สารบญ บทน า ๑

๑. ภาพรวมจดเนนของการด าเนนการภายใตแผนการปฏรปประเทศ ๒ ๒. ความเชอมโยงของแผนการปฏรปประเทศและยทธศาสตรชาต

(พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๘๐) ๕

๓. ประเดนการปฏรปทส าคญภายใตแผนการปฏรปประเทศ ๙ ๔. ผลทคาดวาจะไดรบจากการปฏรปประเทศ ๑๔ ๕. สาระส าคญการปฏรปประเทศ

๕.๑ ดานการเมอง ๑๘

๕.๒ ดานการบรหารราชการแผนดน ๒๕

๕.๓ ดานกฎหมาย ๓๐

๕.๔ ดานกระบวนการยตธรรม ๓๗

๕.๕ ดานเศรษฐกจ ๔๑

๕.๖ ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ๕๑

๕.๗ ดานสาธารณสข ๕๙

๕.๘ ดานสอสารมวลชน เทคโนโลยสารสนเทศ ๖๗

๕.๙ ดานสงคม ๗๒

๕.๑๐ ดานพลงงาน ๗๘

๕.๑๑ ดานการปองกนและปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบ ๘๘

๕.๑๒ ดานการศกษา ๙๓

๕.๑๓ ดานกระบวนการยตธรรม (ต ารวจ) ๑๐๑

๖. บญชอกษรยอชอหนวยงาน ๑๐๔ ๗. กฎหมายและระเบยบทเกยวของ ๑๐๙

๗.๑ พระราชบญญตการจดท ายทธศาสตรชาต พ.ศ. ๒๕๖๐ ๗.๒ พระราชบญญตแผนและขนตอนการด าเนนการปฏรปประเทศ

พ.ศ. ๒๕๖๐

๗.๓ ระเบยบวาดวยการตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผล การด าเนนการตามยทธศาสตรชาต และแผนการปฏรปประเทศ พ.ศ. ๒๕๖๒

๑

กนยายน ๒๕๖๒

บทน า สบเนองจากรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย มาตรา ๖๕ ก าหนดใหรฐจดใหมยทธศาสตรชาต

เพอเปนเปาหมายระยะยาวในการพฒนาประเทศ ประกอบกบมาตรา ๒๕๗ และมาตรา ๒๕๙ ก าหนดใหท าการปฏรปประเทศเพอวางรากฐานการพฒนาไปสประเทศทมความสามคคปรองดอง มการพฒนาอยางยงยน ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และมความสมดล ประชาชนในสงคมมโอกาสทดเทยมกน และ มคณภาพชวตทด รวมทงมสวนรวมในการพฒนาประเทศและการปกครอง ในระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ทงน รฐธรรมนญก าหนดใหเรมด าเนนการปฏรปในดานตาง ทก าหนดไวในรฐธรรมนญและทจะก าหนดเพมเตมภายในหนงปนบแตวนประกาศใชรฐธรรมนญ โดยจะตองด าเนนการปฏรปอยางตอเนองในชวงหาปขางหนา เพอใหบรรลเปาหมายทก าหนดไวในแผนการปฏรปแตละดาน

ในชวงเดอนกนยายน ๒๕๖๐ พระราชบญญตวาดวยแผนและขนตอนการปฏรปประเทศ พ.ศ. ๒๕๖๐ มผลบงคบใชอยางเปนทางการ และไดมประกาศส านกนายกรฐมนตรเมอวนท ๑๕ สงหาคม ๒๕๖๐ เรอง แตงตงคณะกรรมการปฏรปประเทศดานตาง โดยไดแตงตงคณะกรรมการจ านวน ๑๑ คณะ เพมเตมจากเดมทไดแตงตงคณะกรรมการปฏรปการศกษา และคณะกรรมการปฏรปต ารวจ ซงทง ๒ คณะดงกลาวเปนการด าเนนการตามขนตอนของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยทมขนตอน และก าหนดเวลาการจดท าแผนการปฏรปทแตกตางจากการด าเนนการจดท าแผนการปฏรปของคณะกรรมการปฏรปตามประกาศส านกนายกรฐมนตรเมอวนท ๑๕ สงหาคม ๒๕๖๐ โดยคณะกรรมการปฏรปจ านวน ๑๑ คณะทแตงตงขนภายใตพระราชบญญตวาดวยแผนและขนตอนการปฏรปประเทศ พ.ศ. ๒๕๖๐ ไดแก (๑) คณะกรรมการปฏรปประเทศดานการเมอง (๒) คณะกรรมการปฏรปประเทศดานการบรหารราชการแผนดน (๓) คณะกรรมการปฏรปประเทศดานกฎหมาย (๔) คณะกรรมการปฏรปประเทศดานกระบวนการยตธรรม (๕) คณะกรรมการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ (๖) คณะกรรมการปฏรปประเทศดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม (๗) คณะกรรมการปฏรปประเทศดานสาธารณสข (๘) คณะกรรมการปฏรปประเทศดานสอสารมวลชน เทคโนโลยสารสนเทศ (๙) คณะกรรมการปฏรปประเทศดานสงคม (๑๐) คณะกรรมการปฏรปประเทศดานพลงงาน (๑๑) คณะกรรมการปฏรปประเทศดานการปองกนและปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบ โดยการจดท าแผนการปฏรปประเทศภายใตพระราชบญญตวาดวยแผนและขนตอนการปฏรปประเทศ พ.ศ. ๒๕๖๐ มขนตอนการด าเนนการ ดงน

ภารกจ แผนการปฏรปประเทศ

๑. การจดท ารางแผนแลวเสรจ ๒๔ ธนวาคม ๒๕๖๐

๒. เสนอทประชมรวมฯ พจารณาใหความเหนชอบรางแผนการปฏรปฯ ๒๒ มกราคม ๒๕๖๑

๓. คกก. ยทธศาสตรชาตพจารณาใหความเหนชอบรางแผนการปฏรป ๑๕ กมภาพนธ ๒๕๖๑

๔. ครม. พจารณารางแผนการปฏรปฯ ๑๓ มนาคม ๒๕๖๑

๖. เสนอสภานตบญญตแหงชาต รบทราบรางแผนการปฏรปฯ ๒๙ มนาคม ๒๕๖๑

๕. ประกาศในราชกจจานเบกษาและใชบงคบ ภายหลงจากรางแผนการปฏรป ไดรบความเหนชอบจาก ครม. และรายงานตอรฐสภาเพอทราบแลว

๖ เมษายน ๒๕๖๑

๒

กนยายน ๒๕๖๒

๑. ภาพรวมจดเนนของการด าเนนการภายใตแผนการปฏรปประเทศ

การจดท าแผนการปฏรปประเทศนน คณะกรรมการปฏรปประเทศในแตละดานไดน ารางยทธศาสตรชาต ๒๐ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๗๙) ซงเปนฉบบทรฐบาล พลเอกประยทธ จนทรโอชา จดท าขน รวมทงรายงานผลการศกษาและขอเสนอแนะทเกยวของกบการปฏรปประเทศของคณะรกษาความสงบแหงชาต สภานตบญญตแหงชาต สภาปฏรปแหงชาต สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ คณะกรรมการบรหารราชการแผนดนตามกรอบการปฏรปประเทศ ยทธศาสตรชาต และการสรางความสามคคปรองดอง มาประกอบการจดท าแผนการปฏรปประเทศ โดยการด าเนนการตามแผนการปฏรปประเทศจะกอใหเกดประโยชนในภาพรวมของประเทศสรปไดดงน

๑.๑ ประเทศไทยมฐานทรพยากรรองรบการใชประโยชนอยางสมดลในเชงสงคมและเชงเศรษฐกจรองรบการพฒนาประเทศในระยะยาว

การปฏรปประเทศในระยะ ๕ ป ขางหนาจะปรบโครงสรางการบรหารจดการ ปรบปรงกฎหมาย และการเพมประสทธภาพการปฏบตภารกจของหนวยงานตาง เพอแกไขปญหาการเสอมโทรม และฟนฟทรพยากรธรรมชาต อาท ปาไม สตวปา ทรพยากรทางทะเลและชายฝง ความหลากหลายทางชวภาพ การเพมประสทธภาพการบรหารจดการทรพยากรน า และสงแวดลอม โดยมงเนนใหเกดการฟนฟทรพยากรธรรมชาตส าหรบเปนฐานทรพยากรรองรบการพฒนาในระยะยาวทงในเชงสงคมและเชงเศรษฐกจ นอกจากน จะเนนการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตอยางสมดล มการแบงปนผลประโยชนอยางเปนธรรม ประชาชนและชมชนในพนทตาง สามารถบรหารจดการทรพยากรในพนทตนเองเพอการใชประโยชนในชมชนควบคไปกบการอนรกษทรพยากรภายใตกรอบกฎหมาย

๑.๒ ประชาชนมสวสดการของรฐทเหมาะสม มโอกาสในการสรางอาชพและไดรบความเปนธรรมในเชงเศรษฐกจ สงคม และกระบวนการยตธรรม

แผนการปฏรปประเทศจะน าไปสการสรางสวสดการทเหมาะสมใหเกดขนกบประชาชน เพอเปนหลกประกนและสรางความมนคงในการด าเนนชวตในชวงวยตาง และสงเสรมการออมเพอรองรบสงคมผสงอาย ประชาชนสามารถเขาถงกระบวนการยตธรรม มการชวยเหลอทางกฎหมายและการบงคบใชกฎหมายอยางเทาเทยมกน รวมทงการปรบปรงกฎหมายทเกยวของกบระบบภาษ และการถอครองทรพยสน เพอใหเกดการกระจายรายไดอยางเปนธรรมมากขนและลดความเหลอมล าทางเศรษฐกจระหวางประชาชนกลม ตาง ประชาชนจะไดรบการดแลดานสาธารณสขอยางทวถงตงแตระดบปฐมภม ประชาชนในพนทหางไกลจะไดรบบรการทางการแพทยในระบบการแพทยทางไกลเพอการวนจฉยโรคขนตน และมสวสดการพนฐานดานการรกษาพยาบาลทเหมาะสมเพอสรางความมนคงในการด าเนนชวต รวมทงในระยะตอไปขอมลดานสขภาพระหวางหนวยงานตาง จะเชอมโยงกนเพอใหการบรการในระบบสาธารณสขมประสทธภาพมากขน

นอกจากน ประชาชนผมรายไดนอยและชมชนทเคยมขอจ ากดและขาดโอกาสในอาชพและรายได จะไดรบความเปนธรรมในการประกอบอาชพ มโอกาสในการเขาถงทรพยากรทจ าเปนและไดรบความชวยเหลอในการสรางอาชพและรายไดเพอยกระดบคณภาพชวตไดมากขน ผานกลไกสถาบนการเงนชมชน ธนาคารทดน และการลงทนในวสาหกจชมชน (Social Enterprise) ทจะชวยเสรมสรางความเขมแขงในระดบชมชนรวมกนกบภาคเอกชน มการกระจายอ านาจสองคกรปกครองสวนทองถนใหสามารถบรหารจดการขอมลตาง ภายในพนทเพอพฒนาชมชนในพนทรบผดชอบและสรางความเขมแขงของชมชนในระยะยาว ภาครฐจะจดท าระบบเทคโนโลยสารสนเทศทชวยใหชมชนสามารถน าสนคาชมชนเขาสตลาดพาณชยอเลกทรอนกสซง

๓

กนยายน ๒๕๖๒

จะสรางโอกาสในการสรางรายได รวมทงพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศทสามารถสนบสนนการจดท านโยบายและมาตรการชวยเหลอทางสงคมทตรงกบความตองการของกลมเปาหมายมากขน

การปฏรปในชวง ๕ ปขางหนา จะท าใหประชาชนเขาถงกระบวนการยตธรรมไดเทาเทยมกน ประชาชนสามารถแจงความตางทองทไดทวประเทศ ระยะเวลาการท างานทกขนตอนในกระบวนการยตธรรมมความชดเจนและสามารถตรวจสอบความคบหนาได มมาตรการลงโทษทเหมาะสมกบฐานะผกระท าผด มการใหความชวยเหลอประชาชนทางกฎหมาย ผมรายไดนอยจะไมถกขงเพราะไมมหลกทรพยมาวางเปนประกน นอกจากน ในระยะตอไปแผนการปฏรปไดก าหนดใหมระบบยตธรรมชมชนทจะชวยใหเกดระบบการไกลเกลยในระดบพนท ซงจะชวยลดจ านวนคดทจะตองเขาสกระบวนการยตธรรม

ประชาชน และชมชนจะมพนทในการแสดงความคดเหนในเชงสรางสรรคมากขน ประชาชน จะไดรบความรความเขาใจเรองการปกครองในระบอบประชาธปไตยทมพระมหากษตรยเปนประมขผานการศกษาในโรงเรยน หนวยงานดานสอสารมวลชนของภาครฐและภาคเอกชนจะมการก ากบดแลกนเอง เพอใหประชาชนและชมชนสามารถเขาถงขอมลขาวสารทถกตอง

๑.๓ ยกระดบภาคเกษตร อตสาหกรรม บรการ และการวจยพฒนานวตกรรม รวมทงลดอปสรรคในการด าเนนธรกจ เพอสรางความสามารถในการแขงขนของประเทศในระยะยาว

อตสาหกรรมหลกของประเทศ ไดแก อตสาหกรรมเกษตร อตสาหกรรมการทองเทยวและการบรการ และอตสาหกรรมอาหารจะไดรบการพฒนาเพอเพมประสทธภาพในการผลต รวมทงการสร างฐานอตสาหกรรมใหมทเปนการตอยอดจากฐานอตสาหกรรมเดม อาท อตสาหกรรมยานยนตไฟฟา อตสาหกรรมอเลกทรอนคสอจฉรยะ อตสาหกรรมดจทล อตสาหกรรมสขภาพ เปนตน โดยในชวง ๕ ปขางหนา แผนการปฏรปนอกจากจะเนนการสรางฐานอตสาหกรรมภายในประเทศใหแขงแกรงขนแลว จะมงเนนการสรางความเชอมโยงการผลตและขยายตลาดในภมภาคเพอใหประเทศไทยเปนฐานในการบรหารจดการหวงโซอปทานของภมภาค (Regional Supply Chain) ซงผประกอบการไทยทกระดบจะไดประโยชนจากการเขาสตลาดทกวางมากขน ทงในสวนของประเทศเพอนบานและประเทศในภมภาคเอเชยใต

นอกจากน อตสาหกรรมพลงงานทเปนพนฐานส าคญของระบบเศรษฐกจจะมการปรบโครงสรางเพอสรางการแขงขนในธรกจกาซและไฟฟามากขนในขณะทยงคงมเนนการสรางความมนคงดานพลงงานของประเทศ การเตรยมความพรอมของโครงสรางพนฐานเพอรองรบเทคโนโลยดานพลงงานทดแทนทเปลยนแปลงอยางรวดเรว การก ากบดแลดานพลงงานจะมประสทธภาพมากขน ประชาชน ชมชน ภาคธรกจ และภาคอตสาหกรรมจะมคาใชจายดานพลงงานในระดบทเหมาะสม และมทางเลอกในการผลตพลงงานเพอใชเอง (Self-Consumption) และในระยะยาวสามารถสรางรายไดจากการขายไฟฟาสวนทเกนจากการใชงานเพอสรางรายได ระบบการวจยและนวตกรรมของประเทศจะไดรบการปรบปรงใหสามารถตอบโจทยความตองการของประเทศและสามารถใชงานไดจรง

นอกจากการปฏรปโครงสรางการผลต การตลาด และการวจยนวตกรรมแลว แผนการปฏ รปจะเนนการทบทวนกฎหมายทลาสมย และเปนอปสรรครวมทงสรางภาระตอการด าเนนชวตของประชาชน และการท าธรกจของภาคเอกชน ในระยะตอไปการขออนมต อนญาต จากภาครฐในการด าเนนธรกจจะมความสะดวกรวดเรวมากขน การใชดลยพนจของเจาหนาทของรฐลดลง ประชาชนและภาคธรกจสามารถยนค ารองตาง ผานระบบเทคโนโลยสารสนเทศทมความสะดวก รวดเรว มระยะเวลาการพจารณาอนมต /อนญาต ทชดเจน สามารถตดตามและตรวจสอบไดทกขนตอน

๔

กนยายน ๒๕๖๒

๑.๔ การบรหารจดการภาครฐมความโปรงใส มประสทธภาพ และตอบสนองความตองการของประชาชน

การปฏรปการบรหารราชการแผนดนจะท าใหประชาชนสามารถไดรบบรการจากรฐไดอยางมประสทธภาพมากขน ขอมลตาง ของหนวยงานภาครฐจะเชอมโยงเขาดวยกนเพอใหสามารถตอบสนองความตองการและความคาดหวงของประชาชนทหลากหลาย โดยเฉพาะการใหขอมลและความชวยเหลอจากภาครฐทงในกรณปกตและกรณฉกเฉน โดยไมสรางภาระใหแกประชาชนเกนความจ าเปน กระบวนการขออนมต/อนญาตจะไดรบการปรบปรงเขาสการจดบรการแบบเบดเสรจผานชองทางดจทลและศนยบรการรวม เพอความสะดวกรวดเรวในการใหบรการประชาชน

นอกจากการปรบปรงระบบการใหบรการแลว โครงสรางการท างานของภาครฐจะไดรบการปรบปรงใหมขนาดเลกลง มประสทธภาพมากขน มการกระจายอ านาจลงสทองถนเพอใหบรหารจดการพนทของตนเองไดมากขน บคลากรของรฐทกระดบจะมการแจงบญชทรพยสนและหนสนเพอความโปรงใส ในการปฏบตราชการ ทงน ในชวง ๕ ปขางหนาการบรหารจดการภาครฐจะเขาสระบบอเลกทรอนกส (e-Government) โดยนอกจากจะมระบบแพลตฟอรมการใหบรการพนฐาน (Service Platform) ส าหรบ การใหบรการประชาชนแลว จะมการพฒนาศนยขอมลกลางภาครฐ (Government Data Analytic Centre) เพอใชในการวเคราะหและจดท านโยบายการพฒนาทเหมาะสมทงในระดบภาค พนท และชมชน

๒. ความเชอมโยงของแผนการปฏรปประเทศและยทธศาสตรชาต (พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๘๐)

ยทธศาสตรชาต (พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๘๐) ไดประกาศราชกจจานเบกษาเมอวนท ๑๓ ตลาคม พ.ศ. ๒๕๖๑ โดยมวสยทศน เปาหมาย และยทธศาสตรหลกจ านวน ๖ ยทธศาสตร ไดแก ยทธศาสตรชาตดานความมนคง ยทธศาสตรชาตดานการสรางความสามารถในการแขงขน ยทธศาสตรชาตดานการพฒนาและเสรมสรางศกยภาพทรพยากรมนษย ยทธศาสตรชาตดานการสรางโอกาสและความเสมอภาคทางสงคม ยทธศาสตรชาตดานการสรางการเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรตอสงแวดลอม และยทธศาสตรชาต ดานการปรบสมดลและพฒนาระบบการบรหารจดการภาครฐ ซงเมอตรวจสอบแผนการปฏรปประเทศ กบยทธศาสตรชาต (พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๘๐) พบวามความสอดคลองกน โดยในเบองตนสรปได ดงน

๕

กนยา

ยน ๒

๕๖๒

คว

ามมน

คง

การส

รางค

วามส

ามาร

ถใน

การแ

ขงขน

การพ

ฒนา

แล

ะเสร

มสรา

งศกย

ภาพ

ทรพย

ากรม

นษย

การส

รางโอ

กาส

แล

ะควา

มเสม

อภาค

ทาง

สงคม

การส

รางก

ารเต

บโต

บน

คณภา

พชวต

ทเ

ปนมต

รตอส

งแวด

ลอม

การป

รบสม

ดลแล

ะพฒน

าระ

บบ

การบ

รหาร

จดกา

รภาค

รฐ

๑. ก

ารเม

อง

• เส

รมสร

างวฒ

นธรร

มทา

งการ

เมอง

/การ

มสว

นรวม

ของป

ระชา

ชนใน

ระบอ

บประ

ชาธป

ไตย

อนมพ

ระมห

ากษต

รย

ทรงเป

นประ

มข

• สร

างรฐ

ธรรม

าธปไ

ตย

• สร

างรฐ

ธรรม

าธปไ

ตย

๒. บ

รหาร

ราชก

ารแผ

นดน

• บร

การภ

าครฐ

สะด

วก

รวดเ

รว แ

ละตอ

บโจท

ยชว

ตประ

ชาชน

•

บรกา

รภาค

รฐ ส

ะดวก

รว

ดเรว

และ

ตอบโ

จทย

ชวตป

ระชา

ชน

•

ขอ

มล

ภา

คร

ฐ มม

าตรฐ

าน ท

นสม

ย แล

ะเชอ

มโยง

กน ก

าวส

รฐบา

ลดจท

ล

• บร

การภ

าครฐ

สะด

วก

รวดเ

รว แ

ละตอ

บโจท

ยชว

ตประ

ชาชน

๓. ก

ฎหมา

ย

• มก

ลไกท

างกฎ

หมาย

เพอเ

พมคว

ามสา

มารถ

ในกา

รแขง

ขนขอ

งปร

ะเทศ

•

กลไก

ทางก

ฎหมา

ยเพอ

สราง

ความ

เปนธ

รรม

และข

จดคว

ามเห

ลอม

ล าใน

สงคม

๖

กนยา

ยน ๒

๕๖๒

คว

ามมน

คง

การส

รางค

วามส

ามาร

ถใน

การแ

ขงขน

การพ

ฒนา

แล

ะเสร

มสรา

งศกย

ภาพ

ทรพย

ากรม

นษย

การส

รางโอ

กาส

แล

ะควา

มเสม

อภาค

ทาง

สงคม

การส

รางก

ารเต

บโต

บน

คณภา

พชวต

ทเ

ปนมต

รตอส

งแวด

ลอม

การป

รบสม

ดลแล

ะพฒน

าระ

บบ

การบ

รหาร

จดกา

รภาค

รฐ

๔. ก

ระบว

นการ

ยตธร

รม

•

อ านว

ยควา

มสะด

วกทา

งคดแ

ละกา

รลด

ความ

เหลอ

มล า

•

เวลาก

ารท า

งานท

ชดเจ

นแนน

อน ม

ระบบ

ตรวจ

สอบท

มปร

ะสทธ

ภาพ

๕. เศ

รษฐก

จ

• ปฏ

รปสถ

าบนด

านกา

รสง

เสรม

ผลตภ

าพ ก

ารม

าตรฐ

าน แ

ละ

นวตก

รรม

•

ปรบป

รงกล

ไกกา

รแกไ

ขปญ

หาคว

ามยา

กจน

และค

วามเ

หลอม

ล าขอ

งไทย

๖. ส

งแวด

ลอม

• เป

ลยนแ

ปลงส

ภาพ

ภมอา

กาศแ

ละคว

ามมน

คงขอ

งประ

เทศ

• เป

ลยนแ

ปลงส

ภาพ

ภมอา

กาศแ

ละคว

ามมน

คงขอ

งประ

เทศ

• กา

รบรห

ารจด

การเช

งพน

ทและ

ขยาย

ผลแบ

บอยา

งควา

มส าเร

จ ผา

นการ

มสวน

รวมข

องทก

ภาคส

วน

๗. ส

าธาร

ณสข

• ปฏ

รประ

บบบร

การ

ปฐมภ

ม

• ปฏ

รประ

บบบร

การ

ปฐมภ

ม

๘. ส

อสาร

•

ปฏรป

การร

เทาท

นสอ

ของป

ระชา

ชน (๓

.๑)

•

ปฏรป

การร

เทาท

นสอ

ของป

ระชา

ชน

• สง

เสรม

จรยธ

รรม

และม

าตรฐ

านวช

าชพ

• ปฏ

รปกา

รรเท

าทนส

อขอ

งประ

ชาชน

๗

กนยา

ยน ๒

๕๖๒

คว

ามมน

คง

การส

รางค

วามส

ามาร

ถใน

การแ

ขงขน

การพ

ฒนา

แล

ะเสร

มสรา

งศกย

ภาพ

ทรพย

ากรม

นษย

การส

รางโอ

กาส

แล

ะควา

มเสม

อภาค

ทาง

สงคม

การส

รางก

ารเต

บโต

บน

คณภา

พชวต

ทเ

ปนมต

รตอส

งแวด

ลอม

การป

รบสม

ดลแล

ะพฒน

าระ

บบ

การบ

รหาร

จดกา

รภาค

รฐ

สอ

๙. ส

งคม

• ปฏ

รปกา

รออม

สว

สดกา

รสงค

ม

และก

ารลง

ทนดา

นสง

คม

• ปฏ

รปโอ

กาสก

ารพฒ

นาสง

คมโด

ยสนบ

สนนใ

หเก

ดชมช

นเขม

แขง

และก

ารขบ

เคลอ

นสง

คมดว

ยจตส

าธาร

ณะ

• ปฏ

รปกา

รออม

สว

สดกา

รสงค

ม แล

ะกา

รลงท

นดาน

สงคม

• ปฏ

รปโอ

กาสก

ารพฒ

นาสง

คมโด

ยสน

บสนน

ใหเก

ดชมช

นเข

มแขง

และ

การ

ขบเค

ลอนส

งคมด

วยจต

สาธา

รณะ

๑๐. พ

ลงงา

น

• ปฏ

รปกา

รบรห

ารจด

การพ

ลงงา

น

• สง

เสรม

การก

ระจา

ยรา

ยไดส

ชมชน

สร

างมล

คาเพ

มจาก

ฐานเ

ศรษฐ

กจพล

งงาน

• ปฏ

รปกา

รบรห

ารจด

การพ

ลงงา

น

๘

กนยา

ยน ๒

๕๖๒

คว

ามมน

คง

การส

รางค

วามส

ามาร

ถใน

การแ

ขงขน

การพ

ฒนา

แล

ะเสร

มสรา

งศกย

ภาพ

ทรพย

ากรม

นษย

การส

รางโอ

กาส

แล

ะควา

มเสม

อภาค

ทาง

สงคม

การส

รางก

ารเต

บโต

บน

คณภา

พชวต

ทเ

ปนมต

รตอส

งแวด

ลอม

การป

รบสม

ดลแล

ะพฒน

าระ

บบ

การบ

รหาร

จดกา

รภาค

รฐ

๑๑. ป

องก

นแล

ะปร

าบปร

ามกา

รทจ

รตมช

อบ

• กา

รปอง

กนแล

ะเฝา

ระวง

๑๒. ก

ารศก

ษา

•

ปฏรป

ระบบ

การศ

กษา

และก

ารเรย

นรโด

ยรวม

ของป

ระเท

ศ

• ปฏ

รปกา

รพฒน

าเดก

เลกแ

ละเด

กกอน

วยเรย

น •

ปฏรป

กลไก

และร

ะบบ

การผ

ลตคด

กรอง

และ

พฒนา

ผประ

กอบ

วชาช

พครแ

ละอา

จารย

• ปฏ

รปเพ

อลดค

วาม

เหลอ

มล าท

างกา

รศก

ษา

•

การป

รบโค

รงสร

างขอ

งหน

วยงา

นใน

ระบบ

การศ

กษาเ

พอบ

รรบ

ลเป

าหมา

ยปร

บปรง

การจ

ดการ

เรย

นการ

สอนแ

ละยก

ระดบ

คณภา

พของ

การจ

ดการ

ศกษา

•

ปฏรป

การศ

กษาแ

ละกา

รเรย

นรโด

ยพลก

โฉมด

วยระ

บบดจ

ทล

๙

กนยายน ๒๕๖๒

๓. ประเดนการปฏรปทส าคญภายใตแผนการปฏรปประเทศ

แผนการปฏรปประเทศ มประเดนขบเคลอนการปฏรปทส าคญ โดยสรปใน ๖ มต ดงน

๓.๑ การลดความเหลอมล าทางสงคม

การขบเคลอนการปฏรปเพอลดความเหลอมล าจะด าเนนการผานแผนการปฏรปประเทศ ๔ ดานหลก ไดแก แผนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ แผนการปฏรปประเทศดานสงคม แผนการปฏรปประเทศดานกฎหมาย และแผนการปฏรปดานการสาธารณสข โดยจดใหมคณะกรรมการทท าหนาทในการเสนอมาตรการทเหมาะสม รวมถงการแกไขกฎหมายท เกยวของเพอสรางความเปนธรรมและลดความเหลอมล าในสงคม และการจดตงส านกงานท าหนาทในการบรณาการการแกไขปญหาความยากจนและเหลอมล า เพอวางกรอบแนวทาง สรางความรวมมอระหวางหนวยงานโดยผานกลไกระดบประเทศ ระดบหนวยงาน และระดบพนท นอกจากน ในการแกไขปญหาความเหลอมล าทางสงคมจะรวมถงการปรบปรงกลไกทางการบรหาร และกลไกทางกฎหมายทเกยวของกบภาษ เพอใหผประกอบการและประชาชนทไมอยในฐานภาษเขาสระบบฐานภาษ และเพมประสทธภาพในการตรวจสอบขอมลการเสยภาษระหวางหนวยงานทมภารกจในการจดเกบภาษ รวมทงเนนการปรบปรงโครงสรางอตราภาษเงนได และการหกคาลดหยอนทเปนธรรมและเหมาะสมกบระดบรายได รวมทงการสรางกลไกทางภาษทจะชวยเหลอผมรายไดนอยในสงคม การปรบปรงสทธประโยชน ทไดรบจากสวสดการตาง ใหเหมาะสมและเปนธรรม

นอกจากการขบเคลอนการลดความเหลอมล าดงกลาวขางตนแลว การด าเนนการลด ความเหลอมล าทางสงคมจะมงเนนการสงเสรมวสาหกจเพอสงคม (Social Enterprise) เพอใหเกดธรกจทจะกระจายผลก าไรกลบสสงคมและชมชน ซงจะชวยสรางโอกาสในการสรางรายไดของประชาชนและชมชน การพฒนาปจจยการผลตในภาคเกษตรทงในดานแหลงน า ระบบชลประทาน และระบบการประกนภยพชผล และการพฒนาแรงงานในภาคเกษตรและแรงงานในภาคเศรษฐกจอน ใหมความสามารถมากขน เพอยกระดบรายไดในระดบบคคล นอกจากน ประชาชนในพนทหางไกลจะสามารถเขาถงบรการสาธารณสขในระดบปฐมภมไดอยางมประสทธภาพมากขน การวนจฉยโรคขนตนสามารถด าเนนการไดผานคลนคหมอครอบครว และระบบการแพทยทางไกล การพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศเชอมโยงขอมลดานสขภาพ ของหนวยงานตาง เพอใหประชาชนสามารถเขาถงและบรหารจดการขอมลสขภาพของตนไดเมอตองการ และภาครฐสามารถบรหารจดการดานการเงนการคลงเพอสนบสนนสวสดการดานสขภาพและสาธารณสข ไดอยางมประสทธภาพมากขน

๓.๒ การพฒนาเศรษฐกจ

การปฏรปเพอการพฒนาเศรษฐกจภายใตแผนการปฏรปประเทศจะเปนการพฒนาเศรษฐกจตงแตระดบชมชน ระดบผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ระดบผประกอบการขนาดใหญ และเชอมโยงการผลตของไทยกบประเทศตาง ในภมภาค เพอใหประเทศไทยเปนฐานการผลตส าคญ ของหวงโซการผลตในภมภาค รวมทงการสงเสรมธรกจ Start Up การพฒนาพนทในภมภาค และการพฒนาโครงสรางพนฐานทางกายภาพ เชน แหลงน า การเชอมโยงพนทภายในประเทศและกบประเทศในภมภาค และการพฒนาดานพลงงาน

ในภาพรวมของการปฏรปเศรษฐกจจะมงเนนการยกระดบมาตรฐานการผลตในภาคเกษตร ภาคอตสาหกรรม ภาคการบรการ และการสรางนวตกรรม โดยสรางระบบกลาง (Single Platform) เชอมโยง

๑๐

กนยายน ๒๕๖๒

เครอขายการสงเสรมผลตภาพ การมาตรฐาน และนวตกรรม ครอบคลมการท าหนาทของหนวยงานในการเพมผลตภาพ การจดการโครงสรางดานการมาตรฐาน (Quality Infrastructure) และการสรางสภาพแวดลอม ทเออตอการสรางนวตกรรม ใหท างานไปในทศทางทหนนเสรมกนอยางเปนระบบ มการน าแผนงาน/โครงการไปสการปฏบตอยางมประสทธภาพ รวมทงตดตามสถานการณ และประเมนผลการด าเนนนโยบายอยางครบวงจร การจดท าระบบวเคราะหขอมลขนาดใหญ (Big Data Analytic) ทงในภาคเกษตร ภาคอตสาหกรรม และภาคบรการ เพอเพมประสทธภาพในการผลต สนบสนนใหผประกอบการไทยไปลงทนในตางประเทศ และผประกอบการภายในประเทศสามารถเชอมโยงการผลตกบตลาดในภมภาค สงเสรมการเรมตนท าธรกจในรปแบบ Start Up และการพฒนาอตสาหกรรมทจะเปนฐานเศรษฐกจใหมในอนาคต เชน อตสาหกรรมชวภาพ อตสาหกรรมการแพทย อตสาหกรรมยานยนตไฟฟา อตสาหกรรมดจตอล อตสาหกรรมระบบกกเกบพลงงาน และอตสาหกรรมปโตรเคม ระยะท ๔ เปนตน เพอยกระดบฐานการผลตของไทยใหสามารถแขงขนได ในระยะยาว รวมทงการพฒนาระบบการศกษาเพอผลตบคลากรและแรงงานทมความสามารถสง ในระดบตาง ทสอดคลองกบทศทางการพฒนาในภาคเกษตร อตสาหกรรม และบรการ ตลอดจนปฏรประบบการวจยและพฒนา รวมทงระบบทรพยสนทางปญญา เพอสรางความสามารถในการแขงขนของประเทศในระยะยาว

นอกจากน แผนการปฏรปประเทศใหความส าคญกบการปรบโครงสรางการบรหารจดการดานพลงงานของประเทศตงแตการปรบโครงสรางการบรหารจดการเพอสรางความเชอมนในการปฏบตงาน การปรบโครงสรางการจดท าแผนการพฒนาก าลงการผลตไฟฟา การสงเสรมการแขงขนในอตสาหกรรมไฟฟาและกาซธรรมชาตทสามารถสรางความสมดลกบความมนคงทางพลงงาน การสงเสรมการผลตพลงงานทดแทนในภาคครวเรอนและชมชน และการปรบปรงโครงสรางพนฐานดานพลงงาน โดยเฉพาะระบบสงและจ าหนายไฟฟาใหสามารถรองรบเทคโนโลยดานพลงงานทเปลยนแปลงไปและสามารถรองรบการสรางตลาดซอขายไฟฟาในอนาคต

การขบเคลอนการปฏรปเศรษฐกจในระดบชมชน จะมงเนนการรวมกลมในระดบชมชนทงในสวนของวสาหกจชมชน สหกรณ และวสาหกจเพอสงคม ทเชอมโยงการผลตของชมชนสตลาดผานระบบเทคโนโลยสารสนเทศ เพอเปนกลไกในการสรางงานและรายไดภายในชมชน และการจดตงกองทน Social Investment Fund เพอสนบสนนการสรางสงคมผประกอบการ ส าหรบการพฒนาในระดบผประกอบการขนาดกลาง และขนาดยอม (SMEs) จะมงเนนการสงเสรมสภาพแวดลอมทเออตอการท าธรกจของผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอมใหสามารถแขงขนได

การปฏรปกฏหมายเพอสรางความสามารถในการแขงขนของประเทศจะมงเนนการปรบปรงกฎหมายเพอขจดอปสรรคในการท าธรกจและลดภาระในเชงขอกฎหมายของผประกอบการทกระดบ มงเนนใหเกดผลลพธทเออตอการท าธรกจทงในดานระบบการอนมต/อนญาต ระบบการอ านวยความสะดวก ทางการคา รวมท งการปรบปรงโครงสรางภาษ และมาตรการสง เสรม เ พอสนบสนนธรกจ SMEs และธรกจ Start Up และการเพมประสทธภาพการปฏบตภารกจของหนวยงานภาครฐทเกยวของ กบผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอม รวมทงการพฒนากฎหมายทเกยวของกบการจดการพนทโดยเฉพาะพนทส าหรบการเกษตร เพอใหเกดการท าการเกษตรในพนททเหมาะสมและเปนระบบ

๑๑

กนยายน ๒๕๖๒

๓.๓ การสรางสงคมและชมชนทเขมแขง

การสรางสงคมและชมชนทเขมแขงจะขบเคลอนการด าเนนการตงแตระดบบคคลถงระดบชมชน โดยมงเนนใหคนในชมชนทกกลมมความมนคงดานอาชพ และรายได มหลกประกนทางรายไดในวยเกษยณ ทเพยงพอตอการด ารงชวตอยางมคณภาพ และสวสดการทางสงคมทเหมาะสม รวมทงสถาบนทางสงคมสามารถแบงเบาภาระการลงทนทางสงคมของรฐบาล ผานการออม สวสดการ และการลงทนเพอสงคม ในการด าเนนการปฏรปสงคมจะมงเนนทพนฐานของคนไทย โดยมงเนนใหคนไทยมสขภาวะและคณภาพชวต ทดบนหลกการสรางน าซอม มการปรบเปลยนพฤตกรรมไปสการมจตสาธารณะเพมขน ภาครฐสงเสรมใหชมชน/ทองถนมความเขมแขง สามารถจดการกนเองและท างานรวมกบภาคสวนตาง ได ในขณะทสอเปนโรงเรยนของสงคมในการใหความรแกประชาชน ปลกฝงวฒนธรรมของชาต และปลกฝงทศนคตทด รวมทงภาครฐกระจายอ านาจการบรหารจดการในทองถนมากขน โดยเฉพาะการใหอ งคกรทองถนจดเกบขอมล และบรหารขอมลของชมชน และบรณาการขอมลสารสนเทศดานสงคมกบทกหนวยงานและเปดโอกาส ใหประชาชนสามารถเขาถงได ทงน การพฒนาระบบสรางเสรมชมชนเขมแขง จะมงเนนการขจดอปสรรค ในเชงโครงสราง ซงรวมถง การจดการขอมลและองคความรทางสงคม เนนการสรางกลไกและเครองมอทท าใหหนวยงานภาครฐทราบความตองการของประชาชนไดอยางชดเจน สามารถน าไปจดท านโยบายทสอดคลอง กบความตองการของประชาชน รวมทงเพมประสทธภาพในการจดเกบขอมลและใหเกดการบรณาการขอมลดานสงคมระหวางหนวยงานทเกยวของ

นอกจากนน ยงเนนใหสงคมเกดความเปนอนหนงอนเดยวกน ยอมรบในความแตกตางและมความเอออาทรกนผานกระบวนการสรางการมสวนรวม การเรยนร การรบร และการสงเสรมกจกรรม ทางสงคม เชน การจดพนทสาธารณะใหประชาชนไดแสดงความคดเหนอยางสรางสรรค เปนตน การสงเสรมวฒนธรรมระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรย เปนประมข ในรปแบบการมสวนรวมและการปรกษาหารอ เพอสรางการยอมรบในความคดเหนทแตกตาง โดยเรมปลกฝงวฒนธรรมประชาธปไตยทถกตองผานการใหความรในโรงเรยนตาง ตงแตระดบปฐมวย รวมทงการบรรจสาระเกยวกบ “การรเทาทนสอ” ใหอยในหลกสตรการศกษาในระดบมธยมศกษาตอนปลายหรอเทยบเทา และเปนวชาพนฐานระดบอดมศกษา

๓.๔ การฟนฟและการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

การขบเคลอนการปฏรปดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจะใหความส าคญกบการด าเนนการใน ๖ ประเดนหลก ไดแก ๑) ทรพยากรทางบก ๒) ทรพยากรน า ๓) ทรพยากรทางทะเลและชายฝง ๔) ความหลากหลายทางชวภาพ ๕) สงแวดลอม และ ๖) ระบบการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม โดยมงเนนการฟนฟ อนรกษ เพอสรางฐานทรพยากรของประเทศในระยะยาวควบคไปกบการใชประโยชนในเชงเศรษฐกจ สงคม และชมชน โดยปฏรปโครงสรางการบรหารจดการของหนวยงานภาครฐ ใหมความเปนเอกภาพสามารถปองกน ปราบปราม และฟนฟทรพยากรธรรมชาตทงระบบ การปรบปรงระบบขอมลเชงพนทส าหรบการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาต เพอใหสามารถใชประโยชนไดอยางเหมาะสม ลดปญหาขอขดแยงในการใชประโยชนของชมชน และเ พมประสทธภาพการคมครองและฟนฟทรพยากรธรรมชาตอยางเปนระบบ

นอกจากน การด าเนนการภายใตแผนการปฏรปประเทศจะครอบคลมการสรางกลไกการ มสวนรวมกบองคกรทองถน และชมชน เพอการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตในทองถน ทงในดานการอนรกษ ฟนฟ ตดตามตรวจสอบการใชประโยชนทรพยากร และการเฝาระวงดานสงแวดลอม สงเสรมงานวจย

๑๒

กนยายน ๒๕๖๒

ดานปาไม สตวปา และความหลากหลายทางชวภาพ เพอการ อนรกษ ฟนฟ และใชประโยชนจาก ความหลากหลายทางชวภาพในเชงเศรษฐกจ การจดท าแผนการใชทดนระดบต าบลเพอสนบสนนภาคการเกษตร ผลกดนการจดตงคณะกรรมการบรหารจดการน าระดบชมชน และศนยขอมลน าระดบจงหวด รวมทงระบบการวเคราะหขอมลขนาดใหญ (Big Data) เพอเพมประสทธภาพในการบรหารจดการน าทงระบบ

ส าหรบการจดการดานสงแวดลอม จะครอบคลมการพฒนาเทคโนโลย และกลไกการสราง ความรวมมอระหวางภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน ในการจดการขยะ น าเสย และการระวงปองกนมลพษในเขตชมชน และภาคอตสาหกรรม รวมท งการ พฒนาระบบยต ธ รรมด านส งแวดลอม ตงแตขนการสอบสวน การระงบขอพพาท การพจารณาคดและการบงคบคด เพอสรางการเขาถงระบบยตธรรมดานสงแวดลอมและเปนกลไกสนบสนนการพฒนาทยงยนของประเทศ

๓.๕ การสรางประสทธภาพและความโปรงใสในกระบวนการท างานของภาครฐ

การปฏรปการบรหารจดการภาครฐจะมงเนนการยกระดบการบรหารจดการทมงสการเปนรฐบาลดจทล สามารถใหบรการประชาชนผานชองทางอเลคทรอนกสไดอยางสะดวก รวดเรว และลดภาระ ของประชาชนในการรบบรการจากภาครฐ ทงในดานเอกสาร การช าระคาธรรมเนยม และการอนมต/อนญาต การเชอมโยงขอมลระหวางภาครฐเพอประโยชนในการบรหารราชการแผนดน การปฏรปโครงสราง และการบรหารจดการภาครฐ ใหมความกระทดรดทงในระดบสวนราชการ และระดบองคกรปกครอง สวนทองถน เนนการบรหารเชงพนท การกระจายอ านาจสทองถน การวางแผนก าลงคนและน าเทคโนโลย และนวตกรรมมาใชในการบรหารจดการเพอใหก าลงคนภาครฐอยในระดบทเหมาะสมสอดคลองกบสถานการณสงคมผสงอายและฐานะการคลง รวมทง พฒนาระบบสรางแรงจงใจทสามารถดงดดผมความสามารถสงเขาสระบบราชการ และปรบปรงความเปนนตบคคลของหนวยงานระดบกรมเพอความคลองตวในการบรหารจดการ

การปฏรปการบรหารจดการภาครฐจะครอบคลมถงการปฏรปหนวยงานดานเศรษฐกจใหมประสทธภาพมากขนสามารถเปนกลไกในการขบเคลอน และตดตามประเมนผลการด าเนนงานดานเศรษฐกจของประเทศ ปรบปรงระบบคดสรรผบรหารระดบสงในหนวยงานส าคญ และพฒนาระบบวเคราะหขอมล ขนาดใหญ (Big Data) เพอการก าหนดนโยบาย มาตรการทางเศรษฐกจ สงคม ทงในระดบภาพรวมและระดบพนทไดอยางเหมาะสมกบสถานการณและกลมเปาหมายมากขน

นอกจากการเพมประสทธภาพในการบรหารจดการภาครฐแลว แผนการปฏรปประเทศจะมงเนนการสรางธรรมมาภบาลเพอปองกนการทจรตและประพฤตมชอบในภาครฐ โดยสรางกลไกความรวมมอระหวางภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชนในการเฝาระวง ชเบาะแส และการรกษาความลบของผ ชเบาะแส ยกระดบหนวยงานตรวจสอบใหเปนกลไกอสระและเปนมออาชพในการเฝาระวงการทจรตในหนวยงาน ปรบปรงกฎหมายท เกยวของกบการใชดลยพนจของเจาหนาทรฐให เหลอเทาทจ าเปน ก าหนดวธการยนค าขอผานระบบอเลกทรอนกส และก าหนดระยะเวลาการอนมต อนญาตทชดเจน ก าหนดใหเจาหนาทของรฐทไมตองแจงบญชทรพยสนตอส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาตท าการแจงบญชทรพยสนตอผบงคบบญชา และสงเสรมการสรางจตส านกของบคลากรภาครฐและประชาชนทจะไมอดทนตอการทจรต

๑๓

กนยายน ๒๕๖๒

๓.๖ การพฒนากฎหมาย และกระบวนการยตธรรม

การปฏรปกฎหมายจะมงเนนการปรบปรงหรอยกเลกกฎหมายทลาสมยและไมสอดคลอง กบสถานการณปจจบน โดยเฉพาะกฎหมายทสรางภาระใหแกประชาชน รวมถงการปรบปรงกฎหมายเพอสนบสนนการลดความเหลอมล าในสงคม และการสรางความสามารถในการแขงขนของประเทศ ซงจะเชอมโยงการด าเนนการกบประเดนการลดความเหลอมล าทางสงคมและการพฒนาเศรษฐกจ การด าเนนการตามแผนการปฏรปประเทศในสวนของการปฏรปกฎหมายทลาสมยดงกลาวจะจดตงกลไกคณะกรรมการเพอท าหนาทในการทบทวนกฎหมายทลาสมย หมดความจ าเปนและกฎหมายบางฉบบทสรางความไมเปนธรรม อาท กฎหมายขายฝาก โดยปรบส านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมายใหเปนส านกงานคณะกรรมการทบทวนกฎหมายทลาสมยหรอสรางภาระใหแกประชาชน นอกจากน แผนการปฏรปประเทศก าหนดใหมการตรากฎหมายเทาทจ าเปนและทบทวนกฎหมายทมผลบงคบใชแลวเพอใหสอดคลองกบทก าหนดไวในรฐธรรมนญ โดยก าหนดกลไกในการตรวจสอบ ตดตาม และประเมนผล การสรางกลไกสงเสรมการบงคบใชกฎหมาย ใหมประสทธภาพมากยงขน สรางชองทางการเขาถงฐานขอมลดานกฎหมายส าหรบหนวยงานภาครฐ และภาคประชาชน รวมทงสรางการมสวนรวมในการรบฟงความคดเหนของประชาชนทงในขนการบงคบใชกฎหมาย การจดท าและเสนอกฎหมาย รวมทงการใหความชวยเหลอทางกฎหมายแกประชาชน

ส าหรบการปฏรปดานกระบวนการยตธรรม จะเนนการใหหนวยงานทเกยวของกบกระบวนการยตธรรมเปลยนแปลงวฒนธรรมการท างานทเนนการอ านวยความยตธรรมทสะดวก รวดเรวแกประชาชน และก าหนดระยะเวลาการท างานทกขนตอนทชดเจน สามารถตรวจสอบความคบหนาในกระบวนการยตธรรมไดดวยตนเองผานระบบอเลกทรอนกส จดท าระบบเทคโนโลยสารสนเทศเพอใหประชาชนสามารถแจงความ ตางทองทไดทวประเทศ ประชาชนสามารถฟองรองด าเนนคดไดทางระบบอเลกทรอนกส กระบวนการสอบสวนในคดส าคญจะมอยการเขารวมในการสอบสวน จดท าระบบคมครองพยานทเหมาะสม ปรบปรงกฎหมายเพอใหสามารถพจารณาโทษปรบตามฐานรายได และมระบบชวยเหลอผมรายไดนอยในดานคาใชจายในกระบวนการยตธรรม ทบทวนการแยกประเภทของยาเสพตดและวตถออกฤทธเปนระยะใหสอดคลอง กบผลการวจยเกยวกบอนตรายของสารเสพตดแตละประเภท การจดใหมลามทเพยงพอส าหรบใหบรการในกระบวนการยตธรรม และน าระบบการประชมทางไกลมาปรบใชเพอใหสามารถบรการลามไดอยางทวถง รวมทงพฒนาและแกไขกฎหมายเพอลดอปสรรคในการคนสสงคมของผพนโทษทมความเสยงต า และพฒนาระบบนตวทยาศาสตรใหมมาตรฐานและทนสมย ตลอดจนการจดท าระบบประสานเชอมโยงหนวยงานในกระบวนการยตธรรมทประชาชนสามารถตดตอไดสะดวก

จดท าระบบการพจารณาคดทางปกครองทประชาชนสามารถเขาถงความยตธรรมทางปกครองไดอยางสะดวก รวดเรว และประหยดคาใชจาย การสรางกลไกใหองคกรเอกชนทมวตถประสงคในการชวยเหลอประชาชนสามารถฟองคดแทนผ เสยหายในคดทมผลกระทบตอประโยชนสาธารณะ และจดท าระบบผเชยวชาญเพอชวยเหลอประชาชนในกรณทเกยวของกบสงแวดลอม

๑๔

กนยายน ๒๕๖๒

๔. ประโยชนทคาดวาจะเกดขนจากการด าเนนการตามแผนการปฏรปประเทศในแตละระดบ สรปได ดงน

๔.๑ ระดบประชาชน

๔.๑.๑ คนไทยมคณภาพชวตทด ในสภาพแวดลอมของประเทศทมความสงบเรยบรอยและ มความสามคคปรองดอง และมสวนรวมในการพฒนาประเทศและการปกครองในระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข โดยภาครฐสามารถตอบสนองความตองการและความคาดหวง ของประชาชนทหลากหลายไดอยางมประสทธภาพ (Customized Public Service) ประชาชนทกคนจะไดรบโอกาสทเปนธรรมตามศกยภาพและสภาพแวดลอมทเหมาะสม และไดรบผลจากการปฏรปประเทศอยางทวถง โดยจะไมมใครถกทงไวเบองหลง

๔.๑.๒ คนไทยมหลกประกนทางรายไดในวยเกษยณทเพยงพอตอการด ารงชวตอยางมคณภาพ มความรอบรดานสขภาพเพยงพอทจะดแลตนเองจากความเสยงตอการเกดโรคทปองกนได รวมทงมสวนรวมในการวางระบบการดแลสขภาพไดรบโอกาสทเทาเทยมกนในการเขาถงบรการสาธารณสข

๔.๑.๓ ประชาชนไดรบสวสดการพนฐานทจ าเปน (Social safety net) โดยการปฏรประบบประกนสงคมและระบบฐานภาษ การปรบระบบบ านาญใหเปนระบบทกาวหนาและครอบคลมประชาชน ทกกลมอยางทวถง และการขยายความคมครองของกองทนประกนสงคมไปยงกลมแรงงานนอกระบบ และเกษตรกรเพมขน

๔.๑.๔ คนไทยมการปรบเปลยนพฤตกรรมไปสการมจตสาธารณะเพมขน โดยมสอทท าหนาทเปนโรงเรยนของสงคมในการใหความรแกประชาชนอยางมจรรยาบรรณ การปลกฝงทศนคตทดและการปลกฝงวฒนธรรมของชาตตามเสรภาพของประชาชนในแนวทางของประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

๔.๑.๕ ประชาชนจะไดรบความชวยเหลอทางกฎหมายอยางเทาเทยมและเปนธรรม โดยจะมกลไกการใหบรการและความชวยเหลอทางกฎหมายทเขาใจงายและมประสทธภาพ รวมทงระบบฐานขอมล ของกฎหมาย ค าพพากษา ค าวนจฉย หรอการตความกฎหมาย ทประชาชนจะสามารถเขาถงไดอยางสะดวก ประกอบกบประชาชนจะมสวนรวมในการจดท าและเสนอรางกฎหมายหรอกฎทมความส าคญของประเทศ

๔.๑.๖ ประชาชนมรายไดเพมขน โดยเฉพาะเกษตรกรและแรงงานไรฝมอทยากจนในระดบฐานรากเชน การเพมผลผลตใหพนทการเกษตร โดยการพฒนาระบบการจดการน า การสงเสรมใหเกษตรกรปรบใชความรสมยใหมจากขอมล และเทคโนโลยททนสมย และใหการชวยเหลอในเชงระบบเพอรองรบความเสยงและเพมโอกาสทางอาชพ เพอใหเกษตรกรเกงขน (Smart Farmer) และเพมโอกาสการไดรบการจางงาน ของแรงงานไรฝมอ ทงในดานของการพฒนาฝมอแรงงาน และการจดการทนการศกษา เพอการพฒนาฝมอและทกษะทตรงตามความตองการของภาคเอกชน

๔.๑.๗ ประชาชนเขาถงการใชพลงงานในราคาทเปนธรรม โดยไดรบคณภาพและการบรการทดขน โดยมการบรหารจดการดานพลงงานทมธรรมาภบาลทไดรบการยอมรบจากประชาชน

๑๕

กนยายน ๒๕๖๒

๔.๒ ระดบชมชนและทองถน

๔.๒.๑ ชมชน/ทองถนมความเขมแขง โดยสามารถจดการกนเองและท างานรวมกบภาคสวนตาง ได มกลไกสถาบนการเงนชมชนเพอสนบสนนการสรางอาชพและรายได การพฒนาธรกจชมชน โดยการสนบสนนทงดานการรวมกลมสรางเครอขาย การสรางกลไกพฒนารวมกบภาคเอกชน การจดตงแพลตฟอรมพาณชยอเลกทรอนกส (E-Commerce) เพอเพมโอกาสในการเตบโตของธรกจชมชน เพมการเขาถงตลาดและทรพยากร และการจดตงกองทนการลงทนเพอสงคม (Social Investment Fund) เพอสนบสนนเครอขายความรวมมอกบระหวางวสาหกจชมชนและภาคเอกชนใหสามารถขบเคลอนการพฒนาอยางตอเนองในพนท

๔.๒.๒ ชมชน/ทองถนจะมอ านาจในการบรหารจดการทรพยากรในพนทมากขน ซงจะชวยใหการแกปญหาในชมชนตรงกบสภาพปญหาและมเจาภาพด าเนนการทชดเจน (Accountability) ซงจะชวยบรรเทาปญหาความเหลอมล าอนอาจเกดจากการพฒนาทกระจกตวทสวนกลาง

๔.๓ ระดบภาคธรกจ

๔.๓.๑ ภาคธรกจมขดความสามารถในการแขงขนเพมขนทนตอการพฒนาตามกระแสโลกาภวฒน โดยการยกเลก/ปรบปรงกฎหมายทลาสมย และเปนอปสรรคตอการลงทนและการด าเนนธรกจ และการใชกลไกกฎหมายเพอสนบสนนการเพมความสามารถในการแขงขนของประเทศ การปรบกตกาใหการจดสรรทรพยากรในระบบเศรษฐกจเปนไปไดอยางคลองตว การพฒนาและเสรมสรางทกษะบคลากรในดานตาง (Retraining) ทจ าเปนตออนาคต มการเพมประสทธภาพดวยการใชวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมและ Big data การสรางระบบนเวศดานการวจยและนวตกรรม และการพฒนามาตรฐานการผลต รวมทง การปรบปรง แกไข เพมเตมมาตรการและทรพยากรทเออใหเกดการเพมความสามารถของผประกอบการโดยเฉพาะผประกอบการ Start Up และผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) การปฏรปหนวยงานนโยบายเศรษฐกจ หนวยงานดานสถตและขอมลแหงชาต (National Data Unit) เพอใหสามารถท างานไดอยางมประสทธภาพ คลองตวเทาทนตอการเปลยนแปลงของโลกและตอบโจทยความตองการ ของการด าเนนการธรกจทซบซอนขน

๔.๓.๒ ภาคธรกจมตลาดและฐานการลงทนทขยายตวเพมขน จากการสงเสรมการรวมกลม ในภมภาค (Regional Integration) ซงจะกอใหเกดการสรางความเชอมโยงกบประเทศเพอนบานและประเทศ คคาทส าคญ อาท CLMV บงกลาเทศ โดยเนนการเชอมโยงกนผานโครงขายคมนาคมทจะเออใหบรษทขามชาตเลอกใชไทยเปนฐานในการบรหารจดการหวงโซอปทานของภมภาค (Regional Supply Chain)

