ประเทศตองกา

ประวั ต�ศาสตร� ในหมู่��เกาะตองกาท��เร�ยกวั�า ราชอาณาจั กรตองกา ในป�จัจั�บั นน �น ชาวลาพิ�ตา (บัรรพบั�ร�ษของชาวัโพิล�นี�เซี�ยนีรวัมถึ$งชาวตองกา ) ได้'อพยพมาต �งรกรากจัากเอเช�ยใต� มากวั�า 6 , 000 ป( ตองกาม�

ประเพณ� วั ฒนธรรมและอารยธรรมเป-นของต วัเอง ได้'พ ฒนาจัากส งคมเล/กจันเป-นส งคมช �นส0ง โด้ยม�กษั�ตริ�ย�ปกครอง ในช�วังระหวั�างน �น ม�การแลกเปล��ยนส�นค'า การท3าสงคราม รวัมถึ$ง การถึ0กย$ด้ครองด้�นแด้นโด้ยจั�กริวริริดิ�ต�อ�ปู�โลต�จัากปูริะเทศฟิ"จั� และจั�กริวริริดิ�มู่านี�อาจัากปูริะเทศซีามู่�วสล บัก นไปจันกระท �ง ประมาณพ�ทธศตวัรรษท�� 14 ตองกาได้'พ'นจัากการปกครองของท �งสองประเทศ โด้ยพิริะเจั�าอะโฮอ�ต�ได้'สถึาปนาต วัเป-นกษ ตร�ย�องค�แรกของตองกา ในร ชกาลท�� 10 ต�อมา ในพ�ทธศตวัรรษท�� 17 จั�กริพิริริดิ�โมู่โมู่และพระโอรส (ร ชกาลท�� 11 จั�กริพิริริดิ�ต�อ�ตาต�อ� ) ได้'ขยายอาณาจั�กริตองกาโด้ยย$ด้ประเทศฟิ5จั�และบัางส�วันของประเทศซาม วั และย งคงขยายอาณาเขตต�อ โด้ยเข'าย$ด้โพิล�นี�เซี�ยนีตะว�นีออกท �งหมด้ และบัางส�วันของเมู่ลานี�เซี�ย ไมู่โครินี�เซี�ย และโปูล�นี�เซี�ยนีกลาง ในประมาณพ�ทธศตวัรรษท�� 20 จั�กริพิริริดิ�ตากาล�วอา ได้'ทรงแยกอ3านาจักษ ตร�ย� โด้ยให'ม�กษ ตร�ย�ปกครองราชอาณาจั กรพร'อมก น 2 พระองค� ราชวังศ�ท�� 2 ท��เก�ด้ข$�นมาค7อ ริาชวงศ�ต�อ�ฮาอาตากาล�วอา โด้ยม�กษ ตร�ย�องค�แรก ค7อ จั�กริพิริริดิ�โมู่อ�นีกาโมู่ต�อา ซ$�งเป-นโอรสองค�ท�� 2 ของจั กรพรรด้�ตากาล วัอา และได้'ปกครองส7บัต�อมาในช�วังท��ก ปต นเจัมู่ส์� ค)ก ได้'แล�นเร7อมาท��เกาะ ในป( พ.ศ . 2316, 2317, และ 2320 ได้'มาพบัหม0�เกาะตองกาและต �งช7�อวั�า "หม0�เกาะแห�งม�ตรภาพ " (Friendly Islands) กล��มมู่�ชช�นีนีาริ�กล��มแรกจัากลอนีดิอนีได้'มาอย0�ท��เกาะ ในป( พ.ศ . 2340 และกล��มม�ชช นนาร�กล��มต�อมาในป( พ.ศ . 2365ในป( พ.ศ . 2388เตาฟิาอาเฮา ต�ปู� ซ$�งม�เช7�อสายราชวังศ�ต0อ�กาโนก0โปล0 ได้'รวับัรวัมหม0�เกาะตองกาท��แตกแยกก น ให'เป-นอาณาจั กรเด้�ยวัก น

ภายใต'ช7�อ "อาณาจั กรโพล�น�เซ�ย " แล'วัสถึาปนาตนเองเป-นพิริะเจั�าจัอริ�จั ต�ปู�ท�* 1 พร'อมสถึาปนาริาชวงศ�ต�ปู�ข$�น พระองค�ทรงพระราชทานริ�ฐธริริมู่นี�ญเม7�อ พิศ 2418. . ในระยะเวัลาต�อมา พิริะเจั�าจัอริ�จั ต�ปู�ท�* 2ทรงท3าสนธ�ส ญญาให'ตองกาเป-นร ฐภายใต' การค�'มครองของส์หริาชอาณาจั�กริ ในป( พิศ 2443 จันกระท �งวั นท��

มู่�ถุ)นีายนี4 พิศ 2513 ซ$�งตรงก บัร ชสม ยของส์มู่เดิ/จัพิริะริาชาธ�บดิ�เตาฟิาอาเฮา ต�ปู�ท�* 4 ตองการได้'อ3านาจัการปกครองตนเองค7นท �งหมด้ และได้'เข'าร�วัมเป-นสมาช�กในเคริ1อจั�กริภพิ และเม7�อก นยายน พ.ศ . 2543 ตองกาได้'เข'าร�วัมเป-นประเทศในส์หปูริะชาชาต�

การเม7อง ระบับัร ฐสภา ระบับัสภาเด้��ยวั ประกอบัด้'วัยสมาช�ก 3กล��ม ค7อ คณะร ฐมนตร� ค ด้เล7อกและแต�งต �งโด้ยกษ ตร�ย� ด้3ารงต3าแหน�งจันกระท �งเกษ�ยณอาย� ผู้0'แทนข�นนาง (Noble MPs) ค ด้เล7อกโด้ยกล��มขุ)นีนีางผู้0'แทนสาม ญชน (Commoner MPs) มาจัากการเล7อกต �งของปูริะชาชนี

สถึานการณ�ทางการเม7อง จั�ด้เปล��ยนแปลงการปกครองของตองกา ค7อ การลาออกของเจั�าชายอ�ล�กาลาลา ลาวากา อาตา จั$งท3าให'หลาย ๆ คนคาด้วั�าตองกาจัะก'าวัส0�ควัามเป-นประชาธ�ปไตยมากข$�น ส�วันสาเหต�การลาออกไม�ทราบัแน�นอน แต�ท��จัร�งแล'วัเจั'าชายลาวัากาไม�ต'องการต3าแหน�งนีายกริ�ฐมู่นีตริ�แต�ท��แรก จั$งท3าให' ด้ร . เฟิเลต� เซีเวเลซ$�งเป-นสมาช�กของกล)�มู่ขุบวนีการิเคล1*อนีไหวเพิ1*อปูริะชาธ�ปูไตยตองกาได้'เป-นนายกร ฐมนตร�ของตองกาจัากการแต�งต �งของส์มู่เดิ/จัพิริะริาชาธ�บดิ�จัอริ�จั ต�ปู�ท�* 5 เม7�อย งด้3ารงพระยศเป-นมู่ก)ฎริาชก)มู่าริ ประชาชนชาวัตองกาม�การเร�ยกร'อง

ประชาธ�ปไตยมาต �งแต�ป( พ.ศ . 2529 และบั�อยคร �งท��ร ฐบัาลไม�ได้'ร บัควัามไวั'วัางใจัจัากฝ่>ายน�ต�บั ญญ ต�และฝ่>ายประชาชน โด้ยเฉพาะในเร7�องท��เก��ยวัก บัการเง�นและการขายหน งส7อเด้�นทางให'แก�ชาวัต�างชาต� นอกจัากน�� เจั�าชายอ�ล�กาลาลา ลาวากา อาตาย งถึ0กวั�พากษ�วั�จัารณ�อย�างร�นแรงเก��ยวัก บัประส�ทธ�ภาพในการบัร�หาร โด้ยเฉพาะกรณ�สายการบั�น Royal Tongan Airlines ซ$�งพระองค�ทรงเป-นประธาน ประสบัภาวัะล'มละลายในป( พ.ศ . 2547 และการท��พระองค�เสด้/จัฯ ต�างประเทศเป-นเวัลานานในช�วังเวัลาท��ประเทศประสบัป�ญหาทางเศรษฐก�จัในป( พ.ศ . 2547 อน$�ง เจั'าชายอ0ล0กาลาลา ลาวัากา อาตา ทรงไม�ได้'ให'เหต�ผู้ลต�อการลาออกจัากต3าแหน�งในคร �งน�� แต�เป-นท��ร0'ก นโด้ยท �วัไปวั�าพระองค�ไม�ม�พระประสงค�ท��จัะด้3ารงต3าแหน�งด้ งกล�าวัมาต �งแต�ต'น และไม�ทรงช7�นชอบัการปฏิ�บั ต�หน'าท��นีายกริ�ฐมู่นีตริ�

