58
การพัฒนาเครือข่ายห้องปฏิบัติการเพื ่อรองรับการระบาดของ โรคทางเดินหายใจตะวันออกกลาง (MERS) มาลินี จิตตกานต์พิชย์ สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์สาธารณสุข กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ประชุมวิชาการกระทรวงสาธารณสุข ประจาปี 2558 วันที 14-16 กันยายน 2558 โรงแรมแอมบาสเดอร์ซิตี้ จังหวัดชลบุรี

การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

การพฒนาเครอขายหองปฏบตการเพอรองรบการระบาดของโรคทางเดนหายใจตะวนออกกลาง (MERS)

มาลน จตตกานตพชยสถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข

กรมวทยาศาสตรการแพทย

ประชมวชาการกระทรวงสาธารณสข ประจ าป 2558วนท 14-16 กนยายน 2558

โรงแรมแอมบาสเดอรซต จงหวดชลบร

Page 2: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

โรคตดเชอไวรสโคโรนา สายพนธใหม 2012 หรอ ปจจบนมชอเรยกวาโรคทางเดนหายใจตะวนออกกลาง (Middle East Respiratory

Syndrome :MERS) เปนเชอสายพนธหนงในกลมไวรสโคโรนา โดยมรายงานพบผ ปวยรายแรกในเดอนกนยายน พ.ศ. 2555 ในประเทศแถบตะวนออกกลาง

คณสมบตของเชอ : เชอไวรส MERS-CoV จดอยในวงศ (Family) Coronaviridae เปนไวรสชนดอารเอนเอสายเดยว (single-stranded RNA virus) แบงยอยออกเปน 3 สกล(Genus);Alphacoronavirus, Betacoronavirus และ Gammacoronavirus เชอไวรส MERS-CoV จดเปนสมาชกใหมใน Betacoronavirus Genus มความใกลชดกบไวรสโคโรนาทพบในคางคาว มขนาดยโนมหรอสารพนธกรรมประมาณ 30.1 กโลเบส

Page 3: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

ระบาดวทยาของเชอ : ทมนกวจยจากทวปยโรปและอเมรกา สามารถแยกเชอ MERS-

CoV ไดจากน าลายของอฐในประเทศกาตารและโอมาน รวมถงการตรวจพบแอนตบอดตอเชอทคลายคลงกบ MERS-CoV ในอฐของประเทศไนจเรย ตนเซยและเอธโอเปย ในทวปแอฟรกา และปจจบนพบวาเชอทแยกไดจากผ ปวยมยโนมคลายคลงกบเชอทแยกไดจากอฐ จงเชอไดวาเชอ MERS-CoV อาจแพรจากอฐสคน

ทมา:WWW.thelancet.com

Page 4: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

ระยะฟกตว อาการ การแพรระบาดของโรค: การแพรระบาดของเชอ เชออาจแพรจากละอองฝอย น ามก น าลาย (droplet) ของผ ปวยโดยการ ไอ หรอจาม และผานเขาทางระบบทางเดนหายใจ หรอการสมผสน ามก น าลาย ทปนเปอนเสอผา ของใชของผ ปวย และน ามาปายกบจมก ปาก หรอตา เมอเชอเขาสระบบทางเดนหายใจจะมระยะฟกตวของโรคเฉลย 2-14 วน อตราการเสยชวตพบเฉลยรอยละ 40 โดยผ ปวยสวนใหญจะมอาการตดเชอในระบบทางเดนหายใจ คอนขางรนแรงและเฉยบพลน มอาการไข ไอ หายใจหอบและหายใจล าบาก และอาจมอาการไตวายรวมดวย หรอมอาการทางระบบทางเดนอาหาร เชน ทองเสย

ทมา: http://www.thaihealth.or.thทมา: http://www.thaihealth.or.th

ทมา: http://www.envita.com

Page 5: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

การตรวจวนจฉยโรค MERS

วธท 1.การตรวจหาเชอ เปนวธการทแมนย า ถกตอง รวดเรว เปนประโยชนตอการรกษาผปวย และ การปองกน ควบคมโรค ไดทนการณ (รายงานผลแลป แยกผปวย และเฝาระวงผสมผส ไดอยางรวดเรว).

