Yerel Seçimler, Sosyal Medya Kampanyaları

ve Sosyal Medya Kullanıcıları

Doç.Dr. Ulaş Başar GEZGİN3-4 Mayıs 2014, Ankara

Laborcomm 2014 5. Uluslararası İşçi ve İletişim Konferansı

http://laborcomm.org/

04/11/2023 2

Özet• 2014 yerel seçimleri, halklar ilişkiler ve

siyasal reklamcılık için ilk uygulama alanı değildi elbette; ancak, bu yılın özgün bir niteliği olduğu rahatlıkla söylenebilir: Bu, 2009’da daha düşük düzeyde seyreden medyanın ‘sosyal’leşmesi sürecinin doruğuna ulaşması ve böylece sosyal medyanın seçim kampanyaları için önemli bir kanal haline gelmesiydi. Güdümlü anaakım medyadan erişmek istediği bilgi ve bilgilendirmeleri alamayıp Stuart Hall’gil bir biçimde karşıt okuma yapan eleştirel kullanıcı, Twitter ve Youtube yasağına karşın, yine de, yasakları delerek ve yasaklılar arasında olmayan Facebook’u daha sık kullanarak, sosyal medyayı yasak savıcı bir bilgi ve iletişim kanalı olarak kullandı ve kullanıyor. Bu süreçte, seçim kampanyalarında, çoğunlukla, 10 taktik kullanan çeşitli siyasi partiler (“Bu, bizden biri” taktiği, “Bu adaya/partiye benim gibi biri oy veriyor” taktiği, ünlüler taktiği, star

taktiği, tam tersi ilan etme taktiği, “Ben sizin babanızım/ananızım” taktiği, çocuklu siyaset taktiği, “Ürünü değil müşteriyi öv” taktiği, ödünç oy taktiği ve hayvanlı pozlar taktiği), diğer seçimlerden farklı olarak sosyal medyaya dönük içerik de ürettiler. Bu içeriklerin başarılı ve başarısız öğelerini saptarken, bu tür kampanyaların seçime etkisini yüzdelik olarak bulgulayamasak da, bu kampanyaların yapısal özellikleri ve hitap ettiği kitle tahminleri üzerinde yapılabilecek bir çalışmanın, Türkiye’de iletişim araştırmalarına katkı sağlayacağı rahatlıkla söylenebilir. Gezi Direnişi, direniş sırasında ve sonrasında hükümet ve direnişçiler tarafından atılan tvitler ve genel olarak ‘apolitik olanın politikleşmesi ve politik olanın dijitalleşmesi’ olarak adlandırabileceğimiz süreç, yerel seçimleri öncelemiş ve bu tür kampanyalar için bir alımlama ve alımlamama zemini oluşturmuştur.

04/11/2023 3

Özet (devam)• Bu bağlamda, tartışmaya ve araştırmaya açık

olan bir diğer nokta, ‘AKP Mitinginde Bir Çapulcu’ başlıklı çok okunup çok tıklanan ve sağdan ve soldan birçok eleştiri alan yazı için kaleme alınmış okur yorumları örneğinde görülen olgudur. Bu olgu, sosyal medyanın ve özellikle de yasağa kadar Twitter’ın toplumun değişik kesimlerini buluşturma potansiyelidir. Bu buluşma ve buluşturma, her zaman sağlıklı bir iletişim zemininde ilerlemese de, bu olgunun yeniliği dolayısıyla, hakkında araştırma yapmanın gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Sınıfsal çözümlemelerden ve derinlikli ideoloji ve hegemonya tartışmalarından çok, ötekileştirici söylemlerle ve şematik algılarla örülen ve bilimsel altyapıdan çok, süzgeçten geçirilmemiş kişisel izlenimler üzerinden oluşturulan kimi sosyal medya içerikleri, aynı

zamanda, söylem çözümlemesinin doğasına uygun bir biçimde, toplumun ve toplumu oluşturan sınıf, katman ve kesimlerin yansıması olarak karşımıza çıkıyor.

• Bu çalışmada, siyasi partilerin sosyal medyada gerçekleştirdikleri 2014 yerel seçim kampanyalarında kullandıkları ikna yollarının ve kampanya içeriklerinin yapısal özellikleri incelenmekte; siyasetler arası bir platform olarak sosyal medyanın etkilerine, sosyal medya kullanıcılarının özelliklerine ve alımlama ve alımlamama biçimlerine odaklanılmakta ve sosyal medya kullanıcılarının yorumlarındaki söylem özellikleri mercek altına alınmaktadır.

• Anahtar Sözcükler: Sosyal medya, seçimler, siyasal iletişim, halkla ilişkiler ve ikna.