แม'วั�าการเม7องตองกาจัะม�แนวัโน'มเป-นประชาธ�ปไตยมากข$�น แต�ริ�ฐบาลย งคงประสบัป�ญหาข ด้แย'งก บัสมาคมขุ�าริาชการิ ซ$�งเร�ยกร'องให'ร ฐบัาลปร บัข$�นเง�นเด้7อน รวัมท �งการส��นพระชนม�ของเจั�าชายต�อ�เปูเลหะเก ซ$�งเป-นประธานคณะกรรมาธ�การร ฐสภาด้'านการปฏิ�ร0ปการปกครอง จัากอ�บั ต�เหต�ทางรถึยนต�เม7�อวั นท�� กริกฎาคมู่5 พิศ 2549 จั$งคาด้วั�ากระบัวันการปฏิ�ร0ปการเม7องจัะย งคงล�าช'าต�อไป

ตองกาแบั�งการปกครองใหญ�เป-น 3 หมู่��เกาะ ค7อ- ตองกาตาปู� เม7องหลวัง ค7อ มู่�อา - ฮาอะไปู เม7องหลวัง ค7อ ปู6งไก - วาวาอ� เม7องหลวัง ค7อ เนีอ�อาฟิ�

ภ0ม�ศาสตร� ประเทศตองกาต �งอย0�ในทวั�ปโอเช�ยเนี�ย ในภ0ม�ภาคโพิล�นี�เซี�ย ในมู่หาส์มู่)ทริแปูซี�ฟิ"กตอนใต' อย0�ระหวั�างระยะทาง 2 ใน 3ระหวั�างมู่ลริ�ฐฮาวาย - นี�วซี�แลนีดิ� ม�เกาะท �งหมด้ 169 เกาะ แต�ม�เพ�ยง 96 เกาะท��ม�คนอาศ ยอย0� เกาะส�วันใหญ�เป-นเกาะปะการ ง ม�บัางเกาะเท�าน �นท��เก�ด้จัากภ�เขุาไฟิ เกาะท��ใหญ�ท��ส�ด้ ค7อเกาะตองกาตาปู� ซ$�งม�พ7�นท��ถึ$ง

257 ตารางก�โลเมตร (34.36 % ของพ7�นท��ท �งประเทศ ) ประเทศตองกาวั ด้ต �งแต�เหน7อส�ด้เกาะนี�อ�อาโฟิเอา จันใต'ส�ด้ส์าธาริณริ�ฐมู่�เนีอริ�วาได้'ท �งส��นกวั�า 800 ก�โลเมตร แต�ม�พ7�นท��ต�ด้ทะเลท �งหมด้ 419

ก�โลเมตร ประเทศตองกาอย0�ในเขตร'อน เพราะฉะน �น จั$งม�อ�ณหภ0ม�ตลอด้ท �งป(โด้ยเฉล��ย - 23 32 องศาเซลเซ�ยส และม�อย0� 2 ฤด้0 ค7อ ฤดิ�ริ�อนีและฤดิ�หนีาว (คล'ายภาคใต'ของประเทศไทย ) ม�ฝ่นตกเฉล��ย 1 , 700

- 2, 970 ม�ลล�เมตร ต �งแต�เกาะตองกาตาป0ถึ$งเส์�นีศ�นีย�ส์�ตริประเทศตองกาม�พ7�นท��ท �งหมด้ 748 ตารางก�โลเมตร พ7�นด้�น 718 ตารางก�โลเมตร พ7�นน3�า 30 ตารางก�โลเมตร ม�ทร พยากรท��ส3าค ญ ค7อปูลาและด้�นอ นอ�ด้มสมบั0รณ� เขตส0งส�ด้อย0�ท��สถึานท��ไม�ม�ช7�อบันเกาะเกา 1 , 033 เมตร สถึานท��ต3�าส�ด้ ค7อ มหาสม�ทรแปซ�ฟิ5ก 0 เมตร ม�ภ ยธรรมชาต�ท��ส3าค ญ ค7อ ไซีโคลนี แผ่�นีดิ�นีไหว และ การประท�ของภ0เขาไฟิ

ส ตวั�พ7�นเม7องและสภาพทางน�เวัศวั�ทยา ส ตวั�พ7�นเม7องท��เด้�นช ด้ท��ส�ด้ ค7อนีกมู่าเลา อาศ ยอย0�บันเกาะนี�อ�อาโฟิเอา ออกไข�แล'วักลบัไวั'ใต'ด้�น ซ$�งในป�จัจั�บั นม�ในเกาะน��ท��เด้�ยวัในโลก ส ตวั�อ7�น ๆ ท��อาศ ยอย0�ในตองกา ได้'แก� นกชน�ด้ต�าง ๆ หมู่� และส์�ตว�นี:;าต�าง ๆ มากมาย รวัมถึ$งม�แนวัปะการ งท��สวัยงามด้'วัยตองกาเป-นประเทศท��อย0�ในเขตร'อน เพราะฉะน �นก/จัะม�ป>าด้งด้�บัอ นอ�ด้มสมบั0รณ� แต�ถึ$งอย�างไรก/ตามป>าด้งด้�บัก/ย งม�ขนาด้เล/ก ส7บัเน7�องมาจัากขนาด้ของเกาะ ซ$�งแต�ละเกาะก/จัะม�พ นธ��ไม'แตกต�างก นไป แล'วัแต�สภาพทางภ0ม�ศาสตร� ธรณ�วั�ทยา ด้�นฟิDาอากาศหร7อแม'กระท �งการอย0�ใกล'ช�กเกาะขนาด้ใหญ� เป-นต'น

เศรษฐก�จั  การท�องเท��ยวัโด้ยเฉพาะท��ทะลท3ารายได้'เป-นอ นด้ บั 2ของค�า GDP ตองกาเป-นประเทศหน$�งในแปซ�ฟิ5กใต'ท��ม�พ7�นด้�นอ�ด้มสมบั0รณ� เศรษฐก�จัของตองกาย งคงพ$�งพาส�นค'าเกษตรเป-นหล ก ส�นค'าออกท��ส3าค ญและท3ารายได้'อ นด้ บั 1 ค7อ ฟิ6กทอง เนี1;อมู่ะพิริ�าวตากแห�ง ส�นค'าอ7�น ๆ จัากมะพร'าวั วานี�ลลา และพ7ชประเภทรากไม'ต�างๆ ส3าหร บัอ�ตสาหกรรมท��ท3ารายได้'เข'าประเทศเป-นอ นด้ บัท�� 2 ได้'แก� การิท�องเท�*ยว

ประชากร ประชากรในตองกาประกอบัด้'วัยชาวตองกา ร'อยละ 98 (โพล�น�เซ�ยน ) และอ7�น ๆ อ�กร'อยละ 2 ซ$�งประกอบัด้'วัยชาวัย�โรป

และชาวัจั�น ม�อ ตราการเก�ด้อย0�ท�� 25 37. ต�อ 1000 อ ตราการตายอย0�ท�� 528 ต�อ 1000 และม�อ ตราการอ�านออกเข�ยนได้'ร'อยละ 989. ประชากรน บัถึ7อศาส์นีาคริ�ส์ต�

วั ฒนธรรม ชาวัโปล�น�เซ�ยนรวัมถึ$งตองกาถึ7อวั�าเป-นผู้0'ด้�ในกล��มชนล'าหล ง เน7�องจัากม�วั ฒนธรรมเป-นของตนเอง ตองกาม�ภาษาเป-นของตนเอง ค7อ ภาษาตองกา โด้ยม�ประมาณหน$�งแสนคนท��ใช'ภาษาตองกาเป-นภาษาหล ก นอกจัากภาษาตองกาแล'วั ภาษัาอ�งกฤษัย งคงเป-นภาษัาทางการิของประเทศ ชาวัตองกาเหม7อนชาวัโพล�น�เซ�ยนท �วัไป ค7อ ม�การเต'นร3าของต วัเอง

ควัามส มพ นธ�ทางการท0ตก บัประเทศในโอเช�ยเน�ย ตองกาม�ควัามร�วัมม7อท �งทางด้'านการเม7องและเศรษฐก�จัอย�างใกล'ช�ด้ก บัประเทศหม0�เกาะแปซ�ฟิ5กด้'วัยก น เช�น ปูริะเทศฟิ"จั� ปูริะเทศซีามู่�ว ปูริะเทศนีาอ�ริ� หมู่��เกาะค)ก ปูริะเทศออส์เตริเล�ยและปูริะเทศนี�วซี�แลนีดิ� โด้ยในป( พิศ 2549 ตองกาจัะเป-นเจั'าภาพจั ด้การประช�มผู้0'น3า Pacific Islands Forum ซ$�งเป-นองค�กรในภ�มู่�ภาคแปูซี�ฟิ"กท��ส3าค ญท��ส�ด้

ควัามส มพ นธ�ทางการท0ตก บัน�วัซ�แลนด้� ตองกามู่�ความู่ส์�มู่พิ�นีธ�ใกล�ช�ดิก�บนี�วซี�แลนีดิ�มู่าโดิยตลอดิ เนี1*องจัากมู่�ความู่ผ่�กพิ�นีก�นีทางเช1;อชาต� ศาส์นีาและปูริะว�ต�ศาส์ตริ�ก�บชนีพิ1;นีเมู่1อง (ชาวเมู่าริ� ) ส์�งผ่ลให�ตองกาไดิ�ริ�บอ�ทธ�พิลทางการิเมู่1องและการิปูกคริองจัากนี�วซี�แลนีดิ�เปู<นีอ�นีมู่าก ผ่��นี:าและผ่��บริ�หาริริะดิ�บส์�งขุองตองกาหลายคนีส์:าเริ/จัการิศ=กษัาจัากนี�วซี�แลนีดิ� และมู่�ชาวตองกาจั:านีวนีมู่ากเขุ�าไปูต�;งถุ�*นีฐานีในีนี�วซี�แลนีดิ� นีอกจัากนี�; นี�วซี�แลนีดิ�ย�งเปู<นีปูริะเทศ ผ่��บริ�จัาคริายใหญ�ขุองตองกา โดิยเนี�นีให�ความู่ช�วยเหล1อดิ�านีการิศ=กษัาเปู<นีหล�ก

ควัามส มพ นธ�ทางการท0ตก บัไทย  สมเด้/จัพระราชาธ�บัด้�แห�งตองกา เม7�อคร �งย งด้3ารงต3าแหน�งเป-นมก�ฎราชก�มารทรงเสด้/จัเย7อนไทยในงานฉลองส�ร�ราชสมบั ต�ครบั 60 ป( ไทยก บัตองกาสถึาปนาควัามส มพ นธ�ทางการท0ตระหวั�างก นเม7�อวั นท�� มู่กริาคมู่27 พิศ 2537 และม�ควัามส มพ นธ�ท��ด้�ต�อก นมาโด้ยตลอด้ โด้ยสถึานเอกอ ครราชท0ต ณ กร�งเวลล�งต�นี ม�เขตอาณาคล�มตองกา เอกอ�คริริาชท�ตคนป�จัจั�บั น ค7อ นายนรช�ต ส�งหเสน� 1[ ]

ตองกาให'ควัามเป-นม�ตรและพยายามกระช บัควัามส มพ นธ�ก บัไทย เน7�องจัากไทยจัะเป-นประเทศท��ม�การพ ฒนาท��ก'าวัหน'า ม�พิริะมู่หากษั�ตริ�ย�เป-นประม�ข และไม�เคยเป-นอาณานี�คมู่ตะวั นตกเช�นเด้�ยวัก นก บัตองกา ในช�วัง

5 ป(ท��ผู้�านมาไทยให'ควัามช�วัยเหล7อด้'านมน�ษยธรรมแก�ตองกา 2 คร �ง ค7อ กรณ�พาย�ไซโคลน Weka ป( พ.ศ 2545 บัร�จัาคเง�น 10, 000 ด้อลลาร�สหร ฐ และกรณ�พาย� Heta ป( พ.ศ 2547

บัร�จัาคเง�น 20, 000 ด้อลลาร�น�วัซ�แลนด้� ขณะท��ตองกาเป-นประเทศหมู่��เกาะแปูซี�ฟิ"กใต�ประเทศเด้�ยวัท��บัร�จัาคเง�นช�วัยเหล7อไทยกรณ�ส$นาม�จั3านวัน 5 , 000 ด้อลลาร�สหร ฐ และให'การสน บัสน�นไทยในเวัท�ระหวั�างประเทศมาโด้ยตลอด้

การค'าระหวั�างไทย - ตองกาการค'าระหวั�างไทยและตองกาย งม�ปร�มาณไม�มากน ก แต�ได้'เพ��มข$�นอย�างมากในป( พ.ศ 2548 โด้ยการค'าสองฝ่>ายม�ม0ลค�า 26. ล'านด้อลลาร�สหร ฐ เพ��มข$�นจัากป( พ.ศ 2547 ร'อยละ 219 โด้ยไทยส�งออกส�นค'าไปย งตองกาเก7อบัท �งหมด้ โด้ยตองกาน3าเข'าส�นค'าประเภทเคร7�องจั กรกลและส�วันประกอบั ไทยน3าเข'าส�นค'าจัากตองกาม�ม0ลค�าเพ�ยง 1 , 416 ด้อลลาร�สหร ฐ ส�นค'าส�งออกส3าค ญของไทย ได้'แก� ผ่�าผ่1นี เส์1;อผ่�าส์:าเริ/จัริ�ปู ผ่ล�ตภ�ณฑ์�พิลาส์ต�ก ผู้ล�ตภ ณฑ์�อะล0ม�เน�ยม ไม'และผู้ล�ตภ ณฑ์�ไม' รถึยนต�และส�วันประกอบั