137
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n TiÕt:1-2 Ngµy so¹n: Tæng quan v¨n häc viÖt nam A. Môc tiªu: I/ ChuÈn kiÕn thøc kü n¨ng : 1. KiÕn thøc: - Gióp häc sinh n¾m ®îc kiÕn thøc chung nhÊt, tæng quan nhÊt vÒ hai bé phËn cña VHVN vµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña VHVN. - N¾m v÷ng hÖ thèng vÊn ®Ò: + ThÓ lo¹i v¨n häc + Con ngêi trong v¨n häc. 2. Kü n¨ng: Tæng hîp kiÕn thøc v¨n häc. 3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc tiÕp thu bµi gi¶ng II/ N©ng cao më réng : B.Ph ¬ng ph¸p: Lµm viÖc víi SGK, ®Æt c©u hái, gîi më. C.ChuÈn bÞ cña GV, HS: a.ChuÈn bÞ cña GV: so¹n gi¸o ¸n, nghiªn cøu tµi liÖu. b.ChuÈn bÞ cña HS: §äc SGK, so¹n bµi míi. D.TiÕn tr×nh lªn líp: 1. æn ®Þnh: 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi: a. §Æt vÊn ®Ò: LÞch sö v¨n häc cña bÊt cø d©n téc nµo ®Òu lµ lÞch sö t©m hån cña d©n téc Êy. §Ó cung cÊp cho c¸c em nh÷ng nÐt lín vÒ v¨n häc níc nhµ, chóng ta t×m hiÓu bµi “ tæng quan v¨n häc ViÖt Nam”. b. TriÓn khai bµi míi Ho¹t ®éng cña thÇy trß Néi dung kiÕn thøc H§1 ? Em hiÓu thÕ nµo lµ tæng quan v¨n häc ViÖt Nam. Néi dung cña bµi lµ g×. ? H·y cho biÕt nh÷ng bé phËn hîp thµnh cña nÒn VHVN. I. C¸c bé phËn hîp thµnh cña nÒn VHVN. - VHVN cã hai bé phËn: + VHDG + VH viÕt -> cïng ph¸t triÓn song song vµ lu«n cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau. 1

Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

TiÕt:1-2 Ngµy so¹n:

Tæng quan v¨n häc viÖt namA. Môc tiªu: I/ ChuÈn kiÕn thøc kü n¨ng : 1. KiÕn thøc: - Gióp häc sinh n¾m ®îc kiÕn thøc chung nhÊt, tæng quan nhÊt vÒ hai bé phËn cña VHVN vµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña VHVN.

- N¾m v÷ng hÖ thèng vÊn ®Ò: + ThÓ lo¹i v¨n häc + Con ngêi trong v¨n häc.

2. Kü n¨ng: Tæng hîp kiÕn thøc v¨n häc. 3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc tiÕp thu bµi gi¶ngII/ N©ng cao më réng :B.Ph ¬ng ph¸p: Lµm viÖc víi SGK, ®Æt c©u hái, gîi më.C.ChuÈn bÞ cña GV, HS: a.ChuÈn bÞ cña GV: so¹n gi¸o ¸n, nghiªn cøu tµi liÖu.

b.ChuÈn bÞ cña HS: §äc SGK, so¹n bµi míi.

D.TiÕn tr×nh lªn líp: 1. æn ®Þnh:2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi:a. §Æt vÊn ®Ò: LÞch sö v¨n häc cña bÊt cø d©n téc nµo ®Òu lµ lÞch sö t©m hån cña d©n téc Êy. §Ó cung cÊp cho c¸c em nh÷ng nÐt lín vÒ v¨n häc níc nhµ, chóng ta t×m hiÓu bµi “ tæng quan v¨n häc ViÖt Nam”.b. TriÓn khai bµi míi

Ho¹t ®éng cña thÇy trß Néi dung kiÕn thøc H§1 ? Em hiÓu thÕ nµo lµ tæng quan v¨n häc ViÖt Nam. Néi dung cña bµi lµ g×.? H·y cho biÕt nh÷ng bé phËn hîp thµnh cña nÒn VHVN.

I. C¸c bé phËn hîp thµnh cña nÒn VHVN.- VHVN cã hai bé phËn: + VHDG + VH viÕt -> cïng ph¸t triÓn song song vµ lu«n cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau.

1

Page 2: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n? ThÕ nµo lµ VHDG. ? ThÓ lo¹i. §Æc trng c¬ b¶n cña VHDG.

? sù kh¸c nhau gi÷a VHDG vµ VH viÕt.

H§2

? Nh×n mét c¸ch tæng qu¸t VH viÕt ViÖt Nam ®îc chia lµm mÊy thêi kú lín.? Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ v¨n häc trng ®¹i ViÖt Nam.

? Ph©n biÖt sù gièng nhau vµ kh¸c nhau gi÷a VHT§ vµ VHH§.

? V¨n häc thêi kú nµy ®îc chia lµm mÊy giai ®o¹n. nÐt chÝnh cña mçi giai ®o¹n lµ g×.

H§3

1. V¨n häc d©n gian :- VHDG lµ s¸ng t¸c tËp thÓ vµ truyÒn miÖng cña nh©n d©n lao ®éng.- ThÓ lo¹i: SGK.- §Æc trng: TÝnh truyÒn miÖng, tÝnh tËp thÓ vµ sù g¾n víi c¸c sinh ho¹t trong ®êi sèng céng ®ång.2. V¨n häc viÕt:

a. Ch÷ viÕt cña VHVN:- VH viÕt: + Ch÷ H¸n.

+ Ch÷ N«m. + Ch÷ Quèc ng÷.

b. HÖ thèng thÓ lo¹i cña VH viÕt: SGK II. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña VH viÕt ViÖt Nam:- Chia lµm 3 thêi kú: 1. V¨n häc trung ®¹ i: - VH cã nhiÒu chuyÓn biÕn qa c¸c giai ®o¹n lÞch sö kh¸c nhau, g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh dùng níc vµ gi÷ níc vµ cã quan hÖ giao lu víi nhiÒu nÒn v¨n häc.- VH viÕt b»ng ch÷ H¸n vµ ch÷ N«m.- TiÕp nhËn hÖ thèng thÓ lo¹i vµ thi ph¸p c¶ v¨n häc Trung Quèc.- T¸c gi¶ vµ t¸c phÈm tiªu biÓu: SGK.- Néi dung: yªu níc vµ nh©n ®¹o.2. V¨n häc hiÖn ®¹i:

- VHH§ cã: + T¸c gi¶: xuÊt hiÖn ®éi ngò nhµ v¨n, nhµ th¬ chuyªn nghiÖp.+ §êi sèng v¨n häc: s«i næi, n¨ng ®éng.+ ThÓ lo¹i: cã nhiÒu thÓ lo¹i míi.+ Thi ph¸p: lèi viÕt hiÖn

2

Page 3: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n? Mèi quan hÖ gi÷a con ngêi víi thÕ giíi tù nhiªn ®îc thÓ hiÖn nh thÕ nµo trong v¨n häc.

? Con ngêi ViÖt Nam víi quèc gia d©n téc ®îc ph¶n ¸nh nh thÕ nµo trong v¨n häc.- Yª níc: yªu quª h¬ng, tù hµo vÒ truyÒn thèng v¨n ho¸ d©n téc, vÒ lÞch sö dùng níc vµ gi÷ níc, ý chÝ c¨m thï giÆc, tinh thÇn hi sinh v× ®éc tù do cña tæ quèc....

? Tr¶i qua c¸c thêi kú lÞch sö kh¸c nhau trong v¨n häc, con ngêi VN cã ý thøc ra sao vÒ b¶n th©n.

? VËy, nh×n chung khi x©y dùng mÉu ngêi lý tëng con ngíi VN ®îc v¨n häc x©y dùng ra sao.

thùc. + Néi dung: tiÕp tôc néi dung cña v¨n häc d©n téc lµ tinh thÇn yªu níc vµ nh©n ®¹o.

- 4 giai ®o¹n: SGKIII. Con ng êi ViÖt Nam qua v¨n häc: 1. Con ng êi ViÖt Nam trong quan hÖ víi thÕ giíi tù nhiªn:- T×nh yªu thiªn nhiªn lµ mét néi dung quan träng cña VHVN.

+ Trong v¨n häc d©n gian: thiªn nhiªn t¬i ®Ñp, ®¸ng yªu: c©y ®a, bÕn níc, vÇng tr¨ng....+ VHT§: h×nh tîng thiªn nhiªn g¾n víi lý tëng ®¹o ®øc, thÈm mü: tïng, cóc....+ VHH§: thÓ hiÖn t×nh yªu quª h¬ng, ®Êt níc, yªu cuéc sèng, ®Æc biÖt lµ t×nh yªu ®«i løa.

2. Con ng êi ViÖt Nam trong quan hÖ víi quèc gia d©n téc.- Chñ nghÜa yªu níc lµ néi dung tiªu biÓu- mét gi¸ trÞ quan träng cña VHVN.

+ VHT§: ý thøc s©u s¾c vÒ quèc gia d©n téc, vÒ truyÒn thèng v¨n hiÕn l©u ®êi cña d©n téc.+ VHH§: yªu níc g¾n liÒn víi sù ®Êu tranh vµ lý tëng XHCN.

3.Con ng êi ViÖt Nam trong quan hÖ víi x· héi:- X©y dùng mét x· héi tèt ®Ñp lµ íc muèn ngµn ®êi cña d©n téc ViÖt Nam. NhiÒu t¸c phÈm thÓ hiÖn íc m¬ vÒ mét x· héi c«ng b»ng tèt ®Ñp.-> Nh×n th¼ng vµo thùc t¹i víi tinh thÇn nhËn thøc phª ph¸n

3

Page 4: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nvµ c¶i t¹o x· héi lµ mét truyÒn thèng lín cña v¨n häc VN.- C¶m høng x· héi s©u ®Ëm lµ tiÒn ®Ò cho sù h×nh thµnh CNHT( tõ 1930- nay) vµ CNN§ trong v¨n häc d©n téc. 4.Con ng êi VN vµ ý thøc vÒ b¶n th©n.- VHVN ®· ghi l¹i qu¸ tr×nh t×m kiÕm lùa chän c¸c gi¸ trÞ ®Ó h×nh thµnh ®¹o lý lµm ngêi cña d©n téc VN. C¸c häc thuyÕt nh: N-P-L vµ t tëng d©n gian cã ¶nh hëng s©u s¾c ®Õn qu¸ tr×nh nµy + Trong nh÷ng hoµn c¶nh ®Æc biÖt, con ngêi VN thêng ®Ò cao ý thøc céng ®ång. + giai ®o¹n cuèi thÕ kû XVIII- ®Çu TK XIX, giai ®o¹n 1930- 1945, thêi kú ®æi míi tõ 1986- nay -> VH ®Ò cao con ngêi c¸ nh©n.- V¨n häc x©y dùng mét ®¹o lý lµm ngêi víi nhiÒu phÈm chÊt tèt ®Ñp nh: nh©n ¸i, thû chung, t×nh nghÜa, vÞ tha, ®øc hi sinh v× sù nghiÖp chÝnh nghÜa....

4.Còng cè : c¸c bé phËn hîp thµnh cña nÒn v¨n häc VN. Mét sè néi dung chñ yÕu cña VHVN. TiÕn tr×nh lÞch sö cña V¨n häc VN.5.DÆn dß : N¾m v÷ng nh÷ng néi dung c¬p b¶n ®· häc. So¹n bµi míi: Ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷.E. Rót kinh nghi ệ m :

Gi¸o ¸n v¨n10,11, 12 c¶ n¨m CB chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi Liªn hÖ §T 0168.921.86.68

4

Page 5: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

...................................................................................................

...................................................................................................

......................................................TiÕt thø: 3 Ngµy so¹n:

Ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷A.Môc tiªu:I/ ChuÈn kiÕn thøc kü n¨ng :1. KiÕn thøc : Gióp häc sinh n¾m ®îc kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ ho¹t

®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷, vÒ c¸c nh©n tè giao tiÕp, vÒ hai qu¸ tr×nh trong ho¹t ®éng giao tiÕp.

2. Kü n¨ng : BiÕt x¸c ®Þnh c¸c nh©n tè giao tiÕp trong mét ho¹t ®éng giao tiÕp, n©ng cao n¨ng lùc giao tiÕp khi nãi, khi viÕt vµ n¨ng lùc ph©n tÝch, lÜnh héi khi giao tiÕp.

3. Th¸i ®é : nghiªm tóc tiÕp thu bµi gi¶ngII/ N©ng cao më réng :B.Ph¬ng ph¸p: Nªu vÊn ®Ò, ®µm tho¹i, ph©n tÝch, gi¶i thÝch. C.ChuÈn bÞ cña GV, HS: a. ChuÈn bÞ cña GV: so¹n gi¸o ¸n, ®äc tµi tµi liÖu.

b. ChuÈn bÞ cña HS: häc bµi cò, ®äc SGK, so¹n bµi míi.D.tiÕn tr×nh lªn líp: 1. æn ®Þnh:2. KiÓm tra bµi cò: kh«ng 3.Bµi míi:

a. §Æt vÊn ®Ò: Trong cuéc sèng hµng ngµy ®Ó ®¹t ®îc kÕt qu¶ cao trong qu¸ tr×nh giao tiÕp th× con ngêi cÇn sö dông ph¬ng tiÖn ng«n ng÷. Bëi giao tiÕp lu«n phô thuéc vµo hoµn c¶nh, nh©n vËt giao tiÕp. VËy, ®Ó hiÓu râ h¬n vÒ diÒu ®ã chóng ta t×m hiÓu bµi: Ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷ b. TriÓn khai bµi míi:

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc- H§1 HS ®äc v¨n b¶n 1 - sgk vµ tr¶ lêi c©u hái? Ho¹t ®éng giao tiÕp ®îc v¨n b¶n trªn ghi l¹i diÔn ra gi÷a c¸c nh©n vËt giao tiÕp nµo? hai bªn cã c¬ng vÞ vµ quan hÖ víi nhau ra sao.

? Ngêi nãi nhê ng«n ng÷ biÓu ®¹t néi dung t tëng, t×nh c¶m cña m×nh th× ngêi ®èi tho¹i lµm g× ®Ó lÜnh héi ®îc néi dung ®ã ? hai bªn ®æi vai giao tiÕp cho

I. ThÕ nµo lµ ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷: 1. T×m hiÓu v¨n b¶n:- Nh©n vËt giao tiÕp: vua TrÇn - C¸c B« l·o.-> vÞ thÕ kh¸c nhau -> ng«n ng÷ giao tiÕp kh¸c nhau: + c¸c tõ xng h«( bÖ h¹) + Tõ thÓ hiÖn th¸i ®é( xin, th-a...) - Nh©n v©t tham gia giao tiÕp ph¶i ®äc hoÆc nghe xem ngêi nãi nãi g× ®Ó gi¶i m· råi lÜnh héi néi

5

Page 6: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nnhau nh thÕ nµo.

? Ho¹t ®éng giao tiÕp trªn diÔn ra trong hoµn c¶nh nµo ? Néi dung ho¹t ®éng ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò g× ? ho¹t ®éng cã ®¹t ®îc môc ®Ých kh«ng.

-HS ®äc v¨n b¶n, t×m hiÓu vµ tr¶ lêi c©u hái ë sgk.

H§2? Qua viÖc t×m hiÓu hai v¨n b¶n trªn, em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ ho¹t ®éng giao tiÕp

dung ®ã.- Ngêi nãi vµ ngêi nghe cã thÓ ®æi vai cho nhau: + vua nãi -> b« L·o nghe. + b« L·o nãi -> Vua nghe.- Hoµn c¶nh giao tiÕp: + ®Êt níc ®ang bÞ giÆc ngo¹i x©m ®e do¹.-> ®Þa diÓm cô thÓ: §iÖn Diªn Hång- Néi dung giao tiÕp: + Hoµ hay ®¸nh -> vÊn ®Ò hÖ träng cßn hay mÊt cña quèc gia d©n téc, m¹ng sèng con ngêi.- Môc ®Ých giao tiÕp: + Bµn b¹c ®Ó t×m ra vµ thèng nhÊt s¸ch lîc ®èi phã víi qu©n giÆc.2. T×m hiÓu v¨n b¶n “ tæng quan v¨n häc ViÖt Nam”.- Nh©n vËt giao tiÕp: + T¸c gi¶ viÕt sgk-> cã tuæi, cã vèn sèng, cã tr×nh ®é hiÓu biÕt cao. + HS -> (ngc l¹i víi t/g viÕt sgk)- Hoµn c¶nh giao tiÕp:Cã tæ chøc gi¸o dôc, trong nhµ tr-êng.- Néi dng giao tiÕp: +lÜnh vùc v¨n häc. + §Ò tµi: tæng quan VHVN. +VÊn ®Ò c¬ b¶n: *c¸c bé phËn hîp cña VHVN. *Qu¸ tr×nh p/t cña VHVN. *Con ngêi VN qua v¨n häc.- Môc ®Ých: cung cÊp tri thøc cho ngêi ®äc .- Ph¬ng tiÖn vµ c¸ch thøc giao tiÕp. + Dïng thuËt ng÷ v¨n häc. + C©u v¨n mang ®Æc ®iÓm cña v¨n b¶n khoa häc: hÖ thèng ®Ò môc lín, nhá... + KÕt cÊu v¨n b¶n m¹ch l¹c râ rµng.

6

Page 7: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

GV híng dÉn HS lµm bµi.

II. kÕt luËn:- H§GT lµ ho¹t ®éng trao ®æi th«ng tin cña con ngêi trong x· héi, ®îc tioÕn hµnh chñ yÕu b»ng ph¬ng tiÖn ng«n ng÷ ( d¹ng nãi hoÆc d¹ng viÕt) nh»m thùc hiÖn nh÷ng môc ®Ých vÒ nhËn thøc, t×nh c¶m....- Mçi ho¹t ®éng giao tiÕp gåm hai qu¸ tr×nh: + T¹o lËp v¨n b¶n. + LÜnh héi v¨n b¶n. -> Hai qu¸ tr×nh nµy diÔn ra trong quan hÖ t¬ng t¸c.- Trong ho¹t ®éng giao tiÕp cã sù chi phèi cña c¸c nh©n tè: nh©n vËt, hoµn c¶nh, néi dung, môc ®Ých, ph¬ng tiÖn vµ c¸ch thøc giao tiÕp.III. LuyÖn tËp:- Lµm bµi tËp 4-5 sgk.

4. Còng cè : C¸c nh©n tè giao tiÕp. Qu¸ tr×nh cña ho¹t ®éng giao tiÕp.5. DÆn dß : n¾m v÷ng c¸c néi dung ®· häc So¹n bµi: kh¸i qu¸t v¨n häc d©n gian ViÖt NamE.Rót kinh nghiÖm :...................................................................................................................................................................................................................................................................TiÕt thø: 4 Ngµy so¹n:

Kh¸i qu¸t v¨n häc d©n gian viÖt nam

A. Môc tiªu :I/ ChuÈn kiÕn thøc kü n¨ng :1.KiÕn thøc:Kh¸i niÖm vÒ c¸c thÓ lo¹i cña v¨n häc d©n gian. Gióp häc sinh n¾m ®îc nh÷ng ®Æc trng c¬ b¶n cña VHDG. Nh÷ng gi¸ trÞ to lín cña v¨n häc d©n gian. 2.Kü n¨ng:Tæng hîp kiÕn thøc vh. Ph©n biÖt c¸c thÓ lo¹i vhdg trong cïng mét hÖ thèng.3. Th¸i ®é: Nghiªm tóc tiÕp thu bµi gi¶ng II/ N©ng cao më réng :B.Ph¬ng ph¸p: Nªu vÊn ®Ò, ®µm tho¹i, ph©n tÝch, diÔn gi¶ng.

7

Page 8: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nC.ChuÈn bÞ cña GV, HS: 1. ChuÈn bÞ cña GV: so¹n gi¸o ¸n, ®äc tµi tµi liÖu.

2. ChuÈn bÞ cña HS: häc bµi cò, ®äc SGK, so¹n bµi míi.D.tiÕn tr×nh lªn líp: 1. æn ®Þnh: 2. KiÓm tra bµi cò: Tr×nh bµy nh÷ng néi dung c¬ b¶n cña vhvn. 3. Bµi míi: a. §Æt vÊn ®Ò: Trong suèt cuéc ®êi cña mçi con ngêi kh«ng ai kh«ng mét lÇn ®îc nghemét bµi vÌ, mét c©u ®è, mét chuyÖn cæ tÝch hay mét c©u h¸t ru... §ã ch×nh lµ nh÷ng t¸c phÈm cña vhdg. VËy, chóng ta cïng t×m hiÓu v¨n b¶n: kh¸i qu¸t v¨n häc d©n gian ViÖt Nam. b. TriÓn khai bµi míi:

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc

H§1? Em hiÓu thÕ nµo lµ v¨n häc d©n gian.

? VËy, theo em ph¬ng thøc truyÒn miÖng lµ g×.? T¹i sao vhdg l¹i lµ nh÷ng s¸ng t¸c tËp thÓ.? Trong ®êi sèng céng ®ång d©n gian cã nh÷ng sinh ho¹t nµo.

H§2? Theo em, vhdg cã nh÷ng ®Æc trng c¬ b¶n nµo.

? t¹i sao nãi vhdg lµ nh÷ng t¸c phÈm nghÖ thuËt ng«n tõ.-vhdg tån t¹i díi d¹ng ng«n ng÷ nãi: lêi nãi, lêi h¸t, lêi kÓ...-> ng«n ng÷ gi¶n dÞ, dÔ hiÓu, gÇn gñi- NT vhdg: miªu t¶ hiÖn thùc gièng nh thùc tÕ miªu t¶ hiÖn thùc

I. Kh¸i niÖm:- VHDG lµ nh÷ng t¸c phÈm nghÖ thuËt ng«n tõ truyÒn miÖng ®îc tËp thÓ s¸ng t¸c nh»m môc ®Ých phôc vô trùc tiÕp cho c¸c sinh ho¹t kh¸c nhau trong ®êi sèng céng ®ång.- Kh«ng dïng ch÷ viÕt mµ dïng lêi ®Ó truyÒn tõ ngêi nµy sang ngêi kh¸c tõ ®êi nµy sang ®êi kh¸c.- Kh«ng cã ch÷ viÕt cha «ng ta truyÒn b»ng miÖng-> söa v¨n b¶n-> s¸ng t¸c tËp thÓ.-C¸c h×nh thøc sinh ho¹t: lao ®éng tËp thÓ, vui ch¬i, ca h¸t tËp thÓ, lÔ héi...II. §Æc tr ng c¬ b¶n cña v¨n häc d©n gian: 1. V¨n häc d©n gian lµ nh÷ng t¸c phÈm nghÖ thuËt ng«n tõ:- VHDG lµ s¸ng t¸c nghÖ thuËt ng«n tõ truyÒn miÖn=> truyÒn thèng nghÖ thuËt cña vhdg.

-VHDG tån t¹i lu hµnh theo ph-¬ng thøc truyÒn miÖngtõ ngêi

8

Page 9: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nmét c¸ch kú ¶o.VD: vhdg cã nhiÒu cèt truyÖn, nh©n vËt, t×nh tiÕt... gièng nhau: nhiÒu tryÖn d©n gian VN cã t×nh tiÕt nh©n vËt chÝnh ®-îc sinh ra do bµ mÑ thô thai mét c¸ch kh¸c thêng ( Th¸nh Giãng, Sä Dõa...).

?Qu¸ tr×nh s¸ng t¸c tËp thÓ cña vhdg diÔn ra nh thÕ nµo.

H§3? Vhdg bao gåm c¸c thÓ lo¹i nµo, ®¨c trng c¬ b¶n cña c¸c thÓ lo¹i. H§4

? C¸c gi¸ trÞ c¬ b¶n cña vhdg.? Tri thøc vhdg bao gåm nh÷ng lÜnh vùc nµo ? t¹i sao l¹i lµ kho tri thøc.

