Ekonomi Bülteni Kasım 2014 Sayı 1 Bu doküman Hamilik Okulu tarafından hazırlanmıştır. Bu dokümandaki bilgiler, yazılar, resimler, logolar ve/veya diğer materyaller fikri mülkiyet, telif hakkı, veri tabanı hakkı, marka ve diğer sahiplik hakları açısından korunmaktadır. Doküman, Hamilik Okulu’nun yazılı izni olmadan çoğaltılamaz, basılamaz ve 3. kişiler tarafından herhangi bir sebeple kullanılamaz. Dokümandaki yorumlar, tahminler ve/veya görüşler Hamilik Okulu’na değil yazarlara aittir ve haber verilmeksizin değiştirilebilir. Bu doküman herhangi bir sermaye aracının alınmasına yönelik tavsiyelerde bulunmamaktadır, sadece bilgilendirme amaçlı hazırlanmıştır. Dokümandaki bilgiler güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan alınmıştır. Hamilik Okulu’nun kendisi, Hamilik Okulu’nun Yönetim Kurulu Üyeleri, çalışanları ve bu dokümanı hazırlayan yazarlar, dokümanın kullanılması ile ortaya çıkabilecek zararlardan sorumlu değillerdir.

İçindekiler

Başlarken

1. Makro Ekonomik Veriler

a. Türkiye Makroekonomik Verileri 1

b. ABD ve Avrupa Makroekonomik Verileri 3

2. Sosyo-Ekonomik Konulara İnovatif Yaklaşımlar

Ayın Konusu: Mikro Sigorta, Mikro Sigortanın

İslami Finanstaki Karşılığı ve Türkiye Potansiyeli 5

Hazırlayan, Yakup Akgül

3. Ayın Konusuna Derinlikli Bakış 6

Başlarken …

Değerli Okuyucularımız,

Faaliyet Bültenimizde müjdesini verdiğimiz gibi, Vakfımız Mezunlarla İlişkiler Komisyonu olarak, yeni

bir çalışmamızı, EKONOMİ BÜLTENİ’ni sizlerin bilgi ve beğenisine sunmaktayız.

İçerik olarak 3 ana bölümden oluşan süreli bültenimizde, her sayımızda “Makro Ekonomik Veriler“ ile,

dönüşümlü olacak şekilde ise, “Sosyo-ekonomik Konulara İnovatif Yaklaşımlar” / “Hamilik Okulundan

Ekonomik Yaklaşımlar” yayınlanacaktır.

EKONOMİK BÜLTEN çalışmasının alt planında ise, ekonomik konuların ele alınıp karşılıklı olarak

görüşüleceği, ilgi sahibi ve katkı sunabilecek arkadaşlarımızdan oluşturacağımız bir grupla, iki aylık

periyotlarda bir araya gelip, bir ekonomik konuyu değerlendireceğimiz OTURUMLAR

gerçekleştireceğiz. Bu oturumlarda, uzman kişilerin de katılım ve katkılarını alacağız. Oturum

sunumları ve toplantı notlarını derleyip ekonomik bültenimizde ‘’Ekonomik Yaklaşımlar’’ başlığı

altında yayınlayacağız.

EKONOMİ BÜLTENİ yayınımız ile ilgili kısa bir anket, bu çalışmamızda sunulmuştur. Ankete vereceğiniz cevaplarla bize yol göstereceksiniz. Bu konuda katılımınızı bekliyoruz. Gerek bülten ve gerekse bu kapsamda yapacağımız oturumlarda sizler de yer alabilir, görüş ve önerilerinizi iletebilirsiniz. Konu ile ilgili olarak, Metin Yücel ile metinyucel@hamilikokulu.org adresi üzerinden iletişim kurabilirsiniz. Yukarıda bahsettiğimiz konularda faaliyetlerimize katkı ve katılım sunmanızı sizlerden özellikle

bekliyoruz.

Bu vesile ile, yukarıda sözünü ettiğimiz çalışmalara katkı veren tüm arkadaşlarıma teşekkür ediyorum.

Nice güzel çalışmalarda buluşmak üzere.

