Upload
ictu
View
69
Download
2
Embed Size (px)
Citation preview
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng
Ng y 5 th¡ng 10 n«m 2010
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
NËI DUNG CH�NH
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ành
C¡c ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
Ph²p t½nh nguy¶n h m mët sè h m sè
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
NËI DUNG CH�NH
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ành
C¡c ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
Ph²p t½nh nguy¶n h m mët sè h m sè
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
NËI DUNG CH�NH
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ành
C¡c ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
Ph²p t½nh nguy¶n h m mët sè h m sè
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
Nguy¶n h m cõa h m sè mët bi¸nT½ch ph¥n b§t �ànhB£ng t½ch ph¥n cõa c¡c h m sè thæng döng.
Nguy¶n h m cõa h m sè mët bi¸n
�ành ngh¾a
Cho h m sè y = f (x) x¡c �ành trong kho£ng mð (a; b)H m sè y = F (x) x¡c �ành trong (a; b) �÷ñc gåi l nguy¶n h m cõa
h m sè y = f (x) n¸u y = F (x) câ �¤o h m t¤i måi �iºm thuëc (a; b) v F ′(x) = f (x) hay dF (x) = f (x)dx vîi måi x ∈ (a; b).
Hai nguy¶n h m kh¡c nhau cõa còng mët h m sè ch¿ sai kh¡c nhaumët h¬ng sè.
H m sè y = F (x) l nguy¶n h m cõa h m sè y = f (x) tr¶n kho£ng�âng [a; b] n¸u:
F (x) l nguy¶n h m cõa f (x) tr¶n (a; b) v
F′(a + 0) = f (a);F ′(b − 0) = f (b).
V½ dö. Nguy¶n h m cõa h m sè f (x) = x2 l h m sè F (x) =x3
3. Nguy¶n h m cõa h m sè f (x) = sinx l h m sè
F (x) = −cosx
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
Nguy¶n h m cõa h m sè mët bi¸nT½ch ph¥n b§t �ànhB£ng t½ch ph¥n cõa c¡c h m sè thæng döng.
Nguy¶n h m cõa h m sè mët bi¸n
�ành ngh¾a
Cho h m sè y = f (x) x¡c �ành trong kho£ng mð (a; b)H m sè y = F (x) x¡c �ành trong (a; b) �÷ñc gåi l nguy¶n h m cõa
h m sè y = f (x) n¸u y = F (x) câ �¤o h m t¤i måi �iºm thuëc (a; b) v F ′(x) = f (x) hay dF (x) = f (x)dx vîi måi x ∈ (a; b).
Hai nguy¶n h m kh¡c nhau cõa còng mët h m sè ch¿ sai kh¡c nhaumët h¬ng sè.
H m sè y = F (x) l nguy¶n h m cõa h m sè y = f (x) tr¶n kho£ng�âng [a; b] n¸u:
F (x) l nguy¶n h m cõa f (x) tr¶n (a; b) v
F′(a + 0) = f (a);F ′(b − 0) = f (b).
V½ dö. Nguy¶n h m cõa h m sè f (x) = x2 l h m sè F (x) =x3
3. Nguy¶n h m cõa h m sè f (x) = sinx l h m sè
F (x) = −cosx
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
Nguy¶n h m cõa h m sè mët bi¸nT½ch ph¥n b§t �ànhB£ng t½ch ph¥n cõa c¡c h m sè thæng döng.
Nguy¶n h m cõa h m sè mët bi¸n
�ành ngh¾a
Cho h m sè y = f (x) x¡c �ành trong kho£ng mð (a; b)H m sè y = F (x) x¡c �ành trong (a; b) �÷ñc gåi l nguy¶n h m cõa
h m sè y = f (x) n¸u y = F (x) câ �¤o h m t¤i måi �iºm thuëc (a; b) v F ′(x) = f (x) hay dF (x) = f (x)dx vîi måi x ∈ (a; b).
Hai nguy¶n h m kh¡c nhau cõa còng mët h m sè ch¿ sai kh¡c nhaumët h¬ng sè.
H m sè y = F (x) l nguy¶n h m cõa h m sè y = f (x) tr¶n kho£ng�âng [a; b] n¸u:
F (x) l nguy¶n h m cõa f (x) tr¶n (a; b) v
F′(a + 0) = f (a);F ′(b − 0) = f (b).
V½ dö. Nguy¶n h m cõa h m sè f (x) = x2 l h m sè F (x) =x3
3. Nguy¶n h m cõa h m sè f (x) = sinx l h m sè
F (x) = −cosx
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
Nguy¶n h m cõa h m sè mët bi¸nT½ch ph¥n b§t �ànhB£ng t½ch ph¥n cõa c¡c h m sè thæng döng.
Nguy¶n h m cõa h m sè mët bi¸n
�ành ngh¾a
Cho h m sè y = f (x) x¡c �ành trong kho£ng mð (a; b)H m sè y = F (x) x¡c �ành trong (a; b) �÷ñc gåi l nguy¶n h m cõa
h m sè y = f (x) n¸u y = F (x) câ �¤o h m t¤i måi �iºm thuëc (a; b) v F ′(x) = f (x) hay dF (x) = f (x)dx vîi måi x ∈ (a; b).
Hai nguy¶n h m kh¡c nhau cõa còng mët h m sè ch¿ sai kh¡c nhaumët h¬ng sè.
H m sè y = F (x) l nguy¶n h m cõa h m sè y = f (x) tr¶n kho£ng�âng [a; b] n¸u:
F (x) l nguy¶n h m cõa f (x) tr¶n (a; b) v
F′(a + 0) = f (a);F ′(b − 0) = f (b).
V½ dö. Nguy¶n h m cõa h m sè f (x) = x2 l h m sè F (x) =x3
3. Nguy¶n h m cõa h m sè f (x) = sinx l h m sè
F (x) = −cosx
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
Nguy¶n h m cõa h m sè mët bi¸nT½ch ph¥n b§t �ànhB£ng t½ch ph¥n cõa c¡c h m sè thæng döng.
Nguy¶n h m cõa h m sè mët bi¸n
�ành ngh¾a
Cho h m sè y = f (x) x¡c �ành trong kho£ng mð (a; b)H m sè y = F (x) x¡c �ành trong (a; b) �÷ñc gåi l nguy¶n h m cõa
h m sè y = f (x) n¸u y = F (x) câ �¤o h m t¤i måi �iºm thuëc (a; b) v F ′(x) = f (x) hay dF (x) = f (x)dx vîi måi x ∈ (a; b).
Hai nguy¶n h m kh¡c nhau cõa còng mët h m sè ch¿ sai kh¡c nhaumët h¬ng sè.
H m sè y = F (x) l nguy¶n h m cõa h m sè y = f (x) tr¶n kho£ng�âng [a; b] n¸u:
F (x) l nguy¶n h m cõa f (x) tr¶n (a; b) v
F′(a + 0) = f (a);F ′(b − 0) = f (b).
V½ dö. Nguy¶n h m cõa h m sè f (x) = x2 l h m sè F (x) =x3
3. Nguy¶n h m cõa h m sè f (x) = sinx l h m sè
F (x) = −cosx
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
Nguy¶n h m cõa h m sè mët bi¸nT½ch ph¥n b§t �ànhB£ng t½ch ph¥n cõa c¡c h m sè thæng döng.
Nguy¶n h m cõa h m sè mët bi¸n
�ành ngh¾a
Cho h m sè y = f (x) x¡c �ành trong kho£ng mð (a; b)H m sè y = F (x) x¡c �ành trong (a; b) �÷ñc gåi l nguy¶n h m cõa
h m sè y = f (x) n¸u y = F (x) câ �¤o h m t¤i måi �iºm thuëc (a; b) v F ′(x) = f (x) hay dF (x) = f (x)dx vîi måi x ∈ (a; b).
Hai nguy¶n h m kh¡c nhau cõa còng mët h m sè ch¿ sai kh¡c nhaumët h¬ng sè.
H m sè y = F (x) l nguy¶n h m cõa h m sè y = f (x) tr¶n kho£ng�âng [a; b] n¸u:
F (x) l nguy¶n h m cõa f (x) tr¶n (a; b) v
F′(a + 0) = f (a);F ′(b − 0) = f (b).
V½ dö. Nguy¶n h m cõa h m sè f (x) = x2 l h m sè F (x) =x3
3. Nguy¶n h m cõa h m sè f (x) = sinx l h m sè
F (x) = −cosx
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
Nguy¶n h m cõa h m sè mët bi¸nT½ch ph¥n b§t �ànhB£ng t½ch ph¥n cõa c¡c h m sè thæng döng.
Nguy¶n h m cõa h m sè mët bi¸n
�ành ngh¾a
Cho h m sè y = f (x) x¡c �ành trong kho£ng mð (a; b)H m sè y = F (x) x¡c �ành trong (a; b) �÷ñc gåi l nguy¶n h m cõa
h m sè y = f (x) n¸u y = F (x) câ �¤o h m t¤i måi �iºm thuëc (a; b) v F ′(x) = f (x) hay dF (x) = f (x)dx vîi måi x ∈ (a; b).
Hai nguy¶n h m kh¡c nhau cõa còng mët h m sè ch¿ sai kh¡c nhaumët h¬ng sè.
H m sè y = F (x) l nguy¶n h m cõa h m sè y = f (x) tr¶n kho£ng�âng [a; b] n¸u:
F (x) l nguy¶n h m cõa f (x) tr¶n (a; b) v
F′(a + 0) = f (a);F ′(b − 0) = f (b).
V½ dö. Nguy¶n h m cõa h m sè f (x) = x2 l h m sè F (x) =x3
3. Nguy¶n h m cõa h m sè f (x) = sinx l h m sè
F (x) = −cosx� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
Nguy¶n h m cõa h m sè mët bi¸nT½ch ph¥n b§t �ànhB£ng t½ch ph¥n cõa c¡c h m sè thæng döng.
t½ch ph¥n b§t �ành
�ành ngh¾a
N¸u F (x) l mët nguy¶n h m cõa h m sè f (x) tr¶n (a; b) th¼ tªp hñpc¡c nguy¶n h m cõa h m sè f (x) l F (x) + C ,C l h¬ng sè tòy þ. Hå væsè c¡c nguy¶n h m cõa f (x) �â �÷ñc gåi l t½ch ph¥n b§t �ành cõaf (x), x ∈ (a; b) v k½ hi»u l
∫f (x)dx = F (x) + C
C¡c t½nh ch§t �ìn gi£n
1.(∫
f (x)dx)′
= f (x).
2.d(∫
f (x)dx)
= f (x)dx3.N¸uf (x)l h m kh£ vi th¼
∫f ′(x)dx = f (x) + C
4.N¸uf (x)l h m kh£ vi th¼∫df (x) = f (x) + C
5.∫αf (x)dx = α
∫f (x)dx
6.∫
(f (x) + g(x)) dx =∫f (x)dx+
∫g(x)dx
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
Nguy¶n h m cõa h m sè mët bi¸nT½ch ph¥n b§t �ànhB£ng t½ch ph¥n cõa c¡c h m sè thæng döng.
t½ch ph¥n b§t �ành
�ành ngh¾a
N¸u F (x) l mët nguy¶n h m cõa h m sè f (x) tr¶n (a; b) th¼ tªp hñpc¡c nguy¶n h m cõa h m sè f (x) l F (x) + C ,C l h¬ng sè tòy þ. Hå væsè c¡c nguy¶n h m cõa f (x) �â �÷ñc gåi l t½ch ph¥n b§t �ành cõaf (x), x ∈ (a; b) v k½ hi»u l
∫f (x)dx = F (x) + C
C¡c t½nh ch§t �ìn gi£n
1.(∫
f (x)dx)′
= f (x).
2.d(∫
f (x)dx)
= f (x)dx3.N¸uf (x)l h m kh£ vi th¼
∫f ′(x)dx = f (x) + C
4.N¸uf (x)l h m kh£ vi th¼∫df (x) = f (x) + C
5.∫αf (x)dx = α
∫f (x)dx
6.∫
(f (x) + g(x)) dx =∫f (x)dx+
∫g(x)dx
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
Nguy¶n h m cõa h m sè mët bi¸nT½ch ph¥n b§t �ànhB£ng t½ch ph¥n cõa c¡c h m sè thæng döng.
t½ch ph¥n b§t �ành
�ành ngh¾a
N¸u F (x) l mët nguy¶n h m cõa h m sè f (x) tr¶n (a; b) th¼ tªp hñpc¡c nguy¶n h m cõa h m sè f (x) l F (x) + C ,C l h¬ng sè tòy þ. Hå væsè c¡c nguy¶n h m cõa f (x) �â �÷ñc gåi l t½ch ph¥n b§t �ành cõaf (x), x ∈ (a; b) v k½ hi»u l
∫f (x)dx = F (x) + C
C¡c t½nh ch§t �ìn gi£n
1.(∫
f (x)dx)′
= f (x).
2.d(∫
f (x)dx)
= f (x)dx
3.N¸uf (x)l h m kh£ vi th¼∫f ′(x)dx = f (x) + C
4.N¸uf (x)l h m kh£ vi th¼∫df (x) = f (x) + C
5.∫αf (x)dx = α
∫f (x)dx
6.∫
(f (x) + g(x)) dx =∫f (x)dx+
∫g(x)dx
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
Nguy¶n h m cõa h m sè mët bi¸nT½ch ph¥n b§t �ànhB£ng t½ch ph¥n cõa c¡c h m sè thæng döng.
t½ch ph¥n b§t �ành
�ành ngh¾a
N¸u F (x) l mët nguy¶n h m cõa h m sè f (x) tr¶n (a; b) th¼ tªp hñpc¡c nguy¶n h m cõa h m sè f (x) l F (x) + C ,C l h¬ng sè tòy þ. Hå væsè c¡c nguy¶n h m cõa f (x) �â �÷ñc gåi l t½ch ph¥n b§t �ành cõaf (x), x ∈ (a; b) v k½ hi»u l
∫f (x)dx = F (x) + C
C¡c t½nh ch§t �ìn gi£n
1.(∫
f (x)dx)′
= f (x).
2.d(∫
f (x)dx)
= f (x)dx3.N¸uf (x)l h m kh£ vi th¼
∫f ′(x)dx = f (x) + C
4.N¸uf (x)l h m kh£ vi th¼∫df (x) = f (x) + C
5.∫αf (x)dx = α
∫f (x)dx
6.∫
(f (x) + g(x)) dx =∫f (x)dx+
∫g(x)dx
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
Nguy¶n h m cõa h m sè mët bi¸nT½ch ph¥n b§t �ànhB£ng t½ch ph¥n cõa c¡c h m sè thæng döng.
t½ch ph¥n b§t �ành
�ành ngh¾a
N¸u F (x) l mët nguy¶n h m cõa h m sè f (x) tr¶n (a; b) th¼ tªp hñpc¡c nguy¶n h m cõa h m sè f (x) l F (x) + C ,C l h¬ng sè tòy þ. Hå væsè c¡c nguy¶n h m cõa f (x) �â �÷ñc gåi l t½ch ph¥n b§t �ành cõaf (x), x ∈ (a; b) v k½ hi»u l
∫f (x)dx = F (x) + C
C¡c t½nh ch§t �ìn gi£n
1.(∫
f (x)dx)′
= f (x).
2.d(∫
f (x)dx)
= f (x)dx3.N¸uf (x)l h m kh£ vi th¼
∫f ′(x)dx = f (x) + C
4.N¸uf (x)l h m kh£ vi th¼∫df (x) = f (x) + C
5.∫αf (x)dx = α
∫f (x)dx
6.∫
(f (x) + g(x)) dx =∫f (x)dx+
∫g(x)dx
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
Nguy¶n h m cõa h m sè mët bi¸nT½ch ph¥n b§t �ànhB£ng t½ch ph¥n cõa c¡c h m sè thæng döng.
t½ch ph¥n b§t �ành
�ành ngh¾a
N¸u F (x) l mët nguy¶n h m cõa h m sè f (x) tr¶n (a; b) th¼ tªp hñpc¡c nguy¶n h m cõa h m sè f (x) l F (x) + C ,C l h¬ng sè tòy þ. Hå væsè c¡c nguy¶n h m cõa f (x) �â �÷ñc gåi l t½ch ph¥n b§t �ành cõaf (x), x ∈ (a; b) v k½ hi»u l
∫f (x)dx = F (x) + C
C¡c t½nh ch§t �ìn gi£n
1.(∫
f (x)dx)′
= f (x).
2.d(∫
f (x)dx)
= f (x)dx3.N¸uf (x)l h m kh£ vi th¼
∫f ′(x)dx = f (x) + C
4.N¸uf (x)l h m kh£ vi th¼∫df (x) = f (x) + C
5.∫αf (x)dx = α
∫f (x)dx
6.∫
(f (x) + g(x)) dx =∫f (x)dx+
∫g(x)dx
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
Nguy¶n h m cõa h m sè mët bi¸nT½ch ph¥n b§t �ànhB£ng t½ch ph¥n cõa c¡c h m sè thæng döng.
T½ch ph¥n mët sè h m cì b£n
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sèPh÷ìng ph¡p �êi bi¸n sèPh÷ìng ph¡p t½ch ph¥n tøng ph¦n
Ph÷ìng ph¡p �êi bi¸n sè
N¸u tçn t¤i h m hñp f (ϕ(x)) v h m t = ϕ(x) li¶n töc tr¶n �o¤n[a; b] v kh£ vi trong kho£ng (a; b), th¼∫
f (ϕ(x)) · ϕ′(x)dx =∫f (t)dt
∣∣t=ϕ(x)
(1)
N¸u tçn t¤i h m sè ng÷ñc x = ϕ−1(t) cõa h m t = ϕ(x) th¼∫f (t)dt =
∫f (ϕ(x))ϕ′(x)dx
∣∣x=ϕ−1(t)
hay∫f (x)dx =
∫f (ϕ(t))ϕ′(t)dt
∣∣t=ϕ−1(x)
(2)
V½ dö 1. T½nh I =∫ dxsin x
I =∫ dxsin x
=∫ sin xdx
sin2 x= −
∫ dcosx1− cos2x
= −∫ dt1− t2
=12
(∫ dtt − 1
−∫ dtt + 1
)=
12ln(cosx − 1cosx + 1
)+ C=
12ln(tan
x2
)+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sèPh÷ìng ph¡p �êi bi¸n sèPh÷ìng ph¡p t½ch ph¥n tøng ph¦n
Ph÷ìng ph¡p �êi bi¸n sè
N¸u tçn t¤i h m hñp f (ϕ(x)) v h m t = ϕ(x) li¶n töc tr¶n �o¤n[a; b] v kh£ vi trong kho£ng (a; b), th¼∫
f (ϕ(x)) · ϕ′(x)dx =∫f (t)dt
∣∣t=ϕ(x)
(1)
N¸u tçn t¤i h m sè ng÷ñc x = ϕ−1(t) cõa h m t = ϕ(x) th¼∫f (t)dt =
∫f (ϕ(x))ϕ′(x)dx
∣∣x=ϕ−1(t)
hay∫f (x)dx =
∫f (ϕ(t))ϕ′(t)dt
∣∣t=ϕ−1(x)
(2)
V½ dö 1. T½nh I =∫ dxsin x
I =∫ dxsin x
=∫ sin xdx
sin2 x= −
∫ dcosx1− cos2x
= −∫ dt1− t2
=12
(∫ dtt − 1
−∫ dtt + 1
)=
12ln(cosx − 1cosx + 1
)+ C=
12ln(tan
x2
)+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sèPh÷ìng ph¡p �êi bi¸n sèPh÷ìng ph¡p t½ch ph¥n tøng ph¦n
Ph÷ìng ph¡p �êi bi¸n sè
N¸u tçn t¤i h m hñp f (ϕ(x)) v h m t = ϕ(x) li¶n töc tr¶n �o¤n[a; b] v kh£ vi trong kho£ng (a; b), th¼∫
f (ϕ(x)) · ϕ′(x)dx =∫f (t)dt
∣∣t=ϕ(x)
(1)
N¸u tçn t¤i h m sè ng÷ñc x = ϕ−1(t) cõa h m t = ϕ(x) th¼∫f (t)dt =
∫f (ϕ(x))ϕ′(x)dx
∣∣x=ϕ−1(t)
hay∫f (x)dx =
∫f (ϕ(t))ϕ′(t)dt
∣∣t=ϕ−1(x)
(2)
V½ dö 1. T½nh I =∫ dxsin x
I =∫ dxsin x
=∫ sin xdx
sin2 x= −
∫ dcosx1− cos2x
= −∫ dt1− t2
=12
(∫ dtt − 1
−∫ dtt + 1
)=
12ln(cosx − 1cosx + 1
)+ C=
12ln(tan
x2
)+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sèPh÷ìng ph¡p �êi bi¸n sèPh÷ìng ph¡p t½ch ph¥n tøng ph¦n
Ph÷ìng ph¡p �êi bi¸n sè
N¸u tçn t¤i h m hñp f (ϕ(x)) v h m t = ϕ(x) li¶n töc tr¶n �o¤n[a; b] v kh£ vi trong kho£ng (a; b), th¼∫
f (ϕ(x)) · ϕ′(x)dx =∫f (t)dt
∣∣t=ϕ(x)
(1)
N¸u tçn t¤i h m sè ng÷ñc x = ϕ−1(t) cõa h m t = ϕ(x) th¼∫f (t)dt =
∫f (ϕ(x))ϕ′(x)dx
∣∣x=ϕ−1(t)
hay∫f (x)dx =
∫f (ϕ(t))ϕ′(t)dt
∣∣t=ϕ−1(x)
(2)
V½ dö 1. T½nh I =∫ dxsin x
I =∫ dxsin x
=∫ sin xdx
sin2 x= −
∫ dcosx1− cos2x
= −∫ dt1− t2
=12
(∫ dtt − 1
−∫ dtt + 1
)=
12ln(cosx − 1cosx + 1
)+ C=
12ln(tan
x2
)+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sèPh÷ìng ph¡p �êi bi¸n sèPh÷ìng ph¡p t½ch ph¥n tøng ph¦n
Ph÷ìng ph¡p �êi bi¸n sè
N¸u tçn t¤i h m hñp f (ϕ(x)) v h m t = ϕ(x) li¶n töc tr¶n �o¤n[a; b] v kh£ vi trong kho£ng (a; b), th¼∫
f (ϕ(x)) · ϕ′(x)dx =∫f (t)dt
∣∣t=ϕ(x)
(1)
N¸u tçn t¤i h m sè ng÷ñc x = ϕ−1(t) cõa h m t = ϕ(x) th¼∫f (t)dt =
∫f (ϕ(x))ϕ′(x)dx
∣∣x=ϕ−1(t)
hay∫f (x)dx =
∫f (ϕ(t))ϕ′(t)dt
∣∣t=ϕ−1(x)
(2)
V½ dö 1. T½nh I =∫ dxsin x
I =∫ dxsin x
=∫ sin xdx
sin2 x= −
∫ dcosx1− cos2x
= −∫ dt1− t2
=12
(∫ dtt − 1
−∫ dtt + 1
)=
12ln(cosx − 1cosx + 1
)+ C=
12ln(tan
x2
)+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sèPh÷ìng ph¡p �êi bi¸n sèPh÷ìng ph¡p t½ch ph¥n tøng ph¦n
Ph÷ìng ph¡p �êi bi¸n sè
N¸u tçn t¤i h m hñp f (ϕ(x)) v h m t = ϕ(x) li¶n töc tr¶n �o¤n[a; b] v kh£ vi trong kho£ng (a; b), th¼∫