๔.๓.๓ อตสาหกรรมหลกทประเทศไทยมความช านาญ ๓ อตสาหกรรม ไดแก อตสาหกรรมการเกษตร อตสาหกรรมการทองเทยวและการบรการ (Hospitality) และอตสาหกรรมอาหาร จะมผลตภาพ (Productivity) เพมมากขน ขณะทอตสาหกรรมใหมทมศกยภาพในการเตบโตในอนาคตจะไดรบการพฒนา ตอยอดจากอตสาหกรรมทมฐานอยแลว ไดแก อตสาหกรรมชวภาพ (Bio-Economy) อตสาหกรรมยานยนตไฟฟา (Electric Vehicles) อตสาหกรรมอเลกทรอนกสอจฉรยะ (Smart Electronics) อตสาหกรรมการดแลสขภาพ (Healthcare) อตสาหกรรมการศกษา (Education) และอตสาหกรรมดจทล (Digital Economy) รวมท ง อตสาหกรรมหลกท เชอมโยงกบภาคพลงงาน ไดแก อตสาหกรรมระบบกกเกบพล งงาน และอตสาหกรรมปโตรเคม ระยะท ๔

๑๖

กนยายน ๒๕๖๒

๔.๔ ระดบภาครฐ

๔.๔.๑ หน วยงานภาคร ฐม โ คร งสร า งท ทนสม ย กะทดร ด และสามารถปร บต ว ไดท น ตอการเปลยนแปลง และมระบบงานทมผลสมฤทธสง (High Performance Public Service) รวมทงมระบบบรหารทรพยากรบคคลทสงเสรมการเรยนรอยางตอเนอง สามารถดงดดและ รกษาเจาหนาททมความรความสามารถสง ซงจะท าใหหนวยงานภาครฐมก าลงคนทมสมรรถนะสง ปฏบตงานอยางมคณภาพ โปรงใส ยดมนในคณธรรมและวฒนธรรมความซอสตยสจรตบนหลกธรรมาภบาล พรอมน าการพฒนาประเทศ (Highly Competent Public Officials) พรอมทงมการตรวจสอบจากภาคประชาชน ซงจะชวยลดปญหา การทจรต

๔.๔.๒ ภาครฐมระบบฐานขอมลและระบบสารสนเทศดานสงคมทบรณาการทกหนวยงาน ทประชาชนมโอกาสสามารถเขาถงได รวมทงมระบบการแกไขปญหาความยากจนและความเหลอมล า ของประเทศทเปนบรณาการ โดยการจดตงส านกงานบรณาการแกไขปญหาความยากจนและความเหลอมล า สงผลใหประเทศไทยมหนวยงานหลกในการก าหนดนโยบายและแผนยทธศาสตรดานความยากจน และความเหลอมล าทชดเจน ซงชวยใหเกดการขบเคลอนการแกไขปญหาไดอยางแทจรง

๔.๕ ระดบประเทศ

๔.๕.๑ ประเทศไทยมการธ ารงไวซงการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรย ทรงเปนประมขทมความมนคง เปนสงคมแหงโอกาสและไมแบงแยก มกฎหมายทด ทเขาใจงาย และสามารถบงคบใชไดอยางมประสทธภาพ

๔.๕.๒ ประเทศมการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางเปนระบบ ทงในดานการอนรกษ ฟนฟ และการใชประโยชนของทรพยากรทางบก ทรพยากรน า ทรพยากรทางทะเลและชายฝง และความหลากหลายทางชวภาพ

๔.๕.๓ ประเทศมระบบสขภาพไทยมเอกภาพ มการบรณาการงานดานสขภาพของทกหนวยงาน มการกระจายอ านาจและการมสวนรวมของทกภาคสวนในการตดสนใจ โดยมระบบบรการปฐมภม ทมความครอบคลม ตอบสนองความจ าเปน รวมถงมระบบเทคโนโลยสารสนเทศเพอสขภาพทเหมาะสม และระบบหลกประกนสขภาพทมความยงยน เพยงพอมประสทธภาพ สอดคลองกบปญหาสขภาพ ในแตละพนท และมความเปนธรรม

๔.๕.๔ เมองหลกในภาคตาง ไดรบการพฒนาควบคไปกบกรงเทพมหานคร และมระบบการจดสรรงบประมาณทเนนเชงพนท เพอกระจายความเจรญไปสภมภาค

๔.๕.๕ ประเทศมผลตภาพ (Productivity) และศกยภาพในการแขงขนทเพมขน มทรพยากรมนษยทมคณภาพ และไดรบการคมครองทางสงคมในการด ารงชวตอยางเพยงพอและเหมาะสม มจตสาธารณะ ทกษะ ความร และสขภาวะทดพรอมมสวนรวมในการขบเคลอนประเทศ

๑๗

กนยายน ๒๕๖๒

แผนการปฏรปประเทศ

ดานการเมอง

๑๘

กนยายน ๒๕๖๒

แผนการปฏรปประเทศดานการเมอง

นบเปนระยะเวลากวา ๘๕ ปทประเทศไทยมการเปลยนแปลงการปกครองจากระบอบสมบรณาญาสทธราชยมาเปนการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข แตสภาวการณทางการเมองการปกครองตลอดระยะเวลาทผานมาประเทศไทยกยงไมสามารถพฒนาการเมองการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขใหมนคง มความชอบธรรม มประสทธภาพและเกดประสทธผลไดอยางเปนรปธรรมแกคนในประเทศ การเมองไทยยงคงมลกษณะ เปนทวลกษณ กลาวคอ เปนการกลบไปกลบมาของ ๒ ระบอบยอย ไดแก ระบอบประชาธปไตยทมาจาก การเลอกตง และระบอบทรฏฐาธปตยมาจากการยดอ านาจ

แนวคดหรอกระแสของระบอบประชาธปไตยทแพรหลายในโลกหลายทศวรรษทผานมา เปนแนวคดและรปแบบการเมองการปกครองในระบอบประชาธปไตยทเปนของโลกตะวนตก ซงมอทธพลตอรฐและสงคมตาง รวมทงประเทศไทยสง แตกระนนกตาม กปฏเสธไมไดวาแนวคดและรปแบบของประชาธปไตย แบบตะวนตกทงหมดนนยงมจดออนและท าใหเกดปญหาตาง ขน เหนไดจากปจจบนไดมการศกษา ในทางวชาการถงกระแสของความถดถอยของประชาธปไตยในโลกตะวนตกทไดน าไปสปญหาในการปกครองและการบรหารจดการประเทศ เกดความเหลอมล าในทางเศรษฐกจ และเกดความขดแยงตาง

ในขณะเดยวกน การแสดงออกของแนวคดทางการเมองในระบอบประชาธปไตยกระแสอ น ทนอกเหนอไปจากแนวคดและรปแบบประชาธปไตยแบบตะวนตก เชน การน าหลกความเชอทางศาสนา การปกครองโดยผทมคณธรรมและความสามารถ (Meritocracy)การน าขอดหรอจดแขงดงเดมของโลกตะวนออก ในแตละวฒนธรรมแตละพนทเขามาปรบใชรวมกบการปกครองในระบอบประชาธ ปไตย แบบตะวนตก เพอใหเกดแนวคดและรปแบบการปกครองในระบอบประชาธปไตยทเหมาะสมกบพนท ในการปกครองของประเทศตาง ดงนน แตละพนทและประเทศไดเปดกวางขนใหกบแนวคดและรปแบบ การปกครองในระบอบประชาธปไตยทหลากหลายขน ซงไดเพมทางเลอกของสงคมนน ในการด าเนนวฒนธรรมหรอสงทดงามในทองถนหรอประเทศชาตของตนควบคไปกบวฒนธรรมกระแสหลกของโลก อยางการปกครองในระบอบประชาธปไตย

เปาหมายประการส าคญของการปฏรปประเทศดานการเมองของไทยในขณะน ไดแก การธ ารงไวซงการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขทมความมนคง มความชอบธรรมมประสทธภาพและประสทธผล กอใหเกดประโยชนสขแกประเทศชาต บานเมอง และประชาชน ทงน ประเทศชาตและสงคมตองมความสงบเรยบรอย มความสามคคปรองดอง ประชาชนมความสข มคณภาพชวตทด และมสวนรวมในการพฒนาประเทศและการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขอยางไรกตาม เพอใหเกดผลสมฤทธดงกลาว การปฏรปการเมองของไทยในขณะนไมควรยดตดหรอเครงครดกบทฤษฎ แนวคด รปแบบและกฎกตกาประชาธปไตยของประเทศตะวนตกมากจนเกนไป แตควรมความยดหยน โดยผสมผสานกบวถแบบตะวนออก ประสบการณของประเทศทผานมา โดยเฉพาะอยางยง ขอดและจดแขงตาง ซงเปนลกษณะพเศษพนฐานดงเดมของไทยเขารวมดวย ทงน มไดหมายความวาการปฏรปประเทศดานการเมองจะปฏเสธแนวคดส าคญของระบอบประชาธปไตยอนเปนสากล

ส าหรบจดแขงซงเปนลกษณะพเศษพนฐานดงเดมของไทยทส าคญทสดคอประเทศไทยม “สถาบนพระมหากษตรย”และ “ระบอบราชาธปไตย” ทเขมแขงมความยงยนและเปนศนยรวมจตใจของคนไทยได

๑๙

กนยายน ๒๕๖๒

อยางยาวนานกล าวคอ ประเทศไทยเปนราชอาณาจกรโดยมพระมหากษตรย ทรงเปนประมข สถาบนพระมหากษตรยนบเปนทมาแหงความชอบธรรมสงสดในระบอบการเมองไทยผานกระบวนการตาง ทงทมการบญญตไวในกฎหมายอยางเปนลายลกษณอกษรและเปนประเพณแนวทางปฏบตตอกนมา ดงนน “ระบอบประชาธปไตย” ของไทยจงจ าเปนตองอยเคยงคและพงพงไปกบ “ระบอบราชาธปไตย” อยางเหมาะสม พอด ปรบเปลยนและยดหยนไดตามสถานการณเพอการประคบประคองการเมองในระบอบประชาธปไตยของไทยใหสามารถด ารงอยไดอยางมนคงยงขน

ในรชสมยทผานมา เหนไดวาระบอบราชาธปไตยไดชวยแกไขปญหาความขดแยงสรางความปรองดองและความ เป น อนหน ง อ น เ ด ย วของคน ในชาต ตลอดจนหาทางออก ให ก บประ เทศ ได เ สมอ มธรรมเนยมประเพณการปกครองทพระมหากษตรยทรงม “ราชประชาสมาสย” รวมกบประชาชน สอสารมวลชน นกการเมอง ทหาร ต ารวจ และขาราชการอยางใกลชด ซงมความใกลเคยงกบลกษณะ ของประชาธปไตยแบบปรกษาหารอ (Deliberative Democracy) อนเปนสากล

ดงตวอยางทไดกลาวนเปนแนวทางของระบอบราชาธปไตยทอยเคยงคไปกบระบอบประชาธปไตย ของไทย ซ งท าใหประเทศชาตด าเนนตอไปไดอยางสนตและสงบสขเ พอประโยชนของประชาชน ดงนน ระบอบราชาธปไตยทเขมแขงอนเปนลกษณะพเศษของไทยจงเปนขอไดเปรยบทส าคญส าหรบการปฏรปการเมองเพอธ ารงไวซงระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

แทจรงแลว ค าวา “ระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข” กเปนค าทสะทอน ใหเหนถงการด ารงอยคกนระหวางสองวฒนธรรมทางการเมอง อยางเชนในสงคมไทยทมรากฐานวฒนธรรมของสถาบนพระมหากษตรยคงอยอยางยาวนานซงตองอยควบคไปกบวฒนธรรมทางการเมองในระบอบประชาธปไตยทประชาชนตองมสวนรวมในการปกครองประเทศ

นอกจากน แนวคด วฒนธรรม และอปนสยของคนไทยกยงเปนพนฐานดงเดมทสามารถน ามาปรบใชเพอเปนประโยชนในการปฏรปประเทศดานการเมองเพอเสรมสรางความเปนประชาธปไตยได เชน วฒนธรรมของคนไทยทมความยดหยน ประนประนอม การมระบบอาวโส ระบบรนพรนนอง ผ ใหญ -ผนอย รแพรชนะรอภย ซงเปนพนฐานทดยงส าหรบประชาธปไตยแบบปรกษาหารอ (Deliberative Democracy) ซงเปนวถของประชาธปไตยทด าเนนการทางการเมองแบบไมเปนคขดแยง ไมเปนปรปกษ ไมแบงฝกแบงฝาย (Non-Adversary Democracy) มการหาฉนทามตรวมกน (Consensus) ในการท างาน ทงน ประชาธปไตยแบบปรกษาหารอยงมความสอดคลองกบแนวทางของราชประชาสมาสยดงท ไดกลาว แลวขางตน อนเปนประโยชนอยางยงตอการแกปญหาความขดแยงตาง โดยสนตวธ ตลอดจนชวยเสรมสรางการรรกสามคคของสงคมไทยดวย

ในการปฏรปประเทศดานการเมองเพอใหเกดผลสมฤทธตามทกลาวขางตน คณะกรรมการปฏรปประเทศดานการเมองไดก าหนดประเดนการปฏรปไว ๕ ประเดนส าคญ ไดแก ๑) การเสรมสรางวฒนธรรม ทางการเมองและการมสวนรวมของประชาชน ในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ๒) กลไกการแกไขปญหาความขดแยงโดยสนตวธและการรรกสามคคของสงคมไทย ๓) การกระจายอ านาจ การปกครองสวนทองถน และการจดสรรทรพยากรทเปนธรรม ๔) การเลอกตงทสจรตและเทยงธรรม เพอการปฏรปประเทศ และ ๕) การสรางรฐธรรมาธปไตย ซงประกอบไปดวยหลกคด ดงน

๒๐

กนยายน ๒๕๖๒

ในการท าใหการเมองการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข มนคงไดนน ตองเรมจากการวางรากฐานความรความเขาใจทถองแทเกยวกบการเมองการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขใหแกประชาชนทกคน โดยเฉพาะเดกและเยาวชน ดงนน ตองด าเนนการเกยวกบการเสรมสรางวฒนธรรมทางการเมองและการมสวนรวมของประชาชน ในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขจากหลกการของระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขจงเปนทมาของการสรางวฒนธรรมทางการเมองแบบประชาธปไตย ท เหมาะสมกบประเทศไทย โดยประชาชนชาวไทยตองเปนท ง “พสกนกร” ของพระมหากษตรย และเปน “พลเมอง” ทดในระบอบประชาธปไตยควบคกนไปดวย

สวนรปแบบของวฒนธรรมทางการเมองแบบมสวนรวมเปนวฒนธรรมทางการเมองทส าคญทสด ในหลกการของระบอบประชาธปไตย เพราะการปกครองในระบอบประชาธปไตยตองเนนการปกครองโดยประชาชนเปนหลกการส าคญ ประชาชนตองมสวนรวมในการปกครองและบรหารบานเมองดวยตนเอง ดงนน การเสรมสรางและพฒนาวฒนธรรมทางการเมองแบบมสวนรวมจงเปนประเดนส าคญยงประการหนง ในการปฏรปประเทศดานการเมองของไทย เพอใหประชาชนทกคน ทกกลม ทกภาคสวนในประเทศไทย ไดเขามามสวนรวมในการปกครองดวยตนเอง นอกเหนอไปจากการเขามามสวนรวมทางการเมอง ผานการเลอกตงเทานน นอกจากนน ตองปลกฝงเรองหนาทของประชาชนในฐานะพลเมองลงในจตส านก ของคนไทยใหเขมขนขนดวย มใชค านงหรอย าแตเรองสทธหรอผลประโยชนเทานน หนาทของพลเมอง เปนเรองเกยวกบความทมเทและเสยสละเพอสวนรวมและบานเมองวาจะท าอะไรใหกบบานเมอง เชน ตอส เ พอหลกการปกครองในระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรง เปนป ระมข การกวดขนและตรวจสอบนกการเมองดวยความรสกวาตนเองเปนเจาของประเทศและบานเมองน เปนตน โดยเรองดงกลาวเปนจดเนนทส าคญในการปฏรปประเทศดานการเมองในขณะน

ในประเดนการปฏรปน คณะกรรมการฯ ไดก าหนด เน อหาสาระท ส าคญประกอบดวย (๑) การใหการศกษาและเสรมสรางวฒนธรรมทางการเมองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรย ทรงเปนประมขของพลเมอง (๒) การคมครองสทธ เสรภาพ และเสรมสรางส านก ทกษะ และหนาท ของพลเมอง (๓) การเสรมสรางประชาธปไตยแบบปรกษาหารอและกลไกในการดแลเสยงขางนอย (๔) การพฒนาและเสรมสรางวฒนธรรมการมสวนรวมของประชาชน และ (๕) การสงเสรมการรวมกลม และยกระดบบทบาทของภาคประชาสงคมใหมความเขมแขง ทงน ในประเดนดงกลาว คณะกรรมการฯ มความมงมนเปนอยางยงในการยกระดบโรงเรยนตาง ในประเทศใหเปนโรงเรยนประชาธปไตยในทองถน

ส าหรบสภาพปญหาทางการเมองของไทยทผานมาซงมความขดแยงทางการเมองและเกดความรนแรงขนหลายครง ประชาชนเกดความคดเหนทแตกแยก แบงเปนฝกเปนฝายและไมเปนมตรตอกน เกดความ ไมไววางใจซงกนและกน จนน าไปสการท าใหประเทศไทยเกดความเสยหายในหลายทาง ดงนน เพอการพฒนาการเมองการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข จงจ าเปนอยางยงทจะตองท าใหประชาชนในชาตมความรรกสามคคปรองดอง มความสมานฉนท อยรวมกนอยางสนตวธ รจกยอมรบและเคารพในความคดเหนทางการเมองโดยสจรตทแตกตางกน อยภายใตกฎกตกาของประชาธปไตยรวมกน อกทงตองสรางบรรยากาศทางการเมองใหมความสงบเรยบรอยรรกสามคคและอยรวมกนอยางสนต โดยคณะกรรมการฯ จะด าเนนการใหเกดการปฏรปประเทศดวยการสรางกลไกในการแกไขปญหา ความขดแยงโดยสนตวธและการรรกสามคคของสงคมไทย

๒๑

กนยายน ๒๕๖๒

นอกจากนน ในการสรางการเมองการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรย ทรงเปนประมขในระดบชาตทเขมแขง ตองเสรมสรางความเขมแขงใหกบทองถนตาง ซงถอวาเปนฐานรากของสงคมดวย โดยตองการกระจายอ านาจและทรพยากรไปสทองถนเพอใหประชาชนมสวนรวมในการพฒนาทองถนของตนดวยตนเอง โดยคณะกรรมการฯ จะด าเนนการใหเกดการปฏรปการเมองในการกระจายอ านาจ การปกครองสวนทองถน และการจดสรรทรพยากรทเปนธรรม ทงน เพอท าใหทองถนไดเรยนรเกยวกบ การปกครองในระบอบประชาธปไตยและการใชอ านาจอธปไตยทางตรงของตนเอง

การมสวนรวมของประชาชนในการจดการตนเองในระดบทองถนรวมกบองคกรปกครองสวนทองถนนบเปนโรงเรยนฝกหดประชาธปไตยทใกลตวใหกบคนไทยไดอยางดยง ดวยวฒนธรรมทางการเมอง แบบมสวนรวมนน ประชาชนจะเขามามสวนรวมทางการเมองไดตองรสกถงประชาธปไตยทเปนการปกครองตนเอง โดยตนเอง (Self-government) ดงนน ในการปฏรปประเทศดานการเมองตองชวยในการผลกดน การกระจายอ านาจออกไปใหทองถนใหเพมขน ใหทองถนไดมบทบาทอยางเหมาะสมพรอมทงงบประมาณ ทเพยงพอในการบรหารปกครองตนเอง ส าหรบเมอง ต าบล เทศบาลตาง ในทองถนเปนหนวยการปกครอง ทเหมาะสมอยางยงทจะเสรมสรางใหเปนประชาธปไตยทประชาชนดแลจดการกนเอง ปกครองดแลกนเอง ดวยตนเอง การปลดปลอยใหทองถนไดท างาน และการใหโอกาสแกทองถนจงเปนสงทส าคญอยางยง ในการปฏรปการเมอง นอกจากนน การพฒนาในระดบทองถนใหเขมแขงยงสามารถผลกดนประเทศชาต ใหพฒนาขนมาไดทงในทางเศรษฐกจและอน ดวยก าลงของทองถนตาง ในการสรางบานแปงเมองดวยความรก ความรสกเปนเจาของ และนยมในทองถนของตน

ในการเสรมสรางการมสวนรวมของประชาชนในการปกครองประเทศ ภาคประชาสงคม เปนกลมทส าคญอยางยงในการมสวนรวมทางการเมอง ดงนน รฐจงตองสงเสรมใหภาคประชาสงคมไดท างานแทนรฐอยางเหมาะสมโดยควรเรมในระดบทองถนซงเปนระดบทใกลตวประชาชนทสดกอนเปนอนดบแรก ผานการสนบสนนใหภาคประชาสงคมท างานรวมกบองคกรปกครองสวนทองถนตาง ในขณะเดยวกน ตองท าใหเกดความสมดลระหวางอ านาจรฐกบอ านาจประชาชนเพอขจดลกษณะของการเปน “รฐนยม” ในการเมองการปกครองไทยทอ านาจ หนาทและภาระงานส วนใหญเปนของรฐ และตองสนบสนน ใหเกดการปกครอง“โดยประชาชน” ซงเปนหวใจส าคญของระบอบประชาธปไตยทแทจรงขน การปกครอง โดยประชาชนตองท าใหเกดการขยายการมสวนรวมของประชาชนอยางจรงจง ในระดบทองถนตองท าใหทองถนตาง เปนประชาธปไตยทมากไปกวาแคมการเลอกตงเทานน (Deepening Local Democracy)

ในประเดนการปฏรปน คณะกรรมการฯ ไดก าหนดเน อหาสาระท ส าคญประกอบดวย (๑) การกระจายอ านาจและการพฒนานกการเมองทองถน (๒) การสงเสรมคณธรรม จรยธรรม และธรรมาภบาลในองคกรปกครองสวนทองถน (๓) การมสวนรวมของประชาชนและชมชนใน การพฒนาองคกรปกครองสวนทองถน และ (๔) การสรางความเปนธรรมในการจดสรรทรพยากรในองคกรปกครองสวนทองถน

เมอประชาชนมความรความเขาใจทถกตองเปนอยางดเกยวกบการเมองปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข บานเมองมความสงบสข และประชาชนฐานรากมความเขมแขงแลว องคาพยพเกยวกบการเมองดานอน จะมความเขมแขงตามไปดวยพรรคการเมองนกการเมอง บคลากรทเกยวของในทางการเมองและอน กจะเปนผทมความรความสามารถ มคณธรรมจรยธรรม และมธรรมาภบาล ทงน คณะกรรมการฯ จะด าเนนการใหเกดการปฏรปการเมองเพอใหเกดการเลอกตงท

๒๒

กนยายน ๒๕๖๒

สจรตและเทยงธรรมเพอการปฏรปประเทศรวมดวย เพราะไดเลงเหนวาการเลอกตงผแทนของประชาชน เปนกระบวนการทางการเมองทส าคญในระบอบการปกครองแบบประชาธปไตยทเช อวาอ านาจอธปไตย หรออ านาจสงสดในการปกครองเปนของประชาชน อกทงการเลอกตงเปนการแสดงเจตนาของประชาชน ในการเลอกสรรผแทนของตนเพอเปนตวแทนเขาไปปกครองและบรหารบานเมองในระดบชาตและทองถน อยางไรกตาม การเลอกตงจะสมฤทธผลโดยบรรลเปาหมายแหงเจตนารมณของการปกครองแบบประชาธปไตยโดยผานผแทนไดนน การเลอกตงจะตองด าเนนไปดวยความเรยบรอย สจรต และเทยงธรรม ซงการเลอกตง จะมความสจรตและเทยงธรรมไดนนบคคลท เกยวของกบการเลอกตงคอ ผสมครรบเลอกตง ประชาชน และเจาหนาทรฐ จะตองปฏบตตามกฎหมายเลอกตง ไมกระท าการอนเปนการละเมดตอกฎหมาย หากปรากฎ วามการกระท าอนเปนการละเมดตอกฎหมายกจะกอใหเกดเปนคดเลอกตง และตองน าคดเขาสกระบวนการยตธรรมตอไปซงทผานมา การเลอกตงยงเกดปญหาในหลายเรอง เชน การซอสทธขายเสยงและการละเมดกฎหมายทเกยวของกบการเลอกตง เปนตน ปญหาเหลานตองไดรบการแกไขโดยตองไดรบความรวมมอจากทกภาคสวน

ในประเดนการปฏรปน คณะกรรมการฯ ไดก าหนดเนอหาสาระทส าคญ ประกอบไปดวย (๑) การมสวนรวมของภาคประชาชนในทางการเมองและการเลอกตงทงระดบชาตและระดบทองถน (๒) การปองกนการทจรตการเลอกตงและการซอสทธขายเสยง (๓) การตรวจสอบการใชจายของพรรคการเมองและผลงสมครรบเลอกตงในการหาเสยงเลอกตง (๔) การน านวตกรรมและเทคโนโลยมาใช และ (๕) ปฏรปพรรคการเมองใหเปนของประชาชนและเปนสถาบนทางการเมองทส าคญเคยงคกบระบอบประชาธปไตย

สดทาย คณะกรรมการฯ มความตงใจในการสรางรฐธรรมาธปไตย เพราะหวใจส าคญประการหนงของการปฏรปการเมองเพอการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขควรมทวงท านองแหงการด าเนนการทางการเมองและการตดสนใจของบคคลทอยในระบอบแบบ “ธรรมาธปไตย”กลาวคอ เปนการตดสนใจบนเจตนาทเปนธรรม และตงอยบนหลกการของธรรมะ คณธรรม คณความด ความถกตอง ความยตธรรม ความซอสตยสจรต โดยใชปญญาประกอบดวยขอมลทถกตองรอบดาน ทงน ทวงท านองแบบธรรมาธปไตยจะชวยปองกนไมใหเกดความรนแรงและท าใหเกดสนตในตวเองดวย ธรรมาธปไตยนนยงหมายถงการยดถอธรรม ถอหลกการ ความจรง ความถกตอง ความชอบธรรม ความดงามและเหตผลเปนใหญส าหรบการกระท าตาง ดวยปญญา โดยเคารพหลกการ กฎ ระเบยบ กตกา ฉะนน ธรรมาธปไตยจงเปนหลกการปฏบตในการครองตน เปนคณธรรมหรอคณสมบตในตวคนทถอธรรม เปนใหญ ท างานโดยมเจตนาทจะยดแนวทางทดเปนเกณฑ ไมเหนแกตนเองวาจะเสยประโยชนหรอไม มใชเปนระบอบการปกครอง จงสามารถปรบใชไดกบการปกครองทกระบอบธรรมาธปไตยจงเปนเกณฑ การตดสนใจทดไมวาจะปกครองในระบอบไหน ทงน ค าวาธรรมะดงกลาวแปลความไปถงหลกการ ซงหมายถงประโยชนของประเทศ สงคมและมหาชน อกทงความถกตองและธรรมาภบาลดวย

การสราง “รฐธรรมาธปไตย” ในระบอบประชาธปไตยมความคดมาจากหลกการทวาประชาชน เปนเจาของอ านาจรฐ ประชาชนใชระบบการเลอกตงเพอเลอกผแทนไปปกครองประเทศ หากเกดรฐบาล จากประชาชนจะสามารถท าอะไรใหเกดประโยชนกบประชาชนไดอยางแทจรง เมอน าค าสอนของพระพทธเจาในเรองธรรมาธปไตยทใชธรรมเปนตวก ากบและก าหนดไมเอาประโยชนสวนตนแตคดถงประโยชนสวนรวม ของประชาชนเปนส าคญปรบใชกบรฐ ค าวา “รฐ” ในรฐธรรมาธปไตยนจงหมายความวา รฐบาลผด ารงต าแหนงทางการเมองและบคลากรภาครฐทงหมด

๒๓

กนยายน ๒๕๖๒

ในประเดนการปฏรปน คณะกรรมการฯ ไดก าหนดเน อหาสาระท ส าคญประกอบดวย (๑) การเสรมสรางคณธรรม จรยธรรม และการปฏบตหนาทโดยปราศจากการขดกนแหงผลประโยชนของ ผด ารงต าแหนงทางการเมอง (๒) การควบคม การตรวจสอบการใชอ านาจรฐ และการลงโทษ และ (๓) การสงเสรมสนบสนน และเสรมสรางธรรมาธปไตยใหแกผด ารงต าแหนงทางการเมอง

แผนการปฏรปประเทศดานการเมองนยงไดมการก าหนดกลไก ขนตอน และวธการด าเนนงาน รวมทงหนวยงานทรบผดชอบในการขบเคลอนแผนฯ เพอใหเกดผลสมฤทธในการปฏรปอนจะน าไปสการพฒนาการเมองการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขใหมความมนคงและยง ยนตอไป

----------------------------------------------------------------------------

๒๕

กนยายน ๒๕๖๒

แผนการปฏรปประเทศ

ดานการบรหารราชการแผนดน

๒๕

กนยายน ๒๕๖๒

แผนการปฏรปประเทศดานการบรหารราชการแผนดน

ภาครฐถอเปนเสาหลกของแผนดน และการบรหารราชการแผนดนถอเปนหวใจในการขบเคลอน การพฒนาประเทศใหบรรลวสยทศน “มนคง มงคง ยงยน” แตทามกลางกระแสการเปลยนแปลงทเชยวกราก ทงดานเศรษฐกจ การเมอง สงคมวฒนธรรม เทคโนโลย และสงแวดลอม องคกรและหนวยงานภาครฐ จ าเปนตองไดรบการปฏรปขนานใหญ (Radical Change) ทเนนการมองกวางและไกล (Vision Driven) มใชแคการปรบเปลยนแบบคอยเปนคอยไป (Incremental Adaptation) หรอแกปญหาเฉพาะหนา (Problem Driven) เทานน

สองทศวรรษจากนไปจงเปนยคแหงการปฏรปภาครฐ โดยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย มาตรา ๒๕๘ ข. ไดก าหนดผลสมฤทธอนพงประสงคของการปฏรปประเทศดานการบรหารราชการแผนดน ไวอยางนอย ๕ ประการ ไดแก (๑) ใหมการน าเทคโนโลยทเหมาะสมมาประยกตใชในการบรหารราชการแผนดนและการจดท าบรการสาธารณะ เพอประโยชนในการบรหารราชการแผนดนและเพออ านวย ความสะดวกใหแกประชาชน (๒) ใหมการบรณาการฐานขอมลของหนวยงานของรฐทกหนวยงานเขาดวยกน เพอใหเปนระบบขอมลเพอการบรหารราชการแผนดนและการบรการประชาชน (๓) ใหมการปรบปรง และพฒนาโครงสรางและระบบการบรหารงานของรฐและแผนก าลงคนภาครฐใหทนตอการเปลยนแปลง และความทาทายใหม โดยตองด าเนนการใหเหมาะสมกบภารกจของหนวยงานของรฐแตละหนวยงานท แตกตางกน (๔) ใหมการปรบปรงและพฒนาการบรหารงานบคคลภาครฐเพอจงใจใหผมความรความสามารถอยางแทจรงเขามาท างานในหนวยงานของรฐ และสามารถเจรญกาวหนาไดตามความสามารถและผลสมฤทธของงานของแตละบคคล มความซอสตยสจรต กลาตดสนใจและกระท าในสงทถกตอง โดยคดถงประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตว มความคดสรางสรรคและคดคนนวตกรรมใหม เพอใหการปฏบตราชการและการบรหารราชการแผนดนเปนไปอยางมประสทธภาพ และมมาตรการคมครองปองกนบคลากรภาครฐ จากการใชอ านาจโดยไมเปนธรรมของผบงคบบญชา และ (๕) ใหมการปรบปรงระบบการจดซอจดจางภาครฐใหมความคลองตว เปดเผย ตรวจสอบได และมกลไกในการปองกนการทจรตทกขนตอน

เพอใหสอดคลองกบบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย และแผนยทธศาสตรชาต ระยะ ๒๐ ป ทมงสราง “ภาครฐของประชาชนเพอประชาชน” บนหลกธรรมาภบาล โดยมเปาหมาย เพอใหภาครฐไดรบความเชอถอไววางใจจากประชาชน (Public Trust) คณะกรรมการปฏรปประเทศ ดานการบรหารราชการแผนดน จงไดจดท าแผนการปฏรปประเทศดานการบรหารราชการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๖๕ โดยน าผลการศกษาและขอเสนอแนะทเกยวของกบการปฏรปประเทศขององคกรตาง อาท ขอเสนอแนะของสภาปฏรปแหงชาต สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ และคณะกรรมการบรหารราชการแผนดนตามกรอบการปฏรปประเทศ ยทธศาสตรชาต และการสรางความสามคคปรองดอง มาใชประกอบการพจารณาด าเนนการ รวมทงจดใหมกจกรรมเพอรบฟงความคดเหนและขอเสนอแนะ จากสวนราชการ องคกรและบคคลทเกยวของ อยางกวางขวางในหลายชองทาง

แผนการปฏรปประเทศดานการบรหารราชการแผนดน มวตถประสงคหลก เพอ (๑) สรางภาครฐ ของประชาชนเพอประชาชน สามารถตอบสนองความตองการและความคาดหวงของประชาชนทหลากหลาย ไดอยางมประสทธผล (Customized Public Service) (๒) พฒนาโครงสรางหนวยงานภาครฐใหทนสมย กะทดรด ปรบตวไดทนตอการเปลยนแปลง (Agile Structure) และระบบงานภาครฐมผลสมฤทธสง (High Performance

๒๖

กนยายน ๒๕๖๒

Public Service) (๓) พฒนาก าลงคนภาครฐใหมสมรรถนะสง ปฏบตงานอยางมคณภาพ และยดมน ในคณธรรม พรอมน าการพฒนาประเทศ (Highly Competent Public Officials) (๔) พฒนาระบบบรหารทรพยากรบคคลใหสามารถดงดด รกษา จงใจผมความรความสามารถสง และสงเสรมการเรยนรอยางตอเนอง และ (๕) เพอสรางคานยมและวฒนธรรมความซอสตยสจรตบนหลกธรรมาภบาล

เปาหมายรวมอนเปนผลลพธทคาดหวงของการปฏรปประเทศดานการบรหารราชการแผนดน ประกอบดวย (๑) องคกรภาครฐเปดกวางและเชอมโยงขอมลกนดวยระบบดจทล (๒)โครงสรางองคกรภาครฐเพรยว กะทดรด แตแขงแรง สามารถบรณาการความรวมมอของทกภาคสวนในการท างานเพอประชาชน โดยยดพนทเปนหลก (๓) ระบบบรหารและบรการประชาชนเปนระบบดจทล มความโปรงใส ทนสมย ปรบตว ไดรวดเรว และเปดโอกาสใหประชาชนไดมสวนรวมในการด าเนนงานไดอยางเหมาะสม (๔) ระบบบคลากรภาครฐมมาตรฐาน สามารถสรรหา ดงดดและรกษาไวซงก าลงคนทมคณภาพสง มคณธรรมจรยธรรม ในการท างานอยางมออาชพ และเปนทไววางใจของประชาชน และ (๕) ภาครฐมวฒนธรรมตอตานการทจรตคอรรปชน และมระบบปองกนการแทรกแซงโดยไมเปนธรรมจากผมอ านาจและอทธพล ทงน โดยมตวชวดความส าเรจของการด าเนนการแผนการปฏรปประเทศดานการบรหารราชการแผนดนในระยะ ๕ ป ทเนน การท าใหบรการภาครฐสามารถแกปญหาและตอบสนองความตองการพนฐานของประชาชน โครงสราง และระบบงานภาครฐมประสทธภาพสง เออตอการปรบเปลยนและบรณาการกนอยางมประสทธภาพ บคลากรภาครฐมขดสมรรถนะสง ปฏบตงานอยางมออาชพ มคณภาพ ยดมนในคณธรรม พรอมน าการพฒนาประเทศ และภาครฐมนวตกรรมการบรหารจ ดการและนวตกรรมการใหบรการประชาชนเ พมมากข น อยางตอเนอง รวมทงภาพลกษณของภาครฐไทยในเวทโลกไดรบการยอมรบ

กลไกส าคญในการขบเคลอนแผนการปฏรปประเทศดานการบรหารราชการแผนดนเพอใหเกด การเปลยนแปลงในภาครฐอยางเปนรปธรรม ประกอบดวย “๖ เรอง - ๒๔ กลยทธ - ๕๖ แผนงาน” โดยมรายละเอยดโดยสงเขป ดงน

เรองและประเดนปฏรปท ๑ : บรการภาครฐ สะดวก รวดเรว และตอบโจทยชวตประชาชนประกอบดวย ๓ กลยทธ ไดแก (๑) เพมสมรรถนะของหนวยงานภาครฐในการตอบสนองตอประชาชนในสถานการณหรอภาวะฉกเฉน (๒) ยกระดบการใหขอมลและใหค าปรกษาจากหนวยงานของรฐ และ (๓) ยกระดบการใหบรการประชาชนสการบรการทเรวขน งายขน และถกลง

เรองและประเดนปฏรปท ๒ : ระบบขอมลภาครฐมมาตรฐาน ทนสมย และเชอมโยงกน กาวสรฐบาลดจทล ประกอบดวย ๓ กลยทธ ไดแก (๑) บรณาการและยกระดบโครงสรางพนฐานรฐบาลดจทล (๒) น าระบบดจทลมาใชในการปฏบตงาน และการบรหารราชการ และ (๓) บรณาการขอมลของหนวยงานภาครฐ เพอการบรหารราชการแผนดน

เรองและประเดนปฏรปท ๓ : โครงสรางภาครฐกะทดรด ปรบตวไดเรวและระบบงานมผลสมฤทธสง ประกอบดวย ๖ กลยทธ ไดแก (๑) ปรบปรงและพฒนาโครงสรางและระบบบรหารงานของรฐ และลด/ละลาย ความเปนนตบคคลของกรม (๒) เพมประสทธภาพและสรางความเขมแขงของการบรหารจดการเชงพนท (๓) พฒนา ขดความสามารถในการจดบรการสาธารณะขององคกรปกครองสวนทองถน (๔) พฒนาระบบงบประมาณ และการคลงภาครฐเพอเพมประสทธภาพในการบรหารจดการ (๕) สรางระบบธรรมาภบาลทยงยนในหนวยงานภาครฐ และ (๖) พฒนากฎหมายเกยวกบระเบยบบรหารราชการแผนดนใหสอดคลองกบสถานการณทเปลยนแปลงไป

๒๗

กนยายน ๒๕๖๒

เรองและประเดนปฏรปท ๔ : ก าลงคนภาครฐมขนาดทเหมาะสมและมสมรรถนะสง พรอมขบเคลอนยทธศาสตรชาต ประกอบดวย ๔ กลยทธ ไดแก (๑) จดก าลงคนใหสอดคลองกบความจ าเปนในการบรการสาธารณะทส าคญ และขบเคลอนขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ (๒) ลดขนาดก าลงคนและคาใชจายดานบคคลภาครฐทมผลผกพนภาระงบประมาณในระยะยาว (๓) พฒนาทกษะและสมรรถนะใหมเพอสราง ความพรอมเชงกลยทธใหกบก าลงคนภาครฐ และ (๔) ตดตาม ตรวจสอบและประเมนผลการใชก าลงคน ในสวนราชการและหนวยงานของรฐ

เรองและประเดนปฏรปท ๕ : ระบบบรหารงานบคคลทสามารถดงดด สราง และรกษาคนด คนเกงไวในภาครฐ ประกอบดวย ๖ กลยทธ ไดแก (๑) ดงดดผมความรความสามารถและมจตสาธารณะเขามาท างานในหนวยงานของรฐ (๒) สงเสรม จงใจ และรกษาผมความรความสามารถและมจตสาธารณะไวในภาครฐ (๓) พฒนาขดความสามารถและความผกพนตอองคกร (Engagement) ของบคลากรภาครฐ (๔) สรางผน าใหเปนตวอยาง (Leadership by Example) (๕) สงเสรมคณธรรมและจรยธรรมในการบรหารทรพยากรบคคล และ (๖) พฒนาทางกาวหนาในสายอาชพและสรางความตอเนองในการด ารงต าแหนง

เรองและประเดนปฏรปท ๖ : การจดซอจดจางภาครฐ คลองตว โปรงใส และมกลไกปองกนการทจรตทกขนตอน ประกอบดวย ๒ กลยทธ ไดแก (๑) น าเทคโนโลยดจทลมาใชปรบปรงระบบการจดซอจดจางภาครฐใหมความคลองตวและมประสทธภาพ และ (๒) สงเสรมและสรางความเขมแขงใหกบกลไกการตดตามตรวจสอบการจดซอจดจางภาครฐเพอใหเกดความโปรงใสตรวจสอบได

อนง การบรหารราชการแผนดนถอเปนพนฐานส าคญในฐานะทเปน “หองเครอง” หรอ “คานงด” ทจะขบเคลอนการปฏรปประเทศใหประสบความส าเรจ จงมขอบเขตกวางขวาง เกยวของ และสงผลตอ การปฏรปประเทศดานอน ซงมคณะกรรมการปฏรประเทศดานตาง รบผดชอบอยแลว อาท ดานการเมอง ดานกฎหมาย ดานกระบวนการยตธรรม ดานเศรษฐกจ ดานสงคม ดานการศกษา ดานสาธารณสข ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ดานสอสารมวลชน เทคโนโลยสารสนเทศ นอกจากน ขอบเขตของ การปฏรปการบรหารราชการแผนดนยงครอบคลมหนวยงานของรฐทกประเภท ทงฝายพลเรอน ต ารวจ ทหาร องคการมหาชน รฐวสาหกจ และองคกรหรอหนวยงานทอยนอกฝายบรหารดวย แตโดยทมขอจ ากด ในเรองระยะเวลาในการจดท าแผนการปฏรปประเทศ ดงนน คณะกรรมการปฏรปประเทศดานการบรหาร ราชการแผนดน จงเนนเฉพาะแผนการปฏรปฯ ทจะน าไปสผลสมฤทธอนพงประสงคตามทบญญตไว ในมาตรา ๒๕๘ ข. ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย เปนหลกกอน

จดเดนของแผนการปฏรปประเทศดานการบรหารราชการแผนดน พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๖๕ จะเนนการขบเคลอนดวยเทคโนโลยและระบบดจทล เพอใหภาครฐเปดกวางและเชอมโยงกน (Open and Connected) โปรงใส ทนสมย ปรบตวไดรวดเรว เปดโอกาสใหประชาชนไดมสวนรวม และท าใหประชาชน มความเชอถอไววางใจตอภาครฐ โดยในระยะแรกของแผนการปฏรปการบรหารราชการแผนดน (ปท ๑ – ปท ๒) จะเนนด าเนนการในประเดนทมความส าคญเรงดวนและสงผลตอชวตความเปนอยของประชาชน เพอใหเกดผลเปนรปธรรมกอน อาท การปฏรป “บรการภาครฐ ใหสะดวก รวดเรว และตอบโจทยชวตประชาชน” และการปฏรป “ระบบขอมลภาครฐใหมมาตรฐาน ทนสมย และเชอมโยงกน กาวสรฐบาลดจทล” ซงคาดวาจะมผลลพธทจบตองไดทส าคญ อาท การปรบปรงกระบวนการขออนมต/อนญาตเพออ านวย ความสะดวกแกประชาชน การจดบรการแบบเบดเสรจผานชองทางดจทลและศนยบรการรวม เพอยกระดบงานบรการประชาชนและการอ านวยความสะดวกของภาครฐสความเปนเลศ และการจดใหมบรการเลขหมาย

๒๘

กนยายน ๒๕๖๒

โทรศพทฉกเฉนแหงชาตหมายเลขเดยว การพฒนาแพลตฟอรมการใหบรการพนฐาน (Service Platform) และการพฒนาศนยขอมลกลางภาครฐ (Government Data Analytic Centre) เพอแกไขปญหาการขาดการบรณาการขอมลของหนวยงานภาครฐ อนสงผลใหเกดภาระกบประชาชน และเพมประสทธภาพ การบรหารราชการ ซงจะท าใหตนทนคาใชจายในการด าเนนงานทงของภาครฐและประชาชนลดลงอยางมาก

ทผานมา คณะกรรมการปฏรปประเทศดานการบรหารราชการแผนดน ไดท างานอยางใกลชดกบ สวนราชการทเปนเจาภาพหลกในการน าแผนการปฏรปไปสการปฏบต เ พอหารอเกยวกบแนวทาง การด าเนนงานและปญหาอปสรรค รวมทงยงไดจดใหมเวทรบฟงความคดเหนจากทกภาคสวน จ านวน ๒ ครง และมชองทางการรบฟงความคดเหนและขอเสนอแนะผานทางเวบไซตของส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต โดยประมาณรอยละ ๙๐ ของผทตอบแบบส ารวจความคดเหน เหนดวย กบประเดนการปฏรป ในระดบ “มาก” ถง “มากทสด”

ทงน คณะกรรมการปฏรปประเทศฯ จะไดประสานกบคณะกรรมการปฏรปประเทศดานตาง เพอบรณาการแผนการปฏรปประเทศรวมกน เพอใหการน าไปปฏบตเกดผลอยางเปนรปธรรมและยงยน รวมทงจะไดสรางการมสวนรวมกบสวนราชการหรอหนวยงานทเกยวของกบการปฏรป อยางตอเนอง โดยเฉพาะการสนบสนนใหสวนราชการและหนวยงานภาครฐจดท าแผนปฏบตการดานตาง ใหสอดคลอง กบแผนการปฏรปประเทศดานการบรหารราชการแผนดน เพอใหการด าเนนการตามแผน การตดตามตรวจสอบ และการประเมนผลความกาวหนาของการปฏรปประเทศ สอดคลองกบบทบญญต ของพระราชบญญตแผนและขนตอนการด าเนนการปฏรปประเทศ พ.ศ. ๒๕๖๐ ตอไป

----------------------------------------------------------------------------

๒๙

กนยายน ๒๕๖๒

แผนการปฏรปประเทศ

ดานกฎหมาย

๓๐

กนยายน ๒๕๖๒

แผนการปฏรปประเทศดานกฎหมาย

สถานการณการพฒนาประเทศไทยในระยะทผานมา กฎหมายถกใชเปนเครองมอทส าคญในการจดสรรประโยชนทางเศรษฐกจและสงคมเพอใหสอดคลองกบการพฒนาประเทศในชวงเวลาตาง ในระยะตอมา ดวยการพฒนาทางสงคมและเทคโนโลยทเปนไปอยางรวดเรว กอใหเกดนตสมพนธรปแบบตาง ทหลากหลายและซบซอนยงขน จงจ าเปนตองมการตรากฎหมายขนรองรบเปนจ านวนมาก ทงทเปนไปเพอเปนการควบคม สงเสรม และเพอใหเกดสภาพบงคบทางกฎหมาย รวมถงการตรากฎหมายเพอใหสอดคลองตามพนธกรณระหวางประเทศเพอพฒนาประเทศใหเปนไปตามมาตรฐานสากล กฎหมายหลายฉบบถกตราขนโดยก าหนดมาตรการ ทมงเนนการควบคม ท าใหเกดขนตอนในการด าเนนการซงสรางภาระและกอใหเกดตนทนในการด าเนนการตามกฎหมายอนเปนสงทกระทบตอสทธและเสรภาพของประชาชน และเปนอปสรรคทส าคญตอการคา การลงทน และการเพมความสามารถของประเทศ นอกจากนทผานมาไมมการก าหนดกลไกการวเคราะหผลกระทบกอน การตรากฎหมาย ประกอบกบกฎหมายหลายฉบบไมไดรบการทบทวนเพอปรบปรงหรอแกไขใหเปนไป อยางเหมาะสมและสอดคลองกบบรบทของสงคมในปจจบน ท าใหเกดความลาสมยและไมสอดคลองกบสภาพการณ กฎหมายหลายฉบบถกมองวาไมสอดคลองกบบรบทในการพฒนาของสงคมโลก ขดตอหลกสทธเสรภาพขนพนฐาน ตลอดจนไมสอดคลองกบพนธกรณระหวางประเทศทเปลยนแปลงไป ซงแมทผานมา ไดมความพยายามในการปรบปรงแกไขกฎหมายมาเปนล าดบแตกไมไดรบการสนบสนนอยางตอเนองเทาทควร อนเนองมาจากสถานการณทางการเมองทไมมเสถยรภาพ

เพอใหเกดการปฏรปกฎหมายทสอดคลองกบสถานการณของการพฒนาประเทศในปจจบน รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยจงไดมการก าหนด “หลกการ” และ “กลไก” ทส าคญไวหลายประการ เพอใหเกดการปฏรปกฎหมาย โดยเฉพาะหลกการตามมาตรา ๗๗ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ทไดก าหนดหลกเกณฑและกลไกในเรองตาง เพอใหกฎหมายเปน “กฎหมายทด” และสอดคลองกบสภาพความตองการทแทจรงของสงคม ทงการก าหนดใหมการวเคราะหผลกระทบของกฎหมายเพอค านงถ งภาระและตนทนในการด าเนนการตามกฎหมาย การเปดโอกาสใหประชาชนไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหน และตดตามตรวจสอบทงในขนตอนของการจดท ารางกฎหมายและการทบทวนความเหมาะสมของกฎหมาย รวมทงการก าหนดใหมการประเมนผลสมฤทธของกฎหมายเพอพฒนาใหเหมาะสมและสอดคลองกบบรบทของสงคมทเปลยนแปลงไป ประกอบกบการทมาตรา ๒๕๘ ค. ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ระบใหด าเนนการปฏรปประเทศดานกฎหมายใหเกดผลอยางนอย ๔ ประการ ประกอบดวย (๑) มกลไกใหด าเนน การปรบปรงกฎหมาย กฎ ระเบยบ หรอขอบงคบตาง ทใชบงคบอย กอนวนประกาศใชรฐธรรมนญนใหสอดคลองกบหลกการตามมาตรา ๗๗ และพฒนาใหสอดคลองกบหลกสากล (๒) ปฏรประบบการเรยนการสอนและการศกษาอบรมวชากฎหมายเพอพฒนาผประกอบวชาชพกฎหมายใหเปนผมความรอบร มนตทศนะ และยดมนในคณธรรมและจรยธรรมของนกกฎหมาย (๓) พฒนาระบบฐานขอมลกฎหมายของรฐ โดยใชเทคโนโลยตาง เพอใหประชาชนเขาถงขอมลกฎหมายไดสะดวก และสามารถเขาใจเนอหาสาระ ของกฎหมายไดงาย และ (๔) จดใหมกลไกชวยเหลอประชาชนในการจดท าและเสนอรางกฎหมาย

๓๑

กนยายน ๒๕๖๒

ภายใตหลกการของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยดงทกลาวมาขางตน ประกอบกบการศกษาทบทวนขอเสนอแนะทเกยวกบการปฏรปดานกฎหมายในชวงทผานมา ทงในสวนของขอเสนอการปฏรป ของคณะรกษาความสงบแหงชาต ส านกงานปลดกระทรวงกลาโหม สภาปฏรปประเทศ (สปช.) สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ (สปท.) แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๒ ของส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ตลอดจนขอเสนอปฏรปกฎหมายจากหนวยงานทเกยวของ เชน ส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา ส านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย ฯลฯ คณะกรรมการปฏรปประเทศดานกฎหมายจงไดก าหนดประเดนกจกรรมและผลอนพงประสงคของการปฏรปประเทศดานกฎหมายโดยมงเนนการสราง “กลไกทางกฎหมาย” เพอใหรองรบการพฒนาตามหลกการ “มนคง มงคง และยงยน” สอดคลองกบบรบทของการพฒนาส THAILAND ๔.๐ ตามนโยบายของรฐบาล และเปนไปตามหลก ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงตามแนวพระราชด ารของพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช บรมนาถบพตร (รชกาลท ๙) ตลอดจนเปาหมายการพฒนาทยงยนของสหประชาชาต (Sustainable Development Goals (SDGs)) โดยมการก าหนดประเดนปฏรปดานกฎหมายเพอรองรบตามหลก “ทวยทธศาสตร” ดงน

(๑) การก าหนดกลไกทางกฎหมายเพอเพมความสามารถในการแขงขนของประเทศใหทน ตอการพฒนาตามกระแสโลกาภวฒน เชน ก าหนดใหมกลไกการพจารณายกเลกหรอปรบปรงกฎหมาย ทเปนอปสรรคตอการประกอบอาชพและการด าเนนธรกจ (Regulatory Guillotine) การทบทวนกฎหมายทเกยวกบการอนมต/อนญาต เพออ านวยความสะดวกในการตดตอราชการหรอการประกอบธรกจ หรอก าหนดใหมการพฒนาฐานขอมลกฎหมายเพอใหประชาชนสามารถเขาถงไดโดยงายและสะดวก

(๒) การก าหนดกลไกทางกฎหมายเพอสรางความเปนธรรมและขจดความเหลอมล าในสงคม โดยเสนอใหมกลไกพจารณาทบทวนกฎหมายทมผลในการสรางความเหลอมล าและความไมเปนธรรมในสงคม เชน การพจารณายกเลกหรอปรบปรงกฎหมายทเกยวกบการขายฝากเพอมใหเปนชองทางในการเอาเปรยบ ผมรายไดนอย การปรบปรงบทก าหนดโทษทางอาญาใหเหมาะสมกบสภาพความผดหรอการก าหนดมาตรการลงโทษใหเหมาะสมกบฐานะของผกระท าความผดเพอมใหบคคลตองรบโทษหนกเกนสมควร หรอการเสนอให มการตรากฎหมายเพอสงเสรมการขจดความเหลอมล าในสงคม เชน กฎหมายวาดวยวสาหกจชมชนเพอสงเสรม ใหเกดการกระจายรายไดใหแกสงคม หรอกฎหมายวาดวยการจดการทรพยสนของประชาชนทตกคางหรอไมมการเรยกคนเพอใหมการน ามาใชประโยชนในกจการทเกยวกบการพฒนาสงคมและการลดความเหลอมล า ไปพลางกอน ตลอดจนก าหนดใหมการพฒนากลไกยตธรรมชมชนและอาสาสมครนกกฎหมายทองถน เพอใหมกลไกทสามารถใหความชวยเหลอทางกฎหมายแกประชาชนไดอยางทวถง

จากหลก “ทวยทธศาสตร” ดงกลาว คณะกรรมการปฏรปประเทศดานกฎหมายไดยกราง แผนการปฏรปประเทศดานกฎหมาย โดยก าหนดผลอนพงประสงคของการปฏรปประเทศดานกฎหมาย ๑๐ ประการ ดงน

๓๒

กนยายน ๒๕๖๒

เปาหมายหรอผลอนพงประสงคท ๑ มกลไกใหการออกกฎหมายเปนกฎหมายทดและเทาทจ าเปน รวมทงมกลไกในการทบทวนกฎหมายทมผลใชบงคบแลว เพอใหสอดคลองกบหลกการตามมาตรา ๗๗ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย มกจกรรมปฏรปทส าคญ ไดแก (๑) จดท ากฎหมายเพอก าหนดหลกเกณฑเกยวกบการจดท ารางกฎหมาย การก าหนดหลกเกณฑเกยวกบการตรวจสอบความจ าเปนในการตรากฎหมาย การรบฟงความคดเหนของผเกยวของ การวเคราะหผลกระทบทอาจเกดขนจากกฎหมาย เพอเปนหลกเกณฑประกอบการจดท ารางกฎหมาย รวมทงก าหนดหลกเกณฑการประเมนผลสมฤทธของกฎหมายทมผลใชบงคบแลว (๒) จดใหมกลไกตรวจสอบ ตดตาม และประเมนผลการด าเนนการของหนวยงานของรฐในเรองการวเคราะหผลกระทบ และการประเมนผลสมฤทธของกฎหมาย และ (๓) ก าหนดเกณฑการพจารณาในเรองระบบอนญาต ระบบคณะกรรมการ การก าหนดกรอบการใชดลพนจของเจาหนาท และการก าหนดโทษทางอาญา เพอใชเปนแนวทางในการจดท ารางกฎหมายหรอทบทวนความเหมาะสมของกฎหมายทมผลใชบงคบแลว

