ประวั�ติ�และวั�วั�ฒนาการวั�ทยุ�กระจายุเสี�ยุงในประเทศไทยุ

อาจารยุ�สีก�ลศร� ศร�สีารคาม

วั�วั�ฒนาการของวั�ทยุ�กระจายุเสี�ยุงในประเทศไทยุ

พ.ศ - .2447 2469

พ.ศ - . 2470 2474

ยุ�ควิทยุ�โทรเลข

ยุ�คทดลองส่�งกระจายุเส่�ยุง

ยุ�ควิทยุ�ก�บการเปล��ยุนแปลงการปกครอง

พ.ศ - . 2475 2482

ยุ�ควิทยุ�ก�บการโฆษณาชวินเช$�อของร�ฐบาลทหาร

พ.ศ - . 2483 2515

ยุ�ควิทยุ�ก�บการเร�ยุกร'องประชาธิปไตยุ

พ.ศ - . 2516 2525

ยุ�คขยุายุต�วิทางธิ�รกจ และเส่ร�ภาพวิทยุ�

พ.ศ -. 2525 ป,จจ�บ�น

แบ่ งออกเป!น 6 ยุ�ค

อาจารยุ-ส่ก�ลศร� ศร�ส่ารคาม

ยุ�ควั�ทยุ�โทรเลข (พ.ศ -. 2447 2469) : ร.5 - 6

วิทยุ�โทรเลขเร�มต'นในส่ม�ยุ ร5.

พ.ศ 2447. บรษ�ทเทเลฟุ�งเก1น ขออน�ญาตทดลองจ�ดต�3งส่ถาน�วิทยุ�โทรเลขช��วิคราวิ ท��บรเวิณภ5เขาทอง และเกาะส่�ช�ง แต�ยุ�งไม�ได'ผลเท�าท��ควิร

ยุ�ควั�ทยุ�โทรเลข (พ.ศ -. 2447 2469) : ร.5 - 6

พ.ศ .2450 จอมพลเร$อส่มเด1จเจ'าฟุ7ากรมพระนครส่วิรรค-วิรพนต น8าเคร$�องร�บส่�งวิทยุ�โทรเลขแบบมาร-โคน�ของอ�งกฤษมาใช'กรมทหารเร$อ

พ.ศ . 2456 ร .6 ให'กระทรวิงทหารเร$อจ�ดต�3งส่ถาน�วิทยุ�โทรเลขถาวิร ท��ศาลาแดง กร�งเทพฯ และท�� จ.ส่งขลา

อาจารยุ-ส่ก�ลศร� ศร�ส่ารคาม

ยุ�ควั�ทยุ�โทรเลข (พ.ศ -. 2447 2469) : ร.5 - 6

ต�3งกรมไปรษณี�ยุ�โทรเลขด5แลกจการด'านโทรเลข

เร�มกจการวิทยุ�กระจายุเส่�ยุง ม�การจ�ดต�3งกองข�าวิวิทยุ�ข;3น (วิทยุ�คมนาคม)

ส่ถาน�วิทยุ�ท��ศาลาแดง และ ส่งขลาโอนมาข;3นตรงก�บหน�วิยุงานน�3

พ.ศ 2457 ร�ชกาลท�� 6 ทรงบ�ญญ�ตศ�พท-ค8าวิ�า วั�ทยุ� เพ$�อใช'แทนค8าวิ�า ราดโอ

ประกาศใช' พระราชบ�ญญ�ตวิทยุ�โทรเลขเป<นกฎหมายุฉบ�บแรกเก��ยุวิก�บกจการวิทยุ�กระจายุเส่�ยุง โดยุม�กรมไปรษณ�ยุ-โทรเลขเป<นผ5'ก8าก�บด5แลการน8าเข'าเคร$�องส่�งและการใช'วิทยุ�โทรเลขในประเทศไทยุ

ยุ�คทดลองสี งกระจายุเสี�ยุงและจ�ดติ�(งสีถาน�วั�ทยุ� (พ.ศ - . 2470 2474) : ร.7

ส่ม�ยุร�ชกาลท�� 7 : พลเอกพระเจ'าบรมวิงศ-เธิอ พระองค-เจ'าบ�รฉ�ตรไชยุากร กรมพระก8าแพงเพชรอ�ครโยุธิน ในส่ม�ยุท��พระองค-ทรงด8ารงต8าแหน�งเส่นาบด�กระทรวิงพาณชยุ-และ

