สรุป econ mid-term

Preview:

Citation preview

60323 เศรษฐศาสตรวิ�เคราะห์ (ฉบั�บัให์ม่�)

ทฤษฎี� (Theory) หมายถึ�งความเห�น หรื�อการืเห�น การืเห�นด้�วยใจ หรื�อลั�กษณะที่��คาด้เอาตามหลั�กว�ชาการื เพื่�� อเสรื�มเหต#ผลัแลัะรืากฐานให�แก'ปรืากฏการืณ* หรื�อข้�อม,ลัในภาคปฏ�บั�ต� ซึ่��งเก�ด้ข้�0นมาอย'างม�รืะเบั�ยบั ที่ฤษฎี�เป3นส��งที่��ม�ใช�ค'อนข้�างมากในเศรืษฐศาสตรื*ว�เครืาะห* แลัะที่ฤษฎี�ต'างๆ ลั�วนเป3นส��งได้�เคยกลั'าวมาแลั�วในเศรืษฐศาสตรื*เบั�0องต�น

ทฤษฎี�บัท (Theorem) หมายถึ�งข้�อความที่��พื่�ส,จน*แลั�วว'าจรื�ง แลัะใช�ในการือ�างอ�งเพื่��อพื่�ส,จน*ข้�อความอ��นได้�

กฎี (Law) หมายถึ�งข้�อก7าหนด้ ข้�อบั�ญญ�ต� หรื�อข้�อก7าหนด้ในเรื��องธรืรืมชาต�ตามที่��ค�นคว�าได้� ตลัอด้จนหลั�กเกณฑ์*ที่��ต� 0งไว�เพื่��อถึ�อปฏ�บั�ต� กฎีต'างๆ ที่��ใช�ในที่างเศรืษฐศาสตรื*ที่��ค#�นเคยได้�แก' กฎีการืลัด้น�อยถึอยลัง กฎีข้องผลัได้�ต'อข้นาด้ กฎีข้องเองเกลั กฎีข้องเกรืแซึ่ม

ข้�อสม่ม่ต� (Assumption) หมายถึ�งการืก7า หนด้ส��งต'างๆ ข้�0นเพื่�� อพื่�ส,จน*ว'า ส��งน�0นเป3นจรื�งหรื�อไม' โด้ยอาศ�ยการืส�งเกต จากปรืากฏการืณ*ที่��วๆ ไป หรื�อโด้ยการืที่ด้ลัอง ถึ�าไม'ถึ,กต�องก�ต�0งข้�อสมมต�ข้�0นใหม' แลั�วที่7าการืพื่�ส,จน*จนกว'าจะถึ,กต�องแลั�วจ�งย�ด้ถึ�อเป3นหลั�กเพื่��อใช�อธ�บัายหรื�อต�0งเป3นกฎีอ��นๆ ต'อไป ในการืศ�กษาว�ชาเศรืษฐศาสตรื* ข้�อสมมต�ม�หลัายปรืะการื เช'น การืสมมต�ให�ส��งอ��นๆ คงที่�� สมมต�ว'าผ,�บัรื�โภคแลัะผ,�ผลั�ตเป3นผ,�ที่��กรืะที่7าด้�วยเหต#ผลั เป3นต�น

แบับัจำ าลอง (Model) หมายถึ�งการืพื่�จารืณาป<จจ�ยหลัายอย'างที่��ค�ด้เป3นจ7านวนได้� ซึ่��งป<จจ�ยเหลั'าน�0นอาจเป3นป<จจ�ยชน�ด้แปรืผ�น หรื�อคงที่�� การืสรื�างส�มพื่�นธ*รืะหว'างป<จจ�ยเหลั'าน�0อาจแสด้งเป3นรื,ปสมการืหรื�อกรืาฟ ซึ่��งเป3นส'วนหน��งข้องแบับัจ7าลัอง แบับัจ7าลัองจ�งม�กจะใช�เพื่��อว�เครืาะห*ว'าต�วแปรืใด้ม�อ�ที่ธ�พื่ลัต'อเรื��องที่��จะศ�กษา ใช�เพื่��อสรื�างความส�มพื่�นธ*รืะหว'างต�วแปรืแลัะใช�เพื่��อที่7านายหรื�อพื่ยากรืณ*เหต#การืณ*ต'างๆ

การวิ�เคราะห์แบับัสถิ�ต (Static analysis) หมายถึ�งการืว�เครืาะห*ที่��ไม'เก��ยวข้�องก�บัเง��อนเวลัา กลั'าวค�อ เป3นการืศ�กษาถึ�งภาวะเศรืษฐก�จเฉพื่าะในข้ณะใด้ข้ณะหน��งเที่'าน�0นว'าเหต#ใด้จ�งเป3นเช'นน�0น ต�วอย'าง การืศ�กษาที่างด้�าน มหเศรืษฐศาสตรื* การืว�เครืาะห*แบับัสถึ�ต ได้�แก'การืศ�กษาว'าอะไรืเป3นสาเหต#ที่��ที่7าให�เก�ด้เศรืษฐก�จตกต7�า แลัะอะไรืที่7า ให�เศรืษฐก�จตกต7�าน�0นเปลั��ยนสภาพื่เป3น

1

เศรืษฐก�จรื# 'งเรื�อง โด้ยเรืาไม'สนใจว'าการืเปลั��ยนแปลังด้�งกลั'าวใช�เวลัามากน�อยเพื่�ยงใด้ การืศ�กษาเรื��องที่#น เป3นอ�กต�วอย'างหน��ง หรื�อในที่างจ#ลัเศรืษฐศาสตรื*เรืาอาจศ�กษาว'าเหต#ใด้รืาคาส�นค�าชน�ด้หน��งจ�งเพื่��มข้�0นหรื�อลัด้ลัง โด้ยที่��เรืาไม'ต�องว�เครืาะห*การืเปลั��ยนแปลังด้�งกลั'าวโด้ยผ,กก�บัเง��อนเวลัา

การวิ�เคราะห์แบับัพลวิ�ต (Dynamic analysis) หมายถึ�งการืว�เครืาะห*ที่�� เก��ยวข้�องก�บัเง�� อนเวลัา กลั'าวค�อเป3นการืศ�กษาถึ�งภาวะการืเปลั��ยนแปลังข้องส��งที่��จะศ�กษาในช��วรืะยะเวลัาใด้เวลัาหน��ง ต�วอย'างเช'น ที่างด้�านจ#ลัเศรืษฐศาสตรื*ม�การืศ�กษาว'า การืที่��รืาคาส�นค�าชน�ด้หน��งเพื่��มข้�0นหรื�อลัด้ลังในแต'ลัะรืะยะเวลัาอย'าง ไรื เช'นเปลั��ยนแปลังจากรืาคาช�0นลัะ 20 บัาที่ ในป?ที่�� 1 เป3นช�0นลัะ 25 บัาที่ ในป?ที่�� 2 ที่างด้�านมหเศรืษฐศาสตรื*ม�การืศ�กษาว'าการืที่��เศรืษฐก�จเปลั��ยนจากภาวะเศรืษฐก�จตกต7�ามาเป3นการืรื# 'งเรื�องน�0นเปลั��ยนแปลังในอ�ตรืาเที่'าใด้ เช'น รืายได้�ปรืะชาชาต�เพื่��มข้�0นรื�อยลัะ 5 ต'อป? หรื�ออ�ตรืาการืว'างงานลัด้ลังป?ลัะ 2% การืศ�กษาเรื��องการืลังที่#น ถึ�อว'าเป3นต�วอย'างข้องการืว�เครืาะห*แบับัพื่ลัว�ต

ก า ร วิ� เ ค ร า ะ ห์ แ บั บั ดุ& ล ภ า พ บั า ง ส� วิ น (Partial equilibrium

analysis) หมายถึ�งการืว�เครืาะห*ปรืากฏการืณ*หน��งโด้ยสมมต�ว'า การืเปลั��ยนแปลังใด้ๆ ที่�� เก�ด้ข้�0 นก�บัเรื�� องที่��ก7า ลั�งว� เครืาะห*จะไม'ส'งผลักรืะที่บัไปย�งปรืากฏการืณ*อ��น ต�วอย'างเช'น การืว�เครืาะห*การืเปลั��ยนแปลังรืาคาส�นค�าชน�ด้หน��ง โด้ยก7าหนด้ให�การืเปลั��ยนแปลังข้องส�นค�าน�0นม�ผลัเฉพื่าะต'อปรื�มาณความต�องการืในส�นค�าน�0นเที่'าน�0น แต'ไม'ม�ผลัต'อรืาคา ปรื�มาณการืผลั�ตแลัะปรื�มาณความต�องการืข้องส�นค�าอ��นๆ ที่��ไม'เก��ยวข้�องก�บัส�นค�าที่��ก7าลั�งว�เครืาะห* หรื�อการืว�เครืาะห*ผลัข้องการืข้�0นภาษ�การืค�า ที่��ม�ต'อก�จการืใด้ก�จการืหน��ง ซึ่��งม�การืสมมต�ว'า การืข้�0นภาษ�ปรืะเภที่น�0นจะไม'ม�ผลัต'อธ#รืก�จอ��นแต'อย'างใด้

ก า ร วิ� เ ค ร า ะ ห์ แ บั บั ดุ& ล ภ า พ ท�) วิ ไ ป (General equilibrium

analysis) หมายถึ�งการืว�เครืาะห*การืเปลั��ยนแปลังข้องส��งหน��งส��งใด้ที่��ม�ต'อส��งอ�� นๆ อย'างต'อเน��อง เช'น การืปรื�บัต�วข้องรืาคาส�นค�าชน�ด้หน��งจะม�ผลัที่7าให�รืะด้�บัรืาคาข้องส�นค�าอ��นๆ เปลั��ยนแปลังไปด้�วย หรื�อการืที่��ส��งหน��งเก�ด้ข้�0นแลั�วจะม�ผลัไม'เพื่�ยงแต'กรืะที่บัต�วเองแลั�วย�งม�ผลักรืะที่บัส'วนอ��นๆ ด้�วย ต�วอย'าง เช'น

2

การืเพื่��มข้�0นข้องรืาคาเน�0อส#กรื จะม�ผลักรืะที่บัต'ออ#ปสงค*ส7าหรื�บัเน�0อส#กรืแลัะรืาคาเน�0อไก' แลัะรืาคาอาหารืชน�ด้อ��นด้�วย

ห์น�วิยท�) 1 อ&ปสงค อ&ปทาน และประย&กตเคร-)องม่-ออ&ปสงคและอ&ปทาน

1. อ&ปสงค หมายถึ�งความต�องการืส�นค�าแลัะบัรื�การืจ7านวนหน��งที่��ผ,�บัรื�โภคปรืะสงค*จะซึ่�0อแลัะม�ความสามารืถึจะซึ่�0อ ณ รืะด้�บัรืาคาต'างๆ ในช'วงเวลัาใด้เวลัาหน��ง ซึ่��งความต�องการืด้�งกลั'าวจะแปรืผกผ�นก�บัรืาคาส�นค�าน�0น อ#ปสงค*ม�ที่�0งอ#ปสงค*ส'วนบั#คคลัแลัะอ#ปสงค*ตลัาด้ที่��ได้�จากการืรืวมอ#ปสงค*ตลัาด้ที่��ได้�จาการืรืวมอ#ปสงค*ส'วนบั#คคลัข้องที่#กๆ คน ณ รืะด้�บัรืาคาเด้�ยวก�น

2. ควิาม่ย-ดุห์ย&�นข้องอ&ปสงค เป3นการืเปรื�ยบัเที่�ยบัส�ด้ส'วนข้องการืเปลั��ยนแปลังในปรื�มาณอ#ปสงค*ต'อการืเปลั��ยนแปลังข้องป<จจ�ยที่��ก7าหนด้อ#ปสงค* แบั'งออกเป3นความย�ด้หย#'นต'อรืาคา ความย�ด้หย#'นต'อรืายได้� แลัะความย�ด้หย#'นไข้ว�

3. อ&ปทาน หมายถึ�งปรื�มาณส�นค�าแลัะบัรื�การืที่��ผ,�ข้ายย�นด้�ข้าย ณ รืะด้�บัรืาคาต'างๆ ในช'วงเวลัาใด้เวลัาหน��ง ซึ่��งปรื�มาณที่��เสนอข้ายจะแปรืผ�นโด้ยตรืงก�บัรืาคาส�นค�าน�0นๆ อ#ปที่านม�ที่�0งอ#ปที่านข้องหน'วยธ#รืก�จแลัะอ#ปที่านข้องอ#ตสาหกรืรืมที่��ได้�จากการืรืวมอ#ปที่านข้องหน'วยธ#รืก�จข้องที่#กๆหน'วยธ#รืก�จ ณ รืะด้�บัรืาคาเด้�ยวก�น

4. ควิาม่ย-ดุห์ย&�นข้องอ& ปทานเป3นการืเปรื�ยบัเที่�ยบัส�ด้ส'วนข้องการืเปลั��ยนแปลังในปรื�มาณอ#ปที่านต'อ การืเปลั��ยนแปลังข้องป<จจ�ยที่��ก7าหนด้อ#ปที่าน แบั'งออกเป3นความย�ด้หย#'นข้องอ#ปที่านในรืะยะส�0นแลัะรืะยะยาว

5. ดุ&ลยภาพข้องตลาดุ เก�ด้ข้�0นเม��ออ#ปสงค*เที่'าก�บัอ#ปที่าน ที่7าให�เก�ด้รืาคาแลัะปรื�มาณด้#ลัยภาพื่ การืบั�ด้เบั�อนกลัไกรืาคาด้�วยการืเก�บัภาษ�แลัะการืให�เง�นช'วยเหลั�อ การืก7าหนด้รืาคาข้�0นต7�าข้� 0นส,ง การืจ7าก�ด้ปรื�มาณการืผลั�ต แลัะการืก7าหนด้ปรื�มาณการืน7าเข้�าแลัะการืเก�บัภาษ�ส�นค�าน7าเข้�า ที่7าให�รืาคาแลัะปรื�มาณด้#ลัยภาพื่เปลั��ยนแปลังไป

1.1 อ&ปสงค

3

1. อ#ปสงค* หมายถึ�งปรื�มาณส�นค�าที่��ผ,�บัรื�โภคย�นด้�ที่��จะซึ่�0อ ณ รืะด้�บัรืาคาต'างๆ ในข้ณะที่��ป<จจ�ยอ��นๆที่��ม�ผลักรืะที่บัต'อการืต�ด้ส�นใจซึ่�0อส�นค�าข้องผ,�บัรื�โภคไม'เปลั��ยนแปลังโด้ยที่��วไปปรื�มาณซึ่�0อจะแปรืผกผ�นก�บัรืาคา

2. อ#ปสงค*ส'วนบั#คคลัเป3นความต�องการืซึ่�0อส�นค�าข้องผ,�บัรื�โภครืายใด้รืายหน��ง เม��อรืวมอ#ปสงค*ข้องผ,�บัรื�โภคที่#กรืายที่��ม�อย,'ในตลัาด้เข้�าด้�วยก�นก�จะได้�อ#ปสงค*ตลัาด้

3. ความย�ด้หย#'นข้องอ#ปสงค*เป3นการืเปรื�ยบัเที่�ยบัส�ด้ส'วนข้องการืเปลั��ยนแปลังในปรื�มาณอ#ปสงค*ต'อการืเปลั��ยนแปลังข้องป<จจ�ยที่��ก7าหนด้อ#ปสงค* ซึ่��งได้�แก'รืาคาข้องส�นค�าที่��ก7าลั�งพื่�จารืณา รืายได้�ข้องผ,�บัรื�โภคแลัะรืาคาข้องส�นค�าอ��นที่��เก��ยวข้�อง

1.1.1 ควิาม่ห์ม่ายข้องอ&ปสงคอ#ปสงค*หมายถึ�ง ปรื�มาณส�นค�าที่��ผ,�บัรื�โภคย�นด้�ซึ่�0อ ณ รืะด้�บัรืาคาต'างๆ ใน

ข้ณะที่��ป<จจ�ยอ�� นที่��ม�ผลักรืะที่บัต'อการืต�ด้ส�นใจซึ่�0 อส�นค�าข้องผ,�บัรื�โภคไม'เปลั��ยนแปลัง

1.1.2 อ&ปสงคส�วินบั&คคลและอ&ปสงคตลาดุเส�นอ#ปสงค*ส'วนบั#คคลัม�ลั�กษณะลัาด้ลังจากซึ่�ายไปข้วา เส�นอ#ปสงค*ส'วน

บั#คคลัหลัายเส�น เม��อรืวมอ#ปสงค*แต'ลัะรืายที่��รืะด้�บัรืาคาต'างๆก�น เข้�าด้�วยก�น จะได้�อ#ปสงค*รืวมที่�0งหมด้ซึ่��งเรื�ยกว'า อ#ปสงค*ตลัาด้ เส�นอ#ปสงค*อาจไม'เป3นเส�นตรืงก�ได้� แต'จะต�องเป3นเส�นที่��ลัาด้ลังจากซึ่�ายไปข้วา เพื่��อแสด้งให�เห�นว'าผ,�บัรื�โภคจะซึ่�0อส�นค�าเพื่��มข้�0นเม��อส�นค�าม�รืาคาลัด้ลัง

1.1.3 ควิาม่ย-ดุห์ย&�นข้องอ&ปสงคต�อราคา ต�อรายไดุ� และควิาม่ย-ดุห์ย&�นไข้วิ�

1. ในกรืณ�ที่��ความย�ด้หย#'นข้องอ#ปสงค*ต'อรืาคาน�อยกว'า 1 ถึ�ารืาคาส�นค�าเพื่��มข้�0น 1 เปอรื*เซึ่�นต* ปรื�มาณการืซึ่�0 อข้องผ,�บัรื�โภคจะลัด้ลังน�อยกว'า 1

เปอรื*เซึ่�นต* ที่7าให�รืายจ'ายข้องผ,�บัรื�โภคในการืซึ่�0อส�นค�าด้�งกลั'าวเพื่��มข้�0น2. ถึ�าความย�ด้หย#'นข้องอ#ปสงค*ต'อรืาคาเที่'าก�บั –0.5 การืข้�0นรืาคาส�นค�า

รื�อยลัะ 10 จะที่7าให�รืายจ'ายข้องผ,�บัรื�โภคเปลั��ยนแปลังไป กลั'าวค�อ

4

จาก TR = PQ โด้ยที่�� TR= รืายจ'ายข้องผ,�บัรื�โภค P= รืาคาส�นค�า Q = ปรื�มาณการืซึ่�0อส�นค�า เม��อรืาคาเพื่��มข้�0นรื�อยลัะ 10 ค'าใช�จ'ายข้องผ,�บัรื�โภคจะเที่'าก�บั

(1.1P)(0.95Q) = 1.045PQแสด้งว'ารืายจ'ายข้องผ,�บัรื�โภคเพื่��มข้�0น 4.5 เปอรื*เซึ่�นต*

3. ความย�ด้หย#'นข้องอ#ปสงค*ต'อรืาคาไข้ว�จะม�เครื��องหมาย ด้�งต'อไปน�0(ก) ข้าแลัะกาแฟเป3นส�นค�าที่ด้แที่นก�น เครื��องหมายข้องอ#ปสงค*ต'อ

รืาคาไข้ว� ม�เครื��องหมายเป3น บัวิก(ข้) เหลั�าแลัะโซึ่ด้าเป3นส�นค�าที่��ใช�รื'วมก�นเครื��องหมายข้องอ#ปสงค*ต'อ

รืาคาไข้ว� ม�เครื��องหมายเป3น ลบั(ค) ไม�จ�0มฟ<นแลัะเรื�อรืบั เป3นส�นค�าที่��เป3นอ�สรืะต'อก�น เครื��องหมายข้อง

อ#ปสงค*ต'อรืาคาไข้ว�ม�ค'าเป3น ศ.นย

1.2 อ&ปทาน1. อ&ปทานข้องส�นค�า หมายถึ�งปรื�มาณส�นค�าที่��ผ,�ข้ายย�นด้�ที่��จะเสนอข้าย

ณ รืะด้�บัรืาคาต'างๆ ก�น ในช'วงเวลัาใด้เวลัาหน��ง โด้ยที่��วไปความส�มพื่�นธ*รืะหว'างรืาคาแลัะปรื�มาณข้ายจะเป3นไปในที่�ศที่างเด้�ยวก�น

2. อ&ปทานข้องห์น�วิยธุ&รก�จำ เป3นความต�องการืเสนอข้ายส�นค�าข้องผ,�ข้ายรืายใด้รืายหน��ง เม��อรืวมอ#ปที่านข้องผ,�ข้ายที่#กรืายที่��ม�อย,'ในที่�องตลัาด้เข้�าด้�วยก�นก�จะได้�อ#ปที่านข้องอ#ตสาหกรืรืม

3. ควิาม่ย-ดุห์ย&�นข้องอ&ปทาน เป3นการืเปรื�ยบัเที่�ยบัส�ด้ส'วนข้องการืเปลั��ยนแปลังในปรื�มาณอ#ปที่านต'อการืเปลั��ยนแปลังข้องรืาคาส�นค�าซึ่��งแบั'งออกเป3นความย�ด้หย#'นข้องอ#ปที่านในรืะยะส�0นแลัะรืะยะยาว

1.2.1 ควิาม่ห์ม่ายข้องอ&ปทานผ,�ข้ายจะเสนอข้ายส�นค�าในปรื�มาณเที่'าเด้�ม เม��อส�นค�าม�รืาคาส,งข้�0น จะม�

ความเป3นไปได้�ที่��ผ,�ข้ายไม'ม�เวลัากรืณ�ที่��ผ,�ข้ายไม'ม�เวลัาพื่อที่��จะไปหาส�นค�ามาเสนอข้ายเพื่��มข้�0น เช'น ถึ�าเข้าม�ส�มอย,'ในรื�านจ7านวน 20 กก. ถึ�ารืาคาส�มเพื่��มข้�0น เข้าไม'สามารืถึหาส�มมาเสนอข้ายในปรื�มาณที่��เพื่��มข้�0นในอ�ก 1 นาที่�ข้�างหน�า ที่7าให�เส�นอ#ปที่านเป3นเส�นต�0งฉากก�บัแกนนอนด้�งเส�น S ในรื,ปข้�างลั'างถึ�งแม�อ#ปสงค*

5

จะเพื่��มข้�0นจาก D1 เป3น D2 ผ,�ข้ายย�งเสนอข้ายได้�เพื่�ยง 20 กก. แต'สามารืถึข้ายได้�ในรืาคาส,งข้�0นรืาคาส�ม S

D2 D1 20 ก�โลักรื�ม

1.2.2 อ&ปทานข้องห์น�วิยธุ&รก�จำรืาคาข้นมตาลั S3 St S*

t

5

1 4 12 16

ถึ�าผ,�ผลั�ตเพื่��มข้�0นอ�ก 1 คน ซึ่��งม�เส�นอ#ปที่านเหม�อนก�น ค�อ S3 แลัะ St

เส�นอ#ปที่านข้องอ#ตาสหกรืรืมจะต�องน7าเส�นอ#ปที่านข้องผ,�ผลั�ตที่��ม�เส�นอ#ปที่านเหม�อนก�น S3 แลัะ St เด้�มตามแนวนอน ซึ่��งจะได้�เส�นอ#ปที่านรืวมใหม'เป3น S*

t

ตามรื,ป

1.2.3 ควิาม่ย-ดุห์ย&�นข้องอ&ปทานต�อราคาในระยะส�0นและระยะยาวิ1. ความย�ด้หย#'นข้องเส�นอ#ปที่านจะเที่'าก�บั อสงไข้ย (Infinity) ม�ความ

เป3นไปได้� ซึ่��งเป3นกรืณ�ที่��เส�นอ#ปที่านเป3นเส�นข้นานก�บัแกนนอน ยกต�วอย'างเช'น ปรืะเที่ศไที่ยต�องส��งน70าม�นเข้�าจากต'างปรืะเที่ศ ซึ่��งปรื�มาณซึ่�0อข้องปรืะเที่ศไที่ยปรื�มาณน�อยมากเม��อเปรื�ยบัเที่�ยบัก�บัปรื�มาณน70าม�นในตลัาด้โลัก ด้�งน�0นผ,�ข้ายน70าม�นในตลัาด้โลักสามารืถึข้ายน70าม�นในปรื�มาณที่��ปรืะเที่ศไที่ยต�องการืในรืาคาที่��คงที่�� ที่7าให�ปรืะเที่ศไที่ยเห�นเส�นอ#ปที่านข้องน70าม�นเป3นเส�น S ที่��ข้นานก�บัแกนนอน

6

รืาคาน70าม�น

S

ปรื�มาณน70าม�น

2. ผ,�ผลั�ตรืายหน��งเสนอข้ายส�นค�า 10 หน'วย เม�� อรืาคาส�นค�าเที่'าก�บัหน'วยลัะ 5 บัาที่ แลัะเสนอข้ายส�นค�า 20 หน'วย เม�� อรืาคาเที่'าก�บั 7 บัาที่ หาความย�ด้หย#'นต'อรืาคาอ#ปที่าน แลัะด้,ว'าเป3นอ#ปที่านรืะยะฉ�บัพื่ลั�นหรื�อไม'

Ep = dQ/dP(P/Q)Ei = (Q2-Q1)/(Q2+Q1)/2 = (20-10)/(20+10)/2 =

10/15 = 2 (P2-P1)/(P2+P1)/2 (7-5) / (7+5)/2 2/6 Ep = 2 (5/10) = 1 ความย�ด้หย#'นต'อรืาคาอ#ปที่าน เที่'าก�บั 1 แสด้งว'าไม'ใช'อ#ปที่านรืะยะฉ�บัพื่ลั�บั

1.3 การใช้�เคร-)องม่-ออ&ปสงคและอ&ปทานวิ�เคราะห์การบั�ดุเบั-อนข้องกลไกราคา

1. ด้#ลัยภาพื่ข้องตลัาด้หมายถึ�ง ภาวะแห'งความสมด้#ลัข้องรืะด้�บัรืาคาแลัะปรื�มาณเสนอซึ่�0อเสนอข้ายในตลัาด้ ณ รืะด้�บัรืาคาด้#ลัยภาพื่จะไม'ม�ส�นค�าส'วนเก�นหรื�อส'วนข้าด้ในตลัาด้ การืเปลั��ยนแปลังรืะด้�บัอ#ปสงค*แลัะอ#ปที่าน จะที่7าให�รืาคาหรื�อปรื�มาณด้#ลัยภาพื่เปลั��ยนแปลังไป

2. การืเก�บัภาษ�ที่7าให�ต�นที่#นข้องผ,�ผลั�ตส,งข้�0น ส'วนการืให�เง�นช'วยเหลั�อที่7าให�ต�นที่#นข้องผ,�ผลั�ตลัด้ลังที่�0ง 2 กรืณ�ส'งผลัให�เก�ด้การืเปลั��ยนแปลังรืะด้�บัอ#ปที่าน ที่7าให�รืาคาแลัะปรื�มาณด้#ลัยภาพื่เปลั��ยนแปลังไป แต'ภารืะภาษ�หรื�อผลัปรืะโยชน*จากเง�นช'วยเหลั�อ ตกแก'ผ,�บัรื�โภค หรื�อผ,�ผลั�ตอย'างไรื ข้�0นอย,'ก�บัลั�กษณะข้องเส�นอ#ปที่าน

3. การืก7าหนด้รืาคาข้�0นส,งเป3นมาตรืการืที่��รื �ฐบัาลัใช�ในการืช'วยเหลั�อผ,�บัรื�โภค เม��อรืาคาตลัาด้ข้องส�นค�าเป3นรืาคาที่��ส,งเก�นไป มาตรืการืด้�งกลั'าวที่7าให�เก�ด้อ#ปสงค*ส'วนเก�นข้�0นในตลัาด้ ส'วนการืก7าหนด้รืาคาข้�0นต7�าเป3นมาตรืการืที่��

7

รื�ฐบัาลัใช�ในการืช'วยเหลั�อผ,�ผลั�ต เม��อรืาคาตลัาด้ข้องส�นค�าเป3นรืาคาที่��ต7�าเก�นไป มาตรืการืด้�งกลั'าวที่7าให�เก�ด้อ#ปที่านส'วนเก�นข้�0นในตลัาด้

4. การืจ7าก�ด้ปรื�มาณการืผลั�ตเป3นมาตรืการืที่��รื �ฐบัาลัใช�ในการืจ7าก�ด้ปรื�มาณการืข้ายส�นค�าบัางชน�ด้ มาตรืการืด้�งกลั'าวส'งผลัให�รืาคาตลัาด้ข้องส�นค�าปรื�บัต�วส,งข้�0นแต'ปรื�มาณการืซึ่�0อข้ายลัด้ลัง

5. การืก7าหนด้ปรื�มาณการืน7าเข้�าแลัะการืเก�บัภาษ�ส�นค�าน7าเข้�า ส'งผลัให�รืาคาส�นค�าส,งข้�0นแต'ปรื�มาณการืซึ่�0อข้ายลัด้ลัง โด้ยที่��ผ,�ข้ายในปรืะเที่ศจะสามารืถึข้ายส�นค�าได้�มากข้�0นกว'าเด้�มแลัะผ,�บัรื�โภคส'วนหน��งจะห�นมาบัรื�โภคส�นค�าในปรืะเที่ศเพื่��มข้�0นด้�วย

1.3.1 ดุ&ลยภาพข้องตลาดุและการเปล�)ยนแปลงออกจำากดุ&ลยภาพ P S 5 4 3 D* 2

1 D 0

ปรื�มาณข้นมตาลั 3000 4000 5000 6000 7000

10000ถึ�าการืซึ่�0อข้ายข้นมตาลั เรื��มต�นที่�� 1 บัาที่/ช�0น ปรื�มาณข้นมตาลัที่��ผ,�ซึ่�0อย�นด้�

ซึ่�0อ จะมากกว'าปรื�มาณข้นมตาลัที่��ผ,�ข้ายย�นด้�ข้าย ที่7าให�เก�ด้อ#ปสงค*ส'วนเก�น ผ,�ซึ่�0อที่��ไม'สามารืถึซึ่�0อข้นมตาลัที่��รืะด้�บัรืาคา 1 บัาที่/ช�0น จะเสนอข้ายในรืาคาที่��ส,งข้�0น ซึ่��งเป3นแรืงจ,งใจให�ผ,�ข้ายน7าข้นมตาลัมาข้ายเพื่��มข้�0น รืาคาข้นมตาลัจะเพื่��มข้�0นจนเที่'าก�บั 3 บัาที่/ช�0น ซึ่��งเป3นรืาคาที่��ที่7าให�ปรื�มาณที่��ผ,�ซึ่�0อย�นด้�ซึ่�0อเที่'าก�บัปรื�มาณที่��ผ,�ข้ายย�นด้�ข้าย

1.3.2 การเก2บัภาษ�และการให์�เง�นช้�วิยเห์ล-อ ราคา 3.50 3.00 0.50 บัาที่

8

ปร�ม่าณ5000

ถึ�าเส�นอ#ปที่านเป3นเส�นต�0งฉากที่��ปรื�มาณข้นมตาลั 5000 ช�0น การืช'วยเหลั�อผ,�บัรื�โภคช�0นลัะ 50 สตางค*จะที่7าให�เส�นอ#ปสงค*เลั�� อนข้�0นไปหน'วยลัะ 50

สตางค* จะที่7าให�เส�นอ#ปสงค*เลั�� อนข้�0นไปหน'วยลัะ 50 สตางค* จาก D เป3น D*

ที่7าให�รืาคาข้นมตาลัเพื่��มข้�0นจาก 3 บัาที่/ช�0น เป3น 3.50 บัาที่/ช�0น ผ,�บัรื�โภคจะจ'ายให�ก�บัผ,�ข้ายช�0นลัะ 3.50 บัาที่ แต'จะจ'ายเอง 3.00 บัาที่ เน��องจากได้�รื�บัการือ#ด้หน#นช�0นลัะ 50 สตางค* ผ,�บัรื�โภคจ�งได้�ปรืะโยชน*เที่'าเด้�ม ในข้ณะที่��ผ,�ผลั�ตได้�ปรืะโยชน*เพื่��มข้�0น เน��องจากข้ายส�นค�าในปรื�มาณเที่'าเด้�ม แต'ข้ายได้�ในรืาคาที่��เพื่��มข้�0น

1.3.3 การก าห์นดุราคาข้�0นส.งและข้�0นต )า รืาคา S* 4 3 D

ปรื�มาณ 4000 5000

จากภาพื่ ถึ�าเส�นอ#ปที่านเป3น S* ที่��ต� 0งฉากก�บัแกนนอนที่��ปรื�มาณข้นมตาลั 5000 ช�0น แลัะรื�ฐบัาลัก7าหนด้ให�รืาคาซึ่�0อข้ายข้นมตาลัเที่'าก�บั 4 บัาที่/ช�0น ผ,�บัรื�โภคจะเสนอซึ่�0อข้นมตาลัในปรื�มาณ 4000 ช�0น ที่7า ให�ม�อ#ปที่านส'วนเก�น 1000 ช�0น ถึ�ารื�ฐบัาลัซึ่�0ออ#ปที่านส'วนเก�นด้�งกลั'าว ก�จะต�องซึ่�0อในรืาคา 4

บัาที่/ช�0น ตามที่��ก7าหนด้ ที่7าให�ต�องใช�งบัปรืะมาณ 4000 บัาที่

1.3.4 การจำ าก�ดุปร�ม่าณการผล�ต รืาคา P1

S 4 3 D D*

9

ปรื�มาณ

2000 5000เม��อความย�ด้หย#'นข้องอ#ปสงค*ที่��รืาคา 3 บัาที่/ช�0น ลัด้ลัง เส�นอ#ปสงค*จะ

เปลั��ยนจาก D เป3น D* การืจ7าก�ด้ปรื�มาณการืผลั�ตที่�� 2000 ช�0น จ�งที่7าให�รืาคาตลัาด้เป3น P1 ซึ่��งส,งกว'า 4 บัาที่/ช�0น

1.3.5 การก าห์นดุปร�ม่าณการน าเข้�าและการเก2บัภาษ�ส�นค�าน าเข้�า รืาคา S*

t

3.80 P1 St

3.50 D* D ปรื�มาณ

ถึ�าความย�ด้หย#'นข้องอ#ปสงค*ต'อรืาคาที่��รืะด้�บั 3.50 บัาที่/ช�0น เพื่��มข้�0น เส�น D จะเปลั��ยนเป3นเส�น D* การืเก�บัภาษ�น7าเข้�า 0.50 สตางค* ซึ่��งที่7าให�เส�น St

เคลั��อนไปเป3นเส�น S*t จ�งที่7าให�รืาคาเพื่��มข้�0นเป3น P1 ซึ่��งต7�ากว'ารืาคา 3.80 บัาที่

แบับัประเม่�นผลตนเอง ห์น�วิยท�) 11. ก7าหนด้ให�สมการือ#ปสงค*ค�อ Q= 10 – 3P ค7านวณหาความย�ด้หย#นข้องอ#ปสงค*ต'อรืาคา ณ รืาคา 5 บัาที่ แลัะปรื�มาณเสนอซึ่�0อ 10 หน'วย เที่'าก�บั – 1.5

Ep = dQ/dP*(P/Q) dQ/dP = -3 ; P = 5 Q = 10Ep = -3(5/10) = -1.5

2. ก7าหนด้ให�สมการือ#ปสงค*ค�อ Q = 20 – 5P ค7านวณหาความย�ด้หย#'นข้องอ#ปสงค*ต'อรืาคา ณ รืาคา 10 บัาที่ แลัะปรื�มาณเสนอซึ่�0อ 50 หน'วย เที่'าก�บั -1

Ep = -5(10/50) = -13. ณ ระดุ�บัราคาส�นค�าท�)ม่�ค�าส.ง ความย�ด้หย#'นข้องอ#ปสงค*ต'อรืาคาม�ลั�กษณะ มากกว'า 1 แต'น�อยกว'าอน�นต* อ#ปสงค*ที่��เป3นเส�นตรืง จะม�ค'าความย�ด้หย#'นข้องอ#ปสงค*ต'อรืาคาส,งกว'า 1 ในครื��งแรืก หรื�อช'วงบัน ข้องเส�น ม�ค'าความย�ด้หย#'นข้องเส�นอ#ปสงค*ต'อรืาคาเที่'าก�บั 1

ที่��ก��งกลัางข้องเส�น แลัะม�ค'าความย�ด้หย#'นข้องอ#ปสงค*ต'อรืาคาน�อยกว'า 1 ในช'วงครื��งลั'างข้องเส�น

10

4. ณ ระดุ�บัราคาส�นค�าท�)ม่�ค�าต )า ความย�ด้หย#'นข้องอ#ปสงค*ต'อรืาคาจะม�ลั�กษณะ มากกว'า 0 แต'น�อยกว'า 1

5. ก7าหนด้ให�เส�นอ#ปสงค*ค�อ P = 10 – 2Q เส�นรืายรื�บัส'วนเพื่��ม จะม�ความช�น เที่'าก�บั 4 ค'าความลัาด้ช�น ข้องเส�นอ#ปสงค*จะม�ค'าคงที่��ตลัอด้ที่�0งเส�น ส7าหรื�บัเส�นอ#ปสงค*ที่��เป3นเส�นตรืง เส�นรืายรื�บัส'วนเพื่��มจะม�ค'าความลัาด้ช�นเป3น 2 เที่'าข้องเส�นอ#ปสงค* ในที่��น�0จ�งม�ค'า เที่'าก�บั 46. ก7าหนด้ให�เส�นอ#ปสงค*ค�อ P = 20 – 3Q เส�นรืายรื�บัส'วนเพื่��ม จะม�ค'าความช�น เที่'าก�บั 6 ซึ่��งม�ค'าความช�นเป3น 2 เที่'าข้องเส�นอ#ปสงค*7. เครื��องเลั'น VCD แลัะเครื��องเลั'น VDO ม�เครื��องหมายข้องอ#ปสงค*ต'อรืาคาไข้ว� เป3นบัวก เน��องจากเครื��องเลั'น VCD แลัะ VDO เป3นส�นค�าที่ด้แที่นก�น (เช'นเด้�ยวก�นก�บั ชาแลัะกาแฟ) แลัะม�เครื��องหมายเป3นลับัถึ�าหากเป3นส�นค�าที่��ใช�รื'วมก�น (เช'น เหลั�า แลัะ โซึ่ด้า) แลัะม�ค'าเป3น ศ,นย* เม��อเป3นส�นค�าที่��เป3นอ�สรืะต'อก�นไม'เก��ยวข้�องก�น (เช'น ไม�จ�0มฟ<นแลัะเรื�อรืบั)

8. เครื��องเลั'น VCD แลัะแผ'น VCD ม�เครื��องหมายข้องอ#ปสงค*ต'อรืาคาไข้ว� เป3นลับั เน��องจากเป3นส�นค�าที่��ใช�รื'วมก�น9. ในรืะยะฉ�บัพื่ลั�น ความย�ด้หย#'นข้องเส�นอ#ปที่านจะม�ลั�กษณะเป3น ศ,นย*10. ในรืะยะเวลัาที่��เส�นอ#ปที่านม�ความย�ด้หย#'นเป3น ศ,นย* ค�อรืะยะฉ�บัพื่ลั�น11. ในกรืณ�เส�นอ#ปที่านต�0งฉากก�บัแกนนอน แลัะรื�ฐบัาลัเก�บัภาษ�จากผ,�ข้ายส�นค�าหน'วยลัะ 1 บัาที่ ภารืะจากภาษ�ค�อ ผ,�ข้ายรื�บัภารืะภาษ�ผ,�เด้�ยว 1 บัาที่ 12. ในกรืณ�ที่��เส�นอ#ปที่านข้นานก�บัแกนนอน แลัะรื�ฐบัาลัเก�บัภาษ�จากผ,�ข้ายส�นค�าหน'วยลัะ 1 บัาที่ ภารืะจากภาษ�ค�อ ผ,�ซึ่�0อรื�บัภารืะภาษ�ผ,�เด้��ยว 1 บัาที่ 13. ในการืก7าหนด้รืาคาข้�0นส,ง ถึ�าหากรื�ฐบัาลัปลั'อยให�ม�การืน7าเข้�าส�นค�าเที่'าก�บัอ#ปสงค*ส'วนเก�นที่��เก�ด้จากการืก7าหนด้รืาคาข้�0นส,ง รืาคาด้#ลัยภาพื่จะ เที่'าก�บัรืาคาข้�0นส,งที่��ก7าหนด้14. ในการืก7าหนด้รืาคาข้�0นต7�า ถึ�าหากรื�ฐบัาลัสามารืถึส'งออกส�นค�าในปรื�มาณเที่'าก�บัอ#ปที่านส'วนเก�นที่��เก�ด้จากการืก7าหนด้รืาคาข้�0นต7�า รืาคาด้#ลัยภาพื่จะเที่'าก�บัรืาคาข้�0นต7�าที่��ก7าหนด้ไว�15. ในการืก7าหนด้รืาคาข้�0นต7�าจะที่7าให�เก�ด้ อ#ปที่านส'วนเก�น16. ในการืก7าหนด้รืาคาข้�0นส,งจะส'งผลัให�เก�ด้ อ#ปสงค*ส'วนเก�น17. ถึ�าหากม�การืจ7าก�ด้ปรื�มาณการืผลั�ตส�นค�า รืายรื�บัรืวมเพื่��มข้�0น ถึ�าหากว'าความย�ด้หย#'นข้องอ#ปสงค*ต'อรืาคาน�อยกว'า 118. ในการืก7าหนด้ปรื�มาณการืน7าเข้�าจะส'งผลัให� รืาคาด้#ลัยภาพื่เพื่��มข้�0น

11

19. ในการืเก�บัภาษ�ส�นค�าน7าเข้�าจะส'งผลัให� รืาคาด้#ลัยภาพื่เพื่��มข้�0น

ห์น�วิยท�) 2 พฤต�กรรม่ผ.�บัร�โภค และการต�ดุส�นใจำ ภายใต�สภาวิการณท�)ม่�ควิาม่เส�ยง

1. ที่ฤษฎี�อรืรืถึปรืะโยชน* เป3นที่ฤษฎี�ที่��แสวงหาความพื่�งพื่อใจข้องผ,�บัรื�โภคในการืบัรื�โภคส�นค�นหรื�อบัรื�การืจ7านวนหน��ง โด้ยม�ข้�อสมมต�ว'าความพื่อใจสามารืถึว�ด้เป3นหน'วยได้� ซึ่��งม�ที่�0งอรืรืถึปรืะโยชน*ที่างตรืงที่��ได้�จากการืบัรื�โภคส�นค�าแลัะอรืรืถึปรืะโยชน*ที่างอ�อมก�บัรืาคาแลัะรืายได้�

2. ที่ฤษฎี�เส�นความพื่อใจเที่'าก�น เป3นการืแสด้งความพื่อใจที่��เที่'าเที่�ยมก�นจากการืเลั�อกบัรื�โภคส�นค�าสองชน�ด้ในปรื�มาณต'างๆก�น โด้ยปกต�ถึ�ารืาคาส�นค�าชน�ด้หน��งลัด้ลัง การืบัรื�โภคส�นค�าน�0นม�กเพื่��มข้�0นเน��องจากม�การืน7าส�นค�าชน�ด้น�0นไปที่ด้แที่นส�นค�าอ��นที่��รืาคาไม'เปลั��ยนแปลัง แลัะการืที่��รืะด้�บัรืาคาลัด้ลังที่7าให�รืายได้�ที่��แที่�จรื�งข้องผ,�บัรื�โภคเพื่��มข้�0น จ�งบัรื�โภคส�นค�าน�0นเพื่��มข้�0น

3. การืต�ด้ส�นใจภายใต�สภาวการืณ*ที่��ม�ความเส��ยง เป3นก�จกรืรืมที่��ม�ความไม'แน'นอนซึ่��งม�ข้�อสรื#ปมาก กว'าหน��งข้�อ ในการืต�ด้ส�นใจจ�งข้�0นอย,'ก�บั ค'าที่��คาด้หว�ง ต�วช�0ว�ด้รืะด้�บัความเส��ยงแลัะลั�กษณะน�ส�ยชอบัหรื�อไม'ชอบัความเส��ยงข้องผ,�บัรื�โภค เพื่��อที่7าให�การืต�ด้ส�นใจได้�รื�บัความพื่อใจส,งส#ด้

2.1 ทฤษฎี�อรรถิประโยช้น1. ที่ฤษฎี�อรืรืถึปรืะโยชน*เป3นที่ฤษฎี�ที่��ใช�แสวงหาความ

พื่อใจข้องบั#คคลัใด้บั#คคลัหน��งจากการืบัรื�โภคส�นค�าหรื�อใช�บัรื�การืจ7านวนหน��ง โด้ยม�ข้�อสมมต�ว'าความพื่อใจสามารืถึว�ด้เป3นหน'วยได้�

2. ฟ< ง ก* ช� น อ รื รื ถึ ป รื ะ โ ย ช น* ที่ า ง ต รื ง ห ม า ย ถึ� งอรืรืถึปรืะโยชน*ที่��ผ,�บัรื�โภคได้�รื�บัก�บัปรื�มาณส�นค�าที่��บัรื�โภค โด้ยม�เง�� อนไข้ข้องความพื่อใจส,งส#ด้ว'าจะบัรื�โภคส�นค�าแลัะบัรื�การืไปจนถึ�งปรื�มาณที่��ไม'ม�การืเปลั��ยนแปลังในอรืรืถึปรืะโยชน*ส'วนเพื่��ม

3. ฟ< ง ก* ช� น อ รื รื ถึ ป รื ะ โ ย ช น* ที่ า ง อ� อ ม ห ม า ย ถึ� งอรืรืถึปรืะโยชน*ที่��รืะด้�บัรืาคาส�นค�าแลัะบัรื�การื แลัะรืายได้�ข้องผ,�บัรื�โภคม�ส'วนกรืะที่บัโด้ยตรืง

12

2.1.1 แนวิค�ดุข้องทฤษฎี�อรรถิประโยช้นเม�� อผ,�บัรื�โภคคนหน��งบัรื�โภคข้นมตาลัแลัะข้นมเบั�0องที่��ที่7า ให� MU ข้องข้นมตาลั

เที่'าก�บั 5 ย,ที่�ลั MU ข้องข้นมเบั�0องเที่'าก�บั 8 ย,ที่�ลั ถึ�ารืาคาข้นมตางเที่'าก�บัหน'วยลัะ 1 บัาที่ แลัะรืาคาข้นมเบั�0องเที่'าก�บัหน'วยลัะ 2 บัาที่ ผ,�บัรื�โภคจะที่7าอย'างไรืจ�งจะม�ความพื่อใจส,งข้�0น

MU ต'อบัาที่ข้องข้นมตาลัเที่'าก�บั 5/1 หรื�อ 5 ย,ที่�ลั/บัาที่ MU ต'อบัาที่ข้องข้นมเบั�0องเที่'าก�บั 8/2 หรื�อ 4 บัาที่/ย,ที่�ลั ถึ�าผ,�บัรื�โภคลัด้ค'าใช�จ'ายข้นมเบั�0องลัง 1 บัาที่ ความพื่อใจจะลัด้ลัง 4 ย,ที่�ลั แต'ถึ�าเข้าน7าเอา 1 บัาที่ ด้�งกลั'าวไปซึ่�0อข้นมตาลั ความพื่อใจจะเพื่��มข้�0น 5 ย,ที่�ลั ที่7าให�ความพื่อใจรืวมเพื่��มข้�0น 1 ย,ที่�ลั ผ,�บัรื�โภคจ�งควรืลัด้การืบัรื�โภคข้นมเบั�0องแลัะเพื่��มการืบัรื�โภคข้นมตาลั

ความพื่อใจ แลัะความพื่อใจส'วนเพื่��ม ม�ความส�มพื่�นธ* ค�อ เม��อ TU เพื่��มข้�0นในอ�ตรืาที่��เพื่��มข้�0น เส�น MU จะม�ความลัาด้ช�นเป3นบัวก เม��อ TU เพื่��มข้�0นในอ�ตรืาที่��ลัด้ลัง เส�น MU จะม�ความลัาด้ช�นเป3นลับั เม�� อ TU ส,งส#ด้ MU จะเที่'าก�บั 0 เม��อ TU เรื��มลัด้ลัง เส�น MU จะม�ค'าต�ด้ลับั

2.1.2 ฟั7งกช้�นอรรถิประโยช้นทางตรงU = f(X,Y)

โด้ยที่�� U เป3นความพื่อใจข้องผ,�บัรื�โภค ส'วน X เป3นปรื�มาณส�นค�า X แลัะ Y เป3นปรื�มาณส�นค�า Y

ปรื�มาณการืบัรื�โภคส�นค�า X แลัะ Y ถึ,กจ7าก�ด้ด้�วยรืะด้�บัรืายได้�ข้องผ,�บัรื�โภค เข้�ยนเป3นสมการืข้�อจ7าก�ด้รืายได้�ข้องผ,�บัรื�โภคได้�ด้�งน�0

I = PxX + PyY เม��อ I ค�อ รืายได้� X = IPy/Px(Px+Py) Y = IPx/Py(Px+Py)

ส�นค�า X แลัะ Y จะเป3นส�นค�าปกต� เน��องจากส�มปรืะส�ที่ธ�@ข้องรืายได้� I เป3นบัวก ปรื�มาณการืซึ่�0อจะเพื่��มข้�0นตามรืะด้�บัรืายได้� จากสมการือรืรืถึปรืะโยชน*แลัะข้�อจ7าก�ด้ในรืายได้�ข้องผ,�บัรื�โภค สามารืถึหาเง��อนไข้ในการืบัรื�โภคที่��จะให�ผ,�บัรื�โภคม�ความพื่อใจส,งส#ด้ โด้ยการืสรื�างสมการื Lagrangean Function ด้�งน�0

L = f(X,Y) + (I-PxX-PyY)ในที่��ส#ด้ที่7าให�ได้� MUx/Px = MUy/Py =

2.1.3 ฟั7งกช้�นอรรถิประโยช้นทางอ�อม่

13

ฟ<งก*ช�นอรืรืถึปรืะโยชน*ที่างอ�อม หมายถึ�ง ฟ<งก*ช�นอรืรืถึปรืะโยชน*ที่��พื่�จารืณาให�ความพื่อใจในการืบัรื�โภคส�นค�าข้องผ,�บัรื�โภคข้�0นอย,'ก�บัรืายได้�แลัะส�นค�า

สมการืรืายจ'าย Expenditure function ถึ�าหากที่รืาบัรืาคาส�นค�า X

แลัะ Y ก�จะสามารืถึใช�สมการืรืายจ'ายในการืค7านวณหารืะด้�บัรืายได้�ที่��จะที่7าให�ผ,�บัรื�โภคม�ความพื่อใจในรืะด้�บัหน��ง

I =

U2PxPy

ถึ�า Px = 3 Py = 3 แลัะต�องการืให�ผ,�บัรื�โภคม�ความพื่อใจเที่'าก�บั 20 ย,ที่�ลั

4(Px

+Py) จะหารืายได้�ข้องผ,�บัรื�โภครืายน�0ได้� ค�อ

I =

(202)(2)(3) = 120

[km4(2+3)

2.2 ทฤษฎี�เส�นควิาม่พอใจำเท�าก�น1. ที่ฤษฎี�เส�นความพื่อใจเที่'าก�นเป3นการือธ�บัายพื่ฤต�กรืรืมข้องผ,�บัรื�โภค

โด้ยไม'ต�องม�มาตรืว�ด้ความพื่อใจ แต'เป3นการืจ�ด้ลั7าด้�บัความพื่อใจ ที่#กๆ จ#ด้บันเส�นความพื่อใจเที่'าก�นแสด้งส'วนผสมข้องส�นค�าสองชน�ด้ที่��แตกต'างก�นแต'ให�ความพื่อใจแก'ผ,�บัรื�โภคเที่'าก�น

2. เส�นรืาคา การืบัรื�โภคแสด้งความส�มพื่�นธ*รืะหว'างรืาคาส�นค�าก�บั–

ปรื�มาณการืบัรื�โภคส�นค�า โด้ยที่��วไปรืาคาส�นค�าแลัะปรื�มาณการืบัรื�โภคจะม�ความส�มพื่�นธ*ในที่�ศที่างตรืงก�นข้�าม เส�นรืายได้� การืบัรื�โภคแสด้งความส�มพื่�นธ*–

รืะหว'างรืายได้�ก�บัปรื�มาณการืบัรื�โภคส�นค�า โด้ยที่��วไปรืายได้�แลัะปรื�มาณการืบัรื�โภคส�นค�าส�นค�าม�ความส�มพื่�นธ*ในที่�ศที่างเด้�ยวก�น

3. ผลัที่างด้�านการืที่ด้แที่น หมายถึ�ง เม��อรืาคาส�นค�าชน�ด้ใด้ชน�ด้หน��งเปลั��ยนแปลังไปผ,�บัรื�โภคก�จะเปลั��ยนแปลังการืบัรื�โภคส�นค�าอ��นที่ด้แที่นส�นค�าที่��รืาคาเปลั��ยนแปลังไป ผลัที่างด้�านรืายได้�หมายถึ�ง การืชด้เชยผ,�บัรื�โภคในกรืณ�ที่��ม�การืเปลั��ยนแปลังในรืะด้�บัรืาคาเพื่��อให�ผ,�บัรื�ด้ภคได้�รื�บัความพื่อใจในรืะด้�บัเด้�ม

14

4. ส'วนเก�นผ,�บัรื�โภค หมายถึ�ง ความแตกต'างรืะหว'างจ7านวนเง�นส,งส#ด้ที่��ผ,�บัรื�โภคย�นด้�จ'ายในการืซึ่�0อส�นค�าแลัะบัรื�การืก�บัจ7านวนเง�นที่��ผ,�บัรื�โภคจ'ายจรื�ง

5. ที่ฤษฎี�ความพื่อใจเที่'าก�นสามารืถึอธ�บัายถึ�งความแตกต'างในรืะด้�บัความพื่อใจที่��ผ,�บัรื�โภคได้�รื�บัจากมาตรืการืในการืช'วยเหลั�อผ,�บัรื�โภคสองมาตรืการืด้�วยก�น ค�อ การืให�ค,ปองส7าหรื�บัแลักส�นค�าก�บัการืแจกเง�นโด้ยตรืง

2.2.1 แนวิค�ดุข้องทฤษฎี�เส�นควิาม่พอใจำเท�าก�นลั�กษณะข้องเส�นความพื่อใจ เส�นความพื่อใจต�ด้ก�นไม'ได้�แลัะต�องลัาด้ลัง

จากบันซึ่�ายไปที่างลั'างข้วา อ�ตรืาการืแลักเปลั��ยนส'วนเพื่��มรืะหว'างส�นค�า Marginal Rate of

Substitution หรื�อ MRS ม�บัที่บัาที่ที่��ส7าค�ญในกรืะบัวนการืต�ด้ส�นใจในการืเลั�อกส'วนผสมข้องส�นค�าส7าหรื�บัผ,�บัรื�โภคเพื่��อให�ได้�รื�บัความพื่อในส,งส#ด้ภายใต�งบัปรืะมาณที่��จ7าก�ด้

2.2.2 เส�นราคา-การบัร�โภคและเส�นรายไดุ�-การบัร�โภค ข้นมตาลั

เส�นรืายได้�-การืบัรื�โภค

ข้นมเบั�0องแสด้งเส�นรืายได้�-การืบัรื�โภคส7าหรื�บักรืณ�ที่��ข้นมตาลัเป3นส�นค�าด้�อยค#ณภาพื่แลัะข้นมเบั�0องเป3นส�นค�าปกต� ถึ�าผ,�บัรื�โภค บัรื�โภคเพื่�ยงข้นมเบั�0องแลัะข้นมตาลั ส�นค�าที่�0งสองไม'สามารืถึเป3นส�นค�าด้�อยค#ณภาพื่ได้�ในเวลัาเด้�ยวก�น เน��องจากเม��อรืายได้�เพื่��มข้�0น ผ,�บัรื�โภคจะม�รืายได้�เหลั�อ ที่7าให�เข้าไม'ได้�รื�บัความพื่อใจส,งส#ด้ (โด้ยสมมต�ให�ไม'ม�การืออม)

2.2.3 ผลทางดุ�านการทดุแทนและผลทางดุ�านรายไดุ�ผลัที่างด้�านการืที่ด้แที่นแลัะผลัที่างด้�านรืายได้�จากม#มมองข้องฮิ�กส* ฮิ�กส*

ได้�ก7าหนด้ให�รืะด้�บัความพื่อใจข้องผ,�บัรื�โภคเป3นต�วช�0ว�ด้อ7านาจซึ่�0อ ด้�งน�0นถึ�าหากว'าอ7านาจซึ่�0อข้องผ,�บัรื�โภคเพื่��มข้�0น เข้าสามารืถึซึ่�0อส�นค�าได้�ในปรื�มาณที่��เพื่��ม

15

ข้�0น ซึ่��งจะที่7าให�รืะด้�บัความพื่อใจเพื่��มข้�0นด้�วย รืะด้�บัความพื่อใจจ�งเป3นต�วช�ว�ด้อ7านาจการืซึ่�0อข้องผ,�บัรื�โภค

