Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
วารสารเทคโนโลยภมสารสนเทศ มหาวทยาลยบรพา ปท 1 ฉบบท 1 มกราคม - มถนายน 2559 59
Application of Geographic Information System to Evaluate Drought Risk
of Lopburi Province, THAILAND
ขวญชย ชยอดม*
Kwanchai Chai-udom
คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร.
Faculty of Science and Technology, Thepsatri Rajabhat University
บทคดยอ การศกษาครงนมวตถประสงคเพอประเมนหาพนทเสยงภยแลงและระดบพนทเสยงภยแลงใน
จงหวดลพบร ครอบคลมพนท 6,275.35 ตารางกโลเมตร วเคราะหโดยใชเทคนคการซอนทบ (Overlay
technique) ในโปรแกรม Arc GIS 10.2 ปจจยทใชในการศกษา คอ ปรมาณน�าฝนเฉลยรายป การระบาย
น�าของดน ลกษณะเนอดน พนทระบบชลประทาน ปรมาณน�าบาดาล และการใชประโยชนทดน และได
ก�าหนดคาถวงน�าหนกเปน 6: 6: 5: 4: 3 ตามล�าดบ พบวาสามารถจดกลมระดบความเสยงภยแลงเปน
4 ระดบ ไดแก พนทเสยงภยแลงมาก มพนท 974.16 ตารางกโลเมตร (15.52% ของพนททงหมด) เสยง
ภยแลงระดบปานกลาง มพนท 1,850.99 ตารางกโลเมตร (29.50%) เสยงภยแลงนอย มพนท 2,122.26
ตารางกโลเมตร (33.82%) และไมเสยงภย มพนท 1,327.95 ตารางกโลเมตร (21.16%)
ค�าส�าคญ : พนทเสยงภยแลง ระบบสารสนเทศภมศาสตร เทคนคการซอนทบ
Abstract This study aimed to evaluate drought risk area and study the drought risk levels in
Lop Buri Province. Study area total of 6,275.35 square kilometers. Data were analyzed by
overlay technique in Arc GIS 10.2 Program. Factors used in the analysis consisted of annual
rainfall, soil drainage, soil texture, irrigation system area, groundwater volume and land use,
ratio 6 : 6 : 5 : 4 : 3. Results of the study shows that the drought risk of Lop Buri province can
be classified into 4 levels, namely high level risk, moderate, low and non-risk level which occupy
the area of 974.16 (15.52%), 1,850.99 (29.50%), 2,122.26 (33.82%) and 1,327.95 (21.16%)
square kilometers, respectively.
Keywords: drought risk area, Geographic Information System, Overlay Function Technique
* Corresponding author : [email protected]
การประยกตระบบสารสนเทศภมศาสตรเพอประเมนพนทเสยงภยแลง
จงหวดลพบร
Journal of Geoinformation Technology of Burapha University Vol. 1 No. 1 January - June 201660
บทน�า ภยแลงเปนปรากฏการณธรรมชาตทท�าให
เกดการเปลยนแปลงดานทรพยากรตางๆ ท�าให
เกดสภาวะการขาดแคลนน�า ซงกอใหเกดความ
