บทท 1

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

ความน า มคคเทศก ในความรสกของคนท วไป คอผทาหนาทนาพาผอนไปเทยว คนท วไปมกจะเรยกมคคเทศกตด

ปากวาไกด (Guide) แตในขอบขายของงานนาเทยวนนยงมผทเกยวของอกมากมายทผเปนมคคเทศกตองไปทางาน

เกยวของรวมดวยในหลายโอกาส เชน หวหนาทวร, Transfer Guide, มคคเทศกทองถน มคคเทศกเฉพาะในแหลง

ทองเทยวตางๆ ฯลฯ ซงแตละบคคลกอาจมหนาทเหมอนและหรอแตกตางกนไปตามลกษณะของการนาเทยว ตางกนไป

ตามกฏระเบยบขอบงคบของวชาชพนาเทยวของแตละประเทศ สาหรบประเทศไทยอาชพนถอเปนอาชพสงวน ทผคนให

ความสนใจมากขนเรอยๆ ถงแมวาเปนอาชพทไมมเงนเดอนไมมสวสดการใดๆ แตสงทจะไดรบจากการนาเทยวนนมนม

ความทาทาย การจะกาวสวชาชพนได ไมถอวายากและกไมนบวางายนก อยทใจรก และหม นฝกฝนหาความร หา

ประสบการณจากผทอยในวชาชพนอยแลวกจะชวยรดข นตอนเรยนรไดมาก การเรยนรจกความหมายความสาคญ ของ

บคคลทเกยวของกบวชาชพมคคเทศกจงเปนเรองสาคญลาดบแรกๆ ของการกาวสวชาชพ

ความหมายของมคคเทศก คาวา "มคคเทศก" มผใหคาจากดความไวมากมาย แตในสวนของผเขยนขอแบงความหมายของคาวา

มคคเทศกไว 2 ลกษณะ คอความหมายตามนยามศพท กบความหมายตามกฎหมาย ความหมายของคาวามคคเทศกตามศพทในราชบณฑตยสถาน (2525 : 626) ใหความหมายคาวา

มคคเทศกวาหมายถง ผนาทาง ผชทาง ผบอกทาง ความหมายตามศพทของคาวามคคเทศกในเชงภาษา มคคเทศกมรากศพทมาจากภาษาบาล วา มคค +

อทเทสก แปลวา ผนาทาง ผอธบายทาง (มคค = ทาง อทเทสก = ผนา ผอธบาย) และตามความหมายทคนท วไปสวน

ใหญเขาใจ มคคเทศกจะหมายถง ผททาหนาทนาผอนไปยงสถานทตางๆ และใหคาอธบายแนะนาเกยวกบสถานทน นๆ สวนความหมายของคาวามคคเทศกในเชงตามกฎหมาย ตามความ ในพระราชบญญตธรกจนาเทยวและ

มคคเทศก พ.ศ.2551 มาตราท 4 ไดกลาวไววามคคเทศก หมายถง ผใหบรการเปนปกตธระในการนานกทองเทยวไปยง

สถานทตางๆ โดยใหบรการเกยวกบคาแนะนาและความรดานตางๆ แกนกทองเทยว ท งนหากจะมองในแงมมของกฎหมายเราคงจะใชคาวาผนาเทยวแทนคาวามคคเทศกไมได เนองจากใน

พระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ.ศ.2551 มาตราท 4 ไดระบ ความหมายของคาวาผนาเทยวแยกมา

ตางหากไวชดเจนวา หมายถง ผรบผดชอบในการดแลและอานวยความสะดวกแกนกทองเทยวในการเดนทางไป

ทองเทยวในตางประเทศ ดงนนมคคเทศกกบผนาเทยวจงไมใชคนคนเดยวกน หากแตจะทาหนาทคลายๆ กนคอ

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

2

มคคเทศกจะทาหนาทบรรยายใหความรนาเทยวในประเทศ สวนผนาเทยวจะทาหนาทอานวยความสะดวกและนา

นกทองเทยวไปทองเทยวยงตางประเทศ

ดงนนจากความหมายขางตน การนานกทองเทยวไปยงทตางๆ โดยไมไดใหความร จงยงไมสามารถเรยก

มคคเทศกได อยางเชน ผรบสงนกทองเทยวจากทาอากาศยานไปยงโรงแรมอยางเดยวเราเรยกวาบคคลผน วา Transfer

Personnel หรอ Transfer Man แตถาทาหนาทใหขอมลความรในระหวางการรบสงนกทองเทยวดวยกสามารถเรยกวา

เปน Transfer Guide ได สวนการแนะนาสถานทของบคคลทอยในทองถน รวมท งการพาญาตมตรไปเทยวเพราะชอบ

พอกนเปนการสวนตวจะไมสามารถเรยกวาเปนมคคเทศกได

นอกจากนคาวามคคเทศกยงมความหมายใกลเคยงกบคาวา Courier (Person Who is paid to

conduct parties of tourists) ซงหมายถง ผทไดรบคาตอบแทนเพอทจะชนา หรอนาทางใหกบกลม นกทอง เทยว สวน

คาในภาษาองกฤษมคคเทศกมความหมายตรงกบคาวา Guide หรอ Tour Guide หรอ Tourist Guide แตโดยปกต

แลวท งสามคาใชหมายถงมคคเทศกททาหนาทนาชมสถานทตางๆ สวนคา วา Courier และ Tour Leader จะใชกบผท

คอยอานวยความสะดวกแกนกทองเทยวในดานการนาเทยว การพกแรมและการเดนทาง ซงในปจจบนคาท งหมด

ดงกลาวสามารถใชแทนกนไดในหลายโอกาส เนองจากมคคเทศกในปจจบนทาหนาทเปนท งผนาเทยว เปนท ง ผอานวย

ความสะดวกแกนกทองเทยวดานการพกแรม ดานการรบประทานอาหาร ดานการเดนทางและดานอนๆ ดวย

ภาพท 1.1 หวหนาทวร (Tour Leader) ขณะใหขอมลแกคณะทวร บรเวณทาอากาศยานฯ

ในบางครงเรากควรแยกความหมายและหนาทระหวางคาวามคคเทศก ( Guide) กบคาวา หวหนาทวร

(Tour Leader) ออกจากกนใหชดเจน อนเนองมาจากในหลายประเทศมกฎหมายกาหนดใหผททาหนาทเปนมคคเทศก

ตองเปนคนสญชาตของตนเทานน เชนเดยวกบประเทศไทยทอาชพมคคเทศกยงเปนอาชพสงวน ซงถา นาคาสองคานมา

ใชแทนกนอาจทาใหเกดความสบสนได เนองจาก มคคเทศกมกเปนคนทองถนหรอคน ทมสญชาต ในประเทศ

นนๆ สามารถพดภาษาของนกทองเทยวหรอสอสารกบนกทองเทยวไดเขาใจ หรอสามารถสอสารกบหวหนาทวรแลว

หวหนาทวรกนาไปแปลความหมายใหนกทองเทยวของตนไดเขาใจอกทอดหนงได (กรณทมคคเทศกทองถนไมสามารถ

พดภาษาเดยวกบนกทองเทยวได) เปนบคคลทมความรความสามารถบรรยายเลาเรองราวตางๆ ของทองถนทตนนา

เทยวอยได งานของมคคเทศกจงเนนหลกอยทการใหความรในเรองตางๆ สวนงานของหวหนาทวรจะเนนเปน

ผรบผดชอบการเดนทางของนกทองเทยว เปนผอานวยความสะดวกตลอดการเดนทาง ต งแตเรมตนจนเดนทางกลบ ถง

จดหมายปลายทาง เปนผประสานงานกบสถานททเกยวของในขณะเดนทาง ตองรบผดชอบงานเกอบตลอด 24 ชวโมง

และเพอใหเหนภาพชดเจนจะขอยก ตวอยางเพอใหเหนความแตกตางระหวาง คนททาหนาทมคคเทศก กบคนทเปน

หวหนาทวร กรณการจดนาเทยวแบบ Outbound (นาคนไทยไปเทยวตางประเทศ)

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

3

สมมตวานาคนไทยไปเทยวประเทศจน ผทจะทาหนาทเปน Tour Leader คอ ผทเปนตวแทนของบรษทนา

เทยวไทยนานกทองเทยวคนไทยไปยงประเทศจน เมอถงยงประเทศจนผทจะทาหนาทเปนมคคเทศก ( Guide) กคอ

ตวแทนของบรษทนาเทยวในตางประเทศซงกคอมคคเทศกคนจนทสามารถพดไทยได มบตรมคคเทศกในการนาเทยวท

หนวยงานดานการทองเทยวของจนรบรอง หรอทเราเรยกวามคคเทศกทองถน (Local Guide) นนเอง

ภาพท 1.2 บตรหวหนาทวรของสมาคม TTAA (สมาคมไทยบรการทองเทยว) ดานหนา-หลง (ทมา : อาจารยไชยยงค เจรญเมอง)

ภาพท 1.3 มคคเทศกทองถน (Local Guide ) ชาวจน ขณะบรรยายใหความรแกนกทองเทยวชาวไทยบรเวณจตรสเทยนอนเหมน

มคคเทศกทองถนทนาเทยวคนไทยในประเทศจนนโดยมากสามารถนาเทยวเปนภาษาไทยได เนองจากอาจ

เปนคนไทยทไปประกอบวชาชพหรอมครอบครวกบคนจน หรออาจเปนคนสญชาตจนทฝกพดภาษาไทยเพอประกอบ

วชาชพมคคเทศกโดยเฉพาะ สวนในกรณการจดนาเทยวแบบ Inbound (นาชาวตางประเทศทองเทยวภายในประเทศ

ไทย) กจะมลกษณะทตรงขามกนคอ คนทนาคณะทวรมาหรอเรยกวาหวหนาทวร ( Tour Leader) จะเปนตวแทนของ

บรษทนาเทยวในตางประเทศ เปนคนสญชาตเดยวกบนกทองเทยว เมอมาถงประเทศไทยผทจะทาหนาทนาเทยวกคอ

มคคเทศก ( Guide) ทเปนคนไทยทสามารถสอสารภาษาของนกทองเทยวได ซงหวหนาทวรและนกทองเทยว

ชาวตางชาตกจะเรยกมคคเทศกคนไทยนวามคคเทศก (Guide) หรอมคคเทศกทองถน (Local Guide) นนเอง

อยางไรกตามคนทเปนหวหนาทวร (Tour Leader) ถงแมจะมหนาทหลกในการอานวยความสะดวกแก

นกทองเทยว แตกควรมความรเกยวกบประเทศทไปเยอนดวยเพอทจะไดอธบายใหนกทองเทยวทราบขอมลตางๆ

ขณะเดนทาง เพราะบางประเทศในระหวางการเดนทางบางชวงจะไมมมคคเทศกทองถนตดไปกบรถ นอกจากนหวหนา

ทวรอาจตองทาหนาทในการแปลความจากมคคเทศกทองถน (Local Guide) ใหนกทองเทยวไดเขาใจไดดวย เนองจาก

บางครงมคคเทศกทองถนอาจสอสารภาษาของนกทองเทยวไดไมชดเจนหรออาจสอสารเปนภาษาองกฤษ(บางประเทศ

อาจมมคคเทศกทองถนทพดไดเฉพาะภาษาองกฤษ) หวหนาทวรกตองมหนาทในการอธบายใหนกทองเทยวไดเขาใจอก

ทอดดวย อกท งในบางโอกาสโดยเฉพาะชวงเทศกาลมคคเทศกทองถนอาจขาดแคลน หรอมคคเทศกทองถนยงใหมกบ

อาชพนมากผทาหนาทหวหนาทวรกยงตองทาหนาทท งสองอยางควบคกนไปใหไดอยางมประสทธภาพ

จากเหตผลดงกลาวขางตน จะเหนไดวาหวหนาทวรกบมคคเทศกทองถนเปนบคคลทม ความสาคญไมยง

หยอน ไปกวากน เพราะท งสองจะตองชวยกนทาใหการเดนทางทองเทยวเปนไป ดวย ความราบรน นกทองเทยวไดรบ

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

4

ความร ความสนกสนาน และถงแมมคคเทศกทองถนจะทางานในชวงระยะเวลาอนส นกวา ไมไดอยกบนกทองเทยว

ตลอดเวลาเหมอนหวหนาทวร แตมคคเทศกทองถนกยงมความสาคญมาก เพราะเปนคนทองถนทมความรทกเรอง

หวหนาทวรจงตองอาศยมคคเทศกทองถน เปนผใหคาแนะนา และชวยเหลอแกไขปญหาแทบทกอยาง หากขาด

มคคเทศกทองถน หวหนาทวรกไมสามารถทจะใหขอมลและนานกทองเทยวไปยงทตางๆ ได อยางราบรน และ ทสาคญใน

