhet teuml jeteuml neuml gjendje edhe trsquoi zbatojeuml ato Peumlrmes tyre ai duhet teuml jeteuml neuml gjendje teumlzgjidheuml probleme neuml situata konkrete nga jeta reale Pyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruesendrysho demonstro zhvillo modifiko organizo vepro peumlrgatit lidh etj euml tilla pyetje janeuml kryesisht atoqeuml i keumlrkojneuml nxeumlneumlsit teuml zbatojeuml parimet metodat ormulat neuml situata teuml caktuarabull Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja bull Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktikebull Zbatimi i metodave dhe proceduravebull Zgjidhja e problemeve matematike
Zbatimi i fakteve dhe pari meve neuml situata te reja
Detyra 1 Numrat 2 5 10 17 26 ____ janeuml renditur sipas njeuml rregulle Gjeni numrin qeuml vjenneuml radheuml A 34B 35C 36D 37
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1236
22 23
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Zbatimi i ligjit dhe teo rive neuml situata praktike
Detyra 2 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Zbatimi i metodave dhe procedurave
Detyra 3 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Zgjidhja e problemeve matematike
Detyra 4 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendisa dyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
10 cm
8cm
3cm
Detyra 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur njeuml kuti prej llamarine pa kapaka) Sa cm2 llamarineuml eumlshteuml shpenzuarb) Sa decilitra ujeuml zeuml kutia
434 MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES (ANALIZEuml SINTEZEuml VLEREumlSIM)
bull Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimitbull Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i peumlrundimitbull Identifikimi i inormatave relevantebull euml analizuarit e peumlrundimeve
Pyetjet e analizeumls
Pyetjet e analizeumls keumlrkojneuml shprehi teuml menduarit kritik Zakonisht keumlto lloje pyetjesh keumlrkojneuml dy lloje teumlateumlsive teuml teuml menduaritbull Zbeumlrthimi i asaj ccedilareuml eumlshteuml dheumlneuml neuml pjeseumlt peumlrbeumlreumlsebull Keumlrkim i lidhjeve teuml dy a meuml shumeuml pjeseumlvePyetjet kryesisht brenda tyre peumlrmbajneuml oljet vepruese ndrysho demonstro zhvillo modifiko organizovepro peumlrgatit lidh etj Keumlrkesat e shprehura janeuml ilustro neumlnvizo dallo dierenco trego ndaj etj
Pyetjet e sintezeumls
Pyetjet e sintezeumls keumlrkojneuml shprehi teuml menduarit kritik dhe ateumlsi krijuese Zakonisht keumlto lloje pyetjeshkeumlrkojneuml qeuml nxeumlneumlsi teuml krijojeuml njeuml produkt teuml ri Nxeumlneumlsit i orohet mundeumlsia teuml jeteuml i pavarur dhe teuml keteuml lirimendimi dhe krijimi Pyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese karakterizo kompozo hartokrijo peumlrpilo peumlrmblidh etj
Pyetjet e vlereumlsimit
Pyetjet e vlereumlsimit keumlrkojneuml nxjerrjen e gjykimeve teuml bazuara neuml kriter dhe anasjelltas Pyetjet kryesishtbrenda tyre peumlrmbajneuml oljet vepruese vlereumlso krahaso mbro kritiko justifiko interpreto mbeumlshtet etj
Identifikimi i informatave relevante
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur 8 2 5- 3 a b c 4 6
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c
Teuml analizuarit e peumlrfundimeve teuml dheumlnaDetyra 2 Janeuml dheumlneuml shprehjet dhe Sa eumlshteuml vlera e a-seuml b-seuml dhe c-seuml neumlse shuma ea+b+c = 13
Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit
Detyra 3 Neumlse Rcba isin
dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a b c A - + -B - - -C + - +D - - +
[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln 31 d d perp dhe 42 d d perp Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml A 0
90=+ β α B 0
180=+ β α
C 270=+ β α 0
D 0380=+ β α
Detyra 5 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
435 Shembull i kalimit teuml njeuml pyetjeje nga njeuml nivel neuml njeuml tjeteumlr
Tema eorema e PitagoreumlsNjohje
Shembull 1 Formuloni teoremeumln e Pitagoreumls
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1336
24 25
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Teuml kuptuarit
Shembull 2 Shkruani me simbole matematike Shuma e syprinave teuml sipeumlraqeve katrore teuml ndeumlrtuarambi katetet a dhe b eumlshteuml e barabarteuml me syprineumln e sipeuml raqes katrore teuml ndeumlrtuar mbi hipotenuzeumlrsquorsquoShembull 3 euml lexohet ormula me shprehje matematike
Teuml zbatuarit
Shembull 4 Njeuml ndeumlrteseuml ka 220 shkalleuml dhe larteumlsia e secileumls shkalleuml eumlshteuml 18 cmGjeni sa eumlshteuml larteumlsia e ndeumlrteseumls Shembull 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml ABC
Informateuml relevante
Shembull 6 Cili nga pohimet eumlshteuml i sakteuml A Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsish t 15 cm
B Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e madhe se 15cmC Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsisht 1314 cmD Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e vogeumll se 1314 cm
44 Tabela e peumlrmbajtjes seuml testit ndash tabela e specifkimeve
Njeuml test mund teuml peumlrbeumlhet nga njeuml pyetje e vetme apo njeuml kombinim pyetjesh Peumlr teuml hartuar njeuml testmeumlsimdheumlneumlsi duhet teuml keteuml kujdes qeuml seuml pari teuml peumlrgatiseuml tabeleumln e testit Kjo tabeleuml peumlrmban ushat eprogramit peumlrmbajtjet e teuml cilave do teuml testohen si dhe numrin e pyetjeve dhe detyrave sipas niveleve teumlteuml nxeumlnit dhe ushave Peumlrgatitja e tabeleumls seuml testit varet nga shumeuml aktoreuml si psh volumi i peumlrmbajtjes qeumltestohet reumlndeumlsia e ushave qeuml peumlrshihen neuml vlereumlsim peumlrmbajtja e tyre koha neuml dispozicion etjabela e testit i orienton meumlsimdheumlneumlsit neuml hartimin e tij Caktimi i numrit teuml pyetjeve dhe detyrave sipas njeumlsivemeumlsimore dhe niveleve teuml teuml nxeumlnit e lehteumlson puneumln e meumlsuesit peumlr hartimin e testit Kjo pasi neuml vend qeuml meumlsuesiteuml shqyrtojeuml njeumlkoheumlsisht 4 njeumlsi meumlsimore peumlr teuml hartuar pyetje dhe zgjedhur detyra teuml ndryshme teuml cilat duhetklasifikuar sipas reumlndeumlsiseuml dhe nivelit teuml teuml nxeumlnit ai okusohet neuml hartimin e pyetjeve dhe detyrave sipas tabeleumlsPas peumlrgatitjes seuml tabeleumls seuml testit meumlsuesi kalon neuml hartimin e testit dhe kujdeset peumlr teuml si peumlr aneumlnpeumlrmbajteumlsore ashtu edhe peumlr tregues teuml tjereuml teuml pyetjeve teuml themi teuml ormeumls Me keumlto tregues do teuml vijojmeumlneuml pjeseumlt e meumlposhtme teuml keumltij materiali
abela e specifikimeve ka dy peumlrmasa njeumlra peumlrmaseuml (psh rresht) sheumlnon tematkonceptetetj Neuml peumlrmaseumlntjeteumlr(psh kolona) sheumlnohen nivelet njoheumlse qeuml do teuml maten Neuml rastin toneuml eumlshteuml marreuml njeuml tabeleuml shembullpeumlr 6 tema teuml njeuml kapitulli teuml ndareuml sipas niveleve teuml njohjes
TABELA 1 Tabeleuml testi me vlera numerike
FUSHALEumlNDA MEumlSIMORE NJOHJA TEuml KUPTUARIT ZBATIMI MENDIMI KRITIKSHUMA
20 30 30 20
ema 1 20 2 3 3 2 10
ema 2 30 4 4 4 3 15
ema 3 15 2 2 2 2 8
ema 4 20 2 3 3 2 10
ema 5 15 2 2 2 1 7
Shumapikeuml ose pyetje 12 14 14 10 50
Njeuml tabeleuml testi me vlera teuml dheumlneuml neuml tabeleumln 1 paraqet dy aspekte teuml reumlndeumlsishme teuml vlereumlsimita Ccedilareuml teuml vlereumlsojeuml (prerjet e rreshtave me kolonat)b Sa reumlndeumlsitheks ka peumlr ccedildo kombinacion teuml vlereumlsimit (vlerat e qelizave)
Neuml shembullin e meumlsipeumlrm shohim qeuml vlereumlsimi mbulon 5 tema ku secila prej tyre shqyrtohet neuml tre nivelet eshkathteumlsiseuml seuml arsyetimit teuml mbajturit mend teuml kuptuarit teuml zbatuarit dhe mendimi kritik Vlerat e kutiveqelizave janeuml vendosur nga prodhimi ndeumlrmjet peshave teuml temave sipas shkathteumlsiseuml me totalin e pikeumlve teumlvlereumlsimit
Procedura e krijimit teuml njeuml tabele teuml tilleuml eumlshteuml si meuml poshteumla Identifikon temat qeuml do teuml vlereumlsohen dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar rreshtat)b Peumlrcakton nivelet e shkathteumlsiteuml njoheumlse dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar kolonat)c Peumlrcakton totalin e pikeumlve (ose totalin e pyetjeve) teuml vlereumlsimit peumlrmbledheumls
d Llogarit vlerat peumlr ccedildo kuti (prerje teuml rreshtave me shtyllat) duke shumeumlzuar totalin e pikeumlve me peshat ekombinimevee Beumln rregullime teuml vlerave neuml kutia (psh rrumbullakime etj) qeuml teuml sigurohet qeuml shuma e teuml gjitha vleraveteuml jeteuml e barabarteuml me totalin e pikeumlve teuml vlereumlsimit (ose totalin e pyetjeve teuml testit)abela e testit mund teuml jeteuml e njeumljta edhe peumlr pikeumlt edhe peumlr pyetjet si ajo neuml modelin e testit teuml matematikeumlsklasa 1 ndash 9
441 Llojet e pyetjeve
Pas peumlrcaktimit neuml keumlteuml meumlnyreuml teuml zoneumls seuml vlereumlsimit (tabela e testit me vlerat) hapi tjeteumlr eumlshteuml teuml vendosetpeumlr ormatin e vlereumlsimit dhe llojin e pyetjeve qeuml do teuml zgjidhen neuml peumlrmbajtje teuml testitPasi keni vendosur peumlr ormat e vlereumlsimit dhe llojet e pyetjeve qeuml do teuml peumlrdoren kalohet nga tabela e testit mevlera neuml tabeleumln e testit me pyetjet abela 4 paraqet njeuml shembull tabeleuml testi me pyetje sipas tabeleumls 3 teuml testitNeuml tabeleumln 4 shihet qeuml testi peumlr vlereumlsimin peumlrmbledheumls do teuml peumlrbeumlhet nga dy pjeseuml
1 pjesa I - me alternativa ose peumlrgjigje teuml strukturuara2 pjesa II ndashese apo problemaPjesa I (me laps e leteumlr) peumlrmban pyetje me alternativa peumlr vlereumlsimin e teuml mbajturit mend dhe pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar peumlr vlereumlsimin e teuml kuptuaritPjesa II (vlereumlsimi) do teuml testojeuml ateumlsineuml e nxeumlneumlsve peumlr teuml gjitha ushat duke peumlrunduar dy detyra ushtrime-problema
TABELA 2 Model-tabeleuml testi
NUMRI I PYETJEVE(PIKEumlT)
TEuml MBAJTURITMEND
TEuml KUPTUARIT TEuml ZBATUARIT MENDIMIKRITIK
SHUMA
Me alternativa Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
EseProblem
ema 1 5(5) 2(4) 1(3) 1(5)ema 2 8(8) 2(4)ema 3 4(4) 1(2) 1(2)ema 4 5(5) 1(2)ema 5 4(4) 1(2)otali 26(26) 7(14) 2(5) 1(5) 36(50)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1436
26 27
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shihet gjithashtu neuml tabeleumln 2 qeuml vlereumlsimi peumlrmbledheumls do teuml peumlrmbajeuml 36 pyetje nga teuml cilat 26 janeuml mealternativa 7 janeuml me peumlrgjigje teuml strukturuar dhe 2 janeuml pyetje peumlrmbushjejeperormanceuml dhe njeuml keumlrkeseumlese apo problemShpeumlrndarja e pyetjeve do teuml beumlhet sipas teuml gjitha kutive teuml tabeleumls Duke krahasuar kutiteuml neuml tabeleumln 2 meato peumlrkateumlse neuml tabeleumln 1 do teuml veumlrejmeuml se ccedildo pyetje me alternativeuml eumlshteuml vlereumlsuar 1 pikeuml ccedildo pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar eumlshteuml vlereumlsuar me 2 ose 3 pikeuml dhe pyetjet e undit teuml perormanceumls me meuml shumeumlse njeuml pikeuml ( neuml rastin toneuml 5 pikeuml secila)Pas skicimit teuml tabeleumls seuml testit me pyetje hapi i radheumls eumlshteuml teuml shkruhen (gjenden) pyetjet sipas tabeleumls 2
442 Rregulla bazeuml peumlr teuml gjitha formatet e pyetjeve
Neuml hartimin e keumltyre pyetjeve peumlrveccedil teuml tjerash duhet teuml respektojmeuml disa rregulla bazeuml si meuml poshteumlsigurohuni teuml matni konceptet meuml teuml reumlndeumlsishme
1 ormuloni pyetje teuml qarta dhe koncize2 sigurohuni qeuml pyetja i peumlrgjigjet qeumlllimit teuml caktuar3 shmangni pyetjet e papeumlrshtatshme neuml ormeuml e peumlrmbajtje4 shmangni pyetjet e veumlshtira teuml pajustifikuara5 shmangni pyetjet me kuptime teuml tjera logjike veccedil kuptimit qeuml synojmeuml6 vendosni teuml parat pyetjet meuml teuml lehta
443 Numri i mjaftuesheumlm i pyetjeve neuml njeuml test
Kjo eumlshteuml e varur teumlreumlsisht nga hapeumlsira qeuml vlereumlsojmeuml dhe qeumlllimet Ka njeuml rregull teuml peumlrgjithsheumlm qeuml dhjeteumlpyetje janeuml teuml nevojshme peumlr teuml vlereumlsuar kompetencat e teuml meumlsuarit peumlr njeuml njeumlsikapitull Megjithateuml neumlmjat raste edhe veteumlm 5 pyetje na sigurojneuml njeuml vlereumlsim teuml mireumlKur vlereumlsojmeuml nivelet e larta teuml njohjes dhe teuml tjera ateumlsi ne mund teuml peumlrdorim veteumlm disa pyetje dhendonjeumlhereuml veteumlm njeuml pyetje pasi ato keumlrkojneuml shumeuml koheuml peumlr peumlrgjigje
444 Llogaritja e koheumls seuml testit
Sigurohuni teuml jepni njeuml koheuml teuml mjatueshme peumlr peumlrgjigjen e teuml gjitha pyetjeve Meuml tepeumlr koheuml eumlshteuml meumlmireuml se meuml pak nga sa nevojitet Meumlsuesi duhet teuml vlereumlsojeuml koheumln qeuml i duhet atij peumlr tu peumlrgjigjur teuml gjithapyetjeve
Mbi keumlteuml koheuml ai duhet teuml shtojeuml koheuml peumlr eekt teuml aktoreumlve teuml meumlposhteumlm - Nxeumlneumlsi eumlshteuml meuml i ngadalteuml neuml procedurat e peumlrgjigjeve dhe zgjidhjeve - Nxeumlneumlsi eumlshteuml neumln presion - Nxeumlneumlsi beumln gabime dhe i duhet trsquoi rikthehet zgjidhjes seuml sakteuml - Nxeumlneumlsi peumlrgjitheumlsisht ndjek rrugeuml meuml teuml gjateuml zgjidhje dhe arsyetimi - Nxeumlneumlsi shpesh verifikon peumlr hereuml teuml dyteuml ose meuml tepeumlr peumlrgjigjet ose zgjidhjet
Meumlsuesi duhet teuml keteuml parasysh qeuml teuml shmangeuml zgjatjet e panevojshme Shumeuml nga vlereumlsimet e shkurtra(pak pyetje) mund teuml na japin njeuml pamje meuml teuml sakteuml teuml asaj ccedilareuml nxeumlneumlsi di neuml krahasim me njeuml vlereumlsim teumlgjateuml (shumeuml pyetje) E theumlneuml meuml ndryshe duhet teuml shmangim zgjatjen e panevojshme teuml njeuml testi Zgjatja e
panevojshme teuml shmang nga qeumlllimi kryesor krijon konuzion dhe p resion peumlr nxeumlneumlsinSigurohuni teuml konsideroni njeuml seumlreuml aktoreumlsh teuml tjereuml si socialeuml e psikologjikeuml teuml lidhura me koheumln dhe vendine testit reumlndeumlsineuml e tij mosheumln gjinineuml dhe peumlrkateumlsineuml kulturore-sociale teuml nxeumlneumlsit
445 Pikeumlt notat dhe niveletNeuml und paraqitet edhe tabela e kthimit teuml pikeumlve neuml noteuml pra notat neuml vareumlsi teuml peumlrqindjes seuml pikeumlve qeumlkaneuml fituar nxeumlneumlsit Nuk ka rregull qeuml peumlrcakton lidhjen e notave me peumlrqindjen e p ikeumlve teuml fituara Kjo meumlshumeuml varet nga synimi qeuml ka meumlsimdheumlneumlsi neuml testimin e nxeumlneumlsve dhe detyrat qeuml ka peuml rzgjedhur peumlr testNjeuml tabeleuml e tilleuml ka pamjen e meumlposhtme
TABELA 3 Nga pikeuml - neuml noteuml - neuml nivel
Intervalet e pikeumlve Niveli(notimi) Niveli
Nota91 ndash 100 5 A
81 ndash 90 4 B
61 ndash 80 3 C
41 ndash 60 2 D
40 1 Pikeumlt e caktuara peumlr secileumln detyreuml si dhe tabela e kalimit teuml tyre neuml noteuml janeuml elementet themelore teuml cilat e beumljneumltestin teuml jeteuml instrument peumlr vlereumlsimin objektiv dhe transparent teuml nxeumlneumlsve Ky objektivitet dhe kjo transparenceumlvlen peumlr nxeumlneumlsit prindeumlrit strukturat e ndryshme arsimore si dhe paleumlt e tjera teuml interesuara
446 Teste qeuml janeuml pjeseuml teuml teksteve meumlsimore
Meumlsuesit ankohen se ka raste kur provimet nuk janeuml neumlpeumlrputhje me programin peumlr teuml cilin testi eumlshteuml planifikuardhe ky eumlshteuml njeuml problem qeuml lidhet me vleshmeumlrineuml e testitNjeuml pjeseuml shprehen qeuml keumlto teste nuk janeuml gjithmoneuml teumlvleshmePra lypset teuml sigurohemi qeuml testet dhe provimet teumlpeumlrmbushin standardet e vleshmeumlriseuml dhe neuml keumlteuml meumlnyreumlteuml matin sa meuml sakteuml ateuml qeuml eumlshteuml e planifikuar Keumlshtu atosheumlrbejneuml si modele qeuml nxeumlneumlsi teuml vlereumlsojeuml veten neuml und teumlnjeuml njeumlsie kapitulli meumlsuesi gjithashtu trsquoi shqyrtojeuml si modelepeumlr hartimin e testit teuml njeumlsiseumlkapitullit apo si modele peumlrskicimin e testeve teuml tjereuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1536
28 29
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
5 LLOJET KRYESORE TEuml PYETJEVE DHERREGULLAT E TEuml SHKRUARIT TEuml TYRE
51 Llojet kryesore teuml pyetjevePyetjet me ploteumlsimKeumlto janeuml fali qeuml iu mungojneuml njeuml ose dy faleuml apo simbole Keumlto pyetje janeuml teuml dobishme peumlr vlereumlsimin enjohurive peumlr aktet konceptet ligjetprincipet dhe ormulat
Pyetjet me alternativa
Janeuml pyetje qeuml duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen e veumlrteteuml nga alternativat qeuml teuml orohen
E veumlrteteumlE gabuarPyetja eumlshteuml njeuml fali qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml zgjedheuml neumlse pohimi neumlpeumlrmjet saj eumlshteuml i veumlrteteuml apo i gabuar
Me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) Janeuml dy bashkeumlsi pyetjeshaktesh qeuml nxeumlneumlsi duhet trsquoi lidheuml sipas peumlrkateumlsiseuml neuml bazeuml teuml instruksioneve qeuml i jepen psh nga meumlsuesi
52 Pyetje me peumlrgjigje teuml strukturuarPeumlrgjigje e shkurteumlr (peumlrgjigje e dheumlneuml shkurt) Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje teuml shkurteumlr peumlr njeuml pyetje teuml dheumlneuml qeuml mund teuml jeteuml me disa faleuml njeuml listeuml ose disa fali
Etiketimi Nxeumlneumlsi gjen faleuml peumlr teuml identifikuar peumlrbeumlreumlsit psh neuml njeuml piktureuml ose skicim Peumlrgjigjet mund teuml jeneumldheumlneuml neuml njeuml bashkeumlsi peumlrgjigjesh nga e cila nxeumlneumlsi zgjedh dhe vendos neuml vendin e duhur
Paraqitje e puneumls ShpjegimArgumentim Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje duke beumlreuml ndonjeuml llogaritje ose paraqitje grafike peumlr teuml mbeumlrritur neuml njeuml peumlrgjigje Aiargumenton ose shpjegon peumlrgjigjen apo argumenton e shpjegon shkalleumln e teuml kuptuarit
Prezantim viziv
Nxeumlneumlsi mund teuml ndeumlrtojeuml grafikeuml skema matrica apo ilustrime peumlr teuml deumlshmuar njohjen dhe teuml kuptuarit
Detyrat bazuar neuml perormanceuml Eumlshteuml njeuml vlereumlsim qeuml peumlrmbledh disa veprimtari qeuml janeuml ta lidhura dhe keumlrkojneuml nga nxeumlneumlsi teuml
ormulojneuml njeuml peumlrgjigje krijojneuml njeuml produkt apo beumljneuml njeuml demonstrim qeuml vlereumlsohet nga disa kritere
Komunikim individual (i okusuar neuml proces)
Eumlshteuml metodeuml qeuml vlereumlson peumlrparimin e nxeumlneumlsit mbeumlshtetur neuml intervistat e strukturuara dialogunkonerencat veumlzhgimet shkrimet neuml revista peumlr teuml meumlsuarit publikimet etj
Ese-teuml apo pyetjet me und teuml hapur Nxeumlneumlsit i peumlrgjigjen njeuml ose disa pyetjeve me aneuml teuml disa paragraeumlve Kur eumlshteuml ese ai beumln njeuml krijimletrar social apo shkencor peumlr njeuml situateumltemeuml teuml dheumlneuml sipas njeuml strukture teuml caktuarKur pyetja jepet neuml ormeumln e detyreumls apo problemeumls peumlrgjigja do teuml jepet sipas ormatit qeuml keumlrkon detyraapo me aneuml teuml zgjidhjes seuml ploteuml qeuml e keumlrkon problema
53 Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve
Meuml poshteuml jemi peumlrpjekur teuml evidentojmeuml udheumlzime apo rregulla teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve Janeuml paraqiturdisa prej tyre peumlr disa nga ormat e pyetjeve Neumlpeumlrmjet tyre kemi synuar teuml teumlrheqim veumlmendjen qeuml shkrimii njeuml pyetje teuml mireuml eumlshteuml njeuml proces hereuml hereuml i gjateuml e i lodhsheumlm Ai keumlrkon verifikim e matje teuml treguesveteuml pyetjes teuml lidhura me peumlrmbajtjen gjuheumln e peumlrdorur aspektet kulturore e sociale qeuml mbulon veumlshtireumlsineumldiskriminimin etj Neuml peumlrgjitheumlsi shembujt neuml udheumlzime janeuml zgjedhur qeuml teuml ilustrojneuml sa meuml mireuml udheumlziminpeumlrkateumls Njeumlkoheumlsisht janeuml dheumlneuml shembuj teuml pyetjeve me standard teuml larteuml nga ciklet PISA teuml meumlparshme
54 Pyetjet me ploteumlsim
Keumlto janeuml pyetje neuml ormeumln e njeuml falie qeuml i mungon njeuml pjeseuml e cila mund teuml jeteuml faleuml a togfaleumlsh Mund teuml jeteuml edhe njeuml pjeseuml teksti me pjeseuml teuml paploteumlsuara Vendosja e pjeseumlve teuml munguara i jep kuptimin e duhurfaliseuml apo tekstit kuptimin e ploteuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1636
30 31
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me ploteumlsim
Ndeumlrtoni falineuml neuml meumlnyreuml qeuml peumlrgjigja e veumlrteteuml teuml jeteuml e shkurteumlr dhe veteumlm njeuml
Shembull
I dobeumlt Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml ldquoAmerikeuml rdquo ______________I peumlrmireumlsuar Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml neuml ldquoAmerikeumlrdquo neuml vitin _____________
Pjeseumln qeuml mungon eumlshteuml meuml mireuml ta vendosim neuml und teuml faliseuml se neuml fillim teuml saj
Shembull
I dobeumlt ____________ eumlshteuml elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumltI peumlrmireumlsuar Elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumlt eumlshteuml __________Lejoni veteumlm njeuml ose dy hapeumlsira boshe neuml fali
Shembull
I dobeumlt Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr ___________ me aneuml teuml trupit eumlshteuml_____________ I peumlrmireumlsuar Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr leumlvizjen e leumlndeumlve ushqyese neuml teuml gjitheumltrupin eumlshteuml ______________
55 Pyetjet me alternativa
Keumlto pyetje japin njeuml trung neuml ormeumln e njeuml pyetjeje apo falie teuml p aploteuml dhe disa alternativa (tre kateumlr ose meumlshumeuml) njeuml prej teuml cilave eumlshteuml e veumlrteteuml (ose peumlrgjigja meuml e veumlrteteuml dhe pjesa tjeteumlr janeuml alternativa hutuese Ato janeuml teuml vleshme peumlr vlereumlsimin e njohurive peumlr krahasime zbatime teuml thjeshta njohje e zbatim ligjesh erregullash teuml thjeshta ormula e koncepte peumlr vlereumlsim teuml njeuml materiali stimulues etj
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me alternativa
Sigurohuni qeuml trungu i pyetjes shpreh neuml meumlnyreuml teuml ploteuml njeuml ccedileumlshtje neuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml dineuml mireuml teumlbeumljneuml ateuml ccedilareuml shpresohet prej tyre para s e teuml lexojneuml alternativatForma e njeuml pyetje me alternativa Shembull Njeuml zog sapo ka ccedilelur nga njeuml vezeuml Cila nga keumlto aza ka shumeuml teuml ngjareuml qeuml vjen meuml pas neuml cikline jeteuml se zogut A LindjeB VdekjeC RritjeD Riprodhim
Shembull Shpejteumlsia e rrjedhjes 4 Inuzionet (ose injeksionet intravenoze) peumlrdoren peumlr teuml utur neuml trupin epacientit leumlngjet dhe ilaccedilet
Inermieret kaneuml nevojeuml teuml llogarisin shpejteumlsineuml e rrjedhjes RR neuml pika peumlrminuteuml peumlr injeksion Ato peumlrdorin ormuleumln =
pv
60n ku
4 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
p eumlshteuml aktori i pikeumls neuml pika peumlr mililiteumlr (ml) v eumlshteuml veumlllimi i injeksionit neuml ml n eumlshteuml numri i oreumlve qeuml keumlrkon injeksioni peumlr tu mbaruar
Pyetje 1
Inermieret gjithashtu kaneuml nevojeuml teuml llogarisin veumlllimin e inje ksionit v nga shpejteumlsia e rrjedhjes RRNjeuml injeksion me njeuml shpejteumlsi rrjedhje 50 pika peumlr minuteuml duhet ti jepet njeuml pacienti peumlr 3 oreuml Peumlr keumlteumlinjektim aktori i pikeumls eumlshteuml 25 pika peumlr mililiteumlrSa eumlshteuml veumlllimi neuml ml i injektimitVeumlllimi i injektimit ml
Pyetje 2 Njeuml inermiere deumlshiron teuml dyfishojeuml koheumln e njeuml injeksioni
Peumlrshkruaj sakteumlsisht si ndryshon RR neumlse n dyfishohet por p dhe v nuk ndryshojneuml Shmangni peumlrdorimin e negativeve
Nxeumlneumlsit neuml peumlrgjitheumlsi nuk e shohin ldquoNUKrdquo neuml njeuml trung pyetjeje Neumlse ajo duhet peumlrdorur patjeteumlr eumlshteumlmireuml ta dalloni duke e theksuar (bold) ose duke e kapitalizuar (NUK)
Sigurohuni qeuml teuml gjitha peumlrgjigjet janeuml neuml teuml njeumljteumln gjateumlsi gramatikeuml apo veumlshtireumlsi konceptimi
Mos peumlrdorni shtesa teuml panevojshme psh duke e beumlreuml meuml teuml zgjatur meuml teuml peumlrpunuar meuml teuml peumlrgjithshme apomeuml teknike
Shembull
I dobeumltPjesa e lules qeuml mban vezeumlt eumlshteuml quajtur njeuml A thekB vezoreC pistilD petal
I peumlrmireumlsuarPjesa e lules qeuml mban vezeumlt quhet A thekB vezoreC pistilD petal
Gjithashtu peumlrdorimi i faleumlve si zakonisht disa dhe peumlrgjitheumlsisht janeuml shtesa teuml peumlrgjigjes seuml sakteuml ndeumlrsapeumlrdorimi i faleumlve si asnjeumlhereuml dhe gjithmoneuml janeuml shtesa teuml peumlrgjigjeve teuml pasakta
- Shkruani alternativat e tjera qeuml teuml jeneuml qarteumlsisht teuml gabuara Alternativat janeuml teuml padobishme neumlse ato duken shumeuml qarteuml qeuml janeuml teuml gabuara Gabime tipike koncepteqeuml gabohet lehteuml sheumlrbejneuml si alternativa teuml mira
Shembull
I dobeumlt
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Peumlrgjysmohet
I peumlrmireumlsuar
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Nuk ndryshon
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1736
32 33
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
- MOS jepni alternativa qeuml janeuml pjeseumlrisht teuml sakta ose i mbivendosen peumlrgjigjes seuml sakteuml
- MOS peumlrdorni alternativat rdquoteuml gjitha meuml sipeumlrrdquo apo ldquoA dhe Brdquo teuml cilat e beumljneuml pyetjen teuml veumlshtireuml neuml meumlnyreuml teuml
panevojshme peumlr nxeumlneumlsit
- Peumlrdorni udheumlzime me gojeuml peumlr ata qeuml kaneuml veumlshtireumlsi leximi
- Peumlrdorni shkronja teuml meumldha shtypi peumlr teuml sheumlnuar alternativat Keumlshtu eumlshteuml meuml lehteuml peumlr nxeumlneumlsit me problemeteuml teuml lexuarit
- Jepni aq alternativa sa eumlshteuml e nevojshme
- Neumlse nuk eumlshteuml e arsyeshme teuml jepni meuml shumeuml se t re alternativa mos shtoni neuml meumlnyreuml teuml panevojshme Nuk kaasgjeuml magjike peumlr kateumlr apo peseuml alternativa
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund ta peumlrdorim peumlr teuml testuar shumeuml nivele teuml teuml meumlsuaritbull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml testuar ateumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr teuml integruar inormacionin
bull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml diagnostikuar veumlshtireumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr koncepte teuml caktuarabull Na siguron inormata kthyese peumlr alternativat e gabuara dhe teuml sakteumln peumlr meumlnyreumln si ato kaneuml unksionuarbull Mund teuml shtojmeuml meuml shumeuml pyetje peumlr teuml mbuluar meuml shumeuml programbull Mund teuml mbulojmeuml meuml shumeuml nivele veumlshtireumlsiebull Zakonisht duan meuml pak koheuml peumlr peumlrgjigje nga nxeumlneumlsit
Mangeumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund teuml perceptohet meuml e ndeumlrlikuarbull Nuk janeuml teuml peumlrshtatshme peumlr teuml matur qeumlndrimet ndaj teuml meumlsuarit pasi peumlrgjigja e veumlrteteuml mund teuml
gjendet lehteuml edhe indirekt edhe rasteumlsishtbull Nuk lejon teuml demonstrohen njohuri jashteuml opsioneve teuml dheumlnabull Keumlrkon koheuml peumlr teuml arritur neuml pyetje teuml cileumlsiseuml seuml larteuml teuml keumltij llojibull Favorizon parashikimin (marrjen mend) pasi gjithmoneuml njeuml eumlshteuml peumlrgjigje e veumlrteteumlbull Janeuml teuml mundshme peumlr keqinterpretim nga nxeumlneumlsit
56 Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar
Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar peumlrdoren neuml meumlnyreuml tipike peumlr teuml matur ateumlsineuml e teuml dalluarit neumlse njeuml pohimeumlshteuml ose jo i veumlrteteuml Pyetjet janeuml zakonisht neuml njeuml ormeuml deklarative qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml shprehet neumlse janeumlteuml veumlrteta apo teuml gabuara
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve ldquoE veumlrteteumlE gabuarrdquoShkruajeni pyetjen qeuml opsionet e peumlrgjigjes teuml jeneuml neuml peumlrputhje me logjikeumln e faliseuml Peumlr shembull neumlse doni teuml testoni ldquoshqiptiminrdquo nuk ka kuptim teuml peumlrdorni ormatin ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo siopsion teuml peumlrgjigjes e sakteumle pasakteuml do teuml ishte njeuml ormeuml meuml e peumlrshtatshme teuml shkruariPeumlrdorni ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo veteumlm peumlr teuml vlereumlsuar inormacionin qeuml eumlshteuml akt dhe jo objekt i debatit apogjykimit
Shembuj
I dobeumlt Njeuml paralelogram mund teuml jeteuml drejtkeumlndeumlsh V GI peumlrmireumlsuar Paralelogrami qeuml ka njeuml keumlnd teuml drejteuml eumlshteuml drejtkeumlndeumlsh V G
Shkruani fali qeuml janeuml ploteumlsisht teuml veumlrteta ose ploteumlsisht teuml gabuara MOS bashkoni inormacion teuml veumlrteteuml me teuml
gabuar neuml njeuml pyetje teuml vetme
I dobeumlt Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3 ose teuml numrave teuml tjereumlV G
I peumlrmireumlsuar Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3V G
Pohimet e gabuara duhet teuml jeneuml gabime teuml zakonshme Mos u mjatoni veteumlm duke vendosur NUKJO neuml njeuml
pohim peumlr ta beumlreuml ateuml teuml gabuar
Shembull
I rregullt Peumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml veumlrtetohet barazimi x n =(-x)n
3457
I gabuarPeumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml NUK veumlrtetohet barazimi x n
= (ndash x) n
3457
- Shmangni faliteuml e gjataShembull
I dobeumlt Njeuml filxhan me ujeuml teuml nxehteuml me njeuml lugeuml brenda tij do teuml tohet meuml shpejt nga njeuml filxhan me teumlnjeumljteumln sasi uji teuml nxehteuml por qeuml nuk ka lugeuml si neuml rastin e pareuml
V G
I peumlrmireumlsuar Uji i nxehteuml neuml njeuml goteuml tohet meuml shpejt neumlse vendosim njeuml lugeuml neuml teuml V G
- Shmangni faleumlt dhe aktet e pakuptimta ose triviale
Shembull
I dobeumlt Energjia e ujit ormohet nga uji V GI peumlrmireumlsuar Energjia ujore eumlshteuml njeuml nga llojet kryesore teuml energjiseuml seuml pasteumlr V G
Shmangni faleuml teuml tilla si asnjeumlhereuml gjitheuml ccedildo dhe absolutisht qeuml janeuml tipike qeuml teuml keumlshillojneuml alternativeumlne gabuar
Shmangni peumlrdorimin e mbiemrave dhe ndajoljeve teuml paqarta teuml tilla si shpesh ndonjeumlhereuml rasteumlsisht peumlrteuml vetmin akt qeuml ato peuml rdoren neuml meumlnyra teuml ndryshme nga studenteuml teuml ndrysheumlm
57 Pyetjet me shoqeumlrimPyetjet me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) ndeumlrtohen duke dheumlneuml njeuml listeuml faleumlsh stimuluese (mjedisepremisa) dhe njeuml bashkeumlsi tjeteumlr me peumlrgjigjet faleumlshprehje apo piktura
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1836
34 35
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
TABELA 12 Forma
PREMISA PEumlRGJIGJE
Premisa 1 Peumlrgjigjea
Premisa 2 Peumlrgjigje b
Premisa 3 Peumlrgjigje c
Premisa 4 Peumlrgjigje d
Peumlrgjigje e
Shembull 1Peumlr tabeleumln 12 meuml poshteuml gjeni kush nga kolona I i peumlrket kujt nga kolona II dhe lidhini me shigjeteuml
I peumlrmireumlsuarPeumlr ccedildo peumlrbeumlreumls neuml teuml majteuml neuml koloneumln I gjeni kushormuleuml i peumlrket nga kolona II dhe lidhini me shigjeteumlCcedildo ormuleuml peumlrdoreni veteumlm njeuml hereuml
Ujeuml bull H2SO
4
Kripeuml bull NH3
Amonjak bull Na Cl Acid sulurik bull H
2O
I dobeumltUjeuml bull Na Cl
Ka zbuluar Radiumin bull Curie
Kripeuml bull NH3
Viti i nisjes seuml luteumls II boteumlrore bull H2O
Amonjak bull 1939
Shembull 1- Pyetjet me shoqeumlrim
2 x ndash 1 = 0 Identitet
2a 2 + 3b Ekuacion
4a 3 Polinom
Monom
Si teuml peumlrmireumlsojmeuml pyetjen - Peumlrdorni ldquo material teuml njeumljteumlrdquo neuml teuml dy grupetbashkeumlsiteuml
58 Pyetje me prezantim vizivgrafk
RRITJATeuml rinjteuml rriten meuml shumeuml
Neuml vitin 1998 gjateumlsia mesatare e emrave dhe meshkujve teuml rinj neuml Holandeuml eumlshteuml paraqitur neuml keumlteuml grafik
GjateumlsiaGjateumlsia mesatare e teuml rinjve 1998
Gjateumlsia mesatare e teuml rejave 1998
Mosha
190
180
170
160
150
140
130
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
(cm)
Pyetja 1 Qeuml prej vitit 1980 gjateumlsia mesatare e emrave 20-vjeccedilare eumlshteuml rritur me 23 cm neuml 1706 cm Cila ka qeneumlgjateumlsia mesatare e njeuml 20-vjeccedilareje neuml vitin 1980
Peumlrgjigjja____________cm
Pyetja 2 Shpjegoni se si e tregon grafiku qeuml mesatarisht norma e rritjes peumlr vajzat ngadaleumlsohet pas mosheumls 12 vjeccedilare
Pyetja 3
Sipas keumltij grafiku mesatarisht gjateuml cileumls periudheuml neuml jeteumln e tyre janeuml emrat meuml teuml gjata sesa meshkujt e seumlnjeumljteumls mosheuml
59 Problemat reumlndeumlsia dhe metoda teuml zgjidhjes seuml tyreeoria dhe praktika sugjeron qeuml neuml zgjidhjen e problemave teuml menduarit eumlshteuml meuml i reumlndeumlsisheumlm senjohuriteuml Zgjidhja e problemeumls eumlshteuml njeuml prej kategorive meuml teuml larta teuml teuml menduarit qeuml meumlsuesit peumlrdorin menxeumlneumlsit trsquou meumlsojneuml si teuml mendojneuml kur veteumlm njohuriteuml nuk mjatojneuml peumlr zgjidhjen e problemeumls
Ccedilfareuml eumlshteuml zgjidhja e njeuml probleme
Neuml zgjidhjen e njeuml probleme nxeumlneumlsi peumlrmbledh gjitheuml sa ka meumlsuar meuml pareuml dhe i zbaton ato neuml situateumlne problemeumls qeuml eumlshteuml e re dhe e ndryshme nga ccedilareuml ai ka meumlsuar meuml pareuml
- Zgjidhja e njeuml probleme nuk eumlshteuml thjesht njeuml algoriteumlm Ekzistenca e njeuml problemi neumlnkupton se nxeumlneumlsi eumlshteuml peumlrballur me diccedilka qeuml nuk e njeh peumlr teuml cileumln nukmund teuml zbatohet thjesht njeuml model Njeuml problem nuk mund teuml konsiderohet meuml i tilleuml kur mund teumlzgjidhet lehteuml nga algoritme teuml meumlsuara meuml pareuml (Krulik and Rudnick -1980)- Zgjidhja e njeuml probleme lidh teorineuml me praktikeumlnNeuml meumlnyreuml specifike zgjidhja e njeuml probleme mundeumlson zbatimin e njohurive abstrakte teuml shkolleumls neumlpeumlrvoja konkrete teuml boteumls reale
- Zgjidhja e njeuml probleme na meumlson teuml jemi krijues Probleme teuml ndryshme teuml jeteumls reale keumlrkojneuml krijimtari Zgjidhja e problemave zhvillon te nxeumlneumlsitkapacitete krijuese
- Zgjidhja e problemeumls si njeuml varg instruksioneshEumlshteuml procesi i ndjekjes seuml njeuml radhe (vargu) instruksionesh (udheumlzimesh) qeuml nxeumlneumlsi peumlrdor neuml situata teumlndryshme jeteumlsore
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1936
36 37
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shembull Neuml njeuml darkeuml janeuml tuar 12 ccedilite ryeza e darkeumls eumlshteuml e ormuar nga Bashkimi i disa tryezave teumlvogla katrore qeuml ormojneuml njeuml tryezeuml teuml madhe teuml gjateuml Gjeni sa tavolina teuml vogla katrore duhen peumlr teuml ulurkeumlta 24 teuml tuar
Hapi I ndash teuml lexuarit e problemit Nxeumlneumlsi identifikon disa nga konceptet e dheumlna psh tavolina teuml vogla katrore 12 ccedilite bashkimi i disatryezave teuml vogla katrore tryezeuml e madhe e gjateuml 24 teuml tuar
Hapi II ndash keumlrkimi Nxeumlneumlsi keumlrkon teuml gjejeuml kush janeuml konceptet kryesore dhe si janeuml teuml lidhura me peumlrmbajtjen e problemeumlsNeuml njeuml areuml meumlnyre ai keumlrkon si ta kuptojeuml meuml thjesht problemeumln Neuml keumlteuml azeuml ai mund teuml vizatojeuml e dhenjeuml skiceumltabeleuml ku vendos neuml radhe njeuml tryezeuml dy tryeza tre e keumlshtu vazhdon
Hapi III ndash zgjedhja e njeuml strategjie
Nxeumlneumlsi nxjerr peumlrundime ose ngre hipoteza pas dy hapave meuml sipeumlr Neuml keumlteuml azeuml ai hamendeumlson osesupozon njeuml zgjidhje
Hapi IV ndash zgjidhja e problemeumls Pasi e ka zgjedhur metodeumln nxeumlneumlsi e zbaton ateuml neuml rastin e problemeumls Neuml shembullin toneuml ai do teumlvazhdojeuml sipas hapit III me skiceumln apo grafikun derisa teuml uleuml 24 teuml tuarit
Shembull Hapi II - KeumlrkimiVizaton njeuml skiceumldiagram me teuml dheumlnat e problemeumls
Beumln njeuml tabeleuml sheumlnon teuml dheumlnat dhe keumlrkon ose zbulon lidhjet e tyre
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 - - -
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 - - -
Rasti yneuml kur shtojmeuml njeuml tryezeuml numri i teuml tuarve qeuml ulen rritet me 2
Shembull Hapi III - Zgjedhja e njeuml strategjie
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 5 6 7
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16
Nxeumlneumlsi tenton teuml ngrejeuml njeuml hipotezeuml meqeuml modeli i krijuar eumlshteuml i veumlrteteuml ose unksionon peumlr 16 teuml tuar Nemund teuml vazhdojmeuml teuml shtojmeuml nga njeuml tavolineuml peumlr ccedildo ccedilit teuml tuarish qeuml kaneuml mbetur(16 + 8 = 24) Hipotezado teuml duhen 11 tryeza peumlr teuml ulur 24 teuml tuarit
Shembull Hapi IV - Zgjidhja e problemit
NUMRI I TAVOLINAVE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24
Hapi final prova dhe peumlrgjitheumlsimi
Nxeumlneumlsi veumlrteton peumlrgjigjen e tij dhe keumlrkon peumlr variacione teuml zgjidhjes seuml problemeumls Psh gjen njeuml ormuleuml t= (n ndash 2)2 ku kemi sheumlnuar t ndash numrin e tryezave dhe n ndash numrin e teuml tuarve Njeuml tjeteumlr psh mund teumlkeumlrkojeuml dhe gjejeuml njeuml ormuleuml qeuml lidh numrin e teuml tuarve neuml vareumlsi teuml tryezave n = 2t + 2 ose n = 2(t + 1)
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Peumlr disa objektiva meumlsimore testet qeuml peumlrmbajneuml pyetje me und teuml hapur janeuml meuml teuml vleshme se testet qeumlpeumlrmbajneuml veteumlm pyetje teuml mbyllura kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e veumlrteteuml kur nxeumlneumlsit vlereumlsohen peumlr shprehikompleksePyetjet me und teuml hapur u japin nxeumlneumlsve meuml shumeuml liri neuml ormulimin e peumlrgjigjeve teuml tyre duke u dheumlneumlmundeumlsi peumlr meuml shumeuml kreativitet
Mangeumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Janeuml teuml veumlshtira peumlr tu ormuluar sidomos neuml sensin qeuml nxeumlneumlsi ta kuptojeuml qarteumlsisht ccedilareuml lloj peumlrgjigjejeduhet teuml japeuml
Vlereumlsimi me pikeuml eumlshteuml i ndrysheumlm nga njeumlri vlereumlsues te tjetri Neuml akt ne synojmeuml qeuml sistemi i vlereumlsimitme pikeuml teuml jeteuml sa meuml i qeumlndruesheumlm Vlereumlsimi me pikeuml i peumlrgjigjeve merr meuml shumeuml koheuml
Peumlrveccedil rregullave teuml meumlsipeumlrme peumlr teuml gjitha ormat e pyetjeve ka edhe rregulla teuml tjera qeuml meumlsuesit especialisteumlt i njohin Ne kemi synuar teuml paraqesim disa prej tyre dhe mundeumlsisht ato meuml kryesoret Zbatimi irregullave teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve eumlshteuml njeuml garanci shumeuml e mireuml peumlr teuml prodhuar pyetje cileumlsore
Hartimi i pyetjeve sipas standardeve meuml teuml mira teuml peumlrshkruara dhe kombinimi i tyre sipas rubrikave teumlpeumlrshkuara neuml pjeseumlt e tjera teuml materialit na garanton ndeumlrtimin e njeuml testi peumlrmbledheumls me standarde teuml larta
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2036
38 39
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
6 ANALIZEuml TESTIPYETJESH
61 Analiza e pyetjeve Analiza e pyetjeve ngeumlrthen neuml vete vlereumlsimin sasior teuml pyetjeve sipas shkalleumls (pikeumlt e fituara) Qeumlllimi eumlshteumlpeumlr teuml marreuml meuml shumeuml inormacion mbi ccedildo pyetje peumlr teuml peumlrcaktuar mbajtjen shirjen apo rishikimin e tyreDy tregues teuml reumlndeumlsisheumlm peumlr analizimin e pye tjeve janeuml
A Veumlshtireumlsia e pyetjesB Diskriminimi i pyetjes
Vlereumlsimet tjera qeuml peumlrdoren peumlr analizeuml teuml pyetjeve janeuml
A Teuml hamendeumlsuarit - neumlse studenteumlt lehteuml mund teuml keneuml peumlrjashtuar njeuml ose meuml shumeuml alternativa ateumlhereumlshansi i teuml hamendeumlsuarit eumlshteuml rritur duke zvogeumlluar vlereumln e diskriminimit teuml asaj pyetje
B Pyetjet paragjykuese - pyetjet peumlr teuml cilat personat me zoteumlsi teuml barabarteuml nga grupe teuml ndryshmekulturore kaneuml probabilitete teuml ndryshme teuml suksesit Dallimet neuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes vlereumln ediskriminimit etj ccedilojneuml neuml modele teuml ndryshme peumlr teuml reflektuar Dierencimi mund teuml tregojeuml sepyetjet e testimit nuk janeuml duke matur teuml njeumljtin ormim peumlr secilin grup
C Pyetjet jashteuml programit - keumlto lloj pyetjesh mund teuml konstatohen kur nuk kaneuml marreuml peumlrgjigje nganxeumlneumlsit e avancuar Neuml keumlteuml rast pyetja duhet analizuar neumlse ka qeneuml e lehteuml ose jashteuml programit Kurpyetja eumlshteuml e lehteuml nxeumlneumlsi i avancuar shaq meuml shumeuml hezitim peumlr trsquou peumlrgjigjur duke menduar se pyetjamund teuml keteuml probleme Rasti i mbetur kur pyetja eumlshteuml brenda intervalit teuml veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml qeuml ajo teuml jeteuml jashteuml programit ose neuml zoneuml teuml pareumlndeumlsishme teuml tij Shmangia e keumltyre lloj pyetjesh mundeumlsohetnga beumlrja sa meuml mireuml e tabeleumls seuml peumlrmbajtjes seuml testit
Pyetjet paragjykuese ndash udheumlzime5
bull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime apo pyetje qeuml nxisin stereotipatbull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime qeuml mund teuml ndikojneuml neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml neuml perormanceumln e individeumlve
ose grupeve teuml nxeumlneumlsvebull Shmangni gjuheumln qeuml eumlshteuml tepeumlr konuze ose komplekse dhe ccedilon neuml vlereumlsime teuml padobishmebull Shmangni temat e vlereumlsimit qeuml mund teuml shqeteumlsojneuml ose teuml jeneuml shumeuml teuml ndjeshme peumlr nxeumlneumlsit neumlse
nuk ka njeuml keumlrkeseuml detyruese peumlr teuml vlereumlsuar keumlto temabull Minimizoni teuml gjitheuml aktoreumlt e pareumlndeumlsisheumlm qeuml mund teuml ndikojneuml neuml gjykimin dhe rezultatin e perormanceumls
seuml nxeumlneumlsve sibull Faktoreumlt stilistik teuml tilleuml si shkrimi i doreumls falori i peumlrdorur ose struktura e falive kur qeumlllimi i njeuml
vlereumlsimi teuml shkruar eumlshteuml teuml vlereumlsojeuml veteumlm peumlrmbajtjen dhe teuml menduaritbull Paragjykimi i meumlsuesit qeuml mund teuml rezultojeuml neuml njeuml tendenceuml teuml peumlrgjithshme peumlr teuml qeneuml shumeuml bujar
ose shumeuml i ashpeumlr dhebull Eekti ku njeuml peumlrshtypje e peumlrgjithshme ose vlereumlsim i meumlparsheumlm ndikon vlereumlsimin e tanisheumlm
5 httpwwwjcseeorgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
Rishikim Testi
bull Vlereumlsimi i aneumlve teuml orta dhe teuml dobeumlta teuml pyetjevebull Ndryshimet neuml bazeuml teuml analizave teuml rezultatevebull Rishikoni qeumlllimet e testit peumlr teuml zbatuar ccedildo ndryshim
62 Analiza e shpeshteumlsiseuml
Analiza e shpeshteumlsiseuml mat numrin e hereumlve qeuml zgjidhet secila alternativeuml nga nxeumlneumlsit Neumlse alternativa teumlcaktuara zgjidhen pak ato mund teuml jeneuml teuml paeektshme dhe duhet teuml mendoni trsquoi zeumlvendeumlsoni me alternativameuml konkuruese
63 Veumlshtireumlsia e pyetjesVeumlshtireumlsia e njeuml pyetjeje matet duke pjeseumltuar numrin e peumlrgjigjeve teuml sakta me numrin total teuml peumlrgjigjeveVeumlshtireumlsia shkon nga 0 neuml 1 (0 shumeuml e veumlshtireuml me asnjeuml nxeumlneumls qeuml teuml jeteuml peumlrgjigjur sakteuml dhe 1 qeumlneumlnkupton qeuml teuml gjitheuml pjeseumlmarreumlsit neuml test janeuml peumlrgjigjur sakteuml)
V = RN
V = VeumlshtireumlsiR = numri i nxeumlneumlsve qeuml kaneuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakta teuml pyetjesN = numri i peumlrgjithsheumlm i nxeumlneumlsve
Rekomandime peumlr variacionet e vlerave V Rekomandime peumlr vlerat e pranueshme teuml V Disa shembuj teumlvlerave teuml pranueshme peumlr V teuml hasura neuml literature janeuml 02 neuml 09 04 neuml 085 dhe 03 neuml 07Ne rekomandojmeuml intervalin 025 neuml 075 qeuml peumlrdoret edhe neuml Shqipeumlri Pyetja me vlereuml V neuml intervalin0-025 do teuml thoteuml se eumlshteuml meuml e veumlshtireuml se duhet Pyetja me vlereuml V neuml intervalin 075-100 do teuml thoteuml seeumlshteuml meuml e lehteuml se duhet
Shembull Le teuml konsiderojmeuml se jepen dy pyetje me alternativa ku peumlr secileumln duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen esakteuml ndeumlrmjet kateumlr mundeumlsive (A B C dhe D) Neuml tabeleumln 9 tregohet sa student zgjedhin peumlrkateumlsisht secileumlnprej alternativave (peumlr Pyetjen 1 dhe 2)
Veumlshtireumlsia e pyetjes
PYETJA A B C D
1 0 3 24 32 12 13 3 2
tregon peumlrgjigjen e sakteuml
Peumlr Pyetjen 1 ne veumlrejmeuml qeuml A nuk eumlshteuml njeuml alternativeuml e mireumlmdashasnjeumlri nga nxeumlneumlsit nuk e ka zgjedhur sipeumlrgjigje Ne gjithashtu mund teuml njehsojmeuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml kaneumlzgjedhur peumlrgjigjen e sakteuml (24) me numrin total teuml nxeumlneumlsve (30)Duke peumlrdorur keumlteuml ormuleuml veumlshtireumlsia e Pyetjes 1 eumlshteuml 2430 ose 08
Njeuml rregull i peumlrgjithsheumlm eumlshteuml qeuml neumlse vlera peumlr veumlshtireumlsineuml e pyetjes eumlshteuml meuml e madhe se 075 ajo eumlshteumlnjeuml pyetje e lehteuml Neumlse vlera e veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml meuml e vogeumll se 025 ajo eumlshteuml njeuml pyetje e veumlshtireuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2136
40 41
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Duke pasur parasysh keumlto parametra kjo pyetje do teuml mund teuml konsi derohet mesatarisht e lehteuml - shumica(80) e nxeumlneumlsve janeuml peumlrgjigjur korrekt
Pyetja 2 eumlshteuml shumeuml meuml e veumlshtireuml (1230 = 040) Neuml teuml veumlrteteuml neuml Pyetjen 2 meuml shumeuml nxeumlneumls zgjedhinpeumlrgjigjen (B) krahasuar me ata qeuml zgjedhin peumlrgjigjen (A) Kjo pyetje duhet analizuar me kujdes peumlr teumlsiguruar qeuml B eumlshteuml njeuml alternativeuml e duhur (e peumlrshtatshme)
64 Diskriminimi i pyetjesNjeuml tjeteumlr matje Koeficienti i Diskriminimit ka teuml beumljeuml me sa dierencon njeuml vlereumlsim ndeumlrmjet pikeumlve teumllarta dhe teuml uleumlta Me faleuml teuml tjera ju duhet teuml beumlni teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit me arritje teuml larta duhet teuml keneumlzgjedhur alternativeumln e sakteuml neuml njeuml pyetje meuml shumeuml hereuml sa e kaneuml zgjedhur ateuml te grupi i nxeumlneumlsve mearritje meuml teuml uleumlta
Neumlse arrijmeuml keumlteuml themi se kemi njeuml diskriminim pozitiv (ndeumlrmjet 0 dhe 1) Kjo do teuml thoteuml se nxeumlneumlsit qeumlkaneuml marreuml meuml shumeuml pikeuml neuml peumlrundim teuml testit zgjedhin alternativeumln e sakteuml peumlr njeuml pyetje teuml caktuar meumlshumeuml hereuml se e zgjedhin ateuml nga grupi i nxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta Neumlse ju gjeni qeuml grupi inxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta janeuml peumlrgjigjur sakteuml meuml shumeuml hereuml ateumlhereuml pyetja ka koeficientnegativ teuml diskriminimit (ndeumlrmjet -1 dhe 0)
D = (H-L)ND = diskriminimiH = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e sipeumlrme (gjysma qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml) e pikeumlve teuml testitL = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e nxeumlneumlsve qeuml ka fituar meuml pak pikeuml neuml testN = numri i nxeumlneumlsve teuml njeuml neumlngrupi
Shembull Neuml tabeleumln 9 tregohen rezultatet e 10 pye tjeve nxeumlneumlsve teuml njeuml testi Vini re qeuml nxeumlneumlsit janeumlrenditur duke vendosur neuml krye ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml
Diskriminimi i pyetjes
NXEumlNEumlS TOTALPIKEuml ()
PYETJET
1 2 3
Nxeumlneumls 1 93 1 0 1
Nxeumlneumls 2 90 1 0 1
Nxeumlneumls 3 82 0 0 1
Nxeumlneumls 4 80 1 0 1
Nxeumlneumls 5 70 1 0 1
Nxeumlneumls 6 60 1 0 0
Nxeumlneumls 7 60 1 0 1
Nxeumlneumls 8 50 1 1 0
Nxeumlneumls 9 44 1 1 0
Nxeumlneumls 10 40 0 1 0
ldquo1ldquo tregon qeuml peumlrgjigja eumlshteuml e sakteuml bdquo0ldquo tregon peumlrgjigje teuml pasakteuml
Ndiqni hapat e meumlposhteumlm peumlr teuml peumlrcaktuar Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml dhe Koeficientin e Diskriminimit1 Pasi trsquoi keni renditur nxeumlneumlsit duke vendosur meuml lart ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml numeumlroni sa nga
ata janeuml neuml grupin e pikeumlve meuml teuml larta dhe sa nga grupi i pikeumlve teuml uleumlta qeuml i janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjesPeumlr pyetjen 1 janeuml 4 nxeumlneumls neuml gjysmeumln e sipeumlrme qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml peumlr pyetjen dhe 4 nxeumlneumls neumlgjysmeumln e poshtme
2 Peumlrcaktoni Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml metotalin e numrit teuml nxeumlneumlsve Peumlr Pyetjen 1 ky do teuml jeteuml 810 ose V(p)=080
3 Peumlrcaktoni koeficientin e diskriminimit duke zbritur nga numri i nxeumlneumlsve qeuml i janeuml peumlrgjigjur pyetjes sakteuml neumlgrupin e pikeumlve teuml larta numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjes neuml grupin e pikeumlve teuml uleumlt Pastajrezultatin e pjeseumltoni me numrin e nxeumlneumlsve teuml ccedildo grupi (qeuml neuml rastin toneuml janeuml 5 neuml ccedildo grup)
Peumlr pyetjen 1 kjo do teuml thoteuml qeuml duhet teuml zbritni 4 nga 4 ta pjeseumltoni me 5 dhe rezultati peumlr Koe eDiskriminimit del 0
Peumlrgjigjet peumlr Pyetjet 1 ndash 3
PYETJA SAKTEuml (GRUPI I S IPEumlRM) SAKTEuml (GRUPI I ULEumlT) VEumlSHT IREumlSIA V(P) D ISKRIMINIMI (D)
Pyetja 1 4 4 080 0
Pyetja 2 0 3 030 -06
Pyetja 3 5 1 060 08
ani qeuml kemi tabeleumln e ploteumlsuar ccedilareuml neumlnkupton Ne veumlrejmeuml se Pyetja 2 ka njeuml koeficient veumlshtireumlsie 030(do teuml thoteuml shumeuml e veumlshtireuml) dhe peumlr meuml tepeumlr ka koeficientin e diskriminimit negativ -06 (do teuml thoteumlse nxeumlneumlsit me arritje meuml teuml uleumlta kaneuml qeneuml meuml teuml prirur peumlr teuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakteuml) Kjo pyetje duhetanalizuar me kujdes dhe ndoshta duhet ndryshuar ose hequr Pyetja meuml e mireuml nga teuml gjitha paraqitet Pyetja3 e cila ka njeuml nivel teuml keumlnaqsheumlm veumlshtireumlsie (060) dhe diskriminon jashteumlzakonisht mireuml (080)Sa nga pyetjet kaneuml veumlshtireumlsi mesatare Keumlto janeuml meuml teuml mirat sepse ato sigurojneuml mundeumlsineuml meuml teuml mireuml peumlrteuml diskriminuar (peumlr ta veumlrejtur keumlteuml shihni koeficientet e diskriminimit maksimal teuml tyre neuml radheumln e pareumlteuml titujve) Pyetjet teuml cilave shumica e nxeumlneumlsve u peumlrgjigjet mireuml ose shumica u peumlrgjigjet gabim thjesht nukmund teuml diskriminojneuml shumeumlProva meuml e reumlndeumlsishme peumlr diskriminimin e njeuml pyetje eumlshteuml ta krahasojmeuml ateuml me maksimumin e mundsheumlmSa mireuml diskriminon secila pyetje lidhur me maksimumin e mundsheumlm
Meuml poshteuml jepet njeuml rregull i peumlraeumlrtbull Diskriminimi eumlshteuml praneuml maksimumit teuml mundsheumlm = pyetje shumeuml
diskriminuesebull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa gjysma e maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje me diskriminim teuml keumlnaqsheumlmbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa ccedilereku i maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje e dobeumltbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlr zero = pyetje qeuml nuk diskriminonbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml negativ = pyetje e keqe (hiqeni neumlse
eumlshteuml meuml e vogeumll se -01)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2236
42 43
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 1 ndash MODELE TESTE PEumlRVLEREumlSIM PEumlRMBLEDHEumlSLeumlnda MatematikeumlTabela e specifkimeve teuml testit matematikeuml - Klasa 6-9
Matematikeuml - Fushat Peumlrmbajtjet Njohje Teuml kuptuarit Zbatim Anali zeuml Sintez euml Vlereumlsim Shuma
Numri22
Shprehje numerike 9c(1) 1(1) 2(2)
Numrat e ploteuml 11(2) 1(2)
Tyesat 2(1) 1(1)
Fuqiteuml 6(2) 4(1) 2(3)Krahasimi i numraveme paraqitje teumlndryshme
8(3) 1(3)
Algjebra dheFunksioni
32
Rreumlnja e ekuacionit 3(1) 1(1)
Vlera teuml unksioneve 7(3) 1(3)
Tjeshtimi ishprehjeve shkronjore 9a(2) 9b(2) 16(3) 3(7)
Sistemet e dyekuacioneve
20a(2) 1(2)
Grafiku i unksionevey= kx + a
Inekuac teuml uq seuml pareumlme njeuml ndrysh
18(3) 1(3)
Gjeometriadhe matjet
32
Kthimi i njeumlvlersheumlmneuml njeumlsi matje teuml tjera
5(1) 1(1)
Simetria 10(2) 1(2)
Ngjashmeumlria etrekeumlndeumlshave
12(1) 15(2) 2(3)
Gjetja e elementeveneuml trekeumlndeumlshinkeumlnddrejteuml
17(2) 12(2) 2(4)
Rrethi dhe tangjenca 19(4) 1(4)
Drejteumlzat neuml planinkoordinativ
20b(2) 1(2)
Mbledhja orgdhe peumlrpunimi
i teuml dheumlnave14
Mesatarja 14a(1) 14b(2) 2(3)
Leximi i teuml dheumlnave 13a(2) 13b(2) 2(4)
Totali 2(4) 6(11) 10(15) 3(8) 4(8) 1(4) 26 (50pikeuml)
TESTVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt - Klasa 6-9
Leumlnda Matematikeuml
Udheumlzime peumlr nxeumlneumlsin
esti neuml total ka 20 pyetje (26 keumlrkesa) Peseuml pyetjet e para janeuml pyetjet me alternativa dhe vlereumlsohen menga 1 pikeuml Pjesa tjeteumlr janeuml pyetjet me ploteumlsim me zgjidhje etj Pikeumlt peumlr secileumln keumlrkeseuml teuml pyetjeve janeumldheumlneuml peumlrbri tyreKoha peumlr zhvillimin e testit eumlshteuml 2 oreuml
Peumlr peumlrdorim nga komisioni i vlereumlsimit
Keumlrkesa 1 2 3 4 5 6 7 8 9a
Pikeuml
Keumlrkesa 9b 9c 10a 10b 11 12 13a 13b 14a
Pikeuml
Keumlrkesa 14b 15 16 17 18 19 20a 20b
Pikeuml
otali i pikeumlve KOMISIONI I VLEREumlSIMIT
NotaNiveli
Detyra 1 1 + 2(17 ndash 12) = 1 pikeuml A) 0B) 1
C)
D) 2
Detyra 2 Ccedil lsquopjeseuml e drejtkeumlndeumlshit eumlshteuml e ngjyrosur 1 pikeuml
A)
B)
C)
D)
Detyra 3 Zgjidhja e ekuacionit 3 ndash 2 x = x eumlshteuml 1 pikeuml
A) x = ndash 1B) x = 0
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2336
44 45
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C) x = 1D) x = 2
Detyra 4 42ndash2 middot 23 = 1 pikeuml A) 2ndash6
B) 2ndash5
C) 2D) 22
Detyra 5 Neumlse 1200 metra i peumlrshkoni neuml 12 minuta gjeni shpejteumlsineuml tuaj neuml kilometeumlr peumlr oreuml A) 4 kmoreuml 1 pikeumlB) 6 kmoreumlC) 8 kmoreumlD) 10 kmoreuml
Detyra 6 Ploteumlsoni barazimin(p+2)middot(p+2)middot_____middot 32middot____ = (p+2)3middot(32)2 2 pikeuml
Detyra 7 Ploteumlsoni tabeleumln me vlerat qeuml merr unksioni peumlr vlerat e dheumlna teuml x-it3 pikeuml
Detyra 8 Renditni numrat nga meuml i vogli te meuml i madhi 3 14 03 33 3 pikeuml
Detyra 9 Paraqitni meuml thjeshteuml shprehjet
a) k 2 - 2k + 5k 2 + 6k = 2 pikeuml
b) 14 - 8middot = 2 pikeuml
c) 002 middot 103 1 pikeuml
Detyra 10 Segmenti AD eumlshteuml ndareuml neuml tre pje seuml teuml barabarta
2 pikeumlPloteumlsoni kutizat
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
Detyra 11 Festivali i zeumlrave teuml rinj u hap diteumln e enjte dhe u ndoq nga 345 spektatoreuml Numri ispektatoreumlve dyfishohej ccedildo diteuml Sa spektatoreuml e ndoqeumln estivalin neuml nateumln finale qeuml u mbajt diteumln ediel
2 pikeuml
Detyra 12 Neuml trekeumlndeumlshin keumlnddrejteuml ABC keumlndi A eumlshteuml 30ordm DE = 1cm dhe AD=DC Gjeni gjateumlsiteumle brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit ABC
3 pikeuml
Detyra 13 Neuml grafik paraqitet numri i nxeumlneumlsve djem dhe vajza qeuml peumllqejneuml meuml shumeuml rutat oseeumlmbeumllsirata) Sa peumlrqind e tyre peumllqejneuml rutat 2 pikeuml
b) Zgjedhim rasteumlsisht njeuml nxeumlneumls Gjeni probabilitetin qeuml i zgjedhuri teuml jeteuml djaleuml 2 pikeuml
150
Fruta
Embelsira
D jem Vajza
100
50
0
Detyra 14 Jepet bashkeumlsia - 9 - 8 - 3 0 7 10a) Gjeni mesataren 1 pikeumlZgjidhen tre numra teuml ndrysheumlm a b dhe c Gjeni vlereumln meuml teuml madhe teuml mundshmeteuml prodhimit a middot b ndash c 2 pikeuml
Detyra 15 Jepet paralelogrami ABCD me sipeumlraqe 15 cm2 dhe brinjeuml aneumlsore AD = 3cmDiagonalja DB eumlshteuml pingule AD Gjeni perimetrin e paralelogramit 2 pikeuml
Detyra 16 Tjeshtoni 3 pikeuml
Detyra 17 Jepet trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml dybrinjeumlnjeumlsheumlm ABC me hipotenuzeuml BC =8cmGjeni gjateumlsiteuml e kateteve teuml trekeumlndeumlshit 2 pikeumlDetyra 18 Peumlr ccedillsquovlera teuml x - it nga R vlera e shprehjes eumlshteuml meuml e madhe se vlera e shprehjes x ndash1
3 pikeuml
Detyra 19 S1 dhe S
2 janeuml dy gjysmeumlrratheuml me rreze 1 njeumlsi dhe tangjenteuml si neuml figureuml Drejteumlza d eumlshteuml
tangjente me rrethin S2 neuml pikeumln B Gjeni sipeumlraqen e pjeseumls seuml ngjyrosur
4 pikeuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2436
46 47
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
S1 S2
A B
d
Detyra 20 Drejteumlzat e dheumlna neuml planin koordinativ priten neuml pikeumln Pa) Gjeni koordinatat e pikave P dhe Q 2 pikeumlb) Gjeni sipeumlraqen e trekeumlndeumlshit OPQ 2 pikeuml
y = x
y
y = 2 - x
P
Q0 x
62 Kthimi i pikeumlve neuml nota dhe nivele
Intervalet e pikeumlve Nota Niveli
41-50 Nota 5 A
31-40 Nota 4 B
21-30 Nota 3 C
11-20 Nota 2 D
00-10 Nota 1
TEST - Dituri natyreVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr gjysmeumlvjetorin e pareuml (shtator ndashdhjetor)
Detyra 1 Leumlnda nga e cila janeuml peumlrbeumlreuml keumlta trupa eumlshteuml1 pikeuml
A druriB qelqiC metaliD letra
Detyra 2 Njeumlsia bazeuml peumlr matjen e gjateumlsiseuml eumlshteuml1 pikeuml
A litriB metriC gradeumlD kilogrami
Detyra 3 Uji vlon neuml temperatureumln 1 pikeuml A 0oCB 50oCC 90oCD 100oC
Detyra 4 emperatura e ajrit qeuml tregon termometri neuml figureumln e meumlposhtme eumlshteuml
1 pikeuml A 38oCB 39oCC 40oCD 41oC
Detyra 5 Shkruani dy veti teuml leumlngjeve 2 pikeumla)___________________________________________________________b)___________________________________________________________
Detyra 6 Ploteumlsoni faliteuml5 pikeuml
a) Gjateumlsiteuml e objekteve i matim me _______________ b) Hapeumlsira qeuml zeuml njeuml trup quhet ___________________ c) Procesi qeuml shkakton largimin e ujit nga toka quhet ____________________ d) Leumlngjet marrin _____________________ e eneumls ku ndodhen e) Njeumlsiteuml themelore teuml matjes janeuml ___________________ neuml teuml gjitheuml boteumln
Detyra 7 Shkruani cileumlsiteuml e peumlrbashkeumlta teuml keumltyre trupave 3 pikeuml molleuml ccedilokollateuml karamele _______________________________ tavolineuml karrige tabeleuml __________________________________ top glob portokall __________________________________
Detyra 8 Shkruani disa veprime qeuml duhet teuml beumljneuml njereumlzit peumlr teuml patur njeuml mjedis teuml pasteumlr4 pikeuml
a) _____________________________________________________________________b) _____________________________________________________________________c) _____________________________________________________________________d) _____________________________________________________________________
Detyra 9 Ploteumlsoni faliteuml2 pikeuml
a) Neumln veprimin e njeuml orce trupat _______________b) Neuml sipeumlraqe teuml leumlmuara leumlvizja eumlshteuml _______________ se neuml sipeumlraqe teuml ashpra
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 636
10 11
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shprehia eumlshteuml meumlnyra e veprimit a e sjelljes qeuml kryhet vetvetiu pas njeuml peumlrseumlritje a ushtrimi teuml gjateuml e teumlvazhduesheumlmbull ushtrime kurioziteti okusim neuml probleme marrje e iniciativaveQeumlndrimi eumlshteuml prirja peumlr teuml reaguar neuml meumlnyreuml specifike peumlrkundrejt njeuml situate ose vlere zakonisht e shoqeumlruarme ndjenja dhe emocionebull pjeseumlmarrje neuml diskutim bashkeumlpunim keumlrkim ndihme dheumlnie ndihme verifikim kritika konstruktive
Vlera eumlshteuml kriter sipas teuml cileumls gjykohet sjellja e individit neuml raport me grupinbull respektimi i mendimit teuml tjetrit marrje e peumlrgjegjeumlsive veumlmendje demonstrim vullneti respektim i
rregullave peumlrmbushje e detyrave
Kompetencat kryesore sipas kurrikuleumls re teuml Kosoveumls
NJOHJE KUPTIM ZBATIM
MENDIM KRITIKbull Analizeuml Sintezeumlbull Problembull Krijim
1 KOMUNIKUES EFEKTIV2 MENDIMTAR KREATIV3 NXEumlNEumlS I SUKSESSHEumlM
4 KONTRIBUES EFEKTIV5 INDIVID I SHEumlNDOSHEuml
8 QYTETAR I PEumlRGJEGJSHEumlM
DOMENI I FUSHEumlSMATEMATIKEuml DHE
SHKENCA
1 Kompetenca e komunikimit dhe e teuml shprehurit2 Kompetenca e teuml menduarit3 Kompetenca e teuml meumlsuarit
4 Kompetenca peumlr jeteuml peumlr puneuml dhe peumlr mjedis5 Kompetenca personale6 Kompetenca qytetare
23 Rezultatet e meumlsimitRezultatet e meumlsimit janeuml deumlshmi se ccedilareuml pritet qeuml nxeumlneumlsi teuml dijeuml teuml kuptojeuml dhe a eumlshteuml i ateuml ta realizojeuml ateumlpas peumlrundimit teuml suksessheumlm teuml procesit teuml meumlsimit (Udheumlzuesi i ECS 2009)
Rezultatet e peumlrgjithshme meumlsimore neuml fusheumln e matematikeumls
1 Zgjidhja e problemeve matematike2 Arsyetimi dhe deumlshmiteuml matematike3 Komunikimi matematik4 Lidhjet neuml matematikeuml5 Peumlraqeumlsimi matematik6 Modelimi matematik 7 euml menduarit matematik8 Peumlrdorimi i teknologjiseuml neuml matematikeuml
Rezultatet e peumlrgjithshme meumlsimore neuml usheumln e shkencave teuml natyreumls
1 Strukturimi i mendimit shkencor peumlr konceptet modelet teoriteuml dhe ligjet peumlr ndeumlrtimin e materiesproceseve dhe dukurive neuml natyreuml
bull Materia e gjalleuml dhe jo e gjalleuml dhe vetiteuml e sajbull Proceset dhe dukuriteuml fizike kimike biologjike neuml okeuml dhe Gjitheumlsi
2 Zhvillimi i shkathteumlsive teuml keumlrkimit shkencor peumlr ndeumlrtimin e materies proceseve dhe dukurive neuml natyreuml3 Ndeumlrlidhja ndeumlrmjet leumlndeumlve teuml shkencave teuml natyreumls dhe ushat tjera teuml kurrikuleumls4 Zbatimi i shkenceumls dhe teknologjiseuml neuml jeteumln e peumlrditshme5 Zhvillimi i shkathteumlsive teuml komunikimit neuml shkenceuml dhe peumlrmes shkenceumls
Kompetencat e kurrikuleumls rezultatet e teuml nxeumlnit peumlr shkalleuml dhe peumlr usheuml janeuml teuml peumlrcaktuara neuml kurrikuleumlnbeumlrthameuml ndeumlrsa deumlshmiteuml duhet teuml peumlrcaktohen nga meumlsimdheumlneumlsi
24 Deumlshmiteuml
Deumlshmiteuml janeuml deklarata peumlrmes teuml cilave beumlhet vlereumlsimi Peumlrmes deumlshmive beumlhet vlereumlsimi me noteuml qeuml eumlshteumlreal i arsyesheumlm i drejteuml dhe i besuesheumlmDeumlshmiteuml deklarojneuml sakteuml shkurt dhe qarteuml qeumlllimin e keumlrkeseumls (pyetjes) Deumlshmiteuml janeuml teuml matshme mereerenceuml numerike (apo pikeumlzimi) dhe teuml zbatueshme Po ashtu deumlshmiteuml janeuml teuml arritshme dhe janeuml teumlpeumlrmbushura Deumlshmiteuml mbeumlshteten neuml rezultatet e teuml nxeumlnit neuml meumlnyreuml qeuml teuml mbulojneuml teuml gjitha njohuriteumlateumlsiteuml zoteumlsiteuml shkathteumlsiteuml relevante dhe vlerat e keumlrkuara peumlr njeuml vlereumlsim teuml besuesheumlm Kur deumlshmiteuml embledhura teuml krahasohen me kriteret e perormanceumls eumlshteuml e mundur teuml matet peumlrmbushja e kompetenceumls
Meuml poshteuml kemi dy shembuj se si peumlrcaktohen deumlshmiteuml peumlr rezultate
a) Rezultati i fusheumls 1 Zgjidhja e problemeve
Cilat keumlrkesa priten nga nxeumlneumlsi identifikon problemin definon problemin beumln planin e zgjidhjes seumlproblemit analizon teuml dheumlnat zbaton inormatat dizajnon zgjidhjen beumln proveumln Realizimi beumlhet peumlrmesskenarit teuml problemit puneumls neuml grupe analizeumls seuml ndonjeuml rasti etj
Rezultati 1 Zbaton konceptet e probabilitetit
Deumlshmibull Peumlrveteumlson konceptin ldquorastrdquo (ldquoshanseumlrdquo ) dhe lidhjen me mundeumlsineuml qeuml njeuml ngjarje teuml ndodheumlbull Identifikon ngjarjet qeuml ndodhin me siguri ngjarjet e pamundura ngjarjet qeuml ndodhin neuml njeuml numeumlr
rasteshbull Nxjerr hipoteza nga rezultati peumlr ngjarjet e thjeshta (bazuar neuml ngjarjet e kaluara)bull Peumlrshkruan dhe parashikon rezultatet e ngjarjeve bazuar neuml eksperimentebull Peumlrdor thyesat peumlr teuml peumlrshkruar rezultate e eksperimentitbull Peumlrdor shembuj si bazeuml peumlr parashikimin e ngjarjeve ose peumlr gjeneralizimin e arsyetimevebull Paraqet teuml dheumlnat e grumbulluara neuml tabeleuml dhe beumln leximin dhe krahasimin e tyre
b) Rezultati i fusheumls 3 KomunikimiCilat keumlrkesa priten nga nxeumlneumlsi njohja e simboleve shkathteumlsi neuml teuml olurit dhe neuml teuml shkruarit Realizimibeumlhet peumlrmes prezantimit teuml shenjave dhe teuml shkruarit prezanton diskuton neuml grupe debaton luan rolinneuml grup etj
Rezultati 3 Zgjidh dhe peumlrdoreuml metoda dhe teknika teuml peumlrshtatshme peumlr teuml analizuar teuml dheumlnat
statistikore
Deumlshmibull Organizon dhe shaq teuml dheumlnat me njeuml variabeumll neuml grafikeumlt e duhur peumlr teuml peumlrcaktuar se cilat lloje teuml
grafikeumlve janeuml teuml peumlrshtatshme peumlr grupin e teuml dheumlnave teuml ndryshmebull Peumlrdoreuml thyesat dhe peumlrqindjet peumlr teuml krahasuar bashkeumlsiteuml e teuml dheumlnave sipas madheumlsivebull Radhiteuml sakteuml vlerat e teuml dheumlnave numerike teuml bashkeumlsiseuml seuml teuml dheumlnave qeuml peumlrmbajneuml thyesa dhe decimale
duke identifikuar maksimumin dhe minimumin e vlerave e teuml dheumlnave dhe llogarit rangun peumlr bashkeumlsineumle teuml dheumlnave
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 736
12 13
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
25 Lidhja ndeumlrmjet rezultateve teuml teuml nxeumlnit peumlr shkalleuml dhe kompetencavekryesore me rezultatet e teuml nxeumlnit teuml fusheumls
Rezultate thelbeumlsore meumlsimore
Rezultatet e peumlrgjithshme meumlsimore
Kompetencat kryesore
Deumlshmiteuml
Keumlrkesa pytja
Rezultati
Mendimtar kreativ [ aqe 20Kurrikula Beumlrthameuml]Rezultatet e teuml nxeumlnit teuml fusheumls -Rezultati 2 Arsyetimet dhe veumlrtetimetmatematike (50)
Nxeumlneumlsi (kl IIIIVV)Nxjerr rregullat arsyeton konceptet dhemodelet e thjeshta matematikore peumlr teuml
hapur rrugeumln peumlr koncepte teuml rejaDeumlshmi Identifikimi i numrave teuml thjesht (prej 1-100)
Shembull1 Ccedilareuml quhet numeumlr i thjeshteuml2 Sa numra teuml thjeshteuml ka nga 1-1003 Cileumlt numra teuml thjesht janeuml neuml dhjeteumlshen e shtateuml4 Neumlse secilit numeumlr teuml thjeshteuml i shtohet numri 1ateumlhereuml sa numra teuml thjeshteuml ka nga 1-100
3 ROLI I VLEREumlSIMIT PEumlRMBLEDHEumlSNEuml PROCESIN E MEumlSIMDHEumlNIES DHE TEumlNXEumlNIT DHE LLOJET E VLEREumlSIMEVE TEumlNXEumlNEumlSVE
31 Ccedilfareuml eumlshteuml vlereumlsimi
Vlereumlsimi peumlrkufizohet gjereumlsisht si procesi imbledhjes dhe interpretimit teuml inormacionitqeuml mund teuml peumlrdoret peumlr teuml inormuar meumlsuesitnxeumlneumlsit dhe kur eumlshteuml e mundur prindeumlrit osepeumlrdoruesit e tjereuml teuml inormacionit teuml vlereumlsimitrreth peumlrparimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolleuml(HannaampDettmer 2004) euml dheumlnat na japinpamje teuml aktiviteteve teuml ndryshme teuml vlereumlsimitsi detyrat e ndryshme veumlzhgimet provimet etjPasi i kemi mbledhur teuml dheumlnat jemi neuml gjendjeteuml beumljmeuml vlereumlsimin e nxeumlneumlsit Vlereumlsimi eumlshteumlnjeuml peumlrmbledhje e aktiviteteve vlereumlsuese teuml meumlsipeumlrme Neuml akt konsiderohet pjeseuml e keumltij vlereumlsimi edhepeumlrcaktimi i meumlnyrave si teuml peumlrmireumlsohen dobeumlsiteuml e shprehura boshlleumlqet dhe mungesat e njohuriveNeuml njeuml ormeuml vlereumlsimi i ngjan njeuml qarku teuml mbyllur Neuml figureumln 1 eumlshteuml paraqitur njeuml skemeuml e tilleuml meneuml qendeumlr meumlsuesin (Moskalrsquos model Moskal 2000 p 194)
Planifkim Teuml dheumlna Interpretim Peumlrdorim
Figura1 Vlereumlsimi sipas modelit Moskal
Pa praktikat e sheumlndosha teuml vlereumlsimit ne nuk mund teuml dimeuml neumlse nxeumlneumlsit po ecin sipas planit Peumlr meumlshumeuml ne nuk mund teuml jemi neuml gjendje teuml planifikojmeuml neuml meumlnyreuml eektive mundeumlsiteuml e meumlsimit teuml nxeumlneumlsveneuml teuml ardhmen
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 836
14 15
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
32 Format kryesore teuml vlereumlsimit
Vlereumlsimi mund teuml sheumlrbejeuml peumlr qeumlllime teuml ndryshme dhe orma qeuml ju zgjidhni do teuml varet nga qeumlllimi itij Njeuml nga qeumlllimet kryesore teuml vlereumlsimit i shprehur qarteuml edhe neuml Kornizeumln Kurrikulare teuml Kosoveumlseumlshteuml motivimi i nxeumlneumlsve dhe planifikimi i veprimtarive peumlr peumlrmireumlsimin e rezultateve neuml teuml ardhmen NeumlKurrikuleumln Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt sistemi i vlereumlsimit peumlrshkruhet si meuml poshteuml
Llojet e vlereumlsimit
Vlereumlsimi mund teuml klasifikohet si vlereumlsim ormues diagnostikues peumlrmbledheumls dhe motivuesbull Vlereumlsimi ormues (vlereumlsimi peumlr teuml nxeumlneuml) kryhet neuml meumlnyreuml teuml vazhdueshme peumlr marrjen e inormacioneve
teuml arritjes seuml nxeumlneumlsve gjateuml procesit meumlsimorbull Vlereumlsimi diagnostikues peumlrdoret peumlr marrjen e inormacioneve teuml arritjes seuml nxeumlneumlsve peumlr shkalleumln e
peumlrveteumlsimit teuml njohurive shkathteumlsive shprehive qeumlndrimeve dhe vlerave dhe i ndihmon meumlsimdheumlneumlsit
peumlr puneumln e meumltejshmebull Vlereumlsimi peumlrmbledheumls (vlereumlsimi i teuml nxeumlnit) peumlrshin aktivitetin e peumlrgjithsheumlm teuml teuml nxeumlnit teuml nxeumlneumlsve
Vlereumlsimi peumlrmbledheumls beumlhet neuml und teuml periudhave teuml caktuara bull Vlereumlsimi motivues peumlrdoret peumlr nxitjen e interesimit dhe deumlshireumln e nxeumlneumlsve peumlr teuml nxeumlneuml
Gjateuml vlereumlsimit peumlrdoren orma teuml ndryshme sibull vlereumlsimi i drejtpeumlrdrejteuml dhe i pandeumlrprereuml - peumlrcjellja e vazhdueshme e arritjeve teuml nxeumlneumlsve vlereumlsimi
indirekt me aneuml teuml testevebull vlereumlsimi nga nxeumlneumlsi - gjateuml puneumls neuml grupe ose gjateuml peumlrgjigjeve qeuml japin ku nxeumlneumlsit ploteumlsojneuml njeumlri-
tjetrin dhe vlereumlsojneuml mbi bazeumln e argumentevebull veteumlvlereumlsimi
Teks teuml veccedilanteuml gjateuml vlereumlsimit duhet trsquoi kushtojmeuml komunikimit neuml vazhdimeumlsi teuml shprehurit gojor peumlrmesndeumlrveprimit si dhe teuml shprehurit me shkrim1Vlereumlsimi ormativ quhet ndryshe edhe vlereumlsim peumlr teuml nxeumlneuml (VpN) Karakteristikat qeumlllimi dhe ormat ezbatimit teuml tij janeuml teuml shprehura neuml dokumentin e Kurrikuleumls seuml Kosoveumls dhe dokumente tjera meuml specifiketeuml lidhura me vlereumlsimin teuml MASH Ne keumltu po e prezantojmeuml shkurt pasi qeumlllimi yneuml kryesor neumlpeumlrmjetkeumltij materiali eumlshteuml thellimi neuml vlereumlsimin peuml rmbledheumlsVlereumlsimi ormativ eumlshteuml projektuar peumlr teuml ndihmuar nxeumlneumlsit teuml meumlsojneuml neuml meumlnyreuml meuml efikase duke u dheumlneumlatyre tregues dhe drejtime si mund teuml peumlrmireumlsohen Njeuml vlereumlsim ormues peumlr shembull mund teuml marreumlormeumln e njeuml testi neuml klaseuml qeuml eumlshteuml vlereumlsuar me pikeuml por nuk vendosim noteuml
Llojet e vlereumlsimit formativ
bull Veumlzhgimet e oreumlve teuml meumlsimitbull Detyrat e shteumlpiseuml dhe rishikimi e diskutimi i tyre neuml klaseumlbull Pyetje-peumlrgjigjet e planifikuara dhe spontane neuml meumlsimbull Bashkeumlbisedimi dhe ndeumlrveprimi meumlsues-nxeumlneumls sipas periudhavebull Aktiviteti i nxeumlneumlsit neuml klaseuml kur raporton rezultate teuml puneumlve individuale dhe neuml grupbull Vlereumlsimi i ndeumlrsjelleuml i nxeumlneumlsve dhe veteumlvlereumlsimiVlereumlsimi diagnostikues peumlrdoret peumlr teuml treguar peumlrgatitjen e njeuml nxeumlneumlsi peumlr njeuml njeumlsi kapitull apo programstudimi dhe identifikon ccedildo boshlleumlk teuml mundsheumlm neuml njohuriteuml ateumlsiteuml dhe teuml kuptuarit Vlereumlsimidiagnostikues eumlshteuml konsideruar edhe si njeuml ormeuml e zakonshme e vlereumlsimit ormativ
1 MASHT Kurrikula Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt 2012
Llojet e vlereumlsimit diagnostikues
bull estet diagnostikuese (peumlr peumlrmbajtjen mundeumlsiteuml etj)bull Veteumlvlereumlsimi (qeuml identifikon shkathteumlsiteuml dhe kompetencat)bull Diskutimi neuml grup dhe raportimibull Intervista apo diskutim me meumlsuesin zakonisht individuale dhe jo teuml gjata
Vlereumlsimi peumlrmbledheumls (sumativ) peumlrdoret peumlr teuml treguar shkalleumln e suksesit teuml nxeumlneumlsit neuml peumlrmbushjene rezultateve teuml teuml meumlsuarit peumlr njeuml njeumlsikapitull teuml programit dhe peumlr njeuml periudheuml teuml caktuar kohoreNjeuml vlereumlsim peumlrmbledheumls peumlrcakton noteumln qeuml merr apo nivelin qeuml arrin nxeumlneumlsi psh njeuml ese provimpeumlrundimtarVlereumlsimi duhet teuml jeteuml pjeseuml peumlrbeumlreumlse e planeve vjetore planeve mujore dhe ditore teuml meumlsimdheumlneumlsve2Meumlsimdheumlneumlsit duhet ta planifikojneuml vlereumlsimin peumlrmbledhes (vlereumlsimin e teuml nxeumlnit) neuml peumlrputhje mepolitikeumln e shkolleumls dhe rezultatet e pritshme teuml caktuara neuml kurrikuleuml
Vlereumlsimi peumlrmbledheumls kryhet neuml und teuml procesit teuml teuml nxeumlnit dhe jep inormata kthyese peumlr teuml meumlsuaritdhe teuml nxeumlnitVlereumlsimi peumlrmbledheumls eumlshteuml meuml shumeuml i shprehur si produkt dhe vlereumlson produktin final ndeumlrsa vlereumlsimiormues eumlshteuml procesi qeuml ccedilon neuml finalizimin e produktit Nuk eumlshteuml shumeuml e reumlndeumlsishme teuml peumlrpiqemi teuml gjejmeumldallimet ndeumlrmjet vlereumlsimeve ormativ dhe peumlrmbledheumls neuml vend qeuml teuml planifikojmeuml strategji vlereumlsimi qeuml iupeumlrshtaten dhe peumlrmbushin qeumlllimet e shprehura neuml fillim teuml ccedildo periudhe apo gjateuml gjitheuml vitit
Llojet e vlereumlsimeve peumlrmbledheumlse janeuml
bull Detyrat e ndryshme teuml peumlrditshmebull euml shprehurit me gojeuml dhe aktivizimi neuml meumlsimbull Projektet e dheumlna nga meumlsuesi dhe realizimi i tyre nga nxeumlneumlsibull Dosja e nxeumlneumlsitbull Veteumlvlereumlsimi i nxeumlneumlsit dhe motivimibull Provimet (njeumlsi kapitujgjysmeuml vjetoreuml)bull Provime peumlrundimtarebull Provime peumlrmbylleumlse
Shkolla duhet teuml keteuml njeuml sistem peumlr teuml verifikuar dhe peumlr teuml siguruar cileumlsi neuml kryerjen e vlereumlsimit peumlrmbledheumlsSi pjeseuml e planit zhvillimor shkollat duhet teuml zhvillojneuml dhe implementojneuml njeuml sistem peumlr verifikim teumlbrendsheumlm teuml vlereumlsimit me role teuml peumlrcaktuara dhe personel teuml kualifikuar Ky sistem kontrollon instrumentetvlereumlsuese sipas standardeve kritereve dhe kontrollon kushtet e procedurat peumlr administrim
Kategoriteuml kryesore teuml vlereumlsimit peumlrmbledheumls janeumlTradicional ndash periodik (me pjeseuml) vlereumlsimi peumlrmbledheumls tradicional eumlshteuml ai me ldquolaps e leteumlrrdquo neumlpeumlrundim teumlbull njeuml ore meumlsimibull njeuml njeumlsie kapitullibull njeuml periudhe kohore semesteumlrbull njeuml viti shkollorbull njeuml cikli
2 MASHT (2012) Udheumlzues Standardet e Vlereumlsimit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 936
16 17
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Vlereumlsimet peumlrmbledheumlse teuml tilla janeuml periodike dhe shpesh janeuml konceptuar teuml kryhen neuml und teuml ciklit teumlmeumlsimdheumlnies dhe teuml meumlsuarit
I Integruar Neuml dallim me vlereumlsimin tradicional teuml peumlrshkruar meuml sipeumlr sot zbatohet vlereumlsimi i integruarqeuml nuk vendos vlereumlsim me noteuml veteumlm me aneuml teuml njeuml apo disa provimeve Ky lloj vlereumlsimi ndjek nxeumlneumlsinmeuml nga aeumlr dhe neuml meumlnyreuml teuml vazhdueshme neumlpeumlrmjet veprimtarive teuml peumlrshkuara meuml sipeumlr neuml rubrikeumlnldquoLlojet e vlereumlsimeve peumlrmbledheumlserdquo Neuml peumlrundim meumlsuesi integron teuml gjitha rezultatet e nxeumlneumlsit neuml keumlteumlproces dhe rezultati peumlrundimtar eumlshteuml njeumlkoheumlsisht gjykim dhe shumeuml e keumltyre rezultateveVlereumlsimi peumlrmbledheumls nga ormati i pyetjeve teuml peuml rdorura mund teuml jeteuml objektiv apo subjektiv
Objektiv llojet e pyetjeve peumlrshijneuml pyetje objektive si e veumlrteteuml e gabuar me alternativa me shoqeumlrim etjVlereumlsim objektiv me test eumlshteuml orma e testit me pyetje qeuml kaneuml njeuml peumlrgjigje teuml sakteuml teuml vetme
Subjektiv llojet e pyetjeve janeuml subjektive si ese pyetje me und teuml hapur (detyra e problema peumlr trsquouzgjidhur) etj Vlereumlsim subjektiv me test eumlshteuml orma e testit me pyetje teuml cilat mund teuml keneuml meuml shumeuml senjeuml peumlrgjigje (ose meuml shumeuml se njeuml meumlnyreuml peumlr teuml shprehur peumlrgjigjen e veumlrteteuml)
33 Parimet kryesore teuml vlereumlsimit
Neuml meumlnyreuml teuml peumlrgjithshme vlereumlsimi i nxeumlneumlsve duhetbull teuml respektojeuml personalitetin e nxeumlneumlsitbull teuml nxiseuml veteumlbesimin e nxeumlneumlsit dhe ndjenjeumln peumlr peumlrparimbull teuml nxiteuml nxeumlneumlsin teuml verifikojeuml dijen e tijbull teuml ateumlsojeuml nxeumlneumlsin peumlr meumlsim teuml pavarur peumlr veteumlvlereumlsim dhe
vlereumlsim teuml teuml tjereumlve
Vlereumlsimi eektiv varet kryesisht nga keumlto parimebull vleshmeumlriabull besueshmeumlriabull dobiabull paanshmeumlria
Vlefshmeumlria tregon neumlse vlereumlsimi mat ateuml qeuml ka planifikuar neumlse eumlshteuml neuml peumlrputhje me rezultatet e teumlnxeumlnit dhe neuml peumlrpjeseumltim me veumlllimin e caktuar teuml njohurive Neuml kurrikuleumln beumlrthameuml ndeumlr teuml tjera thuhetrdquo peumlr leumlndeumlt e usheumls seuml edukimit sheumlndeteumlsor peumlr shkak teuml specifikimeve qeuml ka do teuml ishte e vleshme qeuml peumlrveccedil
vlereumlsimit numerik teuml aplikohej neuml maseuml teuml madhe vlereumlsimi peumlrshkrues pasi qeuml puna neuml grup projektet ateumlsiteuml
motorike ateumlsia e teuml olurit etj nuk mund teuml maten me aneuml teuml testeve Peumlr trsquoi matur dhe peumlr trsquoi vlereumlsuar ato
peumlrdoren instrumente teuml tjera Veumlzhgimi i drejtpeumlrdrejteuml eumlshteuml njeuml procedureuml e peumlrshtatshme peumlr usheumln e edukimit
sheumlndeteumlsor dhe qeuml mund teuml peumlrdoret neuml situata teuml ndryshme meumlsimore dhe neuml teuml gjitha nivelet e shkollimitldquo 3
Njeuml test nuk do teuml jeteuml i vlesheumlm psh peumlr teuml vlereumlsuar ateumlsiteuml si shoervoziteumls Njeuml meumlnyreuml meuml e vleshmedo teuml ishte kombinimi i testeve qeuml ndihmojneuml teuml peumlrcaktojneuml se ccedilareuml di dhe eumlshteuml neuml gjendje teuml beumljeuml praktikishtshoeri
3 MASHT (2012) Kurrikula Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt neuml Kosoveuml (klasat 6 7 8 dhe 9) Prishtineuml
Besueshmeumlria ka teuml beumljeuml me veumlrteteumlsineuml qeumlndrueshmeumlrineuml neuml peumlrseumlritjen e vlereumlsimitmatjes Besueshmeumlriana siguron se gjykimet janeuml teuml qeumlndrueshme dhe bazohen neuml njeuml sistem teuml dheumlnashNjeuml komponent kyccedil i besueshmeumlriseuml eumlshteuml sakteumlsia e vlereumlsimit me pikeuml teuml peumlrgjigjeveDiskutoni dhe pajtoni qasjen tuaj me vlereumlsuesit e tjereuml p ara se teuml filloni teuml vlereumlsoni Miratoni kriteret evlereumlsimit dhe peumlrdorni teuml njeumljteumln skemeuml vlereumlsimi teuml strukturuar Njeuml skemeuml vlereumlsimi e strukturuar lejonmundeumlson vendosjen e njeuml sasie teuml njeumljteuml pikeumlsh peumlr ccedildo pyetje teuml vlereumlsuar nga vlereumlsues teuml ndrysheumlmBesueshmeumlria neuml disa raste varet shumeuml nga leumlnda meumlsimore Psh qeuml njeuml test neuml leumlndeumln e historiseuml teuml keteumlbesueshmeumlri teuml larteuml ka nevojeuml qeuml teuml gjitha pyetjet teuml jeneuml objektive Ndryshe ndodh neuml leumlndeumln e matematikeumlskjo mund teuml arrihet meuml lehteuml edhe duke peumlrdorur pyetje teuml llojeve teuml tjera
Dobia e vlereumlsimit tregon qeuml vlereumlsimi eumlshteuml i dobisheumlm kur ka arritur teuml i dentifikojeuml mangeumlsiteuml neuml arritjet enxeumlneumlsve dhe i peumlrdor teuml dheumlnat e keumltij vlereumlsimi peuml r teuml planifikuar hapat dhe metodat e peumlrmireumlsimit teuml tyreneuml teuml ardhmen
34 Aspekte teuml peumlrgjithshme kulturore dhe gjuheumlsore teuml peumlrmbajtjes(Paanshmeumlria)
Aspektet kulturore dhe gjuheumlsore duhet teuml jeneuml prioritet i reumlndeumlsisheumlm i vlereumlsimeve dhe po saccedileumlrisht i vlereumlsimevekombeumltare Ato gjithashtu duhet teuml jeneuml tregues teuml vlereumlsimeve teuml tjera peumlrmbledheumlse (sumative) qeuml beumlhen neumlklaseuml apo shkolleuml Keumlto aspekte janeuml teuml lidhura me dallimet kulturore dhe gjuheumlsore teuml nxeumlneumlsvePraktikat e vlereumlsimit duhet teuml jeneuml teuml peumlrshtatshme peumlr nxeumlneumlsit e klaseumlsshkolleumls teuml cileumlt peumlraqeumlsojneumlprejardhje teuml ndryshme kulturore dhe gjuheumlsore Peumlr shembull suksesi i njeuml nxeumlneumlsi neuml peumlrgjigje teuml pyetjes megojeuml ose gjateuml peumlrgjigjeve teuml njeuml testi nuk duhet teuml pengohet neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml nga meumlsuesi peumlr shkak teumlsondit kulturor njohurive ose traditeumls Neumlse ndikimet kulturore dhe gjuheumlsore janeuml injoruar nxeumlneumlsi mundteuml prezantohet i tjeteumlrsuar apo i shkeumlputur nga teuml meumlsuarit dhe procesi i vlereumlsimit Meumlsuesit duhet teuml jeneuml teumlveteumldijsheumlm se si prejardhje teuml tilla mund teuml ndikojneuml neuml teuml meumlsuarit dhe perormanceumln e nxeumlneumlsve Meumlsuesitduhet teuml jeneuml teuml gatsheumlm peumlr teuml rregulluar praktikat e tyre teuml vlereumlsimit ku eumlshteuml e nevojshme peumlr teuml siguruarqeuml nxeumlneumlsit kaneuml mundeumlsi teuml demonstrojneuml ateuml qeuml ata dineuml dhe mund ta beumljneuml
Ndeumlr teuml tjera duhet qeuml
bull teuml jeni teuml ndjesheumlm ndaj atyre aspekteve teuml njeuml praktike vlereumlsimi qeumlmund teuml pengojeuml nxeumlneumlsit me kultura teuml ndryshme ose gjuha e teumlcileumlve nuk eumlshteuml e mjatueshme peumlr tlsquou peumlrgjigjur dhe demonstruarnjohuriteuml e tyre dhe ccedilareuml ata mund teuml beumljneuml
bull teuml njihni prejardhjen kulturore teuml nxeumlneumlsve ateumlsiteuml e ndryshmegjuheumlsore dhe teuml mundeumlsoni procedura peumlr teuml parandaluar qeuml keumltoprejardhje dhe ateumlsi teuml ndikojneuml padrejteumlsisht neuml demonstrimin e tyreteuml teuml meumlsuarit
bull teuml rregulloni neumlse eumlshteuml e nevojshme praktikat e vlereumlsimit qeuml keniplanifikuar ose jeni duke peumlrdorur
bull teuml shmangni peumlrmbajtjen dhe gjuheumln qeuml mund teuml shihen teuml ndjeshme nga ana kulturore apo mund teuml jeneuml yese peumlr njeuml nxeumlneumls ose njeuml pjeseuml nxeumlneumlsish
bull teuml peumlrdorni praktikat e vlereumlsimit qeuml lejojneuml nxeumlneumlsit teuml tregojneuml ateumlsiteuml shpreheumlse neuml gjuheumln e kultureumlne tyre
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1036
18 19
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
4 HARTIMI I TESTIT PEumlRMBLEDHEumlS
41 Testi
esti eumlshteuml njeuml instrument vlereumlsimi qeuml peumlrdoret peumlr teuml matur njohuriteuml dhe ateumlsiteuml e nxeumlneumlsve esti eumlshteuml ormeumlvlereumlsimi meuml seuml shumti e njohur dhe e peumlrdorur keumlshtu qeuml duke pasur parasysh reumlndeumlsineuml e njeuml vlereumlsimi teuml sakteumlteuml teuml nxeumlnit teuml nxeumlneumlsve eumlshteuml shumeuml e reumlndeumlsishme teuml dihet se si hartohet njeuml test i shkruar mireuml dhe i vlesheumlm
Njeuml nga hapat meuml teuml reumlndeumlsisheumlm neuml hartimin e njeuml testi eumlshteuml qeuml teuml merren parasysh rezultatet e teuml nxeumlnit dheteuml peumlrcaktohet se cilat aspekte duhet vlereumlsuar me keumlteuml test Pasi teuml identifikohen se cilat rezultate do teuml matenduhet teuml merret parasysh se ccedilareuml lloji i pyetjes meuml mireuml mundeumlson reflektimin e nxeumlneumlsve lidhur me ato teuml atij
rezultati Peumlr shembull a eumlshteuml qeumlllimi peumlr teuml krijuar njeuml test qeuml keumlrkon nga nxeumlneumlsit qeuml teuml japin peumlrkufizimeapo qeuml nxeumlneumlsit teuml demonstrojneuml ateumlsineuml e tyre peumlr teuml krahasuar koncepte teuml ndryshme dhe teuml mbrojneuml poziteumlne tyre neuml njeuml subjekt teuml diskutuesheumlm
Veteumlm pyetjet e mira veccedil e veccedil nuk garantojneuml medoemos qeuml testi teuml jeteuml i mireuml pasi testi si njeuml i teumlreuml eumlshteumlmeuml shumeuml se njeuml grupim i thjeshteuml pyetjesh Peumlr keumlteuml eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml seuml pari teuml dihet se ccedilka deumlshirojmeuml teumlmatim cilin rezultat teuml teuml nxeumlnit deumlshirojmeuml ta realizojmeuml cileumln kompetenceuml deumlshirojmeuml ta arrijmeumlNeuml hartimin e njeuml testi reumlndeumlsi teuml veccedilanteuml ka peumlrdorimi i aksonomiseuml seuml Bloom-it si njeuml struktureuml hierarkike eateumlsive teuml teuml menduarit dhe njeuml mjet peumlr teuml matur thelleumlsineuml njoheumlse teuml teuml meumlsuarit teuml nxeumlneumlsve
42 Nivelet e teuml nxeumlnit sipas taksonomiseuml seuml Bloom-itTaksonomia e Bloom-it
aksonomia eumlshteuml njeuml sistem peumlr klasifikimin e keumlrkesave pyetjeve sipas nivelit teuml hierarkiseuml seuml dijesQeumlllimi i paraqitjes seuml keumltyre keumlrkesave pyetjeve eumlshteuml qeuml meumlsimdheumlneumlsit teuml amiljarizohen me konceptetkryesore teuml taksonomiseuml seuml pyetjeve dhe teuml kuptojneuml si ta peumlrdorin ateuml gjateuml planifikimit dhe meumlsimdheumlniesneuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml meumlsojneuml meuml mireuml aksonomia eumlshteuml njeuml meumlnyreuml e klasifikimit teuml pyetjevekeumlrkesavedhe ndihmon qeuml teuml kemi lloje teuml ndryshme teuml pyetjeve
Nivelet e teuml nxeumlnit sipas taksonomiseuml seuml Bloom-it
MENDIMI
KRITIK
Vlereumlsimi
Sintezeuml
Analizeuml
Zbatimi
Kuptimi
Njohja
Krijimi i kritereve bazuar neuml gjykim
Peumlrdorimi i rregullave dhe parimeveneuml zgjidhje teuml problemeve
Kombinimi i ideve teuml ndryshme
Ndryshimi i informacioneve nga njeuml formeuml
neuml formeuml tjeteumlr
Mbajtja mend e fakteve peumlrkufizimeve
dhe vlerave
Zbeumlrthimi i informacioneve neuml pjeseuml- lidhja ndeumlrmjet gjeumlrave
Neuml dokumentet e vlereumlsimit teuml MASH njeumlmodel i tilleuml eumlshteuml paraqitur neuml meumlnyreuml meuml teuml ploteumldhe rekomanduar peumlr hartimin e testeve
Peumlrdoreni taksonomineuml si njeuml udheumlzues Shpeshklasifikimi neuml njeuml nivel teuml caktuar keumlrkon matje evlereumlsime shteseuml Nganjeumlhereuml disa pyetje peumlrmbajneumlelemente teuml disa niveleve teuml taksonomiseuml Kjo do teumlthoteuml se nuk duhet teuml beumlhemi sklleveumlr teuml sistemit teumlklasifikimit qeuml ai teuml na pengojeuml por ta peumlrdorimklasifikimin peumlr njeuml vlereumlsim teuml eektsheumlm
43 Nivelet sipas taksonomiseuml seuml Bloom-it me shembuj (klasat 1-5 dhe 6-9)
431 NJOHJA
Eumlshteuml niveli meuml i uleumlt por me reumlndeumlsi Eumlshteuml shprehje kritike e teuml meumlsuarit dhe nxeumlneumlsit mbajneuml mend akteparime peumlrkufizime dhe vlera Pra nxeumlneumlsi riprodhon inormacionePyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese thuaj peumlrshkruaj peumlrcakto dallo neumlnvizo kujto etjNjohja peumlrbeumlhet ngabull Njohja e termavebull Njohja e akteve specifikebull Njohja e konceptevebull Njohja e parimevebull Njohja e metodave dhe procedurave
Njohja e termave
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml barazimi 8 - 3 = 5 Si quhet numri 5 A I zbritshmiB ZbriteumlsiC NdryshimiD Hereumlsi
Detyra 2 Cili pohim peumlrkufizon keumlndin ploteumlsues A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90oB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180oC Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270oD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360o
Njohja e fakteve specifike
Detyra 3 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml
A 9B 13C 27D 49
Detyra 4 Shuma e ccedildo numri tek me numrin 1 eumlshteuml numeumlr ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Njohja e koncepteve
Detyra 5 Cila formeuml e materies ka veumlllim dhe formeuml teuml caktuar A Benzina B Azoti
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1136
20 21
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C OksigjeniD AkulliDetyra 6 Si quhen lakoret neuml diagramin si neuml figureuml qeuml paraqesin ligjin e Bojl-Mariotit A IzohipseB IzotermeC IzohoreD Izobare
Njohja e parimeveDetyra 7 Janeuml dheumlneuml numrat m dhe n Cila nga rregullat e poshteumlsheumlnuaraeumlshteuml e veumlrteteuml A m+ 0 = 0B m 983086 0 = 0C m 983086 1 = 1D m - 1 = n
Detyra 8 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Njohja e metodave dhe proceduraveDetyra 9 Cileumln veti kimike e ka vitamina C
A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlC Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
432 TEuml KUPTUARIT
Niveli i teuml kuptuarit eumlshteuml nivel meuml i larteuml se i njohjes Pyetjet keumlrkojneuml ndryshimin e inormacionevenga njeuml ormeuml neuml njeuml ormeuml tjeteumlr peumlrshkruajneuml lidhjen midis dy e meuml shumeuml ideve Pyetjet brenda tyrepeumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese interpreto parashiko mbro argumento etj Kryesisht janeuml pyetje qeumlduan ndryshimin e faleumlve teuml njeuml grupi me faleuml teuml tjera peumlrshkrimin e njeuml figure me faleuml lidhjen e dy e meumlshumeuml situatave etjbull Kuptimi i akteve dhe parimevebull Kuptimi i relacioneve shkak ndash pasojeumlbull Peumlrkthimi i materialitbull Interpretimi i grafikeve tabelave hartavebull Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Kuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
Kuptimi i relacioneve shkak ndash pasojeuml
Detyra 2 Sipas skemeumls seuml paraqitur peumlr struktureumln elektronike teuml karbonit neuml beumlrthameumln e tij aipeumlrmban A 6 elektrone dhe 0 neutroneB 6 elektrone dhe 6 protoneC 6 neutrone dhe 0 elektroneD 6 neutrone dhe 6 protone
Detyra 3 Ccedilfareuml keumlndi fitohet neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i zbresim njeuml keumlnd teuml drejteuml A i ngushteumlB i gjereumlC i shtrireumlD i ploteuml
Interpretimi i grafikeve tabelave hartave
Detyra 4 Sa kube njeumlsi gjenden neuml figureumln e dheumlneuml neumlse dihet se shtresa e fundit eumlshteuml e ploteumlsuar egjitha me kube njeumlsi A 12B 16C 23D 26
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 5 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e treteuml miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
433 ZBATIMI
Niveli i zbatimit beumln pjeseuml neuml nivelin e meseumlm teuml pyetjeve Nxeumlneumlsi duhet jo veteumlm teuml njoheuml dhe kuptojeumlinormacionet por duhet teuml jeteuml neuml gjendje edhe trsquoi zbatojeuml ato Peumlrmes tyre ai duhet teuml jeteuml neuml gjendje teumlzgjidheuml probleme neuml situata konkrete nga jeta reale Pyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruesendrysho demonstro zhvillo modifiko organizo vepro peumlrgatit lidh etj euml tilla pyetje janeuml kryesisht atoqeuml i keumlrkojneuml nxeumlneumlsit teuml zbatojeuml parimet metodat ormulat neuml situata teuml caktuarabull Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja bull Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktikebull Zbatimi i metodave dhe proceduravebull Zgjidhja e problemeve matematike
Zbatimi i fakteve dhe pari meve neuml situata te reja
Detyra 1 Numrat 2 5 10 17 26 ____ janeuml renditur sipas njeuml rregulle Gjeni numrin qeuml vjenneuml radheuml A 34B 35C 36D 37
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1236
22 23
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Zbatimi i ligjit dhe teo rive neuml situata praktike
Detyra 2 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Zbatimi i metodave dhe procedurave
Detyra 3 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Zgjidhja e problemeve matematike
Detyra 4 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendisa dyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
10 cm
8cm
3cm
Detyra 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur njeuml kuti prej llamarine pa kapaka) Sa cm2 llamarineuml eumlshteuml shpenzuarb) Sa decilitra ujeuml zeuml kutia
434 MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES (ANALIZEuml SINTEZEuml VLEREumlSIM)
bull Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimitbull Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i peumlrundimitbull Identifikimi i inormatave relevantebull euml analizuarit e peumlrundimeve
Pyetjet e analizeumls
Pyetjet e analizeumls keumlrkojneuml shprehi teuml menduarit kritik Zakonisht keumlto lloje pyetjesh keumlrkojneuml dy lloje teumlateumlsive teuml teuml menduaritbull Zbeumlrthimi i asaj ccedilareuml eumlshteuml dheumlneuml neuml pjeseumlt peumlrbeumlreumlsebull Keumlrkim i lidhjeve teuml dy a meuml shumeuml pjeseumlvePyetjet kryesisht brenda tyre peumlrmbajneuml oljet vepruese ndrysho demonstro zhvillo modifiko organizovepro peumlrgatit lidh etj Keumlrkesat e shprehura janeuml ilustro neumlnvizo dallo dierenco trego ndaj etj
Pyetjet e sintezeumls
Pyetjet e sintezeumls keumlrkojneuml shprehi teuml menduarit kritik dhe ateumlsi krijuese Zakonisht keumlto lloje pyetjeshkeumlrkojneuml qeuml nxeumlneumlsi teuml krijojeuml njeuml produkt teuml ri Nxeumlneumlsit i orohet mundeumlsia teuml jeteuml i pavarur dhe teuml keteuml lirimendimi dhe krijimi Pyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese karakterizo kompozo hartokrijo peumlrpilo peumlrmblidh etj
Pyetjet e vlereumlsimit
Pyetjet e vlereumlsimit keumlrkojneuml nxjerrjen e gjykimeve teuml bazuara neuml kriter dhe anasjelltas Pyetjet kryesishtbrenda tyre peumlrmbajneuml oljet vepruese vlereumlso krahaso mbro kritiko justifiko interpreto mbeumlshtet etj
Identifikimi i informatave relevante
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur 8 2 5- 3 a b c 4 6
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c
Teuml analizuarit e peumlrfundimeve teuml dheumlnaDetyra 2 Janeuml dheumlneuml shprehjet dhe Sa eumlshteuml vlera e a-seuml b-seuml dhe c-seuml neumlse shuma ea+b+c = 13
Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit
Detyra 3 Neumlse Rcba isin
dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a b c A - + -B - - -C + - +D - - +
[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln 31 d d perp dhe 42 d d perp Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml A 0
90=+ β α B 0
180=+ β α
C 270=+ β α 0
D 0380=+ β α
Detyra 5 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
435 Shembull i kalimit teuml njeuml pyetjeje nga njeuml nivel neuml njeuml tjeteumlr
Tema eorema e PitagoreumlsNjohje
Shembull 1 Formuloni teoremeumln e Pitagoreumls
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1336
24 25
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Teuml kuptuarit
Shembull 2 Shkruani me simbole matematike Shuma e syprinave teuml sipeumlraqeve katrore teuml ndeumlrtuarambi katetet a dhe b eumlshteuml e barabarteuml me syprineumln e sipeuml raqes katrore teuml ndeumlrtuar mbi hipotenuzeumlrsquorsquoShembull 3 euml lexohet ormula me shprehje matematike
Teuml zbatuarit
Shembull 4 Njeuml ndeumlrteseuml ka 220 shkalleuml dhe larteumlsia e secileumls shkalleuml eumlshteuml 18 cmGjeni sa eumlshteuml larteumlsia e ndeumlrteseumls Shembull 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml ABC
Informateuml relevante
Shembull 6 Cili nga pohimet eumlshteuml i sakteuml A Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsish t 15 cm
B Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e madhe se 15cmC Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsisht 1314 cmD Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e vogeumll se 1314 cm
44 Tabela e peumlrmbajtjes seuml testit ndash tabela e specifkimeve
Njeuml test mund teuml peumlrbeumlhet nga njeuml pyetje e vetme apo njeuml kombinim pyetjesh Peumlr teuml hartuar njeuml testmeumlsimdheumlneumlsi duhet teuml keteuml kujdes qeuml seuml pari teuml peumlrgatiseuml tabeleumln e testit Kjo tabeleuml peumlrmban ushat eprogramit peumlrmbajtjet e teuml cilave do teuml testohen si dhe numrin e pyetjeve dhe detyrave sipas niveleve teumlteuml nxeumlnit dhe ushave Peumlrgatitja e tabeleumls seuml testit varet nga shumeuml aktoreuml si psh volumi i peumlrmbajtjes qeumltestohet reumlndeumlsia e ushave qeuml peumlrshihen neuml vlereumlsim peumlrmbajtja e tyre koha neuml dispozicion etjabela e testit i orienton meumlsimdheumlneumlsit neuml hartimin e tij Caktimi i numrit teuml pyetjeve dhe detyrave sipas njeumlsivemeumlsimore dhe niveleve teuml teuml nxeumlnit e lehteumlson puneumln e meumlsuesit peumlr hartimin e testit Kjo pasi neuml vend qeuml meumlsuesiteuml shqyrtojeuml njeumlkoheumlsisht 4 njeumlsi meumlsimore peumlr teuml hartuar pyetje dhe zgjedhur detyra teuml ndryshme teuml cilat duhetklasifikuar sipas reumlndeumlsiseuml dhe nivelit teuml teuml nxeumlnit ai okusohet neuml hartimin e pyetjeve dhe detyrave sipas tabeleumlsPas peumlrgatitjes seuml tabeleumls seuml testit meumlsuesi kalon neuml hartimin e testit dhe kujdeset peumlr teuml si peumlr aneumlnpeumlrmbajteumlsore ashtu edhe peumlr tregues teuml tjereuml teuml pyetjeve teuml themi teuml ormeumls Me keumlto tregues do teuml vijojmeumlneuml pjeseumlt e meumlposhtme teuml keumltij materiali
abela e specifikimeve ka dy peumlrmasa njeumlra peumlrmaseuml (psh rresht) sheumlnon tematkonceptetetj Neuml peumlrmaseumlntjeteumlr(psh kolona) sheumlnohen nivelet njoheumlse qeuml do teuml maten Neuml rastin toneuml eumlshteuml marreuml njeuml tabeleuml shembullpeumlr 6 tema teuml njeuml kapitulli teuml ndareuml sipas niveleve teuml njohjes
TABELA 1 Tabeleuml testi me vlera numerike
FUSHALEumlNDA MEumlSIMORE NJOHJA TEuml KUPTUARIT ZBATIMI MENDIMI KRITIKSHUMA
20 30 30 20
ema 1 20 2 3 3 2 10
ema 2 30 4 4 4 3 15
ema 3 15 2 2 2 2 8
ema 4 20 2 3 3 2 10
ema 5 15 2 2 2 1 7
Shumapikeuml ose pyetje 12 14 14 10 50
Njeuml tabeleuml testi me vlera teuml dheumlneuml neuml tabeleumln 1 paraqet dy aspekte teuml reumlndeumlsishme teuml vlereumlsimita Ccedilareuml teuml vlereumlsojeuml (prerjet e rreshtave me kolonat)b Sa reumlndeumlsitheks ka peumlr ccedildo kombinacion teuml vlereumlsimit (vlerat e qelizave)
Neuml shembullin e meumlsipeumlrm shohim qeuml vlereumlsimi mbulon 5 tema ku secila prej tyre shqyrtohet neuml tre nivelet eshkathteumlsiseuml seuml arsyetimit teuml mbajturit mend teuml kuptuarit teuml zbatuarit dhe mendimi kritik Vlerat e kutiveqelizave janeuml vendosur nga prodhimi ndeumlrmjet peshave teuml temave sipas shkathteumlsiseuml me totalin e pikeumlve teumlvlereumlsimit
Procedura e krijimit teuml njeuml tabele teuml tilleuml eumlshteuml si meuml poshteumla Identifikon temat qeuml do teuml vlereumlsohen dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar rreshtat)b Peumlrcakton nivelet e shkathteumlsiteuml njoheumlse dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar kolonat)c Peumlrcakton totalin e pikeumlve (ose totalin e pyetjeve) teuml vlereumlsimit peumlrmbledheumls
d Llogarit vlerat peumlr ccedildo kuti (prerje teuml rreshtave me shtyllat) duke shumeumlzuar totalin e pikeumlve me peshat ekombinimevee Beumln rregullime teuml vlerave neuml kutia (psh rrumbullakime etj) qeuml teuml sigurohet qeuml shuma e teuml gjitha vleraveteuml jeteuml e barabarteuml me totalin e pikeumlve teuml vlereumlsimit (ose totalin e pyetjeve teuml testit)abela e testit mund teuml jeteuml e njeumljta edhe peumlr pikeumlt edhe peumlr pyetjet si ajo neuml modelin e testit teuml matematikeumlsklasa 1 ndash 9
441 Llojet e pyetjeve
Pas peumlrcaktimit neuml keumlteuml meumlnyreuml teuml zoneumls seuml vlereumlsimit (tabela e testit me vlerat) hapi tjeteumlr eumlshteuml teuml vendosetpeumlr ormatin e vlereumlsimit dhe llojin e pyetjeve qeuml do teuml zgjidhen neuml peumlrmbajtje teuml testitPasi keni vendosur peumlr ormat e vlereumlsimit dhe llojet e pyetjeve qeuml do teuml peumlrdoren kalohet nga tabela e testit mevlera neuml tabeleumln e testit me pyetjet abela 4 paraqet njeuml shembull tabeleuml testi me pyetje sipas tabeleumls 3 teuml testitNeuml tabeleumln 4 shihet qeuml testi peumlr vlereumlsimin peumlrmbledheumls do teuml peumlrbeumlhet nga dy pjeseuml
1 pjesa I - me alternativa ose peumlrgjigje teuml strukturuara2 pjesa II ndashese apo problemaPjesa I (me laps e leteumlr) peumlrmban pyetje me alternativa peumlr vlereumlsimin e teuml mbajturit mend dhe pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar peumlr vlereumlsimin e teuml kuptuaritPjesa II (vlereumlsimi) do teuml testojeuml ateumlsineuml e nxeumlneumlsve peumlr teuml gjitha ushat duke peumlrunduar dy detyra ushtrime-problema
TABELA 2 Model-tabeleuml testi
NUMRI I PYETJEVE(PIKEumlT)
TEuml MBAJTURITMEND
TEuml KUPTUARIT TEuml ZBATUARIT MENDIMIKRITIK
SHUMA
Me alternativa Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
EseProblem
ema 1 5(5) 2(4) 1(3) 1(5)ema 2 8(8) 2(4)ema 3 4(4) 1(2) 1(2)ema 4 5(5) 1(2)ema 5 4(4) 1(2)otali 26(26) 7(14) 2(5) 1(5) 36(50)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1436
26 27
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shihet gjithashtu neuml tabeleumln 2 qeuml vlereumlsimi peumlrmbledheumls do teuml peumlrmbajeuml 36 pyetje nga teuml cilat 26 janeuml mealternativa 7 janeuml me peumlrgjigje teuml strukturuar dhe 2 janeuml pyetje peumlrmbushjejeperormanceuml dhe njeuml keumlrkeseumlese apo problemShpeumlrndarja e pyetjeve do teuml beumlhet sipas teuml gjitha kutive teuml tabeleumls Duke krahasuar kutiteuml neuml tabeleumln 2 meato peumlrkateumlse neuml tabeleumln 1 do teuml veumlrejmeuml se ccedildo pyetje me alternativeuml eumlshteuml vlereumlsuar 1 pikeuml ccedildo pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar eumlshteuml vlereumlsuar me 2 ose 3 pikeuml dhe pyetjet e undit teuml perormanceumls me meuml shumeumlse njeuml pikeuml ( neuml rastin toneuml 5 pikeuml secila)Pas skicimit teuml tabeleumls seuml testit me pyetje hapi i radheumls eumlshteuml teuml shkruhen (gjenden) pyetjet sipas tabeleumls 2
442 Rregulla bazeuml peumlr teuml gjitha formatet e pyetjeve
Neuml hartimin e keumltyre pyetjeve peumlrveccedil teuml tjerash duhet teuml respektojmeuml disa rregulla bazeuml si meuml poshteumlsigurohuni teuml matni konceptet meuml teuml reumlndeumlsishme
1 ormuloni pyetje teuml qarta dhe koncize2 sigurohuni qeuml pyetja i peumlrgjigjet qeumlllimit teuml caktuar3 shmangni pyetjet e papeumlrshtatshme neuml ormeuml e peumlrmbajtje4 shmangni pyetjet e veumlshtira teuml pajustifikuara5 shmangni pyetjet me kuptime teuml tjera logjike veccedil kuptimit qeuml synojmeuml6 vendosni teuml parat pyetjet meuml teuml lehta
443 Numri i mjaftuesheumlm i pyetjeve neuml njeuml test
Kjo eumlshteuml e varur teumlreumlsisht nga hapeumlsira qeuml vlereumlsojmeuml dhe qeumlllimet Ka njeuml rregull teuml peumlrgjithsheumlm qeuml dhjeteumlpyetje janeuml teuml nevojshme peumlr teuml vlereumlsuar kompetencat e teuml meumlsuarit peumlr njeuml njeumlsikapitull Megjithateuml neumlmjat raste edhe veteumlm 5 pyetje na sigurojneuml njeuml vlereumlsim teuml mireumlKur vlereumlsojmeuml nivelet e larta teuml njohjes dhe teuml tjera ateumlsi ne mund teuml peumlrdorim veteumlm disa pyetje dhendonjeumlhereuml veteumlm njeuml pyetje pasi ato keumlrkojneuml shumeuml koheuml peumlr peumlrgjigje
444 Llogaritja e koheumls seuml testit
Sigurohuni teuml jepni njeuml koheuml teuml mjatueshme peumlr peumlrgjigjen e teuml gjitha pyetjeve Meuml tepeumlr koheuml eumlshteuml meumlmireuml se meuml pak nga sa nevojitet Meumlsuesi duhet teuml vlereumlsojeuml koheumln qeuml i duhet atij peumlr tu peumlrgjigjur teuml gjithapyetjeve
Mbi keumlteuml koheuml ai duhet teuml shtojeuml koheuml peumlr eekt teuml aktoreumlve teuml meumlposhteumlm - Nxeumlneumlsi eumlshteuml meuml i ngadalteuml neuml procedurat e peumlrgjigjeve dhe zgjidhjeve - Nxeumlneumlsi eumlshteuml neumln presion - Nxeumlneumlsi beumln gabime dhe i duhet trsquoi rikthehet zgjidhjes seuml sakteuml - Nxeumlneumlsi peumlrgjitheumlsisht ndjek rrugeuml meuml teuml gjateuml zgjidhje dhe arsyetimi - Nxeumlneumlsi shpesh verifikon peumlr hereuml teuml dyteuml ose meuml tepeumlr peumlrgjigjet ose zgjidhjet
Meumlsuesi duhet teuml keteuml parasysh qeuml teuml shmangeuml zgjatjet e panevojshme Shumeuml nga vlereumlsimet e shkurtra(pak pyetje) mund teuml na japin njeuml pamje meuml teuml sakteuml teuml asaj ccedilareuml nxeumlneumlsi di neuml krahasim me njeuml vlereumlsim teumlgjateuml (shumeuml pyetje) E theumlneuml meuml ndryshe duhet teuml shmangim zgjatjen e panevojshme teuml njeuml testi Zgjatja e
panevojshme teuml shmang nga qeumlllimi kryesor krijon konuzion dhe p resion peumlr nxeumlneumlsinSigurohuni teuml konsideroni njeuml seumlreuml aktoreumlsh teuml tjereuml si socialeuml e psikologjikeuml teuml lidhura me koheumln dhe vendine testit reumlndeumlsineuml e tij mosheumln gjinineuml dhe peumlrkateumlsineuml kulturore-sociale teuml nxeumlneumlsit
445 Pikeumlt notat dhe niveletNeuml und paraqitet edhe tabela e kthimit teuml pikeumlve neuml noteuml pra notat neuml vareumlsi teuml peumlrqindjes seuml pikeumlve qeumlkaneuml fituar nxeumlneumlsit Nuk ka rregull qeuml peumlrcakton lidhjen e notave me peumlrqindjen e p ikeumlve teuml fituara Kjo meumlshumeuml varet nga synimi qeuml ka meumlsimdheumlneumlsi neuml testimin e nxeumlneumlsve dhe detyrat qeuml ka peuml rzgjedhur peumlr testNjeuml tabeleuml e tilleuml ka pamjen e meumlposhtme
TABELA 3 Nga pikeuml - neuml noteuml - neuml nivel
Intervalet e pikeumlve Niveli(notimi) Niveli
Nota91 ndash 100 5 A
81 ndash 90 4 B
61 ndash 80 3 C
41 ndash 60 2 D
40 1 Pikeumlt e caktuara peumlr secileumln detyreuml si dhe tabela e kalimit teuml tyre neuml noteuml janeuml elementet themelore teuml cilat e beumljneumltestin teuml jeteuml instrument peumlr vlereumlsimin objektiv dhe transparent teuml nxeumlneumlsve Ky objektivitet dhe kjo transparenceumlvlen peumlr nxeumlneumlsit prindeumlrit strukturat e ndryshme arsimore si dhe paleumlt e tjera teuml interesuara
446 Teste qeuml janeuml pjeseuml teuml teksteve meumlsimore
Meumlsuesit ankohen se ka raste kur provimet nuk janeuml neumlpeumlrputhje me programin peumlr teuml cilin testi eumlshteuml planifikuardhe ky eumlshteuml njeuml problem qeuml lidhet me vleshmeumlrineuml e testitNjeuml pjeseuml shprehen qeuml keumlto teste nuk janeuml gjithmoneuml teumlvleshmePra lypset teuml sigurohemi qeuml testet dhe provimet teumlpeumlrmbushin standardet e vleshmeumlriseuml dhe neuml keumlteuml meumlnyreumlteuml matin sa meuml sakteuml ateuml qeuml eumlshteuml e planifikuar Keumlshtu atosheumlrbejneuml si modele qeuml nxeumlneumlsi teuml vlereumlsojeuml veten neuml und teumlnjeuml njeumlsie kapitulli meumlsuesi gjithashtu trsquoi shqyrtojeuml si modelepeumlr hartimin e testit teuml njeumlsiseumlkapitullit apo si modele peumlrskicimin e testeve teuml tjereuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1536
28 29
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
5 LLOJET KRYESORE TEuml PYETJEVE DHERREGULLAT E TEuml SHKRUARIT TEuml TYRE
51 Llojet kryesore teuml pyetjevePyetjet me ploteumlsimKeumlto janeuml fali qeuml iu mungojneuml njeuml ose dy faleuml apo simbole Keumlto pyetje janeuml teuml dobishme peumlr vlereumlsimin enjohurive peumlr aktet konceptet ligjetprincipet dhe ormulat
Pyetjet me alternativa
Janeuml pyetje qeuml duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen e veumlrteteuml nga alternativat qeuml teuml orohen
E veumlrteteumlE gabuarPyetja eumlshteuml njeuml fali qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml zgjedheuml neumlse pohimi neumlpeumlrmjet saj eumlshteuml i veumlrteteuml apo i gabuar
Me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) Janeuml dy bashkeumlsi pyetjeshaktesh qeuml nxeumlneumlsi duhet trsquoi lidheuml sipas peumlrkateumlsiseuml neuml bazeuml teuml instruksioneve qeuml i jepen psh nga meumlsuesi
52 Pyetje me peumlrgjigje teuml strukturuarPeumlrgjigje e shkurteumlr (peumlrgjigje e dheumlneuml shkurt) Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje teuml shkurteumlr peumlr njeuml pyetje teuml dheumlneuml qeuml mund teuml jeteuml me disa faleuml njeuml listeuml ose disa fali
Etiketimi Nxeumlneumlsi gjen faleuml peumlr teuml identifikuar peumlrbeumlreumlsit psh neuml njeuml piktureuml ose skicim Peumlrgjigjet mund teuml jeneumldheumlneuml neuml njeuml bashkeumlsi peumlrgjigjesh nga e cila nxeumlneumlsi zgjedh dhe vendos neuml vendin e duhur
Paraqitje e puneumls ShpjegimArgumentim Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje duke beumlreuml ndonjeuml llogaritje ose paraqitje grafike peumlr teuml mbeumlrritur neuml njeuml peumlrgjigje Aiargumenton ose shpjegon peumlrgjigjen apo argumenton e shpjegon shkalleumln e teuml kuptuarit
Prezantim viziv
Nxeumlneumlsi mund teuml ndeumlrtojeuml grafikeuml skema matrica apo ilustrime peumlr teuml deumlshmuar njohjen dhe teuml kuptuarit
Detyrat bazuar neuml perormanceuml Eumlshteuml njeuml vlereumlsim qeuml peumlrmbledh disa veprimtari qeuml janeuml ta lidhura dhe keumlrkojneuml nga nxeumlneumlsi teuml
ormulojneuml njeuml peumlrgjigje krijojneuml njeuml produkt apo beumljneuml njeuml demonstrim qeuml vlereumlsohet nga disa kritere
Komunikim individual (i okusuar neuml proces)
Eumlshteuml metodeuml qeuml vlereumlson peumlrparimin e nxeumlneumlsit mbeumlshtetur neuml intervistat e strukturuara dialogunkonerencat veumlzhgimet shkrimet neuml revista peumlr teuml meumlsuarit publikimet etj
Ese-teuml apo pyetjet me und teuml hapur Nxeumlneumlsit i peumlrgjigjen njeuml ose disa pyetjeve me aneuml teuml disa paragraeumlve Kur eumlshteuml ese ai beumln njeuml krijimletrar social apo shkencor peumlr njeuml situateumltemeuml teuml dheumlneuml sipas njeuml strukture teuml caktuarKur pyetja jepet neuml ormeumln e detyreumls apo problemeumls peumlrgjigja do teuml jepet sipas ormatit qeuml keumlrkon detyraapo me aneuml teuml zgjidhjes seuml ploteuml qeuml e keumlrkon problema
53 Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve
Meuml poshteuml jemi peumlrpjekur teuml evidentojmeuml udheumlzime apo rregulla teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve Janeuml paraqiturdisa prej tyre peumlr disa nga ormat e pyetjeve Neumlpeumlrmjet tyre kemi synuar teuml teumlrheqim veumlmendjen qeuml shkrimii njeuml pyetje teuml mireuml eumlshteuml njeuml proces hereuml hereuml i gjateuml e i lodhsheumlm Ai keumlrkon verifikim e matje teuml treguesveteuml pyetjes teuml lidhura me peumlrmbajtjen gjuheumln e peumlrdorur aspektet kulturore e sociale qeuml mbulon veumlshtireumlsineumldiskriminimin etj Neuml peumlrgjitheumlsi shembujt neuml udheumlzime janeuml zgjedhur qeuml teuml ilustrojneuml sa meuml mireuml udheumlziminpeumlrkateumls Njeumlkoheumlsisht janeuml dheumlneuml shembuj teuml pyetjeve me standard teuml larteuml nga ciklet PISA teuml meumlparshme
54 Pyetjet me ploteumlsim
Keumlto janeuml pyetje neuml ormeumln e njeuml falie qeuml i mungon njeuml pjeseuml e cila mund teuml jeteuml faleuml a togfaleumlsh Mund teuml jeteuml edhe njeuml pjeseuml teksti me pjeseuml teuml paploteumlsuara Vendosja e pjeseumlve teuml munguara i jep kuptimin e duhurfaliseuml apo tekstit kuptimin e ploteuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1636
30 31
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me ploteumlsim
Ndeumlrtoni falineuml neuml meumlnyreuml qeuml peumlrgjigja e veumlrteteuml teuml jeteuml e shkurteumlr dhe veteumlm njeuml
Shembull
I dobeumlt Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml ldquoAmerikeuml rdquo ______________I peumlrmireumlsuar Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml neuml ldquoAmerikeumlrdquo neuml vitin _____________
Pjeseumln qeuml mungon eumlshteuml meuml mireuml ta vendosim neuml und teuml faliseuml se neuml fillim teuml saj
Shembull
I dobeumlt ____________ eumlshteuml elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumltI peumlrmireumlsuar Elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumlt eumlshteuml __________Lejoni veteumlm njeuml ose dy hapeumlsira boshe neuml fali
Shembull
I dobeumlt Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr ___________ me aneuml teuml trupit eumlshteuml_____________ I peumlrmireumlsuar Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr leumlvizjen e leumlndeumlve ushqyese neuml teuml gjitheumltrupin eumlshteuml ______________
55 Pyetjet me alternativa
Keumlto pyetje japin njeuml trung neuml ormeumln e njeuml pyetjeje apo falie teuml p aploteuml dhe disa alternativa (tre kateumlr ose meumlshumeuml) njeuml prej teuml cilave eumlshteuml e veumlrteteuml (ose peumlrgjigja meuml e veumlrteteuml dhe pjesa tjeteumlr janeuml alternativa hutuese Ato janeuml teuml vleshme peumlr vlereumlsimin e njohurive peumlr krahasime zbatime teuml thjeshta njohje e zbatim ligjesh erregullash teuml thjeshta ormula e koncepte peumlr vlereumlsim teuml njeuml materiali stimulues etj
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me alternativa
Sigurohuni qeuml trungu i pyetjes shpreh neuml meumlnyreuml teuml ploteuml njeuml ccedileumlshtje neuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml dineuml mireuml teumlbeumljneuml ateuml ccedilareuml shpresohet prej tyre para s e teuml lexojneuml alternativatForma e njeuml pyetje me alternativa Shembull Njeuml zog sapo ka ccedilelur nga njeuml vezeuml Cila nga keumlto aza ka shumeuml teuml ngjareuml qeuml vjen meuml pas neuml cikline jeteuml se zogut A LindjeB VdekjeC RritjeD Riprodhim
Shembull Shpejteumlsia e rrjedhjes 4 Inuzionet (ose injeksionet intravenoze) peumlrdoren peumlr teuml utur neuml trupin epacientit leumlngjet dhe ilaccedilet
Inermieret kaneuml nevojeuml teuml llogarisin shpejteumlsineuml e rrjedhjes RR neuml pika peumlrminuteuml peumlr injeksion Ato peumlrdorin ormuleumln =
pv
60n ku
4 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
p eumlshteuml aktori i pikeumls neuml pika peumlr mililiteumlr (ml) v eumlshteuml veumlllimi i injeksionit neuml ml n eumlshteuml numri i oreumlve qeuml keumlrkon injeksioni peumlr tu mbaruar
Pyetje 1
Inermieret gjithashtu kaneuml nevojeuml teuml llogarisin veumlllimin e inje ksionit v nga shpejteumlsia e rrjedhjes RRNjeuml injeksion me njeuml shpejteumlsi rrjedhje 50 pika peumlr minuteuml duhet ti jepet njeuml pacienti peumlr 3 oreuml Peumlr keumlteumlinjektim aktori i pikeumls eumlshteuml 25 pika peumlr mililiteumlrSa eumlshteuml veumlllimi neuml ml i injektimitVeumlllimi i injektimit ml
Pyetje 2 Njeuml inermiere deumlshiron teuml dyfishojeuml koheumln e njeuml injeksioni
Peumlrshkruaj sakteumlsisht si ndryshon RR neumlse n dyfishohet por p dhe v nuk ndryshojneuml Shmangni peumlrdorimin e negativeve
Nxeumlneumlsit neuml peumlrgjitheumlsi nuk e shohin ldquoNUKrdquo neuml njeuml trung pyetjeje Neumlse ajo duhet peumlrdorur patjeteumlr eumlshteumlmireuml ta dalloni duke e theksuar (bold) ose duke e kapitalizuar (NUK)
Sigurohuni qeuml teuml gjitha peumlrgjigjet janeuml neuml teuml njeumljteumln gjateumlsi gramatikeuml apo veumlshtireumlsi konceptimi
Mos peumlrdorni shtesa teuml panevojshme psh duke e beumlreuml meuml teuml zgjatur meuml teuml peumlrpunuar meuml teuml peumlrgjithshme apomeuml teknike
Shembull
I dobeumltPjesa e lules qeuml mban vezeumlt eumlshteuml quajtur njeuml A thekB vezoreC pistilD petal
I peumlrmireumlsuarPjesa e lules qeuml mban vezeumlt quhet A thekB vezoreC pistilD petal
Gjithashtu peumlrdorimi i faleumlve si zakonisht disa dhe peumlrgjitheumlsisht janeuml shtesa teuml peumlrgjigjes seuml sakteuml ndeumlrsapeumlrdorimi i faleumlve si asnjeumlhereuml dhe gjithmoneuml janeuml shtesa teuml peumlrgjigjeve teuml pasakta
- Shkruani alternativat e tjera qeuml teuml jeneuml qarteumlsisht teuml gabuara Alternativat janeuml teuml padobishme neumlse ato duken shumeuml qarteuml qeuml janeuml teuml gabuara Gabime tipike koncepteqeuml gabohet lehteuml sheumlrbejneuml si alternativa teuml mira
Shembull
I dobeumlt
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Peumlrgjysmohet
I peumlrmireumlsuar
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Nuk ndryshon
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1736
32 33
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
- MOS jepni alternativa qeuml janeuml pjeseumlrisht teuml sakta ose i mbivendosen peumlrgjigjes seuml sakteuml
- MOS peumlrdorni alternativat rdquoteuml gjitha meuml sipeumlrrdquo apo ldquoA dhe Brdquo teuml cilat e beumljneuml pyetjen teuml veumlshtireuml neuml meumlnyreuml teuml
panevojshme peumlr nxeumlneumlsit
- Peumlrdorni udheumlzime me gojeuml peumlr ata qeuml kaneuml veumlshtireumlsi leximi
- Peumlrdorni shkronja teuml meumldha shtypi peumlr teuml sheumlnuar alternativat Keumlshtu eumlshteuml meuml lehteuml peumlr nxeumlneumlsit me problemeteuml teuml lexuarit
- Jepni aq alternativa sa eumlshteuml e nevojshme
- Neumlse nuk eumlshteuml e arsyeshme teuml jepni meuml shumeuml se t re alternativa mos shtoni neuml meumlnyreuml teuml panevojshme Nuk kaasgjeuml magjike peumlr kateumlr apo peseuml alternativa
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund ta peumlrdorim peumlr teuml testuar shumeuml nivele teuml teuml meumlsuaritbull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml testuar ateumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr teuml integruar inormacionin
bull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml diagnostikuar veumlshtireumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr koncepte teuml caktuarabull Na siguron inormata kthyese peumlr alternativat e gabuara dhe teuml sakteumln peumlr meumlnyreumln si ato kaneuml unksionuarbull Mund teuml shtojmeuml meuml shumeuml pyetje peumlr teuml mbuluar meuml shumeuml programbull Mund teuml mbulojmeuml meuml shumeuml nivele veumlshtireumlsiebull Zakonisht duan meuml pak koheuml peumlr peumlrgjigje nga nxeumlneumlsit
Mangeumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund teuml perceptohet meuml e ndeumlrlikuarbull Nuk janeuml teuml peumlrshtatshme peumlr teuml matur qeumlndrimet ndaj teuml meumlsuarit pasi peumlrgjigja e veumlrteteuml mund teuml
gjendet lehteuml edhe indirekt edhe rasteumlsishtbull Nuk lejon teuml demonstrohen njohuri jashteuml opsioneve teuml dheumlnabull Keumlrkon koheuml peumlr teuml arritur neuml pyetje teuml cileumlsiseuml seuml larteuml teuml keumltij llojibull Favorizon parashikimin (marrjen mend) pasi gjithmoneuml njeuml eumlshteuml peumlrgjigje e veumlrteteumlbull Janeuml teuml mundshme peumlr keqinterpretim nga nxeumlneumlsit