2.2.4 การวิ�เคราะห์ส�วินเก�นผ.�บัร�โภคดุ�วิยทฤษฎี�เส�นควิาม่พอใจำเท�าก�นและเส�นอ&ปสงค

ความหมายข้องส'วนเก�นผ,�บัรื�โภค สมมต� นาย ก. บัรื�โภคข้นมตาลั 5 ช�0น เม��อรืาคาข้นมตาลัช�0นลัะ 1 บัาที่ เข้าก�จะต�องจ'ายค'าข้นมตาลัเป3นเง�น 5 บัาที่ ซึ่��งแสด้งว'าเข้าได้�ปรืะโยชน*จากข้นมตาลั 5 ช�0นในรื,ปแบับัข้องต�วเง�นอย'างน�อย 5

บัาที่ เพื่รืาะถึ�าหากเข้�าพื่�จารืณาว'าได้�ปรืะโยชน*น�อยกว'า 5 บัาที่ ก�จะไม'ซึ่�0อข้นมตาลัจ7านวนด้�งกลั'าว รืาคา B 9 A C 7 D DU0

ปรื�มาณ 1 3ถึ�ารืาคาข้นมเบั�0องลัด้ลังจาก 9 บัาที่ เป3น 7 บัาที่ ส'วนเก�นผ,�บัรื�โภคจะเพื่��มข้�0น เที่'าก�บัพื่�0นที่�� ABCD ซึ่��งเที่'าก�บั 2+0.5(2)(1) หรื�อ 3 บัาที่

2.2.5 ต�วิอย�างการประย&กตทฤษฎี�เส�นควิาม่พอใจำถึ�าข้นมเบั�0องเป3นส�นค�าปกต� แลัะข้นมตาลัเป3นส�นค�าด้�อยค#ณภาพื่ ผ,�

บัรื�โภคจะได้�รื�บัความพื่อใจเที่'าก�น ไม'ว'าจะได้�รื�บัความช'วยเหลั�อในรื,ปแบับัข้องเง�น 5 บัาที่ หรื�อค,ปองแลักซึ่�0อข้นมเบั�0อง 5 ช�0น แต'ในกรืณ�ที่��ข้นมเบั�0องเป3นส�นค�าด้�อยค#ณภาพื่ แลัะข้นมตาลัเป3นส�นค�าปกต� ผ,�บัรื�โภคจะเลั�อกมาตรืการืช'วยเหลั�อในรื,ปแบับัข้องการืเพื่��มรืายได้�

2.3 การต�ดุส�นใจำภายใต�สภาวิการณท�)ม่�ควิาม่เส�)ยง20. ก�จกรืรืมเส��ยงแลัะก�จกรืรืมที่��ม�ความไม'แน'นอนเป3น

ก�จกรืรืมที่��ม�ข้�อสรื#ปมากกว'าหน��งข้�อ แต'ม�ความแตกต'างตรืงที่��สามารืถึว�ด้ความน'าจะเป3นข้องก�จกรืรืมเส��ยงได้�แต'ไม'สามารืถึว�ด้ความน'าจะเป3นข้องก�จกรืรืมที่��ม�ความไม'แน'นอนได้� โด้ยม�ค'าที่��คาด้หว�งเป3นค'าเฉลั��ยข้องก�จกรืรืมเส��ยง

16

21. ในการืต�ด้ส�นใจหาที่างเลั�อกในก�จกรืรืมที่��ม�ความเส��ยง ผ,�บัรื�โภคจะพื่�จารืณาที่างเลั�อกที่��ให�ความพื่อใจส,งส#ด้ ซึ่��งข้�0นอย,'ก�บัรืสน�ยมข้องผ,�บัรื�โภคว'าม�ลั�กษณะที่��ชอบัความเส��ยงหรื�อไม'ชอบั

22. ผ,�บัรื�โภคม�ที่างเลั�อกที่��จะลัด้รืะด้�บัความเส��ยงจากการืด้7าเน�นก�จกรืรืมเส��ยง โด้ยว�ธ�กรืะจายความเส��ยงโด้ยการืกรืะจายลังที่#นในหลัายบัรื�ษ�ที่ แลัะการืปรืะก�นความเส��ยงโด้ยการืจ'ายค'าปรืะก�นส'วนหน��งเพื่��อให�ได้�รื�บัความพื่อใจส,งส#ด้

23. การืต�ด้ส�นใจลังที่#นในส�นที่รื�พื่ย*เส��ยงผ,�บัรื�โภคต�องพื่�จารืณาป<จจ�ยสองปรืะการืค�อ ม,ลัค'าคาด้หว�งที่��จะได้�รื�บัการืลังที่#น แลัะค'าเบั��ยงเบันมาตรืฐานข้องผลัตอบัแที่นที่��ได้�รื�บัจากการืลังที่#น

2.3.1 ควิาม่เส�)ยง ควิาม่ไม่�แน�นอน และค�าท�)คาดุห์วิ�งรืายได้�ข้องนาย ก. จากการืเป3นพื่น�กงานข้าย ม�ความน'าจะเป3นเที่'าก�บั

0.7 ส7าหรื�บัรืายได้�รืะด้�บั 15,000 บัาที่ แลัะม�ความน'าจะเป3น 0.3 ส7าหรื�บัรืายได้�รืะด้�บั 5,000 บัาที่ ผลัตอบัแที่นจากการืเป3นพื่น�กงานข้ายเป3นด้�งน�0

(15,000)(0.7)+(5,000)(0.3) หรื�อเที่'าก�บั 12,000 บัาที่ความแปรืปรืวน หรื�อค'าเบั��ยงเบันมาตรืฐาน เป3นต�วช�0ว�ด้ต�วหน��งข้องรืะด้�บั

ความเส��ยง ถึ�าค'าความเบั��ยงเบันย��งส,ง ก�แสด้งว'าก�จกรืรืมที่��ก7าลั�งพื่�จารืณาม�ความเส��ยงในรืะด้�บัส,ง ถึ�าเบั��ยงเบันมาตรืฐานม�ความเส��ยงม�ค'าต7�าแสด้งว'าม�ความเส��ยงน�อย ค'าเบั��ยงเบันมาตรืฐานเที่'าก�บั ศ,นย* แสด้งถึ�งไม'ม�ความเส��ยง

ค'าเบั��ยงเบันมาตรืฐานข้องรืายได้�ม�ส,ตรืด้�งน�0

s = (X1 -X)2 PR1

s = ความเบั��ยงเบันมาตรืฐานXi = รืายได้�รืะด้�บัที่�� i

X = รืายได้�เฉลั��ยPRi = ความน'าจะเป3นข้องรืายได้�รืะด้�บัที่�� i

2.3.2 ควิาม่พอใจำข้องผ.�บัร�โภคภายใต�สภาวิการณท�)ม่�ควิาม่เส�)ยง อรืรืถึปรืะโยชน* TU

b U2

17

a

รืายได้� 10,000

เส�นอรืรืถึปรืะโยชน*ข้องนาย เจ ค�อเส�น ab ในกรืณ�น�0 เส�น ab จะแสด้งถึ�งความพื่อใจที่��คาด้หว�งแลัะความพื่อใจที่��ได้�รื�บัจรื�งข้องนาย เจ ความพื่อใจที่��ได้�รื�บัจากการืม�รืายได้�ที่��แน'นอน 10,000 บัาที่ จากการืเป3นผ,�ช'วยน�กว�จ�ยจะเที่'าก�บัความพื่อใจที่��คาด้หว�งจากการืเป3นพื่น�กงานข้ายที่��ม�ความน'าจะเป3น 0.5

ที่��จะม�รืายได้� 5,000 บัาที่ แลัะความน'าจะเป3น 0.5 ที่��จะม�รืายได้� 15,000 บัาที่ นาย เจ จ�งม�ความพื่อใจจากการืเป3นพื่น�กงานข้ายเที่'าก�บัการืเป3นผ,�ช'วยน�กว�จ�ย

2.3.3 วิ�ธุ�การลดุควิาม่เส�)ยงค'าเบั��ยงเบันมาตรืฐานข้องรืายได้�ม�ส,ตรืด้�งน�0

s = (X1 -X)2 PR1

การืกรืะจายความเส��ยง นอกจากห#�น A B แลัะ C แลั�ว ถึ�านาย ก สามารืถึซึ่�0อห#�น X ได้� 1 ห#�น ในรืาคา 50 บัาที่ แลัะม�ความน'าจะเป3น 0.3 ในการืจ'ายเง�นป<นผลัห#�นลัะ 10 บัาที่ ให�เปรื�ยบัเที่�ยบัความเส��ยงรืะหว'างการืซึ่�0อห#�น A

4 ห#�น ก�บัการืซึ่�0อห#�น A B C แลัะ X อย'างลัะ 1 ห#�นผลัตอบัแที่นที่��คาด้หว�งจากการืซึ่�0อห#�น X 4 ห#�น ม�ความน'าจะเป3นเที่'าก�บั

0.3 ในการืจ'ายเง�นป<นผลัห#�นลัะ 10 บัาที่ = (4)(0.3)(10) = 12 บัาที่ หรื�อเฉลั��ย = 3 บัาที่/ห#�น

ความเบั��ยงเบันมาตรืฐานข้องเง�นป<นผลัจากห#�น X 4 ห#�น ซึ่��งเป3นต�วช�0ว�ด้ความเส��ยงข้องผลัตอบัแที่น = (40 -12)2 (0.3) = 15.3

ถึ�านาย ก ซึ่�0อห#�น A B C แลัะ X อย'างลัะ 1 ห#�น จะม�ค'าความเบั��ยงเบันมาตรืฐานข้องผลัตอบัแที่น = 4(10 -3)2 (0.3) = 7.67 บัาที่ จ�งม�ความเส��ยงน�อยกว'าการืซึ่�0อห#�น X 4 ห#�นเพื่�ยงอย'างเด้�ยว

2.3.4 การต�ดุส�นใจำลงท&นในส�นทร�พยเส�)ยงผลัตอบัแที่นต'อการืลังที่#นในการืซึ่�0อห#�น 2 ต�ว จากการืลังที่#น 100,000

บัาที่ ซึ่�0อห#�นๆ ลัะ 100 บัาที่ ถึ�าซึ่�0อห#�น A อย'างเด้�ยวจะได้�เง�นป<นผลัอย'าง

18

แน'นอนห#�นลัะ 10 บัาที่ ถึ�าซึ่�0 อห#�น B อย'างเด้�ยวม�ความเส��ยงในการืจ'ายเง�นป<นผลั ซึ่��งม�ค'าที่��คาด้หว�งห#�นลัะ 12 บัาที่ แลัะม�ค'าเบั��ยงเบันมาตรืฐานเที่'าก�บั 12 บัาที่

ผลัตอบัแที่นจากการืซึ่�0อห#�น 2 ต�ว ในรื,ปสมการืค�อED = 10,000(1-X) + 12,000X ; X 1 = 10,000 +

2,000XED = ค'าที่��คาด้หว�งข้องเง�นป<นผลั X = ส�ด้ส'วนห#�นข้องบัรื�ษ�ที่น70าฝน

ในจ7านวนห#�นที่�0งหมด้ = S/S1

แบับัประเม่�นผลตนเอง ห์น�วิยท�) 21. ก7าหนด้ให�รืาคาข้�าวม�นไก'แลัะข้�าวรืาด้แกงเที่'าก�บั 20 แลัะ 15 บัาที่ต'อจาน ตามลั7าด้�บั ถึ�าหากว'า MU ข้องข้�าวม�นไก'เที่'าก�บั 60 ย,ที่�ลั จงค7านวณหา MU ข้องข้�าวรืาด้แกงที่��ที่7าให�ผ,�บัรื�โภคได้�รื�บัความพื่อใจส,งส#ด้ในการืบัรื�โภคข้�าวม�นไก'แลัะข้�าวรืาด้แกง 45 ย,ที่�ลั

MUa/Pa = MUb/Pb Pa = 20 Pb = 15 MUa = MU ข้�าวม�นไก' =

60 ย,ที่�ลั MUb = MU ข้�าวรืาด้แกง60/20 = MUb/15 ด้�งน�0น MUb หรื�อ MU ข้�าวรืาด้แกง เที่'าก�บั 45 ย,ที่�ลั

2. ก7าหนด้ให�รืาคาข้นมจ�นแลัะกCวยเต�Dยวเรื�อเที่'าก�บั 15 แลัะ 1 บัาที่ ต'อหน'วยตามลั7าด้�บั ถึ�าหากว'า MU ข้องข้นมจ�นเที่'าก�บั 30 ย,ที่�ลั ค7านวณหา MU ข้องกCวยเต�Dยวเรื�อที่��ที่7าให�ผ,�บัรื�โภคได้�รื�บัความพื่อใจส,งส#ด้ในการืบัรื�โภคข้นมจ�นแลัะกCวยเต�Dยวเรื�อเที่'าก�บั 20 ย,ที่�ลั การืค7านวณค�ด้มาจาก MUa/Pa = MUb/Pb แที่นค'า 30/15 = MUb/10

3. ก7าหนด้ให�ฟ<งก*ช�นอรืรืถึปรืะโยชน*ที่างตรืงข้องผ,�บัรื�โภค ค�อ U = 2X2 + 2Y2 I

ค�อรืายได้� Px แลัะ Py ค�อรืาคาส�นค�า X แลัะ Y ตามลั7าด้�บั เง��อนไข้ที่��ที่7าให�ผ,�บัรื�โภคได้�รื�บัความพื่อใจส,งส#ด้ค�อ 4X / Px = 4Y / Py ซึ่��งผ,�บัรื�โภคส�นค�าจ7านวน n ชน�ด้ม�เง��อนไข้ในการืบัรื�โภค ได้�รื�บัความพื่อใจส,งส#ด้ ก�ค�อ ผ,�บัรื�โภคต�องเลั�อกบัรื�โภคส�นค�าแต'ลัะชน�ด้ในปรื�มาณที่��ที่7าให�

MUx/Px = MUy/Py = ด้�งน�0น MUx = 4X แลัะ MUy = 4Y แลัะได้�รื�บัความพื่อใจส,งส#ด้ที่�� 4X/Px = 4Y/Py

ฟ<งก*ช�นอรืรืถึปรืะโยชน*ที่างตรืงเป3นการืแสด้งความส�มพื่�นธ*รืะหว'างความพื่อใจข้องผ,�บัรื�โภคก�บัปรื�มาณการืบัรื�โภคส�นค�า เข้�ยนฟ<งก*ช�นอรืรืถึปรืะโยชน*ที่างตรืงข้องผ,�บัรื�โภคคนใด้คนหน��งที่��บัรื�โภคส�นค�า 2 ชน�ด้ ค�อส�นค�า X แลัะ Y ด้�งน�0

U = f(X,Y) โด้ยที่�� U เป3นความพื่อใจข้องผ,�บัรื�โภค X เป3นปรื�มาณส�นค�า X

แลัะ Y เป3นปรื�มาณส�นค�า Y จากฟ<งก*ช�นอรืรืถึปรืะโยชน*ที่างตรืง สามารืถึหาส'วนผสมข้องส�นค�า X แลัะ Y ที่��จะที่7าให�ผ,�บัรื�โภคได้�รื�บัความพื่อใจส,งส#ด้ โด้ยใช�แคลัค,ลั�สหาค'า X แลัะ Y

19

ที่��จะที่7าให� U ม�ค'าส,งส#ด้ แต'ปรื�มาณการืบัรื�โภคส�นค�า X แลัะ Y ถึ,กจ7าก�ด้ด้�วยรืะด้�บัรืายได้�ข้องผ,�บัรื�โภค สามารืถึเข้�ยนข้�อจ7าก�ด้รืายได้�ข้องผ,�บัรื�โภค ค�อ I = PxX + PyY

4. ก7าหนด้ให�ฟ<งก*ช�นอรืรืถึปรืะโยชน*ที่างตรืงข้องผ,�บัรื�โภคค�อ U = X2 + Y2 I ค�อรืายได้� Px แลัะ Py ค�อรืาคาข้องส�นค�า X แลัะส�นค�า Y ตามลั7าด้�บั เง��อนไข้ที่��ที่7าให�ผ,�บัรื�โภคได้�รื�บัความพื่อใจส,งส#ด้ ค�อ 2X / Px = 2Y / Py = 5. ฟ<งก*ช�นอรืรืถึปรืะโยชน*ที่างอ�อม ข้�0นอย,'ก�บัป<จจ�ย รืายได้� ฟ<งก*ช�นอรืรืถึปรืะโยชน* ที่างอ�อม หมายถึ�ง ฟ<งก*ช�นอรืรืถึปรืะโยชน*ที่��พื่�จารืณาให�ความพื่อใจในการืบัรื�โภคส�นค�าข้องผ,�บัรื�โภคข้�0นอย,'ก�บั รืายได้� แลัะรืาคาส�นค�า 6. การืพื่�จารืณาความพื่อใจข้องผ,�บัรื�โภคว'าข้�0นอย,'ก�บั รืายได้�แลัะรืาคาส�นค�า เรื�ยกว'า

อรืรืถึปรืะโยชน*ที่างอ�อม7. สมมต�ว'าเส�นงบัปรืะมาณข้องผ,�บัรื�โภคม�ค'าความช�นเที่'าก�บั 2 อ�ตรืาการืที่ด้แที่นส'วนเพื่��มรืะหว'างส�นค�า 2 ชน�ด้ ม�ค'าเที่'าก�บัเที่'าใด้ ผ,�บัรื�โภคจ�งจะได้�รื�บัความพื่อใจส,งส#ด้ 2 : 1

ส�ด้ส'วนข้องรืาคาส�นค�าค�อความลัาด้ช�นข้องเส�นงบัปรืะมาณ แลัะความลัาด้ช�นน�0จะบัอกให�ที่รืาบัถึ�งอ�ตรืาแลักเปลั��ยนรืะหว'างส�นค�า ค�อ แกน X หารืด้�วยแกน Y ( แกนนอนหารืด้�วยแกนต�0ง)

8. สมมต�ว'าอ�ตรืาการืที่ด้แที่นส'วนเพื่��มข้องส�นค�า 2 ชน�ด้ เที่'าก�บั 3:1 ที่7าให�ผ,�บัรื�โภคได้�รื�บัความพื่อใจส,งส#ด้ เส�นงบัปรืะมาณควรืจะม�ความช�น เที่'าก�บั 3 9. ก7าหนด้ให�ส�นค�าบันแกนนอนแลัะแกนต�0ง ค�อด้�นสอแลัะปากกา ตามลั7าด้�บั ถึ�าหากว'าส�นค�าที่�0งสองชน�ด้เป3นส�นค�าปกต� เส�นรืายได้� – การืบัรื�โภค จะม�ลั�กษณะ ความช�นเป3นบัวก ลั�กษณะข้องเส�น รืายได้� – การืบัรื�โภคจะบัอกให�ที่รืาบัถึ�งลั�กษณะข้องส�นค�า ถึ�าเส�นรืายได้� – การืบัรื�โภคเป3นเส�นที่��ที่อด้ข้�0นจากซึ่�ายไปข้วา แสดุงวิ�าส�นค�าน�0นเป8นส�นค�าปกต� เน��องจากปรื�มาณการืบัรื�โภคเพื่��มข้�0นตามรืะด้�บัรืายได้�ที่��ส,งข้�0น 10. ก7าหนด้ให�ส�นค�าบันแกนนอนแลัะแกนต�0งค�อ ด้�นสอแลัะปากกาตามลั7าด้�บั หากปรืากฏว'าปากกาเป3นส�นค�าปกต� ด้�นสอเป3นส�นค�าที่��ไม'ข้�0นก�บัรืายได้� เส�นรืายได้�-การืบัรื�โภค จะม�ลั�กษณะ ต�0งฉากก�บัแกนนอน11. ในกรืณ�ข้องส�นค�าด้�อยค#ณภาพื่ ผลัที่างด้�านรืายได้�ข้�ด้แย�งก�บัผลัที่างด้�านการื

ที่ด้แที่น12. ในกรืณ�ข้องส�นค�าปกต� ผลัที่างด้�านรืายได้�เสรื�มก�บัผลัที่างด้�านการืที่ด้แที่น13. ก7าหนด้ให�รืาคาที่��ที่7าให�ผ,�บัรื�โภคไม'ซึ่�0อส�นค�าเลัยเที่'าก�บั 20 บัาที่ แต'ถึ�าหากว'ารืาคาส�นค�าเที่'าก�บั 10 บัาที่ ผ,�บัรื�โภคจะซึ่�0อ 10 ช�0น ค7านวณส'วนเก�นข้องผ,�บัรื�โภคได้� 50 บัาที่ ค�ด้ค7านวณมาจาก ½[(20-10) X 10] (คลั�ายๆ ก�บั ½ X ฐาน X ส,ง) รืาคา 20

10

20

10 ช�0น ปรื�มาณ14. ก7าหนด้ให�รืาคาที่��ที่7าให�ผ,�บัรื�โภคไม'ซึ่�0อส�นค�าเลัยเที่'าก�บั 30 บัาที่ แต'ถึ�าหากว'ารืาคาส�นค�าเที่'าก�บั 20 บัาที่ ผ,�บัรื�โภคจะซึ่�0อส�นค�า 20 ช�0น ค7านวณหาส'วนเก�นผ,�บัรื�โภค เที่'าก�บั 100 บัาที่ ค7านวณมาจาก ½ [(30 บัาที่ –20 บัาที่) X 20 ช�0น]

15. ก7าหนด้ให�รืายได้�นายสมชาย จากการืเป3นพื่น�กงานข้ายปรืะก�น ม�ความน'าจะเป3นเที่'าก�บั 0.6 ส7าหรื�บัรืายได้�รืะด้�บั 30,000 บัาที่ แลัะม�ความน'าจะเป3นเที่'าก�บั 0.4 ส7าหรื�บัรืายได้�รืะด้�บั 10,000 บัาที่ ค7านวณหารืายได้�ที่��คาด้หว�งข้องนายสมชาย เที่'าก�บั 22,000

บัาที่ รืายได้�ที่��คาด้หว�ง ค7านวณมาจาก (30,000 X 0.6 + 10,000 X 0.4) = (18,000+4,000)16. ในกรืณ�ที่��ใช�มาตรืการืในการืเพื่��มรืายได้�ให�แก'ผ,�บัรื�โภค โด้ยรืายได้�ที่��เพื่��มน�0นม�ม,ลัค'าเที่'าก�บัมาตรืการืใช�ค,ปองลัด้รืาคา ถึ�าหากส�นค�าที่�0งสองชน�ด้เป3นส�นค�าปกต� ผ,�บัรื�โภคจะพื่อใจก�บัมาตรืการื เพื่��มรืายได้�17. ก7าหนด้ให�รืายได้�ข้องนายสมปอง จากการืเป3นพื่น�กงานข้ายรืถึยนต* ม�ความน'าจะเป3นเที่'าก�บั 0.8 ส7าหรื�บัรืายได้�รืะด้�บั 30,000 บัาที่ แลัะม�ความน'าจะเป3นเที่'าก�บั 0.2

ส7าหรื�บัรืายได้�รืะด้�บั 20,000 บัาที่ จะค7านวณหารืายได้�ที่��คาด้หว�งข้องนายสมปองเที่'าก�บั 28,000 บัาที่ รืายได้�ที่��คาด้หว�งค7านวณมาจาก (30,000 X 0.8 + 20,000 X 0.2) = (24,000 + 4,000)18. นายที่นง ซึ่�0อห#�นจากบัรื�ษ�ที่ที่รื�พื่ย*ส,ง 4 ห#�น ในรืาคาห#�นลัะ 100 บัาที่ ซึ่��งม�ความน'าจะเป3นเที่'าก�บั 0.5 ในการืจ'ายป<นผลัห#�นลัะ 15 บัาที่ ค7านวณหาผลัตอบัแที่นที่��คาด้หว�งจากเง�นป<นผลั เที่'าก�บั 30 บัาที่ ผลัตอบัแที่นที่��คาด้หว�งจากเง�นป<นผลัค7านวณมาจาก (จ7านวนห#�น X ความน'าจะเป3น X การืจ'ายเง�นป<นผลั) หรื�อ 4 X 0.5 X 15 = 30 บัาที่ แลัะม�รืะด้�บัความเส��ยงที่��ว�ด้จากความเบั��ยงเบันมาตรืฐานเที่'าก�บั (60-30)2 (0.5) = 21.2119. นายเด้ชซึ่�0อห#�นจากจากบัรื�ษ�ที่อ#ด้มผลั 3 ห#�น ในรืาคาห#�นลัะ 100 บัาที่ ซึ่��งม�ความน'าจะเป3นเที่'าก�บั 0.4 ในการืจ'ายป<นผลัห#�นลัะ 10 บัาที่ ค7านวณหาผลัตอบัแที่นที่��คาด้หว�งจากเง�นป<นผลัได้�เที่'ก�บั 12 บัาที่ ผลัตอบัแที่นที่��คาด้หว�งจากเง�นป<นผลัค7านวณมาจาก (จ7านวนห#�น X ความน'าจะเป3น X การืจ'ายเง�นป<นผลั) หรื�อ 3 X 0.4 X 10 = 12 บัาที่ แลัะม�รืะด้�บัความเส��ยงที่��ว�ด้จากความเบั��ยงเบันมาตรืฐานเที่'าก�บั (30-12)2(0.4) = 11.38

ห์น�วิยท�) 3 การผล�ตและต�นท&นการผล�ต1. ที่ฤษฎี�การืผลั�ต ม�ว�ตถึ#ปรืะสงค*เพื่��อต�องการือธ�บัายว'า ผ,�ปรืะกอบัการืจะ

ต�องด้7าเน�นการืผลั�ตอย'างไรืจ�งจะที่7าให�ได้�ปรื�มาณผลั�ตผลัส,งส#ด้

21

1. ที่ฤษฎี�ต�นที่#นการืผลั�ต ม�ว�ตถึ#ปรืะสงค*ต�องการือธ�บัายว'า ผ,�ปรืะกอบัการืจะต�องด้7าเน�นการืผลั�ตอย'างไรืจ�งจะที่7าให�เส�ยต�นที่#นในการืผลั�ตต7�าที่��ส#ด้

2. การืผลั�ตม�ที่�0ง ในรืะยะส�0นแลัะรืะยะยาว แลัะการืเปลั��ยนแปลังปรื�มาณข้องป<จจ�ยคงที่��หรื�อป<จจ�ยแปรืผ�นที่7าให�เก�ด้ผลัตอบัแที่นต'อข้นาด้ในการืผลั�ตสองปรืะการืค�อ เก�ด้การืปรืะหย�ด้จากข้นาด้แลัะการืไม'ปรืะหย�ด้จากข้นาด้

3.1 ทฤษฎี�การผล�ต1. ฟ<งก*ช�นการืผลั�ตแสด้งความส�มพื่�นธ*รืะหว'างปรื�มาณป<จจ�ยการืผลั�ต

แลัะปรื�มาณผลั�ตผลัภายใต�เที่คน�คการืผลั�ตที่��ม�อย,'2. การืผลั�ตในรืะยะส�0นไม'สามารืถึเปลั��ยนแปลังป<จจ�ยการืผลั�ตได้�ที่#กชน�ด้

ด้�งน�0นฟ<งก*ช�นการืผลั�ตรืะยะส�0นจ�งข้�0นอย,'ก�บักฎีการืลัด้น�อยถึอยลังข้องผลัได้�3. ในการืผลั�ตเม��อผลั�ตผลัรืวมม�ค'าส,งส#ด้ผลั�ตผลัส'วนเพื่��มจะเป3นศ,นย*

แลัะเม��อผลั�ตผลัเฉลั��ยก7าลั�งเพื่��มข้�0นผลั�ตผลัส'วนเพื่��มจะส,งกว'าผลั�ตผลัเฉลั��ย แลัะเม��อผลั�ตผลัเฉลั��ยก7าลั�งลัด้ลัง ผลั�ตผลัส'วนเพื่��มจะต7�ากว'าผลั�ตผลัเฉลั��ย

4. การืผลั�นในรืะยะยาวสามารืถึเปลั��ยนแปลังชน�ด้แลัะปรื�มาณข้องป<จจ�ยการืผลั�ตได้�ที่#กชน�ด้ ด้�งน�0นฟ<งก*ช�นการืผลั�ตรืะยะยาวจ�งข้�0นอย,'ก�บักฎีข้องผลัได้�ต'อข้นาด้

3.1.1 ฟั7งกช้�นการผล�ตป<จจ�ยการืผลั�ต สามารืถึแบั'งป<จจ�ยการืผลั�ตเป3น 2 ปรืะเภที่ ค�อ ป<จจ�ย

คงที่��แลัะป<จจ�ยแปรืผ�น แลัะสามารืถึแบั'งรืะยะเวลัาออกเป3น 2 ช'วง ค�อการืผลั�ตรืะยะส�0นแลัะรืะยะยาว การืผลั�ตในรืะยะส�0นไม'สามารืถึเปลั��ยนแปลังปรื�มาณข้องป<จจ�ยคงที่��ได้� ส'วนการืผลั�ตในรืะยะยาวเป3นช'วงเวลัาที่��ผ,�ผลั�ตสามารืถึข้ยายก7าลั�งการืผลั�ตได้� หากม�ฟ<งก*ช�นการืผลั�ตข้องส�นค�า น70าด้��ม ซึ่��งใช�ป<จจ�ยการืผลั�ต 2 อย'าง ค�อแรืงงานแลัะเครื��องจ�กรื ในกรืะบัวนการืผลั�ตม�ฟ<งก*ช�นการืผลั�ตด้�งน�0

Q = 20K0.5L0.5 โด้ยที่�� Q เป3นปรื�มาณน70า ด้�� ม K เป3นปรื�มาณเครื��องจ�กรื L เป3นปรื�มาณแรืงงาน

22

จากฟ<งก*ช�นการืผลั�ตน�0 ถึ�าผ,�ผลั�ตม�เครื��องจ�กรื 4 เครื��อง ให�เปรื�ยบัเที่�ยบัผลั�ตผลัเฉลั��ยแลัะผลั�ตผลัส'วนเพื่��มข้องแรืงงาน เม��อผ,�ผลั�ตใช�แรืงงานรืะหว'าง 400 คนช��วโมง 450 คนช��วโมง ผลั�ตผลัเฉลั��ยจะส,งกว'าผลั�ตผลัส'วนเพื่��มหรื�อไม' แลัะผลัผลั�ตเฉลั��ยจะส,งกว'าผลั�ตผลัส'วนเพื่��มเสมอไปหรื�อไม'

Q/L = 20K0.5L0.5 ค�อผลั�ตผลัเฉลั��ยข้องแรืงงาน dQ/dL = 10K0.5L-0.5 ค�อผลั�ตผลัส'วนเพื่��มข้องแรืงงาน (MPL)

Q/K = 20K0.5L0.5 ค�อผลั�ตผลัเฉลั��ยข้องเครื��องจ�กรืdQ/dK = 10K-0.5L0.5 ค�อผลั�ตผลัส'วนเพื่��มข้องเครื��องจ�กรื (MPK)

L=400 Q=800 APL(ผลั�ตผลัเฉลั��ยแรืงงาน)= 2

L=420 Q=819.76 APL(ผ ลั� ต ผ ลัเฉลั��ยแรืงงาน)=1.95

L=440 Q=839 APL(ผลั�ตผลัเฉลั��ยแรืงงาน) =1.91

L=450 Q=848.53 APL(ผ ลั� ต ผ ลัเฉลั��ยแรืงงาน)=1.88

L=400 MPL(ผ ลั ผ ลั� ต เ พื่�� ม ข้ อ งแรืงงาน)=1

L=420 MPL(ผ ลั ผ ลั� ต เ พื่�� ม ข้ อ งแรืงงาน)=0.98

L=440 MPL(ผ ลั ผ ลั� ต เ พื่�� ม ข้ อ งแรืงงาน)=0.95

L=450 MPL(ผ ลั ผ ลั� ต เ พื่�� ม ข้ อ งแรืงงาน)=0.94

K L APL=ผลั�ตผลัเฉลั��ยข้องแรืงงาน

MPL=ผลั�ตผลัส'วนเพื่��มข้องแรืงงาน

4 400 2 14 420 1.95 0.984 440 1.91 0.954 450 1.89 0.94

ฟ<งก*ช�นการืผลั�ตน�0เป3นฟ<งก*ช�นที่��ที่7าให�ผลัผลั�ตเฉลั��ยข้องแรืงงาน Q/L

ลัด้ลัง เม��อม�การืผลั�ตส�นค�าเพื่��มข้�0น ที่7าให�ผลั�ตผลัส'วนเพื่��มข้องแรืงงาน MPL ม�ค'าต7�ากว'าผลัผลั�ตเฉลั��ยข้องแรืงงาน เพื่รืาะถึ�าผลั�ตผลัส'วนเพื่��มไม'ต7�ากว'าผลั�ตผลัเฉลั��ย ก�จะไม'ด้�งผลั�ตผลัเฉลั��ยให�ลัด้ลังได้� แลัะไม'จ7าเป3นที่��ผลั�ตผลัเฉลั��ยจะส,งกว'าผลั�ตผลัส'วนเพื่��มเสมอไป เน��องจากว'าถึ�าหากการืผลั�ตอย,'ในช'วงที่��ผลั�ตผลัเฉลั��ยก7าลั�งเพื่��มข้�0น ผลั�ตผลัส'วนเพื่��มจะส,งกว'าผลั�ตผลัเฉลั��ย เพื่��อจะด้�งให�ผลั�ตผลัเฉลั��ยส,งข้�0น

3.1.2 การผล�ตโดุยการใช้�ป7จำจำ�ยแปรผ�นช้น�ดุเดุ�ยวิ ผลัผลั�ต

23

แรืงงาน 3 4 8 MP

การืลัด้น�อยถึอยลังเรื��มต�0งแต'การืใช�แรืงงานหน'วยที่�� 3 แต'ในช'วงที่��ม�การืใช�แรืงงานรืะหว'าง 3 แลัะ 4 หน'วย ผลั�ตผลัส'วนเพื่��มข้องแรืงงานย�งน�อยมากกว'าผลั�ตผลัเฉลั��ยข้องแรืงงาน ผลั�ตผลัส'วนเพื่��มจะน�อยกว'าผลั�ตผลัเฉลั��ยเม��อม�การืใช�แรืงงานมากกว'า 4 หน'วย เหต#ผลัก�ค�อ ในช'วงที่��ม�การืใช�แรืงงานรืะหว'าง 3-4 หน'วย ผลัผลั�ตเฉลั��ยเรื��มเพื่��มข้�0นในอ�ตรืาที่��ลัด้ลัง แต'ย�งม�ค'าส,งกว'าผลัผลั�ตเฉลั��ย เม��อผลัผลั�ตเฉลั��ยลัด้ลังหลั�งจากการืใช�แรืงงานเก�น 4 หน'วย ซึ่��งจะเก�ด้ข้�0นได้�ก�ต'อเม��อผลั�ตผลัส'วนเพื่��มม�ค'าน�อยกว'าผลั�ตผลัเฉลั��ย

3.1.3 ควิาม่ส�ม่พ�นธุระห์วิ�างผล�ตผลรวิม่ ผล�ตผลส�วินเพ�)ม่ และผล�ตผลเฉล�)ย

การืรืวมผลั�ตผลัส'วนเพื่��มจะเที่'าก�บัผลั�ตผลัรืวมเสมอ ไม'ว'าการืผลั�ตรืะยะส�0นจะม�การืลัด้น�อยถึอยลัง หรื�อไม'ก�ตาม เช'น การืรืวมผลั�ตผลัส'วนเพื่��มข้องแรืงงานต�0งแต'หน'วยที่�� 1 ถึ�งหน'วยที่�� n จะเที่'าก�บัผลั�ตผลัรืวมจากการืใช�แรืงงาน 2 หน'วย

3.1.4 การผล�ตโดุยการใช้�ป7จำจำ�ยแปรผ�น 2 ช้น�ดุป<จจ�ยการืผลั�ตสามารืถึเป3นป<จจ�ยด้�อยค#ณภาพื่ได้� กลั'าวค�อ ผ,�ผลั�ตจะใช�

ป<จจ�ยด้�งกลั'าวในปรื�มาณที่��ลัด้ลังเม�� อม�งบัปรืะมาณการืผลั�ตเพื่��มมากข้�0น ต�วอย'างเช'น เม��อผ,�รื �บัเหมาม�งบัปรืะมาณในการืสรื�างบั�านเพื่��มข้�0น เข้าจะใช�ส�ที่��ม�ค#ณภาพื่ไม'ด้�น�อยลัง แลัะใช�ส�ม�ค#ณภาพื่มากข้�0น ส�ที่��ค#ณภาพื่ไม'ด้�จ�งเป3นป<จจ�ยการืผลั�ตด้�อยค#ณภาพื่

3.2 ทฤษฎี�ต�นท&นการผล�ต

24

1. ในรืะยะส�0นเน��องจากม�การืใช�ที่�0งป<จจ�ยคงที่��แลัะป<จจ�ยแปรืผ�น จ�งแบั'งต�นที่#นในรืะยะส�0นออกเป3นต�นที่#นคงที่��แลัะต�นที่#นแปรืผ�น

2. ในรืะยะยาว เน��องจากสามารืถึเปลั��ยนแปลังป<จจ�ยการืผลั�ตได้�ที่#กชน�ด้จ�งม�แต'ป<จจ�ยแปรืผ�น ต�นที่#นในรืะยะยาวจ�งม�แต'ต�นที่#นแปรืผ�น

3. เส�นต�นที่#นที่��น7ามาใช�ในการืว�เครืาะห*ต�นที่#นการืผลั�ตไม'ว'ารืะยะส�0นหรื�อรืะยะยาว ได้�แก' เส�นต�นที่#นเฉลั��ย แลัะเส�นต�นที่#นหน'วยส#ด้ที่�าย ซึ่��งม�ความส�มพื่�นธ*ก�นอย'างใกลั�ช�ด้

4. เม�� อปรื�มาณข้องผลั�ตผลัเฉลั��ยก�บัผลัผลั�ตส'วนเพื่��มม�ค'าส,งส#ด้ ต�นที่#นเฉลั��ยแลัะต�นที่#นส'วนเพื่��มก�จะม�ค'าต7�าส#ด้

3.2.1 ต�นท&นการผล�ตในระยะส�0นถึ�าต�นที่#นคงที่��ในการืผลั�ตรืะยะส�0นเพื่��มข้�0น ต�นที่#นส'วนเพื่��มในรืะยะส�0นจะ

ไม'เพื่��มข้�0น ที่�0งน�0 เน��องจากการืเพื่��มผลัผลั�ตจะไม'ที่7าให�ต�นที่#นเพื่��มข้�0น เพื่รืาะต�นที่#นส'วนเพื่��มข้�0นอย,'ก�บัต�นที่#นแปรืผ�นเที่'าน�0น

3.2.2 ต�นท&นการผล�ตในระยะยาวิเป3นไปได้�หรื�อไม'ที่��ต�นที่#นการืผลั�ตรืะยะยาวจะส,งกว'าต�นที่#นการืผลั�ต

รืะยะส�0นเป8นไปไม่�ไดุ� ที่��ต�นที่#นการืผลั�ตรืะยะยาวจะส,งกว'าต�นที่#นการืผลั�ตรืะยะ

ส�0น เน��องจากต�นที่#นการืผลั�ตรืะยะยาวมาจากการืเลั�อกก7าลั�งการืผลั�ตที่��ม�ต�นที่#นการืผลั�ตที่��ต7�าที่��ส#ด้ จากรื,ป เส�น STC1 แลัะ STC2 เป3นเส�นต�นที่#นรืะยะส�0นส'วนเส�น LTC เป3นเส�นต�นที่#นรืะยะยาว ซึ่��งแสด้งต�นที่#นต7�าส#ด้จากก7าลั�งผลั�ตที่��สามารืถึผลั�ตส�นค�าไว�ด้�วยต�นที่#นต7�าส#ด้ เส�น LTC จ�งอย,'ต7�ากว'าเส�น STC

C STC1 STC2

LTCCWG

CRS

F2

F1

O Q1 Q2 Q

25

สามารืถึสรื�างต�นที่#นรืวมรืะยะส�0น ค�อเส�น STC1 ในกรืณ�ผ,�ผลั�ตม�ป<จจ�ย K1 โด้ยผลั�ตส�นค�าปรื�มาณ Q1 โด้ยม�ต�นที่#นการืผลั�ตเที่'าก�บั CRS แลัะการืผลั�ตส�นค�าในปรื�มาณ Q2 จะม�ต�นที่#นการืผลั�ตเที่'าก�บั CWG ถึ�งแม�จะไม'ม�การืผลั�ตส�นค�าผ,�ผลั�ตก�ย�งม�ต�นที่#น F1 แลัะ F2 ซึ่��งเก�ด้จากการืใช�ป<จจ�ยคงที่�� เช'นการืบั7ารื#งรื�กษาโรืงงาน ซึ่��งเรื�ยกว'าต�นที่#นคงที่��

3.2.3 ควิาม่ส�ม่พ�นธุระห์วิ�างเส�นต�นท&นการผล�ตในระยะส�0น ก�บัเส�นต�นท&นการผล�ตในระยะยาวิ

เป3นไปได้�ที่��จ#ด้ต7�าส#ด้ข้องเส�น SAC เที่'าก�นหมด้ ถึ�าการืข้ยายก7าลั�งผลั�ตไม'ม�การืปรืะหย�ด้จากข้นาด้ หรื�อการืไม'ปรืะหย�ด้จากข้นาด้ ซึ่��งที่7าให�เส�นต�นที่#นเฉลั��ยในการืผลั�ตส�นค�ารืะยะยาว คงที่��จ#ด้ต7�าส#ด้ข้อง SAC ต'างๆ จ�งส�มผ�สก�บัเส�น LAC ในรืะด้�บัที่��เที่'าก�นหมด้

ต�นที่#น

SAC1 SAC2

SAC3

LAC

ปรื�มาณ

3.2.4 ควิาม่ส�ม่พ�นธุระห์วิ�างการผล�ตก�บัต�นท&นการผล�ตในช'วงที่��การืผลั�ตรืะยะส�0นย�งไม'ม�การืลัด้น�อยถึอยลัง เส�น MPL จะย�ง

เพื่��มข้�0น ซึ่��งจะที่7าให�เส�นที่#นส'วนเพื่��มรืะยะส�0นลัด้ลัง เน��องจากการืผลั�ตก�บัต�นที่#นการืผลั�ตเป3นเงากรืะจกข้องก�นแลัะก�น ความส�มพื่�นธ*รืะหว'างเส�น MPL แลัะ SMC เป3นตามภาพื่ ปรื�มาณ ต�นที่#น MPL

Q2 SMC

Q1

26

L1 L2 แรืงงาน Q1

Q2 ปรื�มาณ

3.3 ผลตอบัแทนต�อข้นาดุในการผล�ต1.ในรืะยะส�0นการืเพื่��มป<จจ�ยแปรืผ�นเข้�าก�บัป<จจ�ยคงที่�� ในที่��ส#ด้ผลั�ตผลั

จะเพื่��มข้�0นในอ�ตรืาลัด้ลัง ในรืะยะยาวเม��อผ,�ผลั�ตสามารืถึปรื�บัข้นาด้การืผลั�ตแลัะป<จจ�ยการืผลั�ตได้�ที่#กชน�ด้ผลั�ตผลัอาจเพื่��มข้�0นในอ�ตรืาที่��เพื่��มข้�0นหรื�อลัด้ลังก�ได้�

2.ความส�มพื่�นธ*รืะหว'างเส�นต�นที่#นเฉลั��ยรืะยะส�0นแลัะรืะยะยาวสามารืถึบัอกให�ที่รืาบัถึ�งการืปรืะหย�ด้จากข้นาด้แลัะการืไม'ปรืะหย�ด้จากข้นาด้ได้�

3.3.1 ประเภทและล�กษณะข้องผลตอบัแทนต�อข้นาดุการผล�ตในกรืณ�ที่��การืผลั�ตม�ที่�0งการืปรืะหย�ด้แลัะการืไม'ปรืะหย�ด้จากข้นาด้ จ#ด้

ต7�าส#ด้ข้องต�นที่#นเฉลั��ยในรืะยะส�0นจะเที่'าก�บัจ#ด้ต7�าส#ด้ข้องต�นที่#นเฉลั��ยในรืะยะยาวเพื่�ยงกรืณ�เด้�ยว ค�อกรืณ�ที่��ข้นาด้ข้องการืผลั�ตในรืะยะส�0น เป3นข้นาด้การืผลั�ตที่��ม�ต�นที่#นต7�าที่��ส#ด้ในจ7านวนข้นาด้การืผลั�ตในรืะยะส�0นที่�0งหมด้ที่��ม�อย,' เส�น SAC*

ตามภาพื่แสด้งข้นาด้การืผลั�ตรืะยะส�0นที่��ม�ต�นที่#นต7�าที่��ส#ด้เม��อเปรื�ยบัเที่�ยบัก�บัข้นาด้การืผลั�ตอ�� น จ#ด้ต7�าส#ด้ข้อง SAC* จ�งเที่'าก�บัจ#ด้ต7�าส#ด้ข้องเส�นต�นที่#นเฉลั��ยรืะยะยาว LAC ต�นที่#น

SACn SAC1 SAC*

Q* ปรื�มาณ

3.3.2 ควิาม่ส�ม่พ�นธุระห์วิ�างผลตอบัแทนต�อข้นาดุการผล�ตและต�นท&นเฉล�)ย

ความส�มพื่�นธ*รืะหว'างต�นที่#นเฉลั��ยรืะยะส�0นแลัะต�นที่#นส'วนเพื่��มในกรืณ�ที่��ต�นที่#นเฉลั��ยคงที่�� เม��อต�นที่#นเฉลั��ยรืะยะส�0นม�ค'าคงที่�� ต�นที่#นส'วนเพื่��มจะเที่'าก�บัต�นที่#นเฉลั��ย เส�น SAC จ�งเป3นเส�นเด้�ยวก�บัเส�น SMC ตามภาพื่ ต�นที่#น

27

SAC=SMC

ปรื�มาณ

แบับัปรืะเม�นผลัตนเอง หน'วยที่�� 31. ก7าหนด้ให� Q = 40K0.3L0.7 ค7านวณหาผลั�ตผลัส'วนเพื่��มข้องแรืงงาน ได้�เที่'าก�บั 28K 0.3 L -0.3 การืค�ด้ค7านวณมาจาก 1st diff dQ/dL = 40(0.7)K0.3L-0.3 = 28K0.3L-0.3 1. ก7าหนด้ให� Q = 40K0.3L0.7 ค7านวณหาผลั�ตผลัส'วนเพื่��มข้องที่#น ได้�เที่'าก�บั 12K -0.7 L 0.7 ค7านวณมาจาก 1st diff dQ/dK = 40(0.3)K-0.7L0.7

3. ก7าหนด้ให� Q = 40K0.7L0.3 ค7านวณหาผลั�ตผลัส'วนเพื่��มข้องแรืงงานได้� เที่'าก�บั 12K 0.7 L -0.7

4. ก7าหนด้ให� Q = 40K0.7L0.3 ค7านวณหาผลั�ตผลัส'วนเพื่��มข้องที่#นได้� เที่'าก�บั 28K - 0.3 L 0.3

5. ในกรืณ�ที่��ผลั�ตผลัส'วนเพื่��มมากกว'าผลั�ตผลัเฉลั��ย ผลั�ตผลัเฉลั��ยเพื่��มข้�0น6. ในกรืณ�ที่��ผลั�ตผลัส'วนเพื่��มน�อยกว'าผลั�ตผลัเฉลั��ย ผลั�ตผลัเฉลั��ยลัด้ลัง7. แรืงงาน 10 คนก'อให�เก�ด้ผลัผลั�ตที่�0งหมด้เที่'าก�บั 120 หน'วย เม��อเพื่��มแรืงงานคนที่�� 11 ก'อให�เก�ด้ผลั�ตผลัเฉลั��ยเที่'าก�บั 12 หน'วย ค7านวณหาผลั�ตผลัส'วนเพื่��มข้องแรืงงานคนที่�� 11 ได้�เที่'าก�บั 12 หน'วย น��นค�อผลั�ตผลัเฉลั��ยเด้�มค�อ 120/10 = 12 หน'วย เม��อเพื่��มแรืงงานเข้�าไปอ�ก 1 คน ผลัผลั�ตเฉลั��ยเที่'าก�บั 12 หน'วย แสด้งว'าแรืงงานคนที่�� 11 ที่7าให�เก�ด้ผลั�ตผลัส'วนเพื่��มเที่'าก�บั 12 หน'วย8. แรืงงาน 12 คนก'อให�เก�ด้ผลัผลั�ตที่�0งหมด้เที่'าก�บั 100 หน'วย เม��อเพื่��มแรืงงานคนที่�� 13 ก'อให�เก�ด้ผลัผลั�ตเฉลั��ยเที่'าก�บั 10 หน'วย ค7านวณหาผลั�ตผลัส'วนเพื่��มข้องแรืงงานคนที่�� 13 ได้�เที่'าก�บั 10 หน'วย

9. ก7าหนด้ให�เส�นผลัผลั�ตเที่'าก�นค�อ 200 = 20K0.5L0.5 ถึ�าหากว'าใช� K 4 หน'วย จะต�องใช� L 25 หน'วย เม��อแที่นค'า K = 4 ในสมการืจะได้� 20(4)0.5L0.5 = 200

40 L0.5 = 200 ด้�งน�0น L = 25 หน'วย10. ก7าหนด้ให�เส�นผลัผลั�ตเที่'าก�นค�อ 100 = 10K0.5L0.5 ถึ�าหากว'าใช� K เที่'าก�บั 4

หน'วย จะต�องใช� L 25 หน'วย

11. เม��อเพื่��มปรื�มาณการืผลั�ตมากข้�0นเรื��อยๆ ต�นที่#นที่�เข้�าใกลั�ศ,นย* ก�ค�อ ต�นที่#นคงที่��เฉลั��ย12. เม��อเพื่��มปรื�มาณการืผลั�ตในจ7านวนมากข้�0นเรื��อยๆ ต�นที่#นคงที่��เฉลั��ย จะม�ลั�กษณะ ที่��เข้�าใกลั�ศ,นย*

28

13. ในการืผลั�ตส�นค�าถึ�าหากว'า ต�นที่#นคงที่��เพื่��มข้�0นจาก 100 ลั�านบัาที่ เป3น 150 ลั�านบัาที่ จะส'งผลัต'อต�นที่#นส'วนเพื่��ม ค�อ ไม'ม�การืเปลั��ยนแปลัง14. การืเปลั��ยนแปลังข้องต�นที่#นปรืะเภที่ที่�� ไม'ส'งผลัต'อต�นที่#นส'วนเพื่��ม ค�อต�นที่#นคงที่��15. โรืงงานที่�� 1 , 2 , 3 , 4 , 5 แลัะ 6 ม� ต�นที่#นเฉลั��ยในรืะยะส�0นค�อ 100 , 90 , 80

, 70 , 85 แลัะ 95 บัาที่ต'อหน'วยตามลั7าด้�บั การืผลั�ต ณ โรืงงาน ที่��ที่7าให�ต�นที่#นส'วนเพื่��มรืะยะส�0นเที่'าก�บัต�นที่#นส'วนเพื่��มรืะยะยาว ค�อ โรืงงานที่�� 4 16. โรืงงานที่�� 1 , 2 , 3 , 4 , 5 แลัะ 6 ม� ต�นที่#นเฉลั��ยในรืะยะส�0นค�อ 100 , 90 , 80

, 70 , 85 แลัะ 95 บัาที่ต'อหน'วยตามลั7าด้�บั การืผลั�ต ณ โรืงงาน ที่��ที่7าให�ต�นที่#นส'วนเพื่��มรืะยะส�0นต7�ากว'าต�นที่#นส'วนเพื่��มรืะยะยาว ค�อ โรืงงานที่�� 3 17. การืผลั�ตในรืะยะส�0น ต�นท&นส�วินเพ�)ม่จำะม่�ค�าต )าส&ดุ เม��อ ผลั�ตผลัส'วนเพื่��มส,งส#ด้18. การืผลั�ตในรืะยะส�0นเม��อ ผล�ตผลส�วินเพ�)ม่ส.งส&ดุ จะที่7าให� ต�นที่#นส'วนเพื่��มจะม�ค'าต7�าส#ด้19. การืที่��เส�นต�นที่#นเฉลั��ยในรืะยะยาวม�ลั�กษณะเป3น เส�นตรงข้นานก�บัแกนนอน แสด้งว'าผลัตอบัแที่นจากการืข้ยายก7าลั�งการืผลั�ตม�ลั�กษณะ คงที่��ตลัอด้พื่�ส�ยการืผลั�ต20. เส�นต�นที่#นเฉลั��ยในรืะยะยาวจะม�ลั�กษณะ อย�างไร ในกรืณ�ที่��การืผลั�ตม�ผลัตอบัแที่นจากการื ข้ยายก าล�งการผล�ตในอ�ตราคงท�)ตลอดุพ�ส�ยข้องการผล�ต เส�นตรืงข้นานก�บัแกนนอน

ห์น�วิยท�) 4 ตลาดุแข้�งข้�นสม่บั.รณและตลาดุผ.กข้าดุ1. หน��งในเปEาหมายที่��ส7าค�ญข้องหน'วยธ#รืก�จโด้ยที่��วไปค�อ เปEาหมายก7าไรื

ส,งส#ด้ ข้�อสมมต�แลัะลั�กษณะข้องตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*ม�ผลัต'อเส�นอ#ปสงค* แลัะด้#ลัยภาพื่ข้องหน'วยธ#รืก�จที่�0งในรืะยะส�0นแลัะรืะยะยาว

2. ด้#ลัยภาพื่ข้องหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*ในรืะยะส�0นได้�แก'สภาพื่ที่��หน'วยธ#รืก�จได้�ก7าไรืส,งส#ด้ ก7าไรืเป3นศ,นย* ข้าด้ที่#นน�อยที่��ส#ด้ แลัะปFด้ก�จการื ส'วนด้#ลัยภาพื่ในรืะยะยาวค�อ สภาพื่ที่��หน'วยธ#รืก�จม�ก7า ไรืปกต� รืะบับัตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*จะน7าไปส,'การืจ�ด้สรืรืที่รื�พื่ยากรือย'างม�ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่

3. ตลัาด้ผ,กข้าด้เป3นตลัาด้ที่��หน'วยธ#รืก�จแลัะอ#ตสาหกรืรืมเป3นหน'วยเด้�ยวก�น ผ,�ผ,กข้าด้เป3นเป3นหน'วยธ#รืก�จที่��ไม'ม�ค,'แข้'งจ�งม�อ�ที่ธ�พื่ลัต'อรืาคา ด้#ลัยภาพื่ข้องผ฿ผ,กข้าด้ม�ที่�0งกรืณ�ที่��ก7าไรืส,งส#ด้แลัะข้าด้ที่#นน�อยที่��ส#ด้

29

4.1 การแสวิงห์าก าไรส.งส&ดุข้องห์น�วิยธุ&รก�จำและล�กษณะข้องตลาดุแข้�งข้�นสม่บั.รณ

1. หน'วยธ,รืก�จที่��แสวงหาก7าไรืส,งส#ด้จะต�ด้ส�นใจเลั�อกป<จจ�ยการืผลั�ตแลัะผลั�ตผลัเพื่��อให�ได้�ก7าไรืที่างเศรืษฐศาสตรื*ส,งส#ด้ โด้ยการืที่7าให�ค'าข้องผลัต'างรืะหว'างรืายรื�บัรืวมแลัะต�นที่#นรืวมมากที่��ส#ด้

2. ลั�กษณะที่��ส7าค�ญข้องตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*ได้�แก' ส�นค�าที่��ผลั�ตโด้ยหน'วยธ#รืก�จม�ลั�กษณะที่��เหม�อนก�นที่#กปรืะการื หน'วยธ#รืก�จแลัะผ,�บัรื�โภคม�จ7านวนมาก หน'วยธ#รืก�จแลัะผ,�บัรื�โภคต'างรื, �ข้�อม,ลัเก��ยวก�บัรืาคาอย'างสมบั,รืณ* การืเข้�าหรื�อออกจากอ#ตสาหกรืรืมเป3นไปโด้ยเสรื�

4.1.1 การแสวิงห์าก าไรส.งส&ดุข้องห์น�วิยธุ&รก�จำเง��อนไข้ที่��จ7าเป3นแลัะเง��อนไข้ที่��พื่อเพื่�ยงส7าหรื�บัเปEาหมายก7าไรืส,งส#ด้ ค�อ

MR=MC แลัะ MC อย,'ในช'วงที่��ก7าลั�งม�ค'าเพื่��มข้�0น P

MC D MR Q* Q** Q

การืแสวงหาก7าไรืส,งส#ด้แบับัม�ข้�อจ7าก�ด้ การืก7าหนด้รืาคาข้ายเปEาหมายรืายรื�บัส,งส#ด้ แลัะเปEาหมายข้ององค*กรืที่��ไม'หว�งผลัก7าไรื