Selam ve Muhabbetlerimle, Yusuf Aksu Mezunlarla İlişkiler Komisyonu Başkanı

1

1. MAKRO EKONOMİK

VERİLER

A. TÜRKİYE MAKROEKONOMİK

VERİLERİ

Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla

Kaynak: TUİK Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla (GSYH) 2014 yılının ikinci çeyreğinde sabit fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %2,1 oranında artış gösterdi. Cari fiyatlarla ise bu artış %9,7 olarak kaydedildi. Sanayi Üretimi Endeksi

Kaynak: TUİK Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksi Eylül ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %2,2, madencilik ve taşocakları sektörü endeksi %8,9, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %8,9 ve imalat sanayi sektörü endeksi ise %1,1 yükseldi.

Kapasite Kullanım Oranı

Kaynak: TCMB İmalat sanayi kapasite kullanım oranı Ekim ayında bir önceki aya göre %74,4’den %74,9’a yükseldi. Ekim ayında ara malları hariç diğer tüm mal gruplarında artış gerçekleşti. Mevsimsel etkilerden arındırılmış imalat sanayi kapasite kullanım oranı Ekim ayında Eylül ayına göre %74 seviyesinde aynı kaldı. İşsizlik

Kaynak: TUİK, OECD, Eurostat Temmuz ayında işsizlik oranı %9,1’den %9,8’e yükseldi. İşsizlik oranı erkekler için %8,8 iken kadınlar için %12 olarak gerçekleşti. 15-24 yaş grubu işsizlik oranı %18,2 olarak gerçekleşirken, 15-64 yaş grubu işsizlik oranı %10 olarak gerçekleşti. İstihdam oranı %46,3 olurken, kayıt dışı çalışanların oranı %36,4 oldu. İş gücüne katılım oranı %51,3 olarak kaydedildi.

2

Enflasyon

Kaynak: TUİK, OECD, Eurostat Ekim ayında Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) bir önceki aya göre %1,90, 2013 Ekim ayına göre ise %8,96 artış gösterdi. Yıllıkbazda en yüksek artış lokanta ve oteller grubunda gercekleşti. Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ise Ekim ayında bir önceki aya göre %0,92 artış gösterdi. Yıllık bazda ise ÜFE Eylül ayında %9,84 iken, Ekim ayında %10,10 olarak gerçekleşti. Dış Ticaret Dengesi

Kaynak: TUİK Eylül ayında ihracat 13,7 milyar $ olarak gerçekleşirken, ithalat 20,6 $ olarak gerçekleşti. İhracat geçen yılın aynı ayına göre %4,6 yükselirken, ithalat %0,2 oranında düşüş gösterdi. Son 12 ayda gerçekleşen dış ticaret açığı toplamı bazında yapılan değerlendirmeye göre Eylül ayında 85,7 milyar $’lik dış ticaret açığı kaydedildi. Cari Denge Eylül ayında cari açık 2,22 milyar $ olarak gerçekleşti. Eylül verisi ile yılbaşından bu yana

toplam cari açık 30,9 milyar $ olarak kaydedildi. Yıllıklandırılmış bazda ise bu rakam 46,7 milyar $ oldu.

Kaynak: TCMB Bütçe Dengesi 2014 yılının ilk 9 ayında merkezi yönetim bütçe geliri 2013 yılının aynı dönemine göre %8,1 artış gösterdi. Vergi gelirlerinde %7,7’lik bir artış ile ilk 9 ayda gelir 258,7 milyar TL olarak kaydedildi. Gelirlere paralel olarak giderlerde aynı dönemde %10,5 artarak 325 milyar TL olarak gerçekleşti. Böylece ilk 9 aydaki bütçe açığı 11,9 milyar TL, faiz dışı denge ise 26,3 milyar TL olarak kaydedildi. Para Politikası Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Ekim ayındaki toplantısında politika faiz oranını %8,25, gecelik faiz oranını %7,50 ve marjinal fonlama oranı ise %11,25 de sabit tuttu. Merkezi Yönetim Borç İstatistikleri

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Merkezi yönetim borç stoku Eylül ayında 2013 yılının aynı ayına göre %4,6 oranında

3

yükselerek 603,2 milyar TL olarak gerçekleşti. Toplam borcun 408,2 milyar TL’lik kısmı iç borçlanma, 194,9 milyar TL’lik kısmını ise dış borçlanma oluşturdu. Tüketici Güven Endeksi

Kaynak: TUİK Tüketici güven endeksi Eylul ayında Agustos ayına göre 73,2’den 74 seviyesine yükseldi. Bu ayki anket sonuçlarında, katılımcıların genel ekonomik beklentisi %2,3 oranında arttıgı kaydedildi.

