รายงาน

การศกษาสภาพทวไปดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม การมสวนรวม ทศนคต และการพงพงทรพยากร ของชมชนทอาศยอยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก

(ภายใตโครงการการศกษาทนทางธรรมชาตส าหรบการจดการทรพยากร : กรณศกษาเขอนแมวงก(Valuating the Mae Wong : Natural Study for Natural

Resources Management – InVEST))

ผศกษาและคณะท างาน

คมเชษฐา จรงพนธ เจาพนกงานปาไมช านาญงาน หวหนาศนยนวตกรรมอทยานแหงชาต และพนทคมครองทางบกจงหวดพษณโลก

บญสง มวงศร พนกงานพทกษปาระดบ ส.2 ประจ าศนยนวตกรรมอทยานแหงชาต และพนทคมครองทางบกจงหวดพษณโลก

นวรตน คงชพยน เจาหนาทประจ าศนยนวตกรรมอทยานแหงชาต และพนทคมครองทางบกจงหวดพษณโลก

ตน แรงมาก เจาหนาทประจ าศนยนวตกรรมอทยานแหงชาต และพนทคมครองทางบกจงหวดพษณโลก

สวฒน คงชพยน เจาหนาทประจ าศนยนวตกรรมอทยานแหงชาต และพนทคมครองทางบกจงหวดพษณโลก

สมทราย ฤาชา เจาหนาทประจ าอทยานแหงชาตแมวงก

ศนยนวตกรรมอทยานแหงชาตและพนทคมครองทางบก จงหวดพษณโลก สถาบนนวตกรรมอทยานแหงชาตและพนทคมครอง ส านกอทยานแหงชาต

กรมอทยานแหงชาตสตวปาและพนธพช พ.ศ.2556 ศนยนวตกรรมอทยานแหงชาตและพนทคมครองทางบกจงหวดพษณโลก 2556 : การศกษาสภาพทวไปดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม การมสวนรวม ทศนคต และการพงพงทรพยากร ของชมชนทอาศยอยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก (ภายใตโครงการการศกษาทนทางธรรมชาตส าหรบการจดการทรพยากร :

กรณศกษาเขอนแมวงก (Valuating the Mae Wong : Natural Study for Natural Resources Management – InVEST)) Ph.D.112 หนา การศกษาครงน มวตถประสงคเพอศกษาสภาพทวไปดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม การมสวนรวม ทศนคต และการพงพงทรพยากร ของชมชนทอาศยอยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงกในรศม 3 - 5 กโลเมตร จากบรเวณพนทอางเกบน าเขอนแมวงกอทยานแหงชาตแมวงกโดยใชแบบส ารวจสภาพเศรษฐกจสงคม วฒนธรรม การมสวนรวม ทศนคต และการพงพงทรพยากร ของประชาชนในชมชน ทอยอาศยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงกดวยวธการสมตวอยางแบบก าหนดโควตา (Quota Sampling) ซงกลมตวอยาง ไดแก หวหนาครวเรอน หรอ ตวแทนครวเรอน แบงเปน 3 หมบาน 2 จงหวด คอ จงหวดนครสวรรค และจงหวดก าแพงเพชร จงหวดละ100 ชดรวม 200 ชด ระยะเวลาในการศกษาในระหวางเดอนธนวาคม 2555 - กนยายน 2556 ผลการศกษา พบวา สภาพทางเศรษฐกจและสงคมของประชาชนในชมชนมอาชพหลกในภาคเกษตรกรรม รายไดและรายจายของครวเรอนในรอบปทผานมามรายไดสทธเฉลย5,025 บาทตอครวเรอนตอปภาวะหนสนเพอน ามาซอปจจยการผลตในการประกอบอาชพ เชน ปย สารปราบศตรพช และใชจายในชวตประจ าวนการใชประโยชนทดนสวนเปนพนทเกษตรกรรมไรมน โดยเอกสารสทธ เปน ภบท.5 และเปนสปก.4-01 ซงในชมชนไมมปญหาความขดแยงกบการด าเนนงานของอทยานแหงชาตแมวงก โดยมการพงพงทรพยากรและใชประโยชนจากปาเพอเปนแหลงเกบหาเหดปาเกบหาพชผกปา ส าหรบการมสวนรวมของชมชน กรณ เขอนแมวงกสวนใหญไมเหนดวย หากมโครงการกอสรางเขอนแมวงก เนองจากจ ะมผลกระทบตอชมชนทอยใกลพนทสรางเขอน ซงจะสญเสยพนทเกบหาแหลงอาหารจากปา และรสกเสยดายทรพยากรปาไม ค าส าคญ: อทยานแหงชาตแมวงกชมชนทอาศยอยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก เศรษฐกจ สงคมการพงพงทรพยากร

การศกษาสภาพทวไปดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม การมสวนรวม ทศนคต และการพงพงทรพยากร ของชมชนทอาศยอยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก

(ภายใตโครงการการศกษาทนทางธรรมชาตส าหรบการจดการทรพยากร : กรณศกษาเขอนแมวงก (Valuating the Mae Wong : Natural Study for

Natural Resources Management – InVEST))

ค าน า ชมชนทอาศยอยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก ในรศม 3 - 5 กโลเมตร จากบรเวณพนทอางเกบนาเขอนแมวงก อทยานแหงชาตแมวงก ม 3 หมบาน 2 ตาบล 2 อาเภอ ใน 2 จงหวด ไดแก หมท 4 บานคลองแบง และหมท 24 บานใหมแมเรวา ตาบลแมเลย อาเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค หมท 17 บานทรพยเจรญ ตาบลปางมะคา อาเภอขาณวรลกษบร จงหวดกาแพงเพชร ซงจานวนประชากรโดยรวมของทง 3 หมบาน ใน 2 จงหวดน มประมาณ 2,563 คน เปนชมชนทมาอาศยอย กอนการประกาศจดตงเปนพนทอทยานแหงชาตแมวงก วถชวตของคนในชมชนโดย สวนใหญประกอบอาชพเกษตรกรรมเปนหลก ในยามวางจากการทาเกษตรกรรมกหารบจางเปนอาชพเสรม นอกจากนบางครวเรอนพงพงทรพยากรปาไม ในเขตอทยานแหงชาตแมวงก โดยอาศยเกบหาผลผลตจากปา เชน ผกหวานปา ผกกด หนอไม เหดโคน และพชสมนไพรบางชนด เปนตน เพอเปนอาหารและรายไดเสรม นอกจากรายไดประจา ซงตองรอระยะเวลานานกวา 6 เดอน ถง 1 ปกวาจะเกบเกยวผลผลตได ซงราษฎรในชมชนมความตระหนกถงคณประโยชนของทรพยากรปาไมเปนอยางด ทงยงรวมกนชวยดแลทรพยากรไดเปนอยางด เชน การแจงเหตเมอประสบหรอพบเหน ไฟปา การพบเหนกลมคนทลกลอบตดไมทาลายปา หรอลาสตวปาในพนท ดวยตระหนกถงวาหากพนทปาอนอดมสมบรณของอทยานแหงชาตแมวงก น ถกทาลายไปกจะสงผลเสยถงแหลงหาอาหาร และอาชพเสรมของพวกเขา และ เมอไดกลาวถง โครงการศกษาวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม สาหรบโครงการ หรอกจการทอาจกอใหเกดผลกระทบตอชมชนอยางรนแรง ทงทางดานคณภาพสงแวดลอมทรพยากรธรรมชาต และสขภาพ โครงการเขอนแมวงก จงหวดนครสวรรค ราษฎรในพนทนใหคาตอบเดยวกนคอ ไมเคยทราบและไมมหนวยงานในภาคสวนใดใหขอมลหรอสอบถามความคดเหนใดๆ เลย เนอง จากเหตนจงมความจา เปน เปนอยางมาก ทควรมการศกษาสภาพทวไปดาน เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม การมสวนรวม ทศนคต และการพงพงทรพยากร ของชมชนทอาศยอยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก โดยไดดาเนนการภายใตโครงการการศกษาทนทางธรรมชาตสาหรบการจดการทรพยากร : กรณศกษาเขอนแมวงก (Valuating the Mae Wong : Natural Study for Natural Resources Management – InVEST) เพอไดขอมลทเปนธรรม สาหรบผทมสวนไดและสวนเสย อนจะเกดจากโครงการกอสรางเขอนแมวงก และเพอเปนขอมลสาหรบการตดสนใจของผบรหารระดบสง ในโอกาสตอไป

วตถประสงค

เพอศกษาสภาพทวไปดาน เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม การมสวนรวม ทศนคต และการพงพงทรพยากร ของชมชนทอาศยอยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก ในรศม 3 - 5 กโลเมตร จากบรเวณพนทอางเกบนาเขอนแมวงก อทยานแหงชาตแมวงก

นยามศพท ชมชนทอาศยอยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก หมายถง บานคลองแบง หมท 4 บานใหมแมเรวา หมท 24 ตาบลแมเลย อาเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค และบานทรพยเจรญ หมท 17 ตาบลปางมะคา อาเภอขาณวรลกษบร จงหวดกาแพงเพชร ทศนคต หมายถง แนวความคดทเหนดวย หรอไมเหนดวยตอการอนรกษทรพยากรปาไม ทบคคลแสดงออกจากการตอบคาถาม การถอครองทดนและการใชประโยชนทดน หมายถง การมหรอไมมทดนทากนของครวเรอน โดยไมรวมถงการเชาทดนทากน การพงพงทรพยากร หมายถง การเกบหาผลผลตจากปา หรอของปามาใชประโยชน เชน เหด ผกหวาน ผลไมปา พชผกปา สมนไพร หนอไม และผลผลตจากปาชนดอน ๆ รวมถงสตวปาขนาดเลก เชน แย กงกา จงหรด เปนตน

(1)

สารบญ

หนา

สารบญ (1) สารบญตาราง (2) สารบญภาพ (4) ค าน า 1 วตถประสงค 2 การตรวจเอกสาร 3 อปกรณและวธการ 20 อปกรณ 20 วธการ 21 ผลและวจารณ 23 ผล 23 วจารณ 25 สรปและขอเสนอแนะ 88 สรป 88 ขอเสนอแนะ 91 เอกสารและสงอางอง 92 ภาคผนวก 93 ภาคผนวก ก แบบสอบถาม 94 ภาคผนวก ข ภาพกจกรรม 108

สารบญตาราง

ตารางท

หนา

1 จ านวนครวเรอนประชากร และกลมตวอยาง ของชมชนทอาศยอยในรศม 24

(2)

3-5 กโลเมตรจากบรเวณพนทอางเกบน าเขอนแมวงกในต าบลแมเลย อ าเภอแมวงก จงหวดนครสวรรคและต าบลปางมะคา อ าเภอขาณวรลกษบร จงหวดก าแพงเพชร

2 ขอมลทวไปของครวเรอนในต าบลแมเลย อ าเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค 34 3 สภาพทางเศรษฐกจและสงคมของครวเรอนในต าบลแมเลย อ าเภอแมวงก

จงหวดนครสวรรค 39 4 การใชประโยชนทดนของครวเรอนในต าบลแมเลย อ าเภอแมวงก

จงหวดนครสวรรค 42 5 ความคดเหนตอการด าเนนงาน การพงพงและการใชทรพยากรในพนทป า

อทยานแหงชาตแมวงกของครวเรอนในต าบลแมเลย อ าเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค 44

6 การมสวนรวมของชมชน ในการรบทราบขอมลขาวสาร เกยวกบโครงการกอสรางเขอนแมวงกของครวเรอนในต าบลแมเลย อ าเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค 47

7 ขอมลทวไปของครวเรอนชมชนต าบลปางมะคา อ าเภอขาณวรลกษบร จงหวดก าแพงเพชร 53

8 สภาพทางเศรษฐกจและสงคมของครวเรอนชมชนต าบลปางมะคา อ าเภอขาณวรลกษบรจงหวดก าแพงเพชร 58

9 การใชประโยชนทดนของครวเรอนชมชนต าบลปางมะคา อ าเภอขาณวรลกษบรจงหวดก าแพงเพชร 61

10 ความคดเหนตอการด าเนนงาน การพงพงและการใชทรพยากรในพนทปาอทยานแหงชาตแมวงกของครวเรอนชมชนต าบลปางมะคา อ าเภอขาณวรลกษบรจงหวดก าแพงเพชร 63

สารบญตาราง(ตอ)

ตารางท

หนา

11 การมสวนรวมของชมชน ในการรบทราบขอมลขาวสาร เกยวกบโครงการกอสรางเขอนแมวงกของครวเรอนชมชนต าบลปางมะคา อ าเภอขาณวรลกษบรจงหวดก าแพงเพชร 66

12 ขอมลทวไปของชมชนทอยอาศยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก 72 13 สภาพทางเศรษฐกจและสงคมของชมชนทอยอาศยใกลเคยงพนท

สรางเขอนแมวงก 77

(3)

14 การใชประโยชนทดนของชมชนทอยอาศยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก 80 15 ความคดเหนตอการด าเนนงาน การพงพงและการใชทรพยากรในพนทปา

อทยานแหงชาตแมวงกของชมชนทอยอาศยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก 82 16 การมสวนรวมของชมชน ในการรบทราบขอมลขาวสาร เกยวกบโครงการ

กอสรางเขอนแมวงกของชมชนทอยอาศยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก 85

สารบญภาพ

ภาพท หนา

1 ทตงหมบานทอาศยอยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงกในพนท อทยานแหงชาตแมวงก 5

2 แหลงทองเทยวภายในอทยานแหงชาตแมวงก 11

ภาพผนวกท

ข1 ส ารวจรวบรวมขอมลความคดเหนของประชาชน โดยการใชแบบส ารวจ สภาพเศรษฐกจสงคม วฒนธรรม การมสวนรวม ทศนคต และการพงพงทรพยากรของประชาชนในชมชน ทอยอาศยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก 109

ข2 สภาพทวไป บานคลองแบง หมท 4 ต าบลแมเลยอ าเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค 110

(4)

ข3 สภาพทวไป บานใหมแมเรวา หมท 24 ต าบลแมเลย อ าเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค 111

ข4 สภาพทวไป บานทรพยเจรญ หมท 17 ต าบลปางมะคา อ าเภอขาณวรลกษบรจงหวดก าแพงเพชร 112

การตรวจเอกสาร

สภาพทวไป และขอมลพนฐานของพนทศกษา 1. บานคลองแบง หมท 4 ต าบลแมเลย อ าเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค หมบานคลองแบง ตงอยหมท 4 ต าบลแมเลย อ าเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค อยทางทศตะวนตกเฉยงเหนอ ของจงหวดนครสวรรค ตดดานทศตะวนออกของอทยานแหงชาตแมวงก หางจากตวจงหวดนครสวรรค ประมาณ 96 กโลเมตร มอาณาเขตตดตอ ดงน ทศเหนอ จรด บานใหมแมเรวา หมท 24 ต าบลแมเลย อ าเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค ทศใต จรด บานปางขาวสาร หมท 26 ต าบลแมเลย อ าเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค ทศตะวนออก จรด บานคลองไทร หมท 11 ต าบลแมเลย อ าเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค ทศตะวนตก จรด อทยานแหงชาตแมวงก 2. บานใหมแมเรวา หมท 24 ต าบลแมเลย อ าเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค หมบานใหมแมเรวา ตงอยหมท 24 ต าบลแมเลย อ าเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค อยทางทศตะวนตกเฉยงเหนอ ของจงหวดนครสวรรค ตดดานทศตะวนออกของอทยานแหงชาตแมวงก หางจากตวจงหวดนครสวรรค ประมาณ 92 กโลเมตร มอาณาเขตตดตอ ดงน ทศเหนอ จรด ล าน าแมวงก ทศใต จรด บานคลองแบง หมท 4 ต าบลแมเลย อ าเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค ทศตะวนออก จรด บานเกาะใหญ หมท 9 ต าบลแมเลย อ าเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค ทศตะวนตก จรด อทยานแหงชาตแมวงก 3. บานทรพยเจรญ หมท 17 ต าบลปางมะคา อ าเภอขาณวรลกษบร จงหวดก าแพงเพชร หมบานทรพยเจรญ หรอบานทรพยตามง (เดม) ตงอยหมท 17 ต าบลปางมะคา อ าเภอขาณวรลกษบร จงหวดก าแพงเพชร อยทางทศตะวนตกเฉยงใต ของจงหวดก าแพงเพชร ตดดานทศตะวนออกของอทยานแหงชาตแมวงก หางจากตวจงหวด ก าแพงเพชร ประมาณ 105 กโลเมตร มอาณาเขตตดตอ ดงน ทศเหนอ จรด บานศรเกษตร ต าบลปางมะคา อ าเภอขาณวรลกษบร จงหวดก าแพงเพชร ทศใต จรด ล าน าแมวงก

ทศตะวนออก จรด บานสามแยก ต าบลปางมะคา อ าเภอขาณวรลกษบร จงหวดก าแพงเพชร ทศตะวนตก จรด อทยานแหงชาตแมวงก

ภาพท 1 ทตงหมบานทอาศยอยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก ในพนทอทยานแหงชาตแมวงก

ขอมลอทยานแหงชาตแมวงก 1. ประวตความเปนมา

อทยานแหงชาตแมวงก มพนทครอบคลมทองทอ าเภอปางศลาทอง จงหวดก าแพงเพชร และอ าเภอแมวงก และกงอ าเภอแมเปน จงหวดนครสวรรค พนทสวนใหญเปนแหลงก าเนดตนน าล าธาร ตามเทอกเขาสงชนกอก าเนดเปนน าตกทสวยงาม 4-5 แหง ทงเปนตนก าเนดของล าน าแมวงกทส าคญของจงหวดนครสวรรค นอกจากนยงมแกงหนท าใหเกดน าตกเลกๆ ตามแกงหนน ตลอดจนมหนาผาทสวยงามตามธรรมชาต มเนอทประมาณ 558.750ไร หรอ 894 ตารางกโลเมตร (ส านกอทยานแหงชาต , 2556)

ดวย นายสวสด ค าประกอบ รฐมนตรประจ าส านกนายกรฐมนตร ไดมหนงสอจากส านก

นายกรฐมนตรท นร 0104/9871 ลงวนท 2 สงหาคม 2526 ถงปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ (ดร.เถลง ธ ารงนาวาสวสด) ขอใหจดพนทปาแมวงก-แมเปน จงหวดนครสวรรคซงมสภาพธรรมชาตและน าตกทสวยงามหลายแหง สภาพปาอดมสมบรณและเปนปาตนน าล าธาร ก าหนดเปนอทยานแหงชาต กองอทยานแหงชาต กรมปาไม จงไดมค าสงกรมปาไมท 1290/2526 ลงวนท 26 สงหาคม 2526 ใหนายชยณรงค จนทรศาลทล นกวชาการปาไม 4 ไปด าเนนการส ารวจหาขอมล ปรากฏวา พนทดงกลาว สวนใหญเปนเทอกเขาสงเปนตนก าเนดของล าน าแมวงก มเอกลกษณทางธรรมชาตทสวยงาม เชน น าตกแมกระสาหรอแมก ซงสงประมาณ 200 เมตร และหนาผาตางๆ สภาพปาทอดมสมบรณดวยพนธไมและสตวปานานาชนด เหมาะสมทจะจดตงเปนอทยานแหงชาต ตามหนงสอรายงานผลการส ารวจ ท กษ 0713/พเศษ ลงวนท 19 ธนวาคม 2526

กองอทยานแหงชาต กรมปาไม ไดน าเสนอคณะกรรมการอทยานแหงชาต ซงมมตในการ

ประชมครงท 1/2528 เมอวนท 2 เมษายน 2528 เหนชอบใหก าหนดพนทดงกลาวเปนอทยานแหงชาต โดยไดมพระราชกฤษฎกาก าหนดบรเวณทดนปาคลองขลงและปาคลองแมวงกในทองทต าบลปางตาไว อ าเภอคลองขลง (ปจจบนเปนอ าเภอปางศลาทอง) จงหวดก าแพงเพชร และ ปาแมวงก–แมเปน ในทองทต าบลแมเลย และต าบลหวยน าหอม อ าเภอลาดยาว จงหวดนครสวรรค (ปจจบนเปนต าบลแมเลย อ าเภอแมวงก และต าบลแมเปน กงอ าเภอแมเปน) เปนอทยานแหงชาต ซงประกาศไวในราชกจจานเบกษาเลม 104 ตอนท 183 ลงวนท 14 กนยายน 2530 เปนอทยานแหงชาตล าดบท 55 ของประเทศ 2. ลกษณะภมประเทศ

สภาพภมประเทศเปนเทอกเขาสงสลบซบซอนเรยงรายกนอยตามเทอกเขาถนนธงชยลดหลนลงมาจนถงพนราบ ประมาณ 40-50 ลก ยอดทสงทสดคอ “ยอดเขาโมโกจ” สงจากระดบน าทะเล

ประมาณ 1,964 เมตร เปนแหลงตนน าล าธารตนก าเนดของล าน าแมวงก สวนพนทราบมไมมาก สวนใหญอยบรเวณรมแมน า และเปนแหลงแรธาตส าคญ เชน แรไมกา 3. ลกษณะภมอากาศ

สภาพภมอากาศของอทยานแหงชาตแมวงก ในชวงฤดหนาวเรมตงแตเดอนพฤศจกายน - เดอนกมภาพนธ เปนชวงทเหมาะแกการไปทองเทยวมากทสด เพราะอากาศคอนขางหนาวเยนอ นเนองมาจากลมความกดอากาศสงมาจากประเทศจนแผลงมาทางตอนใตเขาสประเทศไทยตอนบนและปกคลมทวประเทศ ลมทพดสประเทศไทยในฤดนคอ ลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนออณหภมต าสดในเดอนมกราคม ประมาณ 8.9 องศาเซลเซยส สวนชวงฤดรอนเรมตนจากเดอนมนาคม - เดอนพฤษภาคม อณหภมสงสดในเดอนเมษายนประมาณ 38.1 องศาเซลเซยส อากาศคอนขางรอนจดและมฝนตกนอย ท าใหสงคมพชปาเตงรงและปาเบญจพรรณผลดใบ ส าหรบฤดฝนเรมตงแตเดอนมถนายน - เดอนตลาคม มปรมาณน าฝนโดยเฉลย 1,100 มลลเมตรตอป ฤดทเหมาะส าหรบการทองเทยวอทยานฯ อยระหวางเดอนพฤศจกายน-กมภาพนธ 4. พชพรรณและสตวปา

สภาพปาทวไปของอทยานแหงชาตแมวงกประกอบดวย

4.1 ปาเบญจพรรณ จะอยบรเวณทราบรมฝงหวยและภเขาทไมสงนก พนธไมทพบไดแก สก เสลา ชงชน กระบก กระพเขาควาย มะคาโมง งวปา ประดปา กาสามปก ตว ฯลฯ มไผชนดตางขนอยหลายชนด เชน ไผปา ไผไร ไผซางนวล ไผรวก พชพนลาง เชน หนามเคด สมเสยว หนามคนฑา 4.2 ปาเตงรง ขนอยสลบกบปาเบญจพรรณ พบในชวงระดบความสงตงแต 100-1,000 เมตรจากระดบน าทะเล พนธไมทพบไดแก เตง รง เหยง พลวง กราด มะเกม ประด มะมวงปา มะคาแต พะยอม มะขามปอม สมอไทย ฯลฯ พชพนลางทพบเชน ไผเพก และปรง 4.3 ปาดบเขา พบขนอยในบรเวณทมความสงจากระดบน าทะเลประมาณ 1,300-1,500 เมตร พนธไมทพบไดแก กอใบเลอม กอเดอย กอลน กอแอบ ทะโล จ าปาปา กะเพราตน หนอนขควาย ก าลงเสอโครง ด าดง กลวยฤาษ และมะนาวควาย 4.4 ปาดบแลง ประกอบดวย ยางแดง ยางนา กระบาก ตะเคยนหน ปออเกง สมพง กดลน มะหาด พลอง ฯลฯ นอกจากนยงมไมพมและพชพนลางตางๆ ททนรมอกมากมายหลายชนด เชน เขมขาว หนามคนฑา วานพชหวตางๆอกทงกลวยไมตางๆอกมากมาย 4.5 ทงหญา พบกระจดกระจายไปตามปาประเภทตางๆ ทมอย เกดจากการท าลายปาของ

ชาวเขาเผาตางๆ ทเคยอยอาศยในพนท สงคมพชทขนทดแทนในพนทไดแก หญาคา หญานวหน เลา สาบเสอ พง แขมหลวง มะเดอ ไมยราบเครอ ไมยราบตน ล าพปา หวา ตวแดง งวปา มะเดอหอม 4.6 สตวปา เนองจากพนทอทยานแหงชาตแมวงกมอาณาเขตตดตอกบปาของเขตรกษาพนธสตวปาหวยขาแขงและเขตรกษาพนธสตวปาทงใหญนเรศวร ซงสตวสามารถใชเสนทางเดนตดตอกนได ไดแก สมเสรจ เลยงผา กระทง ชางปา เสอโครง เสอดาว หมควาย หมหมา ชะนธรรมดา คางหงอก ลงกง อนเลก กระรอกบนเลกแกมขาว คางคาวปากยน ไกปา เหยยวรง นกแวนสเทา นกกก นกเงอกกรามชาง นกปรอดเหลองหวจก นกเขาใหญ นกกะเตนอกขาว นกจาบคาเคราน าเงน นกแซงแซวสเทา เตาหก เตาเหลอง เหย ตะกวด งเหา งแมวเซา ฯลฯ 5. ทรพยากรการทองเทยวและกจกรรมการทองเทยว

