- 1 -

“คมอการจดการเรยนรสหกรณในสถานศกษา”

ตาราง มาตรฐานการเรยนร ประถมศกษาปท 4

มาตรฐานการเรยนร มาตรฐาน ส. 3.1 เขาใจและสามารถบรหารจดการทรพยากรในการผลตและการบรโภค การใชทรพยากร ทมอยจ ากดได อยางมประสทธภาพและคมคา รวมทงเขาใจหลกการของเศรษฐกจพอเพยง เพอเปนการด ารงชวตอยางมดลยภาพ

ตวชวด การเรยนรแกนกลาง ป 4/1 อธบายหลกการของเศรษฐกจพอเพยงและการน าไปใชในชวตประจ าวนของตนเอง

สนคาและบรการ 1. เศรษฐกจพอเพยงกบการ

ประยกตใชในครอบครว 2. สหกรณ

ป 4/3 อธบายหนาทเบองตนของเงน

สถาบนเงน ภาษทเกยวของกบชวตประจ าวน

1. เงนและสถาบนการเงน 2. ระบบสนเชอ และภาษ

- 2 -

“คมอการจดการเรยนรสหกรณในสถานศกษา”

ตาราง หนวยการเรยนรการใชจายในชวตประจ าวน ชนประถมศกษาปท 4

ล าดบท

มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด ชอหนวยการเรยนรยอย/แผน เวลา (ชวโมง)

น าหนก คะแนน

1 มาตรฐาน ส. 3.1 เขาใจและสามารถบรหารจดการทรพยากรในการผลตและการบรโภค การใชทรพยากร ทมอยจ ากดได อยางมประสทธภาพและคมคา รวมทงเขาใจหลกการของเศรษฐกจพอเพยง เพอเปนการด ารงชวตอยางมดลยภาพ ป 4/1 อธบายหลกการของเศรษฐกจพอเพยงและการน าไปใชในชวตประจ าวนของตนเอง

สนคาและบรการ

1. เศรษฐกจพอเพยงกบการประยกตใชในครอบครว

2. สหกรณ

5

(2)

(3)

4

2 ป 4/3 อธบายหนาทเบองตนของเงน

สถาบนการเงน ภาษทเกยวของกบชวตประจ าวน

1. เงนและสถาบนการเงน 2. ระบบสนเชอ และภาษ

4

(2) (2)

4

- 3 -

“คมอการจดการเรยนรสหกรณในสถานศกษา”

หนวยการเรยนรท 1 เรอง สนคาและบรการ

แผนการจดการเรยนรท 1 เรอง หลกการของเศรษฐกจพอเพยงและการน าไปใชในชวตประจ าวนของตนเอง

เวลา 2 ชวโมง ชนประถมศกษาปท 4

รหสวชา............รายวชา เศรษฐกจพอเพยงกบการประยกตใชในครอบครว กลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

*****************************************************************************************

1. มาตรฐาน / ตวชวด มาตรฐาน ส. 3.1 เขาใจและสามารถบรหารจดการทรพยากรในการผลตและการบรโภค การใชทรพยากร ทมอยจ ากด ไดอยางมประสทธภาพและคมคา รวมทงเขาใจหลกการของเศรษฐกจพอเพยง เพอเปนการด ารงชวตอยางมดลยภาพ ตวชวด ส.3.1 ป.4/1 วเคราะหการใชจายของตนเอง ตวชวดรายชวโมง 1. บอก / แสดงความคดเหนเรองเศรษฐกจพอเพยงได 2. วเคราะห เปรยบเทยบได 2. สาระส าคญ / ความคดรวบยอด เศรษฐกจพอเพยง เปนปรชญาทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช ทรงมงเนนใหคนไทยพงพาตนเอง ใชทรพยากรทมอยใหไดประโยชนอยางคมคามากทสด ซงเปนรากฐานอนจะน าไปสการพฒนาอยางย งยนทงทางเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม เศรษฐกจพอเพยง จงเปนแนวคดหนงในการพฒนาเศรษฐกจ ซงสามารถน ามาประยกตใชตงแตระดบบคคล ครวเรอน ชมชน จนถงระดบประเทศ 3. สาระการเรยนร เศรษฐกจพอเพยงและสหกรณ เศรษฐกจพอเพยงกบการประยกตใชในครอบครว หลกการของเศรษฐกจพอเพยง มหลกส าคญดงน ความพอเพยง ความพอเพยงประกอบไปดวยคณลกษณะ ดงน 1. ความพอประมาณ หมายถง ความพอด ไมนอยเกนไป ไมมากเกนไป โดยไมเบยดเบยนตนเ และผอน เชน ใชเงนใหพอดกบรายรบ 2. ความมเหตผล หมายถง การตดสนใจท าสงตางๆ ดวยเหตผล เชน ตดสนใจซอดนสอแทงใหมเพราะดนสอแทงเดมใชหมดแลว ไมใชตดสนใจเพราะอยากไดดนสอแทงใหมเพม เปนตน 3. การมภมคมกนทดในตว หมายถง การเตรยมตวใหพรอมรบผลกระทบและการเปลยนแปลงดานตางๆ ทเกดขน การออมเงนไวส าหรบใชจายในสงทตองการ เชน จกรยานปนไปโรงเรยน ซอหนงสอ

- 4 -

“คมอการจดการเรยนรสหกรณในสถานศกษา”

เงอนไข 1. เงอนไขความร หมายถง ตองมความรอบรในเรองตางๆ มการใหความรอยางรอบคอบ และน า ความรมาใชปฏบตดวยความระมดระวง หมนศกษาหาความรอยตลอดเวลาในชองทางตาง ๆ เชน ดสารคด คนหาขอมลจากอนเทอรเนต หองสมด ขาวสาร 2. เงอนไขคณธรรม ประกอบดวย การมความ ซอสตยสจรต มความ อดทน มความขยนหมนเพยร ใชสตปญญาในการด าเนนชวตไมโลภ และ แบงปน ใหผอนตามความเหมาะสม ไมพดปด โกหก การซอขายสนคาในรานคาสหกรณ การทอนเงนถกตอง ครบถวน เศรษฐกจพอเพยงกบการประยกตใชในครอบครว เศรษฐกจพอเพยง คอ แนวคดในการใหมการพงพาตนเอง มการใชทรพยากรทมอยใหไดประโยชนคมคาทสด เศรษฐกจพอเพยง เปนปรชญาทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดชฯ ทรงพระราชทานแนะน าใหประชาชนน าไปใช ระบบและวธการของเศรษฐกจพอเพยง ใหความส าคญกบเรองพอประมาณ ความมเหตผล ซอตรงและไมเบยดเบยนผอน ตวอยางของการน าเศรษฐกจพอเพยงมาประยกตใชในครอบครว เชน การปลกผกสวนครวไวเพอใชรบประทานในครอบครว ซงเมอไดผลผลตจากการปลกผก กจะท าใหครอบครวมผกเพยงพอทจะบรโภคและไดรบความพอใจจากการทไดบรโภคผกทปลกไว ท าใหไมตองเสยเงนซอผกจากผอน เปนการประหยด รวมทงเปนการกระท าทมเหตผล เพราะเปนการใชประโยชนจากทดนภายในบาน และใชเวลาวางใหเปนประโยชนในการปลกผกอกทงการกระท าดงกลาวไมไดท าใหผอนเดอดรอนหรอไมเปนการเบยดเบยนผอน อกตวอยางหนงของการน าเศรษฐกจพอเพยงมาประยกตใชในครอบครว คอการน าสงของใชแลว เชน เครองใชตางๆ ทเกยวกบการเรยน ซงไมใชแลวจ าพวกรองเทา กระโปรง กางเกง หนงสอ เปนตน โดยน าออกจ าหนายเปนสนคามอสอง การกระท าดงกลาวสอดคลองกบวธการเศรษฐกจพอเพยงเนองจากครอบครวไดใชประโยชนจากสงของตางๆไปแลวและของเหลาน นไมมประโยชนส าหรบครอบครวอกตอไป จงน าออกจ าหนายใหกบบคคลอนเพอน าไปใชประโยชนตอไป วธการเชนน จะชวยใหมการใชทรพยากรอยางคมคาจงเปนการประหยดและเปนการกระท าทมเหตผลเนองจากชวยท าใหครอบครวมรายไดเพมขนถงแมจะเปนรายไดจ านวนเลกนอยกตาม รวมทงการน าสงของทใชแลวออกจ าหนายไมไดท าใหผอนเดอดรอน อกทงชวยใหสมาชกในครอบครวเกดการเรยนรเรองการซอขายอกดวย 4. สมรรถนะส าคญของผเรยน