56 Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar
Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar peumlrdoren neuml meumlnyreuml tipike peumlr teuml matur ateumlsineuml e teuml dalluarit neumlse njeuml pohimeumlshteuml ose jo i veumlrteteuml Pyetjet janeuml zakonisht neuml njeuml ormeuml deklarative qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml shprehet neumlse janeumlteuml veumlrteta apo teuml gabuara
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve ldquoE veumlrteteumlE gabuarrdquoShkruajeni pyetjen qeuml opsionet e peumlrgjigjes teuml jeneuml neuml peumlrputhje me logjikeumln e faliseuml Peumlr shembull neumlse doni teuml testoni ldquoshqiptiminrdquo nuk ka kuptim teuml peumlrdorni ormatin ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo siopsion teuml peumlrgjigjes e sakteumle pasakteuml do teuml ishte njeuml ormeuml meuml e peumlrshtatshme teuml shkruariPeumlrdorni ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo veteumlm peumlr teuml vlereumlsuar inormacionin qeuml eumlshteuml akt dhe jo objekt i debatit apogjykimit
Shembuj
I dobeumlt Njeuml paralelogram mund teuml jeteuml drejtkeumlndeumlsh V GI peumlrmireumlsuar Paralelogrami qeuml ka njeuml keumlnd teuml drejteuml eumlshteuml drejtkeumlndeumlsh V G
Shkruani fali qeuml janeuml ploteumlsisht teuml veumlrteta ose ploteumlsisht teuml gabuara MOS bashkoni inormacion teuml veumlrteteuml me teuml
gabuar neuml njeuml pyetje teuml vetme
I dobeumlt Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3 ose teuml numrave teuml tjereumlV G
I peumlrmireumlsuar Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3V G
Pohimet e gabuara duhet teuml jeneuml gabime teuml zakonshme Mos u mjatoni veteumlm duke vendosur NUKJO neuml njeuml
pohim peumlr ta beumlreuml ateuml teuml gabuar
Shembull
I rregullt Peumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml veumlrtetohet barazimi x n =(-x)n
3457
I gabuarPeumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml NUK veumlrtetohet barazimi x n
= (ndash x) n
3457
- Shmangni faliteuml e gjataShembull
I dobeumlt Njeuml filxhan me ujeuml teuml nxehteuml me njeuml lugeuml brenda tij do teuml tohet meuml shpejt nga njeuml filxhan me teumlnjeumljteumln sasi uji teuml nxehteuml por qeuml nuk ka lugeuml si neuml rastin e pareuml
V G
I peumlrmireumlsuar Uji i nxehteuml neuml njeuml goteuml tohet meuml shpejt neumlse vendosim njeuml lugeuml neuml teuml V G
- Shmangni faleumlt dhe aktet e pakuptimta ose triviale
Shembull
I dobeumlt Energjia e ujit ormohet nga uji V GI peumlrmireumlsuar Energjia ujore eumlshteuml njeuml nga llojet kryesore teuml energjiseuml seuml pasteumlr V G
Shmangni faleuml teuml tilla si asnjeumlhereuml gjitheuml ccedildo dhe absolutisht qeuml janeuml tipike qeuml teuml keumlshillojneuml alternativeumlne gabuar
Shmangni peumlrdorimin e mbiemrave dhe ndajoljeve teuml paqarta teuml tilla si shpesh ndonjeumlhereuml rasteumlsisht peumlrteuml vetmin akt qeuml ato peuml rdoren neuml meumlnyra teuml ndryshme nga studenteuml teuml ndrysheumlm
57 Pyetjet me shoqeumlrimPyetjet me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) ndeumlrtohen duke dheumlneuml njeuml listeuml faleumlsh stimuluese (mjedisepremisa) dhe njeuml bashkeumlsi tjeteumlr me peumlrgjigjet faleumlshprehje apo piktura
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1836
34 35
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
TABELA 12 Forma
PREMISA PEumlRGJIGJE
Premisa 1 Peumlrgjigjea
Premisa 2 Peumlrgjigje b
Premisa 3 Peumlrgjigje c
Premisa 4 Peumlrgjigje d
Peumlrgjigje e
Shembull 1Peumlr tabeleumln 12 meuml poshteuml gjeni kush nga kolona I i peumlrket kujt nga kolona II dhe lidhini me shigjeteuml
I peumlrmireumlsuarPeumlr ccedildo peumlrbeumlreumls neuml teuml majteuml neuml koloneumln I gjeni kushormuleuml i peumlrket nga kolona II dhe lidhini me shigjeteumlCcedildo ormuleuml peumlrdoreni veteumlm njeuml hereuml
Ujeuml bull H2SO
4
Kripeuml bull NH3
Amonjak bull Na Cl Acid sulurik bull H
2O
I dobeumltUjeuml bull Na Cl
Ka zbuluar Radiumin bull Curie
Kripeuml bull NH3
Viti i nisjes seuml luteumls II boteumlrore bull H2O
Amonjak bull 1939
Shembull 1- Pyetjet me shoqeumlrim
2 x ndash 1 = 0 Identitet
2a 2 + 3b Ekuacion
4a 3 Polinom
Monom
Si teuml peumlrmireumlsojmeuml pyetjen - Peumlrdorni ldquo material teuml njeumljteumlrdquo neuml teuml dy grupetbashkeumlsiteuml
58 Pyetje me prezantim vizivgrafk
RRITJATeuml rinjteuml rriten meuml shumeuml
Neuml vitin 1998 gjateumlsia mesatare e emrave dhe meshkujve teuml rinj neuml Holandeuml eumlshteuml paraqitur neuml keumlteuml grafik
GjateumlsiaGjateumlsia mesatare e teuml rinjve 1998
Gjateumlsia mesatare e teuml rejave 1998
Mosha
190
180
170
160
150
140
130
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
(cm)
Pyetja 1 Qeuml prej vitit 1980 gjateumlsia mesatare e emrave 20-vjeccedilare eumlshteuml rritur me 23 cm neuml 1706 cm Cila ka qeneumlgjateumlsia mesatare e njeuml 20-vjeccedilareje neuml vitin 1980
Peumlrgjigjja____________cm
Pyetja 2 Shpjegoni se si e tregon grafiku qeuml mesatarisht norma e rritjes peumlr vajzat ngadaleumlsohet pas mosheumls 12 vjeccedilare
Pyetja 3
Sipas keumltij grafiku mesatarisht gjateuml cileumls periudheuml neuml jeteumln e tyre janeuml emrat meuml teuml gjata sesa meshkujt e seumlnjeumljteumls mosheuml
59 Problemat reumlndeumlsia dhe metoda teuml zgjidhjes seuml tyreeoria dhe praktika sugjeron qeuml neuml zgjidhjen e problemave teuml menduarit eumlshteuml meuml i reumlndeumlsisheumlm senjohuriteuml Zgjidhja e problemeumls eumlshteuml njeuml prej kategorive meuml teuml larta teuml teuml menduarit qeuml meumlsuesit peumlrdorin menxeumlneumlsit trsquou meumlsojneuml si teuml mendojneuml kur veteumlm njohuriteuml nuk mjatojneuml peumlr zgjidhjen e problemeumls
Ccedilfareuml eumlshteuml zgjidhja e njeuml probleme
Neuml zgjidhjen e njeuml probleme nxeumlneumlsi peumlrmbledh gjitheuml sa ka meumlsuar meuml pareuml dhe i zbaton ato neuml situateumlne problemeumls qeuml eumlshteuml e re dhe e ndryshme nga ccedilareuml ai ka meumlsuar meuml pareuml
- Zgjidhja e njeuml probleme nuk eumlshteuml thjesht njeuml algoriteumlm Ekzistenca e njeuml problemi neumlnkupton se nxeumlneumlsi eumlshteuml peumlrballur me diccedilka qeuml nuk e njeh peumlr teuml cileumln nukmund teuml zbatohet thjesht njeuml model Njeuml problem nuk mund teuml konsiderohet meuml i tilleuml kur mund teumlzgjidhet lehteuml nga algoritme teuml meumlsuara meuml pareuml (Krulik and Rudnick -1980)- Zgjidhja e njeuml probleme lidh teorineuml me praktikeumlnNeuml meumlnyreuml specifike zgjidhja e njeuml probleme mundeumlson zbatimin e njohurive abstrakte teuml shkolleumls neumlpeumlrvoja konkrete teuml boteumls reale
- Zgjidhja e njeuml probleme na meumlson teuml jemi krijues Probleme teuml ndryshme teuml jeteumls reale keumlrkojneuml krijimtari Zgjidhja e problemave zhvillon te nxeumlneumlsitkapacitete krijuese
- Zgjidhja e problemeumls si njeuml varg instruksioneshEumlshteuml procesi i ndjekjes seuml njeuml radhe (vargu) instruksionesh (udheumlzimesh) qeuml nxeumlneumlsi peumlrdor neuml situata teumlndryshme jeteumlsore
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1936
36 37
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shembull Neuml njeuml darkeuml janeuml tuar 12 ccedilite ryeza e darkeumls eumlshteuml e ormuar nga Bashkimi i disa tryezave teumlvogla katrore qeuml ormojneuml njeuml tryezeuml teuml madhe teuml gjateuml Gjeni sa tavolina teuml vogla katrore duhen peumlr teuml ulurkeumlta 24 teuml tuar
Hapi I ndash teuml lexuarit e problemit Nxeumlneumlsi identifikon disa nga konceptet e dheumlna psh tavolina teuml vogla katrore 12 ccedilite bashkimi i disatryezave teuml vogla katrore tryezeuml e madhe e gjateuml 24 teuml tuar
Hapi II ndash keumlrkimi Nxeumlneumlsi keumlrkon teuml gjejeuml kush janeuml konceptet kryesore dhe si janeuml teuml lidhura me peumlrmbajtjen e problemeumlsNeuml njeuml areuml meumlnyre ai keumlrkon si ta kuptojeuml meuml thjesht problemeumln Neuml keumlteuml azeuml ai mund teuml vizatojeuml e dhenjeuml skiceumltabeleuml ku vendos neuml radhe njeuml tryezeuml dy tryeza tre e keumlshtu vazhdon
Hapi III ndash zgjedhja e njeuml strategjie
Nxeumlneumlsi nxjerr peumlrundime ose ngre hipoteza pas dy hapave meuml sipeumlr Neuml keumlteuml azeuml ai hamendeumlson osesupozon njeuml zgjidhje
Hapi IV ndash zgjidhja e problemeumls Pasi e ka zgjedhur metodeumln nxeumlneumlsi e zbaton ateuml neuml rastin e problemeumls Neuml shembullin toneuml ai do teumlvazhdojeuml sipas hapit III me skiceumln apo grafikun derisa teuml uleuml 24 teuml tuarit
Shembull Hapi II - KeumlrkimiVizaton njeuml skiceumldiagram me teuml dheumlnat e problemeumls
Beumln njeuml tabeleuml sheumlnon teuml dheumlnat dhe keumlrkon ose zbulon lidhjet e tyre
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 - - -
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 - - -
Rasti yneuml kur shtojmeuml njeuml tryezeuml numri i teuml tuarve qeuml ulen rritet me 2
Shembull Hapi III - Zgjedhja e njeuml strategjie
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 5 6 7
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16
Nxeumlneumlsi tenton teuml ngrejeuml njeuml hipotezeuml meqeuml modeli i krijuar eumlshteuml i veumlrteteuml ose unksionon peumlr 16 teuml tuar Nemund teuml vazhdojmeuml teuml shtojmeuml nga njeuml tavolineuml peumlr ccedildo ccedilit teuml tuarish qeuml kaneuml mbetur(16 + 8 = 24) Hipotezado teuml duhen 11 tryeza peumlr teuml ulur 24 teuml tuarit
Shembull Hapi IV - Zgjidhja e problemit
NUMRI I TAVOLINAVE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24
Hapi final prova dhe peumlrgjitheumlsimi
Nxeumlneumlsi veumlrteton peumlrgjigjen e tij dhe keumlrkon peumlr variacione teuml zgjidhjes seuml problemeumls Psh gjen njeuml ormuleuml t= (n ndash 2)2 ku kemi sheumlnuar t ndash numrin e tryezave dhe n ndash numrin e teuml tuarve Njeuml tjeteumlr psh mund teumlkeumlrkojeuml dhe gjejeuml njeuml ormuleuml qeuml lidh numrin e teuml tuarve neuml vareumlsi teuml tryezave n = 2t + 2 ose n = 2(t + 1)
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Peumlr disa objektiva meumlsimore testet qeuml peumlrmbajneuml pyetje me und teuml hapur janeuml meuml teuml vleshme se testet qeumlpeumlrmbajneuml veteumlm pyetje teuml mbyllura kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e veumlrteteuml kur nxeumlneumlsit vlereumlsohen peumlr shprehikompleksePyetjet me und teuml hapur u japin nxeumlneumlsve meuml shumeuml liri neuml ormulimin e peumlrgjigjeve teuml tyre duke u dheumlneumlmundeumlsi peumlr meuml shumeuml kreativitet
Mangeumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Janeuml teuml veumlshtira peumlr tu ormuluar sidomos neuml sensin qeuml nxeumlneumlsi ta kuptojeuml qarteumlsisht ccedilareuml lloj peumlrgjigjejeduhet teuml japeuml
Vlereumlsimi me pikeuml eumlshteuml i ndrysheumlm nga njeumlri vlereumlsues te tjetri Neuml akt ne synojmeuml qeuml sistemi i vlereumlsimitme pikeuml teuml jeteuml sa meuml i qeumlndruesheumlm Vlereumlsimi me pikeuml i peumlrgjigjeve merr meuml shumeuml koheuml
Peumlrveccedil rregullave teuml meumlsipeumlrme peumlr teuml gjitha ormat e pyetjeve ka edhe rregulla teuml tjera qeuml meumlsuesit especialisteumlt i njohin Ne kemi synuar teuml paraqesim disa prej tyre dhe mundeumlsisht ato meuml kryesoret Zbatimi irregullave teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve eumlshteuml njeuml garanci shumeuml e mireuml peumlr teuml prodhuar pyetje cileumlsore
Hartimi i pyetjeve sipas standardeve meuml teuml mira teuml peumlrshkruara dhe kombinimi i tyre sipas rubrikave teumlpeumlrshkuara neuml pjeseumlt e tjera teuml materialit na garanton ndeumlrtimin e njeuml testi peumlrmbledheumls me standarde teuml larta
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2036
38 39
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
6 ANALIZEuml TESTIPYETJESH
61 Analiza e pyetjeve Analiza e pyetjeve ngeumlrthen neuml vete vlereumlsimin sasior teuml pyetjeve sipas shkalleumls (pikeumlt e fituara) Qeumlllimi eumlshteumlpeumlr teuml marreuml meuml shumeuml inormacion mbi ccedildo pyetje peumlr teuml peumlrcaktuar mbajtjen shirjen apo rishikimin e tyreDy tregues teuml reumlndeumlsisheumlm peumlr analizimin e pye tjeve janeuml
A Veumlshtireumlsia e pyetjesB Diskriminimi i pyetjes
Vlereumlsimet tjera qeuml peumlrdoren peumlr analizeuml teuml pyetjeve janeuml
A Teuml hamendeumlsuarit - neumlse studenteumlt lehteuml mund teuml keneuml peumlrjashtuar njeuml ose meuml shumeuml alternativa ateumlhereumlshansi i teuml hamendeumlsuarit eumlshteuml rritur duke zvogeumlluar vlereumln e diskriminimit teuml asaj pyetje
B Pyetjet paragjykuese - pyetjet peumlr teuml cilat personat me zoteumlsi teuml barabarteuml nga grupe teuml ndryshmekulturore kaneuml probabilitete teuml ndryshme teuml suksesit Dallimet neuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes vlereumln ediskriminimit etj ccedilojneuml neuml modele teuml ndryshme peumlr teuml reflektuar Dierencimi mund teuml tregojeuml sepyetjet e testimit nuk janeuml duke matur teuml njeumljtin ormim peumlr secilin grup
C Pyetjet jashteuml programit - keumlto lloj pyetjesh mund teuml konstatohen kur nuk kaneuml marreuml peumlrgjigje nganxeumlneumlsit e avancuar Neuml keumlteuml rast pyetja duhet analizuar neumlse ka qeneuml e lehteuml ose jashteuml programit Kurpyetja eumlshteuml e lehteuml nxeumlneumlsi i avancuar shaq meuml shumeuml hezitim peumlr trsquou peumlrgjigjur duke menduar se pyetjamund teuml keteuml probleme Rasti i mbetur kur pyetja eumlshteuml brenda intervalit teuml veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml qeuml ajo teuml jeteuml jashteuml programit ose neuml zoneuml teuml pareumlndeumlsishme teuml tij Shmangia e keumltyre lloj pyetjesh mundeumlsohetnga beumlrja sa meuml mireuml e tabeleumls seuml peumlrmbajtjes seuml testit
Pyetjet paragjykuese ndash udheumlzime5
bull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime apo pyetje qeuml nxisin stereotipatbull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime qeuml mund teuml ndikojneuml neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml neuml perormanceumln e individeumlve
ose grupeve teuml nxeumlneumlsvebull Shmangni gjuheumln qeuml eumlshteuml tepeumlr konuze ose komplekse dhe ccedilon neuml vlereumlsime teuml padobishmebull Shmangni temat e vlereumlsimit qeuml mund teuml shqeteumlsojneuml ose teuml jeneuml shumeuml teuml ndjeshme peumlr nxeumlneumlsit neumlse
nuk ka njeuml keumlrkeseuml detyruese peumlr teuml vlereumlsuar keumlto temabull Minimizoni teuml gjitheuml aktoreumlt e pareumlndeumlsisheumlm qeuml mund teuml ndikojneuml neuml gjykimin dhe rezultatin e perormanceumls
seuml nxeumlneumlsve sibull Faktoreumlt stilistik teuml tilleuml si shkrimi i doreumls falori i peumlrdorur ose struktura e falive kur qeumlllimi i njeuml
vlereumlsimi teuml shkruar eumlshteuml teuml vlereumlsojeuml veteumlm peumlrmbajtjen dhe teuml menduaritbull Paragjykimi i meumlsuesit qeuml mund teuml rezultojeuml neuml njeuml tendenceuml teuml peumlrgjithshme peumlr teuml qeneuml shumeuml bujar
ose shumeuml i ashpeumlr dhebull Eekti ku njeuml peumlrshtypje e peumlrgjithshme ose vlereumlsim i meumlparsheumlm ndikon vlereumlsimin e tanisheumlm
5 httpwwwjcseeorgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
Rishikim Testi
bull Vlereumlsimi i aneumlve teuml orta dhe teuml dobeumlta teuml pyetjevebull Ndryshimet neuml bazeuml teuml analizave teuml rezultatevebull Rishikoni qeumlllimet e testit peumlr teuml zbatuar ccedildo ndryshim
62 Analiza e shpeshteumlsiseuml
Analiza e shpeshteumlsiseuml mat numrin e hereumlve qeuml zgjidhet secila alternativeuml nga nxeumlneumlsit Neumlse alternativa teumlcaktuara zgjidhen pak ato mund teuml jeneuml teuml paeektshme dhe duhet teuml mendoni trsquoi zeumlvendeumlsoni me alternativameuml konkuruese
63 Veumlshtireumlsia e pyetjesVeumlshtireumlsia e njeuml pyetjeje matet duke pjeseumltuar numrin e peumlrgjigjeve teuml sakta me numrin total teuml peumlrgjigjeveVeumlshtireumlsia shkon nga 0 neuml 1 (0 shumeuml e veumlshtireuml me asnjeuml nxeumlneumls qeuml teuml jeteuml peumlrgjigjur sakteuml dhe 1 qeumlneumlnkupton qeuml teuml gjitheuml pjeseumlmarreumlsit neuml test janeuml peumlrgjigjur sakteuml)
V = RN
V = VeumlshtireumlsiR = numri i nxeumlneumlsve qeuml kaneuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakta teuml pyetjesN = numri i peumlrgjithsheumlm i nxeumlneumlsve
Rekomandime peumlr variacionet e vlerave V Rekomandime peumlr vlerat e pranueshme teuml V Disa shembuj teumlvlerave teuml pranueshme peumlr V teuml hasura neuml literature janeuml 02 neuml 09 04 neuml 085 dhe 03 neuml 07Ne rekomandojmeuml intervalin 025 neuml 075 qeuml peumlrdoret edhe neuml Shqipeumlri Pyetja me vlereuml V neuml intervalin0-025 do teuml thoteuml se eumlshteuml meuml e veumlshtireuml se duhet Pyetja me vlereuml V neuml intervalin 075-100 do teuml thoteuml seeumlshteuml meuml e lehteuml se duhet
Shembull Le teuml konsiderojmeuml se jepen dy pyetje me alternativa ku peumlr secileumln duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen esakteuml ndeumlrmjet kateumlr mundeumlsive (A B C dhe D) Neuml tabeleumln 9 tregohet sa student zgjedhin peumlrkateumlsisht secileumlnprej alternativave (peumlr Pyetjen 1 dhe 2)
Veumlshtireumlsia e pyetjes
PYETJA A B C D
1 0 3 24 32 12 13 3 2
tregon peumlrgjigjen e sakteuml
Peumlr Pyetjen 1 ne veumlrejmeuml qeuml A nuk eumlshteuml njeuml alternativeuml e mireumlmdashasnjeumlri nga nxeumlneumlsit nuk e ka zgjedhur sipeumlrgjigje Ne gjithashtu mund teuml njehsojmeuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml kaneumlzgjedhur peumlrgjigjen e sakteuml (24) me numrin total teuml nxeumlneumlsve (30)Duke peumlrdorur keumlteuml ormuleuml veumlshtireumlsia e Pyetjes 1 eumlshteuml 2430 ose 08
Njeuml rregull i peumlrgjithsheumlm eumlshteuml qeuml neumlse vlera peumlr veumlshtireumlsineuml e pyetjes eumlshteuml meuml e madhe se 075 ajo eumlshteumlnjeuml pyetje e lehteuml Neumlse vlera e veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml meuml e vogeumll se 025 ajo eumlshteuml njeuml pyetje e veumlshtireuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2136
40 41
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Duke pasur parasysh keumlto parametra kjo pyetje do teuml mund teuml konsi derohet mesatarisht e lehteuml - shumica(80) e nxeumlneumlsve janeuml peumlrgjigjur korrekt
Pyetja 2 eumlshteuml shumeuml meuml e veumlshtireuml (1230 = 040) Neuml teuml veumlrteteuml neuml Pyetjen 2 meuml shumeuml nxeumlneumls zgjedhinpeumlrgjigjen (B) krahasuar me ata qeuml zgjedhin peumlrgjigjen (A) Kjo pyetje duhet analizuar me kujdes peumlr teumlsiguruar qeuml B eumlshteuml njeuml alternativeuml e duhur (e peumlrshtatshme)
64 Diskriminimi i pyetjesNjeuml tjeteumlr matje Koeficienti i Diskriminimit ka teuml beumljeuml me sa dierencon njeuml vlereumlsim ndeumlrmjet pikeumlve teumllarta dhe teuml uleumlta Me faleuml teuml tjera ju duhet teuml beumlni teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit me arritje teuml larta duhet teuml keneumlzgjedhur alternativeumln e sakteuml neuml njeuml pyetje meuml shumeuml hereuml sa e kaneuml zgjedhur ateuml te grupi i nxeumlneumlsve mearritje meuml teuml uleumlta
Neumlse arrijmeuml keumlteuml themi se kemi njeuml diskriminim pozitiv (ndeumlrmjet 0 dhe 1) Kjo do teuml thoteuml se nxeumlneumlsit qeumlkaneuml marreuml meuml shumeuml pikeuml neuml peumlrundim teuml testit zgjedhin alternativeumln e sakteuml peumlr njeuml pyetje teuml caktuar meumlshumeuml hereuml se e zgjedhin ateuml nga grupi i nxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta Neumlse ju gjeni qeuml grupi inxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta janeuml peumlrgjigjur sakteuml meuml shumeuml hereuml ateumlhereuml pyetja ka koeficientnegativ teuml diskriminimit (ndeumlrmjet -1 dhe 0)
D = (H-L)ND = diskriminimiH = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e sipeumlrme (gjysma qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml) e pikeumlve teuml testitL = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e nxeumlneumlsve qeuml ka fituar meuml pak pikeuml neuml testN = numri i nxeumlneumlsve teuml njeuml neumlngrupi
Shembull Neuml tabeleumln 9 tregohen rezultatet e 10 pye tjeve nxeumlneumlsve teuml njeuml testi Vini re qeuml nxeumlneumlsit janeumlrenditur duke vendosur neuml krye ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml
Diskriminimi i pyetjes
NXEumlNEumlS TOTALPIKEuml ()
PYETJET
1 2 3
Nxeumlneumls 1 93 1 0 1
Nxeumlneumls 2 90 1 0 1
Nxeumlneumls 3 82 0 0 1
Nxeumlneumls 4 80 1 0 1
Nxeumlneumls 5 70 1 0 1
Nxeumlneumls 6 60 1 0 0
Nxeumlneumls 7 60 1 0 1
Nxeumlneumls 8 50 1 1 0
Nxeumlneumls 9 44 1 1 0
Nxeumlneumls 10 40 0 1 0
ldquo1ldquo tregon qeuml peumlrgjigja eumlshteuml e sakteuml bdquo0ldquo tregon peumlrgjigje teuml pasakteuml
Ndiqni hapat e meumlposhteumlm peumlr teuml peumlrcaktuar Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml dhe Koeficientin e Diskriminimit1 Pasi trsquoi keni renditur nxeumlneumlsit duke vendosur meuml lart ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml numeumlroni sa nga
ata janeuml neuml grupin e pikeumlve meuml teuml larta dhe sa nga grupi i pikeumlve teuml uleumlta qeuml i janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjesPeumlr pyetjen 1 janeuml 4 nxeumlneumls neuml gjysmeumln e sipeumlrme qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml peumlr pyetjen dhe 4 nxeumlneumls neumlgjysmeumln e poshtme
2 Peumlrcaktoni Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml metotalin e numrit teuml nxeumlneumlsve Peumlr Pyetjen 1 ky do teuml jeteuml 810 ose V(p)=080
3 Peumlrcaktoni koeficientin e diskriminimit duke zbritur nga numri i nxeumlneumlsve qeuml i janeuml peumlrgjigjur pyetjes sakteuml neumlgrupin e pikeumlve teuml larta numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjes neuml grupin e pikeumlve teuml uleumlt Pastajrezultatin e pjeseumltoni me numrin e nxeumlneumlsve teuml ccedildo grupi (qeuml neuml rastin toneuml janeuml 5 neuml ccedildo grup)
Peumlr pyetjen 1 kjo do teuml thoteuml qeuml duhet teuml zbritni 4 nga 4 ta pjeseumltoni me 5 dhe rezultati peumlr Koe eDiskriminimit del 0
Peumlrgjigjet peumlr Pyetjet 1 ndash 3
PYETJA SAKTEuml (GRUPI I S IPEumlRM) SAKTEuml (GRUPI I ULEumlT) VEumlSHT IREumlSIA V(P) D ISKRIMINIMI (D)
Pyetja 1 4 4 080 0
Pyetja 2 0 3 030 -06
Pyetja 3 5 1 060 08
ani qeuml kemi tabeleumln e ploteumlsuar ccedilareuml neumlnkupton Ne veumlrejmeuml se Pyetja 2 ka njeuml koeficient veumlshtireumlsie 030(do teuml thoteuml shumeuml e veumlshtireuml) dhe peumlr meuml tepeumlr ka koeficientin e diskriminimit negativ -06 (do teuml thoteumlse nxeumlneumlsit me arritje meuml teuml uleumlta kaneuml qeneuml meuml teuml prirur peumlr teuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakteuml) Kjo pyetje duhetanalizuar me kujdes dhe ndoshta duhet ndryshuar ose hequr Pyetja meuml e mireuml nga teuml gjitha paraqitet Pyetja3 e cila ka njeuml nivel teuml keumlnaqsheumlm veumlshtireumlsie (060) dhe diskriminon jashteumlzakonisht mireuml (080)Sa nga pyetjet kaneuml veumlshtireumlsi mesatare Keumlto janeuml meuml teuml mirat sepse ato sigurojneuml mundeumlsineuml meuml teuml mireuml peumlrteuml diskriminuar (peumlr ta veumlrejtur keumlteuml shihni koeficientet e diskriminimit maksimal teuml tyre neuml radheumln e pareumlteuml titujve) Pyetjet teuml cilave shumica e nxeumlneumlsve u peumlrgjigjet mireuml ose shumica u peumlrgjigjet gabim thjesht nukmund teuml diskriminojneuml shumeumlProva meuml e reumlndeumlsishme peumlr diskriminimin e njeuml pyetje eumlshteuml ta krahasojmeuml ateuml me maksimumin e mundsheumlmSa mireuml diskriminon secila pyetje lidhur me maksimumin e mundsheumlm
Meuml poshteuml jepet njeuml rregull i peumlraeumlrtbull Diskriminimi eumlshteuml praneuml maksimumit teuml mundsheumlm = pyetje shumeuml
diskriminuesebull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa gjysma e maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje me diskriminim teuml keumlnaqsheumlmbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa ccedilereku i maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje e dobeumltbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlr zero = pyetje qeuml nuk diskriminonbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml negativ = pyetje e keqe (hiqeni neumlse
eumlshteuml meuml e vogeumll se -01)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2236
42 43
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 1 ndash MODELE TESTE PEumlRVLEREumlSIM PEumlRMBLEDHEumlSLeumlnda MatematikeumlTabela e specifkimeve teuml testit matematikeuml - Klasa 6-9
Matematikeuml - Fushat Peumlrmbajtjet Njohje Teuml kuptuarit Zbatim Anali zeuml Sintez euml Vlereumlsim Shuma
Numri22
Shprehje numerike 9c(1) 1(1) 2(2)
Numrat e ploteuml 11(2) 1(2)
Tyesat 2(1) 1(1)
Fuqiteuml 6(2) 4(1) 2(3)Krahasimi i numraveme paraqitje teumlndryshme
8(3) 1(3)
Algjebra dheFunksioni
32
Rreumlnja e ekuacionit 3(1) 1(1)
Vlera teuml unksioneve 7(3) 1(3)
Tjeshtimi ishprehjeve shkronjore 9a(2) 9b(2) 16(3) 3(7)
Sistemet e dyekuacioneve
20a(2) 1(2)
Grafiku i unksionevey= kx + a
Inekuac teuml uq seuml pareumlme njeuml ndrysh
18(3) 1(3)
Gjeometriadhe matjet
32
Kthimi i njeumlvlersheumlmneuml njeumlsi matje teuml tjera
5(1) 1(1)
Simetria 10(2) 1(2)
Ngjashmeumlria etrekeumlndeumlshave
12(1) 15(2) 2(3)
Gjetja e elementeveneuml trekeumlndeumlshinkeumlnddrejteuml
17(2) 12(2) 2(4)
Rrethi dhe tangjenca 19(4) 1(4)
Drejteumlzat neuml planinkoordinativ
20b(2) 1(2)
Mbledhja orgdhe peumlrpunimi
i teuml dheumlnave14
Mesatarja 14a(1) 14b(2) 2(3)
Leximi i teuml dheumlnave 13a(2) 13b(2) 2(4)
Totali 2(4) 6(11) 10(15) 3(8) 4(8) 1(4) 26 (50pikeuml)
TESTVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt - Klasa 6-9
Leumlnda Matematikeuml
Udheumlzime peumlr nxeumlneumlsin
esti neuml total ka 20 pyetje (26 keumlrkesa) Peseuml pyetjet e para janeuml pyetjet me alternativa dhe vlereumlsohen menga 1 pikeuml Pjesa tjeteumlr janeuml pyetjet me ploteumlsim me zgjidhje etj Pikeumlt peumlr secileumln keumlrkeseuml teuml pyetjeve janeumldheumlneuml peumlrbri tyreKoha peumlr zhvillimin e testit eumlshteuml 2 oreuml
Peumlr peumlrdorim nga komisioni i vlereumlsimit
Keumlrkesa 1 2 3 4 5 6 7 8 9a
Pikeuml
Keumlrkesa 9b 9c 10a 10b 11 12 13a 13b 14a
Pikeuml
Keumlrkesa 14b 15 16 17 18 19 20a 20b
Pikeuml
otali i pikeumlve KOMISIONI I VLEREumlSIMIT
NotaNiveli
Detyra 1 1 + 2(17 ndash 12) = 1 pikeuml A) 0B) 1
C)
D) 2
Detyra 2 Ccedil lsquopjeseuml e drejtkeumlndeumlshit eumlshteuml e ngjyrosur 1 pikeuml
A)
B)
C)
D)
Detyra 3 Zgjidhja e ekuacionit 3 ndash 2 x = x eumlshteuml 1 pikeuml
A) x = ndash 1B) x = 0
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2336
44 45
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C) x = 1D) x = 2
Detyra 4 42ndash2 middot 23 = 1 pikeuml A) 2ndash6
B) 2ndash5
C) 2D) 22
Detyra 5 Neumlse 1200 metra i peumlrshkoni neuml 12 minuta gjeni shpejteumlsineuml tuaj neuml kilometeumlr peumlr oreuml A) 4 kmoreuml 1 pikeumlB) 6 kmoreumlC) 8 kmoreumlD) 10 kmoreuml
Detyra 6 Ploteumlsoni barazimin(p+2)middot(p+2)middot_____middot 32middot____ = (p+2)3middot(32)2 2 pikeuml
Detyra 7 Ploteumlsoni tabeleumln me vlerat qeuml merr unksioni peumlr vlerat e dheumlna teuml x-it3 pikeuml
Detyra 8 Renditni numrat nga meuml i vogli te meuml i madhi 3 14 03 33 3 pikeuml
Detyra 9 Paraqitni meuml thjeshteuml shprehjet
a) k 2 - 2k + 5k 2 + 6k = 2 pikeuml
b) 14 - 8middot = 2 pikeuml
c) 002 middot 103 1 pikeuml
Detyra 10 Segmenti AD eumlshteuml ndareuml neuml tre pje seuml teuml barabarta
2 pikeumlPloteumlsoni kutizat
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
Detyra 11 Festivali i zeumlrave teuml rinj u hap diteumln e enjte dhe u ndoq nga 345 spektatoreuml Numri ispektatoreumlve dyfishohej ccedildo diteuml Sa spektatoreuml e ndoqeumln estivalin neuml nateumln finale qeuml u mbajt diteumln ediel
2 pikeuml
Detyra 12 Neuml trekeumlndeumlshin keumlnddrejteuml ABC keumlndi A eumlshteuml 30ordm DE = 1cm dhe AD=DC Gjeni gjateumlsiteumle brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit ABC
3 pikeuml
Detyra 13 Neuml grafik paraqitet numri i nxeumlneumlsve djem dhe vajza qeuml peumllqejneuml meuml shumeuml rutat oseeumlmbeumllsirata) Sa peumlrqind e tyre peumllqejneuml rutat 2 pikeuml
b) Zgjedhim rasteumlsisht njeuml nxeumlneumls Gjeni probabilitetin qeuml i zgjedhuri teuml jeteuml djaleuml 2 pikeuml
150
Fruta
Embelsira
D jem Vajza
100
50
0
Detyra 14 Jepet bashkeumlsia - 9 - 8 - 3 0 7 10a) Gjeni mesataren 1 pikeumlZgjidhen tre numra teuml ndrysheumlm a b dhe c Gjeni vlereumln meuml teuml madhe teuml mundshmeteuml prodhimit a middot b ndash c 2 pikeuml
Detyra 15 Jepet paralelogrami ABCD me sipeumlraqe 15 cm2 dhe brinjeuml aneumlsore AD = 3cmDiagonalja DB eumlshteuml pingule AD Gjeni perimetrin e paralelogramit 2 pikeuml
Detyra 16 Tjeshtoni 3 pikeuml
Detyra 17 Jepet trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml dybrinjeumlnjeumlsheumlm ABC me hipotenuzeuml BC =8cmGjeni gjateumlsiteuml e kateteve teuml trekeumlndeumlshit 2 pikeumlDetyra 18 Peumlr ccedillsquovlera teuml x - it nga R vlera e shprehjes eumlshteuml meuml e madhe se vlera e shprehjes x ndash1
3 pikeuml
Detyra 19 S1 dhe S
2 janeuml dy gjysmeumlrratheuml me rreze 1 njeumlsi dhe tangjenteuml si neuml figureuml Drejteumlza d eumlshteuml
tangjente me rrethin S2 neuml pikeumln B Gjeni sipeumlraqen e pjeseumls seuml ngjyrosur
4 pikeuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2436
46 47
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
S1 S2
A B
d
Detyra 20 Drejteumlzat e dheumlna neuml planin koordinativ priten neuml pikeumln Pa) Gjeni koordinatat e pikave P dhe Q 2 pikeumlb) Gjeni sipeumlraqen e trekeumlndeumlshit OPQ 2 pikeuml
y = x
y
y = 2 - x
P
Q0 x
62 Kthimi i pikeumlve neuml nota dhe nivele
Intervalet e pikeumlve Nota Niveli
41-50 Nota 5 A
31-40 Nota 4 B
21-30 Nota 3 C
11-20 Nota 2 D
00-10 Nota 1
TEST - Dituri natyreVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr gjysmeumlvjetorin e pareuml (shtator ndashdhjetor)
Detyra 1 Leumlnda nga e cila janeuml peumlrbeumlreuml keumlta trupa eumlshteuml1 pikeuml
A druriB qelqiC metaliD letra
Detyra 2 Njeumlsia bazeuml peumlr matjen e gjateumlsiseuml eumlshteuml1 pikeuml
A litriB metriC gradeumlD kilogrami
Detyra 3 Uji vlon neuml temperatureumln 1 pikeuml A 0oCB 50oCC 90oCD 100oC
Detyra 4 emperatura e ajrit qeuml tregon termometri neuml figureumln e meumlposhtme eumlshteuml
1 pikeuml A 38oCB 39oCC 40oCD 41oC
Detyra 5 Shkruani dy veti teuml leumlngjeve 2 pikeumla)___________________________________________________________b)___________________________________________________________
Detyra 6 Ploteumlsoni faliteuml5 pikeuml
a) Gjateumlsiteuml e objekteve i matim me _______________ b) Hapeumlsira qeuml zeuml njeuml trup quhet ___________________ c) Procesi qeuml shkakton largimin e ujit nga toka quhet ____________________ d) Leumlngjet marrin _____________________ e eneumls ku ndodhen e) Njeumlsiteuml themelore teuml matjes janeuml ___________________ neuml teuml gjitheuml boteumln
Detyra 7 Shkruani cileumlsiteuml e peumlrbashkeumlta teuml keumltyre trupave 3 pikeuml molleuml ccedilokollateuml karamele _______________________________ tavolineuml karrige tabeleuml __________________________________ top glob portokall __________________________________
Detyra 8 Shkruani disa veprime qeuml duhet teuml beumljneuml njereumlzit peumlr teuml patur njeuml mjedis teuml pasteumlr4 pikeuml
a) _____________________________________________________________________b) _____________________________________________________________________c) _____________________________________________________________________d) _____________________________________________________________________
Detyra 9 Ploteumlsoni faliteuml2 pikeuml
a) Neumln veprimin e njeuml orce trupat _______________b) Neuml sipeumlraqe teuml leumlmuara leumlvizja eumlshteuml _______________ se neuml sipeumlraqe teuml ashpra
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 736
12 13
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
25 Lidhja ndeumlrmjet rezultateve teuml teuml nxeumlnit peumlr shkalleuml dhe kompetencavekryesore me rezultatet e teuml nxeumlnit teuml fusheumls
Rezultate thelbeumlsore meumlsimore
Rezultatet e peumlrgjithshme meumlsimore
Kompetencat kryesore
Deumlshmiteuml
Keumlrkesa pytja
Rezultati
Mendimtar kreativ [ aqe 20Kurrikula Beumlrthameuml]Rezultatet e teuml nxeumlnit teuml fusheumls -Rezultati 2 Arsyetimet dhe veumlrtetimetmatematike (50)
Nxeumlneumlsi (kl IIIIVV)Nxjerr rregullat arsyeton konceptet dhemodelet e thjeshta matematikore peumlr teuml
hapur rrugeumln peumlr koncepte teuml rejaDeumlshmi Identifikimi i numrave teuml thjesht (prej 1-100)
Shembull1 Ccedilareuml quhet numeumlr i thjeshteuml2 Sa numra teuml thjeshteuml ka nga 1-1003 Cileumlt numra teuml thjesht janeuml neuml dhjeteumlshen e shtateuml4 Neumlse secilit numeumlr teuml thjeshteuml i shtohet numri 1ateumlhereuml sa numra teuml thjeshteuml ka nga 1-100
3 ROLI I VLEREumlSIMIT PEumlRMBLEDHEumlSNEuml PROCESIN E MEumlSIMDHEumlNIES DHE TEumlNXEumlNIT DHE LLOJET E VLEREumlSIMEVE TEumlNXEumlNEumlSVE
31 Ccedilfareuml eumlshteuml vlereumlsimi
Vlereumlsimi peumlrkufizohet gjereumlsisht si procesi imbledhjes dhe interpretimit teuml inormacionitqeuml mund teuml peumlrdoret peumlr teuml inormuar meumlsuesitnxeumlneumlsit dhe kur eumlshteuml e mundur prindeumlrit osepeumlrdoruesit e tjereuml teuml inormacionit teuml vlereumlsimitrreth peumlrparimit teuml nxeumlneumlsve neuml shkolleuml(HannaampDettmer 2004) euml dheumlnat na japinpamje teuml aktiviteteve teuml ndryshme teuml vlereumlsimitsi detyrat e ndryshme veumlzhgimet provimet etjPasi i kemi mbledhur teuml dheumlnat jemi neuml gjendjeteuml beumljmeuml vlereumlsimin e nxeumlneumlsit Vlereumlsimi eumlshteumlnjeuml peumlrmbledhje e aktiviteteve vlereumlsuese teuml meumlsipeumlrme Neuml akt konsiderohet pjeseuml e keumltij vlereumlsimi edhepeumlrcaktimi i meumlnyrave si teuml peumlrmireumlsohen dobeumlsiteuml e shprehura boshlleumlqet dhe mungesat e njohuriveNeuml njeuml ormeuml vlereumlsimi i ngjan njeuml qarku teuml mbyllur Neuml figureumln 1 eumlshteuml paraqitur njeuml skemeuml e tilleuml meneuml qendeumlr meumlsuesin (Moskalrsquos model Moskal 2000 p 194)
Planifkim Teuml dheumlna Interpretim Peumlrdorim
Figura1 Vlereumlsimi sipas modelit Moskal
Pa praktikat e sheumlndosha teuml vlereumlsimit ne nuk mund teuml dimeuml neumlse nxeumlneumlsit po ecin sipas planit Peumlr meumlshumeuml ne nuk mund teuml jemi neuml gjendje teuml planifikojmeuml neuml meumlnyreuml eektive mundeumlsiteuml e meumlsimit teuml nxeumlneumlsveneuml teuml ardhmen
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 836
14 15
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
32 Format kryesore teuml vlereumlsimit
Vlereumlsimi mund teuml sheumlrbejeuml peumlr qeumlllime teuml ndryshme dhe orma qeuml ju zgjidhni do teuml varet nga qeumlllimi itij Njeuml nga qeumlllimet kryesore teuml vlereumlsimit i shprehur qarteuml edhe neuml Kornizeumln Kurrikulare teuml Kosoveumlseumlshteuml motivimi i nxeumlneumlsve dhe planifikimi i veprimtarive peumlr peumlrmireumlsimin e rezultateve neuml teuml ardhmen NeumlKurrikuleumln Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt sistemi i vlereumlsimit peumlrshkruhet si meuml poshteuml
Llojet e vlereumlsimit
Vlereumlsimi mund teuml klasifikohet si vlereumlsim ormues diagnostikues peumlrmbledheumls dhe motivuesbull Vlereumlsimi ormues (vlereumlsimi peumlr teuml nxeumlneuml) kryhet neuml meumlnyreuml teuml vazhdueshme peumlr marrjen e inormacioneve
teuml arritjes seuml nxeumlneumlsve gjateuml procesit meumlsimorbull Vlereumlsimi diagnostikues peumlrdoret peumlr marrjen e inormacioneve teuml arritjes seuml nxeumlneumlsve peumlr shkalleumln e
peumlrveteumlsimit teuml njohurive shkathteumlsive shprehive qeumlndrimeve dhe vlerave dhe i ndihmon meumlsimdheumlneumlsit
peumlr puneumln e meumltejshmebull Vlereumlsimi peumlrmbledheumls (vlereumlsimi i teuml nxeumlnit) peumlrshin aktivitetin e peumlrgjithsheumlm teuml teuml nxeumlnit teuml nxeumlneumlsve
Vlereumlsimi peumlrmbledheumls beumlhet neuml und teuml periudhave teuml caktuara bull Vlereumlsimi motivues peumlrdoret peumlr nxitjen e interesimit dhe deumlshireumln e nxeumlneumlsve peumlr teuml nxeumlneuml
Gjateuml vlereumlsimit peumlrdoren orma teuml ndryshme sibull vlereumlsimi i drejtpeumlrdrejteuml dhe i pandeumlrprereuml - peumlrcjellja e vazhdueshme e arritjeve teuml nxeumlneumlsve vlereumlsimi
indirekt me aneuml teuml testevebull vlereumlsimi nga nxeumlneumlsi - gjateuml puneumls neuml grupe ose gjateuml peumlrgjigjeve qeuml japin ku nxeumlneumlsit ploteumlsojneuml njeumlri-
tjetrin dhe vlereumlsojneuml mbi bazeumln e argumentevebull veteumlvlereumlsimi
Teks teuml veccedilanteuml gjateuml vlereumlsimit duhet trsquoi kushtojmeuml komunikimit neuml vazhdimeumlsi teuml shprehurit gojor peumlrmesndeumlrveprimit si dhe teuml shprehurit me shkrim1Vlereumlsimi ormativ quhet ndryshe edhe vlereumlsim peumlr teuml nxeumlneuml (VpN) Karakteristikat qeumlllimi dhe ormat ezbatimit teuml tij janeuml teuml shprehura neuml dokumentin e Kurrikuleumls seuml Kosoveumls dhe dokumente tjera meuml specifiketeuml lidhura me vlereumlsimin teuml MASH Ne keumltu po e prezantojmeuml shkurt pasi qeumlllimi yneuml kryesor neumlpeumlrmjetkeumltij materiali eumlshteuml thellimi neuml vlereumlsimin peuml rmbledheumlsVlereumlsimi ormativ eumlshteuml projektuar peumlr teuml ndihmuar nxeumlneumlsit teuml meumlsojneuml neuml meumlnyreuml meuml efikase duke u dheumlneumlatyre tregues dhe drejtime si mund teuml peumlrmireumlsohen Njeuml vlereumlsim ormues peumlr shembull mund teuml marreumlormeumln e njeuml testi neuml klaseuml qeuml eumlshteuml vlereumlsuar me pikeuml por nuk vendosim noteuml
Llojet e vlereumlsimit formativ
bull Veumlzhgimet e oreumlve teuml meumlsimitbull Detyrat e shteumlpiseuml dhe rishikimi e diskutimi i tyre neuml klaseumlbull Pyetje-peumlrgjigjet e planifikuara dhe spontane neuml meumlsimbull Bashkeumlbisedimi dhe ndeumlrveprimi meumlsues-nxeumlneumls sipas periudhavebull Aktiviteti i nxeumlneumlsit neuml klaseuml kur raporton rezultate teuml puneumlve individuale dhe neuml grupbull Vlereumlsimi i ndeumlrsjelleuml i nxeumlneumlsve dhe veteumlvlereumlsimiVlereumlsimi diagnostikues peumlrdoret peumlr teuml treguar peumlrgatitjen e njeuml nxeumlneumlsi peumlr njeuml njeumlsi kapitull apo programstudimi dhe identifikon ccedildo boshlleumlk teuml mundsheumlm neuml njohuriteuml ateumlsiteuml dhe teuml kuptuarit Vlereumlsimidiagnostikues eumlshteuml konsideruar edhe si njeuml ormeuml e zakonshme e vlereumlsimit ormativ
1 MASHT Kurrikula Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt 2012
Llojet e vlereumlsimit diagnostikues
bull estet diagnostikuese (peumlr peumlrmbajtjen mundeumlsiteuml etj)bull Veteumlvlereumlsimi (qeuml identifikon shkathteumlsiteuml dhe kompetencat)bull Diskutimi neuml grup dhe raportimibull Intervista apo diskutim me meumlsuesin zakonisht individuale dhe jo teuml gjata
Vlereumlsimi peumlrmbledheumls (sumativ) peumlrdoret peumlr teuml treguar shkalleumln e suksesit teuml nxeumlneumlsit neuml peumlrmbushjene rezultateve teuml teuml meumlsuarit peumlr njeuml njeumlsikapitull teuml programit dhe peumlr njeuml periudheuml teuml caktuar kohoreNjeuml vlereumlsim peumlrmbledheumls peumlrcakton noteumln qeuml merr apo nivelin qeuml arrin nxeumlneumlsi psh njeuml ese provimpeumlrundimtarVlereumlsimi duhet teuml jeteuml pjeseuml peumlrbeumlreumlse e planeve vjetore planeve mujore dhe ditore teuml meumlsimdheumlneumlsve2Meumlsimdheumlneumlsit duhet ta planifikojneuml vlereumlsimin peumlrmbledhes (vlereumlsimin e teuml nxeumlnit) neuml peumlrputhje mepolitikeumln e shkolleumls dhe rezultatet e pritshme teuml caktuara neuml kurrikuleuml
Vlereumlsimi peumlrmbledheumls kryhet neuml und teuml procesit teuml teuml nxeumlnit dhe jep inormata kthyese peumlr teuml meumlsuaritdhe teuml nxeumlnitVlereumlsimi peumlrmbledheumls eumlshteuml meuml shumeuml i shprehur si produkt dhe vlereumlson produktin final ndeumlrsa vlereumlsimiormues eumlshteuml procesi qeuml ccedilon neuml finalizimin e produktit Nuk eumlshteuml shumeuml e reumlndeumlsishme teuml peumlrpiqemi teuml gjejmeumldallimet ndeumlrmjet vlereumlsimeve ormativ dhe peumlrmbledheumls neuml vend qeuml teuml planifikojmeuml strategji vlereumlsimi qeuml iupeumlrshtaten dhe peumlrmbushin qeumlllimet e shprehura neuml fillim teuml ccedildo periudhe apo gjateuml gjitheuml vitit
Llojet e vlereumlsimeve peumlrmbledheumlse janeuml
bull Detyrat e ndryshme teuml peumlrditshmebull euml shprehurit me gojeuml dhe aktivizimi neuml meumlsimbull Projektet e dheumlna nga meumlsuesi dhe realizimi i tyre nga nxeumlneumlsibull Dosja e nxeumlneumlsitbull Veteumlvlereumlsimi i nxeumlneumlsit dhe motivimibull Provimet (njeumlsi kapitujgjysmeuml vjetoreuml)bull Provime peumlrundimtarebull Provime peumlrmbylleumlse
Shkolla duhet teuml keteuml njeuml sistem peumlr teuml verifikuar dhe peumlr teuml siguruar cileumlsi neuml kryerjen e vlereumlsimit peumlrmbledheumlsSi pjeseuml e planit zhvillimor shkollat duhet teuml zhvillojneuml dhe implementojneuml njeuml sistem peumlr verifikim teumlbrendsheumlm teuml vlereumlsimit me role teuml peumlrcaktuara dhe personel teuml kualifikuar Ky sistem kontrollon instrumentetvlereumlsuese sipas standardeve kritereve dhe kontrollon kushtet e procedurat peumlr administrim
Kategoriteuml kryesore teuml vlereumlsimit peumlrmbledheumls janeumlTradicional ndash periodik (me pjeseuml) vlereumlsimi peumlrmbledheumls tradicional eumlshteuml ai me ldquolaps e leteumlrrdquo neumlpeumlrundim teumlbull njeuml ore meumlsimibull njeuml njeumlsie kapitullibull njeuml periudhe kohore semesteumlrbull njeuml viti shkollorbull njeuml cikli
2 MASHT (2012) Udheumlzues Standardet e Vlereumlsimit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 936
16 17
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Vlereumlsimet peumlrmbledheumlse teuml tilla janeuml periodike dhe shpesh janeuml konceptuar teuml kryhen neuml und teuml ciklit teumlmeumlsimdheumlnies dhe teuml meumlsuarit
I Integruar Neuml dallim me vlereumlsimin tradicional teuml peumlrshkruar meuml sipeumlr sot zbatohet vlereumlsimi i integruarqeuml nuk vendos vlereumlsim me noteuml veteumlm me aneuml teuml njeuml apo disa provimeve Ky lloj vlereumlsimi ndjek nxeumlneumlsinmeuml nga aeumlr dhe neuml meumlnyreuml teuml vazhdueshme neumlpeumlrmjet veprimtarive teuml peumlrshkuara meuml sipeumlr neuml rubrikeumlnldquoLlojet e vlereumlsimeve peumlrmbledheumlserdquo Neuml peumlrundim meumlsuesi integron teuml gjitha rezultatet e nxeumlneumlsit neuml keumlteumlproces dhe rezultati peumlrundimtar eumlshteuml njeumlkoheumlsisht gjykim dhe shumeuml e keumltyre rezultateveVlereumlsimi peumlrmbledheumls nga ormati i pyetjeve teuml peuml rdorura mund teuml jeteuml objektiv apo subjektiv
Objektiv llojet e pyetjeve peumlrshijneuml pyetje objektive si e veumlrteteuml e gabuar me alternativa me shoqeumlrim etjVlereumlsim objektiv me test eumlshteuml orma e testit me pyetje qeuml kaneuml njeuml peumlrgjigje teuml sakteuml teuml vetme
Subjektiv llojet e pyetjeve janeuml subjektive si ese pyetje me und teuml hapur (detyra e problema peumlr trsquouzgjidhur) etj Vlereumlsim subjektiv me test eumlshteuml orma e testit me pyetje teuml cilat mund teuml keneuml meuml shumeuml senjeuml peumlrgjigje (ose meuml shumeuml se njeuml meumlnyreuml peumlr teuml shprehur peumlrgjigjen e veumlrteteuml)
33 Parimet kryesore teuml vlereumlsimit
Neuml meumlnyreuml teuml peumlrgjithshme vlereumlsimi i nxeumlneumlsve duhetbull teuml respektojeuml personalitetin e nxeumlneumlsitbull teuml nxiseuml veteumlbesimin e nxeumlneumlsit dhe ndjenjeumln peumlr peumlrparimbull teuml nxiteuml nxeumlneumlsin teuml verifikojeuml dijen e tijbull teuml ateumlsojeuml nxeumlneumlsin peumlr meumlsim teuml pavarur peumlr veteumlvlereumlsim dhe
vlereumlsim teuml teuml tjereumlve
Vlereumlsimi eektiv varet kryesisht nga keumlto parimebull vleshmeumlriabull besueshmeumlriabull dobiabull paanshmeumlria
Vlefshmeumlria tregon neumlse vlereumlsimi mat ateuml qeuml ka planifikuar neumlse eumlshteuml neuml peumlrputhje me rezultatet e teumlnxeumlnit dhe neuml peumlrpjeseumltim me veumlllimin e caktuar teuml njohurive Neuml kurrikuleumln beumlrthameuml ndeumlr teuml tjera thuhetrdquo peumlr leumlndeumlt e usheumls seuml edukimit sheumlndeteumlsor peumlr shkak teuml specifikimeve qeuml ka do teuml ishte e vleshme qeuml peumlrveccedil
vlereumlsimit numerik teuml aplikohej neuml maseuml teuml madhe vlereumlsimi peumlrshkrues pasi qeuml puna neuml grup projektet ateumlsiteuml
motorike ateumlsia e teuml olurit etj nuk mund teuml maten me aneuml teuml testeve Peumlr trsquoi matur dhe peumlr trsquoi vlereumlsuar ato
peumlrdoren instrumente teuml tjera Veumlzhgimi i drejtpeumlrdrejteuml eumlshteuml njeuml procedureuml e peumlrshtatshme peumlr usheumln e edukimit
sheumlndeteumlsor dhe qeuml mund teuml peumlrdoret neuml situata teuml ndryshme meumlsimore dhe neuml teuml gjitha nivelet e shkollimitldquo 3
Njeuml test nuk do teuml jeteuml i vlesheumlm psh peumlr teuml vlereumlsuar ateumlsiteuml si shoervoziteumls Njeuml meumlnyreuml meuml e vleshmedo teuml ishte kombinimi i testeve qeuml ndihmojneuml teuml peumlrcaktojneuml se ccedilareuml di dhe eumlshteuml neuml gjendje teuml beumljeuml praktikishtshoeri
3 MASHT (2012) Kurrikula Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt neuml Kosoveuml (klasat 6 7 8 dhe 9) Prishtineuml
Besueshmeumlria ka teuml beumljeuml me veumlrteteumlsineuml qeumlndrueshmeumlrineuml neuml peumlrseumlritjen e vlereumlsimitmatjes Besueshmeumlriana siguron se gjykimet janeuml teuml qeumlndrueshme dhe bazohen neuml njeuml sistem teuml dheumlnashNjeuml komponent kyccedil i besueshmeumlriseuml eumlshteuml sakteumlsia e vlereumlsimit me pikeuml teuml peumlrgjigjeveDiskutoni dhe pajtoni qasjen tuaj me vlereumlsuesit e tjereuml p ara se teuml filloni teuml vlereumlsoni Miratoni kriteret evlereumlsimit dhe peumlrdorni teuml njeumljteumln skemeuml vlereumlsimi teuml strukturuar Njeuml skemeuml vlereumlsimi e strukturuar lejonmundeumlson vendosjen e njeuml sasie teuml njeumljteuml pikeumlsh peumlr ccedildo pyetje teuml vlereumlsuar nga vlereumlsues teuml ndrysheumlmBesueshmeumlria neuml disa raste varet shumeuml nga leumlnda meumlsimore Psh qeuml njeuml test neuml leumlndeumln e historiseuml teuml keteumlbesueshmeumlri teuml larteuml ka nevojeuml qeuml teuml gjitha pyetjet teuml jeneuml objektive Ndryshe ndodh neuml leumlndeumln e matematikeumlskjo mund teuml arrihet meuml lehteuml edhe duke peumlrdorur pyetje teuml llojeve teuml tjera
Dobia e vlereumlsimit tregon qeuml vlereumlsimi eumlshteuml i dobisheumlm kur ka arritur teuml i dentifikojeuml mangeumlsiteuml neuml arritjet enxeumlneumlsve dhe i peumlrdor teuml dheumlnat e keumltij vlereumlsimi peuml r teuml planifikuar hapat dhe metodat e peumlrmireumlsimit teuml tyreneuml teuml ardhmen
34 Aspekte teuml peumlrgjithshme kulturore dhe gjuheumlsore teuml peumlrmbajtjes(Paanshmeumlria)
Aspektet kulturore dhe gjuheumlsore duhet teuml jeneuml prioritet i reumlndeumlsisheumlm i vlereumlsimeve dhe po saccedileumlrisht i vlereumlsimevekombeumltare Ato gjithashtu duhet teuml jeneuml tregues teuml vlereumlsimeve teuml tjera peumlrmbledheumlse (sumative) qeuml beumlhen neumlklaseuml apo shkolleuml Keumlto aspekte janeuml teuml lidhura me dallimet kulturore dhe gjuheumlsore teuml nxeumlneumlsvePraktikat e vlereumlsimit duhet teuml jeneuml teuml peumlrshtatshme peumlr nxeumlneumlsit e klaseumlsshkolleumls teuml cileumlt peumlraqeumlsojneumlprejardhje teuml ndryshme kulturore dhe gjuheumlsore Peumlr shembull suksesi i njeuml nxeumlneumlsi neuml peumlrgjigje teuml pyetjes megojeuml ose gjateuml peumlrgjigjeve teuml njeuml testi nuk duhet teuml pengohet neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml nga meumlsuesi peumlr shkak teumlsondit kulturor njohurive ose traditeumls Neumlse ndikimet kulturore dhe gjuheumlsore janeuml injoruar nxeumlneumlsi mundteuml prezantohet i tjeteumlrsuar apo i shkeumlputur nga teuml meumlsuarit dhe procesi i vlereumlsimit Meumlsuesit duhet teuml jeneuml teumlveteumldijsheumlm se si prejardhje teuml tilla mund teuml ndikojneuml neuml teuml meumlsuarit dhe perormanceumln e nxeumlneumlsve Meumlsuesitduhet teuml jeneuml teuml gatsheumlm peumlr teuml rregulluar praktikat e tyre teuml vlereumlsimit ku eumlshteuml e nevojshme peumlr teuml siguruarqeuml nxeumlneumlsit kaneuml mundeumlsi teuml demonstrojneuml ateuml qeuml ata dineuml dhe mund ta beumljneuml
Ndeumlr teuml tjera duhet qeuml
bull teuml jeni teuml ndjesheumlm ndaj atyre aspekteve teuml njeuml praktike vlereumlsimi qeumlmund teuml pengojeuml nxeumlneumlsit me kultura teuml ndryshme ose gjuha e teumlcileumlve nuk eumlshteuml e mjatueshme peumlr tlsquou peumlrgjigjur dhe demonstruarnjohuriteuml e tyre dhe ccedilareuml ata mund teuml beumljneuml
bull teuml njihni prejardhjen kulturore teuml nxeumlneumlsve ateumlsiteuml e ndryshmegjuheumlsore dhe teuml mundeumlsoni procedura peumlr teuml parandaluar qeuml keumltoprejardhje dhe ateumlsi teuml ndikojneuml padrejteumlsisht neuml demonstrimin e tyreteuml teuml meumlsuarit
bull teuml rregulloni neumlse eumlshteuml e nevojshme praktikat e vlereumlsimit qeuml keniplanifikuar ose jeni duke peumlrdorur
bull teuml shmangni peumlrmbajtjen dhe gjuheumln qeuml mund teuml shihen teuml ndjeshme nga ana kulturore apo mund teuml jeneuml yese peumlr njeuml nxeumlneumls ose njeuml pjeseuml nxeumlneumlsish
bull teuml peumlrdorni praktikat e vlereumlsimit qeuml lejojneuml nxeumlneumlsit teuml tregojneuml ateumlsiteuml shpreheumlse neuml gjuheumln e kultureumlne tyre
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1036
18 19
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
4 HARTIMI I TESTIT PEumlRMBLEDHEumlS
41 Testi
esti eumlshteuml njeuml instrument vlereumlsimi qeuml peumlrdoret peumlr teuml matur njohuriteuml dhe ateumlsiteuml e nxeumlneumlsve esti eumlshteuml ormeumlvlereumlsimi meuml seuml shumti e njohur dhe e peumlrdorur keumlshtu qeuml duke pasur parasysh reumlndeumlsineuml e njeuml vlereumlsimi teuml sakteumlteuml teuml nxeumlnit teuml nxeumlneumlsve eumlshteuml shumeuml e reumlndeumlsishme teuml dihet se si hartohet njeuml test i shkruar mireuml dhe i vlesheumlm
Njeuml nga hapat meuml teuml reumlndeumlsisheumlm neuml hartimin e njeuml testi eumlshteuml qeuml teuml merren parasysh rezultatet e teuml nxeumlnit dheteuml peumlrcaktohet se cilat aspekte duhet vlereumlsuar me keumlteuml test Pasi teuml identifikohen se cilat rezultate do teuml matenduhet teuml merret parasysh se ccedilareuml lloji i pyetjes meuml mireuml mundeumlson reflektimin e nxeumlneumlsve lidhur me ato teuml atij
rezultati Peumlr shembull a eumlshteuml qeumlllimi peumlr teuml krijuar njeuml test qeuml keumlrkon nga nxeumlneumlsit qeuml teuml japin peumlrkufizimeapo qeuml nxeumlneumlsit teuml demonstrojneuml ateumlsineuml e tyre peumlr teuml krahasuar koncepte teuml ndryshme dhe teuml mbrojneuml poziteumlne tyre neuml njeuml subjekt teuml diskutuesheumlm
Veteumlm pyetjet e mira veccedil e veccedil nuk garantojneuml medoemos qeuml testi teuml jeteuml i mireuml pasi testi si njeuml i teumlreuml eumlshteumlmeuml shumeuml se njeuml grupim i thjeshteuml pyetjesh Peumlr keumlteuml eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml seuml pari teuml dihet se ccedilka deumlshirojmeuml teumlmatim cilin rezultat teuml teuml nxeumlnit deumlshirojmeuml ta realizojmeuml cileumln kompetenceuml deumlshirojmeuml ta arrijmeumlNeuml hartimin e njeuml testi reumlndeumlsi teuml veccedilanteuml ka peumlrdorimi i aksonomiseuml seuml Bloom-it si njeuml struktureuml hierarkike eateumlsive teuml teuml menduarit dhe njeuml mjet peumlr teuml matur thelleumlsineuml njoheumlse teuml teuml meumlsuarit teuml nxeumlneumlsve
42 Nivelet e teuml nxeumlnit sipas taksonomiseuml seuml Bloom-itTaksonomia e Bloom-it
aksonomia eumlshteuml njeuml sistem peumlr klasifikimin e keumlrkesave pyetjeve sipas nivelit teuml hierarkiseuml seuml dijesQeumlllimi i paraqitjes seuml keumltyre keumlrkesave pyetjeve eumlshteuml qeuml meumlsimdheumlneumlsit teuml amiljarizohen me konceptetkryesore teuml taksonomiseuml seuml pyetjeve dhe teuml kuptojneuml si ta peumlrdorin ateuml gjateuml planifikimit dhe meumlsimdheumlniesneuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml meumlsojneuml meuml mireuml aksonomia eumlshteuml njeuml meumlnyreuml e klasifikimit teuml pyetjevekeumlrkesavedhe ndihmon qeuml teuml kemi lloje teuml ndryshme teuml pyetjeve
Nivelet e teuml nxeumlnit sipas taksonomiseuml seuml Bloom-it
MENDIMI
KRITIK
Vlereumlsimi
Sintezeuml
Analizeuml
Zbatimi
Kuptimi
Njohja
Krijimi i kritereve bazuar neuml gjykim
Peumlrdorimi i rregullave dhe parimeveneuml zgjidhje teuml problemeve
Kombinimi i ideve teuml ndryshme
Ndryshimi i informacioneve nga njeuml formeuml
neuml formeuml tjeteumlr
Mbajtja mend e fakteve peumlrkufizimeve
dhe vlerave
Zbeumlrthimi i informacioneve neuml pjeseuml- lidhja ndeumlrmjet gjeumlrave
Neuml dokumentet e vlereumlsimit teuml MASH njeumlmodel i tilleuml eumlshteuml paraqitur neuml meumlnyreuml meuml teuml ploteumldhe rekomanduar peumlr hartimin e testeve
Peumlrdoreni taksonomineuml si njeuml udheumlzues Shpeshklasifikimi neuml njeuml nivel teuml caktuar keumlrkon matje evlereumlsime shteseuml Nganjeumlhereuml disa pyetje peumlrmbajneumlelemente teuml disa niveleve teuml taksonomiseuml Kjo do teumlthoteuml se nuk duhet teuml beumlhemi sklleveumlr teuml sistemit teumlklasifikimit qeuml ai teuml na pengojeuml por ta peumlrdorimklasifikimin peumlr njeuml vlereumlsim teuml eektsheumlm
43 Nivelet sipas taksonomiseuml seuml Bloom-it me shembuj (klasat 1-5 dhe 6-9)
431 NJOHJA
Eumlshteuml niveli meuml i uleumlt por me reumlndeumlsi Eumlshteuml shprehje kritike e teuml meumlsuarit dhe nxeumlneumlsit mbajneuml mend akteparime peumlrkufizime dhe vlera Pra nxeumlneumlsi riprodhon inormacionePyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese thuaj peumlrshkruaj peumlrcakto dallo neumlnvizo kujto etjNjohja peumlrbeumlhet ngabull Njohja e termavebull Njohja e akteve specifikebull Njohja e konceptevebull Njohja e parimevebull Njohja e metodave dhe procedurave
Njohja e termave
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml barazimi 8 - 3 = 5 Si quhet numri 5 A I zbritshmiB ZbriteumlsiC NdryshimiD Hereumlsi
Detyra 2 Cili pohim peumlrkufizon keumlndin ploteumlsues A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90oB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180oC Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270oD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360o
Njohja e fakteve specifike
Detyra 3 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml
A 9B 13C 27D 49
Detyra 4 Shuma e ccedildo numri tek me numrin 1 eumlshteuml numeumlr ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Njohja e koncepteve
Detyra 5 Cila formeuml e materies ka veumlllim dhe formeuml teuml caktuar A Benzina B Azoti
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1136
20 21
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C OksigjeniD AkulliDetyra 6 Si quhen lakoret neuml diagramin si neuml figureuml qeuml paraqesin ligjin e Bojl-Mariotit A IzohipseB IzotermeC IzohoreD Izobare
Njohja e parimeveDetyra 7 Janeuml dheumlneuml numrat m dhe n Cila nga rregullat e poshteumlsheumlnuaraeumlshteuml e veumlrteteuml A m+ 0 = 0B m 983086 0 = 0C m 983086 1 = 1D m - 1 = n
Detyra 8 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Njohja e metodave dhe proceduraveDetyra 9 Cileumln veti kimike e ka vitamina C
A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlC Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
432 TEuml KUPTUARIT
Niveli i teuml kuptuarit eumlshteuml nivel meuml i larteuml se i njohjes Pyetjet keumlrkojneuml ndryshimin e inormacionevenga njeuml ormeuml neuml njeuml ormeuml tjeteumlr peumlrshkruajneuml lidhjen midis dy e meuml shumeuml ideve Pyetjet brenda tyrepeumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese interpreto parashiko mbro argumento etj Kryesisht janeuml pyetje qeumlduan ndryshimin e faleumlve teuml njeuml grupi me faleuml teuml tjera peumlrshkrimin e njeuml figure me faleuml lidhjen e dy e meumlshumeuml situatave etjbull Kuptimi i akteve dhe parimevebull Kuptimi i relacioneve shkak ndash pasojeumlbull Peumlrkthimi i materialitbull Interpretimi i grafikeve tabelave hartavebull Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Kuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
Kuptimi i relacioneve shkak ndash pasojeuml
Detyra 2 Sipas skemeumls seuml paraqitur peumlr struktureumln elektronike teuml karbonit neuml beumlrthameumln e tij aipeumlrmban A 6 elektrone dhe 0 neutroneB 6 elektrone dhe 6 protoneC 6 neutrone dhe 0 elektroneD 6 neutrone dhe 6 protone
Detyra 3 Ccedilfareuml keumlndi fitohet neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i zbresim njeuml keumlnd teuml drejteuml A i ngushteumlB i gjereumlC i shtrireumlD i ploteuml
Interpretimi i grafikeve tabelave hartave
Detyra 4 Sa kube njeumlsi gjenden neuml figureumln e dheumlneuml neumlse dihet se shtresa e fundit eumlshteuml e ploteumlsuar egjitha me kube njeumlsi A 12B 16C 23D 26
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 5 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e treteuml miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
433 ZBATIMI
Niveli i zbatimit beumln pjeseuml neuml nivelin e meseumlm teuml pyetjeve Nxeumlneumlsi duhet jo veteumlm teuml njoheuml dhe kuptojeumlinormacionet por duhet teuml jeteuml neuml gjendje edhe trsquoi zbatojeuml ato Peumlrmes tyre ai duhet teuml jeteuml neuml gjendje teumlzgjidheuml probleme neuml situata konkrete nga jeta reale Pyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruesendrysho demonstro zhvillo modifiko organizo vepro peumlrgatit lidh etj euml tilla pyetje janeuml kryesisht atoqeuml i keumlrkojneuml nxeumlneumlsit teuml zbatojeuml parimet metodat ormulat neuml situata teuml caktuarabull Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja bull Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktikebull Zbatimi i metodave dhe proceduravebull Zgjidhja e problemeve matematike
Zbatimi i fakteve dhe pari meve neuml situata te reja
Detyra 1 Numrat 2 5 10 17 26 ____ janeuml renditur sipas njeuml rregulle Gjeni numrin qeuml vjenneuml radheuml A 34B 35C 36D 37
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1236
22 23
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Zbatimi i ligjit dhe teo rive neuml situata praktike
Detyra 2 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Zbatimi i metodave dhe procedurave
Detyra 3 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Zgjidhja e problemeve matematike
Detyra 4 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendisa dyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
10 cm
8cm
3cm
Detyra 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur njeuml kuti prej llamarine pa kapaka) Sa cm2 llamarineuml eumlshteuml shpenzuarb) Sa decilitra ujeuml zeuml kutia
434 MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES (ANALIZEuml SINTEZEuml VLEREumlSIM)
bull Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimitbull Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i peumlrundimitbull Identifikimi i inormatave relevantebull euml analizuarit e peumlrundimeve
Pyetjet e analizeumls
Pyetjet e analizeumls keumlrkojneuml shprehi teuml menduarit kritik Zakonisht keumlto lloje pyetjesh keumlrkojneuml dy lloje teumlateumlsive teuml teuml menduaritbull Zbeumlrthimi i asaj ccedilareuml eumlshteuml dheumlneuml neuml pjeseumlt peumlrbeumlreumlsebull Keumlrkim i lidhjeve teuml dy a meuml shumeuml pjeseumlvePyetjet kryesisht brenda tyre peumlrmbajneuml oljet vepruese ndrysho demonstro zhvillo modifiko organizovepro peumlrgatit lidh etj Keumlrkesat e shprehura janeuml ilustro neumlnvizo dallo dierenco trego ndaj etj
Pyetjet e sintezeumls
Pyetjet e sintezeumls keumlrkojneuml shprehi teuml menduarit kritik dhe ateumlsi krijuese Zakonisht keumlto lloje pyetjeshkeumlrkojneuml qeuml nxeumlneumlsi teuml krijojeuml njeuml produkt teuml ri Nxeumlneumlsit i orohet mundeumlsia teuml jeteuml i pavarur dhe teuml keteuml lirimendimi dhe krijimi Pyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese karakterizo kompozo hartokrijo peumlrpilo peumlrmblidh etj
Pyetjet e vlereumlsimit
Pyetjet e vlereumlsimit keumlrkojneuml nxjerrjen e gjykimeve teuml bazuara neuml kriter dhe anasjelltas Pyetjet kryesishtbrenda tyre peumlrmbajneuml oljet vepruese vlereumlso krahaso mbro kritiko justifiko interpreto mbeumlshtet etj
Identifikimi i informatave relevante
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur 8 2 5- 3 a b c 4 6
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c
Teuml analizuarit e peumlrfundimeve teuml dheumlnaDetyra 2 Janeuml dheumlneuml shprehjet dhe Sa eumlshteuml vlera e a-seuml b-seuml dhe c-seuml neumlse shuma ea+b+c = 13
Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit
Detyra 3 Neumlse Rcba isin
dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a b c A - + -B - - -C + - +D - - +
[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln 31 d d perp dhe 42 d d perp Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml A 0
90=+ β α B 0
180=+ β α
C 270=+ β α 0
D 0380=+ β α
Detyra 5 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
435 Shembull i kalimit teuml njeuml pyetjeje nga njeuml nivel neuml njeuml tjeteumlr
Tema eorema e PitagoreumlsNjohje
Shembull 1 Formuloni teoremeumln e Pitagoreumls
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1336
24 25
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Teuml kuptuarit
Shembull 2 Shkruani me simbole matematike Shuma e syprinave teuml sipeumlraqeve katrore teuml ndeumlrtuarambi katetet a dhe b eumlshteuml e barabarteuml me syprineumln e sipeuml raqes katrore teuml ndeumlrtuar mbi hipotenuzeumlrsquorsquoShembull 3 euml lexohet ormula me shprehje matematike
Teuml zbatuarit
Shembull 4 Njeuml ndeumlrteseuml ka 220 shkalleuml dhe larteumlsia e secileumls shkalleuml eumlshteuml 18 cmGjeni sa eumlshteuml larteumlsia e ndeumlrteseumls Shembull 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml ABC
Informateuml relevante
Shembull 6 Cili nga pohimet eumlshteuml i sakteuml A Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsish t 15 cm
B Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e madhe se 15cmC Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsisht 1314 cmD Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e vogeumll se 1314 cm
44 Tabela e peumlrmbajtjes seuml testit ndash tabela e specifkimeve
Njeuml test mund teuml peumlrbeumlhet nga njeuml pyetje e vetme apo njeuml kombinim pyetjesh Peumlr teuml hartuar njeuml testmeumlsimdheumlneumlsi duhet teuml keteuml kujdes qeuml seuml pari teuml peumlrgatiseuml tabeleumln e testit Kjo tabeleuml peumlrmban ushat eprogramit peumlrmbajtjet e teuml cilave do teuml testohen si dhe numrin e pyetjeve dhe detyrave sipas niveleve teumlteuml nxeumlnit dhe ushave Peumlrgatitja e tabeleumls seuml testit varet nga shumeuml aktoreuml si psh volumi i peumlrmbajtjes qeumltestohet reumlndeumlsia e ushave qeuml peumlrshihen neuml vlereumlsim peumlrmbajtja e tyre koha neuml dispozicion etjabela e testit i orienton meumlsimdheumlneumlsit neuml hartimin e tij Caktimi i numrit teuml pyetjeve dhe detyrave sipas njeumlsivemeumlsimore dhe niveleve teuml teuml nxeumlnit e lehteumlson puneumln e meumlsuesit peumlr hartimin e testit Kjo pasi neuml vend qeuml meumlsuesiteuml shqyrtojeuml njeumlkoheumlsisht 4 njeumlsi meumlsimore peumlr teuml hartuar pyetje dhe zgjedhur detyra teuml ndryshme teuml cilat duhetklasifikuar sipas reumlndeumlsiseuml dhe nivelit teuml teuml nxeumlnit ai okusohet neuml hartimin e pyetjeve dhe detyrave sipas tabeleumlsPas peumlrgatitjes seuml tabeleumls seuml testit meumlsuesi kalon neuml hartimin e testit dhe kujdeset peumlr teuml si peumlr aneumlnpeumlrmbajteumlsore ashtu edhe peumlr tregues teuml tjereuml teuml pyetjeve teuml themi teuml ormeumls Me keumlto tregues do teuml vijojmeumlneuml pjeseumlt e meumlposhtme teuml keumltij materiali
abela e specifikimeve ka dy peumlrmasa njeumlra peumlrmaseuml (psh rresht) sheumlnon tematkonceptetetj Neuml peumlrmaseumlntjeteumlr(psh kolona) sheumlnohen nivelet njoheumlse qeuml do teuml maten Neuml rastin toneuml eumlshteuml marreuml njeuml tabeleuml shembullpeumlr 6 tema teuml njeuml kapitulli teuml ndareuml sipas niveleve teuml njohjes
TABELA 1 Tabeleuml testi me vlera numerike
FUSHALEumlNDA MEumlSIMORE NJOHJA TEuml KUPTUARIT ZBATIMI MENDIMI KRITIKSHUMA
20 30 30 20
ema 1 20 2 3 3 2 10
ema 2 30 4 4 4 3 15
ema 3 15 2 2 2 2 8
ema 4 20 2 3 3 2 10
ema 5 15 2 2 2 1 7
Shumapikeuml ose pyetje 12 14 14 10 50
Njeuml tabeleuml testi me vlera teuml dheumlneuml neuml tabeleumln 1 paraqet dy aspekte teuml reumlndeumlsishme teuml vlereumlsimita Ccedilareuml teuml vlereumlsojeuml (prerjet e rreshtave me kolonat)b Sa reumlndeumlsitheks ka peumlr ccedildo kombinacion teuml vlereumlsimit (vlerat e qelizave)
Neuml shembullin e meumlsipeumlrm shohim qeuml vlereumlsimi mbulon 5 tema ku secila prej tyre shqyrtohet neuml tre nivelet eshkathteumlsiseuml seuml arsyetimit teuml mbajturit mend teuml kuptuarit teuml zbatuarit dhe mendimi kritik Vlerat e kutiveqelizave janeuml vendosur nga prodhimi ndeumlrmjet peshave teuml temave sipas shkathteumlsiseuml me totalin e pikeumlve teumlvlereumlsimit
Procedura e krijimit teuml njeuml tabele teuml tilleuml eumlshteuml si meuml poshteumla Identifikon temat qeuml do teuml vlereumlsohen dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar rreshtat)b Peumlrcakton nivelet e shkathteumlsiteuml njoheumlse dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar kolonat)c Peumlrcakton totalin e pikeumlve (ose totalin e pyetjeve) teuml vlereumlsimit peumlrmbledheumls
d Llogarit vlerat peumlr ccedildo kuti (prerje teuml rreshtave me shtyllat) duke shumeumlzuar totalin e pikeumlve me peshat ekombinimevee Beumln rregullime teuml vlerave neuml kutia (psh rrumbullakime etj) qeuml teuml sigurohet qeuml shuma e teuml gjitha vleraveteuml jeteuml e barabarteuml me totalin e pikeumlve teuml vlereumlsimit (ose totalin e pyetjeve teuml testit)abela e testit mund teuml jeteuml e njeumljta edhe peumlr pikeumlt edhe peumlr pyetjet si ajo neuml modelin e testit teuml matematikeumlsklasa 1 ndash 9
441 Llojet e pyetjeve
Pas peumlrcaktimit neuml keumlteuml meumlnyreuml teuml zoneumls seuml vlereumlsimit (tabela e testit me vlerat) hapi tjeteumlr eumlshteuml teuml vendosetpeumlr ormatin e vlereumlsimit dhe llojin e pyetjeve qeuml do teuml zgjidhen neuml peumlrmbajtje teuml testitPasi keni vendosur peumlr ormat e vlereumlsimit dhe llojet e pyetjeve qeuml do teuml peumlrdoren kalohet nga tabela e testit mevlera neuml tabeleumln e testit me pyetjet abela 4 paraqet njeuml shembull tabeleuml testi me pyetje sipas tabeleumls 3 teuml testitNeuml tabeleumln 4 shihet qeuml testi peumlr vlereumlsimin peumlrmbledheumls do teuml peumlrbeumlhet nga dy pjeseuml
1 pjesa I - me alternativa ose peumlrgjigje teuml strukturuara2 pjesa II ndashese apo problemaPjesa I (me laps e leteumlr) peumlrmban pyetje me alternativa peumlr vlereumlsimin e teuml mbajturit mend dhe pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar peumlr vlereumlsimin e teuml kuptuaritPjesa II (vlereumlsimi) do teuml testojeuml ateumlsineuml e nxeumlneumlsve peumlr teuml gjitha ushat duke peumlrunduar dy detyra ushtrime-problema
TABELA 2 Model-tabeleuml testi
NUMRI I PYETJEVE(PIKEumlT)
TEuml MBAJTURITMEND
TEuml KUPTUARIT TEuml ZBATUARIT MENDIMIKRITIK
SHUMA
Me alternativa Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
EseProblem
ema 1 5(5) 2(4) 1(3) 1(5)ema 2 8(8) 2(4)ema 3 4(4) 1(2) 1(2)ema 4 5(5) 1(2)ema 5 4(4) 1(2)otali 26(26) 7(14) 2(5) 1(5) 36(50)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1436
26 27
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shihet gjithashtu neuml tabeleumln 2 qeuml vlereumlsimi peumlrmbledheumls do teuml peumlrmbajeuml 36 pyetje nga teuml cilat 26 janeuml mealternativa 7 janeuml me peumlrgjigje teuml strukturuar dhe 2 janeuml pyetje peumlrmbushjejeperormanceuml dhe njeuml keumlrkeseumlese apo problemShpeumlrndarja e pyetjeve do teuml beumlhet sipas teuml gjitha kutive teuml tabeleumls Duke krahasuar kutiteuml neuml tabeleumln 2 meato peumlrkateumlse neuml tabeleumln 1 do teuml veumlrejmeuml se ccedildo pyetje me alternativeuml eumlshteuml vlereumlsuar 1 pikeuml ccedildo pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar eumlshteuml vlereumlsuar me 2 ose 3 pikeuml dhe pyetjet e undit teuml perormanceumls me meuml shumeumlse njeuml pikeuml ( neuml rastin toneuml 5 pikeuml secila)Pas skicimit teuml tabeleumls seuml testit me pyetje hapi i radheumls eumlshteuml teuml shkruhen (gjenden) pyetjet sipas tabeleumls 2
442 Rregulla bazeuml peumlr teuml gjitha formatet e pyetjeve
Neuml hartimin e keumltyre pyetjeve peumlrveccedil teuml tjerash duhet teuml respektojmeuml disa rregulla bazeuml si meuml poshteumlsigurohuni teuml matni konceptet meuml teuml reumlndeumlsishme
1 ormuloni pyetje teuml qarta dhe koncize2 sigurohuni qeuml pyetja i peumlrgjigjet qeumlllimit teuml caktuar3 shmangni pyetjet e papeumlrshtatshme neuml ormeuml e peumlrmbajtje4 shmangni pyetjet e veumlshtira teuml pajustifikuara5 shmangni pyetjet me kuptime teuml tjera logjike veccedil kuptimit qeuml synojmeuml6 vendosni teuml parat pyetjet meuml teuml lehta
443 Numri i mjaftuesheumlm i pyetjeve neuml njeuml test
Kjo eumlshteuml e varur teumlreumlsisht nga hapeumlsira qeuml vlereumlsojmeuml dhe qeumlllimet Ka njeuml rregull teuml peumlrgjithsheumlm qeuml dhjeteumlpyetje janeuml teuml nevojshme peumlr teuml vlereumlsuar kompetencat e teuml meumlsuarit peumlr njeuml njeumlsikapitull Megjithateuml neumlmjat raste edhe veteumlm 5 pyetje na sigurojneuml njeuml vlereumlsim teuml mireumlKur vlereumlsojmeuml nivelet e larta teuml njohjes dhe teuml tjera ateumlsi ne mund teuml peumlrdorim veteumlm disa pyetje dhendonjeumlhereuml veteumlm njeuml pyetje pasi ato keumlrkojneuml shumeuml koheuml peumlr peumlrgjigje
444 Llogaritja e koheumls seuml testit
Sigurohuni teuml jepni njeuml koheuml teuml mjatueshme peumlr peumlrgjigjen e teuml gjitha pyetjeve Meuml tepeumlr koheuml eumlshteuml meumlmireuml se meuml pak nga sa nevojitet Meumlsuesi duhet teuml vlereumlsojeuml koheumln qeuml i duhet atij peumlr tu peumlrgjigjur teuml gjithapyetjeve
Mbi keumlteuml koheuml ai duhet teuml shtojeuml koheuml peumlr eekt teuml aktoreumlve teuml meumlposhteumlm - Nxeumlneumlsi eumlshteuml meuml i ngadalteuml neuml procedurat e peumlrgjigjeve dhe zgjidhjeve - Nxeumlneumlsi eumlshteuml neumln presion - Nxeumlneumlsi beumln gabime dhe i duhet trsquoi rikthehet zgjidhjes seuml sakteuml - Nxeumlneumlsi peumlrgjitheumlsisht ndjek rrugeuml meuml teuml gjateuml zgjidhje dhe arsyetimi - Nxeumlneumlsi shpesh verifikon peumlr hereuml teuml dyteuml ose meuml tepeumlr peumlrgjigjet ose zgjidhjet
Meumlsuesi duhet teuml keteuml parasysh qeuml teuml shmangeuml zgjatjet e panevojshme Shumeuml nga vlereumlsimet e shkurtra(pak pyetje) mund teuml na japin njeuml pamje meuml teuml sakteuml teuml asaj ccedilareuml nxeumlneumlsi di neuml krahasim me njeuml vlereumlsim teumlgjateuml (shumeuml pyetje) E theumlneuml meuml ndryshe duhet teuml shmangim zgjatjen e panevojshme teuml njeuml testi Zgjatja e
panevojshme teuml shmang nga qeumlllimi kryesor krijon konuzion dhe p resion peumlr nxeumlneumlsinSigurohuni teuml konsideroni njeuml seumlreuml aktoreumlsh teuml tjereuml si socialeuml e psikologjikeuml teuml lidhura me koheumln dhe vendine testit reumlndeumlsineuml e tij mosheumln gjinineuml dhe peumlrkateumlsineuml kulturore-sociale teuml nxeumlneumlsit
445 Pikeumlt notat dhe niveletNeuml und paraqitet edhe tabela e kthimit teuml pikeumlve neuml noteuml pra notat neuml vareumlsi teuml peumlrqindjes seuml pikeumlve qeumlkaneuml fituar nxeumlneumlsit Nuk ka rregull qeuml peumlrcakton lidhjen e notave me peumlrqindjen e p ikeumlve teuml fituara Kjo meumlshumeuml varet nga synimi qeuml ka meumlsimdheumlneumlsi neuml testimin e nxeumlneumlsve dhe detyrat qeuml ka peuml rzgjedhur peumlr testNjeuml tabeleuml e tilleuml ka pamjen e meumlposhtme
TABELA 3 Nga pikeuml - neuml noteuml - neuml nivel
Intervalet e pikeumlve Niveli(notimi) Niveli
Nota91 ndash 100 5 A
81 ndash 90 4 B
61 ndash 80 3 C
41 ndash 60 2 D
40 1 Pikeumlt e caktuara peumlr secileumln detyreuml si dhe tabela e kalimit teuml tyre neuml noteuml janeuml elementet themelore teuml cilat e beumljneumltestin teuml jeteuml instrument peumlr vlereumlsimin objektiv dhe transparent teuml nxeumlneumlsve Ky objektivitet dhe kjo transparenceumlvlen peumlr nxeumlneumlsit prindeumlrit strukturat e ndryshme arsimore si dhe paleumlt e tjera teuml interesuara
446 Teste qeuml janeuml pjeseuml teuml teksteve meumlsimore
Meumlsuesit ankohen se ka raste kur provimet nuk janeuml neumlpeumlrputhje me programin peumlr teuml cilin testi eumlshteuml planifikuardhe ky eumlshteuml njeuml problem qeuml lidhet me vleshmeumlrineuml e testitNjeuml pjeseuml shprehen qeuml keumlto teste nuk janeuml gjithmoneuml teumlvleshmePra lypset teuml sigurohemi qeuml testet dhe provimet teumlpeumlrmbushin standardet e vleshmeumlriseuml dhe neuml keumlteuml meumlnyreumlteuml matin sa meuml sakteuml ateuml qeuml eumlshteuml e planifikuar Keumlshtu atosheumlrbejneuml si modele qeuml nxeumlneumlsi teuml vlereumlsojeuml veten neuml und teumlnjeuml njeumlsie kapitulli meumlsuesi gjithashtu trsquoi shqyrtojeuml si modelepeumlr hartimin e testit teuml njeumlsiseumlkapitullit apo si modele peumlrskicimin e testeve teuml tjereuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1536
28 29
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
5 LLOJET KRYESORE TEuml PYETJEVE DHERREGULLAT E TEuml SHKRUARIT TEuml TYRE
51 Llojet kryesore teuml pyetjevePyetjet me ploteumlsimKeumlto janeuml fali qeuml iu mungojneuml njeuml ose dy faleuml apo simbole Keumlto pyetje janeuml teuml dobishme peumlr vlereumlsimin enjohurive peumlr aktet konceptet ligjetprincipet dhe ormulat
Pyetjet me alternativa
Janeuml pyetje qeuml duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen e veumlrteteuml nga alternativat qeuml teuml orohen
E veumlrteteumlE gabuarPyetja eumlshteuml njeuml fali qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml zgjedheuml neumlse pohimi neumlpeumlrmjet saj eumlshteuml i veumlrteteuml apo i gabuar
Me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) Janeuml dy bashkeumlsi pyetjeshaktesh qeuml nxeumlneumlsi duhet trsquoi lidheuml sipas peumlrkateumlsiseuml neuml bazeuml teuml instruksioneve qeuml i jepen psh nga meumlsuesi
52 Pyetje me peumlrgjigje teuml strukturuarPeumlrgjigje e shkurteumlr (peumlrgjigje e dheumlneuml shkurt) Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje teuml shkurteumlr peumlr njeuml pyetje teuml dheumlneuml qeuml mund teuml jeteuml me disa faleuml njeuml listeuml ose disa fali
Etiketimi Nxeumlneumlsi gjen faleuml peumlr teuml identifikuar peumlrbeumlreumlsit psh neuml njeuml piktureuml ose skicim Peumlrgjigjet mund teuml jeneumldheumlneuml neuml njeuml bashkeumlsi peumlrgjigjesh nga e cila nxeumlneumlsi zgjedh dhe vendos neuml vendin e duhur
Paraqitje e puneumls ShpjegimArgumentim Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje duke beumlreuml ndonjeuml llogaritje ose paraqitje grafike peumlr teuml mbeumlrritur neuml njeuml peumlrgjigje Aiargumenton ose shpjegon peumlrgjigjen apo argumenton e shpjegon shkalleumln e teuml kuptuarit
Prezantim viziv
Nxeumlneumlsi mund teuml ndeumlrtojeuml grafikeuml skema matrica apo ilustrime peumlr teuml deumlshmuar njohjen dhe teuml kuptuarit
Detyrat bazuar neuml perormanceuml Eumlshteuml njeuml vlereumlsim qeuml peumlrmbledh disa veprimtari qeuml janeuml ta lidhura dhe keumlrkojneuml nga nxeumlneumlsi teuml
ormulojneuml njeuml peumlrgjigje krijojneuml njeuml produkt apo beumljneuml njeuml demonstrim qeuml vlereumlsohet nga disa kritere
Komunikim individual (i okusuar neuml proces)
Eumlshteuml metodeuml qeuml vlereumlson peumlrparimin e nxeumlneumlsit mbeumlshtetur neuml intervistat e strukturuara dialogunkonerencat veumlzhgimet shkrimet neuml revista peumlr teuml meumlsuarit publikimet etj
Ese-teuml apo pyetjet me und teuml hapur Nxeumlneumlsit i peumlrgjigjen njeuml ose disa pyetjeve me aneuml teuml disa paragraeumlve Kur eumlshteuml ese ai beumln njeuml krijimletrar social apo shkencor peumlr njeuml situateumltemeuml teuml dheumlneuml sipas njeuml strukture teuml caktuarKur pyetja jepet neuml ormeumln e detyreumls apo problemeumls peumlrgjigja do teuml jepet sipas ormatit qeuml keumlrkon detyraapo me aneuml teuml zgjidhjes seuml ploteuml qeuml e keumlrkon problema
53 Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve
Meuml poshteuml jemi peumlrpjekur teuml evidentojmeuml udheumlzime apo rregulla teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve Janeuml paraqiturdisa prej tyre peumlr disa nga ormat e pyetjeve Neumlpeumlrmjet tyre kemi synuar teuml teumlrheqim veumlmendjen qeuml shkrimii njeuml pyetje teuml mireuml eumlshteuml njeuml proces hereuml hereuml i gjateuml e i lodhsheumlm Ai keumlrkon verifikim e matje teuml treguesveteuml pyetjes teuml lidhura me peumlrmbajtjen gjuheumln e peumlrdorur aspektet kulturore e sociale qeuml mbulon veumlshtireumlsineumldiskriminimin etj Neuml peumlrgjitheumlsi shembujt neuml udheumlzime janeuml zgjedhur qeuml teuml ilustrojneuml sa meuml mireuml udheumlziminpeumlrkateumls Njeumlkoheumlsisht janeuml dheumlneuml shembuj teuml pyetjeve me standard teuml larteuml nga ciklet PISA teuml meumlparshme
54 Pyetjet me ploteumlsim
Keumlto janeuml pyetje neuml ormeumln e njeuml falie qeuml i mungon njeuml pjeseuml e cila mund teuml jeteuml faleuml a togfaleumlsh Mund teuml jeteuml edhe njeuml pjeseuml teksti me pjeseuml teuml paploteumlsuara Vendosja e pjeseumlve teuml munguara i jep kuptimin e duhurfaliseuml apo tekstit kuptimin e ploteuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1636
30 31
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me ploteumlsim
Ndeumlrtoni falineuml neuml meumlnyreuml qeuml peumlrgjigja e veumlrteteuml teuml jeteuml e shkurteumlr dhe veteumlm njeuml
Shembull
I dobeumlt Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml ldquoAmerikeuml rdquo ______________I peumlrmireumlsuar Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml neuml ldquoAmerikeumlrdquo neuml vitin _____________
Pjeseumln qeuml mungon eumlshteuml meuml mireuml ta vendosim neuml und teuml faliseuml se neuml fillim teuml saj
Shembull
I dobeumlt ____________ eumlshteuml elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumltI peumlrmireumlsuar Elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumlt eumlshteuml __________Lejoni veteumlm njeuml ose dy hapeumlsira boshe neuml fali
Shembull
I dobeumlt Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr ___________ me aneuml teuml trupit eumlshteuml_____________ I peumlrmireumlsuar Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr leumlvizjen e leumlndeumlve ushqyese neuml teuml gjitheumltrupin eumlshteuml ______________
55 Pyetjet me alternativa
Keumlto pyetje japin njeuml trung neuml ormeumln e njeuml pyetjeje apo falie teuml p aploteuml dhe disa alternativa (tre kateumlr ose meumlshumeuml) njeuml prej teuml cilave eumlshteuml e veumlrteteuml (ose peumlrgjigja meuml e veumlrteteuml dhe pjesa tjeteumlr janeuml alternativa hutuese Ato janeuml teuml vleshme peumlr vlereumlsimin e njohurive peumlr krahasime zbatime teuml thjeshta njohje e zbatim ligjesh erregullash teuml thjeshta ormula e koncepte peumlr vlereumlsim teuml njeuml materiali stimulues etj
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me alternativa
Sigurohuni qeuml trungu i pyetjes shpreh neuml meumlnyreuml teuml ploteuml njeuml ccedileumlshtje neuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml dineuml mireuml teumlbeumljneuml ateuml ccedilareuml shpresohet prej tyre para s e teuml lexojneuml alternativatForma e njeuml pyetje me alternativa Shembull Njeuml zog sapo ka ccedilelur nga njeuml vezeuml Cila nga keumlto aza ka shumeuml teuml ngjareuml qeuml vjen meuml pas neuml cikline jeteuml se zogut A LindjeB VdekjeC RritjeD Riprodhim
Shembull Shpejteumlsia e rrjedhjes 4 Inuzionet (ose injeksionet intravenoze) peumlrdoren peumlr teuml utur neuml trupin epacientit leumlngjet dhe ilaccedilet
Inermieret kaneuml nevojeuml teuml llogarisin shpejteumlsineuml e rrjedhjes RR neuml pika peumlrminuteuml peumlr injeksion Ato peumlrdorin ormuleumln =
pv
60n ku
4 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
p eumlshteuml aktori i pikeumls neuml pika peumlr mililiteumlr (ml) v eumlshteuml veumlllimi i injeksionit neuml ml n eumlshteuml numri i oreumlve qeuml keumlrkon injeksioni peumlr tu mbaruar
Pyetje 1
Inermieret gjithashtu kaneuml nevojeuml teuml llogarisin veumlllimin e inje ksionit v nga shpejteumlsia e rrjedhjes RRNjeuml injeksion me njeuml shpejteumlsi rrjedhje 50 pika peumlr minuteuml duhet ti jepet njeuml pacienti peumlr 3 oreuml Peumlr keumlteumlinjektim aktori i pikeumls eumlshteuml 25 pika peumlr mililiteumlrSa eumlshteuml veumlllimi neuml ml i injektimitVeumlllimi i injektimit ml
Pyetje 2 Njeuml inermiere deumlshiron teuml dyfishojeuml koheumln e njeuml injeksioni
Peumlrshkruaj sakteumlsisht si ndryshon RR neumlse n dyfishohet por p dhe v nuk ndryshojneuml Shmangni peumlrdorimin e negativeve
Nxeumlneumlsit neuml peumlrgjitheumlsi nuk e shohin ldquoNUKrdquo neuml njeuml trung pyetjeje Neumlse ajo duhet peumlrdorur patjeteumlr eumlshteumlmireuml ta dalloni duke e theksuar (bold) ose duke e kapitalizuar (NUK)
Sigurohuni qeuml teuml gjitha peumlrgjigjet janeuml neuml teuml njeumljteumln gjateumlsi gramatikeuml apo veumlshtireumlsi konceptimi
Mos peumlrdorni shtesa teuml panevojshme psh duke e beumlreuml meuml teuml zgjatur meuml teuml peumlrpunuar meuml teuml peumlrgjithshme apomeuml teknike
Shembull
I dobeumltPjesa e lules qeuml mban vezeumlt eumlshteuml quajtur njeuml A thekB vezoreC pistilD petal
I peumlrmireumlsuarPjesa e lules qeuml mban vezeumlt quhet A thekB vezoreC pistilD petal
Gjithashtu peumlrdorimi i faleumlve si zakonisht disa dhe peumlrgjitheumlsisht janeuml shtesa teuml peumlrgjigjes seuml sakteuml ndeumlrsapeumlrdorimi i faleumlve si asnjeumlhereuml dhe gjithmoneuml janeuml shtesa teuml peumlrgjigjeve teuml pasakta
- Shkruani alternativat e tjera qeuml teuml jeneuml qarteumlsisht teuml gabuara Alternativat janeuml teuml padobishme neumlse ato duken shumeuml qarteuml qeuml janeuml teuml gabuara Gabime tipike koncepteqeuml gabohet lehteuml sheumlrbejneuml si alternativa teuml mira
Shembull
I dobeumlt
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Peumlrgjysmohet
I peumlrmireumlsuar
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Nuk ndryshon
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1736
32 33
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
- MOS jepni alternativa qeuml janeuml pjeseumlrisht teuml sakta ose i mbivendosen peumlrgjigjes seuml sakteuml
- MOS peumlrdorni alternativat rdquoteuml gjitha meuml sipeumlrrdquo apo ldquoA dhe Brdquo teuml cilat e beumljneuml pyetjen teuml veumlshtireuml neuml meumlnyreuml teuml
panevojshme peumlr nxeumlneumlsit
- Peumlrdorni udheumlzime me gojeuml peumlr ata qeuml kaneuml veumlshtireumlsi leximi
- Peumlrdorni shkronja teuml meumldha shtypi peumlr teuml sheumlnuar alternativat Keumlshtu eumlshteuml meuml lehteuml peumlr nxeumlneumlsit me problemeteuml teuml lexuarit
- Jepni aq alternativa sa eumlshteuml e nevojshme
- Neumlse nuk eumlshteuml e arsyeshme teuml jepni meuml shumeuml se t re alternativa mos shtoni neuml meumlnyreuml teuml panevojshme Nuk kaasgjeuml magjike peumlr kateumlr apo peseuml alternativa
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund ta peumlrdorim peumlr teuml testuar shumeuml nivele teuml teuml meumlsuaritbull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml testuar ateumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr teuml integruar inormacionin
bull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml diagnostikuar veumlshtireumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr koncepte teuml caktuarabull Na siguron inormata kthyese peumlr alternativat e gabuara dhe teuml sakteumln peumlr meumlnyreumln si ato kaneuml unksionuarbull Mund teuml shtojmeuml meuml shumeuml pyetje peumlr teuml mbuluar meuml shumeuml programbull Mund teuml mbulojmeuml meuml shumeuml nivele veumlshtireumlsiebull Zakonisht duan meuml pak koheuml peumlr peumlrgjigje nga nxeumlneumlsit
Mangeumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund teuml perceptohet meuml e ndeumlrlikuarbull Nuk janeuml teuml peumlrshtatshme peumlr teuml matur qeumlndrimet ndaj teuml meumlsuarit pasi peumlrgjigja e veumlrteteuml mund teuml
gjendet lehteuml edhe indirekt edhe rasteumlsishtbull Nuk lejon teuml demonstrohen njohuri jashteuml opsioneve teuml dheumlnabull Keumlrkon koheuml peumlr teuml arritur neuml pyetje teuml cileumlsiseuml seuml larteuml teuml keumltij llojibull Favorizon parashikimin (marrjen mend) pasi gjithmoneuml njeuml eumlshteuml peumlrgjigje e veumlrteteumlbull Janeuml teuml mundshme peumlr keqinterpretim nga nxeumlneumlsit
56 Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar
Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar peumlrdoren neuml meumlnyreuml tipike peumlr teuml matur ateumlsineuml e teuml dalluarit neumlse njeuml pohimeumlshteuml ose jo i veumlrteteuml Pyetjet janeuml zakonisht neuml njeuml ormeuml deklarative qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml shprehet neumlse janeumlteuml veumlrteta apo teuml gabuara
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve ldquoE veumlrteteumlE gabuarrdquoShkruajeni pyetjen qeuml opsionet e peumlrgjigjes teuml jeneuml neuml peumlrputhje me logjikeumln e faliseuml Peumlr shembull neumlse doni teuml testoni ldquoshqiptiminrdquo nuk ka kuptim teuml peumlrdorni ormatin ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo siopsion teuml peumlrgjigjes e sakteumle pasakteuml do teuml ishte njeuml ormeuml meuml e peumlrshtatshme teuml shkruariPeumlrdorni ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo veteumlm peumlr teuml vlereumlsuar inormacionin qeuml eumlshteuml akt dhe jo objekt i debatit apogjykimit
Shembuj
I dobeumlt Njeuml paralelogram mund teuml jeteuml drejtkeumlndeumlsh V GI peumlrmireumlsuar Paralelogrami qeuml ka njeuml keumlnd teuml drejteuml eumlshteuml drejtkeumlndeumlsh V G
Shkruani fali qeuml janeuml ploteumlsisht teuml veumlrteta ose ploteumlsisht teuml gabuara MOS bashkoni inormacion teuml veumlrteteuml me teuml
gabuar neuml njeuml pyetje teuml vetme
I dobeumlt Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3 ose teuml numrave teuml tjereumlV G
I peumlrmireumlsuar Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3V G
Pohimet e gabuara duhet teuml jeneuml gabime teuml zakonshme Mos u mjatoni veteumlm duke vendosur NUKJO neuml njeuml
pohim peumlr ta beumlreuml ateuml teuml gabuar
Shembull
I rregullt Peumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml veumlrtetohet barazimi x n =(-x)n
3457
I gabuarPeumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml NUK veumlrtetohet barazimi x n
= (ndash x) n
3457
- Shmangni faliteuml e gjataShembull
I dobeumlt Njeuml filxhan me ujeuml teuml nxehteuml me njeuml lugeuml brenda tij do teuml tohet meuml shpejt nga njeuml filxhan me teumlnjeumljteumln sasi uji teuml nxehteuml por qeuml nuk ka lugeuml si neuml rastin e pareuml
V G
I peumlrmireumlsuar Uji i nxehteuml neuml njeuml goteuml tohet meuml shpejt neumlse vendosim njeuml lugeuml neuml teuml V G
- Shmangni faleumlt dhe aktet e pakuptimta ose triviale
Shembull
I dobeumlt Energjia e ujit ormohet nga uji V GI peumlrmireumlsuar Energjia ujore eumlshteuml njeuml nga llojet kryesore teuml energjiseuml seuml pasteumlr V G
Shmangni faleuml teuml tilla si asnjeumlhereuml gjitheuml ccedildo dhe absolutisht qeuml janeuml tipike qeuml teuml keumlshillojneuml alternativeumlne gabuar
Shmangni peumlrdorimin e mbiemrave dhe ndajoljeve teuml paqarta teuml tilla si shpesh ndonjeumlhereuml rasteumlsisht peumlrteuml vetmin akt qeuml ato peuml rdoren neuml meumlnyra teuml ndryshme nga studenteuml teuml ndrysheumlm
57 Pyetjet me shoqeumlrimPyetjet me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) ndeumlrtohen duke dheumlneuml njeuml listeuml faleumlsh stimuluese (mjedisepremisa) dhe njeuml bashkeumlsi tjeteumlr me peumlrgjigjet faleumlshprehje apo piktura
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1836
34 35
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
TABELA 12 Forma
PREMISA PEumlRGJIGJE
Premisa 1 Peumlrgjigjea
Premisa 2 Peumlrgjigje b
Premisa 3 Peumlrgjigje c
Premisa 4 Peumlrgjigje d
Peumlrgjigje e
Shembull 1Peumlr tabeleumln 12 meuml poshteuml gjeni kush nga kolona I i peumlrket kujt nga kolona II dhe lidhini me shigjeteuml
I peumlrmireumlsuarPeumlr ccedildo peumlrbeumlreumls neuml teuml majteuml neuml koloneumln I gjeni kushormuleuml i peumlrket nga kolona II dhe lidhini me shigjeteumlCcedildo ormuleuml peumlrdoreni veteumlm njeuml hereuml
Ujeuml bull H2SO
4
Kripeuml bull NH3
Amonjak bull Na Cl Acid sulurik bull H
2O
I dobeumltUjeuml bull Na Cl
Ka zbuluar Radiumin bull Curie
Kripeuml bull NH3
Viti i nisjes seuml luteumls II boteumlrore bull H2O
Amonjak bull 1939
Shembull 1- Pyetjet me shoqeumlrim
2 x ndash 1 = 0 Identitet
2a 2 + 3b Ekuacion
4a 3 Polinom
Monom
Si teuml peumlrmireumlsojmeuml pyetjen - Peumlrdorni ldquo material teuml njeumljteumlrdquo neuml teuml dy grupetbashkeumlsiteuml
58 Pyetje me prezantim vizivgrafk
RRITJATeuml rinjteuml rriten meuml shumeuml
Neuml vitin 1998 gjateumlsia mesatare e emrave dhe meshkujve teuml rinj neuml Holandeuml eumlshteuml paraqitur neuml keumlteuml grafik
GjateumlsiaGjateumlsia mesatare e teuml rinjve 1998
Gjateumlsia mesatare e teuml rejave 1998
Mosha
190
180
170
160
150
140
130
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
(cm)
Pyetja 1 Qeuml prej vitit 1980 gjateumlsia mesatare e emrave 20-vjeccedilare eumlshteuml rritur me 23 cm neuml 1706 cm Cila ka qeneumlgjateumlsia mesatare e njeuml 20-vjeccedilareje neuml vitin 1980
Peumlrgjigjja____________cm
Pyetja 2 Shpjegoni se si e tregon grafiku qeuml mesatarisht norma e rritjes peumlr vajzat ngadaleumlsohet pas mosheumls 12 vjeccedilare
Pyetja 3
Sipas keumltij grafiku mesatarisht gjateuml cileumls periudheuml neuml jeteumln e tyre janeuml emrat meuml teuml gjata sesa meshkujt e seumlnjeumljteumls mosheuml
59 Problemat reumlndeumlsia dhe metoda teuml zgjidhjes seuml tyreeoria dhe praktika sugjeron qeuml neuml zgjidhjen e problemave teuml menduarit eumlshteuml meuml i reumlndeumlsisheumlm senjohuriteuml Zgjidhja e problemeumls eumlshteuml njeuml prej kategorive meuml teuml larta teuml teuml menduarit qeuml meumlsuesit peumlrdorin menxeumlneumlsit trsquou meumlsojneuml si teuml mendojneuml kur veteumlm njohuriteuml nuk mjatojneuml peumlr zgjidhjen e problemeumls
Ccedilfareuml eumlshteuml zgjidhja e njeuml probleme
Neuml zgjidhjen e njeuml probleme nxeumlneumlsi peumlrmbledh gjitheuml sa ka meumlsuar meuml pareuml dhe i zbaton ato neuml situateumlne problemeumls qeuml eumlshteuml e re dhe e ndryshme nga ccedilareuml ai ka meumlsuar meuml pareuml
- Zgjidhja e njeuml probleme nuk eumlshteuml thjesht njeuml algoriteumlm Ekzistenca e njeuml problemi neumlnkupton se nxeumlneumlsi eumlshteuml peumlrballur me diccedilka qeuml nuk e njeh peumlr teuml cileumln nukmund teuml zbatohet thjesht njeuml model Njeuml problem nuk mund teuml konsiderohet meuml i tilleuml kur mund teumlzgjidhet lehteuml nga algoritme teuml meumlsuara meuml pareuml (Krulik and Rudnick -1980)- Zgjidhja e njeuml probleme lidh teorineuml me praktikeumlnNeuml meumlnyreuml specifike zgjidhja e njeuml probleme mundeumlson zbatimin e njohurive abstrakte teuml shkolleumls neumlpeumlrvoja konkrete teuml boteumls reale
- Zgjidhja e njeuml probleme na meumlson teuml jemi krijues Probleme teuml ndryshme teuml jeteumls reale keumlrkojneuml krijimtari Zgjidhja e problemave zhvillon te nxeumlneumlsitkapacitete krijuese
- Zgjidhja e problemeumls si njeuml varg instruksioneshEumlshteuml procesi i ndjekjes seuml njeuml radhe (vargu) instruksionesh (udheumlzimesh) qeuml nxeumlneumlsi peumlrdor neuml situata teumlndryshme jeteumlsore
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1936
36 37
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shembull Neuml njeuml darkeuml janeuml tuar 12 ccedilite ryeza e darkeumls eumlshteuml e ormuar nga Bashkimi i disa tryezave teumlvogla katrore qeuml ormojneuml njeuml tryezeuml teuml madhe teuml gjateuml Gjeni sa tavolina teuml vogla katrore duhen peumlr teuml ulurkeumlta 24 teuml tuar
Hapi I ndash teuml lexuarit e problemit Nxeumlneumlsi identifikon disa nga konceptet e dheumlna psh tavolina teuml vogla katrore 12 ccedilite bashkimi i disatryezave teuml vogla katrore tryezeuml e madhe e gjateuml 24 teuml tuar
Hapi II ndash keumlrkimi Nxeumlneumlsi keumlrkon teuml gjejeuml kush janeuml konceptet kryesore dhe si janeuml teuml lidhura me peumlrmbajtjen e problemeumlsNeuml njeuml areuml meumlnyre ai keumlrkon si ta kuptojeuml meuml thjesht problemeumln Neuml keumlteuml azeuml ai mund teuml vizatojeuml e dhenjeuml skiceumltabeleuml ku vendos neuml radhe njeuml tryezeuml dy tryeza tre e keumlshtu vazhdon
Hapi III ndash zgjedhja e njeuml strategjie
Nxeumlneumlsi nxjerr peumlrundime ose ngre hipoteza pas dy hapave meuml sipeumlr Neuml keumlteuml azeuml ai hamendeumlson osesupozon njeuml zgjidhje
Hapi IV ndash zgjidhja e problemeumls Pasi e ka zgjedhur metodeumln nxeumlneumlsi e zbaton ateuml neuml rastin e problemeumls Neuml shembullin toneuml ai do teumlvazhdojeuml sipas hapit III me skiceumln apo grafikun derisa teuml uleuml 24 teuml tuarit
Shembull Hapi II - KeumlrkimiVizaton njeuml skiceumldiagram me teuml dheumlnat e problemeumls
Beumln njeuml tabeleuml sheumlnon teuml dheumlnat dhe keumlrkon ose zbulon lidhjet e tyre
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 - - -
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 - - -
Rasti yneuml kur shtojmeuml njeuml tryezeuml numri i teuml tuarve qeuml ulen rritet me 2
Shembull Hapi III - Zgjedhja e njeuml strategjie
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 5 6 7
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16
Nxeumlneumlsi tenton teuml ngrejeuml njeuml hipotezeuml meqeuml modeli i krijuar eumlshteuml i veumlrteteuml ose unksionon peumlr 16 teuml tuar Nemund teuml vazhdojmeuml teuml shtojmeuml nga njeuml tavolineuml peumlr ccedildo ccedilit teuml tuarish qeuml kaneuml mbetur(16 + 8 = 24) Hipotezado teuml duhen 11 tryeza peumlr teuml ulur 24 teuml tuarit
Shembull Hapi IV - Zgjidhja e problemit
NUMRI I TAVOLINAVE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24
Hapi final prova dhe peumlrgjitheumlsimi
Nxeumlneumlsi veumlrteton peumlrgjigjen e tij dhe keumlrkon peumlr variacione teuml zgjidhjes seuml problemeumls Psh gjen njeuml ormuleuml t= (n ndash 2)2 ku kemi sheumlnuar t ndash numrin e tryezave dhe n ndash numrin e teuml tuarve Njeuml tjeteumlr psh mund teumlkeumlrkojeuml dhe gjejeuml njeuml ormuleuml qeuml lidh numrin e teuml tuarve neuml vareumlsi teuml tryezave n = 2t + 2 ose n = 2(t + 1)
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Peumlr disa objektiva meumlsimore testet qeuml peumlrmbajneuml pyetje me und teuml hapur janeuml meuml teuml vleshme se testet qeumlpeumlrmbajneuml veteumlm pyetje teuml mbyllura kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e veumlrteteuml kur nxeumlneumlsit vlereumlsohen peumlr shprehikompleksePyetjet me und teuml hapur u japin nxeumlneumlsve meuml shumeuml liri neuml ormulimin e peumlrgjigjeve teuml tyre duke u dheumlneumlmundeumlsi peumlr meuml shumeuml kreativitet
Mangeumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Janeuml teuml veumlshtira peumlr tu ormuluar sidomos neuml sensin qeuml nxeumlneumlsi ta kuptojeuml qarteumlsisht ccedilareuml lloj peumlrgjigjejeduhet teuml japeuml
Vlereumlsimi me pikeuml eumlshteuml i ndrysheumlm nga njeumlri vlereumlsues te tjetri Neuml akt ne synojmeuml qeuml sistemi i vlereumlsimitme pikeuml teuml jeteuml sa meuml i qeumlndruesheumlm Vlereumlsimi me pikeuml i peumlrgjigjeve merr meuml shumeuml koheuml
Peumlrveccedil rregullave teuml meumlsipeumlrme peumlr teuml gjitha ormat e pyetjeve ka edhe rregulla teuml tjera qeuml meumlsuesit especialisteumlt i njohin Ne kemi synuar teuml paraqesim disa prej tyre dhe mundeumlsisht ato meuml kryesoret Zbatimi irregullave teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve eumlshteuml njeuml garanci shumeuml e mireuml peumlr teuml prodhuar pyetje cileumlsore
Hartimi i pyetjeve sipas standardeve meuml teuml mira teuml peumlrshkruara dhe kombinimi i tyre sipas rubrikave teumlpeumlrshkuara neuml pjeseumlt e tjera teuml materialit na garanton ndeumlrtimin e njeuml testi peumlrmbledheumls me standarde teuml larta
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2036
38 39
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
6 ANALIZEuml TESTIPYETJESH
61 Analiza e pyetjeve Analiza e pyetjeve ngeumlrthen neuml vete vlereumlsimin sasior teuml pyetjeve sipas shkalleumls (pikeumlt e fituara) Qeumlllimi eumlshteumlpeumlr teuml marreuml meuml shumeuml inormacion mbi ccedildo pyetje peumlr teuml peumlrcaktuar mbajtjen shirjen apo rishikimin e tyreDy tregues teuml reumlndeumlsisheumlm peumlr analizimin e pye tjeve janeuml
A Veumlshtireumlsia e pyetjesB Diskriminimi i pyetjes
Vlereumlsimet tjera qeuml peumlrdoren peumlr analizeuml teuml pyetjeve janeuml
A Teuml hamendeumlsuarit - neumlse studenteumlt lehteuml mund teuml keneuml peumlrjashtuar njeuml ose meuml shumeuml alternativa ateumlhereumlshansi i teuml hamendeumlsuarit eumlshteuml rritur duke zvogeumlluar vlereumln e diskriminimit teuml asaj pyetje
B Pyetjet paragjykuese - pyetjet peumlr teuml cilat personat me zoteumlsi teuml barabarteuml nga grupe teuml ndryshmekulturore kaneuml probabilitete teuml ndryshme teuml suksesit Dallimet neuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes vlereumln ediskriminimit etj ccedilojneuml neuml modele teuml ndryshme peumlr teuml reflektuar Dierencimi mund teuml tregojeuml sepyetjet e testimit nuk janeuml duke matur teuml njeumljtin ormim peumlr secilin grup
C Pyetjet jashteuml programit - keumlto lloj pyetjesh mund teuml konstatohen kur nuk kaneuml marreuml peumlrgjigje nganxeumlneumlsit e avancuar Neuml keumlteuml rast pyetja duhet analizuar neumlse ka qeneuml e lehteuml ose jashteuml programit Kurpyetja eumlshteuml e lehteuml nxeumlneumlsi i avancuar shaq meuml shumeuml hezitim peumlr trsquou peumlrgjigjur duke menduar se pyetjamund teuml keteuml probleme Rasti i mbetur kur pyetja eumlshteuml brenda intervalit teuml veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml qeuml ajo teuml jeteuml jashteuml programit ose neuml zoneuml teuml pareumlndeumlsishme teuml tij Shmangia e keumltyre lloj pyetjesh mundeumlsohetnga beumlrja sa meuml mireuml e tabeleumls seuml peumlrmbajtjes seuml testit
Pyetjet paragjykuese ndash udheumlzime5
bull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime apo pyetje qeuml nxisin stereotipatbull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime qeuml mund teuml ndikojneuml neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml neuml perormanceumln e individeumlve
ose grupeve teuml nxeumlneumlsvebull Shmangni gjuheumln qeuml eumlshteuml tepeumlr konuze ose komplekse dhe ccedilon neuml vlereumlsime teuml padobishmebull Shmangni temat e vlereumlsimit qeuml mund teuml shqeteumlsojneuml ose teuml jeneuml shumeuml teuml ndjeshme peumlr nxeumlneumlsit neumlse
nuk ka njeuml keumlrkeseuml detyruese peumlr teuml vlereumlsuar keumlto temabull Minimizoni teuml gjitheuml aktoreumlt e pareumlndeumlsisheumlm qeuml mund teuml ndikojneuml neuml gjykimin dhe rezultatin e perormanceumls
seuml nxeumlneumlsve sibull Faktoreumlt stilistik teuml tilleuml si shkrimi i doreumls falori i peumlrdorur ose struktura e falive kur qeumlllimi i njeuml
vlereumlsimi teuml shkruar eumlshteuml teuml vlereumlsojeuml veteumlm peumlrmbajtjen dhe teuml menduaritbull Paragjykimi i meumlsuesit qeuml mund teuml rezultojeuml neuml njeuml tendenceuml teuml peumlrgjithshme peumlr teuml qeneuml shumeuml bujar
ose shumeuml i ashpeumlr dhebull Eekti ku njeuml peumlrshtypje e peumlrgjithshme ose vlereumlsim i meumlparsheumlm ndikon vlereumlsimin e tanisheumlm
5 httpwwwjcseeorgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
Rishikim Testi
bull Vlereumlsimi i aneumlve teuml orta dhe teuml dobeumlta teuml pyetjevebull Ndryshimet neuml bazeuml teuml analizave teuml rezultatevebull Rishikoni qeumlllimet e testit peumlr teuml zbatuar ccedildo ndryshim
62 Analiza e shpeshteumlsiseuml
Analiza e shpeshteumlsiseuml mat numrin e hereumlve qeuml zgjidhet secila alternativeuml nga nxeumlneumlsit Neumlse alternativa teumlcaktuara zgjidhen pak ato mund teuml jeneuml teuml paeektshme dhe duhet teuml mendoni trsquoi zeumlvendeumlsoni me alternativameuml konkuruese
63 Veumlshtireumlsia e pyetjesVeumlshtireumlsia e njeuml pyetjeje matet duke pjeseumltuar numrin e peumlrgjigjeve teuml sakta me numrin total teuml peumlrgjigjeveVeumlshtireumlsia shkon nga 0 neuml 1 (0 shumeuml e veumlshtireuml me asnjeuml nxeumlneumls qeuml teuml jeteuml peumlrgjigjur sakteuml dhe 1 qeumlneumlnkupton qeuml teuml gjitheuml pjeseumlmarreumlsit neuml test janeuml peumlrgjigjur sakteuml)
V = RN
V = VeumlshtireumlsiR = numri i nxeumlneumlsve qeuml kaneuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakta teuml pyetjesN = numri i peumlrgjithsheumlm i nxeumlneumlsve
Rekomandime peumlr variacionet e vlerave V Rekomandime peumlr vlerat e pranueshme teuml V Disa shembuj teumlvlerave teuml pranueshme peumlr V teuml hasura neuml literature janeuml 02 neuml 09 04 neuml 085 dhe 03 neuml 07Ne rekomandojmeuml intervalin 025 neuml 075 qeuml peumlrdoret edhe neuml Shqipeumlri Pyetja me vlereuml V neuml intervalin0-025 do teuml thoteuml se eumlshteuml meuml e veumlshtireuml se duhet Pyetja me vlereuml V neuml intervalin 075-100 do teuml thoteuml seeumlshteuml meuml e lehteuml se duhet
Shembull Le teuml konsiderojmeuml se jepen dy pyetje me alternativa ku peumlr secileumln duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen esakteuml ndeumlrmjet kateumlr mundeumlsive (A B C dhe D) Neuml tabeleumln 9 tregohet sa student zgjedhin peumlrkateumlsisht secileumlnprej alternativave (peumlr Pyetjen 1 dhe 2)
Veumlshtireumlsia e pyetjes
PYETJA A B C D
1 0 3 24 32 12 13 3 2
tregon peumlrgjigjen e sakteuml
Peumlr Pyetjen 1 ne veumlrejmeuml qeuml A nuk eumlshteuml njeuml alternativeuml e mireumlmdashasnjeumlri nga nxeumlneumlsit nuk e ka zgjedhur sipeumlrgjigje Ne gjithashtu mund teuml njehsojmeuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml kaneumlzgjedhur peumlrgjigjen e sakteuml (24) me numrin total teuml nxeumlneumlsve (30)Duke peumlrdorur keumlteuml ormuleuml veumlshtireumlsia e Pyetjes 1 eumlshteuml 2430 ose 08
Njeuml rregull i peumlrgjithsheumlm eumlshteuml qeuml neumlse vlera peumlr veumlshtireumlsineuml e pyetjes eumlshteuml meuml e madhe se 075 ajo eumlshteumlnjeuml pyetje e lehteuml Neumlse vlera e veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml meuml e vogeumll se 025 ajo eumlshteuml njeuml pyetje e veumlshtireuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2136
40 41
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Duke pasur parasysh keumlto parametra kjo pyetje do teuml mund teuml konsi derohet mesatarisht e lehteuml - shumica(80) e nxeumlneumlsve janeuml peumlrgjigjur korrekt
Pyetja 2 eumlshteuml shumeuml meuml e veumlshtireuml (1230 = 040) Neuml teuml veumlrteteuml neuml Pyetjen 2 meuml shumeuml nxeumlneumls zgjedhinpeumlrgjigjen (B) krahasuar me ata qeuml zgjedhin peumlrgjigjen (A) Kjo pyetje duhet analizuar me kujdes peumlr teumlsiguruar qeuml B eumlshteuml njeuml alternativeuml e duhur (e peumlrshtatshme)
64 Diskriminimi i pyetjesNjeuml tjeteumlr matje Koeficienti i Diskriminimit ka teuml beumljeuml me sa dierencon njeuml vlereumlsim ndeumlrmjet pikeumlve teumllarta dhe teuml uleumlta Me faleuml teuml tjera ju duhet teuml beumlni teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit me arritje teuml larta duhet teuml keneumlzgjedhur alternativeumln e sakteuml neuml njeuml pyetje meuml shumeuml hereuml sa e kaneuml zgjedhur ateuml te grupi i nxeumlneumlsve mearritje meuml teuml uleumlta
Neumlse arrijmeuml keumlteuml themi se kemi njeuml diskriminim pozitiv (ndeumlrmjet 0 dhe 1) Kjo do teuml thoteuml se nxeumlneumlsit qeumlkaneuml marreuml meuml shumeuml pikeuml neuml peumlrundim teuml testit zgjedhin alternativeumln e sakteuml peumlr njeuml pyetje teuml caktuar meumlshumeuml hereuml se e zgjedhin ateuml nga grupi i nxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta Neumlse ju gjeni qeuml grupi inxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta janeuml peumlrgjigjur sakteuml meuml shumeuml hereuml ateumlhereuml pyetja ka koeficientnegativ teuml diskriminimit (ndeumlrmjet -1 dhe 0)
D = (H-L)ND = diskriminimiH = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e sipeumlrme (gjysma qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml) e pikeumlve teuml testitL = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e nxeumlneumlsve qeuml ka fituar meuml pak pikeuml neuml testN = numri i nxeumlneumlsve teuml njeuml neumlngrupi
Shembull Neuml tabeleumln 9 tregohen rezultatet e 10 pye tjeve nxeumlneumlsve teuml njeuml testi Vini re qeuml nxeumlneumlsit janeumlrenditur duke vendosur neuml krye ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml
Diskriminimi i pyetjes
NXEumlNEumlS TOTALPIKEuml ()
PYETJET
1 2 3
Nxeumlneumls 1 93 1 0 1
Nxeumlneumls 2 90 1 0 1
Nxeumlneumls 3 82 0 0 1
Nxeumlneumls 4 80 1 0 1
Nxeumlneumls 5 70 1 0 1
Nxeumlneumls 6 60 1 0 0
Nxeumlneumls 7 60 1 0 1
Nxeumlneumls 8 50 1 1 0
Nxeumlneumls 9 44 1 1 0
Nxeumlneumls 10 40 0 1 0
ldquo1ldquo tregon qeuml peumlrgjigja eumlshteuml e sakteuml bdquo0ldquo tregon peumlrgjigje teuml pasakteuml
Ndiqni hapat e meumlposhteumlm peumlr teuml peumlrcaktuar Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml dhe Koeficientin e Diskriminimit1 Pasi trsquoi keni renditur nxeumlneumlsit duke vendosur meuml lart ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml numeumlroni sa nga
ata janeuml neuml grupin e pikeumlve meuml teuml larta dhe sa nga grupi i pikeumlve teuml uleumlta qeuml i janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjesPeumlr pyetjen 1 janeuml 4 nxeumlneumls neuml gjysmeumln e sipeumlrme qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml peumlr pyetjen dhe 4 nxeumlneumls neumlgjysmeumln e poshtme
2 Peumlrcaktoni Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml metotalin e numrit teuml nxeumlneumlsve Peumlr Pyetjen 1 ky do teuml jeteuml 810 ose V(p)=080
3 Peumlrcaktoni koeficientin e diskriminimit duke zbritur nga numri i nxeumlneumlsve qeuml i janeuml peumlrgjigjur pyetjes sakteuml neumlgrupin e pikeumlve teuml larta numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjes neuml grupin e pikeumlve teuml uleumlt Pastajrezultatin e pjeseumltoni me numrin e nxeumlneumlsve teuml ccedildo grupi (qeuml neuml rastin toneuml janeuml 5 neuml ccedildo grup)
Peumlr pyetjen 1 kjo do teuml thoteuml qeuml duhet teuml zbritni 4 nga 4 ta pjeseumltoni me 5 dhe rezultati peumlr Koe eDiskriminimit del 0
Peumlrgjigjet peumlr Pyetjet 1 ndash 3
PYETJA SAKTEuml (GRUPI I S IPEumlRM) SAKTEuml (GRUPI I ULEumlT) VEumlSHT IREumlSIA V(P) D ISKRIMINIMI (D)
Pyetja 1 4 4 080 0
Pyetja 2 0 3 030 -06
Pyetja 3 5 1 060 08
ani qeuml kemi tabeleumln e ploteumlsuar ccedilareuml neumlnkupton Ne veumlrejmeuml se Pyetja 2 ka njeuml koeficient veumlshtireumlsie 030(do teuml thoteuml shumeuml e veumlshtireuml) dhe peumlr meuml tepeumlr ka koeficientin e diskriminimit negativ -06 (do teuml thoteumlse nxeumlneumlsit me arritje meuml teuml uleumlta kaneuml qeneuml meuml teuml prirur peumlr teuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakteuml) Kjo pyetje duhetanalizuar me kujdes dhe ndoshta duhet ndryshuar ose hequr Pyetja meuml e mireuml nga teuml gjitha paraqitet Pyetja3 e cila ka njeuml nivel teuml keumlnaqsheumlm veumlshtireumlsie (060) dhe diskriminon jashteumlzakonisht mireuml (080)Sa nga pyetjet kaneuml veumlshtireumlsi mesatare Keumlto janeuml meuml teuml mirat sepse ato sigurojneuml mundeumlsineuml meuml teuml mireuml peumlrteuml diskriminuar (peumlr ta veumlrejtur keumlteuml shihni koeficientet e diskriminimit maksimal teuml tyre neuml radheumln e pareumlteuml titujve) Pyetjet teuml cilave shumica e nxeumlneumlsve u peumlrgjigjet mireuml ose shumica u peumlrgjigjet gabim thjesht nukmund teuml diskriminojneuml shumeumlProva meuml e reumlndeumlsishme peumlr diskriminimin e njeuml pyetje eumlshteuml ta krahasojmeuml ateuml me maksimumin e mundsheumlmSa mireuml diskriminon secila pyetje lidhur me maksimumin e mundsheumlm
Meuml poshteuml jepet njeuml rregull i peumlraeumlrtbull Diskriminimi eumlshteuml praneuml maksimumit teuml mundsheumlm = pyetje shumeuml
diskriminuesebull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa gjysma e maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje me diskriminim teuml keumlnaqsheumlmbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa ccedilereku i maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje e dobeumltbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlr zero = pyetje qeuml nuk diskriminonbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml negativ = pyetje e keqe (hiqeni neumlse
eumlshteuml meuml e vogeumll se -01)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2236
42 43
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 1 ndash MODELE TESTE PEumlRVLEREumlSIM PEumlRMBLEDHEumlSLeumlnda MatematikeumlTabela e specifkimeve teuml testit matematikeuml - Klasa 6-9
Matematikeuml - Fushat Peumlrmbajtjet Njohje Teuml kuptuarit Zbatim Anali zeuml Sintez euml Vlereumlsim Shuma
Numri22
Shprehje numerike 9c(1) 1(1) 2(2)
Numrat e ploteuml 11(2) 1(2)
Tyesat 2(1) 1(1)
Fuqiteuml 6(2) 4(1) 2(3)Krahasimi i numraveme paraqitje teumlndryshme
8(3) 1(3)
Algjebra dheFunksioni
32
Rreumlnja e ekuacionit 3(1) 1(1)
Vlera teuml unksioneve 7(3) 1(3)
Tjeshtimi ishprehjeve shkronjore 9a(2) 9b(2) 16(3) 3(7)
Sistemet e dyekuacioneve
20a(2) 1(2)
Grafiku i unksionevey= kx + a
Inekuac teuml uq seuml pareumlme njeuml ndrysh
18(3) 1(3)
Gjeometriadhe matjet
32
Kthimi i njeumlvlersheumlmneuml njeumlsi matje teuml tjera
5(1) 1(1)
Simetria 10(2) 1(2)
Ngjashmeumlria etrekeumlndeumlshave
12(1) 15(2) 2(3)
Gjetja e elementeveneuml trekeumlndeumlshinkeumlnddrejteuml
17(2) 12(2) 2(4)
Rrethi dhe tangjenca 19(4) 1(4)
Drejteumlzat neuml planinkoordinativ
20b(2) 1(2)
Mbledhja orgdhe peumlrpunimi
i teuml dheumlnave14
Mesatarja 14a(1) 14b(2) 2(3)
Leximi i teuml dheumlnave 13a(2) 13b(2) 2(4)
Totali 2(4) 6(11) 10(15) 3(8) 4(8) 1(4) 26 (50pikeuml)
TESTVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt - Klasa 6-9
Leumlnda Matematikeuml
Udheumlzime peumlr nxeumlneumlsin
esti neuml total ka 20 pyetje (26 keumlrkesa) Peseuml pyetjet e para janeuml pyetjet me alternativa dhe vlereumlsohen menga 1 pikeuml Pjesa tjeteumlr janeuml pyetjet me ploteumlsim me zgjidhje etj Pikeumlt peumlr secileumln keumlrkeseuml teuml pyetjeve janeumldheumlneuml peumlrbri tyreKoha peumlr zhvillimin e testit eumlshteuml 2 oreuml
Peumlr peumlrdorim nga komisioni i vlereumlsimit
Keumlrkesa 1 2 3 4 5 6 7 8 9a
Pikeuml
Keumlrkesa 9b 9c 10a 10b 11 12 13a 13b 14a
Pikeuml
Keumlrkesa 14b 15 16 17 18 19 20a 20b
Pikeuml
otali i pikeumlve KOMISIONI I VLEREumlSIMIT
NotaNiveli
Detyra 1 1 + 2(17 ndash 12) = 1 pikeuml A) 0B) 1
C)
D) 2
Detyra 2 Ccedil lsquopjeseuml e drejtkeumlndeumlshit eumlshteuml e ngjyrosur 1 pikeuml
A)
B)
C)
D)
Detyra 3 Zgjidhja e ekuacionit 3 ndash 2 x = x eumlshteuml 1 pikeuml
A) x = ndash 1B) x = 0
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2336
44 45
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C) x = 1D) x = 2
Detyra 4 42ndash2 middot 23 = 1 pikeuml A) 2ndash6
B) 2ndash5
C) 2D) 22
Detyra 5 Neumlse 1200 metra i peumlrshkoni neuml 12 minuta gjeni shpejteumlsineuml tuaj neuml kilometeumlr peumlr oreuml A) 4 kmoreuml 1 pikeumlB) 6 kmoreumlC) 8 kmoreumlD) 10 kmoreuml
Detyra 6 Ploteumlsoni barazimin(p+2)middot(p+2)middot_____middot 32middot____ = (p+2)3middot(32)2 2 pikeuml
Detyra 7 Ploteumlsoni tabeleumln me vlerat qeuml merr unksioni peumlr vlerat e dheumlna teuml x-it3 pikeuml
Detyra 8 Renditni numrat nga meuml i vogli te meuml i madhi 3 14 03 33 3 pikeuml
Detyra 9 Paraqitni meuml thjeshteuml shprehjet
a) k 2 - 2k + 5k 2 + 6k = 2 pikeuml
b) 14 - 8middot = 2 pikeuml
c) 002 middot 103 1 pikeuml
Detyra 10 Segmenti AD eumlshteuml ndareuml neuml tre pje seuml teuml barabarta
2 pikeumlPloteumlsoni kutizat
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
Detyra 11 Festivali i zeumlrave teuml rinj u hap diteumln e enjte dhe u ndoq nga 345 spektatoreuml Numri ispektatoreumlve dyfishohej ccedildo diteuml Sa spektatoreuml e ndoqeumln estivalin neuml nateumln finale qeuml u mbajt diteumln ediel
2 pikeuml
Detyra 12 Neuml trekeumlndeumlshin keumlnddrejteuml ABC keumlndi A eumlshteuml 30ordm DE = 1cm dhe AD=DC Gjeni gjateumlsiteumle brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit ABC
3 pikeuml
Detyra 13 Neuml grafik paraqitet numri i nxeumlneumlsve djem dhe vajza qeuml peumllqejneuml meuml shumeuml rutat oseeumlmbeumllsirata) Sa peumlrqind e tyre peumllqejneuml rutat 2 pikeuml
b) Zgjedhim rasteumlsisht njeuml nxeumlneumls Gjeni probabilitetin qeuml i zgjedhuri teuml jeteuml djaleuml 2 pikeuml
150
Fruta
Embelsira
D jem Vajza
100
50
0
Detyra 14 Jepet bashkeumlsia - 9 - 8 - 3 0 7 10a) Gjeni mesataren 1 pikeumlZgjidhen tre numra teuml ndrysheumlm a b dhe c Gjeni vlereumln meuml teuml madhe teuml mundshmeteuml prodhimit a middot b ndash c 2 pikeuml
Detyra 15 Jepet paralelogrami ABCD me sipeumlraqe 15 cm2 dhe brinjeuml aneumlsore AD = 3cmDiagonalja DB eumlshteuml pingule AD Gjeni perimetrin e paralelogramit 2 pikeuml
Detyra 16 Tjeshtoni 3 pikeuml
Detyra 17 Jepet trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml dybrinjeumlnjeumlsheumlm ABC me hipotenuzeuml BC =8cmGjeni gjateumlsiteuml e kateteve teuml trekeumlndeumlshit 2 pikeumlDetyra 18 Peumlr ccedillsquovlera teuml x - it nga R vlera e shprehjes eumlshteuml meuml e madhe se vlera e shprehjes x ndash1
3 pikeuml
Detyra 19 S1 dhe S
2 janeuml dy gjysmeumlrratheuml me rreze 1 njeumlsi dhe tangjenteuml si neuml figureuml Drejteumlza d eumlshteuml
tangjente me rrethin S2 neuml pikeumln B Gjeni sipeumlraqen e pjeseumls seuml ngjyrosur
4 pikeuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2436
46 47
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
S1 S2
A B
d
Detyra 20 Drejteumlzat e dheumlna neuml planin koordinativ priten neuml pikeumln Pa) Gjeni koordinatat e pikave P dhe Q 2 pikeumlb) Gjeni sipeumlraqen e trekeumlndeumlshit OPQ 2 pikeuml
y = x
y
y = 2 - x
P
Q0 x
62 Kthimi i pikeumlve neuml nota dhe nivele
Intervalet e pikeumlve Nota Niveli
41-50 Nota 5 A
31-40 Nota 4 B
21-30 Nota 3 C
11-20 Nota 2 D
00-10 Nota 1
TEST - Dituri natyreVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr gjysmeumlvjetorin e pareuml (shtator ndashdhjetor)
Detyra 1 Leumlnda nga e cila janeuml peumlrbeumlreuml keumlta trupa eumlshteuml1 pikeuml
A druriB qelqiC metaliD letra
Detyra 2 Njeumlsia bazeuml peumlr matjen e gjateumlsiseuml eumlshteuml1 pikeuml
A litriB metriC gradeumlD kilogrami
Detyra 3 Uji vlon neuml temperatureumln 1 pikeuml A 0oCB 50oCC 90oCD 100oC
Detyra 4 emperatura e ajrit qeuml tregon termometri neuml figureumln e meumlposhtme eumlshteuml
1 pikeuml A 38oCB 39oCC 40oCD 41oC
Detyra 5 Shkruani dy veti teuml leumlngjeve 2 pikeumla)___________________________________________________________b)___________________________________________________________
Detyra 6 Ploteumlsoni faliteuml5 pikeuml
a) Gjateumlsiteuml e objekteve i matim me _______________ b) Hapeumlsira qeuml zeuml njeuml trup quhet ___________________ c) Procesi qeuml shkakton largimin e ujit nga toka quhet ____________________ d) Leumlngjet marrin _____________________ e eneumls ku ndodhen e) Njeumlsiteuml themelore teuml matjes janeuml ___________________ neuml teuml gjitheuml boteumln
Detyra 7 Shkruani cileumlsiteuml e peumlrbashkeumlta teuml keumltyre trupave 3 pikeuml molleuml ccedilokollateuml karamele _______________________________ tavolineuml karrige tabeleuml __________________________________ top glob portokall __________________________________
Detyra 8 Shkruani disa veprime qeuml duhet teuml beumljneuml njereumlzit peumlr teuml patur njeuml mjedis teuml pasteumlr4 pikeuml
a) _____________________________________________________________________b) _____________________________________________________________________c) _____________________________________________________________________d) _____________________________________________________________________
Detyra 9 Ploteumlsoni faliteuml2 pikeuml
a) Neumln veprimin e njeuml orce trupat _______________b) Neuml sipeumlraqe teuml leumlmuara leumlvizja eumlshteuml _______________ se neuml sipeumlraqe teuml ashpra
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 836
14 15
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
32 Format kryesore teuml vlereumlsimit
Vlereumlsimi mund teuml sheumlrbejeuml peumlr qeumlllime teuml ndryshme dhe orma qeuml ju zgjidhni do teuml varet nga qeumlllimi itij Njeuml nga qeumlllimet kryesore teuml vlereumlsimit i shprehur qarteuml edhe neuml Kornizeumln Kurrikulare teuml Kosoveumlseumlshteuml motivimi i nxeumlneumlsve dhe planifikimi i veprimtarive peumlr peumlrmireumlsimin e rezultateve neuml teuml ardhmen NeumlKurrikuleumln Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt sistemi i vlereumlsimit peumlrshkruhet si meuml poshteuml
Llojet e vlereumlsimit
Vlereumlsimi mund teuml klasifikohet si vlereumlsim ormues diagnostikues peumlrmbledheumls dhe motivuesbull Vlereumlsimi ormues (vlereumlsimi peumlr teuml nxeumlneuml) kryhet neuml meumlnyreuml teuml vazhdueshme peumlr marrjen e inormacioneve
teuml arritjes seuml nxeumlneumlsve gjateuml procesit meumlsimorbull Vlereumlsimi diagnostikues peumlrdoret peumlr marrjen e inormacioneve teuml arritjes seuml nxeumlneumlsve peumlr shkalleumln e
peumlrveteumlsimit teuml njohurive shkathteumlsive shprehive qeumlndrimeve dhe vlerave dhe i ndihmon meumlsimdheumlneumlsit
peumlr puneumln e meumltejshmebull Vlereumlsimi peumlrmbledheumls (vlereumlsimi i teuml nxeumlnit) peumlrshin aktivitetin e peumlrgjithsheumlm teuml teuml nxeumlnit teuml nxeumlneumlsve
Vlereumlsimi peumlrmbledheumls beumlhet neuml und teuml periudhave teuml caktuara bull Vlereumlsimi motivues peumlrdoret peumlr nxitjen e interesimit dhe deumlshireumln e nxeumlneumlsve peumlr teuml nxeumlneuml
Gjateuml vlereumlsimit peumlrdoren orma teuml ndryshme sibull vlereumlsimi i drejtpeumlrdrejteuml dhe i pandeumlrprereuml - peumlrcjellja e vazhdueshme e arritjeve teuml nxeumlneumlsve vlereumlsimi