เปาหมายหรอผลอนพงประสงคท ๒ ยกเลกหรอปรบปรงกฎหมายทลาสมย และเปนอปสรรค ตอการด ารงชวตและการประกอบอาชพของประชาชน มกจกรรมการปฏรปทส าคญ ไดแก (๑) ก าหนดใหจดตง “คณะกรรมการขบเคลอนการปฏรปกฎหมายในระยะเรงดวน” เพอท าหนาทในการพจารณาทบทวนกฎหมายทลาสมย กอใหเกดความเหลอมล าและไมเปนธรรม หรอเปนอปสรรคตอการประกอบอาชพ และการด าเนนธรกจของประชาชน และโอนส านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย (คปก.) มาจดตงเปนส านกงานขบเคลอนการปฏรปกฎหมายในระยะเรงดวน เพอท าหนาทสนบสนนการด าเนนการของคณะกรรมการดงกลาว (๒) ก าหนดใหมกลไกในการยกเลกหรอปรบปรงกฎหมายทสรางภาระ หรอกอใหเกดความเหลอมล าและความไมเปนธรรมแกประชาชน และ (๓) ก าหนดใหมกลไกในการยกเลกหรอปรบปรงกฎหมายทเปนอปสรรคตอการด ารงชวตและการประกอบอาชพของประชาชน โดยเฉพาะการพจารณายกเลกหรอปรบปรงกฎหมายทเกยวกบการอนมตหรออนญาตทเปนอปสรรคตอการประกอบอาชพหรอการด าเนนธรกจของประชาชน และจดท าหรอแกไขปรบปรงกฎหมายทมผลตอการอ านวยความสะดวกเพอลดอปสรรคตอการประกอบอาชพและการด าเนนการธรกจของประชาชน

เปาหมายหรอผลอนพงประสงคท ๓ มกลไกทางกฎหมายเพอขจดความเหลอมล าและสรางความเปนธรรมในสงคม มกจกรรมการปฏรปทส าคญ ไดแก (๑) จดตง “คณะกรรมการลดความเหลอมล าและสรางความเปนธรรมในสงคม” เพอพจารณาเสนอแนะใหมการก าหนดใหมาตรการและใหมการปรบปรงแกไขกฎหมายทสรางความไมเปนธรรมและกอใหเกดความเหลอมล าในสงคม (๒) ก าหนดใหมการพฒนากลไกทางกฎหมายในการก ากบดแลและตรวจสอบผประกอบการทยงไมเขามาในระบบภาษหรอมแนวโนมหลกเลยงภาษ สรางระบบการประเมนภาษทมประสทธภาพและเปนธรรม และสรางฐานขอมลผเสยภาษทถกตอง (๓) มกลไกในการพจารณาใหสทธประโยชนทางภาษอยางเปนธรรม โดยก าหนดสทธหกลดหยอนและยกเวนภาษทไมเออตอผมรายไดสงและชวยบรรเทาภาระใหกบผมรายไดนอย (๔) ก าหนดกรอบการใหสทธประโยชนทางภาษใหกบผประกอบการทไดรบการสงเสรมการลงทนเทาทจ าเปนตอการแขงขนของประเทศ (๕) การพจารณาใหมหรอปรบปรงแกไขกฎหมายเพอสงเสรมใหเกดความเปนธรรมและขจดความเหลอมล า เชน กฎหมายวาดวยการก าหนดใหเงนหรอทรพยสนของประชาชนทตกคางในความครอบครองของหนวยงานของรฐและภาคเอกชน

๓๓

กนยายน ๒๕๖๒

ทไมมผมาใชสทธเรยกรอง มาใชเพอประโยชนในการสนบสนนการด าเนนการเพอลดความเหลอมล าทางสงคม หรอการพจารณาแนวทางทเหมาะสมในการปรบปรงกฎหมายทเกยวกบธรกรรมการขายฝากเพอบรรเทาผลกระทบจากการบงคบใชกฎหมายทกอใหเกดความไมเปนธรรม หรอการพจารณาผลกดนกฎหมายวสาหกจ เพอสงคมเพอใหเกดกลไกในการด าเนนธรกจทมการกระจายผลก าไรกลบคนสสงคมหรอชมชนในพนท ฯลฯ

เปาหมายหรอผลอนพงประสงคท ๔ มกลไกใหมการตรากฎหมายเพอเพมความสามารถในการแขงขนของประเทศ มกจกรรมการปฏรปทส าคญ ไดแก (๑) ก าหนดใหมกลไกสงเสรมและพฒนาความสามารถในการแขงขนโดยอาศยมาตรการกฎหมายในทางภาษอากร รวมถงจดตง “คณะกรรมการทปรกษานโยบายภาษอากรแหงชาต” (๒) ก าหนดใหมการใชเครองมอทางกฎหมายเพอสงเสรมและพฒนาความสามารถ ในการแขงขนของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) และธรกจสตารทอพ อยางบรณาการและเปนระบบ (๓) ก าหนดใหมกลไกในการปรบปรงกฎหมายทเกยวของกบภาคอตสาหกรรม การเกษตร การทองเทยวและบรการ และ (๔) ก าหนดใหมกลไกปรบปรงและลดทอนอปสรรคทเกดจากขอก าหนดทเกยวกบใบอนญาตทเกนความจ าเปน รวมถงขนตอนในการขอใบอนญาตทซ าซอนและใชเวลานานอนกอใหเกดภาระตนทนในการด าเนนการ และเปนอปสรรคตอการประกอบอาชพหรอการประกอบธรกจของประชาชนและการเพมความสามารถในการแขงขนของประเทศ

เปาหมายหรอผลอนพงประสงคท ๕ พฒนากระบวนการจดท าและตรวจพจารณารางกฎหมาย ใหรวดเรว รอบคอบ และสอดคลองกบเงอนเวลาในการตรากฎหมายตามทก าหนดในรฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทย มกจกรรมการปฏรปทส าคญ ไดแก (๑) ปรบปรงกระบวนการจดท ารางกฎหมายของหนวยงานของรฐใหเปนไปอยางมประสทธภาพ รางกฎหมายทหนวยงานของรฐจดท าขนมความสมบรณ มการรบฟงความคดเหนของผมสวนเกยวของ และมค าอธบายและขอมลประกอบการพจารณาทครบถวน ชดเจน และเขาใจไดงาย (๒) ปรบปรงกระบวนการตรวจพจารณารางกฎหมายใหเปนไปอยางรวดเรว และมประสทธภาพ รางกฎหมายทผานการตรวจพจารณาเปนกฎหมายทด เปนไปตามหลกสากล และสอดคลองกบสภาพความตองการของสงคม และ (๓) มกลไกตดตามตรวจสอบการเสนอรางกฎหมายใหเปนไปตามทรฐธรรมนญก าหนด รวมทงมกลไกกลนกรองและเรงรดการตรวจพจารณากฎหมายทจะตราขนเพอรองรบการปฏรปประเทศ

เปาหมายหรอผลอนพงประสงคท ๖ มกลไกใหประชาชนมสวนรวมในการจดท าและเสนอ รางกฎหมายหรอกฎทมความส าคญ และจดใหมกลไกชวยเหลอประชาชนในการจดท าและเสนอรางกฎหมาย รวมทงการใหความชวยเหลอทางกฎหมายแกประชาชน มกจกรรมการปฏรปทส าคญ ไดแก (๑) พฒนากลไกใหประชาชนไดใชเสรภาพในการแสดงความคดเหนในเรองเกยวกบการบงคบใชกฎหมาย (๒) จดใหมกลไกเพอใหประชาชนไดใชเสรภาพในการแสดงความคดเหนในเรองเกยวกบการจดท าและการเสนอกฎหมายโดยหนวยงานของรฐ (๓) พฒนากลไกใหประชาชนไดใชเสรภาพในการแสดงความคดเหนในเรองเกยวกบการจดท าและการเสนอกฎหมายโดยสมาชกสภาผแทนราษฎรและประชาชนผมสทธเลอกตง และ (๔) จดใหมกลไกชวยเหลอประชาชนในการจดท าและเสนอรางกฎหมาย และพฒนากลไกการใหความชวยเหลอ ทางกฎหมายแกประชาชน

๓๔

กนยายน ๒๕๖๒

เปาหมายหรอผลอนพงประสงคท ๗ มกลไกใหประชาชนเขาถงกฎหมาย กฎ โดยสะดวกและเขาใจกฎหมายไดงายรวมทงการพฒนาระบบฐานขอมลของกฎหมาย ค าพพากษา ค าวนจฉย หรอ การตความกฎหมาย หรอกฎใหประชาชนเขาถงไดโดยสะดวก มกจกรรมการปฏรปทส าคญ ไดแก (๑) ก าหนดใหมการรวบรวมกฎหมาย กฎ หนงสอเวยน แนวปฏบต ค าสง และมตคณะรฐมนตร รวมถงค าพพากษา ค าวนจฉย และความเหนของหนวยงานตาง ทเปนการวางระเบยบแบบแผนในการปฏบตราชการ และการตความกฎหมายซงมผลกระทบตอประชาชนทมอยในปจจบนใหครบถวนและจดหมวดหมเพอจดท าเปนฐานขอมล (๒) จดท าประมวลกฎหมายเพอรวบรวมกฎหมายในเรองเดยวกนไวดวยกนเพอความสะดวก ในการใชงานและเผยแพรแกประชาชน (๓) จดท าค าอธบายกฎหมายส าหรบกฎหมายทมผลบงคบใชอย (๔) จดท าค าแปลกฎหมายในฐานขอมลท รวบรวมไว และค าอธบายกฎหมายเปนภาษาองกฤษซงเปนภาษากลางของอาเซยน (๕) จดใหมการเผยแพรใหความรทางกฎหมายแกประชาชนโดยใชสอประชาสมพนธทกชองทาง รวมถงจดใหมการอบรมวธการเขาถงระบบฐานขอมลทางกฎหมายของรฐใหแกประชาชนอยางทวถง และ (๖) จดใหมระบบฐานขอมลกฎหมายกลางของประเทศทใชระบบอเลกทรอนกส ซงทกหนวยงานสามารถเชอมตอถงกนผานระบบกลางดงกลาวไดโดยสะดวกและตองวางระบบการเขาถงขอมลใหงายตอการใชงาน และมความมนคงปลอดภยในการเขาถงและคมครองขอมล

เปาหมายหรอผลอนพงประสงคท ๘ ปฏรปการเรยนการสอนและการศกษาอบรมวชากฎหมาย เพอพฒนานกกฎหมายใหเปนผประกอบวชาชพทด มกจกรรมการปฏรปทส าคญ ไดแก (๑) ก าหนดใหแตงตง “คณะกรรมการสภานตศกษาแหงชาต” เพอจดท านโยบายและก าหนดกรอบมาตรฐานส าหรบการศกษากฎหมายและการพฒนาหลกสตรการเรยนการสอนในวชานตศาสตร ตลอดจนพจารณาเพมเตมหลกสตรในภาคปฏบต เพอวางรากฐานในการมนตทศนะ ปลกฝงคณธรรมและจรยธรรมของนกกฎหมายทด และสามารถน าความร ทไดจากการศกษาไปใชใหเกดผลในทางปฏบตไดจรง และ (๒) ก าหนดใหมการยกระดบการศกษาอบรมวชากฎหมายส าหรบผประกอบวชาชพกฎหมายทกสาขา เพอใหมความรอบรและมองคความรททนสมยสอดคลองกบสภาพการณปจจบน ตลอดจนมคณธรรมและจรยธรรมในการประกอบวชาชพ เพอใหสามารถน ากฎหมายไปใชใหเกดความเปนธรรมในสงคมไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ

เปาหมายหรอผลอนพงประสงคท ๙ พฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศเพอสนบสนนใหประชาชนตดตอกบเจาหนาทผบงคบใชกฎหมายไดโดยสะดวก เพอลดคาใชจายและขจดชองทางการทจรตประพฤตมชอบ มกจกรรมการปฏรปทส าคญ ไดแก (๑) การก าหนดใหมการจดท ารางกฎหมายวาดวยรฐบาลดจทล เพอก าหนดใหใหหนวยงานของรฐตองจดท าขอมลในความรบผดชอบใหเปนฐานขอมลในระบบดจทล (๒) จดใหมระบบการใหบรการประชาชนผานชองทางอเลกทรอนกสของภาครฐ (E-Service) ทงในสวนของการยนค าขออนมตหรออนญาตผานชองทางอเลกทรอนกส และบรณาการระบบฐานขอมลของรฐใหมความเปนเอกภาพ มความปลอดภย และมความสอดคลองกน โดยปรบปรงระบบการใหบรการประชาชนผานชองทางอเลกทรอนกสของภาครฐ (E-Service) ใหมการใชภาษาทงายตอการท าความเขาใจงายและสะดวกตอการใชงาน และสามารถเขาถงไดหลากหลายชองทาง (๓) ด าเนนการใหมการบรณาการและแลกเปลยนขอมลระหวางหนวยงานภาครฐโดยจดใหมศนยกลางการแลกเปลยนทะเบยนขอมลดจทลภาครฐ เพอพฒนาการใหบรการ

๓๕

กนยายน ๒๕๖๒

ใหเปนแบบเบดเสรจ ณ จดเดยว (one-stop service) เพอมใหเปนภาระแกประชาชน (๔) พฒนาระบบรกษาความปลอดภยในการใหบรการผานชองทางอเลกทรอนกสของภาครฐ (e-Service) ใหเปนระบบทมความเสถยร และสามารถตรวจสอบได รวมทงพฒนาใหมการน าเทคโนโลยทใชในการยนยนตวบคคลและตรวจสอบลายมอชอทางอเลกทรอนกสมาใชในการด าเนนการ เพอใหเกดความสะดวกและความปลอดภยในการใชงาน และ (๕) ด าเนนการใหประชาชนสามารถเขาถงระบบสารสนเทศไดโดยทวถงในทกพนท และวางระบบเชอมโยงขอมลสารสนเทศเครอขายส าหรบองคกรหรอหนวยงาน เพอใหการบงคบใชกฎหมายเปนไปอยางมประสทธภาพ

เปาหมายหรอผลอนพงประสงคท ๑๐ มกลไกสงเสรมการบงคบใชกฎหมายใหมประสทธภาพยงขน มกจกรรมการปฏรปทส าคญ ไดแก (๑) ก าหนดใหมการพจารณาจดท ากฎหมายวาดวยการเพมประสทธภาพการบงคบใชกฎหมาย (๒) ก าหนดใหสวนราชการหรอหนวยงานของรฐซงมหนาทควบคม ก ากบดแล และบงคบการใหเปนไปตามกฎหมาย พจารณาใหมการน าเทคโนโลยหรอเครองมอมาใชในการด าเนนการ เพอเพมประสทธในการบงคบใชกฎหมาย (๓) จดท ากฎหมายเพอเปลยนโทษทางอาญาทสามารถเปรยบเทยบเพอใหคดยตได ใหเปนโทษปรบทางปกครอง (๔) ก าหนดใหมการศกษาการยกเลกหรอปรบปรงรางวลน าจบ ทใหแกเจาหนาทของรฐในกฎหมายตาง และ (๕) จดใหมกลไกการตรวจสอบและรายงานการบงคบใชกฎหมาย ตอองคกรทมอ านาจในการตดตามตรวจสอบ เชน ผตรวจการแผนดน คณะกรรมการสทธมนษยชน ฯลฯ เพอใหการบงคบใชกฎหมายเปนไปตามวตถประสงคและปองกนการทจรตและประพฤตมชอบของเจาหนาท ผบงคบใชกฎหมาย

----------------------------------------------------------------------------

๓๖

กนยายน ๒๕๖๒

แผนการปฏรปประเทศ

ดานกระบวนการยตธรรม

๓๗

กนยายน ๒๕๖๒

แผนการปฏรปประเทศดานกระบวนการยตธรรม

แมกระบวนการยตธรรมของไทยจะผานการปฏรปดานโครงสราง กระบวนการท างาน และการคมครองสทธเสรภาพของประชาชนมาแลวหลายครง แตยงคงปรากฏขอวพากษวจารณการด าเนนงานของกระบวนการยตธรรมทงในแงของความลาชาในการด าเนนงาน ขอจ ากดในการเขาถง ความเหลอมล าในการบงคบใชกฎหมาย และความถกตองของการด าเนนงานอยเปนระยะ สะทอนใหเหนความไมเชอมนของประชาชนตอกระบวนการยตธรรมของประเทศ ดวยเหตดงกลาวรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ จงก าหนดใหการปฏรปกระบวนการยตธรรมเปนภารกจส าคญทตองด าเนนการเพอวางรากฐานระบบสงคมการเมอง ของประเทศ โดยมการศกษาและจดท าขอเสนอแนะการปฏรปกระบวนการยตธรรมอยางตอเนอง ตงแตป ๒๕๕๗ ในกรอบภารกจของสภาปฏรปแหงชาต และสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ จนกระทงเมอรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มผลใชบงคบในวนท ๖ เมษายน ๒๕๖๐ กมบทบญญตรบรองความตอเนองของการปฏรปประเทศดานกระบวนการยตธรรม ตอมาจงมการแตงตงคณะกรรมการปฏรปประเทศดานกระบวนการยตธรรมขนเพอจดท าแผนการปฏรปประเทศดานกระบวนการยตธรรมใหเปนไปตามบทบญญตแหงรฐธรรมนญ

ในการจดท าแผนการปฏรปประเทศ คณะกรรมการปฏรปประเทศดานกระบวนการยตธรรมพจารณาเจตนารมณและบทบญญตทเกยวของในรฐธรรมนญ ประกอบขอเสนอแนะในการปฏรปประเทศทจดท าขนระหวางป ๒๕๕๗ ถง ๒๕๖๐ แลว ไดก าหนดกรอบของการจดท าแผนการปฏรปวา ในการบรรลเปาหมาย ในการปฏรปกระบวนการยตธรรมเพอตอบสนองความตองการของประชาชนและสรางกระบวนการยตธรรม ทประชาชนเชอมนนน ไมอาจกระท าไดโดยอาศยการแกปญหาเปนรายประเดนหรอรายองคกร แตตองวเคราะหสภาพปญหาในลกษณะองครวม น าผลการศกษาในอดตมาวเคราะห สงเคราะห แลวก าหนดเปาหมายในการปรบแนวคดและกระบวนการท างานของกระบวนการยตธรรมใหม เพอใหประชาชนเกดความรสกวาเปนเจาของกระบวนการยตธรรมอยางแทจรง ไดรบการปฏบตอยางเทาเทยมจากกระบวนการยตธรรม ไมมความเหลอมล าในการบงคบใชกฎหมาย กบมงสรางระบบการสอบสวนและงานนตวทยาศาสตรทประชาชนเชอมนในความรวดเรวและถกตอง และระบบการลงโทษกบการดแลสอดสองผพนโทษทท าใหสงคมเกดความปลอดภยอยางยงยน ตลอดจนตองท าใหกระบวนการยตธรรมมมาตรฐานสากลและมสวนสนบสนนการพฒนาประเทศ

จากกรอบและทศทางการจดท าแผนการปฏรปขางตน คณะกรรมการปฏรปประเทศดานกระบวนการยตธรรมไดน ากรอบดงกลาวไปยกรางแผนการปฏรปฯ เพอรบฟงความคดเหนจากหนวยงานทเกยวของและประชาชนแลว สรปเปนขอเสนอใหด าเนนการปฏรปประเทศดานกระบวนการยตธรรมใน ๑๐ ประเดน โดยมหวขอและกจกรรมทส าคญ ดงน

ประเดนปฏรปท ๑ การก าหนดระยะเวลาด าเนนงานในทกขนตอนของกระบวนการยตธรรมทชดเจนเพอใหประชาชนไดรบความยตธรรมโดยไมลาชา มกจกรรมปฏรปทส าคญ คอ ใหหนวยงานก าหนดระยะเวลาด าเนนงานในทกขนตอนแลวประกาศใหประชาชนทราบ สรางกระบวนการรบเรองรองเรยน มระบบการประเมนและปรบปรงระยะเวลาตามทประกาศเปนระยะ และสรางระบบการตรวจสอบและ/หรอแจงความคบหนา การด าเนนการใหประชาชนทราบ

๓๘

กนยายน ๒๕๖๒

ประเดนปฏรปท ๒ การพฒนากลไกชวยเหลอและเพมศกยภาพเพอใหประชาชนเขาถงกระบวนการยตธรรม มกจกรรมการปฏรปทส าคญ คอ ก าหนดมาตรการเพอชวยเหลอและคมครองผเสยหาย พยาน ผตองหาและจ าเลยในการด าเนนคด การพฒนาระบบการจดใหมทนายความชวยเหลอคด ปรบปรงระบบประกนตว การพฒนาและสงเสรมระบบการไกลเกลยขอพพาท พฒนาระบบอ เลกทรอนกสเพอเพมชองทางในการเขาถงกระบวนการยตธรรม และสงเสรมใหประชาชนและชมชนมสวนรวมในกระบวนการยตธรรมทกขนตอน

ประเดนปฏรปท ๓ การพฒนากลไกการบงคบการตามกฎหมายอยางเครงครดเพอลดความเหลอมล า มกจกรรมการปฏรปทส าคญ คอ น าระบบประเมนความเสยงมาใชทดแทนการเรยกทรพยสนเปนหลกประกน เพมมาตรการลงโทษทหลากหลาย น าโทษปรบตามความสามารถในการช าระ (Day Fines) มาใช และแกไขกฎหมายแพงและพาณชยเรองหนและสญญาเพอลดความเหลอมล า

ประเดนปฏรปท ๔ การปรบกระบวนทศนในการบรหารงานยตธรรมเพอสรางความปลอดภยและความเปนธรรมในสงคม มกจกรรมการปฏรปทส าคญ คอ ทบทวนการจ าแนกประเภทยาเสพตดและพฒนาระบบบ าบดผตดยาเสพตด ลดอปสรรคในการกลบคนสสงคมของผพนโทษ มระบบการก าหนดโทษทโปรงใสและไดสดสวนยงขน มระบบยตคดอาญาทมการตรวจสอบถวงดลการใชดลพนจทเหมาะสม และบรณาการฐานขอมลเกยวกบผกระท าผด

ประเดนปฏรปท ๕ การปรบปรงระบบการสอบสวนคดอาญาเพอใหมการตรวจสอบและถวงดลระหวางพนกงานสอบสวนกบพนกงานอยการอยางเหมาะสม มกจกรรมการปฏรปทส าคญ คอ ก าหนดประเภทหรอลกษณะคดทควรจะมการสอบสวนรวมกนระหวางพนกงานสอบสวนกบพนกงานอยการ มกฎหมายเกยวกบการกนผรวมกระท าความผดเปนพยาน และใหพนกงานอยการมอ านาจสอบสวนเพมเตม

ประเดนปฏรปท ๖ การก าหนดระยะเวลาในการปฏบตหนาทของเจาหนาททเกยวของทกฝายใหชดเจนเพอมใหคดขาดอายความ มกจกรรมการปฏรปทส าคญ คอ ก าหนดระยะเวลาในการสงส านวน การสอบสวนของพนกงานสอบสวนใหแกพนกงานอยการ เพอใหมระยะเวลาเพยงพอในการตรวจสอบส านวน และบรณาการความรวมมอเพอแกปญหาขอขดของทอาจเกดจากการประสานงานทลาชา

ประเดนปฏรปท ๗ การพฒนาระบบการสอบสวนเพอสรางความเชอมนในการปฏบตหนาทของพนกงานสอบสวนและพนกงานอยการ มกจกรรมการปฏรปทส าคญ คอ ใหผเสยหายสามารถรองทกข กลาวโทษ ณ สถานต ารวจแหงใดกได สรางระบบปองกนการแทรกแซงหรอครอบง าการใชดลพนจในการท าส านวนของพนกงานสอบสวน และจดตงหนวยงานในส านกงานอยการสงสดมหนาทวเคราะหค าพพากษา เพอปรบปรงการปฏบตงาน

ประเดนปฏรปท ๘ การปฏรประบบนตวทยาศาสตรเพอความถกตองสมบรณของขอเทจจรง แหงคด มกจกรรมการปฏรปทส าคญ คอ จดตงคณะกรรมการเพอก าหนดมาตรฐานกลางการปฏบตงานและคณสมบตของผปฏบตงานดานนตวทยาศาสตร ใหมผปฏบตงานดานนตวทยาศาสตรและนตเวชทเพยงพอ และมความเปนอสระ และพฒนาหลกเกณฑการรบฟงพยานหลกฐานทางนตวทยาศาสตร

ประเดนปฏรปท ๙ การเสรมสรางและพฒนาวฒนธรรมองคกรตางๆ ทเกยวของในกระบวนการยตธรรมเพอมงอ านวยความยตธรรมแกประชาชนโดยสะดวกและรวดเรว มกจกรรมการปฏรปทส าคญ คอ

๓๙

กนยายน ๒๕๖๒

มมาตรการขจดวฒนธรรมองคกรทเปนอปสรรคตอการอ านวยความยตธรรมโดยสะดวกรวดเรว น าเทคโนโลยมาใชในการท างานภายในหนวยงานและงานบรการประชาชน และก าหนดตวชวดในการปฏบตงาน

ประเดนปฏรปท ๑๐ การพฒนาประสทธภาพของกระบวนการยตธรรมเพอเพมศกยภาพ ในการแขงขนของประเทศ มกจกรรมการปฏรปทส าคญ คอ ปรบปรงเขตอ านาจศาลและกฎหมายเพอใหรองรบการคาระหวางประเทศ เพมประสทธภาพในการบงคบคด และพฒนางานอนญาโตตลาการระหวางประเทศ

----------------------------------------------------------------------------

๔๐

กนยายน ๒๕๖๒

แผนการปฏรปประเทศ

ดานเศรษฐกจ

๔๑

กนยายน ๒๕๖๒

แผนการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ

๑. สภาพปญหาและความทาทายในระยะตอไป

นบตงแตประเทศไทยเรมมแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑ เศรษฐกจไทยเตบโตมากกวา ๑๐ เทา ระบบเศรษฐกจการเงนมเสถยรภาพ ยดหยน และทนทานตอแรงเสยดทานไดดในระดบหนง และเมอพจารณาในแตละกลม จะเหนวา ในภาพรวมภาคเอกชนไทยแขงแกรงขน มาตรฐานชวต และความเปนอยของคนไทยดขน และคนสวนใหญพนความยากจน โดยรวมอาจกลาวไดวา ผลของการพฒนาเศรษฐกจทผานมาอยในระดบทนาพอใจชวยยกระดบประเทศไทยใหอยในกลมประเทศทมรายไดปานกลาง จากทเคยมฐานะยากจนทสดแหงหนงในภมภาค

แมการพฒนาทผานมาจะชวยใหประเทศไทยกาวหนาในหลายดาน แตคงปฏเสธไมไดวา ปจจบนประเทศไทยตองเผชญกบปญหาเชงโครงสรางหลายเรอง อาท

- ศกยภาพการเตบโตทลดลง ชวงกอนป ๒๕๔๐ ประเทศไทยเคยเตบโตเฉลยประมาณรอยละ ๙ ชวงป ๒๕๔๓-๒๕๕๖ โตเฉลยประมาณ ๔% แตหลายปทผานมากลบเตบโตต ากวา ๔% สวนหนงเปนผลจาก การพฒนาทมงเนนปรมาณมากกวาคณภาพ การพฒนาดานคณภาพมนอยหรอไมเกดผลเตมททงในดานคณภาพคน กฎระเบยบ โครงสรางพนฐาน และวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรม ขณะเดยวกนความสามารถในการดงดดการลงทนโดยตรงจากตางประเทศ (FDI) ต าลง ซงสวนหนงสะทอนถงความเชอมนในโครงสรางเศรษฐกจไทยและบรรยากาศการด าเนนธรกจลง และประกอบกบมประเทศคแขงดงดดการลงทนมากขนดวย

- ปญหาความเหลอมล าในหลายมต ทงในดานความเหลอมล าดานเศรษฐกจและรายได และโอกาสของคนเมองกบคนในพนทหางไกล กรงเทพกบตางจงหวด หรอคนรวยกบคนจน และดานความสามารถในการแขงขนระหวางผประกอบการรายเลก -รายใหญ ผลประโยชนทางภาษส าหรบผประกอบการรายใหญ และรายเลก รวมทงโอกาสการเขาถงบรการทางสงคมทมคณภาพทงการศกษาและสาธารณสข รวมทงโครงสรางพนฐานยงมความแตกตางกนมากในระหวางกลมตาง สงผลใหศกยภาพการสรางอาชพและรายไดของคนกลมตาง แตกตางกนมาก

- ปญหากลไกและบทบาทภาครฐทไมเออตอการขบเคลอนเศรษฐกจ การท างานของหนวยงานภาครฐขาดการบรณาการ ท าใหนโยบายหลายเรอง อาท การเพมผลตภาพการผลตและการพฒนานวตกรรมการชวยเหลอคนจน และ การพฒนาและสงเสรม SMEs มการจดสรรงบประมาณและด าเนนการผาน หลายหนวยงาน แตประสทธผลเชงนโยบายกลบต า นอกจากนน ปญหากฎหมายและกฎระเบยบทมจ านวนมากหยมหยม ลาสมย ขาดการปรบปรง รวมทงมชองโหวจากการใชดลยพนจ เปนสวนหนงทท าใหปญหาคอรรปชนรนแรงขน ซงมผลใหตนทนการด ารงชวตและการด าเนนธรกจสงขน หากปญหาเหลานไมไดรบ การแกไขจะเหนยวรงความกาวหนาของประเทศในทกดานทงเศรษฐกจ ดานสงคมและอน ดวย

มองไปขางหนา ภายใตบรบทสงคมและเศรษฐกจทไมเหมอนเดม และมความทาทายใหมๆ ไมวาจะเปนความกาวหนาทางเทคโนโลยอยางพลกโฉมซงจะเปลยนพฤตกรรมของคน และรปแบบการท าธรกจ (Business Model) งานหลายอยางไดเรมหายไป ตวอยางในภาคการเงน เดมธนาคารพาณชย เคยแขงขนกนเปดสาขา แตปจจบนประชาชนสามารถท าธรกรรมผานมอถอได จงเรมเหนการทยอยปดสาขา

๔๒

กนยายน ๒๕๖๒

ของธนาคารพาณชย หรอในอตสาหกรรมการพมพทไดรบผลกระทบจากสอในโลกออนไลน ท าใหนตยสารจ านวนมากตองทยอยปดตว และในอนาคตงานหลายอยางอาจจะถกแทนดวยระบบอตโนมต โอกาสทคนทใชทกษะแบบเดม จะตกงานมสงขน แตในขณะเดยวกนระบบอตโนมตและดจทลกสรางโอกาสส าหรบงานทกษะสงเพมขนซงการเตรยมคนและรปแบบทางธรกจทตอบโจทยบรบทใหมกเปนเรองส าคญล าดบตน ทส าคญการเปลยนแปลงระยะตอไปเกดขนในอตราทเรวขนกวาเดมเพราะมการผสมผสานของเทคโนโลยหลากหลายสาขาเปนปจจยเรง (technology convergence) ขณะทบรบทเศรษฐกจการเมองโลกจะซบซอนขนภายใตกระแสโลกาภวฒนทเขมขน กตกาและมาตรฐานสากลจะเขมงวดขน ทงทางดานการคาการลงทน สทธมนษยชน อาชญากรรมทางเศรษฐกจ และความเปนมตรตอสงแวดลอม นอกจากนการกาวเขาสสงคมผสงอายยอมท าใหแรงงานหายากขนและคาแรงแพงขนอยางหลกเลยงไมได รวมทงเปนความเสยงตอภาระงบประมาณและความยงยนทางการคลงของกองทนดานประกนสงคม การออม และการเคลอนยายเงนทนระหวางประเทศ

๒. การปฏรปเศรษฐกจกบการวางรากฐานเพอใหเกดการพฒนาทแทจรง

ภายใตบรบทโลกยคใหมทเตมไปดวยความทาทายใหม และปญหาเชงโครงสรางทกลาวขางตน คณะกรรมการปฏรปประเทศดานเศรษฐกจ จงก าหนดเปาหมายหลกของการปฏรปไววา มองไปขางหนา ประเทศไทยจะตองม “การพฒนาเศรษฐกจทแทจรง”

การพฒนาเศรษฐกจทแทจรงคออะไร?

การพฒนาเศรษฐกจท ไม เนนการขยายตว เชงปรมาณสง แต เปนการพฒนาลงถงรากลก เกดการเปลยนแปลงเชงโครงสราง สรางและรกษาเสถยรภาพ จะตองค านงถงการเพมศกยภาพของทกภาคสวน ในระบบเศรษฐกจ และเปนการพฒนาทใหความส าคญกบการกระจายผลประโยชนไปสประชาชนแตละคน อยางเปนธรรม รวมทงจะตองเปนการพฒนาทจะชวยใหประเทศกาวหนาไปไดอยางยงยน

กลาวอกนยหนง คอ เศรษฐกจไทยตอง “แขงขนได – กระจายประโยชนไปสประชาชน - เตบโตยงยน” โดยยดหลกของการพฒนาเศรษฐกจทแทจรง คณะกรรมการฯ ไดแบงประเดนปฏรปออกเปน ๓ ดานส าคญ ดงน

ดานทหนง การเพมขดความสามารถในการแขงขน ใหกบทกภาคสวนในระบบเศรษฐกจ ซงจะเปนเรองส าคญมากทงในปจจบนและอนาคตขางหนา ปรากฏการณทหลายประเทศซงเคยลาหลงกวาไทย แตปจจบนประเทศเหลานนพยายามเรงพฒนาขดความสามารถสงขนอยางรวดเรว ขณะทไทยพฒนากาวหนาไดอยางชา สะทอนวา ถาไมท าอะไรทเปนการเปลยนแปลงอยางผลกโฉมถงระดบโครงสราง ประเทศไทยอาจเปนประเทศทไมสามารถแขงขนกบใครได ทส าคญ ในปจจบนและแนวโนมในอนาคตประเทศไทยจะตองแขงขนทามกลางขอจ ากดและความทาทายทเผชญมากกวาในอดตทผานมา โดยเฉพาะอยางยงการกาวเขาสสงคมผสงอายจะสงผลใหวยแรงงานลดลงตอไปอกจากทเรมลดลงไปแลวตงแตป ๒๕๕๘ อตราการพงพงหรออตราสวนการเปนภาระ (Dependency ratio) จะสงขนรวดเรว คนไทยในวยท างาน ๑๐๐ คนตองดแลผสงอาย ๒๖ คนในป ๒๕๖๐ น แตตอไปอก ๒๐ ป จะตองเลยงผสงอายเพมขนเปน ๕๔ คนนนคอประมาณ ๒ ตอ ๑ และเมอรวมถงเดกทจะตองดแลเลยงดกหมายความวาคน หนงจะตองมความสามารถสง ทางออกเดยวของประเทศคอ คนไทย ภาคธรกจไทย และภาครฐไทยตองเกงขน กลาวคอ

๔๓

กนยายน ๒๕๖๒

ระยะสน การเพมผลตภาพ (Productivity) ในอตสาหกรรมหลกทประเทศไทย มความช านาญ ๓ อตสาหกรรม ไดแก อตสาหกรรมการเกษตร อตสาหกรรมการทองเทยวและการบรการ(Hospitality) และอตสาหกรรมอาหาร ซงมการจางงานรวมกวา ๒๐ ลานคน มากกวารอยละ ๖๐ ของการจางงานทงหมด ซงในภาพรวมนน ภายใตแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตและยทธศาสตรชาต ๒๐ ป ไดก าหนดเปนเปาหมายทจะเพมผลตภาพโดยเฉลยปละไมต ากวารอยละ ๓

การสรางฐานอตสาหกรรมใหมทมศกยภาพในการเตบโตในอนาคต ดวยการตอยอด ในอตสาหกรรมทมฐานอยแลว คอ อตสาหกรรมชวภาพ (Bio-Economy) อตสาหกรรมยานยนตไฟฟา (Electric Vehicles) อตสาหกรรมอเลกทรอนกสอจฉรยะ (Smart Electronics) อตสาหกรรมการดแลสขภาพ (Healthcare) รวมถง อตสาหกรรมการศกษา (Education) และอตสาหกรรมดจทล (Digital Economy) ทจะเขามายกระดบศกยภาพแรงงาน ผประกอบการ และอตสาหกรรมไทย

นอกจากน เพอใหอตสาหกรรมไทยมความคลองตว เทาทนการเปลยนแปลง จ าเปนตองมการพฒนาและเสรมสรางทกษะบคลากรในดานตาง (Retraining) ทจ าเปนตออนาคต มการเพมประสทธภาพดวยการใชวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมและ Big data และมการปรบปรงกฎหมายการแขงขน ทางการคาเพอสนบสนนกลไกตลาดเสรทเทาทนกบการเปลยนแปลงรปแบบการด าเนนธรกจ รวมทงปรบปรงกฎระเบยบดานตาง ใหเออตอการลงทนและการด าเนนธรกจ (Ease of Doing Business: EoDB)

ระยะกลาง การรวมกลมในภมภาค (Regional integration) เพอขยายตลาดและสรางฐานการลงทนดวยการสรางความเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน (CLMV) เมอรวมกบประเทศไทยจะมขนาดตลาดถง ๒๓๐ ลานคน และเมอรวมบงกลาเทศอก ๑๖๐ ลานคน จะท าใหตลาดมขนาดถง ๔๐๐ ลานคน ซงเศรษฐกจประเทศกลมนเตบโตรอยละ ๖-๘ ตอป โดยลดขอจ ากดการรวมตว และเนนการเชอมโยงกนผานโครงขายคมนาคมทจะเออใหบรษทขามชาตเลอกใชไทยเปนฐานในการบรหารจดการหวงโซอปทาน ของภมภาค (Regional supply chain) และชวยใหภาคเอกชนไทยมโอกาสในการขยายกจการการลงทน สตางประเทศมากขน

ระยะยาว การสรางระบบนเวศดานการวจยและนวตกรรม เพอเพมศกยภาพการแขงขน ดวยการปรบปรง แกไข เพมเตมมาตรการและปจจยเออใหเกดการความสามารถของผประกอบการทเปนกลไกส าคญตอการขบเคลอนประเทศทส าคญ ไดแก การจดระบบนวตกรรมแหงชาตใหมความเชอมโยงระหวาง การผลตผลงานวจยและนวตกรรมตามโจทยของประเทศและความตองการใชงานจรง การคมครองทรพยสนทางปญญาของผลงานวจยและนวตกรรม รวมถงการลงทนโครงสรางพนฐานใหเออตอการคดคน การสรางสรรคสงประดษฐและนวตกรรมใหม ไดแก การจดตงศนยกลางการวจยและพฒนา การจดตงศนยกลางการพฒนาศกยภาพสตารทอพ (Start up) และวสาหกจขนาดเลก เพอใหปจจยเหลานน าไปสการสนบสนนใหประเทศไทยกาวเปนศนยกลางดานนวตกรรม (Innovation Hub) ในภมภาค อนเปนการวางรากฐานโครงสรางพนฐานทางปญญาทมนยส าคญตอการกระตนใหเกดการลงทนวจยและนวตกรรมไปสเปาหมายทรอยละ ๒ ตอ GDP

ดานทสอง ความเทาเทยมและการเตบโตอยางมสวนรวม (Equality & inclusive growth) แมทผานมาปญหาความเหลอมล าและความยากจนเปนประเดนทถกหยบยกขนมาแกไขในหลายรฐบาล มการใชงบประมาณจ านวนมากเพอแกปญหาน แตปญหากลบรนแรงขน สวนหนงมาจากการท างานท ขาดการบรณาการ ทงดานนโยบาย งบประมาณ และการด าเนนโครงการ

๔๔

กนยายน ๒๕๖๒

เพอการลดความเหลอมล า ขจดความยากจน และกระจายประโยชนจากการพฒนาไปสประชาชน ใหทวถงมากขน จะชวยใหสงคมมความสมดลมากขน และไมทงใครไวขางหลง โดยหนงในขอเสนอการปฏรปส าคญคอ การจดตงส านกงานบรณาการแกไขปญหาความยากจนและความเหลอมล า เพอใหประเทศไทย มหนวยงานหลกในการก าหนดนโยบายและแผนยทธศาสตรดานความยากจนและความเหลอมล า รวมทง ท าใหเกดการขบเคลอนไดอยางแทจรง และท าหนาทเปนกลไกประสานการขบเคลอนนโยบายโดยหนวยงานปฏบตตาง โดยเฉพาะอยางยงในประเดนรวมหรอคาบเกยวระหวางหนวยงาน (Cross-Cutting)

คณะกรรมการฯ เหนวา การมหนวยงานทรบผดชอบเรองน โดยตรงนบเปนเงอนไขทจ าเปน แตไมเพยงพอทจะขจดปญหาความเหลอมล าททบซอนในหลายมตได จงวางแนวทางแกปญหาในหลายระดบ

ระดบบคคล การเพมรายไดใหกบประชาชนโดยเฉพาะเกษตรกรและแรงงานไรฝมอทยากจนในระดบฐานราก ขอมลป ๒๕๕๙ เกษตรกรและแรงงานไรฝมอนน มจ านวนรวมกวา ๒๓.๖ ลานคน ทแทบไมมโอกาสเลอนฐานะทางสงคมใหสงขน จงควรเพมศกยภาพใหกลมเกษตรกร เชน การเพมผลผลตใหพนทการเกษตร โดยการพฒนาระบบการจดการน า การสงเสรมใหเกษตรกรปรบใชความรสมยใหมจากขอมล และเทคโนโลยททนสมยและครอบคลม และใหการชวยเหลอในเชงระบบเพอรองรบความเสยง และเพมโอกาสทางอาชพ เพอใหเกษตรกรเกงขน (Smart Farmer) เปนตน และการพฒนาแรงงานไรฝมอ ทงในดานของการพฒนาฝมอแรงงาน และการจดการทนการศกษา เพอการพฒนาฝมอและทกษะทตรงตามความตองการของภาคเอกชน และสอดคลองกบนโยบายดานอนของประเทศทส าคญ ซงเมอเกษตรกรและแรงงาน มศกยภาพสงขน ไมเพยงท าใหรายไดและคณภาพชวตดขน ยงมสวนสนบสนนใหศกยภาพเศรษฐกจ ในภาพรวมสงขนตามไปดวย

ระดบชมชน การสรางชมชนใหเขมแขง ผานการยกระดบการบรหารจดการของสถาบนการเงนชมชนเขาสโครงขายสถาบนการเงนประชาชน การพฒนาธรกจชมชน โดยการสนบสนนทงดาน การรวมกลมสรางเครอขาย การสรางกลไกพฒนารวมกบภาคเอกชน การจดตงแพลตฟอรมพาณชยอเลกทรอนกส (E-Commerce) เพอเพมโอกาสในการเตบโตของธรกจชมชน สรางการเตบโตทางรายได เพมการเขาถงตลาดและทรพยากร และ การจดตงกองทนการลงทนเพอสงคม (Social Investment Fund) เพอสนบสนนเครอขายผน าชมชนเพอเปนผขบเคลอนการพฒนาอยางตอเนองในพนท

ระดบประเทศ จ าเปนตองมการพฒนาหวเมองใหญในภาคตาง ควบคไปกบกรงเทพฯ และการจดสรรงบประมาณเชงพนทใหกบจงหวดทยากจน เพอกระจายความเจรญไปสภมภาค การสรางระบบสวสดการพนฐานทจ าเปน (Social safety net) การปฏรประบบประกนสงคมและระบบภาษ นอกจากน เพอลดความเสยงและเพมศกยภาพดานการคลง (Fiscal Space) แนวทางปฏรปทส าคญคอ เพมสดสวนรายไดจากภาษตอ GDP ใหสงขน โดยใหมองคกรจดเกบภาษกงอสระ (Semi-autonomous Revenue Agency: SARA) การปรบปรงระบบภาษในอตรากาวหนาเพอใหกลมทมรายไดสงสดมสวนรบภาษเพมขน และขยาย ฐานการจดเกบภาษไปสทรพยสนรปแบบตาง นอกจากน จ าเปนตองปรบระบบบ านาญใหเปนระบบ ทกาวหนาและครอบคลมประชาชนทกกลมอยางทวถง และขยายความคมครองของกองทนประกนสงคมไปยงกลมแรงงานนอกระบบและเกษตรกรเพมขน

๔๕

กนยายน ๒๕๖๒

ดานทสาม การปฏรปสถาบนทางเศรษฐกจ การปรบกลไกและบทบาทของภาครฐใหพรอมรบมอกบความทาทายในอนาคตทบรบททางเศรษฐกจและสงคมมการเปลยนแปลงอยางไมหยดนง ซงหมายความวา สถาบนทางเศรษฐกจจ าเปนตองเปนสถาบนทมชวต พรอมปรบตว การปฏรปสถาบนทางเศรษฐกจ จะเปนปจจยส าคญทชวยสนบสนนการปฏรปทงสองดานขางตนใหสมฤทธผล เพราะภาครฐเปนผก าหนดนโยบาย กฎหมาย กฎเกณฑและกตกา ซงจะมผลตอการสรางแรงจงใจ และระบบนเวศ (Ecosystem) ทเออใหเศรษฐกจสามารถพฒนาไดเตมศกยภาพ

ทงน “ระบบสถาบนดานเศรษฐกจ” หลายสวนทเคยออกแบบไวเมอหลายสบปกอนอาจไมสามารถตอบโจทยประเทศภายใตบรบทใหม จงจ าเปนตองปฏรปหนวยงานทางเศรษฐกจ ท งท เปนระดบ วางยทธศาสตร ปฏบต และตดตามผล ใหทนสมย สอดคลองกบจงหวะการเดนหนาของประเทศโดยภาครฐตองปรบบทบาทจาก “ผก ากบดแล” ใหเปน “ผสนบสนน” ภาคธรกจ และปลอยใหมการแขงขนตามระบบตลาดเสรมากขน

จากการหารอของคณะกรรมการฯ และรบฟงความเหนจากผเกยวของในเวทตาง รวมทงขอเสนอปฏรปของสภาปฏรปแหงชาต (สปช.) และสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ (สปท.) แมจะมขอเสนอในหลายเรอง แตทศทางรวมของขอเสนอปฏรปสถาบนดานเศรษฐกจจะใหน าหนกใน ๔ มตส าคญ คอ

มตแรก ภาครฐตองค านงถง “ประสทธภาพ” และ “ความยงยน” มากขน โดยเรองทส าคญคอ การปฏรปกฎหมายเศรษฐกจใหเทาทนการเปลยนแปลงของโลก และไมเปนอปสรรคตอการท าธรกจ ปรบกตกาใหการจดสรรทรพยากรในระบบเศรษฐกจเปนไปไดอยางคลองตว ในอนาคตทเทคโนโลย สรางผลกระทบรนแรงและสรางการเปลยนแปลงอยางฉบพลน (Disruptive technology) จะท าให หลายธรกจตองเลกกจการหรอลมละลาย จงจ าเปนตองท าใหธรกจทลมสามารถลกไดเรว หรอการบรหารสนทรพยเชงยทธศาสตร (Strategic assets) ทส าคญของประเทศ เชน คลนความถ รถไฟ สนามบน ทาเรอ หรอทางพเศษตาง ซงสวนใหญอยในการดแลของรฐวสาหกจทการบรหารจดการยงขาดประสทธภาพ ตองไดรบการปฏรปใหดขน ไมเชนนนจะเปนการ “เสยโอกาสดานการพฒนา” และเปน “ตนทนทแพงขน” ของประชาชนทกคน

มตทสอง ตองโปรงใส มการตรวจสอบจากภาคประชาชนได ซงจะชวยลดปญหาคอรรปชน ทเปน “ตนทนแฝง” ของภาคเอกชนและประชาชนไดดวย

มตทสาม กระจายอ านาจใหทองถนตดสนใจมากขน เพอเปดโอกาสใหทองถนสามารถเสนอแนะสงทตองการ ซงจะชวยใหการแกปญหามเจาภาพชดเจน (Accountability) นอกจากน การกระจายอ านาจใหทองถนจะชวยลดความเหลอมล าทการพฒนามแนวโนมกระจกตวทสวนกลางลงไดอกทางหนงดวย

มตทส ประสานความรวมมอกบผทเกยวของ ในโลกทซบซอน โจทยของประเทศหลายเรองยากขน จงจ าเปนทภาครฐตองปรบบทบาทใหม ความรวมมอกบผท เกยวของใหมากขนในทกมต โดยเฉพาะอยางยง ความรวมมอระหวางสวนราชการ ทการท างานยงมลกษณะแยกสวน ขาดการบรณาการ จนท าใหทผานมาตองอาศยการใชมาตรา ๔๔ เพอผาทางตนอยบอย หรอ ความรวมมอระหวางภาครฐกบภาคเอกชน เพอใชประโยชนจากจดแขงของเอกชนในดานความคดสรางสรรค เทคโนโลย และระบบงานทมประสทธภาพคลองตว โดยเปดโอกาสใหเอกชนมสวนรวมในการพฒนาประเทศ อาท การรวมลงทนกบเอกชน

๔๖

กนยายน ๒๕๖๒

(PPP) โดยเฉพาะในโครงสรางพนฐานทประเทศไทยยงมนอย หากท าส าเรจจะลดภาระดานงบประมาณของภาครฐไดอกทางหนง

ในเบองตนคณะกรรมการฯ ไดก าหนด “เปาหมายปฏรปสถาบนดานเศรษฐกจ” โดยการยกระดบใหมวงจร Plan-Do-Check-Act (หรอ Deming Cycle) เพอการขบเคลอนนโยบายเศรษฐกจทครบถวนและเปนเอกภาพ ซงประกอบดวย ๓ ดาน ไดแก

ดานแรก การปฏรปหนวยงานนโยบาย ทส าคญไดแก การปฏรปส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ซงท าหนาทวางยทธศาสตรหรอตนหนของประเทศใหสามารถท างาน ไดอยางมประสทธภาพ คลองตวเทาทนตอการเปลยนแปลงของโลกและตอบโจทยของประเทศทซบซอนขน สามารถท าหนาทเปนสมองของประเทศทสามารถก าหนดวสยทศนภาพรวม (Visionary) ทศทางการพฒนาประเทศในระยะยาวไดอยางมประสทธภาพสง มทกษะและนวตกรรมในการจดท านโยบายทหลากหลาย และตอบสนองตอการเปลยนแปลงของโลกไดอยางรวดเรว (Innovation) และมการผนกก าลงของหนวยงาน วางนโยบายและแผน (Synergy of Policy) รวมทงการออกแบบประเดนพฒนาเชงบรณาการทส าคญ พรอมถายทอดสการปฏบต ในขณะเดยวกนจ าเปนตองเตรยมความพรอมดานการด าเนนงานดวยการรวมมอกบส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.) เพอก าหนดตวชวดการท างาน ปรบระบบ การบรหารงาน และพฒนาบคลากรภาครฐใหเหมาะสมกบบรบทเศรษฐกจในระยะตอไป

ปฏรปหนวยงานดานสถตและขอมลแหงชาต (National Data Unit) ทส าคญคอ ส านกงานสถตแหงชาต ใหสามารถพฒนาระบบขอมลทสมบรณ มปรมาณเพยงพอ หลากหลาย เรยกใชไดรวดเรว เปนขอมลทสามารถน ามาวเคราะหไดดวยวธการหลากหลายวธการ ขนอยกบวาตองการน าขอมลเหลานนไปใชงานดานไหน (Big Data) เพอประกอบการตดสนใจตลอดวงจรนโยบายบนหลกการ PDCA และสนบสนนการบรหารนโยบายและยทธศาสตรเพอใหทศทางการด าเนนนโยบายถกตองแมนย าขน

ดานทสอง การปฏรปหนวยงานการคลงและงบประมาณ เพอใหวงจรการด าเนนนโยบายเศรษฐกจมความคลองตว มประสทธภาพและยงยนในระยะยาว จ าเปนตองปฏรปหนวยงบประมาณ เพอใหกระบวนการจดสรรงบประมาณสอดคลองกบทศทางการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ และปฏรปนโยบาย การคลงและภาษ เพอรองรบภาระทางการคลงทในอนาคตจะเพมขนจากการดแลผสงอาย จงหลกเลยงไมได ทตองเพมประสทธภาพการจดเกบภาษ การปรบปรงระบบภาษในอตรากาวหนา และขยายฐานการจดเกบภาษไปสทรพยสนรปแบบตาง ซงสวนหนงไดกลาวถงแลวในขอเสนอการปฏรปดานทสอง รวมถงการสรางความยงยนทางการคลงในระยะยาว ดวยการปฏรประบบประกนสขภาพของประเทศ ซงประกอบดวย ๓ ระบบส าคญ คอ (๑) ระบบประกนสงคม (๒) ระบบสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการ และ (๓) ระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาทมภาระรายจายมากขนตามการเขาสสงคมผสงอาย โดยเฉพาะอยางยงระบบประกนสงคมทจ าเปนตองเรงปรบปรงเงอนไข เชน การปรบอตราการจายเงนสบทบใหเหมาะสม เปนตน

หนวยบรหารสนทรพยของภาครฐ โดยเฉพาะรฐวสาหกจซงเปนผครอบครองสนทรพยประมาณครงหนงของภาครฐใหสามารถด าเนนภารกจไดอยางมประสทธภาพตามทประชาชนคาดหวงทงในดานการบรการ และบรหารสนทรพยในการเพมมลคา (Value creation) ไดตามศกยภาพ จงจ าเปนตองมการปฏรปใน ๔ มตส าคญ ไดแก (๑) แบงแยกหนาทของผก าหนดนโยบาย ผก ากบดแล และ การเปนเจาของใหชดเจน ไมขดและไมทบซอนกน (๒) ก าหนดกตการะหวางผเกยวของตามหลกบรรษทภบาลทด (Good Governance) อาท การคดเลอกกรรมการรฐวสาหกจ มาตรการปองกนประชานยมทไม

๔๗

กนยายน ๒๕๖๒

รบผดชอบ (๓) การจดตงหนวยงานเจาของ (Ownership Entity) ทท าหนาทปกปองรกษาและเพมมลคาสนทรพยของรฐวสาหกจแทนประชาชน และ (๔) การก ากบดแลดวยกลไกตลาดทมความเทาเทยม (Competitive Neutrality) ไมบดเบอน และด าเนนการอยางมพลวตและตอเนอง

ดานทสาม การปฏรปหนวยงานด าเนนการและประเมนผล ทงในมตของ (๑) กลไก การด าเนนการ (Execution mechanism) (๒) งานตดตามและประเมนผล (Monitoring & Evaluation Unit) และ (๓) กลไกการเรงกระตนการด าเนนการ โดยเรองทส าคญไดแก

หนวยงานขบเคลอนนโยบาย (Execution Unit) ใหมกลไกหรอกระบวนการหรอหนวยงาน เพอยกระดบการด าเนนการตามแนวทางทรฐก าหนดไว อยางเปนระบบ รวดเรว และมประสทธภาพ และ ตองมการด าเนนการแบบมงผลสมฤทธและประสทธภาพเปนส าคญ (Result-Oriented and Efficiency) มการจดล าดบความส าคญของการใชทรพยากร (Resources Match Priority) สรางความรวมมอระหวางหนวยงานแบบบรณาการ (Coordination and Integration) และมความรบผดรบชอบ (Accountability) โดย กระทรวงเศรษฐกจใหมหนาทด าเนนการจดท า ขบเคลอน ตดตาม และตดตามผลแผนงาน/โครง การ ในลกษณะภาระหนาททเกยวของ และท างานรวมกบกระทรวงอน ทเกยวของเพอขบเคลอนประเดนบ รณาการผานองคกรอสระ และมองคกรอสระกลางทเรยกวา Implementation collaboration Unit: ICU) เพอท าหนาทประสานขบเคลอนประเดนบรณาการในลกษณะการอภบาลผานความรวมมอ (Collaborative Governance)

หนวยงานตดตามและประเมนผล (Monitoring and Evaluation Unit) ใหมกลไก เพอเพมศกยภาพและความอสระในการด าเนนการตดตามประเมนผล พรอมทงจดท าขอมลตดตามประเมนผลใหถกตอง (Validity) สมบรณ (Integrity) เชอถอได (Reliability) และยอนกลบหรอปอนกลบจนเปนประโยชนในการปรบปรงหรอเปนขอมลตอการจดท าแผนงาน/โครงการและยทธศาสตรตอไปได (Relevant Feedback) ตลอดจนเชอวาการตดตามประเมนผลเปนเครองมอส าคญในการปรบปรงและพฒนาแผนของตนเอง (Culture of self improvement or development) รวมทงมหนวยงานทท าหนาทน าผลการตดตามและประเมนผลยอนกลบเพอปรบปรงแผนในระยะตอไป ตองมความรวดเรวและเหมาะสมกบสภาพแวดลอมของผใชในขณะนน (Fast and Adaptive) อกทงมระบบตรวจสอบและวดประสทธภาพของระบบประเมนผล (Audit) เพอท าใหสามารถน าผลการประเมนไปใชในการปรบปรงแผนงาน/โครงการ และยทธศาสตรในระดบตาง ไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล

การปฏรปสถาบนดานการเพมผลผลต การมาตรฐาน และระบบนวตกรรมประเทศ จากเดมทขาดการประสานงานเชอมโยงทมประสทธภาพ ท างานซ าซอน ขาดยทธศาสตรและขาดนโยบาย ดานมาตรฐาน นวตกรรม และการเพมผลตภาพทเชอมโยงกนชดเจนทมงเปาเพอการเพมขดความสามารถ ในการแขงขน และการคมครองผบรโภคและการสรางความเปนธรรมลดความเหลอมล า ทงนโดยทการท างานขาดการใหความส าคญจากความตองการในตลาดสนคาและบรการ (Demand Driven) ขณะทขอมล ดานมาตรฐานกระจดกระจาย ขอเสนอการปฏรปคอ ใหมการจดตงหนวยงานกลางท าหนาทเชอมตอจากยทธศาสตรชาตและแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต สแนวทางการพฒนาและแนวทางบรหารจดการดานการสงเสรมผลตภาพและการมาตรฐานของประเทศอยางเปนระบบ เพอใหการขบเคลอนแผนไปส การปฏบตมประสทธผล รวมทงตดตามสถานการณและประเมนผลการด าเนนนโยบายและโครงการตาง ทงในระดบประเทศ และรายสาขาการผลตและบรการ โดยทในระยะเรมแรกตองมการสรางเครอขาย

๔๘

กนยายน ๒๕๖๒

การท างานรวมกนกระทรวงทเกยวของ ในลกษณะ Single network และการก าหนดการเชอมตอบน Single Platform

การปฏรปสถาบนดานการสงเสรม SMEs เพอชวยยกระดบความสามารถของ SMEs ยงเปนอกเรองทส าคญมาก เพราะกวารอยละ ๙๙ ของผประกอบการในประเทศไทย คอ SMEs คดเปนสดสวน การจางงานรอยละ ๘๐ ของทงประเทศ ทผานมา การใหความชวยเหลอจากภาครฐจะใหน าหนกไปดาน การเขาถงสนเชอเปนส าคญ เพราะอาจจะสงเกตเหนไดงาย แตปญหาเรองความสามารถในการแขงขนของ SMEs อาจจะซบซอนกวา กลาวอกนยหนง การเขาถงแหลงทนเปนสงทจ าเปน แตอาจไมเพยงพอทจะชวยให SMEs แขงขนได การชวยเหลอไมควรจ ากดอยเฉพาะการชวยให SMEs สามารถเรมกจการไดเทานน แตจะตองรวมถงการชวยให SMEs มศกยภาพทจะด าเนนกจการตอไปได โดยเฉพาะในบรบทของโลกยคใหมทเปลยนแปลงเรวและมการแขงขนทรนแรง ซงแนวทางในการปฏรปส าคญจะรวมถงการปรบปรงกฎหมาย กฎระเบยบ ทเปนอปสรรคตอการด าเนนธรกจ การปรบบทบาทหนาทของส านกงานสงเสรมวสาหกจ ขนาดกลางและขนาดยอม (สสว.) ในการท าหนาทตดตอประสานงานกบหนวยงานดานนโยบาย ปฏบต และพนทอยางครบวงจร ในลกษณะ one stop service และการพฒนาระบบขอมล SMEs เพอใชบรหารจดการนโยบายและยทธศาสตรในการขบเคลอน SMEs ไดอยางเหมาะสม

๓. ขอสงเกตบางประการของคณะกรรมการฯ เกยวกบแนวทางการปฏรปเศรษฐกจขางตน

๓.๑. ดวยบรบทเศรษฐกจและสงคมทสามารถเปลยนแปลงอยางรวดเรว ในลกษณะทยากจะคาดเดา ขอเสนอปฏรปของคณะกรรมการชดนเปนแนวทางเพอการปฏรปในกรอบระยะเวลา ๕ ปขางหนา ขอเสนอน จงเนนในภาพใหญ ทศทางส าคญ แตยงคงความยดหยนใหสามารถปรบเปลยนรายละเอยดในการปฏบตได ตามความเหมาะสมและจ าเปน

๓.๒. ดวยขอจ ากดของกรอบระยะเวลาในการจดท าเพยง ๓ เดอน มการประชมรวมกนอยางเปนทางการ ๑๕ ครง และประชมนอกรอบอกจ านวนหนง ยงสามารถน าเสนอไดเพยงครงหนงของความตงใจ ในเบองแรก บางเรองมความกาวหนา บางเรองยงตงไข แตคณะกรรมการฯ เหนวาจะชวยใหเหนแนวทาง การปฏรปในภาพรวม เหนความเชอมโยงของมาตรการในแตละดาน อยางไรกด ยงมประเดนทตองพจารณาเพมเตมตอในรายละเอยด ดงน

(๑) ขอเสนอเหลานยงตองน าไปหารอและรบฟงความคดเหนจากผ เกยวของเพมเต ม โดยเฉพาะอยางยง คณะกรรมการยทธศาสตรทง ๖ ดาน และคณะกรรมการปฏรปชดอนทมแผนงานคาบเกยวกน

(๒) ตวเลขงบประมาณทปรากฏในเอกสารเปนขอเสนอเบองตนจากหนวยงานทเกยวของ ซงเปนการประเมนโดยคราว โดยคณะกรรมการฯ ยงไมไดพจารณาในรายละเอยด หรอเหนชอบตามทเสนอ

(๓) ขอเสนอการปฏรปดานท ๓ ทเกยวของกบสถาบนเศรษฐกจ เปนขอเสนอทเนนการปฏรปในสวนของกระบวนการท างาน (Process) ขณะทการปฏรปในสวนของโครงสราง (Structure) ซงเปน สวนส าคญยงมการกลาวถงจ ากด เนองจากเกยวของกบหลายหนวยงาน ซงตองใชเวลาในการกลนกรองความคดและหาแนวทางรวมกบหนวยงานทเกยวของตอไป

(๔) การก าหนดตวชวด เพอวดความคบหนาและความส าเรจของการปฏรป ในบางเรอง ไมสามารถระบเปนตวเลขใหชดเจนได หรอในกรณทระบได กจ าเปนตองตความหมายอยางเขาใจในสาระดวย

๔๙

กนยายน ๒๕๖๒

๓.๓. ขอเสนอปฏรปในรายงานชดนสวนใหญไมใชเรองใหม เปนประเดนปฏรปทผเกยวของทหวงดตอบานเมองไดปทางไว ไมวาจะเปนนกวชาการ สมาชกสภาปฏรปแหงชาต สมาชกสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ ไดวเคราะห ศกษา กลนกรองไวแลว อยางไรกด ประสบการณทผานมาชวา การก าหนดเรองทปฏรปโดยล าพงเปนสงไมยาก แตการแสวงหาหนทางและการขบเคลอนใหเกดขนจรงเปนเรองททาทา ย ซงคณะกรรมการฯ เหนวา ปจจยส าคญทชวยใหการปฏรปเศรษฐกจประสบผลส าเรจม ๔ ปจจย ไดแก

(๑) จงหวะเวลาทเหมาะสม คณะกรรมการฯ เหนวา สถานการณบานเมองในปจจบนเออใหการปฏรปตาง เกดขนได กลาวคอ รฐบาลและประชาชนสวนใหญเหนความส าคญและใหการสนบสนน ประกอบกบสถานการณเศรษฐกจโดยรวมมแนวโนมคอนขางด ทจะเออใหเกดการปฏรปเศรษฐกจ ประเภททอาจมความเจบปวดในระยะสน แตใหผลประโยชนในระยะยาว หรอม Short-Term Pain แตจะให Long-Term Gain มโอกาสส าเรจได และหวงวาผทเกยวของจะไมทงโอกาสทจะสรางความเปลยนแปลง ใหบานเมองดขน

(๒) การบรหารการเปลยนแปลงอยางมประสทธภาพ มความส าคญ โดยเฉพาะอยางยง ในสภาวะทประเทศมปญหาทตองแกไขหลายสบเรอง ขณะทโอกาสผลกดนใหเกดเปลยนแปลงอาจมไมมากนก จงตองเลอกปฏรปในเรองส าคญทสามารถสรางผลกระทบในวงกวาง ซงมกไมใชเรองทท ากนไดในภาวะปกต คณะกรรมการฯ จงเลอกปฏรปเศรษฐกจใน ๓ ดานส าคญ ดงทกลาวไวขางตน

(๓) ผน าตองเขาใจปญหา และตองกลาตดสนใจในเรองทยาก อกทงตองมศลปะในการชกจงโนมนาวผมสวนไดสวนเสยใหเหนถงความจ าเปนของการปฏรป รวมทงเมอเหนตางกตองสามารถโนมนาว หรอชกจงใหทกฝายสามารถยอมรบแนวทางการปฏรปทรวมกนได

(๔) การปฏรปจะส าเรจจ าเปนตองไดรบแรงสนบสนนจากผมสวนไดเสย (Stakeholders) เมอพจารณาขอเสนอในรายละเอยดจะเหนวา การปฏรปเศรษฐกจไมสามารถท าใหส าเรจโดยล าพง จ าเปนตองเชอมโยงและอาศยการปฏรปประเทศในดานอน สนบสนนดวย เชน การปฏรปดานสถาบนทางเศรษฐกจ จ าเปนตองอาศยการปฏรปกฎหมาย และการปฏรปการบรหารราชการแผนดน ในขณะทการปฏรปเพอ เพมศกยภาพทางเศรษฐกจจ าเปนตองอาศยการปฏรปการศกษา และสอดคลองกบยทธศาสตรชาตดานการสรางความสามารถในการแขงขน หรอในการปฏรปเพอลดความเหลอมล า จ าเปนตองอาศยการกระจายอ านาจในภมภาค เปนตน และทส าคญคอ แรงสนบสนนจากประชาชน ผซงตระหนกวา การปฏรปประเทศเปนสวนหนงของหนาทพลเมอง ไมใชหนาทของคนใดคนหนง คณะกรรมการชดใดชดหนง แตเปนหนาทของประชาชนทกคน ทแตละคนจะตองชวยกนปรบปรงเปลยนแปลงใหบานเมองนดขน

----------------------------------------------------------------------------

๕๐

กนยายน ๒๕๖๒

แผนการปฏรปประเทศ

ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

๕๑

กนยายน ๒๕๖๒

แผนการปฏรปประเทศดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ๑.๑ บทน ำ การปรบเปลยนของสภาพแวดลอมของการพฒนาทงจากปจจยภายในและปจจยภายนอกประเทศในชวงการพฒนาท ผ านมาส งผลให เกดการเปล ยนแปล งท ส าคญท งด านเศรษฐกจ ส งคม และทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของประเทศอยางมาก การขยายตวทางเศรษฐกจท าใหรายไดตอหวของประเทศไทยเพมสงขนกวา ๑๐ เทา ในขณะเดยวกนจ านวนประชากรทเพมขนเปน ๖๗ ลานคน ไดสงผล และกดดนตอการใชทรพยากรท าใหเสอมโทรมและกอเกดมลภาวะมากขน มการลดลงของพนทปาและสตวปาสงวนอยางตอเนอง ปญหาอทกภยและภยแลงในแตละป กอใหเกดความเสยหายอยางมากทางเศรษฐกจ และสงผลตอคณภาพชวตของประชาชน การลดลงของปาชายเลน ความเสอมโทรมของคณภาพน า ปะการง น าทะเล และการกดเซาะชายฝง ตางสงผลตอรายไดและคณภาพชวตของประชาชนโดยเฉพาะผยากจน ในพนทซงพงพงรายไดจากทรพยากรดงกลาว ในขณะทการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศสงผลตอทงธรรมชาต เศรษฐกจและคณภาพชวตของประชาชน และท าใหเกดภยพบตตาง มากขน และบอยครงขน

ในขณะเดยวกนการผลตและการบรโภคของผประกอบการและประชาชนทฟมเฟอย ขาดการตระหนกถงการดแลรกษาทรพยากรธรรมชาต กอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอม ทงในเรอง ขยะ น าเสย คณภาพอากาศทเลวลง ปญหาดงกลาวยงไมไดรบการแกไขอยางเปนรปธรรม อนเน องจากปจจยตาง เชน นโยบายดานการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ไมมความตอเนอง ระเบยบกฎหมายทเกยวของลาสมย และมกไมมการบงคบใชอยางเปนรปธรรม ความพยายามในการสรางรายไดทางเศรษฐกจ เชน การพฒนาการเกษตร อตสาหกรรม บรการทองเทยว ลวนสงผลใหปญหาตาง ซงยงไมไดรบการแกไข กลบสะสมพอกพนมากขน กลายเปนปญหาทซบซอนยากตอการแกไขมากขน ดงนน การด าเนนการ ในรปแบบเดมเพอแกไขปญหาจงไมอาจด าเนนการแกปญหาไดอยางประสบผล จ าเปนจะตองมการปฏรป การด าเนนการในรปแบบตาง ใหเกดการรกษา ฟนฟและใชประโยชนไดอยางสมดล ชวยแกไขปญหาทเรอรง มการแบงปนผลประโยชนอยางเปนธรรม น าไปสการพฒนาทยงยน มความสมดลทงทางดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม

รฐบาลปจจบนไดแสดงเจตนารมณทชดเจนในการใหความส าคญกบการปฏรป โดยไดมการแตงตงคณะกรรมการปฏรปประเทศขนตอเนองจาก ในชวง ๔ ปทผานมา เพอท าหนาทในการปฏรปประเทศ เพอใหเกดความสมดลในดานตาง โดยคณะกรรมการปฏรปประเทศชดปจจบน ไดรบการแตงตงโดยคณะรฐมนตร เมอวนท ๑๓ สงหาคม ๒๕๖๐ ใหท าหนาทยกรางแผนการปฏรปประเทศในชวงเวลา ๙๐ วน ส าหรบการปฏรปประเทศดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมไดด าเนนการยกรางแผนการปฏรป โดยพจารณาตามขอบญญตของรฐธรรมนญ ป พ.ศ. ๒๕๖๐ และใหความส าคญกบการมสวนรวมของภาคสวนตาง เพอขบเคลอนประเทศอยางเปนรปธรรม

นอกจากน คณะกรรมการปฏรปประเทศชดน ไดนอมน าศาสตรของพระราชา มาเปนแนวทางในการจดท าแผนการปฏรปประเทศฯ ดวย โดยยดหลกการ “เขาใจ เขาถง พฒนา” การใชหลกวชาความรทงสมยใหมและภมปญญาทองถน การบรณาการการท างานระหวางหนวยงานตาง ทงภาครฐ เอกชน ชมชน ภายใตแนวทางประชารฐ การศกษาวจยเพอใหไดองคความรใหม รวมทงการน าตวอยางความส าเรจของพนทชมชน หรอองคกรทนอมน าแนวทางแหงศาสตรของพระราชา ไปสการปฏบตจนเกดผลสมฤทธ และสนบสนน

๕๒

กนยายน ๒๕๖๒

ใหเกดการขยายผลไปสพนทอน ทวทงประเทศโดยเรว อนจะน าไปสการเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมบนวถการพฒนาทยงยน ในทกมตตอไป

๑.๒ สรปสำระส ำคญของแผนกำรปฏรปประเทศดำนทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอม แผนการปฏรปประเทศดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ไดเสนอประเดนปฏรป ๖ เรองหลก ไดแก ๑) ทรพยำกรทำงบก ประกอบดวย ทรพยากรปาไมและสตวปา ทรพยากรดน และทรพยากรแร มประเดนปฏรปหลกจ านวน ๓ เรอง ประเดนปฏรปยอย จ านวน ๑๔ เรอง ๒) ทรพยำกรน ำ มประเดนหลก ๕ เรอง ประเดนปฏรปยอย จ านวน ๑๑ เรอง ๓) ทรพยำกรทำงทะเลและชำยฝง มประเดนหลก ๑๓ เรอง ๔) ควำมหลำกหลำยทำงชวภำพ มประเดนหลก ๖ เรอง ประเดนปฏรปยอย จ านวน ๘ เรอง ๕) สงแวดลอม มประเดนหลก ๓ เรอง ประเดนปฏรปยอย จ านวน ๒๐ เรอง และ ๖) ระบบบรหำรจดกำรทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอม มประเดนหลก ๘ เรอง ประเดนปฏรปยอย จ านวน ๓ เรอง รวมทงสน มประเดนปฏรปหลก ๓๘ เรอง และประเดนปฏรปยอย จ านวน ๕๖ เรอง โดยมกรอบวงเงนงบประมาณในการด าเนนงานในระยะ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๖๕) ทสามารถ ประมาณการได จ านวน ๒๘,๕๘๐.๔๘ ลานบาท อยางไรกตาม ยงมประเดนปฏรปบางประเดนทไมไดก าหนดวงเงน ทงน ใหพจารณาจดสรรงบประมาณอยางเหมาะสมตามกจกรรมการปฏรปตอไป ดงน

เรอง ทรพยำกรทำงบก กรอบวงเงนงบประมาณ ๒๐,๑๗๐.๒๘ ลานบาท อยางไรกตาม ยงมบางประเดนปฏรปทไมไดก าหนดวงเงน ทงนใหพจารณาจดสรรงบประมาณอยางเหมาะสมตามกจกรรมการปฏรปตอไป กรอบระยะเวลาในการด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๖๕) หนวยงานรบผดชอบ: ทส. มท. กษ. วท. พม. อก. ศธ. พณ สธ. กอ.รมน. กห. ก.พ.ร. ก.พ. ตร. สงป. วช. และหนวยงานทเกยวของ ประเดนกำรปฏรปท ๑ : ทรพยำกรปำไมและสตวปำ ประกอบดวยประเดนปฏรปยอย จ านวน ๙ เรอง ไดแก ๑) พฒนาองคกรภาครฐเพอสนบสนนการปฏรปทรพยากรปาไมและสตวปาทงระบบ ๒) พฒนากฎหมายเพอสนบสนนการหยดยงการท าลายทรพยากรปาไม เพมพนทปาไม จดระเบยบและแกไขปญหาความขดแยงเกยวกบการครอบครองหรอใชประโยชนทดนปาไม ๓) หยดยงและปองกนการท าลายทรพยากรปาไมเชงพนท ๔) เพมและพฒนาพนทปาไมใหไดตามเปาหมาย ๕) ผลกดนพนทปาไมใหเปนมรดกโลก ๖) จดระเบยบ และแกไขปญหาความขดแยงเกยวกบการครอบครองหรอใชประโยชนทดนปาไม ๗) พฒนาการมสวนรวม ในการจดการทรพยากรปาไม ๘) จดการสตวปาเพอพฒนาระบบนเวศ สงคม และเศรษฐกจ และ ๙) สนบสนน และพฒนางานวจยและนวตกรรมเพอตอบสนองตอการปฏรปทรพยากรปาไมและสตวปา ประเดนกำรปฏรปท ๒ : ทรพยำกรดน ประกอบดวย ประเดนปฏรปยอย จ านวน ๒ เรอง ไดแก ๑) จดท าแผนการใชทดนของชาตทงระบบใหสอดคลองและเหมาะสมกบศกยภาพของพนทและการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ และ ๒) สงเสรมการใชประโยชนทดนใหเปนมตรกบสงแวดลอม ประเดนกำรปฏรปท ๓ : ทรพยำกรแร ประกอบดวยประเดนปฏรปยอย จ านวน ๓ เรอง ไดแก ๑) เรงรดจดท าพนทศกยภาพแรและเขตแหลงแรเพอการท าเหมอง ๒) พฒนาเครองมอก ากบดแลการบรหารจดการเหมองแรใหเปนมตรตอสงแวดลอมและสขภาพ และ ๓) สรางกลไกเพอเสรมศกยภาพของทองถนและชมชน ในการตดตาม ตรวจสอบคณภาพสงแวดลอมจากการท าเหมองแร

๕๓

กนยายน ๒๕๖๒

เรอง ทรพยำกรน ำ กรอบวงเงนงบประมาณ พจารณาจดสรรงบประมาณอยางเหมาะสมตามกจกรรมการปฏรป กรอบระยะเวลาในการด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๖๕) หนวยงานรบผดชอบ: ทส. อก. สธ. มท. คค. ดท. กษ. นร. สทนช. สสนก. กฝผ. ประเดนกำรปฏรปท ๑ : กำรบรหำรแผนโครงกำรทส ำคญตำมแผนยทธศำสตรกำรบรหำรจดกำรทรพยำกรน ำ ประกอบดวยประเดนปฏรปยอย จ านวน ๒ เรอง ไดแก ๑) พฒนาโครงการพฒนาแหลงน าตามยทธศาสตรการบรหารจดการทรพยากรน า และ ๒) ปรบปรงวธบรหารโครงสรางเชงซอนรวมกนอยาง เปนระบบ ประเดนกำรปฏรปท ๒ : กำรบรหำรเชงพ นท ประกอบดวยประเดนปฏรปยอย จ านวน ๕ เรอง ไดแก ๑) บรหารจดการรวมกน ๒) ถายโอนภารกจและความรบผดชอบ ๓) บรหารการใชประโยชนทดน ๔) สมดลการใชน าทงผวดนและใตดน และ ๕) บรหารจดการพนทน าทวมตามฤดกาล ประเดนกำรปฏรปท ๓: ระบบเสนทำงน ำ ประกอบดวยประเดนปฏรปยอย จ านวน ๒ เรอง ไดแก ๑) จดการระบบเสนทางน า และ ๒) ดแลรกษาเสนทางน าในบรเวณโรงพยาบาลทอยในพนทเสยงน าทวม ประเดนกำรปฏรปท ๔ : ระบบขยำยผลแบบอยำงควำมส ำเรจ ประกอบดวยประเดนปฏรปยอย จ านวน ๒ เรอง ไดแก ๑) ขยายผลความส าเรจดานการบรหารจดการน าและดแลรกษาอยางมสวนรวมและยงยน และ ๒) เพมการใชประโยชนจากพนทผวน าในอางน า ประเดนกำรปฏรปท ๕ : ควำมร เทคโนโลยและทรพยำกรมนษยเพอกำรบรหำรจดกำรน ำ

เรอง ทรพยำกรทำงทะเลและชำยฝง กรอบวงเงนงบประมาณ ๕,๖๐๑.๒ ลานบาท อยางไรกตาม ยงมบางประเดนปฏรปทไมไดก าหนดวงเงน ทงนใหพจารณาจดสรรงบประมาณอยางเหมาะสมตามกจกรรมการปฏรปตอไป กรอบระยะเวลาในการด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๖๕) หนวยงานรบผดชอบ: ทส. มท. กห. คค. ยธ. กษ. กต. ทท. วท. พน. นร. สศช. สทนช. ทร. สมช. ศรชล. ส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา ประเดนกำรปฏรปท ๑ : กำรบรหำรจดกำรเขตทรพยำกรทำงทะเลและชำยฝงรำยจงหวด ประเดนกำรปฏรปท ๒ : กำรปรบสมดลโครงสรำงองคกรในกำรรกษำผลประโยชนของชำตทำงทะเล ประเดนกำรปฏรปท ๓ : กำรบรหำรจดกำรขยะในทะเลและชำยฝง ประเดนกำรปฏรปท ๔ : กำรบรหำรจดกำรองคควำมรทำงทะเล ประเดนกำรปฏรปท ๕ : กำรบรหำรจดกำรมลพษในทะเลและชำยฝง ประเดนกำรปฏรปท ๖ : กำรบรหำรจดกำรกำรประมงทะเล ประเดนกำรปฏรปท ๗ : กำรบรหำรจดกำรทรพยำกรสนแรและแหลงพลงงำนในทะเล ประเดนกำรปฏรปท ๘ : กำรแบงเขตกำรใชประโยชนจำกทรพยำกรทำงทะเลและชำยฝง ตำมแนวคดกำรวำงแผนเชงพ นททำงทะเล (Marine Spatial Planning) ประเดนกำรปฏรปท ๙ : กำรอนรกษปะกำรงอยำงยงยน ประเดนกำรปฏรปท ๑๐ : กำรแกปญหำกำรกดเซำะชำยฝง

๕๔

กนยายน ๒๕๖๒

ประเดนกำรปฏรปท ๑๑ : กำรสงเสรมควำมรวมมอระหวำงประเทศดำนกำรปกปอง รกษำ และฟนฟทรพยำกรและสงแวดลอมทำงทะเล ประเดนกำรปฏรปท ๑๒ : กำรบรหำรจดกำรพ นทคมครองทำงทะเลและสตวทะเล ประเดนกำรปฏรปท ๑๓ : กำรปรบปรงแกไขกฎหมำยทำงทะเลใหทนสมยและสอดคลองกบอนสญญำสหประชำชำตวำดวยกฎหมำยทะเล ค.ศ. ๑๙๘๒

เรอง ควำมหลำกหลำยทำงชวภำพ กรอบวงเงนงบประมาณ พจารณาจดสรรงบประมาณอยางเหมาะสมตามกจกรรมการปฏรป กรอบระยะเวลาในการด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๖๕) หนวยงานรบผดชอบ: ทส. กษ. วท. พณ. ศธ. วธ. สธ. TDRI สกว. อพ.สธ. สวทช. สวทน. อปท. ประเดนกำรปฏรปท ๑ : ปฏรปกลไกดำนควำมหลำกหลำยทำงชวภำพท งระดบชำตและพ นท ประกอบดวยประเดนปฏรปยอย จ านวน ๒ เรอง ไดแก ๑) ปฏรปกฎหมาย และ ๒) การปฏรปกลไกคณะกรรมการ ประเดนกำรปฏรปท ๒ : ปฏรประบบกำรวจยดำนควำมหลำกหลำยทำงชวภำพ ประกอบดวยประเดนปฏรปยอย จ านวน ๒ เรอง ไดแก ๑) จดท าแผนการวจยและสนบสนนการน างานวจยไปใชประโยชน และ ๒) ปฏรปองคกรวจยดานความหลากหลายทางชวภาพ ประเดนกำรปฏรปท ๓ : พฒนำและเชอมโยงฐำนขอมลควำมหลำกหลำยทำงชวภำพของประเทศเพอกำรอนรกษ คมครอง ใชประโยชน และแบงปนผลประโยชนทเปนธรรม ประกอบดวยประเดนปฏรปยอย จ านวน ๒ เรอง ไดแก ๑) พฒนาคลงขอมลทรพยากรชวภาพระดบชาต และ ๒) จดท าบญชรายการทรพยากรความหลากหลายทางชวภาพและแหลงตวอยาง ประเดนกำรปฏรปท ๔ : ปฏรประบบและเครอขำยฐำนทรพยำกรทองถนใหครอบคลมทวประเทศ รวมถง เครอขำยระดบประเทศและอำเซยน ประเดนกำรปฏรปท ๕ : ปฏรประบบบคลำกรดำนควำมหลำกหลำยทำงชวภำพ ประกอบดวยประเดนปฏรปยอย จ านวน ๒ เรอง ไดแก ๑) จดท าแผนพฒนาระบบบคลากรดานความหลากหลายทางชวภาพ และ ๒) สรางสงคมแหงการเรยนร แบงปน และด ารงไวซงองคความร ประเดนกำรปฏรปท ๖ : ปฏรประบบ กลไกรองรบกำรใชประโยชนและอนรกษควำมหลำกหลำยทำงชวภำพอยำงยงยน

เรอง สงแวดลอม กรอบวงเงนงบประมาณ ๒๖ ลานบาท อยางไรกตาม ยงมบางประเดนปฏรปทไมไดก าหนดวงเงน ทงนใหพจารณาจดสรรงบประมาณอยางเหมาะสมตามกจกรรมการปฏรปตอไป กรอบระยะเวลาในการด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๑ - ๒๕๖๕) หนวยงานรบผดชอบ: มท. ทส. สธ. พณ. นร. กค. อก. สงป. อปท. เรองและประเดนปฏรปท ๑ : เสรมสรำงระบบบรหำรจดกำรมลพษทแหลงก ำเนดใหมประสทธภำพ ประกอบดวยประเดนปฏรปยอย จ านวน ๑๐ เรอง ไดแก ๑) ลดขยะมลฝอยทแหลงก าเนดโดยสรางแรงจงใจในการคดแยกและน ากลบมาใชประโยชนใหมากทสด ๒) สงเสรมใหภาคเอกชนเขามาสนบสนนองคกรปกครองสวนทองถนในการบรหารจดการขยะทกประเภททถกตองตามหลกวชาการอยางเตมรปแบบ ตงแตครวเรอนถงปลายทาง ๓) ลดการผลตและการบรโภคสนคาทผลตจากวสดทยอยสลายยาก ๔) ขยายบทบาทหนาทและความรบผดชอบของภาคเอกชนในการจดการขยะอนตรายตงแตตนทาง ๕) บงคบใชมาตรฐานจดการน าเสย

๕๕

กนยายน ๒๕๖๒

อยางเครงครดตงแตการขออนมตแบบกอสราง ๖) พฒนากลไกดานงบประมาณเพอสนบสนนหนวยงานราชการสวนทองถนและการมสวนรวมของชมชนในการจดการน าเสย ๗) กระตนการบรโภคสนคาทเปนมตรตอสงแวดลอมเพอจงใจใหโรงงานจดการมลพษทตนทาง ๘) ปรบปรงมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมโดยเพมขอก าหนดดานการผลตทเปนมตรตอสงแวดลอม ๙) ลด/เลกการใชสารเคมเพอการเกษตรทสงผลกระทบตอสขภาพประชาชนและคณภาพสงแวดลอม และ ๑๐) ขยายบทบาทหนาทและความรบผดชอบของภาคเอกชนในการจดการการใชสารเคมเพอการเกษตรตงแตตนทางถงปลายทาง ประเดนปฏรปท ๒: ปรบปรงระบบและกลไกกำรเฝำระวง ตดตำม ตรวจสอบ และควบคมมลพษ ประกอบดวยประเดนปฏรปยอย จ านวน ๖ เรอง ไดแก ๑) ก าหนดหนวยงานรบผดชอบหลกในการจดท ามาตรฐาน ใหค าแนะน า ตดตาม และตรวจสอบการจดการขยะทกประเภทตามหลกวชาการใหชดเจน ๒) ก าหนดหนวยงานรบผดชอบหลกในการก ากบดแลการบรหารจดการน าเสยตามหลกวชาการเพอใหเกดการบรณาการในการจดการ ๓) จดท าท าเนยบการปลอยและการเคลอนยายมลพษและเปดเผยขอมลตอสาธารณะอยางโปรงใส ๔) ปรบปรงระบบตดตามและตรวจสอบมลพษทเกดจากสถานประกอบการ โรงงาน ฟารม ๕) ก ากบควบคมการใชดลพนจของเจาหนาทในการบงคบใชบทลงโทษกบสถานประกอบการทกระท าผดกฎหมายและปรบปรงบทลงโทษใหมความรนแรงมากขน และ ๖) พฒนาระบบและกลไกการมสวนรวมของภาคประชาชน ในการควบคม เฝาระวง ตดตาม และตรวจสอบการปลอยมลพษและการจดการของเสย จากการผลต ประเดนปฏรปท ๓ : ผลกดนทกภำคสวนใหรวมแกปญหำกำรเปลยนแปลงสภำพภมอำกำศ ประกอบดวยประเดนปฏรปยอย จ านวน ๔ เรอง ไดแก ๑) ก าหนดใหโครงการลงทนของภาครฐตองวเคราะหถงผลกระทบตอและ/หรอความเสยงจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ รวมทงจดท ามาตรการรองรบ ๒) เรงรดจดท าฐานขอมลกลางเกยวกบการปลอยกาซเรอนกระจกของประเทศไทยและขอมลความเสยงเชงพนทตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ๓) ก าหนดกลไกทเหมาะสมในการสรางแรงจงใจเชงเศรษฐศาสตรใหภาคเอกชน ลดการปลอยกาซเรอนกระจก ๔) สงเสรมใหประชาชนปรบเปลยนพฤตกรรมในการด าเนนกจกรรมในชวตประจ าวนเพอรวมแกไขปญหารการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

เรอง ระบบบรหำรจดกำรทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอม กรอบวงเงนงบประมาณ ๒,๗๘๓ ลานบาท อยางไรกตาม ยงมบางประเดนปฏรปทไมไดก าหนดวงเงน ทงนใหพจารณาจดสรรงบประมาณอยางเหมาะสมตามกจกรรมการปฏรปตอไป กรอบระยะเวลาในการด าเนนการ ๕ ป (พ.ศ.๒๕๖๑ - ๒๕๖๕) หนวยงานรบผดชอบ: มท. ทส. สธ. พณ. นร. กค. อก. กพร. สงป. คปร.ทส. กพย. สศช. อปท. ศาลยตธรรม ศาลปกครอง ส านกงานอยการสงสด ประเดนกำรปฏรปท ๑ : กำรปฏรประบบและโครงสรำงกำรจดท ำรำยงำนประเมนผลกระทบสงแวดลอมและสขภำพ (EIA และ EHIA) ประเดนกำรปฏ รปท ๒ : ระบบกำรประ เ มนยทธศำสตรกำรพฒนำอยำงย งยน ( Strategic Environmental Assessment : SEA) ประเดนกำรปฏรปท ๓ : ปฏรประบบกำรบรหำรจดกำรเขตควบคมมลพษ ประเดนกำรปฏรปท ๔ : ปฏรปกำรผงเมอง ประกอบดวยประเดนปฏรปยอย จ านวน ๓ เรอง ไดแก ๑) วางผงเมองและก ากบการใชประโยชนทดนดวยการใชระบบนเวศทองถน และชมชน เปนกลไกขบเคลอนการพฒนาเมอง ๒) การวางผงเมองระดบชมชน และผงพนทเฉพาะทองถน โดยองคกรปกครองสวนทองถน

๕๖

กนยายน ๒๕๖๒

และ ๓) การปฏรปมาตรการทางผงเมองเพอก ากบการใชประโยชนทดนและอาคารในการพฒนาเปนพนทสเขยวและพนทรองรบน าดวยระบบการโอนสทธการพฒนาพนท (Transfer of Development Rights :TDR) ประเดนกำรปฏรปท ๕ : กำรปฏรปเครองมอเศรษฐศำสตรเพอสงแวดลอม ประเดนกำรปฏรปท ๖ : กำรปฏรปองคกร ระบบแผน ระบบงบประมำณ และเครองมอบรหำรจดกำร ประเดนกำรปฏรปท ๗ : กำรปฏรประบบยตธรรมสงแวดลอม ประเดนกำรปฏรปท ๘ : กำรปฏรปกฎหมำยดำนทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอม โดย

๑) จดท ากฎหมายทสอดคลองกบบทบญญตและเจตนารมณของรฐธรรมนญ ๑.๑) กฎหมายสทธชมชนกบการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ๑.๒) กฎหมายการมสวนรวมของประชาชนในกระบวนการนโยบายสาธารณะ

๒) ปรบปรงหรอพฒนากฎหมายทสนบสนนการขบเคลอนยทธศาสตรชาตและการปฏรปประเทศ ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

กฎหมายดานทรพยากรทางบก (๑) พระราชบญญตปาไม พทธศกราช ๒๔๘๔ (๒) พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. ๒๕๐๔ (๓) พระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ.๒๕๐๗ (๔) พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ.๒๕๓๕ (๕) พระราชบญญตสวนปา พ.ศ. ๒๕๓๕ (๖) รางพระราชบญญตปาชมชน พ.ศ. ... (๗) รางประมวลกฎหมายปาไม พ.ศ. .... กฎหมายดานทรพยากรทางทะเล รางพระราชบญญตการรกษาผลประโยชนแหงชาตทางทะเล พ.ศ. .... กฎหมายดานทรพยากรน า (๑) พระราชบญญตการชลประทานหลวง พ.ศ.๒๔๘๕ (๒) พระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. ๒๕๒๒ (๓) พระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ (๔) พระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๔๒ (๕) พระราชบญญตจดรปทดนเพอพฒนาพนท พ.ศ. ๒๕๔๗ (๖) พระราชบญญตจดรปทดนเพอเกษตรกรรม พ.ศ. ๒๕๕๖ (๗) รางพระราชบญญตทรพยากรน าแหงชาต พ.ศ. .... กฎหมายดานสงแวดลอม (๑) พระราชบญญตมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม พ.ศ. ๒๕๑๑ (๒) พระราชบญญตวตถอนตราย พ.ศ. ๒๕๓๕ (๓) พระราชบญญตโรงงาน พ.ศ. ๒๕๓๕ (๔) พระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาต พ.ศ. ๒๕๓๕ (๕) พระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. ๒๕๖๐ (๖) พระราชบญญตสรรพสามต พ.ศ. ๒๕๖๐

๕๗

กนยายน ๒๕๖๒

(๗) รางพระราชบญญตการจดการซากผลตภณฑเครองใชไฟฟาและอปกรณอเลกทรอนกส พ.ศ. .... (๘) รางพระราชบญญตการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ พ.ศ. .... กฎหมายดานความหลากหลายทางชวภาพ (๑) รางพระราชบญญตความหลากหลายทางชวภาพ พ.ศ. .... (๒) รางพระราชบญญตสถาบนระบบความหลากหลายทางชวภาพ พ.ศ. .... (๓) รางพระราชบญญตวาดวย จดการทรพยากรธรรมชาตและความหลากหลายทางชวภาพ

โดยชมชนและองคกรปกครองสวนทองถน ตามแนวทางประชารฐ พ.ศ. …. กฎหมายดานระบบการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม (๑) พระราชบญญตผงเมอง พ.ศ. ๒๕๑๘ (๒) พระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาต พ.ศ. ๒๕๓๕ (๓) รางพระราชบญญตสทธชมชน พ.ศ. .... (๔) รางพระราชบญญตการมสวนรวมของประชาชนในกระบวนการนโยบายสาธารณะ พ.ศ. .... (๕) ประมวลกฎหมายสงแวดลอม พ.ศ. ....

๓) จดท ากฎหมายรองรบการอนวตรตามพนธกรณในความตกลงระหวางประเทศทประเทศไทยเปนสมาชก ๓.๑) กฎหมายรองรบความตกลงดานความหลากหลายทางชวภาพ ๓.๒) กฎหมายรองรบความตกลงดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ๓.๓) กฎหมายรองรบความตกลงดานทางทะเล การแกไขปรบปรงกฎหมายรวม ๗๙ ฉบบ

๔) จดท ากฎระเบยบทชดเจนรองรบกระบวนการจดท าขอบญญตทองถ นดานการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมขององคกรปกครองสวนทองถนและชมชนทองถน

----------------------------------------------------------------------------

๕๘

กนยายน ๒๕๖๒

แผนการปฏรปประเทศ

ดานสาธารณสข

๕๙

กนยายน ๒๕๖๒

แผนการปฏรปประเทศดานสาธารณสข

๑. บรบทตามขอก าหนดของรฐธรรมนญ

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มขอก าหนดทเกยวของกบการสาธารณสขไวในหลายหมวด อาท หมวด ๕ หนาทของรฐ มการก าหนดใน มาตรา ๕๕ รฐตองด าเนนการใหประชาชนไดรบบรการสาธารณสขทมประสทธภาพอยางทวถง เสรมสรางใหประชาชนมความรพนฐานเกยวกบการสงเสรมสขภาพและการปองกนโรค และสงเสรมและสนบสนนใหมการพฒนาภมปญญาดานแพทยแผนไทยใหเกดประโยชนสงสด โดยบรการสาธารณสขดงกลาว ตองครอบคลมการสงเสรมสขภาพ การควบคม และปองกนโรค การรกษาพยาบาล และการฟนฟสขภาพดวย และรฐตองพฒนาการบรการสาธารณสขใหมคณภาพ และ มมาตรฐานสงขนอยางตอเนอง

ส าหรบการปฏรปดานสาธารณสข ไดมการก าหนดไวในหมวด ๑๖ การปฏรปประเทศ มาตรา ๒๕๘ ใหด าเนนการปฏรปประเทศอยางนอยในดานตาง ใหเกดผล (ช. ดานอน ) ขอ (๔) ปรบระบบหลกประกนสขภาพใหประชาชนไดรบสทธและประโยชนจากการบรหารจดการและการเขาถงบรการทมคณภาพ และสะดวกทดเทยมกน และขอ (๕) ใหมระบบการแพทยปฐมภมทมแพทยเวชศาสตรครอบครวดแลประชาชนในสดสวนทเหมาะสม

๒. ขอกฎหมายทเกยวของ

จากการทบทวนขอกฎหมายทเกยวของกบการสาธารณสข พบวา มทงหมด ๔๖ ฉบบ ซงกระทรวงสาธารณสขด าเนนการปรบปรงแกไขและยกรางกฎหมายไปแลวจ านวนทงหมด ๒๖ ฉบบ โดยมผลบงคบใชแลว ๕ ฉบบ อยระหวางการพจารณาของหนวยงานตาง จ านวน ๒๑ ฉบบ ไดแก สภานตบญญตแหงชาต ๑ ฉบบ ส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา ๗ ฉบบ คณะรฐมนตร ๓ ฉบบ และกรมในสงกดกระทรวงสาธารณสขจ านวน ๑๐ ฉบบ

๓. ผลการศกษาและขอเสนอแนะทเกยวของกบการปฏรป

ในการจดท าแผนการปฏรปประเทศดานสาธารณสข คณะกรรมการปฏรปประเทศดานสาธารณสข ไดน ารายงานผลการศกษาและขอเสนอแนะทเกยวของกบการปฏรปประเทศของสภาปฏรปแหงชาต จ านวน ๓ เรอง ไดแก ๑) การปฏรประบบบรการสขภาพ ๒) การปฏรประบบการสงเสรมสขภาพ ปองกน ควบคมโรค และภยคกคามสขภาพ และ ๓) การปฏรประบบบรหารจดการและการเงนการคลงดานสขภาพ และรายงาน ผลการศกษาและขอเสนอแนะของสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ จ านวน ๘ เรอง ไดแก ๑) การจดตงคณะกรรมการนโยบายสขภาพแหงชาต ๒) การจดตงส านกงานมาตรฐานและการจดการสารสนเทศระบบบรการสขภาพแหงชาต (สมสส.) ๓) การปฏรประบบบรการปฐมภม ๔) ระบบการแพทยฉกเฉนชวงกอนถงโรงพยาบาล ๕) การปฏรปการแพทยแผนไทยและระบบยาสมนไพรแหงชาต ๖) การปฏรปความ รอบรและการสอสารสขภาพ ๗) การปองกนและควบคมปจจยเสยงตอสขภาพดานอาหารและโภชนาการ ในประเดนการจดเกบภาษเครองดมทมปรมาณน าตาลเกนเกณฑมาตรฐานสขภาพ และ ๘) การปฏรประบบหลกประกนสขภาพของประชาชน : สทธประโยชนหลกดานสขภาพ มาใชประกอบการพจารณาดวย

๖๐

กนยายน ๒๕๖๒

๔. สถานการณและแนวโนม ในการจดท ารางแผนการปฏรปประเทศดานสาธารณสข ไดทบทวนสถานการณและแนวโนมทง

ภายนอกและภายในประเทศ เพอใหไดประเดนการปฏรปทมความครอบคลม สามารถแกปญหาในปจจบนและมงสการพฒนาในอนาคต

๔.๑ สถานการณและแนวโนมภายนอก พบวาการแพรระบาดของโรคไมตดตอและโรคอบตใหม เปนภยคกคามท งตอระดบสขภาวะของประชาชนไทยและเปนภยคกคามตอภาระทางการคล ง และการจดระบบตอบโตภยฉกเฉนดานสขภาพ สงคมดจทลจะท าใหเกดการเปลยนแปลงและการพฒนาดานเทคโนโลยและนวตกรรมทรวมไปถงนโยบายแหงรฐในทกดานของการพฒนาประเทศ และประเทศทวโลกไดรวมกนด าเนนการเพอใหบรรล เปาหมายการพฒนาอยางยงยน โดยเปาหมายทเกยวของกบดานสขภาพประกอบดวย เปาหมายการมสขภาพดในทกชวงอาย เปาหมายเรองสทธสตรและเดกผหญง เปาหมาย เรองการเขาถงน าสะอาด โดยเปาหมายททาทายในการบรรลเปาหมายการพฒนาอยางยงยน คอ ๑) หยดยงการระบาดของโรคเอดส มาลาเรย วณโรค โรคตดตอในกลมประเทศเขตรอน โรคไวรสตบอกเสบ โรคตดตอทเกดจากการบรโภคน า อาหารทไมสะอาดและโรคตดตอตาง ๒) ลดการตายกอนวยอนควรจากโรคไมตดตอลงหนงในสามของการตายในป พ.ศ. ๒๕๕๘ และแกไขปญหาสขภาพจต และ ๓) ภายในป พ.ศ. ๒๕๖๓ ลดการตายและบาดเจบจากอบตเหตทางถนนลงใหนอยกวาครงหนงของป พ.ศ. ๒๕๕๘

๔.๒ สถานการณและแนวโนมภายใน ระบบสาธารณสขของประเทศไทยยงขาดเอกภาพการท างาน และขาดการบรณาการอยางเปนระบบ มความเหลอมล าของการกระจายทรพยากร ขณะเดยวกนประชาชน ยงมแนวโนมจะปวยดวยโรคไมตดตอเรอรงและการบาดเจบเพมสงขน เพราะความไมเหมาะสมดานกายภาพและสงคม และมความรอบรดานสขภาพ ทไมเพยงพอ รวมทงไดรบสทธประโยชนจากหลกประกนสขภาพทแตกตางกน นอกจากน ยงมความเสยงดานสถานะทางการคลงจากแนวโนมการเพมขนอยางตอเนอง ของรายจายดานหลกประกนสขภาพ

๕. ค วา มสอดค ล อ งของ แ ผน กา รปฏ ร ป ปร ะ เ ทศด า น สา ธ า ร ณส ขก บ ย ท ธศ าสตร ช า ต (พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๘๐)

การปฏรปประเทศดานสาธารณสขมความสอดคลองกบยทธศาสตรชาต (พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๘๐) ใน ๔ ยทธศาสตรหลก ไดแก ยทธศาสตรดานการสรางความสามารถในการแขงขน ทสงเสรมแนวทางการพฒนาสาขาบรการทไทยมศกยภาพทสอดคลองกบบรบทโลกในอนาคต ไดแก ธรกจบรการสขภาพและการเสรมสรางสขภาพ และสถานบรการสขภาพและความงาม และการสงเสรมธรกจบรการทางการแพทย โดยตองมการลงทนอยางจรงจงในการผลตบคลากรทางการแทพย การวจยและพฒนาเทคโนโลยและเครองมอแพทย รวมทงมาตรฐานการบรการ เพอใหประเทศไทยสามารถเปนเจาของเทคโนโลยไดเอง ซงจะเปนการสรางฐานทเขมแขงในการเปนศนยกลางบรการทางแพทยของภมภาคในระยะตอไป ยทธศาสตรดานการพฒนาและเสรมสรางศกยภาพ ทรพยากรมนษย ครอบคลมการสรางความรอบรดานสขภาพ การปองกนและควบคมปจจยเสยงทคกคามสขภาพ การสรางสภาพแวดลอมทเออตอการมสขภาวะทด และการสงเสรมใหชมชนเปนฐานในการสรางสขภาพในทกพนท ยทธศาสตรดานการสรางโอกาสและความเสมอภาคทางสงคม โดยการสรางหลกประกนทางสงคมทครอบคลมเหมาะสมกบคนทกชวงวย อาท การพฒนาระบบบรหารจดการหลกประกนสขภาพ และยทธศาสตรดานการปรบสมดลและพฒนาระบบบรหารจดการภาครฐ โดยทบทวน

๖๑

กนยายน ๒๕๖๒

บทบาทภารกจของหนวยงานภาครฐใหมความเหมาะสม รวมทงถายโอนภารกจทส าคญเพอกระจายอ านาจสทองถน ปรบโครงสรางและระบบบรหารงานราชการใหมในรปแบบของหนวยงานพเศษทตองอาศย การด าเนนงานทมความยดหยน คลองตว ไมยดตดกบโครงสรางและระบบราชการแบบเดม และพฒนา ปรบระบบวธการปฏบตราชการใหทนสมย มงผลสมฤทธ มความโปรงใส ยดหยน และคลองตวสง ลด ความซ าซอน รวมถงสรางโอกาสใหทกภาคสวนเขามามสวนรวมในการด าเนนการอยางเหมาะสม

๖. ความสอดคลองของแผนการปฏรปประเทศดานสาธารณสขกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๕)

ยทธศาสตรชาต ๒๐ ป ไดถกถายทอดเปนแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๘) ระยะ ๕ ป โดยมประเดนดานสาธารณสขใน ๖ ยทธศาสตร ไดแก ยทธศาสตรการเสรมสรางและพฒนาศกยภาพทนมนษย โดยสงเสรมใหคนไทยมสขภาวะทดตลอดชวงชวตดวยการลดปจจยเส ยงด านสขภาพ เ พมประสทธภาพระบบการ เงนการคล งด านสขภาพ และพฒนาระบบดแล สรางสภาพแวดลอมทเหมาะสมกบสงคมสงวย ยทธศาสตรการสรางความเปนธรรมและลดความเหลอมล าในสงคม โดยจดบรการดานสขภาพใหกบประชากรทอยในพนทหางไกล หรอมอปสรรคดานอน ในการเขาถงบรการ และกระจายการใหบรการสาธารณสขทมคณภาพใหครอบคลมและทวถง ยทธศาสตรการสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจและแขงขนไดอยางยงยน โดยพฒนาระบบมาตรฐานสนคาทรวมไปถงผลตภณฑเสรมสขภาพและยา พฒนาตลาดและอตสาหกรรมอาหารทเปนอาหารเพอสขภาพ และพฒนาศกยภาพบรการสขภาพ ยทธศาสตรการเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมเพอการพฒนาอยางยงยน โดยสรางคณภาพสงแวดลอมทด ลดมลพษ และลดผลกระทบตอสขภาพ ยทธศาสตรการเสรมสรางความมนคงแหงชาตเพอการพฒนาประเทศ สความมงคงและยงยน โดยสรางความรวมมอใน/ตางประเทศ ในการวางระบบเฝาระวง ปองกน ควบคมโรค ภยสขภาพ และยทธศาสตรความรวมมอระหวางประเทศเพอการพฒนา เพอสงเสรมใหไทยเปนฐานการบรการดานสขภาพ

๗. แผนการปฏรปประเทศดานสาธารณสข

การจดท าแผนการปฏรปประเทศดานสาธารณสข ด าเนนการภายใตกรอบของรฐธรรมนญทก าหนดไว ในหมวด ๑๖ การปฏรปประเทศ มาตรา ๒๕๘ (ช. ดานอน ) รวมถงไดพจารณาประเดนอนทจะมสวนสนบสนนใหการขบเคลอนประเดนปฏรปดานสาธารณสขสงผลใหประชาชนมคณภาพชวตทด สงคมมโอกาสทดเทยมกน และประเทศมการพฒนาอยางยงยน โดยค านงถงการเปลยนแปลงปจจยทงภายนอกและภายในทจะสงผลถงการสาธารณสขของประเทศ และความสอดคลองกบทศทางการพฒนาประเทศทงในระยะยาว และระยะกลาง

แผนการปฏรปประเทศดานสาธารณสข ไดมการก าหนดเปาประสงคในภาพรวม และประเดนการปฏรป ดงน

๗.๑ ภาพรวม

๑) เปาพงประสงค “ประชาชนทกภาคสวนมความรอบรดานสขภาพ มสวนรวมในการวางระบบในการดแลสขภาพ ไดรบโอกาสท เทาเทยมกนในการเขาถงบรการสาธารณสขทจ าเปน และอย ในสภาพแวดลอมทเออตอการมสขภาวะ ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ภายใตระบบสาธารณสขทเปนเอกภาพและการอภบาลระบบทด”

๖๒

กนยายน ๒๕๖๒

๒) วตถประสงค ประกอบดวย (๑) เพอใหมระบบบรการปฐมภมทมความครอบคลม ตอบสนองความจ าเปน รวมถงการปรบระบบหลกประกนสขภาพใหมความยงยน พอเพยง มประสทธภาพ และสรางความเปนธรรม ประชาชนมความรอบรดานสขภาพเพยงพอทจะดแลตนเองจากความเสยงตอการเกดโรคทปองกนได (๒) เพอใหมระบบเทคโนโลยสารสนเทศเพอสขภาพทเหมาะสม ในการบรหารจดการระบบสขภาพและสาธารณสขใหมประสทธภาพ เปนธรรม ครอบคลม ปลอดภย ส าหรบประชาชนในทกพนท ทกระดบ (๓) เพอใหระบบสขภาพไทยมเอกภาพ มการบรณาการงานดานสขภาพของทกหนวยงาน มการกระจายอ านาจและการมสวนรวมของทกภาคสวนในการตดสนใจ เพอบรหารระบบสขภาพใหประชาชนไดประโยชนสงสด และสอดคลองกบปญหาสขภาพในแตละพนท ภายใตทรพยากรอนจ ากด

๓) เปาหมาย ประกอบดวย ( ๑) ระบบบรการปฐมภมมความครอบคลม ตอบสนองความจ าเปน และระบบหลกประกนสขภาพความยงยน พอเพยง มประสทธภาพ สรางความเปนธรรม (๒) มขอมลสารสนเทศทใชบรหารจดการการเงนการคลง การบรการในระบบสขภาพและสาธารณสขอยางมประสทธภาพ เพอสนบสนนการมสขภาพ สขภาวะทด (๓) ระบบสขภาพของประเทศมเอกภาพ การด าเนนงานดานสขภาพของทกภาคสวนเปนไปในทศทางเดยวกน มการกระจายอ านาจและความรบผดชอบใหแตละพนท โดยมระบบสนบสนนทเออตอการแกปญหาในแตละพนท ระบบบรการมความคลองตวในการบรหารจดการ และจดบรการเปนเครอขาย ภายใตการตดตามก ากบทมประสทธภาพ มธรรมาภบาล (๔) ประชาชนไทยมสขภาวะและคณภาพชวตทดบนหลกการสรางน าซอม และผทไมใชประชาชนไทยทอาศยอยในประเทศไทย มโอกาสเทาเทยมกนในการเขาถงบรการสาธารณสขทจ าเปนอยางมคณภาพ ทงการรบบรการและการรบภาระคาใชจาย

๔) ตวชวด ไดแก (๑) คณภาพชวตของประชาชนโดยเฉพาะผปวยโรคเรอรงดขนจนสามารถชะลอหรอยตการถดถอยสภาวะพงพง (๒) มระดบการตระหนกรดานสขภาพสงขน สามารถดแลตวเองและใชบรการสขภาพไดอยางเหมาะสม ( อตราการนอนโรงพยาบาลโดยไมจ าเปนซงวดดวย ACSC ลดลง/อตราการตายของกลมโรคทสามารถปองกนการตายโดยไมจ าเปนลดลง ) (๓) รายจายสขภาพรวมภาครฐตอผลผลตมวลรวมภายในประเทศ ไมนอยกวารอยละ ๔.๓ และไมเกนรอยละ ๕.๒ (๔) มระบบบนทกสขภาพดจทล ทใชงานไดจรงในทกจงหวดทวประเทศ ครอบคลมไมนอยกวารอยละ ๘๐ ของสถานพยาบาลทงหมดในแตละจงหวด ภายใน ๕ ป รวมถงมการวเคราะห สงเคราะหองคความรจากสารสนเทศสขภาพในระบบ DHR และระบบ National Data Clearing House เพอสนบสนนการตดสนใจทางคลนกไมนอยกวารอยละ ๕๐ ของสถานพยาบาลทงหมดในประเทศ

๗.๒ ประเดนการปฏรปฯ

๑) ประเดนการปฏรปฯ เพอตอบสนองตอเปาพงประสงครวม แบงไดเปน ๔ ดาน ไดแก ๑) ดานระบบบรหารจดการดานสขภาพ ทใหความส าคญกบการมกลไกในการก าหนดนโยบายสขภาพแหงชาตทมความเปนเอกภาพ การกระจายอ านาจในการบรหารจดการไปยงเขตสขภาพ การมระบบสารสนเทศดานสขภาพ และการวางแผนก าลงคนสขภาพ ๒) ดานระบบบรการสาธารณสข มงพฒนาระบบบรการปฐมภม การแพทยแผนไทย การแพทยฉกเฉน และการสรางเสรมปองกนและควบคมโรค ๓)ดานการคมครองผบรโภค ใหความส าคญในการสรางความรอบรดานสขภาพใหกบประชาชน รวมถงการคมครองผบรโภค และ ๔) ดานความยงยนและเพยงพอดานการเงนการคลงสขภาพ โดยการปฏรประบบหลกประกนสขภาพภาครฐทกระบบใหมประสทธภาพ มความเปนธรรม และยงยน