คมนาคม น8าเคร$�องส่�งวิทยุ�กระจายุเส่�ยุงเข'ามาท8าการทดลองท��กรมไปรษณ�ยุ-โทรเลข

เร�มกระจายุเส่�ยุง ชื่+,อสีถาน� 4 PJ วิ�นท�� 31 พฤษภาคม 2471

“เป!นบ่�ดาแห่ งวังการวั�ทยุ�กระจายุเสี�ยุงไทยุ”

อาจารยุ-ส่ก�ลศร� ศร�ส่ารคาม

ยุ�คทดลองสี งกระจายุเสี�ยุงและจ�ดติ�(งสีถาน�วั�ทยุ� (พ.ศ - . 2470 2474) : ร.7

พ.ศ . 2473 กรมไปรษณ�ยุ-โทรเลข ได'เป?ดส่ถาน�วิทยุ�กระจายุเส่�ยุงถาวิรแห�งแรกของประเทศไทยุ ช$�อส่ถาน�วั�ทยุ�กร�งเทพฯ ท��พญาไท

พ.ศ . 2484 จอมพล ป . พบ5ลส่งครามเปล��ยุนเป<นสีถาน�วั�ทยุ�กระจายุเสี�ยุงแห่ งประเทศไทยุ

ยุ�ควั�ทยุ�ก�บ่การเปล�,ยุนแปลงการปกครอง (พ.ศ - . 2475 2482) : ร -.7 ร.8

ในป@ 2475 ประเทศไทยุม�การเปล��ยุนแปลงการปกครองจากระบอบส่มบ5รณาญาส่ทธิราชมาเป<นระบอบประชาธิปไตยุอ�นม�พระมหากษ�ตรยุ-ทรงเป<นพระประม�ข โดยุคณะราษฎ-ซึ่;�งน8าโดยุพ�นเอกพหลพลพยุ�หเส่นา ในยุ�คน�3น คณะราษฎ-ได'ใช'วิทยุ�กระจายุเส่�ยุง

เป<นกระบอกเส่�ยุงทางการเม$องของตน

พ�นเอกพหลพลพยุ�หเส่นา ปร�ด� พนมยุงค- หลวิงพบ5ลส่งคราม

ยุ�ควั�ทยุ�ก�บ่การเปล�,ยุนแปลงการปกครอง (พ.ศ - . 2475 2482) : ร -.7 ร.8

2479 ทางราชการได'ยุ'ายุเคร$�องส่�งวิทยุ�พญาไทไปรวิมก�บกจการท��ศาลาแดง และใช'ช$�อใหม�

วิ�า ส่ถาน�วิทยุ�กร�งเทพฯ ท��ศาลาแดง 7 พ�เจ

วิ�นท�� 1 เมษายุน 2482 ม�การจ�ดติ�(งกรมโฆษณีาการข;3นในส่�งก�ดของส่8าน�กนายุกร�ฐมนตร� โอนวิทยุ�จากกรมไปรษณ�ยุ-โทรเลขมาส่�งก�ด

ร�ฐบาลได'ใช'วิทยุ�เผยุแพร�ควิามร5 'ในการปกครองระบอบประชาธิปไตยุ

ยุ�ควั�ทยุ�ก�บ่การโฆษณีาชื่วันเชื่+,อของร�ฐบ่าลทห่าร (พ.ศ - . 2483 2515) : ร -.8 ร.9

เกดกรณ�เร�ยุกร'องดนแดนค$นจากฝร��งเศส่ ร�ฐบาลหลวิงพบ5ลส่งครามส่ร'างกระแส่ชาตนยุม ด'วิยุการแต�งเพลงกราวิ เพลงปล�กใจ

ต�3งส่ถาน�วิทยุ�เคล$�อนท�� 12 ส่ถาน�ตามแนวิชายุแดน เพ$�อให'ประชาชนร�วิมเร�ยุกร'องดนแดนค$น

“วิทยุ�ปล5กฝ,งควิามร5 'ส่;กชาตนยุม”

ยุ�ควั�ทยุ�ก�บ่การโฆษณีาชื่วันเชื่+,อของร�ฐบ่าลทห่าร (พ.ศ - . 2483 2515) : ร -.8 ร.9

2484-2488 ม�ส่งครามโลกคร�3งท�� 2วิทยุ�กระจายุเส่�ยุงม�บทบาทในการโฆษณาชวินเช$�อลทธิการเม$องของประเทศส่องฝCายุท��ท8าส่งครามก�น

ยุ�ควั�ทยุ�ก�บ่การโฆษณีาชื่วันเชื่+,อของร�ฐบ่าลทห่าร (พ.ศ - . 2483 2515) : ร -.8 ร.9

กจการวิทยุ�กระจายุเส่�ยุงประส่บวิกฤตอยุ�างหน�ก • หาอ�ปกรณ- ช3นส่�วิน อะไหล�ของเคร$�องส่�งวิทยุ�ยุาก• ส่ถาน�วิทยุ�ต'องยุ'ายุไปต�างจ�งหวิ�ดเพ$�อหน�ภ�ยุส่งคราม• การออกอากาศชะง�กลงบ'าง

หล�กส่งครามโลกคร�3งท��ส่องจบลงเม$�อป@ พ.ศ .2489 วิทยุ�เร�มกระจายุเส่�ยุงเป<นประจ8าอ�กคร�3ง

ส่ถาน�วิทยุ�ของกรมไปรษณ�ยุ-โทรเลขช$�อวิ�า “สีถาน�วั�ทยุ� 1 ปณี. ”ท8าให'ม�ส่ถาน�วิทยุ�กระจายุเส่�ยุงเพ�มข;3น จากเดมท��ม�ส่ถาน�วิทยุ�กระจายุเส่�ยุงแห�งประเทศไทยุรายุเด�ยุวิ

-จอมพล ป . พบ5ลส่งคราม ก�อต�3งส่ถาน�วิทยุ� ท.ท.ท . บรษ�ทไทยุโทรท�ศน- จ8าก�ด ต�3งท��ส่��แยุกคอกวิ�วิ- ท.ท.ท . จดทะเบ�ยุนเป<นบรษ�ท เป<นส่ถาน�วิทยุ�ในร5ปแบบบรษ�ทแห�งแรก- เร�มออกอากาศด'วิยุ AM แต�ต�อมาพ�ฒนาเป<นออกอากาศด'วิยุ FM แห�งแรกของประเทศ

- เปล��ยุนช$�อกรมโฆษณาการ เป<นกรมประชาส่�มพ�นธิ- พ.ศ.2495

ยุ�ควั�ทยุ�ก�บ่การโฆษณีาชื่วันเชื่+,อของร�ฐบ่าลทห่าร (พ.ศ - . 2483 2515) : ร -.8 ร.9

พ.ศ . 2493

ร�ฐบาลประกาศ พระราชบ�ญญ�ตการโฆษณากระจายุเส่�ยุง• ยุกเลกการจดทะเบ�ยุนเคร$�องร�บ ท8าให'คนม�วิทยุ�ได'ไม�ต'องขออน�ญาต• หน�วิยุงานอ$�นต�3งส่ถาน�วิทยุ�ข;3นได' ท8าให'เกดส่ถาน�วิทยุ�เพ�มข;3นหลายุแห�ง

ส่ถาน�วิทยุ� ท.ท.ท และ วิทยุ�ทหารเป?ดโอกาส่ให'เอกชนเข'ามาท8ารายุการบ�นเทง

อาจารยุ-ส่ก�ลศร� ศร�ส่ารคาม

ยุ�ควั�ทยุ�ก�บ่การโฆษณีาชื่วันเชื่+,อของร�ฐบ่าลทห่าร (พ.ศ - . 2483 2515) : ร -.8 ร.9

จอมพลส่ฤษดE ธินะร�ชต- ขยุายุกจการวิทยุ�ส่องส่�วินให'ครอบคล�มพ$3นท��ท� �วิประเทศ• ส่ถาน�วิทยุ�แห�งประเทศไทยุ กรมประชาส่�มพ�นธิ-• ส่ถาน�วิทยุ� วิปถ . เคร$อข�ายุกองท�พบก

ใช'ในปฏิบ�ตการจตวิทยุาต�อต'านล�ทธิคอมมวินส่ต-

จอมพลถนอม กตตขจร ให'ส่ทธิร�ฐบาลส่หร�ฐอเมรกาในการก�อต�3งส่ถาน�วิทยุ�เอเช�ยุเส่ร�ข;3นเพ$�อต�อต'านล�ทธิคอมมวินส่ต-

จอมพลส่ฤษดE ธินะร�ชต-

จอมพลถนอม กตตขจร

อาจารยุ-ส่ก�ลศร� ศร�ส่ารคาม

ยุ�ควั�ทยุ�ก�บ่เร�ยุกร1องประชื่าธิ�ปไติยุ (พ.ศ -. 2516 2525)

ในช�วิงประมาณป@ - 2516 2526 เป<นช�วิงท��เหต�การณ-ในประเทศไทยุไม�ส่งบ ม�การปฏิวิ�ตร�ฐประหารและการเดนขบวินเร�ยุกร'องของน�กศ;กษาและประชาชนอยุ5�บ�อยุคร�3ง วิทยุ�ถ5กใช'เพ$�อเป<นกระบอกเส่�ยุงของร�ฐบาลในการโฆษณาชวินเช$�อและบดเบ$อนข�าวิส่ารเก��ยุวิก�บการเดนขบวินเร�ยุกร'องประชาธิปไตยุของนส่ตน�กศ;กษา

ประชาชนเร�มเดนขบวินข�บไล�จอมพลถนอม

ยุ�ควั�ทยุ�ก�บ่เร�ยุกร1องประชื่าธิ�ปไติยุ (พ.ศ -. 2516 2525)

-ม�การประกาศใช'ระเบ�ยุบวิ�าด'วิยุวิทยุ�กระจายุเส่�ยุงและวิทยุ�โทรท�ศน- พ.ศ . 2518

- ม� กบวิ . (คณะกรรมการบรหารวิทยุ�กระจายุเส่�ยุงและวิทยุ�โทรท�ศน- ) คอยุตรวิจส่อบและด5แลการน8าเส่นอรายุการX

อาจารยุ-ส่ก�ลศร� ศร�ส่ารคาม

ยุ�ควั�ทยุ�ก�บ่เร�ยุกร1องประชื่าธิ�ปไติยุ (พ.ศ -. 2516 2525)

ขวัาพ�ฆาติซ้1ายุร�ฐบ่าลใชื่1วั�ทยุ�ปล�กกระแสีติ อติ1านน�กศ4กษา ขวัา เท าก�บ่ ชื่าติ� ศาสีนา พระมห่ากษ�ติร�ยุ� ซ้1ายุ เท าก�บ่ คอมม�วัน�สีติ�

ปล�กระดมมวัลชื่นจนคนเชื่+,อวั าน�กศ4กษาจะติ อสี51ก�บ่ร�ฐ

ยุ�ควั�ทยุ�ก�บ่เร�ยุกร1องประชื่าธิ�ปไติยุ (พ.ศ -. 2516 2525)

- 6 ต�ลา 2519 ทหารใช'วิทยุ�เป<นเคร$�องม$อต�อต'านกระแส่การเคล$�อนไหวิของนส่ตน�กศ;กษา

- หล�งเหต�การณ- ร�ฐบาลบ�งค�บให'ท�กส่ถาน�วิทยุ�ถ�ายุทอดรายุการข�าวิ และรายุการ เพ$�อแผ�นดนไทยุ“ ”

ยุ�ควั�ทยุ�ก�บ่เร�ยุกร1องประชื่าธิ�ปไติยุ (พ.ศ -. 2516 2525)

นส่ตน�กศ;กษาท��หน�ไปร�วิมก�บพรรคคอมมวินส่ต- ได'ใช'ส่$�อวิทยุ� “เสี�ยุงประชื่าชื่นแห่ งประเทศไทยุ” ตอบโต'ร�ฐบาล

โดยุส่�งส่�ญญาณผ�านวิทยุ�คล$�นส่�3น จากส่ถาน�ท��ต� 3งอยุ5�ทางตอนใต'ของประเทศจ�น รายุงานข�าวิ วิเคราะห-วิจารณ-การเม$องและส่�งคม การส่�งส่�ญญาณของส่ถาน�เส่�ยุงประชาชนแห�งประเทศไทยุ ได'ยุ�ตลงในป@ พ.ศ . 2526

ยุ�คการขยุายุติ�วัทางธิ�รก�จและเสีร�ภาพของวั�ทยุ� (พ.ศ -. 2526 ป7จจ�บ่�น)

ธิ�รกจวิทยุ�ม�การแข�งข�นก�นส่5ง โดยุค�ายุเทปใช'ส่$�อวิทยุ�เพ$�อส่�งเส่รมการขายุเทป

ส่ถาน�วิทยุ�เพ�มอยุ�างรวิดเร1วิเป<นเท�าต�วิ ในช�วิงป@ - 25252535 โดยุส่�วินมากเป<นส่ถาน�วิทยุ� FM

ร�ฐเก1บค�าส่�มปทาน และ ค�าเช�าเวิลา ส่�งผลให'การแข�งข�นร�นแรง

อาจารยุ-ส่ก�ลศร� ศร�ส่ารคาม

ยุ�คการขยุายุติ�วัทางธิ�รก�จและเสีร�ภาพของวั�ทยุ� (พ.ศ -. 2526 ป7จจ�บ่�น)

17-20 พ.ค . 2535 ม�การเคล$�อนไหวิช�มชนค�ดค'านร�ฐบาล พล.อ.ส่�จนดา คราประยุ5รวิทยุ�แม'จะม�เส่ร�ในระด�บหน;�ง แต�ก1ยุ�งไม�ได'รายุงานควิามเป<นจรงเท�าท��ควิร

หล�งเหต�การณ-ส่งบ นายุอาน�นท- ป,นยุารช�น เป?ดเส่ร�ส่$�อของร�ฐ โดยุออกระเบ�ยุบวิ�าด'วิยุวิทยุ�กระจายุเส่�ยุงและวิทยุ�โทรท�ศน- พ.ศ . 2535

ยุ�คการขยุายุติ�วัทางธิ�รก�จและเสีร�ภาพของวั�ทยุ� (พ.ศ -. 2526 ป7จจ�บ่�น)

ประกาศใช'พระราชบ�ญญ�ตองค-กรจ�ดส่รรคล$�นควิามถ��และก8าก�บกจการวิทยุ�กระจายุเส่�ยุงและวิทยุ�โทรท�ศน- พ.ศ.2543

ก8าหนดให'ม�คณะกรรมการกจการกระจายุเส่�ยุงและกจการโทรท�ศน-แห�งชาต หร$อ กส่ช . ท8าหน'าท��ก8าหนดนโยุบายุ จ�ดท8าแผนแม�บทกจการวิทยุ�กระจายุเส่�ยุงและกจการโทรท�ศน-

ส่าระส่8าค�ญค$อ ให'ม�การจ�ดส่รรคล$�นควิามถ��ให'แก�ภาคประชาชน ไม�ต8�ากวิ�าร'อยุละ 20

อาจารยุ-ส่ก�ลศร� ศร�ส่ารคาม

ยุ�คการขยุายุติ�วัทางธิ�รก�จและเสีร�ภาพของวั�ทยุ� (พ.ศ -. 2526 ป7จจ�บ่�น)

ช�วิงพ.ศ . 2551 “วั�ทยุ�ชื่�มชื่น”

ม�การผล�กด�นจนกฎหมายุรองร�บส่ทธิของประชาชนในการใช'คล$�นควิามถ��เพ$�อประโยุชน-ส่าธิารณะ จ;งม�กล��มคนท8าวิทยุ�ช�มชน

วิทยุ�ช�มชนต'อง • ประชาชนในช�มชนม�ส่�วินร�วิมในการผลตช�ดเจน• ไม�แส่วิงหาผลก8าไร• นโยุบายุและผลการด8าเนนงานก8าหนดโดยุช�มชน

ยุ�งไม�ม� กส่ช . กรมประชาส่�มพ�นธิ-ก8าก�บด5แลไปก�อน

อาจารยุ-ส่ก�ลศร� ศร�ส่ารคาม

ยุ�คการขยุายุติ�วัทางธิ�รก�จและเสีร�ภาพของวั�ทยุ� (พ.ศ -. 2526 ป7จจ�บ่�น)

วิทยุ�ช�มชนม� 2 ล�กษณะ• ติ�(งโดยุประชื่าชื่น ไม�หาก8าไร ท8าเพ$�อคนในช�มชน ส่หพ�นธิ-วิทยุ�ช�มชนแห�งชาต• ติ�(งโดยุผู้51ประกอบ่การวั�ทยุ�ท1องถ�,น เน'นเพลงและโฆษณา ผ5'ประกอบวิชาช�พวิทยุ�ท'องถ�นไทยุ (วิทท.)

ยุ�คการขยุายุติ�วัทางธิ�รก�จและเสีร�ภาพของวั�ทยุ� (พ.ศ -. 2526 ป7จจ�บ่�น)

วิทยุ�ผ�านระบบอนเตอร-เน1ต หร$อ เวิ1บเรดโอ