indirekt me aneuml teuml testevebull vlereumlsimi nga nxeumlneumlsi - gjateuml puneumls neuml grupe ose gjateuml peumlrgjigjeve qeuml japin ku nxeumlneumlsit ploteumlsojneuml njeumlri-
tjetrin dhe vlereumlsojneuml mbi bazeumln e argumentevebull veteumlvlereumlsimi
Teks teuml veccedilanteuml gjateuml vlereumlsimit duhet trsquoi kushtojmeuml komunikimit neuml vazhdimeumlsi teuml shprehurit gojor peumlrmesndeumlrveprimit si dhe teuml shprehurit me shkrim1Vlereumlsimi ormativ quhet ndryshe edhe vlereumlsim peumlr teuml nxeumlneuml (VpN) Karakteristikat qeumlllimi dhe ormat ezbatimit teuml tij janeuml teuml shprehura neuml dokumentin e Kurrikuleumls seuml Kosoveumls dhe dokumente tjera meuml specifiketeuml lidhura me vlereumlsimin teuml MASH Ne keumltu po e prezantojmeuml shkurt pasi qeumlllimi yneuml kryesor neumlpeumlrmjetkeumltij materiali eumlshteuml thellimi neuml vlereumlsimin peuml rmbledheumlsVlereumlsimi ormativ eumlshteuml projektuar peumlr teuml ndihmuar nxeumlneumlsit teuml meumlsojneuml neuml meumlnyreuml meuml efikase duke u dheumlneumlatyre tregues dhe drejtime si mund teuml peumlrmireumlsohen Njeuml vlereumlsim ormues peumlr shembull mund teuml marreumlormeumln e njeuml testi neuml klaseuml qeuml eumlshteuml vlereumlsuar me pikeuml por nuk vendosim noteuml
Llojet e vlereumlsimit formativ
bull Veumlzhgimet e oreumlve teuml meumlsimitbull Detyrat e shteumlpiseuml dhe rishikimi e diskutimi i tyre neuml klaseumlbull Pyetje-peumlrgjigjet e planifikuara dhe spontane neuml meumlsimbull Bashkeumlbisedimi dhe ndeumlrveprimi meumlsues-nxeumlneumls sipas periudhavebull Aktiviteti i nxeumlneumlsit neuml klaseuml kur raporton rezultate teuml puneumlve individuale dhe neuml grupbull Vlereumlsimi i ndeumlrsjelleuml i nxeumlneumlsve dhe veteumlvlereumlsimiVlereumlsimi diagnostikues peumlrdoret peumlr teuml treguar peumlrgatitjen e njeuml nxeumlneumlsi peumlr njeuml njeumlsi kapitull apo programstudimi dhe identifikon ccedildo boshlleumlk teuml mundsheumlm neuml njohuriteuml ateumlsiteuml dhe teuml kuptuarit Vlereumlsimidiagnostikues eumlshteuml konsideruar edhe si njeuml ormeuml e zakonshme e vlereumlsimit ormativ
1 MASHT Kurrikula Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt 2012
Llojet e vlereumlsimit diagnostikues
bull estet diagnostikuese (peumlr peumlrmbajtjen mundeumlsiteuml etj)bull Veteumlvlereumlsimi (qeuml identifikon shkathteumlsiteuml dhe kompetencat)bull Diskutimi neuml grup dhe raportimibull Intervista apo diskutim me meumlsuesin zakonisht individuale dhe jo teuml gjata
Vlereumlsimi peumlrmbledheumls (sumativ) peumlrdoret peumlr teuml treguar shkalleumln e suksesit teuml nxeumlneumlsit neuml peumlrmbushjene rezultateve teuml teuml meumlsuarit peumlr njeuml njeumlsikapitull teuml programit dhe peumlr njeuml periudheuml teuml caktuar kohoreNjeuml vlereumlsim peumlrmbledheumls peumlrcakton noteumln qeuml merr apo nivelin qeuml arrin nxeumlneumlsi psh njeuml ese provimpeumlrundimtarVlereumlsimi duhet teuml jeteuml pjeseuml peumlrbeumlreumlse e planeve vjetore planeve mujore dhe ditore teuml meumlsimdheumlneumlsve2Meumlsimdheumlneumlsit duhet ta planifikojneuml vlereumlsimin peumlrmbledhes (vlereumlsimin e teuml nxeumlnit) neuml peumlrputhje mepolitikeumln e shkolleumls dhe rezultatet e pritshme teuml caktuara neuml kurrikuleuml
Vlereumlsimi peumlrmbledheumls kryhet neuml und teuml procesit teuml teuml nxeumlnit dhe jep inormata kthyese peumlr teuml meumlsuaritdhe teuml nxeumlnitVlereumlsimi peumlrmbledheumls eumlshteuml meuml shumeuml i shprehur si produkt dhe vlereumlson produktin final ndeumlrsa vlereumlsimiormues eumlshteuml procesi qeuml ccedilon neuml finalizimin e produktit Nuk eumlshteuml shumeuml e reumlndeumlsishme teuml peumlrpiqemi teuml gjejmeumldallimet ndeumlrmjet vlereumlsimeve ormativ dhe peumlrmbledheumls neuml vend qeuml teuml planifikojmeuml strategji vlereumlsimi qeuml iupeumlrshtaten dhe peumlrmbushin qeumlllimet e shprehura neuml fillim teuml ccedildo periudhe apo gjateuml gjitheuml vitit
Llojet e vlereumlsimeve peumlrmbledheumlse janeuml
bull Detyrat e ndryshme teuml peumlrditshmebull euml shprehurit me gojeuml dhe aktivizimi neuml meumlsimbull Projektet e dheumlna nga meumlsuesi dhe realizimi i tyre nga nxeumlneumlsibull Dosja e nxeumlneumlsitbull Veteumlvlereumlsimi i nxeumlneumlsit dhe motivimibull Provimet (njeumlsi kapitujgjysmeuml vjetoreuml)bull Provime peumlrundimtarebull Provime peumlrmbylleumlse
Shkolla duhet teuml keteuml njeuml sistem peumlr teuml verifikuar dhe peumlr teuml siguruar cileumlsi neuml kryerjen e vlereumlsimit peumlrmbledheumlsSi pjeseuml e planit zhvillimor shkollat duhet teuml zhvillojneuml dhe implementojneuml njeuml sistem peumlr verifikim teumlbrendsheumlm teuml vlereumlsimit me role teuml peumlrcaktuara dhe personel teuml kualifikuar Ky sistem kontrollon instrumentetvlereumlsuese sipas standardeve kritereve dhe kontrollon kushtet e procedurat peumlr administrim
Kategoriteuml kryesore teuml vlereumlsimit peumlrmbledheumls janeumlTradicional ndash periodik (me pjeseuml) vlereumlsimi peumlrmbledheumls tradicional eumlshteuml ai me ldquolaps e leteumlrrdquo neumlpeumlrundim teumlbull njeuml ore meumlsimibull njeuml njeumlsie kapitullibull njeuml periudhe kohore semesteumlrbull njeuml viti shkollorbull njeuml cikli
2 MASHT (2012) Udheumlzues Standardet e Vlereumlsimit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 936
16 17
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Vlereumlsimet peumlrmbledheumlse teuml tilla janeuml periodike dhe shpesh janeuml konceptuar teuml kryhen neuml und teuml ciklit teumlmeumlsimdheumlnies dhe teuml meumlsuarit
I Integruar Neuml dallim me vlereumlsimin tradicional teuml peumlrshkruar meuml sipeumlr sot zbatohet vlereumlsimi i integruarqeuml nuk vendos vlereumlsim me noteuml veteumlm me aneuml teuml njeuml apo disa provimeve Ky lloj vlereumlsimi ndjek nxeumlneumlsinmeuml nga aeumlr dhe neuml meumlnyreuml teuml vazhdueshme neumlpeumlrmjet veprimtarive teuml peumlrshkuara meuml sipeumlr neuml rubrikeumlnldquoLlojet e vlereumlsimeve peumlrmbledheumlserdquo Neuml peumlrundim meumlsuesi integron teuml gjitha rezultatet e nxeumlneumlsit neuml keumlteumlproces dhe rezultati peumlrundimtar eumlshteuml njeumlkoheumlsisht gjykim dhe shumeuml e keumltyre rezultateveVlereumlsimi peumlrmbledheumls nga ormati i pyetjeve teuml peuml rdorura mund teuml jeteuml objektiv apo subjektiv
Objektiv llojet e pyetjeve peumlrshijneuml pyetje objektive si e veumlrteteuml e gabuar me alternativa me shoqeumlrim etjVlereumlsim objektiv me test eumlshteuml orma e testit me pyetje qeuml kaneuml njeuml peumlrgjigje teuml sakteuml teuml vetme
Subjektiv llojet e pyetjeve janeuml subjektive si ese pyetje me und teuml hapur (detyra e problema peumlr trsquouzgjidhur) etj Vlereumlsim subjektiv me test eumlshteuml orma e testit me pyetje teuml cilat mund teuml keneuml meuml shumeuml senjeuml peumlrgjigje (ose meuml shumeuml se njeuml meumlnyreuml peumlr teuml shprehur peumlrgjigjen e veumlrteteuml)
33 Parimet kryesore teuml vlereumlsimit
Neuml meumlnyreuml teuml peumlrgjithshme vlereumlsimi i nxeumlneumlsve duhetbull teuml respektojeuml personalitetin e nxeumlneumlsitbull teuml nxiseuml veteumlbesimin e nxeumlneumlsit dhe ndjenjeumln peumlr peumlrparimbull teuml nxiteuml nxeumlneumlsin teuml verifikojeuml dijen e tijbull teuml ateumlsojeuml nxeumlneumlsin peumlr meumlsim teuml pavarur peumlr veteumlvlereumlsim dhe
vlereumlsim teuml teuml tjereumlve
Vlereumlsimi eektiv varet kryesisht nga keumlto parimebull vleshmeumlriabull besueshmeumlriabull dobiabull paanshmeumlria
Vlefshmeumlria tregon neumlse vlereumlsimi mat ateuml qeuml ka planifikuar neumlse eumlshteuml neuml peumlrputhje me rezultatet e teumlnxeumlnit dhe neuml peumlrpjeseumltim me veumlllimin e caktuar teuml njohurive Neuml kurrikuleumln beumlrthameuml ndeumlr teuml tjera thuhetrdquo peumlr leumlndeumlt e usheumls seuml edukimit sheumlndeteumlsor peumlr shkak teuml specifikimeve qeuml ka do teuml ishte e vleshme qeuml peumlrveccedil
vlereumlsimit numerik teuml aplikohej neuml maseuml teuml madhe vlereumlsimi peumlrshkrues pasi qeuml puna neuml grup projektet ateumlsiteuml
motorike ateumlsia e teuml olurit etj nuk mund teuml maten me aneuml teuml testeve Peumlr trsquoi matur dhe peumlr trsquoi vlereumlsuar ato
peumlrdoren instrumente teuml tjera Veumlzhgimi i drejtpeumlrdrejteuml eumlshteuml njeuml procedureuml e peumlrshtatshme peumlr usheumln e edukimit
sheumlndeteumlsor dhe qeuml mund teuml peumlrdoret neuml situata teuml ndryshme meumlsimore dhe neuml teuml gjitha nivelet e shkollimitldquo 3
Njeuml test nuk do teuml jeteuml i vlesheumlm psh peumlr teuml vlereumlsuar ateumlsiteuml si shoervoziteumls Njeuml meumlnyreuml meuml e vleshmedo teuml ishte kombinimi i testeve qeuml ndihmojneuml teuml peumlrcaktojneuml se ccedilareuml di dhe eumlshteuml neuml gjendje teuml beumljeuml praktikishtshoeri
3 MASHT (2012) Kurrikula Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt neuml Kosoveuml (klasat 6 7 8 dhe 9) Prishtineuml
Besueshmeumlria ka teuml beumljeuml me veumlrteteumlsineuml qeumlndrueshmeumlrineuml neuml peumlrseumlritjen e vlereumlsimitmatjes Besueshmeumlriana siguron se gjykimet janeuml teuml qeumlndrueshme dhe bazohen neuml njeuml sistem teuml dheumlnashNjeuml komponent kyccedil i besueshmeumlriseuml eumlshteuml sakteumlsia e vlereumlsimit me pikeuml teuml peumlrgjigjeveDiskutoni dhe pajtoni qasjen tuaj me vlereumlsuesit e tjereuml p ara se teuml filloni teuml vlereumlsoni Miratoni kriteret evlereumlsimit dhe peumlrdorni teuml njeumljteumln skemeuml vlereumlsimi teuml strukturuar Njeuml skemeuml vlereumlsimi e strukturuar lejonmundeumlson vendosjen e njeuml sasie teuml njeumljteuml pikeumlsh peumlr ccedildo pyetje teuml vlereumlsuar nga vlereumlsues teuml ndrysheumlmBesueshmeumlria neuml disa raste varet shumeuml nga leumlnda meumlsimore Psh qeuml njeuml test neuml leumlndeumln e historiseuml teuml keteumlbesueshmeumlri teuml larteuml ka nevojeuml qeuml teuml gjitha pyetjet teuml jeneuml objektive Ndryshe ndodh neuml leumlndeumln e matematikeumlskjo mund teuml arrihet meuml lehteuml edhe duke peumlrdorur pyetje teuml llojeve teuml tjera
Dobia e vlereumlsimit tregon qeuml vlereumlsimi eumlshteuml i dobisheumlm kur ka arritur teuml i dentifikojeuml mangeumlsiteuml neuml arritjet enxeumlneumlsve dhe i peumlrdor teuml dheumlnat e keumltij vlereumlsimi peuml r teuml planifikuar hapat dhe metodat e peumlrmireumlsimit teuml tyreneuml teuml ardhmen
34 Aspekte teuml peumlrgjithshme kulturore dhe gjuheumlsore teuml peumlrmbajtjes(Paanshmeumlria)
Aspektet kulturore dhe gjuheumlsore duhet teuml jeneuml prioritet i reumlndeumlsisheumlm i vlereumlsimeve dhe po saccedileumlrisht i vlereumlsimevekombeumltare Ato gjithashtu duhet teuml jeneuml tregues teuml vlereumlsimeve teuml tjera peumlrmbledheumlse (sumative) qeuml beumlhen neumlklaseuml apo shkolleuml Keumlto aspekte janeuml teuml lidhura me dallimet kulturore dhe gjuheumlsore teuml nxeumlneumlsvePraktikat e vlereumlsimit duhet teuml jeneuml teuml peumlrshtatshme peumlr nxeumlneumlsit e klaseumlsshkolleumls teuml cileumlt peumlraqeumlsojneumlprejardhje teuml ndryshme kulturore dhe gjuheumlsore Peumlr shembull suksesi i njeuml nxeumlneumlsi neuml peumlrgjigje teuml pyetjes megojeuml ose gjateuml peumlrgjigjeve teuml njeuml testi nuk duhet teuml pengohet neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml nga meumlsuesi peumlr shkak teumlsondit kulturor njohurive ose traditeumls Neumlse ndikimet kulturore dhe gjuheumlsore janeuml injoruar nxeumlneumlsi mundteuml prezantohet i tjeteumlrsuar apo i shkeumlputur nga teuml meumlsuarit dhe procesi i vlereumlsimit Meumlsuesit duhet teuml jeneuml teumlveteumldijsheumlm se si prejardhje teuml tilla mund teuml ndikojneuml neuml teuml meumlsuarit dhe perormanceumln e nxeumlneumlsve Meumlsuesitduhet teuml jeneuml teuml gatsheumlm peumlr teuml rregulluar praktikat e tyre teuml vlereumlsimit ku eumlshteuml e nevojshme peumlr teuml siguruarqeuml nxeumlneumlsit kaneuml mundeumlsi teuml demonstrojneuml ateuml qeuml ata dineuml dhe mund ta beumljneuml
Ndeumlr teuml tjera duhet qeuml
bull teuml jeni teuml ndjesheumlm ndaj atyre aspekteve teuml njeuml praktike vlereumlsimi qeumlmund teuml pengojeuml nxeumlneumlsit me kultura teuml ndryshme ose gjuha e teumlcileumlve nuk eumlshteuml e mjatueshme peumlr tlsquou peumlrgjigjur dhe demonstruarnjohuriteuml e tyre dhe ccedilareuml ata mund teuml beumljneuml
bull teuml njihni prejardhjen kulturore teuml nxeumlneumlsve ateumlsiteuml e ndryshmegjuheumlsore dhe teuml mundeumlsoni procedura peumlr teuml parandaluar qeuml keumltoprejardhje dhe ateumlsi teuml ndikojneuml padrejteumlsisht neuml demonstrimin e tyreteuml teuml meumlsuarit
bull teuml rregulloni neumlse eumlshteuml e nevojshme praktikat e vlereumlsimit qeuml keniplanifikuar ose jeni duke peumlrdorur
bull teuml shmangni peumlrmbajtjen dhe gjuheumln qeuml mund teuml shihen teuml ndjeshme nga ana kulturore apo mund teuml jeneuml yese peumlr njeuml nxeumlneumls ose njeuml pjeseuml nxeumlneumlsish
bull teuml peumlrdorni praktikat e vlereumlsimit qeuml lejojneuml nxeumlneumlsit teuml tregojneuml ateumlsiteuml shpreheumlse neuml gjuheumln e kultureumlne tyre
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1036
18 19
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
4 HARTIMI I TESTIT PEumlRMBLEDHEumlS
41 Testi
esti eumlshteuml njeuml instrument vlereumlsimi qeuml peumlrdoret peumlr teuml matur njohuriteuml dhe ateumlsiteuml e nxeumlneumlsve esti eumlshteuml ormeumlvlereumlsimi meuml seuml shumti e njohur dhe e peumlrdorur keumlshtu qeuml duke pasur parasysh reumlndeumlsineuml e njeuml vlereumlsimi teuml sakteumlteuml teuml nxeumlnit teuml nxeumlneumlsve eumlshteuml shumeuml e reumlndeumlsishme teuml dihet se si hartohet njeuml test i shkruar mireuml dhe i vlesheumlm
Njeuml nga hapat meuml teuml reumlndeumlsisheumlm neuml hartimin e njeuml testi eumlshteuml qeuml teuml merren parasysh rezultatet e teuml nxeumlnit dheteuml peumlrcaktohet se cilat aspekte duhet vlereumlsuar me keumlteuml test Pasi teuml identifikohen se cilat rezultate do teuml matenduhet teuml merret parasysh se ccedilareuml lloji i pyetjes meuml mireuml mundeumlson reflektimin e nxeumlneumlsve lidhur me ato teuml atij
rezultati Peumlr shembull a eumlshteuml qeumlllimi peumlr teuml krijuar njeuml test qeuml keumlrkon nga nxeumlneumlsit qeuml teuml japin peumlrkufizimeapo qeuml nxeumlneumlsit teuml demonstrojneuml ateumlsineuml e tyre peumlr teuml krahasuar koncepte teuml ndryshme dhe teuml mbrojneuml poziteumlne tyre neuml njeuml subjekt teuml diskutuesheumlm
Veteumlm pyetjet e mira veccedil e veccedil nuk garantojneuml medoemos qeuml testi teuml jeteuml i mireuml pasi testi si njeuml i teumlreuml eumlshteumlmeuml shumeuml se njeuml grupim i thjeshteuml pyetjesh Peumlr keumlteuml eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml seuml pari teuml dihet se ccedilka deumlshirojmeuml teumlmatim cilin rezultat teuml teuml nxeumlnit deumlshirojmeuml ta realizojmeuml cileumln kompetenceuml deumlshirojmeuml ta arrijmeumlNeuml hartimin e njeuml testi reumlndeumlsi teuml veccedilanteuml ka peumlrdorimi i aksonomiseuml seuml Bloom-it si njeuml struktureuml hierarkike eateumlsive teuml teuml menduarit dhe njeuml mjet peumlr teuml matur thelleumlsineuml njoheumlse teuml teuml meumlsuarit teuml nxeumlneumlsve
42 Nivelet e teuml nxeumlnit sipas taksonomiseuml seuml Bloom-itTaksonomia e Bloom-it
aksonomia eumlshteuml njeuml sistem peumlr klasifikimin e keumlrkesave pyetjeve sipas nivelit teuml hierarkiseuml seuml dijesQeumlllimi i paraqitjes seuml keumltyre keumlrkesave pyetjeve eumlshteuml qeuml meumlsimdheumlneumlsit teuml amiljarizohen me konceptetkryesore teuml taksonomiseuml seuml pyetjeve dhe teuml kuptojneuml si ta peumlrdorin ateuml gjateuml planifikimit dhe meumlsimdheumlniesneuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml meumlsojneuml meuml mireuml aksonomia eumlshteuml njeuml meumlnyreuml e klasifikimit teuml pyetjevekeumlrkesavedhe ndihmon qeuml teuml kemi lloje teuml ndryshme teuml pyetjeve
Nivelet e teuml nxeumlnit sipas taksonomiseuml seuml Bloom-it
MENDIMI
KRITIK
Vlereumlsimi
Sintezeuml
Analizeuml
Zbatimi
Kuptimi
Njohja
Krijimi i kritereve bazuar neuml gjykim
Peumlrdorimi i rregullave dhe parimeveneuml zgjidhje teuml problemeve
Kombinimi i ideve teuml ndryshme
Ndryshimi i informacioneve nga njeuml formeuml
neuml formeuml tjeteumlr
Mbajtja mend e fakteve peumlrkufizimeve
dhe vlerave
Zbeumlrthimi i informacioneve neuml pjeseuml- lidhja ndeumlrmjet gjeumlrave
Neuml dokumentet e vlereumlsimit teuml MASH njeumlmodel i tilleuml eumlshteuml paraqitur neuml meumlnyreuml meuml teuml ploteumldhe rekomanduar peumlr hartimin e testeve
Peumlrdoreni taksonomineuml si njeuml udheumlzues Shpeshklasifikimi neuml njeuml nivel teuml caktuar keumlrkon matje evlereumlsime shteseuml Nganjeumlhereuml disa pyetje peumlrmbajneumlelemente teuml disa niveleve teuml taksonomiseuml Kjo do teumlthoteuml se nuk duhet teuml beumlhemi sklleveumlr teuml sistemit teumlklasifikimit qeuml ai teuml na pengojeuml por ta peumlrdorimklasifikimin peumlr njeuml vlereumlsim teuml eektsheumlm
43 Nivelet sipas taksonomiseuml seuml Bloom-it me shembuj (klasat 1-5 dhe 6-9)
431 NJOHJA
Eumlshteuml niveli meuml i uleumlt por me reumlndeumlsi Eumlshteuml shprehje kritike e teuml meumlsuarit dhe nxeumlneumlsit mbajneuml mend akteparime peumlrkufizime dhe vlera Pra nxeumlneumlsi riprodhon inormacionePyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese thuaj peumlrshkruaj peumlrcakto dallo neumlnvizo kujto etjNjohja peumlrbeumlhet ngabull Njohja e termavebull Njohja e akteve specifikebull Njohja e konceptevebull Njohja e parimevebull Njohja e metodave dhe procedurave
Njohja e termave
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml barazimi 8 - 3 = 5 Si quhet numri 5 A I zbritshmiB ZbriteumlsiC NdryshimiD Hereumlsi
Detyra 2 Cili pohim peumlrkufizon keumlndin ploteumlsues A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90oB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180oC Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270oD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360o
Njohja e fakteve specifike
Detyra 3 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml
A 9B 13C 27D 49
Detyra 4 Shuma e ccedildo numri tek me numrin 1 eumlshteuml numeumlr ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Njohja e koncepteve
Detyra 5 Cila formeuml e materies ka veumlllim dhe formeuml teuml caktuar A Benzina B Azoti
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1136
20 21
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C OksigjeniD AkulliDetyra 6 Si quhen lakoret neuml diagramin si neuml figureuml qeuml paraqesin ligjin e Bojl-Mariotit A IzohipseB IzotermeC IzohoreD Izobare
Njohja e parimeveDetyra 7 Janeuml dheumlneuml numrat m dhe n Cila nga rregullat e poshteumlsheumlnuaraeumlshteuml e veumlrteteuml A m+ 0 = 0B m 983086 0 = 0C m 983086 1 = 1D m - 1 = n
Detyra 8 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Njohja e metodave dhe proceduraveDetyra 9 Cileumln veti kimike e ka vitamina C
A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlC Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
432 TEuml KUPTUARIT
Niveli i teuml kuptuarit eumlshteuml nivel meuml i larteuml se i njohjes Pyetjet keumlrkojneuml ndryshimin e inormacionevenga njeuml ormeuml neuml njeuml ormeuml tjeteumlr peumlrshkruajneuml lidhjen midis dy e meuml shumeuml ideve Pyetjet brenda tyrepeumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese interpreto parashiko mbro argumento etj Kryesisht janeuml pyetje qeumlduan ndryshimin e faleumlve teuml njeuml grupi me faleuml teuml tjera peumlrshkrimin e njeuml figure me faleuml lidhjen e dy e meumlshumeuml situatave etjbull Kuptimi i akteve dhe parimevebull Kuptimi i relacioneve shkak ndash pasojeumlbull Peumlrkthimi i materialitbull Interpretimi i grafikeve tabelave hartavebull Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Kuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
Kuptimi i relacioneve shkak ndash pasojeuml
Detyra 2 Sipas skemeumls seuml paraqitur peumlr struktureumln elektronike teuml karbonit neuml beumlrthameumln e tij aipeumlrmban A 6 elektrone dhe 0 neutroneB 6 elektrone dhe 6 protoneC 6 neutrone dhe 0 elektroneD 6 neutrone dhe 6 protone
Detyra 3 Ccedilfareuml keumlndi fitohet neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i zbresim njeuml keumlnd teuml drejteuml A i ngushteumlB i gjereumlC i shtrireumlD i ploteuml
Interpretimi i grafikeve tabelave hartave
Detyra 4 Sa kube njeumlsi gjenden neuml figureumln e dheumlneuml neumlse dihet se shtresa e fundit eumlshteuml e ploteumlsuar egjitha me kube njeumlsi A 12B 16C 23D 26
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 5 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e treteuml miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
433 ZBATIMI
Niveli i zbatimit beumln pjeseuml neuml nivelin e meseumlm teuml pyetjeve Nxeumlneumlsi duhet jo veteumlm teuml njoheuml dhe kuptojeumlinormacionet por duhet teuml jeteuml neuml gjendje edhe trsquoi zbatojeuml ato Peumlrmes tyre ai duhet teuml jeteuml neuml gjendje teumlzgjidheuml probleme neuml situata konkrete nga jeta reale Pyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruesendrysho demonstro zhvillo modifiko organizo vepro peumlrgatit lidh etj euml tilla pyetje janeuml kryesisht atoqeuml i keumlrkojneuml nxeumlneumlsit teuml zbatojeuml parimet metodat ormulat neuml situata teuml caktuarabull Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja bull Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktikebull Zbatimi i metodave dhe proceduravebull Zgjidhja e problemeve matematike
Zbatimi i fakteve dhe pari meve neuml situata te reja
Detyra 1 Numrat 2 5 10 17 26 ____ janeuml renditur sipas njeuml rregulle Gjeni numrin qeuml vjenneuml radheuml A 34B 35C 36D 37
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1236
22 23
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Zbatimi i ligjit dhe teo rive neuml situata praktike
Detyra 2 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Zbatimi i metodave dhe procedurave
Detyra 3 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Zgjidhja e problemeve matematike
Detyra 4 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendisa dyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
10 cm
8cm
3cm
Detyra 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur njeuml kuti prej llamarine pa kapaka) Sa cm2 llamarineuml eumlshteuml shpenzuarb) Sa decilitra ujeuml zeuml kutia
434 MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES (ANALIZEuml SINTEZEuml VLEREumlSIM)
bull Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimitbull Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i peumlrundimitbull Identifikimi i inormatave relevantebull euml analizuarit e peumlrundimeve
Pyetjet e analizeumls
Pyetjet e analizeumls keumlrkojneuml shprehi teuml menduarit kritik Zakonisht keumlto lloje pyetjesh keumlrkojneuml dy lloje teumlateumlsive teuml teuml menduaritbull Zbeumlrthimi i asaj ccedilareuml eumlshteuml dheumlneuml neuml pjeseumlt peumlrbeumlreumlsebull Keumlrkim i lidhjeve teuml dy a meuml shumeuml pjeseumlvePyetjet kryesisht brenda tyre peumlrmbajneuml oljet vepruese ndrysho demonstro zhvillo modifiko organizovepro peumlrgatit lidh etj Keumlrkesat e shprehura janeuml ilustro neumlnvizo dallo dierenco trego ndaj etj
Pyetjet e sintezeumls
Pyetjet e sintezeumls keumlrkojneuml shprehi teuml menduarit kritik dhe ateumlsi krijuese Zakonisht keumlto lloje pyetjeshkeumlrkojneuml qeuml nxeumlneumlsi teuml krijojeuml njeuml produkt teuml ri Nxeumlneumlsit i orohet mundeumlsia teuml jeteuml i pavarur dhe teuml keteuml lirimendimi dhe krijimi Pyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese karakterizo kompozo hartokrijo peumlrpilo peumlrmblidh etj
Pyetjet e vlereumlsimit
Pyetjet e vlereumlsimit keumlrkojneuml nxjerrjen e gjykimeve teuml bazuara neuml kriter dhe anasjelltas Pyetjet kryesishtbrenda tyre peumlrmbajneuml oljet vepruese vlereumlso krahaso mbro kritiko justifiko interpreto mbeumlshtet etj
Identifikimi i informatave relevante
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur 8 2 5- 3 a b c 4 6
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c
Teuml analizuarit e peumlrfundimeve teuml dheumlnaDetyra 2 Janeuml dheumlneuml shprehjet dhe Sa eumlshteuml vlera e a-seuml b-seuml dhe c-seuml neumlse shuma ea+b+c = 13
Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit
Detyra 3 Neumlse Rcba isin
dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a b c A - + -B - - -C + - +D - - +
[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln 31 d d perp dhe 42 d d perp Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml A 0
90=+ β α B 0
180=+ β α
C 270=+ β α 0
D 0380=+ β α
Detyra 5 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
435 Shembull i kalimit teuml njeuml pyetjeje nga njeuml nivel neuml njeuml tjeteumlr
Tema eorema e PitagoreumlsNjohje
Shembull 1 Formuloni teoremeumln e Pitagoreumls
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1336
24 25
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Teuml kuptuarit
Shembull 2 Shkruani me simbole matematike Shuma e syprinave teuml sipeumlraqeve katrore teuml ndeumlrtuarambi katetet a dhe b eumlshteuml e barabarteuml me syprineumln e sipeuml raqes katrore teuml ndeumlrtuar mbi hipotenuzeumlrsquorsquoShembull 3 euml lexohet ormula me shprehje matematike
Teuml zbatuarit
Shembull 4 Njeuml ndeumlrteseuml ka 220 shkalleuml dhe larteumlsia e secileumls shkalleuml eumlshteuml 18 cmGjeni sa eumlshteuml larteumlsia e ndeumlrteseumls Shembull 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml ABC
Informateuml relevante
Shembull 6 Cili nga pohimet eumlshteuml i sakteuml A Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsish t 15 cm
B Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e madhe se 15cmC Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsisht 1314 cmD Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e vogeumll se 1314 cm
44 Tabela e peumlrmbajtjes seuml testit ndash tabela e specifkimeve
Njeuml test mund teuml peumlrbeumlhet nga njeuml pyetje e vetme apo njeuml kombinim pyetjesh Peumlr teuml hartuar njeuml testmeumlsimdheumlneumlsi duhet teuml keteuml kujdes qeuml seuml pari teuml peumlrgatiseuml tabeleumln e testit Kjo tabeleuml peumlrmban ushat eprogramit peumlrmbajtjet e teuml cilave do teuml testohen si dhe numrin e pyetjeve dhe detyrave sipas niveleve teumlteuml nxeumlnit dhe ushave Peumlrgatitja e tabeleumls seuml testit varet nga shumeuml aktoreuml si psh volumi i peumlrmbajtjes qeumltestohet reumlndeumlsia e ushave qeuml peumlrshihen neuml vlereumlsim peumlrmbajtja e tyre koha neuml dispozicion etjabela e testit i orienton meumlsimdheumlneumlsit neuml hartimin e tij Caktimi i numrit teuml pyetjeve dhe detyrave sipas njeumlsivemeumlsimore dhe niveleve teuml teuml nxeumlnit e lehteumlson puneumln e meumlsuesit peumlr hartimin e testit Kjo pasi neuml vend qeuml meumlsuesiteuml shqyrtojeuml njeumlkoheumlsisht 4 njeumlsi meumlsimore peumlr teuml hartuar pyetje dhe zgjedhur detyra teuml ndryshme teuml cilat duhetklasifikuar sipas reumlndeumlsiseuml dhe nivelit teuml teuml nxeumlnit ai okusohet neuml hartimin e pyetjeve dhe detyrave sipas tabeleumlsPas peumlrgatitjes seuml tabeleumls seuml testit meumlsuesi kalon neuml hartimin e testit dhe kujdeset peumlr teuml si peumlr aneumlnpeumlrmbajteumlsore ashtu edhe peumlr tregues teuml tjereuml teuml pyetjeve teuml themi teuml ormeumls Me keumlto tregues do teuml vijojmeumlneuml pjeseumlt e meumlposhtme teuml keumltij materiali
abela e specifikimeve ka dy peumlrmasa njeumlra peumlrmaseuml (psh rresht) sheumlnon tematkonceptetetj Neuml peumlrmaseumlntjeteumlr(psh kolona) sheumlnohen nivelet njoheumlse qeuml do teuml maten Neuml rastin toneuml eumlshteuml marreuml njeuml tabeleuml shembullpeumlr 6 tema teuml njeuml kapitulli teuml ndareuml sipas niveleve teuml njohjes
TABELA 1 Tabeleuml testi me vlera numerike
FUSHALEumlNDA MEumlSIMORE NJOHJA TEuml KUPTUARIT ZBATIMI MENDIMI KRITIKSHUMA
20 30 30 20
ema 1 20 2 3 3 2 10
ema 2 30 4 4 4 3 15
ema 3 15 2 2 2 2 8
ema 4 20 2 3 3 2 10
ema 5 15 2 2 2 1 7
Shumapikeuml ose pyetje 12 14 14 10 50
Njeuml tabeleuml testi me vlera teuml dheumlneuml neuml tabeleumln 1 paraqet dy aspekte teuml reumlndeumlsishme teuml vlereumlsimita Ccedilareuml teuml vlereumlsojeuml (prerjet e rreshtave me kolonat)b Sa reumlndeumlsitheks ka peumlr ccedildo kombinacion teuml vlereumlsimit (vlerat e qelizave)
Neuml shembullin e meumlsipeumlrm shohim qeuml vlereumlsimi mbulon 5 tema ku secila prej tyre shqyrtohet neuml tre nivelet eshkathteumlsiseuml seuml arsyetimit teuml mbajturit mend teuml kuptuarit teuml zbatuarit dhe mendimi kritik Vlerat e kutiveqelizave janeuml vendosur nga prodhimi ndeumlrmjet peshave teuml temave sipas shkathteumlsiseuml me totalin e pikeumlve teumlvlereumlsimit
Procedura e krijimit teuml njeuml tabele teuml tilleuml eumlshteuml si meuml poshteumla Identifikon temat qeuml do teuml vlereumlsohen dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar rreshtat)b Peumlrcakton nivelet e shkathteumlsiteuml njoheumlse dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar kolonat)c Peumlrcakton totalin e pikeumlve (ose totalin e pyetjeve) teuml vlereumlsimit peumlrmbledheumls
d Llogarit vlerat peumlr ccedildo kuti (prerje teuml rreshtave me shtyllat) duke shumeumlzuar totalin e pikeumlve me peshat ekombinimevee Beumln rregullime teuml vlerave neuml kutia (psh rrumbullakime etj) qeuml teuml sigurohet qeuml shuma e teuml gjitha vleraveteuml jeteuml e barabarteuml me totalin e pikeumlve teuml vlereumlsimit (ose totalin e pyetjeve teuml testit)abela e testit mund teuml jeteuml e njeumljta edhe peumlr pikeumlt edhe peumlr pyetjet si ajo neuml modelin e testit teuml matematikeumlsklasa 1 ndash 9
441 Llojet e pyetjeve
Pas peumlrcaktimit neuml keumlteuml meumlnyreuml teuml zoneumls seuml vlereumlsimit (tabela e testit me vlerat) hapi tjeteumlr eumlshteuml teuml vendosetpeumlr ormatin e vlereumlsimit dhe llojin e pyetjeve qeuml do teuml zgjidhen neuml peumlrmbajtje teuml testitPasi keni vendosur peumlr ormat e vlereumlsimit dhe llojet e pyetjeve qeuml do teuml peumlrdoren kalohet nga tabela e testit mevlera neuml tabeleumln e testit me pyetjet abela 4 paraqet njeuml shembull tabeleuml testi me pyetje sipas tabeleumls 3 teuml testitNeuml tabeleumln 4 shihet qeuml testi peumlr vlereumlsimin peumlrmbledheumls do teuml peumlrbeumlhet nga dy pjeseuml
1 pjesa I - me alternativa ose peumlrgjigje teuml strukturuara2 pjesa II ndashese apo problemaPjesa I (me laps e leteumlr) peumlrmban pyetje me alternativa peumlr vlereumlsimin e teuml mbajturit mend dhe pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar peumlr vlereumlsimin e teuml kuptuaritPjesa II (vlereumlsimi) do teuml testojeuml ateumlsineuml e nxeumlneumlsve peumlr teuml gjitha ushat duke peumlrunduar dy detyra ushtrime-problema
TABELA 2 Model-tabeleuml testi
NUMRI I PYETJEVE(PIKEumlT)
TEuml MBAJTURITMEND
TEuml KUPTUARIT TEuml ZBATUARIT MENDIMIKRITIK
SHUMA
Me alternativa Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
EseProblem
ema 1 5(5) 2(4) 1(3) 1(5)ema 2 8(8) 2(4)ema 3 4(4) 1(2) 1(2)ema 4 5(5) 1(2)ema 5 4(4) 1(2)otali 26(26) 7(14) 2(5) 1(5) 36(50)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1436
26 27
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shihet gjithashtu neuml tabeleumln 2 qeuml vlereumlsimi peumlrmbledheumls do teuml peumlrmbajeuml 36 pyetje nga teuml cilat 26 janeuml mealternativa 7 janeuml me peumlrgjigje teuml strukturuar dhe 2 janeuml pyetje peumlrmbushjejeperormanceuml dhe njeuml keumlrkeseumlese apo problemShpeumlrndarja e pyetjeve do teuml beumlhet sipas teuml gjitha kutive teuml tabeleumls Duke krahasuar kutiteuml neuml tabeleumln 2 meato peumlrkateumlse neuml tabeleumln 1 do teuml veumlrejmeuml se ccedildo pyetje me alternativeuml eumlshteuml vlereumlsuar 1 pikeuml ccedildo pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar eumlshteuml vlereumlsuar me 2 ose 3 pikeuml dhe pyetjet e undit teuml perormanceumls me meuml shumeumlse njeuml pikeuml ( neuml rastin toneuml 5 pikeuml secila)Pas skicimit teuml tabeleumls seuml testit me pyetje hapi i radheumls eumlshteuml teuml shkruhen (gjenden) pyetjet sipas tabeleumls 2
442 Rregulla bazeuml peumlr teuml gjitha formatet e pyetjeve
Neuml hartimin e keumltyre pyetjeve peumlrveccedil teuml tjerash duhet teuml respektojmeuml disa rregulla bazeuml si meuml poshteumlsigurohuni teuml matni konceptet meuml teuml reumlndeumlsishme
1 ormuloni pyetje teuml qarta dhe koncize2 sigurohuni qeuml pyetja i peumlrgjigjet qeumlllimit teuml caktuar3 shmangni pyetjet e papeumlrshtatshme neuml ormeuml e peumlrmbajtje4 shmangni pyetjet e veumlshtira teuml pajustifikuara5 shmangni pyetjet me kuptime teuml tjera logjike veccedil kuptimit qeuml synojmeuml6 vendosni teuml parat pyetjet meuml teuml lehta
443 Numri i mjaftuesheumlm i pyetjeve neuml njeuml test
Kjo eumlshteuml e varur teumlreumlsisht nga hapeumlsira qeuml vlereumlsojmeuml dhe qeumlllimet Ka njeuml rregull teuml peumlrgjithsheumlm qeuml dhjeteumlpyetje janeuml teuml nevojshme peumlr teuml vlereumlsuar kompetencat e teuml meumlsuarit peumlr njeuml njeumlsikapitull Megjithateuml neumlmjat raste edhe veteumlm 5 pyetje na sigurojneuml njeuml vlereumlsim teuml mireumlKur vlereumlsojmeuml nivelet e larta teuml njohjes dhe teuml tjera ateumlsi ne mund teuml peumlrdorim veteumlm disa pyetje dhendonjeumlhereuml veteumlm njeuml pyetje pasi ato keumlrkojneuml shumeuml koheuml peumlr peumlrgjigje
444 Llogaritja e koheumls seuml testit
Sigurohuni teuml jepni njeuml koheuml teuml mjatueshme peumlr peumlrgjigjen e teuml gjitha pyetjeve Meuml tepeumlr koheuml eumlshteuml meumlmireuml se meuml pak nga sa nevojitet Meumlsuesi duhet teuml vlereumlsojeuml koheumln qeuml i duhet atij peumlr tu peumlrgjigjur teuml gjithapyetjeve
Mbi keumlteuml koheuml ai duhet teuml shtojeuml koheuml peumlr eekt teuml aktoreumlve teuml meumlposhteumlm - Nxeumlneumlsi eumlshteuml meuml i ngadalteuml neuml procedurat e peumlrgjigjeve dhe zgjidhjeve - Nxeumlneumlsi eumlshteuml neumln presion - Nxeumlneumlsi beumln gabime dhe i duhet trsquoi rikthehet zgjidhjes seuml sakteuml - Nxeumlneumlsi peumlrgjitheumlsisht ndjek rrugeuml meuml teuml gjateuml zgjidhje dhe arsyetimi - Nxeumlneumlsi shpesh verifikon peumlr hereuml teuml dyteuml ose meuml tepeumlr peumlrgjigjet ose zgjidhjet
Meumlsuesi duhet teuml keteuml parasysh qeuml teuml shmangeuml zgjatjet e panevojshme Shumeuml nga vlereumlsimet e shkurtra(pak pyetje) mund teuml na japin njeuml pamje meuml teuml sakteuml teuml asaj ccedilareuml nxeumlneumlsi di neuml krahasim me njeuml vlereumlsim teumlgjateuml (shumeuml pyetje) E theumlneuml meuml ndryshe duhet teuml shmangim zgjatjen e panevojshme teuml njeuml testi Zgjatja e
panevojshme teuml shmang nga qeumlllimi kryesor krijon konuzion dhe p resion peumlr nxeumlneumlsinSigurohuni teuml konsideroni njeuml seumlreuml aktoreumlsh teuml tjereuml si socialeuml e psikologjikeuml teuml lidhura me koheumln dhe vendine testit reumlndeumlsineuml e tij mosheumln gjinineuml dhe peumlrkateumlsineuml kulturore-sociale teuml nxeumlneumlsit
445 Pikeumlt notat dhe niveletNeuml und paraqitet edhe tabela e kthimit teuml pikeumlve neuml noteuml pra notat neuml vareumlsi teuml peumlrqindjes seuml pikeumlve qeumlkaneuml fituar nxeumlneumlsit Nuk ka rregull qeuml peumlrcakton lidhjen e notave me peumlrqindjen e p ikeumlve teuml fituara Kjo meumlshumeuml varet nga synimi qeuml ka meumlsimdheumlneumlsi neuml testimin e nxeumlneumlsve dhe detyrat qeuml ka peuml rzgjedhur peumlr testNjeuml tabeleuml e tilleuml ka pamjen e meumlposhtme
TABELA 3 Nga pikeuml - neuml noteuml - neuml nivel
Intervalet e pikeumlve Niveli(notimi) Niveli
Nota91 ndash 100 5 A
81 ndash 90 4 B
61 ndash 80 3 C
41 ndash 60 2 D
40 1 Pikeumlt e caktuara peumlr secileumln detyreuml si dhe tabela e kalimit teuml tyre neuml noteuml janeuml elementet themelore teuml cilat e beumljneumltestin teuml jeteuml instrument peumlr vlereumlsimin objektiv dhe transparent teuml nxeumlneumlsve Ky objektivitet dhe kjo transparenceumlvlen peumlr nxeumlneumlsit prindeumlrit strukturat e ndryshme arsimore si dhe paleumlt e tjera teuml interesuara
446 Teste qeuml janeuml pjeseuml teuml teksteve meumlsimore
Meumlsuesit ankohen se ka raste kur provimet nuk janeuml neumlpeumlrputhje me programin peumlr teuml cilin testi eumlshteuml planifikuardhe ky eumlshteuml njeuml problem qeuml lidhet me vleshmeumlrineuml e testitNjeuml pjeseuml shprehen qeuml keumlto teste nuk janeuml gjithmoneuml teumlvleshmePra lypset teuml sigurohemi qeuml testet dhe provimet teumlpeumlrmbushin standardet e vleshmeumlriseuml dhe neuml keumlteuml meumlnyreumlteuml matin sa meuml sakteuml ateuml qeuml eumlshteuml e planifikuar Keumlshtu atosheumlrbejneuml si modele qeuml nxeumlneumlsi teuml vlereumlsojeuml veten neuml und teumlnjeuml njeumlsie kapitulli meumlsuesi gjithashtu trsquoi shqyrtojeuml si modelepeumlr hartimin e testit teuml njeumlsiseumlkapitullit apo si modele peumlrskicimin e testeve teuml tjereuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1536
28 29
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
5 LLOJET KRYESORE TEuml PYETJEVE DHERREGULLAT E TEuml SHKRUARIT TEuml TYRE
51 Llojet kryesore teuml pyetjevePyetjet me ploteumlsimKeumlto janeuml fali qeuml iu mungojneuml njeuml ose dy faleuml apo simbole Keumlto pyetje janeuml teuml dobishme peumlr vlereumlsimin enjohurive peumlr aktet konceptet ligjetprincipet dhe ormulat
Pyetjet me alternativa
Janeuml pyetje qeuml duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen e veumlrteteuml nga alternativat qeuml teuml orohen
E veumlrteteumlE gabuarPyetja eumlshteuml njeuml fali qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml zgjedheuml neumlse pohimi neumlpeumlrmjet saj eumlshteuml i veumlrteteuml apo i gabuar
Me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) Janeuml dy bashkeumlsi pyetjeshaktesh qeuml nxeumlneumlsi duhet trsquoi lidheuml sipas peumlrkateumlsiseuml neuml bazeuml teuml instruksioneve qeuml i jepen psh nga meumlsuesi
52 Pyetje me peumlrgjigje teuml strukturuarPeumlrgjigje e shkurteumlr (peumlrgjigje e dheumlneuml shkurt) Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje teuml shkurteumlr peumlr njeuml pyetje teuml dheumlneuml qeuml mund teuml jeteuml me disa faleuml njeuml listeuml ose disa fali
Etiketimi Nxeumlneumlsi gjen faleuml peumlr teuml identifikuar peumlrbeumlreumlsit psh neuml njeuml piktureuml ose skicim Peumlrgjigjet mund teuml jeneumldheumlneuml neuml njeuml bashkeumlsi peumlrgjigjesh nga e cila nxeumlneumlsi zgjedh dhe vendos neuml vendin e duhur
Paraqitje e puneumls ShpjegimArgumentim Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje duke beumlreuml ndonjeuml llogaritje ose paraqitje grafike peumlr teuml mbeumlrritur neuml njeuml peumlrgjigje Aiargumenton ose shpjegon peumlrgjigjen apo argumenton e shpjegon shkalleumln e teuml kuptuarit
Prezantim viziv
Nxeumlneumlsi mund teuml ndeumlrtojeuml grafikeuml skema matrica apo ilustrime peumlr teuml deumlshmuar njohjen dhe teuml kuptuarit
Detyrat bazuar neuml perormanceuml Eumlshteuml njeuml vlereumlsim qeuml peumlrmbledh disa veprimtari qeuml janeuml ta lidhura dhe keumlrkojneuml nga nxeumlneumlsi teuml
ormulojneuml njeuml peumlrgjigje krijojneuml njeuml produkt apo beumljneuml njeuml demonstrim qeuml vlereumlsohet nga disa kritere
Komunikim individual (i okusuar neuml proces)
Eumlshteuml metodeuml qeuml vlereumlson peumlrparimin e nxeumlneumlsit mbeumlshtetur neuml intervistat e strukturuara dialogunkonerencat veumlzhgimet shkrimet neuml revista peumlr teuml meumlsuarit publikimet etj
Ese-teuml apo pyetjet me und teuml hapur Nxeumlneumlsit i peumlrgjigjen njeuml ose disa pyetjeve me aneuml teuml disa paragraeumlve Kur eumlshteuml ese ai beumln njeuml krijimletrar social apo shkencor peumlr njeuml situateumltemeuml teuml dheumlneuml sipas njeuml strukture teuml caktuarKur pyetja jepet neuml ormeumln e detyreumls apo problemeumls peumlrgjigja do teuml jepet sipas ormatit qeuml keumlrkon detyraapo me aneuml teuml zgjidhjes seuml ploteuml qeuml e keumlrkon problema
53 Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve
Meuml poshteuml jemi peumlrpjekur teuml evidentojmeuml udheumlzime apo rregulla teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve Janeuml paraqiturdisa prej tyre peumlr disa nga ormat e pyetjeve Neumlpeumlrmjet tyre kemi synuar teuml teumlrheqim veumlmendjen qeuml shkrimii njeuml pyetje teuml mireuml eumlshteuml njeuml proces hereuml hereuml i gjateuml e i lodhsheumlm Ai keumlrkon verifikim e matje teuml treguesveteuml pyetjes teuml lidhura me peumlrmbajtjen gjuheumln e peumlrdorur aspektet kulturore e sociale qeuml mbulon veumlshtireumlsineumldiskriminimin etj Neuml peumlrgjitheumlsi shembujt neuml udheumlzime janeuml zgjedhur qeuml teuml ilustrojneuml sa meuml mireuml udheumlziminpeumlrkateumls Njeumlkoheumlsisht janeuml dheumlneuml shembuj teuml pyetjeve me standard teuml larteuml nga ciklet PISA teuml meumlparshme
54 Pyetjet me ploteumlsim
Keumlto janeuml pyetje neuml ormeumln e njeuml falie qeuml i mungon njeuml pjeseuml e cila mund teuml jeteuml faleuml a togfaleumlsh Mund teuml jeteuml edhe njeuml pjeseuml teksti me pjeseuml teuml paploteumlsuara Vendosja e pjeseumlve teuml munguara i jep kuptimin e duhurfaliseuml apo tekstit kuptimin e ploteuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1636
30 31
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me ploteumlsim
Ndeumlrtoni falineuml neuml meumlnyreuml qeuml peumlrgjigja e veumlrteteuml teuml jeteuml e shkurteumlr dhe veteumlm njeuml
Shembull
I dobeumlt Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml ldquoAmerikeuml rdquo ______________I peumlrmireumlsuar Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml neuml ldquoAmerikeumlrdquo neuml vitin _____________
Pjeseumln qeuml mungon eumlshteuml meuml mireuml ta vendosim neuml und teuml faliseuml se neuml fillim teuml saj
Shembull
I dobeumlt ____________ eumlshteuml elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumltI peumlrmireumlsuar Elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumlt eumlshteuml __________Lejoni veteumlm njeuml ose dy hapeumlsira boshe neuml fali
Shembull
I dobeumlt Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr ___________ me aneuml teuml trupit eumlshteuml_____________ I peumlrmireumlsuar Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr leumlvizjen e leumlndeumlve ushqyese neuml teuml gjitheumltrupin eumlshteuml ______________
55 Pyetjet me alternativa
Keumlto pyetje japin njeuml trung neuml ormeumln e njeuml pyetjeje apo falie teuml p aploteuml dhe disa alternativa (tre kateumlr ose meumlshumeuml) njeuml prej teuml cilave eumlshteuml e veumlrteteuml (ose peumlrgjigja meuml e veumlrteteuml dhe pjesa tjeteumlr janeuml alternativa hutuese Ato janeuml teuml vleshme peumlr vlereumlsimin e njohurive peumlr krahasime zbatime teuml thjeshta njohje e zbatim ligjesh erregullash teuml thjeshta ormula e koncepte peumlr vlereumlsim teuml njeuml materiali stimulues etj
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me alternativa
Sigurohuni qeuml trungu i pyetjes shpreh neuml meumlnyreuml teuml ploteuml njeuml ccedileumlshtje neuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml dineuml mireuml teumlbeumljneuml ateuml ccedilareuml shpresohet prej tyre para s e teuml lexojneuml alternativatForma e njeuml pyetje me alternativa Shembull Njeuml zog sapo ka ccedilelur nga njeuml vezeuml Cila nga keumlto aza ka shumeuml teuml ngjareuml qeuml vjen meuml pas neuml cikline jeteuml se zogut A LindjeB VdekjeC RritjeD Riprodhim
Shembull Shpejteumlsia e rrjedhjes 4 Inuzionet (ose injeksionet intravenoze) peumlrdoren peumlr teuml utur neuml trupin epacientit leumlngjet dhe ilaccedilet
Inermieret kaneuml nevojeuml teuml llogarisin shpejteumlsineuml e rrjedhjes RR neuml pika peumlrminuteuml peumlr injeksion Ato peumlrdorin ormuleumln =
pv
60n ku
4 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
p eumlshteuml aktori i pikeumls neuml pika peumlr mililiteumlr (ml) v eumlshteuml veumlllimi i injeksionit neuml ml n eumlshteuml numri i oreumlve qeuml keumlrkon injeksioni peumlr tu mbaruar
Pyetje 1
Inermieret gjithashtu kaneuml nevojeuml teuml llogarisin veumlllimin e inje ksionit v nga shpejteumlsia e rrjedhjes RRNjeuml injeksion me njeuml shpejteumlsi rrjedhje 50 pika peumlr minuteuml duhet ti jepet njeuml pacienti peumlr 3 oreuml Peumlr keumlteumlinjektim aktori i pikeumls eumlshteuml 25 pika peumlr mililiteumlrSa eumlshteuml veumlllimi neuml ml i injektimitVeumlllimi i injektimit ml
Pyetje 2 Njeuml inermiere deumlshiron teuml dyfishojeuml koheumln e njeuml injeksioni
Peumlrshkruaj sakteumlsisht si ndryshon RR neumlse n dyfishohet por p dhe v nuk ndryshojneuml Shmangni peumlrdorimin e negativeve
Nxeumlneumlsit neuml peumlrgjitheumlsi nuk e shohin ldquoNUKrdquo neuml njeuml trung pyetjeje Neumlse ajo duhet peumlrdorur patjeteumlr eumlshteumlmireuml ta dalloni duke e theksuar (bold) ose duke e kapitalizuar (NUK)
Sigurohuni qeuml teuml gjitha peumlrgjigjet janeuml neuml teuml njeumljteumln gjateumlsi gramatikeuml apo veumlshtireumlsi konceptimi
Mos peumlrdorni shtesa teuml panevojshme psh duke e beumlreuml meuml teuml zgjatur meuml teuml peumlrpunuar meuml teuml peumlrgjithshme apomeuml teknike
Shembull
I dobeumltPjesa e lules qeuml mban vezeumlt eumlshteuml quajtur njeuml A thekB vezoreC pistilD petal
I peumlrmireumlsuarPjesa e lules qeuml mban vezeumlt quhet A thekB vezoreC pistilD petal
Gjithashtu peumlrdorimi i faleumlve si zakonisht disa dhe peumlrgjitheumlsisht janeuml shtesa teuml peumlrgjigjes seuml sakteuml ndeumlrsapeumlrdorimi i faleumlve si asnjeumlhereuml dhe gjithmoneuml janeuml shtesa teuml peumlrgjigjeve teuml pasakta
- Shkruani alternativat e tjera qeuml teuml jeneuml qarteumlsisht teuml gabuara Alternativat janeuml teuml padobishme neumlse ato duken shumeuml qarteuml qeuml janeuml teuml gabuara Gabime tipike koncepteqeuml gabohet lehteuml sheumlrbejneuml si alternativa teuml mira
Shembull
I dobeumlt
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Peumlrgjysmohet
I peumlrmireumlsuar
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Nuk ndryshon
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1736
32 33
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
- MOS jepni alternativa qeuml janeuml pjeseumlrisht teuml sakta ose i mbivendosen peumlrgjigjes seuml sakteuml
- MOS peumlrdorni alternativat rdquoteuml gjitha meuml sipeumlrrdquo apo ldquoA dhe Brdquo teuml cilat e beumljneuml pyetjen teuml veumlshtireuml neuml meumlnyreuml teuml
panevojshme peumlr nxeumlneumlsit
- Peumlrdorni udheumlzime me gojeuml peumlr ata qeuml kaneuml veumlshtireumlsi leximi
- Peumlrdorni shkronja teuml meumldha shtypi peumlr teuml sheumlnuar alternativat Keumlshtu eumlshteuml meuml lehteuml peumlr nxeumlneumlsit me problemeteuml teuml lexuarit
- Jepni aq alternativa sa eumlshteuml e nevojshme
- Neumlse nuk eumlshteuml e arsyeshme teuml jepni meuml shumeuml se t re alternativa mos shtoni neuml meumlnyreuml teuml panevojshme Nuk kaasgjeuml magjike peumlr kateumlr apo peseuml alternativa
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund ta peumlrdorim peumlr teuml testuar shumeuml nivele teuml teuml meumlsuaritbull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml testuar ateumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr teuml integruar inormacionin
bull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml diagnostikuar veumlshtireumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr koncepte teuml caktuarabull Na siguron inormata kthyese peumlr alternativat e gabuara dhe teuml sakteumln peumlr meumlnyreumln si ato kaneuml unksionuarbull Mund teuml shtojmeuml meuml shumeuml pyetje peumlr teuml mbuluar meuml shumeuml programbull Mund teuml mbulojmeuml meuml shumeuml nivele veumlshtireumlsiebull Zakonisht duan meuml pak koheuml peumlr peumlrgjigje nga nxeumlneumlsit
Mangeumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund teuml perceptohet meuml e ndeumlrlikuarbull Nuk janeuml teuml peumlrshtatshme peumlr teuml matur qeumlndrimet ndaj teuml meumlsuarit pasi peumlrgjigja e veumlrteteuml mund teuml
gjendet lehteuml edhe indirekt edhe rasteumlsishtbull Nuk lejon teuml demonstrohen njohuri jashteuml opsioneve teuml dheumlnabull Keumlrkon koheuml peumlr teuml arritur neuml pyetje teuml cileumlsiseuml seuml larteuml teuml keumltij llojibull Favorizon parashikimin (marrjen mend) pasi gjithmoneuml njeuml eumlshteuml peumlrgjigje e veumlrteteumlbull Janeuml teuml mundshme peumlr keqinterpretim nga nxeumlneumlsit
56 Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar
Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar peumlrdoren neuml meumlnyreuml tipike peumlr teuml matur ateumlsineuml e teuml dalluarit neumlse njeuml pohimeumlshteuml ose jo i veumlrteteuml Pyetjet janeuml zakonisht neuml njeuml ormeuml deklarative qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml shprehet neumlse janeumlteuml veumlrteta apo teuml gabuara
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve ldquoE veumlrteteumlE gabuarrdquoShkruajeni pyetjen qeuml opsionet e peumlrgjigjes teuml jeneuml neuml peumlrputhje me logjikeumln e faliseuml Peumlr shembull neumlse doni teuml testoni ldquoshqiptiminrdquo nuk ka kuptim teuml peumlrdorni ormatin ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo siopsion teuml peumlrgjigjes e sakteumle pasakteuml do teuml ishte njeuml ormeuml meuml e peumlrshtatshme teuml shkruariPeumlrdorni ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo veteumlm peumlr teuml vlereumlsuar inormacionin qeuml eumlshteuml akt dhe jo objekt i debatit apogjykimit
Shembuj
I dobeumlt Njeuml paralelogram mund teuml jeteuml drejtkeumlndeumlsh V GI peumlrmireumlsuar Paralelogrami qeuml ka njeuml keumlnd teuml drejteuml eumlshteuml drejtkeumlndeumlsh V G
Shkruani fali qeuml janeuml ploteumlsisht teuml veumlrteta ose ploteumlsisht teuml gabuara MOS bashkoni inormacion teuml veumlrteteuml me teuml
gabuar neuml njeuml pyetje teuml vetme
I dobeumlt Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3 ose teuml numrave teuml tjereumlV G
I peumlrmireumlsuar Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3V G
Pohimet e gabuara duhet teuml jeneuml gabime teuml zakonshme Mos u mjatoni veteumlm duke vendosur NUKJO neuml njeuml
pohim peumlr ta beumlreuml ateuml teuml gabuar
Shembull
I rregullt Peumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml veumlrtetohet barazimi x n =(-x)n
3457
I gabuarPeumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml NUK veumlrtetohet barazimi x n
= (ndash x) n
3457
- Shmangni faliteuml e gjataShembull
I dobeumlt Njeuml filxhan me ujeuml teuml nxehteuml me njeuml lugeuml brenda tij do teuml tohet meuml shpejt nga njeuml filxhan me teumlnjeumljteumln sasi uji teuml nxehteuml por qeuml nuk ka lugeuml si neuml rastin e pareuml
V G
I peumlrmireumlsuar Uji i nxehteuml neuml njeuml goteuml tohet meuml shpejt neumlse vendosim njeuml lugeuml neuml teuml V G
- Shmangni faleumlt dhe aktet e pakuptimta ose triviale
Shembull
I dobeumlt Energjia e ujit ormohet nga uji V GI peumlrmireumlsuar Energjia ujore eumlshteuml njeuml nga llojet kryesore teuml energjiseuml seuml pasteumlr V G
Shmangni faleuml teuml tilla si asnjeumlhereuml gjitheuml ccedildo dhe absolutisht qeuml janeuml tipike qeuml teuml keumlshillojneuml alternativeumlne gabuar
Shmangni peumlrdorimin e mbiemrave dhe ndajoljeve teuml paqarta teuml tilla si shpesh ndonjeumlhereuml rasteumlsisht peumlrteuml vetmin akt qeuml ato peuml rdoren neuml meumlnyra teuml ndryshme nga studenteuml teuml ndrysheumlm
57 Pyetjet me shoqeumlrimPyetjet me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) ndeumlrtohen duke dheumlneuml njeuml listeuml faleumlsh stimuluese (mjedisepremisa) dhe njeuml bashkeumlsi tjeteumlr me peumlrgjigjet faleumlshprehje apo piktura
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1836
34 35
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
TABELA 12 Forma
PREMISA PEumlRGJIGJE
Premisa 1 Peumlrgjigjea
Premisa 2 Peumlrgjigje b
Premisa 3 Peumlrgjigje c
Premisa 4 Peumlrgjigje d
Peumlrgjigje e
Shembull 1Peumlr tabeleumln 12 meuml poshteuml gjeni kush nga kolona I i peumlrket kujt nga kolona II dhe lidhini me shigjeteuml
I peumlrmireumlsuarPeumlr ccedildo peumlrbeumlreumls neuml teuml majteuml neuml koloneumln I gjeni kushormuleuml i peumlrket nga kolona II dhe lidhini me shigjeteumlCcedildo ormuleuml peumlrdoreni veteumlm njeuml hereuml
Ujeuml bull H2SO
4
Kripeuml bull NH3
Amonjak bull Na Cl Acid sulurik bull H
2O
I dobeumltUjeuml bull Na Cl
Ka zbuluar Radiumin bull Curie
Kripeuml bull NH3
Viti i nisjes seuml luteumls II boteumlrore bull H2O
Amonjak bull 1939
Shembull 1- Pyetjet me shoqeumlrim
2 x ndash 1 = 0 Identitet
2a 2 + 3b Ekuacion
4a 3 Polinom
Monom
Si teuml peumlrmireumlsojmeuml pyetjen - Peumlrdorni ldquo material teuml njeumljteumlrdquo neuml teuml dy grupetbashkeumlsiteuml
58 Pyetje me prezantim vizivgrafk
RRITJATeuml rinjteuml rriten meuml shumeuml
Neuml vitin 1998 gjateumlsia mesatare e emrave dhe meshkujve teuml rinj neuml Holandeuml eumlshteuml paraqitur neuml keumlteuml grafik
GjateumlsiaGjateumlsia mesatare e teuml rinjve 1998
Gjateumlsia mesatare e teuml rejave 1998
Mosha
190
180
170
160
150
140
130
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
(cm)
Pyetja 1 Qeuml prej vitit 1980 gjateumlsia mesatare e emrave 20-vjeccedilare eumlshteuml rritur me 23 cm neuml 1706 cm Cila ka qeneumlgjateumlsia mesatare e njeuml 20-vjeccedilareje neuml vitin 1980
Peumlrgjigjja____________cm
Pyetja 2 Shpjegoni se si e tregon grafiku qeuml mesatarisht norma e rritjes peumlr vajzat ngadaleumlsohet pas mosheumls 12 vjeccedilare
Pyetja 3
Sipas keumltij grafiku mesatarisht gjateuml cileumls periudheuml neuml jeteumln e tyre janeuml emrat meuml teuml gjata sesa meshkujt e seumlnjeumljteumls mosheuml
59 Problemat reumlndeumlsia dhe metoda teuml zgjidhjes seuml tyreeoria dhe praktika sugjeron qeuml neuml zgjidhjen e problemave teuml menduarit eumlshteuml meuml i reumlndeumlsisheumlm senjohuriteuml Zgjidhja e problemeumls eumlshteuml njeuml prej kategorive meuml teuml larta teuml teuml menduarit qeuml meumlsuesit peumlrdorin menxeumlneumlsit trsquou meumlsojneuml si teuml mendojneuml kur veteumlm njohuriteuml nuk mjatojneuml peumlr zgjidhjen e problemeumls
Ccedilfareuml eumlshteuml zgjidhja e njeuml probleme
Neuml zgjidhjen e njeuml probleme nxeumlneumlsi peumlrmbledh gjitheuml sa ka meumlsuar meuml pareuml dhe i zbaton ato neuml situateumlne problemeumls qeuml eumlshteuml e re dhe e ndryshme nga ccedilareuml ai ka meumlsuar meuml pareuml
- Zgjidhja e njeuml probleme nuk eumlshteuml thjesht njeuml algoriteumlm Ekzistenca e njeuml problemi neumlnkupton se nxeumlneumlsi eumlshteuml peumlrballur me diccedilka qeuml nuk e njeh peumlr teuml cileumln nukmund teuml zbatohet thjesht njeuml model Njeuml problem nuk mund teuml konsiderohet meuml i tilleuml kur mund teumlzgjidhet lehteuml nga algoritme teuml meumlsuara meuml pareuml (Krulik and Rudnick -1980)- Zgjidhja e njeuml probleme lidh teorineuml me praktikeumlnNeuml meumlnyreuml specifike zgjidhja e njeuml probleme mundeumlson zbatimin e njohurive abstrakte teuml shkolleumls neumlpeumlrvoja konkrete teuml boteumls reale
- Zgjidhja e njeuml probleme na meumlson teuml jemi krijues Probleme teuml ndryshme teuml jeteumls reale keumlrkojneuml krijimtari Zgjidhja e problemave zhvillon te nxeumlneumlsitkapacitete krijuese
- Zgjidhja e problemeumls si njeuml varg instruksioneshEumlshteuml procesi i ndjekjes seuml njeuml radhe (vargu) instruksionesh (udheumlzimesh) qeuml nxeumlneumlsi peumlrdor neuml situata teumlndryshme jeteumlsore
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1936
36 37
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shembull Neuml njeuml darkeuml janeuml tuar 12 ccedilite ryeza e darkeumls eumlshteuml e ormuar nga Bashkimi i disa tryezave teumlvogla katrore qeuml ormojneuml njeuml tryezeuml teuml madhe teuml gjateuml Gjeni sa tavolina teuml vogla katrore duhen peumlr teuml ulurkeumlta 24 teuml tuar
Hapi I ndash teuml lexuarit e problemit Nxeumlneumlsi identifikon disa nga konceptet e dheumlna psh tavolina teuml vogla katrore 12 ccedilite bashkimi i disatryezave teuml vogla katrore tryezeuml e madhe e gjateuml 24 teuml tuar
Hapi II ndash keumlrkimi Nxeumlneumlsi keumlrkon teuml gjejeuml kush janeuml konceptet kryesore dhe si janeuml teuml lidhura me peumlrmbajtjen e problemeumlsNeuml njeuml areuml meumlnyre ai keumlrkon si ta kuptojeuml meuml thjesht problemeumln Neuml keumlteuml azeuml ai mund teuml vizatojeuml e dhenjeuml skiceumltabeleuml ku vendos neuml radhe njeuml tryezeuml dy tryeza tre e keumlshtu vazhdon
Hapi III ndash zgjedhja e njeuml strategjie
Nxeumlneumlsi nxjerr peumlrundime ose ngre hipoteza pas dy hapave meuml sipeumlr Neuml keumlteuml azeuml ai hamendeumlson osesupozon njeuml zgjidhje
Hapi IV ndash zgjidhja e problemeumls Pasi e ka zgjedhur metodeumln nxeumlneumlsi e zbaton ateuml neuml rastin e problemeumls Neuml shembullin toneuml ai do teumlvazhdojeuml sipas hapit III me skiceumln apo grafikun derisa teuml uleuml 24 teuml tuarit
Shembull Hapi II - KeumlrkimiVizaton njeuml skiceumldiagram me teuml dheumlnat e problemeumls
Beumln njeuml tabeleuml sheumlnon teuml dheumlnat dhe keumlrkon ose zbulon lidhjet e tyre
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 - - -
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 - - -
Rasti yneuml kur shtojmeuml njeuml tryezeuml numri i teuml tuarve qeuml ulen rritet me 2
Shembull Hapi III - Zgjedhja e njeuml strategjie
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 5 6 7
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16
Nxeumlneumlsi tenton teuml ngrejeuml njeuml hipotezeuml meqeuml modeli i krijuar eumlshteuml i veumlrteteuml ose unksionon peumlr 16 teuml tuar Nemund teuml vazhdojmeuml teuml shtojmeuml nga njeuml tavolineuml peumlr ccedildo ccedilit teuml tuarish qeuml kaneuml mbetur(16 + 8 = 24) Hipotezado teuml duhen 11 tryeza peumlr teuml ulur 24 teuml tuarit
Shembull Hapi IV - Zgjidhja e problemit
NUMRI I TAVOLINAVE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24
Hapi final prova dhe peumlrgjitheumlsimi
Nxeumlneumlsi veumlrteton peumlrgjigjen e tij dhe keumlrkon peumlr variacione teuml zgjidhjes seuml problemeumls Psh gjen njeuml ormuleuml t= (n ndash 2)2 ku kemi sheumlnuar t ndash numrin e tryezave dhe n ndash numrin e teuml tuarve Njeuml tjeteumlr psh mund teumlkeumlrkojeuml dhe gjejeuml njeuml ormuleuml qeuml lidh numrin e teuml tuarve neuml vareumlsi teuml tryezave n = 2t + 2 ose n = 2(t + 1)
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Peumlr disa objektiva meumlsimore testet qeuml peumlrmbajneuml pyetje me und teuml hapur janeuml meuml teuml vleshme se testet qeumlpeumlrmbajneuml veteumlm pyetje teuml mbyllura kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e veumlrteteuml kur nxeumlneumlsit vlereumlsohen peumlr shprehikompleksePyetjet me und teuml hapur u japin nxeumlneumlsve meuml shumeuml liri neuml ormulimin e peumlrgjigjeve teuml tyre duke u dheumlneumlmundeumlsi peumlr meuml shumeuml kreativitet
Mangeumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Janeuml teuml veumlshtira peumlr tu ormuluar sidomos neuml sensin qeuml nxeumlneumlsi ta kuptojeuml qarteumlsisht ccedilareuml lloj peumlrgjigjejeduhet teuml japeuml
Vlereumlsimi me pikeuml eumlshteuml i ndrysheumlm nga njeumlri vlereumlsues te tjetri Neuml akt ne synojmeuml qeuml sistemi i vlereumlsimitme pikeuml teuml jeteuml sa meuml i qeumlndruesheumlm Vlereumlsimi me pikeuml i peumlrgjigjeve merr meuml shumeuml koheuml
Peumlrveccedil rregullave teuml meumlsipeumlrme peumlr teuml gjitha ormat e pyetjeve ka edhe rregulla teuml tjera qeuml meumlsuesit especialisteumlt i njohin Ne kemi synuar teuml paraqesim disa prej tyre dhe mundeumlsisht ato meuml kryesoret Zbatimi irregullave teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve eumlshteuml njeuml garanci shumeuml e mireuml peumlr teuml prodhuar pyetje cileumlsore
Hartimi i pyetjeve sipas standardeve meuml teuml mira teuml peumlrshkruara dhe kombinimi i tyre sipas rubrikave teumlpeumlrshkuara neuml pjeseumlt e tjera teuml materialit na garanton ndeumlrtimin e njeuml testi peumlrmbledheumls me standarde teuml larta
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2036
38 39
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
6 ANALIZEuml TESTIPYETJESH
61 Analiza e pyetjeve Analiza e pyetjeve ngeumlrthen neuml vete vlereumlsimin sasior teuml pyetjeve sipas shkalleumls (pikeumlt e fituara) Qeumlllimi eumlshteumlpeumlr teuml marreuml meuml shumeuml inormacion mbi ccedildo pyetje peumlr teuml peumlrcaktuar mbajtjen shirjen apo rishikimin e tyreDy tregues teuml reumlndeumlsisheumlm peumlr analizimin e pye tjeve janeuml
A Veumlshtireumlsia e pyetjesB Diskriminimi i pyetjes
Vlereumlsimet tjera qeuml peumlrdoren peumlr analizeuml teuml pyetjeve janeuml
A Teuml hamendeumlsuarit - neumlse studenteumlt lehteuml mund teuml keneuml peumlrjashtuar njeuml ose meuml shumeuml alternativa ateumlhereumlshansi i teuml hamendeumlsuarit eumlshteuml rritur duke zvogeumlluar vlereumln e diskriminimit teuml asaj pyetje
B Pyetjet paragjykuese - pyetjet peumlr teuml cilat personat me zoteumlsi teuml barabarteuml nga grupe teuml ndryshmekulturore kaneuml probabilitete teuml ndryshme teuml suksesit Dallimet neuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes vlereumln ediskriminimit etj ccedilojneuml neuml modele teuml ndryshme peumlr teuml reflektuar Dierencimi mund teuml tregojeuml sepyetjet e testimit nuk janeuml duke matur teuml njeumljtin ormim peumlr secilin grup
C Pyetjet jashteuml programit - keumlto lloj pyetjesh mund teuml konstatohen kur nuk kaneuml marreuml peumlrgjigje nganxeumlneumlsit e avancuar Neuml keumlteuml rast pyetja duhet analizuar neumlse ka qeneuml e lehteuml ose jashteuml programit Kurpyetja eumlshteuml e lehteuml nxeumlneumlsi i avancuar shaq meuml shumeuml hezitim peumlr trsquou peumlrgjigjur duke menduar se pyetjamund teuml keteuml probleme Rasti i mbetur kur pyetja eumlshteuml brenda intervalit teuml veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml qeuml ajo teuml jeteuml jashteuml programit ose neuml zoneuml teuml pareumlndeumlsishme teuml tij Shmangia e keumltyre lloj pyetjesh mundeumlsohetnga beumlrja sa meuml mireuml e tabeleumls seuml peumlrmbajtjes seuml testit
Pyetjet paragjykuese ndash udheumlzime5
bull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime apo pyetje qeuml nxisin stereotipatbull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime qeuml mund teuml ndikojneuml neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml neuml perormanceumln e individeumlve
ose grupeve teuml nxeumlneumlsvebull Shmangni gjuheumln qeuml eumlshteuml tepeumlr konuze ose komplekse dhe ccedilon neuml vlereumlsime teuml padobishmebull Shmangni temat e vlereumlsimit qeuml mund teuml shqeteumlsojneuml ose teuml jeneuml shumeuml teuml ndjeshme peumlr nxeumlneumlsit neumlse
nuk ka njeuml keumlrkeseuml detyruese peumlr teuml vlereumlsuar keumlto temabull Minimizoni teuml gjitheuml aktoreumlt e pareumlndeumlsisheumlm qeuml mund teuml ndikojneuml neuml gjykimin dhe rezultatin e perormanceumls
seuml nxeumlneumlsve sibull Faktoreumlt stilistik teuml tilleuml si shkrimi i doreumls falori i peumlrdorur ose struktura e falive kur qeumlllimi i njeuml
vlereumlsimi teuml shkruar eumlshteuml teuml vlereumlsojeuml veteumlm peumlrmbajtjen dhe teuml menduaritbull Paragjykimi i meumlsuesit qeuml mund teuml rezultojeuml neuml njeuml tendenceuml teuml peumlrgjithshme peumlr teuml qeneuml shumeuml bujar
ose shumeuml i ashpeumlr dhebull Eekti ku njeuml peumlrshtypje e peumlrgjithshme ose vlereumlsim i meumlparsheumlm ndikon vlereumlsimin e tanisheumlm
5 httpwwwjcseeorgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
Rishikim Testi
bull Vlereumlsimi i aneumlve teuml orta dhe teuml dobeumlta teuml pyetjevebull Ndryshimet neuml bazeuml teuml analizave teuml rezultatevebull Rishikoni qeumlllimet e testit peumlr teuml zbatuar ccedildo ndryshim
62 Analiza e shpeshteumlsiseuml
Analiza e shpeshteumlsiseuml mat numrin e hereumlve qeuml zgjidhet secila alternativeuml nga nxeumlneumlsit Neumlse alternativa teumlcaktuara zgjidhen pak ato mund teuml jeneuml teuml paeektshme dhe duhet teuml mendoni trsquoi zeumlvendeumlsoni me alternativameuml konkuruese
63 Veumlshtireumlsia e pyetjesVeumlshtireumlsia e njeuml pyetjeje matet duke pjeseumltuar numrin e peumlrgjigjeve teuml sakta me numrin total teuml peumlrgjigjeveVeumlshtireumlsia shkon nga 0 neuml 1 (0 shumeuml e veumlshtireuml me asnjeuml nxeumlneumls qeuml teuml jeteuml peumlrgjigjur sakteuml dhe 1 qeumlneumlnkupton qeuml teuml gjitheuml pjeseumlmarreumlsit neuml test janeuml peumlrgjigjur sakteuml)
V = RN
V = VeumlshtireumlsiR = numri i nxeumlneumlsve qeuml kaneuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakta teuml pyetjesN = numri i peumlrgjithsheumlm i nxeumlneumlsve
Rekomandime peumlr variacionet e vlerave V Rekomandime peumlr vlerat e pranueshme teuml V Disa shembuj teumlvlerave teuml pranueshme peumlr V teuml hasura neuml literature janeuml 02 neuml 09 04 neuml 085 dhe 03 neuml 07Ne rekomandojmeuml intervalin 025 neuml 075 qeuml peumlrdoret edhe neuml Shqipeumlri Pyetja me vlereuml V neuml intervalin0-025 do teuml thoteuml se eumlshteuml meuml e veumlshtireuml se duhet Pyetja me vlereuml V neuml intervalin 075-100 do teuml thoteuml seeumlshteuml meuml e lehteuml se duhet
Shembull Le teuml konsiderojmeuml se jepen dy pyetje me alternativa ku peumlr secileumln duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen esakteuml ndeumlrmjet kateumlr mundeumlsive (A B C dhe D) Neuml tabeleumln 9 tregohet sa student zgjedhin peumlrkateumlsisht secileumlnprej alternativave (peumlr Pyetjen 1 dhe 2)
Veumlshtireumlsia e pyetjes
PYETJA A B C D
1 0 3 24 32 12 13 3 2
tregon peumlrgjigjen e sakteuml
Peumlr Pyetjen 1 ne veumlrejmeuml qeuml A nuk eumlshteuml njeuml alternativeuml e mireumlmdashasnjeumlri nga nxeumlneumlsit nuk e ka zgjedhur sipeumlrgjigje Ne gjithashtu mund teuml njehsojmeuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml kaneumlzgjedhur peumlrgjigjen e sakteuml (24) me numrin total teuml nxeumlneumlsve (30)Duke peumlrdorur keumlteuml ormuleuml veumlshtireumlsia e Pyetjes 1 eumlshteuml 2430 ose 08
Njeuml rregull i peumlrgjithsheumlm eumlshteuml qeuml neumlse vlera peumlr veumlshtireumlsineuml e pyetjes eumlshteuml meuml e madhe se 075 ajo eumlshteumlnjeuml pyetje e lehteuml Neumlse vlera e veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml meuml e vogeumll se 025 ajo eumlshteuml njeuml pyetje e veumlshtireuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2136
40 41
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Duke pasur parasysh keumlto parametra kjo pyetje do teuml mund teuml konsi derohet mesatarisht e lehteuml - shumica(80) e nxeumlneumlsve janeuml peumlrgjigjur korrekt
Pyetja 2 eumlshteuml shumeuml meuml e veumlshtireuml (1230 = 040) Neuml teuml veumlrteteuml neuml Pyetjen 2 meuml shumeuml nxeumlneumls zgjedhinpeumlrgjigjen (B) krahasuar me ata qeuml zgjedhin peumlrgjigjen (A) Kjo pyetje duhet analizuar me kujdes peumlr teumlsiguruar qeuml B eumlshteuml njeuml alternativeuml e duhur (e peumlrshtatshme)
64 Diskriminimi i pyetjesNjeuml tjeteumlr matje Koeficienti i Diskriminimit ka teuml beumljeuml me sa dierencon njeuml vlereumlsim ndeumlrmjet pikeumlve teumllarta dhe teuml uleumlta Me faleuml teuml tjera ju duhet teuml beumlni teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit me arritje teuml larta duhet teuml keneumlzgjedhur alternativeumln e sakteuml neuml njeuml pyetje meuml shumeuml hereuml sa e kaneuml zgjedhur ateuml te grupi i nxeumlneumlsve mearritje meuml teuml uleumlta
Neumlse arrijmeuml keumlteuml themi se kemi njeuml diskriminim pozitiv (ndeumlrmjet 0 dhe 1) Kjo do teuml thoteuml se nxeumlneumlsit qeumlkaneuml marreuml meuml shumeuml pikeuml neuml peumlrundim teuml testit zgjedhin alternativeumln e sakteuml peumlr njeuml pyetje teuml caktuar meumlshumeuml hereuml se e zgjedhin ateuml nga grupi i nxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta Neumlse ju gjeni qeuml grupi inxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta janeuml peumlrgjigjur sakteuml meuml shumeuml hereuml ateumlhereuml pyetja ka koeficientnegativ teuml diskriminimit (ndeumlrmjet -1 dhe 0)
D = (H-L)ND = diskriminimiH = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e sipeumlrme (gjysma qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml) e pikeumlve teuml testitL = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e nxeumlneumlsve qeuml ka fituar meuml pak pikeuml neuml testN = numri i nxeumlneumlsve teuml njeuml neumlngrupi
Shembull Neuml tabeleumln 9 tregohen rezultatet e 10 pye tjeve nxeumlneumlsve teuml njeuml testi Vini re qeuml nxeumlneumlsit janeumlrenditur duke vendosur neuml krye ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml
Diskriminimi i pyetjes
NXEumlNEumlS TOTALPIKEuml ()
PYETJET
1 2 3
Nxeumlneumls 1 93 1 0 1
Nxeumlneumls 2 90 1 0 1
Nxeumlneumls 3 82 0 0 1
Nxeumlneumls 4 80 1 0 1
Nxeumlneumls 5 70 1 0 1
Nxeumlneumls 6 60 1 0 0
Nxeumlneumls 7 60 1 0 1
Nxeumlneumls 8 50 1 1 0
Nxeumlneumls 9 44 1 1 0
Nxeumlneumls 10 40 0 1 0
ldquo1ldquo tregon qeuml peumlrgjigja eumlshteuml e sakteuml bdquo0ldquo tregon peumlrgjigje teuml pasakteuml
Ndiqni hapat e meumlposhteumlm peumlr teuml peumlrcaktuar Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml dhe Koeficientin e Diskriminimit1 Pasi trsquoi keni renditur nxeumlneumlsit duke vendosur meuml lart ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml numeumlroni sa nga
ata janeuml neuml grupin e pikeumlve meuml teuml larta dhe sa nga grupi i pikeumlve teuml uleumlta qeuml i janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjesPeumlr pyetjen 1 janeuml 4 nxeumlneumls neuml gjysmeumln e sipeumlrme qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml peumlr pyetjen dhe 4 nxeumlneumls neumlgjysmeumln e poshtme
2 Peumlrcaktoni Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml metotalin e numrit teuml nxeumlneumlsve Peumlr Pyetjen 1 ky do teuml jeteuml 810 ose V(p)=080
3 Peumlrcaktoni koeficientin e diskriminimit duke zbritur nga numri i nxeumlneumlsve qeuml i janeuml peumlrgjigjur pyetjes sakteuml neumlgrupin e pikeumlve teuml larta numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjes neuml grupin e pikeumlve teuml uleumlt Pastajrezultatin e pjeseumltoni me numrin e nxeumlneumlsve teuml ccedildo grupi (qeuml neuml rastin toneuml janeuml 5 neuml ccedildo grup)
Peumlr pyetjen 1 kjo do teuml thoteuml qeuml duhet teuml zbritni 4 nga 4 ta pjeseumltoni me 5 dhe rezultati peumlr Koe eDiskriminimit del 0
Peumlrgjigjet peumlr Pyetjet 1 ndash 3
PYETJA SAKTEuml (GRUPI I S IPEumlRM) SAKTEuml (GRUPI I ULEumlT) VEumlSHT IREumlSIA V(P) D ISKRIMINIMI (D)
Pyetja 1 4 4 080 0
Pyetja 2 0 3 030 -06
Pyetja 3 5 1 060 08
ani qeuml kemi tabeleumln e ploteumlsuar ccedilareuml neumlnkupton Ne veumlrejmeuml se Pyetja 2 ka njeuml koeficient veumlshtireumlsie 030(do teuml thoteuml shumeuml e veumlshtireuml) dhe peumlr meuml tepeumlr ka koeficientin e diskriminimit negativ -06 (do teuml thoteumlse nxeumlneumlsit me arritje meuml teuml uleumlta kaneuml qeneuml meuml teuml prirur peumlr teuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakteuml) Kjo pyetje duhetanalizuar me kujdes dhe ndoshta duhet ndryshuar ose hequr Pyetja meuml e mireuml nga teuml gjitha paraqitet Pyetja3 e cila ka njeuml nivel teuml keumlnaqsheumlm veumlshtireumlsie (060) dhe diskriminon jashteumlzakonisht mireuml (080)Sa nga pyetjet kaneuml veumlshtireumlsi mesatare Keumlto janeuml meuml teuml mirat sepse ato sigurojneuml mundeumlsineuml meuml teuml mireuml peumlrteuml diskriminuar (peumlr ta veumlrejtur keumlteuml shihni koeficientet e diskriminimit maksimal teuml tyre neuml radheumln e pareumlteuml titujve) Pyetjet teuml cilave shumica e nxeumlneumlsve u peumlrgjigjet mireuml ose shumica u peumlrgjigjet gabim thjesht nukmund teuml diskriminojneuml shumeumlProva meuml e reumlndeumlsishme peumlr diskriminimin e njeuml pyetje eumlshteuml ta krahasojmeuml ateuml me maksimumin e mundsheumlmSa mireuml diskriminon secila pyetje lidhur me maksimumin e mundsheumlm
Meuml poshteuml jepet njeuml rregull i peumlraeumlrtbull Diskriminimi eumlshteuml praneuml maksimumit teuml mundsheumlm = pyetje shumeuml
diskriminuesebull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa gjysma e maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje me diskriminim teuml keumlnaqsheumlmbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa ccedilereku i maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje e dobeumltbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlr zero = pyetje qeuml nuk diskriminonbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml negativ = pyetje e keqe (hiqeni neumlse
eumlshteuml meuml e vogeumll se -01)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2236
42 43
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 1 ndash MODELE TESTE PEumlRVLEREumlSIM PEumlRMBLEDHEumlSLeumlnda MatematikeumlTabela e specifkimeve teuml testit matematikeuml - Klasa 6-9
Matematikeuml - Fushat Peumlrmbajtjet Njohje Teuml kuptuarit Zbatim Anali zeuml Sintez euml Vlereumlsim Shuma
Numri22
Shprehje numerike 9c(1) 1(1) 2(2)
Numrat e ploteuml 11(2) 1(2)
Tyesat 2(1) 1(1)
Fuqiteuml 6(2) 4(1) 2(3)Krahasimi i numraveme paraqitje teumlndryshme
8(3) 1(3)
Algjebra dheFunksioni
32
Rreumlnja e ekuacionit 3(1) 1(1)
Vlera teuml unksioneve 7(3) 1(3)
Tjeshtimi ishprehjeve shkronjore 9a(2) 9b(2) 16(3) 3(7)
Sistemet e dyekuacioneve
20a(2) 1(2)
Grafiku i unksionevey= kx + a
Inekuac teuml uq seuml pareumlme njeuml ndrysh
18(3) 1(3)
Gjeometriadhe matjet
32
Kthimi i njeumlvlersheumlmneuml njeumlsi matje teuml tjera
5(1) 1(1)
Simetria 10(2) 1(2)
Ngjashmeumlria etrekeumlndeumlshave
12(1) 15(2) 2(3)
Gjetja e elementeveneuml trekeumlndeumlshinkeumlnddrejteuml
17(2) 12(2) 2(4)
Rrethi dhe tangjenca 19(4) 1(4)
Drejteumlzat neuml planinkoordinativ
20b(2) 1(2)
Mbledhja orgdhe peumlrpunimi
i teuml dheumlnave14
Mesatarja 14a(1) 14b(2) 2(3)
Leximi i teuml dheumlnave 13a(2) 13b(2) 2(4)
Totali 2(4) 6(11) 10(15) 3(8) 4(8) 1(4) 26 (50pikeuml)
TESTVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt - Klasa 6-9
Leumlnda Matematikeuml
Udheumlzime peumlr nxeumlneumlsin
esti neuml total ka 20 pyetje (26 keumlrkesa) Peseuml pyetjet e para janeuml pyetjet me alternativa dhe vlereumlsohen menga 1 pikeuml Pjesa tjeteumlr janeuml pyetjet me ploteumlsim me zgjidhje etj Pikeumlt peumlr secileumln keumlrkeseuml teuml pyetjeve janeumldheumlneuml peumlrbri tyreKoha peumlr zhvillimin e testit eumlshteuml 2 oreuml
Peumlr peumlrdorim nga komisioni i vlereumlsimit
Keumlrkesa 1 2 3 4 5 6 7 8 9a
Pikeuml
Keumlrkesa 9b 9c 10a 10b 11 12 13a 13b 14a
Pikeuml
Keumlrkesa 14b 15 16 17 18 19 20a 20b
Pikeuml
otali i pikeumlve KOMISIONI I VLEREumlSIMIT
NotaNiveli
Detyra 1 1 + 2(17 ndash 12) = 1 pikeuml A) 0B) 1
C)
D) 2
Detyra 2 Ccedil lsquopjeseuml e drejtkeumlndeumlshit eumlshteuml e ngjyrosur 1 pikeuml
A)
B)
C)
D)
Detyra 3 Zgjidhja e ekuacionit 3 ndash 2 x = x eumlshteuml 1 pikeuml
A) x = ndash 1B) x = 0
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2336
44 45
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C) x = 1D) x = 2
Detyra 4 42ndash2 middot 23 = 1 pikeuml A) 2ndash6
B) 2ndash5
C) 2D) 22
Detyra 5 Neumlse 1200 metra i peumlrshkoni neuml 12 minuta gjeni shpejteumlsineuml tuaj neuml kilometeumlr peumlr oreuml A) 4 kmoreuml 1 pikeumlB) 6 kmoreumlC) 8 kmoreumlD) 10 kmoreuml
Detyra 6 Ploteumlsoni barazimin(p+2)middot(p+2)middot_____middot 32middot____ = (p+2)3middot(32)2 2 pikeuml
Detyra 7 Ploteumlsoni tabeleumln me vlerat qeuml merr unksioni peumlr vlerat e dheumlna teuml x-it3 pikeuml
Detyra 8 Renditni numrat nga meuml i vogli te meuml i madhi 3 14 03 33 3 pikeuml
Detyra 9 Paraqitni meuml thjeshteuml shprehjet
a) k 2 - 2k + 5k 2 + 6k = 2 pikeuml
b) 14 - 8middot = 2 pikeuml
c) 002 middot 103 1 pikeuml
Detyra 10 Segmenti AD eumlshteuml ndareuml neuml tre pje seuml teuml barabarta
2 pikeumlPloteumlsoni kutizat
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
Detyra 11 Festivali i zeumlrave teuml rinj u hap diteumln e enjte dhe u ndoq nga 345 spektatoreuml Numri ispektatoreumlve dyfishohej ccedildo diteuml Sa spektatoreuml e ndoqeumln estivalin neuml nateumln finale qeuml u mbajt diteumln ediel
2 pikeuml
Detyra 12 Neuml trekeumlndeumlshin keumlnddrejteuml ABC keumlndi A eumlshteuml 30ordm DE = 1cm dhe AD=DC Gjeni gjateumlsiteumle brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit ABC
3 pikeuml
Detyra 13 Neuml grafik paraqitet numri i nxeumlneumlsve djem dhe vajza qeuml peumllqejneuml meuml shumeuml rutat oseeumlmbeumllsirata) Sa peumlrqind e tyre peumllqejneuml rutat 2 pikeuml
b) Zgjedhim rasteumlsisht njeuml nxeumlneumls Gjeni probabilitetin qeuml i zgjedhuri teuml jeteuml djaleuml 2 pikeuml
150
Fruta
Embelsira
D jem Vajza
100
50
0
Detyra 14 Jepet bashkeumlsia - 9 - 8 - 3 0 7 10a) Gjeni mesataren 1 pikeumlZgjidhen tre numra teuml ndrysheumlm a b dhe c Gjeni vlereumln meuml teuml madhe teuml mundshmeteuml prodhimit a middot b ndash c 2 pikeuml
Detyra 15 Jepet paralelogrami ABCD me sipeumlraqe 15 cm2 dhe brinjeuml aneumlsore AD = 3cmDiagonalja DB eumlshteuml pingule AD Gjeni perimetrin e paralelogramit 2 pikeuml
Detyra 16 Tjeshtoni 3 pikeuml
Detyra 17 Jepet trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml dybrinjeumlnjeumlsheumlm ABC me hipotenuzeuml BC =8cmGjeni gjateumlsiteuml e kateteve teuml trekeumlndeumlshit 2 pikeumlDetyra 18 Peumlr ccedillsquovlera teuml x - it nga R vlera e shprehjes eumlshteuml meuml e madhe se vlera e shprehjes x ndash1
3 pikeuml
Detyra 19 S1 dhe S
2 janeuml dy gjysmeumlrratheuml me rreze 1 njeumlsi dhe tangjenteuml si neuml figureuml Drejteumlza d eumlshteuml
tangjente me rrethin S2 neuml pikeumln B Gjeni sipeumlraqen e pjeseumls seuml ngjyrosur
4 pikeuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2436
46 47
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
S1 S2
A B
d
Detyra 20 Drejteumlzat e dheumlna neuml planin koordinativ priten neuml pikeumln Pa) Gjeni koordinatat e pikave P dhe Q 2 pikeumlb) Gjeni sipeumlraqen e trekeumlndeumlshit OPQ 2 pikeuml
y = x
y
y = 2 - x
P
Q0 x
62 Kthimi i pikeumlve neuml nota dhe nivele
Intervalet e pikeumlve Nota Niveli
41-50 Nota 5 A
31-40 Nota 4 B
21-30 Nota 3 C
11-20 Nota 2 D
00-10 Nota 1
TEST - Dituri natyreVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr gjysmeumlvjetorin e pareuml (shtator ndashdhjetor)
Detyra 1 Leumlnda nga e cila janeuml peumlrbeumlreuml keumlta trupa eumlshteuml1 pikeuml
A druriB qelqiC metaliD letra
Detyra 2 Njeumlsia bazeuml peumlr matjen e gjateumlsiseuml eumlshteuml1 pikeuml
A litriB metriC gradeumlD kilogrami
Detyra 3 Uji vlon neuml temperatureumln 1 pikeuml A 0oCB 50oCC 90oCD 100oC
Detyra 4 emperatura e ajrit qeuml tregon termometri neuml figureumln e meumlposhtme eumlshteuml
1 pikeuml A 38oCB 39oCC 40oCD 41oC
Detyra 5 Shkruani dy veti teuml leumlngjeve 2 pikeumla)___________________________________________________________b)___________________________________________________________
Detyra 6 Ploteumlsoni faliteuml5 pikeuml
a) Gjateumlsiteuml e objekteve i matim me _______________ b) Hapeumlsira qeuml zeuml njeuml trup quhet ___________________ c) Procesi qeuml shkakton largimin e ujit nga toka quhet ____________________ d) Leumlngjet marrin _____________________ e eneumls ku ndodhen e) Njeumlsiteuml themelore teuml matjes janeuml ___________________ neuml teuml gjitheuml boteumln
Detyra 7 Shkruani cileumlsiteuml e peumlrbashkeumlta teuml keumltyre trupave 3 pikeuml molleuml ccedilokollateuml karamele _______________________________ tavolineuml karrige tabeleuml __________________________________ top glob portokall __________________________________
Detyra 8 Shkruani disa veprime qeuml duhet teuml beumljneuml njereumlzit peumlr teuml patur njeuml mjedis teuml pasteumlr4 pikeuml
a) _____________________________________________________________________b) _____________________________________________________________________c) _____________________________________________________________________d) _____________________________________________________________________
Detyra 9 Ploteumlsoni faliteuml2 pikeuml
a) Neumln veprimin e njeuml orce trupat _______________b) Neuml sipeumlraqe teuml leumlmuara leumlvizja eumlshteuml _______________ se neuml sipeumlraqe teuml ashpra
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 936
16 17
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Vlereumlsimet peumlrmbledheumlse teuml tilla janeuml periodike dhe shpesh janeuml konceptuar teuml kryhen neuml und teuml ciklit teumlmeumlsimdheumlnies dhe teuml meumlsuarit
I Integruar Neuml dallim me vlereumlsimin tradicional teuml peumlrshkruar meuml sipeumlr sot zbatohet vlereumlsimi i integruarqeuml nuk vendos vlereumlsim me noteuml veteumlm me aneuml teuml njeuml apo disa provimeve Ky lloj vlereumlsimi ndjek nxeumlneumlsinmeuml nga aeumlr dhe neuml meumlnyreuml teuml vazhdueshme neumlpeumlrmjet veprimtarive teuml peumlrshkuara meuml sipeumlr neuml rubrikeumlnldquoLlojet e vlereumlsimeve peumlrmbledheumlserdquo Neuml peumlrundim meumlsuesi integron teuml gjitha rezultatet e nxeumlneumlsit neuml keumlteumlproces dhe rezultati peumlrundimtar eumlshteuml njeumlkoheumlsisht gjykim dhe shumeuml e keumltyre rezultateveVlereumlsimi peumlrmbledheumls nga ormati i pyetjeve teuml peuml rdorura mund teuml jeteuml objektiv apo subjektiv
Objektiv llojet e pyetjeve peumlrshijneuml pyetje objektive si e veumlrteteuml e gabuar me alternativa me shoqeumlrim etjVlereumlsim objektiv me test eumlshteuml orma e testit me pyetje qeuml kaneuml njeuml peumlrgjigje teuml sakteuml teuml vetme
Subjektiv llojet e pyetjeve janeuml subjektive si ese pyetje me und teuml hapur (detyra e problema peumlr trsquouzgjidhur) etj Vlereumlsim subjektiv me test eumlshteuml orma e testit me pyetje teuml cilat mund teuml keneuml meuml shumeuml senjeuml peumlrgjigje (ose meuml shumeuml se njeuml meumlnyreuml peumlr teuml shprehur peumlrgjigjen e veumlrteteuml)
33 Parimet kryesore teuml vlereumlsimit
Neuml meumlnyreuml teuml peumlrgjithshme vlereumlsimi i nxeumlneumlsve duhetbull teuml respektojeuml personalitetin e nxeumlneumlsitbull teuml nxiseuml veteumlbesimin e nxeumlneumlsit dhe ndjenjeumln peumlr peumlrparimbull teuml nxiteuml nxeumlneumlsin teuml verifikojeuml dijen e tijbull teuml ateumlsojeuml nxeumlneumlsin peumlr meumlsim teuml pavarur peumlr veteumlvlereumlsim dhe
vlereumlsim teuml teuml tjereumlve
Vlereumlsimi eektiv varet kryesisht nga keumlto parimebull vleshmeumlriabull besueshmeumlriabull dobiabull paanshmeumlria
Vlefshmeumlria tregon neumlse vlereumlsimi mat ateuml qeuml ka planifikuar neumlse eumlshteuml neuml peumlrputhje me rezultatet e teumlnxeumlnit dhe neuml peumlrpjeseumltim me veumlllimin e caktuar teuml njohurive Neuml kurrikuleumln beumlrthameuml ndeumlr teuml tjera thuhetrdquo peumlr leumlndeumlt e usheumls seuml edukimit sheumlndeteumlsor peumlr shkak teuml specifikimeve qeuml ka do teuml ishte e vleshme qeuml peumlrveccedil
vlereumlsimit numerik teuml aplikohej neuml maseuml teuml madhe vlereumlsimi peumlrshkrues pasi qeuml puna neuml grup projektet ateumlsiteuml
motorike ateumlsia e teuml olurit etj nuk mund teuml maten me aneuml teuml testeve Peumlr trsquoi matur dhe peumlr trsquoi vlereumlsuar ato
peumlrdoren instrumente teuml tjera Veumlzhgimi i drejtpeumlrdrejteuml eumlshteuml njeuml procedureuml e peumlrshtatshme peumlr usheumln e edukimit
sheumlndeteumlsor dhe qeuml mund teuml peumlrdoret neuml situata teuml ndryshme meumlsimore dhe neuml teuml gjitha nivelet e shkollimitldquo 3
Njeuml test nuk do teuml jeteuml i vlesheumlm psh peumlr teuml vlereumlsuar ateumlsiteuml si shoervoziteumls Njeuml meumlnyreuml meuml e vleshmedo teuml ishte kombinimi i testeve qeuml ndihmojneuml teuml peumlrcaktojneuml se ccedilareuml di dhe eumlshteuml neuml gjendje teuml beumljeuml praktikishtshoeri
3 MASHT (2012) Kurrikula Beumlrthameuml peumlr Arsimin e Meseumlm teuml Uleumlt neuml Kosoveuml (klasat 6 7 8 dhe 9) Prishtineuml
Besueshmeumlria ka teuml beumljeuml me veumlrteteumlsineuml qeumlndrueshmeumlrineuml neuml peumlrseumlritjen e vlereumlsimitmatjes Besueshmeumlriana siguron se gjykimet janeuml teuml qeumlndrueshme dhe bazohen neuml njeuml sistem teuml dheumlnashNjeuml komponent kyccedil i besueshmeumlriseuml eumlshteuml sakteumlsia e vlereumlsimit me pikeuml teuml peumlrgjigjeveDiskutoni dhe pajtoni qasjen tuaj me vlereumlsuesit e tjereuml p ara se teuml filloni teuml vlereumlsoni Miratoni kriteret evlereumlsimit dhe peumlrdorni teuml njeumljteumln skemeuml vlereumlsimi teuml strukturuar Njeuml skemeuml vlereumlsimi e strukturuar lejonmundeumlson vendosjen e njeuml sasie teuml njeumljteuml pikeumlsh peumlr ccedildo pyetje teuml vlereumlsuar nga vlereumlsues teuml ndrysheumlmBesueshmeumlria neuml disa raste varet shumeuml nga leumlnda meumlsimore Psh qeuml njeuml test neuml leumlndeumln e historiseuml teuml keteumlbesueshmeumlri teuml larteuml ka nevojeuml qeuml teuml gjitha pyetjet teuml jeneuml objektive Ndryshe ndodh neuml leumlndeumln e matematikeumlskjo mund teuml arrihet meuml lehteuml edhe duke peumlrdorur pyetje teuml llojeve teuml tjera
Dobia e vlereumlsimit tregon qeuml vlereumlsimi eumlshteuml i dobisheumlm kur ka arritur teuml i dentifikojeuml mangeumlsiteuml neuml arritjet enxeumlneumlsve dhe i peumlrdor teuml dheumlnat e keumltij vlereumlsimi peuml r teuml planifikuar hapat dhe metodat e peumlrmireumlsimit teuml tyreneuml teuml ardhmen
34 Aspekte teuml peumlrgjithshme kulturore dhe gjuheumlsore teuml peumlrmbajtjes(Paanshmeumlria)
Aspektet kulturore dhe gjuheumlsore duhet teuml jeneuml prioritet i reumlndeumlsisheumlm i vlereumlsimeve dhe po saccedileumlrisht i vlereumlsimevekombeumltare Ato gjithashtu duhet teuml jeneuml tregues teuml vlereumlsimeve teuml tjera peumlrmbledheumlse (sumative) qeuml beumlhen neumlklaseuml apo shkolleuml Keumlto aspekte janeuml teuml lidhura me dallimet kulturore dhe gjuheumlsore teuml nxeumlneumlsvePraktikat e vlereumlsimit duhet teuml jeneuml teuml peumlrshtatshme peumlr nxeumlneumlsit e klaseumlsshkolleumls teuml cileumlt peumlraqeumlsojneumlprejardhje teuml ndryshme kulturore dhe gjuheumlsore Peumlr shembull suksesi i njeuml nxeumlneumlsi neuml peumlrgjigje teuml pyetjes megojeuml ose gjateuml peumlrgjigjeve teuml njeuml testi nuk duhet teuml pengohet neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml nga meumlsuesi peumlr shkak teumlsondit kulturor njohurive ose traditeumls Neumlse ndikimet kulturore dhe gjuheumlsore janeuml injoruar nxeumlneumlsi mundteuml prezantohet i tjeteumlrsuar apo i shkeumlputur nga teuml meumlsuarit dhe procesi i vlereumlsimit Meumlsuesit duhet teuml jeneuml teumlveteumldijsheumlm se si prejardhje teuml tilla mund teuml ndikojneuml neuml teuml meumlsuarit dhe perormanceumln e nxeumlneumlsve Meumlsuesitduhet teuml jeneuml teuml gatsheumlm peumlr teuml rregulluar praktikat e tyre teuml vlereumlsimit ku eumlshteuml e nevojshme peumlr teuml siguruarqeuml nxeumlneumlsit kaneuml mundeumlsi teuml demonstrojneuml ateuml qeuml ata dineuml dhe mund ta beumljneuml
Ndeumlr teuml tjera duhet qeuml
bull teuml jeni teuml ndjesheumlm ndaj atyre aspekteve teuml njeuml praktike vlereumlsimi qeumlmund teuml pengojeuml nxeumlneumlsit me kultura teuml ndryshme ose gjuha e teumlcileumlve nuk eumlshteuml e mjatueshme peumlr tlsquou peumlrgjigjur dhe demonstruarnjohuriteuml e tyre dhe ccedilareuml ata mund teuml beumljneuml
bull teuml njihni prejardhjen kulturore teuml nxeumlneumlsve ateumlsiteuml e ndryshmegjuheumlsore dhe teuml mundeumlsoni procedura peumlr teuml parandaluar qeuml keumltoprejardhje dhe ateumlsi teuml ndikojneuml padrejteumlsisht neuml demonstrimin e tyreteuml teuml meumlsuarit
bull teuml rregulloni neumlse eumlshteuml e nevojshme praktikat e vlereumlsimit qeuml keniplanifikuar ose jeni duke peumlrdorur
bull teuml shmangni peumlrmbajtjen dhe gjuheumln qeuml mund teuml shihen teuml ndjeshme nga ana kulturore apo mund teuml jeneuml yese peumlr njeuml nxeumlneumls ose njeuml pjeseuml nxeumlneumlsish
bull teuml peumlrdorni praktikat e vlereumlsimit qeuml lejojneuml nxeumlneumlsit teuml tregojneuml ateumlsiteuml shpreheumlse neuml gjuheumln e kultureumlne tyre
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1036
18 19
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
4 HARTIMI I TESTIT PEumlRMBLEDHEumlS
41 Testi
esti eumlshteuml njeuml instrument vlereumlsimi qeuml peumlrdoret peumlr teuml matur njohuriteuml dhe ateumlsiteuml e nxeumlneumlsve esti eumlshteuml ormeumlvlereumlsimi meuml seuml shumti e njohur dhe e peumlrdorur keumlshtu qeuml duke pasur parasysh reumlndeumlsineuml e njeuml vlereumlsimi teuml sakteumlteuml teuml nxeumlnit teuml nxeumlneumlsve eumlshteuml shumeuml e reumlndeumlsishme teuml dihet se si hartohet njeuml test i shkruar mireuml dhe i vlesheumlm
Njeuml nga hapat meuml teuml reumlndeumlsisheumlm neuml hartimin e njeuml testi eumlshteuml qeuml teuml merren parasysh rezultatet e teuml nxeumlnit dheteuml peumlrcaktohet se cilat aspekte duhet vlereumlsuar me keumlteuml test Pasi teuml identifikohen se cilat rezultate do teuml matenduhet teuml merret parasysh se ccedilareuml lloji i pyetjes meuml mireuml mundeumlson reflektimin e nxeumlneumlsve lidhur me ato teuml atij
rezultati Peumlr shembull a eumlshteuml qeumlllimi peumlr teuml krijuar njeuml test qeuml keumlrkon nga nxeumlneumlsit qeuml teuml japin peumlrkufizimeapo qeuml nxeumlneumlsit teuml demonstrojneuml ateumlsineuml e tyre peumlr teuml krahasuar koncepte teuml ndryshme dhe teuml mbrojneuml poziteumlne tyre neuml njeuml subjekt teuml diskutuesheumlm
Veteumlm pyetjet e mira veccedil e veccedil nuk garantojneuml medoemos qeuml testi teuml jeteuml i mireuml pasi testi si njeuml i teumlreuml eumlshteumlmeuml shumeuml se njeuml grupim i thjeshteuml pyetjesh Peumlr keumlteuml eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml seuml pari teuml dihet se ccedilka deumlshirojmeuml teumlmatim cilin rezultat teuml teuml nxeumlnit deumlshirojmeuml ta realizojmeuml cileumln kompetenceuml deumlshirojmeuml ta arrijmeumlNeuml hartimin e njeuml testi reumlndeumlsi teuml veccedilanteuml ka peumlrdorimi i aksonomiseuml seuml Bloom-it si njeuml struktureuml hierarkike eateumlsive teuml teuml menduarit dhe njeuml mjet peumlr teuml matur thelleumlsineuml njoheumlse teuml teuml meumlsuarit teuml nxeumlneumlsve
42 Nivelet e teuml nxeumlnit sipas taksonomiseuml seuml Bloom-itTaksonomia e Bloom-it
aksonomia eumlshteuml njeuml sistem peumlr klasifikimin e keumlrkesave pyetjeve sipas nivelit teuml hierarkiseuml seuml dijesQeumlllimi i paraqitjes seuml keumltyre keumlrkesave pyetjeve eumlshteuml qeuml meumlsimdheumlneumlsit teuml amiljarizohen me konceptetkryesore teuml taksonomiseuml seuml pyetjeve dhe teuml kuptojneuml si ta peumlrdorin ateuml gjateuml planifikimit dhe meumlsimdheumlniesneuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml meumlsojneuml meuml mireuml aksonomia eumlshteuml njeuml meumlnyreuml e klasifikimit teuml pyetjevekeumlrkesavedhe ndihmon qeuml teuml kemi lloje teuml ndryshme teuml pyetjeve
Nivelet e teuml nxeumlnit sipas taksonomiseuml seuml Bloom-it
MENDIMI
KRITIK
Vlereumlsimi
Sintezeuml
Analizeuml
Zbatimi
Kuptimi
Njohja
Krijimi i kritereve bazuar neuml gjykim
Peumlrdorimi i rregullave dhe parimeveneuml zgjidhje teuml problemeve
Kombinimi i ideve teuml ndryshme
Ndryshimi i informacioneve nga njeuml formeuml
neuml formeuml tjeteumlr
Mbajtja mend e fakteve peumlrkufizimeve
dhe vlerave
Zbeumlrthimi i informacioneve neuml pjeseuml- lidhja ndeumlrmjet gjeumlrave
Neuml dokumentet e vlereumlsimit teuml MASH njeumlmodel i tilleuml eumlshteuml paraqitur neuml meumlnyreuml meuml teuml ploteumldhe rekomanduar peumlr hartimin e testeve
Peumlrdoreni taksonomineuml si njeuml udheumlzues Shpeshklasifikimi neuml njeuml nivel teuml caktuar keumlrkon matje evlereumlsime shteseuml Nganjeumlhereuml disa pyetje peumlrmbajneumlelemente teuml disa niveleve teuml taksonomiseuml Kjo do teumlthoteuml se nuk duhet teuml beumlhemi sklleveumlr teuml sistemit teumlklasifikimit qeuml ai teuml na pengojeuml por ta peumlrdorimklasifikimin peumlr njeuml vlereumlsim teuml eektsheumlm
43 Nivelet sipas taksonomiseuml seuml Bloom-it me shembuj (klasat 1-5 dhe 6-9)
431 NJOHJA
Eumlshteuml niveli meuml i uleumlt por me reumlndeumlsi Eumlshteuml shprehje kritike e teuml meumlsuarit dhe nxeumlneumlsit mbajneuml mend akteparime peumlrkufizime dhe vlera Pra nxeumlneumlsi riprodhon inormacionePyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese thuaj peumlrshkruaj peumlrcakto dallo neumlnvizo kujto etjNjohja peumlrbeumlhet ngabull Njohja e termavebull Njohja e akteve specifikebull Njohja e konceptevebull Njohja e parimevebull Njohja e metodave dhe procedurave
Njohja e termave
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml barazimi 8 - 3 = 5 Si quhet numri 5 A I zbritshmiB ZbriteumlsiC NdryshimiD Hereumlsi
Detyra 2 Cili pohim peumlrkufizon keumlndin ploteumlsues A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90oB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180oC Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270oD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360o
Njohja e fakteve specifike
Detyra 3 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml
A 9B 13C 27D 49
Detyra 4 Shuma e ccedildo numri tek me numrin 1 eumlshteuml numeumlr ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Njohja e koncepteve
Detyra 5 Cila formeuml e materies ka veumlllim dhe formeuml teuml caktuar A Benzina B Azoti
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1136
20 21
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C OksigjeniD AkulliDetyra 6 Si quhen lakoret neuml diagramin si neuml figureuml qeuml paraqesin ligjin e Bojl-Mariotit A IzohipseB IzotermeC IzohoreD Izobare
Njohja e parimeveDetyra 7 Janeuml dheumlneuml numrat m dhe n Cila nga rregullat e poshteumlsheumlnuaraeumlshteuml e veumlrteteuml A m+ 0 = 0B m 983086 0 = 0C m 983086 1 = 1D m - 1 = n
Detyra 8 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Njohja e metodave dhe proceduraveDetyra 9 Cileumln veti kimike e ka vitamina C
A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlC Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
432 TEuml KUPTUARIT
Niveli i teuml kuptuarit eumlshteuml nivel meuml i larteuml se i njohjes Pyetjet keumlrkojneuml ndryshimin e inormacionevenga njeuml ormeuml neuml njeuml ormeuml tjeteumlr peumlrshkruajneuml lidhjen midis dy e meuml shumeuml ideve Pyetjet brenda tyrepeumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese interpreto parashiko mbro argumento etj Kryesisht janeuml pyetje qeumlduan ndryshimin e faleumlve teuml njeuml grupi me faleuml teuml tjera peumlrshkrimin e njeuml figure me faleuml lidhjen e dy e meumlshumeuml situatave etjbull Kuptimi i akteve dhe parimevebull Kuptimi i relacioneve shkak ndash pasojeumlbull Peumlrkthimi i materialitbull Interpretimi i grafikeve tabelave hartavebull Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Kuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
Kuptimi i relacioneve shkak ndash pasojeuml
Detyra 2 Sipas skemeumls seuml paraqitur peumlr struktureumln elektronike teuml karbonit neuml beumlrthameumln e tij aipeumlrmban A 6 elektrone dhe 0 neutroneB 6 elektrone dhe 6 protoneC 6 neutrone dhe 0 elektroneD 6 neutrone dhe 6 protone
Detyra 3 Ccedilfareuml keumlndi fitohet neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i zbresim njeuml keumlnd teuml drejteuml A i ngushteumlB i gjereumlC i shtrireumlD i ploteuml
Interpretimi i grafikeve tabelave hartave
Detyra 4 Sa kube njeumlsi gjenden neuml figureumln e dheumlneuml neumlse dihet se shtresa e fundit eumlshteuml e ploteumlsuar egjitha me kube njeumlsi A 12B 16C 23D 26
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 5 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e treteuml miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
433 ZBATIMI
Niveli i zbatimit beumln pjeseuml neuml nivelin e meseumlm teuml pyetjeve Nxeumlneumlsi duhet jo veteumlm teuml njoheuml dhe kuptojeumlinormacionet por duhet teuml jeteuml neuml gjendje edhe trsquoi zbatojeuml ato Peumlrmes tyre ai duhet teuml jeteuml neuml gjendje teumlzgjidheuml probleme neuml situata konkrete nga jeta reale Pyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruesendrysho demonstro zhvillo modifiko organizo vepro peumlrgatit lidh etj euml tilla pyetje janeuml kryesisht atoqeuml i keumlrkojneuml nxeumlneumlsit teuml zbatojeuml parimet metodat ormulat neuml situata teuml caktuarabull Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja bull Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktikebull Zbatimi i metodave dhe proceduravebull Zgjidhja e problemeve matematike
Zbatimi i fakteve dhe pari meve neuml situata te reja
Detyra 1 Numrat 2 5 10 17 26 ____ janeuml renditur sipas njeuml rregulle Gjeni numrin qeuml vjenneuml radheuml A 34B 35C 36D 37
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1236
22 23
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Zbatimi i ligjit dhe teo rive neuml situata praktike
Detyra 2 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Zbatimi i metodave dhe procedurave
Detyra 3 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Zgjidhja e problemeve matematike
Detyra 4 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendisa dyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
10 cm
8cm
3cm
Detyra 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur njeuml kuti prej llamarine pa kapaka) Sa cm2 llamarineuml eumlshteuml shpenzuarb) Sa decilitra ujeuml zeuml kutia
434 MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES (ANALIZEuml SINTEZEuml VLEREumlSIM)
bull Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimitbull Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i peumlrundimitbull Identifikimi i inormatave relevantebull euml analizuarit e peumlrundimeve
Pyetjet e analizeumls
Pyetjet e analizeumls keumlrkojneuml shprehi teuml menduarit kritik Zakonisht keumlto lloje pyetjesh keumlrkojneuml dy lloje teumlateumlsive teuml teuml menduaritbull Zbeumlrthimi i asaj ccedilareuml eumlshteuml dheumlneuml neuml pjeseumlt peumlrbeumlreumlsebull Keumlrkim i lidhjeve teuml dy a meuml shumeuml pjeseumlvePyetjet kryesisht brenda tyre peumlrmbajneuml oljet vepruese ndrysho demonstro zhvillo modifiko organizovepro peumlrgatit lidh etj Keumlrkesat e shprehura janeuml ilustro neumlnvizo dallo dierenco trego ndaj etj
Pyetjet e sintezeumls
Pyetjet e sintezeumls keumlrkojneuml shprehi teuml menduarit kritik dhe ateumlsi krijuese Zakonisht keumlto lloje pyetjeshkeumlrkojneuml qeuml nxeumlneumlsi teuml krijojeuml njeuml produkt teuml ri Nxeumlneumlsit i orohet mundeumlsia teuml jeteuml i pavarur dhe teuml keteuml lirimendimi dhe krijimi Pyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese karakterizo kompozo hartokrijo peumlrpilo peumlrmblidh etj
Pyetjet e vlereumlsimit
Pyetjet e vlereumlsimit keumlrkojneuml nxjerrjen e gjykimeve teuml bazuara neuml kriter dhe anasjelltas Pyetjet kryesishtbrenda tyre peumlrmbajneuml oljet vepruese vlereumlso krahaso mbro kritiko justifiko interpreto mbeumlshtet etj
Identifikimi i informatave relevante
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur 8 2 5- 3 a b c 4 6
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c
Teuml analizuarit e peumlrfundimeve teuml dheumlnaDetyra 2 Janeuml dheumlneuml shprehjet dhe Sa eumlshteuml vlera e a-seuml b-seuml dhe c-seuml neumlse shuma ea+b+c = 13
Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit
Detyra 3 Neumlse Rcba isin
dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a b c A - + -B - - -C + - +D - - +
[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln 31 d d perp dhe 42 d d perp Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml A 0
90=+ β α B 0
180=+ β α
C 270=+ β α 0
D 0380=+ β α
Detyra 5 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
435 Shembull i kalimit teuml njeuml pyetjeje nga njeuml nivel neuml njeuml tjeteumlr
Tema eorema e PitagoreumlsNjohje
Shembull 1 Formuloni teoremeumln e Pitagoreumls
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1336
24 25
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Teuml kuptuarit
Shembull 2 Shkruani me simbole matematike Shuma e syprinave teuml sipeumlraqeve katrore teuml ndeumlrtuarambi katetet a dhe b eumlshteuml e barabarteuml me syprineumln e sipeuml raqes katrore teuml ndeumlrtuar mbi hipotenuzeumlrsquorsquoShembull 3 euml lexohet ormula me shprehje matematike
Teuml zbatuarit
Shembull 4 Njeuml ndeumlrteseuml ka 220 shkalleuml dhe larteumlsia e secileumls shkalleuml eumlshteuml 18 cmGjeni sa eumlshteuml larteumlsia e ndeumlrteseumls Shembull 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml ABC
Informateuml relevante
Shembull 6 Cili nga pohimet eumlshteuml i sakteuml A Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsish t 15 cm
B Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e madhe se 15cmC Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsisht 1314 cmD Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e vogeumll se 1314 cm
44 Tabela e peumlrmbajtjes seuml testit ndash tabela e specifkimeve
Njeuml test mund teuml peumlrbeumlhet nga njeuml pyetje e vetme apo njeuml kombinim pyetjesh Peumlr teuml hartuar njeuml testmeumlsimdheumlneumlsi duhet teuml keteuml kujdes qeuml seuml pari teuml peumlrgatiseuml tabeleumln e testit Kjo tabeleuml peumlrmban ushat eprogramit peumlrmbajtjet e teuml cilave do teuml testohen si dhe numrin e pyetjeve dhe detyrave sipas niveleve teumlteuml nxeumlnit dhe ushave Peumlrgatitja e tabeleumls seuml testit varet nga shumeuml aktoreuml si psh volumi i peumlrmbajtjes qeumltestohet reumlndeumlsia e ushave qeuml peumlrshihen neuml vlereumlsim peumlrmbajtja e tyre koha neuml dispozicion etjabela e testit i orienton meumlsimdheumlneumlsit neuml hartimin e tij Caktimi i numrit teuml pyetjeve dhe detyrave sipas njeumlsivemeumlsimore dhe niveleve teuml teuml nxeumlnit e lehteumlson puneumln e meumlsuesit peumlr hartimin e testit Kjo pasi neuml vend qeuml meumlsuesiteuml shqyrtojeuml njeumlkoheumlsisht 4 njeumlsi meumlsimore peumlr teuml hartuar pyetje dhe zgjedhur detyra teuml ndryshme teuml cilat duhetklasifikuar sipas reumlndeumlsiseuml dhe nivelit teuml teuml nxeumlnit ai okusohet neuml hartimin e pyetjeve dhe detyrave sipas tabeleumlsPas peumlrgatitjes seuml tabeleumls seuml testit meumlsuesi kalon neuml hartimin e testit dhe kujdeset peumlr teuml si peumlr aneumlnpeumlrmbajteumlsore ashtu edhe peumlr tregues teuml tjereuml teuml pyetjeve teuml themi teuml ormeumls Me keumlto tregues do teuml vijojmeumlneuml pjeseumlt e meumlposhtme teuml keumltij materiali
abela e specifikimeve ka dy peumlrmasa njeumlra peumlrmaseuml (psh rresht) sheumlnon tematkonceptetetj Neuml peumlrmaseumlntjeteumlr(psh kolona) sheumlnohen nivelet njoheumlse qeuml do teuml maten Neuml rastin toneuml eumlshteuml marreuml njeuml tabeleuml shembullpeumlr 6 tema teuml njeuml kapitulli teuml ndareuml sipas niveleve teuml njohjes
TABELA 1 Tabeleuml testi me vlera numerike
FUSHALEumlNDA MEumlSIMORE NJOHJA TEuml KUPTUARIT ZBATIMI MENDIMI KRITIKSHUMA
20 30 30 20
ema 1 20 2 3 3 2 10
ema 2 30 4 4 4 3 15
ema 3 15 2 2 2 2 8
ema 4 20 2 3 3 2 10
ema 5 15 2 2 2 1 7
Shumapikeuml ose pyetje 12 14 14 10 50
Njeuml tabeleuml testi me vlera teuml dheumlneuml neuml tabeleumln 1 paraqet dy aspekte teuml reumlndeumlsishme teuml vlereumlsimita Ccedilareuml teuml vlereumlsojeuml (prerjet e rreshtave me kolonat)b Sa reumlndeumlsitheks ka peumlr ccedildo kombinacion teuml vlereumlsimit (vlerat e qelizave)
Neuml shembullin e meumlsipeumlrm shohim qeuml vlereumlsimi mbulon 5 tema ku secila prej tyre shqyrtohet neuml tre nivelet eshkathteumlsiseuml seuml arsyetimit teuml mbajturit mend teuml kuptuarit teuml zbatuarit dhe mendimi kritik Vlerat e kutiveqelizave janeuml vendosur nga prodhimi ndeumlrmjet peshave teuml temave sipas shkathteumlsiseuml me totalin e pikeumlve teumlvlereumlsimit
Procedura e krijimit teuml njeuml tabele teuml tilleuml eumlshteuml si meuml poshteumla Identifikon temat qeuml do teuml vlereumlsohen dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar rreshtat)b Peumlrcakton nivelet e shkathteumlsiteuml njoheumlse dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar kolonat)c Peumlrcakton totalin e pikeumlve (ose totalin e pyetjeve) teuml vlereumlsimit peumlrmbledheumls
d Llogarit vlerat peumlr ccedildo kuti (prerje teuml rreshtave me shtyllat) duke shumeumlzuar totalin e pikeumlve me peshat ekombinimevee Beumln rregullime teuml vlerave neuml kutia (psh rrumbullakime etj) qeuml teuml sigurohet qeuml shuma e teuml gjitha vleraveteuml jeteuml e barabarteuml me totalin e pikeumlve teuml vlereumlsimit (ose totalin e pyetjeve teuml testit)abela e testit mund teuml jeteuml e njeumljta edhe peumlr pikeumlt edhe peumlr pyetjet si ajo neuml modelin e testit teuml matematikeumlsklasa 1 ndash 9
441 Llojet e pyetjeve
Pas peumlrcaktimit neuml keumlteuml meumlnyreuml teuml zoneumls seuml vlereumlsimit (tabela e testit me vlerat) hapi tjeteumlr eumlshteuml teuml vendosetpeumlr ormatin e vlereumlsimit dhe llojin e pyetjeve qeuml do teuml zgjidhen neuml peumlrmbajtje teuml testitPasi keni vendosur peumlr ormat e vlereumlsimit dhe llojet e pyetjeve qeuml do teuml peumlrdoren kalohet nga tabela e testit mevlera neuml tabeleumln e testit me pyetjet abela 4 paraqet njeuml shembull tabeleuml testi me pyetje sipas tabeleumls 3 teuml testitNeuml tabeleumln 4 shihet qeuml testi peumlr vlereumlsimin peumlrmbledheumls do teuml peumlrbeumlhet nga dy pjeseuml
1 pjesa I - me alternativa ose peumlrgjigje teuml strukturuara2 pjesa II ndashese apo problemaPjesa I (me laps e leteumlr) peumlrmban pyetje me alternativa peumlr vlereumlsimin e teuml mbajturit mend dhe pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar peumlr vlereumlsimin e teuml kuptuaritPjesa II (vlereumlsimi) do teuml testojeuml ateumlsineuml e nxeumlneumlsve peumlr teuml gjitha ushat duke peumlrunduar dy detyra ushtrime-problema
TABELA 2 Model-tabeleuml testi
NUMRI I PYETJEVE(PIKEumlT)
TEuml MBAJTURITMEND
TEuml KUPTUARIT TEuml ZBATUARIT MENDIMIKRITIK
SHUMA
Me alternativa Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
EseProblem
ema 1 5(5) 2(4) 1(3) 1(5)ema 2 8(8) 2(4)ema 3 4(4) 1(2) 1(2)ema 4 5(5) 1(2)ema 5 4(4) 1(2)otali 26(26) 7(14) 2(5) 1(5) 36(50)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1436
26 27
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shihet gjithashtu neuml tabeleumln 2 qeuml vlereumlsimi peumlrmbledheumls do teuml peumlrmbajeuml 36 pyetje nga teuml cilat 26 janeuml mealternativa 7 janeuml me peumlrgjigje teuml strukturuar dhe 2 janeuml pyetje peumlrmbushjejeperormanceuml dhe njeuml keumlrkeseumlese apo problemShpeumlrndarja e pyetjeve do teuml beumlhet sipas teuml gjitha kutive teuml tabeleumls Duke krahasuar kutiteuml neuml tabeleumln 2 meato peumlrkateumlse neuml tabeleumln 1 do teuml veumlrejmeuml se ccedildo pyetje me alternativeuml eumlshteuml vlereumlsuar 1 pikeuml ccedildo pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar eumlshteuml vlereumlsuar me 2 ose 3 pikeuml dhe pyetjet e undit teuml perormanceumls me meuml shumeumlse njeuml pikeuml ( neuml rastin toneuml 5 pikeuml secila)Pas skicimit teuml tabeleumls seuml testit me pyetje hapi i radheumls eumlshteuml teuml shkruhen (gjenden) pyetjet sipas tabeleumls 2
442 Rregulla bazeuml peumlr teuml gjitha formatet e pyetjeve
Neuml hartimin e keumltyre pyetjeve peumlrveccedil teuml tjerash duhet teuml respektojmeuml disa rregulla bazeuml si meuml poshteumlsigurohuni teuml matni konceptet meuml teuml reumlndeumlsishme
1 ormuloni pyetje teuml qarta dhe koncize2 sigurohuni qeuml pyetja i peumlrgjigjet qeumlllimit teuml caktuar3 shmangni pyetjet e papeumlrshtatshme neuml ormeuml e peumlrmbajtje4 shmangni pyetjet e veumlshtira teuml pajustifikuara5 shmangni pyetjet me kuptime teuml tjera logjike veccedil kuptimit qeuml synojmeuml6 vendosni teuml parat pyetjet meuml teuml lehta
443 Numri i mjaftuesheumlm i pyetjeve neuml njeuml test
Kjo eumlshteuml e varur teumlreumlsisht nga hapeumlsira qeuml vlereumlsojmeuml dhe qeumlllimet Ka njeuml rregull teuml peumlrgjithsheumlm qeuml dhjeteumlpyetje janeuml teuml nevojshme peumlr teuml vlereumlsuar kompetencat e teuml meumlsuarit peumlr njeuml njeumlsikapitull Megjithateuml neumlmjat raste edhe veteumlm 5 pyetje na sigurojneuml njeuml vlereumlsim teuml mireumlKur vlereumlsojmeuml nivelet e larta teuml njohjes dhe teuml tjera ateumlsi ne mund teuml peumlrdorim veteumlm disa pyetje dhendonjeumlhereuml veteumlm njeuml pyetje pasi ato keumlrkojneuml shumeuml koheuml peumlr peumlrgjigje
444 Llogaritja e koheumls seuml testit
Sigurohuni teuml jepni njeuml koheuml teuml mjatueshme peumlr peumlrgjigjen e teuml gjitha pyetjeve Meuml tepeumlr koheuml eumlshteuml meumlmireuml se meuml pak nga sa nevojitet Meumlsuesi duhet teuml vlereumlsojeuml koheumln qeuml i duhet atij peumlr tu peumlrgjigjur teuml gjithapyetjeve
Mbi keumlteuml koheuml ai duhet teuml shtojeuml koheuml peumlr eekt teuml aktoreumlve teuml meumlposhteumlm - Nxeumlneumlsi eumlshteuml meuml i ngadalteuml neuml procedurat e peumlrgjigjeve dhe zgjidhjeve - Nxeumlneumlsi eumlshteuml neumln presion - Nxeumlneumlsi beumln gabime dhe i duhet trsquoi rikthehet zgjidhjes seuml sakteuml - Nxeumlneumlsi peumlrgjitheumlsisht ndjek rrugeuml meuml teuml gjateuml zgjidhje dhe arsyetimi - Nxeumlneumlsi shpesh verifikon peumlr hereuml teuml dyteuml ose meuml tepeumlr peumlrgjigjet ose zgjidhjet
Meumlsuesi duhet teuml keteuml parasysh qeuml teuml shmangeuml zgjatjet e panevojshme Shumeuml nga vlereumlsimet e shkurtra(pak pyetje) mund teuml na japin njeuml pamje meuml teuml sakteuml teuml asaj ccedilareuml nxeumlneumlsi di neuml krahasim me njeuml vlereumlsim teumlgjateuml (shumeuml pyetje) E theumlneuml meuml ndryshe duhet teuml shmangim zgjatjen e panevojshme teuml njeuml testi Zgjatja e
panevojshme teuml shmang nga qeumlllimi kryesor krijon konuzion dhe p resion peumlr nxeumlneumlsinSigurohuni teuml konsideroni njeuml seumlreuml aktoreumlsh teuml tjereuml si socialeuml e psikologjikeuml teuml lidhura me koheumln dhe vendine testit reumlndeumlsineuml e tij mosheumln gjinineuml dhe peumlrkateumlsineuml kulturore-sociale teuml nxeumlneumlsit
445 Pikeumlt notat dhe niveletNeuml und paraqitet edhe tabela e kthimit teuml pikeumlve neuml noteuml pra notat neuml vareumlsi teuml peumlrqindjes seuml pikeumlve qeumlkaneuml fituar nxeumlneumlsit Nuk ka rregull qeuml peumlrcakton lidhjen e notave me peumlrqindjen e p ikeumlve teuml fituara Kjo meumlshumeuml varet nga synimi qeuml ka meumlsimdheumlneumlsi neuml testimin e nxeumlneumlsve dhe detyrat qeuml ka peuml rzgjedhur peumlr testNjeuml tabeleuml e tilleuml ka pamjen e meumlposhtme
TABELA 3 Nga pikeuml - neuml noteuml - neuml nivel
Intervalet e pikeumlve Niveli(notimi) Niveli
Nota91 ndash 100 5 A
81 ndash 90 4 B
61 ndash 80 3 C
41 ndash 60 2 D
40 1 Pikeumlt e caktuara peumlr secileumln detyreuml si dhe tabela e kalimit teuml tyre neuml noteuml janeuml elementet themelore teuml cilat e beumljneumltestin teuml jeteuml instrument peumlr vlereumlsimin objektiv dhe transparent teuml nxeumlneumlsve Ky objektivitet dhe kjo transparenceumlvlen peumlr nxeumlneumlsit prindeumlrit strukturat e ndryshme arsimore si dhe paleumlt e tjera teuml interesuara
446 Teste qeuml janeuml pjeseuml teuml teksteve meumlsimore
Meumlsuesit ankohen se ka raste kur provimet nuk janeuml neumlpeumlrputhje me programin peumlr teuml cilin testi eumlshteuml planifikuardhe ky eumlshteuml njeuml problem qeuml lidhet me vleshmeumlrineuml e testitNjeuml pjeseuml shprehen qeuml keumlto teste nuk janeuml gjithmoneuml teumlvleshmePra lypset teuml sigurohemi qeuml testet dhe provimet teumlpeumlrmbushin standardet e vleshmeumlriseuml dhe neuml keumlteuml meumlnyreumlteuml matin sa meuml sakteuml ateuml qeuml eumlshteuml e planifikuar Keumlshtu atosheumlrbejneuml si modele qeuml nxeumlneumlsi teuml vlereumlsojeuml veten neuml und teumlnjeuml njeumlsie kapitulli meumlsuesi gjithashtu trsquoi shqyrtojeuml si modelepeumlr hartimin e testit teuml njeumlsiseumlkapitullit apo si modele peumlrskicimin e testeve teuml tjereuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1536
28 29
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
5 LLOJET KRYESORE TEuml PYETJEVE DHERREGULLAT E TEuml SHKRUARIT TEuml TYRE
51 Llojet kryesore teuml pyetjevePyetjet me ploteumlsimKeumlto janeuml fali qeuml iu mungojneuml njeuml ose dy faleuml apo simbole Keumlto pyetje janeuml teuml dobishme peumlr vlereumlsimin enjohurive peumlr aktet konceptet ligjetprincipet dhe ormulat
Pyetjet me alternativa
Janeuml pyetje qeuml duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen e veumlrteteuml nga alternativat qeuml teuml orohen
E veumlrteteumlE gabuarPyetja eumlshteuml njeuml fali qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml zgjedheuml neumlse pohimi neumlpeumlrmjet saj eumlshteuml i veumlrteteuml apo i gabuar
Me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) Janeuml dy bashkeumlsi pyetjeshaktesh qeuml nxeumlneumlsi duhet trsquoi lidheuml sipas peumlrkateumlsiseuml neuml bazeuml teuml instruksioneve qeuml i jepen psh nga meumlsuesi
52 Pyetje me peumlrgjigje teuml strukturuarPeumlrgjigje e shkurteumlr (peumlrgjigje e dheumlneuml shkurt) Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje teuml shkurteumlr peumlr njeuml pyetje teuml dheumlneuml qeuml mund teuml jeteuml me disa faleuml njeuml listeuml ose disa fali
Etiketimi Nxeumlneumlsi gjen faleuml peumlr teuml identifikuar peumlrbeumlreumlsit psh neuml njeuml piktureuml ose skicim Peumlrgjigjet mund teuml jeneumldheumlneuml neuml njeuml bashkeumlsi peumlrgjigjesh nga e cila nxeumlneumlsi zgjedh dhe vendos neuml vendin e duhur
Paraqitje e puneumls ShpjegimArgumentim Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje duke beumlreuml ndonjeuml llogaritje ose paraqitje grafike peumlr teuml mbeumlrritur neuml njeuml peumlrgjigje Aiargumenton ose shpjegon peumlrgjigjen apo argumenton e shpjegon shkalleumln e teuml kuptuarit
Prezantim viziv
Nxeumlneumlsi mund teuml ndeumlrtojeuml grafikeuml skema matrica apo ilustrime peumlr teuml deumlshmuar njohjen dhe teuml kuptuarit
Detyrat bazuar neuml perormanceuml Eumlshteuml njeuml vlereumlsim qeuml peumlrmbledh disa veprimtari qeuml janeuml ta lidhura dhe keumlrkojneuml nga nxeumlneumlsi teuml
ormulojneuml njeuml peumlrgjigje krijojneuml njeuml produkt apo beumljneuml njeuml demonstrim qeuml vlereumlsohet nga disa kritere
Komunikim individual (i okusuar neuml proces)
Eumlshteuml metodeuml qeuml vlereumlson peumlrparimin e nxeumlneumlsit mbeumlshtetur neuml intervistat e strukturuara dialogunkonerencat veumlzhgimet shkrimet neuml revista peumlr teuml meumlsuarit publikimet etj
Ese-teuml apo pyetjet me und teuml hapur Nxeumlneumlsit i peumlrgjigjen njeuml ose disa pyetjeve me aneuml teuml disa paragraeumlve Kur eumlshteuml ese ai beumln njeuml krijimletrar social apo shkencor peumlr njeuml situateumltemeuml teuml dheumlneuml sipas njeuml strukture teuml caktuarKur pyetja jepet neuml ormeumln e detyreumls apo problemeumls peumlrgjigja do teuml jepet sipas ormatit qeuml keumlrkon detyraapo me aneuml teuml zgjidhjes seuml ploteuml qeuml e keumlrkon problema
53 Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve
Meuml poshteuml jemi peumlrpjekur teuml evidentojmeuml udheumlzime apo rregulla teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve Janeuml paraqiturdisa prej tyre peumlr disa nga ormat e pyetjeve Neumlpeumlrmjet tyre kemi synuar teuml teumlrheqim veumlmendjen qeuml shkrimii njeuml pyetje teuml mireuml eumlshteuml njeuml proces hereuml hereuml i gjateuml e i lodhsheumlm Ai keumlrkon verifikim e matje teuml treguesveteuml pyetjes teuml lidhura me peumlrmbajtjen gjuheumln e peumlrdorur aspektet kulturore e sociale qeuml mbulon veumlshtireumlsineumldiskriminimin etj Neuml peumlrgjitheumlsi shembujt neuml udheumlzime janeuml zgjedhur qeuml teuml ilustrojneuml sa meuml mireuml udheumlziminpeumlrkateumls Njeumlkoheumlsisht janeuml dheumlneuml shembuj teuml pyetjeve me standard teuml larteuml nga ciklet PISA teuml meumlparshme
54 Pyetjet me ploteumlsim
Keumlto janeuml pyetje neuml ormeumln e njeuml falie qeuml i mungon njeuml pjeseuml e cila mund teuml jeteuml faleuml a togfaleumlsh Mund teuml jeteuml edhe njeuml pjeseuml teksti me pjeseuml teuml paploteumlsuara Vendosja e pjeseumlve teuml munguara i jep kuptimin e duhurfaliseuml apo tekstit kuptimin e ploteuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1636
30 31
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me ploteumlsim
Ndeumlrtoni falineuml neuml meumlnyreuml qeuml peumlrgjigja e veumlrteteuml teuml jeteuml e shkurteumlr dhe veteumlm njeuml
Shembull
I dobeumlt Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml ldquoAmerikeuml rdquo ______________I peumlrmireumlsuar Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml neuml ldquoAmerikeumlrdquo neuml vitin _____________
Pjeseumln qeuml mungon eumlshteuml meuml mireuml ta vendosim neuml und teuml faliseuml se neuml fillim teuml saj
Shembull
I dobeumlt ____________ eumlshteuml elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumltI peumlrmireumlsuar Elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumlt eumlshteuml __________Lejoni veteumlm njeuml ose dy hapeumlsira boshe neuml fali
Shembull
I dobeumlt Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr ___________ me aneuml teuml trupit eumlshteuml_____________ I peumlrmireumlsuar Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr leumlvizjen e leumlndeumlve ushqyese neuml teuml gjitheumltrupin eumlshteuml ______________
55 Pyetjet me alternativa
Keumlto pyetje japin njeuml trung neuml ormeumln e njeuml pyetjeje apo falie teuml p aploteuml dhe disa alternativa (tre kateumlr ose meumlshumeuml) njeuml prej teuml cilave eumlshteuml e veumlrteteuml (ose peumlrgjigja meuml e veumlrteteuml dhe pjesa tjeteumlr janeuml alternativa hutuese Ato janeuml teuml vleshme peumlr vlereumlsimin e njohurive peumlr krahasime zbatime teuml thjeshta njohje e zbatim ligjesh erregullash teuml thjeshta ormula e koncepte peumlr vlereumlsim teuml njeuml materiali stimulues etj
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me alternativa
Sigurohuni qeuml trungu i pyetjes shpreh neuml meumlnyreuml teuml ploteuml njeuml ccedileumlshtje neuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml dineuml mireuml teumlbeumljneuml ateuml ccedilareuml shpresohet prej tyre para s e teuml lexojneuml alternativatForma e njeuml pyetje me alternativa Shembull Njeuml zog sapo ka ccedilelur nga njeuml vezeuml Cila nga keumlto aza ka shumeuml teuml ngjareuml qeuml vjen meuml pas neuml cikline jeteuml se zogut A LindjeB VdekjeC RritjeD Riprodhim