? Gi¸ trÞ vÒ mÆt gi¸o dôc cña vhdg.

? tr×nh bµy nh÷ng gi¸ trÞ nghÖ thuËt to lín cña v¨n häc d©n gian.

nµy sang ngêi kh¸c qua nhiÒu thÕ hÖ vµ qua c¸c ®Þa ph¬ng kh¸c nhau-> ®Æc ®iÓm cña vhdg lµ tÝnh dÞ b¶n.- TÝnh truyÒn miÖng cßn biÓu hiÖn trong diÔn xíng d©n gian: ca h¸t, chÌo, tuång... 2. V¨n häc d©n gian lµ s¶n phÈm cña qu¸ tr×nh s¸ng t¸c tËp thÓ:- C¸ nh©n khëi xíng, tËp thÓ h-ëng øng tham gia, truyÒn miÖng trong d©n gian.- Qu¸ tr×nh truyÒn miÖng l¹i ®îc tu bæ, söa ch÷a, thªm bít cho hoµn chØnh. V× vËy vhdg mang ®Ëm tÝnh tËp thÓ.=> TÝnh truyÒn miÖng vµ tÝnh tËp thÓ lµ nh÷ng dÆc trng c¬ b¶n chi phèi qu¸ tr×nh s¸ng t¹o vµ lu tryÒn t¸c phÈm vhdg, thÓ hiÖn sù g¾n bã mËt thiÕt cña vhdg víi c¸c sinh ho¹t kh¸c nhau trong ®êi sèng céng ®ång.III. HÖ thèng thÓ lo¹i cña VHDG: (SGK)IV. Nh÷ng gi¸ trÞ c¬ b¶n cña v¨n häc d©n gian: 1. VHDG lµ kho tri thøc v« cïng phong phó vÒ ®êi sèng c¸c d©n téc :- Tri thøc vhdg thuéc mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng: tù nhiªn, x· héi vµ con ngêi. ®ã lµ nh÷ng kinh nghiÖm ®îc ®óc róttõ thùc tiÔn.- VN 54 téc ngu¬×-> vèn tri thøc cña toµn d©n téc phong phó vµ ®a d¹ng. 2. VHDG cã gi¸ trÞ giao dôc s©u s¾c vÒ ®¹o lý lµm ng êi: - Gi¸o dôc tinh thÇn nh©n ®¹o vµ l¹c quan.- H×nh thµnh nh÷ng phÈm chÊt tèt ®Ñp cña con ngêi 3. VHDG cã gi¸ trÞ thÈm mÜ

9

Page 10: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nto lín, gãp phÇn quan träng t¹o nªn b¶n s¾c riªng cho nÒn v¨n häc d©n téc:- VHDG ®îc ch¾y läc, mµi dòa qua kh«ng gian vµ thêi gian. NhiÒu t¸c phÈm ®· trë thµnh mÉu mùc vÒ nghÖ thuËt ®Ó chóng ta häc tËp.=> Trong tiÕn tr×nh lÞch sö, vhdg ®· ph¸t triÓn song song cïng v¨n häc viÕt, lµm cho nÒn v¨n häc ViÖt nam trë nªn phong phó ®a d¹ng vµ ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc.

4.Còng cè : ®Æc trng c¬ b¶n cña vhdg. ThÓ lo¹i vhdg. Vai trß cña vhdg ®èi víi nÒn v¨n häc d©n téc. 5. DÆn dß : n¾m v÷ng c¸c néi dung ®· häc So¹n bµi: Ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷.E. Rót kinh nghiªm :...................................................................................................................................................................................................................................................................Gi¸o ¸n v¨n 10,11,12 c¶ n¨m CB chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi Liªn hÖ §T 01689218668 Gs Nguyªn V¨n HiÖp

TiÕt thø: 5 Ngµy so¹n:

Ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷ (t2)

A. Môc tiªu :I/ ChuÈn kiÕn thøc kü n¨ng :1.KiÕn thøc: Gióp häc sinh còng cè vµ kh¾c s©u kiÕn thøc ®· häc.2. Kü n¨ng:.øng dông c¸c kiÕn thøc ®· häc vµo thùc tiÔn ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷.3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc tiÕp thu bµi gi¶ng II/ Më réng n©ng cao :B.Ph¬ng ph¸p:®Æt c©u hái, gîi më, ph©n tÝch.C.ChuÈn bÞ cña GV, HS: 1. ChuÈn bÞ cña GV: so¹n gi¸o ¸n, nghiªn cøu tµi liÖu. 2. ChuÈn bÞ cña HS: häc bµi cò, lµm bµi tËp ë sgk.D.tiÕn tr×nh lªn líp:1. æn ®Þnh

10

Page 11: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n 2. KiÓm tra bµi cò: ? ThÕ nµo lµ ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷. C¸c nh©n tè chi phèi ho¹t ®éng giao tiÕp. 3. Bµi míi: a. §Æt vÊn ®Ò: ë tiÕt tríc chóng ta ®· n¾m ®îc nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶nvÒ ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷. VËy, ®Ó kh¾c s©u h¬n vÒ kiÕn thøc ®ã, chóng ta tiÕn hµnh thùc hµnh lµm bµi tËp. b. TriÓn khai bµi míi:

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc H§1 ? Ph©n tÝch c¸c nh©n tè giao tiÕpthÓ hiÖn trong bµi ca dao:§ªm tr¨ng thanh anh míi hái nµng Tre non ®ñ l¸ ®an sµng nªn ch¨ng

H§2-HS ®äc ®o¹n ®èi tho¹i (A cæ- 1em nhá víi mét «ng giµ)vµ tr¶ lêi c©u hái?Trong cuéc giao tiÕp trªn, c¸c nh©n vËt ®· thùc hiÖn b»ng ng«n ng÷ nh÷ng hµnh ®éng nãi cj thÓ nµo. Nh»m môc ®Ých g×? ( chän trong c¸c tõ: chµo, hái, ®¸p lêi, khen ®Ó gäi tªn mçi hµnh ®éng cho phï hîp)

? Khi lµm bµi th¬ nµy Hå Xu©n H¬ng ®· giao tiÕp víi ngêi ®äc vÒ vÊn ®Ò g×.

Bµi 1 :- Nh©n vËt giao tiÕp: chµng trai- c« g¸i, løa tuæi 18-20, hä khao kh¸t t×nh yªu.- Hoµn c¶nh giao tiÕp: ®ªm tr¨ng s¸ng vµ thanh v¾ng-> phï hîp víi c© chuyÖn t×nh cña nh÷ng ®«i løa yªu nhau.- Néi dung vµ môc ®Ých giao tiÕp: “ tre non ®ñ l¸” “®an sµng”-> chµng trai tá t×nh víi c« g¸i-> tÝnh ®Õn chuyÖn kÕt duyªn.-> c¸ch nãi phï hîp víi hoµn c¶nh, môc ®Ých giao tiÕp.Bµi 2: - C¸c hµnh ®éng giao tiÕp cô thÓ: + Chµo ( ch¸u chµo «ng ¹!) + Chµo ®¸p l¹i ( A cæ h¶?) + Khen ( lín tíng råi nhØ!) + Hái (bè ch¸u...) + Tr¶ lêi(tha...)- C¶ 3 c©u cña «ng giµ chØ cã mét c©u hái “bè ch¸u cã ...” c¸c c©u cßn l¹i ®Ó chµo vµ khen.- Lêi nãi c¸c nh©n vËt béc lé t×nh c¶m víi nhau. Ch¸u tá th¸i ®é kÝnh mÕn qua c¸c tõ: tha, ¹. Cßn «ng lµ t×nh c¶m yªu quÝ tr×u mÕn ®èi víi ch¸u.Bµi 3:T×m hiÓu bµi th¬: “ B¸nh tr«i n-íc”-Qua viÖc miªu t¶, giíi thiÖu b¸nh tr«i níc. Hå Xu©n H¬ng muèn nãi ®Õn th©n phËn ch×m næi cña m×nh. Mét ngêi con g¸i xinh ®Ñp

11

Page 12: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n? Ngêi ®äc c¨n cø vµo ®©u ®Ó lÜnh héi bµi th¬.

tµi hoa l¹i gÆp nhiÒu bÊt h¹nh, Ðo le. Song trong bÊt cø hoµn c¶nh nµo vÉn gi÷ ®îc phÈm chÊt cña m×nh.- C¨n cø vµo cuéc ®êi cña n÷ sÜ Hå Xu©n H¬ng: lµ ngêi cã tµi, cã t×nh nhng sè phËn trí trªu ®· dµnh cho bµ sù bÊt h¹nh. Hai lÇn lÊy chång th× c¶ hai lÇn “cè ®Êm ¨n x«i...” §iÒu ®¸ng kh©m phôc ë bµ lµ dï trong hoµn c¶nh nµo vÉn gi÷ g×n phÈm chÊt cña m×nh.

4. Còng cè : Nắm vững những kiến thức đã học .5. DÆn dß : lµm bµi tËp ë nhµ. So¹n bµi míi: V¨n b¶n.E. Rót kinh nghiÖm :...................................................................................................................................................................................................................................................................

TiÕt thø: 6 Ngµy so¹n:

V¨n b¶nA. Môc tiªu :I/ ChuÈn kiÕn thøc kü n¨ng :1.KiÕn thøc: Gióp häc sinh cã ®îc nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ v¨n b¶n vµ kiÕn thøc kh¸i qu¸t vÒ c¸c lo¹i v¨n b¶n xÐt theo phong c¸ch chøc n¨ng ng«n ng÷. 2.Kü n¨ng:n©ng cao kÜ n¨ng thùc hµnh ph©n tÝch vµ t¹o lËp v¨n b¶n trong giao tiÕp.3. Th¸i ®é : nghiªm tóc tieepd thu bµi gi¶ng II/ Më réng n©ng cao :

B.Ph¬ng ph¸p:®Æt c©u hái, gîi më, ®µm tho¹i.C.ChuÈn bÞ cña GV, HS: 1. ChuÈn bÞ cña GV: so¹n gi¸o ¸n, nghiªn cøu tµi liÖu. 2. ChuÈn bÞ cña HS: häc bµi cò, so¹n bµi míi.D.tiÕn tr×nh lªn líp:1. æn ®Þnh2. KiÓm tra bµi cò: kh«ng.

3. Bµi míi: a. §Æt vÊn ®Ò: Phong c¸ch ng«n ng÷ bao qu¸tô sö dông tÊt c¶ c¸c ph¬ng tiÖn ng÷ ©m, tõ vùng, ng÷ ph¸p cña ng«n ng÷ toµn d©n.

12

Page 13: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nCho nªn nãi vµ viÕt ®óng phong c¸ch lµ ®Ých cuèi cïng cña viÖc häc tËp TiÕng viÖt, lµ mét yªu cÇu v¨n ho¸ ®Æt ra ®èi víi con ngêi v¨n minh hiÖn ®¹i... Ta t×m hiÓu bµi v¨n b¶n.b. TriÓn khai bµi míi:

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøcH§1?C¸c v¨n b¶n trªn ®îc ngêi nãi (ngêi viÕt ) t¹o ra trong hoµn c¶nh nµo ? ®Ó ®¸p øng nhu cÇu g×. ? Mçi v¨n b¶n ®Ò cËp tíi vÊn ®Ò g×

? VÒ h×nh thøc v¨n b¶n 3 cã bè côc nh thÕ nµo.

? Mçi v¨n b¶n t¹o ra nh»m môc ®Ých g×.

? Qua viÖc t×m hiÓu c¸c v¨n b¶n trªn, em hiÓu thÕ nµo lµ v¨n b¶n. §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n lµ g×.H§2? VÊn ®Ò ®îc ®Ò cËp trong mçi v¨n b¶n thuéc lÜnh vùc nµo trong cuéc sèng.? Tõ ng÷ ®îc sö dông trong mçi v¨n b¶n thuéc lo¹i nµo (tõ ng÷

I. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm:1. VÝ dô: (1,2,3,sgk)2. nhËn xÐt:-Vb1 t¹o ra trong ho¹t ®éng giao tiÕp chung. §©y lµ kinh nghiÖm cña nhiÒu ngêi víi mäi ngêi -> mèi quan hÖ gi÷a con ngêi trong cuéc sèng.- Vb2 t¹o ra trong ho¹t ®éng giao tiÕp gi÷a c« g¸i vµ mäi ngêi-> lêi than th©n c¶ c« g¸i.- Vb3 t¹o ra trong ho¹t ®éng gi÷a chr tÞch níc víi quèc d©n ®ång bµo-> lêi kªu gäi toµn quèc kh¸ng chiÕn.- Bè côc: 3phÇn + Më ®Çu: “hìi ®ång bµo toµn quèc”-> nh©n tè giao tiÕp. + Th©n bµi: “chóng ta muèn hoµ... d©n téc ta”-> nªu lËp tr-êng ch×nh nghÜa cña ta vµ d· t©m c¶ Ph¸p. + KÕt bµi: (phÇn cßn l¹i)-> kh¼ng ®Þnh níc VN ®éc lËp vµ kh¸ng chiÕn th¾ng lîi.- Môc ®Ých: + Vb1 truyÒn ®¹t kinh nghiÖm sèng. + Vb2 lêi than th©n ®Ó gîi sù hiÓu biÕt vµ c¶m th«ng cña mçi ngêi ®èi víi sè phËn ngêi phô n÷. + Vb3 kªu gäi, khÝch lÖ, thÓ hiÖn quyÕt t©m cña mäi trong kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p. 3.KÕt luËn:(xem phÇn ghi nhí-sgk)II. C¸c lo¹i v¨n b¶n: 1. So s¸nh c¸c v¨n b¶n 1,2,3- Néi dung: + Vb1: kinh nghiÖm

13

Page 14: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nth«ng thêng trong cuéc sèng hay tõ ng÷ chÝnh trÞ)

? C¸ch thøc thÓ hiÖn néi dung cña c¸c v¨n b¶n nh thÕ nµo.

? VËy, c¸c v¨n b¶n trªn thuéc phong c¸ch ng«n ng÷ nµo.

H§3? Qua viÖc so s¸nh trªn h·y cho biÕt cã mÊy lo¹i v¨n b¶n

sèng. + Vb2: th©n phËn ngêi phô n÷ trong x· héi cò. + Vb3: kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p. - tõ ng÷: Vb1,2 dïng nhiÒu tõ ng÷ th«ng thêng. Vb3 dïng nhiÒu tõ ng÷ chÝnh trÞ.- C¸ch thøc thÓ hiÖn: + vb1,2 tr×nh bµy néi dung th«ng qua h×nh ¶nh cô thÓ-> cã tÝnh h×nh tîng. + vb3 dïng lý lÏ vµ lËp luËn ®Ó kh¼ng ®Þnh r»ng: cÇn ph¶i kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p.- Vb 1,2 thuéc phong c¸ch ng«n ng÷ NT. Vb3 thuéc phong c¸ch ng«n ng÷ chÝnh luËn.2. KÕt luËn: ( xem phÇn ghi nhí - sgk)

4.còng cè : §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n, c¸c lo¹i v¨n b¶n. 5. DÆn dß : n¾m ch¾c c¸c kiÕn thøc ®· häc. ChuÈn bÞ viÕt bµi lµm v¨n sè 1.E.Rót kinh nghi ệ m : ................................................................................................................................................................................................................................................................

Gi¸o ¸n v¨n10,11,12 c¶ n¨m CB chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi Liªn hÖ §T 01689218668

..TiÕt thø: 7 Ngµy so¹n:

ViÕt bµi lµm v¨n sè 1A. Môc tiªu :I/ChuÈn kiÕn thøc kü n¨ng: 1.KiÕn thøc: Gióp häc sinh còng cè nh÷ng kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng lµm v¨n, ®Æc biÖt lµ vÒ v¨n biÓu c¶m vµ v¨n nghÞ luËn. 2.Kü n¨ng: vËn dông nh÷ng hiÓu biÕt cña m×nh ®Ó béc lé c¶m nghÜ cña m×nh vÒ mét sù vËt, sù viÖc, hiÖn tîng gÇn gñi trong cuéc sèng hoÆc mét t¸c phÈm v¨n häc. 3. Th¸i ®é: Nghiªm tóc tieepd thu bµi gi¶ng

14

Page 15: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nII/ Më réng n©ng cao: B.Ph¬ng ph¸p: thùc hµnh: gv ra ®Ò, hs lµm bµi. C.ChuÈn bÞ cña GV, HS:1. ChuÈn bÞ cña GV: chuÈn bÞ chu ®¸o vÒ ®Ò ra vµ ®¸p ¸n.

2. ChuÈn bÞ cña HS: «n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n ®· häc ë líp díi. D.tiÕn tr×nh lªn líp:1. æn ®Þnh2. KiÓm tra bµi cò: kh«ng.

3. Bµi míi: a. §Æt vÊn ®Ò: §Ó kiÓm tra ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh häc tËp ®¹t kÕt qu¶ nh thÕ nµo chóng ta thùc hµnh viÕt bµi sè 1.

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc

H§1 GV ghi ®Ò lªn b¶ng.

H§2 yªu cÇu ®Ò

I. §Ò ra: ( B¸m chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng) Tïy theo yªu cÇu mçi líp mµ cã ®Ò kiÓm tra phï hîp1.H·y ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ vÏ ®Ñp h×nh tîng cña ngêi lÝnh trong bµi thá “§ång chÝ ” cña ChÝnh H÷u.2. Nªu c¶m nghÜ s©u s¾c nhÊt cña em vÒ mét trong 2 t¸c phÈm sau, ®· häc trong ch¬ng tr×nh v¨n THCS :- ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng- ChiÕc l¬c ngµ.II. Yªu cÇu:§Ò 1 ; 1. VÒ néi dung : CÇn n¾m ®îc c¸c ý sau vµ ph©n tÝch lµm næi bËt c¸c ý ®ã:- VÎ ®Ñp ch©n chÊt méc m¹c, gi¶n dÞ c¶ nh÷ng ngêi n«ng d©n mÆc ¸o lÝnh.- VÎ ®Ñp cña ®êi sèng t©m hån, t×nh c¶m. + T×nh ®ång chÝ, ®ång ®éi, t×nh quª h¬ng. + L¹c quan, yªu ®êi.- VÎ ®Ñp cña ý chÝ quuyÕt t©m.=> ®ã lµ vÎ ®Ñp cña søc m¹nh t©m hån, cña tÇm lßng yªu nø¬c... -> kÕ thõa nÐt ®Ñp tõ ngµn xa truyÒn l¹i.

15

Page 16: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

GV híng dÉn mét sè ®iÒu c¬ b¶n ®Ó lµm tèt bµi v¨n nµy.

§Ò 2 : N¾m ®îc gi¸ trÞ ND- Nt cña t¸c phÈm .3.H×nh thøc ( Yªu cÇu chung cho c¶ hai ®Ò)

- Tr×nh bµy s¹ch sÏ, râ rµng.- Dïng tõ viÕt c©u chÝnh x¸c.III. §¸p ¸n, thang ®iÓm :1. Më bµi : 1 ®iÓm

- Tuú vµo kh¶ n¨ng cña hs. Cã thÓ më bµi trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp.2. Th©n bµi :8 ®iÓm

- hiÓu ®îc ý 1: 2®iÓm.-hiÓu ®îc ý 2: 2®iÓm.-hiÓu ®îc ý 3: 2®iÓm.- Cuèi cïng ph¶i kh¼ng ®Þnh ®îc ®ã lµ vÎ ®Ñp truyÒn thèng cña d©n téc ViÖt Nam.3. KÕt luËn : 1 ®iÓm

- Kh¼ng ®Þnh ®îc gi¸ trÞ nghÖ thuËt vµ néi dung cña t¸c phÈm. Kh¸i qu¸t n©ng cao vÊn ®Ò.IV. H íng dÉn chung :- §Ó lµm tèt bµi v¨n c¸c em cÇn:+ ¤n l¹i nh÷ng kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng tËp lµm v¨n ®· häc trong ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n THCS, ®Æc biÖt lµ v¨n biÓu c¶m.+ ¤n luyÖn nh÷ng kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng TiÕng viÖt (®Æc biÖt lµ vÒ c©u vµ c¸c biÖn ph¸p tu tõ) + Quan s¸t, t×m hiÓu vµ t×m c¸ch diÔn ®¹t nh÷ng c¶m xóc, suy ngÉm vÒ bµi th¬.

4.còng cè: c¸c bíc tiÕn hµnh lµm mét bµi v¨n biÓu c¶m, ph©n tÝch.5. DÆn dß: ChuÈn bÞ bµi míi: ChiÕn th¾ng Mtao Mx©y.E. Rót kinh nghiÖm :....................................................................................................................................................................................................................................................................

TiÕt thø: 8-9 Ngµy so¹n:

16

Page 17: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

ChiÕn th¾ng mtao mx©yA. Môc tiªu :I/ ChuÈn kiÕn thøc kü n¨ng: 1.KiÕn thøc: Gióp häc sinh n¾m đùoc ®Æc điÓm cña sö thi anh hïng trong viÖc x©y dùng kiÓu “ nh©n vËt anh hïng sö thi” vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ vµ sö dông ng«n tõ. 2.Kü n¨ng: biÕt c¸ch ph©n tÝch mét v¨n b¶n sö thi anh hïng ®Ó thÊy dîc gi¸ trÞ c¶ sö thi vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt. 3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc tiÕp thu bµi gi¶ng II/ Më réng n©ng cao :B.Ph¬ng ph¸p: ®Æt c©u hái, gîi më, ®µm tho¹i, ph©n tÝch.C.ChuÈn bÞ cña GV, HS: 1. ChuÈn bÞ cña GV: so¹n gi¸o ¸n, nghiªn cøu tµi liÖu.

2. ChuÈn bÞ cña HS: häc bµi cò, so¹n bµi míi.D.tiÕn tr×nh lªn líp:1.æn ®Þnh2.KiÓm tra bµi cò: ? Ph©n tÝch c¸c ®Æc trng c¬ b¶n cña v¨n häc d©n gian. 3. Bµi míi:

a. §Æt vÊn ®Ò: Sö thi §am san lµ niÒm tù hµo lín lao nhÊt cña ®ång bµo £- §ª . Lµ s¶n phÈm tinh thÇn v« cïng quÝ gi¸ cña hä. ®ång bµo T©y Nguyªn thêng kÓ cho nhau nghe trong nh÷ng ng«i nhà Rông. VËy, ®Ó hiÓu vÒ sö thi §am San chóng ta t×m hiÓu bµi “ChiÕn th¾ng MTao Mx©y”

b. TriÓn khai bµi:

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc

H§1? Em hiÓu thÕ nµo lµ sö thi. ë níc ta cã nh÷ng lo¹i sö thi d©n gian nµo- ThÇn tho¹i, truyÒn thuyÕt kh¸c sö thi: chÊt liÖu thÇn tho¹i chØ cã thÓ trë thµnh sö thi khi:- ND: ®îc hÖ thèng ho¸ thµnh mét cèt truyÖn phøc t¹p -NNNT: v¨n vÇn hoÆc v¨n xu«i. Sö dông nhiÒu biÖn ph¸p tù sù: dÉn truyÖn, ®éc tho¹i, ®èi tho¹i -Qui m«: hoµnh tr¸ng, ®å sé.H§2

I. Vµi nÐt vÒ sö thi: 1. kh¸i niÖm : sgk 2. Ph©n lo¹i : 2 lo¹i.- Sö thi thÇn tho¹i: ®îc x©y dùng trªn c¬ së c¸c truyÖn kÓ vÒ sù h×nh thµnh thÕ giíi vµ mu«n loµi, con ngêi vµ bé téc thêi cæ ®¹i.- Sö thi anh hïng: kÓ vÒ cuéc ®êi vµ chiÕn c«ng cña nh÷ng tï trëng anh hïng- chiÕn c«ng Êy cã ý nghÜa víi c¶ céng ®ång.II. Sö thi §am San: 1.Tãm t¾t: sgk

17

Page 18: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nGiíi thiÖusö thi §S

H§3

? VÞ trÝ cña ®o¹n trÝch.HS ®äc theo ph©n vai ? H·y chØ ra c¸c nh©n vËt ®· tham gia vµo cuéc chiÕn gi÷a DS vµ MTao Mx©y. Vai trß cña c¸c nh©n vËt.