สญเสยตอมนษยในทางตรงและทางออม โดย
เฉพาะประเทศทประชากรมอาชพเกษตรกรรม
เปนหลก อยางเชน ประเทศไทย และอาชพ
เกษตรกรรมนนยงตองพงพาอาศยฝนจากธรรมชาต
เปนหลกซงภยแลงนนมผลกระทบโดยตรงตอการ
ลดลงของผลผลตทางด านการเกษตร ด าน
เศรษฐกจ สขภาพอนามยของประชาชน และยงม
ผลตอการสญเสยงบประมาณของประเทศในการ
บรรเทาความเดอดรอนในพนททประสบภยแลง
ในการเกดภยแลงในแตละครงนอกจากความสญเสย
ตอสภาพเศรษฐกจโดยรวมแลวยงสงผลกระทบ
ตอจตใจของผประสบภยแลงอกดวย (สรพนธ
สนตยานนท, 2548) จงหวดลพบรเปนจงหวดหนง
ทเคยประสบปญหาภยแลงซ�าซาก ซงในชวง 5 ป
ทผานมาทางจงหวดลพบรไดมการประกาศพนท
ประสบภยแลง โดยในป พ.ศ.2552 จ�านวน 9 อ�าเภอ
95 ต�าบล 184 หมบาน ผ ประสบภยจ�านวน
105,189 ครวเรอน โดยมมลคาความเสยหาย
5,878,322 บาท พ.ศ.2553 จ�านวน 11 อ�าเภอ
113 ต�าบล 888 หมบาน ผประสบภยจ�านวน
146,852 ครวเรอน โดยมมลคาความเสยหาย
48,821,310 บาท ซงในป พ.ศ.2555 ไดเกดภาวะ
ฝนทงชวง ท�าใหพชผลทางการเกษตรเสยหาย
จ�านวน 32,442 ไร มลคาความเสยหายประมาณ
37,480,958 บาท และ พ.ศ.2556 พนทเสยหาย
14,308 ไร มลคาความเสยหาย 50,810,541 บาท
(ศนยตดตามและแกไขปญหาภยพบตดานเกษตร
กระทรวงเกษตรและสหกรณ, 2556)
การศกษาและวเคราะห หรอพยากรณ
สภาวะความแหงแลงทเกดขน รวมทงความรนแรง
ของความแหงแลงทเคยเกดขนหรอก�าลงเกดขน
จงเปนสงจ�าเปน และเปนประโยชนอยางมากใน
การวางแผนรบมอ หรอปองกนความสญเสยและ
ความเดอดรอนทเกดขนใหเหลอนอยทสด การ
วเคราะหและประเมนสภาวะความแหงแลงในอดต
ทผานมา ในหลายประเทศรวมทงประเทศไทย
สวนใหญใชตวแปรปรมาณน�าฝนเพยงตวแปรเดยว
ซงเปนตวแปรหลกทใช บ งบอกสภาวะฝนได
โดยตรง แตการวเคราะหความแหงแลงโดยใช
ปรมาณน�าฝนเพยงตวแปรเดยว มไดเปนตวบงช
อยางเดดขาดวาแหงแลงหรอไม เพราะสภาวะ
ความแหงแลงทเปนจรงมปจจยหลายสาเหต ทงท
เกดขนเองตามธรรมชาต และจากการกระท�าของ
มนษย ดงนนการผสมผสานการวเคราะหขอมลท
เปนปจจยทก อใหเกดภยแลงในเชงพนทโดย
เทคโนโลยระบบสารสนเทศภมศาสตรจงเปน
แนวทางหน ง เพอช วยการพฒนาระบบการ
พยากรณภยแลงไดอยางมประสทธภาพ ทงน
เนองจากระบบสารสนเทศภมศาสตรสามารถแสดง
ขอมลทมอย จรงบนพนโลก มความแมนย�า
นอกจากนระบบสารสนเทศภมศาสตรยงถก
ออกแบบมาเพอการจดเกบ รวบรวม การสบคน
รวมทงการจดการ การแกไขหรอปรบเปลยนขอมล
ใหเหมาะสม และเปนปจจบนไดอยางรวดเรวทน
ตอเหตการณ และการวเคราะหซงสามารถซอนทบ
ขอมลโดยการก�าหนดเงอนไข ตลอดจนการแสดง
ผลขอมล เพอใชส�าหรบจดการแกไขปญหาเชง
พนททมความซบซอน และเปนทยอมรบกนอยาง
แพรหลายในนานาประเทศ (รศม สวรรณวระก�าธร,
2550)
ดงนน การศกษาครงน จงมงเนนไปทการ