หลายประเทศอาชพมคคเทศกเปนอาชพสงวนมไวสาหรบคนในประเทศนนๆ หวหนาทวรจงไมสามารถทาหนาทเปน

มคคเทศกควบคไปดวยได เพราะจะเปนการทาผดกฎหมายของประเทศเขา

ภาพท 1.4 การทางานรวมกนระหวางหวหนาทวรไทย (ซาย) กบมคคเทศกทองถน (ขวา)

ภาพท 1.5 มคคเทศกทองถน (ซาย) กาลงอธบายขอมลการลองเรอชมคลองใหหวหนาทวรชาวตางชาต (ขวา) เปนภาษาองกฤษ เพอจะไดถายทอดใหนกทองเทยวเขาไดทราบอกทอดหนง

เนองจากนกทองเทยวไมสามารถสอสารเปนภาษาองกฤษได สวนการนาเทยวแบบ Domestic หรอการนานกทองเทยวชาวไทยเทยวในประเทศ คนทเปน Guide กบ

คนทเปน Tour Leader มกเปนคนเดยวกน เนองจากมคคเทศกไมไดนาเทยวไปตางประเทศแตจะนาเทยวคนไทย

เทยวในประเทศ จงไมจาเปนทจะตองใหใครมาทาหนาทใหขอมลความรใดๆ อก เพราะมคคเทศกไทยยอมรดเกยวกบ

ประเทศไทยอยแลว ยกเวนการตองเขาไปเทยวในสถานทเฉพาะทตองอาศยผรเฉพาะดาน หรอตองเขาไปในสถานทท

กาหนดใหใชบรการนาเทยวจากเจาหนาทของแหลงทองเทยวเทานน เชน การเขาไปในพระทน งวมานเมฆ การเยยมชม

พพธภณฑบางแหง เขตพนทบางจดของอทยานแหงชาตเปนตน

จากความหมายเกยวกบมคคเทศกขางตนยงมคาอกหลายคาทมความหมายเหมอนหรอใกลเคยงกบคาวา

มคคเทศก(Guide) แตอาจใชเรยกเปนชอเฉพาะหรอเรยกตามลกษณะของการนาเทยว อยางเชน

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

5

Domestic Guide คอ ผทนาคนไทยเทยวในประเทศ หรอเปนการนาเทยวบคคลทมถนพานกถาวรใน

ประเทศไทย เดนทางทองเทยวภายในประเทศของตน

Inbound Guide คอ ผทนาเทยวนกทองเทยวตางประเทศ หรอนาเทยวบคคลทมไดมถนฐานถาวรใน

ประเทศไทย โดยทาหนาทนาเทยวเขาเหลานนในประเทศไทย

Outbound Guide คอ ผทนาเทยวนกทองเทยวไทย หรอนาเทยวบคคลออกจากประเทศทเปนถนพานก

ถาวรไปทองเทยวยงประเทศอน

Freelance Guide หมายถง มคคเทศกอสระ ทางานโดยไมสงกดบรษทใดบรษทหนง จะถกจางมาเปนครง

คราวเพออานวยความสะดวกในการเดนทางทองเทยว และหรอเพอใหความรแกนกทองเทยว

แมนซน ( Mancini, M. 1990) ไดใหคาจากดความวา Freelance Guide หมายถง ผมความรดานใดดาน

หนงโดยเฉพาะ เชน ความรดานปาไม ประมง เคม สตว เปนตน จะถกจางมาใหเปนผอธบายถายทอดความรแก

นกทองเทยว หรอผทถกวาจางเปนครงคราวเมอเวลามมคคเทศกไมเพยงพอ บคคลผนจะทางานอสระ ไมขนกบบรษท

นาเทยว

On Site Guide หมายถง ผทนาชมสถานททเปนจดเดนทางการทองเทยว เชน สวนสนก สวนสตว

ปราสาท โบราณสถาน อนสรณสถาน เปนตน

ภาพท 1.6 มคคเทศกทองถนกาลงนาชมโบราณสถานเวยงกมกาม จ.เชยงใหม

Museum Guide หรอ Docent หมายถง ผนาชมพพธภณฑ หรอเจาหนาททคอยอธบายประจาหอง

ตางๆ ในพพธภณฑเพอคอยอธบายแกผเขาชม หรอเจาหนาทพาชมพพธภณฑเปนรอบตามเวลาทกาหนด หรอรอจนมผ

เขาชมจานวนมากพอจงจะนาชมพรอมอธบาย

City Guide หมายถง ผทอธบายจดสาคญๆ ของเมองโดยอธบายอยบนรถขณะรถแลนกอธบายสองขาง

ทางวามสถานทสาคญจดไหนบางทนกทองเทยวควรทราบ

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

6

Transfer Guide หมายถง ผททาหนาท ในการรบเขาหรอสงออกหรอทาท งสองหนาทโดยอาจรบจาก

สนามบนไปสงยงโรงแรมทพก หรอจากทพกไปยงสนามบนหรอจากสนามบนไปยงแหลงทองเทยว หรออาจรบสงจากท

หนงไปยงอกทหนง โดยมไดทาหนาทในการนาเทยว แตอาจแนะนาขอมลเบองตนเกยวกบทองถนหรอประเทศนนๆ

ระหวางรถแลนผานกอนถงจดหมายปลายทางทจะไปสง

ภาพท 1.7 Transfer Guide จากบรษทนาเทยวตางๆ ขณะทาหนาทรบนกทองเทยวทสนามบน

ภาพท 1.8 พนกงาน Transfer บรษท TEZ Tour

Sightseeing Guide หมายถง ผทอธบายไฮไลทจดสาคญตางๆ ของเมอง โดยทาหนาทนาเทยวครงวน

เชาหรอครงวนบายหรออาจนาเทยวเตมวน หากทา หนาทขบรถ ไปดวยจะเรยกมคคเทศกททาหนาทขบรถในเวลา

เดยวกนวา Driven Guide จะทาหนาทคลายกบ City Guide นอกจากน ยงมมคคเทศกอกประเภทหนงทมบตรมคคเทศกถกตองแตมไดปฏบตหนาทในการบรรยายให

ขอมลความรตามสถานทตางๆ อยางทควรจะทา แตจะมหนาทหลกในการประสานงานกบสถานประกอบการและหวหนา

ทวรชาวตางชาต ซงหนาทในการบรรยายกจะเปนของหวหนาทวรชาวตางชาต อนเนองมาจากวามคคเทศกไทยผน นยง

ไมมความชานาญ ไมสามารถพดในภาษาของนกทองเทยวทตนนาเทยวอยได ซงการใหหวหนาทวรชาวตางชาตมา

บรรยาย และใหคนทเปนมคคเทศกทองถนนงคมเชงประสานงานเลกๆ นอยๆ ดงกลาว เปรยบเสมอนการสรางภาพเพอ

ไมใหเจาหนาทของรฐจบกม ซงจากการกระทาในลกษณะดงกลาวภาษาทวรจะเรยกมคคเทศกไทยผน นวาซทตงไกด

(Sitting Guide) และจะเรยกหวหนาทวรชาวตางชาตนนวามคคเทศกเถอน หรอไกดผ ซงนยามของของวาไกดผหรอ

มคคเทศกเถอนถอเปนภาษาทพดทเขาใจกนในหมมคคเทศกอาชพ ซงหมายรวมไปถงผทนาเทยวแกนกทองเทยวโดย

ไมมใบอนญาตดวย ท งนหากเจาหนาทมหลกฐานในการกระทาดงกลาวท งมคคเทศกไทย และหวหนาทวรชาวตางชาต

ตลอดจนบรษททจดนาเทยวนนกจะตองถกดาเนนคดตามกฎหมาย อนเนองมาจากอาชพมคคเทศกเปนอาชพสงวน

สาหรบคนไทยนนเอง

จากการเรยกมคคเทศกตามลกษณะตางๆ ดงกลาวขางตน พอจะสรปการทาหนาทในการนาเทยวไดเปน

สองกลมใหญๆ กลมแรกคอผทนาเทยวภายในประเทศไทยซงจะมอยสองประเภท ไดแก มคคเทศกทนาเทยวคนไทย

(Domestic Guide) และมคคเทศกทนาเทยวชาวตางชาต (Inbound Guide) มคคเทศกทนาเทยวท งสองลกษณะน

จะตองมใบอนญาตใหประกอบวชาชพมคคเทศกทถกตอง มคคเทศกหลายคนมความสามารถนาเทยวไดท งชาวไทยและ

ชาวตางชาต หรอสามารถนาเทยวโดยใชภาษาไดหลายภาษากจะมโอกาสเลอกในการทางานไดมากกวา โดยมคคเทศก

กลมแรกนจะนาเทยวภายในประเทศไทยเหมอนกน แตอาจตางกนตรงทขอบเขตสถานทความรและภาษาทจะบรรยาย

โดยตองคานงถงขอบเขตในบตรอนญาตการเปนมคคเทศกแตละประเภท ซงจะกลาวถงตอไปในบทท 2 สวนกลมทสอง

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

7

คอผทนาเทยวไปตางประเทศ ( Outbound Guide) หมายถง การนาเทยวชาวไทยไปทองเทยวในตางประเทศ

มคคเทศกประเภทนไมมใบอนญาตในการนาเทยว จะมแตบตรหวหนาทวรในการอานวยความสะดวก ณ ทาอากาศยาน

โดยในตางประเทศโดยเฉพาะในแถบเอเชยจะมมคคเทศกทองถน (Local Guide) คอยทาหนาทบรรยายใหความร เรา

จะเรยกผนาเทยวไปตางประเทศวาเปนตวแทนของบรษทนาเทยว หรอหวหนาทวรซงจะมหนาทเปนผอานวยความ

สะดวกในดานตางๆ แทน เชน การอานวยความสะดวกในการผานเขาออกประเทศ ดงนน ถาจะตองไปนาเทยวประเทศ

แถบเอเชยทมมคคเทศกทองถนใหบรการ เชน จน เกาหลใต สงคโปร มาเลเซย ญป น กมพชา ฯลฯ เราจะนยมเรยก

ตวแทนของบรษทนาเทยววาหวหนาทวรจงจะถกตองกวาเรยกวามคคเทศก แตถาหากตองเปนตวแทนของบรษทนา

เทยว นานกทองเทยวไปเทยวยงประเทศทไมมมคคเทศกทองถนซงโดยมากวชาชพมคคเทศกของประเทศเหลานจะ

ไมไดเปนวชาชพสงวน ซงโดยมากไดแกประเทศแถบยโรป-อเมรกา ตวแทนของบรษทนาเทยวผน นจะตองทาหนาทเปน

ท งหวหนาทวรอานวยความสะดวกตงแตอยในประเทศไทย และเปนท งมคคเทศกในการบรรยายใหความรระหวาง

เดนทางทองเทยวในตางประเทศดวย ปจจบนทางกรมการทองเทยวไดกาหนดใหผทจะนาทวรไปตางประเทศตองมบตร

หวหนาทวร(บตร Tour Leader) ระหวางปฏบตหนาทดวย

นอกจากนคาวามคคเทศกอาจเรยกตามการ ทาหนาทเฉพาะในดานตางๆ เชน Fishing Guide, Diving Guide, Trekking Guide และอนๆ อกมากมาย ซงการเรยกชอมคคเทศกจะขนอยกบลกษณะการนาเทยวไปในแหลง

ทองเทยวนนๆ เปนประการสาคญ

ประเภทของมคคเทศก/ ผน าเทยว

ค าอธบาย

มคคเทศก (Guide)

ผใหบรการเปนปกตธระในการนานกทองเทยวไปยงสถานทตางๆ โดยใหบรการ

เกยวกบคาแนะนาและความรดานตางๆ แกนกทองเทยว มคคเทศกทองถน (Local Guide)

ผใหบรการเปนปกตธระในการนานกทองเทยวไปยงสถานทตางๆ โดยใหบรการ

เกยวกบคาแนะนาและความรดานตางๆ แกนกทองเทยว และเปนคนในทองถนนน

ผนาเทยว-หวหนาทวร (Tour Leader)

ผรบผดชอบในการดแลและอานวยความสะดวกแกนกทองเทยวในการเดนทางไป

ทองเทยวในตางประเทศ

Inbound Guide ผใหบรการเปนปกตธระในการนานกทองเทยวทมาจากตางประเทศ ไปยงสถานทตางๆ

ในประเทศ โดยใหบรการเกยวกบคาแนะนาและความรดานตางๆ แกนกทองเทยว Outbound Guide ผทนานกทองเทยวไปยงสถานทตางๆ ในตางประเทศ โดยใหบรการเกยวกบคาแนะนา

