กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

กรอบนโยบายเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ฉบ�บได�ร�บความเห�นชอบจากคณะร�ฐมนตร� ๒๒ ม�นาคม ๒๕๕๔

พ�มพ�คร� งท�# ๑ (พฤษภาคม ๒๕๕๔)จ+านวน ๑,๐๐๐ เล/ม

จ�ดท+าและเผยแพร/โดย

กระทรวงเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารศ5นย�ราชการเฉล�มพระเก�ยรต� ๘๐ พรรษา ๕ ธ�นวาคม ๒๕๕๐เลขท�# ๑๒๐ หม5/ ๓ อาคารรวมหน/วยราชการ (อาคาร บ�)ถนนแจ�งว�ฒนะ แขวงท</งสองห�อง เขตหล�กส�# กร<งเทพ ๑๐๒๑๐โทรศ�พท� ๐-๒๑๔๑-๖๗๗๔, ๐-๒๑๔๑-๗๐๙๖ โทรสาร ๐-๒๑๔๓-๘๐๒๒-๓เว�บไซต� www.mict.go.th

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสาร ระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

สารบ�ญหนา

บทท�� ๑ บทน�า ๑

บทท�� ๒ ว�ส�ยท�ศน� เปาหมาย และย�ทธศาสตร�การพ�ฒนา ๙

ว�ส�ยท�ศน ๑๐

เป�าหมายหล�ก ๑๐

ต�วช��ว�ดการพ�ฒนา ๑๑

ย�ทธศาสตรการพ�ฒนา ๑๒

ย�ทธศาสตร�ท�� ๑ พ�ฒนาโครงสร�างพ#�นฐาน ICT ท�)เป*นอ�นเทอรเน*ตความเร* วส, ง หร# อการส#) อสารร,ปแบบอ#) นท�) เป*น Broadband ให�ม�ความท�นสม�ย ม�การกระจาย อย9างท�)วถ;ง และม�ความม�)นคงปลอดภ�ย สามารถรองร�บความต�องการของภาคส9วนต9างๆ ได�

๑๓

ย�ทธศาสตร�ท�� ๒ พ�ฒนาท�นมน�ษยท�)ม�ความสามารถในการสร�างสรรคและใช�สารสนเทศอย9างม�ประส�ทธ�ภาพ ม�ว�จารณญาณและร,�เท9าท�น รวมถ;งพ�ฒนาบ�คลากร ICT ท�)ม�ความร,�ความสามารถและความเช�)ยวชาญระด�บมาตรฐานสากล

๒๒

ย�ทธศาสตร�ท�� ๓ ยกระด�บข�ดความสามารถในการแข9งข�นของอ�ตสาหกรรม ICT เพ#)อสร�างม,ลค9าทางเศรษฐก�จและนDารายได�เข�าประเทศ โดยใช�โอกาสจากการรวมกล�9มเศรษฐก�จ การเป�ดการค�าเสร� และประชาคมอาเซ�ยน

๒๘

ย�ทธศาสตร�ท�� ๔ ใช� ICT เพ#)อสร�างนว�ตกรรมการบร�การของภาคร�ฐท�)สามารถให�บร�การประชาชนและธ�รก�จท�กภาคส9วนได�อย9างม�ประส�ทธ�ภาพ ม�ความม�)นคงปลอดภ�ย และม�ธรรมาภ�บาล

๓๔

ย�ทธศาสตร�ท�� ๕ พ�ฒนาและประย�กต ICT เพ#)อสร�างความเข�มแข*งของภาคการผล�ต ให�สามารถพ;)งตนเองและแข9งข�นได�ในระด�บโลก โดยเฉพาะภาคการเกษตร ภาคบร�การ และเศรษฐก�จสร�างสรรค เพ#)อเพ�)มส�ดส9วนภาคบร�การในโครงสร�างเศรษฐก�จโดยรวม

๔๑

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสาร ระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

หนา

ย�ทธศาสตร�ท�� ๖ พ�ฒนาและประย�กต ICT เพ#)อลดความเหล#)อมลD�าทางเศรษฐก�จและส�งคม โดยสร�างความเสมอภาคของโอกาสในการเข�าถ;งทร�พยากรและบร�การสาธารณะสDาหร�บประชาชนท�กกล�9ม โดยเฉพาะบร�การพ#�นฐานท�)จDา เป*นต9อการดDารงช�ว�ตอย9างม�ส�ขภาวะท�)ด� ได�แก9 บร�การด�านการศ;กษา และบร�การสาธารณส�ข

๕๒

ย�ทธศาสตร�ท�� ๗ พ�ฒนาและประย�กต ICT เพ#)อสน�บสน�นการพ�ฒนาเศรษฐก�จและส�งคมท�)เป*นม�ตรก�บส�)งแวดล�อม

๖๕

บทท�� ๓ ป�จจ�ยแห*งความส�าเร-จ ๗๑

ภาคผนวก ๗๗

กระบวนการจ�ดทDากรอบนโยบายเทคโนโลย�สารสนเทศและการส#)อสาร ระยะพ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

๗๙

น�ยามศ�พทท�)เก�)ยวข�อง ๘๐

มต�คณะร�ฐมนตร� และความเห*นหน9วยงานท�)เก�)ยวข�อง ๑๐๗

รายนามคณะทDางานฯ และคณะกรรมการกDาก�บการทDางานฯ ๑๓๕

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑

บทน��๑

๒ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

ประเทศไทยไดประกาศใชกรอบนโยบายเทคโนโลย�สารสนเทศฉบ�บแรกเม��อป� พ.ศ. ๒๕๓๙ (IT2000) โดยก+าหนดภารก.จท��ส+าค�ญ ๓ ประการค�อ ๑) การลงท3นในโครงสรางพ�4นฐานสารสนเทศแห6งชาต.ท��เสมอภาค ๒) การลงท3นในดานการศ8กษาท��ด�ของพลเม�องและบ3คลากรดานสารสนเทศ ๓) การปร�บปร3งบทบาทภาคร�ฐ เพ��อบร.การท��ด�ข84นและสรางรากฐานอ3ตสาหกรรมสารสนเทศท��แข;งแกร6ง จากการประเม.นผลนโยบาย IT2000 พบว6า การใชบร.การโทรคมนาคม โดยเฉพาะในชนบทสะดวกข84นมาก คนไทยม�ความร>และท�กษะทางคอมพ.วเตอร?ด�ข84น และหน6วยงานของร�ฐเร.�มใหบร.การประชาชนดวยคอมพ.วเตอร?เพ.�มข84นอย6างไรก;ตาม การประเม.นผลไม6สามารถหาขอย3ต.ว6าผลล�พธ?ท��กล6าวขางตนน�4นเป;นผลจากการใชนโยบาย IT2000 โดยตรง หร�อเป;นผลท��เก.ดจากแผนงานท��ท+าต6อเน��องของหน6วยงานท��เก��ยวของ และท��ส+าค�ญภาคเอกชนท��ร6วมใหความเห;นในการประเม.นไดแสดงความเป;นก�งวลถ8งระด�บความสามารถทางเทคโนโลย�ของประเทศไทย ณ ขณะน�4นว6านอกจากไม6ไดร�บการพ�ฒนาเท6าท��ควรแลวย�งอาจลาหล�งมากข84นเม��อเท�ยบก�บเทคโนโลย�ใหม6ๆ ท��เก.ดข84นและกาวหนาไปอย6างมากในช6วงระยะเวลาเด�ยวก�น เน��องจากขาดการผล�กด�นนโยบายไปส>6การปฏ.บ�ต.อย6างจร.งจ�ง

ต6อจากกรอบนโยบาย IT2000 ไดม�การจ�ดท+ากรอบนโยบายเทคโนโลย�สารสนเทศ ระยะ พ.ศ. ๒๕๔๔-๒๕๕๓ ของประเทศไทย หร�อ IT2010 ข84นเพ��อเป;นเข;มท.ศช�4น+าการพ�ฒนาเทคโนโลย�สารสนเทศของประเทศไทยในช6วงแรกทศวรรษแรกของศตวรรษท�� ๒๑ โดย IT2010 ย�งคงเจตนารมณ?ของ IT2000 อย6างครบถวนภายใตการด+าเน.นย3ทธศาสตร? 5e's ท��เนนการพ�ฒนาและประย3กต?ใชเทคโนโลย�สารสนเทศในสาขาย3ทธศาสตร?หล�ก ๕ ดาน ไดแก6 e-Government, e-Industry, e-Commerce, e-Education และ e-Society เพ��อยกระด�บเศรษฐก.จและค3ณภาพช�ว.ตของประชาชนไทยและน+าพาประเทศไทยเขาส>6ส�งคมแห6งภ>ม.ป �ญญาและการเร�ยนร> (Knowledge-based economy and society)

เน��องจากกรอบนโยบาย IT2010 เป;นแนวนโยบายระยะยาวในระด�บมหภาค คณะร�ฐมนตร�จ8งไดม�มต.ใหจ�ดท+าแผนระยะกลาง ช6วงเวลา ๕ ป� ๒ แผน ไดแก6 แผนแม6บทเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารของประเทศไทย ฉบ�บท�� ๑ และ ฉบ�บท�� ๒ เพ��อใหเก.ดความช�ดเจนในการด+าเน.นงานท��หน6วยงานสามารถใชเป;นแนวทางในการจ�ดท+าหร�อปร�บแผนแม6บท ICT ของตนเองได ท�4งน�4 ในภาคปฏ.บ�ต.ไดเก.ดความล6าชาในการเสนอพ.จารณา และใหความเห;นชอบแผนแม6บทฯ ท�4งสองฉบ�บ ท+าใหช6วงเวลาของแผนแม6บทฯ ม�ความเหล��อมล+4าก�บกรอบนโยบาย IT2010 กล6าวค�อ แผนแม6บทฯ ม.ไดม�เวลาเร.�มตนและส.4นส3ดท��สอดคลองก�บ IT2010 เส�ยท�เด�ยว โดยแผนแม6บทฯ ฉบ�บท�� ๑ ใชในช6วงระยะเวลาต�4งแต6 พ.ศ.๒๕๔๕-๒๕๕๑ และแผนแม6บทฯ ฉบ�บท�� ๒ ใชในช6วงเวลาต�4งแต6ป� พ.ศ.๒๕๕๒-๒๕๕๖

แผนแม6บท ICT ฉบ�บท�� ๑ ม36งหว�งใหประเทศไทยเป;นศ>นย?กลางการพ�ฒนาและการประกอบธ3รก.จดานเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารในระด�บภ>ม.ภาค โดยเฉพาะอย6างย.�งดานซอฟต?แวร? ผ>ประกอบการและประชาชนส6วนใหญ6สามารถเขาถ8งขอม>ลจากระบบบร.การอย6างท��วถ8งและเป;นธรรม เก.ดประโยชน?โดยตรงต6อการเพ.�มม>ลค6าทางเศรษฐก.จแก6การผล.ตและบร.การท3กสาขา รวมท�4งพ�ฒนาอ3ตสาหกรรม ICT ใหสามารถแข6งข�นและอย>6รอดในตลาดสากลได ประชาชนสามารถประย3กต?ใช ICT เพ��อสนองความตองการในการด+ารงอย>6อย6างม�ค3ณภาพและม�ความปลอดภ�ยท��แทจร.งในส�งคมไทย ส6วนแผนแม6บท ICT ฉบ�บท�� ๒ ไดถ>กจ�ดท+า

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๓

ข84นเพ��อสานความต6อเน��องทางนโยบายจาก IT2010 และแผนแม6บท ICT ฉบ�บท�� ๑ โดยใหความส+าค�ญก�บการพ�ฒนาโครงสรางพ�4นฐานสารสนเทศ การพ�ฒนาทร�พยากรมน3ษย?ท�4งเช.งปร.มาณและค3ณภาพ และการบร.หารจ�ดการ ICT ระด�บชาต.ใหม�ประส.ทธ.ภาพมากข84น

เม��อพ.จารณาถ8งผลท��ไดร�บจากการน+านโยบายไปส>6การปฏ.บ�ต. อาจกล6าวไดว6า การพ�ฒนาเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารของประเทศไทยในระยะของกรอบนโยบาย IT2010 และแผนแม6บท ICT ฉบ�บท�� ๑ ไม6ไดบรรล3เปาหมายตามท��ก+าหนดไวอย6างสมบ>รณ? ท�4งน�4 พ.จารณาจากระด�บการพ�ฒนาของประเทศไทยเท�ยบก�บประเทศอ��นๆ ในการจ�ดล+าด�บความพรอมดานเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารใน Networked Readiness Index ซ8�งพบว6า ต�4งแต6ป� พ.ศ.๒๕๔๙ เป;นตนมา ระด�บความพรอมของประเทศไทยลดลงอย6างต6อเน��อง

แผนภ�พท�� ๑ พ�ฒน�ก�รของนโยบ�ยก�รพ�ฒน�เทคโนโลย�ส�รสนเทศและก�รส��อส�รของไทย

ท��มา: คณะว.จ�ย ประมวลขอม>ลจาก ๑) Networked Readiness Index 2002-2009 (จ�ดท+าโดย World Economic Forum)

๒) การแพร6กระจายของเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสาร (ว�ดจากจ+านวนผ>ใชโทรศ�พท?ม�อถ�อ คอมพ.วเตอร? และอ.นเทอร?เน;ต ต6อประชากร ๑๐๐ คน ซ8�งไดจากการส+ารวจการม�การใชเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารในคร�วเร�อน โดยส+าน�กงานสถ.ต.แห6งชาต.)

๓) จ+านวน Broadband subscribers และ Mobile subscribers (ขอม>ลจากส+าน�กงานก.จการโทรคมนาคมแห6งชาต.)

๔ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

ท�4งน�4 หากพ.จารณาการพ�ฒนาเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารท��เก.ดข84นในประเทศไทยในช6วงระยะเวลาของกรอบนโยบายฯ และแผนแม6บทฯ ท��ผ6านมาโดยรวม สามารถสร3ปไดด�งตารางต6อไปน�4

ต�ร�งท�� ๑ ผลของก�รด��เน"นนโยบ�ยเทคโนโลย�ส�รสนเทศและก�รส��อส�รของประเทศไทยนโยบ�ย เป$�หม�ย ผลล�พธ(

กรอบนโยบาย IT2000 (พ.ศ.๒๕๓๙-๒๕๔๓)

• การลงท3 น ในโคร งสร า งพ�4 น ฐ านสารสนเทศแห6งชาต.ท��เสมอภาค• การลงท3นในดานการศ8กษาท��ด�ของพลเม�องและบ3คลากรดานสารสนเทศ• การพ�ฒนาสารสนเทศและปร�บปร3งบทบาทภาคร�ฐ เพ��อบร.การท��ด�ข84นและสรางรากฐานอ3ตสาหกรรมสารสนเทศท��แข;งแกร6ง

• เก.ดการแพร6กระจาย IT ไปส>6ส�งคมชนบท• เก.ดการปฏ.ร>ปกฎหมายโทรคมนาคมและ IT โดยม�การจ�ดต�4งหน6วยงานก+าก�บด>แลการประกอบก.จการ ตามพระราชบ�ญญ�ต.องค?กรจ�ดสรรคล��นความถ��และก+าก�บก.จการว.ทย3กระจายเส�ยง ว.ทย3โทรท�ศน? และก.จการโทรคมนาคม พ .ศ . ๒๕๔๓ และพระราชบ�ญญ�ต.การประกอบก.จการโทรคมนาคม พ.ศ. ๒๕๔๔ และม�การเร.�มจ�ดท+ากฎหมายเทคโนโลย�สารสนเทศ (ฉบ�บแรกท��ออกมาม�ผลบ�งค�บใชค�อพระราชบ�ญญ�ต.ว6าดวยธ3รกรรมทางอ. เล;กทรอน.กส? พ .ศ .๒๕๔๔ ซ8�งไดยกร6างในช6วงก6อนป� พ.ศ.๒๕๔๓)• การพ�ฒนาระบบ IT ของร�ฐไดผลเฉพาะกระทรวงท��ม�บ3คลากร IT ท��ม�ค3ณภาพ และต��นต�วก�บการท+าแผน IT ระด�บกระทรวง• การบร.การประชาชนดวยระบบ IT ท��ท�นสม�ยย�งท+าอย>6ในวงจ+าก�ด• การเช��อมต6ออ.นเทอร?เน;ตในระบบการศ8กษาพ�ฒนาไปมาก แต6ย�งขาดเร��องเน�4อหาสาระท��เป;นภาษาไทย• การพ�ฒนาส��อการเร�ยนการสอนในร>ปส��อประสมหร�อmultimedia ย�งท+าอย6างไม6เป;นระบบ ย�งม�ข�ดจ+าก�ดในหลายๆ ดาน

กรอบนโยบาย IT2010 (พ.ศ.๒๕๔๔-๒๕๕๓)

• เพ.�มข�ดความสามารถในการพ�ฒนาประเทศโดยใชเทคโนโลย�เป;นเคร��องม�อ เพ��อยกระด�บสถานภาพของประเทศไทยจากประเทศในกล36มผ>ตามท��ม�พลว�ต (Dynamic adopters) ไปส>6ประ เทศในกล36มประเทศท�� ม� ศ�กยภาพเป;นผ> น+า (Potential leaders)• พ�ฒนาแรงงานความร> (Knowledge workers) ของประเทศไทย

• ในป� พ.ศ. ๒๕๔๘ประเทศไทย ม�ค6าด�ชน�ผลส�มฤทธ. xทางเทคโนโลย� (Technology Achievement Index : TAI Value) อย>6ท�� ๐.๓๔๔๕ ซ8�งถาพ.จารณาตามเกณฑ?แลวอาจกล6าวไดว6าประเทศไทยจ�ดอย>6 ในกล36มท��ม�ศ�กยภาพในการเป;นผ>น+า (Potential leader) ซ8�งม�ค6า TAI อย>6ระหว6าง ๐.๓๕-๐.๔๙ แต6ก;อย>6ในระด�บเร.�มตนของกล36ม นอกจากน�4 เม��อพ.จารณาจาก World Competitiveness Scoreboard ท�� ส ะ ท อ น ถ8 ง ก า ร พ� ฒ น าข�ดความสามารถในการแข6งข�นของประเทศไทย พบว6าน�บแต6ป� พ.ศ. ๒๕๔๖-๒๕๕๐ อ�นด�บของประเทศไทยอย>6ในล+าด�บท��ลดต+�าลงเร��อยๆ โดยม�ป �จจ�ยดานโครงสรางพ�4นฐานเป;นต�วฉ3ดร�4งการพ�ฒนา

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๕

นโยบ�ย เป$�หม�ย ผลล�พธ(

• พ�ฒนาอ3 ตส าหกร รมไทย ให ม36 ง ส>6อ3ตสาหกรรมฐานความร> (Knowledge-based industry)• พ�ฒนาเศรษฐก.จของประเทศ ภายใตย3ทธศาสตร? e-Government, e-Commerce, e-Industry, e-Education และ e-Society

• ขอม>ลจากการส+ารวจภาวะการท+างานของประชากรไทยไตรมาส ๒ ป� พ.ศ. ๑๕๕๓ ระบ3ว6าแรงงานความร>ของไทยม�ประมาณ ๔.๕๖ ลานคน ค.ดเป;นรอยละ ๑๒.๓๓ ของจ+านวนผ>ม�งานท+า ท�4งหมด ๓๗.๐๒ ลานคน ซ8�งแทบจะไม6ม�การเปล��ยนแปลงจากป� พ.ศ. ๒๕๔๔ ซ8�งอย>6ท��รอยละ ๑๒ ของจ+านวนผ>ท+างานท�4งหมด และย�งห6างไกลจากเปาหมายท��ก+าหนดส�ดส6วนแรงงานความร>ของไทย ณ ป� พ.ศ. ๒๕๕๓ ไวท��รอยละ ๓๐• ป� พ.ศ. ๒๕๔๙ ส�ดส6วนของอ3ตสาหกรรมบนฐานความร>ต6อ GDP อย>6ท��รอยละ ๒๕.๑๒ ของ GDP โดยประมาณ ซ8�งห6างไกลจากเป าหมายท��ก+า หนดไวว6าภายในป� พ .ศ. ๒๕๕๓ ส�ดส6วนของม>ลค6าอ3ตสาหกรรมท��เก��ยวของก�บการใชความร>เป;นพ�4นฐานม�ม>ลค6าเพ.�มข84นเป;นรอยละ ๕๐ ของ GDP

แผนแม6บท ICT ฉบ�บท�� ๑ (พ.ศ. ๒๕๔๕-๒๕๕๑)

• พ�ฒนา/ยกระด�บเศรษฐก.จของประเทศโดยใช ICT• ยกระด�บข�ดความสามารถในการแข6 งข�นของอ3 ตสาหกรรม ICT ของประเทศ• พ�ฒนาทร�พยากรมน3ษย?โดยเพ.�มการประย3กต?ใช ICT ในดานการศ8กษา และฝ8กอบรม• สรางความเขมแข;งของช3มชนในชนบทเพ��อการพ�ฒนาประเทศท��ย��งย�น

เม��อเปร�ยบเท�ยบผลการพ�ฒนาในดานต6างๆ โดยด>จากอ�ตราการบรรล3ผลตามเป าหมายท��ก+าหนดในแผนแม6บทฯ พบว6า ดานท��ม�การบรรล3ผลตามเปาหมายท��ก+าหนดมากท��ส3ด ไปจนถ8งนอยท��ส3ด เร�ยงตามล+าด�บด�งน�4๑. ดานการพ�ฒนาศ�กยภาพของผ>ประกอบการ (บรรล3เปาหมายตามท��ไดวางไวรอยละ ๑๐๐) โดยภาคเอกชนม�บทบาทมากในการด+าเน.นงาน เช6น การจางแรงงานท��ม�ความร> การน+า ICT มาช6วยในการผล.ตและการด+าเน.นงานของภาคเอกชน เป;นตน ๒. ดานการส6งเสร.มใหผ>ประกอบการขนาดกลางและขนาดย6อม (SMEs) ใช ICT (บรรล3ผลตามเป าหมายรอยละ ๖๖.๖๗ ของจ+านวนเปาหมายท�4งหมด) โดยพบว6า ผ>ประกอบการน+า ICT ไปใชในการบร.หารจ�ดการภายในก.จการ รวมท�4งน+าไปใชในภารก.จหล�กขององค?กร๓. ดานการใช ICT ช6วยยกระด�บค3ณภาพช�ว.ตของคนไทยและส�งคมไทย (บรรล3ผลตามเปาหมายรอยละ ๕๕.๕๖ ของจ+านวนเป าหมายท�4งหมด) โดยม�การด+า เน.นงานท��ส+าค�ญ อาท. การพ�ฒนาค3ณภาพคร> การสรางโอกาสใหก�บผ>ดอยโอกาส และการต�4งศ>นย?สารสนเทศช3มชน เป;นตน ๔. ดานการใช ICT ในการบร.หารและการใหบร.การของภาคร�ฐ บรรล3เปาหมายรอยละ ๔๔.๔๔ ของจ+านวนเปาหมายท�4งหมด แต6ย�งม�อ3ปสรรคหลายดาน เช6น ระเบ�ยบ กฎหมาย และนโยบายของภาคร�ฐ ท��ย�งไม6เอ�4อต6อการพ�ฒนาตามแผนแม6บท ICT ของประเทศ๕. ดานการพ�ฒนาศ�กยภาพของบ3คลากรไทย (บรรล3ตามเปาหมายรอยละ ๓๓ ของจ+านวนเปาหมายท�4งหมด) โดยภาค

๖ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

นโยบ�ย เป$�หม�ย ผลล�พธ(

ร�ฐม�บทบาทในดานการส6งเสร.มใหผ>ท��จะส+าเร;จการศ8กษาในท3กระด�บสามารถใช ICT ไดอย6างด� ส6วนภาคเอกชนม�บทบาทมากในการพ�ฒนาบ3คลากรในระด�บแรงงาน๖. ดานการว.จ�ยและพ�ฒนาทางดาน ICT (บรรล3ผลตามเป าหมายรอยละ ๒๕ ของจ+านวนเปาหมายท�4งหมด) โดยภาคร�ฐม�บทบาทอย6างมากในการส6งเสร.มการพ�ฒนาศ�กยภาพของบ3คลากรดานการว.จ�ยไม6ว6าจะ เป;นการผล.ตบ3คลากร งบประมาณ และการด+าเน.นการในโครงการต6างๆ เป;นตน๗. ดานการพ�ฒนาอ3ตสาหกรรม ICT (บรรล3ผลตามเป าหมายรอยละ ๒๐ ของจ+านวนเปาหมายท�4งหมด) โดยภาคเอกชนม�บทบาทมากท��ส3ดในการกระต3นการพ�ฒนาอ3ตสาหกรรมซอฟต?แวร?

แผนแม6บท ICT ฉบ�บท�� ๒(พ.ศ. ๒๕๕๒-๒๕๕๖)

• ประชาชนไม6นอยกว6ารอยละ ๕๐ ของประชากรท�4 งประเทศ ม�ความรอบร> ส ามา รถ เข าถ8 ง สร า งสร รค? แ ละ ใชสารสนเทศอย6างม�ว.จารณญาณ ร>เท6าท�น ม�ค3ณธรรมและจร.ยธรรม (Information literacy) ก6อเก.ดประโยชน?ต6อการเร�ยนร> การท+างาน และการด+ารงช�ว.ตประจ+าว�น • ย ก ร ะ ด� บ ค ว า ม พ ร อ ม ท า ง ด า นเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารของประเทศ โดยใหอย>6ในกล36มประเทศท��ม�ระด�บการพ�ฒนาส>งส3ดรอยละ ๒๕ (Top quartile) ของประเทศท��ม�การจ�ดล+าด�บท�4 ง ห ม ด ใ น Networked Readiness Index • เพ.� มบทบาทและความส+า ค�ญของอ3ตสาหกรรมเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารในระบบเศรษฐก.จของประเทศ โดยม�ส�ดส6วนม>ลค6าเพ.�มของอ3ตสาหกรรม ICT ต6อ GDP ไม6นอยกว6ารอยละ ๑๕

ย�งไม6ม�การประเม.นว�ด

ท��มา: ผลการประเม.นเร�ยบเร�ยงจาก ๑) รายงานการประเม.นผลนโยบายเทคโนโลย�สารสนเทศ IT2000, ส+าน�กงานเลขาน3การคณะกรรมการเทคโนโลย�สารสนเทศแห6งชาต., ๒๕๔๔. ๒) รายงานผลการประเม.นผลงานตามกรอบนโยบายเทคโนโลย�สารสนเทศ พ.ศ.๒๕๔๔-๒๕๕๓ ของประเทศไทย (IT2010), กระทรวงเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสาร, ๒๕๕๒. ๓) รายงานผลการประเม.นแผนแม6บทเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารของประเทศไทย พ.ศ.๒๕๔๕-๒๕๔๙, กระทรวงเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสาร, ๒๕๕๒.

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๗

ในการพ�ฒนากรอบนโยบายเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสาร ระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย (ICT2020) คณะผ>จ�ดท+าไดน+าแนวค.ดของกรอบนโยบายฉบ�บเด.ม และสถานภาพการพ�ฒนา ICT ในป �จจ3บ�น ซ8�งเป;นขอเท;จจร.งและขอจ+าก�ดท��ผ>ม�ส6วนในการพ�ฒนาและข�บเคล��อน ICT ท3กคนในประเทศตองตระหน�ก มาเป;นส6วนประกอบส+าค�ญประการหน8�งในการพ.จารณาจ�ดท+ากรอบนโยบายฉบ�บใหม6

อย6างไรก;ด� คณะผ>จ�ดท+าเล;งเห;นว6า ในการจ�ดท+ากรอบนโยบายท��ม�ระยะยาว ๑๐ ป�น�4น ส.�งท��ม�ความส+าค�ญไม6ย.�งหย6อนไปกว6าก�น ค�อการเขาใจในบร.บท ท.ศทางการพ�ฒนาโดยรวมของประเทศ ความทาทายในดานต6างๆ ท��ประเทศจะตองเผช.ญ เพ��อจะไดคาดการณ?ถ8งความตองการและบทบาทของ ICT ในอนาคต และการเขาใจถ8งแนวโนมการเปล��ยนแปลงทางดานเทคโนโลย� ท��ม�การเปล��ยนแปลงท��จะม�น�ยต6อการพ�ฒนา คณะผ>จ�ดท+า จ8งไดน+าบร.บทด�งกล6าวมาเป;นส6วนหน8�งของการสน�บสน3นการจ�ดท+าของกรอบนโยบายดวย

ท�4งน�4 สาระส+าค�ญของกรอบนโยบาย อ�นประกอบดวย ว.ส�ยท�ศน? เป าหมาย และย3ทธศาสตร?การพ�ฒนา ต�4งอย>6บนพ�4นฐานของหล�กการส+าค�ญ ด�งต6อไปน�4

• ใชแนวค.ดกระแสหล�กของการพ�ฒนาอย6างย��งย�น ท��ตองค+าน8งถ8งการพ�ฒนาใน ๓ ม.ต. ค�อ ม.ต.ส�งคม ม.ต.เศรษฐก.จ และม.ต.ส.�งแวดลอม ด�งน�4น ในการก+าหนดเปาหมายการพ�ฒนา ICT ในกรอบนโยบายน�4 จ8งไดบ>รณาการและพยายามใหเก.ดความสมด3ลของท�4ง ๓ ม.ต. นอกจากน�4 ย�งใหความส+าค�ญก�บการพ�ฒนาท�4งในเช.งปร.มาณ ค3ณภาพ และความเป;นธรรมในส�งคมควบค>6ก�นไป เพ��อใหเก.ดการพ�ฒนาอย6างย��งย�นและม�เสถ�ยรภาพ

• ใหความส+าค�ญก�บการใชประโยชน?จาก ICT ในการลดความเหล��อมล+4าและสรางโอกาสใหก�บประชาชนในการร�บประโยชน?จากการพ�ฒนาอย6างเท6าเท�ยมก�น โดยเคร��องม�อทางนโยบายท��ใหความส+าค�ญไดแก6 การศ8กษา การพ�ฒนาโครงสรางพ�4นฐานเพ��อการเขาถ8งขอม>ล/สารสนเทศ/ความร>/บร.การของร�ฐ การส6งเสร.มการม�ส6วนร6วมของประชาชนในระบบการเม�องการปกครอง รวมท�4งการจ�ดการทร�พยากร ท�4งของประเทศและทองถ.�น

• ใชแนวค.ดในการพ�ฒนาท��ย8ดปร�ชญาเศรษฐก.จพอเพ�ยง ค�อม36งเนนการพ�ฒนาเศรษฐก.จเพ��อใหประเทศกาวท�นต6อโลกย3คป �จจ3บ�น แต6ในขณะเด�ยวก�นก;ค+าน8งถ8งความพอเพ�ยงหร�อพอประมาณก�บศ�กยภาพของประเทศ ความม�เหต3ผล และความจ+า เป;นท��จะตองม�ระบบภ>ม.ค3มก�นท��ด� เพ��อรองร�บผลกระทบอ�นเก.ดจากการเปล��ยนแปลงท�4งภายในและภายนอก

• ความเช��อมโยงและต6อเน��องทางนโยบายและย3ทธศาสตร?ก�บกรอบนโยบายฯ และแผนแม6บทฯ ท��ม�มาก6อนหนาน�4 เพ��อใหเก.ดแรงผล�กด�นอย6างจร.งจ�ง

๘ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

• สมมต.ฐานค�องบประมาณของร�ฐเพ�ยงอย6างเด�ยวจะไม6ม�เพ�ยงพอท��จะตอบสนองความตองการท�4งหมดได เพราะร�ฐย�งตองใชงบประมาณในการลงท3นดานอ��นและการจ�ดสว�สด.การส�งคม ด�งน�4น ดาน ICT ควรจะใหภาคเอกชนเขามาม�บทบาทมากข84น โดยร�ฐท+าหนาท��จ�ดระเบ�ยบ ออกกฎเกณฑ?กต.กา ช�4น+าแนวทางการพ�ฒนา รวมท�4งส6งเสร.มและสน�บสน3นใหภาคเอกชนและประชาชนร6วมด+าเน.นการส>6ความส+าเร;จ

และทายท��ส3ด บทท�� ๓ เป;นการน+าเสนอประเด;นป �จจ�ยส>6ความส+าเร;จท��จ+าเป;นตองม�หร�อสรางใหเก.ดข84น เพ��อใหการข�บเคล��อนนโยบายไปส>6การปฏ.บ�ต.เก.ดข84นไดอย6างแทจร.ง

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๙

๒ ว�ส�ยท�ศน เป าหมาย และย�ทธศาสตรการพ�ฒนา

๑๐ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ .ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

จากการประเมนการพ�ฒนาเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารของประเทศไทยตามกรอบของนโยบายและแผนแม บทท��ได"ม�มาก อนหน"าน�$ รวมถ(งการศ(กษาสถานภาพการพ�ฒนาเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารในมตต างๆ ณ ป �จจ.บ�น และการศ(กษาบรบทและแนวโน"มท��คาดว าจะเกดในช วงระยะเวลา ๑๐ ป�จนถ(งป� พ.ศ. ๒๕๖๓ น8ามาส9 การก8าหนดวส�ยท�ศน: เป"าหมาย และย.ทธศาสตร:การพ�ฒนา ด�งน�$

ว�ส�ยท�ศน

กล าวโดยสร.ปได"ว า ประเทศไทยในป� พ.ศ. ๒๕๖๓ จะม�การพ�ฒนาอย างฉลาด การด8าเนนกจกรรมทางเศรษฐกจและส�งคมจะอย9 บนพ�$นฐานของความร9"และป �ญญา โดยให"โอกาสแก ประชาชนท.กคนม�ส วนร วมในกระบวนการพ�ฒนาอย างเสมอภาค น8าไปส9 การเตบโตอย างสมด.ล และย��งย�น (Smart Thailand 2020)

เป าหมายหล�ก ๑. ม�โครงสร"างพ�$นฐาน ICT ความเรPวส9ง (Broadband) ท��กระจายอย างท��วถ(ง ประชาชน

สามารถเข"าถ(งได"อย างเท าเท�ยมก�น เสม�อนการเข"าถ(งบรการสาธารณ9ปโภคข�$นพ�$นฐานท��วไป

๒. ม�ท.นมน.ษย:ท��ม�ค.ณภาพ ในปรมาณท��เพ�ยงพอต อการข�บเคล��อนการพ�ฒนาประเทศส9 เศรษฐกจฐานบรการและฐานเศรษฐกจสร"างสรรค:ได"อย างม�ประสทธภาพ กล าวค�อประชาชนม�ความรอบร9" เข"าถ(ง สามารถพ�ฒนาและใช"ประโยชน:จากสารสนเทศได"อย างร9"เท าท�น เกดประโยชน:ต อการเร�ยนร9" การท8างาน และการด8ารงช�วตประจ8าว�น และบ.คลากร ICT ม�ความร9" ความสามารถและท�กษะในระด�บสากล

๓. เพ�มบทบาทและความส8าค�ญของอ.ตสาหกรรม ICT (โดยเฉพาะในกล. มอ.ตสาหกรรมสร"างสรรค:) ต อระบบเศรษฐกจของประเทศ

๔. ยกระด�บความพร"อมด"าน ICT โดยรวมของประเทศไทยในการประเมนว�ดระด�บระหว างประเทศ

๕. เพ�มโอกาสในการสร"างรายได"และม�ค.ณภาพช�วตท��ด�ข($น (โดยเฉพาะในกล. มผ9"ด"อยโอกาสทางส�งคม)

๖. ท.กภาคส วนในส�งคมม�ความตระหน�กถ(งความส8าค�ญและบทบาทของ ICT ต อการพ�ฒนาเศรษฐกจและส�งคมท��เปPนมตรก�บส�งแวดล"อม และม�ส วนร วมในกระบวนการพ�ฒนา

ICT เปPนพล�งข�บเคล��อนส8าค�ญในการน8าพา...

คนไทย ส9 ความร9"และป�ญญาเศรษฐก�จไทย ส9 การเต�บโตอย างย�%งย'น

ส�งคมไทย ส9 ความเสมอภาค

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑๑

ต�วช+,ว�ดการพ�ฒนา

๑. ร"อยละ ๘๐ ของประชากรท��วประเทศ สามารถเข"าถ(งโครงข ายโทรคมนาคม และอนเทอร:เนPตความเรPวส9งภายในป� พ.ศ. ๒๕๕๘ และ ร"อยละ ๙๕ ภายในป�พ.ศ. ๒๕๖๓

๒. ประชาชนไม น"อยกว าร"อยละ ๗๕ ม�ความรอบร9" เข"าถ(ง สามารถพ�ฒนาและใช"ประโยชน:จากสารสนเทศได"อย างร9"เท าท�น และการจ"างงานบ.คลากร ICT(ICT Professional) เพ�มข($นเปPนไม ต8�ากว าร"อยละ ๓ ของการจ"างงานท�$งหมด

๓. ส�ดส วนม9ลค าเพ�มของอ.ตสาหกรรม ICT (รวมอ.ตสาหกรรมดจท�ลคอนเทนต:)ต อ GDP ไม น"อยกว าร"อยละ ๑๘

๔. ระด�บความพร"อมด" าน ICT ของประเทศในการประเมน Networked Readiness Index อย9 ในกล. มประเทศท��ม�การพ�ฒนาส9งท��ส.ดร"อยละ ๒๕ (Top quartile)

๕. เกดการจ"างงานแบบใหม ๆ ท��เปPนการท8างานผ านส��ออเลPกทรอนกส: ๖. ประชาชนไม น"อยกว าร"อยละ ๕๐ ตระหน�กถ(งความส8าค�ญและบทบาทของ

ICT ต อการพ�ฒนาเศรษฐกจและส�งคมท��เปPนมตรก�บส�งแวดล"อม

๑๒ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ .ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

ย�ทธศาสตรการพ�ฒนา

๑. พ�ฒนาโครงสร"างพ�$นฐาน ICT ท��เปPนอนเทอร:เนPตความเรPวส9งหร�อการส��อสารร9ปแบบอ��นท��เปPน Broadband ให"ม�ความท�นสม�ย ม�การกระจายอย างท��วถ(ง และม�ความม��นคงปลอดภ�ย สามารถรองร�บความต"องการของภาคส วนต างๆ ได"

๒. พ�ฒนาท.นมน.ษย:ท��ม�ความสามารถในการพ�ฒนาและใช"สารสนเทศอย างม�ประสทธภาพม�วจารณญาณและร9"เท าท�น รวมถ(งพ�ฒนาบ.คลากร ICT ท��ม�ความร9"ความสามารถและความเช��ยวชาญระด�บมาตรฐานสากล

๓. ยกระด�บข�ดความสามารถในการแข งข�นของอ.ตสาหกรรม ICT เพ��อสร"างม9ลค าทางเศรษฐกจและน8ารายได"เข"าประเทศ โดยใช"โอกาสจากการรวมกล. มเศรษฐกจ การเปดการค"าเสร� และประชาคมอาเซ�ยน

๔. ใช" ICT เพ��อสร"างนว�ตกรรมการบรการของภาคร�ฐท��สามารถให"บรการประชาชน และธ.รกจท.กภาคส วนได"อย างม�ประสทธภาพ ม�ความม��นคงปลอดภ�ยและม�ธรรมาภบาล

๕. พ�ฒนาและประย.กต: ICT เพ��อสร"างความเข"มแขPงของภาคการผลต ให"สามารถพ(�งตนเองและแข งข�นได"ในระด�บโลก โดยเฉพาะภาคการเกษตร ภาคบรการ และเศรษฐกจสร"างสรรค:เพ��อเพ�มส�ดส วนภาคบรการในโครงสร"างเศรษฐกจโดยรวม

๖. พ�ฒนาและประย.กต: ICT เพ��อลดความเหล��อมล8$าทางเศรษฐกจและส�งคม โดยสร"างความเสมอภาคของโอกาสในการเข"าถ(งทร�พยากรและบรการสาธารณะส8าหร�บประชาชนท.กกล. มโดยเฉพาะบรการพ�$นฐานท��จ8าเปPนต อการด8ารงช�วตอย างม�ส.ขภาวะท��ด� ได"แก บรการด"านการศ(กษาและบรการสาธารณส.ข

๗. พ�ฒนาและประย.กต: ICT เพ��อสน�บสน.นการพ�ฒนาเศรษฐกจและส�งคมท�� เปPนมตรก�บส�งแวดล"อม

โดยม�รายละเอ�ยดของกลย.ทธ:และมาตรการด�งน�$

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑๓

ย�ทธศาสตรท+% ๑ พ�ฒนาโครงสร"างพ�$นฐาน ICT ท��เปPนอนเทอร:เนPตความเรPวส9งหร�อการส��อสารร9ปแบบอ��นท��เปPน Broadband ให"ม�ความท�นสม�ย ม�การกระจาย อย างท��วถ(ง และม�ความม��นคงปลอดภ�ย สามารถรองร�บความต"องการของภาคส วนต างๆ ได"

เป าหมาย ๑. ประชาชนท.กกล. มท��วประเทศ สามารถเข"าถ(งบรการอนเทอร:เนPตความเรPวส9งหร�อการ

ส��อสารร9ปแบบอ��นท��เปPน Broadband ได"อย างท��วถ(ง สะดวก รวดเรPว (Universal access to broadband) ด"วยความม��นใจในความม��นคงปลอดภ�ย

๒. ในพ�$นท��เขตเม�องท��เปPนศ9นย:กลางทางเศรษฐกจ ประชาชนและภาคธ.รกจจะสามารถเข"าถ(งเคร�อข ายอนเทอร:เนPตความเรPวส9งหร�อการส��อสารร9ปแบบอ��นท��เปPน Broadband ท��ม�ค.ณภาพและประสทธภาพท�ดเท�ยมเม�องใหญ ของโลก

๓. ม�การพ�ฒนาไปส9 โครงสร"างพ�$นฐานสารสนเทศและการส��อสารย.คใหม ท��เปPนระบบอ�จฉรยะ สามารถเช��อมต อโครงข ายก�นอย างไร"ตะเขPบ และม�ความม��นคงปลอดภ�ยส9ง

๔. ม�โครงสร"างพ�$นฐานอ�นท�นสม�ยอ��นๆ ท��รองร�บการส��อสารในร9ปแบบการแพร ภาพกระจายเส�ยง เช น ระบบโทรท�ศน:ดจท�ล โทรท�ศน:ดาวเท�ยม เคเบลท�ว� อนเทอร:เนPตท�ว� และวทย.ช.มชน

๕. ม�โครงสร"างพ�$นฐานด"านกฎหมายท��เหมาะสมและท�นต อการเปล��ยนแปลงของเทคโนโลย�เพ��อรองร�บการแพร กระจายของเทคโนโลย�และการประย.กต:ใช"ท��หลากหลาย

๖. ม�การใช"ผลตภ�ณฑ:โทรคมนาคมท��ผลตโดยผ9"ประกอบการไทยมากข($น

ภายในป+ พ.ศ. ๒๕๖๓ บร�การด านโครงสร างพ',นฐานสารสนเทศและการส'%อสารของประเทศไทยจะเป8นสาธารณ:ปโภคข�,นพ',นฐาน ท+%ประชาชนท�%วไปสามารถเข าถ<งได

ม+ค�ณภาพ และความม�%นคงปลอดภ�ยเท+ยบเท=ามาตรฐานสากล

๑๔ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

ต�วช+,ว�ดการพ�ฒนา

๑. ร"อยละ ๘๐ ของประชากรท��วประเทศ สามารถเข"าถ(งโครงข ายโทรคมนาคมและอนเทอร:เนPตความเรPวส9งในช�$น Tier 1 (๗๖๘ กโลบตต อวนาท� – ๑.๕ ล"านบตต อวนาท�) ภายในป� พ.ศ. ๒๕๕๘ และร"อยละ ๙๕ ภายในป� พ.ศ. ๒๕๖๓

๒. ท.กจ�งหว�ดของประเทศม�การให"บรการโครงข ายโทรคมนาคมและอนเทอร:เนPตความเรPวส9งในระด�บท��ส9งกว าช�$น Tier 1 โดยเม�องท��เปPนศ9นย:กลางทางเศรษฐกจท.กเม�อง ม�การให"บรการในระด�บความเรPวส9งมาก (FTTx) ส8าหร�บภาคธ.รกจ และคร�วเร�อน อย างน"อยท��ความเรPวข�$นต8�าในช�$น Tier 5 (๑๐-๒๕ ล"านบตต อวนาท�)

๓. ร"อยละ ๕๐ ของคร�วเร�อนท��วประเทศท��ม�เดPกว�ยเร�ยนม�คอมพวเตอร:ในบ"าน ภายใน ป� พ.ศ. ๒๕๕๘ และ ร"อยละ ๗๕ ภายในป� พ.ศ. ๒๕๖๓

๔. สถานศ(กษา สถานพยาบาล และศ9นย:สารสนเทศช.มชน/ศ9นย:การเร�ยนร9" ท.กแห ง ท��วประเทศม�คอมพวเตอร:และม�การเช��อมต อโครงข ายโทรคมนาคมและอนเทอร:เนPต ความเรPวส9งท��ความเรPวข�$นต8�าในช�$น Tier 5 (๑๐-๒๕ ล"านบตต อวนาท�)

๕. การใช"ผลตภ�ณฑ:โทรคมนาคมท��ผลตโดยผ9"ประกอบการไทยเพ�มข($นไม ต8�ากว าร"อยละ ๒๕ (จากป� พ.ศ. ๒๕๕๔)

กลย�ทธและมาตรการ

๑.๑ ผล�กด�นให เก�ดการลงท�นในโครงข=ายใช สายและไร สายความเร8วส:ง เพ'%อขยายโครงข=าย ICT/ บรอดแบนด ให ครอบคล�มท�%วถ<ง ส@าหร�บประชาชนท�กกล�=มท�%วประเทศ

• สร"างสภาพแวดล"อมเพ��อการแข งข�นเสร�และเปPนธรรม โดยม�องค:กรอสระตามกฎหมายเปPนผ9"ก8าก�บด9แลและร วมม�อก�บร�ฐบาลในการก8าหนดนโยบายและกลไกท��โปร งใสและด(งด9ดให"ภาคเอกชนสนใจลงท.นพ�ฒนาธ.รกจโทรคมนาคมประเภทหลอมรวม (Convergence)

• จ�ดต�$งคณะกรรมการบรอดแบนด:แห งชาต (National Broadband Task Force) โดยให"ม�หน"าท��ความร�บผดชอบในการจ�ดท8านโยบายบรอดแบนด:แห งชาต เพ��อให"บรรล.เป" าหมายของการม�โครงสร"างพ�$นฐานสารสนเทศและการส��อสารตามท��ก8าหนดในกรอบนโยบายน�$ท�$งในเชงปรมาณและในเชงค.ณภาพ โดยควรใช"แนวทางการพ�ฒนาเพ��อม. งส9 ตลาดบรอดแบนด:ระบบเปด (Open

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑๕

access network) โดยให"ร�ฐสร"าง และบรหารจ�ดการโครงข ายหล�ก (Backbone network ท��เปPน Dark fiber) ท��ถ�อว า ม�ความส8าค�ญเท�ยบเท าก�บทางหลวง ทางรถไฟ หร�อท อส งน8$าม�นให"เกดประโยชน:ส9งส.ด อย างไรกPตาม จะไม จ8าก�ดมให"ผ9"ประกอบการเอกชนด8าเนนการสร"างและบรหารจ�ดการโครงข าย รวมถ(งให"บรการแข งข�นได" อ�กท�$งจะต"องม�การก8าหนดโครงสร"างตลาดและการประกอบกจการเพ��อให"เกดการแข งข�นท��เปPนธรรม ในขณะท��ส งเสรมให"เกดการลงท.นและการสร"างนว�ตกรรม เพ��อให"เกดประโยชน:ส9งส.ดแก ผ9"บรโภค

• ใช"นโยบายส งเสรมการลงท.น ควบค9 ก�บนโยบายก8าก�บด9แลการประกอบกจการ เพ��อเอ�$อให"เกดการรวมต�วก�นของภาคเอกชนในการจ�ดบรการส8าหร�บใช"ร วมก�นอย างม�ประสทธภาพ เช นการรวมต�วก�นเพ��อให"เกดผ9"ให"บรการส�งอ8านวยความสะดวกประเภทต างๆ เช น เซลไซต: (Cell site) เสากระจายส�ญญาน (Antenna tower) อาคาร (Building) ถนนเช��อมต อ (Access road) เสาพาดสาย (Pole) และท อร"อยสาย (Duct) เปPนต"น

• ส งเสรมให"เกดผ9"ประกอบการให"บรการโทรคมนาคมส วนปลายทาง (Last mile access)ท�$งแบบใช"สายและไร"สาย ส8าหร�บบรการม�ลตม�เด�ยท.กร9ปแบบ ส8าหร�บการเช��อมต อท"องถ�นท��ไม สามารถใช"กลไกตลาดได" ให"พจารณาใช"กลไกการก8าก�บด9แลในเร��องของการจ�ดให"ม�บรการโทรคมนาคมพ�$นฐานโดยท��วถ(ง ซ(�งเปPนข"อก8าหนดภาคบ�งค�บส8าหร�บผ9"ประกอบการ โดยท�$งน�$ในการแข งข�นท��เกดข($นในระด�บปลายทาง องค:กรก8า ก�บด9แลตามกฎหมายจะต"องสร"างสภาพแวดล"อมท��เปPนธรรมแก ผ9"ประกอบการท.กรายในเร��องของการเข"าถ(งส�งอ8านวยความสะดวกต างๆ โดยเฉพาะอย างย�งในเร��องของสทธผ านทาง การพาดเสา/ สาย หร�อการร"อยสายลงท อใต"ดน เปPนต"น

• ผล�กด�นการลงท.นโครงข ายระบบไร"สายความเรPวส9ง เช น LTE/ 4G โดยใช"ประโยชน:จากความล าช"าของประเทศไทยในการเปล��ยนผ านไปส9 ระบบ 3G เปPนโอกาสในการก"าวกระโดดไปส9 เทคโนโลย�ท��ม�ประสทธภาพส9งกว า เพ��อประหย�ดการลงท.นในอนาคต และสร"างความได"เปร�ยบอ�นเน��องมาจากการพ�ฒนาระบบบรอดแบนด:ไร"สายความเรPวส9งท��เรPวกว าประเทศอ��น

• เร งพ�ฒนาบรการอนเทอร:เนPตความเรPวส9งหร�อความเรPวส9งมาก (Ultra broadband) โดยม�มาตรการส งเสรมให"เกดการลงท.นท�$งบรการภายในประเทศ และการเช��อมต อระหว างประเทศ เพ��อเปPน ทางด วนสารสนเทศ (Information superhighway) และศ9นย:บรการ (Service hub) ของภ9มภาค ด"วยการใช"ประโยชน:จากความได"เปร�ยบทางภ9มศาสตร:ของประเทศไทย