B. ABD VE AVRUPA

MAKROEKONOMİK VERİLERİ

Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla 2014 yılının üçüncü çeyrek tahminlerine göre GSMH ABD’de yıllık bazda %3,5 yükseldi (3. çeyrek icin 2. tahmin 25 Kasım’da açıklanacak). İkinci çeyrekte %4,6’lik bir büyüme yakalayan ABD ekonomisi, ücüncü çeyrekte kişisel tüketim harcamalarının, ihracatın artması ve ithalatın azalması sayesinde büyüme yakaladı. Avrupa’da (EA18) ve Avrupa Birliği’nde (EU28) 2014 yılının ikinci çeyrek büyümeleri sırasıyla %0,8 ve %1,3 olarak açıklandı (flash estimates). En yüksek GSMH oranlarına sahip olan ülkeler Macaristan, Letonya ve Polonya olurken, Güney Kıbrıs ve Yunanistan negatif oranlara sahip olmaya devam ettiler. Üçüncü çeyrek verilerine gore ise Avrupa’da (EA18) ve Avrupa Birliği’nde (EU28) ayni oranlarla,

sırasıyla %0,8 ve %1,3 oranında büyürken, Yunanistan pozitif büyüme oranı açıkladı. İşsizlik

Kaynak: US Bureau of Labor Statistics,Eurostat Eylül ayında işsizlik Avrupa’da (EA18) %11,5, Avrupa Birliği’nde (EU28) ise %10,1 seviyesinde sabit kaldı. Bu işsizlik verisi Mart 2012’den beri Avrupa Birliği’nde açıklanan en düşük oran oldu. Ortalamanın yüksek olmasının yanında Yunanistan ve İspanya (%24) gibi ülkeler yüksek işsizlik oranları ile dikkat çekmektedir. ABD’de işsizlik oranı düşüşü devam ederek Ekim ayında %5,8 olarak kaydedildi. Bu seviye, Temmuz 2008’den bu yana en düşük işsizlik oranı oldu. Enflasyon

Kaynak: US Bureau of Labor Statistics,Eurostat Ekim ayında Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık bazda Avrupa’da (EA18) ve Avrupa Birliği’nde (EU28) sırasıyla %0,4 ve %0,5 olarak kaydedildi. Ekim ayı için Bulgaristan, Yunanistan, Macaristan, Polonya ve İspanya negatif TÜFE verileri açıklarken, Romanya

4

(%1,8), Avusturya (%1,4) ve Finlandiya (%1,2) en yüksek TÜFE verileri açıklaya ülkeler oldu. ABD’de ise Eylül ayında yıllık bazda TÜFE %1,7 olarak gerçekleşti. Sanayi Üretim Endeksi ABD’de mevsimsel etkilerden arındırılmış sanayi üretim endeksi Eylül ayında %1 yükseldi. Yıllık bazda ise endeks %4,3 yükseldi. Hem Avrupa’da (EA18) hem de Avrupa Birliği’nde (EU28) Eylül ayında sanayi üretim endeksi bir önceki aya göre %0,6 yükseldi. Dış Ticaret Dengesi

Kaynak: Eurostat Avrupa Bölgesi (EA18) Ağustos ayında 9,2 milyar € dış ticaret fazlası verdi. Bu rakam, Avrupa Birliği için 8,9 milyar € olarak kaydedildi. ABD’de mevsimsel etkilerden arındırılmış verilere göre dış ticaret açığı Eylül ayında 238,6 milyar USD ithalat ve 195,6 milyar USD ihracat ile 43 milyar $ olarak gerçekleşti.