H§4? Trong cuéc chiÕn ®Êu gi÷a §S vµ MtaoMxay ®îc t¸c gi¶ kÓ qua nh÷ng chÆng nµo.? Cuéc khiªu chiÕn cña §S ®èi víi kÎ thï cña m×nh ®îc diÔn t¶ nh thÕ nµo. Cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch diÔn t¶ ®ã.

2.Néi dung:- §am San lµ sö thi nái tiÕng cña d©n téc £- §ª - Miªu t¶ nh÷ng chiÕn c«ng oanh liÖt vµ kh¸t väng tù do cña §am San theo hai chñ ®Ò: + §Êu tranh chèng nh÷ng rµng buéc c¶ tËp tôc h«n nh©n mÉu quyÒn: tôc nèi d©y. + §Êu tranh chèng nh÷ng tï tr-ëng thï ®Þch.III. §o¹n trÝch : 1 VÞ trÝ : n»m ë ®o¹n giòa t¸c phÈm. 2. ®äc- hiÓu:-C¸c nh©n vËt tham gia lµm nçi râ sù kiÖn: + Mtao Mx©y: cíp vî §S-> cuéc chiÕn næ ra-> nh©n vËt ®èi thñ cña §S. + §S: ®¸nh Mtao Mx©y dµnh l¹i h¹nh phóc riªng (lµ nh©n vËt chÝnh, nh©n vËt trung t©m quyÕt ®Þnh diÔn biÕn cèt truyÖn) + ¤ng trêi: nh©n vËt thÇn k× hç trî cho §S. + HnhÞ: nh©n vËt trî thñ trao vËt thÇn k× cho §S. Cïng víi nh©n vËt «ng trêi sù trî lùc cña HnhÞ thÓ hiÖn qan niÖm vÒ cuéc ®Êu tranh chÝnh nghÜa c¶ nh©n vËt anh hïng. + QuÇn chóng: ®ãng vai trß hËu thuÈn cho nh©n vËt chÝnh-> bÞ l«i cuèn bëi søc m¹nh vµ môc ®Ých chiÕn ®Êu cña nh©n vËt chÝnh.=> søc m¹nh vµ lý tëng cña c¸ nh©n ngêi anh hïng biÓu tîng cho søc m¹nh vµ lý tëng c¶ c¶ céng ®ång. 1. H×nh t îng nh©n vËt §S trong cuéc chiÕn víi Mtao Mx©y:-§S®Õn ch©n cÇu thang kÎ thï

18

Page 19: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

§am San- §Õn ch©n cÇu thang khiªu chiÕn-> rÊt chñ ®éng.- Dngf lêi nãi khÝch dô Mtao Mx©y ra khái nhµ xuèng ®¸nh tay ®«i víi m×nh.- Th¸ch ®ä dao.- Do¹ ph¸ sµn, ®èt nhµ.- Coi khinh kÎ thï kh«ng b»ng con lîn, con tr©u.- Kh«ng thÌm ®¸nh trém lóc Mtao Mx©y ®ang ®i xuèng cÇu thang (tù tin, ®µng hoµng)=> cuèi cïng dô ®îc kÎ thï quyÕt ®Êu víi m×nh.

? VËy, cuéc quyÕt ®Êu gi÷a §S vµ Mtao Mx©ydiÔn ra ra sao. §am San- KhÝch Mtao Mx©y móa tríc.

- §S døng kh«ng nhóc nhÝch.-> võa thÊy ®îc tµi nghÖ cña kÎ thï võa béc lé ®îc b¶n lÜnh cña m×nh.

- §S móa khiªn: “mét lÇn xèc... phÝa t©y”-> móa khiªn rÊt ®Ñp thÓ hiÖn tµi n¨ng vµ søc khoÎ c¶ §S-ngêi dòng sÜ.

- NhËn ®îc miÕng trÇu c¶ vî-> søc khoÎ §S t¨ng lªn gÊp béi, móa khiªn cµng nhanh, m¹nh vµ ®Ñp (nh b·o, nh lèc,...)- §©m vµo ®ïi, vµo ngêi Mtao Mx©y nhng kh«ng thñng.- Trong giÊc m¬ ®îc «ng trêi m¸ch kÕ: dïng chµy mßn nÐm vµo vµnh tai kÎ thï lµ ®îc.-> ®uæi theo Mtao Mxay ®Õn

khiªu chiÕn.-c¶nh hai ngêi móa khiªn.- C¶nh hai ngêi ®uæi nhau, §S ®©m kh«ng thñng ®ïi Mtao Mx©y.- Nhê «ng trêi m¸ch kÕ, §S giÕt Mtao Mx©y.=> trong trËn chiÕn gi÷a §S vµ MtaoMxay lu«n cã sù ®èi lËp: Mtao Mx©y- Nhµ giµu cã, réng r·i, sang träng.BÞ ®éng, sî h·i, do dù, rôt rÌ kh«ng d¸m xuèng-> trªu tøc §S (tay ta «m...)

- Sî ®¸nh bÊt ngê ph¶i ra.- H×nh d¸ng Mtao Mx©y hung h·n, d÷ tîn nh mét vÞ thÇn, khiªn trßn nh ®Çu có, g¬m ãng ¸nh nh c¸i cÇu vßng -> tÇn ngÇn do dù.

Cuéc quyÕt ®Êu gi÷a §S vµ Mtao Mx©y diÔn ra qa c¸c hiÖp:* HiÖp1: c¶nh hai ngêi móa khiªn. Mtao Mx©y- Vµo móa khiªn: khiªn kªu l¹ch x¹ch nh qu¶ míp kh«.- Tù xem m×nh lµ mét tíng qen ®¸nh thiªn h¹, xÐo n¸t ®Êt ®ai thiªn h¹, b¾t tï binh -> chñ quan, ng¹o m¹n.- Mtao Mx©y bíc cao bíc thÊp, chÐm trît khoeo ch©n kÎ thï, chØ tróng c¸i ch¶o cét tr©u-> bá ch¹y, võa ch¹y võa chèng ®ì -> cÇu cøu HnhÞ qu¨ng cho miÕng trÇu.* HiÖp2 :

19

Page 20: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nng· l¨n quay xuèng ®Êt -> hái téi cíp vî -> giÕt Mtao Mx©y.=> §s chiÕn th¾ng trë thµnh mét tï trëng giµu m¹nh nhÊt vïng.

? Sù chiÕn th¾ng ®ã cã ý nghÜa nh thÕ nµo.

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ chi tiÕt HnhÞ nÐm miÕng trÇu cho §S vµ chi tiÕt «ng trêi m¸ch kÕ cho §S.

? em cã nhËn xÐt g× cuéc chiÕn ®Êu vµ chiÕn th¾ng cña §S (cuéc chiÕn ®Ê cã g©y c¶m gi¸c ghª rîn kh«ng? Sau khi giÕt Mtao Mx©y §S cã tµn s¸t t«i tí, cã ®èt ph¸ dµy xÐo ®Êt ®ai cña y kh«ng? Chµng chiÕn ®Êu nh»m môc ®Ých g×) T×m nh÷ng chi tiÕt chøng minh tuy §S cã môc ®Ých riªng nhng l¹i cã ý nghÜa vµ tÇm quan träng chng cho céng ®ång.

? Nh©n vËt §S ®îc giíi thiÖ nh thÕ nµo vÒ vÎ ®Ñp th©n h×nh diÖn m¹o.- H×nh ¶nh §S ®îc miªu t¶ qua c¸i nh×n ®Çy ngìng mé-> vÒ vÎ ®Ñp vµ søc m¹nh.

- BÞ chµy mßn ®©m vµo vµnh tai -> cïng ®êng ng· l¨n xuènh ®Êt.- Gi¶ dèi cÇu xin tha m¹ng.- BÞ giÕt.

* ý nghÜa chiÕn th¾ng:- ThÓ hiÖn vÎ ®Ñp, søc m¹nh cña ngêi anh hïng-> céng ®ång.- Kh¸t väng hoµ b×nh hoµ hîp tù do.- §S ¨n trÇu-> søc m¹nh t¨ng lªn: t×nh nghÜa vî chång- søc m¹nh thÇn linh.- Nh©n vËt «ng trêi còng gièng nh «ng tiªn «ng bôt trong truyÖn cæ tÝch cña ngêi kinh -> sù m¸ch kÕ cña «ng trêi thÓ hiÖn sù gÇn gñi gi÷a con ngêi víi thÇn linh.- Tuy cã môc ®Ých riªng - chiÕn ®Êu ®Ó dµnh l¹i vî- dµnh l¹i h¹nh phóc riªng cho m×nh nhng l¹i cã Ých cho toµn thÓ céng ®ång-> bu«n lµng ®îc më réng.- Sau khi chiÕn th¾ng §S gäi t«i tí, d©n lµngMtao Mx©y ®i theo m×nh.- §S ra lÖnh d©n lµng ¨n mõng.=> §S lµ mét ngêi giµu cã, lµ niÒm tù hµo cña d©n téc-> lµ nh©n vËt lý tëng cña ngêi £-§ª.

2. H×nh t îng nh©n vËt §S trong lÔ ¨n mõng chiÕn th¾ng:- VÎ ®Ñp k× diÖu c¶ th©n h×nh diÖn m¹o:

20

Page 21: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n? Cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch miªu t¶.

? VËy, lÔ ¨n mõng ®îc kh¾c ho¹ ra sao.

? Trong lÔ ¨n mõng cã g× ®Æc biÖt? T¹i sao §S ra lÖnh ®¸nh lªn nhiÒ lo¹i chiªng cßng? Vai trß c¶ nã ®èi víi céng ngêi £-§ª.

H§5? Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt cña ®o¹n trÝch

+ Tãc ch¶y dµi ®Çy nong hoa. +U èng kh«ng biÕt say. + ChuyÖn trß kh«ng biÕt ch¸n. + Ngùc qÊn chÐo tÊm mÒn chiÕn. + §«i m¾t long lanh, b¾p ch©n to b»ng c©y xµ ngang, b¾p ®ïi to... + Søc ngang voi ®ùc, h¬i thë Çm Çm nh sÊm.- Ng«n ng÷ so s¸nh ®éc ®¸o + h« ng÷ + giäng v¨n hµo hïng => ca ngîi ngêi anh hïng.- LÔ ¨n mõng: + Nhµ §S chËt nÝch t«i tí. + ¡n uèng ®«ng vui. + Tï trëng gÇn xa ®Òu ®Õn vµ th¸n phôc.- Trong lÔ ¨n mõng §S thÓ hiÖn niÒm vi lín b»ng c¸ch næi lªn nhiÒu chiªng lín, nhá. Më tiÖc nhá, tiÖc to mêi mäi ngêi cïng ¨n uèng vi ch¬i.-> Tù hµo vÒ sù giµu cã cña thÞ téc. Chiªng cßng vµ ©m thanh cña nã hÕt søc quan träng. §ã lµ b¶n s¾c riªng vµ l©u ®êi cña c¸c d©n téc thiÓu sè nãi chung vµ cña ngêi £-§ª nãi riªng -> sù giµu co, sang träng vÒ mÆt vËt chÊt vµ tinh thÇn cña tï trëng vµ thÞ téc.3. Vµi nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt:- Ng«n ng÷ sö thi: + Ng«n ng÷ ngêi kÓ chuyÖn: miªu t¶ nh©n vËt vµ cuéc chiÕn. + Ng«n ng÷ nh©n vËt cã nhiÒu c©u mÖnh lÖnh(¬ diªng...)- Giäng ®iÖu trang träng, chËm r·i, víi c¸c phÐp so s¸nh, phãng ®¹i, liÖt kª, trïng ®iÖp, t¹o dùng khing c¶nh hoµnh tr¸ngtrong sö thi.=> TÊt c¶ gãp phÇn lµm cho sö

21

Page 22: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nthi cã vÎ ®Ñp hoµnh tr¸ng, ngêi nghe nh ®îc sèng l¹i thêi xa xa.=> ChiÕn th¾ng Mtao Mx©y lµ mét ®oan trÝch hÊp dÉn cña sö thi §S. Ca ngîi vÎ ®Ñp dòng m¹nh cña ngêi anh hïng. §ång thêi thÓ hiÖn tÊm lßng träng danh dù, g¾n bã víi h¹nh phóc gia ®×nh, thiÕt tha víi cuéc sèng b×nh yªn, phån vinh cña thÞ téc.

4.còng cè: Sö thi §S ®· lµm sèng l¹i qu¸ khø hµo hïng cña ngêi £-§ª thêi cæ ®¹i. §ã còng lµ kh¸t väng cña ®ång bµo c¸c d©n téc T©y Nguyªn ngµy nay- mét T©y Nguyªn gi÷a lßng ®Êt níc giµu m¹nh, ®oµn kÕt, thèng nh¸t-> môc tiªumµ c¶ níc ta cïng ®ång bµo T©y Nguyªn v¬n tíi.5. DÆn dß : - VÒ nhµ t×m ®äc sö thi §am San - ChuÈn bÞ bµi míi: v¨n b¶n.E. Rót kinh nghiÖm :....................................................................................................................................................................................................................................................................Gi¸o ¸n v¨n 10 c¶ n¨m CB chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi Liªn hÖ §T 01689218668 Gs Nguyªn V¨n HiÖp

TiÕt thø: 10 LUY Ệ N T Ậ P : Ngµy so¹n:

V¨n b¶nA. Môc tiªu :I/ ChuÈn kiÕn thøc kü n¨ng : 1.KiÕn thøc: Qua tiÕt häc gióp häc sinh còng cè vµ kh¾c s©u h¬n nh÷ng kiÕn thøc ®· häc. 2.Kü n¨ng: øng dông c¸c kiÕn ®· häc vµo qu¸ tr×nh t¹o lËp vµ lÜnh héi v¨n b¶n. 3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc tiÕp thu bµi gi¶ng II/ Më réng n©ng cao :B.Ph¬ng ph¸p: ®Æt c©u hái, gîi më, ®µm tho¹i, ph©n tÝch.C.ChuÈn bÞ cña GV, HS: 1. ChuÈn bÞ cña GV: so¹n gi¸o ¸n, nghiªn cøu tµi liÖu. 2. ChuÈn bÞ cña HS: häc bµi cò, so¹n bµi míi.D.tiÕn tr×nh lªn líp:

22

Page 23: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n1.æn ®Þnh2.KiÓm tra bµi cò: ? thÕ nµo lµ v¨n b¶n? ®Æc ®iÓm cña v¨n b¶n.

3. Bµi míi: a. §Æt vÊn ®Ò: ë tiÕt tríc c¸c em ®· n¾m ®îc nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ v¨n b¶n. vËy, ®Ó kh¾c s©u h¬n vÒ mÆt kiÕn thøc ®ã chóng ta tiÕn hµnh lµm bµi tËp b. TriÓn khai bµi:

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc H§1 -Cho hs t×m hiÓu ®o¹n v¨n T37-sgk.? Ph©n tÝch tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña ®o¹n v¨n.

->(1luËn ®iÓm, 2 luËn cø, 4 luËn chøng)? Ph©n tÝch sù ph¸t triÓn cña chñ ®Ò trong ®o¹n v¨n (tõ ý kh¸i qu¸t ®Õn ý cô thÓ qua c¸c cÊp ®é)

? §Æt nhan ®Ò cho ®o¹n v¨n.H§2

? S¾p xÕp c¸c c©u trong ®o¹n thµnh mét v¨n b¶n hoµn chØnh, m¹ch l¹c vµ ®Æt cho v¨n b¶n mét nhan ®Ò cho phï hîp.

- §¬n xin phÐp nghØ häc lµ mét

Bµi 1: - §o¹n v¨n cã mét chñ ®Ò thèng nhÊt, c©u chèt ®øng ë ®Çu c©u. C©u chèt (c©u chñ ®Ò) ®-îc lµm râ b»ng c¸c c©u tiÕp theo: gi÷a c¬ thÓ vµ m«i trêng cã ¶nh hëng qua l¹i víi nhau. + M«i trêng cã ¶nh hëng tíi mäi ®Æc tÝnh cña c¬ thÓ. + So s¸nh c¸c l¸ mäc trong c¸c m«i trêng kh¸c nhau. * Cïng ®Ëu Hµ Lan. * L¸ c©y m©y. * L¸ c¬ thÓ biÕn thµnh gaج c©y x¬ng rång thuéc miÒn kh« r¸o. * Dµy lªn nh c©y l¸ báng.- Hai c©u: m«i trêng cã ¶nh hëng tíi ®Æc tÝnh cña c¬ thÓ. So s¸nh l¸ mäc trong m«i trßng kh¸c nhau lµ hai c©u thuéc hai luËn cø, 4 c©u sau lµ luËn chøng lµm râ luËn cø vµo luËn ®iÓm (c©u chñ ®Ò)- ý chung cña ®o¹n(c©u chèt-> c©u chñ ®Ò-> luËn ®iÓm) ®· ®îc triÓn khai râ rµng.- Nhan ®Ò: m«i trêng vµ c¬ thÓ.Bµi 2 : T38-sgk.- S¾p xÕp nh sau: a-c-e-b-d.- Tiªu ®Ò: bµi th¬ “ViÖt B¾c”.

Bµi 3 :- §¬n göi cho c¸c thÇy c« gi¸o,

23

Page 24: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nv¨n b¶n. H·y x¸c ®Þnh:? §¬n viÕt cho ai.? Ngêi viÕt ®¬n ë c¬ng vÞ nµo? Môc ®Ých viÕt ®¬n lµ g×? Néi dung c¬ b¶n cña l¸ ®¬n

? ViÕt mét sè c©u kh¸c tiÕp theo c©u v¨n díi ®©y ®Ó t¹o mét v¨n b¶n cã néi dung thèng nhÊt, sau ®ã ®Æt nhan ®Ò cho v¨n b¶n nµy.“M«i trêng sèng cña loµi ngêi hiÖn nay ®ang bÞ huû ho¹i ngµy cµng nghiªm träng.

®Æc biÖt lµ thÇy c« chñ nhiÖm. Ngêi viÕt lµ häc sinh.- Môc ®Ých: xin phÐp ®îc nghØ häc- ND: nªu râ hä tªn, lý do xin nghØ, thêi gian nghØ vµ høa thùc hiÖn chÐp bµi lµmnhthÕ nµo.

Bµi 4:- MT sèng cña... nghiªm träng.+ Rõng ®Çu nguån ®ang bÞ chÆt ph¸, khai th¸c bõa b·i lµ nguyªn nh©n g©y ra h¹n h¸n, lë lôt kÐo dµi.+ C¸c s«ng suèi ngµy cµng bÞ c¹n kiÖt vµ bÞ « nhiÓm do c¸c chÊt th¶i cña c¸c khu c«ng nghiÖp, cña c¸c nhµ m¸y.+ C¸c chÊt th¶i nhÊt lµ bao ni l«ng vøt bõa b·i trong khi ta cha cã qui ho¹ch xö lý hµng ngµy.+ Ph©n bãn, thuèc trõ s©u, trõ cá sö dông kh«ng theo qui ho¹ch.- TÊt c¶ ®· ®Õn møc b¸o ®éng vÒ m«i sèng cña loµi ngêi.- Tiªu ®Ò: M«i trêng sèng kªu cøu.

4. Còng cè : ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña v¨n b¶n.5. DÆn dß : lµm bµi tËp cßn l¹i ë sgk.So¹n bµi míi: TruyÖn An D¬ng V¬ng vµ MÞ Ch©u - Träng Thuû.E.Rót kinh nghiÖm :..................................................................................................................................................................................................................................................................

Gi¸o ¸n v¨n 10 ,11,12 c¶ n¨m CB chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi Liªn hÖ §T 01689218668 Gs Nguyªn V¨n HiÖp 0946.380.536 th¹c sÜ Ph¹m V¨n Trô

24

Page 25: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

************************************************************

TiÕt:1-2 Ngµy so¹n:

Tæng quan v¨n häc viÖt namB. Môc tiªu: I/ ChuÈn kiÕn thøc kü n¨ng : 1. KiÕn thøc: - Gióp häc sinh n¾m ®îc kiÕn thøc chung nhÊt, tæng quan nhÊt vÒ hai bé phËn cña VHVN vµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña VHVN.

- N¾m v÷ng hÖ thèng vÊn ®Ò: + ThÓ lo¹i v¨n häc + Con ngêi trong v¨n häc.

2. Kü n¨ng: Tæng hîp kiÕn thøc v¨n häc. 3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc tiÕp thu bµi gi¶ngII/ N©ng cao më réng :B.Ph ¬ng ph¸p: Lµm viÖc víi SGK, ®Æt c©u hái, gîi më.

25

Page 26: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nC.ChuÈn bÞ cña GV, HS: a.ChuÈn bÞ cña GV: so¹n gi¸o ¸n, nghiªn cøu tµi liÖu.

b.ChuÈn bÞ cña HS: §äc SGK, so¹n bµi míi.

D.TiÕn tr×nh lªn líp: 1. æn ®Þnh:4. KiÓm tra bµi cò: 5. Bµi míi:a. §Æt vÊn ®Ò: LÞch sö v¨n häc cña bÊt cø d©n téc nµo ®Òu lµ lÞch sö t©m hån cña d©n téc Êy. §Ó cung cÊp cho c¸c em nh÷ng nÐt lín vÒ v¨n häc níc nhµ, chóng ta t×m hiÓu bµi “ tæng quan v¨n häc ViÖt Nam”.c. TriÓn khai bµi míi

Ho¹t ®éng cña thÇy trß Néi dung kiÕn thøc H§1 ? Em hiÓu thÕ nµo lµ tæng quan v¨n häc ViÖt Nam. Néi dung cña bµi lµ g×.? H·y cho biÕt nh÷ng bé phËn hîp thµnh cña nÒn VHVN.

I. C¸c bé phËn hîp thµnh cña nÒn VHVN.- VHVN cã hai bé phËn: + VHDG + VH viÕt -> cïng ph¸t triÓn song song vµ lu«n cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau.

26

Page 27: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n? ThÕ nµo lµ VHDG. ? ThÓ lo¹i. §Æc trng c¬ b¶n cña VHDG.

? sù kh¸c nhau gi÷a VHDG vµ VH viÕt.

H§2

? Nh×n mét c¸ch tæng qu¸t VH viÕt ViÖt Nam ®îc chia lµm mÊy thêi kú lín.? Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ v¨n häc trng ®¹i ViÖt Nam.

? Ph©n biÖt sù gièng nhau vµ kh¸c nhau gi÷a VHT§ vµ VHH§.

? V¨n häc thêi kú nµy ®îc chia lµm mÊy giai ®o¹n. nÐt chÝnh cña mçi giai ®o¹n lµ g×.

H§3

3. V¨n häc d©n gian :- VHDG lµ s¸ng t¸c tËp thÓ vµ truyÒn miÖng cña nh©n d©n lao ®éng.- ThÓ lo¹i: SGK.- §Æc trng: TÝnh truyÒn miÖng, tÝnh tËp thÓ vµ sù g¾n víi c¸c sinh ho¹t trong ®êi sèng céng ®ång.4. V¨n häc viÕt:

a. Ch÷ viÕt cña VHVN:- VH viÕt: + Ch÷ H¸n.