Shembull Shpejteumlsia e rrjedhjes 4 Inuzionet (ose injeksionet intravenoze) peumlrdoren peumlr teuml utur neuml trupin epacientit leumlngjet dhe ilaccedilet
Inermieret kaneuml nevojeuml teuml llogarisin shpejteumlsineuml e rrjedhjes RR neuml pika peumlrminuteuml peumlr injeksion Ato peumlrdorin ormuleumln =
pv
60n ku
4 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
p eumlshteuml aktori i pikeumls neuml pika peumlr mililiteumlr (ml) v eumlshteuml veumlllimi i injeksionit neuml ml n eumlshteuml numri i oreumlve qeuml keumlrkon injeksioni peumlr tu mbaruar
Pyetje 1
Inermieret gjithashtu kaneuml nevojeuml teuml llogarisin veumlllimin e inje ksionit v nga shpejteumlsia e rrjedhjes RRNjeuml injeksion me njeuml shpejteumlsi rrjedhje 50 pika peumlr minuteuml duhet ti jepet njeuml pacienti peumlr 3 oreuml Peumlr keumlteumlinjektim aktori i pikeumls eumlshteuml 25 pika peumlr mililiteumlrSa eumlshteuml veumlllimi neuml ml i injektimitVeumlllimi i injektimit ml
Pyetje 2 Njeuml inermiere deumlshiron teuml dyfishojeuml koheumln e njeuml injeksioni
Peumlrshkruaj sakteumlsisht si ndryshon RR neumlse n dyfishohet por p dhe v nuk ndryshojneuml Shmangni peumlrdorimin e negativeve
Nxeumlneumlsit neuml peumlrgjitheumlsi nuk e shohin ldquoNUKrdquo neuml njeuml trung pyetjeje Neumlse ajo duhet peumlrdorur patjeteumlr eumlshteumlmireuml ta dalloni duke e theksuar (bold) ose duke e kapitalizuar (NUK)
Sigurohuni qeuml teuml gjitha peumlrgjigjet janeuml neuml teuml njeumljteumln gjateumlsi gramatikeuml apo veumlshtireumlsi konceptimi
Mos peumlrdorni shtesa teuml panevojshme psh duke e beumlreuml meuml teuml zgjatur meuml teuml peumlrpunuar meuml teuml peumlrgjithshme apomeuml teknike
Shembull
I dobeumltPjesa e lules qeuml mban vezeumlt eumlshteuml quajtur njeuml A thekB vezoreC pistilD petal
I peumlrmireumlsuarPjesa e lules qeuml mban vezeumlt quhet A thekB vezoreC pistilD petal
Gjithashtu peumlrdorimi i faleumlve si zakonisht disa dhe peumlrgjitheumlsisht janeuml shtesa teuml peumlrgjigjes seuml sakteuml ndeumlrsapeumlrdorimi i faleumlve si asnjeumlhereuml dhe gjithmoneuml janeuml shtesa teuml peumlrgjigjeve teuml pasakta
- Shkruani alternativat e tjera qeuml teuml jeneuml qarteumlsisht teuml gabuara Alternativat janeuml teuml padobishme neumlse ato duken shumeuml qarteuml qeuml janeuml teuml gabuara Gabime tipike koncepteqeuml gabohet lehteuml sheumlrbejneuml si alternativa teuml mira
Shembull
I dobeumlt
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Peumlrgjysmohet
I peumlrmireumlsuar
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Nuk ndryshon
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1736
32 33
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
- MOS jepni alternativa qeuml janeuml pjeseumlrisht teuml sakta ose i mbivendosen peumlrgjigjes seuml sakteuml
- MOS peumlrdorni alternativat rdquoteuml gjitha meuml sipeumlrrdquo apo ldquoA dhe Brdquo teuml cilat e beumljneuml pyetjen teuml veumlshtireuml neuml meumlnyreuml teuml
panevojshme peumlr nxeumlneumlsit
- Peumlrdorni udheumlzime me gojeuml peumlr ata qeuml kaneuml veumlshtireumlsi leximi
- Peumlrdorni shkronja teuml meumldha shtypi peumlr teuml sheumlnuar alternativat Keumlshtu eumlshteuml meuml lehteuml peumlr nxeumlneumlsit me problemeteuml teuml lexuarit
- Jepni aq alternativa sa eumlshteuml e nevojshme
- Neumlse nuk eumlshteuml e arsyeshme teuml jepni meuml shumeuml se t re alternativa mos shtoni neuml meumlnyreuml teuml panevojshme Nuk kaasgjeuml magjike peumlr kateumlr apo peseuml alternativa
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund ta peumlrdorim peumlr teuml testuar shumeuml nivele teuml teuml meumlsuaritbull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml testuar ateumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr teuml integruar inormacionin
bull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml diagnostikuar veumlshtireumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr koncepte teuml caktuarabull Na siguron inormata kthyese peumlr alternativat e gabuara dhe teuml sakteumln peumlr meumlnyreumln si ato kaneuml unksionuarbull Mund teuml shtojmeuml meuml shumeuml pyetje peumlr teuml mbuluar meuml shumeuml programbull Mund teuml mbulojmeuml meuml shumeuml nivele veumlshtireumlsiebull Zakonisht duan meuml pak koheuml peumlr peumlrgjigje nga nxeumlneumlsit
Mangeumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund teuml perceptohet meuml e ndeumlrlikuarbull Nuk janeuml teuml peumlrshtatshme peumlr teuml matur qeumlndrimet ndaj teuml meumlsuarit pasi peumlrgjigja e veumlrteteuml mund teuml
gjendet lehteuml edhe indirekt edhe rasteumlsishtbull Nuk lejon teuml demonstrohen njohuri jashteuml opsioneve teuml dheumlnabull Keumlrkon koheuml peumlr teuml arritur neuml pyetje teuml cileumlsiseuml seuml larteuml teuml keumltij llojibull Favorizon parashikimin (marrjen mend) pasi gjithmoneuml njeuml eumlshteuml peumlrgjigje e veumlrteteumlbull Janeuml teuml mundshme peumlr keqinterpretim nga nxeumlneumlsit
56 Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar
Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar peumlrdoren neuml meumlnyreuml tipike peumlr teuml matur ateumlsineuml e teuml dalluarit neumlse njeuml pohimeumlshteuml ose jo i veumlrteteuml Pyetjet janeuml zakonisht neuml njeuml ormeuml deklarative qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml shprehet neumlse janeumlteuml veumlrteta apo teuml gabuara
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve ldquoE veumlrteteumlE gabuarrdquoShkruajeni pyetjen qeuml opsionet e peumlrgjigjes teuml jeneuml neuml peumlrputhje me logjikeumln e faliseuml Peumlr shembull neumlse doni teuml testoni ldquoshqiptiminrdquo nuk ka kuptim teuml peumlrdorni ormatin ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo siopsion teuml peumlrgjigjes e sakteumle pasakteuml do teuml ishte njeuml ormeuml meuml e peumlrshtatshme teuml shkruariPeumlrdorni ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo veteumlm peumlr teuml vlereumlsuar inormacionin qeuml eumlshteuml akt dhe jo objekt i debatit apogjykimit
Shembuj
I dobeumlt Njeuml paralelogram mund teuml jeteuml drejtkeumlndeumlsh V GI peumlrmireumlsuar Paralelogrami qeuml ka njeuml keumlnd teuml drejteuml eumlshteuml drejtkeumlndeumlsh V G
Shkruani fali qeuml janeuml ploteumlsisht teuml veumlrteta ose ploteumlsisht teuml gabuara MOS bashkoni inormacion teuml veumlrteteuml me teuml
gabuar neuml njeuml pyetje teuml vetme
I dobeumlt Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3 ose teuml numrave teuml tjereumlV G
I peumlrmireumlsuar Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3V G
Pohimet e gabuara duhet teuml jeneuml gabime teuml zakonshme Mos u mjatoni veteumlm duke vendosur NUKJO neuml njeuml
pohim peumlr ta beumlreuml ateuml teuml gabuar
Shembull
I rregullt Peumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml veumlrtetohet barazimi x n =(-x)n
3457
I gabuarPeumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml NUK veumlrtetohet barazimi x n
= (ndash x) n
3457
- Shmangni faliteuml e gjataShembull
I dobeumlt Njeuml filxhan me ujeuml teuml nxehteuml me njeuml lugeuml brenda tij do teuml tohet meuml shpejt nga njeuml filxhan me teumlnjeumljteumln sasi uji teuml nxehteuml por qeuml nuk ka lugeuml si neuml rastin e pareuml
V G
I peumlrmireumlsuar Uji i nxehteuml neuml njeuml goteuml tohet meuml shpejt neumlse vendosim njeuml lugeuml neuml teuml V G
- Shmangni faleumlt dhe aktet e pakuptimta ose triviale
Shembull
I dobeumlt Energjia e ujit ormohet nga uji V GI peumlrmireumlsuar Energjia ujore eumlshteuml njeuml nga llojet kryesore teuml energjiseuml seuml pasteumlr V G
Shmangni faleuml teuml tilla si asnjeumlhereuml gjitheuml ccedildo dhe absolutisht qeuml janeuml tipike qeuml teuml keumlshillojneuml alternativeumlne gabuar
Shmangni peumlrdorimin e mbiemrave dhe ndajoljeve teuml paqarta teuml tilla si shpesh ndonjeumlhereuml rasteumlsisht peumlrteuml vetmin akt qeuml ato peuml rdoren neuml meumlnyra teuml ndryshme nga studenteuml teuml ndrysheumlm
57 Pyetjet me shoqeumlrimPyetjet me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) ndeumlrtohen duke dheumlneuml njeuml listeuml faleumlsh stimuluese (mjedisepremisa) dhe njeuml bashkeumlsi tjeteumlr me peumlrgjigjet faleumlshprehje apo piktura
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1836
34 35
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
TABELA 12 Forma
PREMISA PEumlRGJIGJE
Premisa 1 Peumlrgjigjea
Premisa 2 Peumlrgjigje b
Premisa 3 Peumlrgjigje c
Premisa 4 Peumlrgjigje d
Peumlrgjigje e
Shembull 1Peumlr tabeleumln 12 meuml poshteuml gjeni kush nga kolona I i peumlrket kujt nga kolona II dhe lidhini me shigjeteuml
I peumlrmireumlsuarPeumlr ccedildo peumlrbeumlreumls neuml teuml majteuml neuml koloneumln I gjeni kushormuleuml i peumlrket nga kolona II dhe lidhini me shigjeteumlCcedildo ormuleuml peumlrdoreni veteumlm njeuml hereuml
Ujeuml bull H2SO
4
Kripeuml bull NH3
Amonjak bull Na Cl Acid sulurik bull H
2O
I dobeumltUjeuml bull Na Cl
Ka zbuluar Radiumin bull Curie
Kripeuml bull NH3
Viti i nisjes seuml luteumls II boteumlrore bull H2O
Amonjak bull 1939
Shembull 1- Pyetjet me shoqeumlrim
2 x ndash 1 = 0 Identitet
2a 2 + 3b Ekuacion
4a 3 Polinom
Monom
Si teuml peumlrmireumlsojmeuml pyetjen - Peumlrdorni ldquo material teuml njeumljteumlrdquo neuml teuml dy grupetbashkeumlsiteuml
58 Pyetje me prezantim vizivgrafk
RRITJATeuml rinjteuml rriten meuml shumeuml
Neuml vitin 1998 gjateumlsia mesatare e emrave dhe meshkujve teuml rinj neuml Holandeuml eumlshteuml paraqitur neuml keumlteuml grafik
GjateumlsiaGjateumlsia mesatare e teuml rinjve 1998
Gjateumlsia mesatare e teuml rejave 1998
Mosha
190
180
170
160
150
140
130
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
(cm)
Pyetja 1 Qeuml prej vitit 1980 gjateumlsia mesatare e emrave 20-vjeccedilare eumlshteuml rritur me 23 cm neuml 1706 cm Cila ka qeneumlgjateumlsia mesatare e njeuml 20-vjeccedilareje neuml vitin 1980
Peumlrgjigjja____________cm
Pyetja 2 Shpjegoni se si e tregon grafiku qeuml mesatarisht norma e rritjes peumlr vajzat ngadaleumlsohet pas mosheumls 12 vjeccedilare
Pyetja 3
Sipas keumltij grafiku mesatarisht gjateuml cileumls periudheuml neuml jeteumln e tyre janeuml emrat meuml teuml gjata sesa meshkujt e seumlnjeumljteumls mosheuml
59 Problemat reumlndeumlsia dhe metoda teuml zgjidhjes seuml tyreeoria dhe praktika sugjeron qeuml neuml zgjidhjen e problemave teuml menduarit eumlshteuml meuml i reumlndeumlsisheumlm senjohuriteuml Zgjidhja e problemeumls eumlshteuml njeuml prej kategorive meuml teuml larta teuml teuml menduarit qeuml meumlsuesit peumlrdorin menxeumlneumlsit trsquou meumlsojneuml si teuml mendojneuml kur veteumlm njohuriteuml nuk mjatojneuml peumlr zgjidhjen e problemeumls
Ccedilfareuml eumlshteuml zgjidhja e njeuml probleme
Neuml zgjidhjen e njeuml probleme nxeumlneumlsi peumlrmbledh gjitheuml sa ka meumlsuar meuml pareuml dhe i zbaton ato neuml situateumlne problemeumls qeuml eumlshteuml e re dhe e ndryshme nga ccedilareuml ai ka meumlsuar meuml pareuml
- Zgjidhja e njeuml probleme nuk eumlshteuml thjesht njeuml algoriteumlm Ekzistenca e njeuml problemi neumlnkupton se nxeumlneumlsi eumlshteuml peumlrballur me diccedilka qeuml nuk e njeh peumlr teuml cileumln nukmund teuml zbatohet thjesht njeuml model Njeuml problem nuk mund teuml konsiderohet meuml i tilleuml kur mund teumlzgjidhet lehteuml nga algoritme teuml meumlsuara meuml pareuml (Krulik and Rudnick -1980)- Zgjidhja e njeuml probleme lidh teorineuml me praktikeumlnNeuml meumlnyreuml specifike zgjidhja e njeuml probleme mundeumlson zbatimin e njohurive abstrakte teuml shkolleumls neumlpeumlrvoja konkrete teuml boteumls reale
- Zgjidhja e njeuml probleme na meumlson teuml jemi krijues Probleme teuml ndryshme teuml jeteumls reale keumlrkojneuml krijimtari Zgjidhja e problemave zhvillon te nxeumlneumlsitkapacitete krijuese
- Zgjidhja e problemeumls si njeuml varg instruksioneshEumlshteuml procesi i ndjekjes seuml njeuml radhe (vargu) instruksionesh (udheumlzimesh) qeuml nxeumlneumlsi peumlrdor neuml situata teumlndryshme jeteumlsore
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1936
36 37
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shembull Neuml njeuml darkeuml janeuml tuar 12 ccedilite ryeza e darkeumls eumlshteuml e ormuar nga Bashkimi i disa tryezave teumlvogla katrore qeuml ormojneuml njeuml tryezeuml teuml madhe teuml gjateuml Gjeni sa tavolina teuml vogla katrore duhen peumlr teuml ulurkeumlta 24 teuml tuar
Hapi I ndash teuml lexuarit e problemit Nxeumlneumlsi identifikon disa nga konceptet e dheumlna psh tavolina teuml vogla katrore 12 ccedilite bashkimi i disatryezave teuml vogla katrore tryezeuml e madhe e gjateuml 24 teuml tuar
Hapi II ndash keumlrkimi Nxeumlneumlsi keumlrkon teuml gjejeuml kush janeuml konceptet kryesore dhe si janeuml teuml lidhura me peumlrmbajtjen e problemeumlsNeuml njeuml areuml meumlnyre ai keumlrkon si ta kuptojeuml meuml thjesht problemeumln Neuml keumlteuml azeuml ai mund teuml vizatojeuml e dhenjeuml skiceumltabeleuml ku vendos neuml radhe njeuml tryezeuml dy tryeza tre e keumlshtu vazhdon
Hapi III ndash zgjedhja e njeuml strategjie
Nxeumlneumlsi nxjerr peumlrundime ose ngre hipoteza pas dy hapave meuml sipeumlr Neuml keumlteuml azeuml ai hamendeumlson osesupozon njeuml zgjidhje
Hapi IV ndash zgjidhja e problemeumls Pasi e ka zgjedhur metodeumln nxeumlneumlsi e zbaton ateuml neuml rastin e problemeumls Neuml shembullin toneuml ai do teumlvazhdojeuml sipas hapit III me skiceumln apo grafikun derisa teuml uleuml 24 teuml tuarit
Shembull Hapi II - KeumlrkimiVizaton njeuml skiceumldiagram me teuml dheumlnat e problemeumls
Beumln njeuml tabeleuml sheumlnon teuml dheumlnat dhe keumlrkon ose zbulon lidhjet e tyre
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 - - -
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 - - -
Rasti yneuml kur shtojmeuml njeuml tryezeuml numri i teuml tuarve qeuml ulen rritet me 2
Shembull Hapi III - Zgjedhja e njeuml strategjie
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 5 6 7
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16
Nxeumlneumlsi tenton teuml ngrejeuml njeuml hipotezeuml meqeuml modeli i krijuar eumlshteuml i veumlrteteuml ose unksionon peumlr 16 teuml tuar Nemund teuml vazhdojmeuml teuml shtojmeuml nga njeuml tavolineuml peumlr ccedildo ccedilit teuml tuarish qeuml kaneuml mbetur(16 + 8 = 24) Hipotezado teuml duhen 11 tryeza peumlr teuml ulur 24 teuml tuarit
Shembull Hapi IV - Zgjidhja e problemit
NUMRI I TAVOLINAVE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24
Hapi final prova dhe peumlrgjitheumlsimi
Nxeumlneumlsi veumlrteton peumlrgjigjen e tij dhe keumlrkon peumlr variacione teuml zgjidhjes seuml problemeumls Psh gjen njeuml ormuleuml t= (n ndash 2)2 ku kemi sheumlnuar t ndash numrin e tryezave dhe n ndash numrin e teuml tuarve Njeuml tjeteumlr psh mund teumlkeumlrkojeuml dhe gjejeuml njeuml ormuleuml qeuml lidh numrin e teuml tuarve neuml vareumlsi teuml tryezave n = 2t + 2 ose n = 2(t + 1)
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Peumlr disa objektiva meumlsimore testet qeuml peumlrmbajneuml pyetje me und teuml hapur janeuml meuml teuml vleshme se testet qeumlpeumlrmbajneuml veteumlm pyetje teuml mbyllura kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e veumlrteteuml kur nxeumlneumlsit vlereumlsohen peumlr shprehikompleksePyetjet me und teuml hapur u japin nxeumlneumlsve meuml shumeuml liri neuml ormulimin e peumlrgjigjeve teuml tyre duke u dheumlneumlmundeumlsi peumlr meuml shumeuml kreativitet
Mangeumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Janeuml teuml veumlshtira peumlr tu ormuluar sidomos neuml sensin qeuml nxeumlneumlsi ta kuptojeuml qarteumlsisht ccedilareuml lloj peumlrgjigjejeduhet teuml japeuml
Vlereumlsimi me pikeuml eumlshteuml i ndrysheumlm nga njeumlri vlereumlsues te tjetri Neuml akt ne synojmeuml qeuml sistemi i vlereumlsimitme pikeuml teuml jeteuml sa meuml i qeumlndruesheumlm Vlereumlsimi me pikeuml i peumlrgjigjeve merr meuml shumeuml koheuml
Peumlrveccedil rregullave teuml meumlsipeumlrme peumlr teuml gjitha ormat e pyetjeve ka edhe rregulla teuml tjera qeuml meumlsuesit especialisteumlt i njohin Ne kemi synuar teuml paraqesim disa prej tyre dhe mundeumlsisht ato meuml kryesoret Zbatimi irregullave teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve eumlshteuml njeuml garanci shumeuml e mireuml peumlr teuml prodhuar pyetje cileumlsore
Hartimi i pyetjeve sipas standardeve meuml teuml mira teuml peumlrshkruara dhe kombinimi i tyre sipas rubrikave teumlpeumlrshkuara neuml pjeseumlt e tjera teuml materialit na garanton ndeumlrtimin e njeuml testi peumlrmbledheumls me standarde teuml larta
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2036
38 39
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
6 ANALIZEuml TESTIPYETJESH
61 Analiza e pyetjeve Analiza e pyetjeve ngeumlrthen neuml vete vlereumlsimin sasior teuml pyetjeve sipas shkalleumls (pikeumlt e fituara) Qeumlllimi eumlshteumlpeumlr teuml marreuml meuml shumeuml inormacion mbi ccedildo pyetje peumlr teuml peumlrcaktuar mbajtjen shirjen apo rishikimin e tyreDy tregues teuml reumlndeumlsisheumlm peumlr analizimin e pye tjeve janeuml
A Veumlshtireumlsia e pyetjesB Diskriminimi i pyetjes
Vlereumlsimet tjera qeuml peumlrdoren peumlr analizeuml teuml pyetjeve janeuml
A Teuml hamendeumlsuarit - neumlse studenteumlt lehteuml mund teuml keneuml peumlrjashtuar njeuml ose meuml shumeuml alternativa ateumlhereumlshansi i teuml hamendeumlsuarit eumlshteuml rritur duke zvogeumlluar vlereumln e diskriminimit teuml asaj pyetje
B Pyetjet paragjykuese - pyetjet peumlr teuml cilat personat me zoteumlsi teuml barabarteuml nga grupe teuml ndryshmekulturore kaneuml probabilitete teuml ndryshme teuml suksesit Dallimet neuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes vlereumln ediskriminimit etj ccedilojneuml neuml modele teuml ndryshme peumlr teuml reflektuar Dierencimi mund teuml tregojeuml sepyetjet e testimit nuk janeuml duke matur teuml njeumljtin ormim peumlr secilin grup
C Pyetjet jashteuml programit - keumlto lloj pyetjesh mund teuml konstatohen kur nuk kaneuml marreuml peumlrgjigje nganxeumlneumlsit e avancuar Neuml keumlteuml rast pyetja duhet analizuar neumlse ka qeneuml e lehteuml ose jashteuml programit Kurpyetja eumlshteuml e lehteuml nxeumlneumlsi i avancuar shaq meuml shumeuml hezitim peumlr trsquou peumlrgjigjur duke menduar se pyetjamund teuml keteuml probleme Rasti i mbetur kur pyetja eumlshteuml brenda intervalit teuml veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml qeuml ajo teuml jeteuml jashteuml programit ose neuml zoneuml teuml pareumlndeumlsishme teuml tij Shmangia e keumltyre lloj pyetjesh mundeumlsohetnga beumlrja sa meuml mireuml e tabeleumls seuml peumlrmbajtjes seuml testit
Pyetjet paragjykuese ndash udheumlzime5
bull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime apo pyetje qeuml nxisin stereotipatbull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime qeuml mund teuml ndikojneuml neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml neuml perormanceumln e individeumlve
ose grupeve teuml nxeumlneumlsvebull Shmangni gjuheumln qeuml eumlshteuml tepeumlr konuze ose komplekse dhe ccedilon neuml vlereumlsime teuml padobishmebull Shmangni temat e vlereumlsimit qeuml mund teuml shqeteumlsojneuml ose teuml jeneuml shumeuml teuml ndjeshme peumlr nxeumlneumlsit neumlse
nuk ka njeuml keumlrkeseuml detyruese peumlr teuml vlereumlsuar keumlto temabull Minimizoni teuml gjitheuml aktoreumlt e pareumlndeumlsisheumlm qeuml mund teuml ndikojneuml neuml gjykimin dhe rezultatin e perormanceumls
seuml nxeumlneumlsve sibull Faktoreumlt stilistik teuml tilleuml si shkrimi i doreumls falori i peumlrdorur ose struktura e falive kur qeumlllimi i njeuml
vlereumlsimi teuml shkruar eumlshteuml teuml vlereumlsojeuml veteumlm peumlrmbajtjen dhe teuml menduaritbull Paragjykimi i meumlsuesit qeuml mund teuml rezultojeuml neuml njeuml tendenceuml teuml peumlrgjithshme peumlr teuml qeneuml shumeuml bujar
ose shumeuml i ashpeumlr dhebull Eekti ku njeuml peumlrshtypje e peumlrgjithshme ose vlereumlsim i meumlparsheumlm ndikon vlereumlsimin e tanisheumlm
5 httpwwwjcseeorgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
Rishikim Testi
bull Vlereumlsimi i aneumlve teuml orta dhe teuml dobeumlta teuml pyetjevebull Ndryshimet neuml bazeuml teuml analizave teuml rezultatevebull Rishikoni qeumlllimet e testit peumlr teuml zbatuar ccedildo ndryshim
62 Analiza e shpeshteumlsiseuml
Analiza e shpeshteumlsiseuml mat numrin e hereumlve qeuml zgjidhet secila alternativeuml nga nxeumlneumlsit Neumlse alternativa teumlcaktuara zgjidhen pak ato mund teuml jeneuml teuml paeektshme dhe duhet teuml mendoni trsquoi zeumlvendeumlsoni me alternativameuml konkuruese
63 Veumlshtireumlsia e pyetjesVeumlshtireumlsia e njeuml pyetjeje matet duke pjeseumltuar numrin e peumlrgjigjeve teuml sakta me numrin total teuml peumlrgjigjeveVeumlshtireumlsia shkon nga 0 neuml 1 (0 shumeuml e veumlshtireuml me asnjeuml nxeumlneumls qeuml teuml jeteuml peumlrgjigjur sakteuml dhe 1 qeumlneumlnkupton qeuml teuml gjitheuml pjeseumlmarreumlsit neuml test janeuml peumlrgjigjur sakteuml)
V = RN
V = VeumlshtireumlsiR = numri i nxeumlneumlsve qeuml kaneuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakta teuml pyetjesN = numri i peumlrgjithsheumlm i nxeumlneumlsve
Rekomandime peumlr variacionet e vlerave V Rekomandime peumlr vlerat e pranueshme teuml V Disa shembuj teumlvlerave teuml pranueshme peumlr V teuml hasura neuml literature janeuml 02 neuml 09 04 neuml 085 dhe 03 neuml 07Ne rekomandojmeuml intervalin 025 neuml 075 qeuml peumlrdoret edhe neuml Shqipeumlri Pyetja me vlereuml V neuml intervalin0-025 do teuml thoteuml se eumlshteuml meuml e veumlshtireuml se duhet Pyetja me vlereuml V neuml intervalin 075-100 do teuml thoteuml seeumlshteuml meuml e lehteuml se duhet
Shembull Le teuml konsiderojmeuml se jepen dy pyetje me alternativa ku peumlr secileumln duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen esakteuml ndeumlrmjet kateumlr mundeumlsive (A B C dhe D) Neuml tabeleumln 9 tregohet sa student zgjedhin peumlrkateumlsisht secileumlnprej alternativave (peumlr Pyetjen 1 dhe 2)
Veumlshtireumlsia e pyetjes
PYETJA A B C D
1 0 3 24 32 12 13 3 2
tregon peumlrgjigjen e sakteuml
Peumlr Pyetjen 1 ne veumlrejmeuml qeuml A nuk eumlshteuml njeuml alternativeuml e mireumlmdashasnjeumlri nga nxeumlneumlsit nuk e ka zgjedhur sipeumlrgjigje Ne gjithashtu mund teuml njehsojmeuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml kaneumlzgjedhur peumlrgjigjen e sakteuml (24) me numrin total teuml nxeumlneumlsve (30)Duke peumlrdorur keumlteuml ormuleuml veumlshtireumlsia e Pyetjes 1 eumlshteuml 2430 ose 08
Njeuml rregull i peumlrgjithsheumlm eumlshteuml qeuml neumlse vlera peumlr veumlshtireumlsineuml e pyetjes eumlshteuml meuml e madhe se 075 ajo eumlshteumlnjeuml pyetje e lehteuml Neumlse vlera e veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml meuml e vogeumll se 025 ajo eumlshteuml njeuml pyetje e veumlshtireuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2136
40 41
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Duke pasur parasysh keumlto parametra kjo pyetje do teuml mund teuml konsi derohet mesatarisht e lehteuml - shumica(80) e nxeumlneumlsve janeuml peumlrgjigjur korrekt
Pyetja 2 eumlshteuml shumeuml meuml e veumlshtireuml (1230 = 040) Neuml teuml veumlrteteuml neuml Pyetjen 2 meuml shumeuml nxeumlneumls zgjedhinpeumlrgjigjen (B) krahasuar me ata qeuml zgjedhin peumlrgjigjen (A) Kjo pyetje duhet analizuar me kujdes peumlr teumlsiguruar qeuml B eumlshteuml njeuml alternativeuml e duhur (e peumlrshtatshme)
64 Diskriminimi i pyetjesNjeuml tjeteumlr matje Koeficienti i Diskriminimit ka teuml beumljeuml me sa dierencon njeuml vlereumlsim ndeumlrmjet pikeumlve teumllarta dhe teuml uleumlta Me faleuml teuml tjera ju duhet teuml beumlni teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit me arritje teuml larta duhet teuml keneumlzgjedhur alternativeumln e sakteuml neuml njeuml pyetje meuml shumeuml hereuml sa e kaneuml zgjedhur ateuml te grupi i nxeumlneumlsve mearritje meuml teuml uleumlta
Neumlse arrijmeuml keumlteuml themi se kemi njeuml diskriminim pozitiv (ndeumlrmjet 0 dhe 1) Kjo do teuml thoteuml se nxeumlneumlsit qeumlkaneuml marreuml meuml shumeuml pikeuml neuml peumlrundim teuml testit zgjedhin alternativeumln e sakteuml peumlr njeuml pyetje teuml caktuar meumlshumeuml hereuml se e zgjedhin ateuml nga grupi i nxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta Neumlse ju gjeni qeuml grupi inxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta janeuml peumlrgjigjur sakteuml meuml shumeuml hereuml ateumlhereuml pyetja ka koeficientnegativ teuml diskriminimit (ndeumlrmjet -1 dhe 0)
D = (H-L)ND = diskriminimiH = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e sipeumlrme (gjysma qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml) e pikeumlve teuml testitL = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e nxeumlneumlsve qeuml ka fituar meuml pak pikeuml neuml testN = numri i nxeumlneumlsve teuml njeuml neumlngrupi
Shembull Neuml tabeleumln 9 tregohen rezultatet e 10 pye tjeve nxeumlneumlsve teuml njeuml testi Vini re qeuml nxeumlneumlsit janeumlrenditur duke vendosur neuml krye ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml
Diskriminimi i pyetjes
NXEumlNEumlS TOTALPIKEuml ()
PYETJET
1 2 3
Nxeumlneumls 1 93 1 0 1
Nxeumlneumls 2 90 1 0 1
Nxeumlneumls 3 82 0 0 1
Nxeumlneumls 4 80 1 0 1
Nxeumlneumls 5 70 1 0 1
Nxeumlneumls 6 60 1 0 0
Nxeumlneumls 7 60 1 0 1
Nxeumlneumls 8 50 1 1 0
Nxeumlneumls 9 44 1 1 0
Nxeumlneumls 10 40 0 1 0
ldquo1ldquo tregon qeuml peumlrgjigja eumlshteuml e sakteuml bdquo0ldquo tregon peumlrgjigje teuml pasakteuml
Ndiqni hapat e meumlposhteumlm peumlr teuml peumlrcaktuar Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml dhe Koeficientin e Diskriminimit1 Pasi trsquoi keni renditur nxeumlneumlsit duke vendosur meuml lart ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml numeumlroni sa nga
ata janeuml neuml grupin e pikeumlve meuml teuml larta dhe sa nga grupi i pikeumlve teuml uleumlta qeuml i janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjesPeumlr pyetjen 1 janeuml 4 nxeumlneumls neuml gjysmeumln e sipeumlrme qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml peumlr pyetjen dhe 4 nxeumlneumls neumlgjysmeumln e poshtme
2 Peumlrcaktoni Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml metotalin e numrit teuml nxeumlneumlsve Peumlr Pyetjen 1 ky do teuml jeteuml 810 ose V(p)=080
3 Peumlrcaktoni koeficientin e diskriminimit duke zbritur nga numri i nxeumlneumlsve qeuml i janeuml peumlrgjigjur pyetjes sakteuml neumlgrupin e pikeumlve teuml larta numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjes neuml grupin e pikeumlve teuml uleumlt Pastajrezultatin e pjeseumltoni me numrin e nxeumlneumlsve teuml ccedildo grupi (qeuml neuml rastin toneuml janeuml 5 neuml ccedildo grup)
Peumlr pyetjen 1 kjo do teuml thoteuml qeuml duhet teuml zbritni 4 nga 4 ta pjeseumltoni me 5 dhe rezultati peumlr Koe eDiskriminimit del 0
Peumlrgjigjet peumlr Pyetjet 1 ndash 3
PYETJA SAKTEuml (GRUPI I S IPEumlRM) SAKTEuml (GRUPI I ULEumlT) VEumlSHT IREumlSIA V(P) D ISKRIMINIMI (D)
Pyetja 1 4 4 080 0
Pyetja 2 0 3 030 -06
Pyetja 3 5 1 060 08
ani qeuml kemi tabeleumln e ploteumlsuar ccedilareuml neumlnkupton Ne veumlrejmeuml se Pyetja 2 ka njeuml koeficient veumlshtireumlsie 030(do teuml thoteuml shumeuml e veumlshtireuml) dhe peumlr meuml tepeumlr ka koeficientin e diskriminimit negativ -06 (do teuml thoteumlse nxeumlneumlsit me arritje meuml teuml uleumlta kaneuml qeneuml meuml teuml prirur peumlr teuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakteuml) Kjo pyetje duhetanalizuar me kujdes dhe ndoshta duhet ndryshuar ose hequr Pyetja meuml e mireuml nga teuml gjitha paraqitet Pyetja3 e cila ka njeuml nivel teuml keumlnaqsheumlm veumlshtireumlsie (060) dhe diskriminon jashteumlzakonisht mireuml (080)Sa nga pyetjet kaneuml veumlshtireumlsi mesatare Keumlto janeuml meuml teuml mirat sepse ato sigurojneuml mundeumlsineuml meuml teuml mireuml peumlrteuml diskriminuar (peumlr ta veumlrejtur keumlteuml shihni koeficientet e diskriminimit maksimal teuml tyre neuml radheumln e pareumlteuml titujve) Pyetjet teuml cilave shumica e nxeumlneumlsve u peumlrgjigjet mireuml ose shumica u peumlrgjigjet gabim thjesht nukmund teuml diskriminojneuml shumeumlProva meuml e reumlndeumlsishme peumlr diskriminimin e njeuml pyetje eumlshteuml ta krahasojmeuml ateuml me maksimumin e mundsheumlmSa mireuml diskriminon secila pyetje lidhur me maksimumin e mundsheumlm
Meuml poshteuml jepet njeuml rregull i peumlraeumlrtbull Diskriminimi eumlshteuml praneuml maksimumit teuml mundsheumlm = pyetje shumeuml
diskriminuesebull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa gjysma e maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje me diskriminim teuml keumlnaqsheumlmbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa ccedilereku i maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje e dobeumltbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlr zero = pyetje qeuml nuk diskriminonbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml negativ = pyetje e keqe (hiqeni neumlse
eumlshteuml meuml e vogeumll se -01)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2236
42 43
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 1 ndash MODELE TESTE PEumlRVLEREumlSIM PEumlRMBLEDHEumlSLeumlnda MatematikeumlTabela e specifkimeve teuml testit matematikeuml - Klasa 6-9
Matematikeuml - Fushat Peumlrmbajtjet Njohje Teuml kuptuarit Zbatim Anali zeuml Sintez euml Vlereumlsim Shuma
Numri22
Shprehje numerike 9c(1) 1(1) 2(2)
Numrat e ploteuml 11(2) 1(2)
Tyesat 2(1) 1(1)
Fuqiteuml 6(2) 4(1) 2(3)Krahasimi i numraveme paraqitje teumlndryshme
8(3) 1(3)
Algjebra dheFunksioni
32
Rreumlnja e ekuacionit 3(1) 1(1)
Vlera teuml unksioneve 7(3) 1(3)
Tjeshtimi ishprehjeve shkronjore 9a(2) 9b(2) 16(3) 3(7)
Sistemet e dyekuacioneve
20a(2) 1(2)
Grafiku i unksionevey= kx + a
Inekuac teuml uq seuml pareumlme njeuml ndrysh
18(3) 1(3)
Gjeometriadhe matjet
32
Kthimi i njeumlvlersheumlmneuml njeumlsi matje teuml tjera
5(1) 1(1)
Simetria 10(2) 1(2)
Ngjashmeumlria etrekeumlndeumlshave
12(1) 15(2) 2(3)
Gjetja e elementeveneuml trekeumlndeumlshinkeumlnddrejteuml
17(2) 12(2) 2(4)
Rrethi dhe tangjenca 19(4) 1(4)
Drejteumlzat neuml planinkoordinativ
20b(2) 1(2)
Mbledhja orgdhe peumlrpunimi
i teuml dheumlnave14
Mesatarja 14a(1) 14b(2) 2(3)
Leximi i teuml dheumlnave 13a(2) 13b(2) 2(4)
Totali 2(4) 6(11) 10(15) 3(8) 4(8) 1(4) 26 (50pikeuml)
TESTVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt - Klasa 6-9
Leumlnda Matematikeuml
Udheumlzime peumlr nxeumlneumlsin
esti neuml total ka 20 pyetje (26 keumlrkesa) Peseuml pyetjet e para janeuml pyetjet me alternativa dhe vlereumlsohen menga 1 pikeuml Pjesa tjeteumlr janeuml pyetjet me ploteumlsim me zgjidhje etj Pikeumlt peumlr secileumln keumlrkeseuml teuml pyetjeve janeumldheumlneuml peumlrbri tyreKoha peumlr zhvillimin e testit eumlshteuml 2 oreuml
Peumlr peumlrdorim nga komisioni i vlereumlsimit
Keumlrkesa 1 2 3 4 5 6 7 8 9a
Pikeuml
Keumlrkesa 9b 9c 10a 10b 11 12 13a 13b 14a
Pikeuml
Keumlrkesa 14b 15 16 17 18 19 20a 20b
Pikeuml
otali i pikeumlve KOMISIONI I VLEREumlSIMIT
NotaNiveli
Detyra 1 1 + 2(17 ndash 12) = 1 pikeuml A) 0B) 1
C)
D) 2
Detyra 2 Ccedil lsquopjeseuml e drejtkeumlndeumlshit eumlshteuml e ngjyrosur 1 pikeuml
A)
B)
C)
D)
Detyra 3 Zgjidhja e ekuacionit 3 ndash 2 x = x eumlshteuml 1 pikeuml
A) x = ndash 1B) x = 0
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2336
44 45
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C) x = 1D) x = 2
Detyra 4 42ndash2 middot 23 = 1 pikeuml A) 2ndash6
B) 2ndash5
C) 2D) 22
Detyra 5 Neumlse 1200 metra i peumlrshkoni neuml 12 minuta gjeni shpejteumlsineuml tuaj neuml kilometeumlr peumlr oreuml A) 4 kmoreuml 1 pikeumlB) 6 kmoreumlC) 8 kmoreumlD) 10 kmoreuml
Detyra 6 Ploteumlsoni barazimin(p+2)middot(p+2)middot_____middot 32middot____ = (p+2)3middot(32)2 2 pikeuml
Detyra 7 Ploteumlsoni tabeleumln me vlerat qeuml merr unksioni peumlr vlerat e dheumlna teuml x-it3 pikeuml
Detyra 8 Renditni numrat nga meuml i vogli te meuml i madhi 3 14 03 33 3 pikeuml
Detyra 9 Paraqitni meuml thjeshteuml shprehjet
a) k 2 - 2k + 5k 2 + 6k = 2 pikeuml
b) 14 - 8middot = 2 pikeuml
c) 002 middot 103 1 pikeuml
Detyra 10 Segmenti AD eumlshteuml ndareuml neuml tre pje seuml teuml barabarta
2 pikeumlPloteumlsoni kutizat
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
Detyra 11 Festivali i zeumlrave teuml rinj u hap diteumln e enjte dhe u ndoq nga 345 spektatoreuml Numri ispektatoreumlve dyfishohej ccedildo diteuml Sa spektatoreuml e ndoqeumln estivalin neuml nateumln finale qeuml u mbajt diteumln ediel
2 pikeuml
Detyra 12 Neuml trekeumlndeumlshin keumlnddrejteuml ABC keumlndi A eumlshteuml 30ordm DE = 1cm dhe AD=DC Gjeni gjateumlsiteumle brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit ABC
3 pikeuml
Detyra 13 Neuml grafik paraqitet numri i nxeumlneumlsve djem dhe vajza qeuml peumllqejneuml meuml shumeuml rutat oseeumlmbeumllsirata) Sa peumlrqind e tyre peumllqejneuml rutat 2 pikeuml
b) Zgjedhim rasteumlsisht njeuml nxeumlneumls Gjeni probabilitetin qeuml i zgjedhuri teuml jeteuml djaleuml 2 pikeuml
150
Fruta
Embelsira
D jem Vajza
100
50
0
Detyra 14 Jepet bashkeumlsia - 9 - 8 - 3 0 7 10a) Gjeni mesataren 1 pikeumlZgjidhen tre numra teuml ndrysheumlm a b dhe c Gjeni vlereumln meuml teuml madhe teuml mundshmeteuml prodhimit a middot b ndash c 2 pikeuml
Detyra 15 Jepet paralelogrami ABCD me sipeumlraqe 15 cm2 dhe brinjeuml aneumlsore AD = 3cmDiagonalja DB eumlshteuml pingule AD Gjeni perimetrin e paralelogramit 2 pikeuml
Detyra 16 Tjeshtoni 3 pikeuml
Detyra 17 Jepet trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml dybrinjeumlnjeumlsheumlm ABC me hipotenuzeuml BC =8cmGjeni gjateumlsiteuml e kateteve teuml trekeumlndeumlshit 2 pikeumlDetyra 18 Peumlr ccedillsquovlera teuml x - it nga R vlera e shprehjes eumlshteuml meuml e madhe se vlera e shprehjes x ndash1
3 pikeuml
Detyra 19 S1 dhe S
2 janeuml dy gjysmeumlrratheuml me rreze 1 njeumlsi dhe tangjenteuml si neuml figureuml Drejteumlza d eumlshteuml
tangjente me rrethin S2 neuml pikeumln B Gjeni sipeumlraqen e pjeseumls seuml ngjyrosur
4 pikeuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2436
46 47
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
S1 S2
A B
d
Detyra 20 Drejteumlzat e dheumlna neuml planin koordinativ priten neuml pikeumln Pa) Gjeni koordinatat e pikave P dhe Q 2 pikeumlb) Gjeni sipeumlraqen e trekeumlndeumlshit OPQ 2 pikeuml
y = x
y
y = 2 - x
P
Q0 x
62 Kthimi i pikeumlve neuml nota dhe nivele
Intervalet e pikeumlve Nota Niveli
41-50 Nota 5 A
31-40 Nota 4 B
21-30 Nota 3 C
11-20 Nota 2 D
00-10 Nota 1
TEST - Dituri natyreVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr gjysmeumlvjetorin e pareuml (shtator ndashdhjetor)
Detyra 1 Leumlnda nga e cila janeuml peumlrbeumlreuml keumlta trupa eumlshteuml1 pikeuml
A druriB qelqiC metaliD letra
Detyra 2 Njeumlsia bazeuml peumlr matjen e gjateumlsiseuml eumlshteuml1 pikeuml
A litriB metriC gradeumlD kilogrami
Detyra 3 Uji vlon neuml temperatureumln 1 pikeuml A 0oCB 50oCC 90oCD 100oC
Detyra 4 emperatura e ajrit qeuml tregon termometri neuml figureumln e meumlposhtme eumlshteuml
1 pikeuml A 38oCB 39oCC 40oCD 41oC
Detyra 5 Shkruani dy veti teuml leumlngjeve 2 pikeumla)___________________________________________________________b)___________________________________________________________
Detyra 6 Ploteumlsoni faliteuml5 pikeuml
a) Gjateumlsiteuml e objekteve i matim me _______________ b) Hapeumlsira qeuml zeuml njeuml trup quhet ___________________ c) Procesi qeuml shkakton largimin e ujit nga toka quhet ____________________ d) Leumlngjet marrin _____________________ e eneumls ku ndodhen e) Njeumlsiteuml themelore teuml matjes janeuml ___________________ neuml teuml gjitheuml boteumln
Detyra 7 Shkruani cileumlsiteuml e peumlrbashkeumlta teuml keumltyre trupave 3 pikeuml molleuml ccedilokollateuml karamele _______________________________ tavolineuml karrige tabeleuml __________________________________ top glob portokall __________________________________
Detyra 8 Shkruani disa veprime qeuml duhet teuml beumljneuml njereumlzit peumlr teuml patur njeuml mjedis teuml pasteumlr4 pikeuml
a) _____________________________________________________________________b) _____________________________________________________________________c) _____________________________________________________________________d) _____________________________________________________________________
Detyra 9 Ploteumlsoni faliteuml2 pikeuml
a) Neumln veprimin e njeuml orce trupat _______________b) Neuml sipeumlraqe teuml leumlmuara leumlvizja eumlshteuml _______________ se neuml sipeumlraqe teuml ashpra
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1036
18 19
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
4 HARTIMI I TESTIT PEumlRMBLEDHEumlS
41 Testi
esti eumlshteuml njeuml instrument vlereumlsimi qeuml peumlrdoret peumlr teuml matur njohuriteuml dhe ateumlsiteuml e nxeumlneumlsve esti eumlshteuml ormeumlvlereumlsimi meuml seuml shumti e njohur dhe e peumlrdorur keumlshtu qeuml duke pasur parasysh reumlndeumlsineuml e njeuml vlereumlsimi teuml sakteumlteuml teuml nxeumlnit teuml nxeumlneumlsve eumlshteuml shumeuml e reumlndeumlsishme teuml dihet se si hartohet njeuml test i shkruar mireuml dhe i vlesheumlm
Njeuml nga hapat meuml teuml reumlndeumlsisheumlm neuml hartimin e njeuml testi eumlshteuml qeuml teuml merren parasysh rezultatet e teuml nxeumlnit dheteuml peumlrcaktohet se cilat aspekte duhet vlereumlsuar me keumlteuml test Pasi teuml identifikohen se cilat rezultate do teuml matenduhet teuml merret parasysh se ccedilareuml lloji i pyetjes meuml mireuml mundeumlson reflektimin e nxeumlneumlsve lidhur me ato teuml atij
rezultati Peumlr shembull a eumlshteuml qeumlllimi peumlr teuml krijuar njeuml test qeuml keumlrkon nga nxeumlneumlsit qeuml teuml japin peumlrkufizimeapo qeuml nxeumlneumlsit teuml demonstrojneuml ateumlsineuml e tyre peumlr teuml krahasuar koncepte teuml ndryshme dhe teuml mbrojneuml poziteumlne tyre neuml njeuml subjekt teuml diskutuesheumlm
Veteumlm pyetjet e mira veccedil e veccedil nuk garantojneuml medoemos qeuml testi teuml jeteuml i mireuml pasi testi si njeuml i teumlreuml eumlshteumlmeuml shumeuml se njeuml grupim i thjeshteuml pyetjesh Peumlr keumlteuml eumlshteuml me reumlndeumlsi qeuml seuml pari teuml dihet se ccedilka deumlshirojmeuml teumlmatim cilin rezultat teuml teuml nxeumlnit deumlshirojmeuml ta realizojmeuml cileumln kompetenceuml deumlshirojmeuml ta arrijmeumlNeuml hartimin e njeuml testi reumlndeumlsi teuml veccedilanteuml ka peumlrdorimi i aksonomiseuml seuml Bloom-it si njeuml struktureuml hierarkike eateumlsive teuml teuml menduarit dhe njeuml mjet peumlr teuml matur thelleumlsineuml njoheumlse teuml teuml meumlsuarit teuml nxeumlneumlsve
42 Nivelet e teuml nxeumlnit sipas taksonomiseuml seuml Bloom-itTaksonomia e Bloom-it
aksonomia eumlshteuml njeuml sistem peumlr klasifikimin e keumlrkesave pyetjeve sipas nivelit teuml hierarkiseuml seuml dijesQeumlllimi i paraqitjes seuml keumltyre keumlrkesave pyetjeve eumlshteuml qeuml meumlsimdheumlneumlsit teuml amiljarizohen me konceptetkryesore teuml taksonomiseuml seuml pyetjeve dhe teuml kuptojneuml si ta peumlrdorin ateuml gjateuml planifikimit dhe meumlsimdheumlniesneuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml meumlsojneuml meuml mireuml aksonomia eumlshteuml njeuml meumlnyreuml e klasifikimit teuml pyetjevekeumlrkesavedhe ndihmon qeuml teuml kemi lloje teuml ndryshme teuml pyetjeve
Nivelet e teuml nxeumlnit sipas taksonomiseuml seuml Bloom-it
MENDIMI
KRITIK
Vlereumlsimi
Sintezeuml
Analizeuml
Zbatimi
Kuptimi
Njohja
Krijimi i kritereve bazuar neuml gjykim
Peumlrdorimi i rregullave dhe parimeveneuml zgjidhje teuml problemeve
Kombinimi i ideve teuml ndryshme
Ndryshimi i informacioneve nga njeuml formeuml
neuml formeuml tjeteumlr
Mbajtja mend e fakteve peumlrkufizimeve
dhe vlerave
Zbeumlrthimi i informacioneve neuml pjeseuml- lidhja ndeumlrmjet gjeumlrave
Neuml dokumentet e vlereumlsimit teuml MASH njeumlmodel i tilleuml eumlshteuml paraqitur neuml meumlnyreuml meuml teuml ploteumldhe rekomanduar peumlr hartimin e testeve
Peumlrdoreni taksonomineuml si njeuml udheumlzues Shpeshklasifikimi neuml njeuml nivel teuml caktuar keumlrkon matje evlereumlsime shteseuml Nganjeumlhereuml disa pyetje peumlrmbajneumlelemente teuml disa niveleve teuml taksonomiseuml Kjo do teumlthoteuml se nuk duhet teuml beumlhemi sklleveumlr teuml sistemit teumlklasifikimit qeuml ai teuml na pengojeuml por ta peumlrdorimklasifikimin peumlr njeuml vlereumlsim teuml eektsheumlm
43 Nivelet sipas taksonomiseuml seuml Bloom-it me shembuj (klasat 1-5 dhe 6-9)
431 NJOHJA
Eumlshteuml niveli meuml i uleumlt por me reumlndeumlsi Eumlshteuml shprehje kritike e teuml meumlsuarit dhe nxeumlneumlsit mbajneuml mend akteparime peumlrkufizime dhe vlera Pra nxeumlneumlsi riprodhon inormacionePyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese thuaj peumlrshkruaj peumlrcakto dallo neumlnvizo kujto etjNjohja peumlrbeumlhet ngabull Njohja e termavebull Njohja e akteve specifikebull Njohja e konceptevebull Njohja e parimevebull Njohja e metodave dhe procedurave
Njohja e termave
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml barazimi 8 - 3 = 5 Si quhet numri 5 A I zbritshmiB ZbriteumlsiC NdryshimiD Hereumlsi
Detyra 2 Cili pohim peumlrkufizon keumlndin ploteumlsues A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90oB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180oC Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270oD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360o
Njohja e fakteve specifike
Detyra 3 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml
A 9B 13C 27D 49
Detyra 4 Shuma e ccedildo numri tek me numrin 1 eumlshteuml numeumlr ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Njohja e koncepteve
Detyra 5 Cila formeuml e materies ka veumlllim dhe formeuml teuml caktuar A Benzina B Azoti
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1136
20 21
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C OksigjeniD AkulliDetyra 6 Si quhen lakoret neuml diagramin si neuml figureuml qeuml paraqesin ligjin e Bojl-Mariotit A IzohipseB IzotermeC IzohoreD Izobare
Njohja e parimeveDetyra 7 Janeuml dheumlneuml numrat m dhe n Cila nga rregullat e poshteumlsheumlnuaraeumlshteuml e veumlrteteuml A m+ 0 = 0B m 983086 0 = 0C m 983086 1 = 1D m - 1 = n
Detyra 8 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Njohja e metodave dhe proceduraveDetyra 9 Cileumln veti kimike e ka vitamina C
A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlC Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
432 TEuml KUPTUARIT
Niveli i teuml kuptuarit eumlshteuml nivel meuml i larteuml se i njohjes Pyetjet keumlrkojneuml ndryshimin e inormacionevenga njeuml ormeuml neuml njeuml ormeuml tjeteumlr peumlrshkruajneuml lidhjen midis dy e meuml shumeuml ideve Pyetjet brenda tyrepeumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese interpreto parashiko mbro argumento etj Kryesisht janeuml pyetje qeumlduan ndryshimin e faleumlve teuml njeuml grupi me faleuml teuml tjera peumlrshkrimin e njeuml figure me faleuml lidhjen e dy e meumlshumeuml situatave etjbull Kuptimi i akteve dhe parimevebull Kuptimi i relacioneve shkak ndash pasojeumlbull Peumlrkthimi i materialitbull Interpretimi i grafikeve tabelave hartavebull Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Kuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
Kuptimi i relacioneve shkak ndash pasojeuml
Detyra 2 Sipas skemeumls seuml paraqitur peumlr struktureumln elektronike teuml karbonit neuml beumlrthameumln e tij aipeumlrmban A 6 elektrone dhe 0 neutroneB 6 elektrone dhe 6 protoneC 6 neutrone dhe 0 elektroneD 6 neutrone dhe 6 protone
Detyra 3 Ccedilfareuml keumlndi fitohet neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i zbresim njeuml keumlnd teuml drejteuml A i ngushteumlB i gjereumlC i shtrireumlD i ploteuml
Interpretimi i grafikeve tabelave hartave
Detyra 4 Sa kube njeumlsi gjenden neuml figureumln e dheumlneuml neumlse dihet se shtresa e fundit eumlshteuml e ploteumlsuar egjitha me kube njeumlsi A 12B 16C 23D 26
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 5 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e treteuml miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
433 ZBATIMI
Niveli i zbatimit beumln pjeseuml neuml nivelin e meseumlm teuml pyetjeve Nxeumlneumlsi duhet jo veteumlm teuml njoheuml dhe kuptojeumlinormacionet por duhet teuml jeteuml neuml gjendje edhe trsquoi zbatojeuml ato Peumlrmes tyre ai duhet teuml jeteuml neuml gjendje teumlzgjidheuml probleme neuml situata konkrete nga jeta reale Pyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruesendrysho demonstro zhvillo modifiko organizo vepro peumlrgatit lidh etj euml tilla pyetje janeuml kryesisht atoqeuml i keumlrkojneuml nxeumlneumlsit teuml zbatojeuml parimet metodat ormulat neuml situata teuml caktuarabull Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja bull Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktikebull Zbatimi i metodave dhe proceduravebull Zgjidhja e problemeve matematike
Zbatimi i fakteve dhe pari meve neuml situata te reja
Detyra 1 Numrat 2 5 10 17 26 ____ janeuml renditur sipas njeuml rregulle Gjeni numrin qeuml vjenneuml radheuml A 34B 35C 36D 37
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1236
22 23
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Zbatimi i ligjit dhe teo rive neuml situata praktike
Detyra 2 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Zbatimi i metodave dhe procedurave
Detyra 3 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Zgjidhja e problemeve matematike
Detyra 4 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendisa dyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
10 cm
8cm
3cm
Detyra 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur njeuml kuti prej llamarine pa kapaka) Sa cm2 llamarineuml eumlshteuml shpenzuarb) Sa decilitra ujeuml zeuml kutia
434 MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES (ANALIZEuml SINTEZEuml VLEREumlSIM)
bull Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimitbull Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i peumlrundimitbull Identifikimi i inormatave relevantebull euml analizuarit e peumlrundimeve
Pyetjet e analizeumls
Pyetjet e analizeumls keumlrkojneuml shprehi teuml menduarit kritik Zakonisht keumlto lloje pyetjesh keumlrkojneuml dy lloje teumlateumlsive teuml teuml menduaritbull Zbeumlrthimi i asaj ccedilareuml eumlshteuml dheumlneuml neuml pjeseumlt peumlrbeumlreumlsebull Keumlrkim i lidhjeve teuml dy a meuml shumeuml pjeseumlvePyetjet kryesisht brenda tyre peumlrmbajneuml oljet vepruese ndrysho demonstro zhvillo modifiko organizovepro peumlrgatit lidh etj Keumlrkesat e shprehura janeuml ilustro neumlnvizo dallo dierenco trego ndaj etj
Pyetjet e sintezeumls
Pyetjet e sintezeumls keumlrkojneuml shprehi teuml menduarit kritik dhe ateumlsi krijuese Zakonisht keumlto lloje pyetjeshkeumlrkojneuml qeuml nxeumlneumlsi teuml krijojeuml njeuml produkt teuml ri Nxeumlneumlsit i orohet mundeumlsia teuml jeteuml i pavarur dhe teuml keteuml lirimendimi dhe krijimi Pyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese karakterizo kompozo hartokrijo peumlrpilo peumlrmblidh etj
Pyetjet e vlereumlsimit
Pyetjet e vlereumlsimit keumlrkojneuml nxjerrjen e gjykimeve teuml bazuara neuml kriter dhe anasjelltas Pyetjet kryesishtbrenda tyre peumlrmbajneuml oljet vepruese vlereumlso krahaso mbro kritiko justifiko interpreto mbeumlshtet etj
Identifikimi i informatave relevante
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur 8 2 5- 3 a b c 4 6
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c
Teuml analizuarit e peumlrfundimeve teuml dheumlnaDetyra 2 Janeuml dheumlneuml shprehjet dhe Sa eumlshteuml vlera e a-seuml b-seuml dhe c-seuml neumlse shuma ea+b+c = 13
Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit
Detyra 3 Neumlse Rcba isin
dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a b c A - + -B - - -C + - +D - - +
[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln 31 d d perp dhe 42 d d perp Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml A 0
90=+ β α B 0
180=+ β α
C 270=+ β α 0
D 0380=+ β α
Detyra 5 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
435 Shembull i kalimit teuml njeuml pyetjeje nga njeuml nivel neuml njeuml tjeteumlr
Tema eorema e PitagoreumlsNjohje
Shembull 1 Formuloni teoremeumln e Pitagoreumls
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1336
24 25
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Teuml kuptuarit
Shembull 2 Shkruani me simbole matematike Shuma e syprinave teuml sipeumlraqeve katrore teuml ndeumlrtuarambi katetet a dhe b eumlshteuml e barabarteuml me syprineumln e sipeuml raqes katrore teuml ndeumlrtuar mbi hipotenuzeumlrsquorsquoShembull 3 euml lexohet ormula me shprehje matematike
Teuml zbatuarit
Shembull 4 Njeuml ndeumlrteseuml ka 220 shkalleuml dhe larteumlsia e secileumls shkalleuml eumlshteuml 18 cmGjeni sa eumlshteuml larteumlsia e ndeumlrteseumls Shembull 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml ABC
Informateuml relevante
Shembull 6 Cili nga pohimet eumlshteuml i sakteuml A Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsish t 15 cm
B Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e madhe se 15cmC Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsisht 1314 cmD Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e vogeumll se 1314 cm
44 Tabela e peumlrmbajtjes seuml testit ndash tabela e specifkimeve
Njeuml test mund teuml peumlrbeumlhet nga njeuml pyetje e vetme apo njeuml kombinim pyetjesh Peumlr teuml hartuar njeuml testmeumlsimdheumlneumlsi duhet teuml keteuml kujdes qeuml seuml pari teuml peumlrgatiseuml tabeleumln e testit Kjo tabeleuml peumlrmban ushat eprogramit peumlrmbajtjet e teuml cilave do teuml testohen si dhe numrin e pyetjeve dhe detyrave sipas niveleve teumlteuml nxeumlnit dhe ushave Peumlrgatitja e tabeleumls seuml testit varet nga shumeuml aktoreuml si psh volumi i peumlrmbajtjes qeumltestohet reumlndeumlsia e ushave qeuml peumlrshihen neuml vlereumlsim peumlrmbajtja e tyre koha neuml dispozicion etjabela e testit i orienton meumlsimdheumlneumlsit neuml hartimin e tij Caktimi i numrit teuml pyetjeve dhe detyrave sipas njeumlsivemeumlsimore dhe niveleve teuml teuml nxeumlnit e lehteumlson puneumln e meumlsuesit peumlr hartimin e testit Kjo pasi neuml vend qeuml meumlsuesiteuml shqyrtojeuml njeumlkoheumlsisht 4 njeumlsi meumlsimore peumlr teuml hartuar pyetje dhe zgjedhur detyra teuml ndryshme teuml cilat duhetklasifikuar sipas reumlndeumlsiseuml dhe nivelit teuml teuml nxeumlnit ai okusohet neuml hartimin e pyetjeve dhe detyrave sipas tabeleumlsPas peumlrgatitjes seuml tabeleumls seuml testit meumlsuesi kalon neuml hartimin e testit dhe kujdeset peumlr teuml si peumlr aneumlnpeumlrmbajteumlsore ashtu edhe peumlr tregues teuml tjereuml teuml pyetjeve teuml themi teuml ormeumls Me keumlto tregues do teuml vijojmeumlneuml pjeseumlt e meumlposhtme teuml keumltij materiali
abela e specifikimeve ka dy peumlrmasa njeumlra peumlrmaseuml (psh rresht) sheumlnon tematkonceptetetj Neuml peumlrmaseumlntjeteumlr(psh kolona) sheumlnohen nivelet njoheumlse qeuml do teuml maten Neuml rastin toneuml eumlshteuml marreuml njeuml tabeleuml shembullpeumlr 6 tema teuml njeuml kapitulli teuml ndareuml sipas niveleve teuml njohjes
TABELA 1 Tabeleuml testi me vlera numerike
FUSHALEumlNDA MEumlSIMORE NJOHJA TEuml KUPTUARIT ZBATIMI MENDIMI KRITIKSHUMA
20 30 30 20
ema 1 20 2 3 3 2 10
ema 2 30 4 4 4 3 15
ema 3 15 2 2 2 2 8
ema 4 20 2 3 3 2 10
ema 5 15 2 2 2 1 7
Shumapikeuml ose pyetje 12 14 14 10 50
Njeuml tabeleuml testi me vlera teuml dheumlneuml neuml tabeleumln 1 paraqet dy aspekte teuml reumlndeumlsishme teuml vlereumlsimita Ccedilareuml teuml vlereumlsojeuml (prerjet e rreshtave me kolonat)b Sa reumlndeumlsitheks ka peumlr ccedildo kombinacion teuml vlereumlsimit (vlerat e qelizave)
Neuml shembullin e meumlsipeumlrm shohim qeuml vlereumlsimi mbulon 5 tema ku secila prej tyre shqyrtohet neuml tre nivelet eshkathteumlsiseuml seuml arsyetimit teuml mbajturit mend teuml kuptuarit teuml zbatuarit dhe mendimi kritik Vlerat e kutiveqelizave janeuml vendosur nga prodhimi ndeumlrmjet peshave teuml temave sipas shkathteumlsiseuml me totalin e pikeumlve teumlvlereumlsimit
Procedura e krijimit teuml njeuml tabele teuml tilleuml eumlshteuml si meuml poshteumla Identifikon temat qeuml do teuml vlereumlsohen dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar rreshtat)b Peumlrcakton nivelet e shkathteumlsiteuml njoheumlse dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar kolonat)c Peumlrcakton totalin e pikeumlve (ose totalin e pyetjeve) teuml vlereumlsimit peumlrmbledheumls
d Llogarit vlerat peumlr ccedildo kuti (prerje teuml rreshtave me shtyllat) duke shumeumlzuar totalin e pikeumlve me peshat ekombinimevee Beumln rregullime teuml vlerave neuml kutia (psh rrumbullakime etj) qeuml teuml sigurohet qeuml shuma e teuml gjitha vleraveteuml jeteuml e barabarteuml me totalin e pikeumlve teuml vlereumlsimit (ose totalin e pyetjeve teuml testit)abela e testit mund teuml jeteuml e njeumljta edhe peumlr pikeumlt edhe peumlr pyetjet si ajo neuml modelin e testit teuml matematikeumlsklasa 1 ndash 9
441 Llojet e pyetjeve
Pas peumlrcaktimit neuml keumlteuml meumlnyreuml teuml zoneumls seuml vlereumlsimit (tabela e testit me vlerat) hapi tjeteumlr eumlshteuml teuml vendosetpeumlr ormatin e vlereumlsimit dhe llojin e pyetjeve qeuml do teuml zgjidhen neuml peumlrmbajtje teuml testitPasi keni vendosur peumlr ormat e vlereumlsimit dhe llojet e pyetjeve qeuml do teuml peumlrdoren kalohet nga tabela e testit mevlera neuml tabeleumln e testit me pyetjet abela 4 paraqet njeuml shembull tabeleuml testi me pyetje sipas tabeleumls 3 teuml testitNeuml tabeleumln 4 shihet qeuml testi peumlr vlereumlsimin peumlrmbledheumls do teuml peumlrbeumlhet nga dy pjeseuml
1 pjesa I - me alternativa ose peumlrgjigje teuml strukturuara2 pjesa II ndashese apo problemaPjesa I (me laps e leteumlr) peumlrmban pyetje me alternativa peumlr vlereumlsimin e teuml mbajturit mend dhe pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar peumlr vlereumlsimin e teuml kuptuaritPjesa II (vlereumlsimi) do teuml testojeuml ateumlsineuml e nxeumlneumlsve peumlr teuml gjitha ushat duke peumlrunduar dy detyra ushtrime-problema
TABELA 2 Model-tabeleuml testi
NUMRI I PYETJEVE(PIKEumlT)
TEuml MBAJTURITMEND
TEuml KUPTUARIT TEuml ZBATUARIT MENDIMIKRITIK
SHUMA
Me alternativa Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
EseProblem
ema 1 5(5) 2(4) 1(3) 1(5)ema 2 8(8) 2(4)ema 3 4(4) 1(2) 1(2)ema 4 5(5) 1(2)ema 5 4(4) 1(2)otali 26(26) 7(14) 2(5) 1(5) 36(50)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1436
26 27
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shihet gjithashtu neuml tabeleumln 2 qeuml vlereumlsimi peumlrmbledheumls do teuml peumlrmbajeuml 36 pyetje nga teuml cilat 26 janeuml mealternativa 7 janeuml me peumlrgjigje teuml strukturuar dhe 2 janeuml pyetje peumlrmbushjejeperormanceuml dhe njeuml keumlrkeseumlese apo problemShpeumlrndarja e pyetjeve do teuml beumlhet sipas teuml gjitha kutive teuml tabeleumls Duke krahasuar kutiteuml neuml tabeleumln 2 meato peumlrkateumlse neuml tabeleumln 1 do teuml veumlrejmeuml se ccedildo pyetje me alternativeuml eumlshteuml vlereumlsuar 1 pikeuml ccedildo pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar eumlshteuml vlereumlsuar me 2 ose 3 pikeuml dhe pyetjet e undit teuml perormanceumls me meuml shumeumlse njeuml pikeuml ( neuml rastin toneuml 5 pikeuml secila)Pas skicimit teuml tabeleumls seuml testit me pyetje hapi i radheumls eumlshteuml teuml shkruhen (gjenden) pyetjet sipas tabeleumls 2
442 Rregulla bazeuml peumlr teuml gjitha formatet e pyetjeve
Neuml hartimin e keumltyre pyetjeve peumlrveccedil teuml tjerash duhet teuml respektojmeuml disa rregulla bazeuml si meuml poshteumlsigurohuni teuml matni konceptet meuml teuml reumlndeumlsishme
1 ormuloni pyetje teuml qarta dhe koncize2 sigurohuni qeuml pyetja i peumlrgjigjet qeumlllimit teuml caktuar3 shmangni pyetjet e papeumlrshtatshme neuml ormeuml e peumlrmbajtje4 shmangni pyetjet e veumlshtira teuml pajustifikuara5 shmangni pyetjet me kuptime teuml tjera logjike veccedil kuptimit qeuml synojmeuml6 vendosni teuml parat pyetjet meuml teuml lehta
443 Numri i mjaftuesheumlm i pyetjeve neuml njeuml test
Kjo eumlshteuml e varur teumlreumlsisht nga hapeumlsira qeuml vlereumlsojmeuml dhe qeumlllimet Ka njeuml rregull teuml peumlrgjithsheumlm qeuml dhjeteumlpyetje janeuml teuml nevojshme peumlr teuml vlereumlsuar kompetencat e teuml meumlsuarit peumlr njeuml njeumlsikapitull Megjithateuml neumlmjat raste edhe veteumlm 5 pyetje na sigurojneuml njeuml vlereumlsim teuml mireumlKur vlereumlsojmeuml nivelet e larta teuml njohjes dhe teuml tjera ateumlsi ne mund teuml peumlrdorim veteumlm disa pyetje dhendonjeumlhereuml veteumlm njeuml pyetje pasi ato keumlrkojneuml shumeuml koheuml peumlr peumlrgjigje
444 Llogaritja e koheumls seuml testit
Sigurohuni teuml jepni njeuml koheuml teuml mjatueshme peumlr peumlrgjigjen e teuml gjitha pyetjeve Meuml tepeumlr koheuml eumlshteuml meumlmireuml se meuml pak nga sa nevojitet Meumlsuesi duhet teuml vlereumlsojeuml koheumln qeuml i duhet atij peumlr tu peumlrgjigjur teuml gjithapyetjeve
Mbi keumlteuml koheuml ai duhet teuml shtojeuml koheuml peumlr eekt teuml aktoreumlve teuml meumlposhteumlm - Nxeumlneumlsi eumlshteuml meuml i ngadalteuml neuml procedurat e peumlrgjigjeve dhe zgjidhjeve - Nxeumlneumlsi eumlshteuml neumln presion - Nxeumlneumlsi beumln gabime dhe i duhet trsquoi rikthehet zgjidhjes seuml sakteuml - Nxeumlneumlsi peumlrgjitheumlsisht ndjek rrugeuml meuml teuml gjateuml zgjidhje dhe arsyetimi - Nxeumlneumlsi shpesh verifikon peumlr hereuml teuml dyteuml ose meuml tepeumlr peumlrgjigjet ose zgjidhjet
Meumlsuesi duhet teuml keteuml parasysh qeuml teuml shmangeuml zgjatjet e panevojshme Shumeuml nga vlereumlsimet e shkurtra(pak pyetje) mund teuml na japin njeuml pamje meuml teuml sakteuml teuml asaj ccedilareuml nxeumlneumlsi di neuml krahasim me njeuml vlereumlsim teumlgjateuml (shumeuml pyetje) E theumlneuml meuml ndryshe duhet teuml shmangim zgjatjen e panevojshme teuml njeuml testi Zgjatja e
panevojshme teuml shmang nga qeumlllimi kryesor krijon konuzion dhe p resion peumlr nxeumlneumlsinSigurohuni teuml konsideroni njeuml seumlreuml aktoreumlsh teuml tjereuml si socialeuml e psikologjikeuml teuml lidhura me koheumln dhe vendine testit reumlndeumlsineuml e tij mosheumln gjinineuml dhe peumlrkateumlsineuml kulturore-sociale teuml nxeumlneumlsit
445 Pikeumlt notat dhe niveletNeuml und paraqitet edhe tabela e kthimit teuml pikeumlve neuml noteuml pra notat neuml vareumlsi teuml peumlrqindjes seuml pikeumlve qeumlkaneuml fituar nxeumlneumlsit Nuk ka rregull qeuml peumlrcakton lidhjen e notave me peumlrqindjen e p ikeumlve teuml fituara Kjo meumlshumeuml varet nga synimi qeuml ka meumlsimdheumlneumlsi neuml testimin e nxeumlneumlsve dhe detyrat qeuml ka peuml rzgjedhur peumlr testNjeuml tabeleuml e tilleuml ka pamjen e meumlposhtme
TABELA 3 Nga pikeuml - neuml noteuml - neuml nivel
Intervalet e pikeumlve Niveli(notimi) Niveli
Nota91 ndash 100 5 A
81 ndash 90 4 B
61 ndash 80 3 C
41 ndash 60 2 D
40 1 Pikeumlt e caktuara peumlr secileumln detyreuml si dhe tabela e kalimit teuml tyre neuml noteuml janeuml elementet themelore teuml cilat e beumljneumltestin teuml jeteuml instrument peumlr vlereumlsimin objektiv dhe transparent teuml nxeumlneumlsve Ky objektivitet dhe kjo transparenceumlvlen peumlr nxeumlneumlsit prindeumlrit strukturat e ndryshme arsimore si dhe paleumlt e tjera teuml interesuara
446 Teste qeuml janeuml pjeseuml teuml teksteve meumlsimore
Meumlsuesit ankohen se ka raste kur provimet nuk janeuml neumlpeumlrputhje me programin peumlr teuml cilin testi eumlshteuml planifikuardhe ky eumlshteuml njeuml problem qeuml lidhet me vleshmeumlrineuml e testitNjeuml pjeseuml shprehen qeuml keumlto teste nuk janeuml gjithmoneuml teumlvleshmePra lypset teuml sigurohemi qeuml testet dhe provimet teumlpeumlrmbushin standardet e vleshmeumlriseuml dhe neuml keumlteuml meumlnyreumlteuml matin sa meuml sakteuml ateuml qeuml eumlshteuml e planifikuar Keumlshtu atosheumlrbejneuml si modele qeuml nxeumlneumlsi teuml vlereumlsojeuml veten neuml und teumlnjeuml njeumlsie kapitulli meumlsuesi gjithashtu trsquoi shqyrtojeuml si modelepeumlr hartimin e testit teuml njeumlsiseumlkapitullit apo si modele peumlrskicimin e testeve teuml tjereuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1536
28 29
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
5 LLOJET KRYESORE TEuml PYETJEVE DHERREGULLAT E TEuml SHKRUARIT TEuml TYRE
51 Llojet kryesore teuml pyetjevePyetjet me ploteumlsimKeumlto janeuml fali qeuml iu mungojneuml njeuml ose dy faleuml apo simbole Keumlto pyetje janeuml teuml dobishme peumlr vlereumlsimin enjohurive peumlr aktet konceptet ligjetprincipet dhe ormulat
Pyetjet me alternativa
Janeuml pyetje qeuml duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen e veumlrteteuml nga alternativat qeuml teuml orohen
E veumlrteteumlE gabuarPyetja eumlshteuml njeuml fali qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml zgjedheuml neumlse pohimi neumlpeumlrmjet saj eumlshteuml i veumlrteteuml apo i gabuar
Me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) Janeuml dy bashkeumlsi pyetjeshaktesh qeuml nxeumlneumlsi duhet trsquoi lidheuml sipas peumlrkateumlsiseuml neuml bazeuml teuml instruksioneve qeuml i jepen psh nga meumlsuesi
52 Pyetje me peumlrgjigje teuml strukturuarPeumlrgjigje e shkurteumlr (peumlrgjigje e dheumlneuml shkurt) Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje teuml shkurteumlr peumlr njeuml pyetje teuml dheumlneuml qeuml mund teuml jeteuml me disa faleuml njeuml listeuml ose disa fali
Etiketimi Nxeumlneumlsi gjen faleuml peumlr teuml identifikuar peumlrbeumlreumlsit psh neuml njeuml piktureuml ose skicim Peumlrgjigjet mund teuml jeneumldheumlneuml neuml njeuml bashkeumlsi peumlrgjigjesh nga e cila nxeumlneumlsi zgjedh dhe vendos neuml vendin e duhur
Paraqitje e puneumls ShpjegimArgumentim Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje duke beumlreuml ndonjeuml llogaritje ose paraqitje grafike peumlr teuml mbeumlrritur neuml njeuml peumlrgjigje Aiargumenton ose shpjegon peumlrgjigjen apo argumenton e shpjegon shkalleumln e teuml kuptuarit
Prezantim viziv
Nxeumlneumlsi mund teuml ndeumlrtojeuml grafikeuml skema matrica apo ilustrime peumlr teuml deumlshmuar njohjen dhe teuml kuptuarit
Detyrat bazuar neuml perormanceuml Eumlshteuml njeuml vlereumlsim qeuml peumlrmbledh disa veprimtari qeuml janeuml ta lidhura dhe keumlrkojneuml nga nxeumlneumlsi teuml
ormulojneuml njeuml peumlrgjigje krijojneuml njeuml produkt apo beumljneuml njeuml demonstrim qeuml vlereumlsohet nga disa kritere
Komunikim individual (i okusuar neuml proces)
Eumlshteuml metodeuml qeuml vlereumlson peumlrparimin e nxeumlneumlsit mbeumlshtetur neuml intervistat e strukturuara dialogunkonerencat veumlzhgimet shkrimet neuml revista peumlr teuml meumlsuarit publikimet etj
Ese-teuml apo pyetjet me und teuml hapur Nxeumlneumlsit i peumlrgjigjen njeuml ose disa pyetjeve me aneuml teuml disa paragraeumlve Kur eumlshteuml ese ai beumln njeuml krijimletrar social apo shkencor peumlr njeuml situateumltemeuml teuml dheumlneuml sipas njeuml strukture teuml caktuarKur pyetja jepet neuml ormeumln e detyreumls apo problemeumls peumlrgjigja do teuml jepet sipas ormatit qeuml keumlrkon detyraapo me aneuml teuml zgjidhjes seuml ploteuml qeuml e keumlrkon problema
53 Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve
Meuml poshteuml jemi peumlrpjekur teuml evidentojmeuml udheumlzime apo rregulla teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve Janeuml paraqiturdisa prej tyre peumlr disa nga ormat e pyetjeve Neumlpeumlrmjet tyre kemi synuar teuml teumlrheqim veumlmendjen qeuml shkrimii njeuml pyetje teuml mireuml eumlshteuml njeuml proces hereuml hereuml i gjateuml e i lodhsheumlm Ai keumlrkon verifikim e matje teuml treguesveteuml pyetjes teuml lidhura me peumlrmbajtjen gjuheumln e peumlrdorur aspektet kulturore e sociale qeuml mbulon veumlshtireumlsineumldiskriminimin etj Neuml peumlrgjitheumlsi shembujt neuml udheumlzime janeuml zgjedhur qeuml teuml ilustrojneuml sa meuml mireuml udheumlziminpeumlrkateumls Njeumlkoheumlsisht janeuml dheumlneuml shembuj teuml pyetjeve me standard teuml larteuml nga ciklet PISA teuml meumlparshme
54 Pyetjet me ploteumlsim
Keumlto janeuml pyetje neuml ormeumln e njeuml falie qeuml i mungon njeuml pjeseuml e cila mund teuml jeteuml faleuml a togfaleumlsh Mund teuml jeteuml edhe njeuml pjeseuml teksti me pjeseuml teuml paploteumlsuara Vendosja e pjeseumlve teuml munguara i jep kuptimin e duhurfaliseuml apo tekstit kuptimin e ploteuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1636
30 31
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me ploteumlsim
Ndeumlrtoni falineuml neuml meumlnyreuml qeuml peumlrgjigja e veumlrteteuml teuml jeteuml e shkurteumlr dhe veteumlm njeuml
Shembull
I dobeumlt Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml ldquoAmerikeuml rdquo ______________I peumlrmireumlsuar Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml neuml ldquoAmerikeumlrdquo neuml vitin _____________
Pjeseumln qeuml mungon eumlshteuml meuml mireuml ta vendosim neuml und teuml faliseuml se neuml fillim teuml saj
Shembull
I dobeumlt ____________ eumlshteuml elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumltI peumlrmireumlsuar Elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumlt eumlshteuml __________Lejoni veteumlm njeuml ose dy hapeumlsira boshe neuml fali
Shembull
I dobeumlt Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr ___________ me aneuml teuml trupit eumlshteuml_____________ I peumlrmireumlsuar Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr leumlvizjen e leumlndeumlve ushqyese neuml teuml gjitheumltrupin eumlshteuml ______________
55 Pyetjet me alternativa
Keumlto pyetje japin njeuml trung neuml ormeumln e njeuml pyetjeje apo falie teuml p aploteuml dhe disa alternativa (tre kateumlr ose meumlshumeuml) njeuml prej teuml cilave eumlshteuml e veumlrteteuml (ose peumlrgjigja meuml e veumlrteteuml dhe pjesa tjeteumlr janeuml alternativa hutuese Ato janeuml teuml vleshme peumlr vlereumlsimin e njohurive peumlr krahasime zbatime teuml thjeshta njohje e zbatim ligjesh erregullash teuml thjeshta ormula e koncepte peumlr vlereumlsim teuml njeuml materiali stimulues etj
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me alternativa
Sigurohuni qeuml trungu i pyetjes shpreh neuml meumlnyreuml teuml ploteuml njeuml ccedileumlshtje neuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml dineuml mireuml teumlbeumljneuml ateuml ccedilareuml shpresohet prej tyre para s e teuml lexojneuml alternativatForma e njeuml pyetje me alternativa Shembull Njeuml zog sapo ka ccedilelur nga njeuml vezeuml Cila nga keumlto aza ka shumeuml teuml ngjareuml qeuml vjen meuml pas neuml cikline jeteuml se zogut A LindjeB VdekjeC RritjeD Riprodhim
Shembull Shpejteumlsia e rrjedhjes 4 Inuzionet (ose injeksionet intravenoze) peumlrdoren peumlr teuml utur neuml trupin epacientit leumlngjet dhe ilaccedilet
Inermieret kaneuml nevojeuml teuml llogarisin shpejteumlsineuml e rrjedhjes RR neuml pika peumlrminuteuml peumlr injeksion Ato peumlrdorin ormuleumln =
pv
60n ku
4 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
p eumlshteuml aktori i pikeumls neuml pika peumlr mililiteumlr (ml) v eumlshteuml veumlllimi i injeksionit neuml ml n eumlshteuml numri i oreumlve qeuml keumlrkon injeksioni peumlr tu mbaruar
Pyetje 1
Inermieret gjithashtu kaneuml nevojeuml teuml llogarisin veumlllimin e inje ksionit v nga shpejteumlsia e rrjedhjes RRNjeuml injeksion me njeuml shpejteumlsi rrjedhje 50 pika peumlr minuteuml duhet ti jepet njeuml pacienti peumlr 3 oreuml Peumlr keumlteumlinjektim aktori i pikeumls eumlshteuml 25 pika peumlr mililiteumlrSa eumlshteuml veumlllimi neuml ml i injektimitVeumlllimi i injektimit ml
Pyetje 2 Njeuml inermiere deumlshiron teuml dyfishojeuml koheumln e njeuml injeksioni
Peumlrshkruaj sakteumlsisht si ndryshon RR neumlse n dyfishohet por p dhe v nuk ndryshojneuml Shmangni peumlrdorimin e negativeve
Nxeumlneumlsit neuml peumlrgjitheumlsi nuk e shohin ldquoNUKrdquo neuml njeuml trung pyetjeje Neumlse ajo duhet peumlrdorur patjeteumlr eumlshteumlmireuml ta dalloni duke e theksuar (bold) ose duke e kapitalizuar (NUK)
Sigurohuni qeuml teuml gjitha peumlrgjigjet janeuml neuml teuml njeumljteumln gjateumlsi gramatikeuml apo veumlshtireumlsi konceptimi
Mos peumlrdorni shtesa teuml panevojshme psh duke e beumlreuml meuml teuml zgjatur meuml teuml peumlrpunuar meuml teuml peumlrgjithshme apomeuml teknike
Shembull
I dobeumltPjesa e lules qeuml mban vezeumlt eumlshteuml quajtur njeuml A thekB vezoreC pistilD petal
I peumlrmireumlsuarPjesa e lules qeuml mban vezeumlt quhet A thekB vezoreC pistilD petal
Gjithashtu peumlrdorimi i faleumlve si zakonisht disa dhe peumlrgjitheumlsisht janeuml shtesa teuml peumlrgjigjes seuml sakteuml ndeumlrsapeumlrdorimi i faleumlve si asnjeumlhereuml dhe gjithmoneuml janeuml shtesa teuml peumlrgjigjeve teuml pasakta
- Shkruani alternativat e tjera qeuml teuml jeneuml qarteumlsisht teuml gabuara Alternativat janeuml teuml padobishme neumlse ato duken shumeuml qarteuml qeuml janeuml teuml gabuara Gabime tipike koncepteqeuml gabohet lehteuml sheumlrbejneuml si alternativa teuml mira
Shembull
I dobeumlt
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Peumlrgjysmohet
I peumlrmireumlsuar
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Nuk ndryshon
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1736
32 33
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
- MOS jepni alternativa qeuml janeuml pjeseumlrisht teuml sakta ose i mbivendosen peumlrgjigjes seuml sakteuml
- MOS peumlrdorni alternativat rdquoteuml gjitha meuml sipeumlrrdquo apo ldquoA dhe Brdquo teuml cilat e beumljneuml pyetjen teuml veumlshtireuml neuml meumlnyreuml teuml
panevojshme peumlr nxeumlneumlsit
- Peumlrdorni udheumlzime me gojeuml peumlr ata qeuml kaneuml veumlshtireumlsi leximi
- Peumlrdorni shkronja teuml meumldha shtypi peumlr teuml sheumlnuar alternativat Keumlshtu eumlshteuml meuml lehteuml peumlr nxeumlneumlsit me problemeteuml teuml lexuarit
- Jepni aq alternativa sa eumlshteuml e nevojshme
- Neumlse nuk eumlshteuml e arsyeshme teuml jepni meuml shumeuml se t re alternativa mos shtoni neuml meumlnyreuml teuml panevojshme Nuk kaasgjeuml magjike peumlr kateumlr apo peseuml alternativa
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund ta peumlrdorim peumlr teuml testuar shumeuml nivele teuml teuml meumlsuaritbull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml testuar ateumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr teuml integruar inormacionin
bull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml diagnostikuar veumlshtireumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr koncepte teuml caktuarabull Na siguron inormata kthyese peumlr alternativat e gabuara dhe teuml sakteumln peumlr meumlnyreumln si ato kaneuml unksionuarbull Mund teuml shtojmeuml meuml shumeuml pyetje peumlr teuml mbuluar meuml shumeuml programbull Mund teuml mbulojmeuml meuml shumeuml nivele veumlshtireumlsiebull Zakonisht duan meuml pak koheuml peumlr peumlrgjigje nga nxeumlneumlsit
Mangeumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund teuml perceptohet meuml e ndeumlrlikuarbull Nuk janeuml teuml peumlrshtatshme peumlr teuml matur qeumlndrimet ndaj teuml meumlsuarit pasi peumlrgjigja e veumlrteteuml mund teuml
gjendet lehteuml edhe indirekt edhe rasteumlsishtbull Nuk lejon teuml demonstrohen njohuri jashteuml opsioneve teuml dheumlnabull Keumlrkon koheuml peumlr teuml arritur neuml pyetje teuml cileumlsiseuml seuml larteuml teuml keumltij llojibull Favorizon parashikimin (marrjen mend) pasi gjithmoneuml njeuml eumlshteuml peumlrgjigje e veumlrteteumlbull Janeuml teuml mundshme peumlr keqinterpretim nga nxeumlneumlsit
56 Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar
Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar peumlrdoren neuml meumlnyreuml tipike peumlr teuml matur ateumlsineuml e teuml dalluarit neumlse njeuml pohimeumlshteuml ose jo i veumlrteteuml Pyetjet janeuml zakonisht neuml njeuml ormeuml deklarative qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml shprehet neumlse janeumlteuml veumlrteta apo teuml gabuara
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve ldquoE veumlrteteumlE gabuarrdquoShkruajeni pyetjen qeuml opsionet e peumlrgjigjes teuml jeneuml neuml peumlrputhje me logjikeumln e faliseuml Peumlr shembull neumlse doni teuml testoni ldquoshqiptiminrdquo nuk ka kuptim teuml peumlrdorni ormatin ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo siopsion teuml peumlrgjigjes e sakteumle pasakteuml do teuml ishte njeuml ormeuml meuml e peumlrshtatshme teuml shkruariPeumlrdorni ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo veteumlm peumlr teuml vlereumlsuar inormacionin qeuml eumlshteuml akt dhe jo objekt i debatit apogjykimit
Shembuj
I dobeumlt Njeuml paralelogram mund teuml jeteuml drejtkeumlndeumlsh V GI peumlrmireumlsuar Paralelogrami qeuml ka njeuml keumlnd teuml drejteuml eumlshteuml drejtkeumlndeumlsh V G
Shkruani fali qeuml janeuml ploteumlsisht teuml veumlrteta ose ploteumlsisht teuml gabuara MOS bashkoni inormacion teuml veumlrteteuml me teuml
gabuar neuml njeuml pyetje teuml vetme
I dobeumlt Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3 ose teuml numrave teuml tjereumlV G
I peumlrmireumlsuar Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3V G
Pohimet e gabuara duhet teuml jeneuml gabime teuml zakonshme Mos u mjatoni veteumlm duke vendosur NUKJO neuml njeuml
pohim peumlr ta beumlreuml ateuml teuml gabuar
Shembull
I rregullt Peumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml veumlrtetohet barazimi x n =(-x)n
3457
I gabuarPeumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml NUK veumlrtetohet barazimi x n
= (ndash x) n
3457
- Shmangni faliteuml e gjataShembull
I dobeumlt Njeuml filxhan me ujeuml teuml nxehteuml me njeuml lugeuml brenda tij do teuml tohet meuml shpejt nga njeuml filxhan me teumlnjeumljteumln sasi uji teuml nxehteuml por qeuml nuk ka lugeuml si neuml rastin e pareuml
V G
I peumlrmireumlsuar Uji i nxehteuml neuml njeuml goteuml tohet meuml shpejt neumlse vendosim njeuml lugeuml neuml teuml V G
- Shmangni faleumlt dhe aktet e pakuptimta ose triviale
Shembull
I dobeumlt Energjia e ujit ormohet nga uji V GI peumlrmireumlsuar Energjia ujore eumlshteuml njeuml nga llojet kryesore teuml energjiseuml seuml pasteumlr V G
Shmangni faleuml teuml tilla si asnjeumlhereuml gjitheuml ccedildo dhe absolutisht qeuml janeuml tipike qeuml teuml keumlshillojneuml alternativeumlne gabuar
Shmangni peumlrdorimin e mbiemrave dhe ndajoljeve teuml paqarta teuml tilla si shpesh ndonjeumlhereuml rasteumlsisht peumlrteuml vetmin akt qeuml ato peuml rdoren neuml meumlnyra teuml ndryshme nga studenteuml teuml ndrysheumlm
57 Pyetjet me shoqeumlrimPyetjet me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) ndeumlrtohen duke dheumlneuml njeuml listeuml faleumlsh stimuluese (mjedisepremisa) dhe njeuml bashkeumlsi tjeteumlr me peumlrgjigjet faleumlshprehje apo piktura
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1836
34 35
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
TABELA 12 Forma
PREMISA PEumlRGJIGJE
Premisa 1 Peumlrgjigjea
Premisa 2 Peumlrgjigje b
Premisa 3 Peumlrgjigje c
Premisa 4 Peumlrgjigje d
Peumlrgjigje e
Shembull 1Peumlr tabeleumln 12 meuml poshteuml gjeni kush nga kolona I i peumlrket kujt nga kolona II dhe lidhini me shigjeteuml
I peumlrmireumlsuarPeumlr ccedildo peumlrbeumlreumls neuml teuml majteuml neuml koloneumln I gjeni kushormuleuml i peumlrket nga kolona II dhe lidhini me shigjeteumlCcedildo ormuleuml peumlrdoreni veteumlm njeuml hereuml
Ujeuml bull H2SO
4
Kripeuml bull NH3
Amonjak bull Na Cl Acid sulurik bull H
2O
I dobeumltUjeuml bull Na Cl
Ka zbuluar Radiumin bull Curie
Kripeuml bull NH3
Viti i nisjes seuml luteumls II boteumlrore bull H2O
Amonjak bull 1939
Shembull 1- Pyetjet me shoqeumlrim
2 x ndash 1 = 0 Identitet
2a 2 + 3b Ekuacion
4a 3 Polinom
Monom
Si teuml peumlrmireumlsojmeuml pyetjen - Peumlrdorni ldquo material teuml njeumljteumlrdquo neuml teuml dy grupetbashkeumlsiteuml
58 Pyetje me prezantim vizivgrafk
RRITJATeuml rinjteuml rriten meuml shumeuml
Neuml vitin 1998 gjateumlsia mesatare e emrave dhe meshkujve teuml rinj neuml Holandeuml eumlshteuml paraqitur neuml keumlteuml grafik
GjateumlsiaGjateumlsia mesatare e teuml rinjve 1998
Gjateumlsia mesatare e teuml rejave 1998
Mosha
190
180
170
160
150
140
130
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
(cm)
Pyetja 1 Qeuml prej vitit 1980 gjateumlsia mesatare e emrave 20-vjeccedilare eumlshteuml rritur me 23 cm neuml 1706 cm Cila ka qeneumlgjateumlsia mesatare e njeuml 20-vjeccedilareje neuml vitin 1980
Peumlrgjigjja____________cm
Pyetja 2 Shpjegoni se si e tregon grafiku qeuml mesatarisht norma e rritjes peumlr vajzat ngadaleumlsohet pas mosheumls 12 vjeccedilare
Pyetja 3
Sipas keumltij grafiku mesatarisht gjateuml cileumls periudheuml neuml jeteumln e tyre janeuml emrat meuml teuml gjata sesa meshkujt e seumlnjeumljteumls mosheuml
59 Problemat reumlndeumlsia dhe metoda teuml zgjidhjes seuml tyreeoria dhe praktika sugjeron qeuml neuml zgjidhjen e problemave teuml menduarit eumlshteuml meuml i reumlndeumlsisheumlm senjohuriteuml Zgjidhja e problemeumls eumlshteuml njeuml prej kategorive meuml teuml larta teuml teuml menduarit qeuml meumlsuesit peumlrdorin menxeumlneumlsit trsquou meumlsojneuml si teuml mendojneuml kur veteumlm njohuriteuml nuk mjatojneuml peumlr zgjidhjen e problemeumls
Ccedilfareuml eumlshteuml zgjidhja e njeuml probleme
Neuml zgjidhjen e njeuml probleme nxeumlneumlsi peumlrmbledh gjitheuml sa ka meumlsuar meuml pareuml dhe i zbaton ato neuml situateumlne problemeumls qeuml eumlshteuml e re dhe e ndryshme nga ccedilareuml ai ka meumlsuar meuml pareuml
- Zgjidhja e njeuml probleme nuk eumlshteuml thjesht njeuml algoriteumlm Ekzistenca e njeuml problemi neumlnkupton se nxeumlneumlsi eumlshteuml peumlrballur me diccedilka qeuml nuk e njeh peumlr teuml cileumln nukmund teuml zbatohet thjesht njeuml model Njeuml problem nuk mund teuml konsiderohet meuml i tilleuml kur mund teumlzgjidhet lehteuml nga algoritme teuml meumlsuara meuml pareuml (Krulik and Rudnick -1980)- Zgjidhja e njeuml probleme lidh teorineuml me praktikeumlnNeuml meumlnyreuml specifike zgjidhja e njeuml probleme mundeumlson zbatimin e njohurive abstrakte teuml shkolleumls neumlpeumlrvoja konkrete teuml boteumls reale
- Zgjidhja e njeuml probleme na meumlson teuml jemi krijues Probleme teuml ndryshme teuml jeteumls reale keumlrkojneuml krijimtari Zgjidhja e problemave zhvillon te nxeumlneumlsitkapacitete krijuese
- Zgjidhja e problemeumls si njeuml varg instruksioneshEumlshteuml procesi i ndjekjes seuml njeuml radhe (vargu) instruksionesh (udheumlzimesh) qeuml nxeumlneumlsi peumlrdor neuml situata teumlndryshme jeteumlsore
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1936
36 37
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shembull Neuml njeuml darkeuml janeuml tuar 12 ccedilite ryeza e darkeumls eumlshteuml e ormuar nga Bashkimi i disa tryezave teumlvogla katrore qeuml ormojneuml njeuml tryezeuml teuml madhe teuml gjateuml Gjeni sa tavolina teuml vogla katrore duhen peumlr teuml ulurkeumlta 24 teuml tuar
Hapi I ndash teuml lexuarit e problemit Nxeumlneumlsi identifikon disa nga konceptet e dheumlna psh tavolina teuml vogla katrore 12 ccedilite bashkimi i disatryezave teuml vogla katrore tryezeuml e madhe e gjateuml 24 teuml tuar
Hapi II ndash keumlrkimi Nxeumlneumlsi keumlrkon teuml gjejeuml kush janeuml konceptet kryesore dhe si janeuml teuml lidhura me peumlrmbajtjen e problemeumlsNeuml njeuml areuml meumlnyre ai keumlrkon si ta kuptojeuml meuml thjesht problemeumln Neuml keumlteuml azeuml ai mund teuml vizatojeuml e dhenjeuml skiceumltabeleuml ku vendos neuml radhe njeuml tryezeuml dy tryeza tre e keumlshtu vazhdon
Hapi III ndash zgjedhja e njeuml strategjie
Nxeumlneumlsi nxjerr peumlrundime ose ngre hipoteza pas dy hapave meuml sipeumlr Neuml keumlteuml azeuml ai hamendeumlson osesupozon njeuml zgjidhje
Hapi IV ndash zgjidhja e problemeumls Pasi e ka zgjedhur metodeumln nxeumlneumlsi e zbaton ateuml neuml rastin e problemeumls Neuml shembullin toneuml ai do teumlvazhdojeuml sipas hapit III me skiceumln apo grafikun derisa teuml uleuml 24 teuml tuarit
Shembull Hapi II - KeumlrkimiVizaton njeuml skiceumldiagram me teuml dheumlnat e problemeumls
Beumln njeuml tabeleuml sheumlnon teuml dheumlnat dhe keumlrkon ose zbulon lidhjet e tyre
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 - - -
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 - - -
Rasti yneuml kur shtojmeuml njeuml tryezeuml numri i teuml tuarve qeuml ulen rritet me 2
Shembull Hapi III - Zgjedhja e njeuml strategjie
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 5 6 7
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16
Nxeumlneumlsi tenton teuml ngrejeuml njeuml hipotezeuml meqeuml modeli i krijuar eumlshteuml i veumlrteteuml ose unksionon peumlr 16 teuml tuar Nemund teuml vazhdojmeuml teuml shtojmeuml nga njeuml tavolineuml peumlr ccedildo ccedilit teuml tuarish qeuml kaneuml mbetur(16 + 8 = 24) Hipotezado teuml duhen 11 tryeza peumlr teuml ulur 24 teuml tuarit
Shembull Hapi IV - Zgjidhja e problemit
NUMRI I TAVOLINAVE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24
Hapi final prova dhe peumlrgjitheumlsimi
Nxeumlneumlsi veumlrteton peumlrgjigjen e tij dhe keumlrkon peumlr variacione teuml zgjidhjes seuml problemeumls Psh gjen njeuml ormuleuml t= (n ndash 2)2 ku kemi sheumlnuar t ndash numrin e tryezave dhe n ndash numrin e teuml tuarve Njeuml tjeteumlr psh mund teumlkeumlrkojeuml dhe gjejeuml njeuml ormuleuml qeuml lidh numrin e teuml tuarve neuml vareumlsi teuml tryezave n = 2t + 2 ose n = 2(t + 1)
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Peumlr disa objektiva meumlsimore testet qeuml peumlrmbajneuml pyetje me und teuml hapur janeuml meuml teuml vleshme se testet qeumlpeumlrmbajneuml veteumlm pyetje teuml mbyllura kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e veumlrteteuml kur nxeumlneumlsit vlereumlsohen peumlr shprehikompleksePyetjet me und teuml hapur u japin nxeumlneumlsve meuml shumeuml liri neuml ormulimin e peumlrgjigjeve teuml tyre duke u dheumlneumlmundeumlsi peumlr meuml shumeuml kreativitet
Mangeumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Janeuml teuml veumlshtira peumlr tu ormuluar sidomos neuml sensin qeuml nxeumlneumlsi ta kuptojeuml qarteumlsisht ccedilareuml lloj peumlrgjigjejeduhet teuml japeuml
Vlereumlsimi me pikeuml eumlshteuml i ndrysheumlm nga njeumlri vlereumlsues te tjetri Neuml akt ne synojmeuml qeuml sistemi i vlereumlsimitme pikeuml teuml jeteuml sa meuml i qeumlndruesheumlm Vlereumlsimi me pikeuml i peumlrgjigjeve merr meuml shumeuml koheuml
Peumlrveccedil rregullave teuml meumlsipeumlrme peumlr teuml gjitha ormat e pyetjeve ka edhe rregulla teuml tjera qeuml meumlsuesit especialisteumlt i njohin Ne kemi synuar teuml paraqesim disa prej tyre dhe mundeumlsisht ato meuml kryesoret Zbatimi irregullave teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve eumlshteuml njeuml garanci shumeuml e mireuml peumlr teuml prodhuar pyetje cileumlsore
Hartimi i pyetjeve sipas standardeve meuml teuml mira teuml peumlrshkruara dhe kombinimi i tyre sipas rubrikave teumlpeumlrshkuara neuml pjeseumlt e tjera teuml materialit na garanton ndeumlrtimin e njeuml testi peumlrmbledheumls me standarde teuml larta
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2036
38 39
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
6 ANALIZEuml TESTIPYETJESH
61 Analiza e pyetjeve Analiza e pyetjeve ngeumlrthen neuml vete vlereumlsimin sasior teuml pyetjeve sipas shkalleumls (pikeumlt e fituara) Qeumlllimi eumlshteumlpeumlr teuml marreuml meuml shumeuml inormacion mbi ccedildo pyetje peumlr teuml peumlrcaktuar mbajtjen shirjen apo rishikimin e tyreDy tregues teuml reumlndeumlsisheumlm peumlr analizimin e pye tjeve janeuml
A Veumlshtireumlsia e pyetjesB Diskriminimi i pyetjes
Vlereumlsimet tjera qeuml peumlrdoren peumlr analizeuml teuml pyetjeve janeuml
A Teuml hamendeumlsuarit - neumlse studenteumlt lehteuml mund teuml keneuml peumlrjashtuar njeuml ose meuml shumeuml alternativa ateumlhereumlshansi i teuml hamendeumlsuarit eumlshteuml rritur duke zvogeumlluar vlereumln e diskriminimit teuml asaj pyetje
B Pyetjet paragjykuese - pyetjet peumlr teuml cilat personat me zoteumlsi teuml barabarteuml nga grupe teuml ndryshmekulturore kaneuml probabilitete teuml ndryshme teuml suksesit Dallimet neuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes vlereumln ediskriminimit etj ccedilojneuml neuml modele teuml ndryshme peumlr teuml reflektuar Dierencimi mund teuml tregojeuml sepyetjet e testimit nuk janeuml duke matur teuml njeumljtin ormim peumlr secilin grup
C Pyetjet jashteuml programit - keumlto lloj pyetjesh mund teuml konstatohen kur nuk kaneuml marreuml peumlrgjigje nganxeumlneumlsit e avancuar Neuml keumlteuml rast pyetja duhet analizuar neumlse ka qeneuml e lehteuml ose jashteuml programit Kurpyetja eumlshteuml e lehteuml nxeumlneumlsi i avancuar shaq meuml shumeuml hezitim peumlr trsquou peumlrgjigjur duke menduar se pyetjamund teuml keteuml probleme Rasti i mbetur kur pyetja eumlshteuml brenda intervalit teuml veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml qeuml ajo teuml jeteuml jashteuml programit ose neuml zoneuml teuml pareumlndeumlsishme teuml tij Shmangia e keumltyre lloj pyetjesh mundeumlsohetnga beumlrja sa meuml mireuml e tabeleumls seuml peumlrmbajtjes seuml testit
Pyetjet paragjykuese ndash udheumlzime5
bull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime apo pyetje qeuml nxisin stereotipatbull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime qeuml mund teuml ndikojneuml neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml neuml perormanceumln e individeumlve
ose grupeve teuml nxeumlneumlsvebull Shmangni gjuheumln qeuml eumlshteuml tepeumlr konuze ose komplekse dhe ccedilon neuml vlereumlsime teuml padobishmebull Shmangni temat e vlereumlsimit qeuml mund teuml shqeteumlsojneuml ose teuml jeneuml shumeuml teuml ndjeshme peumlr nxeumlneumlsit neumlse
nuk ka njeuml keumlrkeseuml detyruese peumlr teuml vlereumlsuar keumlto temabull Minimizoni teuml gjitheuml aktoreumlt e pareumlndeumlsisheumlm qeuml mund teuml ndikojneuml neuml gjykimin dhe rezultatin e perormanceumls
seuml nxeumlneumlsve sibull Faktoreumlt stilistik teuml tilleuml si shkrimi i doreumls falori i peumlrdorur ose struktura e falive kur qeumlllimi i njeuml
vlereumlsimi teuml shkruar eumlshteuml teuml vlereumlsojeuml veteumlm peumlrmbajtjen dhe teuml menduaritbull Paragjykimi i meumlsuesit qeuml mund teuml rezultojeuml neuml njeuml tendenceuml teuml peumlrgjithshme peumlr teuml qeneuml shumeuml bujar
ose shumeuml i ashpeumlr dhebull Eekti ku njeuml peumlrshtypje e peumlrgjithshme ose vlereumlsim i meumlparsheumlm ndikon vlereumlsimin e tanisheumlm
5 httpwwwjcseeorgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
Rishikim Testi
bull Vlereumlsimi i aneumlve teuml orta dhe teuml dobeumlta teuml pyetjevebull Ndryshimet neuml bazeuml teuml analizave teuml rezultatevebull Rishikoni qeumlllimet e testit peumlr teuml zbatuar ccedildo ndryshim
62 Analiza e shpeshteumlsiseuml
Analiza e shpeshteumlsiseuml mat numrin e hereumlve qeuml zgjidhet secila alternativeuml nga nxeumlneumlsit Neumlse alternativa teumlcaktuara zgjidhen pak ato mund teuml jeneuml teuml paeektshme dhe duhet teuml mendoni trsquoi zeumlvendeumlsoni me alternativameuml konkuruese
63 Veumlshtireumlsia e pyetjesVeumlshtireumlsia e njeuml pyetjeje matet duke pjeseumltuar numrin e peumlrgjigjeve teuml sakta me numrin total teuml peumlrgjigjeveVeumlshtireumlsia shkon nga 0 neuml 1 (0 shumeuml e veumlshtireuml me asnjeuml nxeumlneumls qeuml teuml jeteuml peumlrgjigjur sakteuml dhe 1 qeumlneumlnkupton qeuml teuml gjitheuml pjeseumlmarreumlsit neuml test janeuml peumlrgjigjur sakteuml)
V = RN
V = VeumlshtireumlsiR = numri i nxeumlneumlsve qeuml kaneuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakta teuml pyetjesN = numri i peumlrgjithsheumlm i nxeumlneumlsve
Rekomandime peumlr variacionet e vlerave V Rekomandime peumlr vlerat e pranueshme teuml V Disa shembuj teumlvlerave teuml pranueshme peumlr V teuml hasura neuml literature janeuml 02 neuml 09 04 neuml 085 dhe 03 neuml 07Ne rekomandojmeuml intervalin 025 neuml 075 qeuml peumlrdoret edhe neuml Shqipeumlri Pyetja me vlereuml V neuml intervalin0-025 do teuml thoteuml se eumlshteuml meuml e veumlshtireuml se duhet Pyetja me vlereuml V neuml intervalin 075-100 do teuml thoteuml seeumlshteuml meuml e lehteuml se duhet
Shembull Le teuml konsiderojmeuml se jepen dy pyetje me alternativa ku peumlr secileumln duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen esakteuml ndeumlrmjet kateumlr mundeumlsive (A B C dhe D) Neuml tabeleumln 9 tregohet sa student zgjedhin peumlrkateumlsisht secileumlnprej alternativave (peumlr Pyetjen 1 dhe 2)
Veumlshtireumlsia e pyetjes
PYETJA A B C D
1 0 3 24 32 12 13 3 2
tregon peumlrgjigjen e sakteuml
Peumlr Pyetjen 1 ne veumlrejmeuml qeuml A nuk eumlshteuml njeuml alternativeuml e mireumlmdashasnjeumlri nga nxeumlneumlsit nuk e ka zgjedhur sipeumlrgjigje Ne gjithashtu mund teuml njehsojmeuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml kaneumlzgjedhur peumlrgjigjen e sakteuml (24) me numrin total teuml nxeumlneumlsve (30)Duke peumlrdorur keumlteuml ormuleuml veumlshtireumlsia e Pyetjes 1 eumlshteuml 2430 ose 08
Njeuml rregull i peumlrgjithsheumlm eumlshteuml qeuml neumlse vlera peumlr veumlshtireumlsineuml e pyetjes eumlshteuml meuml e madhe se 075 ajo eumlshteumlnjeuml pyetje e lehteuml Neumlse vlera e veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml meuml e vogeumll se 025 ajo eumlshteuml njeuml pyetje e veumlshtireuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2136
40 41
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Duke pasur parasysh keumlto parametra kjo pyetje do teuml mund teuml konsi derohet mesatarisht e lehteuml - shumica(80) e nxeumlneumlsve janeuml peumlrgjigjur korrekt
Pyetja 2 eumlshteuml shumeuml meuml e veumlshtireuml (1230 = 040) Neuml teuml veumlrteteuml neuml Pyetjen 2 meuml shumeuml nxeumlneumls zgjedhinpeumlrgjigjen (B) krahasuar me ata qeuml zgjedhin peumlrgjigjen (A) Kjo pyetje duhet analizuar me kujdes peumlr teumlsiguruar qeuml B eumlshteuml njeuml alternativeuml e duhur (e peumlrshtatshme)
64 Diskriminimi i pyetjesNjeuml tjeteumlr matje Koeficienti i Diskriminimit ka teuml beumljeuml me sa dierencon njeuml vlereumlsim ndeumlrmjet pikeumlve teumllarta dhe teuml uleumlta Me faleuml teuml tjera ju duhet teuml beumlni teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit me arritje teuml larta duhet teuml keneumlzgjedhur alternativeumln e sakteuml neuml njeuml pyetje meuml shumeuml hereuml sa e kaneuml zgjedhur ateuml te grupi i nxeumlneumlsve mearritje meuml teuml uleumlta
Neumlse arrijmeuml keumlteuml themi se kemi njeuml diskriminim pozitiv (ndeumlrmjet 0 dhe 1) Kjo do teuml thoteuml se nxeumlneumlsit qeumlkaneuml marreuml meuml shumeuml pikeuml neuml peumlrundim teuml testit zgjedhin alternativeumln e sakteuml peumlr njeuml pyetje teuml caktuar meumlshumeuml hereuml se e zgjedhin ateuml nga grupi i nxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta Neumlse ju gjeni qeuml grupi inxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta janeuml peumlrgjigjur sakteuml meuml shumeuml hereuml ateumlhereuml pyetja ka koeficientnegativ teuml diskriminimit (ndeumlrmjet -1 dhe 0)
D = (H-L)ND = diskriminimiH = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e sipeumlrme (gjysma qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml) e pikeumlve teuml testitL = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e nxeumlneumlsve qeuml ka fituar meuml pak pikeuml neuml testN = numri i nxeumlneumlsve teuml njeuml neumlngrupi
Shembull Neuml tabeleumln 9 tregohen rezultatet e 10 pye tjeve nxeumlneumlsve teuml njeuml testi Vini re qeuml nxeumlneumlsit janeumlrenditur duke vendosur neuml krye ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml
Diskriminimi i pyetjes
NXEumlNEumlS TOTALPIKEuml ()
PYETJET
1 2 3
Nxeumlneumls 1 93 1 0 1
Nxeumlneumls 2 90 1 0 1
Nxeumlneumls 3 82 0 0 1
Nxeumlneumls 4 80 1 0 1
Nxeumlneumls 5 70 1 0 1
Nxeumlneumls 6 60 1 0 0
Nxeumlneumls 7 60 1 0 1
Nxeumlneumls 8 50 1 1 0
Nxeumlneumls 9 44 1 1 0
Nxeumlneumls 10 40 0 1 0
ldquo1ldquo tregon qeuml peumlrgjigja eumlshteuml e sakteuml bdquo0ldquo tregon peumlrgjigje teuml pasakteuml
Ndiqni hapat e meumlposhteumlm peumlr teuml peumlrcaktuar Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml dhe Koeficientin e Diskriminimit1 Pasi trsquoi keni renditur nxeumlneumlsit duke vendosur meuml lart ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml numeumlroni sa nga
ata janeuml neuml grupin e pikeumlve meuml teuml larta dhe sa nga grupi i pikeumlve teuml uleumlta qeuml i janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjesPeumlr pyetjen 1 janeuml 4 nxeumlneumls neuml gjysmeumln e sipeumlrme qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml peumlr pyetjen dhe 4 nxeumlneumls neumlgjysmeumln e poshtme
2 Peumlrcaktoni Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml metotalin e numrit teuml nxeumlneumlsve Peumlr Pyetjen 1 ky do teuml jeteuml 810 ose V(p)=080
3 Peumlrcaktoni koeficientin e diskriminimit duke zbritur nga numri i nxeumlneumlsve qeuml i janeuml peumlrgjigjur pyetjes sakteuml neumlgrupin e pikeumlve teuml larta numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjes neuml grupin e pikeumlve teuml uleumlt Pastajrezultatin e pjeseumltoni me numrin e nxeumlneumlsve teuml ccedildo grupi (qeuml neuml rastin toneuml janeuml 5 neuml ccedildo grup)
Peumlr pyetjen 1 kjo do teuml thoteuml qeuml duhet teuml zbritni 4 nga 4 ta pjeseumltoni me 5 dhe rezultati peumlr Koe eDiskriminimit del 0
Peumlrgjigjet peumlr Pyetjet 1 ndash 3
PYETJA SAKTEuml (GRUPI I S IPEumlRM) SAKTEuml (GRUPI I ULEumlT) VEumlSHT IREumlSIA V(P) D ISKRIMINIMI (D)
Pyetja 1 4 4 080 0
Pyetja 2 0 3 030 -06
Pyetja 3 5 1 060 08
ani qeuml kemi tabeleumln e ploteumlsuar ccedilareuml neumlnkupton Ne veumlrejmeuml se Pyetja 2 ka njeuml koeficient veumlshtireumlsie 030(do teuml thoteuml shumeuml e veumlshtireuml) dhe peumlr meuml tepeumlr ka koeficientin e diskriminimit negativ -06 (do teuml thoteumlse nxeumlneumlsit me arritje meuml teuml uleumlta kaneuml qeneuml meuml teuml prirur peumlr teuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakteuml) Kjo pyetje duhetanalizuar me kujdes dhe ndoshta duhet ndryshuar ose hequr Pyetja meuml e mireuml nga teuml gjitha paraqitet Pyetja3 e cila ka njeuml nivel teuml keumlnaqsheumlm veumlshtireumlsie (060) dhe diskriminon jashteumlzakonisht mireuml (080)Sa nga pyetjet kaneuml veumlshtireumlsi mesatare Keumlto janeuml meuml teuml mirat sepse ato sigurojneuml mundeumlsineuml meuml teuml mireuml peumlrteuml diskriminuar (peumlr ta veumlrejtur keumlteuml shihni koeficientet e diskriminimit maksimal teuml tyre neuml radheumln e pareumlteuml titujve) Pyetjet teuml cilave shumica e nxeumlneumlsve u peumlrgjigjet mireuml ose shumica u peumlrgjigjet gabim thjesht nukmund teuml diskriminojneuml shumeumlProva meuml e reumlndeumlsishme peumlr diskriminimin e njeuml pyetje eumlshteuml ta krahasojmeuml ateuml me maksimumin e mundsheumlmSa mireuml diskriminon secila pyetje lidhur me maksimumin e mundsheumlm
Meuml poshteuml jepet njeuml rregull i peumlraeumlrtbull Diskriminimi eumlshteuml praneuml maksimumit teuml mundsheumlm = pyetje shumeuml
diskriminuesebull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa gjysma e maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje me diskriminim teuml keumlnaqsheumlmbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa ccedilereku i maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje e dobeumltbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlr zero = pyetje qeuml nuk diskriminonbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml negativ = pyetje e keqe (hiqeni neumlse
eumlshteuml meuml e vogeumll se -01)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2236
42 43
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 1 ndash MODELE TESTE PEumlRVLEREumlSIM PEumlRMBLEDHEumlSLeumlnda MatematikeumlTabela e specifkimeve teuml testit matematikeuml - Klasa 6-9
Matematikeuml - Fushat Peumlrmbajtjet Njohje Teuml kuptuarit Zbatim Anali zeuml Sintez euml Vlereumlsim Shuma
Numri22
Shprehje numerike 9c(1) 1(1) 2(2)
Numrat e ploteuml 11(2) 1(2)
Tyesat 2(1) 1(1)
Fuqiteuml 6(2) 4(1) 2(3)Krahasimi i numraveme paraqitje teumlndryshme
8(3) 1(3)
Algjebra dheFunksioni
32
Rreumlnja e ekuacionit 3(1) 1(1)
Vlera teuml unksioneve 7(3) 1(3)
Tjeshtimi ishprehjeve shkronjore 9a(2) 9b(2) 16(3) 3(7)
Sistemet e dyekuacioneve
20a(2) 1(2)
Grafiku i unksionevey= kx + a
Inekuac teuml uq seuml pareumlme njeuml ndrysh
18(3) 1(3)
Gjeometriadhe matjet
32
Kthimi i njeumlvlersheumlmneuml njeumlsi matje teuml tjera
5(1) 1(1)
Simetria 10(2) 1(2)
Ngjashmeumlria etrekeumlndeumlshave
12(1) 15(2) 2(3)
Gjetja e elementeveneuml trekeumlndeumlshinkeumlnddrejteuml
17(2) 12(2) 2(4)
Rrethi dhe tangjenca 19(4) 1(4)
Drejteumlzat neuml planinkoordinativ
20b(2) 1(2)
Mbledhja orgdhe peumlrpunimi
i teuml dheumlnave14
Mesatarja 14a(1) 14b(2) 2(3)
Leximi i teuml dheumlnave 13a(2) 13b(2) 2(4)
Totali 2(4) 6(11) 10(15) 3(8) 4(8) 1(4) 26 (50pikeuml)
TESTVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt - Klasa 6-9
Leumlnda Matematikeuml
Udheumlzime peumlr nxeumlneumlsin
esti neuml total ka 20 pyetje (26 keumlrkesa) Peseuml pyetjet e para janeuml pyetjet me alternativa dhe vlereumlsohen menga 1 pikeuml Pjesa tjeteumlr janeuml pyetjet me ploteumlsim me zgjidhje etj Pikeumlt peumlr secileumln keumlrkeseuml teuml pyetjeve janeumldheumlneuml peumlrbri tyreKoha peumlr zhvillimin e testit eumlshteuml 2 oreuml
Peumlr peumlrdorim nga komisioni i vlereumlsimit
Keumlrkesa 1 2 3 4 5 6 7 8 9a
Pikeuml
Keumlrkesa 9b 9c 10a 10b 11 12 13a 13b 14a
Pikeuml
Keumlrkesa 14b 15 16 17 18 19 20a 20b
Pikeuml
otali i pikeumlve KOMISIONI I VLEREumlSIMIT
NotaNiveli
Detyra 1 1 + 2(17 ndash 12) = 1 pikeuml A) 0B) 1
C)
D) 2
Detyra 2 Ccedil lsquopjeseuml e drejtkeumlndeumlshit eumlshteuml e ngjyrosur 1 pikeuml
A)
B)
C)
D)
Detyra 3 Zgjidhja e ekuacionit 3 ndash 2 x = x eumlshteuml 1 pikeuml
A) x = ndash 1B) x = 0
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2336
44 45
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C) x = 1D) x = 2
Detyra 4 42ndash2 middot 23 = 1 pikeuml A) 2ndash6
B) 2ndash5
C) 2D) 22
Detyra 5 Neumlse 1200 metra i peumlrshkoni neuml 12 minuta gjeni shpejteumlsineuml tuaj neuml kilometeumlr peumlr oreuml A) 4 kmoreuml 1 pikeumlB) 6 kmoreumlC) 8 kmoreumlD) 10 kmoreuml
Detyra 6 Ploteumlsoni barazimin(p+2)middot(p+2)middot_____middot 32middot____ = (p+2)3middot(32)2 2 pikeuml
Detyra 7 Ploteumlsoni tabeleumln me vlerat qeuml merr unksioni peumlr vlerat e dheumlna teuml x-it3 pikeuml
Detyra 8 Renditni numrat nga meuml i vogli te meuml i madhi 3 14 03 33 3 pikeuml
Detyra 9 Paraqitni meuml thjeshteuml shprehjet
a) k 2 - 2k + 5k 2 + 6k = 2 pikeuml
b) 14 - 8middot = 2 pikeuml
c) 002 middot 103 1 pikeuml
Detyra 10 Segmenti AD eumlshteuml ndareuml neuml tre pje seuml teuml barabarta
2 pikeumlPloteumlsoni kutizat
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
Detyra 11 Festivali i zeumlrave teuml rinj u hap diteumln e enjte dhe u ndoq nga 345 spektatoreuml Numri ispektatoreumlve dyfishohej ccedildo diteuml Sa spektatoreuml e ndoqeumln estivalin neuml nateumln finale qeuml u mbajt diteumln ediel
2 pikeuml
Detyra 12 Neuml trekeumlndeumlshin keumlnddrejteuml ABC keumlndi A eumlshteuml 30ordm DE = 1cm dhe AD=DC Gjeni gjateumlsiteumle brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit ABC
3 pikeuml
Detyra 13 Neuml grafik paraqitet numri i nxeumlneumlsve djem dhe vajza qeuml peumllqejneuml meuml shumeuml rutat oseeumlmbeumllsirata) Sa peumlrqind e tyre peumllqejneuml rutat 2 pikeuml
b) Zgjedhim rasteumlsisht njeuml nxeumlneumls Gjeni probabilitetin qeuml i zgjedhuri teuml jeteuml djaleuml 2 pikeuml
150
Fruta
Embelsira
D jem Vajza
100
50
0
Detyra 14 Jepet bashkeumlsia - 9 - 8 - 3 0 7 10a) Gjeni mesataren 1 pikeumlZgjidhen tre numra teuml ndrysheumlm a b dhe c Gjeni vlereumln meuml teuml madhe teuml mundshmeteuml prodhimit a middot b ndash c 2 pikeuml
Detyra 15 Jepet paralelogrami ABCD me sipeumlraqe 15 cm2 dhe brinjeuml aneumlsore AD = 3cmDiagonalja DB eumlshteuml pingule AD Gjeni perimetrin e paralelogramit 2 pikeuml
Detyra 16 Tjeshtoni 3 pikeuml
Detyra 17 Jepet trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml dybrinjeumlnjeumlsheumlm ABC me hipotenuzeuml BC =8cmGjeni gjateumlsiteuml e kateteve teuml trekeumlndeumlshit 2 pikeumlDetyra 18 Peumlr ccedillsquovlera teuml x - it nga R vlera e shprehjes eumlshteuml meuml e madhe se vlera e shprehjes x ndash1
3 pikeuml
Detyra 19 S1 dhe S
2 janeuml dy gjysmeumlrratheuml me rreze 1 njeumlsi dhe tangjenteuml si neuml figureuml Drejteumlza d eumlshteuml
tangjente me rrethin S2 neuml pikeumln B Gjeni sipeumlraqen e pjeseumls seuml ngjyrosur
4 pikeuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2436
46 47
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
S1 S2
A B
d
Detyra 20 Drejteumlzat e dheumlna neuml planin koordinativ priten neuml pikeumln Pa) Gjeni koordinatat e pikave P dhe Q 2 pikeumlb) Gjeni sipeumlraqen e trekeumlndeumlshit OPQ 2 pikeuml
y = x
y
y = 2 - x
P
Q0 x
62 Kthimi i pikeumlve neuml nota dhe nivele
Intervalet e pikeumlve Nota Niveli
41-50 Nota 5 A
31-40 Nota 4 B
21-30 Nota 3 C
11-20 Nota 2 D
00-10 Nota 1
TEST - Dituri natyreVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr gjysmeumlvjetorin e pareuml (shtator ndashdhjetor)
Detyra 1 Leumlnda nga e cila janeuml peumlrbeumlreuml keumlta trupa eumlshteuml1 pikeuml
A druriB qelqiC metaliD letra
Detyra 2 Njeumlsia bazeuml peumlr matjen e gjateumlsiseuml eumlshteuml1 pikeuml
A litriB metriC gradeumlD kilogrami
Detyra 3 Uji vlon neuml temperatureumln 1 pikeuml A 0oCB 50oCC 90oCD 100oC
Detyra 4 emperatura e ajrit qeuml tregon termometri neuml figureumln e meumlposhtme eumlshteuml
1 pikeuml A 38oCB 39oCC 40oCD 41oC
Detyra 5 Shkruani dy veti teuml leumlngjeve 2 pikeumla)___________________________________________________________b)___________________________________________________________
Detyra 6 Ploteumlsoni faliteuml5 pikeuml
a) Gjateumlsiteuml e objekteve i matim me _______________ b) Hapeumlsira qeuml zeuml njeuml trup quhet ___________________ c) Procesi qeuml shkakton largimin e ujit nga toka quhet ____________________ d) Leumlngjet marrin _____________________ e eneumls ku ndodhen e) Njeumlsiteuml themelore teuml matjes janeuml ___________________ neuml teuml gjitheuml boteumln
Detyra 7 Shkruani cileumlsiteuml e peumlrbashkeumlta teuml keumltyre trupave 3 pikeuml molleuml ccedilokollateuml karamele _______________________________ tavolineuml karrige tabeleuml __________________________________ top glob portokall __________________________________
Detyra 8 Shkruani disa veprime qeuml duhet teuml beumljneuml njereumlzit peumlr teuml patur njeuml mjedis teuml pasteumlr4 pikeuml
a) _____________________________________________________________________b) _____________________________________________________________________c) _____________________________________________________________________d) _____________________________________________________________________
Detyra 9 Ploteumlsoni faliteuml2 pikeuml
a) Neumln veprimin e njeuml orce trupat _______________b) Neuml sipeumlraqe teuml leumlmuara leumlvizja eumlshteuml _______________ se neuml sipeumlraqe teuml ashpra
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1136
20 21
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C OksigjeniD AkulliDetyra 6 Si quhen lakoret neuml diagramin si neuml figureuml qeuml paraqesin ligjin e Bojl-Mariotit A IzohipseB IzotermeC IzohoreD Izobare
Njohja e parimeveDetyra 7 Janeuml dheumlneuml numrat m dhe n Cila nga rregullat e poshteumlsheumlnuaraeumlshteuml e veumlrteteuml A m+ 0 = 0B m 983086 0 = 0C m 983086 1 = 1D m - 1 = n
Detyra 8 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Njohja e metodave dhe proceduraveDetyra 9 Cileumln veti kimike e ka vitamina C
A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlC Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
432 TEuml KUPTUARIT
Niveli i teuml kuptuarit eumlshteuml nivel meuml i larteuml se i njohjes Pyetjet keumlrkojneuml ndryshimin e inormacionevenga njeuml ormeuml neuml njeuml ormeuml tjeteumlr peumlrshkruajneuml lidhjen midis dy e meuml shumeuml ideve Pyetjet brenda tyrepeumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese interpreto parashiko mbro argumento etj Kryesisht janeuml pyetje qeumlduan ndryshimin e faleumlve teuml njeuml grupi me faleuml teuml tjera peumlrshkrimin e njeuml figure me faleuml lidhjen e dy e meumlshumeuml situatave etjbull Kuptimi i akteve dhe parimevebull Kuptimi i relacioneve shkak ndash pasojeumlbull Peumlrkthimi i materialitbull Interpretimi i grafikeve tabelave hartavebull Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Kuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
Kuptimi i relacioneve shkak ndash pasojeuml
Detyra 2 Sipas skemeumls seuml paraqitur peumlr struktureumln elektronike teuml karbonit neuml beumlrthameumln e tij aipeumlrmban A 6 elektrone dhe 0 neutroneB 6 elektrone dhe 6 protoneC 6 neutrone dhe 0 elektroneD 6 neutrone dhe 6 protone
Detyra 3 Ccedilfareuml keumlndi fitohet neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i zbresim njeuml keumlnd teuml drejteuml A i ngushteumlB i gjereumlC i shtrireumlD i ploteuml
Interpretimi i grafikeve tabelave hartave
Detyra 4 Sa kube njeumlsi gjenden neuml figureumln e dheumlneuml neumlse dihet se shtresa e fundit eumlshteuml e ploteumlsuar egjitha me kube njeumlsi A 12B 16C 23D 26
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 5 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e treteuml miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
433 ZBATIMI
Niveli i zbatimit beumln pjeseuml neuml nivelin e meseumlm teuml pyetjeve Nxeumlneumlsi duhet jo veteumlm teuml njoheuml dhe kuptojeumlinormacionet por duhet teuml jeteuml neuml gjendje edhe trsquoi zbatojeuml ato Peumlrmes tyre ai duhet teuml jeteuml neuml gjendje teumlzgjidheuml probleme neuml situata konkrete nga jeta reale Pyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruesendrysho demonstro zhvillo modifiko organizo vepro peumlrgatit lidh etj euml tilla pyetje janeuml kryesisht atoqeuml i keumlrkojneuml nxeumlneumlsit teuml zbatojeuml parimet metodat ormulat neuml situata teuml caktuarabull Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja bull Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktikebull Zbatimi i metodave dhe proceduravebull Zgjidhja e problemeve matematike
Zbatimi i fakteve dhe pari meve neuml situata te reja
Detyra 1 Numrat 2 5 10 17 26 ____ janeuml renditur sipas njeuml rregulle Gjeni numrin qeuml vjenneuml radheuml A 34B 35C 36D 37
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1236
22 23
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Zbatimi i ligjit dhe teo rive neuml situata praktike
Detyra 2 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Zbatimi i metodave dhe procedurave
Detyra 3 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Zgjidhja e problemeve matematike
Detyra 4 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendisa dyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
10 cm
8cm
3cm
Detyra 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur njeuml kuti prej llamarine pa kapaka) Sa cm2 llamarineuml eumlshteuml shpenzuarb) Sa decilitra ujeuml zeuml kutia
434 MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES (ANALIZEuml SINTEZEuml VLEREumlSIM)
bull Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimitbull Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i peumlrundimitbull Identifikimi i inormatave relevantebull euml analizuarit e peumlrundimeve
Pyetjet e analizeumls
Pyetjet e analizeumls keumlrkojneuml shprehi teuml menduarit kritik Zakonisht keumlto lloje pyetjesh keumlrkojneuml dy lloje teumlateumlsive teuml teuml menduaritbull Zbeumlrthimi i asaj ccedilareuml eumlshteuml dheumlneuml neuml pjeseumlt peumlrbeumlreumlsebull Keumlrkim i lidhjeve teuml dy a meuml shumeuml pjeseumlvePyetjet kryesisht brenda tyre peumlrmbajneuml oljet vepruese ndrysho demonstro zhvillo modifiko organizovepro peumlrgatit lidh etj Keumlrkesat e shprehura janeuml ilustro neumlnvizo dallo dierenco trego ndaj etj
Pyetjet e sintezeumls
Pyetjet e sintezeumls keumlrkojneuml shprehi teuml menduarit kritik dhe ateumlsi krijuese Zakonisht keumlto lloje pyetjeshkeumlrkojneuml qeuml nxeumlneumlsi teuml krijojeuml njeuml produkt teuml ri Nxeumlneumlsit i orohet mundeumlsia teuml jeteuml i pavarur dhe teuml keteuml lirimendimi dhe krijimi Pyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese karakterizo kompozo hartokrijo peumlrpilo peumlrmblidh etj
Pyetjet e vlereumlsimit
Pyetjet e vlereumlsimit keumlrkojneuml nxjerrjen e gjykimeve teuml bazuara neuml kriter dhe anasjelltas Pyetjet kryesishtbrenda tyre peumlrmbajneuml oljet vepruese vlereumlso krahaso mbro kritiko justifiko interpreto mbeumlshtet etj
Identifikimi i informatave relevante
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur 8 2 5- 3 a b c 4 6
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c
Teuml analizuarit e peumlrfundimeve teuml dheumlnaDetyra 2 Janeuml dheumlneuml shprehjet dhe Sa eumlshteuml vlera e a-seuml b-seuml dhe c-seuml neumlse shuma ea+b+c = 13
Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit
Detyra 3 Neumlse Rcba isin
dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a b c A - + -B - - -C + - +D - - +
[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln 31 d d perp dhe 42 d d perp Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml A 0
90=+ β α B 0
180=+ β α
C 270=+ β α 0
D 0380=+ β α
Detyra 5 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
435 Shembull i kalimit teuml njeuml pyetjeje nga njeuml nivel neuml njeuml tjeteumlr
Tema eorema e PitagoreumlsNjohje
Shembull 1 Formuloni teoremeumln e Pitagoreumls
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1336
24 25
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Teuml kuptuarit
Shembull 2 Shkruani me simbole matematike Shuma e syprinave teuml sipeumlraqeve katrore teuml ndeumlrtuarambi katetet a dhe b eumlshteuml e barabarteuml me syprineumln e sipeuml raqes katrore teuml ndeumlrtuar mbi hipotenuzeumlrsquorsquoShembull 3 euml lexohet ormula me shprehje matematike
Teuml zbatuarit
Shembull 4 Njeuml ndeumlrteseuml ka 220 shkalleuml dhe larteumlsia e secileumls shkalleuml eumlshteuml 18 cmGjeni sa eumlshteuml larteumlsia e ndeumlrteseumls Shembull 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml ABC
Informateuml relevante
Shembull 6 Cili nga pohimet eumlshteuml i sakteuml A Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsish t 15 cm
B Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e madhe se 15cmC Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsisht 1314 cmD Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e vogeumll se 1314 cm
44 Tabela e peumlrmbajtjes seuml testit ndash tabela e specifkimeve
Njeuml test mund teuml peumlrbeumlhet nga njeuml pyetje e vetme apo njeuml kombinim pyetjesh Peumlr teuml hartuar njeuml testmeumlsimdheumlneumlsi duhet teuml keteuml kujdes qeuml seuml pari teuml peumlrgatiseuml tabeleumln e testit Kjo tabeleuml peumlrmban ushat eprogramit peumlrmbajtjet e teuml cilave do teuml testohen si dhe numrin e pyetjeve dhe detyrave sipas niveleve teumlteuml nxeumlnit dhe ushave Peumlrgatitja e tabeleumls seuml testit varet nga shumeuml aktoreuml si psh volumi i peumlrmbajtjes qeumltestohet reumlndeumlsia e ushave qeuml peumlrshihen neuml vlereumlsim peumlrmbajtja e tyre koha neuml dispozicion etjabela e testit i orienton meumlsimdheumlneumlsit neuml hartimin e tij Caktimi i numrit teuml pyetjeve dhe detyrave sipas njeumlsivemeumlsimore dhe niveleve teuml teuml nxeumlnit e lehteumlson puneumln e meumlsuesit peumlr hartimin e testit Kjo pasi neuml vend qeuml meumlsuesiteuml shqyrtojeuml njeumlkoheumlsisht 4 njeumlsi meumlsimore peumlr teuml hartuar pyetje dhe zgjedhur detyra teuml ndryshme teuml cilat duhetklasifikuar sipas reumlndeumlsiseuml dhe nivelit teuml teuml nxeumlnit ai okusohet neuml hartimin e pyetjeve dhe detyrave sipas tabeleumlsPas peumlrgatitjes seuml tabeleumls seuml testit meumlsuesi kalon neuml hartimin e testit dhe kujdeset peumlr teuml si peumlr aneumlnpeumlrmbajteumlsore ashtu edhe peumlr tregues teuml tjereuml teuml pyetjeve teuml themi teuml ormeumls Me keumlto tregues do teuml vijojmeumlneuml pjeseumlt e meumlposhtme teuml keumltij materiali
abela e specifikimeve ka dy peumlrmasa njeumlra peumlrmaseuml (psh rresht) sheumlnon tematkonceptetetj Neuml peumlrmaseumlntjeteumlr(psh kolona) sheumlnohen nivelet njoheumlse qeuml do teuml maten Neuml rastin toneuml eumlshteuml marreuml njeuml tabeleuml shembullpeumlr 6 tema teuml njeuml kapitulli teuml ndareuml sipas niveleve teuml njohjes
TABELA 1 Tabeleuml testi me vlera numerike
FUSHALEumlNDA MEumlSIMORE NJOHJA TEuml KUPTUARIT ZBATIMI MENDIMI KRITIKSHUMA
20 30 30 20
ema 1 20 2 3 3 2 10
ema 2 30 4 4 4 3 15
ema 3 15 2 2 2 2 8
ema 4 20 2 3 3 2 10
ema 5 15 2 2 2 1 7
Shumapikeuml ose pyetje 12 14 14 10 50
Njeuml tabeleuml testi me vlera teuml dheumlneuml neuml tabeleumln 1 paraqet dy aspekte teuml reumlndeumlsishme teuml vlereumlsimita Ccedilareuml teuml vlereumlsojeuml (prerjet e rreshtave me kolonat)b Sa reumlndeumlsitheks ka peumlr ccedildo kombinacion teuml vlereumlsimit (vlerat e qelizave)
Neuml shembullin e meumlsipeumlrm shohim qeuml vlereumlsimi mbulon 5 tema ku secila prej tyre shqyrtohet neuml tre nivelet eshkathteumlsiseuml seuml arsyetimit teuml mbajturit mend teuml kuptuarit teuml zbatuarit dhe mendimi kritik Vlerat e kutiveqelizave janeuml vendosur nga prodhimi ndeumlrmjet peshave teuml temave sipas shkathteumlsiseuml me totalin e pikeumlve teumlvlereumlsimit
Procedura e krijimit teuml njeuml tabele teuml tilleuml eumlshteuml si meuml poshteumla Identifikon temat qeuml do teuml vlereumlsohen dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar rreshtat)b Peumlrcakton nivelet e shkathteumlsiteuml njoheumlse dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar kolonat)c Peumlrcakton totalin e pikeumlve (ose totalin e pyetjeve) teuml vlereumlsimit peumlrmbledheumls
d Llogarit vlerat peumlr ccedildo kuti (prerje teuml rreshtave me shtyllat) duke shumeumlzuar totalin e pikeumlve me peshat ekombinimevee Beumln rregullime teuml vlerave neuml kutia (psh rrumbullakime etj) qeuml teuml sigurohet qeuml shuma e teuml gjitha vleraveteuml jeteuml e barabarteuml me totalin e pikeumlve teuml vlereumlsimit (ose totalin e pyetjeve teuml testit)abela e testit mund teuml jeteuml e njeumljta edhe peumlr pikeumlt edhe peumlr pyetjet si ajo neuml modelin e testit teuml matematikeumlsklasa 1 ndash 9
441 Llojet e pyetjeve
Pas peumlrcaktimit neuml keumlteuml meumlnyreuml teuml zoneumls seuml vlereumlsimit (tabela e testit me vlerat) hapi tjeteumlr eumlshteuml teuml vendosetpeumlr ormatin e vlereumlsimit dhe llojin e pyetjeve qeuml do teuml zgjidhen neuml peumlrmbajtje teuml testitPasi keni vendosur peumlr ormat e vlereumlsimit dhe llojet e pyetjeve qeuml do teuml peumlrdoren kalohet nga tabela e testit mevlera neuml tabeleumln e testit me pyetjet abela 4 paraqet njeuml shembull tabeleuml testi me pyetje sipas tabeleumls 3 teuml testitNeuml tabeleumln 4 shihet qeuml testi peumlr vlereumlsimin peumlrmbledheumls do teuml peumlrbeumlhet nga dy pjeseuml
1 pjesa I - me alternativa ose peumlrgjigje teuml strukturuara2 pjesa II ndashese apo problemaPjesa I (me laps e leteumlr) peumlrmban pyetje me alternativa peumlr vlereumlsimin e teuml mbajturit mend dhe pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar peumlr vlereumlsimin e teuml kuptuaritPjesa II (vlereumlsimi) do teuml testojeuml ateumlsineuml e nxeumlneumlsve peumlr teuml gjitha ushat duke peumlrunduar dy detyra ushtrime-problema
TABELA 2 Model-tabeleuml testi
NUMRI I PYETJEVE(PIKEumlT)
TEuml MBAJTURITMEND
TEuml KUPTUARIT TEuml ZBATUARIT MENDIMIKRITIK
SHUMA
Me alternativa Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
EseProblem
ema 1 5(5) 2(4) 1(3) 1(5)ema 2 8(8) 2(4)ema 3 4(4) 1(2) 1(2)ema 4 5(5) 1(2)ema 5 4(4) 1(2)otali 26(26) 7(14) 2(5) 1(5) 36(50)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1436
26 27
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shihet gjithashtu neuml tabeleumln 2 qeuml vlereumlsimi peumlrmbledheumls do teuml peumlrmbajeuml 36 pyetje nga teuml cilat 26 janeuml mealternativa 7 janeuml me peumlrgjigje teuml strukturuar dhe 2 janeuml pyetje peumlrmbushjejeperormanceuml dhe njeuml keumlrkeseumlese apo problemShpeumlrndarja e pyetjeve do teuml beumlhet sipas teuml gjitha kutive teuml tabeleumls Duke krahasuar kutiteuml neuml tabeleumln 2 meato peumlrkateumlse neuml tabeleumln 1 do teuml veumlrejmeuml se ccedildo pyetje me alternativeuml eumlshteuml vlereumlsuar 1 pikeuml ccedildo pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar eumlshteuml vlereumlsuar me 2 ose 3 pikeuml dhe pyetjet e undit teuml perormanceumls me meuml shumeumlse njeuml pikeuml ( neuml rastin toneuml 5 pikeuml secila)Pas skicimit teuml tabeleumls seuml testit me pyetje hapi i radheumls eumlshteuml teuml shkruhen (gjenden) pyetjet sipas tabeleumls 2
442 Rregulla bazeuml peumlr teuml gjitha formatet e pyetjeve
Neuml hartimin e keumltyre pyetjeve peumlrveccedil teuml tjerash duhet teuml respektojmeuml disa rregulla bazeuml si meuml poshteumlsigurohuni teuml matni konceptet meuml teuml reumlndeumlsishme
1 ormuloni pyetje teuml qarta dhe koncize2 sigurohuni qeuml pyetja i peumlrgjigjet qeumlllimit teuml caktuar3 shmangni pyetjet e papeumlrshtatshme neuml ormeuml e peumlrmbajtje4 shmangni pyetjet e veumlshtira teuml pajustifikuara5 shmangni pyetjet me kuptime teuml tjera logjike veccedil kuptimit qeuml synojmeuml6 vendosni teuml parat pyetjet meuml teuml lehta
443 Numri i mjaftuesheumlm i pyetjeve neuml njeuml test