และความรดานตางๆ แกนกทองเทยว และ/หรอผทผรบผดชอบในการดแลและอานวย

ความสะดวกแกนกทองเทยวในการเดนทางไปทองเทยวในตางประเทศ Domestic Guide ผใหบรการเปนปกตธระในการนานกทองเทยวในประเทศไปยงสถานทตางๆ ใน

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

8

ประเทศ โดยใหบรการเกยวกบคาแนะนาและความรดานตางๆ แกนกทองเทยว Transfer Guide ตวแทนของบรษทนาเทยวททาหนาทรบและหรอสงนกทองเทยวจากสถานทหนงไปยง

อกสถานทหนง โดยมากคอจากทาอากาศยาน ไปยงทหนง โดยระหวางการรบสงไดทา

หนาทบรการ อานวยความสะดวกเรองตางๆ แกนกทองเทยว

ตารางท 1.1 คาอธบายประเภทของมคคเทศก/ผนาเทยว

ประวตความเปนมาของอาชพมคคเทศก มคคเทศก เปนคาทเรมคนเคยกนภายหลงจากทอตสาหกรรมทองเทยวเรม เตบโตเปนอยางมาก (ตงแตป

พ.ศ.2526 เปนตนมา) ในอดตการเดนทางมกไมพงพาอาศยมคคเทศก เนองจากเปนการเดนทางทเนนการแสวงหา

ดนแดนใหม แสวงหาสภาพภมศาสตรทแตกตางไปจากเดม หรอเปนการแสวงหาความเชอสวนบคคล การเดนทาง

สมยกอนจงไมอาจกลาวไดวาเดนทางเพอการทองเทยวไดอยางจรงจงเตมทนก กลาวคอรปแบบของพาหนะการเดนทาง

แบบตามมตามเกด ถนนหนทางกไมด ไมมปายบอกทางทชดเจน คนทจะเปนผนาทางกไมมเครองไมเครองมอ

พรอมสรรพเหมอนเชนปจจบน จากในอดตผทจะมาเปนผนาทาง จะตองสามารถสงเกตดวงดาวบนทองฟา และทวทศน

สองขางทางเปนตวนาทางไปในทศทางทตองการ ตอมากมการทาแผนท และนาเขมทศมาชวย ซงกทาใหการนาทางและ

การเดนทางเปนไปอยางสะดวกขน และหลงจากทมการคมนาคมทสะดวกท งทางภาคพนดน ทางนา ทางอากาศ ทาให

เกดการเดนทางกนมากขน มการบนทกการเดนทางบรรยายลกษณะสถานท ภมประเทศ ภมอากาศ ภาพถายดาวเทยม

ใชระบบ GPS ประกอบการเดนทาง และขอมลอนๆ อกมากมาย ซงสงตางๆ เหลานสามารถนามาประกอบกนเปนตวนา

ทางไดเปนอยางด ทาใหประหยดเวลาในการเดนทางแกคนรนหลงเปนอยางมาก และหลงจากการศกษาสภาพภมศาสตร

ของโลกมความชดเจน มการจดทาเปนแผนท เอกสารหนงสอตาราเพอเออแกการเดนทางมาก กวาแตกอน การเดนทาง

เพอศกษาสภาพภมศาสตรจงนอยลง แตจะเกดการเดนทางเพอศกษาวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณและสงตางๆ

ทสรางสรรคจากมนษย รวมถงเดนทางเพอหาความสขจากการไดชนชมธรรมชาตอนสวยงามอยแทน เชนเดยวกบ

ววฒนาการของมคคเทศก ทมการพฒนากาวหนาเปนรปแบบทชดเจนขนเรอยๆ จนกลายเปนสวนประกอบจาเปนท

แทบขาดไมไดของการเดนทางทองเทยวในปจจบน บคคลททาหนาทเปนผนาทาง มปรากฏตงแตการเดนทางในยคแรก ท งนเพราะมนษยมลกษณะของการ

ดาเนนชวตอยางเรรอนมาแตอดต เพอแสวงหาถนทอยทมความอดมสมบรณและปลอดภย แมวาจะมววฒนาการ

รปแบบของการดารงชวตทดข น โดยการต งถนฐานใหมๆ แตสญชาตญาณของการเดนทางยงคงมอยในตวของมนษยทก

คน ท งนเพอตอบสนองความตองการทจะคนหาสงใหมๆ ใหกบชวต หรอเพอวตถประสงคอนๆ ทจะนามาซงความ

พอใจ คาวาผนาทาง (Pathfinder) หรอผดแล (Mentor) ไดมบทบาทเปนผนาการเดนทางทองเทยวในประวตศาสตร

ของชาวตะวนตก นบแตยคอาณาจกรโบราณ เมอหลายรอยปกอนครสตกาล ทเรมมการเดนทางเพอเยยมชมความ

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

9

งดงามทยงใหญของศลปะ และสถาปตยกรรมทเปนสงมหศจรรยของโลกยคโบราณ และเมอครสตศาสนาเรมฟนฟใน

ยคกลาง (The middle Ages) มการเดนทางเพอจารกแสวงบญไปยงสถานทสาคญทางศาสนา รปแบบของการเดนทาง

เรมพฒนาไปสการเดนทางเปนกลม โดยมผนาการเดนทางทมความรความชานาญในเสนทางอานวยความสะดวกและ

ดแลความปลอดภยใหกบผเดนทาง ภาพลกษณของมคคเทศกชดเจนมากยงขนในปลายยคกลางตอเนองถงตนยคใหม ( The Modern Ages)

เมอมการฟนฟศลปวทยาการ กอใหเกดกระแสของการเดนทางของคนกลมใหญท เรยกวา Grand Tour เปนการ

เดนทางทมเปาหมายของการทองเทยวทชดเจนขน กลมนกทองเทยวพากนเดนทางเยยมชมและศกษาศลปะวทยาการ

ตางๆ หลายประเทศในยโรป เชน อตาล เยอรมน และฝรงเศส เรมมความตองการผนาทางทมความรความสามารถ

หลายๆ ดาน มคคเทศกในยคนจงมาจากบคคลหลากหลายอาชพ ทมความรเกยวกบประวตศาสตร วรรณคด

สถาปตยกรรม และกจกรรมตางๆ ทเกดขนในชวงเวลานนรวมท งสามารถพดไดหลายภาษา (ตย ชมสาย, ม.ล., และ

ญบพน พรหมโยธ, 2527) การปฏวตอตสาหกรรม ( The Industrial Revolution) ราวครสตศตวรรษท 18 - 19 มผลทาใหเกดการ

เปลยนแปลงรปแบบของการดาเนนชวตของประชาชน นาไปสการขยายตวของกลมชนชนกลางทมโอกาสเดนทาง

ทองเทยวมากขน นกทองเทยวจงมไดจากดอยเฉพาะกลมชนชนสงและผทร ารวยเทานนประกอบกบการคมนาคมขนสง

และสงอานวยความสะดวกทางการทองเทยว ไดรบการพฒนาใหสะดวกสบายยงขน ผคนนยมเดนทางทองเทยว ธรกจ

นาเทยวและอาชพมคคเทศก จงมบทบาทในการบรการทองเทยวมากขน

ราวกลางครสตศตวรรษท 19 โธมส คก (Thomas Cook) เรมจดนาเทยวเปนกลมทางรถไฟในประเทศ

องกฤษ โดยมมคคเทศกทไดรบการฝกอบรมจากบรษทเปนผนาเทยวและอานวยความสะดวกระหวางการเดนทาง นบ

วาโธมส คก (Thomas Cook) เปนผนาในดานธรกจทองเทยวและพฒนาอาชพและมาตรฐานของมคคเทศก

ภาพท 1.9 โธมส คก (Thomas Cook)

ทมา : Protrait of Thomas Cook, 2548

ภาพท 1.10 บรษทในเครอโธมส คก

หลงจากนนประมาณตนครสตศตวรรษท 20 มการออกระเบยบขอบงคบสาหรบผประกอบอาชพมคคเทศก

ท งในประเทศองกฤษ สหรฐอเมรกา และประเทศอนๆ ในยโรป โดยกาหนดใหมคคเทศกจะตองมความรความสามารถ

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

10

ในการทจะให บรการแกนกทองเทยว มการทดสอบกอนทจะออกใบอนญาต รวมท งมการฝกอบรม ความร บทบาท

หนาทของมคคเทศกใหกบผทจะประกอบอาชพมคคเทศก สาหรบประเทศไทยบคคลทไดรบการยกยองวาเปน พระบดาของมคคเทศกไทยกคอ สมเดจฯ กรมพระยา

ดารงราชานภาพ ซงหากกลาวถง “สมเดจฯ กรมพระยาดารงราชานภาพ” เชอวาหลายตอหลายคนคงนกถงผลงานของ

ทานในดานประวตศาสตรและการบกเบกงานโบราณคด โดยทานไดทรงนพนธหนงสอตางๆ ทมคณคาทางประวตศาสตร

ไวมากมาย จนไดรบการยกยองใหเปน “พระบดาแหงประวตศาสตรและโบราณคดไทย” ภาพท 1.11 สมเดจพระเจาบรมวงศเธอพระองคเจาดศวรกมาร

กรมพระยาดารงราชานภาพ “พระบดาของมคคเทศกไทย ”

สาหรบประวตของสมเดจพระเจาบรมวงศเธอ พระองคเจาดศวรกมาร กรมพระยาดารงราชานภาพนน ทรงเปน

พระโอรส พระองคท 57 ในสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว ประสตแตเจาจอมมารดาชม พระสนมเอก เมอวนเสาร เดอน

7 แรม 9 คา ปจอ ตรงกบวนท 21 มถนายน พ.ศ. 2405 สมเดจพระบรมชนกนาถ พระราชทานนามพระองคเจาดศวร

กมาร สมเดจพระยาดารงราชานภาพ ทรงเรมเขารบราชการ เปนนกเรยนนายรอยทหารบก กรมนายรอย เมอป พ.ศ.

2418 ไดรบการสถาปนาเปนกรมหมนดารงราชานภาพ เมอวนท 10 พฤศจกายน พ.ศ. 2442 ในรชกาลท 5 ในสมย

พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว ทรงรบราชการในตาแหนง นายพลโทราชองครกษ และเปนอธบดกระทรวง

ธรรมาธการ เปนเสนาบดกระมรวงมหาดไทย เปนราชฑตพเศษ เสดจไปยโรป 1 ครง ครนภายหลงทรงไดรบพระกรณาโปรดเกลาฯ เลอนขนเปนกรมพระยาดารงราชานภาพ เมอ วนท 11

พฤศจกายน พ.ศ.2454 ครนถงรชสมยพระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหว โปรดเกลา ฯ เลอนเปน สมเดจกรมพระ

ยาดารงราชานภาพ เมอวนท 8 พฤศจกายน พ.ศ.2472 เปนอภรฐมนตร และเปนนายกราชบณฑตยสภา เมอปขาล พ.ศ.

