Sft parametreleri c. ogus09 (3)

SOLUNUM FONKSİYON TESTİ PARAMETRELERİNİN

TANIMLANMASI

Dr. Candan ÖğüşAkdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı

Sunu planı• Solunum fonksiyon testleri endikasyonları, kontrendikasyonları• Solunum fonksiyon testleri• Akciğerlerin volüm ve kapasiteleri• Akım volüm halkası• Reversibilite• Bronş provakasyon testleri• Maksimum istemli ventilasyon • Difüzyon kapasitesi • Maksimum inspiratuvar/ maksimum ekspiratuvar basınçlar (MIP/

MEP)• Kompliyans• Kapanma volümü ve kapanma kapasitesi• Hava yolu rezistansı• Hava yolu iletkenliği • Ventilasyon parametreleri, anatomik ve fizyolojik ölü başluk

Solunum fonksiyon testleri endikasyonları

A. Akciğer hastalığının varlığını ya da yokluğunu doğrulamak

(anormal semptom /fizik muayene / laboratuvar bulgularının varlığı)

B. Bilinen bir hastalığın akciğer fonksiyonlarına sayısal yansımasını belirlemek

(solunumsal / kardiyak / nöromusküler hastalıklar)

C. Çevresel ve mesleksel maruziyetin etkinliğini ölçmek (sigara, tozlu ve toksik materyal)

D. Tedaviye yanıtın değerlendirilmesi (bronkodilatör, steroid, kardiyak ilaçlar, akciğer

rezeksiyonu, transplantasyon, akciğer rehabilitasyonu)

E. Cerrahi prosedürün riskini tahmin etmek (Akciğer rezeksiyonu, sternotomi, üst batın girişimleri,..)

F. Yetersizlik durumunu saptamak (Sosyal/ hukuki nedenler)

Spirometri kontrendikasyonları

Test performansını etkileyen akut durumlar Nedeni bilinmeyen hemoptizi Pnömotoraks Yakın tarihte göz cerrahisi, torasik /abdominal

cerrahi geçirme Yakın tarihte MI veya unstable angina öyküsü Torasik anevrizmalar (rüptür riski)

Solunum Fonksiyon Testleri

A. Hava yolu fonksiyonu 1. Basit spirometre 2. Zorlu vital kapasite manevrası a. FVC,FEV1, PEF

b. Akım-volüm halkası 3. Maksimum volanter ventilasyon (MVV) 4. Maksimum inspiratuar/ekspiratuar

basınçlar (MIP/ MEP) 5. Hava yolu rezistansı (Raw) ve

kompliyansı (C)

B. Akciğer volümleri ve ventilasyon• Fonksiyonel rezidüel kapasite (FRC)• Total akciğer kapasitesi (TLC), rezidüel

volüm (RV), FRC/TLC oranı• Dakika ventilasyonu, alveolar

ventilasyon ve ölü boşluk• Ventilasyonun dağılımıC. Diffüzyon kapasitesiD. Kan gazları ve gaz değişim testleri (kan gazı, pulse oksimetre, kapnografi)E. Kardiyopulmoner egzersiz testleriF. Metabolik testler

Tidal volümİnspiratuvar yedek volümEkspiratuvar yedek volümRezidüel volüm

akciğer volümleri

akciğer kapasiteleri

İnspiratuvar kapasiteVital kapasiteFonksiyonel rezidüel kapasiteTotal akciğer kapasitesi

Kapasite: en az iki volüm değeri toplamı

Akciğer volümü: Hava boşluklarında bulunan gaz miktarı

Akciğerlerin volüm ve kapasiteleri

İnspirasyon aktif, ekspirasyon pasif bir harekettir.

Akciğer volümleri

STATİKZamanla ilişkilendirilmeden manevraların tamamlanır

DİNAMİKZorlu solunum (inspirasyon/ekspirasyon) manevraları sırasında ölçümler alınır

Statik akciğer volümleriAkciğerler ve intratorasik havayollarında bulunan hava

volümü; • Akciğer parankimi ve

çevreleyen organ ve dokular,

• Yüzey gerilimi, • Solunum kaslarının

oluşturduğu güç, • Akciğer refleksleri, • Havayollarına ait

özellikler tarafından belirlenmektedir.

AKCİĞER VOLÜM DEĞİŞMELERİ

FRC

RV

TLC

Normal(genç)

Normal(yaşlı)

AmfizemErken İleri

Fibrozis Sol.kas güçs.