Kjo eumlshteuml e varur teumlreumlsisht nga hapeumlsira qeuml vlereumlsojmeuml dhe qeumlllimet Ka njeuml rregull teuml peumlrgjithsheumlm qeuml dhjeteumlpyetje janeuml teuml nevojshme peumlr teuml vlereumlsuar kompetencat e teuml meumlsuarit peumlr njeuml njeumlsikapitull Megjithateuml neumlmjat raste edhe veteumlm 5 pyetje na sigurojneuml njeuml vlereumlsim teuml mireumlKur vlereumlsojmeuml nivelet e larta teuml njohjes dhe teuml tjera ateumlsi ne mund teuml peumlrdorim veteumlm disa pyetje dhendonjeumlhereuml veteumlm njeuml pyetje pasi ato keumlrkojneuml shumeuml koheuml peumlr peumlrgjigje
444 Llogaritja e koheumls seuml testit
Sigurohuni teuml jepni njeuml koheuml teuml mjatueshme peumlr peumlrgjigjen e teuml gjitha pyetjeve Meuml tepeumlr koheuml eumlshteuml meumlmireuml se meuml pak nga sa nevojitet Meumlsuesi duhet teuml vlereumlsojeuml koheumln qeuml i duhet atij peumlr tu peumlrgjigjur teuml gjithapyetjeve
Mbi keumlteuml koheuml ai duhet teuml shtojeuml koheuml peumlr eekt teuml aktoreumlve teuml meumlposhteumlm - Nxeumlneumlsi eumlshteuml meuml i ngadalteuml neuml procedurat e peumlrgjigjeve dhe zgjidhjeve - Nxeumlneumlsi eumlshteuml neumln presion - Nxeumlneumlsi beumln gabime dhe i duhet trsquoi rikthehet zgjidhjes seuml sakteuml - Nxeumlneumlsi peumlrgjitheumlsisht ndjek rrugeuml meuml teuml gjateuml zgjidhje dhe arsyetimi - Nxeumlneumlsi shpesh verifikon peumlr hereuml teuml dyteuml ose meuml tepeumlr peumlrgjigjet ose zgjidhjet
Meumlsuesi duhet teuml keteuml parasysh qeuml teuml shmangeuml zgjatjet e panevojshme Shumeuml nga vlereumlsimet e shkurtra(pak pyetje) mund teuml na japin njeuml pamje meuml teuml sakteuml teuml asaj ccedilareuml nxeumlneumlsi di neuml krahasim me njeuml vlereumlsim teumlgjateuml (shumeuml pyetje) E theumlneuml meuml ndryshe duhet teuml shmangim zgjatjen e panevojshme teuml njeuml testi Zgjatja e
panevojshme teuml shmang nga qeumlllimi kryesor krijon konuzion dhe p resion peumlr nxeumlneumlsinSigurohuni teuml konsideroni njeuml seumlreuml aktoreumlsh teuml tjereuml si socialeuml e psikologjikeuml teuml lidhura me koheumln dhe vendine testit reumlndeumlsineuml e tij mosheumln gjinineuml dhe peumlrkateumlsineuml kulturore-sociale teuml nxeumlneumlsit
445 Pikeumlt notat dhe niveletNeuml und paraqitet edhe tabela e kthimit teuml pikeumlve neuml noteuml pra notat neuml vareumlsi teuml peumlrqindjes seuml pikeumlve qeumlkaneuml fituar nxeumlneumlsit Nuk ka rregull qeuml peumlrcakton lidhjen e notave me peumlrqindjen e p ikeumlve teuml fituara Kjo meumlshumeuml varet nga synimi qeuml ka meumlsimdheumlneumlsi neuml testimin e nxeumlneumlsve dhe detyrat qeuml ka peuml rzgjedhur peumlr testNjeuml tabeleuml e tilleuml ka pamjen e meumlposhtme
TABELA 3 Nga pikeuml - neuml noteuml - neuml nivel
Intervalet e pikeumlve Niveli(notimi) Niveli
Nota91 ndash 100 5 A
81 ndash 90 4 B
61 ndash 80 3 C
41 ndash 60 2 D
40 1 Pikeumlt e caktuara peumlr secileumln detyreuml si dhe tabela e kalimit teuml tyre neuml noteuml janeuml elementet themelore teuml cilat e beumljneumltestin teuml jeteuml instrument peumlr vlereumlsimin objektiv dhe transparent teuml nxeumlneumlsve Ky objektivitet dhe kjo transparenceumlvlen peumlr nxeumlneumlsit prindeumlrit strukturat e ndryshme arsimore si dhe paleumlt e tjera teuml interesuara
446 Teste qeuml janeuml pjeseuml teuml teksteve meumlsimore
Meumlsuesit ankohen se ka raste kur provimet nuk janeuml neumlpeumlrputhje me programin peumlr teuml cilin testi eumlshteuml planifikuardhe ky eumlshteuml njeuml problem qeuml lidhet me vleshmeumlrineuml e testitNjeuml pjeseuml shprehen qeuml keumlto teste nuk janeuml gjithmoneuml teumlvleshmePra lypset teuml sigurohemi qeuml testet dhe provimet teumlpeumlrmbushin standardet e vleshmeumlriseuml dhe neuml keumlteuml meumlnyreumlteuml matin sa meuml sakteuml ateuml qeuml eumlshteuml e planifikuar Keumlshtu atosheumlrbejneuml si modele qeuml nxeumlneumlsi teuml vlereumlsojeuml veten neuml und teumlnjeuml njeumlsie kapitulli meumlsuesi gjithashtu trsquoi shqyrtojeuml si modelepeumlr hartimin e testit teuml njeumlsiseumlkapitullit apo si modele peumlrskicimin e testeve teuml tjereuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1536
28 29
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
5 LLOJET KRYESORE TEuml PYETJEVE DHERREGULLAT E TEuml SHKRUARIT TEuml TYRE
51 Llojet kryesore teuml pyetjevePyetjet me ploteumlsimKeumlto janeuml fali qeuml iu mungojneuml njeuml ose dy faleuml apo simbole Keumlto pyetje janeuml teuml dobishme peumlr vlereumlsimin enjohurive peumlr aktet konceptet ligjetprincipet dhe ormulat
Pyetjet me alternativa
Janeuml pyetje qeuml duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen e veumlrteteuml nga alternativat qeuml teuml orohen
E veumlrteteumlE gabuarPyetja eumlshteuml njeuml fali qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml zgjedheuml neumlse pohimi neumlpeumlrmjet saj eumlshteuml i veumlrteteuml apo i gabuar
Me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) Janeuml dy bashkeumlsi pyetjeshaktesh qeuml nxeumlneumlsi duhet trsquoi lidheuml sipas peumlrkateumlsiseuml neuml bazeuml teuml instruksioneve qeuml i jepen psh nga meumlsuesi
52 Pyetje me peumlrgjigje teuml strukturuarPeumlrgjigje e shkurteumlr (peumlrgjigje e dheumlneuml shkurt) Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje teuml shkurteumlr peumlr njeuml pyetje teuml dheumlneuml qeuml mund teuml jeteuml me disa faleuml njeuml listeuml ose disa fali
Etiketimi Nxeumlneumlsi gjen faleuml peumlr teuml identifikuar peumlrbeumlreumlsit psh neuml njeuml piktureuml ose skicim Peumlrgjigjet mund teuml jeneumldheumlneuml neuml njeuml bashkeumlsi peumlrgjigjesh nga e cila nxeumlneumlsi zgjedh dhe vendos neuml vendin e duhur
Paraqitje e puneumls ShpjegimArgumentim Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje duke beumlreuml ndonjeuml llogaritje ose paraqitje grafike peumlr teuml mbeumlrritur neuml njeuml peumlrgjigje Aiargumenton ose shpjegon peumlrgjigjen apo argumenton e shpjegon shkalleumln e teuml kuptuarit
Prezantim viziv
Nxeumlneumlsi mund teuml ndeumlrtojeuml grafikeuml skema matrica apo ilustrime peumlr teuml deumlshmuar njohjen dhe teuml kuptuarit
Detyrat bazuar neuml perormanceuml Eumlshteuml njeuml vlereumlsim qeuml peumlrmbledh disa veprimtari qeuml janeuml ta lidhura dhe keumlrkojneuml nga nxeumlneumlsi teuml
ormulojneuml njeuml peumlrgjigje krijojneuml njeuml produkt apo beumljneuml njeuml demonstrim qeuml vlereumlsohet nga disa kritere
Komunikim individual (i okusuar neuml proces)
Eumlshteuml metodeuml qeuml vlereumlson peumlrparimin e nxeumlneumlsit mbeumlshtetur neuml intervistat e strukturuara dialogunkonerencat veumlzhgimet shkrimet neuml revista peumlr teuml meumlsuarit publikimet etj
Ese-teuml apo pyetjet me und teuml hapur Nxeumlneumlsit i peumlrgjigjen njeuml ose disa pyetjeve me aneuml teuml disa paragraeumlve Kur eumlshteuml ese ai beumln njeuml krijimletrar social apo shkencor peumlr njeuml situateumltemeuml teuml dheumlneuml sipas njeuml strukture teuml caktuarKur pyetja jepet neuml ormeumln e detyreumls apo problemeumls peumlrgjigja do teuml jepet sipas ormatit qeuml keumlrkon detyraapo me aneuml teuml zgjidhjes seuml ploteuml qeuml e keumlrkon problema
53 Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve
Meuml poshteuml jemi peumlrpjekur teuml evidentojmeuml udheumlzime apo rregulla teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve Janeuml paraqiturdisa prej tyre peumlr disa nga ormat e pyetjeve Neumlpeumlrmjet tyre kemi synuar teuml teumlrheqim veumlmendjen qeuml shkrimii njeuml pyetje teuml mireuml eumlshteuml njeuml proces hereuml hereuml i gjateuml e i lodhsheumlm Ai keumlrkon verifikim e matje teuml treguesveteuml pyetjes teuml lidhura me peumlrmbajtjen gjuheumln e peumlrdorur aspektet kulturore e sociale qeuml mbulon veumlshtireumlsineumldiskriminimin etj Neuml peumlrgjitheumlsi shembujt neuml udheumlzime janeuml zgjedhur qeuml teuml ilustrojneuml sa meuml mireuml udheumlziminpeumlrkateumls Njeumlkoheumlsisht janeuml dheumlneuml shembuj teuml pyetjeve me standard teuml larteuml nga ciklet PISA teuml meumlparshme
54 Pyetjet me ploteumlsim
Keumlto janeuml pyetje neuml ormeumln e njeuml falie qeuml i mungon njeuml pjeseuml e cila mund teuml jeteuml faleuml a togfaleumlsh Mund teuml jeteuml edhe njeuml pjeseuml teksti me pjeseuml teuml paploteumlsuara Vendosja e pjeseumlve teuml munguara i jep kuptimin e duhurfaliseuml apo tekstit kuptimin e ploteuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1636
30 31
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me ploteumlsim
Ndeumlrtoni falineuml neuml meumlnyreuml qeuml peumlrgjigja e veumlrteteuml teuml jeteuml e shkurteumlr dhe veteumlm njeuml
Shembull
I dobeumlt Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml ldquoAmerikeuml rdquo ______________I peumlrmireumlsuar Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml neuml ldquoAmerikeumlrdquo neuml vitin _____________
Pjeseumln qeuml mungon eumlshteuml meuml mireuml ta vendosim neuml und teuml faliseuml se neuml fillim teuml saj
Shembull
I dobeumlt ____________ eumlshteuml elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumltI peumlrmireumlsuar Elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumlt eumlshteuml __________Lejoni veteumlm njeuml ose dy hapeumlsira boshe neuml fali
Shembull
I dobeumlt Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr ___________ me aneuml teuml trupit eumlshteuml_____________ I peumlrmireumlsuar Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr leumlvizjen e leumlndeumlve ushqyese neuml teuml gjitheumltrupin eumlshteuml ______________
55 Pyetjet me alternativa
Keumlto pyetje japin njeuml trung neuml ormeumln e njeuml pyetjeje apo falie teuml p aploteuml dhe disa alternativa (tre kateumlr ose meumlshumeuml) njeuml prej teuml cilave eumlshteuml e veumlrteteuml (ose peumlrgjigja meuml e veumlrteteuml dhe pjesa tjeteumlr janeuml alternativa hutuese Ato janeuml teuml vleshme peumlr vlereumlsimin e njohurive peumlr krahasime zbatime teuml thjeshta njohje e zbatim ligjesh erregullash teuml thjeshta ormula e koncepte peumlr vlereumlsim teuml njeuml materiali stimulues etj
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me alternativa
Sigurohuni qeuml trungu i pyetjes shpreh neuml meumlnyreuml teuml ploteuml njeuml ccedileumlshtje neuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml dineuml mireuml teumlbeumljneuml ateuml ccedilareuml shpresohet prej tyre para s e teuml lexojneuml alternativatForma e njeuml pyetje me alternativa Shembull Njeuml zog sapo ka ccedilelur nga njeuml vezeuml Cila nga keumlto aza ka shumeuml teuml ngjareuml qeuml vjen meuml pas neuml cikline jeteuml se zogut A LindjeB VdekjeC RritjeD Riprodhim
Shembull Shpejteumlsia e rrjedhjes 4 Inuzionet (ose injeksionet intravenoze) peumlrdoren peumlr teuml utur neuml trupin epacientit leumlngjet dhe ilaccedilet
Inermieret kaneuml nevojeuml teuml llogarisin shpejteumlsineuml e rrjedhjes RR neuml pika peumlrminuteuml peumlr injeksion Ato peumlrdorin ormuleumln =
pv
60n ku
4 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
p eumlshteuml aktori i pikeumls neuml pika peumlr mililiteumlr (ml) v eumlshteuml veumlllimi i injeksionit neuml ml n eumlshteuml numri i oreumlve qeuml keumlrkon injeksioni peumlr tu mbaruar
Pyetje 1
Inermieret gjithashtu kaneuml nevojeuml teuml llogarisin veumlllimin e inje ksionit v nga shpejteumlsia e rrjedhjes RRNjeuml injeksion me njeuml shpejteumlsi rrjedhje 50 pika peumlr minuteuml duhet ti jepet njeuml pacienti peumlr 3 oreuml Peumlr keumlteumlinjektim aktori i pikeumls eumlshteuml 25 pika peumlr mililiteumlrSa eumlshteuml veumlllimi neuml ml i injektimitVeumlllimi i injektimit ml
Pyetje 2 Njeuml inermiere deumlshiron teuml dyfishojeuml koheumln e njeuml injeksioni
Peumlrshkruaj sakteumlsisht si ndryshon RR neumlse n dyfishohet por p dhe v nuk ndryshojneuml Shmangni peumlrdorimin e negativeve
Nxeumlneumlsit neuml peumlrgjitheumlsi nuk e shohin ldquoNUKrdquo neuml njeuml trung pyetjeje Neumlse ajo duhet peumlrdorur patjeteumlr eumlshteumlmireuml ta dalloni duke e theksuar (bold) ose duke e kapitalizuar (NUK)
Sigurohuni qeuml teuml gjitha peumlrgjigjet janeuml neuml teuml njeumljteumln gjateumlsi gramatikeuml apo veumlshtireumlsi konceptimi
Mos peumlrdorni shtesa teuml panevojshme psh duke e beumlreuml meuml teuml zgjatur meuml teuml peumlrpunuar meuml teuml peumlrgjithshme apomeuml teknike
Shembull
I dobeumltPjesa e lules qeuml mban vezeumlt eumlshteuml quajtur njeuml A thekB vezoreC pistilD petal
I peumlrmireumlsuarPjesa e lules qeuml mban vezeumlt quhet A thekB vezoreC pistilD petal
Gjithashtu peumlrdorimi i faleumlve si zakonisht disa dhe peumlrgjitheumlsisht janeuml shtesa teuml peumlrgjigjes seuml sakteuml ndeumlrsapeumlrdorimi i faleumlve si asnjeumlhereuml dhe gjithmoneuml janeuml shtesa teuml peumlrgjigjeve teuml pasakta
- Shkruani alternativat e tjera qeuml teuml jeneuml qarteumlsisht teuml gabuara Alternativat janeuml teuml padobishme neumlse ato duken shumeuml qarteuml qeuml janeuml teuml gabuara Gabime tipike koncepteqeuml gabohet lehteuml sheumlrbejneuml si alternativa teuml mira
Shembull
I dobeumlt
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Peumlrgjysmohet
I peumlrmireumlsuar
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Nuk ndryshon
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1736
32 33
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
- MOS jepni alternativa qeuml janeuml pjeseumlrisht teuml sakta ose i mbivendosen peumlrgjigjes seuml sakteuml
- MOS peumlrdorni alternativat rdquoteuml gjitha meuml sipeumlrrdquo apo ldquoA dhe Brdquo teuml cilat e beumljneuml pyetjen teuml veumlshtireuml neuml meumlnyreuml teuml
panevojshme peumlr nxeumlneumlsit
- Peumlrdorni udheumlzime me gojeuml peumlr ata qeuml kaneuml veumlshtireumlsi leximi
- Peumlrdorni shkronja teuml meumldha shtypi peumlr teuml sheumlnuar alternativat Keumlshtu eumlshteuml meuml lehteuml peumlr nxeumlneumlsit me problemeteuml teuml lexuarit
- Jepni aq alternativa sa eumlshteuml e nevojshme
- Neumlse nuk eumlshteuml e arsyeshme teuml jepni meuml shumeuml se t re alternativa mos shtoni neuml meumlnyreuml teuml panevojshme Nuk kaasgjeuml magjike peumlr kateumlr apo peseuml alternativa
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund ta peumlrdorim peumlr teuml testuar shumeuml nivele teuml teuml meumlsuaritbull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml testuar ateumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr teuml integruar inormacionin
bull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml diagnostikuar veumlshtireumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr koncepte teuml caktuarabull Na siguron inormata kthyese peumlr alternativat e gabuara dhe teuml sakteumln peumlr meumlnyreumln si ato kaneuml unksionuarbull Mund teuml shtojmeuml meuml shumeuml pyetje peumlr teuml mbuluar meuml shumeuml programbull Mund teuml mbulojmeuml meuml shumeuml nivele veumlshtireumlsiebull Zakonisht duan meuml pak koheuml peumlr peumlrgjigje nga nxeumlneumlsit
Mangeumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund teuml perceptohet meuml e ndeumlrlikuarbull Nuk janeuml teuml peumlrshtatshme peumlr teuml matur qeumlndrimet ndaj teuml meumlsuarit pasi peumlrgjigja e veumlrteteuml mund teuml
gjendet lehteuml edhe indirekt edhe rasteumlsishtbull Nuk lejon teuml demonstrohen njohuri jashteuml opsioneve teuml dheumlnabull Keumlrkon koheuml peumlr teuml arritur neuml pyetje teuml cileumlsiseuml seuml larteuml teuml keumltij llojibull Favorizon parashikimin (marrjen mend) pasi gjithmoneuml njeuml eumlshteuml peumlrgjigje e veumlrteteumlbull Janeuml teuml mundshme peumlr keqinterpretim nga nxeumlneumlsit
56 Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar
Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar peumlrdoren neuml meumlnyreuml tipike peumlr teuml matur ateumlsineuml e teuml dalluarit neumlse njeuml pohimeumlshteuml ose jo i veumlrteteuml Pyetjet janeuml zakonisht neuml njeuml ormeuml deklarative qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml shprehet neumlse janeumlteuml veumlrteta apo teuml gabuara
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve ldquoE veumlrteteumlE gabuarrdquoShkruajeni pyetjen qeuml opsionet e peumlrgjigjes teuml jeneuml neuml peumlrputhje me logjikeumln e faliseuml Peumlr shembull neumlse doni teuml testoni ldquoshqiptiminrdquo nuk ka kuptim teuml peumlrdorni ormatin ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo siopsion teuml peumlrgjigjes e sakteumle pasakteuml do teuml ishte njeuml ormeuml meuml e peumlrshtatshme teuml shkruariPeumlrdorni ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo veteumlm peumlr teuml vlereumlsuar inormacionin qeuml eumlshteuml akt dhe jo objekt i debatit apogjykimit
Shembuj
I dobeumlt Njeuml paralelogram mund teuml jeteuml drejtkeumlndeumlsh V GI peumlrmireumlsuar Paralelogrami qeuml ka njeuml keumlnd teuml drejteuml eumlshteuml drejtkeumlndeumlsh V G
Shkruani fali qeuml janeuml ploteumlsisht teuml veumlrteta ose ploteumlsisht teuml gabuara MOS bashkoni inormacion teuml veumlrteteuml me teuml
gabuar neuml njeuml pyetje teuml vetme
I dobeumlt Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3 ose teuml numrave teuml tjereumlV G
I peumlrmireumlsuar Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3V G
Pohimet e gabuara duhet teuml jeneuml gabime teuml zakonshme Mos u mjatoni veteumlm duke vendosur NUKJO neuml njeuml
pohim peumlr ta beumlreuml ateuml teuml gabuar
Shembull
I rregullt Peumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml veumlrtetohet barazimi x n =(-x)n
3457
I gabuarPeumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml NUK veumlrtetohet barazimi x n
= (ndash x) n
3457
- Shmangni faliteuml e gjataShembull
I dobeumlt Njeuml filxhan me ujeuml teuml nxehteuml me njeuml lugeuml brenda tij do teuml tohet meuml shpejt nga njeuml filxhan me teumlnjeumljteumln sasi uji teuml nxehteuml por qeuml nuk ka lugeuml si neuml rastin e pareuml
V G
I peumlrmireumlsuar Uji i nxehteuml neuml njeuml goteuml tohet meuml shpejt neumlse vendosim njeuml lugeuml neuml teuml V G
- Shmangni faleumlt dhe aktet e pakuptimta ose triviale
Shembull
I dobeumlt Energjia e ujit ormohet nga uji V GI peumlrmireumlsuar Energjia ujore eumlshteuml njeuml nga llojet kryesore teuml energjiseuml seuml pasteumlr V G
Shmangni faleuml teuml tilla si asnjeumlhereuml gjitheuml ccedildo dhe absolutisht qeuml janeuml tipike qeuml teuml keumlshillojneuml alternativeumlne gabuar
Shmangni peumlrdorimin e mbiemrave dhe ndajoljeve teuml paqarta teuml tilla si shpesh ndonjeumlhereuml rasteumlsisht peumlrteuml vetmin akt qeuml ato peuml rdoren neuml meumlnyra teuml ndryshme nga studenteuml teuml ndrysheumlm
57 Pyetjet me shoqeumlrimPyetjet me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) ndeumlrtohen duke dheumlneuml njeuml listeuml faleumlsh stimuluese (mjedisepremisa) dhe njeuml bashkeumlsi tjeteumlr me peumlrgjigjet faleumlshprehje apo piktura
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1836
34 35
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
TABELA 12 Forma
PREMISA PEumlRGJIGJE
Premisa 1 Peumlrgjigjea
Premisa 2 Peumlrgjigje b
Premisa 3 Peumlrgjigje c
Premisa 4 Peumlrgjigje d
Peumlrgjigje e
Shembull 1Peumlr tabeleumln 12 meuml poshteuml gjeni kush nga kolona I i peumlrket kujt nga kolona II dhe lidhini me shigjeteuml
I peumlrmireumlsuarPeumlr ccedildo peumlrbeumlreumls neuml teuml majteuml neuml koloneumln I gjeni kushormuleuml i peumlrket nga kolona II dhe lidhini me shigjeteumlCcedildo ormuleuml peumlrdoreni veteumlm njeuml hereuml
Ujeuml bull H2SO
4
Kripeuml bull NH3
Amonjak bull Na Cl Acid sulurik bull H
2O
I dobeumltUjeuml bull Na Cl
Ka zbuluar Radiumin bull Curie
Kripeuml bull NH3
Viti i nisjes seuml luteumls II boteumlrore bull H2O
Amonjak bull 1939
Shembull 1- Pyetjet me shoqeumlrim
2 x ndash 1 = 0 Identitet
2a 2 + 3b Ekuacion
4a 3 Polinom
Monom
Si teuml peumlrmireumlsojmeuml pyetjen - Peumlrdorni ldquo material teuml njeumljteumlrdquo neuml teuml dy grupetbashkeumlsiteuml
58 Pyetje me prezantim vizivgrafk
RRITJATeuml rinjteuml rriten meuml shumeuml
Neuml vitin 1998 gjateumlsia mesatare e emrave dhe meshkujve teuml rinj neuml Holandeuml eumlshteuml paraqitur neuml keumlteuml grafik
GjateumlsiaGjateumlsia mesatare e teuml rinjve 1998
Gjateumlsia mesatare e teuml rejave 1998
Mosha
190
180
170
160
150
140
130
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
(cm)
Pyetja 1 Qeuml prej vitit 1980 gjateumlsia mesatare e emrave 20-vjeccedilare eumlshteuml rritur me 23 cm neuml 1706 cm Cila ka qeneumlgjateumlsia mesatare e njeuml 20-vjeccedilareje neuml vitin 1980
Peumlrgjigjja____________cm
Pyetja 2 Shpjegoni se si e tregon grafiku qeuml mesatarisht norma e rritjes peumlr vajzat ngadaleumlsohet pas mosheumls 12 vjeccedilare
Pyetja 3
Sipas keumltij grafiku mesatarisht gjateuml cileumls periudheuml neuml jeteumln e tyre janeuml emrat meuml teuml gjata sesa meshkujt e seumlnjeumljteumls mosheuml
59 Problemat reumlndeumlsia dhe metoda teuml zgjidhjes seuml tyreeoria dhe praktika sugjeron qeuml neuml zgjidhjen e problemave teuml menduarit eumlshteuml meuml i reumlndeumlsisheumlm senjohuriteuml Zgjidhja e problemeumls eumlshteuml njeuml prej kategorive meuml teuml larta teuml teuml menduarit qeuml meumlsuesit peumlrdorin menxeumlneumlsit trsquou meumlsojneuml si teuml mendojneuml kur veteumlm njohuriteuml nuk mjatojneuml peumlr zgjidhjen e problemeumls
Ccedilfareuml eumlshteuml zgjidhja e njeuml probleme
Neuml zgjidhjen e njeuml probleme nxeumlneumlsi peumlrmbledh gjitheuml sa ka meumlsuar meuml pareuml dhe i zbaton ato neuml situateumlne problemeumls qeuml eumlshteuml e re dhe e ndryshme nga ccedilareuml ai ka meumlsuar meuml pareuml
- Zgjidhja e njeuml probleme nuk eumlshteuml thjesht njeuml algoriteumlm Ekzistenca e njeuml problemi neumlnkupton se nxeumlneumlsi eumlshteuml peumlrballur me diccedilka qeuml nuk e njeh peumlr teuml cileumln nukmund teuml zbatohet thjesht njeuml model Njeuml problem nuk mund teuml konsiderohet meuml i tilleuml kur mund teumlzgjidhet lehteuml nga algoritme teuml meumlsuara meuml pareuml (Krulik and Rudnick -1980)- Zgjidhja e njeuml probleme lidh teorineuml me praktikeumlnNeuml meumlnyreuml specifike zgjidhja e njeuml probleme mundeumlson zbatimin e njohurive abstrakte teuml shkolleumls neumlpeumlrvoja konkrete teuml boteumls reale
- Zgjidhja e njeuml probleme na meumlson teuml jemi krijues Probleme teuml ndryshme teuml jeteumls reale keumlrkojneuml krijimtari Zgjidhja e problemave zhvillon te nxeumlneumlsitkapacitete krijuese
- Zgjidhja e problemeumls si njeuml varg instruksioneshEumlshteuml procesi i ndjekjes seuml njeuml radhe (vargu) instruksionesh (udheumlzimesh) qeuml nxeumlneumlsi peumlrdor neuml situata teumlndryshme jeteumlsore
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1936
36 37
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shembull Neuml njeuml darkeuml janeuml tuar 12 ccedilite ryeza e darkeumls eumlshteuml e ormuar nga Bashkimi i disa tryezave teumlvogla katrore qeuml ormojneuml njeuml tryezeuml teuml madhe teuml gjateuml Gjeni sa tavolina teuml vogla katrore duhen peumlr teuml ulurkeumlta 24 teuml tuar
Hapi I ndash teuml lexuarit e problemit Nxeumlneumlsi identifikon disa nga konceptet e dheumlna psh tavolina teuml vogla katrore 12 ccedilite bashkimi i disatryezave teuml vogla katrore tryezeuml e madhe e gjateuml 24 teuml tuar
Hapi II ndash keumlrkimi Nxeumlneumlsi keumlrkon teuml gjejeuml kush janeuml konceptet kryesore dhe si janeuml teuml lidhura me peumlrmbajtjen e problemeumlsNeuml njeuml areuml meumlnyre ai keumlrkon si ta kuptojeuml meuml thjesht problemeumln Neuml keumlteuml azeuml ai mund teuml vizatojeuml e dhenjeuml skiceumltabeleuml ku vendos neuml radhe njeuml tryezeuml dy tryeza tre e keumlshtu vazhdon
Hapi III ndash zgjedhja e njeuml strategjie
Nxeumlneumlsi nxjerr peumlrundime ose ngre hipoteza pas dy hapave meuml sipeumlr Neuml keumlteuml azeuml ai hamendeumlson osesupozon njeuml zgjidhje
Hapi IV ndash zgjidhja e problemeumls Pasi e ka zgjedhur metodeumln nxeumlneumlsi e zbaton ateuml neuml rastin e problemeumls Neuml shembullin toneuml ai do teumlvazhdojeuml sipas hapit III me skiceumln apo grafikun derisa teuml uleuml 24 teuml tuarit
Shembull Hapi II - KeumlrkimiVizaton njeuml skiceumldiagram me teuml dheumlnat e problemeumls
Beumln njeuml tabeleuml sheumlnon teuml dheumlnat dhe keumlrkon ose zbulon lidhjet e tyre
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 - - -
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 - - -
Rasti yneuml kur shtojmeuml njeuml tryezeuml numri i teuml tuarve qeuml ulen rritet me 2
Shembull Hapi III - Zgjedhja e njeuml strategjie
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 5 6 7
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16
Nxeumlneumlsi tenton teuml ngrejeuml njeuml hipotezeuml meqeuml modeli i krijuar eumlshteuml i veumlrteteuml ose unksionon peumlr 16 teuml tuar Nemund teuml vazhdojmeuml teuml shtojmeuml nga njeuml tavolineuml peumlr ccedildo ccedilit teuml tuarish qeuml kaneuml mbetur(16 + 8 = 24) Hipotezado teuml duhen 11 tryeza peumlr teuml ulur 24 teuml tuarit
Shembull Hapi IV - Zgjidhja e problemit
NUMRI I TAVOLINAVE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24
Hapi final prova dhe peumlrgjitheumlsimi
Nxeumlneumlsi veumlrteton peumlrgjigjen e tij dhe keumlrkon peumlr variacione teuml zgjidhjes seuml problemeumls Psh gjen njeuml ormuleuml t= (n ndash 2)2 ku kemi sheumlnuar t ndash numrin e tryezave dhe n ndash numrin e teuml tuarve Njeuml tjeteumlr psh mund teumlkeumlrkojeuml dhe gjejeuml njeuml ormuleuml qeuml lidh numrin e teuml tuarve neuml vareumlsi teuml tryezave n = 2t + 2 ose n = 2(t + 1)
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Peumlr disa objektiva meumlsimore testet qeuml peumlrmbajneuml pyetje me und teuml hapur janeuml meuml teuml vleshme se testet qeumlpeumlrmbajneuml veteumlm pyetje teuml mbyllura kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e veumlrteteuml kur nxeumlneumlsit vlereumlsohen peumlr shprehikompleksePyetjet me und teuml hapur u japin nxeumlneumlsve meuml shumeuml liri neuml ormulimin e peumlrgjigjeve teuml tyre duke u dheumlneumlmundeumlsi peumlr meuml shumeuml kreativitet
Mangeumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Janeuml teuml veumlshtira peumlr tu ormuluar sidomos neuml sensin qeuml nxeumlneumlsi ta kuptojeuml qarteumlsisht ccedilareuml lloj peumlrgjigjejeduhet teuml japeuml
Vlereumlsimi me pikeuml eumlshteuml i ndrysheumlm nga njeumlri vlereumlsues te tjetri Neuml akt ne synojmeuml qeuml sistemi i vlereumlsimitme pikeuml teuml jeteuml sa meuml i qeumlndruesheumlm Vlereumlsimi me pikeuml i peumlrgjigjeve merr meuml shumeuml koheuml
Peumlrveccedil rregullave teuml meumlsipeumlrme peumlr teuml gjitha ormat e pyetjeve ka edhe rregulla teuml tjera qeuml meumlsuesit especialisteumlt i njohin Ne kemi synuar teuml paraqesim disa prej tyre dhe mundeumlsisht ato meuml kryesoret Zbatimi irregullave teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve eumlshteuml njeuml garanci shumeuml e mireuml peumlr teuml prodhuar pyetje cileumlsore
Hartimi i pyetjeve sipas standardeve meuml teuml mira teuml peumlrshkruara dhe kombinimi i tyre sipas rubrikave teumlpeumlrshkuara neuml pjeseumlt e tjera teuml materialit na garanton ndeumlrtimin e njeuml testi peumlrmbledheumls me standarde teuml larta
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2036
38 39
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
6 ANALIZEuml TESTIPYETJESH
61 Analiza e pyetjeve Analiza e pyetjeve ngeumlrthen neuml vete vlereumlsimin sasior teuml pyetjeve sipas shkalleumls (pikeumlt e fituara) Qeumlllimi eumlshteumlpeumlr teuml marreuml meuml shumeuml inormacion mbi ccedildo pyetje peumlr teuml peumlrcaktuar mbajtjen shirjen apo rishikimin e tyreDy tregues teuml reumlndeumlsisheumlm peumlr analizimin e pye tjeve janeuml
A Veumlshtireumlsia e pyetjesB Diskriminimi i pyetjes
Vlereumlsimet tjera qeuml peumlrdoren peumlr analizeuml teuml pyetjeve janeuml
A Teuml hamendeumlsuarit - neumlse studenteumlt lehteuml mund teuml keneuml peumlrjashtuar njeuml ose meuml shumeuml alternativa ateumlhereumlshansi i teuml hamendeumlsuarit eumlshteuml rritur duke zvogeumlluar vlereumln e diskriminimit teuml asaj pyetje
B Pyetjet paragjykuese - pyetjet peumlr teuml cilat personat me zoteumlsi teuml barabarteuml nga grupe teuml ndryshmekulturore kaneuml probabilitete teuml ndryshme teuml suksesit Dallimet neuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes vlereumln ediskriminimit etj ccedilojneuml neuml modele teuml ndryshme peumlr teuml reflektuar Dierencimi mund teuml tregojeuml sepyetjet e testimit nuk janeuml duke matur teuml njeumljtin ormim peumlr secilin grup
C Pyetjet jashteuml programit - keumlto lloj pyetjesh mund teuml konstatohen kur nuk kaneuml marreuml peumlrgjigje nganxeumlneumlsit e avancuar Neuml keumlteuml rast pyetja duhet analizuar neumlse ka qeneuml e lehteuml ose jashteuml programit Kurpyetja eumlshteuml e lehteuml nxeumlneumlsi i avancuar shaq meuml shumeuml hezitim peumlr trsquou peumlrgjigjur duke menduar se pyetjamund teuml keteuml probleme Rasti i mbetur kur pyetja eumlshteuml brenda intervalit teuml veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml qeuml ajo teuml jeteuml jashteuml programit ose neuml zoneuml teuml pareumlndeumlsishme teuml tij Shmangia e keumltyre lloj pyetjesh mundeumlsohetnga beumlrja sa meuml mireuml e tabeleumls seuml peumlrmbajtjes seuml testit
Pyetjet paragjykuese ndash udheumlzime5
bull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime apo pyetje qeuml nxisin stereotipatbull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime qeuml mund teuml ndikojneuml neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml neuml perormanceumln e individeumlve
ose grupeve teuml nxeumlneumlsvebull Shmangni gjuheumln qeuml eumlshteuml tepeumlr konuze ose komplekse dhe ccedilon neuml vlereumlsime teuml padobishmebull Shmangni temat e vlereumlsimit qeuml mund teuml shqeteumlsojneuml ose teuml jeneuml shumeuml teuml ndjeshme peumlr nxeumlneumlsit neumlse
nuk ka njeuml keumlrkeseuml detyruese peumlr teuml vlereumlsuar keumlto temabull Minimizoni teuml gjitheuml aktoreumlt e pareumlndeumlsisheumlm qeuml mund teuml ndikojneuml neuml gjykimin dhe rezultatin e perormanceumls
seuml nxeumlneumlsve sibull Faktoreumlt stilistik teuml tilleuml si shkrimi i doreumls falori i peumlrdorur ose struktura e falive kur qeumlllimi i njeuml
vlereumlsimi teuml shkruar eumlshteuml teuml vlereumlsojeuml veteumlm peumlrmbajtjen dhe teuml menduaritbull Paragjykimi i meumlsuesit qeuml mund teuml rezultojeuml neuml njeuml tendenceuml teuml peumlrgjithshme peumlr teuml qeneuml shumeuml bujar
ose shumeuml i ashpeumlr dhebull Eekti ku njeuml peumlrshtypje e peumlrgjithshme ose vlereumlsim i meumlparsheumlm ndikon vlereumlsimin e tanisheumlm
5 httpwwwjcseeorgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
Rishikim Testi
bull Vlereumlsimi i aneumlve teuml orta dhe teuml dobeumlta teuml pyetjevebull Ndryshimet neuml bazeuml teuml analizave teuml rezultatevebull Rishikoni qeumlllimet e testit peumlr teuml zbatuar ccedildo ndryshim
62 Analiza e shpeshteumlsiseuml
Analiza e shpeshteumlsiseuml mat numrin e hereumlve qeuml zgjidhet secila alternativeuml nga nxeumlneumlsit Neumlse alternativa teumlcaktuara zgjidhen pak ato mund teuml jeneuml teuml paeektshme dhe duhet teuml mendoni trsquoi zeumlvendeumlsoni me alternativameuml konkuruese
63 Veumlshtireumlsia e pyetjesVeumlshtireumlsia e njeuml pyetjeje matet duke pjeseumltuar numrin e peumlrgjigjeve teuml sakta me numrin total teuml peumlrgjigjeveVeumlshtireumlsia shkon nga 0 neuml 1 (0 shumeuml e veumlshtireuml me asnjeuml nxeumlneumls qeuml teuml jeteuml peumlrgjigjur sakteuml dhe 1 qeumlneumlnkupton qeuml teuml gjitheuml pjeseumlmarreumlsit neuml test janeuml peumlrgjigjur sakteuml)
V = RN
V = VeumlshtireumlsiR = numri i nxeumlneumlsve qeuml kaneuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakta teuml pyetjesN = numri i peumlrgjithsheumlm i nxeumlneumlsve
Rekomandime peumlr variacionet e vlerave V Rekomandime peumlr vlerat e pranueshme teuml V Disa shembuj teumlvlerave teuml pranueshme peumlr V teuml hasura neuml literature janeuml 02 neuml 09 04 neuml 085 dhe 03 neuml 07Ne rekomandojmeuml intervalin 025 neuml 075 qeuml peumlrdoret edhe neuml Shqipeumlri Pyetja me vlereuml V neuml intervalin0-025 do teuml thoteuml se eumlshteuml meuml e veumlshtireuml se duhet Pyetja me vlereuml V neuml intervalin 075-100 do teuml thoteuml seeumlshteuml meuml e lehteuml se duhet
Shembull Le teuml konsiderojmeuml se jepen dy pyetje me alternativa ku peumlr secileumln duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen esakteuml ndeumlrmjet kateumlr mundeumlsive (A B C dhe D) Neuml tabeleumln 9 tregohet sa student zgjedhin peumlrkateumlsisht secileumlnprej alternativave (peumlr Pyetjen 1 dhe 2)
Veumlshtireumlsia e pyetjes
PYETJA A B C D
1 0 3 24 32 12 13 3 2
tregon peumlrgjigjen e sakteuml
Peumlr Pyetjen 1 ne veumlrejmeuml qeuml A nuk eumlshteuml njeuml alternativeuml e mireumlmdashasnjeumlri nga nxeumlneumlsit nuk e ka zgjedhur sipeumlrgjigje Ne gjithashtu mund teuml njehsojmeuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml kaneumlzgjedhur peumlrgjigjen e sakteuml (24) me numrin total teuml nxeumlneumlsve (30)Duke peumlrdorur keumlteuml ormuleuml veumlshtireumlsia e Pyetjes 1 eumlshteuml 2430 ose 08
Njeuml rregull i peumlrgjithsheumlm eumlshteuml qeuml neumlse vlera peumlr veumlshtireumlsineuml e pyetjes eumlshteuml meuml e madhe se 075 ajo eumlshteumlnjeuml pyetje e lehteuml Neumlse vlera e veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml meuml e vogeumll se 025 ajo eumlshteuml njeuml pyetje e veumlshtireuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2136
40 41
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Duke pasur parasysh keumlto parametra kjo pyetje do teuml mund teuml konsi derohet mesatarisht e lehteuml - shumica(80) e nxeumlneumlsve janeuml peumlrgjigjur korrekt
Pyetja 2 eumlshteuml shumeuml meuml e veumlshtireuml (1230 = 040) Neuml teuml veumlrteteuml neuml Pyetjen 2 meuml shumeuml nxeumlneumls zgjedhinpeumlrgjigjen (B) krahasuar me ata qeuml zgjedhin peumlrgjigjen (A) Kjo pyetje duhet analizuar me kujdes peumlr teumlsiguruar qeuml B eumlshteuml njeuml alternativeuml e duhur (e peumlrshtatshme)
64 Diskriminimi i pyetjesNjeuml tjeteumlr matje Koeficienti i Diskriminimit ka teuml beumljeuml me sa dierencon njeuml vlereumlsim ndeumlrmjet pikeumlve teumllarta dhe teuml uleumlta Me faleuml teuml tjera ju duhet teuml beumlni teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit me arritje teuml larta duhet teuml keneumlzgjedhur alternativeumln e sakteuml neuml njeuml pyetje meuml shumeuml hereuml sa e kaneuml zgjedhur ateuml te grupi i nxeumlneumlsve mearritje meuml teuml uleumlta
Neumlse arrijmeuml keumlteuml themi se kemi njeuml diskriminim pozitiv (ndeumlrmjet 0 dhe 1) Kjo do teuml thoteuml se nxeumlneumlsit qeumlkaneuml marreuml meuml shumeuml pikeuml neuml peumlrundim teuml testit zgjedhin alternativeumln e sakteuml peumlr njeuml pyetje teuml caktuar meumlshumeuml hereuml se e zgjedhin ateuml nga grupi i nxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta Neumlse ju gjeni qeuml grupi inxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta janeuml peumlrgjigjur sakteuml meuml shumeuml hereuml ateumlhereuml pyetja ka koeficientnegativ teuml diskriminimit (ndeumlrmjet -1 dhe 0)
D = (H-L)ND = diskriminimiH = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e sipeumlrme (gjysma qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml) e pikeumlve teuml testitL = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e nxeumlneumlsve qeuml ka fituar meuml pak pikeuml neuml testN = numri i nxeumlneumlsve teuml njeuml neumlngrupi
Shembull Neuml tabeleumln 9 tregohen rezultatet e 10 pye tjeve nxeumlneumlsve teuml njeuml testi Vini re qeuml nxeumlneumlsit janeumlrenditur duke vendosur neuml krye ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml
Diskriminimi i pyetjes
NXEumlNEumlS TOTALPIKEuml ()
PYETJET
1 2 3
Nxeumlneumls 1 93 1 0 1
Nxeumlneumls 2 90 1 0 1
Nxeumlneumls 3 82 0 0 1
Nxeumlneumls 4 80 1 0 1
Nxeumlneumls 5 70 1 0 1
Nxeumlneumls 6 60 1 0 0
Nxeumlneumls 7 60 1 0 1
Nxeumlneumls 8 50 1 1 0
Nxeumlneumls 9 44 1 1 0
Nxeumlneumls 10 40 0 1 0
ldquo1ldquo tregon qeuml peumlrgjigja eumlshteuml e sakteuml bdquo0ldquo tregon peumlrgjigje teuml pasakteuml
Ndiqni hapat e meumlposhteumlm peumlr teuml peumlrcaktuar Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml dhe Koeficientin e Diskriminimit1 Pasi trsquoi keni renditur nxeumlneumlsit duke vendosur meuml lart ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml numeumlroni sa nga
ata janeuml neuml grupin e pikeumlve meuml teuml larta dhe sa nga grupi i pikeumlve teuml uleumlta qeuml i janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjesPeumlr pyetjen 1 janeuml 4 nxeumlneumls neuml gjysmeumln e sipeumlrme qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml peumlr pyetjen dhe 4 nxeumlneumls neumlgjysmeumln e poshtme
2 Peumlrcaktoni Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml metotalin e numrit teuml nxeumlneumlsve Peumlr Pyetjen 1 ky do teuml jeteuml 810 ose V(p)=080
3 Peumlrcaktoni koeficientin e diskriminimit duke zbritur nga numri i nxeumlneumlsve qeuml i janeuml peumlrgjigjur pyetjes sakteuml neumlgrupin e pikeumlve teuml larta numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjes neuml grupin e pikeumlve teuml uleumlt Pastajrezultatin e pjeseumltoni me numrin e nxeumlneumlsve teuml ccedildo grupi (qeuml neuml rastin toneuml janeuml 5 neuml ccedildo grup)
Peumlr pyetjen 1 kjo do teuml thoteuml qeuml duhet teuml zbritni 4 nga 4 ta pjeseumltoni me 5 dhe rezultati peumlr Koe eDiskriminimit del 0
Peumlrgjigjet peumlr Pyetjet 1 ndash 3
PYETJA SAKTEuml (GRUPI I S IPEumlRM) SAKTEuml (GRUPI I ULEumlT) VEumlSHT IREumlSIA V(P) D ISKRIMINIMI (D)
Pyetja 1 4 4 080 0
Pyetja 2 0 3 030 -06
Pyetja 3 5 1 060 08
ani qeuml kemi tabeleumln e ploteumlsuar ccedilareuml neumlnkupton Ne veumlrejmeuml se Pyetja 2 ka njeuml koeficient veumlshtireumlsie 030(do teuml thoteuml shumeuml e veumlshtireuml) dhe peumlr meuml tepeumlr ka koeficientin e diskriminimit negativ -06 (do teuml thoteumlse nxeumlneumlsit me arritje meuml teuml uleumlta kaneuml qeneuml meuml teuml prirur peumlr teuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakteuml) Kjo pyetje duhetanalizuar me kujdes dhe ndoshta duhet ndryshuar ose hequr Pyetja meuml e mireuml nga teuml gjitha paraqitet Pyetja3 e cila ka njeuml nivel teuml keumlnaqsheumlm veumlshtireumlsie (060) dhe diskriminon jashteumlzakonisht mireuml (080)Sa nga pyetjet kaneuml veumlshtireumlsi mesatare Keumlto janeuml meuml teuml mirat sepse ato sigurojneuml mundeumlsineuml meuml teuml mireuml peumlrteuml diskriminuar (peumlr ta veumlrejtur keumlteuml shihni koeficientet e diskriminimit maksimal teuml tyre neuml radheumln e pareumlteuml titujve) Pyetjet teuml cilave shumica e nxeumlneumlsve u peumlrgjigjet mireuml ose shumica u peumlrgjigjet gabim thjesht nukmund teuml diskriminojneuml shumeumlProva meuml e reumlndeumlsishme peumlr diskriminimin e njeuml pyetje eumlshteuml ta krahasojmeuml ateuml me maksimumin e mundsheumlmSa mireuml diskriminon secila pyetje lidhur me maksimumin e mundsheumlm
Meuml poshteuml jepet njeuml rregull i peumlraeumlrtbull Diskriminimi eumlshteuml praneuml maksimumit teuml mundsheumlm = pyetje shumeuml
diskriminuesebull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa gjysma e maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje me diskriminim teuml keumlnaqsheumlmbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa ccedilereku i maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje e dobeumltbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlr zero = pyetje qeuml nuk diskriminonbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml negativ = pyetje e keqe (hiqeni neumlse
eumlshteuml meuml e vogeumll se -01)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2236
42 43
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 1 ndash MODELE TESTE PEumlRVLEREumlSIM PEumlRMBLEDHEumlSLeumlnda MatematikeumlTabela e specifkimeve teuml testit matematikeuml - Klasa 6-9
Matematikeuml - Fushat Peumlrmbajtjet Njohje Teuml kuptuarit Zbatim Anali zeuml Sintez euml Vlereumlsim Shuma
Numri22
Shprehje numerike 9c(1) 1(1) 2(2)
Numrat e ploteuml 11(2) 1(2)
Tyesat 2(1) 1(1)
Fuqiteuml 6(2) 4(1) 2(3)Krahasimi i numraveme paraqitje teumlndryshme
8(3) 1(3)
Algjebra dheFunksioni
32
Rreumlnja e ekuacionit 3(1) 1(1)
Vlera teuml unksioneve 7(3) 1(3)
Tjeshtimi ishprehjeve shkronjore 9a(2) 9b(2) 16(3) 3(7)
Sistemet e dyekuacioneve
20a(2) 1(2)
Grafiku i unksionevey= kx + a
Inekuac teuml uq seuml pareumlme njeuml ndrysh
18(3) 1(3)
Gjeometriadhe matjet
32
Kthimi i njeumlvlersheumlmneuml njeumlsi matje teuml tjera
5(1) 1(1)
Simetria 10(2) 1(2)
Ngjashmeumlria etrekeumlndeumlshave
12(1) 15(2) 2(3)
Gjetja e elementeveneuml trekeumlndeumlshinkeumlnddrejteuml
17(2) 12(2) 2(4)
Rrethi dhe tangjenca 19(4) 1(4)
Drejteumlzat neuml planinkoordinativ
20b(2) 1(2)
Mbledhja orgdhe peumlrpunimi
i teuml dheumlnave14
Mesatarja 14a(1) 14b(2) 2(3)
Leximi i teuml dheumlnave 13a(2) 13b(2) 2(4)
Totali 2(4) 6(11) 10(15) 3(8) 4(8) 1(4) 26 (50pikeuml)
TESTVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt - Klasa 6-9
Leumlnda Matematikeuml
Udheumlzime peumlr nxeumlneumlsin
esti neuml total ka 20 pyetje (26 keumlrkesa) Peseuml pyetjet e para janeuml pyetjet me alternativa dhe vlereumlsohen menga 1 pikeuml Pjesa tjeteumlr janeuml pyetjet me ploteumlsim me zgjidhje etj Pikeumlt peumlr secileumln keumlrkeseuml teuml pyetjeve janeumldheumlneuml peumlrbri tyreKoha peumlr zhvillimin e testit eumlshteuml 2 oreuml
Peumlr peumlrdorim nga komisioni i vlereumlsimit
Keumlrkesa 1 2 3 4 5 6 7 8 9a
Pikeuml
Keumlrkesa 9b 9c 10a 10b 11 12 13a 13b 14a
Pikeuml
Keumlrkesa 14b 15 16 17 18 19 20a 20b
Pikeuml
otali i pikeumlve KOMISIONI I VLEREumlSIMIT
NotaNiveli
Detyra 1 1 + 2(17 ndash 12) = 1 pikeuml A) 0B) 1
C)
D) 2
Detyra 2 Ccedil lsquopjeseuml e drejtkeumlndeumlshit eumlshteuml e ngjyrosur 1 pikeuml
A)
B)
C)
D)
Detyra 3 Zgjidhja e ekuacionit 3 ndash 2 x = x eumlshteuml 1 pikeuml
A) x = ndash 1B) x = 0
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2336
44 45
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C) x = 1D) x = 2
Detyra 4 42ndash2 middot 23 = 1 pikeuml A) 2ndash6
B) 2ndash5
C) 2D) 22
Detyra 5 Neumlse 1200 metra i peumlrshkoni neuml 12 minuta gjeni shpejteumlsineuml tuaj neuml kilometeumlr peumlr oreuml A) 4 kmoreuml 1 pikeumlB) 6 kmoreumlC) 8 kmoreumlD) 10 kmoreuml
Detyra 6 Ploteumlsoni barazimin(p+2)middot(p+2)middot_____middot 32middot____ = (p+2)3middot(32)2 2 pikeuml
Detyra 7 Ploteumlsoni tabeleumln me vlerat qeuml merr unksioni peumlr vlerat e dheumlna teuml x-it3 pikeuml
Detyra 8 Renditni numrat nga meuml i vogli te meuml i madhi 3 14 03 33 3 pikeuml
Detyra 9 Paraqitni meuml thjeshteuml shprehjet
a) k 2 - 2k + 5k 2 + 6k = 2 pikeuml
b) 14 - 8middot = 2 pikeuml
c) 002 middot 103 1 pikeuml
Detyra 10 Segmenti AD eumlshteuml ndareuml neuml tre pje seuml teuml barabarta
2 pikeumlPloteumlsoni kutizat
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
Detyra 11 Festivali i zeumlrave teuml rinj u hap diteumln e enjte dhe u ndoq nga 345 spektatoreuml Numri ispektatoreumlve dyfishohej ccedildo diteuml Sa spektatoreuml e ndoqeumln estivalin neuml nateumln finale qeuml u mbajt diteumln ediel
2 pikeuml
Detyra 12 Neuml trekeumlndeumlshin keumlnddrejteuml ABC keumlndi A eumlshteuml 30ordm DE = 1cm dhe AD=DC Gjeni gjateumlsiteumle brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit ABC
3 pikeuml
Detyra 13 Neuml grafik paraqitet numri i nxeumlneumlsve djem dhe vajza qeuml peumllqejneuml meuml shumeuml rutat oseeumlmbeumllsirata) Sa peumlrqind e tyre peumllqejneuml rutat 2 pikeuml
b) Zgjedhim rasteumlsisht njeuml nxeumlneumls Gjeni probabilitetin qeuml i zgjedhuri teuml jeteuml djaleuml 2 pikeuml
150
Fruta
Embelsira
D jem Vajza
100
50
0
Detyra 14 Jepet bashkeumlsia - 9 - 8 - 3 0 7 10a) Gjeni mesataren 1 pikeumlZgjidhen tre numra teuml ndrysheumlm a b dhe c Gjeni vlereumln meuml teuml madhe teuml mundshmeteuml prodhimit a middot b ndash c 2 pikeuml
Detyra 15 Jepet paralelogrami ABCD me sipeumlraqe 15 cm2 dhe brinjeuml aneumlsore AD = 3cmDiagonalja DB eumlshteuml pingule AD Gjeni perimetrin e paralelogramit 2 pikeuml
Detyra 16 Tjeshtoni 3 pikeuml
Detyra 17 Jepet trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml dybrinjeumlnjeumlsheumlm ABC me hipotenuzeuml BC =8cmGjeni gjateumlsiteuml e kateteve teuml trekeumlndeumlshit 2 pikeumlDetyra 18 Peumlr ccedillsquovlera teuml x - it nga R vlera e shprehjes eumlshteuml meuml e madhe se vlera e shprehjes x ndash1
3 pikeuml
Detyra 19 S1 dhe S
2 janeuml dy gjysmeumlrratheuml me rreze 1 njeumlsi dhe tangjenteuml si neuml figureuml Drejteumlza d eumlshteuml
tangjente me rrethin S2 neuml pikeumln B Gjeni sipeumlraqen e pjeseumls seuml ngjyrosur
4 pikeuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2436
46 47
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
S1 S2
A B
d
Detyra 20 Drejteumlzat e dheumlna neuml planin koordinativ priten neuml pikeumln Pa) Gjeni koordinatat e pikave P dhe Q 2 pikeumlb) Gjeni sipeumlraqen e trekeumlndeumlshit OPQ 2 pikeuml
y = x
y
y = 2 - x
P
Q0 x
62 Kthimi i pikeumlve neuml nota dhe nivele
Intervalet e pikeumlve Nota Niveli
41-50 Nota 5 A
31-40 Nota 4 B
21-30 Nota 3 C
11-20 Nota 2 D
00-10 Nota 1
TEST - Dituri natyreVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr gjysmeumlvjetorin e pareuml (shtator ndashdhjetor)
Detyra 1 Leumlnda nga e cila janeuml peumlrbeumlreuml keumlta trupa eumlshteuml1 pikeuml
A druriB qelqiC metaliD letra
Detyra 2 Njeumlsia bazeuml peumlr matjen e gjateumlsiseuml eumlshteuml1 pikeuml
A litriB metriC gradeumlD kilogrami
Detyra 3 Uji vlon neuml temperatureumln 1 pikeuml A 0oCB 50oCC 90oCD 100oC
Detyra 4 emperatura e ajrit qeuml tregon termometri neuml figureumln e meumlposhtme eumlshteuml
1 pikeuml A 38oCB 39oCC 40oCD 41oC
Detyra 5 Shkruani dy veti teuml leumlngjeve 2 pikeumla)___________________________________________________________b)___________________________________________________________
Detyra 6 Ploteumlsoni faliteuml5 pikeuml
a) Gjateumlsiteuml e objekteve i matim me _______________ b) Hapeumlsira qeuml zeuml njeuml trup quhet ___________________ c) Procesi qeuml shkakton largimin e ujit nga toka quhet ____________________ d) Leumlngjet marrin _____________________ e eneumls ku ndodhen e) Njeumlsiteuml themelore teuml matjes janeuml ___________________ neuml teuml gjitheuml boteumln
Detyra 7 Shkruani cileumlsiteuml e peumlrbashkeumlta teuml keumltyre trupave 3 pikeuml molleuml ccedilokollateuml karamele _______________________________ tavolineuml karrige tabeleuml __________________________________ top glob portokall __________________________________
Detyra 8 Shkruani disa veprime qeuml duhet teuml beumljneuml njereumlzit peumlr teuml patur njeuml mjedis teuml pasteumlr4 pikeuml
a) _____________________________________________________________________b) _____________________________________________________________________c) _____________________________________________________________________d) _____________________________________________________________________
Detyra 9 Ploteumlsoni faliteuml2 pikeuml
a) Neumln veprimin e njeuml orce trupat _______________b) Neuml sipeumlraqe teuml leumlmuara leumlvizja eumlshteuml _______________ se neuml sipeumlraqe teuml ashpra
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1236
22 23
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Zbatimi i ligjit dhe teo rive neuml situata praktike
Detyra 2 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Zbatimi i metodave dhe procedurave
Detyra 3 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Zgjidhja e problemeve matematike
Detyra 4 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendisa dyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
10 cm
8cm
3cm
Detyra 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur njeuml kuti prej llamarine pa kapaka) Sa cm2 llamarineuml eumlshteuml shpenzuarb) Sa decilitra ujeuml zeuml kutia
434 MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES (ANALIZEuml SINTEZEuml VLEREumlSIM)
bull Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimitbull Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i peumlrundimitbull Identifikimi i inormatave relevantebull euml analizuarit e peumlrundimeve
Pyetjet e analizeumls
Pyetjet e analizeumls keumlrkojneuml shprehi teuml menduarit kritik Zakonisht keumlto lloje pyetjesh keumlrkojneuml dy lloje teumlateumlsive teuml teuml menduaritbull Zbeumlrthimi i asaj ccedilareuml eumlshteuml dheumlneuml neuml pjeseumlt peumlrbeumlreumlsebull Keumlrkim i lidhjeve teuml dy a meuml shumeuml pjeseumlvePyetjet kryesisht brenda tyre peumlrmbajneuml oljet vepruese ndrysho demonstro zhvillo modifiko organizovepro peumlrgatit lidh etj Keumlrkesat e shprehura janeuml ilustro neumlnvizo dallo dierenco trego ndaj etj
Pyetjet e sintezeumls
Pyetjet e sintezeumls keumlrkojneuml shprehi teuml menduarit kritik dhe ateumlsi krijuese Zakonisht keumlto lloje pyetjeshkeumlrkojneuml qeuml nxeumlneumlsi teuml krijojeuml njeuml produkt teuml ri Nxeumlneumlsit i orohet mundeumlsia teuml jeteuml i pavarur dhe teuml keteuml lirimendimi dhe krijimi Pyetjet brenda tyre peumlrmbajneuml kryesisht oljet vepruese karakterizo kompozo hartokrijo peumlrpilo peumlrmblidh etj
Pyetjet e vlereumlsimit
Pyetjet e vlereumlsimit keumlrkojneuml nxjerrjen e gjykimeve teuml bazuara neuml kriter dhe anasjelltas Pyetjet kryesishtbrenda tyre peumlrmbajneuml oljet vepruese vlereumlso krahaso mbro kritiko justifiko interpreto mbeumlshtet etj
Identifikimi i informatave relevante
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur 8 2 5- 3 a b c 4 6
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c
Teuml analizuarit e peumlrfundimeve teuml dheumlnaDetyra 2 Janeuml dheumlneuml shprehjet dhe Sa eumlshteuml vlera e a-seuml b-seuml dhe c-seuml neumlse shuma ea+b+c = 13
Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit
Detyra 3 Neumlse Rcba isin
dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a b c A - + -B - - -C + - +D - - +
[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln 31 d d perp dhe 42 d d perp Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml A 0
90=+ β α B 0
180=+ β α
C 270=+ β α 0
D 0380=+ β α
Detyra 5 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
435 Shembull i kalimit teuml njeuml pyetjeje nga njeuml nivel neuml njeuml tjeteumlr
Tema eorema e PitagoreumlsNjohje
Shembull 1 Formuloni teoremeumln e Pitagoreumls
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1336
24 25
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Teuml kuptuarit
Shembull 2 Shkruani me simbole matematike Shuma e syprinave teuml sipeumlraqeve katrore teuml ndeumlrtuarambi katetet a dhe b eumlshteuml e barabarteuml me syprineumln e sipeuml raqes katrore teuml ndeumlrtuar mbi hipotenuzeumlrsquorsquoShembull 3 euml lexohet ormula me shprehje matematike
Teuml zbatuarit
Shembull 4 Njeuml ndeumlrteseuml ka 220 shkalleuml dhe larteumlsia e secileumls shkalleuml eumlshteuml 18 cmGjeni sa eumlshteuml larteumlsia e ndeumlrteseumls Shembull 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml ABC
Informateuml relevante
Shembull 6 Cili nga pohimet eumlshteuml i sakteuml A Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsish t 15 cm
B Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e madhe se 15cmC Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsisht 1314 cmD Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e vogeumll se 1314 cm
44 Tabela e peumlrmbajtjes seuml testit ndash tabela e specifkimeve
Njeuml test mund teuml peumlrbeumlhet nga njeuml pyetje e vetme apo njeuml kombinim pyetjesh Peumlr teuml hartuar njeuml testmeumlsimdheumlneumlsi duhet teuml keteuml kujdes qeuml seuml pari teuml peumlrgatiseuml tabeleumln e testit Kjo tabeleuml peumlrmban ushat eprogramit peumlrmbajtjet e teuml cilave do teuml testohen si dhe numrin e pyetjeve dhe detyrave sipas niveleve teumlteuml nxeumlnit dhe ushave Peumlrgatitja e tabeleumls seuml testit varet nga shumeuml aktoreuml si psh volumi i peumlrmbajtjes qeumltestohet reumlndeumlsia e ushave qeuml peumlrshihen neuml vlereumlsim peumlrmbajtja e tyre koha neuml dispozicion etjabela e testit i orienton meumlsimdheumlneumlsit neuml hartimin e tij Caktimi i numrit teuml pyetjeve dhe detyrave sipas njeumlsivemeumlsimore dhe niveleve teuml teuml nxeumlnit e lehteumlson puneumln e meumlsuesit peumlr hartimin e testit Kjo pasi neuml vend qeuml meumlsuesiteuml shqyrtojeuml njeumlkoheumlsisht 4 njeumlsi meumlsimore peumlr teuml hartuar pyetje dhe zgjedhur detyra teuml ndryshme teuml cilat duhetklasifikuar sipas reumlndeumlsiseuml dhe nivelit teuml teuml nxeumlnit ai okusohet neuml hartimin e pyetjeve dhe detyrave sipas tabeleumlsPas peumlrgatitjes seuml tabeleumls seuml testit meumlsuesi kalon neuml hartimin e testit dhe kujdeset peumlr teuml si peumlr aneumlnpeumlrmbajteumlsore ashtu edhe peumlr tregues teuml tjereuml teuml pyetjeve teuml themi teuml ormeumls Me keumlto tregues do teuml vijojmeumlneuml pjeseumlt e meumlposhtme teuml keumltij materiali
abela e specifikimeve ka dy peumlrmasa njeumlra peumlrmaseuml (psh rresht) sheumlnon tematkonceptetetj Neuml peumlrmaseumlntjeteumlr(psh kolona) sheumlnohen nivelet njoheumlse qeuml do teuml maten Neuml rastin toneuml eumlshteuml marreuml njeuml tabeleuml shembullpeumlr 6 tema teuml njeuml kapitulli teuml ndareuml sipas niveleve teuml njohjes
TABELA 1 Tabeleuml testi me vlera numerike
FUSHALEumlNDA MEumlSIMORE NJOHJA TEuml KUPTUARIT ZBATIMI MENDIMI KRITIKSHUMA
20 30 30 20
ema 1 20 2 3 3 2 10
ema 2 30 4 4 4 3 15
ema 3 15 2 2 2 2 8
ema 4 20 2 3 3 2 10
ema 5 15 2 2 2 1 7
Shumapikeuml ose pyetje 12 14 14 10 50
Njeuml tabeleuml testi me vlera teuml dheumlneuml neuml tabeleumln 1 paraqet dy aspekte teuml reumlndeumlsishme teuml vlereumlsimita Ccedilareuml teuml vlereumlsojeuml (prerjet e rreshtave me kolonat)b Sa reumlndeumlsitheks ka peumlr ccedildo kombinacion teuml vlereumlsimit (vlerat e qelizave)
Neuml shembullin e meumlsipeumlrm shohim qeuml vlereumlsimi mbulon 5 tema ku secila prej tyre shqyrtohet neuml tre nivelet eshkathteumlsiseuml seuml arsyetimit teuml mbajturit mend teuml kuptuarit teuml zbatuarit dhe mendimi kritik Vlerat e kutiveqelizave janeuml vendosur nga prodhimi ndeumlrmjet peshave teuml temave sipas shkathteumlsiseuml me totalin e pikeumlve teumlvlereumlsimit
Procedura e krijimit teuml njeuml tabele teuml tilleuml eumlshteuml si meuml poshteumla Identifikon temat qeuml do teuml vlereumlsohen dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar rreshtat)b Peumlrcakton nivelet e shkathteumlsiteuml njoheumlse dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar kolonat)c Peumlrcakton totalin e pikeumlve (ose totalin e pyetjeve) teuml vlereumlsimit peumlrmbledheumls
d Llogarit vlerat peumlr ccedildo kuti (prerje teuml rreshtave me shtyllat) duke shumeumlzuar totalin e pikeumlve me peshat ekombinimevee Beumln rregullime teuml vlerave neuml kutia (psh rrumbullakime etj) qeuml teuml sigurohet qeuml shuma e teuml gjitha vleraveteuml jeteuml e barabarteuml me totalin e pikeumlve teuml vlereumlsimit (ose totalin e pyetjeve teuml testit)abela e testit mund teuml jeteuml e njeumljta edhe peumlr pikeumlt edhe peumlr pyetjet si ajo neuml modelin e testit teuml matematikeumlsklasa 1 ndash 9
441 Llojet e pyetjeve
Pas peumlrcaktimit neuml keumlteuml meumlnyreuml teuml zoneumls seuml vlereumlsimit (tabela e testit me vlerat) hapi tjeteumlr eumlshteuml teuml vendosetpeumlr ormatin e vlereumlsimit dhe llojin e pyetjeve qeuml do teuml zgjidhen neuml peumlrmbajtje teuml testitPasi keni vendosur peumlr ormat e vlereumlsimit dhe llojet e pyetjeve qeuml do teuml peumlrdoren kalohet nga tabela e testit mevlera neuml tabeleumln e testit me pyetjet abela 4 paraqet njeuml shembull tabeleuml testi me pyetje sipas tabeleumls 3 teuml testitNeuml tabeleumln 4 shihet qeuml testi peumlr vlereumlsimin peumlrmbledheumls do teuml peumlrbeumlhet nga dy pjeseuml
1 pjesa I - me alternativa ose peumlrgjigje teuml strukturuara2 pjesa II ndashese apo problemaPjesa I (me laps e leteumlr) peumlrmban pyetje me alternativa peumlr vlereumlsimin e teuml mbajturit mend dhe pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar peumlr vlereumlsimin e teuml kuptuaritPjesa II (vlereumlsimi) do teuml testojeuml ateumlsineuml e nxeumlneumlsve peumlr teuml gjitha ushat duke peumlrunduar dy detyra ushtrime-problema
TABELA 2 Model-tabeleuml testi
NUMRI I PYETJEVE(PIKEumlT)
TEuml MBAJTURITMEND
TEuml KUPTUARIT TEuml ZBATUARIT MENDIMIKRITIK
SHUMA
Me alternativa Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
EseProblem
ema 1 5(5) 2(4) 1(3) 1(5)ema 2 8(8) 2(4)ema 3 4(4) 1(2) 1(2)ema 4 5(5) 1(2)ema 5 4(4) 1(2)otali 26(26) 7(14) 2(5) 1(5) 36(50)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1436
26 27
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shihet gjithashtu neuml tabeleumln 2 qeuml vlereumlsimi peumlrmbledheumls do teuml peumlrmbajeuml 36 pyetje nga teuml cilat 26 janeuml mealternativa 7 janeuml me peumlrgjigje teuml strukturuar dhe 2 janeuml pyetje peumlrmbushjejeperormanceuml dhe njeuml keumlrkeseumlese apo problemShpeumlrndarja e pyetjeve do teuml beumlhet sipas teuml gjitha kutive teuml tabeleumls Duke krahasuar kutiteuml neuml tabeleumln 2 meato peumlrkateumlse neuml tabeleumln 1 do teuml veumlrejmeuml se ccedildo pyetje me alternativeuml eumlshteuml vlereumlsuar 1 pikeuml ccedildo pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar eumlshteuml vlereumlsuar me 2 ose 3 pikeuml dhe pyetjet e undit teuml perormanceumls me meuml shumeumlse njeuml pikeuml ( neuml rastin toneuml 5 pikeuml secila)Pas skicimit teuml tabeleumls seuml testit me pyetje hapi i radheumls eumlshteuml teuml shkruhen (gjenden) pyetjet sipas tabeleumls 2
442 Rregulla bazeuml peumlr teuml gjitha formatet e pyetjeve
Neuml hartimin e keumltyre pyetjeve peumlrveccedil teuml tjerash duhet teuml respektojmeuml disa rregulla bazeuml si meuml poshteumlsigurohuni teuml matni konceptet meuml teuml reumlndeumlsishme
1 ormuloni pyetje teuml qarta dhe koncize2 sigurohuni qeuml pyetja i peumlrgjigjet qeumlllimit teuml caktuar3 shmangni pyetjet e papeumlrshtatshme neuml ormeuml e peumlrmbajtje4 shmangni pyetjet e veumlshtira teuml pajustifikuara5 shmangni pyetjet me kuptime teuml tjera logjike veccedil kuptimit qeuml synojmeuml6 vendosni teuml parat pyetjet meuml teuml lehta
443 Numri i mjaftuesheumlm i pyetjeve neuml njeuml test
Kjo eumlshteuml e varur teumlreumlsisht nga hapeumlsira qeuml vlereumlsojmeuml dhe qeumlllimet Ka njeuml rregull teuml peumlrgjithsheumlm qeuml dhjeteumlpyetje janeuml teuml nevojshme peumlr teuml vlereumlsuar kompetencat e teuml meumlsuarit peumlr njeuml njeumlsikapitull Megjithateuml neumlmjat raste edhe veteumlm 5 pyetje na sigurojneuml njeuml vlereumlsim teuml mireumlKur vlereumlsojmeuml nivelet e larta teuml njohjes dhe teuml tjera ateumlsi ne mund teuml peumlrdorim veteumlm disa pyetje dhendonjeumlhereuml veteumlm njeuml pyetje pasi ato keumlrkojneuml shumeuml koheuml peumlr peumlrgjigje
444 Llogaritja e koheumls seuml testit
Sigurohuni teuml jepni njeuml koheuml teuml mjatueshme peumlr peumlrgjigjen e teuml gjitha pyetjeve Meuml tepeumlr koheuml eumlshteuml meumlmireuml se meuml pak nga sa nevojitet Meumlsuesi duhet teuml vlereumlsojeuml koheumln qeuml i duhet atij peumlr tu peumlrgjigjur teuml gjithapyetjeve
Mbi keumlteuml koheuml ai duhet teuml shtojeuml koheuml peumlr eekt teuml aktoreumlve teuml meumlposhteumlm - Nxeumlneumlsi eumlshteuml meuml i ngadalteuml neuml procedurat e peumlrgjigjeve dhe zgjidhjeve - Nxeumlneumlsi eumlshteuml neumln presion - Nxeumlneumlsi beumln gabime dhe i duhet trsquoi rikthehet zgjidhjes seuml sakteuml - Nxeumlneumlsi peumlrgjitheumlsisht ndjek rrugeuml meuml teuml gjateuml zgjidhje dhe arsyetimi - Nxeumlneumlsi shpesh verifikon peumlr hereuml teuml dyteuml ose meuml tepeumlr peumlrgjigjet ose zgjidhjet
Meumlsuesi duhet teuml keteuml parasysh qeuml teuml shmangeuml zgjatjet e panevojshme Shumeuml nga vlereumlsimet e shkurtra(pak pyetje) mund teuml na japin njeuml pamje meuml teuml sakteuml teuml asaj ccedilareuml nxeumlneumlsi di neuml krahasim me njeuml vlereumlsim teumlgjateuml (shumeuml pyetje) E theumlneuml meuml ndryshe duhet teuml shmangim zgjatjen e panevojshme teuml njeuml testi Zgjatja e
panevojshme teuml shmang nga qeumlllimi kryesor krijon konuzion dhe p resion peumlr nxeumlneumlsinSigurohuni teuml konsideroni njeuml seumlreuml aktoreumlsh teuml tjereuml si socialeuml e psikologjikeuml teuml lidhura me koheumln dhe vendine testit reumlndeumlsineuml e tij mosheumln gjinineuml dhe peumlrkateumlsineuml kulturore-sociale teuml nxeumlneumlsit
445 Pikeumlt notat dhe niveletNeuml und paraqitet edhe tabela e kthimit teuml pikeumlve neuml noteuml pra notat neuml vareumlsi teuml peumlrqindjes seuml pikeumlve qeumlkaneuml fituar nxeumlneumlsit Nuk ka rregull qeuml peumlrcakton lidhjen e notave me peumlrqindjen e p ikeumlve teuml fituara Kjo meumlshumeuml varet nga synimi qeuml ka meumlsimdheumlneumlsi neuml testimin e nxeumlneumlsve dhe detyrat qeuml ka peuml rzgjedhur peumlr testNjeuml tabeleuml e tilleuml ka pamjen e meumlposhtme
TABELA 3 Nga pikeuml - neuml noteuml - neuml nivel
Intervalet e pikeumlve Niveli(notimi) Niveli
Nota91 ndash 100 5 A
81 ndash 90 4 B
61 ndash 80 3 C
41 ndash 60 2 D
40 1 Pikeumlt e caktuara peumlr secileumln detyreuml si dhe tabela e kalimit teuml tyre neuml noteuml janeuml elementet themelore teuml cilat e beumljneumltestin teuml jeteuml instrument peumlr vlereumlsimin objektiv dhe transparent teuml nxeumlneumlsve Ky objektivitet dhe kjo transparenceumlvlen peumlr nxeumlneumlsit prindeumlrit strukturat e ndryshme arsimore si dhe paleumlt e tjera teuml interesuara
446 Teste qeuml janeuml pjeseuml teuml teksteve meumlsimore
Meumlsuesit ankohen se ka raste kur provimet nuk janeuml neumlpeumlrputhje me programin peumlr teuml cilin testi eumlshteuml planifikuardhe ky eumlshteuml njeuml problem qeuml lidhet me vleshmeumlrineuml e testitNjeuml pjeseuml shprehen qeuml keumlto teste nuk janeuml gjithmoneuml teumlvleshmePra lypset teuml sigurohemi qeuml testet dhe provimet teumlpeumlrmbushin standardet e vleshmeumlriseuml dhe neuml keumlteuml meumlnyreumlteuml matin sa meuml sakteuml ateuml qeuml eumlshteuml e planifikuar Keumlshtu atosheumlrbejneuml si modele qeuml nxeumlneumlsi teuml vlereumlsojeuml veten neuml und teumlnjeuml njeumlsie kapitulli meumlsuesi gjithashtu trsquoi shqyrtojeuml si modelepeumlr hartimin e testit teuml njeumlsiseumlkapitullit apo si modele peumlrskicimin e testeve teuml tjereuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1536
28 29
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
5 LLOJET KRYESORE TEuml PYETJEVE DHERREGULLAT E TEuml SHKRUARIT TEuml TYRE
51 Llojet kryesore teuml pyetjevePyetjet me ploteumlsimKeumlto janeuml fali qeuml iu mungojneuml njeuml ose dy faleuml apo simbole Keumlto pyetje janeuml teuml dobishme peumlr vlereumlsimin enjohurive peumlr aktet konceptet ligjetprincipet dhe ormulat
Pyetjet me alternativa
Janeuml pyetje qeuml duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen e veumlrteteuml nga alternativat qeuml teuml orohen
E veumlrteteumlE gabuarPyetja eumlshteuml njeuml fali qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml zgjedheuml neumlse pohimi neumlpeumlrmjet saj eumlshteuml i veumlrteteuml apo i gabuar
Me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) Janeuml dy bashkeumlsi pyetjeshaktesh qeuml nxeumlneumlsi duhet trsquoi lidheuml sipas peumlrkateumlsiseuml neuml bazeuml teuml instruksioneve qeuml i jepen psh nga meumlsuesi
52 Pyetje me peumlrgjigje teuml strukturuarPeumlrgjigje e shkurteumlr (peumlrgjigje e dheumlneuml shkurt) Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje teuml shkurteumlr peumlr njeuml pyetje teuml dheumlneuml qeuml mund teuml jeteuml me disa faleuml njeuml listeuml ose disa fali
Etiketimi Nxeumlneumlsi gjen faleuml peumlr teuml identifikuar peumlrbeumlreumlsit psh neuml njeuml piktureuml ose skicim Peumlrgjigjet mund teuml jeneumldheumlneuml neuml njeuml bashkeumlsi peumlrgjigjesh nga e cila nxeumlneumlsi zgjedh dhe vendos neuml vendin e duhur
Paraqitje e puneumls ShpjegimArgumentim Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje duke beumlreuml ndonjeuml llogaritje ose paraqitje grafike peumlr teuml mbeumlrritur neuml njeuml peumlrgjigje Aiargumenton ose shpjegon peumlrgjigjen apo argumenton e shpjegon shkalleumln e teuml kuptuarit
Prezantim viziv
Nxeumlneumlsi mund teuml ndeumlrtojeuml grafikeuml skema matrica apo ilustrime peumlr teuml deumlshmuar njohjen dhe teuml kuptuarit
Detyrat bazuar neuml perormanceuml Eumlshteuml njeuml vlereumlsim qeuml peumlrmbledh disa veprimtari qeuml janeuml ta lidhura dhe keumlrkojneuml nga nxeumlneumlsi teuml
ormulojneuml njeuml peumlrgjigje krijojneuml njeuml produkt apo beumljneuml njeuml demonstrim qeuml vlereumlsohet nga disa kritere
Komunikim individual (i okusuar neuml proces)
Eumlshteuml metodeuml qeuml vlereumlson peumlrparimin e nxeumlneumlsit mbeumlshtetur neuml intervistat e strukturuara dialogunkonerencat veumlzhgimet shkrimet neuml revista peumlr teuml meumlsuarit publikimet etj
Ese-teuml apo pyetjet me und teuml hapur Nxeumlneumlsit i peumlrgjigjen njeuml ose disa pyetjeve me aneuml teuml disa paragraeumlve Kur eumlshteuml ese ai beumln njeuml krijimletrar social apo shkencor peumlr njeuml situateumltemeuml teuml dheumlneuml sipas njeuml strukture teuml caktuarKur pyetja jepet neuml ormeumln e detyreumls apo problemeumls peumlrgjigja do teuml jepet sipas ormatit qeuml keumlrkon detyraapo me aneuml teuml zgjidhjes seuml ploteuml qeuml e keumlrkon problema
53 Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve
Meuml poshteuml jemi peumlrpjekur teuml evidentojmeuml udheumlzime apo rregulla teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve Janeuml paraqiturdisa prej tyre peumlr disa nga ormat e pyetjeve Neumlpeumlrmjet tyre kemi synuar teuml teumlrheqim veumlmendjen qeuml shkrimii njeuml pyetje teuml mireuml eumlshteuml njeuml proces hereuml hereuml i gjateuml e i lodhsheumlm Ai keumlrkon verifikim e matje teuml treguesveteuml pyetjes teuml lidhura me peumlrmbajtjen gjuheumln e peumlrdorur aspektet kulturore e sociale qeuml mbulon veumlshtireumlsineumldiskriminimin etj Neuml peumlrgjitheumlsi shembujt neuml udheumlzime janeuml zgjedhur qeuml teuml ilustrojneuml sa meuml mireuml udheumlziminpeumlrkateumls Njeumlkoheumlsisht janeuml dheumlneuml shembuj teuml pyetjeve me standard teuml larteuml nga ciklet PISA teuml meumlparshme
54 Pyetjet me ploteumlsim
Keumlto janeuml pyetje neuml ormeumln e njeuml falie qeuml i mungon njeuml pjeseuml e cila mund teuml jeteuml faleuml a togfaleumlsh Mund teuml jeteuml edhe njeuml pjeseuml teksti me pjeseuml teuml paploteumlsuara Vendosja e pjeseumlve teuml munguara i jep kuptimin e duhurfaliseuml apo tekstit kuptimin e ploteuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1636
30 31
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me ploteumlsim
Ndeumlrtoni falineuml neuml meumlnyreuml qeuml peumlrgjigja e veumlrteteuml teuml jeteuml e shkurteumlr dhe veteumlm njeuml
Shembull
I dobeumlt Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml ldquoAmerikeuml rdquo ______________I peumlrmireumlsuar Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml neuml ldquoAmerikeumlrdquo neuml vitin _____________
Pjeseumln qeuml mungon eumlshteuml meuml mireuml ta vendosim neuml und teuml faliseuml se neuml fillim teuml saj
Shembull
I dobeumlt ____________ eumlshteuml elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumltI peumlrmireumlsuar Elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumlt eumlshteuml __________Lejoni veteumlm njeuml ose dy hapeumlsira boshe neuml fali
Shembull
I dobeumlt Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr ___________ me aneuml teuml trupit eumlshteuml_____________ I peumlrmireumlsuar Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr leumlvizjen e leumlndeumlve ushqyese neuml teuml gjitheumltrupin eumlshteuml ______________
55 Pyetjet me alternativa
Keumlto pyetje japin njeuml trung neuml ormeumln e njeuml pyetjeje apo falie teuml p aploteuml dhe disa alternativa (tre kateumlr ose meumlshumeuml) njeuml prej teuml cilave eumlshteuml e veumlrteteuml (ose peumlrgjigja meuml e veumlrteteuml dhe pjesa tjeteumlr janeuml alternativa hutuese Ato janeuml teuml vleshme peumlr vlereumlsimin e njohurive peumlr krahasime zbatime teuml thjeshta njohje e zbatim ligjesh erregullash teuml thjeshta ormula e koncepte peumlr vlereumlsim teuml njeuml materiali stimulues etj
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me alternativa
Sigurohuni qeuml trungu i pyetjes shpreh neuml meumlnyreuml teuml ploteuml njeuml ccedileumlshtje neuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml dineuml mireuml teumlbeumljneuml ateuml ccedilareuml shpresohet prej tyre para s e teuml lexojneuml alternativatForma e njeuml pyetje me alternativa Shembull Njeuml zog sapo ka ccedilelur nga njeuml vezeuml Cila nga keumlto aza ka shumeuml teuml ngjareuml qeuml vjen meuml pas neuml cikline jeteuml se zogut A LindjeB VdekjeC RritjeD Riprodhim
Shembull Shpejteumlsia e rrjedhjes 4 Inuzionet (ose injeksionet intravenoze) peumlrdoren peumlr teuml utur neuml trupin epacientit leumlngjet dhe ilaccedilet
Inermieret kaneuml nevojeuml teuml llogarisin shpejteumlsineuml e rrjedhjes RR neuml pika peumlrminuteuml peumlr injeksion Ato peumlrdorin ormuleumln =
pv
60n ku
4 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
p eumlshteuml aktori i pikeumls neuml pika peumlr mililiteumlr (ml) v eumlshteuml veumlllimi i injeksionit neuml ml n eumlshteuml numri i oreumlve qeuml keumlrkon injeksioni peumlr tu mbaruar
Pyetje 1
Inermieret gjithashtu kaneuml nevojeuml teuml llogarisin veumlllimin e inje ksionit v nga shpejteumlsia e rrjedhjes RRNjeuml injeksion me njeuml shpejteumlsi rrjedhje 50 pika peumlr minuteuml duhet ti jepet njeuml pacienti peumlr 3 oreuml Peumlr keumlteumlinjektim aktori i pikeumls eumlshteuml 25 pika peumlr mililiteumlrSa eumlshteuml veumlllimi neuml ml i injektimitVeumlllimi i injektimit ml
Pyetje 2 Njeuml inermiere deumlshiron teuml dyfishojeuml koheumln e njeuml injeksioni
Peumlrshkruaj sakteumlsisht si ndryshon RR neumlse n dyfishohet por p dhe v nuk ndryshojneuml Shmangni peumlrdorimin e negativeve
Nxeumlneumlsit neuml peumlrgjitheumlsi nuk e shohin ldquoNUKrdquo neuml njeuml trung pyetjeje Neumlse ajo duhet peumlrdorur patjeteumlr eumlshteumlmireuml ta dalloni duke e theksuar (bold) ose duke e kapitalizuar (NUK)
Sigurohuni qeuml teuml gjitha peumlrgjigjet janeuml neuml teuml njeumljteumln gjateumlsi gramatikeuml apo veumlshtireumlsi konceptimi
Mos peumlrdorni shtesa teuml panevojshme psh duke e beumlreuml meuml teuml zgjatur meuml teuml peumlrpunuar meuml teuml peumlrgjithshme apomeuml teknike
Shembull
I dobeumltPjesa e lules qeuml mban vezeumlt eumlshteuml quajtur njeuml A thekB vezoreC pistilD petal
I peumlrmireumlsuarPjesa e lules qeuml mban vezeumlt quhet A thekB vezoreC pistilD petal
Gjithashtu peumlrdorimi i faleumlve si zakonisht disa dhe peumlrgjitheumlsisht janeuml shtesa teuml peumlrgjigjes seuml sakteuml ndeumlrsapeumlrdorimi i faleumlve si asnjeumlhereuml dhe gjithmoneuml janeuml shtesa teuml peumlrgjigjeve teuml pasakta
- Shkruani alternativat e tjera qeuml teuml jeneuml qarteumlsisht teuml gabuara Alternativat janeuml teuml padobishme neumlse ato duken shumeuml qarteuml qeuml janeuml teuml gabuara Gabime tipike koncepteqeuml gabohet lehteuml sheumlrbejneuml si alternativa teuml mira
Shembull
I dobeumlt
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Peumlrgjysmohet
I peumlrmireumlsuar
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Nuk ndryshon
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1736
32 33
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
- MOS jepni alternativa qeuml janeuml pjeseumlrisht teuml sakta ose i mbivendosen peumlrgjigjes seuml sakteuml
- MOS peumlrdorni alternativat rdquoteuml gjitha meuml sipeumlrrdquo apo ldquoA dhe Brdquo teuml cilat e beumljneuml pyetjen teuml veumlshtireuml neuml meumlnyreuml teuml
panevojshme peumlr nxeumlneumlsit
- Peumlrdorni udheumlzime me gojeuml peumlr ata qeuml kaneuml veumlshtireumlsi leximi
- Peumlrdorni shkronja teuml meumldha shtypi peumlr teuml sheumlnuar alternativat Keumlshtu eumlshteuml meuml lehteuml peumlr nxeumlneumlsit me problemeteuml teuml lexuarit
- Jepni aq alternativa sa eumlshteuml e nevojshme
- Neumlse nuk eumlshteuml e arsyeshme teuml jepni meuml shumeuml se t re alternativa mos shtoni neuml meumlnyreuml teuml panevojshme Nuk kaasgjeuml magjike peumlr kateumlr apo peseuml alternativa
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund ta peumlrdorim peumlr teuml testuar shumeuml nivele teuml teuml meumlsuaritbull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml testuar ateumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr teuml integruar inormacionin
bull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml diagnostikuar veumlshtireumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr koncepte teuml caktuarabull Na siguron inormata kthyese peumlr alternativat e gabuara dhe teuml sakteumln peumlr meumlnyreumln si ato kaneuml unksionuarbull Mund teuml shtojmeuml meuml shumeuml pyetje peumlr teuml mbuluar meuml shumeuml programbull Mund teuml mbulojmeuml meuml shumeuml nivele veumlshtireumlsiebull Zakonisht duan meuml pak koheuml peumlr peumlrgjigje nga nxeumlneumlsit
Mangeumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund teuml perceptohet meuml e ndeumlrlikuarbull Nuk janeuml teuml peumlrshtatshme peumlr teuml matur qeumlndrimet ndaj teuml meumlsuarit pasi peumlrgjigja e veumlrteteuml mund teuml
gjendet lehteuml edhe indirekt edhe rasteumlsishtbull Nuk lejon teuml demonstrohen njohuri jashteuml opsioneve teuml dheumlnabull Keumlrkon koheuml peumlr teuml arritur neuml pyetje teuml cileumlsiseuml seuml larteuml teuml keumltij llojibull Favorizon parashikimin (marrjen mend) pasi gjithmoneuml njeuml eumlshteuml peumlrgjigje e veumlrteteumlbull Janeuml teuml mundshme peumlr keqinterpretim nga nxeumlneumlsit
56 Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar
Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar peumlrdoren neuml meumlnyreuml tipike peumlr teuml matur ateumlsineuml e teuml dalluarit neumlse njeuml pohimeumlshteuml ose jo i veumlrteteuml Pyetjet janeuml zakonisht neuml njeuml ormeuml deklarative qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml shprehet neumlse janeumlteuml veumlrteta apo teuml gabuara
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve ldquoE veumlrteteumlE gabuarrdquoShkruajeni pyetjen qeuml opsionet e peumlrgjigjes teuml jeneuml neuml peumlrputhje me logjikeumln e faliseuml Peumlr shembull neumlse doni teuml testoni ldquoshqiptiminrdquo nuk ka kuptim teuml peumlrdorni ormatin ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo siopsion teuml peumlrgjigjes e sakteumle pasakteuml do teuml ishte njeuml ormeuml meuml e peumlrshtatshme teuml shkruariPeumlrdorni ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo veteumlm peumlr teuml vlereumlsuar inormacionin qeuml eumlshteuml akt dhe jo objekt i debatit apogjykimit
Shembuj
I dobeumlt Njeuml paralelogram mund teuml jeteuml drejtkeumlndeumlsh V GI peumlrmireumlsuar Paralelogrami qeuml ka njeuml keumlnd teuml drejteuml eumlshteuml drejtkeumlndeumlsh V G
Shkruani fali qeuml janeuml ploteumlsisht teuml veumlrteta ose ploteumlsisht teuml gabuara MOS bashkoni inormacion teuml veumlrteteuml me teuml
gabuar neuml njeuml pyetje teuml vetme
I dobeumlt Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3 ose teuml numrave teuml tjereumlV G
I peumlrmireumlsuar Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3V G
Pohimet e gabuara duhet teuml jeneuml gabime teuml zakonshme Mos u mjatoni veteumlm duke vendosur NUKJO neuml njeuml
pohim peumlr ta beumlreuml ateuml teuml gabuar
Shembull
I rregullt Peumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml veumlrtetohet barazimi x n =(-x)n
3457
I gabuarPeumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml NUK veumlrtetohet barazimi x n
= (ndash x) n
3457
- Shmangni faliteuml e gjataShembull
I dobeumlt Njeuml filxhan me ujeuml teuml nxehteuml me njeuml lugeuml brenda tij do teuml tohet meuml shpejt nga njeuml filxhan me teumlnjeumljteumln sasi uji teuml nxehteuml por qeuml nuk ka lugeuml si neuml rastin e pareuml
V G
I peumlrmireumlsuar Uji i nxehteuml neuml njeuml goteuml tohet meuml shpejt neumlse vendosim njeuml lugeuml neuml teuml V G
- Shmangni faleumlt dhe aktet e pakuptimta ose triviale
Shembull
I dobeumlt Energjia e ujit ormohet nga uji V GI peumlrmireumlsuar Energjia ujore eumlshteuml njeuml nga llojet kryesore teuml energjiseuml seuml pasteumlr V G
Shmangni faleuml teuml tilla si asnjeumlhereuml gjitheuml ccedildo dhe absolutisht qeuml janeuml tipike qeuml teuml keumlshillojneuml alternativeumlne gabuar
Shmangni peumlrdorimin e mbiemrave dhe ndajoljeve teuml paqarta teuml tilla si shpesh ndonjeumlhereuml rasteumlsisht peumlrteuml vetmin akt qeuml ato peuml rdoren neuml meumlnyra teuml ndryshme nga studenteuml teuml ndrysheumlm
57 Pyetjet me shoqeumlrimPyetjet me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) ndeumlrtohen duke dheumlneuml njeuml listeuml faleumlsh stimuluese (mjedisepremisa) dhe njeuml bashkeumlsi tjeteumlr me peumlrgjigjet faleumlshprehje apo piktura
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1836
34 35
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
TABELA 12 Forma
PREMISA PEumlRGJIGJE
Premisa 1 Peumlrgjigjea
Premisa 2 Peumlrgjigje b
Premisa 3 Peumlrgjigje c
Premisa 4 Peumlrgjigje d
Peumlrgjigje e
Shembull 1Peumlr tabeleumln 12 meuml poshteuml gjeni kush nga kolona I i peumlrket kujt nga kolona II dhe lidhini me shigjeteuml
I peumlrmireumlsuarPeumlr ccedildo peumlrbeumlreumls neuml teuml majteuml neuml koloneumln I gjeni kushormuleuml i peumlrket nga kolona II dhe lidhini me shigjeteumlCcedildo ormuleuml peumlrdoreni veteumlm njeuml hereuml
Ujeuml bull H2SO
4
Kripeuml bull NH3
Amonjak bull Na Cl Acid sulurik bull H
2O
I dobeumltUjeuml bull Na Cl
Ka zbuluar Radiumin bull Curie
Kripeuml bull NH3
Viti i nisjes seuml luteumls II boteumlrore bull H2O
Amonjak bull 1939
Shembull 1- Pyetjet me shoqeumlrim
2 x ndash 1 = 0 Identitet
2a 2 + 3b Ekuacion
4a 3 Polinom
Monom
Si teuml peumlrmireumlsojmeuml pyetjen - Peumlrdorni ldquo material teuml njeumljteumlrdquo neuml teuml dy grupetbashkeumlsiteuml
58 Pyetje me prezantim vizivgrafk
RRITJATeuml rinjteuml rriten meuml shumeuml
Neuml vitin 1998 gjateumlsia mesatare e emrave dhe meshkujve teuml rinj neuml Holandeuml eumlshteuml paraqitur neuml keumlteuml grafik
GjateumlsiaGjateumlsia mesatare e teuml rinjve 1998
Gjateumlsia mesatare e teuml rejave 1998
Mosha
190
180
170
160
150
140
130
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
(cm)
Pyetja 1 Qeuml prej vitit 1980 gjateumlsia mesatare e emrave 20-vjeccedilare eumlshteuml rritur me 23 cm neuml 1706 cm Cila ka qeneumlgjateumlsia mesatare e njeuml 20-vjeccedilareje neuml vitin 1980
Peumlrgjigjja____________cm
Pyetja 2 Shpjegoni se si e tregon grafiku qeuml mesatarisht norma e rritjes peumlr vajzat ngadaleumlsohet pas mosheumls 12 vjeccedilare
Pyetja 3
Sipas keumltij grafiku mesatarisht gjateuml cileumls periudheuml neuml jeteumln e tyre janeuml emrat meuml teuml gjata sesa meshkujt e seumlnjeumljteumls mosheuml
59 Problemat reumlndeumlsia dhe metoda teuml zgjidhjes seuml tyreeoria dhe praktika sugjeron qeuml neuml zgjidhjen e problemave teuml menduarit eumlshteuml meuml i reumlndeumlsisheumlm senjohuriteuml Zgjidhja e problemeumls eumlshteuml njeuml prej kategorive meuml teuml larta teuml teuml menduarit qeuml meumlsuesit peumlrdorin menxeumlneumlsit trsquou meumlsojneuml si teuml mendojneuml kur veteumlm njohuriteuml nuk mjatojneuml peumlr zgjidhjen e problemeumls
Ccedilfareuml eumlshteuml zgjidhja e njeuml probleme
Neuml zgjidhjen e njeuml probleme nxeumlneumlsi peumlrmbledh gjitheuml sa ka meumlsuar meuml pareuml dhe i zbaton ato neuml situateumlne problemeumls qeuml eumlshteuml e re dhe e ndryshme nga ccedilareuml ai ka meumlsuar meuml pareuml
- Zgjidhja e njeuml probleme nuk eumlshteuml thjesht njeuml algoriteumlm Ekzistenca e njeuml problemi neumlnkupton se nxeumlneumlsi eumlshteuml peumlrballur me diccedilka qeuml nuk e njeh peumlr teuml cileumln nukmund teuml zbatohet thjesht njeuml model Njeuml problem nuk mund teuml konsiderohet meuml i tilleuml kur mund teumlzgjidhet lehteuml nga algoritme teuml meumlsuara meuml pareuml (Krulik and Rudnick -1980)- Zgjidhja e njeuml probleme lidh teorineuml me praktikeumlnNeuml meumlnyreuml specifike zgjidhja e njeuml probleme mundeumlson zbatimin e njohurive abstrakte teuml shkolleumls neumlpeumlrvoja konkrete teuml boteumls reale
- Zgjidhja e njeuml probleme na meumlson teuml jemi krijues Probleme teuml ndryshme teuml jeteumls reale keumlrkojneuml krijimtari Zgjidhja e problemave zhvillon te nxeumlneumlsitkapacitete krijuese
- Zgjidhja e problemeumls si njeuml varg instruksioneshEumlshteuml procesi i ndjekjes seuml njeuml radhe (vargu) instruksionesh (udheumlzimesh) qeuml nxeumlneumlsi peumlrdor neuml situata teumlndryshme jeteumlsore
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1936
36 37
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shembull Neuml njeuml darkeuml janeuml tuar 12 ccedilite ryeza e darkeumls eumlshteuml e ormuar nga Bashkimi i disa tryezave teumlvogla katrore qeuml ormojneuml njeuml tryezeuml teuml madhe teuml gjateuml Gjeni sa tavolina teuml vogla katrore duhen peumlr teuml ulurkeumlta 24 teuml tuar
Hapi I ndash teuml lexuarit e problemit Nxeumlneumlsi identifikon disa nga konceptet e dheumlna psh tavolina teuml vogla katrore 12 ccedilite bashkimi i disatryezave teuml vogla katrore tryezeuml e madhe e gjateuml 24 teuml tuar
Hapi II ndash keumlrkimi Nxeumlneumlsi keumlrkon teuml gjejeuml kush janeuml konceptet kryesore dhe si janeuml teuml lidhura me peumlrmbajtjen e problemeumlsNeuml njeuml areuml meumlnyre ai keumlrkon si ta kuptojeuml meuml thjesht problemeumln Neuml keumlteuml azeuml ai mund teuml vizatojeuml e dhenjeuml skiceumltabeleuml ku vendos neuml radhe njeuml tryezeuml dy tryeza tre e keumlshtu vazhdon
Hapi III ndash zgjedhja e njeuml strategjie
Nxeumlneumlsi nxjerr peumlrundime ose ngre hipoteza pas dy hapave meuml sipeumlr Neuml keumlteuml azeuml ai hamendeumlson osesupozon njeuml zgjidhje
Hapi IV ndash zgjidhja e problemeumls Pasi e ka zgjedhur metodeumln nxeumlneumlsi e zbaton ateuml neuml rastin e problemeumls Neuml shembullin toneuml ai do teumlvazhdojeuml sipas hapit III me skiceumln apo grafikun derisa teuml uleuml 24 teuml tuarit
Shembull Hapi II - KeumlrkimiVizaton njeuml skiceumldiagram me teuml dheumlnat e problemeumls
Beumln njeuml tabeleuml sheumlnon teuml dheumlnat dhe keumlrkon ose zbulon lidhjet e tyre
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 - - -
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 - - -
Rasti yneuml kur shtojmeuml njeuml tryezeuml numri i teuml tuarve qeuml ulen rritet me 2
Shembull Hapi III - Zgjedhja e njeuml strategjie
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 5 6 7
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16
Nxeumlneumlsi tenton teuml ngrejeuml njeuml hipotezeuml meqeuml modeli i krijuar eumlshteuml i veumlrteteuml ose unksionon peumlr 16 teuml tuar Nemund teuml vazhdojmeuml teuml shtojmeuml nga njeuml tavolineuml peumlr ccedildo ccedilit teuml tuarish qeuml kaneuml mbetur(16 + 8 = 24) Hipotezado teuml duhen 11 tryeza peumlr teuml ulur 24 teuml tuarit
Shembull Hapi IV - Zgjidhja e problemit
NUMRI I TAVOLINAVE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24
Hapi final prova dhe peumlrgjitheumlsimi
Nxeumlneumlsi veumlrteton peumlrgjigjen e tij dhe keumlrkon peumlr variacione teuml zgjidhjes seuml problemeumls Psh gjen njeuml ormuleuml t= (n ndash 2)2 ku kemi sheumlnuar t ndash numrin e tryezave dhe n ndash numrin e teuml tuarve Njeuml tjeteumlr psh mund teumlkeumlrkojeuml dhe gjejeuml njeuml ormuleuml qeuml lidh numrin e teuml tuarve neuml vareumlsi teuml tryezave n = 2t + 2 ose n = 2(t + 1)
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Peumlr disa objektiva meumlsimore testet qeuml peumlrmbajneuml pyetje me und teuml hapur janeuml meuml teuml vleshme se testet qeumlpeumlrmbajneuml veteumlm pyetje teuml mbyllura kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e veumlrteteuml kur nxeumlneumlsit vlereumlsohen peumlr shprehikompleksePyetjet me und teuml hapur u japin nxeumlneumlsve meuml shumeuml liri neuml ormulimin e peumlrgjigjeve teuml tyre duke u dheumlneumlmundeumlsi peumlr meuml shumeuml kreativitet
Mangeumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Janeuml teuml veumlshtira peumlr tu ormuluar sidomos neuml sensin qeuml nxeumlneumlsi ta kuptojeuml qarteumlsisht ccedilareuml lloj peumlrgjigjejeduhet teuml japeuml
Vlereumlsimi me pikeuml eumlshteuml i ndrysheumlm nga njeumlri vlereumlsues te tjetri Neuml akt ne synojmeuml qeuml sistemi i vlereumlsimitme pikeuml teuml jeteuml sa meuml i qeumlndruesheumlm Vlereumlsimi me pikeuml i peumlrgjigjeve merr meuml shumeuml koheuml
Peumlrveccedil rregullave teuml meumlsipeumlrme peumlr teuml gjitha ormat e pyetjeve ka edhe rregulla teuml tjera qeuml meumlsuesit especialisteumlt i njohin Ne kemi synuar teuml paraqesim disa prej tyre dhe mundeumlsisht ato meuml kryesoret Zbatimi irregullave teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve eumlshteuml njeuml garanci shumeuml e mireuml peumlr teuml prodhuar pyetje cileumlsore
Hartimi i pyetjeve sipas standardeve meuml teuml mira teuml peumlrshkruara dhe kombinimi i tyre sipas rubrikave teumlpeumlrshkuara neuml pjeseumlt e tjera teuml materialit na garanton ndeumlrtimin e njeuml testi peumlrmbledheumls me standarde teuml larta
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2036
38 39
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
6 ANALIZEuml TESTIPYETJESH
61 Analiza e pyetjeve Analiza e pyetjeve ngeumlrthen neuml vete vlereumlsimin sasior teuml pyetjeve sipas shkalleumls (pikeumlt e fituara) Qeumlllimi eumlshteumlpeumlr teuml marreuml meuml shumeuml inormacion mbi ccedildo pyetje peumlr teuml peumlrcaktuar mbajtjen shirjen apo rishikimin e tyreDy tregues teuml reumlndeumlsisheumlm peumlr analizimin e pye tjeve janeuml
A Veumlshtireumlsia e pyetjesB Diskriminimi i pyetjes
Vlereumlsimet tjera qeuml peumlrdoren peumlr analizeuml teuml pyetjeve janeuml
A Teuml hamendeumlsuarit - neumlse studenteumlt lehteuml mund teuml keneuml peumlrjashtuar njeuml ose meuml shumeuml alternativa ateumlhereumlshansi i teuml hamendeumlsuarit eumlshteuml rritur duke zvogeumlluar vlereumln e diskriminimit teuml asaj pyetje
B Pyetjet paragjykuese - pyetjet peumlr teuml cilat personat me zoteumlsi teuml barabarteuml nga grupe teuml ndryshmekulturore kaneuml probabilitete teuml ndryshme teuml suksesit Dallimet neuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes vlereumln ediskriminimit etj ccedilojneuml neuml modele teuml ndryshme peumlr teuml reflektuar Dierencimi mund teuml tregojeuml sepyetjet e testimit nuk janeuml duke matur teuml njeumljtin ormim peumlr secilin grup
C Pyetjet jashteuml programit - keumlto lloj pyetjesh mund teuml konstatohen kur nuk kaneuml marreuml peumlrgjigje nganxeumlneumlsit e avancuar Neuml keumlteuml rast pyetja duhet analizuar neumlse ka qeneuml e lehteuml ose jashteuml programit Kurpyetja eumlshteuml e lehteuml nxeumlneumlsi i avancuar shaq meuml shumeuml hezitim peumlr trsquou peumlrgjigjur duke menduar se pyetjamund teuml keteuml probleme Rasti i mbetur kur pyetja eumlshteuml brenda intervalit teuml veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml qeuml ajo teuml jeteuml jashteuml programit ose neuml zoneuml teuml pareumlndeumlsishme teuml tij Shmangia e keumltyre lloj pyetjesh mundeumlsohetnga beumlrja sa meuml mireuml e tabeleumls seuml peumlrmbajtjes seuml testit
Pyetjet paragjykuese ndash udheumlzime5
bull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime apo pyetje qeuml nxisin stereotipatbull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime qeuml mund teuml ndikojneuml neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml neuml perormanceumln e individeumlve
ose grupeve teuml nxeumlneumlsvebull Shmangni gjuheumln qeuml eumlshteuml tepeumlr konuze ose komplekse dhe ccedilon neuml vlereumlsime teuml padobishmebull Shmangni temat e vlereumlsimit qeuml mund teuml shqeteumlsojneuml ose teuml jeneuml shumeuml teuml ndjeshme peumlr nxeumlneumlsit neumlse
nuk ka njeuml keumlrkeseuml detyruese peumlr teuml vlereumlsuar keumlto temabull Minimizoni teuml gjitheuml aktoreumlt e pareumlndeumlsisheumlm qeuml mund teuml ndikojneuml neuml gjykimin dhe rezultatin e perormanceumls
seuml nxeumlneumlsve sibull Faktoreumlt stilistik teuml tilleuml si shkrimi i doreumls falori i peumlrdorur ose struktura e falive kur qeumlllimi i njeuml
vlereumlsimi teuml shkruar eumlshteuml teuml vlereumlsojeuml veteumlm peumlrmbajtjen dhe teuml menduaritbull Paragjykimi i meumlsuesit qeuml mund teuml rezultojeuml neuml njeuml tendenceuml teuml peumlrgjithshme peumlr teuml qeneuml shumeuml bujar
ose shumeuml i ashpeumlr dhebull Eekti ku njeuml peumlrshtypje e peumlrgjithshme ose vlereumlsim i meumlparsheumlm ndikon vlereumlsimin e tanisheumlm
5 httpwwwjcseeorgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
Rishikim Testi
bull Vlereumlsimi i aneumlve teuml orta dhe teuml dobeumlta teuml pyetjevebull Ndryshimet neuml bazeuml teuml analizave teuml rezultatevebull Rishikoni qeumlllimet e testit peumlr teuml zbatuar ccedildo ndryshim
62 Analiza e shpeshteumlsiseuml
Analiza e shpeshteumlsiseuml mat numrin e hereumlve qeuml zgjidhet secila alternativeuml nga nxeumlneumlsit Neumlse alternativa teumlcaktuara zgjidhen pak ato mund teuml jeneuml teuml paeektshme dhe duhet teuml mendoni trsquoi zeumlvendeumlsoni me alternativameuml konkuruese
63 Veumlshtireumlsia e pyetjesVeumlshtireumlsia e njeuml pyetjeje matet duke pjeseumltuar numrin e peumlrgjigjeve teuml sakta me numrin total teuml peumlrgjigjeveVeumlshtireumlsia shkon nga 0 neuml 1 (0 shumeuml e veumlshtireuml me asnjeuml nxeumlneumls qeuml teuml jeteuml peumlrgjigjur sakteuml dhe 1 qeumlneumlnkupton qeuml teuml gjitheuml pjeseumlmarreumlsit neuml test janeuml peumlrgjigjur sakteuml)
V = RN
V = VeumlshtireumlsiR = numri i nxeumlneumlsve qeuml kaneuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakta teuml pyetjesN = numri i peumlrgjithsheumlm i nxeumlneumlsve
Rekomandime peumlr variacionet e vlerave V Rekomandime peumlr vlerat e pranueshme teuml V Disa shembuj teumlvlerave teuml pranueshme peumlr V teuml hasura neuml literature janeuml 02 neuml 09 04 neuml 085 dhe 03 neuml 07Ne rekomandojmeuml intervalin 025 neuml 075 qeuml peumlrdoret edhe neuml Shqipeumlri Pyetja me vlereuml V neuml intervalin0-025 do teuml thoteuml se eumlshteuml meuml e veumlshtireuml se duhet Pyetja me vlereuml V neuml intervalin 075-100 do teuml thoteuml seeumlshteuml meuml e lehteuml se duhet
Shembull Le teuml konsiderojmeuml se jepen dy pyetje me alternativa ku peumlr secileumln duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen esakteuml ndeumlrmjet kateumlr mundeumlsive (A B C dhe D) Neuml tabeleumln 9 tregohet sa student zgjedhin peumlrkateumlsisht secileumlnprej alternativave (peumlr Pyetjen 1 dhe 2)
Veumlshtireumlsia e pyetjes
PYETJA A B C D
1 0 3 24 32 12 13 3 2
tregon peumlrgjigjen e sakteuml
Peumlr Pyetjen 1 ne veumlrejmeuml qeuml A nuk eumlshteuml njeuml alternativeuml e mireumlmdashasnjeumlri nga nxeumlneumlsit nuk e ka zgjedhur sipeumlrgjigje Ne gjithashtu mund teuml njehsojmeuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml kaneumlzgjedhur peumlrgjigjen e sakteuml (24) me numrin total teuml nxeumlneumlsve (30)Duke peumlrdorur keumlteuml ormuleuml veumlshtireumlsia e Pyetjes 1 eumlshteuml 2430 ose 08
Njeuml rregull i peumlrgjithsheumlm eumlshteuml qeuml neumlse vlera peumlr veumlshtireumlsineuml e pyetjes eumlshteuml meuml e madhe se 075 ajo eumlshteumlnjeuml pyetje e lehteuml Neumlse vlera e veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml meuml e vogeumll se 025 ajo eumlshteuml njeuml pyetje e veumlshtireuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2136
40 41
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Duke pasur parasysh keumlto parametra kjo pyetje do teuml mund teuml konsi derohet mesatarisht e lehteuml - shumica(80) e nxeumlneumlsve janeuml peumlrgjigjur korrekt
Pyetja 2 eumlshteuml shumeuml meuml e veumlshtireuml (1230 = 040) Neuml teuml veumlrteteuml neuml Pyetjen 2 meuml shumeuml nxeumlneumls zgjedhinpeumlrgjigjen (B) krahasuar me ata qeuml zgjedhin peumlrgjigjen (A) Kjo pyetje duhet analizuar me kujdes peumlr teumlsiguruar qeuml B eumlshteuml njeuml alternativeuml e duhur (e peumlrshtatshme)
64 Diskriminimi i pyetjesNjeuml tjeteumlr matje Koeficienti i Diskriminimit ka teuml beumljeuml me sa dierencon njeuml vlereumlsim ndeumlrmjet pikeumlve teumllarta dhe teuml uleumlta Me faleuml teuml tjera ju duhet teuml beumlni teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit me arritje teuml larta duhet teuml keneumlzgjedhur alternativeumln e sakteuml neuml njeuml pyetje meuml shumeuml hereuml sa e kaneuml zgjedhur ateuml te grupi i nxeumlneumlsve mearritje meuml teuml uleumlta
Neumlse arrijmeuml keumlteuml themi se kemi njeuml diskriminim pozitiv (ndeumlrmjet 0 dhe 1) Kjo do teuml thoteuml se nxeumlneumlsit qeumlkaneuml marreuml meuml shumeuml pikeuml neuml peumlrundim teuml testit zgjedhin alternativeumln e sakteuml peumlr njeuml pyetje teuml caktuar meumlshumeuml hereuml se e zgjedhin ateuml nga grupi i nxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta Neumlse ju gjeni qeuml grupi inxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta janeuml peumlrgjigjur sakteuml meuml shumeuml hereuml ateumlhereuml pyetja ka koeficientnegativ teuml diskriminimit (ndeumlrmjet -1 dhe 0)
D = (H-L)ND = diskriminimiH = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e sipeumlrme (gjysma qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml) e pikeumlve teuml testitL = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e nxeumlneumlsve qeuml ka fituar meuml pak pikeuml neuml testN = numri i nxeumlneumlsve teuml njeuml neumlngrupi
Shembull Neuml tabeleumln 9 tregohen rezultatet e 10 pye tjeve nxeumlneumlsve teuml njeuml testi Vini re qeuml nxeumlneumlsit janeumlrenditur duke vendosur neuml krye ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml
Diskriminimi i pyetjes
NXEumlNEumlS TOTALPIKEuml ()
PYETJET
1 2 3
Nxeumlneumls 1 93 1 0 1
Nxeumlneumls 2 90 1 0 1
Nxeumlneumls 3 82 0 0 1
Nxeumlneumls 4 80 1 0 1
Nxeumlneumls 5 70 1 0 1
Nxeumlneumls 6 60 1 0 0
Nxeumlneumls 7 60 1 0 1
Nxeumlneumls 8 50 1 1 0
Nxeumlneumls 9 44 1 1 0
Nxeumlneumls 10 40 0 1 0
ldquo1ldquo tregon qeuml peumlrgjigja eumlshteuml e sakteuml bdquo0ldquo tregon peumlrgjigje teuml pasakteuml
Ndiqni hapat e meumlposhteumlm peumlr teuml peumlrcaktuar Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml dhe Koeficientin e Diskriminimit1 Pasi trsquoi keni renditur nxeumlneumlsit duke vendosur meuml lart ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml numeumlroni sa nga
ata janeuml neuml grupin e pikeumlve meuml teuml larta dhe sa nga grupi i pikeumlve teuml uleumlta qeuml i janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjesPeumlr pyetjen 1 janeuml 4 nxeumlneumls neuml gjysmeumln e sipeumlrme qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml peumlr pyetjen dhe 4 nxeumlneumls neumlgjysmeumln e poshtme
2 Peumlrcaktoni Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml metotalin e numrit teuml nxeumlneumlsve Peumlr Pyetjen 1 ky do teuml jeteuml 810 ose V(p)=080
3 Peumlrcaktoni koeficientin e diskriminimit duke zbritur nga numri i nxeumlneumlsve qeuml i janeuml peumlrgjigjur pyetjes sakteuml neumlgrupin e pikeumlve teuml larta numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjes neuml grupin e pikeumlve teuml uleumlt Pastajrezultatin e pjeseumltoni me numrin e nxeumlneumlsve teuml ccedildo grupi (qeuml neuml rastin toneuml janeuml 5 neuml ccedildo grup)
Peumlr pyetjen 1 kjo do teuml thoteuml qeuml duhet teuml zbritni 4 nga 4 ta pjeseumltoni me 5 dhe rezultati peumlr Koe eDiskriminimit del 0
Peumlrgjigjet peumlr Pyetjet 1 ndash 3
PYETJA SAKTEuml (GRUPI I S IPEumlRM) SAKTEuml (GRUPI I ULEumlT) VEumlSHT IREumlSIA V(P) D ISKRIMINIMI (D)
Pyetja 1 4 4 080 0
Pyetja 2 0 3 030 -06
Pyetja 3 5 1 060 08
ani qeuml kemi tabeleumln e ploteumlsuar ccedilareuml neumlnkupton Ne veumlrejmeuml se Pyetja 2 ka njeuml koeficient veumlshtireumlsie 030(do teuml thoteuml shumeuml e veumlshtireuml) dhe peumlr meuml tepeumlr ka koeficientin e diskriminimit negativ -06 (do teuml thoteumlse nxeumlneumlsit me arritje meuml teuml uleumlta kaneuml qeneuml meuml teuml prirur peumlr teuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakteuml) Kjo pyetje duhetanalizuar me kujdes dhe ndoshta duhet ndryshuar ose hequr Pyetja meuml e mireuml nga teuml gjitha paraqitet Pyetja3 e cila ka njeuml nivel teuml keumlnaqsheumlm veumlshtireumlsie (060) dhe diskriminon jashteumlzakonisht mireuml (080)Sa nga pyetjet kaneuml veumlshtireumlsi mesatare Keumlto janeuml meuml teuml mirat sepse ato sigurojneuml mundeumlsineuml meuml teuml mireuml peumlrteuml diskriminuar (peumlr ta veumlrejtur keumlteuml shihni koeficientet e diskriminimit maksimal teuml tyre neuml radheumln e pareumlteuml titujve) Pyetjet teuml cilave shumica e nxeumlneumlsve u peumlrgjigjet mireuml ose shumica u peumlrgjigjet gabim thjesht nukmund teuml diskriminojneuml shumeumlProva meuml e reumlndeumlsishme peumlr diskriminimin e njeuml pyetje eumlshteuml ta krahasojmeuml ateuml me maksimumin e mundsheumlmSa mireuml diskriminon secila pyetje lidhur me maksimumin e mundsheumlm
Meuml poshteuml jepet njeuml rregull i peumlraeumlrtbull Diskriminimi eumlshteuml praneuml maksimumit teuml mundsheumlm = pyetje shumeuml
diskriminuesebull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa gjysma e maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje me diskriminim teuml keumlnaqsheumlmbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa ccedilereku i maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje e dobeumltbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlr zero = pyetje qeuml nuk diskriminonbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml negativ = pyetje e keqe (hiqeni neumlse
eumlshteuml meuml e vogeumll se -01)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2236
42 43
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 1 ndash MODELE TESTE PEumlRVLEREumlSIM PEumlRMBLEDHEumlSLeumlnda MatematikeumlTabela e specifkimeve teuml testit matematikeuml - Klasa 6-9
Matematikeuml - Fushat Peumlrmbajtjet Njohje Teuml kuptuarit Zbatim Anali zeuml Sintez euml Vlereumlsim Shuma
Numri22
Shprehje numerike 9c(1) 1(1) 2(2)
Numrat e ploteuml 11(2) 1(2)
Tyesat 2(1) 1(1)
Fuqiteuml 6(2) 4(1) 2(3)Krahasimi i numraveme paraqitje teumlndryshme
8(3) 1(3)
Algjebra dheFunksioni
32
Rreumlnja e ekuacionit 3(1) 1(1)
Vlera teuml unksioneve 7(3) 1(3)
Tjeshtimi ishprehjeve shkronjore 9a(2) 9b(2) 16(3) 3(7)
Sistemet e dyekuacioneve
20a(2) 1(2)
Grafiku i unksionevey= kx + a
Inekuac teuml uq seuml pareumlme njeuml ndrysh
18(3) 1(3)
Gjeometriadhe matjet
32
Kthimi i njeumlvlersheumlmneuml njeumlsi matje teuml tjera
5(1) 1(1)
Simetria 10(2) 1(2)
Ngjashmeumlria etrekeumlndeumlshave
12(1) 15(2) 2(3)
Gjetja e elementeveneuml trekeumlndeumlshinkeumlnddrejteuml
17(2) 12(2) 2(4)
Rrethi dhe tangjenca 19(4) 1(4)
Drejteumlzat neuml planinkoordinativ
20b(2) 1(2)
Mbledhja orgdhe peumlrpunimi
i teuml dheumlnave14
Mesatarja 14a(1) 14b(2) 2(3)
Leximi i teuml dheumlnave 13a(2) 13b(2) 2(4)
Totali 2(4) 6(11) 10(15) 3(8) 4(8) 1(4) 26 (50pikeuml)
TESTVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt - Klasa 6-9
Leumlnda Matematikeuml
Udheumlzime peumlr nxeumlneumlsin
esti neuml total ka 20 pyetje (26 keumlrkesa) Peseuml pyetjet e para janeuml pyetjet me alternativa dhe vlereumlsohen menga 1 pikeuml Pjesa tjeteumlr janeuml pyetjet me ploteumlsim me zgjidhje etj Pikeumlt peumlr secileumln keumlrkeseuml teuml pyetjeve janeumldheumlneuml peumlrbri tyreKoha peumlr zhvillimin e testit eumlshteuml 2 oreuml
Peumlr peumlrdorim nga komisioni i vlereumlsimit
Keumlrkesa 1 2 3 4 5 6 7 8 9a
Pikeuml
Keumlrkesa 9b 9c 10a 10b 11 12 13a 13b 14a
Pikeuml
Keumlrkesa 14b 15 16 17 18 19 20a 20b
Pikeuml
otali i pikeumlve KOMISIONI I VLEREumlSIMIT
NotaNiveli
Detyra 1 1 + 2(17 ndash 12) = 1 pikeuml A) 0B) 1
C)
D) 2
Detyra 2 Ccedil lsquopjeseuml e drejtkeumlndeumlshit eumlshteuml e ngjyrosur 1 pikeuml
A)
B)
C)
D)
Detyra 3 Zgjidhja e ekuacionit 3 ndash 2 x = x eumlshteuml 1 pikeuml
A) x = ndash 1B) x = 0
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2336
44 45
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C) x = 1D) x = 2
Detyra 4 42ndash2 middot 23 = 1 pikeuml A) 2ndash6
B) 2ndash5
C) 2D) 22
Detyra 5 Neumlse 1200 metra i peumlrshkoni neuml 12 minuta gjeni shpejteumlsineuml tuaj neuml kilometeumlr peumlr oreuml A) 4 kmoreuml 1 pikeumlB) 6 kmoreumlC) 8 kmoreumlD) 10 kmoreuml
Detyra 6 Ploteumlsoni barazimin(p+2)middot(p+2)middot_____middot 32middot____ = (p+2)3middot(32)2 2 pikeuml
Detyra 7 Ploteumlsoni tabeleumln me vlerat qeuml merr unksioni peumlr vlerat e dheumlna teuml x-it3 pikeuml
Detyra 8 Renditni numrat nga meuml i vogli te meuml i madhi 3 14 03 33 3 pikeuml
Detyra 9 Paraqitni meuml thjeshteuml shprehjet
a) k 2 - 2k + 5k 2 + 6k = 2 pikeuml
b) 14 - 8middot = 2 pikeuml
c) 002 middot 103 1 pikeuml
Detyra 10 Segmenti AD eumlshteuml ndareuml neuml tre pje seuml teuml barabarta
2 pikeumlPloteumlsoni kutizat
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
Detyra 11 Festivali i zeumlrave teuml rinj u hap diteumln e enjte dhe u ndoq nga 345 spektatoreuml Numri ispektatoreumlve dyfishohej ccedildo diteuml Sa spektatoreuml e ndoqeumln estivalin neuml nateumln finale qeuml u mbajt diteumln ediel
2 pikeuml
Detyra 12 Neuml trekeumlndeumlshin keumlnddrejteuml ABC keumlndi A eumlshteuml 30ordm DE = 1cm dhe AD=DC Gjeni gjateumlsiteumle brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit ABC
3 pikeuml
Detyra 13 Neuml grafik paraqitet numri i nxeumlneumlsve djem dhe vajza qeuml peumllqejneuml meuml shumeuml rutat oseeumlmbeumllsirata) Sa peumlrqind e tyre peumllqejneuml rutat 2 pikeuml
b) Zgjedhim rasteumlsisht njeuml nxeumlneumls Gjeni probabilitetin qeuml i zgjedhuri teuml jeteuml djaleuml 2 pikeuml
150
Fruta
Embelsira
D jem Vajza
100
50
0
Detyra 14 Jepet bashkeumlsia - 9 - 8 - 3 0 7 10a) Gjeni mesataren 1 pikeumlZgjidhen tre numra teuml ndrysheumlm a b dhe c Gjeni vlereumln meuml teuml madhe teuml mundshmeteuml prodhimit a middot b ndash c 2 pikeuml
Detyra 15 Jepet paralelogrami ABCD me sipeumlraqe 15 cm2 dhe brinjeuml aneumlsore AD = 3cmDiagonalja DB eumlshteuml pingule AD Gjeni perimetrin e paralelogramit 2 pikeuml
Detyra 16 Tjeshtoni 3 pikeuml
Detyra 17 Jepet trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml dybrinjeumlnjeumlsheumlm ABC me hipotenuzeuml BC =8cmGjeni gjateumlsiteuml e kateteve teuml trekeumlndeumlshit 2 pikeumlDetyra 18 Peumlr ccedillsquovlera teuml x - it nga R vlera e shprehjes eumlshteuml meuml e madhe se vlera e shprehjes x ndash1
3 pikeuml
Detyra 19 S1 dhe S
2 janeuml dy gjysmeumlrratheuml me rreze 1 njeumlsi dhe tangjenteuml si neuml figureuml Drejteumlza d eumlshteuml
tangjente me rrethin S2 neuml pikeumln B Gjeni sipeumlraqen e pjeseumls seuml ngjyrosur
4 pikeuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2436
46 47
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
S1 S2
A B
d
Detyra 20 Drejteumlzat e dheumlna neuml planin koordinativ priten neuml pikeumln Pa) Gjeni koordinatat e pikave P dhe Q 2 pikeumlb) Gjeni sipeumlraqen e trekeumlndeumlshit OPQ 2 pikeuml
y = x
y
y = 2 - x
P
Q0 x
62 Kthimi i pikeumlve neuml nota dhe nivele
Intervalet e pikeumlve Nota Niveli
41-50 Nota 5 A
31-40 Nota 4 B
21-30 Nota 3 C
11-20 Nota 2 D
00-10 Nota 1
TEST - Dituri natyreVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr gjysmeumlvjetorin e pareuml (shtator ndashdhjetor)
Detyra 1 Leumlnda nga e cila janeuml peumlrbeumlreuml keumlta trupa eumlshteuml1 pikeuml
A druriB qelqiC metaliD letra
Detyra 2 Njeumlsia bazeuml peumlr matjen e gjateumlsiseuml eumlshteuml1 pikeuml
A litriB metriC gradeumlD kilogrami
Detyra 3 Uji vlon neuml temperatureumln 1 pikeuml A 0oCB 50oCC 90oCD 100oC
Detyra 4 emperatura e ajrit qeuml tregon termometri neuml figureumln e meumlposhtme eumlshteuml
1 pikeuml A 38oCB 39oCC 40oCD 41oC
Detyra 5 Shkruani dy veti teuml leumlngjeve 2 pikeumla)___________________________________________________________b)___________________________________________________________
Detyra 6 Ploteumlsoni faliteuml5 pikeuml
a) Gjateumlsiteuml e objekteve i matim me _______________ b) Hapeumlsira qeuml zeuml njeuml trup quhet ___________________ c) Procesi qeuml shkakton largimin e ujit nga toka quhet ____________________ d) Leumlngjet marrin _____________________ e eneumls ku ndodhen e) Njeumlsiteuml themelore teuml matjes janeuml ___________________ neuml teuml gjitheuml boteumln
Detyra 7 Shkruani cileumlsiteuml e peumlrbashkeumlta teuml keumltyre trupave 3 pikeuml molleuml ccedilokollateuml karamele _______________________________ tavolineuml karrige tabeleuml __________________________________ top glob portokall __________________________________
Detyra 8 Shkruani disa veprime qeuml duhet teuml beumljneuml njereumlzit peumlr teuml patur njeuml mjedis teuml pasteumlr4 pikeuml
a) _____________________________________________________________________b) _____________________________________________________________________c) _____________________________________________________________________d) _____________________________________________________________________
Detyra 9 Ploteumlsoni faliteuml2 pikeuml
a) Neumln veprimin e njeuml orce trupat _______________b) Neuml sipeumlraqe teuml leumlmuara leumlvizja eumlshteuml _______________ se neuml sipeumlraqe teuml ashpra
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1336
24 25
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Teuml kuptuarit
Shembull 2 Shkruani me simbole matematike Shuma e syprinave teuml sipeumlraqeve katrore teuml ndeumlrtuarambi katetet a dhe b eumlshteuml e barabarteuml me syprineumln e sipeuml raqes katrore teuml ndeumlrtuar mbi hipotenuzeumlrsquorsquoShembull 3 euml lexohet ormula me shprehje matematike
Teuml zbatuarit
Shembull 4 Njeuml ndeumlrteseuml ka 220 shkalleuml dhe larteumlsia e secileumls shkalleuml eumlshteuml 18 cmGjeni sa eumlshteuml larteumlsia e ndeumlrteseumls Shembull 5 Neuml figureuml eumlshteuml paraqitur trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml ABC
Informateuml relevante
Shembull 6 Cili nga pohimet eumlshteuml i sakteuml A Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsish t 15 cm
B Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e madhe se 15cmC Shuma e kateteve eumlshteuml sakteumlsisht 1314 cmD Shuma e kateteve eumlshteuml meuml e vogeumll se 1314 cm
44 Tabela e peumlrmbajtjes seuml testit ndash tabela e specifkimeve
Njeuml test mund teuml peumlrbeumlhet nga njeuml pyetje e vetme apo njeuml kombinim pyetjesh Peumlr teuml hartuar njeuml testmeumlsimdheumlneumlsi duhet teuml keteuml kujdes qeuml seuml pari teuml peumlrgatiseuml tabeleumln e testit Kjo tabeleuml peumlrmban ushat eprogramit peumlrmbajtjet e teuml cilave do teuml testohen si dhe numrin e pyetjeve dhe detyrave sipas niveleve teumlteuml nxeumlnit dhe ushave Peumlrgatitja e tabeleumls seuml testit varet nga shumeuml aktoreuml si psh volumi i peumlrmbajtjes qeumltestohet reumlndeumlsia e ushave qeuml peumlrshihen neuml vlereumlsim peumlrmbajtja e tyre koha neuml dispozicion etjabela e testit i orienton meumlsimdheumlneumlsit neuml hartimin e tij Caktimi i numrit teuml pyetjeve dhe detyrave sipas njeumlsivemeumlsimore dhe niveleve teuml teuml nxeumlnit e lehteumlson puneumln e meumlsuesit peumlr hartimin e testit Kjo pasi neuml vend qeuml meumlsuesiteuml shqyrtojeuml njeumlkoheumlsisht 4 njeumlsi meumlsimore peumlr teuml hartuar pyetje dhe zgjedhur detyra teuml ndryshme teuml cilat duhetklasifikuar sipas reumlndeumlsiseuml dhe nivelit teuml teuml nxeumlnit ai okusohet neuml hartimin e pyetjeve dhe detyrave sipas tabeleumlsPas peumlrgatitjes seuml tabeleumls seuml testit meumlsuesi kalon neuml hartimin e testit dhe kujdeset peumlr teuml si peumlr aneumlnpeumlrmbajteumlsore ashtu edhe peumlr tregues teuml tjereuml teuml pyetjeve teuml themi teuml ormeumls Me keumlto tregues do teuml vijojmeumlneuml pjeseumlt e meumlposhtme teuml keumltij materiali
abela e specifikimeve ka dy peumlrmasa njeumlra peumlrmaseuml (psh rresht) sheumlnon tematkonceptetetj Neuml peumlrmaseumlntjeteumlr(psh kolona) sheumlnohen nivelet njoheumlse qeuml do teuml maten Neuml rastin toneuml eumlshteuml marreuml njeuml tabeleuml shembullpeumlr 6 tema teuml njeuml kapitulli teuml ndareuml sipas niveleve teuml njohjes
TABELA 1 Tabeleuml testi me vlera numerike
FUSHALEumlNDA MEumlSIMORE NJOHJA TEuml KUPTUARIT ZBATIMI MENDIMI KRITIKSHUMA
20 30 30 20
ema 1 20 2 3 3 2 10
ema 2 30 4 4 4 3 15
ema 3 15 2 2 2 2 8
ema 4 20 2 3 3 2 10
ema 5 15 2 2 2 1 7
Shumapikeuml ose pyetje 12 14 14 10 50
Njeuml tabeleuml testi me vlera teuml dheumlneuml neuml tabeleumln 1 paraqet dy aspekte teuml reumlndeumlsishme teuml vlereumlsimita Ccedilareuml teuml vlereumlsojeuml (prerjet e rreshtave me kolonat)b Sa reumlndeumlsitheks ka peumlr ccedildo kombinacion teuml vlereumlsimit (vlerat e qelizave)
Neuml shembullin e meumlsipeumlrm shohim qeuml vlereumlsimi mbulon 5 tema ku secila prej tyre shqyrtohet neuml tre nivelet eshkathteumlsiseuml seuml arsyetimit teuml mbajturit mend teuml kuptuarit teuml zbatuarit dhe mendimi kritik Vlerat e kutiveqelizave janeuml vendosur nga prodhimi ndeumlrmjet peshave teuml temave sipas shkathteumlsiseuml me totalin e pikeumlve teumlvlereumlsimit
Procedura e krijimit teuml njeuml tabele teuml tilleuml eumlshteuml si meuml poshteumla Identifikon temat qeuml do teuml vlereumlsohen dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar rreshtat)b Peumlrcakton nivelet e shkathteumlsiteuml njoheumlse dhe vlerat relative teuml peumlrqindjeve (duke ploteumlsuar kolonat)c Peumlrcakton totalin e pikeumlve (ose totalin e pyetjeve) teuml vlereumlsimit peumlrmbledheumls
d Llogarit vlerat peumlr ccedildo kuti (prerje teuml rreshtave me shtyllat) duke shumeumlzuar totalin e pikeumlve me peshat ekombinimevee Beumln rregullime teuml vlerave neuml kutia (psh rrumbullakime etj) qeuml teuml sigurohet qeuml shuma e teuml gjitha vleraveteuml jeteuml e barabarteuml me totalin e pikeumlve teuml vlereumlsimit (ose totalin e pyetjeve teuml testit)abela e testit mund teuml jeteuml e njeumljta edhe peumlr pikeumlt edhe peumlr pyetjet si ajo neuml modelin e testit teuml matematikeumlsklasa 1 ndash 9
441 Llojet e pyetjeve
Pas peumlrcaktimit neuml keumlteuml meumlnyreuml teuml zoneumls seuml vlereumlsimit (tabela e testit me vlerat) hapi tjeteumlr eumlshteuml teuml vendosetpeumlr ormatin e vlereumlsimit dhe llojin e pyetjeve qeuml do teuml zgjidhen neuml peumlrmbajtje teuml testitPasi keni vendosur peumlr ormat e vlereumlsimit dhe llojet e pyetjeve qeuml do teuml peumlrdoren kalohet nga tabela e testit mevlera neuml tabeleumln e testit me pyetjet abela 4 paraqet njeuml shembull tabeleuml testi me pyetje sipas tabeleumls 3 teuml testitNeuml tabeleumln 4 shihet qeuml testi peumlr vlereumlsimin peumlrmbledheumls do teuml peumlrbeumlhet nga dy pjeseuml
1 pjesa I - me alternativa ose peumlrgjigje teuml strukturuara2 pjesa II ndashese apo problemaPjesa I (me laps e leteumlr) peumlrmban pyetje me alternativa peumlr vlereumlsimin e teuml mbajturit mend dhe pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar peumlr vlereumlsimin e teuml kuptuaritPjesa II (vlereumlsimi) do teuml testojeuml ateumlsineuml e nxeumlneumlsve peumlr teuml gjitha ushat duke peumlrunduar dy detyra ushtrime-problema
TABELA 2 Model-tabeleuml testi
NUMRI I PYETJEVE(PIKEumlT)
TEuml MBAJTURITMEND
TEuml KUPTUARIT TEuml ZBATUARIT MENDIMIKRITIK
SHUMA
Me alternativa Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
Me peumlrgjigje teumlstrukturuar
EseProblem
ema 1 5(5) 2(4) 1(3) 1(5)ema 2 8(8) 2(4)ema 3 4(4) 1(2) 1(2)ema 4 5(5) 1(2)ema 5 4(4) 1(2)otali 26(26) 7(14) 2(5) 1(5) 36(50)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1436
26 27
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shihet gjithashtu neuml tabeleumln 2 qeuml vlereumlsimi peumlrmbledheumls do teuml peumlrmbajeuml 36 pyetje nga teuml cilat 26 janeuml mealternativa 7 janeuml me peumlrgjigje teuml strukturuar dhe 2 janeuml pyetje peumlrmbushjejeperormanceuml dhe njeuml keumlrkeseumlese apo problemShpeumlrndarja e pyetjeve do teuml beumlhet sipas teuml gjitha kutive teuml tabeleumls Duke krahasuar kutiteuml neuml tabeleumln 2 meato peumlrkateumlse neuml tabeleumln 1 do teuml veumlrejmeuml se ccedildo pyetje me alternativeuml eumlshteuml vlereumlsuar 1 pikeuml ccedildo pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar eumlshteuml vlereumlsuar me 2 ose 3 pikeuml dhe pyetjet e undit teuml perormanceumls me meuml shumeumlse njeuml pikeuml ( neuml rastin toneuml 5 pikeuml secila)Pas skicimit teuml tabeleumls seuml testit me pyetje hapi i radheumls eumlshteuml teuml shkruhen (gjenden) pyetjet sipas tabeleumls 2
442 Rregulla bazeuml peumlr teuml gjitha formatet e pyetjeve
Neuml hartimin e keumltyre pyetjeve peumlrveccedil teuml tjerash duhet teuml respektojmeuml disa rregulla bazeuml si meuml poshteumlsigurohuni teuml matni konceptet meuml teuml reumlndeumlsishme
1 ormuloni pyetje teuml qarta dhe koncize2 sigurohuni qeuml pyetja i peumlrgjigjet qeumlllimit teuml caktuar3 shmangni pyetjet e papeumlrshtatshme neuml ormeuml e peumlrmbajtje4 shmangni pyetjet e veumlshtira teuml pajustifikuara5 shmangni pyetjet me kuptime teuml tjera logjike veccedil kuptimit qeuml synojmeuml6 vendosni teuml parat pyetjet meuml teuml lehta
443 Numri i mjaftuesheumlm i pyetjeve neuml njeuml test
Kjo eumlshteuml e varur teumlreumlsisht nga hapeumlsira qeuml vlereumlsojmeuml dhe qeumlllimet Ka njeuml rregull teuml peumlrgjithsheumlm qeuml dhjeteumlpyetje janeuml teuml nevojshme peumlr teuml vlereumlsuar kompetencat e teuml meumlsuarit peumlr njeuml njeumlsikapitull Megjithateuml neumlmjat raste edhe veteumlm 5 pyetje na sigurojneuml njeuml vlereumlsim teuml mireumlKur vlereumlsojmeuml nivelet e larta teuml njohjes dhe teuml tjera ateumlsi ne mund teuml peumlrdorim veteumlm disa pyetje dhendonjeumlhereuml veteumlm njeuml pyetje pasi ato keumlrkojneuml shumeuml koheuml peumlr peumlrgjigje
444 Llogaritja e koheumls seuml testit
Sigurohuni teuml jepni njeuml koheuml teuml mjatueshme peumlr peumlrgjigjen e teuml gjitha pyetjeve Meuml tepeumlr koheuml eumlshteuml meumlmireuml se meuml pak nga sa nevojitet Meumlsuesi duhet teuml vlereumlsojeuml koheumln qeuml i duhet atij peumlr tu peumlrgjigjur teuml gjithapyetjeve
Mbi keumlteuml koheuml ai duhet teuml shtojeuml koheuml peumlr eekt teuml aktoreumlve teuml meumlposhteumlm - Nxeumlneumlsi eumlshteuml meuml i ngadalteuml neuml procedurat e peumlrgjigjeve dhe zgjidhjeve - Nxeumlneumlsi eumlshteuml neumln presion - Nxeumlneumlsi beumln gabime dhe i duhet trsquoi rikthehet zgjidhjes seuml sakteuml - Nxeumlneumlsi peumlrgjitheumlsisht ndjek rrugeuml meuml teuml gjateuml zgjidhje dhe arsyetimi - Nxeumlneumlsi shpesh verifikon peumlr hereuml teuml dyteuml ose meuml tepeumlr peumlrgjigjet ose zgjidhjet
Meumlsuesi duhet teuml keteuml parasysh qeuml teuml shmangeuml zgjatjet e panevojshme Shumeuml nga vlereumlsimet e shkurtra(pak pyetje) mund teuml na japin njeuml pamje meuml teuml sakteuml teuml asaj ccedilareuml nxeumlneumlsi di neuml krahasim me njeuml vlereumlsim teumlgjateuml (shumeuml pyetje) E theumlneuml meuml ndryshe duhet teuml shmangim zgjatjen e panevojshme teuml njeuml testi Zgjatja e
panevojshme teuml shmang nga qeumlllimi kryesor krijon konuzion dhe p resion peumlr nxeumlneumlsinSigurohuni teuml konsideroni njeuml seumlreuml aktoreumlsh teuml tjereuml si socialeuml e psikologjikeuml teuml lidhura me koheumln dhe vendine testit reumlndeumlsineuml e tij mosheumln gjinineuml dhe peumlrkateumlsineuml kulturore-sociale teuml nxeumlneumlsit
445 Pikeumlt notat dhe niveletNeuml und paraqitet edhe tabela e kthimit teuml pikeumlve neuml noteuml pra notat neuml vareumlsi teuml peumlrqindjes seuml pikeumlve qeumlkaneuml fituar nxeumlneumlsit Nuk ka rregull qeuml peumlrcakton lidhjen e notave me peumlrqindjen e p ikeumlve teuml fituara Kjo meumlshumeuml varet nga synimi qeuml ka meumlsimdheumlneumlsi neuml testimin e nxeumlneumlsve dhe detyrat qeuml ka peuml rzgjedhur peumlr testNjeuml tabeleuml e tilleuml ka pamjen e meumlposhtme
TABELA 3 Nga pikeuml - neuml noteuml - neuml nivel
Intervalet e pikeumlve Niveli(notimi) Niveli
Nota91 ndash 100 5 A
81 ndash 90 4 B
61 ndash 80 3 C
41 ndash 60 2 D
40 1 Pikeumlt e caktuara peumlr secileumln detyreuml si dhe tabela e kalimit teuml tyre neuml noteuml janeuml elementet themelore teuml cilat e beumljneumltestin teuml jeteuml instrument peumlr vlereumlsimin objektiv dhe transparent teuml nxeumlneumlsve Ky objektivitet dhe kjo transparenceumlvlen peumlr nxeumlneumlsit prindeumlrit strukturat e ndryshme arsimore si dhe paleumlt e tjera teuml interesuara
446 Teste qeuml janeuml pjeseuml teuml teksteve meumlsimore
Meumlsuesit ankohen se ka raste kur provimet nuk janeuml neumlpeumlrputhje me programin peumlr teuml cilin testi eumlshteuml planifikuardhe ky eumlshteuml njeuml problem qeuml lidhet me vleshmeumlrineuml e testitNjeuml pjeseuml shprehen qeuml keumlto teste nuk janeuml gjithmoneuml teumlvleshmePra lypset teuml sigurohemi qeuml testet dhe provimet teumlpeumlrmbushin standardet e vleshmeumlriseuml dhe neuml keumlteuml meumlnyreumlteuml matin sa meuml sakteuml ateuml qeuml eumlshteuml e planifikuar Keumlshtu atosheumlrbejneuml si modele qeuml nxeumlneumlsi teuml vlereumlsojeuml veten neuml und teumlnjeuml njeumlsie kapitulli meumlsuesi gjithashtu trsquoi shqyrtojeuml si modelepeumlr hartimin e testit teuml njeumlsiseumlkapitullit apo si modele peumlrskicimin e testeve teuml tjereuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1536
28 29
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
5 LLOJET KRYESORE TEuml PYETJEVE DHERREGULLAT E TEuml SHKRUARIT TEuml TYRE
51 Llojet kryesore teuml pyetjevePyetjet me ploteumlsimKeumlto janeuml fali qeuml iu mungojneuml njeuml ose dy faleuml apo simbole Keumlto pyetje janeuml teuml dobishme peumlr vlereumlsimin enjohurive peumlr aktet konceptet ligjetprincipet dhe ormulat
Pyetjet me alternativa
Janeuml pyetje qeuml duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen e veumlrteteuml nga alternativat qeuml teuml orohen
