90
GSTS Lª Sü ThiÖp 091.262.82.25 [email protected] HT cho líp: [email protected] Password: hvhcqg PHN BÀI GING Chuyªn ®Ò: Qu¶n lý nhμ níc vÒ kinh tÕ (Ch¬ng tr×nh CVC) 10-2008

Quan Ly Kinh Te Nha Nuoc

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Quan Ly Kinh Te Nha Nuoc

Citation preview

2. Hng dn hc tp 1-Khi qut chuyn : Phn th nht: Nhng vn l lun chung v qun l nh nc v kinh t Phn th hai: Qun l nh nc i vi cc Lnh vc kinh t c th I. QLNN i vi kinh t i ngoi II. QLNN i vi doanh nghip 2-Khi qut tng phn ca chuyn : 3. Phn th nht: l lun chung ca qLNN v kinh t I. S cn thit khch quan ca qun l nh nc v kinh t. ( V sao Nh nc cn qun l nn KTQD? ) ii. chc nng nhim v ca nh nc trong qun l nh nc v kinh t ( Nh nc qun l nn KTQD lm g? ) iii. i tng, phm vi ni dung ca qun l nh nc v kinh t ( Nh nc qun l ci g nn KTQD? ) iv. CCH QUN L CA NN i vi nn ktqd (Bng cch no NN iu khin c nn KTQD? ) 1- Cch chung nht- Nhng nguyn tc chung 2- Cch tng i c th- Phng thc QLNN 3- Cch c th- Cng c qun l kinh t ca nh nc (NN dng ci g thc hin cc phng thc trn?) 4- Ni dung QLNN v kinh t (Nhng cng v chnh) vI. i mi qLNN v kinh t nc ta 1- S cn thit ca i mi 2- Phng hng i mi (i ci g, theo hng no?) 4. Phn th hai: QLNN i vi cc lnh vc kT c th I. Qlnn i vi kinh t i ngoi A. Mt s kin thc c bn v KTN: 1-S cn thit khch quan ca KTN 2-Chc nng ca KTN ni chung 3-Cc hnh thc KTN c th v vai tr, tc dng ca mi hnh thc B.QLNN v kinh t i ngoi 1- S cn thit c bit ca QLNN v KTN 2- i tng, phm vi c th ca QLNN v KTN 3-Ni dung QLNN v KTN 5. II.QLNN i vi doanh nghip A.Nhng kin thc c bn v DN 1-Mc tiu ca Doanh nhn v vic lm ca h 2- Vai tr ca DN, D/nhn trong s pht trin X hi 3- Cc loi hnh DN v vai tr ca mi loi B.Qun l nh nc i vi dN 1- S cn thit ca QLNN i vi cc doanh nghip 2- Phm vi hot ng ca DN cn c s QLNN. 3- Ni dung QLNN i vi DN C. QLNN i vi DNNN ni ring: 1- S cn thit phi c DNNN 2- Ni dung QLNN i vi DNNN. a- QL vi t cch ch s hu b- QL vi t cch Ch th qun l nn KTQD 3- Vn i mi DNNN nc ta. a- Ni dung ca hng i mi DNNN b- L do ca hng i mi 6. 3-Cch hc Xut pht t yu cu hnh thnh cu hi. S dng cc thng tin, t liu sau y tr li cu hi : -Gio trnh. -Bi ghi trn lp. -Thng tin trong tho lun. -Cc ngun tri thc c trc Son thnh p n 7. PHN TRNG TM Cu hi n tp 1-V sao Nh nc phi qun l nn kinh t quc dn? V sao xy dng nn kinh t th trng nh hng XHCN, s cn thit cng tng ln ?. 2- Phn tch cc chc nng ca QLNN v kinh t !. nh gi vic thc hin cc chc nng ca Nh nc ta (Nhn chung hoc ring mt cp, mt ngnh no m mnh nm c ) 8. 3- Phn tch nguyn tc Kt hp QLNN theo ngnh v theo lnh th v cc mt: S th hin nguyn tc ny trong thc t t chc b my v phi hp hnh vi qun l gia cc c quan QLNN trong thc hin chc nng, nhim v QLNN theo ngnh v theo lnh th, L do phi t chc v hot ng nh th, Nhng thiu st v t chc b my v phi hp qun l gia cc loi c quan QLNN theo ngnh v theo lnh th hin nay. 4- Phn tch v lm r cc ni dung sau y ca Phng thc kch thch trong QLNN v kinh t: Bn cht ca vic kch thch trong QLNN v kinh t, Khi no th cn v c th p dng, Cc n by kinh t dng kch thch, 9. S khc nhau khi vn dng phng thc ny kch thch cc doanh nghip ca Nh nc v khng ca Nh nc. Lin h u-khuyt im ca vic vn dng phng thc ny trong thc tin QLNN ca nc ta 5- Nm vng cc ni dung sau y v cng c QLNN v kinh t: Khi nim Cng c QLNN v kinh t, Cc loi cng c, Cng dng ca mi loi cng c, Tm quan trng c bit ca mi loi cng c trong iu kin QLNN v kinh t hin nay(iu kin: nn kinh t th trng, hi nhp kinh t quc t, cng nghip ho, hin i ho,..) 10. 6- V sao nc ta cn hi nhp kinh t quc t?. Hi nhp th c th c g (c hi) ?, c th mt g(Thch thc)?. Cn lm g trong QLNN v kinh t ci c th c th c, ci c th mt th khng mt ?. Nh nc ta lm c cc vic cha? V d! 7- Nhng knh c bn thc hin hi nhp quc t v kinh t?. Tm quan trng ca mi knh ?. i vi nc ta, knh no quan trng nht?, ti sao?. Ni dung c bn ca QLNN i vi mi knh quan h ?. Ngy 23-8-2006 11. Hng dn tr li Cc Cu hi n tp .1-V sao NN phi qun l nn KTQD? V sao xy dng nn kinh t th trng nh hng XHCN, s cn thit cng tng? I-V sao NN phi qun l nn KTQD. 1-V vn giai cp. a- Khi nim giai cp. Giai cp = Ton th nhng ngi c cng v th vi TLSX b- Biu hin ca tnh giai cp trong kinh t : - Ch s hu - Quan h lao ng Ch-Th 12. c- V sao NN phi can thip vo vn ny: - L do chnh tr: Quan h NN v Giai cp - L do kinh t: Quan h LLSX v QHSX 2-V cng dn c kh khn trong vic lm KT a- Nhng yu t cn c lp nghip kinh t: - C ch (Kht vng lm giu chnh ng, nim tin s nghip m h theo ui,..) - C kin thc, tri thc( khoa hc, k thut, qun tr kinh doanh, cc thng tin b tr khc, c lin quan n hot ng sn xut kinh doanh,..) - C phng tin (Vn, h tng c s,) - C mi trng tt(Mi trng b bn, s an ton trc mi him ho: thin tai, ch ho, ti phm hnh s,.....) b- Nhng kh khn i vi cng dn lm KT 13. - Yu cu qu kh nng Cng dn: H tng c s, Thng tin v m, lin quan n SXKD... - Mu thun trong s hnh thnh cc nhn t trn mi cng dn.(C c ci n th mt ci kia: ch cao do tr, th Tri thc t, vn t, quan h thng trng cha rng v ngc li) c- Kt lun : Cng dn cn c Nh nc. 3-V cc mu thun x hi trong lnh vc KT. a- Cc loi mu thun - Doanh nhn vi nhau - Ch vi Th - Donh nhn vi Ton X hi b- Tnh c th ca cc mu thun trn - Tnh ph bin (Lin quan n tt c) - Tnh thng xuyn(Quanh nm, sut thng) - Tnh c bn(im ct yu ca cuc sng) 14. c- V sao NN phi can thip vo vn ny. - V hu qu ca cc xung t trn rt ln - V trch nhim php l ca NN 4-V trong nn KTQD c kinh t nh nc. a-Ni dung kinh t nh nc(Nhiu th: Ti nguyn, D tr, Vn NSNN, H tng c s, b- S cn thit ca kinh t nh nc : cu tr v c Cng c dng cho iu tit v m c- S cn thit ca QLNN i vi KTNN -Nguy c tham nhng. -Nguy c sai lch chc nng ca KTNN. II-V sao XD nn KTTT nh hng XHCN, s cn thit cng tng ln 1- Nhng c im nn KTTT nh hng XHCN,. 15. a- Tnh th trng - S xut hin kinh t t nhn, t nhn t bn, yu t nc ngoi trong kinh t - Tnh cnh tranh - Tnh hin i ca h tng c s - Tnh ton cu b- Tnh nh hng XHCN - V tng th : l Mc tiu Dn giu, Nc mnh, X hi Cng bng Dn ch, Vn minh - V C th : l cc gi tr x hi nhn vn, m vic xy dng nn KTTT khng th vi phm 2- V sao vic XD nn KTTT nh hng XHCN li lm cho s cn thit ca QLNN tng ln. a- Cc mu thun v li ch KT s nhiu hn b- Cng dn cn Nh gip nhiu hn c- Thc hin nh hng XHCN l vic kh 16. .2- Phn tch cc chc nng ca QLNN v kinh t !. nh gi vic thc hin cc chc nng ca Nh nc ta (Nhn chung hoc ring mt cp, mt ngnh no m mnh nm c ) I- Quan nim v chc nng. Chc nng l mt phm tr quan h, ni ln vai tr, v tr, tc dng ca mt phn t trong h thng. V d: - Chc nng ca mt chi tit trong b my - Chc nng ca mt v thuc trong thang thuc - Chc nng ca mt v tr trong i hnh bng II- Chc nng ca QLNN v KT 1 Chc nng bo v cc li ch: 17. -Li ch giai cp -Li ch cng dn. -Li ch cng ng 2- Chc nng h tr cng dn lp nghip v KT - H tr v ch - H tr v tri thc - H tr v phng tin - H tr v mi trng iii- nh gi vic thc hin cc chc nng ca Nh nc ta ( Lin h theo tng chc nng. Vi mi chc nng cn ni v phn lm tt, phn cha lm tt, khi khen ch cn c dn chng bng mt vi loi vic, m NN lm hoc cha lm) 18. 3- Phn tch nguyn tc Kt hp QLNN theo ngnh v theo LT v: - S th hin nguyn tc ny trong t chc v hot ng QLNN v kinh t - Nhim v QLNN theo ngnh v theo LT - L do phi t chc v hot ng nh th. - Nhng thiu st v t chc b my v phi hp qun l gia cc loi c quan QLNN theo ngnh v theo LT hin nay. i- Phn tch nguyn tc Nguyn tc trn i hi vic T chc v hot ng QLNN phi c thc hin nh sau: 1-Phi t chc QLNN theo ngnh. -Khi nim ngnh. 19. -V sao cn qun l theo ngnh. - S th hin ca QLNN v kinh t theo ngnh V t chc b my V ni dung QLNN theo ngnh 2-Phi QLNN theo lnh th -Khi nim lnh th kinh t -V sao cn qun l theo LT. - S th hin ca QLNN v Kinh t theo LT: V t chc b my V ni dung, nhim v QLNN theo LT 3- Phi kt hp QLNN theo Ngnh v LT a- Nhng s kt hp cn c V t chc b my QLNN V hot ng QL trn mt s lnh vc b- V sao cn kt hp. S phin din ca mi chiu qun l 20. S tng tc gia cc chiu qun l II- Lin h vic thc hin Nguyn tc ny trn thc t 1- V t chc b my (Hc vin ch ra M hnh t chc b my NN nc ta thy B my QLNN ta c t chc theo NG&LT nh th no: C my cp QLNN theo lnh th, Mi cp c my B-S) 2- V thc t phi hp QLNN gia c quan QLNN theo Ngnhg v Lnh th (Nhm vo thc t phi hp gia hai h thng qun l hin c khen v ch) 21. .4- Phn tch v lm r cc ni dung sau y ca Phng thc kch thch trong QLNN v kinh t: - Bn cht ca kch thch trong QLNN v kinh t, - Khi no th cn v c th p dng, - Cc n by kinh t dng kch thch - S khc nhau khi vn dng phng thc ny kch thch cc doanh nghip ca Nh nc v khng ca Nh nc. - Lin h u-khuyt im ca vic vn dng phng thc ny trong thc tin QLNN ca nc ta 1- Bn cht kch thch trong QLNN v kinh t 22. - Bn cht ca kch thch trong QLNN v KT - Cho v d 2- Khi no cn p dng phng thc kch thch. - Khi khng th cng ch, v doanh nhn khng lm sai. Cho v d v phn tch - Khi vic thuyt phc chm c tc dng. Cho v d v phn tch. 3- Cng c kch thch. a- Dng ng lc tinh thn b- Dng ng lc vt cht: ( Min gim thu, u i cho vay, cc u i khc c th lm li cho i tng,) 4-S khc nhau khi vn dng phng thc ny qun l DNNN v DN khng ca Nh nc. - V cn bn khng c s khc nhau ng k - S khc nhau khng ng k l ch: 23. i vi DNNN, c s coi trng ng lc tinh thn. Phn kch thch bng vt cht, thin v tin thng i vi DN khng ca NN, s kch thch thin v cc n by Thu, Li tc cho vay 5- Lin h s vn dung phng thc ny trong thc t QLNN v KT ca NN ta ( Ch ra nhng mt c v cha c ca QLNN v kinh tr khi vn dng phng thc ny) 24. .5-H thng cng c trong QLNN v KT. Cng c quan trng nht trong QLNN i vi KTTT v C ch tc ng ca cng c . I-H thng cng c trong QLNN v kT 1- Cng c th hin mun ca NN khi qun l. a- Khi nim v mun ca ngi qun l. l iu ni ln rng, Nh nc-Ngi qun l mun i tng qun l ca mnh lm g v lm nh th no. b- Cc cng c th hin ci : - th hin vic phi lm: l cc bn K hoch, Quy hoch, D n. - th hin cch lm: l Chin lc, th hin bc i lu di, Php lut v cc quy phm kinh t-k thut, th hin chun mc hnh vi 25. 2- Cng c vi tnh cht l lc tc ng thc y i tng hnh ng ng. a-Cc ngun lc vt cht: Ngn sch nh nc, Ti nguyn quc gia,.. b-Cc sn phm tri thc: Sch bo, phim nh,...c ni dung tuyn truyn, thuyt phc cc doanh nhn hnh ng ng khi SXKD 3- Cng c vi tnh cht l ngi s dng vt cht trn tc ng vo i tng QL. l: Cc Doanh nghip nh nc, Cc c quan Thu v, Cc trung tm khuyn cng, khuyn nng, cc Ngn hng thng mi QD II-V Cng c quan trng nht trong QLNN i vi KTTT. 1- Khng nh cng c quan trng nht, theo kin ch quan ca mnh (V d Php lut) 26. 