๑.๒ กระต� นการม+การใช และการบร�โภค ICT อย=างครบวงจร

• สร"างระบบนเวศน:ดจท�ล (Digital ecosystem) โดยเน"นมาตรการ เช น การสร"างแรงจ9งใจ การอ.ดหน.นทางการเงน การช วยให"ผ9"ประกอบการเข"าถ(งแหล งเงนท.น การวจ�ยพ�ฒนา ICT ของภาคร�ฐ และเอกชน โดยเฉพาะอย างย�งในด"านพาณชย:อเลPกทรอนกส: โปรแกรมประย.กต: และดจท�ล-

๑๖ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

คอนเทนต: (Digital content) ท�$งน�$ ให"ค8าน(งถ(งการออกแบบและใช"ระบบ โปรแกรม หร�ออ.ปกรณ: ท��เปPนสากล (Universal design) เพ��อส งเสรมการเข"าถ(งของประชาชนท.กกล. ม รวมท�$งผ9"ด"อยโอกาส ผ9"ส9งอาย. และผ9"พการ

• กระต."นตลาดโดยใช"ภาคร�ฐเปPนต�วน8าในเร��องของการใช"จ ายด"านบรอดแบนด: (Broadband spending) โดยเร งศ(กษาวเคราะห:ความต"องการเช��อมต อบรอดแบนด:ของภาคร�ฐใน ๕-๑๐ ป�ข"างหน"า เพ��อรวบรวมความต"องการของกล. มหน วยงาน (ด"านการศ(กษา การสาธารณส.ขการปกครอง กระบวนการย.ตธรรม ความม��นคง ฯลฯ) ท�$งส วนกลางและส วนภ9มภาค เพ��อการจ�ดเตร�ยมหร�อพ�ฒนาโครงข ายอย างเหมาะสมและสอดคล"อง รวมถ(งส งเสรมให"ม�การพ�ฒนาระบบ และบรหารจ�ดการโครงสร"างพ�$นฐานท��ใช"ระบบสารสนเทศทางภ9มศาสตร: (Geographic Information System: GIS) ส8าหร�บข"อม9ลท��ม�ความส8าค�ญ เช น ข"อม9ลดน น8$า อากาศ จราจร หร�อข"อม9ลท��เก��ยวก�บการจ�ดการภ�ยพบ�ตต างๆ ฯลฯ โดยประสานและเช��อมโยงก�บการด8าเนนการภายใต"ย.ทธศาสตร:การพ�ฒนานว�ตกรรมบรการในภาคร�ฐ (ย.ทธศาสตร:ท�� ๔)

• กระต."นการบรโภคจากภาคเอกชน โดยเน"นท��ธ.รกจขนาดเลPกและขนาดกลาง (SMEs) เช นการสร"างความร9"ความเข"าใจถ(งประโยชน:ของบรอดแบนด:และร9ปแบบธ.รกรรมหร�อธ.รกจใหม ๆการให"ความช วยเหล�อทางการเงน การสร"างแรงจ9งใจแก ธ.รกจในการใช"บรการบรอดแบนด: เช น มาตรการทางภาษ� ในกรณ�ท��บรอดแบนด:ย�งเข"าไม ถ(งพ�$นท�� การสน�บสน.นภาคเอกชนในการพ�ฒนาเน�$อหาเฉพาะส8าหร�บประเทศไทย และโปรแกรมประย.กต: (แอพพลเคช��น) ต างๆ

• กระต."นการบรโภคจากภาคประชาชนด"วยมาตรการต างๆ เช น การให"ความช วยเหล�อทางการเงนหร�อให"แรงจ9งใจส8าหร�บการจ�ดหาเคร��องม�อหร�ออ.ปกรณ: ICT ส8าหร�บใช"ส วนต�วตามเง��อนไขท��ร�ฐก8าหนด เช น การยกเว"นภาษ�ให"ก�บการซ�$อคอมพวเตอร: และบรอดแบนด:ส วนต�ว การให"ความร9"ความเข"าใจถ(งประโยชน:ของบรอดแบนด: การสร"างหร�อส งเสรมการสร"างโปรแกรมประย.กต:ท��สอดคล"องก�บวถ�การด8าเนนช�วตของประชาชนผ9"ใช"จรงๆ (Killer applications) เช น ธนาคารเคล��อนท�� (Mobile banking) หร�อ บรการสาธารณะของภาคร�ฐ (Public service applications)การค."มครอง และสร"างความเช��อม��นให"แก ผ9"บรโภค

• ผล�กด�นให"หน วยงานท��เก��ยวข"องก�บภาคอส�งหารมทร�พย: ออกข"อก8าหนด (เช น เทศบ�ญญ�ตการก อสร"างอาคารใหม ) ให"ควบรวมวงจรส��อสารความเรPวส9งเปPนหน(�งในข"อก8าหนดในการก อสร"างอาคารส8าน�กงานและท��อย9 อาศ�ยใหม โดยเฉพาะในบรเวณพ�$นท��เขตเศรษฐกจ หร�อเขตเม�องท��ม�ประชากรหนาแน น ซ(�งจะช วยลดต"นท.นในการเข"าถ(งเคร�อข ายความเรPวส9ง และกระต."นการบรโภคบรอดแบนด:

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑๗

๑.๓ สน�บสน�นการเข าถ<งบรอดแบนดในกล�=มผ: ด อยโอกาสเพ'%อลดช=องว=างทางด�จ�ท�ล เพ'%อส=งเสร�มการเข าถ<งโครงข=าย ICT/ บรอดแบนดอย=างเสมอภาค

• จ�ดให"ม�พ�$นท��สาธารณะท��ประชาชนสามารถไปใช"อนเทอร:เนPต และ/หร�อ คอมพวเตอร:พร"อมอนเทอร:เนPต ได"โดยไม ต"องเส�ยค าใช"จ าย (Free-of-Charge Hot Spots) หร�อเส�ยค าใช"จ ายต8�ามากในเขตเม�อง และช.มชนท��วประเทศ ท�$งน�$ ให"ค8าน(งถ(งการออกแบบและใช"ระบบ โปรแกรม หร�ออ.ปกรณ: ท��เปPนสากล (Universal design) รวมท�$งจ�ดเทคโนโลย�ส�งอ8านวยความสะดวก(Assistive technologies) ให"ตามความจ8า เปPนและเหมาะสม เพ��อส งเสรมการเข"าถ(งของประชาชนท.กกล. ม รวมท�$งผ9"ด"อยโอกาส ผ9"ส9งอาย. และผ9"พการ

• พ�ฒนาแหล งเร�ยนร9"ส8าหร�บประชาชนท��ม�บรการอนเทอร:เนPตความเรPวส9ง ในท.กจ�งหว�ดท��วประเทศ โดยเน"นการปร�บปร.งจากสถานท��หร�อระบบป �จจ.บ�นท��ม�อย9 เช น ห"องสม.ดประชาชน ท�$งน�$ ให"ค8าน(งถ(งการออกแบบและใช"ระบบ โปรแกรม หร�ออ.ปกรณ: ท��เปPนสากล (Universal design) รวมท�$งจ�ดเทคโนโลย�ส�งอ8านวยความสะดวก (Assistive technologies) ให"ตามความจ8าเปPนและเหมาะสมเพ��อส งเสรมการเข"าถ(งของประชาชนท.กกล. ม รวมท�$งผ9"ด"อยโอกาส ผ9"ส9งอาย. และผ9"พการ

• สร"างความย��งย�นให"แก ศ9นย:สารสนเทศช.มชน ศ9นย: ICT ช.มชน หร�ออ��นๆ ท��ม�ว�ตถ.ประสงค:คล"ายก�นโดยเน"นความเปPนไปได"ในเชงธ.รกจ และจะต"องม�หน วยงานหร�อกลไกอ.ดหน.น โดยเฉพาะในพ�$นท��หร�อในกรณ�ท��ร9ปแบบธ.รกจหร�อกลไกตลาดไม สามารถท8าได" หร�ออาจใช"ร9ปแบบของวสาหกจช.มชน (Social enterprise)

• สน�บสน.นการใช"เทคโนโลย�ไร"สายในพ�$นท��ห างไกล ไม ว าจะเปPนระบบ 2.5G, 3G, 4G, WiMax, หร�อดาวเท�ยม (Satellite) แม"ว าจะไม ม�ความค."มท.นในเชงธ.รกจ โดยใช"กลไกการก8าก�บด9แลในเร��องของการจ�ดให"ม�บรการโทรคมนาคมพ�$นฐานโดยท��วถ(ง (Universal Service Obligation: USO)

๑.๔ ปร�บปร�งค�ณภาพของโครงข=าย เพ'%อเตร+ยมต�วเข าส:=โครงข=าย Next Generation และ โครงข=ายอ�จฉร�ยะของอนาคตตามแนวทางของประเทศท+%พ�ฒนาแล ว

• เร งร�ดการเปล��ยนผ านจากโครงข ายส��อสารโทรคมนาคมป �จจ.บ�นไปส9 Next Generation Network (NGN) โดยม�มาตรการส งเสรมการลงท.นจากภาคร�ฐ และให"องค:กรก8าก�บด9แลตามกฎหมายก8าหนดมาตรฐานของโครงข ายท.กโครงข ายท��สร"างข($นให"สามารถเช��อมต อก�นได"โดยไร"ตะเขPบเสม�อนเปPนโครงข ายเด�ยวก�นท�$งประเทศ ท�$งน�$จะต"องเปPนไปตามมาตรฐานสากลท.กประการ

• สน�บสน.นการวจ�ยพ�ฒนาท��เก��ยวก�บ NGN ในระยะยาว รวมท�$งส งเสรมการพ�ฒนาโครงข ายอ�จฉรยะ (Intelligent network) ท��ม�ระบบประย.กต:ใช"ท��เปPน Intelligent applications บน NGN เช น การสร"างโครงข ายเซPนเซอร: (Sensor network) และการสร"างแอพพลเคช��นของระบบเซPนเซอร:ท��เหมาะสมและสอดคล"องก�บย.ทธศาสตร:การพ�ฒนาของประเทศ เช น ในด"าน

๑๘ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ .ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

การเกษตร (Smart farm หร�อ Smart agriculture) และคมนาคมขนส ง (Smart transportation) เพ��อม. งส9 อ.ตสาหกรรมต อเน��องจากการพ�ฒนาโครงข ายย.คใหม

๑.๕ ประก�นความม�%นคงปลอดภ�ยของโครงข=าย เพ'%อสร างความเช'%อม�%นให ก�บท�,งภาคธ�รก�จและประชาชนในการส'%อสาร และการท@าธ�รกรรมออนไลน

• สร"างความตระหน�กและให"ความร9"แก ผ9"บรหารเทคโนโลย�สารสนเทศ (Chief Information Officer : CIO) ของหน วยงานท�$งภาคร�ฐและภาคเอกชน โดยเฉพาะหน วยงานท��ร�บผดชอบโครงสร"างพ�$นฐานท��ส8าค�ญของประเทศ (Critical infrastructure) ถ(งแนวนโยบายและแนวปฏบ�ตในการร�กษาความม��นคงปลอดภ�ยด"านสารสนเทศ รวมถ(งความส8าค�ญในการด8าเนนการตามมาตรฐานความม��นคงปลอดภ�ยในการประกอบธ.รกรรมทางอเลPกทรอนกส:ท��คณะกรรมการธ.รกรรมทางอเลPกทรอนกส:ได"จ�ดท8าข($น รวมถ(งให"ความร9"แก ประชาชน เก��ยวก�บผลกระทบท��อาจพ(งม� หากระบบสารสนเทศหร�อโครงข ายม�ความเส��ยงต อความม��นคงปลอดภ�ย โดยส8าหร�บหน วยงานของร�ฐ ควรก8าหนดให"การด8าเนนการตามมาตรฐานด�งกล าว เปPนหน(�งในต�วช�$ว�ดผลการด8าเนนงานของ CIO เพ��อให"เกดการปฏบ�ตตามมาตรฐานโดยเคร งคร�ด ท�$งน�$ เพ��อประก�นความม��นคงปลอดภ�ยของการส��อสารและการท8าธ.รกรรมออนไลน:

• จ�ดต�$ง National Cyber Security Agency เพ��อท8างานประสานก�บสภาความม��นคงแห งชาตโดยม�หน"าท��ร�บผดชอบด8าเนนการในส วนท��เก��ยวข"องก�บความม��นคงปลอดภ�ยในโลกไซเบอร:(Cyber security) การให"ความร9"ความเข"าใจ ค8าปร(กษา และประสานงานก�บผ9"ท��ร�บผดชอบงานด"านความม��นคงปลอดภ�ยของระบบสารสนเทศของหน วยงานอ��นๆ การด8าเนนการเร��องการตรวจสอบและประเมน (Compliance and monitoring) การประเมนความเส��ยงของระบบสารสนเทศ(ICT Risk assessment) ในระด�บประเทศ โดยม�กลไกประสานเช��อมโยงก�บคณะกรรมการนโยบายระด�บชาตท��เก��ยวข"อง ได"แก คณะกรรมการเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารแห งชาตคณะกรรมการธ.รกรรมทางอเลPกทรอนกส: สภาความม��นคงแห งชาต เปPนต"น

• ให"ม�การพ�ฒนาโครงข ายทางเล�อก (Alternative routing) หลายเส"นทางท�� ใช" เช�� อมโยงประเทศไทยไปส9 ประเทศในภ9มภาคต างๆ ของโลกซ(�งเหPนว า จะม�ศ�กยภาพและประโยชน:ในกจการส��อสารโทรคมนาคมของประเทศ ท�$งน�$ ให"พจารณาเล�อกเส"นทางท��ม�การกระจายอย9 ในทศต างๆ ก�นทางภ9มศาสตร: เพ��อมให"โครงข ายไปกระจ.กต�วอย9 ในเส"นทางใดเส"นทางหน(�ง (ทางภ9มศาสตร:)เปPนส วนใหญ ท�$งน�$ เพ��อป" องก�นข"อข�ดข"องหร�อความเส�ยหายต อระบบส��อสารโทรคมนาคมของประเทศ โดยในกรณ�ท��เกดข"อข�ดข"องหร�อความเส�ยหายในเส"นทางการเช��อมต อใดกPตาม ย�งสามารถท8าให"ประเทศไทยม�การเช��อมต อผ านเส"นทางอ��น เพ��อใช"เปPนเส"นทางทดแทนได" โดยไม เกดการขาดหายในการส��อสารโทรคมนาคมระหว างประเทศไปย�งส วนต างๆ ของโลก

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑๙

• สน�บสน.นการวจ�ยพ�ฒนา และเพ�มจ8านวนผ9"เช��ยวชาญด"านความม��นคงปลอดภ�ยของระบบสารสนเทศและโครงข าย (Network security) ของประเทศ รวมถ(งการจ�ดท8า ทบทวนและปร�บปร.ง แผนแม บทด"านความม��นคงปลอดภ�ยของระบบสารสนเทศและโครงข าย (National Information Security Roadmap) อย างต อเน��อง

๑.๖ ประก�นความม�%นคงปลอดภ�ยของสาธารณะ (Public security & safety) ในการใช โครงข=ายและระบบสารสนเทศ

• ให"หน วยงานของร�ฐท��ได"ตดต�$งระบบเคร�อข ายโทรท�ศน:วงจรปด (CCTV Network) ในสถานท��สาธารณะ จ�ดให"ม�ระบบการจ�ดเกPบคล�งภาพวด�โอ (Archive) เพ��อประโยชน:ในการด8าเนนงานของหน วยงานบ�งค�บใช"กฎหมายในกระบวนการย.ตธรรม (Law enforcement agencies) โดยให"ประสานก�บหน วยงานบ�งค�บใช"กฎหมายเพ��อก8าหนดกฎเกณฑ:และเง��อนไขในการจ�ดเกPบตามความเหมาะสมในการใช"งาน

• จ�ดให"ม�กลไกในการให"รางว�ลหร�อให"ค าตอบแทนแก ภาคธ.รกจและ/หร�อประชาชนท��วไปท��ม�การตดต�$งระบบเคร�อข ายโทรท�ศน:วงจรปด และสามารถบ�นท(กภาพวด�โอท��เปPนประโยชน:ต อการด8าเนนงานของหน วยงานบ�งค�บใช"กฎหมาย โดยให"หน วยงานบ�งค�บใช"กฎหมาย จ�ดท8ากฎเกณฑ:และเง��อนไขในการให"รางว�ลหร�อจ ายค าตอบแทนด�งกล าว

• ให"ท.กหน วยงานท��ม�ศ9นย:ข"อม9ล (Data center) จ�ดท8าแผนฉ.กเฉน และข�$นตอนการด8าเนนงานในด"านโทรคมนาคมและการส��อสาร ในกรณ�ม�เหต.การณ:ฉ.กเฉน (Emergency protocols) เพ��อรองร�บภ�ยพบ�ตประเภทต างๆ ท�$งจากภ�ยธรรมชาต และภ�ยมน.ษย:

๑.๗ เพ�%มทางเล'อกในการร�บส=งข อม:ลข=าวสาร

• เร งร�ดการด8าเนนการเปล��ยนผ านไปส9 ระบบแพร ภาพกระจายเส�ยงโทรท�ศน:ดจท�ล โดยหาร�อก�บอ.ตสาหกรรมการแพร ภาพกระจายเส�ยง และองค:กรก8าก�บด9แลตามกฎหมาย ในการก8าหนดว�นท��จะเปล��ยนผ านเข"าส9 ระบบดจท�ล ให"ท�นภายในป� พ.ศ. ๒๕๕๘ เพ��อให"เปPนไปตามข"อตกลงระหว างกล. มประเทศสมาชกอาเซ�ยน นอกจากน�$ ให"ก8าหนดว�นท��จะย.ตการส งส�ญญาณโทรท�ศน:ระบบแอนะลPอกโดยสมบ9รณ:ภายในไม เกน ๑๐ ป�น�บต�$งแต ว�นเร�มส งส�ญญานดจท�ล รวมท�$งก8าหนดนโยบายในการจ�ดสรรคล��นความถ��ท��ใช"ในระบบโทรท�ศน:เดมให"มาใช"งานเพ��อให"เกดประโยชน:ส9งส.ดแก สาธารณะ

• ก8าหนดนโยบายและแนวทางการก8าก�บด9แลท��ช�ดเจนของโครงสร"างพ�$นฐานท��เปPนการแพร ภาพ

๒๐ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

กระจายเส�ยงในร9ปแบบต างๆ เช น โทรท�ศน:ดาวเท�ยม เคเบลท�ว� อนเทอร:เนPตท�ว� และวทย.ช.มชน โดยให"ความส8าค�ญก�บหล�กการของสทธเสร�ภาพในการร�บร9"ข าวสาร และสทธและหน"าท��ของประชาชนตามร�ฐธรรมน9ญแห งราชอาณาจ�กรไทย

• ม�ข"อก8าหนดเร��องความท��วถ(ง เท าเท�ยม ส8าหร�บโครงข ายส��อสารทางเล�อกอ��นๆ เช นเด�ยวก�บส��อโทรคมนาคมแบบด�$งเดม เช น ในการเปล��ยนผ านไปส9 ระบบโทรท�ศน:ดจท�ลท��ก8าล�งจะเกดข($นในอ�กประมาณ ๕ ป�ข"างหน"า จะต"องไม ม�ผ9"ถ9กทอดท$งไม ให"เข"าถ(งระบบส��อสาร อ�นเกดจากการเปล��ยนระบบใหม

๑.๘ จ�ดให ม+โครงสร างพ',นฐานด านกฎหมายท+%เหมาะสม โดยม+ความท�นสม�ย และท�นต=อการเปล+%ยนแปลงของเทคโนโลย+ เพ'%อรองร�บการพ�ฒนาไปส:=ว�ส�ยท�ศนท+%ก@าหนด

• เร งร�ดการออกกฎหมายท��ย�งค"างอย9 ในข�$นตอนนตบ�ญญ�ตให"ม�ผลบ�งค�บใช"โดยเรPว

• ยกร างกฎหมายท��ม�ความจ8าเปPนต"องจ�ดท8าอ�กอย างน"อย ๒ ฉบ�บ ได"แก กฎหมายการส��อสารดาวเท�ยม และ กฎหมายเคเบลใต"น8$าเพ��อเช��อมต อโครงข ายโทรคมนาคมของไทยก�บเส"นทางเคเบลใต"น8$าหล�กของโลก เพ��อร�กษาอธปไตยของประเทศในการท��ผ9"ประกอบการต างประเทศจะน8าบรการเหล าน�$เข"ามาด8าเนนธ.รกจในประเทศไทย

• จ�ดให"ม�การประเมนผลการบ�งค�บใช"กฎหมาย กฎระเบ�ยบท��ม�อย9 เพ��อศ(กษาถ(งป �ญหาและอ.ปสรรคอ�นเน��องมาจากเน�$อหาสาระของกฎหมาย กฎระเบ�ยบ หร�อกลไกการบ�งค�บใช"กฎหมาย เพ��อจะได"ด8าเนนการปร�บปร.งแก"ไขให"สอดคล"องก�บบรบทหร�อความก"าวหน"าทางเทคโนโลย�ท��เปล��ยนแปลงไป

• เร งร�ดการพ�ฒนาบ.คลากรในสายกระบวนการย.ตธรรมให"ม�ความร9"ความเข"าใจในพ�$นฐานของเทคโนโลย� เจตนารมณ: และเน�$อหาสาระของกฎหมายท��เก��ยวข"อง เพ��อการบ�งค�บใช"ท��ม�ประสทธภาพและประสทธผล

• พจารณาความจ8าเปPนในการจ�ดท8าหร�อยกร างกฎหมายท��เก��ยวข"อง อาท

• กฎหมายเก��ยวก�บการค."มครองผ9"บรโภคด"านโทรคมนาคมหร�อธ.รกรรมออนไลน:

• กฎหมายเก��ยวก�บการค."มครองเดPกและเยาวชนจากภ�ยท��เกดข($นบนอนเทอร:เนPต

• กฎหมายเก��ยวก�บความม��นคงปลอดภ�ยของโครงข าย เพ��อป"องก�นการโจมต�โครงข ายหล�ก อ�นอาจส งผลกระทบต อความม��นคงของชาต

• กฎหมายเก��ยวก�บการค."มครองเน�$อหาดจท�ล หร�อดจท�ลคอนเทนต: (Digital content) โดยควรต"องพจารณาให"ครอบคล.มดจท�ลคอนเทนต:ท��อาจอย9 ในหลากหลายร9ปแบบ และเข"าถ(งได"จากหลากหลายอ.ปกรณ:

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๒๑

๑.๙ ส=งเสร�มและสน�บสน�นการว�จ�ยพ�ฒนา และการพ�ฒนาผ: ประกอบการในประเทศ

• ส งเสรมและสน�บสน.นการวจ�ยพ�ฒนาเทคโนโลย�ท��เก��ยวข"อง เพ��อพ�ฒนาองค:ความร9"และข�ดความสามารถด"านเทคโนโลย�ในประเทศ รวมถ(งม�กลไกท��เหมาะสมในการถ ายทอดเทคโนโลย�ส9 ผ9"ประกอบการ เพ��อน8าไปส9 การใช"งานจรงและส9 การด8าเนนการเชงพาณชย: เพ��อลดการน8าเข"าอ.ปกรณ:และ/หร�อเทคโนโลย�จากต างประเทศในระยะยาว โดยร�ฐให"การสน�บสน.นการสร"างตลาดส8าหร�บผ9"ประกอบการในระยะเร�มต"น ต�วอย างเช น การก8าหนดส�ดส วนการใช"ว�ตถ.ดบ ว�สด. หร�ออ.ปกรณ:ในประเทศ (Local content) ในการลงท.นโครงการด"าน ICT ขนาดใหญ ของร�ฐ หร�อการส งเสรมให"ผ9"ประกอบการในประเทศเข"ามาม�บทบาทในระยะการทดลองและทดสอบระบบหร�ออ.ปกรณ: (Test and trial) ท��เกดจากงานวจ�ยพ�ฒนา โดยอาจก8าหนดเง��อนไขว า หากผลการทดลอง/ทดสอบเปPนท��น าพอใจ ร�ฐจะลงท.นในการซ�$อระบบหร�ออ.ปกรณ:น�$นๆ ไปตดต�$งในพ�$นท��น8าร องจ8านวนหน(�ง หร�ออาจใช"กลไกการส งเสรมการลงท.นของร�ฐ โดยม�ข"อก8าหนดให"ผ9"ท��เปPนเจ"าของหร�อผ9"พ�ฒนาเทคโนโลย�ได"สทธในการร�บการส งเสรมการลงท.นด"วย

๒๒ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

ย�ทธศาสตรท+% ๒ พ�ฒนาท.นมน.ษย:ท��ม�ความสามารถในการสร"างสรรค:และใช"สารสนเทศอย างม�ประสทธภาพ ม�วจารณญาณและร9"เท าท�น รวมถ(งพ�ฒนาบ.คลากร ICT ท��ม�ความร9"ความสามารถและความเช��ยวชาญระด�บมาตรฐานสากล

เป าหมาย๑. เพ�มค.ณภาพและปรมาณของบ.คลากรด"าน ICT (ICT Professional) ท��ม�ความร9" ความ

เช��ยวชาญและท�กษะ ท��สอดคล"องก�บทศทางการพ�ฒนาของอ.ตสาหกรรม ICT และการสร"างข�ดความสามารถในการแข งข�นของภาคเศรษฐกจไทย รวมถ(งการสร"างนว�ตกรรมด"านสนค"าและบรการ ICT ส8าหร�บย.คเศรษฐกจฐานบรการและฐานความคดสร"างสรรค:

๒. ผ9"ประกอบการและแรงงานท��วไป (General workforce) ม�ความร9"และท�กษะในการใช"งาน ICT (ICT Literacy) ม�ความรอบร9"สารสนเทศ (Information literacy) และร9" เท าท�นส��อ (Media literacy) และสามารถใช" ICT เปPนเคร��องม�อในการข�บเคล��อนธ.รกจและสร"างนว�ตกรรมด"านสนค"าและบรการ

ต�วช+,ว�ดการพ�ฒนา๑. ส�ดส วนการจ"างงานบ.คลากร ICT (ICT Professional) ต อการจ"างงานท�$งหมด เพ�มข($น

เปPนไม ต8�ากว าร"อยละ ๓ โดยม�ส�ดส วนบ.คลากรท��ม�ท�กษะส9งไม ต8�ากว าร"อยละ ๕๐ ของบ.คลากร ICT ท�$งหมด

๒. ส�ดส วนการจ"างงานบ.คลากรท��ม�ท�กษะและใช" ICT ในการท8า งานได"อย างม�ประสทธภาพ (ICT Professional และ Intensive ICT user) ต อการจ"างงานท�$งหมด เพ�มข($นเปPนไม ต8�ากว าร"อยละ ๒๐

๓. ม�แผนพ�ฒนาบ.คลากรและ National ICT Competency Framework เพ��อเปPนแนวทางในการพ�ฒนาความร9"และท�กษะทางด"าน ICT ให"ก�บคนกล. มต างๆ อย างเปPนองค:รวม

ม+ก@าล�งคนท+%ม+ค�ณภาพ ม+ความสามารถในการพ�ฒนาและใช ICT อย=างม+ประส�ทธ�ภาพ

ในปร�มาณเพ+ยงพอท+%จะรองร�บการพ�ฒนาประเทศในย�คเศรษฐก�จฐานบร�การและฐานความค�ดสร างสรรค ท�,งบ�คลากร ICT และบ�คลากรในท�กสาขาอาช+พ

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๒๓

กลย�ทธและมาตรการ

การพ�ฒนาในภาพรวม๒.๑ จ�ดท@ากรอบแนวทางการพ�ฒนาบ�คลากร ICT และพ�ฒนาบ�คลากรท+%ปฏ�บ�ต�

งานท�%วไป ให ม+ความร: และท�กษะท+%สอดคล องก�บการเปล+%ยนแปลงของระบบเศรษฐก�จ ส�งคม และเทคโนโลย+ในศตวรรษท+% ๒๑

• จ�ดท8าแผนพ�ฒนาบ.คลากร ICT (ICT Professional) อย างเปPนระบบและเปPนร9ปธรรม และม�การปร�บปร.งอย างต อเน��อง เพ��อให"สอดคล"องก�บความก"าวหน"าของเทคโนโลย�และความต"องการของภาคอ.ตสาหกรรม ICT ท��เปล��ยนแปลงไปอย างรวดเรPว โดยเปดโอกาสให"หน วยงานภาคเอกชน และองค:กรผ9"ใช"บ�ณฑต ได"ม�ส วนร วมในการก8าหนดแนวทางอย างกว"างขวาง

• จ�ดท8า National ICT Competency Framework เพ��อก8าหนดระด�บความร9"และท�กษะท��ต"องการส8าหร�บบ.คลากรระด�บต างๆ (ท�$งบ.คลากร ICT และการพ�ฒนาความร9"และท�กษะ ICT ให"แก แรงงานท��วไป) และใช"กรอบแนวทางด�งกล าว เปPนแนวทางในการสน�บสน.นการพ�ฒนาบ.คลากร เช น การสน�บสน.นทางด"านการเงน หร�อการให"แรงจ9งใจต างๆ

• ให"ม�หน วยงานท��ร�บผดชอบในการทดสอบมาตรฐานความร9"และท�กษะด"าน ICT ในระด�บประเทศ (National ICT Skill Certification Center) โดยให"ท�กษะความร9"ท��ควรก8าหนดมาตรฐานการทดสอบสอดคล"องก�บท��ก8าหนดใน National ICT Competency Framework โดยให"หน วยงานด�งกล าวร�บผดชอบการวางแผนและประสานงานในส วนท��เก��ยวก�บการเท�ยบระด�บมาตรฐานความร9"และท�กษะด"าน ICT ก�บต างประเทศ หร�อในภ9มภาค (International and/or Regional Standard Classification of ICT Skills) เพ��อรองร�บการเคล��อนย"ายบ.คลากร ICT ระหว างประเทศอ�นเปPนผลเน��องมาจากการเปดเสร�ด"านการค"าและการลงท.นด"วย

• จ�ดท8าฐานข"อม9ลด"านบ.คลากรและแรงงานท��เก��ยวข"องก�บ ICT และใช"ประโยชน:จากฐานข"อม9ลด�งกล าวในการสน�บสน.นการวางแผนย.ทธศาสตร:ด"านการพ�ฒนาบ.คลากร อย างต อเน��อง

การพ�ฒนาบ�คลากร ICT ๒.๒ ส=งเสร�มการพ�ฒนาความร: และท�กษะใหม=ๆ ด าน ICT ท+%สอดคล องก�บความ

ต องการของภาคอ�ตสาหกรรมหร'อระบบเศรษฐก�จ (ส@าหร�บบ�คลากรท+%จะเข าส:=ตลาดแรงงาน)

• ส งเสรมการพ�ฒนาบ.คลากรด"าน ICT ให"ม�ความร9"และท�กษะท��สามารถสร"างนว�ตกรรมเชงบรการด"าน ICT (Innovation in ICT Services) และสร"างม9ลค าเพ�มก�บสนค"าและบรการ ICT ไทยได"

๒๔ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ .ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

เช น สน�บสน.นการพ�ฒนาบ.คลากรซอฟต:แวร: ท��ม�การฝ(กท�กษะการออกแบบสถาป �ตยกรรม และท�กษะวศวกรรมซอฟต:แวร: ท��รองร�บงานบรการ

• เพ�มปรมาณและค.ณภาพของบ.คลากร ICT ท��ม�ท�กษะส9ง (High skill professionals) ให"ม�ความร9"และท�กษะในระด�บท��เท�ยบเท ามาตรฐานสากล โดยส งเสรมและสน�บสน.นการเพ�มหร�อปร�บปร.งหล�กส9ตรการเร�ยนด"าน ICT ในมหาวทยาล�ยท��ม�อย9 แล"ว ควบค9 ไปก�บการส งเสรมและสน�บสน.นการจ�ดต�$งมหาวทยาล�ยหร�อสถาบ�นเฉพาะทางด"าน ICT (ท��สอดคล"องก�บความต"องการท��ก8าหนดใน National ICT Competency Framework) เพ��อเปPนแหล งพ�ฒนาบ.คลากร ICT ท��ม�ท�กษะในสาขาท��ม�แนวโน"มความต"องการส9งและท��ย�งขาดแคลน เช น บ.คลากรด"านความม��นคงปลอดภ�ยของระบบสารสนเทศ บ.คลากรด"านวทยาการบรการ (Service sciences) เปPนต"น และเพ��อให"บ.คลากรท��จบในสาขาอ��นๆ ท��ม�ความสนใจและม�ศ�กยภาพ ได"ม�โอกาสเข"าศ(กษาเพ��อปร�บสายวชาช�พ โดยอาจใช"กลไกสร"างแรงจ9งใจแก ผ9"เร�ยนหร�อผ9"ว าจ"างตามความเหมาะสม ท�$งน�$ ให"การด8าเนนการสอดคล"องก�บแผนการพ�ฒนาบ.คลากรท��กล าวถ(งข"างต"น

• ส งเสรมการพ�ฒนาบ.คลากรท��ม�ความร9"และท�กษะใหม ๆ โดยเฉพาะในสหวทยาการ (Multidiscipline) ท��จ8าเปPนต อการพ�ฒนาความคดสร"างสรรค:และนว�ตกรรมเชงบรการด"าน ICT เช น สาขา Service science, Management engineering เปPนต"น โดยการปร�บหล�กส9ตรการเร�ยนการสอนท��เก��ยวก�บ ICT ให"ม�สาระ/ความร9"ในท�กษะอ��นๆ เช น ท�กษะการส��อสาร ท�กษะในการจ�ดท8าเอกสาร ท�กษะในการท8าธ.รกจหร�อการตลาด พร"อมท�$งสน�บสน.นให"ม�หล�กส9ตรในล�กษณะท��ผสมผสานวทยาการหลายสาขา (Interdisciplinary) เพ�มมากข($น เพ��อให"บ.คลากร ICT ม�ความร9"ความเข"าใจในการท8างานของภาคเศรษฐกจต างๆ และม�ม.มมองในการวเคราะห:ป �ญหาท��กว"างข($น

• ส งเสรมให"หล�กส9ตรการเร�ยนการสอนด"าน ICT เน"นท�กษะในการปฏบ�ตงานจรงควบค9 ไปก�บความร9"ทางทฤษฎ� เพ��อเตร�ยมความพร"อมให"บ.คลากรท��จบใหม ด"าน ICT พร"อมปฏบ�ตงานจรง โดยก8าหนดเปPนข"อบ�งค�บให"ท.กหล�กส9ตร (ในระด�บอาช�วศ(กษาและปรญญาตร�) ม�ส�ดส วนของการเร�ยนโดยการปฏบ�ต หร�อ Work integrated learning ท�$งน�$ ร�ฐต"องสร"างแรงจ9งใจให"ผ9"ประกอบการเข"ามาม�ส วนร วม โดยให"สทธประโยชน: และการสน�บสน.นด"านต างๆ ท��จ8าเปPนแก ผ9"ประกอบการตามความเหมาะสม

๒.๓ ส=งเสร�มการพ�ฒนาบ�คลากร ICT ท+%ปฏ�บ�ต�งานในภาคอ�ตสาหกรรม

• ส งเสรมการพ�ฒนาบ.คลากรท��อย9 ในอ.ตสาหกรรม ICT ให"ม�ความร9" และท�กษะท��จ8าเปPนส8าหร�บการขยายตลาดไปต างประเทศ และความร9"เก��ยวก�บกลไกการค"าระหว างประเทศ รวมถ(งท�กษะด"านภาษาท��จ8า เปPน โดยสร"างความร วมม�อระหว างภาคร�ฐ สถาบ�นการศ(กษา และภาคอ.ตสาหกรรม โดยร�ฐสน�บสน.นงบประมาณ ท.น และอ��นๆ ตามความเหมาะสม

• สน�บสน.นการสอบมาตรฐานวชาช�พ ICT ในด"านต างๆ ท��สอดคล"องก�บแผนพ�ฒนาบ.คลากร และ National ICT Competency Framework โดยอาจอย9 ในร9ปของการจ ายเงนชดเชยค าใช"จ ายใน

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๒๕

การสอบ ในกรณ�ท��สามารถสอบได" หร�อสน�บสน.นเงนก9"ย�มเพ��อใช"ในการสม�ครสอบมาตรฐานวชาช�พเหล าน�$น แก บ.คลากร ICT และ/หร�อสถานประกอบการท��ต"องการส งบ.คลากรเข"าสอบ ภายใต"เง��อนไขท��ก8าหนด

๒.๔ เตร+ยมความพร อมของประเทศเพ'%อใช ประโยชนจากการเคล'%อนย ายบ�คลากรด าน ICT ระหว=างประเทศอ�นเป8นผลมาจากการเป� ดเสร+ทางการค าและการลงท�น

• ก8าหนดองค:ความร9" และท�กษะทางด"านเทคโนโลย�ท��เปPนท��ต"องการของภาคเศรษฐกจ โดยเฉพาะอย างย�งความต"องการของภาคอ.ตสาหกรรม ICT ไทย และอ8านวยความสะดวกในการเข"ามาท8างานของบ.คลากร ICT จากต างประเทศ ท�$งในกล. มประเทศอาเซ�ยน และประเทศนอกภ9มภาคอาเซ�ยนท��ม�บ.คลากรท��ม�ท�กษะเปPนท��ต"องการด�งกล าว โดยให"ความส8าค�ญก�บท�กษะข�$นส9ง และ/หร�อท�กษะท��ขาดแคลน

• สร"างสภาพแวดล"อมท��เหมาะสม เพ��อเปPนแรงจ9งใจให"บ.คลากรท��ม�ความร9"และท�กษะ ICT ท��เปPนท��ต"องการเล�อกเข"ามาท8างานในประเทศไทย เช น การลดภาษ�เงนได"ส วนบ.คคล โดยต"องม�กลไกท��ส งเสรมการถ ายทอดเทคโนโลย�หร�อองค:ความร9"ระหว างบ.คลากรต างประเทศและบ.คลากรไทยด"วย

• ส งเสรมและสน�บสน.นการสร"างเคร�อข ายความร วมม�อทางวชาการระหว างองค:กรและบ.คลากรก�บต างประเทศเพ��อแลกเปล��ยนองค:ความร9"และท�กษะใหม ๆ รวมถ(งการท8าวจ�ยและพ�ฒนาร วมก�นระหว างประเทศภายในกล. มประเทศอาเซ�ยน และ/หร�อระหว างอาเซ�ยนก�บประเทศพ�นธมตรอ��นๆ

การพ�ฒนาความร: ด าน ICT แก=แรงงานและบ�คคลท�%วไป ๒.๕ สร างโอกาสในการเข าถ<งและใช ประโยชนจาก ICT เพ'%อการเร+ยนร: ของเด8ก

และเยาวชน เพ'%อสร างแรงงานในอนาคต ท+%ม+ความร: และท�กษะในการใช ประโยชนจาก ICT (สร าง Digital native ท+%เป8น Intensive ICT user)

• สน�บสน.นการแพร กระจายโครงสร"างพ�$นฐาน ICT ท��จ8าเปPนและเหมาะสมก�บการเร�ยนร9"ของเดPกและเยาวชนไปย�งห"องเร�ยนในท.กระด�บ รวมท�$งก8าหนดมาตรการเพ��อให"เกดการพ�ฒนาและการแพร กระจายของอ.ปกรณ: ICT ราคาถ9ก

• ให"ม�การอบรมท�กษะในการใช" ICT รวมถ(งการพ�ฒนาและประย.กต:ใช"ส��อ ICT เพ��อการเร�ยนร9"ให"ก�บบ.คลากรทางการศ(กษาอย างต อเน��อง โดยควรให"ความร9"เก��ยวก�บโอกาสและทางเล�อกของเทคโนโลย�ท��ม�อย9 หลากหลายด"วย

• ก8าหนดให"สถาบ�นการศ(กษาในระด�บการศ(กษาข�$นพ�$นฐาน ต"องน8า ICT มาใช"เปPนเคร��องม�อในการเร�ยนการสอนเพ�มมากข($นโดยให"ม�ส�ดส วนของจ8านวนช��วโมงเร�ยนท��ใช" ICT ไม น"อยกว า

๒๖ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ .ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

คร(�งหน(�งของจ8านวนช��วโมงเร�ยนท�$งหมดในหล�กส9ตร และให"ม�หล�กส9ตรหร�อเน�$อหาเก��ยวก�บค.ณธรรมและจรยธรรมในการใช" ICT ความร9" ความเข"าใจ และความตระหน�กถ(งผลกระทบของ ICT ต อส�งแวดล"อมในช�$นเร�ยนท.กระด�บ เพ��อปล9กฝ �งการใช"งาน ICT อย างพอเพ�ยงและเหมาะสมโดยเฉพาะอย างย�งในกล. มเดPกและเยาวชน

• ปร�บปร.งเน�$อหาหร�อหล�กส9ตรการเร�ยนการสอนในระด�บประถมและม�ธยมศ(กษา โดยให"เพ�มเน�$อหาท��เปPนการเสรมสร"างท�กษะในการใช"ประโยชน:จาก ICT ท��เหมาะสมก�บการเร�ยนร9" การด8ารงช�วต และการจ"างงานในศตวรรษท�� ๒๑ โดยให"ความส8าค�ญก�บท�กษะ ๓ ประการ ค�อ ท�กษะในการใช"เทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสาร (ICT literacy) การรอบร9" เข"าถ(ง สามารถพ�ฒนาและใช"สารสนเทศอย างม�วจารณญาณ (Information literacy) และการร9"เท าท�นท�นส��อ (Media literacy)

• ก8าหนดให"ท.กสถาบ�นการศ(กษาในระด�บม�ธยมศ(กษาและอ.ดมศ(กษาต"องจ�ดให"ม�การทดสอบความร9"ด"าน ICT พ�$นฐาน (Basic ICT literacy) และความร9"ภาษาอ�งกฤษ ส8าหร�บน�กเร�ยน/น�กศ(กษาก อนจบการศ(กษาตามหล�กส9ตร เพ��อให"น�กเร�ยน/น�กศ(กษาท��จบการศ(กษาในระด�บม�ธยมศ(กษาและอ.ดมศ(กษาท.กคนม�ความร9"และท�กษะด"าน ICT และภาษาอ�งกฤษในระด�บท��เปPนท��ยอมร�บและสามารถเท�ยบเค�ยงได"ก�บมาตรฐานสากล โดยให"หน วยงานท��เก��ยวข"องร�บผดชอบในการก8าหนดมาตรฐานความร9"และท�กษะในด"านด�งกล าวท��เหมาะสมส8าหร�บน�กเร�ยน/น�กศ(กษาเพ��อให"การด8าเนนการเปPนไปตามมาตรฐานเด�ยวก�น

๒.๖ รณรงคให ความร: พ',นฐานเก+%ยวก�บ ICT และโอกาสทางการจ างงานแก=ผ: ประกอบการและแรงงานท�กระด�บ เพ'%อเพ�% มโอกาสในการม+งานท@า และเพ'%อให สามารถใช ICT ในการท@างานได อย=างม+ประส�ทธ�ภาพ

• สร"างความตระหน�กร9"แก สถานประกอบการถ(งประโยชน:ของการใช" ICT และสร"างแรงจ9งใจแก สถานประกอบการในการพ�ฒนาความร9"และท�กษะด"าน ICT ท��สอดคล"องก�บ National ICT Competency Framework แก พน�กงาน

• สร"างความร วมม�อก�บภาคเอกชนในร9ปแบบ Public-Private Partnership (PPP) เพ��อส งเสรมการพ�ฒนาระบบ e-learning ส8าหร�บการเร�ยนร9" ICT หลากหลายระด�บท��ได"มาตรฐานค.ณภาพ ท�$งในเชงเน�$อหาสาระและวธ�การน8าเสนอ เพ��อให"สถานประกอบการและ/หร�อผ9"ท��สนใจท��วไปได"ใช"ประโยชน:

• จ�ดให"ม�แรงจ9งใจท��เหมาะสมเพ��อกระต."นให"เกดการจ"างงานใหม ๆ ด"าน ICT ในอ.ตสาหกรรมท��ม�ความเช��อมโยงก�บ ICT อย างส9ง เช น อ.ตสาหกรรมสร"างสรรค:

• ส งเสรมและสน�บสน.นบ.คลากรในสาขาอ��นท��ม�ความสนใจจะเปล��ยนสายวชาช�พมาท8างานด"าน ICT สามารถเข"าร�บการอบรมความร9"และท�กษะด"าน ICT ในหล�กส9ตรระด�บต างๆ ตามความเหมาะสม โดยอาจใช"ร9ปแบบของการสน�บสน.นเงนก9"ย�มเพ��อการพ�ฒนาความร9" หร�อการจ ายเงนชดเชย

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๒๗

ค าใช"จ ายในการฝ(กอบรมส วนหน(�ง เม��อผ านการอบรมตามหล�กส9ตรและม�งานท8า โดยการสน�บสน.นให"เปPนไปตามเง��อนไขท��ก8าหนด ท�$งน�$ ในการด8าเนนงานให"ค8าน(งถ(งความสอดคล"องก�บแผนพ�ฒนาบ.คลากรและ National ICT Competency Framework ด"วย

๒.๗ สร างโอกาสในการเข าถ<งและใช ประโยชนจาก ICT ส@าหร�บประชาชนท�%วไป โดยเฉพาะกล�=มผ: ด อยโอกาส ผ: ส:งอาย� และผ: พ�การ

• ใช"ประโยชน:จากศ9นย:สารสนเทศช.มชน หร�อศ9นย: ICT ช.มชน ในการจ�ดอบรมความร9"ด"าน ICT ให"แก ประชาชนท��วไปในช.มชน เพ��อใช"ประโยชน:ในการเร�ยนร9"และการด8ารงช�พ ท�$งน�$ อาจม. งเน"นอบรมให"กล. มบ.คคลท��ม�น�ยส8าค�ญทางเศรษฐกจและส�งคมภายในช.มชนก อนเปPนล8าด�บแรก เช นกล. มสหกรณ: เกษตรกร แม บ"าน เปPนต"น ท�$งน�$ ควรให"มหาวทยาล�ยหร�อสถาบ�นการศ(กษาในพ�$นท�� และองค:กรปกครองส วนท"องถ�น เข"ามาม�ส วนร วมในการด8าเนนงานด�งกล าวด"วย โดยอาจร วมม�อก�บภาคเอกชน (PPP) หร�อก�บวสาหกจเพ��อส�งคม (Social enterprise)

• สร"างความร วมม�อก�บสภาผ9"ส9งอาย.ฯ ซ(�งม�สาขาอย9 ท��วประเทศ ในการจ�ดท8าหล�กส9ตรและจ�ดอบรมความร9"ด"าน ICT รวมถ(งการใช" ICT เพ��อการท8ากจกรรมในช�วตประจ8าว�นให"แก ผ9"ส9งอาย.ท��สนใจ โดยร�ฐให"การสน�บสน.นตามความเหมาะสมและ/หร�อตามเง��อนไขท��ก8าหนด ท�$งน�$ ควรให"มหาวทยาล�ยหร�อสถาบ�นการศ(กษาในพ�$นท�� และองค:กรปกครองส วนท"องถ�น เข"ามาม�ส วนร วมในการด8าเนนงานด�งกล าวด"วย โดยอาจร วมม�อก�บภาคเอกชน (PPP) หร�อก�บวสาหกจเพ��อส�งคม (Social enterprise)

๒๘ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

ย�ทธศาสตรท+% ๓ ยกระด�บข�ดความสามารถในการแข งข�นของอ.ตสาหกรรม ICT เพ��อสร"างม9ลค าทางเศรษฐกจและน8ารายได"เข"าประเทศ โดยใช"โอกาสจากการรวมกล. มเศรษฐกจ การเปดการค"าเสร� และประชาคมอาเซ�ยน

เป าหมาย๑. อ.ตสาหกรรม ICT เตบโตอย างต อเน��อง สามารถแข งข�นได"ในเวท�อาเซ�ยนและในเวท�โลก

๒. เกดการสร"างม9ลค าเพ�มในสนค"าและบรการด"าน ICT ของไทย รวมถ(งสร"างค.ณค าแก สนค"าและบรการของไทย (Thai branding) โดยม�การน8าแนวคดของนว�ตกรรมเชงบรการด"าน ICT (Innovation in ICT Services) มาสน�บสน.น

๓. เกดผ9"ประกอบการรายใหม หร�อผ9"ประกอบการรายเดมท��ม�ขนาดเลPกถ(งกลางในอ.ตสาหกรรม ICT จ8านวนมากท��ได"ร�บการพ�ฒนาบ มเพาะท�$งด"านการตลาด เทคโนโลย� และการสน�บสน.นการวจ�ยพ�ฒนาเพ��อให"ม�การเตบโตอย างเข"มแขPง และย��งย�น โดยเฉพาะในกล. มซอฟต:แวร: บรการด"าน ICT และดจท�ลคอนเทนต:

ต�วช+,ว�ดการพ�ฒนา๑. อ�นด�บความสามารถในการแข งข�นของอ.ตสาหกรรม ICT ของประ เทศไทย

ใน Benchmarking IT Industry Competitiveness เพ�มข($นไม ต8�ากว า ๑๐ อ�นด�บ

๒. ส�ดส วนค าใช"จ ายด"าน ICT (รวมดจท�ลคอนเทนต:) ต อ GDP ไม ต8�ากว าร"อยละ ๖.๕ ใน ๕ ป�แรก และไม ต8�ากว าร"อยละ ๗ ในป� พ.ศ. ๒๕๖๓

๓. ม9ลค าการส งออกสนค"าและบรการ ICT ไทย ม�อ�ตราการเตบโตโดยเฉล��ย (CAGR) ในช วง ๑๐ ป� (พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓) ไม ต8�ากว าร"อยละ ๑๐ ต อป� และม�ตราสนค"าของผลตภ�ณฑ:หร�อบรการของไทยเปPนท��ร9"จ�กในระด�บสากล โดยเฉพาะในกล. มซอฟต:แวร: บรการด"าน ICT และดจท�ลคอนเทนต:

๔. สนค"าคอมพวเตอร: อ.ปกรณ:และส วนประกอบ ร�กษาระด�บความเปPนสนค"าส งออกท��ม�ม9ลค าส9งอ�นด�บหน(�งของประเทศไทย โดยม�ม9ลค าเพ�มในประเทศเพ�มข($น

อ�ตสาหกรรม ICT ไทยเข มแข8งและเต�บโตอย=างต=อเน'%อง สามารถก าวส:=ความเป8นหน<%งในผ: น@าในภ:ม�ภาคอาเซ+ยน