E veumlrteteumlE gabuarPyetja eumlshteuml njeuml fali qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml zgjedheuml neumlse pohimi neumlpeumlrmjet saj eumlshteuml i veumlrteteuml apo i gabuar
Me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) Janeuml dy bashkeumlsi pyetjeshaktesh qeuml nxeumlneumlsi duhet trsquoi lidheuml sipas peumlrkateumlsiseuml neuml bazeuml teuml instruksioneve qeuml i jepen psh nga meumlsuesi
52 Pyetje me peumlrgjigje teuml strukturuarPeumlrgjigje e shkurteumlr (peumlrgjigje e dheumlneuml shkurt) Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje teuml shkurteumlr peumlr njeuml pyetje teuml dheumlneuml qeuml mund teuml jeteuml me disa faleuml njeuml listeuml ose disa fali
Etiketimi Nxeumlneumlsi gjen faleuml peumlr teuml identifikuar peumlrbeumlreumlsit psh neuml njeuml piktureuml ose skicim Peumlrgjigjet mund teuml jeneumldheumlneuml neuml njeuml bashkeumlsi peumlrgjigjesh nga e cila nxeumlneumlsi zgjedh dhe vendos neuml vendin e duhur
Paraqitje e puneumls ShpjegimArgumentim Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje duke beumlreuml ndonjeuml llogaritje ose paraqitje grafike peumlr teuml mbeumlrritur neuml njeuml peumlrgjigje Aiargumenton ose shpjegon peumlrgjigjen apo argumenton e shpjegon shkalleumln e teuml kuptuarit
Prezantim viziv
Nxeumlneumlsi mund teuml ndeumlrtojeuml grafikeuml skema matrica apo ilustrime peumlr teuml deumlshmuar njohjen dhe teuml kuptuarit
Detyrat bazuar neuml perormanceuml Eumlshteuml njeuml vlereumlsim qeuml peumlrmbledh disa veprimtari qeuml janeuml ta lidhura dhe keumlrkojneuml nga nxeumlneumlsi teuml
ormulojneuml njeuml peumlrgjigje krijojneuml njeuml produkt apo beumljneuml njeuml demonstrim qeuml vlereumlsohet nga disa kritere
Komunikim individual (i okusuar neuml proces)
Eumlshteuml metodeuml qeuml vlereumlson peumlrparimin e nxeumlneumlsit mbeumlshtetur neuml intervistat e strukturuara dialogunkonerencat veumlzhgimet shkrimet neuml revista peumlr teuml meumlsuarit publikimet etj
Ese-teuml apo pyetjet me und teuml hapur Nxeumlneumlsit i peumlrgjigjen njeuml ose disa pyetjeve me aneuml teuml disa paragraeumlve Kur eumlshteuml ese ai beumln njeuml krijimletrar social apo shkencor peumlr njeuml situateumltemeuml teuml dheumlneuml sipas njeuml strukture teuml caktuarKur pyetja jepet neuml ormeumln e detyreumls apo problemeumls peumlrgjigja do teuml jepet sipas ormatit qeuml keumlrkon detyraapo me aneuml teuml zgjidhjes seuml ploteuml qeuml e keumlrkon problema
53 Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve
Meuml poshteuml jemi peumlrpjekur teuml evidentojmeuml udheumlzime apo rregulla teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve Janeuml paraqiturdisa prej tyre peumlr disa nga ormat e pyetjeve Neumlpeumlrmjet tyre kemi synuar teuml teumlrheqim veumlmendjen qeuml shkrimii njeuml pyetje teuml mireuml eumlshteuml njeuml proces hereuml hereuml i gjateuml e i lodhsheumlm Ai keumlrkon verifikim e matje teuml treguesveteuml pyetjes teuml lidhura me peumlrmbajtjen gjuheumln e peumlrdorur aspektet kulturore e sociale qeuml mbulon veumlshtireumlsineumldiskriminimin etj Neuml peumlrgjitheumlsi shembujt neuml udheumlzime janeuml zgjedhur qeuml teuml ilustrojneuml sa meuml mireuml udheumlziminpeumlrkateumls Njeumlkoheumlsisht janeuml dheumlneuml shembuj teuml pyetjeve me standard teuml larteuml nga ciklet PISA teuml meumlparshme
54 Pyetjet me ploteumlsim
Keumlto janeuml pyetje neuml ormeumln e njeuml falie qeuml i mungon njeuml pjeseuml e cila mund teuml jeteuml faleuml a togfaleumlsh Mund teuml jeteuml edhe njeuml pjeseuml teksti me pjeseuml teuml paploteumlsuara Vendosja e pjeseumlve teuml munguara i jep kuptimin e duhurfaliseuml apo tekstit kuptimin e ploteuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1636
30 31
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me ploteumlsim
Ndeumlrtoni falineuml neuml meumlnyreuml qeuml peumlrgjigja e veumlrteteuml teuml jeteuml e shkurteumlr dhe veteumlm njeuml
Shembull
I dobeumlt Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml ldquoAmerikeuml rdquo ______________I peumlrmireumlsuar Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml neuml ldquoAmerikeumlrdquo neuml vitin _____________
Pjeseumln qeuml mungon eumlshteuml meuml mireuml ta vendosim neuml und teuml faliseuml se neuml fillim teuml saj
Shembull
I dobeumlt ____________ eumlshteuml elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumltI peumlrmireumlsuar Elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumlt eumlshteuml __________Lejoni veteumlm njeuml ose dy hapeumlsira boshe neuml fali
Shembull
I dobeumlt Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr ___________ me aneuml teuml trupit eumlshteuml_____________ I peumlrmireumlsuar Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr leumlvizjen e leumlndeumlve ushqyese neuml teuml gjitheumltrupin eumlshteuml ______________
55 Pyetjet me alternativa
Keumlto pyetje japin njeuml trung neuml ormeumln e njeuml pyetjeje apo falie teuml p aploteuml dhe disa alternativa (tre kateumlr ose meumlshumeuml) njeuml prej teuml cilave eumlshteuml e veumlrteteuml (ose peumlrgjigja meuml e veumlrteteuml dhe pjesa tjeteumlr janeuml alternativa hutuese Ato janeuml teuml vleshme peumlr vlereumlsimin e njohurive peumlr krahasime zbatime teuml thjeshta njohje e zbatim ligjesh erregullash teuml thjeshta ormula e koncepte peumlr vlereumlsim teuml njeuml materiali stimulues etj
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me alternativa
Sigurohuni qeuml trungu i pyetjes shpreh neuml meumlnyreuml teuml ploteuml njeuml ccedileumlshtje neuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml dineuml mireuml teumlbeumljneuml ateuml ccedilareuml shpresohet prej tyre para s e teuml lexojneuml alternativatForma e njeuml pyetje me alternativa Shembull Njeuml zog sapo ka ccedilelur nga njeuml vezeuml Cila nga keumlto aza ka shumeuml teuml ngjareuml qeuml vjen meuml pas neuml cikline jeteuml se zogut A LindjeB VdekjeC RritjeD Riprodhim
Shembull Shpejteumlsia e rrjedhjes 4 Inuzionet (ose injeksionet intravenoze) peumlrdoren peumlr teuml utur neuml trupin epacientit leumlngjet dhe ilaccedilet
Inermieret kaneuml nevojeuml teuml llogarisin shpejteumlsineuml e rrjedhjes RR neuml pika peumlrminuteuml peumlr injeksion Ato peumlrdorin ormuleumln =
pv
60n ku
4 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
p eumlshteuml aktori i pikeumls neuml pika peumlr mililiteumlr (ml) v eumlshteuml veumlllimi i injeksionit neuml ml n eumlshteuml numri i oreumlve qeuml keumlrkon injeksioni peumlr tu mbaruar
Pyetje 1
Inermieret gjithashtu kaneuml nevojeuml teuml llogarisin veumlllimin e inje ksionit v nga shpejteumlsia e rrjedhjes RRNjeuml injeksion me njeuml shpejteumlsi rrjedhje 50 pika peumlr minuteuml duhet ti jepet njeuml pacienti peumlr 3 oreuml Peumlr keumlteumlinjektim aktori i pikeumls eumlshteuml 25 pika peumlr mililiteumlrSa eumlshteuml veumlllimi neuml ml i injektimitVeumlllimi i injektimit ml
Pyetje 2 Njeuml inermiere deumlshiron teuml dyfishojeuml koheumln e njeuml injeksioni
Peumlrshkruaj sakteumlsisht si ndryshon RR neumlse n dyfishohet por p dhe v nuk ndryshojneuml Shmangni peumlrdorimin e negativeve
Nxeumlneumlsit neuml peumlrgjitheumlsi nuk e shohin ldquoNUKrdquo neuml njeuml trung pyetjeje Neumlse ajo duhet peumlrdorur patjeteumlr eumlshteumlmireuml ta dalloni duke e theksuar (bold) ose duke e kapitalizuar (NUK)
Sigurohuni qeuml teuml gjitha peumlrgjigjet janeuml neuml teuml njeumljteumln gjateumlsi gramatikeuml apo veumlshtireumlsi konceptimi
Mos peumlrdorni shtesa teuml panevojshme psh duke e beumlreuml meuml teuml zgjatur meuml teuml peumlrpunuar meuml teuml peumlrgjithshme apomeuml teknike
Shembull
I dobeumltPjesa e lules qeuml mban vezeumlt eumlshteuml quajtur njeuml A thekB vezoreC pistilD petal
I peumlrmireumlsuarPjesa e lules qeuml mban vezeumlt quhet A thekB vezoreC pistilD petal
Gjithashtu peumlrdorimi i faleumlve si zakonisht disa dhe peumlrgjitheumlsisht janeuml shtesa teuml peumlrgjigjes seuml sakteuml ndeumlrsapeumlrdorimi i faleumlve si asnjeumlhereuml dhe gjithmoneuml janeuml shtesa teuml peumlrgjigjeve teuml pasakta
- Shkruani alternativat e tjera qeuml teuml jeneuml qarteumlsisht teuml gabuara Alternativat janeuml teuml padobishme neumlse ato duken shumeuml qarteuml qeuml janeuml teuml gabuara Gabime tipike koncepteqeuml gabohet lehteuml sheumlrbejneuml si alternativa teuml mira
Shembull
I dobeumlt
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Peumlrgjysmohet
I peumlrmireumlsuar
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Nuk ndryshon
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1736
32 33
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
- MOS jepni alternativa qeuml janeuml pjeseumlrisht teuml sakta ose i mbivendosen peumlrgjigjes seuml sakteuml
- MOS peumlrdorni alternativat rdquoteuml gjitha meuml sipeumlrrdquo apo ldquoA dhe Brdquo teuml cilat e beumljneuml pyetjen teuml veumlshtireuml neuml meumlnyreuml teuml
panevojshme peumlr nxeumlneumlsit
- Peumlrdorni udheumlzime me gojeuml peumlr ata qeuml kaneuml veumlshtireumlsi leximi
- Peumlrdorni shkronja teuml meumldha shtypi peumlr teuml sheumlnuar alternativat Keumlshtu eumlshteuml meuml lehteuml peumlr nxeumlneumlsit me problemeteuml teuml lexuarit
- Jepni aq alternativa sa eumlshteuml e nevojshme
- Neumlse nuk eumlshteuml e arsyeshme teuml jepni meuml shumeuml se t re alternativa mos shtoni neuml meumlnyreuml teuml panevojshme Nuk kaasgjeuml magjike peumlr kateumlr apo peseuml alternativa
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund ta peumlrdorim peumlr teuml testuar shumeuml nivele teuml teuml meumlsuaritbull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml testuar ateumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr teuml integruar inormacionin
bull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml diagnostikuar veumlshtireumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr koncepte teuml caktuarabull Na siguron inormata kthyese peumlr alternativat e gabuara dhe teuml sakteumln peumlr meumlnyreumln si ato kaneuml unksionuarbull Mund teuml shtojmeuml meuml shumeuml pyetje peumlr teuml mbuluar meuml shumeuml programbull Mund teuml mbulojmeuml meuml shumeuml nivele veumlshtireumlsiebull Zakonisht duan meuml pak koheuml peumlr peumlrgjigje nga nxeumlneumlsit
Mangeumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund teuml perceptohet meuml e ndeumlrlikuarbull Nuk janeuml teuml peumlrshtatshme peumlr teuml matur qeumlndrimet ndaj teuml meumlsuarit pasi peumlrgjigja e veumlrteteuml mund teuml
gjendet lehteuml edhe indirekt edhe rasteumlsishtbull Nuk lejon teuml demonstrohen njohuri jashteuml opsioneve teuml dheumlnabull Keumlrkon koheuml peumlr teuml arritur neuml pyetje teuml cileumlsiseuml seuml larteuml teuml keumltij llojibull Favorizon parashikimin (marrjen mend) pasi gjithmoneuml njeuml eumlshteuml peumlrgjigje e veumlrteteumlbull Janeuml teuml mundshme peumlr keqinterpretim nga nxeumlneumlsit
56 Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar
Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar peumlrdoren neuml meumlnyreuml tipike peumlr teuml matur ateumlsineuml e teuml dalluarit neumlse njeuml pohimeumlshteuml ose jo i veumlrteteuml Pyetjet janeuml zakonisht neuml njeuml ormeuml deklarative qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml shprehet neumlse janeumlteuml veumlrteta apo teuml gabuara
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve ldquoE veumlrteteumlE gabuarrdquoShkruajeni pyetjen qeuml opsionet e peumlrgjigjes teuml jeneuml neuml peumlrputhje me logjikeumln e faliseuml Peumlr shembull neumlse doni teuml testoni ldquoshqiptiminrdquo nuk ka kuptim teuml peumlrdorni ormatin ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo siopsion teuml peumlrgjigjes e sakteumle pasakteuml do teuml ishte njeuml ormeuml meuml e peumlrshtatshme teuml shkruariPeumlrdorni ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo veteumlm peumlr teuml vlereumlsuar inormacionin qeuml eumlshteuml akt dhe jo objekt i debatit apogjykimit
Shembuj
I dobeumlt Njeuml paralelogram mund teuml jeteuml drejtkeumlndeumlsh V GI peumlrmireumlsuar Paralelogrami qeuml ka njeuml keumlnd teuml drejteuml eumlshteuml drejtkeumlndeumlsh V G
Shkruani fali qeuml janeuml ploteumlsisht teuml veumlrteta ose ploteumlsisht teuml gabuara MOS bashkoni inormacion teuml veumlrteteuml me teuml
gabuar neuml njeuml pyetje teuml vetme
I dobeumlt Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3 ose teuml numrave teuml tjereumlV G
I peumlrmireumlsuar Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3V G
Pohimet e gabuara duhet teuml jeneuml gabime teuml zakonshme Mos u mjatoni veteumlm duke vendosur NUKJO neuml njeuml
pohim peumlr ta beumlreuml ateuml teuml gabuar
Shembull
I rregullt Peumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml veumlrtetohet barazimi x n =(-x)n
3457
I gabuarPeumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml NUK veumlrtetohet barazimi x n
= (ndash x) n
3457
- Shmangni faliteuml e gjataShembull
I dobeumlt Njeuml filxhan me ujeuml teuml nxehteuml me njeuml lugeuml brenda tij do teuml tohet meuml shpejt nga njeuml filxhan me teumlnjeumljteumln sasi uji teuml nxehteuml por qeuml nuk ka lugeuml si neuml rastin e pareuml
V G
I peumlrmireumlsuar Uji i nxehteuml neuml njeuml goteuml tohet meuml shpejt neumlse vendosim njeuml lugeuml neuml teuml V G
- Shmangni faleumlt dhe aktet e pakuptimta ose triviale
Shembull
I dobeumlt Energjia e ujit ormohet nga uji V GI peumlrmireumlsuar Energjia ujore eumlshteuml njeuml nga llojet kryesore teuml energjiseuml seuml pasteumlr V G
Shmangni faleuml teuml tilla si asnjeumlhereuml gjitheuml ccedildo dhe absolutisht qeuml janeuml tipike qeuml teuml keumlshillojneuml alternativeumlne gabuar
Shmangni peumlrdorimin e mbiemrave dhe ndajoljeve teuml paqarta teuml tilla si shpesh ndonjeumlhereuml rasteumlsisht peumlrteuml vetmin akt qeuml ato peuml rdoren neuml meumlnyra teuml ndryshme nga studenteuml teuml ndrysheumlm
57 Pyetjet me shoqeumlrimPyetjet me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) ndeumlrtohen duke dheumlneuml njeuml listeuml faleumlsh stimuluese (mjedisepremisa) dhe njeuml bashkeumlsi tjeteumlr me peumlrgjigjet faleumlshprehje apo piktura
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1836
34 35
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
TABELA 12 Forma
PREMISA PEumlRGJIGJE
Premisa 1 Peumlrgjigjea
Premisa 2 Peumlrgjigje b
Premisa 3 Peumlrgjigje c
Premisa 4 Peumlrgjigje d
Peumlrgjigje e
Shembull 1Peumlr tabeleumln 12 meuml poshteuml gjeni kush nga kolona I i peumlrket kujt nga kolona II dhe lidhini me shigjeteuml
I peumlrmireumlsuarPeumlr ccedildo peumlrbeumlreumls neuml teuml majteuml neuml koloneumln I gjeni kushormuleuml i peumlrket nga kolona II dhe lidhini me shigjeteumlCcedildo ormuleuml peumlrdoreni veteumlm njeuml hereuml
Ujeuml bull H2SO
4
Kripeuml bull NH3
Amonjak bull Na Cl Acid sulurik bull H
2O
I dobeumltUjeuml bull Na Cl
Ka zbuluar Radiumin bull Curie
Kripeuml bull NH3
Viti i nisjes seuml luteumls II boteumlrore bull H2O
Amonjak bull 1939
Shembull 1- Pyetjet me shoqeumlrim
2 x ndash 1 = 0 Identitet
2a 2 + 3b Ekuacion
4a 3 Polinom
Monom
Si teuml peumlrmireumlsojmeuml pyetjen - Peumlrdorni ldquo material teuml njeumljteumlrdquo neuml teuml dy grupetbashkeumlsiteuml
58 Pyetje me prezantim vizivgrafk
RRITJATeuml rinjteuml rriten meuml shumeuml
Neuml vitin 1998 gjateumlsia mesatare e emrave dhe meshkujve teuml rinj neuml Holandeuml eumlshteuml paraqitur neuml keumlteuml grafik
GjateumlsiaGjateumlsia mesatare e teuml rinjve 1998
Gjateumlsia mesatare e teuml rejave 1998
Mosha
190
180
170
160
150
140
130
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
(cm)
Pyetja 1 Qeuml prej vitit 1980 gjateumlsia mesatare e emrave 20-vjeccedilare eumlshteuml rritur me 23 cm neuml 1706 cm Cila ka qeneumlgjateumlsia mesatare e njeuml 20-vjeccedilareje neuml vitin 1980
Peumlrgjigjja____________cm
Pyetja 2 Shpjegoni se si e tregon grafiku qeuml mesatarisht norma e rritjes peumlr vajzat ngadaleumlsohet pas mosheumls 12 vjeccedilare
Pyetja 3
Sipas keumltij grafiku mesatarisht gjateuml cileumls periudheuml neuml jeteumln e tyre janeuml emrat meuml teuml gjata sesa meshkujt e seumlnjeumljteumls mosheuml
59 Problemat reumlndeumlsia dhe metoda teuml zgjidhjes seuml tyreeoria dhe praktika sugjeron qeuml neuml zgjidhjen e problemave teuml menduarit eumlshteuml meuml i reumlndeumlsisheumlm senjohuriteuml Zgjidhja e problemeumls eumlshteuml njeuml prej kategorive meuml teuml larta teuml teuml menduarit qeuml meumlsuesit peumlrdorin menxeumlneumlsit trsquou meumlsojneuml si teuml mendojneuml kur veteumlm njohuriteuml nuk mjatojneuml peumlr zgjidhjen e problemeumls
Ccedilfareuml eumlshteuml zgjidhja e njeuml probleme
Neuml zgjidhjen e njeuml probleme nxeumlneumlsi peumlrmbledh gjitheuml sa ka meumlsuar meuml pareuml dhe i zbaton ato neuml situateumlne problemeumls qeuml eumlshteuml e re dhe e ndryshme nga ccedilareuml ai ka meumlsuar meuml pareuml
- Zgjidhja e njeuml probleme nuk eumlshteuml thjesht njeuml algoriteumlm Ekzistenca e njeuml problemi neumlnkupton se nxeumlneumlsi eumlshteuml peumlrballur me diccedilka qeuml nuk e njeh peumlr teuml cileumln nukmund teuml zbatohet thjesht njeuml model Njeuml problem nuk mund teuml konsiderohet meuml i tilleuml kur mund teumlzgjidhet lehteuml nga algoritme teuml meumlsuara meuml pareuml (Krulik and Rudnick -1980)- Zgjidhja e njeuml probleme lidh teorineuml me praktikeumlnNeuml meumlnyreuml specifike zgjidhja e njeuml probleme mundeumlson zbatimin e njohurive abstrakte teuml shkolleumls neumlpeumlrvoja konkrete teuml boteumls reale
- Zgjidhja e njeuml probleme na meumlson teuml jemi krijues Probleme teuml ndryshme teuml jeteumls reale keumlrkojneuml krijimtari Zgjidhja e problemave zhvillon te nxeumlneumlsitkapacitete krijuese
- Zgjidhja e problemeumls si njeuml varg instruksioneshEumlshteuml procesi i ndjekjes seuml njeuml radhe (vargu) instruksionesh (udheumlzimesh) qeuml nxeumlneumlsi peumlrdor neuml situata teumlndryshme jeteumlsore
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1936
36 37
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shembull Neuml njeuml darkeuml janeuml tuar 12 ccedilite ryeza e darkeumls eumlshteuml e ormuar nga Bashkimi i disa tryezave teumlvogla katrore qeuml ormojneuml njeuml tryezeuml teuml madhe teuml gjateuml Gjeni sa tavolina teuml vogla katrore duhen peumlr teuml ulurkeumlta 24 teuml tuar
Hapi I ndash teuml lexuarit e problemit Nxeumlneumlsi identifikon disa nga konceptet e dheumlna psh tavolina teuml vogla katrore 12 ccedilite bashkimi i disatryezave teuml vogla katrore tryezeuml e madhe e gjateuml 24 teuml tuar
Hapi II ndash keumlrkimi Nxeumlneumlsi keumlrkon teuml gjejeuml kush janeuml konceptet kryesore dhe si janeuml teuml lidhura me peumlrmbajtjen e problemeumlsNeuml njeuml areuml meumlnyre ai keumlrkon si ta kuptojeuml meuml thjesht problemeumln Neuml keumlteuml azeuml ai mund teuml vizatojeuml e dhenjeuml skiceumltabeleuml ku vendos neuml radhe njeuml tryezeuml dy tryeza tre e keumlshtu vazhdon
Hapi III ndash zgjedhja e njeuml strategjie
Nxeumlneumlsi nxjerr peumlrundime ose ngre hipoteza pas dy hapave meuml sipeumlr Neuml keumlteuml azeuml ai hamendeumlson osesupozon njeuml zgjidhje
Hapi IV ndash zgjidhja e problemeumls Pasi e ka zgjedhur metodeumln nxeumlneumlsi e zbaton ateuml neuml rastin e problemeumls Neuml shembullin toneuml ai do teumlvazhdojeuml sipas hapit III me skiceumln apo grafikun derisa teuml uleuml 24 teuml tuarit
Shembull Hapi II - KeumlrkimiVizaton njeuml skiceumldiagram me teuml dheumlnat e problemeumls
Beumln njeuml tabeleuml sheumlnon teuml dheumlnat dhe keumlrkon ose zbulon lidhjet e tyre
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 - - -
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 - - -
Rasti yneuml kur shtojmeuml njeuml tryezeuml numri i teuml tuarve qeuml ulen rritet me 2
Shembull Hapi III - Zgjedhja e njeuml strategjie
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 5 6 7
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16
Nxeumlneumlsi tenton teuml ngrejeuml njeuml hipotezeuml meqeuml modeli i krijuar eumlshteuml i veumlrteteuml ose unksionon peumlr 16 teuml tuar Nemund teuml vazhdojmeuml teuml shtojmeuml nga njeuml tavolineuml peumlr ccedildo ccedilit teuml tuarish qeuml kaneuml mbetur(16 + 8 = 24) Hipotezado teuml duhen 11 tryeza peumlr teuml ulur 24 teuml tuarit
Shembull Hapi IV - Zgjidhja e problemit
NUMRI I TAVOLINAVE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24
Hapi final prova dhe peumlrgjitheumlsimi
Nxeumlneumlsi veumlrteton peumlrgjigjen e tij dhe keumlrkon peumlr variacione teuml zgjidhjes seuml problemeumls Psh gjen njeuml ormuleuml t= (n ndash 2)2 ku kemi sheumlnuar t ndash numrin e tryezave dhe n ndash numrin e teuml tuarve Njeuml tjeteumlr psh mund teumlkeumlrkojeuml dhe gjejeuml njeuml ormuleuml qeuml lidh numrin e teuml tuarve neuml vareumlsi teuml tryezave n = 2t + 2 ose n = 2(t + 1)
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Peumlr disa objektiva meumlsimore testet qeuml peumlrmbajneuml pyetje me und teuml hapur janeuml meuml teuml vleshme se testet qeumlpeumlrmbajneuml veteumlm pyetje teuml mbyllura kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e veumlrteteuml kur nxeumlneumlsit vlereumlsohen peumlr shprehikompleksePyetjet me und teuml hapur u japin nxeumlneumlsve meuml shumeuml liri neuml ormulimin e peumlrgjigjeve teuml tyre duke u dheumlneumlmundeumlsi peumlr meuml shumeuml kreativitet
Mangeumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Janeuml teuml veumlshtira peumlr tu ormuluar sidomos neuml sensin qeuml nxeumlneumlsi ta kuptojeuml qarteumlsisht ccedilareuml lloj peumlrgjigjejeduhet teuml japeuml
Vlereumlsimi me pikeuml eumlshteuml i ndrysheumlm nga njeumlri vlereumlsues te tjetri Neuml akt ne synojmeuml qeuml sistemi i vlereumlsimitme pikeuml teuml jeteuml sa meuml i qeumlndruesheumlm Vlereumlsimi me pikeuml i peumlrgjigjeve merr meuml shumeuml koheuml
Peumlrveccedil rregullave teuml meumlsipeumlrme peumlr teuml gjitha ormat e pyetjeve ka edhe rregulla teuml tjera qeuml meumlsuesit especialisteumlt i njohin Ne kemi synuar teuml paraqesim disa prej tyre dhe mundeumlsisht ato meuml kryesoret Zbatimi irregullave teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve eumlshteuml njeuml garanci shumeuml e mireuml peumlr teuml prodhuar pyetje cileumlsore
Hartimi i pyetjeve sipas standardeve meuml teuml mira teuml peumlrshkruara dhe kombinimi i tyre sipas rubrikave teumlpeumlrshkuara neuml pjeseumlt e tjera teuml materialit na garanton ndeumlrtimin e njeuml testi peumlrmbledheumls me standarde teuml larta
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2036
38 39
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
6 ANALIZEuml TESTIPYETJESH
61 Analiza e pyetjeve Analiza e pyetjeve ngeumlrthen neuml vete vlereumlsimin sasior teuml pyetjeve sipas shkalleumls (pikeumlt e fituara) Qeumlllimi eumlshteumlpeumlr teuml marreuml meuml shumeuml inormacion mbi ccedildo pyetje peumlr teuml peumlrcaktuar mbajtjen shirjen apo rishikimin e tyreDy tregues teuml reumlndeumlsisheumlm peumlr analizimin e pye tjeve janeuml
A Veumlshtireumlsia e pyetjesB Diskriminimi i pyetjes
Vlereumlsimet tjera qeuml peumlrdoren peumlr analizeuml teuml pyetjeve janeuml
A Teuml hamendeumlsuarit - neumlse studenteumlt lehteuml mund teuml keneuml peumlrjashtuar njeuml ose meuml shumeuml alternativa ateumlhereumlshansi i teuml hamendeumlsuarit eumlshteuml rritur duke zvogeumlluar vlereumln e diskriminimit teuml asaj pyetje
B Pyetjet paragjykuese - pyetjet peumlr teuml cilat personat me zoteumlsi teuml barabarteuml nga grupe teuml ndryshmekulturore kaneuml probabilitete teuml ndryshme teuml suksesit Dallimet neuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes vlereumln ediskriminimit etj ccedilojneuml neuml modele teuml ndryshme peumlr teuml reflektuar Dierencimi mund teuml tregojeuml sepyetjet e testimit nuk janeuml duke matur teuml njeumljtin ormim peumlr secilin grup
C Pyetjet jashteuml programit - keumlto lloj pyetjesh mund teuml konstatohen kur nuk kaneuml marreuml peumlrgjigje nganxeumlneumlsit e avancuar Neuml keumlteuml rast pyetja duhet analizuar neumlse ka qeneuml e lehteuml ose jashteuml programit Kurpyetja eumlshteuml e lehteuml nxeumlneumlsi i avancuar shaq meuml shumeuml hezitim peumlr trsquou peumlrgjigjur duke menduar se pyetjamund teuml keteuml probleme Rasti i mbetur kur pyetja eumlshteuml brenda intervalit teuml veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml qeuml ajo teuml jeteuml jashteuml programit ose neuml zoneuml teuml pareumlndeumlsishme teuml tij Shmangia e keumltyre lloj pyetjesh mundeumlsohetnga beumlrja sa meuml mireuml e tabeleumls seuml peumlrmbajtjes seuml testit
Pyetjet paragjykuese ndash udheumlzime5
bull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime apo pyetje qeuml nxisin stereotipatbull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime qeuml mund teuml ndikojneuml neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml neuml perormanceumln e individeumlve
ose grupeve teuml nxeumlneumlsvebull Shmangni gjuheumln qeuml eumlshteuml tepeumlr konuze ose komplekse dhe ccedilon neuml vlereumlsime teuml padobishmebull Shmangni temat e vlereumlsimit qeuml mund teuml shqeteumlsojneuml ose teuml jeneuml shumeuml teuml ndjeshme peumlr nxeumlneumlsit neumlse
nuk ka njeuml keumlrkeseuml detyruese peumlr teuml vlereumlsuar keumlto temabull Minimizoni teuml gjitheuml aktoreumlt e pareumlndeumlsisheumlm qeuml mund teuml ndikojneuml neuml gjykimin dhe rezultatin e perormanceumls
seuml nxeumlneumlsve sibull Faktoreumlt stilistik teuml tilleuml si shkrimi i doreumls falori i peumlrdorur ose struktura e falive kur qeumlllimi i njeuml
vlereumlsimi teuml shkruar eumlshteuml teuml vlereumlsojeuml veteumlm peumlrmbajtjen dhe teuml menduaritbull Paragjykimi i meumlsuesit qeuml mund teuml rezultojeuml neuml njeuml tendenceuml teuml peumlrgjithshme peumlr teuml qeneuml shumeuml bujar
ose shumeuml i ashpeumlr dhebull Eekti ku njeuml peumlrshtypje e peumlrgjithshme ose vlereumlsim i meumlparsheumlm ndikon vlereumlsimin e tanisheumlm
5 httpwwwjcseeorgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
Rishikim Testi
bull Vlereumlsimi i aneumlve teuml orta dhe teuml dobeumlta teuml pyetjevebull Ndryshimet neuml bazeuml teuml analizave teuml rezultatevebull Rishikoni qeumlllimet e testit peumlr teuml zbatuar ccedildo ndryshim
62 Analiza e shpeshteumlsiseuml
Analiza e shpeshteumlsiseuml mat numrin e hereumlve qeuml zgjidhet secila alternativeuml nga nxeumlneumlsit Neumlse alternativa teumlcaktuara zgjidhen pak ato mund teuml jeneuml teuml paeektshme dhe duhet teuml mendoni trsquoi zeumlvendeumlsoni me alternativameuml konkuruese
63 Veumlshtireumlsia e pyetjesVeumlshtireumlsia e njeuml pyetjeje matet duke pjeseumltuar numrin e peumlrgjigjeve teuml sakta me numrin total teuml peumlrgjigjeveVeumlshtireumlsia shkon nga 0 neuml 1 (0 shumeuml e veumlshtireuml me asnjeuml nxeumlneumls qeuml teuml jeteuml peumlrgjigjur sakteuml dhe 1 qeumlneumlnkupton qeuml teuml gjitheuml pjeseumlmarreumlsit neuml test janeuml peumlrgjigjur sakteuml)
V = RN
V = VeumlshtireumlsiR = numri i nxeumlneumlsve qeuml kaneuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakta teuml pyetjesN = numri i peumlrgjithsheumlm i nxeumlneumlsve
Rekomandime peumlr variacionet e vlerave V Rekomandime peumlr vlerat e pranueshme teuml V Disa shembuj teumlvlerave teuml pranueshme peumlr V teuml hasura neuml literature janeuml 02 neuml 09 04 neuml 085 dhe 03 neuml 07Ne rekomandojmeuml intervalin 025 neuml 075 qeuml peumlrdoret edhe neuml Shqipeumlri Pyetja me vlereuml V neuml intervalin0-025 do teuml thoteuml se eumlshteuml meuml e veumlshtireuml se duhet Pyetja me vlereuml V neuml intervalin 075-100 do teuml thoteuml seeumlshteuml meuml e lehteuml se duhet
Shembull Le teuml konsiderojmeuml se jepen dy pyetje me alternativa ku peumlr secileumln duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen esakteuml ndeumlrmjet kateumlr mundeumlsive (A B C dhe D) Neuml tabeleumln 9 tregohet sa student zgjedhin peumlrkateumlsisht secileumlnprej alternativave (peumlr Pyetjen 1 dhe 2)
Veumlshtireumlsia e pyetjes
PYETJA A B C D
1 0 3 24 32 12 13 3 2
tregon peumlrgjigjen e sakteuml
Peumlr Pyetjen 1 ne veumlrejmeuml qeuml A nuk eumlshteuml njeuml alternativeuml e mireumlmdashasnjeumlri nga nxeumlneumlsit nuk e ka zgjedhur sipeumlrgjigje Ne gjithashtu mund teuml njehsojmeuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml kaneumlzgjedhur peumlrgjigjen e sakteuml (24) me numrin total teuml nxeumlneumlsve (30)Duke peumlrdorur keumlteuml ormuleuml veumlshtireumlsia e Pyetjes 1 eumlshteuml 2430 ose 08
Njeuml rregull i peumlrgjithsheumlm eumlshteuml qeuml neumlse vlera peumlr veumlshtireumlsineuml e pyetjes eumlshteuml meuml e madhe se 075 ajo eumlshteumlnjeuml pyetje e lehteuml Neumlse vlera e veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml meuml e vogeumll se 025 ajo eumlshteuml njeuml pyetje e veumlshtireuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2136
40 41
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Duke pasur parasysh keumlto parametra kjo pyetje do teuml mund teuml konsi derohet mesatarisht e lehteuml - shumica(80) e nxeumlneumlsve janeuml peumlrgjigjur korrekt
Pyetja 2 eumlshteuml shumeuml meuml e veumlshtireuml (1230 = 040) Neuml teuml veumlrteteuml neuml Pyetjen 2 meuml shumeuml nxeumlneumls zgjedhinpeumlrgjigjen (B) krahasuar me ata qeuml zgjedhin peumlrgjigjen (A) Kjo pyetje duhet analizuar me kujdes peumlr teumlsiguruar qeuml B eumlshteuml njeuml alternativeuml e duhur (e peumlrshtatshme)
64 Diskriminimi i pyetjesNjeuml tjeteumlr matje Koeficienti i Diskriminimit ka teuml beumljeuml me sa dierencon njeuml vlereumlsim ndeumlrmjet pikeumlve teumllarta dhe teuml uleumlta Me faleuml teuml tjera ju duhet teuml beumlni teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit me arritje teuml larta duhet teuml keneumlzgjedhur alternativeumln e sakteuml neuml njeuml pyetje meuml shumeuml hereuml sa e kaneuml zgjedhur ateuml te grupi i nxeumlneumlsve mearritje meuml teuml uleumlta
Neumlse arrijmeuml keumlteuml themi se kemi njeuml diskriminim pozitiv (ndeumlrmjet 0 dhe 1) Kjo do teuml thoteuml se nxeumlneumlsit qeumlkaneuml marreuml meuml shumeuml pikeuml neuml peumlrundim teuml testit zgjedhin alternativeumln e sakteuml peumlr njeuml pyetje teuml caktuar meumlshumeuml hereuml se e zgjedhin ateuml nga grupi i nxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta Neumlse ju gjeni qeuml grupi inxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta janeuml peumlrgjigjur sakteuml meuml shumeuml hereuml ateumlhereuml pyetja ka koeficientnegativ teuml diskriminimit (ndeumlrmjet -1 dhe 0)
D = (H-L)ND = diskriminimiH = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e sipeumlrme (gjysma qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml) e pikeumlve teuml testitL = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e nxeumlneumlsve qeuml ka fituar meuml pak pikeuml neuml testN = numri i nxeumlneumlsve teuml njeuml neumlngrupi
Shembull Neuml tabeleumln 9 tregohen rezultatet e 10 pye tjeve nxeumlneumlsve teuml njeuml testi Vini re qeuml nxeumlneumlsit janeumlrenditur duke vendosur neuml krye ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml
Diskriminimi i pyetjes
NXEumlNEumlS TOTALPIKEuml ()
PYETJET
1 2 3
Nxeumlneumls 1 93 1 0 1
Nxeumlneumls 2 90 1 0 1
Nxeumlneumls 3 82 0 0 1
Nxeumlneumls 4 80 1 0 1
Nxeumlneumls 5 70 1 0 1
Nxeumlneumls 6 60 1 0 0
Nxeumlneumls 7 60 1 0 1
Nxeumlneumls 8 50 1 1 0
Nxeumlneumls 9 44 1 1 0
Nxeumlneumls 10 40 0 1 0
ldquo1ldquo tregon qeuml peumlrgjigja eumlshteuml e sakteuml bdquo0ldquo tregon peumlrgjigje teuml pasakteuml
Ndiqni hapat e meumlposhteumlm peumlr teuml peumlrcaktuar Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml dhe Koeficientin e Diskriminimit1 Pasi trsquoi keni renditur nxeumlneumlsit duke vendosur meuml lart ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml numeumlroni sa nga
ata janeuml neuml grupin e pikeumlve meuml teuml larta dhe sa nga grupi i pikeumlve teuml uleumlta qeuml i janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjesPeumlr pyetjen 1 janeuml 4 nxeumlneumls neuml gjysmeumln e sipeumlrme qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml peumlr pyetjen dhe 4 nxeumlneumls neumlgjysmeumln e poshtme
2 Peumlrcaktoni Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml metotalin e numrit teuml nxeumlneumlsve Peumlr Pyetjen 1 ky do teuml jeteuml 810 ose V(p)=080
3 Peumlrcaktoni koeficientin e diskriminimit duke zbritur nga numri i nxeumlneumlsve qeuml i janeuml peumlrgjigjur pyetjes sakteuml neumlgrupin e pikeumlve teuml larta numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjes neuml grupin e pikeumlve teuml uleumlt Pastajrezultatin e pjeseumltoni me numrin e nxeumlneumlsve teuml ccedildo grupi (qeuml neuml rastin toneuml janeuml 5 neuml ccedildo grup)
Peumlr pyetjen 1 kjo do teuml thoteuml qeuml duhet teuml zbritni 4 nga 4 ta pjeseumltoni me 5 dhe rezultati peumlr Koe eDiskriminimit del 0
Peumlrgjigjet peumlr Pyetjet 1 ndash 3
PYETJA SAKTEuml (GRUPI I S IPEumlRM) SAKTEuml (GRUPI I ULEumlT) VEumlSHT IREumlSIA V(P) D ISKRIMINIMI (D)
Pyetja 1 4 4 080 0
Pyetja 2 0 3 030 -06
Pyetja 3 5 1 060 08
ani qeuml kemi tabeleumln e ploteumlsuar ccedilareuml neumlnkupton Ne veumlrejmeuml se Pyetja 2 ka njeuml koeficient veumlshtireumlsie 030(do teuml thoteuml shumeuml e veumlshtireuml) dhe peumlr meuml tepeumlr ka koeficientin e diskriminimit negativ -06 (do teuml thoteumlse nxeumlneumlsit me arritje meuml teuml uleumlta kaneuml qeneuml meuml teuml prirur peumlr teuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakteuml) Kjo pyetje duhetanalizuar me kujdes dhe ndoshta duhet ndryshuar ose hequr Pyetja meuml e mireuml nga teuml gjitha paraqitet Pyetja3 e cila ka njeuml nivel teuml keumlnaqsheumlm veumlshtireumlsie (060) dhe diskriminon jashteumlzakonisht mireuml (080)Sa nga pyetjet kaneuml veumlshtireumlsi mesatare Keumlto janeuml meuml teuml mirat sepse ato sigurojneuml mundeumlsineuml meuml teuml mireuml peumlrteuml diskriminuar (peumlr ta veumlrejtur keumlteuml shihni koeficientet e diskriminimit maksimal teuml tyre neuml radheumln e pareumlteuml titujve) Pyetjet teuml cilave shumica e nxeumlneumlsve u peumlrgjigjet mireuml ose shumica u peumlrgjigjet gabim thjesht nukmund teuml diskriminojneuml shumeumlProva meuml e reumlndeumlsishme peumlr diskriminimin e njeuml pyetje eumlshteuml ta krahasojmeuml ateuml me maksimumin e mundsheumlmSa mireuml diskriminon secila pyetje lidhur me maksimumin e mundsheumlm
Meuml poshteuml jepet njeuml rregull i peumlraeumlrtbull Diskriminimi eumlshteuml praneuml maksimumit teuml mundsheumlm = pyetje shumeuml
diskriminuesebull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa gjysma e maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje me diskriminim teuml keumlnaqsheumlmbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa ccedilereku i maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje e dobeumltbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlr zero = pyetje qeuml nuk diskriminonbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml negativ = pyetje e keqe (hiqeni neumlse
eumlshteuml meuml e vogeumll se -01)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2236
42 43
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 1 ndash MODELE TESTE PEumlRVLEREumlSIM PEumlRMBLEDHEumlSLeumlnda MatematikeumlTabela e specifkimeve teuml testit matematikeuml - Klasa 6-9
Matematikeuml - Fushat Peumlrmbajtjet Njohje Teuml kuptuarit Zbatim Anali zeuml Sintez euml Vlereumlsim Shuma
Numri22
Shprehje numerike 9c(1) 1(1) 2(2)
Numrat e ploteuml 11(2) 1(2)
Tyesat 2(1) 1(1)
Fuqiteuml 6(2) 4(1) 2(3)Krahasimi i numraveme paraqitje teumlndryshme
8(3) 1(3)
Algjebra dheFunksioni
32
Rreumlnja e ekuacionit 3(1) 1(1)
Vlera teuml unksioneve 7(3) 1(3)
Tjeshtimi ishprehjeve shkronjore 9a(2) 9b(2) 16(3) 3(7)
Sistemet e dyekuacioneve
20a(2) 1(2)
Grafiku i unksionevey= kx + a
Inekuac teuml uq seuml pareumlme njeuml ndrysh
18(3) 1(3)
Gjeometriadhe matjet
32
Kthimi i njeumlvlersheumlmneuml njeumlsi matje teuml tjera
5(1) 1(1)
Simetria 10(2) 1(2)
Ngjashmeumlria etrekeumlndeumlshave
12(1) 15(2) 2(3)
Gjetja e elementeveneuml trekeumlndeumlshinkeumlnddrejteuml
17(2) 12(2) 2(4)
Rrethi dhe tangjenca 19(4) 1(4)
Drejteumlzat neuml planinkoordinativ
20b(2) 1(2)
Mbledhja orgdhe peumlrpunimi
i teuml dheumlnave14
Mesatarja 14a(1) 14b(2) 2(3)
Leximi i teuml dheumlnave 13a(2) 13b(2) 2(4)
Totali 2(4) 6(11) 10(15) 3(8) 4(8) 1(4) 26 (50pikeuml)
TESTVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt - Klasa 6-9
Leumlnda Matematikeuml
Udheumlzime peumlr nxeumlneumlsin
esti neuml total ka 20 pyetje (26 keumlrkesa) Peseuml pyetjet e para janeuml pyetjet me alternativa dhe vlereumlsohen menga 1 pikeuml Pjesa tjeteumlr janeuml pyetjet me ploteumlsim me zgjidhje etj Pikeumlt peumlr secileumln keumlrkeseuml teuml pyetjeve janeumldheumlneuml peumlrbri tyreKoha peumlr zhvillimin e testit eumlshteuml 2 oreuml
Peumlr peumlrdorim nga komisioni i vlereumlsimit
Keumlrkesa 1 2 3 4 5 6 7 8 9a
Pikeuml
Keumlrkesa 9b 9c 10a 10b 11 12 13a 13b 14a
Pikeuml
Keumlrkesa 14b 15 16 17 18 19 20a 20b
Pikeuml
otali i pikeumlve KOMISIONI I VLEREumlSIMIT
NotaNiveli
Detyra 1 1 + 2(17 ndash 12) = 1 pikeuml A) 0B) 1
C)
D) 2
Detyra 2 Ccedil lsquopjeseuml e drejtkeumlndeumlshit eumlshteuml e ngjyrosur 1 pikeuml
A)
B)
C)
D)
Detyra 3 Zgjidhja e ekuacionit 3 ndash 2 x = x eumlshteuml 1 pikeuml
A) x = ndash 1B) x = 0
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2336
44 45
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C) x = 1D) x = 2
Detyra 4 42ndash2 middot 23 = 1 pikeuml A) 2ndash6
B) 2ndash5
C) 2D) 22
Detyra 5 Neumlse 1200 metra i peumlrshkoni neuml 12 minuta gjeni shpejteumlsineuml tuaj neuml kilometeumlr peumlr oreuml A) 4 kmoreuml 1 pikeumlB) 6 kmoreumlC) 8 kmoreumlD) 10 kmoreuml
Detyra 6 Ploteumlsoni barazimin(p+2)middot(p+2)middot_____middot 32middot____ = (p+2)3middot(32)2 2 pikeuml
Detyra 7 Ploteumlsoni tabeleumln me vlerat qeuml merr unksioni peumlr vlerat e dheumlna teuml x-it3 pikeuml
Detyra 8 Renditni numrat nga meuml i vogli te meuml i madhi 3 14 03 33 3 pikeuml
Detyra 9 Paraqitni meuml thjeshteuml shprehjet
a) k 2 - 2k + 5k 2 + 6k = 2 pikeuml
b) 14 - 8middot = 2 pikeuml
c) 002 middot 103 1 pikeuml
Detyra 10 Segmenti AD eumlshteuml ndareuml neuml tre pje seuml teuml barabarta
2 pikeumlPloteumlsoni kutizat
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
Detyra 11 Festivali i zeumlrave teuml rinj u hap diteumln e enjte dhe u ndoq nga 345 spektatoreuml Numri ispektatoreumlve dyfishohej ccedildo diteuml Sa spektatoreuml e ndoqeumln estivalin neuml nateumln finale qeuml u mbajt diteumln ediel
2 pikeuml
Detyra 12 Neuml trekeumlndeumlshin keumlnddrejteuml ABC keumlndi A eumlshteuml 30ordm DE = 1cm dhe AD=DC Gjeni gjateumlsiteumle brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit ABC
3 pikeuml
Detyra 13 Neuml grafik paraqitet numri i nxeumlneumlsve djem dhe vajza qeuml peumllqejneuml meuml shumeuml rutat oseeumlmbeumllsirata) Sa peumlrqind e tyre peumllqejneuml rutat 2 pikeuml
b) Zgjedhim rasteumlsisht njeuml nxeumlneumls Gjeni probabilitetin qeuml i zgjedhuri teuml jeteuml djaleuml 2 pikeuml
150
Fruta
Embelsira
D jem Vajza
100
50
0
Detyra 14 Jepet bashkeumlsia - 9 - 8 - 3 0 7 10a) Gjeni mesataren 1 pikeumlZgjidhen tre numra teuml ndrysheumlm a b dhe c Gjeni vlereumln meuml teuml madhe teuml mundshmeteuml prodhimit a middot b ndash c 2 pikeuml
Detyra 15 Jepet paralelogrami ABCD me sipeumlraqe 15 cm2 dhe brinjeuml aneumlsore AD = 3cmDiagonalja DB eumlshteuml pingule AD Gjeni perimetrin e paralelogramit 2 pikeuml
Detyra 16 Tjeshtoni 3 pikeuml
Detyra 17 Jepet trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml dybrinjeumlnjeumlsheumlm ABC me hipotenuzeuml BC =8cmGjeni gjateumlsiteuml e kateteve teuml trekeumlndeumlshit 2 pikeumlDetyra 18 Peumlr ccedillsquovlera teuml x - it nga R vlera e shprehjes eumlshteuml meuml e madhe se vlera e shprehjes x ndash1
3 pikeuml
Detyra 19 S1 dhe S
2 janeuml dy gjysmeumlrratheuml me rreze 1 njeumlsi dhe tangjenteuml si neuml figureuml Drejteumlza d eumlshteuml
tangjente me rrethin S2 neuml pikeumln B Gjeni sipeumlraqen e pjeseumls seuml ngjyrosur
4 pikeuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2436
46 47
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
S1 S2
A B
d
Detyra 20 Drejteumlzat e dheumlna neuml planin koordinativ priten neuml pikeumln Pa) Gjeni koordinatat e pikave P dhe Q 2 pikeumlb) Gjeni sipeumlraqen e trekeumlndeumlshit OPQ 2 pikeuml
y = x
y
y = 2 - x
P
Q0 x
62 Kthimi i pikeumlve neuml nota dhe nivele
Intervalet e pikeumlve Nota Niveli
41-50 Nota 5 A
31-40 Nota 4 B
21-30 Nota 3 C
11-20 Nota 2 D
00-10 Nota 1
TEST - Dituri natyreVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr gjysmeumlvjetorin e pareuml (shtator ndashdhjetor)
Detyra 1 Leumlnda nga e cila janeuml peumlrbeumlreuml keumlta trupa eumlshteuml1 pikeuml
A druriB qelqiC metaliD letra
Detyra 2 Njeumlsia bazeuml peumlr matjen e gjateumlsiseuml eumlshteuml1 pikeuml
A litriB metriC gradeumlD kilogrami
Detyra 3 Uji vlon neuml temperatureumln 1 pikeuml A 0oCB 50oCC 90oCD 100oC
Detyra 4 emperatura e ajrit qeuml tregon termometri neuml figureumln e meumlposhtme eumlshteuml
1 pikeuml A 38oCB 39oCC 40oCD 41oC
Detyra 5 Shkruani dy veti teuml leumlngjeve 2 pikeumla)___________________________________________________________b)___________________________________________________________
Detyra 6 Ploteumlsoni faliteuml5 pikeuml
a) Gjateumlsiteuml e objekteve i matim me _______________ b) Hapeumlsira qeuml zeuml njeuml trup quhet ___________________ c) Procesi qeuml shkakton largimin e ujit nga toka quhet ____________________ d) Leumlngjet marrin _____________________ e eneumls ku ndodhen e) Njeumlsiteuml themelore teuml matjes janeuml ___________________ neuml teuml gjitheuml boteumln
Detyra 7 Shkruani cileumlsiteuml e peumlrbashkeumlta teuml keumltyre trupave 3 pikeuml molleuml ccedilokollateuml karamele _______________________________ tavolineuml karrige tabeleuml __________________________________ top glob portokall __________________________________
Detyra 8 Shkruani disa veprime qeuml duhet teuml beumljneuml njereumlzit peumlr teuml patur njeuml mjedis teuml pasteumlr4 pikeuml
a) _____________________________________________________________________b) _____________________________________________________________________c) _____________________________________________________________________d) _____________________________________________________________________
Detyra 9 Ploteumlsoni faliteuml2 pikeuml
a) Neumln veprimin e njeuml orce trupat _______________b) Neuml sipeumlraqe teuml leumlmuara leumlvizja eumlshteuml _______________ se neuml sipeumlraqe teuml ashpra
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1436
26 27
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shihet gjithashtu neuml tabeleumln 2 qeuml vlereumlsimi peumlrmbledheumls do teuml peumlrmbajeuml 36 pyetje nga teuml cilat 26 janeuml mealternativa 7 janeuml me peumlrgjigje teuml strukturuar dhe 2 janeuml pyetje peumlrmbushjejeperormanceuml dhe njeuml keumlrkeseumlese apo problemShpeumlrndarja e pyetjeve do teuml beumlhet sipas teuml gjitha kutive teuml tabeleumls Duke krahasuar kutiteuml neuml tabeleumln 2 meato peumlrkateumlse neuml tabeleumln 1 do teuml veumlrejmeuml se ccedildo pyetje me alternativeuml eumlshteuml vlereumlsuar 1 pikeuml ccedildo pyetje mepeumlrgjigje teuml strukturuar eumlshteuml vlereumlsuar me 2 ose 3 pikeuml dhe pyetjet e undit teuml perormanceumls me meuml shumeumlse njeuml pikeuml ( neuml rastin toneuml 5 pikeuml secila)Pas skicimit teuml tabeleumls seuml testit me pyetje hapi i radheumls eumlshteuml teuml shkruhen (gjenden) pyetjet sipas tabeleumls 2
442 Rregulla bazeuml peumlr teuml gjitha formatet e pyetjeve
Neuml hartimin e keumltyre pyetjeve peumlrveccedil teuml tjerash duhet teuml respektojmeuml disa rregulla bazeuml si meuml poshteumlsigurohuni teuml matni konceptet meuml teuml reumlndeumlsishme
1 ormuloni pyetje teuml qarta dhe koncize2 sigurohuni qeuml pyetja i peumlrgjigjet qeumlllimit teuml caktuar3 shmangni pyetjet e papeumlrshtatshme neuml ormeuml e peumlrmbajtje4 shmangni pyetjet e veumlshtira teuml pajustifikuara5 shmangni pyetjet me kuptime teuml tjera logjike veccedil kuptimit qeuml synojmeuml6 vendosni teuml parat pyetjet meuml teuml lehta
443 Numri i mjaftuesheumlm i pyetjeve neuml njeuml test
Kjo eumlshteuml e varur teumlreumlsisht nga hapeumlsira qeuml vlereumlsojmeuml dhe qeumlllimet Ka njeuml rregull teuml peumlrgjithsheumlm qeuml dhjeteumlpyetje janeuml teuml nevojshme peumlr teuml vlereumlsuar kompetencat e teuml meumlsuarit peumlr njeuml njeumlsikapitull Megjithateuml neumlmjat raste edhe veteumlm 5 pyetje na sigurojneuml njeuml vlereumlsim teuml mireumlKur vlereumlsojmeuml nivelet e larta teuml njohjes dhe teuml tjera ateumlsi ne mund teuml peumlrdorim veteumlm disa pyetje dhendonjeumlhereuml veteumlm njeuml pyetje pasi ato keumlrkojneuml shumeuml koheuml peumlr peumlrgjigje
444 Llogaritja e koheumls seuml testit
Sigurohuni teuml jepni njeuml koheuml teuml mjatueshme peumlr peumlrgjigjen e teuml gjitha pyetjeve Meuml tepeumlr koheuml eumlshteuml meumlmireuml se meuml pak nga sa nevojitet Meumlsuesi duhet teuml vlereumlsojeuml koheumln qeuml i duhet atij peumlr tu peumlrgjigjur teuml gjithapyetjeve
Mbi keumlteuml koheuml ai duhet teuml shtojeuml koheuml peumlr eekt teuml aktoreumlve teuml meumlposhteumlm - Nxeumlneumlsi eumlshteuml meuml i ngadalteuml neuml procedurat e peumlrgjigjeve dhe zgjidhjeve - Nxeumlneumlsi eumlshteuml neumln presion - Nxeumlneumlsi beumln gabime dhe i duhet trsquoi rikthehet zgjidhjes seuml sakteuml - Nxeumlneumlsi peumlrgjitheumlsisht ndjek rrugeuml meuml teuml gjateuml zgjidhje dhe arsyetimi - Nxeumlneumlsi shpesh verifikon peumlr hereuml teuml dyteuml ose meuml tepeumlr peumlrgjigjet ose zgjidhjet
Meumlsuesi duhet teuml keteuml parasysh qeuml teuml shmangeuml zgjatjet e panevojshme Shumeuml nga vlereumlsimet e shkurtra(pak pyetje) mund teuml na japin njeuml pamje meuml teuml sakteuml teuml asaj ccedilareuml nxeumlneumlsi di neuml krahasim me njeuml vlereumlsim teumlgjateuml (shumeuml pyetje) E theumlneuml meuml ndryshe duhet teuml shmangim zgjatjen e panevojshme teuml njeuml testi Zgjatja e
panevojshme teuml shmang nga qeumlllimi kryesor krijon konuzion dhe p resion peumlr nxeumlneumlsinSigurohuni teuml konsideroni njeuml seumlreuml aktoreumlsh teuml tjereuml si socialeuml e psikologjikeuml teuml lidhura me koheumln dhe vendine testit reumlndeumlsineuml e tij mosheumln gjinineuml dhe peumlrkateumlsineuml kulturore-sociale teuml nxeumlneumlsit
445 Pikeumlt notat dhe niveletNeuml und paraqitet edhe tabela e kthimit teuml pikeumlve neuml noteuml pra notat neuml vareumlsi teuml peumlrqindjes seuml pikeumlve qeumlkaneuml fituar nxeumlneumlsit Nuk ka rregull qeuml peumlrcakton lidhjen e notave me peumlrqindjen e p ikeumlve teuml fituara Kjo meumlshumeuml varet nga synimi qeuml ka meumlsimdheumlneumlsi neuml testimin e nxeumlneumlsve dhe detyrat qeuml ka peuml rzgjedhur peumlr testNjeuml tabeleuml e tilleuml ka pamjen e meumlposhtme
TABELA 3 Nga pikeuml - neuml noteuml - neuml nivel
Intervalet e pikeumlve Niveli(notimi) Niveli
Nota91 ndash 100 5 A
81 ndash 90 4 B
61 ndash 80 3 C
41 ndash 60 2 D
40 1 Pikeumlt e caktuara peumlr secileumln detyreuml si dhe tabela e kalimit teuml tyre neuml noteuml janeuml elementet themelore teuml cilat e beumljneumltestin teuml jeteuml instrument peumlr vlereumlsimin objektiv dhe transparent teuml nxeumlneumlsve Ky objektivitet dhe kjo transparenceumlvlen peumlr nxeumlneumlsit prindeumlrit strukturat e ndryshme arsimore si dhe paleumlt e tjera teuml interesuara
446 Teste qeuml janeuml pjeseuml teuml teksteve meumlsimore
Meumlsuesit ankohen se ka raste kur provimet nuk janeuml neumlpeumlrputhje me programin peumlr teuml cilin testi eumlshteuml planifikuardhe ky eumlshteuml njeuml problem qeuml lidhet me vleshmeumlrineuml e testitNjeuml pjeseuml shprehen qeuml keumlto teste nuk janeuml gjithmoneuml teumlvleshmePra lypset teuml sigurohemi qeuml testet dhe provimet teumlpeumlrmbushin standardet e vleshmeumlriseuml dhe neuml keumlteuml meumlnyreumlteuml matin sa meuml sakteuml ateuml qeuml eumlshteuml e planifikuar Keumlshtu atosheumlrbejneuml si modele qeuml nxeumlneumlsi teuml vlereumlsojeuml veten neuml und teumlnjeuml njeumlsie kapitulli meumlsuesi gjithashtu trsquoi shqyrtojeuml si modelepeumlr hartimin e testit teuml njeumlsiseumlkapitullit apo si modele peumlrskicimin e testeve teuml tjereuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1536
28 29
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
5 LLOJET KRYESORE TEuml PYETJEVE DHERREGULLAT E TEuml SHKRUARIT TEuml TYRE
51 Llojet kryesore teuml pyetjevePyetjet me ploteumlsimKeumlto janeuml fali qeuml iu mungojneuml njeuml ose dy faleuml apo simbole Keumlto pyetje janeuml teuml dobishme peumlr vlereumlsimin enjohurive peumlr aktet konceptet ligjetprincipet dhe ormulat
Pyetjet me alternativa
Janeuml pyetje qeuml duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen e veumlrteteuml nga alternativat qeuml teuml orohen
E veumlrteteumlE gabuarPyetja eumlshteuml njeuml fali qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml zgjedheuml neumlse pohimi neumlpeumlrmjet saj eumlshteuml i veumlrteteuml apo i gabuar
Me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) Janeuml dy bashkeumlsi pyetjeshaktesh qeuml nxeumlneumlsi duhet trsquoi lidheuml sipas peumlrkateumlsiseuml neuml bazeuml teuml instruksioneve qeuml i jepen psh nga meumlsuesi
52 Pyetje me peumlrgjigje teuml strukturuarPeumlrgjigje e shkurteumlr (peumlrgjigje e dheumlneuml shkurt) Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje teuml shkurteumlr peumlr njeuml pyetje teuml dheumlneuml qeuml mund teuml jeteuml me disa faleuml njeuml listeuml ose disa fali
Etiketimi Nxeumlneumlsi gjen faleuml peumlr teuml identifikuar peumlrbeumlreumlsit psh neuml njeuml piktureuml ose skicim Peumlrgjigjet mund teuml jeneumldheumlneuml neuml njeuml bashkeumlsi peumlrgjigjesh nga e cila nxeumlneumlsi zgjedh dhe vendos neuml vendin e duhur
Paraqitje e puneumls ShpjegimArgumentim Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje duke beumlreuml ndonjeuml llogaritje ose paraqitje grafike peumlr teuml mbeumlrritur neuml njeuml peumlrgjigje Aiargumenton ose shpjegon peumlrgjigjen apo argumenton e shpjegon shkalleumln e teuml kuptuarit
Prezantim viziv
Nxeumlneumlsi mund teuml ndeumlrtojeuml grafikeuml skema matrica apo ilustrime peumlr teuml deumlshmuar njohjen dhe teuml kuptuarit
Detyrat bazuar neuml perormanceuml Eumlshteuml njeuml vlereumlsim qeuml peumlrmbledh disa veprimtari qeuml janeuml ta lidhura dhe keumlrkojneuml nga nxeumlneumlsi teuml
ormulojneuml njeuml peumlrgjigje krijojneuml njeuml produkt apo beumljneuml njeuml demonstrim qeuml vlereumlsohet nga disa kritere
Komunikim individual (i okusuar neuml proces)
Eumlshteuml metodeuml qeuml vlereumlson peumlrparimin e nxeumlneumlsit mbeumlshtetur neuml intervistat e strukturuara dialogunkonerencat veumlzhgimet shkrimet neuml revista peumlr teuml meumlsuarit publikimet etj
Ese-teuml apo pyetjet me und teuml hapur Nxeumlneumlsit i peumlrgjigjen njeuml ose disa pyetjeve me aneuml teuml disa paragraeumlve Kur eumlshteuml ese ai beumln njeuml krijimletrar social apo shkencor peumlr njeuml situateumltemeuml teuml dheumlneuml sipas njeuml strukture teuml caktuarKur pyetja jepet neuml ormeumln e detyreumls apo problemeumls peumlrgjigja do teuml jepet sipas ormatit qeuml keumlrkon detyraapo me aneuml teuml zgjidhjes seuml ploteuml qeuml e keumlrkon problema
53 Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve
Meuml poshteuml jemi peumlrpjekur teuml evidentojmeuml udheumlzime apo rregulla teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve Janeuml paraqiturdisa prej tyre peumlr disa nga ormat e pyetjeve Neumlpeumlrmjet tyre kemi synuar teuml teumlrheqim veumlmendjen qeuml shkrimii njeuml pyetje teuml mireuml eumlshteuml njeuml proces hereuml hereuml i gjateuml e i lodhsheumlm Ai keumlrkon verifikim e matje teuml treguesveteuml pyetjes teuml lidhura me peumlrmbajtjen gjuheumln e peumlrdorur aspektet kulturore e sociale qeuml mbulon veumlshtireumlsineumldiskriminimin etj Neuml peumlrgjitheumlsi shembujt neuml udheumlzime janeuml zgjedhur qeuml teuml ilustrojneuml sa meuml mireuml udheumlziminpeumlrkateumls Njeumlkoheumlsisht janeuml dheumlneuml shembuj teuml pyetjeve me standard teuml larteuml nga ciklet PISA teuml meumlparshme
54 Pyetjet me ploteumlsim
Keumlto janeuml pyetje neuml ormeumln e njeuml falie qeuml i mungon njeuml pjeseuml e cila mund teuml jeteuml faleuml a togfaleumlsh Mund teuml jeteuml edhe njeuml pjeseuml teksti me pjeseuml teuml paploteumlsuara Vendosja e pjeseumlve teuml munguara i jep kuptimin e duhurfaliseuml apo tekstit kuptimin e ploteuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1636
30 31
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me ploteumlsim
Ndeumlrtoni falineuml neuml meumlnyreuml qeuml peumlrgjigja e veumlrteteuml teuml jeteuml e shkurteumlr dhe veteumlm njeuml
Shembull
I dobeumlt Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml ldquoAmerikeuml rdquo ______________I peumlrmireumlsuar Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml neuml ldquoAmerikeumlrdquo neuml vitin _____________
Pjeseumln qeuml mungon eumlshteuml meuml mireuml ta vendosim neuml und teuml faliseuml se neuml fillim teuml saj
Shembull
I dobeumlt ____________ eumlshteuml elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumltI peumlrmireumlsuar Elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumlt eumlshteuml __________Lejoni veteumlm njeuml ose dy hapeumlsira boshe neuml fali
Shembull
I dobeumlt Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr ___________ me aneuml teuml trupit eumlshteuml_____________ I peumlrmireumlsuar Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr leumlvizjen e leumlndeumlve ushqyese neuml teuml gjitheumltrupin eumlshteuml ______________
55 Pyetjet me alternativa
Keumlto pyetje japin njeuml trung neuml ormeumln e njeuml pyetjeje apo falie teuml p aploteuml dhe disa alternativa (tre kateumlr ose meumlshumeuml) njeuml prej teuml cilave eumlshteuml e veumlrteteuml (ose peumlrgjigja meuml e veumlrteteuml dhe pjesa tjeteumlr janeuml alternativa hutuese Ato janeuml teuml vleshme peumlr vlereumlsimin e njohurive peumlr krahasime zbatime teuml thjeshta njohje e zbatim ligjesh erregullash teuml thjeshta ormula e koncepte peumlr vlereumlsim teuml njeuml materiali stimulues etj
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me alternativa
Sigurohuni qeuml trungu i pyetjes shpreh neuml meumlnyreuml teuml ploteuml njeuml ccedileumlshtje neuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml dineuml mireuml teumlbeumljneuml ateuml ccedilareuml shpresohet prej tyre para s e teuml lexojneuml alternativatForma e njeuml pyetje me alternativa Shembull Njeuml zog sapo ka ccedilelur nga njeuml vezeuml Cila nga keumlto aza ka shumeuml teuml ngjareuml qeuml vjen meuml pas neuml cikline jeteuml se zogut A LindjeB VdekjeC RritjeD Riprodhim
Shembull Shpejteumlsia e rrjedhjes 4 Inuzionet (ose injeksionet intravenoze) peumlrdoren peumlr teuml utur neuml trupin epacientit leumlngjet dhe ilaccedilet
Inermieret kaneuml nevojeuml teuml llogarisin shpejteumlsineuml e rrjedhjes RR neuml pika peumlrminuteuml peumlr injeksion Ato peumlrdorin ormuleumln =
pv
60n ku
4 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
p eumlshteuml aktori i pikeumls neuml pika peumlr mililiteumlr (ml) v eumlshteuml veumlllimi i injeksionit neuml ml n eumlshteuml numri i oreumlve qeuml keumlrkon injeksioni peumlr tu mbaruar
Pyetje 1
Inermieret gjithashtu kaneuml nevojeuml teuml llogarisin veumlllimin e inje ksionit v nga shpejteumlsia e rrjedhjes RRNjeuml injeksion me njeuml shpejteumlsi rrjedhje 50 pika peumlr minuteuml duhet ti jepet njeuml pacienti peumlr 3 oreuml Peumlr keumlteumlinjektim aktori i pikeumls eumlshteuml 25 pika peumlr mililiteumlrSa eumlshteuml veumlllimi neuml ml i injektimitVeumlllimi i injektimit ml
Pyetje 2 Njeuml inermiere deumlshiron teuml dyfishojeuml koheumln e njeuml injeksioni
Peumlrshkruaj sakteumlsisht si ndryshon RR neumlse n dyfishohet por p dhe v nuk ndryshojneuml Shmangni peumlrdorimin e negativeve
Nxeumlneumlsit neuml peumlrgjitheumlsi nuk e shohin ldquoNUKrdquo neuml njeuml trung pyetjeje Neumlse ajo duhet peumlrdorur patjeteumlr eumlshteumlmireuml ta dalloni duke e theksuar (bold) ose duke e kapitalizuar (NUK)
Sigurohuni qeuml teuml gjitha peumlrgjigjet janeuml neuml teuml njeumljteumln gjateumlsi gramatikeuml apo veumlshtireumlsi konceptimi
Mos peumlrdorni shtesa teuml panevojshme psh duke e beumlreuml meuml teuml zgjatur meuml teuml peumlrpunuar meuml teuml peumlrgjithshme apomeuml teknike
Shembull
I dobeumltPjesa e lules qeuml mban vezeumlt eumlshteuml quajtur njeuml A thekB vezoreC pistilD petal
I peumlrmireumlsuarPjesa e lules qeuml mban vezeumlt quhet A thekB vezoreC pistilD petal
Gjithashtu peumlrdorimi i faleumlve si zakonisht disa dhe peumlrgjitheumlsisht janeuml shtesa teuml peumlrgjigjes seuml sakteuml ndeumlrsapeumlrdorimi i faleumlve si asnjeumlhereuml dhe gjithmoneuml janeuml shtesa teuml peumlrgjigjeve teuml pasakta
- Shkruani alternativat e tjera qeuml teuml jeneuml qarteumlsisht teuml gabuara Alternativat janeuml teuml padobishme neumlse ato duken shumeuml qarteuml qeuml janeuml teuml gabuara Gabime tipike koncepteqeuml gabohet lehteuml sheumlrbejneuml si alternativa teuml mira
Shembull
I dobeumlt
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Peumlrgjysmohet
I peumlrmireumlsuar
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Nuk ndryshon
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1736
32 33
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
- MOS jepni alternativa qeuml janeuml pjeseumlrisht teuml sakta ose i mbivendosen peumlrgjigjes seuml sakteuml
- MOS peumlrdorni alternativat rdquoteuml gjitha meuml sipeumlrrdquo apo ldquoA dhe Brdquo teuml cilat e beumljneuml pyetjen teuml veumlshtireuml neuml meumlnyreuml teuml
panevojshme peumlr nxeumlneumlsit
- Peumlrdorni udheumlzime me gojeuml peumlr ata qeuml kaneuml veumlshtireumlsi leximi
- Peumlrdorni shkronja teuml meumldha shtypi peumlr teuml sheumlnuar alternativat Keumlshtu eumlshteuml meuml lehteuml peumlr nxeumlneumlsit me problemeteuml teuml lexuarit
- Jepni aq alternativa sa eumlshteuml e nevojshme
- Neumlse nuk eumlshteuml e arsyeshme teuml jepni meuml shumeuml se t re alternativa mos shtoni neuml meumlnyreuml teuml panevojshme Nuk kaasgjeuml magjike peumlr kateumlr apo peseuml alternativa
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund ta peumlrdorim peumlr teuml testuar shumeuml nivele teuml teuml meumlsuaritbull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml testuar ateumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr teuml integruar inormacionin
bull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml diagnostikuar veumlshtireumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr koncepte teuml caktuarabull Na siguron inormata kthyese peumlr alternativat e gabuara dhe teuml sakteumln peumlr meumlnyreumln si ato kaneuml unksionuarbull Mund teuml shtojmeuml meuml shumeuml pyetje peumlr teuml mbuluar meuml shumeuml programbull Mund teuml mbulojmeuml meuml shumeuml nivele veumlshtireumlsiebull Zakonisht duan meuml pak koheuml peumlr peumlrgjigje nga nxeumlneumlsit
Mangeumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund teuml perceptohet meuml e ndeumlrlikuarbull Nuk janeuml teuml peumlrshtatshme peumlr teuml matur qeumlndrimet ndaj teuml meumlsuarit pasi peumlrgjigja e veumlrteteuml mund teuml
gjendet lehteuml edhe indirekt edhe rasteumlsishtbull Nuk lejon teuml demonstrohen njohuri jashteuml opsioneve teuml dheumlnabull Keumlrkon koheuml peumlr teuml arritur neuml pyetje teuml cileumlsiseuml seuml larteuml teuml keumltij llojibull Favorizon parashikimin (marrjen mend) pasi gjithmoneuml njeuml eumlshteuml peumlrgjigje e veumlrteteumlbull Janeuml teuml mundshme peumlr keqinterpretim nga nxeumlneumlsit
56 Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar
Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar peumlrdoren neuml meumlnyreuml tipike peumlr teuml matur ateumlsineuml e teuml dalluarit neumlse njeuml pohimeumlshteuml ose jo i veumlrteteuml Pyetjet janeuml zakonisht neuml njeuml ormeuml deklarative qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml shprehet neumlse janeumlteuml veumlrteta apo teuml gabuara
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve ldquoE veumlrteteumlE gabuarrdquoShkruajeni pyetjen qeuml opsionet e peumlrgjigjes teuml jeneuml neuml peumlrputhje me logjikeumln e faliseuml Peumlr shembull neumlse doni teuml testoni ldquoshqiptiminrdquo nuk ka kuptim teuml peumlrdorni ormatin ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo siopsion teuml peumlrgjigjes e sakteumle pasakteuml do teuml ishte njeuml ormeuml meuml e peumlrshtatshme teuml shkruariPeumlrdorni ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo veteumlm peumlr teuml vlereumlsuar inormacionin qeuml eumlshteuml akt dhe jo objekt i debatit apogjykimit
Shembuj
I dobeumlt Njeuml paralelogram mund teuml jeteuml drejtkeumlndeumlsh V GI peumlrmireumlsuar Paralelogrami qeuml ka njeuml keumlnd teuml drejteuml eumlshteuml drejtkeumlndeumlsh V G
Shkruani fali qeuml janeuml ploteumlsisht teuml veumlrteta ose ploteumlsisht teuml gabuara MOS bashkoni inormacion teuml veumlrteteuml me teuml
gabuar neuml njeuml pyetje teuml vetme
I dobeumlt Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3 ose teuml numrave teuml tjereumlV G
I peumlrmireumlsuar Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3V G
Pohimet e gabuara duhet teuml jeneuml gabime teuml zakonshme Mos u mjatoni veteumlm duke vendosur NUKJO neuml njeuml
pohim peumlr ta beumlreuml ateuml teuml gabuar
Shembull
I rregullt Peumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml veumlrtetohet barazimi x n =(-x)n
3457
I gabuarPeumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml NUK veumlrtetohet barazimi x n
= (ndash x) n
3457
- Shmangni faliteuml e gjataShembull
I dobeumlt Njeuml filxhan me ujeuml teuml nxehteuml me njeuml lugeuml brenda tij do teuml tohet meuml shpejt nga njeuml filxhan me teumlnjeumljteumln sasi uji teuml nxehteuml por qeuml nuk ka lugeuml si neuml rastin e pareuml
V G
I peumlrmireumlsuar Uji i nxehteuml neuml njeuml goteuml tohet meuml shpejt neumlse vendosim njeuml lugeuml neuml teuml V G
- Shmangni faleumlt dhe aktet e pakuptimta ose triviale
Shembull
I dobeumlt Energjia e ujit ormohet nga uji V GI peumlrmireumlsuar Energjia ujore eumlshteuml njeuml nga llojet kryesore teuml energjiseuml seuml pasteumlr V G
Shmangni faleuml teuml tilla si asnjeumlhereuml gjitheuml ccedildo dhe absolutisht qeuml janeuml tipike qeuml teuml keumlshillojneuml alternativeumlne gabuar
Shmangni peumlrdorimin e mbiemrave dhe ndajoljeve teuml paqarta teuml tilla si shpesh ndonjeumlhereuml rasteumlsisht peumlrteuml vetmin akt qeuml ato peuml rdoren neuml meumlnyra teuml ndryshme nga studenteuml teuml ndrysheumlm
57 Pyetjet me shoqeumlrimPyetjet me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) ndeumlrtohen duke dheumlneuml njeuml listeuml faleumlsh stimuluese (mjedisepremisa) dhe njeuml bashkeumlsi tjeteumlr me peumlrgjigjet faleumlshprehje apo piktura
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1836
34 35
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
TABELA 12 Forma
PREMISA PEumlRGJIGJE
Premisa 1 Peumlrgjigjea
Premisa 2 Peumlrgjigje b
Premisa 3 Peumlrgjigje c
Premisa 4 Peumlrgjigje d
Peumlrgjigje e
Shembull 1Peumlr tabeleumln 12 meuml poshteuml gjeni kush nga kolona I i peumlrket kujt nga kolona II dhe lidhini me shigjeteuml
I peumlrmireumlsuarPeumlr ccedildo peumlrbeumlreumls neuml teuml majteuml neuml koloneumln I gjeni kushormuleuml i peumlrket nga kolona II dhe lidhini me shigjeteumlCcedildo ormuleuml peumlrdoreni veteumlm njeuml hereuml
Ujeuml bull H2SO
4
Kripeuml bull NH3
Amonjak bull Na Cl Acid sulurik bull H
2O
I dobeumltUjeuml bull Na Cl
Ka zbuluar Radiumin bull Curie
Kripeuml bull NH3
Viti i nisjes seuml luteumls II boteumlrore bull H2O
Amonjak bull 1939
Shembull 1- Pyetjet me shoqeumlrim
2 x ndash 1 = 0 Identitet
2a 2 + 3b Ekuacion
4a 3 Polinom
Monom
Si teuml peumlrmireumlsojmeuml pyetjen - Peumlrdorni ldquo material teuml njeumljteumlrdquo neuml teuml dy grupetbashkeumlsiteuml
58 Pyetje me prezantim vizivgrafk
RRITJATeuml rinjteuml rriten meuml shumeuml
Neuml vitin 1998 gjateumlsia mesatare e emrave dhe meshkujve teuml rinj neuml Holandeuml eumlshteuml paraqitur neuml keumlteuml grafik
GjateumlsiaGjateumlsia mesatare e teuml rinjve 1998
Gjateumlsia mesatare e teuml rejave 1998
Mosha
190
180
170
160
150
140
130
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
(cm)
Pyetja 1 Qeuml prej vitit 1980 gjateumlsia mesatare e emrave 20-vjeccedilare eumlshteuml rritur me 23 cm neuml 1706 cm Cila ka qeneumlgjateumlsia mesatare e njeuml 20-vjeccedilareje neuml vitin 1980
Peumlrgjigjja____________cm
Pyetja 2 Shpjegoni se si e tregon grafiku qeuml mesatarisht norma e rritjes peumlr vajzat ngadaleumlsohet pas mosheumls 12 vjeccedilare
Pyetja 3
Sipas keumltij grafiku mesatarisht gjateuml cileumls periudheuml neuml jeteumln e tyre janeuml emrat meuml teuml gjata sesa meshkujt e seumlnjeumljteumls mosheuml
59 Problemat reumlndeumlsia dhe metoda teuml zgjidhjes seuml tyreeoria dhe praktika sugjeron qeuml neuml zgjidhjen e problemave teuml menduarit eumlshteuml meuml i reumlndeumlsisheumlm senjohuriteuml Zgjidhja e problemeumls eumlshteuml njeuml prej kategorive meuml teuml larta teuml teuml menduarit qeuml meumlsuesit peumlrdorin menxeumlneumlsit trsquou meumlsojneuml si teuml mendojneuml kur veteumlm njohuriteuml nuk mjatojneuml peumlr zgjidhjen e problemeumls
Ccedilfareuml eumlshteuml zgjidhja e njeuml probleme
Neuml zgjidhjen e njeuml probleme nxeumlneumlsi peumlrmbledh gjitheuml sa ka meumlsuar meuml pareuml dhe i zbaton ato neuml situateumlne problemeumls qeuml eumlshteuml e re dhe e ndryshme nga ccedilareuml ai ka meumlsuar meuml pareuml
- Zgjidhja e njeuml probleme nuk eumlshteuml thjesht njeuml algoriteumlm Ekzistenca e njeuml problemi neumlnkupton se nxeumlneumlsi eumlshteuml peumlrballur me diccedilka qeuml nuk e njeh peumlr teuml cileumln nukmund teuml zbatohet thjesht njeuml model Njeuml problem nuk mund teuml konsiderohet meuml i tilleuml kur mund teumlzgjidhet lehteuml nga algoritme teuml meumlsuara meuml pareuml (Krulik and Rudnick -1980)- Zgjidhja e njeuml probleme lidh teorineuml me praktikeumlnNeuml meumlnyreuml specifike zgjidhja e njeuml probleme mundeumlson zbatimin e njohurive abstrakte teuml shkolleumls neumlpeumlrvoja konkrete teuml boteumls reale
- Zgjidhja e njeuml probleme na meumlson teuml jemi krijues Probleme teuml ndryshme teuml jeteumls reale keumlrkojneuml krijimtari Zgjidhja e problemave zhvillon te nxeumlneumlsitkapacitete krijuese
- Zgjidhja e problemeumls si njeuml varg instruksioneshEumlshteuml procesi i ndjekjes seuml njeuml radhe (vargu) instruksionesh (udheumlzimesh) qeuml nxeumlneumlsi peumlrdor neuml situata teumlndryshme jeteumlsore
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1936
36 37
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shembull Neuml njeuml darkeuml janeuml tuar 12 ccedilite ryeza e darkeumls eumlshteuml e ormuar nga Bashkimi i disa tryezave teumlvogla katrore qeuml ormojneuml njeuml tryezeuml teuml madhe teuml gjateuml Gjeni sa tavolina teuml vogla katrore duhen peumlr teuml ulurkeumlta 24 teuml tuar
Hapi I ndash teuml lexuarit e problemit Nxeumlneumlsi identifikon disa nga konceptet e dheumlna psh tavolina teuml vogla katrore 12 ccedilite bashkimi i disatryezave teuml vogla katrore tryezeuml e madhe e gjateuml 24 teuml tuar
Hapi II ndash keumlrkimi Nxeumlneumlsi keumlrkon teuml gjejeuml kush janeuml konceptet kryesore dhe si janeuml teuml lidhura me peumlrmbajtjen e problemeumlsNeuml njeuml areuml meumlnyre ai keumlrkon si ta kuptojeuml meuml thjesht problemeumln Neuml keumlteuml azeuml ai mund teuml vizatojeuml e dhenjeuml skiceumltabeleuml ku vendos neuml radhe njeuml tryezeuml dy tryeza tre e keumlshtu vazhdon
Hapi III ndash zgjedhja e njeuml strategjie
Nxeumlneumlsi nxjerr peumlrundime ose ngre hipoteza pas dy hapave meuml sipeumlr Neuml keumlteuml azeuml ai hamendeumlson osesupozon njeuml zgjidhje
Hapi IV ndash zgjidhja e problemeumls Pasi e ka zgjedhur metodeumln nxeumlneumlsi e zbaton ateuml neuml rastin e problemeumls Neuml shembullin toneuml ai do teumlvazhdojeuml sipas hapit III me skiceumln apo grafikun derisa teuml uleuml 24 teuml tuarit
Shembull Hapi II - KeumlrkimiVizaton njeuml skiceumldiagram me teuml dheumlnat e problemeumls
Beumln njeuml tabeleuml sheumlnon teuml dheumlnat dhe keumlrkon ose zbulon lidhjet e tyre
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 - - -
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 - - -
Rasti yneuml kur shtojmeuml njeuml tryezeuml numri i teuml tuarve qeuml ulen rritet me 2
Shembull Hapi III - Zgjedhja e njeuml strategjie
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 5 6 7
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16
Nxeumlneumlsi tenton teuml ngrejeuml njeuml hipotezeuml meqeuml modeli i krijuar eumlshteuml i veumlrteteuml ose unksionon peumlr 16 teuml tuar Nemund teuml vazhdojmeuml teuml shtojmeuml nga njeuml tavolineuml peumlr ccedildo ccedilit teuml tuarish qeuml kaneuml mbetur(16 + 8 = 24) Hipotezado teuml duhen 11 tryeza peumlr teuml ulur 24 teuml tuarit
Shembull Hapi IV - Zgjidhja e problemit
NUMRI I TAVOLINAVE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24
Hapi final prova dhe peumlrgjitheumlsimi
Nxeumlneumlsi veumlrteton peumlrgjigjen e tij dhe keumlrkon peumlr variacione teuml zgjidhjes seuml problemeumls Psh gjen njeuml ormuleuml t= (n ndash 2)2 ku kemi sheumlnuar t ndash numrin e tryezave dhe n ndash numrin e teuml tuarve Njeuml tjeteumlr psh mund teumlkeumlrkojeuml dhe gjejeuml njeuml ormuleuml qeuml lidh numrin e teuml tuarve neuml vareumlsi teuml tryezave n = 2t + 2 ose n = 2(t + 1)
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Peumlr disa objektiva meumlsimore testet qeuml peumlrmbajneuml pyetje me und teuml hapur janeuml meuml teuml vleshme se testet qeumlpeumlrmbajneuml veteumlm pyetje teuml mbyllura kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e veumlrteteuml kur nxeumlneumlsit vlereumlsohen peumlr shprehikompleksePyetjet me und teuml hapur u japin nxeumlneumlsve meuml shumeuml liri neuml ormulimin e peumlrgjigjeve teuml tyre duke u dheumlneumlmundeumlsi peumlr meuml shumeuml kreativitet
Mangeumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Janeuml teuml veumlshtira peumlr tu ormuluar sidomos neuml sensin qeuml nxeumlneumlsi ta kuptojeuml qarteumlsisht ccedilareuml lloj peumlrgjigjejeduhet teuml japeuml
Vlereumlsimi me pikeuml eumlshteuml i ndrysheumlm nga njeumlri vlereumlsues te tjetri Neuml akt ne synojmeuml qeuml sistemi i vlereumlsimitme pikeuml teuml jeteuml sa meuml i qeumlndruesheumlm Vlereumlsimi me pikeuml i peumlrgjigjeve merr meuml shumeuml koheuml
Peumlrveccedil rregullave teuml meumlsipeumlrme peumlr teuml gjitha ormat e pyetjeve ka edhe rregulla teuml tjera qeuml meumlsuesit especialisteumlt i njohin Ne kemi synuar teuml paraqesim disa prej tyre dhe mundeumlsisht ato meuml kryesoret Zbatimi irregullave teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve eumlshteuml njeuml garanci shumeuml e mireuml peumlr teuml prodhuar pyetje cileumlsore
Hartimi i pyetjeve sipas standardeve meuml teuml mira teuml peumlrshkruara dhe kombinimi i tyre sipas rubrikave teumlpeumlrshkuara neuml pjeseumlt e tjera teuml materialit na garanton ndeumlrtimin e njeuml testi peumlrmbledheumls me standarde teuml larta
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2036
38 39
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
6 ANALIZEuml TESTIPYETJESH
61 Analiza e pyetjeve Analiza e pyetjeve ngeumlrthen neuml vete vlereumlsimin sasior teuml pyetjeve sipas shkalleumls (pikeumlt e fituara) Qeumlllimi eumlshteumlpeumlr teuml marreuml meuml shumeuml inormacion mbi ccedildo pyetje peumlr teuml peumlrcaktuar mbajtjen shirjen apo rishikimin e tyreDy tregues teuml reumlndeumlsisheumlm peumlr analizimin e pye tjeve janeuml
A Veumlshtireumlsia e pyetjesB Diskriminimi i pyetjes
Vlereumlsimet tjera qeuml peumlrdoren peumlr analizeuml teuml pyetjeve janeuml
A Teuml hamendeumlsuarit - neumlse studenteumlt lehteuml mund teuml keneuml peumlrjashtuar njeuml ose meuml shumeuml alternativa ateumlhereumlshansi i teuml hamendeumlsuarit eumlshteuml rritur duke zvogeumlluar vlereumln e diskriminimit teuml asaj pyetje
B Pyetjet paragjykuese - pyetjet peumlr teuml cilat personat me zoteumlsi teuml barabarteuml nga grupe teuml ndryshmekulturore kaneuml probabilitete teuml ndryshme teuml suksesit Dallimet neuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes vlereumln ediskriminimit etj ccedilojneuml neuml modele teuml ndryshme peumlr teuml reflektuar Dierencimi mund teuml tregojeuml sepyetjet e testimit nuk janeuml duke matur teuml njeumljtin ormim peumlr secilin grup
C Pyetjet jashteuml programit - keumlto lloj pyetjesh mund teuml konstatohen kur nuk kaneuml marreuml peumlrgjigje nganxeumlneumlsit e avancuar Neuml keumlteuml rast pyetja duhet analizuar neumlse ka qeneuml e lehteuml ose jashteuml programit Kurpyetja eumlshteuml e lehteuml nxeumlneumlsi i avancuar shaq meuml shumeuml hezitim peumlr trsquou peumlrgjigjur duke menduar se pyetjamund teuml keteuml probleme Rasti i mbetur kur pyetja eumlshteuml brenda intervalit teuml veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml qeuml ajo teuml jeteuml jashteuml programit ose neuml zoneuml teuml pareumlndeumlsishme teuml tij Shmangia e keumltyre lloj pyetjesh mundeumlsohetnga beumlrja sa meuml mireuml e tabeleumls seuml peumlrmbajtjes seuml testit
Pyetjet paragjykuese ndash udheumlzime5
bull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime apo pyetje qeuml nxisin stereotipatbull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime qeuml mund teuml ndikojneuml neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml neuml perormanceumln e individeumlve
ose grupeve teuml nxeumlneumlsvebull Shmangni gjuheumln qeuml eumlshteuml tepeumlr konuze ose komplekse dhe ccedilon neuml vlereumlsime teuml padobishmebull Shmangni temat e vlereumlsimit qeuml mund teuml shqeteumlsojneuml ose teuml jeneuml shumeuml teuml ndjeshme peumlr nxeumlneumlsit neumlse
nuk ka njeuml keumlrkeseuml detyruese peumlr teuml vlereumlsuar keumlto temabull Minimizoni teuml gjitheuml aktoreumlt e pareumlndeumlsisheumlm qeuml mund teuml ndikojneuml neuml gjykimin dhe rezultatin e perormanceumls
seuml nxeumlneumlsve sibull Faktoreumlt stilistik teuml tilleuml si shkrimi i doreumls falori i peumlrdorur ose struktura e falive kur qeumlllimi i njeuml
vlereumlsimi teuml shkruar eumlshteuml teuml vlereumlsojeuml veteumlm peumlrmbajtjen dhe teuml menduaritbull Paragjykimi i meumlsuesit qeuml mund teuml rezultojeuml neuml njeuml tendenceuml teuml peumlrgjithshme peumlr teuml qeneuml shumeuml bujar
ose shumeuml i ashpeumlr dhebull Eekti ku njeuml peumlrshtypje e peumlrgjithshme ose vlereumlsim i meumlparsheumlm ndikon vlereumlsimin e tanisheumlm
5 httpwwwjcseeorgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
Rishikim Testi
bull Vlereumlsimi i aneumlve teuml orta dhe teuml dobeumlta teuml pyetjevebull Ndryshimet neuml bazeuml teuml analizave teuml rezultatevebull Rishikoni qeumlllimet e testit peumlr teuml zbatuar ccedildo ndryshim
62 Analiza e shpeshteumlsiseuml
Analiza e shpeshteumlsiseuml mat numrin e hereumlve qeuml zgjidhet secila alternativeuml nga nxeumlneumlsit Neumlse alternativa teumlcaktuara zgjidhen pak ato mund teuml jeneuml teuml paeektshme dhe duhet teuml mendoni trsquoi zeumlvendeumlsoni me alternativameuml konkuruese
63 Veumlshtireumlsia e pyetjesVeumlshtireumlsia e njeuml pyetjeje matet duke pjeseumltuar numrin e peumlrgjigjeve teuml sakta me numrin total teuml peumlrgjigjeveVeumlshtireumlsia shkon nga 0 neuml 1 (0 shumeuml e veumlshtireuml me asnjeuml nxeumlneumls qeuml teuml jeteuml peumlrgjigjur sakteuml dhe 1 qeumlneumlnkupton qeuml teuml gjitheuml pjeseumlmarreumlsit neuml test janeuml peumlrgjigjur sakteuml)
V = RN
V = VeumlshtireumlsiR = numri i nxeumlneumlsve qeuml kaneuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakta teuml pyetjesN = numri i peumlrgjithsheumlm i nxeumlneumlsve
Rekomandime peumlr variacionet e vlerave V Rekomandime peumlr vlerat e pranueshme teuml V Disa shembuj teumlvlerave teuml pranueshme peumlr V teuml hasura neuml literature janeuml 02 neuml 09 04 neuml 085 dhe 03 neuml 07Ne rekomandojmeuml intervalin 025 neuml 075 qeuml peumlrdoret edhe neuml Shqipeumlri Pyetja me vlereuml V neuml intervalin0-025 do teuml thoteuml se eumlshteuml meuml e veumlshtireuml se duhet Pyetja me vlereuml V neuml intervalin 075-100 do teuml thoteuml seeumlshteuml meuml e lehteuml se duhet
Shembull Le teuml konsiderojmeuml se jepen dy pyetje me alternativa ku peumlr secileumln duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen esakteuml ndeumlrmjet kateumlr mundeumlsive (A B C dhe D) Neuml tabeleumln 9 tregohet sa student zgjedhin peumlrkateumlsisht secileumlnprej alternativave (peumlr Pyetjen 1 dhe 2)
Veumlshtireumlsia e pyetjes
PYETJA A B C D
1 0 3 24 32 12 13 3 2
tregon peumlrgjigjen e sakteuml
Peumlr Pyetjen 1 ne veumlrejmeuml qeuml A nuk eumlshteuml njeuml alternativeuml e mireumlmdashasnjeumlri nga nxeumlneumlsit nuk e ka zgjedhur sipeumlrgjigje Ne gjithashtu mund teuml njehsojmeuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml kaneumlzgjedhur peumlrgjigjen e sakteuml (24) me numrin total teuml nxeumlneumlsve (30)Duke peumlrdorur keumlteuml ormuleuml veumlshtireumlsia e Pyetjes 1 eumlshteuml 2430 ose 08
Njeuml rregull i peumlrgjithsheumlm eumlshteuml qeuml neumlse vlera peumlr veumlshtireumlsineuml e pyetjes eumlshteuml meuml e madhe se 075 ajo eumlshteumlnjeuml pyetje e lehteuml Neumlse vlera e veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml meuml e vogeumll se 025 ajo eumlshteuml njeuml pyetje e veumlshtireuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2136
40 41
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Duke pasur parasysh keumlto parametra kjo pyetje do teuml mund teuml konsi derohet mesatarisht e lehteuml - shumica(80) e nxeumlneumlsve janeuml peumlrgjigjur korrekt
Pyetja 2 eumlshteuml shumeuml meuml e veumlshtireuml (1230 = 040) Neuml teuml veumlrteteuml neuml Pyetjen 2 meuml shumeuml nxeumlneumls zgjedhinpeumlrgjigjen (B) krahasuar me ata qeuml zgjedhin peumlrgjigjen (A) Kjo pyetje duhet analizuar me kujdes peumlr teumlsiguruar qeuml B eumlshteuml njeuml alternativeuml e duhur (e peumlrshtatshme)
64 Diskriminimi i pyetjesNjeuml tjeteumlr matje Koeficienti i Diskriminimit ka teuml beumljeuml me sa dierencon njeuml vlereumlsim ndeumlrmjet pikeumlve teumllarta dhe teuml uleumlta Me faleuml teuml tjera ju duhet teuml beumlni teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit me arritje teuml larta duhet teuml keneumlzgjedhur alternativeumln e sakteuml neuml njeuml pyetje meuml shumeuml hereuml sa e kaneuml zgjedhur ateuml te grupi i nxeumlneumlsve mearritje meuml teuml uleumlta
Neumlse arrijmeuml keumlteuml themi se kemi njeuml diskriminim pozitiv (ndeumlrmjet 0 dhe 1) Kjo do teuml thoteuml se nxeumlneumlsit qeumlkaneuml marreuml meuml shumeuml pikeuml neuml peumlrundim teuml testit zgjedhin alternativeumln e sakteuml peumlr njeuml pyetje teuml caktuar meumlshumeuml hereuml se e zgjedhin ateuml nga grupi i nxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta Neumlse ju gjeni qeuml grupi inxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta janeuml peumlrgjigjur sakteuml meuml shumeuml hereuml ateumlhereuml pyetja ka koeficientnegativ teuml diskriminimit (ndeumlrmjet -1 dhe 0)
D = (H-L)ND = diskriminimiH = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e sipeumlrme (gjysma qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml) e pikeumlve teuml testitL = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e nxeumlneumlsve qeuml ka fituar meuml pak pikeuml neuml testN = numri i nxeumlneumlsve teuml njeuml neumlngrupi
Shembull Neuml tabeleumln 9 tregohen rezultatet e 10 pye tjeve nxeumlneumlsve teuml njeuml testi Vini re qeuml nxeumlneumlsit janeumlrenditur duke vendosur neuml krye ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml
Diskriminimi i pyetjes
NXEumlNEumlS TOTALPIKEuml ()
PYETJET
1 2 3
Nxeumlneumls 1 93 1 0 1
Nxeumlneumls 2 90 1 0 1
Nxeumlneumls 3 82 0 0 1
Nxeumlneumls 4 80 1 0 1
Nxeumlneumls 5 70 1 0 1
Nxeumlneumls 6 60 1 0 0
Nxeumlneumls 7 60 1 0 1
Nxeumlneumls 8 50 1 1 0
Nxeumlneumls 9 44 1 1 0
Nxeumlneumls 10 40 0 1 0
ldquo1ldquo tregon qeuml peumlrgjigja eumlshteuml e sakteuml bdquo0ldquo tregon peumlrgjigje teuml pasakteuml
Ndiqni hapat e meumlposhteumlm peumlr teuml peumlrcaktuar Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml dhe Koeficientin e Diskriminimit1 Pasi trsquoi keni renditur nxeumlneumlsit duke vendosur meuml lart ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml numeumlroni sa nga
ata janeuml neuml grupin e pikeumlve meuml teuml larta dhe sa nga grupi i pikeumlve teuml uleumlta qeuml i janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjesPeumlr pyetjen 1 janeuml 4 nxeumlneumls neuml gjysmeumln e sipeumlrme qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml peumlr pyetjen dhe 4 nxeumlneumls neumlgjysmeumln e poshtme
2 Peumlrcaktoni Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml metotalin e numrit teuml nxeumlneumlsve Peumlr Pyetjen 1 ky do teuml jeteuml 810 ose V(p)=080
3 Peumlrcaktoni koeficientin e diskriminimit duke zbritur nga numri i nxeumlneumlsve qeuml i janeuml peumlrgjigjur pyetjes sakteuml neumlgrupin e pikeumlve teuml larta numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjes neuml grupin e pikeumlve teuml uleumlt Pastajrezultatin e pjeseumltoni me numrin e nxeumlneumlsve teuml ccedildo grupi (qeuml neuml rastin toneuml janeuml 5 neuml ccedildo grup)
Peumlr pyetjen 1 kjo do teuml thoteuml qeuml duhet teuml zbritni 4 nga 4 ta pjeseumltoni me 5 dhe rezultati peumlr Koe eDiskriminimit del 0
Peumlrgjigjet peumlr Pyetjet 1 ndash 3
PYETJA SAKTEuml (GRUPI I S IPEumlRM) SAKTEuml (GRUPI I ULEumlT) VEumlSHT IREumlSIA V(P) D ISKRIMINIMI (D)
Pyetja 1 4 4 080 0
Pyetja 2 0 3 030 -06
Pyetja 3 5 1 060 08
ani qeuml kemi tabeleumln e ploteumlsuar ccedilareuml neumlnkupton Ne veumlrejmeuml se Pyetja 2 ka njeuml koeficient veumlshtireumlsie 030(do teuml thoteuml shumeuml e veumlshtireuml) dhe peumlr meuml tepeumlr ka koeficientin e diskriminimit negativ -06 (do teuml thoteumlse nxeumlneumlsit me arritje meuml teuml uleumlta kaneuml qeneuml meuml teuml prirur peumlr teuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakteuml) Kjo pyetje duhetanalizuar me kujdes dhe ndoshta duhet ndryshuar ose hequr Pyetja meuml e mireuml nga teuml gjitha paraqitet Pyetja3 e cila ka njeuml nivel teuml keumlnaqsheumlm veumlshtireumlsie (060) dhe diskriminon jashteumlzakonisht mireuml (080)Sa nga pyetjet kaneuml veumlshtireumlsi mesatare Keumlto janeuml meuml teuml mirat sepse ato sigurojneuml mundeumlsineuml meuml teuml mireuml peumlrteuml diskriminuar (peumlr ta veumlrejtur keumlteuml shihni koeficientet e diskriminimit maksimal teuml tyre neuml radheumln e pareumlteuml titujve) Pyetjet teuml cilave shumica e nxeumlneumlsve u peumlrgjigjet mireuml ose shumica u peumlrgjigjet gabim thjesht nukmund teuml diskriminojneuml shumeumlProva meuml e reumlndeumlsishme peumlr diskriminimin e njeuml pyetje eumlshteuml ta krahasojmeuml ateuml me maksimumin e mundsheumlmSa mireuml diskriminon secila pyetje lidhur me maksimumin e mundsheumlm
Meuml poshteuml jepet njeuml rregull i peumlraeumlrtbull Diskriminimi eumlshteuml praneuml maksimumit teuml mundsheumlm = pyetje shumeuml
diskriminuesebull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa gjysma e maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje me diskriminim teuml keumlnaqsheumlmbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa ccedilereku i maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje e dobeumltbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlr zero = pyetje qeuml nuk diskriminonbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml negativ = pyetje e keqe (hiqeni neumlse
eumlshteuml meuml e vogeumll se -01)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2236
42 43
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 1 ndash MODELE TESTE PEumlRVLEREumlSIM PEumlRMBLEDHEumlSLeumlnda MatematikeumlTabela e specifkimeve teuml testit matematikeuml - Klasa 6-9
Matematikeuml - Fushat Peumlrmbajtjet Njohje Teuml kuptuarit Zbatim Anali zeuml Sintez euml Vlereumlsim Shuma
Numri22
Shprehje numerike 9c(1) 1(1) 2(2)
Numrat e ploteuml 11(2) 1(2)
Tyesat 2(1) 1(1)
Fuqiteuml 6(2) 4(1) 2(3)Krahasimi i numraveme paraqitje teumlndryshme
8(3) 1(3)
Algjebra dheFunksioni
32
Rreumlnja e ekuacionit 3(1) 1(1)
Vlera teuml unksioneve 7(3) 1(3)
Tjeshtimi ishprehjeve shkronjore 9a(2) 9b(2) 16(3) 3(7)
Sistemet e dyekuacioneve
20a(2) 1(2)
Grafiku i unksionevey= kx + a
Inekuac teuml uq seuml pareumlme njeuml ndrysh
18(3) 1(3)
Gjeometriadhe matjet
32
Kthimi i njeumlvlersheumlmneuml njeumlsi matje teuml tjera
5(1) 1(1)
Simetria 10(2) 1(2)
Ngjashmeumlria etrekeumlndeumlshave
12(1) 15(2) 2(3)
Gjetja e elementeveneuml trekeumlndeumlshinkeumlnddrejteuml
17(2) 12(2) 2(4)
Rrethi dhe tangjenca 19(4) 1(4)
Drejteumlzat neuml planinkoordinativ
20b(2) 1(2)
Mbledhja orgdhe peumlrpunimi
i teuml dheumlnave14
Mesatarja 14a(1) 14b(2) 2(3)
Leximi i teuml dheumlnave 13a(2) 13b(2) 2(4)
Totali 2(4) 6(11) 10(15) 3(8) 4(8) 1(4) 26 (50pikeuml)
TESTVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt - Klasa 6-9
Leumlnda Matematikeuml
Udheumlzime peumlr nxeumlneumlsin
esti neuml total ka 20 pyetje (26 keumlrkesa) Peseuml pyetjet e para janeuml pyetjet me alternativa dhe vlereumlsohen menga 1 pikeuml Pjesa tjeteumlr janeuml pyetjet me ploteumlsim me zgjidhje etj Pikeumlt peumlr secileumln keumlrkeseuml teuml pyetjeve janeumldheumlneuml peumlrbri tyreKoha peumlr zhvillimin e testit eumlshteuml 2 oreuml
Peumlr peumlrdorim nga komisioni i vlereumlsimit
Keumlrkesa 1 2 3 4 5 6 7 8 9a
Pikeuml
Keumlrkesa 9b 9c 10a 10b 11 12 13a 13b 14a
Pikeuml
Keumlrkesa 14b 15 16 17 18 19 20a 20b
Pikeuml
otali i pikeumlve KOMISIONI I VLEREumlSIMIT
NotaNiveli
Detyra 1 1 + 2(17 ndash 12) = 1 pikeuml A) 0B) 1
C)
D) 2
Detyra 2 Ccedil lsquopjeseuml e drejtkeumlndeumlshit eumlshteuml e ngjyrosur 1 pikeuml
A)
B)
C)
D)
Detyra 3 Zgjidhja e ekuacionit 3 ndash 2 x = x eumlshteuml 1 pikeuml
A) x = ndash 1B) x = 0
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2336
44 45
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C) x = 1D) x = 2
Detyra 4 42ndash2 middot 23 = 1 pikeuml A) 2ndash6
B) 2ndash5
C) 2D) 22
Detyra 5 Neumlse 1200 metra i peumlrshkoni neuml 12 minuta gjeni shpejteumlsineuml tuaj neuml kilometeumlr peumlr oreuml A) 4 kmoreuml 1 pikeumlB) 6 kmoreumlC) 8 kmoreumlD) 10 kmoreuml
Detyra 6 Ploteumlsoni barazimin(p+2)middot(p+2)middot_____middot 32middot____ = (p+2)3middot(32)2 2 pikeuml
Detyra 7 Ploteumlsoni tabeleumln me vlerat qeuml merr unksioni peumlr vlerat e dheumlna teuml x-it3 pikeuml
Detyra 8 Renditni numrat nga meuml i vogli te meuml i madhi 3 14 03 33 3 pikeuml
Detyra 9 Paraqitni meuml thjeshteuml shprehjet
a) k 2 - 2k + 5k 2 + 6k = 2 pikeuml
b) 14 - 8middot = 2 pikeuml
c) 002 middot 103 1 pikeuml
Detyra 10 Segmenti AD eumlshteuml ndareuml neuml tre pje seuml teuml barabarta
2 pikeumlPloteumlsoni kutizat
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
Detyra 11 Festivali i zeumlrave teuml rinj u hap diteumln e enjte dhe u ndoq nga 345 spektatoreuml Numri ispektatoreumlve dyfishohej ccedildo diteuml Sa spektatoreuml e ndoqeumln estivalin neuml nateumln finale qeuml u mbajt diteumln ediel
2 pikeuml
Detyra 12 Neuml trekeumlndeumlshin keumlnddrejteuml ABC keumlndi A eumlshteuml 30ordm DE = 1cm dhe AD=DC Gjeni gjateumlsiteumle brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit ABC
3 pikeuml
Detyra 13 Neuml grafik paraqitet numri i nxeumlneumlsve djem dhe vajza qeuml peumllqejneuml meuml shumeuml rutat oseeumlmbeumllsirata) Sa peumlrqind e tyre peumllqejneuml rutat 2 pikeuml
b) Zgjedhim rasteumlsisht njeuml nxeumlneumls Gjeni probabilitetin qeuml i zgjedhuri teuml jeteuml djaleuml 2 pikeuml
150
Fruta
Embelsira
D jem Vajza
100
50
0
Detyra 14 Jepet bashkeumlsia - 9 - 8 - 3 0 7 10a) Gjeni mesataren 1 pikeumlZgjidhen tre numra teuml ndrysheumlm a b dhe c Gjeni vlereumln meuml teuml madhe teuml mundshmeteuml prodhimit a middot b ndash c 2 pikeuml
Detyra 15 Jepet paralelogrami ABCD me sipeumlraqe 15 cm2 dhe brinjeuml aneumlsore AD = 3cmDiagonalja DB eumlshteuml pingule AD Gjeni perimetrin e paralelogramit 2 pikeuml
Detyra 16 Tjeshtoni 3 pikeuml
Detyra 17 Jepet trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml dybrinjeumlnjeumlsheumlm ABC me hipotenuzeuml BC =8cmGjeni gjateumlsiteuml e kateteve teuml trekeumlndeumlshit 2 pikeumlDetyra 18 Peumlr ccedillsquovlera teuml x - it nga R vlera e shprehjes eumlshteuml meuml e madhe se vlera e shprehjes x ndash1
3 pikeuml
Detyra 19 S1 dhe S
2 janeuml dy gjysmeumlrratheuml me rreze 1 njeumlsi dhe tangjenteuml si neuml figureuml Drejteumlza d eumlshteuml
tangjente me rrethin S2 neuml pikeumln B Gjeni sipeumlraqen e pjeseumls seuml ngjyrosur
4 pikeuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2436
46 47
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
S1 S2
A B
d
Detyra 20 Drejteumlzat e dheumlna neuml planin koordinativ priten neuml pikeumln Pa) Gjeni koordinatat e pikave P dhe Q 2 pikeumlb) Gjeni sipeumlraqen e trekeumlndeumlshit OPQ 2 pikeuml
y = x
y
y = 2 - x
P
Q0 x
62 Kthimi i pikeumlve neuml nota dhe nivele
Intervalet e pikeumlve Nota Niveli
41-50 Nota 5 A
31-40 Nota 4 B
21-30 Nota 3 C
11-20 Nota 2 D
00-10 Nota 1
TEST - Dituri natyreVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr gjysmeumlvjetorin e pareuml (shtator ndashdhjetor)
Detyra 1 Leumlnda nga e cila janeuml peumlrbeumlreuml keumlta trupa eumlshteuml1 pikeuml
A druriB qelqiC metaliD letra
Detyra 2 Njeumlsia bazeuml peumlr matjen e gjateumlsiseuml eumlshteuml1 pikeuml
A litriB metriC gradeumlD kilogrami
Detyra 3 Uji vlon neuml temperatureumln 1 pikeuml A 0oCB 50oCC 90oCD 100oC
Detyra 4 emperatura e ajrit qeuml tregon termometri neuml figureumln e meumlposhtme eumlshteuml
1 pikeuml A 38oCB 39oCC 40oCD 41oC
Detyra 5 Shkruani dy veti teuml leumlngjeve 2 pikeumla)___________________________________________________________b)___________________________________________________________
Detyra 6 Ploteumlsoni faliteuml5 pikeuml
a) Gjateumlsiteuml e objekteve i matim me _______________ b) Hapeumlsira qeuml zeuml njeuml trup quhet ___________________ c) Procesi qeuml shkakton largimin e ujit nga toka quhet ____________________ d) Leumlngjet marrin _____________________ e eneumls ku ndodhen e) Njeumlsiteuml themelore teuml matjes janeuml ___________________ neuml teuml gjitheuml boteumln
Detyra 7 Shkruani cileumlsiteuml e peumlrbashkeumlta teuml keumltyre trupave 3 pikeuml molleuml ccedilokollateuml karamele _______________________________ tavolineuml karrige tabeleuml __________________________________ top glob portokall __________________________________
Detyra 8 Shkruani disa veprime qeuml duhet teuml beumljneuml njereumlzit peumlr teuml patur njeuml mjedis teuml pasteumlr4 pikeuml
a) _____________________________________________________________________b) _____________________________________________________________________c) _____________________________________________________________________d) _____________________________________________________________________
Detyra 9 Ploteumlsoni faliteuml2 pikeuml
a) Neumln veprimin e njeuml orce trupat _______________b) Neuml sipeumlraqe teuml leumlmuara leumlvizja eumlshteuml _______________ se neuml sipeumlraqe teuml ashpra
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1536
28 29
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
5 LLOJET KRYESORE TEuml PYETJEVE DHERREGULLAT E TEuml SHKRUARIT TEuml TYRE
51 Llojet kryesore teuml pyetjevePyetjet me ploteumlsimKeumlto janeuml fali qeuml iu mungojneuml njeuml ose dy faleuml apo simbole Keumlto pyetje janeuml teuml dobishme peumlr vlereumlsimin enjohurive peumlr aktet konceptet ligjetprincipet dhe ormulat
Pyetjet me alternativa
Janeuml pyetje qeuml duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen e veumlrteteuml nga alternativat qeuml teuml orohen
E veumlrteteumlE gabuarPyetja eumlshteuml njeuml fali qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml zgjedheuml neumlse pohimi neumlpeumlrmjet saj eumlshteuml i veumlrteteuml apo i gabuar
Me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) Janeuml dy bashkeumlsi pyetjeshaktesh qeuml nxeumlneumlsi duhet trsquoi lidheuml sipas peumlrkateumlsiseuml neuml bazeuml teuml instruksioneve qeuml i jepen psh nga meumlsuesi
52 Pyetje me peumlrgjigje teuml strukturuarPeumlrgjigje e shkurteumlr (peumlrgjigje e dheumlneuml shkurt) Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje teuml shkurteumlr peumlr njeuml pyetje teuml dheumlneuml qeuml mund teuml jeteuml me disa faleuml njeuml listeuml ose disa fali
Etiketimi Nxeumlneumlsi gjen faleuml peumlr teuml identifikuar peumlrbeumlreumlsit psh neuml njeuml piktureuml ose skicim Peumlrgjigjet mund teuml jeneumldheumlneuml neuml njeuml bashkeumlsi peumlrgjigjesh nga e cila nxeumlneumlsi zgjedh dhe vendos neuml vendin e duhur
Paraqitje e puneumls ShpjegimArgumentim Nxeumlneumlsi jep peumlrgjigje duke beumlreuml ndonjeuml llogaritje ose paraqitje grafike peumlr teuml mbeumlrritur neuml njeuml peumlrgjigje Aiargumenton ose shpjegon peumlrgjigjen apo argumenton e shpjegon shkalleumln e teuml kuptuarit
Prezantim viziv
Nxeumlneumlsi mund teuml ndeumlrtojeuml grafikeuml skema matrica apo ilustrime peumlr teuml deumlshmuar njohjen dhe teuml kuptuarit
Detyrat bazuar neuml perormanceuml Eumlshteuml njeuml vlereumlsim qeuml peumlrmbledh disa veprimtari qeuml janeuml ta lidhura dhe keumlrkojneuml nga nxeumlneumlsi teuml
ormulojneuml njeuml peumlrgjigje krijojneuml njeuml produkt apo beumljneuml njeuml demonstrim qeuml vlereumlsohet nga disa kritere
Komunikim individual (i okusuar neuml proces)
Eumlshteuml metodeuml qeuml vlereumlson peumlrparimin e nxeumlneumlsit mbeumlshtetur neuml intervistat e strukturuara dialogunkonerencat veumlzhgimet shkrimet neuml revista peumlr teuml meumlsuarit publikimet etj
Ese-teuml apo pyetjet me und teuml hapur Nxeumlneumlsit i peumlrgjigjen njeuml ose disa pyetjeve me aneuml teuml disa paragraeumlve Kur eumlshteuml ese ai beumln njeuml krijimletrar social apo shkencor peumlr njeuml situateumltemeuml teuml dheumlneuml sipas njeuml strukture teuml caktuarKur pyetja jepet neuml ormeumln e detyreumls apo problemeumls peumlrgjigja do teuml jepet sipas ormatit qeuml keumlrkon detyraapo me aneuml teuml zgjidhjes seuml ploteuml qeuml e keumlrkon problema
53 Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve
Meuml poshteuml jemi peumlrpjekur teuml evidentojmeuml udheumlzime apo rregulla teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve Janeuml paraqiturdisa prej tyre peumlr disa nga ormat e pyetjeve Neumlpeumlrmjet tyre kemi synuar teuml teumlrheqim veumlmendjen qeuml shkrimii njeuml pyetje teuml mireuml eumlshteuml njeuml proces hereuml hereuml i gjateuml e i lodhsheumlm Ai keumlrkon verifikim e matje teuml treguesveteuml pyetjes teuml lidhura me peumlrmbajtjen gjuheumln e peumlrdorur aspektet kulturore e sociale qeuml mbulon veumlshtireumlsineumldiskriminimin etj Neuml peumlrgjitheumlsi shembujt neuml udheumlzime janeuml zgjedhur qeuml teuml ilustrojneuml sa meuml mireuml udheumlziminpeumlrkateumls Njeumlkoheumlsisht janeuml dheumlneuml shembuj teuml pyetjeve me standard teuml larteuml nga ciklet PISA teuml meumlparshme
54 Pyetjet me ploteumlsim
Keumlto janeuml pyetje neuml ormeumln e njeuml falie qeuml i mungon njeuml pjeseuml e cila mund teuml jeteuml faleuml a togfaleumlsh Mund teuml jeteuml edhe njeuml pjeseuml teksti me pjeseuml teuml paploteumlsuara Vendosja e pjeseumlve teuml munguara i jep kuptimin e duhurfaliseuml apo tekstit kuptimin e ploteuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1636
30 31
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me ploteumlsim
Ndeumlrtoni falineuml neuml meumlnyreuml qeuml peumlrgjigja e veumlrteteuml teuml jeteuml e shkurteumlr dhe veteumlm njeuml
Shembull
I dobeumlt Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml ldquoAmerikeuml rdquo ______________I peumlrmireumlsuar Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml neuml ldquoAmerikeumlrdquo neuml vitin _____________
Pjeseumln qeuml mungon eumlshteuml meuml mireuml ta vendosim neuml und teuml faliseuml se neuml fillim teuml saj
Shembull
I dobeumlt ____________ eumlshteuml elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumltI peumlrmireumlsuar Elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumlt eumlshteuml __________Lejoni veteumlm njeuml ose dy hapeumlsira boshe neuml fali
Shembull
I dobeumlt Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr ___________ me aneuml teuml trupit eumlshteuml_____________ I peumlrmireumlsuar Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr leumlvizjen e leumlndeumlve ushqyese neuml teuml gjitheumltrupin eumlshteuml ______________
55 Pyetjet me alternativa
Keumlto pyetje japin njeuml trung neuml ormeumln e njeuml pyetjeje apo falie teuml p aploteuml dhe disa alternativa (tre kateumlr ose meumlshumeuml) njeuml prej teuml cilave eumlshteuml e veumlrteteuml (ose peumlrgjigja meuml e veumlrteteuml dhe pjesa tjeteumlr janeuml alternativa hutuese Ato janeuml teuml vleshme peumlr vlereumlsimin e njohurive peumlr krahasime zbatime teuml thjeshta njohje e zbatim ligjesh erregullash teuml thjeshta ormula e koncepte peumlr vlereumlsim teuml njeuml materiali stimulues etj
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me alternativa
Sigurohuni qeuml trungu i pyetjes shpreh neuml meumlnyreuml teuml ploteuml njeuml ccedileumlshtje neuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml dineuml mireuml teumlbeumljneuml ateuml ccedilareuml shpresohet prej tyre para s e teuml lexojneuml alternativatForma e njeuml pyetje me alternativa Shembull Njeuml zog sapo ka ccedilelur nga njeuml vezeuml Cila nga keumlto aza ka shumeuml teuml ngjareuml qeuml vjen meuml pas neuml cikline jeteuml se zogut A LindjeB VdekjeC RritjeD Riprodhim
Shembull Shpejteumlsia e rrjedhjes 4 Inuzionet (ose injeksionet intravenoze) peumlrdoren peumlr teuml utur neuml trupin epacientit leumlngjet dhe ilaccedilet
Inermieret kaneuml nevojeuml teuml llogarisin shpejteumlsineuml e rrjedhjes RR neuml pika peumlrminuteuml peumlr injeksion Ato peumlrdorin ormuleumln =
pv
60n ku
4 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
p eumlshteuml aktori i pikeumls neuml pika peumlr mililiteumlr (ml) v eumlshteuml veumlllimi i injeksionit neuml ml n eumlshteuml numri i oreumlve qeuml keumlrkon injeksioni peumlr tu mbaruar
Pyetje 1
Inermieret gjithashtu kaneuml nevojeuml teuml llogarisin veumlllimin e inje ksionit v nga shpejteumlsia e rrjedhjes RRNjeuml injeksion me njeuml shpejteumlsi rrjedhje 50 pika peumlr minuteuml duhet ti jepet njeuml pacienti peumlr 3 oreuml Peumlr keumlteumlinjektim aktori i pikeumls eumlshteuml 25 pika peumlr mililiteumlrSa eumlshteuml veumlllimi neuml ml i injektimitVeumlllimi i injektimit ml
Pyetje 2 Njeuml inermiere deumlshiron teuml dyfishojeuml koheumln e njeuml injeksioni
Peumlrshkruaj sakteumlsisht si ndryshon RR neumlse n dyfishohet por p dhe v nuk ndryshojneuml Shmangni peumlrdorimin e negativeve
Nxeumlneumlsit neuml peumlrgjitheumlsi nuk e shohin ldquoNUKrdquo neuml njeuml trung pyetjeje Neumlse ajo duhet peumlrdorur patjeteumlr eumlshteumlmireuml ta dalloni duke e theksuar (bold) ose duke e kapitalizuar (NUK)
Sigurohuni qeuml teuml gjitha peumlrgjigjet janeuml neuml teuml njeumljteumln gjateumlsi gramatikeuml apo veumlshtireumlsi konceptimi
Mos peumlrdorni shtesa teuml panevojshme psh duke e beumlreuml meuml teuml zgjatur meuml teuml peumlrpunuar meuml teuml peumlrgjithshme apomeuml teknike
Shembull
I dobeumltPjesa e lules qeuml mban vezeumlt eumlshteuml quajtur njeuml A thekB vezoreC pistilD petal
I peumlrmireumlsuarPjesa e lules qeuml mban vezeumlt quhet A thekB vezoreC pistilD petal
Gjithashtu peumlrdorimi i faleumlve si zakonisht disa dhe peumlrgjitheumlsisht janeuml shtesa teuml peumlrgjigjes seuml sakteuml ndeumlrsapeumlrdorimi i faleumlve si asnjeumlhereuml dhe gjithmoneuml janeuml shtesa teuml peumlrgjigjeve teuml pasakta
- Shkruani alternativat e tjera qeuml teuml jeneuml qarteumlsisht teuml gabuara Alternativat janeuml teuml padobishme neumlse ato duken shumeuml qarteuml qeuml janeuml teuml gabuara Gabime tipike koncepteqeuml gabohet lehteuml sheumlrbejneuml si alternativa teuml mira
Shembull
I dobeumlt
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Peumlrgjysmohet
I peumlrmireumlsuar
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Nuk ndryshon
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1736
32 33
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
- MOS jepni alternativa qeuml janeuml pjeseumlrisht teuml sakta ose i mbivendosen peumlrgjigjes seuml sakteuml
- MOS peumlrdorni alternativat rdquoteuml gjitha meuml sipeumlrrdquo apo ldquoA dhe Brdquo teuml cilat e beumljneuml pyetjen teuml veumlshtireuml neuml meumlnyreuml teuml
panevojshme peumlr nxeumlneumlsit
- Peumlrdorni udheumlzime me gojeuml peumlr ata qeuml kaneuml veumlshtireumlsi leximi
- Peumlrdorni shkronja teuml meumldha shtypi peumlr teuml sheumlnuar alternativat Keumlshtu eumlshteuml meuml lehteuml peumlr nxeumlneumlsit me problemeteuml teuml lexuarit
- Jepni aq alternativa sa eumlshteuml e nevojshme
- Neumlse nuk eumlshteuml e arsyeshme teuml jepni meuml shumeuml se t re alternativa mos shtoni neuml meumlnyreuml teuml panevojshme Nuk kaasgjeuml magjike peumlr kateumlr apo peseuml alternativa
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund ta peumlrdorim peumlr teuml testuar shumeuml nivele teuml teuml meumlsuaritbull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml testuar ateumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr teuml integruar inormacionin
bull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml diagnostikuar veumlshtireumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr koncepte teuml caktuarabull Na siguron inormata kthyese peumlr alternativat e gabuara dhe teuml sakteumln peumlr meumlnyreumln si ato kaneuml unksionuarbull Mund teuml shtojmeuml meuml shumeuml pyetje peumlr teuml mbuluar meuml shumeuml programbull Mund teuml mbulojmeuml meuml shumeuml nivele veumlshtireumlsiebull Zakonisht duan meuml pak koheuml peumlr peumlrgjigje nga nxeumlneumlsit
Mangeumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund teuml perceptohet meuml e ndeumlrlikuarbull Nuk janeuml teuml peumlrshtatshme peumlr teuml matur qeumlndrimet ndaj teuml meumlsuarit pasi peumlrgjigja e veumlrteteuml mund teuml
gjendet lehteuml edhe indirekt edhe rasteumlsishtbull Nuk lejon teuml demonstrohen njohuri jashteuml opsioneve teuml dheumlnabull Keumlrkon koheuml peumlr teuml arritur neuml pyetje teuml cileumlsiseuml seuml larteuml teuml keumltij llojibull Favorizon parashikimin (marrjen mend) pasi gjithmoneuml njeuml eumlshteuml peumlrgjigje e veumlrteteumlbull Janeuml teuml mundshme peumlr keqinterpretim nga nxeumlneumlsit
56 Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar
Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar peumlrdoren neuml meumlnyreuml tipike peumlr teuml matur ateumlsineuml e teuml dalluarit neumlse njeuml pohimeumlshteuml ose jo i veumlrteteuml Pyetjet janeuml zakonisht neuml njeuml ormeuml deklarative qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml shprehet neumlse janeumlteuml veumlrteta apo teuml gabuara
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve ldquoE veumlrteteumlE gabuarrdquoShkruajeni pyetjen qeuml opsionet e peumlrgjigjes teuml jeneuml neuml peumlrputhje me logjikeumln e faliseuml Peumlr shembull neumlse doni teuml testoni ldquoshqiptiminrdquo nuk ka kuptim teuml peumlrdorni ormatin ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo siopsion teuml peumlrgjigjes e sakteumle pasakteuml do teuml ishte njeuml ormeuml meuml e peumlrshtatshme teuml shkruariPeumlrdorni ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo veteumlm peumlr teuml vlereumlsuar inormacionin qeuml eumlshteuml akt dhe jo objekt i debatit apogjykimit
Shembuj
I dobeumlt Njeuml paralelogram mund teuml jeteuml drejtkeumlndeumlsh V GI peumlrmireumlsuar Paralelogrami qeuml ka njeuml keumlnd teuml drejteuml eumlshteuml drejtkeumlndeumlsh V G
Shkruani fali qeuml janeuml ploteumlsisht teuml veumlrteta ose ploteumlsisht teuml gabuara MOS bashkoni inormacion teuml veumlrteteuml me teuml
gabuar neuml njeuml pyetje teuml vetme
I dobeumlt Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3 ose teuml numrave teuml tjereumlV G
I peumlrmireumlsuar Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3V G
Pohimet e gabuara duhet teuml jeneuml gabime teuml zakonshme Mos u mjatoni veteumlm duke vendosur NUKJO neuml njeuml
pohim peumlr ta beumlreuml ateuml teuml gabuar
Shembull
I rregullt Peumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml veumlrtetohet barazimi x n =(-x)n
3457
I gabuarPeumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml NUK veumlrtetohet barazimi x n
= (ndash x) n
3457
- Shmangni faliteuml e gjataShembull
I dobeumlt Njeuml filxhan me ujeuml teuml nxehteuml me njeuml lugeuml brenda tij do teuml tohet meuml shpejt nga njeuml filxhan me teumlnjeumljteumln sasi uji teuml nxehteuml por qeuml nuk ka lugeuml si neuml rastin e pareuml
V G
I peumlrmireumlsuar Uji i nxehteuml neuml njeuml goteuml tohet meuml shpejt neumlse vendosim njeuml lugeuml neuml teuml V G
- Shmangni faleumlt dhe aktet e pakuptimta ose triviale
Shembull
I dobeumlt Energjia e ujit ormohet nga uji V GI peumlrmireumlsuar Energjia ujore eumlshteuml njeuml nga llojet kryesore teuml energjiseuml seuml pasteumlr V G
Shmangni faleuml teuml tilla si asnjeumlhereuml gjitheuml ccedildo dhe absolutisht qeuml janeuml tipike qeuml teuml keumlshillojneuml alternativeumlne gabuar
Shmangni peumlrdorimin e mbiemrave dhe ndajoljeve teuml paqarta teuml tilla si shpesh ndonjeumlhereuml rasteumlsisht peumlrteuml vetmin akt qeuml ato peuml rdoren neuml meumlnyra teuml ndryshme nga studenteuml teuml ndrysheumlm
57 Pyetjet me shoqeumlrimPyetjet me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) ndeumlrtohen duke dheumlneuml njeuml listeuml faleumlsh stimuluese (mjedisepremisa) dhe njeuml bashkeumlsi tjeteumlr me peumlrgjigjet faleumlshprehje apo piktura
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1836
34 35
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
TABELA 12 Forma
PREMISA PEumlRGJIGJE
Premisa 1 Peumlrgjigjea
Premisa 2 Peumlrgjigje b
Premisa 3 Peumlrgjigje c
Premisa 4 Peumlrgjigje d
Peumlrgjigje e
Shembull 1Peumlr tabeleumln 12 meuml poshteuml gjeni kush nga kolona I i peumlrket kujt nga kolona II dhe lidhini me shigjeteuml
I peumlrmireumlsuarPeumlr ccedildo peumlrbeumlreumls neuml teuml majteuml neuml koloneumln I gjeni kushormuleuml i peumlrket nga kolona II dhe lidhini me shigjeteumlCcedildo ormuleuml peumlrdoreni veteumlm njeuml hereuml
Ujeuml bull H2SO
4
Kripeuml bull NH3
Amonjak bull Na Cl Acid sulurik bull H
2O
I dobeumltUjeuml bull Na Cl
Ka zbuluar Radiumin bull Curie
Kripeuml bull NH3
Viti i nisjes seuml luteumls II boteumlrore bull H2O
Amonjak bull 1939
Shembull 1- Pyetjet me shoqeumlrim
2 x ndash 1 = 0 Identitet
2a 2 + 3b Ekuacion
4a 3 Polinom
Monom
Si teuml peumlrmireumlsojmeuml pyetjen - Peumlrdorni ldquo material teuml njeumljteumlrdquo neuml teuml dy grupetbashkeumlsiteuml
58 Pyetje me prezantim vizivgrafk
RRITJATeuml rinjteuml rriten meuml shumeuml
Neuml vitin 1998 gjateumlsia mesatare e emrave dhe meshkujve teuml rinj neuml Holandeuml eumlshteuml paraqitur neuml keumlteuml grafik
GjateumlsiaGjateumlsia mesatare e teuml rinjve 1998
Gjateumlsia mesatare e teuml rejave 1998
Mosha
190
180
170
160
150
140
130
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
(cm)
Pyetja 1 Qeuml prej vitit 1980 gjateumlsia mesatare e emrave 20-vjeccedilare eumlshteuml rritur me 23 cm neuml 1706 cm Cila ka qeneumlgjateumlsia mesatare e njeuml 20-vjeccedilareje neuml vitin 1980
Peumlrgjigjja____________cm
Pyetja 2 Shpjegoni se si e tregon grafiku qeuml mesatarisht norma e rritjes peumlr vajzat ngadaleumlsohet pas mosheumls 12 vjeccedilare
Pyetja 3
Sipas keumltij grafiku mesatarisht gjateuml cileumls periudheuml neuml jeteumln e tyre janeuml emrat meuml teuml gjata sesa meshkujt e seumlnjeumljteumls mosheuml
59 Problemat reumlndeumlsia dhe metoda teuml zgjidhjes seuml tyreeoria dhe praktika sugjeron qeuml neuml zgjidhjen e problemave teuml menduarit eumlshteuml meuml i reumlndeumlsisheumlm senjohuriteuml Zgjidhja e problemeumls eumlshteuml njeuml prej kategorive meuml teuml larta teuml teuml menduarit qeuml meumlsuesit peumlrdorin menxeumlneumlsit trsquou meumlsojneuml si teuml mendojneuml kur veteumlm njohuriteuml nuk mjatojneuml peumlr zgjidhjen e problemeumls
Ccedilfareuml eumlshteuml zgjidhja e njeuml probleme
Neuml zgjidhjen e njeuml probleme nxeumlneumlsi peumlrmbledh gjitheuml sa ka meumlsuar meuml pareuml dhe i zbaton ato neuml situateumlne problemeumls qeuml eumlshteuml e re dhe e ndryshme nga ccedilareuml ai ka meumlsuar meuml pareuml
- Zgjidhja e njeuml probleme nuk eumlshteuml thjesht njeuml algoriteumlm Ekzistenca e njeuml problemi neumlnkupton se nxeumlneumlsi eumlshteuml peumlrballur me diccedilka qeuml nuk e njeh peumlr teuml cileumln nukmund teuml zbatohet thjesht njeuml model Njeuml problem nuk mund teuml konsiderohet meuml i tilleuml kur mund teumlzgjidhet lehteuml nga algoritme teuml meumlsuara meuml pareuml (Krulik and Rudnick -1980)- Zgjidhja e njeuml probleme lidh teorineuml me praktikeumlnNeuml meumlnyreuml specifike zgjidhja e njeuml probleme mundeumlson zbatimin e njohurive abstrakte teuml shkolleumls neumlpeumlrvoja konkrete teuml boteumls reale
- Zgjidhja e njeuml probleme na meumlson teuml jemi krijues Probleme teuml ndryshme teuml jeteumls reale keumlrkojneuml krijimtari Zgjidhja e problemave zhvillon te nxeumlneumlsitkapacitete krijuese
- Zgjidhja e problemeumls si njeuml varg instruksioneshEumlshteuml procesi i ndjekjes seuml njeuml radhe (vargu) instruksionesh (udheumlzimesh) qeuml nxeumlneumlsi peumlrdor neuml situata teumlndryshme jeteumlsore
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1936
36 37
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shembull Neuml njeuml darkeuml janeuml tuar 12 ccedilite ryeza e darkeumls eumlshteuml e ormuar nga Bashkimi i disa tryezave teumlvogla katrore qeuml ormojneuml njeuml tryezeuml teuml madhe teuml gjateuml Gjeni sa tavolina teuml vogla katrore duhen peumlr teuml ulurkeumlta 24 teuml tuar
Hapi I ndash teuml lexuarit e problemit Nxeumlneumlsi identifikon disa nga konceptet e dheumlna psh tavolina teuml vogla katrore 12 ccedilite bashkimi i disatryezave teuml vogla katrore tryezeuml e madhe e gjateuml 24 teuml tuar
Hapi II ndash keumlrkimi Nxeumlneumlsi keumlrkon teuml gjejeuml kush janeuml konceptet kryesore dhe si janeuml teuml lidhura me peumlrmbajtjen e problemeumlsNeuml njeuml areuml meumlnyre ai keumlrkon si ta kuptojeuml meuml thjesht problemeumln Neuml keumlteuml azeuml ai mund teuml vizatojeuml e dhenjeuml skiceumltabeleuml ku vendos neuml radhe njeuml tryezeuml dy tryeza tre e keumlshtu vazhdon
Hapi III ndash zgjedhja e njeuml strategjie
Nxeumlneumlsi nxjerr peumlrundime ose ngre hipoteza pas dy hapave meuml sipeumlr Neuml keumlteuml azeuml ai hamendeumlson osesupozon njeuml zgjidhje
Hapi IV ndash zgjidhja e problemeumls Pasi e ka zgjedhur metodeumln nxeumlneumlsi e zbaton ateuml neuml rastin e problemeumls Neuml shembullin toneuml ai do teumlvazhdojeuml sipas hapit III me skiceumln apo grafikun derisa teuml uleuml 24 teuml tuarit
Shembull Hapi II - KeumlrkimiVizaton njeuml skiceumldiagram me teuml dheumlnat e problemeumls
Beumln njeuml tabeleuml sheumlnon teuml dheumlnat dhe keumlrkon ose zbulon lidhjet e tyre
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 - - -
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 - - -
Rasti yneuml kur shtojmeuml njeuml tryezeuml numri i teuml tuarve qeuml ulen rritet me 2
Shembull Hapi III - Zgjedhja e njeuml strategjie
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 5 6 7
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16
Nxeumlneumlsi tenton teuml ngrejeuml njeuml hipotezeuml meqeuml modeli i krijuar eumlshteuml i veumlrteteuml ose unksionon peumlr 16 teuml tuar Nemund teuml vazhdojmeuml teuml shtojmeuml nga njeuml tavolineuml peumlr ccedildo ccedilit teuml tuarish qeuml kaneuml mbetur(16 + 8 = 24) Hipotezado teuml duhen 11 tryeza peumlr teuml ulur 24 teuml tuarit
Shembull Hapi IV - Zgjidhja e problemit
NUMRI I TAVOLINAVE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24
Hapi final prova dhe peumlrgjitheumlsimi
Nxeumlneumlsi veumlrteton peumlrgjigjen e tij dhe keumlrkon peumlr variacione teuml zgjidhjes seuml problemeumls Psh gjen njeuml ormuleuml t= (n ndash 2)2 ku kemi sheumlnuar t ndash numrin e tryezave dhe n ndash numrin e teuml tuarve Njeuml tjeteumlr psh mund teumlkeumlrkojeuml dhe gjejeuml njeuml ormuleuml qeuml lidh numrin e teuml tuarve neuml vareumlsi teuml tryezave n = 2t + 2 ose n = 2(t + 1)
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Peumlr disa objektiva meumlsimore testet qeuml peumlrmbajneuml pyetje me und teuml hapur janeuml meuml teuml vleshme se testet qeumlpeumlrmbajneuml veteumlm pyetje teuml mbyllura kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e veumlrteteuml kur nxeumlneumlsit vlereumlsohen peumlr shprehikompleksePyetjet me und teuml hapur u japin nxeumlneumlsve meuml shumeuml liri neuml ormulimin e peumlrgjigjeve teuml tyre duke u dheumlneumlmundeumlsi peumlr meuml shumeuml kreativitet
Mangeumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Janeuml teuml veumlshtira peumlr tu ormuluar sidomos neuml sensin qeuml nxeumlneumlsi ta kuptojeuml qarteumlsisht ccedilareuml lloj peumlrgjigjejeduhet teuml japeuml
Vlereumlsimi me pikeuml eumlshteuml i ndrysheumlm nga njeumlri vlereumlsues te tjetri Neuml akt ne synojmeuml qeuml sistemi i vlereumlsimitme pikeuml teuml jeteuml sa meuml i qeumlndruesheumlm Vlereumlsimi me pikeuml i peumlrgjigjeve merr meuml shumeuml koheuml
Peumlrveccedil rregullave teuml meumlsipeumlrme peumlr teuml gjitha ormat e pyetjeve ka edhe rregulla teuml tjera qeuml meumlsuesit especialisteumlt i njohin Ne kemi synuar teuml paraqesim disa prej tyre dhe mundeumlsisht ato meuml kryesoret Zbatimi irregullave teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve eumlshteuml njeuml garanci shumeuml e mireuml peumlr teuml prodhuar pyetje cileumlsore
Hartimi i pyetjeve sipas standardeve meuml teuml mira teuml peumlrshkruara dhe kombinimi i tyre sipas rubrikave teumlpeumlrshkuara neuml pjeseumlt e tjera teuml materialit na garanton ndeumlrtimin e njeuml testi peumlrmbledheumls me standarde teuml larta
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2036
38 39
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
6 ANALIZEuml TESTIPYETJESH
61 Analiza e pyetjeve Analiza e pyetjeve ngeumlrthen neuml vete vlereumlsimin sasior teuml pyetjeve sipas shkalleumls (pikeumlt e fituara) Qeumlllimi eumlshteumlpeumlr teuml marreuml meuml shumeuml inormacion mbi ccedildo pyetje peumlr teuml peumlrcaktuar mbajtjen shirjen apo rishikimin e tyreDy tregues teuml reumlndeumlsisheumlm peumlr analizimin e pye tjeve janeuml
A Veumlshtireumlsia e pyetjesB Diskriminimi i pyetjes
Vlereumlsimet tjera qeuml peumlrdoren peumlr analizeuml teuml pyetjeve janeuml
A Teuml hamendeumlsuarit - neumlse studenteumlt lehteuml mund teuml keneuml peumlrjashtuar njeuml ose meuml shumeuml alternativa ateumlhereumlshansi i teuml hamendeumlsuarit eumlshteuml rritur duke zvogeumlluar vlereumln e diskriminimit teuml asaj pyetje
B Pyetjet paragjykuese - pyetjet peumlr teuml cilat personat me zoteumlsi teuml barabarteuml nga grupe teuml ndryshmekulturore kaneuml probabilitete teuml ndryshme teuml suksesit Dallimet neuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes vlereumln ediskriminimit etj ccedilojneuml neuml modele teuml ndryshme peumlr teuml reflektuar Dierencimi mund teuml tregojeuml sepyetjet e testimit nuk janeuml duke matur teuml njeumljtin ormim peumlr secilin grup
C Pyetjet jashteuml programit - keumlto lloj pyetjesh mund teuml konstatohen kur nuk kaneuml marreuml peumlrgjigje nganxeumlneumlsit e avancuar Neuml keumlteuml rast pyetja duhet analizuar neumlse ka qeneuml e lehteuml ose jashteuml programit Kurpyetja eumlshteuml e lehteuml nxeumlneumlsi i avancuar shaq meuml shumeuml hezitim peumlr trsquou peumlrgjigjur duke menduar se pyetjamund teuml keteuml probleme Rasti i mbetur kur pyetja eumlshteuml brenda intervalit teuml veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml qeuml ajo teuml jeteuml jashteuml programit ose neuml zoneuml teuml pareumlndeumlsishme teuml tij Shmangia e keumltyre lloj pyetjesh mundeumlsohetnga beumlrja sa meuml mireuml e tabeleumls seuml peumlrmbajtjes seuml testit
Pyetjet paragjykuese ndash udheumlzime5
bull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime apo pyetje qeuml nxisin stereotipatbull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime qeuml mund teuml ndikojneuml neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml neuml perormanceumln e individeumlve
ose grupeve teuml nxeumlneumlsvebull Shmangni gjuheumln qeuml eumlshteuml tepeumlr konuze ose komplekse dhe ccedilon neuml vlereumlsime teuml padobishmebull Shmangni temat e vlereumlsimit qeuml mund teuml shqeteumlsojneuml ose teuml jeneuml shumeuml teuml ndjeshme peumlr nxeumlneumlsit neumlse
nuk ka njeuml keumlrkeseuml detyruese peumlr teuml vlereumlsuar keumlto temabull Minimizoni teuml gjitheuml aktoreumlt e pareumlndeumlsisheumlm qeuml mund teuml ndikojneuml neuml gjykimin dhe rezultatin e perormanceumls
seuml nxeumlneumlsve sibull Faktoreumlt stilistik teuml tilleuml si shkrimi i doreumls falori i peumlrdorur ose struktura e falive kur qeumlllimi i njeuml
vlereumlsimi teuml shkruar eumlshteuml teuml vlereumlsojeuml veteumlm peumlrmbajtjen dhe teuml menduaritbull Paragjykimi i meumlsuesit qeuml mund teuml rezultojeuml neuml njeuml tendenceuml teuml peumlrgjithshme peumlr teuml qeneuml shumeuml bujar
ose shumeuml i ashpeumlr dhebull Eekti ku njeuml peumlrshtypje e peumlrgjithshme ose vlereumlsim i meumlparsheumlm ndikon vlereumlsimin e tanisheumlm
5 httpwwwjcseeorgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
Rishikim Testi