2- Lp lun bo v s la chn l ng Chng hn, nu chn cng c PL, th cn ni r l, Php lut c nhiu tnh u vit ca n(S dng kin thc bi Php lut-Php ch hc l gii), trong khi x hi c KTTT l x hi phc tp v nhiu mt, ch c tng cng QLNN bng PL th x hi mi c trt t pht trin c III-C ch tc ng ca cng c no V d chn Cng c Thu, th C ch tc ng ca Thu c th hin qua mt tnh hung nh sau: a- Tnh hung: X hi ang trong tnh trng xu nh sau: ngi dn ch ua nhau tiu dng m khng ham mun tch lu lm giu lu di. Nh nc mun dn bt tiu dng i, chuyn phn tin ny vo sn xut kinh doanh nhiu hn. b- Cng c Thu v cch tc ng to nn iu mong mun ca Nh nc. 27. - nh thu cao nhng hng ho m dn chng ang ua nhau tiu dng lng ph. - u i thu cho ngi u t SXKD c- C ch tc ng nh sau: - Cng dn s mua sm t i v hng t . - Cng dn s chuyn tin vo u t v Nh nc to nhiu thun li - Kt qu l: Gim tiu dng, tng tch lu, tng u t, tng sn xut, tng Thu nhp quc dn, Dn giu(v tng thu nhp), Nc mnh (v s ng thu tt ln, Ngn sch nh nc giu ln) ( Theo mu trn, hc vin c th chn mt cng c khc, nh cng c Li sut ngn hng thp chng hn, khi cho vay u t) 28. .6- S cn thit ca KTN. C hi, thch thc i v VN khi HNKTQT I- S cn thit ca Kinh t i ngoi 1- i vi tt c cc nc ni chung. a- Do c s khim khuyt khc nhau gia cc quc gia v ngun lc lm kinh t. - Cc yu t c bn lm kinh t: Ti nguyn, t ai, Vn, Tri thc,.. - Khim khuyt khc nhau gia cc nc l th no: Khim khuyt ca quc gia ny l D tha ca quc gia khc v ngc li - Mi lin quan vi KTN ca l do trn - Cho v d b-Do xu hng ti u ho v quy m sn xut. 29. - Ti u ho QMSX l th no l xu th a sn lng ca mi DN ti quy m c li nht v kinh t. - Mi quan h gia vic ti u ho quy m DN vi vic pht trin KTN: M rng mt ngnh s thu hp ngnh khc M rng SX s lm cho Cung > Cu KTN gii quyt s Tha-Thiu sn phm c- Nhng l do thi s khc 2- i vi VN ni ring: Lin h theo hng: Thiu vn, Thiu kin thc khoa hc, cng ngh v k thut II- C hi v thch thc i vi VN khi hi nhp KTQT. 1- C hi: Hc hi, Mua bn, To vn,.. 2- Thch thc: H gii hn, c v QLNN v DN 30. .7-Cc hnh thc KTN. Ni dung ch yu ca QLNN i vi KTN I- Cc hnh thc Kinh t i ngoi. 1- Xut nhp khu hng ho. a- Qua bin gii: - Chnh ngch : Qua Hip nh - Tiu ngch: Trc tip vi ngi tiu dng - Tc dng b- Ti ch - Chnh ngch: Qua Hip nh - Tiu ngch. Trc tip vi ngi tiu dng - Tc dng 2- XNK Vn. a- Cho vay (ODA) 31. b- u t trc tip - Dng c lp 100% - Dng hp tc kinh doanh - Dng lin doanh c- Tc dng ca XNK t bn(Vn) 3- Xut Nhp khu tri thc, tr tu. a- Cc hnh thc c th - Dng con ngi: tr thc, chuyn gia - Dng sn phm tr tu: Pht minh, Sng ch - Dng sn phm c hm lng khoa hc cao: My mc, thit b, i lin vi u t FDI b- Tc dng c bit ca mi loi 4- Xut nhp khu Lao ng v dch v. - Xut nhp khu lao ng. V d - Xut nhp khu dch v. V d 32. - Lu s khc nhau ca hai dng c th trn v tc dng mi loi c th II- Ni dung QLNN i vi KTN 1- Thit lp quan h ngoi giao kinh t: a- Khi nim v v d: Hip nh thng mi, gia nhp t chc kinh t khu vc hoc th gii b- S cn thit, tc dng: To s thng nht php lut gia nc ta vi cc nc c i tc 2- nh hng quan h c th. a- Khi nim v hng quan h: Quan h vi nc no, v vic g. b- S cn thit, tc dng: c cn c xc tin u t c-Hnh thc th hin nh hng: Quy hoch tng th cc cng trnh kinh t, d nh s to dng trn t nc cc mc thi gian 33. nht nh, c nh r nhng cng trnh, cn cc nh u t nc ngoi tham gia. 3- Xy dng v ban hnh Php lut. a-S cn thit: Lm yn lng cc Doanh nhn nc ngoi b-Cc loi Lut cn c: Tt c mi loi c lin quan n hot ng kinh t, trong hng u l Lut u t, Lut t ai, Lut xy dng 4- Xc tin thng mi: - Qung co, cho mi. - Chun b sn chi: Xy khu cng nghip, Siu th, Sn giao dch chng khon, Tr s,. - Cp php u t, cp t xy dng, cp php xy dng, h tr gii phng mt bng 5- Gim st kinh t nh i vi bt k n v SXKD no 34. Chun b thm phng lnh o m rng phm vi thi .8-V nguyn tc TTDC I- khi no cn v hng p dng 1-Khi xc lp quyn CD v NN trong QLKT. a- Ni dung tnh hung, v d b- Phng hng x l 2-Khi xc lp thm quyn cc cp trong BMNN. a- Ni dung tnh hung, v d b- Phng hng x l II-C s khoa hc ca nguyn tc. 1-Tnh li ch hai chiu ca hot ng kinh t. Th no l li ch hai chiu. V sao t dn n phi TTDC 2-C cu i tng qun l c dng TTDC Th no l c cu i tng QL V sao t dn n phi TTDC 35. iii- lin h thc t (Khi lin h, cn nhn ch yu vo ci c v cha c trong quan h phn quyn gia NN vi Cng dn v NN cp trn vi NN cp di) .9-V CTy c phn nh nc(CTCPNN) v vai tr, tc dng ca chng. 1-Khi nim. a-nh ngha. l CTCP c Nh nc l c ng. b-Cc loi CTCPNN ch yu. -Theo thnh phn i tc. i tc trong nc. i tc nc ngoi -Theo mc vn c phn nh nc. CPNN chi phi 36. CPNN c bit. CPNN thng thng 2-Vai tr tc dng ca CTCPNN a- Ca CTCPNN ni chung. Thu ht vn, tp hp vn nhn dn. Kim sot v iu tit b- Ca CTCPNN vi nc ngoi. L v tr kim sot thun li cho NN. L c hi hc tp nc ngoi. L mi trng i ngoi hu ngh 10- V vai tr ca dNNN nc ta v thc tin v vai tr 1- Ngun gc ca DNNN. a- tt c cc nc khc. Do t bn x hi nh b, phn tn. Do Nh nc cn c cng c c bit. 37. Do Nh nc mun lm vic thin cho dn b- Ring Vit nam. - Thi trc i mi. Do tip qun t ch c Do nc ngoi vin tr. Do quan nim v x hi XHCN Do t nc c chin tranh. - Thi nay. Do nhn thc mi, cng thi i Do cuc ci cch DNNN chm tr 2-Vai tr ca DNNN. a- cc nc. b- Vit nam (Da theo ngun gc ca DNNN suy lun 3-Yu cu i vi DNNN. a- ng v tr - Quan nim v v tr DNNN - V sao cn ng v tr b- ng mc . - Quan nim v mc xy dng DNNN V quy m 38. V trnh hin i - V sao cn ng mc V quy m V trnh hin i c- c nhng ngi ng tin cy qun l vn hnh c th - Mt ng tin cy cn c ngi QL DNNN - Tm quan trng v cht lng ca ngi qun tr cc DNNN 4-Thc t DNNN so vi yu cu a- S thc hin vai tr ca DNNN. b- Nguyn nhn ca s bt cp v vai tr Xem xt trn cc mt, nu trong mc yu cu i vi DNNN 39. PHN THAM KHO (Khi son tho cc p n, nu b th tham kho) Hi-p trong Qun l nh nc v kinh KT 1- Nc ta ang xy dng nn kinh t th trng. Vy, u l du hiu ca kinh t th trng, khin qua c th bit m xy dng, ng thi, sau mi giai on pht trin, nhn li, c th bit c, nn kinh t c xy dng l nn kinh t th trng hay cha? C th o lng, nh gi tnh th trng ca nn kinh t quc dn no qua cc du hiu ch yu sau y: a- Qu trnh lu thng vt cht trong nn kinh t c thc hin ch yu bng phng thc mua bn - Lu thng vt cht l s chuyn dch vt cht trong qu trnh sn xut, phn phi v tiu dng: chuyn than t n v khai thc n n v dng than pht in, nung gch,.. chuyn in nng t n v sn xut in n cc h dn c thp sng, chuyn cc cn h, bit th, c xy dng xong n ngi cn c nh hoc lm vic,... - S lu thng pht sinh v ngy cng m rng phm vi do s pht trin ca tin b khoa hc&cng ngh v phn cng lao ng x hi, gim dn i n trit tiu tnh trng khp kn, t sn. - Mua-Bn l s trao i hai lng sn phm, khc nhau v gi tr s dng, nhng tng ng nhau v gi tr, trong , gi tr c hiu l lng lao ng x hi cn thit to ra lng sn phm nht nh. 40. - Mc mua bn c gi l ch yu khi t trng phn sn phm, c lu thng di hnh thc mua bn, vt qu 50% tng lng ca loi sn phm, c sn xut v lu thng di mi hnh thc trong mt thi k nht nh, thng tnh theo nm, s din ra thng xuyn v n nh trong nhiu nm i vi cc mt hng c quy nh. ng thi, trong nn kinh t c qu na s sn phm ch yu, c lu thng theo hnh thc mua-bn. Danh mc sn phm, c dng tnh ton, do t chc kinh t quc t nh ra. b- Hot ng mua-bn c thc hin mt cch t do nht nh. - Tnh t do c th hin ba mt: T do chn ni dung sn xut v mua bn, T do chn i tc khi mua bn, T do tho thun gi c trao i. - Tnh t do ch l tng i, c ngha l, ngi sn xut v lu thng khng c quyn hon ton trong ba mt t do, nh nu, m c gii hn nht nh, do Nh nc t ra. - S hn ch t do trn y l cn thit, v bn thn phm tr T do bao hm ngha tng i. ng thi, s t do v hn l mi him ho cho cng ng. c- Hot ng mua bn t c mc hin i tng ng vi thi i. - Tnh hin i th hin trn nhiu mt: phng thc bo qun hng ho, phng thc bn hng v thanh ton, h thng mng phn phi, phng thc bo hnh, cng ngh qung co v dch v tin- hu mi. - S tng ng quc t th hin s ging nhau v cc mt trn ca nn thng mi quc gia vi th trng quc t hoc khu vc, m nn thng mi quc gia tham gia. d- C s qun l ca Nh nc. S qun l ca Nh nc phi c th hin trn hai mt: - C y cc du hiu, chng t rng Nh nc c tin hnh hot ng qun l: c b my qun l nh nc v kinh t c thnh lp, c cc c vn bn 41. php lut, vn bn chin lc, quy hoch, k hoch, d n pht trin kinh t c lp ra, c cc t chc h tr cng dn lm kinh t c thnh lp v hot ng, - Nn kinh t quc dn vn hnh trong mt trt t n nh v khng ngng pht trin, khng c nhng ri lon kinh t x hi, khin cc ch th quan h kinh t bt an. 2- Nn kinh t th trng ca nc ta l nn kinh t th trng nh hng x hi ch ngha. Vy, u l du hiu x hi ch ngha, khin qua c th nhn thy nh hng dn dt nn kinh t, ng thi, sau mi giai on pht trin, nhn li, c th bit c, nn kinh t c xy dng ng nh hng x hi ch ngha hay cha? Nn kinh t c nc hoc ca mt cng ng lnh th no ca nc ta, c gi l pht trin ng nh hng x hi ch ngha, khi n chng t c rng, n gp phn lm cho Dn giu, Nc mnh, X hi cng bng, dn ch, vn minh, m c th l, th hin qua cc mt sau y: a- Gp phn thc hin Dn giu S giu c ca dn dn, c gi l Dn giu, c o bng hai tiu ch sau y: - Mc GDP bnh qun u ngi cao hoc bin i theo hng gia tng. - Mc chnh lch giu ngho thp hoc bin i theo hng ngy cng hp. Ch s chnh lc giu ngho l t l so sanh snh gia mc thu nhp dn c cao nht so vi mc thu nhp dn c thp nht. Mc thu nhp dn c c tnh theo cc khong thu nhp, trong c khong cao nht v khong thp nht. Thu nhp dn c c tnh bnh qun trong tng khong ri em so snh. Cnh tnh ch s ny do t chc quc t thng nht quy nh. 42. b- Gp phn lm cho Nc mnh. Mt quc gia hng mnh do nhiu yu t to thnh. ng thi, o mc hng mnh ca mi quc gia cng cn nhiu ch tiu, trong , ch tiu pht trin kinh t ch l mt, tuy rt quan trng. Nhng nh gi nn kinh t v mt gp phn lm cho nc mnh, cn xem xt trn cc mt c th sau y: - Mc cao v xu hng gia tng trong vic ng gp cho ngn sch nh nc ca nn kinh t quc dn. C th l tng mc thu hng nm v xu th gia tng ca thu m cc n v sn xut kinh doanh np cho Nh nc trong mi tng quan c th vi phn thu nhp rng ca cc n v sn xut kinh doanh . Ngn sch mng l mt nhn t vt cht rt quan trng c Nc mnh - S tn trng v bo v ti nguyn v mi trng ca cc n v sn xut kinh doanh trong tin trnh sn xut kinh doanh ca h. Ti nguyn v Mi trng l nhng yu t t nhin, lm nn sc mnh ca mi quc gia. Cc n v sn xut kinh doanh khng to ra c yu t ny, nhng li l ngi tc ng mnh nht n n. V th, mt nn kinh t lm cho nc mnh v mt ny cng c ngha l, n khng lm cho Nc yu i v v mi trng v ti nguyn. C ngha l, cc n v sn xut kinh doanh phi tun th cc quy nh ca Nh nc khi khai thc v s dng ti nguyn v thot thi vo mi trng. Khng lm c iu tc l lm cho Nc yu, v n lm tn hi n ngun sng ca c quc dn. - Vic cung cp cho t nc nhng sn phm kinh t c gi tr cao v kinh t, quc phng, vn ho, khoa hc k thut, y t,Nhng sn phm ny trc ht gp phn pht trin cc thnh vin t nc v th cht v tinh thn, tr tu, nn tng ca Nc mnh. ng thi cc sn phm vt tri trn l thc lc lm tng tim lc kinh t, quc phng, vn ho, khoa hc-cng ngh, nhng nhn t lm nn v tr cao ca t nc trn trng quc t. l vic m kinh t lm cho nc mnh. Cn c th ch ra nhiu du hiu khc na. 43. c- Gp phn lm nn X hi Cng bng, Dn ch, Vn minh Mc ng, sai ca s pht trin kinh t theo hng ny c th o bng cc tiu ch sau y: - V hng Cng bng, kt qu ny phi th hin trong vic phn chia li ch ngay trong ni b nn kinh t: Phn chia thu nhp quc dn gia ch v th qua vic tr lng v thc hin cc ngha v bo h lao ng, bo tr x hi ca gii ch i vi lao ng lm thu; qua vic phn chia li tc c phn gia cc c ng, cc x vin ca cc Cng ty c phn hoc Hp tc x; qua vic thc hin cc ngha v ng gp ca cc doanh nhn vo Ngn sch nh nc v cc qu pht trin x hi, nhn o, t thin. Tm li, n c o bng vic thc hin quan h gia ba li ch: c nhn-tp th-v ton x hi m Nh nc l ngi i din. - V hng Dn ch, kt qu ny cng c nh gi ngay trong ni b nn kinh t , ngay trong tng doanh nghip, th hin trong s i x gia ch v th qua vic k kt Hp ng lao ng, thng tho khi c bt ng,Nu cc quan h trn c tin hnh mt cch bnh ng, dn ch c ngha l nn kinh t gp phn to ln trong vic thc hin nh hng XHCN v tiu ch dn ch, v x hi kinh t l b phn nn tng ca ton x hi ni chung. - V hng Vn minh, kt qu ny phi c biu hin trn nhiu mt ca nn kinh t. Vic nn kinh t thc hin tt cc tiu ch, c nu trn, nh gp phn lm cho Dn giu, Nc mnh, X hi Cng bng, Dn ch chnh l gp phn to nn s vn minh ca x hi ri. Ngoi ra, s vn minh ca nn kinh t ng nh hng XHCN cn cn th hin trong nhiu kha cnh c trng, c th khc, nh Vn minh trong phc v khch hng, thc hin tt khu hiu Coi khch hng l thng , Vn minh trong cng ngh thng mi, Vn minh trong cng ngh qun tr kinh doanh ca tng doanh nghip, Vn minh trong giao dch thng mi, ngn hng, ti chnh quc t, do cc doanh nhn Vit nam thc hin,.. 