Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
1
คานา
การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเปนหนงในปญหาใหญทสดของการพฒนาสงคมมนษยในปจจบน และอนาคต คณะกรรมการระหวางรฐบาลวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Intergovernmental Panel on Climate Change; IPCC) ไดจดทารายงานการประเมน ฉบบท 5 (Fifth Assessment Report) ชใหเหนถงอณหภมทเพมขนอยางเดนชดของระบบภมอากาศ และตงแตชวงระหวางป 2493 – 2502 มการตรวจพบการเปลยนแปลงหลายอยางทไมเคยเกดขนมากอนในรอบหลายทศวรรษทผานมา หรอแมแตกระทงในรอบพนป อณหภมในชนบรรยากาศและมหาสมทรเพมสงขน หมะและนาแขงจานวนมากหายไป ระดบนาทะเลสงขน และความเขมขนของกาซเรอนกระจกมคาสงขนอยางตอเนอง กรงเทพมหานครสามารถไดรบผลกระทบเชงลบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ แมวา ณ ปจจบน งานวจยทางวทยาศาสตรยงไมสามารถชเฉพาะไดวาภยทางธรรมชาตทเกดขนอยางรนแรงนนเกดจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ แตในป 2554 กรงเทพมหานครและพนทตามแนวแมนาเจาพระยาเผชญกบมหาอทกภย และมการสญเสยดานสงคมและเศรษฐกจมากเปนประวตการณ เหตการณดงกลาวเนนยาวากรงเทพมหานครจาเปนตองเรงดาเนนการรบมอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ เพราะงานวจยทางวทยาศาสตรหลายงานไดชใหเหนถงผลกระทบเชงลบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ในขณะเดยวกนกรงเทพมหานครมสวนในการทาใหสถานการณปญหาเพมมากขนจากการปลอยกาซเรอนกระจก ดวยความทกรงเทพมหานครเปนเมองทมขนาดใหญทสดในประเทศไทย และเปนมหานครสาคญของภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตและของโลก กจกรรมทางเศรษฐกจและสงคมในกรงเทพมหานครมแนวโนมทจะเพมการปลอยกาซเรอนกระจก ซงเปนปญหาทจาเปนตองมนโยบายและมาตรการเขามาจดการ กรงเทพมหานครดาเนนงานตามแผนปฏบตการวาดวยการลดปญหาภาวะโลกรอน พ.ศ. 2550–2555 ซงไดกาหนดเปาหมายลดปรมาณกาซเรอนกระจก การดาเนนงานตามแผนแมบทนประสบผลสาเรจในการรเรมกจกรรมเพอจดการประเดนปญหาดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในระดบทองถนอยางเปนระบบ แตยงคงมความทาทายในการดาเนนงานอย นอกจากน กรงเทพมหานครไดตดสนใจทจะจดทาแผนแมบทกรงเทพมหานครวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ พ.ศ.2556-2566 เพอทจะจดกจกรรมดาน (1) การขนสงทยงยนและเปนมตรตอสงแวดลอม (2) การใชพลงงานอยางมประสทธภาพ และการใชพลงงานทางเลอก (3) การจดการขยะและการบาบดนาเสยอยางมประสทธภาพ (4) การวางผงเมองสเขยว และ (5) แนวทางการปรบตวตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ องคกรความรวมมอระหวางประเทศของญปน หรอ JICA (Japan International Cooperation Agency) ไดใหการสนบสนนกรงเทพมหานครโดยการเหนชอบโครงการความรวมมอทางวชาการสาหรบการจดทาแผนแมบทกรงเทพมหานครวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ พ.ศ.2556-2566 และทางานรวมกบกระทรวงตางๆ และหนวยงานเผยแพรความรจากเมองโยโกฮามา ประเทศญปน ในชวงเรมตนของแผนแมบทกรงเทพมหานครวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ในระหวางป พ.ศ. 2556 - 2558 แผนแมบทฯ ฉบบนถอเปนกรอบการทางานของกรงเทพมหานครเพอทจะมงสการเปนเมองคารบอนตาและรบมอตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ผานการนาเสนอวสยทศนสาหรบอนาคต และการเสนอนโยบายและมาตรการสาหรบการลดกาซเรอนกระจกและการปรบตวกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ บทบาทของกรงเทพมหานคร รวมไปถงแนวทางและกลไกการดาเนนงานในระยะสน ระยะกลาง และระยะยาว แผนแมบทฯ ฉบบนจะเปนเวทสาคญทผมสวนเกยวของทงหมดของกรงเทพมหานครจะเขามารวมกนผนกกาลงเพอทจะจดการปญหาจากการเปลยนแปลงภมอากาศ และในฐานะสมาชกของประชาคมโลก กรงเทพมหานครจงไดตดสนใจทจะเปนผนาในการขบเคลอนความพยายามในประเดนนรวมกบหนสวนจากทกภาคสวน
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
2
สารบญ
1. การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเปนปญหาใหญทสดสาหรบสงคมมนษย ........................................... 3 2. กรงเทพมหานคร และการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ........................................................................... 3 3. วสยทศนอนาคตตอการสรางเมองคารบอนตา และรบมอตอกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ 3 4. ขอบเขตของแผนแมบท ...................................................................................................................................... 4 5. การคาดการณการปลดปลอยกาซเรอนกระจก และเปาหมายการลดการปลดปลอยภายใตแผนแมบทวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ พ.ศ.2556-2566 ............................................................................. 4
6. ปญหาดานการปรบตว ........................................................................................................................................ 6 7. การจดเตรยมโครงสรางสาหรบการดาเนนการตามแผนแมบท ................................................................ 7 8. การตดตาม-ประเมนผล (M&E) และการตรวจวด-รายงาน-ทวนสอบ (MRV) ........................................... 7
9. แผนการดาเนนงาน .............................................................................................................................................. 9 10. การพฒนาศกยภาพ และการเผยแพรประชาสมพนธ ............................................................................... 10
ภาคผนวก 1 ................................................................................................................................................. 11
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
3
รายงานฉบบผบรหาร แผนแมบทกรงเทพมหานครวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ พ.ศ.2556-2566
1. การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเปนปญหาใหญทสดสาหรบสงคมมนษย การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเปนปญหาทใหญทสดปญหาหนงตอการพฒนาสงคมมนษยในปจจบน และอนาคต ในประเทศไทยไดมความพยายามในการจดการปญหานเปนอยางมาก หลงจากการใหสตยาบนตออนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (United Nations Framework Commission on Climate Change; UNFCC) และการจดตงคณะกรรมการนโยบายการเป ลยนแปลงสภาพภมอากาศแหงชาต (National Climate Change Committee) โดยมนายกรฐมนตรเปนประธาน รฐบาลไทยไดลงมตรบและดาเนนนโยบายหลกทเกยวของกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศไป อาท แผนอนรกษพลงงาน 20 ป พ.ศ.2554-2573 (20-Year Energy Efficiency Development Plan 2011-2030) และแผนพฒนาพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอก (Alternative Energy Development Plan) เปนตน ลาสด ไดมการดาเนนการตามแผนแมบทแหงชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และการดาเนนงานดานการลดกาซเรอนกระจกทเหมาะสมของประเทศ (Nationally Appropriate Mitigation Actions; NAMAs) 2. กรงเทพมหานคร และการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเปนปญหาสาคญในกรงเทพมหานคร ในป 2554 กรงเทพมหานครและพนทรมแมนาเจาพระยาประสบปญหานาทวมขนาดใหญ และไดรบความเสยหายดานเศรษฐกจและสงคมมากเปนประวตการณ ซงทาใหเหนวากรงเทพมหานครมความเสยงตอภยพบตรนแรงซงนาจะเพมขนจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ในขณะเดยวกน กจกรรมทางสงคมและเศรษฐกจของกรงเทพมหานครเปนตนกาเนดการปลดปลอยกาซเรอนกระจก (Greenhouse gases; GHGs) ในปรมาณมาก เนองจากเปนเมองใหญของประเทศ และยงเปนเมองหลกของภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตและของโลก ทงน ความเสยหายทมาจากสภาพภมอากาศในกรงเทพมหานครไมเพยงแตสงผลกระทบตอกรงเทพมหานคร ยงสงผลกระทบตอเมอง และประเทศอนๆ ในการน กรงเทพมหานคร (Bangkok Metropolitan Administration; BMA) จงจาเปนตองเรงดาเนนกจกรรมเพอรบมอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ นอกเหนอไปจากการดาเนนการตามแผนปฏบตการกรงเทพมหานครวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ พ.ศ.2550-2555 แลวทางกรงเทพมหานครไดตดสนใจนาเสนอมาตรการเพมเตมในการลดการปลดปลอยกาซเรอนกระจก และการปรบตวตอปญหาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ โดยรวมมอกบองคกรภายในและตางประเทศ 3. วสยทศนอนาคตตอการสรางเมองคารบอนตา และรบมอตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ แผนแมบทนไดกาหนดวสยทศน 5 ขอหลกของกรงเทพมหานคร ดงน � กรงเทพมหานคร รวมกบกระทรวงตางๆ และหนวยงานภาครฐรบหนาทหลกในการลดกาซเรอนกระจก และปรบตวตอการ
เปลยนแปลงสภาพภมอากาศ � กรงเทพมหานครพยายามสรางกจกรรมทมความสมดลเพอการพฒนาดานเศรษฐกจและสงคมควบคกบการแกปญหาดานการ
เปลยนแปลงสภาพภมอากาศ � กรงเทพมหานครใชแนวทางจดการอยางบรณาการเพอนาไปสการพฒนาเมองคารบอนตา และการพฒนาเมองเพอรบมอตอ
การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และใชแนวทางจดการปญหาเชงปฏบตในการดาเนนการตามแผนแมบท � กรงเทพมหานครสงเสรมกจกรรมทดาเนนการโดยพลเมอง องคกรเอกชน สถาบนการศกษา และหนวยงานตางๆ เพอการลด
กาซเรอนกระจก และปรบตวตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ซงกจกรรมดงกลาว ควรเกยวเนองกบเวทการสอสารหลายชองทาง รเรมโครงการสงเสรมตางๆ และการเปดรบเทคโนโลยคารบอนตา
� กรงเทพมหานครในฐานะเมองชนนาของภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ดาเนนมาตรการเชงรกในการลดกาซเรอนกระจกและปรบตวตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศในระยะสน ระยะกลาง และระยะยาว
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
4
4. ขอบเขตของแผนแมบท แผนแมบทกรงเทพมหานครวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ พ.ศ.2556-2566 ครอบคลมพนทในความดแลของกรงเทพมหานคร ซงประกอบดวยสวนตางๆ ดงน (1) การขนสงทยงยนและเปนมตรกบสงแวดลอม (2) การใชพลงงานอยางมประสทธภาพและการใชพลงงานทางเลอก (3) การจดการขยะและการบาบดนาเสยอยางมประสทธภาพ (4) การวางผงเมองสเขยว และ (5) แนวทางการปรบตวตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ บทบาทหลกของแผนแมบทฯ คอเพอเลอกมาตรการดานการลดกาซเรอนกระจก และดานการปรบตว มาเปนโครงการในเชงปฏบต โดยประเมนจากลาดบความสาคญ ความเรงดวน และความเปนไปได เพอพฒนาแนวทางจดการเชงมาตรการอยางบรณาการ แผนแมบทฯ ไดแสดงการประเมนสถานะปญหาในปจจบนและอนาคต การลาดบความสาคญของกจกรรม/นโยบาย และการเสนอแผนการดาเนนงานของกจกรรมทชดเจนและเปนไปได ดงนน ประเดนสาคญในแผนแมบทฯ จงประกอบดวย การระบสถานการณปจจบนทไมไดมการดาเนนการใดๆ (Business as Usual; BAU) ของภาคสวนตางๆ การระบเปาหมาย และมาตรการดานการลดกาซเรอนกระจกและการปรบตว นอกจากน กระบวนการดานการตดตาม-ประเมนผล (Monitoring and Evaluation; M&E) และการตรวจวด-รายงาน-ทวนสอบ (Measurement, Report and Verification; MRV) ไดถกพฒนาขนเพอรบรองการดาเนนการตามแผนแมบทฯ ใหสาเรจบรบรณ แผนภาพดานลางแสดงโครงสรางขนตอนโดยเรมตนจากการทาความเขาใจสถานะปญหาปจจบน จนถงการคดเลอกมาตรการทจาเปน
มาตรการดานการลดการปลดปลอยกาซเรอนกระจก มาตรการดานการปรบตว
5. การคาดการณการปลดปลอยกาซเรอนกระจก และเปาหมายการลดการปลดปลอยภายใตแผนแมบทวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ พ.ศ.2556-2566
จากการสารวจ พบวาการปลดปลอยกาซเรอนกระจกมแนวโนมเพมขนโดยทวไปในทกภาคสวน เนองจากการเพมขนของประชากร และการเตบโตดานเศรษฐกจของประเทศอยางตอเนอง โดยเฉพาะในพนทกรงเทพมหานครทเมองมการขยายตวมากขน แผนแมบทไดประมาณการการปลดปลอยกาซเรอนกระจกในกรณทไมมการดาเนนการเพมเตมในชวงป 2556-2563 และในกรณทมการดาเนนมาตรการเพอลดการปลดปลอยกาซเรอนกระจก และบรรเทาปญหาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ
การปลดปลอยกาซเรอนกระจกจากภาคสวนตางๆ
เปาหมายการลดการปลดปลอย
การตดตาม-ประเมนผล และ การตรวจวด-รายงาน-ทวนสอบ
ปฏบตการลดการ
ปลดปลอย
ปฏบตการลดการ
ปลดปลอย
ปฏบตการลดการ
ปลดปลอย
ปฏบตการลดการ
ปลดปลอย
ปฏบตการลดการ
ปลดปลอย
การตดตาม-ประเมนผล