Page 6: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

ตารางแสดง ขอมลการศกษา สงสงตรวจหลายชนดของผปวยรอดชวต สามารถพบเชอหลงจากวนทเรมมอาการดงน

ชนดสงสงตรวจระยะเวลานานทสดทสามารถตรวจพบ

RNA ของ MERS-CoV

โดยนบจากวนทเรมมอาการ

1. ทางเดนหายใจสวนลาง 30 วน

2. ทางเดนหายใจสวนบน 22 วน

3.ซรม 13-30 วน

4.อจจาระ 16 วน

5.ปสสาวะ 35 วน

เชอไวรสทพบจากสงสงตรวจอนๆ มปรมาณนอยกวาเชอไวรสทพบในสงสงตรวจจากระบบทางเดนหายใจสวนลางและสวนบนอยมาก จงเนนใหเกบตวอยางจากทางเดนหายใจเพอการวนจฉยทรวดเรว และแมนย า

ทมา: European Centre for Disease Prevention and Control. Factsheet for health professional, MERS-CoV Factsheet, update 20 August

2014. Available online : http://ecdc.europa.eu/en/healthtopics/coronavirus-infections/mers-factsheet /Pages/

Page 7: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

วธท 2. การตรวจหาแอนตบอด •ใชส าหรบยนยนการตดเชอของผปวยทเขานยามแตตรวจไมพบไวรสดวย วธ PCR การตรวจหาแอนตบอด จงไมเหมาะสมส าหรบการวนจฉยโรคเพอการรกษา เพราะผปวยสวนใหญจะตรวจพบภมคมกนไดหลงเรมมอาการประมาณ 21 วนหรอนานกวานน***************************************************************************************************************************** ***********

•ใชส าหรบการสอบสวนโรคกรณผสมผสใกลชดกบผปวยยนยน MERS และไมแสดงอาการ(Asymptomatic contact) ตองการทราบวาเคยตดเชอหรอไม? หรอการศกษา sero-survey

1.ตองการซรมค :ครงแรกเมอเรมมอาการหรอภายใน 14 วนหลงสมผสผ ปวยครงสดทาย ครงทสอง หางจากครงแรกประมาณ 14-21 วน2. วธ ELISA หรอ IFA ทใชมกเกดปฏกรยาขามพวกในกลมไวรสโคโรนาดวยกน หากพบผลบวกจ าเปนตองตรวจยนยนอกครงดวยวธ NT ซงตองใชเชอเปน จงตองท าในแลป BSL-3

ขอจ ากด:

Page 8: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

ตวอยางสงตรวจวธการเกบตวอยาง

วธการน าสง

Page 9: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

ความปลอดภยในการเกบตวอยาง ในการเกบตวอยางเพอสงตรวจทางหองปฏบตการจากผ ปวย หรอท าหตถการ ตองสวมชด

ปองกนการตดเชอสวนบคคล (Personal Protective Equipment: PPE)

ดงตอไปนเปนระดบต าสด

1. หนากาก N95 ขนไป

2. หมวกคลมผม

3. แวนครอบตา (Goggle)

4. ชดกาวนผาแบบคลมเตมตว

5. สวมถงมอยาง 2 ชน

Page 10: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

ทมา: URL:http://www.return2health.net

ภาพแสดงต าแหนงอวยวะตางๆของระบบทางเดนหายใจสวนบน และสวนลาง

Page 11: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

กรณผปวยมอาการทางระบบทางเดนหายใจสวนบน

เชน มไข ไอ หรอ มอาการคลายไขหวดใหญ

ทมา: http://www.thaihealth.or.thทมา: http://www.thaihealth.or.th

ตรวจหาสารพนธกรรมของเชอ MERS-CoVดวยวธ real-time PCR (1)

ชนดสงสงตรวจ ค าแนะน าเพมเตม

1.nasopharyngeal aspirate, nasopharyngeal wash ใหใสภาชนะปลอดเชอไมตองใส VTM2.เกบ nasopharyngeal swab และ throat swab จมลงในVTM หลอดเดยวกน(เพอเพมปรมาณไวรส)