+ Ch÷ N«m. + Ch÷ Quèc ng÷.

b. HÖ thèng thÓ lo¹i cña VH viÕt: SGK II. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña VH viÕt ViÖt Nam:- Chia lµm 3 thêi kú: 1. V¨n häc trung ®¹ i: - VH cã nhiÒu chuyÓn biÕn qa c¸c giai ®o¹n lÞch sö kh¸c nhau, g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh dùng níc vµ gi÷ níc vµ cã quan hÖ giao lu víi nhiÒu nÒn v¨n häc.- VH viÕt b»ng ch÷ H¸n vµ ch÷ N«m.- TiÕp nhËn hÖ thèng thÓ lo¹i vµ thi ph¸p c¶ v¨n häc Trung Quèc.- T¸c gi¶ vµ t¸c phÈm tiªu biÓu: SGK.- Néi dung: yªu níc vµ nh©n ®¹o.3. V¨n häc hiÖn ®¹i:

- VHH§ cã: + T¸c gi¶: xuÊt hiÖn ®éi ngò nhµ v¨n, nhµ th¬ chuyªn nghiÖp.+ §êi sèng v¨n häc: s«i næi, n¨ng ®éng.+ ThÓ lo¹i: cã nhiÒu thÓ lo¹i míi.+ Thi ph¸p: lèi viÕt hiÖn

27

Page 28: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n? Mèi quan hÖ gi÷a con ngêi víi thÕ giíi tù nhiªn ®îc thÓ hiÖn nh thÕ nµo trong v¨n häc.

? Con ngêi ViÖt Nam víi quèc gia d©n téc ®îc ph¶n ¸nh nh thÕ nµo trong v¨n häc.- Yª níc: yªu quª h¬ng, tù hµo vÒ truyÒn thèng v¨n ho¸ d©n téc, vÒ lÞch sö dùng níc vµ gi÷ níc, ý chÝ c¨m thï giÆc, tinh thÇn hi sinh v× ®éc tù do cña tæ quèc....

? Tr¶i qua c¸c thêi kú lÞch sö kh¸c nhau trong v¨n häc, con ngêi VN cã ý thøc ra sao vÒ b¶n th©n.

? VËy, nh×n chung khi x©y dùng mÉu ngêi lý tëng con ngíi VN ®îc v¨n häc x©y dùng ra sao.

thùc. + Néi dung: tiÕp tôc néi dung cña v¨n häc d©n téc lµ tinh thÇn yªu níc vµ nh©n ®¹o.

- 4 giai ®o¹n: SGKIII. Con ng êi ViÖt Nam qua v¨n häc: 1. Con ng êi ViÖt Nam trong quan hÖ víi thÕ giíi tù nhiªn:- T×nh yªu thiªn nhiªn lµ mét néi dung quan träng cña VHVN.

+ Trong v¨n häc d©n gian: thiªn nhiªn t¬i ®Ñp, ®¸ng yªu: c©y ®a, bÕn níc, vÇng tr¨ng....+ VHT§: h×nh tîng thiªn nhiªn g¾n víi lý tëng ®¹o ®øc, thÈm mü: tïng, cóc....+ VHH§: thÓ hiÖn t×nh yªu quª h¬ng, ®Êt níc, yªu cuéc sèng, ®Æc biÖt lµ t×nh yªu ®«i løa.

2. Con ng êi ViÖt Nam trong quan hÖ víi quèc gia d©n téc.- Chñ nghÜa yªu níc lµ néi dung tiªu biÓu- mét gi¸ trÞ quan träng cña VHVN.

+ VHT§: ý thøc s©u s¾c vÒ quèc gia d©n téc, vÒ truyÒn thèng v¨n hiÕn l©u ®êi cña d©n téc.+ VHH§: yªu níc g¾n liÒn víi sù ®Êu tranh vµ lý tëng XHCN.

3.Con ng êi ViÖt Nam trong quan hÖ víi x· héi:- X©y dùng mét x· héi tèt ®Ñp lµ íc muèn ngµn ®êi cña d©n téc ViÖt Nam. NhiÒu t¸c phÈm thÓ hiÖn íc m¬ vÒ mét x· héi c«ng b»ng tèt ®Ñp.-> Nh×n th¼ng vµo thùc t¹i víi tinh thÇn nhËn thøc phª ph¸n

28

Page 29: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nvµ c¶i t¹o x· héi lµ mét truyÒn thèng lín cña v¨n häc VN.- C¶m høng x· héi s©u ®Ëm lµ tiÒn ®Ò cho sù h×nh thµnh CNHT( tõ 1930- nay) vµ CNN§ trong v¨n häc d©n téc. 4.Con ng êi VN vµ ý thøc vÒ b¶n th©n.- VHVN ®· ghi l¹i qu¸ tr×nh t×m kiÕm lùa chän c¸c gi¸ trÞ ®Ó h×nh thµnh ®¹o lý lµm ngêi cña d©n téc VN. C¸c häc thuyÕt nh: N-P-L vµ t tëng d©n gian cã ¶nh hëng s©u s¾c ®Õn qu¸ tr×nh nµy + Trong nh÷ng hoµn c¶nh ®Æc biÖt, con ngêi VN thêng ®Ò cao ý thøc céng ®ång. + giai ®o¹n cuèi thÕ kû XVIII- ®Çu TK XIX, giai ®o¹n 1930- 1945, thêi kú ®æi míi tõ 1986- nay -> VH ®Ò cao con ngêi c¸ nh©n.- V¨n häc x©y dùng mét ®¹o lý lµm ngêi víi nhiÒu phÈm chÊt tèt ®Ñp nh: nh©n ¸i, thû chung, t×nh nghÜa, vÞ tha, ®øc hi sinh v× sù nghiÖp chÝnh nghÜa....

4.Còng cè : c¸c bé phËn hîp thµnh cña nÒn v¨n häc VN. Mét sè néi dung chñ yÕu cña VHVN. TiÕn tr×nh lÞch sö cña V¨n häc VN.5.DÆn dß : N¾m v÷ng nh÷ng néi dung c¬p b¶n ®· häc. So¹n bµi míi: Ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷.E. Rót kinh nghi ệ m :

Gi¸o ¸n v¨n10,11, 12 c¶ n¨m CB chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi Liªn hÖ §T 0168.921.86.68

29

Page 30: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

...................................................................................................

...................................................................................................

......................................................TiÕt thø: 3 Ngµy so¹n:

Ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷A.Môc tiªu:I/ ChuÈn kiÕn thøc kü n¨ng :6. KiÕn thøc : Gióp häc sinh n¾m ®îc kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ ho¹t

®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷, vÒ c¸c nh©n tè giao tiÕp, vÒ hai qu¸ tr×nh trong ho¹t ®éng giao tiÕp.

7. Kü n¨ng : BiÕt x¸c ®Þnh c¸c nh©n tè giao tiÕp trong mét ho¹t ®éng giao tiÕp, n©ng cao n¨ng lùc giao tiÕp khi nãi, khi viÕt vµ n¨ng lùc ph©n tÝch, lÜnh héi khi giao tiÕp.

8. Th¸i ®é : nghiªm tóc tiÕp thu bµi gi¶ngII/ N©ng cao më réng :B.Ph¬ng ph¸p: Nªu vÊn ®Ò, ®µm tho¹i, ph©n tÝch, gi¶i thÝch. C.ChuÈn bÞ cña GV, HS: a. ChuÈn bÞ cña GV: so¹n gi¸o ¸n, ®äc tµi tµi liÖu.

c. ChuÈn bÞ cña HS: häc bµi cò, ®äc SGK, so¹n bµi míi.D.tiÕn tr×nh lªn líp: 1. æn ®Þnh:2. KiÓm tra bµi cò: kh«ng 3.Bµi míi:

a. §Æt vÊn ®Ò: Trong cuéc sèng hµng ngµy ®Ó ®¹t ®îc kÕt qu¶ cao trong qu¸ tr×nh giao tiÕp th× con ngêi cÇn sö dông ph¬ng tiÖn ng«n ng÷. Bëi giao tiÕp lu«n phô thuéc vµo hoµn c¶nh, nh©n vËt giao tiÕp. VËy, ®Ó hiÓu râ h¬n vÒ diÒu ®ã chóng ta t×m hiÓu bµi: Ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷ b. TriÓn khai bµi míi:

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc- H§1 HS ®äc v¨n b¶n 1 - sgk vµ tr¶ lêi c©u hái? Ho¹t ®éng giao tiÕp ®îc v¨n b¶n trªn ghi l¹i diÔn ra gi÷a c¸c nh©n vËt giao tiÕp nµo? hai bªn cã c¬ng vÞ vµ quan hÖ víi nhau ra sao.

? Ngêi nãi nhê ng«n ng÷ biÓu ®¹t néi dung t tëng, t×nh c¶m cña m×nh th× ngêi ®èi tho¹i lµm g× ®Ó lÜnh héi ®îc néi dung ®ã ? hai bªn ®æi vai giao tiÕp cho

I. ThÕ nµo lµ ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷: 1. T×m hiÓu v¨n b¶n:- Nh©n vËt giao tiÕp: vua TrÇn - C¸c B« l·o.-> vÞ thÕ kh¸c nhau -> ng«n ng÷ giao tiÕp kh¸c nhau: + c¸c tõ xng h«( bÖ h¹) + Tõ thÓ hiÖn th¸i ®é( xin, th-a...) - Nh©n v©t tham gia giao tiÕp ph¶i ®äc hoÆc nghe xem ngêi nãi nãi g× ®Ó gi¶i m· råi lÜnh héi néi

30

Page 31: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nnhau nh thÕ nµo.

? Ho¹t ®éng giao tiÕp trªn diÔn ra trong hoµn c¶nh nµo ? Néi dung ho¹t ®éng ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò g× ? ho¹t ®éng cã ®¹t ®îc môc ®Ých kh«ng.

-HS ®äc v¨n b¶n, t×m hiÓu vµ tr¶ lêi c©u hái ë sgk.

H§2? Qua viÖc t×m hiÓu hai v¨n b¶n trªn, em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ ho¹t ®éng giao tiÕp

dung ®ã.- Ngêi nãi vµ ngêi nghe cã thÓ ®æi vai cho nhau: + vua nãi -> b« L·o nghe. + b« L·o nãi -> Vua nghe.- Hoµn c¶nh giao tiÕp: + ®Êt níc ®ang bÞ giÆc ngo¹i x©m ®e do¹.-> ®Þa diÓm cô thÓ: §iÖn Diªn Hång- Néi dung giao tiÕp: + Hoµ hay ®¸nh -> vÊn ®Ò hÖ träng cßn hay mÊt cña quèc gia d©n téc, m¹ng sèng con ngêi.- Môc ®Ých giao tiÕp: + Bµn b¹c ®Ó t×m ra vµ thèng nhÊt s¸ch lîc ®èi phã víi qu©n giÆc.2. T×m hiÓu v¨n b¶n “ tæng quan v¨n häc ViÖt Nam”.- Nh©n vËt giao tiÕp: + T¸c gi¶ viÕt sgk-> cã tuæi, cã vèn sèng, cã tr×nh ®é hiÓu biÕt cao. + HS -> (ngc l¹i víi t/g viÕt sgk)- Hoµn c¶nh giao tiÕp:Cã tæ chøc gi¸o dôc, trong nhµ tr-êng.- Néi dng giao tiÕp: +lÜnh vùc v¨n häc. + §Ò tµi: tæng quan VHVN. +VÊn ®Ò c¬ b¶n: *c¸c bé phËn hîp cña VHVN. *Qu¸ tr×nh p/t cña VHVN. *Con ngêi VN qua v¨n häc.- Môc ®Ých: cung cÊp tri thøc cho ngêi ®äc .- Ph¬ng tiÖn vµ c¸ch thøc giao tiÕp. + Dïng thuËt ng÷ v¨n häc. + C©u v¨n mang ®Æc ®iÓm cña v¨n b¶n khoa häc: hÖ thèng ®Ò môc lín, nhá... + KÕt cÊu v¨n b¶n m¹ch l¹c râ rµng.

31

Page 32: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

GV híng dÉn HS lµm bµi.

II. kÕt luËn:- H§GT lµ ho¹t ®éng trao ®æi th«ng tin cña con ngêi trong x· héi, ®îc tioÕn hµnh chñ yÕu b»ng ph¬ng tiÖn ng«n ng÷ ( d¹ng nãi hoÆc d¹ng viÕt) nh»m thùc hiÖn nh÷ng môc ®Ých vÒ nhËn thøc, t×nh c¶m....- Mçi ho¹t ®éng giao tiÕp gåm hai qu¸ tr×nh: + T¹o lËp v¨n b¶n. + LÜnh héi v¨n b¶n. -> Hai qu¸ tr×nh nµy diÔn ra trong quan hÖ t¬ng t¸c.- Trong ho¹t ®éng giao tiÕp cã sù chi phèi cña c¸c nh©n tè: nh©n vËt, hoµn c¶nh, néi dung, môc ®Ých, ph¬ng tiÖn vµ c¸ch thøc giao tiÕp.III. LuyÖn tËp:- Lµm bµi tËp 4-5 sgk.

4. Còng cè : C¸c nh©n tè giao tiÕp. Qu¸ tr×nh cña ho¹t ®éng giao tiÕp.5. DÆn dß : n¾m v÷ng c¸c néi dung ®· häc So¹n bµi: kh¸i qu¸t v¨n häc d©n gian ViÖt NamE.Rót kinh nghiÖm :...................................................................................................................................................................................................................................................................TiÕt thø: 4 Ngµy so¹n:

Kh¸i qu¸t v¨n häc d©n gian viÖt nam

A. Môc tiªu :I/ ChuÈn kiÕn thøc kü n¨ng :1.KiÕn thøc:Kh¸i niÖm vÒ c¸c thÓ lo¹i cña v¨n häc d©n gian. Gióp häc sinh n¾m ®îc nh÷ng ®Æc trng c¬ b¶n cña VHDG. Nh÷ng gi¸ trÞ to lín cña v¨n häc d©n gian. 2.Kü n¨ng:Tæng hîp kiÕn thøc vh. Ph©n biÖt c¸c thÓ lo¹i vhdg trong cïng mét hÖ thèng.3. Th¸i ®é: Nghiªm tóc tiÕp thu bµi gi¶ng II/ N©ng cao më réng :B.Ph¬ng ph¸p: Nªu vÊn ®Ò, ®µm tho¹i, ph©n tÝch, diÔn gi¶ng.

32

Page 33: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nC.ChuÈn bÞ cña GV, HS: 1. ChuÈn bÞ cña GV: so¹n gi¸o ¸n, ®äc tµi tµi liÖu.

2. ChuÈn bÞ cña HS: häc bµi cò, ®äc SGK, so¹n bµi míi.D.tiÕn tr×nh lªn líp: 1. æn ®Þnh: 2. KiÓm tra bµi cò: Tr×nh bµy nh÷ng néi dung c¬ b¶n cña vhvn. 3. Bµi míi: a. §Æt vÊn ®Ò: Trong suèt cuéc ®êi cña mçi con ngêi kh«ng ai kh«ng mét lÇn ®îc nghemét bµi vÌ, mét c©u ®è, mét chuyÖn cæ tÝch hay mét c©u h¸t ru... §ã ch×nh lµ nh÷ng t¸c phÈm cña vhdg. VËy, chóng ta cïng t×m hiÓu v¨n b¶n: kh¸i qu¸t v¨n häc d©n gian ViÖt Nam. b. TriÓn khai bµi míi:

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc

H§1? Em hiÓu thÕ nµo lµ v¨n häc d©n gian.

? VËy, theo em ph¬ng thøc truyÒn miÖng lµ g×.? T¹i sao vhdg l¹i lµ nh÷ng s¸ng t¸c tËp thÓ.? Trong ®êi sèng céng ®ång d©n gian cã nh÷ng sinh ho¹t nµo.

H§2? Theo em, vhdg cã nh÷ng ®Æc trng c¬ b¶n nµo.

? t¹i sao nãi vhdg lµ nh÷ng t¸c phÈm nghÖ thuËt ng«n tõ.-vhdg tån t¹i díi d¹ng ng«n ng÷ nãi: lêi nãi, lêi h¸t, lêi kÓ...-> ng«n ng÷ gi¶n dÞ, dÔ hiÓu, gÇn gñi- NT vhdg: miªu t¶ hiÖn thùc gièng nh thùc tÕ miªu t¶ hiÖn thùc

I. Kh¸i niÖm:- VHDG lµ nh÷ng t¸c phÈm nghÖ thuËt ng«n tõ truyÒn miÖng ®îc tËp thÓ s¸ng t¸c nh»m môc ®Ých phôc vô trùc tiÕp cho c¸c sinh ho¹t kh¸c nhau trong ®êi sèng céng ®ång.- Kh«ng dïng ch÷ viÕt mµ dïng lêi ®Ó truyÒn tõ ngêi nµy sang ngêi kh¸c tõ ®êi nµy sang ®êi kh¸c.- Kh«ng cã ch÷ viÕt cha «ng ta truyÒn b»ng miÖng-> söa v¨n b¶n-> s¸ng t¸c tËp thÓ.-C¸c h×nh thøc sinh ho¹t: lao ®éng tËp thÓ, vui ch¬i, ca h¸t tËp thÓ, lÔ héi...II. §Æc tr ng c¬ b¶n cña v¨n häc d©n gian: 1. V¨n häc d©n gian lµ nh÷ng t¸c phÈm nghÖ thuËt ng«n tõ:- VHDG lµ s¸ng t¸c nghÖ thuËt ng«n tõ truyÒn miÖn=> truyÒn thèng nghÖ thuËt cña vhdg.

-VHDG tån t¹i lu hµnh theo ph-¬ng thøc truyÒn miÖngtõ ngêi

33

Page 34: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nmét c¸ch kú ¶o.VD: vhdg cã nhiÒu cèt truyÖn, nh©n vËt, t×nh tiÕt... gièng nhau: nhiÒu tryÖn d©n gian VN cã t×nh tiÕt nh©n vËt chÝnh ®-îc sinh ra do bµ mÑ thô thai mét c¸ch kh¸c thêng ( Th¸nh Giãng, Sä Dõa...).

?Qu¸ tr×nh s¸ng t¸c tËp thÓ cña vhdg diÔn ra nh thÕ nµo.

H§3? Vhdg bao gåm c¸c thÓ lo¹i nµo, ®¨c trng c¬ b¶n cña c¸c thÓ lo¹i. H§4

? C¸c gi¸ trÞ c¬ b¶n cña vhdg.? Tri thøc vhdg bao gåm nh÷ng lÜnh vùc nµo ? t¹i sao l¹i lµ kho tri thøc.

? Gi¸ trÞ vÒ mÆt gi¸o dôc cña vhdg.

? tr×nh bµy nh÷ng gi¸ trÞ nghÖ thuËt to lín cña v¨n häc d©n gian.

nµy sang ngêi kh¸c qua nhiÒu thÕ hÖ vµ qua c¸c ®Þa ph¬ng kh¸c nhau-> ®Æc ®iÓm cña vhdg lµ tÝnh dÞ b¶n.- TÝnh truyÒn miÖng cßn biÓu hiÖn trong diÔn xíng d©n gian: ca h¸t, chÌo, tuång... 2. V¨n häc d©n gian lµ s¶n phÈm cña qu¸ tr×nh s¸ng t¸c tËp thÓ:- C¸ nh©n khëi xíng, tËp thÓ h-ëng øng tham gia, truyÒn miÖng trong d©n gian.- Qu¸ tr×nh truyÒn miÖng l¹i ®îc tu bæ, söa ch÷a, thªm bít cho hoµn chØnh. V× vËy vhdg mang ®Ëm tÝnh tËp thÓ.=> TÝnh truyÒn miÖng vµ tÝnh tËp thÓ lµ nh÷ng dÆc trng c¬ b¶n chi phèi qu¸ tr×nh s¸ng t¹o vµ lu tryÒn t¸c phÈm vhdg, thÓ hiÖn sù g¾n bã mËt thiÕt cña vhdg víi c¸c sinh ho¹t kh¸c nhau trong ®êi sèng céng ®ång.III. HÖ thèng thÓ lo¹i cña VHDG: (SGK)IV. Nh÷ng gi¸ trÞ c¬ b¶n cña v¨n häc d©n gian: 1. VHDG lµ kho tri thøc v« cïng phong phó vÒ ®êi sèng c¸c d©n téc :- Tri thøc vhdg thuéc mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng: tù nhiªn, x· héi vµ con ngêi. ®ã lµ nh÷ng kinh nghiÖm ®îc ®óc róttõ thùc tiÔn.- VN 54 téc ngu¬×-> vèn tri thøc cña toµn d©n téc phong phó vµ ®a d¹ng. 2. VHDG cã gi¸ trÞ giao dôc s©u s¾c vÒ ®¹o lý lµm ng êi: - Gi¸o dôc tinh thÇn nh©n ®¹o vµ l¹c quan.- H×nh thµnh nh÷ng phÈm chÊt tèt ®Ñp cña con ngêi 3. VHDG cã gi¸ trÞ thÈm mÜ

34

Page 35: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nto lín, gãp phÇn quan träng t¹o nªn b¶n s¾c riªng cho nÒn v¨n häc d©n téc:- VHDG ®îc ch¾y läc, mµi dòa qua kh«ng gian vµ thêi gian. NhiÒu t¸c phÈm ®· trë thµnh mÉu mùc vÒ nghÖ thuËt ®Ó chóng ta häc tËp.=> Trong tiÕn tr×nh lÞch sö, vhdg ®· ph¸t triÓn song song cïng v¨n häc viÕt, lµm cho nÒn v¨n häc ViÖt nam trë nªn phong phó ®a d¹ng vµ ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc.

4.Còng cè : ®Æc trng c¬ b¶n cña vhdg. ThÓ lo¹i vhdg. Vai trß cña vhdg ®èi víi nÒn v¨n häc d©n téc. 5. DÆn dß : n¾m v÷ng c¸c néi dung ®· häc So¹n bµi: Ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷.E. Rót kinh nghiªm :...................................................................................................................................................................................................................................................................Gi¸o ¸n v¨n 10,11,12 c¶ n¨m CB chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi Liªn hÖ §T 01689218668 Gs Nguyªn V¨n HiÖp

TiÕt thø: 5 Ngµy so¹n:

Ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷ (t2)

A. Môc tiªu :I/ ChuÈn kiÕn thøc kü n¨ng :1.KiÕn thøc: Gióp häc sinh còng cè vµ kh¾c s©u kiÕn thøc ®· häc.2. Kü n¨ng:.øng dông c¸c kiÕn thøc ®· häc vµo thùc tiÔn ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷.3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc tiÕp thu bµi gi¶ng II/ Më réng n©ng cao :B.Ph¬ng ph¸p:®Æt c©u hái, gîi më, ph©n tÝch.C.ChuÈn bÞ cña GV, HS: 1. ChuÈn bÞ cña GV: so¹n gi¸o ¸n, nghiªn cøu tµi liÖu. 2. ChuÈn bÞ cña HS: häc bµi cò, lµm bµi tËp ë sgk.D.tiÕn tr×nh lªn líp:2. æn ®Þnh

35

Page 36: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n 2. KiÓm tra bµi cò: ? ThÕ nµo lµ ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷. C¸c nh©n tè chi phèi ho¹t ®éng giao tiÕp. 3. Bµi míi: a. §Æt vÊn ®Ò: ë tiÕt tríc chóng ta ®· n¾m ®îc nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶nvÒ ho¹t ®éng giao tiÕp b»ng ng«n ng÷. VËy, ®Ó kh¾c s©u h¬n vÒ kiÕn thøc ®ã, chóng ta tiÕn hµnh thùc hµnh lµm bµi tËp. b. TriÓn khai bµi míi:

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc H§1 ? Ph©n tÝch c¸c nh©n tè giao tiÕpthÓ hiÖn trong bµi ca dao:§ªm tr¨ng thanh anh míi hái nµng Tre non ®ñ l¸ ®an sµng nªn ch¨ng

H§2-HS ®äc ®o¹n ®èi tho¹i (A cæ- 1em nhá víi mét «ng giµ)vµ tr¶ lêi c©u hái?Trong cuéc giao tiÕp trªn, c¸c nh©n vËt ®· thùc hiÖn b»ng ng«n ng÷ nh÷ng hµnh ®éng nãi cj thÓ nµo. Nh»m môc ®Ých g×? ( chän trong c¸c tõ: chµo, hái, ®¸p lêi, khen ®Ó gäi tªn mçi hµnh ®éng cho phï hîp)

? Khi lµm bµi th¬ nµy Hå Xu©n H¬ng ®· giao tiÕp víi ngêi ®äc vÒ vÊn ®Ò g×.