ปฏบตการดานการปรบตว
ปฏบตการดานการปรบตว
ปฏบตการดานการปรบตว
ปฏบตการดานการปรบตว
ปฏบตการดานการปรบตว
เหตผลในการดาเนนการ และการจดลาดบความสาคญ
สถานะปจจบนของการปฏบตงาน
ปญหาในอนาคต
ปญหาปจจบน
ปฏบตการเพ+มเตมทจาเปน
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
5
ปรมาณการปลดปลอยกาซเรอนกระจกทคาดการณ และเปาหมายในการจดการปญหาในภาคสวนตางๆ ไดแสดงไวในแผนภาพและตารางดานลาง สมมตฐานของเปาหมายดงกลาวคอการดาเนนกจกรรมลดการปลดปลอยกาซเรอนกระจกเตมรปแบบจะสามารถลดการปลดปลอยกาซเรอนกระจกได ทงในระดบนโยบายระดบชาต และในระดบปฏบตการในพนท
การคาดการณการปลดปลอยกาซเรอนกระจกกรณไมมการดาเนนการใดๆ (Business as Usual; BAU) และกรณมการดาเนนมาตรการลดมลพษ
การปลดปลอย กรณไมมการดาเนนการใดๆ
การปลดปลอยกรณมการดาเนนการ
ปรมาณการปลดปลอย ท.ลดลง
ตน CO2
ขอมลจรง
2565 2566 พ.ศ. 2553 2554 2555 2556 2557 2558…… 2563
การปลดปลอยกรณไมมการดาเนนการใดๆ และเปาหมายการลดปรมาณลงในป 2563 (แยกสวน)
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
6
ภาคสวน ปรมาณกาซเรอนกระจกทลดลง ปรมาณกาซเรอนกระจกทถกดดซบในป/ 25631
การขนสง -16.8 %2 พลงงาน -13.2 % ขยะและนาเสย -4.1 % ผงเมองสเขยว +8.9 %
6. ปญหาดานการปรบตว
เนองดวยกรงเทพมหานครตงอยบนดนแดนสามเหลยมปากแมนา ซงเปนพนททมความเปราะบางสง รวมทงสงคมมนษยทพงพาอาศยอยางมากกบเมองใหญและมหานครเปนตวกาหนดความเจรญทางเศรษฐกจและสงคมของประเทศตางๆ และของโลก การใหความสาคญตอประเดนปญหาดานการปรบตวจงเปนเรองจาเปน มาตรการทชใหเหนถงปญหา เชน นาทวม การกดเซาะชายฝงและอนๆ ทเกยวของกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ จงกลายเปนเรองสาคญเรงดวน ในแผนแมบทฯ จงไดกาหนดมาตรการดานการปรบตวในระยะสน ระยะกลาง และระยะยาว ควบคไปกบการระบความรบผดชอบของหนวยงานทเกยวของ และผมสวนไดสวนเสย เพอการประสานงาน และการทางานรวมกนอยางเหมาะสม
นอกจากน ประเดนการปรบตวนนเปนขอกงวลรวมของภาคสวนอนๆ ไดแก ดานการขนสง ดานพลงงาน ดานขยะและนาเสย และดานผงเมองสเขยว ซงในแตละภาคเนนเรองมาตรการดานการลดกาซเรอนกระจก ดงนนจงควรนาประเดนปญหาดานการปรบตวมาผนวกกบมาตรการดานการลดกาซเรอนกระจกของแตละภาคสวน
1 ตวเลขเหลานไมใชสดสวนของปรมาณกาซเรอนกระจกทปลดปลอยในกรงเทพมหานคร แตเปนรอยละของปรมาณทลดลดเทยบกบการดดซบกาซเรอนกระจกเฉพาะภาคสวนกรณทไมมการดาเนนการใดๆ ในป 2563 2 ทมา: รายงานฉบบผบรหารวาดวยการศกษาเพอจดทาแผนแมบทสาหรบระบบการขนสงทยงยน และมาตรการลดผลกระทบจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (หนาท 18)
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
7
7. การจดเตรยมโครงสรางสาหรบการดาเนนการตามแผนแมบท ในการดาเนนงาน ตดตาม และประเมนความกาวหนาตามแผนแมบทกรงเทพมหานครวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ จะมการจดเตรยมโครงสราง ซงประกอบดวย (1) คณะกรรมการกากบดแลโครงการ (2) คณะทางาน (3) หนวยปฏบตการเฉพาะดาน (4) คณะเลขานการ กทม. และ (5) หนสวนจากภายนอก ดงแสดงความเชอมโยงในแผนผง ดงน
ในการเสรมขดความสามารถการทางานเชงโครงสรางเพอใหความสาคญตอปญหาดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ และดาเนนการตามแผนแมบทกรงเทพมหานคร กรงเทพมหานครจะพจารณาการสงเสรมโครงการการบรหารจดการ เชน การจดตงหนวยงานเปนทางการเพอรบผดชอบงานดานปญหาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและสงแวดลอมโลก ดงการจดการในเมองอนๆ เชน เมองโยโกฮามา ประเทศญปน 8. การตดตาม-ประเมนผล (M&E) และการตรวจวด-รายงาน-ทวนสอบ (MRV) ความกาวหนาในการดาเนนงานตามแผนแมบทจะมการตดตามและประเมนผลตามการจดเตรยมโครงสรางดงแผนผงขางตน โดยการรวบรวมรายงานทแสดงตวชวดสภาพพนฐาน และตวชวดเมอจบโครงการ/มาตรการ ของมาตรการในภาคสวนตางๆ รายงานของมาตรการดานการลดการปลดปลอยกาซเรอนกระจกภาคสวนตางๆ ควรประกอบดวยตวชวดของสภาพพนฐานโครงการ และเมอเสรจสนโครงการ/มาตรการ สาหรบการตรวจวด-รายงาน-ทวนสอบ ตลอดกระบวนการเหลานจะมการใชเครองมอ (รปแบบ) สาหรบการตดตาม-ประเมนผล (M&E) และการตรวจวด-รายงาน-ทวนสอบ (MRV) ดงตวอยางในตารางดานลาง ในทกมาตรการจะมการจดทาแผนปฏบตการ หรอ เอกสารโครงการ โดยจะอธบายถงรายละเอยดของการตดตาม-ประเมนผล และการตรวจวด-รายงาน-ทวนสอบ บนกรอบการพจารณา และเอกสารหลกในตาราง
การจดเตรยมโครงสราง
การตดตาม-ประเมนผลในแผนผงการจดเตรยมโครงสราง
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
8
รปแบบการตดตาม-ประเมนผล (M&E) และการตรวจวด-รายงาน-ทวนสอบ (MRV) ของมาตรการตางๆในการลดกาซเรอนกระจก
M&E/MRV ตวชวดฐาน ตวชวดหลงโครงการ /กจกรรม ขอมล ผใหขอมล รอบการ
รายงาน หมายเหต
M&E M&E ของกจกรรม
• การศกษาความเปนไปไดแลวเสรจ 90%
• มการยนขอเสนอดานการศกษาความเปนไปไดตอผวากทม .และสภากทม. เพอจดสรรงบประมาณ
• รายงานศกษาความเปนไปได • xxx
• ยงไมมการจดสรรงบประมาณ • มการตดสนใจดานการจดสรรงบประมาณ
• การตดสนใจของสภากทม. (งบประมาณ xxx บาท)
• สภากทม., xxx
• การยนประมลยงไมแลวเสรจ • การยนประมล
• การกอสรางยงไมแลวเสรจ • มการกอสรางกาแพงกนนาทะเล
• ยงไมมกาแพงกนนาทะเล
รปแบบการตดตาม-ประเมนผล (M&E) ของมาตรการดานการปรบตว
M&E/MRV ตวชวดฐาน ตวชวดหลงโครงการ/กจกรรม ขอมล ผใหขอมล รอบการรายงาน
หมายเหต
M&E M&E ของกจกรรม
• การศกษาความเปนไปไดแลวเสรจ 90%
• มการยนขอเสนอดานการศกษาความเปนไปไดตอผวากทม. และสภากทม. เพอจดสรรงบประมาณ
• รายงานศกษาความเปนไปได • กรมการขนสงทางบก
• ยงไมมการจดสรรงบประมาณ • มการตดสนใจดานการจดสรรงบประมาณ
• การตดสนใจของสภากทม. (งบประมาณ xxx บาท)
• สภากทม., กรมการขนสงทางบก, DOB
• การยนประมลยงไมแลวเสรจ • การยนประมล
• การกอสรางยงไมแลวเสรจ • มการกอสรางและใชงานรางรถไฟรางเดยว 3 เสนทาง
• ยงไมมรางรถไฟรางเดยว MRV ของการลดการปลดปลอยกาซเรอนกระจก
• ยงไมมการลดกาซเรอนกระจกจากการเปลยนรปแบบการคมนาคม
• มการลดกาซเรอนกระจกจากการเปลยนรปแบบการคมนาคม
• จานวนผโดยสาร MRT รายป (คน/ป)
• ระยะการเดนทางเฉลยของผโดยสาร MRT รายป (กม.)
• ปรมาณการใชไฟฟาของ MRT รายป (เมกะวตต-ชม./ป)
• สดสวนผโดยสารทไชการคมนาคมอน (%)
• อตราการปลอย CO2 ของการคมนาคมตางๆ (กรมCO2/กม.)