และเป8นอ�ตสาหกรรมล@าด�บต นๆ ท+%สร างม:ลค=าทางเศรษฐก�จและน@ารายได เข าประเทศ

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๒๙

กลย�ทธและมาตรการ

๓.๑ ส=งเสร�มการพ�ฒนาบ�คลากรในอ�ตสาหกรรม ICT ให ม+ความร: และท�กษะท+%จ@าเป8นอย=างต=อเน'%อง รวมถ<งบ�คลากร ICT ท+%ม+ท�กษะระด�บส:ง เพ��อให"เปPนรากฐานท��ส8าค�ญของการข�บเคล��อนการเตบโตของอ.ตสาหกรรม ICT ของประเทศ ท�$งน�$รวมถ(งการพ�ฒนาท�กษะของบ.คลากรเดม และสร"างบ.คลากรร. นใหม โดยใช"กลไกและมาตรการท��ก8าหนดในย.ทธศาสตร:ท�� ๒ (โดยเฉพาะในส วนของการพ�ฒนาในภาพรวมและการพ�ฒนาบ.คลากร ICT) และมาตรการเฉพาะเพ�มเตมด�งน�$

• ส งเสรมการพ�ฒนาบ.คลากรท��อย9 ในอ.ตสาหกรรม ICT ให"ม�ความร9"และท�กษะท��จ8าเปPนส8าหร�บการขยายตลาดไปต างประเทศ และความร9"เก��ยวก�บกลไกการค"าระหว างประเทศ รวมถ(งท�กษะด"านภาษาท��จ8า เปPน โดยสร"างความร วมม�อระหว างภาคร�ฐ สถาบ�นการศ(กษา และภาคอ.ตสาหกรรม โดยร�ฐสน�บสน.นงบประมาณ ท.น และอ��นๆ ตามความเหมาะสม ภายใต" “แผนงานส งเสรมอ.ตสาหกรรม ICT ไทยไปต างประเทศ” โดยด8าเนนการอย างต อเน��องและเปPนระบบ

• ส งเสรมการผลตบ.คลากรด"านการตลาดท��ม�ความร9"ความเข"าใจต ออ.ตสาหกรรมท��ใช"เทคโนโลย�เปPนฐาน รวมถ(งการสร"างผ9"ประกอบการด"านเทคโนโลย�ท��ม�ความร9" ผสมผสานก�น ท�$งการท8าธ.รกจการตลาด และเทคโนโลย� (Technopreneur) ท��จ8าเปPนส8าหร�บการสน�บสน.นการวางแผนพ�ฒนาผลตภ�ณฑ:ให"แข งข�นในตลาดท�$งในและต างประเทศได"

๓.๒ ส=งเสร�มการสร างตราส�ญล�กษณ (Brand) และพ�ฒนาค�ณภาพของส�นค าและบร�การ ICT ไทย ม. งไปส9 การท8าตลาดระหว างประเทศ โดยม�มาตรการเพ��อยกระด�บค.ณภาพของสนค"า ICT ของไทยให"ส9งข($น โดยใช"ประโยชน:จากนว�ตกรรมด"านการบรการ ICT มาสน�บสน.น รวมท�$งใช"ประโยชน:จากความเช��อถ�อ และภาพล�กษณ:ของประเทศไทยท��ม�สนค"าและบรการในอ.ตสาหกรรมอ��นๆ เช น อาหาร การเกษตร ส.ขภาพ การท องเท��ยว ฯลฯ ท��เข"มแขPง และแข งข�นได"ในเวท�โลกอย9 แล"ว ท�$งน�$ ม�มาตรการสน�บสน.นด"านต างๆ ด�งน�$

• สน�บสน.นการพ�ฒนาอ.ตสาหกรรมในล�กษณะเคร�อข ายวสาหกจ (Cluster) ระหว างผ9"ประกอบการในระด�บ (Tier) ต างๆ เพ��อสร"างความร วมม�อท��จะเปPนประโยชน:ต อผ9"ประกอบการท��ร วมในเคร�อข ายอาท ความร วมม�อในการท8ากลย.ทธ:การตลาด การแลกเปล��ยนข"อม9ลเทคโนโลย� การสร"างผ9"ประกอบการท��ม�ข�ดความสามารถการท8าแผนธ.รกจ การท8าการตลาดอย างม�ออาช�พ ท��สามารถสร"างความน าเช��อถ�อและด(งด9ดผ9"ประกอบการต างชาตมาร วมลงท.นได" เปPนต"น เพ��อสน�บสน.นการสร"างผลตภ�ณฑ:และ/หร�อบรการท��ม�ค.ณภาพด� น าเช��อถ�อ ก อให"เกดการร วมม�อก�นเพ��อสร"างตราส�ญล�กษณ:ของสนค"าหร�อบรการ (Brand) หร�อภาพล�กษณ:ของ Cluster ท��บ งบอกถ(งความม�ค.ณภาพของสนค"าและบรการ ICT ไทย

๓๐ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ .ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

• สน�บสน.นการวจ�ยและพ�ฒนาผลตภ�ณฑ:และบรการด"าน ICT ท�$งท��เปPนสนค"าและบรการใหม ๆ และท��ต อยอดจากสนค"าและ/หร�อบรการด�$งเดม เพ��อสร"างเอกล�กษณ:ในผลตภ�ณฑ: และบรการของไทย โดยเฉพาะในกล. มอ.ตสาหกรรมท��ม�ศ�กยภาพ เช น อาหาร เกษตร ส.ขภาพ การท องเท��ยว หร�อท��เก��ยวข"องก�บเทคโนโลย�ในอนาคตท��ไทยม�ศ�กยภาพและม�แนวโน"มจะสร"าง Brand ได"ในระด�บอาเซ�ยนและโลก

• จ�ดกจกรรมประชาส�มพ�นธ:เชงร.กเพ��อสร"างภาพล�กษณ:ของสนค"าและบรการ ICT ของไทย โดยให"การสน�บสน.นท.นเพ��อการท8าประชาส�มพ�นธ:เชงร.กอย างต อเน��อง รวมถ(งการจ�ดกจกรรมเก��ยวก�บการส งเสรมการท8าตลาดต างประเทศอย างเปPนระบบ และเปPนเคร�อข าย ภายใต" “แผนงานส งเสรมอ.ตสาหกรรม ICT ไทยไปต างประเทศ”

• เสรมสร"างความเข"มแขPงให"ก�บกลไกท��เก��ยวข"องก�บกระบวนการมาตรฐาน ท�$งในกระบวนการก8าหนด พ�ฒนา และการร�บรองมาตรฐานสนค"าด"าน ICT ไทยท��สอดคล"องก�บแนวทางและมาตรฐานสากล เพ��อสน�บสน.นให"ผ9"ประกอบการไทยม�ความน าเช��อถ�อและได"ร�บการยอมร�บในตลาดโลก

• ส งเสรมการประย.กต:ใช"ส��อส�งคม (Social media) ในการ

• เช��อมโยงกล. มล9กค"าต างๆ เพ��อสร"างช.มชนท��ม�ความต"องการสนค"าและบรการเหม�อนๆ ก�น เพ��อประโยชน:ในการศ(กษาความต"องการและเปPนช องทางในการส��อสารก�บล9กค"ากล. มเฉพาะ อ�นเปPนการสร"างความเช��อม��นและเพ�มค.ณค าในสนค"าและบรการ และน8าไปส9 การม�ส วนร วมของผ9"บรโภคในการออกแบบ (Co-creation) สนค"าและบรการท��เหมาะสมหร�อสอดคล"องก�บความต"องการของตน

• เปPนเวท�แลกเปล��ยนเร�ยนร9" และส งเสรมแนวคดของการพ�ฒนานว�ตกรรมแบบเปด หร�อ Open innovation โดยการใช"ประโยชน:จากองค:ความร9" ความคดสร"างสรรค: และประสบการณ:จากภายนอกมาต อยอดจากส�งท��ม�อย9 เพ��อลดเวลาในการคดค"นนว�ตกรรมผลตภ�ณฑ: บรการ และกระบวนการ (เช น กรณ�ของ InnoCentive.com) และสามารถใช"เวลาในการคดหาร9ปแบบธ.รกจนว�ตกรรมท��เหมาะสม ท��จะสร"างโอกาสความได"เปร�ยบเหน�อค9 แข งและเปPนป �จจ�ยน8าไปส9 ความส8าเรPจของธ.รกจ

• พ�ฒนาศ�กยภาพและส งเสรมการวจ�ยและพ�ฒนาท��เก��ยวก�บวทยาการบรการ (Service Science/ Service Research) ซ(�งต"องอาศ�ยองค:ความร9"ในสหวทยาการ (Multidiscipline) ในการศ(กษาความส�มพ�นธ:ระหว างผ9"ท��เก��ยวข"องในท.กส วน ท.กข�$นตอนของระบบบรการ เพ��อท8าความเข"าใจในเร��องความต"องการ เง��อนไข หร�ออ��นๆ ท��จะส งผลต อความพ(งพอใจของผ9"บรโภค อ�นจะน8าไปส9 การวจ�ยพ�ฒนานว�ตกรรมการบรการ (Service innovation) โดยการร9"เท าท�นและเล�อกใช"เทคโนโลย�ท��เหมาะสม และให"ม�กลไกในการน8าผลงานท��ได"จากการวจ�ยและพ�ฒนาไปประย.กต:ใช"เพ��อสน�บสน.นการสร"างนว�ตกรรมการบรการ การสร"างความแตกต างอย างม�น�ยส8าค�ญระหว างสนค"าและบรการไทยและต างประเทศ โดยการสร"างความร วมม�อก�บภาคเอกชน ผ9"ประกอบการ

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๓๑

• ส งเสรมให"ภาคร�ฐ ร�ฐวสาหกจ ร�ฐบาลท"องถ�น เปPนผ9"น8าในการใช"สนค"า ICT ท��พ�ฒนาในประเทศ เพ��อให"โอกาสแก ผ9"ประกอบการไทยในการสร"างต�วอย างของความส8าเรPจท��สามารถขยายไปส9 การท8าตลาดในต างประเทศหร�อภ9มภาคในระยะต อไป

๓.๓ ส=งเสร�มให เก�ดความร=วมม'อก�นในระด�บภ:ม�ภาค ร=วมพ�ฒนาอ�ตสาหกรรม ICT เพ'%อสร างสรรคประโยชนระหว=างประเทศร=วมก�น โดยใช"ประโยชน:จากความร วมม�อทางเศรษฐกจในภ9มภาคท��จะเกดข($นเพ��อสน�บสน.นการสร"างความร วมม�อในร9ปแบบต างๆ เพ��อก อให"เกดความเข"มแขPงในอ.ตสาหกรรม ICT ไทย อาทเช น การแลกเปล��ยนความร9" นว�ตกรรม งานวจ�ยและพ�ฒนา ท��เหมาะสมส8าหร�บภ9มภาค การจ"างงานบ.คลากรในบางสาขาท��ประเทศไทยย�งขาดแคลนและพ�ฒนาไม เพ�ยงพอต อความต"องการ หร�อการเปPนตลาดรองร�บสนค"าและบรการด"าน ICT ไทย ก อนจะสร"างความเช��อม��นให"เกดการบ.กตลาดระด�บโลกต อไป โดยให"ด8าเนนการด�งน�$

• สน�บสน.นผ9"ประกอบการไทยเข"าร วมท.น และร วมพ�ฒนาสนค"าและบรการก�บประเทศในกล. มอาเซ�ยน ไม ว าจะเปPนการพ�ฒนาอ.ปกรณ:ฮาร:ดแวร: ซอฟต:แวร: และบรการท��เก��ยวข"อง การพ�ฒนาดจท�ลคอนเทนต:ต างๆ อย างเปPนระบบและเพ�ยงพอต อการท8ากจกรรมหลากหลายท��อาจเกดข($น โดยอาจใช"กลไกของ ASEAN Business Advisory Council (ASEAN-BAC) ภายใต"กรอบความร วมม�ออาเซ�ยน ในการสร"างความร วมม�อระหว างร�ฐและเอกชนไทยก�บร�ฐและเอกชนในอาเซ�ยน

• สน�บสน.นการท8าตลาดร วมก�นระหว างประเทศในกล. มอาเซ�ยน โดยใช"ความเขPมแขPงในด"านต างๆ ของประเทศในอาเซ�ยนมาสน�บสน.นการสร"างความเข"มแขPงของอ.ตสาหกรรมไทยในระยะต อไป และเพ��อเปดโอกาสให"ผ9"ประกอบการไทยได"ม�ประสบการณ:และแลกเปล��ยนความร9"เพ��อน8ากล�บมาพ�ฒนาต อยอดในอนาคต

• อ8านวยความสะดวกในการเคล��อนย"ายบ.คลากร ICT ท��ม�ท�กษะและความเช��ยวชาญระด�บส9ง และการลงท.นในอ.ตสาหกรรม ICT จากประเทศในกล. มอาเซ�ยน และ/หร�อกล. มประเทศพ�นธมตรของ ASEAN (Plus 3 - จ�น ญ��ป. น เกาหล�) มาย�งประเทศไทย เพ��อให"ไทยเปPนศ9นย:กลางในการพ�ฒนา ICT ของกล. มประเทศอาเซ�ยน

• สน�บสน.นให"เกดความร วมม�อทางด"านการวจ�ยและพ�ฒนา และการสร"างนว�ตกรรมร วมก�นของกล. มประเทศอาเซ�ยน และกล. มประเทศอาเซ�ยนก�บประเทศพ�นธมตร เช น การจ�ดต�$ง ASEAN Center of Excellence ในสาขาท��ประเทศไทยม�ความโดดเด น หร�อต"องการม. งเน"น เช น สาขาท��เก��ยวก�บอ.ตสาหกรรมสร"างสรรค: ข($นในประเทศไทย

๓๒ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ .ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

๓.๔ ส=งเสร�มและสน�บสน�นบร�ษ�ทขนาดกลางและขนาดย=อม และผ: ประกอบการใหม=ให ม+ความเข มแข8ง เพ'%อร=วมพ�ฒนาอ�ตสาหกรรม ICT ไทยให เต�บโตอย=างต=อเน'%อง เพ��อเปPนการบ มเพาะผ9"ประกอบการรายใหม และผ9"ประกอบการรายเดมท��ม�ขนาดเลPกให"เข"มแขPง แข งข�นได"ในอนาคต โดยเน"นกล. มผ9"ประกอบการสาขาต างๆ ด�งต อไปน�$

• ผ9"ประกอบการซอฟต:แวร: และการบรการด"านคอมพวเตอร:ใหม ๆ ท��ให"บรการท��ใช" ICT เปPนพ�$นฐาน (IT-enabled services) รวมถ(งดจท�ลคอนเทนต: ท��พ�ฒนาโปรแกรมประย.กต: (Application) ต างๆ ให"สามารถน8าเสนอสนค"าและบรการผ านช องทางเทคโนโลย�ใหม ๆ ท��จะเกดข($นในอนาคต

• ผ9"ประกอบการในอ.ตสาหกรรมดจท�ลคอนเทนต:ร9ปแบบใหม เช น DTV, IPTV, e-Learning เพ��อการพ�ฒนาเน�$อหาสาระท��ม�ประโยชน:ด"านการศ(กษา ส�งคม และเศรษฐกจ รวมถ(งเน�$อหาท��แสดงถ(งความเปPนเอกล�กษณ:และความหลากหลายของชนชาตไทย

• ผ9"ประกอบการฮาร:ดแวร: ซอฟต:แวร: และระบบ Embedded system ซ(�งผลตอ.ปกรณ:เฉพาะทางด"านการสร"างระบบอ�จฉรยะ (Smart system) ในด"านต างๆ

• ผ9"ประกอบการด"านโทรคมนาคม/อ.ปกรณ:โครงข ายต างๆ (รวมซอฟต:แวร:และคอนเทนต:ท��เก��ยวข"อง) เพ��อม. งขยายการใช"เทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารในตลาดเกดใหม ซ(�งย�งไม ม�ความสามารถในการเข"าถ(งเคร��องม�อหร�ออ.ปกรณ:ราคาส9ง

ท�$งน�$ การสน�บสน.นอาจเปPนในร9ปของเงนท.น การจ�ดหาเคร��องม�อ อ.ปกรณ: เทคโนโลย�ท��ม�ราคาส9งให"ผ9"ประกอบการมาร วมใช"งาน การให"ความช วยเหล�อด"านการจ�ดท8าแผนธ.รกจและการตลาด การสน�บสน.นด"านวชาการ เช น การให"ความร9"เก��ยวก�บการจ�ดท8าค9 ม�อการใช"งาน (Manual) ท��ม�ค.ณภาพเท�ยบเท ามาตรฐานสากล การสร"างแรงจ9งใจโดยใช"มาตรการทางภาษ� ภายใต"เง��อนไขท��ก8าหนด เปPนต"น นอกจากน�$ ควรใช"การเปล��ยนผ านของระบบการแพร ภาพและกระจายเส�ยงจากระบบแอนะลPอกไปส9 ระบบดจท�ล (Digital broadcasting) ท��ร�ฐต"องม�การก8าหนดกรอบเวลาและแผนการเปล��ยนผ านท��ช�ดเจนโดยเรPว เปPนโอกาสในการสร"างตลาดส8าหร�บผ9"ประกอบการไทย โดยเฉพาะในกล. มอ.ตสาหกรรมดจท�ลคอนเท"นท: ด"วย

๓.๕ พ�ฒนาระบบหร'อกลไกสน�บสน�นผ: ประกอบการ

• การสน�บสน.นด"านเงนท.น ซ(�งเปPนส�งส8าค�ญมากเน��องจากผ9"ประกอบการของไทย โดยเฉพาะในกล. มอ.ตสาหกรรมสร"างสรรค: ส วนใหญ เปPนผ9"ประกอบการขนาดกลางและเลPก ท��สนทร�พย:ของธ.รกจท��ม�ส วนของท.นท��จ�บต"องไม ได" (Intangible assets) มากกว าท.นท��จ�บต"องได" (Tangible assets) โดยกลไกการสน�บสน.นอาจเปPนในร9ปของธ.รกจร วมท.น (Venture capital) การค8$าประก�นสนเช��อ การผ อนปรนเง��อนไขของการใช"งบประมาณจากภาคร�ฐในการลงท.นท��ม�ความเส��ยงได"ส8าหร�บกจกรรมด�งกล าว หร�อกลไกท��สามารถลดภาระในการจ�ดหาเงนลงท.นส8าหร�บผ9"ประกอบการ เช น เงนก9"ดอกเบ�$ยต8�า การม� R&D Matching Fund หร�อกองท.นนว�ตกรรม

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๓๓

เปPนต"น ท�$งน�$ การสน�บสน.นด�งกล าวม�ว�ตถ.ประสงค:เพ��อส งเสรมการประกอบธ.รกจในระยะเร�มต"น เพ��อให"สามารถขยายขนาดเปPนอ.ตสาหกรรมสร"างสรรค:และเศรษฐกจสร"างสรรค:ต อไป

• การเตร�ยมความพร"อมด"านโครงสร"างพ�$นฐานส8าหร�บการพ�ฒนาอ.ตสาหกรรม ประกอบด"วยบรการอนเทอร:เนPตความเรPวส9งอย างท��วถ(ง และโครงสร"างพ�$นฐานท��จ8าเปPนต อการผลตและ/หร�อการพ�ฒนาของแต ละอ.ตสาหกรรมท��อาจแตกต างก�นไป เช น การม�ศ9นย:กลางท��ร�บผดชอบในการจ�ดหา รวบรวม อ.ปกรณ:หร�อเคร��องม�อพ�$นฐานส8าหร�บการผลตงานแอนเมช��น และเกม ซ(�งส วนใหญ จะม�ราคาส9ง หร�อการม�หน วยงานท��ช วยเหล�อหร�อให"ค8าปร(กษาในเร��องการทดสอบซอฟต:แวร: (Software testing service) เปPนต"น

• ส งเสรมและสน�บสน.นให"เกดผ9"ประกอบการท��ให"บรการท��เก��ยวข"องก�บเทคโนโลย�ใหม ๆ ท��จะเปPนประโยชน:ต อการสร"างสภาพแวดล"อมด"านเทคโนโลย�และ/หร�อโครงสร"างพ�$นฐานของประเทศท��ม��นคงปลอดภ�ย หร�อท��เปPนมตรต อส�งแวดล"อม เช นบรการโครงสร"างพ�$นฐาน ICT ท��เปPนเสม�อนสาธารณ9ปโภค (Infrastructure-as-a-Service, Platform-as-a-Service, Cloud computing, etc.) เปPนต"น โดยร�ฐอาจร วมด8าเนนการก�บผ9"ประกอบการในร9ปแบบ PPP หร�อสร"างแรงจ9งใจในการลงท.น ภายใต"เง��อนไขท��ก8าหนด เปPนต"น

• การม�กฎหมายและกฎระเบ�ยบท��เอ�$อต อการพ�ฒนาผ9"ประกอบการและอ.ตสาหกรรม เช น กฎหมายค."มครองทร�พย:สนทางป �ญญา ซ(�งกฎหมายท��ม�อย9 ป �จจ.บ�นควรต"องม�การทบทวนและปร�บปร.งเพ��อให"สอดคล"องก�บวว�ฒนาการของเทคโนโลย� พร"อมท�$งม�กลไกในการบ�งค�บใช"กฏหมายอย างเข"มแขPง เพ��อสร"างแรงจ9งใจและส งเสรมให"เกดการคดค"นหร�อสร"างทร�พย:สนทางป �ญญาและนว�ตกรรมท��เปPนของไทย

• สร"างความร9" ความตระหน�กให"ก�บผ9"ประกอบการ ผ9"พ�ฒนาซอฟต:แวร:และดจท�ลคอนเทนต: เก��ยวก�บแนวคดและวธ�การใหม ๆ ในการปกป"องค."มครองงานอ�นม�ทร�พย:สนทางป �ญญาของตน อาท การใช"ร9ปแบบส�ญญาอน.ญาตคร�เอท�ฟคอมมอนส: (Creative commons) ท��ช วยให"เจ"าของลขสทธ �สามารถให"สทธบางส วนหร�อท�$งหมดแก สาธารณะ ในขณะท��ย�งคงสงวนสทธอ��นๆ ไว"ได" โดยการใช"ส�ญญาอน.ญาตในหลากหลายร9ปแบบ ซ(�งรวมถ(ง การยกให"เปPนสาธารณสมบ�ตหร�อส�ญญาอน.ญาตแบบเปด โดยม�จ.ดประสงค:เพ��อสน�บสน.นการแบ งป �นสารสนเทศโดยไม เกดป �ญหาลขสทธ �

• จ�ดท8าและ/หร�อปร�บปร.งระบบฐานข"อม9ล โดยม�ข"อม9ลท��จ8าเปPน เช น ข"อม9ลค9 แข ง ข"อม9ลเก��ยวก�บเคร��องม�อโอเพนซอร:ส (Open source) ข"อม9ลพ�นธมตรทางธ.รกจ (Business partner) ข"อม9ลตลาด ฯลฯ ใน Segment ต างๆ เปPนต"น และให"ม�การใช"ประโยชน:จากฐานข"อม9ลในการวเคราะห:หร�อคาดการณ: เพ��อจ�ดท8ารายงานเผยแพร ให"แก ผ9"ประกอบการน8าไปใช"ประโยชน:ในการวางแผนหร�อก8าหนดกลย.ทธ:การตลาดตามความเหมาะสม

• ใช"กลไกการจ�ดซ�$อจ�ดจ"างของภาคร�ฐ เพ��อส งเสรมการพ�ฒนาอ.ตสาหกรรมภายในประเทศ เช นการก8าหนดด"านมาตรฐาน และ/หร�อส�ดส วนของช$นส วนหร�ออ.ปกรณ:ท��ม�การผลตในประเทศ

๓๔ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

ย�ทธศาสตรท+% ๔ ใช" ICT เพ��อสร"างนว�ตกรรมการบรการของภาคร�ฐท��สามารถให"บรการประชาชนและธ.รกจท.กภาคส วนได"อย างม�ประสทธภาพ ม�ความม��นคงปลอดภ�ย และม�ธรรมาภบาล

เป าหมาย๑. ประชาชนสามารถด8ารงช�วตอย างม�ค.ณภาพ ม�ส�มมาอาช�พ ภายใต"ระบบการบรหาร

ประเทศท��ม�ธรรมาภบาล ด"วยกลไกการอ8านวยความสะดวกจากบรการของร�ฐอย างท��วถ(งและเท าเท�ยม

๒. ภาคธ.รกจไทยสามารถแข งข�นได"ในเวท�โลก ด"วยกลไกการอ8านวยความสะดวกจากบรการของร�ฐอย างท��วถ(งและเท าเท�ยม

๓. บรการอเลPกทรอนกส:ของร�ฐม�ความม��นคงปลอดภ�ยและน าเช��อถ�อ โดยม�ระบบการบรหารและการจ�ดการท��ม�ประสทธภาพ เปPนมตรก�บส�งแวดล"อมและประหย�ดพล�งงานตามแนวทางมาตรฐานสากล

ต�วช+,ว�ดการพ�ฒนา1. บรการอเลPกทรอนกส:ของร�ฐม�ความส�มฤทธ �ผลภายใต"หล�กการของการเปPน “ร�ฐบาลเปด” หร�อ

Open Government ท��ต�$งอย9 บนพ�$นฐานของความโปร งใส ตรวจสอบได" การม�ส วนร วม และการสร"างความร วมม�อระหว างภาคร�ฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน โดยให"ความส8าค�ญก�บการเปดเผยข"อม9ลของภาคร�ฐต อสาธารณะในร9ปแบบเปด (Open government data) และการสร"างสภาพแวดล"อมและบรการท��ม�ความม��นคงปลอดภ�ย (Safe and secure)

2. ม�ช องทางอเลPกทรอนกส:หลากหลายร9ปแบบเพ��อเปดโอกาสในการม�ส วนร วมของท.กภาคส วน (e-Participation) ในกระบวนการด8าเนนงานและการต�ดสนใจท��ส8าค�ญ ท�$งท��เก��ยวข"องก�บการบรหาร นตบ�ญญ�ต และต.ลาการ

3. ยกระด�บการด8าเนนงานด"าน e-Government ในการจ�ดล8าด�บ e-Government rankings ขององค:การสหประชาชาต ให"ข($นมาอย9 ในกล. มส9งส.ดร"อยละ ๓๐ (Top 30%) ของประเทศท��ม�การด8าเนนงานด�ท��ส.ด

ม�=งส:=ร�ฐบาลอ�เล8กทรอน�กสท+%ฉลาดรอบร: (Intelligence) ม+การเช'%อมโยงก�น (Integration) และเป� ดโอกาสให ท�กภาคส=วนเข ามาม+บทบาทร=วมในการก@าหนดนโยบายสาธารณะท+%เก+%ยวข อง

หร'อก@าหนดร:ปแบบบร�การของภาคร�ฐ เพ'%อให ท�กคนได ร=วมร�บประโยชนจากบร�การอย=างเท=าเท+ยมก�น (Inclusion) ภายใต ระบบบร�หารท+%ม+ธรรมาภ�บาล (Good governance)

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๓๕

4. ประชาชนและภาคธ.รกจกว าร"อยละ ๘๕ ม�ความพ(งพอใจต อบรการของภาคร�ฐในระด�บมากถ(งมากท��ส.ด

กลย�ทธและมาตรการ

๔.๑ ให ม+หน=วยงานกลางท+%ม+หน าท+%ร�บผ�ดชอบในการข�บเคล'%อนการด@าเน� นงานร�ฐบาลอ�เล8กทรอน� กส โดยม�หน"าท��หล�กประกอบด"วย

• จ�ดท8าแผนท��น8าทาง (Roadmap) ด"านร�ฐบาลอเลPกทรอนกส:ของประเทศ โดยม�การปร�บปร.งเปPนระยะให"สอดคล"องก�บบรบทท�$งภายในและภายนอก

• ออกแบบสถาป �ตยกรรมเทคโนโลย�สารสนเทศภาคร�ฐ (Government IT architecture) เพ��อใช"เปPน กรอบแนวทางในการพ�ฒนาระบบ ICT ของหน วยงานของร�ฐ รวมท�$งส งเสรมการออกแบบระบบ ICT ท��เน"นการใช"งานส8าหร�บคนท.กกล. ม (Universal design) ท��รวมถ(งผ9"พการและกล. มคนด"อยโอกาส ในส วนของการเผยแพร ข"อม9ลหร�อบรการบนเวPบไซต: ให"เปPนไปตามมาตรฐานการเข"าถ(งท��สอดคล"องก�บมาตรฐานสากล (Web accessibility standard)

• ก8าหนดมาตรฐานและแนวปฏบ�ตด"านมาตรฐานเทคโนโลย�สารสนเทศของภาคร�ฐ โดยเน"นการใช"มาตรฐานเปด (Open standard) เพ��อรองร�บการท8างานร วมก�นระหว างระบบ โดยไม ย(ดตดก�บเทคโนโลย�ใดเทคโนโลย�หน(�ง รวมถ(งก8าหนดแนวปฏบ�ตในการพ�ฒนาและใช"ระบบเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารของร�ฐท��เปPนมตรก�บส�งแวดล"อมและประหย�ดพล�งงานตามแนวทางมาตรฐานสากล และส งเสรมหร�อสน�บสน.นหน วยงานของร�ฐในการปฏบ�ตตามแนวทางด�งกล าว

• ก8าหนดแนวทางในการพ�ฒนาและจ�ดให"ม�บรการกลาง (Common service) ท��จ8าเปPนให"แก หน วยงานของร�ฐ เพ��อเปPนโครงสร"างพ�$นฐานร วมก�นของประเทศ ท��ม�เสถ�ยรภาพ และม�ความม��นคงปลอดภ�ยส9ง เพ��อให"เกดการใช"ทร�พยากรอย างค."มค า โดยม�การก8าหนดมาตรฐานการให"บรการ (Service Level Agreement: SLA) ท��ช�ดเจน เพ��อสร"างความเช��อม��นแก หน วยงานท��จะใช"บรการ ต�วอย างของบรการกลาง อาท บรการระบบจดหมายอเลPกทรอนกส:กลางภาคร�ฐ บรการออกใบร�บรองอเลPกทรอนกส: บรการช องทางเข"าถ(งบรการทางอเลPกทรอนกส:ของภาคร�ฐ (Government e-Service portal) โดยจ8าแนกตามกล. มเป" าหมายท��ส8าค�ญอย างน"อย ๓ กล. ม ได"แก ประชาชน ธ.รกจ และหน วยงานของร�ฐ บรการอเลPกทรอนกส:อ��นๆ ท��จ8าเปPนต องานร�ฐบาลอเลPกทรอนกส: เช น เคร��องม�อในการสร"างเคร�อข ายส�งคมออนไลน:ท��หน วยงานอ��นสามารถน8าไปใช"ในการสร"างเคร�อข ายส�งคมของหน วยงานได" เปPนต"น

๓๖ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

• ม�ส วนร วมในการพจารณาจ�ดสรรงบประมาณด"าน ICT ของภาคร�ฐ รวมท�$งม�ส วนร วมในการพจารณาโครงการ ICT ขนาดใหญ ของภาคร�ฐ

• ก8าหนดแนวทางและวธ�การในการด8าเนนการพ�ฒนาความร วมม�อระหว างร�ฐและเอกชน เพ��อการให"บรการภาคร�ฐ

โดยให"หน วยงานด�งกล าวเร�มด8าเนนโครงการน8าร องการให"บรการโครงสร"างพ�$นฐานร วมและโปรแกรมประย.กต:ท��เหมาะสมและม�ความต"องการกว"างขวาง ในร9ปแบบ Infrastructure-as-a-Service, Application-as-Service หร�อ Platform-as-a-Service แก หน วยงานของร�ฐภายในป� พ.ศ. ๒๕๕๕ โดยม. งเป" าหมายท��การใช"ทร�พยากรร วมก�น และการประหย�ดพล�งงาน และให"ม�การตดตามประเมนผลเพ��อพจารณาความเหมาะสมในการขยายเปPนบรการท��เตPมร9ปแบบในระยะต อไป ท�$งน�$ ใช"หล�กการของการสร"าง Shared service hub โดยม�ระบบและเคร��องม�อท��ร�ฐเปPนเจ"าภาพ ม�ล9กค"าภาคร�ฐเข"ามาใช"บรการ ในร9ปแบบท��คล"ายก�บบรการสาธารณ9ปโภคพ�$นฐาน (Public utility) อ��นๆ เช น บรการไฟฟ"า ประปา เปPนต"น

ท�$งน�$ ในการด8าเนนงานตามกรอบอ8านาจหน"าท��ข"างต"น ให"ค8าน(งถ(งการประหย�ดพล�งงานและไม ท8าลายส�งแวดล"อม และให"ม�ความเช��อมโยงในการด8าเนนงานก�บคณะกรรมการเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารแห งชาต ท��นายกร�ฐมนตร�เปPนประธาน และคณะกรรมการธ.รกรรมทางอเลPกทรอนกส: และให"ม�การบ�งค�บใช"กรอบแนวทางต างๆ ท��หน วยงานน�$จ�ดท8าข($นและได"ร�บการเหPนชอบจากคณะกรรมการเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารแห งชาต โดยใช"กลไกการพจารณาจ�ดสรรงบประมาณรายจ ายประจ8าป�ด"าน ICT โดยค8าน(งถ(งการใช"ทร�พยากรอย างค."มค า ลดความซ8$าซ"อน และเอ�$อต อการบ9รณาการบรการระหว างหน วยงาน

๔.๒ จ�ดต�,งและพ�ฒนาความเข มแข8งของสภา CIO ภาคร�ฐ (Government CIO Council) ซ<%งม+สมาช� กประกอบด วย CIO จากหน= วยงานภาคร�ฐ ท�,งส=วนกลางและส=วนท องถ�%น โดยม�ว�ตถ.ประสงค:เพ��อ

• เปPนเวท�แลกเปล��ยนเร�ยนร9" และตดตามความก"าวหน"าของเทคโนโลย�ท��จะเปPนประโยชน:ต อการพ�ฒนาบรการอเลPกทรอนกส:ในร9ปแบบท��ม�ความหลากหลายและสามารถสนองตอบความต"องการของประชาชนและภาคธ.รกจได"ด�ข($น

• ส งเสรมให"เกดการท8างานร วมก�นและเกดบ9รณาการระหว างหน วยงาน

• เปPนต�วแทนของ CIO ภาคร�ฐท��ร วมในการพจารณาโครงการ ICT ขนาดใหญ ของภาคร�ฐ

• ร วมท8างานก�บหน วยงานกลางข"างต"นในการก8าหนดแนวทางการพ�ฒนาความร9"และท�กษะด"าน ICT ให"แก บ.คลากรของร�ฐท.กระด�บ ท�$งในส วนกลางและส วนภ9มภาค รวมท�$งการวางแนวทางของหล�กส9ตรการพ�ฒนาศ�กยภาพ CIO ของภาคร�ฐเพ��อให"ม�ระด�บความร9"ความสามารถท��เหมาะสมในการข�บเคล��อนการด8าเนนงานให"บรรล.ว�ตถ.ประสงค:ตามท��ก8าหนดในกรอบนโยบายฯ ฉบ�บน�$

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๓๗

๔.๓ ส=งเสร�มให หน= วยงานของร�ฐพ�ฒนาบร�การอ� เล8กทรอน� กสตามแนวทาง “ร�ฐบาลเป� ด” หร'อ Open Government โดยใช ประโยชนจากเทคโนโลย+ Web 2.0 (หร'อเทคโนโลย+ท+%เป8น Web-based อ'%นๆ ท+%จะม+ในอนาคต) เคร'อข=ายส�งคมออนไลน และว�ทยาการบร�การ

• ให"ย(ดหล�กการให"บรการตามหล�กธรรมาภบาล ท��เน"นแนวทาง “ร�ฐบาลเปด” หร�อ Open Government ท��ต�$งอย9 บนพ�$นฐานของความโปร งใส ตรวจสอบได" การม�ส วนร วม และการสร"างความร วมม�อระหว างภาคร�ฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน โดยให"ความส8าค�ญก�บการเปดเผยข"อม9ลของภาคร�ฐต อสาธารณะในร9ปแบบเปด (Open government data) โดยร�ฐต"องเปดเผยข"อม9ลข าวสารเก��ยวก�บการด8าเนนงานของร�ฐให"ประชาชนท��วไปและภาคธ.รกจสามารถเข"าถ(งและน8าไปใช"ประโยชน:ได" ท�$งน�$ ข"อม9ลข าวสารท��ส8าค�ญและควรเปดเผยต อสาธารณะ ม�อาท ข"อม9ลเก��ยวก�บงบประมาณและการใช"จ ายเงนของร�ฐ นโยบาย แผนงาน โครงการ งบประมาณ ผลการด8าเนนงานรายไตรมาส และให"ม�การสร"างกลไกตรวจสอบ เพ��อเพ�มประสทธภาพของการใช"งบประมาณ เพ��อให"ผลประโยชน:เข"าถ(งประชาชนอย างท��วถ(งและแท"จรง

• ในส วนของการพ�ฒนาบรการ ให"เน"นบรการท��ประชาชน/ผ9"ร�บบรการสามารถเข"าถ(งได"จากท.กท��ท.กเวลา จากท.กอ.ปกรณ: โดยเฉพาะอ.ปกรณ:เคล��อนท��หร�อพกพา ในส วนของข"อม9ลท��เปดเผยให"คณะกรรมการระด�บชาต ท��เก��ยวข"อง เช น คณะกรรมการเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารแห งชาต หร�อคณะกรรมการข"อม9ลข าวสารของทางราชการ พจารณาหล�กการส8าค�ญท��จะใช"เปPนกรอบแนวทางหร�อเง��อนไขในการเปดเผยข"อม9ล (Open government data principles)เช น เปPนข"อม9ลท��ไม ข�ดก�บข"อก8าหนดความเปPนส วนต�ว ความม��นคงของประเทศ หร�อเอกสทธ �ท��ชอบด"วยเหต.ผล เปPนต"น

• ส งเสรมการใช"เคร�อข ายส�งคมออนไลน: (Social media) เพ��อเปPนเวท�ในการเข"าถ(ง เผยแพร ข"อม9ลข าวสาร และร�บฟ �งความคดเหPนจากประชาชนและ/หร�อผ9"ร�บบรการ รวมท�$งการแลกเปล��ยนแนวปฏบ�ตท��ด� (Best practices) จากส วนกลางส9 ส วนภ9มภาค หร�อในทางกล�บก�น รวมท�$งในภาคส วนอ��นๆ ด"วย เช น ในกรณ�ของการให"ความช วยเหล�อและฟ�$นฟ9ผ9"ประสบภ�ย และในระบบเต�อนภ�ยสาธารณะ

• จ�ดให"ม�ระบบความม��นคงปลอดภ�ยเพ��อสร"างความม��นใจและความน าเช��อถ�อในการใช"บรการข"อม9ลข าวสารและบรการธ.รกรรมทางอเลPกทรอนกส:ของภาคร�ฐ รวมท�$งในการใช"เคร�อข ายส�งคมออนไลน:ท��ภาคร�ฐเปPนเจ"าภาพ

๓๘ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ .ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

๔.๔ ส=งเสร�มการออกแบบระบบท+%เน นผลล�พธในเช�งบร�การ ท+%สามารถน@ากล�บมาใช ใหม=ได (Reusable)

โดยเฉพาะสถาป �ตยกรรมในแนวทาง Service Oriented Architecture (SOA) โดยเร�มต�$งแต กระบวนการออกแบบงานบรการ จนถ(งระบบซอฟต:แวร:ท��รวม User interface, Software components และอ��นๆ ซ(�งท�$งหมดจะเปPนระบบบรการท��มารองร�บการท8างานบรการประชาชน โดยหน วยงานของร�ฐจะต"องสร"างท�กษะด"านวศวกรรมซอฟต:แวร: และสถาป �ตยกรรมซอฟต:แวร:ให"ก�บบ.คลากรท��เก��ยวข"อง

๔.๕ พ�ฒนาบ�คลากรของภาคร�ฐในแนวทางท+%สอดคล องก�บว�ว�ฒนาการด านนว�ตกรรมบร�การ

โดยในกรณ�ของบ.คลากร ICT ท�กษะท��ต"องการจะม� ๒ ประเภท ข($นก�บประเภทของงานท��ร�บผดชอบ ประกอบด"วยท�กษะในการออกแบบและเข"าใจสถาป �ตยกรรม ICT และท�กษะในการจ�ดหาระบบ ICT ตามแนวทางใหม ท��เน"นในเร��องการใช"บรการ ICT จากภายนอก เช น การจ�ดหาบรการ Cloud computing ให"เหมาะสมก�บระบบต างๆ ท��ออกแบบไว"ขององค:กร โดยหน วยงานเปPนเพ�ยงผ9"ใช"บรการไม จ8าเปPนต"องท8าการพ�ฒนาระบบงานต างๆ เอง

ในกรณ�ข"าราชการและ/หร�อพน�กงานท��วไป จ8าเปPนต"องพ�ฒนาท�กษะความร9"ด"านการใช" ICT พ�$นฐานท��เปPนการใช"อย างฉลาด ม�วจารณญาณ และร9"เท าท�น ควบค9 ก�บท�กษะความร9"เฉพาะท��สอดคล"องก�บความต"องการของต8าแหน งงาน รวมถ(งควรพ�ฒนาท�กษะและสมรรถนะท��จ8าเปPนต อการท8างานร วมก�บภาคประชาส�งคม และสมรรถนะในการศ(กษาและค"นคว"าหาข"อม9ลจากรอบต�ว เพ��อน8ามาช วยพ�ฒนาบรการให"แก ประชาชน

๔.๖ พ�ฒนาศ�กยภาพและส=งเสร�มการว�จ�ยและพ�ฒนาในด านท+%เก+%ยวก�บว�ทยาการบร�การ (Research in service science)

พ�ฒนาศ�กยภาพและส งเสรมการวจ�ยและพ�ฒนาท��เก��ยวก�บวทยาการบรการ (Research in service science) ซ(�งต"องอาศ�ยองค:ความร9"ในสหวทยาการ (Multidisciplinary) ในการศ(กษาความส�มพ�นธ:ระหว างผ9"ท��เก��ยวข"องในท.กส วน ท.กข�$นตอนของระบบบรการ เพ��อท8าความเข"าใจในเร��องความต"องการ เง��อนไข หร�ออ��นๆ ท��จะส งผลต อความพ(งพอใจของผ9"บรโภค/ผ9"ร�บบรการ อ�นจะน8าไปส9 การวจ�ยพ�ฒนานว�ตกรรมการบรการ (Service innovation) โดยการร9"เท าท�นและเล�อกใช"เทคโนโลย�ท��เหมาะสม และให"ม�กลไกในการน8าผลงานท��ได"จากการวจ�ยและพ�ฒนาไปประย.กต:ใช"เพ��อสน�บสน.นการสร"างนว�ตกรรมการบรการของภาคร�ฐ และการบรหารงานบรการด�งกล าวข"างต"น โดยการร วมม�อก�บภาคเอกชน หร�อวสาหกจเพ��อส�งคม (Social enterprise)

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๓๙

๔.๗ เสร�มสร างศ�กยภาพของหน=วยงานระด�บภ:ม�ภาคและองคกรปกครองส=วนท องถ�%น เพ'%อให สามารถจ�ดบร�การร�ฐบาลอ�เล8กทรอน� กสในระด�บท องถ�%นแก=ประชาชน

• จ�ดสรรทร�พยากร รวมถ(งพ�ฒนาศ�กยภาพของบ.คลากรท��จ8า เปPนต อการพ�ฒนาบรการอเลPกทรอนกส: ให"ก�บหน วยงานภาคร�ฐในระด�บท"องถ�นท��เหมาะสมก�บความต"องการของช.มชนหร�อท"องถ�น ประกอบด"วยโครงข าย ICT ท��ม�ความม��นคงปลอดภ�ยและกระจายต�วอย างท��วถ(ง งบประมาณ บ.คลากร และองค:ความร9"ท��เก��ยวก�บการใช" ICT ย.คใหม ในภาคร�ฐ รวมถ(งความร9"เก��ยวก�บมาตรฐานต างๆ ท��จ8าเปPน

• ให"องค:กรปกครองส วนท"องถ�นม�ส วนร�บผดชอบในการจ�ดหางบประมาณในการพ�ฒนาบรการ ICT ส8าหร�บใช"ในกจการของท"องถ�น และจ�ดให"ม�บ.คลากรท��ร�บผดชอบงานด"าน ICT เพ��อประสานงานก�บหน วยงานกลางในการเร�ยนร9"มาตรฐานต างๆ รวมท�$งการบรหารทร�พยากร (ท�$งฮาร:ดแวร: ซอฟต:แวร: คน งบประมาณ) และผล�กด�นการด8าเนนงานด"าน ICT ท��สอดคล"องก�บแนวปฏบ�ตของส วนกลาง และสร"างกลไกให"ม�การท8างานร วมก�บ CIO จ�งหว�ด ท�$งน�$ เพ��อให"ช.มชนสามารถพ�ฒนาโครงสร"างพ�$นฐานสารสนเทศตามแนวทางของมาตรา ๗๘ ของร�ฐธรรมน9ญแห งราชอาณาจ�กรไทย พ.ศ. ๒๕๕๐

• ให"องค:กรปกครองส วนท"องถ�นจ�ดให"ม�กลไกในการก8าหนดแนวทางในการใช" ICT ของช.มชน โดยคนในช.มชน เพ��อประโยชน:ของช.มชน (ควรให"ความส8าค�ญเปPนพเศษก�บการใช" ICT ของเดPกและเยาวชน) ท��เปPนท��ยอมร�บและถ�อปฏบ�ตร วมก�น รวมท�$งส งเสรมให"เกดกลไกในการก8าก�บด9แลตนเอง (Self-regulation) เพ��อให"เกดการปฏบ�ตตามแนวทางด�งกล าว โดยในการด8าเนนงานอาจสร"างความร วมม�อก�บองค:กรเพ��อส�งคมในพ�$นท��

• พ�ฒนาและ/หร�อใช"ประโยชน:ต อยอดจากศ9นย:สารสนเทศช.มชน หร�อศ9นย: ICT ช.มชน เพ��อให"ประชาชนท��วไปสามารถไปใช"ประโยชน:และเข"าถ(งบรการอเลPกทรอนกส:ของร�ฐ ได"อย างท��วถ(งและเท าเท�ยม

๔.๘ พ�ฒนาหร'อต=อยอดโครงสร างพ',นฐานข อม:ลภ:ม�สารสนเทศแห=งชาต� ของประเทศไทย หร'อ National Spatial Data Infrastructure (NSDI) ให สามารถตอบสนองความต องการข อม:ลเช�งพ',นท+%ของท�กภาคส=วนได อย=างถ:กต องและม+ประส�ทธ�ภาพ เพ��อให"ท.กส วนราชการ ภาคธ.รกจ หร�อประชาชนท��ม�ความจ8าเปPนต"องใช"ข"อม9ลสามารถเข"าถ(งและใช"ข"อม9ลเชงพ�$นท��ท��ม�เอกภาพ ถ9กต"อง ท�นสม�ย ร วมก�นได" (รวมถ(งข"อม9ลแผนท��ฐาน หร�อ Base map) ผ านระบบอนเทอร:เนPตท��ม�ความม��นคงปลอดภ�ย โดยม�องค:ประกอบท��ส8าค�ญของ NSDI ได"แก

๑) กรอบนโยบายและการบรหารจ�ดการ (Policy and management framework)

๒) มาตรฐานข"อม9ล (Technical / Geospatial data standard)

๔๐ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ .ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

๓) ข"อม9ลพ�$นฐาน (Fundamental geographic data set)

๔) เคร�อข ายเพ��อการบรการข"อม9ล (Clearinghouse network หร�อ Access network)

ท�$งน�$ องค:ประกอบท�$งส��ส วนรวมก�นจะเปPนกรอบแนวทางในการสร"างร วมม�อระหว างหน วยงานท��เก��ยวข"อง เพ��อการพ�ฒนาระบบภ9มสารสนเทศของประเทศไทยท��ม�เอกภาพ ซ(�งประกอบด"วยเทคโนโลย� วธ�การและมาตรฐานส8าหร�บการเผยแพร ข"อม9ล การส งเสรมการพ�ฒนา การประย.กต:ใช"งานด"านระบบภ9มสารสนเทศ ในการให"บรการข"อม9ลเชงพ�$นท��เพ��อประกอบการต�ดสนใจหร�อการวางแผนของหน วยงานต างๆ ท��เก��ยวข"องในท.กระด�บ รวมท�$งการให"บรการแก ภาคประชาชนและภาคธ.รกจ

๔.๙ ส=งเสร�มการใช ICT เพ'%อเสร�มสร างความเข มแข8งให ก�บระบบความม�%นคงของชาต� (National security) รวมท�,งสร างการร�บร: และตระหน�กถ<งผลกระทบของ ICT ท+%อาจม+ต=อระบบความม�%นคง และส=งเสร�มการม+ส=วนร=วมของท�กภาคส=วนในการร�กษาความม�%นคงและผลประโยชนของชาต�

• พ�ฒนาข�ดความสามารถและศ�กยภาพของหน วยงานด"านความม��นคง ท�$งโดยการพ�ฒนาบ.คลากร พ�ฒนาระบบงาน เช น ระบบเคร�อข ายการควบค.มและบ�งค�บบ�ญชา (Control and command system) ระบบเฝ"าระว�งและตดตาม และส งเสรมการวจ�ยพ�ฒนา เพ��อให"สามารถตดตามความก"าวหน"าของ ICT และร9"เท าท�นถ(งผลกระทบของเทคโนโลย�ท��อาจส งผลต อความม��นคงและผลประโยชน:ของชาต สามารถด8าเนนการท�$งในเชงร�บและเชงร.กในการป" องก�นและแก"ไขอ�นตรายต อความม��นคงของชาตได"อย างม�ประสทธภาพและท�นการ

• สร"างการร�บร9"และความตระหน�กถ(งภ�ยท��อาจส งผลต อความม��นคงและผลประโยชน:ของชาตอ�นเน��องมาจากการใช" ICT โดยขาดวจารณญาณ หร�อโดยความต�$งใจ รวมถ(งสร"างการม�ส วนร วมของภาคประชาชนท�$งในระด�บนโยบายและการปฏบ�ต โดยให"หน วยงานด"านความม��นคงก8าหนดแผนงาน และจ�ดให"ม�กลไกในการประสานหร�อท8างานร วมก�บท.กหน วยงานเพ��อก8าหนดวาระการท8างานในเร��องด�งกล าว โดยม�การก8าหนดหน"าท��ของหน วยงานต างๆ ท��เก��ยวข"องเพ��อสร"างความเข"าใจร วมก�น ม�การจ�ดท8าแผนงาน/โครงการรองร�บท��เหมาะสมและเปPนไปในทศทางเด�ยวก�น และม�การจ�ดสรรงบประมาณท��เหมาะสม เพ��อให"สามารถด8าเนนการท�$งในเชงร�บและเชงร.กได"อย างม�เอกภาพและประสทธภาพ