Kaynak: US Bureau of Economic Analysis

Tüketici Güven Endeksi

Kaynak: Avrupa Komisyonu

Kaynak: ABD Conference Board Ekim ayına yönelik tahminlerde tüketici güven endeksi hem Avrupa Bölgesi’nde (0,3 puan) hem de Avrupa Birliği’nde (0,6 puan) yükseliş yaşadı. ABD’de Conference Board’un tüketici güven endeksi Ekim ayında 89 seviyesinden 94,5 seviyesine yükseldi.

5

Anket için tıklayınız

2. SOSYO-EKONOMİK

KONULARA İNOVATİF

YAKLAŞIMLAR

AYIN KONUSU

Mikro Sigorta, Mikro Sigortanın

İslami Finanstaki Karşılığı ve

Türkiye Potansiyeli

Mikro finans sisteminin bir diğer ürünü ya da

alanı da mikro sigorta olarak varsayılabilir.

ADA ve BRS’nin 2012 de yaptıkları mikro

sigorta çalışmasında hedef kitlenin günlük 2-8

dolar arasında gelir elde eden geleneksel

sigorta ürünlerine ulaşamayan kişilerden

oluştuğu belirtilmektedir. Mikro sigorta hedef

kitlesi olarak, mikro girişimciler, küçük ölçekli

ve topraksız çiftçiler, kadınlar ve düşük gelirli

insanlar, yarı ve tam resmi kuruluşlar olarak

varsayılabilir (Torkestani & Ahadi, 2008). Her

ne kadar Türkiye gibi gelişmekte olan

ülkelerde oturmuş bir sosyal güvenlik sistemi

olsa da, özellikle tarım çalışanları, çiftçiler ve

ortalama 2-8 dolar arasında günlük gelir elde

eden grupta Türkiye’de de bu ihtiyaç olabilir.

Accenture’un 2012 de yaptığı çalışmaya göre,

mikro sigorta; hedef kitlenin gelirine, prim

tutarına, ya da poliçe tutarına göre yerel

düzenleyiciler tarafından belirlenir. ADA ve

BRS’nin 2012 yılında yaptıkları çalışmaya göre,

bu sistem şirket imajını güçlendirirken,

firmanın değer önerilerinin farklılaşmasına ve

yeni pazarlara girmesine de yardımcı

olmaktadır. Mikro sigorta, Bangladeş,

Hindistan gibi ülkelerin yanında Brezilya, Çin

gibi hızlı büyüyen ülkelerde de büyük bir

potansiyele sahiptir. Dünya’da ve Türkiye’de

islami sigorta yeni olmakla birlikte hızla

büyümektedir. İslami sigortanın temelini

oluşturan tekafül sistemi düşük gelirli

bireylerin sigorta taleplerini ve potansiyellerini

karşılamak için kullanılabilir. Örneğin, Allianz

sigorta Endonezya’da ölüm durumunda aileye

yardımcı olacak ve tekafüle dayalı bir sigorta

ürününü 2008 yılında geliştirmiştir. Mikro

sigorta kavramı Türkiye’de yeni bir olgu

olmakla birlikte özellikle islami sigortacılık

noktasında gelişim alanları incelenebilir.

Tekafül sistemi ise mikro sigorta anlayışına

yapı olarak uymaktadır.

6

AYIN KONUSUNA DERİNLİKLİ BAKIŞ

Mikro Sigorta Raporu

Mikro finans sisteminin bir diğer ürünü ya da alanı da mikro sigorta olarak varsayılabilir. ADA ve

BRS’nin 2012 de yaptıkları mikro sigorta çalışmasında hedef kitlenin günlük 2-8 dolar arasında gelir

elde eden geleneksel sigorta ürünlerine ulaşamayan kişilerden oluştuğu belirtilmektedir. Mikro

sigorta hedef kitlesi olarak, mikro girişimciler, küçük ölçekli ve topraksız çiftçiler, kadınlar ve düşük

gelirli insanlar, yarı ve tam resmi kuruluşlar olarak varsayılabilir(Torkestani & Ahadi, 2008). Her ne

kadar Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde oturmuş bir sosyal güvenlik sistemi olsa da, özellikle

tarım çalışanları, çiftçiler ve ortalama 2-8 dolar arasında günlük gelir elde eden grupta Türkiye’de de

bu ihtiyaç olabilir. Accenture’un 2012 de yaptığı çalışmaya göre, mikro sigorta; hedef kitlenin gelirine,

prim tutarına, ya da poliçe tutarına göre yerel düzenleyiciler tarafından belirlenir. Örneğin, Güney