• สดสวนการใชบรการคมนาคมรปแบบตางๆ (คน/ยานพาหนะ)
• บรษท MRT
• บรษท MRT
• บรษท MRT
• กทม. (แบบ สอบถาม) • กรมควบคมมลพษ
หรอหนวยงานอน • กทม. (การตรวจวด
ลวงหนา Ex-antemeasurement)
• รายป • รายป
• รายป • ทกๆ 2-3 ป • ไมตรวจวด • ตรวจวด
ครงเดยวกอนเรมโครงการ
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
9
9. แผนการดาเนนงาน แผนแมบทกรงเทพมหานครวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศไดกาหนดระยะเวลาของกจกรรมสาคญไว ในชวงการดาเนนโครงการ การรางแผนแมบทวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ พ.ศ.2556-2566 จะดาเนนการในชวงเวลาระหวางเดอน มนาคม 2556 ถง กรกฎาคม 2558 ดวยการสนบสนนจากโครงการความรวมมอทางวชาการของ JICA ระหวางนน โดยเฉพาะชวงตนและกลางป 2558 จะเรมดาเนนกจกรรมเบองตน เมอแผนแมบทฯ เสรจสมบรณ และผานการอนมตจากผวาราชการกรงเทพมหานคร การดาเนนงานทงหมดคาดวาจะแลวเสรจภายในปงบประมาณ 2566 การตดตาม-ประเมนผล (M&E) ถกนามาใชในการตดตามการดาเนนงานใหเปนไปตามแผน และแสดงผลสะทอนของกจกรรม/บทเรยนอนเปนประโยชน นอกจากนจะมการทบทวนแบบองครวม ระยะ 5 ป เพอการปรบปรงการดาเนนการ เชน การเพมภาคสวนปฏบตการ การสงเสรมดานการจดการโครงสราง เปนตน การทบทวนแบบองครวมครงแรก จะเกดขนในป 2561 สาหรบชวงป 2556-2560 และการทบทวนแบบองครวมครงสดทายจะเกดขนในป 2567 โดยครอบคลมตงแตป 2561 จนสนสดระยะเวลาดาเนนการ การตดตาม-ประเมนผลทวไป และในเชงองครวมจะเปนแหลงขอมลสาหรบการนาเสนอแนวทางปรบปรงการทางาน นอกจากนน ควรมการพฒนาศกยภาพของบคลากรภายในกรงเทพมหานคร รวมไปถงผมสวนไดสวนเสย ทมความเกยวของ 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2561 2563 2564 2565 2566 1 การรางแผนแมบท 2 การดาเนนการขนตน 3 การดาเนนการเตมรปแบบ 4 การตดตามประเมนผลทวไป 5 การทบทวนแบบองครวม 6 การนาเสนอแนวทางปรบปรง 7 อนๆ (เชน การพฒนาศกยภาพ)
การอนมตจากผวาราชการกรงเทพมหานคร
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
10
10. การพฒนาศกยภาพ และการเผยแพรประชาสมพนธ (1) การพฒนาศกยภาพ และการเผยแพรประชาสมพนธหนวยงานภายในกรงเทพมหานคร การพฒนาศกยภาพ และการเผยแพรประชาสมพนธหนวยงานภายในกรงเทพมหานครนนเปนปจจยสาคญในการรกษา และเสรมความเขมแขงของหลกการในการดาเนนงานตามแผนแมบท ดงนน กรงเทพมหานครควรสรางโอกาสในการพฒนาศกยภาพองคกรทงภายใน และภายนอก ตลอดการดาเนนการตามแผนแมบทกรงเทพมหานคร จะพจารณาวธการนาประเดนปญหาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศเขาสนโยบายองคกร และงานพนฐาน ดวยมาตรการทเหมาะสม (2) การพฒนาศกยภาพ และการเผยแพรประชาสมพนธหนวยงานอนๆ ทเกยวของ การพฒนาศกยภาพ และการเผยแพรประชาสมพนธหนวยงานอนๆ ทเกยวของเปนเรองสาคญในการดาเนนการตามแผนแมบท เรมตนจากการสารวจผประสานงานทเกยวของในกลมภาครฐ รฐวสาหกจ และเอกชน รวมทงสถาบนวชาการ NGOs องคกรระหวางประเทศ และอนๆ ซงสามารถใชประสบการณจากรฐบาลทองถนอนๆ เชน เมองโยโกฮามา ประเทศญปน (3) ความรวมมอระหวางเมองในกลมอาเซยน (ASEAN) เนองดวยการเปนเมองสาคญของภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต กรงเทพมหานครจะทางานรวมกบเมองในกลมอาเซยน โดยการแบงปน และถายทอดความร และประสบการณในการเตรยมความพรอม และดาเนนงานตามแผนแมบท โดยในความรวมมอดงกลาวควรมสวนรวมจากหนสวน เชน เมองโยโกฮามา และหนสวนในการพฒนาเมอง
การพฒนาศกยภาพ และการเผยแพรประชาสมพนธสสาธารณะ
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
11
ภาคผนวก 1 รายการมาตรการดานการลดกาซเรอนกระจก และแนวทางการปรบตว (1) มาตรการดานการขนสง
หมวดหม มาตรการ หมายเลขอางอง 1. การขนสงสาธารณะ
(โครงสรางพนฐาน)
การสรางรางรถไฟรางเดยว และระบบขนสงมวลชนระบบรอง (Light Rail Transit System; LRT)
1-1
การขยายโครงขายรถไฟฟา BTS 1-2 การสรางโครงขายรถไฟฟาขนสงมวลชน (MRT) 1-3 การสรางระบบรถโดยสารดวนพเศษ (Bus Rapid Transit; BRT) 1-4 การสราง/การพฒนาการขนสงทางนา 1-5
2. การขนสงสาธารณะ (มาตรการสนบสนน)
การพฒนาการเชอมตอของระบบขนสงสาธารณะ 2-1 การปรบปรงการใหบรการของรถโดยสารประจาทาง 2-2 การสรางทพกผโดยสารทปายรถประจาทาง 2-3 การสราง/การขยายโครงการจอดแลวจร (Park & Ride) 2-4 การใชระบบตวรวม (Common Ticket System) 2-5
3. มาตรการดานยานยนต การใชยานยนตมลพษตา (Low Emission Vehicles; LEV) สาหรบยานยนตสาธารณะของ กทม.
3-1
การใชรถโดยสารประจาทาง ขสมก .ทใชเชอเพลง NGV 3-2 การสงเสรมการขบขอยางประหยด (Eco-driving) 3-3
4. การเดนทางทไมใชเครองยนต การสรางการขยายทางจกรยาน 4-1 การขยายบรการจกรยานเชาสาธารณะ 4-2 การสรางการขยายทางเดนเทา 4-3
5. การควบคมปรมาณการเคลอนตวจราจร
การสราง/การพฒนาระบบโครงขายถนน สะพาน และอโมงค 5-1 การปรบปรงระบบสญญาณจราจร 5-2 การควบคมการจอดรถบนทองถนน 5-3
6. การสรางความตระหนกสาธารณะ
การสงเสรมใหใชระบบขนสงสาธารณะ 6-1 การกาหนดเนอหาของชนเรยนโรงเรยนใหเรยนรเกยวกบสงแวดลอมกบการขนสง 6-2 การจดประชม และสมมนา 6-3
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
12
ตวอยางมาตรการดานการขนสง 1. การขนสงสาธารณะ (โครงสรางพนฐาน) สรางรางรถไฟรางเดยว และระบบขนสงมวลชนระบบรอง ) Light Rail Transit System; LRT)
4. การเดนทางทไมใชเครองยนต การสรางการขยายทางจกรยาน /การสรางการขยายทางเดนเทา
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
13
(2) มาตรการดานพลงงาน หมวดหม มาตรการดานการลดกาซเรอนกระจกทเปนไปได
1. อาคารและสงปลกสรางของ กทม.
1-1. งานปรบปรง/ซอมแซมสงอานวยความสะดวกเพอการประหยดพลงงาน
1-1-1. งานทวไป
ก จดทาตารางกาหนดการงานปรบปรงดดแปลงอาคารของกทม .ทเปนระบบ เพอการจดการพลงงานอยางเหมาะสม
ข ดาเนนงานปรบปรงดดแปลงอาคารของกทม.เพอการประหยดพลงงานอยางเปนระบบ ค เลอกโครงการตนแบบสาหรบงานปรบปรงดดแปลงเพอการประหยดพลงงาน โดยนากรณ
เครองใชไฟฟาทมประสทธภาพสงสดมาปรบใช ง ตงขอกาหนดดานการประหยดพลงงานสาหรบการปรบปรงสงปลกสรางของ กทม. และตง
มาตรฐานการใชพลงงานอยางมประสทธภาพในระดบสง ปรบปรงเพอใหไดการรบรองมาตรฐานดานการประหยดพลงงาน (เชน CASBEE หรอ LEED เปนตน)
จ พจารณางานปรบปรงดดแปลง งานดานการตอขยาย ใหรองรบการใชงานสงอานวยความสะดวกในอนาคตเมอมการใชงานเตมอตรา
ฉ นาความร/ประสบการณจากบรษทเอกชนมาใชในงานปรบปรงเพอการประหยดพลงงานอยางมประสทธภาพ (เชน บรษทจดการพลงงาน (ESCO business))
1-1-2. ปรบปรงความสามารถของฉนวนกนความรอน (เทคนคการปรบปรง)
ก ใชฉนวนกนความรอนใตหลงคา ข ปรบปรงฉนวนกนความรอนภายนอก และการกนนา ค ใชรปแบบหลงคาสเขยว ง ปรบปรงหนาตางปองกนความรอน (ใชกระจกทปองกนความรอนไดสง เชน กระจกแผรงส
ตา หรอ Low-e glass) จ ปรบปรงหนาตางปองกนความรอน (ตดตงฟลมกนความรอน) ฉ ควบคมการแผรงสความรอนจากแสงอาทตย โดยตดตงชองระบายอากาศบนหลงคา หรอ
ตดตงชายคา 1-1-3. ลดภาระการทางานของเครองปรบอากาศ/ระบายอากาศ (เทคนคการปรบปรงดดแปลง)
ก เปลยนอปกรณในเครองปรบอากาศใหเปนแบบทประหยดพลงงาน ข ใชอปกรณควบคมแรงลมแบบแปรผนได ค ใชระบบปรบอากาศแบบ Task & Ambient ซงควบคมโดยการเคลอนไหว/เซนเซอรวด
อณหภม เวลา เปนตน ง ใชพดลมประสทธภาพทางานสง (อปกรณแลกเปลยนความรอนสทธ) จ ใชระบบการผลตพลงงานรวม (Cogeneration System)
1-1-4. ลดภาระการทางานของไฟแสงสวาง (เทคนคการปรบปรงดดแปลง)
ก ใชการสองสวางจาก LED หรอ หลอดฟลออเรสเซนตประสทธภาพสง (HF Fluorescent) ข ใชการสองสวางทจาเปนเฉพาะพนท (Task Ambient Lighting) ค ตดตงการสองสวางททางานตามเซนเซอรการเคลอนไหวทหองนา ระเบยง หรอบนได ง ใชเซนเซอรวดแสงสวางตอนกลางวน เพอลดการใชพลงงานตอนกลางวน
1-1-5. ลดการใชพลงงานจากการประหยดนา
ก เปลยนสขภณฑเปนแบบประหยดนา ข ใชระบบหมนเวยนนาฝนกลบมาใช ค ใชระบบหมนเวยนนาเสยกลบมาใช (ใชเปนนาในถงชกโครก)
1-1-6. อนๆ
ก ระบบผลตไฟฟาจากแสงอาทตย ข ใชระบบการจดการพลงงานในอาคาร BEMS (Building Energy Management System) ค แทนทไฟถนนดวย LED
1-2. การพจารณาการประหยดพลงงานสาหรบการกอสรางใหม
1-2-1. งานทวไป ก สรางอาคารทใชพลงงงานประสทธภาพสง ข กาหนดใหการกอสรางสงอานวยความสะดวกใหมของ กทม.อยภายใตมาตรฐานดาน
พลงงาน (CASBEE หรอ LEED เปนตน)
1-3. การรณรงคใหขอมล
1-3-1. จดกจกรรมรณรงคแกประชาชน
ก สงเสรมการใหความรดานสงแวดลอมทโรงเรยน ข สนบสนนการจดนทรรศการสนคาประหยดพลงงานสาหรบสงอานวยความสะดวกของ
กทม. ค แสดงใหเหนถงความสามารถในการประหยดพลงงานของสงอานวยความสะดวกของ กทม.