1. ความสามารถในการวเคราะหเปรยบเทยบ – เศรษฐกจพอเพยง นกเรยนกบชาวนา ชาวไร 2. ความสามารถในการแสดงความคดเหน และสรปในใบงาน

- 5 -

“คมอการจดการเรยนรสหกรณในสถานศกษา”

5. คณลกษณะอนพงประสงค 1. ความระมดระวง 2. ความรอบร 3. ความรอบคอบ

6. ชนงาน / ภาระงาน 1. การแสดงความคดเหน 2. ใบงานเศรษฐกจพอเพยง

7. การวดและประเมนผล

เปาหมายการเรยนร วธการวด เครองมอ เกณฑการวด ประเมนผล

ความร เศรษฐกจพอเพยง ทกษะ การแสดงความคดเหน และการวเคราะหเปรยบเทยบ คณลกษณะ

1. ความระมดระวง 2. ความรอบร 3. ความรอบคอบ

ตรวจ สมภาษณ สงเกต สงเกต

ใบงาน 4/1 แบบสมภาษณ แบบสงเกต แบบสงเกต

ความสามารถในการตอบ และการท าใบงานไดถกตอง 80% ขนไป

- 6 -

“คมอการจดการเรยนรสหกรณในสถานศกษา”

8. กจกรรมการเรยนร ชวโมงท 1 ขนน า

1. ครน า CD เกยวกบเศรษฐกจพอเพยง มาใหนกเรยนด ซงเปนสารคดชวตจรงของชาวชนบท ในการบรหารสดสวนทดน และคาใชจายเปนอยางไร

ขนสรางประสบการณ 1. ครน าแผนภาพ สรปปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ครอธบายเพมเตมพรอมยกตวอยาง 2. นกเรยนยกตวอยางค าวา พอประมาณท าอยางไร ความมเหตผลท าอยางไร ความม

ภมคมกนทดในตวท าอยางไร 3. นกเรยนท าใบงาน 4/1 เรองเศรษฐกจพอเพยง พรอมยกตวอยาง

ขนสรป นกเรยนและครชวยกนสรปบทเรยนเกยวกบ เศรษฐกจพอเพยง

ชวโมงท 2 ขนน า

1. ครน า CD เกยวกบเศรษฐกจพอเพยง (คนละตอน) ใหนกเรยนด และชวยกนสรปประโยชนทไดรบ

ขนสรางประสบการณ 1. นกเรยนวเคราะหเปรยบเทยบระหวางตวอยางบคคลใน CD ซงประกอบอาชพเกษตรกร กบ

อาชพอนๆ กรงเทพฯ ซงไมมทดนในการท าไร ท าสวน หรอท านา 2. นกเรยนชวยกนแสดงความคดเหนการวเคราะหเปรยบเทยบ 3. นกเรยนท าใบงาน 4/1 การวเคราะหเปรยบเทยบเศรษฐกจพอเพยง

ขนสรป นกเรยนและครชวยกนสรปพรอมยกตวอยาง 9. สอและแหลงการเรยนร - ใบงานเศรษฐกจพอเพยง 4/1 - CD เกยวกบเศรษฐกจพอเพยง

- 7 -

“คมอการจดการเรยนรสหกรณในสถานศกษา”

หนวยการเรยนรเรอง สนคาและบรการ

แผนการจดการเรยนรท 2 เรอง หลกการของเศรษฐกจพอเพยงและการน าไปใชในชวตประจ าวนของตนเอง

เวลา 3 ชวโมง ชนประถมศกษาปท 4

รหสวชา................รายวชา สหกรณ กลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

*****************************************************************************************

1. มาตรฐาน / ตวชวด มาตรฐาน ส. 3.1 เขาใจและสามารถบรหารจดการทรพยากรในการผลตและการบรโภค การใชทรพยากรทมอยจ ากดไดอยางมประสทธภาพและคมคา รวมทงเขาใจหลกการของเศรษฐกจพอเพยง เพอเปนการด ารงชวตอยางมดลยภาพ ตวชวด ส.3.1 ป.4/1 วเคราะหการใชจายของตนเอง ตวชวดรายชวโมง 1. บอกความหมายและประโยชนของสหกรณได 2. บอกไดวานกเรยนเปนสมาชกสหกรณประเภทใดไดบาง 2. สาระส าคญ / ความคดรวบยอด การทบคคลคนเดยวจะท างานใดๆ ยอมท าไดไมดเทากบการรวมกลมกน เชน ในการเลนกฬา หากนกเรยนฝกซอมคนเดยวยอมไมดเทากบการรวมกลมกนฝกซอม การรวมกลมกนท าใหเกดความสนกสนานมากกวา รวมทงมการเรยนรจากกนและกนซงชวยใหเลนกฬาใหเกงขน ระบบสหกรณ กมแนวคดเชนเดยวกบเรองดงกลาว คอการรวมกลมเพอท ากจกรรมรวมกน ยอมดกวาทตางคนตางท า การรวมกลมชวยท าใหเกดพลงในการท างานใหดขน มประสทธภาพมากขน โดยระบบสหกรณใหความส าคญกบเรองการรวมกลมเพอท ากจกรรมรวมกน โดยใชหลกประชาธปไตย คอ สมาชกในกลมมสทธเทากน ในการด าเนนงาน 3. สาระการเรยนร สหกรณคออะไร ค าวา “สหกรณ” เปนค าทมาจากค าสองค ารวมกน คอ “สห” แปลวา รวมกน “กรณ” แปลวา กระท า ค าวาสหกรณ จงหมายถง การกระท ารวมกน หรอท างานรวมกน ดงนน ถาจะพจารณาความหมายทวไปแลว การรวมมอชวยกนท างานใดๆ กถอวาเปนสหกรณทงนน แตสหกรณตามความหมายเฉพาะทจะกลาวถงน หมายถง กจการของกลมคนทไดจดทะเบยนตามกฏหมายสหกรณ ตงขนมาเพอท าหนาทแกปญหาในดานการท ามาหากนทเหมอน หรอคลายๆ กน และเปนปญหาทสมาชกแตคนไมสามารถแกเองตามล าพง หรอตงขนมาเพอด าเนนการใหสมาชกไดรบประโยชนในการประกอบอาชพของตนมากกวาทแตละคนเคยไดจากการด าเนนกจการเองตามล าพง การรวมกนเปนสหกรณนน ถอวาตวบคคลทมารวมกนเปนสมาชก เปนสวนประกอบทส าคญของสหกรณ ทงนเพราะการมารวมกนเปนสหกรณ กเพอมารวมกนชวยเหลอกนใหเกดมพลง มความสามารถท าประโยชน หรอแกปญหาทมอยดวยกนได สหกรณจงยดหลกใหสมาชกมสทธออกเสยง ควบคมกจการของสหกรณตามหลกประชาธปไตยและความเสมอภาค คอ แตละคนมสทธออกเสยงคนละหนงเสยงเทากน โดยไม