bull Vlereumlsimi i aneumlve teuml orta dhe teuml dobeumlta teuml pyetjevebull Ndryshimet neuml bazeuml teuml analizave teuml rezultatevebull Rishikoni qeumlllimet e testit peumlr teuml zbatuar ccedildo ndryshim
62 Analiza e shpeshteumlsiseuml
Analiza e shpeshteumlsiseuml mat numrin e hereumlve qeuml zgjidhet secila alternativeuml nga nxeumlneumlsit Neumlse alternativa teumlcaktuara zgjidhen pak ato mund teuml jeneuml teuml paeektshme dhe duhet teuml mendoni trsquoi zeumlvendeumlsoni me alternativameuml konkuruese
63 Veumlshtireumlsia e pyetjesVeumlshtireumlsia e njeuml pyetjeje matet duke pjeseumltuar numrin e peumlrgjigjeve teuml sakta me numrin total teuml peumlrgjigjeveVeumlshtireumlsia shkon nga 0 neuml 1 (0 shumeuml e veumlshtireuml me asnjeuml nxeumlneumls qeuml teuml jeteuml peumlrgjigjur sakteuml dhe 1 qeumlneumlnkupton qeuml teuml gjitheuml pjeseumlmarreumlsit neuml test janeuml peumlrgjigjur sakteuml)
V = RN
V = VeumlshtireumlsiR = numri i nxeumlneumlsve qeuml kaneuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakta teuml pyetjesN = numri i peumlrgjithsheumlm i nxeumlneumlsve
Rekomandime peumlr variacionet e vlerave V Rekomandime peumlr vlerat e pranueshme teuml V Disa shembuj teumlvlerave teuml pranueshme peumlr V teuml hasura neuml literature janeuml 02 neuml 09 04 neuml 085 dhe 03 neuml 07Ne rekomandojmeuml intervalin 025 neuml 075 qeuml peumlrdoret edhe neuml Shqipeumlri Pyetja me vlereuml V neuml intervalin0-025 do teuml thoteuml se eumlshteuml meuml e veumlshtireuml se duhet Pyetja me vlereuml V neuml intervalin 075-100 do teuml thoteuml seeumlshteuml meuml e lehteuml se duhet
Shembull Le teuml konsiderojmeuml se jepen dy pyetje me alternativa ku peumlr secileumln duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen esakteuml ndeumlrmjet kateumlr mundeumlsive (A B C dhe D) Neuml tabeleumln 9 tregohet sa student zgjedhin peumlrkateumlsisht secileumlnprej alternativave (peumlr Pyetjen 1 dhe 2)
Veumlshtireumlsia e pyetjes
PYETJA A B C D
1 0 3 24 32 12 13 3 2
tregon peumlrgjigjen e sakteuml
Peumlr Pyetjen 1 ne veumlrejmeuml qeuml A nuk eumlshteuml njeuml alternativeuml e mireumlmdashasnjeumlri nga nxeumlneumlsit nuk e ka zgjedhur sipeumlrgjigje Ne gjithashtu mund teuml njehsojmeuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml kaneumlzgjedhur peumlrgjigjen e sakteuml (24) me numrin total teuml nxeumlneumlsve (30)Duke peumlrdorur keumlteuml ormuleuml veumlshtireumlsia e Pyetjes 1 eumlshteuml 2430 ose 08
Njeuml rregull i peumlrgjithsheumlm eumlshteuml qeuml neumlse vlera peumlr veumlshtireumlsineuml e pyetjes eumlshteuml meuml e madhe se 075 ajo eumlshteumlnjeuml pyetje e lehteuml Neumlse vlera e veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml meuml e vogeumll se 025 ajo eumlshteuml njeuml pyetje e veumlshtireuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2136
40 41
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Duke pasur parasysh keumlto parametra kjo pyetje do teuml mund teuml konsi derohet mesatarisht e lehteuml - shumica(80) e nxeumlneumlsve janeuml peumlrgjigjur korrekt
Pyetja 2 eumlshteuml shumeuml meuml e veumlshtireuml (1230 = 040) Neuml teuml veumlrteteuml neuml Pyetjen 2 meuml shumeuml nxeumlneumls zgjedhinpeumlrgjigjen (B) krahasuar me ata qeuml zgjedhin peumlrgjigjen (A) Kjo pyetje duhet analizuar me kujdes peumlr teumlsiguruar qeuml B eumlshteuml njeuml alternativeuml e duhur (e peumlrshtatshme)
64 Diskriminimi i pyetjesNjeuml tjeteumlr matje Koeficienti i Diskriminimit ka teuml beumljeuml me sa dierencon njeuml vlereumlsim ndeumlrmjet pikeumlve teumllarta dhe teuml uleumlta Me faleuml teuml tjera ju duhet teuml beumlni teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit me arritje teuml larta duhet teuml keneumlzgjedhur alternativeumln e sakteuml neuml njeuml pyetje meuml shumeuml hereuml sa e kaneuml zgjedhur ateuml te grupi i nxeumlneumlsve mearritje meuml teuml uleumlta
Neumlse arrijmeuml keumlteuml themi se kemi njeuml diskriminim pozitiv (ndeumlrmjet 0 dhe 1) Kjo do teuml thoteuml se nxeumlneumlsit qeumlkaneuml marreuml meuml shumeuml pikeuml neuml peumlrundim teuml testit zgjedhin alternativeumln e sakteuml peumlr njeuml pyetje teuml caktuar meumlshumeuml hereuml se e zgjedhin ateuml nga grupi i nxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta Neumlse ju gjeni qeuml grupi inxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta janeuml peumlrgjigjur sakteuml meuml shumeuml hereuml ateumlhereuml pyetja ka koeficientnegativ teuml diskriminimit (ndeumlrmjet -1 dhe 0)
D = (H-L)ND = diskriminimiH = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e sipeumlrme (gjysma qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml) e pikeumlve teuml testitL = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e nxeumlneumlsve qeuml ka fituar meuml pak pikeuml neuml testN = numri i nxeumlneumlsve teuml njeuml neumlngrupi
Shembull Neuml tabeleumln 9 tregohen rezultatet e 10 pye tjeve nxeumlneumlsve teuml njeuml testi Vini re qeuml nxeumlneumlsit janeumlrenditur duke vendosur neuml krye ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml
Diskriminimi i pyetjes
NXEumlNEumlS TOTALPIKEuml ()
PYETJET
1 2 3
Nxeumlneumls 1 93 1 0 1
Nxeumlneumls 2 90 1 0 1
Nxeumlneumls 3 82 0 0 1
Nxeumlneumls 4 80 1 0 1
Nxeumlneumls 5 70 1 0 1
Nxeumlneumls 6 60 1 0 0
Nxeumlneumls 7 60 1 0 1
Nxeumlneumls 8 50 1 1 0
Nxeumlneumls 9 44 1 1 0
Nxeumlneumls 10 40 0 1 0
ldquo1ldquo tregon qeuml peumlrgjigja eumlshteuml e sakteuml bdquo0ldquo tregon peumlrgjigje teuml pasakteuml
Ndiqni hapat e meumlposhteumlm peumlr teuml peumlrcaktuar Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml dhe Koeficientin e Diskriminimit1 Pasi trsquoi keni renditur nxeumlneumlsit duke vendosur meuml lart ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml numeumlroni sa nga
ata janeuml neuml grupin e pikeumlve meuml teuml larta dhe sa nga grupi i pikeumlve teuml uleumlta qeuml i janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjesPeumlr pyetjen 1 janeuml 4 nxeumlneumls neuml gjysmeumln e sipeumlrme qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml peumlr pyetjen dhe 4 nxeumlneumls neumlgjysmeumln e poshtme
2 Peumlrcaktoni Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml metotalin e numrit teuml nxeumlneumlsve Peumlr Pyetjen 1 ky do teuml jeteuml 810 ose V(p)=080
3 Peumlrcaktoni koeficientin e diskriminimit duke zbritur nga numri i nxeumlneumlsve qeuml i janeuml peumlrgjigjur pyetjes sakteuml neumlgrupin e pikeumlve teuml larta numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjes neuml grupin e pikeumlve teuml uleumlt Pastajrezultatin e pjeseumltoni me numrin e nxeumlneumlsve teuml ccedildo grupi (qeuml neuml rastin toneuml janeuml 5 neuml ccedildo grup)
Peumlr pyetjen 1 kjo do teuml thoteuml qeuml duhet teuml zbritni 4 nga 4 ta pjeseumltoni me 5 dhe rezultati peumlr Koe eDiskriminimit del 0
Peumlrgjigjet peumlr Pyetjet 1 ndash 3
PYETJA SAKTEuml (GRUPI I S IPEumlRM) SAKTEuml (GRUPI I ULEumlT) VEumlSHT IREumlSIA V(P) D ISKRIMINIMI (D)
Pyetja 1 4 4 080 0
Pyetja 2 0 3 030 -06
Pyetja 3 5 1 060 08
ani qeuml kemi tabeleumln e ploteumlsuar ccedilareuml neumlnkupton Ne veumlrejmeuml se Pyetja 2 ka njeuml koeficient veumlshtireumlsie 030(do teuml thoteuml shumeuml e veumlshtireuml) dhe peumlr meuml tepeumlr ka koeficientin e diskriminimit negativ -06 (do teuml thoteumlse nxeumlneumlsit me arritje meuml teuml uleumlta kaneuml qeneuml meuml teuml prirur peumlr teuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakteuml) Kjo pyetje duhetanalizuar me kujdes dhe ndoshta duhet ndryshuar ose hequr Pyetja meuml e mireuml nga teuml gjitha paraqitet Pyetja3 e cila ka njeuml nivel teuml keumlnaqsheumlm veumlshtireumlsie (060) dhe diskriminon jashteumlzakonisht mireuml (080)Sa nga pyetjet kaneuml veumlshtireumlsi mesatare Keumlto janeuml meuml teuml mirat sepse ato sigurojneuml mundeumlsineuml meuml teuml mireuml peumlrteuml diskriminuar (peumlr ta veumlrejtur keumlteuml shihni koeficientet e diskriminimit maksimal teuml tyre neuml radheumln e pareumlteuml titujve) Pyetjet teuml cilave shumica e nxeumlneumlsve u peumlrgjigjet mireuml ose shumica u peumlrgjigjet gabim thjesht nukmund teuml diskriminojneuml shumeumlProva meuml e reumlndeumlsishme peumlr diskriminimin e njeuml pyetje eumlshteuml ta krahasojmeuml ateuml me maksimumin e mundsheumlmSa mireuml diskriminon secila pyetje lidhur me maksimumin e mundsheumlm
Meuml poshteuml jepet njeuml rregull i peumlraeumlrtbull Diskriminimi eumlshteuml praneuml maksimumit teuml mundsheumlm = pyetje shumeuml
diskriminuesebull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa gjysma e maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje me diskriminim teuml keumlnaqsheumlmbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa ccedilereku i maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje e dobeumltbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlr zero = pyetje qeuml nuk diskriminonbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml negativ = pyetje e keqe (hiqeni neumlse
eumlshteuml meuml e vogeumll se -01)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2236
42 43
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 1 ndash MODELE TESTE PEumlRVLEREumlSIM PEumlRMBLEDHEumlSLeumlnda MatematikeumlTabela e specifkimeve teuml testit matematikeuml - Klasa 6-9
Matematikeuml - Fushat Peumlrmbajtjet Njohje Teuml kuptuarit Zbatim Anali zeuml Sintez euml Vlereumlsim Shuma
Numri22
Shprehje numerike 9c(1) 1(1) 2(2)
Numrat e ploteuml 11(2) 1(2)
Tyesat 2(1) 1(1)
Fuqiteuml 6(2) 4(1) 2(3)Krahasimi i numraveme paraqitje teumlndryshme
8(3) 1(3)
Algjebra dheFunksioni
32
Rreumlnja e ekuacionit 3(1) 1(1)
Vlera teuml unksioneve 7(3) 1(3)
Tjeshtimi ishprehjeve shkronjore 9a(2) 9b(2) 16(3) 3(7)
Sistemet e dyekuacioneve
20a(2) 1(2)
Grafiku i unksionevey= kx + a
Inekuac teuml uq seuml pareumlme njeuml ndrysh
18(3) 1(3)
Gjeometriadhe matjet
32
Kthimi i njeumlvlersheumlmneuml njeumlsi matje teuml tjera
5(1) 1(1)
Simetria 10(2) 1(2)
Ngjashmeumlria etrekeumlndeumlshave
12(1) 15(2) 2(3)
Gjetja e elementeveneuml trekeumlndeumlshinkeumlnddrejteuml
17(2) 12(2) 2(4)
Rrethi dhe tangjenca 19(4) 1(4)
Drejteumlzat neuml planinkoordinativ
20b(2) 1(2)
Mbledhja orgdhe peumlrpunimi
i teuml dheumlnave14
Mesatarja 14a(1) 14b(2) 2(3)
Leximi i teuml dheumlnave 13a(2) 13b(2) 2(4)
Totali 2(4) 6(11) 10(15) 3(8) 4(8) 1(4) 26 (50pikeuml)
TESTVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt - Klasa 6-9
Leumlnda Matematikeuml
Udheumlzime peumlr nxeumlneumlsin
esti neuml total ka 20 pyetje (26 keumlrkesa) Peseuml pyetjet e para janeuml pyetjet me alternativa dhe vlereumlsohen menga 1 pikeuml Pjesa tjeteumlr janeuml pyetjet me ploteumlsim me zgjidhje etj Pikeumlt peumlr secileumln keumlrkeseuml teuml pyetjeve janeumldheumlneuml peumlrbri tyreKoha peumlr zhvillimin e testit eumlshteuml 2 oreuml
Peumlr peumlrdorim nga komisioni i vlereumlsimit
Keumlrkesa 1 2 3 4 5 6 7 8 9a
Pikeuml
Keumlrkesa 9b 9c 10a 10b 11 12 13a 13b 14a
Pikeuml
Keumlrkesa 14b 15 16 17 18 19 20a 20b
Pikeuml
otali i pikeumlve KOMISIONI I VLEREumlSIMIT
NotaNiveli
Detyra 1 1 + 2(17 ndash 12) = 1 pikeuml A) 0B) 1
C)
D) 2
Detyra 2 Ccedil lsquopjeseuml e drejtkeumlndeumlshit eumlshteuml e ngjyrosur 1 pikeuml
A)
B)
C)
D)
Detyra 3 Zgjidhja e ekuacionit 3 ndash 2 x = x eumlshteuml 1 pikeuml
A) x = ndash 1B) x = 0
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2336
44 45
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C) x = 1D) x = 2
Detyra 4 42ndash2 middot 23 = 1 pikeuml A) 2ndash6
B) 2ndash5
C) 2D) 22
Detyra 5 Neumlse 1200 metra i peumlrshkoni neuml 12 minuta gjeni shpejteumlsineuml tuaj neuml kilometeumlr peumlr oreuml A) 4 kmoreuml 1 pikeumlB) 6 kmoreumlC) 8 kmoreumlD) 10 kmoreuml
Detyra 6 Ploteumlsoni barazimin(p+2)middot(p+2)middot_____middot 32middot____ = (p+2)3middot(32)2 2 pikeuml
Detyra 7 Ploteumlsoni tabeleumln me vlerat qeuml merr unksioni peumlr vlerat e dheumlna teuml x-it3 pikeuml
Detyra 8 Renditni numrat nga meuml i vogli te meuml i madhi 3 14 03 33 3 pikeuml
Detyra 9 Paraqitni meuml thjeshteuml shprehjet
a) k 2 - 2k + 5k 2 + 6k = 2 pikeuml
b) 14 - 8middot = 2 pikeuml
c) 002 middot 103 1 pikeuml
Detyra 10 Segmenti AD eumlshteuml ndareuml neuml tre pje seuml teuml barabarta
2 pikeumlPloteumlsoni kutizat
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
Detyra 11 Festivali i zeumlrave teuml rinj u hap diteumln e enjte dhe u ndoq nga 345 spektatoreuml Numri ispektatoreumlve dyfishohej ccedildo diteuml Sa spektatoreuml e ndoqeumln estivalin neuml nateumln finale qeuml u mbajt diteumln ediel
2 pikeuml
Detyra 12 Neuml trekeumlndeumlshin keumlnddrejteuml ABC keumlndi A eumlshteuml 30ordm DE = 1cm dhe AD=DC Gjeni gjateumlsiteumle brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit ABC
3 pikeuml
Detyra 13 Neuml grafik paraqitet numri i nxeumlneumlsve djem dhe vajza qeuml peumllqejneuml meuml shumeuml rutat oseeumlmbeumllsirata) Sa peumlrqind e tyre peumllqejneuml rutat 2 pikeuml
b) Zgjedhim rasteumlsisht njeuml nxeumlneumls Gjeni probabilitetin qeuml i zgjedhuri teuml jeteuml djaleuml 2 pikeuml
150
Fruta
Embelsira
D jem Vajza
100
50
0
Detyra 14 Jepet bashkeumlsia - 9 - 8 - 3 0 7 10a) Gjeni mesataren 1 pikeumlZgjidhen tre numra teuml ndrysheumlm a b dhe c Gjeni vlereumln meuml teuml madhe teuml mundshmeteuml prodhimit a middot b ndash c 2 pikeuml
Detyra 15 Jepet paralelogrami ABCD me sipeumlraqe 15 cm2 dhe brinjeuml aneumlsore AD = 3cmDiagonalja DB eumlshteuml pingule AD Gjeni perimetrin e paralelogramit 2 pikeuml
Detyra 16 Tjeshtoni 3 pikeuml
Detyra 17 Jepet trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml dybrinjeumlnjeumlsheumlm ABC me hipotenuzeuml BC =8cmGjeni gjateumlsiteuml e kateteve teuml trekeumlndeumlshit 2 pikeumlDetyra 18 Peumlr ccedillsquovlera teuml x - it nga R vlera e shprehjes eumlshteuml meuml e madhe se vlera e shprehjes x ndash1
3 pikeuml
Detyra 19 S1 dhe S
2 janeuml dy gjysmeumlrratheuml me rreze 1 njeumlsi dhe tangjenteuml si neuml figureuml Drejteumlza d eumlshteuml
tangjente me rrethin S2 neuml pikeumln B Gjeni sipeumlraqen e pjeseumls seuml ngjyrosur
4 pikeuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2436
46 47
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
S1 S2
A B
d
Detyra 20 Drejteumlzat e dheumlna neuml planin koordinativ priten neuml pikeumln Pa) Gjeni koordinatat e pikave P dhe Q 2 pikeumlb) Gjeni sipeumlraqen e trekeumlndeumlshit OPQ 2 pikeuml
y = x
y
y = 2 - x
P
Q0 x
62 Kthimi i pikeumlve neuml nota dhe nivele
Intervalet e pikeumlve Nota Niveli
41-50 Nota 5 A
31-40 Nota 4 B
21-30 Nota 3 C
11-20 Nota 2 D
00-10 Nota 1
TEST - Dituri natyreVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr gjysmeumlvjetorin e pareuml (shtator ndashdhjetor)
Detyra 1 Leumlnda nga e cila janeuml peumlrbeumlreuml keumlta trupa eumlshteuml1 pikeuml
A druriB qelqiC metaliD letra
Detyra 2 Njeumlsia bazeuml peumlr matjen e gjateumlsiseuml eumlshteuml1 pikeuml
A litriB metriC gradeumlD kilogrami
Detyra 3 Uji vlon neuml temperatureumln 1 pikeuml A 0oCB 50oCC 90oCD 100oC
Detyra 4 emperatura e ajrit qeuml tregon termometri neuml figureumln e meumlposhtme eumlshteuml
1 pikeuml A 38oCB 39oCC 40oCD 41oC
Detyra 5 Shkruani dy veti teuml leumlngjeve 2 pikeumla)___________________________________________________________b)___________________________________________________________
Detyra 6 Ploteumlsoni faliteuml5 pikeuml
a) Gjateumlsiteuml e objekteve i matim me _______________ b) Hapeumlsira qeuml zeuml njeuml trup quhet ___________________ c) Procesi qeuml shkakton largimin e ujit nga toka quhet ____________________ d) Leumlngjet marrin _____________________ e eneumls ku ndodhen e) Njeumlsiteuml themelore teuml matjes janeuml ___________________ neuml teuml gjitheuml boteumln
Detyra 7 Shkruani cileumlsiteuml e peumlrbashkeumlta teuml keumltyre trupave 3 pikeuml molleuml ccedilokollateuml karamele _______________________________ tavolineuml karrige tabeleuml __________________________________ top glob portokall __________________________________
Detyra 8 Shkruani disa veprime qeuml duhet teuml beumljneuml njereumlzit peumlr teuml patur njeuml mjedis teuml pasteumlr4 pikeuml
a) _____________________________________________________________________b) _____________________________________________________________________c) _____________________________________________________________________d) _____________________________________________________________________
Detyra 9 Ploteumlsoni faliteuml2 pikeuml
a) Neumln veprimin e njeuml orce trupat _______________b) Neuml sipeumlraqe teuml leumlmuara leumlvizja eumlshteuml _______________ se neuml sipeumlraqe teuml ashpra
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1636
30 31
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me ploteumlsim
Ndeumlrtoni falineuml neuml meumlnyreuml qeuml peumlrgjigja e veumlrteteuml teuml jeteuml e shkurteumlr dhe veteumlm njeuml
Shembull
I dobeumlt Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml ldquoAmerikeuml rdquo ______________I peumlrmireumlsuar Kolumbi shkeli peumlr hereuml teuml pareuml neuml ldquoAmerikeumlrdquo neuml vitin _____________
Pjeseumln qeuml mungon eumlshteuml meuml mireuml ta vendosim neuml und teuml faliseuml se neuml fillim teuml saj
Shembull
I dobeumlt ____________ eumlshteuml elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumltI peumlrmireumlsuar Elementi bazeuml i otosintezeumls te bimeumlt eumlshteuml __________Lejoni veteumlm njeuml ose dy hapeumlsira boshe neuml fali
Shembull
I dobeumlt Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr ___________ me aneuml teuml trupit eumlshteuml_____________ I peumlrmireumlsuar Sistemi kryesor neuml qeniet njereumlzore i nevojsheumlm peumlr leumlvizjen e leumlndeumlve ushqyese neuml teuml gjitheumltrupin eumlshteuml ______________
55 Pyetjet me alternativa
Keumlto pyetje japin njeuml trung neuml ormeumln e njeuml pyetjeje apo falie teuml p aploteuml dhe disa alternativa (tre kateumlr ose meumlshumeuml) njeuml prej teuml cilave eumlshteuml e veumlrteteuml (ose peumlrgjigja meuml e veumlrteteuml dhe pjesa tjeteumlr janeuml alternativa hutuese Ato janeuml teuml vleshme peumlr vlereumlsimin e njohurive peumlr krahasime zbatime teuml thjeshta njohje e zbatim ligjesh erregullash teuml thjeshta ormula e koncepte peumlr vlereumlsim teuml njeuml materiali stimulues etj
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve me alternativa
Sigurohuni qeuml trungu i pyetjes shpreh neuml meumlnyreuml teuml ploteuml njeuml ccedileumlshtje neuml meumlnyreuml qeuml nxeumlneumlsit teuml dineuml mireuml teumlbeumljneuml ateuml ccedilareuml shpresohet prej tyre para s e teuml lexojneuml alternativatForma e njeuml pyetje me alternativa Shembull Njeuml zog sapo ka ccedilelur nga njeuml vezeuml Cila nga keumlto aza ka shumeuml teuml ngjareuml qeuml vjen meuml pas neuml cikline jeteuml se zogut A LindjeB VdekjeC RritjeD Riprodhim
Shembull Shpejteumlsia e rrjedhjes 4 Inuzionet (ose injeksionet intravenoze) peumlrdoren peumlr teuml utur neuml trupin epacientit leumlngjet dhe ilaccedilet
Inermieret kaneuml nevojeuml teuml llogarisin shpejteumlsineuml e rrjedhjes RR neuml pika peumlrminuteuml peumlr injeksion Ato peumlrdorin ormuleumln =
pv
60n ku
4 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
p eumlshteuml aktori i pikeumls neuml pika peumlr mililiteumlr (ml) v eumlshteuml veumlllimi i injeksionit neuml ml n eumlshteuml numri i oreumlve qeuml keumlrkon injeksioni peumlr tu mbaruar
Pyetje 1
Inermieret gjithashtu kaneuml nevojeuml teuml llogarisin veumlllimin e inje ksionit v nga shpejteumlsia e rrjedhjes RRNjeuml injeksion me njeuml shpejteumlsi rrjedhje 50 pika peumlr minuteuml duhet ti jepet njeuml pacienti peumlr 3 oreuml Peumlr keumlteumlinjektim aktori i pikeumls eumlshteuml 25 pika peumlr mililiteumlrSa eumlshteuml veumlllimi neuml ml i injektimitVeumlllimi i injektimit ml
Pyetje 2 Njeuml inermiere deumlshiron teuml dyfishojeuml koheumln e njeuml injeksioni
Peumlrshkruaj sakteumlsisht si ndryshon RR neumlse n dyfishohet por p dhe v nuk ndryshojneuml Shmangni peumlrdorimin e negativeve
Nxeumlneumlsit neuml peumlrgjitheumlsi nuk e shohin ldquoNUKrdquo neuml njeuml trung pyetjeje Neumlse ajo duhet peumlrdorur patjeteumlr eumlshteumlmireuml ta dalloni duke e theksuar (bold) ose duke e kapitalizuar (NUK)
Sigurohuni qeuml teuml gjitha peumlrgjigjet janeuml neuml teuml njeumljteumln gjateumlsi gramatikeuml apo veumlshtireumlsi konceptimi
Mos peumlrdorni shtesa teuml panevojshme psh duke e beumlreuml meuml teuml zgjatur meuml teuml peumlrpunuar meuml teuml peumlrgjithshme apomeuml teknike
Shembull
I dobeumltPjesa e lules qeuml mban vezeumlt eumlshteuml quajtur njeuml A thekB vezoreC pistilD petal
I peumlrmireumlsuarPjesa e lules qeuml mban vezeumlt quhet A thekB vezoreC pistilD petal
Gjithashtu peumlrdorimi i faleumlve si zakonisht disa dhe peumlrgjitheumlsisht janeuml shtesa teuml peumlrgjigjes seuml sakteuml ndeumlrsapeumlrdorimi i faleumlve si asnjeumlhereuml dhe gjithmoneuml janeuml shtesa teuml peumlrgjigjeve teuml pasakta
- Shkruani alternativat e tjera qeuml teuml jeneuml qarteumlsisht teuml gabuara Alternativat janeuml teuml padobishme neumlse ato duken shumeuml qarteuml qeuml janeuml teuml gabuara Gabime tipike koncepteqeuml gabohet lehteuml sheumlrbejneuml si alternativa teuml mira
Shembull
I dobeumlt
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Peumlrgjysmohet
I peumlrmireumlsuar
Jepet S=3c
ab2
Ccedilrsquondodh me S kur dyfishojmeuml c
A SrsquodyfishohetB SrsquokateumlrfishohetC SrsquopeumlrgjysmohetD Nuk ndryshon
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1736
32 33
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
- MOS jepni alternativa qeuml janeuml pjeseumlrisht teuml sakta ose i mbivendosen peumlrgjigjes seuml sakteuml
- MOS peumlrdorni alternativat rdquoteuml gjitha meuml sipeumlrrdquo apo ldquoA dhe Brdquo teuml cilat e beumljneuml pyetjen teuml veumlshtireuml neuml meumlnyreuml teuml
panevojshme peumlr nxeumlneumlsit
- Peumlrdorni udheumlzime me gojeuml peumlr ata qeuml kaneuml veumlshtireumlsi leximi
- Peumlrdorni shkronja teuml meumldha shtypi peumlr teuml sheumlnuar alternativat Keumlshtu eumlshteuml meuml lehteuml peumlr nxeumlneumlsit me problemeteuml teuml lexuarit
- Jepni aq alternativa sa eumlshteuml e nevojshme
- Neumlse nuk eumlshteuml e arsyeshme teuml jepni meuml shumeuml se t re alternativa mos shtoni neuml meumlnyreuml teuml panevojshme Nuk kaasgjeuml magjike peumlr kateumlr apo peseuml alternativa
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund ta peumlrdorim peumlr teuml testuar shumeuml nivele teuml teuml meumlsuaritbull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml testuar ateumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr teuml integruar inormacionin
bull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml diagnostikuar veumlshtireumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr koncepte teuml caktuarabull Na siguron inormata kthyese peumlr alternativat e gabuara dhe teuml sakteumln peumlr meumlnyreumln si ato kaneuml unksionuarbull Mund teuml shtojmeuml meuml shumeuml pyetje peumlr teuml mbuluar meuml shumeuml programbull Mund teuml mbulojmeuml meuml shumeuml nivele veumlshtireumlsiebull Zakonisht duan meuml pak koheuml peumlr peumlrgjigje nga nxeumlneumlsit
Mangeumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund teuml perceptohet meuml e ndeumlrlikuarbull Nuk janeuml teuml peumlrshtatshme peumlr teuml matur qeumlndrimet ndaj teuml meumlsuarit pasi peumlrgjigja e veumlrteteuml mund teuml
gjendet lehteuml edhe indirekt edhe rasteumlsishtbull Nuk lejon teuml demonstrohen njohuri jashteuml opsioneve teuml dheumlnabull Keumlrkon koheuml peumlr teuml arritur neuml pyetje teuml cileumlsiseuml seuml larteuml teuml keumltij llojibull Favorizon parashikimin (marrjen mend) pasi gjithmoneuml njeuml eumlshteuml peumlrgjigje e veumlrteteumlbull Janeuml teuml mundshme peumlr keqinterpretim nga nxeumlneumlsit
56 Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar
Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar peumlrdoren neuml meumlnyreuml tipike peumlr teuml matur ateumlsineuml e teuml dalluarit neumlse njeuml pohimeumlshteuml ose jo i veumlrteteuml Pyetjet janeuml zakonisht neuml njeuml ormeuml deklarative qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml shprehet neumlse janeumlteuml veumlrteta apo teuml gabuara
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve ldquoE veumlrteteumlE gabuarrdquoShkruajeni pyetjen qeuml opsionet e peumlrgjigjes teuml jeneuml neuml peumlrputhje me logjikeumln e faliseuml Peumlr shembull neumlse doni teuml testoni ldquoshqiptiminrdquo nuk ka kuptim teuml peumlrdorni ormatin ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo siopsion teuml peumlrgjigjes e sakteumle pasakteuml do teuml ishte njeuml ormeuml meuml e peumlrshtatshme teuml shkruariPeumlrdorni ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo veteumlm peumlr teuml vlereumlsuar inormacionin qeuml eumlshteuml akt dhe jo objekt i debatit apogjykimit
Shembuj
I dobeumlt Njeuml paralelogram mund teuml jeteuml drejtkeumlndeumlsh V GI peumlrmireumlsuar Paralelogrami qeuml ka njeuml keumlnd teuml drejteuml eumlshteuml drejtkeumlndeumlsh V G
Shkruani fali qeuml janeuml ploteumlsisht teuml veumlrteta ose ploteumlsisht teuml gabuara MOS bashkoni inormacion teuml veumlrteteuml me teuml
gabuar neuml njeuml pyetje teuml vetme
I dobeumlt Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3 ose teuml numrave teuml tjereumlV G
I peumlrmireumlsuar Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3V G
Pohimet e gabuara duhet teuml jeneuml gabime teuml zakonshme Mos u mjatoni veteumlm duke vendosur NUKJO neuml njeuml
pohim peumlr ta beumlreuml ateuml teuml gabuar
Shembull
I rregullt Peumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml veumlrtetohet barazimi x n =(-x)n
3457
I gabuarPeumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml NUK veumlrtetohet barazimi x n
= (ndash x) n
3457
- Shmangni faliteuml e gjataShembull
I dobeumlt Njeuml filxhan me ujeuml teuml nxehteuml me njeuml lugeuml brenda tij do teuml tohet meuml shpejt nga njeuml filxhan me teumlnjeumljteumln sasi uji teuml nxehteuml por qeuml nuk ka lugeuml si neuml rastin e pareuml
V G
I peumlrmireumlsuar Uji i nxehteuml neuml njeuml goteuml tohet meuml shpejt neumlse vendosim njeuml lugeuml neuml teuml V G
- Shmangni faleumlt dhe aktet e pakuptimta ose triviale
Shembull
I dobeumlt Energjia e ujit ormohet nga uji V GI peumlrmireumlsuar Energjia ujore eumlshteuml njeuml nga llojet kryesore teuml energjiseuml seuml pasteumlr V G
Shmangni faleuml teuml tilla si asnjeumlhereuml gjitheuml ccedildo dhe absolutisht qeuml janeuml tipike qeuml teuml keumlshillojneuml alternativeumlne gabuar
Shmangni peumlrdorimin e mbiemrave dhe ndajoljeve teuml paqarta teuml tilla si shpesh ndonjeumlhereuml rasteumlsisht peumlrteuml vetmin akt qeuml ato peuml rdoren neuml meumlnyra teuml ndryshme nga studenteuml teuml ndrysheumlm
57 Pyetjet me shoqeumlrimPyetjet me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) ndeumlrtohen duke dheumlneuml njeuml listeuml faleumlsh stimuluese (mjedisepremisa) dhe njeuml bashkeumlsi tjeteumlr me peumlrgjigjet faleumlshprehje apo piktura
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1836
34 35
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
TABELA 12 Forma
PREMISA PEumlRGJIGJE
Premisa 1 Peumlrgjigjea
Premisa 2 Peumlrgjigje b
Premisa 3 Peumlrgjigje c
Premisa 4 Peumlrgjigje d
Peumlrgjigje e
Shembull 1Peumlr tabeleumln 12 meuml poshteuml gjeni kush nga kolona I i peumlrket kujt nga kolona II dhe lidhini me shigjeteuml
I peumlrmireumlsuarPeumlr ccedildo peumlrbeumlreumls neuml teuml majteuml neuml koloneumln I gjeni kushormuleuml i peumlrket nga kolona II dhe lidhini me shigjeteumlCcedildo ormuleuml peumlrdoreni veteumlm njeuml hereuml
Ujeuml bull H2SO
4
Kripeuml bull NH3
Amonjak bull Na Cl Acid sulurik bull H
2O
I dobeumltUjeuml bull Na Cl
Ka zbuluar Radiumin bull Curie
Kripeuml bull NH3
Viti i nisjes seuml luteumls II boteumlrore bull H2O
Amonjak bull 1939
Shembull 1- Pyetjet me shoqeumlrim
2 x ndash 1 = 0 Identitet
2a 2 + 3b Ekuacion
4a 3 Polinom
Monom
Si teuml peumlrmireumlsojmeuml pyetjen - Peumlrdorni ldquo material teuml njeumljteumlrdquo neuml teuml dy grupetbashkeumlsiteuml
58 Pyetje me prezantim vizivgrafk
RRITJATeuml rinjteuml rriten meuml shumeuml
Neuml vitin 1998 gjateumlsia mesatare e emrave dhe meshkujve teuml rinj neuml Holandeuml eumlshteuml paraqitur neuml keumlteuml grafik
GjateumlsiaGjateumlsia mesatare e teuml rinjve 1998
Gjateumlsia mesatare e teuml rejave 1998
Mosha
190
180
170
160
150
140
130
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
(cm)
Pyetja 1 Qeuml prej vitit 1980 gjateumlsia mesatare e emrave 20-vjeccedilare eumlshteuml rritur me 23 cm neuml 1706 cm Cila ka qeneumlgjateumlsia mesatare e njeuml 20-vjeccedilareje neuml vitin 1980
Peumlrgjigjja____________cm
Pyetja 2 Shpjegoni se si e tregon grafiku qeuml mesatarisht norma e rritjes peumlr vajzat ngadaleumlsohet pas mosheumls 12 vjeccedilare
Pyetja 3
Sipas keumltij grafiku mesatarisht gjateuml cileumls periudheuml neuml jeteumln e tyre janeuml emrat meuml teuml gjata sesa meshkujt e seumlnjeumljteumls mosheuml
59 Problemat reumlndeumlsia dhe metoda teuml zgjidhjes seuml tyreeoria dhe praktika sugjeron qeuml neuml zgjidhjen e problemave teuml menduarit eumlshteuml meuml i reumlndeumlsisheumlm senjohuriteuml Zgjidhja e problemeumls eumlshteuml njeuml prej kategorive meuml teuml larta teuml teuml menduarit qeuml meumlsuesit peumlrdorin menxeumlneumlsit trsquou meumlsojneuml si teuml mendojneuml kur veteumlm njohuriteuml nuk mjatojneuml peumlr zgjidhjen e problemeumls
Ccedilfareuml eumlshteuml zgjidhja e njeuml probleme
Neuml zgjidhjen e njeuml probleme nxeumlneumlsi peumlrmbledh gjitheuml sa ka meumlsuar meuml pareuml dhe i zbaton ato neuml situateumlne problemeumls qeuml eumlshteuml e re dhe e ndryshme nga ccedilareuml ai ka meumlsuar meuml pareuml
- Zgjidhja e njeuml probleme nuk eumlshteuml thjesht njeuml algoriteumlm Ekzistenca e njeuml problemi neumlnkupton se nxeumlneumlsi eumlshteuml peumlrballur me diccedilka qeuml nuk e njeh peumlr teuml cileumln nukmund teuml zbatohet thjesht njeuml model Njeuml problem nuk mund teuml konsiderohet meuml i tilleuml kur mund teumlzgjidhet lehteuml nga algoritme teuml meumlsuara meuml pareuml (Krulik and Rudnick -1980)- Zgjidhja e njeuml probleme lidh teorineuml me praktikeumlnNeuml meumlnyreuml specifike zgjidhja e njeuml probleme mundeumlson zbatimin e njohurive abstrakte teuml shkolleumls neumlpeumlrvoja konkrete teuml boteumls reale
- Zgjidhja e njeuml probleme na meumlson teuml jemi krijues Probleme teuml ndryshme teuml jeteumls reale keumlrkojneuml krijimtari Zgjidhja e problemave zhvillon te nxeumlneumlsitkapacitete krijuese
- Zgjidhja e problemeumls si njeuml varg instruksioneshEumlshteuml procesi i ndjekjes seuml njeuml radhe (vargu) instruksionesh (udheumlzimesh) qeuml nxeumlneumlsi peumlrdor neuml situata teumlndryshme jeteumlsore
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1936
36 37
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shembull Neuml njeuml darkeuml janeuml tuar 12 ccedilite ryeza e darkeumls eumlshteuml e ormuar nga Bashkimi i disa tryezave teumlvogla katrore qeuml ormojneuml njeuml tryezeuml teuml madhe teuml gjateuml Gjeni sa tavolina teuml vogla katrore duhen peumlr teuml ulurkeumlta 24 teuml tuar
Hapi I ndash teuml lexuarit e problemit Nxeumlneumlsi identifikon disa nga konceptet e dheumlna psh tavolina teuml vogla katrore 12 ccedilite bashkimi i disatryezave teuml vogla katrore tryezeuml e madhe e gjateuml 24 teuml tuar
Hapi II ndash keumlrkimi Nxeumlneumlsi keumlrkon teuml gjejeuml kush janeuml konceptet kryesore dhe si janeuml teuml lidhura me peumlrmbajtjen e problemeumlsNeuml njeuml areuml meumlnyre ai keumlrkon si ta kuptojeuml meuml thjesht problemeumln Neuml keumlteuml azeuml ai mund teuml vizatojeuml e dhenjeuml skiceumltabeleuml ku vendos neuml radhe njeuml tryezeuml dy tryeza tre e keumlshtu vazhdon
Hapi III ndash zgjedhja e njeuml strategjie
Nxeumlneumlsi nxjerr peumlrundime ose ngre hipoteza pas dy hapave meuml sipeumlr Neuml keumlteuml azeuml ai hamendeumlson osesupozon njeuml zgjidhje
Hapi IV ndash zgjidhja e problemeumls Pasi e ka zgjedhur metodeumln nxeumlneumlsi e zbaton ateuml neuml rastin e problemeumls Neuml shembullin toneuml ai do teumlvazhdojeuml sipas hapit III me skiceumln apo grafikun derisa teuml uleuml 24 teuml tuarit
Shembull Hapi II - KeumlrkimiVizaton njeuml skiceumldiagram me teuml dheumlnat e problemeumls
Beumln njeuml tabeleuml sheumlnon teuml dheumlnat dhe keumlrkon ose zbulon lidhjet e tyre
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 - - -
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 - - -
Rasti yneuml kur shtojmeuml njeuml tryezeuml numri i teuml tuarve qeuml ulen rritet me 2
Shembull Hapi III - Zgjedhja e njeuml strategjie
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 5 6 7
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16
Nxeumlneumlsi tenton teuml ngrejeuml njeuml hipotezeuml meqeuml modeli i krijuar eumlshteuml i veumlrteteuml ose unksionon peumlr 16 teuml tuar Nemund teuml vazhdojmeuml teuml shtojmeuml nga njeuml tavolineuml peumlr ccedildo ccedilit teuml tuarish qeuml kaneuml mbetur(16 + 8 = 24) Hipotezado teuml duhen 11 tryeza peumlr teuml ulur 24 teuml tuarit
Shembull Hapi IV - Zgjidhja e problemit
NUMRI I TAVOLINAVE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24
Hapi final prova dhe peumlrgjitheumlsimi
Nxeumlneumlsi veumlrteton peumlrgjigjen e tij dhe keumlrkon peumlr variacione teuml zgjidhjes seuml problemeumls Psh gjen njeuml ormuleuml t= (n ndash 2)2 ku kemi sheumlnuar t ndash numrin e tryezave dhe n ndash numrin e teuml tuarve Njeuml tjeteumlr psh mund teumlkeumlrkojeuml dhe gjejeuml njeuml ormuleuml qeuml lidh numrin e teuml tuarve neuml vareumlsi teuml tryezave n = 2t + 2 ose n = 2(t + 1)
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Peumlr disa objektiva meumlsimore testet qeuml peumlrmbajneuml pyetje me und teuml hapur janeuml meuml teuml vleshme se testet qeumlpeumlrmbajneuml veteumlm pyetje teuml mbyllura kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e veumlrteteuml kur nxeumlneumlsit vlereumlsohen peumlr shprehikompleksePyetjet me und teuml hapur u japin nxeumlneumlsve meuml shumeuml liri neuml ormulimin e peumlrgjigjeve teuml tyre duke u dheumlneumlmundeumlsi peumlr meuml shumeuml kreativitet
Mangeumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Janeuml teuml veumlshtira peumlr tu ormuluar sidomos neuml sensin qeuml nxeumlneumlsi ta kuptojeuml qarteumlsisht ccedilareuml lloj peumlrgjigjejeduhet teuml japeuml
Vlereumlsimi me pikeuml eumlshteuml i ndrysheumlm nga njeumlri vlereumlsues te tjetri Neuml akt ne synojmeuml qeuml sistemi i vlereumlsimitme pikeuml teuml jeteuml sa meuml i qeumlndruesheumlm Vlereumlsimi me pikeuml i peumlrgjigjeve merr meuml shumeuml koheuml
Peumlrveccedil rregullave teuml meumlsipeumlrme peumlr teuml gjitha ormat e pyetjeve ka edhe rregulla teuml tjera qeuml meumlsuesit especialisteumlt i njohin Ne kemi synuar teuml paraqesim disa prej tyre dhe mundeumlsisht ato meuml kryesoret Zbatimi irregullave teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve eumlshteuml njeuml garanci shumeuml e mireuml peumlr teuml prodhuar pyetje cileumlsore
Hartimi i pyetjeve sipas standardeve meuml teuml mira teuml peumlrshkruara dhe kombinimi i tyre sipas rubrikave teumlpeumlrshkuara neuml pjeseumlt e tjera teuml materialit na garanton ndeumlrtimin e njeuml testi peumlrmbledheumls me standarde teuml larta
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2036
38 39
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
6 ANALIZEuml TESTIPYETJESH
61 Analiza e pyetjeve Analiza e pyetjeve ngeumlrthen neuml vete vlereumlsimin sasior teuml pyetjeve sipas shkalleumls (pikeumlt e fituara) Qeumlllimi eumlshteumlpeumlr teuml marreuml meuml shumeuml inormacion mbi ccedildo pyetje peumlr teuml peumlrcaktuar mbajtjen shirjen apo rishikimin e tyreDy tregues teuml reumlndeumlsisheumlm peumlr analizimin e pye tjeve janeuml
A Veumlshtireumlsia e pyetjesB Diskriminimi i pyetjes
Vlereumlsimet tjera qeuml peumlrdoren peumlr analizeuml teuml pyetjeve janeuml
A Teuml hamendeumlsuarit - neumlse studenteumlt lehteuml mund teuml keneuml peumlrjashtuar njeuml ose meuml shumeuml alternativa ateumlhereumlshansi i teuml hamendeumlsuarit eumlshteuml rritur duke zvogeumlluar vlereumln e diskriminimit teuml asaj pyetje
B Pyetjet paragjykuese - pyetjet peumlr teuml cilat personat me zoteumlsi teuml barabarteuml nga grupe teuml ndryshmekulturore kaneuml probabilitete teuml ndryshme teuml suksesit Dallimet neuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes vlereumln ediskriminimit etj ccedilojneuml neuml modele teuml ndryshme peumlr teuml reflektuar Dierencimi mund teuml tregojeuml sepyetjet e testimit nuk janeuml duke matur teuml njeumljtin ormim peumlr secilin grup
C Pyetjet jashteuml programit - keumlto lloj pyetjesh mund teuml konstatohen kur nuk kaneuml marreuml peumlrgjigje nganxeumlneumlsit e avancuar Neuml keumlteuml rast pyetja duhet analizuar neumlse ka qeneuml e lehteuml ose jashteuml programit Kurpyetja eumlshteuml e lehteuml nxeumlneumlsi i avancuar shaq meuml shumeuml hezitim peumlr trsquou peumlrgjigjur duke menduar se pyetjamund teuml keteuml probleme Rasti i mbetur kur pyetja eumlshteuml brenda intervalit teuml veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml qeuml ajo teuml jeteuml jashteuml programit ose neuml zoneuml teuml pareumlndeumlsishme teuml tij Shmangia e keumltyre lloj pyetjesh mundeumlsohetnga beumlrja sa meuml mireuml e tabeleumls seuml peumlrmbajtjes seuml testit
Pyetjet paragjykuese ndash udheumlzime5
bull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime apo pyetje qeuml nxisin stereotipatbull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime qeuml mund teuml ndikojneuml neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml neuml perormanceumln e individeumlve
ose grupeve teuml nxeumlneumlsvebull Shmangni gjuheumln qeuml eumlshteuml tepeumlr konuze ose komplekse dhe ccedilon neuml vlereumlsime teuml padobishmebull Shmangni temat e vlereumlsimit qeuml mund teuml shqeteumlsojneuml ose teuml jeneuml shumeuml teuml ndjeshme peumlr nxeumlneumlsit neumlse
nuk ka njeuml keumlrkeseuml detyruese peumlr teuml vlereumlsuar keumlto temabull Minimizoni teuml gjitheuml aktoreumlt e pareumlndeumlsisheumlm qeuml mund teuml ndikojneuml neuml gjykimin dhe rezultatin e perormanceumls
seuml nxeumlneumlsve sibull Faktoreumlt stilistik teuml tilleuml si shkrimi i doreumls falori i peumlrdorur ose struktura e falive kur qeumlllimi i njeuml
vlereumlsimi teuml shkruar eumlshteuml teuml vlereumlsojeuml veteumlm peumlrmbajtjen dhe teuml menduaritbull Paragjykimi i meumlsuesit qeuml mund teuml rezultojeuml neuml njeuml tendenceuml teuml peumlrgjithshme peumlr teuml qeneuml shumeuml bujar
ose shumeuml i ashpeumlr dhebull Eekti ku njeuml peumlrshtypje e peumlrgjithshme ose vlereumlsim i meumlparsheumlm ndikon vlereumlsimin e tanisheumlm
5 httpwwwjcseeorgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
Rishikim Testi
bull Vlereumlsimi i aneumlve teuml orta dhe teuml dobeumlta teuml pyetjevebull Ndryshimet neuml bazeuml teuml analizave teuml rezultatevebull Rishikoni qeumlllimet e testit peumlr teuml zbatuar ccedildo ndryshim
62 Analiza e shpeshteumlsiseuml
Analiza e shpeshteumlsiseuml mat numrin e hereumlve qeuml zgjidhet secila alternativeuml nga nxeumlneumlsit Neumlse alternativa teumlcaktuara zgjidhen pak ato mund teuml jeneuml teuml paeektshme dhe duhet teuml mendoni trsquoi zeumlvendeumlsoni me alternativameuml konkuruese
63 Veumlshtireumlsia e pyetjesVeumlshtireumlsia e njeuml pyetjeje matet duke pjeseumltuar numrin e peumlrgjigjeve teuml sakta me numrin total teuml peumlrgjigjeveVeumlshtireumlsia shkon nga 0 neuml 1 (0 shumeuml e veumlshtireuml me asnjeuml nxeumlneumls qeuml teuml jeteuml peumlrgjigjur sakteuml dhe 1 qeumlneumlnkupton qeuml teuml gjitheuml pjeseumlmarreumlsit neuml test janeuml peumlrgjigjur sakteuml)
V = RN
V = VeumlshtireumlsiR = numri i nxeumlneumlsve qeuml kaneuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakta teuml pyetjesN = numri i peumlrgjithsheumlm i nxeumlneumlsve
Rekomandime peumlr variacionet e vlerave V Rekomandime peumlr vlerat e pranueshme teuml V Disa shembuj teumlvlerave teuml pranueshme peumlr V teuml hasura neuml literature janeuml 02 neuml 09 04 neuml 085 dhe 03 neuml 07Ne rekomandojmeuml intervalin 025 neuml 075 qeuml peumlrdoret edhe neuml Shqipeumlri Pyetja me vlereuml V neuml intervalin0-025 do teuml thoteuml se eumlshteuml meuml e veumlshtireuml se duhet Pyetja me vlereuml V neuml intervalin 075-100 do teuml thoteuml seeumlshteuml meuml e lehteuml se duhet
Shembull Le teuml konsiderojmeuml se jepen dy pyetje me alternativa ku peumlr secileumln duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen esakteuml ndeumlrmjet kateumlr mundeumlsive (A B C dhe D) Neuml tabeleumln 9 tregohet sa student zgjedhin peumlrkateumlsisht secileumlnprej alternativave (peumlr Pyetjen 1 dhe 2)
Veumlshtireumlsia e pyetjes
PYETJA A B C D
1 0 3 24 32 12 13 3 2
tregon peumlrgjigjen e sakteuml
Peumlr Pyetjen 1 ne veumlrejmeuml qeuml A nuk eumlshteuml njeuml alternativeuml e mireumlmdashasnjeumlri nga nxeumlneumlsit nuk e ka zgjedhur sipeumlrgjigje Ne gjithashtu mund teuml njehsojmeuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml kaneumlzgjedhur peumlrgjigjen e sakteuml (24) me numrin total teuml nxeumlneumlsve (30)Duke peumlrdorur keumlteuml ormuleuml veumlshtireumlsia e Pyetjes 1 eumlshteuml 2430 ose 08
Njeuml rregull i peumlrgjithsheumlm eumlshteuml qeuml neumlse vlera peumlr veumlshtireumlsineuml e pyetjes eumlshteuml meuml e madhe se 075 ajo eumlshteumlnjeuml pyetje e lehteuml Neumlse vlera e veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml meuml e vogeumll se 025 ajo eumlshteuml njeuml pyetje e veumlshtireuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2136
40 41
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Duke pasur parasysh keumlto parametra kjo pyetje do teuml mund teuml konsi derohet mesatarisht e lehteuml - shumica(80) e nxeumlneumlsve janeuml peumlrgjigjur korrekt
Pyetja 2 eumlshteuml shumeuml meuml e veumlshtireuml (1230 = 040) Neuml teuml veumlrteteuml neuml Pyetjen 2 meuml shumeuml nxeumlneumls zgjedhinpeumlrgjigjen (B) krahasuar me ata qeuml zgjedhin peumlrgjigjen (A) Kjo pyetje duhet analizuar me kujdes peumlr teumlsiguruar qeuml B eumlshteuml njeuml alternativeuml e duhur (e peumlrshtatshme)
64 Diskriminimi i pyetjesNjeuml tjeteumlr matje Koeficienti i Diskriminimit ka teuml beumljeuml me sa dierencon njeuml vlereumlsim ndeumlrmjet pikeumlve teumllarta dhe teuml uleumlta Me faleuml teuml tjera ju duhet teuml beumlni teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit me arritje teuml larta duhet teuml keneumlzgjedhur alternativeumln e sakteuml neuml njeuml pyetje meuml shumeuml hereuml sa e kaneuml zgjedhur ateuml te grupi i nxeumlneumlsve mearritje meuml teuml uleumlta
Neumlse arrijmeuml keumlteuml themi se kemi njeuml diskriminim pozitiv (ndeumlrmjet 0 dhe 1) Kjo do teuml thoteuml se nxeumlneumlsit qeumlkaneuml marreuml meuml shumeuml pikeuml neuml peumlrundim teuml testit zgjedhin alternativeumln e sakteuml peumlr njeuml pyetje teuml caktuar meumlshumeuml hereuml se e zgjedhin ateuml nga grupi i nxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta Neumlse ju gjeni qeuml grupi inxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta janeuml peumlrgjigjur sakteuml meuml shumeuml hereuml ateumlhereuml pyetja ka koeficientnegativ teuml diskriminimit (ndeumlrmjet -1 dhe 0)
D = (H-L)ND = diskriminimiH = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e sipeumlrme (gjysma qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml) e pikeumlve teuml testitL = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e nxeumlneumlsve qeuml ka fituar meuml pak pikeuml neuml testN = numri i nxeumlneumlsve teuml njeuml neumlngrupi
Shembull Neuml tabeleumln 9 tregohen rezultatet e 10 pye tjeve nxeumlneumlsve teuml njeuml testi Vini re qeuml nxeumlneumlsit janeumlrenditur duke vendosur neuml krye ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml
Diskriminimi i pyetjes
NXEumlNEumlS TOTALPIKEuml ()
PYETJET
1 2 3
Nxeumlneumls 1 93 1 0 1
Nxeumlneumls 2 90 1 0 1
Nxeumlneumls 3 82 0 0 1
Nxeumlneumls 4 80 1 0 1
Nxeumlneumls 5 70 1 0 1
Nxeumlneumls 6 60 1 0 0
Nxeumlneumls 7 60 1 0 1
Nxeumlneumls 8 50 1 1 0
Nxeumlneumls 9 44 1 1 0
Nxeumlneumls 10 40 0 1 0
ldquo1ldquo tregon qeuml peumlrgjigja eumlshteuml e sakteuml bdquo0ldquo tregon peumlrgjigje teuml pasakteuml
Ndiqni hapat e meumlposhteumlm peumlr teuml peumlrcaktuar Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml dhe Koeficientin e Diskriminimit1 Pasi trsquoi keni renditur nxeumlneumlsit duke vendosur meuml lart ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml numeumlroni sa nga
ata janeuml neuml grupin e pikeumlve meuml teuml larta dhe sa nga grupi i pikeumlve teuml uleumlta qeuml i janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjesPeumlr pyetjen 1 janeuml 4 nxeumlneumls neuml gjysmeumln e sipeumlrme qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml peumlr pyetjen dhe 4 nxeumlneumls neumlgjysmeumln e poshtme
2 Peumlrcaktoni Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml metotalin e numrit teuml nxeumlneumlsve Peumlr Pyetjen 1 ky do teuml jeteuml 810 ose V(p)=080
3 Peumlrcaktoni koeficientin e diskriminimit duke zbritur nga numri i nxeumlneumlsve qeuml i janeuml peumlrgjigjur pyetjes sakteuml neumlgrupin e pikeumlve teuml larta numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjes neuml grupin e pikeumlve teuml uleumlt Pastajrezultatin e pjeseumltoni me numrin e nxeumlneumlsve teuml ccedildo grupi (qeuml neuml rastin toneuml janeuml 5 neuml ccedildo grup)
Peumlr pyetjen 1 kjo do teuml thoteuml qeuml duhet teuml zbritni 4 nga 4 ta pjeseumltoni me 5 dhe rezultati peumlr Koe eDiskriminimit del 0
Peumlrgjigjet peumlr Pyetjet 1 ndash 3
PYETJA SAKTEuml (GRUPI I S IPEumlRM) SAKTEuml (GRUPI I ULEumlT) VEumlSHT IREumlSIA V(P) D ISKRIMINIMI (D)
Pyetja 1 4 4 080 0
Pyetja 2 0 3 030 -06
Pyetja 3 5 1 060 08
ani qeuml kemi tabeleumln e ploteumlsuar ccedilareuml neumlnkupton Ne veumlrejmeuml se Pyetja 2 ka njeuml koeficient veumlshtireumlsie 030(do teuml thoteuml shumeuml e veumlshtireuml) dhe peumlr meuml tepeumlr ka koeficientin e diskriminimit negativ -06 (do teuml thoteumlse nxeumlneumlsit me arritje meuml teuml uleumlta kaneuml qeneuml meuml teuml prirur peumlr teuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakteuml) Kjo pyetje duhetanalizuar me kujdes dhe ndoshta duhet ndryshuar ose hequr Pyetja meuml e mireuml nga teuml gjitha paraqitet Pyetja3 e cila ka njeuml nivel teuml keumlnaqsheumlm veumlshtireumlsie (060) dhe diskriminon jashteumlzakonisht mireuml (080)Sa nga pyetjet kaneuml veumlshtireumlsi mesatare Keumlto janeuml meuml teuml mirat sepse ato sigurojneuml mundeumlsineuml meuml teuml mireuml peumlrteuml diskriminuar (peumlr ta veumlrejtur keumlteuml shihni koeficientet e diskriminimit maksimal teuml tyre neuml radheumln e pareumlteuml titujve) Pyetjet teuml cilave shumica e nxeumlneumlsve u peumlrgjigjet mireuml ose shumica u peumlrgjigjet gabim thjesht nukmund teuml diskriminojneuml shumeumlProva meuml e reumlndeumlsishme peumlr diskriminimin e njeuml pyetje eumlshteuml ta krahasojmeuml ateuml me maksimumin e mundsheumlmSa mireuml diskriminon secila pyetje lidhur me maksimumin e mundsheumlm
Meuml poshteuml jepet njeuml rregull i peumlraeumlrtbull Diskriminimi eumlshteuml praneuml maksimumit teuml mundsheumlm = pyetje shumeuml
diskriminuesebull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa gjysma e maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje me diskriminim teuml keumlnaqsheumlmbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa ccedilereku i maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje e dobeumltbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlr zero = pyetje qeuml nuk diskriminonbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml negativ = pyetje e keqe (hiqeni neumlse
eumlshteuml meuml e vogeumll se -01)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2236
42 43
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 1 ndash MODELE TESTE PEumlRVLEREumlSIM PEumlRMBLEDHEumlSLeumlnda MatematikeumlTabela e specifkimeve teuml testit matematikeuml - Klasa 6-9
Matematikeuml - Fushat Peumlrmbajtjet Njohje Teuml kuptuarit Zbatim Anali zeuml Sintez euml Vlereumlsim Shuma
Numri22
Shprehje numerike 9c(1) 1(1) 2(2)
Numrat e ploteuml 11(2) 1(2)
Tyesat 2(1) 1(1)
Fuqiteuml 6(2) 4(1) 2(3)Krahasimi i numraveme paraqitje teumlndryshme
8(3) 1(3)
Algjebra dheFunksioni
32
Rreumlnja e ekuacionit 3(1) 1(1)
Vlera teuml unksioneve 7(3) 1(3)
Tjeshtimi ishprehjeve shkronjore 9a(2) 9b(2) 16(3) 3(7)
Sistemet e dyekuacioneve
20a(2) 1(2)
Grafiku i unksionevey= kx + a
Inekuac teuml uq seuml pareumlme njeuml ndrysh
18(3) 1(3)
Gjeometriadhe matjet
32
Kthimi i njeumlvlersheumlmneuml njeumlsi matje teuml tjera
5(1) 1(1)
Simetria 10(2) 1(2)
Ngjashmeumlria etrekeumlndeumlshave
12(1) 15(2) 2(3)
Gjetja e elementeveneuml trekeumlndeumlshinkeumlnddrejteuml
17(2) 12(2) 2(4)
Rrethi dhe tangjenca 19(4) 1(4)
Drejteumlzat neuml planinkoordinativ
20b(2) 1(2)
Mbledhja orgdhe peumlrpunimi
i teuml dheumlnave14
Mesatarja 14a(1) 14b(2) 2(3)
Leximi i teuml dheumlnave 13a(2) 13b(2) 2(4)
Totali 2(4) 6(11) 10(15) 3(8) 4(8) 1(4) 26 (50pikeuml)
TESTVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt - Klasa 6-9
Leumlnda Matematikeuml
Udheumlzime peumlr nxeumlneumlsin
esti neuml total ka 20 pyetje (26 keumlrkesa) Peseuml pyetjet e para janeuml pyetjet me alternativa dhe vlereumlsohen menga 1 pikeuml Pjesa tjeteumlr janeuml pyetjet me ploteumlsim me zgjidhje etj Pikeumlt peumlr secileumln keumlrkeseuml teuml pyetjeve janeumldheumlneuml peumlrbri tyreKoha peumlr zhvillimin e testit eumlshteuml 2 oreuml
Peumlr peumlrdorim nga komisioni i vlereumlsimit
Keumlrkesa 1 2 3 4 5 6 7 8 9a
Pikeuml
Keumlrkesa 9b 9c 10a 10b 11 12 13a 13b 14a
Pikeuml
Keumlrkesa 14b 15 16 17 18 19 20a 20b
Pikeuml
otali i pikeumlve KOMISIONI I VLEREumlSIMIT
NotaNiveli
Detyra 1 1 + 2(17 ndash 12) = 1 pikeuml A) 0B) 1
C)
D) 2
Detyra 2 Ccedil lsquopjeseuml e drejtkeumlndeumlshit eumlshteuml e ngjyrosur 1 pikeuml
A)
B)
C)
D)
Detyra 3 Zgjidhja e ekuacionit 3 ndash 2 x = x eumlshteuml 1 pikeuml
A) x = ndash 1B) x = 0
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2336
44 45
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C) x = 1D) x = 2
Detyra 4 42ndash2 middot 23 = 1 pikeuml A) 2ndash6
B) 2ndash5
C) 2D) 22
Detyra 5 Neumlse 1200 metra i peumlrshkoni neuml 12 minuta gjeni shpejteumlsineuml tuaj neuml kilometeumlr peumlr oreuml A) 4 kmoreuml 1 pikeumlB) 6 kmoreumlC) 8 kmoreumlD) 10 kmoreuml
Detyra 6 Ploteumlsoni barazimin(p+2)middot(p+2)middot_____middot 32middot____ = (p+2)3middot(32)2 2 pikeuml
Detyra 7 Ploteumlsoni tabeleumln me vlerat qeuml merr unksioni peumlr vlerat e dheumlna teuml x-it3 pikeuml
Detyra 8 Renditni numrat nga meuml i vogli te meuml i madhi 3 14 03 33 3 pikeuml
Detyra 9 Paraqitni meuml thjeshteuml shprehjet
a) k 2 - 2k + 5k 2 + 6k = 2 pikeuml
b) 14 - 8middot = 2 pikeuml
c) 002 middot 103 1 pikeuml
Detyra 10 Segmenti AD eumlshteuml ndareuml neuml tre pje seuml teuml barabarta
2 pikeumlPloteumlsoni kutizat
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
Detyra 11 Festivali i zeumlrave teuml rinj u hap diteumln e enjte dhe u ndoq nga 345 spektatoreuml Numri ispektatoreumlve dyfishohej ccedildo diteuml Sa spektatoreuml e ndoqeumln estivalin neuml nateumln finale qeuml u mbajt diteumln ediel
2 pikeuml
Detyra 12 Neuml trekeumlndeumlshin keumlnddrejteuml ABC keumlndi A eumlshteuml 30ordm DE = 1cm dhe AD=DC Gjeni gjateumlsiteumle brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit ABC
3 pikeuml
Detyra 13 Neuml grafik paraqitet numri i nxeumlneumlsve djem dhe vajza qeuml peumllqejneuml meuml shumeuml rutat oseeumlmbeumllsirata) Sa peumlrqind e tyre peumllqejneuml rutat 2 pikeuml
b) Zgjedhim rasteumlsisht njeuml nxeumlneumls Gjeni probabilitetin qeuml i zgjedhuri teuml jeteuml djaleuml 2 pikeuml
150
Fruta
Embelsira
D jem Vajza
100
50
0
Detyra 14 Jepet bashkeumlsia - 9 - 8 - 3 0 7 10a) Gjeni mesataren 1 pikeumlZgjidhen tre numra teuml ndrysheumlm a b dhe c Gjeni vlereumln meuml teuml madhe teuml mundshmeteuml prodhimit a middot b ndash c 2 pikeuml
Detyra 15 Jepet paralelogrami ABCD me sipeumlraqe 15 cm2 dhe brinjeuml aneumlsore AD = 3cmDiagonalja DB eumlshteuml pingule AD Gjeni perimetrin e paralelogramit 2 pikeuml
Detyra 16 Tjeshtoni 3 pikeuml
Detyra 17 Jepet trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml dybrinjeumlnjeumlsheumlm ABC me hipotenuzeuml BC =8cmGjeni gjateumlsiteuml e kateteve teuml trekeumlndeumlshit 2 pikeumlDetyra 18 Peumlr ccedillsquovlera teuml x - it nga R vlera e shprehjes eumlshteuml meuml e madhe se vlera e shprehjes x ndash1
3 pikeuml
Detyra 19 S1 dhe S
2 janeuml dy gjysmeumlrratheuml me rreze 1 njeumlsi dhe tangjenteuml si neuml figureuml Drejteumlza d eumlshteuml
tangjente me rrethin S2 neuml pikeumln B Gjeni sipeumlraqen e pjeseumls seuml ngjyrosur
4 pikeuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2436
46 47
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
S1 S2
A B
d
Detyra 20 Drejteumlzat e dheumlna neuml planin koordinativ priten neuml pikeumln Pa) Gjeni koordinatat e pikave P dhe Q 2 pikeumlb) Gjeni sipeumlraqen e trekeumlndeumlshit OPQ 2 pikeuml
y = x
y
y = 2 - x
P
Q0 x
62 Kthimi i pikeumlve neuml nota dhe nivele
Intervalet e pikeumlve Nota Niveli
41-50 Nota 5 A
31-40 Nota 4 B
21-30 Nota 3 C
11-20 Nota 2 D
00-10 Nota 1
TEST - Dituri natyreVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr gjysmeumlvjetorin e pareuml (shtator ndashdhjetor)
Detyra 1 Leumlnda nga e cila janeuml peumlrbeumlreuml keumlta trupa eumlshteuml1 pikeuml
A druriB qelqiC metaliD letra
Detyra 2 Njeumlsia bazeuml peumlr matjen e gjateumlsiseuml eumlshteuml1 pikeuml
A litriB metriC gradeumlD kilogrami
Detyra 3 Uji vlon neuml temperatureumln 1 pikeuml A 0oCB 50oCC 90oCD 100oC
Detyra 4 emperatura e ajrit qeuml tregon termometri neuml figureumln e meumlposhtme eumlshteuml
1 pikeuml A 38oCB 39oCC 40oCD 41oC
Detyra 5 Shkruani dy veti teuml leumlngjeve 2 pikeumla)___________________________________________________________b)___________________________________________________________
Detyra 6 Ploteumlsoni faliteuml5 pikeuml
a) Gjateumlsiteuml e objekteve i matim me _______________ b) Hapeumlsira qeuml zeuml njeuml trup quhet ___________________ c) Procesi qeuml shkakton largimin e ujit nga toka quhet ____________________ d) Leumlngjet marrin _____________________ e eneumls ku ndodhen e) Njeumlsiteuml themelore teuml matjes janeuml ___________________ neuml teuml gjitheuml boteumln
Detyra 7 Shkruani cileumlsiteuml e peumlrbashkeumlta teuml keumltyre trupave 3 pikeuml molleuml ccedilokollateuml karamele _______________________________ tavolineuml karrige tabeleuml __________________________________ top glob portokall __________________________________
Detyra 8 Shkruani disa veprime qeuml duhet teuml beumljneuml njereumlzit peumlr teuml patur njeuml mjedis teuml pasteumlr4 pikeuml
a) _____________________________________________________________________b) _____________________________________________________________________c) _____________________________________________________________________d) _____________________________________________________________________
Detyra 9 Ploteumlsoni faliteuml2 pikeuml
a) Neumln veprimin e njeuml orce trupat _______________b) Neuml sipeumlraqe teuml leumlmuara leumlvizja eumlshteuml _______________ se neuml sipeumlraqe teuml ashpra
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1736
32 33
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
- MOS jepni alternativa qeuml janeuml pjeseumlrisht teuml sakta ose i mbivendosen peumlrgjigjes seuml sakteuml
- MOS peumlrdorni alternativat rdquoteuml gjitha meuml sipeumlrrdquo apo ldquoA dhe Brdquo teuml cilat e beumljneuml pyetjen teuml veumlshtireuml neuml meumlnyreuml teuml
panevojshme peumlr nxeumlneumlsit
- Peumlrdorni udheumlzime me gojeuml peumlr ata qeuml kaneuml veumlshtireumlsi leximi
- Peumlrdorni shkronja teuml meumldha shtypi peumlr teuml sheumlnuar alternativat Keumlshtu eumlshteuml meuml lehteuml peumlr nxeumlneumlsit me problemeteuml teuml lexuarit
- Jepni aq alternativa sa eumlshteuml e nevojshme
- Neumlse nuk eumlshteuml e arsyeshme teuml jepni meuml shumeuml se t re alternativa mos shtoni neuml meumlnyreuml teuml panevojshme Nuk kaasgjeuml magjike peumlr kateumlr apo peseuml alternativa
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund ta peumlrdorim peumlr teuml testuar shumeuml nivele teuml teuml meumlsuaritbull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml testuar ateumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr teuml integruar inormacionin
bull Mund teuml peumlrdoret peumlr teuml diagnostikuar veumlshtireumlsineuml e nxeumlneumlsit peumlr koncepte teuml caktuarabull Na siguron inormata kthyese peumlr alternativat e gabuara dhe teuml sakteumln peumlr meumlnyreumln si ato kaneuml unksionuarbull Mund teuml shtojmeuml meuml shumeuml pyetje peumlr teuml mbuluar meuml shumeuml programbull Mund teuml mbulojmeuml meuml shumeuml nivele veumlshtireumlsiebull Zakonisht duan meuml pak koheuml peumlr peumlrgjigje nga nxeumlneumlsit
Mangeumlsi teuml pyetjeve me alternativabull Mund teuml perceptohet meuml e ndeumlrlikuarbull Nuk janeuml teuml peumlrshtatshme peumlr teuml matur qeumlndrimet ndaj teuml meumlsuarit pasi peumlrgjigja e veumlrteteuml mund teuml
gjendet lehteuml edhe indirekt edhe rasteumlsishtbull Nuk lejon teuml demonstrohen njohuri jashteuml opsioneve teuml dheumlnabull Keumlrkon koheuml peumlr teuml arritur neuml pyetje teuml cileumlsiseuml seuml larteuml teuml keumltij llojibull Favorizon parashikimin (marrjen mend) pasi gjithmoneuml njeuml eumlshteuml peumlrgjigje e veumlrteteumlbull Janeuml teuml mundshme peumlr keqinterpretim nga nxeumlneumlsit
56 Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar
Pyetjet E veumlrteteumlE gabuar peumlrdoren neuml meumlnyreuml tipike peumlr teuml matur ateumlsineuml e teuml dalluarit neumlse njeuml pohimeumlshteuml ose jo i veumlrteteuml Pyetjet janeuml zakonisht neuml njeuml ormeuml deklarative qeuml nxeumlneumlsi duhet teuml shprehet neumlse janeumlteuml veumlrteta apo teuml gabuara
Udheumlzime teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve ldquoE veumlrteteumlE gabuarrdquoShkruajeni pyetjen qeuml opsionet e peumlrgjigjes teuml jeneuml neuml peumlrputhje me logjikeumln e faliseuml Peumlr shembull neumlse doni teuml testoni ldquoshqiptiminrdquo nuk ka kuptim teuml peumlrdorni ormatin ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo siopsion teuml peumlrgjigjes e sakteumle pasakteuml do teuml ishte njeuml ormeuml meuml e peumlrshtatshme teuml shkruariPeumlrdorni ldquoe veumlrteteumle gabuarrdquo veteumlm peumlr teuml vlereumlsuar inormacionin qeuml eumlshteuml akt dhe jo objekt i debatit apogjykimit
Shembuj
I dobeumlt Njeuml paralelogram mund teuml jeteuml drejtkeumlndeumlsh V GI peumlrmireumlsuar Paralelogrami qeuml ka njeuml keumlnd teuml drejteuml eumlshteuml drejtkeumlndeumlsh V G
Shkruani fali qeuml janeuml ploteumlsisht teuml veumlrteta ose ploteumlsisht teuml gabuara MOS bashkoni inormacion teuml veumlrteteuml me teuml
gabuar neuml njeuml pyetje teuml vetme
I dobeumlt Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3 ose teuml numrave teuml tjereumlV G
I peumlrmireumlsuar Shprehja shkronjore 3a prodhon shumeumlfishat e numrit 3V G
Pohimet e gabuara duhet teuml jeneuml gabime teuml zakonshme Mos u mjatoni veteumlm duke vendosur NUKJO neuml njeuml
pohim peumlr ta beumlreuml ateuml teuml gabuar
Shembull
I rregullt Peumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml veumlrtetohet barazimi x n =(-x)n
3457
I gabuarPeumlr cileumln vlereuml teuml n-seuml NUK veumlrtetohet barazimi x n
= (ndash x) n
3457
- Shmangni faliteuml e gjataShembull
I dobeumlt Njeuml filxhan me ujeuml teuml nxehteuml me njeuml lugeuml brenda tij do teuml tohet meuml shpejt nga njeuml filxhan me teumlnjeumljteumln sasi uji teuml nxehteuml por qeuml nuk ka lugeuml si neuml rastin e pareuml
V G
I peumlrmireumlsuar Uji i nxehteuml neuml njeuml goteuml tohet meuml shpejt neumlse vendosim njeuml lugeuml neuml teuml V G
- Shmangni faleumlt dhe aktet e pakuptimta ose triviale
Shembull
I dobeumlt Energjia e ujit ormohet nga uji V GI peumlrmireumlsuar Energjia ujore eumlshteuml njeuml nga llojet kryesore teuml energjiseuml seuml pasteumlr V G
Shmangni faleuml teuml tilla si asnjeumlhereuml gjitheuml ccedildo dhe absolutisht qeuml janeuml tipike qeuml teuml keumlshillojneuml alternativeumlne gabuar
Shmangni peumlrdorimin e mbiemrave dhe ndajoljeve teuml paqarta teuml tilla si shpesh ndonjeumlhereuml rasteumlsisht peumlrteuml vetmin akt qeuml ato peuml rdoren neuml meumlnyra teuml ndryshme nga studenteuml teuml ndrysheumlm
57 Pyetjet me shoqeumlrimPyetjet me shoqeumlrim (kushkujt i peumlrket) ndeumlrtohen duke dheumlneuml njeuml listeuml faleumlsh stimuluese (mjedisepremisa) dhe njeuml bashkeumlsi tjeteumlr me peumlrgjigjet faleumlshprehje apo piktura
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1836
34 35
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
TABELA 12 Forma
PREMISA PEumlRGJIGJE
Premisa 1 Peumlrgjigjea
Premisa 2 Peumlrgjigje b
Premisa 3 Peumlrgjigje c
Premisa 4 Peumlrgjigje d
Peumlrgjigje e
Shembull 1Peumlr tabeleumln 12 meuml poshteuml gjeni kush nga kolona I i peumlrket kujt nga kolona II dhe lidhini me shigjeteuml
I peumlrmireumlsuarPeumlr ccedildo peumlrbeumlreumls neuml teuml majteuml neuml koloneumln I gjeni kushormuleuml i peumlrket nga kolona II dhe lidhini me shigjeteumlCcedildo ormuleuml peumlrdoreni veteumlm njeuml hereuml
Ujeuml bull H2SO
4
Kripeuml bull NH3
Amonjak bull Na Cl Acid sulurik bull H
2O
I dobeumltUjeuml bull Na Cl
Ka zbuluar Radiumin bull Curie
Kripeuml bull NH3
Viti i nisjes seuml luteumls II boteumlrore bull H2O
Amonjak bull 1939
Shembull 1- Pyetjet me shoqeumlrim
2 x ndash 1 = 0 Identitet
2a 2 + 3b Ekuacion
4a 3 Polinom
Monom
Si teuml peumlrmireumlsojmeuml pyetjen - Peumlrdorni ldquo material teuml njeumljteumlrdquo neuml teuml dy grupetbashkeumlsiteuml
58 Pyetje me prezantim vizivgrafk
RRITJATeuml rinjteuml rriten meuml shumeuml
Neuml vitin 1998 gjateumlsia mesatare e emrave dhe meshkujve teuml rinj neuml Holandeuml eumlshteuml paraqitur neuml keumlteuml grafik
GjateumlsiaGjateumlsia mesatare e teuml rinjve 1998
Gjateumlsia mesatare e teuml rejave 1998
Mosha
190
180
170
160
150
140
130
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
(cm)
Pyetja 1 Qeuml prej vitit 1980 gjateumlsia mesatare e emrave 20-vjeccedilare eumlshteuml rritur me 23 cm neuml 1706 cm Cila ka qeneumlgjateumlsia mesatare e njeuml 20-vjeccedilareje neuml vitin 1980
Peumlrgjigjja____________cm
Pyetja 2 Shpjegoni se si e tregon grafiku qeuml mesatarisht norma e rritjes peumlr vajzat ngadaleumlsohet pas mosheumls 12 vjeccedilare
Pyetja 3
Sipas keumltij grafiku mesatarisht gjateuml cileumls periudheuml neuml jeteumln e tyre janeuml emrat meuml teuml gjata sesa meshkujt e seumlnjeumljteumls mosheuml
59 Problemat reumlndeumlsia dhe metoda teuml zgjidhjes seuml tyreeoria dhe praktika sugjeron qeuml neuml zgjidhjen e problemave teuml menduarit eumlshteuml meuml i reumlndeumlsisheumlm senjohuriteuml Zgjidhja e problemeumls eumlshteuml njeuml prej kategorive meuml teuml larta teuml teuml menduarit qeuml meumlsuesit peumlrdorin menxeumlneumlsit trsquou meumlsojneuml si teuml mendojneuml kur veteumlm njohuriteuml nuk mjatojneuml peumlr zgjidhjen e problemeumls
Ccedilfareuml eumlshteuml zgjidhja e njeuml probleme
Neuml zgjidhjen e njeuml probleme nxeumlneumlsi peumlrmbledh gjitheuml sa ka meumlsuar meuml pareuml dhe i zbaton ato neuml situateumlne problemeumls qeuml eumlshteuml e re dhe e ndryshme nga ccedilareuml ai ka meumlsuar meuml pareuml
- Zgjidhja e njeuml probleme nuk eumlshteuml thjesht njeuml algoriteumlm Ekzistenca e njeuml problemi neumlnkupton se nxeumlneumlsi eumlshteuml peumlrballur me diccedilka qeuml nuk e njeh peumlr teuml cileumln nukmund teuml zbatohet thjesht njeuml model Njeuml problem nuk mund teuml konsiderohet meuml i tilleuml kur mund teumlzgjidhet lehteuml nga algoritme teuml meumlsuara meuml pareuml (Krulik and Rudnick -1980)- Zgjidhja e njeuml probleme lidh teorineuml me praktikeumlnNeuml meumlnyreuml specifike zgjidhja e njeuml probleme mundeumlson zbatimin e njohurive abstrakte teuml shkolleumls neumlpeumlrvoja konkrete teuml boteumls reale
- Zgjidhja e njeuml probleme na meumlson teuml jemi krijues Probleme teuml ndryshme teuml jeteumls reale keumlrkojneuml krijimtari Zgjidhja e problemave zhvillon te nxeumlneumlsitkapacitete krijuese
- Zgjidhja e problemeumls si njeuml varg instruksioneshEumlshteuml procesi i ndjekjes seuml njeuml radhe (vargu) instruksionesh (udheumlzimesh) qeuml nxeumlneumlsi peumlrdor neuml situata teumlndryshme jeteumlsore
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1936
36 37
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shembull Neuml njeuml darkeuml janeuml tuar 12 ccedilite ryeza e darkeumls eumlshteuml e ormuar nga Bashkimi i disa tryezave teumlvogla katrore qeuml ormojneuml njeuml tryezeuml teuml madhe teuml gjateuml Gjeni sa tavolina teuml vogla katrore duhen peumlr teuml ulurkeumlta 24 teuml tuar
Hapi I ndash teuml lexuarit e problemit Nxeumlneumlsi identifikon disa nga konceptet e dheumlna psh tavolina teuml vogla katrore 12 ccedilite bashkimi i disatryezave teuml vogla katrore tryezeuml e madhe e gjateuml 24 teuml tuar
Hapi II ndash keumlrkimi Nxeumlneumlsi keumlrkon teuml gjejeuml kush janeuml konceptet kryesore dhe si janeuml teuml lidhura me peumlrmbajtjen e problemeumlsNeuml njeuml areuml meumlnyre ai keumlrkon si ta kuptojeuml meuml thjesht problemeumln Neuml keumlteuml azeuml ai mund teuml vizatojeuml e dhenjeuml skiceumltabeleuml ku vendos neuml radhe njeuml tryezeuml dy tryeza tre e keumlshtu vazhdon
Hapi III ndash zgjedhja e njeuml strategjie
Nxeumlneumlsi nxjerr peumlrundime ose ngre hipoteza pas dy hapave meuml sipeumlr Neuml keumlteuml azeuml ai hamendeumlson osesupozon njeuml zgjidhje
Hapi IV ndash zgjidhja e problemeumls Pasi e ka zgjedhur metodeumln nxeumlneumlsi e zbaton ateuml neuml rastin e problemeumls Neuml shembullin toneuml ai do teumlvazhdojeuml sipas hapit III me skiceumln apo grafikun derisa teuml uleuml 24 teuml tuarit
Shembull Hapi II - KeumlrkimiVizaton njeuml skiceumldiagram me teuml dheumlnat e problemeumls
Beumln njeuml tabeleuml sheumlnon teuml dheumlnat dhe keumlrkon ose zbulon lidhjet e tyre
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 - - -
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 - - -
Rasti yneuml kur shtojmeuml njeuml tryezeuml numri i teuml tuarve qeuml ulen rritet me 2
Shembull Hapi III - Zgjedhja e njeuml strategjie
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 5 6 7
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16
Nxeumlneumlsi tenton teuml ngrejeuml njeuml hipotezeuml meqeuml modeli i krijuar eumlshteuml i veumlrteteuml ose unksionon peumlr 16 teuml tuar Nemund teuml vazhdojmeuml teuml shtojmeuml nga njeuml tavolineuml peumlr ccedildo ccedilit teuml tuarish qeuml kaneuml mbetur(16 + 8 = 24) Hipotezado teuml duhen 11 tryeza peumlr teuml ulur 24 teuml tuarit
Shembull Hapi IV - Zgjidhja e problemit
NUMRI I TAVOLINAVE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24
Hapi final prova dhe peumlrgjitheumlsimi
Nxeumlneumlsi veumlrteton peumlrgjigjen e tij dhe keumlrkon peumlr variacione teuml zgjidhjes seuml problemeumls Psh gjen njeuml ormuleuml t= (n ndash 2)2 ku kemi sheumlnuar t ndash numrin e tryezave dhe n ndash numrin e teuml tuarve Njeuml tjeteumlr psh mund teumlkeumlrkojeuml dhe gjejeuml njeuml ormuleuml qeuml lidh numrin e teuml tuarve neuml vareumlsi teuml tryezave n = 2t + 2 ose n = 2(t + 1)
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Peumlr disa objektiva meumlsimore testet qeuml peumlrmbajneuml pyetje me und teuml hapur janeuml meuml teuml vleshme se testet qeumlpeumlrmbajneuml veteumlm pyetje teuml mbyllura kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e veumlrteteuml kur nxeumlneumlsit vlereumlsohen peumlr shprehikompleksePyetjet me und teuml hapur u japin nxeumlneumlsve meuml shumeuml liri neuml ormulimin e peumlrgjigjeve teuml tyre duke u dheumlneumlmundeumlsi peumlr meuml shumeuml kreativitet
Mangeumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Janeuml teuml veumlshtira peumlr tu ormuluar sidomos neuml sensin qeuml nxeumlneumlsi ta kuptojeuml qarteumlsisht ccedilareuml lloj peumlrgjigjejeduhet teuml japeuml
Vlereumlsimi me pikeuml eumlshteuml i ndrysheumlm nga njeumlri vlereumlsues te tjetri Neuml akt ne synojmeuml qeuml sistemi i vlereumlsimitme pikeuml teuml jeteuml sa meuml i qeumlndruesheumlm Vlereumlsimi me pikeuml i peumlrgjigjeve merr meuml shumeuml koheuml
Peumlrveccedil rregullave teuml meumlsipeumlrme peumlr teuml gjitha ormat e pyetjeve ka edhe rregulla teuml tjera qeuml meumlsuesit especialisteumlt i njohin Ne kemi synuar teuml paraqesim disa prej tyre dhe mundeumlsisht ato meuml kryesoret Zbatimi irregullave teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve eumlshteuml njeuml garanci shumeuml e mireuml peumlr teuml prodhuar pyetje cileumlsore
Hartimi i pyetjeve sipas standardeve meuml teuml mira teuml peumlrshkruara dhe kombinimi i tyre sipas rubrikave teumlpeumlrshkuara neuml pjeseumlt e tjera teuml materialit na garanton ndeumlrtimin e njeuml testi peumlrmbledheumls me standarde teuml larta
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2036
38 39
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
6 ANALIZEuml TESTIPYETJESH
61 Analiza e pyetjeve Analiza e pyetjeve ngeumlrthen neuml vete vlereumlsimin sasior teuml pyetjeve sipas shkalleumls (pikeumlt e fituara) Qeumlllimi eumlshteumlpeumlr teuml marreuml meuml shumeuml inormacion mbi ccedildo pyetje peumlr teuml peumlrcaktuar mbajtjen shirjen apo rishikimin e tyreDy tregues teuml reumlndeumlsisheumlm peumlr analizimin e pye tjeve janeuml
A Veumlshtireumlsia e pyetjesB Diskriminimi i pyetjes
Vlereumlsimet tjera qeuml peumlrdoren peumlr analizeuml teuml pyetjeve janeuml
A Teuml hamendeumlsuarit - neumlse studenteumlt lehteuml mund teuml keneuml peumlrjashtuar njeuml ose meuml shumeuml alternativa ateumlhereumlshansi i teuml hamendeumlsuarit eumlshteuml rritur duke zvogeumlluar vlereumln e diskriminimit teuml asaj pyetje
B Pyetjet paragjykuese - pyetjet peumlr teuml cilat personat me zoteumlsi teuml barabarteuml nga grupe teuml ndryshmekulturore kaneuml probabilitete teuml ndryshme teuml suksesit Dallimet neuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes vlereumln ediskriminimit etj ccedilojneuml neuml modele teuml ndryshme peumlr teuml reflektuar Dierencimi mund teuml tregojeuml sepyetjet e testimit nuk janeuml duke matur teuml njeumljtin ormim peumlr secilin grup
C Pyetjet jashteuml programit - keumlto lloj pyetjesh mund teuml konstatohen kur nuk kaneuml marreuml peumlrgjigje nganxeumlneumlsit e avancuar Neuml keumlteuml rast pyetja duhet analizuar neumlse ka qeneuml e lehteuml ose jashteuml programit Kurpyetja eumlshteuml e lehteuml nxeumlneumlsi i avancuar shaq meuml shumeuml hezitim peumlr trsquou peumlrgjigjur duke menduar se pyetjamund teuml keteuml probleme Rasti i mbetur kur pyetja eumlshteuml brenda intervalit teuml veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml qeuml ajo teuml jeteuml jashteuml programit ose neuml zoneuml teuml pareumlndeumlsishme teuml tij Shmangia e keumltyre lloj pyetjesh mundeumlsohetnga beumlrja sa meuml mireuml e tabeleumls seuml peumlrmbajtjes seuml testit
Pyetjet paragjykuese ndash udheumlzime5
bull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime apo pyetje qeuml nxisin stereotipatbull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime qeuml mund teuml ndikojneuml neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml neuml perormanceumln e individeumlve
ose grupeve teuml nxeumlneumlsvebull Shmangni gjuheumln qeuml eumlshteuml tepeumlr konuze ose komplekse dhe ccedilon neuml vlereumlsime teuml padobishmebull Shmangni temat e vlereumlsimit qeuml mund teuml shqeteumlsojneuml ose teuml jeneuml shumeuml teuml ndjeshme peumlr nxeumlneumlsit neumlse
nuk ka njeuml keumlrkeseuml detyruese peumlr teuml vlereumlsuar keumlto temabull Minimizoni teuml gjitheuml aktoreumlt e pareumlndeumlsisheumlm qeuml mund teuml ndikojneuml neuml gjykimin dhe rezultatin e perormanceumls
seuml nxeumlneumlsve sibull Faktoreumlt stilistik teuml tilleuml si shkrimi i doreumls falori i peumlrdorur ose struktura e falive kur qeumlllimi i njeuml
vlereumlsimi teuml shkruar eumlshteuml teuml vlereumlsojeuml veteumlm peumlrmbajtjen dhe teuml menduaritbull Paragjykimi i meumlsuesit qeuml mund teuml rezultojeuml neuml njeuml tendenceuml teuml peumlrgjithshme peumlr teuml qeneuml shumeuml bujar
ose shumeuml i ashpeumlr dhebull Eekti ku njeuml peumlrshtypje e peumlrgjithshme ose vlereumlsim i meumlparsheumlm ndikon vlereumlsimin e tanisheumlm
5 httpwwwjcseeorgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
Rishikim Testi
bull Vlereumlsimi i aneumlve teuml orta dhe teuml dobeumlta teuml pyetjevebull Ndryshimet neuml bazeuml teuml analizave teuml rezultatevebull Rishikoni qeumlllimet e testit peumlr teuml zbatuar ccedildo ndryshim
62 Analiza e shpeshteumlsiseuml
Analiza e shpeshteumlsiseuml mat numrin e hereumlve qeuml zgjidhet secila alternativeuml nga nxeumlneumlsit Neumlse alternativa teumlcaktuara zgjidhen pak ato mund teuml jeneuml teuml paeektshme dhe duhet teuml mendoni trsquoi zeumlvendeumlsoni me alternativameuml konkuruese
63 Veumlshtireumlsia e pyetjesVeumlshtireumlsia e njeuml pyetjeje matet duke pjeseumltuar numrin e peumlrgjigjeve teuml sakta me numrin total teuml peumlrgjigjeveVeumlshtireumlsia shkon nga 0 neuml 1 (0 shumeuml e veumlshtireuml me asnjeuml nxeumlneumls qeuml teuml jeteuml peumlrgjigjur sakteuml dhe 1 qeumlneumlnkupton qeuml teuml gjitheuml pjeseumlmarreumlsit neuml test janeuml peumlrgjigjur sakteuml)
V = RN
V = VeumlshtireumlsiR = numri i nxeumlneumlsve qeuml kaneuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakta teuml pyetjesN = numri i peumlrgjithsheumlm i nxeumlneumlsve
Rekomandime peumlr variacionet e vlerave V Rekomandime peumlr vlerat e pranueshme teuml V Disa shembuj teumlvlerave teuml pranueshme peumlr V teuml hasura neuml literature janeuml 02 neuml 09 04 neuml 085 dhe 03 neuml 07Ne rekomandojmeuml intervalin 025 neuml 075 qeuml peumlrdoret edhe neuml Shqipeumlri Pyetja me vlereuml V neuml intervalin0-025 do teuml thoteuml se eumlshteuml meuml e veumlshtireuml se duhet Pyetja me vlereuml V neuml intervalin 075-100 do teuml thoteuml seeumlshteuml meuml e lehteuml se duhet
Shembull Le teuml konsiderojmeuml se jepen dy pyetje me alternativa ku peumlr secileumln duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen esakteuml ndeumlrmjet kateumlr mundeumlsive (A B C dhe D) Neuml tabeleumln 9 tregohet sa student zgjedhin peumlrkateumlsisht secileumlnprej alternativave (peumlr Pyetjen 1 dhe 2)
Veumlshtireumlsia e pyetjes
PYETJA A B C D
1 0 3 24 32 12 13 3 2
tregon peumlrgjigjen e sakteuml
Peumlr Pyetjen 1 ne veumlrejmeuml qeuml A nuk eumlshteuml njeuml alternativeuml e mireumlmdashasnjeumlri nga nxeumlneumlsit nuk e ka zgjedhur sipeumlrgjigje Ne gjithashtu mund teuml njehsojmeuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml kaneumlzgjedhur peumlrgjigjen e sakteuml (24) me numrin total teuml nxeumlneumlsve (30)Duke peumlrdorur keumlteuml ormuleuml veumlshtireumlsia e Pyetjes 1 eumlshteuml 2430 ose 08
Njeuml rregull i peumlrgjithsheumlm eumlshteuml qeuml neumlse vlera peumlr veumlshtireumlsineuml e pyetjes eumlshteuml meuml e madhe se 075 ajo eumlshteumlnjeuml pyetje e lehteuml Neumlse vlera e veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml meuml e vogeumll se 025 ajo eumlshteuml njeuml pyetje e veumlshtireuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2136
40 41
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Duke pasur parasysh keumlto parametra kjo pyetje do teuml mund teuml konsi derohet mesatarisht e lehteuml - shumica(80) e nxeumlneumlsve janeuml peumlrgjigjur korrekt
Pyetja 2 eumlshteuml shumeuml meuml e veumlshtireuml (1230 = 040) Neuml teuml veumlrteteuml neuml Pyetjen 2 meuml shumeuml nxeumlneumls zgjedhinpeumlrgjigjen (B) krahasuar me ata qeuml zgjedhin peumlrgjigjen (A) Kjo pyetje duhet analizuar me kujdes peumlr teumlsiguruar qeuml B eumlshteuml njeuml alternativeuml e duhur (e peumlrshtatshme)
64 Diskriminimi i pyetjesNjeuml tjeteumlr matje Koeficienti i Diskriminimit ka teuml beumljeuml me sa dierencon njeuml vlereumlsim ndeumlrmjet pikeumlve teumllarta dhe teuml uleumlta Me faleuml teuml tjera ju duhet teuml beumlni teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit me arritje teuml larta duhet teuml keneumlzgjedhur alternativeumln e sakteuml neuml njeuml pyetje meuml shumeuml hereuml sa e kaneuml zgjedhur ateuml te grupi i nxeumlneumlsve mearritje meuml teuml uleumlta
Neumlse arrijmeuml keumlteuml themi se kemi njeuml diskriminim pozitiv (ndeumlrmjet 0 dhe 1) Kjo do teuml thoteuml se nxeumlneumlsit qeumlkaneuml marreuml meuml shumeuml pikeuml neuml peumlrundim teuml testit zgjedhin alternativeumln e sakteuml peumlr njeuml pyetje teuml caktuar meumlshumeuml hereuml se e zgjedhin ateuml nga grupi i nxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta Neumlse ju gjeni qeuml grupi inxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta janeuml peumlrgjigjur sakteuml meuml shumeuml hereuml ateumlhereuml pyetja ka koeficientnegativ teuml diskriminimit (ndeumlrmjet -1 dhe 0)
D = (H-L)ND = diskriminimiH = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e sipeumlrme (gjysma qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml) e pikeumlve teuml testitL = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e nxeumlneumlsve qeuml ka fituar meuml pak pikeuml neuml testN = numri i nxeumlneumlsve teuml njeuml neumlngrupi
Shembull Neuml tabeleumln 9 tregohen rezultatet e 10 pye tjeve nxeumlneumlsve teuml njeuml testi Vini re qeuml nxeumlneumlsit janeumlrenditur duke vendosur neuml krye ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml
Diskriminimi i pyetjes
NXEumlNEumlS TOTALPIKEuml ()
PYETJET
1 2 3
Nxeumlneumls 1 93 1 0 1
Nxeumlneumls 2 90 1 0 1
Nxeumlneumls 3 82 0 0 1
Nxeumlneumls 4 80 1 0 1
Nxeumlneumls 5 70 1 0 1
Nxeumlneumls 6 60 1 0 0
Nxeumlneumls 7 60 1 0 1
Nxeumlneumls 8 50 1 1 0
Nxeumlneumls 9 44 1 1 0
Nxeumlneumls 10 40 0 1 0
ldquo1ldquo tregon qeuml peumlrgjigja eumlshteuml e sakteuml bdquo0ldquo tregon peumlrgjigje teuml pasakteuml
Ndiqni hapat e meumlposhteumlm peumlr teuml peumlrcaktuar Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml dhe Koeficientin e Diskriminimit1 Pasi trsquoi keni renditur nxeumlneumlsit duke vendosur meuml lart ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml numeumlroni sa nga
ata janeuml neuml grupin e pikeumlve meuml teuml larta dhe sa nga grupi i pikeumlve teuml uleumlta qeuml i janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjesPeumlr pyetjen 1 janeuml 4 nxeumlneumls neuml gjysmeumln e sipeumlrme qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml peumlr pyetjen dhe 4 nxeumlneumls neumlgjysmeumln e poshtme
2 Peumlrcaktoni Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml metotalin e numrit teuml nxeumlneumlsve Peumlr Pyetjen 1 ky do teuml jeteuml 810 ose V(p)=080
3 Peumlrcaktoni koeficientin e diskriminimit duke zbritur nga numri i nxeumlneumlsve qeuml i janeuml peumlrgjigjur pyetjes sakteuml neumlgrupin e pikeumlve teuml larta numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjes neuml grupin e pikeumlve teuml uleumlt Pastajrezultatin e pjeseumltoni me numrin e nxeumlneumlsve teuml ccedildo grupi (qeuml neuml rastin toneuml janeuml 5 neuml ccedildo grup)
Peumlr pyetjen 1 kjo do teuml thoteuml qeuml duhet teuml zbritni 4 nga 4 ta pjeseumltoni me 5 dhe rezultati peumlr Koe eDiskriminimit del 0
Peumlrgjigjet peumlr Pyetjet 1 ndash 3
PYETJA SAKTEuml (GRUPI I S IPEumlRM) SAKTEuml (GRUPI I ULEumlT) VEumlSHT IREumlSIA V(P) D ISKRIMINIMI (D)
Pyetja 1 4 4 080 0
Pyetja 2 0 3 030 -06
Pyetja 3 5 1 060 08
ani qeuml kemi tabeleumln e ploteumlsuar ccedilareuml neumlnkupton Ne veumlrejmeuml se Pyetja 2 ka njeuml koeficient veumlshtireumlsie 030(do teuml thoteuml shumeuml e veumlshtireuml) dhe peumlr meuml tepeumlr ka koeficientin e diskriminimit negativ -06 (do teuml thoteumlse nxeumlneumlsit me arritje meuml teuml uleumlta kaneuml qeneuml meuml teuml prirur peumlr teuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakteuml) Kjo pyetje duhetanalizuar me kujdes dhe ndoshta duhet ndryshuar ose hequr Pyetja meuml e mireuml nga teuml gjitha paraqitet Pyetja3 e cila ka njeuml nivel teuml keumlnaqsheumlm veumlshtireumlsie (060) dhe diskriminon jashteumlzakonisht mireuml (080)Sa nga pyetjet kaneuml veumlshtireumlsi mesatare Keumlto janeuml meuml teuml mirat sepse ato sigurojneuml mundeumlsineuml meuml teuml mireuml peumlrteuml diskriminuar (peumlr ta veumlrejtur keumlteuml shihni koeficientet e diskriminimit maksimal teuml tyre neuml radheumln e pareumlteuml titujve) Pyetjet teuml cilave shumica e nxeumlneumlsve u peumlrgjigjet mireuml ose shumica u peumlrgjigjet gabim thjesht nukmund teuml diskriminojneuml shumeumlProva meuml e reumlndeumlsishme peumlr diskriminimin e njeuml pyetje eumlshteuml ta krahasojmeuml ateuml me maksimumin e mundsheumlmSa mireuml diskriminon secila pyetje lidhur me maksimumin e mundsheumlm
Meuml poshteuml jepet njeuml rregull i peumlraeumlrtbull Diskriminimi eumlshteuml praneuml maksimumit teuml mundsheumlm = pyetje shumeuml
diskriminuesebull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa gjysma e maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje me diskriminim teuml keumlnaqsheumlmbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa ccedilereku i maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje e dobeumltbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlr zero = pyetje qeuml nuk diskriminonbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml negativ = pyetje e keqe (hiqeni neumlse
eumlshteuml meuml e vogeumll se -01)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2236
42 43
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 1 ndash MODELE TESTE PEumlRVLEREumlSIM PEumlRMBLEDHEumlSLeumlnda MatematikeumlTabela e specifkimeve teuml testit matematikeuml - Klasa 6-9
Matematikeuml - Fushat Peumlrmbajtjet Njohje Teuml kuptuarit Zbatim Anali zeuml Sintez euml Vlereumlsim Shuma
Numri22
Shprehje numerike 9c(1) 1(1) 2(2)
Numrat e ploteuml 11(2) 1(2)
Tyesat 2(1) 1(1)
Fuqiteuml 6(2) 4(1) 2(3)Krahasimi i numraveme paraqitje teumlndryshme
8(3) 1(3)
Algjebra dheFunksioni
32
Rreumlnja e ekuacionit 3(1) 1(1)
Vlera teuml unksioneve 7(3) 1(3)
Tjeshtimi ishprehjeve shkronjore 9a(2) 9b(2) 16(3) 3(7)
Sistemet e dyekuacioneve
20a(2) 1(2)
Grafiku i unksionevey= kx + a
Inekuac teuml uq seuml pareumlme njeuml ndrysh
18(3) 1(3)
Gjeometriadhe matjet
32
Kthimi i njeumlvlersheumlmneuml njeumlsi matje teuml tjera
5(1) 1(1)
Simetria 10(2) 1(2)
Ngjashmeumlria etrekeumlndeumlshave
12(1) 15(2) 2(3)
Gjetja e elementeveneuml trekeumlndeumlshinkeumlnddrejteuml
17(2) 12(2) 2(4)
Rrethi dhe tangjenca 19(4) 1(4)
Drejteumlzat neuml planinkoordinativ
20b(2) 1(2)
Mbledhja orgdhe peumlrpunimi
i teuml dheumlnave14
Mesatarja 14a(1) 14b(2) 2(3)
Leximi i teuml dheumlnave 13a(2) 13b(2) 2(4)
Totali 2(4) 6(11) 10(15) 3(8) 4(8) 1(4) 26 (50pikeuml)
TESTVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt - Klasa 6-9
Leumlnda Matematikeuml
Udheumlzime peumlr nxeumlneumlsin
esti neuml total ka 20 pyetje (26 keumlrkesa) Peseuml pyetjet e para janeuml pyetjet me alternativa dhe vlereumlsohen menga 1 pikeuml Pjesa tjeteumlr janeuml pyetjet me ploteumlsim me zgjidhje etj Pikeumlt peumlr secileumln keumlrkeseuml teuml pyetjeve janeumldheumlneuml peumlrbri tyreKoha peumlr zhvillimin e testit eumlshteuml 2 oreuml
Peumlr peumlrdorim nga komisioni i vlereumlsimit
Keumlrkesa 1 2 3 4 5 6 7 8 9a
Pikeuml
Keumlrkesa 9b 9c 10a 10b 11 12 13a 13b 14a
Pikeuml
Keumlrkesa 14b 15 16 17 18 19 20a 20b
Pikeuml
otali i pikeumlve KOMISIONI I VLEREumlSIMIT
NotaNiveli
Detyra 1 1 + 2(17 ndash 12) = 1 pikeuml A) 0B) 1
C)
D) 2
Detyra 2 Ccedil lsquopjeseuml e drejtkeumlndeumlshit eumlshteuml e ngjyrosur 1 pikeuml
A)
B)
C)
D)
Detyra 3 Zgjidhja e ekuacionit 3 ndash 2 x = x eumlshteuml 1 pikeuml
A) x = ndash 1B) x = 0
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2336
44 45
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C) x = 1D) x = 2
Detyra 4 42ndash2 middot 23 = 1 pikeuml A) 2ndash6
B) 2ndash5
C) 2D) 22
Detyra 5 Neumlse 1200 metra i peumlrshkoni neuml 12 minuta gjeni shpejteumlsineuml tuaj neuml kilometeumlr peumlr oreuml A) 4 kmoreuml 1 pikeumlB) 6 kmoreumlC) 8 kmoreumlD) 10 kmoreuml
Detyra 6 Ploteumlsoni barazimin(p+2)middot(p+2)middot_____middot 32middot____ = (p+2)3middot(32)2 2 pikeuml
Detyra 7 Ploteumlsoni tabeleumln me vlerat qeuml merr unksioni peumlr vlerat e dheumlna teuml x-it3 pikeuml
Detyra 8 Renditni numrat nga meuml i vogli te meuml i madhi 3 14 03 33 3 pikeuml
Detyra 9 Paraqitni meuml thjeshteuml shprehjet
a) k 2 - 2k + 5k 2 + 6k = 2 pikeuml
b) 14 - 8middot = 2 pikeuml
c) 002 middot 103 1 pikeuml
Detyra 10 Segmenti AD eumlshteuml ndareuml neuml tre pje seuml teuml barabarta
2 pikeumlPloteumlsoni kutizat
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
Detyra 11 Festivali i zeumlrave teuml rinj u hap diteumln e enjte dhe u ndoq nga 345 spektatoreuml Numri ispektatoreumlve dyfishohej ccedildo diteuml Sa spektatoreuml e ndoqeumln estivalin neuml nateumln finale qeuml u mbajt diteumln ediel
2 pikeuml
Detyra 12 Neuml trekeumlndeumlshin keumlnddrejteuml ABC keumlndi A eumlshteuml 30ordm DE = 1cm dhe AD=DC Gjeni gjateumlsiteumle brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit ABC
3 pikeuml
Detyra 13 Neuml grafik paraqitet numri i nxeumlneumlsve djem dhe vajza qeuml peumllqejneuml meuml shumeuml rutat oseeumlmbeumllsirata) Sa peumlrqind e tyre peumllqejneuml rutat 2 pikeuml
b) Zgjedhim rasteumlsisht njeuml nxeumlneumls Gjeni probabilitetin qeuml i zgjedhuri teuml jeteuml djaleuml 2 pikeuml
150
Fruta
Embelsira
D jem Vajza
100
50
0
Detyra 14 Jepet bashkeumlsia - 9 - 8 - 3 0 7 10a) Gjeni mesataren 1 pikeumlZgjidhen tre numra teuml ndrysheumlm a b dhe c Gjeni vlereumln meuml teuml madhe teuml mundshmeteuml prodhimit a middot b ndash c 2 pikeuml
Detyra 15 Jepet paralelogrami ABCD me sipeumlraqe 15 cm2 dhe brinjeuml aneumlsore AD = 3cmDiagonalja DB eumlshteuml pingule AD Gjeni perimetrin e paralelogramit 2 pikeuml
Detyra 16 Tjeshtoni 3 pikeuml
Detyra 17 Jepet trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml dybrinjeumlnjeumlsheumlm ABC me hipotenuzeuml BC =8cmGjeni gjateumlsiteuml e kateteve teuml trekeumlndeumlshit 2 pikeumlDetyra 18 Peumlr ccedillsquovlera teuml x - it nga R vlera e shprehjes eumlshteuml meuml e madhe se vlera e shprehjes x ndash1
3 pikeuml
Detyra 19 S1 dhe S
2 janeuml dy gjysmeumlrratheuml me rreze 1 njeumlsi dhe tangjenteuml si neuml figureuml Drejteumlza d eumlshteuml
tangjente me rrethin S2 neuml pikeumln B Gjeni sipeumlraqen e pjeseumls seuml ngjyrosur
4 pikeuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2436
46 47
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
S1 S2
A B
d
Detyra 20 Drejteumlzat e dheumlna neuml planin koordinativ priten neuml pikeumln Pa) Gjeni koordinatat e pikave P dhe Q 2 pikeumlb) Gjeni sipeumlraqen e trekeumlndeumlshit OPQ 2 pikeuml
y = x
y
y = 2 - x
P
Q0 x
62 Kthimi i pikeumlve neuml nota dhe nivele
Intervalet e pikeumlve Nota Niveli
41-50 Nota 5 A
31-40 Nota 4 B
21-30 Nota 3 C
11-20 Nota 2 D
00-10 Nota 1
TEST - Dituri natyreVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr gjysmeumlvjetorin e pareuml (shtator ndashdhjetor)
Detyra 1 Leumlnda nga e cila janeuml peumlrbeumlreuml keumlta trupa eumlshteuml1 pikeuml
A druriB qelqiC metaliD letra
Detyra 2 Njeumlsia bazeuml peumlr matjen e gjateumlsiseuml eumlshteuml1 pikeuml
A litriB metriC gradeumlD kilogrami
Detyra 3 Uji vlon neuml temperatureumln 1 pikeuml A 0oCB 50oCC 90oCD 100oC
Detyra 4 emperatura e ajrit qeuml tregon termometri neuml figureumln e meumlposhtme eumlshteuml
1 pikeuml A 38oCB 39oCC 40oCD 41oC
Detyra 5 Shkruani dy veti teuml leumlngjeve 2 pikeumla)___________________________________________________________b)___________________________________________________________
Detyra 6 Ploteumlsoni faliteuml5 pikeuml
a) Gjateumlsiteuml e objekteve i matim me _______________ b) Hapeumlsira qeuml zeuml njeuml trup quhet ___________________ c) Procesi qeuml shkakton largimin e ujit nga toka quhet ____________________ d) Leumlngjet marrin _____________________ e eneumls ku ndodhen e) Njeumlsiteuml themelore teuml matjes janeuml ___________________ neuml teuml gjitheuml boteumln
Detyra 7 Shkruani cileumlsiteuml e peumlrbashkeumlta teuml keumltyre trupave 3 pikeuml molleuml ccedilokollateuml karamele _______________________________ tavolineuml karrige tabeleuml __________________________________ top glob portokall __________________________________
Detyra 8 Shkruani disa veprime qeuml duhet teuml beumljneuml njereumlzit peumlr teuml patur njeuml mjedis teuml pasteumlr4 pikeuml
a) _____________________________________________________________________b) _____________________________________________________________________c) _____________________________________________________________________d) _____________________________________________________________________
Detyra 9 Ploteumlsoni faliteuml2 pikeuml
a) Neumln veprimin e njeuml orce trupat _______________b) Neuml sipeumlraqe teuml leumlmuara leumlvizja eumlshteuml _______________ se neuml sipeumlraqe teuml ashpra
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1836
34 35
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
TABELA 12 Forma
PREMISA PEumlRGJIGJE
Premisa 1 Peumlrgjigjea
Premisa 2 Peumlrgjigje b
Premisa 3 Peumlrgjigje c
Premisa 4 Peumlrgjigje d
Peumlrgjigje e
Shembull 1Peumlr tabeleumln 12 meuml poshteuml gjeni kush nga kolona I i peumlrket kujt nga kolona II dhe lidhini me shigjeteuml
I peumlrmireumlsuarPeumlr ccedildo peumlrbeumlreumls neuml teuml majteuml neuml koloneumln I gjeni kushormuleuml i peumlrket nga kolona II dhe lidhini me shigjeteumlCcedildo ormuleuml peumlrdoreni veteumlm njeuml hereuml
Ujeuml bull H2SO
4
Kripeuml bull NH3
Amonjak bull Na Cl Acid sulurik bull H
2O
I dobeumltUjeuml bull Na Cl
Ka zbuluar Radiumin bull Curie
Kripeuml bull NH3
Viti i nisjes seuml luteumls II boteumlrore bull H2O
Amonjak bull 1939
Shembull 1- Pyetjet me shoqeumlrim
2 x ndash 1 = 0 Identitet
2a 2 + 3b Ekuacion
4a 3 Polinom
Monom
Si teuml peumlrmireumlsojmeuml pyetjen - Peumlrdorni ldquo material teuml njeumljteumlrdquo neuml teuml dy grupetbashkeumlsiteuml
58 Pyetje me prezantim vizivgrafk
RRITJATeuml rinjteuml rriten meuml shumeuml
Neuml vitin 1998 gjateumlsia mesatare e emrave dhe meshkujve teuml rinj neuml Holandeuml eumlshteuml paraqitur neuml keumlteuml grafik
GjateumlsiaGjateumlsia mesatare e teuml rinjve 1998
Gjateumlsia mesatare e teuml rejave 1998
Mosha
190
180
170
160
150
140
130
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
(cm)
Pyetja 1 Qeuml prej vitit 1980 gjateumlsia mesatare e emrave 20-vjeccedilare eumlshteuml rritur me 23 cm neuml 1706 cm Cila ka qeneumlgjateumlsia mesatare e njeuml 20-vjeccedilareje neuml vitin 1980
Peumlrgjigjja____________cm
Pyetja 2 Shpjegoni se si e tregon grafiku qeuml mesatarisht norma e rritjes peumlr vajzat ngadaleumlsohet pas mosheumls 12 vjeccedilare
Pyetja 3
Sipas keumltij grafiku mesatarisht gjateuml cileumls periudheuml neuml jeteumln e tyre janeuml emrat meuml teuml gjata sesa meshkujt e seumlnjeumljteumls mosheuml
59 Problemat reumlndeumlsia dhe metoda teuml zgjidhjes seuml tyreeoria dhe praktika sugjeron qeuml neuml zgjidhjen e problemave teuml menduarit eumlshteuml meuml i reumlndeumlsisheumlm senjohuriteuml Zgjidhja e problemeumls eumlshteuml njeuml prej kategorive meuml teuml larta teuml teuml menduarit qeuml meumlsuesit peumlrdorin menxeumlneumlsit trsquou meumlsojneuml si teuml mendojneuml kur veteumlm njohuriteuml nuk mjatojneuml peumlr zgjidhjen e problemeumls
Ccedilfareuml eumlshteuml zgjidhja e njeuml probleme
Neuml zgjidhjen e njeuml probleme nxeumlneumlsi peumlrmbledh gjitheuml sa ka meumlsuar meuml pareuml dhe i zbaton ato neuml situateumlne problemeumls qeuml eumlshteuml e re dhe e ndryshme nga ccedilareuml ai ka meumlsuar meuml pareuml
- Zgjidhja e njeuml probleme nuk eumlshteuml thjesht njeuml algoriteumlm Ekzistenca e njeuml problemi neumlnkupton se nxeumlneumlsi eumlshteuml peumlrballur me diccedilka qeuml nuk e njeh peumlr teuml cileumln nukmund teuml zbatohet thjesht njeuml model Njeuml problem nuk mund teuml konsiderohet meuml i tilleuml kur mund teumlzgjidhet lehteuml nga algoritme teuml meumlsuara meuml pareuml (Krulik and Rudnick -1980)- Zgjidhja e njeuml probleme lidh teorineuml me praktikeumlnNeuml meumlnyreuml specifike zgjidhja e njeuml probleme mundeumlson zbatimin e njohurive abstrakte teuml shkolleumls neumlpeumlrvoja konkrete teuml boteumls reale
- Zgjidhja e njeuml probleme na meumlson teuml jemi krijues Probleme teuml ndryshme teuml jeteumls reale keumlrkojneuml krijimtari Zgjidhja e problemave zhvillon te nxeumlneumlsitkapacitete krijuese
- Zgjidhja e problemeumls si njeuml varg instruksioneshEumlshteuml procesi i ndjekjes seuml njeuml radhe (vargu) instruksionesh (udheumlzimesh) qeuml nxeumlneumlsi peumlrdor neuml situata teumlndryshme jeteumlsore
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1936
36 37
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shembull Neuml njeuml darkeuml janeuml tuar 12 ccedilite ryeza e darkeumls eumlshteuml e ormuar nga Bashkimi i disa tryezave teumlvogla katrore qeuml ormojneuml njeuml tryezeuml teuml madhe teuml gjateuml Gjeni sa tavolina teuml vogla katrore duhen peumlr teuml ulurkeumlta 24 teuml tuar
Hapi I ndash teuml lexuarit e problemit Nxeumlneumlsi identifikon disa nga konceptet e dheumlna psh tavolina teuml vogla katrore 12 ccedilite bashkimi i disatryezave teuml vogla katrore tryezeuml e madhe e gjateuml 24 teuml tuar
Hapi II ndash keumlrkimi Nxeumlneumlsi keumlrkon teuml gjejeuml kush janeuml konceptet kryesore dhe si janeuml teuml lidhura me peumlrmbajtjen e problemeumlsNeuml njeuml areuml meumlnyre ai keumlrkon si ta kuptojeuml meuml thjesht problemeumln Neuml keumlteuml azeuml ai mund teuml vizatojeuml e dhenjeuml skiceumltabeleuml ku vendos neuml radhe njeuml tryezeuml dy tryeza tre e keumlshtu vazhdon
Hapi III ndash zgjedhja e njeuml strategjie
Nxeumlneumlsi nxjerr peumlrundime ose ngre hipoteza pas dy hapave meuml sipeumlr Neuml keumlteuml azeuml ai hamendeumlson osesupozon njeuml zgjidhje
Hapi IV ndash zgjidhja e problemeumls Pasi e ka zgjedhur metodeumln nxeumlneumlsi e zbaton ateuml neuml rastin e problemeumls Neuml shembullin toneuml ai do teumlvazhdojeuml sipas hapit III me skiceumln apo grafikun derisa teuml uleuml 24 teuml tuarit
Shembull Hapi II - KeumlrkimiVizaton njeuml skiceumldiagram me teuml dheumlnat e problemeumls
Beumln njeuml tabeleuml sheumlnon teuml dheumlnat dhe keumlrkon ose zbulon lidhjet e tyre
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 - - -
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 - - -
Rasti yneuml kur shtojmeuml njeuml tryezeuml numri i teuml tuarve qeuml ulen rritet me 2
Shembull Hapi III - Zgjedhja e njeuml strategjie
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 5 6 7
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16
Nxeumlneumlsi tenton teuml ngrejeuml njeuml hipotezeuml meqeuml modeli i krijuar eumlshteuml i veumlrteteuml ose unksionon peumlr 16 teuml tuar Nemund teuml vazhdojmeuml teuml shtojmeuml nga njeuml tavolineuml peumlr ccedildo ccedilit teuml tuarish qeuml kaneuml mbetur(16 + 8 = 24) Hipotezado teuml duhen 11 tryeza peumlr teuml ulur 24 teuml tuarit
Shembull Hapi IV - Zgjidhja e problemit
NUMRI I TAVOLINAVE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24
Hapi final prova dhe peumlrgjitheumlsimi
Nxeumlneumlsi veumlrteton peumlrgjigjen e tij dhe keumlrkon peumlr variacione teuml zgjidhjes seuml problemeumls Psh gjen njeuml ormuleuml t= (n ndash 2)2 ku kemi sheumlnuar t ndash numrin e tryezave dhe n ndash numrin e teuml tuarve Njeuml tjeteumlr psh mund teumlkeumlrkojeuml dhe gjejeuml njeuml ormuleuml qeuml lidh numrin e teuml tuarve neuml vareumlsi teuml tryezave n = 2t + 2 ose n = 2(t + 1)
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Peumlr disa objektiva meumlsimore testet qeuml peumlrmbajneuml pyetje me und teuml hapur janeuml meuml teuml vleshme se testet qeumlpeumlrmbajneuml veteumlm pyetje teuml mbyllura kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e veumlrteteuml kur nxeumlneumlsit vlereumlsohen peumlr shprehikompleksePyetjet me und teuml hapur u japin nxeumlneumlsve meuml shumeuml liri neuml ormulimin e peumlrgjigjeve teuml tyre duke u dheumlneumlmundeumlsi peumlr meuml shumeuml kreativitet
Mangeumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Janeuml teuml veumlshtira peumlr tu ormuluar sidomos neuml sensin qeuml nxeumlneumlsi ta kuptojeuml qarteumlsisht ccedilareuml lloj peumlrgjigjejeduhet teuml japeuml
Vlereumlsimi me pikeuml eumlshteuml i ndrysheumlm nga njeumlri vlereumlsues te tjetri Neuml akt ne synojmeuml qeuml sistemi i vlereumlsimitme pikeuml teuml jeteuml sa meuml i qeumlndruesheumlm Vlereumlsimi me pikeuml i peumlrgjigjeve merr meuml shumeuml koheuml
Peumlrveccedil rregullave teuml meumlsipeumlrme peumlr teuml gjitha ormat e pyetjeve ka edhe rregulla teuml tjera qeuml meumlsuesit especialisteumlt i njohin Ne kemi synuar teuml paraqesim disa prej tyre dhe mundeumlsisht ato meuml kryesoret Zbatimi irregullave teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve eumlshteuml njeuml garanci shumeuml e mireuml peumlr teuml prodhuar pyetje cileumlsore
Hartimi i pyetjeve sipas standardeve meuml teuml mira teuml peumlrshkruara dhe kombinimi i tyre sipas rubrikave teumlpeumlrshkuara neuml pjeseumlt e tjera teuml materialit na garanton ndeumlrtimin e njeuml testi peumlrmbledheumls me standarde teuml larta
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2036
38 39
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
6 ANALIZEuml TESTIPYETJESH
61 Analiza e pyetjeve Analiza e pyetjeve ngeumlrthen neuml vete vlereumlsimin sasior teuml pyetjeve sipas shkalleumls (pikeumlt e fituara) Qeumlllimi eumlshteumlpeumlr teuml marreuml meuml shumeuml inormacion mbi ccedildo pyetje peumlr teuml peumlrcaktuar mbajtjen shirjen apo rishikimin e tyreDy tregues teuml reumlndeumlsisheumlm peumlr analizimin e pye tjeve janeuml
A Veumlshtireumlsia e pyetjesB Diskriminimi i pyetjes
Vlereumlsimet tjera qeuml peumlrdoren peumlr analizeuml teuml pyetjeve janeuml
A Teuml hamendeumlsuarit - neumlse studenteumlt lehteuml mund teuml keneuml peumlrjashtuar njeuml ose meuml shumeuml alternativa ateumlhereumlshansi i teuml hamendeumlsuarit eumlshteuml rritur duke zvogeumlluar vlereumln e diskriminimit teuml asaj pyetje
B Pyetjet paragjykuese - pyetjet peumlr teuml cilat personat me zoteumlsi teuml barabarteuml nga grupe teuml ndryshmekulturore kaneuml probabilitete teuml ndryshme teuml suksesit Dallimet neuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes vlereumln ediskriminimit etj ccedilojneuml neuml modele teuml ndryshme peumlr teuml reflektuar Dierencimi mund teuml tregojeuml sepyetjet e testimit nuk janeuml duke matur teuml njeumljtin ormim peumlr secilin grup
C Pyetjet jashteuml programit - keumlto lloj pyetjesh mund teuml konstatohen kur nuk kaneuml marreuml peumlrgjigje nganxeumlneumlsit e avancuar Neuml keumlteuml rast pyetja duhet analizuar neumlse ka qeneuml e lehteuml ose jashteuml programit Kurpyetja eumlshteuml e lehteuml nxeumlneumlsi i avancuar shaq meuml shumeuml hezitim peumlr trsquou peumlrgjigjur duke menduar se pyetjamund teuml keteuml probleme Rasti i mbetur kur pyetja eumlshteuml brenda intervalit teuml veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml qeuml ajo teuml jeteuml jashteuml programit ose neuml zoneuml teuml pareumlndeumlsishme teuml tij Shmangia e keumltyre lloj pyetjesh mundeumlsohetnga beumlrja sa meuml mireuml e tabeleumls seuml peumlrmbajtjes seuml testit
Pyetjet paragjykuese ndash udheumlzime5
bull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime apo pyetje qeuml nxisin stereotipatbull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime qeuml mund teuml ndikojneuml neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml neuml perormanceumln e individeumlve
ose grupeve teuml nxeumlneumlsvebull Shmangni gjuheumln qeuml eumlshteuml tepeumlr konuze ose komplekse dhe ccedilon neuml vlereumlsime teuml padobishmebull Shmangni temat e vlereumlsimit qeuml mund teuml shqeteumlsojneuml ose teuml jeneuml shumeuml teuml ndjeshme peumlr nxeumlneumlsit neumlse
nuk ka njeuml keumlrkeseuml detyruese peumlr teuml vlereumlsuar keumlto temabull Minimizoni teuml gjitheuml aktoreumlt e pareumlndeumlsisheumlm qeuml mund teuml ndikojneuml neuml gjykimin dhe rezultatin e perormanceumls
seuml nxeumlneumlsve sibull Faktoreumlt stilistik teuml tilleuml si shkrimi i doreumls falori i peumlrdorur ose struktura e falive kur qeumlllimi i njeuml
vlereumlsimi teuml shkruar eumlshteuml teuml vlereumlsojeuml veteumlm peumlrmbajtjen dhe teuml menduaritbull Paragjykimi i meumlsuesit qeuml mund teuml rezultojeuml neuml njeuml tendenceuml teuml peumlrgjithshme peumlr teuml qeneuml shumeuml bujar
ose shumeuml i ashpeumlr dhebull Eekti ku njeuml peumlrshtypje e peumlrgjithshme ose vlereumlsim i meumlparsheumlm ndikon vlereumlsimin e tanisheumlm
5 httpwwwjcseeorgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
Rishikim Testi
bull Vlereumlsimi i aneumlve teuml orta dhe teuml dobeumlta teuml pyetjevebull Ndryshimet neuml bazeuml teuml analizave teuml rezultatevebull Rishikoni qeumlllimet e testit peumlr teuml zbatuar ccedildo ndryshim
62 Analiza e shpeshteumlsiseuml
Analiza e shpeshteumlsiseuml mat numrin e hereumlve qeuml zgjidhet secila alternativeuml nga nxeumlneumlsit Neumlse alternativa teumlcaktuara zgjidhen pak ato mund teuml jeneuml teuml paeektshme dhe duhet teuml mendoni trsquoi zeumlvendeumlsoni me alternativameuml konkuruese
63 Veumlshtireumlsia e pyetjesVeumlshtireumlsia e njeuml pyetjeje matet duke pjeseumltuar numrin e peumlrgjigjeve teuml sakta me numrin total teuml peumlrgjigjeveVeumlshtireumlsia shkon nga 0 neuml 1 (0 shumeuml e veumlshtireuml me asnjeuml nxeumlneumls qeuml teuml jeteuml peumlrgjigjur sakteuml dhe 1 qeumlneumlnkupton qeuml teuml gjitheuml pjeseumlmarreumlsit neuml test janeuml peumlrgjigjur sakteuml)
V = RN
V = VeumlshtireumlsiR = numri i nxeumlneumlsve qeuml kaneuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakta teuml pyetjesN = numri i peumlrgjithsheumlm i nxeumlneumlsve
Rekomandime peumlr variacionet e vlerave V Rekomandime peumlr vlerat e pranueshme teuml V Disa shembuj teumlvlerave teuml pranueshme peumlr V teuml hasura neuml literature janeuml 02 neuml 09 04 neuml 085 dhe 03 neuml 07Ne rekomandojmeuml intervalin 025 neuml 075 qeuml peumlrdoret edhe neuml Shqipeumlri Pyetja me vlereuml V neuml intervalin0-025 do teuml thoteuml se eumlshteuml meuml e veumlshtireuml se duhet Pyetja me vlereuml V neuml intervalin 075-100 do teuml thoteuml seeumlshteuml meuml e lehteuml se duhet
Shembull Le teuml konsiderojmeuml se jepen dy pyetje me alternativa ku peumlr secileumln duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen esakteuml ndeumlrmjet kateumlr mundeumlsive (A B C dhe D) Neuml tabeleumln 9 tregohet sa student zgjedhin peumlrkateumlsisht secileumlnprej alternativave (peumlr Pyetjen 1 dhe 2)
Veumlshtireumlsia e pyetjes
PYETJA A B C D
1 0 3 24 32 12 13 3 2
tregon peumlrgjigjen e sakteuml
Peumlr Pyetjen 1 ne veumlrejmeuml qeuml A nuk eumlshteuml njeuml alternativeuml e mireumlmdashasnjeumlri nga nxeumlneumlsit nuk e ka zgjedhur sipeumlrgjigje Ne gjithashtu mund teuml njehsojmeuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml kaneumlzgjedhur peumlrgjigjen e sakteuml (24) me numrin total teuml nxeumlneumlsve (30)Duke peumlrdorur keumlteuml ormuleuml veumlshtireumlsia e Pyetjes 1 eumlshteuml 2430 ose 08
Njeuml rregull i peumlrgjithsheumlm eumlshteuml qeuml neumlse vlera peumlr veumlshtireumlsineuml e pyetjes eumlshteuml meuml e madhe se 075 ajo eumlshteumlnjeuml pyetje e lehteuml Neumlse vlera e veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml meuml e vogeumll se 025 ajo eumlshteuml njeuml pyetje e veumlshtireuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2136
40 41
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Duke pasur parasysh keumlto parametra kjo pyetje do teuml mund teuml konsi derohet mesatarisht e lehteuml - shumica(80) e nxeumlneumlsve janeuml peumlrgjigjur korrekt
Pyetja 2 eumlshteuml shumeuml meuml e veumlshtireuml (1230 = 040) Neuml teuml veumlrteteuml neuml Pyetjen 2 meuml shumeuml nxeumlneumls zgjedhinpeumlrgjigjen (B) krahasuar me ata qeuml zgjedhin peumlrgjigjen (A) Kjo pyetje duhet analizuar me kujdes peumlr teumlsiguruar qeuml B eumlshteuml njeuml alternativeuml e duhur (e peumlrshtatshme)
64 Diskriminimi i pyetjesNjeuml tjeteumlr matje Koeficienti i Diskriminimit ka teuml beumljeuml me sa dierencon njeuml vlereumlsim ndeumlrmjet pikeumlve teumllarta dhe teuml uleumlta Me faleuml teuml tjera ju duhet teuml beumlni teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit me arritje teuml larta duhet teuml keneumlzgjedhur alternativeumln e sakteuml neuml njeuml pyetje meuml shumeuml hereuml sa e kaneuml zgjedhur ateuml te grupi i nxeumlneumlsve mearritje meuml teuml uleumlta
Neumlse arrijmeuml keumlteuml themi se kemi njeuml diskriminim pozitiv (ndeumlrmjet 0 dhe 1) Kjo do teuml thoteuml se nxeumlneumlsit qeumlkaneuml marreuml meuml shumeuml pikeuml neuml peumlrundim teuml testit zgjedhin alternativeumln e sakteuml peumlr njeuml pyetje teuml caktuar meumlshumeuml hereuml se e zgjedhin ateuml nga grupi i nxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta Neumlse ju gjeni qeuml grupi inxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta janeuml peumlrgjigjur sakteuml meuml shumeuml hereuml ateumlhereuml pyetja ka koeficientnegativ teuml diskriminimit (ndeumlrmjet -1 dhe 0)
D = (H-L)ND = diskriminimiH = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e sipeumlrme (gjysma qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml) e pikeumlve teuml testitL = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e nxeumlneumlsve qeuml ka fituar meuml pak pikeuml neuml testN = numri i nxeumlneumlsve teuml njeuml neumlngrupi
Shembull Neuml tabeleumln 9 tregohen rezultatet e 10 pye tjeve nxeumlneumlsve teuml njeuml testi Vini re qeuml nxeumlneumlsit janeumlrenditur duke vendosur neuml krye ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml
Diskriminimi i pyetjes
NXEumlNEumlS TOTALPIKEuml ()
PYETJET
1 2 3
Nxeumlneumls 1 93 1 0 1
Nxeumlneumls 2 90 1 0 1
Nxeumlneumls 3 82 0 0 1
Nxeumlneumls 4 80 1 0 1
Nxeumlneumls 5 70 1 0 1
Nxeumlneumls 6 60 1 0 0
Nxeumlneumls 7 60 1 0 1
Nxeumlneumls 8 50 1 1 0
Nxeumlneumls 9 44 1 1 0
Nxeumlneumls 10 40 0 1 0
ldquo1ldquo tregon qeuml peumlrgjigja eumlshteuml e sakteuml bdquo0ldquo tregon peumlrgjigje teuml pasakteuml
Ndiqni hapat e meumlposhteumlm peumlr teuml peumlrcaktuar Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml dhe Koeficientin e Diskriminimit1 Pasi trsquoi keni renditur nxeumlneumlsit duke vendosur meuml lart ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml numeumlroni sa nga
ata janeuml neuml grupin e pikeumlve meuml teuml larta dhe sa nga grupi i pikeumlve teuml uleumlta qeuml i janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjesPeumlr pyetjen 1 janeuml 4 nxeumlneumls neuml gjysmeumln e sipeumlrme qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml peumlr pyetjen dhe 4 nxeumlneumls neumlgjysmeumln e poshtme
2 Peumlrcaktoni Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml metotalin e numrit teuml nxeumlneumlsve Peumlr Pyetjen 1 ky do teuml jeteuml 810 ose V(p)=080
3 Peumlrcaktoni koeficientin e diskriminimit duke zbritur nga numri i nxeumlneumlsve qeuml i janeuml peumlrgjigjur pyetjes sakteuml neumlgrupin e pikeumlve teuml larta numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjes neuml grupin e pikeumlve teuml uleumlt Pastajrezultatin e pjeseumltoni me numrin e nxeumlneumlsve teuml ccedildo grupi (qeuml neuml rastin toneuml janeuml 5 neuml ccedildo grup)
Peumlr pyetjen 1 kjo do teuml thoteuml qeuml duhet teuml zbritni 4 nga 4 ta pjeseumltoni me 5 dhe rezultati peumlr Koe eDiskriminimit del 0
Peumlrgjigjet peumlr Pyetjet 1 ndash 3
PYETJA SAKTEuml (GRUPI I S IPEumlRM) SAKTEuml (GRUPI I ULEumlT) VEumlSHT IREumlSIA V(P) D ISKRIMINIMI (D)
Pyetja 1 4 4 080 0
Pyetja 2 0 3 030 -06
Pyetja 3 5 1 060 08
ani qeuml kemi tabeleumln e ploteumlsuar ccedilareuml neumlnkupton Ne veumlrejmeuml se Pyetja 2 ka njeuml koeficient veumlshtireumlsie 030(do teuml thoteuml shumeuml e veumlshtireuml) dhe peumlr meuml tepeumlr ka koeficientin e diskriminimit negativ -06 (do teuml thoteumlse nxeumlneumlsit me arritje meuml teuml uleumlta kaneuml qeneuml meuml teuml prirur peumlr teuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakteuml) Kjo pyetje duhetanalizuar me kujdes dhe ndoshta duhet ndryshuar ose hequr Pyetja meuml e mireuml nga teuml gjitha paraqitet Pyetja3 e cila ka njeuml nivel teuml keumlnaqsheumlm veumlshtireumlsie (060) dhe diskriminon jashteumlzakonisht mireuml (080)Sa nga pyetjet kaneuml veumlshtireumlsi mesatare Keumlto janeuml meuml teuml mirat sepse ato sigurojneuml mundeumlsineuml meuml teuml mireuml peumlrteuml diskriminuar (peumlr ta veumlrejtur keumlteuml shihni koeficientet e diskriminimit maksimal teuml tyre neuml radheumln e pareumlteuml titujve) Pyetjet teuml cilave shumica e nxeumlneumlsve u peumlrgjigjet mireuml ose shumica u peumlrgjigjet gabim thjesht nukmund teuml diskriminojneuml shumeumlProva meuml e reumlndeumlsishme peumlr diskriminimin e njeuml pyetje eumlshteuml ta krahasojmeuml ateuml me maksimumin e mundsheumlmSa mireuml diskriminon secila pyetje lidhur me maksimumin e mundsheumlm
Meuml poshteuml jepet njeuml rregull i peumlraeumlrtbull Diskriminimi eumlshteuml praneuml maksimumit teuml mundsheumlm = pyetje shumeuml
diskriminuesebull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa gjysma e maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje me diskriminim teuml keumlnaqsheumlmbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa ccedilereku i maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje e dobeumltbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlr zero = pyetje qeuml nuk diskriminonbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml negativ = pyetje e keqe (hiqeni neumlse
eumlshteuml meuml e vogeumll se -01)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2236
42 43
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 1 ndash MODELE TESTE PEumlRVLEREumlSIM PEumlRMBLEDHEumlSLeumlnda MatematikeumlTabela e specifkimeve teuml testit matematikeuml - Klasa 6-9
Matematikeuml - Fushat Peumlrmbajtjet Njohje Teuml kuptuarit Zbatim Anali zeuml Sintez euml Vlereumlsim Shuma
Numri22
Shprehje numerike 9c(1) 1(1) 2(2)
Numrat e ploteuml 11(2) 1(2)
Tyesat 2(1) 1(1)
Fuqiteuml 6(2) 4(1) 2(3)Krahasimi i numraveme paraqitje teumlndryshme
8(3) 1(3)
Algjebra dheFunksioni
32
Rreumlnja e ekuacionit 3(1) 1(1)
Vlera teuml unksioneve 7(3) 1(3)
Tjeshtimi ishprehjeve shkronjore 9a(2) 9b(2) 16(3) 3(7)
Sistemet e dyekuacioneve
20a(2) 1(2)
Grafiku i unksionevey= kx + a
Inekuac teuml uq seuml pareumlme njeuml ndrysh
18(3) 1(3)
Gjeometriadhe matjet
32
Kthimi i njeumlvlersheumlmneuml njeumlsi matje teuml tjera
5(1) 1(1)
Simetria 10(2) 1(2)
Ngjashmeumlria etrekeumlndeumlshave
12(1) 15(2) 2(3)
Gjetja e elementeveneuml trekeumlndeumlshinkeumlnddrejteuml
17(2) 12(2) 2(4)
Rrethi dhe tangjenca 19(4) 1(4)
Drejteumlzat neuml planinkoordinativ
20b(2) 1(2)
Mbledhja orgdhe peumlrpunimi
i teuml dheumlnave14
Mesatarja 14a(1) 14b(2) 2(3)
Leximi i teuml dheumlnave 13a(2) 13b(2) 2(4)
Totali 2(4) 6(11) 10(15) 3(8) 4(8) 1(4) 26 (50pikeuml)
TESTVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt - Klasa 6-9
Leumlnda Matematikeuml
Udheumlzime peumlr nxeumlneumlsin
esti neuml total ka 20 pyetje (26 keumlrkesa) Peseuml pyetjet e para janeuml pyetjet me alternativa dhe vlereumlsohen menga 1 pikeuml Pjesa tjeteumlr janeuml pyetjet me ploteumlsim me zgjidhje etj Pikeumlt peumlr secileumln keumlrkeseuml teuml pyetjeve janeumldheumlneuml peumlrbri tyreKoha peumlr zhvillimin e testit eumlshteuml 2 oreuml
Peumlr peumlrdorim nga komisioni i vlereumlsimit
Keumlrkesa 1 2 3 4 5 6 7 8 9a
Pikeuml
Keumlrkesa 9b 9c 10a 10b 11 12 13a 13b 14a
Pikeuml
Keumlrkesa 14b 15 16 17 18 19 20a 20b
Pikeuml
otali i pikeumlve KOMISIONI I VLEREumlSIMIT
NotaNiveli
Detyra 1 1 + 2(17 ndash 12) = 1 pikeuml A) 0B) 1
C)
D) 2
Detyra 2 Ccedil lsquopjeseuml e drejtkeumlndeumlshit eumlshteuml e ngjyrosur 1 pikeuml
A)
B)
C)
D)
Detyra 3 Zgjidhja e ekuacionit 3 ndash 2 x = x eumlshteuml 1 pikeuml
A) x = ndash 1B) x = 0
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2336
44 45
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C) x = 1D) x = 2
Detyra 4 42ndash2 middot 23 = 1 pikeuml A) 2ndash6
B) 2ndash5
C) 2D) 22
Detyra 5 Neumlse 1200 metra i peumlrshkoni neuml 12 minuta gjeni shpejteumlsineuml tuaj neuml kilometeumlr peumlr oreuml A) 4 kmoreuml 1 pikeumlB) 6 kmoreumlC) 8 kmoreumlD) 10 kmoreuml
Detyra 6 Ploteumlsoni barazimin(p+2)middot(p+2)middot_____middot 32middot____ = (p+2)3middot(32)2 2 pikeuml
Detyra 7 Ploteumlsoni tabeleumln me vlerat qeuml merr unksioni peumlr vlerat e dheumlna teuml x-it3 pikeuml
Detyra 8 Renditni numrat nga meuml i vogli te meuml i madhi 3 14 03 33 3 pikeuml
Detyra 9 Paraqitni meuml thjeshteuml shprehjet
a) k 2 - 2k + 5k 2 + 6k = 2 pikeuml
b) 14 - 8middot = 2 pikeuml
c) 002 middot 103 1 pikeuml
Detyra 10 Segmenti AD eumlshteuml ndareuml neuml tre pje seuml teuml barabarta
2 pikeumlPloteumlsoni kutizat
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
Detyra 11 Festivali i zeumlrave teuml rinj u hap diteumln e enjte dhe u ndoq nga 345 spektatoreuml Numri ispektatoreumlve dyfishohej ccedildo diteuml Sa spektatoreuml e ndoqeumln estivalin neuml nateumln finale qeuml u mbajt diteumln ediel
2 pikeuml
Detyra 12 Neuml trekeumlndeumlshin keumlnddrejteuml ABC keumlndi A eumlshteuml 30ordm DE = 1cm dhe AD=DC Gjeni gjateumlsiteumle brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit ABC
3 pikeuml
Detyra 13 Neuml grafik paraqitet numri i nxeumlneumlsve djem dhe vajza qeuml peumllqejneuml meuml shumeuml rutat oseeumlmbeumllsirata) Sa peumlrqind e tyre peumllqejneuml rutat 2 pikeuml
b) Zgjedhim rasteumlsisht njeuml nxeumlneumls Gjeni probabilitetin qeuml i zgjedhuri teuml jeteuml djaleuml 2 pikeuml
150
Fruta
Embelsira
D jem Vajza
100
50
0
Detyra 14 Jepet bashkeumlsia - 9 - 8 - 3 0 7 10a) Gjeni mesataren 1 pikeumlZgjidhen tre numra teuml ndrysheumlm a b dhe c Gjeni vlereumln meuml teuml madhe teuml mundshmeteuml prodhimit a middot b ndash c 2 pikeuml
Detyra 15 Jepet paralelogrami ABCD me sipeumlraqe 15 cm2 dhe brinjeuml aneumlsore AD = 3cmDiagonalja DB eumlshteuml pingule AD Gjeni perimetrin e paralelogramit 2 pikeuml
Detyra 16 Tjeshtoni 3 pikeuml
Detyra 17 Jepet trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml dybrinjeumlnjeumlsheumlm ABC me hipotenuzeuml BC =8cmGjeni gjateumlsiteuml e kateteve teuml trekeumlndeumlshit 2 pikeumlDetyra 18 Peumlr ccedillsquovlera teuml x - it nga R vlera e shprehjes eumlshteuml meuml e madhe se vlera e shprehjes x ndash1
3 pikeuml
Detyra 19 S1 dhe S
2 janeuml dy gjysmeumlrratheuml me rreze 1 njeumlsi dhe tangjenteuml si neuml figureuml Drejteumlza d eumlshteuml
tangjente me rrethin S2 neuml pikeumln B Gjeni sipeumlraqen e pjeseumls seuml ngjyrosur
4 pikeuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2436
46 47
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
S1 S2
A B
d
Detyra 20 Drejteumlzat e dheumlna neuml planin koordinativ priten neuml pikeumln Pa) Gjeni koordinatat e pikave P dhe Q 2 pikeumlb) Gjeni sipeumlraqen e trekeumlndeumlshit OPQ 2 pikeuml
y = x
y
y = 2 - x
P
Q0 x
62 Kthimi i pikeumlve neuml nota dhe nivele
Intervalet e pikeumlve Nota Niveli
41-50 Nota 5 A
31-40 Nota 4 B
21-30 Nota 3 C
11-20 Nota 2 D
00-10 Nota 1
TEST - Dituri natyreVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr gjysmeumlvjetorin e pareuml (shtator ndashdhjetor)
Detyra 1 Leumlnda nga e cila janeuml peumlrbeumlreuml keumlta trupa eumlshteuml1 pikeuml
A druriB qelqiC metaliD letra
Detyra 2 Njeumlsia bazeuml peumlr matjen e gjateumlsiseuml eumlshteuml1 pikeuml
A litriB metriC gradeumlD kilogrami
Detyra 3 Uji vlon neuml temperatureumln 1 pikeuml A 0oCB 50oCC 90oCD 100oC
Detyra 4 emperatura e ajrit qeuml tregon termometri neuml figureumln e meumlposhtme eumlshteuml
1 pikeuml A 38oCB 39oCC 40oCD 41oC
Detyra 5 Shkruani dy veti teuml leumlngjeve 2 pikeumla)___________________________________________________________b)___________________________________________________________
Detyra 6 Ploteumlsoni faliteuml5 pikeuml
a) Gjateumlsiteuml e objekteve i matim me _______________ b) Hapeumlsira qeuml zeuml njeuml trup quhet ___________________ c) Procesi qeuml shkakton largimin e ujit nga toka quhet ____________________ d) Leumlngjet marrin _____________________ e eneumls ku ndodhen e) Njeumlsiteuml themelore teuml matjes janeuml ___________________ neuml teuml gjitheuml boteumln
Detyra 7 Shkruani cileumlsiteuml e peumlrbashkeumlta teuml keumltyre trupave 3 pikeuml molleuml ccedilokollateuml karamele _______________________________ tavolineuml karrige tabeleuml __________________________________ top glob portokall __________________________________
Detyra 8 Shkruani disa veprime qeuml duhet teuml beumljneuml njereumlzit peumlr teuml patur njeuml mjedis teuml pasteumlr4 pikeuml
a) _____________________________________________________________________b) _____________________________________________________________________c) _____________________________________________________________________d) _____________________________________________________________________
Detyra 9 Ploteumlsoni faliteuml2 pikeuml
a) Neumln veprimin e njeuml orce trupat _______________b) Neuml sipeumlraqe teuml leumlmuara leumlvizja eumlshteuml _______________ se neuml sipeumlraqe teuml ashpra
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 1936
36 37
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shembull Neuml njeuml darkeuml janeuml tuar 12 ccedilite ryeza e darkeumls eumlshteuml e ormuar nga Bashkimi i disa tryezave teumlvogla katrore qeuml ormojneuml njeuml tryezeuml teuml madhe teuml gjateuml Gjeni sa tavolina teuml vogla katrore duhen peumlr teuml ulurkeumlta 24 teuml tuar