5.1 แกงลานนกยง เปนแกงน าและแกงหน ทรายลอมดวยปาเขา เหมาะส าหรบนกทองเทยวทชนชอบการลองแกงผจญภย เดนปาศกษาธรรมชาต และพกผอนใกลชดธรรมชาตดวยการพกเตนท แกงลานนกยงอยบรเวณใกลเคยงกบหนวยพทกษอทยานแหงชาตท มว.4 (แมเรวา) 5.2 เขาโมโกจ ขนเขาแหงความหนาวเยน ดวยความสง 1,964 เมตร จากระดบน าทะเล โมโกจจงเปนยอดเขาทสงทสดในแมวงก อยหางจากทท าการอทยานแหงชาต ประมาณ 27 กโลเมตร ใชเวลาเดนเทาไปกลบ 4-5 วน แมระยะทางจะไกลและยากแกการเขาไปถง แตโมโกจ กยงเปนจดหมายปลายทางของนกเดนทางหลายๆ คน ทจะเกบเปนความประทบใจครงหนงในชวต 5.3 แกงผาคอยนาง เปนแกงน าและแกงหน จากถนนคลองลาน-อมผาง หางจากทท าการอทยานแหงชาตแมวงก 1,400 เมตร จะมทางแยกเขาไปอก 400 เมตร จะถงบรเวณแกงหนขนาดใหญทมล าน าคลองขลงไหลผาน ซงเปนล าน าสายหนงในหลายๆ สายทไหลลงสแมน าปง จากบรเวณแกงเดนขนไปตามล าน าอกประมาณ 350 เมตร จะถง น าตกผาคอยนาง น าตกขนาดเลก 5.4 จดชมทวทศน กม. 57-115 ตลอดเสนทางคลองลาน-อมผาง ระหวางกโลเมตรท 57 - 115 มจดชมทวทศนหลายแหง เชน จดชมทวทศนกโลเมตรท 81 กโลเมตรท 87 กโลเมตรท 93 กโลเมตรท 102 และกโลเมตรท 115 แตละแหงสามารถมองทศนยภาพทสวยงามมองเหนทวเขาไกลสดสายตา และสามารถกางเตนทพกแรมได โดยเฉพาะกโลเมตรท 93 เปนจดทมความสงทสดของถนนสายคลองลาน-อมผาง กโลเมตรท 102 มน าตกรมทางสวยงาม ม 4 ชน แตละชนมความสงประมาณ 90 เมตร 5.5 ชองเยน (กม. 93) เปนจดสงสดของถนนคลองลาน - อมผาง และเปนจดสดทายทยานพาหนะเขาถง มความสงประมาณ 1,340 เมตร จากระดบน าทะเล อณหภมเฉลยทงป ต ากวา 20 องศาเซลเซยส เนองจากบรเวณนเปนชองเขาทมสายลมพดผานตลอดเวลา จงถกขนานนามวา “ชอง

เยน” ตามสภาพภมอากาศของพนทแหงน เนองจากชองเยนมสภาพอากาศทเยนและชน จงพบพนธไมทชอบความชมชนบรเวณน ไดแก กลวยไม เฟรน มหสด า (Treefern) นอกจากน ชองเยนยงเปนถนอาศยของนกหลากหลายชนด จงเปนแหลงดนกทส าคญแหงหนงของเมองไทย 5.6 น าตกนางนวล เปนน าตกขนาดกลางทสวยงาม มทงหมด 4 ชน จากชองเยนเดนเทาไปตามถนนสายคลองลาน-อมผาง ประมาณ 6 กโลเมตร แลวเดนลงเขา 200 เมตร จะถงน าตก ผสนใจตดตอเจาหนาทอทยานแหงชาตทชองเยน 5.7 น าตกแมกระสา เปนน าตกขนาดใหญทสงทสงทสดในบรเวณน มความสงกวา 1,000 เมตร มชนลดหลนถง 9 ชน มบางชนทมความสงถง 270 เมตร น าไหลแรงสวยงามตลอดป อยหางจากทท าการอทยานแหงชาตประมาณ 21 กโลเมตร ตองเดนเทาเขาไป ใชเวลาเดนไปกลบ 3-4 วน 5.8 น าตกแมก เปนน าตกทมความสงประมาณ 200 เมตร แบงเปนชนๆ ถง 9 ชน น าไหลเกอบตลอดป การเดนทางตองเดนเทาไปกลบ 3 วน น าตกแหงนไดรบค ากลาวชมจากหนงสอ ASEAN MAGAZINE เมอป พ.ศ. 2518 วาเปนน าตกทสวยงามทสดในเอเชย 5.9 น าตกแมรวา เปนน าตกขนาดใหญ มแองน าลกษณะเปนอางกลมกวางราว 30-40 เมตร รบสายน าทตกลงมาเปนชนๆ มทงหมด 5 ชน ชนท 3 มความสงทสดประมาณ 100 เมตร มสภาพสวยงามมาก น าตกแมเรวาอยหางจากทท าการอทยานแหงชาต 21 กโลเมตร การเดนทางตองเดนเทาไปกลบ 3-4 วน 5.10 น าตกเสอโครง เปนน าตกทสวยงาม จากชองเยนเดนเทาไปเสนทางเดยวกบน าตกนางนวล โดยเดนตอจากน าตกนางนวล ประมาณ 1 กโลเมตร กจะถงน าตก 5.11 บอน าอน เปนบอน าอนทผดขนมาจากใตดนตามธรรมชาต น าอนมอณหภมประมาณ 50 องศาเซลเซยส รศมความกวางประมาณ 4 เมตร มสตวปาชกชม อยหางจากทท าการอทยานแหงชาตประมาณ 1.5 กโลเมตร

ภาพท 2 แหลงทองเทยวภายในอทยานแหงชาตแมวงก ทมา: แผนพบประชาสมพนธอทยานแหงชาตแมวงก

ผลงานวจยทเกยวของ

กฤษฎา สภาพไพบลย (2542) เรองการมสวนรวมของราษฎรในการจดการอทยานแหงชาตภกระดง จงหวดเลย พบวา การไดรบประโยชนโดยตรงโดยชอบดวยกฎหมาย การไดรบโอกาสในการเขารวมกจกรรม และการไดรบรขอมลขาวสารจากอทยานแหงชาต ภกระดง มความสมพนธกบการมสวนรวมในการจดการอทยานแหงชาต จากงานวจยนท าใหมองเหนแนวทางการท างานรวมกนระหวางเจาหนาทและชาวบาน เพอใหเกดการมสวนรวมทแทจรง เพอน าไปสการจดการพนททเหมาะสมตอไป รกชนก ทยเวยง (2547) เรอง การมสวนรวมของสมาชกองคการบรหารสวนต าบล ในการจดการทรพยากรปาไมบรเวณรอบพนทอทยานแหงชาตภผามาน จงหวดขอนแกน โดยท าการศกษาองคการบรหารสวนต าบล 6 ต าบลโดยรอบพนท พบวา การมสวนรวมในการจดการทรพยากรปาไมขององคการบรหารสวนต าบล อยในระดบปานกลาง ส าหรบความคดเหนในเรองการจดการทรพยากรปาไม ขององคการบรหารสวนต าบล กลมตวอยางสวนใหญเหนวา องคการบรหารสวนต าบลน าไปปฏบตจรงไดนอย โดยปญหาทพบทเปนอปสรรค คอ การขาดแคลนงบประมาณในดานการจดการทรพยากรธรรมชาต กฎหมายขอบงคบไมสอดคลองกบความตองการของชมชน ส าหรบแนวทางการจดการควรใหเจาหนาทหรอหนวยงานทเกยวของ รวมทงผทมสวนไดสวนเสยจากพนทรอบอทยานแหงชาต ก าหนดระเบยบขอบงคบและขอตกลงรวมกนเปนประจ าและตอเนอง เพอใหการควบคมการเขาไปใชประโยชน และการดแลรกษาทรพยากรปาไม บรเวณอทยานแหงชาตมประสทธภาพและเกดประโยชนทยงยน ซงงานวจยนท าใหมองเหนปญหาและอปสรรคในการรวมจดการพนทขององคกรทองถน ทถงแมวาจะเวลาจะผานมาระยะหนง แตปญหาทพบกไมแตกตางจากปจจบนมากนก ดงนนปญหาทพบเหลานจงนาจะเปนแนวทางในการแกปญหาในพนท เพอใหเกดการจดการทรพยากรธรรมชาตอยางมสวนรวม ตามทไดบญญตไวในกฎหมายของประเทศ ธวช เกยรตเสร (2551) เรอง การเปรยบเทยบลกษณะทางเศรษฐกจ สงคม และการใชประโยชน ผลผลตจากปาในพนทเขตรกษาพนธสตวปาเขาอางฤาไน ระหวางหมบานทม และไมมปาชมชน การศกษาครงนมวตถประสงคเพอเปรยบเทยบลกษณะทางเศรษฐกจ สงคม และการใชประโยชนผลผลตจากปาทไมรวมเรองของการใชประโยชนปาในพนทเขตรกษาพนธสตวปาเขาอางฤาไน ระหวางครวเรอนในหมบานทมและไมมปาชมชน โดยใชวธการเกบขอมลทตยภม การประเมนชมชนอยางเรงดวน และการใชแบบสมภาษณเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลจากหวหนาครวเรอนหรอผแทน ในหมบานทมปาชมชนจ านวน 55 คน และหมบานทไมมปาชมชนจ านวน 95 คน รวมทงสน 150 คน วเคราะหขอมลโดยใชสถตพรรณนา และใช t-test และ chi-square test ทดสอบสมมตฐานการวจยโดยก าหนดระดบนยส าคญทางสถตไวท 0.05 ผลการศกษาพบวา ลกษณะทางเศรษฐกจ ไดแก อาชพหลก,รายไดเสรม,รายไดรวม, การกเงนตอป และสถานการณออมเงน ของครวเรอนในหมบานทมปาชมชน และหมบานทไมมปาชมชนตางกน ลกษณะทางสงคมพบวาจ านวนสมาชกในครวเรอนทออกไปท างานนอกบาน,สถานภาพของผ

ทออกไปท างานนอกบาน,การถอครองทดนท ากน,การใชประโยชนทดนในทอยอาศย,การเขารวมกจกรรมกลมในหมบาน, ความรนแรงของปญหาภายในหมบาน,การใชทรพยากรน าเพอเปนแหลงพชอาหาร,การใชทรพยากรปาไมทองถนเพอเกบหาสมนไพร,การใชทรพยากรปาไมทองถนเพอเปนแหลงเครองมอเครองใช และการใชทรพยากรปาไมทองถนเพอเปนแหลงอาหารของครวเรอนในหมบานทมปาชมชนและหมบานทไมมปาชมชน ตางกนในสวนของการใชประโยชนผลผลตจากปาประเภทพชในพนทเขตรกษาพนธสตวปา พบวาจ านวนครวเรอนทเขาไปใชประโยชนในพนทเขตรกษาพนธฯ และจ านวนชนดของทรพยากรทน ามาใชประโยชนของครวเรอนในหมบานทมปาชมชนและหมบานทไมมปาชมชนไมตางกน กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช (2552) รายงานขอมลพนฐานโครงการจดท าแผนการจดการพนทกลมปาภเขยว - น าหนาว จากการศกษาขอมลสถานภาพทางเศรษฐกจสงคม และลกษณะการพงพงใชประโยชนทรพยากรของกลมตวอยางทง 3 กลม ไดแก 1) หมบานทอยในพนทอทยานแหงชาตและเขตรกษาพนธสตวปา 2) หมบานทอยคาบเกยวพนทอทยานแหงชาตและเขตรกษาพนธสตวปา และ 3) หมบานทอยนอกพนทอทยานแหงชาตและเขตรกษาพนธสตวปาทอยทงในและโดยรอบพนทอทยานแหงชาตและเขตรกษาพนธสตวปาของกลมปาภเขยว-น าหนาวซงมทงหมด 10 พนท ขอมลทงหมดท าใหทราบถงขอมลดานตางๆ ของชมชนอนจะน าไปสการวางแผนการจดการกลมปาดงกลาวได จากขอมลทวไปในระดบครวเรอนท าใหมองภาพครวเรอนในพนทศกษาเปนครวเรอนขนาดกลาง คอ มสมาชกเฉลยประมาณ 4-5 คนตอครวเรอน โดยในครวเรอนจะมสมาชกอยในชวงวยแรงงานมากทสด และคนในกลมนจะมสมาชกในครวเรอนประมาณครวเรอนละ 1 คนทออกไปท างานนอกพนท โดยเฉพาะการไปท างานรบจางในเมองใหญๆ เชน กรงเทพมหานคร ซงสถานการณเชนนเกดขนในพนททศกษาทง 3 พนท ซงจากขอมลดงกลาวทไดนท าใหมองเหนกระบวนการการมสวนรวมตางๆ ทอาจจะมการจดตงขนทผเขามามสวนรวมจะเปนผสงอายเปนสวนใหญ สวนสมาชกในวยแรงงานอาจจะเขารวมเพยงบางสวนโดยเฉพาะกลมคนทท างานอยในพนทเทานน

ส าหรบประวตการตงถนฐานของกลมตวอยางทท าการศกษา พบวากลมตวอยางทอาศยอยในพนทหมบานทอยในพนทอทยานแหงชาตและเขตรกษาพนธสตวปาสวนใหญอพยพมาจากทอน โดยเหตผลหลกคอการยายตามครอบครวเขามาเพอหาทท ากนใหมในพนทเหลาน ดงจะเหนไดจากพนทอนรกษบางสวนถกบกรกเพอใชเปนพนททางการเกษตร ส าหรบกลมตวอยางทอาศยอยในหมบาน ทคาบเกยว และหมบานทอยนอกพนทอทยานแหงชาต และเขตรกษาพนธสตวปา ประมาณครงของกลมตวอยาง เปนกลมคนทอพยพมาจากทอนดวยเหตผลเดยวกน ดงนนในการจดการพนทเหลานควรมการจดการทเปนระบบสอดคลองกนทกพนท เชน การจดท าแนวเขตทชดเจนโดยความยนยอมทงสองฝายคอฝายรฐและฝายประชาชนในพนท เพอใหการวางแผนการจดการพนทเปนไปอยางมประสทธภาพ อกทงหากแกปญหาการอาศยอยของกลมตวอยางในพนทอนรกษดวยวธการอพยพคนออกนอกพนทอาจจะท าไดล าบาก เนองจากมากกวารอยละ 90 ของกลมตวอยางไมตองการทจะยายถนไปอยทอน

ดงนนในการจดการปญหาตางๆ ในพนทเหลานการสงเสรมใหคนในพนทไดเขามามสวนรวมในการจดการพนทรวมกนอาจเปนทางออกทดทสด โดยแนวทางการสงเสรมทเหนไดชดเจนกคอการถายทอดขอมลขาวสารททางภาครฐมอย โดยจากการศกษากลมตวอยางสวนใหญสามารถรบรขอมลขาวสารดานการอนรกษทรพยากรปาไม จากผน าชมชน หอกระจายขาวประจ าหมบานและเจาหนาทรฐ ดงนนชองทางดงทกลาวน จงเปนชองทางททางรฐจะสามารถเขาถงกลมคนในพนทไดอยางมประสทธภาพทสด

นอกจากนนแลวเมอท าการศกษาขอมลทางดานเศรษฐกจสงคมของชมชน พบวากลมตวอยางสวนใหญประกอบอาชพเกษตรกรรม โดยเฉพาะการท าไร ทงไรขาวโพด มนส าปะหลง มเพยงบางสวนเทานนทท านา ทเปนเชนนเนองจากสภาพพนทในชมชนตางๆ ทเปนชมชนตวอยางสวนใหญเปนทลาดเชงเขา และประสบกบภาวะแหงแลง ท าใหการท าการเกษตรประเภทอนไมไดผล ดงนนการจะวางแผนจดการพนทเหลานควรมการวางแผนการจดการทครอบคลมไปถงเรองระบบการผลตของชมชนดวย เพอใหกลมคนในพนทเหลานมความเปนอยทดขนและเกดการใชประโยชนทดนอยางยงยน เนองจากสถานการณในปจจบนของชมชนจากการศกษาพบกลมตวอยางมากกวารอยละ 80 มปญหาหนสน ซงสาเหตของการเปนหนสวนใหญเปนการน าเงนไปลงทนในการประกอบอาชพ ดงนนจากการลงศกษาในพนทจรง รปแบบการเกษตรทชมชนด าเนนการในปจจบนอาจไมสามารถ ท าใหชมชนมความเปนอยทดขนได ตามแนวคดของการปาไมรปแบบวนเกษตร อาจเปนทางออกส าหรบพนทเหลาน เนองจากสภาพพนททเปนทลาดชนการปลกไมยนตนรวมกบการปลกพชเกษตรจงเปนแนวทางหนงในการอนรกษ โดยเฉพาะในพนทหมบานทอยในพนท และอยคาบเกยวกบพนทอทยานแหงชาต และเขตรกษาพนธสตวปาตางๆ อยางไรกตามการใชแนวทางเหลานเปนงานททาทายเจาหนาท ในการสงเสรมใหคนในพนทเขารวมด าเนนงาน ตามแนวคดดงกลาว นอกจากนนยงมปญหาอกหนงปญหาทถอเปนอปสรรค นนกคอ ปญหาเรองเอกสารสทธโดยเฉพาะกลมทมพนทท ากนอยในพนทอนรกษ เนองจากความไมมนคงในทดนท ากน ท าใหการท าการเกษตรตามแนวคดเกษตรยงยนหรอเกษตรเชงอนรกษ ไมไดรบการยอมรบจากคนในพนท

จากการศกษาเกยวกบการพงพงทรพยากรปาไม พบวา คนในพนทเหลานยงคงมการพงพงทรพยากรปาไมอยในระดบสง ทงเปนแหลงเกบหาของปา แหลงตนน า และแหลงไมใชสอยโดย กลมหมบานทอาศยอยในพนทอทยานแหงชาต และเขตรกษาพนธสตวปา สมาชกในหมบานเหลานจะมการพงพงทรพยากรปาไมสง โดยประมาณรอยละ 84 ของกลมตวอยางทอาศยอยในพนทอนรกษ มการเกบหาของปา ส าหรบกลมตวอยางทอาศยอยคาบเกยวกบพนทอนรกษมครวเรอนตวอยางถงรอยละ 79 มการเขาไปเกบหาและใชประโยชนจากปาทอยตดหมบาน และกลมตวอยางทอาศยอยนอกพนทอนรกษมครวเรอนทเปนกลมตวอยางถงรอยละ 69 มการเขาไปเกบหาและใชประโยชน จากปาทอยตดหมบาน โดยชนดของปาททง 3 พนทเกบหามากทสด ไดแก เหด ผกปา หนอไม และ ไมไผ จากการศกษาพบวาการเกบหาของปาสวนใหญมวตถประสงคในการเกบหาเพอการบรโภคในครวเรอน มเพยงบางสวนเทานนทเกบหาเพอการคา ดงนนในเรองของการเกบหาของปาในสถานการณปจจบนจงไมเปนปญหามากนกในพนทอนรกษ ถาหากมการสรางระบบการจดการพนทและมการตกลงกนระหวางชมชนกบเจาหนาท กจะเปนการสรางระบบการเกบหาของปาทสามารถ

ควบคมได ทงนรวมถงการน าผกปาบางชนดทเปนทนยมเขามาปลกในชมชน เพอเปนการลดการพงพงปาไม

อยางไรกตามปญหาส าคญทพบในพนทตางๆ ทท าการศกษา คอ การลาสตว ซงพบวาในพนทเหลานยงคงมการลาสตวอย โดยเฉพาะสตวใหญ ประเภท หมปา เกง และกวาง ทพบวามความเสยงมาก เนองจากสตวประเภทนมกจะออกมาหากนในพนทการเกษตรของชาวบาน การจดการปญหานเปนการยากเนองจากพนทอนรกษเหลานมขนาดใหญ การดแลจากเจาหนาทไมทวถง ดงนนแนวทางทนาจะเปนไปไดกคอการขอความรวมมอจากชมชนในการรวมกนอนรกษทรพยากรปาไมและสตวปา นอกจากปญหาการลาสตวแลวการน าสตวเลยงเขาไปเลยงในพนทปาไม กเปนปญหาส าคญในปจจบน เนองจากจ านวนการเลยงสตวของชมชนโดยรอบพนทปามแนวโนมเพมมากขนสวนพนทในการเลยงสตวเหลานกมจ ากด โดยเฉพาะในชวงฤดฝนทเปนฤดท าการเพาะปลก เพราะการน าสตวขนไปเลยงในพนทปาไมน นอกจากจะท าใหเกดการเหยยบย าลกไมแลวรองรอยของการเหยยบย าของสตวยงท าลายหนาดน อกทงอาจกอใหเกดโรคตดตอขนระหวางสตวเลยงกบสตวปา ดงนนควรมการวางแผนการจดการพนททเหมาะสม

ส าหรบขอคดเหนตอการบรหารพนทปาพบวาชมชนทงทอาศยอยภายใน อยคาบเกยว และอยภายนอกพนทอนรกษ สวนใหญเหนดวยกบการประกาศพนทปาเปนปาอทยานแหงชาต และ เขตรกษาพนธสตวปา มเพยงบางสวนของหมบานทอาศยอยในพนทเทานนทไมเหนดวย โดยเฉพาะ บานตาดฟา-ดงสะคราน บานวงเวน และบานซ าผกหนาม รวมถงบานน าเดอ ทเปนหมบานทอาศยอยคาบเกยวกบพนทอนรกษ ทคนสวนใหญหรอมากกวาครง ทไมเหนดวยกบการประกาศเปนพนทอนรกษ จากการศกษาท าใหมองเหนแนวทางในการท างาน ทจะท าใหทราบวาพนทเปาหมายของงานดานการสงเสรมการมสวนรวมควรจะเรมจากพนทใดกอน และควรใหความส าคญในพนทเหลาน อยางยง ในการท างานของเจาหนาท เพราะเปนพนททมความขดแยงระหวางเจาหนาทกบชมชนส าหรบความคดเหนตอการบรหารพนทปาแบบมสวนรวม ในภาพรวมของครวเรอนตวอยางเหนดวยในการรวมมอกนระหวางเจาหนาทปาไม กบราษฎรในการบรหารพนทปาไม ซงเปนแนวโนมทดในอนาคตในการท างานรวมกนระหวางเจาหนาทปาไมกบชมชน

กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช (2554) รายงานขอมลพนฐานโครงการจดท าแผนการจดการพนทกลมปาคลองแสง - เขาสก การศกษาครงนมวตถประสงคเพอ ศกษาลกษณะเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรมของชมชนทอาศยอยในพนท และรอบพนทกลมปาคลองแสง –เขาสก รวมไปถงศกษาทศนคต ความคดเหน การมสวนรวมของประชาชนทมตอการบรหารจดการพนทในดานการใชประโยชนจากปาของชมชนทองถน และเสรมสรางการมสวนรวมในการบรหารจดการพนทกลมปาคลองแสงเขาสก โดยใชวถการเกบขอมลดวยแบบสอบถามจากราษฎรทอาศยอยในพนทกลมปาคลองแสง – เขาสก จ านวน 100 ครวเรอน และราษฎรทอาศยอยรอบพนทกลมปาคลองแสง – เขาสก อกจ านวน 152 ครวเรอน รวมจ านวนครวเรอนเปาหมาย 252 ครวเรอน และน าขอมลทไดมาท าการวเคราะหเชงสถต ผลการศกษา พบวา ครวเรอนเปาหมายทท าการศกษาสวนใหญจบการศกษาในระดบ ประถมตน มรายไดและอาชพหลกจากการท าสวน ทงสวนยางพารา และปาลมน ามน การใชประโยชน จากพนทปาสวนใหญใชประโยชนโดยการใชเปนทท ากน พบวารอยละ 96.04 ของ