- 8 -

“คมอการจดการเรยนรสหกรณในสถานศกษา”

ค านงวา ผนนถอหนในสหกรณมากหรอนอย แตละคนมสทธทจะไดรบเลอกตงเปนกรรมการด าเนนการของสหกรณได และสมาชกใหมกมสทธเชนเดยวกบสมาชกเกาทกคนมสทธไดรบความชวยเหลอจากสหกรณเทาเทยบกน เนองจากสหกรณเปนวธการทบคคลทกอาชพน าไปใชเปนประโยชนได สามารถแกปญหาไดทงในดานงานอาชพและในดานการครองชพ ดงนน จงมสหกรณเกดขนหลายประเภท เชน เกษตรกรกรวมกนตงสหกรณการเกษตรขน คณคาของสหกรณ “สหกรณอยบนพนฐานแหงคณคาของการชวยตนเอง ความรบผดชอบตอตนเอง ความเปนประชาธปไตย ความเสมอภาค ความเทยงธรรม และความเปนเอกภาพของสมาชก สหกรณเชอมนในคณคาทางจรยธรรมแหงความสจรต ความเปดเผย ความรบผดชอบตอสงคมและความเอออาทรตอคนอนโดยสบทอดประเพณปฏบตของ ผรเรมการสหกรณ” วธการของสหกรณ เปนวธทบคคลทมความสนใจในสงเดยวกนมารวมตวกนดวยความสมครใจ เพอด าเนนการรวมกนใหส าเรจตามวตถประสงคทไดต งไวเพอสมาชกของสหกรณจะปกครองกนเองตามหลกประชาธปไตย

1. สหกรณการเกษตร หมายถง สหกรณทจดต งขนในหมประชาชนทมอาชพเกษตรโดยสามารถใหบรการเกษตรกรทเปนสมาชกไดในหลายๆ ดาน เชน กจกรรมรวมกนซอ วสดอปกรณเครองมอ ทสมาชกตองการมาจ าหนาย กจกรรมการรวมกนขายผลผลต กจกรรมสนเชอ และกจกรรมแปรรปผลผลตของสมาชก

2. สหกรณนคม หมายถง สหกรณทจดตงขนในพนททรฐบาลด าเนนการจดทดนใหเกษตรกรไดมทท ากนพรอมทงจดการดานสงอ านวยความสะดวกขนพนฐาน ด าเนนธรกจเชนเดยวกบสหกรณการเกษตร คอ มกจกรรมดานสนเชอ กจกรรมรวมกนซอ กจกรรมรวมกนขาย และกจกรรมแนะน าสงเสรมการเกษตร

3. สหกรณประมง หมายถง สหกรณทจดตงขนโดยกลมบคคลทมอาชพการประมงเพอสงเสรมและประกอบอาชพดานการประมงโดยใหบรการหลายๆ ดาน เชนเดยวกบสหกรณการเกษตร

4. สหกรณออมทรพย หมายถง สหกรณทกลมบคคลมความสมพนธหรอคนเคยกนโดยการท างานอยในหนวยงานเดยวกน หรอมถนฐานใกลเคยงกนจดตงตามกฎหมายสหกรณ เพอสงเสรมใหสมาชกรจกการออมทรพยและสามารถกยมเงนไดเมอเกดความจ าเปนตามหลกการชวยตนเองและชวยเหลอซงกนและกน

5. สหกรณรานคา หมายถง สหกรณทผบรโภครวมกนจดต ง เพอรวมกนจดหาเครองอปโภคมาจ าหนายแกสมาชกและบคคลทวไปโดยมไดแสวงหาผลก าไรแตเพอขจดการเอารดเอาเปรยบและความไมเปนธรรมในการซอสนคา

6. สหกรณบรการ หมายถง สหกรณทจดตงขนเพอแกปญหาความเดอดรอนของผประกอบการตางๆ นอกเหนอจากสหกรณทไดกลาวมาแลว ซงในแตละคนไมสามารถแกไขปญหาใหลลวงไปไดดวย

- 9 -

“คมอการจดการเรยนรสหกรณในสถานศกษา”

ตามล าพง ตวอยางสหกรณประเภทน ไดแก สหกรณเคหสถาน สหกรณผผลตหตกรรมและสหกรณบรการเดนรถแทกซ ฯลฯ

7. สหกรณเครดตยเนยน หมายถง สหกรณทจดตงขนเพอสงเสรมการออมทรพย และแกปญหาความเดอดรอนดานการเงน โดยไมจ ากดอาชพของสมาชก ชวยเหลอซงกนและกนดวยความสมครใจ ไมมการคาก าไรเปนรปแบบบรษท , ธนาคาร ประเภทสหกรณทมความสอดคลองกบปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ดงน

1. สหกรณการเกษตร ยดหลกพอประมาณดวยการจดตงขนมาจากจ านวนประชาชนทอยในพนทเดยวกนหรอใกลเคยงกน ประกอบอาชพการเกษตรเหมอนกน ใชหลกเหตผลในการตดสนใจรวมกลม รวมกนซอ รวมกนขาย สามารถก าหนดราคาผลผลตไดยางสมเหตสมผล ไดซอสนคาทคณภาพดในราคายตธรรม เปนสหกรณทสรางภมคมกนใหสมาชกทเปนเกษตรกรในการรวมคด รวมท า แกไขปญหาความเดอดรอนดานเงนทน ดานการผลต ดานการตลาด เงอนไขตองมความร ความช านาญในการประกอบอาชพ ใชหลกคณธรรมในการชวยเหลอซงกนและกน ขยน ประหยด ซอสตย สามคค

2. สหกรณนคม ยดหลกพอประมาณดวยการจดสรรทดนท ากนเปนแปลงๆ ใหสมาชกดวยจ านวนพนทเหมาะสมพอเพยงในการประกอบอาชพ มเหตมผลในการตดสนใจจดสรรทดนรวมกน เพอสมาชกประกอบอาชพรวมกน สรางปจจยพนฐานในพนทของตนเอง สรางภมคมกนใชสมาชกมถนฐานมนคงมทดนท ากน เงอนไขมความรเรองการปรบพฒนาทดนท ากนใหเกดประโยชน ความช านาญในการประกอบอาชพ มคณธรรมการชวยเหลอตนเอง ชวยเหลอซงกนและกนซอสตยในทดนทไดรบการจดสรร

3. สหกรณการประมง เปนสหกรณทต งขนตามหลกพอประมาณ คอรบสมาชกทมอาชพท าการประมงทอาศยอยในพนทเดยวกน มเหตมผลการตดสนใจจดหาเงนทนใหสมาชกกๆไปลงทนประกอบอาชพ การจดหาวสดการประมงมาจ าหนายการจดจ าหนายสตวน าและผลตภณฑสตวน าเมอมผลผลตกสามารถรวมกนขายในราคาสงสดขนเปนธรรมแกสมาชก สรางภมคมกนโดยการวมกลมของอาชพประมงชวยลดความเสยงเรองราคา จ าหนายผลผลตไมได ใหความรทางดานวชาการในเรองการจดหาวสดอปกรณทเหมาะสม และมคณภาพในการเพาะเลยง การเกบรกษาและการแปรรปสตวน าแกสมาชก ตองมคณธรรมความสามคค ชวยเหลอซงกนและกน สหกรณออมทรพย เกดจากการรวมกลมของบคคลทใชจายอยางพอประมาณท าใหมเงนเหลอออม มเหตมผลในการจกเกบออมเงน ไมตองกเงนนอกระบบ มการรบฝากเงนและใหผลตอบแทน ในรปของดอกเบย ท าใหสมาชกมภมคมกนในการด ารงชวต มเงนใชจายยามจ าเปน ครอบครวมความมนคง สมาชกตองมความรในเรองสวสดการตางๆ การค านวณอตราดอกเบย สหกรณออมทรพยด ารงอยภายใตเงอนไขคณธรรมการประหยด