Obez.

150

100

50

0

VO

LÜ

M (

%)

statik volümler

Tidal volüm ( VT): Sakin solunum sırasında akciğerlere giren veya çıkan hava hacmidir. Ortalama 500 ml.dir.

TİDAL VOLÜM

İnspiratuvar yedek volüm (IRV):

• Sakin solunum sırasında inspirasyon tamamlandıktan sonra derin inspirasyonla alınan hava volümüdür.

TİDAL VOLÜM

İNSPİRASYON YEDEK VOLÜM

Ekspiratuvar yedek volüm (ERV)

• Sakin solunum sırasında ekspiryum tamamlandıktan sonra tam bir ekspirasyonla atılan maksimum hava volümüdür.

EKSPİRASYONYEDEK VOLÜM

TİDAL VOLÜM

İNSPİRASYON YEDEK VOLÜM

Rezidüel volüm (RV)• Maksimum bir ekspirasyondan sonra

akciğerlerde kalan hava volümüdür.

EKSPİRASYONYEDEK VOLÜM

TİDAL VOLÜM

İNSPİRASYON YEDEK VOLÜM

REZİDÜEL

VOLÜM

Total akciğer kapasitesi• Maksimal inspirasyondan sonra akciğerlerde bulunan

hava miktarıdır. • Tüm volümlerin toplamından oluşur (RV+ERV+VT+IRV)

EKSPİRASYONYEDEK VOLÜM

TİDAL VOLÜM

İNSPİRASYON YEDEK VOLÜM

REZİDÜEL VOLÜM

TOTAL AKCİĞER

KAPASİTESİ

İnspiratuvar kapasite• Sakin solunum sırasında ekspiryum tamamlandıktan sonra

maksimum inspirasyonla alınan hava hacmidir.

• VT ile IRV’ün toplamından oluşur.

EKSPİRASYONYEDEK VOLÜM

TİDAL VOLÜM

İNSPİRASYON YEDEK VOLÜM

REZİDÜEL VOLÜM

TOTAL AKCİĞER

KAPASİTESİ

İNSPİRASYON KAPASİTESİ

Vital kapasite (VC)• Maksimum bir inspirasyondan sonra tam bir ekspirasyonla

çıkartılan (ekspiratuvar VC), maksimal ekspirasyondan sonra tam bir inspirasyon ile akciğerlere alınan (inspiratuvar VC) hava volümüdür. (VT+ IRV + ERV)

EKSPİRASYONYEDEK VOLÜM

TİDAL VOLÜM

İNSPİRASYON YEDEK VOLÜM

REZİDÜEL VOLÜM

VİTAL KAPASİTE

TOTAL AKCİĞER

KAPASİTESİ

İNSPİRASYON KAPASİTESİ

Maksimum ekspirasyon ;• yavaş ve zorlanmadan yapılırsa statik volüm

olarak yavaş vital kapasite (SVC), • zorlu yapılırsa dinamik volüm olarak zorlu vital

kapasite (FVC) adını alır. • Sağlıklı kişilerde; SVC = FVC • SVC - FVC = hava hapsi

Fonksiyonel rezidüel kapasite (FRC)

• Normal bir ekspirasyonun sonunda akciğerlerde bulunan hava volümüdür (RV + ERV)

• FRC= ekspiryum sonu akciğer volümüne (EELV)

EKSPİRASYONYEDEK VOLÜM

TİDAL VOLÜM

İNSPİRASYON YEDEK VOLÜM

REZİDÜEL VOLÜM

FONKSİYONELREZİDÜELKAPASİTE

VİTAL KAPASİTE

TOTAL AKCİĞER

KAPASİTESİ

İNSPİRASYON KAPASİTESİ

Relaksasyon volümü (Vr)

• Respiratuvar sistemin gevşeme durumunda iken içinde bulunduğu statik dengeyi yansıtır.

• Akciğer ve göğüs duvarı basınçlarının eşit düzeyde ve ters yönde hareket ettiği, solunum sistemi total elastik recoil basıncının sıfır olduğu durumdur.

• Sağlıklı bireylerde istirahatte FRC ile benzer düzeydedir.