วเคราะหคณลกษณะของปญหาความแหงแลงท
เกดขนในระดบจงหวด ก�าหนดพนททมความเสยง
ตอการเกดปญหาภยแลง และระดบความรนแรง
ของปญหาจากปจจยดานสงแวดลอมทเปนสาเหต
จะชวยเพมประสทธภาพในการแสดงสถานภาพ
วารสารเทคโนโลยภมสารสนเทศ มหาวทยาลยบรพา ปท 1 ฉบบท 1 มกราคม - มถนายน 2559 61
ของปญหาเชงพนททเกดขน เพอเสนอมาตรการ
ปองกนหรอบรรเทาความเสยหายทเกดขนในพนท
เสยงภยแลง ซงจะเปนประโยชนส�าหรบหนวยงาน
ทเกยวของใชเปนแนวทางเพอการจดการทเหมาะสม
กบปญหาของแตละพนททประสบภยแลงตอไป
ขอมลและวธการ อปกรณและขอมล
1. แผนทขอมลปรมาณน�าฝนเฉลยรายป
จากกรมอตนยมวทยา แผนทขอมลระบบชลประทาน
จากส�านกชลประทานท 10 (ลพบร) แผนทขอมล
ประมาณน�าบาดาล จากกรมทรพยากรน�าบาดาล
แผนทขอมลลกษณะเนอดน การระบายน�าของดน
และการใชประโยชนทดน จงหวดลพบร จากสถาน
พฒนาทดนจงหวดลพบร ป พ.ศ. 2557
2. โปรแกรมระบบสารสนเทศภมศาสตร
(Geographic Information System: GIS) ArcGIS
version 10.1 จากสาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม
มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร
วธการศกษา
1. น�าเขาขอมลเขาส ระบบสารสนเทศ
ภมศาสตร GIS ไดแก แผนทขอมลปรมาณน�าฝน
เฉลยรายป แผนทขอมลระบบชลประทาน แผนท
ขอมลประมาณน�าบาดาล แผนทขอมลลกษณะเนอดน
การระบายน�าของดน และการใชประโยชนทดน
2. ก�าหนดคาของปจจยแตละกล มเปน
คะแนน โดยก�าหนดน�าหนกหรอคาถวงน�าหนก
ตามล�าดบของอทธพลของปจจยแตละตวทมผลตอ
การเกดความแหงแลง ตามวธการประเมนโดย
ระบบผเชยวชาญของประวทย จนทรแฉง (2553)
ซงไดคาถวงน�าหนกระหวางปจจย 6 ตวแปร คอ
ปรมาณน�าฝนเฉลยรายป การระบายน�าของดน
ลกษณะเนอดน พนทระบบชลประทาน ปรมาณน�า
บาดาล และการใชประโยชนทดน เปน 6 : 6 : 5 :
4 : 3
3. ท�าการซอนทบขอมล เพอก�าหนดเขต
ระดบความแหงแลงโดยจดกลมชนดหรอประเภท
ขอมลในแผนทแตละชด ตามล�าดบความส�าคญของ
ปจจยแตละตว โดยการค�านวณคาคะแนนรวมแบบ
ถวงน�าหนก (Weighting Linear Total) จากสมการ
S = W1R
1+W
2R
2+W
3R
3+…+W
nR
n …..…...(1)
โดยท S = คาคะแนนระดบความเสยงตอ
ความแหงแลง
W1….n
= คาคะแนนความส�าคญของปจจย
ท 1– n
R1….n
= คาคะแนนยอยของแตละปจจยท
1 – n
4. ประเมนพนทเสยงภย ค�านวณจากผล
รวมของคาคะแนนและคาน�าหนกของปจจยตางๆ
ทไดจากการค�านวณคาคะแนนรวมแบบถวงน�าหนก
และน�ามาหาคาเฉลย (Mean, x ) ของขอมลรวมกบ
คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation, S.D.)
น�ามาจดคาพสย (Range) ของคาคะแนนเปน 4
ระดบ ตามวธอนตรภาคชน คอ
คะแนนมากกวาคา x + 1 S.D. ระดบ 4
พนทเสยงภยแลงมาก
คะแนนระหวางคา x ถง x + 1 S.D.
