50

บทท 4 รปแบบความสมพนธระหวางไทย-เวยดนาม

4.1 ภมหลงความสมพนธไทย-เวยดนาม

ในบทนจะกลาวถงรปแบบความสมพนธในชวงเวลาทผาน และพฒนาการของความสมพนธ ดานการเมอง เศรษฐกจ สงคมวฒนธรรม หากกลาวถงความสมพนธระหวางกนในอดตนน ทงสองประเทศมทงลกษณะของความขดแยงและความรวมมอกน ความขดแยงในอดตของไทยและเวยดนามคอ ทงสองประเทศตางพยายามแขงขนชวงชงกนเรองอานาจและอทธพลบนดนแดนของลาวและเขมร โดยเฉพาะความสมพนธไทยกบเวยดนามในชวงระหวางยคสงครามเยนเปนลกษณะของความสมพนธทมพษรายของลทธอดมการณของสภาพแวดลอมและเงอนไขในดานตางๆ เปนปจจยครอบงา และมอทธพลชขาดตอความสมพนธระหวางไทยกบเวยดนามในขณะนน และดวยเหตผลสาคญทอดมการณในยคสงครามเยนเปนสงทสรางความแตกแยกมากกวาจะผนวกรวมกน จงเปนเรองความขดแยง การเผชญหนา ความหวาดระแวง ตลอดจนการขาดความเปนมตรและการมความรวมมอระหวางกน ขอเทจจรงดงกลาวไดมอทธพลโดยตรงตอพฒนาการและรปแบบของระบบการเมองภายในทงไทยและเวยดนาม พฒนาการความสมพนธไทยเวยดนามตกตาทสดมากทสดในชวงระหวางทเวยดนามยดครองกมพชา หลงจากทเวยดนามถอนทหารออกจากกมพชา และเวยดนามไดทาการปฏรปทางเศรษฐกจและเปดประเทศ การประกาศนโยบายปฏรปเศรษฐกจภายใตชอ Doi Moi และการเขาเปนสมาชกอาเซยน ทาใหความสมพนธไทยและเวยดนามเรมกลบมามพฒนาการทดขนตามลาดบ และมผลทาใหทงสองประเทศเรมคดหนหนาเขาหากน การเหนถงความจาเปนและคณประโยชนททงสองประเทศจะไดรบจากการหาทางกระชบความสมพนธและความรวมมอกนในทกๆดาน ทงดานการเมองและความมนคง ดานเศรษฐกจ และดานสงคมวฒนธรรม โดยไมมเรองราวในอดตมาเปนเสนแบงกนความสมพนธของทงสองประเทศ โดยเฉพาะความสมพนธภาคประชาชน แมวาความสมพนธจะพฒนาใหดขนตามลาดบ แตวาประชาชนยงรจกกนและเขาใจกนนอย จงจาเปนอยางยงทจะพฒนาความสมพนธระหวางประชาชนอยางแขงขนเพอเชอมโยงคนในชาตทงสองเขาหากนโดยอาศยความคลายคลงกนทางวฒนธรรม ความเชอ ศาสนา การศกษา การเรยนภาษา ประเพณและวฒนธรรม เปนตน ซงจะเปนประโยชนตอทงสองประเทศและประโยชนตออนาคตของประชาคมอาเซยน

51

4.1.1 ความสมพนธดานการเมอง ความสมพนธไทยและเวยดนามในอดตนน โดยเฉพาะในชวงสงครามเวยดนามและในชวงความขดแยงในกมพชา ทาใหไทยและเวยดนามมลกษณะของความเปนปฏปกษและความหวาดระแวงตอกนอยางเหนไดชด ความเปนปฏปกษตอกนในชวงสงครามเวยดนามสบเนองมาจากความแตกตางของอดมการณทางการเมองของไทยและเวยดนาม เกดความหวาดระแวงในภยคกคามตอกน อกทงความไมพอใจของเวยดนามตอการทไทยสนบสนนสหรฐฯ ในการอนญาตใหใชดนแดนไทยเปนฐานทพทางอากาศของสหรฐฯ เพอการไปปฏบตการในเวยดนามและตอการมสวนรวมของไทยในการปฏบตการทางทหารในสงครามเวยดนาม สาเหตทรฐบาลไทยในขณะนนตดสนใจทาเชนนนไดเพราะ (1) คนไทยสวนใหญในประเทศกลวภยคกคามจากขบวนการคอมมวนสตระหวางประเทศ (2) ประเทศไทยในขณะนนมการปกครองแบบเผดจการทหาร ซงผนาเอาประเทศไปผกพนกบสหรฐฯ โดยการทาขอตกลงลบๆหลายฉบบ (3) รฐบาลไทยในขณะนนถกสหรฐฯซอ โดยการแลกเปลยนกบความชวยเหลอในรปเศรษฐกจ การทหาร ผน าทอยในฐานะตดสนใจบางคนเหนแกได โดยการคดตนๆวาจะไดถนน ทาเรอ สนามบน แมแตสงกอสรางภายหลงสหรฐฯ ถอนตวไปแลว (4) คนไทยเปนคนรจกบญคณคน ตอบแทนบญคณสหรฐฯ ทเคยชวยเหลอใหหลดพนจากฝายสมพนธมตรยดครองหลงสงครามโลกครงทสอง นอกจากนนสหรฐฯยงไดชวยเหลอไทยในดานเศรษฐกจและวชาการอกมากมาย (เขยน ธระวทย, 2542 : 276) ความสมพนธไทยและเวยดนามนบตงแตป 2518 มาจนถง 2521 ตองประสบกบความผกผนในบางชวงเวลาในระหวางบรรยากาศของความเปนปฏปกษและบรรยากาศของความเปนมตร ซงทงสองฝายตางมความพยายามทจะปรบความสมพนธระหวางกน การตะหนกถงความจาเปนททงสองฝายจะตองปรบความสมพนธกนตอไปน ไดเกดขนหลงจากทสงครามเวยดนามไดสนสดลงแมวาทงสองฝายจะยงคงมความหวาดระแวงตอกนอยกตาม ความพยายามในการปรบความสมพนธในชวงเวลาระหวางป 2518-2531 เหนไดเดนชดเชน ในป 2519 และ 2521 เมอทงสองฝายไดสถาปนาความสมพนธทางการทตระหวางกนภายใตการบรหารประเทศของรฐบาล ม.ร.ว. เสนย ปราโมช แมวาในขนตอนการสถาปนาความสมพนธในขนตนนนจะไมเปนไปอยางราบรนกตาม แตในทสดทงสองประเทศกสามารถตกลงและสถาปนาความสมพนธกนไดสาเรจในเดอนสงหาคมป 2519 และอกชวงหนงกคอ เมอนายกรฐมนตรเวยดนาม นายฝาม วน ดง (Pham Van Dong) ไดเดนทางมาเยอนประเทศไทยในเดอนกนยายนป 2521 ภายใตการบรหารประเทศของรฐบาลพลเอกเกรยงศกด ชมะนนท อนถอไดวาเปนการพฒนาความสมพนธไทยและเวยดนามครงสาคญครงหนงของประวตศาสตรความสมพนธระหวางไทยและเวยดนามในระบอบสงคมนยม

52

การสถาปนาความสมพนธทางการทตไทยและเวยดนาม ในเบองตนเปนไปดวยความลาบาก เนองมาจากประเดนบางประการดงน

1. ปญหาการอางกรรมสทธเหนอเครองบนและยทโธปกรณทเจาหนาทและทหารเวยดนามใตไดใชเปนพาหนะหนออกมาจากเวยดนามและไดนามาทงไวในประเทศไทย

2. กลาวโทษไทยทไดปฏบตตอชาวเวยดนามอพยพในภาคตะวนออกเฉยงเหนออยางไมเปนธรรม

3. ประเดนเรองการถอนกาลงทหารสหรฐฯ ออกจากประเทศไทย 4. ประเดนเรองการทเวยดนามขอคาชดเชยในความเสยหายทเกดจากการทงระเบดของ

เครองบนสหรฐฯ ทใชประเทศไทยเปนฐานทพ

ปจจยทน าไปสการพฒนาความสมพนธระหวางไทยกบเวยดนาม มดงน 1. ความสานกในความจาเปนทประเทศไทยจะตองปรบหรอสรางความสมพนธกบประเทศ

เพอนบานตางอดมการณ ทงนเพอลดความขดแยงระหวางกนเพอสรางสนตภาพและเสถยรภาพในภมภาค เพอการอยรวมกนอยางสนต และเพอดาเนนนโยบายใหสอดคลองกบทศทางของการผอนคลายความตรงเครยดระหวางจนและสหรฐอเมรกาในขณะนน

2. รฐบาลไทยมความพยายามทจะกาหนดนโยบายตางประเทศท เปนอสระจากสหรฐอเมรกามากขน ดงท ม.ร.ว.ศกฤทธ ปราโมช ไดแสดงความตะหนกดถงการลดบทบาทของสหรฐอเมรกาในภมภาคเอเชย และไทยเองกไมสามารถพ งพาสหรฐอเมรกาไดอกตอไป ซงนโยบายใหมนฝายไทยกไดรบการตอบสนองในทางบวกจากประเทศสงคมนยมดงเชน จน เกาหลเหนอและประเทศเพอนบานอนโดจนทงสาม แมวาความหวาดระแวงทเกดจากความแตกตางของลทธทางการเมองและความหวาดระแวงในความจรงใจยงคงมอยบางกตาม

3. หลงจากทเวยดนามเหนอไดยดกรงไซงอนไดสาเรจ เวยดนามยงคงแสดงออกซงความภมใจในเชงแขงแกรงในชยชนะในสงครามเวยดนามทมเหนอสหรฐอเมรกา ประกอบกบความสมพนธอนใกลชดระหวางเวยดนามกบสหภาพโซเวยต ทาใหไทยและประเทศสมาชกกลมอาเซยนตระหนกถงความจาเปนทจะตองสรางความสมพนธกบเวยดนาม ทงนโดยหวงวาความใกลชดจะนามาสการลดความเปนปฏปกษ (ธญญาทพย ศรพนา, 2544 : 5)

ปจจยทน าไปสการพฒนาความสมพนธกบไทยของฝายเวยดนาม มดงน 1. การตอบสนองของรฐบาลเวยดนามตอทาทอนเปนมตรและความพยายามในการปรบ

ความสมพนธของรฐบาลไทย โดยเวยดนามประจกษถงเจตนารมณของรฐบาลไทยในขณะนนในการดาเนนนโยบายตางประเทศอยางเปนอสระอยางแทจรง และเวยดนามพอใจในจดยนและทาท