Afrika’da en fazla 6.400 Amerikan doları poliçe tutarına sahip hayat sigorta ürünleri olarak

kısıtlanmıştır(Accenture,2012). Bu çalışmaya göre mikro sigorta ürünü yapısı itibariyle gelişmekte

olan ülkelere hitap etmektedir(2012). Mikro sigorta ürünü geleneksel poliçelerin primlerine göre

epey düşük kalmaktadır. Örneğin, bu sistemde prim ödeyen kişi ayda 0,5 dolar ödeyerek bir poliçe

üretmektedir. Ancak, dünyada bu sigorta çeşidi hızla gelişmektedir. Bu sistemde, devlet ve sivil

toplum kuruluşları da özellikle yüksek riske maruz kalma noktasında düşük gelirli kesimle, yüksek

gelirli kesim arasındaki eşitsizliği düşürdüğü için bu sistemi desteklemektedir. ADA ve BRS nin 2012

yılında yaptıkları çalışmaya göre, bu sistem şirket imajını güçlendirirken, firmanın değer önerilerinin

farklılaşmasına ve yeni pazarlara girmesine de yardımcı olmaktadır. Mikro sigorta, Bangladaş,

Hindistan gibi ülkelerin yanında Brezilya, Çin gibi hızlı büyüyen ülkelerde de büyük bir potansiyele

sahiptir. Örneğin Accenture’un çalışmasına göre, Türkiye’ye gelir ve büyüme yapısı olarak benzer olan

Brezilya’da-40-50 milyon’luk bir yoksul kesim olduğu ve 30 milyonun mikro sigorta potansiyeli olduğu

belirtilmiştir. Aynı zamanda, Brezilya’da bu husus ile ilgili bir yasal düzenlemenin yolda olduğu ve

dağıtım kanallarının hazırlandığı belirtilmiştir. Bu çalışmada ülkelerin potansiyeli aşağıdaki resimde

belirtilmiştir. Bu resme göre, aralıklı çizginin solunda kalan ülkeler yasal düzenleme gereken ülkeler

olup, sağdaki ülkeler ise bu ürüne olanak sağlayan yasal düzenlemeler barındıran ve uygun iş çevresi

olan ülkelerdir. Aynı zamanda, bu ülkelerin özelliği, dünyada, yıllık 3.000 doların altında kazanç

sağlayan insanların %60 ını oluşturmasıdır.

Grafik 1: Ülkelere Göre Pazar Potansiyelleri

7

Mikro sigorta sisteminde, yerel organizasyonlarla işbirliği, dağıtım ağı, yasal düzenlemeler, ürün

geliştirme, sigorta geri ödemesi, dağıtım, ödeme gücü önemli noktalardır. Örneğin Munich Re şirketi,

küçük ölçekli çiftçiler için hava durumuna endeksli bir mikro sigorta ürünü geliştirmiştir. Dağıtım

kanalları açısından sivil toplum kuruluşlarından perakendecilere kadar farklı dağıtım organları

olmaktadır. Mikro sigorta ürünleri olarak, hayat, sağlık, tarım, varlık sigortaları gibi sigortalar

sayılabilir.

Her ne kadar mikro sigorta ürünü sigorta kuruluşları için yeni ürünler ve pazarlar vaat etse de, mikro

sigorta ürününde kar hedefi pek gerçekçi ve etkili olmayabilir.