๖๓

กนยายน ๒๕๖๒

๒) ดานระบบบรหารจดการดานสขภาพ ก าหนดเปาหมายระยะ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๑-๒๕๖๕) แผนงาน/โครงการ และวงเงน ดงน

๒.๑) ประเดนระบบบรหารจดการดานสขภาพ ก าหนดเปาหมายระยะ ๕ ป ประกอบดวย (๑) การจดตงกลไกระดบชาตทมสมรรถนะสง เพอก าหนด ขบเคลอน ตดตามก ากบนโยบายและยทธศาสตรในภาพรวมและดานตาง (๒) มระบบบรการในเขตพนทถกออกแบบใหรองรบกบสภาพปญหา มการใชทรพยากรคมคา (๓) มกองทนสขภาพระดบเขตพนททบรหารแบบมสวนรวมของทกภาคสวน (๔) มกลไกระดบเขตทมสมรรถนะสง เพอขบเคลอนในระดบปฏบตการใหสอดคลองกบนโยบายระดบประเทศ และกลไกสนบสนน ตดตามก ากบประเมนผล โดยด าเนนการภายใต ๔ แผนงาน/โครงการ คอ (๑) การจดตงคณะกรรมการนโยบายสขภาพแหงชาต (๒) การกระจายอ านาจโดยการตงเขตสขภาพและคณะกรรมการเขตสขภาพ (๓) การปรบบทบาท โครงสรางกระทรวงสาธารณสข และ (๔) ระบบบรหารสถานบรการของกระทรวงสาธารณสข วงเงนงบประมาณรวม ๖๕ ลานบาท

๒.๒) ระบบเทคโนโลยและสารสนเทศสขภาพ ก าหนดเปาหมายระยะ ๕ ป ประกอบดวย (๑) ระบบสาธารณสข สถานบรการและสถานพยาบาลภาครฐ ใชเทคโนโลยดจทลทเหมาะสม ในการพฒนากระบวนการท างานและการบรหารจดการ (๒) บคลากรในระบบสขภาพมความเขาใจประโยชน และขอจ ากดของการใชเทคโนโลยดจทลมาสนบสนนระบบบรการสขภาพ ผบรหารน ามาใชในการวเคราะหและพฒนาระบบอยางสม าเสมอ (๓) การสงตอผปวยระหวางหนวยบรการระดบตาง มการใชระบบขอมลสขภาพสวนบคคลอเลกทรอนกส (๔) มการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอสขภาพในรปแบบใหมทสามารถน ามาใชสนบสนนการจดบรการสขภาพไดจรง (๕) มกลไกอภบาลระบบเทคโนโลยสารสนเทศระดบชาต กลไกบรณาการสารสนเทศสขภาพ กลไกการผลตและพฒนาก าลงคนดานระบบเทคโนโลยสารสนเทศสขภาพอยางเปนระบบ โดยด าเนนการภายใต ๓ แผนงาน/โครงการ คอ (๑) การพฒนาระบบบนทกสขภาพดจทลและการสนบสนนของระบบบรการสขภาพ (๒) จดตงระบบและองคกรหลกเพอขบเคลอนการปฏรปและการบรณาการสารสนเทศสขภาพของชาต (๓) การสนบสนนการวจยและพฒนาเพอสงเสรมการใชประโยชนจากสารสนเทศสขภาพ วงเงนงบประมาณรวม ๘,๘๙๐ ลานบาท

๒.๓) ก าลงคนสขภาพ ก าหนดเปาหมายระยะ ๕ ป ประกอบดวย (๑) สดสวนบคลากรสขภาพตอประชากรในระดบประเทศเพยงพอสอดคลองกบระดบการพฒนา (๒) ความเหลอมล าของการกระจายบคลากรสขภาพระหวางเขตสขภาพลดลง และไมมพนททขาดแคลนบคลากรซ าซาก (๓) องคกรและหนวยงานในระดบตาง มสมรรถนะในการบรหารจดการก าลงคนดานสขภาพ มการลงทนเพอการพฒนาทนมนษยทเหมาะสม โดยด าเนนการภายใต ๓ แผนงาน/โครงการ คอ (๑) การจดตงกลไกระดบชาตในการพฒนา และก าหนดนโยบาย (๒) การพฒนาระบบสารสนเทศทรพยากรบคคลดานสขภาพในระบบดจทล และ (๓) การกระจายอ านาจและการสรางสมรรถนะการบรหารจดการบคลากร วงเงนงบประมาณรวม ๒๗๐ ลานบาท

๓) ดานระบบบรการสาธารณสข ก าหนดเปาหมายระยะ ๕ ป (พ.ศ. ๒๕๖๑-๒๕๖๕) แผนงาน/โครงการ และวงเงน ดงน

๓.๑) ระบบบรการปฐมภม ก าหนดเปาหมายระยะ ๕ ป ประกอบดวย (๑) การใหบรการ และระบบบรการปฐมภมทสมบรณ (๒) สถาบนการศกษาทผลตบคลากรเพอใหบรการปฐมภมมการใหบรการ ระบบบรการมความสมบรณประมาณรอยละ ๕๐ (๓) Burden of Diseases ลดลง (๔) Cost per Capita ไมเพมขนเมอเปรยบเทยบและสมพนธกบประโยชนทประชาชนไดรบทงสขภาวะและคณภาพบรการ โดย

๖๔

กนยายน ๒๕๖๒

ด าเนนการภายใต ๕ แผนงาน/โครงการ คอ (๑) การพฒนาคณภาพบรการและการวดประเมนผลแนวใหม (๒) การพฒนาระบบขอมลขาวสารและเทคโนโลย (๓) การพฒนาดานการเงนการคลง (๔) การพฒนาก าลงคนสขภาพดานปฐมภม และ (๕) การพฒนากลไกอภบาลระบบ

๓.๒) การแพทยแผนไทยและสมนไพรไทยเพอเศรษฐกจ ก าหนดเปาหมายระยะ ๕ ป เพอใหประเทศไทยมความมงคงจากการนวดไทยและผลตภณฑสมนไพร และการแพทยแผนไทยมความมนคงในระบบบรการสขภาพและพงตนเองไดอยางยงยน ด าเนนการภายใต ๓ แผนงาน/โครงการ คอ (๑) การพฒนาสมนไพรไทยเพอเศรษฐกจ โดยพฒนาฐานขอมลสมนไพร จดตงตลาดกลางวตถดบ สารสกดสมนไพร ผลตภณฑสมนไพรและศนยใหค าปรกษาผประกอบการสมนไพรครบวงจร พฒนาอตสาหกรรมสารสกด สรางความเชอมน และภาพลกษณทดของสมนไพรไทย (๒) พฒนาระบบบรการการแพทยแผนไทย โดยพฒนารปแบบบรการดานการแพทยแผนไทยและตดตงบรการรวมกบสหวชาชพใน PCC จดตงโรงพยาบาลการแพทยแผนไทยและการแพทยพนบานไทย พฒนามาตรฐานนวดไทยในระดบสากลเพอรองรบการประกาศเปนมรดกทางวฒนธรรมของ UNESCO และ (๓) การศกษาการแพทยแผนไทย โดยพฒนาปรบปรงหลกสตรแพทยแผนไทยบณฑต และเพมพนทกษะวชาชพแพทยแผนไทย พฒนาต าราอางองมาตรฐานดานการแพทยแผนไทย พฒนาแหลงฝกภาคปฏบตของแพทยแผนไทย และแหลงฝกประสบการณวชาชพรวมกบสถาบนอดมศกษา วงเงนงบประมาณรวม ๗๘๓ ลานบาท

๓.๓) ระบบการแพทยฉกเฉน ก าหนดเปาหมายระยะ ๕ ป ไดแก (๑) ประชาชนเขาถงระบบการแพทยฉกเฉนอยางเทาเทยม ทวถง ทนเวลา และมมาตรฐาน (๒) การเสยชวตและภาวะทพพลภาพทปองกนไดจากโรค/ภาวะฉกเฉนลดลง และ (๓) ระบบการแพทยฉกเฉนมคณภาพและมาตรฐานด าเนนการภายใต ๓ แผนงาน/โครงการ คอ (๑) ทบทวนโครงสรางบรหารจดการระบบการแพทยฉกเฉน (๒) ปรบปรงระบบบรการการแพทยฉกเฉน (๓) พฒนาก าลงคนดานการแพทยฉกเฉน

๓.๔) การสรางเสรมสขภาพและการปองกนโรค ก าหนดเปาหมายระยะ ๕ ป ไดแก (๑) เพอพฒนาระบบงาน P&P ใหมเอกภาพ และมประสทธภาพ (๒) เพอใหอายคาดเฉลยเมอแรกเกดและอายคาดเฉลยของการมสขภาพดเพมขน ด าเนนการภายใต ๕ แผนงาน/โครงการ คอ (๑) การปรบปรงโครงสราง การท างานดานการสงเสรมสขภาพและปองกนโรค (๒) การปรบปรงระบบงบประมาณของงานดานสงเสรมสขภาพและปองกนโรค (๓) การทบทวนและปรบปรงกฎหมาย (๔) การพฒนาก าลงคนดาน P&P และ (๕) การพฒนาโครงสรางพนฐาน

๔) ดานระบบบรการสาธารณสข ก าหนดเปาหมายระยะ ๕ ป ( พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๖๕ ) แผนงาน/โครงการ และวงเงน ดงน

๔.๑) ความรอบรดานสขภาพ ก าหนดเปาหมายระยะ ๕ ป ประกอบดวย (๑) ประชาชนไทยทกคนมทกษะในการเขาถงและประมวลขอมลสขภาพ เพอใชประกอบการตดสนใจในการดแลสขภาพของตนเอง (๒) สงคมไทยเปนสงคมรอบรดานสขภาพ คอ สงคมทประชาชนทกคนเขาถง เขาใจขอมลสขภาพและบรการสขภาพ และประยกตใชของประชาชน สามารถตดสนใจดแลสขภาพของตนเองและครอบครวไดอยางเหมาะสม และ (๓) ประเทศไทยมระบบสาธารณสข การศกษา สวสดการสงคมและสงแวดลอมทเออใหประชาชนสามารถเขาถง เขาใจ ประเมน และปรบใชขอมลและบรการตาง ในสงคม เพอตดสนใจดแลสขภาพของตนเองและครอบครวไดอยางเหมาะสม โดยด าเนนการภายใต ๕ แผนงาน/โครงการ คอ (๑) การพฒนาระบบสอสารสขภาพ (๒) การพฒนาระบบการสาธารณสข ระบบการศกษา ระบบวฒนธรรมและความเชอ

๖๕

กนยายน ๒๕๖๒

(๓) การศกษาวจยเชงประเมนผล (๔) การพฒนาก าลงคนดานการสงเสรมความรอบรดานสขภาพ (๕) การพฒนากลไกการขบเคลอนความรอบรดานสขภาพ วงเงนงบประมาณรวม ๑,๑๙๕.๖๘ ลานบาท

๔.๒) การคมครองผบรโภค ก าหนดเปาหมายระยะ ๕ ป ประกอบดวย แนวทางการบรณาการงานคมครองผบรโภคดานสขภาพในประเทศทเปนระบบ มมาตรฐาน เพอใหเกด ความตอเนอง มนคง และยงยน มประสทธภาพและเกดประโยชนสงสดแกผบรโภคดานสขภาพ โดยด าเนนการภายใต ๓ แผนงาน/โครงการ คอ (๑) ทบทวน ออกแบบ โครงสราง กระบวนการ และ กฎหมาย ทเกยวของกบการคมครองผบรโภคดานสขภาพ (๒) จดระบบการเยยวยาผเกยวของทไดรบผลกระทบจากการบรการดานสขภาพ และ (๓) สรางเสรมใหผบรโภคมความรเทาทน เกยวกบการคมครองบรการ และผลตภณฑสขภาพดานตาง

๕) ดานความยงยนและเพยงพอดานการเงนการคลงสขภาพ ก าหนดเปาหมายระยะ ๕ ป ( พ.ศ. ๒๕๖๑-๒๕๖๕ ) แผนงาน/โครงการ และวงเงน ดงน

๕.๑) ระบบหลกประกนสขภาพ ก าหนดเปาหมายระยะ ๕ ป ประกอบดวย (๑) ประชาชนมระดบความรอบรดานสขภาพสงขน สามารถดแลตวเอง และใชบรการสขภาพไดอยางเหมาะสม (๒) ประชาชนทกกลมมโอกาสเทาเทยมกนในการเขาถงบรการสาธารณสขทจ าเปนอยางมคณภาพ (๓) มกลไกหลก ในการบรหารจดการทางการคลงสขภาพระดบชาต โดยคาใชจายดานหลกประกนสขภาพอยในระดบทการคลงของประเทศสามารถรองรบได และสถานพยาบาลใชกรอบแนวคดการจดบรการทเนนความคมคา โดยด าเนนการภายใต ๔ แผนงาน/โครงการ คอ (๑) การก าหนดชดสทธประโยชนหลกส าหรบคนไทยทกคน รวมทงชดสทธประโยชนเสรม และมการประมาณการคาใชจายตามชดสทธประโยชน รวมถงแหลงเงนส าหรบการจดหลกประกนสขภาพ (๒) การคมครองดานสขภาพแกบคคลทมปญหาสถานะและสทธ รวมทงผทไมใชประชาชนไทย รวมถงแหลงเงน (๓) การพฒนากลไกหลกในการบรหารจดการทางการคลงสขภาพระดบประเทศ และ (๔) การจดท ากฎหมายส าหรบการอภบาลการคลงระบบหลกประกนสขภาพ วงเงนงบประมาณรวม ๑๖๙.๙ ลานบาท

----------------------------------------------------------------------------

๖๖

กนยายน ๒๕๖๒

แผนการปฏรปประเทศ

ดานสอสารมวลชน เทคโนโลยสารสนเทศ

๖๗

กนยายน ๒๕๖๒

แผนการปฏรปประเทศดานสอสารมวลชน เทคโนโลยสารสนเทศ

๑. บทน า

๑.๑ บรบทตามขอก าหนดของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. ๒๕๖๐ ทเกยวของ ไดแก (๑) มาตรา ๒๕๗ เปาหมายการปฏรปประเทศ (๒) หมวด ๓ สทธและเสรภาพของปวงชนชาวไทย มาตรา ๓๔ บคคลยอมมเสรภาพในการแสดงความคดเหนฯ เวนแตโดยอาศยอ านาจตามบทบญญตแหงกฎหมายทตราขนเฉพาะเพอรกษาความมนคง คมครองสทธเสรภาพของบคคลอน รกษาความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนด หรอเพอปองกนสขภาพของประชาชน / มาตรา ๓๕ บคคลซงประกอบวชาชพสอมวลชนยอมมเสรภาพในการเสนอขาวสารหรอการแสดงความคดเหนตามจรยธรรมแหงวชาชพ / มาตรา ๓๖ บคคลยอมมเสรภาพในการตดตอสอสารถงกนไมวาในทางใด และ (๓) หมวด ๕ หนาทของรฐ มาตรา ๕๙ รฐตองเปดเผยขอมลหรอขาวสารสาธารณะในครอบครองของหนวยงานของรฐทมใชขอมลเกยวกบความมนคงของรฐหรอเปนความลบของทางราชการฯ / มาตรา ๖๐ รฐตองรกษาไวซงคลนความถและสทธในการเขาใชวงโคจรดาวเทยมอนเปนสมบตของชาต เพอใชใหเกดประโยชนแกประเทศชาตและประชาชนฯ /มาตรา ๖๑ รฐตองจดใหมมาตรการหรอกลไกทมประสทธภาพในการคมครองและพทกษสทธของผบรโภคดานตาง

๑.๒ ขอกฎหมายอน ๆ ทเกยวของ ไดแก (๑) วทยและโทรทศน อาท พ.ร.บ. การประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน พ.ศ. ๒๕๕๑ พ.ร.บ. องคการกระจายเสยงและแพรภาพสาธารณะแหงประเทศไทย พ.ศ.๒๕๕๑ พ.ร.บ. องคกรจดสรรคลนความถและก ากบการประกอบกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน และกจการโทรคมนาคม พ.ศ. ๒๕๕๓ (๒) สงพมพ ไดแก พ.ร.บ. จดแจงการพมพ พ.ศ. ๒๕๕๐ (๓) ภาพยนตร ไดแก พ.ร.บ. ภาพยนตรและวดทศน พ.ศ. ๒๕๕๑ และ (๔) โทรคมนาคม ไดแก พ.ร.บ. การประกอบกจการโทรคมนาคม พ.ศ.๒๕๔๔ พ.ร.บ. การประกอบกจการโทรคมนาคม ( ฉบบท ๒ ) พ.ศ.๒๕๔๙ พ.ร.บ. วาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. ๒๕๕๐ และทแกไขเพมเตม พ.ศ. ๒๕๖๐

๒. สถานการณและแนวโนม

๒.๑ สถานการณและแนวโนมภายนอก ไดแก (๑) การเปลยนแปลงทางเทคโนโลยดานการสอสาร ปรากฎการณการเปลยนแปลงอยางรนแรงทางเทคโนโลย (Technology Disruption) สงผลกระทบตออตสาหกรรมสอโดยรวม โดยเฉพาะการเขามาของ อนเตอรเนตความเรวสง สมารททว โทรทศนดจตอล ตลอดจนการผใหบรการ Platform หลกจากตางประเทศ อาท Facebook Youtube Line และ Twitter ซงมสวนแบงรายไดมากกวาผประกอบการอตสาหกรรมสอของไทย การเปลยนแปลงดงกลาว นอกจากไดชวยเพมชองทางในการตดตอและรบขอมลขาวสารของผบรโภค แตในขณะเดยวกนกสงผลกระทบตอผประกอบกจการสอสารมวลชน รวมทงสอมวลชนทตองแขงขนและเพมประสทธภาพใหสอดรบกบเทคโนโลยดงกลาว ทงในแงของคณภาพของเนอหาสาระ ตนทนและรายไดจากการด าเนนการ และ (๒) การเปลยนแปลงบทบาทของผบรโภคสอกลายเปนผผลตสอ สบเนองจากการพฒนาทางเทคโนโลยขางตน ผบรโภคสอบางสวนสามารถเปนทงผรบและเปนผคดหรอสอสารสงตอขอมลออกไป โดยการเปลยนแปลงดงกลาวไดสงผลกระทบตอสงคมในปจจบนทบรโภคสอและขอมลขาวสารทหลากหลาย ท งในดานการสรางสรรค และดานทตองระมดระวงในขณะเดยวกน

๖๘

กนยายน ๒๕๖๒

๒.๒ สถานการณและแนวโนมภายใน ไดแก (๑) จรยธรรมในการท าหนาท ในบางกรณสอยงขาดจรยธรรมในการท าหนาท ท าใหมการเสนอขาวสารทไมเหมาะสม มากกวาการน าเสนอขาวสารทเปนประโยชนส าหรบสาธารณชนท าใหเนอหาของขาวในบางสอเปนเนอหาทไมมคณคาเพยงพอส าหรบประเทศชาตและประชาชน และ (๒) ความรเทาทนสอของประชาชน ประชาชนผเสพสอยงไมอาจแยกแยะคณภาพของสอ ยงไมเขาใจจรยธรรมของสอ ท าใหมประชาชนจ านวนมากสนบสนนสอทไมมมาตรฐานดานคณภาพ ท าใหการแกไขสอใหท างานอยางมคณภาพเปนเรองทยาก เพราะสอจะน าเสนอเรองราวขาวสารทประชาชนนยมทจะเสพ นอกจากน ขอมลและขาวสารทเพมมากขน สวนหนงเปนขอมลขาวสารทเปนโทษ หรอไมเปนประโยชน อาท ขาวลวงและขาวปลอม

๓. ความสอดคลองกบแผนยทธศาสตรชาตและแผนแมบทฯ แผนการปฏรปประเทศ ดานสอสารมวลชน เทคโนโลยสารสนเทศ มความสอดคลองกบยทธศาสตรชาต

(พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๘๐) ในสวนยทธศาสตรท ๑ ยทธศาสตรดานความมนคง ขอ ๑.๒ การพฒนาศกยภาพในการปองกนประเทศ พรอมรบมอกบภยคกคามทงทางทหารและภยคกคามอน ยทธศาสตรท ๒ ยทธศาสตรดานการสรางความสามารถในการแขงขน ขอ ๒.๑ การพฒนาภาคการผลตและบรการ มงเนนทการพฒนาเพมผลตภาพการผลตตลอดหวงโซมลคา ขอ ๓.๑ การปรบเปลยนคานยมและวฒนธรรม มงเนนใหสถาบนทางสงคมรวมปลกฝงคานยมวฒนธรรมทพงประสงค โดยบรณาการรวมระหวาง และยทธศาสตรท ๖ ยทธศาสตรดานการปรบสมดลและพฒนาระบบการบรหารจดการภาครฐ ขอ ๖.๓ การปรบปรงบทบาท ภารกจ และโครงสรางของหนวยงานภาครฐ ใหมขนาดทเหมาะสม ทนสมย มขดสมรรถนะสง และสามารถปฏบตงานอยางมประสทธภาพ มความคมคา และเทยบไดกบมาตรฐานสากล สามารถรองรบกบสภาพแวดลอมในการปฏบตงานทมความหลากหลายซบซอนมากขน และทนการเปลยนแปลงในอนาคต

๔. เปาหมายหรอผลอนพงประสงคทคาดวาจะเกดขนเมอด าเนนการแลวเสรจ ไดแก (๑) “การมงเนนการสรางดลยภาพระหวางเสรภาพของการท าหนาทของสอบนความรบผดชอบกบการก ากบทมความชอบธรรม และการใชพนทดจทลเพอการสอสารอยางมจรรยาบรรณ ด ารงรกษาเสรภาพของการแสดงออก การรบรของประชาชน ดวยความเชอวาเสรภาพของการสอสารคอเสรภาพของประชาชนตามแนวทางของประชาธปไตย” และ (๒) สอเปนโรงเรยนของสงคม ในการใหความรแกประชาชน ปลกฝงวฒนธรรมของชาต และปลกฝงทศนคตทด

๕. ประเดนการปฏรปประเทศดานสอสารมวลชน เทคโนโลยสารสนเทศ การปฏรปสอสารมวลชนใหเปนเสมอนโรงเรยนของสงคม ในการใหความรแกประชาชน ปลกฝงวฒนธรรมของชาต และปลกฝงทศนคตทด เพอชวยพฒนาและเสรมสรางศกยภาพทรพยากรมนษย รวมทงปฏรปโครงสรางอตสาหกรรมสอสารมวลชนและเทคโนโลยสารสนเทศ โดยการจดสรรคลนความถ ให เปนไปอยาง มประสทธภาพ และสงเสรมการสงออกนวตกรรม และผลผลตจากอตสาหกรรมสอสารมวลชนและเทคโนโลย

๖๙

กนยายน ๒๕๖๒

สารสนเทศไทยในเวทระดบนานาชาต เพอชวยพฒนาความสามารถในการแขงขนของประเทศ ประกอบดวย ๖ ประเดนปฏรป โดยมตวอยางกจกรรมการปฏรปประเทศทส าคญและเรงดวน (Flagship) ดงน

๕.๑ การปฏรปการรเทาทนสอของประชาชน กจกรรมท ๔ การบรรจสาระเกยวกบ “การรเทาทนสอ” ใหอยในหลกสตรการศกษาในระดบมธยมศกษาตอนปลายหรอเทยบเทา และเปนวชาพนฐานระดบอดมศกษา

๕.๒ แนวทางการสงเสรมจรยธรรมและมาตรฐานวชาชพสอ กจกรรมท ๑ จดตงคณะท างานยกราง พ.ร.บ. ประกอบดวยตวแทนคณะกรรมการกฤษฎกา ,ตวแทนองคกรวชาชพสอ, ผประกอบกจการสอ, ตวแทนภาควชาการดานนเทศศาสตรและสอสารมวลชน และตวแทนคณะกรรมการปฏรปประเทศดานสอมวลชน เทคโนโลยสารสนเทศ

๕.๓ การปฏรปโครงสรางอตสาหกรรมสอสารมวลชนและเทคโนโลยสารสนเทศ กจกรรมท ๑ การปฏรปการกระจายเสยงและกจการโทรทศนและรางพระราชบญญตการประกอบกจการกระจายเสยงและกจการโทรทศน (ฉบบท ...) พ.ศ. .... โดยใหความส าคญกบการปรบเปลยนวธการประมลคลนความถส าหรบกจการวทยและโทรทศนจากการใชราคาสงสดเปนเกณฑตดสน เปนการใชคณสมบตและขอเสนอในเชงคณภาพรายการของผเขาประมล (Beauty Contest) และกจกรรมท ๖ พจารณาปรบปรงการบรหารจดการโทรทศนทเปนของรฐ องคกรอสระ และรฐวสาหกจ เชน สถานโทรทศนแหงประเทศไทย (NBT) องคการแพรภาพและกระจายเสยงเพอสาธารณะ (Thai PBS) บรษท อ.ส.ม.ท. จ ากด (มหาชน) (MCOT) สถานโทรทศนรฐสภา สถานโทรทศนกองทพบก (ททบ.๕) เพอใหเปนการใชคลนความถเกดประโยชนตอสาธารณะทคมคามากยงขน และสงเสรมสนบสนนกจการโทรทศนของชมชนตามวตถประสงคของแผนแมบทฉบบท ๑

๕.๔ การปฏรปแนวทางการก ากบดแลสอออนไลน กจกรรมท ๑ การปฏรปดานชองทาง การประสานงานกบผใหบรการสอออนไลนทอยในประเทศและตางประเทศ

๕.๕ การปฏรปการบรหารจดการความปลอดภยไซเบอร / กจการอวกาศ และระบบและเครองมอ ดานการสอสารมวลชนและโทรคมนาคมเพอสนบสนนภารกจการปองกนบรรเทาสาธารณภยฯ กจกรรมท ๑ การปกปองคมครองและรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอรของโครงสรางพนฐานส าคญดานสารสนเทศของประเทศ กจกรรมท ๒ การปฏรประบบและเครองมอดานการสอสารและโทรคมนาคมเพอสนบสนนภารกจการปองกนและบรรเทาสาธารณภย และประโยชนสาธารณะ และกจกรรมท ๓ ปฏรปการก ากบดแลกจการอวกาศและการใหบรการดาวเทยมสอสารของประเทศไทย

๕.๖ การปฏรประบบการบรหารจดการขอมลขาวสารภาครฐ กจกรรมท ๑ เรงรดการด าเนนการของคณะกรรมการประชาสมพนธแหงชาต เพอเปนกลไกในการบรณาการดานการประชาสมพนธ และการบรหารจดการขอมลขาวสารภาครฐ

๖. ตวชวดทส าคญ ๖.๑ หลกสตรดานสอศกษาไดรบการบรรจในการศกษาภาคบงคบ (ระดบมธยมศกษา) และ

ระดบอดมศกษา ภายในป ๒๕๖๒

๖.๒ จ านวนรายการทมเนอหาสาระสรางสรรคมประโยชน บนส านกของความเปนไทยรวมสมย และสอดคลองกบการด ารงตนของประชาชนในสงคมไทยและสงคมโลกอยางผมอารยธรรม เพมขน

๗๐

กนยายน ๒๕๖๒

๖.๓ ม พ.ร.บ. สงเสรมจรยธรรมและวชาชพสอมวลชนบงคบใช และคมอมาตรฐานกลางทางดานจรยธรรมของวชาชพสอ

๖.๔ สถานโทรทศนแหงประเทศไทยไดรบการปรบปรงประสทธภาพ และผงรายการมการจดสรรชวงเวลาใหหนวยงานภาครฐ และภาคประชาชนเขามสวนรวมในการเปนผผลต ในรปแบบเชาเวลาหรอผลตรายการรวมกนในอตราสวน รอยละ ๓๐ หรอ ๔๐

๖.๕ มระบบการประสานความรวมมอระหวางหนวยงานภาครฐ ( กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจ และสงคม ) กบสอออนไลนตางประเทศ มการจดตงสวนงานหรอหนวยงานท าหนาทประสานงานทมรปแบบชดเจน มลกษณะเปน Official Point of Contact เพยงหนวยงานเดยว

๖.๖ มพระราชบญญต ว า ด ว ยการร กษาคว ามม น คงปลอดภ ย ไซ เบอร แห งช าต พ . ศ . . . . และพระราชบญญตคมครองขอมลสวนบคคล พ.ศ. .... และมการจดท านโยบายหรอแผนยทธศาสตรการรกษาความมนคงปลอดภยของโครงสรางพนฐานส าคญดานสารสนเทศของประเทศ ตลอดจน แผนเตรยมความพรอมหรอประเมนความเสยงดานการรกษาความมนคงปลอดภยทางไซเบอรในระดบอตสาหกรรมหรอระดบหนวยงานทเปนเจาของหรอมโครงสรางพนฐานส าคญดานสารสนเทศของประเทศโดยสอดคลองกบมาตรฐานในระดบสากล

๖.๗ กสทช. ด าเนนการใหมความพรอมในการใชงานคลนความถยาน ๘๑๔ - ๘๒๔ เมกะเฮรตซ และ ๘๕๙ - ๘๖๙ เมกะเฮรตซ ไวใชงานและใหบรการเปนการเฉพาะภารกจดานปองกนและบรรเทาสาธารณภย และประโยชนสาธารณะ ในตนป ๒๕๖๔

๖.๘ มพระราชบญญตวาดวยดาวเทยมสอสารและการด าเนนกจการในอวกาศ พ.ศ. .... และกฎหมายอนทเกยวของ และหนวยงานท าหนาทดานอวกาศแหงชาต

๖.๙ การใหขอมลขาวสารของหนวยงานภาครฐ มมาตรฐานความแมนย า ความรวดเรว และมชองทางการตดตอสอสารทเพมมากขน

๖.๑๐ หลกสตรดานการสอสารในยคดจทลไดรบการบรรจในการฝกอบรมเจ าหนาทของภาครฐของหนวยงานตาง

๗. วงเงนและแหลงเงน ๗.๑ ใชแหลงเงนงบประมาณประจ าปของหนวยงานทเกยวของ เชน กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจ

และสงคม กระทรวงศกษาธการ ส านกงาน กสทช. ส านกงานต ารวจแหงชาต (กองบงคบการปราบปรามการกระท าความผดเกยวกบอาชญากรรมทางเทคโนโลย (บก.ปอท.) กระทรวงการคลง (กรมสรรพากร) กระทรวงมหาดไทย (กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย) ส านกงานปลดส านกนายกรฐมนตร กรมประชาสมพนธ

๗.๒ เงนสนบสนนจากกองทน เชน กองทนวจยและพฒนากจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมฯ และกองทนพฒนาสอปลอดภยและสรางสรรค เปนตน

๗.๓ เงนสนบสนนจากภาคเอกชน และองคกรสอในรปแบบประชารฐ

๗๑

กนยายน ๒๕๖๒

แผนการปฏรปประเทศ

ดานสงคม

๗๒

กนยายน ๒๕๖๒

แผนการปฏรปประเทศดานสงคม

ขอเสนอแผนการปฏรปประเทศดานสงคม ไดจดท าขนตามบรบทในขอก าหนดของรฐธรรมนญ หมวด ๑๖ การปฏรปประเทศ และพระราชบญญตแผนและขนตอนการด าเนนการปฏรปประเทศ พ.ศ. ๒๕๖๐ และไดมการแตงตงคณะกรรมการปฏรปประเทศดานสงคม จ านวน ๑๓ คน ซงมนายปตพงศ พงบญ ณ อยธยา เปนประธานกรรมการ โดยไดน าผลการศกษาและขอเสนอการปฏรปประเทศของสภาปฏรปแหงชาต (สปช.) ขอเสนอการปฏรปประเทศของสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ (สปท.) และขอเสนอ การปฏรปดานสงคมของหนวยงานอน มาใชเปนแนวทางในการจดท าขอเสนอแผนการปฏรปในครงนดวย

หลกเกณฑส าคญในการจดท าเรองและประเดนปฏรปไดพจารณาจากสถานการณและแนวโนม ทส าคญ โดยแบงเปนสถานการณและแนวโนมภายนอก ไดแก (๑) ความกาวหนาของเทคโนโลยทสงผลตอความเปนไปไดในการบรหารจดการภาครฐทมประสทธภาพยงขน ซงมเทคโนโลยดจทลเปนตวแปรในการขบเคลอนเศรษฐกจและสงคม (๒) กระแสการเตบโตของหนสวนการพฒนาทางสงคม โดยเฉพาะวสาหกจเพอสงคม (Social Enterprise: SE) ในการใหบรการสงคมโดยภาคสวนอนทมใชรฐ เพอใหการจดบรการทางสงคมมความครอบคลมมากยงขน (๓) กระแสโลกาภวตนและการรวมกลมทางเศรษฐกจ ท าใหเกดการเคลอนยายระหวางกนมากขน ทงสนคา บรการ และแรงงาน และจะท าใหประเทศไทยกลายเปนสงคมพหวฒนธรรมมากขน

สวนสถานการณและแนวโนมภายใน ประกอบดวย (๑) การเปลยนแปลงโครงสรางประชากรไปสสงคมสงวยอยางสมบรณ ท าใหภาครฐตองจดสวสดการ และรบภาระดานสาธารณสขของผสงอายมากขน (๒) ประชากรไทยโดยเฉลยมรายไดไมเพยงพอทจะชดเชยคาใชจายตลอดชวงชวตและมการออมอยในระดบต า สงผลตอความมนคงในการด ารงชวตในวยสงอาย (๓) คณภาพของคนไทยในภาพรวมยงมปญหา รวมถงปญหาเชงคณธรรมทยงคงเปนปญหาส าคญและยงไมมระบบรองรบเชงสถาบนอยางเปนรปธรรม (๔) ประเดนดานความเหลอมล าดานรายไดยงเปนปญหามาอยางตอเนอง น ามาซงความไมเทากนของทนในการพฒนาศกยภาพคน ในการเขาถงบรการดานการศกษาและสาธารณสข (๕) ความเหลอมล าดานการเขาถงการคมครองทางสงคม โดยกลมแรงงานนอกระบบยงไมสามารถเขาถงสวสดการทจ าเปน กลมคนพการยงถกจ ากดในการเขาสตลาดงาน ในขณะทกลมผไรสญชาตยงประสบปญหาเรองการไดรบสญชาต (๖) ระบบการคมครองผบรโภคยงมขอจ ากด โดยการใชประโยชนจากขอมลยงมขอจ ากดเฉพาะในหนวยงานของตนเอง ตลอดจนความซบซอนของกระบวนการผลตและระบบตลาดทท าใหการตดตามตรวจสอบสนคาและบรการท าไดยากยงขน (๗) ระบบการจดการขอมลทางสงคมของประเทศยงเปนลกษณะการด าเนนการจากหลายสวน โดยทหนวยงานตาง จดท าขอมลแตยงมไดบรณาการใหเปนฐานขอมลเดยวกน (๘) การพฒนาในระดบชมชนมการฟนฟมาอยางตอเนอง แตยงมขอจ ากดเชงระบบในหลายสวนทท าใหชมชนจ านวนมากยงไมสามารถพงตนเองได (๙) สถานการณของการลงทนทางสงคมจากภาคสวนตาง มแนวโนมเพมขน ทงในแงของยอดเงนบรจาคในกจกรรมตาง และความรบผดชอบตอสงคมขององคกร และ (๑๐) คนไทยสวนใหญนยมใหบรจาคเงน แตยงมสดสวนการลงมอท ากจกรรมจตอาสาทคอนขางนอย

ขอเสนอแผนการปฏรปประเทศดานสงคมไดจดท าขนเพอพฒนาประเทศสสงคมคณภาพอนเปนเปาประสงคหนงภายใตยทธศาสตรชาต (พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๘๐) โดยมแนวทางปฏรปทส าคญทงการสรางหลกประกนทางดานเศรษฐกจและสงคมใหแกคนกลมตาง โดยเฉพาะอยางยง ผสงอาย และผดอยโอกาส การเพมบทบาทของชมชนในการบรหารจดการตนเอง และการเสรมสรางพลงทางสงคมใหเออตอการพฒนา

๗๓

กนยายน ๒๕๖๒

ประเทศ ซงสอดคลองกบยทธศาสตรชาต (พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๘๐) ในหลายยทธศาสตร อาท ยทธศาสตรการสรางโอกาสและความเสมอภาคทางสงคม ยทธศาสตรดานการสรางความสามารถในการแขงขน และยทธศาสตรการสรางความเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรตอสงแวดลอม เปนตน

เปาหมายรวมของขอเสนอแผนการปฏรปประเทศดานสงคม ประกอบดวย (๑) คนไทยมหลกประกนทางรายไดในวยเกษยณทเพยงพอตอการด ารงชวตอยางมคณภาพ (๒) สงคมไทยเปนสงคมแหงโอกาสและ ไมแบงแยก (๓) ภาครฐมขอมลและสารสนเทศดานสงคมทบรณาการทกหนวยงานและเปดโอกาสใหประชาชนสามารถเขาถงได (๔) ชมชน/ทองถนมความเขมแขง โดยสามารถจดการกนเองและท างานรวมกบภาคสวนตาง ได และ (๕) คนไทยมการปรบเปลยนพฤตกรรมไปสการมจตสาธารณะเพมขน

ส าหรบเรองและประเดนการปฏรป คณะกรรมการปฏรปประเทศดานสงคมพบประเดนหลกทตองเรงด าเนนการ ๕ เรองส าคญ ไดแก (๑) การออม สวสดการ และการลงทนเพอสงคม (๒) การชวยเหลอและเพมขดความสามารถกลมผเสยเปรยบในสงคม (๓) การจดการขอมลและองคความรทางสงคม (๔) การพฒนาระบบสรางเสรมชมชนเขมแขง และ (๕) การสรางการมสวนรวม การเรยนร การรบร และการสงเสรมกจกรรมทางสงคม ซงประเดนตาง เหลาน ไดผานการประชมรบฟงความเหนแลว ๔ ครงในแตละภมภาค ไดแก กรงเทพมหานคร อดรธาน นครศรธรรมราช และเชยงราย โดยผเขารวมประชมรบฟงความเหนลวนเหนดวยกบขอเสนอแผนการปฏรปประเทศดานสงคมทมทงแผนการปฏรปเปนรายเรอง (agenda based) ไดแก การปรบปรงการออม สวสดการและการลงทนเพอสงคม การชวยเหลอและเพมขดความสามารถกลม ผเสยเปรยบในสงคม การจดการขอมลและองคความรทางสงคม แผนการพฒนาเชงพนท (area based) ไดแก การพฒนาระบบสรางเสรมชมชนเขมแขง และแผนการจดกระบวนการเพอขบเคลอนสงคม (social movement) ไดแก การสรางการมสวนรวมการเรยนร การรบร และการสงเสรมกจกรรมทางสงคม โดยมรายละเอยดแตละประเดน ดงน

การปฏรปการออม สวสดการ และการลงทนเพอสงคม เนนการสรางความมนคงในทางเศรษฐกจและสงคม (socio-economic security) ใหแกคนทกกลม และใหสถาบนทางสงคมสามารถแบงเบาภาระการลงทนทางสงคมของรฐบาล เนองจากทผานมา คนไทยมการออมอยในระดบต าและไมเพยงพอทจะใชใน การด ารงชวตในวยสงอาย ประกอบกบกระแสการเตบโตของวสาหกจเพอสงคมทจะสามารถสนบสนนภาครฐในการจดบรการทางสงคมใหครอบคลมมากยงขน โดยประเดนการปฏรปการออม สวสดการ และการลงทนเพอสงคม ใหความส าคญกบการปรบปรงระบบการออมทงภาคสมครใจและภาคบงคบเพอใหคนไทยทกคนมรายไดเพยงพอหลงพนวยท างาน รวมทงลดความเหลอมล าเกยวกบสทธประโยชนและบรการของรฐ ดงน (๑) การปรบปรงรปแบบการตลาด ผลตภณฑ การอ านวยความสะดวกแกกลมเปาหมายเพอเพมสมาชกในกองทนการออมแหงชาต (กอช.) (๒) การศกษาและออกกฎหมายวาดวยกองทนบ าเหนจบ านาญในรปแบบการออมภาคบงคบภายใตหลกการระดมการออมทงผรบสวสดการสงคม เจาของกจการ และรฐบาล เพอสรางระบบใหคนไทยมบ าเหนจบ านาญหลงพนวยท างาน (๓) จดสรรภาษมลคาเพมสวนหนงคนใหแกผเสยภาษตามเลขบตรประจ าตวประชาชน เพอเปนเงนออมของผเสยภาษ และ (๔) ปรบปรงกฎหมายระบบสวสดการทมอย/ ลดการใหสวสดการระบบปดเปนระบบเปดมากขน เพอใหสทธประโยชนทไดรบจากสวสดการตาง มความเหมาะสมและเปนธรรม นอกจากน ยงใหความส าคญเรองการลงทนเพอสงคม โดย (๑) เรงรดใหม การอนญาตใหนตบคคลทประสงคจะด าเนนการตามระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการสรางเสรมกจการเพอสงคมแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๔ ท าธรกรรมไปพลางกอนได พรอมเรงรดการออกกฎหมายวสาหกจเพอสงคม

๗๔

กนยายน ๒๕๖๒

(๒) ใหออกเปนนโยบายของคณะสงฆเพอใหวดชวยเหลอกจกรรมทางสงคมมากยงขน และ (๓) จดสรรงบประมาณเหลอจายปงบประมาณ ๒๕๖๑ ใหองคกรปกครองสวนทองถนเพอจดตงกองทนเพอพฒนาโครงสรางพนฐานทางสงคมในการด าเนนโครงการน ารองทตอบสนองตอความตองการในชมชม อาท สถานดแล และใหบรการผสงวย สถานบรการผปวยไมตดเตยง และพฒนาองคความรเพอตอบสนองความเรงดวนของชมชนศกษาและการเสรมสรางและพฒนากองทนพฒนาโครงสรางพนฐานทางสงคม

การปฏรปกลมผเสยเปรยบในสงคม ด าเนนการภายใตแนวคด “ปฏรปเพอปลดอปสรรค” โดยเฉพาะอปสรรคตาง ทท าใหคนบางกลมในสงคมไดรบผลกระทบทางเศรษฐกจ สงคม การศกษา สาธารณสข การเมอง กฎหมายและวฒนธรรม ตลอดจนความเหลอมล าในการเขาถงการคมครองทางสงคม โดยเนนการสรางโอกาสใหคนทกคนสามารถเขาถงบรการตาง ไดอยางครอบคลมในทกมต ในกลมเปาหมายส าคญ อาท เดกและเยาวชน สตรผพการ ผสงอาย คนยากจน คนไรทพง บคคลไรสถานะทางทะเบยนราษฎร ผพนโทษ ผตดเชอเอชไอว และผบรโภค ภายใตกลไกการท างาน ๓ ประการ คอ การสงคมสงเคราะห (social work) การเสรมพลง (strengthening and empowerment) และการจดสวสดการ (welfare) เพอปรบปรงระบบความชวยเหลอและเสรมสรางศกยภาพกลมผเสยเปรยบในสงคมใหมประสทธภาพ โดยมประเดนปฏรป ๗ ประเดน ไดแก (๑) ปฏรประบบขนสงสาธารณะไมใหเปนอปสรรคเพอคนทงมวล (Design for all) โดยผลกดนการกอสรางรถไฟฟาในกรงเทพมหานครและปรมณฑล และโครงสรางพนฐานบรการขนสงสาธารณะอน ใหทกคน/ทกกลมเขาถงไดโดยไมเปนอปสรรค รวมทงการบงคบใชกฎหมายทเกยวกบ การออกแบบทเปนสากล (Universal design) (๒) ปฏรปกองทนสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ โดยสนบสนนและเสรมสรางประสทธภาพการบรหารจดการศนยบรการคนพการ และปรบปรงรปแบบการใชเงนกองทนฯ ใหเปน unit-cost ทเนนโครงการเสรมสรางอาชพคนพการทไมสามารถท างานในสถานประกอบการได (๓) เสรมสรางศกยภาพผสงอายในการท างาน โดยขยายอายเกษยณราชการ แกไขบทบญญตของกฎหมายทใหผสงอายสามารถรบงานเปนชนงาน (๔) ปฏรประบบการคมครองผบรโภค โดยแกไขพระราชบญญตการคมครองผบรโภคใหส านกงานคณะกรรมการคมครองผบรโภคมอ านาจทางปกครอง และใชเทคโนโลยเปนชองทางสอสารใหผบรโภคในการรกษาสทธตาง (๕) ปฏรปการขนทะเบยนกบผไรสถานะทางทะเบยนราษฎร โดยก าหนดแนวทางและแผนการขนทะเบยน โดยเฉพาะกลมคนพการ คนยากจน กลมคนบนพนทสง กลมชาตพนธ (๖) การเปลยนแปลงนโยบายประชากรเพอเสรมสรางดลประชากรในอนาคต โดยใหสทธใน การลดหยอนคาใชจายในการเขาถงเทคโนโลยชวยอนามยเจรญพนธ และพฒนาศนยพฒนาเดกเลกใหไดมาตรฐาน/ครอบคลมทกพนท เพอลดภาระการดแลของพอแม และ (๗) เสรมพลงสตร โดยแกไขกฎหมาย/ระเบยบทเปนอปสรรคเพอเพมสดสวนสตรในต าแหนงบรหารขององคกร

การจดการขอมลและองคความรดานสงคม เปนประเดนปฏรปส าคญทจะชวยใหหนวยงานภาครฐทราบความตองการของประชาชนไดอยางชดเจน สามารถน าไปจดท านโยบายทสอดคลองกบความตองการของประชาชน รวมทงเพมประสทธภาพในการจดเกบขอมลและใหเกดการบรณาการขอมลดานสงคมระหวางหนวยงานทเกยวของ โดยด าเนนการใน ๓ กจกรรม ไดแก (๑) ใหองคกรปกครองสวนทองถนเปนผจดเกบและบรหารขอมลและสารสนเทศในระดบชมชนและต าบล โดยออกแบบระบบเชอมโยงกบขอมลประเภทอน และรวมอยในขอมลขนาดใหญ (Big Data) ของรฐบาล พรอมออกแบบระบบความปลอดภยควบคกบระบบฐานขอมลเทคโนโลยสารสนเทศ (๒) จดล าดบความส าคญการเปดเผยขอมลทประชาชนตองการทราบและสรางการรบร โดยส ารวจความตองการขอมลทประชาชนตองการรบร ปรบปรงการบรการภาครฐ และปรบปรงระบบการรองทกขใหสะดวกตอการตดตามมากขน (๓) พฒนาฐานขอมลดานภาษ โดยน าผมรายได

๗๕

กนยายน ๒๕๖๒

เขาระบบการแจงรายไดทกคน เพอใชเปนขอมลในการจดท านโยบายใหสอดคลองกบกลมเปาหมายไดมากยงขน

การปฏรประบบสรางเสรมชมชนเขมแขง เนนการขจดอปสรรคในเชงโครงสราง อาท ขอจ ากดใน การบรหารจดการทรพยากรชมชน การขาดความตอเนองในการจดระบบสวสดการชมชน การขาดการบรณาการงานพฒนาชมชนระหวางภาครฐและหนวยงานทเกยวของ โดยด าเนนการภายใตเงอน ไขส าคญ ไดแก (๑) การเพมสทธหนาท อ านาจ ทรพยากร (๒) การขจดอปสรรค ปกปอง คมครอง และ (๓) การเพมพลงความสามารถ โดยจะพฒนาเครองมอส าคญในการปฏรปกลไกการจดการแบบมสวนรวมและมาตรการทางกฎหมายใน ๒ สวนส าคญ คอ การปฏรปเชงพนท และการปฏรประบบและกลไก เพอสงเสรมใหชมชนมความเขมแขงทงทางดานเศรษฐกจ สงคม การบรหารชมชน และการบรหารทรพยากร ภายใต ๔ กจกรรมส าคญ ไดแก (๑) ปฏรประบบการสรางเสรมชมชนเขมแขงเชงพนท โดยใหต าบลเปนพนทการพฒนาอยางบรณาการ มการจดท าระบบฐานขอมลสารสนเทศเชงภมศาสตร/แผนแมบทชมชนแบบบรณาการ และใหมคณะกรรมการประชารฐสนบสนนต าบลเขมแขงระดบจงหวดและระดบประเทศ (๒) ปฏรปสทธและบทบาทชมชน โดยจดท า พ.ร.บ. รองรบสทธชมชนและบคคล พ.ร.บ. ยตธรรมชมชน แกไข พ.ร.บ. สภาองคกรชมชน พ.ศ. ๒๕๕๑ หรอกฎระเบยบทเกยวของใหสภาองคกรชมชนมบทบาทรวมทส าคญ และยกระดบสถาบนพฒนาองคกรชมชนจากองคการมหาชนใหม พ.ร.บ. รองรบเพอความคลองตวในการสงเสรมความเขมแขงขององคกรชมชน (๓) ปฏรปทรพยากรและทนชมชน โดยผลกดน พ.ร.บ. ธนาคารทดน จดท า พ.ร.บ. ธนาคารตนไม ออกกฎกระทรวงตาม พ.ร.บ. หลกประกนทางธรกจ เพอก าหนดตนไมเปนทรพยสนและแกไข พ.ร.บ. ปาไม พ.ศ. ๒๔๘๔ รวมทงพฒนาระบบการบรหารจดการแหลงน าขนาดเลกบนฐานการมสวนรวมของชมชน (๔) ปฏรประบบสวสดการชมชน โดยแกไข พ.ร.บ. สงเสรมการจดสวสดการสงคม พ.ศ. ๒๕๔๖ และจดท า พ.ร.บ. สงเสรมและพฒนาองคกรภาคประชาสงคม พ.ศ. .... และ (๕) ปฏรประบบเศรษฐกจชมชน โดยจดท า พ.ร.บ. สถาบนการเงนชมชน จดท าแผนพฒนาระบบสมมาชพชมชนทเปน matching model กบภาคธรกจ จดท า พ.ร.บ. วสาหกจเพอสงคมใหเปนกฎหมายสงเสรมการท างานเพอสงคม และปรบปรง พ.ร.บ. สหกรณ กฎระเบยบตาง เพอพฒนาสหกรณทกประเภทใหเขมแขง

การสงเสรมการมสวนรวม การเรยนร การรบร และการสงเสรมกจกรรมทางสงคม เพอใหสงคมเกดความเปนอนหนงอนเดยวกน (social cohesion) ยอมรบในความแตกตางและมความเอออาทรกน ซงทผานมา การท ากจกรรมทางสงคมยงมนอยและไมไดมการรวมตวกนอยางเปนทางการ ขาดองคกรเฉพาะในการบรหารจดการงานอาสาสมคร โดยประเดนการปฏรปใหความส าคญกบการสรางจตส านกสาธารณะของประชาชนผานกจกรรมทางสงคมบนพนทสรางสรรคในรปแบบตาง เพอน าศกยภาพของอาสาสมครและกลมพลงตาง ชวยขบเคลอนสงคมใหเปนสงคมคณภาพ ดงน (๑) การสรางพลงจตอาสา ด าเนนโครงการจตอาสา “เราท าความดดวยหวใจ” โดยจดกจกรรมอาสาสมครเพอพฒนาชมชนในทกจงหวด (๒) การสรางพลงแผนดน ปฏรประบบอาสาสมครในพนทโดยจดท าฐานขอมลอาสาสมคร/กจกรรมด าเนนการในพนทตาง เรงรดฟนฟกจการลกเสอไทย และผลกดนใหสภาเดกและเยาวชนด าเนนกจกรรมจตอาสาในดานตาง ทงการศกษา สขภาพ กฬา วฒนธรรมทองถน (๓) การสรางพลงสรางสรรค โดยสรางและพฒนาพนทศนยการเรยนรทกษะชวต จดเวทใหผสงอายแลกเปลยนในรปแบบโรงเรยนผสงอาย ยกระดบศนยพฒนาเดกเลกใหเปนทฟนฟและ กลอมเกลาเดก และขยายเครอขายวทยชมชนเพอชวยเหลอสาธารณะในรปแบบของ จส. ๑๐๐ และ (๔) การสรางพลงภมคมกน โดยจดท ามาตรฐานดแลสอออนไลน อาท จดท า rating เนอหาสอประเภทตาง กอนเผยแพร

๗๖

กนยายน ๒๕๖๒

ระบบตรวจสอบขอมลขาวสารบน Smart Phone และโครงการ Citizen Watchdogs โดยสรางระบบดจทลในการเฝาระวงทางสงคมในชมชน

โดยสรป การจดท าแผนการปฏรปประเทศดานสงคมในครงน มเปาหมายเพอใหทกภาคสวนรวมกนขบเคลอนการพฒนาสงคม โดยใหความส าคญกบกลมเปาหมายตงแตระดบบคคล ชมชน และสงคม ผานการสรางความมนคงทางเศรษฐกจและสงคม โดยประชาชนทกคนจะไดรบโอกาสท เปนธรรมตามศกยภาพ และสภาพแวดลอมทเหมาะสม และไดรบผลจากการปฏรปสงคมอยางทวถง โดยจะไมทงใครไวเบองหลง ตลอดจนมงเนนการเสรมสรางความเขมแขงของชมชนและพลงทางสงคมในการพฒนาชมชนบนฐานของศกยภาพชมชนและภาคเครอขายทกภาคสวน อนจะเปนฐานรากส าคญในการพฒนาประเทศไปสสงคมคณภาพในทสด

----------------------------------------------------------------------------

๗๗

กนยายน ๒๕๖๒

แผนการปฏรปประเทศ

ดานพลงงาน

๗๘

กนยายน ๒๕๖๒

แผนการปฏรปประเทศดานพลงงาน

๑. สาระส าคญ การปฏรปประเทศดานพลงงานด าเนนการภายใตพนฐานแนวคดและหลกการทส าคญตามรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ไดแก หลกธรรมาภบาล หลกความสจรต และหลกสทธมนษยชน พรอมทงนอมน าปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาประยกตใชใหเกดผลในทางปฏบต ดวยการใช “ความร” และ “คณธรรม” เปนเครองมอน าทางในการตดสนใจและด าเนนกจกรรมตาง เพอใหผลลพธของการปฏรปดานพลงงาน สงผลใหการพฒนาดานพลงงานของประเทศสามารถด าเนนตอไปไดอยางมการบรณาการและมการตรวจสอบถวงดลซงกนและกน โดยมการทบทวนประเดนขอเสนอการปฏรปของยทธศาสตรชาต สภาปฏรปแหงชาต สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ และคณะอนกรรมการพจารณาบรณาการขอคดเหนและขอเสนอเพอสรางความสามคคปรองดอง รวมทงสถานการณแนวโนมภายนอกและภายในประเทศ เพอก าหนดกรอบการปฏรปทใชประโยชนจากโอกาส ก าหนดแนวทางเพอลดอปสรรค และเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศระยะยาวทครอบคลมใน ๓ มต ไดแก

การใชพลงงานอยางมประสทธภาพ และการสรางมลคาเพมทางเศรษฐกจใหกบประเทศจาก การจดหาพลงงาน ประเทศไทยยงคงตองมการใชพลงงานเพมขน เพอสงเสรมการพฒนาทางเศรษฐกจ ยกระดบคณภาพชวตความเปนอยของประชาชนใหดขน ซงการใชพลงงานทเพมขนดงกลาวจะสงผลกระทบตอสงแวดลอม ดงนนจงตองใหความส าคญกบการใชพลงงานอยางมความรบผดชอบจากทกภาคสวนทงผผลตและผใช โดยมงเนนการใชพลงงานอยางประหยด มประสทธภาพเพมขน การเพมเชอเพลงทเปนมตรกบสงแวดลอม และการเพมประสทธภาพการใชพลงงานของเครองจกรอปกรณตาง เพอลดการปลอยกาซคารบอนไดออกไซด หรอไมใหมสดสวนการปลอยเพมมากขนในอนาคต ซงเปนไปตามแนวทางเดยวกบ ทศทางการพฒนาทยงยน ( Sustainable Development Goals: SGDs ) และเปาหมายของไทยตามความตกลงปารส ( Conference of Parties: COP ๒๑ ) นอกจากนในการจดท าแผนการปฏรปดานพลงงาน ยงไดพจารณาถงการสรางมลคาเพมทางเศรษฐกจใหกบประเทศแบบทวคณ จากการพฒนาพลงงานตาง ทงปโตรเลยมและพลงงานทดแทน เพอสรางศกยภาพการแขงขนใหกบประเทศอยางยงยน