สวนปลายท าดวย rayon , dracon , foam หรอ flock ทไมเคลอบ calcium arginate(ยบยงปฏกรยา PCR)

Page 12: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

ตวอยาง วสดทใชผลต NPS และ TS

ทมา: mwe medical wire, Brochure 2013

Page 13: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

ทมา: BD Diagnostics insert: 2-2452 February 2005

การเกบตวอยาง nasopharyngeal swab

ตวอยางจากระบบทางเดนหายใจสวนบน

ทมา: BD Diagnostics insert: 2-2452 February 2005

การเกบตวอยาง nasopharyngeal aspirate

ทมา: มาตรฐานการปฏบตงาน ตรวจวเคราะหเชอไขหวดใหญสายพนธใหมชนด A(H1N1) ทางหองปฏบตการชนสตรสาธารณสข

การเกบตวอยาง throat swab

Page 14: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

ทมา: มาตรฐานการปฏบตงาน ตรวจวเคราะหเชอไขหวดใหญสายพนธใหมชนด A(H1N1) ทางหองปฏบตการชนสตรสาธารณสข

การเกบตวอยาง throat swab

Page 15: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

ชนดสงสงตรวจ ค าแนะน าเพมเตม

bronchoalveolar lavage , tracheal aspirate, tracheal suction, sputum ใหใสภาชนะปลอด

เชอไมตองใส VTM ยกเวนกรณผปวยใส tube

ใหตดสาย suction จมลงในหลอด VTM

ควรเกบตวอยางจากทางเดนหายใจสวนบนควบคไปดวย (เพอเพมโอกาสการพบเชอ )

ตรวจหาสารพนธกรรมของเชอ MERS-CoVดวยวธ real-time PCR (2)

เมอเกบตวอยางแลวตองแชในกระตกพรอมน าแขง ทนท และสงหองปฏบตการภายใน 72 ชม. กรณทไมสามารถสงตรวจภายใน 72 ชม. ใหเกบในตแชแขง – 70 0ซ

ทมา: http://www.envita.com

กรณผปวยมอาการทางระบบทางเดนหายใจสวนลาง

เชน ปอดบวม ปอดอกเสบ

Page 16: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

ตวอยางจากระบบทางเดนหายใจสวนลาง

ทมา: Fremont Laboratory, Policy and Procedure 01/25/2010 version 2

การเกบตวอยาง sputum lavage fluid

ทมา: Strategies for the Diagnosis of Ventilator-Associated Pneumonia with expanded description of blind

bronchoalveolar lavage (mini-BAL) methods

การเกบตวอยาง endotracheal tube แบบเขาทางชองปาก lavage fluid

ทมา: Strategies for the Diagnosis of Ventilator-Associated Pneumonia with expanded description of blind bronchoalveolar lavage (mini-BAL) methods

การเกบตวอยาง Bronchoalveolar lavage fluid

Page 17: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

อาการ/ระบบ ชนดสงสงตรวจ ค าแนะน าเพมเตม

ทองรวง เกบอจจาระ10-20 มล. หรอประมาณ 5-10 กรมใสในภาชนะปลอดเชอ

-

ไตวาย เกบปสสาวะ10-20 มล.ใสในภาชนะปลอดเชอ

-

ผ ส ม ผ ส ใ ก ล ช ด(Asymtomaticcontact)

-nasopharyngeal aspirate, nasopharyngeal wash ใหใสภาชนะปลอดเชอไมตองใส VTM-เกบnasopharyngeal swab และthroat swab จมลงในหลอด VTM เดยวกน(เพอเพมปรมาณไวรส)

ใช rayon หรอ draconswab ทไมเคลอบ calcium arginate(ยบยงปฏกรยา PCR)

ตรวจหาสารพนธกรรมของเชอ MERS-CoVดวยวธ real-time PCR (3)

Page 18: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

การเกบตวอยางเพมเตม กรณ PCR ใหผลลบ

หากผ ปวยเขานยามการเฝาระวงฯ แต ตวอยางจากระบบทางเดนหายใจใหผล PCR เปนลบ อาจมสาเหตจากตวอยางทไมเหมาะสมหรอดอยคณภาพ เนองจาก