- 10 -

“คมอการจดการเรยนรสหกรณในสถานศกษา”

4. สหกรณรานคา ยดหลกพอประมาณโดยสหกรณรานคาจะเปนการรวมกนของคนทตองการใชสนคาตางๆ จงรวมกนจดหาสงของและบรการทสมาชกมความตองการ มเหตมผลโดยจดหาสนคาทดมคณภาพ เทยงตรงในการชง ตวง วด จดหาความตองการของสมาชก ไมเปนสนคาฟมเฟอยจดการซอขายดวยเงนสด สนคาจะมราคาทถกกวาเงนผอน ท าใหสมาชกมความรอบคอบจดหาสนคาราคาประหยดมาจ าหนายเพอประโยชนของสมาชก สรางภมคมกนใหสมาชก คอจะไดรบสนคาทจ าเปนไดรบเงนปนผลตาม หน และเงนเฉลยคอตามสวนทไดท าธรกจกบสหกรณ ใชเงอนไขความรเรองชนด ประเภท ประโยชน คณภาพสนคา สมาชกมความรในการเลอกซอสนคา มคณธรรมความซอสตย มความยตธรรมกบสมาชก สมาชกกตองมความซอสตย ความมระเบยบวนยมสวนรวมในกจการสหกรณ

5. สหกรณบรการ ยดหลกพอประมาณโดยการจดตงการรวมตวกนของกลมคนทมความจ าเปนในการด ารงชวตเพอบรการตามความตองการของสมาชกอยางเหมาะสม มเหตมผลโดยการจดบรการใหสมาชก ตามอาชพ ตามสภาพแวดลอม ซงสามารถเปนภมคมกนใหมสงตอบสนองความตองการในการด ารงชวตได สหกรณบรการตองมความร เรองการใหบรการ สภาพแวดลอม เรองอาชพของสมาชก โดยมคณธรรมการชวยเหลอซงกนและกน ความมระเบยบวนยในการจดบรการ การมสวนรวมในกจการสหกรณ

6. สหกรณออมทรพย ยดหลกการชวยเหลอกนในกลมสงคมเดยวกน เพอชวยเหลอสมาชกรายอนทเดอดรอน มความจ าเปนตองใชเงน สวนสมาชกทเปนผออมจะไดผลตอบแทนเปนดอกเบยเงนฝาก

7. สหกรณเครดตยเนยน ใชหลกพอประมาณในการสงเสรมการออม การใหกใชจายในการด าเนนชวต โดยรบสมครสมาชกตามเงอนไขทก าหนดบนความพอด ใชหลกมเหตมผลในการรบสมครสมาชก ออมเงน และใหกเงน ท าใหสมาชกสหกรณมภมคมกนมคณภาพชวตทด มสวสดการใหครอบครว คมกนใหสงคม/ชมชนเขมแขง โดยการใหความรเรองระบบสหกรณใหสมาชกทราบอยางตอเนอง ใหหลกคณธรรมความประหยด ซอสตย ชวยเหลอซงกนและกนไววางใจกน

สหกรณทนกเรยนมกพบเหนอยตามโรงเรยน คอ 1. สหกรณโรงเรยน สหกรณทนยมจดตงในโรงเรยน ไดแก สหกรณรานคา เนองจากครและนกเรยนในโรงเรยน มความตองการใชสอยสนคาประเภทอปกรณการเรยน เครองเขยน หนงสอเรยน ชดนกเรยน อาหารและเครองดม เปนตน ดงนน เมอมสหกรณรานคา สหกรณจะจดหาสนคามาจ าหนายใหสมาชกในราคายตธรรม เนองจากการซอสนคาในปรมาณมาก ราคาเฉลยตอหนวยกจะถกลง เชน ถานกเรยนแตละคนซอหนงสอเรยนคนละหนงเลม หนงเรยนตองจายเงนคาหนงสอคนละ 50 บาท แตถานกเรยนรวมกนซอ เปนตนวานกเรยน 12 คน รวมกนซอหนงสอ 1 โหล ราคาหนงสอจะลดลงเหลอเลมละ 45 บาท วธการของสหกรณกเชนเดยวกน สหกรณรานคาจะซอสนคามาจ าหนายใหกบสมาชกไดบรโภคในราคาต ากวาการทสมาชกแตละคนจะซอมาบรโภคเองเนองจากสหกรณค านงถงผลประโยชนของสมาชกมากกวาการด าเนนการเพอใหไดก าไรสงสด

- 11 -

“คมอการจดการเรยนรสหกรณในสถานศกษา”

2. สหกรณออมทรพย เปนสหกรณอกประเภทหนงทนยมจดตงในโรงเรยนโดยทวไป สหกรณออมทรพยทจดตงในโรงเรยนมวตถประสงค เพอสงเสรมใหนกเรยนรจกการออมทรพย และเหนประโยชนของการออมทรพย และสามารถชวยเหลอสมาชกรายอนเมอมความจ าเปนตองใชเงน ในกรณทมสหกรณออมทรพยโรงเรยน นกเรยนควรสมครเปนสมาชกของสหกรณและออมเงนไวกบสหกรณ ซงผออมจะไดผลตอบแทนเปนดอกเบยเงนฝาก

4.สมรรถนะส าคญของผเรยน 1. ความสามารถในการแสดงความคดเหน 2. ความสามารถในการวเคราะห สงเคราะหเนอหาสาระมาสรปท าในใบงานได 5. คณลกษณะอนพงประสงค 1. ความรบผดชอบ 2. ความใฝเรยนร 6. ชนงาน / ภาระงาน -รายงาน / ใบงาน 4/2 เรองเกยวกบสหกรณ -การตอบขอซกถาม 7. การวดและการประเมน

เปาหมายการเรยนร วธการวด เครองมอ เกณฑการวด ประเมนผล

ความร สหกรณ ทกษะ การแสดงความคดเหน และการวเคราะหเปรยบเทยบ คณลกษณะ

1. ความระมดระวง 2. ความรอบร 3. ความรอบคอบ

ตรวจ สมภาษณ สงเกต สงเกต

ใบงาน แบบสมภาษณ แบบสงเกต แบบสงเกต

ความสามารถในการตอบ และการท าใบงานไดถกตอง 80% ขนไป

- 12 -

“คมอการจดการเรยนรสหกรณในสถานศกษา”

8. กจกรรมการเรยนร

ชวโมงท 1 ขนน า

ครน านกเรยนไปทสหกรณรานคาของโรงเรยน ถามนกเรยนวา สหกรณเปนของใคร 1. นกเรยนไดรบประโยชนอะไรบางจากสหกรณ 2. ใครเปนสมาชกบาง 3. วธการสมครสมาชกเปนอยางไร 4. ทกวนนนกเรยนใชบรการสหกรณอยางไรบาง

ขนสรางประสบการณ 1. ครถามนกเรยนวา

1. สหกรณคออะไร(นกเรยนตอบตามความเขาใจ) 2. สหกรณมกประเภท 3. แตละประเภทมบทบาทอยางไร

2. นกเรยนตอบค าถามถกบางผดบาง ครใหนกเรยนเฉลยจากใบความร 3. ครแนะน าและยกตวอยางความหมายของสหกรณพรอมกบอธบายเพมเตมเรองประเภทของ

สหกรณทง 7 ประเภทในแตละประเภท มหนาทอยางไร เกยวของกบอาชพใดบาง ขนสรป นกเรยนและครชวยกนสรปความหมาย ประเภท หนาทของสหกรณ ชวโมงท 2 ขนน า

1. ครน านกเรยนเลนเกมโดยท าบตรค าประเภทสหกรณ 7 ใบตดทกระดานและบตรรปภาพ อาชพทเกยวของสหกรณแตละประเภท โดยวางภาพทพนหนาหองเรยน

