Department of Forest Products

บทท 2 เทคนคทสาคญตอการพฒนาการใช

ประโยชนวนผลตภณฑ

Kitipong Tangkit

บทนา (Introduction)การสรางวนผลตภณฑขนมาสกสงหนงนน จาเปนตองมหลกการการวางแผนเพอการพฒนาผลตภณฑ และการลงทนอยางรอบคอบ กอนการตดสนใจสรางผลตภณฑนนขนมา

การวางแผนทาการศกษาอยางรอบครอบ และรอบดานกอนการตดสนใจลงทนสรางโรงงานผลตวนผลตภณฑวาจะเปนประเภทใด ดวยกระบวนการผลตระบบใด จงตองมเทคนค และหลกการ ซงเทคนคและหลกการนนมมากมาย

ดงนนผบรรยายจงขอบรรยายภายใตหวขอดงตอไปน

เนอหาบทท 2 เทคนคทสาคญตอการพฒนาการใชประโยชนวนผลตภณฑ

1. แนวคดการลงทน (Investment Idea)2. การวางแผนในหลกการ (Conceptual Plan)3. การสารวจวนผลตภณฑ (Forest Products Survey)4. การศกษาความเปนไปได (Feasibility Study)5. ผลกระทบตอเศรษฐกจ สงคม (Socio-economic Effects)6. ผลกระทบตอสงแวดลอม (Environmental Effects)

Chapter Content

1. แนวคดการลงทน

(Investment Idea)

1. แนวคดการลงทน (Investment Idea)

ผลงทนสรางวนผลตภณฑควรศกษาขอมลเกยวกบสภาพเศรษฐกจ ซงเปน

ปจจยพนฐานเปนลาดบแรก แลวจงพจารณาสภาพอตสาหกรรม โดยรวบรวม

ขอมลทางเศรษฐกจ อตสาหกรรมมาวเคราะหแตละสวนเพอนาไปสการตดสนใจ

ลงทนในแตละอตสาหกรรม และลงไปในรายละเอยดแตละผลตภณฑตอไป

นอกจากนผลงทนจาเปนตองพจารณา นโยบายการเงน นโยบายการคลง กฏ

ระเบยบ ขอบงคบ ของรฐบาลในประเทศทจะลงทน และประเทศอนๆทสงผลตอ

การไหลเวยนของเงนทน กจกรรมการนาเขา และสงออกปจจยในการผลต และ

กจกรรมการจาหนายเมอเปนผลตภณฑ ในการวเคราะหอตสาหกรรม

1. แนวคดการลงทน (Investment Idea) ตอ

ผวเคราะหจะตองพจารณาถงวฎจกรผลตภณฑวาอยในระยะใด

(เปนผสรางสงใหม, ตอยอดสงเดม หรออาจเรยกวา พฒนาขนมาใหม,

พฒนาจากสงเดม เปนตน) วงจรการขยายตวของผลตภณฑใน

อตสาหกรรมและโครงสรางการแขงขนของอตสาหกรรมนนควบคกน

ไป พจารณาถงคณลกษณะ คณสมบต คณประโยชน และคณคาจากสง

ทจะผลตในผลตภณฑนนๆ ซงเปนวธการหนงทผลงทนสามารถนาไปใช

ตดสนใจเลอกลงทน และสรางวนผลตภณฑได

พลวตนของโลกใบใหมและแนวโนมอตสาหกรรมในมตใหม ทมา: แผนแมบทการพฒนาอตสาหกรรมไทย พ.ศ. 2555-2574 กระทรวงอตสาหกรรม

การสรางสรรคคณคา (Value Creation) เพอใหเกดการสรางCore Competency ของประเทศไทย

Value Creation

สรางดวยอะไร

Innovation

Knowledge

Technology

Challenge

Rick

Opportunity

Threats

ปรบตวใหสอด

คลองกบ

Global

Competitivenessยกระดบส

ทมา: แผนแมบทการพฒนาอตสาหกรรมไทย พ.ศ. 2555-2574 กระทรวงอตสาหกรรม

โครงสรางการสงออกสนคาอตสาหกรรมของประเทศไทยและการเปลยนแปลงIndustrial Structure and Change