• ชนดของตวอยางไมสมพนธกบอาการของโรค

• เกบตวอยางไมถกตอง

• การเกบรกษาและการน าสงตวอยางไมเหมาะสม

• ตวอยางทเกบหางจากวนเรมปวยมากเกนไป (ควรเกบตวอยางเรวทสดภายใน 1- 3 วนเมอผ ปวยเรมปรากฏอาการของโรค)

ดงนนควรทบทวนวธเกบและน าสงตวอยาง แลวเกบตวอยางใหมตรวจซ า

Page 19: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

ล าดบการพฒนาเครอขายหองปฏบตการตรวจหา MERS-CoV

• ออกแบบ primers/probes

• เตรยม control plasmids

• ใหบรการตรวจวเคราะห MERS-CoV เฉพาะทแลปสวนกลาง (สวส)

ระยะท 1องคการอนามยโลก รายงานพบผปวยรายแรกทตดเชอไวรสโคโรนาสายพนธใหม

• แลปสวนกลาง (สวส) ตรวจสอบความถกตองของวธและน ายากบ WHO และ US-CDC reagents kit

• กรมวทยจดท าคมอการตรวจและจดสงน ายาใหศวก. 14 แหงทดสอบการใชงาน และเรมใหบรการตรวจวเคราะห MERS-CoV

ระยะท 2 ประเทศไทยจดตงระบบเฝาระวงผแสวงบญ

พธฮจน อมเลาะห

• มเครอขายเพมมากขน เชน แลปคณะแพทยศาสตร จฬา รามา มหดล สถาบนบ าราศนราดร

• กรมวทยฯ เปดใหบรการตรวจวเคราะห MERS-CoV 24 ชม.

• แลปสวนกลางเขารวม WHO MERS-EQA program

ระยะท 3 ประเทศไทยพบผปวยรายแรกเมอ 19 ม.ย.2558

Page 20: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

ระยะท 1 เมอองคการอนามยโลก รายงานพบผปวยรายแรกทตดเชอไวรสโคโรนาสายพนธใหม

Page 21: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

การประชม ปรกษาหารอ เบองตนเรอง การพบเชอโคโรนาไวรสสายพนธใหม ในตางประเทศวนพธท 26 กนยายน 2555 ณ หองประชมธระ รามสต กรมควบคมโรค

มอบหมายกรมวทยาศาสตรการแพทย จดท าแนวทางการเกบสงสงตรวจทางหองปฏบตการ มอบหมายกรมวทยาศาสตรการแพทย และเครอขายเตรยมวธตรวจวเคราะหและพรอมใหบรการ

การประชมเตรยมความพรอมรบมอโรคตดเชอโคโรนาสายพนธใหม 2012

Page 22: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

การออกแบบ Primers/Probes

Page 23: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

การเตรยม Plasmid MERS-CoV

เลอกชนสวน ยน up E, ORF1a น ามาสงเคราะห plasmid

ลกผสม

ตรวจสอบคณภาพของplasmid จากนนเพมจ านวน Plasmid

ใน E.coli

สกดพลาสมด DNA ลกผสม

ทมชนสวนยน upE และ ORF1a

ทมา :

Page 24: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

ผสม plasmid กบน ายาเพอ เปลยนเปน RNA ดวยหลกการ

RNA Transcription

เตรยม RNA ใหบรสทธ และตรวจสอบคณสมบต การใชงาน

การเตรยม RNA Control

หลกการท างานของ T 7 RiboMax Tm Large Scale RNA Production System

Page 25: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

การตรวจสอบ Thai-NIH MERS-CoV control plasmid

Well FluorTarge

t

Conte

nt

Sampl

eCq

Cq

Mean

Cq

Std.

