AHMET YESEVİ ÜNİVERSİTESİ

YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ YÜKSEK LİSANS

TYBS-634-01 Proje Yönetimi

Adı : Cem Burak

Soyadı : Engin

Öğrenci No : 152172056

Sınıf : TYBS-634-01

Ödev Başlangıç : 6 Ekim 2016

Ödev Bitiş : 20 Aralık 2016

Öğretim Görevlisi : Prof. Dr. Enver AYDOĞAN

Ödev Konusu : Yatırım projelerinin değerlendirilmesi ve seçiminde etkili

olan kriterler, işletmelerin büyümesi ve rekabetlerinde ne kadar önemlidir.

Yatırım projelerinin değerlendirilmesi ve seçiminde etkili olan kriterler

Öncelikle konuyu anlamak adına ayrıntılı bir şekilde incelemek gerekmektedir.bu

yüzdendirki başlıkların tanımlarını yapmak daha doğru oalcaktır, Bu bağlamda Yatırımın

taınımı yapacak olursak eğer;

Yatırım : Uzun Dönemde gerçekleşmesi beklenen faydalar için fon kaynaklarının

bağlanması denir. Ayrıca Yatırım Şirketlerin sahip oldukları kaynakları kar elde etmek amacı

ile kullanılma işlemide denilmektedir (USTA, 2016).

Yatırım Kavramı:

Halk Dilinde Yatırım: Günlük dilde yatırım , ekonomik değerlerin kazanç sağlaması

ile bir işe ayrılmasıdır. Aslında sermayeyi temsil eden herhangibir değeri satın almaktır yatırım.

Örneğin; bir birikiminiz var ise bunu bankaya yatırmanız bir yatırımdır.hisse senedi

almak altın almak, Döviz almak bir yatırımdır, gayrimenkul satıl almak yatırımdır (YILDIRIM,

2016).

Ekonomi Dilinde Yatırım: Sabit Sermaye ve stok yatırımları, net yatırım, yenileme ve

idame yatırımlar, bağımsız uyarılmış yatırımlar (ÜSTÜNDAĞ, 2016).

Sabit Sermaye Yatırımı : bir ekonomide mal ve hizmet üretimi çoğaltmak ve

özellikle gelecek dönemlerde tüketim olanaklarını arttırmak için yapılan

çalışmadır. Yenileme, idame, tamamlama yatırımları bu kapsamda yer alır.

Sok Yatırımları: Stoklar üretim sürecinin bir parçasıdır, devamlı, düzenli ve

rasyonel bir üretim için optimal düzelde hammadde, yarı ve tam mamul stokların

varlığı zorunludur. Bu yüzdendirki stok bir üretim amacıdır aslen.

Net Yatırım: Yeni yatırım tamamlama yatırımları ve stokları arttırmak net

yatırımdır. Dönem içindeki brüt yatırımdan amortisman çıkarıldığında net

yatırım elde edilir.

Yenileme ve idame Yatırım: Dönem içinde kullanımı yitirmiş olan yıpranan

eskiyen arıza yapan hasar gören tesislerin korunması için yapılan yatırımdır

aslında.

Bağımsız ve Uyarılmış Yatırımlar: Bağımsız yatırım adındanda anlaşılacağı

için talep karşılamak veya satışı arttırmak için yapılan biryatırım değildir.

Devletin bölgeyi kalkındırmak adına gelecek planları kurarak yapılan

yatırımlardır mesela santral yapmak, tren yapmak, Hastane yapmak kabul

edilebiir bu durum için. Uyarılmış yatırım ise, milli gelirdeki ve talepteki

artışların tüketim harcamaları ve satışlara yansıması sonucu girişimcilerin karar

verdikleri yatırımlarıdır.

İşletme bilinimde Yatırım: İşletmenin amacını oluşturan faliyetleri yürütmek, belli bir

anda işletmenin varlığını, rekabet gücünü korumak ve geliştirmek üzere sürekli bir şekilde sahip

olmak ihtiyacında olduğu araçları tedarik için yapılan harcamalardır.

Proje: Bir konu etrafında düşüncenin yoğunlaşması, bir çözüm veya çıkış yolunun

aranma çabasıda denilebilir.

Yatırım Projesi : Belli faaliyetleri en az maliyetle gerçekleştirmek ve bu faliyetler

sonucunda yaratılan kapasiteden en fazla faydayı sağlamak amacıyla yapılan plandır. en geniş

tanımıyla, gelecekte yararlar sağlayacağı beklentisiyle alınan ve ekonomik ömürleri 1 yılın

ötesine taşan varlıkların alımı amacıyla yapılan harcamalardır (USTA, 2016).

Bu bağlamda tanımlardan yola çıkarak Yatırım projelerin türleri ortaya çıkmaktadır,

Kuruluş yatırımları, İdame Yatırımlar(İkame Yatırımlar, İdame Yatırımlar), Genişleme

Yatırımları (Tatilat yatırımları, Genişletme Yatırımları, Emniyet Yatırımları) (USTA, 2016).

Yatırım projeleri değerlendirilirken paranın zaman değeri göz önüne alan ve almayan

değerleme yöntemleri mevcuttur. Belirlilik varsayımı altındaki yatırım projelerinin

değerlendirilmesinde kullanılan bu yöntemler Net Bugünkü Değer Yöntemi, İç Verim Oranı

Yöntemi, Karlılık İndeksi Yöntemi ve Geri Ödeme Süresi Yöntemidir (YILDIRIM, 2007).

Bu geleneksel değerleme yöntemlerinin en büyük ve en önemli eksikliği, karar verme

aşamasında ve karar verdikten sonraki aşamalarda esnekliğe yani yatırımdan vazgeçip

vazgeçmeme hakkına sahip olmamasıdır.

Ayrıca bu geleneksel değerleme yöntemleri bazı durumlarda yetersiz kalmakta ve çok

çabuk değişimlerin yaşandığı günümüzde dış etkilere karşı projenin kendini yenilemesini

sağlayamamaktadır. İşte bu gibi geleneksel değerleme yöntemlerinin yetersiz kaldığı, gelecekle

ilgili belirsizliklerin söz konusu olduğu ve yatırımcıya esneklik hakkı tanıyan durumlarda

kullanılmak amacıyla; araştırmacılar geleneksel yatırım projeleri değerlendirme 2 yöntemlerine

alternatif bir metot olarak, günümüzün çok çabuk değişen ekonomik koşullarına uyum

sağlayabilen reel opsiyon yöntemini geliştirmişlerdir (USTA, 2016).

Opsiyon sözleşmelerinin en belirgin özellikleri, yatırımcıların opsiyon sözleşmelerinde

belli bir zorunluluğa tabi bulunmaması ve opsiyon sözleşmesine konu olan finansal veya maddi

varlık üzerinde kullanım haklarına sahip olmalarıdır (USTA, 2016).

Reel opsiyon yönteminin tercih edilmesindeki en büyük etkenlerden biri; yatırımcıların

çok büyük miktarlarda paralar harcadıkları yatırım projelerinde erteleme/bekleme, genişleme,

vazgeçme, değiştirme, kademe ve büyüme opsiyonları gibi tercih esnekliklerine sahip

olmasıdır. Yukarıda bahsedildiği gibi; belirsizliğin yani riskin çok yüksek olduğu, ekonomik

çevrenin sürekli kendini yenilediği ve rekabet ortamın çok yoğun olarak hissedildiği

günümüzün ekonomi dünyasında şirketler, yatırım kararlarını alırken esneklik arama ihtiyacı

hissetmişlerdir. İşte bu çalışmada da yatırımcılara esnek karar verme imkânı sağlayan reel

opsiyon yöntemi anlatılmıştır (YILDIRIM, 2016).

Yatırım Projelerin doğuşu nasıl olur: Atıl kaynakların varlığı, tesadüfler, üretilen mal

serisini tamamlamak, konularının desteklenmesi, risklerin yayılması, gelirlerin azalması, moda,

özel ustalıklar, prestij arsuzu

Yatırım Projesinin özellikleri:

Proje sosyal, ekonomik, teknik ve tarihsel koşullara uymalıdır.

Proje bulunduğu ülkede iç kaynaklarla uyumlu olmalıdır.

Proje uygulama aşamasında olağan koşullara ayak uydurmalıdır.

Proje açık, kesin ve anlaşılır olmalı sayılarla rakamlarla belirtilmeli.

Proje şeffaf olmalı izleme ve denetim olanağı verilmelidir.

İşletme Yatırım politikası

Sermaye kaynakları rasyonel kullanmak amacı ile yatırıma konu olan tesislerin seçimi,

uygulanması/uygulanmaması hakkındaki işletme kararlarıdır. Geleceğe yönelik uzun vadeli

kararlar alınmasına önem gösterir. Yatırım politikası finans politikasının alt kısmıdır

(DEMİRBUGAN, 2016).

Bu bağlamda Yatırım projelerinin değerlendirmesi Bir yatırım projesinin

uygulamaya elverişli olup olmadığını, noksan, zayıf ve hatalı unsurlarının bulunup

bulunmadığını, ekonomik ve teknik ömrü içerisinde kendisini ödeyip ödeyemeyeceğini ya da

karlılık derecesini ölçmek için yapılan çalışmaya proje değerlemesi denir.14 Bir firmada

finansal yönetim açısından ana hedef “firmanın değerini maksimum kılma” olarak

tanımlanmaktadır (ÜSTÜNDAĞ, 2016).

Bu anlamda finans yöneticisi bir yatırım kararı alması gerektiği zaman, alacağı kararın

firmanın değerinde ne kadar bir artışa yol açacağını bilmek isteyecektir. Bunun için birçok

değerlendirme yöntemi kullanılır.

Ancak doğru ve uygun yatırım değerlendirilme kriterinin kullanılması firmanın ve

yatırımın geleceği açısından gerekli ve önemlidir. Yatırım projeleri değerlendirilirken

yatırımcının (firmanın) amaçlarını gerçekleştirmek için hangi kriterlere ağırlık vereceği ve

hangi metotları kullanacağı bir firmanın yatırımların gerçekleştirilmesi aşamasında en önemli

faaliyetlerinden sayılmaktadır (ÇONKAR, 2016).

Yatırım projelerinin değerlendirilmesi, sabit varlıklara yapılan yatırımların incelenmesi

yaklaşımıdır. Sabit varlıklar, tanımları gereği, uzun vadeli yatırımlar olduğundan, bunların

incelenmesi zorunlu olarak uzun süreli değerlendirme süresini içermektedir. Uzun süreli bir

değerlendirme süresi ise, çeşitli vadelere yayılmış ya da devamlı olarak gerçekleşen nakit

akımlarının (nakit giriş ve çıkışlarının) değerinin aynı baza oturtulması sorununu da

beraberinde getirmektedir (ÇONKAR, 2016).

Yatırım kararlarının verilmesinde üç durum söz konusudur: Belirlilik durumu,

belirsizlik durumu ve riskli durum. Belirlilik durumu, kararlar için pek az söz konusu olabilecek

durum ise de, çoğu kez geliştirilen modellerde varsayılan bir durumdur. Belirlilik verilecek

kararın sonuçlarının kesinlikle bilinmesi durumudur. Çok az riskli durumlar için belirlilik

şartları modeli kullanılabilir (ÇONKAR, 2016).

Belirliliğin karşıtı olan belirsizlik ve risk arasındaki en büyük fark, belirsizlikte

meydana gelecek olayların olasılıklarının bilinmediğidir. Risk, meydana gelen olayların

olasılıklarının bilindiği bir durumdur (YILDIRIM, 2016).

Yatırımların değerlendirilmesinin sağlıklı bir şekilde yapılması tüm finans sektörünü

yakından ilgilendirir. Çünkü yatırımlar, sadece firmalar için değil, aynı zamanda yatırımları

finanse eden bankalar ve tasarruf sahipleri içinde önemlidirler. Yatırım projeleri incelenirken,

nakit akımlarının seçilen baza göre değerlendirilmesi yapılan ve değerlendirmenin bir baz

seçilmeden yapılan proje değerlendirme yöntemlerini ayrı ayrı incelemek gereklidir. Yatırım

projelerinin değerlendirilmesinde birçok teknik kullanılmaktadır. Bu tekniklerin kullanılma

popülariteleri incelendiğinde en çok kullanılan yatırım projesi tekniklerinin ve kullanılma

popülaritelerinin Şekil 1’de görülmüştür (YILDIRIM, 2016)

Şekil 3 :En çok kullanılan yatırım projeleri (YILDIRIM, 2016).