Bµi 1 :- Nh©n vËt giao tiÕp: chµng trai- c« g¸i, løa tuæi 18-20, hä khao kh¸t t×nh yªu.- Hoµn c¶nh giao tiÕp: ®ªm tr¨ng s¸ng vµ thanh v¾ng-> phï hîp víi c© chuyÖn t×nh cña nh÷ng ®«i løa yªu nhau.- Néi dung vµ môc ®Ých giao tiÕp: “ tre non ®ñ l¸” “®an sµng”-> chµng trai tá t×nh víi c« g¸i-> tÝnh ®Õn chuyÖn kÕt duyªn.-> c¸ch nãi phï hîp víi hoµn c¶nh, môc ®Ých giao tiÕp.Bµi 2: - C¸c hµnh ®éng giao tiÕp cô thÓ: + Chµo ( ch¸u chµo «ng ¹!) + Chµo ®¸p l¹i ( A cæ h¶?) + Khen ( lín tíng råi nhØ!) + Hái (bè ch¸u...) + Tr¶ lêi(tha...)- C¶ 3 c©u cña «ng giµ chØ cã mét c©u hái “bè ch¸u cã ...” c¸c c©u cßn l¹i ®Ó chµo vµ khen.- Lêi nãi c¸c nh©n vËt béc lé t×nh c¶m víi nhau. Ch¸u tá th¸i ®é kÝnh mÕn qua c¸c tõ: tha, ¹. Cßn «ng lµ t×nh c¶m yªu quÝ tr×u mÕn ®èi víi ch¸u.Bµi 3:T×m hiÓu bµi th¬: “ B¸nh tr«i n-íc”-Qua viÖc miªu t¶, giíi thiÖu b¸nh tr«i níc. Hå Xu©n H¬ng muèn nãi ®Õn th©n phËn ch×m næi cña m×nh. Mét ngêi con g¸i xinh ®Ñp

36

Page 37: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n? Ngêi ®äc c¨n cø vµo ®©u ®Ó lÜnh héi bµi th¬.

tµi hoa l¹i gÆp nhiÒu bÊt h¹nh, Ðo le. Song trong bÊt cø hoµn c¶nh nµo vÉn gi÷ ®îc phÈm chÊt cña m×nh.- C¨n cø vµo cuéc ®êi cña n÷ sÜ Hå Xu©n H¬ng: lµ ngêi cã tµi, cã t×nh nhng sè phËn trí trªu ®· dµnh cho bµ sù bÊt h¹nh. Hai lÇn lÊy chång th× c¶ hai lÇn “cè ®Êm ¨n x«i...” §iÒu ®¸ng kh©m phôc ë bµ lµ dï trong hoµn c¶nh nµo vÉn gi÷ g×n phÈm chÊt cña m×nh.

9. Còng cè : Nắm vững những kiến thức đã học .10. DÆn dß : lµm bµi tËp ë nhµ. So¹n bµi míi: V¨n b¶n.E. Rót kinh nghiÖm :...................................................................................................................................................................................................................................................................

TiÕt thø: 6 Ngµy so¹n:

V¨n b¶nA. Môc tiªu :I/ ChuÈn kiÕn thøc kü n¨ng :1.KiÕn thøc: Gióp häc sinh cã ®îc nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ v¨n b¶n vµ kiÕn thøc kh¸i qu¸t vÒ c¸c lo¹i v¨n b¶n xÐt theo phong c¸ch chøc n¨ng ng«n ng÷. 2.Kü n¨ng:n©ng cao kÜ n¨ng thùc hµnh ph©n tÝch vµ t¹o lËp v¨n b¶n trong giao tiÕp.3. Th¸i ®é : nghiªm tóc tieepd thu bµi gi¶ng II/ Më réng n©ng cao :

B.Ph¬ng ph¸p:®Æt c©u hái, gîi më, ®µm tho¹i.C.ChuÈn bÞ cña GV, HS: 1. ChuÈn bÞ cña GV: so¹n gi¸o ¸n, nghiªn cøu tµi liÖu. 2. ChuÈn bÞ cña HS: häc bµi cò, so¹n bµi míi.D.tiÕn tr×nh lªn líp:3. æn ®Þnh4. KiÓm tra bµi cò: kh«ng.

3. Bµi míi: a. §Æt vÊn ®Ò: Phong c¸ch ng«n ng÷ bao qu¸tô sö dông tÊt c¶ c¸c ph¬ng tiÖn ng÷ ©m, tõ vùng, ng÷ ph¸p cña ng«n ng÷ toµn d©n.

37

Page 38: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nCho nªn nãi vµ viÕt ®óng phong c¸ch lµ ®Ých cuèi cïng cña viÖc häc tËp TiÕng viÖt, lµ mét yªu cÇu v¨n ho¸ ®Æt ra ®èi víi con ngêi v¨n minh hiÖn ®¹i... Ta t×m hiÓu bµi v¨n b¶n.b. TriÓn khai bµi míi:

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøcH§1?C¸c v¨n b¶n trªn ®îc ngêi nãi (ngêi viÕt ) t¹o ra trong hoµn c¶nh nµo ? ®Ó ®¸p øng nhu cÇu g×. ? Mçi v¨n b¶n ®Ò cËp tíi vÊn ®Ò g×

? VÒ h×nh thøc v¨n b¶n 3 cã bè côc nh thÕ nµo.

? Mçi v¨n b¶n t¹o ra nh»m môc ®Ých g×.

? Qua viÖc t×m hiÓu c¸c v¨n b¶n trªn, em hiÓu thÕ nµo lµ v¨n b¶n. §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n lµ g×.H§2? VÊn ®Ò ®îc ®Ò cËp trong mçi v¨n b¶n thuéc lÜnh vùc nµo trong cuéc sèng.? Tõ ng÷ ®îc sö dông trong mçi v¨n b¶n thuéc lo¹i nµo (tõ ng÷

I. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm:3. VÝ dô: (1,2,3,sgk)4. nhËn xÐt:-Vb1 t¹o ra trong ho¹t ®éng giao tiÕp chung. §©y lµ kinh nghiÖm cña nhiÒu ngêi víi mäi ngêi -> mèi quan hÖ gi÷a con ngêi trong cuéc sèng.- Vb2 t¹o ra trong ho¹t ®éng giao tiÕp gi÷a c« g¸i vµ mäi ngêi-> lêi than th©n c¶ c« g¸i.- Vb3 t¹o ra trong ho¹t ®éng gi÷a chr tÞch níc víi quèc d©n ®ång bµo-> lêi kªu gäi toµn quèc kh¸ng chiÕn.- Bè côc: 3phÇn + Më ®Çu: “hìi ®ång bµo toµn quèc”-> nh©n tè giao tiÕp. + Th©n bµi: “chóng ta muèn hoµ... d©n téc ta”-> nªu lËp tr-êng ch×nh nghÜa cña ta vµ d· t©m c¶ Ph¸p. + KÕt bµi: (phÇn cßn l¹i)-> kh¼ng ®Þnh níc VN ®éc lËp vµ kh¸ng chiÕn th¾ng lîi.- Môc ®Ých: + Vb1 truyÒn ®¹t kinh nghiÖm sèng. + Vb2 lêi than th©n ®Ó gîi sù hiÓu biÕt vµ c¶m th«ng cña mçi ngêi ®èi víi sè phËn ngêi phô n÷. + Vb3 kªu gäi, khÝch lÖ, thÓ hiÖn quyÕt t©m cña mäi trong kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p. 3.KÕt luËn:(xem phÇn ghi nhí-sgk)II. C¸c lo¹i v¨n b¶n: 3. So s¸nh c¸c v¨n b¶n 1,2,3- Néi dung: + Vb1: kinh nghiÖm

38

Page 39: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nth«ng thêng trong cuéc sèng hay tõ ng÷ chÝnh trÞ)

? C¸ch thøc thÓ hiÖn néi dung cña c¸c v¨n b¶n nh thÕ nµo.

? VËy, c¸c v¨n b¶n trªn thuéc phong c¸ch ng«n ng÷ nµo.

H§3? Qua viÖc so s¸nh trªn h·y cho biÕt cã mÊy lo¹i v¨n b¶n

sèng. + Vb2: th©n phËn ngêi phô n÷ trong x· héi cò. + Vb3: kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p. - tõ ng÷: Vb1,2 dïng nhiÒu tõ ng÷ th«ng thêng. Vb3 dïng nhiÒu tõ ng÷ chÝnh trÞ.- C¸ch thøc thÓ hiÖn: + vb1,2 tr×nh bµy néi dung th«ng qua h×nh ¶nh cô thÓ-> cã tÝnh h×nh tîng. + vb3 dïng lý lÏ vµ lËp luËn ®Ó kh¼ng ®Þnh r»ng: cÇn ph¶i kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p.- Vb 1,2 thuéc phong c¸ch ng«n ng÷ NT. Vb3 thuéc phong c¸ch ng«n ng÷ chÝnh luËn.4. KÕt luËn: ( xem phÇn ghi nhí - sgk)

4.còng cè : §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n, c¸c lo¹i v¨n b¶n. 5. DÆn dß : n¾m ch¾c c¸c kiÕn thøc ®· häc. ChuÈn bÞ viÕt bµi lµm v¨n sè 1.E.Rót kinh nghi ệ m : ................................................................................................................................................................................................................................................................

Gi¸o ¸n v¨n10,11,12 c¶ n¨m CB chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi Liªn hÖ §T 01689218668

..TiÕt thø: 7 Ngµy so¹n:

ViÕt bµi lµm v¨n sè 1A. Môc tiªu :I/ChuÈn kiÕn thøc kü n¨ng: 1.KiÕn thøc: Gióp häc sinh còng cè nh÷ng kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng lµm v¨n, ®Æc biÖt lµ vÒ v¨n biÓu c¶m vµ v¨n nghÞ luËn. 2.Kü n¨ng: vËn dông nh÷ng hiÓu biÕt cña m×nh ®Ó béc lé c¶m nghÜ cña m×nh vÒ mét sù vËt, sù viÖc, hiÖn tîng gÇn gñi trong cuéc sèng hoÆc mét t¸c phÈm v¨n häc. 3. Th¸i ®é: Nghiªm tóc tieepd thu bµi gi¶ng

39

Page 40: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nII/ Më réng n©ng cao: B.Ph¬ng ph¸p: thùc hµnh: gv ra ®Ò, hs lµm bµi. C.ChuÈn bÞ cña GV, HS:2. ChuÈn bÞ cña GV: chuÈn bÞ chu ®¸o vÒ ®Ò ra vµ ®¸p ¸n.

2. ChuÈn bÞ cña HS: «n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n ®· häc ë líp díi. D.tiÕn tr×nh lªn líp:3. æn ®Þnh4. KiÓm tra bµi cò: kh«ng.

3. Bµi míi: a. §Æt vÊn ®Ò: §Ó kiÓm tra ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh häc tËp ®¹t kÕt qu¶ nh thÕ nµo chóng ta thùc hµnh viÕt bµi sè 1.

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc

H§1 GV ghi ®Ò lªn b¶ng.

H§2 yªu cÇu ®Ò

I. §Ò ra: ( B¸m chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng) Tïy theo yªu cÇu mçi líp mµ cã ®Ò kiÓm tra phï hîp1.H·y ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ vÏ ®Ñp h×nh tîng cña ngêi lÝnh trong bµi thá “§ång chÝ ” cña ChÝnh H÷u.2. Nªu c¶m nghÜ s©u s¾c nhÊt cña em vÒ mét trong 2 t¸c phÈm sau, ®· häc trong ch¬ng tr×nh v¨n THCS :- ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng- ChiÕc l¬c ngµ.II. Yªu cÇu:§Ò 1 ; 1. VÒ néi dung : CÇn n¾m ®îc c¸c ý sau vµ ph©n tÝch lµm næi bËt c¸c ý ®ã:- VÎ ®Ñp ch©n chÊt méc m¹c, gi¶n dÞ c¶ nh÷ng ngêi n«ng d©n mÆc ¸o lÝnh.- VÎ ®Ñp cña ®êi sèng t©m hån, t×nh c¶m. + T×nh ®ång chÝ, ®ång ®éi, t×nh quª h¬ng. + L¹c quan, yªu ®êi.- VÎ ®Ñp cña ý chÝ quuyÕt t©m.=> ®ã lµ vÎ ®Ñp cña søc m¹nh t©m hån, cña tÇm lßng yªu nø¬c... -> kÕ thõa nÐt ®Ñp tõ ngµn xa truyÒn l¹i.

40

Page 41: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

GV híng dÉn mét sè ®iÒu c¬ b¶n ®Ó lµm tèt bµi v¨n nµy.

§Ò 2 : N¾m ®îc gi¸ trÞ ND- Nt cña t¸c phÈm .3.H×nh thøc ( Yªu cÇu chung cho c¶ hai ®Ò)

- Tr×nh bµy s¹ch sÏ, râ rµng.- Dïng tõ viÕt c©u chÝnh x¸c.III. §¸p ¸n, thang ®iÓm :6. Më bµi : 1 ®iÓm

- Tuú vµo kh¶ n¨ng cña hs. Cã thÓ më bµi trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp.7. Th©n bµi :8 ®iÓm

- hiÓu ®îc ý 1: 2®iÓm.-hiÓu ®îc ý 2: 2®iÓm.-hiÓu ®îc ý 3: 2®iÓm.- Cuèi cïng ph¶i kh¼ng ®Þnh ®îc ®ã lµ vÎ ®Ñp truyÒn thèng cña d©n téc ViÖt Nam.8. KÕt luËn : 1 ®iÓm

- Kh¼ng ®Þnh ®îc gi¸ trÞ nghÖ thuËt vµ néi dung cña t¸c phÈm. Kh¸i qu¸t n©ng cao vÊn ®Ò.IV. H íng dÉn chung :- §Ó lµm tèt bµi v¨n c¸c em cÇn:+ ¤n l¹i nh÷ng kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng tËp lµm v¨n ®· häc trong ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n THCS, ®Æc biÖt lµ v¨n biÓu c¶m.+ ¤n luyÖn nh÷ng kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng TiÕng viÖt (®Æc biÖt lµ vÒ c©u vµ c¸c biÖn ph¸p tu tõ) + Quan s¸t, t×m hiÓu vµ t×m c¸ch diÔn ®¹t nh÷ng c¶m xóc, suy ngÉm vÒ bµi th¬.

4.còng cè: c¸c bíc tiÕn hµnh lµm mét bµi v¨n biÓu c¶m, ph©n tÝch.5. DÆn dß: ChuÈn bÞ bµi míi: ChiÕn th¾ng Mtao Mx©y.E. Rót kinh nghiÖm :....................................................................................................................................................................................................................................................................

TiÕt thø: 8-9 Ngµy so¹n:

41

Page 42: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

ChiÕn th¾ng mtao mx©yA. Môc tiªu :I/ ChuÈn kiÕn thøc kü n¨ng: 1.KiÕn thøc: Gióp häc sinh n¾m đùoc ®Æc điÓm cña sö thi anh hïng trong viÖc x©y dùng kiÓu “ nh©n vËt anh hïng sö thi” vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ vµ sö dông ng«n tõ. 2.Kü n¨ng: biÕt c¸ch ph©n tÝch mét v¨n b¶n sö thi anh hïng ®Ó thÊy dîc gi¸ trÞ c¶ sö thi vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt. 3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc tiÕp thu bµi gi¶ng II/ Më réng n©ng cao :B.Ph¬ng ph¸p: ®Æt c©u hái, gîi më, ®µm tho¹i, ph©n tÝch.C.ChuÈn bÞ cña GV, HS: 1. ChuÈn bÞ cña GV: so¹n gi¸o ¸n, nghiªn cøu tµi liÖu.

2. ChuÈn bÞ cña HS: häc bµi cò, so¹n bµi míi.D.tiÕn tr×nh lªn líp:1.æn ®Þnh2.KiÓm tra bµi cò: ? Ph©n tÝch c¸c ®Æc trng c¬ b¶n cña v¨n häc d©n gian. 3. Bµi míi:

a. §Æt vÊn ®Ò: Sö thi §am san lµ niÒm tù hµo lín lao nhÊt cña ®ång bµo £- §ª . Lµ s¶n phÈm tinh thÇn v« cïng quÝ gi¸ cña hä. ®ång bµo T©y Nguyªn thêng kÓ cho nhau nghe trong nh÷ng ng«i nhà Rông. VËy, ®Ó hiÓu vÒ sö thi §am San chóng ta t×m hiÓu bµi “ChiÕn th¾ng MTao Mx©y”

b. TriÓn khai bµi:

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc

H§1? Em hiÓu thÕ nµo lµ sö thi. ë níc ta cã nh÷ng lo¹i sö thi d©n gian nµo- ThÇn tho¹i, truyÒn thuyÕt kh¸c sö thi: chÊt liÖu thÇn tho¹i chØ cã thÓ trë thµnh sö thi khi:- ND: ®îc hÖ thèng ho¸ thµnh mét cèt truyÖn phøc t¹p -NNNT: v¨n vÇn hoÆc v¨n xu«i. Sö dông nhiÒu biÖn ph¸p tù sù: dÉn truyÖn, ®éc tho¹i, ®èi tho¹i -Qui m«: hoµnh tr¸ng, ®å sé.H§2

I. Vµi nÐt vÒ sö thi: 1. kh¸i niÖm : sgk 2. Ph©n lo¹i : 2 lo¹i.- Sö thi thÇn tho¹i: ®îc x©y dùng trªn c¬ së c¸c truyÖn kÓ vÒ sù h×nh thµnh thÕ giíi vµ mu«n loµi, con ngêi vµ bé téc thêi cæ ®¹i.- Sö thi anh hïng: kÓ vÒ cuéc ®êi vµ chiÕn c«ng cña nh÷ng tï trëng anh hïng- chiÕn c«ng Êy cã ý nghÜa víi c¶ céng ®ång.II. Sö thi §am San: 1.Tãm t¾t: sgk

42

Page 43: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nGiíi thiÖusö thi §S

H§3

? VÞ trÝ cña ®o¹n trÝch.HS ®äc theo ph©n vai ? H·y chØ ra c¸c nh©n vËt ®· tham gia vµo cuéc chiÕn gi÷a DS vµ MTao Mx©y. Vai trß cña c¸c nh©n vËt.

H§4? Trong cuéc chiÕn ®Êu gi÷a §S vµ MtaoMxay ®îc t¸c gi¶ kÓ qua nh÷ng chÆng nµo.? Cuéc khiªu chiÕn cña §S ®èi víi kÎ thï cña m×nh ®îc diÔn t¶ nh thÕ nµo. Cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch diÔn t¶ ®ã.

2.Néi dung:- §am San lµ sö thi nái tiÕng cña d©n téc £- §ª - Miªu t¶ nh÷ng chiÕn c«ng oanh liÖt vµ kh¸t väng tù do cña §am San theo hai chñ ®Ò: + §Êu tranh chèng nh÷ng rµng buéc c¶ tËp tôc h«n nh©n mÉu quyÒn: tôc nèi d©y. + §Êu tranh chèng nh÷ng tï tr-ëng thï ®Þch.III. §o¹n trÝch : 1 VÞ trÝ : n»m ë ®o¹n giòa t¸c phÈm. 2. ®äc- hiÓu:-C¸c nh©n vËt tham gia lµm nçi râ sù kiÖn: + Mtao Mx©y: cíp vî §S-> cuéc chiÕn næ ra-> nh©n vËt ®èi thñ cña §S. + §S: ®¸nh Mtao Mx©y dµnh l¹i h¹nh phóc riªng (lµ nh©n vËt chÝnh, nh©n vËt trung t©m quyÕt ®Þnh diÔn biÕn cèt truyÖn) + ¤ng trêi: nh©n vËt thÇn k× hç trî cho §S. + HnhÞ: nh©n vËt trî thñ trao vËt thÇn k× cho §S. Cïng víi nh©n vËt «ng trêi sù trî lùc cña HnhÞ thÓ hiÖn qan niÖm vÒ cuéc ®Êu tranh chÝnh nghÜa c¶ nh©n vËt anh hïng. + QuÇn chóng: ®ãng vai trß hËu thuÈn cho nh©n vËt chÝnh-> bÞ l«i cuèn bëi søc m¹nh vµ môc ®Ých chiÕn ®Êu cña nh©n vËt chÝnh.=> søc m¹nh vµ lý tëng cña c¸ nh©n ngêi anh hïng biÓu tîng cho søc m¹nh vµ lý tëng c¶ c¶ céng ®ång. 1. H×nh t îng nh©n vËt §S trong cuéc chiÕn víi Mtao Mx©y:-§S®Õn ch©n cÇu thang kÎ thï

43

Page 44: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

§am San- §Õn ch©n cÇu thang khiªu chiÕn-> rÊt chñ ®éng.- Dngf lêi nãi khÝch dô Mtao Mx©y ra khái nhµ xuèng ®¸nh tay ®«i víi m×nh.- Th¸ch ®ä dao.- Do¹ ph¸ sµn, ®èt nhµ.- Coi khinh kÎ thï kh«ng b»ng con lîn, con tr©u.- Kh«ng thÌm ®¸nh trém lóc Mtao Mx©y ®ang ®i xuèng cÇu thang (tù tin, ®µng hoµng)=> cuèi cïng dô ®îc kÎ thï quyÕt ®Êu víi m×nh.

? VËy, cuéc quyÕt ®Êu gi÷a §S vµ Mtao Mx©ydiÔn ra ra sao. §am San- KhÝch Mtao Mx©y móa tríc.

- §S døng kh«ng nhóc nhÝch.-> võa thÊy ®îc tµi nghÖ cña kÎ thï võa béc lé ®îc b¶n lÜnh cña m×nh.

- §S móa khiªn: “mét lÇn xèc... phÝa t©y”-> móa khiªn rÊt ®Ñp thÓ hiÖn tµi n¨ng vµ søc khoÎ c¶ §S-ngêi dòng sÜ.

- NhËn ®îc miÕng trÇu c¶ vî-> søc khoÎ §S t¨ng lªn gÊp béi, móa khiªn cµng nhanh, m¹nh vµ ®Ñp (nh b·o, nh lèc,...)- §©m vµo ®ïi, vµo ngêi Mtao Mx©y nhng kh«ng thñng.- Trong giÊc m¬ ®îc «ng trêi m¸ch kÕ: dïng chµy mßn nÐm vµo vµnh tai kÎ thï lµ ®îc.-> ®uæi theo Mtao Mxay ®Õn

khiªu chiÕn.-c¶nh hai ngêi móa khiªn.- C¶nh hai ngêi ®uæi nhau, §S ®©m kh«ng thñng ®ïi Mtao Mx©y.- Nhê «ng trêi m¸ch kÕ, §S giÕt Mtao Mx©y.=> trong trËn chiÕn gi÷a §S vµ MtaoMxay lu«n cã sù ®èi lËp: Mtao Mx©y- Nhµ giµu cã, réng r·i, sang träng.BÞ ®éng, sî h·i, do dù, rôt rÌ kh«ng d¸m xuèng-> trªu tøc §S (tay ta «m...)

- Sî ®¸nh bÊt ngê ph¶i ra.- H×nh d¸ng Mtao Mx©y hung h·n, d÷ tîn nh mét vÞ thÇn, khiªn trßn nh ®Çu có, g¬m ãng ¸nh nh c¸i cÇu vßng -> tÇn ngÇn do dù.