โดยจดกจกรรมอภปรายดานการประหยดพลงงานหรอแสดงทางหนาจอ
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
14
ง สนบสนนการตดตง “มานสเขยว” (Green Curtain) ทโรงเรยนเพอลดภาระการทางานของเครองปรบอากาศ
จ จดการประชมเชงปฏบตการดานการปรบปรงดดแปลงเพอการประหยดพลงงาน โดยมสวนรวมจากสาธารณชน เชน เดกนกเรยน การจดในทสาธารณะ
1-3-2. จดกจกรรมรณรงคแกหนวยงานตางๆ
ก ยกประเดนดานการตงคาอณหภมความเยน ข ใหขอเสนอแนะสาหรบกจกรรมดานการประหยดพลงงาน ค ปดไฟฟาสองสวางระหวางชวงพกกลางวน ง ตงคาอปกรณคอมพวเตอร และอปกรณสานกงานอตโนมตใหประหยดพลงงาน
1-4. การสนบสนนเมองคารบอนตา
1-4-1. จดทาพนทตนแบบ
ก กาหนดพนทตนแบบคารบอนตา ซงใชมาตรการ Top Runner (การเปรยบเทยบกบตวอยางทใหผลสมฤทธสงสด) และมการลงทนดานอปกรณคารบอนตาอยางเตมท
2. กลมอาคารอนๆ (เพอการอยอาศย/การคา/การอตสาหกรรม)
2-1. อาคารเพอการอยอาศย
2-1-1. สนบสนนบานประหยดพลงงาน
ก สนบสนนบานเดยวคารบอนตา/การเผยแพรขอมลตนทน-ผลประโยชน (Cost -benefit) โดยใชตนทนตลอดอาย (Life Cycle Cost; LCC) มาพจารณา การจดนทรรศการสงเสรม และการจดพนทโฆษณาในพนทของ กทม.
ข นาเสนอ และสนบสนน อปกรณอานวยความสะดวกทใชในบานประหยดพลงงาน (หลอดไฟ LED ระบบปรบอากาศประหยดพลงงาน หรออปกรณผลตนารอน เปนตน)
2-1-2. สนบสนนงานซอมแซมเพอการประหยดพลงงาน
ก เผยแพรขอมลตนทน-ผลประโยชนจากงานซอมแซมเพอประหยดพลงงาน ข สนบสนนงานซอมแซมเพอการประหยดพลงงาน: การปรบปรงการกนความรอนโดยใช
กระจก 2 ชน (double glazing) และฟลมกนความรอน การเปลยนอปกรณปรบอากาศใหม (ระบบสนบสนน เปนตน)
2-1-3. สนบสนนอปกรณไฟฟาประหยดพลงงาน
ก จดกจกรรมสงเสรมการซออปกรณไฟฟาประหยดพลงงานทใชในบาน (เครองปรบอากาศ ตเยน ทว เปนตน)
2-1-4. สนบสนนมาตรการดานการประหยดพลงงาน
ก สงเสรมความรความเขาใจในการบารงรกษาเครองปรบอากาศเพอการประหยดพลงงาน (จดทาการทาความสะอาดฟร)
2-1-5. อนๆ
ก สนบสนนการตดตงแผงโซลารเซล (ระบบสนบสนน หรอการใชชดตดตงหลงคา)
2-2. อาคารเพอการคา/ธรกจ
2-2-1. สนบสนนอาคารประหยดพลงงาน
ก ใหสงจงใจดานการเงนสาหรบโรงงานทมการกอสราง/ซอมแซมเพอการประหยดพลงงาน (การลดภาษ เงนสนบสนน การปลอดดอกเบย เปนตน)
2-2-2. สนบสนนงานซอมแซมเพอการประหยดพลงงานในอาคารปจจบน
ก ดาเนนการตรวจสอบดานพลงงานทอาคารทวไป ข สนบสนนธรกจบรษทจดการพลงงาน (Energy Service Company; ESCO) ใหกบอาคาร
ปจจบน (แนะนาธรกจ ESCO สงเสรม/โฆษณา ใหระบบสนบสนนการวนจฉยดานการประหยดพลงงาน)
ค สนบสนนงานซอมแซมเพอการประหยดพลงงาน: การปรบปรงการกนความรอนโดยใชกระจก 2 ชน (double glazing) และฟลมกนความรอน การเปลยนอปกรณปรบอากาศใหม (ระบบสนนสนน เปนตน)
ง เผยแพรการคานวณตนทน-ผลประโยชน จากการใชอปกรณควบคมอตโนมตเพอตดการใชไฟฟาสงสด (Electricity Peak-cut)
2-2-3. สนบสนนการปฏบตเพอการประหยดพลงงาน
ก สนบสนนกจกรรมเพอการประหยดพลงงาน (เผยแพรขอมลตนทน-ผลประโยชน เปนตน) ข ยกประเดนดานการตงคาอณหภมความเยนในอาคารทวไป ปดไฟสองสวางขณะชวงพก
กลางวน ค ตงคาอปกรณคอมพวเตอร และอปกรณสานกงานอตโนมตใหประหยดพลงงาน ง ใหขอเสนอแนะสาหรบกจกรรมดานการประหยดพลงงาน
2-2-4. อนๆ ก สนบสนนการตดตงแผงโซลารเซล (ระบบสนบสนน หรอการใชชดตดตงหลงคา)
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
15
2-3. อาคารเพอการอตสาหกรรม
2-3-1. สนบสนนโรงงานประหยดพลงงาน
ก ใหสงจงใจดานการเงนสาหรบโรงงานทมการกอสราง/ซอมแซมเพอการประหยดพลงงาน (การลดภาษ เงนสนบสนน การปลอดดอกเบย เปนตน)
2-3-2. สนบสนนงานซอมแซมเพอการประหยดพลงงาน
ก ดาเนนการตรวจสอบดานพลงงานสาหรบโรงงานทวไป ข สนบสนนงานซอมแซมเพอการประหยดพลงงาน (ระบบสนบสนน เปนตน) ค เผยแพรการคานวณตนทน-ผลประโยชน จากการใชอปกรณควบคมอตโนมตเพอตดการใช
ไฟฟาสงสด (Electricity Peak-cut) 2-3-สนบสนนมาตรการเพอการประหยดพลงงาน
ก จดกจกรรมสงเสรมดานเทคนคการประหยดพลงงานของโรงงาน (สาหรบ SMEs) ข ใหขอเสนอแนะสาหรบกจกรรมดานการประหยดพลงงาน
2-3-4.อนๆ ก สนบสนนการตดตงแผงโซลารเซล (ระบบสนบสนนหรอการใชชดตดตงหลงคา) ข สนบสนนการนาความรอนทระบายทงกลบมาใชประโยชน
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
16
ตวอยางมาตรการดานพลงงาน 1-1-1. (ง) ตงขอกาหนดดานการประหยดพลงงานสาหรบการปรบปรงสงปลกสรางของ กทม .และตงมาตรฐานการใชพลงงานอยางมประสทธภาพในระดบสง ปรบปรงเพอใหไดการรบรองมาตรฐานดานการประหยดพลงงาน (เชน CASBEE หรอ LEED เปนตน) 1-2-1 (ข) กาหนดใหการกอสรางสงอานวยความสะดวกใหมของ กทม.อยภายใตมาตรฐานดานพลงงาน (CASBEE หรอ LEED เปนตน)
1-1-1. (ฉ) นาความร/ประสบการณจากบรษทเอกชนมาใชในงานปรบปรงเพอการประหยดพลงงานอยางมประสทธภาพ (เชน บรษทจดการพลงงาน (ESCO business)) 2-2-2. (ข) สนบสนนธรกจบรษทจดการพลงงาน (Energy Service Company; ESCO) ใหกบอาคารปจจบน (แนะนาธรกจ ESCO สงเสรม/โฆษณา ใหระบบสนบสนนการวนจฉยดานการประหยดพลงงาน)
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
17
(3) มาตรการดานขยะและนาเสย รปแสดงหมวดหมมาตรการลดการลดกาซเรอนกระจกตามขนตอนการจดการขยะ (W: Waste หมายถง ขยะ) ตารางแสดงมาตรการลดกาซเรอนกระจกสาหรบการจดการขยะในแตละขนตอน
หมวดหม มาตรการ W1. การสรางขยะ W1.1 สนบสนนการมสวนรวมในการลดปรมาณขยะ และคดแยกทแหลงกาเนด