Resource-Based

Labor-Intensive

Science-Based

Research and Development Products

New Design New products

ประเทศกาลงพฒนา รวม

ทงประเทศไทย

เปลยนผาน

ประเทศไทยถกบงคบส

รปแบบใหม

ระบบนวตกรรม

และความสามารถทางการ

แขงขน

การใชจายเพอการวจยและพฒนากบ

ผลตภณฑมวลรวมประชาชาต(GDP)

ประเทศไทย = 0.26 (รอยละ)

เฉลยในเอเชย = 2.10

สงผลกระทบ

ทมา: สมนก เออจระพงษพนธ และคณะ, 2553

ภาพ : กรอบทศทางการพฒนาอตสาหกรรมใน 4 มต ทมา: แผนแมบทการพฒนาอตสาหกรรมไทย พ.ศ. 2555-2574 กระทรวงอตสาหกรรม

ลกษณะสาคญของรปแบบการผลตทเปลยนแปลงภายใตกระแสโลกาภวตน

ทมา: แผนแมบทการพฒนาอตสาหกรรมไทย พ.ศ. 2555-2574 กระทรวงอตสาหกรรม

ภาพรวมการใชไมของโลก

Year

Industrial roundwood (millio

n M3)

ไมทอนกลม

Sawn timber

(million M3)

ไมแปรรป

Wood-base panel (million M3)

แผนไมประกอบ

Paper and paperboard

(million tones)

กระดาษและกระดาษลกฟก

Production Consumption Production Consumption Production Consumption Production Consumption

2005 273 316 71 84 81 79 121 128

2020 439 498 83 97 160 161 227 234

2030 500 563 97 113 231 236 324 329

ทมา : FAO 2008

2. การวางแผนในหลกการ

(Conceptual Plan)

2. การวางแผนในหลกการ (Conceptual Plan)

กจกรรมทกสงบนโลกนสามารถประสบความสาเรจเปนทนาพอใจ

ไดกตอเมอมการวางแผนวธปฏบตงานอนยอดเยยมและดพรอม

โดยเฉพาะอยางยงในการทาสรางผลตภณฑ และธรกจ การวางแผนยง

จะทวคาและมบทบาทมากยงขน การวางแผนจงเปนสงสาคญทผผลต

และผพฒนาผลตภณฑควรใหความสาคญมากเปนพเศษ โดยเฉพาะกบ

การเรมตนธรกจใหม จงไดแนะนาวธการวางแผนทเรยบงายแตเขาถง

แกนแทของกจกรรมไว 5 ขนตอน

2. การวางแผนในหลกการ (Conceptual Plan) ตอ

2.1 การวเคราะหศกยภาพ

เปนขนตอนทผผลตและผพฒนาผลตภณฑตองดาเนนการเปนอนดบแรกเพอ

วเคราะหขอมลเรองตางๆ ทเกยวกบธรกจทจะทา ไมวาจะเปนเรองของจดเดน (S

= Strengths) จดดอย (W = Weaknesses) โอกาส (O = Opportunities) และ

อปสรรค (T = Threats) ซงการวเคราะหขอมลในทง 4 เรองจะชวยให

ผประกอบการทราบขอมลเชงลกเกยวกบรายละเอยดของธรกจทแทจรง อนจะ

นามากาหนดกรอบและวางแผนทางธรกจใหมประสทธภาพมากยงขน ซงการ

วางแผนควรเปนการประชมแลกเปลยนขอมลระหวางกนและระดมสมองตดสนใจ

เพอใหไดกรอบนโยบายและแผนการทดทสดนนเอง

วเคราะหสภาพแวดลอมทางธรกจ

โอกาส

อปสรรค

จดออน จดแขง

หาพนธมตรปรบปรง

ถอยอดทน

สถานการณ

รกขยายงาน

เรงดาเนนการ

ปองกนตวหลบเลยงปรบ

จดแขง (Strength)/ จดออน (Weak)

• ใชขอมลเทยบกบคแขงขนวาเราเหนอกวาหรอดอยกวาอยางไร (สารวจตวเอง =

พชยสงครามซนว รเรา)

• ขอมลเชงปรมาณ เชน ยอดขาย จานวนพนกงาน ตนทนการผลต ปรมาณการผลต

• ขอมลเชงคณภาพ เชน ความสมพนธของเรากบคนกลาง ความภกดของลกคาตอ

สนคาของเรา ความทนสมยของเทคโนโลย

(Internal Factors)

โอกาส (Opportunity)/ อปสรรค (Treat)