A

B

C

D

Göğüs duvarı

Akciğer

Göğüs duvarı + akciğer

FRC

RV

TLC

0-20-40 20 40

50

25

100

75V

İTA

L K

AP

AS

İTE

(%

)

TRANSMURAL BASINÇ (cmH2O)

Dinamik akciğer volümleri ve akımlar

• Havayolları obstrüksiyonunun belirlenmesinde kullanılırlar, zorlu ekspirasyon ve inspirasyon sırasında değerlendirilirler.

• Dinamik spirometrinin sonuçları volüm-zaman eğrisi ya da akım-volüm halkasıyla ifade edilir.

1 2 3 4 5 6

1

2

3

4

Volü

m,

Litr

e

Zaman, saniye

FVC5

volüm-zaman eğrisi

FEV1

Akım Volüm Halkası

Ekspiratuar akım hızı,

L/sn

Volüm (L)

FVC

Maksimal ekspiratuar akım (PEF)

İnspiratuar akım hızı,

L/sn

RVTAK

Zorlu vital kapasite (FVC)• Tam bir

inspirasyondan sonra zorlu ve hızlı ekspirasyonla

atılan hava volümüdür.

• VC’den farkı manevranın çok hızlı yapılmasıdır

Volüm (L)

FVC RVTAK

Birinci saniyedeki zorlu ekspiratuvar volüm

(FEV1)

1 2 3 4 5 6

1

2

3

4

Volü

m,

Litr

e

Zaman, saniye

FVC5

FEV1FVC manevrasının başlangıcından itibaren zorlu ekspirasyonun 1. saniyesinde atılan hava volümüdür. Bu değer volüm olarak ifade ediliyorsa da aslında bir saniyedeki akım hızını (volüm/zaman) ifade eder yani hızı gösterir.

Altıncı saniyedeki zorlu ekspiratuvar volüm (FEV6)

• Zorlu ekspiryum manevrası hava yolu obstrüksiyonu olan olgularda 20 saniyeye kadar uzayabilmektedir. Bu manevranın 6 saniye ile sınırlandırılması önerilmektedir.

• Bu olguların ekspiryum süresi 6 saniyeyi aşabileceğinden, zorlu ekspiryum manevrasının sonunda plato çizilmesine çalışılmalıdır

Tiffeneau oranı: FEV1/ FVC oranı: FEV1

% • Solunumsal bozukluğun tipini (obstrüktif veya restriktif)

belirlemede önemlidir. • Genç, sağlıklı kişilerde bu oran % 75’in üzerindedir. Akciğerin

elastik yapısındaki değişikliklere bağlı olarak yaşlılarda bu oran % 65-70’e kadar düşebilir.

Obstrüksiyon Restriksiyon

FVC azalır azalır

FEV1 azalır azalır

FEV1/FVC (%)

azalır normal veya artar

Maksimum ekspirasyon ortası akım hızı

(MMEFR, FEF 25-75%)

• Zorlu ekspirasyon manevrasının ortasındaki, FVC’nin % 25 ile %75’i arasındaki akım hızıdır.

• Orta ve küçük havayollarından gelen akımı yansıtır.

• Uyumlu klinik durumda; % FEF25-75; beklenen değerin

% 60’ından azsa ve FEV1/FVC oranı düşükse, hava yolu obstrüksiyonu düşünülebilir.

Maksimal akım- volüm halkası

Ekspiratuar akım hızı,

L/sn

Volüm (L)

FVC

Maksimal ekspiratuar akım (PEF)

İnspiratuar akım hızı,

L/sn

RVTAK

Maximum inspirasyon

eğrisi

Maximum ekspirasyon

eğrisi

Spirometrik traseden elde edilir

• Maksimum ekspirasyon eğrisinden elde edilen başlıca ölçümler PEFR, FEF %25, FEF %50, FEF %75 dir.

• PEFR eğrinin efora bağımlı bölümü, FEF %75 ve FEF %50 ise efora bağımsız bölümleridir.

• FEF %50 ve FEF %75 periferik hava yolları hakkında bilgi verir.

FEF200-1200:• Zorlu ekspirasyonla ilk 200-1200 ml’nin atıldığı perioddaki akım hızıdır. Zorlu ekspirasyonun erken bölümünü yansıtır, büyük havayolları hakkında bilgi verir

• Maksimum inspirasyon eğrisinden elde edilen ölçümler; PIFR, FIVC, zorlu inspirasyonun %25’indeki, %50’sindeki ve %75’indeki akım hızlarıdır (FIF %25, FIF %50 ve FIF %75)

• Ancak bu ölçümler için beklenen değer cetvelleri yoktur

• Akım volüm eğrisinden ayrıca FVC, VT, ERV ve IRV değerleri de saptanabilir.