การเสรมสรางความมนคงทางพลงงานใหกบประเทศ โดยสงเสรมความตอเนองจากการส ารวจและผลตปโตรเลยมในประเทศไทย สงเสรมการจดหาพลงงานทดแทนทมศกยภาพส าหรบประเทศไทย การพฒนาเทคโนโลยรปแบบตาง ทจะจดหาพลงงานใหมประสทธภาพ มตนทนต าลง และสรางความมนคงในการจดหาพลงงาน รวมทงเตรยมความพรอมโครงสรางพนฐานดานพลงงาน โดยลงทนเพอพฒนา และยกระดบโครงสรางพนฐานของประเทศใหทนตอการเปลยนแปลงของเทคโนโลย เพอรองรบการจดหาพลงงานในอนาคต

การบรหารจดการพลงงานอยางมประสทธภาพและบรณาการ และยกระดบธรรมาภบาลในธรกจพลงงาน เพอสรางความสมดลระหวางการใชและการผลต การเพมประสทธภาพในการก ากบดแลธรกจ

๗๙

กนยายน ๒๕๖๒

พลงงาน และใหมการใชศกยภาพดานพลงงานในประเทศอยางเตมท สรางการมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสย ลดขอขดแยงในสงคม รวมทงการจดตงศนยสารสนเทศพลงงานแหงชาตทนาเชอถอ

จากแนวคดและหลกการขางตน คณะกรรมการปฏรปประเทศดานพลงงานไดก าหนดประเดน การปฏรปรวม ๖ ดาน ๑๗ ประเดน ดงน

๑.๑ ดานการบรหารจดการพลงงานของประเทศ ประกอบดวย ๓ ประเดนปฏรป ดงน ประเดนปฏรปท ๑ ปฏรปองคกรดานพลงงาน ไดแก (๑) ปรบบทบาทและโครงสรางองคกร

ดานพลงงานเพอรองรบการปฏรป (๒) สรางกตกา ( Code of Conduct ) เพอก าหนดขอบเขตการปฏบตงานระหวางหนวยนโยบาย-หนวยก ากบ-หนวยปฏบต (๓) สราง one-stop-service โรงไฟฟาและกาซธรรมชาตใหเกดข นอย า ง เปนรปธรรม เ พอปรบปร งบทบาทหนาท องคกรด านพล งงานของไทย ใหม กตกา ( Code of Conduct ) ในการปฏบตงานรวมกนระหวางหนวยนโยบาย-ก ากบ-ปฏบต ในการสรางความชดเจนและลดความซ าซอนในการด าเนนงาน และปรบกระบวนการอนมต อนจะชวยกระตนการลงทนดานพลงงานของประเทศ

ประเดนปฏรปท ๒ การพฒนาศนยสารสนเทศพลงงานแหงชาต เพอยกระดบการสอสารกบหนวยงาน สอสารมวลชน และประชาชน ใหเปนไปอยางมประสทธภาพและเกดความไวเนอเชอใจในการด าเนนนโยบายภาครฐ พฒนาระบบฐานขอมลพลงงานประเทศ (Big Data) ใหมความสมบรณมการบรณาการเชอมโยงขอมลทกหนวยงานทมการจดเกบขอมลท เกยวของกบดานพลงงานภายใตระบบเดยวกน และน าขอมลดานพลงงานมาวเคราะหวจยเพอสอสารใหประชาชนเกดความเขาใจ และสามารถน าไปใชประโยชนทงดานการตดสนใจในการใชพลงงาน และการประกอบธรกจดานพลงงาน

ประเดนปฏรปท ๓ การสรางธรรมาภบาลในทกภาคสวน ไดแก (๑) ก าหนดกลไกใหภาคประชาชนมสวนรวมในการใหขอเสนอแนะตอรฐอยางเปนทางการ (๒) ก าหนดกลไกการจดตงโรงไฟฟา ทประชาชนมสวนรวม (๓) การจดสรรคาภาคหลวงสชมชน และ (๔) สงเสรมและสรางระบบธรรมาภบาลในการบรหารจดการทกองคกร เพอยกระดบหนวยงานภาครฐใหมธรรมาภบาลในการด าเนนการ มการพฒนากลไกการมสวนรวมในโครงการพฒนาทส าคญของรฐบาลเพอให เกดการยอมรบของภาคประชาชน อาท การพฒนาโรงไฟฟา และสรางความตระหนกกบประชาชนเกยวกบความส าคญดานพลงงาน องคกรพฒนาเอกชนมธรรมาภบาล โปรงใส ตรวจสอบได ปรบแกกฎหมายในการก าหนดใหการรบฟงความคดเหนใหมงเนนคนในพนท ขณะทผประกอบการมการด าเนนธรกจอยางมธรรมาภบาล มความรบผดชอบตอสงคมและชมชน ตลอดจนมการสงเสรมวสาหกจเพอสงคมเพอสรางงานสรางรายไดกบประชาชนในพนท

๑.๒ ดานไฟฟา ประกอบดวย ๓ ประเดนปฏรป ดงน ประเดนปฏรปท ๔ ปฏรปโครงสรางแผนพฒนาก าลงการผลตไฟฟา (PDP) โดยก าหนด

สดสวนเชอเพลง และปฏรปการจดหาพลงงานทงระบบ ปรบปรงแนวทางการจดท า PDP ใหม ทค านงถงความสมดลรายภาค ปรบปรงอตราคาไฟฟาและมงเพมความมนคงระบบไฟฟาส าหรบจดทมความเสยง และมความส าคญตอประเทศ เพอใหโครงสรางแผนพฒนาก าลงผลตไฟฟาและโครงสรางคาไฟฟามความเหมาะสมเปนธรรม ยกระดบความสามารถในการพงพาตนเองของประเทศในการผลตไฟฟา มการกระจาย

๘๐

กนยายน ๒๕๖๒

ระบบผลตไฟฟาและการบรหารแหลงเชอเพลงตามศกยภาพทม และมก าลงผลตส ารองทเหมาะสมส าหรบโรงไฟฟาหลกและไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน

ประเดนปฏรปท ๕ สงเสรมกจการไฟฟาเพอเพมการแขงขน สนบสนนกจการไฟฟาเพอเพมการแขงขนทใชพลงงานทดแทนทผลตและซอขายไฟฟากนเองภายในชมชนและครวเรอน ท าใหภาครฐไมตองจดหางบประมาณมาสนบสนนเปนพเศษ ไดแก FIT/Adder ท าใหสามารถบรหารจดการแหลงพลงงานทดแทนทมอยในชมชนทวประเทศใหเกดประโยชนสงสด อนจะชวยลดความเหลอมล าและยกระดบคณภาพชวต ท าใหชวตความเปนอยของเกษตรกร ประชาชน ชมชนทวไปดขน และลดมลคาการน าเขาพลงงานจากตางประเทศ พรอมทงศกษาแนวทางการสงเสรมการแขงขนในกจการไฟฟาและกาซธรรมชาตเพมเตม โดยค านงถงความมนคงทางพลงงานและการเตรยมความพรอมของโครงสรางพนฐานดานพลงงานใหสอดคลองกบระยะเวลาสภาพตลาดอยางเหมาะสม

ประเดนปฏรปท ๖ ปฏรปโครงสรางการบรหารกจการไฟฟา โดยบรณาการหนวยงานกจการไฟฟาเพอเพมประสทธภาพการบรหารจดการไฟฟาและการลงทนของประเทศ สงเสรมและจดท าระเบยบกฎเกณฑส าหรบ Third Party Access (TPA) ของระบบสงและระบบจ าหนาย และสงเสรมกจการจ าหนายเพอเพมบทบาทภาคเอกชนและสงเสรมใหมการแขงขนมากขน อนจะสงผลใหเกดความชดเจนในการก าหนดนโยบายพลงงานไฟฟาและท าใหการบรณาการแผนยทธศาสตรพลงงานประเทศ (Strategy Energy Blueprint) มประสทธภาพมากขน ขณะทการตดสนใจดานการลงทนทงในสวนของระบบสงและระบบจ าหนายไฟฟามความสอดคลองและไมซ าซอนหรอมการใชทดนและโครงสรางพนฐานรวมกน เพอลดคาใชจายโดยรวมของการปฏบตงานของทง ๓ การไฟฟา เชน สามารถใชโครงสรางพนฐานและอปกรณ (Spare Parts) ของระบบสงและระบบจ าหนายบางอยางรวมกนได สงผลใหคาไฟฟาลดลง รวมถงการสนบสนนการเพมสดสวนการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนเปนไปตามเปาหมาย

๑.๓ ดานปโตรเลยมและปโตรเคม ประกอบดวย ๒ ประเดนปฏรป ดงน ประเดนปฏรปท ๗ การพฒนาอตสาหกรรมกาซธรรมชาต ไดแก (๑) การจดกาซธรรมชาตใหมความตอเนองและไมเกดการหยดชะงก (๒) การใชโครงสรางพนฐานพลงงานทเกยวของกบกาซธรรมชาต ใหเกดประโยชนสงสด (๓) การสงเสรมใหเกดการแขงขนในการประกอบธรกจพลงงาน และ (๔) การสรางโอกาสใหประเทศไทยกลายเปน Regional LNG Trading Hub เนองจากจะชวยรกษาความมนคงทางดานพลงงาน สนบสนนการใชทรพยากรธรรมชาตทมอยใหเกดประโยชนสงสด และมการกระจายตวเพอชวยใหประชาชนสามารถเขาถงและเพมประสทธภาพในการด าเนนธรกจของผประกอบการในตลาดกาซธรรมชาต

ประเดนปฏรปท ๘ การพฒนาปโตรเคม ระยะท ๔ ไดแก (๑) พฒนาอตสาหกรรมแปรรปพลาสตกและเคมภณฑเพอสรางมลคาเพม (๒) การพฒนาอตสาหกรรมปโตรเคมระยะท ๔ ในพนทชายฝงทะเลตะวนออก และ (๓) การก าหนดพนทใหมส าหรบพฒนาอตสาหกรรมปโตรเคมในระยะยาว เพอสงเสรมการเตบโตทางเศรษฐกจใหกบประเทศพรอมยกระดบรายไดและความเปนอยของประชาชนสรางขดความสามารถการแขงขนของอตสาหกรรมปโตรเคมใหกบประเทศ และสรางความเขมแขงของอตสาหกรรมพนฐานเพอรองรบอตสาหกรรมเปาหมาย (New S-curve)

๑.๔ ดานพลงงานทดแทน ประกอบดวย ๔ ประเดนปฏรป ดงน ประเดนปฏรปท ๙ ปฏรประบบบรหารจดการเชอเพลงชวมวลไมโตเรวส าหรบโรงไฟฟา ชวมวล เพอสรางความมนคงระบบไฟฟา สรางพชเศรษฐกจใหม และสนบสนนการเพมรายไดกบชมชน

๘๑

กนยายน ๒๕๖๒

โดยบรณาการขอมลไมโตเรว ก าหนดพนทปลก และขยายผล สงเสรมการจดตงวสาหกจชมชนผลตเชอเพลงทบรหารจดการโดยชมชน ก าหนดมาตรฐานและราคากลางของเชอเพลงชวมวลไมโตเรวและตลาดกลางซอขายเชอเพลงชวมวลไมโตเรวของประเทศ อนจะสงผลให เกดการสงเสรมพลงงานทดแทนในระดบชมชนอยางกวางขวางและมประสทธภาพ

ประเดนปฏรปท ๑๐ แนวทางสงเสรมและขจดอปสรรคในการน าขยะมลฝอยไปเปนเชอเพลงเพอผลตไฟฟา เพอแกปญหาดานขยะและสนบสนนการเพมรายไดกบชมชน โดยประสานหนวยงานออกมาตรการสนบสนนรวบรวมขยะ และก าหนดใหมกฎหมายบงคบใชวธการแยกขยะ การขนสง การจดเกบ สรางแนวทางและรปแบบ (Model) ในการสงเสรมการผลตไฟฟาจากขยะอยางมประสทธภาพ โดยดงภาคเอกชนเขามามสวนรวมกบองคกรปกครองสวนทองถน ชวยใหประเทศไทยมโรงไฟฟาขยะทเหมาะสมกบสภาพขยะมลฝอยของไทยเพอน าไปด าเนนการแบบบรณาการและขยายผลการจดการ ไปยงเทศบาลหรอ อบจ./อบต. ทมความพรอม และสามารถชวยแกไขปญหาการบรหารการจดการขยะไดทงในองคการปกครองสวนทองถนทมขนาดเลกและมปรมาณขยะไมมากจนถงองคการปกครองสวนทองถนทมขนาดใหญ และมปรมาณขยะมาก

ประเดนปฏรปท ๑๑ การสงเสรมการตดตงโซลารรฟอยางเสร ปรบปรงกฎหมาย ก าหนดมาตรการสนบสนนการตดตง และระเบยบทเออใหเกดการตดตงโซลารรฟ ซงเปนพลงงานทดแทนไดสะดวก ไมเสยคาใชจายและเวลาทเกนความจ าเปน อนเปนการสรางความมนคงดานพลงงานใหกบประเทศ ลดการสญเสยไฟฟาในระบบสายสง สายจ าหนาย เกดการวาจางแรงงานและอตสาหกรรมตอเนองตาง ในประเทศ

ประเดนปฏรปท ๑๒ ปฏรปโครงสรางการใชพลงงานภาคขนสง ระยะ ๒๐ ป เพอสรางกรอบและโครงสรางการใชพลงงานภาคขนสงทเหมาะสมกบประเทศ น าไปสการก าหนดนโยบายทเกยวของทงดานเกษตร การลงทนอตสาหกรรมเชอเพลงชวภาพ โรงกลน และยานยนต โดยประมาณความตองการใชน ามนเชอเพลง (BAU) ทเหมาะสมเพอน าไปสการก าหนดโครงสรางพลงงานภาคขนสง ปรบปรงแผนอนรกษพลงงาน (EEP ๒๐๑๕) แผนพฒนาพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอก (AEDP ๒๐๑๕) และแผนบรหารจดการน ามนเชอเพลง (Oil Plan ๒๐๑๕) อนจะชวยใหหนวยงานทเกยวของสามารถน าไปใชในการก าหนด แนวทางการบรหารจดการเชอเพลงประเภทตาง ใหมปรมาณเพยงพอและมราคาทเหมาะสม

๑.๕ ดานการอนรกษและใชพลงงานอยางมประสทธภาพ ประกอบดวย ๓ ประเดนปฏรป ดงน ประเดนปฏรปท ๑๓ สงเสรมการอนรกษพลงงานและการใชพลงงานอยางคมคาในกลมอตสาหกรรม อาท การเพมประสทธภาพหมอน า เพมประสทธภาพระบบไอน าส าหรบโรงไฟฟาชวมวล ยกระดบประสทธภาพพลงงานหมอตม ออกขอบญญต Factory Energy Code และก าหนดมาตรการและแนวทางใหโรงงานขยายผลการปรบปรงเครองจกรและอปกรณ ตงเปาลดคาใชจายดานพลงงานไดไมนอยกวา ๒,๖๐๐ ลานบาท

ประเดนปฏรปท ๑๔ การใชขอบญญตเกณฑมาตรฐานอาคารดานพลงงาน (Building Energy Code : BEC) โดยอาคารทจะกอสรางหรอดดแปลงขนในประเทศไทย ทมขนาดรวมกนตงแต ๒,๐๐๐ ตารางเมตรขนไป ตองมการใชพลงงานเปนไปตามมาตรฐานทกระทรวงพลงงานออกประกาศกฎกระทรวงก าหนดประเภท หรอขนาดของอาคาร และมาตรฐาน หลกเกณฑ และวธการในการออกแบบอาคารเพอการอนรกษพลงงาน หรอขอบญญตเกณฑมาตรฐานอาคารดานพลงงาน อนเปนการสงเสรมใหอาคารทกอสรางใหมมการใชพลงงานอยางมประสทธภาพ ลดการน าเขาพลงงานจากตางประเทศ สนบสนนใหเกด

๘๒

กนยายน ๒๕๖๒

อตสาหกรรมการผลตอปกรณ ชนสวน เทคโนโลยการอนรกษพลงงานในประเทศ พรอมทงลดการปลดปลอยกาซเรอนกระจกและอนรกษสงแวดลอม

ประเดนปฏรปท ๑๕ การใชมาตรการบรษทจดการพลงงาน (ESCO) ส าหรบหนวยงานภาครฐ ปรบปรงกฎหมายและออกระเบยบวธปฏบตทเหมาะสม เพอสงเสรมกลไกบรษทจดการพลงงาน (Energy Service Company: ESCO) ส าหรบหนวยงานภาครฐ อนเปนการปรบปรงประสทธภาพการใชพลงงานและเกดการประหยดงบประมาณของหนวยงานภาครฐ

๑.๖ ดานเทคโนโลย นวตกรรม และโครงสรางพนฐานพลงงาน ประกอบดวย ๒ ประเดนปฏรป ดงน ประเดนปฏรปท ๑๖ การสงเสรมยานยนตไฟฟาในประเทศไทย เพอใหประเทศไทยมทศทาง

และความชดเจนนโยบายพฒนาอตสาหกรรมยานยนตไฟฟา สรางความเชอมนการลงทน และสามารถวางแผนดานพลงงานเพอรองรบไดอยางมประสทธภาพ มการก าหนดทศทางการพฒนายานยนตไฟฟาทชดเจน และประกาศเปาหมายการพฒนาและการใชยานยนตไฟฟา ปรบปรงแผนดานพลงงานและการจดหาพลงงานเพอรองรบ จดท าแผนปฏบตการ และจดท าแนวทางสนบสนนการเปลยนผานอตสาหกรรมยานยนต ประเดนปฏรปท ๑๗ การสงเสรมเทคโนโลยระบบการกกเกบพลงงาน เพอใหประเทศไทย มทศทางการสงเสรมการลงทนและมการน าระบบกกเกบพลงงานมาใชพฒนาโครงขายไฟฟาของประเทศอยางเปนรปธรรม มการศกษาโอกาสและความเปนไปไดในการสงเสรมการลงทนอตสาหกรรมการผลตระบบกกเกบพลงงานซงนบเปนหนงในเทคโนโลยเปลยนโลก (Disruptive technology) ทส าคญ และก าหนดแผนการน ามาใชในระบบสายสงในภาคพลงงาน จดท าแผนปฏบตการเพอสงเสรมอตสาหกรรมระบบกกเกบพลงงาน และปรบปรงการวางแผนดานพลงงานใหมการน าระบบกกเกบพลงงานมาใชในระบบโครงขายไฟฟา ของประเทศ ๒. ควำมสอดคลองกบยทธศำสตรชำต

กรอบแนวคดและแผนการปฏรปประเทศดานพลงงาน รวม ๖ ดาน ๑๗ ประเดน มความสอดคลองกบยทธศาสตรชาต (พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๘๐) ในแตละประเดนปฏรปทส าคญ สรปไดดงน

๒.๑ ยทธศาสตรดานการสรางความสามารถในการแขงขน ประเดนปฏรปประเทศดานพลงงาน ท (๔) โครงสรางแผนพฒนาก าลงการผลตไฟฟา โดยก าหนดสดสวนเชอเพลง และปฏรปการจดหาพลงงานทงระบบ (๕) สงเสรมกจการไฟฟาเพอเพมการแขงขน (๖) ปฏรปโครงสรางการบรหารกจการไฟฟา (๗) ดานการพฒนาอตสาหกรรมกาซธรรมชาต (๘) การพฒนาปโตรเคม ระยะท ๔ (๙) ปฏรประบบบรหารจดการเชอเพลงชวมวลไมโตเรว ส าหรบโรงไฟฟาชวมวล (๑๐) แนวทางสงเสรมและขจดอปสรรคในการน าขยะมลฝอยไปเปนเชอเพลงเพอผลตไฟฟา (๑๑) สงเสรมการตดตงโซลารรฟอยางเสร (๑๒) ปฏรปโครงสรางการใชพลงงานภาคขนสง (๑๓) การสงเสรมการอนรกษพลงงาน และการใชพลงงานอยางคมคาในกลมอตสาหกรรม (๑๔) การใชขอบญญตเกณฑมาตรฐานอาคารดานพลงงาน (Building Energy Code: BEC) (๑๕) การใชมาตรการบรษทจดการพลงงาน (ESCO) ส าหรบหนวยงานภาครฐ (๑๖) การสงเสรมยานยนตไฟฟาในประเทศไทย และ (๑๗) การสงเสรมเทคโนโลยระบบการกกเกบพลงงาน มความสอดคลองกบยทธศาสตรชาตดานการสรางความสามารถในการแขงขน การพฒนาปจจยสนบสนนและการพฒนาโครงสรางพนฐานเพอเพมขดความสามารถในการแขงขน และการวางรากฐานทแขงแกรงเพอสนบสนนการเพมขดความสามารถในการแขงขน เนองจากเปนการสงเสรมการใชพลงงานอยางคมคาในกลมอตสาหกรรม มการเตรยมความพรอม

๘๓

กนยายน ๒๕๖๒

ดานกฎหมาย/ระเบยบ และโครงสรางพนฐานเพอรองรบการผลตพลงงานใชเอง (Distributed Green Generation) ก าหนดมาตรฐานการลดใชพลงงานของอตสาหกรรมใหมของประเทศ พรอมทงมงจดหาพลงงานทงปโตรเลยมและไฟฟา ใหเพยงพอตอความตองการใชของประเทศ สงเสรมการลงทน มโครงสรางพนฐาน และระบบการบรหารจดการทเสรมสรางความมนคงดานพลงงาน มงเนนการปรบสมดลเพอใหกลไกตลาดผลกดนใหเกดการแขงขนทมประสทธภาพ มความเปนธรรมตอผใชพลงงาน และผประกอบกจการพลงงาน พรอมทงสงเสรมการลงทนในอตสาหกรรมพลงงาน และอตสาหกรรมทเกยวของเพอสรางมลคาเพมทางเศรษฐกจ

๒.๒ ยทธศาสตรดานการสรางการเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรกบสงแวดลอม ประเดนปฏรปประเทศดานพลงงานท (๔) โครงสรางแผนพฒนาก าลงการผลตไฟฟา โดยก าหนดสดสวนเชอเพลง และปฏรปการจดหาพลงงานทงระบบ (๖) ปฏรปโครงสรางการบรหารกจการไฟฟา (๗) ดานการพฒนาอตสาหกรรม กาซธรรมชาต (๙) ปฏรประบบบรหารจดการเชอเพลงชวมวลไมโตเรว ส าหรบโรงไฟฟาชวมวล (๑๐) แนวทางสงเสรมและขจดอปสรรคในการน าขยะมลฝอยไปเปนเชอเพลงเพอผลตไฟฟา (๑๑) สงเสรมการตดตงโซลารรฟอยางเสร (๑๓) การสงเสรมการอนรกษพลงงานและการใชพลงงานอยางคมคาในกลมอตสาหกรรม (๑๔) การใชขอบญญตเกณฑมาตรฐานอาคารดานพลงงาน (Building Energy Code: BEC) (๑๕) การใชมาตรการบรษทจดการพลงงาน (ESCO) ส าหรบหนวยงานภาครฐ (๑๖) การสงเสรมยานยนตไฟฟาในประเทศไทย และ (๑๗) การสงเสรมเทคโนโลยระบบการกกเกบพลงงาน มความสอดคลองกบยทธศาสตรชาตในดานการพฒนาและใชพลงงานทเปนมตรกบสงแวดลอมในทกภาคเศรษฐกจ ภายใตกรอบและแนวทางการปฏรปพลงงานทมงเนนการใชพลงงานอยางมประสทธภาพ การอนรกษพลงงาน การสงเสรมการพฒนาพลงงานทดแทน การสนบสนนยานยนตไฟฟาการสงเสรมเทคโนโลยระบบกกเกบพลงงาน และการพฒนาโครงขายระบบไฟฟา เพอใหเกดการน าเทคโนโลยและนวตกรรมสมยใหมมาใชในการบรหารจดการโครงสรางพนฐานดานพลงงานของประเทศ เพอใหการผลตและการใชพลงงานเปนไปยางมประสทธภาพสงสด อนเปนการสรางการเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมอยางยงยน

๒.๓ ยทธศาสตรการปรบสมดลและพฒนาระบบการบรหารจดการภาครฐ ประเดนปฏรปประเทศดานพลงงานท (๑) ปฏรปองคกรดานพลงงาน (๒) การพฒนาศนยสารสนเทศพลงงานแหงชาต (๓) ปฏรปการสรางธรรมาภบาลในทกภาคสวน และ (๖) ปฏรปโครงสรางการบรหารกจการไฟฟา มความสอดคลองกบยทธศาสตรชาตในดานการวางระบบบรหารงานราชการแบบบรณาการเพอสนบสนนการขบเคลอนนโยบายภาครฐ การยกระดบงานบรการประชาชนและอ านวยความสะดวกของภาครฐสความเปนเลศ การปรบปรงบทบาทภารกจและโครงสรางของหนวยงานภาครฐ และการปรบปรงแกไขกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบใหมความชดเจน ทนสมย เปนธรรม และสอดคลองกบขอบงคบสากลหรอขอตกลงระหวางประเทศ เนองจากมงเนนการเพมประสทธภาพในการบรหารจดการดานพลงงาน ทงดานการก าหนดนโยบาย การก ากบดแล และการประกอบกจการ สรางธรรมาภบาลในการด าเนนกจการของภาคพลงงานทงในสวนของภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน สนบสนนการมสวนรวมกบภาคประชาชนทงในระดบชาตและระดบทองถน เพอสรางความเขาใจในการจดหาพลงงาน และรวมกนพฒนาพลงงานทดแทน ตลอดจนโครงสรางพนฐานตาง รวมถงการสรางกลไกเพอสอสารขอมลและสารสนเทศดานพลงงานทนาเชอถอสสาธารณะ

๘๔

กนยายน ๒๕๖๒

๓. เปาหมายหรอผลอนพงประสงคและผลสมฤทธทคาดวาจะเกดขน ๓.๑ เปาหมาย

๓.๑.๑ ระยะสน ป ๒๕๖๑ - ๒๕๖๒ มงเนนการปรบปรงการบรหารจดการพลงงาน สรางแผนจดหาทไดรบการยอมรบ สงเสรมพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน และก าหนดทศทางการพฒนา และการลงทนเทคโนโลยใหมของประเทศ เพอใหบรรลเปาหมาย ไดแก

๑) ปรบโครงสรางองคกร และสราง Code of Conduct ในหนวยงานพลงงานของประเทศ

๒) สราง OSS โรงไฟฟาทแทจรงสนบสนนการลงทนประเทศ ๓) การสรางศนยสารสนเทศพลงงานแหงชาต ๔) มพนทตงโรงไฟฟาทประชาชนเสนอเองเปนครงแรก ๕) รฐบาลปรบแผนการจดหาพลงงานใหมทงไฟฟา กาซธรรมชาต และน ามน ๖) ปรบโครงสรางบรหารกจการไฟฟา และสงเสรมกจการไฟฟาเสรทใชพลงงานทดแทน ๗) ศกษาโอกาสพฒนาเปน Regional LNG Trading Hub ๘) รเรมการสรางฐานเศรษฐกจใหมของประเทศจากปโตรเคม ๙) มการก าหนดทศทางลงทนและการพฒนายานยนตไฟฟา และระบบกกเกบ

พลงงานทไดรบการยอมรบจากผลงทน ๑๐) จดท ากฎหมายและระเบยบทเกยวของกบการอนรกษและใชพลงงานอยางม

ประสทธภาพ อาท การใชขอบญญตเกณฑมาตรฐานอาคารดานพลงงาน (Building Energy Code: BEC) การใชมาตรการบรษทจดการพลงงาน (ESCO) ส าหรบหนวยงานภาครฐ

๓.๑.๒ ระยะปานกลาง ป ๒๕๖๓ - ๒๕๖๕ การบรหารจดการดานพลงงานมธรรมาภบาล มการลงทนโครงสรางพนฐานตามแผนการจดหาทปรบปรงใหม กระตนการลงทนดานพลงงาน และเพมขดความสามารถของประเทศไดอยางมนยส าคญ เพอใหบรรลเปาหมาย ไดแก

๑) มโรงไฟฟา สายสง ระบบทอ ตามแผนลงทนและจดหาโครงสรางพนฐาน ๒) เรมสรางฐานลงทนใหมจากปโตรเคม ระยะท ๔ ๓) อตสาหกรรมพลงงานทดแทน ยานยนตไฟฟา และระบบกกเกบพลงงาน มการ

ขยายตวภายในประเทศตามเปาหมายของคณะกรรมการระดบประเทศ ๔) ลดการผกขาด สรางการแขงขนในทกกจการพลงงาน ประชาชนเขาถงการใช

พลงงานในราคาทเปนธรรม ไดรบคณภาพและการบรการทดขน ๕) บงคบใชกฎหมายและระเบยบทเกยวของกบการอนรกษและใชพลงงานอยางม

ประสทธภาพ ๖) สรางงาน สรางรายได และสรางคณภาพชวตทดขน

๘๕

กนยายน ๒๕๖๒

๓.๒ ผลทพงประสงค

๓.๒.๑ กจการพลงงานมการแขงขนอยางเปนธรรมมากขน ภายใตกลไกตลาดทเหมาะสม

๓.๒.๒ พลงงานของประเทศมความมนคง ปรมาณเพยงพอ ประชาชนทกคนสามารถเขาถงได และไดรบการบรการทมคณภาพ ในระดบราคาทเปนธรรม

๓.๒.๓ หนวยงานภาครฐ เอกชน และประชาชนมการใชพลงงานอยางรบผดชอบ ประหยด คมคา และมประสทธภาพ ตลอดจนมการใชพลงงานสะอาดทเปนมตรกบสงแวดลอม

๓.๒.๔ มกลไกการมสวนรวมระหวางภาครฐ นกวชาการ และผมสวนไดสวนเสยระดบชมชนเพอพฒนาพลงงานทางเลอกทคมคาและเหมาะสมกบประเทศไทย เพอชวยลดความเหลอมล าและยกระดบคณภาพชวต

๓.๒.๕ มกลไกเพอยกระดบธรรมาภบาลในการบรหารจดการพลงงาน และเกดการเปดเผยขอมลทเกยวกบการจดการทรพยากรธรรมชาต และกจการพลงงานของรฐใหเปนไปตามมาตรฐานสากล

๓.๒.๖ มขอมลและรายงานสารสนเทศเพอการวเคราะหและสอสารดานพลงงานเพยงพอทจะสนบสนนการวางแผนและเตรยมความพรอมระบบโครงสรางพนฐาน และเพอสนบสนนการเตบโตของพลงงานทางเลอก รวมทงเพอสรางความรความเขาใจทถกตองอยางตอเนองกบประชาชน

๓.๓ ผลสมฤทธทประเทศและประชาชนจะไดรบ

๓.๓.๑ ดานการบรหารจดการ

๑) การใหบรการประชาชนและการลงทนดานพลงงานของประเทศเปนไปอยางมประสทธภาพ

๒) ประชาชนมความรความเขาใจและสามารถเขาถงขอมลพลงงานไดสะดวก รวดเรว และไดรบความเชอถอ

๓) มกลไกการมสวนรวมในการก าหนดนโยบายและการมสวนรวมในการคดเลอกพนทเพอการพฒนาดานพลงงาน ท าใหเกดความไววางใจ

๔) มกรอบแนวทางธรรมาภบาลในการด าเนนงานทงรฐ NGOs และผประกอบการอยางเทาเทยมกนเพอใหการด าเนนการโปรงใส ตรวจสอบได น าไปสการลดขอขดแยงในสงคม

๓.๓.๒ ดานไฟฟา

๑) การพฒนาโรงไฟฟาเปนไปตามแผน ประชาชนมพลงงานใชอยางเพยงพอ และมนคงในราคาทเหมาะสมเปนธรรม

๒) เพมการพงพาตนเองทางพลงงานจากการสงเสรมพลงงานทดแทนอยางเสร สรางงาน สรางอาชพ ลดภาระของภาครฐในการลงทนโครงสรางพนฐาน และลดการน าเขาเชอเพลงจากตางประเทศ

๓) การลงทนระบบสง ระบบจ าหนายไฟฟา เกดการบรณาการ ผใชไฟฟาไดประโยชนจากราคา และคณภาพบรการทดขน

๘๖

กนยายน ๒๕๖๒

๓.๓.๓ ดานปโตรเลยมและปโตรเคม

๑) สรางโอกาสในการเปนศนยกลางการซอขาย LNG ของภมภาค

๒) ประชาชนไดรบประโยชนจากการเพมการแขงขนในกจการกาซธรรมชาตในดานราคา รวมทงผปฏบตงานชาวไทยเกดกระบวนการเรยนรเทคโนโลยใหม จากผประกอบการทเขามาแขงขนรายใหม

๓) การสรางฐานเศรษฐกจใหมใหกบประเทศ โดยการพฒนาอตสาหกรรมปโตรเคม ระยะท ๔ อนเปนการกระตนเศรษฐกจจากการลงทนเพมอกอยางนอย ๓๐๐,๐๐๐ ลานบาท ชวยผลกดนใหไทยมโอกาสกาวสประเทศทพฒนาแลวทมรายไดตอหวเฉลยมากกวา ๑๕,๐๐๐ ดอลลารสหรฐฯ ตอคนตอป และสรางขดความสามารถในการแขงขนของประเทศในระยะยาว

๓.๓.๔ ดานพลงงานทดแทน

๑) สรางรายไดใหกบชมชนและสงเสรมใหประชาชนมสวนรวมในการผลตพลงงาน ลดความขดแยง และเพมการยอมรบของชมชนในพนททมการสรางโรงไฟฟาชวมวล

๒) น าขยะมลฝอยไปเปนเชอเพลงเพอผลตไฟฟา ชวยลดผลกระทบทมตอสขภาพประชาชนอนเกดจากมลพษขยะ

๓) สงเสรมการตดตงโซลารรฟเสร เพมการพงพาตนเอง และสรางอตสาหกรรมตอเนอง

๔) ปรบโครงสรางการใชพลงงานภาคขนสง สงเสรมการใชเชอเพลงชวภาพ ซงน าไปส การสรางรายไดใหกบเกษตรกร

๓.๓.๕ ดานการอนรกษพลงงานและการใชพลงงานอยางมประสทธภาพ

๑) ลดตนทนพลงงานในภาคอตสาหกรรมไดไมนอยกวา ๒,๖๐๐ ลานบาท ภายในป ๒๕๖๕

๒) ประหยดงบประมาณภาครฐ เกอบ ๘ ,๐๐๐ ล านบาท เกดการจ างงาน สรางผเชยวชาญ บคลากรดานการอนรกษพลงงานเปนจ านวนมาก

๓.๓.๖ ดานเทคโนโลย นวตกรรม และโครงสรางพนฐานดานพลงงาน

๑) ประเทศมทศทางการลงทนยานยนตไฟฟาและระบบกกเกบพลงงาน น าไปสโอกาสสรางฐานการลงทนและการจางงาน

๒) การน าระบบกกเกบพลงงานมาใชในการพฒนาระบบโครงขายไฟฟาของประเทศ เพมประสทธภาพการใชพลงงาน และลดภาระของภาครฐในการลงทนดานโครงสรางพนฐานพลงงาน

----------------------------------------------------------------------------

๘๗

กนยายน ๒๕๖๒

แผนการปฏรปประเทศ

ดานการปองกนและปราบปรามการทจรต

และประพฤตมชอบ

๘๘

กนยายน ๒๕๖๒

แผนปฎรปประเทศดานการปองกนและปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบ ปญหาการทจรตคอรรปชนเปนปญหาทหยงรากลกในสงคมไทยนานนบหลายสบป โดยปญหา อยในลกษณะซบซอนและทบซอนหลายปญหา ซงแตละปญหาลวนเปนปจจยทเกอหนนกนและกน ซงปจจย ทกอใหเกดปญหาดงกลาวมาจากการทปญหาการทจรตรนแรงมากทงในเชงพฤตการณและพนท โดยรปแบบของการทจรต จากเดมทเนนการทจรตทางตรงเปลยนรปแบบมาสการทจรตเชงนโยบาย โดยมการแกกฎหมาย ระเบยบหรอก าหนดนโยบาย เพอเออประโยชนใหแกตนเองและพวกพองมากยงขน การใชอ านาจ เออประโยชน การท าลายกลไกการตรวจสอบ เปนตน ประกอบกบกลไกภาครฐไมไดปฏบตงานภายใต กรอบธรรมาภบาล ไมมการระงบยบยงปญหาในระดบปฏบต ปญหาไมไดรบการแกไขอยางมประสทธภาพ และเปนไปอยางลาชา เนองจากไมมการบรณาการการท างานรวมกนระหวางหนวยงานทเกยวของ สงผลใหการปราบปรามการทจรตไมไดผล โครงสรางหลกของประเทศไมวาจะเปนโครงสรางทางการเมอง เศรษฐกจ สงคม และระบบราชการออนแอลง

ทผานมาไดมความพยายามในการทจะแกไขปญหาการทจรตและประพฤตมชอบมาโดยตลอด แตปญหาดงกลาวมไดลดนอยลงแตอยางใด กลบมความรนแรงและซบซอนมากยงขนตามสถานการณ และบรบทของสงคมทเปลยนแปลงไป รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ จงก าหนดใหรฐ มหนาทในการวางกลไกปองกน ตรวจสอบ และขจดการทจรตและประพฤตมชอบทเขมงวด เดดขาด เพอมใหผบรหารทปราศจากคณธรรม จรยธรรม และธรรมาภบาลเขามามอ านาจในการปกครองบานเมอง หรอใชอ านาจตามอ าเภอใจ รวมทงตองสงเสรม สนบสนน และใหความรแกประชาชนถงอนตรายทเกดจากการทจรตและประพฤตมชอบทงในภาครฐและภาคเอกชน และจดใหมมาตรการและกลไกทมประสทธภาพเพอปองกนและขจดการทจรตและประพฤตมชอบดงกลาวอยางเขมงวด รวมทงมกลไกในการสงเสรมใหประชาชนรวมตวกนเพอมสวนรวมในการรณรงคใหความร ตอตาน หรอชเบาะแสโดยไดรบความคมครองจากรฐตามทกฎหมายบญญต ตอมาจงไดมการแตงตงคณะกรรมการปฏรปประเทศดานการปองกนและปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบขนเพอจดท าแผนการปฏรปประเทศดานการปองกนและปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบใหเปนไปตามบทบญญตแหงรฐธรรมนญ

คณะกรรมการปฏรปประเทศดานการปองกนและปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบ ไดน าเจตนารมณและบทบญญตทเกยวของในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย สภาพปญหาการทจรตและประพฤตมชอบในปจจบน รายงานผลการศกษาตาง ทเกยวของ รวมทงความคดเหนและขอเสนอแนะ จากทกภาคสวนในสงคมไมวาจะเปนหนวยงานของรฐ ภาคเอกชน ภาคประชาสงคม และภาคประชาชน มาประกอบการพจารณายกรางแผนการปฏรปประเทศดานการปองกนและปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบ โดยก าหนดผลอนพงประสงคไว ๖ ขอ ดงน ๑. ใหมการสงเสรมสนบสนน และใหความรแกประชาชนเกยวกบการทจรตประพฤตมชอบ รวมทงใหมกฎหมายในการสงเสรมใหประชาชนรวมตวกนเปนพลงในการตอตานการทจรตประพฤตมชอบและชเบาะแสเมอพบเหนการกระท าความผดโดยรฐมมาตรการสนบสนนและคมครองผชเบาะแสดวย ๒. ใหมมาตรการควบคม ก ากบ ตดตาม การบรหารจดการของหนวยงานภาคร ฐ และภาคเอกชน โดยเฉพาะการปฏบตหนาทดวยความซอตรง ( Integrity) สจรตของบคลากร ใชดลยพนจโดยสจรต ภายใตกรอบธรรมาภบาลและการก ากบกจการทดอยางแทจรง

๘๙

กนยายน ๒๕๖๒

๓. ใหมการเปดเผยขอมลขาวสารภาครฐใหประชาชนสามารถเขาถงและตรวจสอบได และสนบสนนแนวรวมปฏบตของภาคเอกชนในการตอตานการทจรตเพอขจดปญหาการทจรตทเกยวของกบ การตดตอกบหนวยงานภาครฐ ๔ ยกระดบการบงคบใชมาตรการทางวนย มาตรการทางปกครอง หรอมาตรการทางกฎหมายตอเจาพนกงานของรฐทถกกลาวหาวาประพฤตมชอบหรอกระท าการทจรตและประพฤตมชอบอยางเครงครด ๕ ปรบปรงประสทธภาพการบงคบใชกฎหมายในกระบวนการยตธรรมทกขนตอน (ไตสวน ชมล ฟองศาล พพากษา) ทงแพงและอาญาใหรวดเรว รนแรง เดดขาด เปนธรรม เสมอภาค โดยเฉพาะมการจดท าและบรณาการฐานขอมลคดทจรต ตลอดจนเรงรดการตดตามน าทรพยสนทเกดจากการกระท าผด ทงในประเทศและตางประเทศใหตกเปนของแผนดน และในกรณทยงไมมกฎหมายทสอดคลองกบมาตรฐานสากล กใหเรงบญญตเพมเตม ๖. ใหมกลไกทเหมาะสมในการประสานงานปองกนและปราบปรามการทจรต ประพฤตมชอบ ในระดบนโยบาย ยทธศาสตร และการขบเคลอนนโยบายและยทธศาสตร เพอใหประเทศไทยปลอดทจรต

นอกจากน เพอใหการด าเนนการตามแผนการปฏรปฯ เปนไปอยางมประสทธภาพ จงไดก าหนดประเดนการปฏรปออกเปน ๔ ดาน ดงน ๑. ดำนกำรปองกนและเฝำระวง ประกอบดวย ๕ กลยทธหลก

๑.๑ เรงสรางการรบรและจตส านกของประชาชนในการตอตานการทจรต ประพฤตมชอบ โดยความรวมมอระหวางภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสงคม

๑.๒ ผลกดนใหมกฎหมายรองรบการรวมตวของประชาชนเพอตอตานการทจรต ประพฤตมชอบ ภายใน ๒ ป

๑.๓ สงเสรมใหประชาชนรวมตวกนรงเกยจการทจรต และมสวนรวมในการตอตานทจรต ดวยการชเบาะแสเมอพบเหนการกระท าความผด

๑.๔ การสรางลกษณะนสยไมโกงและไมยอมใหผใดโกง เพอตอตานการทจรตฯ โดยเรมจากเดก เยาวชน และผปกครอง

๑.๕ เสรมสรางบทบาทการมสวนรวมของภาคประชาชนในการเสรมสรางธรรมาภบาลและตอตานการทจรตและประพฤตมชอบ ๒. ดำนกำรปองปรำม ประกอบดวย ๑๒ กลยทธหลก

๒.๑ ใหสวนราชการมการบรหารงานบคคลทเปนตามระบบคณธรรม (Merit System) ไดเจาหนาทของรฐทเปน “คนด คนเกง คนกลายนหยดในสงทถกตอง”

๒.๒ ใหหวหนาสวนราชการ หวหนาหนวยงานของรฐ หรอผบงคบบญชา มมาตรการเสรมสรางวฒนธรรมองคกรในการปองกนและปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบ และเปนตวอยาง ในการบรหารงานดวยความซอตรงและรบผดชอบ กรณปลอยปละละเลยไมด าเนนการใหถอเปนความผดวนยหรอความผดทางอาญา

๒.๓ เสรมสรางหนวยงานตรวจสอบภายในใหเปนกลไกอสระและมความเปนมออาชพในการเฝาระวงการทจรตในหนวยงาน

๒.๔ ใหมการลดการใชดลยพนจของเจาพนกงานของรฐในการใชอ านาจรฐทไดรบมอบ ๒.๕ ใหเจาพนกงานของรฐบรการประชาชนตามหนาททไดรบโดยไมค านงถงอามสสนจาง ๒.๖ ใหมการแสดงฐานะทางการเงนของเจาพนกงานของรฐทเปดเผย ตรวจสอบได

๙๐

กนยายน ๒๕๖๒

๒.๗ ใหเจาพนกงานของรฐอน (ผด ารงต าแหนงทางการเมอง ผปฏบตงานในองคกรอสระ ตลาการศาลรฐธรรมนญ คณะกรรมการตาง และผวาการตรวจเงนแผนดน) และเจาหนาทของรฐ ปฏบตหนาทดวยความซอตรง (Integrity) เกดประโยชนตอประเทศชาตและประชาชนอยางแทจรง

๒.๘ ผลกดนใหมกฎหมายวาดวยขอมลขาวสารสาธารณะภายใน ๒ ป ทประชาชนสามารถเขาถงขอมลขาวสารไดโดยไมตองรองขอ (ตามรฐธรรมนญฯ มาตรา ๕๙, ๒๕๓)

๒.๙ สงเสรมใหภาคธรกจเอกชนมมาตรการควบคมภายในทดและมสวนรวมในแนวรวมปฏบตภาคเอกชนตานทจรต (CAC)

๒.๑๐ ให ภ าคประช าชนม ส ว น ร ว ม ในการต ร ว จสอบกา รปฏ บ ต ง า นภ าคร ฐ อยางมประสทธผล

๒.๑๑ ท าใหการใหสนบนแกเจาหนาทของรฐเปนเรองทนารงเกยจไมพงกระท า ๒.๑๒ ใหมมาตรการทเปนไปไดในการสบหาและก ากบดแลการเคลอนยายขามพรมแดน

ของตนซงเงนสดและตราสารเปลยนมอได ๓. ดำนกำรปรำบปรำม ประกอบดวย ๑๑ กลยทธหลก

๓.๑ ใหหวหนาหนวยงานของรฐมหนาทตองด าเนนมาตรการทางวนย มาตรการทางปกครอง และมาตรการทางกฎหมายตอเจาหนาทของรฐในสงกดทถกกลาวหาหรอพบเหตอนควรสงสยวา ประพฤตมชอบ หรอกระท าการทจรตและประพฤตมชอบอยางเครงครด

๓.๒ เรงรดผลกดนใหเกดการใชหลกนตบคคลของรฐ เพอใหมผรบผดชอบและมอ านาจ ในการด าเนนคดเกยวกบการทจรตและประพฤตมชอบอยางมประสทธภาพ

๓.๓ ใหมกฎหมายก าหนดความผดจากการกระท าโดยเจตนาของเจาพนกงานของรฐททจรตตอหนาท การใชอ านาจโดยมชอบ และการร ารวยผดปกตทชดเจน เพอความรวดเรวในการไตสวนและ เปนไปตามมาตรฐานสากล (อนวตการตาม UNCAC ๒๐๐๓)

๓.๔ ใหมการผนกพลงความรวมมอจากทกภาคสวนและหนวยงานตรวจสอบของรฐในการปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบ โดยลดการกระท าผดวนยดวยการเฝาระวงจากทกภาคสวน และมกลไกรองรบการรวมตวของภาคประชาชนดวย

๓.๕ กรณทหวหนาสวนราชการหรอหนวยงานของรฐละเลย ละเวน รเหนเปนใจ หรอ มสถานะเปนผถกกลาวหาในกรณทจรตหรอประพฤตมชอบ ใหคณะกรรมการ ป.ป.ช. ด าเนนการตามอ านาจหนาทโดยแจงใหผมอ านาจในการแตงตงหรอถอดถอนใชอ านาจทางปกครอง (ยาย/พกราชการ/พนจากราชการ) ทนท

๓.๖ การกวดขนวนยใหมประสทธผลทางปฏบต ๓.๗ ออกแบบกระบวนการบรหารคดใหม ใหมขนตอนเทาทจ าเปนเพอใหเกดความรวดเรว ๓.๘ จดท าและบรณาการโครงขายฐานขอมลทเกยวของกบคดทจรตและประพฤตมชอบ

ของทกหนวยงาน ๓.๙ เรงรดตดตามน าทรพยสนทเกดจากการกระท าผดทงในประเทศและตางประเทศ

ใหตกเปนของแผนดน ๓.๑๐ ยกระดบการมสวนรวมของประชาชนในการเฝาระวง และแจงเบาะแสเมอพบเหน

การกระท าทจรตโดยทกชองทาง รวมทงการฟองรองหนวยงานของรฐทไมท าตามอ านาจหนาททรฐ ธรรมนญบญญตไว

๙๑

กนยายน ๒๕๖๒

๓.๑๑ ในกรณทยงไมมกฎหมายทสอดคลองกบมาตรฐานสากลกใหเรงบญญตเพมเตม ๔. ดำนกำรบรหำรจดกำร ประกอบดวย ๔ กลยทธหลก

๔.๑ ปรบปรงกลไกทเหมาะสมในการประสานนโยบายและยทธศาสตรการปองกนและปราบปรามการทจรตของทกภาคสวน

๔.๒ ปรบปรงกลไกการประสานการขบเคลอนนโยบายและยทธศาสตร โดยแบงเปน ๒ สวน ไดแก สวนประสานการบรหารกบสวนประสานการตรวจสอบการใชอ านาจรฐ

๔.๓ จดตงสถาบนการสรางเสรมสมรรถนะดานการปองกนและปราบปรามการทจรต (Anti-Corruption Capacity Building Institute)

๔.๔ การสรางเอกภาพและประสทธภาพในการพฒนาความรวมมอระหวางประเทศ ในการปองกนและปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบและปฏบตตามอนสญญา

------------------------------------------------------------------------

แผนการปฏรปประเทศ

ดานการศกษา

๙๓

กนยายน ๒๕๖๒

แผนการปฏรปประเทศดานการศกษา ๑. ความเปนมา

ดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. ๒๕๖๐ มาตรา ๒๕๘ จ. โดยสรปไดบญญตใหม การด าเนนการปฏรปประเทศดานการศกษา ครอบคลมใหเดกเลกไดรบการดแลและพฒนากอนเขารบการศกษา เพอใหเดกเลกไดรบการพฒนารางกาย จตใจ วนย อารมณ สงคม และสตปญญาใหสมกบวย โดยไมเกบคาใชจาย ใหด าเนนการตรากฎหมายเพอจดตงกองทนเพอลดความเหลอมล าทางการศกษา ใหมกลไกและระบบการผลต คดกรอง และพฒนาผประกอบวชาชพครและอาจารย ใหไดผมจตวญญาณของความเปนคร มความรความสามารถอยางแทจรง ไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบความสามารถและประสทธภาพในการสอน รวมทงมกลไกสรางระบบคณธรรมในการบรหารงานบคคลของผประกอบวชาชพครใหมการปรบปรงการจดการเรยนการสอนทกระดบเพอใหผเรยนสามารถเรยนไดตามความถนดและปรบปรงโครงสรางของหนวยงานทเกยวของเพอบรรลเปาหมายดงกลาว โดยสอดคลองกนทงในระดบชาตและระดบพนท ทงนบทบญญตของรฐธรรมนญฯ มาตรา ๒๖๑ ก าหนดใหการปฏรปตามมาตรา ๒๕๘ จ. ดานการศกษา มคณะกรรมการทมความเปนอสระคณะหนงทคณะรฐมนตรแตงตง ด าเนนการศกษาและจดท าขอเสนอแนะ และรางกฎหมายทเกยวของในการด าเนนการใหบรรลเปาหมายเพอเสนอคณะรฐมนตรด าเนนการตอไป

นอกจากน การปฏรปการศกษายงเปนสวนหนงของการปฏรปประเทศเพอสนบสนนการบรรล ตามยทธศาสตรชาตทก าหนดไวในดานตาง เนองดวยการศกษาเปนพนฐานทส าคญของการพฒนาประเทศ ดงนนแผนการปฏรปประเทศดานการศกษาจงเปนองคประกอบส าคญทจะสนบสนนการด าเนนการตามยทธศาสตรชาตทกดาน โดยเฉพาะอยางยงดานการพฒนาทรพยากรมนษยของประเทศ ดานความ เทาเทยมและความเสมอภาคของสงคม และดานขดความสามารถในการแขงขน การพฒนาเศรษฐกจและการกระจายรายได ๒. ปญหาและความทาทายทส าคญในการปฏรปการศกษา

คณะกรรมการอสระเ พอการปฏรปการศกษา (กอปศ. ) ไดด า เนนการศกษาและทบทวน ผลการศกษาวจย ขอเสนอเพอการปฏรปการศกษาของหนวยงานตาง ตลอดจนทบทวนผลลพธและผลสมฤทธของการจดการศกษาของประเทศทมการทดสอบและส ารวจไวจากแหลงอางองทงภายในและภายนอกประเทศ รวมถงสรปขอคดเหนจากการเยยมพนทและการจดเวทรบฟงความคดเหนสาธารณะท กอปศ. จดขนรวมกบส านกงานเลขาธการสภาการศกษากวา ๒๐ ครง รวมกบขอคดเหนทไดรบผานทางเวบไซตของ กอปศ. (www.thaiedreform.org) และสอสงคมออนไลนตาง ท าใหสรปปญหาและความ ทาทายของระบบการศกษาของประเทศ ไดโดยยอดงน

๒.๑ ปญหาของระบบการศกษาของไทยมความซบซอนสง และมองคประกอบในการจดการหลายดาน ทงในดานการเชอมโยงกนระหวางภาครฐ องคกรปกครองสวนทองถน และภาคเอกชน และดานการด า เนนการท เก ยวของกบระบบงานของหลายกระทรวงไม ใช เ พยงแตกระทรวงศกษาธการ การศกษามทงสวนทเปนการพฒนาเดกเลก การจดการศกษาส าหรบ การพฒนาผเรยนทเปนเดกและเยาวชนทอยนอกระบบการศกษา ครอบคลมไปถงการเรยนรตลอดชวตส าหรบประชาชนวยตาง เพอการประกอบอาชพและการด ารงชวตทด ซงพบวา มกฎหมายเฉพาะทเกยวของ กบการศกษาโดยตรง ทงทเปนพระราชบญญต พระราชกฤษฎกา กฎกระทรวง ประกาศกระทรวงศกษาธการ รวมถงกฎ ก.ค.ศ. รวมไมนอยกวา ๑๐๐ ฉบบ

๙๔

กนยายน ๒๕๖๒

และ มหนวยงานส าคญของรฐทไดศกษาและจดท าขอเสนอเพอปฏรปการศกษาไวแลวไมนอยกวา ๔ ชด ครอบคลมประเดนตาง จ านวนมาก

๒.๒ คณภาพของการศกษาต า จากการทดสอบทางการศกษาระดบชาตขนพนฐาน (O-NET) (๒๕๖๑) ของนกเรยนทวประเทศพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนอยในระดบต ามาก คะแนนเฉลยต ากวารอยละ ๕๐ ทกรายวชา รวมถงผลการทดสอบจากโครงการประเมนผลนกเรยน ระดบนานาชาต (Programme for International Student Assessment : PISA) ใน ป ค.ศ. ๒๐๑๕ พบวาคะแนนทไดต ากวามาตรฐานโลก มผสอบไดคะแนนต ากวาระดบ “Below minimum” ในวชาคณตศาสตรถงรอยละ ๕๓.๘ และในวชาวทยาศาสตร รอยละ ๔๖.๗

๒.๓ ความเหลอมล าทางการศกษาสง พบวาคะแนนเฉลยการทดสอบทางการศกษาระดบชาต ขนพนฐาน (O-NET) ของนกเรยนชนประถมศกษาปท ๖ ในโรงเรยนขนาดใหญมระดบ ทสงกวานกเรยนในโรงเรยนขนาดเลกอยางมากในทกรายวชา ในขณะทพบวามนกเรยนจากโรงเรยนวทยาศาสตรและโรงเรยนในกลมโรงเรยนสาธตเทานนทมคะแนนเฉลยของผลการทดสอบ PISA ในดานวทยาศาสตรและคณตศาสตรสงกวามาตรฐานทระดบ ๕๐๐ คะแนน นกเรยน ของโรงเรยนในสงกดองคกรปกครองสวนทองถนตาง มคะแนนนอยกวา ๔๐๐ คะแนน นอกจากนการศกษาขอมลเกยวกบการประกนคณภาพศกษาและการประเมนคณภาพ ในแนวทางทไดด าเนนการผานมาพบวาไมประสบผลส าเรจเทาทควร และยงสรางภาระจ านวนมากใหแกครและสถานศกษา

๒.๔ ปญหาของระบบการศกษาเปนอปสรรคอยางยงตอการสรางขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ ทงน Global Competitiveness index ๒o๑๗ - ๒o๑๘ ไดจดใหประเทศไทยอยในอนดบท ๓๒ ในภาพรวม แตการศกษาตกอยทอนดบ ๕๖ มหาวทยาลยของไทยไมตดอนดบใน ๒๐๐ อนดบแรกในการจดอนดบของ Times World University Rankings และ QS World University Rankings ในป ๒๕๖๑ ในขณะทมหาวทยาลยของไตหวน มาเลเซย และฮองกง ตดอนดบและพฒนาไปในทศทางทด ยงไปกวานน ขอจ ากดตาง ในระบบการศกษาของไทยยงท าใหการจดการศกษาไมสามารถปรบตวและพฒนาตามความกาวหนาของความรและเทคโนโลยใหม ไดทน ไมเออตอการพฒนาผเรยนไปตามความถนดและศกยภาพ รวมถงไมสามารถชน าผเรยนใหเรยนในสาขาวชาทตรงกบความตองการของประเทศ โดยเฉพาะอาชวศกษาและอดมศกษา โดยขอมล ณ เดอนมกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑ มผวางงานราว ๔๔๙,๐๐๐ คน โดยเปนผจบการศกษาระดบอดมศกษาถงประมาณ ๑๕๐,๐๐๐ คน