2469 หลงเปลยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 พระองคจงละกจการท งปวงเสดจไปประทบทหวหน ตาม

คาแนะนาของแพทย และตอมาอก 1 ป กเสดจไป ประทบทปนง จนกระท งเดอน ตลาคม พ.ศ. 2485 กเสดจกลบ

กรงเทพ ฯ และสนพระชนมเมอวนท 1 ธนวาคม พ.ศ. 2486 ดวยพระหทยหยดทางาน รวมพระชนมายได 81 พรรษา นอกจากสมเดจฯ กรมพระยาดารงราชานภาพจะไดรบการยกยองใหเปน “พระบดาแหงประวตศาสตรและ

โบราณคดไทย” แลว พระองคทานยงไดรบการยกยองใหเปน "พระบดาของมคคเทศกไทย" อกดวย เนองจาก

พระองคทรงโปรดเสดจประพาสตามสถานทตางๆ ในประเทศไทย พรอมท งศกษาศลปวฒนธรรมไทย วถชวตความ

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

11

เปนอย ตลอดจนแสวงหาความรเรองวชาการตางๆ จนไดรบตาแหนงหนาทเปน Lord Program Maker หรอ ผจดการ

แผนการเดนทางใหกบพระมหากษตรย ในรชสมยของพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวรชกาลท 5 เรองนทรง

เลาไวในเรอง “เสอใหญเมองชมพร” วาเพราะเหตใด จงโปรดใหฉนเปนผจดการเสดจประพาส เปนเรองอนหนงใน

ประวตของฉนเอง จะเลาฝากไวตรงน เมอ พ.ศ.2432 (ร.ศ.108 ) พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวเสดจ

ประพาสหวเมองปกษใต โปรดใหฉนไปตามเสดจเปนมคคเทศก มหนาทเปนตนรบส งกะการประพาสทตางๆ ตลอดทาง

ทเสดจไป ฉนสนองพระเดชพระคณชอบพระหฤทยสมเดจพระพทธเจาหลวง แตนนมาจงทรงพระกรณาโปรดใหฉนเปน

ผจดการเสดจประพาส แตชอบเรยกกนเปนคาแผลงภาษาองกฤษวา Lord Program Maker ตามเสดจประพาสตอมา

เปนนตย จนตลอดรชกาลท 5 และคงอยในตาแหนงนนสบมาในรชกาลท 6 อก 3 ป รวมเวลาทไดเปนผจดการเสดจ

ประพาสอย 26 ป จงพนจากหนาทน น พรอมกบถวายคนตาแหนงเสนาบดกระทรวงมหาดไทย “ถงรชกาลท 7 พระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหว โปรดใหกลบไปจดการเสดจประพาสถวายอก เมอ

เสดจเลยบหวเมองมณฑลพายพอกครงหนง และเมอเสดจเลยบหวเมองภเกตอกครงหนงจงอางไดวา ไดรบราชการเปน

ผจดการเสดจประพาสสนองพระเดชพระคณมา 3 รชกาล แตเมอไปตามเสดจครงหลงสมเดจพระเจาอยหว กลบตอง

ทรงระวงมใหฉนเหนอยเกนไป เพราะตวฉนแกชราอายเกอบ 70 ปแลว กเปนครงทสดซงฉนไดจดการเสดจประพาส

เพยงนน” ดวยเหตนสมเดจฯ กรมพระยาดารงราชานภาพจงไดรบสมญานามวา “พระบดาของมคคเทศกไทย ” และยง

ไดสถาปนาเอาวนคลายวนประสต 21 มถนายน เปน “วนมคคเทศกไทย” ซงทางสานกงานทะเบยนธรกจนาเทยวและ

มคคเทศกกรงเทพมหานคร(ททท.) รวมกบสานกพระราชวง พพธภณฑและหอสมดสมเดจฯ กรมพระยาดารงราชาน

ภาพ กองบงคบการตารวจทองเทยว สมาคมมคคเทศกอาชพ สมาคมรถทองเทยวและบรการ สมาคมเรอไทย และ

มคคเทศกอสระ ไดรวมกนจดกจกรรมเพอเทดพระเกยรต ราลกถงสมเดจฯ กรมพระยาดารงราชานภาพ และเพอถวาย

เปนพระราชกศลเนองในวโรกาสพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงครองสรราชสมบต 60 ป อาชพมคคเทศกไดเรมรจกและแพรหลาย มากขนภายหลงสงครามเวยดนามจบลง(พ.ศ.2516-2518) ในระยะนนมชาวตางประเทศเดนทางเขามาในประเทศไทยจานวนมาก โดยเฉพาะผเกยวของในแวดวงทหาร ทสาคญคอ

บรรดาทหารอเมรกนทอยประจา และทมาพกผอนจากการรบในสงครามเวยดนาม ซงกเปนผลดและถอวาเปนจดเรมตน

ของอตสาหกรรมทองเทยวไทยอยางแทจรง มบรษทนาเทยวเกดขนเปนจานวนมาก โดยเฉพาะในเขตชายหาดจงหวด

ชลบร ซงเปนทยกพลขนบกของทหารอเมรกน และเขตกรงเทพมหานคร รวมไปถงสวนตางๆ ทมทหารและพลเรอนชาว

ตางประเทศประจาอยและสญจรไปมา แมวาสงครามจะยตลงแลว แตนกทองเทยวจากสวนตางๆ ของโลกท งชาวยโรป

อเมรกน อเมรกาใต ออสเตรเลย รวมท งชาวเอเชย ตางกเดนทางเขามาเทยวในประเทศไทยจากการบอกเลาตอๆ กนไป

ของคนทเคยมาเทยวเมองไทยเกยวกบความงามของทรพยากรการทองเทยวของประเทศไทย ซงการเดนทางเขามา

ทองเทยวของชาวตางชาตดงกลาวทาใหบรษทนาเทยว และแหลงทองเทยวตางๆ เกดความตองการมคคเทศกทสามารถ

สอสารภาษาตางประเทศ ไมวาจะเปนภาษาองกฤษ ฝรงเศส เยอรมน สเปน อตาล ญป น และภาษาจน ผท สามารถ

สอสารแตละภาษา ไดบางจงเขามามบทบาทในการนาเทยวยคแรก โดยในระยะนผทเปนมคคเทศกจะมาจากผทม

ความสามารถในการพดภาษาได โดยไมคานงถงวาจะตองมความรพนฐานอนใด แตในความเปนจรงนนสถานภาพของ

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

12

มคคเทศกยงไมเปนทรบรองทางกฎหมาย เปนอาชพททากนไดอยางเสรและยงไมมพระราชบญญตมาบงคบควบคมและ

คมครอง บคคลทจะมาประกอบอาชพเปนมคคเทศกไมจาเปนตองมความรสง เพยงแตมความร ในภาษา ของ

นกทองเทยวโดยเฉพาะภาษา องกฤษทพอพดสอสารไดกอาจเปนมคคเทศกไดแลว กระท งป พ .ศ.2502 รฐบาลสมยจอมพลสฤษด ธนะรชต ไดประกาศพระราชกฤษฎกา จดต งองคการ

สงเสรมการทองเทยว (อสท.) ขนเปนองคกรอสระ เพอเปนการสงเสรมการทองเทยวภายในประเทศ อาชพมคคเทศกจง

เรมมสถานภาพทชดเจนขน เพราะ ชวงท อสท . เกดขนใหมๆ นน มคคเทศกไดเขามามบทบาทเปนอยางยงใน

อตสาหกรรมทองเทยว หลายฝายจงเหนความจาเปนและความสาคญในการทตองมมาตรฐานของการเปนมคคเทศก

องคการสงเสรมการทองเทยว (โดยพลโทเฉลมชย จารวสตร ผอานวยการ อสท . ในขณะนน) จงไดรวมมอกบ

จฬาลงกรณมหาวทยาลยจดทาหลกสตรอบรมมคคเทศกขนเปนครงแรก ทจฬาลงกรณมหาวทยาลยในป พ .ศ.2504 และไดดาเนนการตอเนองมาจนถงปจจบน ในระยะแรกไดกาหนดใหผทเขารบการอบรมตอง เปนนกศกษามหาวทยาลย

ช นปท 3 ขนไป หรอเปนบคคลท วไปทเรยนจบชนมธยมศกษาตอนปลาย การอบรมมคคเทศกนเปนท ไดรบความ สนใจ

มผสมครเขารบการอบรมมากเกนกวาทจะรบไดหมด จงตองมการสอบคดเลอกและตองจดอบรมตดตอกนมาเปน

ระยะๆ หลายรน และขยายจากจฬาลงกรณมหาวทยาลย มาเปนมหาวทยาลยศลปากรดวย แตโดยมาก ผผานการอบรม

มกไมไดประกอบอาชพมคคเทศก และผทประกอบอาชพมคคเทศกสวนมากกไมไดสนใจทจะเขารบการอบรม ชวงป พ.ศ.2502 สานกพระราชวง ไดออกระเบยบเกยวกบการนาชมพระราชฐานใหมการขอบตรอนญาต

ซงจะตองใชประกาศนยบตรมคคเทศก ท อสท. และสถาบนระดบอดมศกษา เปนผจดอบรมออกใหเปนหลกฐาน ท ง น

เพอใหการจดนาชมและการบรรยายเกยวกบสถานทสาคญเปนไปดวยความถกตอง นบแตนนมาการอบรมมคคเทศกก

มความจาเปนสาหรบ ผทจะประกอบอาชพมคคเทศก โดยถกตอง และหลงจาก อสท .ไดรวมมอกบจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย และมหาวทยาลยศลปากรจดอบรมหลกสตรมคคเทศกตอเนองกนถง 6 รน ในระยะเวลาเพยง 2 ป และ

ไดเพมความถในการจดอบรมจากปละหนงรน สลบกนระหวางจฬาลงกรณมหาวทยาลยและมหาวทยาลยศลปากรเปนป

ละสองรน นอกจากนนมหาวทยาลยศลปากรยงไดจดการอบรมในหลกสตรปรญญาตร ซงนกศกษาเปนผเลอกเรยนและ

ถาสอบผานจะไดรบประกาศนยบตรมคคเทศกพรอมกบปรญญาบตรดวย จากนนภาควชาศลปาชพ คณะมนษยศาสตร

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กไดจดอบรมในหลกสตรใหนกศกษาภาควชาดงกลาวดวย พรอมกนนกไดจดอบรม

หลกสตรวชาการทองเทยวสาหรบบณฑตทรองาน ซงไดชวยผลตมคคเทศกระดบ บณฑตออกสตลาดเพมขน สวน ใน

ตางจงหวดหลกสตรมคคเทศกกไดรบความสนใจ และไดเรมจดอบรมตามภมภาคตางๆ โดยเรมจากภาคเหนอตอนบน

ดวยความรวมมอของมหาวทยาลยเชยงใหม ภาคเหนอตอนลาง โดยมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ พษณโลก ภาคใต

ดวยความรวมมอของมหาวทยาลยสงขลานครนทร และภาคตะวนออกเฉยงเหนอโดยมหาวทยาลยขอนแกน ซง

หลกสตรการอบรมไดพฒนาปรบปรงตลอดมา ท งในดานเนอหาวชา และภาษาตางประเทศ แตเดมมเฉพาะภาษาองกฤษ

กเรมเพมการอบรมในภาษาอนๆ ดวยเชน ภาษาเกาหล ภาษาเยอรมน ภาษาจน ภาษาฝรงเศสเปนตน (วรยาภา ชาง

เรยน, ม.ร.ว., 2541 หนา 17-38)

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

13

และเนองจากแนวโนมการเจรญเตบโตของอตสาหกรรมทองเทยวเปนไปอยางรวดเรว ทาใหรฐบาลเหน

ความจาเปนทจะตองพฒนาแหลงทองเทยว สงอานวยความสะดวก และปจจยพนฐานทางการทองเทยวควบคไปกบการ

ทตองสงเสรมการตลาดทองเทยว ดงนนเพอเปนการปรบปรง อานาจหนาทของ อสท . ใหสามารถดาเนนการดงกลาว

ขางตนได รฐบาลจงประกาศพระราชบญญตการทองเทยวแหงประเทศไทย พ.ศ.2522 ยกฐานะ อสท. เปนการทองเทยว

แหงประเทศไทย โดยใชชอยอวา ททท. ใหอานาจในการพฒนาการทองเทยว การลงทน หรอรวมทน เพอรเรมการ

พฒนาแหลงทองเทยวและสงอานวยความสะดวกทางการทองเทยว มการบรรจแผนพฒนาการทองเทยว ครงแรก ไวเปน

สวนหนงของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 4 (พ.ศ.2520-2524) สงผลใหอตสาหกรรมทองเทยวเรมทา

รายไดเปนเงนตราตางประเทศสงสด เมอเทยบกบสนคาออกประเภทอนๆ จนเปนเหตใหแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม

แหงชาตฉบบตอ ๆ มาถงฉบบปจจบนกไดบรรจแผนพฒนาการทองเทยวไวดวยเสมอ

จากความสาคญของอตสาหกรรมทองเทยวและมคคเทศกดงกลาว ทาใหเกดพระราชบญญตธรกจนาเทยว

และมคคเทศก พ.ศ.2535 ขนมผลบงคบใชต งแตวนท 18 พฤษภาคม พ.ศ.2535 เปนตนมา เพอควบคมใหผท ประกอบ

อาชพมคคเทศกไดยดถอปฏบตใหถกตองเปนไปอยางเรยบรอย ใจความสาคญของพระราชบญญตนคอ ผทจะประกอบ

อาชพมคคเทศก จะตองมใบอนญาตการเปนมคคเทศกตามคณสมบตทพระราชบญญตกาหนด เชน ตองมสญชาตไทย

อายไมตากวา 20 ปบรบรณ ตองไดวฒบตรผานการอบรมวชามคคเทศก ฯลฯ เปนผลสงเสรมใหสถานภาพและ

มาตรฐานของมคคเทศกสงขน ทสาคญมคคเทศกไดรบการบรรจไวใหเปนอาชพสงวน 1 ใน 39 อาชพทมไวเฉพาะ