ระดบ 3 พนทเสยงภยแลงปานกลาง
คะแนนระหวางคา x – 1 S.D. ถง x ระดบ 2 พนทเสยงภยแลงนอย
คะแนนนอยกวาคา x – 1 S.D. ระดบ 1
พนทไมเสยงภยแลง
จากนนน�ามาแสดงผลในโปรแกรม ArcGIS
เพอจดท�าแผนทแสดงระดบความเสยงภยแลงของ
จงหวดลพบร และตรวจสอบความถกตองพนท
เสยงภยในระดบตางๆ กบพนทจรง โดยใชตาราง
แมทรกต ค�านวณการประเมนความถกต อง
(Accuracy Assessment)
Journal of Geoinformation Technology of Burapha University Vol. 1 No. 1 January - June 201662
ผลการวจยและอภปรายผล
1. ปจจยเพอการก�าหนดพนทเสยงภย
ประกอบไปดวย
1.1 ดชนปรมาณน�าฝน พบวา พนท
สวนใหญของจงหวดลพบร 4,186.37 ตาราง
กโลเมตร หรอรอยละ 66.71 ของพนททงหมด ม
ปรมาณฝนตกระหวาง 717 – 1,195 มลลเมตร
ตอป ครอบคลมพนท อ�าเภอโคกเจรญฝงตะวนออก
อ�าเภอโคกส�าโรงฝงตะวนออก อ�าเภอชยบาดาล
อ�าเภอทาวง อ�าเภอทาหลวง อ�าเภอบานหมตอนลาง
อ�าเภอพฒนานคม อ�าเภอเมอง อ�าเภอล�าสนธ
ตอนลาง อ�าเภอสระโบสถฝงตะวนออก และพนท
ทมปรมาณฝนตกระหวาง 1,195 – 1,673 มลลเมตร
ตอป คดเปนพนท 2,088.98 ตารางกโลเมตร หรอ
รอยละ 33.29 ของพนททงหมด ครอบคลมพนท
อ�าเภอโคกเจรญ อ�าเภอโคกส�าโรงฝงตะวนตก
อ�าเภอบานหมตอนบน อ�าเภอเมอง อ�าเภอล�าสนธ
ตอนบน อ�าเภอสระโบสถ อ�าเภอหนองมวง
ดงภาพท 1
ภาพท 1 พนทปรมาณน�าฝนเฉลย 30 ป จงหวดลพบร
1.2 การระบายน�าของดน พบวา พนท
สวนใหญของจงหวดลพบรดนการระบายน�าของ
ดน พบวา พนทสวนใหญของจงหวดลพบรดนม
การระบายน�าไดไมด (เลว) มพนท 4,197.98 ตาราง
กโลเมตร รองลงมาเปนพนททระบายไดดปานกลาง
มพนท 1,246.06 ตารางกโลเมตร และพนทท
ระบายน�าไดด มพนท 11.54 ตารางกโลเมตร สวน
ลกษณะเนอดนทไมสามารถจดกลมเนอดนได ม
พนท 835.39 ตารางกโลเมตร ดงภาพท 2
วารสารเทคโนโลยภมสารสนเทศ มหาวทยาลยบรพา ปท 1 ฉบบท 1 มกราคม - มถนายน 2559 63
ภาพท 2 พนทการระบายน�าของดน จงหวดลพบร
1.3 ลกษณะเนอดน (Soil Texture) พบ
วา พนทสวนใหญเปนเนอดนละเอยด (ดนเหนยว)
พนท 4,192.77 ตารางกโลเมตร รองลงมาเปน
ดนเนอปานกลาง (ดนร วนเหนยว) มพนท
1,240.85 ตารางกโลเมตร และดนเนอหยาบ (ดน
รวน) ทงหมด มพนทนอยทสด 11.54 ตาราง
กโลเมตร สวนลกษณะเนอดนทไมสามารถจดกลม
เนอดนได มพนทประมาณ 830.18 ตารางกโลเมตร
ดงภาพท 3
ภาพท 3 พนทลกษณะเนอดนจงหวดลพบร
Journal of Geoinformation Technology of Burapha University Vol. 1 No. 1 January - June 201664
1.4 พนทระบบชลประทาน พบวา
พนทส วนใหญอย ห างจากคลองชลประทาน
นอยกวา 2,000 เมตร มพนท 5,874.62 ตาราง
กโลเมตร รองลงมาเปนพนททอยหางจากคลอง
ชลประทานระหวาง 2,000 – 4,000 เมตร มพนท
339.26 ตารางกโลเมตร และพนททอยหางจาก
คลองชลประทานระหวาง 4,000 – 6,000 เมตร ม
พนท 61.48 ตารางกโลเมตร ดงภาพท 4