ครวเรอนเปาหมายมทดนทไมมเอกสารสทธ หรอพนทปานนเอง โดยวธการไดซงทท ากนสวนใหญมาจากการรบมรดกจากรนพอแมทเขามาจบจอง และราษฎรสวนใหญยงมความคดทขยายพนทท ากนโดยตองการใหรฐเขาไปชวยจดสรรพนทปาเสอมโทรมให บางสวนขยายโดยการบกรกปาเขาจบจองพนทเพม เนองจากแนวเขตปาไมชดเจน บรษท ครเอทฟ เทคโนโลย จ ากด (2555) รายงานหลก รายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอมโครงการศกษาวเคราะหผลกระทบสงแวดลอมส าหรบโครงการหรอกจการทอาจกอใหเกดผลกระทบตอชมชนอยางรนแรงทงทางดานคณภาพสงแวดลอมทรพยากรธรรมชาต และสขภาพ โครงการเขอนแมวงก จงหวดนครสวรรค สรปผลการศกษาผลกระทบสงแวดลอม ผลดานบวก 1. โครงการเขอนแมวงกจะท าใหมปรมาณน าตนทนในลมน าแมวงกเพมขน โดยมปรมาตรเกบกกประมาณ 258 ลานลบ.ม. เพอใชเปนน าเพอการเกษตร น าเพอการอปโภคบรโภค การประมงน าจด รวมทงเพอการทองเทยว เปนตน 2. โครงการเขอนแมวงกสามารถสงน าใหกบพนทรบประโยชนทายอาง 10,000 ไร และพนทชลประทาน 291,900 ไร (ฤดฝน) และในฤดแลง 116,545 ไร ครอบคลมพนทประมาณ 127 หมบาน 23 ต าบล 6 อ าเภอ 3 จงหวด คอ อ าเภอขาณวรลกษบร จงหวดก าแพงเพชร อ าเภอเมอง อ าเภอแมวงก อ าเภอลาดยาว จงหวดนครสวรรค และอ าเภอสวางอารมณ อ าเภอทพทน จงหวดอทยธาน 3. เพมประสทธภาพการใชทดนดานการเกษตรกรรม (Cropping Intensity : CI) ในกรณทไมมโครงการมประสทธภาพการใชทดนเพอการเกษตรรอยละ 100.02 เมอมโครงการประสทธภาพการใชทดนเพอการเกษตรจะเพมขนเปนรอยละ 140.19 4. การยกระดบรายไดของเกษตรกร การพฒนาโครงการเขอนแมวงก จะชวยแกไขปญหาการขาดแคลนน าเพอการเพาะปลกของราษฎรจ านวน 13,749 ครวเรอนใน 127 หมบาน ซงเกษตรกรสามารถเพมผลผลตขาวในฤดฝน และเพมพนทเพาะปลกรวมทงผลผลตพชฤดแลง 5. เพมผลผลตดานสตวน าและการประมงน าจด ประมาณปละ 165 ตน/ป คดเปนมลคาทางเศรษฐกจทงหมดปละ 7.13 ลานบาท รวมทงท าใหนเวศนดานทายน าในล าน าแมวงกมความสมบรณมากขน 6. อางเกบน าสามารถเปนแหลงน าเพอการดบไฟปาทมกเกดขนในชวงฤดแลง (มกราคม-เมษายน) ในเขตอทยานแหงชาตแมวงก โดยจากสถตการเกดไฟปาพบวาในป พ.ศ.2542 มไฟปาเกดขนถง 108 ครง พนทเสยหาย 3,327 ไร สวนเขตรกษาพนธสตวปาหวยขาแขงมไฟปาเกดขน 65 ครง มพนทเสยหาย 5,790 ไร เปนตน

7. ทรพยากรดน ท าใหสมบตของดนโดยรอบอางเกบน าและในพนทชลประทานมความชมชนเพมมากขนโดยเฉพาะในฤดแลง เหมาะส าหรบการเจรญเตบโตของพชพรรณธรรมชาตรวมทงพชเกษตรกรรมในพนทชลประทาน 8. ทรพยากรสตวปาจะไดประโยชนจากอางเกบน าในดานการเปนแหลงน าและแหลงอาหาร 9. เศรษฐกจและสงคม ประชาชนในพนทรบประโยชนจะไดรบประโยชนทางตรงจากอางเกบน าในดานการมน าใชเพอการชลประทานและการอปโภคบรโภคส าหรบประชาชน รวมทงกลมธรกจทองเทยวและนกทองเทยว 10. สาธารณสขและภาวะโภชนาการ ประชาชนในพนทชลประทานและพนทรบประโยชนจะมแหลงน าอปโภคบรโภค ท าใหสภาพทางสาธารณสขและภาวะโภชนาการมแนวโนมทดขน ผลดานลบ 1. ผลกระทบตออทยานแหงชาตแมวงก การกอสรางโครงการจะมผลกระทบตอพนทของอทยานแหงชาตแมวงกประมาณ 12,300 ไร (คดเปนรอยละ 2.2 ของพนทอทยานฯ) 2. ผลกระทบตอทท าการหนวยพทกษอทยานแหงชาต มว.4 (แมเรวา) และหนวยรกษาตนน าขนน าเยน 3. ผลกระทบตอปาไม โดยกระทบไมใหญ 677,922 ตน มลคาไมทงหมดประมาณ 1,073 ลานบาท ปรมาณธาตอาหารพช 11.71 ลานบาท/ป 4. ผลกระทบตอแหลงโบราณคด 6 จด (ในอางเกบน า) 5. ผลกระทบตอแหลงทองเทยว คอ แกงลานนกยง แกงทาตาแสง และแกงทาตาไท 6. การชดเชยทดนและทรพยสน การกอสรางองคประกอบอนๆของโครงการ เชน ระบบคลองสงน าและคลองระบายน าในพนทชลประทาน ทอสงน าในพนทรบประโยชนทายอาง มพนทตองถกชดเชยรวมทงสน 15,742 ไร (คดเปนรอยละ 5 ของพนทชลประทานและพนทรบประโยชนทายอาง) โดยมผถอครองทดนประมาณ 1,500 ราย (คดเปนรอยละ 10 ของครวเรอนทงหมด) คดเปนราคาคาชดเชยรวมทงสน 801.08 ลานบาท

อปกรณและวธการ

อปกรณ

ใชแบบส ารวจสภาพเศรษฐกจสงคม วฒนธรรม การมสวนรวม ทศนคต และการพงพงทรพยากร ของประชาชนในชมชน ทอยอาศยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก ประกอบดวยชอเรอง ค าชแจง วธตอบและขอค าถาม แบงออกไดเปน 7 ตอน คอ 1. ขอมลทวไปของครวเรอน 2. สภาพทอยอาศย การถอครองทดน การใชประโยชนทดน และแหลงน าเพออปโภค-บรโภค 3. การพงพง และการใชประโยชนทรพยากรในพนทปา 4. การรบขอมลขาวสารดานการอนรกษปาไมและพนทอนรกษ 5. ความคดเหนของประชาชนดานการจดตง/ด าเนนงาน การก าหนดมาตรการ ในการอนรกษและการบรหารจดการปาแบบมสวนรวมของอทยานแหงชาต 6. การมสวนรวมของชมชนในการรบทราบขอมลขาวสารเกยวกบโครงการกอสราง เขอนแมวงก 7. ประเพณ วฒนธรรม ภมปญญาทองถน และวธการด ารงชพทเปนเอกลกษณของคน ในชมชน

วธการ 1. ศกษาขอมลทตยภม ศกษาจากขอมลขนทตยภม ( Secondary Data) โดยการคนควาศกษาหาขอมลจากหนงสอ วารสาร สงพมพ เอกสารทเกยวของ ฐานขอมลเดม วทยานพนธ และเวบไซตทเกยวของ 2. ส ารวจขอมลภาคสนาม การส ารวจขอมลภาคสนามโดยใชแบบส ารวจ สภาพเศรษฐกจสงคม วฒนธรรม การมสวนรวม ทศนคต และการพงพงทรพยากร ของประชาชนในชมชน ทอยอาศยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก 2.1 การสมตวอยางแบบก าหนดโควตา (Quota Sampling) การก าหนดพนทศกษา คอชมชน ทอาศยอยในรศม 3 - 5 กโลเมตร จากบรเวณพนทอางเกบน าเขอนแมวงก พบหมบานใน 2 จงหวด คอ จงหวดนครสวรรค และจงหวดก าแพงเพชร จงก าหนดโควตา (Quota) ใหจงหวดละ 100 ชด รวม 200 ชด 2.2 ประชากร คอ ราษฎรทอาศยอยในทองท หมท 4 บานคลองแบง หมท 24 บานใหมแมเรวา ต าบลแมเลย อ าเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค และราษฎรทอาศยอยในทองท หมท 17 บานทรพยเจรญ ต าบลปางมะคา อ าเภอขาณวรลกษบร จงหวดก าแพงเพชร 2.3 กลมตวอยาง ไดแก หวหนาครวเรอน หรอ ตวแทนครวเรอน ทอาศยอยในชมชนแตละแหง ในรศม 3 - 5 กโลเมตร จากบรเวณพนทอางเกบน าเขอนแมวงก แบงเปน 3 หมบาน 2 จงหวด คอ จงหวดนครสวรรค และจงหวดก าแพงเพชร จงหวดละ 100 ชด รวม 200 ชด 3. การวเคราะหขอมลและน าเสนอผล น าผลการศกษาตามแบบส ารวจ มาค านวณและวเคราะหโดยใชการประมวลผลดวยโปรแกรม SPSS โดยการวเคราะหขอมลเชงพรรณนา และแบบแจกแจงไดแก คารอยละ คาสงสด คาต าสด คาเฉลย เพอน าเสนอภาพรวมของกลมตวอยาง ตามลกษณะตวแปรทใชในการศกษา

ในรปตารางรอยละ ประกอบค าบรรยาย เปน 5 ตอน คอ 1) ขอมลทวไปของครวเรอน 2) สภาพทางเศรษฐกจและสงคม 3) การใชประโยชนทดน 4) ความคดเหนตอการด าเนนงาน การพงพงและการใชทรพยากรในพนทปา อทยานแหงชาต แมวงก และ 5) การมสวนรวมของชมชน ในการรบทราบขอมลขาวสาร เกยวกบโครงการกอสรางเขอนแมวงก 4. สถานทท าการศกษา การศกษาครงน ก าหนดให บานคลองแบง หมท 4 บานใหมแมเรวา หมท 24 ต าบลแมเลย อ าเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค บานทรพยเจรญ หมท 17 ต าบลปางมะคา อ าเภอขาณวรลกษบร จงหวดก าแพงเพชร เปนสถานทในการศกษา 5. ระยะเวลาในการศกษา ผส ารวจด าเนนการศกษา ส ารวจ เกบรวบรวมขอมลในดานตางๆ ทเกยวของและวเคราะหขอมลตลอดจนจดท ารายงานผลการศกษา ในระหวางเดอนธนวาคม 2555 ถงเดอนกนยายน 2556

ผลและวจารณ

ผล ประชากร กลมตวอยาง ไดแก ครวเรอนทอาศยอยในชมชนทตงอย รอบนอก รศม 3-5 กโลเมตร จากบรเวณพนทอางเกบนาเขอนแมวงก การสารวจแบงเปน 2 จงหวด คอ จงหวดนครสวรรค และจงหวดกาแพงเพชร ดงน (ตารางท 1) 1. ชมชนตาบลแมเลย อาเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค จานวน 2 หมบาน ไดแก 1.1 หมท 4 บานคลองแบง มจานวน 348 ครวเรอน เปนเพศชาย 552 คน และ เพศหญง 485 คน รวม 1,037 คน 1.2 หมท 24 บานใหมแมเรวา มจานวน 300 ครวเรอน เปนเพศชาย 439 คน และเพศหญง 422 คน รวม 861 คน 1.3 สรปรวมจานวนประชากร (กลมตวอยาง) ของชมชนในจงหวดนครสวรรค มจานวน 648 ครวเรอน เปนเพศชาย 991 คน และเพศหญง 907 คน รวม 1,898 คน 2. ชมชน ตาบลปางมะคา อา เภอขาณวรลกษบร จงหวดกาแพงเพชร จานวน 1 หมบาน คอ หมท 17 บานทรพยเจรญ มจานวน 210 ครวเรอน แยกเปนเพศชาย 335 คน เพศหญง 330 คน รวม 665 คน 3. รวมจานวนประชากร (กลมตวอยาง) ของชมชนทง 2 จงหวด มจานวน 858 ครวเรอน เปนเพศชาย 1,326 คน และเพศหญง 1,237 คน รวม 2,563 คน

ตารางท 1 จานวนครวเรอน ประชากร และกลมตวอยาง ของชมชนทอาศยอยในรศม 3-5 กโลเมตร จากบรเวณพนทอางเกบนาเขอนแมวงกในตาบลแมเลย อาเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค และ ตาบลปางมะคา อาเภอขาณวรลกษบร จงหวดกาแพงเพชร หมท ชอหมบาน จานวน

ครวเรอน จานวนประชากร(คน) รวมประชากร

(คน) จานวน

กลมตวอยาง ชาย หญง ตาบลแมเลย อาเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค 1/ หมท 4 คลองแบง 348 552 485 1,037 54 หมท 24 บานใหมแมเรวา 300 439 422 861 46 รวม 648 991 907 1,898 100 ตาบลปางมะคา อาเภอขาณวรลกษบร จงหวดกาแพงเพชร 2/ หม 17 ทรพยเจรญ 210 335 330 665 100 รวม 2 จงหวด 858 1,326 1,237 2,563 200 ทมา : 1/ องคการบรหารสวนตาบลแมเลย ขอมลครวเรอนและประชากรตาบลแมเลย เดอนมกราคม 2555 2/ ททาการผใหญบาน หมท 17 บานทรพยเจรญ ตาบลปางมะคา อาเภอขาณวรลกษบร จงหวดกาแพงเพชร เดอนมกราคม 2555

วจารณ

1. ชมชนต าบลแมเลย อ าเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค จ านวน 2 หมบาน ไดแก 1.1 ชมชนหมท 4 บานคลองแบง ขอมลทวไป พบวากลมตวอยางสวนใหญ มสถานภาพเปนหวหนาครวเรอน รอยละ 62.96 และไมใชหวหนาครวเรอน รอยละ 37.04 เปน เพศหญง รอยละ 51.85 และเพศชาย รอยละ 48.15 อายเฉลย 55 ป กลมตวอยางทงหมดนบถอศาสนาพทธ มสถานภาพสมรส รอยละ 85.19 จบการศกษาระดบประถมตน (ป.1-ป.4) รอยละ 62.96 และระดบประถมปลาย (ป.5-ป.7) รอยละ 16.67 จานวน สมาชกในครวเรอนเฉลย 5 คนตอครอบครว เปนเพศ ชายและเพศ หญงเทา ๆ กน คอรอยละ 50.69 และ 49.04 มสมาชกทเปนวยแรงงาน วยเดก และผสงอาย รอยละ 61.54 26.44 และ 12.02 ตามลาดบ โดย ประวตการตงถนฐาน ครวเรอนทเปนกลมตวอยางสวนใหญ รอยละ 83.33 อาศยอยในชมชนแหงนมากกวา 20 ป โดยสมาชกในครวเรอนทกคนยายมาจากถนอน รอยละ 51.85 โดยยายมาจากอาเภอบานไร จงหวดอทยธาน รอยละ 37.5 และจากอาเภอขาณวรลกษบร จงหวดกาแพงเพชร รอยละ 25 ทงน สาเหตทยายถนฐาน รอยละ 41.51 เพราะไมมทดนทากนเปนของตนเอง รองลงมาเพราะทดนทากนเดมไมเพยงพอและเปนการยายตามเพอนบาน/ญาตพนอง รอยละ 22.64 และ18.87 ทงน ครวเรอนทเปนกลมตวอยางกวารอยละ 75.93 ไมตองการยายถนฐานไปอยทอน สวนกลมตวอยางทเคยคดจะยายถนฐานแตปจจบนไมคดจะยายถนฐานแลว รอยละ 22.22 ทงนเนองจากกลมตวอยางสวนใหญมบานทอยอาศยเปนของตนเอง รอยละ 87.04 โดยประเภทของบานทอยอาศยสวนใหญเปนบานคอนกรต และบานไม รอยละ 46.30 และ 44.44 ซงแหลงทมาของไมสรางบาน ไดจากการตดจากทดนของตนเอง ซอจากโรงเลอย/รานคา และตดจากปาอนรกษ รอยละ 37.93 31.03 และ17.24 ตามลาดบ สวนเชอเพลงทใชภายในครวเรอน กลมตวอยางสวนใหญใชแกส และถาน รอยละ 63.49 และ25.40 ดานแหลงนาเพอการอปโภคและบรโภค ครวเรอนทเปนกลมตวอยาง รอยละ 71.64 ใชนาฝนสาหรบดม โดยไมมการปรบปรงคณภาพนากอนดม รอยละ 89.55 มเพยงรอยละ 19.40 ซอนาถง/นาขวด สาหรบนาใชของครวเรอน พบวา สวนใหญ รอยละ 31.15 ใชนาประปาของหมบาน รองลงมาใชนาบาดาล/นาบอ และนาสระ รอยละ 27.87 และ 26.23 เปนแหลงนาใช ในครวเรอน โดยไมมการปรบปรงคณภาพนากอนใช รอยละ 98.15 และครวเรอนทเปนกลมตวอยางสวนใหญ รอยละ 90.74 ไมมปญหานาดม-นาใชในครวเรอน สาหรบโรคภยไขเจบของสมาชก ในครวเรอน ของกลมตวอยางสวนใหญ รอยละ 34.29 สขภาพรางกายแขงแรง ไมมโรคภยไขเจบ สวนสมาชกในครวเรอนทมอาการปวดขา ปวดขอ ปวดกลามเนอ เนองจากการทางานหนก รอยละ 30 และมโรคประจาตว เชน โรคเบาหวาน โรคความดนโลหตสง รอยละ 27.86 ซงพบมากในกลมผสงอาย สาหรบสถานทรกษาพยาบาล ทกลมตวอยางสวนใหญ ใชบรการเมอเจบไขไดปวย คอโรงพยาบาลประจาอาเภอ/จงหวด และโรงพยาบาลประจาตาบล/สถานอนามย รอยละ 48.33 และ 36.67 (ตารางท 2)

สภาพทางเศรษฐกจและสงคม พบวา อาชพหลกโดยสวนใหญ ของครวเรอนกลมตวอยาง รอยละ 64.81 ประกอบอาชพเกษตรกรรม รองลงมา คอ รบจาง และ คาขาย รอยละ 12.96 และ 12.04 ในสวนของอาชพรองนน พบวา มการประกอบอาชพรบจาง และ เกษตรกรรม รอยละ 39.29 และ 32.14 รายไดและรายจายของครวเรอนในรอบปทผานมา พบวา ครวเรอนตวอยางมรายไดเฉลย 135,555.56 บาทตอป โดยเปนรายไดจากภาคเกษตร คดเปนรอยละ 60.82 สวนรายจายของครวเรอนตวอยาง พบวา มรายจายรวม 136,388.89 บาทตอป ซงเปนรายจายจากการประกอบอาชพ รอยละ 34.39 และรายจายคาอปโภค-บรโภค และดาน อน ๆ ของครวเรอน เชน การศกษาบตร คดเปนรอยละ 34.39 และ 31.21 ทงน ครวเรอนตวอยางมรายไดสทธเฉลย ไมเพยงพอกบรายจายคอ - 833.33 บาทตอครวเรอนตอป ภาวะหนสนและแหลงเงนก ครวเรอนทเปนกลมตวอยาง รอยละ 55.56 มภาวะหนสนโดยแหลงเงนก ในระบบสวนใหญ ไดแก กลมสจจะหมบาน และ ธกส. คดเปนรอยละ 36.71 และ 34.18 สาหรบแหลงเงนกนอกระบบ ไดแก พอคา และญาตพนอง คดเปน รอยละ 65.22 และ 26.09 โดยวตถประสงคของการกเงนสวนใหญเพอนามาซอปจจยการผลตในการประกอบอาชพ เชน ปย สารปราบศตรพช และ เปนการศกษาของบตรหลาน คดเปนรอยละ 33.77 และ 27.27 ทงน มครวเรอนตวอยางรอยละ 51.85 ไมมเงนออม ซงสวนใหญเปนสมาชกกลมฌาปณกจหมบาน กลมสจจะหมบาน และกลมกองทนหมบาน คดเปนรอยละ 28.26 และ 26.09 (ตารางท 3) ดาน การใชประโยชนทดน ในสวนของ การถอครองทดน ของครวเรอนกลมตวอยาง พบวา รอยละ 96.37 เปนไรมน โดยเอกสารสทธ เปน สปก.4-01 คดเปนรอยละ 52.44 และเปน ภบท.5 คดเปนรอยละ 47.56 ปญหาการใชประโยชนทดนสวนใหญ ททากนไมเพยงพอ คดเปนรอยละ 59.26 โดยมความตองการขยายทดนทากนเพมเตมรอยละ 55.56 (ตารางท 4) ความคดเปนตอการดาเนนงานของอทยานแหงชาตแมวงก การพงพง และการใช ทรพยากรปาไม จากการศกษาพบวา ครวเรอนทเปนกลมตวอยางสวนใหญ ไดรบทราบขาวสารดานการอนรกษทรพยากรปาไม คดเปนรอยละ 55.56 โดยแหลงขาวสารทไดรบมากทสด คอ ผนาชมชน เชน กานน ผใหญบาน รอยละ 48.98 และจากการประชม/ฝกอบรม รอยละ 30.61 ซงจากผลการสารวจ จะเหนไดวาผนาชมชน มบทบาทสาคญในการประชาสมพนธ การมสวนรวมดานการอนรกษทรพยากรปาไมใหแกประชาชนในทองถน โดยประชาชนกลมตวอยาง ในชมชนไมมปญหาความขดแยงกบการดาเนนงานของอทยานแหงชาตแมวงก คดเปนรอยละ 90.74 โดยประชาชนเหนวาการจดตงอทยานแหงชาต แมวงก สงผลกระทบตอการดาเนนชวตของคนในชมชน ทงทางบวกและทางลบ ดงน ผลกระทบในทางบวก ประชาชนสวนใหญเหนดวยกบการประกาศพนทปาทสมบรณเปนปาอทยานแหงชาตและเขตรกษาพนธสตวปา ถงรอยละ 81.48 การจดตง /ดาเนนงานของอทยานแหงชาต แมวงก ทาใหพนทปาดงกลาวไดรบการคมครองและสมบรณขน รอยละ 68.52 การจดตง/ดาเนนงานของอทยานแหงชาต แมวงก เปนการเพมรายไดใหกบคนในชมชนทองถน รอยละ 53.70 การจดตง/ดาเนนงานของอทยานแหงชาต แมวงก สามารถสรางความเจรญใหกบชมชน รอยละ 59.26 สวนผลกระทบในทางลบนน ประชาชนมความรสกวา เฉยๆ คอ เหนวา การจดตง/ดาเนนงานของอทยานแหงชาต แมวงก ทาใหเกดปญหาดานทดน และทาใหเกดปญหาดานสงแวดลอมเพมขนจาก

การทองเทยว รอยละ 57.41 เทากน โดยครวเรอนทเปนกลมตวอยาง มการพงพงทรพยากรและใชประโยชนจากปา และไมใชประโยชนจากปา รอยละ 50 เทากน โดยใชประโยชนเพอเปนแหลงเกบหาเหดปา รอยละ 38.24 เกบหาพชผกผลไมและพชกนหว รอยละ 23.53 เทากน (ตารางท 5) สาหรบการมสวนรวมของชมชน ในการรบทราบขอมลขาวสารเกยวกบโครงการกอสรางเขอนแมวงก พบวา กลมตวอยางสวนใหญใหความเหนวา ไมเคยมหนวยงานของทางราชการมาจดประชมชแจงเกยวกบโครงการกอสรางเขอนแมวงก เลย คดเปนรอยละ 66.67 โดยสอประชาสมพนธการจดประชมเรองเขอนแมวงก สวนใหญทราบจากผนาชมชน คดเปนรอยละ 34.48 ซงในสวนตวของกลมตวอยางสวนใหญ ไมเคยเขารวมประชมเกยวกบการสรางเขอนแมวงก คดเปนรอยละ 92.59 ในสวนผทเคยเขารวมประชมเกยวกบการสรางเขอนแมวงก รอยละ 37.50 มผนาชมชนและมกลม/แกนนา บอกใหไปเขารวมประชม ในดานความคดเหนประเดนตางๆ เชน หากมเขอนแมวงกจะทาใหเกดการเปลยนแปลงดานเศรษฐกจในชมชนอยางไร กลมตวอยางสวนใหญ มความเหนวาจะดขน รอยละ 41.03 หากมเขอนแมวงกจะทาใหเกดการเปลยนแปลงดานสงคมในชมชนอยางไร กลมตวอยางสวนใหญ มความเหนวาจะดขน รอยละ 32.83 หากมเขอนแมวงกจะทาใหเกดการเปลยนแปลงดานทรพยากรธรรมชาตฯ ในชมชนอยางไร กลมตวอยางสวนใหญ มความเหนวาไมแนใจวาจะเปนอยางไร รอยละ 33.33 หากมเขอนแมวงกจะทาใหเกดการเปลยนแปลงดานวฒนธรรมประเพณฯ ในชมชนอยางไร กลมตวอยางสวนใหญ มความเหนวาไมมการเปลยนแปลง รอยละ 40.27 ซงกลมตวอยางสวนใหญ มความรสกเฉยๆ หากมโครงการกอสรางเขอนแมวงก คดเปน รอยละ 38.89 เนองจากไมทราบวาจะดาเนนการกอสรางไดหรอไม ในสวนทเหนดวย คดเปนรอยละ 33.33 เนองจากคดวาจะไดมนาใชในการเกษตร สาหรบสวนทไมเหนดวย คดเปนรอยละ 27.78 มความคดวาเสยดายทรพยากรปาไมทตองโดยทาลายบรเวณททาเขอนแมวงก (ตารางท 6) 1.2 ชมชนหมท 24 บานใหมแมเรวา ขอมลทวไป พบวากลมตวอยางสวนใหญ มสถานภาพเปนหวหนาครวเรอน รอยละ 58.70 และไมใชหวหนาครวเรอน รอยละ 41.30 เปน เพศหญง รอยละ 56.52 และเพศชาย รอยละ 43.48 อายเฉลย 45 ป กลมตวอยางทงหมดนบถอศาสนาพทธ มสถานภาพสมรส รอยละ 82.61 จบการศกษาระดบประถมตน (ป.1-ป.4) รอยละ 34.78 และระดบประถมปลาย(ป.5-ป.7) รอยละ 23.91 จานวน สมาชกในครวเรอนเฉลย 6 คนตอครอบครว เปนเพศชายมากกวาเพศหญง คอรอยละ 52.15 และ 47.85 มสมาชกทเปนวยแรงงาน วยเดก และผสงอาย รอยละ 64.52 25.81 และ 9.68 ตามลาดบ โดยประวตการตงถนฐาน ครวเรอนทเปนกลมตวอยางสวนใหญรอยละ 76.09 อาศยอยในชมชนแหงนมากกวา 20 ป โดยสมาชกในครวเรอนทกคนเปนคนดงเดมในชมชน รอยละ 67.39 สาหรบครวเรอนทมสมาชกบางคนยายมาจากถนอน รอยละ 26.09 โดยยายมาจากอาเภอหนองบว จงหวดนครสวรรค รอยละ 66.67 และจาก อาเภอเมอง จงหวดอทยธาน รอยละ 13.33 ทงน สาเหตทยายถนฐาน เนองจากยายตามเพอนบาน/ญาตพนอง รอยละ 35.48 และเพราะไมมทดนทากนเปนของตนเอง รอยละ 25.81 ทงน ครวเรอนทเปนกลมตวอยางกวารอยละ 97.83 ไมตองการยายถนฐานไปอยทอน เนองจากกลมตวอยางสวนใหญ เปนคนดงเดมในชมชนแหงน และมบานทอยอาศยเปนของตนเอง รอยละ 86.96 โดยประเภทของบานท