สาหรบคนไทย ตามทกาหนดไวในพระราชกฤษฎกากาหนดงานในอาชพและวชาชพหามคนตางดาวทา พ .ศ.2522 และ

ตามพระราชบญญตการทางานของคนตางดาว พ.ศ.2521 เปนอาชพหนงทสรางความภมใจใหแกตวผเปนมคคเทศก

เนองจากตองเปนผนาคนอน เปรยบเสมอน การเปน ตวแทนของประเทศชาต คนทจะเปนมคคเทศกไดตองม

ความสามารถ มความรรอบตว สามารถสอสารภาษาตางประเทศ เปนอาชพทมหนามตา หลายคนใฝฝนทจะประกอบ

อาชพนเนองจากเปนอาชพทรายไดด ผลตอบแทนสง ไดทางานพรอมๆ กบการไดทองเทยว ซงหาไดนอยนกในอาชพทม

อยท งหมดในปจจบน ภายหลงจากการท อตสาหกรรมทองเทยวไดดาเนนการมาชวงระยะเวลาหนง มนกทองเทยวเขามาเทยวเปน

จานวนมาก ทาใหเรมเกดปญหาเกยวกบมคคเทศก เชน มมคคเทศกเถอน มคคเทศกหลายภาษาขาดตลาด มคคเทศก

ขาดคณภาพ การทองเทยวแหงประเทศไทยซงเปนหนวยงานทดแลเรองมคคเทศกในขณะนน จง รวมกบผประกอบการ

ในอตสาหกรรมทองเทยวสมมนาหาทางออกถงปญหาตางๆ ทเกดขนดงกลาวเปนระยะๆ ทาใหทราบถงปญหา การ ขาด

คณภาพของมคคเทศก และคณสมบตของมคคเทศกทผ ประกอบการพงประสงค อยางแทจรง การทองเทยวแหง

ประเทศไทยจงไดมการปรบปรงหลกสตรการอบรมมคคเทศกขนในป พ.ศ.2542 มการเพมเตมเนอหาความรในเรอง

ตางๆ อกมากมาย เพอใหเปนไปตามความตองการของผประกอบการมากขน โดยเฉพาะอยางยง บตรมคคเทศกท วไป -

ตางประเทศ เพราะถอวาเปนบตรทครอบคลมการทางานมากทสด ซงในทางปฏบตการทองเทยวแหงประเทศไทยได

ประสานงานจดใหมหลกสตรมาตรฐานการอบรมมคคเทศกมการปรบปรงหลกสตรเปนระยะๆ โดยวธหนงจะมอบให

สถาบนการศกษาในระดบอดมศกษาท วประเทศทมความพรอมไดนาหลกสตรดงกลาวไปใชดาเนนการเปดอบรม และ

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

14

นบต งแตเดอนเมษายน พ.ศ.2551 หลงจากทมพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศกใหม ออกมาบงคบใช หนาท

ในการดาเนนการสนบสนนการอบรมหลกสตรมคคเทศกกไดเปลยนจาก ททท. มาอยในความดแลของสานกงาน

พฒนาการทองเทยวซงตอมาเปลยนชอเปนกรมการทองเทยว โดยสถาบนการศกษาตองทาโครงการเสนอตอกรมการ

ทองเทยว และจดอบรมตามเนอหา มการเดนทางตามเสนทางทกาหนด มการฝกฝนการทาหนาทมคคเทศกระหวาง

อบรม และสอบวดผลใหผานเกณฑทกาหนดในทายทสด สวนอกวธหนงในการไดมาซงใบประกอบวชาชพมคคเทศกก

คอ การใหนกศกษาทเรยนจบปรญญาตรสาขาเกยวกบดานการทองเทยวหรอมคคเทศก ทเรยนตามรายวชาทกาหนด ใน

หลกสตรมาตรฐานการอบรม และดาเนนการเทยบรายวชาเปนทเรยบรอย กสามารถขอขนทะเบยนเพอขอรบใบอนญาต

จากนายทะเบยนธรกจนาเทยวและมคคเทศก จากนนจงประกอบอาชพมคคเทศกไดอยางสมบรณ ซงปจจบนผทผาน

หลกสตรมาตรฐานการอบรมมคคเทศกนนจะมความมงหวงแตกตางกน เชน บางคนเขามาเพอทม งหวงทจะเอาด

ทางดานนอยางจรงๆ จงๆ บางคนกใชเปนอาชพเสรม บางคนกมไวเพอประดบบารม หรอใชเปนทางผานเพอไตเตาไปส

จดหมายทสงขน เชน เปนเจาของบรษททวร บางคนกเขามาตามเพอนหรอมาโดยไมมจดหมาย โดยมไดพจารณาถง

อนาคตวาเรยนจบแลวะไปทาอะไร ยงไมรความตงใจทแทจรงจรงของตน กลมหลงนคอนขางอนตรายสาหรบวงการ

มคคเทศกไทย เนองจากความตงใจมนอย ไมคดทจะเรยนรอยางลกซงถงความเปนไทย ไมพยายามทจะเผยแพรความ

ดงาม ความสวยงามในดานตางๆ ใหแกนกทองเทยวไดทราบ มงหวงความฉาบฉวยทจะไดจากการทาอาชพมคเทศก ซง

อาจเปนผลเสยตออตสาหกรรมทองเทยวไทยในภายภาคหนา การเปดหลกสตรมาตรฐานการอบรมมคคเทศก ของ

สถาบนการศกษาตางๆ จงควรชวยกนตรวจสอบ คดเลอกเนนเฉพาะผทมความต งใจจรงใหเขามาสวชาชพมคคเทศก

ซงจะเปนการชวยยกระดบมาตรฐานมคคเทศกไทยไดอกทางหนง

ววฒนาการของมคคเทศก หลงมการประกาศใชพระราชบญญตธรกจนาเทยวและมคคเทศก พ .ศ.2551 ม

ผลบงคบใชเมอ 6 เมษายน พ.ศ.2551 คณสมบต ความหมาย บทบาทหนาท บทควบคมกาหนดโทษมคคเทศกไดถก

กาหนดใหมใหครอบคลมกวางขวางบงคบใชและใชประโยชนจรงไดมากขน (รายละเอยดเกยวกบ พระราชบญญตธรกจ

นาเทยวและมคคเทศก พ.ศ.2551 สามารถดไดในภาคผนวก)

ความส าคญของมคคเทศก มคคเทศกนบวาเปนบคคลทมความสาคญตอประเทศชาตในหลายๆ ดาน ไมวาจะเปนความสาคญทมตอ

อตสาหกรรมทองเทยว ตอสงคมวฒนธรรมขนบธรรมเนยมประเพณ ตอนกทองเทยว เปนผชแนะอธบายสงตางๆ

สรางความเขาใจอนดใหเกดขนระหวางนกทองเทยวกบแหลงทองเทยว ตอบคาถามทกอยางทนกทองเทยวสงสยอยากร

ตลอดจนทาหนาทเปนผอานวยความสะดวกในการเดนทางทองเทยวใหนกทองเทยวไดรบความสะดวกสบายและอนใจ

ท งชวยปองกนดแลแกไขปญหาตางๆ ทเกดขนใหลลวงดวยด ตอไปนจะกลาวถงความสาคญของมคคเทศกทมตอดาน

ตางๆ ดงน 1. ความส าคญของมคคเทศกตอบรษทน าเทยว

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

15

1.1 เปนบคคลททาหนาทอานวยความสะดวกในการนาเทยว แกไขปญหาเฉพาะหนาแทนบรษทนา

เทยว

1.2 เปนผรกษาผลประโยชนในดานตางๆ แทนบรษทนาเทยว เชน คาใชจายในการทองเทยว การถก

เอารดเอาเปรยบจากสถานประกอบการ

1.3 เปนผทจะสรางชอเสยง และคอยโฆษณาประชาสมพนธ ใหกบบรษทนาเทยวทตนสงกดให

นกทองเทยวทราบ

1.4 เปนตวแทนของบรษทนาเทยว ในการสรางความสมพนธอนดกบสถานประกอบการทเกยวของ

ไมวาจะเปนโรงแรม รานอาหาร แหลงทองเทยว รานสนคาทระลก บรษทรถ บรษทนาเทยวอนๆ เปนตน 1.5 เปนผเกบขอมลเกยวกบนกทองเทยว แหลงทองเทยว โรงแรมทพก ราน อาหาร ตลอดจนขอมล

สถานทอนๆ ทเกยวของ ขอมลทเปนปญหา ขอควรแกไข ขอเสนอแนะในการนาเทยวแตละครงมารายงานใหบรษทนา

เทยวทราบ เพอใหบรษทนาขอมลทไดไปปรบปรงแกไขการใหบรการตอไป 1.6 เปนผมสวนสรางชอเสยงและความเจรญของบรษท เพราะถาผนาเทยวมศกยภาพในการทางาน

เปนทถกใจนกทองเทยว และสามารถสรางความประทบใจ กจะมนกทองเทยวมาใชบรการเพมขน

2. ความส าคญของมคคเทศกตอนกทองเทยว 2.1 มคคเทศกจะเปนผอธบายประวตขอมลของสถานททองเทยวใหนกทองเทยวไดเขาใจ คอยตอบ

ขอซกถามจากนกทองเทยว เปนทปรกษาสวนตวไดในทกเรองทเกยวกบการทองเทยวในครงนนๆ 2.2 นกทองเทยวจะไดประหยดเวลาไมตองเสยคาใชจายใน การศกษาแหลงทองเทยว เนองจากม

มคคเทศกคอยอธบายใหขอมลอยแลว ทาใหการเดรทางมความกระชบและคมคามากกวา

2.3 มคคเทศกเปนผสรางบรรยากาศเดนทางใหมสสรรค คอยสรางมขเรยกรอยยมและเสยงหวเราะ

สรางกจกรรมระหวางการเดนทางใหเกดความสนกสนานในการทองเทยว สรางสรรคการเดนทางใหมชวตชวา ทาให

นกทองเทยวไดมรอยยม ไดแสดงออกอยางมความสข ไดผอนคลายไมเบอหนายในการทองเทยว ทาใหการทองเทยว

ครงนนมประทบใจและรสกคมคา 2.4 นกทองเทยวไดทองเทยวดวยความปลอดภยมากกวาไมมผนาทาง เนองจากมคคเทศกจะเปนผ

คอยดแล ตกเตอนใหนกทองเทยวระมดระวงในการทองเทยวในจดทควรระวงหรออาจเปนอนตราย 2.5 นกทองเทยวจะลดความเสยงจากความไมรไมเขาใจในการเดนทางทองเทยว เชน ลด ความเสยง

ในการหลงทางหรอการปฏบตอยางไมเขาใจในวฒนธรรมประเพณตางถน เพราะจะมมคคเทศกคอยชแนะบอกกลาว

2.6 มคคเทศกจะเปนผอานวยความสะดวกใหแกนกทองเทยวใน แทบ ทกๆ เรอง เชน ชวยอานวย

ความสะดวกในการเขาออกประเทศ ชวยตอรองราคาสนคาแทนนกทองเทยว ชวยขนสมภาระ เปนตน

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

16

2.7 มคคเทศกทาใหนกทองเทยวสามารถเทยวไดอยางท วถง ไมละเลยตอสงสาคญทควรร เปนผคอย

รกษาเวลาอนมคาของนกทองเทยว ใหนกทองเทยวไดเทยวตามโปรแกรมทกาหนด จดสรรเวลาการทองเทยวแตละจด

ไดอยางเหมาะสม

2.8 มคคเทศกจะเปนผใหความชวยเหลอและแกไขปญหาเฉพาะหนาแทนนกทองเทยว เชน ถา

นกทองเทยวทาพาสปอรตหาย กชวยตดตอแจงไปยงสถานทต หรอกรณนกทองเทยวเกดเจบปวยกตองดแลรกษาพาสง

โรงพยาบาล เปนตน

3. ความส าคญของมคคเทศกตอ ทรพยากรการทองเทยว

3.1 มคคเทศกทดจะเปนผทดแลเอาใจใสคมครองอนรกษแหลงทองเทยวทกๆ พน ททนาเทยว ซง

เปรยบเสมอนแหลงสรางงานสรางอาชพของตนแทนเจาหนาทของแหลงทองเทยว เพราะบางจดเจาหนาท อาจดแลไดไม

ท วถง และมคคเทศกอาจชวยเปนหเปนตาแกเจาหนาทได

3.2 มคคเทศกเปรยบเสมอนตวแทนของแหลงทองเทยว ในการทาหนาทเปนผนาเทยว เปนผสราง

ภาพพจนและสรางความเขาใจอนดระหวางนกทองเทยวกบแหลงทองเทยว หรอกบคนในทองถน และแนะนาชกชวน