1.5 ปรมาณน�าบาดาล พบวา พนท
สวนใหญมปรมาณน�าบาดาลในเกณฑปานกลาง
(2-10 ลบ.ม./ซม.) มพนท 2,702.54 ตาราง
กโลเมตร รองลงมาเปนพนททมปรมาณน�าบาดาล
อยในเกณฑต�า (< 2 ลบ.ม./ซม.) มพนท 2,076.13
ตารางกโลเมตร พนททมปรมาณน�าบาดาลอยใน
เกณฑสง (10-20 ลบ.ม./ซม.) มพนท 1,320.46
ตารางกโลเมตร และพนททมปรมาณน�าบาดาล
สงมาก (>20 ลบ.ม./ซม.) มพนท 176.22 ตาราง
กโลเมตร ดงภาพท 5
ภาพท 4 พนทระบบชลประทาน จงหวดลพบร
วารสารเทคโนโลยภมสารสนเทศ มหาวทยาลยบรพา ปท 1 ฉบบท 1 มกราคม - มถนายน 2559 65
ภาพท 5 พนทปรมาณน�าบาดาลจงหวดลพบร
1.6 การใชประโยชนทดน พบวา การ
ใชประโยชนทดนของจงหวดลพบร สวนใหญเปน
พนทเกษตรกรรม มพนท 4,479.80 ตาราง
กโลเมตร รองลงมาเปนพนทชมชนและสงปลก
สราง มพนท 399.89 ตารางกโลเมตร พนท
เบดเตลด มพนท 1,170.86 ตารางกโลเมตร และ
พนทแหลงน�า มพนท224.80 ตารางกโลเมตร
ดงภาพท 6
ภาพท 6 พนทการใชประโยชนทดน จงหวดลพบร
Journal of Geoinformation Technology of Burapha University Vol. 1 No. 1 January - June 201666
2. การประเมนระดบพนทเสยงภยแลง
จงหวดลพบร ประกอบไปดวยพนทเสยงภยแลง
4 ระดบ ดงน
2.1 พนทเสยงภยแลงมาก มพนท
974.16 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 15.52 ของ
พนททงหมด ประกอบไปดวย อ�าเภอชยบาดาล
อ�าเภอพฒนานคม อ�าเภอเมองลพบร อ�าเภอ
โคกส�าโรง อ�าเภอทาหลวง อ�าเภอล�าสนธ อ�าเภอ
บานหม อ�าเภอโคกเจรญ อ�าเภอสระโบสถ อ�าเภอ
หนองมวง และอ�าเภอทาวง โดยมพนท 516.46,
348.94, 267.49, 198.93, 191.65, 169.75,
153.05, 140.43, 62.36, 55.48 และ 17.70 ตาราง
กโลเมตร ตามล�าดบ เนองมาจากคาปรมาณน�าฝน
เฉลยต�า และลกษณะเนอดนหยาบท�าใหมการ
ระบายไดอยางรวดเรว อกทงพนทดงกลาวยงอย
หางจากระบบชลประทานมาก ดงภาพท 7
2.2 พนทเสยงภยแลงปานกลาง ม
พนท 1,850.99 ตารางกโลเมตรหรอรอยละ 29.50
ของพนททงหมด ประกอบไปดวย อ�าเภอชยบาดาล
อ�าเภอพฒนานคม อ�าเภอเมองลพบร อ�าเภอ
โคกส�าโรง อ�าเภอทาหลวง อ�าเภอล�าสนธ อ�าเภอ
บานหม อ�าเภอโคกเจรญ อ�าเภอสระโบสถ อ�าเภอ
หนองมวง และอ�าเภอทาวง โดยมพนท 516.46,
348.94, 267.49, 198.93, 191.65, 169.75,
153.05, 140.43, 62.36, 55.48 และ 17.70 ตาราง
กโลเมตร ตามล�าดบ เนองจากคาเฉลยน�าฝนอยใน
ระดบปานกลาง ดนเปนดนรวนปนทราย ระบายน�า
ไดปานกลาง ดงภาพท 8
ภาพท 7 แผนทพนทเสยงภยแลงระดบมาก
วารสารเทคโนโลยภมสารสนเทศ มหาวทยาลยบรพา ปท 1 ฉบบท 1 มกราคม - มถนายน 2559 67
ภาพท 8 แผนทพนทเสยงภยแลงระดบปานกลาง
2.3 พนทเสยงภยแลงนอย มพนท
2,122.26 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 33.82 ของ
พนททงหมด ประกอบไปดวย อ�าเภอหนองมวง