2. นกเรยนจดกลมๆละ 5-7 คน เลนทละกลม เมอไดยนสญญาณเรมทกคนจะชวยกนเลอกบตรรปภาพ ไปวางใหตรงปายบตรค าประเภทของสหกรณ โดยคว ารปภาพลงเพอไมใหกลมตอไปเหนภาพกอน (กลมใดท าถกตองหมด ใชเวลานอยทสดชนะ)

ขนสรางประสบการณ 1. ครน าฉลากชอของสหกรณ ทง 7 ประเภทใหนกเรยนแบงกลม 7 กลม หยบฉลากกลมใด

จบไดสหกรณประเภทใด ใหศกษาคนควารายละเอยดเพมเตมจากเอกสาร ใบความร จากอนเตอรเนต จากชมชน วทยากรทองถน จากสหกรณในชมชน จดท าเปนรายงาน หรอโครงงาน กลมละ 1 เรอง (กรณทนกเรยนสนใจกจกรรมของสหกรณอนนอกเหนอจากทไดรบมอบหมายสามารถเปลยนเรองไดตามความสนใจ)

2. นกเรยนประชม แบงมอบหมายหนาท 3. ครเปนทปรกษาการด าเนนการจนส าเรจ

- 13 -

“คมอการจดการเรยนรสหกรณในสถานศกษา”

ขนสรป นกเรยนและครชวยกนสรป ขนตอนการท ารายงานและการมอบหมายหนาทในกลม ชวโมงท 3 ขนน า

1. นกเรยนแตงกายตามอาชพทสมพนธกบสหกรณ ตามทไดรบมอบหมาย 2. นกเรยนเตรยมสอและอปกรณของอาชพ (อาจเปนรปภาพในการน าเสนอรายงาน)

ขนสรางประสบการณ 1. นกเรยนออกมาน าเสนอรายละเอยดทไดศกษาคนควา พรอมทงแสดงสอประกอบการ

รายงาน 2. ทกกลมทออกมาน าเสนอ จะน าผลงานไปจดปายนเทศของหอง เพอใหกลมอนใหศกษา

แลกเปลยนเรยนรกนทกกลม ขนสรป

1. ครอธบาย เสนอแนะน าเพมเตม 2. คร นกเรยนชนชมผลงานของนกเรยน

9. สอและแหลงการเรยนร - รปภาพ TV ตเยน รถ เครองใชไฟฟา สวนสาธารณะ โรงพยาบาล โรงเรยน - ใบงาน 4/2 รายงานหรอโครงงาน

- 14 -

“คมอการจดการเรยนรสหกรณในสถานศกษา”

หนวยการเรยนรเรอง สถาบนการเงนและภาษทเกยวของกบชวตประจ าวน แผนการจดการเรยนรท 3 เรอง หนาทเบองตนของเงน

เวลา 2 ชวโมง ชนประถมศกษาปท 4

รหสวชา.................. รายวชา เงนและสถาบนการเงน กลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

****************************************************************************************

1. มาตรฐาน / ตวชวด มาตรฐาน ส. 3.1 เขาใจและสามารถบรหารจดการทรพยากรในการผลตและการบรโภค การใชทรพยากรทมอยจ ากดไดอยางมประสทธภาพและคมคารวมทงเขาใจหลกการของเศรษฐกจพอเพยง เพอเปนการด ารงชวตอยางมดลยภาพ ตวชวด ส.3.1 ป.4/1 วเคราะหการใชจายของตนเอง ตวชวดรายชวโมง 1. บอกความหมายและประเภทของเงนและสถานบนการเงนได 2. สรปเนอหาสาระไดถกตอง 2. สาระส าคญ / ความคดรวบยอด ในปจจบน สถานบนการเงนมหลากหลายรปแบบ และมความส าคญตอความเปนอยของประชาชนทกคน ไมวาจะกยมมาใชมาลงทน หรอการเกบออมไวกตามนอกเหนอจากนนปจจบนยงใหบรการหลายรปแบบอกดวย ดงนนเราจงควรเรยนรใหเขาใจเพอใชประโยชนใหคมคากบสถาบนการเงน 3. สาระการเรยนร 1. ความหมายของเงน ประเภทของเงน และหนาทของเงน 2. บทบาทของสถาบนการเงน

1. ความหมายของเงน หนาท และประเภทของเงน เงนคอสอกลางในการแลกเปลยน โดยจะเปนอะไรกไดทไดรบการยอมรบกนโดยทวไปตาม

กฎหมายใหสามารถช าระหนระหวาผผลตหรอผขายกบผบรโภค ในอดตเคยมการใชหอย ขนนก เปนตน เปนสอกลางในการแลกเปลยน แตเนองจากมปญหาในการพกพา และอาจแตกหกงาย จงมการพฒนามาอยในรปของธนบตร และเหรยญกษาปณ โดยธนบตรพมพจากกระดาษคณภาพสงและเหรยญกษาปณผลตจากโลหะ ดงนนทงธนบตรและเหรยญกษาปณจงมความคงทนและสะดวกในการพกพา ประเภทของเงน จงสามารถแยกเปน ประเภทธนบตรและประเภทเหรยญกษาปณ

- 15 -

“คมอการจดการเรยนรสหกรณในสถานศกษา”

หนาทของเงน หนาทส าคญของเงน ไดแก

1.เงนเปนสอกลางในการแลกเปลยน โดยผเปนเจาของเงนมเสรภาพในการแลกซอสนคาและ บรการตามความพอใจของตนเอง โดยใชเงนเปนสอกลางในการแลกเปลยน ในอดตเคยมวธใชแลกเปลยนสนคาและบรการกนโดยตรง เชน ชาวสวนผก ตองน าผกไปแลกกบไก น าผกไปแลกกบหม น าผกไปแลกกบเสอผา ซงอาจเปนไปไดวาผผลตเสอผาอาจไมตองการผก หรอเจาของหมไมตองการผกในขณะนนๆ ดงนนการแลกเปลยนสนคาและการบรการกนโดยตรงจงไมสะดวก

2.เงนเปนหนวยมาตรฐานในการวดมลคาของสนคาและบรการ เงนเปนสงประเมนคาของสนคาและบรการตางๆ โดยสามารถแลกเปลยนมาได เชน เงน 20 บาท สามารถซอขาวแกงได 1 จาน ดงนนเงน 20 บาท จงมคาเทากบขาวแกง 1 จาน หรอเงน 8 บาท สามารถซอน าอดลมได 1 ขวด ดงนนเงน 8 บาท จงมคาเทากบน าอดลมได 1 ขวด เปนตน 2. คาของเงนม 2 ประเภท คอ

1) คาของเงนภายใน คอ อ านาจซอของสนคาและบรการของเงนแตละหนวยถาเงนหนงหนวยสามารถซอสนคาไดเปนจ านวนมาก แสดงวาคาของเงนเพมขน ถาเงนหนงหนวยซอสนคาไดนอย แสดงวาคาของเงนลดลง โดยเงนจะเปนเครองวดคาของสนคา และบรการทกชนด

2) คาของเงนภายนอก คอ ราคาของเงนตราสกลหนง เปรยบเทยบกบราคาของเงนจากอกสกลหนง ซงคาของเงนภายนอกจะถกก าหนดจากอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ

3. ประเภทของสถาบนการเงน 1) ธนาคารกลาง 2) ธนาคารพาณชย 3) สถาบนการเงนเฉพาะอยาง 4) สถาบนการเงนในรปแบบอน ๆ

4. หนาทของสถาบนการเงน 1) ธนาคารกลางมบทบาทและหนาทดงน

(1) การจดพมพและออกธนบตรภายในประเทศ (2) เปนนายธนาคารของรฐบาล (3) เปนนายธนาคารของธนาคารพาณชย (4) เปนผรกษาเงนส ารองระหวางประเทศ (5) ด าเนนนโยบายเพอสงเสรมการพฒนาเศรษฐกจ (6) เปนผควบคมปรมาณเงนและเงนก

