คมอโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต

โครงการพฒนาโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต

ปการศกษา ๒๕๕๕

กคพ.

www.moralproject.net

กระบวนทศนพระราชทาน เรยนความร ทำาการงาน และทำาความด“ ”

“เดก ๆ นอกจากจะตองเรยนความรแลวยงตองหดทำาการงานและทำาความดดวย

เพราะการทำางานจะชวยใหมความสามารถ มความขยนอดทนพงตนเองได

และการทำาดนนจะชวยใหมความสขความเจรญ ทงปองกนตนไวไมใหตกตำา”

พระบรมราโชวาท พระราชทานเพอเชญลงพมพในหนงสอวนเดก ประจำาป ๒๕๓๐

คำาพอสอน

พระมหาพงศนรนทร ฐตวำโสประธานโครงการประกวดโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรตประธานกลมกลยาณมตรเพอการเสรมสรางเครอขายวถพทธคมอโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต เยาวชนไทย ทำาด ถวาย“ในหลวง ” /กรงเทพฯ : กคพ., ๒๕๕ 5๒๔ หนาISBN xxx-xxx-xxxx-xx-x๑. โครงงาน ๒.คณธรรมจรยธรรม ๓.เฉลมพระเกยรต

(ปกหนาดานใน)

สารบญ

หนาโครงงานคณธรรม ๒

โครงงานคณธรรมคออะไร? ๒การเรยนรทไมจำากด EDUCATION FOR ALL ๒องครวมแหงความด ทไรขดจำากด ๒การทำาดเชงรกพรอมกบการเรยนรชวตอยางเปนวทยาศาสตร ๓แกนการเรยนรคอ รวมกน ทำาด อยางมปญญา “ ” ๔

แบบจำาลองระบบการศกษา ๑-๒-๓-๔ ๕๖ ขนตอนในการทำาโครงงานคณธรรม ๘

ขนตอนท ๑ การตระหนกรและพจารณาเลอกหวเรองหรอประเดนปญหา ๘ขนตอนท ๒ การรวบรวมประมวลขอมลและองคความรทเกยวของ

๘ขนตอนท ๓ การจดทำารางโครงงาน ๑๐ขนตอนท ๔ การดำาเนนการโครงงาน ๑๑ขนตอนท ๕ การสรปประเมนผลและเขยนรายงาน ๑๒ขนตอนท ๖ การนำาเสนอโครงงาน ๑๒

หลกเกณฑการพจารณา ๑๓การประเมนรางโครงงาน ๑๕การประเมนโครงงาน ๑๖

ภาคผนวก ก. โครงการพฒนาโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต ปการศกษา ๒๕๕๔ ๑๗ภาคผนวก ข. รายงานโครงงานและสอนำาเสนอโครงงาน ๒๐

ตวอยาง สรปยอโครงงานใน ๑ หนากระดาษ ๒๒ภาคผนวก ค. ปฏทนงานโครงการฯ ปการศกษา ๒๕๕๕ ๒๓

ทปรกษาและคณะกรรมการกลาง โครงการ ๒๔

2

โครงงานคณธรรม (Moral Project)

โครงงานคณธรรมคออะไร? โครงงานคณธรรม หรอโครงงานความด เปนนวตกรรมการเรยนร ทสงเสรมการทำาความดมคณธรรมแบบเชงรก โดยใหผเรยนทเปนเดกและเยาวชนเกดความรสกเปนเจาของกจกรรมการเรยนรน เอง ผานเทคนควธการเรยนร แบบโครงงาน (Project Approach) โดยประเดนทเลอกทำาโครงงานนนเกดขนมาจากความสนใจและความคดรเรมของผเรยนเอง เน นการเรยนร ผ านการปฏบต งานจรง ด วยความพากเพยรพยายามอยางจดจอตอเนองในชวงระยะเวลาทยาวนานพอสมควร (ตองทำางานจรงไมนอยกวา ๒ เดอน) ในลกษณะวจยปฏบตการ (action research) นำาไปสการแกไขปญหาดานความเสอมทรามทางศลธรรม และสงเสรมการบมเพาะความดมคณธรรมอยางเปนรปธรรมและเปนระบบ รวมทงการขยายความมสวนรวมไปสบคคลตางๆ ในสถานศกษาและชมชนของตนเองหรอชมชนอนๆ ทเกยวของ

การเรยนรทไมจำากด EDUCATION FOR ALLในเมอโครงงานคณธรรมเปนกระบวนการพฒนาคณธรรมและ

ความด โครงงานคณธรรมน จงมลกษณะทเปดกวางสำาหรบทกคน โดยไมมขอจำากดวาเรยนสายวทยหรอสายศลป มอปกรณเคร องมอทางวทยาศาสตรหรอเปลา? เปนนกเรยนประถมหรอมธยม เพราะคณธรรมและความดงามนน เปนเรองทมคณคาทควรเขาถงของคนทกคนนนเอง ไมจำากดจำานวนคน เพศ วย สถานะ ระดบชวงชนหรอสายวชาทเรยน แตสนบสนนใหทกคนมสวนรวมใหไดมากทสด แมวาจะมผรบผดชอบโครงงานเปนกลมเร มตน ๘-๑๐ คนกตาม แตโครงงานกกำาหนดเงอนไขใหผรบผดชอบน ตองคดวางแผนและดำาเนนงานเพอขยายหาแนวรวมตอไปในรปของเครอขายแกนนำา สมาชก หรอกลมเปาหมาย และตองสรางความมส วนรวมในทกภาคสวนใหมากท ส ด ท งครอบครว(บาน)

3

ศาสนา(วด) และสถานศกษา(โรงเรยน) โครงงานคณธรรมไมมกตกาควบคมจำานวนคนทมาชวยทำาโครงงาน หากใครอยากมาชวย อยากเขามารวมทำางาน กเขามาชวยเลย โครงงานใดยงมคนมาชวยรวมมอดวยมากเทาไร โครงงานนนยงประสบความสำาเรจ เพราะเทากบวามคนมารวมทำาความดเพมมากขนเทานน

องครวมแหงความด ทไรขดจำากดไมแยกเรอง ไมแยกสวน แตทกเรองสาระสามารถบรณาการเขามา

เปนสวนหนงของโครงงานนไดทงหมด ไมวาจะเปนวชาการดานใดหรอปญหาของใคร นำาองคความรทกดาน ทกวชา ทกสาระการเรยนร และทกทกษะทเกยวของไมวาจะเปนศลปะ-ดนตร-กฬา สามารถนำามาปรบบรณาการใชในการทำาความด ทำาการงาน และการสอสารประชาสมพนธโครงงานไดทงสน

ไมตดขดทงบประมาณ เพราะการทำาโครงงานดานความดหรอคณธรรมนไมตองลงทนดวยเมดเงนมาก บางโครงงานลงทนเพยงแรงงานจากสองมอทคอยเกบขยะ และเมอแยกขยะขายกไดทนมาเพมอก บางโครงงานใชสองมอนอยๆ บบนวดใหพอแมปยาตายายในชมชน บางโครงงานมาจากพฤตกรรมชวยกนประหยดนำาประหยดไฟ บางโครงงานมาจากการยมไหวทกทาย ตวอยางของโครงงานในลกษณะเชนนมอยมากมายทลงทนนอยแตไดผลและมคณคามาก แตอยางไรกตาม กตองมการลงทนเมดเงนในเรองคณธรรมบาง ไมใชปากบอกวาเรองคณธรรมความดสำาคญแตพฤตกรรมไมแสดงออกวาใหความสำาคญเลย โครงการน

จงออกแบบเปนพเศษใหโครงงานทไดรบคดเลอกไดรบทนการสนบสนนเบองตนจาก สพฐ. และศนยคณธรรม ตงแตตนทางของการทำางาน และเชอวาการลงทนทางดานคณธรรมความดนจะเหนยวนำาและดงดดใหทกภาคสวนในโรงเรยนชมชนมารวมกนลงทนในเร องความดนเพมขนอกหลายเทาตว ซงกพบวาเปนจรง เพราะหากวาเงนทนทไดรบไมพอกลม

4

ทำางานกลบมวธการหาทางออก ขอความชวยเหลอในรปแบบอนๆ ดวยตวเองไดอกอยางนาอศจรรย เพราะความดยอมเหนยวนำาความดมาหากน เชนไดรบการบรจาคและความชวยเหลอจากผทศรทธาและนยมชมชนในการทำาความดของกลมเยาวชน เรยกวาบญตอบญนนเอง ดงนนโครงงานคณธรรม จงเปน WIN-WIN SITUATION กลาวคอ ทกฝายมสวนรวมและทกฝายกไดรบประโยชนสขรวมกนทงหมด กลาวคอ ปญหาตางๆ ในโรงเรยนและชมชนไดรบการพจารณาและแกไข เดกและเยาวชนไดรบการปลกฝงบมเพาะซมชบและเรยนรคณธรรมความดงามตางๆ ดวยความรสกเปนเจาของ เดกและเยาวชนไดฝกฝนและพฒนาทกษะการคดวเคราะห คดสงเคราะห คดแกปญหา คดเชงระบบ คดประเมนคา ฯลฯ ผานการทำาโครงงานอยางเปนวทยาศาสตร เดกและเยาวชนไดรบการฝกทกษะการทำางานจรง การทำางานเปนระบบ ความรบผดชอบตองาน และไดรบการฝกทกษะทางสงคม ผานกระบวนการทำางานเปนกลมใหญในระยะเวลายาวนานพอสมควร และเมอโครงงานนนๆ ไดมการขยายผลไปถงการแกปญหาในครอบครว วด ชมชน พอแมผปกครอง พระสงฆ และคนในชมชนกจะไดรบอานสงสแหงประโยชนสขนนดวย ผบรหารและคณะครอาจารยกจะเบาใจสบายใจไมตองกงวลเครยดกบปญหาทสงสมไวมากมายโดยไมมการแกไข แตปญหาเหลานนกลบแปรเปลยนเปนผลงานทมความโดดเดนและนาชนชมแทน นอกจากน ผบรหาร ครอาจารย และศกษานเทศก ยงสามารถนำาขอมลและผลจากการทำาโครงงานคณธรรมมาทำาการวจยใหเปนผลงานทมคณคา ไดอยางมคณภาพและเกดประโยชนแทจรงไดอกดวย

โครงงานคณธรรมการทำาดเชงรกพรอมกบการเรยนรชวตอยางเปนวทยาศาสตร

โครงงานคณธรรมนถกออกแบบมาเพอใหตอบโจทย คำาทาทายทวาเดกไทยไมใฝด ใฝตำาทำาชวมวเพศเสพยา ละอายการทำาด ทำางานเปนทมไมเปน คดวเคราะหไมได โดยการสรางเงอนไขใหเขาใชปญหาจรงทตองเผชญอยทกวน ไมวาในโรงเรยนหรอในครอบครวในชมชน นำามาตรวจสอบ วเคราะห วางแผน แสวงหาแนวทางแกไขรวมกน ซงไมเพยงเขาใจ

5

ปญหานอกตวเทานน นยงเปนโอกาสใหเดกๆ ไดเชอมโยงสตนเอง เพราะคณสมบตของโครงงานคณธรรมนน พเศษตรงทเปนเรองในชวตจรง เปนประเดนปญหาจรงๆ ในชวต ซงทกคนมสวนรวม เกยวของ สมพนธอยดวยกนนนเอง แตอาจไมรตวกได ดงนน ดวยกระบวนการคดอยางเปนระบบ จงพบทางออกของปญหาดวยปญญา โครงงานคณธรรมจงเปนกระบวนการทนำาพาใหเดกไทยสามารถทำาโครงงานจรงในชวตดวยวธคดอยางเปนวทยาศาสตรนนเอง

โครงงานคณธรรมนน เนนการนำาปญหาในชวตจรงมาเรยนรผานการทำาโครงงาน อนจะเปนการเรยนรและพฒนาทกษะชวตดวยวธคดอยางเปนวทยาศาสตร หรอ ดวยกระบวนการทางปญญา อนพอจะสรปไดเปนลำาดบขนดงน

๑) สงเกตปญหา ระดมความคด เลอก ระบ วเคราะห เชอมโยง “ปญหา-สาเหต ไดชดเจน เหนความเชอมโยงเปนเหตเปนปจจยเกยว”เนองกนไดตลอดสาย (จาก ภายนอก ส ภายใน ชวตจตใจของ“ ” “ ”ตนเอง)

๒) คาดการณและระบ “เปาหมาย ของการแกปญหาใหชด ทง”เปาหมายในตวคน (พฤตกรรม จตใจ ปญญา ทคาดหวง) เปาหมายนอกตวคน (สงแวดลอม-กายภาพ) เปาหมายเชงปรมาณ เปาหมายเชงคณภาพ เปาหมายระยะสน ระยะกลาง ระยะยาว