อ�าเภอบานหม อ�าเภอเมองลพบร อ�าเภอโคกส�าโรง
อ�าเภอพฒนานคม อ�าเภอชยบาดาล อ�าเภอ
ทาหลวง อ�าเภอโคกเจรญ อ�าเภอทาวง อ�าเภอ
ล�าสนธ และอ�าเภอสระโบสถ โดยมพนท 371.30,
336.47, 289.62, 236.14, 145.96, 134.83,
109.00, 95.05, 68.18, 40.78 และ 23.65 ตาราง
กโลเมตร ตามล�าดบ โดยพนทดงกลาวมปรมาณ
น�าบาดาลมากกวา 10-20 ลบ.ม./ซม. ดนเปน
ดนร วนเหนยวปนทราย และอย ใกล ระบบ
ชลประทาน ดงภาพท 9
ภาพท 9 แผนทพนทเสยงภยแลงระดบนอย
Journal of Geoinformation Technology of Burapha University Vol. 1 No. 1 January - June 201668
2.4 พนท ไม เสยงภยแล ง มพน ท
1327.95 ตารางกโลเมตร หรอรอยละ 21.16 ของ
พนททงหมด ประกอบไปดวย อ�าเภอชยบาดาล
รองลงมาคอ อ�าเภอเมองลพบร อ�าเภอพฒนานคม
อ�าเภอทาวง อ�าเภอโคกเจรญ อ�าเภอโคกส�าโรง
อ�าเภอสระโบสถ อ�าเภอล�าสนธ อ�าเภอบานหม
อ�าเภอทาหลวง และอ�าเภอหนองมวง โดยมพนท
256.54, 173.23, 165.02, 147.22, 144.70,
121.65, 100.18, 91.5, 45.76, 43.48 และ 38.59
ตารางกโลเมตร ตามล�าดบ พนทดงกลาวไมเสยงภย
เนองจากมคาน�าฝนเฉลยสง ดนเปนดนเนอ
ละเอยด ท�าใหอมน�าไดด และมระยะหางจากระบบ
ชลประทานนอยทสด ดงภาพท 10
ภาพท 10 แผนทพนทไมเสยงภยแลง
จากการประเมนคาถวงน�าหนกระหวาง
ปจจย 6 ตวแปร คอ ปรมาณน�าฝนเฉลยรายป การ
ระบายน�าของดน ลกษณะเนอดน พนทระบบ
ชลประทาน ปรมาณน�าบาดาล และการใชประโยชน
ทดน สามารถสรประดบความเสยงภยแลงจงหวด
ลพบร ไดดงตารางท 2 และภาพท 11
ตารางท 1 สรปพนทเสยงภยแลง จงหวดลพบร
ระดบพนทเสยงภยแลง พนท (ตร.กม.) รอยละ
พนทเสยงภยแลงมาก 974.18 15.52
พนทเสยงภยแลงปานกลาง 2,122,24 33,82
พนทเสยงภยแลงนอย 1,850.98 29.50
พนทไมเสยงภยแลง 1,327.95 21.16
วารสารเทคโนโลยภมสารสนเทศ มหาวทยาลยบรพา ปท 1 ฉบบท 1 มกราคม - มถนายน 2559 69
ตารางท 2 แมทรกตการค�านวณการประเมนความถกตอง (Accuracy Assessment) ของพนทเสยง
ภยแลงจงหวดลพบร
พนทเสยงภยแลง
ผลการส�ารวจภาคสนาม
มาก ปานกลาง นอย ไมมความเสยง รวมจดส�ารวจ
มาก 7 0 0 1 8
ปานกลาง 1 16 0 0 17
นอย 1 0 14 0 15
ไมมความเสยง 0 1 2 8 11
รวม 9 17 16 9 51
การตรวจสอบความถกตองของแผนทเสยง
ภยแลงกบลกษณะทางกายภาพและสภาพพนทใน
ปจจบน สามารถแสดงผลไดดงตารางท 2
ภาพท 11 แผนทพนทเสยงภยแลงในระดบตางๆ ของจงหวดลพบร
จากตาราง 1 พบวาคาความถกตองโดยรวม
(Overall Accuracy) ของพนทเสยงภยแลง เทากบ
((7+16+14+8)/51) x 100 = 88.23 %
Journal of Geoinformation Technology of Burapha University Vol. 1 No. 1 January - June 201670
สรปผล การประยกตระบบสารสนเทศภมศาสตร
เพอประเมนพนทเสยงภยแลง จงหวดลพบร โดย
วเคราะหจากปจจยทมผลตอการเกดภยแลง
6 ปจจย คอ ปรมาณน�าฝนเฉลยรายป การระบายน�า