อยอาศยสวนใหญเปนบานไม บานคอนกรต และบานไมผสมคอนกรต รอยละ 41.30 30.43 และ 28.26 ตามลาดบ ซงแหลงทมาของไมสรางบานไดจากการตดจากปาอนรกษ รอยละ 50 ตดจากทดนของตนเอง และซอจากโรงเลอย/รานคา รอยละ 21.88 และ18.75 ตามลาดบ สวนเชอเพลงทใชภายในครวเรอน กลมตวอยางสวนใหญใชแกส ไฟฟาและถาน รอยละ 48.35 28.57 และ17.58 ตามลาดบ ดาน แหลงนาเพอการอปโภคและบรโภค ครวเรอนทเปนกลมตวอยาง สวนใหญ ใชนาฝน และซอนาถง/นาขวด สาหรบดม รอยละ 59.26 และ 33.33 โดยไมมการปรบปรงคณภาพนากอนดม รอยละ 85 สาหรบนาใชของครวเรอน พบวา สวนใหญ รอยละ 54.39 ใชนาประปาของหมบาน รองลงมาใชนาสระ นาจากลาหวย/ลาธาร และนาบาดาล/นาบอ รอยละ 14.04 12.28 และ 10.53 เปนแหลงนาใชในครวเรอน โดยไมมการปรบปรงคณภาพนากอนใช รอยละ 95.65 และครวเรอนทเปนกลมตวอยางสวนใหญ รอยละ 91.30 ไมมปญหานาดม-นาใชในครวเรอน สาหรบโรคภยไขเจบของสมาชกในครวเรอน ของกลมตวอยาง สวนใหญ รอยละ 42.11 สขภาพรางกายแขงแรง ไมมโรคภยไขเจบ สวนสมาชกในครวเรอนทมโรคประจาตว เชน โรคเบาหวาน โรคความดนโลหตสง รอยละ 31.58 ซงพบมากในกลมผสงอาย สาหรบสถานทรกษาพยาบาล ทกลมตวอยางสวนใหญ ใชบรการเมอเจบไขไดปวย คอโรงพยาบาลประจาอาเภอ/จงหวด และโรงพยาบาลประจาตาบล/สถานอนามย รอยละ 43.86 และ 42.11 (ตารางท 2) สภาพทางเศรษฐกจและสงคม พบวา อาชพหลกโดยสวนใหญ ของครวเรอนกลมตวอยาง รอยละ 41.10 ประกอบอาชพรบจาง รองลงมา คอ เกษตรกรรม และ คาขาย รอยละ 39.73 และ 8.22 ในสวนของอาชพรองนน พบวา มการประกอบอาชพรบจาง และ คาขาย รอยละ 56.25 และ 25 รายไดและรายจายของครวเรอนในรอบปทผานมา พบวา ครวเรอนตวอยางมรายไดเฉลย 107,608.70 บาทตอป โดยเปนรายไดจาก การรบจาง คดเปนรอยละ 40.54 สวนรายจายของครวเรอนตวอยาง พบวา มรายจายรวม 102,826.09 บาทตอป ซงเปนรายจายจากการประกอบอาชพ และรายจายคาอปโภค-บรโภค คดเปนรอยละ 35.66 เทากน และรายจายดาน อน ๆ ของครวเรอน เชน การศกษาบตร คดเปนรอยละ 28.68 ทง น ครวเรอนตวอยางมรายไดสทธเฉลย 4,782.61 บาทตอครวเรอนตอป ภาวะหนสนและแหลงเงนก ครวเรอนทเปนกลมตวอยาง รอยละ 58.70 มภาวะหนสนโดยแหลงเงนก ในระบบสวนใหญ ไดแก กลมสจจะหมบาน และ สหกรณการเกษตร คดเปน รอยละ 43.10 เทากน สาหรบแหลงเงนกนอกระบบ ไดแก พอคา และนายทน คดเปนรอยละ 60 และ 33.33 โดยวตถประสงคของการกเงนสวนใหญเพอนามาซอปจจยการผลตในการประกอบอาชพ เชน ปย สารปราบศตรพช และใชจายในชวตประจาวน คดเปนรอยละ 42.59 และ 24.07 ทงน มครวเรอนตวอยางรอยละ 56.52 ไมมเงนออม ซงสวนใหญเปนสมาชกกลมฌาปณกจหมบาน และกลมสจจะหมบาน คดเปนรอยละ 34.40 และ 24.80 (ตารางท 3) ดาน การใชประโยชนทดน ในสวนของ การถอครองทดน ของครวเรอนกลมตวอยาง พบวา รอยละ 94.15 เปนไรมน โดยเอกสารสทธ เปน ภบท.5 คดเปนรอยละ 62.82 และเปนสปก.4-01 คดเปนรอยละ 37.18 ปญหาการใชประโยชนทดนสวนใหญ ททากนไมเพยงพอ คดเปนรอยละ 41.30 โดยมความตองการขยายทดนทากนเพมเตมรอยละ 52.17 (ตารางท 4)

ความคดเปนตอการดาเนนงานของอทยานแหงชาตแมวงก การพงพง และการใช ทรพยากรปาไม จากการศกษาพบวา ครวเรอนทเปนกลมตวอยางสวนใหญ ไดรบทราบขาวสารดานการอนรกษทรพยากรปาไม คดเปนรอยละ 80.43 โดยแหลงขาวสารทไดรบมากทสด คอ เจาหนาทของรฐ คดเปนรอยละ 50 และจากผนาชมชน คดเปนรอยละ 28 โดยประชาชนกลมตวอยาง ในชมชนไมมปญหาความขดแยงกบการดาเนนงานของอทยานแหงชาตแมวงก คดเปนรอยละ 82.61 โดยประชาชนเหนวาการจดตงอทยานแหงชาต แมวงก สงผลกระทบตอการดาเนนชวตของคนในชมชน ทงทางบวกและทางลบ ดงน ผลกระทบในทางบวก ประชาชนสวนใหญเหนดวยกบการประกาศพนทปาทสมบรณเปนปาอทยานแหงชาตและเขตรกษาพนธสตวปา ถงรอยละ 73.91 การจดตง /ดาเนนงานของอทยานแหงชาต แมวงก ทาใหพนทปาดงกลาวไดรบการคมครองและสมบรณขน รอยละ 76.09 การจดตง/ดาเนนงานของอทยานแหงชาตแมวงก เปนการเพมรายไดใหกบคนในชมชนทองถน รอยละ 58.70 การจดตง/ดาเนนงานของอทยานแหงชาต แมวงก สามารถสรางความเจรญใหกบชมชน รอยละ 63.04 สวนผลกระทบในทางลบนน เหนวา การจดตง/ดาเนนงานของอทยานแหงชาต แมวงก ทาใหเกดปญหาดานทดน รอยละ 56.52 และทาใหเกดปญหาดานสงแวดลอมเพมขนจากการทองเทยว รอยละ 60.87 รสกเฉยๆ โดย ครวเรอนทเปนกลมตวอยาง มการพงพงทรพยากรและใชประโยชนจากปา คดเปนรอยละ 60.87 โดยใชประโยชนเพอเปนแหลงเกบหาเหดปาเกบหาพชผกปา คดเปนรอยละ 35.59 เทากน (ตารางท 5) สาหรบการมสวนรวมของชมชน ในการรบทราบขอมลขาวสารเกยวกบโครงการกอสรางเขอนแมวงก พบวา กลมตวอยางสวนใหญใหความเหนวา ไมเคยมหนวยงานของทางราชการมาจดประชมชแจงเกยวกบโครงการกอสรางเขอนแมวงก เลย คดเปนรอยละ 60.87 โดยสอประชาสมพนธการจดประชมเรองเขอนแมวงก สวนใหญ จากสอโทรทศน วทย และอนๆ เชน ขาวลอ คดเปน รอยละ 26.32 เทากน ซงในสวนตวของกลมตวอยางสวนใหญ ไมเคยเขารวมประชมเกยวกบการสรางเขอนแมวงก คดเปนรอยละ 84.78 ในสวนผทเคยเขารวมประชมเกยวกบการสรางเขอนแมวงก คดเปนรอยละ 60 มความสนใจสวนตวถงไปรวมประชม และรอยละ 30 ทผนาชมชนบอกใหทา ในดานความคดเหนประเดนตางๆ เชน หากมเขอนแมวงกจะทาใหเกดการเปลยนแปลงดานเศรษฐกจในชมชนอยางไร กลมตวอยางสวนใหญ มความเหนวาจะดขน รอยละ 34.16 หากมเขอนแมวงกจะทาใหเกดการเปลยนแปลงดานสงคมในชมชนอยางไร กลมตวอยางสวนใหญ มความเหนวาไมแนใจวาจะเปนอยางไร รอยละ 33.54 หากมเขอนแมวงกจะทาใหเกดการเปลยนแปลงดานทรพยากรธรรมชาตฯ ในชมชนอยางไร กลมตวอยางสวนใหญ มความเหนวาไมแนใจวาจะเปนอยางไร รอยละ 37.50 หากมเขอนแมวงกจะทาใหเกดการเปลยนแปลงดานวฒนธรรมประเพณฯ ในชมชนอยางไร กลมตวอยางสวนใหญ มความเหนวาไมแนใจวาจะเปนอยางไร รอยละ 38.05 ซงกลมตวอยางสวนใหญไมเหนดวย หากมโครงการกอสรางเขอนแมวงก คดเปนรอยละ 47.83 เนองจากมผลกระทบตอชมชนทอยใกลพนทสรางเขอน จะสญเสยพนทเกบหาแหลงอาหารจากปา ในสวนทเหนดวย คดเปนรอยละ 30.43 เนองจากคดวาจะไดมแหลงทองเทยวเพมขน

สาหรบกลมตวอยาง ทรสกเฉยๆ คดเปนรอยละ 21.74 เนองจากคดวาจะมหรอไมมเขอนแมวงกกได(ตารางท 6) 1.3 ชมชนตาบลแมเลย อาเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค ทง 2 หมบาน ขอมลทวไป พบวากลมตวอยางสวนใหญ มสถานภาพเปนหวหนาครวเรอน รอยละ 61 และไมใชหวหนาครวเรอน รอยละ 39 เปน เพศหญง รอยละ 54 และเพศชาย รอยละ 46 อายเฉลย 50 ป กลมตวอยางทงหมดนบถอศาสนาพทธ มสถานภาพสมรส รอยละ 84 จบการศกษาระดบประถมตน (ป.1-ป.4) รอยละ 50 และระดบประถมปลาย(ป.5-ป.7) รอยละ 20 จานวน สมาชกในครวเรอนเฉลย 6 คนตอครอบครว เปนเพศชาย มากกวาเพศหญง คอ รอยละ 51.52 และ 48.48 มสมาชกทเปนวยแรงงาน วยเดก และผสงอาย รอยละ 62.94 26.14 และ 10.91 ตามลาดบ โดย ประวตการตงถนฐาน ครวเรอนทเปนกลมตวอยางสวนใหญรอยละ 80 อาศยอยในชมชนแหงนมากกวา 20 ป โดยสมาชกในครวเรอนทกคนเปนคนดงเดมในชมชน รอยละ 45 สาหรบครวเรอนทสมาชกยายมาจากถนอนทกคน รอยละ 31 และครวเรอนทสมาชกบางคนยายมาจากถนอน รอยละ 24 โดยสวนใหญยายมาจากอาเภอ บานไร จงหวดอทยธาน รอยละ 29.09 รองลงมายายมาจากอาเภอหนองบว จงหวดนครสวรรค และอาเภอขาณวรลกษบร จงหวดกาแพงเพชร รอยละ 18.18 เทากน ทงน สาเหตทยายถนฐาน เนองจากสวนใหญไมมทดนทากนเปนของตนเอง รอยละ 35.71 รองลงมา ยายตามเพอนบาน/ญาต พนอง และเพราะทดนทากนเดมไมเพยงพอ รอยละ 25 และ19.05 ซงครวเรอนทเปนกลมตวอยางกวารอยละ 86 ไมตองการยายถนฐานไปอยทอน เนองจากกลมตวอยางสวนใหญ เปนคนดงเดมในชมชนแหงน และมบานทอยอาศยเปนของตนเอง รอยละ 87 โดยประเภทของบานทอยอาศยสวนใหญเปนบานไม บานคอนกรต และบานไมผสมคอนกรต รอยละ 43 39 และ 18 ตามลาดบ ซงแหลงทมาของไมสรางบานไดจากการตดจากปาอนรกษ รอยละ 34.43 ตดจากทดนของตนเอง และซอจากโรงเลอย/รานคา รอยละ 29.51 และ 24.59 ตามลาดบ สวนเชอเพลงทใชภายในครวเรอน กลมตวอยางสวนใหญใชแกส ถาน และไฟฟารอยละ 54.55 20.78 และ20.13 ตามลาดบ ดาน แหลงนาเพอการอปโภคและบรโภค ครวเรอนทเปนกลมตวอยาง สวนใหญใชนาฝน และซอนาถง/นาขวด สาหรบดม รอยละ 66.12 และ 25.62 โดยไมมการปรบปรงคณภาพนากอนดม รอยละ 87.85 สาหรบนาใชของครวเรอน พบวา สวนใหญ รอยละ 42.37 ใชนาประปาของหมบาน รองลงมาใช นาสระ และนาบาดาล/นาบอ รอยละ 20.34 และ 19.49 เปนแหลงนาใชในครวเรอน โดยไมมการปรบปรงคณภาพนากอนใช รอยละ 97 และครวเรอนทเปนกลมตวอยางสวนใหญ รอยละ 91 ไมมปญหานาดม-นาใชในครวเรอน สาหรบโรคภยไขเจบของสมาชกในครวเรอน ของกลมตวอยาง สวนใหญ รอยละ 37.04 สขภาพรางกายแขงแรง ไมมโรคภยไขเจบ สวนสมาชกในครวเรอนทมโรคประจาตว เชน โรคเบาหวาน โรคความดนโลหตสง ซงพบมากในกลมผสงอาย และสมาชกในครวเรอนทปวดขา ปวดขอ ปวดกลามเนอเนองจากการทางานหนก รอยละ 29.17 และ22.22 สาหรบสถานทรกษาพยาบาล ทกลมตวอยางสวนใหญ ใชบรการเมอเจบไขไดปวย คอโรงพยาบาลประจาอาเภอ/จงหวด และโรงพยาบาลประจาตาบล/สถานอนามย รอยละ 46.15 และ 39.32 (ตารางท 2) สภาพทางเศรษฐกจและสงคม พบวา อาชพหลกโดยสวนใหญ ของครวเรอนกลมตวอยาง รอยละ 54.70 ประกอบอาชพเกษตรกรรม รองลงมา คอ รบจาง และ คาขาย รอยละ 24.31 และ

10.50 ในสวนของอาชพรองนน พบวา มการประกอบอาชพรบจาง และ คาขาย รอยละ 48.33 และ 26.67 รายไดและรายจายของครวเรอนในรอบปทผานมา พบวา ครวเรอนตวอยางมรายไดเฉลย 124,500 บาทตอป โดยเปนรายไดจาก ภาคเกษตรกรรม คดเปนรอยละ 50.88 สวนรายจายของครวเรอนตวอยาง พบวา มรายจายรวม 120,950 บาทตอป ซงเปนรายจายจากการประกอบอาชพ และรายจายคาอปโภค-บรโภค คดเปนรอยละ 34.97 เทากน และรายจายดาน อน ๆ ของครวเรอน เชน การศกษาบตร คดเปนรอยละ 30.07 ทง น ครวเรอนตวอยางมรายไดสทธเฉลย 3,550 บาท ตอครวเรอนตอป ภาวะหนสนและแหลงเงนก ครวเรอนทเปนกลมตวอยาง รอยละ 57 มภาวะหนสนโดยแหลงเงนก ในระบบสวนใหญ ไดแก กลมสจจะหมบาน และ สหกรณการเกษตร คดเปนรอยละ 39.42 และ 28.47 สาหรบแหลงเงนกนอกระบบ ไดแก พอคา คดเปนรอยละ 63.16 โดยวตถประสงคของการกเงนสวนใหญ เพอนามาซอปจจยการผลตในการประกอบอาชพ เชน ปย สารปราบศตรพช และเพอการศกษาของบตรหลาน คดเปนรอยละ 37.40 และ 22.90 ทงน มครวเรอนตวอยางรอยละ 54 ไมมเงนออม ซงสวนใหญเปนสมาชกกลมฌาปณกจหมบาน และกลมสจจะหมบาน คดเปนรอยละ 30.74 และ 26.86 (ตารางท 3) ดาน การใชประโยชนทดน ในสวนของ การถอครองทดน ของครวเรอนกลมตวอยาง พบวา รอยละ 95.48 เปนไรมน โดยเอกสารสทธ เปน ภบท.5 คดเปนรอยละ 53.33 และเปนสปก.4-01 คดเปนรอยละ 46.67 ปญหาการใชประโยชนทดนสวนใหญ ททากนไมเพยงพอ คดเปนรอยละ 51 โดยมความตองการขยายทดนทากนเพมเตมรอยละ 54 (ตารางท 4) ความคดเปนตอการดาเนนงานของอทยานแหงชาตแมวงก การพงพง และการใช ทรพยากรปาไม จากการศกษาพบวา ครวเรอนทเปนกลมตวอยางสวนใหญ ไดรบทราบขาวสารดานการอนรกษทรพยากรปาไม คดเปนรอยละ 61 โดยแหลงขาวสารทไดรบมากทสด คอ ผนาชมชน เชน กานนผใหญบาน คดเปนรอยละ 38.38 และเจาหนาทของรฐ คดเปนรอยละ 31.31 โดยประชาชนกลมตวอยาง ในชมชนไมมปญหาความขดแยงกบการดาเนนงานของอทยานแหงชาตแมวงก คดเปน รอยละ 87 โดยประชาชนเหนวาการจดตงอทยานแหงชาตแมวงก สงผลกระทบตอการดาเนนชวตของคนในชมชน ทงทางบวกและทางลบ ดงน ผลกระทบในทางบวก ประชาชนสวนใหญเหนดวยกบการประกาศพนทปาทสมบรณเปนปาอทยานแหงชาตและเขตรกษาพนธสตวปา ถงรอยละ 78 การจดตง/ดาเนนงานของอทยานแหงชาต แมวงก ทาใหพนทปาดงกลาวไดรบการคมครองและสมบรณขน รอยละ 72 การจดตง/ดาเนนงานของอทยานแหงชาต แมวงก เปนการเพมรายไดใหกบคนในชมชนทองถน รอยละ 56 การจดตง/ดาเนนงานของอทยานแหงชาต แมวงก สามารถสรางความเจรญใหกบชมชน รอยละ 61 สวนผลกระทบในทางลบนน เหนวา การจดตง/ดาเนนงานของอทยานแหงชาต แมวงก ทาใหเกดปญหาดานทดน รอยละ 48 และทาใหเกดปญหาดานสงแวดลอมเพมขนจากการทองเทยว รอยละ 59 รสกเฉยๆ โดย ครวเรอนทเปนกลมตวอยาง มการพงพงทรพยากรและใชประโยชนจากปา คดเปนรอยละ 55 โดยใชประโยชนเพอเปน แหลงเกบหาเหดปา คดเปนรอยละ 36.56 และเกบหาพชผกปา คดเปนรอยละ 31.18 (ตารางท 5)

สาหรบการมสวนรวมของชมชน ในการรบทราบขอมลขาวสารเกยวกบโครงการกอสรางเขอนแมวงก พบวา กลมตวอยางสวนใหญใหความเหนวา ไมเคยมหนวยงานของทางราชการมาจดประชมชแจงเกยวกบโครงการกอสรางเขอนแมวงก เลย คดเปนรอยละ 64 โดยสอประชาสมพนธการจดประชมเรองเขอนแมวงก สวนใหญทราบจากผนาชมชน และเพอนบาน คดเปนรอยละ 25 เทากน ซงในสวนตวของกลมตวอยางสวนใหญ ไมเคยเขารวมประชมเกยวกบการสรางเขอนแมวงก คดเปนรอยละ 89 ในสวนผทเคยเขารวมประชมเกยวกบการสรางเขอนแมวงก คดเปนรอยละ 11 มความสนใจสวนตวถงไปรวมประชม และผนาชมชนบอกใหทา ในดานความคดเหนประเดนตางๆ เชน หากมเขอนแมวงกจะทาใหเกดการเปลยนแปลงดานเศรษฐกจในชมชนอยางไร กลมตวอยางสวนใหญ มความเหนวาจะดขน รอยละ 37.84 หากมเขอนแมวงกจะทาใหเกดการเปลยนแปลงดานสงคมในชมชนอยางไร กลมตวอยางสวนใหญ มความเหนวาไมแนใจวาจะเปนอยางไร รอยละ 31.20 หากมเขอนแมวงกจะทาใหเกดการเปลยนแปลงดานทรพยากรธรรมชาตฯ ในชมชนอยางไร กลมตวอยางสวนใหญ มความเหนวาไมแนใจวาจะเปนอยางไร รอยละ 35.23 หากมเขอนแมวงกจะทาใหเกดการเปลยนแปลงดานวฒนธรรมประเพณฯ ในชมชนอยางไร กลมตวอยางสวนใหญ มความเหนวาไมนามการเปลยนแปลงจากเดม รอยละ 38.17 ซงกลมตวอยางสวนใหญ ไมเหนดวย หากมโครงการกอสรางเขอนแมวงก คดเปนรอยละ 37 เนองจากมความเสยดายทรพยากรปาไม ในสวนทเหนดวย คดเปนรอยละ 32 เนองจากมความเหนวาจะไดมแหลงทองเทยวเพมขน และกลมตวอยางทรสกเฉยๆ คดเปนรอยละ 31 เนองจากไมทราบวาจะมการกอสรางเขอนแมวงกไดหรอไม (ตารางท 6)

ตารางท 2 ขอมลทวไปของครวเรอนในตาบลแมเลย อาเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค

ประเดน ต.แมเลย อ.แมวงก จ.นครสวรรค บ.คลองแบง บ.ใหมแมเรวา รวม จ.นครสวรรค จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ สถานภาพในครวเรอน (n=54) (n=46) (n=100) เปนหวหนาครวเรอน 34 62.96 27 58.70 61 61.00 ไมใชหวหนาครวเรอน 20 37.04 19 41.30 39 39.00 เพศ (n=54) (n=46) (n=100) ชาย 26 48.15 20 43.48 46 46.00 หญง 28 51.85 26 56.52 54 54.00 อาย (n=54) (n=46) (n=100) 21-30 ป 4 7.41 6 13.04 10 10.00 31-40 ป 9 16.67 10 21.74 19 19.00 41-50 ป 12 22.22 13 28.26 25 25.00 51-60 ป 14 25.93 10 21.74 24 24.00 มากกวา 60 ป 15 27.78 7 15.22 22 22.00 อายเฉลย 55 45 50 นบถอศาสนา พทธ 54 100 46 100 100 100 สถานภาพ (n=54) (n=46) (n=100) โสด 5 9.26 5 10.87 10 10.00 สมรส 46 85.19 38 82.61 84 84.00 หยา 1 1.85 0 0.00 1 1.00 หมาย 2 3.70 3 6.52 5 5.00 ระดบการศกษา (n=54) (n=46) (n=100) ไมไดศกษา 7 12.96 10 21.74 17 17.00 ระดบประถมตน (ป.1-ป.4) 34 62.96 16 34.78 50 50.00 ระดบประถมปลาย(ป.5-ป.7) 9 16.67 11 23.91 20 20.00 ม.ตน/เทยบเทา 3 5.56 5 10.87 8 8.00 ม.ปลาย/ปวช./เทยบเทา 2 3.70 3 6.52 5 5.00

ตารางท 2 (ตอ)