44. Tt c nhng nt p trn ca Vn minh kinh t s lm sng ln s Vn minh ca x hi Vit nam trc cng ng quc t 3- Trn gic ca ngi qun l v m nn kinh t quc dn, cn thy iu g l cn bn trong ch trng ca ng v vic chuyn nn kinh t k hoch ho tp trung sang nn kinh t th trng? V sao ng ta li ch trng a dng ho hnh thc s hu v t liu sn xut?. S thay i ny c ngha nh th no i vi cch t chc v qun l nh nc i vi nn KTQD?. a- Trn gic ngi qun l v m nn KTQD, iu cn bn trong ch trng trn, cn c thc y , su sc, l: Chuyn nn kinh t vi s c mt ch yu ca hai thnh phn s hu l Cng hu v s hu Tp th, th hin thanh hai loi hnh n v sn xut kinh doanh l X nghip quc doanh v Hp tc x, sang nn kinh t a s hu vi nhiu loi hnh n v sn xut kinh doanh - V hnh thc s hu ch, c Nh nc, Tp th, c nhn - V loi hnh doanh nghip, c Doanh nghip n ch(Doanh nghip nh nc 100% vn ngn sch, Doanh nghip ca mt ch t nhn), Doanh nghip ng ch (Cc loi Cng ty, Cc Hp tc x) b- S d ng ta ch trng a dng ho s hu v t liu sn xut l v iu hp quy lut v iu kin thc tin - V Quy lut, l s ph hp v thch ng gia hnh thc s hu v t liu sn xut vi trnh v tnh cht ca chnh t liu sn xut . Quy lut ny c cc nh kinh in ch ngha Mc-Lnin lun gii, chng minh y - V thc tin, l trnh khng ng u, ni chung l thp ca ton b h thng c s vt cht k thut ca nn kinh t nc ta, in hnh l trong Nng, 45. Lm, Ng nghip, phn ln cng nghip nh v cng nghip thc phn, mt phn cng nghip nng. Lc lng sn xut y i hi phi c ch s hu v n a dng hn, khng c n iu, ng lot. iu kin thc tin cn l nhng tim nng pht trin kinh t b km hm bi ch s hu hai thnh phn, trong khi ca ci x hi ngho nn, mc sng nhn dn cng cc. iu kin thc tin cng cn l s thay i mi trng quc t, trong c c s bt li ln thun li cho s pht trin kinh t nc ta. Bt li l do s tan r ca Lin x ni ring, phe XHCN ni chung, nhn t tng mt thi h tr cho ta thc hin mt ch s hu v t liu sn xut, nh tng thc hin. Thun li v xut hin xu th ton cu ho, to iu kin cho cc nc cha pht trin c th hi nhp kinh t quc t v khu vc, qua m pht trin. Trc thc tin , trc quy lut , chng ta tt phi thay i ch kinh t, m c th l ch s hu. c- ngha ca s thay i trn v ch s hu v t liu sn xut i vi s QLNN l ch: B my nh nc lm QLNN v kinh t phi Mnh v mi mt. C th l: - Lm thay i cn bn v th ca cc n v kinh t ni chung, cc doanh nghip ni ring, trong mi quan h vi Nh nc-Ngi qun l. Cc n v sn xut kinh doanh t ch l ca Nh nc hoc gn nh ca Nh nc(Hp tc x nng nghip l loi nh th) tr thnh cc n v SXKD ca nhiu ch khc nhau, trong phn ca Nh nc v s cn gim i nhiu. Nh nc vi t cch ngi qun l v m, khng th qun l cc n v sn xuy kinh doanh mi ny nh tng qun l cc n v SXKD, vn l ca mnh. - Lm thay i cn bn phc tp ca i tng qun l. Trc y, cc i tng qun l ca Nh nc gn nh ng dng v t chc, vi hai dng ch yu l X nghip quc doanh v Hp tc x. Ngy nay, trc Nh nc l nhiu loi hnh n v SXKD. Ring cc n v SXKD c gi l Cng ty cng c nhiu loi: Cng ty c phn, Cng ty TNHH, Cty Hp Danh,.Ngay trong loi Cty C phn li 46. cng c nhiu loi hnh ring bit, vi nhiu loi C ng khc nhau. iu khin Nh nc phi a dng ho cch can thip ca mnh vo i sng ca cc loi hnh n v SXKD sao cho ph hp vi c cu qun l ni b ca tng loi t chc ny. - Lm thay i cn bn thi tip nhn s QLNN ca cc i tng qun l. Trc i mi, Doanh nghip, Doanh nhn v Nh nc l mt, cng l tng v mc ch l xy dng ch ngha x hi. Ngy nay, cc doanh nhn , doanh nghip c l tng, mc ch ring ca h l li nhn, vi tn ch nht bn vn li, ch t cng phi mt vn bn li. Khng phi tt c nhng g m Nh nc theo ui khi qun l h, u c cc doanh nhn, doanh nghip thi nay ng tnh, tri li, cn chng i bng nhiu bin php khc nhau, k c nhng bin php phi nhn tnh. iu c ngha l, Nh nc khng th duy tr, bo th cc phng thc, bin php iu khin cc doanh nhn, doanh nghip ngy nay, nh tng dng iu khin cc doanh nhn, doanh nghip thi trc. - T nhng thay i trn n n nhng i hi mi i vi Nh nc trong v th qun l i vi nn KTQD l + Tm chuyn mn qun l phi rng hn thc hin mt khi lng cng tc QLNN v kinh t nhiu hn trc, thc hin nhiu loi cng vic mi v QLNN i vi nn kinh t quc dn m trc y khng c. Nn kinh t hin nay c hng triu n v sn xut kinh doanh, tng hng ngn ln s n v so vi thi k trc i mi. Ch ring trong nng nghip c hng triu h kinh t, ni trc i mi ch c vi vn n v, di dng Hp tc x lin Thn hoc ton X. Trong cc ngnh kinh t khc, s doanh nghip cc loi ln ti nhiu chc vn, ni trc y ch c cha y mt vn n v SXKD, di dng X nghip hoc Cng ty quc doanh. iu lm tng t bin khi lng cng tc QLNN. Bn cnh , nn kinh t a s hu lm xut hin nhiu vn m Nh nc phi x l, nhng vn ny khng n sinh trong nn kinh t quc doanh v tp th. in hnh cho loi vn ny l cc tranh chp li ch khc lit 47. + Bn lnh qun l phi cao hn chin thng mi th lc chng i s QLNN di mi hnh thc, t mi phng din. l iu khng t ra di thi k trc i mi. Nhng hin nay, l mt thch thc rt ln i vi Nh nc, tp trung trn mt trn chng ti phm kinh t, m trung tm ca mt trn ny l, chng tham nhng. 4- Qun l nh nc v kinh t l s can thip ca Nh nc vo hot ng ca nn kinh t, trong , ch yu l hot ng sn xut kinh doanh ca cc doanh nhn. thc hin s can thip , Nh nc phi chi ph cho cng tc qun l v nhiu mt v thng rt ln, nhng khng phi bao gi cng c cc i tng qun l ca Nh nc ng tnh. Vy, ti sao Nh nc li lm ci vic tn cng m khng phi bao gi v u cng nhn c s ng tnh ? Mc d nh vy, Nh nc vn phi lm, v nhng l do sau y: a- Lm kinh t c hiu qu l mt vic lm rt kh, khng nhiu ngi c th lm ni, ch c nh Nh nc, cc s nghip trn mi thnh - Lm kinh t l mt khi nim, c nh ngha theo nhiu cch. Trong phm vi ch , c bn y, khi nim ny c hiu hn hp l, vic u t, xy dng c s sn xut-kinh doanh ca mi cng dn hoc nhm cng dn no . n gin hn, c th hiu, l vic lp doanh nghip ca ai . - Ngi lm kinh t theo ngha trn cn phi bit lm g? C hai vic ln l: Bit tnh ton xc nh xem, nn sn xut-kinh doanh ngnh hng g, v Bit tnh ton la chn cch sn xut kinh doanh, t vic chn la cng ngh-thit b n vic la chn nguyn liu, la chn a im xy dng doanh nghip, la chn i tc, la chn nhn s qun l v cng nhn trc tip sn xut, - Nhng vic trn kh nh th no?. Kh ch, th trng rng ln, khng d bit c nhu cu, khng d bit c thc lc v lng d i tc, i th. Kh cn ch, m doanh nghip cn c nhiu vn, ci m rt t ngi c c, nht l 48. nhng ngi tr tui, t thn xy dng s nghip ca mnh, khng phi l ngi k nghip ng cha. Kh ch, doanh nghip sau khi m ra c th hot ng c cn c nhiu phng tin khc, nh cu ng, ph, cng, c gi chung l c s h tng kinh t. Ngoi ra, kh cn nhng bt trc ca mi trng t nhin v x hi. l tt c nhng g, m mt ngi mun dn thn lp nghip kinh t phi ng u, m kh nng ng u ca phn ln nhng ngi lp nghip v cc mt trn l rt hu hn. - Kt lun: c nn kinh t hoc lm cho nn kinh t tng trng v pht trin, khng th khng c s h tr, bo v ca Nh nc. Bi ngoi Nh nc, trong x hi, khng c quan, t chc no, cng kh c c nhn no c th p ng ni s trng i ca cng dn-doanh nhn v cc mt ni trn. b- Kinh t l lnh vc cha ng nhiu mu thun c bit, m ch c Nh nc mi x l ni - Cc loi mu thun trong lnh vc kinh t rt nhiu, nhng c th phn chia khi qut thnh ba loi chnh: Mu thun gia cc doanh nhn trn thng trng, Mu thun gia Ch v Th, Mu thun gia Doanh nhn vi Cng ng, m trc tip l vi Nh nc. Loi th nht c bn cht l s trao i hng ho khng sng phng, mt trong hai bn xm phm li ch ca bn kia. Biu hin c th ca s xm phm ny rt nhiu v a dng: Xm phm Vn, Hng ho, Tr tu, Kiu dng hng ho,. Loi th hai c bn cht l quan h lao ng tin lng khng cng bng v s ngc i ngi lm thu. Loi th ba phong ph hn, nhng bn cht l s chn trnh ngha v i vi Cng ng, i vi Nh nc ca cc doanh nhn. - Tnh cht c bit ca cc mu thun trong lnh vc kinh t l: Ph bin, Thng xuyn v Cn bn. Ph bin v chng din ra khp ni, ng chm n tuyt i b phn dn chng. Thng xuyn v chng din ra lin tc, bt k lc 49. no. Cn bn v n ng chm n ci gc ca s sng con ngi: vt cht. Nhiu lnh vc khc ca i sng x hi cng c mu thun, thm ch gay gt, nhng khng ph bin, khng thng xuyn v cng khng cn bn. V d cc mu thun trong vic o nhc, o vn, n cp cng trnh khoa hc, c- Nh nc phi QLNN v kinh t v trong nn KTQD c mt phn l kinh t nh nc. - Ni dung kinh t nh nc gm: Vn nh nc trong cc doanh nghip, Cc loi cng sn khc: Ti nguyn, H tng c s, - S d Nh nc phi xy dng lc lng kinh t ring v Nh nc cn c mt loi cng c c bit iu chnh nn KTQD ni ring, cc quan h x hi ni chung, vic m cc cng c qun l khc khng thch hp. - S d Nh nc phi qun l b phn ny v, cc yu t vt cht trn khng t pht huy tc dng mt cng c, Nh nc cng khng th trc tip nm gi b phn vt cht ny, m phi t chc chng thnh lc lng v giao chng cho nhng con ngi c th h vn hnh cc cng c ny v tip cn th trng. Khi Nh nc trao cng c vt cht cho nhng con ngi c th s dng thc hin nhim v, do Nh nc giao, Nh nc phi qun l vic s dng cng c, m mnh trao cho h. Nu khng qun l, cc cng c ny c th b mt hoc khng c s dng vo cc vic m n cn xut hin. 5- QLNN v kinh t thng bao gm nhiu hot ng c th. Cc hot ng ny thng rt a dng, tu thuc vo tng thi k pht trin ca nn kinh t, tng loi i tng qun l c th. c th lm trn bn phn ca mnh trc nhn dn trong vic qun l nn kinh t quc dn, Nh nc ni chung, mi cng 50. chc ni ring cn phi hiu nh th no v Chc nng qun l nh nc v kinh t a- Chc nng l mt thut ng a ngha, do s a dng ca lnh vc, c s dng thut ng ny. Trong lnh vc qun l ni chung, QLNN v kinh t ni ring, thut ng Chc nng c th hiu theo cc gc sau y: - L chc trch, trch nhim, nhim v m Nh