53

ของรฐบาลไทยตอการถอนฐานทพของสหรฐอเมรกาออกจากดนแดนไทย ซงทงเวยดนาม ลาว และกมพชาถอวาเปนภยคกคามตอความมนคงของตน

2. ความจาเปนในการแสวงหาการยอมรบในความชอบธรรมของรฐบาลสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนามจากประเทศในภมภาคและประชาคมโลก และความสานกตระหนกในความจาเปนในการรบความชวยเหลอทางเศรษฐกจเพอการสรางชาตจากตางประเทศ ทมใชเพยงแตเฉพาะจากประเทศสงคมนยมเทานน ทาใหเวยดนามเรมปรบทาทและหาทางทจะปรบความสมพนธกบประเทศทอยนอกคายสงคมนยม ดงจะเหนวาหลงจากสามสปดาหทเวยดนามเหนอมชยชนะเหนอรฐบาลไซงอน รฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศเวยดนามนายฟาน เหยน (Phan Hien) ไดทาการเยอนประเทศในอาเซยน ดงเชน อนโดนเซย ฟลปปนส สงคโปร มาเลเซยและไทย นอกจากนโดยเฉพาะอยางยง ในชวงป 2519 และ 2520 เปนชวงเวลาทเวยดนามดาเนนการรกทางการทต เพอสรางความสมพนธทางการเมอง การทตและสรรหาการยอมรบในความถกตองและความชอบธรรมของรฐบาลแหง “สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม” จากประเทศตางๆในประชาคมโลก และทสาคญเพอหามตรประเทศเพอทจะนามาถวงดลยกบอทธพลและภยคกคามจากจน

ไทยและเวยดนามไดมการสถาปนาความสมพนธทางการทตระหวางกนขนเมอวนท 6 สงหาคม พ.ศ. 2519 ซงตงอยบนหลกการ 4 ประการ อนเปนพนฐานในการดาเนนความสมพนธระหวางกน ดงน 1. การเคารพในเอกราช อธปไตย บรณภาพแหงดนแดนของกนและกน การไมรกราน การไมแทรกแซงกจการภายในของกนและกน ความเสมอภาค การไดประโยชนรวมกน และการอยรวมกนโดยสนต 2. การไมยนยอมใหประเทศอนใดใชดนแดนของตนเปนฐานเพอรกรานหรอแทรกแซงอกฝายหนงหรอประเทศอนๆ ในภมภาคน ไมวาจะโดยทางตรงหรอทางออม 3. การสถาปนาความสมพนธฉนมตรและเพอนบานทด ความรวมมอทางเศรษฐกจ การแลกเปลยนทางวฒนธรรม บนพนฐานของความเสมอภาคและการไดประโยชนรวมกน การระงบขอพพาทระหวางประเทศตางๆในภมภาคโดยการเจรจา โดยยดหลกความเสมอภาค ความเขาใจและการเคารพซงกนและกน 4. การพฒนาความรวมมอระหวางประเทศในภมภาคเพอสรางสรรคประเทศเหลานนใหเจรญ โดยคานงถงเงอนไขของแตละประเทศ เพอประโยชนแหงเอกราช สนตภาพ และความเปนกลางทแทจรงในเอเชยตะวนออกเฉยงใตอนจะเปนการสงเสรมสนตภาพในโลก

54

หลงจากการสถาปนาการทตระหวางกนในเดอนสงหาคม 2519 ไทยไดเปดสถานเอกอครราชทตทกรงฮานอยในป พ.ศ. 2521 และสถานกงสลใหญทนครโฮจมนห ใน พ.ศ. ป2535

และเวยดนามไดเปดสถานเอกอครราชทตในประเทศไทยเมอป 2521 เมอพจารณาจากปจจยดานภมรฐศาสตร สถานะทางการเมอง ขนาดของประเทศ ขดความสามารถทางเศรษฐกจของเวยดนาม เจตนารมณทจะสงเสรมความสมพนธทมนคงและความเขาใจอนดกบไทยเพอเสรมสรางเสถยรภาพของภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตแลว การพฒนาความสมพนธและความรวมมอไทย และเวยดนามตลอดระยะทผานมาจงมลกษณะของการพฒนา ความรวมมอบนผลประโยชนรวมกนในเชง “หนสวนทางยทธศาสตร”โดยยทธศาสตรความสมพนธระหวางไทยและเวยดนามนนถอเปนหวใจสาคญในการททาใหบรรลเปาหมายในความสมพนธของทงสองประเทศซงยทธศาสตรทางการเมองและความมนคงไดมการกาหนดเปาหมายหลกไวดงน

1. กระชบและขยายความสมพนธ ความรวมมอกบเวยดนามในทกดาน ทงการเมอง ความมนคง เศรษฐกจ สงคมวฒนธรรมและการพฒนาทงทางภาครฐภาคเอกชนและประชาสงคมและในระดบทวภาค ภมภาค และพหภาค

2. เสรมสรางความสมพนธในลกษณะหางหนสวนทางยทธศาสตร(Strategic Partnership) โดยอาศยความใกลชดดานภมศาสตรและโครงสรางพนฐานทเชอมตอสองประเทศ เพอผลประโยชนของทงสองฝายโดยเฉพาะผลประโยชนทางเศรษฐกจ

3. ใชประโยชนจากอทธพลของความสมพนธทแนบแนนทเวยดนามมกบลาวและกมพชา ในการสงเสรมผลประโยชนและรกษาความสมพนธระหวางไทยกบประเทศเพอนบานทงสองประเทศ โดยเฉพาะอยางยงในปจจบนซงไทยรเรมโครงการความรวมมอกบประเทศเพอนบานหลายโครงการเพอผลประโยชนทรวมกน 4. รวมกนสงเสรมบทบาทและสถานะทโดดเดนของประเทศภายในกลมความรวมมออาเซยน

ความสมพนธระหวางไทยและเวยดนามในปจจบนอยในระดบทด ไมมปญหาสาคญคางคา มการแลกเปลยนการเยอนในทกระดบอยางตอเนอง มการไปมาหาสระหวางกนเพมขนรวมถงในระดบทองถนจากการทมเสนทางเชอมโยงถงกนคอนขางสะดวก ทงสองฝายไดจดทาความตกลงรปแบบตาง ๆ ระหวางกนรวมแลวกวา 40 ฉบบ

กรอบความรวมมอของทงสองประเทศในปจจบนไดวางกลไกสาหรบดแลความสมพนธในหลายระดบ ในระดบสงสดมกรอบการประชมคณะรฐมนตรรวมไทย - เวยดนามอยางไมเปนทางการ (Joint Cabinet Retreat : JCR) ซงในการประชม JCR ครงท 1 เมอป 2547 ทงสองฝายได

55

แสดงเจตนารมณใน “แถลงการณรวมวาดวยกรอบความรวมมอไทย - เวยดนาม ในทศวรรษแรกของศตวรรษท 21” (Joint Statement on the Thailand - Vietnam Cooperation Framework in the First Decade of the 21st Century) ระบใหมการเพมพนความรวมมอในทก ๆ ดาน และตกลงใหจดตงกลไกการหารอรวม (Joint Consultative Mechanism : JCM) เพอใหเปนกลไกในระดบรองจาก JCR และทาหนาทดแล ประสานความรวมมอในภาพรวมแทนคณะกรรมาธการรวมไทย - เวยดนาม (Joint Commission : JC) ในดานการเมองและความมนคง มความรวมมอและประสานกนอยางใกลชด โดยมกรอบการประชมคณะทางานรวมวาดวยความรวมมอดานการเมองและความมนคง (Joint Working Group on Political and Security Cooperation : JWG on PSC) เปนกลไกทสาคญ ซงมเลขาธการสภาความมนคงแหงชาตเปนประธานฝายไทย ในปจจบนไทยและเวยดนามตระหนกถงความจาเปนทจะตองทางานรวมกนอยางใกลชดเพอรบมอกบสงทาทายใหม ๆ ทเพมขนในอนภมภาค โดยมแผนงานความรวมมอดานการเมองและความมนคง "Thailand-Vietnam Joint Plan of Action on Political and Security Cooperation (2008-2010)" กาหนดกรอบความรวมมอสาหรบดานการทหารมบนทกความเขาใจวาดวยการลาดตระเวนรวมระหวางกองทพเรอไทย-กองทพเรอเวยดนาม รวมทงมการประชมคณะทางานรวมไทย-เวยดนามวาดวยการจดระเบยบทางทะเลอยางสมาเสมอ

4.1.2 ความสมพนธดานเศรษฐกจ : การคา การลงทน ความสมพนธทางธรกจอยางเปนทางการระหวางไทยและเวยดนามไดหยดชะงกลงหลงจากทเวยดนามไดบกกมพชาเมอปลายป 2521 จนกระทงในกลางป 2531 เมอรฐบาลพลเอกชาตชาย ชณหะวณ ไดประกาศนโยบาย “เปลยนสนามรบเปนสนามการคา” ความสมพนธทางเศรษฐกจไทยและเวยดนามจงเรมพฒนาอกครง การพฒนาความสมพนธทางเศรษฐกจระหวางไทยและเวยดนามไดพยายามวางกรอบความสมพนธในกรอบกวางอยางเปนทางการการ โดยมการลงนามในขอตกลงวาดวยการจดต งคณะกรรมการรวมไทยและเวยดนามวาดวยความรวมมอทางเศรษฐกจ (The Agreement on the Establishment of the Joint Commission on Economic Cooperation) เมอวนท 18 กนยายน 2534 และหลงจากนน ทงสองฝายไดลงนามในขอตกลงทางเศรษฐกจอกหลายฉบบตอมา ความสมพนธในกรอบการคาไทยและเวยดนาม ในกรอบของความสมพนธทางการคาไทยและเวยดนามไดลงนามพธสารวาดวยการแกไขขอตกลงวาดวยความรวมมอทางเศรษฐกจ การคาและเทคนคเมอวนท 16 มกราคม 2535 (The protocol on Amendments of the 1978 Agreement on Trade, Economic and Technical Cooperation) และหลงจากทนายกรฐมนตรเวยดนาม นายหวอ วน