นกทองเทยวใหทองเทยวอยางถกวธไมทาลายทรพยากรการทองเทยว

3.3 แหลงทองเทยวหลายแหงทอยนอกเหนอความสนใจ เนองจากเขาถงไดยาก ลาบาก แตมความ

สวยงาม กตองอาศยการประชาสมพนธจากผเปนมคคเทศกดวยเชนกน จงจะกลายเปนแหลงทองเทยวทมคานาสนใจ

และแหลงทองเทยวหลายแหงกมจดขายเพมมากขนจากจนตนาการ หรอการคนพบสงทนาสนใจสวยงามใหมๆ จากผ

เปนมคคเทศก 3.4 แหลงทองเทยวจะพฒนาขนมาไดสวนหนงเกดจากการรวมใจใหความคดเหนขอเสนอแนะ

โดยเฉพาะจากมคคเทศกทจะทราบถงจดออน จดแขง จดดอยตางๆ ไดเปนอยางด จากการนานกทองเทยวเขามาเยยม

ชมบอยครง และไดนาขอคดเหนจากนกทองเทยวมาบอกกลาวตอใหแหลงทองเทยวปรบปรงใหมพฒนาการทดข น

4. ความส าคญของมคคเทศกตอประเทศชาต และอตสาหกรรมทองเทยวไทย

4.1 เปนผใหขอมลความรเกยวกบแหลงทองเทยว สถานททนาสนใจของประเทศ เนองจากมคคเทศก

จะเปนผใกลชดกบนกทองเทยว ดงนนความร แนวคดตางๆ เกยวกบประเทศทนกทองเทยวจะไดรบจะขนอยกบ

มคคเทศกเปนสาคญ

4.2 มคคเทศกนบวาเปนบคคล ทเปนตวแทนของ ชาต เปนบคคลตวอยางทเปนแนวทา งใหกบ

นกทองเทยวไดปฏบตตามในสงทดงาม เปนผสรางความเขาใจอนดในทกเรอง 4.3 มคคเทศกนบเปนคนสาคญทคอยเชอมโยงใหบคคลหรอธรกจตางๆ ท งทเกยวของโดยตรงและ

โดยออมในอตสาหกรรมทองเทยวไดขบเคลอนตอไปอยางเปนระบบดวยความเขาใจอนดจากการประสานโดย

มคคเทศก

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

17

4.4 มคคเทศกในฐานะผทเดนทางนาเทยวทพบเหนปญหาดานอตสาหกรรมการทองเทยวในรปแบบ

ตางๆ มากมาย กควรทจะทาตนใหเปนประโยชนโดยการเสนอแนะขอคดเหนทเปนประโยชนตอการพฒนาอตสาหกรรม

ทองเทยวของชาตผานหนวยงานตางๆ ทเกยวของ ไมวาจะเปนกรมการทองเทยว ททท. ตารวจทองเทยว ฯลฯ 5. ความส าคญของมคคเทศกตอ ธรกจทเกยวของกบการทองเทยว มคคเทศกในฐานะผนาเทยวทมนกทองเทยวอยในการดแล นอกเหนอจากการทจะนาพานกทองเทยว

ไปยงแหลงทเทยวตามทระบในรายการแลว มคคเทศกยงตองนาพานกทองเทยวไปยงสถานทตางๆ อกมากมายเพอให

การทองเทยวในครงนนสมบรณครบถวน นนคอ ตองนาพานกทองเทยวไปยงทพกเพอการพกผอนทแสนสข หลงจาก

เหนดเหนอยจากการเดนทาง พานกทองเทยวไปรบประทานอาหารเตมพลงในการทองเทยว พาไปซอของทระลกทถกใจ

ถามเวลาเหลอกจะพาเขาไปในทๆ เขาอยากไป เพอใหนกทองเทยวไดรบความสขกายสบายใจระหวางการเดนทาง

ทองเทยวใหมากทสด ซงสถานททมคคเทศกพานกทองเทยวไป ไมวาจะเปนโรงแรมทพก รานอาหาร รานขายของท

ระลก รวมตลอดไปจนถงปมนามน พอคาแมขายทอยตามแหลงทองเทยวตางกไดรบประโยชนและยนดดใจเปนอยางยง

ทมคคเทศกนาลกคามาให ถงแมสถานทบางแหงมคคเทศกจะไมไดเปนผประสานตดตอเองโดยตรง แตกถอวาเปน

ตวแทนของบรษทนาเทยวทธรกจสถานประกอบการตางๆ ใหความเกรงใจ และพรอมทจะใหการตอนรบขบสอยางด

มคคเทศกจงเปรยบเสมอนตวแทนพนกงานขายของสถานประกอบการตางๆ สถานประกอบการธรกจตางๆ จะสามารถ

ลดภาระตนทนดานการตลาดไปไดมากหากมมคคเทศกคอยชวยเหลอประชาสมพนธให ถาหากไมมมคคเทศก หลาย

ธรกจคงดาเนนการตอไปไดอยางยากลาบากเชน ธรกจรานขายของทระลก หรอธรกจแหลงเขาชมทเนนรายการนาเทยว

เสรมพเศษ (Option Tour) สวนธรกจอนๆ กตองชวยเหลอตวเองมากขนหากปราศจากมคคเทศกนาพานกทองเทยว

มาใชบรการ จากทกลาวมาจงไมอาจปฏเสธไดวามคคเทศกนบเปนบคคลสาคญทมสวนทาใหการดาเนนธรกจท งหลายท

เกยวของสามารถดารงกจการไดอยางกาวหนาตอไป

โอกาสและความไดเปรยบของอาชพมคคเทศก

ตอไปนคอเหตผล ททาใหคนท วไปอยากเขามาทางานเปนมคคเทศก

1. เปนอาชพทมเกยรต เปรยบเสมอนเปนตวแทนของประเทศชาต สงคมใหการยอมรบ สรางความภมใจ

ใหแกตนเองและครอบครว

2. เปนอาชพทตองปรบใชภาษาในการสอสารใหนาสนใจอยตลอดเวลา ผทประกอบอาชพนจงไดเปรยบใน

เรองภาษา คอพดเกงและพดเปน

3. เปนอาชพทไดทางานพรอม ๆ กบการไดทองเทยวในโลกกวาง

4. เปนอาชพทไดพบปะผคนมากมายหลายอาชพ หลายสงคม หลายชนชน มเพอนทกระดบช น ทาให

มคคเทศกมโลกทศนกวางไกล จากการไดแลกเปลยนทศนะกบบคคลทมาจากหลากหลายลกษณะดงกลาว

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

18

5. เปนอาชพทมรายไดทสามารถเลยงตวเองได รายไดไมหยดนง นอกเหนอจากเบยเลยงรายวนแลว ยงม

คานายหนาจากการพานกทองเทยวไปซอของทระลกซงจะทาใหมคคเทศกสนกและตนตวกบงาน และหากบรการเปนท

ถกใจประทบใจกบนกทองเทยวแลวอาจไดรบทปซงกจะทามคคเทศกใหมแรงกาลงใจ สรางความภมใจและต งม นทจะ

ทางานในหนาทมคคเทศกใหดยงๆ ขนไป

6. เปนอาชพทไมมกาหนดวนเวลาทางานตายตว ไมตองมาตอกบตรทางาน เวลาทางานขนอยกบความพง

พอใจของตวมคคเทศกเองดวย

7. เปนอาชพทไดรบอภนนทนาการจากสถานประกอบการตางๆ ทเกยวของมากมาย ไมวาจะเปน

รานอาหาร ทพก แหลงเขาชม ฯลฯ ซงจะชวยใหมคคเทศกสามารถประหยดคาครองชพ-คาใชจายในการเดนทาง

ทองเทยวและในชวตประจาวนไดอยางด

8. ผทประกอบอาชพมคคเทศกสามารถมงานประจาอนๆ โดยอาจทาอาชพมคคเทศกเปนอาชพเสรมดวยก

ได เพราะตามปกตแลวเวลาทางานของมคคเทศกมกจะเปนวนหยด (เสาร-อาทตย หรอเทศกาลตางๆ เชน ปใหม

สงกรานต ฯลฯ) อยแลว จงไมนาจะทาใหกระทบตอเวลาในงานประจา หรอในทางตรงขามอาจยดอาชพมคคเทศกเปน

อาชพหลก และหางานอนทาเปนอาชพเสรมกได เนองจากมคคเทศกไมไดทางานทกวนนนเอง

9. เปนอาชพทมอสระเสร สามารถเลอกงานทจะนาเทยวตามความสามารถทตนถนด เปนงานไมเครยด (ถา

ไมเจอนกทองเทยวเรองมาก) เพราะไดพบเหนกบธรรมชาตทสวยงาม แตกอาจจะเหนอยบาง

10. เปนอาชพทนบวนวายงเปนทตองการของตลาดในอตสาหกรรมทองเทยวมากขน เนองจากมผคน

เดนทางทองเทยวมากขนทกปๆ โดยเฉพาะชวงหนาเทศกาลจะขาดแคลนมคคเทศกมาก โดยเฉพาะในภาษาทขาดแคลน

11. เปนอาชพททาทายความสามารถ เพราะตองทาหนาทไดหลายอยางในคราวเดยวกน และตองแกไข

ปญหาเฉพาะหนาไดด ซงถาฝกบอยๆ ทางานนานๆ กจะทาใหเปนคนเกงและคลองตว สามารถทนตอความกดดนจาก

หลายๆ รปแบบ ไดฝกความอดทนท งกายและใจ

12. มคคเทศกเปนผทนตอโลกทนตอเหตการณ ไมตกขาว ไดเรยนรไดเหนสงใหมๆ อยตลอดเวลา จะทา

ใหเปนคนททนคน

13. เปนอาชพทสามารถนาเอาประสบการณการเดนทาง มาเปนใบเบกทาง เพอนาไปสการ เปนเจาของสถาน

ประกอบการทเกยวของกบธรกจในอตสาหกรรมทองเทยวได เชน เจาของบรษทนาเทยว เจาของรานอาหาร เจาของ

ธรกจทพกแรม เปนตน 14. เปนอาชพสงวนมไวสาหรบผทมสญชาตไทยเทานน ทาใหชาวตางชาตไมสามารถมาประกอบวชาชพนได 15. เปนอาชพทไมตองมเงนมาลงทน การลงทนทสาคญในอาชพนคอการลงทนดวยใจคอตองมใจรกพรอม

ทจะใหบรการเปนประการสาคญ

อปสรรคขอจ ากดของวชาชพมคคเทศก

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

19

1. กระบวนการควบคมการผลตมคคเทศกยงไมสามารถใชงานไดเตมศกยภาพ หรอผลตออกมาแลวก

ไมไดใชงาน มคคเทศกหลายภาษาขาดแคลน หรอผลตออกมาแลวมผทสามารถทาหนาทนาเทยวไดจรงคดเปนเปอรเซน

ไดตา โดยเฉพาะในสวนภาคทจบจากการเรยนปรญญาตรสาขาดานการทองเทยว แตหากจบจากการอบรมระยะส นท

เปนบคคลภายนอกเขามาฝกอบรมจะสามารถเขาสวชาชพและปฏบตงานจรงไดมากกวา 2. การแขงขนอาชพเสรในอนาคต ทาใหมคคเทศกตองปรบตว โดยเฉพาะ Inbound Guide 3. เปนอาชพทไมมเงนเดอน ความม นคงจงสหลายอาชพไมได 4. เปนอาชพทไมมเครดต ไมสามารถกยมแหลงเงนทนได เปนอาชพทรฐไมไดจดสวสดการใดๆ ให 5. เปนอาชพทตองมความอดทนสง สามารถรองรบและปรบอารมณความรสกของแขกทหลากหลายได 6. การรวมกลมกนไมเขมแขง ไมมการตรวจสอบคณภาพทด ไมมสภาวชาชพเหมอนหลายวชาชพเชน

หมอ พยาบาล วศวะ 7. เปนการชพททางานไมเปนเวลา อาชพนจงตองหม นดแลสขภาพตนเอง และจดสรรคเวลาใหครอบครว

ใหไดอยางลงตว 8. เวลาทางานสวนใหญของมคคเทศกคอวนหยดสาคญทคนท วไปใชพกผอน 9. เนองจากเปนอาชพทตองเรมทางานประจาวนกอนแขกตน และสนสดเมอหลงแขกเขาทพกหรอตามเวลา

ทแขกเรยกใชบรการตองการความชวยเหลอ มคคเทศกจงตองพรอมเสมอสาหรบการบรการ มความพรอมของรางกาย