Yatırım kararlarının verilmesinde üç durum söz konusudur: Belirlilik durumu,

belirsizlik durumu ve riskli durum. Belirlilik durumu, kararlar için pek az söz konusu olabilecek

durum ise de çoğu kez geliştirilen modellerde varsayılan bir durumdur. Belirlilik verilecek

kararın sonuçlarının kesinlikle bilinmesi durumudur. Çok az riskli durumlar için belirlilik

şartları modeli kullanılabilir.

Belirliliğin karşıtı olan belirsizlik ve risk arasındaki en büyük fark, belirsizlikte

meydana gelecek olayların olasılıklarının bilinmediğidir. Risk, meydana gelen olayların

olasılıklarının bilindiği bir durumdur (YILDIRIM, 2016).

Yatırım projeleri seçiminde ektili olan kriter temelde ikiye ayrılırlar (ÇONKAR,

2016)

Statik Yöntemler (Paranın Zaman Değerini Dikkate Almayan Yöntemler)

Yatırımın Ortalama Karlılığı Yöntemi

Geri Ödeme Süresi Yöntemi

Dinamik Yöntemler (Paranın Zaman Değerini Dikkate Alan Yöntemler)

Net Bugünkü Değer Yöntemi Fayda

Maliyet Oranı Yöntemi İç Karlılık Oranı Yöntemi

Elbette proje seçimine ektili kriterler yukarısı dersek net bir bilgi vermiş olmayız çünkü

içinde bulunan rekabet ortamı, şirketin stratejik hedefleri, politik ve siyasi ortam gibi daha pek

çok etken de vardır (Proje Seçiminde Kullanılan Teknikler, 2016).

Bugünkü Değer : Gelecekte oluşacak nakit akışlarının bugünkü değere çekilmiş

değerleridir.

Net Bugünkü Değer: Bugünkü değer yöntemiyle bulunan bütün değerlerin toplamının

alınmasıyla elde edilir. Pozitif değer çıkması, kazancımızın, yatırımımızdan yüksek olacağını

(karlı), negatif değer çıkması yatırım giderlerinin, getiriden fazla olacağının göstergesidir

(zarar). Sıfıra eşit olması ise projenin başa baş noktasında olduğunun göstergesidir.

Fayda/Maliyet Analizi: Projeden elde edilecek faydaların, projeye yapılacak yatırım

değerine bölünmesiyle bulunur. Birbirine yakın sürede bitebilecek projelerin seçiminde önemli

bir göstergedir.

İç Verimlilik Oranı: IRR de proje seçiminde önemli bir sayısal göstergedir. Projeye

yapılacak harcamalarla, getirileri arasında yapılan matematiksel işlemlerle (öncekilerine göre

biraz daha kompleks) yüzdeli bir değer bularak, projenin getirisi analiz edilir. IRR' nin 0,22

olarak bulunması projenin zaman içinde %22 oranında kazandıracağının göstergesidir. Proje

seçiminde IRR' si büyük olan projenin seçilmesi doğru olacaktır.

Geri Ödeme Süresi: Geri Ödeme Süresi, projenin getirilerinin toplamının, yatırım

bedellerini geçtiği zamana verilen addır. Bir diğer ifadeyle projenin kara geçtiği andır. Birden

fazla projeyi karşılaştırırken hızlı geri dönüş sağlayacak projenin seçimi doğru olacaktır. Bu da

Geri Ödeme Süresi küçük olan projenin daha iyi olduğunun göstergesidir.

Fırsat Maliyeti: Fırsat maliyeti, projelerden birini seçip, bir diğerinden elde

edebileceğiniz faydalardan vazgeçmenizle (fırsatı kaçırmakla) oluşan maliyete verilen addır.