4.1.2 ล�กษณะข้องตลาดุแข้�งข้�นสม่บั.รณลั�กษณะที่��ส7าค�ญข้องตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*พื่�จารืณาจาก จ7า นวนผ,�ซึ่�0 อ ผ,�ข้าย

ลั�กษณะส�นค�า การืเข้�าออกจากอ#ตสาหกรืรืม ข้�อม,ลัข้'าวสารืในอ#ตสาหกรืรืมเส�นอ#ปสงค*ข้องหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*เป3นเส�นตรืงข้นานก�บัแกน

ปรื�มาณส�นค�าแลัะเป3นเส�นเด้�ยวก�บัเส�นรืายรื�บัเฉลั��ย แลัะเส�นรืายรื�บัเพื่��ม เน��องจากรืาคาม�ค'าคงที่��แลัะถึ,กก7าหนด้โด้ยกลัไกตลัาด้ ราคาต�อห์น�วิย ราคาต�อห์น�วิย

Si

Df =AR=MR Pf

Di

30

ป รื� ม า ณ ส� น ค� า (q)

ปรื�มาณส�นค�า (Q)

จากภาพื่ เส�นอ#ปสงค*ข้องหน'วยธ#รืก�จ Df จะเป3นเส�นเด้�ยวก�บัรืายได้�เฉลั��ย AR แลัะเส�นรืายรื�บัส'วนเพื่��ม MR โด้ยที่�� AR ค7านวณได้�จากรืายรื�บัรืวม TR

หารืด้�วยปรื�มาณส�นค�า (q)

4.2 ดุ&ลยภาพข้องห์น�วิยธุ& รก�จำในตลาดุแข้�งข้�นสม่บั. รณ-และประส�ทธุ�ภาพข้องตลาดุแข้�งข้�นสม่บั.รณ

1. ด้#ลัยภาพื่ในรืะยะส�0นข้องหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*แบั'งออกได้�เป3นกรืณ�ก7าไรืส,งส#ด้ กรืณ�ก7าไรืเป3นศ,นย* กรืณ�ข้าด้ที่#นน�อยที่��ส#ด้ แลัะกรืณ�ปFด้ก�จการื เส�นอ#ปที่านในรืะยะส�0นข้องหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*เป3นเส�นเด้�ยวก�นก�บัเส�นต�นที่#นส'วนเพื่��มรืะยะส�0นในส'วนที่��ม�ความช�นเป3นบัวกแลัะม�ค'าเที่'าก�บั หรื�อมากกว'าต�นที่#นแปรืผ�นเฉลั��ย

2. หน'วยธ,รืก�จในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*จะอย,'ในสภาพื่ที่��ม�ด้#ลัยภาพื่ในรืะยะยาวก�ต'อเม��อไม'ม�แรืงจ,งใจที่��จะที่7าให�หน'วยธ#รืก�จเข้�าหรื�อออกจากอ#ตสาหกรืรืมซึ่��งก�ค�อสภาพื่ที่��ม�ก7าไรืปกต� ลั�กษณะข้องเส�นอ#ปที่านในรืะยะยาวข้องหน'วยธ#รืก�จจะเป3นอย'างไรืข้�0นก�บัลั�กษณะข้องอ#ตสาหกรืรืมว'าเป3นแบับัต�นที่#นคงที่�� ต�นที่#นเพื่��มข้�0นหรื�อต�นที่#นลัด้ลังเม��อผลัผลั�ตเพื่��มข้�0น

3. ตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*จะก'อให�เก�ด้การืจ�ด้สรืรืที่รื�พื่ยากรืรืะหว'างหน'วยธ#รืก�จอย'างม�ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ การืกรืะจายส�นค�าไปส,'บัรื�โภคเป3นไปอย'างม�ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่แลัะตรืงตามความต�องการืข้องผ,�ซึ่�0อ

4.2.1 ดุ&ลยภาพและเส�นอ&ปทานในระยะส�0น บัาที่ /หน' วย บัาที่ /หน' วย MC ATC Si

Pi D i P i

Pf = MR = Pi

Qi Q qf q

ด้#ลัยภาพื่ข้องอ#ตสาหกรืรืมแลัะหน'วยธ#รืก�จในรืะยะส�0น31

ในรืะยะส�0น หน'วยธ#รืก�จในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*จะผลั�ตส�นค�าเม��อหน'วยธ,รืก�จอย,'ในด้#ลัยภาพื่กรืณ�ก7าไรืส,งส#ด้ ก7าไรืเป3นศ,นย* แลัะข้าด้ที่#นน�อยที่��ส#ด้ โด้ยพื่�จารืณาจากปรื�มาณการืผลั�ตที่�� MR=MC หน'วยธ#รืก�จจะผลั�ตส�นค�าถึ�า TR TC หรื�อ TR < TC แต' TR TVC หรื�อ P AC หรื�อ P < AC แต' P AVC

เส�นอ#ปที่านในรืะยะส�0นข้องหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*จะสรื�างได้�จากเส�น MC ในช'วงที่�� MC ม�ค'าเพื่��มข้�0นแลัะ P AVC

4.2.2 ดุ&ลยภาพและเส�นอ&ปทานในระยะยาวิเง�� อนไข้ด้#ลัยภาพื่ข้องหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*ในรืะยะยาว

หน'วยธ#รืก�จในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*จะได้�รื�บัเพื่�ยงก7าไรืปกต� โด้ยม�เง�� อนไข้ด้#ลัยภาพื่ที่��ส7าค�ญค�อ P= LMR= LMC= LAC= SAC0 = SAC0

เส�นอ#ปที่านในรืะยะยาวข้องอ#ตสาหกรืรืมที่��ม�ลั�กษณะเป3นตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*ม�ลั�กษณะเป3นเส�นที่��ม�ความช�นเป3นบัวก ความช�นเป3น ศ,นย* หรื�อความช�นเป3นลับัก�ได้� ข้�0นอย,'ก�บัลั�กษณะอ#ตสาหกรืรืมว'าเป3นแบับัต�นที่#นเพื่��มข้�0น ต�นที่#นคงที่��หรื�อต�นที่#นลัด้ลัง

4.2.3 ประส�ทธุ�ภาพข้องตลาดุแข้�งข้�นสม่บั.รณรืะบับัตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*ก'อให�เก�ด้ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ที่��ส7าค�ญ 3 ปรืะการืค�อ

การืจ�ด้สรืรืที่รื�พื่ยากรื รืะหว'างหน'วยธ#รืก�จ การืกรืะจายส�นค�าไปย�งครื�วเรื�อน แลัะการืตอบัสนองต'อความต�องการืข้องผ,�บัรื�โภค

4.3 ล�กษณะข้องตลาดุผ.กข้าดุ และดุ&ลยภาพข้องห์น�วิยธุ&รก�จำในตลาดุผ.กข้าดุ

1. ตลัาด้ผ,กข้าด้เป3นตลัาด้ที่��ม�หน'วยธ#รืก�จเพื่�ยงรืายเด้�ยวที่��เรื�ยกว'า ผ,�ผ,กข้าด้ ส�นค�าข้องผ,�ผ,กข้าด้เป3นส�นค�าที่��ไม'ม�ส�นค�าอ��นที่ด้แที่นได้�แลัะเป3นตลัาด้ที่��ม�อ#ปสรืรืคในการืเข้�าหรื�อออกจากอ#ตสาหกรืรืม

2. ด้#ลัยภาพื่ข้องผ,�ผ,กข้าด้ในรืะยะส�0นปรืะกอบัไปด้�วยกรืณ�ก7าไรืส,งส#ด้ ก7าไรืเป3นศ,นย*แลัะข้าด้ที่#นน�อยที่��ส#ด้ ส'วนในรืะยะยาว ด้#ลัยภาพื่ข้องผ,�ผ,กข้าด้ที่��เป3นไปได้�ค�อ ก7าไรืส,งส#ด้ แลัะก7าไรืเป3นศ,นย*

32

3. ผ,�ผ,กข้าด้สามารืถึต�0งรืาคาที่��แตกต'างก�นส7าหรื�บัลั,กค�าแต'ลัะกลั#'มในตลัาด้ได้�ข้�0นอย,'ก�บัค'าความย�ด้หย#'นข้องอ#ปสงค*ข้องลั,กค�าแลัะลัะกลั#'ม เพื่��อให�ตลัาด้ผ,กข้าด้ด้7าเน�นไปในที่�ศที่างที่��ส�งคมต�องการื รื�ฐบัาลัสามารืถึควบัค#มผ,�ผ,กข้าด้ได้�โด้ยให�ผ,�ผ,กข้าด้ต�0งรืาคาจากต�นที่#นส'วนเพื่��มหรื�อจากต�นที่#นเฉลั��ย

4. ตลัาด้ผ,กข้าด้แลัะตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*ไม'ม�ความแตกต'างก�นในด้�านเปEาหมายก7าไรืส,งส#ด้ แต'จะม�ความแตกต'างก�นในด้�านลั�กษณะตลัาด้ พื่ฤต�กรืรืมข้องหน'วยธ#รืก�จ แลัะด้#ลัยภาพื่ข้องหน'วยธ#รืก�จในรืะยะส�0นแลัะรืะยะยาว

4.3.1 ล�กษณะตลาดุผ.กข้าดุสาเหต#ข้องการืผ,กข้าด้ การืผ,กข้าด้โด้ยธรืรืมชาต� การืผลั�ตจ7านวนมาก

ก'อให�เก�ด้ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่การืเป3นเจ�าข้องว�ตถึ#ด้�บัที่��ส7าค�ญ การืเป3นผ,�ลังที่#นรืายแรืกแลัะม�บัที่บัาที่ส7าค�ญในตลัาด้ การืใช�กลัย#ที่ธ*ต'างๆ เพื่��อให�ตลัาด้ม�ความสามารืถึในการืแข้'งข้�นน�อยลัง

ผ,�ผ,กข้าด้ม�เปEาหมายที่��เหม�อนก�นก�บัหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ* ค�อเปEาหมายก7าไรืส,งส#ด้ โด้ยม�หลั�กการืในการืแสวงหาก7าไรืส,งส#ด้ ด้�งน�0

ปรื�มาณผลัผลั�ตที่�� n หน'วยจะม�ปรื�มาณการืผลั�ตที่��ให�ก7าไรืส,งส#ด้ ภายใต�เง��อนไข้

(1) MRn = MCn

(2) (ก) MCn+1 < MRn+1

(ข้) MCn+1 > MRn+1

(3) (ก) ในรืะยะส�0น : TRn TVCn หรื�อ Pn AVCn

(ข้) ในรืะยะยาว : TRn TCn หรื�อ Pn ATCn

4.3.2 ดุ&ลยภาพข้องห์น�วิยธุ&รก�จำด้#ลัยภาพื่แลัะเส�นอ#ปที่านข้องผ,�ผ,กข้าด้ม�ลั�กษณะไม'แตกต'างก�นไปจาก

หน'วยธ#รืก�จในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ* ค�อ ด้#ลัยภาพื่ในรืะยะส�0นข้องผ,�ผ,กข้าด้จะเป3นได้�ที่�0ง 4 กรืณ� ได้�แก' ก7าไรืส,งส#ด้ ก7าไรืเป3นศ,นย* ข้าด้ที่#นน�อยที่��ส#ด้ แลัะปFด้ก�จการื เช'นเด้�ยวก�บัในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ* แต'ก�ม�ความแตกต'างบัางปรืะการื โด้ยเฉพื่าะอย'างย��งส�นค�าแลัะบัรื�การืในตลัาด้ผ,กข้าด้จะม�รืาคาส,งกว'าแลัะม�ปรื�มาณน�อยกว'าเม��อเปรื�ยบัเที่�ยบัก�บัตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ* เน��องจากลั�กษณะข้องตลัาด้ที่��แตกต'างก�น ส'วนด้#ลัยภาพื่ในรืะยะยาว ผ,�ผ,กข้าด้ม�กจะม�ก7าไรืส,งส#ด้

33

แที่นที่��จะม�ก7าไรืเป3นศ,นย*เน��องจากเป3นตลัาด้ที่��ม�อ#ปสรืรืคในการืเข้�าออกจากอ#ตสาหกรืรืม ส7าหรื�บัอ#ปที่าน ผ,�ผ,กข้าด้จะไม'ม�เส�นอ#ปที่านเหม�อนอย'างในกรืณ�ข้องตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ* เน��องจากความส�มพื่�นธ#*รืะหว'างรืาคาแลัะปรื�มาณส�นค�าไม'ได้�ม�ความส�มพื่�นธ#*ก�นในที่�ศที่างเด้�ยวก�นเสมอไป

ผ,�ผ,กข้าด้ม�โรืงงานหลัายโรืงงานจะม�เง�� อนไข้ในการืจ�ด้สรืรืปรื�มาณการืผลั�ตข้องผ,�ผ,กข้าด้ที่��ม�โรืงงานหลัายโรืงงานค�อ จะผลั�ต ณ รืะด้�บัที่��ต�นที่#นส'วนเพื่��มข้องแต'ลัะโรืงงานม�ค'าเที่'าก�บัรืายรื�บัส'วนเพื่��ม

4.3.3 การต�0งราคาให์�แตกต�างก�นและนโยบัายการป9องก�นการผ.กข้าดุ

การืต�0งรืาคาให�แตกต'างก�น จะเก�ด้ข้�0นเม��อส�นค�าที่��ม�ลั�กษณะเหม�อนก�นในจ7านวนที่��ต'างก�น ถึ,กข้ายในรืาคาที่��แตกต'างก�น โด้ยไม'ได้�ม�สาเหต#มาจากต�นที่#นที่��แตกต'างก�น จากความเส��ยงแลัะความไม'แน'นอน การืต�0งรืาคาให�แตกต'างก�นจะปรืะสบัความส7าเรื�จได้�จะต�องปรืะกอบัด้�วยเง�� อนไข้ด้�งน�0 (1) ผ,�ข้ายจะต�องม�อ7านาจผ,กข้าด้เพื่�ยงพื่อที่��จะควบัค#มปรื�มาณส�นค�าที่��จะข้ายให�ก�บัผ,�ซึ่�0อแต'ลัะรืาย (2) หน'วยธ#รืก�จต�องสามารืถึแบั'งกลั#'มผ,�ซึ่�0อออกเป3นอย'างน�อย 2 กลั#'ม ตามความย�ด้หย#'นข้องอ#ปสงค*ที่��ต'างก�น ณ รืาคาหน��งๆ

1. การืต�0งรืาคาให�แตกต'างก�นรืะด้�บัสมบั,รืณ* หรื�อรืะด้�บัที่�� 1 หน'วยธ#รืก�จที่รืาบัด้�ถึ�งอ#ปสงค*ข้องผ,�ซึ่�0อแต'ลัะคนแลัะสามารืถึข้ายส�นค�าในรืาคาที่��แตกต'างก�นส7าหรื�บัส�นค�าแต'ลัะหน'วยได้� ที่7าให�หน'วยธ#รืก�จสามารืถึเอาส'วนเก�นผ,�บัรื�โภคไปจากผ,�บัรื�โภคได้�ที่�0งหมด้ การืต�0งรืาคาตามกฎี ค�อ MR = P = AR = Dx

เน��องจากหน'วยธ#รืก�จจะต�0งรืาคาต'อหน'วย การืผลั�ตจ�งเป3นต'อหน'วย การืต�0งรืาคาจ�งใช�เกณฑ์* MR = P ด้�วย

2. การืต�0งรืาคาให�แตกต'างก�นแบับัไม'สมบั,รืณ* จากเง��อนไข้ในการืต�0งรืาคาให�แตกต'างก�นที่��ว'า หน'วยธ#รืก�จจะจ�ด้สรืรืปรื�มาณผลัผลั�ตในแต'ลัะตลัาด้เพื่��อให�ได้�ก7าไรืส,งส#ด้ ณ จ#ด้ที่�� MR ในแต'ลัะตลัาด้ม�ค'าเที่'าก�น หากพื่�จารืณาต�นที่#นรื'วมด้�วยเพื่��อการืวางแผนการืผลั�ตในอนาคตข้องผ,�ผ,กข้าด้ โด้ยสมมต�ว'า MC

ส7าหรื�บัส�นค�าแต'ลัะหน'วยในที่#กตลัาด้ม�ค'าเที่'าก�นแลัะเที่'าก�บั MCT จะได้�ว'าหน'วยธ#รืก�จจะผลั�ตที่��ก7าไรืส,งส#ด้ที่��เง��อนไข้ MRA=MRB=MRC=…MRN=MCT

34

4.3.4 การเปร�ยบัเท�ยบัระห์วิ�างตลาดุผ.กข้าดุก�บัตลาดุแข้�งข้�นสม่บั.รณ

หน'วยธ#รืก�จในตลัาด้ผ,กข้าด้แลัะตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*ม�เปEาหมายการืแสวงหาก7าไรืส,งส#ด้โด้ยการืต�ด้ส�นใจผลั�ต ณ จ#ด้ที่�� MR = MC ที่��เหม�อนก�น แลัะม�ข้�อสมมต�เก��ยวก�บัการืม�ข้�อม,ลัข้'าวสารืโด้ยสมบั,รืณ*เหม�อนก�นแต'ลั�กษณะที่��แตกต'างก�นรืะหว'างตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*แลัะตลัาด้ผ,กข้าด้ที่��ส7าค�ญค�อ การืที่��ตลัาด้ผ,กข้าด้ม�หน'วยธ#รืก�จเพื่�ยงหน'วยเด้�ยวที่��เป3นเจ�าข้องอ#ปที่านข้องส�นค�า ส'วนตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*ม�หน'วยธ�รืก�จจ7านวนมากจนกรืะที่��งการืเปลั��ยนแปลังปรื�มาณอ#ปที่านข้องหน'วยธ#รืก�จไม'ก'อให�เก�ด้ผลัต'อรืาคาส�นค�าแลัะในตลัาด้ผ,กข้าด้ม�อ#ปสรืรืคในการืเข้�าออกอ#ตสาหกรืรืมที่�0งในรืะยะส�0นแลัะรืะยะยาว

ความแตกต'างที่��ส7าค�ญรืะหว'างตลัาด้ผ,กข้าด้แลัะตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ* ค�อ (1) เส�นอ#ปสงค*ที่��ม�ความย�ด้หย#'นต'างก�นอ�นเป3นผลัมาจากจ7านวนหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้แลัะลั�กษณะส�นค�าในตลัาด้ (2) ปรื�มาณผลัผลั�ตแลัะรืาคาผลัผลั�ตด้#ลัยภาพื่ (3) เส�นอ#ปที่านข้องหน'วยธ#รืก�จ (4) ด้#ลัยภาพื่ในรืะยะยาว (5) ผลัข้องการืเปลั��ยนแปลังในต�นที่#น

แบับัประเม่�นผลตนเอง ห์น�วิยท�) 41. เง��อนไข้จ7าเป3นข้องตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ* ค�อ หน'วยธ#รืก�จเป3นผ,�รื �บัรืาคา2. ความหมายข้องก7าไรืส,งส#ด้ค�อ เส�นรืายรื�บัรืวมก�บัเส�นต�นที่#นรืวมม�ความช�นเที่'าก�น3. ในรืะยะส�0น ณ รืะด้�บัการืผลั�ตที่��เหมาะสม สภาพื่ก7าไรืข้องหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*เป3นด้�งน�0 ค�อ ก7าไรืส,งส#ด้หรื�อข้าด้ที่#นน�อยที่��ส#ด้ก�ได้�4. ในรืะยะส�0น หน'วยธ#รืก�จในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*จะไม'ผลั�ตส�นค�าในกรืณ�ต'อไปน�0ค�อ ปรื�มาณการืข้าด้ที่#นที่�0งหมด้เที่'าก�บัต�นที่#นคงที่��รืวม (TFC) 5. ในตลัาด้ผ,กข้าด้ เส�นรืายรื�บัส'วนเพื่��มม�ลั�กษณะ เป3นเส�นที่��ม�ความช�นเป3นลับั6. ในรืะยะส�0น รืะด้�บัการืผลั�ตที่��เหมาะสมจะเก�ด้ข้�0นเม��อหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้ผ,กข้าด้ผลั�ต ณ ที่�� เส�น TR แลัะ TC ข้นานก�น 7. หากด้#ลัยภาพื่ในรืะยะส�0นข้องผ,�ผ,กข้าด้ค�อ กรืณ�ข้าด้ที่#นในรืะยะยาวผ,�ผ,กข้าด้จะม�ด้#ลัยภาพื่ ข้าด้ที่#น ก7าไรืเป3นศ,นย*หรื�อก7าไรืมากกว'าศ,นย*ก�ได้�8. ผ,�ผ,กข้าด้จะสามารืถึเพื่��มก7าไรืได้�โด้ยการืต�0งรืาคาให�แตกต'างก�นรืะด้�บัที่�� 3 ด้�งน�0น หน'วยธ#รืก�จต�องสามารืถึแยกตลัาด้ออกเป3นตลัาด้ย'อยๆ ที่��ม�ค'าความย�ด้หย#'นข้องเส�นอ#ปสงค*แตกต'างก�นได้�9. อ#ตสาหกรืรืมที่��ม�ลั�กษณะใกลั�เค�ยงตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*มากที่��ส#ด้ค�อ ฟารื*มข้�าวโพื่ด้

35

10. ณ รืะด้�บัการืผลั�ตที่��เหมาะสมข้องหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ* ค�อ รืายรื�บัส'วนเพื่��มเที่'าก�บัต�นที่#นส'วนเพื่��มม�ค'าเพื่��มข้�0น11. ณ รืะด้�บัการืผลั�ตที่��เหมาะสม หากรืาคาส�นค�าม�ค'ามากกว'าต�นที่#นแปรืผ�นเฉลั��ย แต'ม�ค'าน�อยกว'าต�นที่#นรืวมเฉลั��ย ในรืะยะส�0น หน'วยธ#รืก�จในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*จะอย,'ในด้#ลัยภาพื่แบับั ข้าด้ที่#นแต'ควรืที่7าการืผลั�ตต'อไป12. เส�นอ#ปที่านรืะยะส�0นข้องหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ* ค�อ ส'วนข้องเส�นต�นที่#นส'วนเพื่��มในช'วงที่��ม�ค'าเพื่��มข้�0นแลัะมากกว'าต�นที่#นแปรืผ�นเฉลั��ย13. ในกรืณ�ที่��อ#ตสาหกรืรืมเป3นแบับัต�นที่#นคงที่�� การืข้ยายต�วข้องผลัผลั�ตในตลัาด้แข้'งข้�นแข้'งข้�นสมบั,รืณ*จะเก�ด้จากสาเหต# การืเพื่��มจ7านวนข้องหน'วยธ#รืก�จ14. ในตลัาด้ผ,กข้าด้ ในช'วงที่��เส�นอ#ปสงค*ม�ความย�ด้หย#'นมาก รืายรื�บัส'วนเพื่��ม ม�ค'าเป3นบัวก15. ในรืะยะส�0น รืะด้�บัการืผลั�ตที่��เหมาะสมจะเก�ด้ข้�0นเม��อหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้ผ,กข้าด้ผลั�ต ณ จ#ด้ ที่�� MC=MR 16. เม��อค7าน�งถึ�งด้#ลัยภาพื่ข้องผ,�ผ,กข้าด้ MR = LMC

17. สมมต�ว'าผ,�ผ,กข้าด้สามารืถึข้ายส�นค�าในสองตลัาด้ที่��ม�เส�นอ#ปสงค*เหม�อนก�น หากผ,�ผ,กข้าด้ใช�ว�ธ�ต� 0งรืาคาให�แตกต'างก�นรืะด้�บัที่�� 3 จะเก�ด้ผลัค�อ หน'วยธ#รืก�จจะไม'ได้�รืายรื�บัแลัะก7าไรืเพื่��มข้�0น18. นโยบัายปEองก�นการืผ,กข้าด้ การืควบัค#มรืาคา จะให�ผลัปรืะโยชน*แก'ผ,�ซึ่�0อมากที่��ส#ด้

ห์น�วิยท�) 5 ตลาดุก:)งแข้�งข้�นก:)งผ.กข้าดุและตลาดุผ.�ข้ายน�อยราย

1. ตลัาด้ก��งแข้'งข้�นก��งผ,กข้าด้เป3นตลัาด้ที่��ม�ลั�กษณะรื'วมรืะหว'างตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รื*แลัะตลัาด้ผ,กข้าด้โด้ยหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้ก��งแข้'งข้�นก��งผ,กข้าด้จะม�อ�ที่ธ�พื่ลัต'อรืาคาส�นค�าในรืะด้�บัหน��งมาจากข้�อสมมต�เก��ยวก�บัลั�กษณะข้องส�นค�าในตลัาด้

2. ตลัาด้ผ,�ข้ายน�อยรืายเป3นตลัาด้ที่��ม�จ7านวนหน'วยธ#รืก�จไม'มากแต'ไม'น�อยกว'า 2 รืาย ในการืต�ด้ส�นใจเก��ยวก�บัรืาคา หน'วยธ#รืก�จในตลัาด้จะต�องค7าน�งถึ�งพื่ฤต�กรืรืมแลัะการืตอบัโต�ข้องค,'แข้'งเป3นส7าค�ญ

5.1 ตลาดุก:)งแข้�งข้�นก:)งผ.กข้าดุ1. ลั�กษณะข้องตลัาด้ก��งแข้'งข้�นก�งผ,กข้าด้เป3นตลัาด้ที่��ม�จ7านวนหน'วย

ธ#รืก�จแลัะผ,�บัรื�โภคจ7านวนมากแลัะการืเข้�าหรื�อออกจากอ#ตสาหกรืรืมเป3นไปโด้ย

36

เสรื� แต'ส�นค�าที่��ผลั�ตโด้ยหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้ก��งแข้'งข้�นก��งผ,กข้าด้จะม�ลั�กษณะที่��แตกต'างก�นแต'สามารืถึใช�ที่ด้แที่นก�นได้�

2. ด้#ลัยภาพื่ในรืะยะส�0นข้องหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้ก��งแข้'งข้�นก��งผ,กข้าด้แบั'งออกได้�เป3นสภาพื่ที่��ม�ก7าไรืส,งส#ด้ ก7าไรืเป3นศ,นย* แลัะสภาพื่ที่��ข้าด้ที่#นน�อยที่��ส#ด้ ส'วนด้#ลัยภาพื่ในรืะยะยาวค�อ สภาพื่ที่��ไม'ม�แรืงจ,งใจที่��จะที่7าให�หน'วยธ#รืก�จเข้�าหรื�อออกจากอ#ตสาหกรืรืมซึ่��งก�ค�อ กรืณ�ข้องก7าไรืปกต�

3. การืแข้'งข้�นโด้ยไม'ใช�รืาคาเป3นการืแข้'งข้�นที่างด้�านลั�กษณะข้องส�นค�าแลัะบัรื�การื กลัย#ที่ธในการืข้ายข้องหน'วยธ#รืก�จที่��ที่7าให�ส�นค�าแลัะบัรื�การืม�ความแตกต'างก�นแลัะเป3นการืสรื�างความเช��อถึ�อให�ก�บัผ,�บัรื�โภค

4. ตลัาด้ก��งแข้'งข้�นก��งผ,กข้าด้แลัะตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*ม�เปEาหมายก7าไรืส,งส#ด้เหม�อนก�น แต'ม�ความแตกต'างก�นในลั�กษณะตลัาด้ พื่ฤต�กรืรืมข้องหน'วยธ#รืก�จแลัะด้#ลัยภาพื่ข้องหน'วยธ#รืก�จ

5.1.1 ล�กษณะข้องตลาดุก:)งแข้�งข้�นก:)งผ.กข้าดุลั�กษณะที่��ส7าค�ญข้องตลัาด้ก��งแข้'งข้�นก��งผ,กข้าด้ได้�แก' (1) จ7านวน

หน'วยธ#รืก�จในตลัาด้ที่��ม�จ7านวนมากเช'นเด้�ยวก�บัในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ* (2)

ลั�กษณะส�นค�าที่��ม�ลั�กษณะแตกต'างก�นแต'สามารืถึใช�แที่นก�นได้� (3) การืเข้�าออกจากอ#ตสาหกรืรืมโด้ยเสรื�

5.1.2 ดุ&ลยภาพข้องห์น�วิยธุ&รก�จำในตลาดุก:)งแข้�งข้�นก:)งผ.กข้าดุด้#ลัยภาพื่ข้องหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้ก��งแข้'งข้�นก��งผ,กข้าด้ ในรืะยะส�0นจะ

เป3นได้� 4 กรืณ� ได้�แก' ก7าไรืส,งส#ด้ ก7าไรืเป3นศ,นย* ข้าด้ที่#นน�อยที่��ส#ด้ แลัะปFด้ก�จการื แต'ด้#ลัยภาพื่ในรืะยะยาว หน'วยธ#รืก�จจะม�ก7าไรืเป3นศ,นย* เน��องจากการืเข้�าออกจากอ#ตสาหกรืรืมเป3นไปโด้ยเสรื� แต' ณ ปรื�มาณการืผลั�ตที่��เหมาะสม หน'วยธ#รืก�จจะไม'ได้�ผลั�ตโด้ยใช�ต�นที่#นเฉลั��ยต7�าส#ด้ บัาที่/หน'วย บัาที่/หน'วย MC ก7า ไ รื AC MC AC P a AR

37

AR MR ปรื�มาณส�นค� า MR ปรื�มาณส�นค�า q q (ก) ก7าไรืส,งส#ด้ (ข้) ก7าไรืเป3นศ,นย*

5.1.3 การแข้�งข้�นโดุยไม่�ใช้�ราคาเง��อนไข้ในการืส'งเสรื�มการืข้ายที่��เหมาะสมค�อเง�อนไข้การืข้าย ณ ปรื�

มารืผลัผลั�ตที่��ให�ค'ารืายรื�บัส'วนเพื่��มที่��คาด้หว�งจากการืส'งเสรื�มการืข้ายแต'ลัะว�ธ�เที่'าก�บัต�นที่#นส'วนเพื่��มข้องว�ธ�การืส'งเสรื�มการืข้ายน�0นๆ

5.1.4 การเปร�ยบัเท�ยบัระห์วิ�างตลาดุก:)งแข้�งข้�นก:)งผ.กข้าดุก�บัตลาดุแข้�งข้�นสม่บั.รณ

ตลัาด้ก��งแข้'งข้�นก��งผ,กข้าด้ม�ความแตกต'างจากตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ* ค�อ (1) เส�นอ#ปสงค*ม�ความย�ด้หย#'นต'างก�น เป3นผลัมาจากจ7านวนหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้แลัะลั�กษณะส�นค�าในตลัาด้ (2) ปรื�มาณผลัผลั�ตแลัะรืาคาผลัผลั�ตด้#ลัยภาพื่ (3) เส�นอ#ปที่านข้องหน'วยธ#รืก�จ (4) ด้#ลัยภาพื่ในรืะยะยาว

5.2 ตลาดุผ.�ข้ายน�อยราย1. ลั�กษณะตลัาด้ผ,�ข้ายน�อยรืายค�อ ตลัาด้ที่��ม�จ7านวนหน'วยธ#รืก�จไม'มาก

แลัะม�อ#ปสรืรืคในการืเข้�าหรื�อออกจากอ#ตสาหกรืรืม โด้ยส�นค�าที่��ผลั�ตโด้ยหน'วยธ#รืก�จจะม�ลั�กษณะแตกต'างก�นหรื�อเหม�อนก�นก�ได้�

2. พื่ฤต�กรืรืมข้องหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้ผ,�ข้ายน�อยรืายกรืณ�ที่��ไม'ม�การืรื'วมม�อก�น พื่ฤต�กรืรืมตามแบับัจ7าลัองค,รื*โนต* แบับัจ7าลัองเบัอรื*ที่รื�นด้* แบับัจ7าลัองเอด้เว�รื*ด้ แบับัจ7าลัองโฮิเที่ลัลั�ง แบับัจ7าลัองข้องแชมเบัอรื*ลั�น แลัะแบับัจ7าลัองอ#ปสงค*ห�กงอ

3. พื่ฤต�กรืรืมข้องหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้ผ,�ข้ายน�อยรืายกรืณ�ที่��ม�การืรื'วมม�อก�นได้�แก' พื่ฤต�กรืรืมแบับัคารื*เที่ลัแลัะพื่ฤต�กรืรืมแบับัผ,�น7ารืาคา

5.2.1 ล�กษณะข้องตลาดุผ.�ข้ายน�อยราย

38

ลั�กษณะที่��ส7าค�ญ การืม�จ7านวนหน'วยธ#รืก�จเพื่�ยงไม'ก��รืายในตลัาด้ ส�นค�าที่��ซึ่�0อข้ายในตลัาด้ม�ลั�กษณะเหม�อนก�นหรื�อต'างก�นก�ได้� แลัะหน'วยธ#รืก�จม�การืข้�0นอย,'แก'ก�นแลัะก�น

5.2.2 ตลาดุผ.�ข้ายน�อยรายประเภทท�)ไม่�ม่�ควิาม่ร�วิม่ม่-อก�นแบับัจ7าลัองที่��ม#'งความสนใจไปที่��รืาคาได้�แก' แบับัจ7าลัองข้องเบัอรื*

ที่รื�นด้* แบับัจ7าลัองข้องเอ�ด้เว�รื*ด้ แบับัจ7าลัองโฮิเที่ลัลั�ง แลัะแบับัจ7าลัองอ#ปสงค*ห�กงอข้องสว�ซึ่�ส* ส'วนแบับัจ7าลัองที่��ให�ความสนใจในปรื�มาณ ได้�แก'แบับัจ7าลัองข้องค,รื*โนต*แลัะแบับัจ7าลัองข้องแชมเบัอรื*ลั�น

ข้�อสมมต�ข้องแบับัจ7าลัองไม'ว'าจะเป3นที่างด้�านรืาคาหรื�อปรื�มาณจะส'งผลัให�รืาคาด้#ลัยภาพื่แลัะปรื�มาณด้#ลัยภาพื่แตกต'างก�นไป แบับัจ7าลัองข้องค,รื*โ น ต* จ ะ ใ ห� ป รื�ม า ณ แ ลั ะ รื า ค า ด้# ลั ย ภ า พื่ ที่�� qc[1/(1+n)] แ ลั ะ [2(Pm-

Pc)]/Z1+n)] ตามลั7าด้�บั แบับัจ7าลัองข้องเบัอรื*ที่รื�นด้*จะให�ด้#ลัยภาพื่แบับัเด้�ยวก�บัตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ* แบับัจ7าลัองข้องเอ�ด้เว�รื*ด้จะให�ด้#ลัยภาพื่ที่��ไม'แน'นอน ไม'คงที่�� แบับัจ7าลัองข้องโฮิเที่ลัลั�งจะให�ด้#ลัยภาพื่ที่��แน'นอน ณ จ#ด้ที่��หน'วยธ#รืก�จจะได้�รื�บัปรืะโยชน*จากการืผ,กข้าด้ในการืก7าหนด้ที่��ต� 0งให�ได้�มากที่��ส#ด้ แบับัจ7าลัองข้องแชมเบัอรื*ลั�นจะให�ด้#ลัยภาพื่ ณ รืาคาแลัะปรื�มาณที่��หน'วยธ#รืก�จได้�ก7าไรืส,งส#ด้รื'วมก�น แลัะแบับัจ7าลัองอ#ปสงค*ห�กงอจะให�ด้#ลัภาพื่ ณ จ#ด้ที่��เส�นอ#ปสงค*ห�กงอ

5.2.3 ตลาดุผ.�ข้ายน�อยรายประเภทท�)ม่�ควิาม่ร�วิม่ม่-อก�นในกรืณ�ที่��หน'วยธ#รืก�จในตลัาด้ผ,�ข้ายน�อยรืายม�การืรื'วมม�อก�นอย'าง

เป3นที่างการืเช'นในรื,ปข้องคารื*เที่ลัที่��ม�การืควบัค#มจากส'วนกลัาง เง��อนไข้ก7าไรืส,งส#ด้จะอย,'ที่��ต�นที่#นส'วนเพื่��มข้องหน'วยธ#รืก�จแต'ลัะรืายในกลั#'มเที่'าก�บัต�นที่#นส'วนเพื่��มข้องกลั#'มแลัะเที่'าก�บัรืายรื�บัส'วนเพื่��มข้องกลั#'ม แต'ถึ�าหน'วยธ#รืก�จม�การืรืวมต�วก�นแบับัคารื*เที่ลัที่��เป3นแบับัก7าหนด้ส'วนแบั'งตลัาด้ การืจ�ด้สรืรืปรื�มาณการืผลั�ตจะเป3นไปตามการืเจรืจาต'อรืองแลัะการืใช�ข้�อตกลัง

แบับัประเม่�นผลตนเอง ห์น�วิยท�) 51. ลั�กษณะข้องตลัาด้ก��งแข้'งข้�นก��งผ,กข้าด้เป3น ส�นค�าที่��ม�ลั�กษณะแตกต'างก�นแต'ใช�แที่นก�นได้�

39

2. ลั�กษณะข้องตลัาด้ก��งแข้'งข้�นก��งผ,กข้าด้ค�อ หน'วยธ#รืก�จจ7านวนมากข้ายส�นค�าที่��ม�ลั�กษณะแตกต'างก�น3. ในรืะยะส�0น ณ รืะด้�บัการืผลั�ตที่��เหมาะสม สภาพื่ก7าไรืข้องหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้ก��งแข้'งข้�นก��งผ,กข้าด้ค�อ ก7าไรืส,งส#ด้หรื�อข้าด้ที่#นน�อยที่��ส#ด้ก�ได้�4. เม�� อค7าน�งถึ�งด้#ลัยภาพื่ในรืะยะส�0นข้องหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้ก��งแข้'งข้�นก��งผ,กข้าด้ MR=MC แลัะ P AVC

5. ในรืะยะส�0น หน'วยธ#รืก�จในตลัาด้ก��งแข้'งข้�นก��งผ,กข้าด้จะไม'ผลั�ตส�นค�าในกรืณ� ปรื�มาณการืข้าด้ที่#นที่�0งหมด้เที่'าก�บัต�นที่#นคงที่��รืวม (TFC) 6. ในรืะยะยาว ด้#ลัยภาพื่ข้องหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้ก��งแข้'งข้�นก��งผ,กข้าด้ ม�ก7าไรืเป3นศ,นย*7. เม��อพื่�จารืณาถึ�งด้#ลัยภาพื่ในรืะยะยาวข้องหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้ก��งแข้'งข้�นก��งผ,กข้าด้ SAC = LAC = P8. ลั�กษณะที่��ส7าค�ญที่��ที่7าให�ตลัาด้ผ,�ข้ายน�อยรืายแตกต'างจากตลัาด้อ��นค�อ การืข้�0นอย,'แก'ก�นแลัะก�นรืะหว'างหน'วยธ#รืก�จ9. ก�จการื อ#ตสาหกรืรืมบั#หรื�� ม�ลั�กษณะใกลั�เค�ยงตลัาด้ผ,�ข้ายน�อยรืายที่��ส#ด้

ที่ฤษฎี�ข้องค,รื*โนต* เบัอรื*ที่�นด้* แลัะเอ�ด้เว�รื*ธ ที่�0ง 3 ที่ฤษฎี�ต'างก�ม�ข้�อสมมต�รื'วมก�นค�อ ค,'แข้'งจะไม'กรืะที่7าการืใด้ๆ เพื่��อตอบัสนองฝHายตรืงข้�ามในส'วนที่��เก��ยวก�บัรืาคาหรื�อปรื�มาณส�นค�า

แบับัจ7าลัองข้องค,รื*โนต* สมมต�ให�ม�หน'วยธ#รืก�จเพื่�ยงสองรืาย ต'างก�ผลั�ตส�นค�าที่��ม�ลั�กษณะเหม�อนก�นที่#กปรืะการื หน'วยธ#รืก�จรื, �ถึ�งลั�กษณะข้องเส�นอ#ปสงค*ว'าม�ลั�กษณะเป3นเส�นตรืงที่��ม�ความช�นเป3นลับั หน'วยธ#รืก�จที่�0งสองรืายม�พื่ฤต�กรืรืมแลัะการืต�ด้ส�นใจในการืที่7าก�จกรืรืมต'างๆ ที่��เป3นอ�สรืะต'อก�นโด้ยไม'ม�การืรื'วมม�อก�น การืกรืะที่7าจะอย,'บันข้�อสมมต�ที่��ว'า ปรื�มาณผลัผลั�ตข้องค,'แข้'งจะไม'เปลั��ยนแปลังในเวลัาน�0นถึ�งแม�ว'าหน'วยธ#รืก�จจะเปลั��ยนแปลังผลัผลั�ตก�ตาม

แบับัจ7าลัองข้องเบัอรื*ที่รื�นด้* โจเซึ่ฟ เบัอรื*ที่รื�นด้* ว�พื่ากษ* ว�จารืณ*งานข้องค,รื*โนต*เก��ยวก�บัข้�อสมมต�ที่��ว'าผลัผลั�ตข้องค,'แข้'งจะคงที่�� เข้าได้�เสนอข้�อสมมต�ที่��ว'ารืาคาข้องค,'แข้'งคงที่��จะม�ความเหมาะสมกว'า เรื�ยกว'าการืผ�นแปรืข้องรืาคาที่��คาด้คะเนเป3นศ,นย* แลัะเข้าย�งม�ข้�อสมมต�เก��ยวก�บัลั�กษณะข้องต�นที่#นแลัะส�นค�าข้องหน'วยธ#รืก�จที่��เหม�อนก�บัในกรืณ�ข้องค,รื*โนต* แลัะม�ข้�อสมมต�อ�กว'า หน'วยธ#รืก�จรืายหน��งจากสองรืายในตลัาด้สามารืถึที่��จะผลั�ตส�นค�าที่��รืาคาใด้ๆ ก�ได้�เพื่��อตอบัสนองอ#ปสงค*ข้องตลัาด้ได้�ที่�0งหมด้ แบับัจ7าลัองข้องเบัอรื*ที่รื�นด้*แสด้งให�เห�นว'า การืได้�ด้#ลัยภาพื่แบับัในสภาพื่ที่��ม�การืแข้'งข้�นน�0นเป3นไปได้� โด้ยที่��ไม'ต�องม�หน'วยธ#รืก�จจ7านวนมากในตลัาด้ ตรืาบัใด้ที่��หน'วยธ#รืก�จแต'ลัะรืายต'างก�ค�ด้ว'าการืกรืะที่7าข้องตนเองไม'ม�อ�ที่ธ�พื่ลัต'อรืาคาข้องค,'แข้'ง

40

แบับัจ7าลัองข้องเอ�ด้เว�รื*ธ ฟรืานซึ่�ส วาย เอ�ด้เว�รื*ธ ม�ข้�อสมมต�เก��ยวก�บัรืาคาเช'นเด้�ยวก�บัเบัอรื*ที่รื�นด้* กลั'าวค�อ หน'วยธ#รืก�จแต'ลัะรืายจะเช��อว'าค,'แข้'งจะไม'เปลั��ยนแปลังรืาคาส�นค�า ข้�อแตกต'างไปจากข้�อสมมต�ข้องเบัอรื*ที่รื�นด้* ค�อ เอ�ด้เว�รื*ธไม'ได้�ม�ข้�อสมมต�ที่��ว'าหน'วยธ#รืก�จหน��งๆ จะสามารืถึผลั�ตส�นค�าเพื่��อตอบัสนองอ#ปสงค*ได้�ที่�0งหมด้ แบับัจ7าลัองข้องเอ�ด้เว�รื*ธเป3นกรืณ�ข้องรืะยะส�0น ส'วนแบับัจ7าลัองข้องเบัอรื*ที่รื�นด้*เป3นกรืณ�ข้องรืะยะยาว

แบับัจ7าลัองโฮิเที่ลัลั�ง แบับัจ7าลัองส7าหรื�บัตลัาด้ที่��ม�หน'วยธ#รืก�จสองรืายที่��ตรืวจสอบัได้�ด้�วยผลัเช�งปรืะจ�กษ*ว'า โด้ยปกต�แลั�วรืาคาแลัะปรื�มาณส�นค�าในตลัาด้ผ,�ข้ายน�อยรืายม�กจะคงที่��ไม'เปลั��ยนแปลังข้�0นลัง แลัะย�งได้�น7าเรื��องความแปรืปรืวนเช�งค#ณภาพื่ในรื,ปข้องที่��ต� 0งข้องหน'วยธ#รืก�จเข้�ามาพื่�จารืณาด้�วย ม�ข้�อสมมต�ว'าม�ลั,กค�ากรืะจายอย,'ตลัอด้เส�นในลั�กษณะที่��เป3นการืแจกแจงแบับัเอกรื,ป ผ,�ซึ่�0อแต'ลัะคนจะต�องไปซึ่�0อส�นค�าที่��แหลั'งผลั�ตเที่'าน�0น

แบับัจ7าลัองแชมเบัอรื*ลั�น แบับัจ7าลัองที่��เน�นถึ�งการืรื�กษารืาคาโด้ยเปรื�ยบัเที่�ยบัให�คงที่��ในตลัาด้ผ,�ข้ายน�อยรืาย แบับัจ7าลัองข้องเข้าม�ข้�อสมมต�เก��ยวก�บัต�นที่#นแลัะส�นค�าที่��ไม'แตกต'างก�นรืะหว'างหน'วยธ#รืก�จเช'นเด้�ยวก�บักรืณ�ข้องค,รื*โนต* เข้าได้�เสนอข้�อสมมต�ที่��มาที่ด้แที่นข้�อสมมต�เก��ยวก�บัปรื�มาณผลัผลั�ตคงที่��ข้องค,รื*โนต* โด้ยเข้าเห�นว'าหน'วยธ#รืก�จในตลัาด้น�0นตรืะหน�กถึ�งการืข้�0นอย,'แก'ก�นแลัะก�นแลัะม�การืตอบัสนองต'อความส�มพื่�นธ*รืะหว'างก�น

แบับัจ7าลัองอ#ปสงค*ห�กงอข้องสว�ซึ่�ส* แบับัจ7าลัองที่��ม�รื,ปแบับัข้องการืรื�กษารืาคาให�คงที่�� ค�อที่ฤษฎี�เส�นอ#ปสงค*ห�กงอข้อง พื่อลั สว�ซึ่�ส* แบับัจ7าลัองน�0สามารืถึถึ,กพื่�จารืณาว'าเป3นผลัมาจากการืกรืะที่7าที่��เป3นอ�สรืะต'อก�นข้องหน'วยธ#รืก�จ เป3นการืรื'วมม�อก�นแบับัเป3นน�ยก�ได้� รืาคาในตลัาด้ผ,�ข้ายน�อยรืายม�แนวโน�มที่��จะไม'เปลั��ยนแปลังรืาคาได้�อย'างไรื กลั'าวค�อจะม�การืก7าหนด้รืาคาหรื�อกลั#'มข้องรืาคาไว� แลั�วแบับัจ7าลัองก�จะอธ�บัายว'า รืาคาหรื�อกลั#'มรืาคาที่��ถึ,กก7าหนด้น�0เก�ด้ข้�0นได้�อย'างไรื

ห์น�วิยท�) 6 ทฤษฎี�เกม่สและการประย&กต

1. ที่ฤษฎี�เกมเป3นการืศ�กษากลัย#ที่ธ*ในการืต�ด้ส�นใจภายใต�สถึานการืณ*ต'างๆ ข้องบั#คคลัในส�งคมที่��อาจม�ผลัปรืะโยชน*ข้�ด้แย�งก�น หรื�อม�ผลัปรืะโยชน*รื'วมก�น โด้ยแต'ลัะคนจะต�องต�ด้ส�นใจเพื่��อให�ตนเองได้�รื�บัผลัปรืะโยชน*ส,งส#ด้ภายใต�สภาวการืณ*ที่��ไม'แน'นอน

2. การืปรืะย#กต*ที่ฤษฎี�เกมในที่างเศรืษฐศาสตรื*เป3นการืหาด้#ลัยภาพื่ข้องเกมโด้ยที่7าให�ผ,�เลั'นเกมโด้ยที่7าให�ผ,�เลั'นเกมได้�ผลัปรืะโยชน*จากการืเลั'นเกมส,งส#ด้

41

ภายใต�เง��อนไข้ที่��ก7าหนด้ ซึ่��งแบั'งออกเป3น 2 ปรืะการืค�อ ด้#ลัยภาพื่ข้องแนช แลัะเกมที่��ไม'ม�ความรื'วมม�อรืะหว'างก�น

3. เกมที่��ม�ความต'อเน��องเป3นเกมที่��การืเลั'นม�ได้�จบัลังจากการืเลั'นเพื่�ยงครื�0งเด้�ยวแต'เป3นการืเลั'นเกมที่��กรืะที่7าก�นซึ่70าๆ หลัายครื�0งซึ่��งอาจจะม�การืจ7าก�ด้จ7านวนครื�0งหรื�อไม'จ7าก�ด้จ7านวนครื�0งที่��เลั'นเกมก�ได้� โด้ยแบั'งการืว�เครืาะห*ออกเป3น 3

กรืณ�ค�อ ความเช��อถึ�อแลัะเกมย'อย เกมที่��ม�การืเลั'นหลัายครื�0ง แลัะเกมภายใต�สารืสนเที่ศที่��ไม'สมบั,รืณ*

6.1 แนวิค�ดุเก�)ยวิก�บัทฤษฎี�เกม่1. ที่ฤษฎี�เกมเป3นการืศ�กษากลัย#ที่ธ*ในการืต�ด้ส�นใจเพื่��อหาที่างเลั�อกที่��ด้�

ที่��ส#ด้ข้องบั#คคลัภายใต�สถึานการืณ*ที่��ไม'แน'นอน โด้ยได้�รื�บัการืพื่�ฒนามาต�0งแต'ป? ค.ศ. 1838 เรื��อยมาจนถึ�งป<จจ#บั�น

2. เกมม�องค*ปรืะกอบั 4 ปรืะการืค�อ ผ,�เลั'น กต�กาข้องเกม ผลัได้�จากการืเลั�อกกลัย#ที่ธ* แลัะข้�อม,ลัหรื�อสารืสนเที่ศ ม�กลัย#ที่ธ*เป3นแผนการืเลั'นเกมที่��ถึ,กก7าหนด้ไว�ก'อนแลั�วว'าผ,�เลั'นจะเลั'นเกมอย'างไรืต�0งแต'ต�นจนส�0นส#ด้เกม เพื่��อให�ผลัได้�จากการืเลั'นเกมส,งส#ด้

3. การืแก�ป<ญหาเกมปรืะกอบัด้�วย กลัย#ที่ธ*เด้'นอย'างมากค�อให�ได้�ผลัส,งส#ด้เม��อเปรื�ยบัเที่�ยบัก�บักลัย#ที่ธ*อ�� น แลัะกลัย#ที่ธ*เด้'นที่��ให�ผลัได้�อย'างน�อยเที่'าก�บักลัย#ที่ธ*อ��น

6.1.1 ควิาม่ห์ม่ายและควิาม่เป8นม่าข้องทฤษฎี�เกม่ที่ฤษฎี�เกมสามารืถึน7าไปปรืะย#กต*ใช�ในงานด้�านเศรืษฐศาสตรื* จ�ตว�ที่ยา

ส�งคม การืเม�อง การืที่หารืเป3นต�น

6.1.2 องคประกอบั แนวิค�ดุ และควิาม่ห์ม่ายข้องกลย&ทธุในเกม่ที่ฤษฎี�เกมหมายถึ�ง กลัย#ที่ธ*ในการืต�ด้ส�นใจเพื่��อหาที่างเลั�อกที่��ด้�ที่��ส#ด้ภาย

ใต�สภาวการืณ*ที่��ไม'แน'นอนม�องค*ปรืะกอบัอย,' 4 อย'างค�อ1. ผ,�เลั'น2. กต�กาข้องเกม3. ผลัได้�จากการืเลั�อกกลัย#ที่ธ*4. ข้�อม,ลัหรื�อสารืสนเที่ศ

42

6.1.3 ทฤษฎี�เกม่และการแก�ป7ญห์าเกม่กลัย#ที่ธ*เด้'นหมายถึ�งกลัย#ที่ธ*ที่��ให�ผลัได้�อย'างน�อยเที่'าก�บักลัย#ที่ธ*อ�� นๆ

ส'วนกลัย#ที่ธ*เด้'นมากหมายถึ�งกลัย#ที่ธ*ที่��ให�ผลัได้�ส,งส#ด้เม��อเที่�ยบัก�บักลัย#ที่ธ*อ��น

6.2 การประย&กตทฤษฎี�เกม่ในทางเศรษฐศาสตร1. ด้#ลัยภาพื่ข้องแนชหมายถึ�ง ด้#ลัยภาพื่ที่��เก�ด้จากผ,�เลั'นแต'ลัะคนเลั�อก

กลัย#ที่ธ*ที่��ด้�ที่��ส#ด้ภายใต�กลัย#ที่ธ*ที่��ผ,�เลั'นอ�กคนเลั�อก2. เกมที่��ไม'ม�ความรื'วมม�อรืะหว'างก�น หมายถึ�ง เกมที่��ผ,�เลั'นแต'ลัะคนต'าง

ก�เลั�อกกลัย#ที่ธ*ในการืเลั'นเกมอย'างอ�สรืะเพื่��อที่7าให�ตนเองได้�รื�บัผลัปรืะโยชน*ส,งส#ด้หรื�อไม'ก�เก�ด้ผลัเส�ยต'อตนเองน�อยที่��ส#ด้

6.2.1 ดุ&ลยภาพข้องแนช้ด้#ลัยภาพื่ข้องแนชหมายถึ�ง ด้#ลัยภาพื่ที่��ผ,�เลั'นเกมแต'ลัะคนเลั�อกกลัย#ที่ธ*ที่��

ด้�ที่��ส#ด้ภายใต�กลัย#ที่ธ*ที่��ผ,�เลั'นอ�กคนเลั�อก

6.2.2 เกม่ท�)ไม่�ม่�การร�วิม่ม่-อระห์วิ�างก�นในการืว�เครืาะห*ด้#ลัยภาพื่ข้องค,รื*โนม�ข้�อสมมต�ค�อ ค,'แข้'งไม'เปลั��ยนแปลังปรื�มาณการืผลั�ต ส'วนการืว�เครืาะห*ด้#ลัภาพื่ข้องเบัอรื*ที่รื�นด้*ม�ข้�อสมมต�ค�อ ค,'แข้'งไม'เปลั��ยนแปลังรืาคาส�นค�า

6.3 เกม่ท�)ม่�ควิาม่ต�อเน-)อง1. เกมย'อยเป3นส'วนหน��งข้องเกมที่�0งหมด้ซึ่��งสามารืถึพื่�จารืณาแยกหา

ด้#ลัยภาพื่หรื�อค7าตอบัได้�ที่�ลัะส'วนที่�0งน�0เกมย'อยจะเก��ยวข้�องก�บัลั7าด้�บัก'อนหลั�งข้องผ,�เลั'นเกมว'าใครืเป3นผ,�เลั'นเกมก'อน จากน�0นผ,�เลั'นคนอ��นค'อยต�ด้ส�นใจเลั�อกกลัย#ที่ธ*

2. เกมที่��ม�การืเลั'นหลัายครื�0งจะม�ผ,� เลั'นเกมเหม�อนก�นโด้ยเลั'นเกมเด้�ยวก�นมากกว'าหน��งครื�0งแลัะอาจจะม�การืตกลังก�นรืะหว'างผ,�เลั'นว'าจะม�การืจ7าก�ด้จ7านวนครื�0งที่��เลั'นเกมหรื�อจะเลั'นเกมแบับัที่��ไม'ม�การืจ7าก�ด้จ7านวนครื�0งที่��เลั'นก�ได้�

3. เกมภายใต�สารืสนเที่ศที่��ไม'สมบั,รืณ* ปรืะกอบัด้�วยผ,�เลั'น 2 ปรืะเภที่ค�อ ผ,�เลั'นที่��ม�ข้�อม,ลัแลัะผ,�เลั'นที่��ไม'ม�ข้�อม,ลั โด้ยแต'ลัะฝHายจะต�ด้ส�นใจเลั�อกเลั'นเกมหรื�อไม'ก�ข้�0นอย,'ก�บัผลัปรืะโยชน*ที่��คาด้หว�งว'าจะได้�รื�บัจากการืเลั'นเกมน�0น

43

6.3.1 ควิาม่เช้-)อถิ-อและเกม่ย�อยเกมย'อยหมายถึ�งเกมที่��สามารืถึแยกหาด้#ลัยภาพื่หรื�อค7าตอบัให�ที่�ลัะส'วนในด้#ลัยภาพื่ข้องค,รื*โนต*-สแตกเคลัเบัอกรื* ผ,�ที่��อย,'ในตลัาด้ก'อนจะม�ส'วน

แบั'งตลัาด้เที่'าก�บั 2 ใน 3 ข้องที่�0งตลัาด้

6.3.2 เกม่ท�)ม่�การเล�นห์ลายคร�0ง

นายสมปองนายส7ารืวย

สารืภาพื่ ไม'สารืภาพื่

สารืภาพื่ 10,10 0,20

ไม'สารืภาพื่ 20,0 1,1

ใ น ก รื ณ� ที่�� เ ลั' น เ ก ม เ พื่� ย ง ค รื�0ง เ ด้� ย ว ก ลั ย# ที่ ธ* ที่�� ผ,� เ ลั' น เ ลั� อ ก ค� อ (สารืภาพื่,สารืภาพื่) ในกรืณ�ที่��การืเลั'นเกมแบับัไม'ส�0นส#ด้กลัย#ที่ธ*ที่��ผ,�เลั'นเลั�อกค�อ (ไม'สารืภาพื่,ไม'สารืภาพื่)