İslami Mikro Sigorta

Dünya’da ve Türkiye’de islami sigorta yeni olmakla birlikte hızla büyümektedir. İslami sigortanın

temelini oluşturan tekafül sistemi düşük gelirli bireylerin sigorta taleplerini ve potansiyellerini

karşılamak için kullanılabilir. Örneğin, Allianz sigorta Endonezya’da ölüm durumunda aileye yardımcı

olacak ve tekafüle dayalı bir sigorta ürününü 2008 yılında geliştirmiştir. Ancak, tekafül sisteminde

sigorta kuruluşunun yanında reasürans sisteminin de islami olması gerekmektedir. Bu konuya burada

değinilmeyecektir. Tekâfül Sigorta Sistemi olarak da bilinen bu sigortacılık türü, yardımlaşma veya

karşılıklı sigorta şeklinde ifade edilmektedir. Yardımlaşma sigortası; değişik fertlerin birleşerek,

içlerinden birinin maruz kalacağı felaketin hasarını tazmin etmek üzere yaptıkları bir yardımlaşmadır.

Tekâfül Sigorta Sisteminin temel ilkeleri şu şekildedir:

Yardımlaşma unsurunun/amacının bulunması,

Sermayedar ve sigortalılardan toplanan primlerin faiz dışı piyasa enstrümanları ile

değerlendirilmesi,

Sigorta teminatı verilen konularda gayri ahlaki ya da meşru görülmeyen vb. iktisadi kıymetler

için seçici davranma.

Tekâfül (takaful), sorumluluk paylaşımı esasıyla riskin belirli gruplar arasında dağıtılması mantığına

dayanmaktadır.

Tekafül sistemi görüldüğü üzere işleyiş yapısı itibariye mikro finans ve mikro sigorta mantığı ile de

uyuşmaktadır. Bu çerçevede, ürün geliştirme faaliyetleri ve derinlemesine araştırmalar yapılabilir.

Hedef Kitle Olarak Türkiye

Türkiye ekonomik yapı itibariyle gelişmekte olan ülke olarak tanımlanmakla birlikte, Birleşmiş

Milletlerin insani gelişmişlik endeksinin 2014 raporuna göre 0.759 luk endeks puanlıyla 69. sırada yer

alıp yüksek insani gelişmişlik grubunda yer almaktadır. Brezilya, Rusya, Meksika gibi gelişmekte olan

ülkeler bu grupta yer almaktadır. Ortalama eğitimi süresi, gelir dağılımı, ortalama yaşam süresi gibi

faktörlere göre bu endeks hesaplanmaktadır(UNDP,2014). Ancak, aynı raporda, gelir dağılımı

eşitsizliğini gösteren GİNİ katsayısına baktığımızda Türkiye’nin 0.40 katsayısı ile 78. Sırada yer aldığı

gözükmektedir. Türkiye gibi gelişmekte olan Meksika, Rusya, Brezilya gibi ülkelerin gelir dağılımı

eşitsizliğinde daha alt sıralara düştüğü gözlenmektedir.

Dünya Bankası verilerine göre ise, Türkiye’de günlük 2 dolar ve altı nüfusun toplam nüfusa oranı

aşağıdaki gibi seyretmektedir.

8

Grafik 2: Günlük 2 Dolar ve Altı Gelire Sahip Kişilerin Nüfusa Oranı

Gelir dağılımı eşitsizliğini gösteren GINI katsayısı ise aşağıdaki gibi değişmektedir(GINI katsayısı 0 ve 1

arasına değişir, 0’a yaklaştıkça eşitsizlik azalır).

Grafik 3: GINI Katsayısı Değişimi

TÜİK verilerine göre ise Türkiye’deki bölgesel yoksulluk oranları aşağıdaki gibi değişmektedir.

Grafik 4: Bölgesel Yoksulluk Oranları Değişimi

9

İşletmelerin, ekonomik büyüklüklerine ve tipoloji sınıflamasına göre dağılımı (yatay %)

Distribution of holdings according to economic size and typology classif ication (horizontal %)

Tipoloji sınıfı

Typolgy class

Toplam

Total 0 - <2 000 2 000 - <4 000 4 000 - <8 500 8 500 - <13 000 13 000 - <17 000 17 000 - <26 000 26 000 - <35 000 35 000 - <86 000 86 000 - <200 000 200 000 ve +

0 - <2 000 2 000 - <4 000 4 000 - <8 500 8 500 - <13 000 13 000 - <17 000 17 000 - <26 000 26 000 - <35 000 35 000 - <86 000 86 000 - <200 000 200 000 and +

Türkiye- Turkey

Toplam- Total 100.0 34.5 24.7 23.9 8.5 3.3 2.9 1.2 0.9 0.2 0.0

Uzmanlaşmış

tarla ürünleri

yetiştiriciliği 100.0 47.5 18.4 18.0 6.8 2.9 2.6 1.7 1.6 0.5 0.0

Uzmanlaşmış

bahçecilik

(sebze ve

çiçek) 100.0 48.1 19.8 11.1 2.3 4.9 3.6 7.3 2.8 0.1 0.1

Uzmanlaşmış

uzun ömürlü

bitki

yetiştiriciliği 100.0 40.9 25.7 20.9 6.5 2.2 2.4 0.7 0.6 0.1 0.0

Uzmanlaşmış

otlayan hayvan

yetiştiriciliği

(büyükbaş ve

küçükbaş

hayvanlar) 100.0 21.8 26.8 29.4 12.1 4.0 3.9 1.5 0.5 0.1 0.0

Uzmanlaşmış

tek mideli

hayvan

yetiştiriciliği

(kanatlı

hayvanlar ve

tavşan

(damızlık dişi)) 100.0 65.0 - 17.7 2.5 1.1 - - 4.1 0.5 9.0

Karışık bitkisel

ürün

yetiştiriciliği 100.0 30.0 29.3 25.9 8.0 3.1 2.1 0.7 0.7 0.1 0.0

Karışık hayvan

yetiştiriciliği 100.0 21.0 30.4 27.6 10.5 4.8 4.2 0.8 0.7 0.0 0.0

Karışık bitkisel

ürün ve hayvan

yetiştiriciliği 100.0 27.8 26.3 28.2 9.5 3.7 3.0 0.9 0.7 0.1 0.0

Ekonomik büyüklük sınıfı (YTL.)- Economic size group (YTL.)

TÜİK verilerine göre Türkiye’de kır nüfusunun yoksulluk oranı 2012 de aşağıdaki gibidir.

TÜİK verilerine göre Türkiye’de kent nüfusunun yoksulluk oranı 2012 de aşağıdaki gibidir. Görüldüğü

üzere Türkiye’de gelir eşitsizliğini arttıran nüfus daha çok kırsal kesimde ve doğu bölgelerimizdedir.

TÜİK verilerine göre Türkiye’de Erkek nüfusun %23’ü Kadın Nüfusun ise %30’a yakını tarım ve

hayvancılık işlerinde çalışmaktadır. Türkiye nüfusunun önemli bölümü tarım ve hayvancılıkla

geçinmektedir. Tarımsal işletmelerin yapısına baktığımızda ise, büyük bir kısmının ekonomik

büyüklüğünün 0- 8500 TL arasında değiştiği ve mikro sigorta sistemine uyduğu gözükmektedir.

Tablo 1: Tarımsal İşletmelerin Büyüklükleri Yatay

Yoksulluk sınırı

Poverty threshold (TL)

Yoksul sayısı (Bin kişi)

Number of poors (Thousand)

Yoksulluk oranı (%)

Poverty rate (%)

Yoksulluk açığı(*)

Poverty gap(*)

% 40 - 40% 3 582 4 444 19.2 26.9

% 50 - 50% 4 477 6 644 28.6 30.9

% 60 - 60% 5 373 8 735 37.6 33.8

% 70 - 70% 6 268 10 978 47.3 36.6

Yoksulluk riski

Risk of poverty

Yoksulluk sınırı

Poverty threshold (TL)

Yoksul sayısı (Bin kişi)

Number of poors (Thousand)

Yoksulluk oranı (%)

Poverty rate (%)

Yoksulluk açığı(*)

Poverty gap(*)

% 40 - 40% 3 582 2 848 5.7 20.9

% 50 - 50% 4 477 5 271 10.5 22.0

% 60 - 60% 5 373 7 867 15.6 25.3

% 70 - 70% 6 268 11 329 22.5 26.4

Yoksulluk riski

Risk of poverty

10

İşletmelerin, ekonomik büyüklüklerine ve tipoloji sınıflamasına göre dağılımı (dikey %)

Distribution of holdings according to economic size and typology classif ication (vertical %)