Yeteri kadar kaynağınız olmadığı dönemde "Hayır" demek zorunda kaldığınız iş fırsatları bu

maliyete bir örnektir.

Finansal Maliyet: Elinizde var olan paranın yatırımdan uzak kalması sonucu zaman

içinde erimesi anlamına gelen maliyettir.

Kısıt Eniyileme Araçları: Bu teknikler özellikle Endüstri Mühendisliği Bölümlerinde

Yöneylem Araştırması derslerinde çok detaylı olarak okutulmaktadır. Bu konuda kaynaklara

internetten ulaşabileceğiniz gibi firmanızdaki Endüstri Mühendisleri de bu konularda detaylı

ilgilere sahiptirler.

Dinamik Yöntemler

Bu yöntemler hem paranın zaman değerini dikkate alırlar, hem de yatırım sonucunda

gerçekleşecek işletmenin faydalı ömrü boyunca sağlayacağı tüm nakit akışını hesaba katarlar.

Bu nedenle yatırım projesi hakkında karar verirken burada tanıtılan yöntemleri kullanmak daha

sağlıklı karar verme imkânı sağlar (ÇONKAR, 2016)

Projenin değerlendirilmesinde başlıca iki karar aşamasının varlığını ortaya

çıkarmaktadır bunlar Mikro ve Makro hedeflerdir (ÇONKAR, 2016).

Mikro Hedefler: Projenin, Firmanın Yöneticileri Yönünden değerlendirilmesinde ön

görülen hedeflerdir ki, bunlar arasında karlılık ölçütü ağırlık taşır. Yatırım yapanlar yönünden,

diğer faktörler değişmediği takdirde, kârlılık oranları yüksek olan yatırım alternatifleri tercih

edilir.

Herhangi bir yatırım projesinin, makro düzeyde değerlendirilebilmesinin, o projenin

mikro düzeyde kabul edilmiş olmasına bağlı olduğunu; ancak devlet yatırımlarında ise, makro

hedeflerin öncelik ve ağırlık taşıdığını belirtmek gerekir (ÇONKAR, 2016).

Bir yatırım projesinin değerlendirilebilmesi için en azından aşağıdaki bilgilerin

sağlanması gerekir: Yatırım Harcamalarının Tutarı: Yatırım projesinin hazırlanmaya

başlamasından, söz konusu işletmenin deneme üretimi sonunda faaliyete geçmesine kadar

yapılan harcamalar yatırım harcamalarıdır. Bu harcamalar daha önce ayrıntılı biçimde

anlatıldığı gibi sabit tesis yatırımları ve çalışma sermayesi tutarından oluşur.

Yatırım Sonucunda Hayata Geçecek İşletmenin Ekonomik Ömrü: Yatırımın ekonomik

ömrü, yatırım sonucunda ortaya çıkacak işletmenin faydalı olarak üretimde bulunabileceği

süreyi ifade eder. Bu ömür uzadıkça, işletmenin sağlayacağı toplam getiri tutarı artacaktır.

Ekonomik ömür, sabit tesislerin fiziki olarak hizmet edebileceği teknik ömre göre genellikle

daha kısadır. Bulunulan sektörde mamulün hayat seyri ve teknolojinin hızlı değişmesi gibi

hususlar, genellikle ekonomik ömrü teknik ömürden daha kısa hale getirir.

İşletmenin Faydalı Ömrü Boyunca Her Yıl Sağlaması Beklenen Net Nakit Akışlarının

Tutarları: Daha önce anlatıldığı üzere net nakit akışına ulaşabilmek için öncelikle işletme

dönemi gelir ve gider tahminlerinin doğru biçimde yapılması gerekir. Burada dikkatten

kaçmaması gereken temel husus, projenin ekonomik ömrü boyunca sağlayacağı faydanın kar

değil, yukarda belirtilen kısımda anlatılan net nakit akışları anlamına geldiğidir (ÇONKAR,

2016).

Yatırım Kararlarında Bilgi Edinme

Yatırım harcamalarının tutarı, yatırımın yıllık gelirleri, ekonomik ömrü, hurda

değeri incelememiz gerekmektedir.

Yatırım harcamaları Tutarı: sabit sermaye harcamaları tutarı ve faliyet

dönemindeki işletme sermayesi ihtiyacı toplamından oluşmaktadır. Yatırımın gerçekleşme

süresi bir yıldan fazla olduğu durumlarda toplam yatırımın tutarı harcamalarınnın yıllara göre

dağılımı belirtilmelidir.

Yatırımın yıllık işletme gelirleri: Yatırımdan faaliyet döneminde sağlanacak

gelirler yani nakit girişleri yatırımın ekonomik ömrü boyunca sabit kalmayıp, genellikle yıldan

yıla farklılıklar göstermektedir. Yatırım projesinin hazırlanması ve değerlendirilmesinde bu

durumun dikkate alınması önem taşımaktadır.

Yatırım nedeniyle işletmeden bir veya birkaç dönem nakit çıkışı olmakta, nakit girişleri

daha sonraki işletme döneminde gerçekleşmektedir. Sağlanan nakit girişleri, dönemler

itibariyle sabit, artan, azalan veya bu şekillerin karışımı olabilmektedir.

Yatırımın Ekonomik Ömrü: Yatırımın fiziki ömrü ile ekonomik ömrü

genellikle birbirinden farklı olur. Çünkü ekonomik ömür bir yatırımın faydalı olarak üretimde

bulunabileceği süreyi, fiziki ömür ise teknik iş ve faaliyetlerin yerine getirilerek fiilen üretimde

bulunacak süreyi kapsamaktadır.

Yatırımın Hurda Değeri: Makine , teçhizat vb. gibi yatırımlarda, makinanın

hurda değeri makinanın o anda satılan fiyattır aslında. Hurda değerin karlı bir şekilde satılması

durumunda ödenmesi gereken vergilerin düşülmesi gerekmektedir.

Yatırım Kararlarında Sistematik Yaklaşım:

Genel ve karmaşık bir yapı gösteren yatırım konusu nispeten kolay çözülebilen

kısmi sorunlara ayrılmak suretiyle sadelik kazanmaktadır.Yatrım sorununu parçalara ayırarak

daha geçerli tahminler yapılabilir. Yatırım araştırmalarının çok yönlü olarak yapılması

sağlanmalıdır.

Sistematik yaklaşımın önemli faktörleri:

İşletme amaçlarının belirlemesi, yatırım kararlarının tepe yönetimce alınması,

alternatiflerin karşılaştırılması, yatırım araştırmalarının geleceğe yönelik olması, yatırımın türü

ve büyüklüğü belirlenmelidir.

Yatırım politikasını işletmenin temel sorunu yapan nedenler:

Yatırımların uzun süreli, Maliyet masraflarının statik yapısı, sermaye fonlarının

kıt olması.

Yatırımların uzun süre olması:

İşletme yatırımları, işletmenin karlılık ve istikrarlılığı uzun sürede etkileyen bir

sermaye tahsisidir. Bugünkü yatırım kararları gelecekteki gelişmenin sınırlarını ve olanaklarını

belirler ve alınan kararlardan geriye dönüş mümkün değildir ancak zararı göze alarak bu

kararlar düzeltilebilir çünkü fonların yatırılan tesislerinden tekrar çekilmesi büyük bir zarara

yol açabilir.

Maliyet Masrafların statik yapısı: Sabit sermaye yatırımları değişmez maliyet maliyet

masraflarına yol açarlar ve bu masraflar dalgalanmalarına karşı hareketsizdirler. Bu faliyet

dalgalanmaları işletmenin zarara uğrama tehlikesini arttırır.

Sermaye fonların kıt olması: işletme yatırım politikası sermayenin kıt olmasından

ötürü daha önemli bir hal almaktadır. Yapılan hatalı yatırımlar sermaye ile varlıklar arasındaki

uyuşmazlık ilişkisi dolayısıyla ağır sonuçlara sebebiyet vermektedir.Bu bağlamda yatırım

politikasına ilişkin kararların düzeltilmesi uygulanması olumsuz hale gelmektedir.

Yatırım Politikasının koşulları

Yatırımın isabetli olması için sermayenin rasyonel ve optimal kullanılması

gerekmektedir.Yatırımların iktisadi kurallara göre değerlendirilmesi gerekmektedir,

Sermayenin optimal kullanılması fedakarlığın minimum olduğu ve buna karşılık yararın

maksimum olduğu bir yaklaşım olmalıdır.

Yatırım Planlanması

Yatırım yapılmadan önce elbetteki planlanması gerekmektedir bu planları şu şekilde

sıralaycak olursak;

Yatırım öncesi

Yatırım aşaması

İşletme aşaması

Olmak üzere 3 aşamada gerçekleştirilmektedir.

1.Yatırım öncesi aşama

Genel olarak etüdler

Alt sektör etüdleri

Kaynak veya hammade etütleri

Bölge etüdleri

Özel proje olanak etütdler

2. Ön yapılabilirlik etüdleri

3. Fizibilite Etüdü

Fizibilite etüdü girişimcilere karar alma seçeneklerin değerlendirilmesi ve

teşviklerden yararlanma konularında yardımcı olmaktadır.

Yatırım aşaması: ilk aşamada inşaat makine techizat sağlanması, üst yönetim ve

pazarlama örgütlerin kurulması gerekmektedir. İkinci aşamda ise montaj işçi eğitimi stokların

sağlanması vb.

İşletme aşaması: bu aşama artık işletmenin kurulma aşamasıda denebilir, marka tescili,

sanayi siciline kayıt, sanayi odasına kayıt, sgk mevzutını yeringe getirmek vb.

Yapılabilirlik raporu

Çeşitli seçenekler göz önüne alındıktan sonra seçilen projenin temel sorunlarına

değinen ekonomik ve teknik hemde finansal açıdan yaklaşan bir araştırma

niteliğindedir. Bu hazırlanan rapor 6 başlıktan oluşmaktadır, giriş ve gerekçe, girişimdi

hakkında genel bilgi, teknik, ekonomik, finansal etüd ve karlılık analizi ‘dir.

Proje yönetimi ve teknikleri

Projeler karmaşık ve özgün çabalardır, birbirini izleyen veya birlikte yürütülen

ancak tekrarlanmayan faliyetlerden oluşmaktadır. Proje belirli bir sonuç yaratma

sürecidir. Her projenin bir başlangıç bitiş ve arasında geçen yaşam devresi vardır.

Yaşam döneminin her aşamasında projenin niteliklerinde önemli değişiklikler olur.

Projeler önemli belirsizlikler taşırlar, ancak proje ilerdedikçe bu belirsikler

azalmaktadır. Projenin maliyeti sonlanmaya yaklaştıkca artmaktadır.

Proje türleri

Mal ve hizmet üretimi için sözleşme ile yürütülen ticari projeler, AR-GE,

teknoloji’de yeni üretim ve mühendislik projeleri, inşaat ve sabit sermaye yatırım

projeleri, bilgi sistemleri ve yönetim projeleri, büyük bakım projeleri

Proje Yönetim Teknikleri

Proje yöneticileri Gantt Şeması, Pert şebeke analizi ve Doğrusal programlama

tekniklerini kullanırken en önemlisi olan üç konuda bilgi sağlamasını isterler, projenin

geçerlilik süresi ve kendilerine getireceği finansal yük, projenin gerisinde kalan görevler ve

bunların projenin genel gelişimi üzerinde olası etkiler, öngörünümlenen finansal yük ve

projenin bitiş süresi karşısında bir bütün olarak gelişme düzeyidir.

Bu bağlamda Sonuç olarak işletmelerin büyümesi ve rekabetlerinde önemine

vurgulayacak olursak yatırımlar, işletmelerin üretim ve hizmet sunum verimliliğini arttırılması,

maliyetlerin azaltılması, pazarda rekabetçi bir pozisyonun elde edilmesi ve marka bilinirliğinin

pekiştirilmesi üzerinde olumlu etkilere sahip olabilir. Firmaların yatırım kararlarını analiz

ederken de sadece DCF (discounted cash flow) vb. teknikler ile getirisi netleşmiş yatırımları

analiz etmeleri gerekir.

Bazen de bu tekniklerin yetersiz kalabileceğini, yapılacak yatırımların getirilerinin

baştan görünemeyebileceğini de düşünmek doğru olacaktır ve sürekli olarak işletmenin yatırım

faaliyetlerini gerçekleştirmesi yararına olacaktır. Türkiye’de ilk GSM operatörlüğü altyapısının

kurulmasında yatırım analizini Sabancı vb. gruplarının yanlış yapması, yatırımı gereksiz

görmeleri, ama girişimci ruhu ile Çukurova grubunun konuya sahip çıkması sonucu Türkcell’in

kuruluşu ve şu andaki mevcut durumu da akılda tutulmalıdır. Yatırımlarda her zaman akıl değil,

bazen de gönül ile konunun ele alınması gerektiği bilinmelidir.

Kaynakça AKSOY, M. (2016, 11 25). Finansal varlıklar ve kaynaklar yönetimi. http://www.makelecioglu.com/:

http://www.makelecioglu.com/sitebuilder/MAK/yk.pdf adresinden alındı

ÇONKAR, K. (2016, 12 18). Kobi Girişimcileri için Yatırım Projelerinin Hazırlanması ve

Değerlendirilmesi. İSTANBUL TİCARET ODASI: http://www.ito.org.tr/itoyayin/0020578.pdf

adresinden alındı

DEMİRBUGAN, A. (2016, 11 10). YATIRIM PROJELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİNDE NET BUGÜNKÜ

DEĞER VE İÇ KARLILIK ORANI YÖNTEMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI.

http://www.iibfdergi.aku.edu.tr/: http://www.iibfdergi.aku.edu.tr/pdf/10_2/1.pdf

adresinden alındı

DİNCER, S. (2016, 12 4). Yatırım projelerinin değerlendirilmesinde maksimum entropi yöntemi ile çok

ölçütlü çözüm yaklaşımı. Marmara.edu.tr: http://dosya.marmara.edu.tr/ikf/iib-

dergi/2005%20I-II/2005_23_dincer.pdf adresinden alındı

GÖKSÖZ, F., & ÇINAR, Y. (2016, 12 10). Yatırım Projeleri Ve analizi. Ankara Üniversitesi Açık Ders:

http://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/310/mod_resource/content/2/yat%C4%B1r%C4

%B1m%20projeleri%20temel-kavramlar.pdf adresinden alındı

Proje Seçiminde Kullanılan Teknikler. (2016, 12 18). http://www.projeyonetimi.com/:

http://www.projeyonetimi.com/detay/54/Proje-Seciminde-Kullanilan-Teknikler-%C2%BB

adresinden alındı

UÇKUN, N., & GİRGİNER, N. (tarih yok). Yatırım Projeleri riskinin belirlenmesinde duyarlılık analizi.

http://journal.mufad.org/: http://journal.mufad.org/attachments/article/416/11.pdf

adresinden alındı

USTA, Ö. (2016, 12 15). Dokuz Eylül Üniversitesi.

http://kisi.deu.edu.tr/aysegul.sahin/YATIRIM%20%20%20PROJELER%C4%B0N%C4%B0N%20

DE%C4%9EERLEND%C4%B0R%C4%B0LMES%C4%B0%20%C3%96CAL%20USTA.ppt

adresinden alındı

ÜSTÜNDAĞ, E. (2016, 12 20). YATIRIM PROJELERİ DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ.

http://sarem.dergipark.gov.tr/: http://sarem.dergipark.gov.tr/download/article-file/204391

adresinden alındı

Yatırım Karar Teknikleri. (2016, 11 22). İSTANBUL TİCARET ODASI:

http://www.ito.org.tr/itoyayin/0008599.pdf adresinden alındı

YILDIRIM, E. (2016, 12 8). Yatırım Projelerinin Değerlendirilmesinde Reel Opsiyon Yöntemi Ve

Madencilik Sektöründe Bir Uygulama. İzmir, Türkiye: YÖK TEZ MERKEZİ.