Dev

D03 FAM Unkn 1 8.50 8.50 0.000

D04 FAM Unkn 10-1 11.33 11.33 0.000

D05 FAM Unkn 10-2 15.66 15.66 0.000

D06 FAM Unkn 10-3 19.62 19.62 0.000

D07 FAM Unkn 10-4 23.70 23.70 0.000

D08 FAM Unkn 10-5 27.59 27.59 0.000

D09 FAM Unkn 10-6 30.82 30.82 0.000

D10 FAM Unkn 10-7 34.54 34.54 0.000

E03 FAM Unkn 10-8 37.35 37.35 0.000

E04 FAM Unkn 10-9 42.16 42.16 0.000

E05 FAM Unkn 10-10 N/A 0.00 0.000

E06 FAM Unkn 10-11 N/A 0.00 0.000

E09 FAM NTC H2O N/A 0.00 0.000

E10 FAM NTC H2O N/A 0.00 0.000

Quantification Data

Page 26: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

ระยะท 2 ประเทศไทยจดตงระบบเฝาระวงผแสวงบญ

พธฮจน อมเลาะห

Page 27: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี
Page 28: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

จดท ามาตรฐานการตรวจวนจฉยโรคทางเดนหายใจตะวนออกกลาง (MERS)

ทวนสอบวธตามมาตรฐานองคการอนามยโลก เตรยมตวควบคมผลบวกและแจกจายน ายาใหแกศนยวทยาศาสตรการแพทย 14 แหง ประเมนผลความสามารถของหองปฏบตการเครอขาย

การเตรยมพรอมทางหองปฏบตการของกรมวทยาศาสตรการแพทย

Page 29: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

เครอขายหองปฏบตการกรมวทยาศาสตรการแพทย

29

หองปฏบตการ วธตรวจ

สวส. Isolation,PCR ,Sequencing

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1 (ตรง)

PCR

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 2 (อดรธาน)

PCR

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 3 (ชลบร) PCR

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 4 (สมทรสงคราม) PCR

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 5 (นครราชสมา) PCR

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 6 (ขอนแกน) PCR

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 7 (อบลราชธาน) PCR

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 8 (นครสวรรค)

PCR, Sequencing

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 9 (พษณโลก) PCR

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 10 (เชยงใหม) PCR

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 11(สราษฎรธาน)

PCR

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 12 (สงขลา)

PCR, Sequencing

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 13 (เชยงราย) PCR

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 14 (ภเกต) PCR

ศนยวทยาศาสตรการแพทย 14 แหง

หองปฏบตการเคลอนท

Page 30: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

ผลการทวนสอบวธและชดน ายาการตรวจหาสารพนธกรรมของ Novel corona virus 2012 (MERS-CoV) ดวยวธ Realtime PCR โดย กรมวทยาศาสตรการแพทย

คา ct

21

20

22

23

RL-01 ศนยวทยาศาสตรการแพทย

RL-02 RL-03 RL-04 RL-05 RL-06 RL-07 RL-08 RL-09 RL-10 RL-11 RL-12 RL-13 RL-15

24

25

26

27

28

29

30

คาอางอง 24.78

คาสงสดทยอมรบได28.10

ขอมลประกอบ 1. คาอางองจากการทดสอบ control plasmid Y9560 PAC025-2 betacoronavirus โดยฝายไวรสระบบทางเดนหายใจ สวส. มคา ct = 24.782. เกณฑการประเมน คาเฉลยอยในชวงทยอมรบได คอ ct 24.78 ± 3.32 หรอ 28.10 – 21.46 จงถอวาผานเกณฑการทวนสอบวธและชดน ายาฯ 3. ผลการทวนสอบวธและชดน ายาของ ศวก. 13 แหง พบวาแตละศวก. มคาเฉลยอยในเกณฑทยอมรบได

หมายเหต: รหส ศวก. เปนรหสของสมาชกโครงการทดสอบความช านาญตรวจวนจฉยโรคไขหวดใหญ/ไขหวดนกดวยวธ RT-PCR และ ศวก RL-15 ยงไมสงขอมล

คาต าสดทยอมรบได 21.46

Page 31: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

“Molecular techniques for detection of avian influenza and MERS – CoV”ระหวางวนท 30 เมษายน ถง 2 พฤษภาคม พ.ศ.2557

ณ สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข กรมวทยาศาสตรการแพทย

Page 32: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

ระยะท 3 เมอประเทศไทยพบผปวยรายแรกเมอ 19 ม.ย.2558

Page 34: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี
Page 35: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

MERS-CoVdilution

Repeat Up-E ct value ORF-1a ct valueIn-house Commercial In-house Commercial

10-1 1 27.36 26.60 27.40 26.342 27.78 26.75 27.45 26.423 27.74 26.76 27.50 26.43

10-2 1 31.16 30.08 31.14 29.752 31.46 30.00 30.86 29.563 31.37 29.71 31.01 29.76

10-3 1 34.82 31.88 34.35 32.272 34.61 33.02 34.45 32.493 35.39 32.23 34.32 31.93

10-4 1 Neg Neg 38.51 Neg2 37.17 35.42 36.79 36.573 38.03 37.58 36.93 37.05

10-4.2 1 Neg 37.90 Neg Neg2 Neg Neg Neg Neg3 Neg Neg 38.25 36.34

Comparison of In-house WHO rRT–PCR and one commercial kit rRT-PCR for detection of MERS-CoVby Thai National Institute of Health , Department of Medical Sciences , MoPH Thailand

Page 36: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

Up-E target ORF-1a target

Commercial

In-house

Commercial

In-housePositive Negative Positive Negative

Positive 11 1 Positive 12 0Negative 0 3 Negative 1 2Total =15 11 4 Total =15 13 2% total agreement = 11+3 /(11+0+1+3) x100 = 93.33%

% total agreement = 12+2 /(12+1+0+2) x100 = 93.33%

Percentage agreement or qualitative accuracy

Page 37: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

Correlation of ct value between In-house WHO rRT-PCR and MERS-CoV rRT-PCR Commercial kit

Fig.1 correlation curve of Up-E ct values between In-house and commercial kit , R2 = 0.975

Fig.2 correlation curve of ORF-1a ct values between In-house and commercial kit , R2 = 0.982

Page 38: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

วธตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการ

Page 39: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

ความปลอดภยในการวเคราะหตวอยาง การเตรยมสงสงตรวจ และการทดสอบอนๆจากสงสงตรวจ

ระบบทางเดนหายใจ ในโรงพยาบาล ควรท า ในต BSC

class II ซงตดตงในหองปฏบตการชวนรภยระดบ 2 หรอ ใน

หองปฏบตการ DRA

การตรวจหาสารพนธกรรม MERS-CoV ผปฏบตงานตอง

สวมชดปองกนการตดเชอสวนบคคล (Personal

Protective Equipment: PPE) แบบเตมรป ซงประกอบดวย

1. หนากาก N95 ขนไป 2. ชดชวนรภย 3. แวนครอบตา

(Goggle) 4. สวมถงมอยาง 2 ชน

Page 40: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

แผนผงการตรวจวนจฉยโรคตดเชอ MERS-CoV ตามค าแนะน าขององคการอนามยโลก

ทมา: WHO Laboratory Testing for Middle East Respiratory Syndrome Coronavirus. Interim Guidance, (Revised) June 2015

Page 41: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

แนวทางการตรวจวนจฉยโรคทางเดนหายใจตะวนออกกลาง (MERS)

วธตรวจวนจฉย MERS

องคการอนามยโลก กรมวทยาศาสตรการแพทย

วธตรวจคดกรอง (Screening)

วธ Real time PCR ตอ upE gene วธ Real time PCR ตอ upE geneและ ORF_1a gene

วธตรวจยนยน (Confirmation)

1.วธ Real time PCR ตอ ORF1_a gene , ORF1_b gene หรอ N gene หรอ2. หาล าดบนวคลโอไทมตอ RdRp หรอ N

1.วธ Real time PCR ตอ ORF1_a gene และ ORF1_b gene และ2. หาล าดบนวคลโอไทมตอ RdRp หรอ N

Page 42: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

การตรวจวเคราะหตวอยางดวยวธคดกรองและยนยนเชอ MERS-CoVใชเทคนค realtime PCR และ nucleotide sequencing