จตใจจงเปนสงสาคญของอาชพน 10. เปนอาชพทตองแกปญหาหนางานตลอดเวลา ปญหาทเกดขนสวนใหญจงมกเปนปญหาทเกดขน

ปจจบนทนทวงท แมวาจะหาวธปองกนไวกอนแลวกยงเกดปญหาอยเสมอๆ

การเรมตนวชาชพมคคเทศก ปจจบนอาชพมคคเทศกไดรบความนยมเนองจากเปนอาชพทไดรบโอกาสในชวตมากมาย ผคนจาก

หลากหลายสาขาอาชพอยากจะเขามาหาความทาทายในอาชพมคคเทศก แตใชวาทกคนจะประกอบอาชพมคคเทศกได

เนองจากอาชพนมกฏหมายควบคม คนทจะเขามาประกอบอาชพนได มทมาจาก 2 ทางหลกคอ เรยนในระดบปรญญา

ตรเกยวกบสาขาการทองเทยวหรอมคคเทศกแลวมาขอเทยบรายวชากบทางกรมการทองเทยว กบอกทางคอเขารบการ

อบรมกบทางมหาวทยาลยฯ ทเปดอบรม โดยมหาวทยาลยนนตองไดรบการเหนชอบในการเปดอบรมจากกรมการ

ทองเทยวเสยกอน ซงในอดตการไตเตามาประกอบวชาชพมคคเทศกไดมากจากหลากหลายวธต งแตการเปนผชวย

มคคเทศกเดนตามมคคเทศกทเกงๆ แลวเรยนรฝกฝนเพมเตม การทากรปหรอนาทวรกลมเลกๆ แบบ FIT หรอรถต

เนองจากจะดแลงายไมคอยมปญหา แตปจจบนเนองจากมนกทองเทยวเดนทางเขามามาก และมกฏหมายทออกมา

ควบคมคอนขางเครงครด การฝกฝนเรมตนวชาชพจงตองมความชดเจนถกตองระมดระวงมากขน มเชนนนอาจไปเขา

ขายทาผดกฏหมาย เชน การไปทาหนาทเปน Sitting Guide การเรมตนการเปนมคคเทศกจงควรเรมจากชวตการ

ทางานทใกลเคยงกบสภาพในการทางานมากทสด เชน เรมจากการเปนพนกงานในบรษทนาเทยว ทาหนาท รบสง

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

20

นกทองเทยวสนามบนไปยงจดตางๆ ไมวาจะเปนโรงแรม หรอแหลงทองเทยว หรอเรมจากการทาหนาทเปนสตาฟ

ผชวยมคคเทศกทางานบรการท วไป แลวคอยๆ เรยนรการทางานการแกปญหาจากมคคเทศกรนพ แลวคอยๆ หา

โอกาสจบไมคพดคยกบแขก พยายามฝกฝนตนเองเรองการพด เทคนคการทางาน การปองกน แกไขปญหาตางๆ

ผเขยนใครอยากเสนอแนะการเรมตนวชาชพแบบน ไมแนะนาใหมคคเทศกจบใหม ผานการอบรมมาหมาดๆ ไดขนทา

หนาทมคคเทศกในทนทโดยทยงขาดประสบการณ ยงขาดการขดเกลาเรยนรการปองกนแกไขปญหา เนองจากอาจ

พลาดพล งแลวไมสามารถควบคมการทางานทดได

แนวโนมของอาชพมคคเทศกในอนาคต

ภาพท 1.12 มคคเทศกไทยชปายขอความตอตานการเขามาของมคคเทศก - หวหนาทวรตางชาต

มคคเทศกนบเปนอาชพหนงทมความสาคญตออตสาหกรรมทองเทยว เพราะมโอกาสไดใกลชดกบ

นกทองเทยวมากกวาอาชพอน หลายครงการทางานของมคคเทศกอาจสามารถสรางความรสกทดหรอไมดแก

นกทองเทยวท งดวยความตงใจหรอไมกตามไดอยเสมอ อาชพมคคเทศกจงเปนเปนอาชพทตองพรอมเจอปญหาและ

ความรสกทหลากหลายจากนกทองเทยวอยเสมอ เปนไมมเวลาและวนหยดทชดเจน พนทประกอบอาชพอยทามกลาง

สงแวดลอมทกรปแบบ ไมวาจะเปนบนรถ บนเรอ ในปา ในเมอง กลางแดด ตากฝน บางครงกตองทลกทเลกบสภาพ

อากาศทไมแนนอน บางครงกตองรวมชะตากรรมในอบตเหตเลกบางใหญบาง ตองอยกบนกทองเทยวจนถงทสด ไมวา

จะเกดเหตการณใดๆ กตาม ในอดตผทจะมาเปนมคคเทศกไดน น ไมจาเปนตองมคณสมบตอะไรมากมาย เพยงแต

สามารถพดสอสารภาษาตางประเทศไดเขาใจ กสามารถเปนมคคเทศกได แตปจจบนเพยงแคการสอสารไดพอเขาใจ

อยางเดยวนนไมเพยงพอ มคคเทศกยงตองมคณสมบต และตองผานการทดสอบตามเกณฑทสถาบนการศกษาทเปด

อบรมรวมกบกรมการทองเทยวกาหนดไว อยางไรกตามชวง พ.ศ.2542 (ค.ศ.1999) กระแสของการเปดเสรทางการคา

เรมเขามามบทบาทอยางนาจบตาตอวงการมคคเทศกไทย ในกรอบการคาของอาเซยนจะมการเปดเสรทางการคาอยาง

เตมตวในราว ค.ศ.2015 หรอ พ.ศ.2558 หลงจากชวงนไมนานอาชพมคคเทศกจะไดรบผลกระทบโดยตรงอยางเลยง

ไมได มคคเทศกไทยอาจถกชาวตางชาตเขามาแยงงานทา ถงตอนนนอาจทาใหมคคเทศกไทยตกอยในภาวะทตองจบตา

มองวาจะไปในทศทางใด มคคเทศกไทยจงควรเตรยมตนเตรยมความพรอม ฝกฝนภาษาทสองหรอสามใหเกงเพอทได

แขงขนกบมคคเทศกชาวตางชาตได ซงถาเรามความพรอมแลว เชอวานกทองเทยวทเขามาเทยวเขากนาจะเลอกใช

บรการจากมคคเทศกเจาของประเทศมากกวาใชบรการมคคเทศกตางชาต เพราะความเปนคนไทยอะไรอะไรกนาจะอย

ในใจของมคคเทศกไทยผน นอยแลว อยทวามคคเทศกไทยจะพฒนาตนเองใหเปนทยอมรบของชาวตางชาตไดหรอไม

เทานน มมมองหนงผทประกอบอาชพมคคเทศกมกพดถงอยเสมอ คอ คนทไดใบประกอบวชาชพมกไมคอยได

ทางานดานนโดยเฉพาะนกศกษาจบใหมทไดบตรมคคเทศกเนองจากไมมประสบการณ ไมสงาน ไมมความร

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

21

ความสามารถดพอ และคนททางานดานนอยแตกลบไมมโอกาสไดใบประกอบวชาชพอยางถกตอง อนเนองมาจากขาด

โอกาสและการสนบสนนทด จงตองอยแบบหลบๆ ซอนๆ บางคนกมองวามคคเทศกยงเปนอาชพทมความไมแนนอน

อนอาจเนองมาจากบรษทนาเทยวมมากขนหรอมนกทองเทยวทเดนทางทองเทยวเองมากขน เนองจากขอมลขาวสาร

ทางการทองเทยวปจจบนมความสะดวกอยางมาก การพงพาบรษทนาเทยวหรอ มคคเทศกจงนอยลง หรอ อาจมาจาก

สาเหตทสาคญคอ มมคคเทศกเถอนทไมมใบอนญาตมาประกอบวชาชพแยงงานมคคเทศกทมใบประกอบวชาชพ

ถกตอง เนองจากพวกนอาจไดคาตวถกกวามคคเทศกทมใบอนญาต พวกนจะพดงายใชคลองไมเกยงงาน จงอาจเปนท

ตองการของบรษทนาเทยวทมกงายไมคานงถงผลเสยและความถกตอง ประกอบกบทางการกขาดกาลงเจาหนาททจะ

คอยสอดสองดแลอยางท วถง อกท งบทลงโทษมคคเทศกเถอนมนอยเกนไป กยงทาใหมคคเทศกเถอนททาผดกฎหมาย

เหลานยงคงสรางปญหาการแยงงานจากมคคเทศกทมบตรถกตองมาจนถงปจจบน มคคเทศกเถอนยงหมายรวมถง

หวหนาทวรชาวตางชาตทนาเทยวนกทองเทยวชาวตางชาตโดยทาหนาทเปนมคคเทศกเสยเอง ซงถอวาเปนการทาผด

กฎหมาย บคคลอกจาพวกหนงทสรางปญหามากในเมองทองเทยวใหญๆ ยกตวอยางเชน คนขบรถตกๆ รถสองแถว

เดยวนกทาตวเปนมคคเทศกเถอนนาเทยวกนมากมาย หลอกวาไปรบไปสงพาเทยวฟร แตสดทายกหลอกลวง

นกทองเทยวไปซอของทระลกราคาแพงคณภาพตาเพอหวงคานายหนา คนเหลานยงสรางปญหาใน เรอง การ ใชภาษาและ

การใหขอมลทบดเบอนความจรง ทสาคญทางานเพอหวงผลสวนตวมากกวาการสรางความประทบใจและชอเสยงของ

ประเทศชาต จากแนวโนมปญหาดานมคคเทศกตางๆ เปนไปไดวาเพราะ ยงไมมระบบการจดการหรอบทลงโทษทเดดขาด

ชดเจนใหเหนเปนตวอยาง ทาใหหลายคนมองวามคคเทศกเปนอาชพทยงคงตองชงไหวชงพรบ ตองแยงงานกนทา แต

ในความเปนจรงแลวถาตางคนตางต งหนาต งตาทามาหากนอยางถกตองในอาชพของตนเอง โดยมรฐบาลและหนวยงาน

ทเกยวของ เอาจรงเอาจงในเรองดงกลาว เชอไดวาปญหาเรองตางๆ ของมคคเทศกกจะลดนอยลง เมอนนมคคเทศกก

จะเปนงานทผคนใฝฝน เปนงานทตองอาศยความสามารถของตวบคคลอยางแทจรง ไมใชเปนอาชพท มไวสาหรบใครก

ไดทหาโอกาสอยางฉาบฉวยโดยไมคานงถงความถกตอง แนวทางการปรบตวของมคคเทศกไทยสการเปดเสรอาชพมคคเทศกอาเซยน

(ประชาคมเศรษฐกจอาเซยนและโลกาภว ตน : แนวทางการปรบตวของมคคเทศกไทย (2) : เกรยงศกด เจรญวงศศกด)

1) ทาความเขาใจเกยวกบประชาคมอาเซยน ผประกอบการไทยจานวนมากยงขาดความรและความตนตว

เกยวกบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน เหนไดจากผลการสารวจของมหาวทยาลยหอการคาไทย พบวา ผประกอบการ

ขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) รอยละ 79.5 มความรเกยวกบประชาคมเศรษฐกจอาเซยนนอยมาก ซงผลเสยท

เกดขนตามมาคอทาใหผประกอบการทาใหเสยโอกาสหรอไมไดรบสทธประโยชนจากประชาคมเศรษฐกจอาเซยนอยาง

เตมท รวมท งทาใหขาดความตระหนกถงความจาเปนในการเตรยมความพรอมรองรบผลกระทบ ทาใหอาจไดรบ

ผลกระทบรนแรงหรอไมสามารถปรบตวเพอรองรบผลกระทบได

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

22

ดวยเหตนสมาคมมคคเทศกอาจมสวนชวยสรางความรความเขาใจแกสมาชกและผทเกยวของซงโดยการ

ใหความรพนฐานเกยวกบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน รวมท งความรทเฉพาะเจาะจงเกยวกบขอตกลงและกฎระเบยบ

ลาสดทเกยวกบอาชพมคคเทศก ความรเชงวเคราะหเกยวกบผลกระทบตอธรกจทเกยวของกบการทองเทยว โดยเชญ

ผเชยวชาญในแตละเรองมาใหความร มการต งคาถามอยางเฉพาะเจาะใหผเชยวชาญชวยตอบคาถาม เปนตน

2) เรยนรจกเพอนบาน เนองจากการศกษาไทยไมใหความสาคญกบการเรยนรประเทศเพอนบาน

ประวตศาสตรไทยทเกยวกบเพอนบานมเปาหมายเพอสรางความเปนชาตนยม คนไทยจานวนมากมทศนคตทไมเปน