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๔๑

ย�ทธศาสตรท+% ๕ พ�ฒนาและประย.กต: ICT เพ��อสร"างความเข"มแขPงของภาคการผลต ให"สามารถพ(�งตนเองและแข งข�นได"ในระด�บโลก โดยเฉพาะภาคการเกษตร ภาคบรการ และเศรษฐกจสร"างสรรค: เพ��อเพ�มส�ดส วนภาคบรการในโครงสร"างเศรษฐกจโดยรวม

เป าหมาย๑. ICT ถ9กน8ามาใช"เปPนเคร��องม�อในการเพ�มประสทธภาพหร�อผลตภาพการผลตในระบบเศรษฐกจ

เพ��อให"ได"ผลผลตเพ�มข($นด"วยป �จจ�ยการผลตเท าเดม หร�อได"ผลผลตเท าเดมด"วยต"นท.นท��ต8�าลงจากการใช"ป �จจ�ยการผลตลดลง อ�นเน��องมาจากผ9"ประกอบการและแรงงานม�ข�ดความสามารถด"าน ICT มากข($น สามารถประย.กต:ใช" ICT สร"างสรรค:นว�ตกรรม รวมถ(งเพ�มค.ณค าในสนค"าและบรการได"อย างม�ประสทธภาพ โดยเฉพาะในสาขาการผลตท��ส8าค�ญและม�ศ�กยภาพ เช น ภาคเกษตร บรการท��ม�ม9ลค าส9ง อ.ตสาหกรรมการผลต และอ.ตสาหกรรมท��ใช"ความคดสร"างสรรค:

๒. ธ.รกจประเภทใหม รวมถ(งต8าแหน งงานใหม ซ(�งเกดข($นจากบ9รณาการภาคการผลตก�บอ.ตสาหกรรมบรการ อ.ตสาหกรรม ICT และสาขาการผลตท��ไม ใช ICT เกดนว�ตกรรมของธ.รกจ/บรการใหม ท��ได"จากการผสมผสานระหว างแนวคดการท8าธ.รกจ ความคดสร"างสรรค: เทคโนโลย� ICT และดจท�ลคอนเทนต: โดยใช"ความร9"หร�อภ9มป �ญญาของท.นมน.ษย:เปPนป �จจ�ยการผลตท��ส8าค�ญ

ต�วช+,ว�ดการพ�ฒนา๑. ผลตภาพการผลตรวมเพ�มข($นไม ต8�ากว าร"อยละ ๓ ต อป� โดยผลตภาพการผลตภาค

เกษตรเพ�มข($นไม ต8�ากว าร"อยละ ๑ ต อป� ผลตภาพการผลตภาคอ.ตสาหกรรมเพ�มข($นไม ต8�ากว าร"อยละ ๓ ต อป� และผลตภาพการผลตภาคบรการเพ�มข($นไม ต8�ากว าร"อยละ ๓ ต อป�

๒. ระด�บความพร"อมของการใช" ICT ในภาคธ.รกจ (ใน e-Readiness Rankings) เพ�มข($น ไปอย9 ในกล. มท��ม�ระด�บการพ�ฒนาส9งส.ดร"อยละ ๕๐ (Top 50%) ของประเทศท��ม�การจ�ดล8าด�บ

ICT เป8นพล�งส@าค�ญในการข�บเคล'%อนการสร างองคความร: ความค�ดสร างสรรค และนว�ตกรรมในส�นค าและบร�การท+%ไทยม+ศ�กยภาพ แปลงสภาพเศรษฐก�จจากฐานการผล�ต

ส:=เศรษฐก�จฐานบร�การและฐานความค�ดสร างสรรค

๔๒ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ .ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

๓. ส�ดส วนม9ลค าของการท8าธ.รกรรมทางอเลPกทรอนกส: (พาณชย:อเลPกทรอนกส:) ต อ GDP เพ�มข($นเปPนร"อยละ ๑๐ ภายในป� พ.ศ. ๒๕๕๘ และเพ�มข($นเปPนร"อยละ ๒๐ ภายในป� พ.ศ. ๒๕๖๓

๔. ต"นท.นด8าเนนการด"านโลจสตกส:ลดลงเหล�อร"อยละประมาณร"อยละ ๑๒ ต อ GDP

กลย�ทธและมาตรการ

๕.๑ เพ�%มความเข มแข8งให ก�บฐานการผล�ตของประเทศ

• พ�ฒนาการใช" ICT ส8าหร�บกระบวนการผลตตลอดห วงโซ ม9ลค า (Global value chain) ซ(�งครอบคล.มท�$งการผลต การตลาด การกระจายสนค"าและบรการ และระบบโลจสตกส: โดยเล�อกใช"เทคโนโลย�ท��เหมาะสม ม�ความม��นคงปลอดภ�ยส9ง และเปPนไปตามมาตรฐานสากล เพ��อให"เกดประสทธภาพส9งส.ดในการบรหารจ�ดการโลจสตกส:ตลอดห วงโซ อ.ปทานในท.กสาขาการผลต

• สน�บสน.นการใช" ICT ในการบรหารความเส��ยงในกระบวนการผลต การควบค.มค.ณภาพสนค"าให"ได"มาตรฐานและการตรวจสอบย"อนกล�บ (Traceability) โดยการสร"างแรงจ9งใจแก ภาคเอกชนในการลงท.น เช น มาตรการทางภาษ�

• ผสาน ICT เข"าก�บอ.ตสาหกรรมสร"างสรรค:ในการแปลงอ.ตสาหกรรมการผลตจากการเปPนผ9"ผลตตามค8าส��งซ�$อของล9กค"า (OEM: Original Equipment Manufacturer) เปPนผ9"ออกแบบผลตภ�ณฑ:(ODM: Original Design Manufacturing) เพ��อก"าวเข"าส9 การเปPนผ9"ผลตและขายภายใต"ตราส�ญล�กษณ:ของตนเอง (OBM: Original Brand Manufacturer) โดยเร�มจากสนค"าท��ไทยม�ศ�กยภาพ ต�วอย างเช น สนค"าในกล. มอ.ตสาหกรรมไฟฟ"าอเลPกทรอนกส:

• สน�บสน.นและสร"างแรงจ9งใจให"ผ9"ประกอบธ.รกจสร"างนว�ตกรรมสนค"าและบรการเพ��อสร"างสรรค:ให"เกดสนค"าและบรการประเภทใหม และร�ฐอ8านวยความสะดวกในการจดสทธบ�ตรท�$งในและต างประเทศ

๕.๒ พ�ฒนาค�ณค=าให ก�บส�นค าและบร�การ (Value creation)

• สน�บสน.นให"ม�หน วยงานท��ม�บทบาทในการพ�ฒนาศ�กยภาพและส งเสรมงานวจ�ยและพ�ฒนาเก��ยวก�บวทยาการบรการ (Service science / Service research) ซ(�งต"องอาศ�ยองค:ความร9" ในสหวทยาการ (Multidisciplinary) ในการศ(กษาความส�มพ�นธ:ระหว างผ9"ท��เก��ยวข"องในท.กส วน ท.กข�$นตอนของระบบบรการ เพ��อท8าความเข"าใจในเร��องความต"องการ เง��อนไข หร�ออ��นๆ ท��จะส งผลต อความพ(งพอใจของผ9"บรโภค อ�นจะน8าไปส9 การวจ�ยพ�ฒนานว�ตกรรมการบรการ (Service innovation) โดยการร9"เท าท�นและเล�อกใช"เทคโนโลย�ท��เหมาะสม และให"ม�กลไกในการน8าผลงาน

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๔๓

ท��ได"จากการวจ�ยและพ�ฒนาไปประย.กต:ใช"เพ��อสน�บสน.นการสร"างนว�ตกรรมการบรการ โดยการสร"างความร วมม�อก�บภาคเอกชน

• สน�บสน.นการพ�ฒนาความร9" โดยเฉพาะในเร��องสหวทยาการ วทยาการบรการ การจ�ดการ และวศวกรรม (SSME: Service Science, Management and Engineering) ให"ก�บผ9"ประกอบการ และพน�กงาน โดยใช"กลไกการฝ(กอบรมในหลากหลายร9ปแบบตามความเหมาะสม รวมท�$งการฝ(กอบรมออนไลน:ในร9ปแบบ e-Learning ให"ผ9"สนใจสามารถเข"าถ(งและเร�ยนร9"ได"ท.กท�� ท.กเวลาท��ต"องการ เพ��อให"เกดนว�ตกรรมในสนค"าและบรการ และการสร"างอาช�พหร�อสาขาความเช��ยวชาญใหม ๆ โดยร�ฐอาจสร"างกลไกแรงจ9งใจ และอาจร วมม�อก�บสถาบ�นการศ(กษา หร�อภาคเอกชนในร9ปแบบ PPP

• ส งเสรมให"ม�การประกวดนว�ตกรรมท��เกดจากการผสานความคดสร"างสรรค:ก�บเทคโนโลย� ICTในกระบวนการผลตสนค"าและบรการ โดยเฉพาะสนค"าและบรการท��อาศ�ยฐานว�ฒนธรรมและภ9มป �ญญาไทย โดยม. งเน"นการสร"างนว�ตกรรมบรการท��สร"างค.ณค า ท��ตอบสนองความต"องการของผ9"บรโภคเฉพาะกล. ม และม�กลไกให"ผ9"ประกอบการน8าไปขยายผลได" ท�$งน�$ ควรเร�มจากสนค"าในโครงการหน(�งต8าบล หน(�งผลตภ�ณฑ: (OTOP) และโครงการศลปาช�พ เพ��อให"สนค"าเหล าน�$เปPนท��ร9"จ�กและต"องการท�$งในและต างประเทศ

• ส งเสรมการประย.กต:ใช"ส��อส�งคม (Social media) ในการ

• เช��อมโยงกล. มล9กค"าต างๆ เพ��อสร"างช.มชนท��ม�ความต"องการสนค"าและบรการเหม�อนๆ ก�นเพ��อประโยชน:ในการศ(กษาความต"องการและเปPนช องทางในการส��อสารก�บล9กค"ากล. มเฉพาะ อ�นเปPนการสร"างความเช��อม��นและเพ�มค.ณค าในสนค"าและบรการ และน8าไปส9 การม�ส วนร วมของผ9"บรโภคในการออกแบบ (Co-creation) สนค"าและบรการท��เหมาะสมหร�อสอดคล"องก�บความต"องการของตน

• เปPนเวท�แลกเปล��ยนเร�ยนร9" และส งเสรมแนวคดของการพ�ฒนานว�ตกรรมแบบเปด หร�อOpen innovation โดยการใช"ประโยชน:จากองค:ความร9" ความคดสร"างสรรค: และประสบการณ:จากภายนอกมาต อยอดจากส�งท��ม�อย9 เพ��อลดเวลาในการคดค"นนว�ตกรรมผลตภ�ณฑ: บรการ และกระบวนการ และสามารถใช"เวลาในการคดหาร9ปแบบธ.รกจนว�ตกรรมท��เหมาะสม ท��จะสร"างโอกาสความได"เปร�ยบเหน�อค9 แข งและเปPนป �จจ�ยน8าไปส9 ความส8าเรPจของธ.รกจ

• พ�ฒนาค.ณภาพสนค"าและบรการ โดยเฉพาะสนค"าและบรการในส วนภ9มภาคหร�อท"องถ�นให"สามารถสนองตอบความต"องการของกล. มล9กค"าใหม ท��ก8าล�งเกดข($นอย9 ท��วโลก โดยใช"ระบบการจ�ดการความร9"เชงร.ก การท8ากจกรรมส งเสรมความร9" และการท8างานร วมก�บเคร�อข ายในพ�$นท��เพ��อเพ�มเตมความร9"และข"อม9ลใหม ๆ ให"ผ9"ประกอบการอย างต อเน��อง รวมถ(งพ�ฒนาศ�กยภาพให"สามารถต อยอดการออกแบบโดยใช"ความคดสร"างสรรค: ว�ตถ.ประสงค:ค�อการแปลงสนทร�พย:ท��ม�

๔๔ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

อย9 จ8านวนมากในพ�$นท�� ท�$งทร�พยากรธรรมชาต รวมก�บสนทร�พย:ว�ฒนธรรม ภ9มป �ญญา และความร9" เปPนท.นท��ใช"ในการประกอบอาช�พ โดยขยายผลโครงการ “ศ9นย:ความร9"กนได"” ท��ได"รเร�มไว"แล"วในบางพ�$นท�� หร�อกจกรรมอ��นท��ม�ว�ตถ.ประสงค:สอดคล"องก�บแนวคดด�งกล าว ไปย�งภ9มภาคหร�อพ�$นท��อ��นๆ และสน�บสน.นให"เกดเวท�แลกเปล��ยนเร�ยนร9"โดยใช"เคร�อข ายส�งคม เพ��อเผยแพร ประสบการณ:และแนวปฏบ�ตท��ส8าเรPจ (Best practices) ในวงกว"าง

• ส งเสรมให"เกด Virtual city ท��จ8าลองสถานท��ท องเท��ยวส8าค�ญในประเทศไทย เพ��อให"น�กท องเท��ยวท��วโลกได"ท องเท��ยวออนไลน:ในบรรยากาศเสม�อนจรง และสามารถส��งซ�$อสนค"าหร�อบรการ(เช นสนค"า OTOP) ในพ�$นท��น�$นๆ ผ านระบบพาณชย:อเลPกทรอนกส: (e-Commerce) ได"

๕.๓ ขยายตลาดและสร างโอกาสทางธ�รก�จให แก=ผ: ประกอบการ

• ส งเสรมและพ�ฒนาการใช"เทคโนโลย� ICT และพาณชย:อเลPกทรอนกส:ในกล. มผ9"ประกอบการขนาดกลางและขนาดย อม (SMEs) วสาหกจช.มชน เคร�อข ายวสาหกจ (Cluster) สหกรณ: ในกล. มภาคการเกษตร ในการปร�บปร.งกระบวนการทางธ.รกจ การค"า การบรการ และการเข"าถ(งตลาด เพ��อยกระด�บข�ดความสามารถในการแข งข�น โดยร�ฐให"การสน�บสน.นเท าท��จ8า เปPน อาทการสร"างความร9"ความเข"าใจให"แก ผ9"ประกอบการ การสร"างแรงจ9งใจ เช น มาตรการทางด"านภาษ�ท��ให"ผ9"ประกอบการ SMEs สามารถน8าค าใช"จ ายในการลงท.นด"าน ICT ไปห�กภาษ�ได"ภายใต"เง��อนไขท��ก8าหนด เปPนต"น

• สน�บสน.นการสร"างเคร�อข ายพ�นธมตร และเช��อมโยงการตลาดให"ก�บผ9"ประกอบการขนาดกลางและขนาดเลPก (SMEs) ท��ม�ความช8านาญเฉพาะด"าน และม�ศ�กยภาพในด"านการสร"างนว�ตกรรม เพ��อท��ท8าหน"าท��เปPนห วงโซ อ.ปทานให"ก�บบรษ�ทขนาดใหญ ท�$งในและต างประเทศ

• เสรมสร"างความเช��อม��นในการท8าธ.รกรรมทางอเลPกทรอนกส: โดยม�การบ�งค�บใช"กฎหมายท��ม�ประสทธภาพ รวมท�$งพ�ฒนาความเข"มแขPงของกลไกการค."มครองผ9"บรโภค และการต�ดสน/ระง�บข"อพพาท

• สน�บสน.นการเพ�มประสทธภาพ และความปลอดภ�ยของระบบการช8าระเงนทางอเลPกทรอนกส: (e-Payment gateway) รวมถ(งพจารณาลดเง��อนไขหร�อกฎระเบ�ยบอ�นเปPนอ.ปสรรคต อการน8าระบบ ด�งกล าวมาใช"ในการด8าเนนธ.รกจ นอกจากน�$ ควรเตร�ยมความพร"อมของโครงสร"างพ�$นฐานด"านระบบการช8าระเงนทางอเลPกทรอนกส: เพ��อรองร�บการก"าวส9 ประชาคมเศรษฐกจอาเซ�ยน ซ(�งม�ข"อก8าหนดท��กล าวถ(งการด8าเนนการท��เก��ยวก�บระบบการช8าระเงนหร�อการโอนเงนทางอเลPกทรอนกส:ระหว างประเทศด"วย

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๔๕

• ส งเสรมและสน�บสน.นให"ม�การน8าเทคโนโลย�ส��อส�งคม (Social media) มาสน�บสน.นการจ�ดการธ.รกจและการตลาด ท�$งในระด�บประเทศ ระด�บภ9มภาค และระด�บโลก โดยร�ฐสร"างความร9" ความเข"าใจแก ผ9"ประกอบการ และจ�ดให"ม�โครงสร"างพ�$นฐานท��เหมาะสม

ท�$งน�$ ในการพ�ฒนา ICT เพ��อสร"างความเข"มแขPงของภาคการผลต ควรให"ความส8าค�ญเปPนพเศษก�บภาคการผลตท��ไทยม�ศ�กยภาพ ได"แก ภาคการเกษตรและภาคบรการ โดยม�แนวทางการข�บเคล��อนเพ��อน8าไปส9 “เกษตรอ�จฉรยะ” (Smart agriculture) และ “บรการอ�จฉรยะ” (Smart service) ด�งปรากฏในกรอบ ก-๑ และกรอบ ก-๒ โดยม�รายละเอ�ยดด�งต อไปน�$

๔๖ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

กรอบ ก-๑

การพ�ฒนาและประย�กต ICT เพ'%อสน�บสน�นการเพ�%มความเข มแข8งให ก�บภาคเกษตรของไทย (Smart agriculture)

เป าหมาย๑. เพ�มผลตภาพการผลตในภาคการเกษตร เพ��อตอบสนองความต"องการภายในประเทศและการส งออกได"

อย างม�ประสทธภาพ สามารถปร�บต�วให"เข"าก�บการเปล��ยนแปลงของสภาพภ9มอากาศได" และป"องก�น/ควบค.มความเส�ยหายอ�นเกดจากภ�ยธรรมชาตและโรคระบาดได"

๒. เกษตรกรม�ความรอบร9" เท าท�น และม�วจารณญาณในการน8าข"อม9ล ความร9"ใหม ภ9มป �ญญาท"องถ�น และเทคโนโลย�สารสนเทศไปใช"ในการพ�ฒนาการผลตและการค"าสนค"าเกษตรและอาหาร ส งผลต อค.ณภาพช�วตท��ด�ข($น และลดช องว างของรายได"ระหว างอาช�พเกษตรกรก�บอาช�พอ��น

๓. สนค"าเกษตรของไทยม�ค.ณภาพตามมาตรฐานท��สากลยอมร�บ สามารถแข งข�นก�บสนค"าจากประเทศค9 แข งได"

๔. เพ�มศ�กยภาพในการร�กษาความม��นคงด"านอาหารของประเทศ

กลย�ทธและมาตรการ๑. เพ�%มผล�ตภาพในกระบวนการผล�ต และเพ�%มศ�กยภาพของส�นค าเกษตรโดยการสร างนว�ตกรรม

• สน�บสน.นเทคโนโลย� ICT ท��ใช"งานง ายให"ก�บเกษตรกรเพ��อเพ�มศ�กยภาพในกระบวนการผลตแบบครบวงจรตลอดห วงโซ ม9ลค า เช น การบรหารจ�ดการฟาร:ม พ�$นท��เพาะปล9ก บรหารจ�ดการระบบน8$าและการใช"น8$า การวางแผนการใช"ป �จจ�ยการผลต การวางแผนการตลาด ระบบบ�ญช�ฟาร:ม การปร�บปร.งประสทธภาพระบบขนส ง และโลจสตกส: ฯลฯ โดยร�ฐอาจหาเอกชนมาร วมด8าเนนการในร9ปแบบ PPP หร�อสน�บสน.นเงนลงท.นภายใต"เง��อนไขท��ก8าหนด (เช น เร�มจากเกษตรกรในกล. มสนค"า/ผลตภ�ณฑ:ท��ม�ศ�กยภาพส9งก อน โดยม�การพ�ฒนาความสามารถในการใช"ระบบตามความเหมาะสม)

• สร"างความเข"มแขPงของกล. มสหกรณ:การเกษตร เกษตรกรรายย อย และย.วเกษตรกร ให"สามารถใช"ประโยชน:จากข"อม9ลและความร9" (จากระบบการจ�ดการความร9"ท��จะกล าวถ(งต อไป) รวมท�$งใช" ICT พ�$นฐาน (เช น ระบบบ�ญช�คร�วเร�อน ระบบบ�ญช�เพ��อการจ�ดการฟาร:ม เปPนต"น) เพ��อเพ�มผลผลตและผลตภาพ รวมท�$งเพ��อการค"าผลผลตทางการเกษตรอย างครบวงจร

• ส งเสรมการใช"ระบบอ�ตโนม�ต และเกษตรอเลPกทรอนกส: (Agritronics) ในกระบวนการผลต ท��สามารถท8างานร วมก�บระบบเคร�อข ายเซPนเซอร: (Sensor network) เช น ระบบควบค.มการให"น8$า ระบบควบค.มโรงเร�อน โดยร�ฐอาจ

ICT เป8นป�จจ�ยส@าค�ญในการข�บเคล'%อนภาคการเกษตรไทยส:=การเป8นคร�วของโลก

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๔๗

สน�บสน.นสถาบ�นการศ(กษาในท"องถ�นให"เปPนศ9นย:กลางในการพ�ฒนา ประย.กต: และส งเสรมการใช" ภายใต"ความร วมม�อก�บวสาหกจเพ��อส�งคม วสาหกจช.มชน หร�อกล. มเกษตรกร /สหกรณ: ด8าเนนโครงการน8าร องภายใต"เง��อนไขท��ก8าหนด โดย SMEs วสาหกจช.มชน กล. มเกษตรกรเปPนก8าล�งข�บเคล��อนส8าค�ญ และร�ฐสน�บสน.นเท าท��จ8าเปPน

• ส งเสรมและสน�บสน.นโครงการน8าร องท��น8าระบบสารสนเทศภ9มศาสตร: (Geographic Information System: GIS) ท��พร"อมด"วยระบบวเคราะห:การท8านายหร�อคาดการณ:ผลผลตล วงหน"า (Predictive analysis) มาใช"ในกระบวนการผลต โดยร�ฐสน�บสน.นเงนลงท.นในระยะน8าร อง โดยเร�มจากกล. มสนค"าท��ม�ศ�กยภาพส9งก อน จากน�$นให"ภาคเอกชนเข"ามาม�บทบาทในการขยายผลไปย�งสนค"ากล. มอ��นๆ ต อไป โดยร�ฐอาจใช"กลไกในการสร"างแรงจ9งใจให"ภาคเอกชนลงท.น

• ส งเสรมงานวจ�ยพ�ฒนา ท�$งงานวจ�ยพ�ฒนาขนาดเลPกท��ท8าโดยเกษตรกร เช น การจ�ดการพ�$นท��เพาะปล9ก และขนาดใหญ ท��เปPนความร วมม�อระหว างเกษตรกรหร�อผ9"ใช"เทคโนโลย�ก�บมหาวทยาล�ยหร�อสถาบ�นการศ(กษา/สถาบ�นวจ�ยท��เก��ยวข"องก�บการน8า ICT ไปใช"เพ��อเพ�มประสทธภาพของภาคเกษตร เช น เทคโนโลย�ห. นยนต:เพ��อเกษตรกรรม อาท การใช"ห. นยนต: หร�อเทคโนโลย�ระบบอ�จฉรยะในการปล9กและเกPบเก��ยวข"าว เทคโนโลย�ท��ช วยในการส�งเกตหร�อเฝ" าระว�งความเปล��ยนแปลงการเจรญเตบโตของพ�ชในไร หร�อการค"นหาศ�ตร9พ�ช เทคโนโลย�ส8าหร�บการท8าการเกษตรแบบแม นย8าส9ง (Precision agriculture) เพ��อเพ�มผลตภาพของการเกษตรกรรม เซPนเซอร:ตรวจสภาพแวดล"อมตรวจการเจรญเตบโตของพ�ช ตรวจจ�บแมลง ตรวจจ�บความส.ก เทคโนโลย�เกษตรอเลPกทรอนกส: (Agritronics) เทคโนโลย�ระบบโรงเร�อนอ�จฉรยะ (Intelligence greenhouse) เทคโนโลย�การคาดการณ:ผลผลต เปPนต"น โดยในการด8าเนนการวจ�ย ควรท8างานใกล"ชดก�บภาคผ9"ใช"งาน และภาคเอกชนท��สนใจจะเปPนผ9"ร�บถ ายทอดเทคโนโลย�เม��องานวจ�ยเสรPจส$น เพ��อให"เกดการน8าเทคโนโลย�ท��พ�ฒนาข($นไปใช"อย างจรงจ�ง

• ส งเสรมการเช��อมโยงธ.รกจขนาดใหญ ก�บธ.รกจขนาดกลางและขนาดย อม วสาหกจช.มชน และกล. มเกษตรกรโดยใช"อนเทอร:เนPตและส��อส�งคม (Social media) เพ��อสร"างสนค"าและบรการท��ท��สอดคล"องก�บความต"องการของตลาด ตลอดจนเพ��อให"ผ9"บรโภคได"ม�ส วนสร"างสรรค:หร�อร วมเสนอความคดเหPนในกระบวนการสร"างนว�ตกรรมของสนค"าและบรการทางการเกษตร

• สน�บสน.นการพ�ฒนาและประย.กต:ใช"งาน ICT ร วมก�บเทคโนโลย�สาขาอ��นๆ เช น Bioinformatics เพ��ออน.ร�กษ:พ�นธ.:พ�ช พ�นธ.:ส�ตว:ท��ด�ของไทย และพ�ฒนาพ�นธ.:พ�ช พ�นธ.:ส�ตว:ท��เหมาะสมก�บการเปล��ยนแปลงสภาพแวดล"อมของโลกในอนาคต เพ��อคงความหลากหลายทางช�วภาพส8าหร�บประเทศไทย

๒. เพ�%มประส�ทธ�ภาพในการควบค�มค�ณภาพและมาตรฐานผล�ตภ�ณฑทางการเกษตรเพ'%อเพ�%มศ�กยภาพในการส=งออก

• พ�ฒนาระบบสารสนเทศการเกษตรแห งชาต (National Agriculture Information System) โดยเช��อมโยงข"อม9ลท��ส8าค�ญต อการท8าการเกษตรอย างครบวงจรจากท.กหน วยงานของร�ฐ (โดยเฉพาะข"อม9ลท��เก��ยวก�บการจ�ดการทร�พยากรน8$าในระด�บช.มชน ข"อม9ลราคาพ�ชผล ข"อม9ลการใช"พ�$นท��เกษตรกรรม) บนโครงสร"างพ�$นฐานสารสนเทศหล�กของเคร�อข ายส��อสารข"อม9ลเช��อมโยงหน วยงานภาคร�ฐ (Government Information Network: GIN) ท��ม�เคร�อข ายเช��อมโยงท��วประเทศ ภายใต"กรอบมาตรฐานการเช��อมโยงร�ฐบาลอเลPกทรอนกส:แห งชาต (Thailand Interoperability Framework: TH e-GIF)

• พ�ฒนาระบบมาตรฐานข"อม9ลเพ��อการเกษตรส8าหร�บประเทศ (National Agriculture Information Standard) และพ�ฒนา National ID (Identification) ส8า หร�บผลตภ�ณฑ:ทางการเกษตร โดยใช"มาตรฐานเด�ยวก�น (Data standardization) ภายใต"กรอบมาตรฐานการเช��อมโยงร�ฐบาลอเลPกทรอนกส:แห งชาต (TH e-GIF) เพ��อให"สามารถ

๔๘ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ .ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

เช��อมโยงและบ9รณาการข"อม9ล (Data integration) การเกษตรเพ��อการผลต การต�ดสนใจและการวางแผนการจ�ดสรรทร�พยากร การตรวจสอบย"อนกล�บ และการส งออกสนค"าเกษตร

• ส งเสรมการใช" RFID/Wireless sensor/Embedded system หร�อ ICT ท�� เหมาะสมก�บย.คสม�ย เพ��อตดตาม ตรวจสอบค.ณภาพสนค"าน�บต�$งแต เร�มผลตจนถ(งการเกPบเก��ยวและแปรร9ป รวมถ(งการตรวจว�ดสภาพแวดล"อมของสนค"า การบรรจ.ภ�ณฑ: การขนส ง เพ��อให"สามารถตรวจว�ดและควบค.มค.ณภาพสนค"าในแต ละห วงโซ การผลต (รวมถ(งในระบบการขนส งสนค"า) จนถ(งม�อผ9"บรโภค สามารถย�นย�นค.ณภาพสนค"าได"ตลอดเวลา โดยเร�มจากผลตภ�ณฑ:ท��ม�ม9ลค าการส งออกส9งก อนแล"วค อยขยายผลไปย�งผลตภ�ณฑ:อ��นๆ ต อไป

• สน�บสน.นให"ม�การใช"ระบบ e-Certification เพ��อเช��อมโยงเอกสารท��จ8าเปPนในการท8าการค"าระหว างประเทศ โดยเร�มจากผลตภ�ณฑ:หร�อบรการท��ม�ม9ลค าการส งออกหร�อท��ม�ศ�กยภาพส งออกส9ง

๓. พ�ฒนาระบบการบร�หารจ�ดการความเส+%ยงท+%เก+%ยวข องก�บภาคเกษตรเพ'%อป องก�นหร'อบรรเทาความเส+ยหาย

• ส งเสรมการวจ�ยและพ�ฒนาเพ��อสร"างองค:ความร9"ท��สามารถน8ามาใช"เพ��อช วยลดความเส��ยง อาท การวจ�ยเก��ยวก�บการบรหารจ�ดการน8$าอย างม�ประสทธภาพ การวจ�ยเก��ยวก�บพ�ชทนแล"ง การวจ�ยแบบจ8าลองเพ��อคาดการณ:ผลของป �จจ�ยส8าค�ญท��ม�ต อการเพ�มผลตภาพของภาคการเกษตร ต�วอย างเช น แบบจ8าลองการเปล��ยนแปลงของสภาพภ9มอากาศ แบบจ8าลองเก��ยวก�บการระบาดของศ�ตร9พ�ช เปPนต"น เพ��อจ8าลองผลท��เกดข($นอ�นม�สาเหต.จากการเปล��ยนแปลงของของสภาพภ9มอากาศ หร�อจากศ�ตร9พ�ช เพ��อเปPนประโยชน:ในการวางแผนและบรหารจ�ดการการผลต เช น การพยากรณ:การระบาดของโรคแมลงศ�ตร9พ�ช

• ส งเสรมการใช" Wireless sensor ร วมก�บระบบสมองกลฝ �งต�ว (Embedded system) เพ��อการตรวจว�ด และตดตามการเปล��ยนแปลงสภาพแวดล"อมท��ม�ผลต อการท8าการเกษตร รวมถ(งการประย.กต:ใช"เทคโนโลย�เก��ยวก�บพ�$นท��ทางภ9มศาสตร: (Geo-spatial) ในการเกPบข"อม9ลสภาพแวดล"อม ท��สามารถน8าไปใช"ในระด�บช.มชน

๔. พ�ฒนาระบบการจ�ดการความร: ในภาคเกษตร

• สน�บสน.นการใช" ICT ในการจ�ดการความร9"และการเผยแพร ความร9"ท��สามารถให"ข"อม9ลท��จะเปPนประโยชน:แก เกษตรกรในร9ปแบบ Knowledge-on-demand หร�อระบบเต�อน (Alert system) บนอ.ปกรณ: ICT เช น โทรศ�พท:เคล��อนท��ท��เกษตรกรใช"ก�นอย างแพร หลาย เพ��อให"เกษตรกรสามารถเข"าถ(งข"อม9ลและความร9"ท��เปPนประโยชน:ต อการท8าการเกษตร โดยร�ฐอาจสน�บสน.นค าใช"จ ายบางส วนในระยะเร�มต"น เช นค าเวลาในการใช"งาน เปPนต"น

• สร"างช.มชนออนไลน:เพ��อเปPนเวท�แลกเปล��ยนความร9" ประสบการณ: ภ9มป �ญญา องค:ความร9"ทางการเกษตรและเปPนการสร"างการม�ส วนร วมของบ.คคล ช.มชนในการร วมแก"ไขป �ญหา และเผยแพร ต�วอย างท��ด� (Best practices) เพ��อให"การพ�ฒนาการเกษตรของช.มชนเปPนไปอย างย��งย�น โดยร�ฐสน�บสน.นการจ�ดเวท�ในการให"ความร9"แก เกษตรกร และจ�ดโครงสร"างพ�$นฐานให"ตามความเหมาะสม โดยเร�มก�บกล. มย.วเกษตรกร หร�อเคร�อข ายเกษตรกรท��ม�ความพร"อมก อน เม��อได"ผลเปPนท��ประจ�กษ:แล"วจ(งค อยขยายวงต อไป เพ��อเปPนการสร"างเกษตรกรร. นใหม ของไทยในระยะยาว

• จ�ดท8าระบบบรการข"อม9ลการเกษตร ท��สามารถให"ความร9"และข"อม9ลท��สอดคล"องก�บความต"องการในแต ละพ�$นท��และผลตภ�ณฑ:

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๔๙

กรอบ ก-๒

การพ�ฒนาและประย�กต ICT เพ'%อสน�บสน�นการเพ�%มความเข มแข8งให ก�บภาคบร�การของไทย (Smart services)

เป าหมาย1. ม�สนค"าและบรการอ�จฉรยะ ท��เกดจากผ9"ประกอบการในภาคการผลต (เกษตร อ.ตสาหกรรม บรการ) เกด

ความเข"าใจในการเปล��ยนแปลงร9ปแบบการท8าธ.รกจท��เน"นการบรการ (Service-dominant logic) และการใช"ความคดสร"างสรรค:เพ��อเพ�มม9ลค าสนค"าและบรการ สามารถออกแบบและสร"างนว�ตกรรมบรการบนพ�$นฐานของสนค"าและบรการด�$งเดม ท��ตอบสนองความต"องการของผ9"บรโภคได"ด�ย�งข($น

2. เพ�มธ.รกจบรการและต8าแหน งงานประเภทใหม ท��ม�ท�กษะและความเช��ยวชาญเฉพาะด"าน อ�นเกดจากการหลอมรวมความเช��ยวชาญด"านสนค"าและบรการแบบด�$งเดมเข"าก�บความเช��ยวชาญด"าน ICT

กลย�ทธและมาตรการ๑. พ�ฒนาท�กษะของผ: ประกอบการและพน�กงานในองคกรธ�รก�จ โดยเฉพาะผ: ประกอบการขนาดกลางและขนาดย=อม (SMEs) ว�สาหก�จช�มชน เคร'อข=ายว�สาหก�จ (Cluster) กล�=มเกษตรกร สหกรณ เพ'%อให เป8นกลไกหล�กในการข�บเคล'%อนการปฏ�ร:ปธ�รก�จไปส:=ระบบเศรษฐก�จฐานบร�การ บนพ',นฐานของการใช ความค�ดสร างสรรค

• เร งสร"างความเข"าใจในกระบวนการสร"างนว�ตกรรมบรการ และการพ�ฒนาการผลตสนค"าและบรการบนพ�$นฐานของการใช"ความคดสร"างสรรค: ให"ก�บผ9"ประกอบการและพน�กงานในภาคธ.รกจ

• สน�บสน.นให"ม�หล�กส9ตรการฝ(กอบรมออนไลน:ท��หลากหลาย ท�$งหล�กส9ตรส8าหร�บผ9"ประกอบการ พน�กงาน และผ9"บรหาร โดยครอบคล.มเน�$อหาความร9"และท�กษะท��จ8าเปPนในการสร"างนว�ตกรรมบรการท��ใช" ICT เปPนพ�$นฐาน รวมถ(งท�กษะภาษาต างประเทศ ท��ผ9"เร�ยนสามารถเข"าถ(งและเร�ยนร9"ได"เปPนรายบ.คคลในเวลาท��ต"องการ โดยร�ฐก8าหนดเง��อนไขของการสน�บสน.น (เช น ค.ณภาพและมาตรฐานของหล�กส9ตร) หร�อสร"างแรงจ9งใจแก ผ9"เร�ยน หร�อผ9"ประกอบการท��สน�บสน.นให"พน�กงานเข"าอบรม

• สน�บสน.นการเข"าถ(งและการแลกเปล��ยนความร9"และประสบการณ:ท��หลากหลายผ านเคร�อข ายส�งคม (Social network) เพ��อให"เกดการเร�ยนร9"ในการสร"างนว�ตกรรมด"านบรการต างๆ (Innovation in services) การสร"างองค:กรเพ��อการบรการ (Innovation in service organization) และการสร"างกระบวนงานเพ��อการบรการ

ใช นว�ตกรรมการบร�การและความค�ดสร างสรรค สร างม:ลค=าเพ�%มให แก=ระบบเศรษฐก�จของประเทศ เพ'%อข�บเคล'%อนการปร�บเปล+%ยนโครงสร าง

จากระบบเศรษฐก�จฐานการผล�ตส:=เศรษฐก�จฐานบร�การและฐานความค�ดสร างสรรค

๕๐ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ .ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

(Innovation in service process) โดยร�ฐจ�ดให"ม�โครงสร"างพ�$นฐานท��เหมาะสม เช น Social network platform และอาจร วมม�อก�บมหาวทยาล�ยหร�อสถาบ�นการศ(กษา

๒. สน�บสน�นโครงสร างพ',นฐานท�,งด าน ICT และท+%ไม=ใช= ICT แต=ม+ความจ@าเป8นส@าหร�บการสร างนว�ตกรรมบร�การ

• สน�บสน.นโครงสร"างพ�$นฐานอนเทอร:เนPตความเรPวส9ง และบรการท��จ8า เปPน (Infrastructure and applicationas-a-service) ให"แก ผ9"ประกอบการธ.รกจระด�บ SMEs วสาหกจช.มชน เคร�อข ายวสาหกจ (Cluster) กล. มเกษตรกร สหกรณ: เพ��อลดต"นท.นในการผลตสนค"าและบรการท��สร"างสรรค:ภายใต"แนวคดของนว�ตกรรมบรการ โดยร�ฐก8าหนดเง��อนไขในการสน�บสน.น หร�อสร"างแรงจ9งใจในการลงท.นแก ผ9"ประกอบการ

• ให"ม�แหล งข"อม9ลด"านนว�ตกรรมบรการ การตลาดสนค"าบรการ และข"อม9ลอ��นท��เก��ยวข"อง ท�$งในประเทศและภ9มภาค ท��ถ9กต"องและเปPนป �จจ.บ�น เพ��อให"บรการข"อม9ลท��เปPนประโยชน:ต อการวางแผนธ.รกจและต อการพ�ฒนาธ.รกจบรการร9ปแบบใหม ๆ

• ส งเสรมการวจ�ยและพ�ฒนากระบวนการท8าธ.รกจ (Business process) โดยสามารถจดเปPนสทธบ�ตรได"ภายใต"การสน�บสน.นในกระบวนการจดสทธบ�ตรท�$งในและต างประเทศของภาคร�ฐ และให"ผลการวจ�ยและพ�ฒนาท��ได"ร�บการจดสทธบ�ตรเปPนทร�พย:สนทางป �ญญาสามารถแปลงเปPนท.นในการประกอบธ.รกจได"

• แก"ไขหร�อปร�บปร.งกฎระเบ�ยบ กฎเกณฑ: และข"อกฎหมายท��เปPนอ.ปสรรคต อการพ�ฒนานว�ตกรรมบรการ และต อการสร"างความร วมม�อก�บประเทศในภ9มภาค

• สร"างมาตรฐานในการบรการ ท��ม�ค.ณภาพเท�ยบเท าก�บมาตรฐานของประเทศท��พ�ฒนาแล"ว เพ��อให"ค.ณภาพของบรการของไทยเปPนมาตรฐานสากล เกดความเช��อม��นต อผ9"ประกอบการและผ9"บรโภคท�$งในและต างประเทศ

๓. เพ�%มค�ณค=าของส�นค าท+%ผล�ตจากภาคอ�ตสาหกรรมการผล�ต ภาคเกษตร และอ�ตสาหกรรมสร างสรรค ด วยงานบร�การ (Servitization of products) เพ'%อให ส� นค าท�กชน� ดม+ส=วนประกอบของบร� การเป8นส=วนส@า ค�ญ โดยใช ICT

• สน�บสน.นการเผยแพร และประชาส�มพ�นธ: ความร9"และแนวคดการสร"างนว�ตกรรมบรการบนพ�$นฐานของสนค"าให"เปPนท��ร9"จ�ก และยอมร�บของผ9"ประกอบการ

• ใช"ประโยชน:จากการเช��อมโยงช.มชนในวงกว"าง (Connectivity) ด"วยส��อส�งคม (Social media) ในการสร"างความร วมม�อระหว างผ9"ประกอบการและผ9"บรโภค ตลอดจนผ9"ท��เก��ยวข"องในห วงโซ ม9ลค า (Value chain) เพ��อร วมก�นพ�ฒนานว�ตกรรมบรการ และสร"างสรรค:บรการบนพ�$นฐานของสนค"า เพ��อเพ�มค.ณค าและเพ�มม9ลค าของสนค"าและบรการโดยร�ฐสน�บสน.นโครงสร"างพ�$นฐาน และการให"ความร9" ความเข"าใจ และพ�ฒนาท�กษะแก ผ9"ประกอบการ ท�$งน�$ อาจเร�มจากกล. มสนค"าหร�อบรการท��ไทยม�ศ�กยภาพ หร�อม�ม9ลค าการส งออกส9ง

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๕๑

๔. ส=งเสร�มการว�จ�ยและพ�ฒนาท+%เก+%ยวก�บอ�ตสาหกรรม/ธ�รก�จบร�การ

• ให"ร�ฐจ�ดสรรงบประมาณเพ��อสน�บสน.นการวจ�ยและพ�ฒนาท��เก��ยวข"องก�บอ.ตสาหกรรมหร�อธ.รกจบรการมากข($น (โดยปร�บส�ดส วนการจ�ดสรรงบประมาณเพ��อการวจ�ย)

• ให"ม�หน วยงานท��ม�หน"าท��ศ(กษาและส งเสรมงานวจ�ยและพ�ฒนาเก��ยวก�บวทยาการบรการ (Service science/ Service research) ซ(�งต"องอาศ�ยองค:ความร9"ในสหวทยาการ (Multidisciplinary) ในการศ(กษาความส�มพ�นธ:ระหว างผ9"ท��เก��ยวข"องในท.กส วน ท.กข�$นตอนของระบบบรการ เพ��อท8าความเข"าใจในเร��องความต"องการ เง��อนไข หร�ออ��นๆ ท��จะส งผลต อความพ(งพอใจของผ9"บรโภค อ�นจะน8าไปส9 การวจ�ยพ�ฒนานว�ตกรรมการบรการ (Service innovation) โดยการร9"เท าท�นและเล�อกใช"เทคโนโลย�ท��เหมาะสม และให"ม�กลไกในการน8าผลงานท��ได"จากการวจ�ยและพ�ฒนาไปประย.กต:ใช"เพ��อสน�บสน.นการสร"างนว�ตกรรมการบรการ โดยการสร"างความร วมม�อก�บภาคเอกชน รวมท�$งให"ม�กลไกอ8านวยความสะดวกในการจ"างผ9"เช��ยวชาญจากต างประเทศ โดยเฉพาะในระยะเร�มต"น

• จ�ดให"ม�การศ(กษาด"านกฎหมายหร�อระบบท��เก��ยวเน��องก�บธ.รกจบรการ โดยเฉพาะท��เก��ยวก�บความคดสร"างสรรค:และนว�ตกรรม รวมท�$งกลไกอ8านวยความสะดวกในการลงท.นส8าหร�บอ.ตสาหกรรมท��เก��ยวเน��องก�บธ.รกจบรการ

๕๒ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

ย�ทธศาสตรท+% ๖ พ�ฒนาและประย.กต: ICT เพ��อลดความเหล��อมล8$าทางเศรษฐกจและส�งคม โดยสร"างความเสมอภาคของโอกาสในการเข"าถ(งทร�พยากรและบรการสาธารณะส8าหร�บประชาชนท.กกล. ม โดยเฉพาะบรการพ�$นฐานท��จ8าเปPนต อการด8ารงช�วตอย างม�ส.ขภาวะท��ด� ได"แก บรการด"านการศ(กษา และบรการสาธารณส.ข

เป าหมาย

๑. สร"างความเท าเท�ยมในการเข"าถ(งโครงสร"างพ�$นฐานสารสนเทศและส��อดจท�ล เพ��อยกระด�บค.ณภาพช�วตและการได"ร�บบรการทางส�งคมท��ม�ค.ณภาพ

๒. ประชาชนม�ท�กษะในการใช"เทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสาร (ICT literacy) รอบร9" เข"าถ(ง พ�ฒนาและใช"สารสนเทศอย างม�วจารณญาณ (Information literacy) และร9"เท าท�นส��อ (Media literacy) สามารถเล�อกใช" ICT เพ��อการเร�ยนร9" การท8างาน และการด8ารงช�วตประจ8าว�นของแต ละบ.คคล และเพ��อการสร"างช.มชนท��เข"มแขPง

๓. ประชาชนม�ส วนร วมในการก8าหนดทศทางของนโยบายและการบรการทางส�งคมผ านทางส��ออเลPกทรอนกส:ร9ปแบบต างๆ เพ�มข($น

๔. เพ�มโอกาสของประชาชนในการม�งานท8าและม�รายได"

ต�วช+,ว�ดการพ�ฒนา1. ประชาชนท��วไปไม น"อยกว าร"อยละ ๗๐ สามารถเข"าถ(งและใช"ประโยชน:จาก ICT ในช�วต

ประจ8าว�น ภายในป� พ.ศ. ๒๕๕๘ และไม น"อยกว าร"อยละ ๘๕ ภายในป� พ.ศ. ๒๕๖๓

2. กล. มคนด"อยโอกาส สามารถเข"าถ(ง ICT และน8า ICT มาใช"ประโยชน:ในการเร�ยนร9" และประย.กต:ใช"ก�บช�วตประจ8าว�นเพ�มข($นไม น"อยกว าร"อยละ ๑๐ ในป� พ.ศ. ๒๕๕๘ และร"อยละ ๓๐ ในป� พ.ศ. ๒๕๖๓

ประชาชนได ร�บการประก�นส�ทธ�ในการเข าถ<งและใช ประโยชนจากบร�การส'%อสารโทรคมนาคม และข อม:ลข=าวสาร เพ'%อเสร�มสร างโอกาสทางเศรษฐก�จ ส�งคม และว�ฒนธรรม

อย=างท�%วถ<ง และเป8นธรรม

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๕๓

3. ยกระด�บการม�ส วนร วมทางอเลPกทรอนกส:ของประชาชน (e-Participation) ในการจ�ดล8าด�บ e-government rankings ขององค:การสหประชาชาต ให"อย9 ในกล. มท��ม�ระด�บการพ�ฒนาส9งส.ดร"อยละ ๔๐ (Top 40%)

4. เกดการจ"างงานผ านส��ออเลPกทรอนกส:เพ�มข($น

กลย�ทธและมาตรการ

๖.๑ จ�ดให ม+โครงสร างพ',นฐานสารสนเทศท+%กระจายอย=างท�%วถ<งและเท=าเท+ยม โดยม. งเน"นการเข"าถ(งเคร��องม�อ ICT และโครงข ายอนเทอร:เนPตความเรPวส9ง ของกล. มผ9"ด"อยโอกาสเพ��อลดช องว างทางดจท�ล โดยด8าเนนกลย.ทธ:และมาตรการตามย.ทธศาสตร:ท�� ๑ รวมถ(งมาตรการเพ�มเตมด�งน�$

• ส งเสรมและสน�บสน.นการวจ�ยพ�ฒนาเทคโนโลย� เคร��องม�อ อ.ปกรณ: ICT ท��ม�ราคาประหย�ดใช"งานง าย รวมถ(งเทคโนโลย�ส�งอ8านวยความสะดวก (Assistive technologies) ส8าหร�บผ9"พการ และสน�บสน.นการถ ายทอดเทคโนโลย�ส9 การผลตหร�อบรการ เพ��อให"ผ9"ม�รายได"น"อย และผ9"พการได"ใช"งาน

• สน�บสน.นการแพร กระจายของเทคโนโลย� รวมท�$งสาธารณ9ปโภคข�$นพ�$นฐานท��จ8าเปPนต อการใช"งาน ICT อย างท��วถ(ง รวมถ(งการให"บรการไฟฟ"าท��ม�ความเสถ�ยร

๖.๒ เสร�มสร างความร: ความเข าใจ และท�กษะการใช ICT ให แก=ประชาชนท�%วไป

• รณรงค:ให"ความร9"และฝ(กอบรมท�กษะท��เก��ยวข"องเพ��อให"เกดความร9"ความเข"าใจในพ�ฒนาการและประโยชน:ของ ICT ท��เก��ยวข"องโดยตรงก�บวถ�ช�วตของประชาชน ช.มชนกล. มต างๆ และการร9"เท าท�นส��อ/ข"อม9ลข าวสาร เพ��อกระต."นให"เกดการประย.กต:ใช" ICT ท��สอดคล"องก�บความต"องการของป �จเจกชน ช.มชน และท"องถ�น อ�นจะน8ามาซ(�งโอกาสในการม�งานท8าและม�รายได"ท��ส9งข($น ท�$งน�$ควรให"ความส8าค�ญก�บกล. มเป"าหมายเฉพาะท��ย�งม�การใช" ICT น"อย เช นกล. มแม บ"าน/สตร�ในท"องถ�น เกษตรกร ผ9"ส9งอาย. ผ9"พการ เปPนล8าด�บแรก

• ส งเสรมบทบาทของส��อสาธารณะ ภาคเอกชน วสาหกจเพ��อส�งคม (Social enterprise) และองค:กรปกครองส วนท"องถ�น ในการรณรงค:ให"ความร9"และฝ(กอบรมด�งกล าวข"างต"น โดยร�ฐอาจสร"างแรงจ9งใจ โดยการก8าหนดเง��อนไขท��เหมาะสม หร�อร�ฐร วมด8าเนนการในร9ปแบบ PPP

๕๔ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ .ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

๖.๓ ส=งเสร�มให ม+ส'%อด�จ�ท�ลท+%สามารถใช ประโยชนในการด@ารงช+ว�ต และกระบวนการเร+ยนร: ของประชาชน

