i jego trzy fale

*FEMINIZM

ZAGADNIENIA

1. Pierwsza fala feminizmu 2. Druga fala feminizmu3. Postfeminizm - trzecia fala feminizmu

FEMINIZM PIERWSZEJ FALI

Feminizm:• ideologia, • kierunek polityczny • ruch społeczny związany z równouprawnieniem kobiet. • Istnieje wiele nurtów feminizmu, odróżniających się

stanowiskami w takich kwestiach jak np. prawa kobiet i płeć kulturowa.

Założenia:• dążenie do emancypacji kobiet i równouprawnienia

płci, • zajmuje się problemem kobiecości oraz zwiększeniem

udziału kobiet w różnych obszarach życia. • Sprzeciw wobec gorszego traktowania kobiet ze

względu na ich cechy, sposób myślenia czy przekonania.

• Zmiana życia kobiet i poprawienie jego jakości.

FEMINIZM PIERWSZEJ FALI

• Pierwsza fala rozpoczęła się na przełomie XIX

i XX wieku i trwała do początku lat 60.

• Znaczącą rolę odegrały wtedy angielskie sufrażystki, które, za przykładem Mary Wollstonecraft domagały się wyrównania sytuacji kobiet i mężczyzn.

• Mary Wollstonecraft stałą w opozycji do modelu wychowania przyjętego od Jeana Rousseau, który faworyzował męski punkt widzenia.

Manifa Olsztyn

FEMINIZM PIERWSZEJ FALI

o Rdzeniem XIX wiecznej myśli feministycznej było dążenie do wyrównania praw obywatelskich dla obu płci oraz ich jednakowego uczestnictwa w sferze gospodarczo-ekonomicznej.

o Przełomowym osiągnięciem tego okresu było uchwalenie w 1848 „Deklaracji uczuć”, sformułowanej na wzór Deklaracji Niepodległości, w której kobiety uzyskiwały prawo do publicznego wypowiadania się, prawo do większej autonomii w małżeństwie oraz w kwestii praw własności, rozwodów, etc.

o Konsekwencją tych wydarzeń było zakładanie stowarzyszeń działających na rzecz zrównania praw obywatelskich mężczyzn i kobiet, czego ukoronowaniem było przyjęcie w 1920 roku 19 poprawki o równości płci do Konstytucji Stanów Zjednoczonych.

FEMINIZM PIERWSZEJ FALI

Pierwsza fala zwróciła uwagę na różne formy prawnego i obyczajowego dyskryminowania kobiet w społeczeństwie. Na tym tle sformułowano tezę o kobiecie, jako „innej” w stosunku do mężczyzny co w efekcie prowadziło do wyeliminowania kobiety z kultury. Tezy te były kontynuowane w drugiej fali feminizmu, która przypadła na lata 60, 70 i 80 XX w.

FEMINIZM DRUGIEJ FALI

• O drugiej fali feminizmu mówi się w odniesieniu do ruchów i teorii charakterystycznych dla lat 60. i 70. XX wieku.

• Objął przede wszystkim Stany Zjednoczone i niektóre kraje Europy Zachodniej, głównymi poruszanymi tematami były równouprawnienie na rynku pracy, kwestie kobiecej seksualności, prawa do aborcji.

• Był konsekwencją rozczarowania dotychczasowymi działaniami na rzecz równouprawnienia, skupionymi głównie na formalnych gwarancjach prawnych. (Zmiany prawne nie pociągnęły za sobą rzeczywistej równości płci).

• Skupiał się głównie na kobiecie, na pogłębieniu jej samoświadomości oraz uwypuklaniu form dyskryminacji.

FEMINIZM DRUGIEJ FALI

• Drugofalowy feminizm nie był zjawiskiem jednorodnym. Dla przykładu w USA wyróżnić można jego odłam liberalny i radykalny.

• Nurt liberalny- związany z prawicą, należały do niego starsze działaczki organizacji kobiecych, starających się o zmianę sytuacji kobiet w ramach istniejącego systemu społecznego.

• Formą aktywności tego nurtu było wywieranie nacisków prawnych i społecznych na instytucje życia publicznego.

• Istotną pracą dla tego nurtu była wydana w 1963 „Mistyka kobiecości” Betty Friedan.

• W 1966 Friedan założyła National Organization for Women, która stała się główną organizacją prawicowego nurtu feminizmu.

• W nurcie radykalnym działały młodsze kobiety, związane z ruchem na rzecz praw obywatelskich oraz z nową lewicą.

• Radykalne feministki działały w mniejszych grupach, często niesformalizowanych, a ich celem było radykalne przekształcenie społeczeństwa.