๒.๕ การใชทรพยากรทางการศกษายงไมมประสทธภาพ ประเทศไทยใชงบประมาณดานการศกษาคดเปนสดสวนถงประมาณรอยละ ๒๐ ของงบประมาณแผนดนของประเทศ หรอประมาณรอยละ ๔.๒ ของผลผลตมวลรวมภายในประเทศ (GDP) แตผลลพธการศกษาทประเมนโดย PISA กลบอยในระดบ “Poor” เมอเปรยบเทยบกบประเทศอน เวยดนามทมคาใชจายทางการศกษานอยกวาไทยครงหนง แตผลการทดสอบ PISA อยในระดบ “Great” ซงเปนภาพสะทอนอยางดถงการใชทรพยากรไมตรงประเดนทจะสงผลดตอคณภาพทางการศกษา อกทงยงขาดขอมลและสารสนเทศในการจดการททนการณและมคณภาพเพยงพอทจะเออตอการจดสรรทรพยากรใหมประสทธภาพ ตรงประเดน ไมซ าซอน และมความเปนธรรม

๙๕

กนยายน ๒๕๖๒

๒.๖ การก ากบดแลและการบรหารจดการระบบการศกษาของภาครฐในดานธรรมาภบาลเปนอปสรรคส าคญทบนทอนประสทธผลของการน าประเดนการปฏรปการศกษาสการปฏบต ในชวงเวลาสองทศวรรษทผานมา การจดโครงสรางและความสมพนธระหว างหนวยงานตาง ในกระทรวงศกษาธการไมเออตอการจดความรบผดรบชอบตอผลการด าเนนการ การมสวนรวมของภาคสวนตาง ในการจดการศกษา รวมถงการตอบสนองอยางทนการณตอความตองการของตลาดการจางงาน การบรหารจดการระบบการศกษามงสรางมาตรฐานบนความ “เหมอน” ทงทขอเทจจรงระบบตองการ “คณภาพบนความหลากหลาย” การกระจายอ านาจเปนไปอยางจ ากด ท าใหสถานศกษาของรฐตองรบภาระจากค าสงเพอปฏบตงานตาง จนท าใหครไมสามารถใชเวลาในหองเรยนไดเตมท

๒.๗ บรบทของประเทศและของโลกก าลงเปลยนแปลงอยางรวดเรว ทงการพฒนาเศรษฐกจ การเปลยนแปลงทางสงคมตลอดจนนวตกรรมของเทคโนโลยตาง มแหลงความรใหม เกดขนอยางหลากหลาย ซงเหมอนเปนโอกาสในทางหนง แตในอกทางหนงการเปลยนแปลงขางตนสงผลใหประชาชนตองมความสามารถและสมรรถนะในการเลอกเรยนรสงใหมและการปรบตวเพอการด ารงชวตและการประกอบอาชพ ระบบการศกษาจงตองมงพฒนาสมรรถนะของผเรยน เปดทางเลอกใหผเรยนสามารถพฒนาตนเองไดเตมศกยภาพ เชยวชาญในเรองทถนด และสามารถเรยนรตลอดชวต สามารถดแลสขภาวะของตนเองและครอบครว ในขณะเดยวกบทยงคงตองมงเนนการใหมคณธรรมและจรยธรรมเพอใหบคคลเหลานนเปนคนด รบผดชอบตอสงคมและสามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข นอกจากนทศทางของการพฒนาประเทศจากการก าหนดยทธศาสตรชาตดานการพฒนาทรพยากรมนษย ยงก าหนดประเดนส าคญทเกยวของกบการศกษาใหตองมการปรบเปลยนคานยมและวฒนธรรมเพอสรางคนด มความรบผดชอบตอครอบครว ชมชน และสงคม มการพฒนาศกยภาพของคนตลอดชวงชวต ปฏรปกระบวนการเรยนรทตอบสนองตอการเปลยนแปลงในศตวรรษท ๒๑ ตระหนกถงพหปญญาของมนษยทหลากหลาย ตลอดจนสรางสภาพแวดลอมทเออตอการพฒนาและเสรมสรางศกยภาพทรพยากรมนษยดวย กอปศ. น าขอสรปจากปญหาและความทาทายของระบบการศกษาของไทยทไดวเคราะหไวใน

ขอเสนอเพอการปฏรปการศกษาจากหนวยงานตาง ขอเสนอจากการรบฟงความคดเหนสาธารณะในภมภาคตาง เวททางวชาการ และเวบไซตของ กอปศ. ตลอดจนขอเสนอเพมเตมจากการรบฟงความคดเหนของประชาชนเกยวกบรางแผนการปฏรปประเทศดานการศกษาระหวางวนท ๑๕ - ๓๑ สงหาคม พ.ศ. ๒๕๖๑ มาประกอบการพจารณาปรบปรงแผนการปฏรปประเทศดานการศกษา ท าใหแผนการปฏรปประเทศดานการศกษานประกอบดวยวตถประสงคของการปฏรป ๔ ดาน มแผนงานเพอการปฏรป ๗ เรอง จ าแนก ในรายละเอยดเปนประเดนปฏรปรวม ๒๙ ประเดน ๓. วตถประสงคของการปฏรปการศกษา มดงน

๓.๑ ยกระดบคณภาพของการจดการศกษา (enhance quality of education) ครอบคลม ๓.๑.๑ ผลลพธทางการศกษาและการเรยนร (learning outcomes) ทงดานความร ทกษะ

เจตคตทถกตอง และรจกดแลสขภาพ เพอการจดการในเรองการด ารงชวตของตนเองและการใชชวตรวมกบผอนตามเจตนารมณของรฐธรรมนญมาตรา ๕๔ วรรค ๔

๙๖

กนยายน ๒๕๖๒

๓.๑.๒ คร อาจารย และบคลากรทางการศกษา ทตองเปนผมความรความเชยวชาญ ครมจตวญญาณของความเปนคร

๓.๑.๓ หลกสตรและกระบวนการจดการศกษาและการเรยนร (educational core processes) ทยดหยน หลากหลาย ถกตอง ทนสมย ทนเวลา และมงเนนการสรางเสรมคณธรรม จรยธรรม และคานยมทางสงคมทถกตอง

๓.๑.๔ สถานศกษาและระบบสนบสนน (educational institutions and support systems) ทตอบสนองตอความตองการของการจดการศกษา ตลอดจนทรพยากรดานการศกษาทมคณภาพ ไดแก งบประมาณและเทคโนโลย

๓.๒ ลดความเหลอมล าทางการศกษา (reduce disparity in education) เปนสวนหนงของการสรางความเสมอภาคทางการศกษา (equity in education) ประกอบดวย

๓.๒.๑ โอกาสในการเขาถงการศกษาและเทคโนโลยทสนบสนนการเรยนร (equity in access) ๓.๒.๒ โอกาสในการไดรบทางเลอกในการศกษาและการเรยนรพฒนาทเหมาะสมกบ

ศกยภาพของผเรยน (equity in choosing Appropriate process in education) ๓.๒.๓ โอกาสในการไดรบประโยชนจากการเรยนรและการพฒนาทกษะในการประกอบ

อาชพทเหมาะสมกบศกยภาพตามความถนดของผเรยน (equity in benefiting from aptitude-based quality of education) ทงในและนอกระบบการศกษา รวมถงการเรยนรตลอดชวตอยางมคณภาพ

๓.๓ มงความเปนเลศและสรางขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ (leverage excellence and competitiveness) หมายถง การสรางสมรรถนะและคณลกษณะของผเรยนทมศกยภาพสง มความเปนผน า รเรมสรางสรรคนวตกรรมใหม และการผลตนกวจยและนกเทคโนโลยชนแนวหนาใหสามารถตอยอดงานวจยทสามารถตอบโจทยการพฒนาประเทศ การสรางความรวมมอและเชอมตอกบสถาบนวจยอน ทวโลก สอดคลองกบทศทางการขบเคลอนทางเศรษฐกจ สงคมและสงแวดลอมของประเทศ อกทงสถาบนการศกษาของไทยและระบบการศกษาไทยตองไดรบการยอมรบวาเทยบเคยงไดกบประเทศชนน าอน

๓.๔ ปรบปรงระบบการศกษาใหมประสทธภาพในการใชทรพยากร เพมความคลองตวใน การรองรบความหลากหลายของการจดการศกษา และสรางเสรมธรรมาภบาล ( improve Efficiency, agility and good governance) โดยเฉพาะการสงเสรมและสรางสมดลของความคมคา ความโปรงใส ความรบผดชอบ คณธรรมและจรยธรรม ทงน ระบบการศกษาของประเทศทมธรรมาภบาลจะเออตอ การบรรลตอวตถประสงคขอ ๑ - ๓ ขางตนอยางครอบคลมและสมดล (balanced and inclusive achievement)

ทงน การศกษาทจะไดรบการปฏรปตามวตถประสงคทกลาวถงขางตนน จะครอบคลมถงการเรยนรตลอดชวต มไดจ ากดเฉพาะการจดการศกษาเพอคณวฒตามระดบเทานน ๔. เรองและประเดนปฏรป

กอปศ. ไดก าหนดแผนงานเพอการปฏรปการศกษา ๗ เรอง เพอบรรลวตถประสงคของการปฏรปการศกษาขางตน ไวดงน

เรองท ๑ : การปฏรประบบการศกษาและการเรยนรโดยรวมของประเทศ โดยพระราชบญญตการศกษาแหงชาตฉบบใหมและกฎหมายล าดบรอง มประเดนปฏรป ๕ ประเดน ไดแก (๑) การมพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. .... และมการทบทวน จดท า แกไข

และปรบปรงกฎหมายทเกยวของ

๙๗

กนยายน ๒๕๖๒

(๒) การสรางความรวมมอระหวางรฐ องคกรปกครองสวนทองถนและเอกชน เพอการจดการศกษา

(๓) การขบเคลอนการจดการศกษาเพอการพฒนาตนเองและการศกษาเพอการเรยนรตลอดชวตเพอรองรบการพฒนาศกยภาพคนตลอดชวงชวต

(๔) การทบทวนและปรบปรงแผนการศกษาแหงชาต (๕) การจดตงส านกงานคณะกรรมการนโยบายการศกษาแหงชาต

เรองท ๒ : การปฏรปการพฒนาเดกเลกและเดกกอนวยเรยน มประเดนปฏรป ๒ ประเดน ไดแก (๑) การพฒนาระบบการดแล พฒนา และจดการเรยนร เพอใหเดกปฐมวยไดรบการ

พฒนา รางกาย จตใจ วนย อารมณ สงคม และสตปญญาใหสมกบวย (๒) การสอสารสงคมเพอสรางความเขาใจในการพฒนาเดกปฐมวย

เรองท ๓ : การปฏรปเพอลดความเหลอมล าทางการศกษา ประกอบดวยประเดนปฏรป ๓ ประเดน ไดแก (๑) การด าเนนการเพอลดความเหลอมล าทางการศกษา (๒) การจดการศกษาส าหรบบคคลพการ บคคลทมความสามารถพเศษ และบคคลทม

ความตองการการดแลเปนพเศษ (๓) การยกระดบคณภาพการจดการศกษาในพนทหางไกล หรอในสถานศกษาทตองม

การยกระดบคณภาพอยางเรงดวน เรองท ๔ : การปฏรปกลไกและระบบการผลต คดกรอง และพฒนาผประกอบวชาชพคร และ

อาจารย ประกอบดวยประเดนปฏรป ๕ ประเดน ไดแก (๑) การผลตคร และการคดกรองคร เพอใหไดครทมคณภาพตรงกบความตองการของ

ประเทศ และมจตวญญาณของความเปนคร (๒) การพฒนาวชาชพคร (๓) เสนทางวชาชพคร เพอใหครมความกาวหนา ไดรบคาตอบแทนและสวสดการท

เหมาะสม (๔) การพฒนาผบรหารสถานศกษา เ พอยกระดบคณภาพการจดการศกษาใน

สถานศกษา (๕) องคกรวชาชพคร และการปรบปรงกฎหมายทเกยวของ

เรองท ๕ : การปฏรปการจดการเรยนการสอนเพอตอบสนองการเปลยนแปลงในศตวรรษท ๒๑ ประกอบดวยประเดนปฏรป ๘ ประเดน ไดแก (๑) การปรบหลกสตร พรอมกระบวนการจดการเรยนการสอน และการประเมนเพอ

พฒนาการเรยนร เปนหลกสตรฐานสมรรถนะ (๒) การจดการศกษาเพอเสรมสรางคณธรรมและจรยธรรม (๓) การประเมนคณภาพการจดการศกษาระดบชาตและระบบคดเลอกเขาศกษาตอ (๔) การพฒนาคณภาพระบบการศกษา (๕) ระบบความปลอดภย และระบบสวสดภาพของผเรยน (๖) การปฏรปอาชวศกษา เพอสรางขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ

๙๘

กนยายน ๒๕๖๒

(๗) การปฏรปอดมศกษาเพอยกระดบคณภาพ เพมขดความสามารถในการแขงขน ประสทธภาพและธรรมาภบาลของระบบอดมศกษา

(๘) การจดตงสถาบนหลกสตรและการเรยนรแหงชาต (National Institute of Curriculum and Learning)

เรองท ๖ : การปรบโครงสรางของหนวยงานในระบบการศกษา เพอบรรลเปาหมายในการปรบปรงการจดการเรยนการสอน และยกระดบคณภาพของการจดการศกษาประกอบดวยประเดนปฏรป ๓ ประเดน ไดแก (๑) สถานศกษามความเปนอสระในการบรหารและจดการศกษา (๒) พนทนวตกรรมการศกษา (๓) การปรบปรงโครงสรางของกระทรวงศกษาธการ

เรองท ๗ : การปฏรปการศกษาและการเรยนรโดยการพลกโฉมดวยระบบดจทล (Digitalization for Educational and Learning Reform) ประกอบดวยประเดนปฏรป ๓ ประเดน ไดแก (๑) การปฏรปการเรยนรดวยดจทลผานแพลตฟอรมการเรยนรดวยดจทลแหงชาต

(Digital Learning Reform: National Digital Learning Platform (NDLP)) (๒) ระบบขอมลสารสนเทศเพอการศกษา (big data for education) (๓) การพฒนาความเปนพลเมองดจทล (digital citizenship) ในดานความฉลาดรดจทล

(digital literacy) ความฉลาดรสารสนเทศ (information literacy) ความฉลาดรสอ (media literacy) เพอการรวธการเรยนร (learning how to learn) ในการเรยนรตลอดชวตตลอดจนการมพฤตกรรมทสะทอนการรกตกา มารยาท จรยธรรมเกยวกบการใชสอและการสอสารบนอนเทอรเนต

การบรรลผลของการปฏรปการศกษาตามแผนขางตน จะแบงเปน ๓ ระยะ คอ (๑) ระยะเรงดวน หรอภายในวนท ๓๐ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๖๒ ซงครบวาระการท างานของ กอปศ. (๒) ระยะสน หรอภายใน ๓ ป และ (๓) ระยะกลาง-ระยะยาว หรอภายใน ๕ - ๑๐ ป ทงนประเดนปฏรปทมล าดบส าคญสงสดและตองด าเนนการใหบรรลผลใหไดในระยะเรงดวน ม ๖ ประเดน ไดแก

(๑) ยกเครองระบบการศกษาโดยการบงคบใชรางพระราชบญญตการศกษาแหงชาตฉบบใหม รวมถงกฎหมายส าคญอนท เสนอโดย กอปศ. ซ งจะเปน เครองมอส าคญในการปฏรปการศกษา ไดแก รางพระราชบญญตการพฒนาเดกปฐมวย พ.ศ. .... รางพระราชบญญตพนทนวตกรรมการศกษา พ.ศ. .... รางพระราชบญญตการอดมศกษา พ.ศ. .... และการจดตงสถาบนหลกสตรและการเรยนรแหงชาต

(๒) บกเบกนวตกรรมของการจดการศกษาระดบโรงเรยน กลมโรงเรยน หรอการจดการระดบพนท โดยใหโรงเรยนเปนศนยกลางของการยกระดบคณภาพของการศกษา ผานการขบเคลอนเรองสถานศกษาทมความเปนอสระในการบรหารจดการ และระบบนเวศทสนบสนนการด าเนนการของสถานศกษา

(๓) น าเสนอแนวทางการปรบหลกสตรการจดการศกษาในระดบการศกษาขนพนฐานไปสหลกสตรฐานสมรรถนะ และรปแบบการปรบหลกสตรในระดบชนประถมศกษาปท ๑–๓ จดตงสถาบนหลกสตรและการเรยนรแหงชาตเพอเปนเสมอนศนยความเปนเลศในการวจย พฒนาและปรบปรงหลกสตร การจดการเรยนการสอน และการประเมนผลการเรยนร ส าหรบการจดการศกษาในระดบตาง

๙๙

กนยายน ๒๕๖๒

(๔) สราง “ดจทลแพลตฟอรมเพอการเรยนรแหงชาต ” ใชประโยชนจากเทคโนโลยดจทล น าความร และวธการเรยนรไปสโรงเรยน นกเรยน และครทวประเทศ โดยเฉพาะในทองถนหางไกล

(๕) จดระบบการผลตครใหมคณภาพและสมรรถนะความเปนคร ผานการจดตงกองทนหรอแผนงานเพอการผลตและพฒนาคร ส าหรบครรนใหม และพฒนาบณฑตครทมอย ใหตรงตามความจ าเปนของประเทศ ในระยะแรกเนนครปฐมวย และครประถมศกษา ส าหรบทองถนขาดแคลน

(๖) ใหมการแตงตงคณะกรรมการนโยบายการศกษาแหงชาต ตามทก าหนดไวในรางพระราชบญญตการศกษาแหงชาตฉบบใหม เพอเปนกลไกหลกในการขบเคลอนแผนการศกษาแหงชาตและการปฏรปการศกษาใหเรมด าเนนการได และมความตอเนองในระยะยาว

------------------------------------------------------------------------

แผนการปฏรปประเทศ

ดานกระบวนการยตธรรม (ต ารวจ)

๑๐๑

ขอมลเพมเตม ณ วนท ๙ กนยายน ๒๕๖๒ กนยายน ๒๕๖๑

การปฏรปประเทศดานกระบวนการยตธรรม (ต ารวจ)

๑. บทน า ๑.๑ บรบทตามขอก าหนดของรฐธรรมนญ

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๕๘ ง. ดานกระบวนการ ยตธรรม (๔) ด าเนนการบงคบใชกฎหมายอยางมประสทธภาพ โดยแกไขปรบปรงกฎหมายเกยวกบหนาท อ านาจ และภารกจของต ารวจใหเหมาะสม และแกไขปรบปรงกฎหมายเกยวกบการบรหารงานบคคลของ ขาราชการต ารวจใหเกดประสทธภาพ มหลกประกนวาขาราชการต ารวจจะไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมไดรบ ความเปนธรรมในการแตงตง และโยกยาย และการพจารณาบ าเหนจความชอบตามระบบคณธรรมทชดเจน ซงในการพจารณาแตงตงและโยกยายตองค านงถงอาวโสและความรความสามารถประกอบกนเพอให ขาราชการต ารวจสามารถปฏบตหนาทไดอยางมอสระ ไมตกอยใตอาณตของบคคลใด มประสทธภาพและ ภาคภมใจในการปฏบตหนาทของตน

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๖๐ วรรคสองและวรรคทาย ใหคณะกรรมการตามวรรคหนงด าเนนการใหแลวเสรจภายในหนงปนบแตวนประกาศใช

รฐธรรมนญน (ภายในวนท ๕ เมษายน ๒๕๖๑ เนองจาก รฐธรรมนญฯ ประกาศใชเมอวนท ๖ เมษายน ๒๕๖๐)

เมอครบก าหนดเวลาตามวรรคสองแลว ถาการแกไขปรบปรงกฎหมายดงกลาวยงไมแลวเสรจใหการแตงตงโยกยายขาราชการต ารวจด าเนนการตามหลกอาวโสตามหลกเกณฑทคณะรฐมนตรก าหนดโดยประกาศในราชกจจานเบกษา

๑.๒ ขอกฎหมายอน ๆ ทเกยวของ ประกาศส านกนายกรฐมนตร เรอง แตงตงคณะกรรมการปฏรปประเทศดานกระบวนการ

ยตธรรม (ต ารวจ) โดยม พลเอกบญสราง เนยมประดษฐ เปนประธาน ก าหนดให ด าเนนการตามรฐธรรมนญใหแลวเสรจภายใน ๑ เมษายน ๒๕๖๑ ๒. การด าเนนการทผานมา

คณะกรรมการปฏรปประเทศดานกระบวนการยตธรรม (ต ารวจ) ไดเสนอ ในการประชมคณะกรรมการยทธศาสตรชาตครงท ๒/๒๕๖๑ เมอวนท ๒๐ เมษายน ๒๕๖๑ โดยมรายละเอยด ดงน

คณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท ๒๐ มนาคม ๒๕๖๑ มอบหมายใหส านกงานคณะกรรมการกฤษฏการบรางพระราชบญญตต ารวจแหงชาต (ฉบบท ...) พ.ศ. .... ทคณะกรรมการปฏรปประเทศดานกระบวนการยตธรรม (ต ารวจ) เสนอ ไปตรวจพจารณา โดยใหรบขอสงเกตของนายกรฐมนตร และความเหนของทประชมรวมระหวางรองนายกรฐมนตร (นายวษณ เครองาม) ฝายเลขานการคณะกรรมการปฏรปประเทศดานกระบวนการยตธรรม (ต ารวจ) และผแทนส านกงานต ารวจแหงชาต รวมทงความเหนสวนราชการทเกยวของ ไปประกอบการพจารณาดวย และเสนอคณะรฐมนตรอกครงหนง พรอมกบความเหนของคณะกรรมการยทธศาสตรชาต ซงจะไดพจารณารางพระราชบญญตต ารวจแหงชาต (ฉบบท ...) พ.ศ. ... ในสวนของ การบรหารงานบคคลและรางพระราชบญญตต ารวจแหงชาต (ฉบบท ...) พ.ศ. ... ทเกยวกบภารกจ อ านาจหนาท การบงคบใชกฎหมายทมโทษทางอาญาและระบบการสอบสวนคดอาญาของเจาหนาทต า รวจ มาประกอบการพจารณาในคราวเดยวกน ซงตอมาคณะรฐมนตรในการประชมเมอวนท ๓ เมษายน ๒๕๖๑ ไดรบทราบการแตงตงคณะกรรมการพจารณารางพระราชบญญตต ารวจแหงชาต พ.ศ. ....

๑๐๒

ขอมลเพมเตม ณ วนท ๙ กนยายน ๒๕๖๒ กนยายน ๒๕๖๑

ตอมาส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ไดมหนงสอ ดวนทสด ท นร ๐๕๐๓/ว(ล)๓๖๘๕๑ ลงวนท ๒๑ สงหาคม ๒๕๖๑ และหนงสอ ดวนทสด ท นร ๐๕๐๓/๓๖๘๔๘ ลงวนท ๒๑ พฤศจกายน ๒๕๖๑ เรอง รางพระราชบญญตตารวจแหงชาต พ.ศ. .... และรางพระราชบญญตการสอบสวนคดอาญา พ.ศ. .... รวม ๒ ฉบบ มามายงส านกงานสภาพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ในฐานะส านกงานเลขานการของคณะกรรมการยทธศาสตรชาตและเลขานการของคณะกรรมการปฏรปประเทศ เพอประสานสงเรองดงกลาวแกคณะกรรมการดานทเกยวของในการพจารณาใหความเหนประกอบการพจารณาของคณะรฐมนตร ๓. ความสอดคลองกบยทธศาสตรชาตและแผนแมบทภายใตยทธศาสตรชาต

๓.๑ ความสอดคลองกบยทธศาสตรชาต แผนการปฏรปประเทศดานกระบวนการยตธรรม (ต ารวจ) สอดคลองกบยทธศาสตรชาตท ๑

ดานความมนคง มเปาหมายการพฒนาทส าคญ คอ ประเทศชาตมนคง ประชาชนมความสข เนนการบรหารจดการสภาวะแวดลอมของประเทศใหมความมนคง ปลอดภย เอกราช อธปไตย และมความสงบเรยบรอย ในทกระดบ ตงแตระดบชาต สงคม ชมชน มงเนนการพฒนาคน เครองมอเทคโนโลย และระบบฐานขอมลขนาดใหญใหมความพรอมสามารถรบมอกบภยคกคามและภยพบตไดทกรปแบบ และทกระดบความรนแรง ควบคไปกบการปองกนและแกไขปญหาดานความมนคงทมอยในปจจบน และทอาจจะเกดขนในอนาคต ใชกลไกการแกไขปญหาแบบบรณาการทงกบสวนราชการ ภาคเอกชน ประชาสงคม และองคกรทไมใชรฐ รวมถงประเทศเพอนบานและมตรประเทศทวโลกบนพนฐานของหลกธรรมาภบาล เพอเอออ านวยประโยชน ตอการด าเนนการของยทธศาสตรชาตดานอน ใหสามารถขบเคลอนไปไดตามทศทางและเปาหมายทก าหนด และยทธศาสตรชาตท ๖ ดานการปรบสมดลและพฒนาระบบการบรหารจดการภาครฐ มเปาหมายการพฒนาทส าคญเพอปรบเปลยนภาครฐทยดหลก “ภาครฐของประชาชนเพอประชาชนและประโยชนสวนรวม” โดยภาครฐตองมขนาดทเหมาะสมกบบทบาทภารกจ แยกแยะบทบาทหนวยงานของรฐททาหนาทในการก ากบหรอในการใหบรการในระบบเศรษฐกจทมการแขงขน มสมรรถนะสง ยดหลกธรรมาภบาล ปรบวฒนธรรม การท างานใหมงผลสมฤทธและผลประโยชนสวนรวม มความทนสมย และพรอมทจะปรบตวใหทนตอ การเปลยนแปลงของโลกอยตลอดเวลา โดยเฉพาะอยางยงการน านวตกรรม เทคโนโลยขอมลขนาดใหญ ระบบการท างานทเปนดจทลเขามาประยกตใชอยางคมคา และปฏบตงานเทยบไดกบมาตรฐานสากล รวมทง มลกษณะเปดกวาง เชอมโยงถงกนและเปดโอกาสใหทกภาคสวนเขามามสวนรวมเพอตอบสนองความตองการของประชาชนไดอยางสะดวก รวดเรว และโปรงใส โดยทกภาคสวนในสงคมตองรวมกนปลกฝงคานยม ความซอสตยสจรต ความมธยสถ และสรางจตสานกในการปฏเสธไมยอมรบการทจรตประพฤตมชอบ อยางสนเชง นอกจากนน กฎหมายตองมความชดเจน มเพยงเทาทจ าเปน มความทนสมย มความเปนสากล มประสทธภาพ และนาไปสการลดความเหลอมลาและเออตอการพฒนา โดยกระบวนการยตธรรมมการบรหารทมประสทธภาพ เปนธรรม ไมเลอกปฏบต และการอ านวยความยตธรรมตามหลกนตธรรม

๓.๒ ความสอดคลองกบแผนแมบทภายใตยทธศาสตรชาต แผนการปฏรปประเทศดานกระบวนการยตธรรม (ต ารวจ) สอดคลองกบแผนแมบทภายใต

ยทธศาสตรชาต ประเดน กฎหมายและกระบวนการยตธรรม ทศทางการขบเคลอนการพฒนาประเทศภายใตยทธศาสตรชาตดงกลาว ก าหนดใหกฎหมายและกระบวนการยตธรรมเปนกลไกส าคญในการพฒนาประเทศทไมใชเปนเพยงเครองมอในการใชอ านาจรฐอกตอไป แตเปนเครองมอของประชาชนทงประเทศทจะใชสรางสงคมทพฒนาอยางเปนธรรม ลดความเหลอมล า และไมเลอกปฏบต โดยมแนวทางการพฒนาทใหความส าคญกบการมสวนรวมของประชาชนเปนกลไก ในการขบเคลอนและสรางการเปลยนแปลงขนานใหญ มงเนนการน า

๑๐๓

ขอมลเพมเตม ณ วนท ๙ กนยายน ๒๕๖๒ กนยายน ๒๕๖๑

นวตกรรมและเทคโนโลยดจทลมาสนบสนนใหเกดความโปรงใสและพลวตใหกบการพฒนากฎหมายและกระบวนการยตธรรม เพอสงเสรมใหประชาชนทกภาคสวนในสงคมมโอกาสไดรบประโยชนจากการพฒนาประเทศอยางเทาเทยม เปนธรรม และทวถง ๔. การด าเนนการในระยะตอไป

นายกรฐมนตร (พลเอกประยทธ จนทรโอชา) มค าสงใหส านกงานคณะกรรมการกฤษฎการบรางพระราชบญญต ต ารวจแหงชาต พ.ศ. .... และรางพระราชบญญตการสอบสวนคดอาญา พ.ศ. .... รวม ๒ ฉบบ ทคณะกรรมการ พจารณารางพระราชบญญตต ารวจแหงชาต พ.ศ. .... ซงนายกรฐมนตรแตงตงตามมาตรา ๑๑ (๒) แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ. ๒๕๓๔ ตรวจพจารณาเสรจแลว ไปพจารณา รวมกบหนวยงานทเกยวของอกครงหนงเพอใหไดขอยตและเรงเสนอตอคณะรฐมนตรชดใหมตอไป ซงตอมานายกรฐมนตรไดมค าสงส านกนายกรฐมนตรท ๒๐๓/๒๕๖๒ เรอง แตงตงคณะกรรมการ พจารณารางพระราชบญญตต ารวจแหงชาต พ.ศ. .... และรางพระราชบญญตการสอบสวนคดอาญา พ.ศ. .... เพอพจารณารางพระราชบญญตต ารวจแหงชาต พ.ศ. .... และรางพระราชบญญตการสอบสวน คดอาญา พ.ศ. .... โดยม นายมชย ฤชพนธ ท าหนาทประธานกรรมการและใหส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกาท าหนาทฝายเลขานการของคณะกรรมการ ดงกลาว โดยมหนาทและอ านาจ ของคณะกรรมการฯ ดงน ๑) ตรวจพจารณารางพระราชบญญตต ารวจแหงชาต พ.ศ. .... และ รางพระราชบญญต การสอบสวนคดอาญา พ.ศ. .... ใหแลวเสรจโดยเรว ๒) เชญเจาหนาทของสวนราชการ รฐวสาหกจ หรอหนวยงานอนของรฐ หรอบคคล ทเกยวของ มาชแจงขอเทจจรงหรอแสดงความคดเหนเพอประกอบการพจารณาของคณะกรรมการ

ทงน ใหคณะกรรมการพจารณารางพระราชบญญตต ารวจแหงชาต พ.ศ. .... และ รางพระราชบญญตการสอบสวนคดอาญา พ.ศ. ... สนสดลงเมอคณะรฐมนตรมมตใหความเหนชอบ รางพระราชบญญตดงกลาว

------------------------------------------------------------------------

๑๐๔

กนยายน ๒๕๖๒

บญชอกษรยอชอหนวยงาน

อกษรยอ ชอหนวยงาน

ส านกงาน ก.พ. ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน

ส านกงาน ก.พ.ร. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ

กก. กระทรวงการทองเทยวและกฬา

กกต. คณะกรรมการการเลอกตง (กกต.)

ส านกงาน กกต. ส านกงานคณะกรรมการการเลอกตง (กกต.)

กกพ. คณะกรรมการก ากบกจการพลงงาน

กค. กระทรวงการคลง

กต. กระทรวงการตางประเทศ

กทม. กรงเทพมหานคร

กทปส. กองทนวจยและพฒนากจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคม เพอประโยชนสาธารณะ

กปส. กรมประชาสมพนธ

กพย. คณะกรรมการเพอการพฒนาทยงยน

กศก. กรมศลกากร

กษ. กระทรวงเกษตรและสหกรณ

กสทช. คณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต

ส านกงาน กสทช. ส านกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต

กห. กระทรวงกลาโหม

กอ.รมน. กองอ านวยการรกษาความมนคงภายใน

๑๐๕

กนยายน ๒๕๖๒

อกษรยอ ชอหนวยงาน

กอช. กองทนการออมแหงชาต

คค. กระทรวงคมนาคม

ส านกงาน คปก. ส านกงานคณะกรรมการปฏรปกฎหมาย

คปภ. ส านกงานคณะกรรมการก ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย

จร. กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ

ดศ. กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

ทส. กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ททท. การทองเทยวแหงประเทศไทย

ธกส. ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร

ธน. กรมพระธรรมนญ

นร. ส านกนายกรฐมนตร

บก. กรมบญชกลาง

ป.ป.ช. คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต

ส านกงาน ป.ป.ช. ส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต

ป.ป.ท. ส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามทจรตในภาครฐ

ป.ป.ส. ส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพตด

ปปง. ส านกงานปองกนและปราบปรามการฟอกเงน

พณ. กระทรวงพาณชย

พน. กระทรวงพลงงาน

พป. สถาบนพระปกเกลา

พม. กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย

๑๐๖

กนยายน ๒๕๖๒

อกษรยอ ชอหนวยงาน

พอช. สถาบนพฒนาองคกรชมชน (องคการมหาชน)

มท. กระทรวงมหาดไทย

ยธ. กระทรวงยตธรรม

รง. กระทรวงแรงงาน

วท. กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย

วธ. กระทรวงวฒนธรรม

ศธ. กระทรวงศกษาธการ

ศป. ส านกงานศาลปกครอง

ศย. ส านกงานศาลยตธรรม

ศร. ส านกงานศาลรฐธรรมนญ

ศรชล. ศนยประสานการปฏบตในการรกษาผลประโยชนของชาตทางทะเล

สกท. ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน

สกรศ. ส านกงานเพอการพฒนาระเบยงเศรษฐกจพเศษภาคตะวนออก

สกอ. ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

สคก. ส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา

สงป. ส านกงบประมาณ

สช. ส านกงานคณะกรรมการสขภาพแหงชาต

ตร. ส านกงานต ารวจแหงชาต

สธ. กระทรวงสาธารณสข

สปน. ส านกงานปลดส านกนายกรฐมนตร

สปส. ส านกงานประกนสงคม

๑๐๗

กนยายน ๒๕๖๒

อกษรยอ ชอหนวยงาน

สปสช. ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

สผ. ส านกเลขาธการสภาผแทนราษฎร

สมช. ส านกงานสภาความมนคงแหงชาต

สรอ. ส านกงานรฐบาลอเลกทรอนกส (องคการมหาชน)

สลค. ส านกเลขาธการคณะรฐมนตร

สลน. ส านกเลขาธการนายกรฐมนตร

สว. ส านกเลขาธการวฒสภา

สศช. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

สสว. ส านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม

สสส. ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (องคการมหาชน)

ส.อ.ท. สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

สอศ. ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา

อก. กระทรวงอตสาหกรรม

อปท. องคกรปกครองสวนทองถน

อสส. ส านกงานอยการสงสด

กฎหมายและระเบยบ ทเกยวของ

พระราชบญญตการจดท ายทธศาสตรชาต พ.ศ. ๒๕๖๐ พระราชบญญตแผนและขนตอนการด าเนนการปฏรปประเทศ พ.ศ. ๒๕๖๐ ระเบยบวาดวยการตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผล การด าเนนการตามยทธศาสตรชาต

และ แผนการปฏรปประเทศ พ.ศ. ๒๕๖๒

หนา ๑ เลม ๑๓๔ ตอนท ๗๙ ก ราชกจจานเบกษา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

พระราชบญญต

การจดทายทธศาสตรชาต พ.ศ. ๒๕๖๐

สมเดจพระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกร ใหไว ณ วนท ๒๖ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๖๐

เปนปท ๒ ในรชกาลปจจบน สมเดจพระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกร มพระราชโองการโปรดเกลาฯ

ใหประกาศวา โดยทเปนการสมควรมกฎหมายวาดวยการจดทายทธศาสตรชาต จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบญญตขนไวโดยคาแนะนาและยนยอมของ

สภานตบญญตแหงชาตทาหนาทรฐสภา ดงตอไปน มาตรา ๑ พระราชบญญตนเรยกวา “พระราชบญญตการจดทายทธศาสตรชาต พ.ศ. ๒๕๖๐” มาตรา ๒ พระราชบญญตนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา

เปนตนไป มาตรา ๓ ในพระราชบญญตน “คณะกรรมการ” หมายความวา คณะกรรมการยทธศาสตรชาต “กรรมการ” หมายความวา กรรมการยทธศาสตรชาต “แผนแมบท” หมายความวา แผนแมบทเพอบรรลเปาหมายตามทกาหนดไวในยทธศาสตรชาต “หนวยงานของรฐ” หมายความวา หนวยงานทเปนของรฐไมวาจะเปนสวนราชการ รฐวสาหกจ

องคการมหาชน หรอในรปแบบอนใด และไมวาจะเปนองคกรในฝายบรหาร ฝายนตบญญต ฝายตลาการ หรอเปนองคกรอสระหรอองคกรอยการ

“หวหนาหนวยงานของรฐ” หมายความวา ผดารงตาแหนงดงตอไปน

หนา ๒ เลม ๑๓๔ ตอนท ๗๙ ก ราชกจจานเบกษา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

(๑) หวหนาสวนราชการทเปนนตบคคลหรอผบรหารทองถน ผอานวยการหรอผบรหารสงสด ทเรยกชออยางอนของรฐวสาหกจหรอองคการมหาชน หรอหวหนาหรอผบรหารสงสดของหนวยงาน ของรฐในรปแบบอน สาหรบหนวยงานของรฐในฝายบรหาร

(๒) ประธานสภาผแทนราษฎร ประธานวฒสภา หรอหวหนาหนวยงาน สาหรบสภาผแทนราษฎร วฒสภา หรอหนวยงานทเปนนตบคคลทอยในกากบของประธานรฐสภา แลวแตกรณ

(๓) ประธานศาลฎกา ประธานศาลปกครองสงสด หรอประธานศาลรฐธรรมนญ สาหรบองคกรฝายตลาการ

(๔) คณะกรรมการหรอคณะบคคลทเปนองคกรอสระและผวาการตรวจเงนแผนดน สาหรบองคกรอสระ

(๕) อยการสงสด สาหรบองคกรอยการ “สานกงาน” หมายความวา สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต “เลขาธการ” หมายความวา เลขาธการคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต มาตรา ๔ ใหนายกรฐมนตรรกษาการตามพระราชบญญตน

หมวด ๑ ยทธศาสตรชาต

มาตรา ๕ ให ม ยทธศาสตรชาต เ ปนเปาหมายในการพฒนาประเทศอยาง ยง ยน ตามหลกธรรมาภบาลเพอใชเปนกรอบในการจดทาแผนตาง ๆ ใหสอดคลองและบรณาการกน อนจะกอใหเกดเปนพลงผลกดนรวมกนไปสเปาหมายดงกลาว ตามระยะเวลาทกาหนดไวในยทธศาสตรชาต ซงจะตองไมนอยกวายสบป

การประกาศใชยทธศาสตรชาตใหทาเปนประกาศพระบรมราชโองการ และเมอไดประกาศ ในราชกจจานเบกษาแลว ใหใชบงคบได และหนวยงานของรฐทกหนวยมหนาทดาเนนการเพอใหบรรลเปาหมายตามทกาหนดไวในยทธศาสตรชาต

การกาหนดนโยบายการบรหารราชการแผนดนของคณะรฐมนตรกอนทจะเขาบรหารราชการแผนดน การจดทาแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต นโยบายและแผนระดบชาตวาดวยความมนคงแหงชาต และแผนอนใด รวมตลอดทงการจดทางบประมาณรายจายประจาปงบประมาณตองสอดคลอง กบยทธศาสตรชาต

ใหเปนหนาทของคณะรฐมนตรทจะกากบดแลและสนบสนนใหหนวยงานของรฐทกหนวยดาเนนการใหเปนไปตามวรรคสองและวรรคสาม

ในกรณทหนวยงานของรฐเปนองคกรในฝายนตบญญต ฝายตลาการ หรอเปนองคกรอสระ หรอองคกรอยการ การกากบดแลตามวรรคส ใหหมายความถงการประสาน การปรกษา หรอเสนอแนะตอหวหนาหนวยงานของรฐขององคกรดงกลาว

หนา ๓ เลม ๑๓๔ ตอนท ๗๙ ก ราชกจจานเบกษา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

มาตรา ๖ ยทธศาสตรชาตอยางนอยตองประกอบดวย (๑) วสยทศนการพฒนาประเทศ (๒) เปาหมายการพฒนาประเทศในระยะยาว กาหนดระยะเวลาทตองดาเนนการเพอใหบรรล

เปาหมาย และตวชวดการบรรลเปาหมาย (๓) ยทธศาสตรดานตาง ๆ เปาหมายการพฒนาประเทศตาม (๒) อยางนอยตองมเปาหมายในดานความมนคงของประเทศ

ดานคณภาพและความเปนอยของประชาชน และดานบทบาทของรฐทมตอประชาชน มาตรา ๗ การจดทายทธศาสตรชาตตองคานงถงผลประโยชนแหงชาต ความตองการ

และความจาเปนในการพฒนาประเทศใหสอดคลองกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงและการพฒนา ทยงยนตามหลกธรรมาภบาล และเปาหมายการปฏรปประเทศตามทรฐธรรมนญบญญต โดยใหดาเนนการตามกระบวนการ ดงตอไปน

(๑) มการใชขอมลความรทเกดจากการศกษาวเคราะหปจจยตาง ๆ อยางรอบคอบ (๒) วเคราะหแนวโนมการเปลยนแปลงในอนาคตอยางรอบดานทงในประเทศและตางประเทศ

วเคราะหจดแขง จดออน โอกาสและขอจากด รวมทงความเสยงของประเทศ เพอเตรยมความพรอมของประเทศตอการเปลยนแปลงเหลานน

(๓) การใหประชาชนทกภาคสวนมสวนรวมในการกาหนดเปาหมาย การจดทายทธศาสตรชาต รวมทงการสรางการรบร ความเขาใจ และความเปนเจาของยทธศาสตรชาตรวมกน

การกาหนดวสยทศนและเปาหมายการพฒนาประเทศในระยะยาวตามมาตรา ๖ (๑) และ (๒) ตองมความชดเจนเพอใหเหนภาพในอนาคตของประเทศ โดยเปนกรอบอยางกวางทยดหยนตาม การเปลยนแปลงของโลก และตองกาหนดระยะเวลาการดาเนนการเพอใหบรรลเปาหมายในแตละชวงเวลา รวมทงมการระบตวชวดการบรรลเปาหมายไวใหชดเจน

มาตรา ๘ ในกระบวนการจดทารางยทธศาสตรชาต ใหคณะกรรมการจดใหประชาชน ทกภาคสวนไดเขามามสวนรวมในการดาเนนการตามขนตอน ดงตอไปน

(๑) การรบฟงความคดเหนเบองตนเพอนามาใชจดทารางยทธศาสตรชาต (๒) การรบฟงความคดเหนเมอจดทารางยทธศาสตรชาตดานตาง ๆ แลวเสรจเบองตน

เพอนามาแกไขปรบปรง การรบฟงความคดเหนตามวรรคหนง ใหเปนไปตามวธการทคณะกรรมการกาหนด ซงตองใช

วธการทประชาชนสามารถเขาถงและแสดงความคดเหนหรอขอเสนอแนะไดโดยสะดวกและทวถง และตองมการแสดงขอมลทเพยงพอแกการทประชาชนจะเขาใจและสามารถแสดงความคดเหนไดดวย

มาตรา ๙ เมอคณะกรรมการดาเนนการจดทารางยทธศาสตรชาตเสรจแลว ใหเสนอ ตอคณะรฐมนตรเพอพจารณา ในกรณทคณะรฐมนตรเหนควรแกไขเพมเตมในเรองใด ใหสงคนคณะกรรมการดาเนนการแกไขเพมเตมตามทเหนสมควร แลวสงใหคณะรฐมนตรเพอดาเนนการตอไป

หนา ๔ เลม ๑๓๔ ตอนท ๗๙ ก ราชกจจานเบกษา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

ใหคณะรฐมนตรนารางยทธศาสตรชาตทไดรบจากคณะกรรมการหรอทคณะกรรมการแกไขเพมเตมตามวรรคหนงแลว เสนอตอสภาผแทนราษฎรภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบรางยทธศาสตรชาต

ใหสภาผแทนราษฎรพจารณารางยทธศาสตรชาตและลงมตเหนชอบหรอไมเหนชอบใหแลวเสรจภายในหกสบวนนบแตวนทไดรบรางยทธศาสตรชาต และใหวฒสภาพจารณาและลงมตเหนชอบ หรอไมเหนชอบรางยทธศาสตรชาตใหแลวเสรจภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบรางจากสภาผแทนราษฎร

ถาสภาผแทนราษฎรหรอวฒสภาพจารณารางยทธศาสตรชาตไมแลวเสรจภายในกาหนดเวลา ตามวรรคสาม ให ถ อว าสภาผ แทนราษฎรหร อว ฒ สภา แล วแต กรณ ได ให ความเห นชอบ ในรางยทธศาสตรชาตทคณะรฐมนตรเสนอ

ในกรณท สภาผ แทนราษฎรห รอวฒ สภา ไ ม ให ความ เ หนชอบ รา ง ยทธศาสต รชาต ใหรางยทธศาสตรชาตเปนอนตกไป และใหคณะกรรมการดาเนนการจดทารางยทธศาสตรชาตขนใหม หรอแกไขเพมเตมกได ซงตองกระทาใหแลวเสรจภายในหนงรอยแปดสบวนนบแตวนทสภาผแทนราษฎรหรอวฒสภาไมใหความเหนชอบ โดยใหดาเนนการตามวรรคหนง วรรคสอง วรรคสาม และวรรคส เวนแตระยะเวลาหกสบวนและสามสบวนตามวรรคสาม ใหลดเหลอสามสบวนและสบหาวน แลวแตกรณ

ราง ยทธศาสตรชาตท ได รบความเหนชอบของรฐสภาแลว ใหนายกรฐมนตรนาขน ทลเกลาทลกระหมอมถวายภายในยสบวน เพอมพระบรมราชโองการประกาศใชเปนยทธศาสตรชาต

มาตรา ๑๐ เมอมพระบรมราชโองการประกาศใชยทธศาสตรชาตแลว ใหคณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาตแตละดานจดทาแผนแมบทเพอบรรลเปาหมายตามทกาหนดไวในยทธศาสตรชาต เสนอตอคณะกรรมการพจารณาใหความเหนชอบกอนเสนอคณะรฐมนตร

แผนแมบทและแผนการปฏรปประเทศตามกฎหมายวาดวยแผนและขนตอนการดาเนนการปฏรปประเทศตองมความสอดคลองกน

แผนแมบททคณะรฐมนตรใหความเหนชอบและประกาศในราชกจจานเบกษาแลว ใหมผลผกพนหนวยงานของรฐทเกยวของทจะตองปฏบตใหเปนไปตามนน รวมทงการจดทางบประมาณรายจายประจาปงบประมาณตองสอดคลองกบแผนแมบทดวย

ในกรณทคณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาตเหนวามความจาเปนตองแกไขเพมเตมแผนแมบทใหสอดคลองกบความเปลยนแปลงหรอความจาเปนของประเทศ ใหคณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาตขอความเหนชอบจากคณะกรรมการและคณะรฐมนตรกอน และเมอคณะกรรมการและคณะรฐมนตร ใหความเหนชอบแลว จงดาเนนการแกไขเพมเตมตอไป

มาตรา ๑๑ ใหคณะกรรมการจดใหมการทบทวนยทธศาสตรชาตทกหาปหรอในกรณทสถานการณของโลกหรอสถานการณของประเทศเปลยนแปลงไปจนไมสามารถหรอไมเหมาะสมทจะดาเนนการตามเปาหมายหรอยทธศาสตรดานหนงดานใดได หากคณะกรรมการเหนสมควรแกไขเพมเตมยทธศาสตรชาตเพอใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงดงกลาว ใหคณะกรรมการขอความเหนชอบ จากรฐสภากอนดาเนนการ

หนา ๕ เลม ๑๓๔ ตอนท ๗๙ ก ราชกจจานเบกษา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

เมอรฐสภาใหความเหนชอบใหมการแกไขเพมเตมยทธศาสตรชาตแลว ใหคณะกรรมการดาเนนการตามกระบวนการทกาหนดไวในหมวดน และเมอไดแกไขเพมเตมแลวใหถอเปนสวนหนง ของยทธศาสตรชาต

หมวด ๒ คณะกรรมการยทธศาสตรชาต

มาตรา ๑๒ ใหมคณะกรรมการคณะหนงเรยกวา “คณะกรรมการยทธศาสตรชาต” ประกอบดวย

(๑) นายกรฐมนตร เปนประธานกรรมการ (๒) ประธานสภาผแทนราษฎร เปนรองประธานกรรมการ คนทหนง (๓) ประธานวฒสภา เปนรองประธานกรรมการ คนทสอง (๔) รองนายกรฐมนตรหรอรฐมนตรทนายกรฐมนตรมอบหมาย เปนรองประธานกรรมการ

คนทสาม (๕) ปลดกระทรวงกลาโหม ผบญชาการทหารสงสด ผบญชาการทหารบก ผบญชาการทหารเรอ

ผบญชาการทหารอากาศ ผบญชาการตารวจแหงชาต เลขาธการสภาความมนคงแหงชาต ประธานกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ประธานสภาเกษตรกรแหงชาต ประธานสภาหอการคา แหงประเทศไทย ประธานสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย ประธานสภาอตสาหกรรมทองเทยว แหงประเทศไทย และประธานสมาคมธนาคารไทย เปนกรรมการ

(๖) กรรมการผทรงคณวฒ ซงคณะรฐมนตรแตงตงจากผมสญชาตไทยโดยการเกดและมอายไมเกนเจดสบหาป ซงมความร ความเชยวชาญ หรอมประสบการณในดานความมนคง ดานการเมองและ การบรหารราชการแผนดน ดานกฎหมายและกระบวนการยตธรรม ดานเศรษฐกจ ดานสงคม ดานวฒนธรรม ดานการศกษา ดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ดานสาธารณสข ดานโครงสรางพนฐาน หรอดานอนท เ ปนประโยชนตอการปฏบตหน าท ตามพระราชบญญตน จานวนไมเกนสบเจดคน

ใหเลขาธการเปนกรรมการและเลขานการ และใหรองเลขาธการสภาความมนคงแหงชาต ซงเลขาธการสภาความมนคงแหงชาตมอบหมาย และรองเลขาธการซงเลขาธการมอบหมาย เปนผชวยเลขานการ

ในการแตงตงกรรมการตาม (๖) ใหคานงถงความหลากหลายของภาคสวนทเกยวของ และความหลากหลายของชวงอายดวย

ในกรณทไมมผดารงตาแหนงกรรมการตาม (๒) (๓) (๔) หรอ (๕) ใหคณะกรรมการประกอบดวยกรรมการเทาทมอย

หนา ๖ เลม ๑๓๔ ตอนท ๗๙ ก ราชกจจานเบกษา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

มาตรา ๑๓ กรรมการผทรงคณวฒมวาระการดารงตาแหนงคราวละหาป ใหกรรมการผทรงคณวฒซงพนจากตาแหนงตามวาระนนอยในตาแหนงเพอปฏบตหนาทตอไป

จนกวากรรมการผทรงคณวฒซงไดรบแตงตงใหมเขารบหนาท กรรมการผทรงคณวฒซงพนจากตาแหนงตามวาระ อาจไดรบแตงตงอกได มาตรา ๑๔ นอกจากการพนจากตาแหนงตามวาระ กรรมการผทรงคณวฒพนจากตาแหนงเมอ (๑) ตาย (๒) ลาออก (๓) ขาดคณสมบตตามมาตรา ๑๒ (๖) (๔) คณะรฐมนตรมมตใหออก เพราะบกพรองตอหนาท มความประพฤตเสอมเสย

หรอหยอนความสามารถ มาตรา ๑๕ ใหคณะกรรมการมหนาทและอานาจ ดงตอไปน (๑) จดทารางยทธศาสตรชาตเพอเสนอคณะรฐมนตร (๒) กาหนดวธการการมสวนรวมของประชาชนในการจดทารางยทธศาสตรชาต และการมสวนรวม

ในการตดตาม การตรวจสอบ และการประเมนผลการดาเนนการตามยทธศาสตรชาต และมาตรการสงเสรมและสนบสนนใหประชาชนทกภาคสวนดาเนนการใหสอดคลองกบยทธศาสตรชาต

(๓) เสนอความเหนตอรฐสภา คณะรฐมนตร หรอหนวยงานของรฐทเกยวของในเรองเกยวกบการดาเนนการตามยทธศาสตรชาต

(๔) กากบดแลการปฏรปประเทศใหสอดคลองกบยทธศาสตรชาตตามทกาหนดไวในกฎหมายวาดวยแผนและขนตอนการดาเนนการปฏรปประเทศ

(๕) ปฏบตหนาทอนตามทบญญตไวในพระราชบญญตนหรอกฎหมายอน มาตรา ๑๖ ในการจดทายทธศาสตรชาต ใหคณะกรรมการแตงตงคณะกรรมการจดทา

ยทธศาสตรชาตขนคณะหนงหรอหลายคณะ เพอพจารณาจดทารางยทธศาสตรชาตในดานตาง ๆ ตามทคณะกรรมการกาหนด และปฏบตหนาทอนตามทบญญตไวในพระราชบญญตนหรอตามทคณะกรรมการมอบหมาย

คณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาตแตละคณะ ใหแตงตงจากผทรงคณวฒซงมความร ความเชยวชาญในดานนน จานวนไมเกนสบหาคน โดยในการแตงตงใหคานงถงความหลากหลายของภาคสวนทเกยวของ และความหลากหลายของชวงอายดวย

ในการแตงตงคณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาตทเกยวกบกระบวนการยตธรรมหรอภารกจ ขององคกรอสระ ใหแตงตงผแทนจากหนวยงานในกระบวนการยตธรรมหรอองคกรอสระทเกยวของ รวมเปนกรรมการดวย

หนา ๗ เลม ๑๓๔ ตอนท ๗๙ ก ราชกจจานเบกษา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

มาตรา ๑๗ ใหคณะกรรมการและคณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาตมอานาจแตงตงคณะอนกรรมการ เพอปฏบตหนาทตามทคณะกรรมการหรอคณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาต แลวแตกรณ มอบหมาย

มาตรา ๑๘ การประชมของคณะกรรมการ คณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาต และคณะอนกรรมการ ใหเปนไปตามระเบยบทคณะกรรมการกาหนด

ในการประชมของคณะกรรมการ ประธานกรรมการและรองประธานกรรมการจะมอบหมายบคคลใดใหมาประชมแทนไมได

มาตรา ๑๙ การปฏบตหนาทและการพนจากตาแหนงของคณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาตและคณะอนกรรมการใหเปนไปตามระเบยบทคณะกรรมการกาหนด

มาตรา ๒๐ ในกรณทคณะกรรมการหรอคณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาตจาเปนตองไดขอมลหรอมการศกษาเรองใด จะขอใหสานกงานจางบคคล สถาบนการศกษา หรอสถาบนทมวตถประสงคในการศกษาวจย เพอดาเนนการศกษาคนควาและจดทารายงานเรองดงกลาวกได

วธการจาง คาตอบแทน และประโยชนตอบแทนอนของบคคลหรอสถาบนตามวรรคหนง ใหเปนไปตามระเบยบทคณะกรรมการกาหนด

มาตรา ๒๑ ใหประธานกรรมการ รองประธานกรรมการ กรรมการ ประธานกรรมการจดทายทธศาสตรชาต กรรมการจดทายทธศาสตรชาต และอนกรรมการตามมาตรา ๑๗ ไดรบคาตอบแทน คาใชจาย และประโยชนตอบแทนอนตามทคณะรฐมนตรกาหนด

มาตรา ๒๒ ใหสานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตทาหนาทสานกงานเลขานการของคณะกรรมการและคณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาต โดยมหนาทและอานาจ ดงตอไปน

(๑) รบผดชอบงานธรการของคณะกรรมการ คณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาต และคณะอนกรรมการ