6.3.3 เกม่ภายใต�สารสนเทศท�)ไม่�สม่บั.รณเกมภายใต�สารืสนเที่ศที่��ไม'สมบั,รืณ* หมายถึ�งเกมที่��ปรืะกอบัด้�วยผ,�เลั'นที่��ม�

ข้�อม,ลัแลัะผ,�เลั'นที่��ไม'ม�ข้�อม,ลัแลัะในการืต�ด้ส�นใจที่��จะเลั�อกเลั'นเกมหรื�อไม'น�0น ผ,�เลั'นเกมจะค7าน�งถึ�งปรืะโยชน*ที่��คาด้หว�งว'าจะได้�รื�บัจากการืเลั'นเกมน�0น

แบับัประเม่�นผล ห์น�วิยท�) 61. กลัย#ที่ธ*ในการืต�ด้ส�นใจเพื่��อหาที่างเลั�อกที่��ด้�ที่��ส#ด้ภายใต�สภาวการืณ*ที่��ไม'แน'นอนค�อ

ความหมายข้อง ที่ฤษฎี�เกม2. การืวางแผน ไม'ใช'องค*ปรืะกอบัข้องเกม (ผ,�เลั'น กต�กา ผลัได้� แลัะ ข้�อม,ลั ค�อองค*

ปรืะกอบัข้องเกม)

3. กลัย#ที่ธ*ที่��ให�ผลัได้�ส,งส#ด้เม��อเที่�ยบัก�บักลัย#ที่ธ*อ��น ค�อความหมายข้อง กลัย#ที่ธ*เด้'นอย'างมาก

4. ด้#ลัยภาพื่ที่��แต'ลัะคนเลั�อกกลัย#ที่ธ*ที่��ด้�ที่��ส#ด้ภายใต�กลัย#ที่ธ*ที่��ผ,�เลั'นอ�กคนเลั�อก ค�อความหมายข้อง ด้#ลัยภาพื่ข้องแนช

5. การืเลั�อกที่��ที่7าให�ได้�ผลัได้�ด้�ที่��ส#ด้ ค�อ ผ,�ใช�เลั�อกมาตรืฐานที่�� 2 ผ,�ผลั�ตเลั�อกมาตรืฐานที่�� 2 ผ,�ใช�

ผ,�ผลั�ตมาตรืฐานที่�� 1 มาตรืฐานที่�� 2

มาตรืฐานที่�� 1 20,20 5,5

มาตรืฐานที่�� 2 5,5 50,50

44

6. เกมชน�ด้ที่��สามารืถึอธ�บัายถึ�งพื่ฤต�กรืรืมข้องผ,�ผลั�ตในตลัาด้ผ,�ข้ายน�อยรืายค�อ เกมที่��ไม'ม�การืรื'วมม�อก�น

7. ด้#ลัยภาพื่ชน�ด้ที่��ม�ข้�อสมมต�ว'าค,'แข้'งไม'เปลั��ยนแปลังรืาคาค�อ ด้#ลัยภาพื่ข้องเบัอรื*ที่รื�นด้*8. ด้#ลัยภาพื่ชน�ด้ที่��ม�ข้�อสมมต�ว'าค,'แข้'งไม'เปลั��ยนแปลังปรื�มาณการืผลั�ตค�อ ด้#ลัยภาพื่ข้อง

ค,รื*โนต*9. ความหมายที่��ถึ,กต�องที่��ส#ด้ข้องเกมย'อย ค�อเกมที่��สามารืถึแยกหาด้#ลัยภาพื่หรื�อค7าตอบั

ได้�ที่�ลัะส'วน10. เกมที่��สามารืถึแยกหาด้#ลัยภาพื่หรื�อค7าตอบัได้�ที่�ลัะส'วนค�อความหมายข้อง เกมย'อย11. ถึ�าหากว'าเกมที่��ต�องเลั'นตลัอด้กาลั กลัย#ที่ธ*ที่��ด้�ที่��ส#ด้ค�อ ไม'สารืภาพื่ , ไม'สารืภาพื่

นาย กนาย ข้

สารืภาพื่ ไม'สารืภาพื่

สารืภาพื่ 5,5 0,10

ไม'สารืภาพื่ 10,10 1,1

12. จากตารืางข้�างต�น กลัย#ที่ธ*เด้'นในการืเลั'นเกมเพื่�ยงครื�0งเด้�ยวค�อ สารืภาพื่ , สารืภาพื่ 13. เกมภายใต�สารืสนเที่ศที่��ไม'สมบั,รืณ* ผ,�เลั'นจะเลั�อกเลั'นเกมหรื�อไม'ข้�0นอย,'ก�บั ผลั

ปรืะโยชน*ที่��คาด้หว�ง14. เกมที่��ปรืะกอบัด้�วยผ,�เลั'นที่��ม�ข้�อม,ลัแลัะผ,�เลั'นที่��ไม'ม�ข้�อม,ลั ค�อ เกมภายใต�สารืสนเที่ศ

ที่��ไม'สมบั,รืณ*

45

ห์น�วิยท�) 7 ตลาดุป7จำจำ�ยการผล�ต

1. การืเปลั��ยนแปลังข้องอ#ปสงค* แลัะอ#ปที่านในตลัาด้ป<จจ�ยการืผลั�ต ส'งผลักรืะที่บัต'อการืเปลั��ยนแปลังข้องรืาคาป<จจ�ยการืผลั�ต แลัะรืายรื�บัที่��ได้�จากการืใช�ป<จจ�ยการืผลั�ต

2. การืเข้�าใจถึ�งการืเปลั��ยนแปลังที่��เก�ด้ข้�0นในตลัาด้แรืงงาน อาที่� การืจ�างงาน แลัะค'าจ�าง ต�องอาศ�ยการืศ�กษาเก��ยวก�บัป<จจ�ยที่��ม�อ�ที่ธ�พื่ลัต'อการืเปลั��ยนแปลังข้องอ#ปสงค*ต'อแรืงงาน แลัะอ#ปที่านข้องแรืงงาน

3. ด้#ลัยภาพื่ในตลัาด้ที่#น เป3นต�วก7าหนด้อ�ตรืาด้อกเบั�0ยในตลัาด้4. อ#ปสงค*ต'อป<จจ�ยการืผลั�ตที่รื�พื่ยากรืที่��ด้�น ถึ,กก7าหนด้โด้ยผลั�ตภาพื่ส'วน

เพื่��มข้องการืใช�ที่รื�พื่ยากรืที่��ด้�นข้ณะที่��อ#ปที่านข้องป<จจ�ยการืผลั�ตที่รื�พื่ยากรืที่��ด้�นข้�0นอย,'ก�บัลั�กษณะข้องที่รื�พื่ยากรืที่��ด้�น ซึ่��งม�ผลัต'อค'าความย�ด้หย#'นข้องอ#ปที่านข้องป<จจ�ยการืผลั�ต

7.1 แนวิค�ดุเบั-0องต�นข้องตลาดุป7จำจำ�ยการผล�ต1. การืเพื่��มข้�0นข้องอ#ปสงคCต'อป<จจ�ยการืผลั�ตส'งผลักรืะที่บัให�รืาคาป<จจ�ย

การืผลั�ตแลัะรืายรื�บัในตลัาด้ป<จจ�ยการืผลั�ตเพื่��มข้�0น ในที่างกลั�บัก�น การืลัด้ลังข้องอ#ปสงค*ต'อป<จจ�ยการืผลั�ตส'งผลักรืะที่บัให�รืาคาป<จจ�ยการืผลั�ตแลัะรืายรื�บัในตลัาด้ป<จจ�ยการืผลั�ตลัด้ลัง

2. การืเพื่��มข้�0นข้องอ#ปที่านข้องป<จจ�ยการืผลั�ตส'งผลัให�รืาคาป<จจ�ยการืผลั�จลัด้ลัง แต'รืายรื�บัในตลัาด้ป<จจ�ยการืผลั�ตอาจเพื่��มข้�0น หรื�อลัด้ลังก�ได้� ข้�0นอย,'ก�บัความย�ด้หย#'นข้องอ#ปสงค*ต'อป<จจ�ยการืผลั�ตน�0น

7.1.1 รายร�บัและราคาข้องป7จำจำ�ยการผล�ต1. รืาคาป<จจ�ยการืผลั�ต หรื�ออ�ตรืาตอบัแที่นที่��ได้�รื�บัจากการืใช�ป<จจ�ยการื

ผลั�ตปรืะเภที่ต'างๆ ค7านวณได้�จาก รืายรื�บัจากการืเป3นเจ�าข้องป<จจ�ยการืผลั�ต หารืด้�วยรืาคาข้องป<จจ�ยการืผลั�ต เช'น อ�ตรืาผลัตอบัแที่นต'อการืเป3นเจ�าข้องที่��ด้�นก�ค�อ รืายรื�บัที่��ได้�จากค'าเช'าที่��ด้�นหารืด้�วยรืาคาที่��ด้�นน�0น

46

2. รืายรื�บัหรื�อผลัตอบัแที่นที่��ได้�จากการืปรืะกอบัการื เป3นผลัตอบัแที่นส'วนที่�� เหลั�อจากการืจ'ายผลัตอบัแที่นแก'ป<จจ�ยการืผลั�ตปรืะเภที่อ�� นๆ ในกรืะบัวนการืผลั�ตแลั�ว

7.1.2 อ&ปสงคและอ&ปทานในตลาดุป7จำจำ�ยการผล�ต1. ป<จจ�ยที่��ที่7าให�เก�ด้การืเปลั��ยนแปลังอ#ปสงค*ต'อป<จจ�ยการืผลั�ตค�อ

(ก)รืาคาข้องผลัผลั�ต(ข้)จ7านวนหรื�อปรื�มาณการืผลั�ต(ค)จ7านวนผ,�ซึ่�0อป<จจ�ยการืผลั�ต(ง)รืาคาข้องป<จจ�ยการืผลั�ตที่��ใช�ที่ด้แที่นก�น(จ)ความก�าวหน�าข้องเที่คโนโลัย�แลัะผลั�ตภาพื่ข้องป<จจ�ยการืผลั�ต

2. ป<จจ�ยที่��ที่7า ให�เก�ด้การืเปลั��ยนแปลังอ#ปที่านข้องป<จจ�ยการืผลั�ตค�อ รืสน�ยม การืเปลั��ยนแปลังข้องจ7านวนผ,�ผลั�ต แลัะการืเปลั��ยนแปลังข้องรืาคาป<จจ�ยการืผลั�ตที่��สามารืถึใช�ในการืผลั�ตอ��น

7.2 ตลาดุแรงงาน1. รืายรื�บัหน'วยส'วนเพื่��มจากการืจ�างป<จจ�ยการืผลั�ตเป3นต�วก7าหนด้

อ#ปสงค*ต'อแรืงงานแลัะการืเปลั��ยนแปลังข้องอ#ปสงค*ต'อแรืงงานข้�0นอย,'ก�บั รืาคาผลัผลั�ต รืาคาป<จจ�ยการืผลั�ตอ��น แลัะเที่คโนโลัย�

2. ปรื�มาณอ#ปที่านข้องแรืงงานเพื่��มข้�0นเม��อค'าจ�างที่��แที่�จรื�งเพื่��มข้�0น โด้ยที่��การืเปลั��ยนแปลังข้องอ#ปที่านข้องแรืงงานข้�0นอย,'ก�บัการืเพื่��มข้�0นข้องปรืะชากรื แลัะการืเพื่��มข้�0นในปรื�มาณความต�องการือาหารืแลัะส��งอ7านวยความสะด้วกในช�ว�ตปรืะจ7าว�น

3. อ#ปสงค*ต'อแรืงงานแลัะอ#ปที่านข้องแรืงงานข้องตลัาด้เป3นต�วก7าหนด้อ�ตรืาค'าจ�างแลัะปรื�มาณการืจ�างงานในตลัาด้

4. ความแตกต'างในการืจ�างงานแลัะค'าจ�างข้องแต'ลัะบั#คคลัข้�0นอย,'ก�บั ความแตกต'างที่างด้�านที่�กษะ การืศ�กษา ตลัอด้จนการืเป3นสมาช�กข้องสหภาพื่แรืงงาน

5. สหภาพื่แรืงงานม�อ�ที่ธ�พื่ลัต'อการืจ�างงาน เน��องจากความสามารืถึในการืควบัค#มอ#ปที่านข้องแรืงงาน

47

7.2.1 อ&ปสงคต�อแรงงานและป7จำจำ�ยท�)ส�งผลกระทบัต�อการเปล�)ยนแปลงอ&ปสงคต�อแรงงาน

กรืณ�ตลัาด้ผลั�ตผลัเป3นตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ* ในการืพื่�จารืณาที่างด้�านรืายรื�บั การืเปลั��ยนแปลังข้องรืายรื�บัที่�0งหมด้ที่��เก�ด้ข้�0นเน��องจากการืจ�างแรืงงานเพื่��มข้�0น 1 คน เรื�ยกว'า รืายรื�บัส'วนเพื่��มจากการืจ�างป<จจ�ยการืผลั�ต Marginal

Revenue Product = MRP หรื�อรืายรื�บัส'วนเพื่��มจากผลั�ตภาพื่แรืงงาน Marginal Revenue Product of Labor = MRPL ในกรืณ�ตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ* การืค7านวณหารืายรื�บัส'วนเพื่��มจากผลั�ตภาพื่แรืงงานสามารืถึหาได้�จากตารืาง

จ7านวนแรืงงาน

ผลัผลั�ตที่�0งหมด้

ผลั�ตภาพื่ส'วนเพื่��ม

รืายรื�บัส'วนเพื่��ม

รืายรื�บัที่�0งหมด้

รืายรื�บัส'วนเพื่��ม จากผลั�ตภาพื่

(L) (Q)(MP=Q/

L)(MR) (TR=PxQ)

MRPL=MPxMR หรื�อ

0 0 - - 0 -1 50 50 4 200 2002 90 40 4 360 1603 120 30 4 480 1204 140 20 4 560 805 150 10 4 600 40

อ�ตรืาการืเปลั��ยนแปลังข้องผลัผลั�ตที่��เก�ด้ข้�0นเน��องจากการืจ�างงานเพื่��มข้�0นแต'ลัะหน'วย (คน) เรื�ยกว'า ผลั�ตภาพื่ส'วนเพื่��ม Marginal Product =

MP ซึ่��งจะม�ค'าลัด้ลังเรื��อยๆ ตามกฎีการืลัด้น�อยถึอยลังข้องผลั�ตภาพื่ส'วนเพื่��ม การืค7านวณหารืายรื�บัส'วนเพื่��มจากผลั�ตภาพื่แรืงงานค7านวณได้� 2 ว�ธ� จากการืค,ณก�นข้องผลั�ตภาพื่ส'วนเพื่��มแลัะรืายรื�บัส'วนเพื่��ม ซึ่��งม�ค'าเที่'าก�บัรืาคาส�นค�าในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ* MRPL=MPxP =VMPL

ซึ่�� ง VMPL = ม, ลัค' าข้องผลั�ตภาพื่แรืงงานส'วนเพื่��มหรื�อ Value of Marginal Product of Labor

1.เส�นอ#ปสงค*ต'อแรืงงานในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ* ค�อเส�นที่��แสด้งถึ�งรืายรื�บัส'วนเพื่��มจากผลั�ตภาพื่แรืงงาน (MRP) แลัะเส�นม,ลัค'าข้องผลั�ตภาพื่ส'วนเพื่��ม (VMP) ซึ่��งในกรืณ�ที่��หน'วยธ#รืก�จอย,'ในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ* เส�น MRP แลัะเส�น VMP จะเป3นเส�นเด้�ยวก�น เน��องจาก MR=P ส'วนเส�นอ#ปสงค*

48

ต'อแรืงงานในตลัาด้แข้'งข้�นไม'สมบั,รืณ*น�0น จะเป3นเส�นเด้�ยวก�นก�บัเส�น MRP ที่��อย,'ต7�ากว'าเส�นรืายรื�บัเฉลั��ยจากการืใช�แรืงงานลังมา

2.เง�� อนไข้การืจ�างงานเพื่��อให�ได้�ก7าไรืส,งส#ด้ ปรืะกอบัด้�วยเง�� อนไข้ข้อง การืแสวงหาก7าไรืส,งส#ด้ในรืะด้�บัการืจ�างงานที่��เหมาะสม แลัะในรืะด้�บัการืผลั�ตที่��เหมาะสม ซึ่��งก�ค�อรืะด้�บัที่��รืายรื�บัส'วนเพื่��มข้องการืจ�างแรืงงานเที่'าก�บัอ�ตรืาค'าจ�างแรืงงาน (MRP=W) แลัะในรืะด้�บัที่��รืายรื�บัส'วนเพื่��มเที่'าก�บัต�นที่#นส'วนเพื่��ม (MR=MC) น��นค�อรืะด้�บั MRP=MR x MC

3.ป<จจ�ยส7าค�ญที่��ส'งผลักรืะที่บัต'อการืเปลั��ยนแปลังอ#ปสงค*ต'อแรืงงาน ค�อ รืาคาข้องผลัผลั�ต รืาคาข้องป<จจ�ยการืผลั�ตอ��นแลัะเที่คโนโลัย�

7.2.2 อ&ปทานข้องแรงงานและป7จำจำ�ยท�)ส�งผลกระทบัต�อการเปล�)ยนแปลงอ&ปทานข้องแรงงาน

ผลักรืะที่บัที่��เก�ด้ข้�0นต'ออ#ปที่านข้องแรืงงาน หากอ�ตรืาค'าจ�างแรืงงานในตลัาด้ลัด้ลัง ผลักรืะที่บัที่��เก�ด้ข้�0นจะม�ที่�0งผลัข้องการืที่ด้แที่นแลัะผลัที่างด้�านรืายได้� ซึ่��งสามารืถึอธ�บัายโด้ยภาพื่ด้�งน�0

อ�ตรืาค'าจ�าง(บัาที่ต'อช��วโมง)

W1W2W3

การืพื่�กผ'อน L1 L2 L3 24

โด้ยที่�� L2L3 ค�อผลัที่างด้�านรืายได้�ที่��เก�ด้ข้�0นแลัะ L1L3 ค�อผลัข้องการืที่ด้แที่น ด้�งน�0น ผลัรืวมที่��ได้�เน��องจากการืลัด้ลังข้องค'าจ�างค�อ L1L3

ป<จจ�ยที่��ม�ผลักรืะที่บัต'อการืเปลั��ยนแปลังอ#ปที่านข้องแรืงงาน ค�อ การืเพื่��มข้�0นข้องปรืะชากรื แลัะการืเพื่��มข้�0นในปรื�มาณความต�องการือาหารืแลัะส��งอ7านวยความสะด้วกในช�ว�ตปรืะจ7าว�น

7.2.3 ดุ&ลยภาพในตลาดุแรงงาน

49

แนวโน�มข้องการืเพื่��มข้�0นข้องค'าจ�างที่��แที่�จรื�งแลัะการืจ�างงาน อ�นเน��องมาจากผลัที่างด้�านอ#ปสงค*แลัะอ#ปที่าน โด้ยที่��วไปแลั�ว ผลักรืะที่บัที่างด้�านอ#ปสงค*ต'อแรืงงานหรื�อการืเพื่��มข้�0นข้องอ#ปสงค*ต'อแรืงงานหรื�อการืเพื่��มข้�0นข้องอ#ปสงค*ต'อแรืงงาน จะม�อ�ที่ธ�พื่ลัต'อการืเพื่��มข้�0นข้องข้องค'าจ�างที่��แที่�จรื�งแลัะการืจ�างงาน มากกว'าผลัที่��เก�ด้ข้�0นจากการืเพื่��มข้�0นที่างด้�านอ#ปที่านข้องแรืงงาน เน��องจากการืเปลั��ยนแปลังที่างด้�านเที่คโนโลัย�ที่��ที่�นสม�ยแลัะการืรืะด้มที่#นน�0น ม�อ�ที่ธ�พื่ลัต'อการืเพื่��มข้�0นข้องอ#ปสงค*ต'อแรืงงานมากกว'าแลัะรืวด้เรื�วกว'า การืเพื่��มข้�0นข้องจ7านวนปรืะชากรืหรื�อการืพื่�ฒนาส��งอ7านวยความสะด้วกต'างๆ ที่��ม�ผลัที่างอ#ปที่าน ด้�งน�0นการืเพื่��มข้�0นข้องค'าจ�างที่��แที่�จรื�งแลัะการืจ�างงาน เก�ด้จากการืที่��อ#ปสงค*ต'อแรืงงานเพื่��มข้�0นมากกว'าการืเพื่��มข้�0นในด้�านอ#ปที่านข้องแรืงงาน

7.2.4 ควิาม่แตกต�างในการจำ�างงานและค�าจำ�างอ�ตรืาค'าจ�าง

(บัาที่ต'อช��วโมง) 100 80 LS

60 50 40 20 0 D L แรืงงาน (พื่�นช��วโมงต'อว�น)

2 4 5 6 8 10เม�� อความส�มพื่�นธ*รืะหว'างอ#ปสงค*ต'อแรืงงานแลัะอ#ปที่านข้องข้อง

แรืงงานไรื�ฝ?ม�อในการืผลั�ตส�นค�าชน�ด้หน��ง หากม�การืจ�างงานฝ?ม�อในการืผลั�ตส�นค�าชน�ด้หน��งจะม�ผลัที่7าให�ผลั�ตภาพื่การืผลั�คเพื่��มข้�0นเป3นสองเที่'า แลัะต�นที่#นในการืจ�างแรืงงานต'อช��วโมง เพื่��มข้�0นเป3น 20 บัาที่ต'อช��วโมง จะค7านวณหาอ�ตรืาค'าจ�างแลัะปรื�มาณการืจ�างงานข้องแรืงงานไรื�ฝ?ม�อได้� โด้ย ด้#ลัยภาพื่ในตลัาด้แรืงงานข้องแรืงงานไรื�ฝ?ม�ออย,'ที่��รืะด้�บัอ�ตรืาค'าจ�าง 50 บัาที่ต'อช��วโมง โด้ยที่��รืะด้�บัการืจ�างงานข้องแรืงงานไรื�ฝ?ม�อน�0ม�ค'าเที่'าก�บั 5,000 ช��วโมง

หากนายจ�างต�องการืจ�างเฉพื่าะแรืงงานที่��ม�ฝ?ม�อเที่'าน�0น จะค7านวณหาอ�ตรืาค'าจ�างแลัะปรื�มาณการืจ�างงานด้#ลัยภาพื่ข้องแรืงงานปรืะเภที่น�0ได้� โด้ย

50

อ�ตรืาค'าจ�างข้องแรืงงานฝ?ม�อม�ค'าเที่'าก�บั 80 บัาที่/ช��วโมง เน��องจากผลั�ตภาพื่การืผลั�ตข้องแรืงงานฝ?ม�อม'ค'าเป3นสองเที่'าข้องแรืงงานไรื�ฝ?ม�อ ซึ่��งจากเส�นอ#ปสงค*ต'อแรืงงานจะเห�นได้�ว'าหน'วยธ#รืก�จย�นด้�ที่��จะจ'ายค'าจ�างให�แก'แรืงงานไรื�ฝ?ม�อที่�� 40 บัาที่/ช��วโมง แลัะจ�างแรืงงานที่�� 6,000 ช��วโมง/ว�น ด้�งน�0นที่��รืะด้�บัการืจ�างแรืงงานฝ?ม�อ 6,000 ช��วโมงต'อว�นน�0 หน'วยธ#รืก�จจะต�องจ'ายค'าจ�างแรืงงานม�ฝ?ม�อเที่'าก�บั 80 บัาที่/ช��วโมง

7.2.5 บัทบัาทข้องสห์ภาพแรงงานต�อการจำ�างงานและค�าจำ�างตามต�วอย'างข้�างต�น แรืงงานฝ?ม�อเข้�ารื'วมเป3นสมาช�กสหภาพื่แรืงงาน

ซึ่��งจ7าก�ด้ปรื�มาณการืจ�างงานข้องสมาช�กที่��เป3นแรืงงานฝ?ม�อไว�เพื่�ยง 5,000

ช��วโมง อ�ตรืาค'าจ�างข้องแรืงงานฝ?ม�อจะม�ค'าเที่'าก�บั 100 บัาที่/ช��วโมง ที่��ปรื�มาณการืจ�างแรืงงานฝ?ม�อ 5,000 ช��วโมง

อ�ตรืาค'าจ�างที่��แตกต'างก�นข้องแรืงงานฝ?ม�อแลัะแรืงงานไรื�ฝ?ม�อเที่'าก�บั 50 บัาที่ต'อช��วโมง ซึ่��งหากพื่�จารืณาจากเส�นอ#ปสงค*ต'อแรืงงาน จะเห�นได้�ว'า หน'วยธ#รืก�จย�นด้�ที่��จะจ'ายค'าจ�างในอ�ตรืา 100 บัาที่ต'อช��วโมงให�แก'แรืงงานฝ?ม�อ แลัะ 50 บัาที่ต'อช��วโมงให�แก'แรืงงานไรื�ฝ?ม�อ

7.3 ตลาดุท&น1. ในการืต�ด้ส�นใจเพื่��อการืลังที่#น หน'วยธ#รืก�จต�องเปรื�ยบัเที่�ยบัม,ลัค'า

ป<จจ�ยข้องผลั�ตภาพื่หน'วยส#ด้ที่�ายข้องการืลังที่#นก�บัรืาคาข้องที่#น2. การืเพื่��มข้องปรืะชากรืแลัะการืเปลั��ยนแปลังข้องเที่คโนโลัย�ม�ผลัต'อ

การืเพื่��มข้�0นข้องอ#ปสงค*ต'อที่#น3. รืายได้�ป<จจ#บั�น การืคาด้คะเนรืายได้�ในอนาคต แลัะอ�ตรืาด้อกเบั�0ย ม�

อ�ที่ธ�พื่ลัต'อการืออมแลัะปรื�มาณข้องอ#ปที่านในการืลังที่#น4. อ�ตรืาด้อกเบั�0ยในตลัาด้จะถึ,กก7าหนด้โด้ยด้#ลัยภาพื่ในตลัาด้ที่#น

7.3.1 อ& ป ส ง ค ต� อ ท& น แ ล ะ ป7 จำ จำ� ย ท�) ส� ง ผ ล ก ร ะ ท บั ต� อ ก า รเปล�)ยนแปลงอ&ปสงคต�อท&น

สมมต�สหกรืณ*ออมที่รื�พื่ย*แห'งหน��ง ต�0งปรืะมาณการืรืายรื�บัไว�ป?ลัะ 100

ลั�านบัาที่ต'อป? เป3นเวลัา 5 ป? ณ อ�ตรืาด้อกเบั�0ย 10% สามารืถึหาม,ลัค'าป<จจ#บั�นข้องรืายรื�บัต'อป?ข้องสหกรืณ*ออมที่รื�พื่ย*ได้�ด้�งน�0

51

PV = (100/(1+0.1))+(100/(1+0.1)2)+(100/(1+0.1)3)+(100/(1+0.1)4)+(100/(1+0.1)5)

PV = 416.98 ลั�านบัาที่การืเปลั��ยนแปลังข้องเส�นอ#ปสงค*ต'อที่#นเก�ด้ข้�0นเม��อการืคาด้คะเนข้อง

รืายรื�บัส'วนเพื่��มจากผลั�ตภาพื่การืผลั�ตข้องส�นค�าที่#นในอนาคตม�การืเปลั��ยนแปลัง น��นค�อ การืเพื่��มข้�0นข้องปรืะชากรืแลัะเที่คโนโลัย� ซึ่��งการืเพื่��มข้�0นข้องปรืะชากรื ม�ผลัที่7าให�อ#ปสงค*ต'อส�นค�าแลัะบัรื�การืเพื่��มข้�0น ส'งผลัให�อ#ปสงค*ต'อที่#นที่��จะน7ามาใช�ในการืผลั�ตส�นค�าแลัะบัรื�การืเหลั'าน�0นเพื่��มข้�0น ส'วนการืพื่�ฒนาที่างด้�านเที่คโนโลัย�อาจม�ผลัต'อการืเพื่��มข้�0นข้องอ#ปสงค*ต'อส�นค�าที่#นปรืะเภที่หน��ง แต'อาจม�ผลัต'อการืลัด้ลังข้องอ#ปสงค*ต'อส�นค�าที่#นอ�กปรืะเภที่หน��งก�ได้�

7.3.2 อ& ปทาน ข้อง ท&นแ ล ะ ป7 จำ จำ� ย ท�) ส� ง ผ ล ก ร ะ ท บั ต� อ ก า รเปล�)ยนแปลงอ&ปทานข้องท&น

1. อ�ตรืาด้อกเบั�0ยม�ผลัต'อการืต�ด้ส�นใจในการืออมแลัะการืบัรื�โภครืะหว'างช'วงเวลัาป<จจ#บั�นแลัะอนาคต กลั'าวค�อ หากด้อกเบั�0ยส,งข้�0น บั#คคลัจะเลั�อกบัรื�โภคในป<จจ#บั�นน�อยกว'าในอนาคต เน�� องจากปรื�มาณเง�นออมที่��ม�อย,'ในป<จจ#บั�นม�ม,ลัค'ามากข้�0นเม��อเที่�ยบัก�บัปรื�มาณเง�นที่��ได้�รื�บัในอนาคต ที่�0งน�0อ�ตรืาด้อกเบั�0ยส,งหมายถึ�งต�นที่#นที่��เพื่��มส,งข้�0นข้องค'าเส�ยโอกาสในการืบัรื�โภค ซึ่��งจะม�ผลัที่7าให�ผ,�บัรื�โภคลัด้การืบัรื�โภคลัง แลัะห�นมาออมก�นมากข้�0น ด้�งน�0น อ�ตรืาด้อกเบั�0ยแลัะปรื�มาณอ#ปที่านข้องที่#นที่��ม�ผลัมาจากการืออมจ�งม�ความส�มพื่�นธ*ก�นในที่างบัวก

2. ป<จจ�ยที่��ม�ผลักรืะที่บัต'ออ#ปที่านข้องที่#นม�ด้�งน�0 ค�อ (1) ข้นาด้แลัะอาย#ข้องปรืะชากรื (2) รืายได้�ปรืะชากรื

7.3.3 ดุ&ลยภาพในตลาดุท&นการืเพื่��มข้�0 นข้องปรืะชากรืแลัะการืเต�บัโตข้องรืายได้�ม�ผลัต'อการื

เปลั��ยนแปลังด้#ลัยภาพื่ในตลัาด้ที่#นแลัะอ#ปที่านข้องที่#นที่7าให�ปรื�มาณที่#นเพื่��มส,งข้�0น จาก QC* เป3น Q’C แต'จะเห�นได้�ว'าการืเปลั��ยนแปลังที่��เก�ด้ข้�0นม�ผลัต'ออ#ปที่านข้องที่#นมากกว'าอ#ปสงค*ต'อที่#น ซึ่��งปรื�บัต�วเพื่��มข้�0นช�ากว'าการืปรื�บัต�วข้องอ#ปที่านข้องที่#น อ�ตรืาด้อกเบั�0ยจ�งลัด้ลังจากรืะด้�บั r* เป3น r’

52

อ�ตรืาด้อกเบั�0ย (r) SC S’C

r* E r’ E’ D’C

DC ส�นค�าที่#น 0 QC* Q’C

7.4 ตลาดุป7จำจำ�ยการผล�ตทร�พยากรท�)ดุ�น

1. เส�นอ#ปที่านข้องที่��ด้�นม�ค'าความย�ด้หย#'นเป3นศ,นย*2. ค'าเช'าที่างเศรืษฐก�จ ค�อผลัตอบัแที่นต'อป<จจ�ยการืผลั�ตส'วนที่��เก�น

กว'าต�นที่#นค'าเส�ยโอกาสที่��ต�องจ'ายเพื่��อให�ป<จจ�ยการืผลั�ตย�งคงถึ,กใช�ในก�จกรืรืมหน��ง

7.4.1 อ&ปทานข้องท�)ดุ�นเส�นอ#ปที่านข้องที่��ด้�นไม'ม�ความย�ด้หย#'นต'อรืาคาที่��ด้�น (ค'าเช'า) เน��องจาก

ข้�อจ7าก�ด้ที่างเศรืษฐศาสตรื*ที่��ว'าป<จจ�ยการืผลั�ตจะเก�ด้ข้�0นก�ต'อเม�� อม�ความต�องการืที่��จะใช�ป<จจ�ยการืผลั�ตน�0น ด้�งน�0นปรื�มาณข้องที่��ด้�นที่��จะน7ามาใช�ในการืผลั�ตผลัผลั�ตใด้ๆ ม�กจะคงที่�� เพื่รืาะการืเปลั��ยนแปลังข้องรืาคาค'าเช'าไม'ม�ผลัต'อการืเปลั��ยนแปลังข้องจ7านวนที่��ด้�นหรื�อพื่�0นที่��ที่��ใช�ในการืผลั�ต เส�นอ#ปสงค*ต'อที่��ด้�นแลัะอ#ปที่านข้องที่��ด้�น ตามรื,ป

ค'าเช'า (บัาที่/ไรื') SL

R* E

DL

L ที่��ด้�น (ไรื')

7.4.2 รายร�บั ค�าเช้�า และค�าเส�ยโอกาส

SL

8 6 4

53

2 DL

0 ที่��ด้�น (ไรื') 300 400 500พื่�0นที่��ใต�เส�นอ#ปที่านจนถึ�งปรื�มาณที่��ด้�น 400 ไรื' แสดุงถิ:งต�นท&นค�าเส�ย

โอกาส ส�วินค�าเช้�าทางเศรษฐก�จำค-อ พื่�0นที่�� ที่��เหน�อเส�นอ#ปที่านข้องที่��ด้�นแต'อย,'ต7�ากว'ารืะด้�บัอ�ตรืาค'าเช'า 6,000 บัาที่/ไรื'

แบับัประเม่�นผล ห์น�วิยท�) 71. อ�ตรืาค'าจ�างแลัะปรื�มาณการืจ�างงานที่��เหมาะสมในตลัาด้แรืงงานส7าหรื�บัการืผลั�ตส�นค�า

จากภาพื่ ค�อ 60 บัาที่ / ช��วโมง จ7านวน 400 คน อ�ตรืาค'าจ�าง S

(บัาที่/ช��วโมง)

80 60 40 D 0 300 400 500 ปรื�มาณแรืงงาน(คน)

2. จากภาพื่แสด้งด้#ลัภาพื่ข้องตลัาด้แรืงงาน ค7านวณหารืายรื�บัข้องแรืงงานที่�0งหมด้ที่��เก�ด้ข้�0นจากการืผลั�ตส�นค�าค�อ 24,000 บัาที่ / ช��วโมง

3. ป<จจ�ยที่��ไม'ม�ผลัต'อการืเปลั��ยนแปลังข้องอ#ปสงค*ต'อป<จจ�ยการืผลั�ตค�อ การืคาด้คะเนอ�ตรืาเง�นเฟEอ

4. หากรืาคาส�นค�าเพื่��มส,งข้�0น จะม�ผลัต'ออ#ปสงค*ต'อป<จจ�ยการืผลั�ตส�นค�าชน�ด้น�0นค�อ อ#ปสงค*ต'อป<จจ�ยการืผลั�ตเพื่��มข้�0น

5. ส��งที่��แสด้งถึ�งเง��อนไข้ในการืจ�างแรืงงานเพื่��อให�เก�ด้ก7าไรืส,งส#ด้ในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*ค�อ MRP = MP x P

6. เง��อนไข้ในการืจ�างแรืงงานเพื่��อให�เก�ด้ก7าไรืส,งส#ด้ในตลัาด้แข้'งข้�นไม'สมบั,รืณ*ค�อ MRP = MP X MR

7. ค#ณสมบั�ต�ข้องเส�นอ#ปสงค*ต'อแรืงงานในตลัาด้แข้'งข้�นไม'สมบั,รืณ* เป3นเส�นเด้�ยวก�บัเส�นรืายรื�บัหน'วยส#ด้ที่�ายจากผลั�ตภาพื่แรืงงาน (MRP)

8. หากม�การืข้ยายการืผลั�ตแลัะการืจ�างงานเก�ด้ข้�0นในตลัาด้ผ,กข้าด้ อ�ตรืาค'าจ�างจะไม'เปลั��ยนแปลัง

9. ค#ณสมบั�ต�ข้องเส�นอ#ปสงค*ต'อแรืงงานในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ* ค�อ (1) เป3นเส�นเด้�ยวก�บัเส�นรืายรื�บัหน'วยส#ด้ที่�ายจากผลั�ตภาพื่แรืงงาน (MRP) แลัะ (2) เป3นเส�นแสด้งถึ�งม,ลัค'าข้องผลั�ตภาพื่หน'วยส#ด้ที่�ายข้องการืผลั�ต (VMP)

54

10. การืที่��เส�นอ#ปที่านแรืงงานม�ลั�กษณะวกกลั�บัหรื�อม�ความช�นเป3นลับั อาจม�สาเหต#เน��องมาจาก ผลัข้องรืายได้�ม�ค'ามากกว'าผลัข้องการืที่ด้แที่น

11. การืที่��เส�นอ#ปที่านแรืงงานม�ลั�กษณะเป3นเส�นต�0งฉากก�บัแกนนอน อาจม�สาเหต#มาจาก การืเที่'าก�นรืะหว'างผลัข้องรืายได้�แลัะผลัข้องการืที่ด้แที่น

12. เหตที่��ค'าจ�างคงที่��เสมอในตลัาด้ผ,กข้าด้แม�ว'าจะม�การืข้ยายการืผลั�ตแลัะการืจ�างงานเก�ด้ข้�0น เพื่รืาะการืเปลั��ยนแปลังที่��เก�ด้ข้�0นไม'ได้�ส'งผลักรืะที่บัต'อรืะด้�บัรืาคาส�นค�าโด้ยที่��วไป

13. หากสหภาพื่แรืงงานต�องการืที่��จะจ7าก�ด้ปรื�มาณแรืงงานในตลัาด้แรืงงาน ให�ต7�ากว'ารืะด้�บัที่��ม�การืแข้'งข้�นสมบั,รืณ* เส�นอ#ปสงค*แลัะเส�นอ#ปที่านข้องแรืงงานจะเปลั��ยนแปลังไป ค�อ เส�นอ#ปสงค*ต'อแรืงงานเพื่��มข้�0น แต'อ#ปที่านข้องแรืงงานลัด้ลัง

14. หากสหภาพื่แรืงงานต�องการืที่��จะจ7าก�ด้ปรื�มาณแรืงงานในตลัาด้แรืงงาน ให�ต7�ากว'ารืะด้�บัที่��ม�การืแข้'งข้�นสมบั,รืณ* ด้#ลัยภาพื่การืจ�างงานแลัะอ�ตรืาค'าจ�างที่��เหมาะสมจะเปลั��ยนแปลังไปค�อ ปรื�มาณการืจ�างงานลัด้ลัง อ�ตรืาค'าจ�างเพื่��มข้�0น

15. การืเพื่��มส,งข้�0นข้องอ�ตรืาด้อกเบั�0ยม�ผลัต'อปรื�มาณการืบัรื�โภคแลัะการืออมข้องปรืะชาชนค�อ การืออมเพื่��มข้�0น การืบัรื�โภคลัด้ลัง

16. การืเพื่��มอ�ตรืาการืเก�บัภาษ�ข้องรื�ฐ ไม'ใช'ป<จจ�ยที่��ม�อ�ที่ธ�พื่ลัต'อการืเปลั��ยนแปลังข้องอ#ปสงค*แลัะอ#ปที่านข้องที่#น

17. เหต#ที่��เส�นอ#ปที่านข้องที่��ด้�นถึ,กสมมต�ให�เป3นเส�นต�0งฉากก�บัแกนนอนเพื่รืาะ การืเปลั��ยนแปลังข้องรืาคาค'าเช'าไม'ม�ผลัต'อการืเปลั��ยนแปลังข้องปรื�มาณการืใช�พื่�0นที่��ในการืผลั�ต

18. การืลัด้อ�ตรืาด้อกเบั�0ย ม�ความส�มพื่�นธ*ต'อปรื�มาณอ#ปที่านข้องที่#นที่��ม�ผลัมาจากการืออมข้องปรืะชาชน ค�อต�นที่#นค'าเส�ยโอกาสในการืบัรื�โภคลัด้ลัง ปรื�มาณอ#ปที่านข้องที่#นที่��ม�ผลัมาจากการืออมลัด้ลัง

19. ป<จจ�ยที่��ม�อ�ที่ธ�พื่ลัต'อการืเปลั��ยนแปลังข้องอ#ปสงค*แลัะอ#ปที่านข้องที่#นค�อ (1) การืเพื่��มข้�0นข้องจ7า นวนปรืะชากรื (2) การืลัด้ลังข้องรืายได้�ข้องปรืะชากรื (3) การืเปลั��ยนแปลังในข้นาด้แลัะอาย#ข้องปรืะชากรื (4) การืเปลั��ยนแปลังข้องเที่คโนโลัย�ในการืผลั�ต

20. เน��องจากการืเปลั��ยนแปลังข้องรืาคาค'าเช'าไม'ม�ผลัต'อการืเปลั��ยนแปลังข้องจ7านวนที่��ด้�นหรื�อปรื�มาณการืใช�พื่�0นที่��ส7าหรื�บัในการืผลั�ต ด้�งน�0นน�กเศรืษฐศาสตรื*จ�งม�กสมมต�ให� เส�นอ#ปที่านข้องที่��ด้�นเป3นเส�นต�0งฉากก�บัแกนนอน

55

ห์น�วิยท�) 8 ประส�ทธุ�ภาพข้องระบับัเศรษฐก�จำ ควิาม่ล�ม่เห์ล2วิข้องระบับัตลาดุ และทฤษฎี�การก าห์นดุนโยบัายสาธุารณะ

1. รืะบับัเศรืษฐก�จแบับัแข้'งข้�นสมบั,รืณ*จะก'อให�เก�ด้ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ข้องรืะบับัเศรืษฐก�จที่�0งปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ในการืแลักเปลั��ยน ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ในการืผลั�ต แลัะปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ในการืเลั�อกส�นค�า โด้ยสามารืถึบัรืรืลั#ภาวะ สว�สด้�การืส,งส#ด้ตามหลั�กเกณฑ์*ข้องพื่าเรืโต�ได้�

2. ความลั�มเหลั�วข้องรืะบับัตลัาด้เก�ด้ข้�0นเม��อต�นที่#นข้องส�งคมไม'เที่'าก�บัผลัปรืะโยชน*ข้องส�งคม สาเหต#ส7าค�ญที่��ก'อให�เก�ด้ความลั�มเหลั�วข้องรืะบับัตลัาด้ม� 3 ปรืะการื ค�อ ป<ญหาการืผ,กข้าด้ ความไม'สมบั,รืณ*ข้องข้�อม,ลัข้'าวสารื ผลักรืะที่บัภายนอก แลัะส�นค�าสาธารืณะ

3. ที่ฤษฎี�การืก7าหนด้นโยบัายสาธารืณะ เป3นการืศ�กษานโยบัายสาธารืณะในการืแก�ไข้ป<ญหาความลั�มเหลั�วข้องรืะบับัตลัาด้ที่��ส'งผลัให�การืจ�ด้สรืรืที่รื�พื่ยากรืในรืะบับัเศรืษฐก�จเป3นไปอย'างไม'ม�ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ เพื่��อก'อให�เก�ด้ปรืะโยชน*หรื�อสว�สด้�การืข้องส�งคมส,งส#ด้

8.1 ประส�ทธุ�ภาพข้องระบับัเศรษฐก�จำ1. ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ในการืแลักเปลั��ยนหมายถึ�ง การืแลักเปลั��ยนที่��ไม'ม�การื

แลักเปลั��ยนว�ธ�อ��นๆ ที่��จะที่7าให�สมาช�กผ,�ที่7าการืแลักเปลั��ยนในส�งคมกลั#'มใด้กลั#'มหน��งได้�รื�บัความพื่อใจเพื่��มข้�0น โด้ยไม'ที่7าให�สมาช�กกลั#'มอ��นๆ ได้�รื�บัความพื่อใจน�อยลัง ซึ่��งเป3นการืแลักเปลั��ยนที่��ม�ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ที่��ส#ด้ตามหลั�กการืพื่าเรืโต�

2. ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ในการืผลั�ตหมายถึ�ง การืจ�ด้สรืรืที่รื�พื่ยากรืที่��ม�ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ตามหลั�กการืพื่าเรืโต� ซึ่��งถึ�อว'าเป3นจ#ด้เหมาะสมที่��ส#ด้ในการืผลั�ต โด้ยไม'ม�การืผลั�ตว�ธ�อ��นที่��จะที่7าให�การืผลั�ตส�นค�าชน�ด้หน��งเพื่��มข้�0น โด้ยไม'ที่7าให�ต�องลัด้การืผลั�ตส�นค�าอ�กชน�ด้หน��งลัง

3. การืว�เครืาะห*ด้#ลัยภาพื่ที่��วไปหมายถึ�ง เง��อนไข้ในการืแลักเปลั��ยนแลัะการืผลั�ตที่��ที่7า ให�อ�ตรืาการืที่ด้แที่นส'วนเพื่��มข้องผ,�บัรื�โภคเที่'าก�บัอ�ตรืาการืเปลั��ยนแปลังส'วนเพื่��มข้องการืผลั�ตส�นค�า

4. ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ในการืแลักเปลั��ยนแลัะการืผลั�ตจะเป3นที่��ปรืารืถึนาข้องส�งคมอย'างแน'นอนก�ต'อเม��อหลั�กความเป3นธรืรืมในรืะบับัเศรืษฐก�จได้�เก�ด้ข้�0น

56

พื่รื�อมๆก�นแลั�วเที่'าน�0น หรื�อกลั'าวได้�ว'า ส�งคมต�องการืปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ก�ต'อเม��อการืกรืะจายรืายได้�เป3นไปอย'างถึ,กต�องแลั�ว

8.1.1 ประส�ทธุ�ภาพในการแลกเปล�)ยนในรืะบับัเศรืษฐก�จที่��ม�ผ,�บัรื�โภค 2 คน A แลัะ B ผลั�ตส�นค�า 2 ชน�ด้ X

แลัะ Y ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่หรื�อด้#ลัยภาพื่ในการืแลักเปลั��ยนข้องผ,�บัรื�โภคที่�0งสองค�อ MRSa

XY = MRSbXY

8.1.2 ประส�ทธุ�ภาพในการผล�ตในรืะบับัเศรืษฐก�จที่��ม�ผ,�บัรื�โภค 2 คน A แลัะ B ผลั�ตส�นค�า 2 ชน�ด้ X

แลัะ Y แลัะใช�ป<จจ�ยการืผลั�ต 2 ชน�ด้ค�อ L แลัะ K ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่หรื�อด้#ลัยภาพื่ในการืผลั�ตส�นค�าสองชน�ด้ค�อ MRTSx

lk = MRTSylk

8.1.3 การวิ�เคราะห์ดุ&ลยภาพท�)วิไปในรืะบับัเศรืษฐก�จที่��ม�ผ,�บัรื�โภค 2 คน A แลัะ B ผลั�ตส�นค�า 2 ชน�ด้ X

แลัะ Y แลัะใช�ป<จจ�ยการืผลั�ต 2 ชน�ด้ค�อ L แลัะ K ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่หรื�อด้#ลัยภาพื่ในการืผลั�ตแลัะการืแลักเปลั��ยนส�นค�าสองชน�ด้ค�อ MRTxy = MRSA

xy = MRSB

xy

8.1.4 ประส�ทธุ�ภาพและควิาม่เป8นธุรรม่ในระบับัเศรษฐก�จำเส�น grand utility possibility frontier สรื�างข้�0นมาได้� ค�อ ข้�0นแรืก

ค�อสรื�าง เส�น utility possibility frontier จากด้#ลัยภาพื่ในการืแลักเปลั��ยน แต'เน��องจากด้#ลัยภาพื่ในการืแลักเปลั��ยนหน��งช#ด้จะสอด้คลั�องก�บักลั'องการืแลักเปลั��ยน 1 กลั'อง เม��อก7าหนด้ค'าปรื�มาณส�นค�า X แลัะ Y ที่��จะผลั�ตให� แต'เปลั��ยนค'าปรื�มาณส�นค�า X แลัะ Y ก�จะได้�กลั'องการืแลักเปลั��ยนกลั'องใหม' ที่7าให�สามารืถึสรื�างเส�น utility possibility frontier เส�นใหม'ได้� เม��อสรื�างเส�น utility possibility frontier ที่#กเส�นแลั�ว ให�ลัากเส�นเช��อมเฉพื่าะส'วนบันส#ด้ข้ อ ง เ ส� น utility possibility frontier ก� จ ะ ไ ด้� เ ส� น grand utility possibility frontier

บันเส�น grand utility possibility frontier ม�จ#ด้ที่��รืะบับัเศรืษฐก�จสามารืถึเลั�อกผลั�ตได้�จ7านวนมากมาย ส�งคมหรื�อรืะบับัเศรืษฐก�จจะเลั�อกจ#ด้การื

57

ผลั�ตที่��ที่7าให�ส�งคมได้�รื�บัสว�สด้�การืส�งคมส,งส#ด้ โด้ยการืสรื�างฟ<งก*ช�นสว�สด้�การืส�งคมได้�

W = W(UA,UB)

8.2 กลไกตลาดุก�บัควิาม่ล�ม่เห์ล2วิข้องระบับัตลาดุ 1. ป<ญหาการืผ,กข้าด้ค�อ การืก7าหนด้รืาคาส,งกว'าต�นที่#นส'วนเพื่��มแลัะม�

การืผลั�ตส�นค�าน�อยกว'าที่��ควรืจะเป3นเม��อเปรื�ยบัเที่�ยบัก�บัตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ* ก'อให�เก�ด้การืจ�ด้สรืรืที่รื�พื่ยากรืในรืะบับัเศรืษฐก�จที่��ไม'ม�ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ รื�ฐบัาลัจ�งเข้�ามาแก�ไข้ป<ญหาโด้ยใช�นโยบัายที่างด้�านรืาคาโด้ยการืก7าหนด้รืาคาข้ายส,งส#ด้

2. ความไม'สมบั,รืณ*ข้องข้�อม,ลัข้'าวสารื ก'อให�เก�ด้ความไม'แน'นอนแลัะความเส��ยงต'อที่�0งผ,�บัรื�โภคแลัะผ,�ผลั�ต ที่7า ให�การืจ�ด้สรืรืที่รื�พื่ยากรืในรืะบับัเศรืษฐก�จเป3นไปอย'างไม'ม�ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่

3. ผลักรืะที่บัภายนอกเก�ด้จากการืด้7าเน�นก�จกรืรืมการืผลั�ตหรื�อการืบัรื�โภคส'งผลักรืะที่บัต'อบั#คคลัอ��นๆ ในส�งคม ที่7าให�ต�นที่#นส�งคมไม'เที่'าก�บัต�นที่#นเอกชน ผลัปรืะโยชน*ข้องส'วนรืวมไม'เที่'าก�บัผลัปรืะโยชน*ส'วนบั#คคลั กลัไกตลัาด้ลั�มเหลั�ว ที่7าให�การืผลั�ตแลัะการืบัรื�โภคไม'อย,'ในรืะด้�บัที่��ก'อให�เก�ด้ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ในรืะบับัเศรืษฐก�จ

4. ส�นค�าสาธารืณะม�ลั�กษณะส7าค�ญ 2 ปรืะการืค�อ ปรื�มาณการืบัรื�โภคข้องบั#คคลัหน��งไม'ที่7าให�ผ,�บัรื�โภคอ��นได้�บัรื�โภคส�นค�าชน�ด้น�0นน�อยลัง แลัะเม��อม�การืผลั�ตส�นค�าสาธารืณะข้�0นมาแลั�ว การืก�ด้ก�นไม'ให�ผ,�อ��นที่��ไม'ยอมเส�ยเง�นซึ่�0อจะกรืะที่7าม�ได้� เก�ด้ความลั�มเหลั�วข้องรืะบับัตลัาด้ เอกชนจ�งไม'สามารืถึผลั�ตส�นค�าสาธารืณะได้�อย'างม�ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่

8.2.1 ป7ญห์าการผ.กข้าดุและการแก�ไข้การืผ,กข้าด้ส'งผลัต'อรืาคาแลัะปรื�มาณการืผลั�ตส�นค�า ค�อ รืาคาส�นค�าจะ

ส,งกว'าในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ* แต'ปรื�มาณการืผลั�ตส�นค�าจะน�อยกว'าในตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ* รื�ฐแก�ป<ญหาโด้ยก7าหนด้รืาคาส�นค�าให�เที่'าก�บัต�นที่#นส'วนเพื่��ม หรื�ออาจต�0งรืาคาที่��ที่7าให�ผ,�ผลั�ตได้�รื�บัผลัตอบัแที่นที่��เป3นธรืรืมค�อ ม�ก7าไรืปกต�ในรืะยะยาวโด้ยรืาคาที่��ก7าหนด้เที่'าก�บัต�นที่#นเฉลั��ยในรืะยะยาว

58

8.2.2 ประส�ทธุ�ภาพข้องกลไกตลาดุก�บัควิาม่ไม่�สม่บั.รณข้องข้�อม่.ลข้�าวิสาร

ก7าหนด้ให�ความน'าจะเป3นในการืเก�ด้เหต#การืณ*ที่�� 1 แลัะ 2 เที่'าก�บั 0.3

แลัะ 0.7 ตามลั7าด้�บั ถึ�าหากเก�ด้เหต#การืณ* ที่�� 1 นาย ก แลัะนาย ข้ จะม�ส�นค�าในม�อเที่'าก�บั A แลัะ B หน'วยตามลั7าด้�บั แต'ถึ�าเก�ด้เหต#การืณ*ที่�� 2 นาย ก แลัะ นาย ข้ จะม�ส�นค�าในม�อเที่'าก�บั C แลัะ D หน'วยตามลั7าด้�บั จะค7านวณฟ<งก*ช�นอรืรืถึปรืะโยชน*ข้องนาย ก แลัะ นาย ข้ ได้�ด้�งน�0

อรืรืถึปรืะโยชน*ข้องนาย ก ค�อ V ก = 0.3U ก (A) + 0.7U ก (C)

อรืรืถึปรืะโยชน*ข้องนาย ข้ ค�อ V ข้ = 0.3U ข้ (B) + 0.7U ข้ (D)

8.2.3 ผลกระทบัภายนอกก�บัประส�ทธุ�ภาพข้องกลไกตลาดุก7าหนด้ให�ผลัปรืะโยชน*ส'วนเพื่��มข้องส�งคมต�นที่#นส'วนเพื่��มข้องเอกชน

แลัะผลักรืะที่บัภายนอกส'วนเพื่��มเที่'าก�บั A B แลัะ C ตามลั7าด้�บั จ#ด้การืผลั�ตที่��ม�ความเหมาะสมข้องส�งคมค�อ A=B+C

8.2.4 ส�นค�าสาธุารณะก�บัควิาม่ล�ม่เห์ล2วิข้องระบับัตลาดุส�นค�าสาธารืณะม�ลั�กษณะส7าค�ญ 2 ปรืะการืค�อ ปรื�มาณการืบัรื�โภคข้อง

บั#คคลัหน��งไม'ที่7าให�ผ,�บัรื�โภคอ��น ได้�บัรื�โภคส�นค�าชน�ด้น�0นน�อยลัง แลัะเม��อม�การืผลั�ตส�นค�าสาธารืณะข้�0นมาแลั�ว การืก�ด้ก�นไม'ให�ผ,�บัรื�โภคอ��นที่��ไม'ยอมเส�ยเง�นซึ่�0อจะกรืะที่7าม�ได้�

8.3 ทฤษฎี�การก าห์นดุนโยบัายสาธุารณะ1. ที่ฤษฎี�ความเป3นไปไม'ได้�ข้องแอรื*โรืว* กลั'าวถึ�งกรืะบัวนการืที่าง

ปรืะชาธ�ปไตยที่��อาศ�ยเส�ยงข้�างมากในการืต�ด้ส�นนโยบัายหรื�อสถึานะที่างเศรืษฐก�จ โด้ยจะให�ผลัในการืเรื�ยงลั7าด้�บัความส7าค�ญข้องนโยบัายที่��ไม'สมเหต#สมผลั ซึ่��งก'อให�เก�ด้ความข้�ด้แย�งในการืเลั�อกนโยบัายเพื่��อให�ได้�สว�สด้�การืส�งคมส,งส#ด้