• จ�ดสรรทร�พยากรการส��อสารส8าหร�บโทรท�ศน:เพ��อการศ(กษา (Education channel) ท��เปPน Free TV ท��ประชาชนสามารถชมได"ตลอดเวลา โดยเผยแพร เน�$อหาท��เปPนความร9"ท��วไปและความร9"เฉพาะด"าน รวมถ(งความร9"ในการอาช�พ ท��ผลตโดยผ9"ผลตรายการม�ออาช�พ

• จ�ดสรรทร�พยากรเพ��อการพ�ฒนาส��อดจท�ลในภาษาท"องถ�น รวมถ(งการแปลส��อหร�อหน�งส�อท��ม�การจ�ดท8าในภาษาต างประเทศให"เปPนภาษาไทย การแปลส��อภาษาต างประเทศและภาษาไทยท��วไป ให"เปPนส��อในภาษาท"องถ�นท��ม�การใช"อย9 หลากหลายในประเทศไทย และการจ�ดท8าส��อภาษาม�อส8าหร�บผ9"พการทางการได"ยน โดยจ�ดท8าในร9ปแบบของส��ออเลPกทรอนกส: เพ��อส งเสรมการแลกเปล��ยนระหว างว�ฒนธรรมหล�กและว�ฒนธรรมท"องถ�น ท�$งน�$ ควรให"มหาวทยาล�ยหร�อสถาบ�นการศ(กษาในพ�$นท�� เข"ามาม�ส วนร วมในการด8าเนนงาน

• เร งก8าหนดมาตรฐานของประเทศเร��องร9ปแบบของแฟ" มเอกสารอเลPกทรอนกส: (National standard for electronic file format) ท��เปPนมาตรฐานเปด เปPนสากลและม�หล�กประก�นการเข"าถ(งโดยคนท.กกล. ม รวมถ(งคนพการ ผ9"ด"อยโอกาส และผ9"ม�ความหลากหลายทางภาษาและ ว�ฒนธรรม

• สน�บสน.นการท8างานในร9ปแบบอาสาสม�ครเพ��อสร"างส��อท��เหมาะสมก�บช.มชน ท�$งอาสาสม�ครในการจ�ดท8าส��ออเลPกทรอนกส: และ/หร�ออาสาสม�ครในการแปลภาษา โดยใช"กลไกการท8างานของเคร�อข ายส�งคมออนไลน: (Social network) เปPนเคร��องม�อในการท8างานร วมก�นของอาสาสม�คร

๖.๔ จ�ดให ม+บร�การอ� เล8กทรอน� กสของร�ฐอย=างแพร=หลาย และสอดคล องก�บความต องการใช ประโยชนในช+ว�ตประจ@าว�นของประชาชน เพ��ออ8านวยความสะดวกให"ประชาชนสามารถเข"าถ(งข"อม9ลข าวสาร และบรการทางส�งคม รวมถ(งเพ�มการม�ส วนร วมของประชาชนต อการบรหารและการบรการของภาคร�ฐ โดยด8าเนนกลย.ทธ:และมาตรการตามย.ทธศาสตร:ท�� ๔ รวมถ(งมาตรการเพ�มเตมด�งน�$

• ก8าหนดให"หน วยงานภาคร�ฐ ซ(�งต"องให"ข"อม9ลข าวสารแก ประชาชน ตามพระราชบ�ญญ�ตข"อม9ลข าวสารของราชการ พ.ศ. ๒๕๔๐ จ�ดท8าและเปดเผยข"อม9ลในร9ปแบบท��หลากหลาย รวมถ(งในร9ปแบบของส��ออเลPกทรอนกส:ท��ใช"ง าย เพ��ออ8านวยความสะดวกให"ประชาชนท��ต"องการเข"าถ(งข"อม9ลข าวสารของร�ฐ

• สน�บสน.นให"หน วยงานของร�ฐท�$งในระด�บท"องถ�น ภ9มภาค และส วนกลาง น8า ICT มาปร�บปร.งการให"บรการทางส�งคมท��อย9 ในความร�บผดชอบ เพ��อให"ประชาชนม�ความสะดวก และม�ทางเล�อกท��หลากหลายในการใช"บรการของภาคร�ฐ ซ(�งรวมถ(งการจ�ดให"ม�บรการท��สามารถเข"าถ(งผ านทาง

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๕๕

อ.ปกรณ:เข"าถ(งอนเทอร:เนPตแบบเคล��อนท�� (Mobile internet device) เพ�มมากข($น

• พ�ฒนาช องทางหร�อกลไกทางอเลPกทรอนกส:ให"ประชาชนได"ม�โอกาสแสดงออกซ(�งข"อคดเหPนและม�ปฏส�มพ�นธ:ก�บภาคร�ฐ และ/หร�อระหว างประชาชนด"วยก�น

• บ�งค�บใช"มาตรฐานเก��ยวก�บ ICT ท��เหมาะสม เช น มาตรฐานการเข"าถ(งข"อม9ลท��เผยแพร ผ านเวPบไซต: (Web accessibility standard) เพ��อให"ผ9"พการและผ9"ส9งอาย.สามารถเข"าถ(งข"อม9ลข าวสารและบรการของภาคร�ฐได"อย างเท าเท�ยมก�บประชาชนท��วไป

๖.๕ ส=งเสร�มให เก�ดช�มชนหร'อส�งคมเร+ยนร: ออนไลน และการรวมกล�=มทางส�งคมท+%เข มแข8ง

• สน�บสน.นให"เกดช.มชนหร�อส�งคมออนไลน:ท��สร"างสรรค: เพ��อกระต."นให"เกดการเผยแพร แลกเปล��ยนเร�ยนร9"และต อยอดวชาการสม�ยใหม จากแนวความคดหร�อความร9"ท��เปPนภ9มป �ญญาท"องถ�นอ�นจะน8าไปส9 ส�งคมแห งการเร�ยนร9"ตลอดช�วต

• ส งเสรมให"ช.มชนและท"องถ�นม�การจ�ดท8าส��ออเลPกทรอนกส:ท��หลากหลาย เพ��อสร"างการเร�ยนร9"ท��เหมาะสมก�บความต"องการของช.มชน และส งเสรมให"ม�การเผยแพร ส��อด�งกล าวเพ��อแลกเปล��ยนข"อม9ลและองค:ความร9"เก��ยวก�บวถ�ช�วต ภ9มป �ญญาท"องถ�น และว�ฒนธรรมของช.มชนหร�อท"องถ�น เพ��อกระต."นให"ประชาชนเข"าถ(ง ตระหน�ก เข"าใจและเคารพในความหลากหลายทางส�งคมและว�ฒนธรรมท��ม�อย9 ในประเทศ ท�$งน�$ ควรให"มหาวทยาล�ยหร�อสถาบ�นการศ(กษาในพ�$นท�� เข"ามาม�ส วนร วมในการด8าเนนงาน

• ส งเสรมการจ�ดท8าเวPบท า (Portal) เพ��ออ8านวยความสะดวกในการเข"าถ(งแหล งความร9"หร�อข"อม9ล ท��จะเปPนประโยชน:แก การประกอบอาช�พ การม�งานท8า และการด8ารงช�วตประจ8าว�นแก ประชาชน โดยส วนหน(�งจะเปPนข"อม9ลกลาง ท��ใช"ได"ก�บท.กแห ง ท.กพ�$นท�� และส วนหน(�งเปPนข"อม9ลท"องถ�น ท�$งน�$ ให"ใช"กลไกความร วมม�อก�บภาคเอกชน และ/หร�อองค:กรปกครองส วนท"องถ�นระด�บต างๆ และควรตดต�$งเวPบท าท��พ�ฒนาข($นส8าหร�บแต ละพ�$นท�� ในศ9นย:บรการสารสนเทศช.มชน ศ9นย: ICT ช.มชนห"องสม.ดประชาชน แหล งเร�ยนร9" หร�ออ��นๆ ท��ม�ว�ตถ.ประสงค:คล"ายก�น

• สร"างเคร�อข ายการเร�ยนร9"ระหว างสถาบ�นการศ(กษา ว�ด ห"องสม.ด ศ9นย:การเร�ยนร9"ช.มชน ในการสร"าง ต อยอด ถ ายทอด และบ9รณาการความร9" ท��เหมาะสมก�บการพ�ฒนาช.มชน เพ��อให"เกดกระบวนการพ�ฒนาการเร�ยนร9"ด"วยตนเองของช.มชน

๕๖ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ .ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

๖.๖ เสร�มสร างความเช'%อม�%นและความม�%นคงปลอดภ�ยในการใช ส'%ออ�เล8กทรอน� กส

• เร งร�ดการจ�ดท8าหมายหร�อกฏระเบ�ยบท��จ8าเปPนต อการใช"ส��ออเลPกทรอนกส:อย างปลอดภ�ย เช น กฎหมายการค."มครองข"อม9ลส วนบ.คคล รวมท�$งรณรงค:เพ��อสร"างความร9"ความเข"าใจแก ประชาชนเก��ยวก�บกฎหมายท��บ�งค�บใช"อย9 แล"วและเก��ยวก�บการป"องก�นตนเองจากภ�ยออนไลน:

• รณรงค:โดยการจ�ดกจกรรมเพ��อเผยแพร ความร9"หร�อจ�ดการอบรมเพ��อสร"างความร9"ความเข"าใจและความรอบร9"สารสนเทศ และร9"เท าท�นส��อ เพ��อให"ประชาชนร9"เท าท�นความเส��ยงและอ�นตรายท��อาจม�ในส�งคมออนไลน:

• ส งเสรมการใช"กลไกทางส�งคมเพ��อสร"างช.มชนหร�อส�งคมออนไลน:ในทางสร"างสรรค: เช นการรวมกล. มทางส�งคมท��ท8าการเฝ" าระว�งภ�ยทางส��ออเลPกทรอนกส: การส งเสรมให"ม�การจ�ดท8าระบบท��ม�การก8าหนดระด�บของข"อม9ลท��เผยแพร ในเวPบไซต: (Web rating) โดยให"เปPนไปตามความตกลงและความสม�ครใจของผ9"ท��ให"บรการด"านเน�$อหา ตามแนวทางของการก8าก�บด9แลตนเอง(Self-regulation)

ท�$งน�$ ในการพ�ฒนาและประย.กต: ICT เพ��อลดความเหล��อมล8$าทางเศรษฐกจและส�งคม ควรให"ความส8าค�ญเปPนพเศษก�บการเพ�มโอกาส หร�อลดช องว างในการเข"าถ(งบรการท��เปPนความจ8าเปPนพ�$นฐาน อ�นจะน8าไปส9 ความพร"อมในด"านอ��นๆ ได"แก การศ(กษาเพ��อพ�ฒนาความร9"และป �ญญา และบรการทางการแพทย:และส.ขภาพ โดยม�แนวทางการข�บเคล��อนเพ��อน8าไปส9 “การเร�ยนร9"อย างฉลาด” (Smart learning) และ “การม�ระบบบรการส.ขภาพท��ฉลาด” (Smart health) ด�งปรากฏในกรอบ ก-๓ และกรอบ ก-๔ โดยม�รายละเอ�ยดด�งต อไปน�$

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๕๗

กรอบ ก-๓

การพ�ฒนาและประย�กต ICT เพ'%อส=งเสร�มการเร+ยนร: ตลอดช+ว�ต (Smart learning)

เป าหมาย๑. ประชาชนม�ท�กษะในการใช"เทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสาร (ICT literacy) รอบร9" เข"าถ(ง สามารถ

พ�ฒนาและใช"สารสนเทศอย างม�วจารณญาณ (Information literacy) และร9"เท าท�นท�นส��อ (Media literacy) สามารถเล�อกใช" ICT เพ��อการเร�ยนร9" การท8างาน และการด8ารงช�วตประจ8าว�นของแต ละบ.คคล

๒. ประชาชนท.กคนสามารถเข"าถ(งการเร�ยนร9"ได"ท.กท�� ท.กเวลา อย างเสมอภาค รวมถ(งการเข"าถ(งโครงสร"างพ�$นฐานสารสนเทศและส��อดจท�ลท��หลากหลายได"อย างท��วถ(ง เท าเท�ยม เพ��อเพ�มโอกาสในการเร�ยนร9" /ต อยอด ประย.กต:ใช" และสร"างสรรค:องค:ความร9"ท��เหมาะสมและเปPนท��ต"องการของตนได"อย างต อเน��อง

กลย�ทธและมาตรการ๑. จ�ดให ม+โครงสร างพ',นฐานสารสนเทศท+%กระจายอย=างท�%วถ<งและเท=าเท+ยม

โดยม. งเน"นการเข"าถ(งเคร��องม�อ ICT และโครงข ายอนเทอร:เนPตความเรPวส9ง โดยด8าเนนกลย.ทธ:และมาตรการตามย.ทธศาสตร:ท�� ๑ รวมถ(งมาตรการเพ�มเตมด�งน�$

• สน�บสน.นการแพร กระจายโครงสร"างพ�$นฐานสารสนเทศท��จ8าเปPนและเหมาะสมก�บการเร�ยนร9"ไปย�งห"องเร�ยนในสถาบ�นการศ(กษาในท.กระด�บ โดยให"ม�การเช��อมต ออนเทอร:เนPตความเรPวส9ง (10-25 Mbps) ท��ม�การด9แลเร��องระบบการร�กษาความปลอดภ�ยตามมาตรฐานท��ก8าหนด รวมถ(งจ�ดให"ม�อ.ปกรณ:เพ��อการเข"าถ(งอนเทอร:เนPตแบบเคล��อนท�� (Mobile Internet Device) ในสถานศ(กษาและจ�ดท8าระบบการเช าใช" เพ��อให"น�กเร�ยนสามารถน8าอ.ปกรณ:ไปใช"ในกจกรรมการเร�ยนร9"ได"ตามความเหมาะสม

• จ�ดให"ม�แหล งเร�ยนร9" ICT และ/หร�อห"องสม.ดอเลPกทรอนกส:ส8าหร�บประชาชนและช.มชน เพ��อส งเสรมให"ประชาชนสามารถใช"ประโยชน:จากสถานท��สาธารณะท��ม�อย9 เดมเพ��อเข"าถ(งการเร�ยนร9" ท�$งน�$ ให"ค8าน(งถ(งการออกแบบและใช"ระบบ โปรแกรม หร�ออ.ปกรณ: ท��เปPนสากล (Universal design) เพ��อส งเสรมการเข"าเร�ยนร9"ของประชาชนท.กกล. ม รวมท�$งผ9"ด"อยโอกาส ผ9"ส9งอาย. และผ9"พการ

• จ�ดสรรทร�พยากรการส��อสารส8าหร�บโทรท�ศน:เพ��อการศ(กษา (Education channel) ท��เปPน Free TV ท��ประชาชนสามารถชมได"ตลอดเวลา โดยเผยแพร เน�$อหาท��เปPนความร9"ท��วไปและความร9"เฉพาะด"าน รวมถ(งความร9"ในการอาช�พท��ผลตโดยผ9"ผลตรายการม�ออาช�พ

ประชาชนท�กคนได ร�บโอกาสในการเร+ยนร: ตลอดช+ว�ตอย=างม+ค�ณภาพด วย ICT

๕๘ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

• ส งเสรมการใช"เคร��องม�อ ICT (ICT Tools) ท��เปPนโอเพนซอร:ส (Open source) เพ��อประหย�ดค าใช"จ ายในการพ�ฒนาและเพ��อให"เกดการพ�ฒนาต อยอด

• สน�บสน.นให"ม�อ.ปกรณ: ICT ซอฟต:แวร: และเน�$อหาสาระดจท�ล รวมท�$งเทคโนโลย�ส�งอ8านวยความสะดวกท��เหมาะสมในห"องสม.ดของสมาคมผ9"พการ โรงเร�ยนส8าหร�บน�กเร�ยนท��พการเฉพาะด"าน และโรงเร�ยนเร�ยนร วมเพ��อเปPนแหล งเร�ยนร9"ส8าหร�บผ9"พการ

• ส งเสรมการวจ�ยพ�ฒนาและการเผยแพร เทคโนโลย� เคร��องม�อ อ.ปกรณ: ICT ท��ม�ราคาประหย�ด ใช"งานง าย รวมถ(งเทคโนโลย�ส�งอ8านวยความสะดวก เพ��อให"ผ9"ม�รายได"น"อยและผ9"พการสามารถใช"ประโยชน:จาก ICT เพ��อการเร�ยนร9"ได"อย างเท าเท�ยม

๒. เสร�มสร างความร: ความเข าใจเก+%ยวก�บการใช ICT เพ'%อการเร+ยนร: แก=ประชาชนในท�กระด�บ

• อบรมท�กษะในการใช" ICT และการประย.กต:ใช" รวมท�$งการพ�ฒนาส��อ ICT เพ��อการเร�ยนร9"ให"ก�บบ.คลากรทางการศ(กษาอย างต อเน��อง ท�$งในร9ปแบบ e-Learning และการอบรมในห"องเร�ยน บ.คลากรทางการศ(กษา โดยเฉพาะอย างย�งในระด�บการศ(กษาข�$นพ�$นฐาน ควรได"ร�บทราบโอกาสและทางเล�อกของเทคโนโลย�ท��ม�อย9 หลากหลายท�$งป �จจ.บ�นและท��จะเกดข($นในอนาคต ท�$งน�$ ควรก8าหนดเกณฑ:ความร9"และท�กษะด"าน ICT (ICT Competency level) ท��เหมาะสมก�บบ.คลากรทางการศ(กษาแต ละระด�บ และม�การทดสอบตามข"อก8าหนด โดยเช��อมโยงก�บเง��อนไขของการประเมนสถานศ(กษา

• ก8าหนดให"สถาบ�นการศ(กษาในระด�บการศ(กษาข�$นพ�$นฐาน ต"องน8า ICT มาใช"เปPนเคร��องม�อในการเร�ยนการสอนเพ�มมากข($นโดยให"ม�ส�ดส วนของจ8านวนช��วโมงเร�ยนท��ใช" ICT ไม น"อยกว าคร(�งหน(�งของจ8านวนช��วโมงเร�ยนท�$งหมดในหล�กส9ตร โดยม�หล�กส9ตรเก��ยวก�บค.ณธรรมและจรยธรรมในการใช" ICT เปPนหน(�งในหล�กส9ตรภาคบ�งค�บของระด�บประถมศ(กษาตอนต"น

• ปร�บปร.งเน�$อหาหร�อหล�กส9ตรการเร�ยนการสอนในระด�บประถมและม�ธยมศ(กษา โดยให"เพ�มเน�$อหาท��เปPนการเสรมสร"างท�กษะในการใช"ประโยชน:จาก ICT ท��เหมาะสมก�บการเร�ยนร9" การด8ารงช�วต และการจ"างงานในศตวรรษท�� ๒๑ โดยให"ความส8าค�ญก�บท�กษะ ๓ ประการ ค�อ ท�กษะในการใช"เทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสาร(ICT literacy) การรอบร9" เข"าถ(ง สามาถพ�ฒนาและใช"สารสนเทศอย างม�วจารณญาณ (Information literacy) และการร9"เท าท�นท�นส��อ (Media literacy)

• ใช"ประโยชน:จากศ9นย:สารสนเทศช.มชน หร�อศ9นย: ICT ช.มชน ในการจ�ดอบรมความร9"ด"าน ICT ให"แก ประชาชนท��วไปในช.มชน เพ��อใช"ประโยชน:ในการเร�ยนร9"และการด8ารงช�พ ท�$งน�$ อาจม. งเน"นอบรมให"กล. มบ.คคลท��ม�น�ยส8าค�ญทางเศรษฐกจและส�งคมภายในช.มชนก อนเปPนล8าด�บแรก เช น กล. มสหกรณ: /เกษตรกร/แม บ"าน เปPนต"น โดยควรให"องค:กรปกครองส วนท"องถ�นเข"ามาม�ส วนร วมในการด8าเนนงานด�งกล าวด"วย

• สร"างความร วมม�อก�บสภาผ9"ส9งอาย.ฯ ซ(�งม�สาขาอย9 ท��วประเทศ ในการจ�ดท8าหล�กส9ตรและจ�ดอบรมความร9"ด"าน ICT รวมถ(งการใช" ICT เพ��อการท8ากจกรรมในช�วตประจ8าว�นให"แก ผ9"ส9งอาย.ท��สนใจ โดยร�ฐให"การสน�บสน.นตามความเหมาะสมและ/หร�อตามเง��อนไขท��ก8าหนด ท�$งน�$ ควรให"องค:กรปกครองส วนท"องถ�น เข"ามาม�ส วนร วมในการด8าเนนงานด�งกล าวด"วย

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๕๙

๓. ส=งเสร�มการสร างและประย�กตใช นว�ตกรรม และส'%อด�จ�ท�ลเพ'%อการเร+ยนร:

• ส งเสรมนว�ตกรรมการเร�ยนการสอนด"วยการประย.กต: ICT ในการปร�บร9ปแบบและกระบวนการเร�ยนการสอนส8าหร�บการเร�ยนร9"ในท.กระด�บ รวมถ(งการศ(กษาตามอ�ธยาศ�ย เพ��อให"ผ9"เร�ยนม�ความสน.ก และม�แรงจ9งใจในการเร�ยนมากข($น เช น การเร�ยนร9"ด"วยเกมออนไลน: ท��ผ9"เร�ยนท��อย9 ต างสถานท�� สามารถเร�ยนร9"ร วมก�น ในเวลาเด�ยวก�นและม�ปฏส�มพ�นธ:ระหว างก�น

• จ�ดให"ม�หน�งส�ออเลPกทรอนกส:เพ��อเผยแพร ในแหล งเร�ยนร9"กลาง (Content repository) ท��ผ9"เร�ยนท.กคนสามารถเข"าถ(งได"เพ�มข($น โดยการแปลต8ารา/หน�งส�อวชาการในภาษาต างประเทศเปPนภาษาไทย และ/หร�อภาษาท"องถ�น และแปลงหน�งส�อท��ม�ประโยชน:ต อการเร�ยนร9"เปPนหน�งส�ออเลPกทรอนกส: โดยร�ฐบรหารจ�ดการเร��องลขสทธ �

• ส งเสรมให"ม�การสร"างและเผยแพร ส��อหร�อบทเร�ยนอเลPกทรอนกส:ส8าหร�บการศ(กษาท.กระด�บในร9ปแบบท��หลากหลาย ท��จ�ดท8าโดยคร9และน�กเร�ยน ท�$งน�$ ต"องม�แรงจ9งใจแก คร9-อาจารย:ในการสร"าง Open Courseware พร"อมท�$งจ�ดให"ม�กลไกการตรวจสอบค.ณภาพก�นเองโดยเพ��อนคร9-อาจารย:หร�อน�กเร�ยน หร�อโดยสมาคมวชาช�พหร�อวชาการท��เก��ยวข"อง อาท การให" Rating การใช"เคร�อข ายส�งคม (Social media) เปPนต"น

• ส งเสรมการพ�ฒนาเน�$อหา ฐานข"อม9ล ส��อออนไลน: ท��ส งเสรมการเร�ยนร9"ตลอดช�วต โดยร�ฐอาจสร"างความร วมม�อก�บภาคเอกชน จ�ดให"ม�การประกวดและมอบรางว�ลให"แก ส��อดจท�ลประเภทต างๆ รวมถ(งเวPบไซต:เพ��อการเร�ยนร9" ภายใต"กรอบของการด8าเนนงานเพ��อแสดงความร�บผดชอบต อส�งคม (Corporate social responsibility) ของภาคเอกชน

• ก8าหนดให"การพ�ฒนาเวPบไซต:ของโรงเร�ยน รวมท�$งส��อดจท�ลอ��นๆ เปPนไปตามมาตรฐานของ Web accessibility standard เพ��อการเข"าถ(งโดยประชาชนท.กกล. ม รวมท�$งผ9"ด"อยโอกาส ผ9"พการ และผ9"ส9งอาย.

• ส งเสรมการสร"างเน�$อหาหร�อบทเร�ยนอเลPกทรอนกส:ท��เก��ยวก�บภาษาและว�ฒนธรรมของประเทศอาเซ�ยนท�$ง ๑๐ ประเทศ เพ��อเปPนการรองร�บการเกดกล. มประชาคมเศรษฐกจอาเซ�ยน และการเปPนประชากรของอาเซ�ยนในอนาคต รวมท�$งส งเสรมการท8าโครงการความร วมม�อระหว างประเทศเพ��อการเช��อมโยงผ9"เร�ยนและเกดการแลกเปล��ยนเร�ยนร9"ว�ฒนธรรมของก�นและก�น

๔. กระต� นให เก�ดช�มชน/ส�งคมเร+ยนร: ออนไลน เพ'%อการเร+ยนร: ตลอดช+ว�ต

• สน�บสน.นให"เกดช.มชนหร�อส�งคมออนไลน:ท��สร"างสรรค:ของประเทศไทย เพ��อกระต."นให"เกดการเผยแพร แลกเปล��ยนเร�ยนร9"และต อยอดวชาการสม�ยใหม จากแนวความคดหร�อความร9"ท��เปPนภ9มป �ญญาท"องถ�น อ�นจะน8าไปส9 ส�งคมแห งการเร�ยนร9"ตลอดช�วต

• ส งเสรมการสร"างเคร�อข ายส�งคมออนไลน:เพ��อการแลกเปล��ยนเร�ยนร9"โดยเฉพาะในเน�$อหาวชาหร�อประสบการณ:ส8าหร�บช.มชนหร�อกล. มครอบคร�วท��เล�อกการเร�ยนร9"นอกระบบแบบใช"ครอบคร�วเปPนฐานหล�ก (Home schooling)เพ��อแลกเปล��ยนความร9"และร วมก�นแก"ป �ญหา และร�กษามาตรฐานการเร�ยนเร�ยนร9"

• ส งเสรมการใช" ICT ในการจ�ดการความร9"ของท"องถ�น เพ��อแปลงความร9"ท��ตดอย9 ก�บต�วบ.คคล (Tacit knowledge)ให"อย9 ในร9ปแบบอเลPกทรอนกส: เพ��อให"เกดการเร�ยนร9"และการส��งสมองค:ความร9"ของประเทศไทย และใช"ประโยชน:จากเคร�อข ายส�งคมออนไลน:ในการเผยแพร ให"เกดการร�บร9"และใช"ประโยชน: รวมท�$งการแลกเปล��ยนเร�ยนร9"ตลอดช�วตระหว างช.มชน ท"องถ�น ชาตพ�นธ.: ภายในประเทศ

๖๐ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ .ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

กรอบ ก-๔

การพ�ฒนาและประย�กต ICT เพ'%อระบบบร�การทางการแพทยและส�ขภาพท+%ม+ประส� ทธ� ภาพ (Smart health)

เป าหมาย๑. ประชาชนสามารถเข"าถ(งบรการทางการแพทย:และส.ขภาพท��ม�ค.ณภาพอย างท��วถ(งและเท าเท�ยมก�น

๒. ระบบบรการทางการแพทย:และส.ขภาพสามารถให"บรการโดยม�ประชาชนเปPนศ9นย:กลาง (People centered/ Client centered) โดยม�ระบบสารสนเทศส.ขภาพแห งชาต (National Health Information System: NHIS) เปPนฐานรากของการบ9รณาการข"อม9ลส.ขภาพ

๓. ม�ระบบการจ�ดการความร9"ด"านการแพทย:และส.ขภาพ (Health knowledge management) ท��ประชาชนสามารถเข"าถ(งและม�ส วนร วมได" เพ��อให"ประชาชนม�องค:ความร9"เพ�ยงพอในการด9แลส.ขภาพข�$นพ�$นฐานของตนเอง ครอบคร�ว และช.มชน

กลย�ทธและมาตรการ๑. พ�ฒนาระบบสารสนเทศส�ขภาพแห=งชาต� (National Health Information System: NHIS) เพ��อให"เปPนฐานรากท��ส8าค�ญของการบ9รณาการข"อม9ลและสารสนเทศส.ขภาพโดยรวมของประเทศ โดยเช��อมโยงข"อม9ลของผ9"มาร�บบรการจากท.กสถานบรการด"านส.ขภาพของภาคร�ฐ เพ��อให"ม�ฐานข"อม9ลรายบ.คคลขนาดใหญ ด"านการร�กษา ส งเสรม ป"องก�น ควบค.มโรค และด"านบรหารจ�ดการ เพ��อน8าข"อม9ลมาใช"ประโยชน:ในการบรหารจ�ดการการให"บรการทางการแพทย:และส.ขภาพในท.กระด�บ ต�$งแต ระด�บปฐมภ9ม ท.ตยภ9ม และตตยภ9ม รวมถ(งการบรหารจ�ดการการให"บรการท�$งในเชงร.ก เชงร�บ และเชงป"องก�น โดยให"ด8าเนนการ ด�งน�$

• พ�ฒนามาตรฐานข"อม9ล (อาท ข"อม9ลด"านส.ขภาพ ข"อม9ลสถานการณ:โรค ข"อม9ลการเฝ"าระว�งโรค ข"อม9ลการส งเสรมป"องก�นโรค ข"อม9ลค าใช"จ ายด"านส.ขภาพ เปPนต"น) กระบวนการ เคร��องม�อแปลงข"อม9ลและตรวจสอบและแก"ไขข"อผดพลาดของข"อม9ล

• สน�บสน.นการใช"มาตรฐานท��จ�ดท8าข($นอย างจรงจ�ง โดยก8าหนดแนวปฏบ�ตในการจ�ดซ�$อจ�ดหาระบบงานท��ช�ดเจน

• พ�ฒนาระบบจ�ดการ เช��อมโยงและบ9รณาการข"อม9ล ระหว างโรงพยาบาล ส8าน�กงาน/หน วยงานท��ด9แลข"อม9ลเก��ยวก�บระบบหล�กประก�นส.ขภาพ กรม และหน วยงานอ��นท��เก��ยวข"อง อาท ส8าน�กงานทะเบ�ยนราษฎร: กรมการปกครอง

ICT เป8นกลไกส@าค�ญในการข�บเคล'%อนระบบบร�การทางการแพทยและส�ขภาพท+%ม+ประส�ทธ�ภาพ กล=าวค'อ รอบร: (Intelligence) บ:รณาการ (Integrated) และตอบสนองความต องการของท�กภาคส=วน (Inclusive) เพ'%อส=งเสร�มการม+ส�ขภาวะท+%ด+ของคนไทย

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๖๑

กระทรวงแรงงาน กระทรวงอ.ตสาหกรรม เปPนต"น รวมท�$งขยายผลเช��อมต อก�บสถานพยาบาลของเอกชนท�$งโรงพยาบาลและคล�นคท��ม�ความพร"อม

๖๒ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ .ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

• ออกพระราชบ�ญญ�ตด"านความม��นคงปลอดภ�ยของข"อม9ลส.ขภาพ (Health Information Security Act) เพ��อเปPนการก8าหนดมาตรฐานท��เก��ยวข"องก�บการจ�ดเกPบ โอนย"าย แลกเปล��ยน และเผยแพร ข"อม9ลด"านส.ขภาพภายใต"บรรท�ดฐานเด�ยวก�น

• พ�ฒนาระบบฐานข"อม9ลอเลPกทรอนกส:ในสถานพยาบาล (Electronic medical record system) โดยใช"มาตรฐานข"อม9ลท��ก8าหนดข($น เพ��อให"สามารถแลกเปล��ยนและใช"ข"อม9ลร วมก�นระหว างสถานพยาบาล ซ(�งจะช วยอ8านวยความสะดวกให"ก�บผ9"ป วย ท��สามารถไปร�บบรการจากโรงพยาบาลใดกPได"ท��เช��อมต อก�บระบบเช��อมโยงข"อม9ลระหว างโรงพยาบาล

• พ�ฒนาระบบสารสนเทศเชงบ9รณาการ รวมถ(งระบบการจ�ดการนโยบายสทธ �ในการเข"าถ(งข"อม9ลส.ขภาพ ระบบบรหารจ�ดการความม��นคงปลอดภ�ยสารสนเทศ ระบบสารสนเทศเพ��อการต�ดสนใจ เพ��อใช"ประโยชน:ในการบรหารจ�ดการการให"บรการส.ขภาพท��ม�ประสทธภาพ และการก8าหนดทศทางนโยบายส.ขภาพ

• พ�ฒนาระบบด�ชน�ช�$ว�ดส.ขภาพและระบบตดตามประเมนผลระบบส.ขภาพ รวมท�$งการตดตามป �ญหาส.ขภาพเฉพาะ

ท�$งในระด�บประเทศและระด�บพ�$นท�� เช น การตดตามโรคเร�$อร�ง การเกดโรคระบาด การเฝ" าระว�งโรคตดต อ โรคอ.บ�ตใหม โรคจากการประกอบอาช�พและส�งแวดล"อมและจากอ.บ�ตเหต. อ.บ�ตภ�ย การบาดเจPบ รวมท�$งการเฝ"าระว�งป �ญหาส.ขภาพจต เปPนต"น

• ใช"ระบบสารสนเทศเชงภ9มศาสตร: (Geographic Information System: GIS) เพ��อตดตามและเฝ" าระว�งป �จจ�ยค.กคามส.ขภาพ เช น ป �จจ�ยด"านมลภาวะและส�งแวดล"อม ความเส��ยงจากภ�ยพบ�ต เปPนต"น

๒. ประย�กตใช เทคโนโลย+สารสนเทศและการส'%อสารในกระบวนการจ�ดการและการให บร�การทางการแพทยอย=างครบวงจร

• จ�ดให"ม�หล�กส9ตรการบรหารจ�ดการข"อม9ลส.ขภาพ (Medical information management) ในสถานศ(กษาระด�บอ.ดมศ(กษา โดยเปPนหล�กส9ตรท��สอดคล"องก�บการปฏบ�ตงานจรงและได"ร�บการร�บรองจากหน วยงานท��ม�หน"าท��ร�บรองหล�กส9ตรตามกฎหมาย

• ส งเสรมการประย.กต:ใช"เทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารในการปร�บปร.งระบบการจ�ดการ การบรหาร และการบรการของสถานพยาบาลอย างครบวงจร โดยเฉพาะในโรงพยาบาลขนาดใหญ และโรงพยาบาลขนาดกลาง เพ��อเพ�มประสทธภาพและยกระด�บมาตรฐานในการด9แลร�กษาผ9"ป วย

• พ�ฒนาข�ดความสามารถในการใช"งานอ.ปกรณ: ICT ของบ.คลากรในระด�บผ9"ปฏบ�ตงานของสถานพยาบาลต างๆ โดยเฉพาะในชนบท เปPนต"น

• ส งเสรมการพ�ฒนานว�ตกรรมการบรการส.ขภาพ (Health service innovation) ท��ใช"พ�$นฐานแนวคดของ Service science เพ��อให"เกดบรการท��ใช" ICT เปPนเคร��องม�อ (ICT-enabled services) ในการเพ�มค.ณค าและสามารถตอบสนองต อประชาชนผ9"ร�บบรการในร9ปแบบท��เปPน Personalized service มากข($น ใช"งานง าย โดยอาจพ�ฒนาเปPนธ.รกจบรการท��ม�เอกชนมาร วมด8าเนนการในร9ปแบบ Public Private Partnership

• ส งเสรมการวจ�ยพ�ฒนาระบบ เคร��องม�อ และอ.ปกรณ: ท��สามารถให"บรการทางการแพทย:และส.ขภาพในร9ปแบบ “อ�จฉรยะ” (Intelligent system, Intelligent device) เพ��อช วยในการวางแผนและต�ดสนใจการร�กษา หร�อเพ��อใช"ใน

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๖๓

การตรวจ การป"องก�น การร�กษาและฟ�$นฟ9 เพ��อพ�ฒนาค.ณภาพในการให"บรการแก ประชาชน รวมถ(งสน�บสน.นการถ ายทอดเทคโนโลย�ท��พ�ฒนาข($นส9 ระบบบรการหร�อการผลตเชงพาณชย: เพ��อให"เกดประโยชน:ในวงกว"าง

• ม�หน วยงานร�บผดชอบด"านการตรวจสอบค.ณภาพและ /หร�อทดสอบมาตรฐานของอ.ปกรณ:การแพทย:อเลPกทรอนกส: ท�$งท��น8าเข"าจากต างประเทศและท��ผลตในประเทศ รวมถ(งให"ม�การศ(กษาวจ�ยเพ��อประเมนผลกระทบของเทคโนโลย� อ.ปกรณ:การแพทย:อเลPกทรอนกส:ท��อาจม�ต อส.ขภาพ เพ��อสามารถก8าหนดมาตรการเชงร.กท��เหมาะสม ภายใต"กรอบของความสมด.ลย:ระหว างการให"ประชาชนสามารถเข"าถ(งอ.ปกรณ:ช วยอ8านวยความสะดวกทางการแพทย:หร�อเพ�มประสทธภาพในการร�กษาพยาบาลหร�อการฟ�$นฟ9อย างแพร หลาย ก�บการค."มครองสว�สดภาพของผ9"บรโภค

๓. ประย�กตใช เทคโนโลย+ท+%เหมาะสมเพ'%อสน�บสน�นการบร�การส�ขภาพเช�งป องก�น (Preventive care services)

• พ�ฒนาระบบประว�ตส.ขภาพผ9"ป วยอเลPกทรอนกส: (Electronic personal health record) (โดยเปPนระบบย อยระบบหน(�งภายใต" NHIS) ท��ม�ข"อม9ลส.ขภาพของบ.คคลเท าท��จ8าเปPน อาท ข"อม9ลประว�ตการใช"ยาและการแพ"ยา ข"อม9ลการฉ�ดว�คซ�น ข"อม9ลการตรวจส.ขภาพ เปPนต"น ท��ม�ระบบการตรวจสอบสทธการเข"าถ(ง โดยแต ละบ.คคลสามารถเข"าถ(งข"อม9ลส.ขภาพของตนได" เพ��อประโยชน:ในการตดตามสถานะส.ขภาพของตนเอง อ�นจะน8าไปส9 การปร�บพฤตกรรมส วนต�ว อาทการร�บประทานอาหาร การออกก8าล�งกายท��เอ�$อต อการสร"างเสรมส.ขภาพต อไป

• ส งเสรมการจ�ดให"ม�บรการเฝ"าระว�งและเต�อนภ�ยด"านส.ขภาพ (Healthcare monitoring and alert system) โดยการใช"หร�อพ�ฒนานว�ตกรรมทางด"านอ.ปกรณ:การแพทย:ท��สามารถตรวจจ�บอาการหร�อส�ญญาณท��บ งบอกภาวะเส��ยงของโรคได"อย างท�นท วงท� รวมถ(งสน�บสน.นการถ ายทอดเทคโนโลย�หร�อนว�ตกรรมท��พ�ฒนาข($นส9 ระบบบรการหร�อการผลตเชงพาณชย: เพ��อให"เกดประโยชน:ในวงกว"าง โดยให"ระบบเฝ"าระว�งและเต�อนภ�ยด�งกล าว สามารถเช��อมโยงก�บระบบประว�ตส.ขภาพผ9"ป วยเพ��อการแจ"งเต�อนในกรณ�พบความเส��ยงระด�บส9งท��ควรเข"าร�บบรการทางการแพทย:โดยเร งด วนท�$งน�$ ให"ความส8าค�ญก�บการเฝ"าระว�งโรคร"ายแรงท��เปPนป �จจ�ยเส��ยงด"านส.ขภาพท��ส8าค�ญของคนไทยในป �จจ.บ�น เช นโรคห�วใจ โรคความด�นโลหตส9ง โรคเบาหวาน และโรคมะเรPง ซ(�งส วนใหญ เปPนโรคท��เม��อเปPนแล"วสามารถร�กษาให"หายขาดได"ยาก และม�อ�ตราการตายท��ค อนข"างส9ง การม�บรการเหล าน�$ให"แก ผ9"ป วยรายบ.คคล จะช วยให"ประชาชนสามารถท��จะหล�กเล��ยงป �จจ�ยเส��ยง หร�อสามารถร�กษาโรคร"ายได"ท�นก อนจะล.กลามถ(งข�$นท��เปPนภ�ยค.กคามต อช�วตซ(�งจะช วยลดอ�ตราการเกดโรคและอ�ตราการตายได" และส งผลต อการยกระด�บมาตรฐานส.ขภาพและค.ณภาพช�วตของประชาชนให"ด�ข($นโดยรวม

• ใช"เทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารเพ��อการร�บม�อ หร�อเผยแพร ข าวสารเก��ยวก�บโรคอ.บ�ตใหม หร�ออ.บ�ตซ8$าอย างม�ประสทธภาพ ท�$งโดยผ านระบบการร�บข"อม9ลข าวสารท��เปPนช องทางปกตของประชาชนท��วไป เช น วทย. โทรท�ศน: อนเทอร:เนPต Call center และโดยอาศ�ยความก"าวหน"าของเทคโนโลย�เคร�อข ายส�งคมหร�อ Web 2.0 ท��ให"ประชาชนท��วไปเข"ามาร วมเคร�อข ายน8าเสนอข"อม9ล โดยจ�ดให"ม�ระบบลงทะเบ�ยนและย�นย�นต�วบ.คคลเพ��อสร"างความน าเช��อถ�อ ท�$งน�$ เพ��อให"ร�บทราบถ(งสถานการณ:ทางด"านส.ขภาพในแต ละช วงเวลา ภ�ยจากโรคอ.บ�ตใหม แนวนโยบายในการร�บม�อ ข"อพ(งปฏบ�ต ฯลฯ เพ��อให"ประชาชนม�ทางเล�อกในการร�บร9"ข"อม9ลข าวสารได"ตามสถานภาพและความสะดวกของตน และสามารถน8าข"อม9ลเหล าน�$นไปใช"ป"องก�นและระม�ดระว�งตนให"ปลอดภ�ยจากโรคภ�ยชนดใหม ๆ ได"

๔. พ�ฒนาระบบการจ�ดการความร: ด านการแพทยและส�ขภาพ (Health knowledge management) ให เป8นการส'%อสารสองทางท+%ประชาชนท�กกล�=ม รวมท�,งผ: ด อยโอกาส ผ: ส:งอาย� และผ: พ�การ สามารถเข าถ<งและม+ส=วนร=วมใน

๖๔ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

การแลกเปล+%ยนข อม:ลได

• ส งเสรมการพ�ฒนาความร9"ด"านการใช" ICT ในช.มชน โดยสน�บสน.นหร�อจ�ดให"แต ละช.มชนม�เวPบไซต:ท��ด9แลส.ขภาพคนในช.มชนของตนเอง ม�การเผยแพร ข"อม9ลภาวะการเจPบป วย ภาวะเส��ยง ภ�ยอ�นตราย ภ�ยจากการหลอกลวงผ านการโฆษณาประชาส�มพ�นธ:เก��ยวก�บผลตภ�ณฑ:ด9แลส.ขภาพต างๆ เปPนต"น เพ��อให"คนในช.มชนม�ความร9"เท าท�นม�ความกระต�อร�อร"นในการแลกเปล��ยน และตดตามข"อม9ลข าวสารด"านส.ขภาพ

• ส งเสรมการพ�ฒนาระบบจ�ดการความร9"ด"านการแพทย:และส.ขภาพโดยเฉพาะอย างย�งในระด�บช.มชน เพ��อเปPนเวท�เผยแพร และแบ งป �นความร9"ด"านส.ขภาพรวมถ(งวถ�การด9แลส.ขภาพจากภ9มป �ญญาไทย และแนวปฏบ�ตท��ด�(Good practice) โดยต"องสามารถค"นหาและเข"าถ(งข"อม9ลได"โดยง าย ม�ระบบการกล��นกรองหร�อการให"ช.มชนหร�อสมาชกร วมแสดงความเหPนต อข"อม9ลท��เผยแพร น�$นๆ ได" รวมถ(งม�ระบบท��ให"ประชาชนหร�อผ9"ท��สนใจแลกเปล��ยนและแบ งป �นความร9"สามารถมาเปPนผ9"ร วมสร"าง (Co-Creation) ความร9"ด"านส.ขภาพ หร�อแบ งป �นประสบการณ:ก�บผ9"อ��นท��ก8าล�งม�ป �ญหาด"านส.ขภาพแบบเด�ยวก�นได"

• ส งเสรมให"ม�ช องทางบรการความร9"ทางการแพทย:อ�จฉรยะท��สามารถให"ค8าตอบด"านส.ขภาพแก ผ9"ขอค8าปร(กษาหร�อแจ"งเต�อนข"อม9ลแก ผ9"ร�บบรการเพ��อการป"องก�น โดยต อยอดจากระบบการจ�ดการความร9"ท��ได"พ�ฒนาข($น โดยพ�ฒนาโปรแกรมประย.กต:หร�อเคร��องม�อท��สามารถค�ดกรองหร�อด(งเอาองค:ความร9"เหล าน�$มาใช"ในการพ�ฒนาระบบบรการความร9"ทางการแพทย:อ�จฉรยะ ท��สามารถให"ค8าตอบด"านส.ขภาพแก ผ9"ขอค8าปร(กษา หร�อแจ"งเต�อนได"อย างถ9กต"องและรวดเรPว โดยท��ผ9"ขอค8าปร(กษาไม ต"องเดนทางมาโรงพยาบาล เพ��อช วยไขป �ญหาด"านส.ขภาพของประชาชนโดยลดความแออ�ดและประหย�ดเวลาการเดนทาง รวมท�$งประหย�ดพล�งงานท��ต"องใช"ในการเดนทางไปขอร�บค8าปร(กษาจากแพทย:ท��โรงพยาบาล

๕. พ�ฒนาประส�ทธ�ภาพของระบบการให บร�การการแพทยฉ�กเฉ� น (Emergency medical service system)

• พ�ฒนาระบบสารสนเทศท��เช��อมโยงข"อม9ลระหว างสถานพยาบาลก�บรถพยาบาลและบ"านของผ9"ป วยหร�อสถานท��เกดเหต. โดยใช"ประโยชน:จากระบบการจราจรและขนส งอ�จฉรยะ (Intelligent Transport System: ITS) ระบบแผนท�� หร�อระบบอ��นๆ ท��ใช"งานอย9 แล"ว เพ��อสามารถให"บรการการแพทย:ฉ.กเฉนท��ครอบคล.มต�$งแต ท��เกดเหต. การเคล��อนย"ายผ9"ป วย และระบบการส งต อ เพ��อให"ผ9"ป วยหร�อผ9"ประสบภ�ย ได"ร�บบรการและการด9แลร�กษาท��เหมาะสม ท�นท วงท� และต อเน��องครบวงจร

• ส งเสรมการพ�ฒนานว�ตกรรมทางเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสาร เช น ระบบ Sensor, RFID, Location Based System, Warning system etc. เพ��อน8ามาใช"สน�บสน.นการให"บรการทางการแพทย:ฉ.กเฉนได"อย างท�นท วงท�

๖. พ�ฒนาระบบการให บร� การแพทยทางไกล (Telemedicine) ซ<%งรวมถ<งระบบการให ค@า ปร<กษา (Tele-consultation) ระบบการว�น� จฉ�ยโรค (เช=น Tele-radiology) และระบบการฟ',นฟ:สมรรถภาพ (Tele-rehab) เพ��อลดภาระการส งต อผ9"ป วยไปย�งโรงพยาบาลแม ข าย และเพ��อสามารถให"บรการผ9"ป วยท��บ"าน (Home health care) ตามความจ8าเปPนและความพร"อมในการเข"าถ(งโครงสร"างพ�$นฐาน แต ท�$งน�$ ต"องม�การด8าเนนการเชงกระบวนการ และการบรหารจ�ดการ เพ��อให"เกดการปฏบ�ตอย างจรงจ�ง

๗. ให สถานพยาบาลท�กแห=งท+%ม+ระบบสารสนเทศส�ขภาพ และม+อ�ปกรณทางการแพทยอ� เล8กทรอน� กสท+%ม+การเช'%อมต=อก�บระบบสารสนเทศของโรงพยาบาล โดยเฉพาะโรงพยาบาลขนาดใหญ=และขนาดกลาง ด@าเน� น

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๖๕

การตามแนวนโยบายและแนวปฏ�บ�ต�ในการร�กษาความม�%นคงปลอดภ�ยของระบบสารสนเทศของหน=วยงานภาคร�ฐ ตามท��ก8าหนดในพระราชกฤษฎ�กาก8าหนดหล�กเกณฑ:และวธ�การในการท8าธ.รกรรมทางอเลPกทรอนกส:ภาคร�ฐ พ .ศ. ๒๕๔๙ ซ(�งประกอบด"วยการจ�ดท8าแนวนโยบายและแนวปฏบ�ตในการร�กษาความม��นคงปลอดภ�ยอย างน"อยในเร��องต อไปน�$

• การเข"าถ(งหร�อควบค.มการใช"งานสารสนเทศ

• การจ�ดให"ม�ระบบสารสนเทศและระบบส8ารองของสารสนเทศในสภาพพร"อมใช"งาน และจ�ดท8าแผนเตร�ยมพร"อมกรณ�ฉ.กเฉนเพ��อให"สามารถใช"งานสารสนเทศได"ตามปกตอย างต อเน��อง

• การตรวจสอบและประเมนความเส��ยงด"านสารสนเทศอย างสม8�า เสมอ (รวมถ(งการประเมนความเส��ยงจากไวร�สคอมพวเตอร:)

๘. จ�ดให ม+กลไกในการบร�หารจ�ดการหร'อกลไกสน�บสน�นท+%เหมาะสม เพ��อข�บเคล��อนการด8าเนนงานไปส9 เป"าหมายอย างม�ประสทธภาพ ประกอบด"วย

• การม�กลไกเชงสถาบ�น (Institutional arrangement) ท��เหมาะสม อาท การก8าหนดหน วยงานร�บผดชอบท��ช�ดเจนหร�อการจ�ดต�$งหน วยงานเพ��อมาข�บเคล��อนและประสานการด8าเนนงานให"เกดผลในทางปฏบ�ตอย างเปPนร9ปธรรม

• การจ�ดเตร�ยมบ.คลากรท��เหมาะสม เร�มต�$งแต การม�ผ9"บรหารสารสนเทศระด�บส9ง (Chief Information Officer: CIO)ในโรงพยาบาล (โดยเฉพาะโรงพยาบาลขนาดใหญ และขนาดกลาง) ท��ร�บผดชอบงานด"านระบบสารสนเทศท�$งหมดของโรงพยาบาล ต�$งแต การวางแผน การจ�ดสรรทร�พยากร การบรหารจ�ดการการด8าเนนงาน และการก8าก�บด9แลและตดตามประเมนผล โดยให"ม�ค.ณสมบ�ต ข"อก8าหนด และความร�บผดชอบ/อ8านาจหน"าท��เช นเด�ยวก�บ CIO ของภาคร�ฐ นอกจากน�$ ควรจ�ดให"ม�บ.คลากรด"านวศวกรรมช�วการแพทย: หร�อวศวกร ท��จะมาร�บผดชอบด9แลบ8าร.งร�กษาอ.ปกรณ:การแพทย:อเลPกทรอนกส:ต างๆ ท��น�บว�นจะม�การน8ามาใช"ในการบรการผ9"ป วยมากข($น และให"บ.คลากรท.กระด�บม�ความร9"ความสามารถในการใช"เคร��องม�อ/อ.ปกรณ: ICT อย างม�ประสทธภาพและร9"เท าท�น สอดคล"องก�บมาตรฐานความร9"ด"าน ICT ของบ.คลากรภาคร�ฐในแต ละระด�บตามท��กระทรวง ICT ก8าหนด