56

เกยต (Vo Van Kiet) ไดเดนทางมาเยอนประเทศไทยในเดอนตลาคม 2534 รฐบาลไทยไดลงนามในขอตกลงเกยวกบการใหสนเชอระยะยาวมลคา 150 ลานบาทแกเวยดนาม (The Agreement on Thai Long-term Credit for Vietnam) เมอวนท 23 ธนวาคม 2535 ซงขอตกลงดงกลาวนเปนสวนหนงของความชวยเหลอในกรอบการคาทไทยไดใหแกเวยดนาม นอกจากนทงสองฝายยงไดลงนามในขอตกลงวาดวยความรวมมอระหวางสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทยกบสภาหอการคาและอตสาหกรรมเวยดนาม พ.ศ. 2537 (The Agreement on Cooperation between Industrial Association of Thailand and Chamber of Commerce and Industry of Vietnam, 1994) และบนทกความเขาใจวาดวยความรวมมอทางการคาระหวางไทยและเวยดนาม (Memorandum of Understanding on Trade Cooperation between Thailand Vietnam) ในวนท 31 กรกฎาคม 2540 อนนาไปสการประชมคณะอนกรรมการดานการคาครงแรกเมอวนท 1 สงหาคม 2546 (ธญญาทพย ศรพนา, 2544 : 18) โดยมยทธศาสตรดานเศรษฐกจทสาคญ ดงน 1. จดทาและปฏบตตาม “ยทธศาสตรรวมเพอความเปนหนสวนทางเศรษฐกจ” (Joint Strategy for Economic Partnership - JSEP) ซงจะทาหนาทเปนเหมอนแผนแมบทในการดาเนนความสมพนธทางเศรษฐกจระหวางกนในระยะยาว โดยกาหนดสาขาความรวมมอ 7 สาขา ไดแก การคา การลงทน การผลต การเงน โครงสรางพนฐาน พลงงาน และการพฒนาทรพยากรมนษย 2. ใหประเทศไทยสามารถตดตอรวมมออยางใกลชดกบเวยดนาม ทงดานการคา การลงทน และการทองเทยวในทกระดบ เพอโอกาสและผลประโยชนในดานตางๆ ทางเศรษฐกจของไทย 3. มความรวมมอดานเศรษฐกจอยางสรางสรรคกบเวยดนาม เพอใหเกดการเกอกลและเสรมกบการพฒนาเศรษฐกจของไทย โดยเปนคแขงกบไทยในภาคธรกจตางๆ ใหนอยทสด 4. เสรมสรางความมนคงแขงแกรงจากความรวมมอในดานเศรษฐกจททงสองประเทศตางมศกยภาพ อาท การผลตขาว อาหารทะเล ยางพารา ประมง เปนตน โดยเฉพาะในตลาดทสาคญของทงสองประเทศ 5. เสรมสรางความใกลชดทางดานกายภาพ โดยการรวมพฒนาเสนทาง East – West Economic Corridor – EWEC เสนทางคมนาคมทางทะเล รวมทงการเชอมโยงระบบโทรคมนาคมและ IT เพอขยายผลประโยชนรวมกนทางเศรษฐกจใหมากขน 6. สงเสรมความรวมมอดานวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงแวดลอม โดยปฏบตตามความตกลงดานความรวมมอทางวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม ซงลงนามเมอป 2540 และผลของการประชมคณะรฐมนตรรวมไทย-เวยดนาม ครงท 1 เมอวนท 20-21 กมภาพนธ 2547 ซงไดมการเหนชอบใหขยายความรวมมอดานมาตรการวทยาการ เทคโนโลยดานอเลกโทรนกส

57

คอมพวเตอร การจดต งอทยานวทยาศาสตรและการสารวจทรพยากรธรรมชาตดวยดาวเทยม รวมทงขอเสนอของฝายไทยในการจดตง Thailand-Vietnam Material Science Centre

ดานการคาไทยและเวยดนามไดใหความสาคญกบในเรองเศรษฐกจและไดกระชบความสมพนธกนมากขน โดยเวยดนามไดเปลยนการดาเนนนโยบายทางดานเศรษฐกจซงมการปฏรปเศรษฐกจ Doi Moi และขณะทไทยเองกมนโยบายเปลยนสนามรบใหเปนสนามการคา ทาใหไทยและเวยดนามไดรวมมอเปนหนสวนทางการคาตอกนและบรรลขอตกลงทางดานเศรษฐกจหลายฉบบ โดยการคาในป 2554 ดานการคาไทย - เวยดนาม มมลคา 9.086 พนลานดอลลารสหรฐ (ขยายตวรอยละ 25.47 จากป 2553) ไทยสงออกไปเวยดนาม 7.059 พนลานดอลลารสหรฐ และนาเขาจากเวยดนาม 2.027 พนลานดอลลารสหรฐ ซงรายการสนคาสาคญทไทยสงออกไปเวยดนาม ไดแก น ามนสาเรจรป เมดพลาสตก เคมภณฑ เหลกและเหลกกลา รถยนต รถจกรยานยนตและสวนประกอบ ผลตภณฑยาง เครองจกรกล เครองใชไฟฟา และรายการสนคาสาคญทไทยนาเขาจากเวยดนาม ไดแก เครองใชไฟฟาในบาน เครองจกรไฟฟา เหลกและเหลกกลา ดายและเสนใย น ามนดบกาแฟ ชา เครองเทศ เคมภณฑ ถานหนและเครองมอการแพทย ดานการลงทนในเวยดนาม ไทยมโครงการลงทนในเวยดนามแลว 266 โครงการ รวมมลคา 5.75 พนลานดอลลารสหรฐ ซงสงเปนอนดบท 11 โดยในป 2554 ไทยลงทนในเวยดนาม 27 โครงการ มลคา 142 ลานดอลลารสหรฐ จงหวดทเอกชนไทยไปลงทนมากทสดคอนครโฮจมนหและจงหวดขางเคยง ซงไดแกจงหวดดองไนและจงหวดบนเยอน สวนประเภทของสาขาการลงทนของไทยในเวยดนาม ไดแก 1. สาขาเกษตรกรรม ไดแก ประมงและการแปรรปผลผลตทางการเกษตร อนไดแก การเลยงกง การเลยงไก การปลกกลวยไม 2. อตสาหกรรมอาหาร ไดแก การแปรรปอาหาร อาหารทะเล อาหารสตว และผลผลตทางการเกษตรตางๆ ดงเชน สบปะรดกระปอง การผลตแปงมนสาปะหลง การแปรรปถวลสงสงออก การผลตเมลดพนธขาวโพด 3. สาขาอตสาหกรรม และการกอสราง ไดแก การสารวจการขดแร ขดพลอย การเจยรไนพลอย การผลตวสดกอสรางเตาแกสและถงบรรจแกส การผลตแกสเหลว การผลตเมด พวซ การผลตมเตอรไฟฟา การผลตผงตะกวออกไซค การผลตอะไหลประกอบจกรยานยนต การผลตขวดแกว การผลตแหอวน การผลตส การทาคอนกรตสาเรจรป การสรางโรงแรม ทอยอาศย สานกงาน ศนยการคาธรกจ 4. สาขาบรการ ไดแกการใหบรการสนามกอลฟ รานอาหาร ภตตาคาร ธรกจการทองเทยว และการใหเชาทอยอาศย

58

5. สาขาการผลตสนคาอปโภคบรโภค ไดแก กระดาษเชดหนา ผาอนามย ไฟแชค ปากกา นาดม เสอผาสาเรจรป เสนดาย 6. สาขาการพฒนาทดน อนรวมถงการสรางนคมอตสาหกรรม 7. สาขาการสาธารณปโภค อาท ไฟฟา การลงทนไทยทมศกยภาพและมโอกาสทดกคอ การแปรรปผลผลตทางเกษตร อนไดแก การแปรรปอาหาร และผลตภณฑเกษตรตางๆ ดงเชนปลากระปอง การผลตแปงมนสาปะหลง การแปรรปถวลสงสงออก การผลตเมลดพนธขาวโพด อสาหกรรมอาหารสตว โดยมบรษทไทยทสาคญ เชน บรษทเจรญโภคภณฑลงทนดานอาหารสตว บรษทสยามซเมนตลงทนในอตสาหกรรมเคมภณฑและวสดกอสราง และบรษทอมตะกรปลงทนพฒนาเขตอตสาหกรรม บรษทไทยนครพฒนาผลตยาและเครองดม กระทงแดงผลตเครองดมบารงกาลง ศรไทยซปเปอรแวรผลตภณฑพาลสตก ธนาคารกรงเทพฯ เปนตน (ธญญาทพย ศรพนา, 2544 : 21)

4.1.3 ความสมพนธดานดานวชาการ สงคมวฒนธรรม

ความรวมมอทางดานวชาการ สงคมวฒนธรรม ไทยและเวยดนามไดลงนามความรวมมอทางดานวชาการระหวางกนมานบตงแตป พ.ศ. 2535 ซงไดผานกรอบการประชมความรวมมอทางวชาการไทย-เวยดนาม ภายใตการกากบดแลของสานกงานความรวมมอเพอการพฒนาระหวางประเทศ (สพร.) ในปจจบนมการแลกเปลยนการสอนภาษาโดยมการสอนภาษาไทยในมหาวทยาลยหลกๆ 5 แหงของเวยดนาม (ทกรงฮานอย นครโฮจมนห และนครดานง) และสถาบนการศกษาของไทยหลายแหงกเปดการสอนภาษาเวยดนาม และไทยและเวยดนามไดลงนามความรวมมอทางวฒนธรรมขนเพอใหมความใกลชดสนทสนมกนมากขน โดยอาศยความรวมมอทงจากภาครฐและภาคประชาชนของทงสองประเทศ

ความรวมมอดานวฒนธรรมเปนอกมตหนงของความสมพนธไทยและเวยดนาม ความรวมมอทางวฒนธรรมนเปนมตความสมพนธระหวางประชาชนตอประชาชน ในวนท 8 สงหาคม พ.ศ. 2539 ในการครบรอบความสมพนธ 20 ป รฐบาลไทยและรฐบาลเวยดนามไดบรรลขอตกลงวาความรวมมอดานวฒนธรรม (Agreement on Cultural Cooperation, 1996) ขอตกลงนกคอเครองหมายบอกพฒนาการใหมในความรวมมอทางวฒนธรรมระหวางสองประเทศ ความรวมมอทางวฒนธรรมระหวางไทยและเวยดนามมความกาวหนาอยางไมเคยมมากอน ความรวมมอดานวฒนธรรมเปนอกมตหนงของความสมพนธไทยและเวยดนาม ซงเปนขอตกลงในกรอบกวางครอบคลมถงความรวมมอทางดานการศกษา เทคนค วชาการ อนรวมถงการวจยการศกษาเกยวกบวรรณคด ความรวมมอในดานศลปะ การแสดง การกฬา ศาสนา และการตดตอสอสาร เปนตน