f (ϕ(x)) · ϕ′(x)dx =∫f (t)dt
∣∣t=ϕ(x)
(1)
N¸u tçn t¤i h m sè ng÷ñc x = ϕ−1(t) cõa h m t = ϕ(x) th¼∫f (t)dt =
∫f (ϕ(x))ϕ′(x)dx
∣∣x=ϕ−1(t)
hay∫f (x)dx =
∫f (ϕ(t))ϕ′(t)dt
∣∣t=ϕ−1(x)
(2)
V½ dö 1. T½nh I =∫ dxsin x
I =∫ dxsin x
=∫ sin xdx
sin2 x
= −∫ dcosx1− cos2x
= −∫ dt1− t2
=12
(∫ dtt − 1
−∫ dtt + 1
)=
12ln(cosx − 1cosx + 1
)+ C=
12ln(tan
x2
)+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sèPh÷ìng ph¡p �êi bi¸n sèPh÷ìng ph¡p t½ch ph¥n tøng ph¦n
Ph÷ìng ph¡p �êi bi¸n sè
N¸u tçn t¤i h m hñp f (ϕ(x)) v h m t = ϕ(x) li¶n töc tr¶n �o¤n[a; b] v kh£ vi trong kho£ng (a; b), th¼∫
f (ϕ(x)) · ϕ′(x)dx =∫f (t)dt
∣∣t=ϕ(x)
(1)
N¸u tçn t¤i h m sè ng÷ñc x = ϕ−1(t) cõa h m t = ϕ(x) th¼∫f (t)dt =
∫f (ϕ(x))ϕ′(x)dx
∣∣x=ϕ−1(t)
hay∫f (x)dx =
∫f (ϕ(t))ϕ′(t)dt
∣∣t=ϕ−1(x)
(2)
V½ dö 1. T½nh I =∫ dxsin x
I =∫ dxsin x
=∫ sin xdx
sin2 x= −
∫ dcosx1− cos2x
= −∫ dt1− t2
=12
(∫ dtt − 1
−∫ dtt + 1
)=
12ln(cosx − 1cosx + 1
)+ C=
12ln(tan
x2
)+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sèPh÷ìng ph¡p �êi bi¸n sèPh÷ìng ph¡p t½ch ph¥n tøng ph¦n
Ph÷ìng ph¡p �êi bi¸n sè
N¸u tçn t¤i h m hñp f (ϕ(x)) v h m t = ϕ(x) li¶n töc tr¶n �o¤n[a; b] v kh£ vi trong kho£ng (a; b), th¼∫
f (ϕ(x)) · ϕ′(x)dx =∫f (t)dt
∣∣t=ϕ(x)
(1)
N¸u tçn t¤i h m sè ng÷ñc x = ϕ−1(t) cõa h m t = ϕ(x) th¼∫f (t)dt =
∫f (ϕ(x))ϕ′(x)dx
∣∣x=ϕ−1(t)
hay∫f (x)dx =
∫f (ϕ(t))ϕ′(t)dt
∣∣t=ϕ−1(x)
(2)
V½ dö 1. T½nh I =∫ dxsin x
I =∫ dxsin x
=∫ sin xdx
sin2 x= −
∫ dcosx1− cos2x
= −∫ dt1− t2
=12
(∫ dtt − 1
−∫ dtt + 1
)
=12ln(cosx − 1cosx + 1
)+ C=
12ln(tan
x2
)+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sèPh÷ìng ph¡p �êi bi¸n sèPh÷ìng ph¡p t½ch ph¥n tøng ph¦n
Ph÷ìng ph¡p �êi bi¸n sè
N¸u tçn t¤i h m hñp f (ϕ(x)) v h m t = ϕ(x) li¶n töc tr¶n �o¤n[a; b] v kh£ vi trong kho£ng (a; b), th¼∫
f (ϕ(x)) · ϕ′(x)dx =∫f (t)dt
∣∣t=ϕ(x)
(1)
N¸u tçn t¤i h m sè ng÷ñc x = ϕ−1(t) cõa h m t = ϕ(x) th¼∫f (t)dt =
∫f (ϕ(x))ϕ′(x)dx
∣∣x=ϕ−1(t)
hay∫f (x)dx =
∫f (ϕ(t))ϕ′(t)dt
∣∣t=ϕ−1(x)
(2)
V½ dö 1. T½nh I =∫ dxsin x
I =∫ dxsin x
=∫ sin xdx
sin2 x= −
∫ dcosx1− cos2x
= −∫ dt1− t2
=12
(∫ dtt − 1
−∫ dtt + 1
)=
12ln(cosx − 1cosx + 1
)+ C
=12ln(tan
x2
)+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sèPh÷ìng ph¡p �êi bi¸n sèPh÷ìng ph¡p t½ch ph¥n tøng ph¦n
Ph÷ìng ph¡p �êi bi¸n sè
N¸u tçn t¤i h m hñp f (ϕ(x)) v h m t = ϕ(x) li¶n töc tr¶n �o¤n[a; b] v kh£ vi trong kho£ng (a; b), th¼∫
f (ϕ(x)) · ϕ′(x)dx =∫f (t)dt
∣∣t=ϕ(x)
(1)
N¸u tçn t¤i h m sè ng÷ñc x = ϕ−1(t) cõa h m t = ϕ(x) th¼∫f (t)dt =
∫f (ϕ(x))ϕ′(x)dx
∣∣x=ϕ−1(t)
hay∫f (x)dx =
∫f (ϕ(t))ϕ′(t)dt
∣∣t=ϕ−1(x)
(2)
V½ dö 1. T½nh I =∫ dxsin x
I =∫ dxsin x
=∫ sin xdx
sin2 x= −
∫ dcosx1− cos2x
= −∫ dt1− t2
=12
(∫ dtt − 1
−∫ dtt + 1
)=
12ln(cosx − 1cosx + 1
)+ C=
12ln(tan
x2
)+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sèPh÷ìng ph¡p �êi bi¸n sèPh÷ìng ph¡p t½ch ph¥n tøng ph¦n
Ph÷ìng ph¡p �êi bi¸n sè
N¸u tçn t¤i h m hñp f (ϕ(x)) v h m t = ϕ(x) li¶n töc tr¶n �o¤n[a; b] v kh£ vi trong kho£ng (a; b), th¼∫
f (ϕ(x)) · ϕ′(x)dx =∫f (t)dt
∣∣t=ϕ(x)
(1)
N¸u tçn t¤i h m sè ng÷ñc x = ϕ−1(t) cõa h m t = ϕ(x) th¼∫f (t)dt =
∫f (ϕ(x))ϕ′(x)dx
∣∣x=ϕ−1(t)
hay∫f (x)dx =
∫f (ϕ(t))ϕ′(t)dt
∣∣t=ϕ−1(x)
(2)
V½ dö 1. T½nh I =∫ dxsin x
I =∫ dxsin x
=∫ sin xdx
sin2 x= −
∫ dcosx1− cos2x
= −∫ dt1− t2
=12
(∫ dtt − 1
−∫ dtt + 1
)=
12ln(cosx − 1cosx + 1
)+ C=
12ln(tan
x2
)+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sèPh÷ìng ph¡p �êi bi¸n sèPh÷ìng ph¡p t½ch ph¥n tøng ph¦n
V½ dö 2. T½nh∫ ln(arccos x)dx√
1− x2 arccos x
t = ln(arccos x)⇒ dt =−dx√
1− x2 arccos x
I =∫ ln(arccos x)dx√
1− x2 · arccos x=
12ln2 (arccos x) + C
V½ dö 3. T½nh∫ dxa2 + x2
b¬ng ph÷ìng ph¡p �êi bi¸n.
Sû döng �êi bi¸n d¤ng (2) �°t x = atant, a2 + x2 =a2
cos2t, dx = a.
dtcos2t∫ dx
a2 + x2=∫ a.dtcos2 t
:a2
cos2 t=
1a
∫dt =
1at + C =
1aarctan
xa
+ C
Chó þ. Thæng th÷íng khi g°p biºu thùc:.√a2 − x2, ta �°t x = asint
.1
a2 + x2, ta �°t x = atant
v sû döng ph²p �êi bi¸n sè d¤ng (2)
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sèPh÷ìng ph¡p �êi bi¸n sèPh÷ìng ph¡p t½ch ph¥n tøng ph¦n
V½ dö 2. T½nh∫ ln(arccos x)dx√
1− x2 arccos x
t = ln(arccos x)⇒ dt =−dx√
1− x2 arccos x
I =∫ ln(arccos x)dx√
1− x2 · arccos x=
12ln2 (arccos x) + C
V½ dö 3. T½nh∫ dxa2 + x2
b¬ng ph÷ìng ph¡p �êi bi¸n.
Sû döng �êi bi¸n d¤ng (2) �°t x = atant, a2 + x2 =a2
cos2t, dx = a.
dtcos2t∫ dx
a2 + x2=∫ a.dtcos2 t
:a2
cos2 t=
1a
∫dt =
1at + C =
1aarctan
xa
+ C
Chó þ. Thæng th÷íng khi g°p biºu thùc:.√a2 − x2, ta �°t x = asint
.1
a2 + x2, ta �°t x = atant
v sû döng ph²p �êi bi¸n sè d¤ng (2)
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sèPh÷ìng ph¡p �êi bi¸n sèPh÷ìng ph¡p t½ch ph¥n tøng ph¦n
V½ dö 2. T½nh∫ ln(arccos x)dx√
1− x2 arccos x
t = ln(arccos x)⇒ dt =−dx√
1− x2 arccos x
I =∫ ln(arccos x)dx√
1− x2 · arccos x=
12ln2 (arccos x) + C
V½ dö 3. T½nh∫ dxa2 + x2
b¬ng ph÷ìng ph¡p �êi bi¸n.
Sû döng �êi bi¸n d¤ng (2) �°t x = atant, a2 + x2 =a2
cos2t, dx = a.
dtcos2t∫ dx
a2 + x2=∫ a.dtcos2 t
:a2
cos2 t=
1a
∫dt =
1at + C =
1aarctan
xa
+ C
Chó þ. Thæng th÷íng khi g°p biºu thùc:.√a2 − x2, ta �°t x = asint
.1
a2 + x2, ta �°t x = atant
v sû döng ph²p �êi bi¸n sè d¤ng (2)
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sèPh÷ìng ph¡p �êi bi¸n sèPh÷ìng ph¡p t½ch ph¥n tøng ph¦n
V½ dö 2. T½nh∫ ln(arccos x)dx√
1− x2 arccos x
t = ln(arccos x)⇒ dt =−dx√
1− x2 arccos x
I =∫ ln(arccos x)dx√
1− x2 · arccos x=
12ln2 (arccos x) + C
V½ dö 3. T½nh∫ dxa2 + x2
b¬ng ph÷ìng ph¡p �êi bi¸n.
Sû döng �êi bi¸n d¤ng (2) �°t x = atant, a2 + x2 =a2
cos2t, dx = a.
dtcos2t∫ dx
a2 + x2=∫ a.dtcos2 t
:a2
cos2 t=
1a
∫dt =
1at + C =
1aarctan
xa
+ C
Chó þ. Thæng th÷íng khi g°p biºu thùc:.√a2 − x2, ta �°t x = asint
.1
a2 + x2, ta �°t x = atant
v sû döng ph²p �êi bi¸n sè d¤ng (2)
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sèPh÷ìng ph¡p �êi bi¸n sèPh÷ìng ph¡p t½ch ph¥n tøng ph¦n
Ph²p ph¥n �o¤n
Gi£ sû hai h m u = u(x), v = v(x) li¶n töc tr¶n [a; b] v kh£ vi trong(a; b).
N¸u tçn t¤i∫v .u′dx th¼ tçn t¤i
∫u.v ′dx . Ngo i ra∫
u · v ′dx = u · v −∫v · u′dx
hay∫u · dv = u · v −
∫v · du
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sèPh÷ìng ph¡p �êi bi¸n sèPh÷ìng ph¡p t½ch ph¥n tøng ph¦n
Ph²p ph¥n �o¤n
Gi£ sû hai h m u = u(x), v = v(x) li¶n töc tr¶n [a; b] v kh£ vi trong(a; b).