• การจ�ดให"ม�โครงสร"างพ�$นฐานทางกฎหมายท��เหมาะสม อาท กฏหมายเก��ยวก�บการค."มครองข"อม9ลส วนบ.คคล

๖๖ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ .ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

ย�ทธศาสตรท+% ๗ พ�ฒนาและประย.กต: ICT เพ��อสน�บสน.นการพ�ฒนาเศรษฐกจและส�งคมท��เปPนมตรก�บส�งแวดล"อม

เป าหมาย๑. ท.กภาคส วนในส�งคมม�ความตระหน�กถ(งความส8าค�ญและบทบาทของ ICT ต อการพ�ฒนา

เศรษฐกจและส�งคมท�� เปPนมตรก�บส�งแวดล"อม (ICT for Green) และม�ส วนร วมในกระบวนการพ�ฒนา

๒. สร"างสภาพแวดล"อมในการพ�ฒนาและใช" ICT ท��เปPนมตรก�บก�บส�งแวดล"อม (Green ICT)เพ��อลดผลกระทบเชงลบท��ม�ต อส�งแวดล"อมอ�นเกดจากการใช"เคร��องม�อและอ.ปกรณ: ICT

ต�วช+,ว�ดการพ�ฒนา

๑. เกดนว�ตกรรมด"าน ICT ท��ช วยสร"างกระบวนการอน.ร�กษ:พล�งงานและส�งแวดล"อมในระด�บภาค/ท"องถ�นท��ม�ความเหมาะสม (อย างน"อยไม ต8�ากว า ๕ นว�ตกรรมต อป�)

๒. เกดข"อก8าหนดหร�อโครงการน8าร องท��สามารถลดการใช"พล�งงานได"อย างเปPนร9ปธรรมโดยเฉพาะอย างย�งท�� เก��ยวข"องก�บ การใช" ระบบการจราจรและขนส งอ�จฉรยะ (Intelligent Transport System: ITS) การลดการใช"กระดาษ การเพ�มส�ดส วนการประช.มทางไกลและการท8างานจากท��บ"าน การลงท.นระบบการจ ายไฟฟ" าอ�จฉรยะ (Smart grid) และการลงท.นเพ��อสร"างเม�องน าอย9 ด"วย ICT (Green city) เปPนต"น

๓. ม�การส งเสรมการใช"งานอ.ปกรณ: ICT อย างเปPนมตรก�บส�งแวดล"อมในท.กข�$นตอนตลอดว�ฏจ�กรผลตภ�ณฑ: (ต�$งแต ข�$นตอนการออกแบบจนกระท��งการก8า จ�ดซากผลตภ�ณฑ:) ได"อย างเปPนร9ปธรรม

ICT เป8นพล�งข�บเคล'%อนการพ�ฒนาท+%ส@าค�ญส:=การเป8นเศรษฐก�จและส�งคมส+เข+ยว

(Green Economy and Society)

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๖๗

กลย�ทธและมาตรการ

๗.๑ สน�บสน�นการน@า ICT มาใช ในมาตรการประหย�ดพล�งงานและร�กษาส�% งแวดล อม เพ'%อลดการใช พล�งงาน และส=งเสร�มการพ�ฒนาอย=างย�%งย'น

• ส งเสรมงานวจ�ยพ�ฒนา เพ��อให"เกดนว�ตกรรม ท�$งในร9ปของอ.ปกรณ: เคร��องม�อ หร�อระบบ ICT ท��น8าไปส9 การลดการใช"พล�งงานและร�กษาส�งแวดล"อมในระยะยาวท�$งในระด�บองค:กร ท"องถ�น และระด�บประเทศ

• ส งเสรมการใช"ระบบการจราจรและขนส งอ�จฉรยะ (ITS) อย างเปPนร9ปธรรม และสอดคล"องก�บแผนการพ�ฒนา ITS ในภาพรวมของประเทศ เช น การใช" ITS เพ��อการจ�ดระบบการจ�ดการจราจร เพ��อการให"ข"อม9ลข าวสารการเดนทาง เพ��อการบรหารจ�ดการเดนรถสนค"า เพ��อการจ�ดการรถขนส งสาธารณะ และเพ��อใช"ช8าระค าโดยสารและค าผ านทางอ�ตโนม�ต เปPนต"น

• ออกข"อก8าหนดการลดส�ดส วนการใช"กระดาษในหน วยงานภาคร�ฐ เพ��อลดการใช"กระดาษ ท�$งในการท8างานภายในหน วยงานของร�ฐ และในการตดต อธ.รกรรมระหว างภาคร�ฐและเอกชน ท�$งน�$ให"ส งเสรมการใช"เอกสารอเลPกทรอนกส: เพ��อทดแทนการใช"กระดาษในการท8าธ.รกรรมท.กประเภท ยกเว"นประเภทท��พระราชบ�ญญ�ตว าด"วยธ.รกรรมทางอเลPกทรอนกส: พ.ศ. ๒๕๔๔, ๒๕๕๐ ตราเปPนข"อยกเว"นไว"

• ออกข"อก8าหนดการเพ�มส�ดส วนการประช.มทางไกลและการท8างานจากท��บ"านผ านเคร�อข าย ICT เพ��อลดการเดนทางท�$งในการท8างานภายในหน วยงานของร�ฐ และจากการตดต อธ.รกรรมระหว างภาคร�ฐและเอกชน ท�$งน�$ภายใต"บทบ�ญญ�ตของกฎหมายหร�อกฎระเบ�ยบท��เก��ยวข"อง

• รณรงค:การจ�ดระบบการท8างานท��ม�ความย�นหย. นของเวลาและสถานท��ท8างานท�$งภาคร�ฐและเอกชน ให"สามารถท8างานจากท��ไหนกPได"ในล�กษณะ Mobilework/Telework ผ านระบบ ICT ท��หน วยงานจ�ดหาหร�อสน�บสน.นให"ตามความเหมาะสม

• สน�บสน.นการลงท.นระบบการจ ายไฟฟ" าอ�จฉรยะ (Smart grid) เพ��อส งเสรมการใช"พล�งงานหม.นเว�ยนอย างเปPนร9ปธรรม พร"อมท�$งสามารถเพ�มประสทธภาพในการตรวจสอบ ควบค.ม วางแผนการลดการใช"พล�งงานไฟฟ"า และเพ�มประสทธภาพการส งจ ายกระแสไฟฟ"าได"อย างย��งย�น

• สน�บสน.นการพ�ฒนาเม�องน าอย9 ท��เปPนมตรก�บส�งแวดล"อม (Green city) ด"วยการประย.กต:ใช" ICT เพ��อสร"างความสมบ9รณ:ของระบบเม�อง เพ�มค.ณภาพช�วต ลดการใช"พล�งงาน และลดการปลดปล อยก�าซเร�อนกระจก เช น การออกแบบ ก อสร"าง และควบค.มอาคารบ"านเร�อนอ�จฉรยะด"วย ICT การวางผ�งเม�องท��ผสมผสานระบบนเวศน: ตลอดจนการออกแบบและควบค.มระบบโครงสร"างพ�$นฐานท��ม�ประสทธภาพและสามารถรองร�บผลกระทบจากการเปล��ยนแปลงภ9มอากาศหร�อภ�ยทางธรรมชาตได"

๖๘ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ .ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

๗.๒ ส=งเสร�มการสร างความตระหน�กเก+%ยวก�บส�% งแวดล อมในท�กข�,นตอนตลอดวงจรช+ว�ต (Life Cycle Assessment: LCA) ของผล�ตภ�ณฑ ICT

• จ�ดท8าระเบ�ยบการออกแบบเชงนเวศเศรษฐกจสนค"า ICT (ICT EcoDesign Requirement)ท��พจารณาตลอดว�ฏจ�กรช�วตของผลตภ�ณฑ: เพ��อพ�ฒนาการออกแบบผลตภ�ณฑ: ICT ให"ให"ม�ผลต อการเพ�มศ�กยภาพในการผลต ลดต"นท.นและลดการใช"ทร�พยากรในแต ละข�$นตอนการผลตโดยเน"นการใช"ทร�พยากรอย างม�ประสทธภาพส9งท��ส.ด ป" องก�นการส9ญเส�ยทร�พยากรโดยไม จ8าเปPน และลดผลกระทบต อส�งแวดล"อมไปพร"อมๆก�น โดยท��ค.ณภาพของผลตภ�ณฑ:ไม ด"อยไปกว าเดมรวมท�$งสร"างความตระหน�กแก ท�$งผ9"ผลตและผ9"บรโภคตามหล�กการพ�$นฐานของการท8า ICT EcoDesign ค�อ หล�กการ 4R ในท.กช วงของว�ฏจ�กรผลตภ�ณฑ: ICT ได"แก การลดการใช"ทร�พยากรและพล�งงาน (Reduce) การใช"ซ8$า (Reuse/Repeat) การน8ากล�บมาใช"ใหม (Recycle) และการซ อมบ8าร.ง (Repair) ในท.กอ.ปกรณ: ICT เพ��อส งเสรมให"ท.กภาคส วนท�$งผ9"ผลตและผ9"บรโภคม�ส วนร วมในการช วยลดการใช"ทร�พยากรธรรมชาต และลดมลพษอ�นเน��องมาจากการผลตและการใช"ผลตภ�ณฑ: ICT ได"อย างย��งย�น

• พ�ฒนาระบบการใช"ฉลากส�งแวดล"อม (Eco-Label) ส8าหร�บสนค"า ICT ท��ผลตในประเทศไทยเพ��อแสดงสมรรถนะด"านส�งแวดล"อม ปรมาณการใช"ทร�พยากร ตลอดจนต"นท.นการท8าลายส�งแวดล"อมต อหน วยผลตภ�ณฑ:ในตลอดว�ฏจ�กรช�วต (LCA) ตลอดจนประชาส�มพ�นธ: และสร"างความตระหน�กแก ประชาชนถ(งประโยชน:ของการพจารณาฉลากส�งแวดล"อมก อนการต�ดสนใจซ�$อผลตภ�ณฑ: ICT

• สร"างความร9" ความเข"าใจ และความตระหน�กถ(งผลกระทบของ ICT ต อส�งแวดล"อม เพ��อปล9กฝ �งการใช"งาน ICT อย างพอเพ�ยงและเหมาะสม โดยเฉพาะอย างย�งในกล. มเดPกและเยาวชน

• ก8าหนดเง��อนไขการจ�ดซ�$อสนค"าและบรการด"าน ICT ของภาคร�ฐ ให"ต"องม�การพจารณาเง��อนไขด"านความย��งย�นต อส�งแวดล"อม เช น การเล�อกใช"ว�สด.ท��เปPนมตรก�บส�งแวดล"อม ม�ส วนผสมของว�สด.ร�ไซเคล ม�การออกแบบท��ง ายต อการจ�ดการซากเม��อหมดอาย.การใช"งาน ม�อาย.การใช"งานยาวนานใช"พล�งงานอย างค."มค า ม�ระบบการจ�ดการหร�อก8าจ�ดซากผลตภ�ณฑ:มให"ส งผลกระทบต อส�งแวดล"อมอย างม�ประสทธภาพ สมรรถนะการจ�ดการด"านส�งแวดล"อมขององค:กร และบรรจ.ภ�ณฑ: หร�อม�การร�บรองตามมาตรฐานส�งแวดล"อมท��ได"ร�บการยอมร�บ เปPนต"น

• ส งเสรมการด8าเนนงานและต อยอดแผนย.ทธศาสตร:การจ�ดการซากผลตภ�ณฑ:เคร��องใช"ไฟฟ"าและอเลPกทรอนกส: (e-Waste) เชงบ9รณาการของกรมควบค.มมลพษ กระทรวงทร�พยากรธรรมชาตและส�งแวดล"อม โดยจ�ดให"ม�ระบบการค�ดแยกและเกPบรวบรวมซาก e-Waste อย างบ9รณาการ สามารถหม.นเว�ยนน8ากล�บมาใช"ใหม หร�อร�ไซเคลได" และสามารถจ�ดการซาก e-Waste เชงบ9รณาการอย างม�ประสทธภาพและประสทธผลท��วประเทศได" ท�$งน�$ ให"ด8าเนนการสร"าง

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๖๙

ความร9"ความเข"าใจแก สาธารณชน ถ(งแนวปฏบ�ตในการจ�ดการ e-Waste ด�งกล าวด"วย เพ��อส งเสรมความร วมม�อจากท.กภาคส วนและสร"างการม�ส วนร วม

๗.๓ ส=งเสร�มการใช ICT อย=างม+ประส�ทธ�ภาพด านพล�งงานส:ง (Energy efficient) และให ความส@าค�ญก�บการเพ�%มประส�ทธ�ภาพการใช พล�งงานของระบบและ/หร'ออ�ปกรณ ICT

• สร"างแรงจ9งใจท��เหมาะสม ภายใต"โครงการสน�บสน.น “ศ9นย:ข"อม9ลส�เข�ยว” (Green data center) เพ��อกระต."นการพ�ฒนาประสทธภาพและลดการใช"พล�งงานภายในศ9นย:ข"อม9ล ให"ม�ค าการใช"พล�งงานอย างม�ประสทธภาพ (PUE) ต8�ากว า ๑.๕ ภายในป� พ.ศ. ๒๕๖๓

• ส งเสรมและสน�บสน.นการรวมศ9นย:การจ�ดเกPบและการประมวลผลข"อม9ล (Data center) เข"าไว"ด"วยก�น เช น การใช"เซร:ฟเวอร:ทางกายภาพต�วเด�ยวก�นในการท8าเปPนเซร:ฟเวอร:ส8าหร�บงานหลายประเภท (Server virtualization) เปPนต"น

• สน�บสน.นการใช" และ/หร�อการจ�ดซ�$ออ.ปกรณ: ICT ท��ประหย�ดพล�งงาน เช น การใช"โน"ตบ.�คแทน PC เปPนต"น

• สน�บสน.นการก8าหนดมาตรฐานข�ดจ8าก�ดข�$นต8�าของสมรรถนะด"านประสทธภาพการใช"พล�งงานและเปPนมตรก�บส�งแวดล"อมของอ.ปกรณ: ICT เพ��อเปPนมาตรฐานในการตรวจสอบสนค"า ICT ท��วางขายในท"องตลาด อย างเท าเท�ยมและเปPนธรรม รวมถ(งการปร�บปร.งนโยบาย กฎหมายหร�อกฎระเบ�ยบเพ��อค�ดกรองสนค"า ICT ท��น8าเข"าจากต างประเทศโดยก8าหนดให"สนค"าท��น8าเข"าจะต"องม�ศ�กยภาพด"านพล�งงานส9ง

๗.๔ จ�ดท@าระบบสารสนเทศด านพล�งงาน ส�%งแวดล อม และทร�พยากรธรรมชาต�โดยม+ข อม:ลท+%ท�นสม�ยเป8นป�จจ�บ�น (Real time) ม+ระบบการจ�ดการสาธารณภ�ยท+%ครบวงจร ตลอดจนส=งเสร�มการม+ส=วนร=วมและการเข าถ<งสารสนเทศของภาคประชาชนและธ�รก�จ

• พ�ฒนาระบบสารสนเทศด"านพล�งงาน ส�งแวดล"อม และทร�พยากรธรรมชาต ท��สามารถแสดงให"เหPนถ(งข"อม9ลภาพรวมของระบบนเวศไทยท��วประเทศได"สมบ9รณ:แบบเวลาจรง (Real time) ซ(�งเช��อมโยงก�บระบบสารสนเทศภ9มศาสตร: (Geographical Information System: GIS) ท��ม�มาตรฐานสากลบนโครงสร"างพ�$นฐานสารสนเทศหล�กของเคร�อข ายส��อสารข"อม9ลท��เช��อมโยงหน วยงานภาคร�ฐ (Government Information Network: GIN) เพ��อการบ9รณาการฐานข"อม9ลจากท.กหน วยงานท��ร�บผดชอบข"อม9ลแต ละประเภท ให"สามารถใช"ร วมก�นได" พร"อมท�$งม�ร9ปแบบการน8าเสนอข"อม9ลต อสาธารณะท��หลากหลายเพ��อให"ประชาชนและภาคธ.รกจท.กภาคส วนสามารถเข"าถ(งและน8าไปใช"ประโยชน:ได"อย างท��วถ(ง

๗๐ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

• จ�ดท8าระบบสารสนเทศและการส��อสารเพ��อการจ�ดการสาธารณภ�ย โดยครอบคล.มท.กพ�$นท��โดยเฉพาะบรเวณพ�$นท��เส��ยงภ�ย ซ(�งรวมถ(งต�$งแต การใช" ICT ในการจ�ดท8าแบบการพยากรณ: (Prediction modeling) การใช" ICT ในการตรวจและตดตามสภาวะแวดล"อม การสร"างระบบเต�อนภ�ยอเลPกทรอนกส:ให"ก�บสาธารณะและผ9"ท��อาจได"ร�บผลกระทบ การวางแผนในสภาวะฉ.กเฉน (Emergency planning) ระบบเต�อนภ�ยท��ท�นการณ: (Real time warning) ระบบการจ�ดการก9"ภ�ยและการแก"วกฤต (Dispatching and crisis management) และระบบประเมนความเส�ยหาย (Damage assessment) จากผลกระทบท��เกดข($นต อเศรษฐกจ ส�งคม และส�งแวดล"อม (Impact assessment)

• ส งเสรมการจ�ดต�$งเคร�อข ายส�งคม (Social media) ภาคประชาชน เพ��อส งเสรมการม�ส วนร วมและสร"างความตระหน�กของประชาชนต อการอน.ร�กษ:พล�งงาน ส�งแวดล"อม และทร�พยากรธรรมชาต โดยท��ประชาชนสามารถใช"เปPนช องทางในการร�บและส งข"อม9ลพ�$นฐาน แจ"งและกระจายการเต�อนภ�ย ตลอดจนเพ��อการตรวจสอบและต อต"านภาคการผลตท��ไม เปPนมตรต อส�งแวดล"อม

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๗๑

(หน"าว าง)

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๗๑

๓ ป�จจ�ยแห�งความส�าเร�จ

๗๒ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

จากประสบการณในการจ ดท�ากรอบนโยบายเทคโนโลย�สารสนเทศฉบ บท�� ๑ (IT2000) และฉบ บท�� ๒ (IT2010) ได(เป)นท��ประจ กษแล(วว,า ในการผล กด นนโยบายด งกล,าวไปส/,การปฏ1บ ต1จะเก��ยวข(องก บท4กหน,วยงาน ไม,จ�าก ดอย/,แต,กระทรวงเทคโนโลย�สารสนเทศและการส7�อสารเท,าน 8น โดยการด�าเน1นการตามกรอบนโยบายฯ จะส,งผลกระทบอย,างกว(างขวางต,อการพ ฒนารายสาขา ม�กล4,มผ/(ม�ส,วนได( เส�ย (Stakeholders) ครอบคล4มต 8งแต,ภาคร ฐ ภาคเอกชน คร วเร7อน ไปจนถKงป จเจกบ4คคล และโดยเหต4ท��เทคโนโลย�สารสนเทศและการส7�อสาร เป)นเทคโนโลย�ท��ม�พ ฒนาการไปอย,างรวดเร)วมากท 8งในระด บประเทศและในระด บโลกการตอบสนองต,อความเปล��ยนแปลงท 8งในเช1งบวกและเช1งลบจKงต(องการองคกรก�าก บและส,งเสร1มท��ม�ระบบบร1หารจ ดการท��ม�ประส1ทธ1ภาพ ม�บ4คลากรท��ม�ความร/(ความสามารถ ม�ข(อม/ลท��ท นสม ย ตลอดจนม�การต ดส1นใจท��ร ดก4ม สามารถรองร บป จจ ยท��หลากหลายได(

ด(วยเหต4น�8 ในการด�าเน1นงานเพ7�อให(บรรล4ว ตถ4ประสงคและเป(าหมายท��ก�าหนด และท�าให(ว1ส ยท ศนของกรอบนโยบายฉบ บน�8เป)นความจร1งขK8นได( จKงต(องม�การก�าหนดเง7�อนไขการพ ฒนาท��ส�าค ญหลายประการโดยเง7�อนไขเหล,าน�8เป)นส1�งท��ได(จากการเร�ยนร/(และส �งสมมาจากประสบการณของส งคมท��ผ,านมาในช,วงของกรอบนโยบายเทคโนโลย�สารสนเทศและการส7�อสารฉบ บก,อนๆ ท��พบข(อจ�าก ดในการพ ฒนา ซK�งม�ผลท�าให(การน�านโยบายไปส/,การปฏ1บ ต1ไม,บรรล4มรรคผลเท,าท��ควร ด งน 8น กรอบนโยบาย ICT2020 จKงได(ก�าหนดเง7�อนไขท��ถ7อเป)นป จจ ยแห,งความส�าเร)จของการพ ฒนาด งน�8

๑. ผ/(บร1หารประเทศต(องม�เจตนารมณทางการเม7องท��แน,วแน, (Strong political will) โดยฝ,ายบร1หารฯ ต(องส7�อสารต,อสาธารณะอย,างช ดเจนว,าการพ ฒนาเทคโนโลย�สารสนเทศและการส7�อสารเป)นวาระแห,งชาต1ท��ต(องให(ความส�าค ญ เน7�องจากเป)นป จจ ยพ78นฐานของก1จกรรมทางเศรษฐก1จและส งคมท��จะน�าไปส/,การพ ฒนาข�ดความสามารถในการแข,งข นทางเศรษฐก1จ การค(า และอ4ตสาหกรรม อ�กท 8งยกระด บความก1นด�อย/,ด� ค4ณภาพช�ว1ต และสามารถน�าไปส/,ความเสมอภาคของของประชาชนในส งคม โดยร ฐจะด�าเน1นการด(วยกลไกทางนโยบายและมาตรการท��เหมาะสมโดยเร,งด,วน เพ7�อให(ประชาชนและภาคธ4รก1จท �วประเทศสามารถเข(าถKงและใช(ประโยชนจากโครงสร(างพ78นฐานสารสนเทศท��ม�ค4ณภาพ ม �นคงและปลอดภ ยได(อย,างท �วถKงและม�ประส1ทธ1ภาพ ด(วยความเข(าใจท��ว,าประเทศท��พ ฒนาแล(วได(น บ ICT เป)นเศรษฐก1จใหม,ของโลกม1ใช,เป)นเพ�ยงธ4รก1จการค(าเท,าน 8น

๒. ต(องจ ดให(ม�โครงสร(างของภาวะการน�าและการก�าก บด/แลการข บเคล7�อนวาระแห,งชาต1ด(านเทคโนโลย�สารสนเทศและการส7�อสารของประเทศท��ช ดเจนและปฏ1บ ต1ได(จร1ง (Leadership and governance structure of national ICT agenda) การน�าการข บเคล7�อนต(องมาจากผ/(บร1หารส/งส4ดของประเทศ โดยม�รายละเอ�ยดของการด�าเน1นงานด งน�8

• ปร บปร4งโครงสร(าง องคประกอบ และอ�านาจหน(าท��ของของคณะกรรมการเทคโนโลย�สารสนเทศและการส7�อสารแห,งชาต1 ท��ม�นายกร ฐมนตร�เป)นประธาน โดยให(คณะกรรมการประกอบด(วย ร ฐมนตร�ว,าการกระทรวงเทคโนโลย�สารสนเทศและการส7�อสาร

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๗๓

เป)นรองประธาน และอย,างน(อยให(ม�ร ฐมนตร�จากกระทรวงท��เก��ยวข(อง และผ/(บร1หารส/งส4ดของหน,วยงานหล กด(านการวางแผนและการบร1หารจ ดการภาคร ฐ เป)นกรรมการ ด งน�8 กระทรวงการคล ง กระทรวงอ4ตสาหกรรม กระทรวงพาณ1ชย กระทรวงว1ทยาศาสตรและเทคโนโลย� กระทรวงศKกษาธ1การ กระทรวงแรงงาน กระทรวงมหาดไทย กระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงสาธารณส4ข และกระทรวงว ฒนธรรม ส�าน กงานคณะกรรมการพ ฒนาการเศรษฐก1จและส งคมแห,งชาต1 ส�าน กงบประมาณ ส�าน กงาน ก.พ. และให(ม�ต วแทนองคกรภาคเอกชน และภาคประชาชน ในล กษณะผ/(ทรงค4ณว4ฒ1ท��เป)นท��ยอมร บท �วไป ร,วมเป)นกรรมการด(วย

• ให(คณะกรรมการเทคโนโลย�สารสนเทศและการส7�อสารแห,งชาต1 ม�อ�านาจหน(าท��ในการก�าหนดนโยบายและท1ศทางการพ ฒนาเทคโนโลย�สารสนเทศและการส7�อสารของประเทศ รวมถKงก�าก บด/แลการด�าเน1นงานตามนโยบายท��ก�าหนด โดยคณะกรรมการฯ ควรม�การประช4มเพ7�อต1ดตามความก(าวหน(า และพ1จารณาแนวนโยบาย มาตรการ กฎหมาย หร7อกฎระเบ�ยบท��จ�าเป)น อย,างสม��าเสมออย,างน(อยไตรมาสละ ๑ คร 8ง

• ให(ม�หน,วยงานในกระทรวงเทคโนโลย�สารสนเทศและการส7�อสาร ท�าหน(าท��เป)นส�าน กผ/(บร1หารสารสนเทศของร ฐ (Government Chief Information Office: GCIO) และเป)นหน,วยงานธ4รการ (Secretariat) ของคณะกรรมการเทคโนโลย�สารสนเทศและการส7�อสารแห,งชาต1 โดยม�หน(าท��ความร บผ1ดชอบหล กค7อเป)นหน,วยงานกลางด(าน ICT ของภาคร ฐในการผล กด นวาระด(าน ICT ของประเทศ รวมถKงการจ ดท�านโยบายและแผนแม,บท ICT การก�าก บด/แลและผล กด นแผนส/,การปฏ1บ ต1 และต1ดตามประเม1นผล หน,วยงานน�8ควรเป)นหน,วยงานท��ม�ความคล,องต วในการด�าเน1นงาน ต(องสามารถประสานก บท4กภาคส,วนท��เก��ยวข(องอย,างม�ประส1ทธ1ภาพ เพ7�อให(เก1ดการพ ฒนาแบบบ/รณาการ

• ให(ม�หน,วยงานท��ร บผ1ดชอบงานท��ม�ความส�าค ญเช1งย4ทธศาสตรท��ส�าค ญ ได(แก,

๑. งานด(านความม �นคงในโลกไซเบอร (National Cyber Security Council) ซK�งเป)นประเด)นท��ม�ความส�าค ญต,อความม �นคงของประเทศ เน7�องจากภ ยท��มาก บระบบเคร7อข,ายอ1นเทอรเน)ตน 8นน บว นจะทว�ความร4นแรงมากย1�งขK8นด(วยว1ว ฒนาการของเทคโนโลย�โดยหน,วยงานน�8จะท�าหน(าท��เป)นหน,วยศKกษาว1จ ยเพ7�อเสนอแนวทางด(านความม �นคงปลอดภ ยของระบบสารสนเทศท��เหมาะสม เพ7�อให(คณะกรรมการเทคโนโลย�สารสนเทศและการส7�อสารแห,งชาต1ให(ความเห)นชอบและก�าหนดเป)นนโยบายต,อไป นอกจากน�8ย งม�หน(าท��พ ฒนาบ4คลากรหร7อถ,ายทอดความร/(เก��ยวก บการด�าเน1นงานด(านความม �นคงปลอดภ ยของระบบสารสนเทศแก,หน,วยงานท 8งภาคร ฐและภาคเอกชน และประสานการด�าเน1นงานก บหน,วยงานต,างๆ โดยเฉพาะหน,วยงานท��เก��ยวก บโครงสร(างพ78นฐานส�า ค ญของประเทศของประเทศ (Critical infrastructure) เช,น กล4,มพล งงาน การเง1น สาธารณ/ปโภค โทรคมนาคมและการ

๗๔ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

ส7�อสาร เป)นต(น เพ7�อให(เก1ดการปฏ1บ ต1ตามนโยบาย แนวทาง และมาตรฐานท��ก�าหนด หน,วยงานน�8ไม,ควรด�าเน1นงานภายใต(ระบบราชการ ท 8งน�8 เพ7�อให(เก1ดความคล,องต ว และสามารถสรรหาบ4คลากรท��ม�ความร/(ความสามารถและม�ค4ณสมบ ต1เหมาะสมมาร,วมปฏ1บ ต1งานได(

๒. งานบร1การเทคโนโลย�สารสนเทศภาคร ฐ (Government Information Technology Services) ซK�งหน,วยงานท��ด/แลงานด(านน�8จะท�าหน(าท��เป)นผ/(บร1หารเทคโนโลย�ของภาคร ฐ (Government Chief Technology Officer) ร บผ1ดชอบด/แลเร7� องการออกแบบสถาป ตยกรรมของระบบ ICT ของภาคร ฐโดยรวม รวมท 8งก�าหนดมาตรฐานท��จ�าเป)นเพ7�อให(ข(อม/ลท��อย/,ต,างระบบก นสามารถใช(งานร,วมก นและแลกเปล��ยนข(ามระบบได( อ นจะน�าไปส/,บร1การเช1งบ/รณาการ นอกจากน�8ย งม�หน(าท��ให(บร1การท��ปรKกษาด(านระบบงาน ICT แก,หน,วยงานภาคร ฐอ7�นๆ และพ ฒนาระบบงานกลางท��ท4กหน,วยงานสามารถใช(ร,วมก นได( ท 8งน�8 เพ7�อลดความซ�8าซ(อนของการลงท4น ในการด�าเน1นงาน ควรเป1ดโอกาสให(ภาคเอกชนเข(ามาม�ส,วนร,วมด�าเน1นงานให(มากท��ส4ดโดยใช(กลไก PPP (Public Private Partnership) โดยอาจท�างานร,วมก บสภา ICT ซK�งเป)นองคกรท��เป)นต วแทนของผ/(ประกอบการในอ4ตสาหกรรม ICT ท��ก�าล งอย/,ในระหว,างการจ ดต 8งขK8น

• ให(ม�กลไกในการประสานเช7�อมโยงงานของคณะกรรมการเทคโนโลย�สารสนเทศและการส7�อสารแห,งชาต1 ก บคณะกรรมการระด บชาต1อ7�นๆ ท��ด/แลร บผ1ดชอบงานท��เก��ยวข(องและควรต(องประสานเช7�อมโยงก บงานของคณะกรรมการฯ อาท1เช,น คณะกรรมการธ4รกรรมทางอ1เล)กทรอน1กส คณะกรรมการนโยบายเศรษฐก1จสร(างสรรคแห,งชาต1 คณะกรรมการก1จการโทรคมนาคมแห,งชาต1 (กทช.) และคณะกรรมการก1จการกระจายเส�ยง ก1จการโทรท ศนและก1จการโทรคมนาคมแห,งชาต1 (กสทช.) ท��ก�าล งอย/,ระหว,างการด�าเน1นการจ ดต 8งขK8นตามกฎหมาย เป)นต(น ท 8งน�8 เพ7�อให(การข บเคล7�อนภารก1จและงานในภาพรวมม�ความเป)นเอกภาพ และเก1ดความค4(มค,าในการใช(ทร พยากรของประเทศ

๓. ต(องจ ดให(ม�กลไกในการประสานการท�างานข(ามหน,วยงานท��ม�ประส1ทธ1ภาพ เพ7�อให(เก1ดการบ/รณาการในแนวราบ อ นจะน�าไปส/,การจ ดบร1การแบบไร(ตะเข)บ (Seamless) ท��ค�านKงถKงผ/(ร บบร1การเป)นศ/นยกลาง และม�การใช(ทร พยากรของประเทศอย,างค4(มค,า ลดความซ�8าซ(อน โดยม�รายละเอ�ยดของการด�าเน1นงานด งน�8

• ให(ม�สภา CIO ภาคร ฐ (Government CIO Council) ซK�งม�สมาช1กประกอบด(วย CIO จากท4กกระทรวง ม�ผ/(บร1หารสารสนเทศของร ฐ (Government Chief Information Officer) เป)นประธาน โดยให(สภาฯ เป)นกลไกท��จะท�าให(เก1ดการประสานงานข(าม

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๗๕

กระทรวง และเก1ดการบ/รณาการในแนวราบ อ นจะน�าไปส/,การจ ดบร1การแบบไร(ตะเข)บ (Seamless)ท��ค�านKงถKงผ/(ร บบร1การเป)นศ/นยกลาง

• ให(ส�าน กผ/(บร1หารสารสนเทศของร ฐ (Government Chief Information Office: GCIO) เป)นหน,วยงานกลางและจ ดกลไกในการประสานงานข(ามหน,วยงาน โดยท�างานร,วมก บสภา CIO ภาคร ฐ และ/หร7อ CIO ของหน,วยงานภาคร ฐ โดยให(ก�าหนดต วช�8ว ดท��สะท(อนถKงผลของการด�าเน1นงานด งกล,าวในค�าร บรองการปฏ1บ ต1งานเพ7�อใช(ประกอบการประเม1นผลการด�าเน1นงานประจ�าป�ของหน,วยงาน

• ให(ส�าน กผ/(บร1หารสารสนเทศของร ฐ (Government Chief Information Office: GCIO)จ ดให(ม�กลไกการท�างานร,วมก นระหว,างส�าน กงบประมาณ สภา CIO ภาคร ฐ และ/หร7อ CIO ของหน,วยงานภาคร ฐ และ GCIO ในการจ ดท�าและพ1จารณางบประมาณด(าน ICT เพ7�อให(การจ ดสรรงบประมาณม�ประส1ทธ1ภาพ ม�การบ/รณาการ ลดความซ�8าซ(อน และใช(จ,ายงบประมาณอย,างค4(มค,า โดยจ ดเวท�ให(ม�การหาร7อก บต วแทนองคกรผ/(ประกอบการ (สภา ICT) ตามความเหมาะสม ท 8งน�8 ให(ค�านKงถKงหล กธรรมาภ1บาล (Good governance) ในการบร1หารจ ดการ

๔. ให(ส�า น กผ/(บร1หารสารสนเทศของร ฐ (Government Chief Information Office: GCIO) กระทรวงเทคโนโลย�สารสนเทศและการส7�อสาร ร บผ1ดชอบการจ ดท�าแผนแม,บทเทคโนโลย�สารสนเทศและการส7�อสารฯ ๒ ฉบ บ แต,ละฉบ บครอบคล4มระยะเวลา ๕ ป� ในช,วงเวลาของกรอบนโยบายฯ ฉบ บน�8 ท 8งน�8ในแผนแม,บทฯ ควรก�าหนดย4ทธศาสตรท��ม�รายละเอ�ยดเช1งลKก รวมท 8งแผนงาน โครงการ และกลว1ธ�ในการต1ดตามประเม1นผล พร(อมท 8งระบ4ต วช�8ว ดท��ช ดเจน โดยม�ท1ศทางการพ ฒนาท��สอดคล(องก บแนวทางท��ก�าหนดในกรอบนโยบายฯ ท 8งน�8 เม7�อครบก�าหนดครK�งทางของกรอบนโยบายฯ (ประมาณป� พ.ศ. ๒๕๕๘) ควรจ ดให(ม�การประเม1น เพ7�อต1ดตามความก(าวหน(าของการด�าเน1นงานด(วย ซK�งผลท��ได(จากการประเม1นน�8 จะได(น�าไปใช(ในการพ1จารณาปร บปร4งระบบการบร1หารจ ดการ หร7อปร บกรอบนโยบาย และ/หร7อแผนแม,บทฯ ให(ม�ความเหมาะสมและสอดคล(องก บสภาวการณต,อไป

๗๖ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

(หน(าว,าง)

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๗๗

ภาคผนวก๔

๗๘ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

(หน�าว�าง)

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๗๙

กระบวนการจดท�ากรอบนโยบายเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสาร ระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓

ป�จจ�ยน�าเข�า (Input) กระบวนการ (Process) ผลท'(ได�ร�บ (Output)

ทบทวนนโยบาย กฎหมาย และแผนการพฒนาระดบชาต*ของประเทศไทยในด0านต1าง ๆ

ท*ศทางของแผนพฒนาเศรษฐก*จและสงคมแห1งชาต* ฉบบท�� ๑๑ และว*สยทศน7

๒๕๗๐กรอบนโยบายเทคโนโลย�สารสนเทศ ระยะ พ.ศ. ๒๕๔๔-๒๕๕๓ ของประเทศไทย

(IT 2010)รฐธรรมนBญ กรอบนโยบาย กฎหมายอ��นๆ

ท��เก��ยวข0อง

จดตDงคณะท�างานจดท�ากรอบนโยบายฯ

ศGกษาทบทวนนโยบาย/แผนระดบชาต*ในด0านต1างๆ ของประเทศไทย

ประเม*นสถานการณ7ป จจJบนท��เก��ยวกบการพฒนา การผล*ต และการประยJกต7ใช0 ICT ของประเทศไทย รวมถGง

การเปล��ยนแปลงโครงสร0าง/สถาบนท��เก��ยวข0อง

การประชJมระดมความค*ดเหLนผB0เช��ยวชาญระดบสBง “อนาคตของประเทศไทยในป� ๒๐๒๐: นยต1อการ

พฒนาเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสาร” [พย.-ธค.๕๒ รวม ๘ กลJ1ม]

การศGกษาบร*บทของเศรษฐก*จและสงคมไทยป� ๒๐๒๐

ประชJมคณะท�างานปรบปรJงแก0ไข (ร1าง) กรอบนโยบายฯ

ประชJมรบฟ งความค*ดเหLนสาธารณะ ๕ ภBม*ภาค (๖-๑๑ ส.ค. ๕๓)

ภาพนอนาคต และประเดLนท0าทายต1างๆ ของประเทศไทยใน 10 ป� รวมถGงบทบาทของ ICT ต1อประเทศไทยซG�งควรบรรจJอยB1

ในกรอบนโยบายฯ

ประชJมคณะท�างานและผB0ทรงคJณวJฒ* เพ��อร1างกรอบนโยบายฯ จดท�าว*สยทศน7 พนธก*จ ยJทธศาสตร7

(เมย.-พ.ค. ๕๓)

น�าเสนอกรอบนโยบายเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสาร ระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของ

ประเทศไทย ต1อกระทรวงเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสาร และคณะกรรมการเทคโนโลย�

สารสนเทศและการส��อสารแห1งชาต*

การประชJมระดมความค*ดเหLนต1อ (ร1าง) กรอบนโยบายเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารของ

ประเทศไทยระยะ พ.ศ. 2554-2563 (ICT2020)[ม*.ย.-ก.ค..๕๓ รวม ๑๐ กลJ1ม]

ท*ศทาง เป0 าหมาย และยJทธศาสตร7เพ��อขบเคล��อนการพฒนา ICT ในด0านต1างๆ เช1น ด0านเศรษฐก*จ ความเท1าเท�ยมของสงคม ควมย�งย�นของส*�งแวดล0อม การพฒนา

อJตสาหกรรม ICT เปLนต0น

(ร1าง) กรอบนโยบายเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสาร ระยะ พ.ศ.

๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

กรอบนโยบายเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสาร ระยะ

พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย(๒๒ ม�นาคม ๒๕๕๔)

การศGกษาแนวโน0มเทคโนโลย� (Technology Trends) ด0าน Hardware, Software และ

Communications & Networks(ม�.ค.-เม.ย. ๒๕๕๑)

กระทรวง ICT ร1วมกบ กระทรวงว*ทยาศาสตร7ฯ จดท�ากรอบนโยบายเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสาร

ระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓

การประชJมระดมความค*ดเหLนผB0เช��ยวชาญระดบสBง: “ประเดLนท0าทายต1อการขบเคล��อน ICT ของประเทศไทย ในระยะ 10 ป� (Grand Challenges Thematic Session)”

[ก.พ.-เม.ย.๕๓ รวม ๕ กลJ1ม]

น�าเสนอกรอบนโยบายเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสาร ระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของ

ประเทศไทย ต1อคณะรฐมนตร�

๘๐ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

น,ยามศ�พท0ท'(เก'(ยวข�องค�าศ�พท0 ความหมาย

Assistive technology เทคโนโลย�ส*�งอ�านวยความสะดวก เปLนเทคโนโลย�ท��มJ1งพฒนาคJณภาพช�ว*ตคนพ*การ ให0พ0นจากอJปสรรคท��ท�าให0คนพ*การ ม�สมรรถนะ ท��ด0อยกว1าคนปกต* ทDงในด0าน การด�าเน*นช�ว*ตประจ�าวน การศGกษา และการประกอบอาช�พ ฯลฯ

[ท �มา: ศ)นย*เทคโนโลย อ+เล,กทรอน+กส*และคอมพ+วเตอร*แห0งชาต+ http://www.nectec.or.th/atc/history_t.php]

Backbone โครงข1ายการส��อสารท��เปLนเส0นทางหลกส�าหรบการรบส1งข0อมBลจ�านวนมากด0วยความเรLวสBง ม�หน0าท��เช��อมต1อโครงข1ายต1างพ�Dนท�� หร�อโครงข1ายขนาดเลLกเข0าด0วยกน

[ท �มา: สรBปจากการศDกษาแนวโนFมการพGฒนาเทคโนโลย โครงสรFางพ�Iนฐานสารสนเทศเพ��อประกอบการจGดทLากรอบนโยบาย ICT2020 ]

Bioinformatics ช�วสารสนเทศศาสตร7 เปLนการน�าเทคโนโลย�คอมพ*วเตอร7เข0ามาใช0กบงานทางด0านช�วว*ทยาโมเลกJล (Molecular biology) ซG�งช1วยในการเกLบรวบรวม ว*เคราะห7 ค�านวณ ประเม*น และแปลผลข0อมBล จากเคร�อข1ายสารสนเทศ สามารถใช0ข0อมBลด0าน Bioinformatics เพ��อท�านายผลการทดลองท��อาจจะเก*ดขGDน ท�าให0สามารถดBแนวโน0มท��จะเก*ดขGDนก1อนการศGกษาว*จยในห0องปฏ*บต*การ ท�าให0ประหยดเวลาในการศGกษาว*จย สามารถจดการกบข0อมBลท��ม�จ�านวนมหาศาลและม�ความซบซ0อน และน�ามาประยJกต7ใช0กบการศGกษาว*จยได0หลากหลาย เช1น ใช0ท�านายต�าแหน1งของสารพนธJกรรมว1าต�าแหน1งใด ม�หน0าท��อะไร ใช0หาความแตกต1างของสารพนธJกรรมของส*�งม�ช�ว*ตชน*ดต1างๆ เปLนต0น

[ท �มา: http://www.biomed.in.th/bioinformatics/]

Broadband เทคโนโลย�การส��อสารผ1านเคร�อข1ายอ*นเทอร7เนLตความเรLวสBง ท��สามารถรบส1งข0อมBลจ�านวนมากผ1านส��อใช0สาย เช1น เคเบ*ลใยแก0วน�Dาแสง สายเคเบ*ลท�ว� สายโทรศพท7 (DSL) หร�อส��อไร0สายเช1น 3G, 4G/ LTE และ WiMAX โดยความเรLวของการรบส1งมBลตามท��กรอบนโยบาย ICT 2020 ก�าหนดนDนจะอยB1ท�� ๗๖๘ ล0านบ*ตต1อว*นาท�ซG�งเปLนความเรLวขDนต��า ไปจนถGง ๑๐๐ ล0านบ*ตต1อว*นาท�ขGDนไป ซG�งเปLนบร*การอ*นเทอร7เนLตความเรLวสBงมาก หร�อ Ultra Broadband

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๘๑

ค�าศ�พท0 ความหมาย

อนG�ง กรอบนโยบาย ICT2020 น�Dอ0างอ*ง ชDนความเรLวของการรบส1งข0อมBล (Broadband Speed Tiers) ตามท�� Federal Communications Commission แห1งประเทศสหรฐอเมร*กา ก�าหนดไว0 ซG�ง แบ1งออกเปLนทDงหมด ๗ กลJ1ม (Tiers) ได0แก1

1st Generation Data - 200 kbps to 768 kbpsBasic Broadband Tier 1 - 768 kbps to 1.5 Mbps Broadband Tier 2 - 1.5 Mbps to 3 MbpsBroadband Tier 3 - 3 Mbps to 6 MbpsBroadband Tier 4 - 6 Mbps to 10 MbpsBroadband Tier 5 - 10 Mbps to 25 MbpsBroadband Tier 6 - 25 Mbps to 100 MbpsBroadband Tier 7 - Greater than 100 Mbps

[ท �มา: สรBปจากเอกสารประกอบการประชBมระดมความค+ดเห,นเพ��อการจGดทLานโยบาย ICT 2020 ในยBทธศาสตร*การพGฒนาโครงสรFางพ�Iนฐานสารสนเทศและการส��อสารของประเทศไทย ๑๙-๒๐ ม นาคม ๒๕๕๓ ]

Cloud computing การให0บร*การประมวลผลแบบคลาวด7 เก*ดจากแนวค*ดการให0บร*การโดยใช0ประโยชน7จากโครงสร0างพ�Dนฐานไอท�ท��ท�างานเช��อมโยงกน โดยม�เซ*ร7ฟเวอร7มากมายท�างานสอดประสานเปLนหนG�งเด�ยวกน เพ��อให0บร*การแอพพล*เคช�นต1างๆ ม�ข0อด�ค�อลดความซบซ0อนยJ1งยากของผB0ต0องการใช0บร*การ อ�กทDงยงช1วยประหยดพลงงานและลดค1าใช0จ1าย เพราะคลาวด7 คอมพ*วต*Dง ท�างานผ1านเทคโนโลย�เสม�อน (Virtualization) ระบบจGงไม1ได0ถBกจ�ากดในเร��องของสมรรถนะและข�ดความสามารถของการใช0ระบบประมวลผลจากระบบต1าง ๆ ท�าให0เก*ดการบร*การหลายๆ อย1าง เช1น การประชJมผ1านอ*นเทอร7เนLต Web conferencing, Online meetings ผB0ใช0งานอาจอยB1ในห0องเด�ยวกน หร�อห1างไกลกนคนละซ�กโลกกLได0 การประมวลผลแบบคลาวด7 สามารถแบ1งออกเปLน ๒ แบบใหญ1ๆ ค�อ

Private cloud computing เปLนการใช0งานภายในองค7กร โดยเปLนการใช0สมรรถนะของดาต0าเซLนเตอร7ภายในองค7กรนDนๆ และ Public cloud computing เปLนรBปแบบท��ม�ผB0ให0บร*การสาธารณะจดสรรการให0บร*การการเข0าถGงข0อมBลรBปแบบต1างๆ ผ1านทางอ*นเทอร7เนLตเปLนส1วนมาก โดยผB0ใช0บร*การไม1จ�าเปLนต0องรบทราบว1าม�เซ*ร7ฟเวอร7ต*ดตDงอยB1ท��ไหนและมากเท1าใด สนใจเพ�ยงแต1บร*การท��ได0รบเท1านDน

[ท �มา: สรBปความจาก http://www.cisco.com/web/TH/about/articles/virtualisation.html]

๘๒ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

ค�าศ�พท0 ความหมาย

Co-creation การสร0างคJณค1าแก1ส*นค0าและบร*การ ท��มJ1งเน0นผB0บร*โภคเปLนศBนย7กลาง โดยส1งเสร*มให0เก*ดการร1วมม�อกนระหว1างคนหลายกลJ1ม รวมทDงผB0บร*โภค (Co-creation) เพ��อการออกแบบและผล*ตส*นค0าและบร*การ ซG�งอาศยเคร�อข1ายสงคมมาเปLนกลไกเช��อมโยงกลJ1มบJคคลเหล1าน�Dเข0าด0วยกน ท�าให0แนวค*ดท��ให0ผB0บร*โภคม�ส1วนร1วมในการสร0างคJณค1าให0กบส*นค0าและบร*การม�ความเปLนไปได0สBง ประหยด และได0ผลรวดเรLว

[ท �มา: เร ยบเร ยงจาก มน) อรด ดลเชษฐ*, ยBทธศาสตร*สรFางเศรษฐก+จท �แข,งเกร0ง, ม+ถBนายน ๒๕๕๓. http://ictandservices.blogspot.com]

Convergence การหลอมรวมของส��อด*จ*ทล ซG�งค�อความสามารถในการส1งข0อมBลแบบเด�ยวกนออกไปในหลายๆ ช1องทาง ไม1ว1าจะเปLนการแพร1ภาพกระจายเส�ยง โทรคมนาคม หร�อ อ*นเทอร7เนLต

[ท �มา: http://www.tdri.or.th/reports/unpublished/telecom.pdf]

Creative Commons การก�าหนดส*ทธ* �ท��เจ0าของงาน (มกใช0กบเอกสารด*จ*ทล) ท��อนJญาตให0ผB0อ��นน�างานของตนเองไปใช0ได0โดยไม1ต0องเส�ยค1าใช0จ1ายใดๆ เม��อใช0คร�เอท�ฟคอมมอนส7 เจ0าของผลงานสามารถมอบส*ทธ* �ท��ตนเองเหLนสมควรให0กบผB0ต0องการใช0ผลงานได0 เช1น ส*ทธ* �ในการท�าซ�Dา ส1งต1อ จดแสดง ดดแปลง โดยไม1ต0องขออนJญาตกลบมาท��เจ0าของผลงาน โดยในขณะเด�ยวกนกLเล�อกสงวนส*ทธ* �บางประการ (Some rights reserved) เช1น ส*ทธ* �ในการได0รบการอ0างอ*งว1 า เปLนเจ0 าของงานต0นฉบบ (Attribution - by) การห0ามดดแปลงผลงาน (No derivative - nd) การห0ามน�าไปใช0เพ��อการค0า (Noncommercial - nc) และการก�าหนดให0ต0องเผยแพร1ผลงานท��ถBกต1อยอดหร�อดดแปลง ภายใต0สญญาอนJญาตฉบบเด�ยวกนกบงานต0นฉบบเท1านDน (Share alike - sa) เพ��อท�าให0ม�นใจว1าผลงานจะถBกเผยแพร1ต1อไปเร��อยๆ โดยไม1ถBกใครสงวนส*ทธ* �ทJกประการต1อผลงานท��ดดแปลงแล0ว (ซG�งกฎหมายล*ขส*ทธ* �อนJญาตให0ท�าเช1นนDน) สญญาอนJญาตคร�เอท�ฟคอมมอนส7มกจะใช0กบเอกสารด*จ*ทลในทJกรBปแบบ การประกาศท�าได0หลากหลายว*ธ� ทDงการฝ งสญญาฯ ไปกบเอกสาร หร�อการเข�ยนประกาศทางหน0าเวLบไซต7พร0อม banner ก�ากบ