Cuéc quyÕt ®Êu gi÷a §S vµ Mtao Mx©y diÔn ra qa c¸c hiÖp:* HiÖp1: c¶nh hai ngêi móa khiªn. Mtao Mx©y- Vµo móa khiªn: khiªn kªu l¹ch x¹ch nh qu¶ míp kh«.- Tù xem m×nh lµ mét tíng qen ®¸nh thiªn h¹, xÐo n¸t ®Êt ®ai thiªn h¹, b¾t tï binh -> chñ quan, ng¹o m¹n.- Mtao Mx©y bíc cao bíc thÊp, chÐm trît khoeo ch©n kÎ thï, chØ tróng c¸i ch¶o cét tr©u-> bá ch¹y, võa ch¹y võa chèng ®ì -> cÇu cøu HnhÞ qu¨ng cho miÕng trÇu.* HiÖp2 :

44

Page 45: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nng· l¨n quay xuèng ®Êt -> hái téi cíp vî -> giÕt Mtao Mx©y.=> §s chiÕn th¾ng trë thµnh mét tï trëng giµu m¹nh nhÊt vïng.

? Sù chiÕn th¾ng ®ã cã ý nghÜa nh thÕ nµo.

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ chi tiÕt HnhÞ nÐm miÕng trÇu cho §S vµ chi tiÕt «ng trêi m¸ch kÕ cho §S.

? em cã nhËn xÐt g× cuéc chiÕn ®Êu vµ chiÕn th¾ng cña §S (cuéc chiÕn ®Ê cã g©y c¶m gi¸c ghª rîn kh«ng? Sau khi giÕt Mtao Mx©y §S cã tµn s¸t t«i tí, cã ®èt ph¸ dµy xÐo ®Êt ®ai cña y kh«ng? Chµng chiÕn ®Êu nh»m môc ®Ých g×) T×m nh÷ng chi tiÕt chøng minh tuy §S cã môc ®Ých riªng nhng l¹i cã ý nghÜa vµ tÇm quan träng chng cho céng ®ång.

? Nh©n vËt §S ®îc giíi thiÖ nh thÕ nµo vÒ vÎ ®Ñp th©n h×nh diÖn m¹o.- H×nh ¶nh §S ®îc miªu t¶ qua c¸i nh×n ®Çy ngìng mé-> vÒ vÎ ®Ñp vµ søc m¹nh.

- BÞ chµy mßn ®©m vµo vµnh tai -> cïng ®êng ng· l¨n xuènh ®Êt.- Gi¶ dèi cÇu xin tha m¹ng.- BÞ giÕt.

* ý nghÜa chiÕn th¾ng:- ThÓ hiÖn vÎ ®Ñp, søc m¹nh cña ngêi anh hïng-> céng ®ång.- Kh¸t väng hoµ b×nh hoµ hîp tù do.- §S ¨n trÇu-> søc m¹nh t¨ng lªn: t×nh nghÜa vî chång- søc m¹nh thÇn linh.- Nh©n vËt «ng trêi còng gièng nh «ng tiªn «ng bôt trong truyÖn cæ tÝch cña ngêi kinh -> sù m¸ch kÕ cña «ng trêi thÓ hiÖn sù gÇn gñi gi÷a con ngêi víi thÇn linh.- Tuy cã môc ®Ých riªng - chiÕn ®Êu ®Ó dµnh l¹i vî- dµnh l¹i h¹nh phóc riªng cho m×nh nhng l¹i cã Ých cho toµn thÓ céng ®ång-> bu«n lµng ®îc më réng.- Sau khi chiÕn th¾ng §S gäi t«i tí, d©n lµngMtao Mx©y ®i theo m×nh.- §S ra lÖnh d©n lµng ¨n mõng.=> §S lµ mét ngêi giµu cã, lµ niÒm tù hµo cña d©n téc-> lµ nh©n vËt lý tëng cña ngêi £-§ª.

2. H×nh t îng nh©n vËt §S trong lÔ ¨n mõng chiÕn th¾ng:- VÎ ®Ñp k× diÖu c¶ th©n h×nh diÖn m¹o:

45

Page 46: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n? Cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch miªu t¶.

? VËy, lÔ ¨n mõng ®îc kh¾c ho¹ ra sao.

? Trong lÔ ¨n mõng cã g× ®Æc biÖt? T¹i sao §S ra lÖnh ®¸nh lªn nhiÒ lo¹i chiªng cßng? Vai trß c¶ nã ®èi víi céng ngêi £-§ª.

H§5? Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt cña ®o¹n trÝch

+ Tãc ch¶y dµi ®Çy nong hoa. +U èng kh«ng biÕt say. + ChuyÖn trß kh«ng biÕt ch¸n. + Ngùc qÊn chÐo tÊm mÒn chiÕn. + §«i m¾t long lanh, b¾p ch©n to b»ng c©y xµ ngang, b¾p ®ïi to... + Søc ngang voi ®ùc, h¬i thë Çm Çm nh sÊm.- Ng«n ng÷ so s¸nh ®éc ®¸o + h« ng÷ + giäng v¨n hµo hïng => ca ngîi ngêi anh hïng.- LÔ ¨n mõng: + Nhµ §S chËt nÝch t«i tí. + ¡n uèng ®«ng vui. + Tï trëng gÇn xa ®Òu ®Õn vµ th¸n phôc.- Trong lÔ ¨n mõng §S thÓ hiÖn niÒm vi lín b»ng c¸ch næi lªn nhiÒu chiªng lín, nhá. Më tiÖc nhá, tiÖc to mêi mäi ngêi cïng ¨n uèng vi ch¬i.-> Tù hµo vÒ sù giµu cã cña thÞ téc. Chiªng cßng vµ ©m thanh cña nã hÕt søc quan träng. §ã lµ b¶n s¾c riªng vµ l©u ®êi cña c¸c d©n téc thiÓu sè nãi chung vµ cña ngêi £-§ª nãi riªng -> sù giµu co, sang träng vÒ mÆt vËt chÊt vµ tinh thÇn cña tï trëng vµ thÞ téc.3. Vµi nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt:- Ng«n ng÷ sö thi: + Ng«n ng÷ ngêi kÓ chuyÖn: miªu t¶ nh©n vËt vµ cuéc chiÕn. + Ng«n ng÷ nh©n vËt cã nhiÒu c©u mÖnh lÖnh(¬ diªng...)- Giäng ®iÖu trang träng, chËm r·i, víi c¸c phÐp so s¸nh, phãng ®¹i, liÖt kª, trïng ®iÖp, t¹o dùng khing c¶nh hoµnh tr¸ngtrong sö thi.=> TÊt c¶ gãp phÇn lµm cho sö

46

Page 47: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nthi cã vÎ ®Ñp hoµnh tr¸ng, ngêi nghe nh ®îc sèng l¹i thêi xa xa.=> ChiÕn th¾ng Mtao Mx©y lµ mét ®oan trÝch hÊp dÉn cña sö thi §S. Ca ngîi vÎ ®Ñp dòng m¹nh cña ngêi anh hïng. §ång thêi thÓ hiÖn tÊm lßng träng danh dù, g¾n bã víi h¹nh phóc gia ®×nh, thiÕt tha víi cuéc sèng b×nh yªn, phån vinh cña thÞ téc.

4.còng cè: Sö thi §S ®· lµm sèng l¹i qu¸ khø hµo hïng cña ngêi £-§ª thêi cæ ®¹i. §ã còng lµ kh¸t väng cña ®ång bµo c¸c d©n téc T©y Nguyªn ngµy nay- mét T©y Nguyªn gi÷a lßng ®Êt níc giµu m¹nh, ®oµn kÕt, thèng nh¸t-> môc tiªumµ c¶ níc ta cïng ®ång bµo T©y Nguyªn v¬n tíi.5. DÆn dß : - VÒ nhµ t×m ®äc sö thi §am San - ChuÈn bÞ bµi míi: v¨n b¶n.E. Rót kinh nghiÖm :....................................................................................................................................................................................................................................................................Gi¸o ¸n v¨n 10 c¶ n¨m CB chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi Liªn hÖ §T 01689218668 Gs Nguyªn V¨n HiÖp

TiÕt thø: 10 LUY Ệ N T Ậ P : Ngµy so¹n:

V¨n b¶nA. Môc tiªu :I/ ChuÈn kiÕn thøc kü n¨ng : 1.KiÕn thøc: Qua tiÕt häc gióp häc sinh còng cè vµ kh¾c s©u h¬n nh÷ng kiÕn thøc ®· häc. 2.Kü n¨ng: øng dông c¸c kiÕn ®· häc vµo qu¸ tr×nh t¹o lËp vµ lÜnh héi v¨n b¶n. 3. Th¸i ®é : Nghiªm tóc tiÕp thu bµi gi¶ng II/ Më réng n©ng cao :B.Ph¬ng ph¸p: ®Æt c©u hái, gîi më, ®µm tho¹i, ph©n tÝch.C.ChuÈn bÞ cña GV, HS: 1. ChuÈn bÞ cña GV: so¹n gi¸o ¸n, nghiªn cøu tµi liÖu. 2. ChuÈn bÞ cña HS: häc bµi cò, so¹n bµi míi.D.tiÕn tr×nh lªn líp:

47

Page 48: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n1.æn ®Þnh2.KiÓm tra bµi cò: ? thÕ nµo lµ v¨n b¶n? ®Æc ®iÓm cña v¨n b¶n.

3. Bµi míi: a. §Æt vÊn ®Ò: ë tiÕt tríc c¸c em ®· n¾m ®îc nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ v¨n b¶n. vËy, ®Ó kh¾c s©u h¬n vÒ mÆt kiÕn thøc ®ã chóng ta tiÕn hµnh lµm bµi tËp b. TriÓn khai bµi:

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc H§1 -Cho hs t×m hiÓu ®o¹n v¨n T37-sgk.? Ph©n tÝch tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña ®o¹n v¨n.

->(1luËn ®iÓm, 2 luËn cø, 4 luËn chøng)? Ph©n tÝch sù ph¸t triÓn cña chñ ®Ò trong ®o¹n v¨n (tõ ý kh¸i qu¸t ®Õn ý cô thÓ qua c¸c cÊp ®é)

? §Æt nhan ®Ò cho ®o¹n v¨n.H§2

? S¾p xÕp c¸c c©u trong ®o¹n thµnh mét v¨n b¶n hoµn chØnh, m¹ch l¹c vµ ®Æt cho v¨n b¶n mét nhan ®Ò cho phï hîp.

- §¬n xin phÐp nghØ häc lµ mét

Bµi 1: - §o¹n v¨n cã mét chñ ®Ò thèng nhÊt, c©u chèt ®øng ë ®Çu c©u. C©u chèt (c©u chñ ®Ò) ®-îc lµm râ b»ng c¸c c©u tiÕp theo: gi÷a c¬ thÓ vµ m«i trêng cã ¶nh hëng qua l¹i víi nhau. + M«i trêng cã ¶nh hëng tíi mäi ®Æc tÝnh cña c¬ thÓ. + So s¸nh c¸c l¸ mäc trong c¸c m«i trêng kh¸c nhau. * Cïng ®Ëu Hµ Lan. * L¸ c©y m©y. * L¸ c¬ thÓ biÕn thµnh gaج c©y x¬ng rång thuéc miÒn kh« r¸o. * Dµy lªn nh c©y l¸ báng.- Hai c©u: m«i trêng cã ¶nh hëng tíi ®Æc tÝnh cña c¬ thÓ. So s¸nh l¸ mäc trong m«i trßng kh¸c nhau lµ hai c©u thuéc hai luËn cø, 4 c©u sau lµ luËn chøng lµm râ luËn cø vµo luËn ®iÓm (c©u chñ ®Ò)- ý chung cña ®o¹n(c©u chèt-> c©u chñ ®Ò-> luËn ®iÓm) ®· ®îc triÓn khai râ rµng.- Nhan ®Ò: m«i trêng vµ c¬ thÓ.Bµi 2 : T38-sgk.- S¾p xÕp nh sau: a-c-e-b-d.- Tiªu ®Ò: bµi th¬ “ViÖt B¾c”.

Bµi 3 :- §¬n göi cho c¸c thÇy c« gi¸o,

48

Page 49: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nv¨n b¶n. H·y x¸c ®Þnh:? §¬n viÕt cho ai.? Ngêi viÕt ®¬n ë c¬ng vÞ nµo? Môc ®Ých viÕt ®¬n lµ g×? Néi dung c¬ b¶n cña l¸ ®¬n

? ViÕt mét sè c©u kh¸c tiÕp theo c©u v¨n díi ®©y ®Ó t¹o mét v¨n b¶n cã néi dung thèng nhÊt, sau ®ã ®Æt nhan ®Ò cho v¨n b¶n nµy.“M«i trêng sèng cña loµi ngêi hiÖn nay ®ang bÞ huû ho¹i ngµy cµng nghiªm träng.

®Æc biÖt lµ thÇy c« chñ nhiÖm. Ngêi viÕt lµ häc sinh.- Môc ®Ých: xin phÐp ®îc nghØ häc- ND: nªu râ hä tªn, lý do xin nghØ, thêi gian nghØ vµ høa thùc hiÖn chÐp bµi lµmnhthÕ nµo.

Bµi 4:- MT sèng cña... nghiªm träng.+ Rõng ®Çu nguån ®ang bÞ chÆt ph¸, khai th¸c bõa b·i lµ nguyªn nh©n g©y ra h¹n h¸n, lë lôt kÐo dµi.+ C¸c s«ng suèi ngµy cµng bÞ c¹n kiÖt vµ bÞ « nhiÓm do c¸c chÊt th¶i cña c¸c khu c«ng nghiÖp, cña c¸c nhµ m¸y.+ C¸c chÊt th¶i nhÊt lµ bao ni l«ng vøt bõa b·i trong khi ta cha cã qui ho¹ch xö lý hµng ngµy.+ Ph©n bãn, thuèc trõ s©u, trõ cá sö dông kh«ng theo qui ho¹ch.- TÊt c¶ ®· ®Õn møc b¸o ®éng vÒ m«i sèng cña loµi ngêi.- Tiªu ®Ò: M«i trêng sèng kªu cøu.

9. Còng cè : ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña v¨n b¶n.10. DÆn dß : lµm bµi tËp cßn l¹i ë sgk.So¹n bµi míi: TruyÖn An D¬ng V¬ng vµ MÞ Ch©u - Träng Thuû.E.Rót kinh nghiÖm :..................................................................................................................................................................................................................................................................

Gi¸o ¸n v¨n 10 ,11,12 c¶ n¨m CB chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi Liªn hÖ §T 01689218668 Gs Nguyªn V¨n HiÖp 0946.380.536 th¹c sÜ Ph¹m V¨n Trô

49

Page 50: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

50

Page 51: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

51

Page 52: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

52

Page 53: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

53

Page 54: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

54

Page 55: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

55

Page 56: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

56

Page 57: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

57

Page 58: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

58

Page 59: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

59

Page 60: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

60

Page 61: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

61

Page 62: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

62

Page 63: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

63

Page 64: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

64

Page 65: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

65

Page 66: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

TiÕt thø: 55 Ngµy so¹n:

C¸c h×nh thøc kÕt cÊu cña v¨n b¶n thuyÕt minhA. Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: gióp hs tr×nh bµy vµ ph©n tÝch ®îc c¸c h×nh thøc kÕt cÊu c¬ b¶n cña v¨n b¶n thuyÕt minh: k/c theo thêi gian, kh«ng gian, trËt tù logÝc cña ®èi tîng thuyÕt minh vµ nhËn thøc cña ngêi ®äc, kÕt cÊu hçn hîp. 2. KÜ n¨ng: x©y dùng ®îc kÕt cÊu cho bµi v¨n thuyÕt minh vÒ c¸c ®èi tîng theo kiÓu giíi thiÖu, tr×nh bµy. 3.Th¸i ®é: häc vµ lµm bµi ®Çy ®ñ, nghiªm tóc.

66

Page 67: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nB.Ph¬ng ph¸p: thùc hµnh, ®Æt c©u hái, ph©n tÝch.C.ChuÈn bÞ cña GV, HS:

1.ChuÈn bÞ cña GV: So¹n gi¸o ¸n, ®äc tµi liÖu. 2.ChuÈn bÞ cña HS: Häc bµi cò, so¹n bµi míi.

D.tiÕn tr×nh lªn líp: 1.æn ®Þnh:

2.KiÓm tra bµi cò: kh«ng. 3. Bµi míi:

a. §Æt vÊn ®Ò: v¨n b¶n thuyÕt minh cã kÕt cÊu nh thÕ nµo vµ khi thuyÕt minh mét vÊn ®Ò ta chon h×nh thøc kÕt cÊu ra sao. Chóng ta t×m hiÓu bµi

b. TriÓn khai bµi:Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc

? ThÕ nµo lµ v¨n b¶n thuyÕt minh.

? Theo em cã bao nhiªu kiÓu thuyÕt minh.- §äc hai v¨n b¶n ë sgk-tr¶ lêi c©u hái.? H·y x¸c ®Þnh ®èi tîng vµ môc ®Ých thuyÕt minh cña tõng v¨n b¶n.

? T×m c¸c ý chÝnh t¹o thµnh néi dung thuyÕt minh cña tõng v¨n b¶n.

? Ph©n tÝch c¸ch s¾p xÕp c¸c ý trong tõng v¨n b¶n. Gi¶i thÝch c¬ së cña c¸ch s¾p xÕp Êy.

? Qua viÖc t×m hiÓu hai v¨n b¶n trªn h·y cho biÕt thÕ nµo lµ kÕt cÊu cña v¨n b¶n thuyÕt minh.

I. Kh¸i niÖm : - VB thuyÕt minh lµ kiÓu vb nh»m giíi thiÖu tr×nh bµy chÝnh x¸c, kquan vÒ cÊu t¹o t/c, qhÖ, gi¸ trÞ cña mét sù vËt hiÖn t-îng, 1 vÊn ®Ò thuéc tù nhiªn xh, con ngêi.II. KÕt cÊu cña v¨n b¶n thuyÕt minh: 1. T×m hiÓu v¨n b¶n : 1,2 sgk- VB1: giíi thiÖu héi thæi c¬m thi ë §ßng V©n thuéc §ång Th¸p, huyÖn §an Ph¬ng, Hµ T©y-> giíi thiÖu víi ngêi ®äc t/g, ®Þa ®iÓm vµ diÔn biÕn cña lÔ héi + ý nghÜa cña lÔ héi víi ®/s tinh thÇn cña ngêi l®. + Giíi thiÖu s¬ qua lµng §ång V¨n, §ång Th¸p, §an Phîng, Hµ T©y. + Th«ng lÖ lµng më héi trong ®ã cã thæi c¬m thi vµo ngµy 15-1. + LuËt lÖ vµ h×nh thøc thi cö. + Néi dung héi thi (diÔn biÕn cuéc thi). + §¸nh gi¸ kÕt qu¶. + ý nghÜa héi thi.=> C¸c ý ®îc s¾p xÕp theo tr×nh tù thêi gian. - VB2: giíi thiÖu bëi Phóc Tr¹ch - Hµ TÜnh -> c¶m nhËn ®îc h×nh d¸ng mµu s¾c, h¬ng vÞ vµ sù bæ dìng cña bëi Phóc Tr¹ch. + Trªn níc ta cã nhiÒu lo¹i bëi, trong ®ã cã bëi PT. + Miªu t¶ h×nh thÓ cña bëi, hiÖn tr¹ng bªn trong cña bëi PT. + Gi¸ trÞ cña bëi PT.=> C¸c ý ®îc s¾p xÕp theo tr×nh tù hçn hîp. 2. KÕt luËn : - Lµ sù tæ chøc s¾p xÕp c¸c thµnh tè cña VB thµnh mét ®¬n vÞ thèng nhÊt hoµn chØnh vµ phï hîp víi mqhÖ bªn trong hoÆc bªn ngoµi víi nhËn thøc con ngêi.III. LuyÖn tËp:Bµi 1: sgk.

67

Page 68: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

? NÕu ph¶i thuyÕt minh bµi “Tá Lßng” (thuËt hoµi) cña Ph¹m Ngò L·o th× chän h×nh thøc kÕt cÊu nµo

- H×nh thøc kÕt cÊu hçn hîp + Giíi thiÖu PNL lµ mét vÞ tíng vµ còng lµ m«n kh¸ch, lµ con rÔ TrÇn Quèc TuÊn. + §· tõng ®¸nh ®«ng, dÑp b¾c. + Ca ngîi søc m¹nh cña qu©n d©n ®êi TrÇn trong ®ã cã PNL. + PNL cßn b¨n kho¨n v× nî c«ng danh.=> vÎ ®Ñp cña ngêi trai ®êi TrÇn, ©m vang mét thêi lÞch sö hµo hïng cña d©n téc.

4.còng cè: xem phÇn ghi nhí ë sgk 5.DÆn dß: - lµm bµi tËp cßn l¹i ë sgk. - chuÈn bÞ bµi: lËp dµn ý bµi v¨n thuyÕt minh.6.Rut kinh nghi ệ m :

*** TiÕt thø: 56 Ngµy so¹n:

LËp dµn ý bµi v¨n thuyÕt minhA. Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: gióp hs thÊy ®îc sù cÇn thiÕt cña viÖc lËp dµn ý khi lµm v¨n nãi chung vµ viÕt bµi v¨n thuyÕt minh nãi riªng. 2. KÜ n¨ng: còng cè v÷ng ch¾c h¬n kÜ n¨ng lËp dµn ý. 3.Th¸i ®é: häc vµ lµm bµi ®Çy ®ñ, nghiªm tóc.

B.Ph¬ng ph¸p: thùc hµnh, ®Æt c©u hái, ph©n tÝch.C.ChuÈn bÞ cña GV, HS:

1.ChuÈn bÞ cña GV: So¹n gi¸o ¸n, ®äc tµi liÖu. 2.ChuÈn bÞ cña HS: Häc bµi cò, so¹n bµi míi.

D.tiÕn tr×nh lªn líp: 1.æn ®Þnh:

2.KiÓm tra bµi cò: ? V¨n b¶n thuyÕt minh lµ g× ? kÕt cÊu cña v¨n b¶n thuyÕt minh. 3. Bµi míi:

a. §Æt vÊn ®Ò: lËp dµn ý cho mét bµi v¨n thuyÕt minh lµ mét kh©u rÊt quan träng kh«ng thÓ thiÕu trong qu¸ tr×nh lµm bµi. VËy, lËp dµn ý nh thÕ nµo chóng ta cïng t×m hiÓu bµi.

b. TriÓn khai bµi:Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc

68

Page 69: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n? Nh¾c l¹i bè côc 3 phÇn cña mét bµi v¨n vµ nhiÖm vô cña mçi phÇn.

? Bè côc 3 phÇn cã phï hîp víi bµi v¨n thuyÕt minh kh«ng.

? So s¸nh phÇn më bµi vµ kÕt bµi cña v¨n tù sù th× v¨n b¶n thyÕt minh cã nh÷ng ®iÓm t¬ng ®ång vµ kh¸c biÖt nµo

? C¸c tr×nh tù s¾p xÕp ý cho phÇn th©n bµi kÓ díi ®©y cã phï hîp víi yªu cÇu cña bµi thuyÕt minh kh«ng.

? C¸c bíc tiÕn hµnh mét bµi v¨n thuyÕt minh.