• Feministki radykalne odznaczały się agresją wobec mężczyzn, a nazwy ich ugrupowań były dość kontrowersyjne, np. Women International Terrorist Conspiracy from Hell – WITCH, czy też Redstockings (czerwone rajstopy). 

• Feminizm „drugiej fali" angażował się w zmiany społeczne, jak feminizacja świata, wzbogacanie cywilizacji i kultury wartościami kobiecymi.

 

UKRAINA: manifa organizacji FEMEN

FEMINIZM DRUGIEJ FALI

• „Druga fala” spowodowała, że rządy niektórych krajów powołały do życia odrębne placówki zajmujące się sprawami kobiet.

• Jednym z najważniejszych osiągnięć ruchu feministycznego w latach 70. XX wieku było utworzenie sieci grup samopomocy.

• Zaczęło dominować spojrzenie, w którym kobieta przestała być określana jako swoisty dodatek do mężczyzny, postulowano spojrzenie na kobietę pod kątem jej wartości, cech i wynikających stąd możliwości rozwoju. 

Strategia równych szans zapoczątkowana przez drugą falę, odbiła się rykoszetem na sytuacji kobiet. Musiały one godzić role żon i matek z życiem zawodowym, nie otrzymując wsparcia ze strony państwa. Powinności zawodowe zaczęły im ciążyć. Skutkiem tego było ukształtowanie się trzeciej fali, która była jeszcze bardziej radykalna i postępowa.

FEMINIZM DRUGIEJ FALI

POSTFEMINIZM - TRZECIA FALA FEMINIZMU

Termin postfeminizmu:• trzy rozumienia terminu według Amerykańskiej badaczki Amandy L. Lotz:① wchłonięcie przez kulturę głównego nurtu

postulatów feministycznych② nieutożsamianie się kobiet z feminizmem

oraz potrzebą aktywizmu z powodu zrealizowania jego postulatów

③ określenie czasów po feminizmie, inaczej - feminizm trzeciej fali

• silny nurt krytyczny , widoczny zwłaszcza w feminizmie socjopolitycznym

• nowa generacja feministek, jeszcze bardziej radykalna i postępowa

POCZĄTKI FEMINIZMU TRZECIEJ FALI

„Trzecia fala feminizmu„ pojawia się w latach 90. XX wieku w Stanach Zjednoczonych.

Feminizm „trzeciej fali" mniej wagi przykłada do relacji mężczyzna - kobieta i dyskryminacji kobiet, a więcej do rozkładu władzy i siły.

Trzecia fala głosi wolność seksualną, wierność małżeńską. Wartością jest różnica w wizerunku kobiety. Kobieta wzorująca się na kimś nie jest jeszcze wyzwolona. Musi być sobą.

Celem jest walka z wszelkimi przyczynami niesprawiedliwości nie tylko wobec kobiet.

DĄŻENIA FEMINIZMU TRZECIEJ FALI

• Trzecia fala feminizmu głosi równouprawnienie indywidualnych moralności.

• Zajmuje się krytyką wzorców płci: kobiece ciało i charakter powinny być takie, jak chce dana kobieta.

• Kobiecość powinna pozostać niezdefiniowana jako konstrukcja kulturowa. Z pojęciami kształtowanymi przez tradycję i kulturę należy walczyć.

• Feminizm trzeciej fali stawia sobie za cel taką edukację młodych kobiet, by były one wolne, szczęśliwe, dumne zeswojej kobiecości i nie bały się realizować własnych celów.

PODSUMOWANIE FEMINIZMU

TRZECIEJ FALI

W radykalnej postaci, głosi postulat zbudowania kultury „dziewczyńskiej", w której kobiety mają prawo i siłę traktować świat tak, jak im się podoba (np. demonstrować swoją seksualność bez obaw).

Teraz kiedy kobiety biorą udział w polityce, występują w debatach telewizyjnych, mają równy dostęp do edukacji, feministki nie muszą agresywnie walczyć, prowokować, ponieważ to co chciały osiągnąć zostało przynajmniej teoretycznie dokonane.

Kolejnym krokiem na drodze do zrównania praw kobiet i mężczyzn jest zmiana światopoglądu ludzi, ich przyzwyczajeń, błędnych wyobrażeń, obalenie fałszywych stereotypów, na co potrzeba czasu.

AUTORZY

Żur Magdalena

Romanowska Aneta

Żuk Agnieszka

BIBLIOGRAFIA

• S. Nowak „Postfeminizm, kultura popularna i konserwatywna modernizacja”

• R. Tokarczyk „Współczesne doktryny polityczne”

• Vademecum maturzysty. Wiedza o społeczeństwie

• A. Kapelusz „Historia baby z wąsami czyli feminizm wczoraj i dziś”