ประเดน ต.แมเลย อ.แมวงก จ.นครสวรรค บ.คลองแบง บ.ใหมแมเรวา รวม จ.นครสวรรค จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวนสมาชกในครวเรอน (n=54) (n=46) (n=100) 1-3 คน 23 42.59 18 39.13 41 41.00 4-6 คน 29 53.70 23 50.00 52 52.00 7-9 คน 2 3.70 5 10.87 7 7.00 เฉลย 5 6 6 (n=208) (n=186) (n=394) รวมสมาชกในครวเรอน ชาย 106 50.96 97 52.15 203 51.52 รวมสมาชกในครวเรอน หญง 102 49.04 89 47.85 191 48.48 (n=208) (n=186) (n=394) วยเดก (อาย 0-17 ป) 55 26.44 48 25.81 103 26.14 วยแรงงาน (อาย 18-60ป) 128 61.54 120 64.52 248 62.94 ผสงอาย (อายมากกวา 60 ป) 25 12.02 18 9.68 43 10.91 ระยะเวลาทอาศยอยในชมชนแหงน (n=54) (n=46) (n=100) 1 - 10 ป 2 3.70 3 6.52 5 5.00 11 - 20 ป 7 12.96 8 17.39 15 15.00 มากกวา 20 ป 45 83.33 35 76.09 80 80.00 การตงถนฐาน (n=54) (n=46) (n=100) เปนคนดงเดมทน 14 25.93 31 67.39 45 45.00 บางคนยายมาจากถนอน 12 22.22 12 26.09 24 24.00 ยายมาจากถนอนทกคน 28 51.85 3 6.52 31 31.00 ถนฐานเดมของสมาชก (n=40) (n=15) (n=55) อ.บรรพตพสย จ.นครสวรรค 0 0.00 1 6.67 1 1.82 อ.หนองบว จ.นครสวรรค 0 0.00 10 66.67 10 18.18 อ.บานไร จ.อทยธาน 15 37.50 1 6.67 16 29.09 อ.เมอง จ.อทยธาน 1 2.50 2 13.33 3 5.45 อ.เมอง จ.กาแพงเพชร 2 5.00 1 6.67 3 5.45 อ.ขาณวรลกษบร จ.กาแพงเพชร 10 25.00 0 0.00 10 18.18 อ.บางมลนาค จ.พจตร 6 15.00 0 0.00 6 10.91 อ.หนองไผ จ.เพชรบรณ 6 15.00 0 0.00 6 10.91

ตารางท 2 (ตอ)

ประเดน ต.แมเลย อ.แมวงก จ.นครสวรรค บ.คลองแบง บ.ใหมแมเรวา รวม จ.นครสวรรค จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ สาเหตของการยายถนฐาน (n=53) (n=31) (n=84) ไมมทดนทากนเปนของตนเอง 22 41.51 8 25.81 30 35.71 ยายตามเพอนบาน/ญาตพนอง 10 18.87 11 35.48 21 25.00 ทดนทากนเดมไมเพยงพอ 12 22.64 4 12.90 16 19.05 ทดนทากนเดมไมด/มปญหา 4 7.55 2 6.45 6 7.14 มาทางาน 0 0.00 3 9.68 3 3.57 มาแตงงานกบคนในชมชนน 3 5.66 2 6.45 5 5.95 อนๆ 2 3.77 1 3.23 3 3.57 ความคดทจะยายออกจากชมชนน (n=54) (n=46) (n=100) ไมเคยคดจะยาย 41 75.93 45 97.83 86 86.00 เคยคดจะยายแตปจจบนไมคดแลว 12 22.22 1 2.17 13 13.00 เคยคดจะยายและปจจบนยงคดอย 1 1.85 0 0.00 1 1.00 การถอครองบานทอยอาศย (n=54) (n=46) (n=100) บานของตนเอง 47 87.04 40 86.96 87 87.00 บานเชา 1 1.85 1 2.17 2 2.00 อาศยอยกบญาต 6 11.11 5 10.87 11 11.00 ประเภทของบานทอยอาศย (n=54) (n=46) (n=100) บานไม 24 44.44 19 41.30 43 43.00 บานคอนกรต 25 46.30 14 30.43 39 39.00 บานไมผสมคอนกรต 5 9.26 13 28.26 18 18.00 แหลงทมาของไมสรางบาน (n=29) (n=32) (n=61) ซอจากโรงเลอย/รานคา 9 31.03 6 18.75 15 24.59 ตดจากทดนของตนเอง 11 37.93 7 21.88 18 29.51 ตดจากปาอนรกษ 5 17.24 16 50.00 21 34.43 ซอจากเพอนบานในพนท 4 13.79 3 9.38 7 11.48

ตารางท 2 (ตอ)

ประเดน ต.แมเลย อ.แมวงก จ.นครสวรรค บ.คลองแบง บ.ใหมแมเรวา รวม จ.นครสวรรค จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ เชอเพลงทใชภายในครวเรอน (n=63) (n=91) (n=154) ถาน 16 25.40 16 17.58 32 20.78 ไมฟน 2 3.17 5 5.49 7 4.55 แกส 40 63.49 44 48.35 84 54.55 ไฟฟา 5 7.94 26 28.57 31 20.13 นาดม (n=67) (n=54) (n=121) นาฝน 48 71.64 32 59.26 80 66.12 นาบาดาล/นาบอ 4 5.97 1 1.85 5 4.13 นาประปา 2 2.99 3 5.56 5 4.13 ซอนาถง/นาขวด 13 19.40 18 33.33 31 25.62 การปรบปรงคณภาพนาดม (n=67) (n=40) (n=107) การกรอง 3 4.48 1 2.50 4 3.74 การตม 3 4.48 1 2.50 4 3.74 แกวงสารสม 0 0.00 2 5.00 2 1.87 ไมมการปรบปรง 60 89.55 34 85.00 94 87.85 อนๆ 1 1.49 2 5.00 3 2.80 นาใช (n=61) (n=57) (n=118) นาฝน 7 11.48 5 8.77 12 10.17 นาบาดาล/นาบอ 17 27.87 6 10.53 23 19.49 นาประปา 19 31.15 31 54.39 50 42.37 นาจากลาหวย/ลาธาร 2 3.28 7 12.28 9 7.63 นาสระ 16 26.23 8 14.04 24 20.34 การปรบปรงคณภาพนาใช (n=54) (n=46) (n=100) การกรอง 0 0.00 1 2.17 1 1.00 แกวงสารสม 1 1.85 1 2.17 2 2.00 ไมมการปรบปรง 53 98.15 44 95.65 97 97.00 ปญหานาดม-นาใชในครวเรอน (n=54) (n=46) (n=100) ไมมปญหา 49 90.74 42 91.30 91 91.00 มปญหา 5 9.26 4 8.70 9 9.00

ตารางท 2 (ตอ)

ประเดน ต.แมเลย อ.แมวงก จ.นครสวรรค บ.คลองแบง บ.ใหมแมเรวา รวม จ.นครสวรรค จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ ปญหาและการแกปญหานาดม-นาใช (n=5) (n=4) (n=9) ขาดแคลนแหลงนา 3 60.00 0 0.00 3 33.33 ไมมทเกบนาฝน 2 40.00 2 50.00 4 44.44 คณภาพนาไมเหมาะสม/นาไมสะอาด 0 0.00 2 50.00 2 22.22 ขอความชวยเหลอจากทางราชการ 4 80.00 0 0.00 4 44.44 ซอจากเอกชนตางๆ 1 20.00 0 0.00 1 11.11 ใชเทาทม 0 0.00 4 100.00 4 44.44 โรคภยไขเจบของสมาชกในครวเรอน (n=140) (n=76) (n=216) ไมเคยเปนโรคใดๆ 48 34.29 32 42.11 80 37.04 ไขหวด 9 6.43 12 15.79 21 9.72 อจจาระรวง 2 1.43 1 1.32 3 1.39 ตาแดง 0 0.00 1 1.32 1 0.46 ปวดขา ปวดขอ ปวดกลามเนอ 42 30.00 6 7.89 48 22.22 โรคประจาตว เชน เบาหวาน ความดน 39 27.86 24 31.58 63 29.17 การรกษาพยาบาล โรงพยาบาลประจาอาเภอ/จงหวด 29 48.33 25 43.86 54 46.15 โรงพยาบาลประจาตาบล/สถานอนามย 22 36.67 24 42.11 46 39.32 ซอยากนเอง 3 5.00 4 7.02 7 5.98 รกษาดวยสมนไพร 4 6.67 3 5.26 7 5.98 อนๆ 2 3.33 1 1.75 3 2.56

ตารางท 3 สภาพทางเศรษฐกจและสงคมของครวเรอนในตาบลแมเลย อาเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค

ประเดน ต.แมเลย อ.แมวงก จ.นครสวรรค บ.คลองแบง บ.ใหมแมเรวา รวม จ.นครสวรรค จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ อาชพหลก (n=108) (n=73) (n=181) เกษตรกรรม 70 64.81 29 39.73 99 54.70 รบจาง 14 12.96 30 41.10 44 24.31 คาขาย 13 12.04 6 8.22 19 10.50 บรการ เชน ชางตดผม 0 0.00 1 1.37 1 0.55 รบราชการ 0 0.00 2 2.74 2 1.10 นกเรยน/นกศกษา 11 10.19 5 6.85 16 8.84 อาชพรอง (n=28) (n=32) (n=60) เกษตรกรรม 9 32.14 3 9.38 12 20.00 รบจาง 11 39.29 18 56.25 29 48.33 หมอยา 0 0.00 3 9.38 3 5.00 คาขาย 8 28.57 8 25.00 16 26.67 รายไดรวมของครวเรอน/ป (n=54) (n=46) (n=100) 10,000 - 50,000 บาท 4 7.41 6 13.04 10 10.00 50,001 - 100,000 บาท 11 20.37 18 39.13 29 29.00 100,001 - 150,000 บาท 16 29.63 13 28.26 29 29.00 150,001 – 200,000 บาท 9 16.67 8 17.39 17 17.00 มากกวา 200,000 บาท 14 25.93 1 2.17 15 15.00 รายไดเฉลย บาท/ป 135,555.56 107,608.70 124,500.00 แหลงทมาของรายได (n=97) (n=74) (n=171) ภาคเกษตร 59 60.82 28 37.84 87 50.88 รบจาง 18 18.56 30 40.54 48 28.07 คาขาย 7 7.22 7 9.46 14 8.19 อนๆ 13 13.40 9 12.16 22 12.87

ตารางท 3 (ตอ)

ประเดน ต.แมเลย อ.แมวงก จ.นครสวรรค บ.คลองแบง บ.ใหมแมเรวา รวม จ.นครสวรรค จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ รายจายรวมของครวเรอน/ป (n=54) (n=46) (n=100) 10,000 - 50,000 บาท 3 5.56 6 13.04 9 9.00 50,001 - 100,000 บาท 12 22.22 18 39.13 30 30.00 100,001 - 150,000 บาท 16 29.63 13 28.26 29 29.00 150,001 – 200,000 บาท 9 16.67 9 19.57 18 18.00 มากกวา 200,000 บาท 14 25.93 0 0.00 14 14.00 รายจายเฉลย บาท/ป 136,388.89 102,826.09 120,950.00 แหลงทมาของรายจาย (n=157) (n=129) (n=286) จากการประกอบอาชพ 54 34.39 46 35.66 100 34.97 จากคาอปโภค-บรโภค 54 34.39 46 35.66 100 34.97 จากดานอนๆ 49 31.21 37 28.68 86 30.07 รายไดสทธของครวเรอน/ป (n=54) (n=46) (n=100) รายไดเฉลย บาท/ป 135,555.56 107,608.70 124,500.00 รายจายเฉลย บาท/ป 136,388.89 102,826.09 120,950.00 รายไดสทธเฉลย บาท/ป - 833.33 4,782.61 3,550.00 ภาวะหนสน (n=54) (n=46) (n=100) ไมมการกหนยมสน 24 44.44 19 41.30 43 43.00 มการกหนยมสน 30 55.56 27 58.70 57 57.00 หนในระบบ (n=79) (n=58) (n=137) กลมสจจะหมบาน 29 36.71 25 43.10 54 39.42 กองทนหมบาน 9 11.39 0 0.00 9 6.57 ธกส. 27 34.18 8 13.79 35 25.55 สหกรณการเกษตร 14 17.72 25 43.10 39 28.47 หนนอกระบบ (n=23) (n=15) (n=38) นายทน 2 8.70 5 33.33 7 18.42 พอคา 15 65.22 9 60.00 24 63.16 ญาต 6 26.09 1 6.67 7 18.42

ตารางท 3 (ตอ)

ประเดน ต.แมเลย อ.แมวงก จ.นครสวรรค บ.คลองแบง บ.ใหมแมเรวา รวม จ.นครสวรรค จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ เหตผลทตองกหนยมสน (n=77) (n=54) (n=131) การศกษาของบตรหลาน 21 27.27 9 16.67 30 22.90 ใชจายในชวตประจาวน 14 18.18 13 24.07 27 20.61 ใชหนทมอย 0 0.00 1 1.85 1 0.76 ซอปจจยการผลตในการประกอบอาชพ 26 33.77 23 42.59 49 37.40 ซอสงอานวยความสะดวกตางๆ 12 15.58 1 1.85 13 9.92 สรางบาน/ซอมแซมบาน 1 1.30 0 0.00 1 0.76 ซอรถยนต/จกรยานยนต 1 1.30 2 3.70 3 2.29 อนๆ 2 2.60 5 9.26 7 5.34 เงนออมในครวเรอน (n=54) (n=46) (n=100) ไมมเงนออม 28 51.85 26 56.52 54 54.00 มเงนออม 26 48.15 20 43.48 46 46.00 การเปนสมาชกกลมองคกรตางๆ (n=184) (n=125) (n=309) กลมการเกษตร 15 8.15 20 16.00 35 11.33 กลมผสงอาย 9 4.89 11 8.80 20 6.47 กลมสตร/กลมแมบาน 8 4.35 0 0.00 8 2.59 กลมสจจะหมบาน 52 28.26 31 24.80 83 26.86 สมาชกกองทนหมบาน 48 26.09 20 16.00 68 22.01 กลมฌาปณกจหมบาน 52 28.26 43 34.40 95 30.74

ตารางท 4 การใชประโยชนทดนของครวเรอนในตาบลแมเลย อาเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค

ตารางท 4 (ตอ)

ประเดน ต.แมเลย อ.แมวงก จ.นครสวรรค บ.คลองแบง บ.ใหมแมเรวา รวม จ.นครสวรรค (ไร/งาน/ตารางวา) (ไร/งาน/ตารางวา) (ไร/งาน/ตารางวา) การถอครองทดนและการใชประโยชนทดน อยอาศย 38/2/30 12/0/35 50/2/65 ไรมน 1,009/0/15 595/0/0 1,604/0/15 นาขาว - 25/3/0 25/3/0 รวม 1,047/2/45 632/3/35 1,680/1/80 เอกสารสทธ สปก.4-01 549/0/35 235/0/35 784/0/70 ภบท.5 498/2/10 397/3/0 896/1/10 รวม 1,047/2/45 632/3/35 1,680/1/80

ประเดน ต.แมเลย อ.แมวงก จ.นครสวรรค บ.คลองแบง บ.ใหมแมเรวา รวม จ.นครสวรรค การถอครองทดน จานวนไร รอยละ จานวนไร รอยละ จานวนไร รอยละ และการใชประโยชนทดน (n=1,047) (n=632) (n=1,680) อยอาศย 38 3.63 12 1.90 51 3.04 ไรมน 1,009 96.37 595 94.15 1,604 95.48 นาขาว 0 0 25 3.96 25 1.49 เอกสารสทธ (n=1,047) (n=632) (n=1,680) สปก.4-01 549 52.44 235 37.18 784 46.67 ภบท.5 498 47.56 397 62.82 896 53.33

ตารางท 4 (ตอ)

ประเดน ต.แมเลย อ.แมวงก จ.นครสวรรค บ.คลองแบง บ.ใหมแมเรวา รวม จ.นครสวรรค จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ ปญหาการใชประโยชนทดน (n=54) (n=46) (n=100) ททากนไมเพยงพอ 32 59.26 19 41.30 51 51.00 พนททากนอยในเขตปา 1 1.85 2 4.35 3 3.00 ททากนเดมไมมเอกสารสทธ 0 0 4 8.70 4 4.00 ดนไมอดมสมบรณ 7 12.96 4 8.70 11 11.00 ดนไมเหมาะสม 0 0 3 6.52 3 3.00 อนๆ 14 25.93 14 30.43 28 28.00 ความตองการขยายททากนเพม (n=54) (n=46) (n=100) ตองการ 30 55.56 24 52.17 54 54.00 ไมตองการ 24 44.44 22 47.83 46 46.00 วธการขยายทดนทากน (n=54) (n=46) (n=100) ซอ 10 18.52 6 20.00 16 19.05 เชา 6 11.11 3 10.00 9 10.71 เปดปาใหม 1 1.85 1 3.33 2 2.38 ใหรฐชวยจดสรร 11 20.37 9 30.00 20 23.81 อนๆ เชน มรดกตกทอด 26 48.15 11 36.67 37 44.05 อปสรรคตอวธการขยายทดนทากน (n=43) (n=39) (n=82) ไมมพนท 29 67.44 7 17.95 36 43.90 ไมมเงนทน 10 23.26 8 20.51 18 21.95 ราคาทดนสงเกนไป 4 9.30 18 46.15 22 26.83 เจาหนาทรฐเขมงวดในการดแลพนท 0 0 3 7.69 3 3.66 อนๆ 0 0 3 7.69 3 3.66

ตารางท 5 ความคดเหนตอการดาเนนงาน การพงพง และการใชทรพยากรในพนทปา อทยานแหงชาตแมวงก ของครวเรอนในตาบลแมเลย อาเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค

ประเดน ต.แมเลย อ.แมวงก จ.นครสวรรค บ.คลองแบง บ.ใหมแมเรวา รวม จ.นครสวรรค จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ การไดรบขอมลขาวสารดานการอนรกษ (n=54) (n=46) (n=100) ไมไดรบ 30 55.56 9 19.57 39 39.00 ไดรบ 24 44.44 37 80.43 61 61.00 ไดรบขอมลจากสอประเภทใด (n=49) (n=50) (n=99) โทรทศน 2 4.08 2 4.00 4 4.04 กานนผใหญบาน 24 48.98 14 28.00 38 38.38 แผนพบ/ประกาศเผยแพร 1 2.04 4 8.00 5 5.05 เพอนบาน 1 2.04 2 4.00 3 3.03 เจาหนาทของรฐ 6 12.24 25 50.00 31 31.31 จากการประชม/อบรม 15 30.61 0 0.00 15 15.15 อนๆ 0 0.00 3 6.00 3 3.03 ความถของการไดรบขอมลขาวสาร (n=24) (n=37) (n=61) เดอนละ 1-2 ครง 9 37.50 9 24.32 18 29.51 นอยกวาเดอนละครง 15 62.50 28 75.68 43 70.49 ปญหาความขดแยงกบการดาเนนงาน ของ อช.แมวงก

(n=54) (n=46) (n=100)

มปญหา 5 9.26 8 17.39 13 13 ไมมปญหา 49 90.74 38 82.61 87 87

ตารางท 5 (ตอ)

ประเดน ต.แมเลย อ.แมวงก จ.นครสวรรค บ.คลองแบง บ.ใหมแมเรวา รวม จ.นครสวรรค จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ พนทปาทสมบรณควรทจะจดตงเปนอทยานแหงชาต (n=54) (n=46) (n=100) เหนดวย 44 81.48 34 73.91 78 78.00 เฉยๆ 8 14.81 11 23.91 19 19.00 ไมเหนดวย 2 3.70 1 2.17 3 3.00 พนทปาไดรบการคมครอง และ สมบรณขน (n=54) (n=46) (n=100) เหนดวย 37 68.52 35 76.09 72 72.00 เฉยๆ 14 25.93 8 17.39 22 22.00 ไมเหนดวย 3 5.56 3 6.52 6 6.00 เพมรายไดใหกบคนในชมชนทองถน (n=54) (n=46) (n=100) เหนดวย 29 53.70 27 58.70 56 56.00 เฉยๆ 19 35.19 17 36.96 36 36.00 ไมเหนดวย 6 11.11 2 4.35 8 8.00 สรางความเจรญใหกบชมชน (n=54) (n=46) (n=100) เหนดวย 32 59.26 29 63.04 61 61.00 เฉยๆ 19 35.19 11 23.91 30 30.00 ไมเหนดวย 3 5.56 6 13.04 9 9.00 ทาใหเกดปญหาดานทดน (n=54) (n=46) (n=100) เหนดวย 22 40.74 26 56.52 48 48.00 เฉยๆ 31 57.41 18 39.13 49 49.00 ไมเหนดวย 1 1.85 2 4.35 3 3.00 ทาใหเกดปญหาดานสงแวดลอมเพมขนจากการทองเทยว (n=54) (n=46) (n=100) เหนดวย 12 22.22 16 34.78 28 28.00 เฉยๆ 31 57.41 28 60.87 59 59.00 ไมเหนดวย 11 20.37 2 4.35 13 13.00

ตารางท 5 (ตอ)

ประเดน ต.แมเลย อ.แมวงก จ.นครสวรรค บ.คลองแบง บ.ใหมแมเรวา รวม จ.นครสวรรค จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ การใชประโยชนจากผลผลตจากปา (n=54) (n=46) (n=100) ไมใช 27 50.00 18 39.13 45 45.00 ใช 27 50.00 28 60.87 55 55.00 ผลผลตจากปาทใชประโยชน (n=34) (n=59) (n=93) เกบหาเหดปา 13 38.24 21 35.59 34 36.56 เกบหาพชผกปา 8 23.53 21 35.59 29 31.18 เกบหาผลไม 8 23.53 4 6.78 12 12.90 เกบหาพชกนหว 5 14.71 5 8.47 10 10.75 เกบหาแมลงและผลผลตของแมลง 0 0.00 1 1.69 1 1.08 เกบหาสมนไพร 0 0.00 1 1.69 1 1.08 เกบหาวสดกอสรางฯ 0 0.00 1 1.69 1 1.08 เกบหาเชอเพลง 0 0.00 1 1.69 1 1.08 เกบหาวสดเครองใชฯ 0 0.00 2 3.39 2 2.15 ลาสตวปา 0 0.00 2 3.39 2 2.15

ตารางท 6 การมสวนรวมของชมชน ในการรบทราบขอมลขาวสาร เกยวกบโครงการกอสราง เขอนแมวงก ของครวเรอนในตาบลแมเลย อาเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค

ประเดน ต.แมเลย อ.แมวงก จ.นครสวรรค บ.คลองแบง บ.ใหมแมเรวา รวม จ.นครสวรรค จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ ในชมชนของทานเคยมหนวยงานของทางราชการมาจดประชมชแจงเกยวกบโครงการกอสรางเขอนแมวงกหรอไม

(n=54) (n=46) (n=100)

เคย 11 20.37 5 10.87 16 16.00 ไมเคย 36 66.67 28 60.87 64 64.00 ไมทราบ 7 12.96 13 28.26 20 20.00 สอประชาสมพนธการจดประชมเรองเขอนแมวงก

(n=19) (n=29) (n=48)

จากการประกาศภายในชมชน 3 10.34 2 10.53 5 10.42 จากผนาชมชน 10 34.48 2 10.53 12 25.00 จากเพอนบาน 9 31.03 3 15.79 12 25.00 จดหมายเชญ 1 3.45 2 10.53 3 6.25 จากสอทองถน เชน โทรทศน วทย ฯ 3 10.34 5 26.32 8 16.67 อนๆ 3 10.34 5 26.32 8 16.67 ทานเคยเขารวมประชมเกยวกบการสรางเขอนแมวงกหรอไม

(n=54) (n=46) (n=100)

เคย 4 7.41 7 15.22 11 11.00 ไมเคย 50 92.59 39 84.78 89 89.00 เหตผลทสนใจเขารวมประชมการสรางเขอนแมวงก

(n=8) (n=10) (n=18)

มความสนใจสวนตว 0 0.00 6 60.00 6 33.33 มกลม/หรอแกนนา 3 37.50 0 0.00 3 16.67 หนวยงานของรฐใหการสนบสนน 0 0.00 1 10.00 1 5.56 ทาใหเหมอนเพอนบานคนอน 2 25.00 0 0.00 2 11.11 ผนาชมชนบอกใหทา 3 37.50 3 30.00 6 33.33

ตารางท 6 (ตอ)

ประเดน ต.แมเลย อ.แมวงก จ.นครสวรรค บ.คลองแบง บ.ใหมแมเรวา รวม จ.นครสวรรค จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ เหตผลทไมสนใจเขารวมประชมการสรางเขอนแมวงก (n=56) (n=51) (n=107) ไมทราบวาตองทาอะไรบางในการมสวนรวม 21 37.50 8 15.69 29 27.10 ไมทราบวตถประสงคของการประชม 0 0.00 6 11.76 6 5.61 ไมเหนความสาคญ 6 10.71 3 5.88 9 8.41 ไมมเวลา 9 16.07 9 17.65 18 16.82 ไมไดรบผลประโยชน 5 8.93 4 7.84 9 8.41 ไมมโอกาส 4 7.14 15 29.41 19 17.76 อนๆ 11 19.64 6 11.76 17 15.89 หากมเขอนแมวงกจะทาใหเกดการเปลยนแปลงไปอยางไร ดานเศรษฐกจ (n=234) (n=202) (n=436) ดขน 96 41.03 69 34.16 165 37.84 เทาเดม 50 21.37 60 29.70 110 25.23 แยลง 29 12.39 16 7.92 45 10.32 ไมแนใจ 59 25.21 57 28.22 116 26.61 ดานสงคม (n=198) (n=161) (n=359) ดขน 65 32.83 42 26.09 107 29.81 เทาเดม 54 27.27 46 28.57 100 27.86 แยลง 21 10.61 19 11.80 40 11.14 ไมแนใจ 58 29.29 54 33.54 112 31.20 ดานทรพยากรธรรมชาตฯ (n=192) (n=160) (n=352) ดขน 47 24.48 32 20.00 79 22.44 เทาเดม 63 32.81 37 23.13 100 28.41 แยลง 18 9.38 31 19.38 49 13.92 ไมแนใจ 64 33.33 60 37.50 124 35.23 ดานวฒนธรรมประเพณฯ (n=149) (n=113) (n=262) ดขน 29 19.46 19 16.81 48 18.32 เทาเดม 60 40.27 40 35.40 100 38.17 แยลง 12 8.05 11 9.73 23 8.78 ไมแนใจ 48 32.21 43 38.05 91 34.73