nc phi thc hin trc cng dn trong hot ng kinh t ca h. Khi cng vic qun l c a ln thnh chc nng c ngha l phi lm. Nu Nh nc khng lm l Nh nc c li. Cng cc vic lm , nu gi l Ni dung th khi thc hin, ngi thc hin c th linh hot, thay vic ny bng vic khc, min l trn trch nhim - L vai tr khng th thiu c ca Nh nc i vi cng dn trong cuc sng kinh t ca h. Trn gic tip cn ny, thut ng Chc nng khng nh s duy nht ca Nh nc i vi Dn. - L tc dng, l ch li cn bn ca nhng vic lm c th ca Nh nc i vi cng dn trong vic lm kinh t ca h. Khi tip cn phm tr Chc nng theo gc ny, t Chc nng th hin tnh C li ca QLNN m cng dn nn bit n nhn. b- Phn bit Chc nng QLNN vi Ni dung QLNN - Vn : Hin nay, khi k ra chc nng ca QLNN v kinh t nhiu ngi a vo phm tr ny c nhng vic nh lm lut xy dng chin lc, k hoch, quy hoch, kim tra, iu chnh, iu hnh, to mi trng,..Bn cnh , cng chnh cc vic lm trn li c sch khc, ngi khc gi l Ni dung hoc nhim v ca QLNN v kinh t. Vy, u l chc nng, u l ni dung, u l nhim v ca QLNN v kinh t. - Cch hiu: Tn gi khc nhau v cng mt vic, mt ni dung l do cch tip cn khc nhau. Khi gi chng l chc nng phi ng trn quan im tng 51. quan h thng: Ch th vi i tng qun l, Nh nc i vi doanh nhn. Trc cc doanh nhn, Nh nc c chc nng g, Tc dng g, Vai tr g, ch li g?. Nu t vn r rng nh th s thy, Chc nng ca Nh nc khng ng nht vi nhng ni dung ca vic QLNN v kinh t. thc hin chc nng bo v cng dn kinh t, Nh nc phi lm Lut, phi thanh-kim tra,.. h tr cng dn lm kinh t, Nh nc phi ch dn h bng Chin lc, Quy hoch, D n, To mi trng thun li,Sao c th gi l Chc nng c. l vic lm thc hin chc nng. Vic lm c th c th thay i, nhng Chc nng th bt bin c- Vi s khi qut trong cch hiu v Chc nng ca Nh nc trong QLNN v kinh t, khi tin hnh QLNN v kinh t, Nh nc phi thc hin hai chc nng c bn sau y: Mt l, bo v cc li ch chnh ng ca cc ch th quan h kinh t - Ch th quan h kinh t l cc bn tham gia vo qu trnh kinh t: Nhng ngi sn xut, Nhng ngi tiu dng, Nhng ngi cung ng, Nhng ngi chu hu qu gin tip ca qu trnh kinh t . - Hnh thc ch th kinh t ph bin l: cc doanh nhn, cc h tiu dng, Chnh ph(tiu dng), cng ng x hi. Mi loi ch th trn c hng vn, hng triu c th c th hoc xut hin di hnh thi ngi i din. - Li ch chnh ng ca cc ch th l li ch m ch th c hng nhng khng lm thit n ch th khc. - S bo v ca Nh nc i vi cc ch th quan h kinh t v cc li ch chnh ng ny c ngha l, Nh nc s lm tt c nhng g khng ch th no khc c xm phm li ch ny ca h. - Khi gi vic bo v ny l Chc nng ca Nh nc c ngha l khng nh rng, Nh nc Phi lm vic ny, rng l trch nhim hoc nhim v ca Nh nc. Nu Nh nc khng lm l Nh nc c thiu st. 52. Hai l H tr cng dn, doanh nhn lm kinh t. - H tr ci g?. H tr tt c nhng g m khi lp nghip, hnh ngh, ngi lp nghip, hnh ngh cn phi c, nhng h khng c hoc khng c . iu c th, cn h tr l rt a dng, phong ph, song c th quy thnh bn nhm chnh: ch, tri thc, phng tin, mi trng. Mi mt trn li bao gm nhiu mt nh cu thnh. l nhng yu t khch quan v ch quan, m khng mt ai khi dn thn trn con ng lp nghip kinh t li khng cn c. Thiu mt trong bn yu t , ngi lp nghip c th b coi l cha chun b y , cha tnh ht mi ng, nu c thnh t cng ch l nh may mn. - V sao Nh nc phi h tr?. C hai l do cn bn: Cng dn yu v Trch nhim php l ca Nh nc. Nu phn tch chi tit bn yu t cn cho ngi khi nghip kinh t, chng ta s thy, l nhng th, him c mi con ngi. Mi yu t t n l mt gi tr kh c (Tri thc, ch,). Bn cnh , cc yu t li trit tiu nhau khi chng hi t vo mi con ngi: Ngi tr thng giu ch v cha vp vp, i cn di, nhng li thiu kinh nghim, quan h bn b hp. Khi c nhiu kinh nghim, giu quan h b bn, ginh lm vn c nhiu th v gi, li tri nhiu tht bi thng trng, u cn nhiu ch nh thi trai tr. - Kt lun: sm ng b cc yu t cn c cho mt con ngi lp nghip kinh t, Nh nc phi m nhim phn b p cc thiu ht cho nhng ai dn thn vo nghip ln: lm kinh t 6- Hot ng kinh t l vic ca nhn dn, tiu biu l cc doanh nhn. Bn thn h phi t qun l ly s nghip ca h. Nhng v nhiu l do, Nh nc khng cho cc cng dn-doanh nhn tu tin tin hnh sn xut kinh doanh. Vy, Nh nc cn qun l nhng mt no, vi mc no cc mt hot ng ca cc doanh nghip?. Vic cc c quan nh nc thc c iu v 53. xc nh ng i tng phm vi can thip ca mnh vo hot ng ca cc doanh nghip c ngha nh th no. a- V i tng, phm vi can thip ca Nh nc vo i sng kinh t ca cc doanh nghip c th nhn nhn mt cch tng th nh sau: - Nh nc phi qun l u ra kt qu ca cc doanh nghip. u ra kt qu l sn phm hoc dch v m mi doanh nghip to ra. V u ra ny, Nh nc phi qun l v chng loi khng cho cc chng loi c hi cho ngi tiu dng, c hi cho x hi, xut hin trn th trng, phi qun l cht lng sn phm bo v quyn li ngi s dng, phi quan tm n s lng h tr nh sn xut kinh doanh khng b hng. - Nh nc phi qun l u ra ph thi ngn cm vic thi cc cht c vo mi trng. - Nh nc phi qun l u vo ca doanh nghip v nguyn liu ngn cm vic lm dng ti nguyn, chn trc vic dng cc nguyn liu c hi cho cht lng sn phm, gy nhim nng mi trng, kim sot vic giao dch quc t khi nhp nguyn liu ngn chn cc hu qu lin i do vic nhp nguyn liu gy ra. - Nh nc phi qun l vic thu dng lao ng ca doanh nghip, khi lao ng c thu np c ngun gc phc tp. - Nh nc phi qun l vic s dng thit b v cng ngh ca cc doanh nghip loi tr cc thit b v cng ngh c hi cho ngi lao ng, c hi cho cht lng sn phm, c hi cho mi trng, c hi cho vic khai tch ti nguyn. Nu l thit b v cng ngh nhp khu, Nh nc phi qun l ngn nga cc bt li quc gia do quan h nhp khu gy ra 54. - Nh nc phi qun l vic phn chia li ch trong tng doanh nghip ngn chn s bc lt v bc i ngi lao ng lm thu, ngn chn s bt cng trong phn chia li nhn doanh nghip. - Nh nc phi qun l vic phn b a l cc doanh nghip ngay t khi ch doanh nghip xy dng doanh nghip ngn chn vic xy dng doanh nghip cc v tr bt li cho i sng dn c, cnh quan chung ca vng min v an ninh quc gia, trt t an ton x hi - Nh nc phi qun l vic t chc qun l ca banrthaan cc doanh nghip va gip cc doanh nhn t qun tt doanh nghip ca h, va to tin cho Nh nc thun li trong kim sot doanh nghip cc mt cn kim sot b- V ngha ca vic nhn thc ng v i tng, phm vi QLNN i vi cc doanh nghip Vic nhn thc ng, thc hin qun l ng i tng, phm vi ca Nh nc trong QLNN i vi cc doanh nghip c ngha to ln v cc mt sau y: - Trc ht, Nh nc lm trn chc nng, trch nhim ca mnh, khng b st nhng g phi qun. - Th n l Nh nc khng i qu gii hn cn thit, iu c th gy ra tc hi ln nh sau: Mt l, tn ph qun l khng cn thit, m li b nhn dn phn i Hai l, km hm s sng to ca cc doanh nhn, doanh nghip Ba l, to c hi cho cn b, cng chc vi phm php lut, vi phm chun mc o c. 7- Hin nay trong nn kinh t Vit nam ang c mt cc doanh nghip c vn nh nc, vi t l cao thp khc nhau. Vy, l nhng dng c th no?, v 55. sao ng v Nh nc ta li ch trng xy dng cc doanh nghip loi ?. Vi nh , cng tc cn b cn phi c tin hnh nh th no nh c th bin thnh hin thc. a- V m hnh doanh nghip, c nu ra nghin cu. l cc cng ty c phn, c c im nh sau: - C vn nh nc. - Vi cc mc gp nh sau: trn 50 % tng vn Cty hoc c mc vn gp cao nht, ti mc, c ng th hai c mc vn gp nh hn 50% vn gp ca nh nc b- ca Nh nc khi cho ra i cc Cty thuc loi ni trn Vic cho ra i loi Cty ni trn, Nh nc c nh nh sau: - kim sot v iu chnh cc doanh nghip bng quyn lc kinh t khi cng c php lut khng thch hp. Bng vic a vn vo cc cng ty c phn, Nh nc c th tc ng n hot ng ca Cty qua hot ng ca ngi i din vn nh nc trong Cty ny. - tranh th nhng thnh qu tin tin v khoa hc, cng ngh ca sn xut v qun l m cc c ng t cc nc tin tin mang vo Cty qua vn gp ca h, khi Cty c phn l Cty c c ng l cc nh u t nc ngoi - ng thi, cng ti cc Cty loi ny, Nh nc c th thuyt phc, li ko cc nh u t m rng u t vo nc ta qua hot ng ngoi giao kinh t ca nhng ngi i din vn nh nc trong cc cng ty ny. c- Vn cn b thc hin trn T trn trong vic a vn nh nc vo cc Cty c phn, c th rt ra nhng kt lun nh sau v vn cn b, cng chc, lao ng lm vic trong cc Cty c phn, ni Nh nc a vn vo: 56. - Cn b, cng chc, cng nhn lm vic trong cc Cty c phn khng n thun l ngi lm cng, n lng, m cn l nhng nhn t, khin Nh nc c th s dng thc hin nhng qun l ca mnh i vi cc doanh nghip ny, c bit l cc cng ty c phn c vn nc ngoi. - Ring ngi i din vn nh nc trong cc cng ty c phn phi l ngi trc tip thc hin mt phn chc nng qun l nh nc i vi Cty bng con ng v phng thc c bit qua v tr c ng hoc thnh vin Hi ng qun tr. QLNN i vi cc Cty ng nhin l c nhiu c quan chuyn mn c th. Nhng cc c quan ny c nhng hn ch nht nh do v tr v phng thc qun l c tnh nh nc to ra. Trong khi , nhng cn b, cng chc, c Nh nc c lm i din cho vn nh nc trong cc Cty c phn, c v th v phng thc hot ng thun li ring. H c c hi nm bt kp thi, chnh xc ni tnh ca Cty, c th trc tip s dng l l sc bn thuyt phc cc thnh vin Hi ng qun tr hoc cc c ng hng theo cc tng m ng v Nh nc mong mun hot ng ca Cty, m khng th s dng mnh lnh cng ch, thng qua cc c quan chc nng c. - Do , khi u t vn vo cc cng ty c phn, nht l cc cng ty c phn c vn nc ngoi, cng tc cn b phi coi vic chn ngi i din cho vn nh nc trong cc Cty ny l mt trng tm, c tin hnh vi thc r rt ca nh qun l v m nn kinh t quc dn. Phi quan nim rng, l vic nh ngi vo hng ng i phng vn ng, thuyt phc h theo mnh. Nhng ngi ny phi: c giao nhim v QLNN r rt Chun b y v phng thc, bin php hot ng trong lng doanh nghip sao cho, hon thnh c s mng bng phng thc, hnh thc got ng c bit ca mnh C mi lin h thng xuyn vi cc c quan chc nng ca b my QLNN v kinh t va tip nhn s chi vin qun l ca cc c quan 57. ny, va gip cc c quan ny thc hin tt chc nng, nhim v ca h bng phng thc, bin php thch hp vi a v php l ca h 8- C ch qun l l mt cm t ang b lm dng, cn phi c chn chnh. Vy, c ch qun l l g?. V sao phi i mi c ch QLNN v kinh t?. Phng hng i mi c ch QLNN v kinh t nh th no? a- Khi nim chung v c ch qun l kinh t: - nh ngha: C ch QLKT l mi tng tc gia cc tc ng ng thi ca ch th qun l ln i tng qun l nhm thc hin mt nh hng no . Trong nh ngha trn, c cc chi tit sau y, cn c nhn ra: + C mt nh hng ca ch th qun l, t ra cho i tng qun l + Cc loi tc ng khc nhau ca ch th qun l cng tc ng ln i tng qun l. Chng hn, i vi cc nh u t nc ngoi vo Vit nam, Nh nc cng mt lc p dng cc bin php khc nhau, trong c bin php nhm khuyn khch u t, li c bin php nhm loi tr cc tc hi do s u t nc ngoi trn t nc ta gy ra. + S phi hp, tng tc gia cc loi tc ng . C ngha l, khi p dng mt bin php no , ngoi vic gii quyt c vn t ra, s to ra mt hu qu xu no , m bin php song hnh kia s khc phc - Cc gc v tm ca c ch QLNN v kinh t. 58. Gc v tm ca c ch QLNN v kinh t l phm vi nh h-ng ca h thng tc ng m ch th qun l to neenddeer iu khin i t-ng qun l Vi quan nim nh vy v gc v tm ca c ch QLNN v kinh t c th thy c cc loi c ch sau y + C ch v m. l s tc ng ng thi ca nhiu nguyn tc qun l Chng hn, trong QLNN v kinh t, c nhiu nguyn tc, cn c ng thi tun th. Nguyn tc kt hp QLNN theo ngnh v theo