- 16 -

“คมอการจดการเรยนรสหกรณในสถานศกษา”

2) ธนาคารพาณชย มบทบาทและหนาทดงน (1) รบฝากเงนกระแสรายวน เงนฝากประจ า และเงนฝากออมทรพย (2) ใหกเงนและสรางเงนฝาก (3) บรการอนๆ

3) สถาบนการเงนเฉพาะอยาง มบทบาทและหนาท ดงน (1) ธนาคารออมสน มบทบาทและหนาทในการรบฝากเงนออมทรพย กระแสรายวน และเงน

ฝากประจ า รวมทงสลากออมสน และขายตวแลกเงนเพอการเดนทางในประเทศ (2) ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร (ธกส.) มบทบาทหนาทใหสนเชอแกเกษตร

ดานเงนทนในการประกอบอาชพเพอพฒนาคณภาพชวตของเกษตรกรใหดขน (3) ธนาคารสงเคราะห (ธอส.) มบทบาทหนาท คอ การจดหาเงนทนดานการระดมเงนฝากจาก

ประชาชน และกยมเงนทงภายในและตางประเทศ เพอใหประชาชนกยมเพอซอทดน หรอธนาคาร หรอซอมแซมบานเรอนของตน โดยใหกระยะยาวแตดอกเบยต า

(4) สถาบนการเงนในรปแบบอนๆ (1) สหกรณเครดตยเนยนยดหมนในหลก “ภราดรภาพของมนษย” ทกคน เปนองคการท

เสรมสรางใหมการรวมกนแบบสมครใจ โดยยดถอ “หลกของสทธมนษยชน” ทมอสระและมเสรภาพในการรวมกลม และมการปกครองแบบ “ปกครองตวเอง” โดยสมาชกของสมาชกและเพอสมาชกทกคนในกลมสหกรณเครดตย เ นยนเปนองคกรทวางรากฐานใหสมาชกเหนประโยชนในการ “รวมกนคด รวมกนท า” แบบสหกรณสากลดวยการยดถอนโยบายและหลกการของสหกรณสากลมาเปนหลกรวมกลมมวตถประสงคจะสรางแหลงใหบรการทางการเงนและอนๆ ภายในขอบเขต สหกรณเครดตยเนยนแกสมาชก

(2) สหกรณการเกษตร มวตถประสงคเพอชวยสมาชกในดานตางๆ ในการรวมมอกนท ากจกรรมตางๆ ทางการเกษตร โดยรบฝากเงนจากสมาชกทเปนเกษตรกรทงหมดและจะปลอยกใหเกษตรกรในอตราดอกเบยต า สงเสรมการเพาะปลก แสวงหาตลาดและขายผลผลตใหสมาชก จดสงสนคาทจ าเปนมาจ าหนายใหแกสมาชก เผยแพรความรทางการเกษตรและอบรมแกสมาชก

(3) บรษทเงนทนอตสาหกรรมแหงประเทศไทย มบทบาทและหนาทใหกยมเงนระยะปานกลาง และระยะยาวใหแก อตสาหกรรม ใหค าปรกษาเ กยวกบการลงทนแกอตสาหกรรมตางๆ

(4) กองทนรวม มบทบาทและหนาทในการรวบรวมเงนจากผออมเงนในรปกองทนรวม และจดตงเปนกองทนในธรกจดานการเงน การธนาคาร การพาณชย และอตสาหกรรมตางๆ

- 17 -

“คมอการจดการเรยนรสหกรณในสถานศกษา”

(5) โรงรบจ าน า เปนสถาบนการเงนใหกยมเงนแกประชาชนทวไป โดยการรบจ าน าสงของเครองใชตางๆ ไวเปนประกนการช าระหน และคดดอกเบยแกผมาจ าน า

(6) บรษทประกนภยและประกนชวต บรษทประกนภยด าเนนธรกจเกยวกบการรบประกนภยแกประชาชนทวไป โดยใหค ามนสญญาวา หากมความเสยหายเกดขนแกชวตและทรพยสนแกผเอาประกนคนใดแลวผเอาประกนคนอนๆทกคน รวมทงผ รบประกนจะตองชวยกนเฉลยรบความเสยหาย สวนบรษทประกนชวตท าหนาทระดมเงนออกจากประชาชนในรปของกรมธรรมประกนชวต โดยผซอตองจายเบยประกนเปนงวดๆ ตามก าหนดเวลา

(7) บรษทเงนทนและหลกทรพย ท าหนาทจดหาเงนทน โดยการกยมหรอรบฝากเงนจากประชาชนทวไป โดยการออกตราสารการเครดต (ตวเงน) เพอเปนหลกฐานในการกยมนอกจากนยงเปนตวแทนนาย หนาทเกยวกบการลงทนในตราสารพาณชย พนธบตร หน หนกหรอจดสถานท

4.สมรรถนะส าคญของผเรยน (1) ความสามารถในการแสดงความคดเหน (2) ความสามารถในการวเคราะห สงเคราะหการเรยนรเรองสถาบนการเงน

5.คณลกษณะอนพงประสงค (1) ความรบผดชอบ (2) กระตอรอรนในการเรยนร

6.ชนงาน / ภาระงาน (1) ใบงาน ป. 4/3 , ป. 4/4 (2) ความสามารถในการตอบขอซกถาม และการแสดงความคดเหน

7.การวดและประเมนผล

เปาหมายการเรยนร วธการวด เครองมอ เกณฑการวด ประเมนผล

ความร ทกษะ คณลกษณะ ความรบผดชอบ ความกระตอรอรน

- ท าแบบฝกหด

- การตอบ - การสมภาษณ - การสงเกต

- ใบงาน ป. 4/3-4/4

- แบบสมภาษณ - แบบสงเกต

ท าถกตองเกน 80%

- 18 -

“คมอการจดการเรยนรสหกรณในสถานศกษา”

8.กจกรรมการเรยนร ชวโมงท 1

ขนน า 1. นกเรยนและครสนทนาถงการไปธนาคาร -ใครเคยฝากเงนไวทธนาคารบาง

-ผปกครองคนใดทกเงนธนาคารมาซอบานหรอซอรถบาง 2. ครซกถามถงสถาบนการเงนอนๆ ทนกเรยนรจก 3. ครถามถงสถาบนการเงนทนกเรยนรจก หรอใชบรการดานตางๆ อะไรบาง

ขนสรางประสบการณ 1. ครซกถามถงความหมายและประเภทของสถาบนการเงน นกเรยนตอบ

ค าถามตามความเขาใจ 2. เงน ท าไมจงน าไปซอของไดตามความปรารถนาของเรา เงนคออะไรให

นกเรยนตอบตามความเขาใจ 3. ครแนะน าใหนกเรยนหาค าตอบจากใบความร และตอบค าถามครอกครง

ครแนะน าเพมเตม 4. ครและนกเรยนชวยกนสรปวา เงนคออะไร

ขนสรป นกเรยนสรปเนอหาสาระลงในใบงาน ชวโมงท 2 ขนน า ครตงค าถาม ถามนกเรยน

1. นกเรยนรจกธนาคารอะไรบาง และคนไปธนาคารเพออะไร ท าอะไร 2. เราเรยกโรงเรยนวาสถาบนศกษา เราควรเรยกธนาคารวาอะไรด

นกเรยนตอบตาม ความเขาใจของตนเอง 3. ครเฉลยวา เรยกวาสถาบนการเงน

ขนสรางประสบการณ 1. ครตงค าถามบนกระดานวา

-สถาบนการเงนคออะไร นกเรยนชวยกนตอบค าถามตามความเขาใจ -สถาบนการเงนมกประเภท นกเรยนชวยกนตอบค าถามตามความเขาใจ