[ท �มา: สรBปความจาก http://www.stks.or.th/wiki/doku.php?id=creativecommons:start]

Critical infrastructure โครงสร�างพนฐานส าค�ญของประเทศ หมายถ�งบรรดาหน�วยงานหรอองค!กร หรอส�วนงานหน�#งส�วนงานใดของหน�วยงานหรอองค!กร ซ�#งธ'รกรรมทางอ(เล*กทรอน(กส!ของหน�วยงานหรอองค!กร หรอส�วนงานของหน�วยงานหรอองค!กรน�น ม+ผลเก+#ยวเน#องส า ค�ญต�อความม�#นคงหรอความสงบเร+ยบร�อยของประเทศ หรอต�อสาธารณชน

[ท��มา: พระราชกฤษฎ�กาว�าด�วยว�ธ�การแบบปลอดภ�ยในการท!าธ"รกรรมทางอ�เล%กทรอน�กส' พ.ศ.๒๕๕๓]

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๘๓

ค�าศ�พท0 ความหมาย

Data standard มาตรฐานข0อมBล ค�อ การจดท�าข0อมBลให0อยB1ในลกษณะรBปแบบกลาง (Neutral format) เน�Dอหาของมาตรฐานข0อมBลหลกๆ ได0แก1 ระบบอ0างอ*ง (Preference systems) โครงสร0างข0อมBล (Data models) ซG�งเก��ยวข0องกบเน�DอหาและคJณลกษณะของข0อมBล รวมทDงว*ธ�การผล*ต การจดเกLบข0อมBล และการใช0ข0อมBล เปLนต0น จะต0องม�การก�าหนดค�าศพท7 (Data dictionaries) และข0อมBลจะต0องม�คJณภาพข0อมBล (Data quality) และในด0านค�าอธ*บายข0อมBล (Metadata) ซG�งเปLนรายละเอ�ยดบอกถGงเน�DอหาคJณลกษณะของข0อมBล

Digital broadcasting การแพร1ภาพกระจายเส�ยงระบบด*จ*ทล ซG�งครอบคลJมถGงการพฒนาปรบเปล��ยนระบบโทรทศน7อนาลอกดDงเด*มไปสB1ระบบด*จ*ทล เช1น ระบบโทรทศน7ภาคพ�Dนด*น โทรทศน7ดาวเท�ยม เคเบ*ลท�ว� และการพฒนาเทคโนโลย�โทรทศน7แบบใหม1 เช1นโทรทศน7 อ*นเทอร7เนLต และโทรทศน7เคล��อนท��

[ท �มา: สรBปจากการศDกษาแนวโนFมการพGฒนาเทคโนโลย โครงสรFางพ�Iนฐานสารสนเทศเพ��อประกอบการจGดทLากรอบนโยบาย ICT2020 ]

Digital content ด*จ*ทลคอนเทนต7 ค�อ การน�าเทคโนโลย�มาประยJกต7ใช0ในการสร0างสรรค7ผลงานศ*ลปะ เน�Dอหาต1างๆ องค7ประกอบของด*จ*ทลคอนเทนต7ท��ระบJในแต1ละการศGกษาจะม�รายละเอ�ยดท��แตกต1างกนไป ค�าน*ยามท��ได0ม�การจดท�าขGDนโดยส�านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐก*จและสงคมแห1งชาต* (๒๕๔๕) เสนอให0ด*จ*ทลคอนเทนต7ประกอบด0วย แอน*เมช�น, เกม, ส��ออ*เลLกทรอน*กส7เพ��อการเร�ยนรB0 (e-Learning), คอมพ*วเตอร7ช1วยสอน(CAI), เน�Dอหาต1างๆ บนโทรศพท7ม�อถ�อ (Mobile content) และการออกแบบเวLบ (Web design)

ในขณะท��ส�านกงานคณะกรรมการส1งเสร*มการลงทJนได0เคยก�าหนดให0ด*จ*ทลคอนเทนต7ประกอบด0วย (i) Animation, Cartoon, Characters; (ii) Computer-generated Imagery; (iii) Web-based application; (iv) Interactive application; (v) Game; (vi) Wireless Location-based services content; (vii) Visual effect; (viii) Multimedia video conferencing applications; (ix) e-Learning content via broadband and multimedia; (x) Computer-aided instruction

[ท �มา: รายงานการศDกษา การพGฒนาข ดความสามารถในการแข0งขGนของไทย โดย Professor Michael E. Porter และ สLานGกงานคณะกรรมการพGฒนาการเศรษฐก+จและสGงคมแห0งชาต+ ป ๒๕๔๕ และประกาศสLานGกงานคณะกรรมการส0งเสร+มการลงทBน ท � ป๕/๒๕๔๗]

Digital divide ช1องว1างของสงคม หร�อความเหล��อมล�Dาในสงคมท��เก*ดจากโอกาสในการเข0าถGงสารสนเทศท��ไม1เท1าเท�ยมกน

[ท �มา: จากแผนแม0บทฯ ฉบGบท � ๑]

๘๔ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

ค�าศ�พท0 ความหมาย

Digital ecosystem ระบบน*เวศน7ด*จ*ทล เปLนระบบน*เวศน7ท��ครอบคลJมทJกฝ1ายท��เก��ยวข0องกบธJรก*จ การใช0 และการว*จยพฒนาเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสาร โดยท��จะรวมถGงผB0ประกอบการและผB0ให0บร*การด0าน ฮาร7ดแวร7 ซอฟต7แวร7 โทรคมนาคม ด*จ*ทลคอนเทนต7 จากต0นน�DาไปถGงปลายน�Dา และยงรวมถGงผB0ใช0ปลายทางท��เปLนภาครฐ ภาคเอกชน และผB0บร*โภครายบJคคลอ�กด0วย

[ท �มา: สรBปจากการประชBมระดมความค+ดเห,นเพ��อการจGดทLานโยบาย ICT 2020 ในยBทธศาสตร*การพGฒนาโครงสรFางพ�Iนฐานสารสนเทศและการส��อสารของประเทศไทย ๑๙-๒๐ ม นาคม ๒๕๕๓]

Disaster/Emergency early Warning system

ระบบเต�อนภยพ*บต*ฉJกเฉ*น ค�อ ระบบท��ม�ความสามารถในการสร0างและเผยแพร1ข0อมBลเต�อนภยพ*บต*ท��ชดเจนและทนเวลา เพ��อให0บJคคล ชJมชน และองค7กรท��ถBกคJกคามจากภยพ*บต*อนตราย สามารถเตร�ยมพร0อมและด�าเน*นการอย1างเหมาะสมในเวลาท��เพ�ยงพอท��จะลดความอนตรายหร�อความสBญเส�ย ซG�งระบบเต�อนภยพ*บต*ท��ม�ประส*ทธ*ภาพนDน จะต0องประกอบด0วยป จจย ๔ ประการส�าคญ ได0แก1 ความสามารถในการประเม*นความเส��ยง ความสามารถในการการตรวจสอบ ว*เคราะห7และการพยากรณ7อนตราย ความสามารถในการส��อสารหร�อแพร1กระจายข0อมBลเต�อนภย และความสามารถของท0องถ*�นในการตอบสนองต1อข0อมBลเต�อนภย

[ท �มา : United Nations. International Strategy for Disaster Reduction ปรากฏใน http://www.preventionweb.net/english/professional/terminology/v.php?id=478]

Eco-Label ฉลากส*�งแวดล0อมหมายถGง การต*ดฉลากบนผล*ตภณฑ7อJปโภคและบร*โภค โดยมกจะเปLนไปตามความสมครใจของทDงผB0ผล*ตและผB0บร*โภค ฉลากส*�งแวดล0อมเปLนรBปแบบหนG�งของการประเม*นความย�งย�น ท��ต0องการส1งข0อมBลด0านส*�งแวดล0อมถGงผB0บร*โภคโดยตรง เพ��อใช0ประกอบในการพ*จารณาเล�อกซ�Dอส*นค0าต1างๆ โดยฉลากส*�งแวดล0อมบางประเภทจะระบJถGงปร*มาณการปลดปล1อยมลพ*ษหร�อปร*มาณพลงงานท��ถBกใช0ไป ในขณะท��ฉลากส*�งแวดล0อมบางประเภทจะระบJเพ�ยงการรบรองการผ1านเกณฑ7การปฏ*บต*หร�อข0อก�าหนดขDนต��าบางประการด0านการอนJรกษ7ส*�งแวดล0อม

นอกจากน�D สถาบGนส+�งแวดลFอมไทย ได0ให0ค�าน*ยามฉลากส*�งแวดล0อมของไทยท��ม�ช��อว1า “ฉลากเข�ยว” ค�อ ฉลากท��มอบให0แก1ผล*ตภณฑ7ท��ม�ผลกระทบต1อส*�งแวดล0อมน0อยกว1า เม��อน�ามาเปร�ยบเท�ยบกบผล*ตภณฑ7ท��ท�าหน0าท��อย1างเด�ยวกน โดยท��คJณภาพยงอยB1ในระดบมาตรฐานท��ก�าหนด ผล*ตภณฑ7เหล1าน�D หมายถGง ส*นค0าและบร*การหลายประเภท ยกเว0นยา เคร��องด��มและอาหาร เน��องจากทDงสามประเภทท��กล1าวจะเก��ยวข0องกบสJขภาพ ความปลอดภยในการบร*โภคมากกว1าด0านส*�งแวดล0อม การต*ดฉลากเข�ยวจะสร0างความสบสนให0แก1ผB0บร*โภคได0

[ท �มา: http://en.wikipedia.org/wiki/Ecolabel และสถาบGนส+�งแวดลFอมไทย ปรากฏใน http://www.tei.or.th/GreenLabel/th_index.html]

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๘๕

ค�าศ�พท0 ความหมาย

e-Governance การใช0เทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสาร เพ��อสนบสนJนให0เก*ดธรรมาภ*บาลในการบร*หารและบร*การของภาครฐ อนประกอบด0วยการม�ส1วนร1วม (participatory) การปฏ*บต*ตามกฎหมาย (rule of law) ความโปร1งใส (transparency) การสนองตอบต1อข0อเร�ยกร0อง (responsiveness) การยGดถ�อเส�ยงส1วนใหญ1 (consensus oriented) ความเสมอภาค (equity and inclusiveness) การม�ประส*ทธ*ภาพและประส*ทธ*ผล (effectiveness and efficiency) และความรบผ*ดชอบ (accountability)

E-Government readiness การประเม*นวดความพร0อมของรฐบาลอ*เลLกทรอน*กส7 โดยการส�า รวจขององค7การสหประชาชาต* (United Nations: UN) ได0ร*เร*�มการส�ารวจทางด0านความพร0อมของรฐบาลอ*เลLกทรอน*กส7 ขGDนนบแต1ป� ๒๕๔๕ โดยวตถJประสงค7ของการส�ารวจ เพ��อ (i) ประเม*นเปร�ยบเท�ยบความสามารถของประเทศสมาช*กองค7การสหประชาชาต*ในการเปล��ยนแปลงภาครฐโดยการน�า ICT มาใช0เพ��อให0บร*การผ1านส��อออนไลน7แก1ประชาชน (ii) เพ��อเปLนเคร��องม�อในการ benchmark ความก0าวหน0าในการให0บร*การ e-Services ของภาครฐอยB1เปLนระยะๆ e-Government Readiness ประกอบด0วยดชน�ย1อย ๓ ด0าน ค�อ

(๑) Web measure index ซG�งตDงอยB1บนพ�Dนฐานของ e-Government Model ท��แบ1งขDนตอนของว*วฒนาการของการให0บร*การทางออนไลน7ของ e-Government เปLน 5 ขDนตอน

(๒) Telecommunication infrastructure index ประกอบด0วย การแพร1กระจายโครงสร0างพ�Dนฐานสารสนเทศภายในประเทศ ประกอบด0วย คอมพ*วเตอร7 โทรศพท7 (ประจ�าท��และโทรศพท7เคล��อนท��) การแพร1กระจายของอ*นเทอร7เนLต และอ*นเทอร7เนLตความเรLวสBง (Broadband)

(๓) Human capital index ซG�งเน0นท��ความสามารถของทรพยากรมนJษย7ภายในประเทศ เช1น ความสามารถในการอ1านออกเข�ยนได0 (literacy) และจ�านวนประชากรท��เข0าศGกษาต1อทDงในระดบประถม มธยม และอJดมศGกษา

นอกจากน�D ในการส�า รวจระยะหลง องค7การสหประชาชาต*เร*�มปรบแนวค*ดจาก e-Government เปLน e-Governance โดยได0ขยายม*ต*ให0ครอบคลJมถGงการม�ส1วนร1วมของประชาชนในการปกครอง/บร*หารบ0านเม�องของประชาชน หร�อ e-Participation ด0วย

[ท �มา: UN E-Government Survey 2008: from e-Government to Connected Governance]

Embedded system software ซอฟต7แวร7ท��ใช0กบ Embedded systems หร�อระบบสมองกลฝ งตว เพ��อควบคJมการท�างานของอJปกรณ7อ*เลLกทรอน*กส7 ให0ท�าหน0าท��ใดหน0าท��หนG�งท��ม�ความจ�า เพาะ โดยม�ไมโครโพรเซสเซอร7หร�อไมโครคอนโทรลเลอร7เปLนหวใจหลกในการประมวลผลการท�างาน มกพบอยB1ในส1วนควบคJมการท�างานของอJปกรณ7อ*เลLกทรอน*กส7ต1างๆ เช1น อJปกรณ7เคร��องใช0ไฟฟ0าประจ�าบ0าน เคร��องจกรกลต1างๆ เคร��องม�อวดทางการแพทย7 โทรศพท7ม�อถ�อ เปLนต0น Embedded system software เปLนส1วนหนG�งของ ระบบสมองกลฝ งตว เปLนซอฟต7แวร7ซG�ง

๘๖ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

ค�าศ�พท0 ความหมาย

น�าไปฝ งตวไว0ในอJปกรณ7อ*เลLกทรอน*กส7 เพ��อใช0ส�าหรบควบคJมการท�างานของอJปกรณ7อ*เลLกทรอน*กส7ให0เปLนไปตามต0องการ

[โครงการศDกษาศGกยภาพตลาดซอฟต*แวร* โดย ศ)นย*เทคโนโลย อ+เล,กทรอน+กส*และคอมพ+วเตอร*แห0งชาต+ เขตอBตสาหกรรมซอฟต*แวร*ประเทศไทย สLานGกงานส0งเสร+มอBตสาหกรรมซอฟต*แวร*แห0งชาต+, ๒๕๕๑ ]

e-Payment gateway บร*การท��ให0 Website สามารถรบช�าระค1าบร*การธJรกรรมทางการเง*นต1างๆผ1านบตรเครด*ตได0 แต1เด*มบร*การ Payment gateway จะให0บร*การผ1านทางธนาคารต1างๆ แต1เน��องจากความยJ1งยากในเร��องเอกสารกบทางธนาคาร เช1น การท�ารอบบญช� การวางวงเง*นประกน ข0อจ�ากดท��ต0องเปLนบร*ษทจดทะเบ�ยน ท�าให0การเป*ด Payment gateway กบธนาคารมกจะเปLนท��ยJ1งยากส�าหรบ Website ขนาดเลLก แนวค*ดดงกล1าวจGงม�ผB0ค*ดเป*ด Payment gateway แทนธนาคาร กล1าวค�อท�าหน0าท��เปLนคนกลางระหว1าง website กบธนาคาร แทนท�� website จะต0องไปต*ดต1อกบทางธนาคาร กLสามารถต*ดต1อผ1าน Payment gateway ของบร*ษทท��ให0บร*การ Payment gateway ผB0ค0ากLจะได0รบความสะดวก รวดเรLว แต1กLแลกกบการหกค1าธรรมเน�ยมท��สBงกว1าของธนาคารเลLกน0อย

[ท �มา: http://board.vayoclub.com/index.php?topic=767.0]

e-Readiness ranking e-Readiness ranking เปLนรายงานการจดอนดบข�ดความสามารถในการใช0ประโยชน7ของ ICT เพ��อการด�าเน*นธJรก*จ (e-Business) ของประเทศต1างๆ ท�วโลก รายงานน�Dจดท�าขGDนเปLนประจ�าทJกป� โดย Economist Intelligence Unit การจดอนดบขGDนอยB1กบคะแนนเฉล��ยโดยรวมท��ค�านวณจากตวช�Dวดเช*งคJณภาพและปร*มาณเก�อบ ๑๐๐ ตว ภายใต0หลกเกณฑ7การพ*จารณาซG�งแบ1งได0เปLน 6 กลJ1ม แต1ละกลJ1มจะม�การให0น�Dาหนกคะแนนต1างกนตามความส�าคญ ดงน�D (๑) การเช��อมต1อเคร�อข1ายและโครงสร0างพ�Dนฐานทางเทคโนโลย� (๒) สภาพแวดล0อมทางธJรก*จ (๓) สภาพแวดล0อมด0านสงคมและวฒนธรรม (๔) ภาพแวดล0อมทางกฎหมาย (๕) นโยบายและว*สยทศน7ของรฐบาล (๖) การยอมรบและน�าเทคโนโลย�มาใช0ของธJรก*จและผB0บร*โภค

[ท �มา: Economist Intelligence Unit ]

Geographic Information System (GIS)

Geographic Information System (GIS) หมายถGงระบบสารสนเทศทางภBม*ศาสตร7 ท��สามารถเกLบรวมรวม และประมวลผล และว*เคราะห7ข0อมBลต1างๆ เช1น ท��อยB1 สถานท��ส�าคญ ลกษณะประชากร หร�อข0อมBลจราจร เข0ากบข0อมBลเช*งพ�Dนท�� (spatial data) บนแผนท��ทางภBม*ศาสตร7

[ท �มา: สรBปจากการศDกษาแนวโนFมการพGฒนาเทคโนโลย โครงสรFางพ�Iนฐานสารสนเทศเพ��อประกอบการจGดทLากรอบนโยบาย ICT2020 ]

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๘๗

ค�าศ�พท0 ความหมาย

Geo-spatial เปLนค�าท��ใช0อธ*บายการรวมกนของซอฟแวร7และว*ธ�การว*เคราะห7เช*งพ�Dนท��กบชJดข0อมBลทางภาคพ�Dนด*นหร�อทางภBม*ศาสตร7 มกจะใช0ร1วมกบระบบสารสนเทศทางภBม*ศาสตร7และศาสตร7ในการใช0ประโยชน7จากข0อมBลท��เก��ยวข0องกบ ภBม*ศาสตร7และโลก (Geomatics) ได0แก1 (๑) เร��องของแรงโน0มถ1วง สนามแม1เหลLก และระบบโคออร7ด*เนต ท��อ0างอ*งบนพ�Dนผ*ว (Geodesy) (๒) ว*ศวกรรมส�า รวจ เทคน*คการท�า พ*กด รวมไปถGงเร��องของรBปทรง (Geometry) (๓) การท�าแผนท�� (๔) การระบJต�าแน1งและพ*กด รวมไปถGง GPS (Global positioning system) (๕) การน�า ทาง (Navigation) (๖) การรบรB0 ระยะไกล (Remote sensing) เช1น การใช0สญญาณว*ทยJ การวดสนามโน0มถ1วง การวดด0วยคล��นเส�ยง (๗) ภBม*สารสนเทศ หร�อ GIS (Geographic Information System)

[ท �มา: เร ยบเร ยงจาก Wikipedia และ ธ รเก ยรต+{ เก+ดเจร+ญ, GEOMATICS, http://nanotech.sc.mahidol.ac.th/i-sense/geomatics.html]

Global value chain ห1วงโซ1มBลค1าระดบโลก (Global Value Chain หร�อ GVC) ค�อ ห1วงโซ1ท��แสดงการเช��อมโยงขDนตอนในการสร0างมBลค1าเพ*�มของส*นค0าและบร*การ เร*�มตDงแต1การว*จยและออกแบบ การผล*ต และการจ�าหน1าย จนถGงม�อผB0บร*โภคในท��สJด (value chain) โดยท��การสร0างมBลค1าเพ*�มในแต1ละขDนตอนจะถBกกระจายไปยงประเทศต1างๆ ตามความถนด และ /หร�อความได0เปร�ยบโดยเปร�ยบเท�ยบของแต1ละประเทศท�วโลก

[ท �มา: www.oie.go.th/article/value.pdf]

Government Information Network (GIN)

เคร�อข1ายสารสนเทศภาครฐ เปLนเคร�อข1ายท��เช��อมต1อเคร�อข1ายสารสนเทศหลากหลายรBปแบบ (multi-media) ของหน1วยงานภาครฐตDงแต1ระดบกระทรวง ทบวง จนถGงระดบกรม เพ��อรองรบปร*มาณข0อมBลข1าวสารของภาครฐในระบบงานของราชการและ /หร�อการให0บร*การประชาชนครอบคลJมพ�Dนท��ท�วประเทศ โดยเปLนเคร�อข1ายท��ทนสมย ม�ประส*ทธ*ภาพ ม�ความปลอดภย ม�นคง และเช��อถ�อได0

[ท �มา : กระทรวงเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสาร ปรากฏใน http://203.113.25.35/gin/rationale.htm]

Green city หร�อ Sustainable city

เม�องส�เข�ยว หมายถGง เม�องท��ถBกออกแบบโดยค�านGงถGงผลกระทบต1อส*�งแวดล0อม พร0อมทDงม�ประชากรท��ตระหนกถGงระบบว*เวศและด�าเน*นช�ว*ตบนแนวค*ดของความย�งย�น เพ��อลดการพG�งพาการใช0ทรพยากร ทDงพลงงาน อาหารและน�Dา รวมไปถGงเพ��อลดการปลดปล1อยของเส�ยในระบบน*เวศทDงในรBปความร0อน และมลพ*ษต1างๆ ซG�งจะท�าให0เปLนเม�องท��สามารถด�ารงช�ว*ตอยB1ได0ด0วยตนเอง ไม1จ�าเปLนต0องพG�งพาทรพยากรจากพ�Dนท��ภายนอก สามารถสร0างพลงงานได0เองจากแหล1งพลงงานหมJนเว�ยนในพ�Dนท�� โดยม�หลกการส�าคญในการลดขนาดรอยเท0าน*เวศ (ecological footprint) และลดการปลดปล1อยมลพ*ษให0อยB1ในระดบท��ต��าท��สJดเท1าท��จะ

๘๘ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

ค�าศ�พท0 ความหมาย

เปLนไปได0 วางแผนการใช0พ�Dนท��อย1างม�ประส*ทธ*ภาพ เล�อกใช0วสดJจากธรรมชาต* ลดปร*มาณของเส�ยด0วยกระบวนการร�ไซเค*ล หร�อแปลงของเส�ยเปLนพลงงาน และลดการเปLนสาเหตJของการสร0างสภาวะโลกร0อนในภาพรวม

[ท �มา : สรBปความจาก http://en.wikipedia.org/wiki/Sustainable_city]

Homeschooling การศGกษาโดยครอบครว หร�อการเร�ยนรB0นอกระบบแบบใช0ครอบครวเปLนฐานหลก หมายถGง การศGกษาขDนพ�Dนฐานท��ครอบครวจดโดยส*ทธ*คJ0มครองตามกฎหมายซG�งม�รBปแบบการจดการศGกษาแบบใดแบบหนG�งหร�อทDงสามรBปแบบของการศGกษาในระบบการศGกษานอกระบบและการศGกษาตามอธยาศยอย1างม�การเท�ยบโอนผลการศGกษาได0

[ท �มา: ม)ลน+ธ+เคร�อข0ายครอบครGว ปรากฏใน http://www.familynetwork.or.th/node/107]

Hot spots บร*การอ*นเตอร7เนLตสาธารณะไร0สายความเรLวสBง โดยอาศยเทคโนโลย� Wireless Lan (Wi-Fi) เปLนหลก ป จจJบนเปLนบร*การท��น*ยมตามย1านธJรก*จการค0า และแหล1งชJมชน ต1างๆ เช1น ห0างสรรพส*นค0า โรงแรม สนามบ*น ร0านอาหาร สวนสาธารณะ เปLนต0น

[ท �มา: สรBปจากการศDกษาแนวโนFมการพGฒนาเทคโนโลย โครงสรFางพ�Iนฐานสารสนเทศเพ��อประกอบการจGดทLากรอบนโยบาย ICT2020 ]

ICT Enterprise architecture สถาป ตยกรรมระบบสารสนเทศขององค7กร หมายถGง องค7ประกอบหร�อโครงสร0างพ�Dนฐานของระบบสารสนเทศและการส��อสาร และรายละเอ�ยดภายในของระบบ ความสมพนธ7ระหว1างระบบย1อยภายในกบระบบภายนอก การก�ากบดBแลการออกแบบ และว*วฒนาการของสถาป ตยกรรม โดยสถาป ตยกรรมระบบสารสนเทศขององค7กร แบ1งออกเปLน ๔ มJมมอง ได0แก1 (๑) ว*สยทศน7-ยJทธศาสตร7 กระบวนการของระบบ (Business architecture) ส�าหรบผB0บร*หารระดบนโยบายและผB0ท��ได0รบประโยชน7จากระบบ เจ0าหน0าท��ผB0ท��เข0าใจกฎระเบ�ยบขDนตอน (๒) สถาป ตยกรรมด0านข0อมBลและกระบวนการ (Data2Process architecture) ส�าหรบเจ0าหน0าท��ผB0เข0าใจกฎ ระเบ�ยบ ขDนตอน และเอกสารข0อมBลป จจJบน เพ�� อการปรบลดขD นตอนในอนาคต (๓) สถาป ตยกรรมระบบงาน (Applications architecture) ส�า หรบผB0 ใช0งานระบบ นกออกแบบ และนกพฒนาซอฟต7แวร7 (๔) สถาป ตยกรรมเทคโนโลย� (Technology architecture) ส�าหรบว*ศวกรคอมพ*วเตอร7 ผB0ต*ดตDง และดBแลระบบ เคร�อข1าย และเคร��องคอมพ*วเตอร7

[ท �มา: เร ยบเร ยงจาก สมนDก ค ร โต, ภาพรวมการปรGบปรBงกรอบแนวทางเช��อมโยงรGฐบาลอ+เล,กทรอน+กส*แห0งชาต+ เวอร*ชG�น ๒.๐, เอกสารประกอบการสGมมนาเพ��อเผยแพร0ความร)FและความสLาคGญของการประยBกต*ใชFกรอบแนวทางการเช��อมโยงรGฐบาลอ+เล,กทรอน+กส*ฉบGบปรGบปรBง, ๑๓ มกราคม ๒๕๕๓]

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๘๙

ค�าศ�พท0 ความหมาย

ICT industry contribution มBลค1าเพ*�มของอJตสาหกรรม ICT ค�อผลต1างระหว1างมBลค1าผลผล*ตส*นค0าและบร*การด0าน ICT กบค1าใช0จ1าย (หร�อต0นทJน) ขDนกลางท��เก*ดขGDนในกระบวนการผล*ตส*นค0าและบร*การ ICT นDน โดยปกต* การประเม*นวดมBลค1าเพ*�มของแต1ละอJตสาหกรรมเปร�ยบเท�ยบกบระบบเศรษฐก*จโดยรวมหร�อตวเลข GDP น�D เปLนรBปแบบหนG�งท��ใช0ว*เคราะห7/ประเม*นบทบาทและความส�าคญของอJตสาหกรรมใดอJตสาหกรรมหนG�งต1อระบบเศรษฐก*จของประเทศนDนๆ ควบคB1ไปกบการประเม*นวดด0านอ��นๆ เช1น สดส1วนการจ0างงานในอJตสาหกรรมต1อการจ0างงานรวมในระบบเศรษฐก*จ เปLนต0น

ณ ป จจJบน ประเทศไทยยงม*ได0ม�การก�าหนดน*ยามและขอบเขตของอJตสาหกรรม ICT อย1างชดเจน แต1ในการศGกษาก1อนหน0าน�D ได0อ0างอ*งแนวทางท��กลJ1มประเทศ OECD ใช0ในการก�าหนดน*ยามและขอบเขตของอJตสาหกรรม ICT บนพ�DนฐานของการจดประเภทอJตสาหกรรมตามก*จกรรมทางเศรษฐก*จตามมาตรฐานสากล (ISIC) และสรJปให0ใช0น*ยามของ ICT ในความหมายแคบ น�นค�อ ICT ประกอบด0วยกลJ1มอJตสาหกรรม 4 กลJ1ม อนได0แก1 กลJ1มอJตสาหกรรมการผล*ต (ICT manufacturing) กลJ1มอJตสาหกรรมการค0า ICT (ICT Trade) กลJ1มอJตสาหกรรมโทรคมนาคม (Telecommunication) และกลJ1มอJตสาหกรรมบร*การ (Computer services) โดยไม1 รวมกลJ1 มอJตสาหกรรม Information Content (อJตสาหกรรมส*�งพ*มพ7 (Publishing) และแพร1กระจายเส�ยง (Broadcasting)) แต1เน��องจากความก0าวหน0าทางด0านเทคโนโลย� ประเทศไทย ควรทบทวนและก�าหนดน*ยามอย1างเปLนทางการให0หน1วยงานต1างๆ ท��เก��ยวข0องกบการพฒนาอJตสาหกรรม ICT เข0าใจตรงกน ในอนาคตอนใกล0

[ท �มา : สรBปจาก “รายงานการศDกษากรอบแนวค+ดในการวGดบทบาทของอBตสาหกรรมเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารต0อระบบเศรษฐก+จไทย, ศ)นย*เทคโนโลย อ+เล,กทรอน+กส*และคอมพ+วเตอร*แห0งชาต+ โดยความร0วมม�อของสLานGกงานคณะกรรมการพGฒนาการเศรษฐก+จและสGงคมแห0งชาต+, ๒๕๔๘]

ICT professional การจ�าแนกประเภทอาช�พในระดบนานาชาต*มกจะใช0มาตรฐานอาช�พสากลขององค7การแร ง ง านระห ว1 า ง ปร ะ เ ทศ (International Standard of Industrial Classification of Occupations: ISCO) เปLนหลก อย1างไรกLด� แต1ละประเทศ อาจม�การก�า หนดน*ยาม ประเภทและการจดเกLบข0อมBลบJคลากรในรายละเอ�ยดท��แตกต1างกนไป เพ��อให0สะท0อนประเภทของอาช�พ ทกษะ/องค7ความรB0ท��ม�ความต0องการในระดบต1างๆ

ดงงนDน ความหมายกว0างๆ ของ ICT professional ในกรอบนโยบาย ICT2020 หมายรวมถGงบJคลากรด0านเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสาร หมายถGงบJคลากรท��ม�หน0าท��หลก (Job description) เก��ยวกบงานด0านเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสาร ซG�งประกอบด0วยบJคลากรหลายกลJ1ม เช1น บJคลากรด0านฮาร7ดแวร7ซอฟต7แวร7 เนLตเว*ร7ค ความม�นคงปลอดภย (security) เปLนต0น

๙๐ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

ค�าศ�พท0 ความหมาย

Information Literacy Information literacy ยงไม1ม�การบญญต*ศพท7ภาษาไทยอย1างเปLนทางการ และในอด�ตได0ม�ผB0แปลเปLนภาษาไทยไว0ต1างๆ กน เช1น การรB0สารสนเทศ ความรB0ทางสารสนเทศ ทกษะการใช0ประโยชน7จากสารสนเทศ แต1สาระส�าคญค�อการตระหนกถGงความส�าคญของการเข0าถGงและสามารถใช0ประโยชน7จากสารสนเทศของป จเจกชนแต1ละบJคคลในการด�ารงช�ว*ตประจ�าวน และการประกอบอาช�พ ในขณะท��เร*�มเปLนท��ยอมรบกนอย1างกว0างขวางถGงบทบาทของเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสาร ในการจดเกLบ ผล*ต และแพร1กระจายสารสนเทศและความรB0ให0เปLนไปอย1างรวดเรLวและกว0างขวางย*�งขGDน

UNESCO ได0น*ยาม Information literacy ว1าหมายถGงความสามารถของป จเจกชนในการ (๑) ตะหนกถGงความต0องการสารสนเทศของตนเอง (๒) รB0ถGงว*ธ�การในการส�บค0นและแหล1งข0อมBลสารสนเทศท��ต0องการ รวมถGงต0องสามารถประเม*นคJณค1าของสารสนเทศท��สามารถหามาได0 (๓) รB0จกว*ธ�การจดเกLบและเร�ยกข0อมBลสารสนเทศมาใช0เม��อต0องการ (๔) สามารถใช0สารสนเทศดงกล1าวได0อย1างม�ประส*ทธ*ผลและม�จร*ยธรรม (๕) ประยJกต7ใช0สารสนเทศเพ��อสร0างและแพร1กระจายความรB0

[ท �มา: UNESCO, Towards Information Literacy Indicators: Conceptual Framework Paper]

Information security การรกษาความปลอดภยของข0อมBล และระบบสารสนเทศ เพ��อไม1ให0ข0อมBลถBกขโมย น�าไปใช0 เป*ดเผย หร�อ ท�าลาย โดยไม1ไม1ได0รบอนJญาต

[ท �มา: สรBปจากการศDกษาแนวโนFมการพGฒนาเทคโนโลย โครงสรFางพ�Iนฐานสารสนเทศเพ��อประกอบการจGดทLากรอบนโยบาย ICT2020 ]

Information security standard มาตรฐานความปลอดภยของระบบสารสนเทศ ซG�งประกอบด0วยเร��องหลกๆ เช1น การจดการเร��องความปลอดภย (Security administration) การควบคJมเร��องรหสประจ�าตว-ส*ทธ*การใช0งาน (User ID and authorization) การควบคJมเร��องความปลอดภยของศBนย7คอมพ*วเตอร7 อJปกรณ7ต1างๆ การควบคJมเร��องระบบงาน การควบคJมเร��องเคร�อข1าย ไวรส เปLนต0น

Information Superhighway ทางด1วนสารสนเทศเปLนโครงสร0างพ�Dนฐานหลกด0านไอซ�ท� (ICT) ท��ใช0เส0นใยแก0วน�าแสงเปLโครงข1ายหลกเพ��อใช0ในการรบส1งข0อมBลท��ม�ความเรLวสBง และความเรLวสBงมาก โดยเช��อมต1อทDงในและนอกประเทศ ซG�งแนวค*ดน�DเปLนท��รB0จกกนอย1างแพร1หลาย เม��อ นาย อล กอร7 รองประธานาธ*บด� สหรฐฯ ประกาศว1าจะต0องสร0าง ทางด1วนข0อมBลสารสนเทศ ให0ครอบคลJมท�วประเทศสหรฐฯ โดยเรLวท��สJด

[ท �มา: สรBปจากการศDกษาแนวโนFมการพGฒนาเทคโนโลย โครงสรFางพ�Iนฐานสารสนเทศเพ��อประกอบการจGดทLากรอบนโยบาย ICT2020 ]

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๙๑

ค�าศ�พท0 ความหมาย

Intelligent Transport System (ITS)

ระบบขนส1งและจราจรอจฉร*ยะ ค�อระบบด0านจราจรและขนส1งซG�งเก*ดจากการน�า เอาเทคโนโลย�ทางด0านสารสนเทศและการส��อสารโทรคมนาคม มาช1วยปรบปรJงหร�อเพ*�มประส*ทธ*ภาพในด0านต1างๆ ให0ด�ขGDน เช1น ลดระยะเวลาท��สBญเส�ยไปในการเด*นทาง ลดอJบต*เหตJ หร�อ เพ*�มความสะดวกสบายในการเด*นทาง เปLนต0น

[ท �มา: http://wiki.nectec.or.th/its/Cluster/ITSBook]

Interoperability standard แนวทางท��จะท�าให0ข0อมBลในระบบ หร�อคอมโพเนนท7ต1าง ๆ ของแต1ละหน1วยงานสามารถท�างานร1วมกนได0โดยระบบไม1จ�าเปLนต0องมาจากท��เด�ยวกนหร�อหน1วยงานเด�ยวกน แต1ต0องสามารถคJยกนได0 ต*ดต1อส��อสารกนได0 แลกเปล��ยนข0อมBลกนได0

IT Industry Benchmarking ดชน�ท��ศGกษาเปร�ยบเท�ยบสภาพแวดล0อมท��ส1งผลต1อข�ดความสามารถในการแข1งขนของอJตสาหกรรมไอท�ใน ๖๔ ประเทศ ซG� งเร*�มท�า ขGDนในป� ๒๕๕๐ โดย The Economist Intelligence Unit (EIU) โดยแบ1งสภาพแวดล0อมท��ส1งผลต1อความสามารถในการแข1งขน ออกเปLน ๖ กลJ1ม แต1ละกลJ1มจะม�การให0น�Dาหนกคะแนนต1างกนตามความส�าคญ ค�อ (๑) สภาพแวดล0อมทางธJรก*จ (business environment) (๒) โครงสร0างพ�Dนฐานสารสนเทศ (IT infrastructure) (๓) ทJนทางด0านทรพยากรมนJษย7 (human capital (๔) สภาพแวดล0อมทางกฎหมาย (legal environment) (๕) สภาพแวดล0อมทางด0านงานว*จยและพฒนา (R&D environment) (๖) สภาพแวดล0อมท��สนบสนJนการพฒนาอJตสาหกรรม IT

[ท �มา: EIU (2007), The means to compete: Benchmarking IT Industry Competitiveness]

Last mile วงจรส��อสารส�าหรบการเข0าถGงโครงข1ายระยะสJดท0ายท��สามารถใช0เทคโนโลย�ส��อสารหลายประเภทเพ��อเช��อมต1อโครงข1ายหลกกบผB0ใช0ปลายทาง ซG�งถ�อเปLนส1วนท��ยากในการลงทJนท��สJดของโครงข1ายเน��องจากต0องกระจายออกจากโครงข1ายหลกไปสB1ผB0ใช0จ�านวนมาก กล1าวค�อ เปLนช1วง “หนG�งไมล7สJดท0าย” และ “หนG�งไมล7แรกของการส��อสาร”

[ท �มา: สรBปจากการศDกษาแนวโนFมการพGฒนาเทคโนโลย โครงสรFางพ�Iนฐานสารสนเทศเพ��อประกอบการจGดทLากรอบนโยบาย ICT2020 ]

Life Cycle Assessment: (LCA)

การประเม*นวฏจกรช�ว*ต ค�อ กระบวนการว*เคราะห7และประเม*นค1าผลกระทบของผล*ตภณฑ7ท��ม�ต1อส*�งแวดล0อมตลอดช1วงช�ว*ตของผล*ตภณฑ7 ตDงแต1การสกดหร�อการได0มาซG�งวตถJด*บ กระบวนการผล*ต การขนส1งและการแจกจ1าย การใช0งานผล*ตภณฑ7 การใช0ใหม1 / แปรรBป และการจดการเศษซากของผล*ตภณฑ7หลงการใช0งาน ซG�งอาจกล1าวได0ว1า พ*จารณาผล*ตภณฑ7ตDงแต1เก*ดจนตาย (Cradle to grave)

[ท �มา: ศ)นย*เทคโนโลย โลหะและวGสดBแห0งชาต+ ปรากฏใน http://www.mtec.or.th/ecodesign2010/index.php?option=com_content&view=category&id=1&Itemid=5]

๙๒ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

ค�าศ�พท0 ความหมาย

Logistics & e-Logistics “ระบบโลจ*สต*กส7 หร�อการบร*หารจดการโลจ*สต*กส7 เปLนกระบวนการท�างาน ต1างๆท��เก��ยวข0องกบการวางแผน การด�าเน*นการ และการควบคJมการท�างานขององค7กร รวมทDงการบร*หารจดการข0อมBลและธJรกรรมทางการเง*นท��เก��ยวข0อง ให0เก*ดการเคล��อนย0าย การจดเกLบ การรวบรวม การกระจายส*นค0า วตถJด*บ ช*Dนส1วนประกอบ และการบร*การ ให0ม�ประส*ทธ*ภาพ และประส*ทธ*ผลสBงสJด โดยค�านGงถGงความต0องการและความพGงพอใจของลBกค0าเปLนส�าคญ” และระบบโลจ*สต*กส7กLเปLนกระบวนการหนG�งของการจดการส*นค0าและบร*การตลอดห1วงโซ1อJปทาน

ดงนDน e-Logistics มกจะหมายความรวมๆ ว1าหมายถGงการน�าเอา ICT เข0ามาช1วยในกระบวนการดงกล1าว เช1น ICT เข0ามาช1วยในกระบวนการแลกเปล��ยนข0อมBลข1าวสารระหว1างหน1วยงาน

[ท �มา: สรBปจากแผนยBทธศาสตร*การพGฒนาระบบโลจ+สต+กส*ของประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๐-๒๕๕๔]

LTE LTE ซG�งย1อมาจาก Long Term Evolution เปLนมาตรฐานเทคโนโลย�ท��ผลกดนโดยกลJ1ม “3rd Generation partnership project” และเปLนหนG�งในมาตรฐานใหม1ท��ก�าหนดการเช��อมต1ออ*นเทอร7เนLตความเรLวสBงบนระบบโทรศพท7เคล��อนท��ยJคท�� ๔ (4G) ซG�งจะสามารถท�าให0รองรบการส��อสารข0อมBลความเรLวสBงได0ด�ขGDน ม� Latency ท��ต��าลง และเปLนการใช0ช1องความถ��ท��ม�อยB1จ�ากดได0อย1างม�ประส*ทธ*ภาพ มากขGDนด0วย

[ท �มา: สรBปจากการศDกษาแนวโนFมการพGฒนาเทคโนโลย โครงสรFางพ�Iนฐานสารสนเทศเพ��อประกอบการจGดทLากรอบนโยบาย ICT2020 ]

Media literacy การรB0เท1าทนส��อ หมายถGง การอ1านส��อให0ออกเพ��อพฒนาทกษะในการเข0าถGงส��อ การว*เคราะห7ส��อ การต�ความเน�Dอหาของส��อ การประเม*นค1าและเข0าใจผลกระทบของส��อ รวมถGงความสามารถใช0ส��อให0เก*ดประโยชน7ได0

การรB0เท1าทนส��อ Media literacy เปLนแนวค*ดท��ได0รบการยอมรบในระดบสากล และม�การระบJในยJทธศาสตร7การด�าเน*นงานด0านส��อสารมวลชนขององค7การ UNESCO ซG�งอยB1ในกรอบแนวค*ดเร��อง “การส1งเสร*มเสร�ภาพในการแสดงออกและการเสร*มสร0างสมรรถนะในการเข0าถGงข0อมBลข1าวสารและความรB0อย1างท�วถGงและเท1าเท�ยมกน” โดยม�หลกการหนG�งระบJไว0ว1าด0วย “การยกระดบการรB0เท1าทนส��อให0สBงขGDน”

[ท �มา: ผศ.ดร.พรท+พย* เย,นจะบก, ถอดรหGส ลGบความค+ดเพ��อการร)Fเท0าทGนส��อ]

National Spatial Data Infrastructure (NSDI)

NSDI หร�อโครงสร0างพ�Dนฐานด0านข0อมBลภBม*สารสนเทศระดบประเทศ หมายถGงระบบเคร�อข1าย Internet/Intranet ใช0ในการเผยแพร1ข0อมBลและข1าวสารด0านภBม*สารสนเทศ (Web map service) เพ��อวตถJประสงค7การใช0ข0อมBลร1วมกนอย1างม�ประส*ทธ*ภาพ ระบบฯ ดงกล1าว

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๙๓

ค�าศ�พท0 ความหมาย

ประกอบด0วย ระบบเคร�อข1ายให0บร*การข0อมBล (Clearinghouse) ฐานข0อมBลภBม*สารสนเทศพ�Dนฐาน (Fundamental geographic data set) ฐานข0อมBลค�าอธ*บายข0อมBล (Metadata) มาตรฐาน (Standard) และความร1วมม�อ (Partnership) ระหว1างหน1วยงานต1างๆ การพฒนาระบบฯ ไม1ใช1การสร0างฐานข0อมBลส1วนกลาง แต1เพ��อการสร0างระบบเคร�อข1ายเพ��อเช��อมโยงฐานข0อมBลของผB0ให0ข0อมBลต1างๆ ให0สามารถบร*การข0อมBลท��ถBกต0อง ทนสมย และตรงกบความต0องการของผB0ใช0 โดยระบบฯ ได0ม�การพฒนา ปรบปรJง และบ�ารJงดBแลรกษาโดยหน1วยงานหลกของรฐบาลและผB0ให0บร*การข0อมBล เพ��อให0สามารถใช0งานของระบบได0ตลอดเวลา และม�ประส*ทธ*ภาพ

[ท �มา: http://thaisdi.gistda.or.th/techFAQ.asp]

Networked Readiness Index (NRI)

ดชน�บ1งช�Dระดบความพร0อมของการพฒนาเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสาร และโอกาสในการใช0ประโยชน7จากเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารในการพฒนาประเทศ ท��ครอบคลJมทDงภาคประชาชน ภาคธJรก*จ และภาครฐ ซG�งจดท�าขGDนโดย World economic forum และม�การรายงานใน Global information technology report เปLนประจ�าทJกป�ดชน� NRI ประกอบด0วยดชน�ย1อย (sub-index) ๓ กลJ1ม กล1าวค�อ

(๑) สภาพแวดล0อม/ป จจยพ�Dนฐานท��ส1งผลต1อการพฒนา ICT ประกอบด0วย (i) สภาพแวดล0อมทางด0านการท�าธJรก*จ/ตลาดของ เช1น การม�นกว*ทยาศาสตร7และว*ศวกรท��เพ�ยงพอ กฏระเบ�ยบของภาครฐ และผลของมาตรการทางภาษ�ต1างๆ เปLนต0น (ii) สภาพแวดล0อมทางด0านการเม�องการปกครอง และกฎเกณฑ7การก�ากบดBแลต1างๆ อาท* การม�กฏหมายท��เก��ยวข0องกบ ICT ประส*ทธ*ภาพของการบงคบใช0กฎหมาย การคJ0มครองทรพย7ส*นทางป ญญา และ (iii) สภาพแวดล0อมทางด0านโครงสร0างพ�Dนฐาน เช1น ไฟฟ0า โทรศพท7 เปLนต0น

(๒) ความพร0อมทางด0านเคร�อข1ายซG�งรวมถGงความพร0อมของบJคลากรท��จะเปLนผB0ใช0ประโยชน7จากเคร�อข1าย โดยในการวดยงแบ1งเปLนความพร0อมของประชาชนท�วไป (individual), ภาคธJรก*จ (business) และ ภาครฐ (government) โดยตวอย1างตวช�Dวด (indicators) ท��น�ามาพ*จารณาค�อ (i) การเช��อมต1อและการลงทJนในเคร�อข1าย เช1น การเข0าถGงอ*นเทอร7เนLตของโรงเร�ยน การเช��อมต1อคB1สายโทรศพท7ของครวเร�อน /สถานประกอบการ การจดซ�Dอจดหาเทคโนโลย�ของภาครฐ (ii) ป จจยท��ส1งผลต1อการพฒนาทรพยากรมนJษย7 เช1น คJณภาพของระบบการศGกษาในประเทศ การลงทJนด0านการฝGกอบรมของบJคลากรในสถานประกอบการ และการให0ความส�าคญกบการสร0างและพฒนาความรB0ด0านว*ทยาศาสตร7และเทคโนโลย� (iii) การใช0ดชน�ย1อยอ��นๆ มาประเม*นวด เช1น e-Government readiness

(๓) ความสามารถในการใช0ประโยชน7จาก ICT ของภาคประชาชน ภาคธJรก*จ และภาครฐ โดยอาจจดกลJ1มช�Dวดท��ส�าคญได0ดงน�D ค�อ (i) การแพร1กระจายโครงสร0างพ�Dนฐานเพ��อให0คน/องค7กรกลJ1มต1างๆ สามารถใช0ประโยชน7 เช1น การแพร1กระจายของคอมพ*วเตอร7 โทรศพท7 (ประจ�าท��และเคล��อนท��) และอ*นเทอร7เนLต ระดบการม�

๙๔ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

ค�าศ�พท0 ความหมาย

การใช0 ICT ของภาครฐ (ii) ความสามารถในการใช0ประโยชน7จาก ICT เช1น ความสามารถในการดBดซบเทคโนโลย�ของภาคธJรก*จ ประส*ทธ*ผลของการใช0 ICT ในภาครฐ (iii) ระดบของการใช0ประโยชน7จาก ICT เช1น จ�านวนบร*การภาครฐออนไลน7 การใช0ประโยชน7จากอ*นเทอร7เนLตของภาคธJรก*จ และจ�านวนข0อมBลท��ไหลเว�ยนบนอ*นเทอร7เนLต (Internet Traffic) เปLนต0น

NRI ม�ความโดดเด1นทDงในด0านของความสมบBรณ7ของตวช�Dวดท��น�ามาพ*จารณา และจ�านวนของประเทศท��น�ามาศGกษา

[ท �มา: World Economic Forum, Global IT Report, ศDกษารายละเอ ยดเพ+�มเต+มไดFท � http://www.weforum.org/en/initiatives/gcp/Global%20Information%20Technology%20Report/index.htm]

Network security การรกษาความปลอดภยของระบบสารสนเทศและโครงข1าย ซG�งรวมถGง ความปลอดภยของข0อมBล ระบบข0อมBล และโครงข1ายทางกายภาพ ไม1ว1าจะเปLนในโครงข1ายระดบองค7กร หร�อระดบประเทศ

[ท �มา: สรBปจากการศDกษาแนวโนFมการพGฒนาเทคโนโลย โครงสรFางพ�Iนฐานสารสนเทศเพ��อประกอบการจGดทLากรอบนโยบาย ICT2020 ]

Next Generation Network (NGN)