(๒) ศกษา รวบรวม และวเคราะหขอมลและความเหนเพอประโยชนในการพจารณาจดทายทธศาสตรชาต รวมทงจดหาและพฒนาขอมลเพอสนบสนนงานดานวชาการใหแกคณะกรรมการ คณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาต และคณะอนกรรมการ

(๓) ประสานงานกบหนวยงานของรฐและประชาชนภาคสวนตาง ๆ เกยวกบการดาเนนการตามพระราชบญญตน

(๔) ดาเนนการใหประชาชนมสวนรวมตามมาตรา ๘ (๕) เผยแพรยทธศาสตรชาตและแผนแมบท รวมทงดาเนนการอนใดเพอสรางความรความเขาใจ

และสรางแนวรวมในการดาเนนการตามยทธศาสตรชาต (๖) รบผดชอบในการดาเนนการใหมการประเมนผลการดาเนนการตามยทธศาสตรชาต

และการจดทารายงานตามมาตรา ๒๔ และมาตรา ๒๗ วรรคสอง

หนา ๘ เลม ๑๓๔ ตอนท ๗๙ ก ราชกจจานเบกษา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

(๗) ปฏบตหนาทอนตามท บญญตไวในพระราชบญญตนหรอตามทคณะกรรมการและคณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาตมอบหมาย

หมวด ๓ การตดตาม การตรวจสอบ และการประเมนผล

มาตรา ๒๓ ใหคณะรฐมนตรวางระเบยบเกยวกบหลกเกณฑและวธการการตดตาม การตรวจสอบ และการประเมนผลการดาเนนการตามยทธศาสตรชาต ตามขอเสนอแนะ ของคณะกรรมการ

ขอเสนอแนะในการวางระเบยบตามวรรคหนงในสวนทเกยวกบการดาเนนงานขององคกร ในฝายนตบญญต ฝายตลาการ องคกรอสระ หรอองคกรอยการ ใหคณะกรรมการประสานและปรกษากบหวหนาหนวยงานของรฐขององคกรดงกลาวดวย

มาตรา ๒๔ เพ อประโยชน ในการตดตามผลการดา เนนการตามยทธศาสตรชาต ใหหนวยงานของรฐรายงานผลการดาเนนการดงกลาวตอสานกงาน ภายในเวลาและตามรายการ ทสานกงานกาหนด

ใหสานกงานจดทารายงานสรปผลการดาเนนการประจาปเสนอตอคณะกรรมการ คณะรฐมนตร หวหนาหนวยงานของรฐตามมาตรา ๒๓ วรรคสอง และรฐสภาทราบภายในเกาสบวนนบแตวนทไดรบรายงานจากหนวยงานตามวรรคหนง ทงน รายงานดงกลาวอยางนอยตองระบความกาวหนาของ การดาเนนการตามยทธศาสตรชาต ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะในการดาเนนการใหเปนไป ตามยทธศาสตรชาตดวย

ในกรณ ม เหตอนควรรายงานให รฐสภาทราบเปนการเฉพาะเ รอง ใหคณะกรรมการ จดทายทธศาสตรชาตดานทเกยวของรายงานตอคณะกรรมการ เพอใหคณะกรรมการเสนอรฐสภาเปน การเฉพาะเรองได

มาตรา ๒๕ ในกรณทสภาผแทนราษฎรหรอวฒสภาพจารณารายงานตามมาตรา ๒๔ แลวเหนวาหนวยงานของรฐไ มดา เนนการตามมาตรา ๒๖ วรรคสอง โดยไม ม เหตอนสมควร ใหสภาผแทนราษฎรหรอวฒสภา แลวแตกรณ มมตสงเรองใหคณะกรรมการปองกนและปราบปราม การทจรตแหงชาตพจารณาดาเนนการกบหวหนาหนวยงานของรฐนนตามหนาทและอานาจใหแลวเสรจภายในหนงปนบแตวนทไดรบเรอง และในกรณทคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาตมมตวาขอกลาวหามมล ใหผบงคบบญชาของผถกกลาวหานนสงใหผนนพกราชการหรอพกงาน หรอสงใหออกจากราชการหรอออกจากงานไวกอน หรอสงใหพนจากตาแหนงตอไป

มาตรา ๒๖ ใ น ก รณ ท ค ว า มป ร ากฏต อ คณะก ร รมก า ร จ ดท า ย ท ธ ศ า สต ร ช า ต ว าการด า เนนการใดของหนวยงานของ รฐไ มสอดคลอง กบยทธศาสตรชาตห รอแผนแมบท ใหคณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาตแจงใหหนวยงานของรฐนนทราบถงความไมสอดคลอง

หนา ๙ เลม ๑๓๔ ตอนท ๗๙ ก ราชกจจานเบกษา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

และขอเสนอแนะในการแกไขปรบปรง และเมอหนวยงานของรฐดาเนนการแกไขปรบปรงประการใดแลว ใหแจงใหคณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาตทราบภายในหกสบวนนบแตวนทไดรบแจง

ในกรณทหนวยงานของรฐไมดาเนนการแกไขปรบปรงหรอไมแจงการดาเนนการใหคณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาตทราบภายในกาหนดเวลาตามวรรคหนงไมวาดวยเหตใด ใหคณะกรรมการ จดทายทธศาสตรชาตรายงานใหคณะกรรมการทราบเพอพจารณาเสนอตอคณะรฐมนตรเพอทราบและสงการตอไป เวนแตเปนกรณของหนวยงานของรฐทเปนองคกรในฝายนตบญญต ฝายตลาการ หรอเปนองคกรอสระหรอองคกรอยการ ใหแจงใหหวหนาหนวยงานของรฐขององคกรดงกลาวเพอพจารณาดาเนนการ ตามหนาทและอานาจตอไป

ในกรณทหนวยงานของรฐไมดาเนนการตามวรรคสองโดยไมมเหตอนสมควร ใหถอวาหวหนาหนวยงานของรฐนนจงใจปฏบตหนาทหรอใชอานาจขดตอบทบญญตแหงกฎหมาย และใหคณะกรรมการ จดทายทธศาสตรชาตแจงใหคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาตทราบเพอดาเนนการตามหนาทและอานาจตอไป และใหนาความในมาตรา ๒๕ มาใชบงคบโดยอนโลม

มาตรา ๒๗ ใหสานกงานเผยแพรรายงานทไดรบจากหนวยงานของรฐ และรายงานสรปผลการดาเนนการประจาปและรายงานเปนการเฉพาะเรองตามมาตรา ๒๔ ใหประชาชนทราบทางระบบเทคโนโลยสารสนเทศของสานกงาน

เพอประโยชนในการมสวนรวมของประชาชน ใหสานกงานจดใหมวธการทประชาชนซงพบ หรอเหนวาหนวยงานของรฐหนวยใดไมดาเนนการใหสอดคลองกบยทธศาสตรชาตหรอแผนแมบท สามารถแจงเหตดงกลาวใหสานกงานทราบไดโดยสะดวกและรวดเรว

บทเฉพาะกาล

มาตรา ๒๘ ในวาระเรมแรก เพอใหการดาเนนการเปนไปตามกาหนดเวลาทบญญตไว ในมาตรา ๒๗๕ ของรฐธรรมนญ ใหการดาเนนการเกยวกบการจดทายทธศาสตรชาตเปนไป ตามกาหนดเวลา ดงตอไปน

(๑) ใหคณะรฐมนตรแตงตงกรรมการผทรงคณวฒตามมาตรา ๑๒ (๖) ใหแลวเสรจภายในสามสบวนนบแตวนทพระราชบญญตนใชบงคบ

(๒) ใหคณะกรรมการแตงตงคณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาตดานตาง ๆ ใหแลวเสรจภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบแตงตง

(๓) ใหถอวาการรบฟงความคดเหนทคณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาตตามมตคณะรฐมนตรเมอวนท ๓๐ มถนายน ๒๕๕๘ และสานกงานไดดาเนนการกอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบ เปนการดาเนนการตามมาตรา ๘ (๑) แลว แตไมเปนการตดอานาจทจะดาเนนการใหมการรบฟง ความคดเหนเพมเตม

หนา ๑๐ เลม ๑๓๔ ตอนท ๗๙ ก ราชกจจานเบกษา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

(๔) ใหคณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาตดานตาง ๆ จดทารางยทธศาสตรชาตเบองตน ใหแลวเสรจภายในหนงรอยยสบวนนบแตวนทไดรบแตงตง โดยใหใชรางยทธศาสตรชาตระยะ ๒๐ ป ทคณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาตตามมตคณะรฐมนตรเมอวนท ๓๐ มถนายน ๒๕๕๘ จดทาขน มาใชเปนหลกในการจดทารางยทธศาสตรชาตเบองตนดงกลาว และใหนาความเหนหรอขอเสนอแนะ ของสภาปฏรปแหงชาต สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ และคณะกรรมการบรหารราชการแผนดน ตามกรอบการปฏรปประเทศ ยทธศาสตรชาต และการสรางความสามคคปรองดอง มาประกอบ การพจารณา รวมทงใหคานงถงความคดเหนของประชาชนทไดรบตาม (๓) ดวย

(๕) ใหสานกงานดาเนนการใหมการรบฟงความคดเหนตามมาตรา ๘ (๒) ใหแลวเสรจภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบรางยทธศาสตรชาตเบองตนตาม (๔)

(๖) ใหคณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาตดานตาง ๆ แกไขเพมเตมรางยทธศาสตรชาต ใหสอดคลองกบผลการรบฟงความคดเหนตาม (๕) ใหแลวเสรจ และเสนอตอคณะกรรมการภายในสสบหาวนนบแตวนทการรบฟงความคดเหนตาม (๕) แลวเสรจ

(๗) ใหคณะกรรมการพจารณารางยทธศาสตรชาตและเสนอตอคณะรฐมนตรภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบรางยทธศาสตรชาตจากคณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาต

(๘) ใหคณะรฐมนตรพจารณารางยทธศาสตรชาตและเสนอตอสภานตบญญตแหงชาตทาหนาทรฐสภาภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบรางยทธศาสตรชาตจากคณะกรรมการ

(๙) ใหสภานตบญญตแหงชาตพจารณาใหความเหนชอบรางยทธศาสตรชาตใหแลวเสรจภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบรางยทธศาสตรชาตจากคณะรฐมนตร

(๑๐) ใหนายกรฐมนตรนารางยทธศาสตรชาตทสภานตบญญตแหงชาตใหความเหนชอบแลว ขนทลเกลาทลกระหมอมถวายภายในสบวนนบแตวนทไดรบรางยทธศาสตรชาตจากสภานตบญญตแหงชาต

ในกรณทสภานตบญญตแหงชาตสนสดลงกอนทคณะรฐมนตรจะเสนอรางยทธศาสตรชาต ตาม (๘) ใหคณะรฐมนตรเสนอรางยทธศาสตรชาตทคณะรฐมนตรใหความเหนชอบแลวตาม (๘) ตอวฒสภาภายในสามสบวนนบแตวนทคณะรฐมนตรแถลงนโยบายตอรฐสภา เพอใหวฒสภาพจารณา ใหความเหนชอบรางยทธศาสตรชาตใหแลวเสรจภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบรางยทธศาสตรชาต จากคณะรฐมนตร

ในกรณทสภานตบญญตแหงชาตสนสดลงกอนการพจารณาใหความเหนชอบรางยทธศาสตรชาตตาม (๙) จะแลวเสรจ ใหวฒสภาเปนผพจารณาใหความเหนชอบรางยทธศาสตรชาตตอไปใหแลวเสรจภายในระยะเวลาทเหลออย และในกรณทจาเปนอาจขยายระยะเวลาอกไดแตตองไมเกนสบวน

เ มอวฒสภาได ใหความเหนชอบรางยทธศาสตรชาตตามวรรคสองหรอวรรคสามแลว ใหนายกรฐมนตรดาเนนการตาม (๑๐) ตอไป

หนา ๑๑ เลม ๑๓๔ ตอนท ๗๙ ก ราชกจจานเบกษา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

มาตรา ๒๙ ในระหวางอายของวฒสภาตามมาตรา ๒๖๙ (๔) ของรฐธรรมนญ ในกรณ ทการดาเนนการของหนวยงานของรฐไมสอดคลองกบยทธศาสตรชาตหรอแผนแมบท เปนผลจาก มตคณะรฐมนตร หรอเปนการดาเนนการของคณะรฐมนตรโดยตรง ใหคณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาตแจ ง ให คณะกรรมการและวฒ สภาทราบ และ ให วฒ สภาด า เน นการตามมาตรา ๒๗๐ ของรฐธรรมนญ ในกรณทวฒสภาเหนวากรณเปนปญหาวามตของคณะรฐมนตรหรอการดาเนนการ ของคณะรฐมนตรเปนการปฏบตหนาทโดยชอบดวยกฎหมายหรอไม ใหวฒสภามมตเสนอเรอง ตอศาลรฐธรรมนญเพอวนจฉยโดยเ รว หากศาลรฐธรรมนญวนจฉยวามตของคณะรฐมนตร หรอการดาเนนการของคณะรฐมนตรเปนการปฏบตหนาทโดยไมชอบดวยกฎหมาย ใหคณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาตสงเรองใหคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาตดาเนนการ ตามหนาทและอานาจโดยเรว ทงน ใหคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาตพจารณาและมมตใหแลวเสรจภายในหกสบวนนบแตวนทไดรบเรองจากคณะกรรมการจดทายทธศาสตรชาต โดยใหฟงขอเทจจรงและขอกฎหมายตามทปรากฏในคาวนจฉยของศาลรฐธรรมนญ

ผรบสนองพระราชโองการ

พลเอก ประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร

หนา ๑๒ เลม ๑๓๔ ตอนท ๗๙ ก ราชกจจานเบกษา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอ โดยทมาตรา ๖๕ ของรฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทย บญญตใหรฐพงจดใหมยทธศาสตรชาตเปนเปาหมายการพฒนาประเทศอยางยงยน ตามหลกธรรมาภบาลเพอใชเปนกรอบในการจดทาแผนตาง ๆ ใหสอดคลองและบรณาการกน เพอใหเกดเปนพลงผลกดนรวมกนไปสเปาหมายดงกลาว โดยในการจดทา การกาหนดเปาหมาย ระยะเวลาทจะบรรลเปาหมาย และสาระทพงมในยทธศาสตรชาต ใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทกฎหมายบญญต และกฎหมายดงกลาวตองมบทบญญตเกยวกบการมสวนรวมและการรบฟงความคดเหนของประชาชนทกภาคสวนอยางทวถงดวย จงจาเปนตองตราพระราชบญญตน

หนา ๑๓ เลม ๑๓๔ ตอนท ๗๙ ก ราชกจจานเบกษา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

พระราชบญญต

แผนและขนตอนการดาเนนการปฏรปประเทศ พ.ศ. ๒๕๖๐

สมเดจพระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกร ใหไว ณ วนท ๒๖ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๖๐

เปนปท ๒ ในรชกาลปจจบน สมเดจพระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกร มพระราชโองการโปรดเกลาฯ

ใหประกาศวา โดยทเปนการสมควรมกฎหมายวาดวยแผนและขนตอนการดาเนนการปฏรปประเทศ จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบญญตขนไวโดยคาแนะนาและยนยอมของ

สภานตบญญตแหงชาตทาหนาทรฐสภา ดงตอไปน มาตรา ๑ พระราชบญญตนเรยกวา “พระราชบญญตแผนและขนตอนการดาเนนการ

ปฏรปประเทศ พ.ศ. ๒๕๖๐” มาตรา ๒ พระราชบญญตนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา

เปนตนไป มาตรา ๓ ในพระราชบญญตน “ยทธศาสตรชาต” หมายความวา ยทธศาสตรชาตตามกฎหมายวาดวยการจดทายทธศาสตรชาต “แผนแมบท” หมายความวา แผนแมบทตามกฎหมายวาดวยการจดทายทธศาสตรชาต “คณะกรรมการยทธศาสตรชาต” หมายความวา คณะกรรมการยทธศาสตรชาตตามกฎหมาย

วาดวยการจดทายทธศาสตรชาต “คณะกรรมการปฏรป” หมายความวา คณะกรรมการปฏรปประเทศแตละดาน และใหหมายความ

รวมถงคณะกรรมการปฏรปประเทศสาหรบกรณทมการแยกดานออกเปนเรองตามมาตรา ๘ วรรคสาม ดวย “กรรมการปฏรป” หมายความวา กรรมการในคณะกรรมการปฏรป

หนา ๑๔ เลม ๑๓๔ ตอนท ๗๙ ก ราชกจจานเบกษา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

“ทประชมรวม” หมายความวา การประชมรวมกนตามมาตรา ๑๗ “หนวยงานของรฐ” หมายความวา หนวยงานทเปนของรฐไมวาจะเปนสวนราชการ รฐวสาหกจ

องคการมหาชน หรอในรปแบบอนใด และไมวาจะเปนองคกรในฝายบรหาร ฝายนตบญญต ฝายตลาการ หรอเปนองคกรอสระหรอองคกรอยการ

“หวหนาหนวยงานของรฐ” หมายความวา ผดารงตาแหนงดงตอไปน (๑) หวหนาสวนราชการทเปนนตบคคลหรอผบรหารทองถน ผอานวยการหรอผบรหารสงสด

ทเรยกชออยางอนของรฐวสาหกจหรอองคการมหาชน หรอหวหนาหรอผบรหารสงสดของหนวยงาน ของรฐในรปแบบอน สาหรบหนวยงานของรฐในฝายบรหาร

(๒) ประธานสภาผแทนราษฎร ประธานวฒสภา หรอหวหนาหนวยงาน สาหรบ สภาผแทนราษฎร วฒสภา หรอหนวยงานทเปนนตบคคลทอยในกากบของประธานรฐสภา แลวแตกรณ

(๓) ประธานศาลฎกา ประธานศาลปกครองสงสด หรอประธานศาลรฐธรรมนญ สาหรบองคกรฝายตลาการ

(๔) คณะกรรมการหรอคณะบคคลทเปนองคกรอสระและผวาการตรวจเงนแผนดน สาหรบองคกรอสระ

(๕) อยการสงสด สาหรบองคกรอยการ “สานกงาน” หมายความวา สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต “เลขาธการ” หมายความวา เลขาธการคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต มาตรา ๔ ใหนายกรฐมนตรรกษาการตามพระราชบญญตน

หมวด ๑ การปฏรปประเทศ

มาตรา ๕ การปฏรปประเทศตองดาเนนการเพอใหบรรลเปาหมายตามท บญญตไว ในรฐธรรมนญ ดงตอไปน

(๑) ประเทศชาตมความสงบเรยบรอย มความสามคคปรองดอง มการพฒนาอยางยงยน ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และมความสมดลระหวางการพฒนาดานวตถกบการพฒนา ดานจตใจ

(๒) สงคมมความสงบสข เปนธรรม และมโอกาสอนทดเทยมกนเพอขจดความเหลอมลา (๓) ประชาชนมความสข มคณภาพชวตทด และมสวนรวมในการพฒนาประเทศและ

การปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข การปฏรปประเทศตองสอดคลองและเปนไปในทศทางเดยวกบยทธศาสตรชาต

หนา ๑๕ เลม ๑๓๔ ตอนท ๗๙ ก ราชกจจานเบกษา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

มาตรา ๖ ให มแผนการปฏ รปประเทศเพ อ กาหนดกลไก ว ธ การ และข นตอน การดาเนนการปฏรปประเทศในดานตาง ๆ แตละดานตามมาตรา ๘ รวมทงผลอนพงประสงค ของการปฏรปประเทศในดานนน ๆ ทงน ตามระยะเวลาทกาหนดไวในแผนการปฏรปประเทศ

การจดทาแผนการปฏรปประเทศแตละดาน จะทาเปนแผนเดยวกนหรอแยกเปนแผนแตละดานหรอหลายดานรวมกนกได แตทงนตองสอดคลองกบแผนแมบท และเมอได รบความเหนชอบ จากคณะรฐมนตรและรายงานตอรฐสภาเพอทราบแลว ใหประกาศในราชกจจานเบกษาและใชบงคบตอไป

หนวยงานของรฐทกหนวยมหนาทดาเนนการใหเปนไปตามแผนการปฏรปประเทศเพอให การปฏรปประเทศบรรลผลสมฤทธตามระยะเวลาทกาหนดไวในแผนการปฏรปประเทศ

ใหเปนหนาทของคณะรฐมนตรทจะกากบดแลและสนบสนนใหหนวยงานของรฐทกหนวยดาเนนการใหเปนไปตามวรรคสาม

ในกรณทหนวยงานของรฐเปนองคกรในฝายนตบญญต ฝายตลาการ หรอเปนองคกรอสระ หรอองคกรอยการ การกากบดแลตามวรรคส ใหหมายความถงการประสาน การปรกษา หรอเสนอแนะตอหวหนาหนวยงานของรฐขององคกรดงกลาว

มาตรา ๗ แผนการปฏรปประเทศอยางนอยตองประกอบดวย (๑) แผน ขนตอน และวธการดาเนนการปฏรปประเทศ และผลอนพงประสงคในดานทจะ

ดาเนนการปฏรป ซงตองสอดคลองกบผลทบญญตไวในรฐธรรมนญและยทธศาสตรชาต (๒) กาหนดระยะเวลาทตองดาเนนการในแตละขนตอนตามลาดบในลกษณะทเปนการบรณาการ

และตวชวดผลการดาเนนการปฏรปประเทศในแตละดาน (๓) การกาหนดหนวยงานของรฐหรอบคคลทรบผดชอบการดาเนนการตาม (๑) และ (๒) (๔) วงเงนทคาดวาจะใชในการดาเนนการปฏรปประเทศในแตละดานหรอแตละเรอง

ตามมาตรา ๘ แลวแตกรณ รวมตลอดทงประมาณการของแหลงทมาของเงน (๕) ผลสมฤทธในการดาเนนการปฏรปประเทศทคาดหวงวาจะบรรลภายในระยะเวลาหาป (๖) การเสนอใหมหรอแกไขปรบปรงกฎหมายทจาเปนเพอดาเนนการตามแผนการปฏรป

ประเทศ การจดทาแผนการปฏรปประเทศตามวรรคหนง ใหพจารณาความเรงดวนของการปฏรป

ประเทศในแตละดานเพอกาหนดลาดบขนตอนในการปฏรปประเทศ และตองคานงถงความพรอมทางดานบคลากรและการเงนการคลงของประเทศดวย

มาตรา ๘ ใหจดทาแผนการปฏรปประเทศในดาน ดงตอไปน (๑) ดานการเมอง (๒) ดานการบรหารราชการแผนดน (๓) ดานกฎหมาย

หนา ๑๖ เลม ๑๓๔ ตอนท ๗๙ ก ราชกจจานเบกษา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

(๔) ดานกระบวนการยตธรรม (๕) ดานการศกษา (๖) ดานเศรษฐกจ (๗) ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม (๘) ดานสาธารณสข (๙) ดานสอสารมวลชน เทคโนโลยสารสนเทศ (๑๐) ดานสงคม (๑๑) ดานอนตามทคณะรฐมนตรกาหนด ทประชมรวมโดยอนมตคณะรฐมนตรจะแยกดานตามวรรคหนง นอกจากดานตาม (๕)

ออกเปนเรองตาง ๆ กได ใหมคณะกรรมการปฏรปประเทศแตละดานเพอทาหนาทจดทารางแผนการปฏรปประเทศ

ตามวรรคหนง และปฏบตหนาทอนตามทคณะกรรมการยทธศาสตรชาตมอบหมาย ในกรณทมการแยกดานใดออกเปนเรองตามวรรคสอง ใหมคณะกรรมการปฏรปประเทศสาหรบเรองนนเปนคณะแยกจากกน

ในการปฏรปประเทศดานกระบวนการยตธรรมในสวนทเกยวกบการแกไขปรบปรงกฎหมาย ตามมาตรา ๒๕๘ ง. (๔) และดานการศกษาตามมาตรา ๒๕๘ จ. ดานการศกษา ของรฐธรรมนญ ใหคณะกรรมการซงคณะรฐมนตรแตงตงขนตามมาตรา ๒๖๐ หรอมาตรา ๒๖๑ ของรฐธรรมนญ แลวแตกรณ เปนผดาเนนการ

การจดทารางแผนการปฏรปประเทศตามวรรคหนง ใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขททประชมรวมกาหนด โดยความเหนชอบของคณะกรรมการยทธศาสตรชาต ทงน อยางนอย ตองกาหนดเรองการรบฟงความคดเหนของประชาชนและหนวยงานของรฐทเกยวของตามมาตรา ๑๑ วรรคสอง รวมทงการรบฟงความคดเหนหรอขอเสนอแนะขององคกรฝายตลาการมาใชประกอบ การพจารณาในการจดทารางแผนการปฏรปประเทศในสวนทเกยวของกบองคกรฝายตลาการดวย

มาตรา ๙ ในกรณทคณะรฐมนตรเหนสมควรกาหนดใหมการปฏรปประเทศดานอนใด ตามมาตรา ๘ (๑๑) ใหสงเรองใหทประชมรวมกาหนดผลอนพงประสงคของการปฏรปประเทศ ในดานดงกลาว และดาเนนการตามมาตรา ๑๑ ตอไป

มาตรา ๑๐ การปฏรปประเทศในแตละดานใหดาเนนการตามขนตอน ดงตอไปน (๑) ใหคณะรฐมนตรแตงตงคณะกรรมการปฏรปตามมาตรา ๘ (๒) ใหทประชมรวมกาหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขการจดทารางแผนการปฏรป

ประเทศใหแลวเสรจภายในสามสบวนนบแตวนทแตงตงคณะกรรมการปฏรปตาม (๑) แลวเสนอคณะกรรมการยทธศาสตรชาตพจารณาใหความเหนชอบภายในสบหาวน และ

(๓) ใหเรมดาเนนการจดทาแผนการปฏรปประเทศตามกระบวนการและระยะเวลาทกาหนดไวในมาตรา ๑๑

หนา ๑๗ เลม ๑๓๔ ตอนท ๗๙ ก ราชกจจานเบกษา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

มาตรา ๑๑ การจดทารางแผนการปฏรปประเทศ ใหดาเนนการตามขนตอน ดงตอไปน (๑) ใหคณะกรรมการปฏรปจดทารางแผนการปฏรปประเทศในดานทรบผดชอบใหแลวเสรจ

ภายในเกาสบวนนบแตวนทพนกาหนดเวลาตามมาตรา ๑๐ (๒) แลวเสนอทประชมรวมพจารณา ใหความเหนชอบภายในสามสบวน

(๒) เมอทประชมรวมพจารณาใหความเหนชอบรางแผนการปฏรปประเทศแลว ใหเสนอคณะกรรมการยทธศาสตรชาตเพอพจารณาความสอดคลองกบยทธศาสตรชาตและแผนแมบท ซงตองพจารณาใหแลวเสรจภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบราง

(๓) ใหคณะกรรมการยทธศาสตรชาตเสนอรางแผนการปฏรปประเทศทผานการพจารณาแลวตอคณะรฐมนตรเพอพจารณาใหความเหนชอบภายในสามสบวน และดาเนนการตามมาตรา ๖ วรรคสอง ตอไป

ในการดาเนนการตาม (๑) ใหคณะกรรมการปฏรปเชญหนวยงานของรฐทเกยวของกบ การปฏรปประเทศในดานนน เขารวมชแจงหรอแสดงความคดเหนเพอประกอบการดาเนนการ รวมทง จดใหมการรบฟงความคดเหนของประชาชนโดยวธการทประชาชนสามารถเขาถงและแสดงความคดเหนหรอขอเสนอแนะไดโดยสะดวกและทวถง ทงน ตองมการแสดงขอมลทเพยงพอแกการทประชาชน จะเขาใจและสามารถแสดงความคดเหนไดดวย

ในกรณทคณะรฐมนตรแตงตงคณะกรรมการปฏรปคณะใดภายหลงพนกาหนดเวลาตามมาตรา ๑๐ (๒) การนบเวลาตามทกาหนดไวใน (๑) ใหเรมนบตงแตวนทมการแตงตงคณะกรรมการปฏรปคณะนน

ระยะเวลาการดาเนนการตามท กาหนดไวในวรรคหนง คณะรฐมนตรโดยขอเสนอแนะ ของคณะกรรมการยทธศาสตรชาตจะขยายระยะเวลาดงกลาวออกไปกไดตามความจาเปน

มาตรา ๑๒ การปฏรปประเทศดานกระบวนการยตธรรมและดานการศกษาตามมาตรา ๘ วรรคส ใหคณะกรรมการตามมาตราดงกลาวดาเนนการโดยอสระตามแนวทางทเหนสมควร และใหสงขอเสนอแนะหรอรางกฎหมายในการแกไขปรบปรงกฎหมายเพอดาเนนการตามมาตรา ๒๕๘ ง. ดานกระบวนการยตธรรม (๔) หรอ จ. ดานการศกษา ของรฐธรรมนญ แลวแตกรณ เพอใหคณะกรรมการยทธศาสตรชาตพจารณาใหความเหนเกยวกบความสอดคลองกบวสยทศน เปาหมาย และยทธศาสตรดานตาง ๆ ทกาหนดไวในยทธศาสตรชาต ตลอดจนความสอดคลอง และบรณาการ กบแผนการปฏรปประเทศดานอน ๆ เพอประกอบการพจารณาของคณะรฐมนตรดวย และเมอคณะรฐมนตรใหความเหนชอบแลว ใหหนวยงานของรฐทเกยวของดาเนนการใหเปนไปตามขอเสนอแนะดงกลาวโดยพลน ทงน ตามระยะเวลาทมาตรา ๒๖๐ หรอมาตรา ๒๖๑ ของรฐธรรมนญ บญญตไว แลวแตกรณ

หนา ๑๘ เลม ๑๓๔ ตอนท ๗๙ ก ราชกจจานเบกษา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

มาตรา ๑๓ ในกรณมเหตจาเปนตองแกไขปรบปรงแผนการปฏรปประเทศดานใดเพราะม การแกไขเพมเตมยทธศาสตรชาตหรอแผนแมบทหรอเพราะเหตอนใด ใหคณะรฐมนตรแจงใหคณะกรรมการปฏรปดานนนดาเนนการแกไขปรบปรงแผนการปฏรปประเทศดานนนโดยเรว โดยใหนาความในมาตรา ๑๑ มาใชบงคบโดยอนโลม

การแกไขปรบปรงแผนการปฏรปประเทศตามวรรคหนง ตองไมขดหรอแยงกบผลตามทบญญตไวในมาตรา ๒๕๘ ของรฐธรรมนญ

หมวด ๒ คณะกรรมการปฏรปประเทศ

มาตรา ๑๔ ภายใตบงคบมาตรา ๘ วรรคสามและวรรคส คณะกรรมการปฏรปประเทศ แตละดานประกอบดวยคณะกรรมการคณะหนงหรอหลายคณะทคณะรฐมนตรกาหนด โดยแตละคณะ ใหประกอบดวย ประธานกรรมการปฏรปคนหนง และกรรมการปฏรปจานวนไมเกนสบสามคน ซงคณะรฐมนตรแตงตงจากผซงมความร ความเชยวชาญ หรอมประสบการณในดานทจะดาเนนการปฏรป โดยคานงถงความหลากหลายของผมประสบการณในภาครฐ ภาคเอกชน หรอภาคประชาสงคม ทเกยวของประกอบกน

ใหคณะรฐมนตรแตงตงกรรมการปฏรปและเลขานการคนหนงตามขอเสนอแนะของเลขาธการ และใหเลขาธการแตงตงผชวยเลขานการไดตามความเหมาะสม

กรรมการปฏรปตองมสญชาตไทยโดยการเกดและมอายไมเกนเจดสบหาป มาตรา ๑๕ กรรมการปฏรปมวาระการดารงตาแหนงคราวละหาป ใหกรรมการปฏรปซงพนจากตาแหนงตามวาระอยในตาแหนงเพอปฏบตหนาทตอไปจนกวา

กรรมการปฏรปซงไดรบแตงตงใหมเขารบหนาท กรรมการปฏรปซงพนจากตาแหนงตามวาระ อาจไดรบแตงตงอกได มาตรา ๑๖ นอกจากการพนจากตาแหนงตามวาระ กรรมการปฏรปพนจากตาแหนงเมอ (๑) ตาย (๒) ลาออก (๓) ขาดคณสมบตตามมาตรา ๑๔ วรรคสาม (๔) ดาเนนการตามมาตรา ๑๑ ไมแลวเสรจภายในกาหนดเวลา (๕) คณะรฐมนตรมมตใหออก เพราะบกพรองตอหนาท มความประพฤตเสอมเสย

หรอหยอนความสามารถ มาตรา ๑๗ ใหมการประชมรวมกนของประธานกรรมการปฏรปทกคณะ เพอพจารณา

แผนการปฏรปประเทศแตละดานใหเกดการบรณาการและสอดคลองกบแผนแมบท และดาเนนการอน

หนา ๑๙ เลม ๑๓๔ ตอนท ๗๙ ก ราชกจจานเบกษา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

ตามทบญญตไวในพระราชบญญตน โดยใหกรรมการยทธศาสตรชาตซงคณะกรรมการยทธศาสตรชาตมอบหมายเปนประธานของทประชมรวม

ใหเลขาธการเปนเลขานการ และใหเลขาธการแตงตงผชวยเลขานการไดตามความเหมาะสม ประธานกรรมการปฏรปตามวรรคหนงใหรวมถงประธานคณะกรรมการตามมาตรา ๘ วรรคส มาตรา ๑๘ เพอประโยชนในการดาเนนการปฏรปประเทศ ใหทประชมรวมมหนาท

และอานาจ ดงตอไปน (๑) กาหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการจดทารางแผนการปฏรปประเทศโดยความเหนชอบ

ของคณะกรรมการยทธศาสตรชาต (๒) พจารณาใหความเหนชอบรางแผนการปฏรปประเทศตามมาตรา ๑๑ (๑) (๓) กาหนดวธการการมสวนรวมของประชาชนและหนวยงานของรฐทเกยวของในการจดทา

แผนการปฏรปประเทศ และการมสวนรวมในการตดตาม การตรวจสอบ และการประเมนผลการดาเนนการตามแผนการปฏรปประเทศ และมาตรการสงเสรมและสนบสนนใหประชาชนทกภาคสวนดาเนนการ ใหสอดคลองกบแผนการปฏรปประเทศ

(๔) เสนอความเหนตอคณะกรรมการยทธศาสตรชาตเพอเสนอแนะตอรฐสภา คณะรฐมนตร หรอหนวยงานของรฐทเกยวของ ในเรองเกยวกบการดาเนนการตามแผนการปฏรปประเทศ

(๕) กาหนดตวชวดผลสมฤทธของการดาเนนการตามแผนการปฏรปประเทศ เพอใหหนวยงาน ของรฐทเกยวของกบการดาเนนการตามแผนการปฏรปประเทศใชในการประเมนผล

(๖) ปฏบตหนาทอนตามท บญญตไวในพระราชบญญตนหรอกฎหมายอน หรอตามทคณะกรรมการยทธศาสตรชาตมอบหมาย

มาตรา ๑๙ ใหคณะกรรมการปฏ รปมอ านาจแต งต งคณะอนกรรมการ เพ อช วยคณะกรรมการปฏรปในการดาเนนการตามมาตรา ๑๘ (๓) ตามทคณะกรรมการปฏรปกาหนด

มาตรา ๒๐ การประชมของทประชมรวม คณะกรรมการปฏรป และคณะอนกรรมการ ใหเปนไปตามระเบยบททประชมรวมกาหนด

มาตรา ๒๑ ใหประธานของทประชมรวม ประธานกรรมการปฏรป กรรมการปฏรป และอนกรรมการตามมาตรา ๑๙ ไดรบคาตอบแทน คาใชจาย และประโยชนตอบแทนอนตามทคณะรฐมนตรกาหนด

มาตรา ๒๒ ในกรณทคณะกรรมการปฏรปจาเปนตองไดขอมลหรอมการศกษาเรองใด จะขอใหสานกงานจางบคคล สถาบนการศกษา หรอสถาบนท มวตถประสงคในการศกษาวจย เพอดาเนนการศกษาคนควาและจดทารายงานเรองดงกลาวกได

วธการจาง คาตอบแทน และประโยชนตอบแทนอนของบคคลหรอสถาบนตามวรรคหนง ใหเปนไปตามระเบยบททประชมรวมกาหนดโดยความเหนชอบของคณะกรรมการยทธศาสตรชาต

หนา ๒๐ เลม ๑๓๔ ตอนท ๗๙ ก ราชกจจานเบกษา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

มาตรา ๒๓ ใหสานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตทาหนาทสานกงานเลขานการของคณะกรรมการปฏรป โดยมหนาทและอานาจ ดงตอไปน

(๑) รบผดชอบงานธรการของคณะกรรมการปฏรปและคณะอนกรรมการ (๒) ศกษา รวบรวม และวเคราะหขอมลและความเหนเพอประโยชนในการพจารณากาหนด

แผนและขนตอนการดาเนนการปฏรปประเทศ รวมทงจดหาและพฒนาขอมลเพอสนบสนนงาน ดานวชาการใหแกคณะกรรมการปฏรปและคณะอนกรรมการ

(๓) ประสานงานกบหนวยงานของรฐและประชาชนภาคสวนตาง ๆ เกยวกบการดาเนนการตามพระราชบญญตน

(๔) ดาเนนการใหประชาชนและหนวยงานของรฐทเกยวของมสวนรวมตามมาตรา ๑๑ วรรคสอง (๕) เผยแพรแผนการปฏรปประเทศ รวมทงดาเนนการอนใดทจาเปนตอการขบเคลอน

แผนการปฏรปประเทศ (๖) รบผดชอบในการดาเนนการใหมการประเมนผลการดาเนนการตามแผนการปฏรปประเทศ

และการจดทารายงานตามมาตรา ๒๕ มาตรา ๒๗ และมาตรา ๒๘ วรรคสอง (๗) ปฏบตหนาทอนตามทบญญตไวในพระราชบญญตน หรอตามทคณะกรรมการปฏรป

หรอทประชมรวมมอบหมาย ในการดาเนนการตาม (๒) ใหนาความในมาตรา ๒๒ มาใชบงคบโดยอนโลม

หมวด ๓ การตดตาม การตรวจสอบ และการประเมนผล

มาตรา ๒๔ ใหคณะรฐมนตรวางระเบยบเกยวกบหลกเกณฑและวธการการตดตาม การตรวจสอบ และการประเมนผลการดาเนนการตามแผนการปฏรปประเทศตามขอเสนอแนะ ของคณะกรรมการยทธศาสตรชาต

ขอเสนอแนะในการวางระเบยบตามวรรคหนงในสวนทเกยวกบการดาเนนงานขององคกร ในฝายนตบญญต ฝายตลาการ องคกรอสระ หรอองคกรอยการ ใหคณะกรรมการยทธศาสตรชาตประสานและปรกษากบหวหนาหนวยงานของรฐขององคกรดงกลาวดวย

มาตรา ๒๕ เพอประโยชนในการตดตามผลการดาเนนการตามแผนการปฏรปประเทศ ใหหนวยงานของรฐรายงานผลการดาเนนการดงกลาวตอสานกงานภายในเวลาและตามรายการ ทสานกงานกาหนด

ใหสานกงานจดทารายงานสรปผลการดาเนนการประจาปเสนอตอทประชมรวมเพอให ความเหนชอบ และเมอไดรบความเหนชอบแลว ใหสานกงานเสนอรายงานตอคณะกรรมการยทธศาสตรชาต คณะรฐมนตร หวหนาหนวยงานของรฐตามมาตรา ๒๔ วรรคสอง และรฐสภาทราบภายในเกาสบวน นบแตวนทไดรบรายงานจากหนวยงานตามวรรคหนง

หนา ๒๑ เลม ๑๓๔ ตอนท ๗๙ ก ราชกจจานเบกษา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

รายงานตามวรรคสองอยางนอยตองระบความกาวหนาของการปฏรปประเทศ ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะการแกไขปญหา

มาตรา ๒๖ ในกรณทความปรากฏตอคณะกรรมการปฏรปคณะใดวาการดาเนนการใด ของหนวยงานของรฐไมสอดคลองกบแผนการปฏรปประเทศ ใหดาเนนการดงตอไปน

(๑) ในกรณท เ ปนหนวยงานของรฐในฝายบรหาร ใหคณะกรรมการปฏ รปคณะนนประสานงานหรอปรกษาหารอกบหนวยงานของรฐดงกลาวหรอรฐมนตรเจาสงกดหรอทกากบดแล เพอแกไขปรบปรงความไมสอดคลองนน ในกรณทไมอาจหาขอยตรวมกนได ใหคณะกรรมการปฏรป แจงเปนหนงสอตอคณะกรรมการยทธศาสตรชาตเพอพจารณา และเมอคณะกรรมการยทธศาสตรชาตมมตประการใดแลว ใหหนวยงานของรฐปฏบตใหเปนไปตามนน

(๒) ในกรณทเปนหนวยงานของรฐตามมาตรา ๒๔ วรรคสอง ใหคณะกรรมการปฏรป คณะนนประสานงานหรอปรกษาหารอกบหวหนาหนวยงานของรฐตามมาตรา ๒๔ วรรคสอง เพอแกไขปรบปรงความไมสอดคลองนน และใหดาเนนการตามทตกลงรวมกน แลวรายงานใหคณะกรรมการยทธศาสตรชาตทราบ

มาตรา ๒๗ ในกรณทมปญหาอปสรรคไมอาจดาเนนการตามแผนการปฏรปประเทศได และเปนเรองเรงดวน หรอในกรณมเหตอนใดเปนการเรงดวนเฉพาะเรอง ใหสานกงานโดยความเหนชอบของคณะกรรมการปฏรปทเกยวของ รายงานปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะการแกไขปญหา ใหคณะรฐมนตร คณะกรรมการยทธศาสตรชาต หวหนาหนวยงานของรฐตามมาตรา ๒๔ วรรคสอง หรอรฐสภาทราบโดยดวน เพอพจารณาดาเนนการตามหนาทและอานาจตอไป

มาตรา ๒๘ ใหสานกงานเผยแพรรายงานทไดรบจากหนวยงานของรฐและรายงานสรป ผลการดาเนนการประจาปตามมาตรา ๒๕ และรายงานเปนการเฉพาะเรองตามมาตรา ๒๗ ใหประชาชนทราบทางระบบเทคโนโลยสารสนเทศของสานกงาน

เพอประโยชนในการมสวนรวมของประชาชน ใหสานกงานจดใหมวธการทประชาชนซงพบ หรอเหนวาหนวยงานของรฐหนวยใดไมปฏบตใหเปนไปตามแผนการปฏรปประเทศ สามารถแจงเหตดงกลาวใหสานกงานทราบไดโดยสะดวกและรวดเรว

บทเฉพาะกาล

มาตรา ๒๙ ในวาระเรมแรก ใหคณะรฐมนตรแตงตงคณะกรรมการปฏรปตามมาตรา ๘ ใหแลวเสรจภายในสบหาวนนบแตวนทพระราชบญญตนใชบงคบ

ในระหวางการจดทา รางแผนการปฏ รปประเทศตามมาตรา ๑๑ ในวาระเรมแรก หากคณะรฐมนตรเหนสมควรเพอประโยชนในการเรงรดใหการดาเนนการดงกลาวบรรลวตถประสงค และแลวเสรจภายในระยะเวลาทกาหนด คณะรฐมนตรอาจมมตใหกรรมการปฏรปผใดพนจากตาแหนงได โดยมใหนามาตรา ๑๖ (๕) มาใชบงคบ

หนา ๒๒ เลม ๑๓๔ ตอนท ๗๙ ก ราชกจจานเบกษา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

มาตรา ๓๐ เพอประโยชนในการปฏบตหนาทของทประชมรวมตามมาตรา ๑๐ (๒) ในกรณทมการแตงตงคณะกรรมการปฏรปตามมาตรา ๒๙ วรรคหนง แลว แตยงไมมคณะกรรมการยทธศาสตรชาตตามกฎหมายวาดวยการจดทายทธศาสตรชาต ใหทประชมรวมตามมาตรา ๑๗ ประกอบดวยประธานกรรมการปฏรปทกคณะตามมาตรา ๒๙ วรรคหนง โดยใหประธานกรรมการปฏรปเลอกกนเองใหประธานกรรมการปฏรปคนหนงทาหนาทประธานในทประชม

มาตรา ๓๑ เพอใหการดาเนนการเปนไปตามกาหนดเวลาท บญญตไว ในหมวด ๑๖ การปฏรปประเทศ ของรฐธรรมนญ การกาหนดระยะเวลาดาเนนการปฏรปประเทศในแตละดาน ตามมาตรา ๗ ตองกาหนดใหเรมดาเนนการภายในหนงปนบแตวนทประกาศใชรฐธรรมนญ รวมทง ตองกาหนดผลสมฤทธทคาดหวงวาจะบรรลภายในระยะเวลาหาปดวย ทงน เวนแตรฐธรรมนญจะกาหนดระยะเวลาไวเปนอยางอน

ในวาระเรมแรก การขยายระยะเวลาการดาเนนการจดทารางแผนการปฏรปประเทศตามมาตรา ๑๑ วรรคส ใหคานงถงระยะเวลาตามทบญญตไวในรฐธรรมนญ

มาตรา ๓๒ ใหนารายงานผลการศกษาและขอเสนอแนะทเกยวของกบการปฏรปประเทศ ของคณะรกษาความสงบแหงชาต สภานตบญญตแหงชาต สภาปฏรปแหงชาต สภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ คณะกรรมการบรหารราชการแผนดนตามกรอบการปฏรปประเทศ ยทธศาสตรชาต และการสรางความสามคคปรองดอง กระทรวงกลาโหม และสานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ทไดจดทาขนกอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบ มาใชประกอบการพจารณาจดทารางแผนการปฏรปประเทศดวย และใหถอวาการรบฟงความคดเหนเกยวกบขอเสนอแนะในการปฏรปประเทศทองคกร หรอหนวยงานของรฐดงกลาวไดจดใหมการรบฟงความคดเหนจากหนวยงานของรฐและประชาชน เปนสวนหนงของการรบฟงความคดเหนในการจดทารางแผนการปฏรปประเทศตามมาตรา ๑๑ วรรคสอง

มาตรา ๓๓ ในระหวางระยะเวลาทคณะรฐมนตรตองแจงความคบหนาในการดาเนนการ ตามแผนการปฏรปประเทศตอรฐสภาเพอทราบทกสามเดอนตามมาตรา ๒๗๐ ของรฐธรรมนญ ใหเปนหนาทของสานกงานในการจดทารายงานดงกลาวเสนอตอคณะรฐมนตรไมชากวาสบวนกอนครบกาหนด สามเดอนดงกลาว

ผรบสนองพระราชโองการ

พลเอก ประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร

หนา ๒๓ เลม ๑๓๔ ตอนท ๗๙ ก ราชกจจานเบกษา ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๖๐

หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอ โดยทมาตรา ๒๕๙ ของรฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทย บญญตใหการปฏรปประเทศเปนไปตามกฎหมายวาดวยแผนและขนตอนการดาเนนการปฏรปประเทศ ซงอยางนอยตองมวธการจดทาแผน การมสวนรวมของประชาชนและหนวยงานทเกยวของ ขนตอนในการดาเนนการปฏรปประเทศ การวดผลการดาเนนการ และระยะเวลาดาเนนการปฏรปประเทศ ทกดาน จงจาเปนตองตราพระราชบญญตน

ระเบยบ วาดวยการตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผล

การด าเนนการตามยทธศาสตรชาต และแผนการปฏรปประเทศ พ.ศ. ๒๕๖๒

โดยทพระราชบญญตการจดท ายทธศาสตรชาต พ.ศ. ๒๕๖๐ และพระราชบญญตแผน และขนตอนการด าเนนการปฏรปประเทศ พ.ศ. ๒๕๖๐ ก าหนดใหคณะรฐมนตรวางระเบยบเกยวกบหลกเกณฑและวธการการตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลการด าเนนการตามยทธศาสตรชาต และแผนการปฏรปประเทศ ตามขอเสนอแนะของคณะกรรมการยทธศาสตรชาต

อาศยอ านาจตามความในมาตรา ๒๓ แหงพระราชบญญตการจดท ายทธศาสตรชาต พ.ศ. ๒๕๖๐ และมาตรา ๒๔ แหงพระราชบญญตแผนและขนตอนการด าเนนการปฏรปประเทศ พ.ศ. ๒๕๖๐ คณะรฐมนตรตามขอเสนอแนะของคณะกรรมการยทธศาสตรชาต จงวางระเบยบไว ดงตอไปน

ขอ ๑ ระเบยบนเรยกวา “ระเบยบวาดวยการตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผล การด าเนนการตามยทธศาสตรชาตและแผนการปฏรปประเทศ พ.ศ. ๒๕๖๒”

ขอ ๒ ระเบยบนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป ขอ ๓ ในระเบยบน “คณะกรรมการยทธศาสตรชาต” หมายความวา คณะกรรมการยทธศาสตรชาตตามกฎหมาย

วาดวยการจดท ายทธศาสตรชาต “คณะกรรมการปฏรป” หมายความวา คณะกรรมการปฏรปประเทศตามกฎหมายวาดวยแผน

และขนตอนการด าเนนการปฏรปประเทศ “ส านกงาน” หมายความวา ส านกงานสภาพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต “ระบบ” หมายความวา ระบบเทคโนโลยสารสนเทศทส านกงานสภาพฒนาการเศรษฐกจ

และสงคมแหงชาตจดใหมขนตามขอ ๕ ขอ ๔ การตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลการด าเนนการตามยทธศาสตรชาต

และแผนการปฏรปประเทศ ใหคณะกรรมการยทธศาสตรชาตและคณะกรรมการปฏรปกระท าผานระบบเทคโนโลยสารสนเทศเปนหลก และจะใชวธอนตามทเหนสมควรรวมดวยกได แตตองไมสรางภาระ แกหนวยงานของรฐเกนสมควร

ในการด าเนนการตามวรรคหนง คณะกรรมการยทธศาสตรชาตอาจมอบหมายใหคณะกรรมการจดท ายทธศาสตรชาตพจารณาเรองใดเรองหนงแทนกได

ขอ ๕ ใหส านกงานจดใหมการบ ารงรกษาและพฒนาระบบเพอใหคณะกรรมการยทธศาสตรชาตและคณะกรรมการปฏรปใชในการตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลการด าเนนการ

หนา ๑

เลม ๑๓๖ ตอนพเศษ ๑๒๐ ง ราชกจจานเบกษา ๑๓ พฤษภาคม ๒๕๖๒

ตามยทธศาสตรชาตและแผนการปฏรปประเทศตามขอ ๔ โดยตองจดใหมระบบเพอใชในการประมวลและวเคราะหขอมลเพอประกอบการตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลดวย

ระบบตามวรรคหนงตองมชองทางใหประชาชนมสวนรวมแสดงความคดเหนและขอเสนอแนะอนเปนประโยชนตอการตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลการด าเนนการตามยทธศาสตรชาต และแผนการปฏรปประเทศดวย

ใหเปนหนาทของหวหนาหนวยงานของรฐแตละแหงทจะตองด าเนนการเชอมโยงฐานขอมล ทอยในความรบผดชอบของหนวยงานของรฐนนเขากบระบบทส านกงานจดใหมขนตามวรรคหนงภายในระยะเวลาทส านกงานก าหนด เพอใหระบบมขอมลครบถวนสมบรณอนจะเปนประโยชนตอการตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลการด าเนนการตามยทธศาสตรชาตและแผนการปฏรปประเทศ

ในกรณทหนวยงานของรฐแหงใดไมสามารถด าเนนการเชอมโยงฐานขอมลกบส านกงาน ใหแลวเสรจภายในระยะเวลาตามวรรคสาม ใหชแจงเหตผลทไมสามารถด าเนนการดงกลาวไดใหส านกงานทราบ และรวมกนก าหนดแนวทางการรายงานรปแบบอนเพอแกไขปญหาดงกลาวโดยเรว

ขอ ๖ ใหหวหนาหนวยงานของรฐทกแหงด าเนนการใหมการรายงานผลการด าเนนการตามยทธศาสตรชาตและแผนการปฏรปประเทศในระบบตามรายการและภายในระยะเวลาทส านกงานก าหนด ทงน ส านกงานจะก าหนดรายการทหนวยงานของรฐแตละแหงจะตองรายงานใหแตกตางกนตามความเหมาะสมเพอใหการตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลการด าเนนการตามยทธศาสตรชาตและแผนการปฏรปประเทศเปนไปอยางมประสทธภาพกได

รายการตามวรรคหนงอยางนอยตองประกอบดวย (๑) ขอมลเกยวกบรายละเอยดแผนงาน โครงการ หรอการด าเนนงาน (๒) ความสอดคลองกบการด าเนนการตามยทธศาสตรชาตและแผนการปฏรปประเทศ (๓) ความกาวหนาและผลสมฤทธของการด าเนนการ (๔) ปญหาหรออปสรรค (๕) ขอเสนอแนะหรอแนวทางแกไขในการด าเนนงาน ในกรณทหวหนาหนวยงานของรฐไมรายงานผลการด าเนนการตามวรรคหนงภายในระยะเวลา

ทก าหนด หรอรายงานไมครบถวนตามรายการทก าหนด ใหส านกงานแจงใหรฐมนตรเจาสงกด หรอหวหนาองคกรในฝายนตบญญต ฝายตลาการ องคกรอสระ และองคกรอยการทราบพรอมดวยเหตผลโดยเรว

ขอ ๗ ในกรณทคณะกรรมการยทธศาสตรชาต หรอคณะกรรมการปฏรป เหนสมควร ใหเพมรายการใดในระบบเพอใหการตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลการด าเนนการตามยทธศาสตรชาตและแผนการปฏรปประเทศเปนไปอยางมประสทธภาพมากยงขน ใหส านกงานพฒนาระบบใหมรายการขอมลดงกลาวโดยเรว

หนา ๒

เลม ๑๓๖ ตอนพเศษ ๑๒๐ ง ราชกจจานเบกษา ๑๓ พฤษภาคม ๒๕๖๒

ขอ ๘ ในกรณทคณะกรรมการยทธศาสตรชาต หรอคณะกรรมการปฏรปตองการขอมลในระดบพนท ใหส านกงานแจงใหหนวยงานของรฐทเกยวของเพอจดท ารายงานขอมลดงกลาวและสงใหส านกงานเพอน าเสนอคณะกรรมการยทธศาสตรชาตหรอคณะกรรมการปฏรปเพอพจารณาตอไป

หวหนาหนวยงานของรฐทไดรบแจงตามวรรคหนงตองจดใหมการจดท ารายงานขอมลและสงใหส านกงานภายในระยะเวลาทส านกงานก าหนด

ใหน าความในขอ ๖ วรรคสาม มาใชบงคบแกกรณทหวหนาหนวยงานของรฐไมจดท ารายงานขอมลตามวรรคหนง หรอรายงานขอมลไมครบถวนตามทไดรบแจงจากส านกงาน ดวยโดยอนโลม

ขอ ๙ ใหส านกงานจดท ารายงานสรปผลการด าเนนการประจ าปในการด าเนนการ ตามยทธศาสตรชาตและแผนการปฏรปประเทศเสนอตอคณะกรรมการยทธศาสตรชาตหรอคณะกรรมการปฏรป แลวแตกรณ หวหนาองคกรในฝายนตบญญต ฝายตลาการ องคกรอสระ และองคกรอยการ ทราบ และใหส านกงานเสนอรายงานความคบหนาในการด าเนนการตามแผนการปฏรปประเทศตอคณะรฐมนตรทราบเพอรายงานตอรฐสภาทกสามเดอนตอไปดวย

ขอ ๑๐ ใหส านกงานประเมนผลการด าเนนการตามยทธศาสตรชาตและแผนการปฏรปประเทศตามแนวทางและระยะเวลาทคณะกรรมการยทธศาสตรชาต แลวแตกรณ ก าหนด แลวรายงานคณะกรรมการยทธศาสตรชาตหรอคณะกรรมการปฏรปเพอพจารณา และเมอคณะกรรมการยทธศาสตรชาต หรอคณะกรรมการปฏรปมมตเปนประการใด ใหหนวยงานของรฐด าเนนการใหเปนไปตามมตคณะกรรมการยทธศาสตรชาตหรอคณะกรรมการปฏรปนน และใหส านกงานรายงานคณะรฐมนตร เพอทราบดวย

ขอ ๑๑ ใหนายกรฐมนตรรกษาการตามระเบยบน

ประกาศ ณ วนท ๘ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕62 พลเอก ประยทธ จนทรโอชา

นายกรฐมนตร

หนา ๓

เลม ๑๓๖ ตอนพเศษ ๑๒๐ ง ราชกจจานเบกษา ๑๓ พฤษภาคม ๒๕๖๒