lnh th to ra hai tuyn qun l, mi tuyn gii quyt c mt s vn nht nh, ng thi lm ny sinh nhng vn khc, khin tuyn kia phi x l. Nguyn tc tp trung dn ch to ra hai cc ca qun l, trong mi cc thc hin c mt s mc tiu pht trin kinh t, ng thi lm ny sinh nhng tiu cc, khin cc kia phi qun l. + C ch trung m. l s tc ng ng thi ca nhiu phng thc qun l. Chng hn, trong QLNN v kinh t thng p dng ng thi cc phng thc cng ch, kch thch, v thuyt phc. Mi phng thc trn ch c th gii quyt c mt s vn ca qun l, ch p dng c trong mt s trng hp. V v th, Nh nc phi p dng ng thi c ba phng thc chng h tr nhau iu khin i tng qun l i ti mc tiu m Nh nc mong i + C ch vi m. l s tc ng ng thi ca nhiu bin php qun l Chng hn, trong QLNN v kinh t c s dng nhiu bin php, cng c qun l, nh thu, li sut ngn hng, chi tiu ca Chnh ph,Mi bin php hay cng c trn khi c p dng s gii quyt c mt tn ti no ca nn kinh t, ng thi li lm xut hin nhng hin tng bt li khc. V th, Nh nc thng phapsr p dng ng b nhiu bin php. V d, vic nh thu tin gi ngn hng c th lm cho Nh nc tng thu ngn sch. Nhng chc chn dn chng s rt tin ct tr c nhn hoc mua ngoi t mnh v kim loi 59. qu. l kt qu xu v kinh t. Khi , cng vi vic nh thu tin gi ngn hng cn ci cch hnh chnh kinh t, xy dng h tng c s, min gim thu sn xut kinh doanh, khuyn khch u t. Khi sn xut pht trin, ngun thu ca ngn sch s tng ln nh kt qu ny ch khng nh thu thu tin gi tit kim ca nhn dn. b- S cn thit phi i mi c ch qun l. - Do i tng qun l ca Nh nc thay i, nh thay i v tnh cht s hu, thay i loi hnh t chc sn xut kinh doanh (Loi hnh doanh nghip), thay i c v quc tch ca cc doanh nhn, tc c nhiu doanh nhn ngi nc ngoi. - Do mi trng QLNN v kinh t thay i. l s m rng th trng hot ng ca cc doanh nhn Vit nam. Nh nc Vit nam phi qun l cc doanh nhn ca mnh khng ch trn a bn t quc mnh, m cn phi iu chnh n trn a bn khu vc, thm ch ton cu. Nhng thay i trn khin Nh nc phi thay i cch b tr cc yu t cu thnh cc h thng tc ng vo i tng. Ch nh th, Nh nc mi iu chnh c cc doanh nhn, doanh nghip ca mnh c- Phng hng i mi c ch QLNN v kinh t ca nc ta. l: - M rng trn tt c ba tm cc yu t cu thnh h thng tc ng vo i tng qun l: a Nguyn tc, a Phng thc, a Bin php-Cng c. Hng ny ph hp vi s a dng ca i tng qun l hin nay. - ng b cao v thi gian, mc tham gia ca cc yu t cu thnh h thng tc ng ni trn. Hng ny ph hp vi tnh a dng ca h thng tc ng mi. Khi h qun l cng phc tp th tnh ng b cng phi cao trnh ri lon - Coi trng cc yu t mang tnh php quyn. Hng ny ph hp vi tnh gay cn ca cc mu thun trong nn kinh t a s hu. Ch c nrru cao php quyn 60. trong QLNNN v kinh t th mi c th iu khin c hiu lc s vn ng ca nn kinh t hin nay. 9- Cng c qun l kinh t l cm t c s dng rng ri hin nay. Vy, cng c QLNN v kinh t l g? c nhng cng c no?, Cch s dng mt s cng c c th no ? a- Khi nim cng c qun l. Cng c l t dng trong lao ng sn xut. Khi vn dng vo hot ng x hi, t ny rt a ngha. Nhng v cn bn, khi gi mt ci g l cng c, ci c gi phi l ci, gip con ngi thc hin c mc ch. Nhng bn thn ci c gi l mc ch cng rt a dng: c mc ch cui cng, mc ch trung chuyn, mc ch trc mt. V th, cng c trong qun l ni chung, QLNN v kinh t ni ring, c th hiu mt cch tng i l, l ci, m nh n, ci khc c th c thc hin. V d: cc nng dn u t su vo nng nghip, Nh nc cho nng dn vay u i. Nh vy, cho vay u i l cng c thc hin iu Nh nc mong mun l, nng dn u t su vo nng nghip. Nhng lm c vic cho vay u i, Nh nc li phi lp ra cc ngn hng thng mi ca mnh. Khi , cc NHTMQD li l cng c thc hin vic cho vay u i, ch Nh nc khng th trc tip lm vic ny b- Cc loi cng c trong QLNN v kinh t Xut pht t tnh cht tng i nh trn ca khi nim Cng c qun l kinh t, di y a ra mt h thng cng c, c gii hn trong mi quan h nht nh vi ci, cn c n thc hin. C ngha l, di y l h thng cng c thc hin cc phng thc QLNN v kinh t. 61. QLNN v kinh t, Nh nc p dng ba phng thc: Cng ch, Khuyn khch, Thuyt phc. Cc cng c nhm thc hin cc phng thc ny gm c: - Cng c th hin mun ca Nh qun l, tc Nh nc. Ngi qun l no cng phi by t cho i tng qun l bit, mnh mun g. Nh nc khi tin hnh QLNN v kinh t cng phi lm vic , v cng c lm vic l Php lut v K hoch, th hin c th thnh Chin lc, Quy hoch, K hoch v cc D n. Thng qua Php lut v cc vn bn c tch K hoch, Nh nc cho i tng QLNN bit phi, cn lm g v phi lm nh th no. - Cng c thc y, li ko, i tng qun l tin theo hng m ngi qun l l Nh nc t ra, c cng c th nht th hin. C ngha l, nhng cng c lm cho i tng qun l ca Nh nc tun th Php lut, hng ng Chin lc, Quy hoch, K hoch, D n, do Nh nc vch ra. Loi cng c ny chnh l ton b lc lng vt cht, c tc dng cng ch, kch thch, thuyt phc i tng qun lyslamf theo Nh nc. l Ngn sch nh nc, l ti nguyn quc gia, l cc Doanh nghip nh nc hoc vn nh nc trong cc cng ty c phn, l h thng cc phng tin cng ch khc. - Cng c s dng cc cng c ni trn, bin lc lng vt cht trn y thnh lc tc ng li cun, thu ht, cng ch i tng lm theo Nh nc. Vi tnh cht nh vy, loi cng c ny chnh l cc c quan thc hin tc ng, nh cc ngn hng thng mi quc doanh, cc c quan Thu, cc Doanh nghip 100% vn nh nc, cc cng chc i din vn nh nc trong cc cng ty c phn, cc trung tm khuyn nng, khuyn cng, cc n v bo v php lut,. Trong thc tin QLNN, loi cng c ny thng c bit n kh y , thng xuyn, bi n c b ni r rng. c- S vn ng ca mt s cng c trong qu trnh QLNN v kinh t Vn hnh cng c l s sng to khng ngng ca cn b, cng chc v cc c quan QLNN. V th kh c th hnh dung ht s vn hnh ca chng. Tuy th, v tng th, c th thy c s vn hnh ca mt s cng c nh sau: 62. - Ca cng c thu Nh nc c th gim hoc tng thu khuyn khch sn xut ny, hn ch sn xut kia, thng qua thu thu nhp c phi hp vi cc hot ng bo tr x hi thc hin phn phi li thu nhp quc dn, ly bt ca ngi giu chia cho ngi ngho - Ca cng c li sut ngn hng Nh nc thnh lp cc ngn hng thng mi quc doanh, giao nhim v iu tit sn xut cho h qua vic cho vay u i. Cc ngn hng ny dng tin ca Nh nc, nhm vo cc i tng ang c thin ch sn xut kinh doanh theo yu cu ca Nh nc cho vay li sut thp. ng thi thc hin nhn gi li sut cao ht tin ct tr ca nhn dn. Tt nhin, mt ngn hng m khi cho vay th ly li sut thp, khi nhn gi li tr li sut cao, s phi ph sn. Nhng l cng c ca Nh nc ch khng thun tu l doanh nhn. Cc ngn hng-cng c ny c ngn sch nh nc bao cp theo cng v m n thi hnh, c kim sot bng tiu ch ring. ng thi, ngn sch nh nc vn c th t b p cho s bao cp ny bng vic iu tit thu nhp qua cc sc thu. V du, thu thu nhp cao, nu trn. 10- Hi nhp quc t v kinh t l mt ch trng chin lc ca ng v Nh nc ta. Vy, v sao ng ta c ch trng ?, Cc knh quan h quc t v kinh t nh th no?. i vi nc ta, knh no l quan trng nht?. Nh nc v cc doanh nhn cn lm g vic hi nhp c th thc hin c. a-L do khin ng v Nh nc ta ch trng hi nhp kinh t quc t. - V chng ta thiu nhiu iu kin thc hin mc tiu Dn giu, Nc mnh, X hi Vn minh 63. Mc tiu Dn giu, Nc mnh, X hi Cng bng, Dn ch, Vn minh l khng th khng thc hin. Nu khng thc hin c mc tiu , tnh th t nc ta s v cng phc tp v nhiu mt, thnh qu ca cuc u tranh ginh c lp dn tc s khng cn ngha. Trong vic thc hin mc tiu trn, vic thc hin Dn giu, Nc mnh, X hi Vn minh l rt kh khn, v chng ta thiu nhiu iu kin, trong , in hnh nht l vn v khoa hc cng ngh. c Nc mnh phi lm nhiu vic, trong , vic hng u l phi lm cho nc mnh v kinh t. c nc nnh v kinh t phi lm nhiu vic, trong trc ht phi c ngn sch mnh. c ngn sch mnh, phi c Dn giu. dn giu, dn phi c vic lm. dn c vic lm phi u t. Nhng nc ta ang rt thiu vn. Biu hin ca s thiu thn ny l c s sn xut ca ta khng nhiu, ni lm vic rt thiu, ngi khng c vic rt ng, ngi xin i lm thu nc ngoi ngy cng ng, k c nhng vic lm khng v vang v thu nhp thp, nh vic i cho cc gia nh. gii quyt tnh trng cn phi m ca cho cc nh u t mang vn vo Vit nam. H s xy dng cc c s sn xut kinh doanh ti nc ta, to vic lm cho dn ta. ng thi, sau qu trnh ny, nhn dn ta s tng bc trng thnh, tin ti t lp, xy dng nn doanh nghip ca mnh. l ci gc c dn giu, t c Nc mnh. Bn cnh vn vic lm, vic u t nc ngoi cn em n cho nc ta nhng thnh tu khoa hc cng ngh mi, th hin trn nhiu lnh vc, t trong sn xut n qun tr kinh doanh, t tay ngh ngi th n tc phong cng nghip. chnh l kt qu Vn minh m hi nhp kinh t quc t c th em li cho ta. - V nc ta c nhng tim nng, nu c kt hp vi lc lng kinh t khu vc v quc t th vic thc hin mc tiu Dn giu, Nc mnh, X hi Vn minh s c kt qu nhanh hn. Tim nng l lao ng, ti nguyn, t ai lm cng nghip, kh hu a kinh t. Nhng tim nng ny c nhiu c th, m khi trong tay chng ta, chng 64. khng c gi tr, nhng khi t vo h thng kinh t ln hn, v d kinh t khu vc, kinh t quc t, chng s tr nn qu gi. l cc sn phm m ngh th cng, cc nng, lm sn c chng, cc tiu vng kh hu, c gi tr nng nghip c th,.. Ngi Vit nam ta cha hoc khng cn, khng th tn thu cc gi tr ny. Nhng cc nn kinh t-x hi pht trin cao li coi l nhng gi tr kh kim tm. chnh l nhn t, bo m cho s hi nhp kinh t quc t ca chng ta c c s bnh ng, an ton - iu kin quc t ngy cng tr nn thun li cho vic m ca v hi nhp kinh t ca nc ta l xu th i thoi, l s gic ng ca nhn loi v s cn thit phi ho nnh hu ngh cng nhau gii quyt cc vn c tnh ton cu v s sng khng ch ca ring ai. l mi trng quc t mi, khin nc ta c th lm bn ca tt c cc nc, nh tuyn ngn ca ng ta. b- Cc knh quan h quc t v kinh t Mt nc c quan h y vi quc t v kinh t s th hin trn thc t qua hot ng ca bn knh sau y: - Xut nhp khu hng ho. Biu hin lnh mnh ca knh ny l t trng cao ca kim ngch xut khu trong GDP v s cn bng xut nhp. - Xut nhp khu t bn(vn). Biu hin lnh mnh ca knh ny l s cn bng xut nhp v gi tr kinh t-k thut ca cc cng trnh xut nhp. T l cao hay thp trong tng u t quc gia khng phi l du hiu nh gi cht lng ca knh ny - Xut nhp khu tri thc-tr tu, c th gi gin n l, mua bn cht xm qua bin gii. Trn knh ny, hng ho c th rt a dng: cc chuyn gia(Tr thc), 65. n phm khoa hc, t liu sn xut cha ng cc thnh tu mi v khoa hc v cng ngh, biu hin thnh cc cng trnh u t ra nc ngoi - Xut nhp khu lao ng v dch v. Trn knh ny l cc hng ho nh lao ng lm thu trc tip cho nc ch nh, lao ng c a ra nc ngoi lp nghip sng to dch v, phc v cho nn kinh t x hi nc , hoc t chc ti nc nh nhng phc v hot ng kinh t quc t, din ra trn nc mnh:Dch v bu chnh, vin thng, ngn hng, chng khon,... Mi knh ln trn cn chia thnh nhiu knh nh, vi nhng ni dung v gi tr ring c ca chng, cn c bit r eer tm cch s dng ti a. c- La chn knh quan h quc t v kinh t cho Vit nam i vi nc ta, knh u t ca nc ngoi l quan trnh nht v n gii quyt c nhiu vn cng mt lc. C th: - To vic lm cho ngi lao ng Vit nam ti Vit nam - a khoa hc cng ngh hin i vo Vit nam - To th trng xut khu ti ch cho nhiu hng ho Vit nam, nhng th khng c kh nng xut khu qua bin gii d- Bin php c th Hi nhp c kt qu trn knh ny. thu ht c nhiu vn u t nc ngoi vo Vit nam, c nhiu vic phi lm. Trong , in hnh l: - Xc nh ng nhng loi sn xut kinh doanh, cn c xy dng ti nc ta