สกดสารพนธกรรมของไวรสจากตวอยางระบบทางเดนหายใจ และอนๆ

ตรวจคดกรองหาสารพนธกรรมของเชอ MERS-CoV ดวยวธ Real-time PCR ตอ UpE ,ORF-1a และ RNasP gene

ตวจบจ าเพาะตอเชอ mers(Up E gene)

Page 43: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

ตวอยางทใหผลบวก UpE-gene และ ORF1_a ของ MERS-CoV จะตรวจยนยนดวย 2 วธ(หากการตรวจยนยนใหผลบวก 1 ใน 2 วธ ถอวาผปวยยนยนตดเชอ MER-CoV)

วธ Real-time PCR ตอ ORF-1a gene และตอ ORF-1b gene

ใชเวลาในการตรวจวเคราะห 8 ชวโมง

การตรวจล าดบนวคลโอไทด (Nucleotide sequencing ) ตอยน RdRp หรอ N gene

ใชเวลาในการตรวจวเคราะห 24 ชวโมง

Negative control

Positive control

Sample 1 (ORF-1a)

ชดตรวจ ORF-1a gene

Negative control

Positive control

Sample 1 (ORF-1b)

ชดตรวจ ORF-1b gene

1 2

Page 44: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

United Arab Emirates/Abu Dhabi UAE 30 2014

United Arab Emirates/ Abu Dhabi UAE 8 2014

Hu/Oman 2874 2013

Qatar4

Qatar3

Saudi Arabia/ Hafr-Al-Batin 1 2013

Hu-France - FRA2 130569-2013

France/FRA/UAE

Saudi Arabia/Al-Hasa 4 2013

England/4/2013

Jordan-N3/2012

Saudi Arabia/Riyadh KSA 2959 2015

Turkey/ ANK/1079/2014

MERS ThaiNIH 1/2015

MERS-CoV/KOR/KNIH/001 05 2015

MERS-CoV/KOR/KNIH/002 05 2015

MERS-CoV/KOR/KNIH/007 05 2015

MERS-CoV/KOR/KNIH/005 05 2015

USA/ Florida/USA-2 Saudi Arabia 2014

Saudi Arabia/ Jeddah C9055/KSA/2014-04-14

Saudi Arabia/ Riyadh 5 2013

Saudi Arabia/e Taif 1 2013

Netherlands 1 2014

0.001

ผลการตรวจยนยนดวยวธ nucleotide sequencing ของยน RdRp และ N gene จากตวอยางผ ปวย MERS-CoV รายแรกของไทย

โดย กรมวทยาศาสตรการแพทย

Phylogenetic tree of MERS-CoV (N Gene)

Page 45: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

ตรวจหาสารพนธกรรมของไวรส 16 ชนด(RV-16) ดวยเทคนค Multiplex realtime PCR

สกดสารพนธกรรมของไวรสจากตวอยางระบบทางเดนหายใจ

เตมน ายาและน าเขาเครอง Realtime PCR

เชอไวรส 16 ชนด

Influenza A Human metapneumo virus

Influenza B Human rhino virus

Parainfluenza virus type 1

Human boca virus

Parainfluenza virustype 2

Human entero virus

Parainfluenza virus type 3

Human corona virusOC 43

Parainfluenza virus type 4

Human corona virusNl 63

Respiratory syncytialvirus (RSV-A)

Human corona virus229 E

Respiratory syncytial virus (RSV-B)

Adeno virus

Page 46: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

เครอง realtime PCR วเคราะหผลแสดงเปนกราฟและระบเชอทใหผลบวกในตวอยางผปวย

Page 47: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี
Page 48: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี
Page 49: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

สถานการณปจจบน

Page 50: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี
Page 51: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

ขอมลณวนท 15 เม.ย. 2559 โดย WHO

พบผ ปวยยนยน 1,714รายมอตราการตายประมาณรอยละ 40 พบผ ปวยใน 26 ประเทศ รอยละ 80 อยในประเทศซาอดอารเบย

Page 52: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี
Page 53: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

Fig. 1 Genomic recombination in MERS-CoVs.