• เปนการประเมนสถานการณผลกระทบการเปลยนแปลงทอาจเกดขน

ได ของสภาพแวดลอมทวไปของบรษทฯ เชนฤดกาล การเปลยนแปลง

ในความตองการสนคาของลกคา กฎหมายการเมอง เปนตน (ด

สภาพแวดลอม)

(External Factors)

กลยทธการตลาดและกลยทธการบรหาร

หมายถง การกาหนดเพอรกษาความไดเปรยบในการ

แขงขนอยางตอเนองในระดบสงขนเปนการกาหนดวา

บรษทจะตอสใน

*ขอบเขตธรกจใด

*ผสมผสานธรกจอยางไร

*จดสรรทรพยากรอยางไร

Business Portfolio

เหตผลทบรษทมหลายๆธรกจ ม 2 เหตผล

1.เพอขยายธรกจ

2.เพอกระจายความเสยง

Business Portfolio ตองคานงถง

1. จะประเมนคาความนาสนใจของธรกจนนอยางไร

2. บรษทมความสามารถในการสรางความไดเปรยบในการแขงขนใหแกธรกจนนไดหรอไม

3. Synergy ระหวางฝายธรกจ

2. การวางแผนในหลกการ (Conceptual Plan) ตอ

2.2 นาแผนทไดไปลงลกในขนตอนปฏบต

หลงจากกาหนดแผนธรกจจากขอมลทวเคราะหแลว ขนตอมากคอการนาแผนท

ไดมาลงรายละเอยดขนปฎบตเพอนาไปใชจรงเมอปลอยสนคาและบรการเขาส

ตลาด ไมวาจะเปนการวางแผนเรองการตลาด การแบงกลมลกคา ราคา การ

โฆษณา กลยทธธรกจ บรรจภณฑ ชองทางการจดจาหนาย การสงสนคาแบบ

เรงดวน สถานทจาหนาย ฯลฯ ซงขนตอนเหลานตองสอดรบกบการวเคราะห

ศกยภาพตามขนตอนแรกเปนอยางดดวย

กลไกแหงความสาเรจ“กงลอธรกจ”•แหลงวตถดบ

•การบรการ,มาตรฐาน,บคลากร

•ความปลอดภย,ความเชอถอในสนคาและบรการ

•การบรหารจดการ

•งบลงทนและบรหาร

•ระเบยบ กฎหมาย

•ตลาดตางประเทศ

•ตลาดในประเทศ

สนคาและบรการ

การบรหาร

และการจดการ

การตลาด

2. การวางแผนในหลกการ (Conceptual Plan) ตอ

2.3 สรางเครอขาย

การทาธรกจในปจจบนไมไดเรยบงายเหมอนอยางเชนในอดตทแคนาสนคาออกมา

วางขายกจบ เพราะมปจจยหลายๆ อยางเขามาเกยวของและสงผลกระทบดวย

โดยเฉพาะเรองเครอขายธรกจ ซงธรกจทเกดใหมจะเดนไปขางหนาไมไดเลยหาก

ขาดเครอขายลกคาและคธรกจทจะมารองรบการดาเนนงานในอนาคต ดงนน

ผผลตจงตองมแผนเดนสายพบปะเครอขายเหลานนใหมากยงขนเพอเชอม

สมพนธภาพระหวางกน การพบปะพดคยกนแตละครงนนควรแสดงออกถงความ

จรงใจและพดคยในเรองทมจดยนรวมกน เพอตรวจสอบดวาใครคอผทสามารถ

สนบสนนและใหการชวยเหลอไดจรงๆ

2. การวางแผนในหลกการ (Conceptual Plan) ตอ

2.4 เขาใจลกคา

การจะขายสนคาหรอบรการใหประสบความสาเรจ ผผลตการตองเขาใจความคด

ความตองการของลกคาอยางแทจรง วาสาหรบพวกเขาแลวสงไหนคอสงทใชหรอ

ไมใช ขนตอนนเราตองลงลกถงรายละเอยดปลกยอยสวนบคคลหรอทเรยกวาไลฟ

สไตลเลยทเดยว ไมวาจะเปนเรองลกษณะการใชชวตประจาวน งานอดเรก อาชพ