04/11/2023 4

10 Seçim Taktiği: 1. “Bu, Bizden Biri” Taktiği

04/11/2023 5

10 Seçim Taktiği: 2. “Bu Adaya/Partiye Benim Gibi Biri Oy Veriyor”

04/11/2023 6

10 Seçim Taktiği: 3. Ünlüler Taktiği

04/11/2023 7

10 Seçim Taktiği: 4. Star Taktiği

04/11/2023 8

10 Seçim Taktiği: 5. Tam Tersi İlan Etme Taktiği

04/11/2023 9

10 Seçim Taktiği: 6. “Ben Sizin Babanızım/Ananızım” Taktiği

04/11/2023 10

10 Seçim Taktiği: 7. Çocuklu Siyaset Taktiği

04/11/2023 11

10 Seçim Taktiği: 8. “Ürünü Değil Müşteriyi Öv” Taktiği

04/11/2023 12

10 Seçim Taktiği: 9. Ödünç Oy Taktiği

04/11/2023 13

10 Seçim Taktiği: 10. Hayvanlı Pozlar Taktiği

04/11/2023 14

Kaynak: http://siyaset.milliyet.com.tr/chp-nin-yeni-secim-sarkisi/siyaset/detay/1825650/default.htm

Kaynak: http://www.aljazeera.com.tr/haber/kilicdaroglu-harama-ortak-olmayin

04/11/2023 15

Kaynak: http://www.insanhaber.com/kadin/kader-erkek-siyasetciler-kalksin-biz-oturalim-h25521.html ; http://www.haberdar.com/kader-den-farkli-bir-afis-3955287-haberi

04/11/2023 16

Kaynak: http://www.ajansmanisa.com/292759-haber-aliaga-chp-baskan-adayi-erogluna-baris-turkusu

04/11/2023 17

Kaynak: http://www.sabah.com.tr/Gundem/2014/03/23/chpnin-secim-aracinda-yine-o-isaret ; http://www.f5haber.com/star/bozkurt-selamina-sert-tepki-chp-den-atilmalidir-haberi-4554506/

04/11/2023 18

Kaynak: http://yenisafak.com.tr/politika-haber/iftira-kampanyasi-chplilerin-isi-cikti-23.02.2014-620729c

04/11/2023 19

Kaynak: http://yenisafak.com.tr/Secim2014-haber/chp-genel-merkezinde-duran-aday-eylem-17.1.2014-609685

04/11/2023 20

Kaynak: http://www.takvim.com.tr/Guncel/2014/04/02/chp-hic-degismiyor

04/11/2023 21

http://www.takvim.com.tr/Guncel/2014/03/28/chpden-esi-benzeri-gorulmemis-secim-hilesi

04/11/2023 22

Kaynak: http://www.mansettv.com/haber/yuksek-secim-kurulu-ysk-resmi-sonuclari-ne-zaman-aciklanacak-ysk-secim-sonuclari-2014-102333.html

04/11/2023 23

Korsan Afiş

Kaynak: http://www.radikal.com.tr/politika/gulen_fotografli_chp_afisi_izmiri_gerdi-1183725

04/11/2023 24

Kaynak: http://yenisafak.com.tr:999/politika-haber/chpnin-kararini-kendi-adayi-cignedi-20.3.2014-627310

04/11/2023 25

Kaynak: http://www.takvim.com.tr/Guncel/2014/03/30/yine-chp-yine-ayni-taktik

04/11/2023 26

Kaynak: http://www.ozelkalem.com.tr/15216/chpnin-genclere-yonelik-hazirlanan-yerel-secim-2014-kampanyasi-tanitildi/

04/11/2023 27

Kaynakça: http://www.corluda.com/yazi/corluhaberdetay.asp?yazi_id=5841

04/11/2023 28

Kaynak: http://www.habercem.com/ankarada-korsan-afis-asanlar-yakalandi/211683/; http://www.gazeteport.com.tr/haber/165453/izmiri-karistiran-afisler

04/11/2023 29

Kaynak: http://t24.com.tr/haber/akpden-diyarbakirda-kurtce-secim-afisi/251823 ; http://www.haberturk.com/gundem/haber/929606-ak-partiden-ozel-afis

04/11/2023 30

Kaynak: http://www.sariyergazetesi.com/gundem/mhp-akpnin-haciosmandaki-otel-insaatina-astigi-afisten-sikayetci-oldu-o-afis-oradan-hemen-kaldirilsin/; http://www.bogazgazetesi.com.tr/ak-parti-secim-afislerine-cirkin-saldiri/

04/11/2023 31

Kaynak: http://www.hurriyet.com.tr/ege/26062560.asp

04/11/2023 32

Kaynak: http://www.aljazeera.com.tr/haber/cevre-bahaneydi-gerisi-sahaneydi

04/11/2023 33

Kaynak: http://haberulkesi.com/mustafa-sarigule-akp-afis-duzenledi/

04/11/2023 34

Sosyal Medya Kampanyaları

04/11/2023 35

Sosyal Medya Kullanıcıları

04/11/2023 36

AKP Mitinginde Bir Çapulcu: Şemalar

• “Yoksullar, cv’sizler, cahiller vb. AKP’ye oy verir.” biçimindeki yanlış varsayım.