2. บัที่บัาที่ภาครื�ฐในการืก7าหนด้นโยบัายสาธารืณะเพื่��อแก�ไข้ป<ญหาความลั�มเหลั�วข้องรืะบับัตลัาด้ม� 3 แนวที่างค�อ มาตรืการืที่างด้�านภาษ�แลัะการืให�เง�นอ#ด้หน#น การืรืวมผ,�ก'อให�เก�ด้ผลักรืะที่บัภายนอกเข้�าก�บัผ,�ได้�รื�บัผลักรืะที่บัภายนอก แลัะการืก7าหนด้ความเป3นเจ�าข้องให�ช�ด้เจน

59

8.3.1 ทฤษฎี�ควิาม่เป8นไปไม่�ไดุ�ข้องแอรโรวิที่ฤษฎี�ความเป3นไม' ได้�ข้องแอรื*โรืว* กลั' าวถึ�งกรืะบัวนการืณ*ที่าง

ปรืะชาธ�ปไตยที่��อาศ�ยเส�ยงข้�างมากในการืต�ด้ส�นนโยบัายหรื�อสถึานะที่างเศรืษฐก�จ โด้ยจะให�ผลัในการืเรื�ยงลั7าด้�บัความส7าค�ญข้องนโยบัายที่��ไม'สมเหต#ผลั ซึ่��งก'อให�เก�ด้ความข้�ด้แย�งในการืเลั�อกนโยบัายเพื่��อให�ได้�สว�สด้�การืส�งคมส,งส#ด้

8.3.2 บัทบัาทภาคร�ฐในการก าห์นดุนโยบัายสาธุารณะนโยบัายสาธารืณะในการืแก�ไข้ความลั�มเหลั�วข้องกลัไกตลัาด้ม� 3 ว�ธ�ค�อ1. มาตรืการืที่างด้�านภาษ�แลัะการืให�เง�นอ#ด้หน#น2. การืรืวมผ,�ก'อให�เก�ด้ผลักรืะที่บัภายนอกเข้�าก�บัผ,�ได้�รื�บัผลักรืะที่บั

ภายนอก3. การืก7าหนด้ความเป3นเจ�าข้องให�ช�ด้เจน

แบับัประเม่�นผลตนเอง ห์น�วิยท�) 81. ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ในการืแลักเปลั��ยน ค�อ MRS A XY = MRS B XY

2. ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ในการืผลั�ต ค�อ MRTS A LK = MRTS Y LK

3. ด้#ลัยภาพื่ในการืผลั�ตแลัะการืแลักเปลั��ยน ค�อ MRS = MRT

4. จ#ด้ที่�� เส�นสว�สด้�การืเที่'าก�นข้องส�งคมส�มผ�สก�บัเส�น Grand Utility Possibility

frontier ก'อให�เก�ด้ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ในลั�กษณะ ม�ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ในการืแลักเปลั��ยนแลัะการืผลั�ตแลัะม�ความเป3นธรืรืมในการืกรืะจายส�นค�า

5. ในการืแก�ไข้ป<ญหาการืผ,กข้าด้ที่7าได้�โด้ยก7าหนด้ให�รืาคาเที่'าก�บัต�นที่#นเฉลั��ยในรืะยะยาว เรื�ยกว'า รืาคาย#ต�ธรืรืม

6. รืาคาที่��เป3นธรืรืมในการืแก�ไข้ป<ญหาการืผ,กข้าด้ ค�อ รืาคาที่��เที่'าก�บัต�นที่#นเฉลั��ยในรืะยะยาว

7.สถึานการืณ* 1 สถึานการืณ* 2

นาย ก. A B

นาย ข้. X Y

ความน'าจะเป3น

จากตารืางข้�างต�น ค7านวณฟ<งก*ช�นอรืรืถึปรืะโยชน*ข้อง นาย ก. ได้� ค�อ U ก (A) + U ก (B)

60

8. จากตารืางข้�างต�นค7านวณหาฟ<งก*ช�นอรืรืถึปรืะโยชน*ข้อง นาย ข้. ได้� ค�อ U ข้ (X) + U ข้ (Y)

9. ผลัข้องการืผลั�ต ท�)น าเอา ต�นที่#นที่างส�งคมมาค7านวณเป3นต�นที่#นในการืผลั�ตค�อ ผลั�ตน�อยลัง

10. ผลัข้องการืผลั�ต ท�)ไม่�ไดุ�น าเอา ต�นที่#นที่างส�งคมมาค7านวณเป3นต�นที่#นการืผลั�ตค�อ ผลั�ตมากเก�นไป

11. Free-rider หมายถึ�งการืได้�รื�บัปรืะโยชน*จากส�นค�าสาธารืณะแต'ไม'ยอมจ'ายค'าส�นค�า

12. ในกรืณ�ข้องส�นค�าสาธารืณะ Free-rider หมายถึ�ง ผ,�ได้�รื�บัปรืะโยชน*จากส�นค�าสาธารืณแต'ไม'ยอมจ'ายค'าส�นค�า

13. เส�นสว�สด้�การืส�งคมเที่'าก�น ม�ลั�กษณะ ม�ความช�นเป3นลับั14. ในการืก7าหนด้ฟ<งก*ช�นสว�สด้�การืส�งคม ม�ข้�อสมมต� ข้�0นอย,'ก�บัรืะด้�บัอรืรืถึปรืะโยชน*

ข้องคนในส�งคมเที่'าน�0น15. ความหมายข้อง Theory of second best ค�อ มาตรืการืที่��ไม'สามารืถึที่7า ให�

ส�งคมได้�รื�บัสว�สด้�การืส,งส#ด้ แต'ที่7าให�ส�งคมได้�รื�บัสว�สด้�การืส,งข้�0น

ห์น�วิยท�) 9 ควิาม่จำ าเร�ญทางเศรษฐก�จำ

1. ผลัผลั�ตรืวมในรืะบับัเศรืษฐก�จที่��เพื่��มข้�0นได้�ในรืะยะยาวจะเป3นส��งที่��สะที่�อนถึ�งความจ7าเรื�ญที่างเศรืษฐก�จโด้ยต�วเลัข้ม,ลัค'าผลัผลั�ตรืวมข้องส�นค�าแลัะบัรื�การืในรืะบับัเศรืษฐก�จจะปรืากฏอย,'ในบั�ญช�รืายได้�ปรืะกอบัด้�วยค'าใช�จ'ายในการืบัรื�โภค ค'าใช�จ'ายในการืลังที่#นแลัะค'าใช�จ'ายข้องรื�ฐบัาลัรืวมก�นเป3นอ#ปสงค*รืวมข้องส�นค�าแลัะบัรื�การืต�องเที่'าก�บัอ#ปที่านรืวมข้องส�นค�าแลัะบัรื�การื

2. แบับัจ7าลัองความจ7าเรื�ญที่างเศรืษฐก�จข้องโซึ่โลัอธ�บัายเก��ยวก�บัการืสะสมที่#น การืออม การืเพื่��มข้�0นข้องปรืะชากรืแลัะความก�าวหน�าที่างเที่คโนโลัย�ที่��ม�ผลัต'อความจ7าเรื�ญที่างเศรืษฐก�จ ส'วนที่ฤษฎี�ความจ7าเรื�ญที่างเศรืษฐก�จที่��เก�ด้จากป<จจ�ยภายในต'างจากแบับัจ7าลัองความจ7าเรื�ญที่างเศรืษฐก�จข้องโซึ่โลั โด้ยก7าหนด้ให�ความก�าวหน�าที่างเที่คโนโลัย�เป3นป<จจ�ยภายใน

3. นโยบัายส'งเสรื�มความจ7าเรื�ญที่างเศรืษฐก�จอาจเป3นการืส'งเสรื�มการืออม การืจ�ด้สรืรืที่#นในรืะบับัเศรืษฐก�จอย'างเหมาะสมแลัะการืส'งเสรื�มการืว�จ�ยแลัะพื่�ฒนาเพื่��อให�เก�ด้ความก�าวหน�าที่างเที่คโนโลัย�แลัะเพื่��มปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ในการืผลั�ต

61

9.1 ผลผล�ตรวิม่ในระบับัเศรษฐก�จำ1. การืหม#นเว�ยนข้องรืายได้�ที่��แสด้งอย,'ในบั�ญช�รืายได้�ปรืะชาชาต�แลัะ

ผลั�ตภ�ณฑ์*ปรืะชาชาต�เป3นการืพื่�จารืณาด้�านรืายได้�ข้องป<จจ�ยการืผลั�ตที่��หน'วยธ#รืก�จจ'ายให�ก�บัครื�วเรื�อนเพื่�� อใช�ปรืะโยชน*จากป<จจ�ยการืผลั�ต ส'วนการืหม#นเว�ยนข้องอ#ปที่านรืวมข้องส�นค�าแลัะบัรื�การืเป3นการืพื่�จารืณาด้�านรืายจ'ายข้องครื�วเรื�อนที่��ใช�ปรืะโยชน*จากส�นค�าแลัะบัรื�การืข้องหน'วยธ#รืก�จ

2. อ#ปสงค*รืวมข้องส�นค�าแลัะบัรื�การืในรืะบับัเศรืษฐก�จที่��ไม'ม�การืค�ารืะหว'างปรืะเที่ศจะปรืะกอบัด้�วยค'าใช�จ'ายข้องครื�วเรื�อนเพื่��อการืบัรื�โภค ค'าใช�จ'ายข้องครื�วเรื�อนแลัะหน'วยธ#รืก�จเพื่��อใช�ส7าหรื�บัการืลังที่#นแลัะค'าใช�จ'ายข้องรื�ฐบัาลัเพื่��อปรืะโยชน*ต'อสาธารืณชน

3. ด้#ลัยภาพื่ข้องอ#ปที่านรืวมแลัะอ#ปสงค*รืวมข้องส�นค�าแลัะบัรื�การืในรืะบับัเศรืษฐก�จสามารืถึพื่�จารืณาได้�ที่�0งในตลัาด้ส�นค�าแลัะบัรื�การืในตลัาด้เง�นโด้ยไม'ว'าจะพื่�จารืณาที่างด้�านใด้ย'อมจะต�องเป3นจ#ด้เด้�ยวก�น

9.1.1 กระแสการห์ม่&นเวิ�ยนข้องรายไดุ�และอ&ปทานรวิม่ข้องส�นค�าและบัร�การในระบับัเศรษฐก�จำ รายไดุ� แรงงาน

ส�นค�า (ข้�าวิ)

รายจำ�ายการืหม#นเว�ยนข้องรืายได้�แลัะอ#ปที่านส�นค�ารืะหว'างหน'วยธ#รืก�จแลัะหน'วยครื�วเรื�อน

ค'าใช�จ'ายในการืบัรื�โภค รืายได้�ข้องหน'วยธ#รืก�จ เง�นลังที่#น ค'าใช�จ'ายข้องรื�ฐ ภาษ�

62

ครื�วเรื�อน หน'วยธ#รืก�จ

ตลัาด้ส�นค�า

รื�ฐบัาลั

รื�ฐบัาลัข้าด้ด้#ลังบัปรืะมาณ

รืายได้�ข้องครื�วเรื�อน รืายจ'ายป<จจ�ยการืผลั�ต

การืหม#นเว�ยนข้องรืายได้�แลัะอ#ปที่านส�นค�าแลัะบัรื�การืผ'านตลัาด้

ปรื�มาณผลัผลั�ตส�นค�าแลัะบัรื�การืต'างๆที่�0งหมด้ที่��ผลั�ตได้� ในรืะบับัเศรืษฐก�จจะมากน�อยเพื่�ยงใด้ข้�0นอย,'ก�บัปรื�มาณข้องป<จจ�ยการืผลั�ตแลัะรืะด้�บัข้องเที่คโนโลัย�การืผลั�ตที่��เป3นอย,' ถึ�าปรื�มาณป<จจ�ยการืผลั�ตเพื่��มข้�0นหรื�อรืะด้�บัเที่คโนโลัย�การืผลั�ตม�การืพื่�ฒนามากข้�0น ปรื�มาณผลัผลั�ตส�นค�าแลัะบัรื�การืต'างๆจะเพื่��มข้�0น

ในกรืณ�ตลัาด้แข้'งข้�นสมบั,รืณ*แลัะฟ<งก*ช�นการืผลั�ตที่��หน'วยธ#รืก�จเผช�ญอย,'ม�ลั�กษณะเป3นฟ<งก*ช�นการืผลั�ตที่��ม�ผลัต'อข้นาด้คงที่�� การืกรืะจายข้องรืายได้�ที่�0งหมด้ที่��เก�ด้ข้�0นในรืะบับัเศรืษฐก�จที่7าให� ผลัผลั�ตที่�0งหมด้จะกลัายเป3นรืายได้�ข้องเจ�าข้องป<จจ�ยการืผลั�ตแต'ลัะชน�ด้แลัะหน'วยธ#รืก�จจะไม'ม�ก7า ไรืที่างเศรืษฐศาสตรื* หน'วยธ#รืก�จจะจ'ายผลัตอบัแที่นส7าหรื�บัการืใช�ป<จจ�ยการืผลั�ตแต'ลัะหน'วยเที่'าก�บัผลั�ตผลัส'วนเพื่��มข้องป<จจ�ยการืผลั�ต แลัะเจ�าข้องป<จจ�ยการืผลั�ตแต'ลัะชน�ด้จะม�รืายได้�เที่'าไรืน�0นจะข้�0นอย,'ก�บัปรื�มาณแลัะผลั�ตภาพื่ส'วนเพื่��มข้องป<จจ�ยการืผลั�ตแต'ลัะชน�ด้ที่��ม�อย,'ด้�งแสด้งไว�ในสมการื F(K,L) = (MPL x L) + (MPK x K)

9.1.2 อ&ปสงครวิม่ข้องส�นค�าและบัร�การในระบับัเศรษฐก�จำ อ�ตรืาด้อกเบั�0ย (r)

10

563

ตลัาด้เง�น

ตลัาด้ป<จจ�ย

ครื�วเรื�อน หน'วยธ#รืก�จ

ฟ<งก*ช�นการืลังที่#น 0 50 130 ปรื�มาณการืลังที่#น (i)

การืลังที่#นม�ความส�มพื่�นธ*ในที่�ศที่างตรืงก�นข้�ามก�บัอ�ตรืาด้อกเบั�0ยแที่�จรื�ง เน��องจากอ�ตรืาด้อกเบั�0ยส,งข้�0น อ#ปสงค*การืลังที่#นจะลัด้ลัง เช'น ณ รืะด้�บัอ�ตรืาด้อกเบั�0ยรื�อยลัะ 5

ปรื�มาณการืลังที่#นเที่'าก�บั 130 ลั�านบัาที่ แต'เม��ออ�ตรืาด้อกเบั�0ยเพื่��มข้�0นเป3นรื�อยลัะ 10

ปรื�มาณการืลังที่#นลัด้ลังเหลั�อเพื่�ยง 50 ลั�านบัาที่ปรื�มาณการืบัรื�โภคจะข้�0นอย,'ก�บัรืายได้�ที่��ครื�วเรื�อนสามารืถึน7ามาจ�บัจ'าย

ใช�สอยได้� ซึ่��งก�ค�อรืายได้�หลั�งจากการืห�กภาษ�แลั�ว โด้ยปรื�มาณการืบัรื�โภคม�ความส�มพื่�นธ*ในที่�ศที่างเด้�ยวก�บัรืายได้�ที่��ครื�วเรื�อนสามารืถึน7ามาจ�บัจ'ายใช�สอยได้�กลั'าวค�อ ถึ�ารืายได้�ที่��ครื�วเรื�อนสามารืถึน7ามาจ�บัจ'ายใช�สอยได้�เพื่��มข้�0น ปรื�มาณการืบัรื�โภคจะเพื่��มข้�0น ในที่างตรืงข้�าม จะลัด้ลัง

ส'วนปรื�มาณการืลังที่#นจะข้�0นอย,'ก�บัอ�ตรืาด้อกเบั�0ย โด้ยม�ความส�มพื่�นธ*ในที่�ศที่างตรืงข้�าม กลั'าวค�อถึ�าอ�ตรืาด้อกเบั�0ยเพื่��มข้�0น ปรื�มาณการืลังที่#นลัด้ลัง ในที่างตรืงก�นข้�าม จะเพื่��มข้�0น

การืใช�จ'ายข้องรื�ฐในรื,ปข้องการืซึ่�0อส�นค�าแลัะบัรื�การืจะก'อให�เก�ด้ผลัผลั�ตเพื่��มข้�0นในข้ณะที่��การืใช�จ'ายที่��เป3นเง�นโอนไม'ก'อให�เก�ด้ผลัผลั�ต แต'จะม�ผลัต'ออ#ปสงค*ส�นค�าแลัะบัรื�การืในที่างอ�อม โด้ยการืใช�จ'ายที่��เป3นเง�นโอนจะม�ผลัในที่างตรืงก�นข้�ามก�บัการืเก�บัภาษ�ข้องรื�ฐบัาลั

9.1.3 ดุ&ลยภาพข้องอ&ปทานรวิม่และอ&ปสงครวิม่ข้องส�นค�าและบัร�การในระบับัเศรษฐก�จำ

อ�ตรืาด้อกเบั�0ยแที่�จรื�ง S การืออม r2 C D การืลังที่#น r0

r1

64

0 การืออมแลัะการืลังที่#น

ฟ<งก*ช�นการืลังที่#นแลัะการืออม การืออมแลัะการืลังที่#นเป3นฟ<งก*ช�นข้องอ�ตรืาด้อกเบั�0ย โด้ยที่��ฟ<งก*ช�นการืออมม�ลั�กษณะเป3นเส�นต�0งฉากก�บัแกนนอน เน��องจากในที่��น�0สมมต�ให�การืออมไม'ได้�ข้�0นก�บัอ�ตรืาด้อกเบั�0ย ส'วนฟ<งก*ช�นการืลังที่#นเป3นเส�นลัาด้ลังจากซึ่�ายบันลังมาข้วาลั'าง ซึ่��งม�ความหมายค�อ ย��งอ�ตรืาด้อกเบั�0ยอย,'ในรืะด้�บัส,งมากเที่'าไรื ปรื�มาณการืลังที่#นจะย��งน�อยลังเที่'าน�0น

การืพื่�จารืณาบัที่บัาที่ข้องอ�ตรืาด้อกเบั�0ยที่��ม�ต'อการืเก�ด้ด้#ลัภาพื่ข้องอ#ปที่านรืวมแลัะอ#ปสงค*รืวมในรืะบับัเศรืษฐก�จสามารืถึพื่�จารืณาได้�ที่�0งในตลัาด้ส�นค�าแลัะบัรื�การืแลัะในตลัาด้เง�น โด้ยเรื��มจากสมการื

Y = C + I + G แลัะการืว�เครืาะห*ที่�0งสองตลัาด้จะก7าหนด้ให� ฟ<งก*ช�นการืผลั�ตไม'เปลั��ยนแปลังแลัะป<จจ�ยการืผลั�ตคงที่��น� �นค�อปรื�มาณผลัผลั�ตในรืะบับัเศรืษฐก�จคงที่�� แลัะก7าหนด้ให�การืใช�จ'ายข้องรื�ฐบัาลัแลัะภาษ�เป3นต�วแปรืภายนอก

9.2 แบับัจำ าลองควิาม่จำ าเร�ญทางเศรษฐก�จำข้องโซโลและทฤษฎี�ควิาม่จำ าเร�ญทางเศรษฐก�จำท�)เก�ดุจำากป7จำจำ�ยภายใน

1. การืสะสมที่#นเป3นการืเพื่��มสต�อกข้องที่#น เม��อปรื�มาณการืลังที่#นเพื่��มข้�0นมากกว'าค'าเส��อมรืาคาข้องที่#นโด้ยปรื�มาณการืลังที่#นจะมากน�อยเพื่�ยงใด้จะข้�0นอย,'ก�บัสต�อกข้องที่#นแลัะอ�ตรืาการืออม ถึ�าอ�ตรืาการืออมส,งข้�0นจะที่7าให�การืลังที่#นเพื่��มข้�0น สต�อกข้องที่#นเพื่��มข้�0น ปรื�มาณผลัผลั�ตจะเพื่��มข้�0น แต'การืรื�กษาอ�ตรืาการืออมที่��ส,งอาจไม'สามารืถึที่7าให�เก�ด้ความจ7าเรื�ญที่างเศรืษฐก�จได้�ตลัอด้ไป

2. การืเพื่��มข้�0นข้องที่รื�พื่ยากรืที่7าให�สต�อกข้องที่#นต'อแรืงงานลัด้ลัง โด้ยม�การืกรืะจายสต�อกข้องที่#นจ7านวนเด้�มให�ก�บัแรืงงานที่��ม�จ7านวนเพื่��มข้�0น การืสะสมที่#นต'อแรืงงานจ�งลัด้ลัง ผลั�ตภ�ณฑ์*ภายในปรืะเที่ศเบั�0องต�นต'อห�วจ�งลัด้ลัง

3. ความก�าวหน�าที่างเที่คโนโลัย�ม�ผลัให�ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ข้องแรืงงานเพื่��มส,งข้�0น ส'งผลัต'อปรื�มาณผลัผลั�ตรืวมในรืะบับัเศรืษฐก�จในที่7านองเด้�ยวก�บัการืเพื่��มข้�0นข้องกองก7าลั�งแรืงงานแต'เป3นการืพื่�จารืณาแรืงงานที่��ม�ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ไม'ใช'

65

แรืงงานที่�0งหมด้ ที่7าให�สามารืถึอธ�บัายเก��ยวก�บัความจ7าเรื�ญที่างเศรืษฐก�จแบับัย��งย�นได้�

4. ที่ฤษฎี�ความจ7าเรื�ญที่างเศรืษฐก�จที่��เก�ด้จากป<จจ�ยภายในม�ข้�อสมมต�ต'างจากแบับัจ7าลัองความจ7าเรื�ญที่างเศรืษฐก�จข้องโซึ่โลั โด้ยฟ<งก*ช�นการืผลั�ตไม'ม�ค#ณสมบั�ต�ข้องการืลัด้น�อยถึอยลัง การืเพื่��มข้�0นข้องการืออมแลัะการืลังที่#นจ�งน7าไปส,'ความจ7าเรื�ญที่างเศรืษฐก�จที่��ไม'หย#ด้ชะง�กเหม�อนก�บักรืณ�ที่��พื่�จารืณาโด้ยใช�แบับัจ7าลัองความจ7าเรื�ญที่างเศรืษฐก�จข้องโซึ่โลั

9.2.1 ควิาม่ส�ม่พ�นธุระห์วิ�างการสะสม่ท&นและการออม่ต�อควิาม่จำ าเร�ญทางเศรษฐก�จำ

การืว�เครืาะห*ด้�านอ#ปที่านในแบับัจ7าลัองข้องโซึ่โลั ได้�ใช�ฟ<งก*ช�นการืผลั�ตที่��ม�ลั�กษณะเช'นเด้�ยวก�บัฟ<งก*ช�นการืผลั�ตที่��ใช�ก�นที่��วไปในที่างเศรืษฐศาสตรื* เข้�ยนเป3นฟ<งก*ช�นได้�ด้�งน�0 Y = F(K, L)

การืว�เครืาะห*อ#ปสงค*ข้องส�นค�าแลัะบัรื�การืในแบับัจ7าลัองข้องโซึ่โลัจะแบั'งอ#ปสงค*ออกเป3นสองส'วนค�อ การืบัรื�โภคแลัะการืลังที่#น หรื�ออ�กน�ยหน��งค�อ โซึ่โลัได้�แบั'งปรื�มาณผลัผลั�ตต'อแรืงงาน หรื�อก�ค�อรืายได้�ปรืะชาชาต�ต'อแรืงงาน (Y) ออกเป3นสองส'วน ค�อ ปรื�มาณการืบัรื�โภคต'อแรืงงาน (C) แลัะปรื�มาณการืลังที่#นต'อแรืงงาน (I) เข้�ยนสมการืแสด้งรืายได้�ปรืะชาชาต�ต'อแรืงงานข้องรืะบับัเศรืษฐก�จ ได้�โด้ยให�เป3นรืะบับัเศรืษฐก�จปFด้แลัะไม'ม�ภาครื�ฐเข้�ามาเก��ยวข้�อง ค�อ Y = C + I

อ�ตรืาการืออมที่��ส,ง สต�อกข้องที่#นแลัะรืะด้�บัผลัผลั�ตจะส,ง แต'อ�ตรืาการืออมที่��ส,งจะไม'สามารืถึที่7า ให�ความเจรื�ญเต�บัโตอย,'ในรืะด้�บัส,งได้�ตลัอด้ไป เน�� องจากการืออมที่��ส,งกว'าจะที่7าให�เก�ด้ความเจรื�ญเต�บัโตที่��เรื�วกว'า แต'เป3นอ�ตรืาการืเจรื�ญเต�บัโตที่��เรื�วกว'าช��วครืาว ค�อจะเต�บัโตถึ�งรืะด้�บัสภาวะคงที่��รืะด้�บัใหม'รืะด้�บัหน��งเที่'าน�0นหลั�งจากน�0นจะไม'สามารืถึรื�กษาความเจรื�ญเต�บัโตให�อย,'ในรืะด้�บัส,งได้�ตลัอด้ไป

รืะด้�บัสภาวะคงที่��ตามกฎีที่อง หมายถึ�งรืะด้�บัสภาวะคงที่�� ที่��ม�รืะด้�บัการืบัรื�โภคส,งส#ด้ ถึ�าอ�ตรืาการืออมส,งกว'ารืะด้�บัที่��ควรืจะเป3น สต�อกข้องที่#น ณ รืะด้�บัสภาวะคงที่��จะส,งเก�นไปที่7าให�รืะด้�บัสภาวะคงที่��อย,'ต7�ากว'ารืะด้�บัสภาวะคงที่��ตามกฎีที่อง ในที่างตรืงก�นข้�ามถึ�าอ�ตรืาการืออมต7�ากว'ารืะด้�บัที่��ควรืจะเป3น สต�

66

อกข้องที่#น ณ รืะด้�บัสภาวะคงที่��จะต7�าเก�นไป ที่7าให�รืะด้�บัสภาวะคงที่�� อย,'ต7�ากว'ารืะด้�บัสภาวะคงที่��ตามกฎีที่องเช'นก�น

รืะด้�บักฎีที่องข้องสต�อกที่#น ผลัผลั�ตส'วนเพื่��มข้องที่#นจะเที่'าก�บัอ�ตรืาค'าเส��อมรืาคาข้องที่#น หรื�ออ�กน�ยหน��ง ค�อ MPK - = 0

ถึ�า MPK - > 0 การืเพื่��มข้�0นข้องที่#นจะที่7าให�การืบัรื�โภคเพื่��มข้�0น แต'ถึ�า MPK - < 0 การืเพื่��มข้�0นข้องที่#นจะที่7าให�การืบัรื�โภคลัด้ลัง

9.2.2 ควิาม่ส�ม่พ�นธุระห์วิ�างการเพ�)ม่ข้:0นข้องประช้ากรก�บัควิาม่จำ าเร�ญทางเศรษฐก�จำ

การืเพื่��มข้�0นข้องปรืะชากรืในแบับัจ7าลัองความจ7าเรื�ญข้องเศรืษฐก�จข้องโซึ่โลัม�ผลักรืะที่บัต'อความจ7าเรื�ญเต�บัโต ณ รืะด้�บัสภาวะคงที่��ส,งส#ด้ ในกรืณ�ที่��รืะบับัเศรืษฐก�จม�อ�ตรืาการืเพื่��มข้�0นข้องปรืะชากรืส,งกว'าย'อมจะม�ผลัที่7าให�รืะด้�บัความเจรื�ญเต�บัโตที่างเศรืษฐก�จ ณ รืะด้�บัสภาวะคงที่��อย,'ในรืะด้�บัที่��ต7�ากว'ารืะบับัเศรืษฐก�จที่��ม�อ�ตรืาการืเพื่��มข้องปรืะชากรืน�อยกว'า (รืะด้�บัผลั�ตภ�ณฑ์*ภายในปรืะเที่ศเบั�0องต�นต'อห�วในรืะบับัเศรืษฐก�จหรื�อปรืะเที่ศที่��ม�อ�ตรืาการืเพื่��มข้องปรืะชากรืส,งจะต7�ากว'าปรืะเที่ศที่��ม�อ�ตรืาการืเพื่��มข้องปรืะชากรืน�อยกว'า)

9.2.3 ควิาม่ส�ม่พ�นธุระห์วิ�างควิาม่ก�าวิห์น�าทางเทคโนโลย�ก�บัควิาม่จำ าเร�ญทางเศรษฐก�จำ

การืว�เครืาะห*แบับัจ7าลัองความจ7าเรื�ญเต�บัโตที่างเศรืษฐก�จ โด้ยพื่�จารืณาถึ�งความก�าวหน�าที่างเที่คโนโลัย�ม�ปรืะโยชน*ค�อ ที่7าให�สามารืถึอธ�บัายถึ�งความเจรื�ญเต�บัโตที่างเศรืษฐก�จอย'างย��งย�นได้� เน�� องจากความก�าวหน�าที่างเที่คโนโลัย�สามารืถึน7า ไปส,'ความจ7า เรื�ญเต�บัโตแบับัย��งย�นข้องผลัผลั�ตต'อแรืงงานซึ่��งเป3นข้�อที่��แตกต'างไปจากการืเพื่��มข้�0นข้องการืออมที่��น7าไปส,'ความเจรื�ญเต�บัโตได้�เพื่�ยงรืะด้�บัหน��งซึ่��งเป3นสภาวะคงที่��ส,งส#ด้หลั�งจากน�0นอ�ตรืาการืเพื่��มข้องผลัผลั�ตต'อแรืงงานจะข้�0นอย,'ก�บัอ�ตรืาความความก�าวหน�าที่างเที่คโนโลัย� เที่'าน�0น

รืะด้�บักฎีที่องข้องการืลังที่#น ผลั�ตผลัส'วนเพื่��มส#ที่ธ�ข้องที่#นเที่'าก�บั MPK -

จะเที่'าก�บัอ�ตรืาการืเต�บัโตข้องผลัผลั�ตค�อ n + g ซึ่��งเป3นเง��อนไข้ที่��สามารืถึ

67

ใช�ส7าหรื�บัการืพื่�จารืณาว'าที่#นในรืะบับัเศรืษฐก�จจรื�งที่��เป3นอย,'มากหรื�อน�อยกว'าสภาวะคงที่��ตามกฎีที่องข้องที่#น

9.2.4 ทฤษฎี�ควิาม่จำ าเร�ญทางเศรษฐก�จำท�)เก�ดุจำากป7จำจำ�ยภายในฟ<งก*ช�นการืผลั�ตที่��ใช�ศ�กษา ในแบับัจ7าลัองความจ7าเรื�ญที่างเศรืษฐก�จ ที่��

เก�ด้จากป<จจ�ยภายในไม'ม� ค#ณสมบั�ต�ที่��เป3นไปตามกฎีการืลัด้น�อยถึอยลังข้องผลัได้� เหม�อนก�บัฟ<งก*ช�นการืผลั�ตที่��ใช�ศ�กษาในแบับัจ7าลัองข้องโซึ่โลั

ปรืะเด้�นส7าค�ญข้องแบับัจ7าลัองที่ว�ภาคข้องที่ฤษฎี�ความจ7า เรื�ญที่างเศรืษฐก�จค�อ เป3นแบับัจ7าลัองความจ7าเรื�ญที่างเศรืษฐก�จที่��แสด้งให�เห�นว'า การืต�ด้ส�นใจข้องส�งคมในส'วนใด้ที่�� เป3นต�วก7า หนด้อ�ตรืาความก�าวหน�าที่างเที่คโนโลัย�ในรืะบับัเศรืษฐก�จ

9.3 นโยบัายส�งเสร�ม่ควิาม่จำ าเร�ญทางเศรษฐก�จำ1. ในกรืณ�ที่��รืะบับัเศรืษฐก�จม�การืใช�ที่#นที่��น�อยกว'ารืะด้�บัสภาวะคงที่��ตามกฎี

ที่อง การืเพื่��มอ�ตรืาการืออมย'อมจะน7าไปส,'รืะด้�บัสภาวะคงที่��ที่��ส,งกว'าเด้�ม รื�ฐจ�งควรืส'งเสรื�มให�ม�การืออมในรืะบับัเศรืษฐก�จเพื่��มข้�0น ในที่างตรืงก�นข้�าม ถึ�ารืะบับัเศรืษฐก�จม�การืใช�ที่#นที่��มากเก�นไป ผ,�ม�หน�าที่��วางนโยบัายลัด้อ�ตรืาการืออมในรืะบับัเศรืษฐก�จ

2. การืจ�ด้สรืรืการืลังที่#นอาจกรืะที่7าโด้ยใช�กลัไกตลัาด้ โด้ยโครืงการืที่��ได้�ผลัตอบัแที่นส,งกว'าจะได้�รื�บัการืจ�ด้สรืรืการืลังที่#นที่��มากกว'าโครืงการืที่��ให�ผลัตอบัแที่นต7�าหรื�อรื�ฐอาจใช�นโยบัายต'างๆ เพื่��อสน�บัสน#นด้�านความก�าวหน�าที่างเที่คโนโลัย� ซึ่��งเป3นป<จจ�ยส7าค�ญต'อความจ7าเรื�ญที่างเศรืษฐก�จ

3. การืส'งเสรื�มการืว�จ�ยแลัะพื่�ฒนาต�องให�ครือบัคลั#มที่�0งการืว�จ�ยพื่�0นฐานแลัะการืว�จ�ยปรืะย#กต*เพื่��อน7าไปใช�ปรืะโยชน*ในที่างธ#รืก�จโด้ยรื�ฐควรืข้ยายโอกาสด้�านการืศ�กษา การืฝJกอบัรืมให�ความรื, �ที่างด้�านว�ที่ยาศาสตรื*แลัะเที่คโนโลัย�เพื่��อผลั�ตบั#คคลัที่��ม�ความรื, �ความสามารืถึอ�นเป3นการืเพื่��มผลั�ตภาพื่ข้องแรืงงาน

9.3.1 การส�งเสร�ม่การออม่ในระบับัเศรษฐก�จำในกรืณ�ที่��สภาพื่เศรืษฐก�จที่��ก7าลั�งเผช�ญอย,'ม�ผลั�ตผลัส'วนเพื่��มส#ที่ธ�ข้อง

ที่#นน�อยกว'าอ�ตรืาการืเจรื�ญเต�บัโตข้องปรืะชากรืรืวมก�บัอ�ตรืาความก�าวหน�าที่างเที่คโนโลัย� รื�ฐบัาลัควรืจะใช�นโยบัายลัด้การืส'งเสรื�มการืออม

68

แบับัจ7าลัองความจ7า เรื�ญที่างเศรืษฐก�จข้องโซึ่โลัพื่บัว'า การืออมเป3นต�วแปรืส7าค�ญที่��ก7าหนด้มาตรืฐานความเป3นอย,'ข้องคนในส�งคมเพื่รืาะอ�ตรืาการืออมเป3นต�วก7าหนด้รืะด้�บัข้องที่#นแลัะผลัผลั�ต ณ รืะด้�บัสภาวะคงที่�� โด้ยการืบัรื�โภคต'อแรืงงานจะอย,' ณ รืะด้�บัส,งส#ด้ ซึ่��งเป3นรืะด้�บัที่��สภาพื่เศรืษฐก�จม�ความอย,'ด้�ก�นด้�ก�ต'อเม��ออ�ตรืาการืออมอย,' ณ รืะด้�บัสภาวะคงที่��ตามกฎีที่อง Golden

rule steady state น��นค�อ ณ รืะด้�บัผลั�ตผลัส'วนเพื่��มส#ที่ธ�ข้องที่#น (หาได้�จากผลั�ตผลัส'วนเพื่��มข้องที่#น MPK ห�กด้�วยค'าเส��อมรืาคา ) เที่'าก�บั อ�ตรืาการืเต�บัโตข้องผลัผลั�ตที่�0งหมด้ (หาได้�จากอ�ตรืาการืเพื่��มข้องปรืะชากรื n บัวกด้�วยอ�ตรืาความก�าวหน�าที่างเที่คโนโลัย� g ) เข้�ยนเป3นสมการืได้�ค�อ MPK - = n + g

อ�ตรืาการืเจรื�ญเต�บัโตเที่'าก�บัรื�อยลัะ 4 ต'อป? น��นค�อ n + g = 0.04

สต�อกข้องที่#น k เที่'าก�บั 2 เที่'า ข้อง GDP น��นค�อ k = 2y

ค'าเส��อมรืาคาข้องที่#นเที่'าก�บัรื�อยลัะ 10 ข้อง GDP น��นค�อ k = 0.1y

รืายได้�ข้องที่#นเที่'าก�บัรื�อยลัะ 30 ข้อง GDP น��นค�อ MPK x k = 0.3y

ค7านวณหา โด้ย แที่นค'า k = 2y ในสมการื k = 0.1y จะได้� = 0.05

ค7านวณหา MPK โด้ย แที่นค'า k = 2y ในสมการื MPK x k = 0.3y

ได้� MPK = 0.15

ด้�งน�0นจะได้�ว'า รืะด้�บัค'าเส��อมรืาคาข้องที่#นเที่'าก�บัรื�อยลัะ 5 ต'อป? แลัะผลั�ตผลัส'วนเพื่��มข้องที่#นเที่'าก�บัรื�อยลัะ 15 ต'อป? ผลั�ตผลัส'วนเพื่��มส#ที่ธ�ข้องที่#นจะเที่'าก�บัรื�อยลัะ 10 ต'อไป จะเห�นได้�เองผลั�ตผลัส'วนเพื่��มส#ที่ธ�ข้องที่#นข้องรืะบับัเศรืษฐก�จตามต�วอย'างม�ค'ามากกว'าอ�ตรืาการืเจรื�ญเต�บั n + g ซึ่��งเที่'าก�บัรื�อยลัะ 4 ผลัก�ค�อที่7าให�เก�ด้การืสะสมที่#นมากข้�0น ผลั�ตผลัส'วนเพื่��มข้องที่#นลัด้ลัง จนกรืะที่��ง n+g เที่'าก�บัรื�อยลัะ 4 ในกรืณ�น�0ถึ�าหากสภาพื่เศรืษฐก�จย�งไม'อย,' ณ รืะด้�บัสภาวะคงที่��ข้องที่#นตามกฎีที่อง ผ,�ม�หน�าที่��ก7าหนด้นโยบัายควรืเลั�อกนโยบัายส'งเสรื�มการืออม ซึ่��งจะน7าไปส,'รืะด้�บัสภาวะคงที่��ที่��ม�รืะด้�บัการืบัรื�โภคที่��เพื่��มข้�0น ที่7าให�มาตรืฐานความเป3นอย,'ข้องคนในส�งคมด้�ข้�0น

9.3.2 การจำ�ดุสรรการลงท&นและการสน�บัสน&นควิาม่ก�าวิห์น�าทางเทคโนโลย�

69

แนวค�ด้ที่างเศรืษฐศาสตรื*ที่��สามารืถึน7า มาใช�อธ�บัายว'าเหต#ที่��ผ,�วางนโยบัายในด้�านการืจ�ด้สรืรืที่#นที่��ม�อย,'จ7าก�ด้เพื่��อกรืะต#�นให�เก�ด้ความจ7าเรื�ญที่างเศรืษฐก�จจ�งเลั�อกใช�กลัไกตลัาด้ในการืจ�ด้สรืรืที่#น แนวค�ด้ที่��ใช�ค�อ โด้ยที่��วไปแลั�วอ#ตสาหกรืรืมที่��ได้�รื�บัผลั�ตผลัส'วนเพื่��มข้องที่#นส,งที่��ส#ด้จะม�ความต�องการืแลัะสามารืถึก,�ย�มเง�น ณ รืะด้�บัอ�ตรืาด้อกเบั�0ยที่��ก7าหนด้โด้ยตลัาด้เพื่��อน7าไปใช�ในการืลังที่#น

9.3.3 การส�งเสร�ม่การวิ�จำ�ยและการพ�ฒนาการืเจรื�ญเต�บัโตข้องรืายได้�ที่�0งหมด้ในรืะบับัเศรืษฐก�จข้องปรืะเที่ศที่��ม�

กองก7าลั�งแรืงงานที่��ม�รืะด้�บัการืศ�กษาส,งจ7านวนมากกว'าจะม�อ�ตรืาที่��ส,งกว'าเน��องจากผ,�ม�ความรื, �จะสามารืถึน7าความรื, �มาใช�ให�เก�ด้ปรืะโยชน*ต'อการืพื่�ฒนาความก�าวหน�าที่างเที่คโนโลัย�ให�ก�บัปรืะเที่ศได้�มากกว'า

แบับัประเม่�นผล ห์น�วิยท�) 91. ตามที่ฤษฎี�การืกรืะจายรืายได้�ข้องส7าน�กคลัาสส�ก ป<จจ�ยที่��ก7าหนด้ลั�กษณะการืกรืะจาย

ข้องรืายได้�ปรืะชาชาต� ค�อ รืาคาป<จจ�ยการืผลั�ต2. ตามที่ฤษฎี�ข้องออยเลัอรื* ผลัรืวมรืายจ'ายส7าหรื�บัป<จจ�ยการืผลั�ตที่�0งหมด้ จะเที่'าก�บั

ปรื�มาณการืผลั�ต3. อ�ตรืาด้อกเบั�0ย เป3นป<จจ�ยที่��ก7าหนด้ปรื�มาณการืลังที่#นในรืะบับัเศรืษฐก�จ4. ตามแบับัจ7าลัองข้องส7าน�กคลัาสส�ก อ�ตรืาด้อกเบั�0ย ม�บัที่บัาที่ส7าค�ญต'อการืเก�ด้

ด้#ลัยภาพื่ข้องอ#ปสงค*แลัะอ#ปที่านข้องส�นค�าแลัะบัรื�การื5. ตามแบับัจ7าลัองข้องโซึ่โลัการืว�เครืาะเพื่พื่��อพื่�จารืณาว'าการืสะสมที่#นม�ความส�มพื่�นธ*ก�บั

ความเจรื�ญเต�บัโตที่างเศรืษฐก�จอย'างไรืน�0น ได้�แบั'งอ#ปสงค*ออกเป3น การืบัรื�โภคแลัะการืลังที่#น

6. ตามแบับัจ7าลัองข้องโซึ่โลั การืว�เครืาะห*ว'าการืสะสมที่#นม�ความส�มพื่�นธ*ก�บัการืเจรื�ญเต�บัโตที่างเศรืษฐก�จเป3นการืว�เครืาะห*ที่างด้�าน อ#ปสงค*แลัะอ#ปที่าน

7. รืะบับัเศรืษฐก�จที่��ม�การืบัรื�โภคส,งส#ด้ หมายถึ�งรืะบับัเศรืษฐก�จที่��อย,' ณ รืะด้�บัสภาวะคงที่��ตามกฎีที่อง

8. ตามแบับัจ7าลัองข้องโซึ่โลัที่��พื่�จารืณาถึ�งการืสะสมที่#นแลัะการืเพื่��มข้�0นข้องปรืะชากรื จ#ด้ค#�มข้องการืลังที่#นค�อ ปรื�มาณการืลังที่#นที่��จ7าเป3นที่��ที่7าให�สต�อกข้องที่#นต'อแรืงงานม�ค'าคงที่��

70

9. ตามแบับัจ7าลัองข้องโซึ่โลั ที่��พื่�จารืณาถึ�งการืสะสมที่#นแลัะการืเพื่��มข้�0นข้องปรืะชากรื จ#ด้ค#�มข้องการืลังที่#นจะข้�0นอย,'ก�บั ค'าเส��อมรืาคาข้องที่#นแลัะปรื�มาณการืลังที่#นที่��จ7าเป3นส7าหรื�บัแรืงงานใหม'ที่��เพื่��มข้�0น

10. ถึ�าที่#นในรืะบับัเศรืษฐก�จที่��เป3นอย,'จรื�งม่ากกวิ�ารืะด้�บัสภาวะคงที่��ตามกฎีที่องข้องที่#น การืลัด้การืออมจะม�ผลัที่7าให� การืบัรื�โภคเพื่��มข้�0น

11. ถึ�าที่#นในรืะบับัเศรืษฐก�จที่��เป3นอย,'จรื�งน�อยกวิ�ารืะด้�บัสภาวะคงที่��ตามกฏที่องข้องที่#น การืเพื่��มการืออมจะม�ผลัที่7าให� การืบัรื�โภคเพื่��มข้�0น

12. ตามแบับัจ7าลัองข้องโซึ่โลั ความก�าวหน�าที่างเที่คโนโลัย� เป3นป<จจ�ยภายนอกที่��ที่7าให�ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ข้องแรืงงานเพื่��มข้�0น

13. ผลัที่��เก�ด้ข้�0นจากการืที่��รื �ฐบัาลัไที่ยใช�นโยบัายงบัปรืะมาณข้าด้ด้#ลั ค�อ (1) อ�ตรืาด้อกเบั�0ยจะเพื่��มส,งข้�0น (2) การืลังที่#นลัด้ลัง (3) สต�อกข้องที่#นจะลัด้ลัง

ห์น�วิยท�) 10 เง�นเฟั9อและการวิ�างงาน

1. เง�นเฟEอหมายถึ�ง ภาวการืณ*ที่��รืะด้�บัรืาคาส�นค�าแลัะบัรื�การืโด้ยที่��วไปส,งข้�0นเรื��อยๆ การืที่��รืะด้�บัรืาคาส�นค�าโด้ยที่��วไปส,งข้�0นเพื่�ยงครื�0งเด้�ยวไม'เรื�ยกว'าเง�นเฟEอ เง�นเฟEอเป3นป<ญหาที่��ส7าค�ญที่างเศรืษฐก�จปรืะการืหน��ง ซึ่��งจะม�ผลักรืะที่บัมากน�อยเพื่�ยงใด้ข้�0นอย,'ก�บัความสามารืถึในการืคาด้คะเนเง�นเฟEอ

2. การืว'างงานหมายถึ�ง ผ,�ที่��อย,'ในก7าลั�งแรืงงานไม'สามารืถึที่��จะหางานที่7าได้� ที่�0งที่��บั#คคลัน�0นม�ความสามารืถึแลัะต�0งใจที่��จะที่7างาน การืว'างงานเป3นป<ญหาส7าค�ญที่างเศรืษฐก�จ เน��องจากที่7าให�ผลัผลั�ตข้องปรืะเที่ศโด้ยรืวมลัด้ลัง

3. ในรืะยะส�0นความส�มพื่�นธ*รืะหว'างอ�ตรืาเง�นเฟEอแลัะอ�ตรืาการืว'างงานจะเป3นไปในที่�ศที่างตรืงข้�าม แต'ในรืะยะยาวไม'ม�ความส�มพื่�นธ*ก�น ด้�งน�0น จ�งอาจเก�ด้เง�นเฟEอแลัะการืว'างงานในข้ณะเด้�ยวก�นได้�

10.1 เง�นเฟั9อ1. เง�นเฟEอหมายถึ�ง ภาวการืณ*ที่��รืะด้�บัรืาคาส�นค�าแลัะบัรื�การืโด้ยที่��วไปส,งข้�0น

เรื��อยๆ การืว�ด้อ�ตรืาเง�นเฟEอค7านวณได้�จากอ�ตรืารื�อยลัะข้องการืเปลั��ยนแปลังรืะด้�บัรืาคาส�นค�าแลัะบัรื�การื โด้ยที่��วไปสาเหต#ข้องเง�นเฟEอเก�ด้จากแรืงด้�งข้องอ#ปสงค*แลัะแรืงด้�นข้องต�นที่#น นอกจากน�0กรืะบัวนการืเง�นเฟEอย�งเป3นกรืะบัวนการืต'อเน��องที่��เก�ด้จากสาเหต# 2 ปรืะการื ซึ่��งที่7าให�รืะด้�บัรืาคาส,งข้�0นเรื��อยๆ

71

2. เง�นเฟEอจะม�ผลักรืะที่บัต'อบั#คคลัแตกต'างก�นไปข้�0นอย,'ก�บัว'าภาวเง�นเฟEอน�0น เป3นสถึานการืณ*ที่��คาด้ว'าจะเก�ด้ข้�0นหรื�อไม'คาด้ว'าจะเก�ด้ข้�0น แลัะย�งม�ผลัข้องเง�นเฟEอในด้�านอ��นๆ อ�ก ได้�แก' ผลัที่างด้�านด้#ลัการืช7ารืะเง�น ผลัที่��ม�ต'อการืออมแลัะการืลังที่#น ตลัอด้จนผลัที่��ม�ต'อการืใช�จ'ายข้องรื�ฐบัาลั

10.1.1 แนวิค�ดุเก�)ยวิก�บัเง�นเฟั9อการืว�ด้อ�ตรืาเง�นเฟEออ�ตรืาเง�นเฟEอป?ที่�� n = รืะด้�บัรืาคาส�นค�าป?ที่�� n – รืะด้�บัรืาคาส�นค�าป?ที่�� n-

1 X 100 รืะด้�บัรืาคาส�นค�าในป?ที่�� n-1

ต�วอย'าง สมมต�ว'ารืะด้�บัรืาคาส�นค�าในป?ที่�� n = 150 รืะด้�บัส�นค�าในป?ที่�� n-1 = 120 เพื่าะฉะน�0น อ�ตรืาเง�นเฟEอ = (150-120) X 100 = 25% 120

สมมต�ให�ด้�ชน�รืาคาผ,�บัรื�โภคเด้�อนมกรืาคม พื่.ศ. 2555 เที่'าก�บัรื�อยลัะ 178.1 แลัะในเด้�อนมกรืาคม พื่.ศ. 2556 ได้�เพื่��มข้�0นเป3นรื�อยลัะ 182.1 จะค7านวณหาอ�ตรืาเง�นเฟEอในป? 2556 ได้�ด้�งน�0

อ�ตรืาเง�นเฟEอ ป? 2556 = รืะด้�บัรืาคาส�นค�า 2556 – รืะด้�บัรืาคาส�นค�า 2555 X 100 รืะด้�บัรืาคาส�นค�า 2555 = 182.1 – 178.1 X 100 = 2.25 % 178.1

ในการืน7าเอาเลัข้ด้�ชน�มาใช�ในการืค7านวณอ�ตรืาเง�นเฟEอ จะต�องค7าน�งถึ�งเรื��อง ปรืะเภที่ เลัข้ด้�ชน�ที่��น7ามาค7านวณ รืสน�ยม ค#ณภาพื่ข้องส�นค�า ความแตกต'างข้องรืาคาส�นค�าที่��จ'ายจรื�ง แลัะรืาคาตลัาด้

เม��อการืบัรื�โภคเพื่��มข้�0น ปรืะชาชนใช�จ'ายเพื่��มข้�0นจะที่7าให�ม�การืลังที่#นเพื่��มข้�0น เม��อการืลังที่#นเพื่��มข้�0นอาจที่7าให�อ�ตรืาด้อกเบั�0ยส,งข้�0น รืะด้�บัรืาคาส�นค�าจ�งส,งข้�0น จ�งม�ผลักรืะที่บัต'อเส�น IS แลัะ LM แลัะที่7า ให� อ#ปสงค*รืวมข้องรืะบับัเศรืษฐก�จเพื่��มข้�0น เป3นผลัให�รืะด้�บัรืาคาแลัะผลั�ตผลัส,งข้�0น

72

การืที่��ส�นค�าเกษตรืกรืรืมเส�ยหายที่7าให�ม�ผลักรืะที่บัต'อรืะบับัเศรืษฐก�จเพื่รืาะส�นค�าเกษตรืหลัายชน�ด้เป3นว�ตถึ#ด้�บัในการืผลั�ตส�นค�าอ#ตสาหกรืรืม ด้�งน�0น เม��อรืาคาส�นค�าเกษตรืส,งข้�0น จะส'งผลัที่7าให�รืาคาส�นค�า อ#ตสาหกรืรืมเพื่��มข้�0นอ�กต'อหน��ง แลัะจะที่7าให�อาหารืม�รืาคาส,งข้�0น คนงานม�กจะถึ�อเป3นข้�ออ�างในการืเรื�ยกรื�องค'าใช�จ'ายเพื่��มข้�0น เพื่��อให�เหมาะสมก�บัค'าครืองช�พื่ที่��เพื่��มข้�0น ด้�งน�0น จะที่7าให�รืะด้�บัรืาคาส,งข้�0น ซึ่��งเป3นสาเหต#ข้องเง�นเฟEอที่��เก�ด้จากแรืงด้�นข้องต�นที่#น เพื่รืาะที่7าให�ต�นที่#นในการืผลั�ตส,งข้�0น อ�นม�ผลัที่7าให�เส�นอ#ปที่านรืวมข้องรืะบับัเศรืษฐก�จเลั��อนไปที่างซึ่�าย ที่7าให�รืะด้�บัรืาคาส,งข้�0น แต'การืจ�างงานแลัะผลั�ตผลัด้#ลัยภาพื่ลัด้ลัง

เม�� อม�การืใช�เครื��องจ�กรืที่��ม�ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ส,งข้�0น ที่7า ให�ผลั�ตภาพื่ข้องแรืงงานส,งข้�0นในอ�ตรืาเด้�ยวก�บัค'าจ�าง จะม�ผลัที่7า ให�ผลัผลั�ตแลัะรืายได้�ปรืะชาชาต�เพื่��มข้�0น โด้ยที่��รืะด้�บัรืาคาคงเด้�ม ตามภาพื่ที่�� 10.4

กรืะบัวนการืเง�นเฟEอเก�ด้จากการืที่7างานรื'วมก�นข้องป<จจ�ยที่��ก'อให�เก�ด้เง�นเฟEอ ที่�0งที่างด้�านอ#ปสงค*แลัะอ#ปที่าน กลั'าวค�อ เม��อรื�ฐใช�นโยบัายการืเง�นแลัะการืคลั�งแบับัข้ยายต�ว ที่7าให�อ#ปสงค*รืวมเพื่��มข้�0นเพื่��อแก�ไข้ป<ญหาการืว'างงาน ที่7าให�เก�ด้เง�นเฟEอที่��เก�ด้จากแรืงด้�งข้องอ#ปสงค* ต'อมาคนงานเห�นว'า ค'าจ�างเพื่��มข้�0นไม'ที่�นก�บัอ�ตรืาเง�นเฟEอที่��เพื่��มข้�0น จ�งเรื�ยกรื�องค'าจ�างเพื่��มข้�0น ที่7าให�รืะด้�บัรืาคาส,งข้�0นไปอ�ก เก�ด้เง�นเฟEอที่��เก�ด้จากแรืงด้�นข้องต�นที่#นเม��อค'าจ�างส,งข้�0นที่7าให�การืจ�างงานน�อยลัง เก�ด้การืว'างงานข้�0น รื�ฐจ�งต�องใช�นโยบัายเศรืษฐก�จต'างๆ เพื่��อเพื่��มการืจ�างงาน ด้�งน�0น จะที่7าให�เก�ด้เหต#การืณ*เช'นน�0ต'อเน��องก�นไปเรื��อยๆ เรื�ยกว'า กรืะบัวนการืเง�นเฟEอ

10.1.2 ผลกระทบัข้องเง�นเฟั9อผลัข้องเง�นเฟEอที่��คาด้ว'าจะเก�ด้ข้�0น ที่��อาจก'อให�เก�ด้ภาวะเง�นเฟEออย'าง

รื#นแรืงได้� อาจจะที่7าให�เก�ด้ผลัเส�ยมากกว'าเง�นเฟEอที่��ไม'ได้�คาด้ค�ด้ว'าจะเก�ด้เพื่รืาะที่#กคนพื่ยายามปรื�บัต�วก�บัภาวะเง�นเฟEอที่��คาด้ว'าจะเก�ด้ข้�0น เป3นการืซึ่70าเต�มภาวะเง�นเฟEอให�รื#นแรืงย��งข้�0น

เม��อเก�ด้ภาวะเง�นเฟEอจะม�ผลัต'อรืาคาป<จจ�ยการืผลั�ตค�อ จะที่7าให�รืาคาป<จจ�ยการืผลั�ตส,งข้�0น เพื่รืาะคนงานเรื�ยกรื�องค'าจ�างส,งข้�0น อ�ตรืาด้อกเบั�0ยส,งข้�0น ที่รื�พื่ย*ส�นปรืะเภที่ที่#น เช'น เครื��องม�อ เครื��องจ�กรืต'างๆ ม�รืาคาส,งข้�0น

73

10.2 การวิ�างงาน1. การืว'างงาน หมายถึ�ง ผ,�ที่��อย,'ในก7าลั�งแรืงงานไม'สามารืถึที่��จะหางานที่7าได้�

ที่�0งที่��บั#คคลัน�0นม�ความสามารืถึแลัะความต�0งใจที่��จะที่7างาน อ�ตรืาการืว'างงานหมายถึ�งส�ด้ส'วนเป3นรื�อยลัะข้องผ,�ไม'ม�งานที่7าต'อจ7านวนผ,�อย,'ในก7าลั�งแรืงงานที่�0งหมด้ สาเหต#ข้องการืว'างงานเก�ด้จากการืข้าด้ข้�อม,ลัที่างด้�านแรืงงาน โครืงสรื�างที่างเศรืษฐก�จเปลั��ยนแปลังไป การืว'างงานตามว�ฏจ�กรืเศรืษฐก�จแลัะการืว'างงานในตลัาด้แรืงงานแบับัที่ว�ลั�กษณ*