และเมอรจดหมายปลายทางชด การกำาหนดทศทางและการเดนทางกจะชดไปดวย

๓) วางแผนและออกแบบ “ทางแก หรอวธการทดลองอยางม”หลกเกณฑ ทแกปญหาไดตรงจด (คอแกทสาเหต) และถงพรอมทจะบรรลเปาหมายทวางไวได

๔) ลงมอทำา พรอมกบเรยนร แสวงหา ฝกฝน คณธรรมจาก“ภายในตน ไปส การแกปญหาภายนอก ” “ ” ทงการเรยนรสวนบคคลจำาเพาะตน และเรยนรรวมกนผานกระบวนการกลม

6

๕) ลงมอปฏบตการอยางเปนระบบ มการตดตามและเกบบนทกขอมล ทำาตามแผนงานอยางยดหยน มงมนทมเทแตไมยดตดมากเกนไป เรยนรอยางตนตวเทาทนพรอมปรบเปลยนใหเหมาะสมกบสถานการณทเปลยนไป เพอใหเกดประโยชนสขสงสดแมมขอจำากดมากมาย

๖) ประมวลผล-สรปผล ประเมนผลการบรรลเปาหมายและวตถประสงคทไดตงไว การประเมนตนเอง การยอนพจารณาเพอปรบปรงแกไขขอบกพรอง และการตอยอดขยายผล

๗) นำาเสนอ สอสาร ขอมลเรองราวการทำาโครงงานผลของการทำางาน สสาธารณะ อยางมประสทธภาพเพอเปนการแพรขยายความด-สอสารความด บอกตอองคความรในการแกปญหาตางๆ เผยแพรวธการในการทำาความด อนจะเปนการเสรมสรางคานยมการทำาความด สรางแรงบนดาลใจในการทำาความดใหกบผอนตอๆ ไป และเปนการสบตอความดตอไปไดไมสนสด

แกนการเรยนรคอ รวมกน ทำาด อยางมปญญา “ ”กระบวนการเรยนรทดและสมบรณของโครงงานคณธรรมนน จะ

ตองเร มตนจากการสรางความเปนกลยาณมตรตอกนกอน อนเปนปจจยตนเรมทสำาคญทสด จงตองออกแบบและจดวางเงอนไขใหเกดการรวมกลมกนของผรบผดชอบโครงงานจำานวน ๘-๑๐ คน และทปรกษาอก ๓ คน โดยมองคประกอบโครงสรางและความสมพนธในกลม ใหสามารถดงดานบวกของแตละคนออกมาหากนใหไดมากทสด ซงกจะทำาใหเกดการใฝดคดดและทำาดรวมกนออกมาไดอยางเตมทเตมตามศกยภาพของแตละคน เก ดการซมซบความด พรอมๆ ก บมการเรยนร หรอม กระบวนการทางปญญาเกดขนตลอดสาย ตงแตเร มตนระดมความคด การสงเกตสำารวจสภาพปญหา ปญญาตระหนกรในสถานการณหรอสภาพปญหาและสบสาวถงสาเหต ปญญาคนควาหาความรจากแหลงเรยนรตางๆ เพมเตม การรวบรวมประมวลขอมล ปญญาคดวเคราะหคดสงเคราะห ปญญาคดรเรมสรางสรรค การทำาความคดใหชดและเปนระบบ การคดวางแผนงาน การรางโครงงาน ปญญาการปรบประยกตจาก

7

นามธรรมใหเปนรปธรรม ปญญาการตดตามดำาเนนงานปรบปรงงาน ปญญาการแกปญหาเฉพาะหนา ปญญาการประเมนผลสรปผล และปญญาการนำาเสนอ ตลอดจนสตปญญาทจะเทาทนและสามารถวางใจตอโลกธรรมทง ๘ ทมาถกตองสมผสใจไดอยางฉลาดและเปนกศลไดในทสด

กระบวนการเรยนรทเกดขนภายใตโครงงานคณธรรมฯน เปนกระบวนการทพฒนาและปรบประยกตมาจากกระบวนการเรยนรวถพทธ ซงใชแบบจำาลองของวงรอบ ๑-๒-๓-๔ ทหมนเวยนสงสมทบซอนขนอยางตอเนอง อนประกอบดวยกระบวนการกลยาณมตร, กระบวนการเปดการเรยนรภายใน (ปรโตโฆสะ ส สทธาและโยนโสมนสการ), กระบวนการเรยนรอยางเปนองครวม (ตามหลกไตรสกขา-ภาวนา๔) และกระบวนการพฒนาแบบเวยนรอบตอเนอง จงทำาใหกระบวนการเรยนรและการพฒนาคณธรรมของผเรยนเกดขนควบคกนไป ดงแผนผงของแบบจำาลอง ดานลางน

แบบจำาลองการศกษา ๑-๒-๓-๔ นอาจเรยกชอเปนธรรมอกหมวดหนงไดวา “กระบวนการ ๓ ป ตอเนอง ”ลกศร A : ปรยต, ลกศร B : ปฏบต, ลกศร C : ปฏเวธ, ลกศร D : ตอเนอง

8

ทมา: Phramaha Pongnarin Thitavamso, “An Analytical Study of Process of Learning in Theravada Buddhism,” Bangkok:

Mahachulalongkornrajavidyalaya University, ๒๐๐๕

(๑) กระบวนการกลยาณมตร ขนตอนนเปนขนตอนตนเรมทสำาคญทสด โดยจดวางเงอนไขใหเกด

การนำาพาใหบคคลตางๆ ซงมตงแตกลมเพอนใกลตว คร ผบรหาร พระสงฆ พอแม จนถงองคกรทใหการสนบสนนมารวมกลมกนโดยดงดานบวกของแตละคนแตละฝายออกมาหากนใหไดมากทสด ใหแตละคนมาสวมบทบาทเปนกลยาณมตรตอกน กลยาณมตรนนมความสำาคญอยางมากทจะชวยกระตนเตอน ชวยสรางแรงบนดาลใจ ชวยสรางศรทธาในการทำาความด ชวยสนบสนนใหโครงงานดำาเนนไปไดดวยด ขนตอนนจงสำาคญมากทสดทจะทำาใหเร มตนการเรยนรได และดำาเนนตอไปจนถงปลายทางแหงความสำาเรจ โดยกลยาณมตรจะทำาหนาทเปนผชกจงปจจยภายนอกมากระตนตวเปดการเรยนรภายใน(๒) กระบวนการเปดการเรยนรภายใน (ปรโตโฆสะ ส สทธาและโยนโสมนสการ) (ลกศร A) การเปดการเรยนรภายใน เปนขนตอนทสำาคญมากอกขนตอนหนง ทเสมอนเปนการออกสตารทหรอจดตดเครองยนตแหงการเรยนรภายในตวมนษย ซงมองคธรรมเร มตนแหงการเรยนรส ำาคญสองประการดวยกนคอ “สทธา ” (ความสนใจใฝร, ความเชอใจ เชอถอ และความเชอมน) และ “โยนโสมนสการ ” (การคดพจารณาอยางแยบคาย คดเปน– )

การเปดการเรยนรภายในจะเกดขนไดตองอาศยกลยาณมตรเตรยมการและเลอกใชปจจยภายนอกมากระตนปจจยภายในอยางพอเหมาะพอดแกผเรยนและสถานการณแวดลอมปจจยภายนอกดงกลาวนน เรยกวา ปรโตโฆสะ ซงมหลายลกษณะ ตงแตคำาสอน คำาบอกกลาว“ ” หนงสอ ตำารา สอตางๆ และทดทสด คอ “เสยงของคร เพราะเปนเสยง”ทจะสรางศรทธาใหเกดขนในใจ เปนเสยงทจะชวยเตอนจตสะกดใจใหฉกคดหรอตระหนกสำานก เปนเสยงทเปนกำาลงใจใหเกดการเรยนรภายในตนขน มนใจขน จนเขาใจถงคณคา

9

ถงประโยชนของการทำาความดการสรางคณธรรมจรยธรรมขนในตน เมอเขาใจถงประโยชน จงเกดฉนทะความพอใจใครทจะลงมอกระทำาดวยตนเองโดยไมลงเล ดงตวอยางของ เสยงของคร ในโครงการนทสำาคญทสด คอ พระราชดำารสของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทชาวไทยทกคนลวนมศรทธาอยางเตมเป ยม เมอโครงการประกวดโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรตเลอกมาใชเปนเสยงบอกกลาว (ปรโตโฆสะ) ทยำาชดเจนวา “เยาวชนไทย ทำาด ถวายในหลวง จงเทากบเปนเสยงบอกทให ”แนวทางวา ศรทธาทเกดขนนนควรนำาไปสการตอบแทนคณพระองคทาน ในโอกาสครงนมใชสงใดอน แตเปนการทำาดถวายพระองคทานนนเอง

เมอสทธาคอความสนใจใฝรเกดขนกจะชวยไปกระตนตวเปดการเรยนรภายในอกอยางหนง กคอกระบวนการคดพจารณาอยางแยบคาย หรอทเรยกวา โยนโสมนสการ ใหเรมตนและทำางานไปดวยกน เร มตงแตเยาวชนสนใจใฝรและคดพจารณาวาจะทำาดอะไรถวายในหลวง ซงตามเงอนไขกคอ การกระทำานนควรตอบโจทยหรอแกปญหาจรงททกคนหรอสวนใหญกำาลงเผชญอย โดยชวยกนระบปญหาใหชดเจน คนหาสาเหตทมาของปญหานนๆ สบสาว ปจจยแวดลอมทเก ยวของ ทงบคคล สถานการณ สถานท ฯลฯ เร มวเคราะหและกำาหนดเปาหมายของการแกปญหา พจารณาหาหนทางปฏบต เพอนำาไปสการแกปญหาอยางเปนจรง ท งหมดนเป นวธค ดพจารณาแบบอรยสจ ๔ (หนงในวธค ด โยนโสมนสการ) นนเอง(๓) ขนกระบวนการไตรสกขา (ลกศร B และ C)

กระบวนการไตรสกขา เปนกระบวนการเรยนรอยางเปนองครวม ค อ ก า ร เ ร ย น ร ด า น พ ฤ ต ก ร ร ม (ศ ล ) ด า น จ ต ใ จ (ส ม า ธ ) ด า นปญญา(ปญญา) ซงจะเกดขนไดตองจดเตรยมเหตปจจยใหเออตอการกระทำาหรอปฏบตงานจรง โครงการนจงเนนใหมชวงระยะเวลาดำาเนนงานนาน เพอใหเพยงพอตอการคอยๆ สะสมการเรยนร สงสมและบมเพาะคณความดในจตใจ และการปรบเปลยนพฤตกรรม จากประสบการณทพบจากการทำาโครงงานคณธรรมมา ๒ ปนน ทำาใหพบวา อยางนอยตองม

10

เวลาประมาณ ๒ เดอนสำาหรบการปฏบตงานจรงๆ (เฉพาะชวงเวลาทำางานจรง ไมรวมชวงทำางานเอกสาร)

ศล เปนการเรยนรดานพฤตกรรมหรอการเรยนรทกษะทางสงคมทจะทำางานรวมกนเปนกลมรวมกบผอนอยางเอออาทร พรอมทจะใหกำาลงใจและใหอภยแกกน การระมดระวงคำาพด-การกระทำาทจะไมเบยดเบยนใคร หากมการกระทบกระทงกนบางกมศลกำากบทจะไมใหเกนเลยไปจนกระทบกระแทกใหแตกทำาลายความสมพนธระหวางกน การสำารวมระวงทงทางคำาพดและการกระทำา การยอมรบสำานกผด การใหอภยกน กอใหเกดพฒนาการทางดานพฤตกรรมไมใหเปนมลภาวะเบยดเบยนตนเองและผอน กจะทำาใหการทำางานกลมเกดขนไปไดตลอดรอดฝง

สมาธเปนการเรยนรทางดานจตใจ ทตองเผชญสถานการณจรงจากการทำางาน ทำาใหตองมความมงมนตงใจ ความขยนหมนเพยรกระทำาอยางตอเนองไมทอถอย มความอดทน ทงตอภาระงาน และทงตอคนและสถานการณทเขามา นอกจากนยงหมายถงการเจรญงอกงามของคณความดหรอคณธรรมในจตใจ อนนำาไปสภาวะความสขสดชน แจมใสผองใสในจตใจ