2. นกเรยนศกษาใบความรเรองสถาบนการเงนและตอบค าถามอกครง 3. ครน าบตรค าธนาคารตางๆ ตดบนกระดาน นกเรยนแยกประเภทธนาคารและหนวยงานควรอยในประเภทใดของสถาบนการเงน

-ธนาคารกรงไทย -ธนาคารนครหลวง -ธนาคารไทยพาณชย -ธนาคารกสกร

- 19 -

“คมอการจดการเรยนรสหกรณในสถานศกษา”

-ธนาคารทหารไทย -ธนาคารUOB -ธนาคารซตแบงค -ธนาคารคารฟอแคช -เงนดวนตางๆ -ธนาคารอาคารสงเคราะห -ธนาคารแหงชาต -ธนาคารออมสน -สหกรณออมทรพย -ประกนภยตางๆ อยในประเภทใดของสถาบนการเงนทง 4 ประเภท

4. นกเรยนท าใบงาน 4/3, 4/4 นกเรยนวเคราะหสถาบนการเงนใหอยในประเภทเดยวกน

ขนสรป นกเรยนและครชวยกนสรปประเภทของสถาบนการเงนและบทบาทหนาทของแตละสถาบนการเงน

9. สอและแหลงเรยนร 1. ชอธนาคาร 2. ใบงาน 4/3 , 4/4 3. ใบความร

- 20 -

“คมอการจดการเรยนรสหกรณในสถานศกษา”

หนวยการเรยนรเรอง สถาบนการเงนและภาษทเกยวของกบชวตประจ าวน แผนการจดการเรยนรท 2 เรอง หนาทเบองตนของเงน

เวลา 2 ชวโมง ชนประถมศกษาปท 4

รหสวชา.................. รายวชา ระบบสนเชอและภาษ กลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

**************************************************************************************

1. มาตรฐาน / ตวชวด มาตรฐาน ส. 3.1 เขาใจและสามารถบรหารจดการทรพยากรในการผลตและการบรโภค การใช

ทรพยากร ทมอยจ ากดได อยางมประสทธภาพและคมคา รวมทงเขาใจหลกการของเศรษฐกจพอเพยง เพอเปนการด ารงชวตอยางมดลยภาพ

ตวชวด ส.3.1 ป.4/1 วเคราะหการใชจายของตนเอง ตวชวดรายชวโมง 1. แสดงความคดเหนตรงไดประเดน 2. บอกไดวาภาษคออะไร สนเชอคออะไร

2. สาระส าคญ / ความคดรวบยอด ในปจจบนสถาบนการเงนมหลากหลายรปแบบ และมความส าคญตอความเปนอยของประชาชนทกคน ไมวาจะกยมมาใชมาลงทน หรอการเกบออมไวกตามนอกเหนอจากนนปจจบนยงใหบรการหลายรปแบบอกดวย ดงนนเราจงควรเรยนรใหเขาใจเพอใชประโยชนใหคมคาสถาบนการเงน 3.สาระการเรยนร สถาบนการเงน

-ระบบสนเชอ ผลดและผลเสยตอสถานะการเงนของบคคล และหนวยธรกจ -ภาษ ความส าคญและประเภทของภาษ ระบบสนเชอ คอ การใหกยมหรอการใชสนเชอ

การทบคคล ธนาคารหรอสถาบนการเงนตางๆ ใหกยมเงนกบบคคลหรอธรกจใดๆ ซงเปนผกยมเงน แสดงวาผใหกยมเงนใหความเชอถอ ความไววางใจ จงยอมใหผก ยมเงนไปใชกอน ดงนน ผใหกยมเงนจงเปนผใหสนเชอ ซงหมายความวาบคคลหรอธรกจฝายหนงซงเรยกวาผกกบบคคล ธนาคารหรอสถาบนการเงนอกฝายหนงเรยกวาผใหกโดยมสญญาก าหนดจ านวนเงนและเวลาทจะจายช าระคนเงนในอนาคตในกรณทธนาคารหรอสถาบนการเงนเปนผใหกยมหรอใหสนเชอธนาคารจะคดดอกเบยจากผกยมเงน ซงโดยทวไปอตราดอกเบยเงนใหกยมจะสงกวาอตราดอกเบยเงนฝากทจายใหกบผฝากเงน ในสวนของผบรโภค สนเชอ หมายถง ความสามารถทจะไดสนคาและบรการไปใชกอน โดยตกลงวาจะน าเงนมาช าระในภายหลง ตามเงอนไขทตกลงกนระหวางผซอและผขาย

ผลด ผลเสยของสนเชอตอสถานะการเงนของบคคล

- 21 -

“คมอการจดการเรยนรสหกรณในสถานศกษา”

ผลดของสนเชอตอสถานะการเงนของบคคล คอ ชวยใหบคคลสามารถบรโภคสนคาและบรการไดในขณะทยงไมมเงนเพยงพอทจะจายซอ เชน นายอมรกเงนเพอน ามาซอรถจกรยานยนต ดงนน นายอมรจงมรถจกรยานยนต ใชในขณะทยงไมมเงนเพยงพอ ซงท าใหนายอมรไดรบความสะดวกในการเดนทางและไดรบความพอใจจากการใชรถจกรยานยนต อยางไรกตามผลเสยของสนเชอกมเนองจากการกยมเงนมาใชในการอปโภค บรโภคเปนการน าเงนทจะไดรบในอนาคตมาใชจายในปจจบน ดงนนในกรณทนายอมรไมมการวางแผนเรองรายไดรายจายทด นายอมรกไมสามารถจายคอเงนทกมาไดตามสญญา ท าใหตองมปญหาหนสนซงโดยปกตจ านวนเงนทจะตองจายช าระคนใหกบผใหกจะมากกวาจ านวนเงนทกยมมา และเมอผก ไมสามารถปฏบตไดตามสญญาทตกลงกนไวกมบทลงโทษผกไวดวย เชน ตองจายช าระเพมขนอก การขายสนคาแบบผอนช าระกเปนสนเชอชนดหนงซงผลดกคอผบรโภคสามารถบรโภคสนคาและบรการไดทนทในขณะทยงไมมเงนเพยงพอทจะจายซอ เชน ในการซอรถจกรยานยนตแบบผอนช าระ สมมตจกรยานยนตราคาคนละ 25,000 บาท ผซอมเงนจ านวนหนง เชน 3,000 บาท กสามารถจะซอรถจกรยานยนตได โดยผขายยอมใหน าจกรยานยนตไปใชกอน โดยมขอตกลงเรองการช าระเงนสวนทเหลอในภายหลง ปกตสนคาทขายแบบผอนช าระจะมราคาสงกวาสนคาทขายแบบเงนสดซงผซอตองจายช าระในครงเดยวแลวในกรณทผซอไมสามารถผอนช าระไดตามสญญา ผขายกมสทธทจะเรยกสนคานนๆ คน ผลเสยของสนเชอทมตอสถานะการเงนของบคคล คอ ท าใหบคคลมโอกาสใชจายมากเกนกวาทจะหามาไดในอนาคตหรอใชจายอยางไมประหยด โดยเฉพาะบคคลทไมสามารถควบคมการใชจายของตนเอง

ผลด ผลเสยของสนเชอตอสถานะการเงนของหนวยธรกจ ผลดของสนเชอตอธรกจ คอ ท าใหธรกจสามารถขยายงาน ขยายการลงทนหรอท าใหสามารถด าเนนงานไดสะดวกขน และหากมการน าสนเชอไปใชอยางมประสทธภาพ ยอมชวยใหหนวยธรกจมก าไรมากขน ผลเสยของสนเชอตอสถานะการเงนของหนวยธรกจ คอ ในกรณทหนวยธรกจไมประสบความส าเรจในการขยายงานหรอขยายการลงทนตามวตถประสงคทตงไวกอาจไมสามารถจายคนเงนกได ท าใหธรกจมภาระหนสน โดยหนสนจะเพมมากขนตามระยะเวลาของการเปนหน