มตรหรอดหมนประเทศเพอนบาน ทาใหคนไทยไมรจกประเทศเพอนบานและขาดความเขาใจเกยวกบสภาพสงคม

วฒนธรรม ประวตศาสตรของประเทศเพอนบานในอาเซยนอยางแทจรง

สมาคมมคคเทศกควรใหความสาคญกบการเรยนรจกประเทศเพอนบานมากขน โดยใหขอมลและความร

เชงลกเกยวกบประเทศเพอนบานอยางสมาเสมอ เชน สภาพเศรษฐกจ สงคม ประวตศาสตรของประเทศเพอนบาน

วฒนธรรม คานยมและความเชอของนกทองเทยวจากประเทศเพอนบาน แหลงทองเทยวและผใหบรการดานการ

ทองเทยวในประเทศเพอนบาน สรางโอกาสปฏสมพนธกบคนของประเทศเพอนบาน การดงานหรอแลกเปลยนความเหน

กบมคคเทศกในประเทศเพอนบาน สรางความรวมมอกบสมาคมวชาชพมคคเทศกในประเทศเพอนบาน สนบสนน

บรษททองเทยวจางบคลากรของประเทศเพอนบาน เปนตน

ประเดนสาคญทมคคเทศกไทยควรใหความสาคญในการเรยนร คอวฒนธรรมของชาวมสลม เนองจากม

ประชาชนจานวนมากในอาเซยนทนบถอศาสนาอสลาม เฉพาะอนโดนเซยประเทศเดยวกมมสลมสงถง 209 ลานคน

ความไมเขาใจอาจปดกนโอกาสขยายตลาดทองเทยวไทยไปยงประเทศมสลมได

3) พฒนามาตรฐานวชาชพและระบบฝกอบรมมคคเทศก ปจจบนมคคเทศกไทยกาลงประสบปญหาท งเชง

คณภาพและปรมาณ ปญหาในเชงคณภาพคอระบบการศกษาผลตมคคเทศกทขาดคณภาพอยางรนแรง ทาใหมบณฑต

เพยงรอยละ 10 เทานนทสามารถทางานไดจรง สวนทเหลอตองฝกฝนอบรมกนใหม ขณะทปญหาในเชงปรมาณคอม

การสงวนอาชพนไวใหเฉพาะสาหรบคนไทย แตระบบการฝกอบรมมคคเทศกขาดคณภาพ ทาใหมคคเทศกมไมเพยงพอ

กบจานวนนกทองเทยวทขยายตวสง ซงอาจกอใหเกดปญหามคคเทศกเถอนรนแรงขนในอนาคตอาชพมคคเทศกตอง

เผชญการแขงขนรนแรงขน แมวาอาชพมคคเทศกอาจยงไมไดเปดเสรในป 2558 แตอาเซยนมการเจรจาเปดเสรใน

วชาชพตางๆ เพมขน มคคเทศกเปนหนงในตาแหนงงานดานการทองเทยวทอยในกรอบการเจรจา สมาคมวชาชพ

มคคเทศกจาเปนตองเรงพฒนามคคเทศกท งเชงคณภาพและปรมาณ เชน การจดต งสภาวชาชพมคคเทศก การสราง

มาตรฐานวชาชพมคคเทศกในประเทศไทย การสรางความรวมมอกบสถาบนการศกษาและสถาบนฝกอบรมในการ

พฒนาคณภาพของบณฑต เปนตน

4) พฒนาภาษาทสาม โลกาภวตนและประชาคมเศรษฐกจอาเซยนจะทาใหนกทองเทยวมความหลากหลาย

มากขน ปจจบนนกทองเทยวชาวจน เกาหล ญป น เขามาทองเทยวในภมภาคมากขนและมปญหาขาดแคลนมคคเทศก

บางภาษาแลว เชน มคคเทศกภาษาจน เปนตน ในอนาคตนกทองเทยวในภมภาคจะมจานวนเพมมากขน หากไมเรง

พฒนามคคเทศกภาษาประเทศเพอนบาน ไทยจะเสยโอกาสตอนรบนกทองเทยวจากเพอนบาน และหากมการเปดเสร

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

23

การเคลอนยายมคคเทศก มคคเทศกไทยอาจเสยโอกาสออกไปทางานในประเทศเพอนบาน เนองจากขาดทกษะภาษา

ของเพอนบาน

ดงนน มคคเทศกไทยจาเปนตองเรยนรภาษาท 3 นอกเหนอจากภาษาไทยและองกฤษ ตองพฒนาตนเอง

ใหมทกษะภาษาท 3 หรอ 4 เพอใหสามารถรองรบนกทองเทยวทหลากหลายขน เพอใหเกดประโยชนสงสดสาหรบ

ภาพรวมประเทศและสอดคลองกบบรบทโลกทเปลยนแปลงไป การเรยนภาษาท 3 นนควรเลอกเรยนภาษาตางประเทศ

ใน 3 กลม ไดแก

กลมท 1 คอ ภาษามหาอานาจเกา เชน ภาษาญป น ภาษาฝรงเศส ภาษาเยอรมน

กลมท 2 คอ ภาษามหาอานาจใหม เชน จน อนเดย บราซล (โปรตเกส) รสเซย

กลมท 3 คอ ภาษาในภมภาคอาเซยน

5) พฒนาความรและทกษะทจาเปนในการประกอบอาชพสมาเสมอ มคคเทศกไทยควรกระตอรอรนในการ

แสวงหาความรและพฒนาศกยภาพของตน แสวงหาความรเพมเตมและพฒนาทกษะทจาเปน ทนการเปลยนแปลงเสมอ

เชน ความรลกซง รอบดาน และถกตอง เกยวกบแหลงทองเทยว ท งความรดานประวตศาสตร ความเปนอย อาหารการ

กน ความเชอ นาฏศลป ดนตร และอปนสย หรอวฒนธรรมประเพณโดยรวม รวมท งแสวงหาความรเกยวกบเสนทาง

และแหลงทองเทยวใหมๆ เพมพนทกษะทางดานการสอสาร การบรรยาย การนาเสนอขอมล การสรางเครอขายความ

รวมมอดานการทองเทยว ตลอดจนการใชเทคโนโลยสมยใหมในการใหบรการ เปนตน เพอใหสามารถใหบรการ

นกทองเทยวไดอยางมประสทธภาพและเปนทประทบใจ

6) พฒนาความรและทกษะดานการทองเทยวเฉพาะดาน ความหลากหลายของนกทองเทยวและรปแบบ

การทองเทยว ทาใหมคคเทศกจาเปนตองเรยนรเกยวกบการทองเทยวเฉพาะดานมากขน โดยการเรยนรความตองการ

ของนกทองเทยวเฉพาะกลม และสรางเครอขายกบผเชยวชาญหรอผใหบรการเฉพาะดาน เชน การเรยนรเกยวกบ

บรการดานการแพทย ความรเกยวกบการดแลสขภาพ การรกษาโรคทสาคญๆ ความเชยวชาญของแพทยและ

โรงพยาบาล ความรเกยวกบการแพทยทางเลอก (เชน การนวดแผนไทย สมนไพร) เพอใหคาแนะนากบนกทองเทยวท

เปนผปวยหรอญาตของผปวยได หรอการเรยนรเกยวกบธรกจและการตลาด ไมวาจะเปนความรเกยวกบอตสาหกรรม

และตลาดสนคาและบรการบางประเภท ความรเกยวกบแหลงผลต แหลงวตถดบ ความรเกยวกบกฎระเบยบการจดต ง

กจการและดาเนนธรกจในประเทศไทย เพอสามารถใหคาแนะนาแกนกทองเทยวเชงธรกจได เปนตน

ปจจบนอาชพมคคเทศกไดรบการปกปองจากกฎระเบยบของรฐ แตกระแสโลกาภวตนและ ประชาคม

เศรษฐกจอาเซยน อาจทาใหในอนาคตสาขาอาชพนจะตองเปดเสรมากขน ผประกอบอาชพมคคเทศกทขาดความ

ตระหนกและไมเตรยมความพรอม ยอมตองเผชญการแขงขนทรนแรง ไมสามารถแขงขนกบมคคเทศกตางชาตได ท

สาคญยงพลาดโอกาสในการตอนรบนกทองเทยวจากประเทศเพอนบานและไมไดรบโอกาสในการออกไปทางานใน

ตางประเทศ ซงถอเปนการพลาดโอกาสทางอาชพทนาเสยดายอยางยง

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

24

สรป ในอดตคนทจะเปนมคคเทศกไดน นอาจมความเปนผนา รจกสงเกต ใชสงรอบขางใหเปนประโยชน และ

สามารถใชภาษาสอสารไดบางกสามารถเปนมคคเทศกไดแลว แตปจจบนมคคเทศกจะตองผานกระบวนการในการ

อบรม ทดสอบขอเขยนและสมภาษณจากสถาบนการศกษาทเปดอบรม โดยผานความเหนชอบจากสานกพฒนาการ

ทองเทยว เมอผานกระบวนการดงกลาวแลว จงจะประกอบอาชพมคคเทศกไดอยางถกตอง สามารถออกไปปฏบต

หนาทแทนบรษทนาเทยว และสรางชอเสยงใหกบประเทศชาตได มคคเทศกโดยภาพรวม หมาย ถง ผมหนาทในการ

นาเทยว ซงระหวางการนาเทยวมคคเทศกจะอธบาย บรรยาย ใหขอมลเกยว กบแหลงทองเทยวขอมลทนกทองเทยว

ควรร ตลอดจนมหนาทอานวยความสะดวกชวยเหลอนกทองเทยวในเรองตางๆ เพอ ใหนกทองเทยวไดรบความ

สะดวกสบายในการเดนทางมากทสด และจากการทตองเกยวของกบนกทองเทยวตลอดเวลา มคคเทศกจงเปนบคคลท

มโอกาสในการทจะสรางหรอทาลายภาพพจนของประเทศชาตได ภาครฐบาลจงไดออกพระราชบญญต ธรกจนาเทยวและ

มคคเทศก ฉบบลาสดป พ.ศ.2551 มาควบคมการทางาน เพราะถอวามคคเทศกตองเปนตวแทนของประเทศชาต ม

ความสาคญตอประเทศชาตในหลายๆ ดาน ไมวาจะเปนการชวยสงเสรมสรางความเขาใจอนดระหวางนกทองเทยวกบ

คนในทองถนหรอแหลงทองเทยว ชวยใหนกทองเทยวเทยวอยางถกวธไมทาลายธรรมชาต เปนตวแทน ของบรษทนา

เทยวทตนสงกด และชวยในการสรางความเขาใจอนดใหเกดขนตอทกฝาย ฯลฯ มคคเทศกจงนบวาเปนบคคลทม

ประโยชนคณปการ ในการทจะเปนผชวยเหลอ สงเสรม สนบสนนใหอตสาหกรรมทองเทยวมความเจรญกาวหนาสบไป

******************************************

แงคด-ค าคมทายบท

** การเรมตนในวชาชพมคคเทศก ตองหม นฝกฝนไมเลอกงาน พรอมเรยนรและไตเตาจากจดตาสดไป

กอน **

** เราเลอกลกทวรไมได แตลกทวรสามารถเลอกมคคเทศกมาทาหนาทได **

** มคคเทศกประเทศเพอนบานแถบอาเซยนมความโดดเดนเรองภาษาทใชงานไดดกวาเรา และม

เอกลกษณดานวฒนธรรมการแตงกายเพอการนาเทยว และเมอหนมาพจารณามคคเทศกไทยทไดชอวามวามเจรญกวา

หลายๆ ประเทศแลว เราจงควรจะตองมการสรางเอกลกษณทแสดงใหเหนถงความเปนไกดไทยใหชาวตางชาตไดเหน

และเปนทจดจา **

ค าถามทายบท

1. ผททาหนาทมคคเทศกหมายถงใคร และมความสาคญตอหนวยงานใดอยางไรบาง

2. ววฒนาการของวชาชพมคคเทศกในประเทศไทยเปนมาอยางไร จงอธบายมาพอสงเขป

3. มคคเทศก กบ หวหนาทวร มบทบาทหนาทแตกตางกนอยางไร จงอธบาย

ความรเบองตนเกยวกบมคคเทศก

25

4. อาชพมคคเทศกมจดเดน - จดดอยอยางไรบาง จงอธบายมาอยางละ 5 ขอ

5. แนวทางการเตรยมความพรอมในการพฒนาตนเองตอการเขาสวชาชพเสรดานมคคเทศกโดยเฉพาะ

แถบอาเซยน เราตองเตรยมตวเรองใด - อยางไรบาง

******************************************