ปญญา เปนการเรยนรทมาจากกระบวนการสงเกต สำารวจ การคดการพจารณาไตรตรองการตดสนใจอยางเปนเหตเปนผลเปนระบบ นำาไปสภาวะทออกจากปญหา นำาออกจากทกข นำาไปสภาวะทดงามเปนบญกศล การเรยนรทางปญญาเร มจากการเรยนความรจากหลกธรรม คำาสอน ขอมล ขอเทจจรง การจดจำา การจบประเดน การแยกแยะ การจดหมวดหม อนเปนปญญาขนรจำา และพฒนาขนไปสปญญาขนรคด อนเกดจากการฝกทกษะการคดวเคราะหคดสงเคราะหการคดเชอมโยงเหตปจจย การคดพจารณาคณคาแทคณคาเทยมเปนตน และพฒนาไปสปญญาขนรแจงททำาใหแสวงหาทางออกจากปญหาได ตลอดจนปญญาทกอเกดจากการลงมอปฏบตเพอบรรลผลของการแกไขปญหา (เผดจศกกบปญหา) และปญญาตดตามประเมนผลอยางเปนระบบเพอปรบปรงใหดขน นำาสการสงสมเปนประสบการณและปรชาญาณรแจงในเรองนนๆ(๔) ขนการพฒนาแบบเวยนรอบตอเนอง (ภาวนา๔ ส กลยาณมตร) (ลกศร D)

11

เมอผเรยนผานกระบวนการเรยนรใน ๓ ขนตอนแรกมาซำาแลวซำาอก เปนเวลาตอเนองกนในชวงเวลาทเหมาะสม (กรณทำาโครงงานคณธรรม ตองทำางานจรงไมนอยกวา ๒ เดอน) ผเรยนจะเกดพฒนาการในตนเองอยางเปนองครวมทกดาน ทง พฒนาการทางพฤตกรรมทเกยวของกบรางกายและกายภาพแวดลอม (กายภาวนา) พฒนาการทางสงคม (ศลภาวนา) พฒนาการทางจตใจ (จตภาวนา) และพฒนาการทางปญญา (ปญญาภาวนา)

การประกวดโครงงาน จงเปนกศโลบายหรอบทเรยนครงสำาคญทพวกเขาจะไดเรยนรและฝกการวางใจไดอยางเหมาะสม ไมใหหวนไหวไปกบโลกธรรม ๘ ไดอยางไร รจกรกษาใจใหอยในพรหมวหาร ๔ ไดหรอไม และไมหลงยดตดอยกบการแขงขนหรอรางวล แตกลบเหนคณคาของความรกใครปรองดองสามคค ชวยเหลอเกอกลกน สามารถอนโมทนา ยนดในความสำาเรจของโครงงานของเพอนๆ กลมอนได นบเปนการปรบเขาสทศนคตและคานยมทด ใฝด ใฝสรางสรรค มพฒนาการทางพฤตกรรม จตใจตงมนในความดงาม เขมแขง อดทน ขยน กลาหาญ ไมยอทอตออปสรรคตางๆ และมพฒนาการทางปญญาทด มทกษะกระบวนการคดทด มความแยบคายในการชกชวนคนอนๆ เขามาชวยกนแกปญหา เขาใจความเปนจรงของชวต ของโลกและธรรม เรยกไดวา หากมพฒนาการทง ๔ ดานพรอม (กายภาวนา ศลภาวนา จตตภาวนา และปญญาภาวนา) กจะเปนผทพรอมทจะมบทบาทเปนกลยาณมตรใหกบผอนไดตอไป ซงกจะเทากบวาเปนผเรมตนขบเคลอนวงจรแหงการเรยนรวถพทธนสบไป

ดงเชน ขอเทจจรงทพบวาแทบทกโครงงานมกจะสรปบทเรยนสำาคญวา การจะไปเปลยนแปลงผอน ตองเร มจากการเปลยนแปลงพฤตกรรมของตนเองกอน (กายภาวนา และ ศลภาวนา) และระหวางทเขาไดเรยนรเพอเปลยนแปลงตนเอง กท ำาใหเขาไดเกดการเรยนรคณความดหรอคณธรรมจากภายใน(จตภาวนา) ทคอยๆ ซมซบ และสงสมเปนประสบการณเปนปญญาญาณหยงรเชยวชาญในเร องทตนเองทำานน(ปญญาภาวนา) เขากจะพฒนามาสความเปนกลยาณมตรท สมบรณขน อนจะกอเกดเปนวงจรขบเคลอนททรงพลงใหเกดการสบ

12

เนองไปสขนตอๆ ไป นำาพาใหเพอนคนอนๆ ไดเกดการเรยนรและพฒนาตอเนองขยายวงออกไปไดไมสนสด

๖ ขนตอนในการทำาโครงงานคณธรรม

ขนตอนท ๑ การตระหนกรและพจารณาเลอกหวเรองหรอประเดนปญหาขนตอนนเปนขนตอนทสำาคญทสด ทตองอาศยภาวะการตระหนกรใน

สถานการณหรอสภาพปญหาดวยสตปญญา หรอภาวะทมแรงบนดาลใจทจะทำาสงดงามอะไรบางอยางทเปนความฝนหรออดมคต ซงอาจจะเกดจากผเรยนเองโดยตรง หรออาจจะเกดจากการแนะนำาหรอชชวนจากครทปรกษาหรอผอนทเปนเงอนไขภายนอก มากระตนใหผเรยนเกดความตระหนกรหรอแรงบนดาลใจขนกได

การสรางความตระหนกรน นเปนขนตอนทยาก เพราะโดยทวไปสภาพการณทเปนปญหาตางๆ นนมกจะเกดขนอยแลว แตมกจะถกละเลยมองขาม หรอชาชนเคยชนจนมองไมเหนปญหา หรอไมรสกวาตนเองมสวนเกยวของกบปญหานนอยางไรในทำานอง เสนผมบงภเขา“ ” หรอ ปลาอยในนำามองไมเหนนำา จงตองอาศยเหตปจจยภายนอก จาก“ ”กลยาณมตรทกระตนปจจยภายในใจของผเรยนไดถกตรงกบจรตนสย ในเงอนไขสถานการณแวดลอม และจงหวะเวลาทพอเหมาะพอด จนเกดฉนทะรวมกนทจะรวมกนเปนกลมเพอดำาเนนการโครงงาน

กจกรรมแนะนำาสำาหรบครทปรกษาครทปรกษาอาจวางเงอนไขเบองตนจากการใหผเรยนสำารวจและ

สงเกตสภาพปญหาตางๆ จากเพอนนกเรยน ปญหาทพบเหนในหองเรยน โรงเรยน วด และชมชน แลวชวยกนระดมความคดถงปญหาทเกดขนใหไดมากทสด แลวมาอภปรายกนในกลมใหญหรอกลมยอยกได (อาจทำาใหสนกในลกษณะโตวาทหรอยอวาทกได) เพอเลอกประเดนปญหาทมความสนใจ หรออยากจะแกปญหานนมากทสด เพอนำามาตงเปนประเดนสำาหรบทำาโครงงาน

13

คำาแนะนำาเพมเตม (Tip)ความด หรอ ประเดนทเลอกมาทำาโครงงานนนมทมา ๒ ลกษณะ

ดวยกน คอ ผเรยนเรมคดจาก (๑) ปญหาทอยากแก หรอจาก (๒) สงดทอยากทำา จากประสบการณพบวาผเรยนทเรมคดจากความดทอยากทำากอนนนมกยงมองแบบผวเผน ความคดความเขาใจยงไมหยงรากลก ความจรงแลวแมเปนความดทอยากทำากตาม หากยอนคดพจารณาใหดกจะพบวาสงดทอยากทำานนตองชวยแกไขหรอปรบปรงอะไรใหดขนสกอยางหนงแน ครทปรกษากตองชวยกระตนชชวนใหผเรยนไดยอนคดพจารณากลบไปทประเดนปญหาใหได เชน หากเดกเรมตนดวยความคดอยากปลกตนไมขนมาลอยๆ ครทปรกษาอาจตองถามใหยอนคดไปวา ทำาไมหรอถงตองปลกตนไม? ปลกทไหน? เพราะอะไรจงตองปลกทน? ปลกตนไมมนชวยแกปญหาอะไรหรอ? หรอมนชวยทำาใหอะไรดขนบาง? ถาผเรยนชวยกนคดและตอบปญหาเหลานได กจะไดประเดนปญหาทชดเจนสำาหรบการนำามาตงเปนประเดนทำาโครงงาน

ขนตอนท ๒ การรวบรวมประมวลขอมลและองคความรทเกยวของเมอสมาชกทกคนในกลมเหนพองกนและตดสนใจเลอกประเดน

ปญหาหรอหวเรองไดแลว และไดรบความเหนชอบจากทปรกษาแลว กจะเปนขนตอนของการระดมความคดวางแผนงานในเบองตน โดยเรมจากการรวมกนพจารณาวเคราะหสภาพปญหาแลวสบสาวไปหาสาเหตและปจจยรวมตางๆ การวางเปาหมายและวธการแกปญหา แลวประมวลสงทวเคราะหไดทำาเปนผงมโนทศน ในขนตอนนจะพบวายงมขอมลของสภาพปญหาและปจจยตางๆ ทเกยวของไมเพยงพอหรอยงมรายละเอยดทไมชดเจน ตวแปรสนบสนนและองคความรตางๆ ทจะนำามาใชในการวางแผนแกปญหากยงมไมครบถวนหรอยงไมชดเจนเปนตน จงตองมการรวบรวมขอมลและองคความรเพมเตม (ซงอาจจะไดมาจากการสำารวจโดยละเอยดหรอประมาณการโดยคราวๆ กได) จากการพบปะสนทนาขอความรวมมอจากบคคลตางๆ และจากการคนควาหาความรจากหนงสอตำารา

14

และแหลงเรยนรตางๆ แลวนำาขอมลทรวบรวมไดทงหมดมาประมวลเพอจดเตรยมสำาหรบคดวางแผนทำารางโครงงานตอไปกจกรรมแนะนำาสำาหรบครทปรกษา- สำาหรบนกเรยนระดบมธยมศกษา จากการระดมความคดในขน

ตอนท ๑ แลวเลอกมา ๑ อยางนน ครทปรกษาควรใหผเรยนชวยกนระดมความคดกนตอเพอตอบคำาถาม ๕ ขอตอไปน

๑. “ปญหา ทเลอกเปนประเดนเรมตนทำาโครงงาน คออะไร” ? ระบสภาพปญหาใหชดเจน(ปญหา มกเปนสภาพการณทผดปกต ไมด ไมนาพอใจ หรอเปนพฤตกรรมทไมพงประสงค พฤตกรรมทผดศลธรรม/กฎระเบยบ หรอผดจากมารยาททถกตอง เปนตน)

๒. ปญหานนม “สาเหต มาจากอะไร” ? วเคราะหรวมกนตอวาอะไรเปนสาเหตตนตอทแทจรง อะไรเปนปจจยรวม? อะไรเปนปจจยแวดลอมภายนอก อะไรเปนปจจยภายใน

๓. “เปาหมาย ของการแกปญหาคออะไร” ? ควรใหชวยกนเรมคดจากการวางเปาหมายระยะสน-ระยะกลางกอน โดยเรมจากการชวยกนระบเปาหมายเชงปรมาณวาเกยวของกบบคคลหรอสงของแวดลอมใดบาง? จำานวนหรอปรมาณเทาใด? มขอบเขตระยะเวลา พนทการทำางานเทาใด– ? แลวชวยกนตง เปาหมายเชงคณภาพ

วาตองการใหกลมเปาหมายเกดพฤตกรรมทพงประสงคอยางไรบาง? ใหเกดการพฒนาจตใจ หรอพฒนาปญญาอยางไรบาง? หรอใหเกดสงของ / สภาพแวดลอม ทพงประสงคอยางไรบาง?