อาย รายได การทางาน โทรทศนรายการโปรด เวบไซตทชอบ หนงสอทอาน เพลง

ทฟง ฯลฯ ซงขอมลสวนบคคลทไดมาเหลานจะชวยทาใหผผลตหรอผพฒนา

ผลตภณฑเอาชนะใจลกคาไดงายขน ทงยงเปนสวนททาใหเราเหนอกวาคแขงอก

ดวย

2. การวางแผนในหลกการ (Conceptual Plan) ตอ

2.5 มองภาพรวม

วสยทศนคอสงหนงทผผลตและผพฒนาผลตภณฑทกคนจาเปนตองม คอตองร

ตวเองวาอก 3 – 4 ปขางหนาธรกจจะมแผนเดนไปในทศทางใด ซงอนาคตของ

ธรกจเปนสงทผผลตสามารถสรางสรรคและกาหนดขนมาเองไดไมใชเรองของ

โชคชะตาแตอยางใด ดงนนการมเปาหมายและวางแผนธรกจเพอการเตบโตจงเปน

หนงโครงสรางสาคญของการวางแผนทางธรกจ

3. การสารวจวนผลตภณฑ

(Forest Products Survey)

3. การสารวจวนผลตภณฑ (Forest Products Survey)

ความสาเรจของธรกจ

เกดจากอะไร?

มปจจยใดบาง?

การพฒนาผลตภณฑ

สภาพแวดลอมทางการแขงขน

กลยทธตราสนคา และผลตภณฑ

การเปลยนแปลงอยางรวดเรว

Technology

Innovation

INCOME

• Product strategy จะแสดงวาองคการ

พยายามทจะแยกความแตกตางของตวเอง

ระยะของตวเอง จากคแขงขนไดอยางไร

• เราตองการรวา?

• ผซอคาดหวงอะไรจากสนคาและบรการ

จากเรา

• สนคาและบรการของเรามประโยชน

และโดดเดนกวาอยางไร

• สนคาและบรการของเรามความพเศษ

กวาอยางไร

• สนคาและบรการของเรามความนา

ดงดดกวาอยางไรDifferentiation

Positioning

• Levitt’s idea

1. The core product

2. The expected product

3. The augmented product

4. The potential product

วดจากคแขงตางจาก

ใคร?

อะไรทตาง

บางคณภาพทเหนอกวา

วตถดบดกวา

ความคาดหวงของลกคามการเปลยนแปลง

ประสทธภาพดกวา

คณลกษณะใหมกวา

ไมใชสงทหาไดทวไป

การแขงขนเปนตวขบดนความคาดหวง

ตนไมหนงตน ทาอะไรไดบาง! ไมเปลยนรป

แผนชนไมอด OSB

ไมทารว

ถาน / ฝน

ไมกอสราง

เฟอรนเจอร

ไมพน / ไมปารเก

ไมรองยก

ของเลนไม

ไมประกบ

ไมดดโคง

ไมแปรรป 50-60%

ขเลอย 12-15%

ปกไม / เศษไม 30-35%

ไมพลาสตก

นามนดน

พลงงาน - ถาน

พลงงาน - ไฟฟา

พลงงาน - ความรอน

วสดเพาะเหด

โรงงานผลตชนไมสบ

โรงงานแปรรปไม

เศษไม /เปลอกไม 20-25%

ชนไมสบ 70-75%

#แผนใยไมอดความ

หนาแนนปานกลาง MDF

#แผนใยไมอดซเมนต

#แผนชนไมอดซเมนต

#เยอ / กระดาษ

#แผนชนไมอด PB

#Bio-Oil

#แผนฝาฉนวน

#แผนใยยปซม

#แผนเทยมไม Shera

#ชนไมสาหรบรมควน

อาหาร

#แผนใยไมอดความ

หนาแนนสง HDF

#ไสในประตอด

#ผลตภณฑเคมจากไม

เชน นามนกฤษณา

#ไมพลาสตก

โรงงานปอก /

สไลดแผนไม

แผนไมบาง

แผนไมอด

ไมบางประกบ LVL

แผนปดผว

ไมหนงทอน

ตนไมหนงตน ทาอะไรไดบาง!