2. อ�ตรืาการืว'างงานตามธรืรืมชาต� หมายถึ�ง การืว'างงานที่��อย,'ในภาวะสมด้#ลัในรืะยะยาว ซึ่��งที่7าให�อ�ตรืาการืว'างงานที่��แที่�จรื�งหรื�อที่��ว�ด้ได้�ม�แนวโน�มที่��จะกลั�บัมาอย,' ณ รืะด้�บัน�0นอย,'เสมอ แลัะการืจ'างงานเต�มที่�� หมายถึ�ง การืจ�างงานที่��ก'อให�เก�ด้ผลัผลั�ตที่��ควรืจะเป3น การืจ�างงานเต�มที่��เก�ด้ข้�0นเม��ออ�ตรืาการืว'างงานที่��เก�ด้ข้�0นเม��ออ�ตรืาการืว'างงานที่��เก�ด้ข้�0นเที่'าก�บัอ�ตรืาการืว'างงานตามธรืรืมชาต�

10.2.1 แนวิค�ดุเก�)ยวิก�บัการวิ�างงานสมมต�ให�ผ,�ม�งานที่7าในเข้ตกรื#งเที่พื่มหานครืม�จ7านวน 5,000,000 คน

แลัะผ,�ไม'ม�งานที่7าม�จ7านวน 500,000 คน จะค7านวณหาอ�ตรืาการืว'างงานในเข้ตกรื#งเที่พื่มหานครืได้�ด้�งน�0

อ�ตรืาการืว'างงาน = จ7า นวนคนว'างงาน X 100 = 500,000 X 100

ผ,� อ ย,' ใ น ก7า ลั� ง แ รื ง ง า น 5,000,000 + 500,000

= 9.09%

10.2.2 อ�ตราการวิ�างงานตาม่ธุรรม่ช้าต�อ�ตรืาการืว'างงานตามธรืรืมชาต� หมายถึ�งการืว'างงานที่��อย,'ในสภาวะ

สมด้#ลัในรืะยะยาว ซึ่��งที่7าให�อ�ตรืาการืว'างงานที่��แที่�จรื�งหรื�อที่��ว�ด้ได้�ม�แนวโน�มที่��จะกลั�บัมาอย,'ในรืะด้�บัน�0นอย,'เสมอ ซึ่��งจะอย,'ในรืะด้�บัใด้น�0นข้�0นอย,'ก�บัลั�กษณะข้องปรืะชากรืแลัะการืด้7าเน�นนโยบัายที่างด้�านแรืงงานข้องปรืะเที่ศน�0นๆ

10.3 ควิาม่ส�ม่พ�นธุระห์วิ�างเง�นเฟั9อและการวิ�างงาน

74

1. เส�นฟFลัลั�ปส*รืะยะส�0น แสด้งความส�มพื่�นธ*ในที่�ศที่างตรืงข้�ามรืะหว'างอ�ตรืาเง�นเฟEอแลัะการืว'างงาน

2. เส�นฟFลัลั�ปส*รืะยะยาวเป3นเส�นต�0งฉากก�บัแกนนอน ณ รืะด้�บัอ�ตรืาการืว'างงานตามธรืรืมชาต�

10.3.1 เส�นฟั>ลล�ปสระยะส�0นเส�นฟFลัลั�ปส*รืะยะส�0นเป3นเส�นที่��แสด้งความส�มพื่�นธ*ในที่�ศที่างตรืงก�นข้�าม

รืะหว'างเง�นเฟEอแลัะการืว'างงาน หมายความว'า เม��อเง�นเฟEอส,งข้�0น การืว'างงานก�จะลัด้ลัง ในที่างตรืงก�นข้�าม เม��อเง�นเฟEอลัด้ลัง การืว'างงานก�จะส,งข้�0น

10.3.2 เส�นฟั>ลล�ปสระยะยาวิเส�นฟFลัลั�ปส*รืะยะส�0นแลัะรืะยะยาวม�ความแตกต'างก�น เส�นฟFลัลั�ปส*รืะยะส�0น

จะม�ความช�นเป3นลับั ซึ่��งแสด้งความส�มพื่�นธ*ในที่างกลั�บัก�นรืะหว'างอ�ตรืาเง�นเฟEอแลัะการืว'างงาน ส'วนในรืะยะยาวจะเป3นเส�นต�0งฉากก�บัแกนนอน แสด้งว'าไม'ม�ความส�มพื่�นธ*ก�นรืะหว'างอ�ตรืาด้�งกลั'าว

จากสมการืที่��ก7าหนด้ให� dP = 18 – 3u + (dP)E เรืาค7านวณหาการืว'างงานตามธรืรืมชาต�ได้�ด้�งน�0

P Pการืว'างงานตามธรืรืมชาต�เก�ด้ข้�0นเม��ออ�ตรืาเง�นเฟEอที่��เก�ด้ข้�0นเที่'าก�บัอ�ตรืา

เง�นเฟEอที่��คาด้คะเน ด้�งน�0น dP – (dP)E = 0 แสด้งว'า 18 - 3u = 0 u = 6% P P

แบับัประเม่�นผล ห์น�วิยท�) 10

1. อ�ตรืาเง�นเฟEอค�อการืว�ด้ การืเปลั��ยนแปลังรืะด้�บัรืาคาส�นค�าโด้ยที่��วไปในแต'ลัะป?2. อ�ตรืาเง�นเฟEอหมายถึ�ง อ�ตรืารื�อยลัะข้องการืเปลั��ยนแปลังรืะด้�บัรืาคาส�นค�าแลัะบัรื�การื

โด้ยที่��วไปในป?หน��งๆ3. ด้�ชน�รืาคาผ,�บัรื�โภค เป3นด้�ชน�ที่��ใช�ในการืค7านวณอ�ตรืาเง�นเฟEอโด้ยที่��วไป4. เม��อเก�ด้ภาวะเง�นเฟEอ จะก'อให�เก�ด้ผลัด้�งน�0 (1) ลั,กหน�0ได้�เปรื�ยบั (2) เจ�าหน�0เส�ยเปรื�ยบั

(3) การืถึ�อครืองที่รื�พื่ย*ส�นเพื่��มข้�0น (4) การืถึ�อเง�นน�อยลัง

75

5. เม��อเส�นอ#ปที่านรืวมข้องรืะบับัเศรืษฐก�จเคลั��อนย�ายส,งข้�0นจะม�ผลัต'อรืะด้�บัรืาคาแลัะผลั�ตผลัด้#ลัยภาพื่ค�อ รืะด้�บัรืาคาส,งข้�0นแต'ผลั�ตผลัด้#ลัยภาพื่ต7�าลัง

6. ตามปกต�แลั�วเม�� อเส�นอ#ปสงค*รืวมข้องรืะบับัเศรืษฐก�จเคลั�� อนย�ายส,งข้�0น ในรืะบับัเศรืษฐก�จจะเก�ด้ รืะด้�บัรืาคาแลัะผลั�ตผลัด้#ลัยภาพื่ส,งข้�0น

7. ก ารืเพื่��มค'าใช�จ'ายข้องรื�ฐบัาลั เป3นสาเหต#ข้องภาวะเง�นเฟEอซึ่��งเก�ด้จากป<จจ�ยที่างด้�านอ#ปสงค*

8. สาเหต#ข้องภาวะเง�นเฟEอซึ่��งเก�ด้จากป<จจ�ยที่างด้�านอ#ปที่าน ค�อการืเพื่��มอ�ตรืาก7าไรืข้องน�กธ#รืก�จ

9. สาเหต#ที่7าให�เก�ด้เง�นเฟEอที่างด้�านอ#ปสงค*ค�อ การืที่��ความโน�มเอ�ยงหน'วยส#ด้ที่�ายในการืบัรื�โภคข้องปรืะชาชนเพื่��มข้�0น

10. สมมต�ผ,�ม�งานที่7าเที่'าก�บั 4.5 ลั�านคน ก7าลั�งแรืงงานเที่'าก�บั 5 ลั�านคน แลัะปรืะชากรืที่�0งหมด้เที่'าก�บั 7 ลั�านคน อ�ตรืาการืว'างงานค�อ อ�ตรืาการืว'างงาน = จ7านวนผ,�ที่��ไม'ม�งานที่7า X 100 = (5,000,000 – 4,500,000) X 100 = 10%

จ7า นวนแรืงงาน ที่�0งหม ด้ 5,000,00011. ค7านวณหาอ�ตรืาการืว'างงานข้องปรืะเที่ศไที่ยซึ่��งก7าหนด้ให�ปรืะชากรืเที่'าก�บั 30 ลั�าน

คน ก7าลั�งแรืงงานเที่'าก�บั 20 ลั�านคน ผ,�ม�งานที่7าเที่'าก�บั 15 ลั�านคน อ�ตรืาการืว'างงาน = (20-15) X 100 = 25%

2012. การืที่��แรืงงานที่7างานไม'เต�มที่��หรื�อต7�ากว'ารืะด้�บัความสามารืถึข้องตนเองเรื�ยกว'า

การืว'างงานแอบัแฝง13. น�กเศรืษฐศาสตรื*การืเง�นน�ยมม�ความเห�นว'าในรืะยะยาว อ�ตรืาการืว'างงานจะ

เป3นการืว'างงานตามธรืรืมชาต�14. เส�นฟFลัลั�ปส*แสด้งความส�มพื่�นธ*รืะหว'าง (ก) อ�ตรืาการืว'างงานแลัะอ�ตรืาค'าจ�าง (ข้)

อ�ตรืาการืว'างงานแลัะอ�ตรืาเง�นเฟEอ15. เส�นฟFลัลั�ปส*ในรืะยะยาวม�ความช�น เที่'าก�บัอน�นต* ซึ่��งเป3นเส�นต�0งฉากก�บัแกนนอน

ส'วนเส�นฟFลัลั�ปส*รืะยะส�0นจะม�ความช�นเป3นลับั

ห์น�วิยท�) 11 ทฤษฎี�การบัร�โภค การออม่ การลงท&นและทฤษฎี�ควิาม่ต�องการถิ-อเง�น

76

1. ที่ฤษฎี�การืบัรื�โภค การืออม แสด้งความส�มพื่�นธ*รืะหว'างการืบัรื�โภค-การืออมก�บัรืายได้� ซึ่��งที่ฤษฎี�การืบัรื�โภคต'างๆ ก�จะม�แนวค�ด้เก��ยวก�บัรืายได้�แตกต'างก�นไป

2. การืลังที่#นแสด้งความส�มพื่�นธ*รืะหว'างป<จจ�ยต'างๆ ที่��ก7าหนด้รืะด้�บัการืลังที่#น ได้�แก' อ�ตรืาด้อกเบั�0ย รืะด้�บัรืายได้� ภาษ�ธ#รืก�จ สภาวการืณ*ข้องตลัาด้หลั�กที่รื�พื่ย* นโยบัายการืเง�น การืคลั�ง การืจ7าก�ด้ส�นเช��อแลัะแหลั'งเง�นที่#นจากภายในหน'วยธ#รืก�จ

3. ที่ฤษฎี�ความต�องการืถึ�อเง�นแลัะการืหม#นเว�ยนข้องเง�นแสด้งความส�มพื่�นธ*รืะหว'างความต�องการืถึ�อเง�นแลัะการืหม#นเว�ยนข้องเง�นก�บัรืายได้�แลัะอ�ตรืาด้อกเบั�0ย

11.1 ทฤษฎี�การบัร�โภค-การออม่1. ตามที่ฤษฎี�การืบัรื�โภค-การืออมข้องเคนส* ป<จจ�ยส7าค�ญที่��ส#ด้ในการื

ก7าหนด้รืะด้�บัการืบัรื�โภคแลัะการืออมข้องบั#คคลัค�อ รืะด้�บัรืายได้�ที่��ม�อย,'ในม�อบั#คคลัในข้ณะหน��ง

2. ตามที่ฤษฎี�การืบัรื�โภค-การืออมข้�ามเวลัาข้องเออรื*ว�ง ฟFชเชอรื* ภายใต�งบัปรืะมาณที่��จ7าก�ด้ บั#คคลัต�องต�ด้ส�นใจอย'างม�เหต#ผลัว'าจะใช�เพื่��อการืบัรื�โภคในป?ป<จจ#บั�นเที่'าไรืแลัะเหลั�อเป3นเง�นออมเพื่��อใช�จ'ายในอนาคตเที่'าไรื

3. ตามที่ฤษฎี�รืายได้�ถึาวรืข้อง ม�ลัต�น ฟรื�ด้แมน ป<จจ�ยส7าค�ญที่��ส#ด้ในการืก7าหนด้รืะด้�บัการืบัรื�โภคแลัะการืออมข้องบั#คคลัค�อ รืายได้�ที่��บั#คคลัคาด้ว'าตนเองจะได้�รื�บัในรืะยะยาวหรื�อรืายได้�ถึาวรื

4. ตามที่ฤษฎี�วงจรืช�ว�ตข้องฟรื�งโก โมด้�เกลั�ยน� บั#คคลัม�การืวางแผนรืะยะยาวในการืใช�จ'ายเพื่��อการืบัรื�โภคแลัะการืออม เพื่��อก'อให�เก�ด้ปรืะโยชน*แก'ตนเองมากที่��ส#ด้ตลัอด้ช'วงช�ว�ตข้องตน

11.1.1 ทฤษฎี�การบัร�โภค-การออม่ข้องเคนสที่ฤษฎี�การืบัรื�โภค-การืออมข้องเคนส* กลั'าวว'ารืายได้�ที่��อย,'ในม�อปรืะชาชน

เป3นป<จจ�ยที่��ส7าค�ญที่��ส#ด้ในการืก7าหนด้พื่ฤต�กรืรืมในการืใช�จ'ายในการืบัรื�โภคก าห์นดุให์� สมการืการืบัรื�โภคค�อ C = 100 + 0.80YD สมมต�ว'ารืาย

ได้�ส#ที่ธ�เที่'าก�บั 2,000 ลั�านบัาที่ จงค7านวณหาค'า APC APS MPC แลัะ MPS

77

เม��อ YD เที่'าก�บั 2,000 ด้�งน�0น C = 1,700 ลั�านบัาที่APC = C/YD = 1,700/2,000 = 0.85 APS = S/YD เม�� อสมการืการืบัรื�โภค ค�อ C = 100 + 0.80YD

ด้�งน�0น สมการืการืออมค�อ S = -100 + 0.2YD หาค'า S = -100 + 0.2 (2,000) = 300

ลั�านบัาที่APS = 300/2,000 = 0.15 ด้�งน�0น APC + APS = 1

APC ค�อ ความโน�มเอ�ยงเฉลั��ยในการืบัรื�โภค APS ค�อ ความโน�มเอ�ยงเฉลั��ยในการืออม

MPC ค�อความโน�มเอ�ยงส'วนเพื่��มในการืบัรื�โภค MPS ค�อ ความโน�มเอ�ยงส'วนเพื่��มในการืออม แลัะ MPC + MPS = 1

สมการื การืบัรื�โภค C = 100 + 0.80YD MPC ค�อ dC/dYD =

0.80 หมายความว'าเม��อรืายได้�ส#ที่ธ�เพื่��มข้�0น 1 ลั�านบัาที่ค'าใช�จ'ายในการืบัรื�โภคจะเพื่��มข้�0น 0.80 ลั�านบัาที่ หรื�อ 800,000 บัาที่

สมการืการืออม S = -100 +0.20YD MPS ค�อ dS/dYD =

0.20 หมายความว'าเม��อรืายได้�ส#ที่ธ�เปลั��ยนไป 1 ลั�านบัาที่ การืออมจะเพื่��มข้�0นเที่'าก�บั 0.20 ลั�านบัาที่ หรื�อ 200,000 บัาที่

11.1.2 ทฤษฎี�การบัร�โภค-การออม่ข้�าม่เวิลาข้องเออรวิ�ง ฟั>ช้เช้อร

ที่ฤษฎี�การืบัรื�โภค-การืออมข้องเออรื*ว�ง ฟFชเชอรื* ให�ความส7าค�ญก�บัรืายได้�ที่��เก�ด้ข้�0นตลัอด้ช'วงช�ว�ตว'าเป3นป<จจ�ยส7าค�ญในการืก7าหนด้พื่ฤต�กรืรืมในการืใช�จ'ายเพื่��อการืบัรื�โภคข้องบั#คคลั โด้ยผ,�บัรื�โภคจะจ�ด้สรืรืการืใช�จ'ายเพื่��อการืบัรื�โภครืะหว'าง 2 ช'วงเวลัา ภายใต�งบัปรืะมาณที่��ม�จ7าก�ด้เพื่��อให�ได้�รื�บัความพื่อใจส,งส#ด้

เง�� อนไข้ที่��ที่7า ให�ผ,�บัรื�โภคได้�รื�บัความพื่อใจส,งส#ด้ค�อ MRSC1C2 = -C2/C1 = - (1+r)

11.1.3 ทฤษฎี�รายไดุ�ถิาวิรข้องม่�ลต�น ฟัร�ดุแม่น

78

ที่ฤษฎี�รืายได้�ถึาวรืข้องฟรื�ด้แมน กลั'าวว'า การืวางแผนในการืใช�จ'ายเพื่��อการืบัรื�โภคข้องบั#คคลัม�ความส�มพื่�นธ#*ก�บัรืายได้�เฉลั��ยหรื�อรืายได้�ถึาวรืที่��บั#คคลัจะได้�รื�บัในรืะยะยาว

เม��อก7าหนด้ให�รืายได้�ในป?ป<จจ#บั�นเที่'าก�บั 360,000 บัาที่/ป? รืายได้�ในป?ที่��แลั�วเที่'าก�บั 240,000 บัาที่/ป? แลัะค'าส�มปรืะส�ที่ธ�@ข้องรืายได้�ม�ค'าเที่'าก�บั 0.50

เรืาสามารืถึค7านวณค'า รืายได้�ถึาวรื : Y P = 300,000 บัาที่ / ป?

YP = Y + (1-)Y-1 โด้ยที่�� ค�อ ส�มปรืะส�ที่ธ�@ซึ่��งม�ค'ารืะหว'าง 0

แลัะ 1 Y ค�อ รืายได้�ในป?ป<จจ#บั�น Y-1 ค�อ รืายได้�ข้องช'วงเวลัาก'อนหน�าน�0YP = 0.5(360,000) + (1-0.50)(240,000) = 180,000 +

120,000 = 300,000 บัาที่

11.1.4 ทฤษฎี�วิงจำรช้�วิ�ตข้องฟัร�งโก โม่ดุ�เกล�ยน�ที่ฤษฎี�วงจรืช�ว�ตข้องฟรื�งโก โมด้�เกลั�ยน� กลั'าวว'า ผ,�บัรื�โภคม�การืวางแผน

รืะยะยาวในการืใช�จ'ายเพื่��อการืบัรื�โภคแลัะการืออม เพื่��อให�เก�ด้ปรืะโยชน*แก'ตนเองมากที่��ส#ด้ตลัอด้ช'วงวงจรืช�ว�ตข้องตน

สมมต�นายสมชาย เรื��มที่7างานเม��ออาย#ได้� 20 ป? แลัะข้ณะที่7างานได้�รื�บัมรืด้กเป3นม,ลัค'าเที่'าก�บั 1,000,000 บัาที่ นายสมชายค�ด้ว'า จะเกษ�ยรือาย#ตนเองเม��ออาย# 60 ป? แลัะคาด้ค�ด้ว'าคงม�ช�ว�ตไม'เก�น 80 ป? โด้ยที่��ข้ณะที่7างานม�รืายได้�เที่'าก�บั 500,000 บัาที่ ต'อป? เรืาสามารืถึค7านวณหา

(ก)ความโน�มเอ�ยงส'วนเพื่��มข้องการืใช�จ'ายเพื่��อการืบัรื�โภคจากความม��งค��งที่��แที่�จรื�งข้องนายสมการื เที่'าก�บั 0.025

a = 1/ (X1-T)T = 20 ป? ; X1 = 80-20 = 40 ป?a = 1 / (40-20) = 0.025ความโน�มเอ�ยงส'วนเพื่��มข้องการืใช�จ'ายเพื่��อการืบัรื�โภคจากความม��งค��ง

ที่��แที่�จรื�ง เที่'าก�บั 0.025

(ข้)ความโน�มเอ�ยงส'วนเพื่��มข้องการืใช�จ'ายเพื่��อการืบัรื�โภคจากรืายได้�จากการืที่7างานข้องนายสมชายม�ค'าเที่'าก�บั 0.50

c = (X0-T) / (X1-T)

79

T = 20 ; X0 = 60-20 ป? = 40 ป? ; X1 = 80-20 = 60 ป?C = (40-20)/(60-20) = 20/40 = 0.50ความโน�มเอ�ยงส'วนเพื่��มข้องการืใช�จ'ายเพื่��อการืบัรื�โภคจากรืายได้�จากการื

ที่7างาน เที่'าก�บั 0.50

(ค)นายสมชาย จะใช�จ'ายเพื่��อการืบัรื�โภคเที่'าก�บั 275,000 บัาที่ต'อป?C = W + (X0-T) * Y

(X1-T) (X1-T)W = 1,000,000 บัาที่ ; Y = 500,000 บัาที่ ; T = 20 ป? ; X0 =

60-20 = 40 ป? ; X1 = 80-20 = 60 ป?W = มรืด้กที่��ได้�รื�บั Y = รืายได้�รืะหว'างป?ที่��ที่7างานC = 1,000,000/(60-20) + [(40-20)/(60-20)] * 500,000 = 25,000 + (20/40) * 500,000 = 25,000

+250,000 บัาที่ค�าใช้�จำ�ายเพ-)อการบัร�โภคเท�าก�บั = 275,000 บัาท

11.2 การลงท&น1. ป<จจ�ยส7าค�ญที่��ส#ด้ในการืก7าหนด้รืะด้�บัการืลังที่#นข้องภาคธ#รืก�จค�อ อ�ตรืา

ด้อกเบั�0ย นอกจากน�0ย�งม�ป<จจ�ยอ�� นๆ ด้�านภาษ�ธ#รืก�จ สภาวการืณ*ข้องตลัาด้หลั�กที่รื�พื่ย* นโยบัายการืเง�นแลัะการืคลั�ง การืจ7าก�ด้ส�นเช��อแลัะแหลั'งเง�นที่#นจากภายในหน'วยธ#รืก�จ

2. การืลังที่#นเก��ยวก�บัที่��อย,'อาศ�ย เป3นการืว�เครืาะห*ป<จจ�ยที่��ม�ผลัต'ออ#ปสงค*แลัะอ#ปที่านข้องที่��อย,'อาศ�ยด้�านความม��นคง อ�ตรืาด้อกเบั�0ย สภาวการืณ*ที่างเศรืษฐก�จ ต�นที่#นแลัะเที่คโนโลัย�ในการืก'อสรื�างที่��อย,'อาศ�ย

3. การืลังที่#นเก��ยวก�บัส�นค�าคงคลั�งเป3นการืศ�กษาถึ�งเหต#ผลัที่��หน'วยธ#รืก�จจ7าเป3นต�องจ�ด้หาไว�ซึ่��งส�นค�าคงคลั�ง โด้ยการืลังที่#นในส�นค�าคงคลั�งที่��สามารืถึคาด้การืณ*ได้�แลัะไม'สามารืถึคาด้การืณ*ได้�

11.2.1 การลงท&นข้องภาคธุ&รก�จำป<จจ�ยที่��ม�ผลัต'อการืต�ด้ส�นใจในการืลังที่#นข้องหน'วยธ#รืก�จ ค�อ (ก) ม,ลัค'า

ผลั�ตผลัส'วนเพื่��มข้องที่#น (ข้) ต�นที่#นในการืใช�ที่#น (ค) ภาษ�ธ#รืก�จ (ง)

80

สภาวการืณ*ข้องตลัาด้หลั�กที่รื�พื่ย* (จ) นโยบัายการืเง�นแลัะการืคลั�ง (ฉ) ส�นเช��อแลัะแหลั'งเง�นที่#นภายในหน'วยธ#รืก�จ

ป<จจ�ยที่��ก'อให�เก�ด้การืผ�นแปรืในการืลังที่#น (ก) ความไม'แน'นอน (ข้) การืเลั�อกช'วงเวลัาที่��จะลังที่#น

11.2.2 การลงท&นเก�)ยวิก�บัท�)อย.�อาศ�ยป<จจ�ยที่��ที่7าให�อ#ปสงค*ต'อที่��อย,'อาศ�ยเปลั��ยนแปลังไป ค�อ (ก) รืาคาข้องที่��

อย,'อาศ�ย (ข้) ความม��งค��ง (ค) ผลัตอบัแที่นจากส�นที่รื�พื่ย*อ�� น (ง) ผลัตอบัแที่นส#ที่ธ�จากที่��อย,'อาศ�ย (จ) สภาวการืณ*ที่างเศรืษฐก�จ (ฉ) จ7านวนปรืะชากรื (ช) อ�ตรืาด้อกเบั�0ย

ป<จจ�ยที่��ส'งผลัต'ออ�ตรืาการืลังที่#นเก��ยวก�บัที่��อย,'อาศ�ย (ก) ต�นที่#นในการืก'อสรื�างที่��อย,'อาศ�ย (ข้) เที่คโนโลัย�ในการืก'อสรื�างที่��อย,'อาศ�ย

11.2.3 การลงท&นเก�)ยวิก�บัส�นค�าคงคล�งเหต#ผลัที่��หน'วยธ#รืก�จจ7าเป3นต�องม�ส�นค�าคงคลั�ง ค�อ (ก) ตอบัสนองต'อ

อ#ปสงค*ต'อส�นค�าในตลัาด้ (ข้) ต�นที่#นในการืส��งซึ่�0อส�นค�า (ค) การืรื�กษารืะด้�บัรืาคาการืผลั�ต (ง) ความจ7าเป3นที่��ต�องม�ว�ตถึ#ด้�บับัางชน�ด้

แบับัจ7าลัองต�วเรื'งกลั'าวว'า การืลังที่#นในส�นค�าคงคลั�งจะเป3นส�ด้ส'วนเด้�ยวก�นหรื�อม�ความส�มพื่�นธ*ในที่�ศที่างเด้�ยวก�นก�บัการืเปลั��ยนแปลังในปรื�มาณผลัผลั�ต

11.3 .ทฤษฎี�ควิาม่ต�องการถิ-อเง�นและการห์ม่&นเวิ�ยนข้องเง�น1. ตามที่ฤษฎี�ความต�องการืถึ�อเง�นข้องเคนส* บั#คคลัถึ�อเง�นเพื่��อจ�บัจ'าย

ใช�สอยในช�ว�ตปรืะจ7าว�น แลัะเพื่��อเหต#ฉ#กเฉ�นโด้ยข้�0นอย,'ก�บัรืะด้�บัรืายได้�แลัะการืถึ�อเง�นเพื่��อเก�งก7าไรืโด้ยข้�0นอย,'ก�บัรืะด้�บัอ�ตรืาด้อกเบั�0ย

2. ตามแบับัจ7าลัองบัรื�หารืเง�นสด้ข้องบัอมอลั แลัะโที่บั�น จ7านวนครื�0งข้องการืถึอนเง�นข้องบั#คคลัข้�0นอย,'ก�บัรืะด้�บัรืายได้�ที่��ได้�รื�บัในแต'ลัะเด้�อน อ�ตรืาด้อกเบั�0ย แลัะต�นที่#นต'อครื�0งในการืถึอนเง�น

3. การืหม#นเว�ยนข้องเง�น หมายถึ�งอ�ตรืาส'วนข้องรืายได้�ปรืะชาชาต�ที่��แที่�จรื�งต'อความต�องการืถึ�อเง�นที่��แที่�จรื�ง

11.3.1 ทฤษฎี�ควิาม่ต�องการถิ-อเง�นข้องเคนส81

เคนส* แบั'งแรืงจ,งใจในความต�องการืถึ�อเง�นข้องปรืะชาชนออกเป3น 3

ปรืะเภที่ ค�อ(ก) ความต�องการืถึ�อเง�นเพื่��อจ�บัจ'ายใช�สอย ซึ่��งแปรืผ�นโด้ยตรืงก�บัรืาย

ได้�(ข้) ความต�องการืถึ�อเง�นเพื่��อเหต#ฉ#กเฉ�น(ค) การืถึ�อเง�นเพื่��อเก�งก7าไรื ซึ่��งผกผ�นก�บัอ�ตรืาด้อกเบั�0ยจ#ด้เหมาะสมที่��ส#ด้ข้องการืถึ�อเง�นเพื่��อเหต#ฉ#กเฉ�น ค�อ AC = MC = iM

+P( M-dp , +)q

11.3.2 แบับัจำ าลองการบัร�ห์ารเง�นสดุข้องบัอม่อล และโทป>นสมมต�ให�นายสมภพื่ ม�รืายได้� 32,000 บัาที่ต'อเด้�อน โด้ยนายสมภพื่ น7า

เง�นจ7านวนด้�งกลั'าวฝากไว�ที่��ธนาคารื ซึ่��งได้�รื�บัด้อกเบั�0ยเง�นฝากรื�อยลัะ 1 ต'อเด้�อน แลัะค'าใช�จ'ายในการืถึอนเง�นจากธนาคารืเที่'าก�บั 10 บัาที่ต'อครื�0ง นายสมภพื่จะต�องถึอนเง�นจากธนาคารืเพื่��อน7ามาใช�จ'ายจ7านวนก��ครื�0งต'อเด้�อน จ�งจะที่7าให�ต�นที่#นในการืถึอนเง�นต7�าที่��ส#ด้

จ7านวนครื�0งในการืถึอนเง�นสด้จากธนาคารืที่��เหมาะสมที่��ส#ด้ที่��ที่7าให�ต�นที่#นหรื�อค'าใช�จ'ายในการืถึอนเง�นที่��หน'วยธ#รืก�จหรื�อครื�วเรื�อนต�องจ'ายต7�าส#ด้ค�อ n* = iYn / 2tc

Yn = 32,000 บัาที่/เด้�อน ; i = 0.01 บัาที่/เด้�อน ; tc =

10 บัาที่/ครื�0ง n* = 0.01*32000 / 2*10 = 320/20 = 4

11.3.3 การห์ม่&นเวิ�ยนข้องเง�นก�บัควิาม่ต�องการถิ-อเง�นความส�มพื่�นธ* รืะหว'างการืหม#นเว�ยนข้องเง�น แลัะความต�องการืถึ�อเง�น

ตามแนวค�ด้ข้องเคนส* V=Y/L(I-,Y+) แลัะถึ�าหากความย�ด้หย#'นข้องความต�องการืถึ�อเง�นต'อรืายได้�ปรืะชาชาต�ม�ค'าน�อยกว'า 1 เม��อรืายได้�ปรืะชาชาต�ปรื�บัต�วส,งข้�0น อ�ตรืาการืหม#นเว�ยนข้องเง�นก�จะส,งข้�0นด้�วย

แบับัประเม่�นผล ห์น�วิยท�) 11

1. ก7าหนด้ให�สมการืการืบัรื�โภคค�อ C = 200 + 0.6YD ให�ค7านวณหา APC แลัะ MPS

ที่��รืะด้�บัรืายได้� 1,000 ลั�านบัาที่ เที่'าก�บั 0.8 แลัะ 0.4 เม��อ สมการืการืบัรื�โภค ค�อ C=

200+0.6YD ด้�งน�0น สมการืการืออมค�อ S = -200 + 0.4YD

82

ความโน�มเอ�ยงเฉลั��ยในการืบัรื�โภค APC = C/YD YD = 1,000 ด้�งน�0น C = 800

ค7านวณหา APC = 800/1,000 = 0.8

ความโน�มเอ�ยงเฉลั��ยในการืออม MPS = dS/dYD เม��อ S= -200 + 0.4YD

ค7านวณหา MPS = 0.4

2. ก7าหนด้ให�สมการืการืบัรื�โภคค�อ C = 200 + 0.7YD ให�ค7านวณหาค'า APC แลัะ MPS ที่��รืะด้�บัรืายได้� 2,000 ลั�านบัาที่ เที่'าก�บั 0.8 แลัะ 0.3 สมการืการืบัรื�โภคเที่'าก�บั C = 200+0.7YD ด้�งน�0นสมการืการืออมค�อ S = -200

+ 0.3YD

ความโน�มเอ�ยงเฉลั��ยในการืบัรื�โภค APC = C/YD YD = 2,000 ด้�งน�0น C = 1,600 APC = 1,600/2,000 = 0.8

ความโน�มเอ�ยงเฉลั��ยในการืออม MPS = dS/dYD เม�� อ S = -200 + 0.3YD

ค7านวณหา MPS = 0.3

3. ในที่ฤษฎี�การืบัรื�โภคข้องเออรื*ว�ง ฟFชเชอรื* ความช�นข้องเส�นงบัปรืะมาณในการืบัรื�โภค เที่'าก�บั – (1+r) เง��อนไข้ที่��ที่7าให�ผ,�บัรื�โภคได้�รื�บัความพื่อใจส,งส#ด้ค�อ MRSC1C2 = -C2/C1 = - (1+r)

4. ก7าหนด้ให�รืายได้�ในป?ป<จจ#บั�น แลัะป?ที่��แลั�วเที่'าก�บั 150,000 แลัะ 100,000 บัาที่/ป? ตามลั7าด้�บั ค'าส�มปรืะส�ที่ธ�ข้องรืายได้�ม�ค'าเที่'าก�บั 0.5 ค7านวณรืายได้�ถึาวรื เที่'าก�บั 125,000 บัาที่ / ป?

จากสมการื YP = Y + (1- )Y-1

YP = รืายได้�ถึาวรื ซึ่��งจะม�ความส�มพื่�นธ*ก�บัรืายได้�ที่��ได้�รื�บัในช'วงในช'วงเวลัาป<จจ#บั�นแลัะรืายได้�ที่��ได้�รื�บัในอด้�ต

Y = รืายได้�ที่��ได้�รื�บัในป?ป<จจ#บั�นY-1 = รืายได้�ที่��ได้�รื�บัในป?ก'อนหน�า 1 ช'วงเวลัา = ค'าส�มปรืะส�ที่ธ�@ซึ่��งม�ค'ารืะหว'าง 0-1 YP = 0.5(150,000) + (1-0.5)(100,000) = 75,000 + 50,000 =

125,000 บัาที่5. ก7าหนด้ให�รืายได้�ป?ป<จจ#บั�นแลัะป?ที่��แลั�วเที่'าก�บั 150,000 บัาที่ แลัะ 100,000 บัาที่/ป?

ตามลั7าด้�บั ค'าส�มปรืะส�ที่ธ�ข้องรืายได้�ม�ค'าเที่'าก�บั 0.6 ค7านวณหารืายได้�ถึาวรืได้� เที่'าก�บั 130,000 บัาที่ต'อป?

จากสมการื YP = Y + (1- )Y-1 YP = 0.6(150,000) + (1-0.6)(100,000) = 90,000 +

40,000 = 130,000 บัาที่/ป?6. ก7าหนด้ให� นายสมปองม�รืายได้�ต'อป?เที่'าก�บั 210,000 บัาที่ นายสมปองเรื��มที่7างานเม��อ

อาย# 20 ป? เกษ�ยณแลัะเส�ยช�ว�ตเม��ออาย# 60 แลัะ 80 ป? ตามลั7าด้�บั ค7านวณหารืายได้�ตลัอด้ช'วงช�ว�ตข้องนายสมปอง ได้�เที่'าก�บั 8,400,000 บัาที่

83

จากสมการื C = (X0/X1)Y ค�อสมการืค'าใช�จ'ายในการืบัรื�โภคในแต'ลัะป?X1 = 80-20 = 60 X0 = 60-20 = 40 Y = 210,000 บัาที่

หรื�อรืายได้�ต'อป?C = (40/60)*210,000 = 140,000 บัาที่ = ค' า ใช�จ' ายในการื

บัรื�โภคต'อป?รืายได้�ตลัอด้ช�ว�ตข้องนายสมปอง = X0*Y = 40*210,000 = 8,400,000

บัาที่7. จากข้�อ 6 ค7านวณค'าใช�จ'ายในแต'ลัะป?ข้อง นายสมปอง เที่'าก�บั 140,000 บัาที่

C = (X0/X1)*Y = (40/60)*210,000 = 140,000 บัาที่8. ก7าหนด้ให� นายสมน�กม�รืายได้�ต'อป?เที่'าก�บั 360,000 บัาที่ นายสมน�กเรื��มที่7างานเม��อ

อาย# 20 ป? เกษ�ยณแลัะเส�ยช�ว�ตเม��ออาย# 60 แลัะ 80 ป? ตามลั7าด้�บั ค7านวณหารืายได้�ตลัอด้ช'วงช�ว�ตข้องนายสมน�ก ได้� เที่'าก�บั 14,400,000 บัาที่ รืายได้�ตลัอด้ช�ว�ต = X0*Y ; จากโจที่ย* Y = 360,000 X0 = 60-20 X1 =

80-20= 40*360,000 = 14,400,000

9. จากข้�อ 8 ค7านวณหาค'าใช�จ'ายในแต'ลัะป?ข้องนายสมน�ก เที่'าก�บั 240,000 บัาที่ ค'าใช�จ'ายในแต'ลัะป? = (X0/X1)*Y

= (40/60)*360,000 = 240,000 บัาที่10. จ#ด้ที่��ที่7าให�หน'วยธ#รืก�จต�องเพื่��มปรื�มาณการืใช�ที่#น จ�งจะที่7าให�ได้�รื�บัก7าไรืเพื่��มข้�0น ค�อ

VMPK > RC11. จ#ด้ที่��ที่7าให�หน'วยธ#รืก�จต�องลัด้ปรื�มาณการืใช�ที่#น จ�งจะที่7าให�ได้�รื�บัก7าไรืเพื่��มข้�0นค�อ

VMPK < RC12. ป<จจ�ยที่��ส7าค�ญที่��ส#ด้ในการืก7าหนด้รืาคาข้องที่��อย,'อาศ�ยซึ่��งเป3นรืาคาด้#ลัยภาพื่ ค�อ

จ7านวนที่��อย,'อาศ�ย13. ป<จจ�ยที่��ส7าค�ญที่��ส#ด้ในการืก7าหนด้อ�ตรืาการืลังที่#นข้องที่��อย,'อาศ�ย ค�อ รืาคาด้#ลัยภาพื่14. ในแบับัจ7าลัองต�วเรื'ง ปรื�มาณส�นค�าคงคลั�งข้�0นอย,'ก�บัป<จจ�ย ปรื�มาณผลัผลั�ต15. ในแบับัจ7าลัองต�วเรื'ง ปรื�มาณการืลังที่#นในส�นค�าคงคลั�งเที่'าก�บั ส'วนที่��เปลั��ยนแปลัง

ข้องปรื�มาณข้องส�นค�าคงคลั�ง16. นางสาวต#Kกตาม�รืายได้� 8,000 บัาที่ต'อเด้�อน นายจ�างโอนเง�นเข้�าบั�ญช�เง�นฝาก

ธนาคารืโด้ยได้�รื�บัด้อกเบั�0ยรื�อยลัะ 1 ต'อเด้�อน นางสาวต#Kกตาเส�ยค'าใช�จ'ายในการืไปถึอนเง�นจากธนาคารืเที่'าก�บั 10 บัาที่ต'อครื�0ง นางสาวต#Kกตาจะต�องถึอนเง�นก��ครื�0งต'อเด้�อนจ�งจะที่7าให�ต�นที่#นในการืถึอนต7�าที่��ส#ด้ 2 ครื�0ง

จากสมการื n* = iYn/2tc

Yn = 8,000 i = 0.01 ต'อเด้�อน tc = 10 บัาที่ต'อครื�0ง

84

n* = (0.01)*8000 / (2*10) = 2 ครื�0ง17. นายต#Kด้ต,' ม�รืายได้� 16,000 บัาที่/เด้�อน ซึ่��งนายจ�างโอนเข้�าบั�ญช�เง�นฝากธนาคารื

โด้ยได้�รื�บัอ�ตรืาด้อกเบั�0ยรื�อยลัะ 1 ต'อเด้�อน นายต#Kด้ต,'เส�ยค'าถึอนเง�นจากธนาคารืเที่'าก�บั 5 บัาที่ต'อครื�0ง นายต#Kด้ต,'จะต�องถึอนเง�นก��ครื�0งต'อเด้�อนจ�งจะที่7าให�ต�นที่#นในการืถึอนเง�นต7�าที่��ส#ด้

n* = (0.01)*16,000 / (2*5) = 4 ครื�0ง/เด้�อน18. ความย�ด้หย#'นข้องความต�องการืถึ�อเง�นต'อรืายได้�ปรืะชาชาต�ม�ค'า น�อยกว'า 1 เม��อ

รืายได้�ปรืะชาชาต�ส,งข้�0นจะที่7าให�อ�ตรืาการืหม#นเว�ยนข้องเง�นส,งข้�0น19. ความย�ด้หย#'นข้องความต�องการืถึ�อเง�นต'อรืายได้�ปรืะชาชาต�ม�ค'าเที่'าไรื เม��อรืายได้�

ปรืะชาชาต�ส,งข้�0นจะที่7าให�อ�ตรืาการืหม#นเว�ยนข้องเง�นลัด้ลัง มากกว'า 1

ห์น�วิยท�) 12 ดุ&ลยภาพผล�ตผล ตลาดุเง�น และตลาดุแรงงาน อ&ปสงคม่วิล–

รวิม่และอ&ปทานม่วิลรวิม่

1. ด้#ลัยภาพื่รื'วมก�นข้องตลัาด้ผลั�ตผลัแลัะตลัาด้เง�นในรืะบับัเศรืษฐก�จ เก�ด้ข้�0น ณ รืะด้�บัที่��เที่'าก�นข้องผลัผลั�ต รืาคา แลัะอ�ตรืาด้อกเบั�0ยที่��เป3นต�วแปรืภายในข้องที่�0งสองตลัาด้ โด้ยแต'ลัะค,'ลั7าด้�บัข้องผลัผลั�ตแลัะรืาคา ที่��เก�ด้จากด้#ลัยภาพื่รื'วมก�นน�0น ที่7าให�ได้�เส�นอ#ปสงค*มวลัรืวมในรืะบับัเศรืษฐก�จ

2. ด้#ลัยภาพื่ในตลัาด้แรืงงาน เก�ด้ข้�0น ณ รืะด้�บัที่��ปรื�มาณอ#ปสงค*ต'อแรืงงานเที่'าก�บัปรื�มาณอ#ปที่านข้องแรืงงาน ซึ่��งเป3นต�วก7าหนด้อ�ตรืาค'าจ�างที่��แที่�จรื�งแลัะปรื�มาณการืจ�างงานในตลัาด้แรืงงาน การืเปลั��ยนแปลังข้องรืะด้�บัรืาคาส�นค�า ที่��ม�ต'อการืเปลั�� ยนแปลังข้องอ�ตรืาค' าจ� างที่�� เป3นต� ว เง�นจะม�ผลัต'อการืเปลั��ยนแปลังข้องอ#ปที่านมวลัรืวมในรืะยะส�0น แลัะรืะยะยาว

3. ด้#ลัยภาพื่รื'วมก�นข้องอ#ปสงค*มวลัรืวมแลัะอ#ปที่านมวลัรืวมในรืะยะส�0น เก�ด้ข้�0นเม��อปรื�มาณอ#ปสงค*ข้องการืผลั�ตที่��แที่�จรื�งเที่'าก�บัอ#ปที่านข้องการืผลั�ตที่��แที่�จรื�ง ส'วนด้#ลัยภาพื่ในรืะยะส�0นเก�ด้ข้�0นเม��อรืะด้�บัการืผลั�ตที่��แที่�จรื�งเที่'าก�บัรืะด้�บัการืผลั�ตศ�กยภาพื่ หรื�อรืะด้�บัการืผลั�ตที่��ม�การืจ�างงานเต�มที่��

85

12.1 ดุ&ลยภาพข้องตลาดุผลผล�ต-ตลาดุเง�น และอ&ปสงคม่วิลรวิม่

1. เส�น IS เก�ด้ข้�0นจากเง��อนไข้ด้#ลัยภาพื่ข้องตลัาด้ผลั�ตผลัที่��แสด้งความส�มพื่�นธ*รืะหว'างรืายได้�ปรืะชาชาต�แลัะอ�ตรืาด้อกเบั�0ย ณ รืะด้�บัการืลังที่#นเที่'าก�บัการืออม กรืณ�ที่��ไม'ค7าน�งถึ�งอ�ที่ธ�พื่ลัข้องภาครื�ฐบัาลั

2. เส�น LM เก�ด้ข้�0นจากเง�� อนไข้ด้#ลัยภาพื่ข้องตลัาด้เง�นที่��แสด้งความส�มพื่�นธ*รืะหว'างรืายได้�ปรืะชาชาต�แลัะอ�ตรืาด้อกเบั�0ย ณ รืะด้�บัที่��อ#ปสงค*ข้องเง�นเที่'าก�บัอ#ปที่านข้องเง�น

3. ด้#ลัยภาพื่รื'วมก�นข้องตลัาด้ผลั�ตผลัแลัะตลัาด้เง�นในรืะบับัเศรืษฐก�จเก�ด้ข้�0น ณ รืะด้�บัที่��เที่'าก�นข้องผลัผลั�ต รืาคาโด้ยที่��วไป แลัะอ�ตรืาด้อกเบั�0ยที่��เป3นต�วแปรืภายในข้องที่�0งสองตลัาด้ โด้ยแต'ลัะค,'ลั7าด้�บัข้องผลัผลั�ตแลัะรืาคาที่��เก�ด้จากด้#ลัยภาพื่รื'วมก�นน�0น ที่7าให�ได้�เส�นอ#ปสงค*มวลัรืวมในรืะบับัเศรืษฐก�จ

12.1.1 การก าห์นดุดุ&ลยภาพข้องตลาดุผล�ตผลและการสร�างเส�น IS

ในรืะบับัเศรืษฐก�จแบับัปFด้ ด้#ลัยภาพื่ข้องตลัาด้ผลัผลั�ต หรื�อตลัาด้ส�นค�าแลัะบัรื�การื เก�ด้ข้�0นเม��ออ#ปสงค*มวลัรืวม (AD) เที่'าก�บัอ#ปที่านมวลัรืวม (AS)

AD = Y = C + I + G C = C0 + c(1-t)YI = I0 -brY : ค�อรืายได้�ปรืะชาชาต� C : รืายจ'ายเพื่��อการืบัรื�โภคI : การืลังที่#นG : ค'าใช�จ'ายข้องรื�ฐบัาลัt : อ�ตรืาภาษ�c : ความโน�มเอ�ยงส'วนเพื่��มในการืบัรื�โภคr : อ�ตรืาด้อกเบั�0ยb : ส�มปรืะส�ที่ธ�การืลังที่#น

แสด้งผลักรืะที่บัข้องการืเปลั��ยนแปลังข้องอ�ตรืาด้อกเบั�0ยด้#ลัยภาพื่แลัะรืายได้�ปรืะชาชาต�ในตลัาด้ผลั�ตผลัในกรืณ�ที่��

86

รายจำ�ายข้องร�ฐบัาลลดุลง อ�ตรืาด้อกเบั�0ย (r)

r

r’ IS (G0) IS’ (G1) 0 Y’ Y รืายได้�ปรืะชาชาต� (Y)

การลดุลงข้องการเก2บัภาษ�ข้องร�ฐ การเพ�)ม่ข้:0นในรายจำ�ายส าห์ร�บัการบัร�โภคอ�ตรืาด้อกเบั�0ย (r) อ�ตรืาด้อกเบั�0ย (r) r’ r’

r IS’(t1) r IS’(C1) IS (t0) IS (C0) 0 Y Y’ รืายได้�ปรืะชาชาต� (Y) 0 Y

Y’ รืายได้�ปรืะชาชาต� (Y)

12.1.2 การก าห์นดุดุ&ลยภาพข้องตลาดุเง�นและการสร�างเส�น LM

ผลักรืะที่บัที่��เก�ด้ข้�0นก�บัอ�ตรืาด้อกเบั�0ยด้#ลัยภาพื่แลัะปรื�มาณเง�นที่��แที่�จรื�งในตลัาด้เง�น ในกรืณ�ที่�� (1) ธนาคารืกลัางเพื่��มปรื�มาณเง�นในรืะบับัเศรืษฐก�จ (2) รืะด้�บัรืาคาข้องส�นค�าแลัะบัรื�การืลัด้ต7�าลัง

อ�ตรืาด้อกเบั�0ย (r) 1. ผลักรืะที่บัต'ออ�ตรืาด้อกเบั�0ย เม��อธนาคารืกลัางเพื่��มปรื�มาณเง�นในรืะบับัเศรืษฐก�จ

r0

r1

87

Md

0 M0 M1 ปรื�มาณเง�นที่��แที่�จรื�ง M P P P

อ�ตรืาด้อกเบั�0ย (r) 2. ผลักรืะที่บัที่��เก�ด้ข้�0นก�บัอ�ตรืาด้อกเบั�0ย เม��อรืะด้�บัรืาคาส�นค�าแลัะบัรื�การืลัด้ต7�าลัง

r0

r1

Md

0 M M ปรื�มาณเง�นที่��แที่�จรื�ง M P0 P1 P

อ�ตรืาด้อกเบั�0ย (r) 1. ผลักรืะที่บัต'ออ�ตรืาด้อกเบั�0ย เม��อธนาคารืกลัางเพื่��มปรื�มาณเง�นในรืะบับัเศรืษฐก�จ LM (M0)

r0 LM (M1)

r1

IS

0 Y0 Y1 Y

อ�ตรืาด้อกเบั�0ย (r) 2. ผลักรืะที่บัต'ออ�ตรืาด้อกเบั�0ย รืะด้�บัรืาคาส�นค�าแลัะบัรื�การืลัด้ต7�าลัง LM (P0)

r0 LM (P1)

r1

IS

0 Y0 Y1 Y

88

ผลักรืะที่บัข้องการืเพื่��มข้�0นข้องค'าส�มปรืะส�ที่ธ�@ข้องรืะด้�บัรืายได้�ปรืะชาชาต� (k) แลัะการืเพื่��มข้�0นข้องส�มปรืะส�ที่ธ�@ข้องอ�ตรืาด้อกเบั�0ย (h) ที่��ม�ผลัต'อเส�น LM

การืเพื่��มข้�0นข้อง k การืเพื่��มข้�0นข้อง hr LM1 r

LM0

LM0

LM1

0 Y 0 Y

ป<จจ�ยที่��ส'งผลักรืะที่บัต'อการืเลั��อนข้องเส�น LM

ป<จจ�ย การืเลั��อนต�วข้องเส�น LM

การืเพื่��มข้�0นข้องปรื�มาณเง�น (M) เลั��อนลังไปที่างข้วาการืเพื่��มข้�0นข้องรืะด้�บัรืาคาส�นค�าแลัะบัรื�การื (P)

เลั��อนข้�0นไปที่างซึ่�าย

การืเพื่��มข้�0นข้องค'าส�มปรืะส�ที่ธ�@ข้องรืะด้�บัรืายได้�ปรืะชาชาต� (k)

เลั��อนข้�0นไปที่างซึ่�าย ม�ความช�นมากข้�0น

การืเพื่��มข้�0 นข้องส�มปรืะส�ที่ธ�@ข้องอ�ตรืาด้อกเบั�0ย (r)

เลั�� อนลังไปที่างข้วา แลัะความช�นลัด้ลัง

12.1.3 ดุ&ลยภาพร�วิม่ก�นข้องตลาดุผล�ตผลและตลาดุเง�นและการสร�างเส�นอ&ปสงคม่วิลรวิม่

1. ความส�มพื่�นธ*ข้องการืเปลั��ยนแปลังข้องเส�น IS แลัะ LM ต'อการืเปลั��ยนแปลังข้องเส�นอ#ปสงค*มวลัรืวม (AD) น�0น ป<จจ�ยใด้ๆก�ตามที่��ม�ผลัต'อการืเลั��อนข้�0นข้องเส�น IS ไปที่างข้วาหรื�อข้ย�บัส,งข้�0น จะม�ผลัให�อ#ปสงค*มวลัรืวมข้องส�นค�าแลัะบัรื�การืเพื่��มข้�0น ที่7าให�เส�นอ#ปสงค*มวลัรืวม (AD) เลั��อนต�วเพื่��มข้�0นไปที่างข้วาม�อ แลัะป<จจ�ยใด้ๆก�ตามที่��ม�ผลัต'อการืเลั��อนต�วข้องเส�น LM ไปที่างซึ่�ายม�อหรื�อข้ย�บัต�วส,งข้�0น จะม�ผลัที่7าให�อ#ปสงค*มวลัรืวมข้องส�นค�าแลัะบัรื�การืลัด้ลัง ที่7าให�เส�นอ#ปสงค*มวลัรืวม (AD) เลั��อนต�วต7�าลังมาที่างซึ่�ายม�อ

89

2. เส�นอ#ปที่านมวลัรืวม (AS) เป3นเส�นตรืงข้นานก�บัแกนนอนเน��องจากรืาคาส�นค�าถึ,กก7าหนด้ให�คงที่��เม��อรืะบับัเศรืษฐก�จได้�รื�บัการืกรืะที่บักรืะเที่�อนจากการืเพื่��มข้�0นข้องรืายจ'ายข้องรื�ฐบัาลั ซึ่��งส'งผลักรืะที่บัต'อเศรืษฐก�จที่างด้�านอ#ปสงค* ม�ผลัที่7าให�ด้#ลัยภาพื่ในตลัาด้ผลั�ตผลัเปลั��ยนแปลังไป (เส�น IS เลั��อนต�วไปที่างข้วา) อ�นม�ผลัที่7าให�เส�นอ#ปสงค*มวลัรืวม (AD) ข้ย�บัต�วเพื่��มส,งข้�0นไปที่างข้วาด้�วย ณ รืะด้�บัด้#ลัยภาพื่ใหม' ที่��ปรื�มาณผลัผลั�ตโด้ยรืวมในปรืะเที่ศเพื่��มส,งข้�0น แลัะรืายได้�ปรืะชาชาต�เพื่��มข้�0น

อ�ตรืาด้อกเบั�0ย(r) LM

E1

r1

E0 IS’ r0

IS 0 Y0 Y1 Yรืะด้�บัรืาคา

(P)

P0

AD’ AD

0 Y0 Y1 Y3. เส�นอ#ปที่านมวลัรืวม (AS) เป3นเส�นตรืงข้นานก�บัแกนนอนเน��องจาก

รืาคาส�นค�าถึ,กก7าหนด้ให�คงที่��เม��อรืะบับัเศรืษฐก�จได้�รื�บัการืกรืะที่บักรืะเที่�อนจากการืเพื่��มข้�0นข้องการืลังที่#นในภาคเอกชน ซึ่��งส'งผลักรืะที่บัต'อเศรืษฐก�จที่างด้�านอ#ปสงค* ม�ผลัที่7าให�ด้#ลัยภาพื่ในตลัาด้ผลั�ตผลัเปลั��ยนแปลังไป (เส�น IS เลั��อนไปที่างข้วา) อ�นม�ผลัที่7าให�เส�นอ#ปสงค*มวลัรืวม () ข้ย�บัต�วส,งข้�0นไปที่างข้วาด้�วย ณ รืะด้�บัด้#ลัยภาพื่ใหม'ที่��ปรื�มาณผลัผลั�ตแลัะการืจ�างงานโด้ยรืวมในปรืะเที่ศเพื่��มส,งข้�0น รืายได้�ปรืะชาชาต�เพื่��มข้�0น

12.2 ดุ&ลยภาพข้องตลาดุแรงงานและอ&ปทานม่วิลรวิม่

90

1. ด้#ลัยภาพื่ในตลัาด้แรืงงาน เก�ด้ข้�0น ณ รืะด้�บัที่��ปรื�มาณอ#ปสงค*ต'อแรืงงานเที่'าก�บัปรื�มาณอ#ปที่านข้องแรืงงาน ซึ่��งเป3นต�วก7าหนด้อ�ตรืาค'าจ�างที่��แที่�จรื�งแลัะปรื�มาณการืจ�างงานในตลัาด้แรืงงาน

2. เส�นอ#ปที่านมวลัรืวมในรืะยะส�0นม�ลั�กษณะลัาด้ข้�0นจากซึ่�ายไปข้วา ในกรืณ�ที่��อ�ตรืาค'าจ�างที่��เป3นต�วเง�นคงที่�� การืเปลั��ยนแปลังข้องรืะด้�บัรืาคาส�นค�าที่��เพื่��มข้�0น จะม�ผลัที่7าให�อ�ตรืาค'าจ�างที่��แที่�จรื�งลัด้ลัง แต'ปรื�มาณการืจ�างงานเพื่��มข้�0น แลัะรืะด้�บัการืผลั�ตก�เพื่��มข้�0นไปตามเส�นอ#ปที่านมวลัรืวมในรืะยะส�0น ในที่างตรืงก�นข้�าม หากการืเปลั��ยนแปลังข้องรืะด้�บัรืาคาส�นค�า จะม�ผลัที่7า ให�เส�นอ#ปที่านข้องแรืงงานเปลั��ยนแปลัง

