นโยบายสินค้าเกษตรไทยเปรียบเทียบกับประเทศเพื่อนบ้านและทางรอด Aec

บทท 4

นโยบายสนคาเกษตรไทยเปรยบเทยบ กบประเทศเพอนบานและทางรอด

4.1 เปรยบเทยบนโยบายขาวของไทยและประเทศเพอนบาน

4.1.1 ขาว ในอาเซยนมเพยง 5 ประเทศหลกเทานน ทมศกยภาพในการผลตเพอการ

สงออกขาว คอ ไทย เวยดนาม กมพชา พมา และลาว เพราะประเทศเหลานมพนท

มาก มระบบชลประทาน และประชากรสวนใหญในประเทศประกอบอาชพ

เกษตรกรรมและยงยากจน โดยทรฐบาลของแตละประเทศไดพยายามกาหนด

มาตรการและใหการชวยเหลอในรปแบบตางๆกน ตามแตกาลงความสามารถและ

งบประมาณของแตละประเทศ ทาใหรฐบาลของแตละประเทศไมอาจละเลย

เกษตรกรได ดงนนจงมนโยบายเขามาชวยเหลอในดานตางๆ สามารถสรปไดดงน

(1) นโยบายดานราคาขาว ปญหาสาคญของประเทศผผลตขาว คอ ปญหาราคาขาวตกตา ซงปญหา

ดงกลาวจะสงผลกระทบไปยงเกษตรกรผผลตโดยตรง ทาใหรฐบาลของแตละ

ประเทศตองออกนโยบายเขามาชวยเหลอเกษตรกร เวยดนามไมไดมนโยบายเขา

มาแทรกแซงหรอพยงราคาขาวโดยตรง แตใชนโยบายทางออม เชนใหกระทรวง

อตสาหกรรมและการคาของเวยดนาม กาหนดราคาสงออกขาวขนตา เพอปองกน

ไมใหผสงออกขายขาวราคาตาเกนไป จนสงผลกระทบตอเกษตรกรทจะถกกดราคา

รบซอ โดยราคาขนตาทกาหนดนน จะกาหนดใหเหมาะสมกบจานวนผลผลตท

ออกมาในแตละชวงของฤดกาล และในกรณทราคาขาวของโลกมความผนผวน

AEC Prompt

84

มาก รฐกจะใชนโยบายสงเสรมบรษทรฐวสาหกจ โดยใหเงนกดอกเบยตามาชวยรบ

ซอขาวเปลอกจากเกษตรกรมาสารองไว เพอปองกนไมใหเกษตรกรถกกดราคา

ขาวเปลอก

ในขณะทไทยมนโยบายในการเขาไปพยงราคาขาวโดยตรง ดวยการรบจานา16และประกนรายได17 ซงการรบจานาขาวเปลอกเปนมาตรการทดงปรมาณขาว

ออกจากตลาด โดยเฉพาะในชวงตนฤดการผลตทจะมปรมาณขาวออกสตลาดเปน

จานวนมาก ในขณะทการประกนรายได ปรมาณขาวทงหมดยงอยในตลาด แต

ราคาขาวในประเทศจะมแนวโนมผนผวนมากกวาการใชมาตรการรบจานาขาว

อยางไรกตามการดาเนนมาตรการจานาขาวทผานมาประสบกบปญหาหลายอยาง

เชน การลกลอบนาเขาขาวจากประเทศเพอนบานเขามาสวมสทธในการรบจานา

การใชงบประมาณของรฐทสงเกนจรง การบรหารจดการทไมโปรงใส และขาด

ประสทธภาพ นอกจากนการใชมาตรการดงกลาวยงทาใหราคาขาวในประเทศม

ราคาสง สงผลกระทบไปถงศกยภาพในการสงออกขาวของไทยลดลง และในป

2553 ตามกรอบขอตกลงของเขตการคาเสรอาเซยน (AFTA) อตราภาษจะเหลอ

รอยละ 0 หลายฝายมความกงวลวาจะมขาวจากลาว เวยดนาม และกมพชาทะลก

เขามาในไทยดงนนมาตรการการแทรกแซงราคาขาวดวยการประกนรายไดใหกบ

เกษตรกรจงเปนทางเลอกทคาดวาจะลดปญหาการบรหารและการจดการสตอก

ลดความเสยงดานราคาและ เรองผลผลตใหแกเกษตรกร ปองกนการสวมสทธขาว

16 โครงการรบจานาขาว รฐบาลตองจดสรรงบประมาณใหเปนทนสาหรบจานาขาวมขาวเปนหลกประกน เมอสนสดระยะจานา (4 เดอน) หากราคาไม

ขนหรอขนนอย เกษตรกรกปลอยหลดจานาไมไถถอน ขาวตกเปนของรฐบาล โครงการรบจานารฐมเจตนาสรางดมานดเทยมเพอรกษาเสถยรภาพราคา

ขาวไวไมใหราคาตกตามากจนเกษตรกรขาดทน 17โครงการประกนรายได รฐบาลตองจดสรรงบประมาณจายขาดเพอชดเชยสวนตางราคาขาวโดยไมมตวสนคาเขามาเกยวของ เกษตรกรจะขายขาวทก

ราคาตามกลไกตลาดขณะทตลาดยงเปนของผซอ

http://www.komchadluek.net/search.php?search=%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A7

http://www.komchadluek.net/search.php?search=%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A7

ทางรอดสนคาเกษตรทสาคญของไทยภายใตประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

85

จากประเทศเพอนบาน สาหรบในดานงบประมาณการใชจายของภาครฐ ตอง

เปรยบเทยบดจากของจรง ระหวางนโยบายใหม (การประกนรายได) ซงเรมใชใน

เดอน ตลาคม 2552 กบโครงการพยงราคาแบบรบจานาทใชในอดต

สาหรบประเทศกมพชา พมา และลาวนน รฐบาลยงไมมนโยบายในการ

ชวยเหลอแกเกษตรกรในทกๆ ดาน

(2) นโยบายการเชาและถอครองทดนในการทาการเกษตรของตางชาต

ในปจจบนกระแสขาวการเขามาเชาททาการเกษตรในประเทศไทยของ

ตางชาต เปนทกลาวถงอยางมาก แตเมอพจารณาตามพระราชบญญตการ

ประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ.2542 ระบไวชดเจนวาคนตางชาตไมสามารถ

เขามาลงทนทาธรกจทานา และเลยงสตวในประเทศไทยได เพราะถอเปนธรกจ

ตองหามของคนตางชาต ทถกกาหนดไวในบญช 1 ใหสงวนสาหรบคนไทยเทานน

ในขณะทประเทศไทยตอตานตานการเขามาเชาพนททาการเกษตรของตางชาต

แตประเทศเพอนบานอยาง เวยดนาม ลาว พมา และกมพชา กลบมนโยบาย

สงเสรมใหตางชาตเขาไปเชาพนททาการเกษตรในประเทศ โดยมนโยบายใหเชา

พนทดวยระยะเวลามากกวา 30 ป และสามารถสงผลผลตทงหมดทผลตไดกลบไป

ยงประเทศของผลงทน ถงแมจะมนโยบายการเชาและถอครองทดนในการทา

การเกษตรของตางชาตทชดเจน แตผลงทนสวนใหญกลบใหความสนใจทจะลงทน

ในประเทศไทยมากกวา เนองจากประเทศเหลานนมความเสยงในเรองการเมอง

การกาหนดนโยบาย ซงสามารถเปลยนแปลงไดตลอดเวลาไมมมนคงในสายตา

AEC Prompt

86

ของนกลงทน ในขณะทไทยมนโยบายหลายดานทเออกบการลงทน มระบบ

โครงสรางพนฐานทดกวาและไมมความเสยงจากการเปลยนแปลงดานนโยบาย

4.1.2 มนสาปะหลง นโยบายของภาครฐในการชวยเหลอเกษตรกรผปลกมนสาปะหลงของไทย

สวนใหญเปนนโยบายและมาตรการแทรกแซงราคา ซงดาเนนการโดยกระทรวง

พาณชย ทงนเพอบรรเทาปญหาความเดอดรอนของเกษตรกรในกรณทราคามน

สาปะหลงตกตา ซงแสดงรายละเอยดเพมเตมดงน

นโยบายการแทรกแซงราคามนสาปะหลงของไทย เปนนโยบายทกระทรวง

พาณชยดาเนนการเพอบรรเทาความเดอนรอนของเกษตรกรอนเนองมาจากการ

ผลตมนสาปะหลงในป 2551/52 มมากเกนความตองการ ทาใหราคาหวมน

สาปะหลงสดลดลงมาอยทประมาณกโลกรมละ 1.00-1.30 บาท ทาใหรฐตอง

ดาเนนการเขาไปแทรกแซงราคา โดยการรบจานาหวมนสาปะหลงสด ป 2551/52

เปนปรมาณ 13 ลานตน ในราคากโลกรมละ 1.80-2.05 บาท ตงแตเดอน

พฤศจกายน 2551-เมษายน 2552 สาหรบป 2552/53 รฐบาลมนโยบายประกน

รายไดใหแกเกษตรกร โดยกาหนดราคาประกนหวมนสดกโลกรมละ 1.70 บาท ซงการ

กาหนดราคาประกน คานวณจากตนทนการผลต บวกคาขนสงและกาไรใหแก

เกษตรกร และจายคาสวนตางระหวางราคาหวมนสดใหแกเกษตรกรในกรณทราคา

ตลาดอางองตากวาราคาประกนโดยไมตองสงมอบสนคา ซงจะทาใหเกษตรกรม

รายไดคมตอการลงทน สวนในประเทศอนโดนเซย เวยดนาม กมพชา พมา และลาว

รฐบาลไมมนโยบายในการแทรกแซงตลาดแตอยางใด


87

4.1.3 ขาวโพดเลยงสตว นโยบายดานการผลตขาวโพดเลยงสตวของไทยนน สวนใหญเปนนโยบาย

และมาตรการแทรกแซงตลาด ซงดาเนนการโดยกระทรวงพาณชย ทงนเพอบรรเทา

ปญหาความเดอดรอนของเกษตรกรในกรณทราคาขาวโพดเลยงสตวตกตา

นอกจากนนยงมมาตรการเพอแกปญหาระยะยาวใหแกภาคการผลตขาวโพดเลยง

สตวไทยโดยแนวทางการปรบโครงการสรางการผลต การตลาด และมาตรการ

นาเขาขาวโพดเลยงสตว สาหรบนโยบายของอนโดนเซยนน กระทรวงเกษตรของ

อนโดนเซยไดออกกฎกระทรวงเกษตรเรอง การควบคมความปลอดภยอาหารจาก

พชทนาเขาและสงออก และนโยบายเพอรกษาความมนคงทางดานอาหาร ซงแสดง

รายละเอยดเพมเตมไดดงน

(1) นโยบายการแทรกแซงตลาด นโยบายการแทรกแซงตลาดขาวโพดเลยงสตวของไทย เปนนโยบายท

กระทรวงพาณชยดาเนนการเพอบรรเทาความเดอนรอนของเกษตรกรอน

เนองมาจากราคาขาวโพดเลยงสตวตกตา ซงมการดาเนนนโยบายมาโดยตลอด

ตงแต ป 2537 จนถงปจจบน นโยบายการแทรกแซงตลาดทรฐบาลเลอกดาเนนการ

คอการรบจานาขาวโพดเลยงสตว โดยในป 2548 ไดมการรบจานาขาวโพดเมลด

ความชนไมเกน 30.0% จากเกษตรกรรายบคคลปรมาณ 5 แสนตน โดยกาหนด

ราคารบจานาขาวโพดเมลดความชน 14.5% เดอนกนยายน-พฤศจกายน 2548

กโลกรมละ 4.75 บาท และเดอนธนวาคม 2548-มกราคม 2549 กโลกรมละ 5.00

บาท ระยะเวลาไถถอนภายใน 3 เดอน นบถดจากเดอนทรบจานา ตอมาในป 2551

รฐบาลไดมการดาเนนโครงการแทรกแซงตลาดขาวโพดเลยงสตวโดยการรบจานา

AEC Prompt

88

ขาวโพดปรมาณ 1.5 ลานตน โดยกาหนดราคารบจานาขาวโพดเมลดความชน

14.5% กโลกรมละ 8.50 บาท มระยะเวลาไถถอนภายใน 3 เดอนนบจากเดอนทรบ

จานา

สาหรบนโยบายแทรกแซงตลาดในป 2552 นน รฐบาลมแนวทางในการ

ดาเนนโครงการประกนราคาขาวโพดเลยงสตว โดย 1) กาหนดราคาประกน

ขาวโพดเมลดความชน 14.5% กโลกรมละ 7.10 บาท 2) กาหนดเปาหมายให

เกษตรกรรายครวเรอนใชสทธเพอขอรบเงนชดเชยสวนตางราคาประกนกบราคา

ตลาดอางองไดในปรมาณทผลตจรงแตไมเกนครวเรอนละ 20 ตน ธนาคารเพอ

การเกษตรและสหกรณการเกษตร (ธกส.) ทาสญญากบเกษตรกรทประสงคจะเขา

รวมโครงการฯ เดอนสงหาคม-พฤศจกายน 2552 และ 3) เกษตรกรใชสทธประกน

ราคาไดหลงจากวนทาสญญา 15 วน แตไมเกน 3 เดอนนบจากวนทาสญญา และ

ตองไมเกน 28 กมภาพนธ 255318

(2) นโยบายดานการผลตและการตลาด กระทรวงพาณชยและกระทรวงเกษตรและสหกรณของไทย ไดรวมกนจดทา

ยทธศาสตรการปรบโครงการสรางการผลตและการตลาดขาวโพดเลยงสตวตาม

แผนบรหารราชการแผนดน ป 2548-2551 เพอเพมขดความสามารถในการแขงขน

สรางมลคาเพม และทาใหเกษตรกรมรายไดจากการขยายผลผลตในราคาท

เหมาะสม เปนธรรม โดยมแนวทาง ดงน

18สานกสงเสรมการคาสนคาเกษตร กรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย (กนยายน 2552)


89

1) ดานการผลต

1.1) พฒนาและปรบปรงเพมประสทธภาพการผลตทงดานเทคโนโลยและสายพนธขาวโพดเลยงสตวในพนทศกยภาพไมเกน 7 ลานไร เพอใหผลผลตตอ

ไรเพมขนและลดตนทนการผลต

1.2) พฒนาและปรบปรงคณภาพขาวโพดเลยงสตวโดยการถายทอดเทคโนโลยและวทยาการหลงการเกบเกยวทถกตองใหแกเกษตรกร สถาบน

การเกษตร เพอใหไดผลผลตทมคณภาพ และมรายไดเพมขน

1.3) เพมมลคาขาวโพดเลยงสตว โดยสงเสรมการเพมรายไดจากเศษวสดเหลอใชเพอเปนการสรางรายไดและเสรมสรางความเขมแขงภายในชมชน

2) ดานการตลาด

2.1) จดระบบการคาและระบบกากบดแลเพอรกษาความเปนธรรมทางการคา

2.2) สงเสรมการซอขายขาวโพดเลยงสตวในระบบตลาดขอตกลงและเชอมโยงการทาสญญาขอตกลงระหวางผซอ/ผขาย

2.3) สรางเครอขายเชอมโยงตลาดผลผลตคณภาพดเพอเพมอานาจตอรองใหเกษตรกรสามารถขายผลผลตไดราคาสงขน และจงใจใหมการพฒนา

คณภาพขาวโพดเลยงสตว

สาหรบนโยบายดานการผลตของอนโดนเซยนน พบวารฐบาลอนโดนเซยให

ความสาคญในการรกษาความมนคงทางอาหาร นนคอรกษาเสถยรภาพของ

ปรมาณการผลตขาวโพดเลยงสตวใหเพยงพอตอความตองการในประเทศ โดยม

นโยบายทเกยวของ เชน นโยบายการพฒนาโครงสรางพนฐาน เพอรกษาปรมาณ

AEC Prompt

90

และคณภาพของขาวโพดไมใหลดลง โดยเฉพาะอยางยงการจดการนาใหเพยงพอ

ในพนทเพาะปลก นโยบายการพฒนากลม/สถาบนเกษตรกร นโยบายการเพม

ศกยภาพการสงเสรมการเกษตรและการเพมศกยภาพของเกษตรกรในการเขาถง

ตลาด19

(3) นโยบายและมาตรการนาเขาขาวโพดเลยงสตว นโยบายและมาตรการนาเขาขาวโพดเลยงสตวของไทยในป 2552 มการ

กาหนดเชนเดยวกบป 2551 โดยสาหรบมาตรการนาเขาขาวโพดเลยงสตวท

เกยวของกบอาเซยนมดงน

1) มาตรการตามขอผกพน AFTA กาหนดอตราภาษนาเขา 5.0% หรอ

กโลกรมละ 2.75 บาท

2) มาตรการตามขอผกพนยทธศาสตรความรวมมอทางเศรษฐกจอรวด-

เจาพระยา-แมโขง หรอ (Ayeyawady-Chao Phraya-Mekong Economic

Cooperation Strategy : ACMECS) กาหนดอตราภาษนาเขารอยละ 0

ทงขาวโพดในโครงการ Contract Farming และนอกโครงการ และผม

สทธนาเขาตองจดทะเบยนเปนผนาเขากบกรมการคาตางประเทศ และ

ตองรายงานการนาเขาตามทกาหนดเปนประจาทกเดอน20

นโยบายนาเขาของอนโดนเซยนน ขณะนกระทรวงเกษตรของอนโดนเซยได

ออกกฎกระทรวงเกษตร เรอง “การควบคมความปลอดภยอาหารจากพชทนาเขา

และสงออก” เรมมผลบงคบใชตงแตวนท 19 พฤศจกายน 2552 เปนตนไป โดย

19ผลการประชมคณะรฐมนตร วนท 8 กนยายน 2552 เรอง “รายงานผลการเดนทางไปราชการตางประเทศของรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและ

สหกรณ” 20สานกสงเสรมการคาสนคาเกษตร กรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย (กนยายน 2552)


91

กาหนดใหผทจะสงออกสนคาพชซงรวมถงขาวโพดเลยงสตวดวย ตองตรวจสอบ

สารพษตกคาง สารอะฟลาทอกซน และโลหะหนก เชน แคดเมยม และตะกว เปน

ตน21 นโยบายนอาจมผลกระทบทาใหการสงออกขาวโพดเลยงสตวของไทยไปยง

อนโดนเซยลดลงได22

4.1.4 ถวเหลอง นโยบายดานการนาเขาถวเหลองของประเทศไทยนน พบวามการกาหนด

นโยบายและมาตรการนาเขาเมลดถวเหลองเปนอานาจหนาทของคณะกรรมการ

นามนพชและพชนามน ซงกาหนดใหประเทศไทยเปดตลาดนาเขาเมลดถวเหลอง

ป 2549 ตามมตคณะกรรมการพชนามนและนามนพช ดงน

(1) ใหนาเขาไมจากดปรมาณ และชวงเวลานาเขา อากรนาเขาในโควตา

รอยละ 0 นอกโควตา รอยละ 80

(2) ผมสทธนาเขาในโควตา รวม 13 ราย คอ สมาคมผผลตนามนถวเหลอง

และราขาว สมาคมผผลตอาหารสตวไทย สมาคมปศสตวไทย สมาคมผเลยงไกเนอ

เพอการสงออก สมาคมสงเสรมผใชวตถดบอาหารสตว สมาคมผผลตไกเพอ

สงออกไทย สมาคมผคาสนคาเกษตรกบประเทศเพอนบาน บรษท กรนสปอรต

(ประเทศไทย) จากด บรษท แลคตาซอย จากด บรษท ไทยเทพรสผลตภณฑอาหาร

จากด (มหาชน) บรษท แดรพลส จากด บรษท ไทยชม จากด และหางหนสวน

จากด คคโคเคน หากมผยนขอสทธนาเขารายใหมใหฝายเลขานการคณะกรรมการ

พชนามนและนามนพช (สานกงานเศรษฐกจการเกษตร) เปนผพจารณาและแจง

คณะกรรมการทราบ

21ขาวโพดตองตรวจสอบสารตกคางและโลหะหนกประมาณ 20 รายการ 22“อนโดฯคมเขมนาเขาสนคาเกษตร” หนงสอพมพเดลนวส วนองคาร ท 8 กนยายน 2552

AEC Prompt

92

(3) ผมสทธนาเขาในโควตาตองรบซอเมลดถวเหลองทผลตในประเทศจาก

เกษตรกรทงหมด ดงน

- ถวเหลองเกรดสกดนามน ราคาไมตากวา กก.ละ 12.25 บาท ณ ไรนา

หรอ 13.00 บาท ณ หนาโรงงาน ตลาดกรงเทพมหานคร

- ถวเหลองเกรดผลตอาหารสตว ราคาไมตากวา กก.ละ 12.50 บาท ณ

ไรนา หรอ 13.25 บาท ณ หนาโรงงาน ตลาดกรงเทพมหานคร

- ถวเหลองเกรดแปรรปผลตภณฑอาหาร ราคาไมตากวา กก.ละ 14.50

บาท ณ ไรนา หรอ 15.25 บาท ณ หนาโรงงาน ตลาดกรงเทพมหานคร

ท งน ผ มสทธน า เข า ในโควตาตองท าสญญารบ ซอ เมลดถ ว เหลอง

ภายในประเทศกบกระทรวงเกษตรและสหกรณและกระทรวงพาณชย

นอก จ า กน คณ ะ ก ร ร ม ก า ร พ ช น า ม น แ ล ะ น า ม น พ ช ไ ด แ ต ง ต ง

คณะอนกรรมการกากบ ดแลเมลดถวเหลอง เพอกากบดแลและตดตามการรบซอ

เมลดถวเหลองทผลตในประเทศ การใชเมลดถวเหลองนาเขาของผมสทธนาเขา

เมลดถวเหลองในโควตาใหเปนไปตามนโยบาย เงอนไข และมาตรการนาเขาเมลด

ถวเหลอง ตามมตคณะกรรมการพชนามนและนามนพช และททางราชการกาหนด

โดยม เลขาธการสานกงานเศรษฐกจการเกษตร เปนประธาน ผแทนจากหนวยงาน

ราชการ และเอกชนทเกยวของ เปนอนกรรมการ และผอานวยการสานกวจย

เศรษฐกจการเกษตร สานกงานเศรษฐกจการเกษตร เปนอนกรรมการและ

เลขานการ (ทมา: สานกสงเสรมการคาสนคาเกษตร กรมการคาภายใน กระทรวง

พาณชย)


93

4.1.5 ปาลมนามนและนามนปาลม เ มอพจารณาในภาพรวมของนโยบายในภาพรวมของประเทศไทย

อนโดนเซย และมาเลเซย ซงเปนผผลตปาลมนามนและนามนปาลมรายใหญของ

โลกแลว จะพบวานโยบายของไทยเปนไปเพอควบคมการนาเขาเพอปกปอง

อตสาหกรรมนามนปาลมในประเทศ สวนนโยบายอนๆ และองคกรควบคมกากบ

นโยบายทยงไมชดเจน

ในขณะทในมาเลเซยรฐบาลใหการสนบสนนรวมถงการดแลและควบคม

ตงแตการปลกจนถงการสงออก สนบสนนการเพมมลคาใหกบนามนปาลมใหม

มลคาสงขน เชน เคมภณฑจากนามนปาลม และมนโยบายเพอรกษาเสถยรภาพ

ราคาผลผลต โดยการกาหนดใหมสตอกไมเกน 1 ลานตนตอเดอน อกทงยงม

Malaysian Palm Oil Board (MPOB) เปนองคกรระดบชาตในการควบคมดแล

สวนนโยบายของอนโดนเซยนนไดมการสนบสนนใหชาวตางชาตเขามา

ลงทนในธรกจปาลมนามน และสนบสนนการสงออกนามนปาลมทมมลคาสง จน

ทาใหอนโดนเซยกาวขนมาเปนผผลตปาลมนามนอนดบ 1 ของโลก 4.1.6 กาแฟ สาหรบนโยบายสงเสรมและสนบสนนดานกาแฟของประเทศไทยและ

ประเทศเพอนบานทเปนผผลตสาคญ คอ เวยดนามและอนโดนเซยนน สามารถ

สรปไดดงน

(1) นโยบายดานการปลกกาแฟ นโยบายดานการปลกกาแฟของประเทศไทยนน ปจจบนเปนการเนนดาน

คณภาพของเมลดกาแฟและปรมาณผลผลตตอไรมากกวาสงเสรมใหเพมพนทปลก

http://www.mpob.gov.my/

AEC Prompt

94

กาแฟ โดยกระทรวงเกษตรและสหกรณไดกาหนดใหหนวยงานทเกยวของสงเสรม

ใหเกษตรกรผปลกกาแฟหนไปปลกกาแฟคณภาพดซงมราคาสงกวา และชวงชง

สวนแบงทางการตลาดของกาแฟคณภาพน รวมทงมมาตรการเพมปรมาณผลผลต

เมลดกาแฟตอไรใหเพมสงขนและมตนทนลดลง โดยการปรบโครงสรางการผลต

ปรบปรงสตรการใสปย และการพฒนาสายพนธเมลดกาแฟ

สาหรบนโยบายดานการปลกกาแฟของประเทศเวยดนามนน พบวาในชวงท

ผานมาราคาเมลดกาแฟในตลาดโลกผนผวนและตกตาทาใหรฐบาลเวยดนามหน

มาสงเสรมดานการพฒนาประสทธภาพของการปลกกาแฟมากยงขน ดงน

- กาหนดมาตรฐานของเมลดกาแฟทชดเจนเพอสรางความเชอมนใหแกผบรโภคและลกคา เชน การประกาศมาตรฐานคณภาพเมลดกาแฟ

TCVN 4193 : 2001 ในป 2544 และปรบปรงมาตรฐานคณภาพเมลด

กาแฟใหม คอ TCVN 9193 : 2001 ในป 2545 เปนตน

- นโยบายลดพนทปลกกาแฟพนธโรบสตาในพนททไมเหมาะสม และเพม

พนทปลกกาแฟพนธอาราบกาในพนททเหมาะสมแทนเนองจากมราคา

ดกวา

- คดคนและวจยพนธกาแฟใหมๆ ทใหปรมาณผลผลตสงกวา คณภาพ

ดกวา และการวจยความเปนกรด-ดางของดนในระดบทมประสทธภาพ

มากทสด นนคอมการใชปยนอยลงแตใหปรมาณผลผลตเทาเดม

- สงเสรมการผลตกาแฟปลอดสารเคม โดยเฉพาะในพนทเพาะปลกทางตอนเหนอทอยในเขตภเขา มความเหมาะสมในการปลกกาแฟโดยไม

จาเปนตองใสปยหรอยาฆาแมลง


95

- นโยบายเพมการลงทนของรฐบาลดานการขยายการใหบรการแกผประกอบการรายยอยในชนบท และการพฒนาโครงสรางพนฐานใน

พนทชนบทใหดยงขน เพออานวยความสะดวกดานการเพาะปลกและการ

ขนสงกาแฟ

- สมาคมกาแฟเวยดนามไดทาความตกลงกบทางการแขวงจาปาสกของลาวเพอปลกกาแฟพนธอาราบกาในพนทกวา 60,000 ไรในเขตเมองปาก

ซอง (ป 2550) โดยเปนบรษทรวมทนของสองประเทศเพอปลกกาแฟ

คณภาพดของลาว ซงผลผลตจากทแหงนจะสงออกไปยงสหภาพยโรป

และสหรฐอเมรกา แตเนองจากเนอทเพาะปลกมจากดและขาดแรงงาน

ทองถนทาใหไมสามารถขยายการผลตไดตามทตกลง โดยทางการแขวง

ไดสญญาจะจดหาพนทประมาณ 18,000-30,000 ไร ใหแกบรษทกาแฟ

รวมทนเวยดนาม-ลาวดงกลาว

สวนนโยบายดานการปลกกาแฟของอนโดนเซยนน พบวามมาตรการสงเสรม

ใหมปรมาณการผลตเมลดกาแฟภายในประเทศใหมากขน เพอลดการพงพาการ

นาเขาเมลดกาแฟจากตางประเทศ รวมทงมนโยบายสนบสนนดานการขยายพนท

การปลกกาแฟพนธอาราบกาในพนทเกาะสมาตรา เพอเพมมลคาการสงออก

แทนทกาแฟพนธโรบสตาทมราคาตากวา

(2) นโยบายดานการนาเขาเมลดกาแฟ เนองจากเมลดกาแฟจดอยในบญชสนคาออนไหวของไทย ทกาหนดใหลด

อตราภาษเหลอรอยละ 5 ในป 2553 ซงจากการลดอตราภาษนสงผลใหรฐบาลไทย

มมาตรการรบมอกบผลกระทบของการทะลกเขามาของเมลดกาแฟจาก

AEC Prompt

96

ตางประเทศ โดยกาหนดใหองคการคลงสนคา (อคส.) หรอผประกอบการทเปนนต

บคคล เปนผนาเขาภายใตเงอนไขและการกากบดแลของคณะอนกรรมการพชสวน

ภายใตคณะกรรมการนโยบายและแผนพฒนาการเกษตรและสหกรณ เงอนไขกคอ

กาหนดใหมการนาเขาเมลดกาแฟในชวงพฤษภาคม-สงหาคมของทกป และใชเปน

วตถดบในการแปรรปเทานน หามจาหนายหรอจายแจกเปนวตถดบภายในประเทศ

อกทงกาหนดใหผมสทธนาเขาเมลดกาแฟตองรบซอเมลดกาแฟในประเทศใน

ฤดกาลถดไปตามปรมาณนาเขานนดวย โดยจะตองรบซอตามราคาตลาดโลก หรอ

หากราคาตลาดโลกตกตาใหรบซอในราคาตนทนการผลตบวก 20% รวมถง

มาตรการเขมงวดดานสขอนามยพชทเปนการกาหนดในดานโรคพชและแมลง และ

มาตรการทมใชภาษ (Non-Tariff Measures : NTM) ทเปนการกาหนดมาตรฐาน

และสารปนเปอนดวย

(3) นโยบายดานราคาเมลดกาแฟ ในอดตประเทศไทยเคยดาเนนมาตรการแทรกแซงราคาเมลดกาแฟ

ดาเนนการรบจานาเมลดกาแฟพนธโรบสตาจากเกษตรกรรายยอยในจงหวดแหลง

ผลต แตในปจจบนไมไดดาเนนมาตรการดงกลาวแลวเนองจากราคาเมลดกาแฟใน

ตลาดโลกสงขน รวมทงการพฒนาเครอขายเกษตรกรชาวสวนกาแฟกบผประกอบ

กจการแปรรปกาแฟใหสามารถกาหนดราคาซอ-ขายทเหมาะสมไดเอง


97

4.2 ปญหาสนคาเกษตรไทยในตลาดอาเซยน

4.2.1 ขาว ถงแมปจจบนประเทศไทยจะยงคงครองอนดบ 1 ในการสงออกขาวใน

ตลาดโลก แตสาหรบตลาดอาเซยนนนคงตองยอมรบวาในชวงหลายปทผานมา

ไทยไดเสยตลาดขาวสวนใหญใหกบประเทศเพอนบานอยางเวยดนาม และยงเสย

ตลาดบางสวนใหกบกมพชา พมา และลาว ซงปญหาของขาวไทยในตลาดอาเซยน

เมอเปรยบเทยบกบประเทศเพอนบาน สามารถสรปไดดงน

(1) ตนทนการผลตตอไรสง แตผลผลตตอไรตา ปญหาดานตนทนการผลตและผลผลตตอไร เปนปญหาทสงผลกระทบ

โดยตรงตอศกยภาพในการสงออกขาวของไทยในตลาดอาเซยน เพราะเมอ

เปรยบเทยบตนทนการผลตตอไรของไทยกบเวยดนาม ขอมลจากสมาคมชาวนา

ไทย ณ วนท 1 พฤษภาคม 2552 ราคาตนทนการผลตตอไรของไทยอยท 5,950

บาท ในขณะทเวยดนามมตนทนการผลตตอไรใกลเคยงกบของไทย สวนตนทนการ

ผลตของพมานนตากวาของไทยคอนขางมาก โดยการผลตขาวทใชแรงคนตนทน

การผลตจะอยท 2,000 บาทตอไร แตถามเครองจกรเขามาชวยตนทนการผลตจะ

อยท 3,000 บาทตอไร ซงผลผลตตอไรของไทยกบเวยดนามเมอเปรยบเทยบกน

แลว พบวาเวยดนามมผลผลตตอไรสงกวาไทยคอนขางมาก โดยเมอพจารณา

ขอมลชวงป 2549/50-2552/53 จะเหนวาเวยดนามมผลผลตตอไรสงถง 782.4-

796.0 กโลกรมตอไร ในขณะทไทยมผลผลตตอไรเพยง 441.6-452.8 กโลกรมตอไร

(ตารางท 6)

AEC Prompt

98

(2) ระบบชลประทานในพนทเพาะปลกมจากด จากรายงานขอมลพนฐานเศรษฐกจการเกษตร ของสานกงานเศรษฐกจ

การเกษตร ป 2551 พบวาในปจจบนมระบบชลประทานอยในพนทเพาะปลกขาว

เพยงรอยละ 32 ของพนทปลกขาวทงหมดของประเทศ สวนอกรอยละ 68 ตอง

พงพานาฝนเปนหลก ซงพนทปลกขาวทไมมระบบชลประทานสวนใหญจะอยใน

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคเหนอของไทย ในขณะทเวยดนามมระบบ

ชลประทานกระจายอยในพนทเพาะปลกมากถงรอยละ 50 ของพนทเพาะปลกขาว

ทวประเทศ ทาใหเกษตรกรทอยในเขตชลประทานสามารถปลกขาวได 2-3 ครงตอ

ป

(3) งบประมาณการวจยและพฒนาเกยวกบการผลตขาวนอยเกนไป ในปจจบนรฐบาลไทยไมไดใหความสาคญเทาทควรกบการวจยและพฒนา

เพอปรบปรงพนธขาว รวมไปถงเทคโนโลยในการเพาะปลก และการพฒนาความร

ความสามารถใหกบเกษตรกรผปลกขาว เหนไดจากการกาหนดนโยบายและการ

จดสรรงบประมาณของรฐบาล ซงรฐบาลใหความสาคญกบนโยบายดานราคาขาว

มากกวาทจะสนบสนนดานการพฒนาและการวจย โดยงบประมาณทไดมาสาหรบ

การวจยและพฒนาขาวของไทย อยในหลกรอยลานบาทตอปเทานน ในขณะท

ประเทศคแขงทสาคญอยางเวยดนาม รฐบาลเวยดนามใหความสาคญกบเรองน

เปนอยางมาก โดยทมงบประมาณหลายพนลานบาทตอป ในการสนบสนนการ

วจยและพฒนาพนธขาวอยางตอเนอง รวมไปถงการใหความชวยเหลอแก

เกษตรกรในการเพมปรมาณผลผลต สนบสนนการขยายพนธขาวใหมๆ ทใหผล

ผลตสงและใชเวลาสนลงในการเพาะปลก อกทงใหความสาคญกบการพฒนา


99

พนทเพาะปลกใหมศกยภาพมากขน เพอใหเออตอการปลกขาวเพอการสงออกเปน

การเฉพาะ จากปจจยดงกลาวทาใหเวยดนามสามารถพฒนาดานการผลตขาวได

อยางรวดเรว

(4) ราคาสงออกขาวไทยสงกวาประเทศเพอนบาน เมอพจารณาเปรยบเทยบราคาสงออกขาวของไทยกบประเทศเพอนบานใน

อาเซยนทสามารถผลตและสงออกขาวทงพมา ลาว กมพชา และเวยดนาม ราคา

ขาวของไทยถอวาอยในระดบทคอนขางสง โดยเฉพะเมอเปรยบเทยบกบเวยดนาม

ซงเปนคแขงทสาคญของไทยในตลาดอาเซยนและตลาดโลก จะเหนวาในราคา

สงออกขาวของเวยดนามตากวาไทยคอนขางมาก เหนไดจากราคาขาวสารชนด

5% ในป 2550 ราคาขาวของเวยดนามตากวาไทยอยเพยง 20 เหรยญสหรฐฯ

ตอตน แตในป 2552 (ม.ค.-ม.ย.) ราคาสงออกขาวของเวยดนามตากวาไทยถง

169 เหรยญสหรฐฯตอตน ซงจากราคาขาวของเวยดนามทตากวาไทยคอนขางมาก

ถอวาเปนจดแขงและจดขายททาใหเวยดนามสามารถแยงตลาดขาวในหลาย

ประเทศทงในและนอกอาเซยนจากไทย (ตารางท 43) ตารางท 43 เปรยบเทยบราคาสงออกขาวระหวางไทยกบเวยดนาม (FOB) หนวย: เหรยญสหรฐฯ/ตน

ไทย เวยดนาม รายการ

2550 2551 2552 (ม.ค.-ม.ย.) 2550 2551 2552 (ม.ค.-ม.ย.)

ขาวสารชนด 5% 333* 691* 601* 313 614 432

ขาวสารชนด 25% 305 603 469 294 553 383

หมายเหต: * เปนขอมลจาก USDA, Rice Outlook, September, 2009.

ทมา: FAO, Rice Market Monitor, collected from Jackson Son & Co. (London) Ltd. and other public sources. 2009.

AEC Prompt

100

(5) ขาดการประชาสมพนธในการสรางตราสนคาขาวไทยในตลาดอาเซยนและตลาดโลก รฐบาลยงไมมการประชาสมพนธในสนคาขาวไทยและผลตภณฑททาจาก

ขาว ในประเทศอาเซยนมากนก ถงแมวาทผานมารฐบาลจะมการจดโรดโชวขาว

ไทยในประเทศตางๆ ทงในอาเซยนและนอกอาเซยนบาง แตกยงไมเพยงพอทจะทา

ใหขาวไทยเปนทรจกในกลมผบรโภคในตางประเทศ ทสาคญยงขาดยทธศาสตรเชง

รกและงบประมาณในการสนบสนน

(6) ระบบและตนทนขนสง ตนทนการขนสงขาวของไทยอยในระดบทคอนขางสงเมอเทยบกบประเทศ

เพอนบานโดยเฉพาะเวยดนาม เนองจากโดยโครงสรางการทาการเกษตร (ปลก

ขาว) ของไทยสวนใหญใชการขนสงทางถนนเปนหลก รองลงมาเปนทางเรอและ

ทางรถไฟ เพราะไทยมระบบการขนสงทางถนนทด ทาใหสะดวกและรวดเรวแต

ตนทนจะสง ซงเมอเปรยบเทยบกบเวยดนาม โดยโครงสรางของพนทในบรเวณ

สามเหลยมปากแมนาโขงจะพงระบบทางนาเปนหลก ทาใหมตนทนการขนสงทถก

กวาไทย แตจะเกดความลาชาและไมคอยสะดวกโดยเฉพาะการรวบรวมผลผลต

จานวนมากๆ ในคราวเดยวกน แตทงนรฐบาลของเวยดนามไดใหความสาคญกบ

การสรางทาเรอไวสาหรบรองรบการขนสงขาวเฉพาะ โดยไดสรางทาเรอและ

จดระบบขนสงทางนาไวในพนทๆ มการเพาะปลกขาวทสาคญของประเทศเพอ

รองรบการขนสงขาวภายในประเทศและขนสงตอไปยงตางประเทศ ทาใหตนทน

การขนสงขาวของเวยดนามตากวาของไทยและประเทศเพอนบาน


101

(7) ไมมนโยบายและยทธศาสตรขาวท ชดเจนภายใตประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ในขณะทสนคาขาวของไทยตองลดภาษเปน 0 ในกรอบของ AFTA และ

กรอบของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) ในวนท 1 มกราคม 2553 น ในขณะ

ทประเทศอนๆ ในอาเซยนไมไดลดภาษ แตจดขาวอยในรายการสนคาออนไหวท

ตองดแลเปนพเศษ ซงรฐยงไมมนโยบายหรอยทธศาสตรของประเทศทชดเจนใน

การกาหนดทศทางของขาวไทย ทาใหการดาเนนงานของหนวยงานทเกยวของทง

ทางดานการวจยและการพฒนา รวมไปถงการสงเสรมของหนวยงานตางๆ ทง

ภาครฐและเอกชนขาดประสทธภาพ และไมเปนไปในทศทางเดยวกน

4.2.2 มนสาปะหลง ปญหามนสาปะหลงของไทยในตลาดอาเซยนมนอยมาก เนองจากในตลาด

อาเซยนไทยเปนประเทศทมศกยภาพในการผลต และความสามารถในการสงออก

ผลตภณฑมนสาปะหลงสงกวาประเทศคแขงอยางอนโดนเซยและเวยดนาม

คอนขางมาก ดงนนในตลาดอาเซยนคแขงทแทจรงของไทยคอการแขงกบตวเองใน

การพฒนาศกยภาพการผลต การพฒนาการแปรรปมนสาปะหลงออกมาใน

รปแบบตางๆ เพอทจะรกษาตลาดผลตภณฑเดมและขยายตลาดผลตภณฑใหมๆ

4.2.3 ขาวโพดเลยงสตว ขาวโพดเลยงสตวของประเทศไทยในตลาดอาเซยนนน แมวาจะมปรมาณ

ผลผลตเฉลยตอไรทเทยบกบประเทศอาเซยนแลวอยทอนดบ 2 รองจากประเทศ

ลาว แตเมอพจารณาปรมาณการผลตขาวโพดเลยงสตว จะพบวาอยในอนดบ 3

รองลงมาจากประเทศอนโดนเซยและฟลปปนส เนองจากทง 2 ประเทศนมเนอท

AEC Prompt

102

เพาะปลกขาวโพดเลยงสตวมากกวาประเทศไทย รวมทงปญหาดานอนๆ ซงสรปได

ดงน

(1) ปญหาแนวโนมการปลกขาวโพดเลยงสตวของไทยลดลง พนทเพาะปลกขาวโพดเลยงสตวในประเทศไทยมแนวโนมลดลงเรอยมา ซง

มเหตผลมาจากเกษตรกรบางสวนทปลกขาวโพดเลยงสตวเปลยนไปปลกพชอนทม

แรงจงใจดานผลตอบแทนสงกวา เชน มนสาปะหลง ออย และยางพารา เปนตน จง

ทาใหพนทปลกขาวโพดเลยงสตวในประเทศไทยลดลงอยาง แตในทางกลบกน

อตสาหกรรมอาหารสตวในประเทศไทยมความตองการใชวตถดบเพมขน ซง

ขาวโพดกเปนหนงในวตถดบหลก ดงนนผลทตามมาอาจทาใหประเทศไทย

จาเปนตองนาเขาขาวโพดเลยงสตวมาจากประเทศเพอนบานเพมมากขน

(2) ปญหาการปนเปอนของสารอลฟราทอกซน การเพาะปลกขาวโพดของไทยแบงออกไดเปน 2 รนหลกๆ คอ23

1) รนท 1 มชวงเวลาการปลกเดอน พฤษภาคม-ตลาคม และมชวงเวลาเกบ

เกยวเดอน สงหาคม-กมภาพนธ มปรมาณผลผลตสงทสดประมาณรอย

ละ 80.0 ของผลผลตขาวโพดทงหมด

2) รนท 2 มชวงเวลาการปลกเดอน พฤศจกายน-มนาคม และมชวงเวลา

เกบเกยวเดอน กมภาพนธ-มถนายน มปรมาณผลผลตประมาณรอยละ

20.0 ของผลผลตขาวโพดทงหมด

23“ขอมลพนฐานเศรษฐกจการเกษตร” ศนยสารสนเทศการเกษตร สานกงานเศรษฐกจการเกษตร 2552


103

จากชวงเวลาการปลกและเกบเกยวของขาวโพดทง 2 รนน จะเหนวาในรนท

1 ซงเปนรนทมปรมาณผลผลตมากทสด พบวามชวงเวลาการเกบเกยวในฤดฝนทา

ใหเสยงตอการขนราและปนเปอนสารพษอลฟราทอกซน ซงการปนเปอนสวนหนง

จะเกดขนกบขาวโพดทเกบไวในยงของเกษตรกร และปรมาณสารพษจะเพมมาก

ขนเมอขาวโพดอยในมอของพอคาทองถน โดยเฉพาะชวงทขาวโพดอยในโกดงเพอ

รอลดความชน นอกจากนในชวงปลายของฤดฝนจะมการระบาดของโรคและแมลง

ซงทาใหผลผลตขาวโพดเสยหายอกดวย

4.2.4 ถวเหลอง ปญหาของถวเหลองไทยในอาเซยนยงไมมมากนก เนองจากประเทศไทยเปน

ประเทศผนาเขาถวเหลอง โดยสามารถสงออกไดนอยมาก และขณะนผลผลตตอไร

ของไทยอยในระดบทสงกวาประเทศเพอนบานทงหมด ดงนนในระยะสนคาดวา

ยงคงไมพบปญหา แตในระยะยาวนนอาจมปญหาผลผลตในประเทศทมแนวโนม

ลดลงเพราะมพนทใหผลผลตลดลง จงอาจตองนาเขาถวเหลองเพมขน ซงอาจเกด

ปญหาในดานคณภาพของถวเหลองทนาเขาจากประเทศเพอนบานบางประเทศท

เปนถวเหลอง (Genetic Modified Organisms : GMOs) ซงอาจทาใหถกกดกน

ทางการคาจากประเทศผนาเขาผลตภณฑถวเหลองจากไทยได

4.2.5 ปาลมนามนและนามนปาลม แมวาประเทศไทยจะยงมปญหาในการผลตปาลมนามนแตไทยกยงสามารถ

ปรบตวเพมขดความสามารถในการพฒนาอตสาหกรรมนามนปาลมจนสามารถ

พงพาตวเองได ไมตองนาเขาหรอนาเขาในปรมาณนอยและยงสามารถผลตจน

เหลอสงออกไปยงตางประเทศได สรางความเขมแขงใหเกดขนทงระบบไมวาจะ

AEC Prompt

104

เปนเกษตรกร ผประกอบการแปรรป รวมถงผบรโภค แตปจจบนยงมปญหาเกดขน

ในการพฒนานามนปาลมของไทย สามารถสรปเปนปญหาในดานตางๆ ได

ดงตอไปน

(1) ดานการผลต 1) คณภาพของผลปาลมนามนทยงมคณภาพตา เนองจากพนธปาลมม

คณภาพตา

2) ตนทนการเพาะปลกปาลมนามนของไทยอยในระดบสง เนองจาก

ชาวสวนปาลมสวนใหญเปนเกษตรกรรายยอย พนทปลกปาลมนามนม

ขนาดเลก สงผลใหผลผลตตอไรอยในระดบตาและตนทนการผลตสง

รวมการขาดการบรหารจดการทด

3) เกษตรกรขาดอานาจตอรอง และมการจาหนายผลผลตขาดการแยก

เกรดทาใหไดราคาตา

(2) ดานการบรหารจดการ 1) การขยายพนทสงเสรมการปลกโดยมไดคานงถงความเหมาะสมของ

พนทและความเปนไปไดในทางปฏบต

2) โรงงานสกดนามนปาลมมกาลงการผลตสวนเกน ซงปจจบนมโรงงาน

สกดนามนปาลม 54 โรงงานมกาลงการผลตรวม 14.5 ลานตนผลปาลม

สดตอป มกาลงการผลตสวนเกนเฉลยรอยละ 55 สงผลใหเกดการตด

ปาลมดบเขาสโรงงานในขณะมทโรงงานกลนนามนปาลมบรสทธ 14


105

โรงงาน มกาลงการผลต 1.2 ลานตนนามนปาลมดบตอป โรงงานม

กาลงผลตสวนเกนรอยละ 45 เชนกน

3) การดาเนนนโยบายพลงงานทดแทน ซงมวตถประสงคหลกเพอ

สงเสรมไบโอดเซล โดยใชนามนสวนทเหลอจากการบรโภคมาผลต

เปนไบโอดเซล เพอลดการนาเขานามนเชอเพลง ยงไมมวตถดบเพยงพอ

แมวาจะนโยบายในการเพมพนทเพาะปลกปาลมเพอนาไปใชผลต

พลงงานทดแทนโดยเฉพาะ

4) การขาดมาตรฐานในการกาหนดราคารบซอผลปาลม การเปลยนแปลง

ของราคาผลปาลมจะสงผลตอการเปลยนแปลงราคานามนปาลมดบ

จนกระทงนามนปาลมบรสทธทใชในการบรโภคและการผลตสนคา

อปโภคบรโภคในอตสาหกรรมตอเนองดวย

5) ประเทศไทยยงขาดหนวยงานทควบคมดและจดการเกยวกบปาลม

นามนและนามนปาลมอยางเปนระบบเชนเดยวกบ Malaysian Palm

Oil Board (MPOB) ของมาเลเซย ซงกลาวไดวานเปนจดแขงทสาคญ

อยางหนงของการพฒนาอตสาหกรรมปาลมนามนของมาเลเซยจนกาว

เปนผผลตชนนาของโลก

4.2.6 กาแฟไทย (1) ตนทนการผลต สาหรบตนทนการผลตของไทยในปจจบนยงคงมระดบสงกวาประเทศคแขง

อยางเวยดนาม โดยเฉพาะตนทนคาจางแรงงานของไทยทสงกวาเวยดนามและ

อนโดนเซย ทาใหกาแฟไทยไมสามารถแขงขนในตลาดโลกได นอกจากนนยงม



AEC Prompt

106

สาเหตจากการดแลรกษาตนกาแฟไมถกวธดวย เชน การใชปยมากเกนไป การใช

ยากาจดโรคและแมลงยงไมถกตอง เปนตน สงผลใหเสยคาใชจายสงและปรมาณ

ผลผลตตา

(2) คณภาพกาแฟ คณภาพของเมลดกาแฟของไทยแมวาจะมคณภาพทดกวาประเทศคแขงทง

จากเวยดนามและอนโดนเซย แตอยางไรกตามเมลดกาแฟของไทยยงคงพบวาม

ปญหาดานคณภาพทไมสมาเสมอ เนองจากมการเกบเมลดสกและไมสกปะปนกน

การนาผลกาแฟไปตากบนลานดนทาใหเมลดกาแฟดดซบเอากลนดนเขาไปใน

เมลด (3) เวยดนามมแนวโนมผลตกาแฟเพมขนทาใหผลผลตลนตลาด จากการทเวยดนามสามารถผลตกาแฟไดมากเปนอนดบ 2 ของโลก รวมทงม

นโยบายเพมพนทปลกมากขนเรอยๆ จะยงทาใหปรมาณผลผลตกาแฟออกส

ตลาดโลกเปนจานวนมาก ทาใหเกดภาวะสนคาลนตลาด และทาใหราคา

ตลาดโลกตกตาในทสด ผลจากราคาตกตานจะยงลดแรงจงใจของผปลกกาแฟใน

ประเทศไทยมากขน และอาจสงผลใหปรมาณการผลตกาแฟในประเทศลดลง

4.3 ผลกระทบของประชาคมเศรษฐกจอาเซยนตอสนคาเกษตรไทย

4.3.1 ขาว จากเดมกอนทจะลดภาษขาวเปน 0 ตามขอตกลงของประชาคมเศรษฐกจ

อาเซยนในป 2553 การลกลอบนาเขาขาวจากประเทศเพอนบานอยางเชน ลาว

พมา และกมพชา มจานวนคอนขางมากอยแลว ซงเมอมการเปดใหมการนาเขา


107

ขาวอยางเสรจากประเทศในกลมอาเซยนดวยกน ผลกระทบทจะเกดขนแนนอนคอ

การทะลกเขามาจานวนมากของขาวจากประเทศเพอนบาน และสงททกฝายกงวล

กคอเมอมการนาเขาขาวจากเพอนบานอาจมสารปนเปอนและมการตดแตง

พนธกรรม (GMOs) โดยทไมสามารถแยกไดวามาจากไหน อาจเกดการปลอมปน

ทาใหคณภาพขาวของไทยดอยลง สวนในดานการคาเมอขาวของไทยมราคาแพง

ผซอหนไปนาเขาขาวจากประเทศเพอนบานทราคาถกกวา สวนพอคาในประเทศ

บางสวนอาจนาเขาขาวจากประเทศเพอนบานแลวสงออก ซงในสวนนอาจจะสงผล

กระทบตอเรองราคาขาวภายในประเทศของไทย

4.3.2 มนสาปะหลง การเปดเสรทางการคาภายใตประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ไมสงผลกระทบ

ตอมนสาปะหลงของไทยมากนก เนองจากในปจจบนไทยเปนประเทศทมศกยภาพ

ในการผลตและสงออกผลตภณฑมนสาปะหลงไดมากทสดในอาเซยน โดยครอง

สวนแบงตลาดมากกวาประเทศคแขงอยางเวยดนามและอนโดนเซยคอนขางมาก

ประกอบกบไทยมการพฒนาในดานการผลต ดานคณภาพของผลตภณฑมน

สาปะหลง รวมไปถงการพฒนาเทคโนโลยในการผลตและการแปรรปมนสาปะหลง

ในรปแบบตางๆ ใหมความหลากหลายมากขนอยางตอเนอง ดงนนผลกระทบของ

ผลตภณฑมนสาปะหลงภายใตประชาคมเศรษฐกจอาเซยน จงเปนผลกระทางดาน

บวกมากกวาดานลบ ถงแมวาการเปด AEC อาจจะทาใหมการนาเขามนสาปะหลง

จากประเทศเพอนบานอยางเชนกมพชา ลาว พมา มากขน แตปรมาณการนาเขา

มนสาปะหลงจากประเทศเพอนบาน จะไมสงผลกระทบตอมนสาปะหลงของไทย

AEC Prompt

108

แตอยางใดเนองจากความตองการใชมนสาปะหลงของไทยในการสงออกมจานวน

มาก

4.3.3 ขาวโพดเลยงสตว จากทกลาวขางตนในดานการผลตขาวโพดเลยงสตวของไทยทมปรมาณการ

ผลตยงไมเพยงพอตอความตองการใชในประเทศ ทาใหตองนาเขามาจาก

ตางประเทศดวยนน หากในป 2553 ทอตราภาษนาเขาของประเทศอาเซยนลดลง

เหลอ 0% ซงรวมถงไทยดวยนน พบวาจะทาใหขาวโพดเลยงสตวจากประเทศ

อาเซยนเขามาในประเทศเพมมากขนเนองจากมความตองการนาเขาและราคาใน

ประเทศอยในระดบสง แตทงนในระยะสนปรมาณการไหลเขามาในไทยของ

ขาวโพดเลยงสตวจากอาเซยนยงคงมไมมากนก เนองจากปรมาณการผลตของ

ประเทศอาเซยนทเปนผผลตหลกยงไมเพยงพอตอความตองการในประเทศของ

ตนเอง แตในระยะยาวแลวหากประเทศเหลานนมการพฒนาปรมาณผลผลตตอไร

เพมมากขนแลว อาจสงผลใหปรมาณการนาเขาขาวโพดเลยงสตวของไทยจาก

อาเซยนเพมมากขน ซงจะทาใหสงผลกระทบตอราคาและเกษตรกรในประเทศได

ในทสด

4.3.4 ถวเหลอง ปจจบนผลผลตถวเหลองในประเทศไทยทยงมไมเพยงพอตอความตองการ

ใชในประเทศ ทาใหเมอประเทศอาเซยนตองลดภาษเปน 0% ในป 2553 จะทาให

ผประกอบการแปรรปผลตภณฑจากถวเหลองสามารถนาเขาถวเหลองและกากถว

เหลองไดในราคาทถกลง ซงในระยะสนอาจยงไมสงผลเสยตอเกษตรกรผผลต แต


109

ในระยะยาวอาจสงผลกระทบใหจานวนผผลตถวเหลองลดลงได เนองจากประเทศ

เพอนบาน เชน เวยดนาม ลาว เปนตน ในพนทตอนบนของประเทศมสภาพอากาศ

ทเหมาะสมในการผลตถวเหลอง ซงหากมการพฒนาการผลตและผลผลตตอไร ก

จะยงทาใหปรมาณผลผลตเพมขนมากและทะลกเขาสประเทศไทยมากขน

4.3.5 ปาลมนามนและนามนปาลม ปาลมนามนถอเปนพชเศรษฐกจทสาคญอยางหนงของเกษตรกรของไทย

โดยเฉพาะทางภาคใต รวมถงยงสงผลใหไทยมจดแขงในดานความมนคงทางดาน

อาหารประเภทนามน ซงนามนปาลมบรสทธของไทยถอไดวามมาตรฐานการผลต

ทสงเมอเปรยบเทยบกบประเทศผผลตปาลมนามนและนามนปาลมรายใหญของ

โลก เนองจากเปนนามนทมลกษณะใส ไมมตะกอน และไมเปนไข

สาหรบพนธกรณการเปดตลาดสนคาสนคานามนปาลมนน ตามขอตกลง

เขตการคาเสรอาเซยน (ASEAN Free Trade Area: AFTA) สงผลใหไทยตองปรบ

ลดภาษนาเขานามนปาลมดบและนามนปาลมบรสทธเหลอเพยงรอยละ 5 ในป

2546 จากภาษภายใตองคการการคาโลกซงเดมอยทรอยละ 20 หากเปนภาษทอย

ในโควตาการนาเขา และรอยละ 143 หากเปนภาษทอยนอกโควตาการนาเขา และ

ในป 2548 ไดมการยกเลกมาตรการโควตาภาษแลว แตใชมาตรการทมใชภาษ

NTB โดยการนาเขาตองยนนาเขาผานองคการคลงสนคา ทงนตองขนอยกบ

ปรมาณสนคาทมอยในประเทศ

สวนการปรบลดภาษของ AFTA ภายใตประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ในป

2553 ทตองปรบลดภาษลงเหลอ รอยละ 0 นน นามนปาลมของไทยตองเผชญกบ

ภาษดงกลาวดวยเชนกน แตทงนการนาเขายงตองอยภายใตการควบคมดแลของ

AEC Prompt

110

องคการคลงสนคาเชนเดม เพอปกปองผผลตในประเทศ แตหากไมมการ

ควบคมดแลการนาเขาแลว การปรบลดภาษยอมสงผลกระทบการผลตปาลม

นามนและนามนปาลมทงระบบทงอตสาหกรรมตนนา กลางนา และปลายนา

อยางหลกเลยงไมได โดยเฉพาะอยางยงเกษตรกรผปลกปาลม และโรงงานกลน

นามนปาลมบรสทธทตองเผชญกบตนทนการผลตทสง ทงยงเปนการลดความ

มนคงดานอาหาร เนองจากนามนปาลมเปนนามนพชเพยงชนดเดยวทไทยสามารถ

ผลตไดเพยงพอสาหรบความตองการในประเทศ และเหลอพอทจะนามาเปน

พลงงานทดแทนได นอกจากนโอกาสทไทยจะพฒนาปาลมนามนใหแขงขนกบ

มาเลเซยและอนโดนเซยคงทาไดยากขน เพราะเกษตรกรของไทยเปนเกษตรกรราย

ยอย ขาดการบรหารจดการและนโยบายทมประสทธภาพ ขณะทสองประเทศ

ดงกลาวเปนเกษตรกรรายใหญ และเปนอตสาหกรรมขนาดใหญ และมนโยบาย

การบรหารจดการทมประสทธภาพ จงกลาวไดวานามนปาลมของไทยเปนสนคาท

อยในภาวะเสยงเปนอยางยงหากมการปรบลดภาษเปน รอยละ 0 และมการนาเขา

ไดโดยเสร

4.3.6 กาแฟ (1) เมลดกาแฟจากเวยดนามทะลกเขาประเทศไทยเพมขน เมอกาหนดใหตองลดภาษนาเขาเมลดกาแฟจากประเทศอาเซยนดวยกน

เหลอ 5% ในป 2553 และ 0% ในป 2558 แลว จะยงทาใหมการนาเขาเมลดกาแฟ

จากเวยดนามเขามาขายในประเทศเพมมากขน เนองจากเวยดนามสามารถผลต

กาแฟไดเปนปรมาณมากในขณะทไทยเองมปรมาณการผลตไมเพยงพอตอความ

ตองการในประเทศ อกทงตนทนการปลกกาแฟเวยดนามตากวาของไทย (จาก


111

ตารางท 44) ซงสวนใหญแลวเปนตนทนการจางแรงงานเกบเกยว ดแลรกษา ปย

สารเคมปองกนศตรพช และคานามนเชอเพลง อกทงเวยดนามยงสามารถผลต

กาแฟไดปรมาณมากซงสามารถตอบสนองความตองการของตลาดไดตอเนอง ตารางท 44 ตนทนการปลกกาแฟของไทยและเวยดนาม ป 2549-2551 หนวย: บาทตอกโลกรม

ประเทศ 2549 2550 2551

ไทย* 30.6 32.8 39.1

เวยดนาม 12.0 24.0 33.0 ทมา: * สานกงานเศรษฐกจการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ 2552

(2) พนทเพาะปลกกาแฟของไทยมแนวโนมลดลง หลงจากทเมลดกาแฟจากประเทศเพอนบานทะลกเขาประเทศมากขนแลว

อาจทาใหพนทปลกกาแฟในประเทศลดลง เนองจากราคาเมลดกาแฟมราคาถก

กวาเมอเทยบกบพชชนดอน ทาใหเกษตรกรไมมแรงจงใจในการปลกและเปลยนไป

ปลกพชชนดอนทมราคาดกวา เชน ยางพารา เปนตน ซงจะยงทาใหปรมาณ

ผลผลตกาแฟของไทยลดลงอก โดยจะเหนไดจากตารางท 38 ทแสดงขอมลดาน

การผลตกาแฟระหวางป 2549-2551 เนอทการใหผลผลตกาแฟของไทยมแนวโนม

ลดลง เมอเปรยบเทยบกบประเทศคแขงอยางเวยดนาม ทมเนอทการใหผลผลผลต

คอนขางคงท รวมทงหากปรมาณผลผลตตอไรของไทยยงคงท กจะยงทาให

ปรมาณผลผลตกาแฟของไทยนอยลงเรอยๆ จนผประกอบการแปรรปในประเทศ

ตองนาเขาเมลดกาแฟจากตางประเทศเพมขน

AEC Prompt

112

4.4 ทางรอดของสนคาเกษตรไทยภายใตกรอบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

4.4.1 ขาว (1) เรงขบเคลอนยทธศาสตรขาวไทย ปจจบนประเทศไทยมยทธศาสตรขาวไทยป 2550-2554 ซงมวตถประสงคใน

การแกไขปญหาขาวอยางมระบบทงระยะสน ระยะกลาง และระยะยาว เพอสราง

ความเขมแขงของระบบการผลต การคาขาวทงภายในและตางประเทศอยางยงยน

โดยมกลยทธหลก 6 ดานดงน ดานการพฒนาการผลต การสงเสรมและสนบสนน

ชาวนา การจดระบบตลาดและพฒนาผลตภณฑ การรกษาเสถยรภาพราคา

การตลาดระหวางประเทศ การบรหารจดการขนสงสนคาและบรการ โดยไดเรม

ดาเนนการมาตงแตปงบประมาณ 2551 จนถงปจจบน แตยงไมมอะไรทสมฤทธผล

ใหเหนเปนรปธรรมมากนก เพราะฉะนนในภาวะทขาวไทยจะตองเปดเสรอยาง

หลกเลยงไมไดในวนท 1 มกราคม 2553 น รฐควรตองเรงผลกดนใหมการ

ดาเนนงานตามแผนยทธศาสตรขาวไทย ใหเหนผลออกมาเปนรปธรรมมากขน โดย

ตองดาเนนการดงตอไปน

1) รฐควรใหความสาคญและจดสรรงบประมาณใหเพยงพอ เพอใชในการ

ขบเคลอนการดาเนนงานตามแผนยทธศาสตรใหเปนไปตามเปาหมาย

ทตงไว

2) ควรมกรอบระยะเวลาในการดาเนนงานในแตละขนตอน เพอใหเหน

ความคบหนาของงานตามแผนยทธศาสตร


113

3) ควรมคณะกรรมการทประกอบดวยผเชยวชาญจากทกหนวยงานท

เกยวของกบขาว ทงภาครฐและภาคเอกชน ในการตดตามและ

ประเมนผลการดาเนนงานในทกระยะ เพอประเมนความคบหนาและ

ปญหาในการดาเนนงาน

(2) สรางตราสนคาขาวไทย (Thai Rice Brand) ในตลาดอาเซยนและตลาดโลก

รฐตองรวมมอกบภาคเอกชนอยางจรงจงในการสงเสรมใหมการสรางตรา

สนคาขาวไทยในตางประเทศ โดยตองมการกาหนดนโยบายและแนวทางการ

ดาเนนงานท ชดเจน เพอใหการดาเนนงานเปนไปในทศทางเดยวกนและม

ประสทธภาพ

1) สรางเอกลกษณขาวไทย โดยใชจดเดนในเรองความหลากหลายของ

ชนดพนธขาวและคณภาพขาวของไทยทเหนอกวาของประเทศเพอน

บานมาเปนจดขายทสาคญ ในการสรางความแตกตางของขาวไทย

กบขาวทมาจากประเทศเพอนบาน

2) กาหนดตาแหนงของขาวไทยในในอาเซยนและตลาดโลก สารวจความ

ตองการของผบรโภคขาวในแตละประเทศ เพอสรางตราสนคาทกาหนด

คณภาพขาวและระดบราคาใหเหมาะสมและตรงกบความตองการของ

กลมเปาหมายแตละกลม

3) ปรบปรงมาตรฐานขาวไทย ใหเปนมาตรฐานสากลเพอสรางความ

เชอมนใหผบรโภคในตางประเทศมนใจในคณภาพขาวของไทยวาม

AEC Prompt

114

คณภาพ ไมมสารพษตกคา งและปลอดการตดแตงพนธกรรม

(Non-GMOs)

4) สงเสรมใหผสงออกขาวของไทยหนมาสรางตราสนคาผลตภณฑขาวเปน

ของตนเอง ซงจะเปนการเพมมลคาใหกบผลตภณฑ และสรางจดยนท

มนคงของขาวไทยในตลาดตางประเทศ

5) สรางแนวรวมแบบครบวงจร จากการสนบสนนอาหารไทยและการ

ทองเทยวของไทย

(3) ปรบปรงโฆษณาและประชาสมพนธ รฐควรรวมมอกบภาคเอกชนปรบปรงวธการประชาสมพนธสนคาขาวไทยใน

ตลาดอาเซยนอยางจรงจงและมความตอเนองมากขน เพอใหขาวไทยเปนทรจก

และสรางเอกลกษณเฉพาะของขาวไทยในตลาดตางประเทศมากขน

1) ควรทาการประชาสมพนธใหเขาถงผบรโภคมากขน โดยการโฆษณา

ประชาสมพนธทงทางวทย โทรทศนและสอสงพมพทเปนทรจกของ

ประเทศนนๆ

2) ระยะเวลาในการประชาสมพนธควรมความตอเนองพอทจะทาใหสนคา

ขาวไทยเปนทรจกของผบรโภคในทกระดบ

3) ภาครฐและเอกชนควรรวมมอกนในการออกบธสนคาในหางสรรพสนคา

ในตางประเทศ เพอใหผบรโภคไดทดลองชมสนคาไดโดยตรง


115

(4) บรหารจดการมาตรการนาเขาขาวใหสามารถปฏบตไดจรง ปจจบนภาครฐไดมแนวทางในการกาหนดนโยบายและมาตรการ ในการ

กากบดแลและตดตามการนาเขาขาว เพอรองรบการเปดเสรในป 2553 ซงสามารถ

สรปไดคอ การกาหนดคณสมบตผนาเขาขาว พจารณาชนดขาวทจะนาเขา

ระยะเวลาการนาเขา กาหนดมาตรฐานคณภาพขาว ตองมใบรบรองแหลงกาเนด

สนคา มาตรการดานสขอนามย กาหนดเงอนไขปลอด GMOs และพจารณาดานท

ใหนาเขา

อยางไรกตามแนวทางขางตนจะไมสมฤทธผลได หากไมมกรอบการปฏบตท

ชดเจนและการบงคบใชอยางจรงจง ซงกรอบปฏบตทจาเปนมดงน

1) กาหนดรายละเอยดปลกยอยของมาตรการและแนวทางการปฏบตให

ชดเจนมากกวาทมอย ทงนเพอทจะใหผนาแนวทางไปปฏบตนน มความ

เขาใจและสามารถดาเนนการไดจรง

2) ควรออกกฎหมายกาหนดบทลงโทษ ทสามารถหยดการลกลอบนาเขา

ขาวตามตะเขบชายแดน

3) ควรมการประชาสมพนธใหประชาชนและผทเกยวของในการลดภาษ

ขาว ไดมความเขาใจในมาตรการและแนวทางการปฏบตตางๆ ตามทรฐ

กาหนด

4) ดานนาเขาขาวตองมประสทธภาพและสามารถตรวจสอบคณภาพขาว

ใหไดตามมาตรฐานทกาหนด และจานวนดานตองมความเพยงพอใน

การทจะสกดขาวทไมมคณภาพเขามาในประเทศไทย

AEC Prompt

116

5) มแผนงานในการตดตามและตรวจสอบทแนนอน เพอประเมน

ประสทธภาพของมาตรการทกาหนดใช แลวนาไปปรบปรงแกไขให

เหมาะสมกบสถานการณ

6) ตองมหนวยงานในการตรวจสอบความโปรงใสในการทางานของ

เจาหนาทและหนวยงานทเกยวของในการนาเขาขาวจากประเทศเพอน

บาน เพอปองกนการทจรตในการลกลอบนาเขาขาวจากประเทศเพอน

บานดงเชนทผานมา

อนงมาตรการดแลการนาเขาขาวของประเทศไทยจะตองไมสรางความรสก

เชงลบตอประเทศเพอนบาน คอ พมา ลาว และกมพชา วาไทยกดกนทางการคา

เพราะจะกระทบตอการคาชายแดนซงไทยไดเปรยบดลการคาอยคอนขางมาก

หากประเทศไทยดาเนนการตามแนวทางขางตนไดทงหมด สามารถสรปถง

ความสาเรจตอการอยรอดของขาวไทย ไดคอ การเรงยทธศาสตรขาวไทยจะมผล

ตอความสาเรจสงสดรอยละ 50.0 รองลงมาคอ การปรบปรงโฆษณาและ

ประชาสมพนธ และบรหารจดการมาตรการนาเขาขาวใหสามารถปฏบตไดจรง

ตามลาดบ (ตารางท 45)

ตารางท 45 มาตรการทรฐตองเรงใหความชวยเหลอดวน

มาตรการ สดสวน (%)

เรงขบเคลอนยทธศาสตรขาวไทย 50.0

สรางตราสนคาขาวไทย (Thai Rice Brand) ในตลาดอาเซยน 10.0

ปรบปรงโฆษณาและประชาสมพนธ 20.0

บรหารจดการมาตรการนาเขาขาวใหสามารถปฏบตไดจรง 20.0 ทมา: ศนยศกษาการคาระหวางประเทศ มหาวทยาลยหอการคาไทย 2552


117

ตารางท 46 ทางรอดขาวไทย ภายใตกรอบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC)

แนวทาง แนวทางการดาเนนงาน หนวยงานทรบผดชอบ

1. เรงขบเคลอนยทธศาสตร

ขาวไทย

1.1 รฐควรใหความสาคญและจดสรรงบประมาณให

เพยงพอ เพอใชในการขบเคลอนการดาเนน งานตาม

แผนยทธศาสตรใหเปนไปตามเปาหมายทตงไว

1.2 ควรมกรอบระยะเวลาในการดาเนนงานในแตละ

ขนตอน เพอใหเหนความคบหนาของงานตามแผน

ยทธศาสตร

1.3 ควรมคณะกรรมการทประกอบดวยผเชยวชาญจาก

ทกหนวยงานทเกยวของกบขาว ทงภาครฐและ

ภาคเอกชน ในการตดตามและประเมนผลการ

ดาเนนงานในทกระยะ เพอประเมนความคบหนา

และปญหาในการดาเนนงาน

กระทรวงเกษตรและสหกรณ

กระทรวงพาณชย

2. สรางตราสนคาขาวไทย

(Thai Rice Brand) ใน

ตลาดอาเซยน

2.1 สรางเอกลกษณขาวไทย โดยใชจดเดนในเรองความ

หลากหลายของชนดพนธขาวและคณภาพขาวของ

ไทยทเหนอกวาของประเทศเพอนบานมาเปนจดขาย

ทสาคญ ในการสรางความแตกตางของขาวไทย

กบขาวทมาจากประเทศเพอนบาน

2.2 กาหนดตาแหนงของขาวไทยในในอาเซยน สารวจ

ความตองการของผบรโภคขาวในแตละประเทศ เพอ

สรางตราสนคาทกาหนดคณภาพขาวและระดบราคา

ใหเหมาะสมและตรงกบความตองการของ

กลมเปาหมายแตละกลม

2.3 ปรบปรงมาตรฐานขาวไทย ใหเปนมาตรฐานสากล

เพอสรางความเชอมนใหผบรโภคในตางประเทศ

มนใจในคณภาพขาวของไทยวามคณภาพ ไมม

สารพษตกคางและปลอดการตดแตงพนธกรรม

(Non-GMOs)

2.4 สงเสรมใหผสงออกขาวของไทยหนมาสรางตราสนคา

ผลตภณฑขาวเปนของตนเอง ซงจะเปนการเพม

มลคาใหกบผลตภณฑ และสรางจดยนทมนคงของ

ขาวไทยในตลาดตางประเทศ



AEC Prompt

118

ตารางท 46 (ตอ)


3. ปรบปรงโฆษณาและประชาสมพนธ

3.1 ควรทาการประชาสมพนธใหเขาถงผบรโภคมากขน

โดยการโฆษณาประชาสมพนธทงทางวทย โทรทศน

และสอสงพมพทเปนทรจกของประเทศนนๆ

3.2 ระยะเวลาในการประชาสมพนธควรมความตอเนอง

พอทจะทาใหสนคาขาวไทยเปนทรจกของผบรโภคใน

ทกระดบ

3.3 ภาครฐและเอกชนควรรวมมอกนในการออกบธสนคา

ในหางสรรพสนคาในตางประเทศ เพอใหผบรโภคได

ทดลองชมสนคาไดโดยตรง


4. บรหารจดการมาตรการนาเขาขาวใหสามารถ

ปฏบตไดจรง

4.1 กาหนดมาตรการและแนวทางการปฏบตใหชดเจน

เพอทจะสามารถปฏบตไดจรงและมประสทธภาพ

4.2 ควรออกกฎหมายกาหนดมาตรการลงโทษ ทสามารถ

หยดการลกลอบนาเขาขาวตามตะเขบชายแดน

4.3 ควรมการประชาสมพนธใหประชาชนและผท

เกยวของในการลดภาษขาว ไดมความเขาใจใน

มาตรการและแนวทางการปฏบตตางๆ ตามทรฐ

กาหนด

4.4 ดานนาเขาขาวตองมประสทธภาพและสามารถ

ตรวจสอบคณภาพขาวใหไดตามมาตรฐานทกาหนด

และจานวนดานตองมความเพยงพอในการทจะสกด

ขาวทไมมคณภาพเขามาในประเทศไทย

4.5 มแผนงานในการตดตามและตรวจสอบทแนนอน เพอ

ประเมนประสทธภาพของมาตรการทกาหนดใช แลว

นาไปปรบปรงแกไขใหเหมาะสมกบสถานการณ

4.6 ตองมหนวยงานในการตรวจสอบความโปรงใสในการ

ทางานของเจาหนาทและหนวยงานทเกยวของในการ

นาเขาขาวจากประเทศเพอนบาน เพอปองกนการ

ทจรตในการลกลอบนาเขาขาวจากประเทศเพอน

บานดงเชนทผานมา


ทมา: ศนยศกษาการคาระหวางประเทศ มหาวทยาลยหอการคาไทย 2552


119

4.4.2 มนสาปะหลง

(1) พฒนาระบบการผลตมนสาปะหลงและอตสาหกรรมทใชมนสาปะหลงเปนวตถดบไปพรอมๆ กน

1) สงเสรมใหมการพฒนาทางดานการผลตอยางตอเนองทงในเรองการ

พฒนาพนธ เทคโนโลยในการเพาะปลก พรอมทงใหความรเกษตรกร

ในการปลกและการดแลใหถกตอง เพอเพมคณภาพของมนสาปะหลง

และผลผลตตอไรใหมากขน

2) รฐควรจดสรรงบประมาณใหมากขนและเพยงพอสาหรบทจะใชในการ

ว จยและพฒนาพนธ เทคโนโลย ในการปลกมนสาปะหลงให ม

ประสทธภาพมากขน รวมไปถงพฒนาบคลากรดานการวจยทมอยเดม

ใหมความเชยวชาญมากขนและสงเสรมนกวจยรนใหมเพอใหการ

พฒนาเปนไปอยางตอเนองและมประสทธภาพมากขน

3) รฐควรสงเสรมอยางจรงจงในการสรางมลคาใหมนสาปะหลง โดยการ

แปรรปเปนสนคาในรปแบบตางๆ เพอขยายตลาดในอาเซยนมากขน

4) รฐควรสนบสนนและสงเสรมอตสาหกรรมทมการใชผลตภณฑมน

สาปะหลง และอตสาหกรรมตอเนอง เพอใหสอดคลองกบความสามารถ

ในการผลตมนสาปะหลงของประเทศทจะเพมขนในอนาคต

5) ภาครฐและภาคเอกชนควรรวมกนผลกดนใหมหนวยงานทดแลเรองมน

สาปะหลงโดยเฉพาะ เพอดภาพรวมของมนสาปะหลงทงประเทศ

บรหารจดการและวางแผนการผลตเพอใหเพยงพอตอความตองการใช

ภายในประเทศ และการสงออก

AEC Prompt

120

ทงนการดาเนนการตามทกลาวมาขางตนตองดาเนนการไปพรอมกนเพอให

การพฒนาทางดานการผลตและอตสาหกรรมทรองรบผลผลตจากมนสาปะหลง

เตบโตไปพรอมๆ กนกบปรมาณผลผลตทจะเพมขนในอนาคต ตารางท 47 ทางรอดมนสาปะหลงไทย ภายใตกรอบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC)


พฒนาระบบการผลตมน

สาปะหลงและอตสาหกรรมทใช

มนสาปะหลงเปนวตถดบไป

พรอมๆ กน

1.1 สงเสรมใหมการพฒนาทางดานการผลตอยางตอเนองทง

ในเรองการพฒนาพนธ เทคโนโลยในการเพาะปลก พรอม

ทงใหความรเกษตรกรในการปลกและการดแลใหถกตอง

เพอเพมคณภาพของมนสาปะหลงและผลผลตตอไรให

มากขน

1.2 รฐควรจดสรรงบประมาณใหมากขนและเพยงพอสาหรบท

จะใชในการวจยและพฒนาพนธ เทคโนโลยในการปลกมน

สาปะหลงใหมประสทธภาพมากขน รวมไปถงพฒนา

บคลากรดานการวจยทมอยเดมใหมความเชยวชาญมาก

ขนและสงเสรมนกวจยรนใหมเพอใหการพฒนาเปนไป

อยางตอเนองและมประสทธภาพมากขน

1.3 รฐควรสงเสรมอยางจรงจงในการสรางมลคาใหมน

สาปะหลง โดยการแปรรปเปนสนคาในรปแบบตางๆ เพอ

ขยายตลาดในอาเซยนมากขน

1.4 รฐควรสนบสนนและสงเสรมอตสาหกรรมทมการใช

ผลตภณฑมนสาปะหลง และอตสาหกรรมตอเนอง เพอให

สอดคลองกบความสามารถในการผลตมนสาปะหลงของ

ประเทศทจะเพมขนในอนาคต

1.5 ภาครฐและภาคเอกชนควรรวมกนผลกดนใหมหนวยงานท

ดแลเรองมนสาปะหลงโดยเฉพาะ เพอดภาพรวมของมน

สาปะหลงทงประเทศ บรหารจดการและวางแผนการผลต

เพอใหเพยงพอตอความตองการใชภายในประเทศ และ

การสงออก


กระทรวงอตสาหกรรม


กระทรวงการคลง

กระทรวงพลงงาน



121

4.4.3 ขาวโพดเลยงสตว

(1) เพมปรมาณผลผลตตอไร 1) ปรบเปลยนชวงเวลาการปลกขาวโพด โดยเลอนฤดปลกขาวโพดให

ลาชากวาปกต เพอปลอยใหขาวโพดแหงในแปลงและเกบเกยวไดในชวง

ทไมมฝนตกแลว นนคอทาการปลกขาวโพดในชวงกลางเดอนมถนายน-

ปลายเดอนกรกฎาคม หรอการปลกขาวโพดเปนพชทสองหลงพชอาย

สนอนๆ เชน ถวเขยว ถวเหลองพนธอายสน เปนตน แลวเกบเกยว

ขาวโพดหลงจากฝกแหงสนท ซงจะชวยลดการเกดสารอะฟลาทอกซน

ในขาวโพดไดเปนอยางด และยงชวยลดความเสยงจากฝนทงชวงใน

ระยะทขาวโพดออกดอกและตดฝก ทงนควรดาเนนการควบคไปกบการ

วจยและพฒนาพนธขาวโพดทเลอนฤดการปลก ใหมปรมาณการผลต

เพมขนมากกวาทเปนอย

2) สงเสรมการปลกขาวโพดในนาชวงฤดแลง จะสามารถผลตขาวโพดให

ปลอดสารอะฟลาทอกซนได เนองจากเกษตรกรไมจาเปนตองเรงเกบ

เกยว สามารถปลอยขาวโพดใหแหงในแปลงได และเมอพอคาคนกลาง

รบซอขาวโพดไปแลวกจะทาใหมแสงแดดเพยงพอตอการลดความชนให

ลงอยในระดบทปลอดภยไดทนเวลา

(2) กาหนดมาตรฐานขาวโพดเลยงสตวทนาเขาจากประเทศเพอนบาน

กาหนดมาตรฐานการนาเขาขาวโพดจากตางประเทศ ทงเพอควบคม

คณภาพและการปนเปอนสารพษอะฟลาทอกซนในขาวโพดเมลดแหงทเปนวตถดบ

AEC Prompt

122

อาหารสตวในประเทศและคมครองผบรโภคในประเทศจากขาวโพดทนาเขา

รวมทงกาหนดวธการตรวจสอบทชดเจน

ตารางท 48 ทางรอดขาวโพดเลยงสตวไทย ภายใตกรอบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC)


1. เพมปรมาณผลผลตตอไร

1.1 ปรบเปลยนชวงเวลาการปลกขาวโพด หรอการปลก

ขาวโพดเปนพชทสองหลงพชอายสน เพอเพมคณภาพ

ผลผลต ลดการเกดสารอะฟลาทอกซน และชวยลดความ

เสยงจากฝนทงชวง รวมทงการวจยและพฒนาพนธ

ขาวโพดทเลอนฤดการปลก ใหมปรมาณการผลตเพมขน

พฒนาบคลากรดานการวจยใหมความเชยวชาญมากขน

และสงเสรมนกวจยรนใหมเพอใหการพฒนาเปนไปอยาง

ตอเนอง

1.2 สงเสรมการปลกขาวโพดในนาชวงฤดแลง เพอใหปลอด

สารอะฟลาทอกซน เนองจากเกษตรกรไมจาเปนตองเรง

เกบเกยว สามารถปลอยขาวโพดใหแหงในแปลงได และ

เมอพอคาคนกลางรบซอขาวโพดไปแลวกจะทาใหม

แสงแดดเพยงพอตอการลดความชนใหลงอยในระดบท

ปลอดภยไดทนเวลา


เกษตรกร



2. กาหนดมาตรฐานขาวโพด

เลยงสตวทนาเขาจากประเทศ

เพอนบาน

กาหนดมาตรฐานการนาเขาขาวโพดจากตางประเทศ ทงควบคม

คณภาพและการปนเปอนสารพษอะฟลาทอกซนในขาวโพด

เมลดแหงทเปนวตถดบอาหารสตวในประเทศและคมครอง

ผบรโภคในประเทศจากขาวโพดทนาเขา รวมทงกาหนดวธการ

ตรวจสอบทชดเจน






123

4.4.4 ถวเหลอง

(1) เพมประสทธภาพการผลต 1) หนวยงานทเกยวของผลตเมลดพนธถวเหลองใหมผลผลตตอไรเพมมาก

ขนและไดผลผลตทมมาตรฐานเพอแจกจายใหเกษตรกรนาไปเพาะปลก

2) อบรมเกษตรกร รวมทงจดทาแปลงสาธตเกษตรเพอใหความรในการดแลรกษาถวเหลองใหไดตามมาตรฐานทกาหนด รวมทงเทคนคการเกบ

เกยวและการคดเลอกปรบปรงคณภาพเมลดพนธถวเหลอง

3) จดทาขอมลทรพยากรดนในแลงเพาะปลกสาคญๆ รวมทงวเคราะหและ

ปรบปรงดนใหมประสทธภาพ สามารถเพมผลผลตตอไรใหมากขน

(2) พฒนาคณภาพถวเหลอง 1) หนวยงานท เกยวของผลตเมลดพนธถวเหลองท มคณภาพและได

มาตรฐานเพอแจกจายใหเกษตรกรนาไปเพาะปลก เพอใหไดผลผลตทม

คณภาพ

2) วจยพนธถวเหลองใหมคณภาพมากขนโดยเฉพาะโปรตนในเมลดถว

เหลอง เพอเพมจดเดนใหแกถวเหลองไทย

(3) สงเสรมการสรางมลคาเพมใหผลตภณฑถวเหลอง เพมมลคาของถวเหลองในระดบทองถน อาท การผลตผลตภณฑหนงตาบล

หนงผลตภณฑ และการวจยพฒนาเทคโนโลยการนาถวเหลองไปแปรรปรวมกบ

ผลตภณฑอาหารอนๆ ทไดรบความนยม เชน กาแฟถวเหลอง ชอคโกแลตถวเหลอง

เปนตน

AEC Prompt

124

ตารางท 49 ทางรอดถวเหลองไทย ภายใตกรอบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC)


1. เพมประสทธภาพการผลต 1.1 หนวยงานทเกยวของผลตเมลดพนธถวเหลองใหมผลผลต

ตอไรเพมมากขนและไดผลผลตทมมาตรฐานเพอแจกจาย

ใหเกษตรกรนาไปเพาะปลก

1.2 อบรมเกษตรกร รวมทงจดทาแปลงสาธตเกษตรเพอให

ความรในการดแลรกษาถวเหลองใหไดตามมาตรฐานท

กาหนด รวมทงเทคนคการเกบเกยวและการคดเลอก

ปรบปรงคณภาพเมลดพนธถวเหลอง

1.3 จดทาขอมลทรพยากรดนในแลงเพาะปลกสาคญๆ รวมทง

วเคราะหและปรบปรงดนใหมประสทธภาพ สามารถเพม

ผลผลตตอไรใหมากขน


2. พฒนาคณภาพถวเหลอง 2.1 สงเสรมการผลตเมลดพนธถวเหลองทมคณภาพและได

มาตรฐานเพอแจกจายใหเกษตรกรนาไปเพาะปลก เพอให

ไดผลผลตทมคณภาพ

2.2 วจยพนธถวเหลองใหมคณภาพมากขนโดยเฉพาะโปรตน

ในเมลดถวเหลอง เพอเพมจดเดนใหแกถวเหลองของไทย


3. สงเสรมการสรางมลคาเพมให

ผลตภณฑถวเหลอง

เพมมลคาของถวเหลองในระดบทองถน อาท การผลตผลตภณฑ

หนงตาบลหนงผลตภณฑ และการวจยพฒนาเทคโนโลยการนา

ถวเหลองไปแปรรปรวมกบผลตภณฑอาหารอนๆ ทไดรบความ

นยม เชน กาแฟถวเหลอง ชอคโกแลตถวเหลอง เปนตน





4.4.5 ปาลมนามนและนามนปาลม (1) พฒนาการผลตปาลมนามน การพฒนาการผลตปาลมนามนของไทย เปนแนวทางทตองการเสรมสราง

รากฐาน การผลตของปาลมนามนไทยใหมประสทธภาพ เชน ตนทนการผลตตา

ผลผลตตอไรสง ผลผลตมคณภาพ และปรมาณผลผลตสมาเสมอ เปนตน โดย

อาศยผเชยวชาญเขามาชวยในการวจยและพฒนาพนธปาลมทใหผลผลตเปน

ปรมาณนามนทเทยบเทากบการผลตของผผลตรายใหญ และเผยแพร สนบสนนให

เกษตรกรสามารถผลตไดจรง


125

(2) ขยายพนทเพาะปลกในพนททเหมาะสม แมวาปจจบนไทยจะเปนผผลตปาลมนามนและนามนปาลมเปนอนดบของ

โลก และเพยงพอตอการบรโภคในประเทศแลว แตการขยายพนทเพาะปลกในพนท

ทเหมาะสมยงเปนแนวทางสาคญทหนวยงานทเกยวของตองผลกดนใหเปน

รปธรรมมากทสด เพอตอบสนองตอการบรโภคและเพอใชเปนพลงงานทดแทนใน

อนาคต รวมถงอาจมการขยายการผลตไปยงประเทศเพอนบานทพนททมศกยภาพ

ทเหมาะสม

(3) รวมกลมเพอเพมความแขงแกรง แนวทางนเปนการสงเสรมใหเกดการรวมกลมกนของเกษตรกรชาวสวน

ปาลม โรงงานสกดนามนปาลม และอตสาหกรรมตอเนอง เพอเสรมสรางอานาจ

ตอรองใหเกษตรกรซงสวนใหญเปนเกษตรกรรายยอย รวมถงสรางเสถยรภาพดาน

ราคา ตนทนการผลต ความมนคงและคณภาพของวตถดบ ในอนจะสงผลใหเพม

ความสามารถในการแขงขนได

(4) การสรางมลคาเพม ปาลมนามนและนามนปาลมเปนผลตภณฑทมประโยชนมากมาย สามารถ

นาไปใชไดในอตสาหกรรมตอเนองไดหลากหลาย ทงอตสาหกรรมอาหาร อาหาร

แปรรป อตสาหกรรมพลงงานทดแทน และอตสาหกรรมโอลโอเคม ดงนนหนวยงาน

ทเกยวของทงภาครฐและเอกชน รวมถงหนวยงานทกากบดแลนโยบายเกยวกบ

ปาลมนามน ตองสงเสรมและเรงผลกดนใหมการพฒนาอยางตอเนองและจรงจง

AEC Prompt

126

(5) การบรหารจดการ การบรหารจดการมความจาเปนตอการพฒนาปาลมนามนและนามนปาลม

อยางเปนระบบมากทสด เชนเดยวกบ Malaysian Palm Oil Board (MPOB) ซง

แมวาจะมหลายหนวยงานหรอคณะกรรมหลายชด รวมถงคณะกรรมการนโยบาย

ปาลมนามนแหงชาต แตทงนการดาเนนงานยงไมกาวหนาเทาทควร ดงนนจาเปน

อยางทจะตองมคณะกรรมการระดบชาตเพอบรหารจดการพฒนาปาลมนามนและ

นามนปาลม ตงแตการผลตของเกษตรกร จนถงผลผลตขนสดทาย เพอใหเกด

ความเปนหนงเดยวกนในการพฒนาปาลมนามนของไทยใหเพยงพอตอความ

ตองการของประเทศทงดานอาหารและดานพลงงาน และทายทสดยงไมแหลงสราง

รายไดเขาสประเทศไทยดวย ตารางท 50 ทางรอดปาลมนามนและนามนปาลมไทย ภายใตกรอบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC)


1. พฒนาการผลตปาลมนามน การพฒนาการผลตปาลมนามนของไทย เปนแนวทางทตองการ

เสรมสรางรากฐาน การผลตของปาลมนามนไทยใหม

ประสทธภาพ เชน ตนทนการผลตตา ผลผลตตอไรสง ผลผลตม

คณภาพ และปรมาณผลผลตสมาเสมอ เปนตน โดยอาศย

ผเชยวชาญเขามาชวยในการวจยและพฒนาพนธปาลมทให

ผลผลตเปนปรมาณนามนทเทยบเทากบการผลตของผผลตราย

ใหญ และเผยแพร สนบสนนใหเกษตรกรสามารถผลตไดจรง


กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย


สถาบนการศกษา

2. ขยายพนทเพาะปลกในพนทท

เหมาะสม

แมวาปจจบนไทยจะเปนผผลตปาลมนามนและนามนปาลม

เปนอนดบของโลก และเพยงพอตอการบรโภคในประเทศแลว

แตการขยายพนทเพาะปลกในพนททเหมาะสมยงเปนแนวทาง

สาคญทหนวยงานทเกยวของตองผลกดนใหเปนรปธรรมมาก

ทสด เพอตอบสนองตอการบรโภคและเพอใชเปนพลงงาน

ทดแทนในอนาคต รวมถงอาจมการขยายการผลตไปยง

ประเทศเพอนบานทพนททมศกยภาพทเหมาะสม




127



3. การรวมกลมเพอเพมความ

แขงแกรง

แนวทางนเปนการสงเสรมใหเกดการรวมกลมกนของเกษตรกร

ชาวสวนปาลม โรงงานสกดนามนปาลม และอตสาหกรรม

ตอเนอง เพอเสรมสรางอานาจตอรองใหเกษตรกรซงสวนใหญ

เปนเกษตรกรรายยอย รวมถงสรางเสถยรภาพดานราคา ตนทน

การผลต ความมนคงและคณภาพของวตถดบ ในอนจะสงผล

ใหเพมความสามารถในการแขงขนได




สมาคมปาลมนามนและนามนปาลม

โรงงานสกดนามนปาลมดบ

โรงงานสกดนามนปาลมบรสทธ

ผผลตไบโอดเซล

4.การสรางมลคาเพม ปาลมนามนและนามนปาลมเปนผลตภณฑทมประโยชน

มากมาย สามารถนาไปใชไดในอตสาหกรรมตอเนองได

หลากหลาย ทงอตสาหกรรมอาหาร อาหารแปรรป

อตสาหกรรมพลงงานทดแทน และอตสาหกรรมโอลโอเคม

ดงนนหนวยงานทเกยวของทงภาครฐ เอกชน และหนวย งานท

กากบดแลนโยบายเกยวกบปาลมนามน ตองสงเสรมและเรง

ผลกดนใหมการพฒนาอยางตอเนองและจรงจง



โรงงานสกดนามนปาลม





5.การบรหารจดการ การบรหารจดการมความจาเปนตอการพฒนาปาลมนามนและ

นามนปาลมอยางเปนระบบมากทสด เชนเดยวกบ Malaysian

Palm Oil Board (MPOB) ซงแมวาจะมหลายหนวยงานหรอ

คณะกรรมหลายชด รวมถงคณะกรรมการนโยบายปาลมนามน

แหงชาต แตทงนการดาเนนงานยงไมกาวหนาเทาทควร ดงนน

จาเปนอยางทจะตองมคณะกรรมการระดบชาตเพอบรหาร

จดการพฒนาปาลมนามนและนามนปาลม ตงแตการผลตของ

เกษตรกร จนถงผลผลตขนสดทาย เพอใหเกดความเปนหนง

เดยวกนในการพฒนาปาลมนามนของไทยใหเพยงพอตอความ

ตองการของประเทศทงดานอาหารและดานพลงงาน และ

ทายทสดยงไมแหลงสรางรายไดเขาสประเทศไทยดวย












AEC Prompt

128

4.4.6 กาแฟ (1) เพมประสทธภาพใหพนทปลกกาแฟ การเพมประสทธภาพใหพนทปลกกาแฟ เปนแนวทางทตองการเสรมสราง

รากฐานของการผลตกาแฟใหมประสทธภาพ เชน ตนทนตา ผลผลตตอไรสง

ผลผลตมคณภาพ และปรมาณผลผลตสมาเสมอ เปนตน โดยจดการระบบ

ชลประทานในพนทขาดแคลนนาใหมนาเพยงพอในชวงทจาเปนตอการเพาะปลก

กาแฟ วเคราะหความเหมาะสมของพนทปลกกาแฟทงประเทศ คณสมบตของดน

สภาพอากาศ และประเมนความรความสามารถของเกษตรกรผปลกกาแฟ เพอ

ดาเนนการจดอบรมความรใหเกษตรกรในแตละพนท โดยนกวชาการเกษตรและ

เกษตรกรผปลกกาแฟทมความรและประสบความสาเรจในการปลกกาแฟใหได

ผลผลตด มคณภาพ และปรมาณมาก ซงถอเปนการสรางเครอขายการถายทอด

ความรระหวางเกษตรกรดวยกน (2) เพมปรมาณผลผลตตอไร รณรงคใหเกษตรกรตระหนกถงความสาคญและผลดของการปรบปรงสวน

กาแฟเพอเพมปรมาณผลผลตตอไรใหมากขนกวาทเปนอย มแนวทางดงน

1) ปรบปรงตนกาแฟทเสอมโทรมอนเนองมาจากการใหผลผลตตดตอกน

นานเกน 5 ปขนไป โดยการตดตนกาแฟเพอใหเกดการแตกกงใหม หรอ

ทเรยกวา “ทาสาว” ทงนหนวยงานและนกวชาการเกษตรทเกยวของควร

ลงพนทสาธตวธการทาทถกตองใหเกษตรกร และจดทาค มอการ

ดาเนนการทเกษตรกรสามารถเขาใจไดงาย

2) พฒนาประสทธภาพของทรพยากรดน เพอเพมปรมาณการผลตกาแฟ

ใหไดปรมาณมากขน และทาใหกาแฟมคณภาพ กลนหอม รสชาตกลม


129

กลอม โดยการสารวจพนทเพาะปลกกาแฟในประเทศ วเคราะหขอมล

ทรพยากรดนเพอเปรยบเทยบความเหมาะสมและประสทธภาพของดน

ในแตละพนท จดทาฐานขอมลลกษณะของดนในแตละพนทเพาะปลก

คดคนเทคโนโลยการจดการดนใหเหมาะสมในแตละพนท จดทาแปลง

สาธตและถายทอดความรใหแกเกษตรกร (3) รกษาคณภาพผลผลตกาแฟ 1) ปรบปรงกาแฟสายพนธใหมใหมปรมาณผลผลตตอไรสงกวาพนธเกา

สามารถตานทานโรคพชตางๆ ไดดกวา เชน โรคราสนม โรคแอนแทรค

โนส โรคเนาดา เปนตน

2) สงเสรมใหเกษตรกรกาจดศตรพชโดยวธผสมผสาน เพอใหมการใช

สารเคมนอยทสด และคดคนเทคโนโลยการเกบเกยวใหปลอดสารออ

คราทอกซน ชนดเอ ซงเปนสารพษทถกสรางขนจากเชอราทเกดจากการ

เกบผลผลตทไมไดมาตรฐาน เกดความชน รวมทงจดทาคมอแจกให

เกษตรกรทราบวธการทถกตอง ซงเปนการรกษาคณภาพของกาแฟไทย

ใหเปนกาแฟปลอดสารพษ

3) พฒนาการผลตของเกษตรกรใหไดมาตรฐาน GAP (Good Aquaculture

Practice) โดยการถายทอดความรและเทคโนโลยการผลตกาแฟใหได

ตามมาตรฐาน GAP พฒนาความรเจาหนาท จดเวทชมชน เพอ

วเคราะหสภาพพนท ปญหา ความตองการเกษตรกร แนวทางการ

พฒนาเฉพาะพนทและอบรมความรเกษตรกร

4) ดาเนนการตรวจรบรองสวนปลกกาแฟและผลผลตทไดมาตรฐาน GAP

AEC Prompt

130

(4) ลดตนทนการผลต 1) สงเสรมใหเกษตรกรปลกพชแซมหรอพชรวม เชน ยางพารา สะตอ หรอ

ไมผล เปนตน เพอรกษาระดบรายได ลดความเสยงและแรงกดดนของ

รายไดในกรณราคากาแฟตกตา

2) รวมกลมเกษตรกรในพนท เพอใหมการซอวตถดบในการผลต เชน เมลด

พนธ ปย และสารเคม เปนตน ในปรมาณมาก ซงจะทาใหราคาถกกวา

การซอในปรมาณนอย รวมทงเปนการเฉลยตนทนดานการขนสงวตถดบ

และเมลดกาแฟ

3) กาหนดชวงของคาจางแรงงานทเหมาะสม และเปนธรรมแกผผลตและ

แรงงานในแตละชวงเวลา

4) สงเสรมใหเกดการจางแรงงานทมถนกาเนดในพนทนนๆ โดยสนบสนน

สวสดการทางสงคม เพอจงใจใหแรงงานกลบมาทางานพฒนาบานเกด

ของตนเอง (5) การเพมมลคา และสงเสรมการบรโภคกาแฟไทย 1) สนบสนนเงนกดอกเบยตาใหแกผประกอบการ เพอนาไปพฒนาการแปร

รปผลตภณฑ พฒนาสตรกาแฟ และบรรจภณฑท มคณภาพ ได

มาตรฐาน ตรงตามความตองการของตลาดในประเทศและตางประเทศ

2) คดคนกาแฟสายพนธใหมๆ ทเปนประโยชนตอรางกาย และมรสชาตด

กลนหอม

3) รณรงคและประชาสมพนธใหคนไทยบรโภคกาแฟไทย รวมทงใหความร

ประชาชนและผประกอบการรานกาแฟรายยอยทมอยเปนจานวนมาก


131

ไดทราบถงประโยชนของการดมกาแฟทมคณภาพ โทษของการดม

กาแฟทไมมคณภาพ และเทคนคในการเลอก (6) สรางเอกลกษณของกาแฟไทย 1) กาหนดเอกลกษณของกาแฟไทย ทงกลน รสชาต และถนทปลก พรอม

ทงประชาสมพนธผานสอตางๆ หรอออกงานแสดงสนคาในตางประเทศ

เพอใหผบรโภคจดจาไดวากาแฟไทยมกลนและรสชาตอยางไร

2) สงเสรมใหเกษตรกรผปลกกาแฟรวมกลมสรางตราสนคาของตนเอง โดย

ใหสถาบนการศกษาของรฐหรอเอกชนทสนใจเขารวมสรางตราสนคา

และรปแบบผลตภณฑดงกลาว และสงเสรมการออกบธในงานแสดง

สนคาทงในประเทศและตางประเทศ (7) สรางความเขมแขงของเกษตรกร และผผลตกาแฟสาเรจรป 1) เพมชองทางการเผยแพรความร ขาวสาร และแหลงขอมลใหแก

เกษตรกร เชน การสงขอความสนผานทางโทรศพทมอถอและการสง

ขาวสารทางไปรษณยใหแกเกษตรกรทขนทะเบยน เปนตน เพอให

เกษตรกรทราบและดาเนนการหาขอมลเพมเตมไดดวยตนเอง

2) จดการประชมรวมกนระหวางเกษตรกรและผผลตกาแฟสาเรจรปใน

ประเทศไทย เพอรวมกนกาหนดราคาขายเมลดกาแฟทเหมาะสมแก

ผผลตทงสองฝาย รวมทงแลกเปลยนขอมลในดานอนๆ เชน คณภาพ

ของเมลดกาแฟทตองการ ปรมาณความตองการเมลดกาแฟในปหนา

เปนตน ทาใหความสมพนธของผผลตในระดบตนนาและปลายนา

เขมแขง

AEC Prompt

132

(8) การบรหารจดการ ภาครฐและหนวยงานทเกยวของกบการดาเนนยทธศาสตรกาแฟของไทย

ควรมการดาเนนงานอยางจรงจง และจดประชมนาเสนอผลการดาเนนงานเปน

ระยะๆ ใหแกผทเกยวของหรอไดรบผลกระทบในแตละยทธศาสตรนนๆ ทราบอยาง

ตอเนอง ตารางท 51 ทางรอดเมลดกาแฟไทย ภายใตกรอบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน


1. เพมประสทธภาพใหพนท

ปลกกาแฟ

ตองเสรมสรางรากฐานการผลตกาแฟใหมประสทธภาพ เชน

ตนทนตา ผลผลตตอไรสง ผลผลตมคณภาพ และปรมาณ

ผลผลตสมาเสมอ เปนตน โดยจดการระบบชลประทานในพนท

ขาดแคลนนาใหมนาเพยงพอในชวงทจาเปนตอการเพาะปลก

กาแฟ วเคราะหความเหมาะสมของพนทปลกกาแฟทงประเทศ

คณสมบตของดน สภาพอากาศ และประเมนความร

ความสามารถของเกษตรกรผปลกกาแฟ เพอดาเนนการจด

อบรมความรใหเกษตรกรในแตละพนท


สมาคมทเกยวของ


2. เพมปรมาณผลผลตตอไร 2.1 ปรบปรงตนกาแฟทเสอมโทรม โดยการตดตนกาแฟเพอให

เกดการแตกกงใหม ทงนหนวยงานและนกวชาการเกษตรท

เกยวของควรลงพนทสาธตวธการทาทถกตองใหเกษตรกร

2.2 พฒนาประสทธภาพดน เพอเพมปรมาณการผลต และทา

ใหกาแฟมคณภาพ โดยการสารวจพนทเพาะปลกกาแฟใน

ประเทศ วเคราะหขอมลทรพยากรดนเพอเปรยบเทยบ

ความเหมาะสมและประสทธภาพของดนในแตละพนท

จดทาฐานขอมลลกษณะของดนในแตละพนทเพาะปลก

จดทาแปลงสาธตและถายทอดความรใหแกเกษตรกร





3. รกษาคณภาพผลผลตกาแฟ 3.1 ปรบปรงกาแฟสายพนธใหมใหมปรมาณผลผลตตอไรสงกวาพนธเกา สามารถตานทานโรคพชตางๆ ไดดกวา

3.2 สงเสรมใหเกษตรกรกาจดศตรพชโดยวธผสมผสาน เพอลด

การใชสารเคม จดทาคมอแจกใหเกษตรกรทราบวธการท

ถกตอง ซงเปนการรกษาคณภาพของกาแฟไทยใหปลอด

สารพษ






133



3.3 พฒนาการผลตของเกษตรกรใหไดมาตรฐาน GAP (Good

Aquaculture Practice) โดยการถายทอดความรและ

เทคโนโลยการผลตกาแฟ จดเวทชมชน เพอวเคราะห

สภาพพนท ปญหา ความตองการเกษตรกร แนวทางการ

พฒนาเฉพาะพนท

4. ลดตนทนการผลต 4.1 สงเสรมใหเกษตรกรปลกพชแซม เชน ยางพารา สะตอ ไม

ผล เปนตน เพอรกษารายได ลดความเสยงและแรงกดดน

ของรายไดในกรณราคากาแฟตกตา

4.2 รวมกลมเกษตรกรในพนท เพอใหมการซอวตถดบในการผลต เชน เมลดพนธ ปย และสารเคม เปนตน ในปรมาณ

มาก ซงจะไดราคาถกกวา รวมทงเปนการเฉลยตนทนดาน

การขนสงวตถดบ และเมลดกาแฟ

4.3 กาหนดชวงของคาจางแรงงานทเหมาะสม และเปนธรรม

แกผผลตและแรงงานในแตละชวงเวลา

4.4 สงเสรมใหเกดการจางแรงงานทมถนกาเนดในพนทนนๆ

โดยสนบสนนสวสดการทางสงคม เพอจงใจใหแรงงาน

กลบมาทางานพฒนาบานเกดของตนเอง


กระทรวงการคลง

กระทรวงแรงงาน




5. การเพมมลคา และสงเสรม

การบรโภคกาแฟไทย

5.1 สนบสนนเงนกดอกเบยตาใหผประกอบการ เพอพฒนาการแปรรปผลตภณฑ สตรกาแฟ และบรรจภณฑท

ไดมาตรฐาน ตรงตามความตองการของตลาด

5.2 คดคนกาแฟสายพนธใหมๆ ทเปนประโยชนตอรางกาย

และมรสชาตด กลนหอม

5.3 รณรงคและประชาสมพนธใหคนไทยบรโภคกาแฟไทย

รวมทงใหความรประชาชนและผประกอบการรานกาแฟ

รายยอยไดทราบถงประโยชนของการดมกาแฟทมคณภาพ

และเทคนคในการเลอก



ธนาคารเพอการเกษตรและ

สหกรณการเกษตร



6. สรางเอกลกษณของกาแฟ

ไทย

6.1 กาหนดเอกลกษณกาแฟไทย ทงกลน รสชาต และถนท

ปลก พรอมทงประชาสมพนธผานสอตางๆ หรอออกงาน

แสดงสนคาในตางประเทศ เพอใหผบรโภคจดจาไดวา

กาแฟไทยมกลนและรสชาตอยางไร

6.2 สงเสรมใหเกษตรกรรวมกลมสรางตราสนคาของตนเอง โดยใหสถาบนการศกษาของรฐหรอเอกชนทสนใจเขารวม

สรางตราสนคาและรปแบบผลตภณฑดงกลาว






AEC Prompt

134



7. สรางความเขมแขงของ

เกษตรกร และผผลตกาแฟ

สาเรจรป

7.1 เพมชองทางการเผยแพร ขาวสาร และแหลงขอมลใหเกษตรกร เชน การสงขอความสนผานทางโทรศพทมอถอ

ทางไปรษณย เปนตน เพอใหเกษตรกรทราบและหาขอมล

เพมเตมไดเอง

7.2 จดการประชมรวมกนระหวางเกษตรกรและผผลตกาแฟสาเรจรปในประเทศไทย เพอรวมกนกาหนดราคาขายเมลด

กาแฟทเหมาะสม รวมทงแลกเปลยนขอมลในดานอนๆ เชน

คณภาพเมลดกาแฟทตองการ ความตองการเมลดกาแฟป

หนา เปนตน ทาใหความสมพนธเขมแขง






8. การบรหารจดการ ภาครฐและหนวยงานทเกยวของกบการดาเนนตามแนวทางทาง

รอดของกาแฟของไทย ควรมการดาเนนงานอยางจรงจง และจด

ประชมนาเสนอผลการดาเนนงานเปนระยะๆ ใหแกผทเกยวของ

ทราบอยางตอเนอง






Documents

นโยบายสินค้าเกษตรไทยเปรียบเทียบกับประเทศเพื่อนบ้านและทางรอด Aec