ตารางท 6 (ตอ)

ประเดน ต.แมเลย อ.แมวงก จ.นครสวรรค บ.คลองแบง บ.ใหมแมเรวา รวม จ.นครสวรรค จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ ทานเหนดวยหรอไมในโครงการกอสรางเขอนแมวงก

(n=54) (n=46) (n=100)

เหนดวย 18 33.33 14 30.43 32 32.00 ไมเหนดวย 15 27.78 22 47.83 37 37.00 เฉยๆ 21 38.89 10 21.74 31 31.00 ไมเหนดวยเพราะ (n=15) (n=22) (n=37) เสยดายทรพยากรปาไม 11 73.33 5 22.73 16 43.24 มผลกระทบตอคนอยใกลสญเสย แหลงอาหารจากปา 4 26.67 11 50.00 15 40.54 ชาวบานจะไมมทอยอาศยกลวเขอนแตก 0 0 6 27.27 6 16.22 เฉยๆ เพราะ (n=21) (n=10) (n=31) มหรอไมมเขอนกได 5 23.81 6 60.00 11 35.48 ไมทราบวาจะกอสรางไดหรอไม 16 76.19 4 40.00 20 64.52 เหนดวยเพราะ (n=18) (n=14) (n=32) จะไดมนาใชในการเกษตร 9 50.00 0 0 9 28.13 จะมความเจรญเขามาในหมบาน 4 22.22 0 0 4 12.50 คดวานาจะด 0 0 3 21.43 3 9.37 จะไดมแหลงทองเทยวเพมขน 3 16.67 9 64.29 12 37.50 จะไดมการประมงเพม 2 11.11 0 0 2 6.25 จะไดมอาชพเสรมเพมรายได 0 0 2 14.28 2 6.25

2. ชมชนต าบลปางมะคา อ าเภอขาณวรลกษบร จงหวดก าแพงเพชร ชมชนหมท 17 บานทรพยเจรญ ต าบลปางมะคา อ าเภอขาณวรลกษบร จงหวดก าแพงเพชร ขอมลทวไป พบวากลมตวอยางสวนใหญ มสถานภาพเปนหวหนาครวเรอน รอยละ 69 และไมใชหวหนาครวเรอน รอยละ 31 เปน เพศหญง รอยละ 58 และเพศชาย รอยละ 42 อายเฉลย 43 ป กลมตวอยางทงหมดนบถอศาสนาพทธ มสถานภาพสมรส รอยละ 84 จบการศกษาระดบประถมตน (ป.1-ป.4) รอยละ 40 และระดบมธยมตนหรอเทยบเทา รอยละ 19 จ านวน สมาชกในครวเรอนเฉลย 3 คนตอครอบครว เปนเพศชายมากกวาเพศหญง คอรอยละ 51.88 และ 48.12 มสมาชกทเปนวยแรงงาน วยเดก และผสงอาย รอยละ 72.17 19.13 และ 8.70 ตามล าดบ โดยประวตการตงถนฐาน ครวเรอนทเปนกลมตวอยางสวนใหญรอยละ 89 อาศยอยในชมชนแหงนมากกวา 20 ป โดยสมาชกในครวเรอนทกคนยายมาจากถนอน คดเปนรอยละ 58 และเปนคนดงเดมในชมชน คดเปนรอยละ 39 โดยยายมาจากอ าเภอทาตะโก จงหวดนครสวรรค รอยละ 70.49 ทงน สาเหตทยายถนฐานเนองจากเพราะไมมทดนท ากนเปนของตนเอง คดเปน รอยละ 50 ทงน ครวเรอนทเปนกลมตวอยางกวารอยละ 98 ไมเคยคดทจะยายถนฐานไปอยทอน เนองจากกลมตวอยางสวนใหญ สรางหลกปกฐานในชมชนแหงน และมบานทอยอาศยเปนของตนเอง คดเปนรอยละ 88 โดยประเภทของบานทอยอาศยสวนใหญเปนบานไม บานคอนกรต และบานไมผสมคอนกรต คดเปนรอยละ 39 37 และ 24 ตามล าดบ ซงแหลงทมาของไมสรางบานไดจากการตดจากปาอนรกษ รอยละ 39.68 ตดจากทดนของตนเอง และซอจากเพอนบานในพนท คดเปนรอยละ 33.33 และ22.22 ตามล าดบ สวนเชอเพลงทใชภายในครวเรอน กลมตวอยางสวนใหญใชไมฟน ถาน แกส และไฟฟา คดเปนรอยละ 31.67 28.51 และ26.24 ตามล าดบ ดาน แหลงน าเพอการอปโภคและบรโภค ครวเรอนทเปนกลมตวอยาง สวนใหญใชน าฝน และซอน าถง/น าขวด ส าหรบดม คดเปนรอยละ 83.64 และ 9.09 โดยไมมการปรบปรงคณภาพน ากอนดม รอยละ 86.49 ส าหรบน าใชของครวเรอน พบวา สวนใหญ รอยละ 48.47 ใชน าสระ และน าฝน คดเปนรอยละ 44.79 โดยไมมการปรบปรงคณภาพน ากอนใช คดเปนรอยละ 89 และครวเรอนทเปนกลมตวอยางสวนใหญ รอยละ 93 ไมมปญหาน าดม-น าใชในครวเรอน ส าหรบโรคภยไขเจบของสมาชกในครวเรอน ของกลมตวอยาง สวนใหญ รอยละ 32.20 สขภาพรางกายแขงแรง ไมมโรคภยไขเจบ สวนสมาชกในครวเรอนทมโรคประจ าตว เชน โรคเบาหวาน โรคความดนโลหตสง คดเปนรอยละ 23.73 ซงพบมากในกลมผสงอาย ส าหรบสถานทรกษาพยาบาล ทกลมตวอยางสวนใหญ ใชบรการเมอเจบไขไดปวย คอโรงพยาบาลประจ าต าบล/สถานอนามย และโรงพยาบาลประจ าอ าเภอ/จงหวด คดเปนรอยละ 42.68 และ 36.59 (ตารางท 7) สภาพทางเศรษฐกจและสงคม พบวา อาชพหลกโดยสวนใหญ ของครวเรอนกลมตวอยาง รอยละ 41.10 ประกอบอาชพเกษตรกรรม และรบจาง คดเปนรอยละ 85.95 และ 9.09 ในสวนของอาชพรองนน พบวา มการประกอบอาชพรบจาง และ เกษตรกรรม คดเปน รอยละ 71.67 และ 20 รายไดและรายจายของครวเรอนในรอบปทผานมา พบวา ครวเรอนตวอยางมรายไดเฉลย 134,100 บาทตอป โดยเปนรายไดจาก ภาคเกษตรกรรม และการ รบจาง คดเปนรอยละ 57.36 และ33.33 สวนรายจายของครวเรอนตวอยาง พบวา มรายจายรวม 127,600 บาทตอป ซงเปนรายจายจาก

การประกอบอาชพ และรายจายคาอปโภค-บรโภค คดเปนรอยละ 33.78 เทากน และรายจายดานอน ๆ ของครวเรอน เชน การศกษาบตร คดเปนรอยละ 32.43 ทง น ครวเรอนตวอยางมรายไดสทธเฉลย 6,500 บาทตอครวเรอนตอป ภาวะหนสนและแหลงเงนก ครวเรอนทเปนกลมตวอยาง รอยละ 69 มภาวะหนสนโดยแหลงเงนก ในระบบสวนใหญ ไดแก กลมสจจะหมบาน และ กองทนหมบาน คดเปนรอยละ 30.43 และ 28.02 ส าหรบแหลงเงนกนอกระบบ ไดแก พอคา ญาต และนายทน คดเปนรอยละ 46.15 30.77 และ23.08 โดยวตถประสงคของการกเงนสวนใหญเพอ น ามาซอปจจยการผลตในการประกอบอาชพ เชน ปย สารปราบศตรพช และใชจายในชวตประจ าวน คดเปนรอยละ 45.45 และ 27.97 ทงน มครวเรอนตวอยางรอยละ 52 ไมมเงนออม ซงสวนใหญเปนสมาชกกลมสจจะหมบาน และกลมฌาปณกจหมบาน คดเปนรอยละ 28.74 และ 27.84 (ตารางท 8) ดาน การใชประโยชนทดน ในสวนของ การถอครองทดน ของครวเรอนกลมตวอยาง พบวา รอยละ 84.18 เปนไรมน โดยเอกสารสทธ เปน ภบท.5 คดเปนรอยละ 55.58 และเปนสปก.4-01 คดเปนรอยละ 44.42 ปญหาการใชประโยชนทดนสวนใหญ ทท ากนไมเพยงพอ คดเปนรอยละ 46 โดยมความตองการขยายทดนท ากนเพมเตมรอยละ 56 ซงวธการขยายทท ากนโดยการใหรฐชวยจดสรรให คดเปนรอยละ 58.24 (ตารางท 9) ความคดเปนตอการด าเนนงานของอทยานแหงชาตแมวงก การพงพง และการใช ทรพยากรปาไม จากการศกษาพบวา ครวเรอนทเปนกลมตวอยางสวนใหญ ไดรบทราบขาวสารดานการอนรกษทรพยากรปาไม คดเปนรอยละ 73 โดยแหลงขาวสารทไดรบมากทสด คอ ผน าชมชน เชน ก านนผใหญบาน คดเปนรอยละ 37.17 และจากการประกาศเผยแพร คดเปนรอยละ 23.89 โดยประชาชนกลมตวอยาง ในชมชนไมมปญหาความขดแยงกบการด าเนนงานของอทยานแหงชาตแมวงก คดเปนรอยละ 98 โดยประชาชนเหนวาการจดตงอทยานแหงชาต แมวงก สงผลกระทบตอการด าเนนชวตของคนในชมชน ทงทางบวกและทางลบ ดงน ผลกระทบในทางบวก ประชาชนสวนใหญเหนดวยกบการประกาศพนทปาทสมบรณเปนปาอทยานแหงชาตแมวงก ถงรอยละ 88 การจดตง/ด าเนนงานของอทยานแหงชาต แมวงก ท าใหพนทปาดงกลาวไดรบการคมครองและสมบรณขน รอยละ 87 การจดตง/ด าเนนงานของอทยานแหงชาตแมวงก เปนการเพมรายไดใหกบคนในชมชนทองถน รอยละ 85 การจดตง/ด าเนนงานของอทยานแหงชาต แมวงก สามารถสรางความเจรญใหกบชมชน รอยละ 85 สวนผลกระทบในทางลบนน เหนวา การจดตง/ด าเนนงานของอทยานแหงชาต แมวงก ท าใหเกดปญหาดานทดน รอยละ 60 และท าใหเกดปญหาดานสงแวดลอมเพมขนจากการทองเทยว รอยละ 67 โดยครวเรอนทเปนกลมตวอยาง มการพงพงทรพยากรและใชประโยชนจากปา คดเปนรอยละ 75 โดยใชประโยชนเพอเปน แหลงเกบหาเหดปาเกบหาพชผกปา คดเปนรอยละ 41.13 และ 34.04 (ตารางท 10) ส าหรบการมสวนรวมของชมชน ในการรบทราบขอมลขาวสารเกยวกบโครงการกอสรางเขอนแมวงก พบวา กลมตวอยางสวนใหญใหความเหนวา ไมเคยมหนวยงานของทางราชการมาจดประชมชแจงเกยวกบโครงการกอสรางเขอนแมวงก เลย คดเปนรอยละ 69 โดยสอประชาสมพนธการ

จดประชมเรองเขอนแมวงก สวนใหญ จากจดหมายเชญ คดเปนรอยละ 23.81 ซงในสวนตวของกลมตวอยางสวนใหญ ไมเคยเขารวมประชมเกยวกบการสรางเขอนแมวงก คดเปนรอยละ 88 ในสวนผทเคยเขารวมประชมเกยวกบการสรางเขอนแมวงก คดเปนรอยละ 12 มความสนใจสวนตวถงไปรวมประชม และผน าชมชนบอกใหท า ในดานความคดเหนประเดนตางๆ หากมเขอนแมวงกจะท าใหเกดการเปลยนแปลงดานเศรษฐกจ ดานสงคม ดานทรพยากรธรรมชาตฯ ดานวฒนธรรมประเพณฯ ในชมชนอยางไร กลมตวอยาง สวนใหญ มความเหนวาไมแนใจวาจะเปนอยางไร คดเปนรอยละ 65.57 66.67 59.64 และ 64.56 ตามล าดบ ซงกลมตวอยางสวนใหญไมเหนดวย หากมโครงการกอสรางเขอนแมวงก คดเปนรอยละ 40 เนองจากกลวเขอนจะแตกท าใหไมมทอยอาศย และมผลกระทบตอชมชนทอยใกลพนทสรางเขอนจะสญเสยพนทเกบหาแหลงอาหารจากปา ในสวนทรสกเฉยๆ คดเปนรอยละ 34 เนองจากคดวามหรอไมมเขอนกได และไมทราบวาจะกอสรางไดหรอไม ส าหรบกลมทเหนดวย คดเปนรอยละ 26 เนองจากคดวาจะไดมน าประปาใชในหมบาน และจะไดมน าใชในการเกษตร (ตารางท 11) ตารางท 7 ขอมลทวไปของครวเรอนชมชนต าบลปางมะคา อ าเภอขาณวรลกษบร จงหวดก าแพงเพชร ประเดน จ านวน รอยละ สถานภาพในครวเรอน (n=100) เปนหวหนาครวเรอน 69 69.00 ไมใชหวหนาครวเรอน 31 31.00 เพศ (n=100) ชาย 42 42.00 หญง 58 58.00 อาย (n=100) 10-20 ป 3 3.00 21-30 ป 16 16.00 31-40 ป 23 23.00 41-50 ป 28 28.00 51-60 ป 16 16.00 มากกวา 60 ป 14 14.00 อายเฉลย 43 นบถอศาสนา พทธ 100 100.00 สถานภาพ (n=100) โสด 9 9.00 สมรส 84 84.00 หยา 2 2.00 หมาย 5 5.00 ระดบการศกษา (n=100)

ตารางท 7 (ตอ)

ไมไดศกษา 15 15.00 ระดบประถมตน (ป.1-ป.4) 40 40.00 ระดบประถมปลาย(ป.5-ป.7) 18 18.00 ม.ตน/เทยบเทา 19 19.00 ม.ปลาย/ปวช./เทยบเทา 6 6.00 ปวส 2 2.00

ประเดน จ านวน รอยละ จ านวนสมาชกในครวเรอน 54 54.00 1-3 คน 45 45.00 4-6 คน 1 1.00 7-9 คน 54 54.00 เฉลย 3 (n=345) รวมสมาชกในครวเรอน ชาย 166 48.12 รวมสมาชกในครวเรอน หญง 179 51.88 วยเดก (อาย 0-17 ป) 66 19.13 วยแรงงาน (อาย 18-60ป) 249 72.17 ผสงอาย (อายมากกวา 60 ป) 30 8.70 ระยะเวลาทอาศยอยในชมชนแหงน (n=100) 1 - 10 ป 7 7.00 11 - 20 ป 4 4.00 มากกวา 20 ป 89 89.00 การตงถนฐาน (n=100) เปนคนดงเดมทน 39 39.00 บางคนยายมาจากถนอน 3 3.00 ยายมาจากถนอนทกคน 58 58.00 ถนฐานเดมของสมาชก (n=61) อ.ทาตะโก จ.นครสวรรค 43 70.49 อ.บรรพตพสย จ.นครสวรรค 6 9.84 อ.บานไร จ.อทยธาน 3 4.92 อ.เมอง จ.อทยธาน 1 1.64 อ.เมอง จ.ก าแพงเพชร 2 3.28 อ.หนองไผ จ.เพชรบรณ 2 3.28 อ.หนองสองหอง จ.ขอนแกน 4 6.56

ตารางท 7 (ตอ)

ประเดน จ านวน รอยละ สาเหตของการยายถนฐาน (n=79) ไมมทดนท ากนเปนของตนเอง 40 50.63 ยายตามเพอนบาน/ญาตพนอง 15 18.99 ทดนท ากนเดมไมเพยงพอ 16 20.25 ทดนท ากนเดมไมด/มปญหา 1 1.27 มาแตงงานกบคนในชมชนน 7 8.86 ความคดทจะยายออกจากชมชนน (n=100) ไมเคยคดจะยาย 98 98.00 เคยคดจะยายแตปจจบนไมคดแลว 1 1.00 เคยคดจะยายและปจจบนยงคดอย 1 1.00 การถอครองบานทอยอาศย (n=100) บานของตนเอง 88 88.00 อาศยอยกบญาต 12 12.00 ประเภทของบานทอยอาศย (n=100) บานไม 39 39.00 บานคอนกรต 37 37.00 บานไมผสมคอนกรต 24 24.00 แหลงทมาของไมสรางบาน (n=63) ซอจากโรงเลอย/รานคา 3 4.76 ตดจากทดนของตนเอง 21 33.33 ตดจากปาอนรกษ 25 39.68 ซอจากเพอนบานในพนท 14 22.22

ตารางท 7 (ตอ)

ประเดน จ านวน รอยละ เชอเพลงทใชภายในครวเรอน (n=221) ถาน 63 28.51 ไมฟน 70 31.67 แกส 30 13.57 ไฟฟา 58 26.24 น าดม (n=110) น าฝน 92 83.64 น าบาดาล/น าบอ 8 7.27 ซอน าถง/น าขวด 10 9.09 การปรบปรงคณภาพน าดม (n=111) การกรอง 2 1.80 การตม 8 7.21 แกวงสารสม 5 4.50 ไมมการปรบปรง 96 86.49 น าใช (n=163) น าฝน 73 44.79 น าบาดาล/น าบอ 11 6.75 น าสระ 79 48.47 การปรบปรงคณภาพน าใช (n=100) การกรอง 1 1.00 แกวงสารสม 10 10.00 ไมมการปรบปรง 89 89.00 ปญหาน าดม-น าใชในครวเรอน (n=100) ไมมปญหา 93 93.00 มปญหา 7 7.00

ตารางท 7 (ตอ)

ประเดน จ านวน รอยละ ปญหาและการแกปญหาน าดม-น าใช (n=7) ขาดแคลนแหลงน า 4 57.14 ไมมทเกบน าฝน 3 42.86 ขอความชวยเหลอจากทางราชการ 3 42.86 ซอจากเอกชนตางๆ 2 28.57 ใชเทาทม 2 28.57 โรคภยไขเจบของสมาชกในครวเรอน (n=118) ไมเคยเปนโรคใดๆ 38 32.20 ไขหวด 25 21.19 อจจาระรวง 1 0.85 ปวดขา ปวดขอ ปวดกลามเนอ 26 22.03 โรคประจ าตว เชน เบาหวาน ความดน 28 23.73 การรกษาพยาบาล (n=164) โรงพยาบาลประจ าอ าเภอ/จงหวด 60 36.59 โรงพยาบาลประจ าต าบล/สถานอนามย 70 42.68 ซอยากนเอง 14 8.54 รกษาดวยสมนไพร 17 10.37 อนๆ 3 1.83

ตารางท 8 สภาพทางเศรษฐกจและสงคมของครวเรอนชมชนต าบลปางมะคา อ าเภอขาณวรลกษบร จงหวดก าแพงเพชร

ประเดน จ านวน รอยละ อาชพหลก (n=121) เกษตรกรรม 104 85.95 รบจาง 11 9.09 คาขาย 2 1.65 หมอยา 1 0.83 บรการ เชน ชางตดผม 0 0.00 รบราชการ 0 0.00 นกเรยน/นกศกษา 3 2.48 อาชพรอง (n=60) เกษตรกรรม 12 20.00 รบจาง 43 71.67 หมอยา 2 3.33 คาขาย 3 5.00 รายไดรวมของครวเรอน/ป (n=100) 10,000 - 50,000 บาท 14 14.00 50,001 - 100,000 บาท 18 18.00 100,001 - 150,000 บาท 25 25.00 150,001 – 200,000 บาท 15 15.00 มากกวา 200,000 บาท 28 28.00 รายไดเฉลย บาท/ป 134,100.00 แหลงทมาของรายได (n=129) ภาคเกษตร 74 57.36 รบจาง 43 33.33 คาขาย 5 3.88 อนๆ 7 5.43

ตารางท 8 (ตอ)

ประเดน จ านวน รอยละ รายจายรวมของครวเรอน/ป (n=100) 10,000 - 50,000 บาท 17 17.00 50,001 - 100,000 บาท 15 15.00 100,001 - 150,000 บาท 28 28.00 150,001 – 200,000 บาท 15 15.00 มากกวา 200,000 บาท 25 25.00 รายจายเฉลย บาท/ป 127,600.00 แหลงทมาของรายจาย (n=296) จากการประกอบอาชพ 100 33.78 จากคาอปโภค-บรโภค 100 33.78 จากดานอนๆ 96 32.43 รายไดสทธของครวเรอน/ป (n=100) รายไดเฉลย บาท/ป 134,100.00 รายจายเฉลย บาท/ป 127,600.00 รายไดสทธเฉลย บาท/ป 6,500.00 ภาวะหนสน (n=100) ไมมการกหนยมสน 31 31.00 มการกหนยมสน 69 69.00 หนในระบบ (n=207) กลมสจจะหมบาน 63 30.43 กองทนหมบาน 58 28.02 ธกส. 46 22.22 สหกรณการเกษตร 40 19.32 หนนอกระบบ (n=26) นายทน 6 23.08 พอคา 12 46.15 ญาต 8 30.77

ตารางท 8 (ตอ)

ตารางท 9 การใชประโยชนทดนของครวเรอนชมชนต าบลปางมะคา อ าเภอขาณวรลกษบร จงหวดก าแพงเพชร

ประเดน จ านวน รอยละ เหตผลทตองกหนยมสน (n=143) การศกษาของบตรหลาน 19 13.29 ใชจายในชวตประจ าวน 40 27.97 ใชหนทมอย 2 1.40 ซอปจจยการผลตในการประกอบอาชพ 65 45.45 ซอสงอ านวยความสะดวกตางๆ 1 0.70 สรางบาน/ซอมแซมบาน 4 2.80 ซอรถยนต/จกรยานยนต 11 7.69 อนๆ 1 0.70 เงนออมในครวเรอน (n=100) ไมมเงนออม 52 52.00 มเงนออม 48 48.00 การเปนสมาชกกลมองคกรตางๆ (n=334) กลมการเกษตร 44 13.17 กลมผสงอาย 6 1.80 กลมสตร/กลมแมบาน 14 4.19 กลมสจจะหมบาน 96 28.74 สมาชกกองทนหมบาน 81 24.25 กลมฌาปณกจหมบาน 93 27.84

ประเดน ไร/งาน/ตารางวา การถอครองทดนและการใชประโยชนทดน อยอาศย 130/2/0 ไรมน 2,725/0/0 นาขาว 382/0/0 รวม 3,237/2/0 เอกสารสทธ สปก.4-01 1,438/1/0 ภบท.5 1,799/1/0 รวม 3,237/2/0

ตารางท 9 (ตอ)

ตารางท 9 (ตอ)

ประเดน จ านวนไร รอยละ การถอครองทดนและการใชประโยชนทดน (n=3,237) อยอาศย 130 4.02 ไรมน 2,725 84.18 นาขาว 382 11.80 เอกสารสทธ (n=3,237) สปก.4-01 1,438 44.42 ภบท.5 1,799 55.58

ประเดน จ านวน รอยละ ปญหาการใชประโยชนทดน (n=100) ทท ากนไมเพยงพอ 46 46.00 แนวเขตปาไมชดเจน 2 2.00 ทท ากนเดมไมมเอกสารสทธ 13 13.00 ดนไมอดมสมบรณ 10 10.00 ดนไมเหมาะสม 2 2.00 ขาดแหลงน า แหงแลง 2 2.00 อนๆ 25 25.00 ความตองการขยายทท ากนเพม (n=100) ตองการ 56 56.00 ไมตองการ 44 44.00 วธการขยายทดนท ากน (n=100) ซอ 26 28.57 เชา 11 12.09 เปดปาใหม 1 1.10 ใหรฐชวยจดสรร 53 58.24 อนๆ เชน มรดกตกทอด 0 0 อปสรรคตอวธการขยายทดนท ากน (n=91) ไมมพนท 23 25.27 ไมมเงนทน 24 26.37 ราคาทดนสงเกนไป 41 45.05 เจาหนาทรฐเขมงวดในการดแลพนท 1 1.10 อนๆ 2 2.20