• Akımı etkileyen faktörlerin yorumlanmasına yardım eder, görsel bilgi aktarır

Akım-volüm halkasının şekli intratorasik/ekstratorasik solunum yolu

darlıklarında, obstrüktif / restriktif hastalıklarda tipik görünümü nedeniyle tanı koydurucudur

normal

hafif obs

ağır obs

Fix büyük h.yolu obs

değişken extrator.

büyük h.yolu obs

Restriktif patern

Obstrüktif Restriktif Mikst

Zaman Zaman Zaman

V

olü

m

V

olü

m

Volü

m

Yavaş yükseliş, atılan hava

volümünde azalış, tam expirasyon

süresinin uzaması

Azalmış maksimum

volümle birlikte platoya erken

ulaşma

Azalmış maksimum volüme yavaş

yükselme

volüm-zaman eğrisi

PEF : Tepe ekspiratuar akımı

PEF, hem peakflowmetre hem de

akım-volüm eğrisinden hesaplanabilir.

Büyük hava yollarındaki obstrüksiyonu

yansıtır ve eforla büyük değişkenlik gösterir.

Sıklıkla astım alevlenmelerinde hava yolu

obstrüksiyonunun derecesinin bir indeksi olarak kullanılır.

Helyum-oksijen ( %80 He+%20 O2) karışımında maksimum ekspirasyon akım-volüm halkası

• Düşük dansiteli, He- O2 içeren gaz solutulduğunda büyük hava yollarındaki türbülan akım laminer akım niteliğini kazanır, akım hızları artar.

Geçiş akımı • Oda havasında akım-volüm halkası

çizdirilir• İşlem He-O2 karışımı solutularak tekrarlanır • Üst üste konulan iki eğrinin ekspiryum

sonuna doğru düşük akciğer volümlerinde birleşme noktasından akım hızının

eşitlendiği volüm: “VOLÜM İSO FLOW”

He-O2 karışımı solutulunca;

• Maksimum ekspirasyon eğrisinin FEF50 sinde akım hızları sağlıklı erişkinlerde de artar, akım hızı artışı > %20 ise, akım kısıtlanması iç çapı 3 mm’den büyük hava yollarındadır.

Klinik pratik uygulamada küçük hava yolu hastalıklarını saptamada ‘volüm iso flow’,

FEF 50’den daha duyarlı olmakla birlikte kullanımı sınırlıdır.

Reversibilite

• Erken reversibilite:Postbronkodilatör FEV1

’de bazal değere göre %12 ve mutlak değer olarak 200 ml artış.

• Geç reversibilite: 6hafta-3ay yüksek doz inhaler steroid veya 2 hafta oral steriod sonrası FEV1’de ≥%15 ve mutlak değer olarak 200ml artış, PEF’de ≥20 artış

11Zaman (sn)Zaman (sn)22 33 44 55

FEV1FEV1

Volüm (lt)

Volüm (lt)

Normal Normal kişikişi

AstAstmamatitikk ( (bbronronkkodilatodilatöörr sonrasısonrası))

AstAstmamatitikk ( (bbronronkkodilatodilatöörr öncesiöncesi))

Erken reversibilite

Bd sonrası FEV1 – bazal FEV1

bazal FEV1

• Mutlak değişkenlik= Bronkodilatör sonrası FEV1-bazal FEV1

• Başlangıç değeri = X 100 üzerinden % değişim

Reversibilite değerlendirmesi

200µg salbutamol

500 µg terbutalin

40-80 µg IB 30-45dk sonra FEV1 ölçümü

15-20dk sonra FEV1 ölçümü

Tets öncesi kesilmesi gereken ilaçlar: kısa etkili bd (8 saat), uzun etkili B2agonist (12), uzun etkili antikolinerjik

ve yavaş salınımlı teofilin (24), inh steroid (devam edilir)

• Predikte değer üzerinden reversibilite = Bronkodilatör sonrası FEV1-bazal FEV1 / beklenen FEV1 X 100

PEF Değişkenliği = Maksimum PEF - Minimum PEF X100 1/2 x (Maksimum PEF + Minimum PEF)

Sabah /akşam PEF değişkenliği %20 üzerindeyse astım lehine kabul edilir.

