19. Εικονομαχία:

μια τραγωδία που συγκλόνισε την Εκκλησία

(σελίδες 73 – 76 του βιβλίου μας)

Εκκλησία Αγίου Ανδρονίκου στο Γερόλακκο

Εκκλησία της Αγίας Αναστασίας στη Λάπηθο

Εικονομάχοι, εικονολάτρες, εικονόφιλοι.

Καταπολεμούσαν τις εικόνες και τις κατέστρεφαν

Λάτρευαν με υπερβολή τις εικόνες. Έδιναν σημασία στο υλικό και στο ξύλο που ήταν κατασκευασμένη η εικόνα.

Προσκυνούσαν το εικονιζόμενο πρόσωπο και πίστευαν ότι ήταν απαραίτητες οι εικόνες στη ζωή της εκκλησίας.

Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στο Πραστείο

Αίτια της εικονομαχίας

Οι εικονομάχοι αυτοκράτορες (Ίσαυροι) κατάγονταν από τις ανατολικές περιοχές. Τους χαρακτήριζαν σαρακηνόφρονες και ιουδαιόφρονες.

Οι ανατολικές επαρχίες επηρεαστήκαν από τον ιουδαϊσμό και το μωαμεθανισμό και από μερικές αιρέσεις που ήταν ανεικονικές.

Πολλοί αμόρφωτοι πιστοί και μοναχοί λάτρευαν την ίδια την εικόνα και το υλικό της.

Ο Βυζαντινός λαός αντέδρασε στο μεταρρυθμιστικό έργο των εικονομάχων αυτοκρατόρων.

Α΄φάση της εικονομαχίας

726μ.Χ Προφορικό διάταγμα του Λέων του Γ-Καταδίκη των εικόνων.

730 μ.Χ. Νέο διάταγμα κατά των εικόνων.

Πατριάρχης Γερμανός και Πάπας Γρηγόριος Γ΄ αφορίζουν τους εικονομάχους.

Κωνσταντίνος Ε΄ συγκαλεί σύνοδο στην Ιέρεια και καταστρέφει εικόνες και μοναστήρια.

Υπερασπίζεται τις εικόνες ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός.

787μ.Χ. Αυτοκράτειρα Ειρήνη Αθηναία συγκαλεί την 7η

Οικουμενική Σύνοδο και επαναφέρει τις εικόνες.

Β΄ Φάση της εικονομαχίας

815-843μ.Χ. Λέων Ε΄ επαναφέρει τις αποφάσεις της Ιέρειας.

Το ίδιο πράττει και ο Θεόφιλο.

Αντιστέκονται οι εικονόφιλοι και ο Θεόδωρος Στουδίτης.

Αυτοκράτειρα Θεοδώρα επαναφέρει τις αποφάσεις της 7η Οικουμενικής Συνόδου και λήγει το εικονομαχικό ζήτημα.

7η Οικουμενική Σύνοδος

Η 7η Οικουμενική Σύνοδος έγινε στη Νίκαια το 787 μ.Χ. και αποφάσισαν:

Να καταδικαστεί η εικονομαχία ως αίρεση

Να αναστηλωθούν οι εικόνες στους ναούς.

Να καταστραφούν τα εικονομαχικά συγγράμματα.

Το νόημα της Κυριακής Ορθοδοξίας

Την πρώτη Κυριακή της Μ Σαρακοστής του 843 μ.Χ. έγινε η οριστική αναστύλωση των εικόνων. Η εκκλησία αγωνίστηκε να διατηρήσει τις εικόνες γιατί εκφράζουν μεγάλες αλήθειες:

Ο Θεός έγινε άνθρωπος

Η ενανθρώπιση του Θεού έγινε με σκοπό τη σωτηρία του ανθρώπου.

Με τη θεανθρώπιση του Κυρίου Θεώθηκε η ανθρώπινη φύση και εξαγιάστηκε η ύλη.

Σημασία των εικόνων.

Οι εικόνες είναι το βιβλίο των αγραμμάτων.

Λατρεία ανήκει στο Θεό, ενώ στην εικόνα αρμόζει η τιμητική προσκύνηση.

Τιμητική προσκύνηση αναφέρεται στο εικονιζόμενο πρόσωπο και όχι στα υλικά της εικόνας.

Οι εικόνες είναι η παράδοση της εκκλησίας μας.