1

2

دانشگاه آزاد اسالمی واحد ساریدانشکده علوم انسانی

گروه تربیت بدنی و علوم ورزشیگرایش مدیریت بازاریابی ورزشی

مدیریت استراتژیک در سازمان های ورزشیعنوان درس: تدوین بسترهای استراتژیکفصل پنجم:

نام استاد: دکتر کاظمیاننام دانشجو: ام البنین کلیجی کردکالیی

94بهار

3

رسالت سازمان چیست و چگونه تدوین می شود؟

چشم انداز سازمان چیست و چگونه تدوین می شود؟

و ی;ک س;ازمان چ;ه ش;باهت ه;ا ان;داز رس;الت و چش;م

تفاوت هایی با هم دارند؟

چگون;ه و چیس;ت س;ازمان ی;ک مح;وری ه;ای ارزش

تدوین می شود؟

هدف های رفتاری

از خواننده انتظار می رود پس از مطالعه این فصل بداند:

4

رسالت )مأموریت( سازمان

و بی;ان، را س;ازمان ی;ک آم;دن وج;ود ب;ه دلی;ل س;ازمان رس;الت

مس;ئولیت آن را تع;یین می کن;د. بیانی;ۀQ رس;الت، توص;یف کوت;اهی از

ه;دف اص;لی س;ازمان ورزش;ی اس;ت و حیط;ۀQ ک;اری آن را مش;خص

می س;ازد. بیانی;ۀQ رس;الت، بیانی;ه ای اس;ت ش;فاف و مختص;ر از ه;دف

بلن;د م;دت، کس;ب و ک;ار و ارزش ه;ای مح;وری س;ازمان و ب;ه دنب;ال

یافتن پاسخ سواالتی بدین شرح می باشد:

چرا سازمان به وجود آمده است؟

چه اقداماتی باید انجام دهد؟

در چه جهتی باید حرکت کند؟

فعالیت اصلی سازمان چیست و چه خدماتی ارایه می دهد؟

5

به عب;ارت دیگ;ر، ب;ا ی;افتن پاس;خ س;ؤاالت ف;وق، بیانی;ه رس;الت س;ازمان ت;دوین می شود.

با ت;دوین بیانی;ه رس;الت، تم;امی فع;الیت ه;ا و اق;دامات س;ازمان هماهن;گ و همس;و می

ش;ود و انگیزه; و توجه; ذی نف;عان افزا;یش می یاب;د.

تع;یین رس;الت در س;ازمان ه;ای غیرانتف;اعی از اهمیت وی;ژه ای برخ;وردار اس;ت، زی;را در

ای;ن س;ازم;ان ;ه;ا;، ;ه;دف ;ا;ص;لی ;تقس;یم; ;س;ود ;ن;یس;ت،; ;بل;ک;ه ;ک;ار ;بس;یار; گس;تر;د;ه ب;ا ;د;اوطلب;ان

و ;افراد ;خیّـری ا;ست; که ب;ا;ید ;به ;طو;ر مد;او;م; بران;گیخ;ته ;شوند;.

« ب;ه س;ازمان می ده;د و ب;ه تحق;ق رویاه;ای آن کم;ک می کند.ای;ده ب;زرگی رس;الت »

از لح�اظ نظ�ری، رس�الت براس�اس زی�ر ت�دوین می شود:

تعیین دقیق بخشی از فعالیت ها

ایج;اد انگ;یزه ب;رای س;رمایه گ;ذاران/ اه;دا کنن;دگان، ره;بران، کارکن;ان ی;ا س;ایر ذی نفعان

کمک به ارزیابی میزان موفقیت سازمان

6

اجزای تشکیل دهنده رسالت

دیوی;د معتق;د اس;ت ک;ه رس;الت س;ازمان از نظ;ر حجم، محت;وا، ش;کل و پ;رداختن ب;ه جزئی;ات ب;ا هم