? LËp dµn ý cho bµi v¨n thuyÕt minh sau:

I. Dµn ý bµi v¨n thuyÕt minh:b- Më bµi: giíi thiÖu svËt,sviÖc,®/s cô thÓ cña bµi viÕt. - Th©n bµi: n/ d chÝnh cña bµi viÕt - KÕt bµi: nªu suy nghÜ, hµnh ®éng cña ngêi viÕt.-> Phï hîp -> v¨n TM lµ kqu¶ cña thao t¸c lµm v¨n. Còng cã lóc ngêi viÕt ph¶i miªu t¶ nªu c¶m xóc, tr×nh bµy sù viÖc. - Nh×n chung lµ t¬ng ®ång. - Kh¸c: ë phÇn kÕt bµi - VB tù sù chØ cÇn nªu c¶m nghÜ cña ngêi viÕt.VBTM ph¶i trë l¹i ®Ò tµi thyÕt minh, lu l¹i nh÷ng suy nghÜ c¶m xóc l©u bÒn trong lßng ®éc gi¶. - Tr×nh tù t/ g (tõ xa ®Õn nay) - Tr×nh tù k/g ( tõ xa ->gÇn, trong ra ngoµi, tõ trªn xuèng díi) - Tr×nh tù nhËn thøc cña con ngêi (tõ quen ®Õn l¹, dÔ thÊy ®Õn khã thÊy...) - Tr×nh tù c/m - ph¶n b¸c hoÆc ph¶n b¸c-c/m.II. LËp dµn ý bµi v¨n thuyÕt minh : 1. X¸c ®Þnh ®Ò tµi: 2. LËp dµn ý: - Më bµi: nªu ®îc ®Ò tµi bµi viÕt.Cho ngêi ®äc nhËn ra kiÓu VB cña bµi lµm. Thu hót sù chó ý c¶ ngêi ®äc ®èi víi ®Ò tµi. - Th©n bµi: + t×m ý, chän ý: ý ph¶i phï hîp vµ lµm râ ®îc ®iÒu cÇn thuyÕt minh. + S¾p xÕp ý: theo hÖ thèng thèng nhÊt kh«ng trïng lÆp hay chång chÐo. - KÕt bµi: trë l¹i ®Ò tµi cña bµi thuyÕt minh.Lu l¹i nh÷ng suy nghÜ vµ c¶m xcs ë ®éc gi¶.III. LuyÖn tËp :Giíi thiÖu mét t¸c gi¶ v¨n häc - MB: - TB: cÇn nªu ®îc: + C¸ch 1: th©n thÕ vµ sù nghiÖp cña t¸c gi¶.TiÓu sö cña t/ g tõ khi sinh ®Õn khi mÊt, theo tõng giai ®o¹n cña c/®.T¸c phÈm cña t/g chia theo g®o¹n, ®Ò tµi, thÓ lo¹i, theo h×nh thøc v¨n tù... + C¸ch 2: th©n thÕ vµ sù nghiÖp cña t¸c gi¶ theo tõng giai ®o¹n quan träng cña c/®.- KB: PhÇn më bµi vµ kÕt bµi ph¶i lµm ®îc

69

Page 70: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nnh÷ng ®iÓm chÝnh nh lÝ thuyÕt ë sgk ®· nªu.

4.còng cè: xem phÇn ghi nhí ë sgk 5.DÆn dß: - lµm bµi tËp cßn l¹i ë sgk. - chuÈn bÞ bµi: Phú Sông Bạch Đằng6. Rut kinh nghi ệ m :

***

TiÕt thø: 57 Ngµy so¹n: Phó s«ng b¹ch ®»ng

-Tr¬ng H¸n Siªu-

A. Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: gióp hs c¶m nhËn ®îc néi dung yªu níc vµ t tëng nh©n v¨n c¶ bµi phó s«ng B§. ND y/n thÓ hiÖn ë niÒm tù hµo vÒ chiÕn c«ng lÞch sö vµ chiÕn c«ng thêi TrÇn trªn dßng s«ng B§. t tëng nh©n v¨n thÓ hiÖn qua viÖc ®Ò cao vai trß, vÞ trÝ, ®øc ®é cña con ngêi, coi ®©y lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh ®èi víi sù nghiÖp cøu níc.ThÊy ®îc nh÷ng ®Æc trng c¬ b¶n cña thÓ phó. 2. KÜ n¨ng: ph©n tÝch tèt bµi phó. 3.Th¸i ®é: båi dìng lßng y/n, niÒm tù hµo d©n téc vµ ý thøc tr©n träng nh÷ng ®Þa danh lÞch sö vµ danh nh©n lÞch sö.

B.Ph¬ng ph¸p: Ph¸t vÊn, gîi më, ph©n tÝchC.ChuÈn bÞ cña GV, HS:

1.ChuÈn bÞ cña GV: So¹n gi¸o ¸n, ®äc tµi liÖu. 2.ChuÈn bÞ cña HS: Häc bµi cò, so¹n bµi míi.

D.tiÕn tr×nh lªn líp: 1.æn ®Þnh:

2.KiÓm tra bµi cò: 3.Bµi míi: a. §Æt vÊn ®Ò: B§ lµ mét dßng s«ng næi tiÕng cña ViÖt Nam. N¬i ®©y ®· trë thµnh niÒm tù hµo cña qu©n d©n §¹i ViÖt. Dßng s«ng vµ nh÷ng chiÕn c«ng hiÓn h¸ch ®· lµ niÒm c¶m høng hoµi cæ hµo hïng cña bao thÕ hÖ thi nh©n. B§GP cña THS lµ mét t¸c phÈm tiªu biÓu. b. TriÓn khai bµi:

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc

70

Page 71: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n? Dùa vµo tiÓ dÉn ë sgk, h·y nªu v¾n t¾t nh÷ng nÐt vÒ cuéc ®êi vµ con ngêi THS.

=> Bµi phó S«ng B¹ch §»ng thuéc lo¹i phó cæ thÓ

? Em biÕt g× vÒ s«ng B¹ch §»ng vµ hoµn c¶nh ra ®êi bµi phó nµy.

? Th«ng thêng mét bµi phó cæ thÓ gåm mÊy phÇn.? Ngoµi kÕt cÊu trªn cã thÓ xÐt vÒ mÆt ý ®Ó t×m ra kÕt cÊ kh¸c ? §ã lµ kÕt cÊu nµo.

- Trong thÓ phó t/g thêng tëng tîng ra n/v thø hai ®Ó trß chuyÖn-> bµi v¨n sèng ®éng h¬n -> kh¸ch ta, b« l·o còng lµ t¸c gi¶.

? Nh©n vËt kh¸ch hiÖn lªn nh thÕ nµo trong ®o¹n më ®Çu.(? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh©n vËt ®îc gäi lµ kh¸ch)

- Tr¸ng chÝ 4 ph¬ng lµ chÝ lín, muèn thu c¶ c¶nh vËt vµo lßng m×nh.? Em cã nhËn xÐt g× vÒ cuéc du ch¬i c¶ kh¸ch.- Tö Trêng - T M· Thiªn - nhµ sö häc, v¨n häc næi tiÕn TQ ®· tõng ®i kh¾p n¬i.

? S«ng B§ tõ l©u ®· næi tiÕng lµ mét c¶nh ®Ñp. H·y chøng minh qua

I. Giíi thiÖu t¸c gi¶ t¸c phÈm: 1. T¸c gi¶: THS (?-1354) lµ mét nh©n vËt toµn tµi: chÝnh trÞ, qu©n sù, v¨n ch¬ng. 2. T¸c phÈm: a. ThÓ phó : xem sgk. b. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c bµi phó s«ng B¹ch §»ng:- Lµ mét ®Þa danh l/s næi tiÕng, ®· trë thµnh ®Ò tµi s¸ng t¸c cña nhiÒu t¸c gi¶: TrÇn Minh T«ng, Ng/ Tr·i.- THS khi ®ang lµ träng thÇn cña triÒu ®×nh nhµ TrÇn ®· ®i d¹o ch¬i trªn s«ng vµ lµm bµi phó nµy (cha râ n¨m nµo, chØ biÕt kho¶ng 50 n¨m sau chiÕn th¾ng N-M 1288) c. Bè côc :- 4 phÇn: sgk.- XÐt vÒ ý: cã 3 phÇn. + §o¹n 1: c¶nh d¹o thuyÒn ch¬i s«ng cña kh¸ch. + §o¹n 2:TrËn B§ qua håi tëng cña c¸c b« l·o. + Cßn l¹i: bµn luËn vÒ chiÕn th¾ng.III. §äc - hiÓu v¨n b¶n : 1. §äc: 2. T×m hiÓu : a. Nh©n vËt kh¸ch vµ c¶nh d¹o thuyÒn ch¬i s«ng: Më ®Çu t¸c phÈm b»ng h/a:- K/g réng lín: biÓn lín (gi¬ng buåm...) s«ng hå (cöu giang ngò hå) nh÷ng vïng ®Êt næi tiÕng (tam ng« b¸ch viÖt)- Sö dông ®éng tõ m¹nh: gâ, th¨m...- C¸ch diÔn t¶ thêi gian chuyÓn tiÕp nhanh: sím chiÒu.- Dïng c©u kh¼ng ®Þnh: ®©u mµ ch¼ng biÕt.-> t/g ®· kh¾c ho¹ râ nÐt h/a n/v kh¸ch víi nÐt t/c phãng kho¸ng, m¹nh mÏ, cã tr¸ng chÝ, thÝch phiªu du ®©y ®ã, hiÓu biÕt nhiÒu ®iÒu. Cöu giang...trong d¹. Nhng tr¸ng chÝ vÉn cßn cha tho¶=> cuéc du ch¬i cña kh¸ch kh«ng ph¶i lµ mét cuéc nhµn du cña c¸c bËc Èn sÜ l¸nh ®êi mµ ®ã lµ chuyÕn ®i cña mét nghÖ sÜ t×m thi liÖu, c¶m høng, häc hái nh Tö Tr-êng ngµy tríc.- C¶nh s«ng B§ ®Ñp: bao la, hïng vÜ ®îc gîi lªn tõ c¸c h/a so s¸nh, Èn dô, c¸c c©u v¨n biÒn ngÉu cã c¸c vÕ sãng ®«i. B¸t ng¸t sãng k×nh/thít tha ®u«i trÜ.

71

Page 72: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nbµi th¬ nµy.(? C¶nh s¾c B§ hiÖn lªn nh thÕ nµo tríc m¾t kh¸ch)

? Tríc c¶nh Êy kh¸ch cã t©m tr¹ng g×.

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch kÓ, giäng kÓ c¶ c¸c b« l·o vÒ trËn ®¸nh nµy.

? T¸c gi¶ ®· lÝ gi¶i nh thÕ nµo vÒ chiÕn th¾ng cña d©n téc.

- Lêi tæng kÕt s©u s¾c cã gi¸ trÞ mu«n ®êi => niÒm tù hµo cña t/g tr-íc c¶nh non s«ng hngf vÜ, tríc nh÷ng chiÕn c«ng oanh liÖt cña d©n téc vµ ®êng lèi gi÷ tµi t×nh cña nhµ TrÇn, mµ còng lµ cña d©n téc ta.? H·y rót ra ý nghÜa chñ ®Ò cña bµi phó nµy.

Níc trêi mét s¾c/p/ c¶nh ba thu. C¶nh ®Ñp nhng buån: lau san s¸t, bÕn l¸ch ®×u hiu, s«ng ch×m gi¸o g·y, gß ®Çy x¬ng kh«.-> C¶nh gîi buån trong lßng ngêi: nçi buån tiÕc ngËm ng×, nçi niÒm hoµi cæ. Buån v× c¶nh th¶m...cßn lu.=> ë ®o¹n 1 hiÖn lªn mét t©m hån th¬, mét kh¸ch h¶i hå nhng còng lµ mét kÎ sÜ thiÕt tha víi ®Êt níc, l/s d©n téc. §ã lµ t¸c gi¶. b. TrËn B¹ch §»ng qua håi t ëng cña c¸c b« l·o:- ThyÒn tµu...chãi.-> Lêi kÓ s«i næi, hµo hïng, c¸c c©u biÒn ngÉ ®èi xøng tõng cÆp -> gîi lªn kh«ng khÝ mét cuéc c/® ¸c liÖt ®Õn møc “nhËt nguyÖt...s¾p ®æ”. Cuèi cïng ta giµnh ®îc chiÕn th¾ng vÎ vang -> ®îc so s¸nh víi c¸c trËn th¾ng lín trong l/s: XB,HP... trËn nµy ®îc ngh×n thu ca ngîi.=> NiÒm tù hµo cña t¸c gi¶ vÒ søc m¹nh c/th¾ng cña d©n téc.- Ta th ®îc chiÕn th¾ng vÎ vang v×: + Trêi ®Êt cho n¬i hiÓm trë. + Nh©n tµi gi÷ cuéc ®iÖn an. + §¹i v¬ng coi thÕ giÆc nhµn.-> Ta héi ®ñ 3 yÕu tè: thiªn thêi, ®Þa lîi, nh©n hoµ. Trong ®ã ®Ì cao yÕu tè con ng-êi. §ã lµ cuéc c/® chÝnh nghÜa hîp víi ý trêi, lßng d©n ®Ó “ lu tiÕng...mßn” .- Cuèi cïng kh¼ng ®Þnh l¹i mét lÇn n÷a ch©n lÝ ®· ®îc l/s c/m, kiÓm nghiÖm: “BÊt nghÜa...lu danh” c. Lêi bµn thªm:- Ca ngîi c«ng lao cña hai vÞ th¸nh qu©n. NhÊn m¹nh ®øc cao c¶ ngêi cÇm qu©n trong viÖc gi÷ cho mu«n ®êi th¸i b×nh. 3. Tæng kÕt:- Víi cÊ tø ®¬ng gi¶n mµ hÊp dÉn, bè côc chÆt chÏ, lêi v¨n linh ho¹t, h/t nghÖ thuËt sinh ®éng, võa gîi h×nh s¾c trùc tiÕp võa mang ý nghÜa kq, triÕt lÝ, ng«n tõ võa trang träng võa l¾ng ®éng hµo s¶ng.- bµi phs thÓ hiÖn râ niÒm tù hµo cña nhµ v¨n tríc c¶nh non s«ng hïng vÜ, tríc nh÷ng chiÕn c«ng oanh liÖt vµ søc m¹nh c/®, c/th¾ng cña d©n téc ta.

4.còng cè: Bµi phó -> gîi l¹i hµo khÝ §ong A cña d©n téc.

72

Page 73: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n5.DÆn dß: - Häc thuéc lßng ®o¹n 2. Ph©n tÝch niÒm tù hµo d©n téc thÓ hiÖn trong bµi phó. - chuÈn bÞ bµi: T¸c gi¶ NguyÔn Tr·i.6.Rut kinh nghi ệ m

TiÕt thø: 58 Ngµy so¹n:

T¸c gi¶ nguyÔn tr·iA. Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: gióp hs n¾m ®îc nh÷ng nÐt chÝnh vÒ c/® vµ sù nghiÖp v¨n häc cña NT - mét nh©n vËt l/s, mét danh nh©n v¨n ho¸ thÕ giíi vµ vÞ trÝ cña «ng trong lÞch sö v¨n häc d©n téc: nhµ v¨n chÝnh luËn kiÖt xuÊt, ngêi khai s¸ng th¬ ca tiÕng viÖt. 2. KÜ n¨ng: tæng hîp kiÕn thøc v¨n häc sö. 3.Th¸i ®é:

B.Ph¬ng ph¸p: Ph¸t vÊn, gîi më, ph©n tÝch, th¶o luËnC.ChuÈn bÞ cña GV, HS:

1.ChuÈn bÞ cña GV: So¹n gi¸o ¸n, ®äc tµi liÖu. 2.ChuÈn bÞ cña HS: Häc bµi cò, so¹n bµi míi.

D.tiÕn tr×nh lªn líp: 1.æn ®Þnh:

2.KiÓm tra bµi cò: ? Ph©n tÝch néi dung t tëng vµ gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña bµi phó s«ng B¹ch ®»ng. 3.Bµi míi: a. §Æt vÊn ®Ò: NT - mét ®¹i anh hïng d©n téc, danh nh©n v¨n ho¸ thÕ giíi. ë ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n THCS ®· cho c¸c em hiÓu biÕt mét phÇn nhá vÒ «ng qua hai ®o¹n trÝch “c«n s¬n ca” vµ “níc §¹i ViÖt ta”. Ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n 10 THPT tiÕp tôc më réng vµ ®i s©u h¬n vÒ t¸c gi¶ VHT§ vÜ ®¹i nµy. b. TriÓn khai bµi:

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc- Hs ®äc sgk, tãm t¾t ý chÝnh, gv bæ sung.

- Tõ nhá NT ®· ®îc sù nu«i dìng cña «ng ngo¹i lµ TrÇn Nguyªn §¸n.- N¨m 1400 lµ ®êi hå QuÝ Ly.

1430 bÞ b¾t giam nöa n¨m sa ®îc th¶ vÒ -> ë Èn t¹i C«n S¬n. BÞ tru di tam téc.

I. Cuéc ®êi NguyÔn Tr·i:- Nt sinh n¨m 1380 trong 1 g® cã truyÒn thèng y/n vµ v/c. Cha lµ NPK-tiÕn sÜ. MÑ lµ TrÇn ThÞ th¸i-con TrÇn Nguyªn §¸n mét quÝ téc ®êi TrÇn.- N¨m 1400 ®ç th¸i häc sing (tiÕn sÜ) ra lµm quan díi triÒu Hå. Khi triÒu Hå bÞ lËt ®æ (NPK bÞ b¾t) Nt lui vÒ t×m c¸ch röa nhôc cho níc tr¶ thï cho cha.- 1423 d©ng B×nh Ng« s¸ch, trë thµnh qu©n s xÊt s¾c cho Lª Lîi.- 1428 viÕt §CBN.- 1430 bÞ b¾t.- 1440 ®îc Lª Th¸i T«ng vêi ra lµm quan.- 1442 ¸n LÖ Chi Viªn.(19/5/1442)=> 62 n¨m trong ®êi NT lµ 62 n¨m mµ níc ta ph¶i tr¶i qua nhiÒu biÕn cè lín lao. Tríc ng· ba ®êng l/s NT lu«n chän cho m×nh 1 con ®êng ®i ®óng ®¾n, béc lé 1 trÝ tuÖ s¸ng suèt, 1 nh·n quan chÝnh trÞ s¾c bÐn, mét lßng y/n th¬ng d©n tha thiÕt.

73

Page 74: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

? Nh÷ng ®ãng gãp lín lao cña NT cho d©n téc.

? H·y kÓ tªn nh÷ng t¸c phÈm cña NT mµ em biÕt.

? Theo em, yÕu tè chÝnh luËn ®îc thÓ hiÖn trong c¸c s¸ng t¸c nµo cña NT.

Ta lu«n ®¸nh vµo lßng ngêi kh«ng chiÕn trËn mµ giÆc tù khuÊt -> khuÊt phôc chóng vÒ mÆt ý chÝ buéc chóng ph¶i ®Çu hµng.

? YÕu tè tr÷ t×nh ®îc thÓ hiÖn nh thÕ nµo trong c¸c s¸ng t¸c cña «ng.

- ¤ng cã nh÷ng ®ãng gãp lín lao c¶ vÒ: ctrÞ, qsù, VHNT. + VÒ chÝnh trÞ: dùa vµo d©n, lÊy d©n lµm gèc, nh©n nghÜa g¾n víi yªn d©n. + VÒ quan sù: lÊy Ýt ®Þch nhiÒu, mu ph¹t t©m c«ng.=> Mét anh hïng d©n téc, danh nh©n v¨n ho¸ thÕ giíi.II. Sù nghiÖp th¬ v¨n : 1. Nh÷ng t¸c phÈm chÝnh :- lµ anh hïng d©n téc, NT cßn lµ nhµ v¨n, nhµ th¬, «ng ®Ó l¹i nhiÒu tp cã gtrÞ. + TP viÕt b»ng ch÷ H¸n: QTTMT, §CBN,¦TTT, CLS phó... + TP viÕt b»ng ch÷ N«m: Q¢TT. + Ngoµi ra «ng cßn cã cuèn D ®Þa chÝ - s¸ch ®Þa lý cæ nhÊt cña VN. 2. NguyÔn Tr·i - nhµ v¨n chÝnh luËn kiÕt xuÊt:- NT nhµ v¨n chÝnh luËn lçi l¹c, t tëng chñ ®¹o xuyªn suèt c¸c ¸ng v¨n chÝnh luËn lµ t tëng nh©n nghÜa, y/n, th¬ng d©n. + QTTMT: tËp v¨n luËn chiÕn gåm nhiÒu bøc th vµ nh÷ng giÊy tê giao thiÖp víi triÒu ®×nh nhµ Minh, cã môc ®Ých chung lµ “ ng· mu ph¹t nhi t©m c«ng bÊt chiÕn tù khuÊt” + §CBN: ¸ng v¨n y/n lín cña thêi ®¹i, b¶n tuyªn ng«n vÒ chñ quyÒn ®éc lËp dt, b¶n c¸o tr¹ng téi ¸c kÎ thï, b¶n hïng ca cuéc k/n Lam s¬n. ë §CBN, søc m¹nh t tëng nh©n nghÜa vµ t tëng y/n ®· hoµ lµm mét. “ ViÖc nh©n ... trõ b¹o”=> v¨n chÝnh luËn cña NT ®¹t tíi tr×nh ®é nghÖ thuËt mÉu mùc. 3. NT - nhµ th¬ tr÷ t×nh s©u s¾c :- Qua 2 tËp th¬ ¦TTT vµ Q¢TT ghi l¹i h/a NT võa lµ ngêi anh hïng vÜ ®¹i võa lµ con ngêi trÇn thÕ. * Ng êi anh hïng vÜ ®¹i : + Lý tëng anh hïng lµ sù hoµ qyÖn gi÷a nh©n nghÜa y/n, th¬ng d©n -> lóc nµo còng tha thiÕt m·nh liÖt. “Bui mét...triÒu ®«ng” (thuËt høng2) + P/c, ý chÝ cña ngêi anh hïng lu«n ngêi s¸ng trong c/® chèng ngo¹i x©m còng nh trong ®/t chèng cêng quyÒn b¹o ngîc v× ch©n lÝ.“Vên quúnh...®øng ng¨n” (tù th¸n40).=> TÊt c¶ lµ ®Ó gióp níc, gióp d©n. * Con ng êi trÇn thÕ: - Nt ®au nçi ®au cña con ngêi, yªu t/y cña

74

Page 75: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

D¸ng ngay th¼ng cøng câi cña c©y tróc, vÎ thanh tao, trong tr¾ng cña c©y mai, søc s«mngs khoÎ kho¾n cña c©y tïng. Nh÷ng p/c tèt ®Ñp tîng trng cho ngêi qu©n tö ®Òu cã ë NT.

- Qu©n th©n cha b¸o lßng canh c¸nhT×nh phô c¬m trêi ¸o cha (ng«n chÝ 7)- Lßng b¹n vÇng tr¨ng v»ng vÆc cao.- Quª C«n s¬n, Lµng Chi Ng¹i, c¸nh ®ång NhÞ Khª.

? H·y rót ra nh÷ng thu nhËn cña em vÒ t¸c gi¶ NT.

con ngêi.-> Nhµ th¬ kh¸t khao sù hoµn thiÖn cña con ngêi vµ m¬ íc xh th¸i b×nh thÞnh trÞ.- T/y cña Nt dµnh cho t/n, ®/n, con ngêi, c/s.- Th¬ NT cã nh÷ng c©u nãi vÒ nghÜa vua t«i, vÒ t×nh cha con xiÕt bao c¶m ®éng.- ¦T thêng hay nãi tíi t×nh b¹n s¸ng trong nh vÇng nguyÖt.- NT g¾n bã tha thiÕt víi qh. Nçi nhí quª cô thÓ s©u s¾c.=> Nh÷ng vÇn th¬ Nt viÕt vÒ t/n, ®/n vÒ t×nh cha con, t×nh b¹n...xiÕt bao gÇn gñi, th©n th¬ng. KhÝa c¹nh “con ngêi” trong ngêi anh hïng Nt chÝnh lµ vÎ ®Ñp nh©n b¶n ®· gãp phÇn n©ng ngêi anh hïng d©n téc lªn tÇm nh©n lo¹i.III. KÕt luËn :- XuÊt hiÖn ë nöa ®Çu TK XV, thiªn tµi VHNT trë thµnh 1 h/tîng Vh kÕt tinh t/thèng vh LÝ TrÇn, ®ång thêi më ®êng cho c¶ g® p/t míi.- VÒ nd v/c NT héi tô ®Çy ®ñ 2 nguån c¶m høng lín cña vhdt lµ y/n vµ n®.- VÒ h×nh thøc nt, v/c Nt kÕt tinh c¶ 2 b×nh diÖn c¬ b¶n nhÊt lµ thÓ lo¹i vµ ng«n ng÷. Nt lµ n/v chÝnh luËn kiÖt xuÊt, nhµ th¬ khai s¸ng vh tiÕng ViÖt, «ng ®em ®Õn cho nÒn vhdt th¬ §L viÕt b»ng ch÷ N«m, ®a ng«n ng÷ TV thµnh ng«n ng÷ vh giµu ®Ñp.