3. ในรืะยะยาว เส�นอ#ปที่านมวลัรืวมจะเป3นเส�นต�0งฉากก�บัแกนนอน ซึ่��งตลัอด้การืเปลั��ยนแปลังบันเส�นอ#ปที่านมวลัรืวมในรืะยะยาว การืเปลั��ยนแปลังข้องรืาคาส�นค�า ม�ผลัที่7าให�อ�ตรืาค'าจ�างเป3นต�วเง�นเปลั��ยนแปลัง เพื่��อรื�กษารืะด้�บัอ�ตรืาค'าจ�างที่��แที่�จรื�งไว�ในรืะด้�บัที่��ม�การืจ�างงานเต�มที่��เสมอ เน��องจากการืคาด้คะเนการืเปลั��ยนแปลังรืาคาส�นค�าสามารืถึที่7าได้�อย'างสมบั,รืณ*

12.2.1 ดุ&ลยภาพข้องตลาดุแรงงานและอ&ปทานม่วิลรวิม่ในระยะส�0น

1. ป<จจ�ยที่��ส'งผลักรืะที่บัต'อการืเปลั��ยนแปลังด้#ลัยภาพื่ข้องตลัาด้แรืงงาน ป<จจ�ยหลั�กที่��ส'งผลักรืะที่บัต'อการืเปลั��ยนแปลังด้#ลัยภาพื่ข้องตลัาด้แรืงงาน ค�อ อ�ตรืาค'าจ�างที่��เป3นต�วเง�นแลัะข้�อม,ลัข้'าวสารืเก��ยวก�บัรืาคาส�นค�าแลัะบัรื�การื หรื�อการืคาด้คะเนรืาคาข้องผ,�ปรืะกอบัการืแลัะผ,�ใช�แรืงงาน

2. การืเปFด้เผยถึ�งข้�อม,ลัข้'าวสารืที่างด้�านภาวะรืาคาส�นค�าแก'ปรืะชาชนข้องรื�ฐบัาลัอย'างต'อเน��อง จะม�ผลักรืะที่บัต'อเส�นอ#ปที่านมวลัรืวมในรืะยะส�0น เม��อรืาคาส�นค�าม�แนวโน�มส,งข้�0น ที่7าให�ผ,�ใช�แรืงงานม�การืคาด้คะเนรืาคาส�นค�าได้�ด้�ข้�0นกว'าเด้�มเรื��อยๆ แลัะเส�นอ#ปที่านมวลัรืวมข้องปรืะเที่ศจะเลั��อนต�วไปที่างซึ่�าย ซึ่��งถึ�าหากผ,�ใช�แรืงงานสามารืถึคาด้คะเนรืาคาส�นค�าได้�เต�มที่��เส�นอ#ปที่านมวลัรืวมจะเป3นเส�นต�0งฉากก�บัแกนนอนหรื�อแกนผลัผลั�ต

12.2.2 ดุ&ลยภาพข้องตลาดุแรงงานและอ&ปทานม่วิลรวิม่ในระยะยาวิ

91

ผลักรืะที่บัที่��ม�ต'อเส�นอ#ปที่านมวลัรืวมในรืะยะยาว (LAS) ในกรืณ� (1)

รืะด้�บัการืผลั�ตเพื่��มข้�0น (2) การืเพื่��มข้�0นข้องป<จจ�ยที่#น Capital Stock (3)

การืเพื่��มข้�0นข้องความม��งค��ง (4) การืเพื่��มข้�0นข้องข้นาด้ผ,�ใช�แรืงงาน Labour force

ป<จจ�ย การืเลั��อนต�วข้อง LAS

1. รืะด้�บัการืผลั�ตเพื่��มข้�0น 1. ไปที่างข้วาม�อ2. กา รื เพื่�� มข้�0 นข้องป< จ จ� ย ที่#น Capital stock

2. ไปที่างข้วาม�อ

3. การืเพื่��มข้�0นข้องความม��งค��ง 3. ไปที่างซึ่�ายม�อ4. การืเพื่�� มข้�0 นข้องข้นาด้ผ,� ใ ช�แรืงงาน Labour force

4. ไปที่างข้วาม�อ

12.3 ดุ&ลยภาพร�วิม่ก�นข้องอ&ปสงคม่วิลรวิม่และอ&ปทานม่วิลรวิม่

1. ด้#ลัยภาพื่รื'วมก�นข้องอ#ปสงค*มวลัรืวมแลัะอ#ปที่านมวลัรืวมในรืะยะส�0น เก�ด้ข้�0นเม��อปรื�มาณอ#ปสงค*ข้องการืผลั�ตที่��แที่�จรื�งเที่'าก�บัปรื�มาณอ#ปที่านข้องการืผลั�ตที่��แที่�จรื�ง

2. ด้#ลัยภาพื่รื'วมก�นข้องอ#ปสงค*มวลัรืวมในรืะยะยาวเก�ด้ข้�0นเม��อรืะด้�บัการืผลั�ตที่��แที่�จรื�งเที่'าก�บัรืะด้�บัการืผลั�ตศ�กยภาพื่หรื�อรืะด้�บัการืผลั�ตที่��ม�การืจ�างงานเต�มที่��

12.3.1 ดุ&ลยภาพร�วิม่ก�นข้องอ&ปสงคม่วิลรวิม่และอ&ปทานม่วิลรวิม่ในระยะส�0น

สมมต�ให�รืะด้�บัรืาคาคงที่��ในรืะยะส�0น ผลักรืะที่บัที่��เก�ด้ข้�0นต'อรืะด้�บัรืาคาด้#ลัยภาพื่แลัผลั�ตโด้ยที่��วไปเม��อ (1) อ#ปที่านข้องเง�นลัด้ลัง (2) การืเก�บัภาษ�ที่��เพื่��มข้�0นข้องรื�ฐ (3) การืบัรื�โภคที่��เก�ด้ข้�0นจากผลักรืะที่บัภายนอกเพื่��มข้�0นรืะด้�บัรืาคา 1. อ&ปทานข้องเง�นลดุลง

(P)

E1 E0

P AS

AD(M1) AD(M0)

92

0 Y1 Y0 รืะด้�บัผลัผลั�ต (Y) รืะด้�บัรืาคา 2. การเก2บัภาษ�เพ�)ม่ข้:0นข้องร�ฐ

(P)

E1 E0

P AS

AD(T1) AD(T0) 0 Y1 Y0 รืะด้�บัผลัผลั�ต (Y)

รืะด้�บัรืาคา 3. การบัร�โภคท�)เก�ดุข้:0นจำากผลกระทบัภายนอกเพ�)ม่ข้:0น(P)

E0 E1

P AS

AD(C0) AD(C1) 0 Y0 Y1 รืะด้�บัผลัผลั�ต (Y)

12.3.2 ดุ&ลยภาพร�วิม่ก�นข้องอ&ปสงคม่วิลรวิม่และอ&ปทานม่วิลรวิม่ในระยะยาวิ

ก7าหนด้ให�รืะด้�บัรืาคาส�นค�าคงที่��แต'รืะด้�บัผลัผลั�ตม�การืเปลั��ยนแปลังได้�ในรืะยะส�0น ส'วนในรืะยะยาวก7าหนด้ให�รืะด้�บัรืาคาส�นค�าเปลั��ยนแปลังได้� แต'รืะด้�บัผลัผลั�ตคงที่�� ผลักรืะที่บัที่��เก�ด้ข้�0นต'อรืะด้�บัผลัผลั�ตแลัะรืะด้�บัรืาคาด้#ลัยภาพื่ในรืะยะส�0นแลัะรืะยะยาวเม��อ (1) อ#ปที่านข้องเง�นลัด้ลัง (2) การืเก�บัภาษ�ที่��เพื่��มข้�0นข้องรื�ฐ (3) การืบัรื�โภคที่��เก�ด้ข้�0นจากผลักรืะที่บัภายนอกเพื่��มข้�0น

รืะด้�บัรืาคา 1. อ&ปทานข้องเง�นลดุลง(P) LASP E1 E0 AS1

P1 AS2

AD(M1) AD(M0) 0 Y1 Y0 รืะด้�บัผลัผลั�ต (Y)

93

รืะด้�บัรืาคา 2. การเก2บัภาษ�ท�)เพ�)ม่ข้:0นข้องร�ฐ(P) LASP E1 E0 AS1

P1 AS2

AD(T1) AD(T0) 0 Y1 Y0 รืะด้�บัผลัผลั�ต (Y)

รืะด้�บัรืาคา 3. การบัร�โภคท�)เก�ดุข้:0นจำากผลกระทบัภายนอกเพ�)ม่ข้:0น

(P) LAS P1 E0 E1 AS2

P AS1

AD(C0) AD(C1) 0 Y0 Y1 รืะด้�บัผลัผลั�ต (Y)

แบับัประเม่�นผล ห์น�วิยท�) 12

1. เส�นที่��แสด้ง ความส�มพื่�นธ*รืะหว'างรืายได้�ปรืะชาชาต�แลัะอ�ตรืาด้อกเบั�0ยด้#ลัยภาพื่ในตลัาด้ผลั�ตผลัเรื�ยกว'า เส�น IS

2. การืเปลั��ยนแปลังข้องปรื�มาณเง�น ไม'ที่7าให�เก�ด้การืเปลั��ยนแปลังข้องเส�น IS3. การืเปลั��ยนแปลังในงบัปรืะมาณรืายจ'ายข้องรื�ฐบัาลั ม�ผลัต'อ เส�น IS เปลั��ยนแปลัง 4. เส�นที่��แสด้งความส�มพื่�นธ*รืะหว'างรืายได้�ปรืะชาชาต�แลัะอ�ตรืาด้อกเบั�0ยด้#ลัยภาพื่ในตลัาด้

เง�นเรื�ยกว'า เส�น LM 5. ความส�มพื่�นธ*รืะหว'างรืายได้�ปรืะชาชาต�แลัะอ�ตรืาด้อกเบั�0ยด้#ลัยภาพื่ในตลัาด้เง�น แสด้ง

ถึ�ง ความหมายข้องเส�น LM 6. การืเปลั��ยนแปลังข้องปรื�มาณเง�น ม�ผลัที่7าให�เส�น LM เปลั��ยนแปลัง7. การืลัด้ลังข้องรืะด้�บัรืาคา ม�ผลัที่7าให�เส�น LM เคลั��อนต�วไปที่างข้วาม�อข้องเส�นเด้�ม หาก

ก7าหนด้ให�ป<จจ�ยอ��นๆคงที่��8. หากรื�ฐบัาลัม�นโยบัายที่��ก7าหนด้ให�ม�การืเก�บัภาษ�ลัด้น�อยลัง จะม�ผลัต'อการืเคลั��อนต�ว

ข้องเส�นอ#ปสงค* เพื่��มข้�0นไปที่างข้วา94

9. หากก7าหนด้ให�รืะด้�บัรืาคาส�นค�าคงในรืะยะส�0น เส�นอ#ปที่านมวลัรืวมจะม�ลั�กษณะ ข้นานก�บัแกนนอน

10. การืเพื่��มข้�0นข้องข้นาด้ผ,�ใช�แรืงงาน ม�ผลัที่7าให�เส�นอ#ปที่านมวลัรืวมในรืะยะยาวเคลั��อนต�วไปที่างข้วาม�อข้องเส�นเด้�ม หากก7าหนด้ให�ป<จจ�ยอ��นคงที่��

11. หากปรืะชาชนม�การืคาด้คะเนภาวะข้องเง�นเฟEอว'าม�แนวโน�มที่��ส,งข้�0น จะม�ผลัต'อการืเคลั��อนต�วข้องเส�นอ#ปสงค*ค�อ เพื่��มข้�0นไปที่างข้วา

12. อ#ปที่านข้องเง�นลัด้ลัง ม�ผลัที่7าให�รืายได้�ปรืะชาชาต�ด้#ลัยภาพื่ลัด้ลัง หากสมมต�ให�รืะด้�บัรืาคาคงที่��ในรืะยะส�0น

13. การืที่��เส�นอ#ปที่านมวลัรืวมในรืะยะส�0นในรืะบับัเศรืษฐก�จม�ลั�กษณะเป3นเส�นตรืงข้นานก�บัแกนนอนแสด้งว'า รืะด้�บัรืาคาส�นค�าไม'เปลั��ยนแปลัง

14. หากข้นาด้ข้องผ,�ใช�แรืงงานเพื่��มข้�0นในรืะยะยาว เส�นอ#ปที่านมวลัรืวมจะม�การืเปลั��ยนแปลัง เคลั��อนต�วไปที่างข้วาในที่�ศที่างที่��ข้นานก�บัเส�นเด้�ม

15. สมมต�ให�รืะด้�บัรืาคาคงที่��ในรืะยะส�0น หากอ#ปที่านข้องเง�นเพื่��มข้�0นจะม�ผลัต'อรืะด้�บัรืายได้�ปรืะชาชาต�ด้#ลัยภาพื่ค�อ รืายได้�ปรืะชาชาต�เพื่��มข้�0น

16. การืเพื่��มข้�0นข้องอ#ปที่านเง�นในรืะบับัเศรืษฐก�จม�ผลัต'อรืะด้�บัรืายได้�ปรืะชาชาต�ด้#ลัยภาพื่ในรืะยะยาวค�อ ไม'เปลั��ยนแปลัง

17. สมมต�ให�รืะด้�บัรืาคาเปลั��ยนแปลังได้�ในรืะยะยาว หากอ#ปที่านข้องเง�นเพื่��มข้�0นจะม�ผลัต'อ ระดุ�บัอ�ตราดุอกเบั�0ย ในปรืะเที่ศ ค�อ อ�ตรืาด้อกเบั�0ยไม'เปลั��ยนแปลัง

18. การืเพื่��มข้�0นข้องอ#ปที่านเง�นในรืะบับัเศรืษฐก�จ ม�ผลัต'อรืะด้�บัรืาคาส�นค�าในปรืะเที่ศค�อ รืะด้�บัรืาคาส�นค�าเพื่��มข้�0น

ห์น�วิยท�) 13 นโยบัายการเง�นและนโยบัายการคล�งในระบับัเศรษฐก�จำป>ดุ

1. การืควบัค#มปรื�มาณเง�นในรืะบับัเศรืษฐก�จเป3นหน�าที่��ข้องธนาคารืกลัางในการืเพื่��มลัด้ปรื�มาณเง�นในรืะบับัซึ่��งม�ผลัต'อค'าต�วที่ว�ที่างการืเง�นแลัะที่7าให�เส�น LM เปลั��ยนแปลังรืะด้�บัโด้ยการืเพื่��มลัด้ปรื�มาณเง�นในรืะบับัเศรืษฐก�จเป3นการืใช�นโยบัายการืเง�นเพื่��อแก�ไข้ป<ญหาเศรืษฐก�จข้องปรืะเที่ศ

2. ต�วที่ว�การืใช�จ'ายข้องรื�ฐบัาลัแลัะต�วที่ว�ภาษ�เป3นค'าที่��บัอกให�ที่รืาบัว'ารืายได้�จะเปลั��ยนแปลังเป3นก��เที่'าข้องการืเปลั��ยนแปลังการืใช�จ'ายข้องรื�ฐบัาลั แลัะการืเปลั��ยนแปลังข้องการืเก�บัภาษ�โด้ยการืเพื่��มหรื�อลัด้การืใช�จ'ายข้องรื�ฐบัาลัแลัะการืเก�บัภาษ�เป3นการืใช�นโยบัายการืคลั�งโด้ยรื�ฐเพื่�� อรื�กษาเสถึ�ยรืภาพื่ที่าง

95

เศรืษฐก�จซึ่��งอาจเป3นนโยบัายการืคลั�งแบับัข้าด้ด้#ลัที่��ก'อให�เก�ด้หน�0สาธารืณะเพื่��มข้�0นได้�

3. การืถึกเถึ�ยงด้�านนโยบัายม�ด้�วยก�นหลัายปรืะเด้�นเป3นต�นว'า ปรืะเด้�นการืถึกเถึ�ยงเก��ยวก�บันโยบัายเช�งรื�บัหรื�อเช�งรื#ก ปรืะเด้�นด้�านนโยบัายด้7าเน�นการืตามกฏหรื�อนโยบัายด้7าเน�นการืตามด้#ลัยพื่�น�จ แลัะการืก7าหนด้นโยบัายภายใต�สภาวการืณ*ที่��ไม'แน'นอน

13.1 นโยบัายการเง�น1. ปรื�มาณเง�นในแต'ลัะปรืะเที่ศอาจม�ความหมายแตกต'างก�นได้�โด้ยม�

ธนาคารืกลัางเป3นผ฿ที่7าหน�าที่��ใช�นโยบัายการืเง�นเพื่��อควบัค#มปรื�มาณในรืะบับัเศรืษฐก�จ ด้�วยการืซึ่�0อพื่�นธบั�ตรืในตลัาด้ซึ่�0อค�นพื่�นธบั�ตรื ปรื�บัลัด้อ�ตรืาเง�นส7า รืองข้องธนาคารืพื่าณ�ชย*แลัะปรื�บัลัด้อ�ตรืาด้อกเบั�0ยส'วนลัด้แลัะอ�ตรืาด้อกเบั�0ยรื�บัช'วงซึ่�0อลัด้เม��อธนาคารืกลัางต�องการืเพื่��มปรื�มาณเง�นในรืะบับั

2. ต�วที่ว�ที่างการืเง�นเป3นค'าที่��บัอกให�ที่รืาบัว'าอ#ปที่านข้องเง�นจะเปลั��ยนแปลังไปเที่'าไรื เม��อฐานเง�นเปลั��ยนแปลังไป 1 หน'วย โด้ยค'าข้องต�วที่ว�ที่างการืเง�นจะเพื่��มข้�0นเม��ออ�ตรืาเง�นสด้ต'อเง�นฝากอ�ตรืาเง�นส7ารืองข้องธนาคารืพื่าณ�ชย*ลัด้ลังที่7าให�ฐานเง�นเพื่��มข้�0น อ�ตรืาด้อกเบั�0ยด้#ลัยภาพื่จะลัด้ลัง แลัะเส�น LM เปลั��ยนรืะด้�บัไปที่างข้วาข้องเส�นเด้�ม

3. การืใช�นโยบัายการืเง�นเพื่��อแก�ไข้ป<ยหาเศรืษฐก�จข้องที่#กปรืะเที่ศจะม�เปEาหมายส,งส#ด้ เพื่�� อให�ม�ความเจรื�ญเต�บัโตที่างเศรืษฐก�จแลัะรืาคาส�นค�าม�เสถึ�ยรืภาพื่ โด้ยนโยบัายการืเง�นที่��ใช�ในรืะบับัเศรืษฐก�จปFด้ม� 4 แบับั ค�อ แบับัก7าหนด้เปEาหมายปรื�มาณเง�น แบับัก7าหนด้เปEาหมายอ�ตรืาด้อกเบั�0ย แบับัก7าหนด้เปEาหมายหลัายอย'างปรืะกอบัก�น แลัะแบับัก7าหนด้เปEาหมายเง�นเฟEอ

13.1.1 การควิบัค&ม่ปร�ม่าณเง�นในระบับัเศรษฐก�จำเครื��องม�อธนาคารืกลัางข้องปรืะเที่ศต'างๆ ที่��ม�รืะบับัเศรืษฐก�จแบับัปFด้น7า

มาใช�เพื่��อควบัค#มปรื�มาณเง�นในรืะบับัเศรืษฐก�จ ได้�แก'- ที่7าธ#รืกรืรืมในตลัาด้ซึ่�0อค�นพื่�นธบั�ตรื โด้ยธนาคารืกลัางจะที่7าการืซึ่�0อค�น

พื่�นธบั�ตรืรื�ฐบัาลัในตลัาด้ซึ่�0อค�นพื่�นธบั�ตรื ถึ�าต�องการืเพื่��มปรื�มาณเง�นในรืะบับัเศรืษฐก�จ

96

- ปรื�บัอ�ตรืาเง�นส7ารืองข้องธนาคารืพื่าณ�ชย*โด้ยธนาคารืกลัางจะที่7าการืลัด้อ�ตรืาเง�นส7ารืองข้องธนาคารืถึ�าต�องการืเพื่��มปรื�มาณเง�นในรืะบับัเศรืษฐก�จ

- ปรื�บัอ�ตรืาส'วนลัด้โด้ยธนาคารืกลัางจะที่7าการืลัด้อ�ตรืาส'วนลัด้ ถึ�าต�องการืเพื่��มปรื�มาณเง�นในรืะบับัเศรืษฐก�จ

- ปรื�บัอ�ตรืาด้อกเบั�0ยรื�บัช'วงซึ่�0อลัด้ โด้ยธนาคารืกลัางจะที่7าการืลัด้อ�ตรืาด้อกเบั�0ยรื�บัช'วงซึ่�0อลัด้ถึ�าต�องการืเพื่��มปรื�มาณเง�นในรืะบับัเศรืษฐก�จ

13.1.2 ต�วิทวิ�ข้องปร�ม่าณเง�นก�บัการเปล�)ยนแปลงข้องเส�น LM

ถึ�าธนาคารืแห'งปรืะเที่ศไที่ยใช�นโยบัายเพื่��มฐานเง�นในรืะบับัเศรืษฐก�จเป3นจ7านวนเง�น 200 ลั�านบัาที่ แลัะที่รืาบัว'าต�วที่ว�ที่างการืเง�นเที่'าก�บั 1.5 ผลังานข้องนโยบัายน�0จะที่7าให� ปรื�มาณเง�นในรืะบับัเศรืษฐก�จจะเพื่��มข้�0นเที่'าก�บั 300

ลั�านบัาที่ให�ว�เครืาะห*ว'าการืเพื่��มข้�0นข้องอ�ตรืาค�ด้ลัด้จะม�ผลัต'อเส�นอ#ปที่านข้องเง�น

เส�น LM อ�ตรืาด้อกเบั�0ยแลัะรืายได้�ด้#ลัยภาพื่ด้�งน�0 ค�อ การืเพื่��มข้�0นข้องอ�ตรืาค�ด้ลัด้จะที่7า ให�ธนาคารืพื่าณ�ชย*ต�องด้7ารืงเง�นส7ารืองไว�มากข้�0น ปรื�มาณเง�นที่��ธนาคารืจะปลั'อยก,�ได้�จะน�อยลัง ต�วที่ว�ที่างการืเง�นจะม�ค'าลัด้ลังเส�นอ#ปที่านเง�นแลัะ LM จะข้ย�บัเปลั��ยนรืะด้�บัไปที่างซึ่�ายข้องเส�นเด้�ม ที่7าให�อ�ตรืาด้อกเบั�0ยส,งข้�0น รืะด้�บัรืายได้�ลัด้ลัง

13.1.3 นโยบัายการเง�นก�บัการแก�ป7ญห์าทางเศรษฐก�จำในกรืณ�ที่��เส�น IS ไม'เปลั��ยนแปลังแต'เส�น LM เปลั��ยนรืะด้�บัเน��องจากเพื่��ม

อ#ปสงค*ข้องเง�น ธนาคารืกลัางควรืจะเลั�อกใช�นโยบัายการืเง�นแบับัก7าหนด้เปEาหมายปรื�มาณเง�นหรื�อแบับัก7าหนด้เปEาหมายอ�ตรืาด้อกเบั�0ยจ�งจะเหมาะสม ไม'ที่7าให�รืะด้�บัผลัผลั�ตด้#ลัยภาพื่เก�ด้การืเบั��ยงเบันไปจากรืะด้�บัผลัผลั�ตที่��ต�องการื ด้�งน�0น ธนาคารืกลัางจะเลั�อกใช�นโยบัายการืเง�นแบับัก7าหนด้เปEาหมายอ�ตรืาด้อกเบั�0ยให�คงที่��

ป<จจ�ยที่��ส'งผลัต'อปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ในการืใช�นโยบัายการืเง�นแบับัต'างๆข้องธนาคารืจะมากน�อยเพื่�ยงใด้น�0นจะข้�0นอย,'ก�บัป<จจ�ยหลัายปรืะการื ต�วิอย�างเช้�น (1) ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ข้องเครื��องม�อที่��ธนาคารืน7ามาใช� แลัะ (2)ความสามารืถึข้องธนาคารืกลัางในการืคาด้คะเนการืเปลั��ยนแปลังข้องต�วแปรืต'างๆ ที่างเศรืษฐก�จ

97

13.2 นโยบัายการคล�ง1. ต�วที่ว�การืใช�จ'ายข้องรื�ฐบัาลัเป3นค'าที่��บัออกให�รื, �ว'ารืายได้�จะเพื่��มข้�0นเที่'าไรื

เม��อรื�ฐใช�นโยบัายการืคลั�งเพื่��มการืใช�จ'ายข้องรื�ฐบัาลัข้�0นอ�กหน��งหน'วย ส'วนต�วที่ว�ภาษ�เป3นค'าที่��บัอกให�รื, �ว'ารืายได้�จะลัด้ลังเที่'าไรืเม��อรื�ฐใช�นโยบัายการืคลั�งว'าด้�วยการืเก�บัภาษ�เพื่��มข้�0นอ�กหน��งหน'วย

2. นโยบัายการืคลั�งเป3นเครื��องม�อส7าค�ญที่��รื �ฐบัาลัปรืะเที่ศต'างๆ ใช�เพื่��อรื�กษาเสถึ�ยรืภาพื่ที่างเศรืษฐก�จให�ม�การืเต�บัโตอย'างสม7�าเสมอด้�วยการืลัด้หรื�อเพื่��มภาษ�แลัะค'าใช�จ'ายข้องรื�ฐบัาลั

3. งบัปรืะมาณข้าด้ด้#ลัแสด้งถึ�งการืใช�จ'ายข้องรื�ฐบัาลัในช'วงเวลัาใด้เวลัาหน��งที่��มากกว'ารืายได้�ที่��รื �ฐได้�รื�บั ที่7า ให�รื�ฐต�องหารืายรื�บัจากแหลั'งต'างๆมาชด้เชยงบัปรืะมาณข้าด้ด้#ลั โด้ยรื�ฐม�กใช�ว�ธ�ก,�เง�นจากปรืะชาชนแลัะสถึาบั�นต'างๆ อ�นเป3นการืก'อให�เก�ด้หน�0สาธารืณะใหม'ซึ่��งเม��อน7าไปรืวมก�บัหน�สาธารืณะที่��ม�อย,'แลั�วจะที่7าให�หน�0สาธารืณะเพื่��มข้�0น

13.2.1 ต�วิทวิ�การใช้�จำ�ายข้องร�ฐบัาลและทวิ�ภาษ�ต�วที่ว�ภาษ�จะม�ค'าน�อยกว'าต�วที่ว�การืใช�จ'ายข้องรื�ฐบัาลัเน��องจากการืเพื่��ม

การืใช�จ'ายซึ่�0อส�นค�าแลัะบัรื�การืจะม�ผลัโด้ยตรืงในที่างบัวกต'อรืะบับัเศรืษฐก�จ ในข้ณะที่��การืเพื่��มภาษ�จะม�ผลักรืะที่บัโด้ยอ�อมแลัะในที่างลับัต'อรืะบับัเศรืษฐก�จ

13.2.2 นโยบัายการคล�งก�บัการแก�ไข้ป7ญห์าทางเศรษฐก�จำการืว�เครืาะห*ผลักรืะที่บัข้องการืใช�นโยบัายเพื่��มภาษ� ผลัข้องการืเพื่��มภาษ�

ในที่��ส#ด้จะที่7าให�ผลัผลั�ตลัด้ลัง รืาคาปรื�บัต�วลัด้ลัง อ�ตรืาด้อกเบั�0ยด้#ลัยภาพื่ลัด้ลัง

13.2.3 งบัประม่าณข้าดุดุ&ลและห์น�0สาธุารณะหน�0สาธารืณะหมายถึ�ง หน�0ส�นที่��รื �ฐก'อให�เก�ด้ข้�0นแลัะม�ภารืะผ,กพื่�นที่��จะต�อง

จ'ายหน�0ส�นพื่รื�อมด้อกเบั�0ยค�นให�แก'เจ�าหน�0 ซึ่��งอาจเป3นหน�0ก�บัปรืะชาชนภายในปรืะเที่ศหรื�อเป3นหน�0ก�บัต'างปรืะเที่ศก�ได้� โด้ยที่��หน�0สาธารืณะจะเป3นยอด้รืวมหน�0ส�นที่�0งหมด้ที่��รื �ฐม�อย,' ส'วนงบัปรืะมาณข้าด้ด้#ลัหมายถึ�ง หน�0ส�นข้องรื�ฐที่��เก�ด้ข้�0นใหม'ในช'วงเวลัาหน��งๆ

13.3 ประเดุ2นการถิกเถิ�ยงดุ�านนโยบัาย

98

1. ฝHายที่��เห�นด้�วยก�บันโยบัายเช�งรื#กเห�นว'า การืใช�นโยบัายต'างๆ ช'วยให�สภาพื่เศรืษฐก�จในหลัายปรืะเที่ศม�เสถึ�ยรืภาพื่มากข้�0น ส'วนฝHายที่��เห�นด้�วยก�บันโยบัายเช�งรื�บักลั�บัเห�นว'า รื�ฐควรืจะปลั'อยให�รืะบับัเศรืษฐก�จปรื�บัต�วเข้�าส,'จ#ด้ด้#ลัยภาพื่เองโด้ยอ�ตโนม�ต�

2. นโยบัายด้7าเน�นตามกฎีเป3นการืด้7าเน�นนโยบัายตามที่��ผ,�วางนโยบัายได้�ก7าหนด้ไว�ลั'วงหน�า ส'วนนโยบัายด้7าเน�นการืตามด้#ลัยพื่�น�จเป3นนโยบัายแบับัอ�สรืะไม'ม�ว�ธ�การืที่��แน'นอนแลัะสามารืถึปรื�บัเปลั��ยนได้�ตามเหต#การืณ*

3. การืก7าหนด้นโยบัายข้องรื�ฐม�กอย,'ภายใต�สภาวการืณ*ที่��ไม'แน'นอนซึ่��งอาจที่7าให�รื�ฐต�ด้ส�นใจเลั�อกใช�นโยบัายที่��ไม'เหมาะสม เน��องจากป<ญหาความไม'แน'นอนในการืคาด้คะเนเก��ยวก�บัความคาด้หว�งข้องผ,�ผลั�ตแลัะผ,�บัรื�โภค ป<ญหาการืพื่ยากรืณ*การืเปลั��ยนแปลังข้องรืาคาป<จจ�ยการืผลั�ต ป<ญหาความไม'รื, �โครืงสรื�างที่��แที่�จรื�งข้องรืะบับัเศรืษฐก�จ

13.3.1 นโยบัายเช้�งร&กและนโยบัายเช้�งร�บัน�กเศรืษฐศาสตรื*บัางที่'านไม'เห�นด้�วยก�บัการืใช�นโยบัายเช�งรื#ก เพื่รืาะผลั

ข้องนโยบัายม�กม�ป<ญหาข้องความลั'าช�า ซึ่��งแบั'งออกได้�เป3นความลั'าช�าภายในแลัะความลั'าช�าภายนอก นอกจากน�0ย�งอาจม�ป<ญหาความย#'งยากในการืพื่ยากรืณ*ค'าต'างๆ ในที่างเศรืษฐศาสตรื*

13.3.2 นโยบัายดุ าเน�นการตาม่กฎีห์ม่ายและนโยบัายดุ าเน�นการตาม่ดุ&ลยพ�น�จำ

นโยบัายตามกฎี อาจเป3นนโยบัายเช�งรื#ก หรื�อเช�งรื�บัก�ได้�น�กเศรืษฐศาสตรื*ให�ความเห�นว'าควรืจะใช�นโยบัายตามด้#ลัยพื่�น�จ ในกรืณ�

ที่��อ#ปสงค*ข้องเง�นเก�ด้การืเปลั��ยนแปลังแลัะส'งผลัให�อ�ตรืาการืหม#นเว�ยนข้องเง�นเปลั��ยนแปลังไป

13.3.3 การก าห์นดุนโยบัายภายใต�สภาวิการณท�)ไม่�แน�นอนป<ญหาความไม'แน'นอนที่��เป3นสาเหต#ที่7าให�นโยบัายที่��รื �ฐบัาลัน7าออกมาใช�

เก�ด้ความไม'เหมาะสมได้�แก'ป<ญหาความไม'แน'นอนในการืคาด้คะเนเก��ยวก�บัความคาด้หว�งข้องผ,�ผลั�ตแลัะผ,�บัรื�โภค ป<ญหาการืพื่ยากรืณ*การืเปลั��ยนแปลัง

99

ข้องรืาคาป<จจ�ยการืผลั�ต ป<ญหาความไม'รื, �โครืงสรื�างที่��แที่�จรื�งข้องรืะบับัเศรืษฐก�จ

แบับัประเม่�นผล ห์น�วิยท�) 13

1. ว�ธ�การืที่��ธนาคารืกลัางข้องปรืะเที่ศต'างๆ น�ยมน7ามาใช�มากที่��ส#ด้เม�� อต�องการื ลดุปร�ม่าณเง�น ในรืะบับัเศรืษฐก�จ ค�อ ที่7าธ#รืกรืรืมในตลัาด้ซึ่�0อค�นพื่�นธบั�ตรื

2. ว�ธ�การืที่��ธนาคารืกลัางข้องปรืะเที่ศต'างๆ น�ยมน7ามาใช�มากที่��ส#ด้เม��อต�องการื เพ�)ม่ปร�ม่าณเง�น ในรืะบับัเศรืษฐก�จ ค�อ ที่7าธ#รืกรืรืมในตลัาด้ซึ่�0อค�นพื่�นธบั�ตรื

3. ผลัจากการื ลดุลง ข้องฐานเง�นค�อ รืะด้�บัรืายได้�ปรืะชาชาต�ลัด้ลัง4. ผลัจากการื เพ�)ม่ข้:0น ข้องฐานเง�นค�อ รืะด้�บัรืายได้�ปรืะชาชาต�เพื่��มข้�0น5. การืใช�นโยบัายการืเง�นแบับัก7าหนด้เปEาหมายปรื�มาณเง�นที่��จะม�ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่มากน�อย

เพื่�ยงใด้จะข้�0นอย,'ก�บัป<จจ�ย (ก) ความสามารืถึในการืคาด้คะเนการืเปลั��ยนแปลังข้อง

รืาคาส�นค�า (ข้) ปรื�มาณเง�นที่��ธนาคารืควบัค#มม�ความส�มพื่�นธ*ก�บัสภาพื่เศรืษฐก�จมากน�อยเพื่�ยงใด้

6. นโยบัายการืเง�น แบับัก7าหนด้เปEาหมายหลัายอย'างปรืะกอบัก�น ม�ความย�ด้หย#'นมากที่��ส#ด้

7. ปรืะเที่ศ สหรื�ฐอเมรื�กา สามารืถึใช�นโยบัายการืเง�นแบับัก7าหนด้เปEาหมายหลัายอย'าง8. ปรืะเที่ศ ญ��ป#Hน สามารืถึใช�นโยบัายการืเง�นแบับัก7าหนด้เปEาหมายหลัายอย'าง9. ผลัในเบั�0องต�นที่��เก�ด้จากการืใช�จ'ายข้องรื�ฐบัาลัที่��เพื่��มข้�0นค�อ รืายได้�เพื่��มข้�0น10. การืเพื่��มการืใช�จ'ายข้องรื�ฐบัาลัจะม�ผลัที่7าให� รืายได้�เพื่��มข้�0น เป3นอ�นด้�บัแรืก11. การืใช�นโยบัาย ลดุภาษ� จะม�ผลัต'อ เส�นอ#ปสงค*มวลัรืวม AD เปลั��ยนรืะด้�บัข้ย�บัไป

ที่างข้วาจากเส�นเด้�ม12. การืใช�นโยบัาย เพ�)ม่ภาษ� จะม�ผลัต'อเส�นอ#ปสงค*มวลัรืวมค�อ ที่7าให�เส�น AD เปลั��ยน

รืะด้�บัข้ย�บัไปที่างซึ่�ายจากเส�นเด้�ม13. การืเพื่��มการืเก�บัภาษ�เที่'าก�บัการืเพื่��มข้�0นข้องรืายจ'ายรื�ฐบัาลัจะม�ผลัที่7าให� เส�น AD

ข้ย�บัไปที่างข้วาข้องเส�นเด้�ม14. การืเพื่��มการืใช�จ'าย ข้องรื�ฐบัาลัเที่'าก�บัเพื่��มการืเก�บัภาษ� จะม�ผลัที่7าให� เส�น AD ข้ย�บั

ไปที่างข้วาจากเส�นเด้�ม15. ป<ญหาที่��จะเก�ด้ข้�0นได้�ถึ�ารื�ฐบัาลัใช�ว�ธ�ให�ธนาคารืกลัางพื่�มพื่*ะบั�ตรืเพื่��มเพื่��อชด้เชยงบั

ปรืะมาณข้าด้ด้#ลัค�อ เง�นเฟEอ16. ป<ญหา เง�นเฟEอ ที่��เก�ด้ข้�0นได้�ถึ�ารื�ฐบัาลัใช�ว�ธ�ก,�เง�นจากธนาคารืกลัางเพื่��อชด้เชยงบั

ปรืะมาณข้าด้ด้#ลั

100

17. ป<ญหาควิาม่ล�าช้�าภายนอกเม��อม�การืใช�นโยบัายการืคลั�งค�อ ผลัข้องนโยบัายไม'เก�ด้ข้�0นในที่�นที่�หลั�งจากเรื��มใช�นโยบัาย

18. ป<ญหาควิาม่ล�าช้�าภายในเม��อม�การืใช�นโยบัายการืคลั�งค�อ (ก) การืน7านโยบัายออกใช�ม�ข้� 0นตอนที่��ต�องใช�เวลัาพื่�จารืณาก'อนน7าออกใช� (ข้) ผ,�ที่7านโยบัายไม'สามารืถึรื�บัที่รืาบัป<ญหาเศรืษฐก�จที่��เก�ด้ข้�0นในที่�นที่�ที่��เก�ด้ป<ญหา

ห์น�วิยท�) 14 ควิาม่เช้-)อม่โยง การปร�บัต�วิ และนโยบัายการเง�น-การคล�ง ในระบับัเศรษฐก�จำแบับัเป>ดุ

1. รืะบับัเศรืษฐก�จแบับัเปFด้ จะเก��ยวข้�องก�บัด้#ลัยการืช7า รืะเง�นรืะหว'างปรืะเที่ศ อ�ตรืาแลักเปลั��ยน การืเคลั��อนย�ายเง�นที่#นรืะหว'างปรืะเที่ศ แลัะความส�มพื่�นธ*รืะหว'างการืออมแลัะการืลังที่#น ซึ่��งป<จจ�ยด้�งกลั'าวส'งผลัต'อการืด้7าเน�นก�จกรืรืมที่างเศรืษฐก�จข้องปรืะเที่ศน�0นๆ

2. ลั�กษณะการืปรื�บัต�วข้องรืะบับัเศรืษฐก�จแบับัเปFด้ แบั'งออกเป3นสองกรืณ�ค�อ การืปรื�บัต�วข้องรืะบับัเศรืษฐก�จภายใต�รืะบับัอ�ตรืาแลักเปลั��ยนแบับัคงที่��แลัะการืปรื�บัต�วข้องรืะบับัเศรืษฐก�จภายใต�รืะบับัอ�ตรืาแลักเปลั��ยนแบับัลัอยต�ว รืวมที่�0งการืคาด้การืณ*เก��ยวก�บัอ�ตรืาแลักเปลั��ยนซึ่��งม�ความเก��ยวข้�องก�บัความแตกต'างข้องอ�ตรืาด้อกเบั�0ยรืะหว'างปรืะเที่ศ

3. ภายใต�รืะบับัอ�ตรืาแลักเปลั��ยนแบับัคงที่��นโยบัายการืคลั�งจะม�ปรืะส�ที่ธ�ผลักว'านโยบัายการืเง�นในที่างตรืงก�นข้�ามภายใต�รืะบับัอ�ตรืาแลักเปลั��ยนแบับัลัอนต�วนโยบัายการืเง�นจะม�ปรืะส�ที่ธ�ผลักว'านโยบัายการืคลั�ง

14.1 ควิาม่เช้-)อม่โยงข้องระบับัเศรษฐก�จำแบับัเป>ดุ1. ด้#ลัการืช7ารืะเง�นรืะหว'างปรืะเที่ศ หมายถึ�ง บั�ญช�แสด้งรืายการืรื�บัแลัะจ'าย

เง�นตรืาต'างปรืะเที่ศเน��องจากการืด้7าเน�นธ#รืกรืรืมรืะหว'างปรืะเที่ศ อ�ตรืาแรืกเปลั��ยนเป3นค'าที่��บัอกให�ที่รืาบัว'าในการืต�องการืเง�นตรืาต'างปรืะเที่ศหน��งหน'วยต�องใช�เง�นตรืาภายในปรืะเที่ศก��หน'วย

2. การืเคลั�� อนย�ายเง�นที่#นรืะหว'างปรืะเที่ศเก�ด้จากความแตกต'างรืะหว'างอ�ตรืาผลัตอบัแที่นจากการืลังที่#นข้องแต'ลัะปรืะเที่ศ แลัะผลัการืเคลั��อนย�ายเง�นที่#นรืะหว'างปรืะเที่ศย�งส'งผลัต'อด้#ลัการืช7ารืะเง�นรืะหว'างปรืะเที่ศแลัะการืปรื�บัต�วข้องรืะบับัเศรืษฐก�จด้�วย

101

3. ปรืะเที่ศที่��ม�รืะบับัเศรืษฐก�จข้นาด้เลั�ก ซึ่��งอ�ตรืาด้อกเบั�0ยภายในปรืะเที่ศไม'ส'งผลัต'ออ�ตรืาด้อกเบั�0ย ข้องโลัก ถึ�าหากอ�ตรืาด้อกเบั�0ยภายในปรืะเที่ศต7�ากว'าข้องโลัก จะส'งผลัให�การืออมมากกว'าการืลังที่#น แต'ถึ�าหากอ�ตรืาด้อกเบั�0ยภายในปรืะเที่ศส,งกว'าข้องโลัก การืลังที่#นจะมากกว'าการืออม ส7าหรื�บัปรืะเที่ศที่��ม�รืะบับัเศรืษฐก�จข้นาด้ใหญ'ซึ่��งอ�ตรืาด้อกเบั�0ยข้องปรืะเที่ศส'งผลัต'อด้อกเบั�0ยโลักแลัะจะเก�ด้การืปรื�บัต�วจนม�ค'าเที่'าก�น

4. ด้#ลัยภาพื่ข้องตลัาด้ส�นค�าในรืะบับัเศรืษฐก�จแบับัเปFด้ แสด้งได้�ด้�วยเส�น IS ซึ่��งเป3นความส�มพื่�นธ*รืะหว'างอ�ตรืาด้อกเบั�0ยแลัะรืายได้�ปรืะชาชาต�ในที่�ศที่างที่��ตรืงข้�ามก�นเช'นเด้�ยวก�บัในรืะบับัเศรืษฐก�จแบับัปFด้ แต'ม�ความช�นมากกว'า

14.1.1 ดุ&ลการช้ าระเง�นระห์วิ�างประเทศและอ�ตราแลกเปล�)ยนความส�มพื่�นธ*รืะหว'างด้#ลับั�ญช�เด้�นสะพื่�ด้แลัะด้#ลับั�ญช�ที่#นเคลั�� อนย�าย ค�อ

CA+KA = 0 โด้ยที่�� CA = ด้#ลับั�ญช�เด้�นสะพื่�ด้ แลัะ KA = ด้#ลับั�ญช�ที่#นเคลั��อนย�าย ด้#ลับั�ญช�เด้�นสะพื่�ด้แลัะด้#ลับั�ญช�ที่#นเคลั��อนย�ายจะแสด้งถึ�งก�จกรืรืมที่��ตรืงก�นข้�าม ถึ�าหาก CA เป3นบัวก ก�จะส'งผลัให� KA เป3นลับั ถึ�าหาก CA เป3นลับั KA จะเป3นบัวก ผลัรืวมส#ที่ธ� ข้องที่�0งสองบั�ญช�จะเที่'าก�บั ศ,นย*

สมมต�ว'าอ�ตรืาแลักเปลั��ยนที่��วไปม�ค'าเที่'าก�บั 40 บัาที่ต'อด้อลัลัารื*สหรื�ฐ โด้ยด้�ชน�รืาคาผ,�บัรื�โภคในปรืะเที่ศไที่ยเที่'าก�บั 3% แลัะด้�ชน�รืาคาผ,�บัรื�โภคในปรืะเที่ศสหรื�ฐอเมรื�กาเที่'าก�บั 2% ค7านวณหาอ�ตรืาเปลั��ยนแปลังที่��แที่�จรื�งได้� จาก R = e PF / P แที่นค'า R = (40*2) / 3 = 26.67 บัาที่ต'อด้อลัลัารื*สหรื�ฐ

ดุ&ลบั�ญช้�เดุ�นสะพ�ดุ (Current account) หมายถึ�งบั�ญช�ที่��แสด้งรืายการืแลักเปลั��ยนส�นค�าแลัะบัรื�การืรืะหว'างปรืะเที่ศรืวมที่�0งเง�นโอนรืะหว'างปรืะเที่ศที่��เก�ด้ข้�0นในรือบัป?รืายการืส7าค�ญในด้#ลับั�ญช�เด้�นสะพื่�ด้ที่��น7ามาว�เครืาะห*ค�อการืส'งออกแลัะการืน7าเข้�าส�นค�าแลัะบัรื�การืเป3นส'วนที่��ม�ความส7าค�ญแลัะเง�นโอนซึ่��งม�ความส7าค�ญน�อยมาก ในการืว�เครืาะห*จะให�ความส7าค�ญต'อการืเปลั��ยนแปลังส#ที่ธ�ข้องการืส'งออกแลัะการืน7าเข้�าด้�งน�0

(ก) ถึ�าม,ลัค'าการืส'งออกม่ากกวิ�าการืน7าเข้�า การืเปลั��ยนแปลังในบั�ญช�เด้�นสะพื่�ด้จะม�ค'าเป3นบัวิก

102

(ข้) ถึ�าม,ลัค'าการืส'งออกน�อยกวิ�าการืน7าเข้�า การืเปลั��ยนแปลังในด้#ลับั�ญช�เด้�นสะพื่�ด้จะม�ค'าเป3นลบั

(ค) ถึ�าม,ลัค'าการืส'งออกเท�าก�บัการืน7าเข้�า การืเปลั��ยนแปลังในด้#ลับั�ญช�เด้�นสะพื่�ด้จะม�ค'าเป3นศ.นย

ดุ&ลบั�ญช้�ท&นเคล-)อนย�าย (Capital account) หมายถึ�งบั�ญช�ที่��แสด้งการืรื�บัเข้�าจ'ายออกซึ่��งเง�นตรืาต'างปรืะเที่ศอ�นเน��องมาจากการืเคลั��อนย�ายเง�นที่#นรืะหว'างปรืะเที่ศที่�0งข้องภาคเอกชนแลัะรื�ฐบัาลั โด้ยแบั'งการืลังที่#นออกเป3น 2

ปรืะเภที่ค�อ (1) การืลังที่#นรืะยะส�0น (2) การืลังที่#นรืะยะยาว

14.1.2 การเคล-)อนย�ายเง�นท&นระห์วิ�างประเทศความส�มพื่�นธ*รืะหว'าง ด้#ลัการืช7ารืะเง�น การืส'งออกส#ที่ธ� แลัะการืเคลั��อนย�าย

เง�นที่#นส#ที่ธ�รืะหว'างปรืะเที่ศ ค�อ BP = NX(Y,YF,R) +CF(i-iF)

สมมต�ว'าปรืะเที่ศใด้ปรืะเที่ศหน��งอย,'ในภาวะเศรืษฐก�จที่��เก�ด้จากการืจ�างงานส,งกว'ารืะด้�บัการืจ�างงานเต�มที่��เก�ด้เง�นเฟEอแลัะข้าด้ด้#ลัการืช7ารืะเง�น ถึ�าหากรื�ฐบัาลัแก�ป<ญหาด้�งกลั'าวโด้ยใช�นโยบัายคลั�งแบับัหด้ต�ว จะส'งผลัต'อรืะบับัเศรืษฐก�จค�อ เง�น เฟEอปรื�บัต�วลัด้ลัง อ�ตรืาด้อกเบั�0ยลัด้ลัง แต'ข้าด้ด้#ลัการืช7ารืะเง�นมากข้�0น

14.1.3 ควิาม่ส�ม่พ�นธุระห์วิ�างการออม่และการลงท&นในระบับัเศรษฐก�จำแบับัเป>ดุ

ในกรืณ�ข้องปรืะเที่ศที่��ม�รืะบับัเศรืษฐก�จข้นาด้เลั�กถึ�าหากอ�ตรืาด้อกเบั�0ยภายในปรืะเที่ศต7�ากว'าอ�ตรืาด้อกเบั�0ยในตลัาด้โลัก จะส'งผลัต'อการืออม การืลังที่#น ด้#ลับั�ญช�เด้�นสะพื่�ด้ แลัะด้#ลับั�ญช�ที่#นเคลั��อนย�าย ค�อ การืออมมากกว'าการืลังที่#น ด้#ลับั�ญช�เด้�นสะพื่�ด้เก�นด้#ลั แลัะข้าด้ด้#ลัในด้#ลับั�ญช�ที่#นเคลั��อนย�าย

การืที่��ผลั�ตผลัส'วนเพื่��มข้องที่#นข้องปรืะเที่ศเพื่��มข้�0น จะส'งผลัต'อการืลังที่#นแลัะบั�ญช�เด้�นสะพื่�ด้ ค�อ การืลังที่#นส,งข้�0น แต'การืเก�นด้#ลัในด้#ลับั�ญช�เด้�นสะพื่�ด้ปรื�บัต�วลัง

14.1.4 ดุ&ลยภาพข้องตลาดุส�นค�าในระบับัเศรษฐก�จำแบับัเป>ดุสมการืเส�น IS ในรืะบับัเศรืษฐก�จแบับัเปFด้ สมการื IS : Y = A(Y,i) +

NX(Y,YF,R)ป<จจ�ยที่��ส'งผลัให�เส�น IS เลั��อนข้�0น ค�อ

103

ก. การืเพื่��มข้�0นข้องค'าใช�จ'ายภายในปรืะเที่ศข้. รืายได้�ปรืะชาชาต�ข้องต'างปรืะเที่ศปรื�บัต�วส,งข้�0นค. ค'าเง�นข้องปรืะเที่ศลัด้ลัง

ป<จจ�ยที่��ส'งผลัให�เส�น IS เลั��อนลัง ค�อก. การืใช�จ'ายภายในปรืะเที่ศลัด้ลังข้. รืายได้�ปรืะชาชาต�ข้องต'างปรืะเที่ศลัด้ลังค. ค'าเง�นข้องปรืะเที่ศแข้�งข้�0น

14.2 การปร�บัต�วิข้องระบับัเศรษฐก�จำแบับัเป>ดุ1. การืปรื�บัต�วข้องรืะบับัเศรืษฐก�จภายใต�รืะบับัอ�ตรืาแลักเปลั��ยนแบับัคงที่��

แบั'งออกเป3นสองว�ธ� ค�อการืปรื�บัต�วแบับัอ�ตโนม�ต� แลัะการืใช�นโยบัายการืลัด้ค'าเง�น ซึ่��งที่�0งสองว�ธ�ต'างก�ม�ว�ตถึ#ปรืะสงค*ที่��ต�องการืที่7าให�รืะบับัเศรืษฐก�จปรื�บัต�วเข้�าส,'ด้#ลัยภาพื่ ณ รืะด้�บัการืจ�างงานเต�มที่�� โด้ยว�ธ�แรืกรืะบับัเศรืษฐก�จจะใช�เวลัาในการืปรื�บัต�วมากกว'าว�ธ�ที่��สอง

2. การืปรื�บัต�วข้องรืะบับัเศรืษฐก�จภายใต�รืะบับัอ�ตรืาแลักเปลั��ยนแบับัลัอยต�ว จะเก��ยวข้�องก�บัการืปรื�บัต�วข้องรืะด้�บัรืาคาแลัะอ�ตรืาแลักเปลั��ยน โด้ยแบั'งการืปรื�บัต�วข้องรืะบับัเศรืษฐก�จในรืะยะส�0นที่��ส'งผลัต'อการืเปลั��ยนแปลังในรืะด้�บัรืายได้�ปรืะชาชาต�แลัะในรืะยะยาวที่��ไม'ที่7าให�รืายได้�ปรืะชาชาต�เปลั��ยนแปลัง

3. อ�ตรืาด้อกเบั�0ยที่��เป3นต�วเง�นข้องปรืะเที่ศเที่'าก�บัอ�ตรืาด้อกเบั�0ยที่��แที่�จรื�งข้องต'างปรืะเที่ศบัวกด้�วยอ�ตรืาเง�นเฟEอข้องต'างปรืะเที่ศแลัะการืเปลั��ยนแปลังข้องอ�ตรืาแลักเปลั��ยน ด้�งน�0นความแตกต'างข้องอ�ตรืาเง�นเฟEอจะเที่'าก�บัความแตกต'างข้องอ�ตรืาด้อกเบั�0ยแลัะอ�ตรืาการืเส��อมค'าข้องเง�นโด้ยปรืะมาณ

14.2.1 การปร�บัต�วิข้องระบับัเศรษฐก�จำภายใต�ระบับัอ�ตราแลกเปล�)ยนแบับัคงท�)

ภายใต�รืะบับัอ�ตรืาแลักเปลั��ยนแบับัคงที่�� กลัไกการืปรื�บัต�วข้องรืะบับัเศรืษฐก�จแบับัอ�ตโนม�ต�แลัะการืใช�นโยบัายการืลัด้ค'าเง�นเพื่��อแก�ไข้ป<ญหาการืข้าด้ด้#ลัการืค�าข้องปรืะเที่ศ

ก า รื ป รื�บั ต� ว แ บั บั อ� ต โ น ม� ต� ม� ข้� 0 น ต อ น ก า รื ป รื�บั ต� ว ด้� ง น�0 ข้ า ด้ด้#ลัการืค�าอ#ปสงค*ต'อเง�นตรืาต'างปรืะเที่ศส,งข้�0นธนาคารืกลัางข้ายเง�นเง�นตรืาต'างปรืะเที่ศปรื�มาณเง�นในปรืะเที่ศลัด้ลังอ�ตรืาด้อกเบั�0ยในปรืะเที่ศส,ง

104

ข้�0 นการืใช�จ'ายในปรืะเที่ศลัด้ลังค'าจ�างลัด้ลังต�นที่#นการืผลั�ตลัด้ลังอ#ปที่านส�นค�ามากข้�0นรืาคาส�นค�าลัด้ลังส'งออกได้�มากข้�0นด้#ลัการืค�าสมด้#ลั

การื ใช�น โยบั ายกา รืลัด้ค' า เ ง� น ม� ข้� 0นตอนกา รืปรื�บัต� วด้� งน�0 ข้ า ด้ด้#ลัการืค�าธนาคารืกลัางลัด้ค'าเง�นส'งออกได้�มากข้�0นด้#ลัการืค�าปรื�บัต�วด้�ข้�0นอ#ปสงค*รืวมในปรืะเที่ศส,งข้�0นรืายได้�ปรืะชาชาต�ส,งข้�0นการืจ�างงานเพื่��มข้�0น

14.2.2 การปร�บัต�วิข้องระบับัเศรษฐก�จำภายใต�ระบับัอ�ตราแลกเปล�)ยนแบับัลอยต�วิ

ภายใต�รืะบับัอ�ตรืาแลักเปลั��ยนแบับัลัอยต�ว การืข้ยายต�วข้องปรื�มาณเง�นส'งผลัต'อการืปรื�บัต�วข้องรืะบับัเศรืษฐก�จในรืะยะส�0นแลัะรืะยะยาวแตกต'างก�น ค�อ

กลัไกการืปรื�บัต�วในรืะยะส�0น ปรื�มาณเง�นเพื่��มข้�0นอ�ตรืาด้อกเบั�0ยลัด้ลังเง�นที่#นไหลัออก ค'าเง�นข้องปรืะเที่ศลัด้ลังการืส'งออกส#ที่ธ�เพื่��มข้�0นรืายได้�ปรืะชาชาต�เพื่��มข้�0นการืจ�างงานเพื่��มข้�0น

กลัไกการืปรื�บัต�วในรืะยะยาว ปรื�มาณเง�นเพื่��มข้�0นอ�ตรืาด้อกเบั�0ยลัด้ลังเง�นที่#นไหลัออกค'าเง�นข้องปรืะเที่ศลัด้ลังการืส'งออกส#ที่ธ�เพื่��มข้�0นรืายได้�ปรืะชาชาต�เพื่��มข้�0นรืะด้�บัรืาคาในปรืะเที่ศส,งข้�0นปรื�มาณเง�นที่��แที่�จรื�งลัด้ลังอ�ตรืาด้อกเบั�0ยส,งข้�0นเง�นที่#นไหลัเข้�าค'าเง�นแข้�งข้�0นการืส'งออกส#ที่ธ�ลัด้ลังรืายได้�ปรื ะชาชาต�ลัด้ลัง (เที่' าก�บัรืะด้�บัก'อนม�การืเปลั��ยนแปลัง)