bng vn ca cc nh u t nc ngoi. Cn c tiu ch r rng khi xc nh cc cng trnh kinh t, c xy dng bng vn nc ngoi, cc cng trnh c xy dng nn thc s c ch cho nhn dn ta, cho nn kinh t nc ta. - Hon thin h thng php lut v th ch hnh chnh cc nh u t nc ngoi yn tm, thun li trong vic thc hin mun ca h trong vic a vn vo sinh c, lp nghip ti Vit nam. 66. - Lm tt cng vic xc tin u t: xy dng cc d n u t, xy dng nn mng cc khu cng nghip, gii thiu tng tn v su rng cc d n, cc iu kin thun li, m ta chun b, gip cc nh u t hiu tht r rng c hi u t nc ta h quan tm v hng ng, tip n chu o, tho g kp thi mi vng mc cho cc nh u t khi h gia nhp th trng Vit nam. Tt c nhng vic k trn c th c gi chung l ri thm , chiu hoa, hoc to t lnh cho chim u, nh bo ch v cc vn kin chnh tr, php l tng dng. 11-Trong tin trnh Vit nam gia nhp WTO, ngi ta ni nhiu n cc t C hi, Thch thc. Vy chng l ci g?. Chng ta phi lm g vi nhng ci c gi l C hi, Thch thc?. a- C hi. C hi, xt theo ng vn, l thun li c tnh thi im. C ngha l, nhng thun li ny nu khng chp ly th s khng c ln th hai. Nh vy, C hi l thun li, nhng l thun li nht thi. Trong vn hi nhp kinh t quc t, t C hi c th hiu thin v thun li, vi hm l Mi c to ra. Tc l, nh hi nhp m c thun li . Vi cch hiu , nh hi nhp ta c c thun li sau y: - Thun li trong vic khai thc ti nguyn kh khai thc. i vi nc ta, loi ti nguyn nh th ny ch yu l du m, thu nng, nng lng ht nhn, thu nng bin,... C th cn nhiu th khc na, m ch vii con mt k thut mi c th nhn bit ht c. Nhng ti nguyn ny c nhiu nc ta, nhng ta khng vn, chuyn gia cao cp cho vic khai thc chng. Nu hi nhp, cc nh u 67. t nc ngoi s lm vic ny, nh , trc mt, ta c thu nhp, sau ny ta t lm, nh trc tip hc hi trn cc cng trnh nc ngoi, c mt nc ta. - Thun li trong vic nng cao trnh khai thc v s dng ti nguyn, iu m hin nay ta t lm cn rt lng ph: khng tn khai, khng ch bin m xut khu th: du th, g cy, hoa qu ti, da sng,... - Thun li trong vic o to i ng lao ng cht lng cao, t ngi th n cc nh qun tr kinh doanh. Cc doanh nghip nc ngoi ti Vit nam l Trng dy ngh khng chnh thc cho lao ng Vit nam, nhng nu chng ta c thc v quyt tm hc hi, th s thu nhn c nhiu bi hc qu gi, iu m cha chc c ti cc trng dy ngh chnh thc. - Thun li trong vic to vic lm cho s ln lao ng Vit nam, iu m nu ch bng con ng xut khu lao ng, th khng bit bao gi mi c th gii quyt ni. Cha ni rng, con ng xut khu lao ng y chng gai, ri ro. Theo hng , cn c theer thy nhiu thun li khc. b- Thch thc V ng ngha, thch thc l iu a ra th ti ai , khi ngi b th c nh t n mt ci g, c lin quan n iu th thch kia. V d, su ca h nc l thch thc i vi ngi mun ly vt qu di y h nc . Trong vic hi nhp quc t v kinh t, thch thc c hiu thin v kh khn m nh nc, x hi v doanh nhn gp phi, khi kinh t Vit nam hi nhp kinh tees khu vc hoc th gii. Theo ngha , khi hi nhp, chng ta s gp cc kh khn sau y: - Kh khn vi ngha l, nhng vic kh i vi ta, m nu khng lm ni, s khng c li trong hi nhp. Thuc loi ny, kh khn ln ca chng ta l: + i vi cc doanh nhn, doanh nghip Vit nam, vn tp trung l kh nng cnh tranh, th hin cht lng, gi c hng ho, nghip v v k thut kinh doanh. Nhiu mt hng ca ta c cht lng thp v gi bn cao. Ring vi gi bn, 68. ta c th h xung, nhng khi s b l hoc phi gim chi ph lng. iu lm thit ngi lao ng. + i vi Nh nc, l mt i tng qun l mi, hot ng theo quy ch chung ca t chc kinh t, m ta hi nhp. iu khin Nh nc ta phi thch ng t theer ch n khoa hc v cng ngh qun l, sao cho ph hp v thng sut vi mt bng qun l quc t. iu ny i vi Nh nc ta khng phi l vic d. i ng cn b, cng chc ca b my nh nc ta s phi c o to li, nng cp v cp nht kin thc, thng tin v nhiu phm cht khc mi c th tip qun c i tng mi ny - Kh khn c hiu nh l cc mt mt khi hi nhp kinh t quc t. Nhng kh khn ny hin cha lng ht c. Trn gic chung nht, nhng iu bt li c th xy ra trn cc mt chnh tr, an ninh quc gia, vn ho truyn thng c- Thi v hnh ng ca chng ta. - Trn tng th, thi ca chng ta l, tranh th thi c, chp nhn thch thc, ch ng hi nhp v mc tiu Dn giu, Nc mnh, X hi Cng bng, Dn ch Vn minh. - T ng li chung , chng ta s, v ang: + Chun b cho cc doanh nhn, doanh nghip Vit nam v nhiu mt c th sc tham gia th trng rng ln v hin i. + Tho thun cc chun mc php l song phng v a phng nhm to s ng thun v th ch quc gia v quc t. + Ci cch b my v hin i ho cng chc theo hng quc tees ho trnh nghip v qun l nn KTQD Vit nam khi n tr thnh mt b phn ca nn kinh t khu vc v quc t. 12- Ni lc trong pht trin kinh t l mt nhn t, c ni n nhiu trong tin trnh hi nhp kinh t quc t ca nc ta. Vy, cn phi hiu ni lc l g?, 69. ngha chin lc ca vic pht huy ni lc ?, S dng ni lc nh th no th c th c coi l ng n. a- Khi nim Ni lc Ni lc l cc ngun lc bn trong. Khi bn n vn hi nhp kinh t quc t, Ni lc l cc ngun lc ca chnh nc ta c cc c im sau y: - c dng pht trin kinh t - C v tr ti u trong tng lc lng kinh t, c to thnh trn t nc ta do hi nhp. C ngha l, cc ngun lc c huy ng ti a, c b tr vo cc khu xng ng, c kh nng lm li nht cho t nc v con ngi Vit nam. iu nhc chng ta, nhng ngi qun l, rng, ni lc khng thun tu l tng ngun lc kinh t c th huy ng pht trin kinh t, m phi l mt tng ngun lc, c b tr khoa hc, c kh nng lm ch c ton b h thng kinh t trn t nc ta, trong c kinh t ca cng dn v Nh nc Vit nam v kinh t ca cng dn v Nh nc ca cc nc trn t nc ta. b- ngha chin lc ca vic pht huy ni lc trong qun l nn KTQD khi hi nhp kinh t quc t. Vi cch hiu ni lc nh trn, vic pht huy ni lc c ngha to ln nh sau: - Nng cao gi tr kinh t ca cc nhn t ni lc C th hiu mt cch gin n iu ny nh sau: Nu cc nhn t ni lc c kt hp khn kho vi ngoi lc, th chng s ng c vai tr khng th thay th trong tng lc kinh t khi hi nhp. V khi , gi tr ca cc ng gp ni lc vo kt qu chung s rt ln. Chng hn, ngun vn nh b trong nc nu em u t xy dng cc cng trnh cng nghip, gi tr ng gp ca n vo GDP s khng th ln so vi vic s dng ngun vn vo vic xy dng h tng cng 70. nghip. Vi h tng ny, khi cho cc nh u t thu xy dng cng nghip ca h, phn thu c t vic cho thu cc a im ny s cao hn nhiu. - Thu ht c nhiu ngoi lc. iu ny cng c th c hiu mt cch gin n nh sau: Nu dng s vn t i trong nc u t kinh t chng ta s khng th to c mt lc lng kinh t hng hu so vi vic dng s vn xy dng h tng cng nghip. Bi v, vi h tng cng nghip c xy dng tt, chng s thu ht c nhiu vn u t nc ngoi vo cng nghip. Bi v, cc nh u t nc ngoi khng th t to h tng c s v nhiu l do. Do , nu nc ta khng chun b mt bng tt, h khng vo. - Ginh th ch ng kinh t. Cng vi cc li ch trn, vic s dng ng Ni lc cn to th ch ng cho nc ta khi nn KTQD nc ta c s tham gia ca nhiu doanh nghip nc ngoi. Gi s rng, chng ta khng u t trc tip vo cc cng trnh cng nghip, du lch, khng l ch ca cc Siu th, khng l thnh vin ca tt c cc sn giao dch chng khon, l ch cc nh bng, nhng chng ta l ch ca tt c cc cng trnh gaio thng vn ti, ca cc lu i siu th, cc lu i cho vic mua bn chng khon, cc to nh cho cc ch hng trng by v bn hng, cc to nh cho cc ch nh bng hot ng, v so snh v th ca t nc, th s thy, v th no ca t nc s cao hn?. Chc chn cch lm sau s to v th cao hn cho t nc. Bi v, chng ta nm ci nn ca ton b ngi nh kinh t. T ci nn ny, chng ta c th kim sot, c th ch ng thu v c th thc hin nhiu mun trong khun kh th ch chuing ca cng ng kinh t quc t. c- Phng hng s dng ni lc c li ti a trong hn ch nht nh ca ni lc, hng s dng ni lc phi l: 71. - Tp trung cao cho vic xy dng h tng c s thu ht aauf t nc ngoi: cu, ng, cng, cc khu cng nghip, cc lu i phc v hot ng kinh t. - Tp trung cao cho vic xy dng cc ngnh cng nghip nguyn liu lm ch khu u ca qu trnh sn xut. - Tp trung cao vo cc ngnh kinh t s dng nhiu lao ng c th tn dng li th v nhn cng. - Tp trung cao vo vic sn xut cc mt hng c sn, tr li trn a sn xut cc mt hng thng thng cho cc i th c kh nng hn. - Tp trung cao vo vic pht trin thng mi v dch v hng ho trc tip phc v ngi nc ngoi: Doanh nhn, Du khch, lao ng khc, t nc ngoi n. 13- Trn cc phng tin thng tin i chng v din n kinh t nc ta, khi bn n vn thu ht vn u t ni chung, u t nc ngoi ni ring, thng xut hin cc cm t to t lnh cho chim u,ri thm , chiu hoa cho cc nh u t. Vy, thc cht ci gi l t lnh, Thm , Chiu hoa l g?. V sao li t vn nh vy? Nhng yu t no phi c c gi l lnh ca t, ca Thm v Hoa ca Chiu. a- Quan nim v Thm , chiu hoa v t lnh trong kinh t i ngoi - Nhn chung, cc thut danh m ch s thun li, do nc s ti ginh cho nh u t nc ngoi. - Nhng thun li ny bao gm nhiu mt, nhng thin v mi trng vt cht, m c th l h tng c s. Tt nhin, cc yu t khc cng c quan tm. 72. b- L do ca vic to thun li cho nh u t ti mc, nh c gi bng cc thut danh trn C nhiu l do, c v l thut v thc t: - Mt l, chng ta cn c s u t nc ngoi vo nc ta. L do cn c u t nc ngoi vo nc ta c nhiu, nhng in hnh nht l, ta cn cng ngh hin i v cn ni lm vic cho nhiu triu ngi lao ng, trong khi kh nng t gii quyt ca chng ta v cc vn ny l rt c hn. - Hai l, cc nh u t ni chung khng mun v khng th t to cho mnh h tng c s, v nhiu l do, trong , l do chnh l hiu qu ca u t. - Ba l, th trng u t ca khu vc v quc tees kh hp dn. Nu Vit nam khng c mt th trng hp dn hn, cc nh u t quc t sn sng i tm th trng khc. iu l l thng tnh, theo ngha t lnh, chim u. Nu cng l t lnh, chim s u t no lnh hn. c- Tiu chun ca ci c gi l Thm , Chiu hoa, t lnh V lng, cc tiu chun trn l khng c nh. S bin ng ny do tin b ca khoa hc cng ngh, ca s giu c ca mi nn kinh t quyt nh. Ngoi ra, cn do s gay gt hay khng ca cuc cnh tranh thu ht vn u t ca cc quc gia c nhu cu u t. Nu s cnh tranh ny gay gt, mc ca cc tiu chun s khng ngng gia tng. V cht, ci c gi l Thm , Chiu hoa, t lnh phi th hin tnh u vit v cc mt sau y: - S n nh v chnh tr. l c s cho s n nh v chun mc ca Php lut, m n nh, chun mc v minh bch ca Php lut l mi quan tm hng u ca mi doanh nhn hin i. - S chun mc, minh bch, ng tin cy ca QLNN. y l iu m mi doanh nhn hin i quan tm nht, v n lin quan n li ch ca h. Tiu ch ny c xem xt c th trn cc mt sau y: 73. + S tng ng gia php lut quc gia vi cng php quc t, quy ch ca t chc kinh t m quc gia l thnh vin + Tnh hin i ca h thng t php. + Tnh hin i ca ca nn hnh chnh nh nc. + trong sch ca i ng cng chc - Mi trng x hi thun li. Thuc v mi trng x hi c nhiu nhn t c th, trong , in hnh l h thng cc n v sn xut kinh doanh ca nc s ti, l trnh Dn tr v cuc sng kinh t (kin thc v thi quen sinh hot th trng chng khon, thng mi in t, hot ng tn dng, vn ho i x vi ngoi t,..) - H tng c s hin i: H thng giao thng, H thng cung ng nng lng, h thng bo v mi trng, H thng mi trng vn ho, Du lch, 14- Trong vic thu ht vn u t nc ngoi vo nc ta, vic xy dng cc D n khu Cng nghip thng c s quan tm ca tt c cc ngnh cc c, c chc nng, nhim v QLNN v u t nc ngoi. Vy, D n Khu Cng nghip l g?, Vai tr, Tc dng ca n i vi vic thu ht vn u t ni chung, u t nc ngoi ni ring?. Vi vai tr , D n Khu Cng nghip nh th no s c coi l tt? a- Quan nim v D n khu cng nghip - nh ngha chung. D n khu cng nghip l D nh s b bng vn bn v h thng cc c s sn xut cng nghip trong tng lai trn phm vi no ca t nc. - Nhng chi tit, cn nhn r: Th nht, l d nh 74. Th hai, nhng d nh c th hin thnh vn bn Th ba, cc d nh c th hin mc s b. Mc s b l, cc d nh ch mi th hin tn sn phm, dch v, s c to ra trong khu Cng nghip hoc du lch ny v mt s yu cu, c ra xut pht t li ch ca nc ch nh. Phn thit k chnh xc s do nh u t quyt nh. b- Hnh thc th hin D n Khu Cng nghip. - Xt trn gic phm vi v quy m, c Tng D n v cc D n Khu cng nghip. Tng D n cha ng nhiu khu Cng nghip, c phn b trn c nc hoc cc Vng kinh t, cc a bn Tnh. D n c bit t hin mt cm cng nghip c th, thm ch, mt Cng trnh c lp, nu l cng trnh ln. - Xt trn gic hnh thc ht hin, cc D n c th hin trn vn bn v trn thc a. Trn thc a, D n c th hin thnh h tng c s, c xy dng, gm mt bng c chia khu cho tng cng trnh, cc cng trnh in-nc, cc to nh lm vic, chung c, cc cng trnh phc v sinh hot, c-Vai tr, tc dng ca D n Khu Cng nghip - N gip cho Nh nc c ci nhn xa-rng trong vic phn b lc lng sn xut c th t c s ti u trn nhiu mt. - N l c s cho Nh nc thit k v xy dng h thng ng giao thng v li in quc gia mt cch hp l, ch ng. - L sc ht c th thu ht cc nh u t. Vi cc vn bn D n, Nh nc, thng qua cc c quan thng v, ngoi giao, c th qung co, cho mi cc nh u t trn ton th gii. Bng cc thc a xy dng, cc D n hin vt ny l ni cc nh u t kim chng cc vn bn. d- Tiu chun ca cc D n khu Cng nghip. D n khu cng nghip c coi l tt khi n ni tri v cc mt sau y: - Nhng li th v m ca Khu cng nghip, bao gm: 75. V tr a l ca khu v mt cung ng nguyn liu. V tr a l ca Khu v mt tip cn th trng. Kh nng bo m lao ng Tnh trng h thng ng v phng tin giao thng lin lc vi bn ngoi, l nhng g m nh u t rt quan tm, v khi u t vo khu h tin rng, h khng b c lp: thun li v cung ng u vo v tiu th u ra, cso mi trng thc hin cc mi lin h lin doanh, lin kt - Nhng u vit ca chnh khu cng nghip , gm: C cu kinh t ca chnh khu cng nghip c hp l khng. Tc l, cc cng trnh cng nghip khc c trong khu c g thun li hay cn tr hot ng sn xut kinh doanh ca h. Mt bng xy dng, a cht cng trnh thun li hay kh x l. Nh u t quan tm n tiu ch ny, v n trc tip nh hng n li ch ca h trong xy dng v trong khai thc cng trnh. Nhng sn xut gy hi cho nhau nu d nh tp trung vo mt khu s b cc nh u t th , xa lnh. H thng cp thot nc, cp in, nc, hi, ph kin bao b, dch v bu chnh, vin thng, 15- Khi nh hng s pht trin kinh t, Nh nc thng ra Chin lc, Quy hoch, K hoch, D n. Vy, cn phi hiu nh th no v Chc nng chung ca cc vn bn nh hng ny, Chc nng ring ca tng loi vn bn?, mi quan h tng h trong vic nh hng s pht trin kinh t quc dn ca bn loi vn bn ny. 76. a- Chc nng chung ca Chin lc, Quy hoch, K hoch, D n trong QLNN v kinh t. hiu c chc nng ca Chin lc, Quy hoch, K hoch, D n trong QLNN v kinh t, cn c ci nhn, c tnh h thng nh sau: - Thc cht ca QLNN v kinh t l iu chnh hot ng ca cc doanh nhn sao cho mi hot ng ca h c li cho h nhng khng c xm hi n li ch ca cc doanh nhn khc, ca ngi tiu dng, ca cng ng x hi v ca Nh nc. Nhng hnh ng lin quan n vn sn xut ci, sn xut nh th no ca mi doanh nhn u c th gy t hi cho cc ch th ni trn. - t c nh trong qun l, nht l nh lm cho doanh nhn sn xut c li cho h, mt trong nhng vic phi lm ca QLNN l ch cho doanh nhn hng i hoc ch cho doanh nhn cch chn hng i. - Hng di bao gm hng trong thi gian, trong khng gian, trong nh lng v trong t chc lc lng bn thn. Hng trong thi gian tc l ci ch phi n v cc trng thi trung chuyn ca s pht trin. Hng trong khng gian l m hnh ton cnh ca h thng kinh t ti thi im no . Hng nh lng l quy m tng th ca H thng mi doanh nhn t nh lng chnh mnh sao cho thc hp vi tng th. Hng t chc lc lng bn thn l m hnh cc n v kinh t nn c. - Vy, Chin lc, Quy hoch, K hoch, D n trong QLNN v kinh t chnh l s nh hng pht trin ca Nh nc i vi cng dn v t chc cng dn, gip cho h nh hng hot ng kinh t cc gc khc nhau b- Bn cht v Chc nng ca Chin lc, Quy hoch, K hoch, D n trong QLNN v kinh t. - Ca Chin lc pht trin kinh t Chin lc pht trin l cch i phc tp ca s vt trn con ng pht trin. Mi s vt ln ln thng qua nhiu giai on ring, trong , mi giai on c nt 77. ring ca s vn ng. Bt k mt s thay i tng giai on ring no, u gp phn lm khc i im n cui cng ca s pht trin. V vy, khi ch ng tc ng vo s pht trin ny, con ngi c th b tr cc giai on pht trin theo mnh ci ch cui cng t c theo ng mun. Nh vy, chc nng ca Chin lc trong vic nh hng s pht trin kinh t l ch ra h thng cc giai on pht trin v ngha ca n i vi vic to ra kt qu cui cng ca ton b thi k c nh hng, nh , cc doanh nhn thy trc c cc bin thi ca nn kinh t chung, t ch ng ch n v ch ng bin i mnh cho ph hp vi tro lu chung ca c h thng - Ca Quy hoch pht trin kinh t Quy hoch l d nh bng vn bn v vic b tr lc lng sn xut theo khng gian, trong , i tng phn b l cc n v sn xut kinh doanh. V th, Quy hoc c chc nng nh hng chung cho s phn b h thng kinh t trong khng gian, nh , cc doanh nhn ch ng thy trc ton cnh nn kinh t, t xc nh v tr ca mnh hoc chn cho mnh v tr m mnh a thch. Trn mt tng s b tr cng nghip, mt nh u t no c theer d chn la a im xy dng doanh nghip ca h, tu theo cch tch ton li ch ca h. - Ca K hoch pht trin KTQD K hoch pht trin KTQD l biu tng hp cc ch tiu c bn, th hin bng s tng c th KTQD trong mt thi im no trong tng lai, cng cc gii php cho cc vn , c lin quan n vic t c cc ch tiu . V th, chc nng ca K hoch pht trin KTQD l cung cp cho cc doanh nhn cc thng tin nh hng v c cu v quy m nn KTQD cc i tng lng nh c cu v quy m ca chnh mnh, sao cho ph hp vi quy m ca c h thng m n l phn t. 78. - Ca D n u t pht trin KTQD D n l d nh bng vn bn v mt cng trnh kinh t, s c trn mt a im no . Nh vy, chc nng nh hng ca D n l, a ra cho cng dn-cc nh t mt h thng cc phn t -n v kinh s ca tng lai eer cc cng dn-nh u t la cho vai din trong dn hp xng kinh t tng lai , ph hp vi bn i hp xng chung v kh nng ca chnh h. c- Mi quan h, tng h gia Chin lc, Quy hoch, K hoch, D n - C bn cng c trn lm thnh mt hnh lang nh hng cho cc nh u t. - Khi thc hin nh hng tng mt, ngi nh hng phi xut t cc nh hng ca cc mt cn li. - Quyt nh cui cng phi c lp ra trn c s i chiu c bn phn: Chin lc, Quy hoch, K hoch, D n 16- Xc tin u t l mt hot ng, c nhc n nhiu khi kim im, nh gi s QLNN v u t nc ngoi ti nc ta. Cn phi hiu nh th no v ni dung ca vic Xc tin u t? Tc dng ca hot ng ny trong vic bin cc tng ca Nh nc v m rng u t thnh hnh ng thc t ca cc nh u t trong v ngoi nc?. a- Ni dung ca vic Xc tin u t? Xc tin u t bao gm cc vic sau y: - Gii thiu cc D n u t v cc thng tin, c lin quan n vic thc hin cc d n u t cho ton dn, cho cc nh u t, nht l cc nh u t nm trong din trng i ca ngi xc tin. 79. Vic lm ny c tin hnh bng nhiu cch: thng tin bo ch, din n u t, tip xc c nhn,. - Chun b h tng c s cho vic xy dng c bn v hot ng ca cng trnh sau khi kt thc xy dng, bao gm vic gii phng mt bng, xy dng kt cu h tng ti cc khu kinh t v kt cu h tng lin khu, bo m cho cc cng trnh kinh t c th vn ng trn th trng. - Tip nhn ng k u t ca cc nh u t, t chc u thu khi c nhiu nh u t cng hng ng mt D n. - Lm th tc php l cho nh u t hoc nh u t thng thu: cp php u t, cp t xy dng, cp php xy dng, - p ng cc yu cu b sung chnh ng ca cc nh u t khi h trin khai xy dng c bn. b- Tc dng ca hot ng ny trong vic bin cc tng ca Nh nc v m rng u t thnh hnh ng thc t ca cc nh u t trong v ngoi nc?. Vic xc tin u t c tc dng nh sau: - Lm cho cc nh u t bit n nhu cu ca nc mnh v vic u t t nc ngoi. i vi nh u t nc ngoi, y l iu kh bit, v s xa cch v a l, s bt ng ngn ng. - Lm yn lng cc nh u t cc kha cnh m h thng e ngi - To sc hp dn cc nh u t qua vic xy dng h tng c s hin i. - Gp phn trin khai nhanh cc D n 17- Qun l D n l vn c bo ch v cng dn quan tm c bit t khi pht hin c cc tiu cc ca PMU-18. Vy, v sao c s tn ti ca cc PMU?. Thc cht, cc PMU l loi c quan g trong h thng t chc QLNN v kinh t?. Ch qun l nh nc vi cc PMU nh th no l ng?. 80. a- Ngun gc ca cc PMU(Vit tt ting Anh, dch l: Ban Quan l D n) Cc PMU ra i xut pht t nhng l do sau y: Mt l, Nh nc phi u t xy dng mt s cng trnh cc cng trnh ny thc hin mt s chc nng, nhim v, thuc chc nng ca Nh nc: xy dng ng, xy dng cc cng trnh kinh t, vn ho, Hai l, c nhiu cng trnh, c u t bng ngn sch nh nc, sau khi xy dng xong, khng d xc nh ngi trc tip qun l cng trnh trong qu trnh khai thc cng trnh. Vn c th l, khi nh nc u t xy dng mt nh my cng nghip no , ngi qun l v s dng nh my ny chnh l Gim c tng lai. V th, t lu, vic qun l xy dng cc cng trnh kinh t nh trn thng c Nh nc giao cho mt nhm ngi, d nh s l ngi ng trong b my qun l doanh nghip tng lai ny. Nhm ngi ny vn c gi l Ban kit thit, gi tt l A (bn A). Ban ny s thu n v xy dng cho mnh, c gi l Ban ch huy Cng trng, gi tt l B(Bn B) Nhng mt con ng, cy cu, c xy dng xong, ai s l ngi qun l v khai thc cy cu, con ng ny?. l vn nan gii. Ba l, nhiu cng trnh xy dng vi quy m nh, ngi qun l v st dng cng trnh tng lai li khng th l ngi trc tip qun l qu trnh xy dng cng trnh c, v khng nhn lc, khng kin thc v nghip v chuyn mn. Chng hn, vic xy dng trng hc, bnh vin, cc nh vn ho,Nhng trng hc, bnh vin, nh vn ho ng nhin l s c giao giao cho Ban gim hiu, Ban gim c bnh vin, Ban ch nhim nh vn ho,V v th, v nguyn tc, cc Ban ny c th ng ra nhn vn u t va v t chc xy dng c bn. Nhng trn thc t, cc Ban trn khng th m ng c chc phn ny. H khng ngi v khng c chuyn mn. 81. Bn l, qun l vn u t v qun l xy dng c bn l mt ngh, cn c i ng chuyn mn cao. Kt lun l, phi thnh lp mt c quan chuyn mn, lm thay cng vic ca ch doanh nghip nh nc tng li, ca Ban Gim hiu, Ban Gim c Bnh vin, Ban ch nhim nh vn ho,C quan chnh l cc PMU (Project management Unit) b- Bn cht v a v php l ca PMU Vi ngun gc pht sinh nh trn, c th khng nh PMU l c quan u thc ca ch u t, thay mt ch u t tin hnh giao dch vi cc n v thi cng, bin Vn u t thnh cng trnh no , m ch u t c nh xy dng. PMU c quan h trong lnh vc xy dng c bn nh sau: - Vi Nh nc, m c th l c quan ch qun Ngn sch (Chnh ph, U ban nhn dn cc cp), PMU l ngi thay mt Nh nc, tnh ton vic tiu tin ngn sch, th hin trong khu lp D n, m ni dung in hnh nht l khu lp D ton, gip cp ch qun ngn sch xc nh lng chi cn v cho mt cng trnh, cn xy dng no . - Vi cc n v th hng ngn sch (Ban qun l cng trnh tng lai, sau khi cng trnh c xy dng v c a vo s dng: Nh my, Trng hc, Bnh vin, Nh ht, ), PMU l ngi thay mt h tiu tin c cp, trng coi vic thi cng xy dng, sao cho, vi s tin c cp, c th to nn c cng trnh nh nht. c- Ch qun l nh nc phi c i vi cc PMU. Vi t cch qun l ca PMU nh trn, cn p dng cc ch qun l nh sau vi cc PMU. 82. - Khi cng trnh u t l cc cng trnh, m ngi s dng n c kh nng m nhn vic qun l vn u t xy dng c bn. + Ngi s dng cng trnh l ai?. l ngi tip qun cng trnh, c xy nn bng vn u t, c Nh nc cp: Ban lnh o doanh nghip, trng hc, bnh vin, nh ht,. + C kh nng l th no?. L c th t lo c thit k, t tm c n v thi cng, kh nng gim st thi cng. Ni cch khc l, h c kh nng bin vn c Nh nc cp thnh cng trnh, m h c Nh nc cho xy dng. + Ch p dng?. Giao ton quyn cho h v ghi vo vn c cp ton b s vn u t. Nu h qun l xy dng khng tt, h s l ngi chu thit khi cng trnh c xy xong v c a vo s dng. - Trong trng hp ngc li + Thnh lp cc PMU chuyn trch. + Thnh lp bn cnh cc PMU mt chc danh hoc b phn i din ca ch cng trnh tng lai (Ban lnh o doanh nghip, trng hc, bnh vin, nh ht,.). B phn ny coi cng trnh l ca mnh, trc tip gim st cng vic ca PMU. V li ch ca chnh mnh, b phn gim st ny s khng tha th cc vi phm ca PMU khi trng coi cng trnh xy dng Nhn chung, nn rt hn ch vic lp PMU chuyn trch 18- pht trin kinh t x hi, c Nh nc v cng dn u phi u t. Vy, cn phi hiu bn cht ca u t nh th no l ng?. Ti sao mi nh u t u phi th hin thnh D n?. Nhng nh c th hin thnh nhng phn no ca D n?, Vai tr, Cng dng ca mi phn trong vic th hin trn vn nh u t?. 83. a- Bn cht ca u t?. u t l hnh thi tin t ca vic to cng c nhm bin lao ng th cng thnh lao ng c cng c Lao ng th cng l khng c cng c. Lao ng khng c cng c c nng sut thp. Trong nhiu trng hp, nu khng c cng c, con ngi khng th thc hin ni mc ch lao ng. V th, con ngi phi to ra cng c. Hot ng to cng c c hnh thi gin n nht l ngi lao ng ginh mt phn lao ng kim sng t ch tc cng c: t o cy, t rn dao,Lm vic tc l h phi Mt thi gian, nh hng n thi gian kim sng. Khi cng c khng cn gin n, nh dao, cuc,m phc tp nh my mc, ngi cn cng c khng th t b ra mt phn thi gian kim sng ch tc cng c, m phi Nh ngi c chuyn mn ch tc h. Khi khng nh c, h phi em mt phn sn phm, do qu trnh kim sng ca h to ra, i ly cng c. Nh vy, gi y, thay v mt thi gian kim sng to cng c, ngi cn cng c phi Mt mt phn sn phm nui sng h c cng c. Khi tin t ra i, ci em i ly cng c khng cn l Vt, m l Tin. V h phi B tin ra c cng c B tin ra c cng c chnh l bn cht ca u t b- Ti sao mi nh u t u phi th hin thnh D n?. - Trc ht, cn hiu: + D n l ton b nh, c th hin trn giy, trong , cc nh c mi lin h nh tnh v nh lng cht ch vi nhau. + u t l mt s vic phc tp, c v sn phm cn to dng ln qu trnh to dng sn phm: Cng trnh c xy dng c kt cu phc tp, qu trnh thi cng xy dng din ra trn din rng, a hnh phc tp, tri qua thi gian di, vi 84. nhiu cng on khc nhau, chu nhiu tc ng khn lng ca mi trng thin nhin v x hi - V cng vic u t phc tp nh th, D n l ci nh th, nn mi d nh u t phi c th hin thnh D n l v: + buc nh u t phi nhn trc mi vn , nh m khi thc hin, khng b bt ng, b ng trc mi din bin. + Buc v gip nh u t nhn ton din cng vic c s tnh ton theo h thng, nh m chun mc ho c mi i lng ca cng trnh + cp c thm quyn ph duyt vic u t c th nhin thy ton b s vic u t, t m c cn c ph chun hay l khng. + ngi thi cng bit vic, bit l trnh m thc hin ng ch cng trnh c- Nhng nh c th hin thnh nhng phn no ca D n?, Vai tr, Cng dng ca mi phn trong vic th hin trn vn nh u t?. Ton b nh u t cn c th hin thnh cc phn sau y Phn L do u t - Mc ch ca phn ny l chng minh rng, vic u t l ng, l cn., ngi c quyn nn cho php. - Ni dung khoa hc ca n gm cc lp lun v gi tr s dng ca cng trnh, nhng thun li c bn lc quan, nhng kh khn tuy c nhng c gii php yn tm. Phn th hin cng trnh - Ni dung ca phn ny chnh l thit k cng trnh, di mi hnh thc, c th bc l y , ton din cng trnh tng lai. 85. - Mc ch ca phn ny l thuyt phc thm ch ngi quyt nh, c cn c tnh ton cc ch tiu kinh t ti chnh c lin quan, ngi thi cng bit vic m thc hin. Phn tng hp cc ch tiu kinh teeskyx thut v cng trnh. - V hnh thc v ni dung, phn ny bao gm cc ch tiu c bn, th hin chi ph, kt qu v hiu qu kinh t ca cng trnh. - Mc ch l c s liu cho vic la chn phng n ti u, c cn c cho vic chun b v ti chnh cho cng trnh, m phn vi nh thu, Phn gii php - Ni dung phn ny bao gm cc vn cn gii quyt v phng n gii quyt: v vn cho u t, vt liu, thit b cho xy lp, vic gii phng mt bng, vic chn nh thu, - Cng dng ca phn ny l c cn c phn cng thc hin, ch ng chun b cc tin cho vic trin khai cng trnh. 19- thc hin cc D n u t, d ca Cng dn hay ca Nh nc, ch u t thng chn nh thu qua vic u thu. Vy, v sao phi u thu?. T chc u thu nh th no c th chn c nh thu p ng c mong i ca ch u t?. a- V sao phi u thu?. L do u thu cc cng trnh ca cng v ca t c phn chung v phn ring - L do chung l, chn c nh thu tt nht. Nh thu tt th hin th hin s ha hn kt qu v thc trng lc lng thi cng. Kt qu ha hn gm c: cht lng, thi hn hon thnh v chi ph thi 86. cng. Nh thu no nht v cht lng, thi hn v gi thi cng l nh thu tt nht: Cht lng cao, thi cng ng hn, i gi thp nht. Lc lng tt th hin tim nng ti chnh, i ng chuyn gia v th chuyn ngh, lc lng my mc thi cng Vic chn nh thu tt nht l rt kh, v h ng, li khng t bc l lc lng. u thu s lm bc l u im, t c th bit m chn. Bn cnh , u thu cn l ng lc cnh tranh. - L do ring i vi cc cng trnh, u t bng vn ngn sch nh nc. l chng s thng ng gia PMU vi n v thi cng tham . Qua u thu, vic chn nh thu tu tin s b Hi ng chm thu v cc ng vin khc phn bc ln c quan ch qun cc PMU v hnh vi m m s b ngn chn b- T chc u thu nh th no c th chn c nh thu p ng c mong i ca ch u t?. vic u thu t c mc ch trn, vic t chc u thu phi nhim nh mi cuc thi. S nghim minh c th hin qua cch u thu nh sau. - Chun b H s mi thu. H s mi thu phi y v khoa hc, th hin r rng kt qu thi cng v gi thi cng. chnh l thi. thi khng r rng, khng ng l c hi cho bn chn thu tu tin ly . V th thi phi ng. - Chun b Tiu chun H s D thu. Tiu chun H s D thu phi ton din v r rng. l: + Nhng thng tin v nh thu, gip cho ch u t s b hiu v ng vin, trc khi chp nhn h vo cuc u. H s khng ton din, r rng, l c hi ch u t a ngi khoongdur t cch vo cuc thi, ri to iu kin cho h trng tuyn bng cc mnh kho. + Tuyn b chp nhn thu ca ng vin. chnh l Bi lm ca th sinh, l li chp nhn thu ca ng vin 87. - Thng bo mi d u thu. Ni dung thng bo gm H s D thu(Thng tin v ng vin), H s u thu( thi). Thng bo mi d u thu ng hong, nghim tc. Tc l phi rng ri, cng khai, thi gian cho nhng ngi c iu kin bit v hng ng. - Tip nhn h s chu o: c ni tip nhn, ngi tip nhn, phng thc tip nhn(Trc tip, qua bu in bo m, qua mng,), bin nhn bo m - X l h s v cng khai cc h s khng tiu chun, cc bn chp nhn thu khng p ng yu cu ca ch u t. - Tranh thu trc tip gia cc nh thu m ch u t cha phn hn km, bi mi ngi trong h u c mt mnh, mt yu tri chiu nhau: + Cng b bi lm ca cc nh thu. + Tuyn b ca ch u t v hng chn + Cc ng vin chp thu. + ng thu + Tuyn b ngi trng thu. + Tuyn b l do ca ch thu khi chn nh v ch + Phn bc ca cc nh thu b loi. - Hon tt bo co chm thu v bin bn xt tuyn, trnh cp c thm quyn v n quyt nh. - K kt hp ng vi ngi thng thu 20- Vic u thu c coi l bt buc i vi cc ch u t bng ngun vn ca Nh nc. Vy, ch u t y l ai? Ti sao li xut hin php nhn ny(PMU) trong h thng QLNN v kinh t?. Ti sao Nh nc li bt buc cc ch u t loi ny pha tm nh thu qua vic u thu?. Nhng sai phm 88. thng c ca ch u t loi ny khi t chc u thu l g?. Ti sao?. C th rt ra c iu g cho vic QLNN i vi ch D n u t a- Ch u t l ai? C cc cp ch u t sau y: - C quan ch qun. l cp qun l Ngn sch nh nc, cp quyt nh xut NSNN ra u t (tm hi l cp 1-C1) - C quan ch tr. l ngi Ch ca cng trnh, sau khi xy dng xong (tm gi l cp 2- C2) - C quan u thc qun l. l c quan, c C1 hoc C2 u quyn thc hin vn u t, bin vn u t thnh cng trnh, trong trng hp C2 khng m nhim c vic ny. chnh l cc PMU. b- Ti sao li xut hin php nhn PMU trong h thng QLNN v u t xy dng?. V nguyn tc, khng cn c PMU. Cc cp ch qun ngn sch nh nc, cn c vo lp lun chnh ng ca cp c th hng ngn sch nh nc, quyt nh xut qu cng cho h h xy dng cc cng trnh cng ch. Nhng ngi ny hn ai ht, phi l ngi quan tm n vic bin ng tin, m Nh nc cp cho, thnh vt dng m h cn. V chnh h phi l ngi t chc qu trnh bin tin thnh vt . Ging nh cha m i vi con ci, khi cho con tin lm nh, m doanh nghip, nhng a con, nhn tin b m cho, phi l ngi trc tip chm lo vic lm nh, xy dng doanh nghip, v cht lng xy dng cao hay thp, nh lm nn c p, c bn hay khng, chnh n c hng hoc phi chu hu qu. V v th, chnh chng s c trch nhim cao nht i vi qu trnh xy dng, t vic tm th xy gii v ng n, n vic chn mua vt liu loi tt v r, gim st qu trnh thi cng ca tng ngi th trn tng cng vic, t o mng, ng cc, n vic trn b tng, buc ct thp, 89. Nhng khng phi n v th hng ngn sch no cng lm ni vic trn, ging nh, khng phi a con no cng trng coi ni vic xy dng nh ca cho chnh mnh, v hn ch v chuyn mn, ngt ngho v thi gian v nhiu l do khc. V th, cc ch nhn th hng ngn sch ny buc phi tm ngi thay mnh thc hin vic ni trn. Ngi thay chnh l cc PMU. T chc PMU ra i l v th. Ti sao Nh nc li bt buc cc ch u t loi ny(PMU) pha tm nh thu qua vic u thu?. Nhng sai phm thng c ca ch u t khi t chc u thu l g?. Ti sao?. - Trc ht, v cc PMU khng c li ch gn lin vi cng trnh, c xy dng. Cng trnh, khi c xy dng xong, s do ngi khc s dng. V th h khng quan tm n kt qu xy dng: nhanh hay chm, tt hay xu, tin ch hay khng tin ch. - Do v tr khch quan v li nh th, nu li khng c mt quy nh rng buc trch nhim no, khng b ngi, c quyn li, gn lin vi cng trnh, gim st gt gao, cng vi lng tham c hu ca con ngi, cc PMU d dng tha c v li c nhn. - C hi v li c nhn tt nht l qua khu thi cng xy dng. y l khu d lp lim v cht lng, c th n bt vt liu, b qua nhiu cng on n bt chi ph nhn cng v chi ph my mc xy dng. - n bt vt liu v nhn cng trong khu thi cng, cc PMU khng th lm c, nu khng c s tip tay ca nh thu, v vic thi cng khng do cc PMU thc hin, m phi do cc n v trong ngnh xy dng thc hin. - cc n v thi cng ng lo vi PMU trong vic n cp ni trn, cc PMU phi chia phn n cp vi h. i li, cc PMU s bao che cho cc li thi cng, do n cp vt liu v nhn cng gy ra. 90. - Vic u thu s ngn cn vic tu chn nh thu ca cc PMU, nhng n v thi cng, hp cnh vi h. Vi ngi thng thu ngu nhin, cc PMU c mun tho thun cc hnh vi tiu cc cng kh, v c th l i tc khng quen bit. Tuy nhin, khng ngoi tr vic tha thun tiu cc, c th din ra gia PMU vi nh thu ny. Chnh iu buc c quan ch qun phi tip tc qun l cc PMU, khi cc PMU ny thc hin vai tr ca mnh trong tin trnh hot ng ca n v thi cng. c- C th rt ra c iu g cho vic QLNN i vi ch D n u t iu c ch, c th rt ra l: - Phi bt cc PMU chn nh thu qua phng thc u thu. - Phi qun l cht ch vic u thu trn tng khu, c nu ra trn, khng cho u thu hoc hu kt qu u thu, bt u thu li, khi cuc u thu khng c tin hnh theo ng quy nh. - Phi qun l cc PMU ngay sau khi chn c nh thu theo ng cch, do Nh nc quy nh, nhm ngn chn, loi tr nhng tha thun tiu cc gia PMU v ngi trng thu: ng lo rt rut cng trnh n cp kinh ph u t ri chia nhau