4.còng cè: NT lµ bËc anh hïng d©n téc, 1 nv toµn tµi hiÕm cã nhng l¹i lµ ngêi ph¶i chÞu nh÷ng oan khiªn th¶m khãc díi thêi pk. 5.DÆn dß: - n¾m c¸c néi dung ®· häc. - chuÈn bÞ bµi: §¹i c¸o b×nh Ng«.6. Rut kinh nghi ệ m :

***TiÕt thø: 59 Ngµy so¹n:

Đ¹i c¸o b×nh ng«-nguyÔn tr·i-

A. Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: gióp hs hiÓu râ nh÷ng gi¸ trÞ lín vÒ nd vµ nt c¶ §CBN: b¶n tuyªn ng«n chñ quyªn ®éc lËp, ¸ng v¨n y/n chãi ngêi t tëng nh©n v¨n, kiÖt t¸c vh kÕt hîp hµi hoµ gi÷a yÕ tè chÝnh luËn vµ v¨n ch¬ng.N¾m v÷ng ®Æc trng c¬ b¶n cña thÓ c¸o ®ång thêi thÊy ®îc nh÷ng s¸ng t¹o cña NT. 2. KÜ n¨ng: §äc hiÓ t¸c phÈm chÝnh luËn viÕt b»ng thÓ v¨n biÒn ngÉu.

75

Page 76: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n 3.Th¸i ®é: gi¸o dôc, båi dìng ý thøc d©n téc, yªu quÝ di s¶n v¨n ho¸ cña cha «ng.

B.Ph¬ng ph¸p: Ph¸t vÊn, gîi më, ph©n tÝch, th¶o luËnC.ChuÈn bÞ cña GV, HS:

1.ChuÈn bÞ cña GV: So¹n gi¸o ¸n, ®äc tµi liÖu. 2.ChuÈn bÞ cña HS: Häc bµi cò, so¹n bµi míi.

D.tiÕn tr×nh lªn líp: 1.æn ®Þnh:

2.KiÓm tra bµi cò: ? 3.Bµi míi: a. §Æt vÊn ®Ò: Sau 10 n¨m k/c chèng qu©n Minh x©m lîc th¾ng lîi, Lª Lîi lªn ng«i hoµng ®Õ, lËp ra triÒu ®×nh hËu Lª, cö NT viÕt §CBN ®Ó bè c¸o cho toµn d©n ®îc biÕt chiÕn th¾ng vÜ ®¹i cña qu©n vµ d©n ta. Tõ nay níc §¹i ViÖt ®· giµnh l¹i nÒn ®éc lËp, non s«ng trë l¹i th¸i b×nh. b. TriÓn khai bµi:

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc

? Bµi c¸o ®îc s¸ng t¸c trong hoµn c¶nh nµo.

? Em hiÓu g× vÒ nhan ®Ò bµi c¸o

? Nh©n nghÜa lµ g× ? Nt quan niÖm nh thÕ nµo vÒ nh©n nghÜa.QniÖm nh©n nghÜa kh«ng cßn lµ mét häc thuyÕt ®¹o ®øc h¹n hÑp mµ lµ mét lý tëng xh.(th sè 8 göi Ph¬ng ChÝnh) gv chuyÓn.? Nt ®· kh¼ng ®Þnh chñ quyÒn ®Êt níc qua nh÷ng chi tiÕt cô thÓ nµo? c¸ch dïng tõ ®Æt c©u cña t¸c gi¶ trong ®o¹n v¨n cã g× ®Æc biÖt.

I. Vµi nÐt vÒ thÓ c¸o vµ hoµn c¶nh s¸ng t¸c §CBN: 1. ThÓ c¸o : sgk 2. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c:- 1-1428, sau 10 n¨m k/c chèng qu©n Minh x©m lîc, LL lªn ng«i, cö NT viÕt bµi c¸o nµy.- §¹i c¸o -> mang t/c quèc gia träng ®¹i.- Dngf tõ Ng« chØ giÆc Minh -> s¾c th¸i coi khinh, c¨m thï.II. Bè côc: 4 phÇn - sgk. 1. §äc: 2. T×m hiÓu v¨n b¶n: a. §o¹n 1 : nªu luËn ®Ò chÝnh nghÜa:- Më ®Çu: viÖc nh©n nghÜa...- Nh©n nghÜa + yªn d©n -> lµm cho d©n cã c/s yªn lµnh, hp, sèng trong ®éc lËp hoµ b×nh. Muèn yªn d©n -> trõ b¹o -> chèng x©m lîc.-> ®©y lµ quan niÖm tiÕn bé thÓ hiÖn râ tÊm lßng yªu d©n cña NT.- C¸c c©u tiÕp theo víi giäng v¨n s«i næi tù hµo, dtõ k®Þnh, so s¸nh -> k®Þnh chñ quyÒn ®éc lËp d©n téc. + Tªn níc: §¹i ViÖt. + L·nh thæ: bê câi ®· chia, ®· ph©n ®Þnh. + Phong tôc tËp qu¸n. + V¨n hiÕn gièng nßi, nh©n tµi. + LÞch sö: triÒu ®¹i: TriÖu-§inh-Lý-TrÇn.-> ®Ëp tan luËn ®iÖu cña bän pk pb¾c cho r»ng VN lµ quËn huyÖn cña chóng vµ ®Ëp tan t tëng “trêi kh«ng cã 2 mÆt trêi, ®Êt kh«ng cã hai hoµng ®Õ”-> NiÒm tù hµo d©n téc.=> VËy, næi bËt trong ®o¹n 1 lµ t tëng

76

Page 77: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

? T¸c gi¶ ®· tè c¸o nh÷ng ©m mu nµo cña giÆc.? C©u v¨n nµo em cho lµ tiªu biÓu khi nãi vÒ téi ¸c cña giÆc Minh.? T¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt g×.

? NT cßn nãi lªn nh÷ng téi ¸c nµo n÷a cña kÎ thï.

? Th¸i ®é cña t¸c gi¶

Sè lîng téi ¸c kh«ng sao ghi næi dï chÆt hÕt tre rõng. D¬ bÈn kh«ng sao röa s¹ch dï t¸t hÕt níc bÓ ®«ng.

? Cã mét h×nh tîng næi bËt trong ®o¹n nµy. §ã lµ h×nh tîng cña ai, h·y ph©n tÝch.

? Buæi ®Çu dÊy binh qu©n ta gÆp khã kh¨n g×.

nh©n nghÜa vµ ý thøc ®éc lËp d©n téc -> ®©y lµ c¬ së chÝnh nghÜa cña cuéc k/c. b. §o¹n 2: Téi ¸c giÆc Minh- V¹ch trÇn luËn ®iÖu “phï TrÇn diÖt Hå”.- Khñng bè tµn b¹o vµ man rî: Níng d©n...tai v¹.- NT: thËm xng, dtõ ®èi lËp bæ sung-> t¨ng søc biÓu c¶m cña c©u v¨n. §äc nã ta nh thÊy cã m¸u ch¶y, cã löa ch¸y cã nh÷ng sinh linh v« téi ®ang qu»n qu¹i, ®ín ®au.- Chóng bãc lét hÕt søc d· man: + ThuÕ m¸: nÆng thÕ kho¸ + Phu phen: phôc vj viÖc x©y nhµ, ®¾p ®Êt + D©ng n¹p: mß ngäc, t×m vµng, b¾t dß chim tr¶... + Chóng diÖt sx: tan t¸c c¶ nghÒ canh cöi. + Chóng diÖt c¶ sù sèng: nheo nhãc...-> NT liÖt kª, lùa chän h/a tiªu biÓu -> téi ¸c chång chÊt cña giÆc.- B»ng giäng ®iÖu khi uÊt hËn trµo s«i, khi c¶m th¬ng tha thiÕt, lóc nghen ngµo tÊm tøc, c©u v¨n võa tîng trng võa cô thÓ-> th¸i ®é c¨m hên. T/g ®· kÕt thcs b¶n c¸o tr¹ng b»ng c©u v¨n ®Çy h×nh tîng. §éc ¸c...-> lÊy c¸i v« h¹n nãi c¸i v« h¹n. D¬ bÈn...-> dïng c¸i v« cïng nãi c¸i v« cïng.=> §ã lµ nh÷ng téi ¸c trêi kh«ng dung ®Êt kh«ng tha, thÇn d©n ®Òu c¨m giËn -> ®©y còng lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n cña cuéc k/n-> b·o tè k/n ®· næi lªn. c. §o¹n 3 : qu¸ tr×nh chiÕn ®Êu vµ chiÕn th¾ng:- H×nh tîng Lª Lîi. + XuÊt th©n b×nh thêng: chèn hoang d· n¬ng m×nh.Nói Lam s¬n dÊy nghÜa. + C¨m thï giÆc: h¸ ®éi trßi chung, kh«ng cïng sèng. + Cã lý tëng quyÕt t©m cao.- ThÕ giÆc m¹nh ta qu©n yÕu l¬ng Ýt, nh-ng nhê cã tinh thÇn ®oµn kÕt. Nh©n d©n 4 câi...ngät ngµoNhê cã ®êng lèi k/c ®óng ®¾n. §em d¹i nghÜa...cêng b¹o-> Ta ph¶n c«ng vµ ®îc th¾ng lîi.- TrËn Bå §»ng: cã t/c më mµn cho sù chyÓn híng ho¹t ®éng cña nghÜa qu©n. B»ng c¸c tõ ng÷ h/a cã søc gîi t¶ lín, víi ©m ®iÖu m¹nh mÏ -> T/g ®É diÔn t¶ khÝ

77

Page 78: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n§o¹n nµy nªu lªn 3 vÊn ®Ò quan träng mµ k/n cÇn ph¶i gi¶i quyÕt: vÊn ®Ò cÇu hiÒn, tËp hîp lùc lîng vµ x¸c ®Þnh chiÕn lîc chiÕn thuËt.

? T¸c gi¶ ®· thuËt l¹i nh÷ng trËn ®¸nh nµo.G¬m mµi...Voi uèng...

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng v¨n ë ®o¹n nµy.

ÎT tëng lín cña thêi ®¹i lµ: Nh©n nghÜa + yªn d©n.VÒ ctrÞ: Dùa vµo d©n...VÒ qsù: lÊy Ýt... VÒ nh©n ®¹o: y/n th¬ng d©n c¨m thï giÆc nhng vÉn s½n sµng më lßng hiÕu sinh cho kÎ b¹i trËn.

thÕ tÊn c«ng nh vò b·o cña qu©n ta-> giÆc bÞ ®Èy vµo t×nh thÕ th¶m h¹i: MÊt vÝa nÝn thë cÇu tho¸t th©n...Ta cµng ®¸nh cµng m¹nh, chiÕn th¾ng cµng liªn tôc gißn gi·, qu©n giÆc cµng thÊt b¹i th¶m h¹i chua cay: thõa th¾ng...bá m¹ng- TrËn Chi L¨ng - X¬ng Giang: + GiÆc: cho qu©n tiÕp viÖn: §inh Mïi...kÐo sang.-> c©u v¨n cã hai vÕ sãng ®«i, ©m ®iÖu liÒn m¹ch miªu t¶ râ søc m¹nh cña qu©n tiÕp viÖn: 2 tªn tíng giái, 2 ®¹o qu©n m¹nh, 2 c¸ch tiÕn qu©n, 2 thêi ®iÓm kh¸c nhau -> thÕ gäng k×m Ðp chÆt qu©n ta. + Ta: chñ ®éng ®ãn ®¸nh ®Þch: ®iÒu binh...-> giµnh th¾ng lîi dån dËp. Ngµy 18, 20,25, 28 ...=> t/g liÖt kª mét lo¹t chiÕn th¾ng dån dËp cña qu©n ta. ¢m ®iÖu c©u v¨n m¹nh mÏ, c¸ch ng¾t nhÞp nhanh=> niÒm tù hµo cña NT.- Cuèi cïng giÆc thÊt b¹i th¶m h¹i Ta më ®êng hiÕu sinh -> lËp trêng nh©n ®¹o cña ta. d. §o¹n 4 : tuyªn bè hoµ b×nh.- Giäng v¨n phÊn khëi, tho¶i m¸i, c©u v¨n c©n ®èi hµi hoµ -> diÔn t¶ t thÕ míi cña d©n téc, nÒn th¸i b×nh v÷ng ch¾c.IV. Tæng kÕt :- §CBN lµ b¶n tæng kÕt cuéc k/c 10 n¨m gian lao nhng anh dòng cña d©n téc ta. Víi kÕt cÊu chÆt chÏ, c©n ®èi, giäng v¨n sang s¶ng hµo hïng, h/t s¾c s¶o hÊp dÉn, c©u v¨n biÒn ngÉu ®a d¹ng,...-> niÒm tù hµo d©n téc, lßng c¨m thï giÆc s©u s¾c, t tëng lín cña thêi ®¹i. Xøng ®¸ng ®îc gäi lµ “¸ng thiªn cæ hïng v¨n”

4.còng cè: §CBN víi cuôoc ®¹i ph¸ qu©n Minh toµn th¾ng lµ mét ¸ng thiªn cæ hïng v¨n v« tiÒn kho¸ng hËu. Së dÜ nh vËy lµ v× ë §CBN cã sù kÕt hîp gi÷a c¶m høng ctrÞ vµ c/h nghÖ thuËt ®Õn møc k× diÖu mµ cha cã tp vh chÝnh luËn nµo vît qua.5.DÆn dß: - Häc thuéc lßng ®o¹n 2,3 sgk. - chuÈn bÞ bµi: tÝnh chuÈn x¸c hÊp dÉn cña v¨n b¶n thuyÕt minh.6. Rut kinh nghi ệ m :

***

78

Page 79: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

TiÕt thø: 60 Ngµy so¹n:

TÝnh chuÈn x¸c hÊp dÉn cña v¨n b¶n thuyÕt minh

A. Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: gióp hs n¾m ®îc nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ tÝnh chÈn x¸c vµ tÝnh hÊp dÉn cña v¨n b¶n thuyÕt minh. 2. KÜ n¨ng: bíc ®Ç vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ®Ó viÕt nh÷ng v¨n b¶n thyÕt minh cã tÝnh chuÈn x¸c vµ hÊp dÉn. 3.Th¸i ®é: häc vµ lµm bµi nghiªm tóc

B.Ph¬ng ph¸p: thùc hµnh, ®Æt c©u hái, th¶o luËnC.ChuÈn bÞ cña GV, HS:

1.ChuÈn bÞ cña GV: So¹n gi¸o ¸n, ®äc tµi liÖu. 2.ChuÈn bÞ cña HS: Häc bµi cò, so¹n bµi míi.

D.tiÕn tr×nh lªn líp: 1.æn ®Þnh:

2.KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi:

a. §Æt vÊn ®Ò: tÝnh chuÈn x¸c vµ hÊp dÉn lµ yªu cÇu v« cïng quan träng cña v¨n b¶n thuyÕt minh. VËy, lµm thÕ nµo ®Ó v¨n b¶n thuyÕt minh ®¹t ®îc nh÷ng yªu cÇu ®ã, ta t×m hiÓu bµi. b. TriÓn khai bµi:

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc

ChuÈn x¸c lµ y/c ®Çu tiªn vµ còng lµ y/c quan träng nhÊt cña mäi v¨n b¶n thuyÕt minh.? §Ó ®¶m b¶o tÝnh chuÈn x¸c trong v¨n b¶n thuyÕt minh, chóng ta cÇn lu ý ®iÓm g×.

? Tr¶ lêi c¸c c©u hái sau ®©y ®Ó kiÓm tra tÝnh chuÈn x¸c cña v¨n b¶n thuyÕt minh.? C©u a viÕt nh thÕ cã chuÈn x¸c kh«ng ? v× sao.

? C©u b cã ®iÓm nµo cha chuÈn x¸c.

? Cc©u c cã nªn sö dông v¨n b¶n ®ã ®Ó thuyÕt minh vÒ nhµ th¬ NguyÔn BØnh Khiªm kh«ng ? nÕu kh«ng th× lý do g×.

I. TÝnh chuÈn x¸c trong v¨n b¶n thuyÕt minh: 1. TÝnh chuÈn x¸c vµ mét sè biÖn ph¸p ®¶m b¶o tÝnh chuÈn x¸c cña v¨n b¶n thuyÕt minh:- T×m hiÓu têng tËn thÊu ®¸o tríc khi viÕt.- Thu thËp ®Çy ®ñ tµi liÖu tham kh¶o, tµi liÖu cã gi¸ trÞ. * Chó ý ®Õn thêi ®iÓm xb c¸c tµi liÖu®Ó cã cËp nhËt nh÷ng th«ng tin míi còng nh nh÷ng thay ®æi thêng cã. 2. LuyÖn tËp :a. Cha chuÈn x¸c: ctr×nh ng÷ v¨n 10 kh«ng chØ cã vhdg, vÒ vhdg kh«ng chØ cã ca dao tôc ng÷, vµ trong ctr×nh ng÷ v¨n 10 kh«ng cã c©u ®è.b. Kh«ng chuÈn ë chç: “thiªn cæ hïng v¨n” lµ ¸ng hïng v¨n cña ngh×n ®êi (tøc lµ bÊt hñ) chø kh«ng ph¶i lµ ¸ng hïng v¨n viÕt c¸ch ®©y mét ngh×n n¨m.c. Kh«ng thÓ dïng ®Ó thuyÕt minh vÒ nhµ th¬ NBK v× cã nãi ®Õn th©n thÕ nhng kh«ng hÒ nãi ®Õn sù nghiÖp th¬ cña NBK.

79

Page 80: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

? Cã thÓ kÓ mét sè biÖn ph¸p ®Ó lµm cho v¨n b¶n thuyÕt minh hÊp dÉn

? Ph©n tÝch biÖn ph¸p lµm cho luËn ®iÓm “nÕu bÞ tíc ®i m«i tr-êng ...k×m h·m” trë nªn cô thÓ, dÔ hiÓu, hÊp dÉn.

? Ph©n tÝch t¸c dông t¹o høng thó cña viÖc kÓ l¹i triyÒn thuyÕt vÒ hßn ®¶o An M¹.

? Qua viÖc t×m hiÓu trªn h·y cho biÕt v¨n b¶n thuyÕt minh cÇn ®¶m b¶o nh÷ng y/c nµo.

? Ph©n tÝch tÝnh hÊp dÉn cña ®o¹n trÝch.

II. TÝnh hÊp dÉn cña v¨n b¶n thuyÕt minh: 1. TÝnh hÊp dÉn vµ mét sè biÖn ph¸p t¹o tÝnh hÊp dÉn cña v¨n b¶n thuyÕt minh:- Sö dông nh÷ng chi tiÕt cô thÓ, sinh ®éng, nh÷ng con sè chÝnh x¸c ®Ó bµi v¨n kh«ng bÞ trõu tîng m¬ hå.- Dïng c¸c thñ ph¸p so s¸nh ®èi chiÕu ®Ó g©y Ên tîng cho ngêi ®äc ( ngêi nghe).- KÕt hîp vµ sö dông c¸c kiÓu c©u lµm cho bµi v¨n thuyÕt minh biÕn ho¸ linh ho¹t, kh«ng ®¬n ®iÖu.- Khi cÇn nªn phèi hîp nhiÒu lo¹i kiÕn thøc ®Ó ®èi tîng cÇn thuyÕt minh ®îc soi räi tõ nhiÒu mÆt. 2. LuyÖn tËp:a. LuËn ®iÓm “nÕu bÞ ...h·m” cã ý nghÜa kh¸i qu¸t, phÇn nµo mang tÝnh ¸p ®Æt, do ®ã cã thÓ dÔ quªn- C¸c chi tiÕt sè liÖu vµ lËp luËn ë nh÷ng c©u sau®· gãp phÇn cô thÓ ho¸ luËn ®iÓm trªn mét c¸ch sinh, cô thÓ vµ hÊp dÉn thó vÞ.b. nÕu chØ nãi “hå Ba bÓ lµ...VN” th× còng ®ñ vµ ch¾c ch¾n kh«ng cã ai ph¶n ®èi, nh thÕ lµ ®óng nhõng cha hÊp dÉn.- Khi g¾n hå Ba bÓ víi c¸i tryÒn thuyÕt Pß Gi¸ M·i th× trë nªn hÊp dÉn h¬n, lung linh h¬n vµ dÔ nhí h¬n. (Hs xem phÇn ghi nhí ë sgk)III. Thùc hµnh :Bµi 1 :- §o¹n thuyÕt minh trªn sinh ®éng hÊp dÉn v×: + T¸c gi¶ sö dông linh ho¹t nhiÒu kiÓu c©u ng¾n dµi, nghi vÊn, c¶m th¸n... + Dïng thñ ph¸p so s¸nh: “bã hµnh...l¸ m¹” + Dïng thñ ph¸p biÓu c¶m: “tr«ng mµ thÌm qu¸” “ cã ai l¹i ®øng vµo ¨n cho ®îc”...

4.còng cè: c¸c yªu cÇu c¬ b¶n cña v¨n b¶n thuyÕt minh.5.DÆn dß: - lµm bµi tËp cßn l¹i ë sgk. - chuÈn bÞ bµi: Tùa “trÝch diÔm thi tËp”6. Rut kinh nghi ệ m :

80

Page 81: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

Gi¸o ¸n v¨n10,11, 12 c¶ n¨m CB chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi Liªn hÖ §T 0168.921.86.68

81

Page 82: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

82

Page 83: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

83

Page 84: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

84

Page 85: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

85

Page 86: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

86

Page 87: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

87

Page 88: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

88

Page 89: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

89

Page 90: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

90

Page 91: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

91

Page 92: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

92

Page 93: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

93

Page 94: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

94

Page 95: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

95

Page 96: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

96

Page 97: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

97

Page 98: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

98

Page 99: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

99

Page 100: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

100

Page 101: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

101

Page 102: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

102

Page 103: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

103

Page 104: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

104

Page 105: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

105

Page 106: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

106

Page 107: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

107

Page 108: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

108

Page 109: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

109

Page 110: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

110

Page 111: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

111

Page 112: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

112

Page 113: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

113

Page 114: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

114

Page 115: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

115

Page 116: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

116

Page 117: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

117

Page 118: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

118

Page 119: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

119

Page 120: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

120

Page 121: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

121

Page 122: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

122

Page 123: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

123

Page 124: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

124

Page 125: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

125

Page 126: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

126

Page 127: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

127

Page 128: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

128

Page 129: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

129

Page 130: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

130

Page 131: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

131

Page 132: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

132

Page 133: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

133

Page 134: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

Gi¸o ¸n v¨n10,11, 12 c¶ n¨m CB chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi Liªn hÖ §T 0168.921.86.68

134

Page 135: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

135

Page 136: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶n

136

Page 137: Giáo Án Ngữ Văn 10 Cơ Bản

Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 10 c¬ b¶nGi¸o ¸n v¨n10,11, 12 c¶ n¨m CB chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng míi Liªn hÖ §T 0168.921.86.68

137