ของดน ลกษณะเนอดน พนทระบบชลประทาน
ปรมาณน�าบาดาล และการใชประโยชนทดน จะ
เหนไดวาพนทเสยงภยแลงมาก มเพยงรอยละ 15.52
เสยงภยแลงระดบปานกลาง ร อยละ 29.50
เสยงภยแลงนอย รอยละ 33.82 และไมเสยงภย
รอยละ 21.16 แสดงวาพนทสวนใหญของลพบร
ยงไมคอยมปญหาดานภยแลง เนองจากพนททาง
ดานทศตะวนออกอยใกลกบแหลงชลประทาน
ขนาดใหญคอ เขอนปาสกชลสทธ สวนทางดานทศ
ตะวนตกตดกบแมน�าลพบร และพนทสวนใหญ
เปนพนทราบลม จงสามารถเกบกกน�าไวใชไดใน
ฤดแลง อยางไรกตามการบรหารจดการน�าทดและ
มประสทธภาพนนจ�าเปนอยางยงทตองการการ
วางแผนตลาดทงป ทงมาตรการในการด�าเนนการ
กบสาเหตทงจากธรรมชาตและกจกรรมอนเกดมา
จากมนษย ดานธรรมชาต เชน ปจจยเรองน�าฝน
แนวทางทช วยปองกนและบรรเทาได คอใช
ฝนเทยมชวยเมอถงภาวะวกฤต การสรางสระน�า
เพอการเกษตร จดหาแหลงน�าใตดนทมคณภาพ
และปรมาณมากเพยงพอตอการอปโภค และ
การเกษตร การกกเกบน�าในชวงฤดฝนในระบบ
ชลประทานใหเพยงพอในการใชในฤดแลง ตลอดจน
การปรบปรงระบบการปลกพชเกษตรใหเหมาะสม
กบปรมาณน�าทมดวย
เอกสารอางองประวทย จนทรแฉง. (2553). การวเคราะหความเสยง
ตอความแหงแลงในพนทอ�าเภอก�าแพงแสน
จงหวดนครปฐม โดยการประยกตใชระบบ
สารสนเทศภ มศาสตร . วทยานพนธ
วทยาศาสตรมหาบณฑต (การจดการ
ส งแวดล อม). คณะพฒนาสงคมและ
สงแวดลอม. สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.
รศม สวรรณวระก�าธร. (2550). แนวทางการ
วเคราะหความแหงแลงดวยระบบสารสนเทศ
ภ มศาสตร : กรณ ศกษาล มน� า เชญ.
วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรดษฎ
บณฑต. มหาวทยาลยขอนแกน.
วเชยร ฝอยพกล. (2550). การจดการการขอมล
พนทด วยระบบสารสนเทศภมศาสตร.
นครราชสมา: คณะวทยาศาสตร และ
เทคโนโลย มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา.
วระศกด อดมโชค และ พลศร ชชพ. (2548).
การก�าหนดพนทเสยงภยแลงบรเวณภาค
ตะวนออกของประเทศไทย. กรงเทพมหานคร:
ภาควชาวทยาศาสตรทวไป คณะวทยาศาสตร
สถาบนคนคว าและพฒนาระบบนเวศ
เกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
ศนยตดตามและแกไขปญหาภยพบตดานเกษตร
กระทรวงเกษตรและสหกรณ. (2556).
รายงานสถานการณภยพบตดานการเกษตร.
เขาถงไดจาก https://www.moac.go.th/
download/article/article_20130429172633
.doc
สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหง
ประเทศไทย. (2542). รายงานฉบบสมบรณ
การศกษาเพอก�าหนดเขตพนทเสยงตอการ
เกดอทกภยและภยตามธรรมชาตในลมน�า
ภาคกลาง. กรงเทพมหานคร: ส�านกแผน
และนโยบายสงแวดลอม.
สรพนธ สนตยานนท. (2548). การวเคราะหและ
เตอนภยแล งโดยใช ระบบสารสนเทศ
ภมศาสตร. วทยานพนธมหาบณฑต คณะ
วศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร.