30
คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์ หน้า 1 บทที1 บทนา ประเทศไทยเป็นประเทศเกษตรกรรรม ประชาชนสํวนใหญํประกอบอาชีพ ทานา ทาไร ทาสวน และ เลี้ยงสัตว์ อาชีพเกษตรกรรมจึงมีความสาคัญตํอการพัฒนาประเทศเป็นอยํางยิ่งและสิ่งที่จาเป็นในการพัฒนา ประเทศก็ คือ เกษตรกรจะต๎องมีฐานะความเป็นในการพัฒนาประเทศก็คือ เกษตรจะต๎องมีฐานะความเป็นอยูที่ดีขึ้น โดยวิธีชํวยตัวเองและชํวยเหลือซึ่งกันและกันตลอดจนการชํวยเหลือจากรัฐบาล ซึ่งโดยทั่วไปแล๎ว เกษตรกรจะมีความต๎องการเหมือน ๆ กัน เชํน ต๎องการมีที่ดินทากินเป็นของตนเอง ต๎องการมีเงินทุนในการประกอบอาชีพ ต๎องการให๎ผลผลิตตํอไรสูง ต๎องการขาย ผลิตผลในราคาที่เป็นธรรม ต๎องการให๎บุตร หลานได๎รับการศึกษาที่ดี ตลอดจนต๎องการใช๎ ชีวิตและทรัพย์สินได๎รับความปลอดภัย แตํเกษตรกรมักไมํได๎รับความต๎องการเหลํานี้นักเพราะมีปัญหามากมาย หลายต๎านที่ยังจะต๎องแก๎ไขปรับปรุง ถ๎าสามารถแก๎ไข ได๎มากเพียงไร การทากินของเกษตรกรแตํละรายก็จะ ได๎ผลดีขึ้นเพียงนั้น ดังนั้น จึงนําจะพิจารณาวําปัญหาทีสาคัญมีอะไรบ๎าง และจะหาวิธีแก๎ไขได๎อยํางไร ทั้งนี้ การประกอบอาชีพทางเกษตรในประเทศ ไทยยังต๎องอาศัยน้าฝนที่ตกตามธรรมชาติ ถ๎าปีใดฝน แล๎งหรือน้าทํวมผลผลิตในไรํนาก็เสียหาย เกษตรกรก็ จะประสบความเดือนร๎อนซึ่งปัญหาเหลํานี้ยากที่จะ แก๎ไข แตํรัฐบาลก็พยายามชํวยเหลือโดยขยายการชลประทาน การทาฝนหลวง และการบรรเทาทุกข์ตามความ จาเป็นแล๎ว

บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 1

บทท 1 บทน า

ประเทศไทยเปนประเทศเกษตรกรรรม ประชาชนสวนใหญประกอบอาชพ ท านา ท าไร ท าสวน และเลยงสตว อาชพเกษตรกรรมจงมความส าคญตอการพฒนาประเทศเปนอยางยงและสงทจ าเปนในการพฒนาประเทศก คอ เกษตรกรจะตองมฐานะความเปนในการพฒนาประเทศกคอ เกษตรจะตองมฐานะความเปนอยทดขน โดยวธชวยตวเองและชวยเหลอซงกนและกนตลอดจนการชวยเหลอจากรฐบาล ซงโดยทวไปแลว

เกษตรกรจะมความตองการเหมอน ๆ กน เชน ตองการมทดนท ากนเปนของตนเอง ตองการม เ งนทน ในการประกอบอาชพ ตองการใหผลผลตตอไรสง ตองการขายผลตผลในราคาทเปนธรรม ตองการใหบตรหลานไดรบการศกษาทด ตลอดจนตองการใช

ชวตและทรพยสนไดรบความปลอดภย แตเกษตรกรมกไมไดรบความตองการเหลานนกเพราะมปญหามากมายหลายตานทยงจะตองแกไขปรบปรง ถาสามารถแกไขไดมากเพยงไร การท ากนของเกษตรกรแตละรายกจะไดผลดขนเพยงนน ดงนน จงนาจะพจารณาวาปญหาทส าคญมอะไรบาง และจะหาวธแกไขไดอยางไร

ทงน การประกอบอาชพทางเกษตรในประเทศไทยยงตองอาศยน าฝนทตกตามธรรมชาต ถาปใดฝนแลงหรอน าทวมผลผลตในไรนากเสยหาย เกษตรกรกจะประสบความเดอนรอนซงปญหาเหลานยากทจะแกไข แตรฐบาลกพยายามชวยเหลอโดยขยายการชลประทาน การท าฝนหลวง และการบรรเทาทกขตามความจ าเปนแลว

Page 2: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 2

ปญหาทเกษตรกรประสบอย มดงตอไปน 1. ปญหาขาดแคลนเงนทน เกษตรกร

สวนมากไมมเงนทนในการประกอบอาชพ ตองกยมเงนจากพอคาหรอนายทนในทองถน ทตองเสยดอกเบยแพงมาก ถาปใดการท ากนไมไดผล กไมสามารถช าระหนไดตามก าหนด ซงอาจตองสญเสยทดนท ากนใหเจาหนา ถาหากไดรบความชวยเหลอในเรองเงนทนจากแหลงเงนทน

2. ปญหาขาดแคลนทดนท ากน เกษตรกรบางรายมทดนท ากนนอยเกนไป และบางรายกไมมทดนท ากนเปนของตนเองตองเชาทดนผอนท ากนโดยเสยคาเชาแพงท าใหมรายไดไมเพยงพอเองตองเชาทดนผอนท ากนโดยเสยคาเชาแพงท าใหมรายไดไมเพยงพอแกการครองชพ ท าใหมภาระหนสนและมฐานะยากจน การชวยเหลอในเรองทท ากนทเหมาะสม จงเปนเรองส าคญอกเรองหนง

3. ปญหาขาดประสทธภาพในการผลต

เกษตรกรขาดความรในดานการใชวธการผลตสมยใหม การชลประทานไมทวถงและขาดการบ ารงรกษาทดน ตลอดจนการจดการยงไมดพอ ท าใหผลผลตต าและมรายไดนอย

Page 3: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 3

4. ปญหาการตลาด การตลาดเปนเรองส าคญมากแม ว า เกษตรกรบางรายจะเป นผ ผล ตท มความสามารถสงกตาม หากขายพชผลไดราคาต าเกนไป เพราะมความจ าเปนตองรบขายเมอเกบเกยวเสรจ เพอจะไดน าเงนไปเปนคาใชจายในการครองชพทจ าเปนตลอดจนใชหนทถงก าหนดช าระ กจะไมมรายไดพอทจะยกฐานะความเปนอยและขยายการท ากนได บางครงยงถกพอคาคนกลางกดราคา และเอา

รดเอาเปรยบดวยวธการตาง ๆ เพราะพอคามทนรอนและความช านาญทางการคามากกวา หากเกษตรกรรวบรวมผลตผลขายเปนจ านวนมาก กจะไดราคาสงขน และมทางหาตลาดไดกวางขวางขนดวย อกกรณหนง คอ ถามผลผลตมากเกนความตองการของตลาดราคายอมตกต า แตถามโรงงานแปรรปเปนของเกษตรกรสวนรวม ส าหรบแปรรปผลผลตใหอยในสภาพไมเนาเสยงายหรอตรงตามความตองการของตลาด กอาจชวยพยงราคาพชผลได และผลประโยชนจะตกแกเกษตรกรผผลต

5. ปญหาทางสงคม ปญหาตาง ๆ ขางตนเปนปญหาทางเศรษฐกจ ทเกษตรจะตองชวยตนเอง โดยการประพฤตดขยนแขง ซอสตยสจรต ประหยดและเกบออม และชวยเหลอซงกนและกน โดยขวนขวายศกษาหาความรในการประกอบอาชพและมการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน ยอมเปนผสมควรจะไดรบการชวยเหลอตาง ๆ เชน สนเชอ ทดนท ากน และการเพมประสทธภาพในการผลต ตลอดจนชองทางการตลาด

Page 4: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 4

วธการแกปญหาโดยตนเองและโดยกลม 1. การช วย เหล อตนเอง โดยท าตามค าสอนของพระพทธเจา ทกลาวไววา “อตตาห อตตะโน นาโถ” แปลวา “ตนเปนทพงแหงตน” กลาวคอ กอนทจะใหคนอนมาชวยแกไขปญหาความเดอนรอนตาง ๆ ทเกดขนนน ตนเองจะตองชวยตนเองกอนเสมอดดวยการปฏบต

1.1) ตองมความมานะ พยายาม ประกอบอาชพทสจรต ขยายการประกอบอาชพ รจกปรบปรงการด าเนน ชวตของตนและครอบครวใหเจรญกาวหนายงขน พยามยามหาวถทางเพมใหมากขน ไมสรางหนสนใหแกตนเอง ครอบครว และญาตพนอง

1.2) ตองมความอดทนในการประกอบอาชพ หนกเอาเบาส ไมฉาบฉวย ท าอะไรท าจรง ไมฟงเฟอ มใจมงมนทจะท างานอยางเตมความสามารถ 1.3) ตองมความขยนขนแขงในการประกอบอาชพไมปลอยใหเวลาหมดไปโดยไมไดท างานใหเปนประโยชน ไมเปนคนนงดดาย ไมเกยจคราน รจกขวนขวายหาสงทจะเพมพนความรและประสบการณในการประกอบอาชพ เพอสงเสรมฐานะความเปนอยของตนเองและครอบครว 1.4) ตองรจกประหยด และอดออม สะสมทรพยสนเงนทองทหามาได รจกใชจายในสงทจ าเปนตอการด ารงชวต ไมท าตวฟงเฟอ สลยสราย

Page 5: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 5

2. การชวยเหลอซงกนและกน โดยชกชวนบคคลทประสบปญหาความเดอนรอนอยางเดยวกน มภมล าเนาอยในทองทเดยวกนหรอตงบานเรอนอยใกลกนมารวมกนเปนกลมขนและเรยกบคคลทอยในกลม วา สมาชกของกลม เลอกตงตวแทนขนมาหนงคน ท าหนาทเปนประธานกลม ซงมการก าหนดใหสมาชกมาประชมปรกษาหารอกนตามความจ าเปน โดยประธานกลมเปนประธานทประชม และเปนผสอบถามความตองการของสมาชกวาใครมปญหาหรอตองการความชวยเหลอในเรองใดกใหเสนอตอทประชม ในระยะแรกกลมอาจชวยเหลอในเรองใด กใหเสนอตอทประชม ในระยะแรกกลมอาจชวยเหลอในดานการเงนแกสมาชกไมได เพราะยงไมมเงนทนเพยงพอ แตกลมจะพจารณาใหความชวยเหลอตามความสามารถ

ดงนน การรวมมอกนท างานจะกอใหเกดพลง

สามารถท าใหสงทเกนก าลงของแตละคนส าเรจลลวงไปได การรวมกลมกนเปนการสรางความรวมมอ รวมใจ อนจะกอใหเกดความเจรญแกทกคนในหมคณะ ซงจะน าความเจรญกาวหนามาสชมชน

Page 6: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 6

บทท 2 การบรหารกลมดวยวธการสหกรณ

1 ความหมายของกลม กลม หมายถง ระบบทเกดจากการรวมตวกนระหวางบคคลตงแตสองคนขนไป โดยมการ

ก าหนดรปแบบความสมพนธ (เปนทางการหรอไมเปนทางการ) ไมวาจะเปนบรรทดฐาน (มาตรฐานพฤตกรรมทไดรบการยอมรบในกลม) หรอบทบาท (รปแบบพฤตกรรมทคาดหวง) และหนาท เพอท ากจกรรมใหบรรลเปาหมาย

2 ประเภทของกลม 2.1 กลมไมเปนทางการ มกเกดจากความคดรเรม และความสนใจรวมกนของสมาชกภายในกลม หรอเนองจากการ มผลประโยชนรวมกน อาจเรยกไดวาเปนกลมธรรมชาต มกจะไมไดวาง กฎ ระเบยบ ขอบงคบ เปาหมายไวชดเจน แตอาจจะมกตกาทยอมรบกนในกลม อาจเปลยนแปลงไปเปนกลมซงเปนทางการได

2.2 กลมเปนทางการ คอ กลมทจดตงขนเปนทางการ มกฎหมายรองรบทางการ ไดรบการจดตง หรอสนบสนนจากองคกรภายนอกและหนวยงานราชการ มการจดระเบยบแบบแผนการด าเนนงานของกลมชดเจน มฐานะเปนนตบคคล เชน กลมเกษตรกร สหกรณ สมาคม เปนตน

3 วตถประสงคของการสงเสรมการสหกรณสชมชน ตามนโยบายกรมสงเสรมสหกรณทมงเนนการบรการประชาชน ดานการสหกรณใหไดประโยชนสงสด และขยายงานดานการเผยแพรการสหกรณใหเขาถงองคกรชมชน / กลมอาชพตาง ๆ ใหมากขน โดยเพมบทบาทใหเจาหนาทสงเสรมสหกรณไดสงเสรมเผยแพรการสหกรณเขาไปสประชาชนทวไปมากกวาการสงเสรมแนะน าสหกรณ หรอกลมเกษตรกรทเปนนตบคคลเทานน โดยมวตถประสงคในการสงเสรมการสหกรณสชมชนดงน

Page 7: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 7

4 การบรหารจดการกลม กจกรรมกลมจะด าเนนไปอยางราบรน เจรญกาวหนาและยงยนอยางมนคง กลมตองมการ

บรหารจดการทด นนกคอการน าหลกการและวธการสหกรณมาใช

4.1 กลมตองเลอกตงคณะกรรมการชดหนงเพอท าหนาทแทนกลมกจการตาง ๆ ทกลมตองการ

คณะกรรมการจ านวนเทาใดขนอยกบความจ าเปนและกจกรรมของกลมเอง คณะกรรมการจะท าหนาทเปนผบรหารงานก าหนดนโยบายและพฒนากลมการท างานของกลม และตองมการแบงหนาทและความรบผดชอบของกรรมการแตละคนไว

Page 8: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 8

4.2 ตองก าหนดวตถประสงคและกจการทกลมจะตองท าใหชดเจนเพอใหสมาชกกลมทกคนได

รวมมอรวมใจกนท ากจกรรมตาง ๆ ใหบรรลวตถประสงคหรอเปาหมายทก าหนดไว 4.3 สมาชกกลมทกคนตองมสวนรวมในกจกรรม 4.4 การท างานของกลมตองโปรงใสตรวจสอบได 4.5 การแบงปนผลประโยชนอยางเปนธรรม 4.6 การควบคมกลมโดยสมาชก

Page 9: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 9

5 ประโยชนการรวมกลม 5.1 ชวยกนคดหลายคนดกวาคดคนเดยว 5.2 มพลงใหท าไดมากกวาคนเดยวท า 5.3 รวมแรงกนท า แบงงานกนท า เปนการแบงเบาภาระ 5.4 สงคมเขมแขง แนบแนน มนคง

6 ปจจยแหงความส าเรจ 6.1 การมสวนรวมของชมชน 6.2 ซอสตย เสยสละ สามคค มวนย 6.3 ผน าชมชน 6.4 ประสานงานเพอประโยชนของชมชน

Page 10: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 10

บทท 3

สหกรณ 1. สหกรณคออะไร

สหกรณนมความหมาย ค าวา “สห” กดวยกน “กรณ” การท า ท างานท ากจการตาง ๆ หมายความวา “สหกรณ” แปลวาการท างานรวมกน การท างานรวมกนนลกซงมากเพราะวาจะตองรวมมอกนในทกดาน ทงในดานงานการทท าดวยรางกาย ทงในดานงานการทท าดวยสมอง และงานการทท าดวยใจ ทกอยางนขาดไมได ตองพรอม

2. อดมการณสหกรณ ความเชอรวมกนทวา การชวยตนเอง และการชวยเหลอซงกนและกน ตามหลกการสหกรณจะน าไปสการกนด อยด มความเปนธรรม และสนตสขในสงคม

2.1 การชวยตนเอง คอ

- ขยน ไมเกยจคราน อดทน อดกลน - ประหยด ไมสรยสราย ไมฟมเฟอย แตอดออมมธยสถ - พฒนาตน ใฝหาความรเพมเตมเสมอ ทงเรองวชาชพ และอน ๆ - หลกพนอบาย

Page 11: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 11

2.2 การชวยเหลอซงกนและกน คอ

- การเสยสละเพอสวนรวม (ไมเหนแกตว ไมเอาตวรอดคนเดยว ชอบความเปนธรรม) (Each for all and all for each) - รวมมอกนพฒนา (เหนความทกขยากของเพอนบานเปนสงทจะตองชวยเหลอ รวมกนท างานเปนกลม) - ซอตรงตอกตกา (มความซอสตยสจรต มวนย รกษากตกาทตงไว) - มเมตตารกใครกน (ใหอภยกน รกใครกน ไววางใจกน เพอนชวยเพอน)

Page 12: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 12

3. หลกการสหกรณ หลกการท 1 การเปนสมาชกโดยสมครใจและเปดกวาง

การเขาและออกจากการเปนสมาชก จะตองเปนไปโดยความสมครใจของบคคลนน ๆ ไมใชถกชกจง โนมนาว ลอลวง บงคบ หรอขมขจากผอน (ค าวา “บคคล” หมายถงทงบคคลธรรมดาและนตบคคล) การก าหนดคณสมบตสมาชกของสหกรณตาง ๆ ก าหนดเพอใหไดบคคลทเขามาเปนสมาชกแลวสมารถรวมกนด าเนนกจกรรมในสหกรณนนได โดยไมสรางความเดอนรอนใหแกเพอนสมาชก สหกรณเปนองคการโดยสมครใจ ทเปดรบ

บคคลทกคนซงสามารถใชบรการของสหกรณได โดยปราศจากการกดกนทางเพศ สงคม เชอชาต การเมอง หรอศาสนา และบคคลนนตองเตมใจรบผดชอบในฐานะสมาชก

หลกการท 2 การควบคมโดยสมาชกตามหลกประชาธปไตย สห กร ณ เ ป น อ ง ค ก า รประชาธปไตยทควบคมโดยมวลสมาชก ซงมส วนร วมอย างจร งจ ง ในการก าหนดนโยบาย และการตดสนใจของสหกรณ ไมวาชายหรอหญงทไดรบเลอกเปนตวแทนสมาชกตองมความรบผดชอบตอมวลสมาชก สมาชกของสหกรณขนปฐมมสทธออกเสยงเทาเทยมกน (หนงคนหนงเสยง) สวนสหกรณในระดบอนกจดใหเปนไปตามวถประชาธปไตย

Page 13: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 13

หลกการท 3 การมสวนรวมทางเศรษฐกจโดยสมาชก

มวลสมาช ก พ ง ร ว มท นก บสหกรณของตนอยางเทาเทยมกน และควบคมการใชเงนทนตามวถประชาธปไตย โดยปกตอยางนอยสวนหนงของทน ตองมทรพย สนส วนรวมของสหกรณ และสมาชกพงไดผลตอบแทนจากเงนทน (ถาม) อยางจ ากด ภายใตเงอนไขของความเปนสมาชก เหลาสมาชกจะจดสรรเงนสวนเกน เพอจดมงหมายบางอยางหรอทงหมดดงตอไปน คอ เพอพฒนาสหกรณของตน

โดยอาจจดเปนกองทนส ารองซงอยางนอยสวนหนงจะไมน ามาแบงปนกน เพอจดสรรประโยชนใหสมาชกตามสวนธรกรรมทตนท ากบสหกรณ และเพอสนบสนนกจกรรมอน ๆ ทมวลสมาชกเหนชอบ หลกการท 4 การปกครองตนเอง และความเปนอสระ สหกรณเปนองคการอสระทชวยตนเองภายใตการควบค มของสมาช ก หากสหกรณ นน ๆ ท าขอตกลงรวมกบองคการอน ๆ รวมถงรฐบาล หรอแสวงหาทนจากแหลงภายนอกตองมนใจไดว าการกระท าของสหกรณเชนนนอยภายใตการควบคมแบบประชาธปไตย โดยมวลสมาชก รวมถงด ารงความเปนอสระไวได หลกการท 5 การศกษา ฝกอบรม และสารสนเทศ

สหกรณพงใหการศกษา และการฝกอบรมแกบรรดาสมาชก ผ แทนจากการเลอกต งผจดการ และเจาหนาท เ พอใหบคคลเหลานนสามารถชวยพฒนาสหกรณไดอยางมประสทธผล สหกรณพงใหขาวสาร ความรแกประชาชนทวไป โดยเฉพาะอยางยงเยาวชน และผน าทางความคด เกยวกบคณลกษณะ และประโยชนของการสหกรณ

Page 14: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 14

หลกการท 6 การรวมมอระหวางสหกรณ การรวมมอกนระหวางสหกรณกบสหกรณดวยกน ซงท าใหสหกรณนน ๆ มความเขมแขงและมอ านาจในการตอรองสงขน น าไปสการรบใชสมาชก การรวมมอระหวางสหกรณท งแนวตงและแนวนอน แนวนอน คอ สหกรณทกสหกรณจะเปนประเภทเดยวกนหรอไมกตาม กสามารถรวมมอกนไดในทกระดบ เพอประโยชนสงสดของสมาชกและขบวนการสหกรณ หลกการท 7 การเอออาทรตอชมชน

สหกรณพงด าเนนงาน เพอการพฒนาท ยงยนของชมชนของตน ตามนโยบาย ทมวลสมาชกใหความเหนชอบสหกรณเปนองคการทางเศรษฐกจและสงคม และเปนสวนหนง ของชมชนทสหกรณตงอย ฉะนน การด าเนนการของสหกรณจงเกยวของสมพนธกบชมชนทงทางตรงและทางออม การชวยเหลอเกอกลพงพาอาศย เอออาทรกนระหวางสหกรณกบชมชนจะสงผลใหการพฒนาสหกรณและชมชนเขมแขงไปพรอม ๆ กนสหกรณพงด าเนนกจกรรมเกยวของกบการพฒนาทยงยน เชน กจกรรม ทเกยวของกบการผลต กจกรรมการแปรรป

กจกรรมทางสงคมตาง ๆ อาศยหลกภราดรภาพ หมายถง การอยรวมกนในสงคมอยางสนต อยอยางมแบบแผน มความรกใครกลมเกลยวเหมอนพนอง เคารพกฎ กตกา ของสงคม มความเปนประชาธปไตย ทน ามาซงสนตสขของชมชน

Page 15: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 15

4.วธการสหกรณ

วธการสหกรณ (Co-operatives Practices) หมายถง “การน าหลกการสหกรณ มาประยกตใช ในการด าเนนกจกรรมทางเศรษฐกจและสงคม เพอประโยชนของมวลสมาชก และชมชน โดยไมละเลยหลกการธรกจทด”

จากการทสหกรณเปนการรวมคนทมอดมคตคดชวยตนเอง และชวยเหลอซงกนและกน มารวมกลมกนโดยถอกตกาของกลมตามหลกการสหกรณ 7 ประการดงไดกลาวมาแลวในการด าเนนการแบบสหกรณ หรอทเรยกวา วธการสหกรณนนแตกตางไปจากการรวมกนในรปอน วธการสหกรณ คอการรวมกนท ามใชตางคนตางท า เชน รวมกนกเงน รวมกนซอปย ยา ขาวสาร รวมกนขายพชผลทผลตได เปนตน การรวมกนจ าเปนตองน าหลกการสหกรณมาปรบใชใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมทงทางเศรษฐกจและสงคม

Page 16: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 16

5.คณคาของสหกรณ “สหกรณอยบนพนฐานแหงคณคาของการชวยตนเองความรบผดชอบตอตนเอง ความเปนประชาธปไตย ความเสมอภาค ความเทยงธรรม และความเปนเอกภาพ สมาชกสหกรณเชอมนในคณคาทางจรยธรรมแหงความสจรตความเปดเผย ความรบผดชอบตอสงคมและความเอออาทรตอผอน โดยสบทอดประเพณปฏบตของผรเรมการสหกรณ” 5.1 คณคาทเปนพนฐานของสหกรณ ไดแก

- การชวยตนเอง (Self – Help) ทกคนทรวมกลมกนตงสหกรณหรอทสมครเขาเปนสมาชกภายหลงตองมความมงมนทจะชวยตนเองและกระท าทกอยางในทางทถกทชอบ เพอชวยตนเองใหได - ความรบผดชอบตอตนเอง (Self – Responsibility) การรวมกลมบคคลหลายคนเขาเปนสหกรณ บคคลทกคนนนตองมจตส านกและตระหนกอยเสมอวาการประพฤตปฏบตของตนจะตองจ ากดอยในขอบเขตแหงสทธและหนาทของตนเทานน และ ตองเคารพตอสทธและหนาทของผอนดวย หากเกดความผดพลาดหรอละเมดสทธของผอน - ประชาธปไตย (Democracy) สมาชกในฐานะเจาของและผไดรบประโยชนจากสหกรณจะตอง มสวนรวมในการด าเนนงานของสหกรณดวยความเตมใจเสมอ

- ความเสมอภาค (Equality)ความเทาเทยมกนระหวางสมาชกไมวาจะมฐานะทางเศรษฐกจและสงคมแตกตางกนอยางไรหรอไม สมาชกทกคนตองเคารพและปฏบตตามขอบงคบและระเบยบของสหกรณอยาง เทาเทยมกน - ความเทยงธรรม (Equity)สหกรณในการจดสรรและจ าแนกผลไดทางเศรษฐกจหรอรายไดสทธหรอก าไรสทธทเกดจากการด าเนนงานของสหกรณ อยางเปนธรรมและยตธรรม

- ความเปนเอกภาพ (Solidarity)การชวยใหสมาชกสามารถชวยตนเองได นนคอความเปนปกแผนในการผนกก าลงกนของสมาชกทกคน ไมวาก าลงกาย (แรงงาน) ก าลงความคด (ปญญา) และก าลงทรพย (สงของ เงนทอง) ความเปนเอกภาพ ในสหกรณในทสดกหมายถงความรก ความสามคค และการชวยเหลอซงกนและกนนนเอง

Page 17: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 17

5.2 คณคาของการเปนสมาชกสหกรณ

คณคาของการเปนสมาชกสหกรณ ประกอบดวย จรยธรรมแหงความซอสตย ความเปดเผย ความรบผดชอบตอสงคม และความเอออาทรตอผอน - สมาชกสหกรณจะตองมความซอสตย (Honesty) สมาชกจะตองมความซอสตย หรอมความภกด (Loyalty) ตอสหกรณ อดหนนธรกจของสหกรณ เชน เปนคนตรงตอเวลา/ไมผดนดช าระหน/ไมขายผลตผลใหผอน/ไมท าตนเปนปฏปกษตอสหกรณ

- สมาชกสหกรณจะตองเปนผทเปดเผย (Openness) สมาชกสหกรณจะตองเปนคนไมมลบลมคมใน ไมมเลหเหลยมใด ๆ โปรงใส เปดเผยขอมลของตน โดยไมปดบงตอสหกรณเกยวกบการมหนสน การมทรพยสน การมผลตผลเหลอขาย การมทดนท ากน เปนตน - สมาชกตองรบผดชอบตอสงคม (Social responsibility) การรบผดชอบตอสงคมของสมาชก คอ คดถงหวอกของคนอน ไมท าใหสงคมมปญหา ไมท าตวอยางฟมเฟอย ไมท าลาย

สงแวดลอม ไมตดไมท าลายปา ไมใชสารเคมทเปนอนตราย ไมเผาขยะแหงและซงขาว ไมท าลายถนนใหช ารดเสยหาย ชวยพฒนาค คลอง พฒนาวด โรงเรยน โรงพยาบาล สถานอนามย และบ าเพญสาธารณประโยชนตาง ๆ - สมาชกสหกรณจะตองเอออาทรตอผ อน (Caring for others) การเอออาทร ตอผ อน ไดแก การเหนอกเหนใจ เออเฟอเผอแผ มจรรยาบรรณ มพรหมวหารธรรมตอผ อน เชน เอออาทรตอเดก คนชรา คนพการ - เปนผผลต ตองเ อออาทรตอผบร โภค ไม เอาผกฉดสารเคม ไปขาย เปนผบร โภค ตองเอออาทรตอผผลต ไมกดราคาสนคา คณคาของการเปนสมาชกสหกรณ ในการตงมนอยในคณคาทางจรยธรรมแหงความซอสตย เปดเผย รบผดชอบตอสงคม และเอออาทรตอผอนนน จะตองเปนไปตามแบบแผนทสบทอดมาจากผรเรมการสหกรณดวย

Page 18: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 18

6. ประเภทของสหกรณ

6.1. สหกรณการเกษตร คอ สหกรณทจดตงขนในหมผมอาชพทางการเกษตรรวมตวกนจดตงและจดทะเบยนเปนนตบคคลตอนายทะเบยนสหกรณ โดยมจดมงหมายเพอใหสมาชกด าเนนกจการรวมกนและชวยเหลอซงกนและกน เพอแกไขความเดอดรอนในการประกอบอาชพของสมาชก และชวยยกฐานะความเปนอยของสมาชกใหดขน

Page 19: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 19

6.2. สหกรณนคม คอ สหกรณการเกษตรในรปแบบหน งทมการด าเนนการจดสรรทดนท ากนใหราษฎร การจดสรางปจจยพนฐานและสงอ านวยความสะดวกใหผทอยอาศยควบคไปกบการด าเนนการจดหาสนเชอ ปจจยการผลตและสงของทจ าเปน การแปรรปการเกษตร การสงเสรมอาชพ รวมทงการใหบรการสาธารณปโภคแกสมาชก - สหกรณนคม โดยอาศยพระราชบญญตจดทดน

เพอการครองชพ พ.ศ.2511 โดยกรมสงเสรมสหกรณ ขอรบทดนรกรางวางเปลาทคณะกรรมการจดทดนแหงชาต จ าแนกเปน ทจดสรรเพอการเกษตร น ามาจดสรรใหราษฎรเขาครอบครองท าประโยชน และสงเสรมใหจดตงขนเปนสหกรณ ซงเมอสมาชกไดปฏบตครบถวนตามขอบงคบของสหกรณแลวกจะไดกรรมสทธในทดนทไดรบจดสรรนนในทสด

- สหกรณการเชาซอทดน โดยอาศยประมวลกฎหมายทดน พ.ศ.2497 และนโยบายของรฐบาลในเรองการจดหาทดนใหราษฎร กรมสงเสรมสหกรณจงจดซอทดนขององคการหรอเอกชน น ามาปรบปรงจดสรรใหรวบรวมกนจดตงขนเปนสหกรณ ซงเมอสมาชกไดสงช าระเงนคาเชาซอทดน และปฏบตการอนครบถ วนตามขอบงคบของสหกรณแลวกจะไดกรรมสทธในทดนทไดรบจดสรรนนในทสด

- สหกรณการเชาทดน กรมสงเสรมสหกรณ จะน าทดนปาสงวนแหงชาตทเสอมโทรมแลวมาจดสรรใหราษฎร และจดตงขนเปนสหกรณ สมาชกจะมสทธเขาครอบครองท ากนในทดนทได รบจดสรรนนโดยเสยคาเชาในอตราต า และทดนจะตกทอดทางมรดกไปยงลกหลานไดตลอดไปแตหามมใหโอนกรรมสทธ

6.3.สหกรณประมง คอ สหกรณทจดตงขนในหมชาวประมง เพอแกไขปญหาและอปสรรคในการประกอบอาชพ ซ งชาวประมงแตละคนไมสามารถแกไขใหลลวงไปไดตามล าพง บคคลเหลานจงรวมตวกนโดยยดหลกการชวยตนเองและชวยเหลอซงกนและกน สหกรณประมง

ด าเนนการใหความรทางดานวชาการในเรองการจดหาวสด

อปกรณทเหมาะสม และมคณภาพในการเพาะเลยงการ

เกบรกษา และการแปรรปสตวน าแกสมาชก รวมทงให

ความชวยเหลอทางดานธรกจการประมง คอ การจดหา

เงนทนใหสมาชกก ไปลงทนประกอบอาชพ การจดหาวสดอปกรณการประมงมาจ าหนาย การจดจ าหนายสตวน า และ

ผลตภณฑสตวน า การรบฝากเงนและสงเคราะหสมาชกเมอประสบภยพบต

Page 20: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 20

6.4. สหกรณออมทรพย คอ สถาบนการเงนแบบหนงทมสมาชกเปนบคคลทมอาชพอยางเดยวกนหรอทอาศยอยในชมชนเดยวกน มวตถประสงคเพอสงเสรมใหสมาชกรจกการออมทรพย และใหกยมเมอเกดความจ าเปน หรอเพอกอใหเกดประโยชนงอกเงย และไดรบการจดทะเบยนตามพระราชบญญตสหกรณ สามารถกยมไดเมอเกดความจ าเปนตามอดมการณในการชวยตนเองและชวยเหลอซงกนและกน

6.5. สหกรณรานคา คอ สหกรณทมผ บร โภครวมกนจดตงขนเพอจดหาสนคา เครองอปโภคบรโภคมาจ าหนายแกสมาชกและบคคลท ว ไป โดยจดทะเบยนตามกฎหมายสหกรณในประเภทสหกรณรานคา มสภาพเปนนตบคคล ซงสมาชกผถอหนทกคนเปนเจาของ สมาชกลงทนรวมกนในสหกรณดวยความสมครใจ เพอแกไขความเดอดรอนในการซอเครองอปโภคบรโภค และเพอผดงฐานะทางเศรษฐกจของตนและหมคณะ

6.6. สหกรณบรการ คอ สหกรณทจดตงขนตามพระราชบญญต

สหกรณ โดย มประชาชนไมนอยกวา 10 คน ทมอาชพอยางเดยวกน ไดรบความเดอดรอนในเรองเดยวกนรวมตวกนโดยยดหลกการประหยด การชวยตนเองและชวยเหลอซงกนและกนเพอแกปญหาตาง ๆ รวมทงการสงเสรมใหเกดความมนคงในอาชพตอไป

Page 21: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 21

6.7. สหกรณเครดตยเนยน ค อ ส ห ก รณ ท จ ด ต ง ข น ใ น ห ม

ประชาชนทอาศยอยในวงสมพนธเดยวกน เชนอาศยอยในชมชนเดยวกน ไมวาจะเปนทอยอาศย ทท างาน สถานศกษา หรอประกอบอาชพเดยวกน หรอมกจกรรมรวมกนในลกษณะตอเนอง และบคคลเหลานนมความปรารถนาจะชวยเหลอซงกนและกน โดยวธการน าเงนของตนมาสะสมไวเปนกองทน สมาชก ทก ๆ คนจะตองสะสมเงนตามความสามารถของตนเปนประจ าและสม า เสมอตามทสหกรณก าหนด และเงนในกองทนนจะสามารถชวยเหลอสมาชกทมความจ าเปนและเดอดรอนทางดานการเงน กยมไปแกไขปญหาและบ าบดความเดอดรอนเหลานน หรอถาไมมความเดอดรอนเงนสะสมกจะมมากขน สหกรณเครดตยเนยน จงเปนสหกรณทมงหวงใหสมาชกชวยตนเองและชวยเหลอซงกนและกน บรหารงานโดยสมาชกและท ากจการทกอยางเพอใหเกดประโยชนสงสดกบสมาชก 7 สหกรณกบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 7.1 ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เศรษฐกจพอเพยง เปนปรชญาทพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงมพระราชด ารสชแนะแนวทางการด าเนนชวตแกพสกนกรชาวไทย ตงแตกอนวกฤตทางเศรษฐกจ และเมอภายหล ไดทรงเนนย าแนวทางการแกไขเพอใหรอดพน และสามารถด ารงอยไดอยางมนคง และยงยนภายใตกระแสโลกาภวตนและการเปลยนแปลงตาง ๆ

Page 22: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 22

เศรษฐกจพอเพยง เปนปรชญาช ถ งการด ารงอย และปฏบตตนของประชาชนใน ทกระดบ ตงแตระดบครอบครว ระดบชมชน จนถงระดบรฐ ทงในการพฒนาและการบรหารประเทศใหด าเนนไปในทางสายกลาง โดยเฉพาะการพฒนาเศรษฐกจ เพอใหกาวทนตอโลกยคโลกาภวตน ความพอเพยง หมายถง ความพอประมาณ ความมเหตผล รวมถงความจ าเปน ทจะตองมระบบภมคมกนทด พอสมควรตอการมผลกระทบใด ๆ อนเกดจากการเปลยนแปลงทงภายนอกและภายใน ทงนจะตองอาศยความรอบร ความรอบคอบ และความระมดระวงอยางยงในการน าวชาการตาง ๆ มาใชในการวางแผน และการด าเนนการทกขนตอน และขณะเดยวกนตองเสรมสรางพนฐานจตใจ ของคนในชาต โดยเฉพาะเจาหนาทของรฐ นกทฤษฎ และนกธรกจ ในทกระดบใหมส านก ในคณธรรม ความซอสตย สจรต และใหมความรอบรทเหมาะสม ด าเนนชวตดวยความอดทน ความเพยร มสตปญญา และความรอบคอบ เพอใหสมดล และพรอมรบตอการเปลยนแปลง อยางรวดเรว และกวางขวาง ทงดานวตถ สงคม สงแวดลอมและวฒนธรรมจากโลกภายนอกไดเปนอยางด

7.2 ความสอดคลองระหวางการสหกรณกบปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ปรชญาของเศรษฐกจแบบพอเพยงเปนแนวทางหน งทจะชวยชะลอและหยดย ง ความฟงเฟอ ฟมเฟอยของประชาชน ใหรจกด ารงตนอยบนความพอเพยง ความพอประมาณ มเหตผล และสรางภมคมกนใหกบตนเองภายใตเงอนไขความรคคณธรรม น าไปสชวต เศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม สมดล มนคง ยงยน ซงมเปาประสงคทสอดคลองกบอดมการณสหกรณ ทตองการใหประชาชนมการกนดอยด มความเปนธรรม และสนตสขในสงคมโดยการชวยตนเอง และชวยเหลอซงกนและกน

Page 23: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 23

บทท 4 สทธและหนาทของสมาชก

1.สทธของสมาชก สทธ คอ อ านาจของบคคลทกฎหมายคมครอง 1.1 เขาประชมใหญ เพอเสนอความคดเหนหรออกเสยงลงคะแนน ตลอดจนสามารถซกถามขอของใจ แสดงความคดเหนขอเสนอแนะและความตองการของตนตอทประชมใหญ การออกเสยงในทประชมใหญของสมาชกมความเทาเทยมกน คอ หนงคนหนงเสยง และจะมอบหมายใหคนอนออกเสยงแทนไมได 1.2 ออกเสยงเลอกตงคณะกรรมการ และมสทธไดรบเลอกตงเปนกรรมการด าเนนการจากทประชมใหญ 1.3 สอบถามการด าเนนงานของกลม จากคณะกรรมการหรอจากลกจางของกลมไดเสมอ รวมทงมสทธทจะขอตรวจดเอกสารและรายงานการประชมตาง ๆ ทเกยวกบกลมได สมาชกจงมความส าคญตอความส าเรจหรอความลมเหลวของกลม เปนอยางมาก เพราะเปนเจาของและลกคา จงสามารถควบคมดแลกจการของกลมไดดวย และตองสนใจใชสทธของตนอยางเตมททงในดานการมสวนรวมในการด าเนนงานของกลม และการท าธรกจของกลมอยางแขงขน กลมจงจะเจรญกาวหนา

2.หนาทของสมาชก หนาท คอ สงทสมาชกกลมจะตองปฏบต หรอกระท าตาม หากไมปฏบตตามหนาทแลวจะมความผด อาจจะถกลงโทษหรออาจจะท าใหกลมไมเจรญเทาทควร หรอสมาชกจะเสยประโยชนทงสวนตวและสวนรวม 2.1 ปฏบตตามระเบยบ ขอบงคบ และมตทประชมใหญ ตวอยางเชน สมาชกมสทธกเงนจากกลมแลว ตองมหนาช าระหนตามถงก าหนด ถาไมปฏบตตาม กลมจะไมมเงนทนหมนเวยนเพราะเงนของกลมไปคางอยทสมาชกผก

Page 24: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 24

2.2 เขารวมประชมทก ๆ ครง โดยเฉพาะอยางยงการประชมใหญของสหกรณ เพราะจ าท าใหสมาชกทราบถงผลการด าเนนงานของกลม และตองแสดงความคดเหนออกเสยงอภปราย และยอมรบมตของเสยงสวนใหญ

2.3 มความสามคคกลมเกลยว ซอสตย และเสยสละ เพอผลประโยชนของสวนรวม เชน ชวยท างานพเศษใหกลมดวยความเตมใจ 2.4 ชวยสงเสรมกจการกลม ชแจงใหบคคลภายนอกเขาใจเกยวกบวธการสหกรณใหถกตอง ชกชวนเพอสมาชกใหลงทนในกลม โดยถอหนเพมขนหรอฝากเงนเพมขน 2.5 ควบคมดแลกจการของสหกรณ โดยเสนอขอคดเหนในการประชมใหญ เลอกสมาชกท

ดและเหมาะสมเปนกรรมการของกลม 2.6 ประพฤตตนในทางทถกทควร เชน ยอมรบวธการใหมทจะชวยใหกลมกาวหนา พจารณาปญหาของเพอนสมาชกกรรมการด าเนนการ หรอพนกงานกลมดวยในเปนธรรมไมแสวงหาอภสทธจากกลม เชน ซอของราคาถกกวาสมาชกอนหรอกยมเงนไดเปนพเศษกวาคนอน ๆ เปนตน

2.7 อดหนนกลมดวยความภกด เชน ขายสนคาทมคณภาพดใหแกกลม ตดตอธรกจกบกลมดวยเงนสด รบสงช าระเงนคนกลมเมอถงก าหนด สนใจและใชบรการของกลมและชกชวนคนอนใหเขามาเปนสมาชก

Page 25: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 25

บทท 5 บทบาทของส านกงานสหกรณจงหวดชมพร

1.หนาทกรมสงเสรมสหกรณ

1.1. ด าเนนการตามกฎหมายวาดวยสหกรณ กฎหมายวาดวยการจดทดนเพอการครองชพเฉพาะในสวนทเกยวกบการนคมสหกรณและกฎหมายอนทเกยวของ

1.2. สงเสรม สนบสนน และด าเนนการตามทนายทะเบยนสหกรณมอบหมายในการรบจดทะเบยน สงเสรม แนะน า ก ากบ และดแลสหกรณ รวมทงตามอ านาจหนาทอนๆ ทนายทะเบยนสหกรณสงการ ใหเปนไปตามกฎหมายวาดวยสหกรณ

1.3. สงเสรม สนบสนน พฒนา และคมครองระบบสหกรณ 1.4. สงเสรม เผยแพร และใหความรเกยวกบอดมการณ หลกการและวธการสหกรณใหแกบคลากร

สหกรณ กลมเกษตรกร และประชาชนทวไป 1.5. ศกษา วเคราะห และวจย เพอพฒนาระบบสหกรณ การบรหารจดการองคกร และการด าเนน

ธรกจของสหกรณและกลมเกษตรกร ใหมประสทธภาพและเขมแขงทงทางเศรษฐกจและสงคม 1.6. ศกษาและวเคราะห เพอเสนอแนะแนวทางการพฒนาสหกรณใหกบคณะกรรมการพฒนาการ

สหกรณแหงชาต 1.7. ศกษา วเคราะห ความตองการของตลาดสนคาสหกรณและสรางเครอขายการเชอมโยงธรกจ

ระหวางสหกรณกบสหกรณสหกรณกบเอกชนทงในประเทศและตางประเทศ 1.8. สงเสรมและสนบสนนดานเงนทน ขอมลสารสนเทศ เทคโนโลย และทรพยากรอนๆ ทเหมาะสม

ในการด าเนนงานของสหกรณและกลมเกษตรกร 1.9. ปฏบตการอนใดตามทกฎหมายก าหนดใหเปนอ านาจหนาทของกรมสงเสรมสหกรณหรอตามท

กระทรวงหรอคณะรฐมนตรมอบหมาย

2. วสยทศนกรมสงเสรมสหกรณ ระยะ 20 ป :: "สหกรณ/กลมเกษตรกรเขมแขง เปนศนยกลางและกลไกขบเคลอนเศรษฐกจและสงคมของชมชนอยางยงยน" 3 พนธกจกรมสงเสรมสหกรณ ระยะ 20 ป 3.1. พฒนาระบบการบรหารจดการองคกรและระบบการพฒนาขดความสามารถบคลากรของสหกรณ / กลมเกษตรกรและกรมสงเสรมสหกรณ

3.2. สงเสรมและพฒนาสหกรณ / กลมเกษตรกร ดวยการบรหารจดการและเทคโนโลยสมยใหม 3.3. พฒนาระบบการก ากบดแลสหกรณ / กลมเกษตรกรดวย ระบบการจดการคณภาพตาม

มาตรฐานสากล 3.4. พฒนาระบบการรกษาเสถยรภาพของสหกรณ / กลมเกษตรกรและสรางภาพลกษณทด

Page 26: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 26

4. บทบาทหนาทกรมสงเสรมสหกรณตอศนยเรยนรการเพมประสทธภาพเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร(ศพก.)

กระทรวงเกษตรและสหกรณ มนโยบายในการปฏรปภาคการเกษตรเพอยกระดบคณภาพชวตของเกษตรกรใหดขน นบตงแตป ๒๕๕๙ ในการปฏรปภาคเกษตร ไดก าหนดเปาหมายใหเปนปแหงการลดตนทนและเพมโอกาสในการแขงขนสนคาเกษตร และเดนหนาอยางเขมขนในป ๒๕๖๐ ก าหนดใหเปนปแหงการยกระดบมาตรฐานการเกษตรสความยงยน ตามแนวคดเปรยบพนทหรอทรพยากรของประเทศทมจ ากด จ านวน ๑๔๙ ลานไร เปนกระดาษ A4 โดยพฒนาใหเกดประโยชนสงสด สรางแรงขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศไทย ภายใตหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง บรณาการงานส ๑๓ นโยบายหลก (Agenda) น านวตกรรมเทคโนโลยและองคความรเขามาชวยขบเคลอน จนถงป ๒๕๖๑ ไดก าหนดแผนบรณาการแผนงานโครงการส าคญทจะด าเนนการ ๑๕ แผนงานหลก โดยก าหนดเปาหมายใหเปนปแกงการยกระดบคน การบรหารจดการมาตรฐานสนคาเกษตรสเกษตร ๔.๐ โดยมกรอบแนวคดและการด าเนนงานตอเนองตามนโยบายยกกระดาษ A4 ซงจะเปนกลไกผลกดนใหแผนขบเคลอน Smart Agricultural Curve ในป ๒๕๖๑ โดยแนวทางในการขบเคลอนงานตามนโยบายส าคญหนงในมาตรการนน คอการพฒนาศนยการเรยนรการเพมประสทธภาพสนคาเกษตร (ศพก.) จ านวน ๘๘๒ ศนย ใหเปนศนยเรยนรดานการเกษตรของชมชนเพอถายทอดความรและใหบรการขอมลขาวสารดานการเกษตร และไดด าเนนการขบเคลอนศนยการเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร (ศพก.) จ านวน ๘๘๒ ศนย ใหเชอมโยงและเปนจดเรมตนในการขยายการพฒนาเกษตรกรใหรวมกลมเพอท าการผลตในลกษณะการท าการเกษตรแบบแปลงใหญและเกษตรอนทรย ซงเปนการท างานในลกษณะบรณาการรวมกนของหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของ

ส านกงานสหกรณจงหวดชมพร มภารกจหลกในการสงเสรมการรวมกลม เพอใหเกษตรสามารถรวมกลมด าเนนกจกรรมทงในดานการผลต การรวมซอ การแปรรป การจ าหนาย และเพมโอกาสในการเขาหาแหลงเงนทนไดมากยงขน ตามความเหมาะสมและความจ าเปนของเกษตรกรแตละฟนท ซ งส านกงานสหกรณจงหวดชมพร ไดสนบสนนกจกรรมศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตรคอ สนองความตองการดานการเกษตรของชมชนได ทงในสวนของการเพมปรมาณผลผลต การลดตนทน การพฒนาคณภาพสนคา และการปรบเปลยนพฤตกรรมการผลตทเหมาะสมกบศกยภาพพนท ตลอดจนยดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงโดยใชกรบวนการเรยนรแบบมสวนรวม และสามารถผลตภณฑสนคาของกลมในสงกดศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร (ศพก.) กบสหกรณ/กลมเกษตรกร/วสาหกจชมชน หนวยงานภาครฐ องคกรเอกชน และหรอหนวยงานสวนทองถน ทจะสามารถสนบสนนการด าเนนกจกรรมกลมและสามารถขบเคลอนเกดผลเปนรปธรรม

Page 27: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 27

4.1. วตถประสงค 4.1.1 ใหความรเกยวกบหลกการ อดมการณ วธการสหกรณ 4.1.2. เพอสงเสรมใหเกษตรกรไดเรยนรการด าเนนกจกรรมรวมกลมรปแบบสหกรณ และน าไปสการปฏบต 4.1.3. การเชอมโยงเครอขายกบสหกรณและกลมเกษตรกร 4.2. ผรบผดชอบโครงการ นายนรนต ศรวไล นกวชาการสหกรณช านาญการพเศษ ประธาน นายณรงค วชรปาณ นกวชาการสหกรณช านาญการพเศษ รองประธาน นางสาวจนทนา พลายชน นกวชาการสหกรณช านาญการ คณะท างาน นางสาวมณฑา ณ พทลง นกวชาการสหกรณช านาญการ คณะท างาน นางสางสาวศศวมล เพชรเจรญ นกวชาการสหกรณปฏบตการ คณะท างาน นางออยใจ ลอชย นกวชาการสหกรณ คณะท างาน นายสรณฐ โอภาสตระกล นกวชาการสหกรณ คณะท างาน นายวชรา ปลอดใหม นกวชาการสหกรณปฏบตการ เลขานการ นางสมจต ปญญาทตย เจาพนกงานสงเสรมสหกรณ ผชวยเลขานการ 4.3.ผประสานงานระดบอ าเภอ

ล าดบ ชอ สกล อ าเภอ เบอรโทร 1 นายกฤษฎา บตรชา ปะทว 089 717 7178 2 นายนรนทร บตรพรหม ทาแซะ 086 948 1718 3 นายศกดศลป ลมทอง เมอง 081 367 1952

4 นางชอฟา แสงจนทร หลงสวน 087 263 7683 5 นายสมพงษ รนฤทย ละแม 086 282 3030 6 นายสรพร แสงสวรรณ พะโต๏ะ 086 522 7756 7 นางชอฟา แสงจนทร ทงตะโก 087 263 7683 8 สว

Page 28: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 28

ผนวก 1. สหกรณการเกษตรระดบอ าเภอ

ล าดบ ชอสหกรณ อ าเภอ 1 สหกรณการเกษตรเมองชมพร จ ากด อ าเภอเมอง 2 สหกรณการเกษตรดอนยาง จ ากด อ าเภอปะทว 3 สหกรณการเกษตรทาแซะ จ ากด อ าเภอทาแซะ 4 สหกรณกลวยหอมทองปลอดสารเคมจงหวดชมพร จ ากด อ าเภอสว 5 สหกรณการเกษตรชองไมแกว จ ากด อ าเภอทงตะโก 6 สหกรณการเกษตรหลงสวน จ ากด อ าเภอหลงสวน 7 สหกรณการเกษตรละแม จ ากด อ าเภอละแม 8 สหกรณการเกษตรบานเขาตะเภาทอง จ ากด อ าเภอพะโต๏ะ

2. ศนยเรยนรดานการสหกรณ

ล าดบ ชอสหกรณ อ าเภอ 1 สหกรณการเกษตรหลงสวน จ ากด อ าเภอหลงสวน 2 สหกรณนคมทาแซะ จ ากด อ าเภอทาแซะ 3 สหกรณผปลกกาแฟจงหวดชมพร จ ากด อ าเภอทาแซะ 4 สหกรณกองทนสวนบานทรายแกว จ ากด อ าเภอปะทว 5 สหกรณกองทนสวนบานในเหมอง อ าเภอหลงสวน

Page 29: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 29

3. ศพก ล าดบ สถานท วทยากร ดานสหกรณ 1 ทเรยนนอกฤด 50 ม.5 ต.ทะเลทรพย

อ.ปะทว จ.ชมพร นายวรวฒน จรวงค

2 ทเรยนคณภาพ ม.12 ต.ทาแซะ อ.ทาแซะ จ.ชมพร

นายสรนทร จนทรพม

3 ทเรยนนอกฤด ม.11 ต.บานนา อ.เมอง จ.ชมพร

นายด ารงศกด สนศกด

4 ทเรยนคณภาพ 13 ม.1 ต.เขาคาย อ.สว จ.ชมพร

นายดวง เรองโรจน

5 ทเรยนคณภาพ 84 ม.12 ต.ตะโก อ.ทงตะโก จ.ชมพร

นายสวทย ฐตะฐาน

6 มงคดคณภาพ ม.7 ต.ทามะพลา อ.หลงสวน จ.ชมพร

นายสทธพงษ อรณรกษ

7 มงคดคณภาพ ม.16 ต.พะโต๏ะ อ.พะโต๏ะ จ.ชมพร

นายสมหมาย อบแพทย

8 มงคดคณภาพ ม.8 ต.ทงหลวง อ.ละแม จ.ชมพร

นางเฉลา แพสวรรณ

Page 30: บทที่ 1km.cpd.go.th/pdf-bin/pdf_5758183026.pdf · 2020. 9. 3. · คู่มือการบริหารการจัดการกลุ่มด้วยวิธีสหกรณ์

คมอการบรหารการจดการกลมดวยวธสหกรณ หนา 30

4.คณะจดท า นายโกจญนาท มายะกา สหกรณจงหวดชมพร ทปรกษา นายนรนต ศรวไล นกวชาการสหกรณช านาญการพเศษ ประธาน นายณรงค วชรปาณ นกวชาการสหกรณช านาญการพเศษ รองประธาน นางสาวจนทนา พลายชน นกวชาการสหกรณช านาญการ คณะท างาน นางสาวมณฑา ณ พทลง นกวชาการสหกรณช านาญการ คณะท างาน นางสางสาวศศวมล เพชรเจรญ นกวชาการสหกรณปฏบตการ คณะท างาน นายวชรา ปลอดใหม นกวชาการสหกรณช านาญการ เลขานการ นางสมจต ปญญาทตย เจาพนกงานสงเสรมสหกรณ ผชวยเลขานการ