14.2.3 ควิาม่แตกต�างข้องอ�ตราดุอกเบั�0ยระห์วิ�างประเทศและการคาดุการณเก�)ยวิก�บัอ�ตราแลกเปล�)ยน

ความส�มพื่�นธ*รืะหว'างอ�ตรืาด้อกเบั�0ยภายในปรืะเที่ศ อ�ตรืาด้อกเบั�0ยต'างปรืะเที่ศ อ�ตรืาเง�นเฟEอข้องต'างปรืะเที่ศ แลัะการืเปลั��ยนแปลังข้องอ�ตรืาแลักเปลั��ยน ค�อ i = rF +F + e/e หรื�อ ความแตกต'างข้องอ�ตรืาเง�นเฟEอ ความแตกต'างข้องอ�ตรืาด้อกเบั�0ย อ�ตรืาการืเส��อมข้องค'าเง�น

14.3 นโยบัายการเง�นและนโยบัายการคล�งในระบับัเศรษฐก�จำแบับัเป>ดุ

105

1. ภายใต�รืะบับัอ�ตรืาแลักเปลั��ยนแบับัคงที่��ธนาคารืกลัางม�ความจ7าเป3นที่��จะต�องเข้�าแที่รืกแที่รืงในตลัาด้อ�ตรืาแลักเปลั��ยนเพื่��อรื�กษารืะด้�บัอ�ตรืาแลักเปลั��ยนที่��ก7าหนด้ไว� นโยบัายการืคลั�งจ�งม�ปรืะส�ที่ธ�ผลัต'อการืเปลั��ยนแปลังในรืะด้�บัรืายได้�ปรืะชาชาต� ในข้ณะที่��นโยบัายการืเง�นไม'ม�ปรืะส�ที่ธ�ผลั

2. ภายใต�รืะบับัอ�ตรืาแลักเปลั��ยนแบับัลัอยต�ว ธนาคารืกลัางไม'ม�ความจ7าเป3นที่��ต�องเข้�าแที่รืกแซึ่งในตลัาด้อ�ตรืาแลักเปลั��ยน แต'จะปลั'อยให�อ�ตรืาแลักเปลั��ยนเคลั�� อนไหวตามกลัไกตลัาด้ นโยบัายการืเง�นจ�งม�ปรืะส�ที่ธ�ผลัต'อการืเปลั��ยนแปลังในรืะด้�บัรืายได้�ปรืะชาชาต� ในข้ณะที่��นโยบัายการืคลั�งไม'ม�ปรืะส�ที่ธ�ผลั

14.3.1 นโยบัายการเง�นและนโยบัายการคล�งภายใต�ระบับัอ�ตราแลกเปล�)ยนแบับัคงท�)

ผลัข้องการืใช�นโยบัายการืเง�นแบับัข้ยายต�วที่��ม�ต'อรืายได้�ปรืะชาชาต�แลัะการืจ�างงาน ภายใต�รืะบับัอ�ตรืาแลักเปลั��ยนแบับัคงที่�� สรื#ปได้� ค�อรืายได้�ปรืะชาชาต�แลัะการืจ�างงานในรืะบับัเศรืษฐก�จไม'เปลั��ยนแปลัง หมายความว'านโยบัายการืเง�นไม'ม�ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่

ผลัข้องการืใช�นโยบัายการืคลั�งแบับัข้ยายต�วที่��ม�ต'อรืายได้�ปรืะชาชาต�แลัะการืจ�างงานภายใต�รืะบับัอ�ตรืาแลักเปลั��ยนแบับัคงที่�� แบั'งออกเป3น 2 กรืณ� ค�อ

ก. รืะด้�บัรืาคาไม'เปลั��ยนแปลัง ในกรืณ�น�0รืายได้�ปรืะชาชาต�แลัะการืจ�างงานในรืะบับัเศรืษฐก�จข้ยายต�วถึ�งจ#ด้การืจ�างงานเต�มที่�� หรื�อนโยบัายการืคลั�งม�ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่มาก ไม'เก�ด้ป<ญหา Crowding out

ข้. รืะด้�บัรืาคาม�การืเปลั��ยนแปลัง ในกรืณ�รืายได้�ปรืะชาชาต�แลัะการืจ�างงานในรืะบับัเศรืษฐก�จม�การืข้ยายต�วแต'ไม'ถึ�งจ#ด้การืจ�างงานเต�มที่�� หรื�อนโยบัายการืคลั�งม�ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่แต'เก�ด้ป<ญหา Crowding out

14.3.2 นโยบัายการเง�นและนโยบัายการคล�งภายใต�ระบับัอ�ตราแลกเปล�)ยนแบับัลอยต�วิ

ผลัข้องการืใช�นโยบัายการืคลั�งแบับัข้ยายต�วที่��ม�ต'อรืายได้�ปรืะชาชาต�แลัะการืจ�างงานภายใต�รืะบับัอ�ตรืาแลักเปลั��ยนแบับัลัอยต�ว ค�อรืายได้�ปรืะชาชาต�แลัะการืจ�างงานในรืะบับัเศรืษฐก�จไม'เปลั��ยนแปลัง หมายความว'านโยบัายการืคลั�งไม'ม�ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่

106

ผลัข้องการืใช�นโยบัายการืเง�นแบับัข้ยายต�วที่��ม�ต'อรืายได้�ปรืะชาชาต�แลัะการืจ�างงาน ภายใต�รืะบับัอ�ตรืาแลักเปลั��ยนแบับัลัอยต�ว แบั'งออกเป3น 2 กรืณ� ค�อ

ก. รืะด้�บัรืาคาไม'เปลั��ยนแปลัง ในกรืณ�น�0รืายได้�ปรืะชาชาต�แลัะการืจ�างงานในรืะบับัเศรืษฐก�จข้ยายต�วถึ�งจ#ด้จ#ด้การืจ�างงานเต�มที่�� หรื�อนโยบัายการืเง�นม�ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่มาก

ข้. รืะด้�บัรืาคาม�การืเปลั��ยนแปลัง ในกรืณ�น�0รืายได้�ปรืะชาชาต�แลัะการืจ�างงานในรืะบับัเศรืษฐก�จม�การืข้ยายต�วแต'ไม'ถึ�งจ#ด้การืจ�างงานเต�มที่�� หรื�อนโยบัายการืเง�นม�ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ แต'น�อยกว'า ในกรืณ�ที่�� รื ะด้�บัรืาคาไม'เปลั��ยนแปลัง

แบับัประเม่�นผล ห์น�วิยท�) 14

1. ปรืะเที่ศม�ด้#ลับั�ญช�เด้�นสะพื่�ด้เก�นด้#ลัเที่'าก�บั 20,000 ลั�านด้อลัลัารื*สหรื�ฐ ม�การืไหลัเข้�าข้องเง�นที่#นจากต'างปรืะเที่ศเที่'าก�บั 5,000 ลั�านด้อลัลัารื*สหรื�ฐ จะม�ด้#ลัการืช7ารืะเง�นเก�นด้#ลั เที่'าก�บั 25,000 ลั� านด้อลัลัารื*สหรื�ฐ ค7า นวณมาจาก (20,000) + (5,000) = 25,000ปรืะเที่ศ D ม�ด้#ลับั�ญช�เด้�นสะพื่�ด้ข้าด้ด้#ลั 10,000 ลั�านด้อลัลัารื*สหรื�ฐ แต'ม�การืไหลัเข้�าข้องเง�นที่#นจากต' างปรืะเที่ศ 15,000 ลั� านด้อลัลัารื*สหรื�ฐ ปรืะ เที่ศ D จะม�ด้#ลัการืช7ารืะเง�นเก�นด้#ลัเที่'าก�บั (-10,000) + (15,000) = 5,000 ลั�านด้อลัลัารื*สหรื�ฐ ธนาคารืกลัางข้องปรืะเที่ศ D จะม�ที่#นส7ารืองเง�นตรืาต'างปรืะเที่ศเพื่��มข้�0นเที่'าก�บั 5,000 ลั�านด้อลัลัารื*สหรื�ฐ

2. ปรืะเที่ศม�ด้#ลับั�ญช�เด้�นสะพื่�ด้เก�นด้#ลัเที่'าก�บั 20,000 ลั�านด้อลัลัารื*สหรื�ฐ ม�การืไหลัออกข้องเง�นที่#นต'างปรืะเที่ศเที่'าก�บั 5,000 ลั�านด้อลัลัารื*สหรื�ฐ จะม�ด้#ลัการืช7ารืะเง�นเก�นด้#ลั เที่'าก�บั (20,000) + (-5,000) = 15,000 ลั�านด้อลัลัารื*สหรื�ฐ

3. ก7าหนด้ให�อ�ตรืาแลักเปลั��ยนที่��วไปเที่'าก�บั 40 บัาที่ต'อด้อลัลัารื*สหรื�ฐ ถึ�าหากว'าด้�ชน�รืาคาผ,�บัรื�โภคข้อง ไทยและสห์ร�ฐอเม่ร�กา เที่'าก�บั 4 แลัะ 1 เปอรื*เซึ่�นต* ตามลั7าด้�บั เรืาค7านวณหาอ�ตรืาแลักเปลั��ยนที่��แที่�จรื�งได้� เที่'าก�บั 10 บัาที่ต'อ 1 ด้อลัลัารื*สหรื�ฐ

จาก R = e PF / P = (40*1)/4 = 10 บัาที่ต'อ 1 ด้อลัลัารื*สหรื�ฐR ค�อ อ�ตรืาแลักเปลั��ยนแที่�จรื�งe ค�อ อ�ตรืาแลักเปลั��ยนโด้ยที่��วไปPF ค�อ ด้�ชน�รืาคาผ,�บัรื�โภคข้องต'างปรืะเที่ศP ค�อ ด้�ชน�รืาคาข้องผ,�บัรื�โภคภายในปรืะเที่ศ

107

ในข้ณะเด้�ยวก�น ถึ�าหากด้�ชน�ผ,�บัรื�โภค ในปรืะเที่ศสหรื�ฐอเมรื�กา เที่'าก�บั 4%

แลัะด้�ชน�ผ,�บัรื�โภคในปรืะเที่ศไที่ยเที่'าก�บั 1% จะค7านวณอ�ตรืาแลักเปลั��ยนที่��แที่�จรื�งได้� R

= (40*4) / 1 = 160 บัาที่ต'อ 1 ด้อลัลัารื*สหรื�ฐ4. ปรืะเที่ศม�การืจ�างงานส,งกว'ารืะด้�บัการืจ�างงานเต�มที่��แลัะข้าด้ด้#ลัการืช7ารืะเง�น รื�ฐบัาลัแก�

ป<ญหาโด้ย เพ�)ม่ปร�ม่าณเง�นในระบับัเศรษฐก�จำ นโยบัายด้�งกลั'าวจะส'งผลัที่7าให� ข้าด้ด้#ลัการืช7ารืะเง�นมากข้�0น

5. ปรืะเที่ศม�การืจ�างงานส,งกว'ารืะด้�บัการืจ�างงานเต�มที่��แลัะข้าด้ด้#ลัการืช7ารืะเง�น รื�ฐบัาลัแก�ไข้ป<ญหาโด้ยใช้�นโยบัายการคล�งแบับัข้ยายต�วิ นโยบัายด้�งกลั'าวจะส'งผลัที่7าให� ข้าด้ด้#ลัการืช7ารืะเง�นน�อยลัง

6. ในกรืณ�ข้องปรืะเที่ศที่��ม�เศรืษฐก�จข้นาด้เลั�ก ถึ�าหากว'าอ�ตรืาด้อกเบั�0ยในตลัาด้โลักส,งกว'าอ�ตรืาอ�ตรืาด้อกเบั�0ยในปรืะเที่ศจะส'งผลัที่7าให�เก�ด้ เก�นด้#ลับั�ญช�เด้�นสะพื่�ด้

7. ในกรืณ�ข้องปรืะเที่ศที่��ม�เศรืษฐก�จข้นาด้เลั�ก ถึ�าหากว'าอ�ตรืาด้อกเบั�0ยในตลัาด้โลักต7�ากว'าอ�ตรืาด้อกเบั�0ยภายในปรืะเที่ศจะส'งผลัที่7าให�เก�ด้ ข้าด้ด้#ลับั�ญช�เด้�นสะพื่�ด้

8. การืลัด้ลังข้องรืายได้�ปรืะชาชาต�ข้องต'างปรืะเที่ศจะส'งผลัต'อ อ�ตรืาด้อกเบั�0ยแลัะการืส'งออกส#ที่ธ�ข้องปรืะเที่ศ ค�อ อ�ตรืาด้อกเบั�0ยลัด้ลัง การืส'งออกส#ที่ธ�ลัด้ลัง

9. การืเพื่��มข้�0นข้องรืายได้�ปรืะชาชาต�ข้องต'างปรืะเที่ศจะส'งผลัต'อ อ�ตรืาด้อกเบั�0ยแลัะการืส'งออกส#ที่ธ�ข้องปรืะเที่ศ ค�อ อ�ตรืาด้อกเบั�0ยส,งข้�0น การืส'งออกส#ที่ธ�ส,งข้�0น

10. การืลัด้ค'าเง�นข้องปรืะเที่ศจะส'งผลัให�ม,ลัค'าการส�งออกส#ที่ธ�ปรื�บั ต�วิส.ง ข้�0นถึ�าหากว'าความย�ด้หย#'นข้องอ#ปสงค*ต'อรืาคาข้องส�นค�าส'งออก ม�ค'ามากกว'า 1

11. การืลัด้ค'าเง�นข้องปรืะเที่ศจะส'งผลัให�ม,ลัค'าการน าเข้�าปรื�บัต�ว ลดุลง ถึ�าหากว'าความย�ด้หย#'นข้องอ#ปสงค*ต'อรืาคาข้องส�นค�าน7าเข้�า ม�ค'ามากกว'า 1

12. ภายใต�รืะบับัอ�ตรืาแลักเปลั��ยนแบับัลัอยต�ว การืเพื่��มข้�0นข้องปรื�มาณเง�นในรืะยะส�0นส'งผลัต'ออ�ตรืาแลักเปลั��ยนที่��แที่�จรื�งเพื่��มข้�0น

13. ภายใต�รืะบับัอ�ตรืาแลักเปลั��ยนแบับัลัอยต�ว การืเพื่��มปรื�มาณเง�นในรืะยะยาว ส'งผลัต'ออ�ตรืาแลักเปลั��ยนที่��แที่�จรื�ง คงที่��

14. ภายใต�รืะบับัอ�ตรืาแลักเปลั��ยนแบับัลัอยต�ว ถึ�าหากม�การืคาด้การืณ*ว'าอ�ตรืาแลักเปลั��ยนข้องปรืะเที่ศจะแข้2งค�าข้:0น จะส'งผลัต'อการืเปลั��ยนแปลัง ข้องเส�น IS เลั��อนลัง ข้�างลั'าง

15. ภายใต�รืะบับัอ�ตรืาแลักเปลั��ยนแบับัลัอยต�ว ถึ�าหากม�การืคาด้การืณ*ว'าอ�ตรืาแลักเปลั��ยนข้องปรืะเที่ศจำะอ�อนค�าลง จะส'งผลัต'อการืเปลั��ยนแปลัง ข้องเส�น IS เลั��อนข้�0น ข้�างบัน

16. ภายใต�รืะบับัอ�ตรืาการืแลักเปลั��ยนแบับัคงท�) นโยบัายที่��ม�ต'อการืเปลั��ยนแปลังข้องรืายได้�ปรืะชาชาต�ค�อ การืเพื่��มการืใช�จ'ายข้องรื�ฐบัาลั

108

17. ภายใต�รืะบับัอ�ตรืาแลักเปลั��ยนแบับัคงท�) นโยบัายที่��จะไม'ม�ผลัต'อการืเปลั��ยนแปลังข้องรืายได้�ปรืะชาชาต�ค�อ การืซึ่�0อค�นพื่�นธบั�ตรืข้องธนาคารื

18. ภายใต�รืะบับัอ�ตรืาแลักเปลั��ยนแบับัลอยต�วิ นโยบัายที่��ไม'ม�ผลัต'อการืเปลั��ยนแปลังข้องรืายได้�ปรืะชาชาต�ค�อ การืเพื่��มการืใช�จ'ายข้องรื�ฐบัาลั

19. ภายใต�รืะบับัอ�ตรืาแลักเปลั��ยนแบับัลอยต�วิ นโยบัายที่��ม�ผลัต'อการืเปลั��ยนแปลังข้องรืายได้�ปรืะชาชาต�ค�อ การืซึ่�0อค�นพื่�นธบั�ตรืข้องธนาคารืกลัาง

ห์น�วิยท�) 15 ส าน�กแนวิค�ดุทางเศรษฐศาสตรม่ห์ภาค

1. หลั�กการืส7าค�ญข้องส7าน�กคลัาสส�ก กลั'าวว'า บั#คคลัเป3นผ,�ที่��ม�เหต#ผลัที่างเศรืษฐศาสตรื* ไม'เก�ด้ภาตลัวงตาที่างการืเง�น ม�การืรื�บัรื, �ข้�อม,ลัอย'างเที่'าเที่�ยมก�น ให�ความส7าค�ญก�บักลัไกตลัาด้ แลัะการืคาด้การืณ*ที่างเศรืษฐก�จด้7าเน�นไปอย'างม�เสถึ�ยรืภาพื่

2. หลั�กการืส7าค�ญข้องส7าน�กเคนส* กลั'าวว'า รืะบับัเศรืษฐก�จอย,'ในภาวะที่��ข้าด้เสถึ�ยรืภาพื่ อ#ปสงค*รืวมเป3นป<จจ�ยส7าค�ญในการืก7าหนด้รืะด้�บัรืายได้�ปรืะชาชาต� นโยบัายการืคลั�งม�ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่กว'านโยบัายการืเง�นในการืแก�ไข้ป<ญหาเศรืษฐก�จ

3. หลั�กการืส7าค�ญข้องส7าน�กการืเง�นน�ยม กลั'าวว'า การืเปลั��ยนแปลังข้องปรื�มาณเง�นเป3นป<จจ�ยส7าค�ญที่��ส#ด้ที่��ที่7าให�เก�ด้การืเปลั��ยนแปลังในรืะด้�บัรืายได้�ปรืะชาชาต� โด้ยม�ช'วงรืะยะเวลัาเปลั��ยนผ'านที่��ลั'าช�าแลัะก�นเวลัานาน แลัะควรืเพื่��มปรื�มาณเง�นในอ�ตรืาคงที่��ให�สอด้คลั�องก�บัการืเพื่��มข้�0นข้องรืายได้�ปรืะชาชาต�เพื่��อรื�กษาเสถึ�ยรืภาพื่ที่างเศรืษฐก�จ

4. หลั�กการืส7าค�ญข้องส7าน�กคลัาสส�กใหม' กลั'าวว'า บั#คคลัม�การืคาด้การืณ*อย'างม�เหต#ผลั กลัไกตลัาด้ที่7างานอย'างสมบั,รืณ* ปรื�มาณเง�นไม'ม�ผลัใด้ๆ ต'อภาคเศรืษฐก�จที่��แที่�จรื�งแลัะเน�นความส7าค�ญข้องอ#ปที่านรืวมที่��ส'งผลัต'อการืเปลั��ยนแปลังในรืะด้�บัรืายได้�ปรืะชาชาต�

5. หลั�กการืส7าค�ญข้องส7าน�กเคนส*ใหม' กลั'าวว'า หน'วยเศรืษฐก�จอย,'ในตลัาด้แข้'งข้�นไม'สมบั,รืณ* แรืงงานแต'ลัะหน'วยม�ความแตกต'างก�น ข้�อม,ลัข้'าวสารืไม'ม�ความสมมาตรื แลัะให�ความส7าค�ญที่�0งนโยบัายที่างด้�านอ#ปสงค*รืวมแลัะอ#ปที่ารืวมในการืแก�ไข้ป<ญหาที่างเศรืษฐก�จ

109

15.1 ส าน�กคลาสส�ก1. แนวค�ด้ข้องส7าน�กคลัาสส�กเก�ด้ข้�0นก'อนว�กฤตเศรืษฐก�จตกต7�าในช'วงครื�ต

ศตวรืรืษที่��1930 โด้ยให�ความส7าค�ญก�บัปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ข้องกลัไกตลัาด้ผ'านกรืะบัวนการืข้องม�อที่��มองไม'เห�นข้องอด้�มสม�ธที่��เช��อว'า เศรืษฐก�จสามารืถึที่��จะปรื�บัต�วให�เข้�าส,'ด้#ลัยภาพื่ ณ รืะด้�บัรืายได้�ปรืะชาชาต�ที่��เก�ด้การืจ�างงานเต�มที่��ตลัอด้เวลัา

2. ส7าน�กคลัาสส�กใช�ฟ<งก*ช�นการืผลั�ตในรืะยะส�0นอธ�บัายรืะด้�บัผลั�ตผลัในรืะบับัเศรืษฐก�จ ซึ่��งข้�0นอย,'ก�บัจ7านวนแรืงงานที่��ใช�ในการืผลั�ต เน��องจากปรื�มาณที่#นแลัะรืะด้�บัเที่คโนโลัย�ไม'เปลั��ยนแปลัง

3. กฏข้องเซึ่ย* กลั'าวว'า อ#ปที่านก'อให�เก�ด้อ#ปสงค*เสมอ เน�� องจากรืะบับัเศรืษฐก�จเป3นการืแลักเปลั��ยนส��งข้องต'อส��งข้อง โด้ยเง�นตรืาเป3นเพื่�ยงส��อกลัางในการืแลักเปลั��ยนเที่'าน�0น แลัะด้#ลัยภาพื่ในรืะบับัเศรืษฐก�จเก�ด้จากการืใช�จ'ายรืวมเที่'าก�บัผลั�ตผลัรืวมในรืะบับัเศรืษบัก�จ

4. จ#ด้เด้'นข้องส7าน�กคลัาสส�กค�อ การืแยกการืว�เครืาะห*ภาคเศรืษฐก�จที่��แที่�จรื�งออกจากภาคการืเง�นโด้ยที่��ปรื�มาณเง�นไม'ส'งผลัต'อภาคเศรืษฐก�จที่��แที่�จรื�ง โด้ยม�สองแนวค�ด้ ค�อ แนวค�ด้ที่ฤษฎี�ปรื�มาณเง�นข้องน�กเศรืษฐศาสตรื*เคมบัรื�ด้จ* แลัะเออรื*ว��ง ฟFชเชอรื*

15.1.1 ควิาม่เป8นม่าและแนวิค�ดุข้องาส าน�กคลาสส�กแนวค�ด้ข้องส7าน�กคลัาสส�ก ค�อ(ก) ให�ความส7าค�ญก�บักลัไกตลัาด้(ข้) การืจ�างงานแลัะรืายได้�ปรืะชาชาต�อย,' ณ รืะด้�บัการืจ�างงานเต�มที่��

เสมอ(ค) ไม'เห�นด้�วยก�บัการืแที่รืกแซึ่งข้องรื�ฐบัาลั

15.1.2 การจำ�างงานและผล�ตผลข้องส าน�กคลาสส�กสรื#ปการืจ�างงานแลัะผลั�ตผลัข้องส7าน�กคลัาสส�ก(ก) ปรื�มาณข้องผลั�ตผลัในรืะบับัเศรืษฐก�จข้�0นอย,'ก�บัจ7านวนแรืงงานที่��

ใช�ในการืผลั�ต(ข้) อ#ปสงค*ต'อแรืงงานแปรืผกผ�นก�บัค'าจ�างที่��แที่�จรื�ง

110

(ค) อ#ปที่านข้องแรืงงานแปรืผ�นโด้ยตรืงก�บัค'างจ�างที่��แที่�จรื�ง(ง) ด้#ลัยภาพื่ในตลัาด้แรืงงานเป3นต�วก7าหนด้ค'าจ�างที่��แที่�จรื�งแลัะ

จ7านวนการืจ�างแรืงงาน

15.1.3 กฎีข้องเซยกฏข้องเซึ่ย* กลั'าวว'า อ#ปที่านก'อให�เก�ด้อ#ปสงค*เสมอ โด้ยม�อ�ตรืาด้อกเบั�0ย

เป3นกลัไกส7าค�ญในการืปรื�บัให�อ#ปที่านรืวม (เง�นออมซึ่��งแปรืผ�นโด้ยตรืงก�บัอ�ตรืาด้อกเบั�0ย) เที่'าก�บัอ#ปสงค*รืวม (ค'าใช�จ'ายในการืลังที่#นซึ่��งแปรืผกผ�นก�บัอ�ตรืาด้อกเบั�0ย) โด้ยม�เง�นที่7าหน�าที่��เป3นเพื่�ยงส�อกลัางในการืแลักเปลั��ยน

15.1.4 ทฤษฎี�ปร�ม่าณเง�นปรื�มาณเง�นไม'ม�ผลัต'อต�วแปรืที่��แที่�จรื�งในรืะบับัเศรืษฐก�จ ปรื�มาณเง�นไม'ม�

ผลัใด้ ต'อรืายได้�ปรืะชาชาต�ที่��แที่�จรื�ง อ�ตรืาค'าจ�างที่��แที่�จรื�ง รืะด้�บัการืจ�างงานแลัะอ�ตรืาด้อกเบั�0ยที่��แที่�จรื�ง

15.2 ส าน�กเคนส1. แนวค�ด้ข้องส7าน�กเคนส*มาจากการืต�ความผลังานข้องเคนส* ค�อ ที่ฤษฎี�

ที่��วไปว'าด้�วยการืจ�างงาน อ�ตรืาด้อกเบั�0ย แลัะเง�นตรืา ม�สารืะส7าค�ญที่��ไม'เช��อว'าในโลักแห'งความเป3นจรื�งจะม�ม�อที่��มองไม'เห�นคอยด้7าเน�นการืให�รืะบับัเศรืษฐก�จบัรืรืลั#สว�สด้�การืส,งส#ด้ แลัะให�ความส7าค�ญก�บับัที่บัาที่ข้องรื�ฐบัาลัในการืแก�ไข้ป<ญหาที่างเศรืษฐก�จให�พื่�นจากความตกต7�า

2. การืจ�างงานแลัะผลั�ตผลัมวลัรืวมในรืะบับัเศรืษฐก�จตามหลั�กข้องเคนส*ถึ,กก7าหนด้มาจากอ#ปสงค*รืวม โด้ยผ'านข้บัวนการืที่7างานข้องต�วที่ว�ในรืะบับัเศรืษฐก�จ ที่�0งน�0ได้�แบั'งการืว�เครืาะห*ออกเป3นสองตลัาด้ค�อด้#ลัยภาพื่ในตลัาด้ส�นค�าซึ่��งแสด้งด้�วยเส�น IS แลัะด้#ลัยภาพื่ในตลัาด้เง�นซึ่��งแสด้งด้�วยเส�น LM ที่�0งสองตลัาด้จะเป3นต�วก7าหนด้รืะด้�บัอ�ตรืาด้อกเบั�0ยแลัะรืายได้�ปรืะชาชาต�ด้#ลัยภาพื่

3. ในที่�ศนข้องเคนส*ตลัาด้แรืงงานไม'ได้�อย,'ในด้#ลัยภาพื่ ณ รืะด้�บัการืจ�างงานเต�มที่�� แต'จะม�การืว'างงานโด้ยไม'สม�ครืใจ เน�� องจากค'าจ�างที่��เป3นต�วเง�นไม'สามารืถึปรื�บัต�วได้�อย'างเสรื�

111

4. ส7าน�กคลัาสส�กแลัะส7าน�กเคนส*ม�แนวค�ด้ที่��แตกต'างก�นในส��ปรืะเด้�นค�อ การืว�เครืาะห*ตลัาด้แรืงงาน การืปฏ�เสธกฎีข้องเซึ่ย* ผลัข้องปรื�มาณเง�นที่��ม�ต'อรืะบับัเศรืษฐก�จ แลัะผลัข้องความม��นคงที่��ม�ต'อการืใช�จ'ายในการืบัรื�โภค

15.2.1 ควิาม่เป8นม่าและแนวิค�ดุข้องส าน�กเคนสสรื#ปแนวค�ด้ข้องส7าน�กเคนส*(ก) ไม'เช��อว'ากลัไกตลัาด้สามารืถึที่7างานได้�อย'างสมบั,รืณ*(ข้) สน�บัสน#นรื�ฐบัาลัในการืแก�ไข้ป<ญหาเศรืษฐก�จ(ค) ให�ความส7าค�ญก�บัอ#ปสงค*รืวม(ง) เช��อม��นในปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ข้องนโยบัายการืคลั�งมากกว'านโยบัายการื

เง�น

15.2.2 การจำ�างงานและผล�ตผลรวิม่ทางเศรษฐก�จำตาม่ห์ล�กข้องเคนส

กลัไกการืที่7างานข้องรืะบับัเศรืษฐก�จตามแนวค�ด้ข้องส7าน�กเคนส* เม��อปรื�มาณเง�นปรื�บัต�วเพื่��มข้�0น เป3นด้�งน�0 ปรื�มาณเง�นเพื่��มข้�0นอ�ตรืาด้อกเบั�0ยลัด้ลังการืลังที่#นเพื่��มข้�0นรืายได้�ปรืะชาชาต�แลัะการืจ�างงานเพื่��มข้�0น

การืว�เครืาะห*รืะบับัเศรืษฐก�จโด้ยใช�แบับัจ7าลัอง IS-LM นโยบัายการืคลั�งจะม�ปรืะส�ที่ธ�ภาพื่เม��อเส�น IS แลัะ LM ม�ลั�กษณะค�อ เส�น IS ม�ความช�นมากหรื�อความย�ด้หย#'นข้องค'าใช�จ'ายในการืลังที่#นต'ออ�ตรืาด้อกเบั�0ยม�ค'าน�อยแลัะเส�น LM ม�ความช�นน�อยหรื�อความย�ด้หย#'นข้องอ#ปสงค*ต'อเง�นต'ออ�ตรืาด้อกเบั�0ยม�ค'ามาก

15.2.3 การวิ�เคราะห์ตลาดุแรงงานและค�าจำ�างตาม่ห์ล�กข้องเคนสสาเหต#ที่��ที่7าให�การืจ�างงานต7�ากว'ารืะด้�บัการืจ�างงานเต�มที่��ค�อ(1) ค'าจ�างที่��เป3นต�วเง�น(2) เก�ด้ก�บัด้�กสภาพื่คลั'อง(3) เก�ด้ก�บัด้�กการืลังที่#น

15.2.4 ควิาม่ข้�ดุแย�งทางแนวิค�ดุระห์วิ�างส าน�กคลาสส�กและส าน�กเคนส

112

ส7าน�กคลัาสส�กแลัะส7าน�กเคนส* ม�ความเห�นข้�ด้แย�งก�นในการืว�เครืาะห*รืะบับัเศรืษฐก�จในปรืะเด้�นต'อไปน�0

(1)ส7าน�กเคนส*ไม'เช��อว'าตลัาด้แรืงงานสามารืถึปรื�บัต�วเข้�าส,'ด้#ลัยภาพื่ ณ รืะด้�บัการืจ�างงานเต�มที่�� เน��องจากค'าจ�างที่��เป3นต�วเง�นถึ,กตรื�งเอาไว�

(2)ส7าน�กเคนส*ปฏ�เสธกฎีข้องเซึ่ย*โด้ยเช��อว'าอ#ปสงค*ก'อให�เก�ด้อ#ปที่านไม'ใช'อ#ปที่านก'อให�เก�ด้อ#ปสงค*

(3)ส7าน�กเคนส*เช��อว'าตรืาบัใด้ที่��รืะบับัเศรืษฐก�จย�งไม'ถึ�งจ#ด้การืจ�างงานเต�มที่�� ปรื�มาณเง�นม�ผลัต'อรืายได้�ปรืะชาชาต� โด้ยส7าน�กคลัาสส�กเช��อว'าปรื�มาณส'งผลัโด้ยตรืงต'อรืะด้�บัรืาคาเที่'าน�0น

(4)ส7าน�กเคนส*เช��อว'าการืที่��รืะด้�บัรืาคาลัด้ลังแม�ว'าจะที่7าให�ความม��งค��งที่��แที่�จรื�งปรื�บัต�วเพื่��มข้�0น แต'เศรืษฐก�จจะไม'ปรื�บัต�วด้�ข้�0นเน�� องจากปรืะชาชนจะเลั��อนการืใช�จ'ายออกไปอ�ก แลัะเศรืษฐก�จก�จะถึด้ถึอย

15.3 ส าน�กการเง�นน�ยม่1. น�กการืเง�นน�ยมค�อ กลั#'มน�กเศรืษฐศาสตรื*ซึ่��งน7าโด้ย ม�ลัต�น ฟรื�ด้

แมน ที่��เช��อในที่ฤษฎี�ปรื�มาณเง�นโด้ยที่��ในรืะยส�0นปรื�มาณเง�นจะส'งผลัต'อรืะด้�บัรืายได้�ปรืะชาชาต�ที่��แที่�จรื�ง แต'ในรืะยะยาวปรื�มาณเง�นจะม�ผลัโด้ยตรืงต'อรืะด้�บัรืาคาเที่'าน�0น ที่�0งน�0ได้�เสนอแนะแนวนโยบัายการืเง�นแบับักฎีเกณฑ์* เน��องจากการืด้7าเน�นนโยบัายแบับัด้#ลัพื่�น�จจะที่7าให�เศรืษฐก�จย��งไรื�เสถึ�ยรืภาพื่

2. ส7าน�กการืเง�นน�ยมได้�อธ�บัายที่ฤษฎี�ปรื�มาณเง�นในบัรื�บัที่ข้องความต�องการืถึ�อเง�นข้องบั#คคลั โด้ยข้�0นอย,'ก�บัป<จจ�ยสามปรืะการื ค�อ ความม��งค��งหรื�อรืายได้�ถึาวรื การืเปรื�ยบัเที่�ยบัผลัตอบัแที่นข้องเง�นก�บัส�นที่รื�พื่ย*อ��น แลัะรืสน�ยมแลัะความพื่อใจข้องผ,�ถึ�อส�นที่รื�พื่ย*

3. ส7าน�กการืเง�นน�ยมให�ที่�ศนเก��ยวก�บัการืว'างงานด้�งน�0 ในรืะยะส�0นเง�นเฟEอแลัะการืว'างงานม�ความส�มพื่�นธ*ในที่�ศที่างที่��ตรืงก�นข้�าม เส�นฟFลัลั�ปส*ม�ความช�นเป3นลับั แต'ในรืะยะยาวเง�นเฟEอแลัะการืว'างงานไม'ม�ความส�มพื่�นธ*ก�น เส�นฟFลัลั�ปส*เป3นเส�นต�0งฉากก�บัแกนนอน

15.3.1 ควิาม่เป8นม่าและแนวิค�ดุข้องส าน�กการเง�นน�ยม่

113

แนวค�ด้ข้องส7าน�กการืเง�นน�ยม(1) ปรื�มาณเง�นม�ผลัโด้ยตรืงต'อรืายได้�ปรืะชาชาต�(2) ในรืะยะส�0นแลัะรืะยะกลัางปรื�มาณเง�นไม'เป3นกลัาง ส'วนรืะยะยาว

ปรื�มาณเง�นเป3นกลัาง(3) เสนอแนะให�ใช�นโยบัายการืเง�นแบับักฎีเกณฑ์*

15.3.2 ทฤษฎี�ปร�ม่าณเง�นตามที่ฤษฎี�ปรื�มาณเง�นข้องส7าน�กการืเง�นน�ยม ความต�องการืถึ�อเง�นที่��แที่�

จรื�งข้�0นอย,'ก�บัป<จจ�ยด้�งน�0 ความต�องการืถึ�อเง�นที่��แที่�จรื�ง รืายได้�ถึาวรื ผลัตอบัแที่นข้องส�นที่รื�พื่ย*อ��น การืคาด้การืณ*เก��ยวก�บัอ�ตรืาเง�นเฟEอ แลัะรืสน�ยมข้องผ,�ถึ�อส�ที่รื�พื่ย*

การืศ�กษาปรืะว�ต�ศาสตรื*การืเง�นข้องอเมรื�กา ฟรื�ด้แมน แลัะชว�อป ได้�ข้�อสรื#ปด้�งน�0 การืเปลั��ยนแปลังข้องปรื�มาณเง�นเป3นสาเหต#ส7าค�ญที่��ที่7าให�เก�ด้การืข้ยายต�วหรื�อหด้ต�วข้องเศรืษฐก�จ

15.3.3 เง�นเฟั9อและการวิ�างงานในท�ศนคต�ข้องน�กการเง�นน�ยม่ความส�มพื่�นธ*รืะหว'าง อ�ตรืาเง�นเฟEอที่��เก�ด้ข้�0นจรื�ง อ�ตรืาเง�นเฟEอที่��คาด้

การืณ* อ�ตรืาการืว'างงานที่��วไป แลัะอ�ตรืาการืว'างงานตามธรืรืมชาต� อ�ตรืาเง�นเฟEอที่��เก�ด้ข้�0นจรื�ง มากกว'าอ�ตรืาเง�นเฟEอที่��คาด้การืณ* อ�ตรืาการืว'างงานที่��วไป น�อยกว'า อ�ตรืาการืว'างงานตามธรืรืมชาต� อ�ตรืาเง�นเฟEอที่��เก�ด้ข้�0นจรื�ง เที่'าก�บั อ�ตรืาเง�นเฟEอที่��คาด้การืณ* อ�ตรืาการืว'างงานที่��วไป เที่'าก�บั อ�ตรืาการืว'างงานตามธรืรืมชาต� อ�ตรืาเง�นเฟEอที่��เก�ด้ข้�0นจรื�ง น�อยกว'า อ�ตรืาเง�นเฟEอที่��คาด้การืณ* อ�ตรืาการืว'างงานที่��วไป มากกว'า อ�ตรืาการืว'างงานตามธรืรืมชาต�

การืคาด้การืณ*แบับัค'อยเป3นค'อยไปม�ความหมายค�อ เป3นการืคาด้การืณ*ที่��เก��ยวก�บัอ�ตรืาเง�นเฟEอแบับัเรื�ยนผ�ด้เรื�ยนถึ,ก จนกรืะที่��งอ�ตรืาเง�นเฟEอที่��คาด้การืณ*ปรื�บัต�วเที่'าก�บัอ�ตรืาเง�นเฟEอที่��เก�ด้ข้�0นจรื�ง

15.4 ส าน�กคลาสส�กให์ม่�1. ส7าน�กคลัาสส�กใหม' ได้�วางรืากฐานการืว�เครืาะห*เศรืษฐศาสตรื*มหภาคบัน

พื่�0นฐานข้องเศรืษฐศาสตรื*จ#ลัภาค ซึ่��งน�บัว'าเป3นการืปฏ�ว�ต�แนวค�ด้เก��ยวก�บัเศรืษฐศาสตรื*มหภาค โด้ยเน�นความส7าค�ญข้องป<จเจกชนที่��ต�ด้ส�นใจอย'างม�

114

เหต#ผลั กลัไกตลัาด้ที่��ที่7างานอย'างสมบั,รืณ* ความสมมาตรืข้องข้�อม,ลัข้'าสารื แลัะการืเปลั��ยนแปลังที่างเที่คโนโลัย� โด้ยแบั'งออกเป3น 2 ที่ฤษฎี�ส7าค�ญค�อ ที่ฤษฎี�การืคาด้การืณ*อย'างม�เหต#ผลั แลัะที่ฤษฎี�ว�ฏจ�กรืธ#รืก�จที่��แที่�จรื�ง

2. แนวค�ด้ข้องที่ฤษฎี�การืคาด้การืณ*อย'างม�เหต#ผลั ค�อ บั#คคลัม�การืคาด้การืณ*ที่างเศรืษฐก�จได้�ถึ,กต�องเสม�อนหน��งที่รืาบัแบับัจ7าลัองที่��ถึ,กต�องข้องเศรืษฐศาสตรื*มหภาค โด้ยกลัไกตลัาด้ที่7า ให�รืะบับัเศรืษฐก�จปรื�บัต�วเข้�าส,'ด้#ลัยภาพื่ ณ รืะด้�บัการืจ�างงานเต�มที่�� แลัะรืะด้�บัอ#ปที่านรืวมจะข้�0นอย,'ก�บัรืะด้�บัรืาคาโด้ยเปรื�ยบัเที่�ยบัซึ่��งส'งผลัให�ผลั�ตผลัแลัะการืจ�างงานเปลั��ยนแปลัง

3. แนวค�ด้ที่างที่ฤษฎี�ว�ฎีจ�กรืธ#รืก�จที่��แที่�จรื�ง ค�อการืน7า เอาที่ฤษฎี�ความจ7าเรื�ญที่างเศรืษฐก�จมาบั,รืณาการืรื'วมก�บัความเปลั��ยนแปลังข้องผลั�ตภ�ณฑ์*มวลัรืวมปรืะชาชาต� โด้ยเน�นความส7าค�ญข้องการืเปลั��ยนแปลังที่างเที่คโนโลัย�ที่��ที่7าให�ด้,เสม�อนหน��งว'าเก�ด้ว�ฎีจ�กรืธ#รืก�จข้�0น

15.4.1 ควิาม่เป8นม่าและแนวิค�ดุข้องส าน�กคลาสส�กให์ม่�สมมต�ฐานเบั�0 องต�นข้องที่ฤษฎี�การืคาด้การืณ*อย'างม�เหต#ผลัในการื

ว�เครืาะห*เศรืษฐก�จ ค�อก. บั#คคลัม�การืคาด้การืณ*อย'างม�เหต#ผลัข้. กลัไกตลัาด้ที่7างานได้�อย'างสมบั,รืณ*ค. ต�นที่#นในการืแสวงหาข้�อม,ลัเป3นศ,นย*ง. ข้�อม,ลัรืะหว'างผ,�วางนโยบัายเศรืษฐก�จแลัะหน'วยธ#รืก�จม�ความสมมาตรืตามที่ฤษฎี�ว�ฏจ�กรืธ#รืก�จที่��แที่�จรื�ง ปรื�มาณเง�นไม'ม�ผลัต'อภาคเศรืษฐก�จ

ที่��แที่�จรื�งที่�0งในรืะยะส�0นแลัะรืะยะยาว โด้ยปรื�มาณเง�นเป3นเพื่�ยงป<จจ�ยที่��ตอบัสนองต'อการืเปลั��ยนแปลังในรืะด้�บัรืายได้�ปรืะชาชาต�เที่'าน�0น

15.4.2 ทฤษฎี�การคาดุการณอย�างม่�เห์ต&ผลความส�มพื่�นธ*ที่��เก�ด้ข้�0นรืะหว'าง ผลั�ตผลัที่��เก�ด้ข้�0นจรื�ง ผลั�ตผลั ณ รืะด้�บั

การืจ�างงานเต�มที่�� รืะด้�บัรืาคาที่�เก�ด้ข้�0นจรื�ง แลัะรืะด้�บัรืาคาที่��คาด้ว'าจะเป3น ตามแนวค�ด้ที่างที่ฤษฎี�การืคาด้การืณ*อย'างม�เหต#ผลั ค�อ

รืะด้�บัรืาคาที่��เก�ด้ข้�0นจรื�ง มากกว'า รืะด้�บัรืาคาที่��คาด้การืณ* ผลั�ตผลัที่��เก�ด้ข้�0นจรื�ง มากกว'า ผลั�ตผลั ณ รืะด้�บัการืจ�างงานตามธรืรืมชาต�

115

รืะด้�บัรืาคาที่��เก�ด้ข้�0นจรื�ง เที่'าก�บั รืะด้�บัรืาคาที่��คาด้การืณ* ผลั�ตผลัที่��เก�ด้ข้�0นจรื�ง เที่'าก�บั ผลั�ตผลั ณ รืะด้�บัการืจ�างงานตามธรืรืมชาต�

รืะด้�บัรืาคาที่��เก�ด้ข้�0นจรื�ง น�อยกว'า รืะด้�บัรืาคาที่��คาด้การืณ* ผลั�ตผลัที่��เก�ด้ข้�0นจรื�ง น�อยกว'า ผลั�ตผลั ณ รืะด้�บัการืจ�างงานตามธรืรืมชาต�

ตามแนวค�ด้ข้องที่ฤษฎี�การืคาด้การืณ*อย'างม�เหต#ผลั ปรื�มาณเง�นม�ผลัต'อเศรืษฐก�จ ค�อ ในรืะยะส�0นการืเปลั��ยนแปลังข้องรืะด้�บัผลั�ตผลัแลัะอ�ตรืาการืว'างงานตามธรืรืมชาต� เก�ด้จากการืเปลั��ยนแปลังข้องปรื�มาณเง�นที่��ไม'สามารืถึคาด้การืณ*ได้� แต'ถึ�าหากการืเปลั��ยนแปลังข้องปรื�มาณเง�นสามารืถึคาด้การืณ*ได้� แม�ว'าจะเป3นในรืะยะส�0น รืะด้�บัผลัผลั�ตแลัะอ�ตรืาการืว'างงานตามธรืรืมชาต�ไม'เปลั��ยนแปลัง

15.4.3 ทฤษฎี�วิ�ฏจำ�กรธุ&รก�จำท�)แท�จำร�งตามแนวค�ด้ข้องที่ฤษฎี�ว�ฎีจ�กรืธ#รืก�จที่��แที่�จรื�ง การืเปลั��ยนแปลังที่าง

เที่คโนโลัย�ที่��เก�ด้ข้�0นช��วครืาวแลัะถึาวรืส'งผลัแตกต'างก�น ค�อ การืเปลั��ยนแปลังที่างเที่คโนโลัย�ที่��เก�ด้ข้�0นช��วครืาว ส'งผลัให�อ#ปที่านรืวมที่��แที่�จรื�งเพื่��มข้�0นมากกว'าอ#ปสงค*รืวมที่��แที่�จรื�ง ผลั�ตผลัในรืะบับัเศรืษฐก�จเพื่��มข้�0น อ�ตรืาด้อกเบั�0ยที่��แที่�จรื�งลัด้ลัง ส'วนการืเปลั��ยนแปลังที่างเที่คโนโลัย�ที่��เก�ด้ข้�0นถึาวรื ส'งผลัให�อ#ปที่านรืวมที่��แที่�จรื�งเพื่��มข้�0นเที่'าก�บัอ#ปสงค*รืวมที่��แที่�จรื�ง ผลั�ตผลัในรืะบับัเศรืษฐก�จเพื่��มข้�0นมากกว'ากรืณ�ที่��การืเปลั��ยนแปลังที่างเที่คโนโลัย�ที่��เก�ด้ข้�0นช��วครืาว อ�ตรืาด้อกเบั�0ยที่��แที่�จรื�งไม'เปลั��ยนแปลัง

ตามแนวค�ด้ข้องที่ฤษฎี�ว�ฎีจ�กรืธ#รืก�จที่��แที่�จรื�ง ปรื�มาณเง�นไม'ม�ผลัต'อรืะบับัเศรืษฐก�จ แลัะเง�นเป3นเพื่�ยงส��อกลัางที่��ที่7า ให�การืแลักเปลั��ยนในรืะบับัเศรืษฐก�จคลั'องต�วข้�0นเที่'าน�0น โด้ยม�สถึาบั�นที่างการืเง�นต'างๆ ช'วยที่7าหน�าที่��ในการือ7านวยการืความสะด้วกในก�จกรืรืมด้�งกลั'าว

15.5 ส าน�กเคนสให์ม่�1. แนวค�ด้ข้องส7าน�กเคนส*ใหม' เป3นแนวค�ด้ที่��ช'วยเสรื�มส'วนที่��บักพื่รื'องข้อง

แนวค�ด้ข้องส7าน�กเคนส*ที่��ข้าด้รืากฐานข้องที่ฤษฎี�เศรืษฐศาสตรื*จ#ลัภาค เพื่��อใช�ในการืว�เครืาะห*เศรืษฐศาสตรื*มหภาคในการือธ�บัายถึ�งสาเหต#ที่��ที่7าให�ค'าจ�างแลัะ

116

รืะด้�บัรืาคาถึ,กตรื�งไว� ที่7าให�รืะบับัเศรืษฐก�จไม'สามารืถึปรื�บัต�วเข้�าส,'ด้#ลัยภาพื่ ณ รืะด้�บัการืจ�างงานเต�มที่��

2. ในที่�ศนข้องส7าน�กเคนส*ใหม' การืตรื�งค'าจ�างที่��เป3นต�วเง�น การืตรื�งค'าจ�างที่��แที่�จรื�ง การืตรื�งรืาคาที่��เป3นต�วเง�น แลัะการืตรื�งรืาคาที่��แที่�จรื�ง เป3นสาเหต#ที่��ที่7าให�รืะบับัเศรืษฐก�จไม'สามารืถึปรื�บัต�วเข้�าส,'รืายได้�ปรืะชาชาต� ณ รืะด้�บัการืจ�างงานเต�มที่�� แลัะเป3นสาเหต#ให�เก�ด้ว�ฏจ�กรืธ#รืก�จข้�0น

3. นโยบัายในการืแก�ไข้ป<ญหาเศรืษฐก�จข้องส7าน�กเคนส*ใหม' ม�สองแนวที่างค�อ นโยบัายที่างด้�านอ#ปสงค*รืวมหมายถึ�งรื�ฐบัาลัหรื�อธนาคารืกลัางจ7าเป3นต�องเข้�าแที่รืกแซึ่งการืที่7างานข้องรืะบับัเศรืษฐก�จโด้ยการืใช�นโยบัายการืคลั�งหรื�อนโยบัายการืเง�นแบับัข้ยายต�ว แลัะนโยบัายที่างด้�านอ#ปที่านรืวมหมายถึ�งการืลัด้อ�ตรืาการืว'างงานที่��ไม'ส'งผลัต'อการืเก�ด้เง�นเฟEอในอ�ตรืาเรื'ง

15.5.1 ควิาม่เป8นม่าและแนวิค�ดุข้องส าน�กเคนสให์ม่�แนวค�ด้พื่�0นฐานข้องส7าน�กเคนส*ใหม'1. หน'วยธ#รืก�จอย,'ในตลัาด้แข้'งข้�นไม'สมบั,รืณ*2. แรืงงานแต'ลัะหน'วยม�ความแตกต'างก�น3. ข้�อม,ลัข้'าวสารืไม'ม�ความสมมาตรื

15.5.2 แนวิค�ดุเก�)ยวิก�บัวิ�ฎีจำ�กรธุ&รก�จำข้องส าน�กเคนสให์ม่�การืตรื�งค'าจ�างแบั'งออกเป3น 2 ปรืะเภที่ ค�อ1. การืตรื�งค'าจ�างเป3นต�วเง�น2. การืตรื�งค'าจ�างที่��แที่�จรื�ง แบั'งออกเป3น 2 ปรืะเภที่ ค�อ

ก. แบับัจ7าลัองส�ญญาค'าจ�าง โด้ยน�ยข้. แบับัจ7าลัองค'าจ�างตามปรืะส�ที่ธ�ภาพื่ แบั'งออกเป3น 5 ชน�ด้ ค�อ

(1) แบับัจ7าลัองการืเลั�อกที่��เส�ยเปรื�ยบั(2) แบับัจ7าลัองอ�ตรืาการืเปลั��ยนงาน(3) แบับัจ7าลัองการืที่�0งงาน(4) แบับัจ7าลัองความย#ต�ธรืรืม(5) แบับัจ7าลัองฝHายที่��ม�งานที่7าแลัะฝHายว'างงาน

การืตรื�งรืาคาแบั'งออกเป3น 2 ปรืะเภที่ ค�อ

117

1. การืต�งรืาคาที่��เป3นต�วเง�น2. การืตรื�งรืาคาที่��แที่�จรื�ง แบั'งออกเป3น 5 ปรืะเภที่

(ก) ผลักรืะที่บัภายนอกจากตลัาด้ซึ่�0อข้ายหนาแน'น(ข้) ตลัาด้เป3นข้องลั,กค�า(ค) การืตรื�งรืาคาแลัะตารืางป<จจ�ย-ผลั�ตผลั(ง) ความไม'สมบั,รืณ*ข้องตลัาด้ที่#น(จ) การืใช�รืาคาต�ด้ส�นค#ณภาพื่ข้องส�นค�า

15.5.3 นโยบัายเศรษฐก�จำในท�ศนคต�ข้องส าน�กเคนสให์ม่�ส7าน�กเคนส*ใหม'เสนอแนะนโยบัายในการืแก�ไข้ป<ญหาเศรืษฐก�จ เสนอแนะ

เป3น 2 แนวที่างค�อ1. นโยบัายด้�านอ#ปสงค*รืวม กลั'าวค�อให�รื�ฐบัาลัเข้�าแที่รืกแซึ่งเพื่��อรื�กษา

เสถึ�ยรืภาพื่ที่างเศรืษฐก�จในกรืณ�ที่��เก�ด้ว�กฤตข้นาด้ใหญ'2. นโยบัายด้�านอ#ปที่านรืวม โด้ยให�ความส7าค�ญในเรื��องแรืงงาน ค�อ

(ก) ลัด้กฏรืะเบั�ยบัในเรื��องความม��นคงในการืที่7างาน(ข้) ปฏ�รื,ปรืะบับัอ#ตสาหกรืรืมส�มพื่�นธ*(ค) ฝJกฝนแรืงงานที่��ว'างงาน(ง) ส'งเสรื�มให�แรืงงานเคลั��อนย�ายได้�เสรื�(จ) ส'งเสรื�มรืะบับัแบั'งป<นผลัก7าไรื(ฉ) ปรื�บัปรื#งรืะบับัสว�สด้�การื

แบับัประเม่�นผล ห์น�วิยท�) 15

1. แนวค�ด้ข้องส7าน�กคลัาสส�กค�อ ไม'เห�นด้�วยก�บัการืแที่รืกแซึ่งข้องรื�ฐบัาลั2. ในที่�ศนะข้องเซึ่ย* ป<จจ�ยที่��ที่7าให�อ#ปที่านรืวมเที่'าก�บัอ#ปสงค*รืวมเสมอค�อ อ�ตรืาด้อกเบั�0ย3. แนวค�ด้ข้องส7าน�กเคนส* ค�อ ให�ความส7าค�ญก�บัอ#ปสงค*รืวม4. ในที่�ศนะข้องส7าน�กเคนส* ต�วที่ว�การืใช�จ'ายในรืะบับัเศรืษฐก�จจะม�ค'าเที่'าก�บั 1/(1-C) ใน

กรืณ�ต'อไปน�0ค�อ เส�น LM ข้นานก�บัแกนนอน 5. ในที่�ศนะข้องส7าน�กเคนส* ต�วที่ว�การืใช�จ'ายในรืะบับัเศรืษฐก�จจะม�ค'าเที่'าก�บั 0 ในกรืณ�

เส�น LM ต� 0งฉากก�บัแกนนอน 6. แนวค�ด้ข้องส7าน�กการืเง�นน�ยมค�อ เง�นเฟEอแลัะการืว'างงานไม'ม�ความส�มพื่�นธ*ก�น

118

7. ในที่�ศนะข้องน�กการืเง�นน�ยม ถึ�าหากอ�ตรืาเง�นเฟEอที่��เก�ด้ข้�0นจรื�งส.งกวิ�าอ�ตรืาเง�นเฟEอที่��คาด้การืณ* จะส'งผลัต'ออ�ตรืาการืว'างงานที่��วไปค�อ ต7�ากว'าอ�ตรืาการืว'างงานตามธรืรืมชาต�

8. ในที่�ศนะข้องน�กการืเง�นน�ยม ถึ�าหากอ�ตรืาเง�นเฟEอที่��เก�ด้ข้�0นจรื�งต )ากวิ�าอ�ตรืาเง�นเฟEอที่��คาด้การืณ* จะส'งผลัต'ออ�ตรืาการืว'างงานที่��วไปค�อ ส,งกว'าอ�ตรืาการืว'างงานตามธรืรืมชาต�

9. แนวค�ด้ข้องส7าน�กคลัาสส�กใหม' ค�อ ปรื�มาณเง�นไม'ม�ผลัต'อภาคเศรืษฐก�จที่��แที่�จรื�ง10. ในแนวค�ด้ข้องที่ฤษฎี�ว�ฎีจ�กรืธ#รืก�จที่��แที่�จรื�ง ป<จจ�ยที่��ส�งผลต'อศ�กยภาพื่การืผลั�ตใน

รืะบับัเศรืษฐก�จค�อ การืเปลั��ยนแปลังที่างกายภาพื่ข้องสภาพื่แวด้ลั�อม11. ในแนวค�ด้ข้องที่ฤษฎี�ว�ฎีจ�กรืธ#รืก�จที่��แที่�จรื�ง ป<จจ�ยที่��ไม่�ส�งผลต'อศ�กยภาพื่ในรืะบับั

เศรืษฐก�จค�อ ปรื�มาณเง�น12. แนวค�ด้ข้องส7าน�กเคนส*ใหม' ค�อ ข้�อม,ลัไม'สมมาตรื13. นโยบัายที่างด้�านอ#ปที่านรืวมข้องส7าน�กเคนส*ใหม'ค�อ ปฏ�รื,ปรืะบับัอ#ตสาหกรืรืม

ส�มพื่�นธ*

119

Recommended