59

(ธญญาทพย ศรพนา, 2544 : 26) และไดมกจกรรมมากมายทจดขน อาท การแลกเปลยนการเยอน การสมมนา งานมหกรรม วฒนธรรม ฯลฯ ความรวมมอทางดานตางๆไดดาเนนการอยางเขมแขง อาท สอมวลชน นาฏศลป ละคร ภาพยนตร การพพธภณฑ หองสมดวจตรศลป ลขสทธ ฯลฯ มาตรการทจาเปนตางๆ ไดนามาใช เชน การสนองขาวสาร การแลกเปลยนประสบการณถายทาภาพยนตรขาวเพอเผยแพรแกประชาชนของประเทศตน สนบสนนทางดานเทคนคในดานวชาการ ฝกอบรมเจาหนาท การแลกเปลยนนกวจย เปนตน โดยความสมพนธระหวางไทยและเวยดนามไดมการยทธศาสตรดานสงคมวฒนธรรม ดงน 1. สงเสรมการแลกเปลยนการเยอน (ผแทนทางวฒนธรรม คณะนาฏศลป สอมวลชน) โดยเฉพาะอยางยงการแลกเปลยนทางวฒนธรรมในระดบทองถนทจงหวดตางๆ ทางภาคตะวนออกเฉยงเหนอของไทยและภาคกลางของเวยดนามจดขนเปนประจา 2. ใหประชาชนเวยดนามรจกและเขาใจประเทศไทยมากขน โดยเฉพาะพฒนาการตางๆ ทเปนไปภายใตสงคมเปด ทงนเพอลดและขจดทศนคตทไมถกตองหรอเปนลบตอไทย 3. ใหเวยดนามมความคดอานทใกลเคยงและเขากนไดกบไทย ซงจะชวยใหการดาเนนความสมพนธและความรวมมอระหวางกนเปนไปอยางคาดการณได 4. ใหองคกรทางสงคมของเวยดนามและไทยมความสมพนธทใกลชดกน ใหประชาชนของทงสองประเทศเดนทางไปมาหาสกนมากยงขน และใหคนไทยเชอสายเวยดนามมบทบาทในการเชอมตอความสมพนธระหวางประชาชนของทงสองประเทศ 5. สงเสรมการประชมระหวางผวาราชการจงหวดของไทยและเวยดนาม โดยเฉพาะจงหวดในภาคตะวนออกเฉยงเหนอทมการสถาปนาความสมพนธบานพเมองนอง ท งนเพอตดตามกจกรรมและดาเนนความรวมมอระหวางกนใหเกดรปธรรมมากทสด 6. สงเสรมความรวมมอดานวชาการ ทงในรปแบบของการใหทนฝกอบรมในสาขาตางๆ การสอนภาษาไทยในมหาวทยาลยในเวยดนาม เปนตน

นบต งแตไทยและเวยดนามมความตกลงทางดานวฒนธรรมระหวางกน และตลอดระยะเวลา 35 ป ความสมพนธทางการทตไทยเวยดนาม ซงจะเหนไดวาเวยดนามมความพรอมทจะรวมมอกบประเทศไทยในดานความรวมมอทางสงคมวฒนธรรมคอนขางมาก จนนาไปสการเกดโครงการความรวมมอระหวางไทยไทยกบเวยดนามตางๆเพอทจะทาใหประชาชนของทงสองประเทศมปฏสมพนธและมกจกรรมระหวางกน ไดแก

1.โครงการสอนภาษาไทย ณ มหาวทยาลยในกรงฮานอยและโฮจมนห โครงการนไดดาเนนการมาอยางตอเนอง เพอทจะสงเสรมความเขาใจในระดบประชาชนและเยาวชนในลกษณะการเรยนรภาษาไทย

60

2. โครงการโรงเรยนสอนภาษาเวยดนาม โดยรฐบาลเวยดนามสนบสนนงบประมาณ ในการสรางโรงเรยนสอนภาษาเวยดนามทจงหวดนครพนม เพอใหประชาชนทงสองประเทศไดเรยนรภาษาระหวางกนมากขน 3. โครงการหองสมดอเลกทรอนกส เปนโครงการของกระทรวงการตางประเทศรวมกบจงหวดนครพนม ไดดาเนนโครงการ “หองสมดอเลกทรอนกส” (E-library) ภายในหมบานนาจอก เพอใชสาหรบเผยแพรความรดานความสมพนธและความรวมมอดานวฒนธรรมไทยและเวยดนาม และยงเปนการ “ตอยอด” โครงการหมบานมตรภาพไทย-เวยดนาม 4. โครงการใหทนการศกษาแลกเปลยนระหวางไทยและเวยดนาม เปนโครงการตอเนอง โดยการแลกเปลยนนกเรยนและอาจารยระหวางทงสองประเทศจะใหในลกษณะทนฝกอบรมหรอทนการศกษาแกนกเรยนเวยดนามมาศกษาทมหาวทยาลยในประเทศไทย 5. โครงการทอดกฐนพระราชทาน ณ สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม โดยโครงการนเรมมาตงแตป 2547 เปนตนมา เปนโครงการทจดขนเพอเสรมสรางความเขาใจอนดของประชาชนทงสองประเทศ และเปนการสงเสรมวฒนธรรมอนดระหวางพทธศาสนา โดยโครงการนจดมาตอเนองทกป 6. การศกษาดงานโครงการดอยตง เปนการนาคณะผแทนจากเวยดนามจานวน 15 คนมาศกษาดงานพฒนาดอยตง โดยฝายเวยดนามตองการมาศกษาดงานโครงการดอยตง เพอใชเปนแบบอยางในการใชแนวทางการพฒนาทางเลอกแบบยงยนในการแกปญหาความยากจน และความลาหลงในการพฒนาโดยเฉพาะพนทหางไกลและทรกนดารในเวยดนาม 7. การศกษาดงานความกาวหนาดานสาธารณสขในดานการใชขาเทยมทประเทศไทย เพอใหความรแกชางทาขาเทยมชาวเวยดนามเพอทจะพฒนาศกยภาพการทาขาเทยมแกชาวเวยดนามทไดรบผลกระทบจากกบระเบด โดยเฉพาะในพนทภาคกลางของเวยดนามซงทผานมา คณะชางทาขาเทยมเวยดนามไดเขามาอบรมทาขาเทยมทประเทศไทย 8. โครงการ Thailand EXPO and Culture เพอการสงเสรมและเผยแพรวฒนธรรมของไทยใหกบชาวเวยดนาม เพอเปนการกระชบความรวมมอระหวางกนใหใกลชดมากยงขน เมอวนท 24 พฤศจกายน 2544 มการจดงาน Thailand EXPO and Culture 2001 ทนครโฮจมนห ในงานมการนาศลปะและการแสดงทางวฒนธรรมของไทยไปจดแสดง ซงรานของไทยไดรบความสนใจจากประชาชนชาวเวยดนามเปนอยางมาก แตละรานสามารถประสานผลประโยชนทางธรกจรวมกนกบบรษทเอกชนเวยดนามไดเปนอยางด

เมอหากเราจะพจารณาถงสถานะความสมพนธทดทงระดบการพฒนาทไมหางกนมากตลอดจนความไวเนอเชอใจกน ซงอาจกลาวไดวาเวยดนามมความพรอมทจะรวมมอกบไทยในดาน

61

วฒนธรรมคอนขางมาก นอกจากนนชาวไทยเชอสายเวยดนามยงสามารถเปนพลงสาคญในการผลกดนความรวมมอดานนดวยอกทางหนง โดยเวยดนามไดใหความสนใจในการพฒนาหมบานมตรภาพไทย - เวยดนาม ทบานนาจอก ตาบลหนองญาต อาเภอเมอง จงหวดนครพนม ซงเปนสถานททอดตประธานาธบดโฮจมนหเคยพานกในชวงกอบกเอกราช เพอใหเปนแหลงทองเทยวเชงประวตศาสตรและวฒนธรรม ซงรฐบาลเวยดนามยงไดสนบสนนงบประมาณ 350,000 ดอลลารสหรฐในป 2549 ในการสรางโรงเรยนสอนภาษาเวยดนามทจงหวดนครพนม (หรอทเรยกวา “ศนยมตรภาพนครพนม-ฮานอย”) ซงถอเปนสญลกษณหนงของความสมพนธอนดระหวางไทย-เวยดนาม โดยจงหวดนครพนมไดทาพธเปดศนยมตรภาพนครพนม-ฮานอยอยางเปนทางการเมอวนท 11 กนยายน 2551 กลไกสาคญทชวยขบเคลอนและกระชบความสมพนธภาคประชาชนระหวางไทยและ เวยดนาม ไดแก สมาคมมตรภาพไทย-เวยดนามและสมาคมมตรภาพเวยดนาม-ไทย ลาสดไทยไดเปนเจาภาพจดการประชมรวมกนของสองสมาคมครงท 1 ขนเมอวนท 11-13 มนาคม 2553 ทจงหวดขอนแกน ซงสมาคมมตรภาพทงสองไดกาหนดกจกรรมและโครงการรวมกนสาหรบป 2553 ดวยแลว เชน การแลกเปลยนเยาวชนไทยกบเยาวชนเวยดนาม การสงเสรมการเรยนการสอนภาษาไทยและภาษาเวยดนามในระดบมธยมและอดมศกษา และการแลกเปลยนบคลากรดานการศกษา ซงระหวางวนท 8-10 ตลาคม 2553 คณะผบรหารสมาคมมตรภาพไทย-เวยดนามไดเดนทางเยอนกรงฮานอยเพอเขารวมงานฉลองครบรอบ 1,000 ปกรงฮานอย และเมอวนท 5-7 สงหาคม 2554 ไดมการจดการประชมรวมกนของสมาคมมตรภาพไทย-เวยดนาม และสมาคมมตรภาพเวยดนาม-ไทย ครงท 2 ท กรงฮานอย พรอมทงกจกรรมฉลองในโอกาสครบรอบ 35 ปการสถาปนาความสมพนธทางการทตไทย-เวยดนาม อกดวย ในการเฉลมฉลองความสมพนธ 35 ป ในป พ.ศ. 2554 ซงถอเปนปแหงการครบรอบ 35 ปการสถาปนาความสมพนธทางการทตไทย - เวยดนาม โดยในวนท 6 สงหาคม 2554 กระทรวงการตางประเทศของไทย ไดจดกจกรรมเพอเฉลมฉลองโอกาสดงกลาวในวนท 23 สงหาคม 2554 ณ กรงฮานอย ประเทศเวยดนาม ไดแก การจดงานสมมนาเกยวกบความเชอมโยงทางวฒนธรรมและโอกาสการคาและการลงทนในเวยดนาม การเปดตวหนงสอ จดงานนทรรศการภาพวาดและภาพถายความสมพนธไทย - เวยดนาม งานแสดงศลปวฒนธรรม และฝายเวยดนามไดจดกจกรรมเพอรวมเฉลมฉลองในโอกาสครบรอบ 35 ปความสมพนธทางการทตไทย-เวยดนาม ทประเทศไทยอาทเชน การจดการสมมนาทางวชาการ การประชมระหวางสมาคมมตรภาพไทย - เวยดนามกบสมาคมมตรภาพเวยดนาม -ไทย เปนตน

62

4.2 ความสมพนธดานพระพทธศาสนาไทยและเวยดนาม ความสมพนธดานพระพทธศาสนาเปนอกความความสมพนธรปแบบหนงระหวางไทยและเวยดนาม โดยเปนลกษณะรปแบบของความสมพนธภาคประชาชน ซงประเทศตางๆในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ลวนแลวแตไดรบอทธพลทางศาสนาทงจากอนเดยและจน รวมทงไทยและเวยดนามกลวนแลวแตไดรบอทธพลนน ทาใหอาณาบรเวณนมจดรวมทางวฒนธรรมหรอชมชนทางวฒนธรรม และไดอาศยการตดตอสอสารกนผานพรมแดนทางวฒนธรรมมาเปนเวลาอนยาวนาน กอนทชมชนตางๆ ในภมภาคนจะตกเปนเมองขนของตางชาตในยคการลาอาณานคม ไทยและเวยดนามกเชนเดยวกน โดยทงสองประเทศไดมการตดตอสมพนธกนโดยเงอนไขทางวฒนธรรมกอนทจะมการสถาปนาความสมพนธทางการทตระหวางกนในป พ.ศ. 2519 และปรากฏวามชาวเวยดนามไดอพยพเขามาพงพระบรมโพธสมภารอยในประเทศไทย ในรชสมยพระเจากรงธนบร ในป พ.ศ. 2319 นบวาเปนการเขามาอยางเปนทางการ อกทงชาวเวยดนามกลมนยงไดรบพระราชทานทดนยานพาหรด เพอใหเปนทต งถนฐาน และภายหลงกไดมผอพยพชาวเวยดนามเขามาเพมขนเรอยๆ เปนระยะโดยเฉพาะในปพ.ศ. 2365 ไดมชาวเวยดนามอพยพเขามาอกและไดแยกออกเปนจานวน 2 กลม ซงไดแยกกนตงบานเรอนอยทกรงเทพและจงหวดกาญจนบร โดยชาวเวยดนามทง 2 กลม มทงทนบถอศาสนาพทธและศาสนาครสต ชาวเวยดนามทนบถอพทธศาสนานน เมอตงถนฐานอยทใดกจะปรากฏวามกจะมการสรางวดขนในถนทตงถนฐานนน เพอใชประกอบกจตามพธทางศาสนาทตนนบถอ

โดยในสมยพระเจากรงธนบรมการสรางวดพทธขน คอ พวกเวยดนามองเชยงชน ซงสรางอยในบรเวณทเรยกวา สนามน าจด (ตลาดมงเมอง) และไดมการนมนตพระสงฆเวยดนามมาปกครองดแล เมอตอมาในสมยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ไดพระราชทดนใหสรางวดแทนทวดเกา และพระราชทานชอวา “วดมงคลสมาคม” พระสงฆเวยดนามทอปสมบทจากประเทศเวยดนามทเขามาในประเทศไทยครงแรก มพระสงฆเถระชนผใหญทสาคญจานวน 2 รป คอ พระครคณาสมณาจารย (ฮง) และพระครคณานมสมณาจารย (เหยยวกราม) ปรากฏวามเฉพาะในสมยพระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกฯ ในระยะนนปรากฏวาพระสงฆเวยดนามทบวชเรยนนนเปนชาวเวยดนามทเกดในไทยทงสน (ผสด จนทวมล, 2541 : 105-106)

สาหรบสาเหตทพระสงฆเวยดนามไดรบการยกยองขนในราชการนน เมอพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท 4 เมอครงยงคงทรงผนวชอยพระองคทรงมความสนพระทยใครจะทราบถงประเพณและการปฏบตของพระสงฆเวยดนาม (อนมนกาย) วามเปนมาอยางไร จงไดนมนตองฮง (พระครคณาสมณาจารย) เจาอาวาสวดญวณตลาดนอยไปสอบถาม และองฮงไดกราบทลจนเปนทพอพระราชหฤทย จงไดทรงคนเคยชอบพระราชอธยาศยมาแตครงนน ตอมาเมอ

63

พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหวไดทรงเถลงถวลยราชสมบตแลว พระองคไดทรงใหความอปถมภองฮงในการปฏสงขรณวดญวณตลาดนอย และตอมาไดทรงยกยองพระสงฆเวยดนามขนเปนพระพธหลวงอกแผนกหนง เพอเขาเฝาถวายพระพรในงานพระราชพธฉลองพระชนมพรรษาประจาทกปมาจนถงรชกาลปจจบน พระสงฆเวยดนามไดมโอกาสประกอบพธกงเตก เมองานพระศพสมเดจพระเทพศรนทราบรมราชน เมอป พ.ศ. 2404 ตอมาเมอพระบาทสมเดจพระปนเกลาเจาอยหว เสดจสวรรคต เมอป พ.ศ. 2408 กไดโปรดเกลาฯ ใหมพธกงเตกในพระบรมราชวงอกครงหนง การพธกงเตกจงไดเขาในระเบยบงานพระศพซงเปนการใหญเปนประเพณสบตอมา ในสมยรชกาลท 5 พระองคทรงชวยเหลอในการบรณะปฏสงขรณวดญวณตลาดนอย และทรงพระราชทานนามวา “วดอภยราชบารง” พรอมทงทรงโปรดเกลาฯใหเจาพนกงานจดระเบยบสมณศกดพระสงฆเวยดนามอนมนกาย ( จานงค ทองประเสรฐ, 2550 :296-299) พระสงฆเวยดนามอนมนกายในไทยจงไดจดระเบยบแบบแผนและพธตางๆ ไดปรบปรงแกไขระเบยบประเพณและการปฏบตพระธรรมวนยใหคลอยตามพระสงฆไทยขนหลายอยาง

จากการสารวจในปจจบนมวดอนนนกาย (วดญวณ) ในประเทศไทยรวม 10 วด โดยอยในกรงเทพ 7 วด โดยแบงเปนเขตสมพนธวงศ 5 วด ไดแก 1.วดกศลสมาคร (วดตรอกเตา) 2. วดโลกานเคราะห 3.วดอภยราชบารง (วดญวนตลาดนอย) 4.วดชยภมการาม 5. วดมงคลสมาคม (วดแปลงนาม) ในเขตบางซอ 1 วด คอ วดอนมนกายาราม (วดญวนบางโพ) และในเขตดสต 1 วด คอ วดสมณานมบรหาร (วดญวนสะพานขาว) สวนอก 3 วด ไดแก 1. วดถาวรวราราม (วดญวนเมองกาญ) อาเภอเมอง จงหวดกาญจนบร 2. วดเขตรนาบญญาราม อาเภอเมอง จงหวดจนทบร และ 3. วดถาวรวรารามหาดใหญ อาเภอเมอง จงหวดสงขลา โดยทง 10 วดนไดรบการรบรองจากรฐบาลไทยอยางถกตอง วดอนมนกายของชาวเวยดนามทเกดขนในไทยนนเหลานลวนเปนหลกฐานทสาคญทไดแสดงถงความสมพนธในทางพทธศาสนาระหวางไทยและเวยดนามมาตงแตสมยรชกาลท 1 และวดตางกไดรบการดแลและอปถมภจากพระมหากษตรยไทยมาเปนอยางดตงแตอดตมาจนถงปจจบน โดยมอสระในการบรหารจดการตวเอง โดยไมถกกดกนจากทางการไทย จงทาใหวดอนมนกายเหลานไดดาเนนเรอยมาจนกระทงปจจบน และสามารถสงเสรมความสมพนธทดใหกบไทยและเวยดนามไดดวยดเสมอมา และยงสามารถสงเสรมความรวมมอในทางพทธศาสนาในดานตางๆ เกยวกบความรวมมอทางพทธศาสนา ดานการศกษา กจกรรมทางพทธศาสนา และการเผยแผ ของทงสองประเทศไดเปนอยางด

64

4.2.1 ความรวมมอดานพระพทธศาสนา การสงเสรมความรวมมอทางดานพระพทธศาสนานน รฐบาลไทยและรฐบาลเวยดนามตาง

กไดใหความสาคญในการกระชบความสมพนธในดานน โดยผานกรอบความรวมมอทางดานวฒนธรรม จากการทไดบรรลขอตกลงวาดวยความรวมมอดานวฒนธรรมในป 2539 ทาใหไทยและเวยดนามไดรวมมอดานศาสนาอยางเปนทางการขน เมอนายเลอ กวางวนห (Le Quang Vinh) รองประธานคณะกรรมการศาสนาเวยดนามและคณะรวม 7 คนไดเดนทางมาศกษาดงานกจการศาสนาและแลกเปลยนความคดเหนเกยวกบ พระราชบญญตคณะสงฆ โครงสรางของสถาบนทางศาสนาและอปกรณในการจดกจกรรมทางศาสนา ความสมพนธระหวางรฐกบองคกรทางศาสนา

ในระหวางวนท 11 – 15 สงหาคม พ.ศ. 2549 นายถวล สมครรฐกจ ผอานวยการสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต พรอมดวย นางจฬารตน บณยากร ผอานวยการสานกเลขาธการมหาเถรสมาคม พรอมดวยคณะ ไดเดนทางไปเยอนประเทศเวยดนามตามคาเชญของคณะสงฆฝายเถรวาทเวยดนาม การเดนทางครงนผอานวยการสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาตและคณะ ไดเขาพบ Mr. Dang Tai Tinh ผอานวยการฝายตางประเทศ ปฏบตราชการแทนอธบดกรมการศาสนาเวยดนาม ณ กรงฮานอย โดยไดแลกเปลยนความคดเหนเกยวกบการพระพทธศาสนาในประเทศไทยและประเทศเวยดนาม (กฎ ระเบยบ ของกรมการศาสนาเวยดนาม)

ในเดอน กมภาพนธ พ.ศ. 2551 เมอนายเหงยน ห อวนห รองประธานคณะกรรมการจดงานวสาขบชานานาชาต พรอมคณะผแทนของรฐบาลเวยดนาม และเจาหนาทสถานทตแหงสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม ประจาประเทศไทย ไดเดนทางเขามากราบนมสการ สมเดจพระพฒาจารย ประธานคณะผปฏบตหนาทสมเดจพระสงฆราช ณ วดสระเกศราชวรมหาวหาร โดยการเดนทางมาครงนกเพอศกษาหาแนวทางและวธการจดงานวนวสาขบชานานาชาต ซงในป พ.ศ. 2551 ประเทศเวยดนามไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการอานวยการวสาขบชานานาชาต มอบใหประเทศเวยดนามเปนผจดงานน โดยขอไทยเปนทปรกษาในดานการจดงาน เพราะไทยมประสบการณในการจดงานวนวสาขบชานานาชาต มาถง 3 ป และประสบความสาเรจโดยไดรบความไววางใจจากชาวพทธทวโลก ดงนนรฐบาลเวยดนามจงขอคาปรกษาจากหนวยงานตางๆทเกยวของ ท งจากรฐบาลไทย โดยเฉพาะมหาเถรสมาคมและมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย ในฐานะทเปนองคกรหลกทไดรบมอบหมายจากรฐบาลไทยใหจดงานวน วสาขชานานาชาต ซงไทยกไดใหคาแนะนาและคาปรกษาถงแนวทางการจดงาน ทงนรฐบาลเวยดนามยงถอโอกาสการมาเยอนในครงนเชญผแทนรฐบาล ผแทนมหาเถรสมาคมของไทยและผแทนจากมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย ไปรวมงานดงกลาวทประเทศเวยดนามดวย

65

4.2.2 ความรวมมอดานการศกษาพระพทธศาสนา

ความสมพนธดานการศกษาพระพทธศาสนาระหวางไทยกบเวยดนาม เรมเมอเวยดนามไดหนมาสนใจในพทธศาสนาแบบเถรวาท และตองการทจะเผยแผพทธศาสนาแบบเถรวาทในเวยดนาม จงใหความสนใจในการศกษาพทธศาสนาแบบเถรวาท โดยมพระเถระผใหญ 3 รป ของฝายเถรวาทเวยดนาม ไดแก 1. พระHo Tong (Vansarakkhita) สมเดจพระสงฆราชเถรวาทเวยดนาม ไดเดนทางมาศกษาพระพทธศาสนาในประเทศไทยเปนเวลา 3 เดอน 2. พระTinh Su (Sapakricco) ไดเดนทางมาศกษาอภธรรมปฎก ทกรงเทพมหานคร 3. พระHo Phap (Dhammarakito) ไดเดนทางมาเรยนวปสสนากบสมเดจพฒาจารย (อาจ อาสภเถระ) ซงพระเถระทง 3 รป เมอครงเดนทางกลบประเทศเวยดนามแลวกไดกลบมาพฒนาพทธศาสนาเถรวาทในประเทศเวยดนาม หลงจากนนกสงพระภกษเขามาศกษาพทธศาสนาในประเทศไทยและประเทศเพอนบาน (สมภาษณพระ Giac Tri, 2554 )

โดยสงเสรมดานการศกษาพทธศาสนาขนและไดสงพระภกษไปศกษายงตางประเทศทนบถอพทธศาสนาแบบเถรวาท เมอในป 2503 – 2513 ไดทาการสงพระภกษไปศกษาพทธศาสนาในประเทศตางๆ ไดแก ประเทศไทย พมา อนเดย และศรลงกา ซงในชวงเวลาดงกลาวนนไดสงพระภกษไปศกษายงประเทศอนเดย ไดแก พระKim Trieu, พระDung Chi, พระPhap Nhan, พระ Tam Luc พระภกษทสงมาศกษาพระพทธศาสนาในประเทศไทยไดแก พระKim Quang, พระGiac Minh, พระTinh Giac, พระHo Phap, พระTinh Duc, พระChon Tri, พระThien Dung และพระTri Minh พระภกษทสงไปศกษาพระพทธศาสนาในพมา ไดแก พระHo Nhan และ แมชDieu Dang พระภกษทสงไปศกษาพระพทธศาสนาทศรลงกา ไดแก พระBuu Hien และ พระHo Pham

ซงจะเหนไดวาเวยดนามนนไดใหความสนใจในพทธศาสนาเถรวาท และไดสงพระภกษ

เขามาศกษาพทธศาสนาในไทยมากกวาประเทศอนในชวงเวลาเดยวกน จงเหนไดวาดานการศกษา

พทธศาสนาระหวางไทยและเวยดนามนนมทมาและความเปนไปในอดต ซงเราจะเหนไดจากใน

ปจจบนนททงเวยดนามและไทยเองกยงคงใหความสาคญกบการสงเสรมการศกษาพระพทธศาสนา

ระหวางกนมาจนถงปจจบนน

ในป พ.ศ. 2538 พระเหงยนวนทน ธมมรกขโต วดเชตวน (Ky Vien)ในนครโฮจมนห ซงเปนพระภกษชาวเวยดนามไดเดนทางเขามาศกษาพระพทธศาสนา โดยพานกอยท วดจากแดง อาเภอพระประแดง จงหวดสมทรปราการ มความมงมนทจะทานบารงพระพทธศาสนาฝายเถรวาทในเวยดนามใหเจรญรงเรอง จงไดดาเนนการจดสงพระภกษสามเณรชาวเวยดนามเขามาศกษาในประเทศไทย ในระยะแรกๆนน ไมไดรบความรวมมอจากรฐบาลเวยดนามในการออกหนงสอเดน

66

ทางเขาประเทศไทยได และเมอประมาณป พ.ศ. 2546 รฐบาลเวยดนามอนญาตใหพระภกษชาวเวยดนามเดนทางเขามาศกษาในประเทศไทยได โดยรฐบาลเวยดนามไดออกหนงสอเดนทางใหเขามาศกษาในประเทศไทย

สวนในปจจบนนไดมพระภกษชาวเวยดนามไดเดนทางมาศกษาพระพทธศาสนาในประเทศไทยมากขนโดยกาลงศกษาในมหาวทยาลยสงฆทงสองแหง คอ มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย และมหาวทยาลยมหามกฏราชวทยาลย จานวนประมาณ 40 -50 รป โดยทางคณะสงฆเถรวาทเวยดนามไดถวายทนอดหนนการศกษาใหกบพระภกษชาวเวยดนามทเขามาศกษาในไทย และไดอาศยการสนบสนนจากบรรดาศรทธาญาตโยมทใหการอปถมภในการเขามาศกษาทไทยอกสวนหนง

ในสวนของรฐบาลไทยนนไดถวายทนอดหนนการศกษาแกพระภกษชาวเวยดนามโดยมสานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต ไดถวายทนอดหนนการศกษาพระปรยตธรรมแกพระภกษชาวเวยดนามทเดนทางมาศกษาพระพทธศาสนาในประเทศไทย จานวน 7 รป (ธรรม-บาล) จานวน 5 ทนๆ ละ 20,000 บาท และศกษาทมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย จานวน 2 ทนๆ ละ 22,000 บาท ซงเปนผลมาจากการพยายามกระชบความสมพนธของทงสองประเทศ (สมภาษณนายนพรตน เบญจวฒนานนท, 2555)

นอกจากนยงมการดาเนนการสงเสรมความสมพนธในระดบสถาบนการศกษาของไทยและเวยดนาม โดยมมหาวทยาลยสงฆของไทยสองแหง คอ มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย และมหาวทยาลยมหามกฏราชวทยาลย โดยความรวมมอทางวชาการกบมหาวทยาลยพระพทธศาสนาเวยดนาม (Vietnam Buddhist University) และสถาบนการศกษาอนในเวยดนาม ในความรวมมอทางวชาการดานพระพทธศาสนาตอกนดวยดในปจจบน

โดยในพ.ศ. 2549 มการประชมทางวชาการพระพทธศาสนา การสมมนา และการลงนามความรวมมอทางวชาการ ตามลาดบดงน ในวนท 15-16 กรกฎาคม ผแทนจากมหาวทยาลยสงฆทงสองแหงของไทย ไดเขารวมประชมสมมนาทางวชาการพระพทธศาสนา ณ มหาวทยาลยพระพทธศาสนา นครโฮจมนห โดยทางมหาวทยาลยพระพทธศาสนาเวยดนามเปนเจาภาพจดงานโดยมหวขอของการสมมนา คอ พระพทธศาสนาในศกราชใหม : โอกาสและอปสรรค (Buddhism in the New Era: Chances and Challenges) ซงมวตถประสงคของการจดงาน คอเพอระดมความคดเหนจากพระสงฆและผแทนองคกรชาวพทธในเวยดนาม โดยอาศยขอเสนอแนะของนกวชาการและผ แทนชาวพทธจากตางประเทศประกอบ เพอนาไปพฒนาพระสงฆและองคกรทางพระพทธศาสนาในเวยดนามจนถงความรวมมอกบองคกรระหวางประเทศ ท งนผ บรหารมหาวทยาลยพระพทธศาสนาเวยดนามและผ แทนองคกรชาวพทธในเวยดนามกาลงจดทา

67

แผนพฒนาอาคารสถานทของมหาวทยาลยจากทเดมไปสถานทแหงใหม และขอศกษาพฒนาการของมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย เพอนาไปเปนแนวทางในการพฒนามหาวทยาลยพระพทธศาสนาในเวยดนาม ซงมหาวทยาลยพระพทธศาสนาเวยดนามมนกศกษาทเปนภกษและภกษณปจจบนประมาณ 700 รป และยงไดหารอเรองความรวมมอทางวชาการกบมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย เพอการพฒนาการศกษาของพระสงฆเถรวาทในเวยดนามตอไป

ตอมา เมอวนท 19 ธนวาคม คณะผบรหารมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลยได เดนทางไปยงมหาวทยาลยพระพทธศาสนาเวยดนาม เพอรวมสมมนาทางวชา เรอง พระพทธศาสนาเพอสงคมในศตวรรษท 21(Ingaged Buddhism in 21st Century) โดยผบรหารจากมหาวทยาลยทงสองไดเสนอบทความทางวชาการทนาสนใจอกหลายเรองซงการสมมนาครงน ซงไดรบความสนใจจากพระสงฆและภกษณของเวยดนาม เขารวมสมมนากวา 500 รป ทงนในการสมมนาไดมการลงนามขอตกลงความรวมมอระหวางมหาวทยาลย (MOU) ทงสองแหง โดยพระธรรมโกศาจารย อธการบดมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย พรอมดวยคณะผบรหารระดบสงไดลงนามในความรวมมอทางวชาการกบมหาวทยาลยพระพทธศาสนาเวยดนาม ซงเปนมหาวทยาลยของคณะสงฆในนครโฮจมนห ประเทศเวยดนาม เพอการแลกเปลยน รวมมอและชวยเหลอการพฒนาทางวชาการและกจกรรมดานพระพทธศาสนา (ภาคผนวก)

ลกษณะความสมพนธทางดานการศกษาระหวางสถาบนการศกษาสงฆของทงสองประเทศ ยงไดมการสงเสรมกนอยตลอดเวลา ไมวาจะเปนการเยอนระหวางกนเพอศกษาดงานดานพระพทธศาสนาเพอทาความรจกกนใหมากยงขน โดยมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย ไดสงเสรมใหวทยาเขตและวทยาลยสงฆในสงกดเชอมความสมพนธกบสถาบนการศกษาของประเทศเพอนบาน โดยอาศยความใกลทางดานวฒนธรรมเปนสอกลางในการสรางความสมพนธ โดยวนท 23-27 สงหาคม 2553 ศนยศกษาพระพทธศาสนาประเทศเพอนบาน มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย วทยาลยสงฆนครพนม โดยพระมหาวรรณชย ชยวณโณ ผอานวยการศนย ไดนาคณาจารย เจาหนาทศกษาดงานดานพระพทธศาสนา ดานหลกสตรและการเรยนการสอน และสถานทสาคญทางประวตศาสตรในประเทศเวยดนามเชน เมองเว (Hue) เมองดานง (Danang) และเมองฮอยอน (Hoian ancient town) พรอมกนน วทยาลยสงฆนครพนมไดตกลงทาความรวมมอทางวชาการ (MOU) กบวดเทยนม (Thien Mu Pagoda) และมหาวทยาลยดตน (Duytan University) ซงเปนมหาวทยาลยเอกชนทใหญทสดในเวยดนามกลาง มนกศกษาทงหมด 35,000 คน เปดสอนตงแตระดบปรญญาตร – เอก ใน 14 สาขาวชา ซงสถาบนการศกษาทงสองแหงนมความยนดทจะรวมมอทางวชาการดานพระพทธศาสนาและวชาการดานอนๆกบวทยาลยสงฆนครพนม

68

เมอวนท 27 กนยายน-1 ตลาคม พ.ศ. 2553 โดยการนาของรองอธการบด วทยาเขตสรนทร

พรอมคณะไดไปศกษาดงานทตอนใตของประเทศเวยดนามอนไดแก จงหวดตราวน (Tra Vinh)

และจงหวดเกนเทอ (Can Tho) ซงเปนดนแดนทมประชากรเปนชาวเขมรอยรวมหลายแสนคน ซง

พดไดทงภาษาเขมรและภาษาเวยดนาม คณะผศกษาดงานไดรบการตอนจากผแทนรฐบาลประเทศ

เวยดนามในจงหวดตราวนและเกนเทออยางดยง ทงนไดมการมอบพระไตรปฎกฉบบมหาจฬาฯ

ใหกบสานกงานพระพทธศาสนาจงหวดตราวนประเทศเวยดนาม และรบมอบพระไตรปฎกฉบบ

ประเทศเวยดนามใหกบ มหาจฬาฯ วทยาเขตสรนทรอกดวย คณะผศกษาดงานไดไปพบปะผบรหาร

เจาหนาทวทยาลยสงฆเกนเทอและแลกเปลยนเรยนรดานศาสนา การศกษาศลปวฒนธรรม

มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย ยงไดพยายามพฒนาและสรางความสมพนธอน

ดกบชมชนชาวพทธทงหลาย และกบองคกรพทธนานาชาตทวโลก ทงนยงอานวยการศกษาใหแก

พระสงฆจากบงคลาเทศ กมพชา ลาว พมา เนปาล ศรลงกา และเวยดนามซงไดเขามาศกษา

วชาการทางพระพทธศาสนาอยในปจจบน นอกจากนมหาวทยาลยไดจดถวายปรญญาดษฎบณฑต

กตตมศกดใหผนาชาวพทธผมเกยรตคณดเดนจากประเทศตางๆ ทวโลก ซงทางมหาจฬาฯ ได

พจารณาคดเลอกแลววาเปนผทมความเหมาะสมและสรางคณปการตอวงการสงฆและสงคม

โดยรวมโดยในปการศกษา 2553 ทางมหาจฬาฯ ไดถวายปรญญาพทธศาสตรดษฎบณฑตกตตมศกด

(พธ.ด.) ใหพระสงฆเถระเวยดนาม จานวน 2 รป ไดแก 1.Most Venerable Thich Giac Toan รอง

ประธานสงฆเวยดนาม และ 2.Most Venerable Prof.Le Manh That รองอธการบดมหา วทยาลย

พระพทธศาสนาเวยดนาม และในปการศกษา 2554 ไดถวายปรญญาพทธศาสตรดษฎบณฑต

กตตมศกด (พธ.ด.) ใหพระสงฆเถระเวยดนาม จานวน 1 รป คอ Most Venerable Tich Thien Tam

เจาอาวาสวดโฝมนห รองประธานสงฆฝายเถรวาทเวยดนาม

การสนบสนนการศกษาพระปรยตธรรมภายในเวยดนาม สมเดจพระมหารชมงคลาจารย

เจาอาวาสวดปากนา กรงเทพมหานคร ไดใหการสนบสนนกจการโรงเรยนพระปรยตธรรม โดยได

สนบสนนการกอสรางอาคารเรยน 2 ชน โดยใชชอวา “โรงเรยนพระปรยตธรรม มลนธหลวงพอวด

ปากน า” ณ วดเหวยนคง (Huyen Khong) จงหวดเถอเทยนเว โดยจะใชเปนทศกษาธรรมของ

พระภกษสามเณร ซงในปจจบนภายในวดแหงนมพระภกษและสามเณรศกษาธรรมประมาณ 50 รป

69

และนอกจากทางวดยงไดใชอาคารเรยนหลงนเปนทเปดสอนวปสสนากรรมฐาน ใหแกพระภกษ

สามเณร และพทธศาสนกชนทวไป

4.2.3 ความรวมมอดานกจกรรมทางพระพทธศาสนา ความสมพนธระหวางไทยกบเวยดนามผานทางกจกรรมทางพระพทธศาสนาอยางเปนทางการ โดยการรเรมของนายสมปอง สงวนบรรพ กงสลใหญแหงประเทศไทย ประจานครโฮจมนหในขณะนน ไดเขารวมกจกรรมทางพระพทธศาสนากบพทธศาสนกชนชาวเวยดนามในการทอดกฐนสามคคของชาวเวยดนาม โดยในป 2545 ยงรบเปนเจาภาพในการทอดกฐนในวดเถรวาทเวยดนาม นครโฮจมนห ไดแก วดโฝมนห 1 ครง และยงไดขยายความสมพนธทางพระพทธศาสนาออกไป โดยการขอพระราชทานพระกฐนพระราชทานไปทอดถวายทวดโฝมนห นครโฮจมนห อก 3 ครง และในปตอมายงไดเชญพระกฐนพระราชทานไปทอดถวายยงวดเถรวาทตางๆ ตามตางจงหวดทางภาคใตของประเทศ อกทงไดขยายออกสวดเถรวาทในภาคกลางของประเทศดวย โดยกจกรรมดานพทธศาสนามหนวยงานทรบดแล ไดแก สถานเอกอครราชทตไทย ณ กรงฮานอย และสถานกงสลใหญทนครโฮจมนห ซงไดดาเนนการเชญพระกฐนพระราชทานไปทอดถวายทเวยดนามเปนประจาทกป นบตงแตป พ.ศ. 2547 เปนตนมาจนถงปจจบน โดยใชมตดานพระพทธศาสนาเปนตวเชอมความสมพนธระหวางสองประเทศ และยงเปนการชวยทานบารงพระพทธศาสนาเถรวาทในเวยดนามอกดวย โดยสามารถแบงออกเปน วนเวลาและสถานทไดดงน

ตาราง 4.1 กจกรรมถวายผาพระกฐนพระราชทาน ณ สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม

ป ชอวด ประธาน วนท

2547 วดโฝมนห

นครโฮจมนห

ทานผหญงวรยา ชวกล

ทปรกษารฐมนตรวาการกระทรวงการ

ตางประเทศ

14 พฤศจกายน 2547

2549 วดโฝมนห

นครโฮจมนห

นายเฉลมพล เอกอร

อดตเอกอครราชทต ณ กรงฮานอย

4 พฤศจกายน 2549

2550 วดโฝมนห

นครโฮจมนห

นายเฉลมพล เอกอร

อดตเอกอครราชทต ณ กรงฮานอย

11 พฤศจกายน 2550

2551 วดเฟอก เชน

จงหวดดองไน

นายเฉลมพล เอกอร

อดตเอกอครราชทต ณ กรงฮานอย

9 พฤศจกายน 2551

70

ตาราง 4.1 (ตอ)

2552 วดโห ฟาบ

จงหวดบาเรย- หวงเตา

นายสรพงษ ชยนาม

อดตเอกอครราชทต ณ กรงฮานอย

8 พฤศจกายน 2552

2553 วดตาม บาว นครดานง นายแผน วรรณเมธ

เลขาธการสภากาชาดไทย

14 พฤศจกายน 2553

2554 วดเหวยนคง เถอเทยนเว นายแผน วรรณเมธ

เลขาธการสภากาชาดไทย

16 ตลาคม 2554

นอกจากกจกรรมทางพทธศาสนาทรฐบาลไทยไดดาเนนการตอเวยดนามเองแลว รฐบาลไทยโดยตวแทนของรฐบาลมสถานกงสลใหญแหงประเทศไทย ประจานครโฮจมนห ยงทาหนาทเปนผประสานงานในกจกรรมทางพระพทธศาสนาตางๆ ในเวยดนามอกดวย

ในวนท 18 กนยายน พ.ศ. 2549 พระธรรมโกศาจารย อธการบดมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย พรอมดวยคณะผบรหาร คณาจารยเจาหนาทและผอปถมภมหาวทยาลย รวมกบกงสลใหญแหงประเทศไทยประจานครโฮจมนห โดยมนายสมปอง สงวนบรรพ กงสลใหญแหงประเทศไทย ประจานครโฮจมนห ไดประกอบพธถวายพระพทธรปพระประธานปางมารวชยขนาดหนาตก 60 นว แดประธานสงฆเถรวาทเวยดนาม ณ วดโฝมนห นครโฮจมนห ซงพระพทธรปดงกลาวไดประกอบพธเททองหลอเมอเดอนมกราคม 2549 เปนความรวมมอระหวางมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย และกงสลใหญประจานครโฮจมนห ทงนเพอเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ในโอกาสทรงครองสรราชสมบตครบ 60 ป ซงมพระเถระทงฝายเถรวาทและมหายานในเวยดนาม และพทธศาสนกชนกวา 1,000 คน รวมพธดงกลาว โดยมประธานสงฆเถรวาทเวยดนาม รองประธานสงฆเวยดนาม และผแทนคณะสงฆ พรอมดวยผแทนพทธสมาคมถวายการรบรอง ภายในงานพระสงฆไทยและพระสงฆเวยดนาม ยงไดเจรญพระพทธมนต อธษฐานจตและแผเมตตารวมกน และผบรหารมหาวทยาลยพรอมดวยเจาภาพ ไดถวายพระพทธรปขนาด 9 นว แดวดในเวยดนาม ทงฝายเถรวาทและมหายาน จานวน 40 วด และมอบใหบคคลสาคญในคณะสงฆและองคกรชาวพทธเวยดนามจานวน 110 องค ในการสรางพระพทธรปครงน ดาเนนการโดยมหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย รวมกบสถานกงสลใหญแหงประเทศไทย ประจานครโฮจมนห ชาวพทธในนครโฮจมนห พระครขนตธรรมวฒนและชาวพทธในสงคโปร นายศกดชย-สดาวรรณ เตชะไกรศร พรอมครอบครว และศรทธาสาธชนจากประเทศไทยรวมเปนเจาภาพในครงน

71

4.2.4 ความรวมมอดานการเผยแผพระพทธศาสนา

ในการเผยแผพระพทธศาสนาท งในประเทศและตางประเทศ คณะสงฆไทยไดใหความสาคญเปนอยางมาก โดยเฉพาะโครงการพระธรรมทตสายตางประเทศ ซงถอไดวาเปนปจจยสาคญในการเสรมสรางความสมพนธทดกบประเทศเจาบาน โดยในอดตแรกเรมโครงการคณะสงฆไทยใหความสาคญกบการสงเสรมพระธรรมทตสายตางประเทศ ในกลมประเทศยโรปและอเมรกาเปนหลก แตในปจจบนไดเรมหนมาใหความสนใจกบกลมประเทศเพอนบานในเอเชยตะวนออกเฉยงใต โดยกลมประเทศเหลานมการนบถอพระพทธศาสนาอยแลว ดงนนทางรฐบาลไทยจงไดมโครงการพระกฐนพระราชทานไปทอดถวายในกลมประเทศทนบถอพระพทธศาสนาเหมอนกน ทงนเพอสงเสรมความสมพนธระหวางประเทศผใหกบประเทศผรบใหดยงขน โดยการอาศยจดรวมกนทางพระพทธศาสนาเปนตวประสานความสมพนธ ในการเผยแผพระพทธศาสนาระหวางไทยกบเวยดนามนน เกดขนจากการทคณะสงฆเวยดนามตองการเผยแผพระพทธศาสนาภายในประเทศ ผนวกกบการทรฐบาลเวยดนามไดใหเสรภาพในการนบถอและจดกจกรรมทางพระพทธศาสนามากขน การเปดโอกาสในการเผยแผพทธศาสนาของเวยดนามทาใหเกดสานกสงฆไทยขนในเวยดนาม โดยทางคณะสงฆไทยไดสรางสานกสงฆขนในเวยดนาม คอสานกสงฆไทยพทธเกษร อาเภอตงถน จงหวดบาเรย หวงเตา ประเทศเวยดนาม ซงสานกสงฆไทยแหงนถอเปนสานกสงฆแหงแรกของไทย ทสรางในเวยดนาม โดยมพระธาตร ชยวฑโฒ เปนผรเรมในการสรางสานกสงฆไทยขนทเวยดนาม เมอครงไดเดนทางไปประเทศเวยดนามรวมกบพระภกษชาวเวยดนามทเขามาศกษาตอในประเทศไทย โดยกอนหนานสานกสงฆแหงนเดมเปนวดฝายมหายานมากอนแตถกทงรางเอาไว พระธาตร ชยวฑโฒ พรอมดวยพระภกษชาวเวยดนามทเดนทางไปดวยกน จงไดชกชวนกนฟนฟวดแหงนขนมาใหม โดยการชกชวนพทธศาสนกชนจากประเทศไทยและประเทศเวยดนามรวมฟนฟบรณะวดแหงนขนมาใหม โดยไดรบบรจาคจากศรทธาญาตโยมทงสองประเทศ พรอมขอซอทดนและขออนญาตทางรฐบาลเวยดนามในการสรางเปนสานกสงฆ โดยมสถานกงสลใหญ นครโฮจมนหเปนผประสานงานกบทางรฐบาลทองถนและรฐบาลกลางเวยดนาม (สมภาษณพระธาตร ชยวฑโฒ, 2554) โดยทางมหาเถรสมาคมไดมมตการประชมมหาเถรสมาคม ครงท 16/2554 วนจนทร ท 20มถนายน 2554 ไดอนมตใหพระธาตร ชยวฑโฒ วดทาพระ เขตบางกอกใหญ กรงเทพมหานคร และ พระณฐชย ฐานากโร วดทาพระ เขตบางกอกใหญ กรงเทพมหานคร ไปปฏบตศาสนกจเปนพระธรรมทต ณ สานกสงฆไทยพทธเกษร จงหวดบาเรย - หวงเตา ประเทศเวยดนาม นอกจากนยงอนมตให พระมหาปรชา ฐตธมโม วดธาตทอง อาเภอบอทอง จงหวดชลบร ไปปฏบตศาสนกจเปนพระธรรมทต ณ วดเงวยนถย นครโฮจมนห ประเทศเวยดนาม

72

ตอมาทางมหาเถรสมาคมไดมมตการประชมมหาเถรสมาคม ครงท 17 / 2554 ในวนพธท 29 มถนายน 2554 ใหพระครสรปญญาภรกษ วดฝงหมน อาเภอเมองเชยงราย จงหวดเชยงราย และพระครสมหนวตถกรณ อรยเมธ วดดงหนองเปด อาเภอเมองเชยงราย จงหวดเชยงราย ไปปฏบตศาสนกจเปนพระธรรมทต ณ สานกสงฆไทยพทธเกษร อาเภอตงถน จงหวดบาเรย - หวงเตา ประเทศเวยดนาม (สานกงานพระพทธศาสนาแหงชาต, 2554 )

4.3 หนวยงานทเกยวของกบงานดานการทตเชงวฒนธรรมของไทยตอเวยดนาม

การดาเนนการดานการทตเชงวฒนธรรมตอเวยดนามนน ประเทศไทยไดดาเนนการดานการทตเชงวฒนธรรมมาอยางตอเนองและยาวนาน กจกรรมทดาเนนการมาจากหนวยงานตางๆ ทงภาครฐและภาคเอกชนไทย มความหลากหลายทงในดานรปแบบ วธการและกลมเปาหมายทแตกตางกนไป และใชงบประมาณไปไมนอย เชน การใหความชวยเหลอทางวชาการแกเวยดนามตงแตป 2535 การแลกเปลยนทางดานศลปวฒนธรรม ดนตร ภาษา และพทธศาสนา ซงแตละหนวยงานกจะดาเนนกจกรรมดานทตเชงวฒนธรรมตอเวยดนามตามกลมเปาหมายทตองการและตามความถนดของแตละหนวยงาน อนจะเปนประโยชนตอการพฒนาความสมพนธระหวางไทยและเวยดนาม ทงในดานการเมอง เศรษฐกจ และสงคมวฒนธรรมตอไปโดยสามารถจาแนกออกเปนหนวยงานตางทเกยวของดงตอไปน

ตาราง 4.2 หนวยงานทรบผดชอบงานดานการทตเชงวฒนธรรมของไทยตอเวยดนาม

หนวยงาน กจกรรม ประโยชนทคาดวาจะไดรบ หมายเหต กระทรวงวฒนธรรม จดการแสดงนาฏศลป

ดนตรไปแสดงในตางประเทศในโอกาสสาคญๆ หรอตามทไดรบการรองขอ

เผยแผศลปวฒนธรรมของไทย

กรมเอเชยตะวนออก กระทรวงการตางประเทศ

กากบดแลนโยบายตอเวยดนามในภาพรวม

เนนกระชบความสมพนธและความรวมมอทดและความยงยน

กรมสารนเทศ กระทรวงการตางประเทศ

พจารณาโครงการดานวฒนธรรมทจะดาเนนการในตางประเทศ

เนนการประชาสมพนธประเทศไทย และสรางความคนเคยในระดบประชาชน

73

ตาราง 4.2 (ตอ)

สกญ. ณ นครโฮจมนห

-จดกจกรรมดานวฒนธรรม -จดกจกรรมทางพทธศาสนา -ประชาสมพนธประเทศไทยดานสนคา การทองเทยว และวฒนธรรม -จดกจกรรมการกศล -โครงการสอนภาษาไทย

เพอใหประชาชนชาวเวยดนามมความเขาใจรบทราบในประเพณ ศลปวฒนธรรมไทย สรางความผกพนและความเขาใจระหวางกนทงในระดบรฐและระดบประชาชน

สานกงานการทองเทยวแหงประเทศไทย สาขานครโฮจมนห

-สรางความเขมแขงใหแกแบรนด“ประเทศไทย” -ขยายตลาดคณภาพและปกปองฐานตลาดนกทองเทยว -เพมศกยภาพขดความสามารถการแขงขน

เพอใหชาวเวยดนามรจกประเทศไทยมากขน และไปเทยวในประเทศไทยมากขน

สานกงานสงเสรมการคาในตางประเทศ ณ นครโฮจมนห

-เนนการสงเสรมการคาและการจดงานแสดง

สรางความนยมสนคาไทยในหมชาวเวยดนาม

สมาคมนกธรกจไทยในเวยดนาม

-จดกจกรรมสรางภาพลกษณทดของคนไทยและสนคาไทย -จดกจกรรมตอบแทนสงคมโดยกลมคนไทย

เนนการสรางภาพลกษณทดของนกธรกจไทย อนจะนาไปสการซอสนคาและบรการของคนไทย

บรษทเอกชนไทยทลงทนในเวยดนาม

-การใหทนการศกษาและสงเสรมการฝกอบรม -กจกรรมสาธารณะกศล

เนนสรางความรสกทดตอบรษทไทย ซงจะสงผลตอการยอมรบและความนยมในตวสนคา

สมาคมมตรภาพไทย-เวยดนาม

เนนกจกรรมสรางเครอขายและความรวมมอระหวางประชาชน

เนนการเพมพนความสมพนธภาคสงคมและประชาชนไทยและเวยดนาม