N¸u tçn t¤i∫v .u′dx th¼ tçn t¤i
∫u.v ′dx . Ngo i ra∫
u · v ′dx = u · v −∫v · u′dx
hay∫u · dv = u · v −
∫v · du
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sèPh÷ìng ph¡p �êi bi¸n sèPh÷ìng ph¡p t½ch ph¥n tøng ph¦n
Chó þ
Chó þ. Thæng th÷íng khi g°p biºu thùc t½ch ph¥n d¤ng:∫Pn(x) ln xdx∫Pn(x) arcsinxdx∫Pn(x) arccos xdx
Ta �°t dv = Pn(x)dx , ph¦n cán l¤i l u
Khi g°p ∫Pn(x)exdx∫Pn(x)sinxdx∫Pn(x)cosxdx
�°t u = Pn(x), dv l ph¦n cán l¤i.
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sèPh÷ìng ph¡p �êi bi¸n sèPh÷ìng ph¡p t½ch ph¥n tøng ph¦n
Chó þ
Chó þ. Thæng th÷íng khi g°p biºu thùc t½ch ph¥n d¤ng:∫Pn(x) ln xdx∫Pn(x) arcsinxdx∫Pn(x) arccos xdx
Ta �°t dv = Pn(x)dx , ph¦n cán l¤i l uKhi g°p ∫
Pn(x)exdx∫Pn(x)sinxdx∫Pn(x)cosxdx
�°t u = Pn(x), dv l ph¦n cán l¤i.
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sèPh÷ìng ph¡p �êi bi¸n sèPh÷ìng ph¡p t½ch ph¥n tøng ph¦n
V½ dö
V½ dö 1. T½nh I =∫arccos2 xdx
�°t u = arccos2x ⇒ du =−2 arccos xdx√
1− x2, dv = dx ⇒ v = x
⇒ I = x arccos2 x −∫ −2x arccos x√
1− x2dx = x arccos2 x + I1
u = arccos x ⇒ du =−dx√1− x2
dv =xdx√1− x2
⇒ v =∫ xdx√
1− x2= −√1− x2 + C
I1 = −√1− x2 arccos x −
∫dx = −
√1− x2 arccos x − x + C2
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sèPh÷ìng ph¡p �êi bi¸n sèPh÷ìng ph¡p t½ch ph¥n tøng ph¦n
V½ dö
V½ dö 1. T½nh I =∫arccos2 xdx
�°t u = arccos2x ⇒ du =−2 arccos xdx√
1− x2, dv = dx ⇒ v = x
⇒ I = x arccos2 x −∫ −2x arccos x√
1− x2dx = x arccos2 x + I1
u = arccos x ⇒ du =−dx√1− x2
dv =xdx√1− x2
⇒ v =∫ xdx√
1− x2= −√1− x2 + C
I1 = −√1− x2 arccos x −
∫dx = −
√1− x2 arccos x − x + C2
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�
∫ Pn(x)
Qm(x)dx , Pn,Qm l �a thùc bªc n,m câ h» sè thüc
1. Chia tû cho m¨u v �÷a v· t½ch ph¥n c¡c ph¥n thùc thüc sü,
ch¯ng h¤n∫ Rk(x)
Qm(x)dx , vîi 0 ≤ k < m.
2. Ph¥n t½ch m¨u ra thøa sè bªc nh§t v bªc hai:Qm(x) = (x − a1)
s1 ... (x − ak)sk ·(x2 + p1x + q1
)t1 · · · (x2 + pvx + qv)tv
3.Ph¥n t½chPk(x)
Qm(x)=
Pn(x)
(x − a1)s1 (x2 + p1x + q1)
t1
=A1
(x − a1)+
A2
(x − a1)2
+ · · ·+ As1
(x − a1)s1
+ · · ·+ B1x + C1
(x2 + p1x + q1)+
B2x + C2
(x2 + p1x + q1)2
+ · · ·+ Bt1x + Ct1
(x2 + p1x + q1)t1
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�
∫ Pn(x)
Qm(x)dx , Pn,Qm l �a thùc bªc n,m câ h» sè thüc
1. Chia tû cho m¨u v �÷a v· t½ch ph¥n c¡c ph¥n thùc thüc sü,
ch¯ng h¤n∫ Rk(x)
Qm(x)dx , vîi 0 ≤ k < m.
2. Ph¥n t½ch m¨u ra thøa sè bªc nh§t v bªc hai:
Qm(x) = (x − a1)s1 ... (x − ak)
sk ·(x2 + p1x + q1
)t1 · · · (x2 + pvx + qv)tv
3.Ph¥n t½chPk(x)
Qm(x)=
Pn(x)
(x − a1)s1 (x2 + p1x + q1)
t1
=A1
(x − a1)+
A2
(x − a1)2
+ · · ·+ As1
(x − a1)s1
+ · · ·+ B1x + C1
(x2 + p1x + q1)+
B2x + C2
(x2 + p1x + q1)2
+ · · ·+ Bt1x + Ct1
(x2 + p1x + q1)t1
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�
∫ Pn(x)
Qm(x)dx , Pn,Qm l �a thùc bªc n,m câ h» sè thüc
1. Chia tû cho m¨u v �÷a v· t½ch ph¥n c¡c ph¥n thùc thüc sü,
ch¯ng h¤n∫ Rk(x)
Qm(x)dx , vîi 0 ≤ k < m.
2. Ph¥n t½ch m¨u ra thøa sè bªc nh§t v bªc hai:Qm(x) = (x − a1)
s1 ... (x − ak)sk ·(x2 + p1x + q1
)t1 · · · (x2 + pvx + qv)tv
3.Ph¥n t½chPk(x)
Qm(x)=
Pn(x)
(x − a1)s1 (x2 + p1x + q1)
t1
=A1
(x − a1)+
A2
(x − a1)2
+ · · ·+ As1
(x − a1)s1
+ · · ·+ B1x + C1
(x2 + p1x + q1)+
B2x + C2
(x2 + p1x + q1)2
+ · · ·+ Bt1x + Ct1
(x2 + p1x + q1)t1
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�
∫ Pn(x)
Qm(x)dx , Pn,Qm l �a thùc bªc n,m câ h» sè thüc
1. Chia tû cho m¨u v �÷a v· t½ch ph¥n c¡c ph¥n thùc thüc sü,
ch¯ng h¤n∫ Rk(x)
Qm(x)dx , vîi 0 ≤ k < m.
2. Ph¥n t½ch m¨u ra thøa sè bªc nh§t v bªc hai:Qm(x) = (x − a1)
s1 ... (x − ak)sk ·(x2 + p1x + q1
)t1 · · · (x2 + pvx + qv)tv
3.Ph¥n t½chPk(x)
Qm(x)=
Pn(x)
(x − a1)s1 (x2 + p1x + q1)
t1
=A1
(x − a1)+
A2
(x − a1)2
+ · · ·+ As1
(x − a1)s1
+ · · ·+ B1x + C1
(x2 + p1x + q1)+
B2x + C2
(x2 + p1x + q1)2
+ · · ·+ Bt1x + Ct1
(x2 + p1x + q1)t1
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�
∫ Pn(x)
Qm(x)dx , Pn,Qm l �a thùc bªc n,m câ h» sè thüc
1. Chia tû cho m¨u v �÷a v· t½ch ph¥n c¡c ph¥n thùc thüc sü,
ch¯ng h¤n∫ Rk(x)
Qm(x)dx , vîi 0 ≤ k < m.
2. Ph¥n t½ch m¨u ra thøa sè bªc nh§t v bªc hai:Qm(x) = (x − a1)
s1 ... (x − ak)sk ·(x2 + p1x + q1
)t1 · · · (x2 + pvx + qv)tv
3.Ph¥n t½chPk(x)
Qm(x)=
Pn(x)
(x − a1)s1 (x2 + p1x + q1)
t1
=A1
(x − a1)+
A2
(x − a1)2
+ · · ·+ As1
(x − a1)s1
+ · · ·+ B1x + C1
(x2 + p1x + q1)+
B2x + C2
(x2 + p1x + q1)2
+ · · ·+ Bt1x + Ct1
(x2 + p1x + q1)t1
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
5. �÷a t½ch ph¥n c¦n t½nh v· c¡c t½ch ph¥n cì b£n sau:
1.∫ dx
(x − a)n=
1
(n − 1) (x − a)n−1+ C , n 6= 1
2.∫ (Mx + n) dx
x2 + px + q=
M2
∫2x+p
x2+px+qdx +
(N − Mp
2
)∫ dxx2 + px + q
3.In =∫ dx
(x2 + a2)nu =
1(x2 + a2)n
⇒ du =−2nxdx
(x2 + a2)n+1
dv = dx ⇒ v = x
In =x
(x2 + a2)n+ 2n
∫ x2dx
(x2 + a2)n+1
In =x
(x2 + a2)n+ 2n
∫ (x2 + a2 − a2)dx
(x2 + a2)n+1
In =x
(x2 + a2)n+ 2n
∫ dx(x2 + a2)n
− 2na2∫ dx
(x2 + a2)n+1
In =x
(x2 + a2)n+ 2nIn − 2na2In+1 H» thùc truy hçi
In+1 =1
2na2
(x
(x2 + a2)n+ (2n − 1) In
)I1 =
∫ dxx2 + a2
=1aarctan
xa
+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
5. �÷a t½ch ph¥n c¦n t½nh v· c¡c t½ch ph¥n cì b£n sau:
1.∫ dx
(x − a)n=
1
(n − 1) (x − a)n−1+ C , n 6= 1
2.∫ (Mx + n) dx
x2 + px + q=
M2
∫2x+p
x2+px+qdx +
(N − Mp
2
)∫ dxx2 + px + q
3.In =∫ dx
(x2 + a2)nu =
1(x2 + a2)n
⇒ du =−2nxdx
(x2 + a2)n+1
dv = dx ⇒ v = x
In =x
(x2 + a2)n+ 2n
∫ x2dx
(x2 + a2)n+1
In =x
(x2 + a2)n+ 2n
∫ (x2 + a2 − a2)dx
(x2 + a2)n+1
In =x
(x2 + a2)n+ 2n
∫ dx(x2 + a2)n
− 2na2∫ dx
(x2 + a2)n+1
In =x
(x2 + a2)n+ 2nIn − 2na2In+1 H» thùc truy hçi
In+1 =1
2na2
(x
(x2 + a2)n+ (2n − 1) In
)I1 =
∫ dxx2 + a2
=1aarctan
xa
+ C� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
5. �÷a t½ch ph¥n c¦n t½nh v· c¡c t½ch ph¥n cì b£n sau:
1.∫ dx
(x − a)n=
1
(n − 1) (x − a)n−1+ C , n 6= 1
2.∫ (Mx + n) dx
x2 + px + q=
M2
∫2x+p
x2+px+qdx +
(N − Mp
2
)∫ dxx2 + px + q
3.In =∫ dx
(x2 + a2)nu =
1(x2 + a2)n
⇒ du =−2nxdx
(x2 + a2)n+1
dv = dx ⇒ v = x
In =x
(x2 + a2)n+ 2n
∫ x2dx
(x2 + a2)n+1
In =x
(x2 + a2)n+ 2n
∫ (x2 + a2 − a2)dx
(x2 + a2)n+1
In =x
(x2 + a2)n+ 2n
∫ dx(x2 + a2)n
− 2na2∫ dx
(x2 + a2)n+1
In =x
(x2 + a2)n+ 2nIn − 2na2In+1 H» thùc truy hçi
In+1 =1
2na2
(x
(x2 + a2)n+ (2n − 1) In
)I1 =
∫ dxx2 + a2
=1aarctan
xa
+ C� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö 1. T½nh I =∫ dx
(x − 2)3
I =∫ d(x − 2)
(x − 2)3=∫
(x − 2)−3d(x − 2)
= −12
(x − 2)−3+1 + C =−1
2(x − 2)2+ C
V½ dö 2. T½nh I =∫ dxx2 + 2x + 5
I =∫ dx
(x + 1)2 + 22=∫ d (x + 1)
(x + 1)2 + 22=
12arctan
x + 12
+ C
V½ dö 3. T½nh I =∫ (x + 4)dx
(x − 2)(x + 1)x + 4
(x − 2)(x + 1)=
Ax − 2
+B
x + 1Qui �çng, �çng nh§t hai v¸, t¼m �÷ñc A = 2,B = −1.
I =∫ 2dxx − 2
−∫ dxx + 1
= 2 ln(x − 2)− ln(x + 1) + C = ln∣∣∣∣ (x − 2)2
x + 1
∣∣∣∣+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö 1. T½nh I =∫ dx
(x − 2)3
I =∫ d(x − 2)
(x − 2)3=∫
(x − 2)−3d(x − 2)
= −12
(x − 2)−3+1 + C =−1
2(x − 2)2+ C
V½ dö 2. T½nh I =∫ dxx2 + 2x + 5
I =∫ dx
(x + 1)2 + 22=∫ d (x + 1)
(x + 1)2 + 22=
12arctan
x + 12
+ C
V½ dö 3. T½nh I =∫ (x + 4)dx
(x − 2)(x + 1)x + 4
(x − 2)(x + 1)=
Ax − 2
+B
x + 1Qui �çng, �çng nh§t hai v¸, t¼m �÷ñc A = 2,B = −1.
I =∫ 2dxx − 2
−∫ dxx + 1
= 2 ln(x − 2)− ln(x + 1) + C = ln∣∣∣∣ (x − 2)2
x + 1
∣∣∣∣+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö 1. T½nh I =∫ dx
(x − 2)3
I =∫ d(x − 2)
(x − 2)3=∫
(x − 2)−3d(x − 2)
= −12
(x − 2)−3+1 + C =−1
2(x − 2)2+ C
V½ dö 2. T½nh I =∫ dxx2 + 2x + 5
I =∫ dx
(x + 1)2 + 22=∫ d (x + 1)
(x + 1)2 + 22=
12arctan
x + 12
+ C
V½ dö 3. T½nh I =∫ (x + 4)dx
(x − 2)(x + 1)x + 4
(x − 2)(x + 1)=
Ax − 2
+B
x + 1Qui �çng, �çng nh§t hai v¸, t¼m �÷ñc A = 2,B = −1.
I =∫ 2dxx − 2
−∫ dxx + 1
= 2 ln(x − 2)− ln(x + 1) + C = ln∣∣∣∣ (x − 2)2
x + 1
∣∣∣∣+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö 1. T½nh I =∫ dx
(x − 2)3
I =∫ d(x − 2)
(x − 2)3=∫
(x − 2)−3d(x − 2)
= −12
(x − 2)−3+1 + C =−1
2(x − 2)2+ C
V½ dö 2. T½nh I =∫ dxx2 + 2x + 5
I =∫ dx
(x + 1)2 + 22=∫ d (x + 1)
(x + 1)2 + 22=
12arctan
x + 12
+ C
V½ dö 3. T½nh I =∫ (x + 4)dx
(x − 2)(x + 1)x + 4
(x − 2)(x + 1)=
Ax − 2
+B
x + 1Qui �çng, �çng nh§t hai v¸, t¼m �÷ñc A = 2,B = −1.
I =∫ 2dxx − 2
−∫ dxx + 1
= 2 ln(x − 2)− ln(x + 1) + C = ln∣∣∣∣ (x − 2)2
x + 1
∣∣∣∣+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö 1. T½nh I =∫ dx
(x − 2)3
I =∫ d(x − 2)
(x − 2)3=∫
(x − 2)−3d(x − 2)
= −12
(x − 2)−3+1 + C =−1
2(x − 2)2+ C
V½ dö 2. T½nh I =∫ dxx2 + 2x + 5
I =∫ dx
(x + 1)2 + 22=∫ d (x + 1)
(x + 1)2 + 22=
12arctan
x + 12
+ C
V½ dö 3. T½nh I =∫ (x + 4)dx
(x − 2)(x + 1)
x + 4(x − 2)(x + 1)
=A
x − 2+
Bx + 1
Qui �çng, �çng nh§t hai v¸, t¼m �÷ñc A = 2,B = −1.
I =∫ 2dxx − 2
−∫ dxx + 1
= 2 ln(x − 2)− ln(x + 1) + C = ln∣∣∣∣ (x − 2)2
x + 1
∣∣∣∣+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö 1. T½nh I =∫ dx
(x − 2)3
I =∫ d(x − 2)
(x − 2)3=∫
(x − 2)−3d(x − 2)
= −12
(x − 2)−3+1 + C =−1
2(x − 2)2+ C
V½ dö 2. T½nh I =∫ dxx2 + 2x + 5
I =∫ dx
(x + 1)2 + 22=∫ d (x + 1)
(x + 1)2 + 22=
12arctan
x + 12
+ C
V½ dö 3. T½nh I =∫ (x + 4)dx
(x − 2)(x + 1)x + 4
(x − 2)(x + 1)=
Ax − 2
+B
x + 1Qui �çng, �çng nh§t hai v¸, t¼m �÷ñc A = 2,B = −1.
I =∫ 2dxx − 2
−∫ dxx + 1
= 2 ln(x − 2)− ln(x + 1) + C = ln∣∣∣∣ (x − 2)2
x + 1
∣∣∣∣+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö 1. T½nh I =∫ dx
(x − 2)3
I =∫ d(x − 2)
(x − 2)3=∫
(x − 2)−3d(x − 2)
= −12
(x − 2)−3+1 + C =−1
2(x − 2)2+ C
V½ dö 2. T½nh I =∫ dxx2 + 2x + 5
I =∫ dx
(x + 1)2 + 22=∫ d (x + 1)
(x + 1)2 + 22=
12arctan
x + 12
+ C
V½ dö 3. T½nh I =∫ (x + 4)dx
(x − 2)(x + 1)x + 4
(x − 2)(x + 1)=
Ax − 2
+B
x + 1Qui �çng, �çng nh§t hai v¸, t¼m �÷ñc A = 2,B = −1.
I =∫ 2dxx − 2
−∫ dxx + 1
= 2 ln(x − 2)− ln(x + 1) + C = ln∣∣∣∣ (x − 2)2
x + 1
∣∣∣∣+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
Chó þ
C¡ch t¼m h» sè A,B trong (*) nhanh:�º t¼m A, nh¥n hai v¸ (*) vîi (x − 2) rçi thay x = 2 v o.�º t¼m B , nh¥n hai v¸ (*) vîi (x + 1) rçi thay x = −1 v o.
V½ dö 4. T½nh I =∫ 2x3 + x2 + 5x + 1
(x2 + 3)(x2 − x + 1)dx
2x3 + x2 + 5x + 1(x2 + 3)(x2 − x + 1)
=Ax + Bx2 + 3
+Cx + D
x2 − x + 1Qui �çng, �çng nh§t hai v¸ ta �÷ñc A = 0;B = 1;C = 2;D = 0.
I =∫ dxx2 + 3
+∫ 2xdxx2 − x + 1
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
Chó þ
C¡ch t¼m h» sè A,B trong (*) nhanh:�º t¼m A, nh¥n hai v¸ (*) vîi (x − 2) rçi thay x = 2 v o.�º t¼m B , nh¥n hai v¸ (*) vîi (x + 1) rçi thay x = −1 v o.
V½ dö 4. T½nh I =∫ 2x3 + x2 + 5x + 1
(x2 + 3)(x2 − x + 1)dx
2x3 + x2 + 5x + 1(x2 + 3)(x2 − x + 1)
=Ax + Bx2 + 3
+Cx + D
x2 − x + 1Qui �çng, �çng nh§t hai v¸ ta �÷ñc A = 0;B = 1;C = 2;D = 0.
I =∫ dxx2 + 3
+∫ 2xdxx2 − x + 1
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
Chó þ
C¡ch t¼m h» sè A,B trong (*) nhanh:�º t¼m A, nh¥n hai v¸ (*) vîi (x − 2) rçi thay x = 2 v o.�º t¼m B , nh¥n hai v¸ (*) vîi (x + 1) rçi thay x = −1 v o.
V½ dö 4. T½nh I =∫ 2x3 + x2 + 5x + 1
(x2 + 3)(x2 − x + 1)dx
2x3 + x2 + 5x + 1(x2 + 3)(x2 − x + 1)
=Ax + Bx2 + 3
+Cx + D
x2 − x + 1
Qui �çng, �çng nh§t hai v¸ ta �÷ñc A = 0;B = 1;C = 2;D = 0.
I =∫ dxx2 + 3
+∫ 2xdxx2 − x + 1
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
Chó þ
C¡ch t¼m h» sè A,B trong (*) nhanh:�º t¼m A, nh¥n hai v¸ (*) vîi (x − 2) rçi thay x = 2 v o.�º t¼m B , nh¥n hai v¸ (*) vîi (x + 1) rçi thay x = −1 v o.
V½ dö 4. T½nh I =∫ 2x3 + x2 + 5x + 1
(x2 + 3)(x2 − x + 1)dx
2x3 + x2 + 5x + 1(x2 + 3)(x2 − x + 1)
=Ax + Bx2 + 3
+Cx + D
x2 − x + 1Qui �çng, �çng nh§t hai v¸ ta �÷ñc A = 0;B = 1;C = 2;D = 0.
I =∫ dxx2 + 3
+∫ 2xdxx2 − x + 1
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
Chó þ
C¡ch t¼m h» sè A,B trong (*) nhanh:�º t¼m A, nh¥n hai v¸ (*) vîi (x − 2) rçi thay x = 2 v o.�º t¼m B , nh¥n hai v¸ (*) vîi (x + 1) rçi thay x = −1 v o.
V½ dö 4. T½nh I =∫ 2x3 + x2 + 5x + 1
(x2 + 3)(x2 − x + 1)dx
2x3 + x2 + 5x + 1(x2 + 3)(x2 − x + 1)
=Ax + Bx2 + 3
+Cx + D
x2 − x + 1Qui �çng, �çng nh§t hai v¸ ta �÷ñc A = 0;B = 1;C = 2;D = 0.
I =∫ dxx2 + 3
+∫ 2xdxx2 − x + 1
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
Chó þ
C¡ch t¼m h» sè A,B trong (*) nhanh:�º t¼m A, nh¥n hai v¸ (*) vîi (x − 2) rçi thay x = 2 v o.�º t¼m B , nh¥n hai v¸ (*) vîi (x + 1) rçi thay x = −1 v o.
V½ dö 4. T½nh I =∫ 2x3 + x2 + 5x + 1
(x2 + 3)(x2 − x + 1)dx
2x3 + x2 + 5x + 1(x2 + 3)(x2 − x + 1)
=Ax + Bx2 + 3
+Cx + D
x2 − x + 1Qui �çng, �çng nh§t hai v¸ ta �÷ñc A = 0;B = 1;C = 2;D = 0.
I =∫ dxx2 + 3
+∫ 2xdxx2 − x + 1
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö 5. T½nh I =∫ dxx2 + 2x + 5
I =∫ dx
(x + 1)2 + 22=∫ d (x + 1)
(x + 1)2 + 22=
12arctan
x + 12
+ C =∫ dxx2 + 3
+∫ (2x − 1) + 1
x2 − x + 1dx
= 1√3arctan
x√3
+ ln(x2 − x + 1) +2√3arctan
2x − 1√3
+ CV½ dö 6. T½nh
I =∫ 4x2 − 8x
(x − 1)2(x2 + 1)2dx
P(x)
(x2 + 1)2(x − 1)2=
Ax − 1
+B
(x − 1)2+ Cx+D
x2+1+
Ex + F
(x2 + 1)2(*)
T¼m �÷ñc: A = 2,B = −1,C = −2,D = −1,E = −2,F = 4.∫ (−2x + 4)dx
(x2 + 1)2=∫ −2xdx
(x2 + 1)2+∫ 4dx
(x2 + 1)2
Dòng h» thùc truy hçi, t½nh I2 =∫ 4dx
(x2 + 1)2
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö 5. T½nh I =∫ dxx2 + 2x + 5
I =∫ dx
(x + 1)2 + 22=∫ d (x + 1)
(x + 1)2 + 22=
12arctan
x + 12
+ C =∫ dxx2 + 3
+∫ (2x − 1) + 1
x2 − x + 1dx
= 1√3arctan
x√3
+ ln(x2 − x + 1) +2√3arctan
2x − 1√3
+ C
V½ dö 6. T½nh
I =∫ 4x2 − 8x
(x − 1)2(x2 + 1)2dx
P(x)
(x2 + 1)2(x − 1)2=
Ax − 1
+B
(x − 1)2+ Cx+D
x2+1+
Ex + F
(x2 + 1)2(*)
T¼m �÷ñc: A = 2,B = −1,C = −2,D = −1,E = −2,F = 4.∫ (−2x + 4)dx
(x2 + 1)2=∫ −2xdx
(x2 + 1)2+∫ 4dx
(x2 + 1)2
Dòng h» thùc truy hçi, t½nh I2 =∫ 4dx
(x2 + 1)2
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö 5. T½nh I =∫ dxx2 + 2x + 5
I =∫ dx
(x + 1)2 + 22=∫ d (x + 1)
(x + 1)2 + 22=
12arctan
x + 12
+ C =∫ dxx2 + 3
+∫ (2x − 1) + 1
x2 − x + 1dx
= 1√3arctan
x√3
+ ln(x2 − x + 1) +2√3arctan
2x − 1√3
+ CV½ dö 6. T½nh
I =∫ 4x2 − 8x
(x − 1)2(x2 + 1)2dx
P(x)
(x2 + 1)2(x − 1)2=
Ax − 1
+B
(x − 1)2+ Cx+D
x2+1+
Ex + F
(x2 + 1)2(*)
T¼m �÷ñc: A = 2,B = −1,C = −2,D = −1,E = −2,F = 4.∫ (−2x + 4)dx
(x2 + 1)2=∫ −2xdx
(x2 + 1)2+∫ 4dx
(x2 + 1)2
Dòng h» thùc truy hçi, t½nh I2 =∫ 4dx
(x2 + 1)2
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö 5. T½nh I =∫ dxx2 + 2x + 5
I =∫ dx
(x + 1)2 + 22=∫ d (x + 1)
(x + 1)2 + 22=
12arctan
x + 12
+ C =∫ dxx2 + 3
+∫ (2x − 1) + 1
x2 − x + 1dx
= 1√3arctan
x√3
+ ln(x2 − x + 1) +2√3arctan
2x − 1√3
+ CV½ dö 6. T½nh
I =∫ 4x2 − 8x
(x − 1)2(x2 + 1)2dx
P(x)
(x2 + 1)2(x − 1)2=
Ax − 1
+B
(x − 1)2+ Cx+D
x2+1+
Ex + F
(x2 + 1)2(*)
T¼m �÷ñc: A = 2,B = −1,C = −2,D = −1,E = −2,F = 4.∫ (−2x + 4)dx
(x2 + 1)2=∫ −2xdx
(x2 + 1)2+∫ 4dx
(x2 + 1)2
Dòng h» thùc truy hçi, t½nh I2 =∫ 4dx
(x2 + 1)2
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö 5. T½nh I =∫ dxx2 + 2x + 5
I =∫ dx
(x + 1)2 + 22=∫ d (x + 1)
(x + 1)2 + 22=
12arctan
x + 12
+ C =∫ dxx2 + 3
+∫ (2x − 1) + 1
x2 − x + 1dx
= 1√3arctan
x√3
+ ln(x2 − x + 1) +2√3arctan
2x − 1√3
+ CV½ dö 6. T½nh
I =∫ 4x2 − 8x
(x − 1)2(x2 + 1)2dx
P(x)
(x2 + 1)2(x − 1)2=
Ax − 1
+B
(x − 1)2+ Cx+D
x2+1+
Ex + F
(x2 + 1)2(*)
T¼m �÷ñc: A = 2,B = −1,C = −2,D = −1,E = −2,F = 4.∫ (−2x + 4)dx
(x2 + 1)2=∫ −2xdx
(x2 + 1)2+∫ 4dx
(x2 + 1)2
Dòng h» thùc truy hçi, t½nh I2 =∫ 4dx
(x2 + 1)2
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
�º t¼m c¡c h» sè A,B ,C , ... nhanh, câ thº sû döng khai triºnHeaviside:Tø (*) ta câ 4x2 − 8x = A(x − 1)(x2 + 1)2 + B(x2 + 1)2++(Cx + D)(x − 1)2(x2 + 1) + (Ex + F )(x − 1)2
Thay x = 1, t¼m �÷ñc B = −1.Thay x = −1, c¥n b¬ng ph¦n thüc, £o: E = −2,F = 4.�¤o h m 2 v¸, ch¿ quan t¥m sè h¤ng kh¡c 0 khi x = iThay x = i , t¼m �÷ñc C = −2,D = −1.
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
�º t¼m c¡c h» sè A,B ,C , ... nhanh, câ thº sû döng khai triºnHeaviside:Tø (*) ta câ 4x2 − 8x = A(x − 1)(x2 + 1)2 + B(x2 + 1)2++(Cx + D)(x − 1)2(x2 + 1) + (Ex + F )(x − 1)2
Thay x = 1, t¼m �÷ñc B = −1.Thay x = −1, c¥n b¬ng ph¦n thüc, £o: E = −2,F = 4.�¤o h m 2 v¸, ch¿ quan t¥m sè h¤ng kh¡c 0 khi x = iThay x = i , t¼m �÷ñc C = −2,D = −1.
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
T½ch ph¥n câ chùa...
∫R
x ,(ax + bcx + d
)p1
q1 ,
(ax + bcx + d
)p2
q2 , · · ·
dx
C¡ch gi£i: �êi bi¸n tn =ax + bcx + d
, n l bëi chung nhä nh§t cõa q1, q2
T½ch ph¥n câ chùa√ax2 + bx + c
Bi¸n �êi biºu thùc d÷îi d§u c«n v· d¤ng αt2 + β
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
T½ch ph¥n câ chùa...
∫R
x ,(ax + bcx + d
)p1
q1 ,
(ax + bcx + d
)p2
q2 , · · ·
dxC¡ch gi£i: �êi bi¸n tn =
ax + bcx + d
, n l bëi chung nhä nh§t cõa q1, q2
T½ch ph¥n câ chùa√ax2 + bx + c
Bi¸n �êi biºu thùc d÷îi d§u c«n v· d¤ng αt2 + β
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
T½ch ph¥n câ chùa...
∫R
x ,(ax + bcx + d
)p1
q1 ,
(ax + bcx + d
)p2
q2 , · · ·
dxC¡ch gi£i: �êi bi¸n tn =
ax + bcx + d
, n l bëi chung nhä nh§t cõa q1, q2
T½ch ph¥n câ chùa√ax2 + bx + c
Bi¸n �êi biºu thùc d÷îi d§u c«n v· d¤ng αt2 + β
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
T½ch ph¥n câ chùa...
∫R
x ,(ax + bcx + d
)p1
q1 ,
(ax + bcx + d
)p2
q2 , · · ·
dxC¡ch gi£i: �êi bi¸n tn =
ax + bcx + d
, n l bëi chung nhä nh§t cõa q1, q2
T½ch ph¥n câ chùa√ax2 + bx + c
Bi¸n �êi biºu thùc d÷îi d§u c«n v· d¤ng αt2 + β
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö 7. T½nh I =∫ dx√
2x − 1− 4√2x − 1
�êi bi¸n 2x − 1 = t4 ⇒ 2dx = 4t3dt
I =∫ 2t2dt
t − 1= 2
∫ (t + 1 +
1t − 1
)dt = t2 + 2t + ln |t − 1|+ C
V½ dö 8. T½nh I =∫ x + 1 + 3
√(x + 1)2 + 6
√x + 1
(x + 1)(1 + 3√x + 1)
dx
�êi bi¸n x + 1 = t6 ⇒ dx = 6t5dt
I = 6∫ (t6 + t4 + t)t5dt
t6(1 + t2)= 6
∫t3dt + 6
∫ dtt2 + 1
=
32
3√x2 + 6 arctan 6
√x + C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö 7. T½nh I =∫ dx√
2x − 1− 4√2x − 1
�êi bi¸n 2x − 1 = t4 ⇒ 2dx = 4t3dt
I =∫ 2t2dt
t − 1= 2
∫ (t + 1 +
1t − 1
)dt = t2 + 2t + ln |t − 1|+ C
V½ dö 8. T½nh I =∫ x + 1 + 3
√(x + 1)2 + 6
√x + 1
(x + 1)(1 + 3√x + 1)
dx
�êi bi¸n x + 1 = t6 ⇒ dx = 6t5dt
I = 6∫ (t6 + t4 + t)t5dt
t6(1 + t2)= 6
∫t3dt + 6
∫ dtt2 + 1
=
32
3√x2 + 6 arctan 6
√x + C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö 7. T½nh I =∫ dx√
2x − 1− 4√2x − 1
�êi bi¸n 2x − 1 = t4 ⇒ 2dx = 4t3dt
I =∫ 2t2dt
t − 1= 2
∫ (t + 1 +
1t − 1
)dt = t2 + 2t + ln |t − 1|+ C
V½ dö 8. T½nh I =∫ x + 1 + 3
√(x + 1)2 + 6
√x + 1
(x + 1)(1 + 3√x + 1)
dx
�êi bi¸n x + 1 = t6 ⇒ dx = 6t5dt
I = 6∫ (t6 + t4 + t)t5dt
t6(1 + t2)= 6
∫t3dt + 6
∫ dtt2 + 1
=
32
3√x2 + 6 arctan 6
√x + C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö 7. T½nh I =∫ dx√
2x − 1− 4√2x − 1
�êi bi¸n 2x − 1 = t4 ⇒ 2dx = 4t3dt
I =∫ 2t2dt
t − 1= 2
∫ (t + 1 +
1t − 1
)dt = t2 + 2t + ln |t − 1|+ C
V½ dö 8. T½nh I =∫ x + 1 + 3
√(x + 1)2 + 6
√x + 1
(x + 1)(1 + 3√x + 1)
dx
�êi bi¸n x + 1 = t6 ⇒ dx = 6t5dt
I = 6∫ (t6 + t4 + t)t5dt
t6(1 + t2)= 6
∫t3dt + 6
∫ dtt2 + 1
=
32
3√x2 + 6 arctan 6
√x + C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö 7. T½nh I =∫ dx√
2x − 1− 4√2x − 1
�êi bi¸n 2x − 1 = t4 ⇒ 2dx = 4t3dt
I =∫ 2t2dt
t − 1= 2
∫ (t + 1 +
1t − 1
)dt = t2 + 2t + ln |t − 1|+ C
V½ dö 8. T½nh I =∫ x + 1 + 3
√(x + 1)2 + 6
√x + 1
(x + 1)(1 + 3√x + 1)
dx
�êi bi¸n x + 1 = t6 ⇒ dx = 6t5dt
I = 6∫ (t6 + t4 + t)t5dt
t6(1 + t2)= 6
∫t3dt + 6
∫ dtt2 + 1
=
32
3√x2 + 6 arctan 6
√x + C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
Nguy¶n h m cõa h m l÷ñng gi¡c
1.∫R (sin x , cos x)dx Trong �â R(u, v) l h m húu t� theo bi¸n u, v .
C¡ch gi£i chung: �°t t = tan(x2
), x ∈ (−π, π)
⇒ x = 2 arctan t ⇒ dx = 2dt
1 + t2
sin x =2t
1 + t2, cos x =
1− t2
1 + t2∫R (sin x , cos x)dx = 2
∫R(
2t1 + t2
,1− t2
1 + t2
)dt
1+t2
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
Nguy¶n h m cõa h m l÷ñng gi¡c
1.∫R (sin x , cos x)dx Trong �â R(u, v) l h m húu t� theo bi¸n u, v .
C¡ch gi£i chung: �°t t = tan(x2
), x ∈ (−π, π)
⇒ x = 2 arctan t ⇒ dx = 2dt
1 + t2
sin x =2t
1 + t2, cos x =
1− t2
1 + t2∫R (sin x , cos x)dx = 2
∫R(
2t1 + t2
,1− t2
1 + t2
)dt
1+t2
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
Nguy¶n h m cõa h m l÷ñng gi¡c
1.∫R (sin x , cos x)dx Trong �â R(u, v) l h m húu t� theo bi¸n u, v .
C¡ch gi£i chung: �°t t = tan(x2
), x ∈ (−π, π)
⇒ x = 2 arctan t ⇒ dx = 2dt
1 + t2
sin x =2t
1 + t2, cos x =
1− t2
1 + t2∫R (sin x , cos x)dx = 2
∫R(
2t1 + t2
,1− t2
1 + t2
)dt
1+t2
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö. T½nh I =∫ dx3 sin x + 4 cos x + 5
�êi bi¸n
t = tan(x2
), x ∈ (−π, π)
⇒ dx = 2dt
1 + t2sin x =
2t1 + t2
, cos x =1− t2
1 + t2
I = 2∫ dt6t + 4(1− t2) + 5(1 + t2)
= 2∫ dtt2 + 6t + 9
= 2∫
(t + 3)−2d(t + 3) =−2t + 3
+ C =−2
tan(x/2) + 3+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö. T½nh I =∫ dx3 sin x + 4 cos x + 5
�êi bi¸n
t = tan(x2
), x ∈ (−π, π)
⇒ dx = 2dt
1 + t2sin x =
2t1 + t2
, cos x =1− t2
1 + t2
I = 2∫ dt6t + 4(1− t2) + 5(1 + t2)
= 2∫ dtt2 + 6t + 9
= 2∫
(t + 3)−2d(t + 3) =−2t + 3
+ C =−2
tan(x/2) + 3+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö. T½nh I =∫ dx3 sin x + 4 cos x + 5
�êi bi¸n t = tan(x2
), x ∈ (−π, π)
⇒ dx = 2dt
1 + t2; sin x =
2t1 + t2
, cos x =1− t2
1 + t2
I = 2∫ dt6t + 4(1− t2) + 5(1 + t2)
= 2∫ dtt2 + 6t + 9
= 2∫
(t + 3)−2d(t + 3) =−2t + 3
+ C =−2
tan(x/2) + 3+ C
Trong nhi·u tr÷íng hñp, c¡ch gi£i tr¶n kh¡ cçng k·nh
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö. T½nh I =∫ dx3 sin x + 4 cos x + 5
�êi bi¸n t = tan(x2
), x ∈ (−π, π)
⇒ dx = 2dt
1 + t2; sin x =
2t1 + t2
, cos x =1− t2
1 + t2
I = 2∫ dt6t + 4(1− t2) + 5(1 + t2)
= 2∫ dtt2 + 6t + 9
= 2∫
(t + 3)−2d(t + 3) =−2t + 3
+ C =−2
tan(x/2) + 3+ C
Trong nhi·u tr÷íng hñp, c¡ch gi£i tr¶n kh¡ cçng k·nh
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö. T½nh I =∫ dx3 sin x + 4 cos x + 5
�êi bi¸n t = tan(x2
), x ∈ (−π, π)
⇒ dx = 2dt
1 + t2; sin x =
2t1 + t2
, cos x =1− t2
1 + t2
I = 2∫ dt6t + 4(1− t2) + 5(1 + t2)
= 2∫ dtt2 + 6t + 9
= 2∫
(t + 3)−2d(t + 3) =−2t + 3
+ C =−2
tan(x/2) + 3+ C
Trong nhi·u tr÷íng hñp, c¡ch gi£i tr¶n kh¡ cçng k·nh
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
∫R (sin x , cos x)dx
1 1) R (− sin x , cos x) = −R (sin x , cos x) �°t t = cos x , x ∈(−π2,π
2
)2 2) R (sin x ,− cos x) = −R (sin x , cos x) �°t t = sin x , x ∈ (0, π)
3 3) R (− sin x ,− cos x) = R (sin x , cos x) �°t
t = tan x , x ∈(−π2,π
2
)4 4)
∫sinp x · cosqx · dx �°t t = sin x ho°c t = cos x
Ho n to n t÷ìng tü cho c¡c h m Hyperbolic: sinh x , cosh x
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
∫R (sin x , cos x)dx
1 1) R (− sin x , cos x) = −R (sin x , cos x) �°t t = cos x , x ∈(−π2,π
2
)2 2) R (sin x ,− cos x) = −R (sin x , cos x) �°t t = sin x , x ∈ (0, π)
3 3) R (− sin x ,− cos x) = R (sin x , cos x) �°t
t = tan x , x ∈(−π2,π
2
)4 4)
∫sinp x · cosqx · dx �°t t = sin x ho°c t = cos x
Ho n to n t÷ìng tü cho c¡c h m Hyperbolic: sinh x , cosh x
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
C¡c v½ dö
V½ dö 1. T½nh I =∫ (2 sin x + 3 cos x)dx
sin2 x cos x + 9 cos3 x
R (− sin x ,− cos x) = R (sin x , cos x) �êi bi¸n
t = tan(x), x ∈ (−π/2, π/2)⇒ dt =dx
cos2 xChia tû v m¨u cho cos3 x
I =∫ (2 tan x + 3)d(tan x)
tan2 x + 9=∫ 2t + 3t2 + 9
dt =∫ 2tt2 + 9
dt +∫ 3t2 + 32
dt
= ln(t2 + 9) + arctant3
+ C = ln(tan2 x + 9) + arctantan x3
+ C
V½ dö 2. T½nh I =∫cos3x · sin8 xdx
�êi bi¸n t = sin x ⇒ dt = cos xdxI =
∫cos2x · sin8 x (cos xdx) =
∫ (1− sin2 x
)sin8 x (cos xdx)
=∫
(1− t2)t8dt =t9
9− t11
11+ C =
sin9 x9− sin11 x
11+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
C¡c v½ dö
V½ dö 1. T½nh I =∫ (2 sin x + 3 cos x)dx
sin2 x cos x + 9 cos3 xR (− sin x ,− cos x) = R (sin x , cos x) �êi bi¸n
t = tan(x), x ∈ (−π/2, π/2)⇒ dt =dx
cos2 x
Chia tû v m¨u cho cos3 x
I =∫ (2 tan x + 3)d(tan x)
tan2 x + 9=∫ 2t + 3t2 + 9
dt =∫ 2tt2 + 9
dt +∫ 3t2 + 32
dt
= ln(t2 + 9) + arctant3
+ C = ln(tan2 x + 9) + arctantan x3
+ C
V½ dö 2. T½nh I =∫cos3x · sin8 xdx
�êi bi¸n t = sin x ⇒ dt = cos xdxI =
∫cos2x · sin8 x (cos xdx) =
∫ (1− sin2 x
)sin8 x (cos xdx)
=∫
(1− t2)t8dt =t9
9− t11
11+ C =
sin9 x9− sin11 x
11+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
C¡c v½ dö
V½ dö 1. T½nh I =∫ (2 sin x + 3 cos x)dx
sin2 x cos x + 9 cos3 xR (− sin x ,− cos x) = R (sin x , cos x) �êi bi¸n
t = tan(x), x ∈ (−π/2, π/2)⇒ dt =dx
cos2 xChia tû v m¨u cho cos3 x
I =∫ (2 tan x + 3)d(tan x)
tan2 x + 9=∫ 2t + 3t2 + 9
dt =∫ 2tt2 + 9
dt +∫ 3t2 + 32
dt
= ln(t2 + 9) + arctant3
+ C = ln(tan2 x + 9) + arctantan x3
+ C
V½ dö 2. T½nh I =∫cos3x · sin8 xdx
�êi bi¸n t = sin x ⇒ dt = cos xdxI =
∫cos2x · sin8 x (cos xdx) =
∫ (1− sin2 x
)sin8 x (cos xdx)
=∫
(1− t2)t8dt =t9
9− t11
11+ C =
sin9 x9− sin11 x
11+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
C¡c v½ dö
V½ dö 1. T½nh I =∫ (2 sin x + 3 cos x)dx
sin2 x cos x + 9 cos3 xR (− sin x ,− cos x) = R (sin x , cos x) �êi bi¸n
t = tan(x), x ∈ (−π/2, π/2)⇒ dt =dx
cos2 xChia tû v m¨u cho cos3 x
I =∫ (2 tan x + 3)d(tan x)
tan2 x + 9=∫ 2t + 3t2 + 9
dt =∫ 2tt2 + 9
dt +∫ 3t2 + 32
dt
= ln(t2 + 9) + arctant3
+ C = ln(tan2 x + 9) + arctantan x3
+ C
V½ dö 2. T½nh I =∫cos3x · sin8 xdx
�êi bi¸n t = sin x ⇒ dt = cos xdxI =
∫cos2x · sin8 x (cos xdx) =
∫ (1− sin2 x
)sin8 x (cos xdx)
=∫
(1− t2)t8dt =t9
9− t11
11+ C =
sin9 x9− sin11 x
11+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
C¡c v½ dö
V½ dö 1. T½nh I =∫ (2 sin x + 3 cos x)dx
sin2 x cos x + 9 cos3 xR (− sin x ,− cos x) = R (sin x , cos x) �êi bi¸n
t = tan(x), x ∈ (−π/2, π/2)⇒ dt =dx
cos2 xChia tû v m¨u cho cos3 x
I =∫ (2 tan x + 3)d(tan x)
tan2 x + 9=∫ 2t + 3t2 + 9
dt =∫ 2tt2 + 9
dt +∫ 3t2 + 32
dt
= ln(t2 + 9) + arctant3
+ C = ln(tan2 x + 9) + arctantan x3
+ C
V½ dö 2. T½nh I =∫cos3x · sin8 xdx
�êi bi¸n t = sin x ⇒ dt = cos xdxI =
∫cos2x · sin8 x (cos xdx) =
∫ (1− sin2 x
)sin8 x (cos xdx)
=∫
(1− t2)t8dt =t9
9− t11
11+ C =
sin9 x9− sin11 x
11+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
C¡c v½ dö
V½ dö 1. T½nh I =∫ (2 sin x + 3 cos x)dx
sin2 x cos x + 9 cos3 xR (− sin x ,− cos x) = R (sin x , cos x) �êi bi¸n
t = tan(x), x ∈ (−π/2, π/2)⇒ dt =dx
cos2 xChia tû v m¨u cho cos3 x
I =∫ (2 tan x + 3)d(tan x)
tan2 x + 9=∫ 2t + 3t2 + 9
dt =∫ 2tt2 + 9
dt +∫ 3t2 + 32
dt
= ln(t2 + 9) + arctant3
+ C = ln(tan2 x + 9) + arctantan x3
+ C
V½ dö 2. T½nh I =∫cos3x · sin8 xdx
�êi bi¸n t = sin x ⇒ dt = cos xdxI =
∫cos2x · sin8 x (cos xdx) =
∫ (1− sin2 x
)sin8 x (cos xdx)
=∫
(1− t2)t8dt =t9
9− t11
11+ C =
sin9 x9− sin11 x
11+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö 3. T½nh I =∫
(sinh2 x · cosh3 x)dx
R (− sinh x ,− cosh x) = −R (sinh x , cosh x)�êi bi¸n t = sinh(x)⇒ dt = cosh(x))dxI =
∫(sinh2x cosh2 x)(cosh x)dx
=∫sinh2 x(sinh2 x + 1)(cosh x)dx
=∫t2(t2 + 1)dt =
t6
6+
t3
3+ C =
sinh6 x6
+sinh3 x
3+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö 3. T½nh I =∫
(sinh2 x · cosh3 x)dxR (− sinh x ,− cosh x) = −R (sinh x , cosh x)
�êi bi¸n t = sinh(x)⇒ dt = cosh(x))dxI =
∫(sinh2x cosh2 x)(cosh x)dx
=∫sinh2 x(sinh2 x + 1)(cosh x)dx
=∫t2(t2 + 1)dt =
t6
6+
t3
3+ C =
sinh6 x6
+sinh3 x
3+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö 3. T½nh I =∫
(sinh2 x · cosh3 x)dxR (− sinh x ,− cosh x) = −R (sinh x , cosh x)�êi bi¸n t = sinh(x)⇒ dt = cosh(x))dx
I =∫
(sinh2x cosh2 x)(cosh x)dx=∫sinh2 x(sinh2 x + 1)(cosh x)dx
=∫t2(t2 + 1)dt =
t6
6+
t3
3+ C =
sinh6 x6
+sinh3 x
3+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö 3. T½nh I =∫
(sinh2 x · cosh3 x)dxR (− sinh x ,− cosh x) = −R (sinh x , cosh x)�êi bi¸n t = sinh(x)⇒ dt = cosh(x))dxI =
∫(sinh2x cosh2 x)(cosh x)dx
=∫sinh2 x(sinh2 x + 1)(cosh x)dx
=∫t2(t2 + 1)dt =
t6
6+
t3
3+ C =
sinh6 x6
+sinh3 x
3+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö 3. T½nh I =∫
(sinh2 x · cosh3 x)dxR (− sinh x ,− cosh x) = −R (sinh x , cosh x)�êi bi¸n t = sinh(x)⇒ dt = cosh(x))dxI =
∫(sinh2x cosh2 x)(cosh x)dx
=∫sinh2 x(sinh2 x + 1)(cosh x)dx
=∫t2(t2 + 1)dt =
t6
6+
t3
3+ C =
sinh6 x6
+sinh3 x
3+ C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
Nguy¶n h m d¤ng I =∫ a1 sin x + b1 cos x
a sin x + b cos xdx
Ph¥n t½ch a1 sin x + b1 cos x = A (a sin x + b cos x)′ + B (a sin x + b cos x)
�çng nh§t hai v¸{
Ab − aB = a1Aa + Bb = b1
gi£i t¼m A,B .
I =∫ A(a sin x + b cos x)′dx
a sin x + b cos x+∫Bdx
= A ln(a sin x + b cos x) + Bx + C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
Nguy¶n h m d¤ng I =∫ a1 sin x + b1 cos x
a sin x + b cos xdx
Ph¥n t½ch a1 sin x + b1 cos x = A (a sin x + b cos x)′ + B (a sin x + b cos x)
�çng nh§t hai v¸{
Ab − aB = a1Aa + Bb = b1
gi£i t¼m A,B .
I =∫ A(a sin x + b cos x)′dx
a sin x + b cos x+∫Bdx
= A ln(a sin x + b cos x) + Bx + C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
Nguy¶n h m d¤ng I =∫ a1 sin x + b1 cos x
a sin x + b cos xdx
Ph¥n t½ch a1 sin x + b1 cos x = A (a sin x + b cos x)′ + B (a sin x + b cos x)
�çng nh§t hai v¸{
Ab − aB = a1Aa + Bb = b1
gi£i t¼m A,B .
I =∫ A(a sin x + b cos x)′dx
a sin x + b cos x+∫Bdx
= A ln(a sin x + b cos x) + Bx + C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
Nguy¶n h m d¤ng I =∫ a1 sin x + b1 cos x
a sin x + b cos xdx
Ph¥n t½ch a1 sin x + b1 cos x = A (a sin x + b cos x)′ + B (a sin x + b cos x)
�çng nh§t hai v¸{
Ab − aB = a1Aa + Bb = b1
gi£i t¼m A,B .
I =∫ A(a sin x + b cos x)′dx
a sin x + b cos x+∫Bdx
= A ln(a sin x + b cos x) + Bx + C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
Nguy¶n h m d¤ng I =∫ a1 sin x + b1 cos x
a sin x + b cos xdx
Ph¥n t½ch a1 sin x + b1 cos x = A (a sin x + b cos x)′ + B (a sin x + b cos x)
�çng nh§t hai v¸{
Ab − aB = a1Aa + Bb = b1
gi£i t¼m A,B .
I =∫ A(a sin x + b cos x)′dx
a sin x + b cos x+∫Bdx
= A ln(a sin x + b cos x) + Bx + C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö. T½nh I =∫ (2 sin x + 3 cos x)dx
sin x + 4 cos x
Ph¥n t½ch 2 sin x + 3 cos x = A(sin x + 4 cos x) + B(sin x + 4 cos x)′
2 sin x + 3 cos x = (A− 4B) sin x + (4A + B) cos x{A− 4B = 24A + B = 3
⇔{
A = 1B = −1/4
I =∫ A(sin x + 4 cos x)
sin x + 4 cos xdx +
∫ B(sin x + 4 cos x)′
sin x + 4 cos xdx
I = A∫dx +
∫ Bd(sin x + 4 cos x)
sin x + 4 cos x= Ax + B ln (sin x + 4 cos x) + C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö. T½nh I =∫ (2 sin x + 3 cos x)dx
sin x + 4 cos xPh¥n t½ch 2 sin x + 3 cos x = A(sin x + 4 cos x) + B(sin x + 4 cos x)′
2 sin x + 3 cos x = (A− 4B) sin x + (4A + B) cos x
{A− 4B = 24A + B = 3
⇔{
A = 1B = −1/4
I =∫ A(sin x + 4 cos x)
sin x + 4 cos xdx +
∫ B(sin x + 4 cos x)′
sin x + 4 cos xdx
I = A∫dx +
∫ Bd(sin x + 4 cos x)
sin x + 4 cos x= Ax + B ln (sin x + 4 cos x) + C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö. T½nh I =∫ (2 sin x + 3 cos x)dx
sin x + 4 cos xPh¥n t½ch 2 sin x + 3 cos x = A(sin x + 4 cos x) + B(sin x + 4 cos x)′
2 sin x + 3 cos x = (A− 4B) sin x + (4A + B) cos x{A− 4B = 24A + B = 3
⇔{
A = 1B = −1/4
I =∫ A(sin x + 4 cos x)
sin x + 4 cos xdx +
∫ B(sin x + 4 cos x)′
sin x + 4 cos xdx
I = A∫dx +
∫ Bd(sin x + 4 cos x)
sin x + 4 cos x= Ax + B ln (sin x + 4 cos x) + C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö. T½nh I =∫ (2 sin x + 3 cos x)dx
sin x + 4 cos xPh¥n t½ch 2 sin x + 3 cos x = A(sin x + 4 cos x) + B(sin x + 4 cos x)′
2 sin x + 3 cos x = (A− 4B) sin x + (4A + B) cos x{A− 4B = 24A + B = 3
⇔{
A = 1B = −1/4
I =∫ A(sin x + 4 cos x)
sin x + 4 cos xdx +
∫ B(sin x + 4 cos x)′
sin x + 4 cos xdx
I = A∫dx +
∫ Bd(sin x + 4 cos x)
sin x + 4 cos x= Ax + B ln (sin x + 4 cos x) + C
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
T½ch ph¥n d¤ng I =∫ a1 sin x + b1 cos x + c1
a sin x + b cos x + cdx Ph¥n t½ch
a1 sin x + b1 cos x + c1 =A (a sin x + b cos x + c)′ + B (a sin x + b cos x + c) + C= (Aa + Bb) cos x + (Ab − aB) sin x + (Bc + C )
�çng nh§t hai v¸:
Ab − aB = a1Aa + Bb = b1Bc + C = c1
gi£i t¼m A,B ,C .
I = A ln(a sin x + b cos x + c) + Bx +∫ Cdxa sin x + b cos x + c
T½ch ph¥n cuèi còng t½nh b¬ng c¡ch �êi bi¸n chung t = tanx2
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
T½ch ph¥n d¤ng I =∫ a1 sin x + b1 cos x + c1
a sin x + b cos x + cdx Ph¥n t½ch
a1 sin x + b1 cos x + c1 =A (a sin x + b cos x + c)′ + B (a sin x + b cos x + c) + C= (Aa + Bb) cos x + (Ab − aB) sin x + (Bc + C )
�çng nh§t hai v¸:
Ab − aB = a1Aa + Bb = b1Bc + C = c1
gi£i t¼m A,B ,C .
I = A ln(a sin x + b cos x + c) + Bx +∫ Cdxa sin x + b cos x + c
T½ch ph¥n cuèi còng t½nh b¬ng c¡ch �êi bi¸n chung t = tanx2
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö. T½nh I =∫ (2 sin x + cos x + 3)dx
3 sin x + 4 cos x + 5Ph¥n t½ch
2 sin x + cos x + 3 = A(3 sin x + 4 cos x + 5)+B(3 sin x + 4 cos x + 5)′+C
2 sin x + cos x + 3 = (3A− 4B) sin x + (4A + 3B) cos x + (5A + C )
⇒
3A− 4B = 24A + 3B = 15A + C = 3
I = A∫dx + B
∫ d(3 sin x + 4 cos x + 5)3 sin x + 4 cos x + 5
+∫ Cdx3 sin x + 4 cos x + 5
I = Ax + ln(3 sin x + 4 cos x + 5) + I1 vîi I1 �¢ t½nh ð v½ dö tr÷îc.
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö. T½nh I =∫ (2 sin x + cos x + 3)dx
3 sin x + 4 cos x + 5Ph¥n t½ch
2 sin x + cos x + 3 = A(3 sin x + 4 cos x + 5)+B(3 sin x + 4 cos x + 5)′+C2 sin x + cos x + 3 = (3A− 4B) sin x + (4A + 3B) cos x + (5A + C )
⇒
3A− 4B = 24A + 3B = 15A + C = 3
I = A∫dx + B
∫ d(3 sin x + 4 cos x + 5)3 sin x + 4 cos x + 5
+∫ Cdx3 sin x + 4 cos x + 5
I = Ax + ln(3 sin x + 4 cos x + 5) + I1 vîi I1 �¢ t½nh ð v½ dö tr÷îc.
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M
Nguy¶n h m v t½ch ph¥n b§t �ànhHai ph÷ìng ph¡p t½nh t½ch ph¥n
8.3.Ph²p t½nh nguy¶n h m cõa mët sè h m sè
8.3.1. Nguy¶n h m cõa h m sè húu t�Nguy¶n h m cõa mët sè h m sè væ t� �ìn gi£nNguy¶n h m cõa h m sè l÷ñng gi¡c.
V½ dö. T½nh I =∫ (2 sin x + cos x + 3)dx
3 sin x + 4 cos x + 5Ph¥n t½ch
2 sin x + cos x + 3 = A(3 sin x + 4 cos x + 5)+B(3 sin x + 4 cos x + 5)′+C2 sin x + cos x + 3 = (3A− 4B) sin x + (4A + 3B) cos x + (5A + C )
⇒
3A− 4B = 24A + 3B = 15A + C = 3
I = A∫dx + B
∫ d(3 sin x + 4 cos x + 5)3 sin x + 4 cos x + 5
+∫ Cdx3 sin x + 4 cos x + 5
I = Ax + ln(3 sin x + 4 cos x + 5) + I1 vîi I1 �¢ t½nh ð v½ dö tr÷îc.
� m Thanh Ph÷ìng, Ngæ M¤nh T÷ðng B i gi£ng: TO�N CAO C�P 1 Ch÷ìng VIII: PH�P T�NH NGUY�N H�M