Hapi I ndash teuml lexuarit e problemit Nxeumlneumlsi identifikon disa nga konceptet e dheumlna psh tavolina teuml vogla katrore 12 ccedilite bashkimi i disatryezave teuml vogla katrore tryezeuml e madhe e gjateuml 24 teuml tuar
Hapi II ndash keumlrkimi Nxeumlneumlsi keumlrkon teuml gjejeuml kush janeuml konceptet kryesore dhe si janeuml teuml lidhura me peumlrmbajtjen e problemeumlsNeuml njeuml areuml meumlnyre ai keumlrkon si ta kuptojeuml meuml thjesht problemeumln Neuml keumlteuml azeuml ai mund teuml vizatojeuml e dhenjeuml skiceumltabeleuml ku vendos neuml radhe njeuml tryezeuml dy tryeza tre e keumlshtu vazhdon
Hapi III ndash zgjedhja e njeuml strategjie
Nxeumlneumlsi nxjerr peumlrundime ose ngre hipoteza pas dy hapave meuml sipeumlr Neuml keumlteuml azeuml ai hamendeumlson osesupozon njeuml zgjidhje
Hapi IV ndash zgjidhja e problemeumls Pasi e ka zgjedhur metodeumln nxeumlneumlsi e zbaton ateuml neuml rastin e problemeumls Neuml shembullin toneuml ai do teumlvazhdojeuml sipas hapit III me skiceumln apo grafikun derisa teuml uleuml 24 teuml tuarit
Shembull Hapi II - KeumlrkimiVizaton njeuml skiceumldiagram me teuml dheumlnat e problemeumls
Beumln njeuml tabeleuml sheumlnon teuml dheumlnat dhe keumlrkon ose zbulon lidhjet e tyre
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 - - -
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 - - -
Rasti yneuml kur shtojmeuml njeuml tryezeuml numri i teuml tuarve qeuml ulen rritet me 2
Shembull Hapi III - Zgjedhja e njeuml strategjie
NUMRI I TRYEZAVE 1 2 3 4 5 6 7
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16
Nxeumlneumlsi tenton teuml ngrejeuml njeuml hipotezeuml meqeuml modeli i krijuar eumlshteuml i veumlrteteuml ose unksionon peumlr 16 teuml tuar Nemund teuml vazhdojmeuml teuml shtojmeuml nga njeuml tavolineuml peumlr ccedildo ccedilit teuml tuarish qeuml kaneuml mbetur(16 + 8 = 24) Hipotezado teuml duhen 11 tryeza peumlr teuml ulur 24 teuml tuarit
Shembull Hapi IV - Zgjidhja e problemit
NUMRI I TAVOLINAVE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
NUMRI I TEuml FTUARVE 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24
Hapi final prova dhe peumlrgjitheumlsimi
Nxeumlneumlsi veumlrteton peumlrgjigjen e tij dhe keumlrkon peumlr variacione teuml zgjidhjes seuml problemeumls Psh gjen njeuml ormuleuml t= (n ndash 2)2 ku kemi sheumlnuar t ndash numrin e tryezave dhe n ndash numrin e teuml tuarve Njeuml tjeteumlr psh mund teumlkeumlrkojeuml dhe gjejeuml njeuml ormuleuml qeuml lidh numrin e teuml tuarve neuml vareumlsi teuml tryezave n = 2t + 2 ose n = 2(t + 1)
Peumlrpareumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Peumlr disa objektiva meumlsimore testet qeuml peumlrmbajneuml pyetje me und teuml hapur janeuml meuml teuml vleshme se testet qeumlpeumlrmbajneuml veteumlm pyetje teuml mbyllura kjo eumlshteuml veccedilaneumlrisht e veumlrteteuml kur nxeumlneumlsit vlereumlsohen peumlr shprehikompleksePyetjet me und teuml hapur u japin nxeumlneumlsve meuml shumeuml liri neuml ormulimin e peumlrgjigjeve teuml tyre duke u dheumlneumlmundeumlsi peumlr meuml shumeuml kreativitet
Mangeumlsi teuml pyetjeve me fund teuml hapur
Janeuml teuml veumlshtira peumlr tu ormuluar sidomos neuml sensin qeuml nxeumlneumlsi ta kuptojeuml qarteumlsisht ccedilareuml lloj peumlrgjigjejeduhet teuml japeuml
Vlereumlsimi me pikeuml eumlshteuml i ndrysheumlm nga njeumlri vlereumlsues te tjetri Neuml akt ne synojmeuml qeuml sistemi i vlereumlsimitme pikeuml teuml jeteuml sa meuml i qeumlndruesheumlm Vlereumlsimi me pikeuml i peumlrgjigjeve merr meuml shumeuml koheuml
Peumlrveccedil rregullave teuml meumlsipeumlrme peumlr teuml gjitha ormat e pyetjeve ka edhe rregulla teuml tjera qeuml meumlsuesit especialisteumlt i njohin Ne kemi synuar teuml paraqesim disa prej tyre dhe mundeumlsisht ato meuml kryesoret Zbatimi irregullave teuml teuml shkruarit teuml pyetjeve eumlshteuml njeuml garanci shumeuml e mireuml peumlr teuml prodhuar pyetje cileumlsore
Hartimi i pyetjeve sipas standardeve meuml teuml mira teuml peumlrshkruara dhe kombinimi i tyre sipas rubrikave teumlpeumlrshkuara neuml pjeseumlt e tjera teuml materialit na garanton ndeumlrtimin e njeuml testi peumlrmbledheumls me standarde teuml larta
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2036
38 39
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
6 ANALIZEuml TESTIPYETJESH
61 Analiza e pyetjeve Analiza e pyetjeve ngeumlrthen neuml vete vlereumlsimin sasior teuml pyetjeve sipas shkalleumls (pikeumlt e fituara) Qeumlllimi eumlshteumlpeumlr teuml marreuml meuml shumeuml inormacion mbi ccedildo pyetje peumlr teuml peumlrcaktuar mbajtjen shirjen apo rishikimin e tyreDy tregues teuml reumlndeumlsisheumlm peumlr analizimin e pye tjeve janeuml
A Veumlshtireumlsia e pyetjesB Diskriminimi i pyetjes
Vlereumlsimet tjera qeuml peumlrdoren peumlr analizeuml teuml pyetjeve janeuml
A Teuml hamendeumlsuarit - neumlse studenteumlt lehteuml mund teuml keneuml peumlrjashtuar njeuml ose meuml shumeuml alternativa ateumlhereumlshansi i teuml hamendeumlsuarit eumlshteuml rritur duke zvogeumlluar vlereumln e diskriminimit teuml asaj pyetje
B Pyetjet paragjykuese - pyetjet peumlr teuml cilat personat me zoteumlsi teuml barabarteuml nga grupe teuml ndryshmekulturore kaneuml probabilitete teuml ndryshme teuml suksesit Dallimet neuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes vlereumln ediskriminimit etj ccedilojneuml neuml modele teuml ndryshme peumlr teuml reflektuar Dierencimi mund teuml tregojeuml sepyetjet e testimit nuk janeuml duke matur teuml njeumljtin ormim peumlr secilin grup
C Pyetjet jashteuml programit - keumlto lloj pyetjesh mund teuml konstatohen kur nuk kaneuml marreuml peumlrgjigje nganxeumlneumlsit e avancuar Neuml keumlteuml rast pyetja duhet analizuar neumlse ka qeneuml e lehteuml ose jashteuml programit Kurpyetja eumlshteuml e lehteuml nxeumlneumlsi i avancuar shaq meuml shumeuml hezitim peumlr trsquou peumlrgjigjur duke menduar se pyetjamund teuml keteuml probleme Rasti i mbetur kur pyetja eumlshteuml brenda intervalit teuml veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml qeuml ajo teuml jeteuml jashteuml programit ose neuml zoneuml teuml pareumlndeumlsishme teuml tij Shmangia e keumltyre lloj pyetjesh mundeumlsohetnga beumlrja sa meuml mireuml e tabeleumls seuml peumlrmbajtjes seuml testit
Pyetjet paragjykuese ndash udheumlzime5
bull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime apo pyetje qeuml nxisin stereotipatbull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime qeuml mund teuml ndikojneuml neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml neuml perormanceumln e individeumlve
ose grupeve teuml nxeumlneumlsvebull Shmangni gjuheumln qeuml eumlshteuml tepeumlr konuze ose komplekse dhe ccedilon neuml vlereumlsime teuml padobishmebull Shmangni temat e vlereumlsimit qeuml mund teuml shqeteumlsojneuml ose teuml jeneuml shumeuml teuml ndjeshme peumlr nxeumlneumlsit neumlse
nuk ka njeuml keumlrkeseuml detyruese peumlr teuml vlereumlsuar keumlto temabull Minimizoni teuml gjitheuml aktoreumlt e pareumlndeumlsisheumlm qeuml mund teuml ndikojneuml neuml gjykimin dhe rezultatin e perormanceumls
seuml nxeumlneumlsve sibull Faktoreumlt stilistik teuml tilleuml si shkrimi i doreumls falori i peumlrdorur ose struktura e falive kur qeumlllimi i njeuml
vlereumlsimi teuml shkruar eumlshteuml teuml vlereumlsojeuml veteumlm peumlrmbajtjen dhe teuml menduaritbull Paragjykimi i meumlsuesit qeuml mund teuml rezultojeuml neuml njeuml tendenceuml teuml peumlrgjithshme peumlr teuml qeneuml shumeuml bujar
ose shumeuml i ashpeumlr dhebull Eekti ku njeuml peumlrshtypje e peumlrgjithshme ose vlereumlsim i meumlparsheumlm ndikon vlereumlsimin e tanisheumlm
5 httpwwwjcseeorgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
Rishikim Testi
bull Vlereumlsimi i aneumlve teuml orta dhe teuml dobeumlta teuml pyetjevebull Ndryshimet neuml bazeuml teuml analizave teuml rezultatevebull Rishikoni qeumlllimet e testit peumlr teuml zbatuar ccedildo ndryshim
62 Analiza e shpeshteumlsiseuml
Analiza e shpeshteumlsiseuml mat numrin e hereumlve qeuml zgjidhet secila alternativeuml nga nxeumlneumlsit Neumlse alternativa teumlcaktuara zgjidhen pak ato mund teuml jeneuml teuml paeektshme dhe duhet teuml mendoni trsquoi zeumlvendeumlsoni me alternativameuml konkuruese
63 Veumlshtireumlsia e pyetjesVeumlshtireumlsia e njeuml pyetjeje matet duke pjeseumltuar numrin e peumlrgjigjeve teuml sakta me numrin total teuml peumlrgjigjeveVeumlshtireumlsia shkon nga 0 neuml 1 (0 shumeuml e veumlshtireuml me asnjeuml nxeumlneumls qeuml teuml jeteuml peumlrgjigjur sakteuml dhe 1 qeumlneumlnkupton qeuml teuml gjitheuml pjeseumlmarreumlsit neuml test janeuml peumlrgjigjur sakteuml)
V = RN
V = VeumlshtireumlsiR = numri i nxeumlneumlsve qeuml kaneuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakta teuml pyetjesN = numri i peumlrgjithsheumlm i nxeumlneumlsve
Rekomandime peumlr variacionet e vlerave V Rekomandime peumlr vlerat e pranueshme teuml V Disa shembuj teumlvlerave teuml pranueshme peumlr V teuml hasura neuml literature janeuml 02 neuml 09 04 neuml 085 dhe 03 neuml 07Ne rekomandojmeuml intervalin 025 neuml 075 qeuml peumlrdoret edhe neuml Shqipeumlri Pyetja me vlereuml V neuml intervalin0-025 do teuml thoteuml se eumlshteuml meuml e veumlshtireuml se duhet Pyetja me vlereuml V neuml intervalin 075-100 do teuml thoteuml seeumlshteuml meuml e lehteuml se duhet
Shembull Le teuml konsiderojmeuml se jepen dy pyetje me alternativa ku peumlr secileumln duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen esakteuml ndeumlrmjet kateumlr mundeumlsive (A B C dhe D) Neuml tabeleumln 9 tregohet sa student zgjedhin peumlrkateumlsisht secileumlnprej alternativave (peumlr Pyetjen 1 dhe 2)
Veumlshtireumlsia e pyetjes
PYETJA A B C D
1 0 3 24 32 12 13 3 2
tregon peumlrgjigjen e sakteuml
Peumlr Pyetjen 1 ne veumlrejmeuml qeuml A nuk eumlshteuml njeuml alternativeuml e mireumlmdashasnjeumlri nga nxeumlneumlsit nuk e ka zgjedhur sipeumlrgjigje Ne gjithashtu mund teuml njehsojmeuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml kaneumlzgjedhur peumlrgjigjen e sakteuml (24) me numrin total teuml nxeumlneumlsve (30)Duke peumlrdorur keumlteuml ormuleuml veumlshtireumlsia e Pyetjes 1 eumlshteuml 2430 ose 08
Njeuml rregull i peumlrgjithsheumlm eumlshteuml qeuml neumlse vlera peumlr veumlshtireumlsineuml e pyetjes eumlshteuml meuml e madhe se 075 ajo eumlshteumlnjeuml pyetje e lehteuml Neumlse vlera e veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml meuml e vogeumll se 025 ajo eumlshteuml njeuml pyetje e veumlshtireuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2136
40 41
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Duke pasur parasysh keumlto parametra kjo pyetje do teuml mund teuml konsi derohet mesatarisht e lehteuml - shumica(80) e nxeumlneumlsve janeuml peumlrgjigjur korrekt
Pyetja 2 eumlshteuml shumeuml meuml e veumlshtireuml (1230 = 040) Neuml teuml veumlrteteuml neuml Pyetjen 2 meuml shumeuml nxeumlneumls zgjedhinpeumlrgjigjen (B) krahasuar me ata qeuml zgjedhin peumlrgjigjen (A) Kjo pyetje duhet analizuar me kujdes peumlr teumlsiguruar qeuml B eumlshteuml njeuml alternativeuml e duhur (e peumlrshtatshme)
64 Diskriminimi i pyetjesNjeuml tjeteumlr matje Koeficienti i Diskriminimit ka teuml beumljeuml me sa dierencon njeuml vlereumlsim ndeumlrmjet pikeumlve teumllarta dhe teuml uleumlta Me faleuml teuml tjera ju duhet teuml beumlni teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit me arritje teuml larta duhet teuml keneumlzgjedhur alternativeumln e sakteuml neuml njeuml pyetje meuml shumeuml hereuml sa e kaneuml zgjedhur ateuml te grupi i nxeumlneumlsve mearritje meuml teuml uleumlta
Neumlse arrijmeuml keumlteuml themi se kemi njeuml diskriminim pozitiv (ndeumlrmjet 0 dhe 1) Kjo do teuml thoteuml se nxeumlneumlsit qeumlkaneuml marreuml meuml shumeuml pikeuml neuml peumlrundim teuml testit zgjedhin alternativeumln e sakteuml peumlr njeuml pyetje teuml caktuar meumlshumeuml hereuml se e zgjedhin ateuml nga grupi i nxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta Neumlse ju gjeni qeuml grupi inxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta janeuml peumlrgjigjur sakteuml meuml shumeuml hereuml ateumlhereuml pyetja ka koeficientnegativ teuml diskriminimit (ndeumlrmjet -1 dhe 0)
D = (H-L)ND = diskriminimiH = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e sipeumlrme (gjysma qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml) e pikeumlve teuml testitL = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e nxeumlneumlsve qeuml ka fituar meuml pak pikeuml neuml testN = numri i nxeumlneumlsve teuml njeuml neumlngrupi
Shembull Neuml tabeleumln 9 tregohen rezultatet e 10 pye tjeve nxeumlneumlsve teuml njeuml testi Vini re qeuml nxeumlneumlsit janeumlrenditur duke vendosur neuml krye ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml
Diskriminimi i pyetjes
NXEumlNEumlS TOTALPIKEuml ()
PYETJET
1 2 3
Nxeumlneumls 1 93 1 0 1
Nxeumlneumls 2 90 1 0 1
Nxeumlneumls 3 82 0 0 1
Nxeumlneumls 4 80 1 0 1
Nxeumlneumls 5 70 1 0 1
Nxeumlneumls 6 60 1 0 0
Nxeumlneumls 7 60 1 0 1
Nxeumlneumls 8 50 1 1 0
Nxeumlneumls 9 44 1 1 0
Nxeumlneumls 10 40 0 1 0
ldquo1ldquo tregon qeuml peumlrgjigja eumlshteuml e sakteuml bdquo0ldquo tregon peumlrgjigje teuml pasakteuml
Ndiqni hapat e meumlposhteumlm peumlr teuml peumlrcaktuar Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml dhe Koeficientin e Diskriminimit1 Pasi trsquoi keni renditur nxeumlneumlsit duke vendosur meuml lart ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml numeumlroni sa nga
ata janeuml neuml grupin e pikeumlve meuml teuml larta dhe sa nga grupi i pikeumlve teuml uleumlta qeuml i janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjesPeumlr pyetjen 1 janeuml 4 nxeumlneumls neuml gjysmeumln e sipeumlrme qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml peumlr pyetjen dhe 4 nxeumlneumls neumlgjysmeumln e poshtme
2 Peumlrcaktoni Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml metotalin e numrit teuml nxeumlneumlsve Peumlr Pyetjen 1 ky do teuml jeteuml 810 ose V(p)=080
3 Peumlrcaktoni koeficientin e diskriminimit duke zbritur nga numri i nxeumlneumlsve qeuml i janeuml peumlrgjigjur pyetjes sakteuml neumlgrupin e pikeumlve teuml larta numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjes neuml grupin e pikeumlve teuml uleumlt Pastajrezultatin e pjeseumltoni me numrin e nxeumlneumlsve teuml ccedildo grupi (qeuml neuml rastin toneuml janeuml 5 neuml ccedildo grup)
Peumlr pyetjen 1 kjo do teuml thoteuml qeuml duhet teuml zbritni 4 nga 4 ta pjeseumltoni me 5 dhe rezultati peumlr Koe eDiskriminimit del 0
Peumlrgjigjet peumlr Pyetjet 1 ndash 3
PYETJA SAKTEuml (GRUPI I S IPEumlRM) SAKTEuml (GRUPI I ULEumlT) VEumlSHT IREumlSIA V(P) D ISKRIMINIMI (D)
Pyetja 1 4 4 080 0
Pyetja 2 0 3 030 -06
Pyetja 3 5 1 060 08
ani qeuml kemi tabeleumln e ploteumlsuar ccedilareuml neumlnkupton Ne veumlrejmeuml se Pyetja 2 ka njeuml koeficient veumlshtireumlsie 030(do teuml thoteuml shumeuml e veumlshtireuml) dhe peumlr meuml tepeumlr ka koeficientin e diskriminimit negativ -06 (do teuml thoteumlse nxeumlneumlsit me arritje meuml teuml uleumlta kaneuml qeneuml meuml teuml prirur peumlr teuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakteuml) Kjo pyetje duhetanalizuar me kujdes dhe ndoshta duhet ndryshuar ose hequr Pyetja meuml e mireuml nga teuml gjitha paraqitet Pyetja3 e cila ka njeuml nivel teuml keumlnaqsheumlm veumlshtireumlsie (060) dhe diskriminon jashteumlzakonisht mireuml (080)Sa nga pyetjet kaneuml veumlshtireumlsi mesatare Keumlto janeuml meuml teuml mirat sepse ato sigurojneuml mundeumlsineuml meuml teuml mireuml peumlrteuml diskriminuar (peumlr ta veumlrejtur keumlteuml shihni koeficientet e diskriminimit maksimal teuml tyre neuml radheumln e pareumlteuml titujve) Pyetjet teuml cilave shumica e nxeumlneumlsve u peumlrgjigjet mireuml ose shumica u peumlrgjigjet gabim thjesht nukmund teuml diskriminojneuml shumeumlProva meuml e reumlndeumlsishme peumlr diskriminimin e njeuml pyetje eumlshteuml ta krahasojmeuml ateuml me maksimumin e mundsheumlmSa mireuml diskriminon secila pyetje lidhur me maksimumin e mundsheumlm
Meuml poshteuml jepet njeuml rregull i peumlraeumlrtbull Diskriminimi eumlshteuml praneuml maksimumit teuml mundsheumlm = pyetje shumeuml
diskriminuesebull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa gjysma e maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje me diskriminim teuml keumlnaqsheumlmbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa ccedilereku i maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje e dobeumltbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlr zero = pyetje qeuml nuk diskriminonbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml negativ = pyetje e keqe (hiqeni neumlse
eumlshteuml meuml e vogeumll se -01)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2236
42 43
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 1 ndash MODELE TESTE PEumlRVLEREumlSIM PEumlRMBLEDHEumlSLeumlnda MatematikeumlTabela e specifkimeve teuml testit matematikeuml - Klasa 6-9
Matematikeuml - Fushat Peumlrmbajtjet Njohje Teuml kuptuarit Zbatim Anali zeuml Sintez euml Vlereumlsim Shuma
Numri22
Shprehje numerike 9c(1) 1(1) 2(2)
Numrat e ploteuml 11(2) 1(2)
Tyesat 2(1) 1(1)
Fuqiteuml 6(2) 4(1) 2(3)Krahasimi i numraveme paraqitje teumlndryshme
8(3) 1(3)
Algjebra dheFunksioni
32
Rreumlnja e ekuacionit 3(1) 1(1)
Vlera teuml unksioneve 7(3) 1(3)
Tjeshtimi ishprehjeve shkronjore 9a(2) 9b(2) 16(3) 3(7)
Sistemet e dyekuacioneve
20a(2) 1(2)
Grafiku i unksionevey= kx + a
Inekuac teuml uq seuml pareumlme njeuml ndrysh
18(3) 1(3)
Gjeometriadhe matjet
32
Kthimi i njeumlvlersheumlmneuml njeumlsi matje teuml tjera
5(1) 1(1)
Simetria 10(2) 1(2)
Ngjashmeumlria etrekeumlndeumlshave
12(1) 15(2) 2(3)
Gjetja e elementeveneuml trekeumlndeumlshinkeumlnddrejteuml
17(2) 12(2) 2(4)
Rrethi dhe tangjenca 19(4) 1(4)
Drejteumlzat neuml planinkoordinativ
20b(2) 1(2)
Mbledhja orgdhe peumlrpunimi
i teuml dheumlnave14
Mesatarja 14a(1) 14b(2) 2(3)
Leximi i teuml dheumlnave 13a(2) 13b(2) 2(4)
Totali 2(4) 6(11) 10(15) 3(8) 4(8) 1(4) 26 (50pikeuml)
TESTVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt - Klasa 6-9
Leumlnda Matematikeuml
Udheumlzime peumlr nxeumlneumlsin
esti neuml total ka 20 pyetje (26 keumlrkesa) Peseuml pyetjet e para janeuml pyetjet me alternativa dhe vlereumlsohen menga 1 pikeuml Pjesa tjeteumlr janeuml pyetjet me ploteumlsim me zgjidhje etj Pikeumlt peumlr secileumln keumlrkeseuml teuml pyetjeve janeumldheumlneuml peumlrbri tyreKoha peumlr zhvillimin e testit eumlshteuml 2 oreuml
Peumlr peumlrdorim nga komisioni i vlereumlsimit
Keumlrkesa 1 2 3 4 5 6 7 8 9a
Pikeuml
Keumlrkesa 9b 9c 10a 10b 11 12 13a 13b 14a
Pikeuml
Keumlrkesa 14b 15 16 17 18 19 20a 20b
Pikeuml
otali i pikeumlve KOMISIONI I VLEREumlSIMIT
NotaNiveli
Detyra 1 1 + 2(17 ndash 12) = 1 pikeuml A) 0B) 1
C)
D) 2
Detyra 2 Ccedil lsquopjeseuml e drejtkeumlndeumlshit eumlshteuml e ngjyrosur 1 pikeuml
A)
B)
C)
D)
Detyra 3 Zgjidhja e ekuacionit 3 ndash 2 x = x eumlshteuml 1 pikeuml
A) x = ndash 1B) x = 0
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2336
44 45
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C) x = 1D) x = 2
Detyra 4 42ndash2 middot 23 = 1 pikeuml A) 2ndash6
B) 2ndash5
C) 2D) 22
Detyra 5 Neumlse 1200 metra i peumlrshkoni neuml 12 minuta gjeni shpejteumlsineuml tuaj neuml kilometeumlr peumlr oreuml A) 4 kmoreuml 1 pikeumlB) 6 kmoreumlC) 8 kmoreumlD) 10 kmoreuml
Detyra 6 Ploteumlsoni barazimin(p+2)middot(p+2)middot_____middot 32middot____ = (p+2)3middot(32)2 2 pikeuml
Detyra 7 Ploteumlsoni tabeleumln me vlerat qeuml merr unksioni peumlr vlerat e dheumlna teuml x-it3 pikeuml
Detyra 8 Renditni numrat nga meuml i vogli te meuml i madhi 3 14 03 33 3 pikeuml
Detyra 9 Paraqitni meuml thjeshteuml shprehjet
a) k 2 - 2k + 5k 2 + 6k = 2 pikeuml
b) 14 - 8middot = 2 pikeuml
c) 002 middot 103 1 pikeuml
Detyra 10 Segmenti AD eumlshteuml ndareuml neuml tre pje seuml teuml barabarta
2 pikeumlPloteumlsoni kutizat
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
Detyra 11 Festivali i zeumlrave teuml rinj u hap diteumln e enjte dhe u ndoq nga 345 spektatoreuml Numri ispektatoreumlve dyfishohej ccedildo diteuml Sa spektatoreuml e ndoqeumln estivalin neuml nateumln finale qeuml u mbajt diteumln ediel
2 pikeuml
Detyra 12 Neuml trekeumlndeumlshin keumlnddrejteuml ABC keumlndi A eumlshteuml 30ordm DE = 1cm dhe AD=DC Gjeni gjateumlsiteumle brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit ABC
3 pikeuml
Detyra 13 Neuml grafik paraqitet numri i nxeumlneumlsve djem dhe vajza qeuml peumllqejneuml meuml shumeuml rutat oseeumlmbeumllsirata) Sa peumlrqind e tyre peumllqejneuml rutat 2 pikeuml
b) Zgjedhim rasteumlsisht njeuml nxeumlneumls Gjeni probabilitetin qeuml i zgjedhuri teuml jeteuml djaleuml 2 pikeuml
150
Fruta
Embelsira
D jem Vajza
100
50
0
Detyra 14 Jepet bashkeumlsia - 9 - 8 - 3 0 7 10a) Gjeni mesataren 1 pikeumlZgjidhen tre numra teuml ndrysheumlm a b dhe c Gjeni vlereumln meuml teuml madhe teuml mundshmeteuml prodhimit a middot b ndash c 2 pikeuml
Detyra 15 Jepet paralelogrami ABCD me sipeumlraqe 15 cm2 dhe brinjeuml aneumlsore AD = 3cmDiagonalja DB eumlshteuml pingule AD Gjeni perimetrin e paralelogramit 2 pikeuml
Detyra 16 Tjeshtoni 3 pikeuml
Detyra 17 Jepet trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml dybrinjeumlnjeumlsheumlm ABC me hipotenuzeuml BC =8cmGjeni gjateumlsiteuml e kateteve teuml trekeumlndeumlshit 2 pikeumlDetyra 18 Peumlr ccedillsquovlera teuml x - it nga R vlera e shprehjes eumlshteuml meuml e madhe se vlera e shprehjes x ndash1
3 pikeuml
Detyra 19 S1 dhe S
2 janeuml dy gjysmeumlrratheuml me rreze 1 njeumlsi dhe tangjenteuml si neuml figureuml Drejteumlza d eumlshteuml
tangjente me rrethin S2 neuml pikeumln B Gjeni sipeumlraqen e pjeseumls seuml ngjyrosur
4 pikeuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2436
46 47
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
S1 S2
A B
d
Detyra 20 Drejteumlzat e dheumlna neuml planin koordinativ priten neuml pikeumln Pa) Gjeni koordinatat e pikave P dhe Q 2 pikeumlb) Gjeni sipeumlraqen e trekeumlndeumlshit OPQ 2 pikeuml
y = x
y
y = 2 - x
P
Q0 x
62 Kthimi i pikeumlve neuml nota dhe nivele
Intervalet e pikeumlve Nota Niveli
41-50 Nota 5 A
31-40 Nota 4 B
21-30 Nota 3 C
11-20 Nota 2 D
00-10 Nota 1
TEST - Dituri natyreVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr gjysmeumlvjetorin e pareuml (shtator ndashdhjetor)
Detyra 1 Leumlnda nga e cila janeuml peumlrbeumlreuml keumlta trupa eumlshteuml1 pikeuml
A druriB qelqiC metaliD letra
Detyra 2 Njeumlsia bazeuml peumlr matjen e gjateumlsiseuml eumlshteuml1 pikeuml
A litriB metriC gradeumlD kilogrami
Detyra 3 Uji vlon neuml temperatureumln 1 pikeuml A 0oCB 50oCC 90oCD 100oC
Detyra 4 emperatura e ajrit qeuml tregon termometri neuml figureumln e meumlposhtme eumlshteuml
1 pikeuml A 38oCB 39oCC 40oCD 41oC
Detyra 5 Shkruani dy veti teuml leumlngjeve 2 pikeumla)___________________________________________________________b)___________________________________________________________
Detyra 6 Ploteumlsoni faliteuml5 pikeuml
a) Gjateumlsiteuml e objekteve i matim me _______________ b) Hapeumlsira qeuml zeuml njeuml trup quhet ___________________ c) Procesi qeuml shkakton largimin e ujit nga toka quhet ____________________ d) Leumlngjet marrin _____________________ e eneumls ku ndodhen e) Njeumlsiteuml themelore teuml matjes janeuml ___________________ neuml teuml gjitheuml boteumln
Detyra 7 Shkruani cileumlsiteuml e peumlrbashkeumlta teuml keumltyre trupave 3 pikeuml molleuml ccedilokollateuml karamele _______________________________ tavolineuml karrige tabeleuml __________________________________ top glob portokall __________________________________
Detyra 8 Shkruani disa veprime qeuml duhet teuml beumljneuml njereumlzit peumlr teuml patur njeuml mjedis teuml pasteumlr4 pikeuml
a) _____________________________________________________________________b) _____________________________________________________________________c) _____________________________________________________________________d) _____________________________________________________________________
Detyra 9 Ploteumlsoni faliteuml2 pikeuml
a) Neumln veprimin e njeuml orce trupat _______________b) Neuml sipeumlraqe teuml leumlmuara leumlvizja eumlshteuml _______________ se neuml sipeumlraqe teuml ashpra
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2036
38 39
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
6 ANALIZEuml TESTIPYETJESH
61 Analiza e pyetjeve Analiza e pyetjeve ngeumlrthen neuml vete vlereumlsimin sasior teuml pyetjeve sipas shkalleumls (pikeumlt e fituara) Qeumlllimi eumlshteumlpeumlr teuml marreuml meuml shumeuml inormacion mbi ccedildo pyetje peumlr teuml peumlrcaktuar mbajtjen shirjen apo rishikimin e tyreDy tregues teuml reumlndeumlsisheumlm peumlr analizimin e pye tjeve janeuml
A Veumlshtireumlsia e pyetjesB Diskriminimi i pyetjes
Vlereumlsimet tjera qeuml peumlrdoren peumlr analizeuml teuml pyetjeve janeuml
A Teuml hamendeumlsuarit - neumlse studenteumlt lehteuml mund teuml keneuml peumlrjashtuar njeuml ose meuml shumeuml alternativa ateumlhereumlshansi i teuml hamendeumlsuarit eumlshteuml rritur duke zvogeumlluar vlereumln e diskriminimit teuml asaj pyetje
B Pyetjet paragjykuese - pyetjet peumlr teuml cilat personat me zoteumlsi teuml barabarteuml nga grupe teuml ndryshmekulturore kaneuml probabilitete teuml ndryshme teuml suksesit Dallimet neuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes vlereumln ediskriminimit etj ccedilojneuml neuml modele teuml ndryshme peumlr teuml reflektuar Dierencimi mund teuml tregojeuml sepyetjet e testimit nuk janeuml duke matur teuml njeumljtin ormim peumlr secilin grup
C Pyetjet jashteuml programit - keumlto lloj pyetjesh mund teuml konstatohen kur nuk kaneuml marreuml peumlrgjigje nganxeumlneumlsit e avancuar Neuml keumlteuml rast pyetja duhet analizuar neumlse ka qeneuml e lehteuml ose jashteuml programit Kurpyetja eumlshteuml e lehteuml nxeumlneumlsi i avancuar shaq meuml shumeuml hezitim peumlr trsquou peumlrgjigjur duke menduar se pyetjamund teuml keteuml probleme Rasti i mbetur kur pyetja eumlshteuml brenda intervalit teuml veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml qeuml ajo teuml jeteuml jashteuml programit ose neuml zoneuml teuml pareumlndeumlsishme teuml tij Shmangia e keumltyre lloj pyetjesh mundeumlsohetnga beumlrja sa meuml mireuml e tabeleumls seuml peumlrmbajtjes seuml testit
Pyetjet paragjykuese ndash udheumlzime5
bull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime apo pyetje qeuml nxisin stereotipatbull Rishikoni ose hiqni vlereumlsime qeuml mund teuml ndikojneuml neuml meumlnyreuml teuml padrejteuml neuml perormanceumln e individeumlve
ose grupeve teuml nxeumlneumlsvebull Shmangni gjuheumln qeuml eumlshteuml tepeumlr konuze ose komplekse dhe ccedilon neuml vlereumlsime teuml padobishmebull Shmangni temat e vlereumlsimit qeuml mund teuml shqeteumlsojneuml ose teuml jeneuml shumeuml teuml ndjeshme peumlr nxeumlneumlsit neumlse
nuk ka njeuml keumlrkeseuml detyruese peumlr teuml vlereumlsuar keumlto temabull Minimizoni teuml gjitheuml aktoreumlt e pareumlndeumlsisheumlm qeuml mund teuml ndikojneuml neuml gjykimin dhe rezultatin e perormanceumls
seuml nxeumlneumlsve sibull Faktoreumlt stilistik teuml tilleuml si shkrimi i doreumls falori i peumlrdorur ose struktura e falive kur qeumlllimi i njeuml
vlereumlsimi teuml shkruar eumlshteuml teuml vlereumlsojeuml veteumlm peumlrmbajtjen dhe teuml menduaritbull Paragjykimi i meumlsuesit qeuml mund teuml rezultojeuml neuml njeuml tendenceuml teuml peumlrgjithshme peumlr teuml qeneuml shumeuml bujar
ose shumeuml i ashpeumlr dhebull Eekti ku njeuml peumlrshtypje e peumlrgjithshme ose vlereumlsim i meumlparsheumlm ndikon vlereumlsimin e tanisheumlm
5 httpwwwjcseeorgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
Rishikim Testi
bull Vlereumlsimi i aneumlve teuml orta dhe teuml dobeumlta teuml pyetjevebull Ndryshimet neuml bazeuml teuml analizave teuml rezultatevebull Rishikoni qeumlllimet e testit peumlr teuml zbatuar ccedildo ndryshim
62 Analiza e shpeshteumlsiseuml
Analiza e shpeshteumlsiseuml mat numrin e hereumlve qeuml zgjidhet secila alternativeuml nga nxeumlneumlsit Neumlse alternativa teumlcaktuara zgjidhen pak ato mund teuml jeneuml teuml paeektshme dhe duhet teuml mendoni trsquoi zeumlvendeumlsoni me alternativameuml konkuruese
63 Veumlshtireumlsia e pyetjesVeumlshtireumlsia e njeuml pyetjeje matet duke pjeseumltuar numrin e peumlrgjigjeve teuml sakta me numrin total teuml peumlrgjigjeveVeumlshtireumlsia shkon nga 0 neuml 1 (0 shumeuml e veumlshtireuml me asnjeuml nxeumlneumls qeuml teuml jeteuml peumlrgjigjur sakteuml dhe 1 qeumlneumlnkupton qeuml teuml gjitheuml pjeseumlmarreumlsit neuml test janeuml peumlrgjigjur sakteuml)
V = RN
V = VeumlshtireumlsiR = numri i nxeumlneumlsve qeuml kaneuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakta teuml pyetjesN = numri i peumlrgjithsheumlm i nxeumlneumlsve
Rekomandime peumlr variacionet e vlerave V Rekomandime peumlr vlerat e pranueshme teuml V Disa shembuj teumlvlerave teuml pranueshme peumlr V teuml hasura neuml literature janeuml 02 neuml 09 04 neuml 085 dhe 03 neuml 07Ne rekomandojmeuml intervalin 025 neuml 075 qeuml peumlrdoret edhe neuml Shqipeumlri Pyetja me vlereuml V neuml intervalin0-025 do teuml thoteuml se eumlshteuml meuml e veumlshtireuml se duhet Pyetja me vlereuml V neuml intervalin 075-100 do teuml thoteuml seeumlshteuml meuml e lehteuml se duhet
Shembull Le teuml konsiderojmeuml se jepen dy pyetje me alternativa ku peumlr secileumln duhet teuml zgjedheumlsh peumlrgjigjen esakteuml ndeumlrmjet kateumlr mundeumlsive (A B C dhe D) Neuml tabeleumln 9 tregohet sa student zgjedhin peumlrkateumlsisht secileumlnprej alternativave (peumlr Pyetjen 1 dhe 2)
Veumlshtireumlsia e pyetjes
PYETJA A B C D
1 0 3 24 32 12 13 3 2
tregon peumlrgjigjen e sakteuml
Peumlr Pyetjen 1 ne veumlrejmeuml qeuml A nuk eumlshteuml njeuml alternativeuml e mireumlmdashasnjeumlri nga nxeumlneumlsit nuk e ka zgjedhur sipeumlrgjigje Ne gjithashtu mund teuml njehsojmeuml veumlshtireumlsineuml e pyetjes duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml kaneumlzgjedhur peumlrgjigjen e sakteuml (24) me numrin total teuml nxeumlneumlsve (30)Duke peumlrdorur keumlteuml ormuleuml veumlshtireumlsia e Pyetjes 1 eumlshteuml 2430 ose 08
Njeuml rregull i peumlrgjithsheumlm eumlshteuml qeuml neumlse vlera peumlr veumlshtireumlsineuml e pyetjes eumlshteuml meuml e madhe se 075 ajo eumlshteumlnjeuml pyetje e lehteuml Neumlse vlera e veumlshtireumlsiseuml eumlshteuml meuml e vogeumll se 025 ajo eumlshteuml njeuml pyetje e veumlshtireuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2136
40 41
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Duke pasur parasysh keumlto parametra kjo pyetje do teuml mund teuml konsi derohet mesatarisht e lehteuml - shumica(80) e nxeumlneumlsve janeuml peumlrgjigjur korrekt
Pyetja 2 eumlshteuml shumeuml meuml e veumlshtireuml (1230 = 040) Neuml teuml veumlrteteuml neuml Pyetjen 2 meuml shumeuml nxeumlneumls zgjedhinpeumlrgjigjen (B) krahasuar me ata qeuml zgjedhin peumlrgjigjen (A) Kjo pyetje duhet analizuar me kujdes peumlr teumlsiguruar qeuml B eumlshteuml njeuml alternativeuml e duhur (e peumlrshtatshme)
64 Diskriminimi i pyetjesNjeuml tjeteumlr matje Koeficienti i Diskriminimit ka teuml beumljeuml me sa dierencon njeuml vlereumlsim ndeumlrmjet pikeumlve teumllarta dhe teuml uleumlta Me faleuml teuml tjera ju duhet teuml beumlni teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit me arritje teuml larta duhet teuml keneumlzgjedhur alternativeumln e sakteuml neuml njeuml pyetje meuml shumeuml hereuml sa e kaneuml zgjedhur ateuml te grupi i nxeumlneumlsve mearritje meuml teuml uleumlta
Neumlse arrijmeuml keumlteuml themi se kemi njeuml diskriminim pozitiv (ndeumlrmjet 0 dhe 1) Kjo do teuml thoteuml se nxeumlneumlsit qeumlkaneuml marreuml meuml shumeuml pikeuml neuml peumlrundim teuml testit zgjedhin alternativeumln e sakteuml peumlr njeuml pyetje teuml caktuar meumlshumeuml hereuml se e zgjedhin ateuml nga grupi i nxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta Neumlse ju gjeni qeuml grupi inxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta janeuml peumlrgjigjur sakteuml meuml shumeuml hereuml ateumlhereuml pyetja ka koeficientnegativ teuml diskriminimit (ndeumlrmjet -1 dhe 0)
D = (H-L)ND = diskriminimiH = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e sipeumlrme (gjysma qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml) e pikeumlve teuml testitL = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e nxeumlneumlsve qeuml ka fituar meuml pak pikeuml neuml testN = numri i nxeumlneumlsve teuml njeuml neumlngrupi
Shembull Neuml tabeleumln 9 tregohen rezultatet e 10 pye tjeve nxeumlneumlsve teuml njeuml testi Vini re qeuml nxeumlneumlsit janeumlrenditur duke vendosur neuml krye ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml
Diskriminimi i pyetjes
NXEumlNEumlS TOTALPIKEuml ()
PYETJET
1 2 3
Nxeumlneumls 1 93 1 0 1
Nxeumlneumls 2 90 1 0 1
Nxeumlneumls 3 82 0 0 1
Nxeumlneumls 4 80 1 0 1
Nxeumlneumls 5 70 1 0 1
Nxeumlneumls 6 60 1 0 0
Nxeumlneumls 7 60 1 0 1
Nxeumlneumls 8 50 1 1 0
Nxeumlneumls 9 44 1 1 0
Nxeumlneumls 10 40 0 1 0
ldquo1ldquo tregon qeuml peumlrgjigja eumlshteuml e sakteuml bdquo0ldquo tregon peumlrgjigje teuml pasakteuml
Ndiqni hapat e meumlposhteumlm peumlr teuml peumlrcaktuar Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml dhe Koeficientin e Diskriminimit1 Pasi trsquoi keni renditur nxeumlneumlsit duke vendosur meuml lart ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml numeumlroni sa nga
ata janeuml neuml grupin e pikeumlve meuml teuml larta dhe sa nga grupi i pikeumlve teuml uleumlta qeuml i janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjesPeumlr pyetjen 1 janeuml 4 nxeumlneumls neuml gjysmeumln e sipeumlrme qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml peumlr pyetjen dhe 4 nxeumlneumls neumlgjysmeumln e poshtme
2 Peumlrcaktoni Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml metotalin e numrit teuml nxeumlneumlsve Peumlr Pyetjen 1 ky do teuml jeteuml 810 ose V(p)=080
3 Peumlrcaktoni koeficientin e diskriminimit duke zbritur nga numri i nxeumlneumlsve qeuml i janeuml peumlrgjigjur pyetjes sakteuml neumlgrupin e pikeumlve teuml larta numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjes neuml grupin e pikeumlve teuml uleumlt Pastajrezultatin e pjeseumltoni me numrin e nxeumlneumlsve teuml ccedildo grupi (qeuml neuml rastin toneuml janeuml 5 neuml ccedildo grup)
Peumlr pyetjen 1 kjo do teuml thoteuml qeuml duhet teuml zbritni 4 nga 4 ta pjeseumltoni me 5 dhe rezultati peumlr Koe eDiskriminimit del 0
Peumlrgjigjet peumlr Pyetjet 1 ndash 3
PYETJA SAKTEuml (GRUPI I S IPEumlRM) SAKTEuml (GRUPI I ULEumlT) VEumlSHT IREumlSIA V(P) D ISKRIMINIMI (D)
Pyetja 1 4 4 080 0
Pyetja 2 0 3 030 -06
Pyetja 3 5 1 060 08
ani qeuml kemi tabeleumln e ploteumlsuar ccedilareuml neumlnkupton Ne veumlrejmeuml se Pyetja 2 ka njeuml koeficient veumlshtireumlsie 030(do teuml thoteuml shumeuml e veumlshtireuml) dhe peumlr meuml tepeumlr ka koeficientin e diskriminimit negativ -06 (do teuml thoteumlse nxeumlneumlsit me arritje meuml teuml uleumlta kaneuml qeneuml meuml teuml prirur peumlr teuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakteuml) Kjo pyetje duhetanalizuar me kujdes dhe ndoshta duhet ndryshuar ose hequr Pyetja meuml e mireuml nga teuml gjitha paraqitet Pyetja3 e cila ka njeuml nivel teuml keumlnaqsheumlm veumlshtireumlsie (060) dhe diskriminon jashteumlzakonisht mireuml (080)Sa nga pyetjet kaneuml veumlshtireumlsi mesatare Keumlto janeuml meuml teuml mirat sepse ato sigurojneuml mundeumlsineuml meuml teuml mireuml peumlrteuml diskriminuar (peumlr ta veumlrejtur keumlteuml shihni koeficientet e diskriminimit maksimal teuml tyre neuml radheumln e pareumlteuml titujve) Pyetjet teuml cilave shumica e nxeumlneumlsve u peumlrgjigjet mireuml ose shumica u peumlrgjigjet gabim thjesht nukmund teuml diskriminojneuml shumeumlProva meuml e reumlndeumlsishme peumlr diskriminimin e njeuml pyetje eumlshteuml ta krahasojmeuml ateuml me maksimumin e mundsheumlmSa mireuml diskriminon secila pyetje lidhur me maksimumin e mundsheumlm
Meuml poshteuml jepet njeuml rregull i peumlraeumlrtbull Diskriminimi eumlshteuml praneuml maksimumit teuml mundsheumlm = pyetje shumeuml
diskriminuesebull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa gjysma e maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje me diskriminim teuml keumlnaqsheumlmbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa ccedilereku i maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje e dobeumltbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlr zero = pyetje qeuml nuk diskriminonbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml negativ = pyetje e keqe (hiqeni neumlse
eumlshteuml meuml e vogeumll se -01)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2236
42 43
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 1 ndash MODELE TESTE PEumlRVLEREumlSIM PEumlRMBLEDHEumlSLeumlnda MatematikeumlTabela e specifkimeve teuml testit matematikeuml - Klasa 6-9
Matematikeuml - Fushat Peumlrmbajtjet Njohje Teuml kuptuarit Zbatim Anali zeuml Sintez euml Vlereumlsim Shuma
Numri22
Shprehje numerike 9c(1) 1(1) 2(2)
Numrat e ploteuml 11(2) 1(2)
Tyesat 2(1) 1(1)
Fuqiteuml 6(2) 4(1) 2(3)Krahasimi i numraveme paraqitje teumlndryshme
8(3) 1(3)
Algjebra dheFunksioni
32
Rreumlnja e ekuacionit 3(1) 1(1)
Vlera teuml unksioneve 7(3) 1(3)
Tjeshtimi ishprehjeve shkronjore 9a(2) 9b(2) 16(3) 3(7)
Sistemet e dyekuacioneve
20a(2) 1(2)
Grafiku i unksionevey= kx + a
Inekuac teuml uq seuml pareumlme njeuml ndrysh
18(3) 1(3)
Gjeometriadhe matjet
32
Kthimi i njeumlvlersheumlmneuml njeumlsi matje teuml tjera
5(1) 1(1)
Simetria 10(2) 1(2)
Ngjashmeumlria etrekeumlndeumlshave
12(1) 15(2) 2(3)
Gjetja e elementeveneuml trekeumlndeumlshinkeumlnddrejteuml
17(2) 12(2) 2(4)
Rrethi dhe tangjenca 19(4) 1(4)
Drejteumlzat neuml planinkoordinativ
20b(2) 1(2)
Mbledhja orgdhe peumlrpunimi
i teuml dheumlnave14
Mesatarja 14a(1) 14b(2) 2(3)
Leximi i teuml dheumlnave 13a(2) 13b(2) 2(4)
Totali 2(4) 6(11) 10(15) 3(8) 4(8) 1(4) 26 (50pikeuml)
TESTVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt - Klasa 6-9
Leumlnda Matematikeuml
Udheumlzime peumlr nxeumlneumlsin
esti neuml total ka 20 pyetje (26 keumlrkesa) Peseuml pyetjet e para janeuml pyetjet me alternativa dhe vlereumlsohen menga 1 pikeuml Pjesa tjeteumlr janeuml pyetjet me ploteumlsim me zgjidhje etj Pikeumlt peumlr secileumln keumlrkeseuml teuml pyetjeve janeumldheumlneuml peumlrbri tyreKoha peumlr zhvillimin e testit eumlshteuml 2 oreuml
Peumlr peumlrdorim nga komisioni i vlereumlsimit
Keumlrkesa 1 2 3 4 5 6 7 8 9a
Pikeuml
Keumlrkesa 9b 9c 10a 10b 11 12 13a 13b 14a
Pikeuml
Keumlrkesa 14b 15 16 17 18 19 20a 20b
Pikeuml
otali i pikeumlve KOMISIONI I VLEREumlSIMIT
NotaNiveli
Detyra 1 1 + 2(17 ndash 12) = 1 pikeuml A) 0B) 1
C)
D) 2
Detyra 2 Ccedil lsquopjeseuml e drejtkeumlndeumlshit eumlshteuml e ngjyrosur 1 pikeuml
A)
B)
C)
D)
Detyra 3 Zgjidhja e ekuacionit 3 ndash 2 x = x eumlshteuml 1 pikeuml
A) x = ndash 1B) x = 0
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2336
44 45
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C) x = 1D) x = 2
Detyra 4 42ndash2 middot 23 = 1 pikeuml A) 2ndash6
B) 2ndash5
C) 2D) 22
Detyra 5 Neumlse 1200 metra i peumlrshkoni neuml 12 minuta gjeni shpejteumlsineuml tuaj neuml kilometeumlr peumlr oreuml A) 4 kmoreuml 1 pikeumlB) 6 kmoreumlC) 8 kmoreumlD) 10 kmoreuml
Detyra 6 Ploteumlsoni barazimin(p+2)middot(p+2)middot_____middot 32middot____ = (p+2)3middot(32)2 2 pikeuml
Detyra 7 Ploteumlsoni tabeleumln me vlerat qeuml merr unksioni peumlr vlerat e dheumlna teuml x-it3 pikeuml
Detyra 8 Renditni numrat nga meuml i vogli te meuml i madhi 3 14 03 33 3 pikeuml
Detyra 9 Paraqitni meuml thjeshteuml shprehjet
a) k 2 - 2k + 5k 2 + 6k = 2 pikeuml
b) 14 - 8middot = 2 pikeuml
c) 002 middot 103 1 pikeuml
Detyra 10 Segmenti AD eumlshteuml ndareuml neuml tre pje seuml teuml barabarta
2 pikeumlPloteumlsoni kutizat
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
Detyra 11 Festivali i zeumlrave teuml rinj u hap diteumln e enjte dhe u ndoq nga 345 spektatoreuml Numri ispektatoreumlve dyfishohej ccedildo diteuml Sa spektatoreuml e ndoqeumln estivalin neuml nateumln finale qeuml u mbajt diteumln ediel
2 pikeuml
Detyra 12 Neuml trekeumlndeumlshin keumlnddrejteuml ABC keumlndi A eumlshteuml 30ordm DE = 1cm dhe AD=DC Gjeni gjateumlsiteumle brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit ABC
3 pikeuml
Detyra 13 Neuml grafik paraqitet numri i nxeumlneumlsve djem dhe vajza qeuml peumllqejneuml meuml shumeuml rutat oseeumlmbeumllsirata) Sa peumlrqind e tyre peumllqejneuml rutat 2 pikeuml
b) Zgjedhim rasteumlsisht njeuml nxeumlneumls Gjeni probabilitetin qeuml i zgjedhuri teuml jeteuml djaleuml 2 pikeuml
150
Fruta
Embelsira
D jem Vajza
100
50
0
Detyra 14 Jepet bashkeumlsia - 9 - 8 - 3 0 7 10a) Gjeni mesataren 1 pikeumlZgjidhen tre numra teuml ndrysheumlm a b dhe c Gjeni vlereumln meuml teuml madhe teuml mundshmeteuml prodhimit a middot b ndash c 2 pikeuml
Detyra 15 Jepet paralelogrami ABCD me sipeumlraqe 15 cm2 dhe brinjeuml aneumlsore AD = 3cmDiagonalja DB eumlshteuml pingule AD Gjeni perimetrin e paralelogramit 2 pikeuml
Detyra 16 Tjeshtoni 3 pikeuml
Detyra 17 Jepet trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml dybrinjeumlnjeumlsheumlm ABC me hipotenuzeuml BC =8cmGjeni gjateumlsiteuml e kateteve teuml trekeumlndeumlshit 2 pikeumlDetyra 18 Peumlr ccedillsquovlera teuml x - it nga R vlera e shprehjes eumlshteuml meuml e madhe se vlera e shprehjes x ndash1
3 pikeuml
Detyra 19 S1 dhe S
2 janeuml dy gjysmeumlrratheuml me rreze 1 njeumlsi dhe tangjenteuml si neuml figureuml Drejteumlza d eumlshteuml
tangjente me rrethin S2 neuml pikeumln B Gjeni sipeumlraqen e pjeseumls seuml ngjyrosur
4 pikeuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2436
46 47
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
S1 S2
A B
d
Detyra 20 Drejteumlzat e dheumlna neuml planin koordinativ priten neuml pikeumln Pa) Gjeni koordinatat e pikave P dhe Q 2 pikeumlb) Gjeni sipeumlraqen e trekeumlndeumlshit OPQ 2 pikeuml
y = x
y
y = 2 - x
P
Q0 x
62 Kthimi i pikeumlve neuml nota dhe nivele
Intervalet e pikeumlve Nota Niveli
41-50 Nota 5 A
31-40 Nota 4 B
21-30 Nota 3 C
11-20 Nota 2 D
00-10 Nota 1
TEST - Dituri natyreVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr gjysmeumlvjetorin e pareuml (shtator ndashdhjetor)
Detyra 1 Leumlnda nga e cila janeuml peumlrbeumlreuml keumlta trupa eumlshteuml1 pikeuml
A druriB qelqiC metaliD letra
Detyra 2 Njeumlsia bazeuml peumlr matjen e gjateumlsiseuml eumlshteuml1 pikeuml
A litriB metriC gradeumlD kilogrami
Detyra 3 Uji vlon neuml temperatureumln 1 pikeuml A 0oCB 50oCC 90oCD 100oC
Detyra 4 emperatura e ajrit qeuml tregon termometri neuml figureumln e meumlposhtme eumlshteuml
1 pikeuml A 38oCB 39oCC 40oCD 41oC
Detyra 5 Shkruani dy veti teuml leumlngjeve 2 pikeumla)___________________________________________________________b)___________________________________________________________
Detyra 6 Ploteumlsoni faliteuml5 pikeuml
a) Gjateumlsiteuml e objekteve i matim me _______________ b) Hapeumlsira qeuml zeuml njeuml trup quhet ___________________ c) Procesi qeuml shkakton largimin e ujit nga toka quhet ____________________ d) Leumlngjet marrin _____________________ e eneumls ku ndodhen e) Njeumlsiteuml themelore teuml matjes janeuml ___________________ neuml teuml gjitheuml boteumln
Detyra 7 Shkruani cileumlsiteuml e peumlrbashkeumlta teuml keumltyre trupave 3 pikeuml molleuml ccedilokollateuml karamele _______________________________ tavolineuml karrige tabeleuml __________________________________ top glob portokall __________________________________
Detyra 8 Shkruani disa veprime qeuml duhet teuml beumljneuml njereumlzit peumlr teuml patur njeuml mjedis teuml pasteumlr4 pikeuml
a) _____________________________________________________________________b) _____________________________________________________________________c) _____________________________________________________________________d) _____________________________________________________________________
Detyra 9 Ploteumlsoni faliteuml2 pikeuml
a) Neumln veprimin e njeuml orce trupat _______________b) Neuml sipeumlraqe teuml leumlmuara leumlvizja eumlshteuml _______________ se neuml sipeumlraqe teuml ashpra
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2136
40 41
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Duke pasur parasysh keumlto parametra kjo pyetje do teuml mund teuml konsi derohet mesatarisht e lehteuml - shumica(80) e nxeumlneumlsve janeuml peumlrgjigjur korrekt
Pyetja 2 eumlshteuml shumeuml meuml e veumlshtireuml (1230 = 040) Neuml teuml veumlrteteuml neuml Pyetjen 2 meuml shumeuml nxeumlneumls zgjedhinpeumlrgjigjen (B) krahasuar me ata qeuml zgjedhin peumlrgjigjen (A) Kjo pyetje duhet analizuar me kujdes peumlr teumlsiguruar qeuml B eumlshteuml njeuml alternativeuml e duhur (e peumlrshtatshme)
64 Diskriminimi i pyetjesNjeuml tjeteumlr matje Koeficienti i Diskriminimit ka teuml beumljeuml me sa dierencon njeuml vlereumlsim ndeumlrmjet pikeumlve teumllarta dhe teuml uleumlta Me faleuml teuml tjera ju duhet teuml beumlni teuml mundur qeuml nxeumlneumlsit me arritje teuml larta duhet teuml keneumlzgjedhur alternativeumln e sakteuml neuml njeuml pyetje meuml shumeuml hereuml sa e kaneuml zgjedhur ateuml te grupi i nxeumlneumlsve mearritje meuml teuml uleumlta
Neumlse arrijmeuml keumlteuml themi se kemi njeuml diskriminim pozitiv (ndeumlrmjet 0 dhe 1) Kjo do teuml thoteuml se nxeumlneumlsit qeumlkaneuml marreuml meuml shumeuml pikeuml neuml peumlrundim teuml testit zgjedhin alternativeumln e sakteuml peumlr njeuml pyetje teuml caktuar meumlshumeuml hereuml se e zgjedhin ateuml nga grupi i nxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta Neumlse ju gjeni qeuml grupi inxeumlneumlsve me pikeuml teuml peumlrgjithshme teuml uleumlta janeuml peumlrgjigjur sakteuml meuml shumeuml hereuml ateumlhereuml pyetja ka koeficientnegativ teuml diskriminimit (ndeumlrmjet -1 dhe 0)
D = (H-L)ND = diskriminimiH = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e sipeumlrme (gjysma qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml) e pikeumlve teuml testitL = numri i peumlrgjigjeve teuml sakta nga gjysma e nxeumlneumlsve qeuml ka fituar meuml pak pikeuml neuml testN = numri i nxeumlneumlsve teuml njeuml neumlngrupi
Shembull Neuml tabeleumln 9 tregohen rezultatet e 10 pye tjeve nxeumlneumlsve teuml njeuml testi Vini re qeuml nxeumlneumlsit janeumlrenditur duke vendosur neuml krye ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml
Diskriminimi i pyetjes
NXEumlNEumlS TOTALPIKEuml ()
PYETJET
1 2 3
Nxeumlneumls 1 93 1 0 1
Nxeumlneumls 2 90 1 0 1
Nxeumlneumls 3 82 0 0 1
Nxeumlneumls 4 80 1 0 1
Nxeumlneumls 5 70 1 0 1
Nxeumlneumls 6 60 1 0 0
Nxeumlneumls 7 60 1 0 1
Nxeumlneumls 8 50 1 1 0
Nxeumlneumls 9 44 1 1 0
Nxeumlneumls 10 40 0 1 0
ldquo1ldquo tregon qeuml peumlrgjigja eumlshteuml e sakteuml bdquo0ldquo tregon peumlrgjigje teuml pasakteuml
Ndiqni hapat e meumlposhteumlm peumlr teuml peumlrcaktuar Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml dhe Koeficientin e Diskriminimit1 Pasi trsquoi keni renditur nxeumlneumlsit duke vendosur meuml lart ateuml qeuml ka fituar meuml shumeuml pikeuml numeumlroni sa nga
ata janeuml neuml grupin e pikeumlve meuml teuml larta dhe sa nga grupi i pikeumlve teuml uleumlta qeuml i janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjesPeumlr pyetjen 1 janeuml 4 nxeumlneumls neuml gjysmeumln e sipeumlrme qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml peumlr pyetjen dhe 4 nxeumlneumls neumlgjysmeumln e poshtme
2 Peumlrcaktoni Koeficientin e Veumlshtireumlsiseuml duke pjeseumltuar numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml metotalin e numrit teuml nxeumlneumlsve Peumlr Pyetjen 1 ky do teuml jeteuml 810 ose V(p)=080
3 Peumlrcaktoni koeficientin e diskriminimit duke zbritur nga numri i nxeumlneumlsve qeuml i janeuml peumlrgjigjur pyetjes sakteuml neumlgrupin e pikeumlve teuml larta numrin e nxeumlneumlsve qeuml janeuml peumlrgjigjur sakteuml pyetjes neuml grupin e pikeumlve teuml uleumlt Pastajrezultatin e pjeseumltoni me numrin e nxeumlneumlsve teuml ccedildo grupi (qeuml neuml rastin toneuml janeuml 5 neuml ccedildo grup)
Peumlr pyetjen 1 kjo do teuml thoteuml qeuml duhet teuml zbritni 4 nga 4 ta pjeseumltoni me 5 dhe rezultati peumlr Koe eDiskriminimit del 0
Peumlrgjigjet peumlr Pyetjet 1 ndash 3
PYETJA SAKTEuml (GRUPI I S IPEumlRM) SAKTEuml (GRUPI I ULEumlT) VEumlSHT IREumlSIA V(P) D ISKRIMINIMI (D)
Pyetja 1 4 4 080 0
Pyetja 2 0 3 030 -06
Pyetja 3 5 1 060 08
ani qeuml kemi tabeleumln e ploteumlsuar ccedilareuml neumlnkupton Ne veumlrejmeuml se Pyetja 2 ka njeuml koeficient veumlshtireumlsie 030(do teuml thoteuml shumeuml e veumlshtireuml) dhe peumlr meuml tepeumlr ka koeficientin e diskriminimit negativ -06 (do teuml thoteumlse nxeumlneumlsit me arritje meuml teuml uleumlta kaneuml qeneuml meuml teuml prirur peumlr teuml dheumlneuml peumlrgjigje teuml sakteuml) Kjo pyetje duhetanalizuar me kujdes dhe ndoshta duhet ndryshuar ose hequr Pyetja meuml e mireuml nga teuml gjitha paraqitet Pyetja3 e cila ka njeuml nivel teuml keumlnaqsheumlm veumlshtireumlsie (060) dhe diskriminon jashteumlzakonisht mireuml (080)Sa nga pyetjet kaneuml veumlshtireumlsi mesatare Keumlto janeuml meuml teuml mirat sepse ato sigurojneuml mundeumlsineuml meuml teuml mireuml peumlrteuml diskriminuar (peumlr ta veumlrejtur keumlteuml shihni koeficientet e diskriminimit maksimal teuml tyre neuml radheumln e pareumlteuml titujve) Pyetjet teuml cilave shumica e nxeumlneumlsve u peumlrgjigjet mireuml ose shumica u peumlrgjigjet gabim thjesht nukmund teuml diskriminojneuml shumeumlProva meuml e reumlndeumlsishme peumlr diskriminimin e njeuml pyetje eumlshteuml ta krahasojmeuml ateuml me maksimumin e mundsheumlmSa mireuml diskriminon secila pyetje lidhur me maksimumin e mundsheumlm
Meuml poshteuml jepet njeuml rregull i peumlraeumlrtbull Diskriminimi eumlshteuml praneuml maksimumit teuml mundsheumlm = pyetje shumeuml
diskriminuesebull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa gjysma e maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje me diskriminim teuml keumlnaqsheumlmbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlrsisht sa ccedilereku i maksimumit teuml
mundsheumlm = pyetje e dobeumltbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml aeumlr zero = pyetje qeuml nuk diskriminonbull Koeficienti i Diskriminimit eumlshteuml negativ = pyetje e keqe (hiqeni neumlse
eumlshteuml meuml e vogeumll se -01)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2236
42 43
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 1 ndash MODELE TESTE PEumlRVLEREumlSIM PEumlRMBLEDHEumlSLeumlnda MatematikeumlTabela e specifkimeve teuml testit matematikeuml - Klasa 6-9
Matematikeuml - Fushat Peumlrmbajtjet Njohje Teuml kuptuarit Zbatim Anali zeuml Sintez euml Vlereumlsim Shuma
Numri22
Shprehje numerike 9c(1) 1(1) 2(2)
Numrat e ploteuml 11(2) 1(2)
Tyesat 2(1) 1(1)
Fuqiteuml 6(2) 4(1) 2(3)Krahasimi i numraveme paraqitje teumlndryshme
8(3) 1(3)
Algjebra dheFunksioni
32
Rreumlnja e ekuacionit 3(1) 1(1)
Vlera teuml unksioneve 7(3) 1(3)
Tjeshtimi ishprehjeve shkronjore 9a(2) 9b(2) 16(3) 3(7)
Sistemet e dyekuacioneve
20a(2) 1(2)
Grafiku i unksionevey= kx + a
Inekuac teuml uq seuml pareumlme njeuml ndrysh
18(3) 1(3)
Gjeometriadhe matjet
32
Kthimi i njeumlvlersheumlmneuml njeumlsi matje teuml tjera
5(1) 1(1)
Simetria 10(2) 1(2)
Ngjashmeumlria etrekeumlndeumlshave
12(1) 15(2) 2(3)
Gjetja e elementeveneuml trekeumlndeumlshinkeumlnddrejteuml
17(2) 12(2) 2(4)
Rrethi dhe tangjenca 19(4) 1(4)
Drejteumlzat neuml planinkoordinativ
20b(2) 1(2)
Mbledhja orgdhe peumlrpunimi
i teuml dheumlnave14
Mesatarja 14a(1) 14b(2) 2(3)
Leximi i teuml dheumlnave 13a(2) 13b(2) 2(4)
Totali 2(4) 6(11) 10(15) 3(8) 4(8) 1(4) 26 (50pikeuml)
TESTVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt - Klasa 6-9
Leumlnda Matematikeuml
Udheumlzime peumlr nxeumlneumlsin
esti neuml total ka 20 pyetje (26 keumlrkesa) Peseuml pyetjet e para janeuml pyetjet me alternativa dhe vlereumlsohen menga 1 pikeuml Pjesa tjeteumlr janeuml pyetjet me ploteumlsim me zgjidhje etj Pikeumlt peumlr secileumln keumlrkeseuml teuml pyetjeve janeumldheumlneuml peumlrbri tyreKoha peumlr zhvillimin e testit eumlshteuml 2 oreuml
Peumlr peumlrdorim nga komisioni i vlereumlsimit
Keumlrkesa 1 2 3 4 5 6 7 8 9a
Pikeuml
Keumlrkesa 9b 9c 10a 10b 11 12 13a 13b 14a
Pikeuml
Keumlrkesa 14b 15 16 17 18 19 20a 20b
Pikeuml
otali i pikeumlve KOMISIONI I VLEREumlSIMIT
NotaNiveli
Detyra 1 1 + 2(17 ndash 12) = 1 pikeuml A) 0B) 1
C)
D) 2
Detyra 2 Ccedil lsquopjeseuml e drejtkeumlndeumlshit eumlshteuml e ngjyrosur 1 pikeuml
A)
B)
C)
D)
Detyra 3 Zgjidhja e ekuacionit 3 ndash 2 x = x eumlshteuml 1 pikeuml
A) x = ndash 1B) x = 0
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2336
44 45
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C) x = 1D) x = 2
Detyra 4 42ndash2 middot 23 = 1 pikeuml A) 2ndash6
B) 2ndash5
C) 2D) 22
Detyra 5 Neumlse 1200 metra i peumlrshkoni neuml 12 minuta gjeni shpejteumlsineuml tuaj neuml kilometeumlr peumlr oreuml A) 4 kmoreuml 1 pikeumlB) 6 kmoreumlC) 8 kmoreumlD) 10 kmoreuml
Detyra 6 Ploteumlsoni barazimin(p+2)middot(p+2)middot_____middot 32middot____ = (p+2)3middot(32)2 2 pikeuml
Detyra 7 Ploteumlsoni tabeleumln me vlerat qeuml merr unksioni peumlr vlerat e dheumlna teuml x-it3 pikeuml
Detyra 8 Renditni numrat nga meuml i vogli te meuml i madhi 3 14 03 33 3 pikeuml
Detyra 9 Paraqitni meuml thjeshteuml shprehjet
a) k 2 - 2k + 5k 2 + 6k = 2 pikeuml
b) 14 - 8middot = 2 pikeuml
c) 002 middot 103 1 pikeuml
Detyra 10 Segmenti AD eumlshteuml ndareuml neuml tre pje seuml teuml barabarta
2 pikeumlPloteumlsoni kutizat
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
Detyra 11 Festivali i zeumlrave teuml rinj u hap diteumln e enjte dhe u ndoq nga 345 spektatoreuml Numri ispektatoreumlve dyfishohej ccedildo diteuml Sa spektatoreuml e ndoqeumln estivalin neuml nateumln finale qeuml u mbajt diteumln ediel
2 pikeuml
Detyra 12 Neuml trekeumlndeumlshin keumlnddrejteuml ABC keumlndi A eumlshteuml 30ordm DE = 1cm dhe AD=DC Gjeni gjateumlsiteumle brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit ABC
3 pikeuml
Detyra 13 Neuml grafik paraqitet numri i nxeumlneumlsve djem dhe vajza qeuml peumllqejneuml meuml shumeuml rutat oseeumlmbeumllsirata) Sa peumlrqind e tyre peumllqejneuml rutat 2 pikeuml
b) Zgjedhim rasteumlsisht njeuml nxeumlneumls Gjeni probabilitetin qeuml i zgjedhuri teuml jeteuml djaleuml 2 pikeuml
150
Fruta
Embelsira
D jem Vajza
100
50
0
Detyra 14 Jepet bashkeumlsia - 9 - 8 - 3 0 7 10a) Gjeni mesataren 1 pikeumlZgjidhen tre numra teuml ndrysheumlm a b dhe c Gjeni vlereumln meuml teuml madhe teuml mundshmeteuml prodhimit a middot b ndash c 2 pikeuml
Detyra 15 Jepet paralelogrami ABCD me sipeumlraqe 15 cm2 dhe brinjeuml aneumlsore AD = 3cmDiagonalja DB eumlshteuml pingule AD Gjeni perimetrin e paralelogramit 2 pikeuml
Detyra 16 Tjeshtoni 3 pikeuml
Detyra 17 Jepet trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml dybrinjeumlnjeumlsheumlm ABC me hipotenuzeuml BC =8cmGjeni gjateumlsiteuml e kateteve teuml trekeumlndeumlshit 2 pikeumlDetyra 18 Peumlr ccedillsquovlera teuml x - it nga R vlera e shprehjes eumlshteuml meuml e madhe se vlera e shprehjes x ndash1
3 pikeuml
Detyra 19 S1 dhe S
2 janeuml dy gjysmeumlrratheuml me rreze 1 njeumlsi dhe tangjenteuml si neuml figureuml Drejteumlza d eumlshteuml
tangjente me rrethin S2 neuml pikeumln B Gjeni sipeumlraqen e pjeseumls seuml ngjyrosur
4 pikeuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2436
46 47
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
S1 S2
A B
d
Detyra 20 Drejteumlzat e dheumlna neuml planin koordinativ priten neuml pikeumln Pa) Gjeni koordinatat e pikave P dhe Q 2 pikeumlb) Gjeni sipeumlraqen e trekeumlndeumlshit OPQ 2 pikeuml
y = x
y
y = 2 - x
P
Q0 x
62 Kthimi i pikeumlve neuml nota dhe nivele
Intervalet e pikeumlve Nota Niveli
41-50 Nota 5 A
31-40 Nota 4 B
21-30 Nota 3 C
11-20 Nota 2 D
00-10 Nota 1
TEST - Dituri natyreVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr gjysmeumlvjetorin e pareuml (shtator ndashdhjetor)
Detyra 1 Leumlnda nga e cila janeuml peumlrbeumlreuml keumlta trupa eumlshteuml1 pikeuml
A druriB qelqiC metaliD letra
Detyra 2 Njeumlsia bazeuml peumlr matjen e gjateumlsiseuml eumlshteuml1 pikeuml
A litriB metriC gradeumlD kilogrami
Detyra 3 Uji vlon neuml temperatureumln 1 pikeuml A 0oCB 50oCC 90oCD 100oC
Detyra 4 emperatura e ajrit qeuml tregon termometri neuml figureumln e meumlposhtme eumlshteuml
1 pikeuml A 38oCB 39oCC 40oCD 41oC
Detyra 5 Shkruani dy veti teuml leumlngjeve 2 pikeumla)___________________________________________________________b)___________________________________________________________
Detyra 6 Ploteumlsoni faliteuml5 pikeuml
a) Gjateumlsiteuml e objekteve i matim me _______________ b) Hapeumlsira qeuml zeuml njeuml trup quhet ___________________ c) Procesi qeuml shkakton largimin e ujit nga toka quhet ____________________ d) Leumlngjet marrin _____________________ e eneumls ku ndodhen e) Njeumlsiteuml themelore teuml matjes janeuml ___________________ neuml teuml gjitheuml boteumln
Detyra 7 Shkruani cileumlsiteuml e peumlrbashkeumlta teuml keumltyre trupave 3 pikeuml molleuml ccedilokollateuml karamele _______________________________ tavolineuml karrige tabeleuml __________________________________ top glob portokall __________________________________
Detyra 8 Shkruani disa veprime qeuml duhet teuml beumljneuml njereumlzit peumlr teuml patur njeuml mjedis teuml pasteumlr4 pikeuml
a) _____________________________________________________________________b) _____________________________________________________________________c) _____________________________________________________________________d) _____________________________________________________________________
Detyra 9 Ploteumlsoni faliteuml2 pikeuml
a) Neumln veprimin e njeuml orce trupat _______________b) Neuml sipeumlraqe teuml leumlmuara leumlvizja eumlshteuml _______________ se neuml sipeumlraqe teuml ashpra
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2236
42 43
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 1 ndash MODELE TESTE PEumlRVLEREumlSIM PEumlRMBLEDHEumlSLeumlnda MatematikeumlTabela e specifkimeve teuml testit matematikeuml - Klasa 6-9
Matematikeuml - Fushat Peumlrmbajtjet Njohje Teuml kuptuarit Zbatim Anali zeuml Sintez euml Vlereumlsim Shuma
Numri22
Shprehje numerike 9c(1) 1(1) 2(2)
Numrat e ploteuml 11(2) 1(2)
Tyesat 2(1) 1(1)
Fuqiteuml 6(2) 4(1) 2(3)Krahasimi i numraveme paraqitje teumlndryshme
8(3) 1(3)
Algjebra dheFunksioni
32
Rreumlnja e ekuacionit 3(1) 1(1)
Vlera teuml unksioneve 7(3) 1(3)
Tjeshtimi ishprehjeve shkronjore 9a(2) 9b(2) 16(3) 3(7)
Sistemet e dyekuacioneve
20a(2) 1(2)
Grafiku i unksionevey= kx + a
Inekuac teuml uq seuml pareumlme njeuml ndrysh
18(3) 1(3)
Gjeometriadhe matjet
32
Kthimi i njeumlvlersheumlmneuml njeumlsi matje teuml tjera
5(1) 1(1)
Simetria 10(2) 1(2)
Ngjashmeumlria etrekeumlndeumlshave
12(1) 15(2) 2(3)
Gjetja e elementeveneuml trekeumlndeumlshinkeumlnddrejteuml
17(2) 12(2) 2(4)
Rrethi dhe tangjenca 19(4) 1(4)
Drejteumlzat neuml planinkoordinativ
20b(2) 1(2)
Mbledhja orgdhe peumlrpunimi
i teuml dheumlnave14
Mesatarja 14a(1) 14b(2) 2(3)
Leximi i teuml dheumlnave 13a(2) 13b(2) 2(4)
Totali 2(4) 6(11) 10(15) 3(8) 4(8) 1(4) 26 (50pikeuml)
TESTVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt - Klasa 6-9
Leumlnda Matematikeuml
Udheumlzime peumlr nxeumlneumlsin
esti neuml total ka 20 pyetje (26 keumlrkesa) Peseuml pyetjet e para janeuml pyetjet me alternativa dhe vlereumlsohen menga 1 pikeuml Pjesa tjeteumlr janeuml pyetjet me ploteumlsim me zgjidhje etj Pikeumlt peumlr secileumln keumlrkeseuml teuml pyetjeve janeumldheumlneuml peumlrbri tyreKoha peumlr zhvillimin e testit eumlshteuml 2 oreuml
Peumlr peumlrdorim nga komisioni i vlereumlsimit
Keumlrkesa 1 2 3 4 5 6 7 8 9a
Pikeuml
Keumlrkesa 9b 9c 10a 10b 11 12 13a 13b 14a
Pikeuml
Keumlrkesa 14b 15 16 17 18 19 20a 20b
Pikeuml
otali i pikeumlve KOMISIONI I VLEREumlSIMIT
NotaNiveli
Detyra 1 1 + 2(17 ndash 12) = 1 pikeuml A) 0B) 1
C)
D) 2
Detyra 2 Ccedil lsquopjeseuml e drejtkeumlndeumlshit eumlshteuml e ngjyrosur 1 pikeuml
A)
B)
C)
D)
Detyra 3 Zgjidhja e ekuacionit 3 ndash 2 x = x eumlshteuml 1 pikeuml
A) x = ndash 1B) x = 0
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2336
44 45
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C) x = 1D) x = 2
Detyra 4 42ndash2 middot 23 = 1 pikeuml A) 2ndash6
B) 2ndash5
C) 2D) 22
Detyra 5 Neumlse 1200 metra i peumlrshkoni neuml 12 minuta gjeni shpejteumlsineuml tuaj neuml kilometeumlr peumlr oreuml A) 4 kmoreuml 1 pikeumlB) 6 kmoreumlC) 8 kmoreumlD) 10 kmoreuml
Detyra 6 Ploteumlsoni barazimin(p+2)middot(p+2)middot_____middot 32middot____ = (p+2)3middot(32)2 2 pikeuml
Detyra 7 Ploteumlsoni tabeleumln me vlerat qeuml merr unksioni peumlr vlerat e dheumlna teuml x-it3 pikeuml
Detyra 8 Renditni numrat nga meuml i vogli te meuml i madhi 3 14 03 33 3 pikeuml
Detyra 9 Paraqitni meuml thjeshteuml shprehjet
a) k 2 - 2k + 5k 2 + 6k = 2 pikeuml
b) 14 - 8middot = 2 pikeuml
c) 002 middot 103 1 pikeuml
Detyra 10 Segmenti AD eumlshteuml ndareuml neuml tre pje seuml teuml barabarta
2 pikeumlPloteumlsoni kutizat
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
Detyra 11 Festivali i zeumlrave teuml rinj u hap diteumln e enjte dhe u ndoq nga 345 spektatoreuml Numri ispektatoreumlve dyfishohej ccedildo diteuml Sa spektatoreuml e ndoqeumln estivalin neuml nateumln finale qeuml u mbajt diteumln ediel
2 pikeuml
Detyra 12 Neuml trekeumlndeumlshin keumlnddrejteuml ABC keumlndi A eumlshteuml 30ordm DE = 1cm dhe AD=DC Gjeni gjateumlsiteumle brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit ABC
3 pikeuml
Detyra 13 Neuml grafik paraqitet numri i nxeumlneumlsve djem dhe vajza qeuml peumllqejneuml meuml shumeuml rutat oseeumlmbeumllsirata) Sa peumlrqind e tyre peumllqejneuml rutat 2 pikeuml
b) Zgjedhim rasteumlsisht njeuml nxeumlneumls Gjeni probabilitetin qeuml i zgjedhuri teuml jeteuml djaleuml 2 pikeuml
150
Fruta
Embelsira
D jem Vajza
100
50
0
Detyra 14 Jepet bashkeumlsia - 9 - 8 - 3 0 7 10a) Gjeni mesataren 1 pikeumlZgjidhen tre numra teuml ndrysheumlm a b dhe c Gjeni vlereumln meuml teuml madhe teuml mundshmeteuml prodhimit a middot b ndash c 2 pikeuml
Detyra 15 Jepet paralelogrami ABCD me sipeumlraqe 15 cm2 dhe brinjeuml aneumlsore AD = 3cmDiagonalja DB eumlshteuml pingule AD Gjeni perimetrin e paralelogramit 2 pikeuml
Detyra 16 Tjeshtoni 3 pikeuml
Detyra 17 Jepet trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml dybrinjeumlnjeumlsheumlm ABC me hipotenuzeuml BC =8cmGjeni gjateumlsiteuml e kateteve teuml trekeumlndeumlshit 2 pikeumlDetyra 18 Peumlr ccedillsquovlera teuml x - it nga R vlera e shprehjes eumlshteuml meuml e madhe se vlera e shprehjes x ndash1
3 pikeuml
Detyra 19 S1 dhe S
2 janeuml dy gjysmeumlrratheuml me rreze 1 njeumlsi dhe tangjenteuml si neuml figureuml Drejteumlza d eumlshteuml
tangjente me rrethin S2 neuml pikeumln B Gjeni sipeumlraqen e pjeseumls seuml ngjyrosur
4 pikeuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2436
46 47
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
S1 S2
A B
d
Detyra 20 Drejteumlzat e dheumlna neuml planin koordinativ priten neuml pikeumln Pa) Gjeni koordinatat e pikave P dhe Q 2 pikeumlb) Gjeni sipeumlraqen e trekeumlndeumlshit OPQ 2 pikeuml
y = x
y
y = 2 - x
P
Q0 x
62 Kthimi i pikeumlve neuml nota dhe nivele
Intervalet e pikeumlve Nota Niveli
41-50 Nota 5 A
31-40 Nota 4 B
21-30 Nota 3 C
11-20 Nota 2 D
00-10 Nota 1
TEST - Dituri natyreVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr gjysmeumlvjetorin e pareuml (shtator ndashdhjetor)
Detyra 1 Leumlnda nga e cila janeuml peumlrbeumlreuml keumlta trupa eumlshteuml1 pikeuml
A druriB qelqiC metaliD letra
Detyra 2 Njeumlsia bazeuml peumlr matjen e gjateumlsiseuml eumlshteuml1 pikeuml
A litriB metriC gradeumlD kilogrami
Detyra 3 Uji vlon neuml temperatureumln 1 pikeuml A 0oCB 50oCC 90oCD 100oC
Detyra 4 emperatura e ajrit qeuml tregon termometri neuml figureumln e meumlposhtme eumlshteuml
1 pikeuml A 38oCB 39oCC 40oCD 41oC
Detyra 5 Shkruani dy veti teuml leumlngjeve 2 pikeumla)___________________________________________________________b)___________________________________________________________
Detyra 6 Ploteumlsoni faliteuml5 pikeuml
a) Gjateumlsiteuml e objekteve i matim me _______________ b) Hapeumlsira qeuml zeuml njeuml trup quhet ___________________ c) Procesi qeuml shkakton largimin e ujit nga toka quhet ____________________ d) Leumlngjet marrin _____________________ e eneumls ku ndodhen e) Njeumlsiteuml themelore teuml matjes janeuml ___________________ neuml teuml gjitheuml boteumln
Detyra 7 Shkruani cileumlsiteuml e peumlrbashkeumlta teuml keumltyre trupave 3 pikeuml molleuml ccedilokollateuml karamele _______________________________ tavolineuml karrige tabeleuml __________________________________ top glob portokall __________________________________
Detyra 8 Shkruani disa veprime qeuml duhet teuml beumljneuml njereumlzit peumlr teuml patur njeuml mjedis teuml pasteumlr4 pikeuml
a) _____________________________________________________________________b) _____________________________________________________________________c) _____________________________________________________________________d) _____________________________________________________________________
Detyra 9 Ploteumlsoni faliteuml2 pikeuml
a) Neumln veprimin e njeuml orce trupat _______________b) Neuml sipeumlraqe teuml leumlmuara leumlvizja eumlshteuml _______________ se neuml sipeumlraqe teuml ashpra
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2336
44 45
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
C) x = 1D) x = 2
Detyra 4 42ndash2 middot 23 = 1 pikeuml A) 2ndash6
B) 2ndash5
C) 2D) 22
Detyra 5 Neumlse 1200 metra i peumlrshkoni neuml 12 minuta gjeni shpejteumlsineuml tuaj neuml kilometeumlr peumlr oreuml A) 4 kmoreuml 1 pikeumlB) 6 kmoreumlC) 8 kmoreumlD) 10 kmoreuml
Detyra 6 Ploteumlsoni barazimin(p+2)middot(p+2)middot_____middot 32middot____ = (p+2)3middot(32)2 2 pikeuml
Detyra 7 Ploteumlsoni tabeleumln me vlerat qeuml merr unksioni peumlr vlerat e dheumlna teuml x-it3 pikeuml
Detyra 8 Renditni numrat nga meuml i vogli te meuml i madhi 3 14 03 33 3 pikeuml
Detyra 9 Paraqitni meuml thjeshteuml shprehjet
a) k 2 - 2k + 5k 2 + 6k = 2 pikeuml
b) 14 - 8middot = 2 pikeuml
c) 002 middot 103 1 pikeuml
Detyra 10 Segmenti AD eumlshteuml ndareuml neuml tre pje seuml teuml barabarta
2 pikeumlPloteumlsoni kutizat
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
dhe janeuml simetrike neuml lidhje me
Detyra 11 Festivali i zeumlrave teuml rinj u hap diteumln e enjte dhe u ndoq nga 345 spektatoreuml Numri ispektatoreumlve dyfishohej ccedildo diteuml Sa spektatoreuml e ndoqeumln estivalin neuml nateumln finale qeuml u mbajt diteumln ediel
2 pikeuml
Detyra 12 Neuml trekeumlndeumlshin keumlnddrejteuml ABC keumlndi A eumlshteuml 30ordm DE = 1cm dhe AD=DC Gjeni gjateumlsiteumle brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit ABC
3 pikeuml
Detyra 13 Neuml grafik paraqitet numri i nxeumlneumlsve djem dhe vajza qeuml peumllqejneuml meuml shumeuml rutat oseeumlmbeumllsirata) Sa peumlrqind e tyre peumllqejneuml rutat 2 pikeuml
b) Zgjedhim rasteumlsisht njeuml nxeumlneumls Gjeni probabilitetin qeuml i zgjedhuri teuml jeteuml djaleuml 2 pikeuml
150
Fruta
Embelsira
D jem Vajza
100
50
0
Detyra 14 Jepet bashkeumlsia - 9 - 8 - 3 0 7 10a) Gjeni mesataren 1 pikeumlZgjidhen tre numra teuml ndrysheumlm a b dhe c Gjeni vlereumln meuml teuml madhe teuml mundshmeteuml prodhimit a middot b ndash c 2 pikeuml
Detyra 15 Jepet paralelogrami ABCD me sipeumlraqe 15 cm2 dhe brinjeuml aneumlsore AD = 3cmDiagonalja DB eumlshteuml pingule AD Gjeni perimetrin e paralelogramit 2 pikeuml
Detyra 16 Tjeshtoni 3 pikeuml
Detyra 17 Jepet trekeumlndeumlshi keumlnddrejteuml dybrinjeumlnjeumlsheumlm ABC me hipotenuzeuml BC =8cmGjeni gjateumlsiteuml e kateteve teuml trekeumlndeumlshit 2 pikeumlDetyra 18 Peumlr ccedillsquovlera teuml x - it nga R vlera e shprehjes eumlshteuml meuml e madhe se vlera e shprehjes x ndash1
3 pikeuml
Detyra 19 S1 dhe S
2 janeuml dy gjysmeumlrratheuml me rreze 1 njeumlsi dhe tangjenteuml si neuml figureuml Drejteumlza d eumlshteuml
tangjente me rrethin S2 neuml pikeumln B Gjeni sipeumlraqen e pjeseumls seuml ngjyrosur
4 pikeuml
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2436
46 47
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
S1 S2
A B
d
Detyra 20 Drejteumlzat e dheumlna neuml planin koordinativ priten neuml pikeumln Pa) Gjeni koordinatat e pikave P dhe Q 2 pikeumlb) Gjeni sipeumlraqen e trekeumlndeumlshit OPQ 2 pikeuml
y = x
y
y = 2 - x
P
Q0 x
62 Kthimi i pikeumlve neuml nota dhe nivele
Intervalet e pikeumlve Nota Niveli
41-50 Nota 5 A
31-40 Nota 4 B
21-30 Nota 3 C
11-20 Nota 2 D
00-10 Nota 1
TEST - Dituri natyreVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr gjysmeumlvjetorin e pareuml (shtator ndashdhjetor)
Detyra 1 Leumlnda nga e cila janeuml peumlrbeumlreuml keumlta trupa eumlshteuml1 pikeuml
A druriB qelqiC metaliD letra
Detyra 2 Njeumlsia bazeuml peumlr matjen e gjateumlsiseuml eumlshteuml1 pikeuml
A litriB metriC gradeumlD kilogrami
Detyra 3 Uji vlon neuml temperatureumln 1 pikeuml A 0oCB 50oCC 90oCD 100oC
Detyra 4 emperatura e ajrit qeuml tregon termometri neuml figureumln e meumlposhtme eumlshteuml
1 pikeuml A 38oCB 39oCC 40oCD 41oC
Detyra 5 Shkruani dy veti teuml leumlngjeve 2 pikeumla)___________________________________________________________b)___________________________________________________________
Detyra 6 Ploteumlsoni faliteuml5 pikeuml
a) Gjateumlsiteuml e objekteve i matim me _______________ b) Hapeumlsira qeuml zeuml njeuml trup quhet ___________________ c) Procesi qeuml shkakton largimin e ujit nga toka quhet ____________________ d) Leumlngjet marrin _____________________ e eneumls ku ndodhen e) Njeumlsiteuml themelore teuml matjes janeuml ___________________ neuml teuml gjitheuml boteumln
Detyra 7 Shkruani cileumlsiteuml e peumlrbashkeumlta teuml keumltyre trupave 3 pikeuml molleuml ccedilokollateuml karamele _______________________________ tavolineuml karrige tabeleuml __________________________________ top glob portokall __________________________________
Detyra 8 Shkruani disa veprime qeuml duhet teuml beumljneuml njereumlzit peumlr teuml patur njeuml mjedis teuml pasteumlr4 pikeuml
a) _____________________________________________________________________b) _____________________________________________________________________c) _____________________________________________________________________d) _____________________________________________________________________
Detyra 9 Ploteumlsoni faliteuml2 pikeuml
a) Neumln veprimin e njeuml orce trupat _______________b) Neuml sipeumlraqe teuml leumlmuara leumlvizja eumlshteuml _______________ se neuml sipeumlraqe teuml ashpra
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2436
46 47
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
S1 S2
A B
d
Detyra 20 Drejteumlzat e dheumlna neuml planin koordinativ priten neuml pikeumln Pa) Gjeni koordinatat e pikave P dhe Q 2 pikeumlb) Gjeni sipeumlraqen e trekeumlndeumlshit OPQ 2 pikeuml
y = x
y
y = 2 - x
P
Q0 x
62 Kthimi i pikeumlve neuml nota dhe nivele
Intervalet e pikeumlve Nota Niveli
41-50 Nota 5 A
31-40 Nota 4 B
21-30 Nota 3 C
11-20 Nota 2 D
00-10 Nota 1
TEST - Dituri natyreVlereumlsim peumlrmbledheumls peumlr gjysmeumlvjetorin e pareuml (shtator ndashdhjetor)
Detyra 1 Leumlnda nga e cila janeuml peumlrbeumlreuml keumlta trupa eumlshteuml1 pikeuml
A druriB qelqiC metaliD letra
Detyra 2 Njeumlsia bazeuml peumlr matjen e gjateumlsiseuml eumlshteuml1 pikeuml
A litriB metriC gradeumlD kilogrami
Detyra 3 Uji vlon neuml temperatureumln 1 pikeuml A 0oCB 50oCC 90oCD 100oC
Detyra 4 emperatura e ajrit qeuml tregon termometri neuml figureumln e meumlposhtme eumlshteuml
1 pikeuml A 38oCB 39oCC 40oCD 41oC
Detyra 5 Shkruani dy veti teuml leumlngjeve 2 pikeumla)___________________________________________________________b)___________________________________________________________
Detyra 6 Ploteumlsoni faliteuml5 pikeuml
a) Gjateumlsiteuml e objekteve i matim me _______________ b) Hapeumlsira qeuml zeuml njeuml trup quhet ___________________ c) Procesi qeuml shkakton largimin e ujit nga toka quhet ____________________ d) Leumlngjet marrin _____________________ e eneumls ku ndodhen e) Njeumlsiteuml themelore teuml matjes janeuml ___________________ neuml teuml gjitheuml boteumln
Detyra 7 Shkruani cileumlsiteuml e peumlrbashkeumlta teuml keumltyre trupave 3 pikeuml molleuml ccedilokollateuml karamele _______________________________ tavolineuml karrige tabeleuml __________________________________ top glob portokall __________________________________
Detyra 8 Shkruani disa veprime qeuml duhet teuml beumljneuml njereumlzit peumlr teuml patur njeuml mjedis teuml pasteumlr4 pikeuml
a) _____________________________________________________________________b) _____________________________________________________________________c) _____________________________________________________________________d) _____________________________________________________________________
Detyra 9 Ploteumlsoni faliteuml2 pikeuml
a) Neumln veprimin e njeuml orce trupat _______________b) Neuml sipeumlraqe teuml leumlmuara leumlvizja eumlshteuml _______________ se neuml sipeumlraqe teuml ashpra
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2536
48 49
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ANEKS 2 SHEMBUJ PYETJE SIPASTAKSONOMISEuml SEuml BLOOM-ITNJOHJENjohja e termave
Detyra 1 Ccedilfareuml quhet paralelogram
Detyra 2 Cili nga rregullat peumlrkufizon keumlndin komplementar (ploteumlsues) A Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 90OB Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 180O
C Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 270OD Dy keumlnde shuma e teuml cileumlve eumlshteuml 360O
Rez A Detyra 3 Cila njeumlsi mateumlse eumlshteuml meuml e peumlrshtatshme peumlr matjen e gjateumlsiseuml seuml rr ugeumls Prishtineuml ndash Tiraneuml A MetriB KilometriC CentimetriD Milimetri
Rez BDetyra 4 Ccedilfareuml quhet kondensim
Rez Ndryshimi fizik i leumlndeumls nga gjendja e gazteuml (avullt) neuml gjendje teuml leumlngeumlt
Detyra 5 Ccedilfareuml paraqet ldquoGrimca BetardquoRez Elektroni i emetuar nga njeuml beumlrthameuml radioaktive
Detyra 6 Ccedilfareuml paraqet ldquobarrdquo si njeumlsi matje Rez Bar quhet njeumlsia e shtypjes 1 bar=105Paskal = 101325 atmosereuml
Detyra 7 Ccedilfareuml quhet Zoologji A Shkenca e cila merret me studimin e bimeumlveB Shkenca e cila merret me studimin e shtazeumlveC Shkenca e cila merret me studimin e njeriutD Shkenca e cila merret me studimin e tokave
Rez BDetyra 8 Ccedilfareuml janeuml kromozomet
Rez Njeuml fije e ADN-seuml neuml beumlrthameumln e qelizeumls qeuml mbart gjenet neuml meumlnyreuml lineareNjohja e fakteve specifike
Detyra 9 Cili nga numrat e dheumlneuml eumlshteuml numeumlr i thjeshteuml A 9B 13C 27D 49
RezBDetyra 10 Shuma e gjateumlsive teuml dy brinjeumlve teuml trekeumlndeumlshit eumlshteuml meuml e gjateuml se brinja e treteuml A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 11 Energjia mekanike eumlshteuml shuma e energjiseuml potenciale dhe kinetike A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 12 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve protoneve dhe maseumls atomikeB Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve dhe maseumln atomike por kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml
protoneve
C Izotopet kaneuml teuml njeumljteuml numrin e neutroneve numrin e protoneve dhe maseumln atomikeD Izotopet kaneuml numeumlr teuml ndrysheumlm teuml neutroneve dhe maseumls atomike por kaneuml numeumlr teuml njeumljteuml teuml
protoneve RezD
Detyra 13 Rrezet e driteumls meumlnjanohen prej normales kur ato kalojneuml nga uji neuml ajeumlr Kjo shpjegohetme faktin se A Drita peumlrhapet meuml shpejt neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrB Shpejteumlsia e driteumls nuk varet nga mjedisi neumlpeumlr teuml cilin ajo peumlrhapetC Drita peumlrhapet meuml ngadaleuml neuml ujeuml sesa neuml ajeumlrD Njeuml pjeseuml e driteumls reflektohet neuml sipeumlraqen e ujit
RezCDetyra 14 Neuml kushte normale vaji me ujeuml nuk peumlrzihen A E veumlrteteumlB E gabuar
Rez A Detyra 15 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Hidrogjeni eumlshteuml elementi 17 neuml tabeleumln periodikeB Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i peumlrhapur qeuml gjendet neuml universin toneumlC Hidrogjeni eumlshteuml elementi 27 neuml tabeleumln periodikeD Hidrogjeni eumlshteuml elementi meuml i rralli qeuml gjendet neuml universin toneuml
Rez BDetyra 16 Tek njeuml organizeumlm fenotipi i tij eumlshteuml rezultat i gjenotipit teuml tij dhe i ndikimit teuml ambientitku jeton A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 17 Cili pohim eumlshteuml i sakteuml A Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror dhe shmangia gjenetikeB Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi parcial dhe shmangia gjenetikeC Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi artificial dhe shmangia gjenetikeD Mekanizmat kryesore qeuml peumlrbeumljneuml evolucionin janeuml seleksionimi natyror por pashmangje gjenetike
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2636
50 51
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Njohja e parimeve
Detyra 18 Shuma e dy numrave natyror tek jep numeumlr natyror ccedilift A E veumlrteteumlB E gabuar
Detyra 19 Cileumln veti kimike e ka vitamina C A Eumlshteuml e patretshme neuml yndyra dhe neuml ujeumlB Eumlshteuml e tretshme neuml ujeuml dhe neuml yndyra C Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml yndyra D Eumlshteuml e tretshme veteumlm neuml ujeuml
RezDNjohja e koncepteve
Detyra 20 Eumlshteuml dheumlneuml rrethi si neuml figureuml Teuml tregohet se ccedilfareuml paraqesin segmentet
A ___________________________________________
B __________________________________________
C __________________________________________
M
A
N
B
R
Rez - diametri - korda - rrezja
Njohja e metodave dhe procedurave
Detyra 21 Neuml cilin rast eumlshteuml vepruar drejt
Rez D
Detyra 22 Neuml proteina aminoacidet janeuml teuml lidhura peumlrmes lidhjes peptide Neuml cilin rast eumlshteuml paraqiturkjo lidhje
A I
O
C CN
O
C
OH
CH
NN
H2
H2
CH2
H H
I II III IV
B IIC IIID IV
Rez A
Detyra 23 Cila struktureuml qelizore eumlshteuml sakteumlsisht e lidhur me funksionin e saj A Mitokondriteuml prodhojneuml energji dhe ribozomet prodhojneuml proteina B Ribozomet prodhojneuml energji dhe vakuolat e ruajneuml ateuml energjiC Membrana qelizore prodhon enzime dhe citoplazma i transporton atoD Vakuolat peumlrmbajneuml materialin gjenetik dhe kloroplastet prodhojneuml proteina
Rez A
TEuml KUPTUARITKuptimi i fakteve dhe parimeve
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura te e cila ABCD dhe OECF Sa eumlshteuml vlera e A 110o F
A O B
szlig a
E
DC
25
o
B 120o
C 155o
D 140o
RezCDetyra 2 Cili nga keumlta komponime kimike ka numeumlr meuml teuml madh teuml atomeve teuml oksigjenit A KClO
4
B Al2(SO
4)
3
C Ca 3(PO
4)
2
D Al(OH)3
RezBKuptimi i relacioneve shkak ndash efekt
Detyra 3 Duke u bazuar neuml njeumlsiteuml mateumlse teuml keumlndeve neuml shkalleuml(o) neumlse njeuml keumlndi teuml gjereuml i heqin 90Oateumlhereuml ccedilfareuml keumlndi fitohet A ngushteumlB gjereumlC shtrireumlD ploteuml
Rez A Detyra 4 Nga shuma e numrave 7+7+7+7+7 fitohet A Prodhimi 7 983223 5B Shuma 7 + 5C Dierenca 7 983223 5 - 7D Hersi 5 + 7frasl 5
Rez A
Detyra 5 Neuml njeuml proveumlz laboratorike teuml mbushur me acid sulfurik (H2SO4) fusim letreumln elakmusit Ccedilfareuml do teuml veumlrehet neuml keumlteuml rast A Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kalteumlrB Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml portokallteumlC Letra e lakmusit merr ngjyreuml teuml kuqeD Letra e lakmusit nuk ngjyroset are
Rez C
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2736
52 53
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Detyra 6 Neumlse njeuml nga keumlndet e njeuml paralelogrami beumlhet 90o ai shndeumlrrohet neumlB drejtkeumlndeumlshC rombD trapezE rreth
Detyra 7 Cili eumlshteuml ndikimi i etanolit neuml organizeumlm me rastin e konsumimit neuml sasi teuml meumldha A Veumlshtireumlson rymeumlmarrjenB Veumlshtireumlson puneumln e zemreumlsC Zvogeumllon sasineuml e oksigjenit neuml gjak D Deumlmton meumllccedilineuml dhe sistemin nervor
Detyra 8 Cili proces i shumimit eumlshteuml ccedilifteumlzuar sakteuml sipas struktureumls neuml teuml cileumln zhvillohet
A Mejoza ndash meumllccedilia B Fekondimi ndash gonada C Gametogjeneza ndash vezorja D Pjalmimi ndash thekeumlt
Kuptim fakti dhe parimi
Detyra 9 Beumlni lidhjen ndeumlrmjet dy nga thysat e barabarta sipas teumldheumlnave neuml diagram
Interpretimi i grafikeve tabelave dhe hartave
Detyra 10 Cila sipeumlrfaqe paraqet shprehjen qeuml mungon neuml barazimin
D
H
IV III
I II
A 5x 2y
5x
2y
G
E
F C
A IB IIC IIID IV
RezCDetyra 11 Sa puneuml eumlshteuml kryer peumlr teuml ngritur trupin me maseuml 1 kg neuml pikeumln A sipas teuml dheumlnave neuml figureuml
A
20m15m 22m
B
C
D
E
A A = 200 JB A = 40 JC A = 20 JD A = 400 J
RezA
Detyra 12 Cileumls hallkeuml teuml zinxhirit ushqimor i takojneuml organizmat e meumlposhteumlm
A MishngreumlneumlsB AutotroeumlC ZbeumlrthyesD Bimeumlngreumlneumls
RezD
Detyra 13 Neuml figureuml janeuml dheumlneuml dy drejteumlkeumlndsha me syprineuml teuml barabarteuml Cili ligj eumlshteuml i ploteumlsuarpeumlr shumzimin e peumlrmasave teuml tyre
A Asociativ B Komutativ C Distributiv D Asnjeumlri prej tyre
Arsyetimi i metodeumls dhe procedureumls
Detyra 14 Jepet
Cilat nga dy veprimet vijuese duhet teuml sheumlnohen neuml vend teuml katroreumlve teuml zbrazeumlt neuml meumlnyreuml qeuml shprehja teuml jeteuml e veumlrteteuml
Rez C
Detyra 15 Cili eumlshteuml emeumlrtimi korrekt sipas nomenklatureumls IUPAC peumlr struktureumln e alkanit teumlparaqitur meuml poshteuml A Metil-3-heksanB Metil-4-heksanC Metil-3-heptanD Metil-4-heptan
Rez A Detyra 16 Neuml cilin nga rastet e peumlrshkruara paraqitet aktiviteti ushqyes i njeuml organizmi zbeumlrthyes A Kur njeuml keumlrpudheuml tret dhe thith materiet organike teuml njeuml shtaze teuml vdekurB Kur njeuml lule shryteumlzon ujin dhe kripeumlrat peumlr teuml ndeumlrtuar sheqernatC Kur njeuml shqiponjeuml ushqehet dhe e tret miunD Kur njeuml keumlrmill grimcon algat brenda njeuml akuariumi
Rez A
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2836
54 55
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
ZBATIMI
Detyra 1 Njeuml trup me maseuml 3 kg bie nga dega e njeuml druri neuml tokeuml Neuml qofteuml se dega ndodhet neuml larteumlsineuml981 m mbi tokeuml peumlr sa koheuml do teuml bie trupi neuml tokeuml A 03 sB 10 sC 14 sD 20 s
Rez CDetyra 2 Sa eumlshteuml numri oksidues i azotit (N) tek acidi nitrik (HNO3) A +2B +3C +4
C +5Rez D
Detyra 3 Njeuml depo ka 30000 ton grureuml Nga magazina u larguan me vagona disa toneuml Edhe sa grureuml kambetur neuml depo neumlse janeuml larguar 24 vagona me nga 15 toneuml secili dhe 33 vagoneuml me nga 12 toneuml secili
Rez [30000 t - (24middot 15 + 33 middot 12) t = 29244 t][Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 4 Formula peumlr njehsimin e syprineumls seuml trekeumlndeumlshit keumlnddrejteuml eumlshteuml ku a dhe b janeumlgjateumlsiteuml e kateteve Gjeni b neumlse jepen S = 9 cm2 dhe a = 6 cm
Rez 3cm[Zbatimi i ligjit dhe teorive neuml situata praktike]
Detyra 5 Artani Lendi dhe Leka kaneuml teuml gjitheuml bashkeuml 15 arra Neumlse Artani ka 3 arra dhe Lendi sadyfishi i Artanit ateumlhereuml sa arra ka Leka
Rez 6[Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 6 Cili numeumlr i pjeseumltuar me 789 jep hereumlsin 65 dhe mbetjen 99Rez51384
[Zbatimi i metodave dhe procedurave]
Detyra 7 Brenda koheumls 20s vetura e ndeumlrron shpejteumlsineuml nga 16ms neuml 24ms Sa eumlshteuml nxitimimesatar i vetureumls A 040 ms2B 015 ms2C 045 ms2D 060 ms2
Rez B
Detyra 8 Dy shokeuml kaneuml seuml bashku 35 euro Neumlse ai qeuml ka meuml shumeuml i jep tjetrit edhe aq sa ai kaateumlhereuml i mbeten peumlrseumlri 3 euro meuml shumeuml Nga sa euro ka secili prej tyre neuml fillim
A I pari ka pasur 27 euro kurse i dyti ka pasur 8 euroB I pari ka pasur 9 euro kurse i dyti ka pasur 26 euroC I pari ka pasur 8 euro kurse i dyti ka paseuml 27 e uroD I pari ka pasur 26 euro kurse i dyti ka pasur 9 euro
Rez A [Zgjidhja e problemeve matematike]
Detyra 9 Gjeni zgjidhjen e ekuacionit (420 x ) 2 = 70Rez3
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 10 Perimetri i drejtkeumlndeumlshit (shiko figureumln) eumlshteuml 96 cm Gjateumlsia e brinjeumls b eumlshteuml sa njeuml etreta e brinjeumls a Gjeni syprineumln e figureumls seuml ngjyrosur
Rez P = 96 = 2(3b + b) a = 3b = 3 middot 12 = 36 cm 8b = 96 b = 96 8 pra b = 12 cm
S = (12 middot 36) 2 = 216 cm2
[Zbatimi i akteve dhe parimeve neuml situata teuml reja]
Detyra 11 Neuml njeuml dhomeuml teuml mbyllur ndodhen 5 arka e neuml secileumln arkeuml ndodhen nga tre kuti metalikedhe neuml secileumln kuti gjenden nga 10 monedha ari Teuml gjitha janeuml teuml mbyllura me ccedileleumlsa teuml ndrysheumlmdhoma arkat dhe kutiteuml Sa ccedileleumlsa meuml seuml paku nevojiten qeuml teuml mund teuml marrim 70 monedha ari A 10B 11C 12D 13
Rez BDetyra 12 Njeuml teateumlr ka 12 rreshta me uleumlse Rreshti i pareuml ka 34 uleumlse dhe secili rresht pasues ka ngady uleumlse meuml tepeumlr se rreshti para tij Sa uleumlse ka ai teateumlr A 520B 540C 560D 580
Rez B
MENDIMI KRITIK DHE KRIJUES
Detyra 1 Eumlshteuml dheumlneuml shprehja ku shkronjat paraqesin numra teuml pa njohur
Rez a=7 b=9 c=4
Sa eumlshteuml vlera e shumeumls a+b+c a+b+c=20
[Identifikimi i inormatave relevante]
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 2936
56 57
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9) DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
Detyra 2 Neumlse dhe Ccedilfareuml shenja ka sipas radheumls ka a
b c A - + -B - - -C + - +D - - +
Rez D[ Identifikimi i teuml gjykuarit dhe i konkluzionit]
Detyra 3 Eumlshteuml dheumlneuml figura neuml teuml cileumln dhe Cili nga pohimet e dheumlna eumlshteuml i sakteuml
A
BCD
Rez C[Identifikimi dhe vlereumlsimi i supozimit]
Detyra 4 Sa segmente ka neuml figureumln e dheumlneuml
Rez gjithsej janeuml 13 segmente AB AC BC CD CE EF AD AE EB DB CF BF
[Analizeuml]
Detyra 5 Sa katror njeumlsi ka peumlrafeumlrsisht figura e hiezuar neuml rrafshin koordinativ
A 15B 20C 25D 30
ANEKS 3 MODELE PYETJESH NGA PISA
MATEMATIKA6
ZGJEDHJETPyetje 1Neuml njeuml piceri mund teuml merrni njeuml piceuml teuml thjeshteuml me dy peumlrbeumlreumls djatheuml dhe domate Gjithashtu mundta porosisni neuml meumlnyreuml teuml veccedilanteuml piceumln tuaj me peumlrbeumlreumls shteseuml Mund teuml zgjidhni prej kateumlr peumlrbeumlreumlsve teumlndrysheumlm ullinjve mishit keumlrpudhave dhe sallamit
Roza deumlshiron teuml porosiseuml njeuml piceuml me dy peumlrbeumlreumls teuml ndrysheumlm shteseuml
Sa kombinime teuml ndryshme mund teuml zgjedheuml RozaPeumlrgjigja helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipkombinime
TEumlRMETIPyetja 1
Eumlshteuml transmetuar njeuml dokumentar peumlr teumlrmetet dhe se sa shpesh ndodhin teumlrmetet Neuml teuml beumlnte pjeseuml njeumldiskutim peumlr ateumlsineuml e parashikimit teuml teumlrmeteveNjeuml gjeolog deklaroi ldquoGjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme mundeumlsiteuml qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit janeuml dy neuml trerdquoCila nga alternativat e meumlposhtme reflekton meuml mireuml kuptimin e deklarateumls seuml gjeologut
A keumlshtu qeuml midis 13 dhe 14 viteve duke filluar qeuml tani neuml
qytetin e Zedit do teuml ndodheuml njeuml teumlrmet
B eumlshteuml meuml e madhe sesa keumlshtu qeuml mund teuml jemi teuml sigurt se do teuml ndodheuml njeuml eumlrmet neuml qytetin e
Zedit gjateuml njeumlzet viteve teuml ardhshme
C Gjasat qeuml teuml ndodheuml njeuml teumlrmet neuml qytetin e Zedit gjateuml 20 viteve teuml ardhshme janeuml meuml teuml larta sesa gjasatpeumlr teuml mos ndodhur
D Nuk mund teuml thuhet se ccedilareuml do teuml ndodheuml sepse askush nuk mund teuml jeteuml i sigurt peumlr koheumln se kurmund teuml ndodhin teumlrmetet
Rez CTESTET SHKENCORE 7
Pyetja 1Neuml shkolleumln e MeiLin-it meumlsimdheumlneumlsi i saj i shkenceumls beumln teste teuml cilat gjithsej kaneuml 100 pikeuml MeiLin-i kanjeuml mesatare prej 60 pikeumlsh neuml kateumlr testet e saj teuml para neuml Shkenceuml Neuml testin e pesteuml ajo mori 80 pikeumlCila eumlshteuml mesatarja e pikeumlve teuml MeiLin-it pas teuml peseuml testeve
Mesatarja
6 OECD PISA PISA Released Items 2006 Paris httpwwwoecdorgpisa38709418pdf7 OECD PISA PISA Released Items 2006 httpwwwoecdorgpisa38709385pdf
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3036
58 59
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
KURSI I KEumlMBIMIT
Mei-Ling-u nga Singapori po peumlrgatitej teuml shkonte neuml Arikeumln e Jugut peumlr 3 muaj si nxeumlneumlse peumlrmes njeumlprogrami teuml shkeumlmbimit teuml nxeumlneumlsve Ajo duhej teuml keumlmbente disa dollareuml singaporianeuml (SGD) me rantin e Arikeumls seuml Jugut (ZAR)
Pyetja 1Mei-Ling-u meumlsoi se kursi i keumlmbimit midis dollarit singaporian dhe rantit teuml Arikeumls seuml Jugut ishte 1SGD = 42 ZAR Mei-Ling-u keumlmbeu 3000 dollareuml singaporianeuml neuml rant teuml Arikeumls seuml Jugut me keumlteuml kurskeumlmbimi Sa rant teuml Arikeumls seuml Jugut mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 12 600 ZAR (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 2Kur u kthye neuml Singapor pas 3 muajsh Mei-Lingut-ut i kishin mbetur edhe 3 900 ZAR Ajo i keumlmbeupeumlrseumlri keumlto para me dollareuml Singaporianeuml duke veumlreuml re se kursi i keumlmbimit kishte ndryshuar dhe tani ishte1 SGD = 40 ZAR Sa dollareuml Singaporianeuml mori Mei-Lingu
Peumlrgjigja 975 SGD (nuk keumlrkohet njeumlsia)
Pyetje 3Gjateuml keumltyre 3 muajve kursi i keumlmbimit kishtendryshuar nga 42 neuml 40 ZAR peumlr 1 SGD Aishte neuml avorin e Mei-Lingut qeuml kursi i keumlmbimittashmeuml ishte 40 ZAR neuml vend teuml 42 ZAR kur ikeumlmbeu rantet e saj teuml Arikeumls seuml Jugut me dollareumlSingaporianeuml Jepni njeuml shpjegim peumlr ta mbeumlshteturpeumlrgjigjen tuaj
a) Po me aneuml teuml kursit meuml teuml uleumlt teuml keumlmbimit (peumlr1 SGD) Mei-Ling-u do teuml marreuml meuml shumeuml dollareumlsingaporianeuml peumlr ranteumlt e saj teuml Arikeumls seuml Jugutb) Po 42 ZAR peumlr njeuml dollar do teuml rezultonte neuml929 ZAR [Sheumlnim nxeumlneumlsisja ka shkruar ZAR
neuml vend teuml SGD-seuml por eumlshteuml e qarteuml se janeuml kryer
llogaritjet dhe krahasimi i sakteuml dhe ky gabim mund
teuml mos merret parasysh]
c) Po sepse ajo mori 42 ZAR peumlr 1 SGD ndeumlrsatani duhet teuml paguajeuml veteumlm 40 ZAR peumlr teuml marreuml1 SGDd) Po sepse eumlshteuml 02 ZAR meuml lireuml peumlr ccedildo SGDe) Po sepse kur e pjeseumlton me 42 rezultati eumlshteuml meuml i vogeumll sesa kur e pjeseumlton me 4euml) Po ishte neuml avor teuml saj sepse po teuml mos kishte reumlneuml ajo do teuml kishte rreth 50 dollareuml meuml pak
SHKENCEuml (DETYRA NGA PISA)
OZONI
Lexoni pjeseumln e meumlposhtme teuml njeuml artikulli peumlr shtreseumln e ozonit Atmosera eumlshteuml njeuml oqean ajri dhe njeuml burim i ccedilmuar natyror peumlr zhvillimin e jeteumls neuml okeuml Fatkeqeumlsis htveprimtaria njereumlzore e bazuar neuml interesa kombeumltarepersonale eumlshteuml duke i shkaktuar deumlm keumltij burimiteuml peumlrbashkeumlt sidomos neumlpeumlrmjet hollimit teuml shtreseumls seuml brishteuml teuml ozonit e cila vepron si mburojeuml e jeteumls n euml okeuml
Molekulat e ozonit peumlrbeumlhen nga tre atome oksigjen ndryshe nga molekulat e oksigjenit teuml cilat peumlrbeumlhennga 2 atome oksigjen Molekulat e ozonit janeuml jashteumlzakonisht teuml rralla neuml njeuml milion molekula teuml ajrit
gjenden meuml pak sesa 10 molekula teuml ozonit Megjithateuml peumlr rreth njeuml miliard vite prania e tyre neuml atmosereumlka luajtur njeuml rol jeteumlsor neuml ruajtjen dhe sigurimin e jeteumls neuml okeuml Neuml vareumlsi teuml vendndodhjes ozoni mundetose ta mbrojeuml ose ta deumlmtojeuml jeteumln neuml okeuml Ozoni neuml troposereuml (deri neuml 10 kilometra mbi sipeumlraqen eokeumls) eumlshteuml ozon ldquoi keqrdquo i cili mund teuml deumlmtojeuml indet e mushkeumlrive dhe bimeumlt Por rreth 90 peumlr qind eozonit qeuml gjendet neuml stratosereuml (midis 10 dhe 40 kilometra mbi sipeumlraqen e okeumls) eumlshteuml ozon ldquoi mireumlrdquo icili luan njeuml rol teuml dobisheumlm duke peumlrthithur rrezatimin e rreziksheumlm ultravjollceuml (UV-B) nga Dielli
Pa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndaj seumlmundjeve teuml caktuarapeumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga Dielli Neuml dekadat e undit sasia e ozoniteumlshteuml zvogeumlluar Neuml vitin 1974 u hipotetizua se klorofluorokarbohet (CFC-teuml) mund teuml jeneuml shkaktare peumlrkeumlteuml Deri neuml vitin 1987 vlereumlsimi shkencor i marreumldheumlnies shkak-pasojeuml nuk ishte bindeumls neuml meumlnyreuml teumlmjatueshme peumlr teuml peumlrshireuml CFC-teuml Megjithateuml neuml shtator teuml vitit 1987 diplomateuml nga e gjitheuml bota utakuan neuml Montreal (Kanada) dhe raneuml dakord trsquoi vendosnin kufij teuml rrepteuml peumlrdorimit teuml CFC-ve
Pyetja 1Neuml tekstin meuml sipeumlr nuk peumlrmendet asgjeuml peumlr meumlnyreumln se si ormohet ozoni neuml atmosereuml Neuml akt ccedildo diteumlnjeuml pjeseuml e ozonit ormohet ndeumlrsa njeuml pjeseuml e tij zhduket Meumlnyra se si ormohet ozoni eumlshteuml ilustruar neumlfilmin e shkurteumlr komik
Mendoni sikur keni njeuml dajeuml i cili peumlrpiqet ta kuptojeuml dometheumlnien e keumltij filmi teuml shkurteumlr Megjithateuml ainuk e ka beumlreuml leumlndeumln e shkenceumls neuml shkolleuml dhe nuk e kupton se ccedilareuml eumlshteuml duke shpjeguar autori i filmit Ai e di se nuk ka njereumlz teuml vegjeumll neuml atmosereuml por pye t veten se ccedilareuml neumlnkuptojneuml ata njereumlzit e vegjeumll seccedilareuml neumlnkupton O O2 dhe O3 dhe se ccedilareuml procesesh paraqet filmi Ai ju keumlrkon juve trsquoi shpjegoni filminMerreni teuml mireumlqeneuml qeuml daja juaj di se O eumlshteuml simboli i oksigjenit se ccedilareuml janeuml atomet dhe molekulat
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3136
60 61
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Shkruani njeuml shpjegim teuml filmit komik peumlr dajeumln tuajNeuml shpjegimin tuaj peumlrdorni faleumlt atome dhe molekula neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoren neuml rreshtat 6 dhe 7helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipPeumlrgjigje e sakteuml Jep peumlrgjigje neuml teuml cilin janeuml peumlrmendur tre aspekte si neuml vijim
1 Njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula teuml oksigjenit (secila e peumlrbeumlreuml nga dy atometeuml oksigjenit) janeuml ndareuml neuml atome oksigjen (si neuml figureuml)
2 Ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) zhvillohet neumln ndikimin e diellit (si neuml figureuml)3 Atomet e oksigjenit kombinohen me molekulat e oksigjenit teuml tjera peumlr teuml ormuar molekulat e ozonit
(si neuml figureuml)
Pyetja 2 Ozon ldquoi keqrdquo apo ldquoi mireumlrdquo Shpjegimi A I keq Formohet gjateuml motit teuml keqB I keq Formohet neuml troposereumlC I mireuml Formohet neuml stratosereumlD I mireuml Ka aromeuml teuml mireuml
Peumlrgjigje e sakteuml Alternativa B I keq Formohet neuml troposereumlPyetja 3Rreshtat 11 dhe 12 pohojneuml ldquoPa keumlteuml shtreseuml teuml dobishme teuml ozonit njereumlzit do teuml ishin meuml teuml ekspozuar ndajseumlmundjeve teuml caktuara peumlr shkak teuml rritjes seuml intensitetit teuml rrezeve ultra-vjollceuml nga DiellirdquoPeumlrmendni emrin e njeuml prej keumltyre seumlmundjeve specifikehelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Peumlrgjigje e sakteumlPeumlrgjigjet teuml cilat i reerohen kancerit teuml leumlkureumlsPikeuml teuml plota Peumlrgjigjet teuml cilat i peumlrmendin tri aspektet e meumlposhtme
Aspekti i pareuml njeuml molekuleuml oksigjeni ose disa molekula oksigjeni (secila peumlrbeumlhet nga dy atome oksigjen)ndahet neuml atome oksigjeni (Figura 1)Ndarja do teuml duhet teuml peumlrshkruhet duke peumlrdorur faleumlt e sakta (shihni rreshtat 4-5) peumlr O (atom ose atome)dhe O
2 (molekuleuml ose molekula)
Neumlse O dheose O2 peumlrshkruhen veteumlm si ldquopjeseumlzardquo ose ldquopjeseuml teuml voglardquo peumlr keumlteuml aspekt nuk jepet asnjeuml pikeuml
Aspekti i dyteuml ndarja (e molekulave teuml oksigjenit) ndodh neumln ndikimin e driteumls seuml diellit (figura 1)Ndikimi i diellit do teuml duhet teuml lidhet me ndarjen e O
2 (molekuleumls ose molekulave teuml oksigjenit)
Neumlse ndikimi i diellit lidhet me ormimin e njeuml molekule teuml ozonit nga njeuml atom i oksigjenit dhe njeuml molekuleumle oksigjenit (figurat 2 dhe 3) peumlr keumlteuml aspekt teuml dyteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeuml
Sheumlnim Aspektet 1 dhe 2 zakonisht mund teuml jepen neuml njeuml fali Aspekti i treteuml atomet e oksigjenit kombinohen me molekula teuml tjera teuml oksigjenit peumlr teuml ormuar molekulate ozonit (figurat 2 dhe 3)
Vlereumlsimi (njeuml pikeuml) do teuml duhet teuml jepet peumlr keumlteuml aspekt neumlse peumlrgjigja peumlrmban ccedildo peumlrshkrim teuml njeuml O qeuml kombinohet me njeuml O2
Neumlse ormimi i O3 peumlrshkruhet si kombinim i tri atomeve teuml ndara O peumlr keumlteuml
aspekt teuml treteuml nuk do teuml duhet teuml jepet asnjeuml pikeumlNeumlse O
3 nuk peumlrshkruhet si molekuleuml apo molekula por peumlr shembull si ldquogrup atomeshrdquo kjo mund teuml
tolerohet peumlr aspektin e treteumlShembuj teuml peumlrgjigjeve teuml tillaKur dielli i ndriccedilon molekulat O2
dy atomet ndahen Dy atomet O keumlrkojneuml peumlr njeuml molekuleuml tjeteumlr O2 me
teuml cileumln teuml bashkohen Kur O1 dhe O2
bashkohen ato ormojneuml O3 i cili eumlshteuml ozon
Filmi i shkurteumlr ilustron ormimin e ozonit Neumlse njeuml molekuleuml e oksigjenit ndikohet nga dielli ajo ndahetneuml dy atome teuml veccediluara Keumlto atome teuml veccediluara O qarkullojneuml duke keumlrkuar njeuml molekuleuml me teuml cileumln teumlkapen ato lidhen me molekula O2 ekzistuese dhe ormojneuml njeuml molekuleuml O3 meqeneumlse tani janeuml beumlreuml bashkeuml3 atome O3
neumlnkupton ozonin
Njereumlzit e vegjeumll janeuml O ose atome oksigjeni Kur bashkohen dy ormojneuml O2 ose molekula teuml oksigjenitDielli beumln qeuml keumlta teuml shpeumlrbeumlhen Atomet O
2 pastaj lidhen me molekulat O
2 duke krijuar O
3 i cili eumlshteuml
ozon [Sheumlnim kjo peumlrgjigje mund teuml konsiderohet E veumlrteteuml Ka veteumlm njeuml gabim neuml shkrim (ldquoatomet O 2 rdquo pasi ka
peumlrmendur ldquoatome oksigjenirdquo meuml peumlrpara)]
Pikeuml teuml pjesshme- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml dyteuml Peumlr shembull
Dielli shpeumlrbeumln molekulat e oksigjenit neuml atome teuml vetme Atomet lidhen me grupe Atomet ormojneumlgrupe me 3 atome seuml bashku
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullSecili prej njereumlzve teuml vegjeumll neumlnkupton njeuml atom oksigjen O eumlshteuml njeuml atom oksigjen O2 eumlshteuml njeumlmolekuleuml e oksigjenit dhe O
3 eumlshteuml grupi i atomeve teuml bashkuar Proceset e treguara janeuml njeuml ccedilit i
atomeve teuml oksigjenit (O2) qeuml ndahet dhe pastaj secili bashkohet me dy ccedilite teuml tjera duke ormuar dy
grupe me nga 3 (O3)
Njereumlzit e vegjeumll janeuml atome oksigjeni O2 do teuml thoteuml se eumlshteuml njeuml molekuleuml oksi gjen (si ccediliti i njereumlzve teuml
vegjeumll qeuml rrineuml teuml kapur peumlrdore) dhe O3 neumlnkupton tre atome oksigjen Dy atomet e oksigjenit teuml njeuml ccedilitindahet dhe njeumlri bashkohet me secilin prej ccediliteve teuml tjera dhe nga tre ccedilite ormohen dy molekula me treatome oksigjen secila (O
3)
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml dhe teuml treteuml Peumlr shembullOksigjeni ndahet neuml dy pjeseuml nga rrezatimi i diellit euml dy gjysmat shkojneuml dhe iu bashkeumlngjiten ldquopjeseumlzaverdquoteuml tjera teuml oksigjenit duke ormuar keumlshtu ozonin
Peumlrgjitheumlsisht neuml mjediset me oksigjen teuml pasteumlr (O2) oksigjeni eumlshteuml ccedilit keumlshtu qeuml kemi 3 ccedilite me nga 2
oksigjen 1 ccedilit nxehet shumeuml dhe largohen nga njeri-tjetri dhe shkojneuml tek njeuml ccedilit tjeteumlr duke beumlreuml O3 neuml
vend teuml O2 [Sheumlnim Megjitheumlse ldquo1 ccedilit nxehet shumeumlrdquo nuk eumlshteuml peumlrshkrim shumeuml i mireuml i ndikimit teuml diellit do
teuml duhet teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml edhe aspekti i treteuml mund teuml konsiderohet i sakteuml]
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e pareuml Peumlr shembullMolekulat e oksigjenit po ndahen Ato ormojneuml atome oksigjeni Dhe ndonjeumlhereuml ka molekula ozoniShtresa e ozonit mbetet e njeumljta sepse ormohen molekula teuml reja dhe zhduken teuml tjera
- Peumlrgjigjet teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e dyteuml Peumlr shembullPeumlraqeumlson njeuml molekuleuml oksigjen O
2 = oksigjen O
3 = ozon Ndonjeumlhereuml teuml dyja molekulat e oksigjenit
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3236
62 63
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
teuml cilat rrineuml seuml bashku ndahen nga rrezet e diellit Molekulat e vetme bashkohen me njeuml ccedilit tjeteumlr dheormojneuml ozonin (O3
)- Peumlrgjigje teuml cilat peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml veteumlm aspektin e treteuml Peumlr shembull
Molekulat ldquoOrdquo (e oksigjenit) detyrohen teuml lidhen me O2 (2 molekula oksigjen) peumlr teuml ormuar O
3 (3 molekula
oksigjen) peumlr shkak teuml nxehteumlsiseuml nga dielli [Sheumlnim pjesa e neumlnvizuar e peumlrgjigjes tregon aspektin e treteumlNuk mund teuml jepen pikeuml peumlr aspektin e dyteuml sepse dielli nuk peumlrshihet neuml ormimin e ozonit nga O + O
2 por
veteumlm neuml shkeumlputjen e lidhjeve neuml O2]
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigjet teuml cilat nuk peumlrmendin neuml meumlnyreuml teuml sakteuml asnjeuml prej tre aspekteve Peumlr shembullDielli (rrezet ultravjollceuml) e djeg shtreseumln e ozonit dhe neuml teuml njeumljteumln koheuml eumlshteuml duke e shkateumlrruar ateuml Atanjereumlzit e vegjeumll janeuml shtresa e ozonit dhe i largohen diellit sepse euml shteuml shumeuml nxehteuml [Sheumlnim nuk mund teuml jepet asnjeuml pikeuml megjitheumlse ka peumlrmendur diccedilka lidhur me ndikimin e diellit]
bull Neuml figureumln e pareuml dielli po e djeg ozonin Neuml figureumln e dyteuml ata po largohen me vrap me lot neuml syndeumlrsa neuml figureumln e treteuml po e peumlrkeumldhelin njeri-tjetrin me lot neuml sy
Shiko dajeuml Herb eumlshteuml e thjeshteuml ldquoOrdquo eumlshteuml njeuml pjeseuml e oksigjenit numrat praneuml ldquoOrdquo-seuml tregojneuml sasineuml epjeseumlzave neuml grup
DITA
Lexoni inormateumln e meuml poshtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve meuml poshteuml
Dita me date 22 qershor 2002Sot ndeumlrsa Hemisera e Veriut Feston diteumln e saj meuml teuml gjateuml Australianeumlt do teuml peumlrjetojneuml meuml teuml shkurtreumlnNeuml Melburn teuml Australiseuml dielli do teuml lindeuml neuml o reumln 736 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln 508 duke ormuarnjeuml diteuml prej neumlnteuml oreumlsh e 32 minutash Krahasojeni diteumln e sotme me diteumln meuml teuml gjateuml teuml vitit neuml Hemisereumlne Jugut e cila pritet meuml dateumln 22 dhjetor kur dielli do teuml lindeuml neuml oreumln 555 dhe do teuml pereumlndojeuml neuml oreumln842 duke ormuar njeuml diteuml prej 14 oreumlsh e 47 minutashPresidenti i Shoqateumls seuml Astronomeumlve z Perry Vlahos ka theumlneuml se ekzistenca e ndryshimit teuml stineumlve neumlHemisereumln Veriore dhe ateuml Jugore eumlshteuml lidhur me pjerreumlsineuml e okeumls prej 23 gradeumlsh Dita me date 22qershor 2002
TOKAMelburni eumlshteuml qytet neuml Australi me njeuml gjereumlsi gjeografike prej rreth 38 gradeumlsh neuml jug teuml e kuatorit
Pyetja 1Cili pohim shpjegon peumlrse dukuria e diteumls dhe nateumls ndodh neuml okeuml
A oka rrotullohet rreth boshtit teuml sajB Dielli rrotullohet rreth vetesC Boshti i okeumls eumlshteuml i pjerreumltD oka rrotullohet rreth Diellit
Pyetja 2Neuml Figureuml rrezet e Diellit ndriccedilojneuml okeumln
Figureuml Rrezet e Diellit
Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml Melburnregoni neuml Figureuml boshtin e okeumls Hemisereumln e Veriut Hemisereumln e Jugut dhe Ekuadorin Etiketoni teumlgjitha pjeseumlt e peumlrgjigjes suaj Mendoni se sot eumlshteuml dita meuml e shkurteumlr neuml MelburnPikeuml teuml plota A oka rrotullohet rreth boshtit teuml saj
Asnjeuml pikeuml Peumlrgjigje teuml tjera ose mungeseuml e peumlrgjigjes
Peumlr teuml fituar pikeuml boshti i okeumls vizatohet i pjerreumlt drejt Diellit brenda gameumls 10 dhe 45 deg nga pozicionipingul Jashteuml rangut 10 dhe 45 deg asnjeuml pikeumlPrania ose mungesa e Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreuml teuml qarteuml ose etiketimi iveteumlm njeumlreumls prej Hemiserave ndeumlrsa tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar
Jashteuml 10 dhe 45 deg nga drejteumlza horizontale asnjeuml pikeuml
Pikeuml teuml plotaDiagrami me etiketimin e duhur teuml Ekuatorit teuml anuar drejt Diellitme njeuml keumlnd midis 10 dhe 45 deg dhe boshtin e okeumls teuml anuardrejt Diellit brenda gameumls prej 10 dhe 45 deg nga vija vertikale dheetiketimi neuml meumlnyreuml teuml sakteuml i Hemiserave teuml Veriut dhe teuml Jugut(ose etiketimi i njeumlreumls prej tyre dhe neumlnkuptimi i tjetreumls)
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3336
64 65
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
Pikeuml teuml pjesshmeKeumlndi i pjerreumlsiseuml seuml boshtit midis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriut dheose e Jugut teuml etiketuara neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose ka etiketuar veteumlm njeumlreumln dhe tjetra neumlnkuptohet) por keumlndi i pjerrteumlsiseuml i Ekuatorit nuk eumlshteumlmidis gameumls 10 dhe 45 deg ose Ekuatori mungon
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuadorit eumlshteumlmidis 10 dhe 45 deg Hemisera e Veriutdheose ajo e Jugut janeuml teuml etiketuarneuml meumlnyreuml teuml sakteuml (ose eumlshteumletiketuar veteumlm njeumlra dhe tjetra eumlshteumle neumlnkuptuar) por keumlndi i pjerrteumlsiseumlseuml boshtit nuk eumlshteuml midis 10 dhe 45deg ose mungon boshti
Keumlndi i pjerrteumlsiseuml seuml Ekuatoriteumlshteuml midis 10 dhe 45 deg dhe keumlndii pjerrteumlsiseuml seuml boshtit eumlshteuml midis 10dhe 45 deg por Hemisera e Veriut dheajo e Jugut nuk etiketohet neuml meumlnyreumlteuml sakteuml (ose etiketohet veteumlm njeumlradhe tjera neumlnkuptohet ose mungojneumlteuml dyja)
Asnjeuml pikeuml- Etiketimi i sakteuml i Hemisereumls seuml Veriut dhe teuml Jugut (ose i veteumlm njeumlreumls dhe tjetra eumlshteuml e neumlnkuptuar) eumlshteumli vetmi tipar i sakteuml
AUTOBUSEumlT
Pyetja 1 Eumlshteuml dheumlneuml figura
Njeuml autobus po leumlviz neuml njeuml rrugeuml teuml drejteuml Shoeri iautobusit teuml cilin e quajneuml Rej ka njeuml goteuml ujeuml neuml paneline aparaturave Papritmas Reji duhet teuml renoj ortCcedilareuml ka meuml shumeuml teuml ngjareuml trsquoi ndodheuml ujit neuml goteumlUji do teuml qeumlndrojeuml neuml pozicionin horizontalUji do teuml derdhet nga ana 1Uji do teuml derdhet nga ana 2Uji do teuml derdhet por nuk mund teuml dihet neumlse do teuml derdhet nga ana 1 apo ana 2
Rez C
Pyetja 2Si pjesa meuml e madhe e autobuseumlve autobusi i Rejt ka njeuml motor me nateuml Keumlta autobuseuml kontribuojneuml neumlndotjen e mjedisit Disa qytete kaneuml trolejbuseuml ata vihen neuml leumlvizje me aneuml teuml njeuml motori elektrik ensionii cili nevojitet peumlr njeuml motor teuml tilleuml sigurohet me aneuml teuml linjave teuml varura (si trenat elektrikeuml) Elektricitetisigurohet nga njeuml central i energjiseuml elektrike i cili peumlrdor karburantet osile Mbeumlshteteumlsit e peumlrdorimit teuml
trolejbuseumlve neuml qytet thoneuml se keumlta autobuseuml nuk kontribuojneuml neuml ndotjen e ambientit A kaneuml teuml drejteuml keumltambeumlshteteumls Shpjegojeni peumlrgjigjen tuaj
helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip
Pikeuml teuml plota Jep njeuml peumlrgjigje neuml teuml cileumln pohohet se edhe centrali i energjiseuml elektrike kontribuon neuml ndotjene ambientit si peumlr shembull Jo sepse edhe centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje mjedisorePo por kjo eumlshteuml e veumlrteteuml peumlr veteuml qytetin megjithateuml centrali i energjiseuml elektrike shkakton ndotje teumlmjedisit Asnjeuml pikeuml ldquoPordquo ose ldquoJordquo pa njeuml shpjegim teuml sakteuml ose mungesa e peumlrgjigjes
MIZATLexoni inormatat e meumlposhtme dhe peumlrgjigjuni pyetjeve qeuml vijojneuml
Mizat Njeuml ermer ishte duke punuar me gjedhe neuml njeuml pikeuml peumlr eksperimentime bujqeumlsore Popullata e mizave neumlhangar ku jetonin gjedhet ishte kaq e madhe saqeuml po cenohej sheumlndeti i kasheumlve Keumlshtu ermeri e speumlrkatihangarin dhe gjedhet me njeuml solucion teuml insekticidit A Insekticidi i vrau pothuaj teuml gjitha mizat Megjithateumlnuk kaloi shumeuml koheuml dhe numri i mizave u rrit peumlrseumlri Fermeri e speumlrkati peumlrseumlri me insekticid hangarin dhekasheumlt Rezultati ishte i ngjasheumlm me ateuml teuml speumlrkatjes seuml pareuml Shumica e mizave por jo teuml gjitha u vraneumlSeumlrish brenda njeuml kohe teuml shkurteumlr popullata e mizave u rrit dhe peumlrseumlri i speumlrkati me insekticid Kjo rrjedheumle ngjarjeve u peumlrseumlrit peseuml hereuml pastaj u beuml e dukshme qeuml insekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektiv neumlvrasjen e mizave Fermeri vuri re se ishte peumlrgatitur dhe peumlrdorur veteumlm njeuml peumlrgatitje (kuti) e madhe peumlr teumlgjitha speumlrkatjet Prandaj ermeri sugjeroi qeuml ekzistonte mundeumlsia qeuml insekticidi teuml jeteuml dekompozua e kalimine koheumls
Pyetja 1Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Shpjegoni shkurtimisht sesi do teuml mund teuml testohet ky sugjerim
Pikeuml teuml plota(5)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen teuml tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)euml krahasohen rezultatet nga peumlrdorimi i njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlrtek dy grupe teuml mizave teuml seuml njeumljteumls specie teuml cilat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara ndaj insekticiditMund teuml kapen disa miza Neumlse vendosen neuml kuti teuml ndara do teuml mund teuml peumlrdorni njeuml speumlrkatje teuml redhe njeuml teuml vjeteumlr dhe teuml shihni se cilat janeuml rezultatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmenden teuml njeumljtat specie
eumlshteuml e kuptueshme se mizat janeuml teuml teuml njeumljtit lloj dhe se mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Merrni njeuml kuti teuml madhe peumlr speumlrkatje Krijoni dy grupe teuml mizave dhe speumlrkateni secilin grup ccedildo
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3436
66 67
DORACAK PEumlR MEumlSIMDHEumlNEumlSIT
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
gjashteuml muaj Grupi i speumlrkatjes 1 do teuml keteuml njeuml kuti teuml madhe ndeumlrsa grupi 2 njeuml kuti teuml re ccedildo hereumlqeuml speumlrkatet [Sheumlnim Megjitheumlse nuk peumlrmendet se mizat janeuml teuml seuml njeumljteumls specie kjo neumlnkuptohet dhe se
mizat nuk janeuml ekspozuar meuml peumlrpara]
Pikeuml teuml pjesshme (4)Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohen dy nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dhe ekspozimi)teuml tilla siKrahason rezultatet e njeuml kutie teuml re teuml insekticidit me rezultatet nga kutia e vjeteumlr tek mizat neuml hangarProvon njeuml kuti teuml re teuml insekticidit pastaj pret derisa teuml vjeteumlrsohet dhe teuml kthehen mizat dhe pastaj provonseumlrish [Sheumlnim Riprodhim i asaj qeuml ka kaluar ermeri kontrollim i vjeteumlrsiseuml seuml insekticidit dhe lloji i mizave
(ldquomizatrdquo interpretohet se neumlnkupton teuml njeumljtat miza)]
Pikeuml teuml pjesshme (3)
- Peumlrgjigjet neuml teuml cilat kontrollohet veteumlm njeumlri nga tri variablat (lloji i mizave vjeteumlrsia e insekticidit dheekspozimi) teuml tilleuml si Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticidit neuml intervale teuml rregullta peumlr teuml pareuml neumlse ndryshon mekalimin e koheumlsE merr kutineuml e insekticidit dhe e ccedilon neuml njeuml laborator ccedildo disa muaj dhe keumlrkon teuml testohet uqia e tij
Pikeuml teuml pjesshme (2)I speumlrkat mizat me njeuml kuti teuml re teuml insekticidit por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin me kutineuml e vjeteumlrBeumln teuml njeumljteumln gjeuml por ccedildo hereuml blen njeuml insekticid teuml ri duke testuar keumlshtu neumlse teoria e tij eumlshteuml e veumlrteteumlapo e gabuar
Pikeuml teuml pjesshme (1) Analizimi (nga ana kimike) i mostrave teuml insekticideve por pa pasur peumlr qeumlllim krahasimin e analizave mekalimin e koheumlsNdoshta sikur teuml deumlrgonte njeuml kuti teuml reskeumlt teuml helmit neuml laborator dhe njeuml sasi nga substanca e kutiseuml seumlvjeteumlr dhe teuml keumlrkojeuml qeuml keumlto teuml ritestohen rezultatet mund ta mbeumlshtesin ose hedhin poshteuml teorineuml e tij
Pyetja 2Sugjerimi i ermerit eumlshteuml se insekticidi eumlshteuml dekompozuar me kalimin e koheumls Jepni dy shpjegime alternativelidhur me ateuml se pse ldquoinsekticidi A sa vinte e beumlhej meuml pak eektivrdquoShpjegimi 1 Shpjegimi 2
Pikeuml teuml plotaPeumlrgjigjet teuml cilat japin si njeuml shpjegim teuml veteumlm a) se mizat me rezistenceuml ndaj insekticidit mbijetojneuml dheia peumlrcjellin keumlteuml rezistenceuml brezave teuml meumlvonsheumlm (gjithashtu jepni pikeuml peumlr peumlrdorimin e faleumls ldquoimunitetrdquomegjitheumlse eumlshteuml pranuar se nuk eumlshteuml teumlreumlsisht analoge me faleumln ldquorezistenceumlrdquo) dhe b) se ka njeuml ndryshim neumlkushtet mjedisore (si temperatura) apo njeuml ndryshim neuml meumlnyreumln qeuml peumlrdoret insekticidi
Shembuj peumlrgjigjesh
Shpjegimi 1 Me peumlrdorimin e vazhduesheumlm teuml teuml njeumljtit insekticid mizat ishin duke u beumlreuml imune ndajormuleumlsShpjegimi 2 Me kalimin e koheumls kimikatet neuml insekticid kaneuml shkuar neuml pjeseumln e sipeumlrme teuml shishes metalikepeumlr speumlrkatje duke e leumlneuml ujin teuml holluar (jo eektiv) neuml undin e saj
Shpjegimi 1 Mizat ishin duke u beumlreuml i mune ndaj speumlrkatjesShpjegimi 2 Nxehteumlsia mund ta beumljeuml teuml shpeumlrbeumlhet kurse temperatura teuml ndryshojeuml
Shpjegimi 1 Ndoshta mizat kaneuml zhvilluar njeuml gjen mbrojteumls keumlshtu qeuml insekticidi nuk do teuml unksionojeumlShpjegimi 2 Ai (ermeri) ka peumlrdorur pak ccedildo hereuml [Sheumlnim Gjen mbrojteumls ndash lejohet si term alternativ i
ldquorezistenceumlsrdquo]
Pikeuml teuml pjesshme Jep njeuml shpjegim teuml llojit a) ose llojit b)
Ndoshta nuk i ka speumlrkatur si duhetMizat mund teuml keneuml fituar imunitetCcedildo hereuml ka lloje teuml ndryshme teuml mizave [Sheumlnim Beumlhet njeuml dallim i qarteuml midis llojeve teuml ndryshme t euml mizave
neuml keumlteuml shembull nuk po iu reerohet mizave teuml reja teuml cilat vijneuml neuml keumlteuml zoneuml]
Shpjegimi 1 emperatura eumlshteuml rritur shumeuml dhe ka ndikuar tek inse kticidi
Shpjegimi 2 Fermeri nuk i ka speumlrkatur me insekticid mizat neuml meumlnyreumln e duhur
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3536
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards
8202019 Vleresimi Permbledhes- Hartimi i Testit 1-9
httpslidepdfcomreaderfullvleresimi-permbledhes-hartimi-i-testit-1-9 3636
VLEREumlSIMI PEumlRMBLEDHEumlS - HARTIMI I TESTIT(KLASAT 1- 9)
REFERENCAT1 MASH (2011) Korniza e Kurrikuleumls e Arsimit Parauniversitar teuml Republikeumls seuml Kosoveumls Prishtineuml
2 MASH (2012) Kurrikula beumlrthameuml peumlr arsimin e meseumlm teuml uleumlt teuml Kosoveumls (klasa 6-9) Prishtineuml
3 MASH (2012) Standardet e Vlereumlsimit ndash Udheumlzues Prishtineuml
4 Melinda Mula (2011) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klasat 6-9 GIZ
dhe MASH
5 Q Haxhibeqiri M Mula R Limani (2012) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues
peumlr klasat 1-5 GIZ dhe MASH
6 Melinda Mula (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls Udheumlzues peumlr klaseumln e 5 GIZ
dhe MASH
7 Qeumlndrim Gashi (2013) Matematika dhe meumlsimdheumlnia e matematikeumls me okus teuml veccedilanteuml neuml
gjeometri (Klasat 6-9) GIZ dhe MASH
8 Lacy Gainey (2013) Formative Summative and Perormance Assessments EMA 7050
9 Assessment Handbook-Combined PDF(2012) University o Nebraska
10 Center or Educational Policy Studies Journal (Vol1nr32011) University o Ljubljana wwwceps
si
11 Jamin Carson (2007) A Problem With Problem Solving eaching Tinking Without eaching
Knowledge Te Mathematics Educator Vol 17 No 2 7ndash14
12 OECD (2006) PISA Released Items - Mathematics httpwwwoecdorgpisa38709418pd 13 OECD (2006) PISA Released Items - Science httpwwwoecdorgpisa38709385pd
14 Pedagogy and Practice eaching andLearning in Secondary Schools Department o Education
(2004) httpwwweducationgovuk
15 Laura E Hardin (2002) Problem Solving Concepts and Teories
16 Patricia Broadoot (1999 2000)Assessment in Education-Principles Policy amp Practise Vol6Vol7
University o Bristol
17 Andy Hargreaves (1989) Curriculum and Assessment Reorm Open University Press British Library
Cataloguing in Publication Data
18 William AMehrens Irvin JLehmann (1984) Measurement and Evaluation in Education andPsychology CBS college Publishing
19 Norman EGronlund (1984) Stating Objectives or Classroom Instruction Macmillan Publishing
Company ndash New York Collier Macmillan Publishers London
20 Walter RBorg (1981) Applying Education Research (A practical Guide or eachers) Longman New
York amp London
21 Barbara SWaters (1973) Science Can Be Elementary Citation Press New York
22 httpwwweducation-economics-kosovoorgpage_id=18
23 httpncesedgovsurveyspisaeducatorsasp
24 httpwww jcsee orgthe-classroom-assessment-standards-new-standards