๔. “ทางแก หรอวธการดำาเนนงาน เพอไปสเปาหมายนน มแผน”งาน อยางไรบาง? ใหชวยกนวางแผนการทำางานทจะสามารถทำาไดทง ๒ ระยะ ทงเฉพาะหนาในระยะเวลา ๓ เดอนในชวงเทอม ๑ และระยะท ๒ ในชวงเทอม๒ อกประมาณ ๓ ๔ เดอน–

๕. การดำาเนนงานโครงงานดงกลาวนน มการใช “หลกธรรมและแนวพระราชดำาร อะไรบาง” ?* (หากผเรยนยงจำาหวขอธรรมะทแนนอนไมได หรอจำาพระราชดำารสทถกตองไมได กใหใชถอยคำางายๆ ทอธบายใหเขาใจไดแทนไปกอน แลวไปคนควาเพมเตมตอในภายหลงกได)

15

- เมอตอบคำาถาม ๕ ขอนไดแลว กใหประมวลสรปนำาเสนอในรปแบบของผงมโนทศน ทมหวขอดงน

๐ ชอโครงงาน, ชอกลม, ชอโรงเรยน๐ วาดภาพประกอบโครงงาน ทแสดงออกถงความคดสรางสรรค๐ ปญหาทเลอกทำาโครงงาน๐ สาเหตของปญหา๐ เปาหมาย (เชงปรมาณ และเชงคณภาพ) ๐ ทางแก (วธการหรอกจกรรมทเปนขนตอนเรยงขอ) ๐ หลกธรรม/พระราชดำาร/พระราชดำารส ทนำามาใช

- สำาหรบนกเรยนระดบประถมศกษานน เนนแคใหเดกสามารถคดใหญ (Think Big) คดเปนขนตอนได กเพยงพอแลว สวนการคดวเคราะหอยางนกเรยนมธยมนนถอวาเปนการตอยอด เวลาตงคำาถามสามารถอนโลมใหใชค ำาถาม ๕ คำาถามเหมอนของระดบมธยมกได แตเดกนกเรยนจะวเคราะหไดไมลกซงนก และจะดเครงเครยดเกนไป ครทปรกษา จำาตองกระตนความคดดวยคำาถามทหลากหลาย และยอยประเดนลงไปใหมากขน และหากเดกสนใจในประเดน สงดทจะทำา“ ” มากกวา ปญหาทจะแก กไมเปนไร กใหขยายสงดทจะทำาใหเปน“ ”โครงการใหญตงกลมเปาหมายใหชดและคดขนตอนของการทำางานออกมาได กเพยงพอแลวตวอยางประเดนคำาถามกระตนความคดนกเรยนระดบประถมศกษา- ถาจะชวนกนใหทำาความดนนหลายๆ คน จะทำาไดหรอไม? - จะวางกลมเปาหมายเปนใคร? จำานวนกคน?- จะชกชวนหรอประชาสมพนธ ดวยวธการอยางไรบาง?- จะมวธการหรอกจกรรม ดำาเนนการโครงงานนอยางไรบาง?- จะมวธใดทจะรวาแตละคนนนทำาความดนนจรงหรอไม?- ถาเขาทำาจรง จะรไดอยางไรวาเขาทำามาก หรอทำานอย?- ถามคนททำาความดมากๆ จะใหอะไรเขาตอบแทน?- ตองการใหเกดผลดจากการทำาโครงงานนอยางไรบาง?- จะตงชอโครงงาน, ชอกลม วาอะไร? - อน ๆ เชน คณธรรมใดทจะนำามาใชในการทำาความดน

16

จากนนจงใหประมวลขอมลเปนผงมโนทศนทมหวขอดงตอไปน ๐ ชอโครงงาน, ชอกลม, ชอโรงเรยน๐ วาดภาพประกอบโครงงาน ทแสดงออกถงความคดสรางสรรค๐ ประเดนสงดทอยากทำา / ประเดนปญหา(และสาเหตของปญหา) ทเลอกทำาโครงงาน๐ เปาหมาย (เชงปรมาณ และเชงคณภาพ) ๐ วธการ (วธการหรอกจกรรมทเปนขนตอนเรยงขอ) ๐ หลกธรรม/พระราชดำาร ทนำามาใช

ขนตอนท ๓ การจดทำารางโครงงานขนตอนนเปนการคดพจารณาวางแผนงานในรายละเอยดและภาพรวม

ทงหมด โดยนำาขอมลทรวบรวมและประมวลไดทงหมดนนมาเรยบเรยงและจดทำาเปนเอกสารรางโครงงาน ทมหวขอตางๆ ตามทกำาหนดไว อยางนอย ๑๓ หวขอ (จำานวนหนา ๑๐ ๒๐ หนากระดาษขนาด – A ๔) ดงน(๑)ชอโครงงาน (ชอโครงงานเปนภาษาไทยและภาษาองกฤษ)(๒) กลมเยาวชนผรบผดชอบโครงงาน และสถานศกษา

แสดงชอกลม รายชอสมาชกในกลม ตำาแหนง ชนเรยน, ชอสถานศกษา ทตง โทรศพท โทรสาร E-mail และเวบไซตสถานศกษา(ถาม)

(๓) ทปรกษาโครงงาน ชอ-นามสกล ตำาแหนง โทรศพทและ E-mail (กรณเปนพระภกษใหระบฉายาและชอวดดวย)

(๔)วตถประสงค (ไมควรเกน ๕ ขอ)(๕) สถานทและกำาหนดระยะเวลาดำาเนนการ

พนททเลอกดำาเนนการจะเปนภายในหรอภายนอกสถานศกษากได สวนกำาหนดระยะเวลาดำาเนนการนน แบงเปน ๒ ระยะ ระยะท ๑ ควรอยในชวงเดอน พฤษภาคม สงหาคม ๒๕๕– 5 และระยะท ๒ ในชวงเดอน ตลาคม ๒๕๕ 5 – มกราคม ๒๕๕ 6

(๖)ผงมโนทศน สรปภาพรวมของรางโครงงานทงหมดเปนผงมโนทศน ใน ๑ หนากระดาษ

17

(๗) สาระสำาคญของโครงงาน (คำาอธบายสาระสำาคญของโครงงานโดยยอ ๕ - ๑๐ บรรทด)

(๘) การศกษาวเคราะห (๘.๑) ปญหาและสาเหต (ประมวลขอมลสภาพปญหา แลววเคราะห

สบสาวหาสาเหตและปจจยตางๆ ทเกยวของกบปญหา เพอใหเหนทมาและความสำาคญของโครงงาน)

(๘.๒) เปาหมาย (วางเปาหมายของการแกปญหาทงเชงปรมาณและคณภาพ)

(๘.๓) หลกการและหลกธรรมทนำามาใช (แสดงหลกธรรมและแนวพระราชดำาร หรอหลกวชาการตางๆ ทนำามาใช พรอมอธบายความหมายโดยยอ แลวอธบายเชอมโยงกบการดำาเนนการโครงงาน อยางสอดคลองเปนเหตเปนผล)

(๙)วธการดำาเนนงาน (แสดงวธการดำาเนนงานเปนขอๆ หรอเปนแผนผงทมคำาอธบายทชดเจน)

(๑๐) งบประมาณและแหลงทมาของงบประมาณ (แสดงงบประมาณโครงงานและแหลงทมา หากมการระดมทนเพม ใหบอกแผนงานหรอวธการระดมทนดวย)

(๑๑) ผลทคาดวาจะไดรบ (ผลโดยตรงและผลกระทบทตอเนองออกไป)(๑๒) ความคดเหนและขอเสนอแนะของทปรกษา (๑๓) ความคดเหนและความรสกของประธานกลมเยาวชนผรบผด

ชอบโครงงาน คำาแนะนำาเพมเตม (Tip)

ในการจดทำารางโครงงานทดนน ในหวขอการศกษาวเคราะหเปนหวใจสำาคญ โดยเฉพาะการวเคราะหถงปญหาและสาเหต ควรมขอมลสถต หรอสภาพการณทไดมาจากการสำารวจสงเกตจรง มาประกอบอางอง จะทำาใหมนำาหนกนาเชอถอ ยงถาเปนขอมลสถตจากพนทเปาหมายจรงๆ กจะทำาใหคะแนนการประเมนความเปนไปไดของรางโครงงานดขน

ขนตอนท ๔ การดำาเนนการโครงงานการดำาเนนการโครงงานแบงออกเปน ๒ ระยะ ดงน

18

- ระยะท ๑ บกเบก-ทดลอง ชวงเดอน พฤษภาคม สงหาคม– ๒๕๕ 5

- ระยะท ๒ ตอกย ำา-ขยายผล ชวงเด อน ตลาคม ๒๕๕ 5 – มกราคม ๒๕๕ 6

ขนตอนนเปนการนำารางโครงงานมาปฏบตจรงไปตามลำาดบขนตอนและวธการดำาเนนงาน ซงจะมทงในสวนทแบงงานและดำาเนนงานกนในระหวางสมาชกในกลมผรบผดชอบโครงงาน และงานในสวนทสรางการมสวนรวมใหกบเพอนนกเรยนอนหรอบคคลตางๆ ทเขามาชวยทำางานในดานตางๆ ตลอดจนการจดกจกรรมรณรงคขยายการมสวนรวมออกไปสชมชน การดำาเนนงานในชวงนอาจมขอมลยอนกลบมาทเปนเรองใหมทเพงทราบ หรอคลาดเคลอนไปจากทคาดการณไว หรอเกดสถานการณทยงยากเปนอปสรรคขอขดของหรอขอขดแยงใหตองเผชญหนาและแกปญหาอยเสมอๆ อนอาจจะนำามาซงความออนลา ความเหนอยหนายทอแท ไดบอยๆ ซงทงหมดนลวนเปนแบบฝกหดสำาคญของการเรยนร และพฒนาคณธรรม ของผรบผดชอบโครงงานและผมาชวยงานทงสน และจำาเปนอยางยงทจะตองมการตดตาม สนบสนน ดแล ใหความชวยเหลอทงทางทรพยากรภายนอกและทางจตใจ จากคณะทปรกษาอยางใกลชด ตลอดระยะเวลาดำาเนนการโครงงานทง ๒ ชวง

ผรบผดชอบโครงงานพงระลกไววา การทำางานจรงอาจมหลายสงทไมเปนไปตามทคาดการณและระบไวในรางโครงงาน และหลายคร งอาจตองมการปรบเปลยนแผนงานไปจากเดม กไมเปนไร แตตองเขาใจวาเพราะอะไร สามารถอธบายไดถงเหตผลของการทผดพลาดไปจากแผนงานทวางไวได อยาทำางานเพยงเพอใหไดผลตามรางโครงงานทวางแผนไวเทานน แตทำางานเพอกอใหเกดการเรยนรและพฒนาคณธรรมของตนเองและทกคนทเกยวของเปนหลก ทำาแลวคณธรรมความดตองเพมขนและควรมความสขจากการทำาความดนน ทำาโครงงานและความด เพอนอมเกลาฯ ถวายพระบาทสมเดจพระเจาอยหว มใชการแขงขนเพอลารางวลคำาแนะนำาเพมเตม (Tip)

19

ระยะเวลาการทำางานจรง ทลงแรงทำางานดวยความมงมนทมเทอยางตอเนองนน ไมควรนอยกวา ๒ เดอน จงจะทำาใหกระบวนการเรยนรแบบโครงงานคณธรรมไดผลเตมท

ขนตอนท ๕ การสรปประเมนผลและเขยนรายงานจากการดำาเนนงาน ในขนตอนท ๔ นนใหกลมเยาวชนไดทำาการ

ประเมนผลและสรปผลการดำาเนนงานทง ๒ ระยะ ตงแตเดอนพฤษภาคม มกราคม เพอนำามาใชจดทำาเปน เอกสารและสอการนำาเสนอโครงงาน ๕–

หรอ ๖ รายการ ดงน (๑) รายงานโครงงาน (๒๐ ๕๐ หนากระดาษขนาด – A ๔ ไมรวมปก) (๒) สรปยอโครงงานใน ๑ หนากระดาษ (๑ หนากระดาษขนาด

A ๔) (๓) แผนพบนำาเสนอโครงงาน (๑ แผนกระดาษขนาด A ๔ หนา-

หลง) (๔)สอ Presentation เชน Powerpoint หรอ VCD (เวลา

ไมเกน ๗ นาท)(๕)แผนปายนทรรศการโครงงาน(๖) เวบเพจ นำาเสนอโครงงานผานทางอนเตอรเนต (ลงทะเบยนท

www.moralproject.net)รายการท (๑) (๒) (๓) และ (๔) ใหบนทกไฟลขอมลรวมลงในแผน

CD แผนเดยว (ถารายการท (๔) เปน VCD ใหแยกเปนอกหนงแผน) ทหนาแผน CD ใหเขยนระบชอโครงงาน สถานศกษา และสพท . และแสดง รายการไฟลรายงาน , ไฟลสรปยอ , ไฟลแผนพบ และไฟลนำาเสนอ ใหครบถวนถกตอง (ดรายละเอยดเพมเตมจากภาคผนวก ข)

ขนตอนท ๖ การนำาเสนอโครงงานการนำาเสนอโครงงาน เปนทกษะทสำาคญของผรบผดชอบโครงงาน

ทกคนทจะตองทำาหนาทเปนกลยาณมตร ทำาการสอสารและถายทอดความดงามจากโครงงานของตนเองออกสการรบรของบคคลอนและสาธารณะ สมาชกทกคนในกลมควรทำาความเขาใจในรายละเอยดและภาพรวมของโครงงานทงหมด แลวซกซอมการนำาเสนอในประเดนสำาคญๆ ไว

20

เพอเตรยมตวสำาหรบการนำาเสนอบนเวท การสมภาษณซกถาม และการนำาเสนอหนาแผนปายนทรรศการโครงงาน ใหคณะกรรมการและผมาชมนทรรรศการโครงงานสามารถเขาใจไดในระยะเวลาอนจำากดกจกรรมแนะนำาสำาหรบครทปรกษา

ครทปรกษาควรฝกหดใหนกเรยนนำาเสนอโครงงานในหลากหลายเงอนไขเวลาและสถานการณ เชน การนำาเสนอในเวลา ๗ นาทบนเวท การนำาเสนอในเวลา ๓ นาททหนาบอรด การนำาเสนอใน ๓ ประโยคทหนาบอรดแตทำาใหผฟงเขาใจไดไว เปนตน

หลกเกณฑการพจารณา๑) โครงงานคณธรรมทสงเขาประกวดนน ตองเปนโครงงานทคด

รเรมสรางสรรคโดยตวของเยาวชนเอง ไมวาจะเปนการคดงานใหมหรอคดปรบปรงแกปญหางานเดมกได โดยพจารณาในสองสวนสำาคญคอการทเยาวชนคดเองทำาเอง อยางแทจรง กบแนวคดสรางสรรคใหมๆ ในการแกไขปญหาทม ความเปนนวตกรรม

๒) มการใชหลกธรรม ในทางพระพทธศาสนาหรอศาสนาอนทเกยวของ และอญเชญพระราชดำารส/แนวพระราชดำารสำาคญ เชน เศรษฐกจพอเพยง, ปทะเลยมหาวชชาลย และ/หรอ บวร (บาน-วด-โรงเรยน/ราชการ) มาใชเปนหลกการหรอแนวทางในการดำาเนนการโครงงานไดอยางสอดคลองเหมาะสม กลาวคอมการยกหวขอหลกธรรมไดสอดคลองกบประเดนปญหาและวธการดำาเนนงาน มการ อธบายความ หมาย หวขอหลกธรรม นนไดถกตองกระชบ ไมสนหรอเยนเยอจนเกนไป มการอธบายเชอมโยงหลกธรรมหรอพระราชดำารนนๆ มาสแนวคดในการทำาโครงงานหรอเชอมโยงมาสการปฏบตงานหรอกจกรรม ตางๆในโครงงาน ไดเปนทเขาใจ

๓) ความเปนโครงงาน ทมงเนนกระบวนการทางปญญาในการสงเกตสำารวจคนควาคดวเคราะหคดสงเคราะหจนเขาใจในประเดนทเลอกมาทำาโครงงานไดตลอดสายระหวาง ปญหา-สาเหต-เปาหมาย-ทางแก

ทงนการวเคราะหความเปนเหตปจจยทเกยวเนองกน ควรเรมจากการพจารณาวาปญหา ทเลอกมาทำาโครงงานนนระบไดเปนประเดนทชดเจน

21

หรอไม โดยทวไปปญหาจะระบถงพฤตกรรมทไมพงประสงค สถานการณหรอสภาพแวดลอมทเปนปญหา วาคออะไรเปนอยางไร แลวจงวเคราะหเชอมโยงตอไปไดวา ปญหานนม สาเหต มาจากอะไร ทงสาเหตหลกและ ปจจยแวดลอมอนๆ โดยพจารณาดวามความเปนเหตเปนผลทนาเชอถอ และสอดคลองกบขอเทจจรงหรอไม? (ควรมสถตขอมลจากการสงเกตสำารวจหรอจากแหลงอางองจากหนวยงานในพนทจรงเชนขอมลจากฝายปกครองมาประกอบการวเคราะหปญหาสาเหตดวยจะทำาใหมความเปนโครงงานสง)

เมอเหนปญหาและสาเหตไดชดแลว กตองพจารณาวามการวางเปาหมาย ไดชดเจน และรบกนกบปญหาทตงไวหรอไม โดยปกตทวไปเปาหมายตองมสภาวะตรงขามกบปญหา อยางเชน ตงปญหาไววา โรงเรยนสกปรก“ นกเรยนมพฤตกรรมไมรกษาความสะอาดทงขยะไมลงถง เปาหมายกตอง”วางในลกษณะตรงขามกนคอ โรงเรยนสะอาดไมมขยะทงตกคางใน“บรเวณตางๆ นกเรยนมพฤตกรรมชวยกนรกษาความสะอาด ทงขยะไดลงถง ” โดยระบรายละเอยดเพมเตมใหชดวา ขอบเขต และเปาหมายเชงปรมาณ - เชงคณภาพ เปนอยางไร

และเมอเหนปญหาสาเหตและวางเปาหมายไดชดแลว กตองพจารณาตอวา จะมวธการ/กจกรรม/การสอสารประชาสมพนธรณรงค อะไรอยางไรบางเพอไปสเปาหมายใหได และวธการหรอกจกรรมเหลานแกปญหาทสาเหตหลกและแกทปจจยแวดลอมททำาใหเกดปญหาหรอไม เพราะการแกปญหาทดทถกตองและมประสทธผลคอการแกปญหาทสาเหตนนเอง

ในขนตอนททำาโครงงานแลวและจดทำาเปนรายงาน การมขอมลสถตและนำาเสนอขอมลสถตทไดจากการทำางานมานนใหเหมาะสมเขาใจงาย ทำาใหผอานเหนทมาทไปไดชด เหนการเปลยนแปลงและความสำาเรจของโครงงานไดชด กจะแสดงออก ความเปนโครงงาน สง ทงน ตองระวงวาไมไดไปเนนการทำาขอมลสถตทยงยากทางวชาการมากเกนไป มากเกนกวาระดบการศกษาของเดกและเยาวชน (ไมถงขนาดทำาแบบวทยานพนธ) แคพจารณาวามวธคดของการแสวงหาขอมล เกบขอมลสถตมาใชประโยชนในการวางแผนงานตดตามงานประเมนและปรบปรงงานในเบองตน กเพยง

22

พอแลว ในขนตอนของขอมลสถตนอนญาตใหครทปรกษาสามารถชวยแนะนำาวางแผนใหกบเดกและเยาวชนได

๔) ประเดนทเลอกทำาโครงงานมคณประโยชนในการแกปญหาดานความเสอมทรามทางศลธรรม โดยเฉพาะเปนการแกปญหาของโรงเรยนหรอชมชนของตนเอง (ตอบโจทยตนเองได แกปญหาของตนเองไดเดนชด)

โดยโครงงานทเลอกและระบประเดนปญหาไดเดนชด และมความสำาคญจำาเปนเรงดวน เชน การแกปญหาการเสยตวกอนวยอนควร (ไมรกนวลสงวนตว), การตดบหรสรายาเสพตด, การทะเลาะกนโดยใชความรนแรงเชนยกพวกชกตอย-ตกน, การตดการพนนอบายมข-ตดเกมสคอมพวเตอร, การลกโขมย, การเสพสอหรอผลตสอลามกอนาจาร, การหนเรยน, การทำาลาย-ไมดแลสาธารณสมบต, ครอบครวไมอบอน เปนตน จะไดรบคะแนนจากการพจารณาเปนพเศษ

อกอยางหนง โครงงานเชงรกทมประเดนเดนชด เชน การบมเพาะจตอาสา เปนอาสาสมครในโรงเรยน วด ชมชน โรงพยาบาล ชวยแกปญหาไมมคนดแลผสงอาย ผปวย ผพการในชมชน อนรกษดแลแกปญหาดานสงแวดลอมและทรพยากรตางๆ เปนตน (ไมไดเปนโครงงานแบบเหมารวมกจกรรมตางๆ ของร.ร.เตมไปหมด) กจะไดรบคะแนนจากการพจารณาเปนพเศษเชนกน

๕) ความเปนไปไดของรางโครงงาน หรอผลสมฤทธของโครงงาน ทบรรลผลไดตามเปาหมายและวตถประสงคของโครงงานทตงไว รวมทงการทำาใหเกดการเรยนรและพฒนาการแกผเรยนไดจรง ทงทางดานพฤตกรรม จตใจ และปญญา แมจะมขอจำากดดานทรพยากรและปจจยตางๆ

การพจาณาหากเปนรางโครงงานกพจาณาจากความเปนไปไดถงแผนงานวธการและกจกรรมตางๆ ภายใตระยะเวลา งบประมาณ และขอจำากดจากสถานการณในพนทจรง วามความเปนไปได ทจะนำาไปสความสำาเรจตามเปาหมายทวางไวไดหรอไม? อยางไร? ทงนไมควรรบสบประมาทแนวคดของเดกวาทำาไมได แตควรเปนการพจารณาเชงแนะนำาและใหกำาลงใจแกเดกและเยาวชนในการทำาโครงงานตอไป

23

หากเปนการพจารณาโครงงานทไดดำาเนนการไปแลว กตองพจาณาทความสำาเรจของงานสวนหนง และการเรยนร-พฒนาคณธรรมความดของคนอกสวนหนง โดยพจารณาผลสำาเรจของงานวาไดตามเปาหมายและวตถประสงคทตงไว ทงนไมใชแคดวาไดตามเปาหรอเกนเปาหรอไม เพราะผทำาอาจใชเทคนคการตงเปาหมายไวตำาเพอใหไดผลงานเกนเปา ตองดประกอบกบความยากงายของงาน-สถานการณของปญหาดวย

๖) การสรางความมสวนรวมแกบคคลหลายฝายโดยเฉพาะชมชน (บ-ว-ร: บาน-วด-โรงเรยน) ไดมากทสด โดยพจารณาจากการวางขอบเขตการทำางาน การระบกลมเปาหมาย การสรางเครอขายแกนนำาหรอกลมสมาชกหรอการตงเปนชมรม/ชมนม เปนตน ทงนมไดพจารณาแตเพยงจำานวนตวเลขของคนเทานน ตองดบรบทแวดลอมของโรงเรยนประกอบดวย

๗)การพงตนเองได ดวยความขยนหมนเพยรทำางานจรง การแสดงออกถงความมงมนทมเทเพยรพยายามของกลมเยาวชนเองจนเปนทประจกษ โดยมชวงเวลาทำางานจรงไมนอยกวา ๒ เดอนตอ ๑ ภาคการศกษา (ไมรวมเวลาททำางานดานเอกสาร), ลกษณะของกจกรรมและวธการปฏบตงานพสจนใหเหนถงการเกาะตดมงมนทมเททำาจรง, การทำางานลงสกลมเปาหมายและประชากรอยางตอเนองจนสามารถนำาลงสวถชวตปกตของคนในโรงเรยนหรอชมชนได จนเกดการยอมรบและปรบเปลยนเปนพฤตกรรมทพงประสงคไดจรง

๘) การสบตอไปไดอยางยงยน ไดแก การมแผนงานในอนาคตทชดเจนและเปนไปไดสง, มการสบตอของกลมแกนนำาไปยงรนนองรนตอไปได, และมวธการระดมทนหรอการแสวงหาแหลงทมาของงบประมาณเพมเตมไดเอง เปนตน

๙) นำาเสนอไดอยางสรางสรรค ทงเทคนควธการและกรยามารยาททด ทงน กลมเยาวชนผรบผดชอบโครงงาน สามารถใชทกษะวธการทางศลปะ ดนตร กฬา การแสดง สอเทคโนโลย ฯลฯ มาบรณาการและ

24

ประยกตใชรวมได เพอสรางความนาสนใจในการสอสาร-ประชาสมพนธ และสงเสรมการเรยนรใหมประสทธภาพสงขน รวมทงการแสดงออกทด มกรยามารยาทและบคลกภาพทเหมาะสมกบกาลเทศะ ททำาใหเกดความนาเชอถอ

ทงน การฝกฝนทกษะการนำาเสนอ มใชการฝกซอมเพยงเพอสรางภาพความสำาเรจของงานใหถกใจกรรมการเทานน แตเปนทกษะการ สอสาร ความด การบอกเลาความด ทตนเองไดทำาจรง ไดอยาง นาสนใจ และสราง ความ เขาใจ ไดชดเจนในเวลาอนจำากด ภายใตวธการและสถานการณทหลาก หลาย

การประเมนรางโครงงานจากหลกเกณฑการพจารณา ๙ ขอดงกลาว สามารถนำามาแยกยอย

เปนเกณฑการใหคะแนนรางโครงงาน ตามประเดนการพจารณา ๑๔ ขอ ไดดงน

ท ประเดนพจารณาใหคะแนน คะแนน๑ รเรมจากเยาวชนเอง (คดเองทำาเองมาก) ๑๐๒ คดใหม ไอเดยด มแงมมนาสนใจ ๑๐๓ ใชหลกธรรม/พระราชดำารไดถกตอง-เหมาะสม ๑๐๔ ปญหา-สาเหตสอดคลองกนและสมเหตผล ๕๕ ระบเปาหมายเชงคณภาพและปรมาณไดชดเจน