NGN หร�อ Next Generation Network เปLนเทคโนโลย�โครงข1ายส��อสารท��ม�การรบส1งข0อมBลในลกษณะ Packet-Based ท��อยB1ในรBปแบบของ IP เปLนหลก โดย NGN จะช1วยผสานการท�างานต1างๆ ไว0ในเคร�อข1ายเด�ยวกน และแม0จะม�การใช0โพรโตคอลต1างชน*ดกนกLยงสามารถส��อสารกนได0ด0วยการเปล��ยนแปลงในระดบสถาป ตยกรรมของระบบเคร�อข1าย โดยโครงข1าย NGN จะสามารถรองรบ Application ในลกษณะท��เปLนข0อมBลซG�งม�ความจJสBง เช1นมลต*ม�เด�ย ได0 ในขณะท��ข0อมBลด0านเส�ยงกLจะถBกส1งผ1านในรBปของ Packets ไปพร0อมกบข0อมBลเช1นเด�ยวกน ซG�งในอนาคต NGN จะเข0ามาทดแทนระบบโครงข1ายเด*มอย1าง TDM (PSTN/PLMN) ซG�งป จจJบนค1อยๆ ลดบทบาทท�ละน0อย จนกระท�งโครงข1ายเปล��ยนเปLน NGN โดยสมบBรณ7

[ท �มา: ศ)นย*เทคโนโลย อ+เล,กทรอน+กส*และคอมพ+วเตอร*แห0งชาต+http://www.nectec.or.th/bid/mkt_info_tech_NGN.htm]

Original Brand Manufacturer (OBM)

การผล*ตภายใต0รBปแบบและตราส*นค0าของตนเอง เปLนการผล*ตท��ม�การสร0างรBปแบบและตราส*นค0าของตนเอง ซG�งเปLนการพฒนาต1อเน��องมาจากการรบจ0างผล*ต (OEM ) มาเปLนการพฒนารBปแบบส*นค0า (ODM) ของตนเอง จนมาถGงการพฒนาตราส*นค0าของตนเอง(OBM) ในท0ายท��สJด ซG� ง เม��อถGงขGDนน�Dแล0ว ธJรก*จจะม�ความเข0มแขLงและศกยภาพการแข1งขนสBง เพราะผB0ซ�Dอท��ม�รายได0สBงจะตดส*นใจซ�Dอโดยพ*จารณาจากคJณภาพและ

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๙๕

ค�าศ�พท0 ความหมาย

ช��อเส�ยงของตราส*นค0า รวมทDงช��อเส�ยงของบร*ษท เปLนส�าคญ มากกว1าท��จะพ*จารณาป จจยทางด0านราคา ผB0ประกอบการท��พฒนามาถGงจJดน�Dต0องม�ความพร0อมทDงทางด0านเง*นทJน เคร��องม�อและเทคโนโลย� รวมทDงบJคลากรทางด0านการพฒนาว*จย รBปแบบและตราส*นค0า ในขณะเด�ยวกนกLต0องม�แผนการตลาดและงบประมาณท��สBงในการจดก*จกรรมส1งเสร*มการตลาดเพ��อให0ผB0ซ�Dอน*ยมรBปแบบ คJณภาพส*นค0า รวมทDงความพGงพอใจในตราส*นค0าหร�อช��อเส�ยงของบร*ษท

[ท �มา: ศ)นย*ว+จGยกส+กรไทย, เปล �ยนบทบาทจาก OEM เป,น ODM : เพ+�มโอกาสทางธBรก+จของ SMEs, http://www.oknation.net/blog/ksme/2009/11/30/entry-1]

Original Design Manufacturer (ODM)

การผล*ตตามรBปแบบของตนเอง เปLนการผล*ตตามรBปแบบส*นค0าท��ค*ดขGDนมาเอง และน�าส*นค0าเหล1านDนไปเสนอขายและผล*ตภายใต0ตราส*นค0าของลBกค0าอ�กท�หนG�ง ซG�งธJรก*จแบบน�DมกเปLนผB0ผล*ตท��พฒนามาจาก ผB0ประกอบการ OEM ซG�งสามารถเพ*�มมBลค1าให0กบส*นค0าและอ�านาจต1อรองของธJรก*จให0สBงขGDน

Original Equipment Manufacturer (OEM)

การเปLนผB0รบจ0างผล*ตส*นค0าตามรBปแบบและเคร��องหมายการค0าท��ลBกค0าก�าหนด ครอบคลJมส*นค0าท��หลากหลาย อาท* เส�Dอผ0าส�าเรLจรBป รองเท0า เฟอร7น*เจอร7 ช*Dนส1วนยานยนต7 และส*นค0าอJปโภค บร*โภค เปLนต0น ทDงท��เปLนการรบจ0างผล*ตให0กบผB0ว1าจ0างในประเทศและผB0ว1าจ0างท��เปLนเจ0าของย��ห0อหร�อตราส*นค0าอนเปLนท��ยอมรบกนในต1างประเทศ โดยจJดเด1นของการรบจ0างผล*ตค�อ ไม1ต0องลงทJนทางด0านการว*จยและออกแบบผล*ตภณฑ7 รวมถGงการออกแบบตราส*นค0า ประการส�าคญค�อช1วยลดความเส��ยงทางด0านการเสาะหาตลาดเอง รวมทDงไม1ต0องเส��ยงจากการระดมทJนเพ��อน�ามาใช0ปรบปรJงกระบวนการออกแบบส*นค0า

Open access network โครงข1ายบรอดแบนด7ระบบเป*ด อนเปLนโครงข1าย และโมเดลธJรก*จในแนวนอนท��แยกการให0การเข0าถGงโครงข1ายทางกายภาพออกจากการให0บร*การปลายทางออกจากกน ตวอย1างเช1น โมเดล แบบ “2-layer” อาจจะม�เจ0าของโครงข1าย (Network owner) ท��ให0บร*การโครงข1ายแก1ผB0ให0บร*การรายย1อย (Retail service providers) เพ��อให0บร*การกบลBกค0าปลายทาง หร�อ ส�าหรบโมเดลแบบ “3-layer” อาจม�ผB0ให0บร*การโครงข1ายกายภาพ (Wired/ Wireless) ผB0ให0บร*การบร*หารจดการและดBแลโครงข1าย (ท��น*ยมเร�ยกกนว1า OpCo) และผB0ให0บร*การรายย1อย (Retail service providers หร�อ NetCo) แยกออกจากกนเปLนเอกเทศชดเจน ซG�งโครงข1ายบรอดแบนด7ระบบเป*ดน�Dจะช1วยแก0ป ญหาเจ0าของโครงข1ายก�ดกนทางธJรก*จต1อผB0ให0บร*การรายย1อยท��ไม1ม�โครงข1ายเปLนของตนเอง เน��องจากม�กฎเกณฑ7ห0ามม*ให0เจ0าของโครงข1ายแข1งขนกบผB0ค0ารายย1อยในตลาดปลายทาง (Retail market) ได0

[ท �มา: สรBปจากเอกสารประกอบการประชBมระดมความค+ดเห,นเพ��อการจGดทLานโยบาย ICT 2020 ในยBทธศาสตร*การพGฒนาโครงสรFางพ�Iนฐานสารสนเทศและการส��อสารของประเทศไทย 19-20 ม นาคม 2553 ]

๙๖ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

ค�าศ�พท0 ความหมาย

Open government รฐบาลท��ม�การบร*หารปกครองอย1างเป*ดเผย หร�อเร�ยกสDนๆ ว1ารฐบาลเป*ด ม�นยของการบร*หารราชการท��เน0นความโปร1งใส เป*ดเผย และเป*ดโอกาสให0ประชาชนม�ส1วนร1วมและสร0างความร1วมม�อกบทJกภาคส1วน ซG�งรฐบาลเป*ดม�จJดเน0นอยB1 ๓ ประการ ค�อ (๑) รฐบาลต0องโปร1งใส เพ��อเสร*มสร0างความน1าเช��อถ�อ และช1วยให0ประชาชนได0รบทราบว1ารฐบาลก�าลงท�าอะไร ข0อมBลข1าวสารของรฐบาลกลางถ�อเปLนทรพย7ส*นของชาต* คณะรฐบาลจะเป*ดเผยข0อมBลอย1างรวดเรLวในรBปแบบท��ประชาชนจะเข0าถGงและน�าไปใช0ได0ง1าย ทDงน�Dต0องอยB1ภายใต0กรอบของกฎหมายและนโยบายของประเทศ ภาครฐจะต0องจดหาเทคโนโลย�ใหม1ๆ เพ��อน�าเสนอข0อมBลเก��ยวกบการด�าเน*นงานและการตดส*นใจผ1านระบบ online ให0สาธารณะชนเข0าถGงได0อย1างทนท1วงท� พร0อมกนน�Dต0องจดหาข0อมBลย0อนกลบจากประชนชน เพ��อระบJข0อมBลท��จะเปLนประโยชน7ต1อประชนชนอย1างแท0จร*ง (๒) รฐบาลจะต0องเป*ดให0ม�ส1วนร1วม เพ��อช1วยเพ*�มประส*ทธ*ภาพการบร*หารจดการภาครฐ และเพ*�มคJณภาพการตดส*นใจ เน��องจากองค7ความรB0ใหม1ๆ เก*ดขGDนตลอดเวลาและกระจายอยB1ท�วไปในสงคม หากเจ0าหน0าท��ของรฐเข0าถGงองค7ความรB0ท��ม�อยB1กLจะเก*ดประโยชน7มาก ดงนDน หน1วยงานภาครฐจะต0องเพ*�มโอกาสและะแนวทางให0ประชาชนม�ส1วนร1วมในการก�าหนดนโยบาย การออกกฏหมาย กฏกระทรวง และกฏระเบ�ยบอ��น ๆ ท��ม�ผลต1อประชาชนโดยตรง รฐบาลต0องหามาตรการชกชวนให0ประชาชนออกความค*ดเหLนเก��ยวกบความม�ส1วนร1วมเพ��อบงเก*ดผลอย1างเปLนรBปธรรม (๓) รฐบาลต0องร1วมม�อท�างานกบทJกภาคส1วน ทDงภายในหน1วยงานของภาครฐเอง และร1วมม�อกบหน1วยงานภายนอก เช1น องค7กรอ*สระ และธJรก*จ ความร1วมม�อร1วมใจจะท�าให0ประชาชนม�ส1วนร1วมในก*จการของรฐบาล รฐบาลต0องรB0จกใช0ประโยชน7จากเทคโนโลย�เพ��อให0เก*ดความร1วมม�อกบภาคประชาชนอย1างจร*งจง และฟ งเส�ยงสท0อนจากประชาชนเก��ยวกบการร1วมม�อท�างานอย1างม�ประส*ทธ*ผล

[ท �มา: เร ยบเร ยงจาก (๑) มน) อรด ดลเชษฐ*, Open Government บนพ�Iนฐานของ Service Science จาก http://ictandservices.blogspot.com/2010/05/open-government-service-science.html และ (๒) รายงานแผนงานพGฒนาองค*ความร)Fและส0งเสร+มการจGดทLามาตรฐานความโปร0งใสของส0วนราชการ โดยสถาบGนท �ปรDกษาเพ��อพGฒนาประส+ทธ+ภาพในราชการ เสนอต0อสLานGกงาน ก.พ. (๒๕๕๓)]

Open innovation นวตกรรมแบบเป*ด เปLนแนวค*ดเช*งกลยJทธ7รBปแบบใหม1 ท��เก*ดจากการท��ธJรก*จเป*ดกว0างในการพฒนาแนวค*ดใหม1ๆ ขGDนมา โดยไม1จ�ากดว1าต0องเก*ดจากการค*ดค0นของบJคลากรภายในธJรก*จเท1านDน แต1ยงรวมถGงการเป*ดรบแนวค*ดใหม1จากภายนอกในหลายว*ธ� เช1น การซ�Dอเทคโนโลย�หร�อแนวค*ดใหม1จากองค7การภายนอกท��ม�ความเช��ยวชาญในด0านนDนๆ ท�าการพฒนาเทคโนโลย�ใหม1ตามลกษณะท��ธJรก*จต0องการ หร�ออาจจะเปLนการร1วมม�อในรBปแบบต1างๆ กบหน1วยงานภายนอกอ��นๆ เพ��อน�าความรB0ความสามารถและทรพยากรจากผB0เช��ยวชาญภายนอกเข0ามาใช0ในการพฒนาร1วมกนกบบJคลากรของธJรก*จเพ��อให0เก*ดการผสมผสานจJดเด1นทDงหลายเข0าด0วยกน ท��น*ยมมากอ�กว*ธ�หนG�ง ค�อ การแลกเปล��ยนข0อมBลความรB0ระหว1างธJรก*จกบบJคคลภายนอกไม1ว1าจะเปLนลBกค0า ซปพลายเออร7 หร�อ ผB0เช��ยวชาญเฉพาะด0านต1างๆ โดยให0เข0ามาม�บทบาทในการสร0างแนวค*ดใหม1ๆ ร1วมกบพนกงานของธJรก*จ ซG�ง

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๙๗

ค�าศ�พท0 ความหมาย

แนวค*ดของการเป*ดรบจากภายนอกธJรก*จนDน จะท�าให0เก*ดความค*ด/องค7ความรB0ใหม1ๆ ขGDนอย1างรวดเรLวและหลากหลาย รวมถGงอาจจะม�ต0นทJน ค1าใช0จ1ายท��ต��ากว1าพฒนาเองทDงหมด

[ท �มา: เร ยบเร ยงจาก รศ.ดร.ธ รยBส วGฒนาศBภโชค, ขFอควรระวGงกGบกลยBทธ* Open Innovation, คอลGมภ* ผ)FจGดการ ๓๖๐ รายสGปดาห* ฉบGบวGนท � ๑๒ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๓]

Open source software หมายถGง ซอฟต7แวร7ซG�งผB0พฒนาเป*ดเผยต0นฉบบของความค*ดท��เข�ยนเปLนโปรแกรม (source code) ให0แก1สาธารณชนท�วไป เพ��อ�านวยความสะดวกให0ผB0ใช0สามารถน�าไปใช0งาน หร�อศGกษาพฒนาต1อยอดซอฟต7แวร7นDนต1อไปได0 ภายใต0สญญาอนJญาตท��ผB0พฒนาก�าหนดไว0 ส1งผลให0เก*ดการต1อยอดการพฒนาซอฟต7แวร7อย1างสร0างสรรค7สรร ภายใต0งบประมาณท��จ�ากด

[ท �มา: สรBปความจาก http://www.stks.or.th]

Open standards มาตรฐานเป*ด ค�อ มาตรฐานท��ม�กระบวนการสร0างเป*ดเผย โปร1งใส ไม1อยB1ภายใต0การควบคJมหร�อผBกขาดโดยผB0หนG�งผB0ใด หาน�ามาอ1านได0ท�วไป และเปLนมาตรฐานท��ผB0ม�ส1วนร1วมส1วนใหญ1ให0การรบรอง ทDงน�Dไม1จ�าเปLนต0องเปLนมาตรฐานท��รฐบาลรบรอง นอกจากนDน มาตรฐานดงกล1าวต0องสามารถท�างานได0อ*สระบนระบบปฏ*บต*การหลายระบบ และน�ามาพฒนาใช0งานโดยไม1ต0องเส�ยค1าใบอนJญาต หร�อม�ค1าใช0จ1ายน0อยมากหร�อสมเหตJผล ตวอย1างของเอกสารในรBปแบบ open standard เช1น HTML, PDF และ OpenDocument

[ท �มา: http://wiki.nectec.or.th/setec/PublicMeeting/FAQ_SETEC]

Predictive analysis ระบบว*เคราะห7การท�านายหร�อคาดการณ7ผลผล*ตล1วงหน0า เปLนการผสมผสานกนระหว1างการใช0เทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารเข0ากบเทคโนโลย�ด0านการเกษตร เพ��อค0นหาความสมพนธ7และความเช��อมโยงของข0อมBลท��เก��ยวข0องกบการเกษตร (เช1น ข0อมBลสภาพด*นฟ0 าอากาศ ความช�Dนในด*น ปร*มาณแร1ธาตJ โรคระบาด) ซG�งข0อมBลดงกล1าวม�ปร*มาณมาก เพ��อใช0ในการคาดการณ7พฤต*กรรม หร�อเหตJการณ7ต1างๆ เช1น การระบาดของโรคแมลงศตรBพ�ช การปรบตวของพ�ชในสภาพด*นฟ0าอากาศท��เปล��ยนแปลง รวมถGงสามารถคาดการณ7ถGงปร*มาณผลผล*ตท��จะเก*ดขGDนในแต1ละพ�Dนท�� เพ��อให0สามารถบร*หารจดการผลผล*ตได0อย1างม�ประส*ทธ*ภาพ ไม1เก*ดป ญหาผลผล*ตล0นตลาด หร�อราคาส*นค0าเกษตรตกต��า

Public-Private Partnership (PPP)

แนวค*ดท��ส1งเสร*มบทบาทของภาคเอกชนในการขบเคล��อนการพฒนาประเทศ โดยส1งเสร*มความร1วมม�อระหว1างภาครฐ-เอกชน ในรBปแบบต1างๆ เช1น การระดมทJนในการพฒนาโครงสร0างพ�Dนฐานทางเศรษฐก*จและสงคมของภาครฐ โดยให0เอกชนร1วมด�าเน*นการบร*หารจดการโครงการและจดหาแหล1งเง*นลงทJนเองทDงหมด

๙๘ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

ค�าศ�พท0 ความหมาย

ป จจJบนหลายๆ ประเทศได0ให0ความส�าคญกบการน�าหลกการดงกล1าวมาใช0ในการพฒนาประเทศ ในส1วนของประเทศไทยกLได0ม�การจดตDง คณะกรรมการนโยบายความร1วมม�อในการลงทJนระหว1างภาครฐและภาคเอกชน (PPP : Public Private Partnership committee) เพ��อท�าหน0าท��ส�าคญในการ (๑) พ*จารณาคดกรองโครงการส�าคญภาครฐท��ม�ศกยภาพและม�ความเหมาะสมท��จะด�าเน*นโครงการในลกษณะความร1วมม�อระหว1างภาครฐและภาคเอกชน (๒) พ*จารณาความพร0อมในการระดมทJนของโครงการลงทJนส�าคญในภาครฐโดยให0ม�ความสอดคล0องกบนโยบายของรฐบาลอย1างต1อเน��อง (๓) ขบเคล��อนการจดท�าความร1วมม�อในก า ร ล ง ทJ น ใ น โ ค ร ง ก า ร ส�า ค ญ ร ะ ห ว1 า ง ภ า ค ร ฐ แ ล ะ ภ า ค เ อ ก ช น (PPP) (๔) ก�ากบและต*ดตามความก0าวหน0าในการด�าเน*นโครงการลงทJนท��ส�าคญในภาครฐ ทDงน�D รวมทDงยงม�การจดตDง ส�านกงานว1าด0วยความร1วมม�อในการร1วมลงทJนระหว1างภาครฐและภาคเอกชน ภายใต0ส�านกงบประมาณ

[ท �มา: http://media.thaigov.go.th/pageconfig/viewcontent/viewcontent1.asp?pageid=471&parent=468&directory=1779&pagename=content2&contents=22496]

Sensor network ระบบเคร�อข1ายเซLนเซอร7 หร�อเคร�อข1ายเซLนเซอร7ไร0สาย (wireless sensor networks) เปLนการใช0อJปกรณ7เซLนเซอร7เลLกๆ จ�านวนมากเพ��อตรวจวดคJณสมบต*ต1างๆ ของส*�งแวดล0อมท��อยB1ในว*ถ�ช�ว*ตของคน สามารถเกLบรายละเอ�ยดได0ในทJกๆ อย1างท��ต0องการ และประมวลผลข0อมBลเหล1านDนเพ��อเปLนข0อมBลในการตดส*นใจ หร�อตอบสนองกบการเปล��ยนแปลงของสภาพแวดล0อมได0โดยอตโนมต*

[ท �มา: http://ubines.coe.psu.ac.th/ubines/]

Service Science, Management and Engineering (SSME)

การบBรณาการว*ทยาศาสตร7และเทคโนโลย�เพ��อส1งเสร*มข�ดความสามารถในการแข1งขนของภาคบร*การ : เปLนศาสตร7ท��เก*ดจากการน�าเอาศาสตร7หลายแขนงท��ม�อยB1แต1เด*มมาหลอมรวมกนและปรบให0เหมาะกบธJรก*จบร*การ ได�แก� ว,ทยาศาสตร0 ว,ศวกรรมศาสตร0 ว,ทยาการจ�ดการ และ ส�งคมศาสตร0 โดยม�วตถJประสงค7เพ��อบBรณาการศาสตร7เหล1านDนและน�ามาปรบปรJงกระบวนการบร*การให0เปLนระบบ (service system) สามารถให0บร*การแก1ลBกค0าจ�านวนมากอย1างม�มาตรฐาน (standardization) แต1กLสามารถปรบให0สอดคล0องกบความต0องการของลBกค0าแต1ละคนได0พร0อมกน (mass customization) อนเปLนการเพ*�มผลผล*ตและคJณค1าของบร*การต1างๆ ตลอดจนสร0างสรรค7นวGตกรรมบร+การ (service innovation) อนจะช1วยเสร*มเพ*�มคJณค1าของบร*การให0สBงย*�งขGDนกว1าเด*ม ในป จจJบนท��เศรษฐก*จของภาคบร*การม�ความส�าคญเพ*�มมากขGDนทDงในด0านมBลค1าและด0านการจ0างงาน

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๙๙

ค�าศ�พท0 ความหมาย

Single window/One-stop service

“บร*การอ*เลLกทรอน*กส7ภาครฐแบบเบLดเสรLจจากช1องทางเด�ยว” ค�อ การน�าระบบเทคโนโลย�สารสนเทศมาใช0ในการให0บร*การภาครฐกบประชาชนแบบเบLดเสรLจท��เด�ยว ส�าหรบให0ประชาชนสามารถเข0าถGงบร*การภาครฐจากหลายหน1วยงานได0จากเวLบท1าเวLบเด�ยว โดยแนวทางการจดท�าเวLบไซต7ตDงอยB1บนพ�Dนฐานของความต0องการในการท�าธJรกรรมกบภาครฐของประชาชน (citizen centric) มากกว1าจดท�าเวLบไซต7ตามโครงสร0างองค7กรของภาครฐ

Smart grid ระบบส1งไฟฟ0าอจฉร*ยะ หมายถGง เคร�อข1ายกระแสไฟฟ0า (Electricity network) ซG�งสามารถผสมผสานก*จกรรมและพฤต*กรรมของผB0ใช0งานทDงหมดเช��อมต1อเข0าสB1ระบบได0อย1างอจฉร*ยะ รวมถGงการเช��อมต1อข0อมBลระหว1างผB0ผล*ตกระแสไฟฟ0าและผB0บร*โภค เพ��อเพ*�มประส*ทธ*ภาพการส1งจ1ายกระแสไฟฟ0าได0อย1างย�งย�น ประหยด และม�ความม�นคงด0านพลงงานไฟฟ0า ทDงน�D ส*�งซG�งท�าให0ระบบส1งไฟฟ0 าอจฉร*ยะ (Smart grid) น�Dม�ความอจฉร*ยะ เน��องมาจากระบบส1งไฟฟ0าอจฉร*ยะ (Smart grid) ไม1ใช1เพ�ยงแค1เปLนระบบการส1งจ1ายไฟฟ0า หากแต1ยงสามารถส1งผ1านข0อมBลระหว1างผB0ส1งและผB0ใช0ไฟฟ0าแบบ 2 ทาง (2 Way communication) ผ1านระบบการให0บร*การกระแสไฟฟ0าดงกล1าวน�Dได0อย1างม�ประส*ทธ*ภาพด0วย

[ท �มา : European Technology Platforms (ETPs) ปรากฏใน http://www.smartgrids.eu/?q=node/163]

Smart agriculture การพฒนาการท�า เกษตรกรรมให0เปLนเกษตรอจฉร*ยะ โดยผสมผสานความรB0 และเทคโนโลย�หลากหลายสาขาเช1น เทคโนโลย�อ*เลLกทรอน*กส7 คอมพ*วเตอร7 สารสนเทศและการส��อสาร เซLนเซอร7 เทคโนโลย�ช�วภาพ รวมทDงนาโนเทคโนโลย� เพ��อท�า ให0การท�าเกษตรกรรมสามารถเปLนไปได0ในสภาพแวดล0อมและภBม*อากาศโลกซG�งม�การเปล��ยนแปลงตลอดเวลา และภายใต0ข0อจ�ากดของทรพยากรน�Dาและแรงงาน ทDงน�Dภาครฐท�าหน0าท��ให0บร*การข0อมBล ความรB0 สาระประโยชน7และการบร*การด0านการเกษตรกรรมแก1ผB0ม�อาช�พเกษตรกรผ1านรฐบาลอ*เลLกทรอน*กส7

[ท �มา: เร ยบเร ยงจาก ธ รเก ยรต+{ เก+ดเจร+ญ, Smart Farm http://nanotech.sc.mahidol.ac.th /i-sense/smart_farm.html]

SOA Service-Oriented Architecture แนวค*ดในการจะออกแบบระบบไอท�ให0เปLนระบบเช*งบร* การ (Service-Oriented) ท�� ส ามารถน�า กลบมาใช0 ใหม1 ได0 แทนระบบไอท�ท�� ม�สถาป ตยกรรมแบบ Silo-Oriented Architecture ซG�งระบบแบบน�Dม�การพฒนาระบบไอท�ในแต1ละระบบต1างเปLนอ*สระต1อกน และใช0เทคโนโลย�ท��แตกต1างกนเช1น Java, .NET, Oracle หร�อ SAP เปLนต0น จGงท�าให0ยากต1อการเช��อมต1อ บ�ารJงรกษายาก ม�ค1าใช0จ1ายสBง ปรบเปล��ยน

๑๐๐ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

ค�าศ�พท0 ความหมาย

ระบบได0ยาก และการพฒนาระบบใหม1ๆ เปLนไปด0วยความล1าช0า แนวค*ดของระบบ SOA ค�อการจดระบบ Silo-Oriented Architecture ใหม1 โดยการสร0างระบบไอท�ให0เปLนชDนๆ ท�าให0สามารถพฒนา ปรบปรJง หร�อเพ*�มเต*มโปรแกรมใหม1ได0ง1าย

[ท �มา: สรBปความจาก http://www.thaijavadev.com/soa/articles/SOAIntro/SOAIntro.html]

Social enterprise ว*สาหก*จหร�อธJรก*จเพ��อสงคม ค�อ ธJรก*จ /ก*จการท��ม�รายรบจากการขาย การผล*ตส*นค�า และ /หร�อการให0บร*การ ท��ถBกตDงขGDนเพ��อเป0าหมายอย1างชดเจนตDงแต1แรกเร*�ม หร�อม�การก�าหนด เพ*�มเต*ม หร�อปรบเปล��ยนเป0าหมาย ในการแก0ไขป ญหาและพฒนาชJมชน สงคม และ/หร�อ ส*�งแวดล0อมเปLนหลก โดยไม1ได0ม�เป0าหมายในการสร0างก�าไรสBงสJดต1อผB0ถ�อหJ0นและเจ0าของเท1านDน

หร�ออาจกล1าวได0ว1า Social enterprise เปLนการน�าโมเดลธJรก*จมาใช0กบเป0 าหมายทางสงคมหร�อส*�งแวดล0อม เปLนการรวมโมเดลธJรก*จแบบไม1หวงผลก�าไร พร0อมกบการท�าประโยชน7เพ��อสงคม ร1วมเข0ากบธJรก*จหลกของบร*ษท ซG�งจะท�าให0บร*ษทไม1เพ�ยงแต1ยงคงสามารถสร0างรายได0 แต1ยงท�าความด�กลบค�นสB1สงคม รวมทDงค�นผลก�าไรท��ได0รบกลบค�นสB1ชJมชนท��บร*ษทด�าเน*นก*จการอยB1

[ท �มา: รศ.จLาเน ยร บBญมาก, http://www.bablog.mju.ac.th/jamnian/wp-content/uploads/2010/08/SE.pdf]

Social media สงคมออนไลน7ท��ม�ผB0ใช0เปLนผB0ส��อสาร หร�อเข�ยนเล1าเน�Dอหา เร��องราว ประสบการณ7 บทความ รBปภาพ และว*ด�โอ ท��ผB0ใช0เข�ยนขGDนเอง ท�าขGDนเอง หร�อพบเจอจากส��ออ��นๆ แล0วน�ามาแบ1งป นให0กบผB0อ��นท��อยB1ในเคร�อข1ายของตน ผ1านทางเวLบไซต7 Social network ท��ให0บร*การบนโลกออนไลน7 ป จจJบน การส��อสารแบบน�D จะท�าผ1านทาง Internet และโทรศพท7ม�อถ�อเท1านDน

เน�Dอหาของ Social Media ม�หลายรBปแบบ เช1น กระดานความค*ดเหLน (Discussion boards), เวLบบลLอค (Weblogs), ว*ก* (wikis), Podcasts, รBปภาพ และว*ด� โอ ส1 วนเทคโนโลย�ท��รองรบเน�Dอหาเหล1าน�DกLรวมถGง เวLบบลLอค (Weblogs), เวLบไซต7แชร7รBปภาพ, เวLบไซต7แชร7ว*ด�โอ, เวLบบอร7ด, อ�เมล7, เวLบไซต7แชร7เพลง, Instant messaging, Tool ท��ให0บร*การ Voice over IP เปLนต0น

[ท �มา: http://www.marketingoops.com/digital/social-media/what-is-social-media/]

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑๐๑

ค�าศ�พท0 ความหมาย

Telehealth การใช0เทคโนโลย�สารสนเทศทางด0านการแพทย7 เปLนการให0ค�าปรGกษาด0านการแพทย7ระยะไกล โดยผ1านระบบประชJมทางไกล หร�อผ1านระบบโทรคมนาคมอ��นๆ และ/หร�อ ม�การส1งข0อมBลอ��นๆ เช1น เวชระเบ�ยน ภาพเอLกซ7เรย7 หร�อเส�ยงการเต0นของหวใจผ1านระบบจากผB0ขอรบการปรGกษา ไปยงผB0ให0การปรGกษาได0

[ท �มา: http://wiki.nectec.or.th/nectecpedia/index.php/ECTI_Glossary#Tele-medicine ]

Thailand e-Government Interoperability Framework (TH e-GIF)

การปฏ*บต*งานร1วมทางอ*เลLกทรอน*กส7” (Interoperability) ค�อ ความสามารถในการแลกเปล��ยนข0อมBลอ*เลLกทรอน*กส7 และ การปฏ*บต*งานร1วมกนระหว1างระบบไอซ�ท�ท��แตกต1างกนได0อย1างอตโนมต*

“แนวทางบBรณาการข0อมBลภาครฐ ด0วยการสร0างข�ดความสามารถในการปฏ*บต*งานร1วมระหว1างระบบ” (TH e-GIF) ค�อ ชJดของข0อเสนอแนะ , แนวทางการพฒนาระบบ,มาตรฐานกลางการก�าหนดด0านช��อรายการข0อมBล, ข0อก�าหนดเอกสารอ*เลLกทรอน*กส7 และ มาตรฐานทางเทคน*ค ท��ก�าหนดเปLนมาตรฐานกลาง ในการเช��อมโยงระหว1างระบบสารสนเทศท��ม�ความแตกต1างกน

[ท �มา ร0าง แนวทางบ)รณาการขFอม)ลภาครGฐ ดFวยการสรFางข ดความสามารถในการปฏ+บGต+งานร0วมระหว0างระบบ, กระทรวง ICT และสถาบGนนวGตกรรมไอท มหาว+ทยาลGยเกษตรศาสตร*]

Universal access to broadband

แนวค*ดเช*งนโยบายด0านโทรคมนาคมและการส��อสารท��เน0นว1า ประชาชนทJกกลJ1มไม1ว1าจะอาศยอยB1ในเม�อง หร�อชนบท จะต0องสามารถเข0าถGงบร*การอ*นเทอร7เนLตความเรLวสBง ได0อย1างท�วถGง สะดวก และรวดเรLว โดยบร*การอ*นเทอร7เนLตความเรLวสBงน�Dอาจผ1านระบบเทคโนโลย�ระบบสาย เช1น โทรศพท7 หร�อระบบไร0สาย เช1น โทรศพท7เคล��อนท�� (3G) หร�อ WiMAX และประชาชนอาจเข0าถGงบร*การอ*นเทอร7ความเรLวสBงดงกล1าวผ1านศBนย7สารสนเทศชJมชนในรBปแบบต1างๆด0วย

[ท �มา: เว,บไซต* International Telecommunication Unionhttp://www.itu.int/ITU-D/arb/COE/2010/WirelessBroadband/FinalDocuments/Session2-Definition-and-scopeof-UA.pdf ]

Universal design แนวค*ดการออกแบบเพ��อคนทDงมวล ซG�งในวงการด0านคนสBงอายJ คนพ*การ หมายถGง การออกแบบด0านส*�งแวดล0อม สถานท�� และส*�งของเคร��องใช0ท��เปLนสากล และใช0ได0ท�วไปอย1างเท1าเท�ยมกนส�าหรบมวลมนJษย7ทJกคนในสงคม โดยไม1ต0องม�การออกแบบดดแปลงพ*เศษ หร�อเฉพาะเจาะจงเพ��อบJคคลกลJ1มหนG�งกลJ1มโดยเฉพาะ

โดยหลกการของการออกแบบเพ��อมวลชนประกอบด0วย ๑) เสมอภาค ใช0งานได0กบทJกคนในสงคมอย1างเท1าเท�ยมกนไม1ม�การแบ1งแยกและเล�อกปฏ*บต* ๒) ย�ดหยJ1น ใช0งานได0 ๓) เร�ยบง1ายและเข0าใจได0ด� ๔) ม�ข0อมBลพอเพ�ยง ม�ข0อมBลง1ายส�าหรบประกอบการใช0งานท��

๑๐๒ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

ค�าศ�พท0 ความหมาย

พอเพ�ยง ๕) ทนทานต1อการใช0งานท��ผ*ดพลาด ๖) ทJ1นแรงกาย สะดวกและไม1ต0องออกแรงมาก ๗) ขนาด และสถานท��ท��เหมาะสม และใช0งานในเช*งปฏ*บต*ได0

[ท มา: ศ)นย*พGฒนาและฝDกอบรมคนพ+การแห0งเอเช ยและแปซ+ฟ+ก, http://www.opp.go.th/km/fund/apcd3_7_12_49.pdf]

Universal Service Obligation (USO)

การบร*การโทรคมนาคมพ�Dนฐานโดยท�วถGงและบร*การเพ��อสงคม ซG�งด�าเน*นการโดยคณะกรรมการก*จการโทรคมนาคมแห1งชาต* หร�อ กทช. (หร�อคณะกรรมการก*จการกระจายเส�ยงก*จการโทรทศน7และก*จการโทรคมนาคมแห1งชาต* กสทช. ในป จจJบน) เพ��อให0ท0องถ*�นท��อยB1ห1างไกล ได0ม�โอกาสใช0บร*การโทรคมนาคมอย1างเท1าเท�ยมและท�วถGง สร0างโอกาสทางการศGกษา การเข0าถGงบร*การทางการแพทย7 การส1งเสร*มวฒนธรรม การส1งเสร*มอาช�พ และการบรรเทาภยพ*บต*ต1าง ฯลฯ ส�าหรบกลJ1มคนด0อยโอกาส หร�อผB0ท��อยB1ห1างไกลเม�องใหญ1

[ท �มา: เว,บไซต*เด+มสLานGกงานคณะกรรมการก+จการโทรคมนาคมแห0งชาต+]

Value-added มBลค1าของผล*ตภณฑ7ท�� เพ*�มขGDนในแต1ละขDนตอนการผล*ตจนถGงการจดจ�าหน1าย โดยกระบวนการของ Value added มกเปLนการน�าเทคโนโลย�ของคนอ��นมาใช0 ท�าให0ผล*ตส*นค0าท��เหม�อนๆ กนกบของคนอ��น ในท��สJดกLจะเก*ดการขายตดราคากน ท�าให0ได0ผลก�าไรลดลง

[ท �มา: สภาท �ปรDกษาเศรษฐก+จและสGงคมแห0งชาต+ ปรากฏใน http://www2.nesac.go.th/office/onesac_papers/papers_files/paper_16.php]

Value creation การใช0ความได0เปร�ยบเช*งเปร�ยบเท�ยบของประเทศหร�อการน�าจJดแขLงของประเทศท��ม�อยB1ตามธรรมชาต* มาสร0างสรรค7 ผล*ตส*นค0าและบร*การเพ��อตอบสนองความต0องการของผB0บร*โภคได0อย1างเหมาะสม ท�าให0เก*ดส*นค0าและบร*การท��ม�คJณค1า ยากต1อการลอกเล�ยนแบบ สามารถสร0างราคาให0สBงได0ตามความต0องการ เพราะไม1ม�ใครสามารถมาแข1งขนได0

[ท �มา: สภาท �ปรDกษาเศรษฐก+จและสGงคมแห0งชาต+ ปรากฏใน http://www2.nesac.go.th/office/onesac_papers/papers_files/paper_16.php]

Waste from electrical and electronic equipments

ซากเคร��องใช0ไฟฟ0าและอJปกรณ7อ*เลLกทรอน*กส7 หมายถGง ซากเคร��องใช0หร�ออJปกรณ7 ซG�งใช0กระแสไฟฟ0าหร�อสนามแม1เหลLกในการท�างานท��ไม1ได0ตามมาตรฐาน (off-spec) หร�อหมดอายJการใช0งาน หร�อล0าสมย ซG�งแบ1งเปLน ๑๐ ประเภท ได0แก1 เคร��องใช0ไฟฟ0าและอJปกรณ7อ*เลLกทรอน*กส7ในครวเร�อนขนาดใหญ1 เคร��องใช0ไฟฟ0 าและอJปกรณ7อ*เลLกทรอน*กส7ในครวเร�อนขนาดเลLก อJปกรณ7 IT เคร��องใช0ไฟฟ0 าและอJปกรณ7อ*เลLกทรอน*กส7ส�าหรบผB0บร*โภค อJปกรณ7ให0แสงสว1าง ระบบอJปกรณ7เคร��องม�อการแพทย7 เคร��องม�อวดหร�อควบคJมต1างๆ ของเล1น เคร��องม�อไฟฟ0าและอ*เลLกทรอน*กส7 และเคร��องจ�าหน1ายส*นค0าอตโนมต*

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑๐๓

ค�าศ�พท0 ความหมาย

ซากเคร��องใช0ไฟฟ0าและอJปกรณ7อ*เลLกทรอน*กส7 นอกจากจะม�ประเดLนป ญหา (e-Waste)ในเช*งปร*มาณท��เพ*�มขGDนอย1างรวดเรLวแล0ว ยงม�ป ญหาท��เก*ดจากส1วนประกอบท��เปLนสารอนตราย เช1น สารตะก�ว แคดเม�ยม ปรอท ฯลฯ ซG�งหากได0รบการจดการท��ไม1เหมาะสม อาจก1อให0เก*ดการร�วไหลสB1ส*�งแวดล0อม และม�ความเส��ยงท��จะเปLนอนตรายต1อสJขภาพและระบบน*เวศน7 ทDงในระยะสDนและระยะยาว

[ท �มา: กรมควบคBมมลพ+ษ ปรากฏใน http://www.pcd.go.th/info_serv/haz_battery.htm]

Web accessibility เวLบไซต7ท��ทJกคนเข0าถGงได0 เปLนเวLบไซต7ท��สามารถให0บร*การข0อมBลข1าวสารกบทJกคนอย1างเท1าเท�ยมกน โดยการออกแบบเวLบไซต7 และซอฟต7แวร7 จะย�ดหยJ1น สามารถตอบสนองความต0องการจ�าเปLน ความชอบ และสถานการณ7ของผB0ใช0ท��แตกต1างกน ค�านGงถGงอJปสรรคในการรบรB0ข1าวสารท��ต1างกน เช1น ความพ*การทางด0านการเหLน การได0ย*น การเคล��อนไหวส1วนใดส1วนหนG�งของร1างกายท��ไม1สามารถท�าได0 เปLนต0น

[ท �มา: สรBปความจาก http://astec.nectec.or.th/thwcag/]

Web accessibility standard แนวทางในการสร0างเวLบไซต7 ให0สามารถเข0าถGงและใช0ประโยชน7ได0โดยผB0ใช0ใดๆ โดยอJป กรณ7ใดๆ ไม1เว0นแม0แต1เวLบเบราว7เซอร7 และไม1ม�ข0อจ�ากดด0านความพ*การทางร1างกาย เช1นความพ*การในด0านการมองเหLนหร�อด0านการได0ย*น เวLบไซต7ท��ทJกคนเข0าถGงข0อมBลข1าวสารได0 จะสงเกตได0จากสญลกษณ7ก�ากบท��ส1วนท0ายของหน0าเวLบนDนๆ ซG�งเปLนการแสดงให0ทราบว1าได0ผ1านการตรวจสอบความสามารถในการเข0าถGงข0อมBลได0 ตามแนวทางมาตรฐานในการพฒนาเวLบให0สามารถเข0าถGงข0อมBลได0 ท��เร�ยกว1า Web Content Accessibility Guideline 1.0 หร�อ WCAG 1.0 ซG�งเปLนมาตรฐานขององค7กร World Wide Web Consortium (W3C)

[ท �มา : http://th.wikipedia.org/wiki/Web_accessibility และ http://www.rd.go.th/accessibility/32523.0.html]

WiMAX WiMAX หมายถGง เทคโนโลย�ส��อสารแบบไร0สายโดยม�จJดเด1นค�อ ระยะท�าการท��ครอบคลJมมากกว1าเคร�อข1ายแบบ WirelessLAN (Wi-Fi) หลายเท1า ม�ความเรLวในการให0บร*การสBงจGงท�าให0สามารถเช��อมต1อระหว1างตGกต1างๆ ได0ง1าย ไม1ม�ข0อจ�ากดในเร��องของภBม*ประเทศ และยงม�การเข0ารหสข0อมBลท��ปลอดภยสBง เหมาะส�าหรบอJปกรณ7แบบพกพาในการเด*นทางท��สามารถส��อสารได0อย1างม�คJณภาพและม�เสถ�ยรภาพขณะใช0งาน อย1างไรกLตาม จJดอ1อนของระบบ WiMAX ม�การเปล��ยนแปลงในเร��องของมาตรฐาน อJปกรณ7ยงไม1หลากหลาย ราคาอJปกรณ7ค1อนข0างสBง และเทคโนโลย�น�Dป จจJบนม�การน�า มาใช0เพ�ยงระบบทดลองในประเทศไทยเท1านDน

[ท �มา: ศ)นย*เทคโนโลย อ+เล,กทรอน+กส*และคอมพ+วเตอร*แห0งชาต+ ]

๑๐๔ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

ค�าศ�พท0 ความหมาย

Work at home หมายถGงการท�างานท��ผB0ท�างานม�ความย�ดหยJ1นในการเล�อกสถานท��ปฏ*บต*งาน และช1วงเวลาในการท�างานได0 โดยในระหว1างการท�างานนDน ผB0ปฏ*บต*งานสามารถเช��อมต1อ /ต*ดต1อกบหน1วยงานต0นสงกดได0การใช0เคร�อข1ายเทคโนโลย�ต1างๆ ส�าหรบค�าน�D ม�ศพท7ใกล0เค�ยงค�าอ��นๆ อ�ก ได0แก1 Telecommuting, e-commuting, e-work, Telework, Working at home (WAH), or Working from home (WFH)

[ท �มา: สรBปความจาก http://en.wikipedia.org/wiki/Work_at_home]

Work Integrated Learning (WIL)

การเร�ยนการสอนท��บBรณาการการเร�ยนรB0กบการท�างาน หมายถGงระบบการศGกษาท��เน0นการเร�ยนรB0เช*งประสบการณ7 มJ1งเน0นเพ*�มคJณภาพบณฑ*ตให0ตรงกบความต0องการของตลาดแรงงาน โดยการเร�ยนรB0บนพ�Dนฐานของการแก0ไขป ญหาและการปฏ*บต*งานจร*งในภาคอJตสาหกรรม (problem-based learning) โดยการสนบสนJนให0นกศGกษาม�โอกาสประยJกต7ความรB0 ทกษะการท�างาน ทกษะเฉพาะท��สมพนธ7กบว*ชาช�พ ได0รB0จกช�ว*ตการท�างานท��แท0จร*งก1อนส�าเรLจการศGกษา ตวอย1างของ WIL ม�หลายลกษณะ เช1น สหก*จศGกษา Practice School ฯลฯ

[ท �มา: สรBปจาก “การจGดการเร ยนการสอนท �บ)รณาการการเร ยนร)FกGบการทLางานในสถาบGนอBดมศDกษา (Work-Integrated-Learning), สภาการศDกษา, ๒๕๕๒]

World competitiveness scoreboard

ดชน�บ1งช�Dข�ดความสามารถในการแข1งขนของประเทศท��เปLนท��ยอมรบกนท�วไป ซG�งจดท�าขGDนโดย International Institute for Management Development และม�การเผยแพร1 เปLนประจ�าทJกป� ดชน�น�Dเน0นวดและเปร�ยบเท�ยบความสามารถของประเทศต1างๆ ในการการสร0างสภาพแวดล0อมต1างๆ ท��อ�านวยต1อการด�าเน*นธJรก*จของภาคเอกชนและส1งผลต1อศกยภาพในการแข1งขนทางด0านเศรษฐก*จของประเทศ โดยพ*จารณาจากป จจยหลกอนประกอบด0วย ป จจยทางด0านสมรรถนะทางเศรษฐก*จ (Economic Performance) ด0านประส*ทธ*ภาพภาครฐ (Government Proficiency) ด0านประส*ทธ*ภาพของภาคธJรก*จ (Business Proficiency) ด0านโครงสร0างพ�Dนฐาน (Infrastructure) ทDงน�Dการพฒนาทางด0าน ICT เปLนป จจยย1อยของการพฒนาทางด0านโครงสร0างพ�Dนฐาน

[ท �มา: http://www.imd.ch/research/publications/wcy/index.cfm]

ปรชญาเศรษฐก*จพอเพ�ยง เปLนปรชญาช�DถGงแนวทางการด�ารงอยB1และปฏ*บต*ตนของประชาชนในทJกระดบ รวมถGงระดบรฐในการพฒนาและบร*หารประเทศ โดยม�องค7ประกอบ/คJณลกษณะหลกๆ ค�อ ๑. ความพอประมาณ หมายถGง ความพอด�ต1อความจ�าเปLนและเหมาะสมกบฐานะของตนเอง สงคม ส*�งแวดล0อม รวมถGงวฒนธรรมในแต1ละท0องถ*�น ไม1มากเก*นไป ไม1น0อยเก*นไป และต0องไม1เบ�ยดเบ�ยนตนเองและผB0อ��น

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑๐๕

ค�าศ�พท0 ความหมาย

๒. ความม�เหตJผล หมายถGง การตดส*นใจด�าเน*นการเร��องต1างๆ อย1างม�เหตJผลตามหลกว*ชาการ หลกกฎหมาย หลกศ�ลธรรม จร*ยธรรม และวฒนธรรมท��ด�งาม โดยค�านGงถGงป จจยท��เก��ยวอย1างถ0วนถ�� และผลท��คาดว1าจะเก*ดขGDนอย1างรอบคอบ ๓. ภBม*คJ0มกนในตวท��ด� หมายถGง การเตร�ยมตวให0พร0อมรบผลกระทบ และการเปล��ยนแปลงด0านเศรษฐก*จ สงคม ส*�งแวดล0อม และวฒนธรรม เพ��อให0สาามารถปรบตวและรบม�อได0อย1างทนท1วงท�

[ท �มา: สLานGกงานคณะกรรมการพGฒนาการเศรษฐก+จและสGงคมแห0งชาต+, เอกสารเผยแพร0 “จากปรGชญาของเศรษฐก+จพอเพ ยงส)0ภาคปฏ+บGต+”]

๑๐๖ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

(หน0าว1าง)

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑๐๗

มต,คณะร�ฐมนตร' และความเห7นหน�วยงานท'(เก'(ยวข�อง

๑๐๘ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑๐๙

๑๑๐ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑๑๑

๑๑๒ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑๑๓

๑๑๔ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑๑๕

๑๑๖ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑๑๗

(หน�าว�าง)

๑๑๘ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑๑๙

๑๒๐ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑๒๑

๑๒๒ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑๒๓

๑๒๔ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑๒๕

๑๒๖ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑๒๗

๑๒๘ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑๒๙

๑๓๐ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑๓๑

๑๓๒ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑๓๓

๑๓๔ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

(หน�าว�าง)

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑๓๕

รายนามคณะทางานฯและ

คณะกรรมการกาก�บการทางานฯ

๑๓๖ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

รายนามคณะทางานจ�ดทากรอบนโยบายเทคโนโลย�สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย

1. ศ.ไพร�ช ธ�ชยพงษ� ท��ปร�กษา2. นายกฤษณพงศ� ก�รต�กร ท��ปร�กษา3. รศ.อ�บลร�ตน� ศ�ร�ย�วศ�กด� $ ท��ปร�กษา4. นายทว�ศ�กด� $ กออน�นตก&ล ท��ปร�กษา5. นายพ�นธ�ศ�กด� $ ศ�ร�ร�ชตพงษ� ท��ปร�กษา6. นายอาคม เต�มพ�ทยาไพส�ฐ ท��ปร�กษา7. นายพ�เชฐ ด�รงคเวโรจน� ท��ปร�กษา8. นางชฎามาศ ธ�วะเศรษฐก�ล ประธานคณะท4างาน9. นายมน& อรด�ดลเชษฐ� รองประธานคณะท4างาน10. นายด�เรก เจร�ญผล ผ&9ท4างาน11. นายจ4าร�ส สว:างสม�ทร ผ&9ท4างาน12. นายรอม ห�ร�ญพฤกษ� ผ&9ท4างาน13. นายส�ธ� ผ&9เจร�ญชนะช�ย ผ&9ท4างาน14. นายจ�รพล ท�บท�มห�น ผ&9ท4างาน15. นายว�ทยา ป��นทอง ผ&9ท4างาน16. นางสาวกษ�ต�ธร ภ&ภราด�ย ผ&9ท4างานและเลขาน�การ17. นางส�ร�นทร ไชยศ�กดา ผ&9ท4างานและผ&9ช:วยเลขาน�การ18. นางสาวร�ชน� ส�นทร�ร�ตน� ผ&9ท4างานและผ&9ช:วยเลขาน�การ19. นางสาวกษมา กองสม�คร ผ&9ท4างานและผ&9ช:วยเลขาน�การ20. นางพ�ตราน�ช ศรประส�ทธ� $ ผ&9ท4างานและผ&9ช:วยเลขาน�การ21. นายบ�ญชา ดอกไม9 ผ&9ท4างานและผ&9ช:วยเลขาน�การ22. นายเอกร�ตน� ชายน4?าเค@ม ผ&9ท4างานและผ&9ช:วยเลขาน�การ23. นางสาวว�ภาภรณ� บ�ตรเมฆ ผ&9ท4างานและผ&9ช:วยเลขาน�การ

กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย ๑๓๗

๑๓๘ กรอบนโยบายเทคโนโลย สารสนเทศและการส��อสารระยะ พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๓ ของประเทศไทย