ตารางท 10 ความคดเหนตอการด าเนนงาน การพงพง และการใชทรพยากรในพนทปา อทยานแหงชาต แมวงกของครวเรอนชมชนต าบลปางมะคา อ าเภอขาณวรลกษบร จงหวดก าแพงเพชร

ตารางท 10 (ตอ)

ประเดน จ านวน รอยละ การไดรบขอมลขาวสารดานการอนรกษ (n=100) ไมไดรบ 27 27.00 ไดรบ 73 73.00 ไดรบขอมลจากสอประเภทใด (n=113) โทรทศน 3 2.65 ก านนผใหญบาน 42 37.17 แผนพบ/ประกาศเผยแพร 27 23.89 เพอนบาน 10 8.85 เจาหนาทของรฐ 18 15.93 วารสาร/นตยสาร/บทความ 7 6.19 อนๆ 6 5.31 ความถของการไดรบขอมลขาวสาร (n=73) เดอนละ 1-2 ครง 13 17.81 นอยกวาเดอนละครง 60 82.19 ปญหาความขดแยงกบการด าเนนงาน ของ อช.แมวงก (n=100) มปญหา 2 2.00 ไมมปญหา 98 98.00

ประเดน จ านวน รอยละ (n=100) 1. พนทปาทสมบรณควรทจะจดตงเปนอทยานแหงชาต เหนดวย 88 88.00 เฉยๆ 8 8.00 ไมเหนดวย 4 4.00 2. พนทปาไดรบการคมครอง และ สมบรณขน เหนดวย 87 87.00 เฉยๆ 8 8.00 ไมเหนดวย 5 5.00 3. เพมรายไดใหกบคนในชมชนทองถน

ตารางท 10 (ตอ)

เหนดวย 85 85.00 เฉยๆ 10 10.00 ไมเหนดวย 5 5.00 4. สรางความเจรญใหกบชมชน เหนดวย 85 85.00 เฉยๆ 10 10.00 ไมเหนดวย 5 5.00 5. ท าใหเกดปญหาดานทดน เหนดวย 60 60.00 เฉยๆ 17 17.00 ไมเหนดวย 23 23.00 6. ท าใหเกดปญหาดานสงแวดลอมเพมขนจากการทองเทยว เหนดวย 67 67.00 เฉยๆ 10 10.00 ไมเหนดวย 23 23.00

ประเดน จ านวน รอยละ การใชประโยชนจากผลผลตจากปา (n=100) ไมใช 25 25.00 ใช 75 75.00 ผลผลตจากปาทใชประโยชน (n=141) เกบหาเหดปา 58 41.13 เกบหาพชผกปา 48 34.04 เกบหาผลไม 8 5.67 เกบหาพชกนหว 12 8.51 เกบหาแมลงและผลผลตของแมลง 1 0.71 เกบหาสมนไพร 3 2.13 เกบหาวสดกอสรางฯ 1 0.71 เกบหาเชอเพลง 4 2.84 เกบหาวสดเครองใชฯ 4 2.84 ลาสตวปา 2 1.42

ตารางท 11 การมสวนรวมของชมชน ในการรบทราบขอมลขาวสาร เกยวกบโครงการกอสราง เขอนแมวงกของครวเรอนชมชนต าบลปางมะคา อ าเภอขาณวรลกษบร จงหวดก าแพงเพชร

ประเดน จ านวน รอยละ ในชมชนของทานเคยมหนวยงานของทางราชการมาจดประชมชแจงเกยวกบโครงการกอสรางเขอนแมวงกหรอไม

(n=100)

เคย 10 10.00 ไมเคย 69 69.00 ไมทราบ 21 21.00 สอประชาสมพนธการจดประชมเรองเขอนแมวงก (n=42) จากการประกาศภายในชมชน 2 4.76 จากผน าชมชน 6 14.29 จากเพอนบาน 9 21.43 จดหมายเชญ 10 23.81 จากสอทองถน เชน โทรทศน วทย ฯ 6 14.29 อนๆ 9 21.43 ทานเคยเขารวมประชมเกยวกบการสรางเขอนแมวงกหรอไม (n=100) เคย 12 12.00 ไมเคย 88 88.00 เหตผลทสนใจเขารวมประชมการสรางเขอนแมวงก (n=11) มความสนใจสวนตว 7 63.64 ผน าชมชนบอกใหท า 4 36.36

ตารางท 11 (ตอ)

ประเดน จ านวน รอยละ เหตผลทไมสนใจเขารวมประชมการสรางเขอนแมวงก (n=151) ไมทราบวาตองท าอะไรบางในการมสวนรวม 29 19.21 ไมทราบวตถประสงคของการประชม 16 10.60 ไมเหนความส าคญ 6 3.97 ไมมเวลา 39 25.83 ไมไดรบผลประโยชน 16 10.60 ไมมโอกาส 39 25.83 อนๆ 6 3.97 หากมเขอนแมวงกจะท าใหเกดการเปลยนแปลงไปอยางไร ดานเศรษฐกจ (n=488) ดขน 62 12.70 เทาเดม 87 17.83 แยลง 19 3.89 ไมแนใจ 320 65.57 ดานสงคม (n=384) ดขน 28 7.29 เทาเดม 72 18.75 แยลง 28 7.29 ไมแนใจ 256 66.67

ดานทรพยากรธรรมชาตฯ (n=389) ดขน 52 13.37 เทาเดม 61 15.68 แยลง 44 11.31 ไมแนใจ 232 59.64 ดานวฒนธรรมประเพณฯ (n=285) ดขน 25 8.77 เทาเดม 56 19.65 แยลง 20 7.02 ไมแนใจ 184 64.56

ตารางท 11 (ตอ)

ประเดน จ านวน รอยละ ทานเหนดวยหรอไมในโครงการกอสรางเขอนแมวงก (n=100) เหนดวย 26 26.00 ไมเหนดวย 40 40.00 เฉยๆ 34 34.00 ไมเหนดวยเพราะ (n=40) มผลเสยทกระทบตอพนทมากกวาผลด 11 27.50 เสยดายทรพยากรปาไม 4 10.00 มผลกระทบตอคนอยใกลสญเสยแหลงอาหารจากปา 12 30.00 ชาวบานจะไมมทอยอาศยกลวเขอนแตก 13 32.50 เฉยๆ เพราะ (n=34) มหรอไมมเขอนกได 21 61.76 ไมทราบวาจะกอสรางไดหรอไม 13 38.24 เหนดวยเพราะ (n=26) จะไดมน าประปาใชในหมบาน 17 65.39 จะไดมน าใชในการเกษตร 5 19.23 จะมความเจรญเขามาในหมบาน 2 7.69 คดวานาจะด 2 7.69

3. ชมชนทอยอาศยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก ชมชน ทอยอาศยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก ขอมลทวไป (ตารางท 12) พบวากลมตวอยางสวนใหญ มสถานภาพเปนหวหนาครวเรอน รอยละ 65 และไมใชหวหนาครวเรอน รอยละ 35 เปนเพศหญง รอยละ 56 และเพศชาย รอยละ 44 อายเฉลย 46.5 ป กลมตวอยางทงหมดนบถอศาสนาพทธ มสถานภาพสมรส รอยละ 84 จบการศกษาระดบประถมตน (ป.1-ป.4) รอยละ 45 จ านวนสมาชกในครวเรอนเฉลย 5 คนตอครอบครว เปนเพศหญงมากกวาเพศชาย คอรอยละ 50.07 และ 49.93 มสมาชกทเปนวยแรงงาน วยเดก และผสงอาย รอยละ 67.25 22.87 และ 9.88 ตามล าดบ โดย ประวตการตงถนฐาน ครวเรอนทเปนกลมตวอยางสวนใหญรอยละ 84.50 อาศยอยในชมชนแหงนมากกวา 20 ป โดยสมาชกในครวเรอนทกคนยายมาจากถนอน คดเปนรอยละ 44.50 และเปนคนดงเดมในชมชน คดเปนรอยละ 42 โดยยายมาจากอ าเภอทาตะโก จงหวดนครสวรรค รอยละ 37.07 ทงน สาเหตทยายถนฐานเนองจากเพราะไมมทดนท ากนเปนของตนเอง คดเปน รอยละ 42.94 ทงน ครวเรอนทเปนกลมตวอยางกวารอยละ 92 ไมเคยคดทจะ ยายถนฐานไปอยทอน เนองจากกลมตวอยางสวนใหญ สรางหลกปกฐานในชมชนแหงน และมบานทอยอาศยเปนของตนเอง คดเปนรอยละ 87.50 โดยประเภทของบานทอยอาศยสวนใหญเปนบานไม บานคอนกรต และ บานไมผสมคอนกรต คดเปนรอยละ 41 38 และ 21 ตามล าดบ ซงแหลงทมาของไมสรางบานไดจากการตดจากปาอนรกษ รอยละ 37.10 และตดจากทดนของตนเอง คดเปนรอยละ 31.45 สวนเชอเพลงทใชภายในครวเรอน กลมตวอยางสวนใหญใชแกส ถาน และไฟฟา คดเปนรอยละ 30.40 25.33 และ23.73 ตามล าดบ ดาน แหลงน าเพอการอปโภคและบรโภค ครวเรอน ทเปนกลมตวอยาง สวนใหญ ใชน าฝน และซอน าถง/น าขวด ส าหรบดม คดเปนรอยละ 74.46 และ 17.75 โดยไมมการปรบปรงคณภาพน ากอนดม รอยละ 87.16 ส าหรบน าใชของครวเรอน พบวา สวนใหญ รอยละ 48.47 ใชน า สระ และน าฝน คดเปนรอยละ 36.65 และ30.25 โดยไมมการปรบปรงคณภาพน ากอนใช คดเปนรอยละ 93 และครวเรอนทเปนกลมตวอยางสวนใหญ รอยละ 92 ไมมปญหาน าดม-น าใชในครวเรอน ส าหรบโรคภยไขเจบของสมาชกในครวเรอน ของกลมตวอยาง สวนใหญ รอยละ 35.33 สขภาพรางกายแขงแรง ไมมโรคภยไขเจบ สวนสมาชกในครวเรอนทมโรคประจ าตว เชน โรคเบาหวาน โรคความดนโลหตสง คดเปนรอยละ 27.25 ซงพบมากในกลมผสงอาย ส าหรบสถานทรกษาพยาบาล ทกลมตวอยางสวนใหญ ใชบรการเมอเจบไขไดปวย คอโรงพยาบาลประจ าอ าเภอ/จงหวด และโรงพยาบาลประจ าต าบล/สถานอนามย คดเปนรอยละ 40.57 และ 41.28 สภาพทางเศรษฐกจและสงคม (ตารางท 13) พบวา อาชพหลกโดยสวนใหญ ของครวเรอนกลมตวอยาง รอยละ 67.22 ประกอบอาชพเกษตรกรรม ในสวนของอาชพรองนน พบวา มการ

ประกอบอาชพรบจาง คดเปนรอยละ 60 รายไดและรายจายของครวเรอนในรอบปทผานมา พบวา ครวเรอนตวอยางมรายไดเฉลย 129,300 บาทตอป โดยเปนรายไดจาก ภาคเกษตรกรรม และการรบจาง คดเปนรอยละ 53.67 และ30.33 สวนรายจายของครวเรอนตวอยาง พบวา มรายจายรวม 124,275 บาทตอป ซงเปนรายจายจากการประกอบอาชพ และรายจายคาอปโภค-บรโภค คดเปนรอยละ 34.36 เทากน และรายจายดาน อน ๆ ของครวเรอน เชน การศกษาบตร คดเปนรอยละ 31.27 ทงน ครวเรอนตวอยางมรายไดสทธเฉลย 5,025 บาทตอครวเรอนตอป ภาวะหนสนและแหลงเงนก ครวเรอนทเปนกลมตวอยาง รอยละ 63 มภาวะหนสนโดยแหลงเงนก ในระบบสวนใหญ ไดแก กลมสจจะหมบาน และ ธกส. คดเปนรอยละ 34.01 และ 23.55 ส าหรบแหลงเงนกนอกระบบ ไดแก พอคา ญาต และนายทน คดเปนรอยละ 56.25 23.44 และ20.31 โดยวตถประสงคของการกเงนสวนใหญเพอ น ามาซอปจจยการผลตในการประกอบอาชพ เชน ปย สารปราบศตรพช และใชจายในชวตประจ าวน คดเปนรอยละ 41.61 และ 24.45 ทงน มครวเรอนตวอยางรอยละ 53 ไมม เงนออม ซงสวนใหญเปนสมาชกกลมฌาปณกจหมบาน และกลมสจจะหมบาน คดเปนรอยละ 29.24 และ 27.84 ดาน การใชประโยชนทดน ในสวนของ การถอครองทดน ของครวเรอนกลมตวอยาง พบวา รอยละ 88.04 เปนไรมน โดยเอกสารสทธ เปน ภบท.5 คดเปนรอยละ 54.81 และเปนสปก.4-01 คดเปนรอยละ 45.19 ปญหาการใชประโยชนทดนสวนใหญ ทท ากนไมเพยงพอ คดเปนรอยละ 48.50 โดยมความตองการขยายทดนท ากนเพมเตมรอยละ 55 ซงวธการขยายทท ากนโดยการใหรฐชวยจดสรรให คดเปนรอยละ 58.24 (ตารางท 14) ความคดเปนตอการด าเนนงานของอทยานแหงชาตแมวงก การพงพง และการใช ทรพยากรปาไม (ตารางท 15) จากการศกษาพบวา ครวเรอนทเปนกลมตวอยางสวนใหญ ไดรบทราบขาวสารดานการอนรกษทรพยากรปาไม คดเปนรอยละ 67 โดยแหลงขาวสารทไดรบมากทสด คอ ผน าชมชน เชน ก านนผใหญบาน คดเปน รอยละ 37.74 และจากเจาหนาทของรฐ คดเปนรอยละ 23.11 โดยประชาชนกลมตวอยาง ในชมชนไมมปญหาความขดแยงกบการด าเนนงานของอทยานแหงชาตแมวงก คดเปนรอยละ 92.50 โดยประชาชนเหนวาการจดตงอทยานแหงชาต แมวงก สงผลกระทบตอการด าเนนชวตของคนในชมชน ทงทางบวกและทางลบ ดงน ผลกระทบในทางบวก ประชาชนสวนใหญเหนดวยกบการประกาศพนทปาทสมบรณเปนปาอทยานแหงชาต แมวงก ถงรอยละ 83 การจดตง/ด าเนนงานของอทยานแหงชาต แมวงก ท าใหพนทปาดงกลาวไดรบการคมครองและสมบรณขน 0รอยละ 79.50 การจดตง/ด าเนนงานของอทยานแหงชาต แมวงก เปนการเพมรายไดใหกบคนในชมชนทองถน รอยละ 70.50 การจดตง/ด าเนนงานของอทยานแหงชาต แมวงก สามารถสรางความเจรญใหกบชมชน รอยละ 73 สวนผลกระทบในทางลบนน เหนวา การจดตง/ด าเนนงานของอทยานแหงชาตแมวงก ท าใหเกดปญหาดานทดน รอยละ 54 และท าใหเกดปญหาดานสงแวดลอมเพมขนจากการทองเทยว รอยละ 47.50 โดยครวเรอนทเปนกลมตวอยาง มการพงพงทรพยากรและใชประโยชนจากปา คดเปนรอยละ 65 โดยใชประโยชนเพอเปน แหลงเกบหาเหดปาเกบหาพชผกปา คดเปนรอยละ 39.32 และ 32.91

ส าหรบการมสวนรวมของชมชน ในการรบทราบขอมลขาวสารเกยวกบโครงการกอสรางเขอนแมวงก (ตารางท 16) พบวา กลมตวอยางสวนใหญใหความเหนวา ไมเคยมหนวยงานของทางราชการมาจดประชมชแจงเกยวกบโครงการกอสรางเขอนแมวงก เลย คดเปนรอยละ 66.50 โดยสอประชาสมพนธการจดประชมเรองเขอนแมวงก สวนใหญ จากเพอนบาน คดเปนรอยละ 23.33 ซงในสวนตวของกลมตวอยางสวนใหญ ไมเคยเขารวมประชมเกยวกบการสรางเขอนแมวงก คดเปนรอยละ 88.50 ในสวน ผทเคยเขารวมประชมเกยวกบการสรางเขอนแมวงก คดเปนรอยละ 11.50 มความสนใจสวนตวถงไปรวมประชม และผน าชมชนบอกใหท า ในดานความคดเหนประเดนตางๆ หากมเขอนแมวงกจะท าใหเกดการเปลยนแปลงดานเศรษฐกจ ดานสงคม ดานทรพยากรธรรมชาตฯ ดานวฒนธรรมประเพณฯ ในชมชนอยางไร กลมตวอยาง สวนใหญ มความเหนวาไมแนใจวาจะเปนอยางไร คดเปนรอยละ 47.19 49.53 48.04 และ 50.27 ตามล าดบ ซงกลมตวอยางสวนใหญไมเหนดวย หากมโครงการกอสรางเขอนแมวงก คดเปนรอยละ 38.50 เนองจากมผลกระทบตอชมชนทอยใกลพนทสรางเขอนจะสญเสยพนทเกบหาแหลงอาหารจากปาและรสกเสยดายทรพยากรปาไม ในสวนทรสกเฉยๆ คดเปนรอยละ 32.50 เนองจากคดวามหรอไมมเขอนกได และไมทราบวาจะกอสรางไดหรอไม ส าหรบกลมทเหนดวย คดเปนรอยละ 29 เนองจากคดวาจะไดมน าประปาใชในหมบาน และจะไดมน าใชในการเกษตร

ตารางท 12 ขอมลทวไปของชมชนทอยอาศยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก

ประเดน จ านวน รอยละ สถานภาพในครวเรอน (n=200) เปนหวหนาครวเรอน 130 65.00 ไมใชหวหนาครวเรอน 70 35.00 เพศ (n=200) ชาย 88 44.00 หญง 112 56.00 อาย (n=200) 10-20 ป 3 1.50 21-30 ป 26 13.00 31-40 ป 42 21.00 41-50 ป 53 26.50 51-60 ป 40 20.00 มากกวา 60 ป 36 18.00 อายเฉลย 46.5 นบถอศาสนา พทธ 200 100 สถานภาพ (n=200) โสด 19 9.50 สมรส 168 84.00 หยา 3 1.50 หมาย 10 5.00 ระดบการศกษา (n=200) ไมไดศกษา 32 16.00 ระดบประถมตน (ป.1-ป.4) 90 45.00 ระดบประถมปลาย(ป.5-ป.7) 38 19.00 ม.ตน/เทยบเทา 27 13.50 ม.ปลาย/ปวช./เทยบเทา 11 5.50 ปวส 2 1.00

ตารางท 12 (ตอ)

ประเดน จ านวน รอยละ จ านวนสมาชกในครวเรอน 95 47.50 1-3 คน 97 48.50 4-6 คน 8 4.00 7-9 คน 95 47.50 เฉลย 5 (n=739) รวมสมาชกในครวเรอน ชาย 369 49.93 รวมสมาชกในครวเรอน หญง 370 50.07 วยเดก (อาย 0-17 ป) 169 22.87 วยแรงงาน (อาย 18-60ป) 497 67.25 ผสงอาย (อายมากกวา 60 ป) 73 9.88 ระยะเวลาทอาศยอยในชมชนแหงน 1 - 10 ป 12 6.00 11 - 20 ป 19 9.50 มากกวา 20 ป 169 84.50 การตงถนฐาน เปนคนดงเดมทน 84 42.00 บางคนยายมาจากถนอน 27 13.50 ยายมาจากถนอนทกคน 89 44.50 ถนฐานเดมของสมาชก (n=116) อ.ทาตะโก จ.นครสวรรค 43 37.07 อ.บรรพตพสย จ.นครสวรรค 7 6.03 อ.หนองบว จ.นครสวรรค 10 8.62 อ.บานไร จ.อทยธาน 19 16.38 อ.เมอง จ.อทยธาน 4 3.45 อ.เมอง จ.ก าแพงเพชร 5 4.31 อ.ขาณวรลกษบร จ.ก าแพงเพชร 10 8.62 อ.บางมลนาค จ.พจตร 6 5.17

ตารางท 12 (ตอ)

ประเดน จ านวน รอยละ อ.หนองไผ จ.เพชรบรณ 8 6.90 อ.หนองสองหอง จ.ขอนแกน 4 3.45 สาเหตของการยายถนฐาน (n=163) ไมมทดนท ากนเปนของตนเอง 70 42.94 ยายตามเพอนบาน/ญาตพนอง 36 22.09 ทดนท ากนเดมไมเพยงพอ 32 19.63 ทดนท ากนเดมไมด/มปญหา 7 4.29 มาท างาน 3 1.84 มาแตงงานกบคนในชมชนน 12 7.36 อนๆ 3 1.84 ความคดทจะยายออกจากชมชนน (n=200) ไมเคยคดจะยาย 184 92.00 เคยคดจะยายแตปจจบนไมคดแลว 14 7.00 เคยคดจะยายและปจจบนยงคดอย 2 1.00 การถอครองบานทอยอาศย (n=200) บานของตนเอง 175 87.50 บานเชา 2 1.00 อาศยอยกบญาต 23 11.50 ประเภทของบานทอยอาศย (n=200) บานไม 82 41.00 บานคอนกรต 76 38.00 บานไมผสมคอนกรต 42 21.00 แหลงทมาของไมสรางบาน (n=124) ซอจากโรงเลอย/รานคา 18 14.52 ตดจากทดนของตนเอง 39 31.45 ตดจากปาอนรกษ 46 37.10 ซอจากเพอนบานในพนท 21 16.94

ตารางท 12 (ตอ)

ประเดน จ านวน รอยละ เชอเพลงทใชภายในครวเรอน (n=375) ถาน 95 25.33 ไมฟน 77 20.53 แกส 114 30.40 ไฟฟา 89 23.73 น าดม (n=231) น าฝน 172 74.46 น าบาดาล/น าบอ 13 5.63 น าประปา 5 2.16 ซอน าถง/น าขวด 41 17.75 การปรบปรงคณภาพน าดม (n=218) การกรอง 6 2.75 การตม 12 5.50 แกวงสารสม 7 3.21 ไมมการปรบปรง 190 87.16 อนๆ 3 1.38 น าใช (n=281) น าฝน 85 30.25 น าบาดาล/น าบอ 34 12.10 น าประปา 50 17.79 น าจากล าหวย/ล าธาร 9 3.20 น าสระ 103 36.65 การปรบปรงคณภาพน าใช (n=200) การกรอง 2 1.00 แกวงสารสม 12 6.00 ไมมการปรบปรง 186 93.00 ปญหาน าดม-น าใชในครวเรอน (n=200) ไมมปญหา 184 92.00 มปญหา 16 8.00

ตารางท 12 (ตอ)

ประเดน จ านวน รอยละ ปญหาและการแกปญหาน าดม-น าใช (n=16) ขาดแคลนแหลงน า 7 43.75 ไมมทเกบน าฝน 7 43.75 คณภาพน าไมเหมาะสม/น าไมสะอาด 2 12.5 ขอความชวยเหลอจากทางราชการ 7 43.75 ซอจากเอกชนตางๆ 3 18.75 ใชเทาทม 6 37.5 โรคภยไขเจบของสมาชกในครวเรอน (n=334) ไมเคยเปนโรคใดๆ 118 35.33 ไขหวด 46 13.77 อจจาระรวง 4 1.20 ตาแดง 1 0.30 ปวดขา ปวดขอ ปวดกลามเนอ 74 22.16 โรคประจ าตว เชน เบาหวาน ความดน 91 27.25 การรกษาพยาบาล (n=281) โรงพยาบาลประจ าอ าเภอ/จงหวด 114 40.57 โรงพยาบาลประจ าต าบล/สถานอนามย 116 41.28 ซอยากนเอง 21 7.47 รกษาดวยสมนไพร 24 8.54 อนๆ 6 2.14

ตารางท 13 สภาพทางเศรษฐกจและสงคมของชมชนทอยอาศยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก

ประเดน จ านวน รอยละ อาชพหลก (n=302) เกษตรกรรม 203 67.22 รบจาง 55 18.21 คาขาย 21 6.95 หมอยา 1 0.33 บรการ เชน ชางตดผม 1 0.33 รบราชการ 2 0.66 นกเรยน/นกศกษา 19 6.29 อาชพรอง (n=120) เกษตรกรรม 24 20.00 รบจาง 72 60.00 หมอยา 5 4.17 คาขาย 19 15.83 รายไดรวมของครวเรอน/ป (n=200) 10,000 - 50,000 บาท 24 12.00 50,001 - 100,000 บาท 47 23.50 100,001 - 150,000 บาท 54 27.00 150,001 – 200,000 บาท 32 16.00 มากกวา 200,000 บาท 43 21.50 รายไดเฉลย บาท/ป 129,300.00 แหลงทมาของรายได (n=300) ภาคเกษตร 161 53.67 รบจาง 91 30.33 คาขาย 19 6.33 อนๆ 29 9.67

ตารางท 13 (ตอ)

ประเดน จ านวน รอยละ รายจายรวมของครวเรอน/ป (n=200) 10,000 - 50,000 บาท 26 13.00 50,001 - 100,000 บาท 45 22.50 100,001 - 150,000 บาท 57 28.50 150,001 – 200,000 บาท 33 16.50 มากกวา 200,000 บาท 39 19.50 รายจายเฉลย บาท/ป 124,275.00 แหลงทมาของรายจาย (n=528) จากการประกอบอาชพ 200 34.36 จากคาอปโภค-บรโภค 200 34.36 จากดานอนๆ 182 31.27 รายไดสทธของครวเรอน/ป (n=200) รายไดเฉลย บาท/ป 129,300.00 รายจายเฉลย บาท/ป 124,275.00 รายไดสทธเฉลย บาท/ป 5,025.00 ภาวะหนสน (n=200) ไมมการกหนยมสน 74 37.00 มการกหนยมสน 126 63.00 หนในระบบ (n=344) กลมสจจะหมบาน 117 34.01 กองทนหมบาน 67 19.48 ธกส. 81 23.55 สหกรณการเกษตร 79 22.97 หนนอกระบบ (n=64) นายทน 13 20.31 พอคา 36 56.25 ญาต 15 23.44

ตารางท 13 (ตอ)

ประเดน จ านวน รอยละ เหตผลทตองกหนยมสน (n=274) การศกษาของบตรหลาน 49 17.88 ใชจายในชวตประจ าวน 67 24.45 ใชหนทมอย 3 1.09 ซอปจจยการผลตในการประกอบอาชพ 114 41.61 ซอสงอ านวยความสะดวกตางๆ 14 5.11 สรางบาน/ซอมแซมบาน 5 1.82 ซอรถยนต/จกรยานยนต 14 5.11 อนๆ 8 2.92 เงนออมในครวเรอน (n=200) ไมมเงนออม 106 53.00 มเงนออม 94 47.00 การเปนสมาชกกลมองคกรตางๆ (n=643) กลมการเกษตร 79 12.29 กลมทองเทยว 0 0.00 กลมผสงอาย 26 4.04 กลมสตร/กลมแมบาน 22 3.42 กลมสจจะหมบาน 179 27.84 สมาชกกองทนหมบาน 149 23.17 กลมฌาปณกจหมบาน 188 29.24

ตารางท 14 การใชประโยชนทดนของชมชนทอยอาศยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก

ตารางท 14 (ตอ)

ประเดน ไร/งาน/ตารางวา การถอครองทดนและการใชประโยชนทดน อยอาศย 181/0/65 ไรมน 4,329/0/15 นาขาว 407/3/0 รวม 4,917/3/80 เอกสารสทธ สปก.4-01 2,222/1/70 ภบท.5 2,695/2/10 รวม 4,917/3/80

ประเดน จ านวนไร รอยละ การถอครองทดนและการใชประโยชนทดน (n=4,917) อยอาศย 181 3.68 ไรมน 4,329 88.04 นาขาว 407 8.28 เอกสารสทธ (n=4,917) สปก.4-01 2,222 45.19 ภบท.5 2,695 54.81

ตารางท 14 (ตอ)

ประเดน จ านวน รอยละ ปญหาการใชประโยชนทดน (n=200) ทท ากนไมเพยงพอ 97 48.50 แนวเขตปาไมชดเจน 2 1.00 พนทท ากนอยในเขตปา 3 1.50 ทท ากนเดมไมมเอกสารสทธ 17 8.50 ดนไมอดมสมบรณ 21 10.50 ดนไมเหมาะสม 5 2.50 ขาดแหลงน า แหงแลง 2 1.00 อนๆ 53 26.50 ความตองการขยายทท ากนเพม (n=200) ตองการ 110 55.00 ไมตองการ 90 45.00 วธการขยายทดนท ากน (n=200) ซอ 42 24.00 เชา 20 11.43 เปดปาใหม 3 1.71 ใหรฐชวยจดสรร 73 41.71 อนๆ เชน มรดกตกทอด 37 21.14 อปสรรคตอวธการขยายทดนท ากน (n=173) ไมมพนท 59 34.10 ไมมเงนทน 42 24.28 ราคาทดนสงเกนไป 63 36.42 เจาหนาทรฐเขมงวดในการดแลพนท 4 2.31 อนๆ 5 2.89

ตารางท 15 ความคดเหนตอการด าเนนงาน การพงพง และการใชทรพยากรในพนทปา อทยานแหงชาต แมวงกของชมชนทอยอาศยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก

ประเดน จ านวน รอยละ การไดรบขอมลขาวสารดานการอนรกษ (n=200) ไมไดรบ 66 33.00 ไดรบ 134 67.00 ไดรบขอมลจากสอประเภทใด (N=212) โทรทศน 7 3.30 ก านนผใหญบาน 80 37.74 แผนพบ/ประกาศเผยแพร 32 15.09 เพอนบาน 13 6.13 เจาหนาทของรฐ 49 23.11 จากการประชม/อบรม 15 7.08 เจาหนาทองคกรเอกชน 0 0.00 วารสาร/นตยสาร/บทความ 7 3.30 อนๆ 9 4.25 ความถของการไดรบขอมลขาวสาร (n=134) เดอนละ 1-2 ครง 31 23.13 นอยกวาเดอนละครง 103 76.87 ปญหาความขดแยงกบการด าเนนงาน ของ อช.แมวงก (n=200) มปญหา 15 7.50 ไมมปญหา 185 92.50

ตารางท 15 (ตอ)

ประเดน จ านวน รอยละ พนทปาทสมบรณควรทจะจดตงเปนอทยานแหงชาต (n=200) เหนดวย 166 83.00 เฉยๆ 27 13.50 ไมเหนดวย 7 3.50 พนทปาไดรบการคมครอง และ สมบรณขน (n=200) เหนดวย 159 79.50 เฉยๆ 30 15.00 ไมเหนดวย 11 5.50 เพมรายไดใหกบคนในชมชนทองถน (n=200) เหนดวย 141 70.50 เฉยๆ 46 23.00 ไมเหนดวย 13 6.50 สรางความเจรญใหกบชมชน (n=200) เหนดวย 146 73.00 เฉยๆ 40 20.00 ไมเหนดวย 14 7.00 ท าใหเกดปญหาดานทดน (n=200) เหนดวย 108 54.00 เฉยๆ 66 33.00 ไมเหนดวย 26 13.00 ท าใหเกดปญหาดานสงแวดลอมเพมขนจากการทองเทยว (n=200) เหนดวย 95 47.50 เฉยๆ 69 34.50 ไมเหนดวย 36 18.00

ตารางท 15 (ตอ)

ประเดน จ านวน รอยละ การใชประโยชนจากผลผลตจากปา (n=200) ไมใช 70 35.00 ใช 130 65.00 ผลผลตจากปาทใชประโยชน (n=234) เกบหาเหดปา 92 39.32 เกบหาพชผกปา 77 32.91 เกบหาผลไม 20 8.55 เกบหาพชกนหว 22 9.40 เกบหาแมลงและผลผลตของแมลง 2 0.85 เกบหาสมนไพร 4 1.71 เกบหาวสดกอสรางฯ 2 0.85 เกบหาเชอเพลง 5 2.14 เกบหาวสดเครองใชฯ 6 2.56 ลาสตวปา 4 1.71

ตารางท 16 การมสวนรวมของชมชน ในการรบทราบขอมลขาวสาร เกยวกบโครงการ กอสรางเขอนแมวงกของชมชนทอยอาศยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก

ประเดน จ านวน รอยละ ในชมชนของทานเคยมหนวยงานของทางราชการมาจดประชมชแจง เกยวกบโครงการกอสรางเขอนแมวงกหรอไม

(n=200)

เคย 26 13.00 ไมเคย 133 66.50 ไมทราบ 41 20.50 สอประชาสมพนธการจดประชมเรองเขอนแมวงก (n=90) จากการประกาศภายในชมชน 7 7.78 จากผน าชมชน 18 20.00 จากเพอนบาน 21 23.33 จดหมายเชญ 13 14.44 จากสอทองถน เชน โทรทศน วทย ฯ 14 15.56 อนๆ 17 18.89 ทานเคยเขารวมประชมเกยวกบการสรางเขอนแมวงกหรอไม (n=200) เคย 23 11.50 ไมเคย 177 88.50 เหตผลทสนใจเขารวมประชมการสรางเขอนแมวงก (n=29) มความสนใจสวนตว 13 44.83 มกลม/หรอแกนน า 3 10.34 หนวยงานของรฐใหการสนบสนน 1 3.45 ท าใหเหมอนเพอนบานคนอน 2 6.90 ผน าชมชนบอกใหท า 10 34.48

ตารางท 16 (ตอ)

ประเดน จ านวน รอยละ เหตผลทไมสนใจเขารวมประชมการสรางเขอนแมวงก (n=258) ไมทราบวาตองท าอะไรบางในการมสวนรวม 58 22.48 ไมทราบวตถประสงคของการประชม 22 8.53 ไมเหนความส าคญ 15 5.81 ไมมเวลา 57 22.09 ไมไดรบผลประโยชน 25 9.69 ไมมโอกาส 58 22.48 อนๆ 23 8.91 หากมเขอนแมวงกจะท าใหเกดการเปลยนแปลงไปอยางไร ดานเศรษฐกจ (n=924) ดขน 227 24.57 เทาเดม 197 21.32 แยลง 64 6.93 ไมแนใจ 436 47.19 ดานสงคม (n=743) ดขน 135 18.17 เทาเดม 172 23.15 แยลง 68 9.15 ไมแนใจ 368 49.53 ดานทรพยากรธรรมชาตฯ (n=741) ดขน 131 17.68 เทาเดม 161 21.73 แยลง 93 12.55 ไมแนใจ 356 48.04 ดานวฒนธรรมประเพณฯ (n=547) ดขน 73 13.35 เทาเดม 156 28.52 แยลง 43 7.86 ไมแนใจ 275 50.27

ตารางท 16 (ตอ)

ประเดน จ านวน รอยละ ทานเหนดวยหรอไมในโครงการกอสรางเขอนแมวงก (n=200) เหนดวย 58 29.00 ไมเหนดวย 77 38.50 เฉยๆ 65 32.50 ไมเหนดวยเพราะ (n=77) มผลเสยทกระทบตอพนทมากกวาผลด 11 14.29 เสยดายทรพยากรปาไม 20 25.97 มผลกระทบตอคนอยใกลสญเสยแหลงอาหารจากปา 27 35.06 ชาวบานจะไมมทอยอาศยกลวเขอนแตก 19 24.68 เฉยๆ เพราะ (n=65) มหรอไมมเขอนกได 32 49.23 ไมทราบวาจะกอสรางไดหรอไม 33 50.77 เหนดวยเพราะ (n=58) จะไดมน าประปาใชในหมบาน 17 29.31 จะไดมน าใชในการเกษตร 14 24.14 จะมความเจรญเขามาในหมบาน 6 10.34 คดวานาจะด 5 8.62 จะไดมแหลงทองเทยวเพมขน 12 20.69 จะไดมการประมงเพม 2 3.45 จะไดมอาชพเสรมเพมรายได 2 3.45

สรปและขอเสนอแนะ

สรป การศกษาสภาพทวไปดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม การมสวนรวม ทศนคตและการพงพงทรพยากร ของชมชนทอาศยอยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก (ภายใตโครงการการศกษาทนทางธรรมชาตส าหรบการจดการทรพยากร : กรณศกษาเขอนแมวงก (Valuating the Mae Wong : Natural Study for Natural Resources Management – InVEST)) มวตถประสงคเพอศกษาสภาพทวไปดาน เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม การมสวนรวม ทศนคต และการพงพงทรพยากร ของชมชนทอาศยอยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก ในรศม 3 - 5 กโลเมตร จากบรเวณพนทอางเกบ น าเขอนแมวงก อทยานแหงชาตแมวงก โดยใชแบบส ารวจสภาพเศรษฐกจสงคม วฒนธรรม การมสวนรวม ทศนคต และการพงพงทรพยากร ของประชาชนในชมชน ทอยอาศยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก โดยใชวธการสมตวอยางแบบก าหนดโควตา ( Quota Sampling) ซงกลมตวอยาง ไดแก หวหนาครวเรอน หรอ ตวแทนครวเรอน แบงเปน 3 หมบาน 2 จงหวด คอ จงหวดนครสวรรค และจงหวดก าแพงเพชร จงหวดละ 100 ชด รวม 200 ชด (บานคลองแบง หมท 4 บานใหมแมเรวา หมท 24 ต าบลแมเลย อ าเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค และบานทรพยเจรญ หมท 17 ต าบลปางมะคา อ าเภอขาณวรลกษบร จงหวดก าแพงเพชร) โดยมระยะเวลาในการศกษา ส ารวจ เกบรวบรวมขอมลในดานตางๆ ทเกยวของและวเคราะหขอมลตลอดจนจดท ารายงานผลการศกษา ในระหวางเดอนธนวาคม 2555 ถงเดอนกนยายน 2556 ผลการศกษาสรปไดดงน ขอมลทวไป กลมตวอยางสวนใหญ มสถานภาพเปนหวหนาครวเรอน รอยละ 65 เปน เพศหญง รอยละ 56 อายเฉลย 46.5 ป กลมตวอยางทงหมดนบถอศาสนาพทธ มสถานภาพสมรส รอยละ 84 จบการศกษาระดบประถมตน (ป.1-ป.4) รอยละ 45 จ านวน สมาชกในครวเรอนเฉลย 5 คนตอครอบครว เปนเพศ หญงมากกวาเพศชาย รอยละ 50.07 และ 49.93 มสมาชกทเปนวยแรงงาน รอยละ 67.25 โดยประวตการตงถนฐาน รอยละ 84.50 อาศยอยในชมชนแหงนมากกวา 20 ป โดยสมาชกในครวเรอนทกคนยายมาจากถนอน รอยละ 44.50 ยายมาจากอ าเภอทาตะโก จงหวดนครสวรรค รอยละ 37.07 สาเหตทยายถนฐาน เนองจากเพราะไมมทดนท ากนเปนของตนเอง รอยละ 42.94 และไมเคยคดทจะยายถนฐานไปอยทอน เนองจากสรางหลกปกฐานในชมชนแหงน และมบานทอยอาศยเปนของตนเอง รอยละ 87.50 โดยประเภทของบานทอยอาศยสวนใหญเปนบานไม รอยละ 41 ซงแหลงทมาของไมสรางบานไดจากการตดจากปาอนรกษ รอยละ 37.10 สวนเชอเพลงทใชภายในครวเรอน สวนใหญใชแกส รอยละ 30.40 ดาน แหลงน าเพอการอปโภคและบรโภค สวนใหญ ใชน าฝน ส าหรบดม รอยละ 74.46 โดยไมมการปรบปรงคณภาพน ากอนดม ส าหรบน าใชของครวเรอน สวนใหญ รอยละ 48.47 ใชน าสระ โดยไมมการปรบปรงคณภาพน ากอนใช ซงไมมปญหาน าดม-น าใชในครวเรอน ส าหรบโรคภยไขเจบของสมาชกในครวเรอน รอยละ 35.33 สขภาพรางกายแขงแรง ไมมโรคภยไขเจบ สวนสมาชกในครวเรอนทมโรคประจ าตว เชน โรคเบาหวาน โรคความดนโลหตสง คดเปนรอยละ 27.25 ซงพบมากในกลมผสงอาย ส าหรบสถานท

รกษาพยาบาล ทใชบรการเมอเจบไขไดปวย คอโรงพยาบาลประจ าต าบล/สถานอนามย รอยละ 41.28 สภาพทางเศรษฐกจและสงคม อาชพหลกโดยสวนใหญ รอยละ 67.22 ประกอบอาชพเกษตรกรรม รายไดและรายจายของครวเรอนในรอบปทผานมา มรายไดเฉลย 129,300 บาทตอป โดยเปนรายไดจาก ภาคเกษตรกรรม สวนรายจายของครวเรอนรวม 124,275 บาทตอป ซงเปนรายจายจากการประกอบอาชพ และรายจายคาอปโภค-บรโภค และรายจายดาน อน ๆ ของครวเรอน เชน การศกษาบตร ทง น มรายไดสทธเฉลย 5,025 บาทตอครวเรอนตอป ภาวะหนสนและแหลงเงนก รอยละ 63 มภาวะหนสนโดยแหลงเงนก ในระบบสวนใหญ ไดแก กลมสจจะหมบาน รอยละ 34.01 ส าหรบแหลงเงนกนอกระบบ ไดแก พอคา ญาต และนายทน โดยวตถประสงคของการกเงนสวนใหญเพอน ามาซอปจจยการผลตในการประกอบอาชพ เชน ปย สารปราบศตรพช และใชจายในชวตประจ าวน โดยครวเรอน รอยละ 53 ไมม เงนออม โดยมการสมครเปนสมาชกกลมฌาปณกจหมบาน รอยละ 29.24 ดาน การใชประโยชนทดนในสวนของการถอครองทดน รอยละ 88.04 เปนไรมน โดยเอกสารสทธ เปน ภบท.5 รอยละ 54.81 และเปนสปก.4-01 รอยละ 45.19 ปญหาการใชประโยชนทดน สวนใหญ ทท ากนไมเพยงพอ รอยละ 48.50 โดยมความตองการขยายทดนท ากนเพมเตมรอยละ 55 ซงวธการขยายทท ากนโดยการใหรฐชวยจดสรรให คดเปนรอยละ 58.24 ความคดเหนตอการด าเนนงานของอทยานแหงชาตแมวงก การพงพง และการใช ทรพยากรปาไม สวนใหญไดรบทราบขาวสารดานการอนรกษทรพยากรปาไม รอยละ 67 โดยแหลงขาวสารทไดรบมากทสด คอ ผน าชมชน เชน ก านนผใหญบาน รอยละ 37.74 โดยประชาชนกลมตวอยาง ในชมชนไมมปญหาความขดแยงกบการด าเนนงานของอทยานแหงชาตแมวงก รอยละ 92.50 โดยประชาชนเหนวาการจดตงอทยานแหงชาต แมวงก สงผลกระทบตอการด าเนนชวตของคนในชมชน ทงทางบวกและทางลบ ดงน ผลกระทบในทางบวก ประชาชนสวนใหญเหนดวยกบการประกาศพนทปาทสมบรณเปนปาอทยานแหงชาต แมวงก ถงรอยละ 83 การจดตง/ด าเนนงานของอทยานแหงชาตแมวงก ท าใหพนทปาดงกลาวไดรบการคมครองและสมบรณขน รอยละ 79.50 การจดตง/ด าเนนงานของอทยานแหงชาต แมวงก เปนการเพมรายไดใหกบคนในชมชนทองถน รอยละ 70.50 การจดตง/ด าเนนงานของอทยานแหงชาต แมวงก สามารถสรางความเจรญใหกบชมชน รอยละ 73 สวนผลกระทบในทางลบนน เหนวา การจดตง/ด าเนนงานของอทยานแหงชาต แมวงก ท าใหเกดปญหาดานทดน รอยละ 54 และท าใหเกดปญหาดานสงแวดลอมเพมขนจากการทองเทยว รอยละ 47.50 โดยครวเรอนทเปนกลมตวอยาง มการพงพงทรพยากรและใชประโยชนจากปา คดเปนรอยละ 65 โดยใชประโยชนเพอเปนแหลงเกบหาเหดปาเกบหาพชผกปา รอยละ 39.32 และ 32.91 ส าหรบการมสวนรวมของชมชน ในการรบทราบขอมลขาวสารเกยวกบโครงการกอสรางเขอนแมวงก สวนใหญใหความเหนวา ไมเคยมหนวยงานของทางราชการมาจดประชมชแจงเกยวกบ

โครงการกอสรางเขอนแมวงกเลย รอยละ 66.50 โดยสอประชาสมพนธการจดประชมเรองเขอน แมวงก สวนใหญทราบจากเพอนบาน รอยละ 23.33 ซงในสวนตวของกลมตวอยางสวนใหญ ไมเคยเขารวมประชมเกยวกบการสรางเขอนแมวงก รอยละ 88.50 ในสวนผทเคยเขารวมประชมเกยวกบการสรางเขอนแมวงก รอยละ 11.50 มความสนใจสวนตวถงไปรวมประชม และมผน าชมชนบอก ใหท า ในดานความคดเหนประเดนตางๆ หากมเขอนแมวงกจะท าใหเกดการเปลยนแปลงดานเศรษฐกจ ดานสงคม ดานทรพยากรธรรมชาตฯ ดานวฒนธรรมประเพณฯ ในชมชนอยางไร สวนใหญ มความเหนวาไมแนใจวาจะเปนอยางไร ซงสวนใหญไมเหนดวย หากมโครงการกอสรางเขอนแมวงก รอยละ 38.50 เนองจาก มผลกระทบตอชมชนทอยใกลพนทสรางเขอน จะสญเสยพนทเกบหาแหลงอาหารจากปา และรสกเสยดายทรพยากรปาไม ในสวนทรสกเฉยๆ รอยละ 32.50 เนองจากคดวามหรอไมมเขอน กได และไมทราบวาจะกอสรางไดหรอไม ส าหรบกลมทเหนดวย รอยละ 29 เนองจากคดวาจะไดมน าประปาใชในหมบาน และจะไดมน าใชในการเกษตรกรรม

ขอเสนอแนะ 1. จากการสมภาษณ มประเดนกรณความคดเหนเกยวกบโครงการกอสรางเขอนแมวงก ทผตอบแบบสอบถามไมกลาทจะตอบ เนองจากไมทราบวาผสมภาษณ เปนบคคลทเกยวของหรอเปนฝายใดในทางการเมอง หรอไม (ผใหสมภาษณสวนใหญเกรงกลวเรองการเมองทองถน) จงไมคอยจะกลาตอบในประเดนน และจากการส ารวจผใหสมภาษณสวนใหญ ไมเหนดวย กบโครงการกอสราง เขอนแมวงก เนองจากเสยดายทรพยากรธรรมชาตในพนท และคดวาพนททเคยเกบหาผลผลตจากปา เชน เหดโคน ผกหวานปา และหนอไม จะหมดสนไปเพราะกลายเปนอางเกบน า แตไมมอ านาจทจะไปคดคานได เนองจากกลวอ านาจนกการเมอง 2. การส ารวจและศกษาขอมลประเภททเกยวของกบชมชน เปนเรองทละเอยดออน เพราะมประเดนเกยวกบความคดเหน ความพงพอใจ และความรสก ซงตางคนกตางความคดกนไป ผสมภาษณ จงควรตองใชวจารณญาณ และ จตรวทยามากพอสมควร ในการพดคยตงค าถาม เพอใหไดค าตอบทตรงประเดน

เอกสารและสงอางอง

กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช. 2552. รายงานขอมลพนฐานโครงการจดท าแผน

การจดการ พนทกลมปาภเขยว-น าหนาว ฉบบสมบรณ. กรมอทยานแหงชาต สตวปา

และพนธพช. กรงเทพฯ.

กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช. 2554. รายงานขอมลพนฐานโครงการจดท าแผน

การจดการ พนทกลมปาคลองแสง-เขาสก ฉบบสมบรณ. กรมอทยานแหงชาต สตวปา

และพนธพช. กรงเทพฯ. กฤษฎา สภาพไพบลย. 2542. การมสวนรวมในการของราษฎรในการจดการอทยานแหงชาต ภกระดง จงหวดเลย. วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ธวช เกยรตเสร. 2551. การเปรยบเทยบลกษณะทางเศรษฐกจ สงคม และการใชประโยชน ผลผลตจากปาในพนทเขตรกษาพนธสตวปาเขาอางฤาไน ระหวางหมบานทม และไมมปาชมชน. วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. บรษท ครเอทฟ เทคโนโลย จ ากด. 2555. รายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม โครงการศกษาวเคราะหผลกระทบสงแวดลอมส าหรบโครงการหรอกจการทอาจกอใหเกด

ผลกระทบตอชมชนอยางรนแรงทงทางดานคณภาพสงแวดลอมทรพยากรธรรมชาต และสขภาพ โครงการเขอนแมวงก จงหวดนครสวรรค. รายงานหลก.

รกชนก ทยเวยง. 2547. การมสวนรวมของสมาชกองคการบรหารสวนต าบล ในการจดการ

ทรพยากรปาไมบรเวณรอบพนทอทยานแหงชาตภผามาน จงหวดขอนแกน . วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ส านกอทยานแหงชาต http://park.dnp.go.th/visitor/ (15 ก.ย. 2556)

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก แบบส ำรวจ

ภาคผนวก ข ภาพกจกรรม

ภาพผนวกท ข1 ส ารวจรวบรวมขอมลความคดเหนของประชาชน โดยการใชแบบส ารวจ สภาพเศรษฐกจสงคม วฒนธรรม การมสวนรวม ทศนคต และการพงพงทรพยากร ของประชาชนในชมชน ทอยอาศยใกลเคยงพนทสรางเขอนแมวงก

ระบบสาธารณปโภค

อาคารบานเรอน

อาชพของประชาชนในชมชน ภาพผนวกท ข2 สภาพทวไป บานคลองแบง หมท 4 ต าบลแมเลย อ าเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค

ระบบสาธารณปโภค

อาคารบานเรอน

อาชพของประชาชนในชมชน ภาพผนวกท ข3 สภาพทวไป บานใหมแมเรวา หมท 24 ต าบลแมเลย อ าเภอแมวงก จงหวดนครสวรรค

ระบบสาธารณปโภค

อาคารบานเรอน

อาชพของประชาชนในชมชน ภาพผนวกท ข4 สภาพทวไป บานทรพยเจรญ หมท 17 ต าบลปางมะคา อ าเภอขาณวรลกษบร จงหวดก าแพงเพชร