Tipoloji sınıfı

Typolgy class

Toplam

Total 0 - <2 000 2 000 - <4 000 4 000 - <8 500 8 500 - <13 000 13 000 - <17 000 17 000 - <26 000 26 000 - <35 000 35 000 - <86 000 86 000 - <200 000 200 000 ve +

0 - <2 000 2 000 - <4 000 4 000 - <8 500 8 500 - <13 000 13 000 - <17 000 17 000 - <26 000 26 000 - <35 000 35 000 - <86 000 86 000 - <200 000 200 000 and +

Türkiye- Turkey

Toplam- Total 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0

Uzmanlaşmış

tarla ürünleri

yetiştiriciliği 25.7 35.4 19.1 19.3 20.6 22.7 22.9 36.6 44.4 68.8 33.5

Uzmanlaşmış

bahçecilik

(sebze ve çiçek) 1.0 1.4 0.8 0.5 0.3 1.5 1.2 6.1 3.2 0.4 3.6

Uzmanlaşmış

uzun ömürlü

bitki yetiştiriciliği 19.8 23.5 20.6 17.2 15.1 13.4 16.0 11.9 13.7 9.6 21.0

Uzmanlaşmış

otlayan hayvan

yetiştiriciliği

(büyükbaş ve

küçükbaş

hayvanlar) 16.7 10.6 18.2 20.6 23.8 20.5 22.5 20.2 9.6 9.3 4.7

Uzmanlaşmış

tek mideli

hayvan

yetiştiriciliği

(kanatlı

hayvanlar ve

tavşan (damızlık

dişi)) 0.1 0.1 - 0.0 0.0 0.0 - - 0.3 0.2 21.8

Karışık bitkisel

ürün

yetiştiriciliği 9.1 7.9 10.8 9.8 8.6 8.5 6.5 5.5 7.1 3.5 9.4

Karışık hayvan

yetiştiriciliği 6.1 3.7 7.5 7.0 7.5 8.8 8.7 4.1 4.8 0.9 0.5

Karışık bitkisel

ürün ve hayvan

yetiştiriciliği 21.7 17.5 23.1 25.6 24.2 24.4 22.2 15.6 17.0 7.4 5.5

Ekonomik büyüklük sınıfı (YTL.)- Economic size group (YTL.)

Tablo 2: Tarımsal İşletmelerin Büyüklükleri Dikey

Sonuç ve Öneriler

Mikro sigorta kavramı Türkiye’de yeni bir olgu olmakla birlikte özellikle islami sigortacılık noktasında

gelişim alanları incelenebilir. Tekaful sistemi ise mikro sigorta anlayışına yapı olarak uymaktadır.

Türkiye, sosyo-ekonomik yapısı itibariyle gelir dağılımı eşitsizliğinin görece fazla olduğu bir ülkedir.

Özellikle kırsal kesimde tarım ve hayvancılıkla uğraşan yoksul nüfusun karşılaşacakları riskleri bertaraf

etmek için islami mikro sigorta sisteminin uygunluğu detaylı bir şekilde araştırılabilir. Hayvancılık ve

tarım gibi, doğal afetlere, hırsızlığa, iklim şartlarına göre verimliliği değişen iş grubunda bu risklerin

zararını azaltıcı kardan çok toplumsal faydayı hedef alan mikro sigorta ürünleri araştırılıp

geliştirilebilir. Bu husus ile ilgili yasal düzenlemelerin gerekliliği ise ayrı bir araştırma ve geliştirme

konusu olarak karşımıza çıkmaktadır.

Kaynakça

DURRANI,M. (2011)“Role of Micro Finance in Reducing Poverty: A Look at Social and Economic

Factors”.

TORKESTANI, M.S. Ahadi, P. (2008), “Readiness assessment of Islamic micro-finance institution to

implement micro-insurance concept (case of Iran)”.

http://www.ada-microfinance.org/en/ 23rd midi de la microfinance.

http://tuikapp.tuik.gov.tr/Bolgesel/menuAction.do

http://www.tr.undp.org/content/turkey/en/home.html, “The Millennium Development Goals

Report(2013)”.

http://data.worldbank.org/.