W1.2 ลดปรมาณขยะพลาสตก W2. การจดเกบ และขนสงขยะ W2.1 ปรบปรงประสทธภาพการใชเชอเพลงของระบบการจดเกบ และขนสงขยะ W3. การบาบดขนกลาง W3.1 สนบสนนนาขยะอนทรยมาใช
W3.2 สรางโรงเผาขยะทผลตพลงงานมาใชได (Waste-to-energy incineration facility) W3.3 สรางโรงคดแยกขยะ
W4. การกาจดขนสดทาย W4.1 ตดตงระบบการฝงกลบทเปนมตรตอสงแวดลอม
รปแสดงหมวดหมมาตรการลดมลพษตามขนตอนการบาบดนาเสย (WW: Wastewater หมายถง นาเสย) ตารางแสดงมาตรการลดมลพษสาหรบการบาบดนาเสยในแตละขนตอน หมวดหม มาตรการ WW1. การเกดนาเสย WW1.1 สงเสรมการลดการใชนาในภาคครวเรอน
WW1.2 สงเสรมการจดเกบคาธรรมเนยมบาบดนาเสย WW2. การรวบรวมนาเสย WW2.1 ขยายพนทการรวบรวมนาเสย
WW2.2 สรางระบบรวมนาเสยชนดทอแยก WW3. การบาบดนาเสย WW3.1 ปรบปรงกระบวนการบาบดนาเสย และเปลยนอปกรณเครองจกรกลไฟฟาในโรงควบคมคณภาพนาท
มอย ณ ปจจบน WW3.2 กอสรางโรงควบคมคณภาพนาแหงใหมซงใชพลงงานอยางมประสทธภาพ
WW4. การบาบดตะกอนนาเสย WW4.1 สงเสรมใหมการนาตะกอนนาเสยกลบมาใชประโยชน WW5. การนานาทผานการบาบดแลวกลบมาใชประโยชน
WW5.1 สงเสรมการนานาทผานการบาบดแลวกลบมาใชประโยชน
W4. การกาจด ข 5นสดทาย
W3. การบาบด ข 5นกลาง
W2. การจดเกบ และขนสงขยะ
W1. การสรางขยะ
WW5. การใช น5าซ5า
WW4. การบาบดตะกอน
WW3. การบาบด น5าเสย
WW2. การรวบรวม น5าเสย
WW1. การเกด น5าเสย
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
18
ตวอยางมาตรการดานขยะและนาเสย ภาคสวนการจดการขยะ W 1. การสรางขยะ W 1.2 ลดปรมาณขยะพลาสตก
ภาคสวนการบาบดนาเสย WW 3. การบาบดนาเสย WW 3.2 กอสรางโรงควบคมคณภาพนาแหงใหมซงใชพลงงานอยางมประสทธภาพ
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
19
(4) มาตรการดานการผงเมองสเขยว
ลาดบ มาตรการ หมวดหม 1 การเพมสวนสาธารณะในกรงเทพมหานคร
มาตรการเชงปรมาณ
2 การเพมพนทสเขยวในพนทสาธารณะ 3 การปลกตนไมตามแนวถนน 4 การเพมพนทนาซมผาน (Biotope Area Factor; BAF) ในทดนของเอกชน 5 การปลกปาชายเลน 6 การดแลรกษาตนไมทมอยใหด
มาตรการเชงคณภาพ
7 การสงเสรมสวนหลงคา และกาแพงสเขยว 8 การสรางจตสานกของประชาชนในการเพมพนทสเขยว
ลาดบ มาตรการ รายละเอยด
ระยะสน/กลาง (ป 2559-2561)
ระยะยาว (ป 2562-2566)
1 การเพมสวนสาธารณะในกรงเทพมหานคร
การกอสรางสวนสาธารณะขนาดกลาง/ใหญแหงใหม 5 แหง (รวมพนท 200 ไร)
การกอสรางสวนสาธารณะขนาดกลาง/ใหญแหงใหม 10 แหง (รวมพนท 450 ไรดวยสวนขนาด 4-174 ไร/แหง)
2 การเพมพนทสเขยวในพนทสาธารณะ
1. การปลกกลาตนไมในพนทสาธารณะ (อาคารภาครฐ โรงเรยนรฐบาล โรงพยาบาลรฐบาล และวด รวมพนท 2,000 ไร)
1. การป ลกกลา ตนไมน พนท สาธา รณะ (อาคารภาครฐ โรงเรยนรฐบาล โรงพยาบาลรฐบาล และวด รวมพนท 3,500 ไร)
2. โครงการ “1 ชมชน –1 สวนสาธารณะ” และ โครงการ “1 โรงเรยน –1 สวนสาธารณะ” 3. การกระตนใหสานกงานเขตทเกยวของสรางสวนขนาดเลก
3 การปลกตนไมตามแนวถนน
1. การปลกตนไมใหม 100 ตนตอป ตลอดแนวถนน 40 สาย ในพนทระยะถอยรน 2 เมตร รวมทงการเพมกลาตนไมระหวางไมใหญทมอย ตามแผนผงแสดงทโลง (Open space Plan) ของผงเมองรวมกรงเทพมหานคร พ.ศ.2556 2. การจดประกวดแนวคดในหวขอ “ถนนสเขยว” ระหวางสานกงานเขต
4 พนทนาซมผาน (Biotope Area Factor; BAF) ในทดนของเอกชน
1. การเพมพนทสเขยวตามคา BAF ทกฎหมายกาหนด (รวมพนท 352 ไร) ในป 2559-2561
1. การเพมพนทสเขยวตามคา BAF ทกฎหมายกาหนด (รวมพนท 635 ไร) ในป 2562-2566
2. การจดทาฐานขอมลคา BAF ในรปแบบขอมลระบบสารสนเทศภมศาสตร (Geographic Information System; GIS) และการปรบปรงการบนทกฐานขอมล BAF (แผนระยะสน/กลาง) 3. อาคารทกหลงทไดรบอนญาตกอสรางจะตองม BAF (แผนระยะยาว) -การสนบสนนใหมการปลกตนไมใหมในพนทเอกชนสาหรบโครงการสงปลกสรางใหม ซงเปนการดาเนนตามขอกาหนดผงเมองรวมกรงเทพมหานคร -การโฆษณาแนวคดของพนทนาซมผาน (BAF) แกผมสวนเกยวของ และประชาชนทวไป -การกระตนใหมการเพมพนทนาซมผาน (BAF) ในอาคารภาครฐ
5 การปลกปาชายเลน 1.การปลกไมปาชายเลน: พนท 50 ไ รในป 2561
1.การปลกไมปาชายเลน: ขนาด 50 ไร/ป และรวมเปน 250 ไร ในชวงป 2562-2566
2. การสนบสนนการเพมพนทปาชายเลนดวยความรวมมอกบบรษทชนนา 3.การสนบสนนการรณรงคใหมการปลก 1 ครง/ป และ 10,000 ตน/ครง 4.การเพาะเมลดพนธ การอนบาลกลาไม หรอการขยายพนธไมปาชายเลน
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
20
ลาดบ มาตรการ รายละเอยด
ระยะสน/กลาง (ป 2559-2561)
ระยะยาว (ป 2562-2566)
6 การดแลรกษาตนไมทมอยใหด
1.การบรหารจดการตนไมในสวนสาธารณะ และพนทสาธารณะทงหมด (อาคารภาครฐ โรงเรยนรฐบาล โรงพยาบาลรฐ วด และพนทปาชายเลน) 2. การดแลรกษา และคงสภาพตนไมทปลกขน โดยกาหนดไวในตารางงานของสานกงานสวนสาธารณะ 3. การฝกอบรมเจาหนาททเกยวของเกยวกบวธการดแล/คงสภาพตนไมทปลกขน
7 การสงเสรมสวนหลงคา และกาแพงสเขยว
การสนบสนนการสรางสวนหลงคาและกาแพงสเขยว ในพนทของภาครฐ และเอกชน โดยใชโครงการนารอง “การสรางสวนหลงคาและกาแพงสเขยว” ของสานกงานสวนสาธารณะ -การศกษาตนแบบทเหมาะสม เพอมาเปนแนวปฏบตทด และใชเปนมาตรฐาน ดานแนวทางการออกแบบ -การสรางสวนหลงคาและกาแพงสเขยวจะถกกาหนดเปนมาตรการจงใจของในขอกาหนดผงเมองรวมกรงเทพมหานคร ในระยะยาว
8 การสรางจตสานกของประชาชนในการเพมพนทสเขยว
การสนบสนนกจกรรมรณรงคสรางจตสาธารณะแกเยาวชน นกเรยน และประชาชนทวไป ในการมสวนรวมปลกตนไม (300,000 ตน/ป) -การจดอบรมอาสาสมคร (50 คน/ป) เพอดแล และอนรกษ พนทสเขยว -การกระตนประชาชน ชมชน และเจาของทดนใหอนรกษตนไมใหญในพนทของตน