เหมาะสม๕

๖ วธการแกชดเจน สอดคลองกบเปาหมายและเนนคณธรรม

๑๐

๗ มขอมลสถตประกอบการวเคราะหปญหาสาเหต ๕๘ เร องททำามประโยชนดานศลธรรมเปนสำาคญ

(๗)๑๐

คะแนนพเศษสำาหรบประเดนปญหาเดนชด-สำาคญจำาเปนเรงดวน (๓)

๙ งบประมาณ ประโยชนสงประหยดสด-ระดมทนไดเพมเตม

๕

๑๐ สรางการมสวนรวมของทกฝายไดมาก (บวร) ๕

25

๑๑ ความเปนไปได ของรางโครงงาน ๑๐๑๒ นำาเสนอออกมาจากใจ จรงใจ มใชแคทองจำามา ๕๑๓ กรยามารยาทในการนำาเสนอดดนาประทบใจ ๕๑๔ ความถกตองครบถวนของเอกสารและสอนำา

เสนอ๕

รวมคะแนนทงหมด ๑๐๐

การประเมน โครงงาน จากหลกเกณฑการพจารณา ๙ ขอดงกลาว สามารถนำามาแยกยอย

เปนเกณฑการใหคะแนนโครงงาน ตามประเดนการพจารณา ๑๕ ขอ ไดดงน

ท ประเดนพจารณาใหคะแนน คะแนน๑ รเรมจากเยาวชนเอง (คดเองทำาเองมาก) ๑๐๒ คดใหม ไอเดยด มแงมมนาสนใจ ๕๓ ใชหลกธรรม/พระราชดำารไดถกตอง-เหมาะสม ๕๔ ปญหา-สาเหต-เปาหมายสอดคลองกนและสม

เหตผล๕

๕ วธการแก สอดคลองก บเป าหมายและเน นคณธรรม

๕

๖ เกบขอมลวเคราะหประมวลผลเปนสถตไดด ๑๐๗ เร องททำามประโยชนดานศลธรรมเปนสำาคญ

(๗)๑๐

คะแนนพเศษสำาหรบประเดนปญหาเดนชด-สำาคญจำาเปนเรงดวน (๓)

๘ ขยนทำางาน มงมนทมเทเพยรพยายามเดนชด ๑๐๙ งบประมาณ พงตนเองไดมาก - ประโยชนสง

ประหยดสด๕

๑๐ สรางการมสวนรวมของทกฝายไดมาก (บวร) ๕

26

๑๑ ผลสำาเรจ แกไขปญหาได ตนเองมคณธรรมดขน

๑๐

๑๒ โครงงานมการสานตอไปไดอกนาน ๕๑๓ นำาเสนอออกมาจากใจ จรงใจ มใชแคทองจำามา ๕๑๔ กรยามารยาทในการนำาเสนอดดนาประทบใจ ๕๑๕ ความถกตองครบถวนของเอกสารและสอนำา

เสนอ๕

รวมคะแนนทงหมด ๑๐๐

27

ภาคผนวก ก.โครงการพฒนาโครงงานคณธรรม เฉลมพระเกยรต

“เยาวชนไทย ทำาด ถวายในหลวง”ปการศกษา ๒๕๕๕

นวตกรรมการเรยนรโครงงานคณธรรม ๕ แบบ1. โครงงานคณธรรม เฉลมพระเกยรต2. โครงงานสอคณธรรม เฉลมพระเกยรต3. โครงงานวทย-คณธรรม เฉลมพระเกยรต4. โครงงานธรกจคณธรรม เฉลมพระเกยรต5. โรงเรยนสงเสรมคณธรรม เฉลมพระเกยรต

สำานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสระแกว เขต ๑ มการจดประกวดโครงงานคณธรรม เฉลมพระเกยรต แบงเปน 1.โรงเรยนประถมศกษา ระดบชน (ป.๑ ป– .๖)

2.โรงเรยนประถมศกษา-มธยมขยายโอกาส ระดบชน (ม.๑ ม๓– )

3.โรงเรยนมธยมศกษา ระดบชน (ม.1 – ม.๖)

ชดคำาถามการเรยนรตางกน- ระดบประถม มงใหเดก Think Big คดการใหญ ไดขนตอน เปนระบบ- ระดบมธยม + (เพม) คดวเคราะห คดสงเคราะห คดประเมนคา คดแกปญหา ฯลฯ

จดเนน - ลกษณะเดน- โครงงานคณธรรม ระดบประถม

ประเมนโครงงานระดบประถม ---> ประเมนโรงเรยนสงเสรมคณธรรมเฉลมพระเกยรต= ประเมนโรงเรยนวถพทธชนนำา : Buddhist Active Learning School

28

- โครงงานคณธรรม ระดบมธยม (นร.ชน ม.๑ ม.๒ ม.๓ ดทสด เหมาะสมทสด)เนน การแกปญหาเรงดวนทางศลธรรม อาท ปญหาเสยตว ตกน สรา ยาเสพตด การพนน ตดเกมส-อนเตอรเนต ตดเทยว อบายมข ครอบครวไมอบอน ฯลฯ และเนน โครงงานเชงรกทมประเดนเดนชด เชน การบมเพาะจตอาสา เปนอาสาสมครในโรงเรยน วด ชมชน โรงพยาบาล ชวยแกปญหาไมมคนดแลผสงอาย ผปวย ผพการในชมชน อนรกษดแลแกปญหาดานสงแวดลอมและทรพยากรตางๆ ฯลฯ

- โครงงานธรกจคณธรรม เฉลมพระเกยรต (ธรกจ ๒ ช พอเพยง)(โครงงานธรกจเพอพฒนาชวตและชมชนตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง เฉลมพระเกยรต)ธรกจทไมไดเนนผลกำาไรสงสด เนน ประโยชนสข สงสด“ ” ธรกจทมความเปนโครงงาน สอดคลองกบหลกการเรยนร รวมกน ทำาด อยางม“ปญญา และปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ” ไมใชธรกจบาป ไมยงเกยวกบอบายมข ไมเปนธรกจทขดกบหลกศลธรรมเปนธรกจทมแนวคดดๆใหมๆ ทชวยแกปญหาจรงในโรงเรยนชมชน ทำาใหคณภาพชวตดขน เนนการใชทรพยากรในทองถนอยางประหยดคมคาสงสด มผลกำาไรท อยางนอย ๑๐ % นำาเขากองทนโครงงานคณธรรม ( ก องทนทำาด ) ของโรงเรยน ทเหลอเปนทนหมนเวยนของธรกจและเงนออมของคนทำางาน

- โรงเรยนสงเสรมคณธรรมเฉลมพระเกยรตโรงเรยนทสงเสรมใหเกดการเรยนรผานโครงงานคณธรรมพนฐาน ๔ ประการเปนโครงงานทดำาเนนงานจรงๆอยางตอเนอง ในชวงระยะเวลาอยางนอย ๑ ๒ เดอน–มใชสกแตวามโครงงานเยอะแลวจดเปนงานนทรรศการ/เทศกาลครงเดยวจบ

29

เกดผลสมฤทธลงสผเรยนไดจรงเชงประจกษ- โครงงานคณธรรมทสนบสนน สงเสรมการเลกเหลา บหร ยาเสพ

ตด ทง 3 ระดบ(ประถม,มธยมตน, มธยมปลาย)

ภาพรวมการประกวดโครงงานคณธรรมระดบเครอขาย และระดบสำานกงานเขต- การประกวดโครงงานคณธรรมระดบเครอขาย จะอยในชวง วนท ๖ –15 มถนายน ๒๕๕๕- การประกวดระดบสำานกงานเขต จะอยในชวงวนท ๒๔ - 30 มถนายน ๒๕๕๕

**************การประกวดโครงงานคณธรรมระดบเครอขาย จะอยในชวง

วนท ๖ – 15 มถนายน ๒๕๕๕

ประธานเครอขายโรงเรยนวถพทธ ชนนำา สพป.สระแกว เขต ๑เครอขายท ๑ ชอประธาน นายสทธพงษ ทรงศล โทรมอถอ ๐๘๑-๘๖๓-๕๓๒๑ชอโรงเรยน บานหนองเตยน อำาเภอ เมองสระแกว จำานวนโรงเรยนในเครอขาย ๑๓ โรง (รวมประธาน) จำานวนโรงเรยนสงกดอน - โรง

เครอขายท ๒ ชอประธาน นายชาญชย ยนยง โทรมอถอ 0899395227ชอโรงเรยนบานทงหนโคน อำาเภอ เมองสระแกว จำานวนโรงเรยนในเครอขาย ๑๐ โรง (รวมประธาน) จำานวนโรงเรยนสงกดอน ๑ โรง (อนบาลบานจนทร) เครอขายท ๓ ชอประธาน นายเวยง คำาช โทรมอถอ ๐๘๑-๘๖๕-๔๙๗๐ชอโรงเรยน บานศาลาลำาดวน อำาเภอ เมองสะแกว จำานวนโรงเรยนในเครอขาย ๙ โรง (รวมประธาน)

30

จำานวนโรงเรยนสงกดอน - โรง

เครอขายท ๔ ชอประธาน นายเทพพทกษ เมตตา โทรมอถอ ๐๘๑-๘๖๒-๔๓๓๘ชอโรงเรยน อนบาลวดสระแกว อำาเภอ เมองสระแกว จำานวนโรงเรยนในเครอขาย ๙ โรง (รวมประธาน) จำานวนโรงเรยนสงกดอน ๑ โรง (โรงเรยนดาราสมทสระแกว) เครอขายท ๕ ชอประธาน นายชาญวทย เทสนทโชต โทรมอถอ ๐๘๗-๑๓๑-๑๓๔๙ชอโรงเรยน บานคลองนำาใส อำาเภอ เมองสระแกว จำานวนโรงเรยนในเครอขาย ๙ โรง (รวมประธาน) จำานวนโรงเรยนสงกดอน - โรง

เครอขายท ๖ ชอประธาน นายพจตร บำารงชาต โทรมอถอ 081-337-6088ชอโรงเรยน บานแกง อำาเภอ เมองสระแกว จำานวนโรงเรยนในเครอขาย ๘ โรง (รวมประธาน) จำานวนโรงเรยนสงกดอน - โรง

เครอขายท ๗ ชอประธาน นายปราโมท อมรกษ โทรมอถอ ๐๘๖-๑๐๔-๒๔๒๙ชอโรงเรยน บานคลองธรรมชาต อำาเภอ เขาฉกรรจ จำานวนโรงเรยนในเครอขาย ๘ โรง (รวมประธาน) จำานวนโรงเรยนสงกดอน - โรง

เครอขายท ๘ ชอประธาน นายประเสรฐ รวมสกล โทรมอถอ ๐๘๙-๐๙๘-๕๗๕๗ชอโรงเรยน อนบาลเขาฉกรรจ อำาเภอ เขาฉกรรจ

31

จำานวนโรงเรยนในเครอขาย ๙ โรง (รวมประธาน) จำานวนโรงเรยนสงกดอน - โรง เครอขายท ๙ ชอประธาน นางมณ มงคง โทรมอถอ ๐๘๑-๑๗๑-๒๑๑๕ชอโรงเรยน บานพระเพลง อำาเภอ เขาฉกรรจ จำานวนโรงเรยนในเครอขาย ๘ โรง (รวมประธาน) จำานวนโรงเรยนสงกดอน - โรง

เครอขายท ๑๐ ชอประธาน นางสาวฐตพร ภมณ โทรมอถอ ๐๘๙-๙๓๑-๗๔๗๑ชอโรงเรยนชมชนบานตาหลงใน อำาเภอ วงนำาเยน จำานวนโรงเรยนในเครอขาย ๗ โรง (รวมประธาน)จำานวนโรงเรยนสงกดอน - โรง เครอขายท ๑๑ ชอประธาน นายศกดชย ใสสก โทรมอถอ ๐๘๙-๘๓๔-๖๕๔๒ชอโรงเรยนบานมหาเจรญ อำาเภอ วงนำาเยน จำานวนโรงเรยนในเครอขาย ๘ โรง (รวมประธาน) จำานวนโรงเรยนสงกดอน - โรง เครอขายท ๑๒ ชอประธาน นายเจยม ศภพมล โทรมอถอ ๐๘๖-๑๕๘-๕๙๑๒ชอโรงเรยนบานคลองตาสตรสามคค อำาเภอ วงนำาเยน จำานวนโรงเรยนในเครอขาย ๙ โรง (รวมประธาน) จำานวนโรงเรยนสงกดอน - โรง

เครอขายท ๑๓ ชอประธาน นายจรญ กำาจดภย โทรมอถอ ๐๘๖-๓๔๔-๓๖๖๗

32

ชอโรงเรยน บานวงใหม อำาเภอ วงสมบรณ จำานวนโรงเรยนในเครอขาย ๙ โรง (รวมประธาน)จำานวนโรงเรยนสงกดอน - โรง เครอขายท ๑๔ ชอประธาน นายนพพงศ เกดแจง โทรมอถอ ๐๘๙-๐๖๖-๑๖๓๔ชอโรงเรยน บานเขาแหลม อำาเภอ วงสมบรณ จำานวนโรงเรยนในเครอขาย ๙ โรง (รวมประธาน) จำานวนโรงเรยนสงกดอน - โรง เครอขายท ๑๕ ชอประธานนายประสาร พรหมณา โทรมอถอ ๐๘๑-๙๒๔-๑๐๒๔ชอโรงเรยนบานพรหมนมต อำาเภอ คลองหาด จำานวนโรงเรยนในเครอขาย ๑๑ โรง (รวมประธาน) จำานวนโรงเรยนสงกดอน - โรง เครอขายท ๑๖ ชอประธาน นายคณาพฒน เวชยมนต โทรมอถอ ๐๘๑-650-8543ชอโรงเรยน บานชมทอง อำาเภอ คลองหาด จำานวนโรงเรยนในเครอขาย ๑๑ โรง (รวมประธาน)จำานวนโรงเรยนสงกดอน - โรง

การเขยนรายงานโครงงานและสอนำาเสนอ๑. รายงานโครงงาน จดพมพใหมจำานวนหนา ๒๐ ๕๐ หนากระดาษขนาด–

A ๔ ไมรวมปก โดยแสดงเนอหา บทและหวขอตางๆ ตามทกำาหนด ดงน (ดตวอยางโครงงานระดบประเทศ ท www.moralproject.net)(๑) ปกหนา

(๑.๑) ปกนอก (แสดงชอโครงงานเปนภาษาไทยและภาษาองกฤษ, ชอกลมเยาวชนผรบผดชอบโครงงาน, ชอสถานศกษา, ชอสงกด สพป.โดยระบเขต, และพมพระบวา รายงานนเป นสวนหนงของโครงการประกวดโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต ประจำาปการศกษา ๒๕๕ 5 ระดบมธยมศกษา

33

(๑.๒) ปกใน (แสดงชอโครงงานเปนภาษาไทย, รายชอสมาชกกลมเยาวชนผรบผดชอบโครงงานโดยระบ ชอ-นามสกล ตำาแหนง ชนเรยน, ชอ-ฉายา-นามสกลพระสงฆทปรกษาโดยระบวดและทตงของวด หมายเลขโทรศพท/E-mail, ชอผบรหารและครทปรกษาโดยระบ ตำาแหนง หมายเลขโทรศพท/E-mail, ชอสถานศกษา ทตง หมายเลขโทรศพท/โทรสาร/E-mail/เวบไซต(ถาม))

(๒)กตตกรรมประกาศ (แสดงการขอบคณบคคล คณะ องคกรตางๆ ทสนบสนนการทำาโครงงาน เปนตน)

(๓) บทคดยอ (สรปยอเนอหาและประเดนสำาคญของโครงงานเปนความเรยงใน ๑ หนากระดาษ)

(๔) ผงมโนทศน (สรปภาพรวมของโครงงานทงหมดเปนผงมโนทศน ใน ๑ หนากระดาษ)

(๕) บทท ๑ บทนำา๑.๑ ทมาและความสำาคญ (อธบายความเปนมา แรงบนดาลใจ หรอเหตผล ททำาใหคดทำาโครงงานขน)๑.๒ วตถประสงค (แสดงจดมงหมายของการทำาโครงงาน เปนรายขอ ไมควรเกน ๕ ขอ)๑.๓ ขอบเขตการศกษาเรยนร (ระบ กลมเปาหมาย กำาหนดระยะเวลาและสถานท ในการดำาเนนการโครงงาน)

(๖) บทท ๒ การดำาเนนการโครงงาน๒.๑ วธการดำาเนนงาน (อธบายวธการดำาเนนงาน, แสดงแผนผงขนตอนการดำาเนนงาน ,แสดงปฏทนหรอก ำาหนดการดำาเนนงาน และ/หรอ มร ปภาพประกอบ)

๒.๒ งบประมาณ (แสดงรายการคาใชจายโดยแยกเปนรายหมวดและยอดรวม) ๒.๓ แหลงทมาของงบประมาณ (กรณทมการระดมทนหรอหางบประมาณเพมเตมขนเอง ใหอธบายถงวธการระดมทนหรอการเขาถงแหลงงบประมาณนนโดยยอดวย)๒.๔ อปสรรคความผดพลาดและการแกปญหา (อธบายถงอปสรรคปญหาหรอขอขดของตางๆ ทเกดขนในการดำาเนนการโครงงาน และการแกปญหาเฉพาะหนา แลวสรปเปนบทเรยนทไดจากการเผชญปญหานนๆ)

(๗)บทท ๓ ผลการดำาเนนงาน(แสดงผลการดำาเนนงานโดยการอธบายพรอม รปภาพ และ/หรอ มสถต ตาราง หรอแผนภม ประกอบ)

34

(๘) บทท ๔ การศกษาวเคราะห๔.๑ ปญหาและสาเหต (ประมวลขอมลสภาพปญหา แลววเคราะหสบสาวหา

สาเหตของปญหา)๔.๒ เปาหมายและทางแก (วเคราะหเชอมโยงเปาหมายของโครงงานกบวธการ

ดำาเนนงาน วาเปนหนทางไปสเปาหมายทวางไวอยางไร อยางเปนเหตเปนผล)

๔.๓ หลกการและหลกธรรมทนำามาใช (แสดงหลกธรรมและแนวพระราชดำาร หรอหลกวชาการตางๆ ทนำามาใช พรอมอธบายความหมายโดยยอ แลวอธบายเชอมโยงกบโครงงาน อยางสอดคลองเปนเหตเปนผล)

๔.๔ ประเมนผลการดำาเนนงาน (แสดงหรออธบายเหตผลวา ผลการดำาเนนงานเปนไปตามวตถประสงคและเปาหมายของโครงงานหรอไม เพยงใด เพราะเหตใด และ/หรอแสดงสถตประกอบ(ถาม))

๔.๕ การประเมนตนเอง (สมาชกกลมเยาวชนผรบผดชอบโครงงานทกคน แสดงความคดเหนและความรสกตอการพฒนาตนเอง หรอความประทบใจตอสงทไดเรยนรระหวางการดำาเนนการโครงงาน)

๔.๖ การประเมนและวจารณโดยผอน (แสดงความคดเหนเชงวเคราะห คำาวจารณ และขอเสนอแนะ ของผบรหารสถานศกษา อาจารยและพระสงฆทปรกษาโครงงาน ๓ ทาน และ/หรอ บคคลอนทเกยวของอกไมเกน ๕ คน เชน ผปกครอง, เพอนนกเรยนคนอนทไมไดเปนสมาชกกลม , คนในชมชน)

(๙) บทท ๕ บทสรปและขอเสนอแนะ ๕.๑ สรปผลการดำาเนนการโครงงาน (อธบายสรปภาพรวมของโครงงาน

ท งหมดเช อมโยงส กร ะบวนการเรยนร และพฒนาคณธรรมตามวตถประสงคและเปาหมายของโครงงานคณธรรม)

๕.๒ แผนการดำาเนนงานในอนาคตและขอเสนอแนะ (แผนการดำาเนนงานในปการศกษาตอไป)

(๑๐) เอกสารอางอง (ถาม)(๑๑) ภาคผนวก (ถาม)

๒. สรปยอโครงงาน ใน ๑ หนากระดาษสรปยอโครงงานทงหมดลงใน ๑ หนากระดาษขนาด A ๔ ใชฟอนต TH sarabun หรอ Angsana กได

๓. แผนพบ (Brochure) สรปยอโครงงานสรปยอโครงงานทงหมดลงใน ๑ แผนกระดาษขนาด A ๔ ทพบ ๓ สวน โดยมเนอทพมพไดทงดานหนาและดานหลง โดยออกแบบและพจารณาเลอก

35

ประเดน หวขอ เนอหา/สาระสำาคญของโครงงาน พรอม รปภาพ และ/หรอ ตารางหรอแผนภมประกอบ ตามทเหนวาเหมาะสมไดเอง

๔. สอ Presentation ทางคอมพวเตอรหรอ VCD นำาเสนอโครงงานเลาเร องแสดงภาพรวมและเจาะประเดนส ำาคญของโครงงานลงในสอ Presentation ทางคอมพวเตอรในระยะเวลา ไมเก น ๗ นาท โดยสามารถจดทำาเปนภาพเคลอนไหววดทศน (VCD) หรอ เปนแผนภาพการนำาเสนอ ดวยโปรแกรมจำาพวก presentation เชน Powerpoint กได

๕. แผนปาย (Board) นทรรศการโครงงานแสดงภาพรวมและสรปยอสาระสำาคญของโครงงานทงหมด ไดแก ชอโครงงาน สถานศกษา รายชอทปรกษาและกลมเยาวชนผรบผดชอบโครงงาน บทคดยอ ผงมโนทศน วธการดำาเนนงาน ผลการดำาเนนงาน การประเมนผลสรปผล ขอเสนอแนะ เปนตน ประกอบกบการจดแสดงรปภาพ แผนผง แผนภม ตาราง สญลกษณ ร ปวาด ฯลฯ โดยใชความค ดสรางสรรคและเทคนคทางศลปะมาชวยในการนำาเสนอใหเกดการสอความไดงาย ชดเจน และนาสนใจ โดยมรายละเอยดดงตอไปน

36

๖๕ ซม.

๑๒๐ ซม. ๖๐

ซม.๖๐

รอยทพบหกกลางไปดาน

ชอโครงงานคณธรรม

ปกหนาโครงปกหลงโครง

๖๐

๖๕ วสดทแนะนำา: ใชพลาสตกลกฟกหนา ๓ หรอ๕ มม. ถาทำาไดถกตองตามทกำาหนดจะสามารถพบแผนปายสลบกนไดเปน ๔ ทบ มลกษณะเปน Big

(ตวอยาง สรปยอโครงงานใน ๑ หนากระดาษ)

โครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต ประจำาป ๒๕๕๑ ระดบมธยมศกษาโครงงาน รณรงครกนวลสงวนตว ทำาความดถวายแดพระเจาอยหวของปวง

ไทยPreventing Premarital Sex

http://school.obec.go.th/prangku/king ๑.htmโดย เยาวชนกลม สานฝน วยใส ไมมเพศสมพนธกอนวยอนควร

โรงเรยน........ สพป.สระแกว เขต ๑หลกธรรมสำาคญ : หร โอตตปปะ (ความละอายและความเกรงกลวตอบาป)พระราชดำารสำาคญ : คณธรรม ๔ ประการ (ฆราวาสธรรม ๔: สจจะ, ทมะ, ขนต, จาคะ)

ประเดนปญหาหลก : การเสยตวกอนวยอนควรของวยรน อนเนองมาจากการหางเหนจากคณธรรม ไมเขาวด อยากรอยากลอง คานยมทางเพศทไมถกตอง เลยนแบบสอลามกอนาจาร หลงใหลในของฟมเฟอย และปญหาครอบครวกลมเปาหมาย : นกเรยนหญง รร.ดเลศ ม.๒-๔ จำานวน 250 คนกจกรรมเดน : ทำาแบบสำารวจสภาพปญหาจรงแลวเลอกเจาะสมภาษณขอมลจากนร.กลมเปาหมายทมปญหา เพอสบสาวหาสาเหตและปจจยรวม จากนนโครงงานไดจดกจกรรมตางๆ เพอลดพฤตกรรมเสยงและเพมพฤตกรรมขดขวาง ไดแกการปฏบตธรรมเฉลมพระเกยรตทใหความรเกยวกบทกษะชวตและเรองเพศ จากนนจงมการรบสมครสมาชกทวไปกอตงเปน "ชมรมเพอนใจวยรน" ใหคำาปรกษาแกวยรนเรองความรกและเรองเพศ จดปาฐกถาโดยนมนตพระวทยากรมาใหความรเยาวชนในเรองภมคมกนทางเพศ เชนการเอาตวรอดจากการมเพศสมพนธกบบคคลทเรยกวาแฟน เชญวทยากรจากโรงพยาบาลมาใหความรเรองโรคตดตอจากการมเพศสมพนธและการหลกเลยงจากสงยวย และจดคายคณธรรมบวชชพราหมณเฉลมพระเกยรตสำาหรบกลมเสยงทมปญหา ผลทเกดขน : สามารถประมวลพฤตกรรมเสยงตอการมเพศสมพนธกอนวยอนควร๗ขอ และพฤตกรรมขดขวางการมเพศสมพนธกอนวยอนควร๔ขอ โดยกจกรรมตางๆ สามารถชวยลดพฤตกรรมเสยงของนกเรยนกลมเปาหมายลงไดในกรณทมาจากตววยรนเองทกรายการ แตทมาจากปจจยเสยงภายนอกนน ไมลดลงแตเพมขน สำาหรบพฤตกรรมขดขวางนนเพมสงขนทกรายการ เยาวชนผรบผดชอบโครงงาน1. นาย............................. ม.๓ ประธาน2. นางสาว................................

พระสงฆทปรกษา: พระมหาบญ......................... เจาอาวาสวด.........................ผบรหารทปรกษา:

37

.....ม.๓ รองประธาน3. นางสาว.....................................ม.๓ รองประธาน4. นางสาว................................ ม.๓ เหรญญก5. นาย........................... ม.๓ ประชาสมพนธ6. นางสาว.................................. ม.๓ สวสดการ7. นางสาว............................... ม.๓ สวสดการ8. นางสาว....................... ม.๓ เลขานการ

นาย......................................... ผอำานวยการสถานศกษาครทปรกษา: นาย........................................... กลมสาระสงคมศกษาฯขอมลโรงเรยน: จำานวนคร ...... คน นกเรยน ...............คนแยกเปนชาย ......... คน หญง ............. คนตดตอ: นาย......................... โทร. ............................อเมล: .........................................

สนบสนนโดย - กลมเครอขายโรงเรยนวถพทธชนนำา...........................................

- กลม นเทศ ตดตาม และประเมนผลการจดการศกษา (สพป.สก.๑)- สำานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสระแกว เขต ๑ (โครงการโรงเรยนวถ

พทธชนนำา)

38

ปฏทนงานโครงการพฒนาโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต ปการศกษา ๒๕๕ 5

ตารางสรปการดำาเนนงาน ป ๒๕๕ 5 ป ๒๕๕ 6

ท ปฏทนงาน ม.ค.

เม.ย.

พ.ค.

ม.ย.

ก.ค.

ส.ค.

ก.ย.

ต.ค.

พ.ย.

ธ.ค.

ม.ค

ก.พ

ม.ค

๑ สพป.ประชาสมพนธโรงเรยนในสงกด

๒ สพป. รบสมครสถานศกษาเขาประกวดโครงการ

๓ โรงเรยนเครอขายจดประกวดโครงงานระดบเครอขาย

๔ สพป.จดประกวดโครงงานระดบเขตพนทการศกษา เพอคดเลอกตวแทนกลมเยาวชนผรบผดชอบโครงงาน ๑ โครงงานมาเขาคายพฒนาโครงงานฯ และพธมอบโล/เกยรตบตร/เงนรางวล ระดบ สพท.

๕ คดเลอกโรงเรยนลำาดบท ๑ จากการประกวดโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต เตรยมประกวดระดบภมภาค

ชวงเตรยมความ

การประกวด

การประกวด

การประกวดระดบเครอขาย

39

คณะทปรกษา โครงการประกวดโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต๑. นายสรพล นอยแสง ผอำานวยการสำานกงานเขตพนท

การศกษาสระแกว เขต ๑ 2. นางเรอง จนทพนธ รองผอำานวยการสำานกงานเขตพนท

การศกษาสระแกว เขต ๑ 3. นายบญสม ทองทา รองผอำานวยการสำานกงานเขตพนทการ

ศกษาสระแกว เขต ๑ 4. นาย ศรพน สงวนวงษรองผอำานวยการสำานกงานเขตพนทการ

ศกษาสระแกว เขต ๑ 5. นายพระพงศ ไชยทองศร รองผอำานวยการสำานกงานเขตพนทการศกษาสระแกว เขต ๑

ประธานเครอขายโรงเรยนวถพทธชนนำา๑.นายสทธพงษ ทรงศล ประธาน เครอขายโรงเรยนวถพทธชนนำา ตำาบลทาแยก 2.นายชาญชย ยนยง ประธาน เครอขายโรงเรยนวถพทธชนนำา ตำาบลสระขญ3.นายเวยง คำาช ประธาน เครอขายโรงเรยนวถพทธชนนำา ตำาบลศาลาลำาดวน4.นายเทพพทกษ เมตตา ประธาน เครอขายโรงเรยนวถพทธชนนำา ตำาบลสระแกว5.นายชาญวทย เทสนทโชต ประธาน เครอขายโรงเรยนวถพทธชนนำา ตำาบลโคกป ฆอง6.นายพจตร บำารงชาต ประธาน เครอขายโรงเรยนวถพทธชนนำา ตำาบลบานแกง7.นายปราโมท อมรกษ ประธาน เครอขายโรงเรยนวถพทธชนนำา ตำาบลหนองหวา8.นายประเสรฐ รวมสกล ประธาน เครอขายโรงเรยนวถพทธชนนำา ตำาบลเขาฉกรรจ9.นางมณ มงคง ประธาน เครอขายโรงเรยนวถพทธชนนำา ตำาบลพระเพลง

40

10.นางสาวฐตพร ภมณ ประธาน เครอขายโรงเรยนวถพทธชนนำา ตำาบลตาหลงใน11.นายเจยม ศภพมล ประธาน เครอขายโรงเรยนวถพทธชนนำา ตำาบลคลองหนปน12.นายศกดชย ใสสก ประธาน เครอขายโรงเรยนวถพทธชนนำา ตำาบลทงมหาเจรญ13.นายจรญ กำาจดภย ประธาน เครอขายโรงเรยนวถพทธชนนำา ตำาบลวงใหม14.นายนพพงศ เกดแจง ประธาน เครอขายโรงเรยนวถพทธชนนำา ตำาบลวงทอง15.นายประสาร พรหมณา ประธาน เครอขายโรงเรยนวถพทธชนนำา ตำาบล16.นายคณาพฒน เวทยมนต ประธาน เครอขายโรงเรยนวถพทธชนนำา ตำาบล

คณะดำาเนนการโครงการประกวดโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต๑. นายเรอง จนทพนธ รองผอำานวยการสำานกงานเขตพนทการศกษาสระแกว เขต ๑ ๙. นายสจนต ศรสรวล ผอำานวยการกลมนเทศ ตดตามและประเมนผลการจดการศกษา ๓. นางนธวด ปาหวาย หวหนากลมงานนเทศ ตดตามและประเมนผล ฯ ๔. นางอไรวรรณ ภเจรญ หวหนากลมงานสงเสรมพฒนาระบบการประกนคณภาพการศกษา ๕. นางสตมา คำาแฝง หวหนากลมงานเลขานการคณะกรรมการตดตาม ประเมนผล ฯ ๖. นางสาวปราณ คงพกล หวหนากลมงานพฒนาหลกสตรการศกษาขนพนฐาน ฯ ๗. นายดำารง มลรตน หวหนากลมงานสงเสรมพฒนาสอ นวตกรรม ฯ

41

๘. นางวรรณา แกมนล หวหนากลมงานวดและประเมนผลการจดการศกษา 9. นางมาล พณสาย ศกษานเทศก สพป.สระแกว เขต ๑ 10. นางทพยวรรณ สวรรณ ศกษานเทศก สพป.สระแกว เขต ๑11. นางชนจต เกดแจง ศกษานเทศก สพป.สระแกว เขต ๑12. นางนงนช สมมตร ศกษานเทศก สพป.สระแกว เขต ๑ 1 ๓. นางรองรตน ศร ศกษานเทศก สพป.สระแกว เขต ๑

1 ๔. นางบญตา ศรวรวบลย ศกษานเทศก สพป.สระแกว เขต ๑15. นางประไพ ฉายอรณ ศกษานเทศก สพป.สระแกว เขต ๑ ๑ 6.นางสาวกองทอง วนสวสด ศกษานเทศก สพป.สระแกว เขต ๑ ๑ 7.นายสากล พรหมศรเดช ศกษานเทศก สพป.สระแกว เขต ๑ 18.วาท ร.ต.วรศกด มลจาร ศกษานเทศก สพป.สระแกว เขต ๑ ๑ 9.นายนวฒน โกฆะรตน เจาพนกงานธรการปฏบตงาน20.นางอญลกษณ สงฆะมณ เจาพนกงานธรการปฏบตงาน

กลมกลยาณมตรเพอการเสรมสรางเครอขายวถพทธ (กคพ.)

42

ศนยประสานงานการประกวดโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต โครงการโรงเรยนวถพทธ (ดร.บรรเจอดพร)สำานกพฒนานวตกรรมการจดการศกษา สพฐ.กระทรวงศกษาธการ กทม. ๑๐๓๐๐โทร. ๐๒-๒๘๐-๕๕๖๐ โทรสาร ๐๒ ๒๘๑ ๕๒๑๖– –อเมล moralproject ๑ gmail.comศนยประสานงานดานการเงนและบญช

มลนธโรงเรยนรงอรณ (คณโชตกา)๙/๙ หม๕ ซอย๓๓ ถ.พระราม๒ แขวงทาขาม เขตบางขนเทยน กรงเทพฯ ๑๐๑๕๐ โทร. ๐๒-๘๔๐-๒๕๐๑-๔ โทรสาร. ๐๒-๘๗๐-๗๕๑๔

43

Website โครงการประกวดโครงงานคณธรรมเฉลมพระเกยรต: http://www.moralproject.net

44

ความดเพอความด

เนอรอง/ทำานอง: เยาวชนผเขาคายสดยอดผนำายวชนกลยาณมตร

Intro : AE/F#m E/๒ time/D E/C#m F#m/Bm E/A A E F#m E เราทกคนลวนมาจากตางฐานถน A E F#m E ใจถวลมงมนมาทำาความด D E C#m F#m เพอพอหลวงของเรา... เพอชาตไทยของเราน Bm E กำาลงกายทมจะสไป

A E F#m E*แมเธอและฉน ไมเคยเรยนรทมา A E F#m Eแมตางภาษา แตเราเชอมใจถงใจ D E C#m F#mถกทอความฝนรวมกน ดวยพลงจากหวใจ Bm E Aทำาความดกนตอไป เพอความด

E F#m**เยาวชนไทย ทำาดถวายในหลวง D E Aรวมใจทกดวงมาชวยกน D E C#m F#mแกปญหาทม เพอพรงนของเรานน Bm E AใหเปนวนทสขสนตของคนไทยSolo : E/F#m/D E/A/D E/C#m F#m/Bm E/A(*),(**),(**)

Bm E A(ทำาความดกนตอไป เพอความด).....

(ปกหลงดานใน)

เรมดวยชวยกน(ทำาด.. เพอพอของเรา)

ธรรมอาสาและพสทธ เกรยงบรพา คำารองศลปนกลมเรยนเชญทานผมจตศรทธา ทำานอง

บนแผนดนแผนน ทเรามกนใชเตบโตกนมากมาย ผานไป วน เดอน และ ปบนแผนดนแผนน ไดมสงอนมากมาย หลอหลอมใจเราและกาย จงไดมกนวนน ทดกวาเดม

พวกเราเยาวชน ตระหนกกนในสงน จงรวมพลงทมทำาดและคอยแกไข ปญหาหลายสงวนน ยงมอยรายลอมกาย

สงแวดลอมและปาไม .. ถกทำาลายเกอบสญสน! ...?

* หากเรายงมหวง ทจะทำาเพอวนขางหนา มาสพวกเรามา เขามาพรอมกบพลงหากเพยงคนละหนงแรง ทคดจะเรมชวยกน วนหนาทฝนนน.. วนทฝนนน.. กคงไมไกล

แผนดนไทยเราน ตองมผแกไข ปญหาอนยงใหญ ไมเคยรอคอยเวลาปญหาการศกษา ทยงหางกนมากไปชวตสงคมไทย ยงไกลหางออกไปจากศลธรรม! …?

(ซำา *)(รองหม)

หากเรายงมหวง ทจะทำาเพอวนขางหนามาสพวกเรามา กาวไปพรอมกบพลง

หากเพยงคนละหนงแรง ทพรอมเรมดวยชวยกนวนหนาทฝนนน.. วนทเธอและฉน.. เรมทำาดดวยกน

เพอพอของเรานน.. คงเปนจรง

(chorus) เพอพอของเรานน ตองเรมดวยชวยกน..ฯ ( ๓ รอบ)

(ปกหลงดานนอก)