ชนไมสบ

งานหตถกรรม

เฟอรนเจอร

เปลอกไม 15-20%

โรงงานผลตปยชวภาพ

วสดเพาะปลก

#แผนใยไมอดความ

หนาแนนปานกลาง MD

F

#แผนใยไมอดซเมนต

#แผนชนไมอดซเมนต

#เยอ / กระดาษ

#แผนชนไมอด PB

#Bio-Oil

#แผนฝาฉนวน

#แผนใยยปซม

#แผนเทยมไม Shera

#ชนไมสาหรบรมควน

อาหาร

#แผนใยไมอดความ

หนาแนนสง HDF

#ไสในประตอด

#ผลตภณฑเคมจากไม

เชน นามนกฤษณา

#ไมพลาสตก

กง / กาน / ใบ

พลงงาน ไฟฟา

พลงงาน ความรอน

ผลตภณฑเคมจากไม

นามนหอมระเหย

ถาน,ฟน

อาหารสตว

ตอ / รากไม

4. การศกษาความเปนไปได(Feasibility Study)

4. การศกษาความเปนไปได (Feasibility Study)

แลวนาผลทไดจากการศกษากอนความเปนไปได ไปทาการศกษาความเปนไปไดโดยละเอยด

4.1 การศกษากอนความเปนไปได (Prefeasibility Study)

วตถประสงค และขอบเขตการศกษา

สรปผล

พนฐานทางเศรษฐกจ การเมอง วฒนธรรม

แหลงวตถดบ

ตลาด

กาไรทคาดหวง

กฎหมายทเกยวของ

4. การศกษาความเปนไปได (Feasibility Study) (ตอ)

แหลงวตถดบ

การวจยตลาด

การออกแบบ

เงนลงทน

ตนทนการผลต

การวเคราะหกาไร

5. ผลกระทบตอเศรษฐกจ สงคม (Socio-economic Effects)

5. ผลกระทบตอเศรษฐกจ สงคม (Socio-economic Effects)

การพฒนา

การจางแรงงาน

การกระจายรายได

การพงตนเอง

สมดลการคา การลงทน

พลงงานของประเทศ

การกระจายของประชากร

ความชานาญของแรงงาน

ความเปนอยและวถชวต

ผลพลอยไดจากสงทสรางขน

6. ผลกระทบตอสงแวดลอม(Environmental Effects)

6. ผลกระทบตอสงแวดลอม (Environmental Effects)

FSC และการรบรองทางปาไม (Forest Certification)

FSC (Forest Stewardship Council)

เปนองคกรเอกชนภายใตความรวม-มอของกลมตางๆจากทวโลก อาท กลมอนรกษปาไม และสงแวดลอม ผคาไม ผผลตสนคาจากไม และองคกรผใหการรบรองไม และผลตภณฑจากไม เพอจดทาระบบการใหการรบรองไมและผลตภณฑไม ซงเปนการรบประกนวา ไมและผลตภณฑไมทไดรบการประทบเครองหมาย FSC เปนไมและผลตภณฑทใชไมจากปาธรรมชาตหรอปาปลกทมการจดการปาอยางถกตองตามหลกการทเปนทยอมรบในระดบนานาชาต คอมการปลกไมแบบยงยน

ตวอยางใบรบรอง FSC (การรบรองทางปาไม)

การรบรองทางปาไม (Forest Certification)

การรบรองทางปาไม (Forest Certification)

เปนเครองมอหรอวธการใหมทมผลกระทบโดยตรงตอวงการ

ปาไมทวโลก โดยการใชการตลาดเปนขอกาหนดในการจงใจให

ปรบปรงวธการจดการปาไม โดยวธการทไดรบการยอมรบ

แพรหลายและเพมขนอยางรวดเรว เพราะเปนการชกจงให

กระทาตามโดยมใชบงคบโดยกฎหมายหรอกฎระเบยบตางๆอยาง

ทเคยปฏบตมาในอดต และประการสาคญวธการนสามารถชวย

ใหผทเกยวของกบปาไม(Stake – holders) หนหนาเขาหากน

เพอทจะเดนไปตามหลกการของการพฒนาแบบยงยน

ผลกระทบตอสงแวดลอม (Environmental Effects)

การรบรองปาไม (F.C) ไดมการพฒนาตอจากการประชม UNCED (United Nation Conference on Environment and Development) ทเมอง Rio de Janeiro, ประเทศบราซล เมอวนท 3 – 14 มถนายน ป 1992 ซงมขอสรปรวมกนทจะใหความสนใจ 3 ประการหลก คอ

1.ความหลากหลายทางชวภาพ (Biological Diversity)

2.การเปลยนแปลงของชนบรรยากาศ (Climate Change)

3.การตอสกบการเปลยนทดนทอดมสมบรณใหเปนทะเลทรายหรอเพาะปลกไมได

(Combat Desertification)