• 1haftalık izlemde;en düşük sabah prebronkodilatör PEF

---------------------------X 100yakın dönemdeki en yüksek PEF

PEF değişkenliği• en az 4 gün %15, • en az 3 gün % 20, • tüm günlerin ortalaması olarak % 10’un üzerinde ise astım lehinde kabul edilir GINA 2006

PEF değişkenliği ölçümü

Bronş provakasyon testleri

• Bronş aşırı duyarlılığı: Değişik uyaranlara karşı hava yollarının verdiği abartılı bronkokonstrüktör yanıt

• Astım, allerjik rinit, kistik fibrozis, KOAH, bronşektazi, ASYE (+)

• Sıklıkla metakolin, histamin ve egzersiz kullanılır

PD 20: FEV1’de % 20’lik düşüş yapan metakolin dozunormalde PD 20 > 16mg/ml

Astımlılarda < 8mg/ml

Maksimum istemli ventilasyon (MVV)

• Hızlı ve mümkün olduğu kadar derin solunumlarla bir dakikada solunabilen hava miktarıdır.

Volü

m

(L)

Zaman (sn)

Olgu, 12 sn. güçlü ve derin nefes alır, volüm 1 dk.’ya tamamlanır.

• Solunum kasları, toraks-akciğer kompliyansı, hava yolu direncini yansıtabilir

• Özellikle solunum kas gücünü değerlendirmede kullanılır

MVV<%50 ise toraks ve üst batın operasyonları için risk oluşturur

Bir dk’da 1mmHg basınç farkıyla alveolokapiller membrandan geçen gaz miktarıdır (25mL/dk/mmHg)

Test için CO kullanılır (çözünürlüğü ve Hb afinitesi O2’den fazla olduğu için difüzyonu hızlı ve transferi sadece diffüzyonla sınırlı)

Alveolden kana transfer olan COAlveole-kapiller CO basınç gradienti

Transfer coefficient (KCO) : DLCO/VA: Her bir litre akciğer volümüne düşen difüzyon kapasitesini gösterir.

Test gazı: %0.3CO, %10 He, %21 O2 ve gerisi N2

Difüzyon kapasitesi

DLCO=

Solunum kas gücü ölçümleri: Maksimum inspiratuvar ve maksimum ekspiratuvar basınçlar

(MIP ve MEP)

• Solunum yolunu kapatan bir valve (shutter) karşı yapılan max insp ve eksp sırasında ölçülen ağız içi basınçlarıdır

• Solunum kas gücünü

indirekt olarak gösteren noninvaziv testlerdir

• Dispne ve VC’de, MVV’de açıklanamayan azalma varlığında bu testler önemli

• MIP inspiratuvar kas gücünü yansıtır ve normalde -60cmH2O’dan yüksektir.

• MEP ekspiratuvar kas gücünü yansıtır, normalde 80-100 cmH2O’dan fazladır

MEP <40cmH2O ise hasta etkin öksüremez

genişleyebilme yeteneği

genişleyebilirlik ölçüsü

KOMPLİYANS

dışarıdan uygulanan güce karşı deforme

olmamak için gösterilen direnç

ELASTANS

C = 1/E

Kompliyans• Akciğer ve göğüs duvarının elastik özelliklerini

değerlendirir

• Alveolerin iç yüzeyi ve plevra yüzeyi arasındaki basınç farkına transpulmoner basınç denir.

• Kompliyans, her bir ünite transpulmoner basınç değişikliğine karşılık gelen volüm değişikliğidir

(△V / △P)

• Elastik recoil basıncı (Pel), belirli bir akciğer volümünde akciğer veya toraks tarafından oluşturulan güç

Basınç-Volüm Eğrisi

0 -10 -20 -30akciğer etrafındaki basınç

0.5

1.0Volüm(L)

C = V / P

V

P

• Total respiratuvar sistem kompliyansı (Crs), akciğer ( CL) ve göğüs duvarı ( Ccw) kompiyanslarından oluşur.

• CL, akciğer dokusunun elastik özellikleri ve sürfaktan ile ilişkilidir.

• Ccw, göğüs duvarı elastik özellikleriyle ilişkilidir.

Ortalama kompliyans:C = V / P

C = 500 ml / 2.5 cmH2O

C = 200 ml / cmH2O

Transpulmoner basınç 1 cmH2O arttığında, akciğerler 200 ml. genişler

Statik kompliyans:• İnspirasyon ve ekspirasyon sırasında belirli

noktalarda statik koşullar altında ölçülür • Yaşla birlikte ve obstrüktif hastalıklarda artar,

restriktif hastalıklarda azalır

Dinamik kompliyans:• Hızlı solunum sırasında ölçülür ve solunum sırasındaki gerçek elastik direnci gösterir •Hava yolu direnç artışını göstermede hassas bir testtir

Kapanma volümü (CV)

• Akciğer volümü azaldıkça küçük hava yollarının çapları da azalır ve RV düzeyinde kapanırlar.

• Kapanma volümü, ekspirasyonda hava yolları kapanmaya başladığı zaman akciğer içerisinde kalan hava volümüdür ve genellikle VC’nin bir yüzdesi olarak ifade edilir:

CV/ VC X 100

• Kapanma kapasitesi (CC): Kapanma volümü noktasında akciğerlerdeki total gaz volümü

• CC:CV+RV• CC, TLC’nin bir yüzdesi olarak ifade edilir:

CC/ TLC X 100

•. Yüksek bir kapanma volümü, küçük havayolu hastalığının erken bir belirtisidir.•Genç erişkinlerde: CV/ VC % : %10-20, CC/ TLC % ise %30’dur.

Hava yolu rezistansı (Raw)

• Akımın her bir ünitesine karşı ağız (atmosferik basınç) ve alveol basıncı arasındaki farktır (cmH2O/L/sn)

• Bu basınç farkı iletici havayollarında bulunan gaz moleküllerinin sürtünme etkisi sonucu ortaya çıkar

•Birim akımla oluşan basınç değişikliği hava yolu çapını yansıtır

(obstrüktif ve restriktif hastalıkların ayrımında önemlidir)

Türbülan akım•Yüksek akım hızında oluşur

•Akım aksiyel ve radiyal yöndedir•Trakea ve ana bronşlarda gözlenir

•Daha fazla hava yolu direnci oluşturur

Laminer akım•Düşük akım hızında oluşur

•Akım aksiyel yöndedir•Bronş merkezine doğru artar

•Küçük hava yolarında bulunur

Bozulmuş laminer akım•Trakeabronşial ağaçta gözlenir• Oluşumu için enerji gereklidir.

Total hava yolu rezistansının

• Nazal solunumda % 50’sini burun,

• Ağızdan solunumda %30’unu ağız-farenks-larenks ve trakea oluşturur

• Periferik havayollarının katkısı ise azdır (%20)

• Vücut pletismografisi hava yolu rezistansını direkt olarak ölçen tek yöntemdir. Rutin incelemelerde Raw kullanılmaz (pahalı ve zor

Total pulmoner rezistans: Hava yolu rezistansı (%90) + Doku rezistansı (%10)

Raw santral (burun – 6. jenerasyon): yüksek direnç (türbülan akım)

Raw perifer (7. jenerasyon – 23. jenerasyon): düşük direnç (laminer ve diffüz bölgeler)

•Vücut pletismografisi hava yolu rezistansını direkt olarak ölçen tek yöntemdir. •Rutin incelemelerde Raw kullanılmaz (pahalı ve zor)

Hava yolu iletkenliği (Kondüktans)

• Hava yollarındaki her bir ünite basınç düşmesine karşılık oluşan akımdır (Gaw=1/Raw) (L/sn/cmH2O)

• Her litre akciğer volümü için oluşan iletkenlik ise spesifik iletkenliktir (SGaw)

• Hiperreaktiviteyi saptamada ve bronkodilatör yanıtı değerlendirmede önemli.

Anatomik ölü boşluk(iletim bölgesinde gaz alışverişi yapılmayan

bölüm)

Alveolar ölü boşluk(solunum bölgesinde gaz alışverişi yapılmayan

bölüm)

+

Fizyolojik ölü boşluk(akciğerlerde gaz alışverişi yapılmayan tüm

alan)

• Total pulmoner ventilasyon (TPV): Solunum sayısı X VT

• Alveolar ventilasyon (VA): Akciğerlerde gaz alışverişine katılan gaz volümüdür.

Solunum sayısı X (VT -VD)

• Ventilasyon katsayısı (VK):Taze gelen hava / önceden varolan hava : % 12