ความส าคญและประเภทของภาษ ผมรายไดทกคนมหนาทจะตองเสยภาษใหกบรฐบาลเพอน าไปใชประโยชนใหกบสวนรวม ผทมรายได

เชน ขาราชการ หรอพนกงานผทมรายไดจากการท างานใหกบธรกจ โรงงานตางๆ เปนตน จะตองหกเงนสวนหนงออกจากรายไดซงเรยกวา ภาษเงนไดบคคลธรรมดา เพอน าสงใหรฐบาล

พอแมของนกเรยนไมวาจะมอาชพรบราชการ รบจาง ท างานตามบรษท รฐวสาหกจ หรอคาขาย หากเปนผมรายไดกมหนาททจะตองเสยภาษใหกบรฐบาล ผผลต ผขายสนคา เมอท าธรกจไดก าไร กจะตองหกก าไรสวนหนงน าสงใหรฐบาล ซงเรยกวา ภาษเงนไดนตบคคล นตบคคล คอ กลมบคคล องคกร เชน บรษท หางหนสวน เปนตน

- 22 -

“คมอการจดการเรยนรสหกรณในสถานศกษา”

เมอเราซอสนคาและบรการ เชน ซอกลองใสดนสอราคากลองละ 10 บาท ในความเปนจรงเราไดเสยภาษใหรฐบาลสวนหนงแลว เปนภาษทเกบจากผซอซงเรยกวา ภาษมลคาเพม ซงมวธการคด ดงน คากลองใสดนสอ (ราคาจรง) 9.35 บาท คาภาษมลคาเพม (7%) .65 บาท เมอรวมแลวราคากลองใสดนสอจงเทากบ 10.00 บาท การเสยภาษใหกบรฐบาลจงเปนหนาทของราษฎร ทตองท าตามกฎหมาย เงนภาษทเกบไดเปนแหลงรายไดทส าคญของรฐบาลทจะน าไปใชจายในการพฒนาประเทศ รวมทงน าไปลงทนในรฐวสาหกจตางๆ เชน การไฟฟาการประปา เปนตน โดยทวไปแลวสามารถแบงภาษเปน 2 ประเภทใหญๆ คอ ภาษทางตรง และภาษทางออม

1. ภาษทางตรง คอ ภาษทเกบโดยตรงจากผมรายได เชน ภาษเงนไดบคคลธรรมดา ซงผมรายไดมหนาทตองเสยภาษเงนได ธรกจทประกอบการและไดก าไร มหนาทตองเสยภาษเชนกน โดยทวๆ ไปแลว ธรกจจะเสยภาษ 30% ของก าไรทมในปนน ภาษชนดนเรยกวา ภาษเงนไดนตบคคล

2. ภาษทางออม คอ ภาษทเกบจากผบรโภค เชน ภาษมลคาเพม ภาษสรรพสามต ซงเกบจากสนคาทเรยกวาสนคาฟมเฟอย เชน ภาษน าหอม บหร เบยร เครองดมอนๆ บางชนด และเกบจากสงทรฐบาลตองลงทนกอสรางเพออ านวยความสะดวกใหกบผใช เชน ผเปนเจาของยานพาหนะตองใชถนนจงตองเสยภาษรถยนต เสยภาษรถจกรยานยนต เปนตน

ภาษทรฐบาลเกบไดนน รฐบาลน าไปใชในการสรางโรงเรยน ถนน สะพาน เขอน สนามบน หรอน าเงนไปลงทนผลตไฟฟา น าประปา เปนตน เพอใหประชาชนไดรบความสะดวกสบาย มคณภาพชวตทดยงขน

4.สมรรถนะส าคญของผเรยน 1. ความสามารถในการแสดงความคดเหน 2. ความสามารถในการวเคราะห สงเคราะหเนอหาสาระมาสรปท าในใบงานได 5. คณลกษณะอนพงประสงค 1. ความรบผดชอบ 2. ความใฝเรยนร 6. ชนงาน / ภาระงาน -ใบงาน 4/4 เรองสนเชอ เรองภาษ -การตอบขอซกถาม

- 23 -

“คมอการจดการเรยนรสหกรณในสถานศกษา”

7. การวดและการประเมน

เปาหมายการเรยนร วธการวด เครองมอ เกณฑการวด ประเมนผล

ความร สนเชอ , ภาษ ทกษะ การตอบขอซกถาม การท าใบงาน การวเคราะห , สงเคราะห เนอหาสาระ คณลกษณะ

1. ความรบผดชอบ 2. ความใฝเรยนร

ตรวจ สมภาษณ สงเกต สงเกต

ใบงาน แบบสมภาษณ แบบสงเกต แบบสงเกต

ความสามารถในการตอบ และการท าใบงานไดถกตอง 80% ขนไป

8. กจกรรมการเรยนร ชวโมงท 1 ขนน า

1. ครน ารป TV ,ตเยน , รถยนต, รถจกรยานยนต, เครองใชไฟฟาตางๆ มาใหนกเรยนด และถามวาถามโอกาสนกเรยนอยากไดสงเหลานหรอไม จะหามาอยางไรถาหากตอนนเรายงไมมเงน 2. ครถามนกเรยนถง บานของนกเรยนวาคณพอคณแมยงตองจายเงนใหธนาคารทกเดอนหรอเปลา(ไมใชการเชาอย) หรอรถยนตใครยงตองผอนช าระใหกบบรษทหลกทรพยหรอธนาคารอยอก

ขนสรางประสบการณ 1. ครน าใบความรเรองระบบสนคา และผลด ผลเสย ของระบบสนเชอ ใหนกเรยนศกษาวเคราะหสาระ ความรตางๆ จากการอาน 2. ครใชค าถามเดม นกเรยนตอบหลงจากศกษาใบความร 3. ครแนะน า และยกตวอยางชแจงประกอบ 4. นกเรยนท าใบงานวเคราะห ผลด ผลเสย ของระบบสนเชอ ขนสรป นกเรยนและครชวยกนสรประบบสนเชอรวมทงผลด ผลเสยของสนเชอ

- 24 -

“คมอการจดการเรยนรสหกรณในสถานศกษา”

ชวโมงท 2 ขนน า ครน าภาพสวนสาธารณะ โรงพยาบาล โรงเรยน ใหนกเรยนชวยกนแสดงความคดเหนวามประโยชนอยางไรบาง ใครเปนเจาของ ใครเปนผสราง ใครไดรบประโยชน ครยงไมเฉลย ใหนกเรยนศกษาหาค าตอบจากใบความร ขนสรางประสบการณ 1. นกเรยนศกษาใบความรเรองภาษ ความส าคญ และประเภทของภาษ 2. ครซกถามเพอประเมนความเขาใจของผเรยน ครยกตวอยางทเราซอขนมหอละ 5 บาท จรงแลวราคาขนมไมถง 5 บาท ครน าใบเสรจจากหางสรรพสนคาใหนกเรยนด วาจ านวนเงนทเราจายใหพนกงานขายนนรวมภาษอยดวยเราเรยกวาการเสยภาษทางออม สวนคร ทหาร คนท างานบรษทตองเสยภาษเงนไดประจ าป ภาษทางตรง

1. นกเรยนท าใบงานเรองภาษ 4/4 ขนสรป นกเรยนครชวยกนสรปการท าใบงาน และแกไขขอผดพลาดครทบทวนเรองภาษ

9. สอและแหลงการเรยนร - รปภาพ TV ตเยน รถ เครองใชไฟฟา สวนสาธารณะ โรงพยาบาล โรงเรยน - ใบงาน 4/4