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
21
ตวอยางมาตรการดานการผงเมองสเขยว 1. การเพมสวนสาธารณะในกรงเทพมหานคร
4. พนทนาซมผาน (Biotope Area Factor; BAF) ในทดนของเอกชน
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
22
(5) มาตรการรดานการปรบตว 1. นาทวม
ชวงเวลาของผลกระทบ
ระดบการปรบตว มาตรการดานการปรบตว
ระยะสน 1-3 ป
ระดบท 1 การปองกน
มาตรการเสรมความแขงแรงของพนทพกนา เชน กอสรางและปรบปรงบอพกนาชวคราว (กทม. และคณะ, 2552) ขดลอกทางระบายนา ตดตงเครองสบนาเพอระบายนา ปรบปรงอปกรณ/สงปลกสรางชลประทานขนาดเลก เชน ประตนา เขอนนาลนเปนตน (สนช. และคณะ, 2556) กอสรางระบบปองกนนาทวม (เชน สถานสบนา ประตนา เขอนกนนาทวม อโมงค เปนตน) ทมระบบสนบสนนทเหมาะสม เชน แหลงพลงงงานทางเลอก และสายสงพลงงาน
ระดบท 2 การลดผลกระทบ
เตรยมพนทรบนาเพอกกเกบนา และลดปรมาณการไหลของนาทวม จดอาหารสาหรบปศสตวทเพยงพอ (สนช. และคณะ,2556) กาหนดพนทอพยพ (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2553) ทมอปกรณ/สงอานวยความสะดวกทเหมาะสม จดทาแผนอพยพกรณเกดภยพบต และปรบปรงแผนตามความจาเปน จดทาแผนการเตรยมความพรอมกรณฉกเฉน เสรมประสทธภาพการสอสารกรณฉกเฉน (กทม., 2552) สนบสนนการมสวนรวมจากประชาชนในการรกษาสภาพคลองในชมชน ใหความร/แจงขอมลตอสาธารณชนถงปญหานาทวม เชน ความเสยงของการอยอาศยในพนทเสยงภยนาทวม การดแลสขภาพชวงนาทวม สถานการณนาทวม เปนตน ตง “หนวยชวยเหลอผประสบภยนาทวม” ซงสามารถใหความชวยเหลอไดทนท และทวถง จายคาชดเชยความเสยหายสาหรบทดนทางการเกษตรและทรพยสน
ระดบท 3 การเปลยนแปลงและกอสรางใหม
ประสานงานกบภาครฐ/องคกรทเกยวของ/จงหวดใกลเคยงเพอกาหนดขอตกลงรวมกนดานการจดการปญหานาทวม จดทาแผนดานความตอเนองของธรกจ (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2553) จดหาแหลงสนบสนนดานการเงนระหวางชวงนาทวม (สนช., 2556)
ระยะกลาง 3-5 ป
ระดบท 1 การปองกน
ดาเนนงานตามแผนอยางตอเนอง สรางบอพกนาขนาดเลกระดบชมชน รกษาความสามารถในการระบายนาของคลอง/แมนา (สนช., 2556) เชน การบารงรกษาเขอนปองกนนาทวม และการขดลอกตลง เปนตน จดทาขอกาหนดเสนทางผนนาเลยงเมอง จงหวดพระนครศรอยธยา ใชงานเขอนทมอยอยางมประสทธภาพ และปรบปรงแผนการจดการนาในเขอนใหเหมาะสม กอสราง และยกระดบถนนวงแหวนรอบนอก เพอใชเปนทางเลอกในการขนสงชวงนาทวม จดเตรยมแหลงพลงงานทางเลอก และสายสงพลงงาน สรางตกอาคารททนทานตอนาทวม (กทม. และคณะ, 2552) ใชสงปลกสรางปองกนนาทวมทมอยอยางมประสทธภาพ และยดอายการใชงานดวยการบารงรกษาอยางสมาเสมอ (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2551)
ระดบท 2 การลดผลกระทบ
จดทาแผนทเสยงภยนาทวม (Flood hazard map) พฒนาความแมนยาของการพยากรณอากาศ และปรบปรงระบบการตดตามและการเตอนภย (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2551) จดทาระบบขอมลการจดการนาทวม โดยเชอมโยงกบกจกรรมสวนอนๆ เชน ตารางเวลาการเพาะปลก จดทาขอแนะนาสาหรบการใชงานอปกรณควบคมนาทวม
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
23
ชวงเวลาของผลกระทบ
ระดบการปรบตว มาตรการดานการปรบตว
บงคบใชกฎหมายการใชทดน และประยกตใชแผนการใชทดนแบบบรณาการ เชน หามการกอสรางในพนทเสยงภยนาทวม ใชมาตรการแทรกแซงในภาคเกษตรกรรมในกรณทเหมาะสม (สนช. และคณะ, 2556) จดทาแผนการเตรยมความพรอมกรณฉกเฉน (กทม. และคณะ, 2552) จดเตรยมพนทรบนาเพมขน ยายทอยอาศยในพนทเสยงภยนาทวม
ระดบท 3 การเปลยนแปลงและกอสรางใหม
จดทามาตรการดานผงเมอง ทาการวจยและพฒนาเทคโนโลยดานมาตรการปรบตว (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2553)
ระยะยาว 5-10 ป
ระดบท 1 การปองกน
ดาเนนงานตามแผนอยางตอเนอง
ระดบท 2 การลดผลกระทบ
ดาเนนงานตามแผนอยางตอเนอง รบรองคาแนะนาการใชงานอปกรณควบคมนาทวม บงคบใชกฎหมายการใชทดน และประยกตใชแผนการใชทดนแบบบรณาการ (กทม. และคณะ, 2552) ปรบปรงระบบขอมลการจดการนาทวม (สนช. และคณะ, 2556) ปรบปรงระบบการตดตามและการเตอนภย (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2551)
ระดบท 3 การเปลยนแปลงและกอสรางใหม
ดาเนนงานตามแผนอยางตอเนอง จดทาประกนภยนาทวมสนบสนนโดยภาครฐ (สาหรบพนทนอกเขตการทางานของสงปลกสราง/อปกรณปองกนนาทวม) (กทม. และคณะ, 2552) จดเตรยมเงนทน และความชวยเหลอดานการเงน สาหรบการฟนฟหลงภยพบต (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2551) ทาการวจยและพฒนาเทคโนโลยดานมาตรการปรบตว (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2553)
2. การกดเซาะชายฝง
ชวงเวลาของผลกระทบ
ระดบการปรบตว มาตรการดานการปรบตว
ระยะสน 1-3 ป
ระดบท 1 การปองกน
กอสรางรว (ไมไผ) ปองกนการกดเซาะชายฝงชวคราว ปรบปรงระบบเขอนกนนา (กทม. และคณะ, 2552)
ระดบท 2 การลดผลกระทบ
สงเสรมใหประชาชนมความรถงประโยชนของปาชายเลน และการอนรกษปาชายเลน สนบสนนการปลกปาชายเลน จดทาแผนการเตรยมความพรอมกรณฉกเฉน (กทม. และคณะ, 2552) จดกจกรรมรณรงคใหความร และการฝกอบรม (ธนาคารโลก, 2553)
ระดบท 3 การเปลยนแปลงและกอสรางใหม
กาหนดเปาหมายทชดเจนสาหรบมาตรการปองกนการกดเซาะชายฝง และจดทาแผนปฏบตการเพอการบรรลเปาหมาย ตงคณะกรรมการรวมจากกลมผเกยวของ เพอจดทาแผนแมบทในการจดการพนทชายฝง โดยใชหลกการจดการเขตพนทชายฝงแบบบรณาการ (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2551)
ระยะกลาง 3-5 ป
ระดบท 1 การปองกน
กอสรางกาแพงปองกนการกดเซาะชายฝงแบบถาวร (เขอนหน) คงสภาพ และปรบปรงสงปลกสรางทปองกนการกดเซาะชายฝง (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2551 และ 2553)
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
24
ชวงเวลาของผลกระทบ
ระดบการปรบตว มาตรการดานการปรบตว
ควบคมการสะสมตะกอนตลอดแนวแมนาและพนทชายฝง (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2551) ออกแบบการระบายนาเสยอยางเหมาะสม
ระดบท 2 การลดผลกระทบ
หาม และจากดการกอสรางในเขตพนทเสยง (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2551) บงคบใชกฎหมายดานการใชทดน และการประมง และเพมบทบาทของชมชนในงานปองกนการกดเซาะชายฝง ปรบปรงการใหบรการนเวศชายฝงใหเปนมตรตอระบบนเวศ เพอรกษาความอดมสมบรณซงสงเสรมความมนคงดานอาหาร ฟนฟสภาพปาชายเลนตามแนวชายฝงบางขนเทยน (ธนาคารโลก, 2553) ยายถนฐานชมชนออกจากเขตพนทเสยงสง จดทาแผนการใชทดนแบบบรณาการ รเรม และจดทาแผนทเสยงภย จดทาแผนการเตรยมความพรอมกรณฉกเฉน (กทม. และคณะ, 2552) ซงประกอบดวยระบบเตอนภยลวงหนา (สผ., 2554) และระบบการตดตาม (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2551)
ตงศนยตดตามสถานการณการกดเซาะชายฝง จดกจกรรมรณรงคใหความร และการฝกอบรม (ธนาคารโลก, 2553) ใชงานทาเรอ
ระดบท 3 การเปลยนแปลงและกอสรางใหม
ดาเนนการจดการเขตพนทชายฝงแบบบรณาการตามแผน (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2551) ทาการวจยและพฒนาเทคโนโลยดานมาตรการปรบตว (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2553)
ระยะยาว 5-10 ป
ระดบท 1 การปองกน
ดาเนนการจดการเขตพนทชายฝงตามแผน (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2551)
ระดบท 2 การลดผลกระทบ
ดาเนนการจดการเขตพนทชายฝงแบบบรณาการตามแผน (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2551) ตดตามการเปลยนแปลงระบบนเวศเพอการอนรกษ (กทม. และคณะ, 2552) ดาเนนการตามแผนการใชทดน ปรบปรงระบบการตดตาม (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2551)
ระดบท 3 การเปลยนแปลงและกอสรางใหม
ดาเนนการจดการเขตพนทชายฝงแบบบรณาการตามแผน (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2551) ทาการวจยและพฒนาเทคโนโลยดานมาตรการปรบตว (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2553)
3. ภยแลง และการรกลาของนาเคม ชวงเวลาของผลกระทบ
ระดบการปรบตว มาตรการดานการปรบตว
ระยะสน 1-3 ป
ระดบท 1 การปองกน
ภยแลงเปนปญหาทปองกนไมได เนองจากกรงเทพมหานครตงอยทปลายแมนา และขนอยกบนาทไหลมาจากทางเหนอ และสภาพอากาศ
ระดบท 2 การลดผลกระทบ
ขยายพนทใหบรการนาประปา กอสรางอางเกบนาขนาดเลก จดหานาใชจากแหลง/พนทอนๆ สนบสนนมาตรการดานการประหยดนา และการใชนาอยางมประสทธภาพ จดทาแผนการเตรยมความพรอมสาหรบการจดการภยแลง และกรณฉกเฉน และระบบการตดตาม เสรมประสทธภาพการสอสารกรณฉกเฉน (กทม., 2552) จดกจกรรมรณรงคใหความร และการฝกอบรม (ธนาคารโลก, 2553)
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
25
ชวงเวลาของผลกระทบ
ระดบการปรบตว มาตรการดานการปรบตว
ระดบท 3 การเปลยนแปลงและกอสรางใหม
ทางานรวมกนระหวางหนวยงานภาครฐ และหนวยงานทเกยวของเพอวางแผนการจดสรรนา
ระยะกลาง 3-5 ป
ระดบท 1 การปองกน
-
ระดบท 2 การลดผลกระทบ
ดาเนนการตามแผนจดการภยแลง จดทาแผนทเสยงภยแลง ดาเนนการมาตรการประหยดนาและพลงงาน ปลกตนไม (กทม., 2543) จดกจกรรมรณรงคใหความร และการฝกอบรม (ธนาคารโลก, 2553) จดทาระบบเตอนภย และตดตาม (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2551)
ระดบท 3 การเปลยนแปลงและกอสรางใหม
ดาเนนการตามแผนจดการภยแลง ทาการวจยและพฒนาเทคโนโลยดานมาตรการปรบตว (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2553)
ระยะยาว 5-10 ป
ระดบท 1 การปองกน
-
ระดบท 2 การลดผลกระทบ
ดาเนนการตามแผนจดการภยแลง ดวยระบบเตอนภย และตดตามทเหมาะสม (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2551) ดาเนนการวางแผนใชทดนแบบบรณาการ ดาเนนการมาตรการประหยดนาและพลงงาน ปลกตนไม
ระดบท 3 การเปลยนแปลงและกอสรางใหม
จดเตรยมเงนทน และความชวยเหลอดานการเงน สาหรบการฟนฟหลงภยพบต (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2551) ดาเนนตามมาตรการทวางแผนไว ทาการวจยและพฒนาเทคโนโลยดานมาตรการปรบตว (กระทรวงสงแวดลอมญปน, 2553)
ฉบบราง วนท 17 กรกฎาคม 2558
26
ตวอยางมาตรการดานการปรบตว 1. นาทวม จดทาระบบขอมลการจดการนาทวม โดยเชอมโยงกบกจกรรมสวนอนๆ เชน ตารางเวลาการเพาะปลก (ชวงเวลาของผลกระทบ: ระยะกลาง 3-5 ป , ระดบการปรบตว: ระดบท 2 การลดผลกระทบ)
2. การกดเซาะชายฝง ระบบปองกนภยพบตอยางบรณาการสาหรบชมชนแนวชายฝง เชน ถนนใชสาหรบอพยพ แผนทเสยงภย และระบบเตอนภยตดตงทงทชายทะเล และภายในพนททองถน (ชวงเวลาของผลกระทบ: ระยะสนถงกลาง 1-5 ป, ระดบการปรบตว: ระดบท 1 การปองกน)
3. ภยแลง และการรกลาของนาเคม ดาเนนการมาตรการประหยดนาและพลงงาน (ชวงเวลาของผลกระทบ: ระยะยาว 5-10 ป, ระดบการปรบตว: ระดบท 2 การลดผลกระทบ)