بای;د د;ر برگیرن;دۀQ ;م;واردی ا;ی;ن وج;ود ;بی;ان ;ک;رده; ا;س;ت ک;ه م;ف;اد ;ر;س;الت; ;س;ازم;ان متف;اوت; ان;د؛; ;ب;ا

همچون :

مشتريان شركت چه كساني هستند؟مشتريان:

محص;والت و خ;دمات عم;ده ش;ركت چيست؟ محص;والت ي;ا خ;دمات:

از نظر جغرافيايي، شركت در كجا رقابت ميكند؟ بازارها:

آي;ا ش;ركت م;ا از پيش;رفتهترين فن آوري اس;تفاده ميكند؟ فنآوري:

از تعه;د الزم برخ;وردار آي;ا ش;ركت ب;راي رش;د و س;المت م;الي،توج;ه ب;ه بق;اء، رش;د و س;ودآوري: است؟

ه;ا و اولويته;اي اخالقي اص;لي شركت چيست؟ زوباوره;ا، ارزش;ها، آرفلس;فه:

ش;ركت داراي چ;ه م;زيت رق;ابتي ي;ا شايس;تگي ممتاز است؟ وي;ژگي ممت;از:

محيطي واكنش مناس;ب آي;ا ش;ركت نس;بت ب;ه مس;ائل اجتم;اعي، جامع;ه وتوج;ه ب;ه تص;ور م;ردم: نشان ميدهد؟

حس;اب آي;ا كاركن;ان ب;ه عن;وان ي;ك قلم دارايي ارزش;مند ب;رايتوج;ه ب;ه كاركن;ان: ب;ه ش;ركت ميآيند؟

7

در سازمان های ورزشی رسالت باید شامل موارد زیر باشد:

)هدف اصلی سازمان )نتایجی که قصد دستیابی به آنها را دارد

انج;ام می را به چ;ه کس;ب و ک;اری مش;غول اس;ت )چ;ه ک;اری

دهد(

/چه کس;انی ب;ا کس;ب و ک;ار س;ازمان س;روکار دارن;د )ذی نفع;ان

بازار هدف(

های محوری و اعتقادات سازمان )اصول هدایت کننده(ارزش

8

اهميت بيانيه رسالت سازماني :

.مورد تاكيد قرار مي دهد ~ هدف نهائي سازمان را عمال

.مبنا و معيار تخصيص منابع محسوب ميشود

جو شناخته شده اي را بر سازمان حاكم مي كند و راهنماي

تدوين برنامه ها و فعاليتهاي همه واحدها و افراد قرار مي

گيرد.

.زمينه انعطاف پذيري سازماني را فراهم آورد

.فعاليتها و نتايج حاصله را جهت دهي مي نمايد

9

ويژگي هاي بيانيۀ/ مأموريت مناسب :

آرماني بودن

كلي بودن

وحدت بخش بودن

الهام بخش بودن

مستند بودن

10

فرآیند تعیین رسالت سازمان

ت;وان در این خص;وص دیوی;د پیش;نهاد ک;رده اس;ت ک;ه می

ابت;دا مق;االتی را درب;ارۀQ رس;الت س;ازمان انتخ;اب ک;رد و از

ب;رای آنه;ا، Qاز مطالع;ۀ پس ک;ه نم;ود درخواس;ت م;دیران

س;ازمان بیانی;ۀQ رس;الت بنویس;ند، س;پس کمیت;ه ای م;رکب از

ی;ک در ه;ا بیانی;ه این اص;الح و بررس;ی ب;ا ارش;د م;دیران

نماین;د. نه;ایی مب;ادرت بیانی;ه ت;دوین و تهی;ه ب;ه گردهم;ایی

مش;اوران از ت;وان می خص;وص، این در اینک;ه ض;من

متخصص خارج از سازمان نیز استفاده کرد.

11

در تدوین بیانیۀ/ رسالت، نکات زیر حائز

اهمیت است:.با فهرست کردن واژه های کلیدی شروع شود ~ صرفا

از واژه ه;ایی اس;تفاده ش;ود ک;ه ب;ه جهت دهی رش;د س;ازمان کم;ک

کند.

پس از تهی;ه س;ند، بای;د ب;ه به;ترین ش;کل ممکن ب;ه آگ;اهی هم;ه م;دیران

،;ک;ارک;نان و گر;وه ه;ای; ذی ;ن;فع خ;ارج ;از ;س;ازم;ان ر;سانده شو;د.

ای) ح;داقل ه;ر تجدی;د نظ;ر ق;رار 5به ص;ورت دوره س;ال( م;ورد

گیرد.

واقع گرا و دست یافتنی باشد

12

نمونه هایی از بیانیه رسالت سازمان های ورزشی

(1995رسالت فدراسیون بین المللی والیبال)مصوب

و والیب;ال ه;ای تم;امی ش;کل والیب;ال، المللی بین »فدراس;یون

والیب;ال س;احلی را در سراس;ر جه;ان اداره، ه;دایت و ت;رویج می

ورزش ی;ک عن;وان ب;ه والیب;ال آن، گس;ترش اص;لی ه;دف کن;د.

رس;انه ای ب;زرگ و س;رگرم کنن;ده از طری;ق برنام;ه ری;زی، س;طح

ه;ای فع;الیت و بازاری;ابی ه;ا، رق;ابت س;ازماندهی و جه;انی

ترویجی است.«آمریک�ا متح�ده ای�االت المپی�ک ملی کمیت�ۀ/ رس�الت

(2002) مصوب

ورزش;کاران ب;ه جه;ان المپی;ک ملی Qکمیت;ۀ به;ترین »ه;دایت

الم;پیکی کم;ک می کن;د ت;ا در رق;ابت ه;ای س;طوح ب;اال، عملک;ردی

ع;الی ب;ه دس;ت آورن;د، در ح;الی ک;ه اله;ام بخش تم;ام ملت آمریک;ا

هستند و آرمان های المپیک را حفظ می کنند.«

13

چشم انداز سازمان

ب;ه بلن;د م;دت) از: ه;دف بس;یار ان;داز، عب;ارت اس;ت چش;م

ک;ه موض;وع این ب;ا ان;داز چش;م دس;ترس(. از دور نظ;ر

س;ازمان در بلندم;دت قص;د دارد ب;ه چ;ه چ;یزی دس;ت یاب;د، در

ارتب;اط اس;ت. چش;م ان;داز ب;ه ارزش ه;ایی مش;ترک اش;اره

دارد ک;ه ض;روری و آرم;انی ان;د و دس;تیابی ب;ه آنه;ا ن;یز مش;کل

اس;ت. بیانی;ۀQ چش;م ان;داز بای;د نش;ان ده;د ک;ه س;ازمان ورزش;ی

قصد دارد در آینده به چه موقعیتی دست یابد.

14

انواع چشم انداز:به ط;ور كلي چه;ار ن;وع چش;م ان;داز اساس;ي را مي ت;وان تعري;ف

كرد كه عبارتند از:

چش;م ان;دازهايي ك;ه ه;دف خ;ود را تغي;ير در ن;وآوري در خ;دمت: - 1خدمات ارائه شده توسط سازمان تعيين مي كنند.

چش;م ان;دازهايي ك;ه ه;دف ن;وآوري در مخاطب;ان و ارب;اب رج;وع: - 2آن ها متحول كردن تعامالت با مخاطبان و ارباب رجوع است.

جمعي;تي: -3 و جغرافي;ايي پوش;ش تغي;ير ك;ه ان;دازهايي چش;م مرزه;اي جغرافي;ايي فع;اليت ه;دف خ;ود را توس;عه مي دهن;د ي;ا

محدود مي سازند.

چش;م ان;داز ه;ايي ك;ه ه;دف از ن;وآوري در عملي;ات ي;ا فن آوري: - 4آن تدوين برنامه هاي سازماني جديد است.

برخي از چش;م ان;داز ه;ا، ممكن اس;ت تركي;بي از اين چه;ار ن;وع چشم انداز باشند.

15

ویژگی های بیانیه چشم انداز

یک بیانیۀQ چشم انداز مناسب و خوب، باید دارای ویژگی های زیر

باشد:

- بیانگر واقعیت سازمان و هدایت کنندۀQ موفقیت آینده باشد.1

- خالصه و مختصر باشد.2

- روشن، قابل درک و فهم باشد.3

- چشم انداز باید نتیجه محور باشد نه فعالیت محور.4

- بخاطر سپردن و یادآوری آن آسان باشد.5

- قابل باور و در راستای رسالت سازمان باشد.6

- در عمل دارای خالقیت باشد.7

16

مقایسۀQ بیانیۀQ رسالت و چشم انداز

واژ ه;ای رس;الت و چش;م ان;داز، ش;باهت زی;ادی ب;ه یک;دیگر دارن;د و

گ;اهی اوق;ات ن;یز ب;ا هم اش;تباه گرفت;ه می ش;وند؛ زی;را ه;ر دوی

فع;الیت راهنم;ای عن;وان ب;ه و تع;یین، را س;ازمان مس;یر آنه;ا

سازمان عمل می کنند.

تفاوت رسالت و چشم انداز سازمان:

چشم انداز رسالتردی

ف

از جنس رهبری است.

به آینده چشم دارد.

چالش برانگیز و تالش

برانگیز است.

از جنس مدیریت است.

به کارهای روزانه و معمول

جاری مرتبط است.

چالش برانگیز ولی دست

یافتنی است.

1

2

3

17

تدوین بیانیۀQ چشم انداز

تدوین بیانی;ۀQ چش;م ان;داز، ج;دا از بیانی;ۀQ رس;الت ولی مرتب;ط ب;ا آن انج;ام می گ;یرد.

د;اش;ته ار;زش; ه;ا;ی مح;و;ری س;ا;زمان; ;مط;اب;قت ت;ع;یی;ن ب;ا; ب;ای;د آ;ن ت;د;وین ~ م;عم;وال

ب;اش;د. ع;الوه ب;ر; ای;ن ;م;وار;دی ;همچ;ون ;ت;ار;یخچ;ۀQ ;س;ازم;ا;ن،; م;ح;ی;ط و ظ;ر;فیت ه;ای

داخلی ;ساز;مان در تدو;ین آن; نیز ن;قش دارند. ;

در تدوین بیانیه چشم انداز نکات زیر حائز اهمیت است:

ب;ه ط;ور 1 ت;ا برنام;ه ری;زی، اج;ازه داده می ش;ود از اعض;اء گ;روه ی;ک ب;ه ه;ر -م;س;ت;ق;ل و ب;ا; در ن;ظ;ر د;اش;تن; م;وا;ر;د م;ر;ب;وط; ب;ه م;ن;د;رج;ات ی;ک; بیا;نی;ۀQ ;چش;م ان;داز،; ب;ه

نگارش آن اقدام کنند.

- م;وارد مطروح;ه توس;ط اعض;اء گ;روه برنام;ه ری;زی در جلس;ات وی;ژه ب;ه بحث 2گذاشته شوند.

- روی مندرجات بیانیۀQ چشم انداز تفاهم شود.3

- پیش نویس بیانیۀQ چشم انداز تنظیم شود.4

- با همکاری ذی نفعان اصلی سازمان بررسی و تأیید شود.5

- بیانی;ۀQ چش;م ان;داز نه;ایی ک;ه حاص;ل تواف;ق نه;ایی اعض;اء باش;د، نگارش شود.6

18

نمونه بیانیۀ/ چشم انداز سازمان های

ورزشیمتح�ده ای�االت المپی�ک ملی کمیت�ۀ/ ان�داز بیانی�ۀ/ چش�م

(1996امریکا)

س;ازی آم;اده ب;ه امریک;ا، متح;ده ای;االت المپی;ک ملی Qکمیت;ۀ «

ورزش;کاران امریک;ا ب;ه عن;وان نماین;دگان ای;االت متح;ده، ب;ه منظ;ور

پیش;رفت و م;وفقیت برجس;ته در ب;ازی ه;ای المپی;ک و در زن;دگی

ب;اعث ت;رغیب م;ردم المپی;ک م;ا ش;ان اختص;اص دارد. قهرمان;ان

امریک;ا، ب;ه وی;ژه جوان;ان ب;رای پ;یروی از آرم;ان المپی;ک و ت;داوم

برتری در ورزش و در زندگی شان هستند.«

19

ارزش های محوری سازمان

ارزش ه;اي مح;وري س;ازمان مي توانن;د ب;ه عن;وان مبن;ايي ب;راي

ت;دوين سياس;ت ه;ا م;ورد اس;تفاده ق;رار گيرن;د . ح;تي مي ت;وان

ب;ا تكي;ه ب;ر آن ه;ا، ش;يوه رفت;ار روزان;ه كاركن;ان و مبن;اي تص;ميم

گ;يري در مح;ل ك;ار مش;خص نم;ود . س;ازمان ه;ا مي بايس;ت ب;ه

مح;وري ه;اي ارزش م;دت، بلن;د ه;اي ري;زي برنام;ه هنگ;ام

ارزي;ابي هنگ;ام ب;ه و كنن;د رع;ايت را خ;ود ش;ده مش;خص

گ;يري تص;ميم خ;ود مح;وري ه;اي ارزش پاي;ه ب;ر عملك;رد،

نمايند.

20

نمونه ارزش های محوری سازمان های ورزشی

ارزش های فدراسیون شنای سوئیس:

- عدالت )فرصت شرکت در ورزش برای همه(1

- روح ورزش )عالقه به تالش، دوستی و ثبات در فعالیت 2

های جسمانی و ذهنی(

- تأیید نفس و خودشناسی )پذیرفتن مسئولیت، توسعه 3

استقالل(

- حمایت از اعضاء )بهداشت، امنیت، سالمت جسمانی و 4

روانی(

رزش های محوری فدراسیون بین المللی هاکی:ا

- سالمتی و تندرستی ورزشکاران1

- تصوری جامع و مثبت درباره جنسیت ورزشکاران2

- بازی منصفانه، سالم و صادقانه3

- مدیریت کارآمد و اثربخش4

21

خالصهاگ;ر ی;ک س;ازمان نتوان;د رس;الت خ;ود را ب;ه ص;ورتی ج;امع و اله;ام

بخش ت;دوین نمای;د، نمی توان;د نظ;ر مطل;وب ذی نفع;ان کن;ونی و

کن;د. رس;الت س;ازمان، مح;وری ب;ه خ;ود جلب نس;بت را ب;القوه

اث;ربخش اس;ت ک;ه س;ازمان ب;ه وس;یله آن می توان;د دی;دگاه ه;ای

ک;ه ص;ورتی در همچ;نین، کن;د. منعکس نفع;ان ذی ب;ه را خ;ود

رس;الت س;ازمان دیگ;ر ب;ه ط;ور دقی;ق واقعیت کن;ونی س;ازمان را

ه;ای س;ازمان اک;ثر ام;روزه ش;ود. اص;الح بای;د نکن;د، منعکس

ورزش;ی ب;ا ت;دوین بیانی;ه چش;م ان;داز و ترس;یم تص;ویری مطل;وب از

آین;دۀQ س;ازمان خ;ود تالش می کن;د ت;ا از هم;ۀQ امکان;ات و ظ;رفیت

ه;ای موج;ود ب;رای رس;یدن ب;ه آن به;ره بگیرن;د و خ;ود را ب;ه عن;وان

پیش;رو مع;رفی نماین;د. عالوه ب;ر این، ارزش ه;ای مح;وری بی;انگر

اص;ول و آرم;ان ه;ای ی;ک س;ازمان اس;ت و رفت;ار کارکن;ان آن را

نقش س;ازمان اس;تراتژیک Qبرنام;ۀ ت;دوین در و ده;د می جهت

مهمی دارند.

22

ارزشیابی فصل

- رسالت و چشم انداز یک سازمان چیست؟1

ی;ک 2 ان;داز و چش;م رس;الت ه;ای تف;اوت و ه;ا ش;باهت -

سازمان را بیان کنید؟

- ارزش های محوری یک سازمان چیست؟3

- ویژگی های رسالت و چشم انداز را بیان کنید؟4

23

منابع

- مدیریت استراتژیک در سازمان های ورزشی- 1

دکتر اسفندیار خسروی زاده/ دکتر مهرزاد

حمیدی

2 -www.hajarian.com

- درسنامه کمیسیون تحول اداری3

24

تکیه تاریخی کردکال مربوط با دوره قاجاریه

، آورده ش;ده اس;ت در این روس;تا در تواب;ع جویب;ار ق;رار داش;ته ابت;دای حک;ومت قاج;ار ، ش;اهان ب;رای کن;ترل و اداره کش;ور ک;ه در آن زم;ان ارتش منظمی در کش;ور وج;ود نداش;ت از قبای;ل مختل;ف اس;تقاده می کردن;د . در آن زم;ان مس;ئولیت حف;ظ منطق;ه ش;مال س;اری ) جویب;ار ، بابلس;ر( ب;ر عه;ده گ;روهی از کرده;ایی نهادین;ه ش;د ک;ه در منطق;ه "س;اوجبالغ")مهاب;اد ام;روزی( زن;دگی می کردن;د این ب;ه اجب;ار ب;ه داش;ت ن;ام "م;دانلو" طائف;ه ک;ه طائف;ه این .متطق;ه مه;اجرت ک;رده و ب;ه فرمان;دهی شخص;ی ب;ه ن;ام "قلیچ خ;ان ک;رد" )ی;ا محم;د حس;ن خ;ان ک;رد ، پ;در قلیچ خ;ان ک;رد( ، مس;ئول

کنترل و حفاظت از این منطقه را عهده دار گشتند .

25

از آنج;ایی ک;ه این منطق;ه مح;ل اس;تقرار کرده;ای مه;اجر واق;ع گردی;ده آب;اد گش;ته ب;ه "ک;ردکال" ش;هرت ی;افت . قلیچ خ;ان از آن;ان و توس;ط آنج;ایی ک;ه بس;یار انس;ان معتق;دی ب;ود ، بن;ابر وص;یعت خ;ودش در ص;حن فرزن;د ، خ;ان قلیچ از پس . گش;ت ت;دفین مش;هد در رض;وی ح;رم خلفش ، نج;ف خ;ان ، مس;ئولیت فرمان;دهی را برعه;ده گ;رفت . خ;ان ب;زرگ در آن زم;ان موف;ق گش;ت ب;ه س;فر حج رود . ح;اج نج;ف خ;ان ب;ه اح;داث اق;دام ، ب;رای رف;اه ح;ال مردم;ان منطق;ه تص;میم گ;رفت و داش;ت وج;ود هم پیش س;الها ت;ا آن آث;ار ک;ه کن;د عم;ومی حم;ام متاس;فانه ام;روزه بط;ور کلی تخ;ریب گش;ته اس;ت . س;پس ثلث ام;وال خ;ود را "وق;ف س;ید الش;هدا" ک;رد ، و اق;دام ب;ه اح;داث تکی;ه ک;رد . این تکی;ه کماک;ان موج;ود اس;ت و تحت حف;اظت س;ازمان م;یراث ف;رهنگی ق;رار دارد . در این تکی;ه ک;ه ب;ه تکی;ه "ح;اج نج;ف خ;انی" مش;هور اس;ت ، ¢ت ح;اج نج;ف ه;ر س;اله مراس;م تعزی;ه در ده روز اول مح;رم بن;ا ب;ه وص;ی¢تش خ;ان در تکی;ه ک;ردکال برگ;زار می گ;ردد. ح;اج نج;ف خ;ان بن;ا ب;ه وص;ی

در الس;الم وادی قبرس;تان نج;ف کش;ور ع;راق م;دفون در ش;هر گشت

پایان