Jamal S. M. Sabir et al. Science 2016;351:81-84

Published by AAAS

Page 54: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

Fig. 2 Lineage distribution of MERS-CoV.

Jamal S. M. Sabir et al. Science 2016;351:81-84

Published by AAAS

Page 55: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

การปองกน : ค าแนะน าส าหรบผเดนทางทจะไป-มาจากตางประเทศ โดยกรมควบคมโรคเนองจากทางองคการอนามยโลก ยงไมแนะน าใหมการจ ากดการเดนทางไปยงประเทศใด

ดงนน ผ ทจะเดนทางไปตางประเทศใหเนนการรกษาสขอนามยสวนบคคลและหมนลางมอบอยๆ นอกจากนน ควรหลกเลยงการเขาไปในพนทแออด หรอทชมชนสาธารณะทมคนอยเปนจ านวนมากๆ เพอลดความเสยงในการตดโรค หากจ าเปนตองเขาไปในพนท อาจพจารณาการใสหนากากอนามยและหลงจากเดนทางกลบจากพนทเสยง ถาในชวงสองสปดาห (14 วน) มอาการไข ไอ มน ามก เจบคอ ควรไปพบแพทยพรอมแจงประวตการเดนทาง

Page 56: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

การประสานสงตวอยางผปวยตองสงสยโรค MERS

ร.พ.ในสงกดรฐและเอกชนทรบผ ปวยทเขาขายเฝาระวงฯใหด าเนนการดงน

1. แจงส านกระบาดวทยา กรมควบคมโรค ภายใน 24 ชวโมง ทโทรศพท: 02 590 1793

หรอ 02 590 1795 โทรสาร 02 591 8579 หรอ E mail: [email protected]

หรอบนทกขอมลในฐานขอมลการเฝาระวงผ ปวยตดเชอระบบทางเดนหายใจเฉยบพลนรนแรง SARI

ทางเวบไซตส านกระบาดวทยา www.boe.moph.go.th

2. น าสงตวอยางโดยใชแบบฟอรมสงตรวจ MERS-CoV ของกรมวทยาศาสตรการแพทย

และแนบฟอรมแจงขอมลผ ปวย SARI_AI1 ของส านกระบาด

(แบบฟอรมสามารถดาวนโหลดไดท เวปไซตกรมวทยาศาสตรการแพทย www.dmsc.moph.go.th )

พรอมระบชอผ รบแจงขอมลของส านกระบาด หรอส านกงานปองกน ควบคมโรค

ทงนส านกระบาดวทยา กรมควบคมโรคจะเปนผ รบผดชอบคาตรวจวเคราะห

Page 57: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

สถานทรบและใหบรการตรวจวเคราะหตวอยางสวนกลาง : เปดบรการ 24 ชม.ศนยประสานงานทางหองปฏบตการ (ศปส.) สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข กรมวทยาศาสตรการแพทย จ.นนทบร ในเวลาราชการ โทรศพท 0-2951-0000 ตอ 99248, 99614 , 0-2591-2153 โทรสาร 0-2591-5449, 0-2951-1485นอกเวลาท าการหรอเรงดวน โปรดแจงศนยประสานงานทางหองปฏบตการ (ศปส.) โทร. 089-318- 4596, 081-875-2792 สวนภมภาค : เปดบรการ 24 ชม.

ศนยวทยาศาสตรการแพทย 14 แหง (เชยงใหม เชยงราย พษณโลก นครสวรรค สมทรสงคราม ชลบร ขอนแกน อดรธาน นครราชสมา อบลราชธาน สราษฎรธาน ภเกต สงขลา ตรง)

Page 58: การพัฒนาเครือข่ายห้อง ... Network... · 2016-09-24 · วิธีที่ 1.การตรวจหาเชื้อ เป็นวิธี

12

/12

/201

2

ค าขอบคณ

ผบรหารกรมวทยาศาสตรการแพทย เจาหนาทหองปฏบตการศนยวทยาศาสตรการแพทย 14 แหง เจาหนาทหองปฏบตการฝายไวรสระบบทางเดนหายใจ และ หนวยงานสนบสนนของสถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข