Noel B. Salazar

Cultural Mobilities ResearchKU Leuven

“Ons” erfgoed voor “Anderen”Enkele antropologische

beschouwingen

Heemkunde Vlaanderen 2015Mechelen

Begrippenkader

“Lokaal” ErfgoedHedendaags gebruik van het verleden- Bewust gekozen en “verpakt” (door wie?)- Waardevol (voor wie?)- Gedeeld (lokaal) door een groep mensen

Toegeschreven “waarde” (moeilijk meetbaar)- Sociocultureel (symbolisch): representatie van

identiteit (toeëigening)- Economisch (instrumenteel): verhandelbaar

Integratieve of verdelende rolDynamisch (~ dialoog)

BelanghebbendenInsiders- toegang/uitsluiting, persoonlijke/event-geschiedenis

Eigenaars- privacy, veiligheid, financiën

Onderzoekers- echtheid, behoud

Overheden (alle niveaus)- wettigheid, prestige, (gecontroleerd) verschil

Media- nieuwswaarde, visuele waarde

Bezoekers- toegang, interpretatie

ErfgoedtoerismePrimaire doelstelling vs. nevenproductGericht op wat werd “geërfd”“Special interest” toerismeExterne motivators- Nostalgie voor het verleden- Verlangen om “verschil” te ervarenInterne motivators- Zingeving- IdentiteitsvormingKwestie van “authenticiteit”?

ReferentiekadersMeestal onbewust (~ stereotiepen bevestigen)Culturele verschillen halen ons weg uit onze“behaaglijkheidszone”Meervoudig en gemengdErfgoedtoerisme- Plaats van dialoog (~ andere culturen)- Catalysator van verandering (~ eigen cultuur)

Empathie- Noodzakelijk maar onvoldoende

Humor

Interpretatie

Verbindt object met subject (~vertaling)

Openbaring gebaseerd op informatie

Kunst

Wil provoceren (eerder dan onderrichten)

Presenteert een geheel (eerder dan delen)

Afgestemd op het soort publiek

Tot slot

Om over na te denken…Erfgoed als dialoog(Im)materiële cultuur dat niet alleen moet worden bewaard en doorgegeven maar ook opnieuw onderhandeld, nieuwebetekenis gegeven en beschikbaar gemaakt voor iedereen in een gemeenschappelijke ruimte van sociale interactie

“Imagineeren” van erfgoedtoerisme- Zinvol omgaan met meerdere stemmen en opinies- Ontspannen plezier, serieus politiek

De kracht van de verbeelding- Creëren en aanbieden van ervaringen- Diversiteit vs. onenigheid- Immaterieel en materieel erfgoed verbinden